Қазақстан Республикасының уәкілетті органдарында заң жобалау жұмыстарын ұйымдастыру ережесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 21 тамыздағы N 840 қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2016 жылғы 29 желтоқсандағы № 907 қаулысымен.

      Ескерту. Күші жойылды – ҚР Үкіметінің 29.12.2016 № 907 қаулысымен.

      Қазақстан Республикасының Yкiметi қаулы етеді:

      1. Қoca берiлiп отырған Қазақстан Республикасының уәкiлеттi органдарында заң жобалау жұмыстарын ұйымдастыру ережесi бекітілсін.

      2. "Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң заң жобалау қызметiн жетiлдiру жөнiндегi шаралар туралы" Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2000 жылғы 11 қыркүйектегi N 1376 қаулысына (Қазақстан Республикасының ПҮКЖ-ы, 2000 ж., N 40, 455-құжат) мынадай өзгерiс пен толықтыру енгізiлсiн:

      2-тармақта 2) тармақша алынып тасталсын;

      көрсетiлген қаулымен бекiтiлген Заң жобалау қызметi мәселелерi жөнiндегі ведомствоаралық комиссия туралы ережеде:

      4-тармақтың он бiрiншi абзацында "қатынастар бойынша" деген сөздерден кейiн "заң жобаларының тұжырымдамаларын және" деген сөздермен толықтырылсын.

      3. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап күшiне енедi.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі



  Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2003 жылғы 21 тамыздағы
N 840 қаулысымен
бекітілген

Қазақстан Республикасының уәкiлеттi органдарында
заң жобалау жұмыстарын ұйымдастыру ережесi

      1. Қазақстан Республикасының уәкiлеттi органдарында заң жобалау жұмыстарын ұйымдастыру ережесi (бұдан әрі - Ереже) "Нормативтiк құқықтық актiлер туралы" Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 24 наурыздағы Заңына және Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2002 жылғы 10 желтоқсандағы N 1300 қаулысымен бекiтiлген Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң Регламентiне (бұдан әрi - Үкiметтiң Регламентi) сәйкес заң жобаларын әзiрлеушi уәкiлеттi органдарда (бұдан әрi - Уәкiлеттi органдар) заң жобалау жұмыстарын ұйымдастыру тәртiбiн айқындайды.

      2. Уәкiлеттi органдардың заң жобалау қызметiн жүзеге асыруы мынадай кезеңдерді қамтиды:

      қабылдануы Бюджет кодексінде көзделген заң жобаларын қоспағанда, заң жобаларының тұжырымдамаларын әзiрлеу;

      Норма шығармашылығы қызметiн жетiлдiру жөнiндегi шаралар туралы" Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң 2002 жылғы 30 мамырдағы N 598 қаулысымен бекiтiлген Ғылыми сараптама жүргiзу ережесiне сәйкес заң жобаларының тұжырымдамаларына ғылыми сараптама жүргiзу;

      реттегіш құралды және онымен байланысты талаптарды енгізуді немесе жеке кәсіпкерлік субъектілеріне қатысты реттеуді қатаңдатуды кәсіпкерлік жөніндегі уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен жүзеге асыруды көздейтін заң жобалары тұжырымдамаларының реттеушілік әсеріне талдау жүргізу. Заң жобаларының тұжырымдалары Комиссия қарауына шығарылғанға дейін реттеушілік әсерді талдаудан өтеді;

      заң жобаларының тұжырымдамаларын Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң жанындағы Заң жобалау қызметi мәселелерi жөнiндегi ведомствоаралық комиссияда (бұдан әрi - Комиссия) қарау;

      жұмыс тобын құру. Жұмыс тобының құрамына міндетті түрде "Қазақстан Республикасының Заңнама институты" мемлекеттік мекемесінің, белгілі бір құқық саласындағы тиісті ғылыми-зерттеу институттарының өкілдері енгізіледі, сондай-ақ үкіметтік емес ұйымдардың, қоғамдық бірлестіктердің өкілдерін, Қазақстан Республикасы Парламентінің депутаттарын және ғылымның тиісті салаларының ғалымдарын тарту ұсынылады;

      заңнамалық кесiмдердiң жобаларын даярлау;

      заңнамалық кесiмдер жобаларына ғылыми сараптама жүргiзу;

      Үкіметтiң Регламентiне сәйкес мемлекеттiк органдармен заң жобаларын келiсу;

      реттегіш құралды және онымен байланысты талаптарды енгізуді немесе жеке кәсіпкерлік субъектілеріне қатысты реттеуді қатаңдатуды кәсіпкерлік жөніндегі уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен жүзеге асыруды көздейтін заң жобаларының реттеушілік әсеріне талдау жүргізу;

      заңнамалық актілердің жобаларын бұқаралық ақпарат құралдарында, оның ішінде Интернет желісінде талқылау және оларды пысықтау кезінде қоғамдық пікірді ескеру;

      заңнамалық кесiмдер жобаларын жетілдiргенде тұжырымдамалық өзгерiстер енгiзілген жағдайда қосымша ғылыми сараптама жүргiзу;

      заң жобаларын Қазақстан Республикасының Үкiметiне енгiзу;

      заң жобаларын Қазақстан Республикасы Парламентiнiң палаталарында қарау кезiнде оларды ұйымдастырушылық және ақпараттық қамтамасыз ету.

      Жоғарыда көрсетiлген кезеңдердiң әрқайсысында заң жобалау қызметiн жүзеге асыру уәкiлеттi органның заң қызметiнiң басшысымен келiсiлуi тиiс.

      Заң сараптамасын жүргізу үшiн келiсуге жiберген кезде заң жобасының әр парағына уәкiлеттi органның заң қызметiнiң басшысы қол қояды.

      Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2006.03.15 N 172, 2007.03.20 N 217, 2009.12.25 N 2206, 2010.06.23 N 632, 2011.09.16 N 1067, 29.05.2013 № 541; 30.12.2014 № 1401 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); 24.04.2015 № 288 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

       3. Уәкілетті органдар заң жобаларын Қазақстан Республикасы Үкіметінің заң жобалау жұмыстарының ағымдағы жоспарын орындау үшін Президенттің тапсырмалары мен жыл сайынғы жолдауларын, Конституциялық Кеңестің нормативтік қаулылары мен жыл сайынғы жолдауларын, мемлекеттік бағдарламалар мен Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін бағдарламаларды, Үкіметтің шешімдерін, мемлекеттік бағдарламаларды іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарларын, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің шешімдерін, нормативтік құқықтық актілердің құқықтық мониторингі нәтижелерін, сондай-ақ қабылдануы Бюджет кодексінде көзделген заңдарды ескере отырып әзірлейді.

      Тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджетті қалыптастыру кезеңінде уәкілетті органдар заң жобаларын әзірлеуге арналған бюджеттік өтінімді ұсынумен бір уақытта оларды әзірлеудің орындылығы тұрғысынан Комиссияның қорытындысын ұсынады.

      Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 2011.09.16 N 1067, өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 29.05.2013 № 541; 30.12.2014 № 1401 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

       4. Заңнамалық кесiмнiң жобасы Комиссия мақұлдаған оның тұжырымдамасына қатаң сәйкестiкпен әзiрленуi тиiс.

      5. Комиссия:

      1) қолданыстағы заңнамада реттелiп қойған құқықтық қатынастарды регламенттеудi көздейтiн;

      2) құқықтың негiз қалаушы қағидаттарына қайшы келетiн;

      3) реттеу мәнi Қазақстан Республикасының Конституциясы 61-бабының 3-тармағында көрсетiлген қоғамдық қатынастарға сәйкес келмейтiн заң жобаларының тұжырымдамаларын мақұлдамайды.

      6. Заң жобаларының барлық тұжырымдамалары бойынша Қазақстан Республикасы Әдiлет министрлiгi оларды Қазақстан Республикасы Әділет министрлігіне енгізген кезден бастап 15 жұмыс күнінен аспайтын мерзімде осы Ереженің 5-тармағында көрсетiлген талаптарға тұжырымдаманың сәйкестiгiн көрсететiн алдын ала қорытынды дайындайды. Қазақстан Республикасы Әдiлет министрлiгiнiң қорытындысын Комиссия заң жобасының тұжырымдамасымен және заң жобасы тұжырымдамасының ғылыми құқықтық сараптамасының қорытындысымен бiрге қарайды.

      Егер заң жобаларының тұжырымдамасында реттегіш құралды және онымен байланысты талаптарды енгізуді немесе жеке кәсіпкерлік субъектілеріне қатысты реттеуді қатаңдатуды жүзеге асыру көзделетін жағдайда, онда заң жобасының тұжырымдамасына Қазақстан Республикасының Үкіметі жанындағы Кәсіпкерлік қызметті реттеу мәселелері жөніндегі ведомствоаралық комиссияның хаттамалық шешімі және кәсіпкерлік жөніндегі уәкілетті органның қорытындысы міндетті түрде қоса беріледі. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің қорытындысын Комиссия заң жобасының тұжырымдамасымен, кәсіпкерлік жөніндегі уәкілетті органның қорытындысымен және Қазақстан Республикасының Үкіметі жанындағы Кәсіпкерлік қызметті реттеу мәселелері жөніндегі ведомствоаралық комиссияның хаттамалық шешімімен бірге қарайды.

      Бұл ретте Әділет министрлігінің қорытындысында заң жобасы тұжырымдамасының осы Ережесінің 8, 9-тармақтарының талаптарына сәйкестігі туралы мәліметтер көрсетіледі. Заң жобасының тұжырымдамасы көрсетілген тармақтардың талаптарына сәйкес келмеген кезде әзірлеуші оның пысықталуын қамтамасыз етуге тиіс.

      Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 29.05.2013 № 541; өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 24.04.2015 № 288 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

       7. Заң жобасының тұжырымдамасын әзiрлеудi уәкiлеттi орган қажет болған кезде заң жобалау қызметi саласындағы ғылыми-зерттеу ұйымдарын, ғалымдарды, бiлiмнiң әртүрлi салаларындағы мамандарды тарта отырып жүзеге асырады. Жаңа редакциядағы заң жобасының тұжырымдамасын әзірлеген кезде заң жобасының тұжырымдамасымен бірге оның алдын ала мәтінін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің қарауына енгізу қажет.

      Ескерту. 7-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2009.12.25 N 2206 Қаулысымен.

       8. Заң жобасының тұжырымдамасын әзірлеу кезінде әзірлеуші:

      құқықтық реттеудің тиісті саласында қолданылып жүрген заңнаманы талдауы, қазіргі құқықтық тетіктердің (олар болған жағдайда) тиімділігінің жеткіліксіз болу себептерін анықтауы, заңнамадағы олқылықтарды, қайшылықтарды, ескірген нормаларды не ұқсас құқықтық қатынастарды реттейтін көптеген актілердің болуын, қолданыстағы заңнаманы дұрыс қолданбау себептерін анықтауы;

      экономикалық, социологиялық, статистикалық және өзге де қажетті ақпаратты зерделеуі, қорытуы және талдауы, нормативтік құқықтық актіні қабылдаудың болжамды әлеуметтік, қаржы-экономикалық, экологиялық, құқықтық, криминологиялық және өзге де салдарына, актіні қабылдауға байланысты белгілі бір саладағы қоғамдық қатынастардың ықтимал үрдістері мен даму нұсқаларына зерттеу жүргізуі;

      қажетті қаржы-экономикалық есептемелер жүргізуі;

      шетелдік тәжірибені зерделеуі, салыстырмалы-құқықтық талдау жүргізуі қажет.

      Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 2009.06.04. N 822 Қаулысымен.

       9. Заң жобасының тұжырымдамасы осы Ережеге қосымшаға сәйкес нысан бойынша жазбаша жазылуға тиіс.

      Заң жобасының тұжырымдамасын әзірлеу Қазақстан Республикасы Президентінің Қазақстан халқына жолдауы, Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің жыл сайынғы жолдауының, Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің, Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының нормативтік қаулыларының ережелері, мемлекеттік бағдарламалар мен Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін бағдарламалар, мемлекеттік бағдарламаларды іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарлары, Үкіметтің шешімдерін, нормативтік құқықтық актілердің құқықтық мониторингі нәтижелері, қоғамдық өмірдің тиісті салаларында және аясында Қазақстан Республикасының заңнамасын қолдану практикасы, қолданыстағы заңнаманың проблемалары бойынша өткізілетін ғылыми-практикалық конференциялардың, семинарлардың, кеңестердің материалдары, жеке және заңды тұлғалардың өтініштері, үкіметтік емес ұйымдар ұсынатын материалдар, бұқаралық ақпарат құралдарында қамтылған ақпарат ескеріле отырып жүзеге асырылады.

      Заңды қабылдау қажеттілігі туралы куәландыратын дәлелдерді баяндау нақты, келеңсіз құбылыстар мен процестердің қолданыстағы заңнамамен жеткілікті жасалмаған байланысын тиянақты түрде орнататын болуы тиіс. Дәлелдемелер ретінде орын алған жағдайдың қысқаша мән-жайын, заң нормаларын қолданудың дұрыстығы, қорытындылар мен ұсыныстар туралы пікірді көрсете отырып, практикадан мысал келтіру қажет.

      Әлеуметтік салдарларды болжау кезінде актіні қабылдаудың жалпы қоғамның, сондай-ақ оның жекелеген әлеуметтік топтарының дамуына әсер етуіне, білім беру және халықты жұмыспен қамту деңгейіне, қоғамның әлеуметтік құрылымына, денсаулық сақтау қызметінің қол жетімділігіне, тұрғын үй жағдайын жақсартуға, азаматтық қоғам институттарын дамытуға ықпалына және басқа да салдарларға талдау жүргізіледі.

      Қаржы-экономикалық салдарларды болжау кезінде актіні қабылдауға байланысты:

      республикалық және жергілікті бюджеттен тікелей және жанама шығыстар;

      құқық қолданушылар мен актінің нормаларын іске асырудың өзге де субъектілерінің шығыстары;

      республикалық және жергілікті бюджеттің кірістері, сондай-ақ жеке және заңды тұлғалардың кірістері;

      өзге де шығыстар мен кірістер, сондай-ақ өзге де экономикалық әсер (бәсекенің дамуына ықпалы; кредиттік ресурстардың қол жетімділігі, жаңа жұмыс орындарын ашу және басқа да салдарлар) бағаланады.

      Экологиялық салдарларды болжау кезінде актіні қабылдау нәтижесінде қоршаған ортаға ықпал ететін әсердің бағыты, сипаты және деңгейі бағаланады.

      Құқықтық салдарларды болжау шеңберінде келешектегі актінің қаралып отырған саладағы құқықтық қатынастарды құқықтық реттеудің қолданыстағы тетігіне ықпалы, атап айтқанда: заңнамадағы олқылықтар мен қарама-қайшылықтардың, тиімсіз және декларативті нормалардың болуы, құқықтар мен міндеттерді іске асыру тетігінің жоқтығы бағаланады.

      Криминологиялық салдарларды болжау кезінде заң жобасының тұжырымдамасына оның қоғам, мемлекет қажеттілігіне және қылмысқа қарсы күрес саласындағы мемлекеттік саясатқа сәйкестігі мәніне ондағы құқық бұзушылықтар жасауға тікелей немесе жанама ықпал ететін, көзделген жауапкершілік шараларынан заңды негіздерде бас тарту мүмкіндігін туғызатын ережелерді (олқылықтар, өзге де кемшіліктер) анықтау, сондай-ақ осындай актіні қабылдау нәтижесінде криминогенді не криминогендікке қарсы сипаттағы өзге де салдарларды анықтау арқылы талдау жүзеге асырылады.

      Мемлекеттік бюджеттен болжанып отырған қаржылық шығындар туралы ақпаратқа тиісті қаржылық есептемелер қоса берілуі тиіс.

      Салдарларды болжау кезінде болашақ актінің мемлекеттік органның стратегиялық жоспарының мақсатты индикаторларына, көрсеткіштеріне, тәуекелдеріне әсері бағаланады.

      Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 2009.06.04 N 822 Қаулысымен, өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2011.09.16 N 1067 Қаулысымен.

       10. Заң жобасын әзiрлеушi уәкiлеттi орган жобаны дайындау жөнiндегi жұмыс тобын құрады немесе оны дайындауды жұмыс тобының функцияларын орындайтын өзiнiң бөлiмшелерiнiң бiрiне тапсырады. Жобаны дайындауда жобаны дайындайтын органның заң бөлiмшесi қызметкерлерінің қатысуы мiндеттi.

      Қазақстан Республикасы Парламентiнiң депутаттары заң жобасын дайындау жөнiндегi жұмыс тобының жұмысына кез келген сатыда қатысуға құқылы.

      Жұмыс тобының жұмысына қатысу үшiн әр түрлi бiлiм салаларының, ғылыми мекемелердiң мамандары және ғылыми қызметкерлерi, сондай-ақ қоғамдық бiрлестiктер өкiлдерi тартылуы мүмкiн.

      Ескерту. 10-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2006.02.14 N 99, 2009.12.25 N 2206 Қаулыларымен.

       11. Егер заң жобалау жұмыстарының жоспарымен немесе заң жобасын әзiрлеу туралы тапсырмамен өзгеше белгiленбесе, Уәкілеттi орган заң жобасын дайындауды ведомстволық бағыныстағы мемлекеттiк ұйымдарға немесе шарттық негiзде мамандарға, ғылыми мекемелерге, жекелеген ғалымдарға немесе олардың ұжымдарына соның iшiнде шетелдiктерге тапсыра алады.

      Уәкілетті орган баламалы жобаларды дайындауды бір немесе бірнеше тұлғаға тапсыруға құқылы. Заң жобаларының сапасы, уақытылы әзірленуі мен ұсынылуы үшін Үкіметтің заң жобалау жұмыстарының жоспарында көрсетілген Уәкілетті органның лауазымды адамдары дербес жауапты болады.

      Ескерту. 11-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2011.09.16 N 1067 Қаулысымен.

       12. Уәкiлеттi органдардың заң жобалау жұмыстарының жоспарларын және заң жобаларын әзiрлеу жөнiндегi жекелеген тапсырмаларды орындауын жалпы бақылауды, осы бағыттағы олардың қызметiне әдiстемелiк басшылық жасауды және сол үшiн қажеттi ақпараттық қамтамасыз етудi Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгi жүзеге асырады.

      13. Заң жобасы Қазақстан Республикасының Конституциясы 61-бабының, 3-тармағымен регламенттелген негiз қалаушы қағидаттар мен нормаларды белгілейтiн аса маңызды қоғамдық қатынастарды реттеуi және "Нормативтiк құқықтық актiлер туралы" Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 24 наурыздағы Заңының талаптарына сәйкес ресiмделуi тиiс.

      14. Алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 29.05.2013 № 541 Қаулыcымен.

      15. Заң жобасының нормаларында мiндеттi түрде:

      құқықтық реттеудiң мәнi;

      құқықтық реттеудiң негізгі қағидаттары;

      заң жобасының мәтiнiнде пайдаланылатын негiзгi ұғымдар айқындалуы тиiс.

      Сондай-ақ, заң жобасында заңды қолданысқа енгiзу тәртiбi, заң күшiне енгеннен кейiн өзге де нормативтiк құқықтық кесiмдердi қолдану тәртiбi мен шарттары көрсетiлуi мүмкiн.

      16. Құқықтық нормалардың мазмұны қисындалған жүйелi әрi әртүрлi ұғыну мен түсiндiруге жол бермейтiн мазмұны айқын болуы тиiс.

      Заң жобасын әзiрлеу кезiнде, Қазақстан Республикасының заңнамалық кесiмдерiнде пайдаланылатын терминдер тiзбесiнде көзделген терминология пайдаланылады.

      Нормативтік құқықтық актінің мәтіні әдеби тіл нормалары, заң терминологиясы және заң техникасы сақтала отырып жазылады, оның ережелері барынша қысқа болуы, нақты және әртүрлі түсіндіруге жатпайтын мағынаны қамтуы тиіс. Нормативтік құқықтық актінің мәтінінде мағыналық және құқықтық жүктемесі жоқ декларативтік сипаттағы ережелер болмауға тиіс.

      Көнерген және көп мағыналы сөздер мен сөз орамдарын, эпитеттерді, метафораларды қолдануға, сөздерді қысқартуға жол берілмейді. Нормативтік құқықты актінің құрылымдық бөлігінде жазылған құқық нормасы дәл осы актінің басқа құрылымдық бөліктерінде қайталап жазылмайды.

      Ескерту. 16-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2011.09.16 N 1067 Қаулысымен.

       17. Қабылдануы Қазақстан Республикасының Конституциясында немесе заңнамалық кесiмде тiкелей көзделген заң жобасына түсiндiрме жазбада Конституцияның немесе өзге де заңнамалық кесiмнiң бабын мiндеттi түрде көрсету керек.

      18. Заң жобасының өтпелi ережелерiнде оны қолданысқа енгiзгенге дейiнгi қатынастарды заң жобасында реттеу тәртiбi көрсетіледi, жаңа құқық нормаларына көшу мерзiмдерi мен тәсiлдерi белгіленедi.

      19. Заңнамалық кесiмнiң қорытынды ережелерiнде осы кесiмнiң қолданысқа енгiзілуі туралы, бұрын шығарылған кесiмнiң күшiн жою туралы нормалар бекiтiледi, осы кесiмдi орындау және дамыту мақсатында қажет болған кезде басқа мемлекеттiк органдардың кесiмдер шығару талаптары белгiленедi.

      19-1. Заң жобаларының және оларға қосымшалардың әр парағына әзірлеуші мемлекеттік органның басшысы қол қояды.

      Заң жобаларының, сондай-ақ қолданыстағы заңнамалық актілерге өзгерістер және/немесе толықтырулар енгізуді көздейтін заң жобасына енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың тиісті негіздемесі бар бұрынғы және жаңа редакциядағы баптардың салыстырма кестесінің көшірмелеріне әзірлеуші мемлекеттік органның заң қызметі басшысының қолы қойылады.

      Қазақстан Республикасы Әділет министрлігіне заң жобаларын қарауға және келісуге енгізген кезде олармен бір мезгілде "Қазақстан Республикасының Заңнама институты" мемлекеттік мекемесінің заң жобаларының тұжырымдамалары мен мәтіндерін әзірлеуге қатысқанын растайтын қорытындысы енгізіледі.

      Мемлекеттік органдар мүдделі мемлекеттік органдарға келісуге енгізетін мемлекеттік және орыс тілдерінде дайындалған заң жобалары мынадай материалдарды қамтуы тиіс:

      1) заң жобасын (оның ішінде электрондық жеткізгіштерде);

      2) осы заң жобасын (заң жобаларын) Парламент Мәжілісіне енгізу туралы Үкімет қаулысының жобасын;

      3) Үкімет Регламентінің талаптарына сәйкес дайындалған Үкімет қаулысының жобасына түсіндірме жазбаны;

      4) заң жобасы мақсаттарының, міндеттері мен негізгі ережелерінің жан-жақты сипаттамасымен бірге жобаны қабылдау қажеттігінің негіздемесі бар заң жобасына (заң жобаларына) түсіндірме жазбаны (жазбаларды);

      5) қабылданатын Заңның қолданылуының ықтимал экономикалық, әлеуметтік, құқықтық, экологиялық салдарының болжамдарын.

      Қабылданатын заңның қолданылуының әлеуметтік және экономикалық салдарын бағалау мемлекеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орган бекітетін Қабылданатын заң жобаларының қолданылуының әлеуметтік-экономикалық салдарын бағалау жөніндегі әдістемелік ұсынымдарға сәйкес жүзеге асырылады;

      6) егер заң жобасын іске асыру республикалық және жергілікті бюджеттердің және (немесе) Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының түсімдерін қысқартуға немесе шығыстарын ұлғайтуға әкеп соқтыратын болса, қаржы-экономикалық есептемелерді;

      7) заң жобасын (заң жобаларын) мүдделі мемлекеттік органдармен келісу парағын (парақтарын);

      8) халықаралық шарттарды ратификациялау және күшін жою туралы заң жобаларын қоспағанда, заң жобасының (заң жобаларының) ғылыми сараптамасының нәтижелері бойынша қорытындыны (қорытындыларды). Заң жобасын әзірлеуші ғылыми сараптаманың қорытындысымен (қорытындыларымен) келіспеген жағдайда тиісті қорытындымен келіспеу себептеріне жазбаша дәлелді негіздер келтірілуге тиіс;

      9) қолданыстағы заңнамалық актілерге өзгерістер және/немесе толықтырулар енгізуді көздейтін заң жобасына, енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың тиісті негіздемесі бар, бұрынғы және жаңа редакциядағы баптардың салыстырмалы кестесі;

      10) егер заң жобасы жеке кәсіпкерлік субъектілерінің мүдделерін қозғайтын болса, заң жобасына Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасының және заң жобасында салалық мүдделері қозғалатын жеке кәсіпкерлік субъектілерінің аккредиттелген бірлестіктерінің сараптамалық қорытындылары қоса беріледі. Әзірлеуші сараптамалық қорытындымен (қорытындылармен) келіспеген жағдайда, сараптамалық қорытындымен келіспеу себептерінің дәлелденген жазбаша негіздемелерін келтіруге тиіс. Мемлекеттік органдар өзінің ресми сайтында сарапшылық кеңестің отырысына шығарылған қолданыстағы әрбір нормативтік құқықтық акт бойынша сарапшылық кеңес мүшелері мен өзге де мүдделі тұлғалардың ұсыныстарын, мемлекеттік органдардың жауаптарын, хаттамаларды және сараптамалық қорытындыларды сақтайды;

      11) Үкімет Регламентінің қосымшасына сәйкес нысан бойынша анықтама парақты;

      12) республикалық және жергілікті бюджеттердің және (немесе) Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының түсімдерін қысқартуды немесе шығыстарын ұлғайтуды көздейтін Қазақстан Республикасының заң жобаларына қатысты Республикалық бюджет комиссиясының оң шешімінің көшірмесін;

      13) жобаның қабылдауына байланысты өзгертілуі немесе күші жойылды деп танылуы тиіс заңнамалық актілердің тізбесін;

      14) егер Қазақстан Республикасы заңының қолданылуын қамтамасыз ету үшін заңға тәуелді нормативтік құқықтық актіні қабылдау қажет болса, заң жобасын іске асыру үшін қажетті заңға тәуелді нормативтік құқықтық актілердің жобаларын (егер мұндай қажеттілік болмаса, бұл ілеспе хатта көрсетіледі).

      Егер заңға тәуелді нормативтік құқықтық актінің жобасын әзірлеу басқа мемлекеттік органның құзыретіне жататын болса, онда заң жобасын әзірлеуші мемлекеттік орган заңға тәуелді актінің тиісті жобасын сұратады және жоғарыда көрсетілген барлық материалдармен бір мезгілде енгізеді;

      Егер заң жобасына заңға тәуелді тиісті нормативтік құқықтық актілердің жобалары қоса берілмесе, қолданылуын қамтамасыз ету үшін заңға тәуелді нормативтік құқықтық актілер қабылдануы қажет заң жобаларына Әділет министрлігінде бұрыштама қойылмайды;

      15) заң жобасын (заң жобаларын) бұқаралық ақпарат құралдарында, соның ішінде Интернет желісінде талқылау және оны (оларды) пысықтау кезінде қоғамдық пікірді ескеру нәтижелері туралы анықтаманы.

      Ескерту. Ереже 19-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 2009.12.25 N 2206; өзгерістер енгізілді - ҚР Үкіметінің 2010.06.23 N 632; 2011.04.05 N 359; 2011.09.16 N 1067; 05.03.2013 № 213, 29.05.2013 № 541; 31.12.2013 N 1524; 30.12.2014 № 1401 (ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі); 28.12.2015 № 1088 қаулыларымен.

       20. Заң жобасына:

      есептемелер, тарифтер кестелерi, графикалар, карталар;

      бланкiлер, құжаттар, сызбалар үлгiлерi және қосымша қолдану мәнi бар басқа да материалдар қоса берілуi мүмкiн.

      Ескерту. 20-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2009.12.25 N 2206 Қаулысымен.

      20-1. Алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2009.12.25 N 2206 Қаулысымен.

      21. Үкімет Парламенттің қарауына енгізетін заң жобалары бойынша "Норма шығармашылығы қызметін жетілдіру жөніндегі шаралар туралы" Үкіметтің 2002 жылғы 30 мамырдағы № 598 қаулысымен бекітілген Ғылыми сараптама жургізу ережесіне сәйкес заң жобасында реттелетін құқықтық қатынастарға қарай тиісті ғылыми сараптама (құқықтық, лингвистикалық, экономикалық, экологиялық, қаржылық және басқа) жүргізу міндетті. Бұл ретте қабылдануынан туындайтын болжамды салдар экологиялық, соның ішінде радиациялық қауіпсіздікке, қоршаған ортаны қорғауға қауіп төндіруі мүмкін заңнамалық кесімдердің жобалары міндетті түрде экологиялық сараптама жасауға жатады. Заң жобасын әзірлеуші оны мүдделі мемлекеттік органдармен келіскенге дейін жобаның тиісті сараптамасының жүргізілуін қамтамасыз етеді, оның нәтижелері бойынша қорытынды заң жобасына басқа да материалдармен бірге келісуші мемлекеттік органдарға мемлекеттік және орыс тілдерінде ұсынылады.

      Ескерту. 21-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 2011.05.27 № 590 қаулысымен.

      21-1. Алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2009.12.25 N 2206 Қаулысымен.

      22. Заң жобасын мемлекеттiк органдармен келiсу, заң жобасын Үкiметтiң қарауына енгiзу тәртiбiн Үкiметтiң Регламентi белгiлейдi.

  Қазақстан Республикасының
уәкiлеттi органдарында
заң жобалау жұмыстарын
ұйымдастыру ережесiне
қосымша

      Әзiрленетiн заң жобалары бойынша тұжырымдама нысаны

      1. Заң жобасының атауы.

      2. Заң жобасын әзiрлеу қажеттiлiгiнiң негiзi.

      3. Заң жобасын қабылдау мақсаттары.

      4. Заң жобасын реттеу мәнi.

      5. Заң жобасының құрылымы.

      6. Заң жобасын қабылдаған жағдайда болжанып отырған құқықтық және әлеуметтiк-экономикалық салдарлар.

      7. Басқа заңнамалық кесiмдердi әзiрленетiн заң жобасымен бiр мезгiлде (кейiннен) сәйкес келтiру қажеттiлiгi.

      8. Заң жобасы мәнiнiң өзге де нормативтiк құқықтық кесiмдермен регламенттелуі.

      9. Қаралатын мәселе бойынша шетелдiк тәжiрибенiң бар-жоғы.

      10. Заң жобасын iске асыруға байланысты болжанып отырған қаржы шығындары.

Об утверждении Правил организации законопроектной работы в уполномоченных органах Республики Казахстан

Постановление Правительства Республики Казахстан от 21 августа 2003 года № 840. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 29 декабря 2016 года № 907

      Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 29.12.2016 № 907.

      Правительство Республики Казахстан постановляет:
      1. Утвердить прилагаемые Правила организации законопроектной работы в уполномоченных органах Республики Казахстан.
      2. Внести в постановление Правительства Республики Казахстан от 11 сентября 2000 года N 1376 "О мерах по совершенствованию законопроектной деятельности Правительства Республики Казахстан" (САПП Республики Казахстан, 2000 г., N 40, ст. 455) следующие изменение и дополнение:
      подпункт 2) пункта 2 исключить;
      в Положении о Межведомственной комиссии по вопросам законопроектной деятельности, утвержденном указанным постановлением:
      в абзаце одиннадцатом пункта 4 после слова "рассмотрение" дополнить словами "концепций законопроектов и".
      3. Настоящее постановление вступает в силу со дня подписания.

      Премьер-Министр
      Республики Казахстан

Утверждены        
постановлением Правительства
Республики Казахстан   
от 21 августа 2003 года N 840

Правила
организации законопроектной работы в
уполномоченных органах Республики Казахстан

      1. Правила организации законопроектной работы в уполномоченных органах Республики Казахстан (далее - Правила) определяют порядок организации законопроектной работы в уполномоченных органах - разработчиках законопроектов (далее - Уполномоченные органы) в соответствии с Законом Республики Казахстан от 24 марта 1998 года "О нормативных правовых актах" и Регламентом Правительства Республики Казахстан, утвержденным постановлением Правительства Республики Казахстан от 10 декабря 2002 года N 1300 (далее - Регламент Правительства).

      2. Осуществление законопроектной деятельности Уполномоченными органами включает следующие этапы:
      разработку концепций законопроектов, за исключением проектов законов, принятие которых предусмотрено Бюджетным кодексом;
      проведение научной экспертизы концепций законопроектов в соответствии с Правилами проведения научной экспертизы, утвержденными  постановлением Правительства от 30 мая 2002 года N 598 "О мерах по совершенствованию нормотворческой деятельности";
      проведение анализа регуляторного воздействия концепций законопроектов, предусматривающих введение регуляторного инструмента и связанных с ним требований или осуществление ужесточения регулирования в отношении субъектов частного предпринимательства, в порядке, определяемом уполномоченным органом по предпринимательству. Концепции законопроектов проходят анализ регуляторного воздействия до вынесения на рассмотрение Комиссии;
      рассмотрение концепций законопроектов на Межведомственной комиссии по вопросам законопроектной деятельности при Правительстве Республики Казахстан (далее - Комиссия);
      создание рабочей группы. В состав рабочей группы в обязательном порядке включаются представители государственного учреждения "Институт законодательства Республики Казахстан", соответствующих научно-исследовательских институтов в определенной отрасли права, а также рекомендуется привлекать представителей неправительственных организаций, общественных объединений, депутатов Парламента Республики Казахстан и ученых соответствующих отраслей науки;
      подготовку проектов законодательных актов;
      проведение научной экспертизы проектов законодательных актов;
      согласование законопроектов с государственными органами в соответствии с Регламентом Правительства;
      проведение анализа регуляторного воздействия законопроектов, предусматривающих введение регуляторного инструмента и связанных с ним требований или осуществление ужесточения регулирования в отношении субъектов частного предпринимательства, в порядке, определяемом уполномоченным органом по предпринимательству;
      обсуждение проектов законодательных актов в средствах массовой информации, в том числе в сети Интернет и учет общественного мнения при их доработке;
      проведение дополнительной научной экспертизы в случае внесения концептуальных изменений при доработке проектов законодательных актов;
      внесение законопроектов в Правительство Республики Казахстан;
      организационное и информационное обеспечение законопроектов при их рассмотрении в палатах Парламента Республики Казахстан.
      Осуществление законопроектной деятельности на каждом из вышеуказанных этапов должно быть согласовано с руководителем юридической службы уполномоченного органа.
      При направлении на согласование для проведения юридической экспертизы, законопроект также полистно парафируется руководителем юридической службы уполномоченного органа.
      Сноска. Пункт 2 с изменениями, внесенными постановлениями Правительства РК от 15.03.2006 N 172; от 20.03.2007 N 217; от 25.12.2009 № 2206; от 23.06.2010 № 632; от 16.09.2011 № 1067; от 29.05.2013 № 541; от 24.04.2015 № 288 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      3. Уполномоченные органы разрабатывают законопроекты во исполнение текущего Плана законопроектных работ Правительства Республики Казахстан с учетом поручений и ежегодного Послания Президента, нормативных постановлений и ежегодных Посланий Конституционного Совета, государственных программ и программ, утверждаемых Правительством Республики Казахстан, решений Правительства, планов мероприятий по реализации государственных программ, решений Премьер-Министра Республики Казахстан, результатов правового мониторинга нормативных правовых актов, а также законов, принятие которых предусмотрено Бюджетным кодексом.
      Уполномоченные органы в период формирования проекта республиканского бюджета на соответствующий финансовый год, одновременно с представлением бюджетной заявки на разработку законопроектов, представляют заключение Комиссии на предмет целесообразности их разработки.
      Сноска. Пункт 3 в редакции постановления Правительства РК от 16.09.2011 № 1067; с изменениями, внесенными постановлениями Правительства РК от 29.05.2013 № 541; от 30.12.2014 № 1401 (вводится в действие со дня его официального опубликования).

      4. Проект законодательного акта должен разрабатываться в строгом соответствии с его концепцией, одобренной Комиссией.

      5. Не могут быть одобрены Комиссией концепции законопроектов:
      1) предусматривающих регламентирование правоотношений, которые уже урегулированы действующим законодательством;
      2) противоречащих основополагающим принципам права;
      3) предмет регулирования которых не соответствует общественным отношениям, указанным в пункте 3 статьи 61 Конституции Республики Казахстан.

      6. По всем концепциям законопроектов Министерством юстиции Республики Казахстан в сроки, не превышающие 15 рабочих дней с момента их внесения в Министерство юстиции Республики Казахстан, готовится предварительное заключение, отражающее соответствие концепции требованиям, указанным в пункте 5 настоящих Правил. Заключение Министерства юстиции Республики Казахстан рассматривается Комиссией вместе с концепцией законопроекта и заключением научной правовой экспертизы концепции законопроекта.
      В случае, если концепцией законопроектов предусматриваются введение регуляторного инструмента и связанных с ним требований или осуществление ужесточения регулирования в отношении субъектов частного предпринимательства, то к концепции законопроекта обязательно прикладываются протокольное решение Межведомственной комиссии по вопросам регулирования предпринимательской деятельности при Правительстве Республики Казахстан и заключение уполномоченного органа по предпринимательству. Заключение Министерства юстиции Республики Казахстан рассматривается Комиссией вместе с концепцией законопроекта, заключением уполномоченного органа по предпринимательству и протокольным решением Межведомственной комиссии по вопросам регулирования предпринимательской деятельности при Правительстве Республики Казахстан.
      При этом в заключении Министерства юстиции также отражаются сведения о соответствии концепции законопроекта требованиям пунктов 89 настоящих Правил. При несоответствии концепции законопроекта требованиям указанных пунктов разработчик должен обеспечить ее доработку.
      Сноска. Пункт 6 в редакции постановления Правительства РК от 29.05.2013 № 541; с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 24.04.2015 № 288 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      7. Разработка концепции законопроекта осуществляется уполномоченным органом при необходимости с привлечением научно-исследовательских организаций, ученых в сфере законопроектной деятельности, специалистов различных областей знаний. При разработке концепции законопроекта в новой редакции необходимо одновременное внесение с концепцией законопроекта его предварительного текста на рассмотрение Министерства юстиции Республики Казахстан.
      Сноска. Пункт 7 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 25.12.2009 № 2206.

      8. При разработке концепции законопроекта разработчику необходимо:
      проанализировать действующее законодательство в соответствующей области правового регулирования, определить причины недостаточной эффективности существующих правовых механизмов (при их наличии), выявить пробелы, коллизии в законодательстве, устаревшие нормы либо наличие множественности актов, регулирующих сходные правоотношения, причины неправильного применения действующего законодательства;
      изучить, обобщить и проанализировать экономическую, социологическую, статистическую и иную необходимую информацию, произвести исследование прогнозируемых социальных, финансово-экономических, экологических, правовых, криминологических и иных последствий принятия нормативного правового акта, возможные тенденции и варианты развития общественных отношений в определенной сфере в связи с принятием акта;
      произвести необходимые финансово-экономические расчеты;
      изучить зарубежный опыт, провести сравнительно-правовой анализ.
       Сноска. Пункт 8 в редакции постановления Правительства РК от 04.06.2009 N 822 .

      9. Концепция законопроекта должна излагаться письменно, по форме согласно приложению к настоящим Правилам.
      Разработка концепции законопроекта осуществляется с учетом послания Президента Республики Казахстан народу Казахстана, положений ежегодного послания Конституционного Совета Республики Казахстан, нормативных постановлений Конституционного Совета Республики Казахстан, Верховного Суда Республики Казахстан, государственных программ и программ, утвержденных Правительством Республики Казахстан, планов мероприятий по реализации государственных программ, решений Правительства, результатов правового мониторинга нормативных правовых актов, практики применения законодательства Республики Казахстан в соответствующих отраслях и сферах общественной жизни, материалов научно-практических конференций, семинаров, совещаний, проводимых по проблемам действующего законодательства, обращений физических и юридических лиц, материалов, предоставляемых неправительственными организациями, информации, содержащейся в средствах массовой информации.
      Изложение аргументов, свидетельствующих о необходимости принятия закона, должно быть конкретным, обстоятельно устанавливающим связь негативных явлений и процессов с недостаточно совершенным действующим законодательством. В качестве аргументации необходимо приводить примеры из практики с указанием краткой фабулы имевшихся ситуаций, мнения о правильности применения норм закона, выводы и предложения.
      При прогнозировании социальных последствий проводится анализ воздействия, которое может оказать принятие акта на развитие общества в целом, так и его отдельных социальных групп, на повышение уровня и качества жизни: влияние на уровень образования и занятости населения, социальную структуру общества, доступность услуг здравоохранения, улучшение жилищных условий, развитие институтов гражданского общества и другие последствия.
      При прогнозировании финансово-экономических последствий оцениваются связанные с принятием акта:
      прямые и косвенные расходы из республиканского и местного бюджета;
      расходы правоприменителей и иных субъектов реализации норм акта;
      доходы республиканского и местного бюджета, а также доходы физических и юридических лиц;
      иные расходы и доходы, а также иной экономический эффект (влияние на развитие конкуренции;
      доступность кредитных ресурсов;
      создание новых рабочих мест и другие последствия).
      При прогнозировании экологических последствий оценивается направление, характер и степень воздействия, которое будет оказываться на окружающую среду в результате принятия акта.
      В рамках прогнозирования правовых последствий оценивается влияние будущего акта на существующий механизм правового регулирования общественных отношений в рассматриваемой сфере, в частности: наличие пробелов и противоречий в законодательстве, неэффективных и декларативных норм, отсутствие механизма реализации прав и обязанностей.
      При прогнозировании криминологических последствий осуществляется анализ концепции законопроекта на предмет соответствия ее потребностям общества, государства и государственной политике в сфере борьбы с преступностью посредством выявления в нем положений (пробелов, иных недостатков), прямо или косвенно способствующих совершению правонарушений, создающих возможность на законных основаниях уклонения от предусмотренных мер ответственности, а также выявления иных последствий криминогенного либо антикриминогенного характера в результате принятия такого акта.
      К информации о предполагаемых финансовых затратах из государственного бюджета должны прилагаться соответствующие финансовые расчеты.
      При прогнозировании последствий оценивается влияние будущего акта на целевые индикаторы, показатели, риски стратегического плана государственного органа.
       Сноска. Пункт 9 в редакции постановления Правительства РК от 04.06.2009 N 822; с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 16.09.2011 № 1067.

      10. Уполномоченный орган, разрабатывающий законопроект, создает рабочую группу по подготовке проекта или поручает его подготовку одному из своих подразделений, которое выполняет функции рабочей группы. В подготовке проекта обязательно участие работников юридического подразделения органа, подготавливающего проект.
      Депутаты Парламента Республики Казахстан вправе принимать участие в работе рабочей группы по подготовке проекта закона на любой стадии.
      Для участия в работе рабочей группы могут привлекаться специалисты различных областей знаний, научные учреждения и научные работники, а также представители общественных объединений.
      Сноска. Пункт 10 с изменениями, внесенными постановлениями Правительства РК от 14.02.2006 N 99; от 25.12.2009 № 2206.

       11. Уполномоченный орган, если иное не установлено планом законопроектных работ или поручением о разработке законопроекта, может поручить подготовку законопроекта подведомственным государственным организациям или на договорной основе специалистам, научным учреждениям, отдельным ученым или их коллективам, в том числе зарубежным.
      Уполномоченный орган вправе поручить подготовку альтернативных проектов одному или нескольким лицам. Персональную ответственность за качество, своевременность разработки и представления законопроектов несут должностные лица Уполномоченного органа, указанные в Плане законопроектных работ Правительства.
      Пункт 11 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 16.09.2011 № 1067.

      12. Общий контроль за выполнением Уполномоченными органами планов законопроектных работ и отдельных поручений по разработке законопроектов, методическое руководство их деятельностью в этом направлении и необходимое для этого информационное обеспечение осуществляются Министерством юстиции Республики Казахстан.

      13. Законопроект должен регулировать важнейшие общественные отношения, устанавливающие основополагающие принципы и нормы, регламентированные пунктом 3 статьи 61 Конституции Республики Казахстан, и быть оформлен в соответствии с требованиями Закона Республики Казахстан от 24 марта 1998 года "О нормативных правовых актах".

      14. Исключен постановлением Правительства РК постановлением Правительства РК от 29.05.2013 № 541.

      15. Нормами законопроекта в обязательном порядке должны быть определены:
      предмет правового регулирования;
      основные принципы правового регулирования;
      основные понятия, используемые в тексте законопроекта.
      Также в законопроекте могут быть указаны порядок введения закона в действие, порядок и условия применения иных нормативных правовых актов после вступления закона в силу.

      16. Содержание правовых норм должно быть логически последовательным и содержательно определенным, не допускающим различного понимания и толкования.
      При разработке законопроекта используется терминология, предусмотренная перечнем терминов, используемых в законодательных актах Республики Казахстан.
      Текст нормативного правового акта излагается с соблюдением норм литературного языка, юридической терминологии и юридической техники, его положения должны быть предельно краткими, содержать четкий и не подлежащий различному толкованию смысл. Текст нормативного правового акта не должен содержать положения декларативного характера, не несущие смысловой и правовой нагрузки.
      Не допускается употребление устаревших и многозначных слов и выражений, эпитетов, метафор, сокращений слов. Норма права, изложенная в структурном элементе нормативного правового акта, не излагается повторно в других структурных элементах этого же акта.
      Сноска. Пункт 16 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 16.09.2011 № 1067.

      17. В пояснительной записке к законопроекту, принятие которого прямо предусмотрено Конституцией Республики Казахстан или законодательным актом, следует обязательно указать статью Конституции или иного законодательного акта.

      18. В переходных положениях проекта закона отражается порядок регулирования законопроектом отношений до его введения в действие, устанавливаются сроки и способы перехода к новым нормам права.

      19. В заключительных положениях законодательного акта закрепляются нормы о введении в действие данного акта, об отмене ранее изданного акта, с целью исполнения и развития этого акта устанавливаются при необходимости требования издания актов другими государственными органами.

      19-1. Проекты законов и приложения к ним полистно парафируются руководителем государственного органа-разработчика.
      Копии проектов законов, а также сравнительной таблицы прежней и новой редакции статей с соответствующим обоснованием вносимых изменений и дополнений к законопроекту, предусматривающему внесение изменений и/или дополнений в действующие законодательные акты, парафируются руководителем юридической службы государственного органа-разработчика.
      При внесении проектов законов на рассмотрение и согласование в Министерство юстиции Республики Казахстан одновременно вносится заключение государственного учреждения "Институт законодательства Республики Казахстан", подтверждающее его участие в разработке концепций и текстов законопроектов.
      Вносимые государственными органами на согласование в заинтересованные государственные органы проекты законов, подготовленные на государственном и русском языках, должны содержать следующие материалы:
      1) проект закона (в том числе на электронных носителях);
      2) проект постановления Правительства о внесении этого законопроекта (законопроектов) в Мажилис Парламента;
      3) пояснительную записку к проекту постановления Правительства, подготовленную согласно требованиям Регламента Правительства;
      4) проект пояснительной записки (записок) к законопроекту (законопроектам) с обоснованием необходимости принятия проекта с развернутой характеристикой целей, задач и основных положений законопроекта;
      5) прогнозы возможных экономических, социальных, правовых, экологических последствий действия принимаемого Закона.
      Оценка социальных и экономических последствий действия принимаемого Закона осуществляется в соответствии с Методическими рекомендациями по оценке социально-экономических последствий действия принимаемых законопроектов, утверждаемыми уполномоченным органом по государственному планированию;
      6) финансово-экономические расчеты, если реализация законопроекта повлечет сокращение поступлений или увеличение расходов республиканского и местных бюджетов и (или) Национального фонда Республики Казахстан;
      7) лист (листы) согласования законопроекта (законопроектов) с заинтересованными государственными органами;
      8) заключение (заключения) по результатам научной экспертизы законопроекта (законопроектов), за исключением законопроектов о ратификации и денонсации международных договоров. В случае несогласия с заключением (заключениями) научной экспертизы разработчик законопроекта должен привести письменные аргументированные обоснования причин несогласия с соответствующим заключением;
      9) к законопроекту, предусматривающему внесение изменений и/или дополнений в действующие законодательные акты, прикладывается сравнительная таблица прежней и новой редакции статей с соответствующим обоснованием вносимых изменений и дополнений;
      10) в случае, если законопроект затрагивает интересы субъектов частного предпринимательства, к законопроекту прикладываются экспертные заключения Национальной палаты предпринимателей Республики Казахстан и аккредитованных объединений субъектов частного предпринимательства. В случае несогласия с экспертным заключением разработчик должен привести письменные аргументированные обоснования причин несогласия с экспертным заключением. Государственные органы на своем официальном сайте сохраняют предложения членов экспертного совета и иных заинтересованных лиц, ответы государственных органов, протокола и экспертные заключения по каждому действующему нормативному правовому акту, вынесенному на заседание экспертного совета;
      11) справочный лист по форме согласно приложению к Регламенту Правительства;
      12) копию положительного решения Республиканской бюджетной комиссии в отношении проектов законов Республики Казахстан, предусматривающих сокращение поступлений или увеличение расходов республиканского и местных бюджетов и (или) Национального фонда Республики Казахстан;
      13) перечень законодательных актов, подлежащих изменению или признанию утратившими силу в связи с принятием проекта;
      14) проекты подзаконных нормативных правовых актов, необходимые для реализации законопроекта, если для обеспечения действия закона Республики Казахстан необходимо принятие подзаконного нормативного правового акта (если такая необходимость отсутствует, то это указывается в сопроводительном письме).
      В случае, если разработка проекта подзаконного нормативного правового акта относится к компетенции другого государственного органа, то государственным органом-разработчиком законопроекта запрашивается соответствующий проект подзаконного акта и представляется одновременно со всеми вышеперечисленными материалами.
      Проекты законов, для обеспечения действия которых необходимо принятие подзаконных нормативных правовых актов, не подлежат визированию Министерством юстиции, если к проекту закона не приложены проекты соответствующих подзаконных нормативных правовых актов;
      15) справку о результатах обсуждения законопроекта (законопроектов) в средствах массовой информации, в том числе в сети Интернет, и учета общественного мнения при его (их) доработке.
      Сноска. Правила дополнены пунктом 19-1 в соответствии с постановлением Правительства РК от 25.12.2009 № 2206; с изменениями, внесенными постановлениями Правительства РК от 23.06.2010 № 632; от 05.04.2011 № 359; от 16.09.2011 № 1067; от 05.03.2013 № 213; от 29.05.2013 № 541; от 31.12.2013 № 1524; от 28.12.2015 № 1088 .

      20. К законопроекту могут прилагаться:
      таблицы расчетов, тарифов, графики, карты;
      образцы бланков, документов, схем и прочие материалы, имеющие значение дополнительного применения.
      Сноска. Пункт 20 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 25.12.2009 № 2206.

      20-1. Исключен постановлением Правительства РК от 25.12.2009 № 2206.

      21. По законопроектам, вносимым Правительством на рассмотрение Парламента, обязательно проведение соответствующей научной экспертизы (правовой, лингвистической, экономической, экологической, финансовой и других) в зависимости от правоотношений, регулируемых законопроектом, согласно Правилам проведения научной экспертизы, утвержденным постановлением Правительства от 30 мая 2002 года № 598 "О мерах по совершенствованию нормотворческой деятельности". При этом обязательной экологической экспертизе подлежат проекты законодательных актов, предполагаемые последствия от принятия которых могут создать угрозу экологической, в том числе радиационной безопасности, охране окружающей среды. Разработчик законопроекта до согласования его с заинтересованными государственными органами обеспечивает проведение соответствующей экспертизы проекта, заключение по результатам которой представляется в согласующие государственные органы на государственном и русском языках вместе с другими материалами к законопроекту.
      Сноска. Пункт 21 в редакции постановления Правительства РК от 27.05.2011 № 590.
      21-1. Исключен постановлением Правительства РК от 25.12.2009 № 2206.

      22. Порядок согласования законопроекта государственными органами, внесения законопроекта на рассмотрение Правительства определяется Регламентом Правительства.

Приложение             
к Правилам организации законопроектом
работы в уполномоченных органах  
Республики Казахстан        

Форма концепции по разрабатываемым законопроектам

      1. Название законопроекта.
      2. Обоснование необходимости разработки законопроекта.
      3. Цели принятия законопроекта.
      4. Предмет регулирования законопроекта.
      5. Структура законопроекта.
      6. Предполагаемые правовые и социально-экономические последствия в случае принятия законопроекта.
      7. Необходимость одновременного (последующего) приведения других законодательных актов в соответствие с разрабатываемым законопроектом.
      8. Регламентированность предмета законопроекта иными нормативными правовыми актами.
      9. Наличие по рассматриваемому вопросу зарубежного опыта.
      10. Предполагаемые финансовые затраты, связанные с реализацией законопроекта.