"Қазақстан Республикасының Қылмыстық, Қылмыстық іс жүргізу және Қылмыстық-атқару кодекстеріне өзгерiстер мен толықтырулар енгізу туралы" 2002 жылғы 21 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңын соттардың қолдануының кейбір мәселелері туралы

Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2005 жылғы 28 қазандағы N 7 Нормативтік қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2016 жылғы 22 желтоқсандағы № 15 Нормативтік қаулысы.

      Ескерту. Күші жойылды – ҚР Жоғарғы Сотының 22.12.2016 № 15 Нормативтік қаулысымен (алғаш ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).

      "Қазақстан Республикасының Қылмыстық, Қылмыстық iс жүргiзу және Қылмыстық-атқару кодекстерiне өзгерiстер мен толықтырулар енгізу туралы" 2002 жылғы 21 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңын сот тәжiрибесiнде дұрыс және бiркелкi қолдану жөнінде мәселелердiң туындауына байланысты Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жалпы отырысы

      қаулы етедi:

      1. "Қазақстан Республикасының Қылмыстық, Қылмыстық iс жүргізу және Қылмыстық-атқару кодекстерiне өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы" 2002 жылғы 21 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңы (әрi қарай - Заң) 2003 жылғы 9 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiлгенiн соттардың назарда ұстағандары жөн.

      2. Соттар Заңды қолдану кезiнде Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексiнiң (әрi қарай - ҚК) 5-бабының әрекеттiң қылмыстылығын немесе жазаланушылығын жоятын, жауаптылықты немесе жазаны жеңiлдететiн немесе қылмыс жасаған адамның жағдайын өзге де жолмен жеңiлдететiн заңның керi күшi болатыны, яғни осындай заң күшiне енгенге дейiн тиiстi әрекет жасаған адамдарға, оның iшiнде жазасын өтеп жүрген немесе жазасын өтеген, бiрақ соттылығы бар адамдарға қолданылатындығы туралы талаптарын қатаң сақтаулары тиiс.

      3. Қылмыстық әрекет жаңа қылмыстық заңмен жойылған жағдайда қылмыс құрамын қылмыс деп танымау), осындай әрекет үшiн сотталған адам сотталмаған адам деп танылады, ал осы соттау фактiсi қылмыстық-құқықтық салдарға әкеп соқпайды және қылмыстық процестi жүргізушi орган қылмыстың бiрнеше рет жасалуы, қылмыстың қайталануы, жаза тағайындау кезiнде есепке алмайды.

      4. Заңмен ҚК-нің 58-бабының екiншi бөлiгінде кiшігірiм және ауырлығы орташа қылмыстар бойынша жаза қылмыстар жиынтығы бойынша тек қатаңдығы жеңілірек жазаны неғұрлым қатаң жазаға сiңiру жолымен тағайындалады деп белгіленген.

      Осыған байланысты, егер Заң қолданысқа енгiзiлгенге дейiн, адам кішігірiм немесе ауырлығы орташа қылмыстар жиынтығы бойынша сотталса және оған жаза, жазаларды iшiнара немесе толық қосу жолымен тағайындалса, онда сот уәкілетті органның ұсынымы немесе сотталғанның өтiнiшi бойынша жазаны үкiмдi орындау тәртiбiмен жеңілірек жазаны неғұрлым қатаң жазаға сiңiру жолымен анықтауы тиiс.

      5. Заңмен ҚК-нің 58-бабының үшiншi бөлiгіне қылмыстар жиынтығы бойынша қатаңдығы жеңiлірек Жазаны неғұрлым қатаң жазаға сiңiру жолымен жаза тағайындаудың қосымша ережесi енгiзілдi.

      Осыған байланысты, егер Заң қолданысқа енгiзiлгенге дейiн, адам ең болмағанда бiр ауыр немесе ерекше ауыр қылмысты қамтитын қылмыстардың жиынтығы бойынша сотталса және оған жаза, жазаларды iшiнара немесе толық қосу жолымен тағайындалса, онда сот қатаңдығы жеңілірек жазаны неғұрлым қатаң жазаға сiңiру ережесiн үкiмдi орындау тәртiбiмен қолдануға және сотталғанның жазасын кемiтуге құқылы емес.

      6. Адам Заң қолданысқа енгiзiлгенге дейiн ауыр немесе ерекше ауыр қылмыстар санатына жатқызылған қылмыстар үшiн сотталған жағдайда және оған жаза қылмыстар жиынтығы бойынша жазаларды iшiнара немесе толық қосу жолымен тағайындалса, онда сот, егер осы әрекеттер Заңмен кiшiгiрiм немесе орташа ауырлықтағы санатқа жатқызылса, үкiмдi орындау тәртiбiмен қатаңдығы жеңілірек жазаны неғұрлым қатаң жазаға сiңiру ережесiн қолданады.

      7. Сот үкiмдi орындауға байланысты мәселелердi қарау кезiнде сот үкiмін жасалған қылмысты дәрежелеу, дәлелдемелерге баға беру, қылмыстық процесте азаматтық талапты шешу бөлігінде және Қазақстан Республикасы Қылмыстық iс жүргiзу кодексiнiң 453-бабымен көзделмеген басқа да мәселелер бойынша қайта қарауға құқылы емес.

      8. Қазақстан Республикасы Конституциясының 4-бабына сәйкес осы нормативтiк қаулы қолданыстағы құқық құрамына қосылады, сондай-ақ жалпыға бiрдей мiндетті болып табылады әрi ресми жарияланған күнінен бастан қолданысқа енгізiледi.

Қазақстан Республикасы


Жоғарғы Сотының Төрағасы


Қазақстан Республикасы


Жоғарғы Сотының судьясы,


жалпы отырыс хатшысы



О некоторых вопросах применения судами Закона Республики Казахстан от 21 декабря 2002 года "О внесении изменений и дополнений в Уголовный, Уголовно-процессуальный и Уголовно-исполнительный кодексы Республики Казахстан"

Нормативное постановление Верховного Суда Республики Казахстан от 28 октября 2005 года N 7. Утратило силу нормативным постановлением Верховного суда Республики Казахстан от 22 декабря 2016 года № 15

      Сноска. Утратило силу нормативным постановлением Верховного суда РК от 22.12.2016 № 15.

      В связи с возникшими в судебной практике вопросами по правильному и единообразному применению Закона Республики Казахстан от 21 декабря 2002 года "О внесении изменений и дополнений в Уголовный, Уголовно-процессуальный и Уголовно-исполнительный кодексы Республики Казахстан" пленарное заседание Верховного Суда Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

      1. Судам следует иметь в виду, что Закон Республики Казахстан от 21 декабря 2002 года "О внесения изменений и дополнений и в Уголовный, Уголовно-процессуальный и Уголовно-исполнительный кодексы Республики Казахстан" (далее - Закон) введен в действие с 9 января 2003 года.

      2. Судам при применении Закона следует строго соблюдать требования статьи 5 Уголовного кодекса Республики Казахстан (далее - УК) о том, что закон, устраняющий преступность или наказуемость деяния, смягчающий ответственность или наказание или иным образом улучшающий положение лица, совершившего преступление, имеет обратную силу, то есть распространяется на лиц, совершивших соответствующее деяние до вступления такого закона в силу, в том числе, на лиц, отбывающих наказание или отбывших наказание, но имеющих судимость.

      3. При устранении новым уголовным законом преступности деяния (декриминализации состава преступления), лицо, осужденное за такое деяние, признается не имеющим судимость, а этот факт осуждения не влечет уголовно-правовых последствий и не учитывается органом, ведущим уголовный процесс, при неоднократности, рецидиве преступлений, назначении наказания.

      4. Законом в части второй статьи 58 УК по преступлениям небольшой и средней тяжести определено назначение наказания по совокупности преступлений только путем поглощения менее строгого наказания более строгим.

      В связи с этим, если до введения в действие Закона лицо осуждено по совокупности преступлений небольшой или средней тяжести и наказание ему назначалось путем частичного или полного их сложения, то суду в порядке исполнения приговора, по представлению уполномоченного органа или ходатайству осужденного, следует определить наказание путем поглощения менее строгого наказания более строгим.

      5. В часть третью статьи 58 УК Законом введено дополнительное правило назначения наказания по совокупности преступлений путем поглощения менее строгого наказания более строгим.

      В связи с этим, если до введения в действие Закона лицо было осуждено по совокупности преступлений, включающей в себя хотя бы одно тяжкое или особо тяжкое преступление, и наказание ему назначалось путем частичного или полного их сложения, то суд не вправе в порядке исполнения приговора применить правило поглощения менее строгого наказания более строгим и снизить наказание осужденному.

      6. При осуждении лица за преступления, которые до введения в действие Закона относились к категории тяжких или особо тяжких, и наказание ему назначалось по совокупности преступлений путем частичного или полного сложения наказаний, то суд в порядке исполнения приговора применяет правило поглощения менее строгого наказания более строгим, если эти деяния Законом отнесены к категории небольшой или средней тяжести.

      7. Суд, при рассмотрении вопросов, связанных с исполнением приговора, не вправе пересматривать судебный приговор в части квалификации содеянного, оценки доказательств, разрешения гражданского иска в уголовном процессе и других вопросов, не предусмотренных статьей 453 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан.

      8. Согласно статье 4 Конституции Республики Казахстан настоящее нормативное постановление включается в состав действующего права, а также является общеобязательным и вводится в действие со дня официального опубликования.

Председатель


Верховного Суда


Республики Казахстан


Судья


Верховного Суда


Республики Казахстан,


секретарь пленарного заседания