"Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 12 шілдедегі N 658 Қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкiметi ҚАУЛЫ ЕТЕДI :
"Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламентi Мәжiлiсiнiң қарауына енгiзiлсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі

Жоба

Қазақстан Республикасының Заңы

Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi туралы

Осы Заң адамның өмiрiн, денсаулығын, тұтынушылардың мүдделерiн қорғауға және Қазақстан Республикасының аумағында қоршаған ортаны қорғауға кепiлдiк беру үшiн машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз етудiң құқықтық негiздерiн белгiлейдi.

1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
1) бас тарту - нәтижесiнде адамның өмiрiне немесе денсаулығына, жеке немесе заңды тұлғалардың, мемлекеттiң мүлкiне және қоршаған ортаға зиян келтiру қауiп-қатерi туындайтын машиналар мен жабдықтар жай-күйiнiң жұмыс қабiлетiн бұзудан көрiнетiн оқиға;
2) дайындалған күн - машиналар мен жабдықтарды өндiру процесi аяқталған күнi;
3) жабдық - машинаға орнатылатын және машинаның негiзгi және (немесе) қосымша функцияларын орындау үшiн қажеттi, сондай-ақ оларды бiрыңғай кешенге бiрiктiруге арналған техникалық құрылғы;
4) жүйенiң жобалаушысы - жүйелерге (технологиялық желiлер, өндiрiс, қондырғылар) пайдалану жөнiндегi жобалық құжаттаманы және нұсқаулықты әзiрлейтiн заңды немесе жеке тұлға;
5) қауiптi аймақ - адамның жарақат алу немесе өмiрi мен денсаулығына зиян келтiру қауiп-қатерiне ұшырайтын машинаның iшiндегi немесе оның айналасындағы аймақ;
6) қауiптi машиналар мен жабдық - адамның өмiрi мен денсаулығы, қоршаған орта үшiн қауiптi өндiрістің және машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласында қабылданған осы Заңда және техникалық регламенттерде белгiленген, қауiпсiздiк талаптарына сәйкес келмейдi деп танылған машиналар немесе жабдықтар;
7) машиналардың және жабдықтардың сәйкестiк туралы декларация - өндiрушi айналымға шығарылатын машиналар мен жабдықтардың белгiленген талаптарға сәйкестiгiн куәландыратын құжат;
8) машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi - адамның өмiрi мен денсаулығына және қоршаған ортаға зиян келтiрумен байланысты рұқсат етiлмейтiн қауiп-қатердiң жоқтығы;
9) машиналар мен жабдықтардың өмiрлiк кезеңi - жобалау, өндiру, өткiзу, сақтау, тасымалдау, пайдалану (оның iшiнде жөндеу, техникалық және сервистiк қызмет көрсету), кәдеге жарату және жою процестерi;
10) машина - энергияны, материалдарды және ақпаратты түрлендiруге арналған, кешендi бipeуi қозғалатын өзара байланысты компоненттерден тұратын техникалық құрылғы немесе құрылғылар жиынтығы;
11) машиналардың және (немесе) жабдықтардың жобалаушысы - машиналар және (немесе) жабдықтарға пайдалану жөнiндегi жобалық құжаттаманы және нұсқаулықты әзiрлейтiн заңды немесе жеке тұлға;
12) машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiне жауапты субъектiлер - машиналар және (немесе) жабдықтарды жобалаушы, өндiрушi, уәкiлеттi өкiл, импорттаушы персонал (операторлар);
13) өндiрушi - машиналарды және (немесе) жабдықты өндiретiн, машиналар қалпына келтiретiн (жөндейтiн) немесе елеулi түрде өзгертетiн (жаңғыртатын) және тарататын заңды немесе жеке тұлға;
14) пайдаланушы - машиналарды және (немесе) жабдықтарды пайдалануды жүзеге асыратын заңды немесе жеке тұлға;
15) персонал (операторлар) - машиналар мен жабдықтарды iске қосумен, реттеумен, ағымдық қызмет көрсетумен, тазартумен, жөндеумен, сақтаумен немесе тасымалдаумен айналысатын тұлға;
16) сәйкестiк белгiсi - машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттерде және стандарттау жөнiндегi өзге де нормативтiк құжаттарда белгiленген талаптарға сәйкестiгiн растау рәсiмiнен машиналардың және (немесе) жабдықтардың өткенi туралы сатып алушыға хабарлау қызметiн атқаратын белгi;
17) машиналардың және жабдықтардың сәйкестiгiн растау - машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттерде және стандарттау жөнiндегi өзге де нормативтiк құжаттарда немесе шарттардың жағдайларында белгiленген талаптарға машиналардың және (немесе) жабдықтардың сәйкестiгiн құжаттық куәландыру болып табылатын (сәйкестiк туралы декларация немесе сәйкестiк сертификаты түрiндегi) рәсiм;
18) уәкiлеттi орган - берiлген өкiлдiктер шегiнде салалық бағыттылыққа сәйкес машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн өзге де мемлекеттiк органдардың қызметiне басшылық етудi және үйлестiрудi жүзеге асыратын мемлекеттiк орган;
19) уәкiлеттi өкiл - оның атынан сауданы жүргiзуге (жүзеге асыруға) рұқсат ететiн, өндiрушiден алған жазбаша өкiлеттiгi бар заңды немесе жеке тұлға;
20) шектi жай-күй - олардың одан әрi пайдаланылуын не олардың жұмыс қабiлетi жай-күйiн қалпына келтiру мүмкiн емес немесе орынды емес машиналар мен жабдықтардың жай-күйi;
21) жол берiлмейтiн қауiп-қатер - адамның денсаулығы мен өмiрi, қоршаған ортаны қорғау үшiн машиналар мен жабдықтардың Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген қауiпсiздiк деңгейiнен асатын қауiп-қатер.

2-бап. Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасы

1. Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi және осы Заңнан, "Техникалық реттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңынан, техникалық регламенттерден және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.
2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда осы Заңда көзделгеннен өзгеше ережелер белгiленсе, онда халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.

3-бап. Осы Заңның қолданылу саласы

1. Осы Заң адамның өмiрi мен денсаулығының қауiпсiздiгiн, тұтынушылардың мүдделерiн және қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ететiн машиналар мен жабдықтарға, олардың өмiрлiк кезеңi процестерiне қажеттi ең төменгi талаптарды айқындау, белгiлеу, қолдану және орындау жөнiндегi қатынастарды реттейдi.
2. Осы Заңның техникалық реттеу объектiлерiне Қазақстан Республикасында өндiрiлетiн және Қазақстан Республикасының аумағына әкелiнетiн машиналар мен жабдықтар, сондай-ақ оларды жобалау, өндiру, пайдалану, тасымалдау, сақтау, өткiзу, кәдеге жарату және жою процестерi жатады.
3. Осы Заңның күшi оларға Қазақстан Республикасының арнайы заңнамалық актiлерiнде арнайы талаптар машиналар мен жабдықтарға қолданылмайды.
Қазақстан Республикасының арнайы заңнамалық актiлерiмен реттелмеген бөлiгiндегi мұндай машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi осы Заңның нормаларымен реттеледi.
4. Осы Заңда және машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген қауiпсiздiк талаптарына сәйкес келмейтiн машиналар мен жабдықтарды өндiру, өткiзу, сақтау, тасымалдау, пайдалану (оның iшiнде, жөндеу, техникалық және сервистiк қызмет көрсету) процестерiне рұқсат етiлмейдi.
5. Осы Заңның, машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттердiң талаптарына сәйкес келмейтiн, көрмелер мен таныстыруларда көрсетуге арналмаған машиналар мен жабдықтарды сатуға рұқсат етiлмейдi.
Мұндай таныстырулар мен көрмелер барысында адамдардың денсаулығы мен өмiрiн және қоршаған ортаны қорғауға арналған қажеттi шаралар қабылдануы тиiс.

4-бап. Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн органдардың мемлекеттiк жүйесi

1. Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн органдардың мемлекеттiк жүйесi мыналарды құрайды:
1) Қазақстан Республикасының Үкiметi;
2) индустрия және сауда саласындағы уәкiлеттi орган;
3) төтенше жағдайлар саласындағы уәкiлеттi орган;
4) ауыл шаруашылығы саласындағы уәкiлеттi орган;
5) энергетика және минералдық ресурстар саласындағы уәкiлеттi орган;
6) көлiк және коммуникация саласындағы уәкiлеттi орган.
Осы баптың бiрiншi бабында көрсетiлген уәкiлеттi органдар салалық бағытқа сәйкес машиналар мен жабдықтар қауiпсiздiгi саласындағы мемлекеттiк реттеудi iске асырады.

5-бап. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы құзыретi

Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы құзiретiне:
1) машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы мемлекеттiк саясатты әзiрлеу;
2) машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттердi бекiту;
3) машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн мемлекеттiк органдардың қызметiн салааралық үйлестiру.

6-бап. Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн уәкiлеттi органдардың құзiретi

1. Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы уәкiлеттi органдар құзiретiне мыналар:
1) машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы мемлекеттiк саясатты iске асыру;
2) машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету саласындағы техникалық регламенттердi келiсу және әзiрлеу;
3) машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету және сәйкестiгiн растау бойынша Қазақстан Республикасын өңiрлiк және халықаралық ұйымдарға таныстыру;
4) өз құзiретi шегiнде осы Заңмен және машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген талаптардың сақталуын мемлекеттiк бақылауды iске асыру;
5) машиналар мен жабдықтар қауiпсiздiгi саласындағы нормативтiк құқықтық актiлердi бекiту немесе келiсу;
6) машиналар мен жабдықтар қауiпсiздiгi саласындағы және олардың iске асырылуына жол бермеу бойынша шараларды дайындау, техникалық регламенттердi және осы заңның талаптарына сәйкес келмейтiн машиналар мен жабдықтарды айқындау мақсатында мониторингтiк тұтыну нарығын iске асыру;
7) осы заңда және техникалық регламенттерде белгiленген қауiпсiздiк талаптарына сәйкес келмейтiн машиналар мен жабдықтарды өткiзуге және (немесе) өндiруге, нарықтан алып қоюға тиым салу туралы ңұсқама қабылдау.

7-бап. Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiне жауапты субъектiлердiң құқықтары мен мiндеттерi

1. Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiне жауапты субъектiлер:
1) машиналар мен жабдықтардың осы Заңның және машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген қауiпсiздiк талаптарына сәйкес еместiгi туралы шынайы ақпаратты уақтылы алуға;
2) уәкiлеттi органдарға машиналар мен жабдықтардың осы Заңда және машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген қауiпсiздiк талаптарына сәйкес еместiгi туралы өтiнiшпен жүгiнуге;
3) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету саласындағы нормативтiк құқықтық актiлердi, техникалық регламенттердi әзiрлеуге қатысуға;
4) Қазақстан Республикасының машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы заңнамасының мiндеттi талаптарына сәйкес келетін ұйымдардың стандарттарын әзiрлеуге және бекiтуге;
5) машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiне өндiрiстiк бақылау бағдарламасын әзiрлеуге;
6) машиналар мен жабдықтардың сапасы мен қауiпсiздiгi менеджментiнiң жүйесiн енгiзуге құқылы.
2. Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiне жауапты субъектiлер:
1) Қазақстан Республикасының машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы заңнамасы талаптарының сақталуын қамтамасыз етуге;
2) машиналар мен жабдықтарды тұтынушы мүмкiн болатын қатерлердi бағалауы және олардың тиiстi қауiпсiздiк шараларын қабылдауы үшiн қажеттi мемлекеттiк және орыс тiлдерiндегi пайдалану жөнiндегi нұсқаулықпен және басқа да қажеттi ақпаратпен қамтамасыз етуге;
3) тұтынушыларға, сондай-ақ машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн уәкiлеттi органдарда олардың талаптары бойынша машиналар мен жабдықтардың куәландырылған құжаттарын беруге;
4) оларды өндiру, өткiзу, пайдалану, тасымалдау және кәдеге жарату процесiнде машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiн бақылауды қамтамасыз етуге;
5) машиналар мен жабдықтарды өткiзудiң, сақтаудың, тасымалдаудың, пайдаланудың, кәдеге жаратудың және жоюдың барлық сатыларында машиналар мен жабдықтарды сәйкестендiру мүмкiндiгiн қамтамасыз етуге;
6) машиналар мен жабдықтардың осы Заңда және машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген талаптарына сәйкес еместiгi туралы тұтынушылардың шағымдарына тексерудi жүзеге асыруға;
7) уәкiлеттi органдарға пайдалану, тасымалдау, сақтау, кәдеге жарату және жою процестерiнде олардың қауiптi сипаттарға ие болуына алып келген таратылған машиналар мен жабдықтардың осы Заңда және машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы регламенттерде белгiленген қауiпсiздiк талаптарының бұзылғаны туралы және олар қабылдаған шаралар туралы дереу хабарлауға;
8) машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн уәкiлеттi органдармен олар шығарған немесе өткiзген машиналармен және жабдықтармен байланысты қауiп-қатерлердiң алдын алу немесе азайту мәселелерi бойынша ынтымақтасуға;
9) пайдаланушыға (қолданушыға) уақтылы және тиiмдi ескертудi, сондай-ақ олардың осы Заңда және машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген талаптарға сәйкес еместiгi және адамдардың өмiрi мен денсаулығы, қоршаған орта үшiн қауiп төндiрген жағдайда машиналар мен жабдықтарды керi қайтарып алуға дейiн қажеттi iс-шараларды қабылдауды қамтамасыз етуге;
10) егер, олардың қауiптi сипаттарға ие болуына алып келген тәртiп бұзуларға жол берiлсе, машиналар мен жабдықтарды өндiру, өткiзу және кәдеге жарату процестерiн дереу тоқтатуға, оларды сатып алушылардан (тұтынушылардан) керi қайтарып алуды қамтамасыз етуге және сараптама жүргiзуге, одан кейiн оларды жою жөнiнде шаралар қабылдауға немесе қажет болған кезде оларды кәдеге жаратуды немесе жоюды ұйымдастыруға мiндеттi.

8-бап. Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы мемлекеттiк бақылау және қадағалау

1. Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы мемлекеттiк бақылауды және қадағалауды Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен және өз құзiретi шегiнде уәкiлеттi орган жүзеге асырады.
2. Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы мемлекеттiк бақылау мен қадағалау жоспар және жоспардан тыс түрiнде тексерiледi.
3. Жоспарлы тексеру жылына бiр реттен жиi өткiзiлмейдi.
4. Жоспардан тыс тексеру:
1) машиналар мен жабдықтардың осы Заңда және машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген қауiпсiздiк талаптарына сәйкес еместiгi туралы;
2) адамның өмiрi мен денсаулығына, қоршаған ортаға зиян келтiру фактiлерi туралы ақпаратты машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн мемлекеттiк органның алуы жағдайында жүргiзiледi.
5. Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы тексеру екi кезеңде жүргiзiледi:
1) құжаттық тексеру;
2) қауiп-қатерлердi бағалауды тексеру.
5. Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы құжаттық тексеру мына:
1) тұтынушы үшiн пайдалану жөнiндегi нұсқаулықтағы ақпараттың шынайылығын және осы Заңның, машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттердiң талаптарына сәйкестiгiн тексеру;
2) қауiпсiздiк паспортында және сәйкестiктi растау саласындағы құжатта бар ақпараттың орамадағы ақпаратпен сәйкестiгiн тексеру жолымен жүзеге асырылады.
Машиналар мен жабдықтардың жекелеген түрлерi үшiн қауiпсiздiк паспорттарының мазмұны машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттерде белгiленедi.
7. Қауiп-қатерлердi бағалауды тексеру кезiнде уәкiлеттi орган сынақтар (зерттеулер) жүргiзу үшiн техникалық реттеу саласындағы уәкiлеттi орган аккредиттеген сынақ зертханасына (орталығына) машиналар мен жабдықтарды немесе олардың жекелеген бөлшектерiн жiбередi.
8. Қауiп-қатерлердi бағалау бағдарламасын машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн уәкiлеттi орган әзiрлейдi.
9. Уәкiлеттi органдардың лауазымды адамдары мемлекеттiк бақылау мен қадағалау жөнiндегi іс-шараларды жүргiзген кезде өздерiнiң қызметтік мiндеттерiн орындамаған немесе тиiсiнше орындамаған жағдайда және құқыққа қарсы әрекеттер (әрекетсiздiктер) жасаған жағдайда Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.
Уәкiлеттi органдар құқықтары мен заңды мүдделерi бұзылған жеке және (немесе) заңды тұлғаларға Қазақстан Республикасы заңнамасының бұзылуына кiнәлi, мемлекеттiк бақылау мен қадағалау жөнiндегi iс-шараларды жүзеге асыратын мемлекеттiк органдардың лауазымды адамдарына қатысты қабылданған шаралар туралы бiр ай iшiнде хабарлауға мiндеттi.

2-тарау. Машиналар мен жабдықтар қауiпсiздiгiнiң талаптары

9-бап. Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi жалпы талаптар

1. Осы Заңның iс-әрекетi қолданылатын машиналар мен жабдықтар осы Заңда және машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген азаматтардың өмiрi мен денсаулығына және қоршаған ортаға қауiпсiздiктi қамтамасыз ету жөнiндегi ең төменгi қажеттi талаптарға сәйкес болуы тиiс.
2. Машиналар мен жабдықтар бiрнеше техникалық регламенттерге тәуелдi болған жағдайларда, мұндай машиналар мен жабдықтар үшiн олар тәуелдi болатын барлық техникалық регламенттердiң талаптары орындалуы қажет.
3. Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi:
1) Қазақстан Республикасының машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы заңнамасының талаптарын сақтау;
2) машиналар мен жабдықтардың Қазақстан Республикасының машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы заңнамасының талаптарына сәйкестiгiн растау;
3) машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы мемлекеттiк реттеу шараларын қолдану арқылы жүзеге асырылады.
4. Машиналар мен жабдықтардың өмiрлiк кезеңiнiң барлық сатыларында осы Заңда және машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген қауiпсiздiктiң барлық талаптарынан орындалуын бақылау мүмкiндiгi қамтамасыз етiлуi тиiс.
5. Егер машиналар мен жабдықтардың өмiрлiк кезеңiнiң әрбiр сатысында қауiпсiздiктi қамтамасыз ету үшiн кешендi сынақтар жүргiзу қажет болса, онда олар жобалық құжаттаманың барлық талаптары орындала отырып, толық көлемде жүргiзiлуi тиiс.
6. Машиналар мен жабдықтардың өмiрлiк кезеңiнiң барлық сатыларында жобалау құжаттамасында көзделген машиналар мен жабдықтарды қауiпсiз пайдаланудың шарттарынан ауытқулар жобалаушымен немесе машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы тиiстi мемлекеттiк органдармен келiсiлуi тиiс.

10-бап. Машиналар мен жабдықтарды жобалау кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

1. Машиналар мен жабдықтарды жобалау кезiнде жобалаушы машиналардың немесе жабдықтардың жобаларын осы Заңның және машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттердiң талаптарына сәйкестiгi қамтамасыз етiлуi қажет.
2. Машиналар мен жабдықтарды жобалау кезiнде жобалаушы өмiрлiк кезеңнiң барлық сатыларында, оның iшiнде қалыпты пайдалану, төтенше жағдайларда (жұмыс iстемеу және сыртқы әсерлер), персоналдың болжалатын қателерi мен жол берiлмейтiн пайдалану кезiнде барлық мүмкiн болатын қауiптердi сәйкестендiруi тиiс.
3. Барлық сәйкестендiрiлген қауiптер үшiн қауiп-қатерлер есеп айырысу, эксперименталдық, сараптамалық жолымен бағалануы тиiс.
4. Жобалау кезiнде машиналар мен жабдықтардың әрбiр түрлерi үшiн қатерлерге жүргiзiлген бағалауды ескере отырып, жоюға немесе машиналар мен жабдықтардың өмiрлiк кезеңiнiң барлық кезеңдерiнде рұқсат етiлетiн (оңтайлы) деңгейге дейiн азайтуға (төмендетуге) арналған шаралардың барлық кешенi айқындалуы тиiс.
5. Қауiп-қатерлердi конструкцияны өзгерту жолымен рұқсат етiлетiн деңгейден төмен азайту мүмкiн болмаған кезде пайдалану жөнiндегi нұсқаулықта жобалаушы машиналар немесе жабдықтар, қосымша қорғау шаралары енетiн жобаны қабылдау қажеттiгi туралы тиiстi ақпарат берiлуi тиiс.
6. Машиналар мен жабдықтарды жобалау кезiнде жобалау құжаттамасы әзiрленуi тиiс.
Жобалау құжаттамасы жобаның техникалық сипаттамасын, машиналардың, жабдықтар мен басқару тетiктерiнiң егжей-тегжейлi чертежiн, машиналар мен жабдықтардың пайдалану сипаттамаларын, пайдалану жөнiндегi нұсқаулықты және басқа да қажеттi құжаттарды қамтиды.

11-бап. Машиналар мен жабдықтарды шығару кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

1. Өндiру кезiнде машиналар мен жабдықтарды дайындау процесiнiң жобалау құжаттамасының, осы Заңның және машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттердiң талаптарына сәйкестiгiн қамтамасыз ету қажет.
2. Машиналар мен жабдықтарды өндiру кезiнде өндiрушi жобалау құжаттамасында айқындалған қауiпсiздiктi қамтамасыз ету жөнiндегi барлық шаралар кешенiн орындауға мiндеттi.
3. Өндiрушi кәсiпорында технологиялық процестердiң, бақылау жүйесiнiң, кәсiпорында қолданылатын сапа менеджментi жүйесiнiң қабылданған барлық кешенiн ескере отырып, жобалау құжаттамасында көзделген машиналар мен жабдықтардың талаптарын қамтамасыз етуге талдау жүргiзуi тиiс.
4. Өндiру кезiнде қауiпсiздiк байланысты болатын барлық технологиялық операциялардың орындалуын бақылау мүмкiндiгi қамтамасыз етiлуi тиiс.
5. Машиналар мен жабдықтар шығару кезiнде пайдалану жөнiндегi нұсқаулық әзiрленуi тиiс.
Пайдалану жөнiндегi нұсқаулық мыналарды:
1) монтаждау және жинау, iске қосу немесе реттеу жөнiндегi нұсқауларды;
2) машиналарды немесе жабдықтарды штаттық пайдалану және пайдалану (пайдалануға берудi, тiкелей мақсаты бойынша пайдалануды, техникалық қызмет көрсету, жөндеудiң барлық түрлерiн, зиянды өндiрiстiк факторлардың қарқынын азайтуға және жоюға бағытталған қорғану құралдарын, тасымалдауды және сақтауды қоса алғанда) кезiнде сақталынуы қажет қауiпсiздiктi қамтамасыз ету жөнiндегi шаралар жөнiндегi нұсқауларды;
3) қызмет мерзiмiнiң тағайындалған көрсеткiштерiн және (немесе) тағайындалған ресурсын;
4) сындарлы жұмыс iстемеудiң, персоналдың тосын оқиғаға (апатқа) және көрсетiлген қателердiң болдырмайтын iс-қимылдарға алып келетiн мүмкiн болатын қателерiнiң тiзбесiн;
5) шектi жай-күйлердiң өлшемдерiн;
6) пайдалану, кәдеге жарату және жоюдан шығару жөнiндегi нұсқауларды;
7) персоналға талапты қамтуы тиiс.
6. Барлық машиналар мен жабдықтарда мына ақпаратты қамтитын нақты және өшiрiлмейтiн таңбасы болуы тиiс:
1) дайындаушының атауы және (немесе) оның тауарлық белгiсi;
2) машиналар және (немесе) жабдықтардың сериясы немесе типi, нөмiрi белгiленген атауы;
3) тағайындаудың негiзгi көрсеткiштерi мен қолдану шарттары;
4) дайындалған күнi.
Таңбалаудың барлық белгiлерi пайдалану жөнiндегi нұсқаулықта түсiндiрiлуi тиiс.
7. Машиналар мен жабдықтардың қажеттi ескерту жазбалары немесе қауiптер туралы белгiлерi болуы тиiс.
8. Машиналар мен жабдықтарды орау және консервациялау үшiн қолданылатын материалдар мен заттар машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген талаптарға сәйкес болуы тиiс.
9. Машиналар мен жабдықтардың жекелеген түрлерi үшiн техникалық құжаттаманың мазмұнын машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттер белгiлейдi.

12-бап. Машиналар мен жабдықтарды тасымалдау және сақтау кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

1. Машиналар мен жабдықтарды тасымалдау және сақтау Қазақстан Республикасының машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы заңнама талаптарына сәйкес олардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн жағдайларда жүзеге асырылуы тиiс.
2. Машиналар мен жабдықтарды, олардың тораптары мен бөлшектерiн тасымалдауды, сақтауды жүзеге асыратын адамдар жобалаушы көздеген, технологиялық процестердiң қабылданған қауiпсiздiк жөнiндегi барлық талаптары және тасымалдау мен сақтау кезiндегi шарттарды ескере отырып, қауiп-қатерге бағалау жүргiзуi тиiс.
3. Оларды тасымалдау және сақтау процесiнде машиналар мен жабдықтардың сақталуын қамтамасыз етуге қойылатын талаптар, олардың қауiпсiздiгiмен шарттасатын техникалық сипаттамаларын сақтау, оның iшiнде орауға, тасымалдау мен сақтауға қойылатын талаптар, тағайындалған сақтау мерзiмдерi, жай-күйдi қайта куәландыру мерзiмi бойынша мерзiмдер жөнiндегi нұсқаулар, сақтау мерзiмi өткен жекелеген элементтердi, бөлiктердi, тораптарды ауыстыру машина мен жабдыққа арналған техникалық құжаттамада көзделуi тиiс.
4. Машиналар мен жабдықтарды тиеудi, түсiрудi, тасымалдауды және қоймалауды оқытылған персонал қауiпсiздiк талаптарын сақтай отырып, жүргiзуi тиiс.

13-бап. Машиналар мен жабдықтарды нарықта орналастыру және ондағы айналымы кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

1. Қазақстан Республикасында өндiрiлетiн немесе Қазақстан Республикасының аумағына әкелiнетiн машиналар мен жабдықтар егер олар адамның өмiрi мен денсаулығына және қоршаған ортаға зиян келтiруi мүмкiн болса нарықта сатылмауы тиiс.
Машиналар мен жабдықтар туралы жарнамалық өнiмдер және өзге ақпараттар олардың қауiпсiздiгi мен функционалды мақсатына қатысты, олардың тиiстi орнату, қызмет көрсету, пайдалану, сақтау, кәдеге жарату, жою кезiнде тұтынушыларды адастыруға алып келмеуi тиiс.
2. Өндiрушi (уәкiлеттi өкiл), ал олар жоқ болған жағдайда сәйкестiктi растауға жататын машиналар мен жабдықтарды Қазақстан Республикасының нарығында орналастыратын адам олардың осы Заңның және машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттiң талаптарына сәйкестiгiн растау үшiн барлық қажеттi шараларды қабылдауға мiндеттi.
3. Олардың осы Заң талаптарына және машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттерге сәйкестiгiн куәландыратын құжаттары жоқ машиналар мен жабдық нарықта орналастырылуға және айналымға жатпайды.
4. Егер, сәйкестiк белгiсiмен таңбаланған машиналар мен жабдықтар немесе сәйкестiктi растау саласындағы құжатпен жiберiлетiн қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн компоненттер адамдардың өмiрi мен денсаулығына, қоршаған ортаға қауiпсiздiк төндiрсе машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн мемлекеттiк орган нарықтан алуды, нарыққа орналастыруға және пайдалануға беруге тыйым салуды қоса алғанда, қауiп-қатердi басқару жөнiндегi шараларды қабылдайды.
5. Мұндай шектеулердi енгiзу туралы шешiмдi қабылдаған мемлекеттiк орган мұндай шешiмдердi қабылдаудың негiздемесiн, сондай-ақ оған шағымданудың тәсiлдерi мен мерзiмдерiн мүдделi тараптарға дереу хабарлауы тиiс.
6. Басқа машинаға орнатуға арналған және жеке жұмыс iстей алмайтын жабдықтар машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi туралы техникалық регламентте белгiленген нысан бойынша өндiрушiнiң декларациясымен қамтамасыз етiлуi тиiс.

14-бап. Машиналар мен жабдықтарды монтаждау, пайдалану және жөндеу кезiнде қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн талаптар

1. Машиналар мен жабдықтарды монтаждауды, пайдалануды және жөндеудi жүзеге асыру кезiнде машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттердiң, жүйеге арналған жобалау құжаттамасының және машиналар мен жабдықтарға арналған пайдалану жөнiндегi нұсқаулықтардың талаптарының орындалуы қамтамасыз етiлуi тиiс.
2. Машиналардың немесе жабдықтардың конструкциясына өзгерiстердi енгiзу кезiнде олардың техникалық құжаттамасында белгiленген қауiпсiздiк жөнiндегi талаптар төмендетiлмеуi тиiс.
3. Машиналарға немесе жабдықтарға жөндеудi жүзеге асыратын тұлға өндiрушi техникалық құжаттамада белгiлеген машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн жобада айқындалған барлық шаралар кешенiн орындауға мiндеттi.
4. Машиналарға немесе жабдықтарға монтаждау немесе жөндеу жүргiзiлгеннен кейiн оператор (персонал) машиналар мен жабдықтардың қауiп-қатерiне бағалауды жүргiзуi тиiс.
Жобалау құжаттамасында көзделген қауiпсiздiк талаптарына жауап бермейтiн жөнделген машиналар мен жабдықтар үшiн технологиялық процестер мен бақылау жүйесiн ескерiле отырып, машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттерде қабылданған қауiп-қатерлердiң мәнiн қамтамасыз ету жөнiндегi шаралар әзiрленуi тиiс.

15-бап. Машиналар мен жабдықтарды нарықтан алып қоюға, оларды кәдеге жаратуға немесе жоюға қойылатын талаптар

1. Адамдардың өмiрi мен денсаулығы, қоршаған орта үшiн қауiп төндiретiн немесе осы Заңмен белгiленген қауiпсiздiк және машиналар мен жабдықтар қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттердiң талаптарына сәйкес келмейтiн қауiптi машиналар немесе жабдық өндiрiс процесiнен және айналымнан алып қоюға жатады.
Қауiптi машиналардың және (немесе) жабдықтардың иесi машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы осы Заңмен және техникалық регламенттермен белгiленген қауiпсiздiк талаптарына сәйкессiздiгiн тапқан сәттен бастап немесе машиналар мен жабдықтар қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн мемлекеттiк органдардың нұсқамасы негiзiнде оны өндiрiс процесiнен және (немесе) айналымнан дереу алуға мiндеттi.
2. Егер, қауiптi машиналар мен жабдықтардың иесi оларды өндiрiс процестерiнен және (немесе) айналымнан алу жөнiнде шаралар қабылдамаса, мұндай машиналар мен жабдықтар осы Заңның 6-бабы 7-тармағына, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiпте алып қоюға жатады.
3. Өндiрiс процесiнен, айналымнан алынған машиналар мен жабдықтар Қазақстан Республикасының машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы заңнамасында белгiленген тәртiпте жүргiзiлетiн тиiстi сараптамадан өтуге жатады. Сәйкессiздiк расталған кезде сараптама нәтижелерi бойынша машиналар мен жабдықтарды кәдеге жарату немесе жою туралы шешiм қабылданады.
4. Шығу тегi белгiсiз және адамның өмiрi мен денсаулығына және қоршаған ортаға қауiп төндіретiн машиналар мен жабдықтар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiпте сараптама жүргiзбей-ақ алып қоюға және жоюға жатады.
5. Машиналар мен жабдықтарды олардың жаңа атауымен мақсаты бойынша пайдалану тек мемлекеттiк органдардың тиiстi қорытындысын ала отырып, машиналар мен жабдықтардың Қазақстан Республикасының машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы заңнамасының талаптарына сәйкестiгiн растайтын сараптаманың нәтижелерi бойынша мүмкiн болады.
6. Қауiптi машиналар мен жабдықтарға сараптама жасауға, тасымалдауға, кәдеге жаратуға немесе жоюға арналған шығыстарды олардың иелерi төлейдi.
7. Кәдеге жаратуға, жоюға жауапты тұлғалар машиналар мен жабдықтарды осы Заңның және машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттердiң талаптарына сәйкес пайдаланудан шығаруды қамтамасыз етуi тиiс.
8. Машиналар мен жабдықтарды пайдалануды тоқтатқаннан кейiн оларды пайдаланудан шығару, кәдеге жарату және жою кезiнде:
1) оларды рұқсатсыз пайдалануды болдырмау үшiн шаралар қабылдануы тиiс;
2) пайдалану кезiнде уытты заттармен, радиоактивтi аэрозолдармен ластанған машиналар мен жабдықтар қолданатын зиянды заттардың уытты, физикалық-химиялық қасиеттерiне қарай арнайы қоспалармен (тәсiлдермен) зарарсыздандыру бойынша мiндеттi өңдеуден өтуi тиiс;
3) машиналар мен жабдықты кәдеге жаратудың, жоюдың барлық кезеңдерiн өткiзетiн персоналдың тиiстi бiлiктiлiгi болуы, тиiстi оқытудан өтуi және еңбек қауiпсiздiгiнiң барлық талаптарын сақтауы тиiс.

3-тарау. Сәйкестiктi растау рәсiмдерi

16-бап. Сәйкестiктi растау

1. Машиналар мен жабдықтардың сәйкестiгiн растау техникалық реттеу саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
2. Шетел мемлекетi берген сәйкестiктi растау саласындағы құжат егер, халықаралық шарттармен өзгеше көзделмесе, техникалық реттеу саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес техникалық реттеудiң мемлекеттiк жүйесiн оның тануы шартымен Қазақстан Республикасында жарамды деп саналады.

17-бап. Машиналар мен жабдықтардың қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттер

Машиналар мен жабдықтың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету саласындағы техникалық регламенттер машиналар мен жабдықтың қауiпсiздiгiнiң ең аз қажеттi талаптарын, сәйкестiктi бағалау рәсiмiн, сәйкестiк пен техникалық құжаттар туралы өндiрушi декларациясының нысандары мен мазмұнын, олар үшiн сертификация талап етiлетiн машиналардың қауiптi түрлерiнiң тiзбесiн, сәйкестiк белгiсiн таңбалауға талаптарды, машиналар мен жабдықтар туралы Ереженi және осы Заңмен және техникалық регламентпен белгiленген талаптарға сәйкестiк презумпциясы үшiн негiздеме болып табылатын нормативтiк-құқықтық құжаттама және үйлестiрiлген стандарттардың тiзбесiн белгiлейдi.
Өндiрушi (уәкiлеттi өкiл) машиналар мен жабдықтар өндiрiлген сәттен немесе жаппай өндiрiлген жағдайда машиналар мен жабдықтардың соңғы данасы өндiрiлген сәттен бастап 10 жыл бойы нормативтiк-техникалық құжаттаманы сақтауға мiндеттi.

4-тарау. Қорытынды және өтпелi ережелер

18-бап. Машиналар мен жабдықтың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету саласындағы заңнаманы бұзғаны үшiн жауапкершiлiк

Машиналар мен жабдықтың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзғаны үшiн Қазақстан Республикасының Заңдарымен белгiленген жауапкершiлiкте болады.

19-бап. Өтпелi ережелер

1. Машиналар мен жабдықтарға және адамның өмiрi мен денсаулығы және қоршаған орта үшiн олардың өмiрлiк кезеңiне қауiпсiздiк талаптарын белгiлейтiн тиiстi техникалық регламенттер мен олармен үйлестiрiлген стандарттардың күшiне енуiне дейiн мемлекеттiк реттеу Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына және осы Заңға қайшы келмейтiн бөлiктегi өзге де нормативтiк актiлерге сәйкес жүзеге асырылады.
Техникалық регламенттер мен олармен үйлестiрiлген стандарттарды қолданысқа енгiзгенге дейiнгi шара бойынша қайталайтын немесе оларға сәйкес келмейтiн қолданыстағы заңға тәуелдi нормативтiк құқықтық актiлер мен өзге де нормативтiк актiлер жоюға жатады.
2. Осы Заң күшiне енгiзiлгенге дейiн шығарылған және пайдалануға енгiзiлген машиналар мен жабдық үшiн олардың сәйкестiгiн растайтын құжаттар оларда көрсетiлген қолданылу мерзiмiнiң iшiнде күшiн сақтайды.
3. Осы Заң күшiне енгiзiлгенге дейiн пайдалануға берiлген және сәйкестiктiң мiндеттi растауына жататын машиналар мен жабдықтар үшiн осы Заң күшiне енгiзiлгеннен кейiн Қазақстан Республикасының аумағында олардың еркiн айналымға қайта түсуi кезiнде техникалық реттеу саласындағы Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сай сәйкестiктi мiндеттi растау жүргiзiлуi тиiс.

20-бап. Осы Заңды қолданысқа енгiзу тәртiбi

Осы Заң ол ресми жарияланған күнiнен бастап алты айдан кейiн қолданысқа енгiзiледi.

Қазақстан Республикасының
Президентi

О проекте Закона Республики Казахстан "О безопасности машин и оборудования"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 12 июля 2006 года N 658

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "О безопасности машин и оборудования".

Премьер-Министр
Республики Казахстан

Проект

Закон Республики Казахстан
О безопасности машин и оборудования

Настоящий Закон устанавливает правовые основы обеспечения безопасности машин и оборудования для гарантирования защиты жизни, здоровья человека, интересов потребителей и охраны окружающей среды на территории Республики Казахстан.

Глава 1. Общие положения

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем
Законе
В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
1) отказ - событие, заключающееся в нарушении работоспособного состояния машин и оборудования, в результате которого возникает риск причинения вреда жизни или здоровью человека, имуществу физических или юридических лиц, государства, и окружающей среде;
2) дата изготовления - дата окончания процесса производства машин и оборудования;
3) оборудование - техническое устройство, устанавливаемое на машину и необходимое для выполнения основных и (или) дополнительных функций машин, а также для объединения их в единый комплекс;
4) проектант системы - юридическое или физическое лицо, разрабатывающее проектную документацию и инструкцию по эксплуатации системы (технологические линии, производства, установки);
5) опасная зона - зона внутри машины или вокруг нее, в которой человек подвергается риску причинения травм или иного вреда жизни и здоровью;
6) опасные машины и оборудование - машины или оборудование, представляющие опасность для жизни и здоровья человека, окружающей среды и признанные не соответствующими требованиям безопасности, установленным настоящим Законом и техническими регламентами в области безопасности машин и оборудования;
7) декларация о соответствии машин и оборудования - документ, которым производитель удостоверяет соответствие выпускаемых в обращение машин и (или) оборудования установленным требованиям;
8) безопасность машин и оборудования - отсутствие недопустимого риска, связанного с причинением вреда жизни и здоровью человека и окружающей среде;
9) жизненный цикл машин и оборудования - процессы проектирования, производства, реализации, хранения, транспортировки, эксплуатации (в том числе ремонт, техническое и сервисное обслуживание) утилизация и уничтожение;
10) машина - техническое устройство или совокупность устройств, предназначенные для преобразования энергии, материалов и информации, состоящие из взаимосвязанных компонентов, хотя бы один из которых может двигаться;
11) проектант машины и (или) оборудования - юридическое или физическое лицо, разрабатывающее проектную документацию и инструкцию по эксплуатации машин и (или) оборудования;
12) субъекты, ответственные за безопасность машин и оборудования - проектант, производитель, уполномоченный представитель, импортер, персонал (операторы) машин и оборудования;
13) производитель -юридическое или физическое лицо, котороепроизводит машины и (или) оборудование, восстанавливает (ремонтирует) или существенно изменяет (модернизирует) и распространяет машины и (или) оборудование;
14) пользователь - юридическое или физическое лицо, осуществляющее эксплуатацию машины и (или) оборудования;
15) персонал (операторы) - лица, занятые в запуске, эксплуатации, наладке, текущем обслуживании, чистке, ремонте, хранении или транспортировке машин и оборудования;
16) знак соответствия - обозначение, служащее для информирования покупателей о прохождении машин и (или) оборудования процедуры подтверждения соответствия требованиям, установленным техническими регламентами в области безопасности машин и оборудования и иными нормативными документами по стандартизации;
17) подтверждение соответствия машин и оборудования - процедура, результатом которой является документальное удостоверение соответствия (в виде декларации о соответствии или сертификата соответствия) машин и (или) оборудования требованиям, установленным техническими регламентами в области безопасности машин и оборудования и иными нормативными документами по стандартизации или условиями договоров;
18) уполномоченный орган - государственный орган, осуществляющий в соответствии с отраслевой направленностью в пределах предоставленных полномочий руководство и координацию деятельности иных государственных органов, обеспечивающих безопасность машин и оборудования;
19) уполномоченный представитель - юридическое или физическое лицо, имеющее письменные полномочия от производителя, разрешающие ведение (осуществление) торговли от его имени;
20) предельное состояние - состояние машин и оборудования, при котором их дальнейшая эксплуатация либо восстановление их работоспособного состояния невозможны или нецелесообразны;
21) недопустимый риск - риск, превышающий уровень безопасности машин и оборудования для жизни и здоровья человека, охраны окружающей среды, установленный законодательством Республики Казахстан.

Статья 2. Законодательство Республики Казахстан в
области безопасности машин и оборудования

1. Законодательство Республики Казахстан в области обеспечения безопасности машин и оборудования основывается на Конституции Республики Казахстан, состоит из настоящего Закона, Закона Республики Казахстан "О техническом регулировании", технических регламентов и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.
2. Если международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются правила международного договора.

Статья 3. Сфера применения настоящего Закона

1. Настоящий Закон регулирует отношения по определению, установлению, применению и исполнению минимально необходимых требований к машинам и оборудованию, процессам их жизненного цикла, обеспечивающих безопасность жизни и здоровья человека, защиту интересов пользователей и охрану окружающей среды.
2. К объектам регулирования настоящего Закона относятся машины и оборудование, производимые в Республике Казахстан и ввозимые на территорию Республики Казахстан, а также процессы их проектирования, производства, эксплуатации, транспортировки, хранения, реализации, утилизации и уничтожения.
3. Действие настоящего Закона не распространяется на машины и оборудование, требования к которым установлены специальными законодательными актами Республики Казахстан. Безопасность таких машин и оборудования в части, не урегулированной специальными законодательными актами Республики Казахстан, регулируется нормами настоящего Закона.
4. Машины и оборудование, не соответствующие требованиям безопасности, установленным настоящим Законом и техническими регламентами в области безопасности машин и оборудования, не допускаются к процессам производства, реализации, хранения, транспортировки, эксплуатации (в том числе ремонта, технического и сервисного обслуживания).
5. Запрещается продажа машин и оборудования на территории Республики Казахстан не соответствующих требованиям настоящего Закона, технических регламентов в области безопасности машин и оборудования, предназначенных для показа на выставках и демонстрациях.
В ходе таких демонстраций и выставок должны быть приняты необходимые меры для защиты жизни и здоровья людей и охраны окружающей среды.

Статья 4. Государственная система органов,
обеспечивающих безопасность машин и
оборудования

1. Единую государственную систему органов, обеспечивающих безопасность машин и оборудования, составляют:
1) Правительство Республики Казахстан
2) уполномоченный орган в области индустрии и торговли;
3) уполномоченный орган в области чрезвычайных ситуаций;
4) уполномоченный орган в

области сельского хозяйства;
5) уполномоченный орган в области энергетики и минеральных ресурсов;
6) уполномоченный орган в области транспорта и коммуникаций. 2. Уполномоченные органы, указанные в пункте 1 настоящей статьи, осуществляют государственное регулирование в сфере безопасности машин и оборудования в соответствии с отраслевой направленностью.

Статья 5. Компетенция Правительства Республики
Казахстан в области обеспечения безопасности
машин и оборудования

К компетенции Правительства Республики Казахстан в области обеспечения безопасности машин и оборудования относятся:
1) разработка государственной политики в области безопасности машин и оборудования;
2) утверждение технических регламентов в области безопасности машин и оборудования;
3) межотраслевая координация деятельности государственных органов, обеспечивающих безопасность машин и оборудования;

Статья 6. Компетенция уполномоченных органов,
обеспечивающих безопасность машин и
оборудования

1. К компетенции уполномоченных органов, обеспечивающих безопасность машин и оборудования, относятся:
1) реализация государственной политики в области безопасности машин и оборудования;
2) разработка и согласование технических регламентов в области обеспечения безопасности машин и оборудования;
3) представление Республики Казахстан в международных и региональных организациях по подтверждению соответствия и обеспечению безопасности машин и оборудования;
4) осуществление государственного контроля за соблюдением требований, установленных настоящим Законом и техническими регламентами в области безопасности машин и оборудования, в пределах своей компетенции;
5) утверждение или согласование нормативных правовых актов в области безопасности машин и оборудования;
6) осуществление мониторинга потребительских рынков с целью выявления машин и оборудования, не соответствующих требованиям настоящего Закона и технических регламентов в области безопасности машин и оборудования и выработки мер по недопущению их реализации;
7) выдача предписания о запрете реализации и (или) производства, изъятии с рынка машин и оборудования, не соответствующих требованиям безопасности, установленным настоящим Законом и техническими регламентами.

Статья 7. Права и обязанности субъектов, ответственных
за безопасность машин и оборудования

1. Субъекты, ответственные за безопасность машин и оборудования имеют право:
1) своевременно получать достоверную информацию о соответствии машин и оборудования требованиям безопасности, установленным настоящим Законом и техническими регламентами в области безопасности машин и оборудования;
2) обращаться в уполномоченные органы с заявлением о несоответствии машин и оборудования требованиям безопасности, установленным настоящим Законом и техническими регламентами в области безопасности машин и оборудования;
3) участвовать в разработке нормативных правовых актов, технических регламентов в области обеспечения безопасности машин и оборудования в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
4) разрабатывать и утверждать стандарты организации, соответствующие обязательным требованиям законодательства Республики Казахстан в области безопасности машин и оборудования;
5) разрабатывать программы производственного контроля забезопасностью машин и оборудования;
6) внедрять системы менеджмента качества и безопасности машин и оборудования.
2. Субъекты, ответственные за безопасность машин и оборудования обязаны:
1) обеспечивать соблюдение требований законодательства Республики Казахстан в области безопасности машин и оборудования;
2) обеспечить машины и оборудование инструкцией по эксплуатации и другой необходимой информацией на государственном и русском языках, необходимой для оценки пользователем возможных рисков и принятия им соответствующих мер безопасности;
3) предоставлять документы, удостоверяющие безопасность машин и оборудования пользователям, а также в уполномоченные органы, обеспечивающие безопасность машин и оборудования, по их требованию;
4) обеспечивать контроль безопасности машин и оборудования в процессе их производства, реализации, эксплуатации, транспортировки и утилизации;
5) обеспечивать возможность идентификации машин и оборудования на всех стадиях их реализации, хранения, транспортировки, эксплуатации, утилизации и уничтожения машин и оборудования;
6) осуществлять проверку жалоб пользователей о несоответствии машин и оборудования требованиям безопасности, установленным настоящим Законом и техническими регламентами в области безопасности машин и оборудования;
7) безотлагательно информировать уполномоченные органы, о нарушениях требований безопасности, установленных настоящим Законом и техническими регламентами в области безопасности машин и оборудования, уже распространенных машин и оборудования, приведших к приобретению ими опасных свойств в процессе эксплуатации, транспортировки, хранения, утилизации и уничтожения и о принятых им мерах;
8) сотрудничать с уполномоченными органами по вопросам предотвращения или уменьшения рисков, связанных с машинами и оборудованием, которые они произвели или реализовали;
9) обеспечить своевременное и эффективное предупреждение пользователя, а также принятие необходимых мероприятий, вплоть до отзыва машин и оборудования в случае установления их несоответствия требованиям безопасности, установленным настоящим Законом и техническими регламентами в области безопасности машин и оборудования, и представляющих опасность для жизни и здоровья людей, окружающей среды;
10) немедленно прекратить процессы производства, реализации и утилизации машин и оборудования в случае, если допущено нарушение, приведшее к приобретению ими опасных свойств, обеспечить их отзыв от покупателей (пользователей) и проведение экспертизы, после чего принять меры к их устранению или, при необходимости, организовать их утилизацию или уничтожение.

Статья 8. Государственный контроль и надзор в области
безопасности машин и оборудования

1. Государственный контроль и надзор в области безопасности машин и оборудования осуществляется уполномоченными органами, в порядке и в пределах их компетенции, установленных законодательными актами Республики Казахстан.
2. Государственный контроль и надзор в области безопасности машин и оборудования осуществляется в виде плановых и внеплановых проверок.
3. Плановая проверка проводится не чаще одного раза в год.
4. Внеплановая проверка проводится в случае получения уполномоченным органом, обеспечивающим безопасность машин и оборудования, информации:
1) о несоответствии машин и оборудования требованиям безопасности, установленным настоящим Законом и техническими регламентами в области безопасности машин и оборудования;
2) о фактах причинения вреда жизни и здоровью человека, окружающей среде.
5. Проверка в области безопасности машин и оборудования проводится в два этапа:
1) документальная проверка;
2) проверка оценки рисков.
6. Документальная проверка в области безопасности машин и оборудования осуществляется путем:
1) проверки достоверности и соответствия информации для пользователя в инструкции по эксплуатации требованиям настоящего Закона, технических регламентов в области безопасности машин и оборудования;
2) проверки соответствия информации, содержащейся в паспорте безопасности и в документе в сфере подтверждения соответствия. Содержание паспортов безопасности для отдельных видов машин и оборудования устанавливается техническими регламентами в области безопасности машин и оборудования.
7. При проверке оценки рисков уполномоченный орган, направляет машины и оборудования или отдельные их детали в аккредитованную уполномоченным органом в области технического регулирования испытательную лабораторию (центр) для проведения испытаний (исследований).
8. Программа оценки рисков разрабатывается уполномоченным органом, обеспечивающим безопасность машин и оборудования.
9. Должностные лица уполномоченных органов в случае неисполнения или ненадлежащего исполнения своих служебных обязанностей при проведении мероприятий по государственному контролю и надзору и в случае совершения противоправных действий (бездействия) несут ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан.
О мерах, принятых в отношении должностных лиц государственных органов, осуществляющих мероприятия по государственному контролю и надзору, виновных в нарушении законодательства Республики Казахстан, уполномоченные органы в течение месяца обязаны сообщить физическому и (или) юридическому лицу, права и законные интересы, которых нарушены.

Глава 2. Требования безопасности машин и оборудования

Статья 9. Общие требования по обеспечению безопасности
машин и оборудования

1. Машины и оборудование, на которые распространяется действие настоящего Закона, должны соответствовать минимально необходимым требованиям, обеспечивающим безопасность жизни и здоровья человека и охрану окружающей среды, установленным настоящим Законом и техническими регламентами в области безопасности машин и обрудования.
2. В случаях, когда машины и оборудование подпадают под действие нескольких технических регламентов, для таких машин и оборудования необходимо выполнение требований всех технических регламентов, под действие которых они подпадают.
3. Безопасность машин и оборудования обеспечивается посредством:
1) соблюдения требований законодательства Республики Казахстан в области безопасности машин и оборудования;
2) подтверждения соответствия машин и оборудования требованиям законодательства Республики Казахстан в области безопасности машин и оборудования;
3) применения мер государственного регулирования в области безопасности машин и оборудования.
4. На всех стадиях жизненного цикла машин и оборудования, должна быть обеспечена возможность контроля выполнения всех требований безопасности, установленных настоящим Законом и техническими регламентами в области безопасности машин и оборудования.
5. Если для обеспечения безопасности на каждой стадии жизненного цикла машин и оборудования требуется проведение комплекса испытаний, то они должны быть проведены в полном объеме с выполнением всех требований проектной документации.
6. Отклонения от условий безопасного использования машин и оборудования, предусмотренных проектной документацией на всех стадиях жизненного цикла машин и оборудования должны быть согласованы с проектантом или с соответствующими государственными органами, обеспечивающими безопасность машин и оборудования.

Статья 10. Требования безопасности машин и оборудования
при проектировании

1. При проектировании машин и оборудования необходимо обеспечить соответствие проекта машины и (или) оборудования требованиям настоящего Закона и технических регламентов в области безопасности машин и оборудования.
2. При проектировании машин и оборудования, проектантом должны быть идентифицированы все возможные опасности на всех стадиях жизненного цикла, в том числе, при нормальной эксплуатации, чрезвычайных ситуациях (отказах и внешних воздействиях), предполагаемых ошибках персонала и недопустимом использовании.
3. Для всех идентифицированных опасностей должны быть оценены риски расчетным, экспериментальным и экспертным путями.
4. С учетом проведенной оценки рисков для каждого вида машин и оборудования при проектировании должен быть определен весь комплекс мер для ликвидации или уменьшения (снижения) риска до допустимого (приемлемого) уровня на всех стадиях жизненного цикла машин и оборудования.
5. При невозможности снижения риска ниже допустимого уровня путем изменения конструкции, в инструкции по эксплуатации должна быть дана соответствующая информация о необходимости принятия проектантом системы, куда входит машина или оборудование, мер дополнительной защиты.
6. При проектировании машин и оборудования должна быть разработана проектная документация. Проектная документация включает техническое описание проекта, детальные чертежи машин и оборудования, механизмов управления, эксплуатационные характеристики машин и оборудования, инструкцию по эксплуатации и иные необходимые документы.

Статья 11. Требования безопасности машин и оборудования
при производстве

1. При производстве необходимо обеспечить соответствие процесса изготовления машин и оборудования требованиям проектной документации, настоящего Закона и технических регламентов в области безопасности машин и оборудования.
2. При производстве машин и оборудования производитель обязан выполнить весь комплекс мер по обеспечению безопасности, определенный проектной документацией.
3. Производителем должен быть проведен анализ обеспечения требований безопасности машин и оборудования, предусмотренный в проектной документации, с учетом всего комплекса принятых на предприятии технологических процессов, системы контроля, действующих на предприятиях систем менеджмента качества.
4. При производстве должна быть обеспечена возможность контроля выполнения всех технологических операций, от которых зависит безопасность.
5. При производстве машин и оборудования должны быть разработаны инструкции по эксплуатации. Инструкция по эксплуатации должна включать:
1) указания по монтажу, сборке, наладке или регулировке;
2) указания по штатному использованию машины или оборудования и мерам по обеспечению безопасности, которые необходимо соблюдать при эксплуатации (включая ввод в эксплуатацию, использование по прямому назначению, техническое обслуживание, все виды ремонта и технических освидетельств, средства защиты, направленные на уменьшение интенсивности и локализации вредных производственных факторов, транспортировку и условия хранения);
3) назначенные показатели срока службы и (или) назначенный ресурс;
4) перечень критических отказов, возможных ошибок персонала (пользователя), приводящих к инциденту (аварии), и действий, предотвращающих указанные ошибки;
5) критерии предельных состояний;
6) указания по выводу из эксплуатации, утилизации и уничтожению;
7)требования к персоналу.
6. Все машины и оборудование должны иметь четкую и нестираемую маркировку, содержащую следующую информацию:
1) наименование изготовителя и (или) его товарный знак;
2) наименование машины и (или) оборудования, обозначение серии, или типа, номер;
3) основные показатели назначения и условия применения;
4) дату изготовления.
Все знаки маркировки должны быть пояснены в инструкции по эксплуатации.
7. Машины и оборудования должны иметь необходимые предупреждающие надписи или знаки об опасностях.
8. Материалы и вещества, применяемые для машин и оборудования, должны соответствовать требованиям, установленным техническими регламентами в области безопасности машин и оборудования.
9. Содержание технической документации для отдельных видов машин и оборудования устанавливается техническими регламентами в области безопасности машин и оборудования.

Статья 12. Требования безопасности при транспортировке
и хранении машин и оборудования

1. Транспортировка и хранение машин и оборудования должны осуществляться в условиях, обеспечивающих их безопасность в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан в областибезопасности машин и оборудования.
2. Лица, осуществляющие транспортировку, хранение машин и оборудования, их узлов и деталей должны произвести оценку риска с учетом всех требований по безопасности, предусмотренных проектантом, принятых технологических процессов и условий при транспортировке и хранении.
3. Все необходимые требования к обеспечению сохранности машин и оборудования в процессе их транспортировки и хранения, сохранения технических характеристик, обуславливающих их безопасность, в том числе требования к упаковке, условиям транспортировки и хранения, назначенные сроки хранения, указания по срокам переосвидетельствования состояния, замены отдельных элементов, деталей, узлов с истекшими сроками хранения, должны быть предусмотрены в технической документации на машины и оборудование.
4. Погрузка, разгрузка, транспортировка и складирование машин и оборудования должны проводиться обученным персоналом с соблюдением требований безопасности.

Статья 13. Требования к машинам и оборудованию при
размещении и обращении на рынке

1. Машины и оборудование, производимые в Республике Казахстан или ввозимые на территорию Республики Казахстан не подлежат реализации на рынке, если они могут причинить вред жизни и здоровью человека и окружающей среде.
Рекламная продукция или иная информация о машинах и оборудовании не должна вводить в заблуждение пользователей относительно их безопасности и функционального назначения, при условии их надлежащей установки, обслуживания, эксплуатации, хранения, утилизации, уничтожения.
2. Производитель (уполномоченный представитель), а в случае их отсутствия лицо, размещающее подлежащие обязательному подтверждению соответствия машины и оборудование на рынке Республики Казахстан, обязаны предпринять все необходимые меры для подтверждения их соответствия требованиям настоящего Закона и технических регламентов в области безопасности машин и оборудования.
3. Не подлежат размещению и обращению на рынке машины и оборудование, не имеющие документов, удостоверяющих их соответствие требованиям настоящего Закона и техническим регламентам в области безопасности машин и оборудования.
4. В случае, если будет установлено, что машины и оборудование, маркированные знаком соответствия или компоненты, обеспечивающие безопасность, сопровождаемые документом в сфере подтверждения соответствия, представляют опасность для жизни и здоровья людей, окружающей среды, государственные органы, беспечивающие безопасность машин и оборудования, принимают меры по управлению риском, включая изъятие с рынка, запрет на размещение на рынке и введение в эксплуатацию.
5. Государственный орган, принявший решение о введении таких ограничений, должен незамедлительно информировать заинтересованные стороны с обоснованием принятия таких решении, а также способы, и сроки его обжалования.
6. Оборудование, предназначенное для установки в другую машину, которое не может функционировать отдельно, должно сопровождаться декларацией производителя по форме, установленной соответствующими техническими регламентами в области безопасности машин и оборудования.

Статья 14. Требования, обеспечивающие безопасность
при монтаже, эксплуатации и ремонте машин
и оборудования

1. При осуществлении монтажа, эксплуатации, ремонта машин и оборудования, должно быть обеспечено выполнение требований технических регламентов в области безопасности машин и оборудования, проектной документации на систему и инструкции по эксплуатации на машины и оборудование.
2. При внесении в конструкцию машин или оборудования изменений не должны быть снижены требования по безопасности, установленные в их технической документации.
3. Лицо, осуществляющее ремонт машины или оборудования, обязан выполнить определенный проектом весь комплекс мер, обеспечивающий безопасность машин и оборудования, установленный производителем в технической документации.
4. После проведения монтажа или ремонта машины или оборудования оператором (персоналом) должна быть проведена оценка риска машин и оборудования.
Для отремонтированных машин и оборудования, не отвечающих требованиям безопасности, предусмотренных проектной документацией, должны быть разработаны меры по обеспечению значений риска, принятых в технических регламентах в области безопасности машин и оборудования с учетом технологических процессов и системы контроля. Должна быть обеспечена возможность проверки достоверности выполненной оценки безопасности.

Статья 15. Требования к изъятию из обращения на рынке
машин и оборудования, их утилизации или
уничтожению

1. Опасные машины или оборудование, которые представляют опасность для жизни и здоровья граждан, окружающей среды или не соответствуют требованиям безопасности, установленных настоящим Законом и техническими регламентами в области безопасности машин и оборудования подлежат изъятию из процессов производства и обращения.
Владелец опасных машин и (или) оборудования с момента обнаружения несоответствия требованиям безопасности, установленных настоящим Законом и техническими регламентами в области безопасности машин и оборудования, или на основании предписания государственного органа, обеспечивающего безопасность машин и оборудования, обязан немедленно изъять ее из процессов производства и (или) обращения.
2. В случае, если владелец опасных машин и оборудования, не принял меры по изъятию их из процессов производства и (или) обращения, такие машины и оборудование подлежат изъятию в соответствии с подпунктом 7) статьи 6 настоящего Закона, а также в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
3. Машины и оборудование, изъятые из процессов производства, обращения, подлежат соответствующей экспертизе, проводимой в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан в области безопасности машин и оборудования. По результатам экспертизы при подтверждении несоответствия принимается решение об устранении несоответствия или при необходимости, решение об утилизации или уничтожении машины или оборудования.
4. Машины и оборудование неизвестного происхождения и представляющие опасность жизни и здоровью человека и окружающей среде, подлежат изъятию и уничтожению в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, без проведения экспертизы.
5. Дальнейшее использование машин и оборудования по назначению в новом их наименовании возможно только по результатам экспертизы, подтверждающей соответствие машин и оборудования требованиям законодательства Республики Казахстан в области безопасности машин и оборудования, с получением заключения соответствующих государственных органов, обеспечивающих безопасность машин и оборудования.
6. Расходы на экспертизу, перевозку, утилизацию или уничтожение опасных машин и оборудования оплачиваются их владельцами.
7. Лица, ответственные за утилизацию, уничтожение должны обеспечить соответствие выведения из эксплуатации и утилизацию машин и оборудования требованиям настоящего Закона и соответствующих технических регламентов в области безопасности машин и оборудования.
8. После прекращения эксплуатации машины и оборудования при выведении их из эксплуатации, утилизации, уничтожения:
1) должны быть приняты меры для предотвращения их недопустимого использования;
2) машины и оборудование, загрязненные в процессе эксплуатации токсическими веществами, радиоактивными аэрозолями должны пройти обязательную обработку по обезвреживанию специальными растворами (способами) в зависимости от токсических, физико-химических свойств,применяемых вредных веществ;
3) персонал, проводящий все этапы утилизации, уничтожения машин и оборудования, должен иметь необходимую квалификацию, пройти соответствующее обучение и соблюдать все требования безопасности труда.

Глава 3. Процедуры подтверждения соответствия

Статья 16. Подтверждение соответствия

1. Подтверждение соответствия машин и оборудования, осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области технического регулирования.
2. Документ в сфере подтверждения соответствия, выданный иностранным государством, считается действительным в Республике Казахстан при условии его признания государственной системой технического регулирования в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области технического регулирования, если иное не предусмотрено международными договорами.

Статья 17. Технические регламенты в области
безопасности машин и оборудования

Технические регламенты в области обеспечения безопасности машин и оборудования устанавливают минимальные необходимые требования безопасности машин и оборудования, процедуры оценки соответствия, формы и содержание декларации производителя о соответствии и технических документов, перечень опасных видов машин для которых требуется сертификация, положения об идентификации машин и оборудования и перечень гармонизированных стандартов и нормативно-технической документации являющихся основанием для подтверждения соответствия требованиям, установленным настоящим Законом и техническими регламентами.
Производитель (уполномоченный представитель) обязаны хранить нормативно-техническую документацию в течение 10 лет с момента производства машин и оборудования или с момента производства последнего экземпляра машины и оборудования, в случае серийного производства.

Глава 4. Заключительные и переходные положения

Статья 18. Ответственность за нарушение
законодательства в области обеспечения
безопасности машин и оборудования

Нарушение законодательства Республики Казахстан в области обеспечения безопасности машин и оборудования влечет ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

Статья 19. Переходные положения

1. До введения в действие соответствующих технических регламентов и гармонизированных с ними стандартов, устанавливающих требования безопасности к машинам и оборудованию и стадиям их жизненного цикла для жизни и здоровья человека и окружающей среды, государственное регулирование осуществляется в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан и иными нормзтивными актами в части, не противоречащей настоящему Закону.
По мере введения в действие технических per-зрейтез и гармонизированных с ними стандартов, действующие подзаконные нормативные правовые акты и иные нормативные акты, лублиг^ошие или несоответствующие им, подлежат отмене.
2. Для машин и оборудования, производимых и введенных в эксплуатацию до введения в действие настоящего Закона, документы, подтверждающие их соответствие, сохраняют силу в течение указанного в них срока действия.
3. Для машин и оборудования, введенных в эксплуатацию до введення в действие настоящего Закона и подлежащих обязательном) подтверждению соответствия, при вторичном поступлении их в свободное обращение на территории Республики Казахстан после введения в действие настоящего Закона, должно быть проведено обязательное подтверждение соответствия согласно требованиям законодательства Республики Казахстан з области технического регулирования.

Статья 20. Порядок введения в действия настоящего Закона

Настоящий Закон вводится в действие по истечении шести месяцев со дня его официального опубликования.

Президент
Республики Казахстан