Аралық соттардың шешімдерін мәжбүрлеп орындату туралы арыздарды қараудың сот практикасы туралы

Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2001 жылғы 19 қазандағы N 14 Нормативтік қаулысы.

      Ескерту. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2005 жылғы 23 желтоқсандағы N 10 нормативтік қаулысымен.
      ------------------------------------------------------------------
      Ескерту. Бұл қаулының күші тиісті заң қабылданғанша тоқтатылады - Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2002 жылғы 28 маусымдағы N 15 қаулысымен .

      Қазақстан Республикасы Азаматтық іс жүргізу кодексінің K990411_ (әрі қарай мәтін бойынша - АІЖК) нормаларына сәйкес тараптар жазбаша келісім (төрелік ескертпе, төрелік шарт) негізінде мүліктік дауларды аралық соттардың қарауына беруге құқылы. Бұл соттардың шешімдерін тараптар өз еркімен және аралық соттардың шешімдерінде көрсетілген тәртіп пен мерзімдерде орындауға міндетті.

      Сонымен бірге, Қазақстан Республикасы 1995 жылғы 4 қазанда қосылған "Шетелдік төрелік шешімдерді тану және орындау туралы" 1958 жылғы U952485_ Нью-Йорк конвенциясында және Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетінің 1993 жылғы 4 мамырдағы N 356 P930356_ қаулысымен бекітілген "Экономикалық дауларды шешетін аралық соттар туралы үлгі ережеде" аралық соттардың шешімдерін мәжбүрлеп орындату мүмкіндігі аудандық сотқа осындай мәселені шешу туралы арыз беру арқылы көзделген.

      Аралық соттардың шешімдерін мәжбүрлеп орындату туралы арыздардың мәселелерін реттейтін Қазақстан Республикасының заңнамасын біркелкі түсіну мен қолданудың қажеттілігіне байланысты Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жалпы отырысы қаулы қабылдап, төмендегідей түсіндірме береді:

      1. Аралық соттардың экономикалық дауларды қарау жөніндегі шешімдері тараптар үшін міндетті болып табылады және борышкерлердің оларды сол соттардың шешімінде көрсетілген мерзімдер мен тәртіпте орындауына жатады.

      Борышкерлер аралық соттардың шешімдерін өз еркімен орындаудан жалтарған жағдайда, талапкерлер аралық соттардың шешімдерін мәжбүрлеп орындату туралы арыздарды борышкерлердің тұратын жері бойынша аудандық және оларға теңестірілген соттарға (әрі қарай мәтін бойынша - аудандық соттарға) беруге хақылы.

      Аралық соттардың шешімдерін мәжбүрлеп орындату туралы арыздар АІЖК-нің K990411_ 425-бабына ұқсастығы бойынша және Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетінің 1993 жылғы 4 мамырдағы N 356 P930356_ қаулысымен бекітілген "Экономикалық дауларды шешетін аралық соттар туралы үлгі ереженің" 37-40-баптарында көрсетілген тәртіп бойынша беріледі.

      2. Аудандық сот аралық соттың шешімін мәжбүрлеп орындату туралы талапкерден келіп түскен арыз туралы, сондай-ақ оның сот отырысында қаралу орны мен уақыты туралы борышкерді хабардар етеді. Егер, борышкерден арызды қарауды кейінге қалдыру туралы, сот отырысына келе алмауының дәлелді себептері көрсетілген өтініш келіп түспесе, борышкердің сот отырысына келмей қалуы арызды қарауға кедергі болып табылмайды.

      3. Аралық соттың шешімін мәжбүрлеп орындату туралы арыздарды қараған кезде аудандық сот:

      тараптардың мүліктік дауды аралық сотта қарау туралы жазбаша келісімнің бар-жоғын;

      аралық соттың құрамын қалыптастыру және дауды қарау рәсімінің сақталғанын;

      жауапкердің істің аралық сотта қаралуының орны мен уақыты туралы тиісінше хабардар етілуін және оның аралық талқылауға келмей қалуы дәлелді себептерге байланысты болғанын, аралық сот шешім шығарғанға дейін олар туралы хабардар болғанын тексеруге міндетті.

      4. Егер аудандық сот аралық соттың шешімін мәжбүрлеп орындату туралы арызды қараған кезде аралық соттың осы қаулының үшінші тармағында аталған мән-жайларды сақтағанын анықтаса, онда сот аралық соттың шешімін мәжбүрлеп орындату туралы ұйғарым шығарады.

      Егер аралық сот істі қараған кезде осы мән-жайлардың ең болмаса бірін сақтамаса, онда аудандық сот аралық соттың шешімін мәжбүрлеп орындатудан бас тарту туралы ұйғарым шығарады.

      Аудандық соттың аралық сот шешімін мәжбүрлеп орындату туралы арыздарды қараудың нәтижелері бойынша шығарған ұйғарымына АІЖК-нің K990411_ нормаларында көрсетілген тәртіпте шағым, наразылық келтірілуі мүмкін.

      5. Аудандық сот аралық соттың шешімін мәжбүрлеп орындату туралы ұйғарымның негізінде атқару парағын береді, онда АІЖК-нің 236-бабының 4-бөлігіне сәйкес:

      атқару парағын берген соттың атауы;

      аралық соттың шешімін мәжбүрлеп орындату туралы ұйғарым шығарылған күні;

      шешім шығарған аралық соттың атауы;

      істің нөмірі мен аралық соттың шешім шығарған күні;

      ұйғарымның қарар бөлігі;

      өндіріп алушының және борышкердің атауы, олардың мекен-жайы мен деректемелері;

      атқару парақтың берілген күні көрсетіледі.

      6. Аралық соттың шешімін мәжбүрлеп орындату туралы атқару парағы "Атқару өндірісі мен сот орындаушыларының мәртебесі туралы" Z980253_ Заңда көрсетілген тәртіп бойынша сот орындаушыларының орындалуына жатады.

      7. Қазақстан Республикасы Жоғары Төрелік Соты Пленумының 1995 жылғы 4 тамыздағы P9503BS_ "Төрелік шешімдерді орындау туралы" N 3 қаулысының 7-тармағы күшін жойды деп танылсын.

Қазақстан Республикасы


Жоғарғы Сотының Төрағасы


Жалпы отырыстың хатшысы,


Қазақстан Республикасы


Жоғарғы Сотының судьясы



О судебной практике рассмотрения заявлений о принудительном исполнении решений третейских судов

Нормативное постановление Верховного Суда Республики Казахстан от 19 октября 2001 года N 14. Приостановлено действие до принятия соответствующего закона - нормативным постановлением Верховного Суда РК от 28 июня 2002 года N 15 (P02015s). Утратило силу нормативным постановлением Верховного Суда РК от 23 декабря 2005 года N 10 (P05010S)

        Вниманию пользователей! 
       Приостановлено действие нормативного постановления 
       Верховного Суда РК от 19 октября 2001 года № 14 
       до принятия соответствующего закона - 
       нормативным постановлением Верховного Суда РК 
       от 28 июня 2002 года N 15   P02015s_  . 
      
      Утратило силу нормативным постановлением Верховного Суда РК от 23 декабря 2005 года N  10 .
 

      В соответствии с нормами  K990411_  Гражданского процессуального кодекса Республики Казахстан (далее по тексту - ГПК) на основании письменного соглашения (арбитражной оговорки, арбитражного договора) стороны вправе передавать имущественные споры на рассмотрение третейских судов. Решения третейских судов стороны обязаны исполнять добровольно в порядке и сроки, указанные в решениях этих судов. 
      Вместе с тем Нью-Йоркской конвенцией 1958 года  U952485_  "О признании и приведение в исполнение иностранных арбитражных решений", к которой Республика Казахстан присоединилась 4 октября 1995 года, и  P930356_  "Типовым положением о третейском суде для разрешения экономических споров", утвержденным постановлением Кабинета Министров Республики Казахстан от 4 мая 1993 года № 356, предусмотрена возможность принудительного исполнения решений третейских судов путем обращения истцов за разрешением этого вопроса в суд. 
      В связи с необходимостью единообразного понимания и применения законодательства Республики Казахстан, регулирующего вопросы обращения к принудительному исполнению решений третейских судов, пленарное заседание Верховного Суда Республики Казахстан постановляет дать судам следующие разъяснения: 
      1. Решения третейских судов по рассмотрению экономических споров являются обязательными для сторон и подлежат исполнению должниками добровольно в сроки и в порядке, указанными в решениях этих судов. 
      В случае уклонения должников от добровольного исполнения решений третейских судов истцы вправе обращаться в районные и приравненные к ним суды (далее по тексту - районные суды) по месту нахождения должников с заявлениями о принудительном исполнении решений третейских судов. 
      Обращение решений третейских судов к принудительному исполнению допускается по аналогии со статьей 425  K990411_  ГПК и в порядке, предусмотренном пунктами 37-40  P930356_  "Типового положения о третейском суде для разрешения экономических споров". 
      2. О поступившем заявлении истца о принудительном исполнении решения третейского суда, а также о месте и времени его рассмотрения в судебном заседании районный суд уведомляет должника. Неявка должника в судебное заседание не является препятствием к рассмотрению заявления, если от должника не поступило ходатайство об отложении рассмотрения заявления с указанием уважительных причин невозможности явиться в судебное заседание. 
      3. При рассмотрении заявления о принудительном исполнении решения третейского суда районный суд обязан проверить: 
      имеется ли письменное соглашение сторон о рассмотрении имущественного спора третейским судом; 
      соблюдена ли процедура формирования состава третейского суда и рассмотрения спора; 
      надлежащим ли образом уведомлен ответчик о месте и времени рассмотрения дела третейским судом и не была ли его неявка в третейское разбирательство обусловлена уважительными причинами, о которых третейский суд был уведомлен до вынесения решения. 
      4. Если при рассмотрении заявления истца о принудительном исполнении решения третейского суда районный суд установит, что третейским судом соблюдены указанные в пункте третьем настоящего постановления обстоятельства, то выносит определение о принудительном исполнении решения третейского суда. 
      Если хотя бы одно из этих обстоятельств не соблюдено третейским судом при рассмотрении спора, районный суд выносит определение об отказе в принудительном исполнении решения третейского суда. 
      Определение районного суда по результатам рассмотрения заявления о принудительном исполнении решения третейского суда может быть обжаловано, опротестовано в порядке, предусмотренном нормами  K990411_  ГПК. 
      5. На основании определения о принудительном исполнении решения третейского суда районным судом выдается исполнительный лист применительно к части четвертой статьи 236 ГПК с указанием в нем: 
      наименования районного суда, выдавшего исполнительный лист; 
      даты вынесения определения о принудительном исполнении решения третейского суда; 
      наименования третейского суда, вынесшего решение; 
      номера дела и даты вынесения третейским судом решения; 
      резолютивной части определения; 
      наименования взыскателя и должника, их адреса и реквизитов; 
      даты выдачи исполнительного листа. 
      6. Исполнительный лист о принудительном исполнении решения третейского суда подлежит исполнению судебным исполнителем в порядке, предусмотренном Законом   Z980253_   "Об исполнительном производстве и статусе судебных исполнителей".
     7. Признать утратившим силу пункт 7 постановления Пленума Высшего Арбитражного Суда Республики Казахстан от 4 августа 1995 года N 3   P9503BS_   "Об исполнении арбитражных решений".

     Председатель Верховного Суда
     Республики Казахстан 

     Секретарь пленарного заседания,
     судья Верховного Суда
     Республики Казахстан