Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулы етеді:
"Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.
Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі
Жоба
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗАҢЫ
Сақтандыру төлемдерiне кепiлдiк беру қоры туралы
Осы Заң мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының мiндеттi сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру жағдайлары басталған кезде сақтанушылардың (сақтандырылушылардың, пайда алушылардың) сақтандыру төлемдерiне кепiлдiк беру қорының (бұдан әрi - Қор) құқықтық жағдайын, құрылу және қызмет ету тәртiбiн, сондай-ақ сақтандыру ұйымдарының сақтандыру төлемдерiне кепiлдiк беру қорына қатысу талаптарын белгiлейдi.
1-тарау. Жалпы ережелер
1-бап. Негiзгі ұғымдар
Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
1) агент банк - Қормен агенттiк келiсiм негiзiнде кредиторларға кепiлдiк төлемдерi жүзеге асыру жөнiндегi iс-шараларды жүзеге асыру қызметiн көрсететiн банк;
2) кепiлдiк төлемi - Қордың мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының мiндеттi сақтандыру шарты бойынша сақтандыру жағдайы басталған бойда осы Заңда көзделген тәртіппен және шарттармен сақтанушыға (сақтандырылушыға, пайда алушыға) төлейтiн ақша сомасы;
3) мiндеттi сақтандыру шарты - сақтанушының мiндеттi сақтандыру туралы заң актiсi негiзiнде сақтандыру ұйымымен жасаған шарты;
4) қатысу шарты - Қор мен сақтандыру ұйымының арасында осы Заңда белгіленген тәртiппен және шарттармен жасаған сақтандыру төлемдерiне кепiлдiк беру жүйесiне қатысу шарты;
5) өтiнiш берушi - Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес сақтандыру ұйымы ретiнде тiркелген заңды тұлға не Қазақстан Республикасының мiндеттi сақтандыру туралы заң актiлерiнде Қорға мiндеттi қатысу көзделген мiндетті сақтандыру түрлерi бойынша сақтандыру қызметiн жүзеге асыру құқығына лицензия алуға ниет бiлдiрген сақтандыру ұйымы;
6) кредитор - мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының мiндеттi сақтандыру шарты бойынша сақтандыру жағдайы басталған кезде кепiлдiк төлемiн алуға құқығы бар сақтанушы (сақтандырылушы, пайда алушы);
7) мiндетті жарналар - сақтандыру ұйымының Қорға сақтандыру төлемдерiне кепiлдiк беру жүйесiне қатысқаны үшiн төлейтiн ақша сомасы;
8) мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымы - сақтандыру төлемдерiне кепiлдiк беру жүйесiне қатысушы болып табылатын, оған қатысты мәжбүрлеп тарату туралы сот шешiмi заңды күшiне енген сақтандыру ұйымы;
9) сақтандыру төлемдерiне кепiлдiк беру жүйесi - осы Заңда көзделген, сақтандыру ұйымын - қатысушыны мәжбүрлеп тарату кезiнде мiндеттi сақтандыру шарты бойынша сақтанушылардың (сақтандырылушылардың, пайда алушылардың) құқығын және заңды мүдделерiн қорғауға бағытталған ұйымдық-құқықтық шаралар кешенi;
10) сақтандыру ұйымы-қатысушы - Қормен сақтандыру төлемдерiне кепiлдiк беру жүйесiне қатысу шартын жасаған сақтандыру ұйымы;
11) уәкiлетті мемлекеттік орган - сақтандыру қызметiн реттеу және қадағалау жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк орган;
12) шартты мiндеттемелер - сақтандыру ұйымының - қатысушының Қор алдындағы Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес қалыптасатын мiндеттемелерi;
13) төтенше жарналар - сақтандырушы ұйымдардың-қатысушылардың кепiлдiк төлемдерiн жүзеге асыруға байланысты Қордың қарыз алып пайдалануын өтеу үшiн Қорға төлейтiн ақша сомасы.
2-бап. Қор туралы заңдар
Қор туралы заңдар Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi және Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiнен , "Сақтандыру қызметi туралы" Қазақстан Республикасының Заңынан , осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актiлерiнен тұрады.
3-бап. Қордың кепiлдерi
Қор сақтандыру ұйымын - қатысушыны мәжбүрлеп тарату туралы соттың шешiмi заңды күшiне енген күннен бастап мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының мiндеттi сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру жағдайы басталған кезде, осы Заңда белгiленген тәртiппен кредиторларға кепiлдiк төлемдерiн жүзеге асыру жөнiнде мiндеттемелер қабылдайды.
2-тарау. Қор құру және оның қызметi
4-бап. Қор құру тәртiбi және оның органдары
1. Қор осы Заңға, Қазақстан Республикасының азаматтық заңдарына және Қордың құрылтай құжаттарына сәйкес құрылған және өз қызметiн жүзеге асыратын коммерциялық емес ұйым болып табылады.
2. қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi Қордың құрылтайшысы болып табылады.
3. Қордың органдарын қалыптастыру тәртiбi және құзыретi Қазақстан Республикасының заңдарында және Қордың құрылтай құжаттарында белгіленедi.
5-бап. Қордың негiзгi мiндеті және функциялары
1. Қордың негiзгі мiндетi сақтандыру ұйымын - қатысушыны мәжбүрлеп тарату кезiнде кредиторлардың құқықтарын және заңды мүдделерiн қорғау болып табылады.
2. Қор негізгі мiндеттi орындау үшін мынадай функцияларды:
1) осы Заңға сәйкес кепілдiк төлемдерiн жүзеге асыру;
2) сақтандыру ұйымдарының - қатысушылардың мiндеттi жарналарын тарту;
3) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен инвестициялық қызметтi жүзеге асырады.
3-тарау. Қорға қатысу тәртiбi
6-бап. Қатысу шартын жасау
1. Қазақстан Республикасының заң актілерiнде көзделген жағдайларда, осыған сәйкес өтiнiш берушi сақтандырудың мiндетті түрлерi бойынша сақтандыру қызметiн жүзеге асыру құқығына Қорға қатысуға қажеттi лицензия алу үшін Қормен қатысу шартын жасауға тиiс.
2. Өтінiш берушi қатысу шартын жасау үшiн Қорға мынадай құжаттарды ұсынады:
1) өтiнiш берушінi мемлекеттiк тiркеу (қайта тiркеу) туралы куәлiктің нотариат куәландырған көшiрмесi;
2) өтiнiш берушiнiң статистикалық карточкасының нотариат куәландырған көшiрмесi;
3) өтiнiш берушi жарғысының нотариат куәландырған көшiрмесi.
3. Қатысу шартының нысаны, мазмұны және талаптары Қазақстан Республикасы азаматтық заңдарының және осы Заңның талаптарына сәйкес болуы тиiс.
7-бап. Қатысу шартының мiндетті талаптары
Қатысу шартында мынадай мiндетті талаптар болуы тиiс:
1) тараптардың толық атауы, олардың тұрған жерi және банктiк деректемелерi туралы мәлiметтер;
2) шарттың осы Заңға сәйкес мәнi туралы нұсқауы;
3) тараптардың осы Заңға сәйкес құқықтары мен мiндеттерi;
4) мiндеттi және төтенше жарналарды төлеу, сондай-ақ шартты мiндеттемелердi қалыптастыру тәртiбi;
5) кредиторға кепiлдiк төлемдерiнiң мөлшерiн белгiлеу мен жүзеге асыру талаптары мен тәртiбi;
6) мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының сақтанушыларымен мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымымен жасалған мiндеттi сақтандыру шартының аяқталмаған қолданылу мерзiмiне мiндетті сақтандыру шарттарын жасау тәртiбi және талаптары;
7) кепiлдiк төлемдерiн жүзеге асырудан бас тарту жағдайлары мен негiздемелерi;
8) кредитор құқығының мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының мiндеттемелерiн орындайтын Қорға өтуi туралы талаптары;
9) қатысу шартын тоқтату талаптары;
10) тараптардың қатысу шартын бұзғаны үшін жауапкершiлігі туралы талаптары.
8-бап. Қатысу шартын тоқтату
Қазақстан Республикасының азаматтық заңдарында көзделген мiндеттемелердi тоқтатудың жалпы негiздемелерiнен басқа, қатысу шарты сақтандыру қызметiн жүзеге асыру құқығына берiлген лицензиядан Қазақстан Республикасының мiндеттi сақтандыру туралы заң актiсiне сәйкес сақтандыру ұйымына Қорға қатысу және мiндеттi сақтандыру шарттарының осы лицензиясы негiзiнде жасалған iс-қимылдарды тоқтату мiндетi жүктелген сақтандыру сыныптарын алып тастаған жағдайда тоқтатылады.
9-бап. Мiндеттi және төтенше жарналар және оларды
төлеу тәртiбi. Қордың қарыз алуы
1. Сақтандыру ұйымы - қатысушы мөлшерi, төлеу тәртiбi және мерзiмi уәкiлеттi мемлекеттiк органның нормативтiк құқықтық актiлерiнде белгiленетiн мiндеттi жарналар төлеуге мiндеттi.
2. Қордың кредиторларға кепiлдiк төлемдердi жүзеге асыру үшiн қажеттi қаражаты жетіспеген жағдайда, Қор заемдар тартуға құқылы.
3. Сақтандыру ұйымы - қатысушы Қордың талап етуi бойынша кепiлдiк төлемдердi жүзеге асыруға байланысты Қордың қарыздарын өтеу үшiн төтенше жарналар төлеуге мiндеттi.
Қор төтенше жарналардың мөлшерiн, оларды төлеу тәртiбi мен мерзiмiн уәкiлетті мемлекеттiк органмен келiсе отырып белгiлейдi.
4. Сақтандыру қызметiн жүзеге асыру құқығына берiлген лицензияның қолданылуын тоқтата тұру сақтандыру ұйымын-қатысушыны мiндеттi және төтенше жарналар төлеуден босатпайды.
5. Сақтандыру ұйымын - қатысушыны мәжбүрлеп тарату туралы сот шешiмi заңды күшiне енген күннен бастап ол мiндетті және төтенше жарналар төлеуден босатылады.
10-бап. Шартты мiндеттемелердi қалыптастыру
1. Сақтандыру ұйымы - қатысушы шартты мiндеттемелердi уәкiлеттi мемлекеттiк органның нормативтiк құқықтық актiлерiнде көзделген тәртiппен және мөлшерде қалыптастыруға және есебiн жүргізуге мiндетті.
2. Сақтандыру ұйымының - қатысушының қалыптасқан шартты мiндеттемелерi мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының мiндетті сақтандыру шарттарының аяқталмаған кезеңiне Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес есептелген сақтандыру сыйлықақыларының сомасына азайтылады.
11-бап. Мiндеттi және төтенше жарналарды төлеу
жөнiндегi мiндеттемелердi тиiсiнше орындамау
1. Мiндетті немесе төтенше жарналарды төлемеген, уақтылы төлемеген не толық көлемде төлемеген жағдайда, Қор жеті жұмыс күні iшiнде сақтандыру ұйымының - қатысушының осы Заң бойынша өз мiндеттемелерiн тиiсiнше орындамауы туралы уәкiлеттi мемлекеттiк органға хабарлауға мiндеттi.
2. Уәкілеттi мемлекеттiк орган Қордан сақтандыру ұйымының - қатысушының мiндеттi және төтенше жарналарды төлеу жөнiндегi мiндеттемелерiн тиiсiнше орындамауы туралы хабарлама алған кезде мұндай сақтандыру ұйымына Қазақстан Республикасының заң актілерiнде көзделген санкциялар және өзге ықпал ету шараларын қолдануға құқылы.
4-тарау. Кепiлдiк төлемдерi және өзге де қорғау шаралары
12-бап. Кепiлдiк төлемiн жүзеге асыру негіздемелерi және
тәртiбi
1. Сақтандыру ұйымын - қатысушыны мәжбүрлеп тарату туралы сот шешiмi заңды күшiне енген күннен бастап кредиторда Қордан кепiлдiк төлемiн жүзеге асыру жөнiнде талап ету құқығы туындайды.
Бұл орайда, кредиторлар мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымы сақтандыру төлемiн төлеуден заңсыз бас тартқанда не уақтылы төлемегенде, оның iшiнде сақтандыру қызметiн жүзеге асыру құқығына лицензияны қайтарып алуға және оны мәжбүрлеп тарату туралы сот шешiмi күшiне енгенге дейiнгi кезеңде де мiндеттi сақтандыру шарттары бойынша барлық басталған сақтандыру жағдайлары бойынша кепiлдiк төлемдерiн алуға құқылы.
2. Қор кепiлдiк төлемiн мiндеттi сақтандыру шарты бойынша сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыруға арналған мiндеттi сақтандыру түрi бойынша Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде көзделген тәртiппен, шекте және мерзiмде төлейдi не кепiлдiк төлемiн төлеуден бас тартады.
Кепiлдiк төлемi кредитор шеккен моральдық зиянның, жiберiлген пайданың орнын, сондай-ақ мiндеттi сақтандыру шарты бойынша тұрақсыздық айыбын өтемейдi.
3. Мiндетті сақтандыру шарты бойынша Қордың кепiлдiк төлемiмен өтелмеген кредитордың шығынын кредитор мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымынан Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіппен жеке өндiрiп алуы мүмкiн.
4. Кредиторда кепiлдiк төлемiн жүзеге асыру жөнiнде Қордан талап ету құқығы туындаған кезде, кредитор Қорға жазбаша өтiнiш беруге құқылы.
Өтiнiшке сақтандыру төлемiн жүзеге асыру жөнiнде шешiм қабылдауға қажеттi мiндетті сақтандыру туралы заң актiсiнде көзделген құжаттар қоса берiлуi тиiс.
5. Кредиторларға кепiлдiк төлемi кредитордың банктiк есепшотына қолма-қол жасалмайтын нысанда не қолма-қол ақшамен тiкелей Қор немесе агент банк арқылы төленедi.
6. Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының кредиторына кепілдiк төлемiн төлеген күннен бастап кредитордың мiндеттi сақтандыру шарты бойынша құқықтары жүзеге асырылған кепiлдiк төлемi көлемiнде Қорға ауысады.
Қор өзiне ауысқан кредитордың талап ету құқығын Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртiппен мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының тарату комиссиясына (бұдан әрi - тарату комиссиясы) ұсынады.
13-бап. Сақтанушылардың құқықтарын қорғаудың қосымша
тәсiлдерi
1. Мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының сақтандыру жағдайы басталмаған және қолданылу мерзiмi аяқталмаған мiндеттi сақтандыру шарттары бойынша сақтанушы тiзiлiмге мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымын тарату туралы жазба енгiзiлгенге дейiн көрсетiлген шарттың аяқталмаған қолданылу мерзiмiне мiндетті сақтандыру шартын жасау үшiн сақтандыру ұйымына-қатысушыға өтiнiш жасауға құқылы.
Мұндайда сақтанушы мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымымен жасалған мiндеттi сақтандыру шарты бойынша сақтандыру сыйлықақысын толық төлемеген жағдайларды қоспағанда, сақтандыру ұйымына-қатысушыға сақтандыру сыйлықақыларын және өзге де төлемдердi төлемейдi.
Сақтандыру ұйымы-қатысушы мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының сақтанушысы мен мiндеттi сақтандыру шартын жасаған кезде сақтандыру ұйымы-қатысушы мiндеттi сақтандырудың осы түрi бойынша Қазақстан Республикасының заң актiсiнде көзделген көлемде осындай шарт бойынша жауапкершiлiк атқарады.
2. Сақтандыру ұйымы-қатысушы мiндеттi сақтандыру шартының аяқталмаған кезеңiне мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының сақтанушыларымен шарттар жасауға, егер осы шарттар бойынша сақтандыру сыйлықақыларының сомасы сақтандыру ұйымы-қатысушы қалыптастырған шартты мiндеттемелердiң мөлшерiнен асқан жағдайда, құқылы емес.
3. Сақтандыру ұйымы-қатысушы мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының мiндетті сақтандыру шартының аяқталмаған қолданылу мерзiмiне осы баптың 2-тармағында көзделген жағдайда мiндеттi сақтандыру шартын жасаудан бас тартуға Қордың келiсiмi бар болғанда ғана құқығы.
4. Соттың сақтандыру ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы заңды күшiне енген шешiмiнiң көшiрмесiн алған күннен бастап он жұмыс күнi iшiнде Қор Қазақстан Республикасының барлық аумағына таратылатын мемлекеттiк және орыс тiлдерiнде мерзiмi басылымға басталған сақтандыру жағдайлары бойынша мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының кредиторларына кепілдiк төлемдердi жүзеге асыру туралы хабарды, сондай-ақ мекен-жайларын көрсете отырып, сақтанушылар мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының мiндеттi сақтандыру шартының аяқталмаған қолданылу кезеңiне жаңа мiндеттi сақтандыру шартын жасау үшiн өтiнiш жасауға құқылы сақтандыру ұйымдарының-қатысушылардың тiзбесiн жариялайды.
14-бап. Қордың кепiлдiк беруiн тоқтату
Қордың кепiлдiк беруi мынадай жағдайларда:
1) осы Заңға сәйкес кепiлдiк төлемiн жүзеге асырғанда;
2) мiндеттi сақтандыру шартының қолданылу мерзiмi аяқталғанда;
3) сақтандырушымен басқа сақтандыру ұйымымен-қатысушымен мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының бұрын жасалған шартының аяқталмаған қолданылу кезеңiне жаңа мiндеттi сақтандыру шартын жасағанда;
4) мемлекеттiк тiзiлiмге мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымын тарату туралы жазба енгiзiлгенде тоқтатылады.
5-тарау. Сақтандыру төлемдерiне кепiлдiк беру жүйесi қатысушыларының құқықтары мен мiндеттерi
15-бап. Қордың құқықтары мен мiндеттерi
1. Қop:
1) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртiппен мiндеттi және төтенше жарналар төлеудi талап етуге;
2) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртiппен мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымын тарату iсiне қатысуға және сотқа тарату комиссиясының құрамына өз өкiлiн кiргізуге өтiнiш беруге;
3) тарату комиссиясынан және кредитордан Қордың мiндеттерiн iске асыруға қажеттi ақпарат берудi талап етуге;
4) уәкiлетті мемлекеттік органнан сақтандыру ұйымдарының-қатысушылардың қаржылық жай-күйi, сақтандыру ұйымы-қатысушы жасаған мiндеттi сақтандыру шарттарының саны туралы және сақтандыру құпиясы және Қазақстан Республикасының заң актілерi сақтайтын басқа құпиясы бар мәлiметтердi қоспағанда, өзге де қажеттi ақпаратты сұратуға;
5) осы Заңда және Қазақстан Республикасының мiндетті сақтандыру туралы заң актiсiнде көзделген жағдайларда кредиторға кепілдiк төлемiн жүзеге асырудан бас тартуға құқылы.
2. Қор:
1) Қазақстан Республикасының мiндеттi сақтандыру туралы заң актiсiне сәйкес Қорға қатысу мiндетi жүктелген сақтандыру ұйымымен қатысу шартын жасауға;
2) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен активтердi қаржы құралдарына инвестициялауға;
3) уәкiлетті мемлекеттiк орган белгiлеген тәртiппен, көлемде және мерзiмде уәкiлеттi мемлекеттiк органға өзiнiң қызметi туралы қаржылық есеп беруге;
4) қатысу шартына сәйкес сақтандыру ұйымдарына-қатысушыларға өзiнiң жылдық балансын және қаржы-шаруашылық қызметiнiң нәтижелерi туралы есеп беруге;
5) мерзiмдi баспасөз басылымдарына өзiнiң жылдық балансын жариялауға;
6) сақтандыру ұйымдарының-қатысушылардың мiндеттi және төтенше жарналар төлеу тәртiбiн, сондай-ақ олардың шартты мiндеттемелер қалыптастыруын бақылауды жүзеге асыруға;
7) осы Заңда көзделген тәртiппен мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымы мiндеттемелерi бойынша кредиторларға кепiлдiк төлемдерiн жүзеге асыруға;
8) сақтандыру ұйымдарының өздерiне мәлiм болған Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметi туралы заңдарын бұзу фактiлерi жөнiнде уәкiлеттi мемлекеттiк органды хабардар етуге;
9) кредиторға кепiлдiк төлемiнiң жүзеге асырылғаны туралы тарату комиссиясына хабарлауға мiндеттi.
3. Қордың Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де құқықтары болады және өзге де мiндеттердi атқарады.
16-бап. Сақтандыру ұйымының-қатысушының құқықтары мен
мiндеттерi
1. Сақтандыру ұйымы-қатысушы:
1) өзiнiң сақтандыру төлемдерiне кепiлдiк беру жүйесiне қатысатыны туралы ақпаратты таратуға;
2) Қордан кредиторларға кепiлдiк төлемдерiн жүзеге асыруға қатысты ақпарат алуға;
3) Қордың жылдық балансын және қаржы-шаруашылық қызметiнiң, нәтижелерi туралы есеп берудi Қордан талап етуге құқылы.
2. Сақтандыру ұйымы-қатысушы:
1) мiндеттi және төтенше жарналарды төлеуге, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртiппен шартты мiндеттемелердi қалыптастыруға;
2) жасалған мiндетті сақтандыру шарттарының саны және олар бойынша төленуге тиiс сақтандыру сыйлықақыларының жалпы сомасы туралы ақпаратты қатысу шартына сәйкес Қорға ұсынуға;
3) өзiнiң төлем жасау қабiлетсiздiгi туралы және уәкiлеттi мемлекеттiк органның санкциялар қолдану фактілерi туралы қатысу шартына сәйкес Қорға хабарлауға;
4) Қазақстан Республикасының мiндеттi сақтандыру туралы заң актісiне сәйкес сақтандыру ұйымына Қорға қатысу мiндетi жүктелетін сақтандыру сыныптарын сақтандыру қызметiн жүзеге асыру құқығына берiлген лицензиядан шығарып тастау туралы қатысу шартына сәйкес Қорға ескертуге;
5) сотқа мәжбүрлеп тарату туралы талап-арыз берiлгендiгi туралы, сондай-aқ соттың сақтандыру ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы шешiмiнiң қабылданғаны туралы қатысу шартына сәйкес Қорға ескертуге;
6) мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының сақтанушыларымен жасалған мiндеттi сақтандыру шарттары туралы ақпаратты қатысу шартына сәйкес Қорға және тарату комиссиясына беруге мiндеттi.
3. Сақтандыру ұйымының-қатысушының Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де құқықтары болады және өзге де мiндеттердi атқарады.
17-бап. Тарату комиссиясының құқықтары мен мiндеттерi
1. Тарату комиссиясы:
1) Қордан мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының кредиторларына кепiлдiк төлемдерiн жүзеге асыру туралы хабарлама алуға;
2) сақтандыру ұйымдарынан-қатысушылардан мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымының сақтанушыларымен жасалған мiндетті сақтандыру шарттары туралы ақпарат алуға құқылы.
2. Тарату комиссиясы:
1) құжаттардың көшiрмелерiн және үзінділерін алу құқығын бере отырып, Қордың уәкiлеттi өкiлдерiнiң тарату барысына қатысты ақпаратты және құжаттаманы алуын қамтамасыз етуге;
2) өзiнiң кредитор алдындағы мiндеттемелерiнiң тоқтатылғаны туралы Қорға шұғыл түрде хабарлауға;
3) мiндетті сақтандыру шарттарын жасауға қатысты Қор сұратқан ақпаратты және құжаттарды беруге мiндеттi.
3. Тарату комиссиясының Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де құқықтары болады және өзге де мiндеттердi атқарады.
18-бап. Кредитордың құқықтары мен мiндеттерi
1. Кредитордың:
1) Қордан кепiлдiк төлемiн осы Заңда көзделген тәртiппен жүзеге асыруды талап етуге;
2) сақтандыру ұйымдарынан-қатысушылардан мәжбүрлеп таратылатын сақтандыру ұйымымен жасалған мiндеттi сақтандыру шартының аяқталмаған қолданылу мерзiмiне мiндеттi сақтандыру шартын жасауды талап етуге;
3) тарату комиссиясынан талаптарды Қордан алынған кепiлдiк төлемiнен асатын мөлшерде қанағаттандыруды талап етуге құқығы бар.
2. Кредитор:
1) Қорға Қазақстан Республикасының мiндеттi сақтандыру туралы заң актiсiнде көзделген, сақтандыру жағдайының басталу фактiсiн және мiндетті сақтандыру шарты бойынша шығындардың мөлшерiн растайтын құжаттарды ұсынуға;
2) Қордың оған Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес ауысқан кредитордың құқықтарын iске асыруына қажеттi барлық құжаттарды беруге мiндеттi.
3. Кредитордың Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де құқықтары болады және өзге де мiндеттердi атқарады.
6-тарау. Өтпелi және қорытынды ережелер
19-бап. Қордың қызметiн мемлекеттiк реттеу
1. Қордың қызметiн мемлекеттік реттеудi және бақылауды уәкiлеттi мемлекеттiк орган жүзеге асырады.
2. Уәкілетті мемлекеттік орган Қорға және оның лауазымды тұлғаларына Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде көзделген жағдайларда және тәртiппен санкциялар және өзге де ықпал ету шараларын қолдануға құқылы.
3. Уәкiлеттi мемлекеттiк орган:
1) осы Заң бойынша Қордың және сақтандыру ұйымдарының қызметiн реттейтiн нормативтік құқықтық актiлердi қабылдайды;
2) қатысу шартының нысанын бекiтедi;
3) мiндеттi жарналарды төлеу тәртiбiн, мөлшерiн және төлеу мерзiмдерiн, сондай-ақ шартты мiндеттемелердi қалыптастыру тәртiбiн белгiлейдi;
4) төтенше жарналарды төлеу тәртiбiн, мөлшерiн және төлеу мерзiмдерiн келiседi;
5) Қордың активтерiн инвестициялау тәртібiн белгілейдi;
6) Қордың қаржылық және өзге де есебiнiң көлемiн, тәртiбiн және ұсыну мерзiмдерiн белгiлейдi.
20-бап. Қордың, оның лауазымды тұлғалары мен
қызметкерлерiнiң жауапкершiлiгi, қордың
iс-әрекетiне шағым жасау
1. Қор өз мiндеттемелерiн Қазақстан Республикасының қолданылып жүрген заңдарына сәйкес тиiсiнше орындамағаны үшiн жауапкершiлiк атқарады.
2. Кредитор Қордың, сақтандыру ұйымының-қатысушының және тарату комиссиясының iс-әрекеттерiне сот тәртібiмен шағым жасауға құқылы.
3. Қордың лауазымды тұлғалары және қызметкерлерi оларға өздерiнiң функцияларын жүзеге асыру барысында сақтандыру ұйымдарының қызметi туралы барлық мәлiм болған ақпаратты тек қана қызметтiк мақсатта пайдалануға мiндетті және алынған мәлiметтердi заңсыз жария еткенi үшiн жауапкершiлiк атқарады.
21-бап. Сақтандыру ұйымдарының жауапкершiлiгі
Сақтандыру ұйымдары осы Заңның талаптарын бұзғаны үшiн Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде көзделген тәртiппен жауапкершiлiк атқарады.
22-бап. Заңды қолданысқа енгiзу
1. Осы Заң 2003 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi.
2. Қазақстан Республикасының заң актiлерiне сәйкес лицензиаттардың Қорға қатысу міндеті көзделген міндетті сақтандыру түрлерi бойынша сақтандыру қызметiн жүзеге асыру құқығына лицензиясы бар сақтандыру ұйымдары Қор құрылған күннен бастап бiр ай iшiнде Қормен қатысу шартын жасауға мiндетті.
3. Сақтандыру ұйымдары осы баптың 2-тармағының талаптарын орындамаған жағдайда, уәкілетті мемлекеттік орган сақтандыру қызметін жүзеге асыру құқығына лицензияны қолдануды Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіппен тоқтатуға құқылы.
Қазақстан Республикасының
Президенті
