"Өндірістік объектілердегі сигналдық түстерге, белгілеулерге және қауіпсіздік белгілеріне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 29 тамыздағы N 803 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 30 қаңтардағы № 29 қаулысымен.

      Ескерту. Күші жойылды – ҚР Үкіметінің 30.01.2017 № 29 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      "Техникалық реттеу туралы" Қазақстан Республикасының 2004 жылғы 9 қарашадағы Заңына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      1. Қоса беріліп отырған "Өндірістік объектілердегі сигналдық түстерге, белгілеулерге және қауіпсіздік белгілеріне қойылатын талаптар" техникалық регламенті бекітілсін.

      2. Осы қаулы алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының


Премьер-Министрі

К. Мәсімов


  Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2008 жылғы 29 тамыздағы
N 803 қаулысымен
бекітілген

"Өндірістік объектілердегі сигналдық түстерге, белгілеулерге және қауіпсіздік белгілеріне қойылатын талаптар" техникалық регламенті
1. Қолданылу аясы

      1. Осы "Өндірістік объектілердегі сигналдық түстерге, белгілеулерге және қауіпсіздік белгілеріне қойылатын талаптар" техникалық регламенті (бұдан әрі - техникалық регламент) Қазақстан Республикасының "Өрт қауіпсіздігі туралы" 1996 жылғы 22 қарашадағы, "Қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы" 2002 жылғы 3 сәуірдегі, " Қауіпсіздік және еңбек қорғау туралы " 2004 жылғы 28 ақпандағы, "Техникалық реттеу туралы" 2004 жылғы 9 қарашадағы Заңдарын іске асыру мақсатында әзірленді.

      2. Осы техникалық регламенттің талаптары өндірістік және басқа да объектілердегі (бұдан әрі - объектілердегі) қауіпсіздік талаптарын қамтамасыз етуге арналған сигналдық түстерге, белгілеулерге және қауіпсіздік белгілеріне қолданылады.

      3. Осы техникалық регламент мынадай өнім түрлеріне:

      1) барлық көлік, көлік құралдары және жол қозғалысының түрлеріне жарықтық сигнал беру жабдықтарына қолданылатын түстерге;

      2) баллондардың, құбырлардың, газдар мен сұйықтықтарды сақтауға әрі тасымалдауға арналған сыйымдылықтардың түстеріне, белгілеріне және таңбалау қалқандарына;

      3) жол белгілері мен белгілеулер, темір жолдардың жол және сигналдық белгілері, барлық көлік құралдары (көтеру-көліктік механизмдердің, зауытішілік, жолаушылар және қоғамдық көліктердің қауіпсіздігіне арналған белгілерден басқа) қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз етуге арналған белгілерге;

      4) тасымалдау мен сақтаудың арнайы талаптарын қажет ететін қауіпті жүктерді, жүк бірліктерінің белгілері мен таңбалауларға;

      5) электртехниканың белгілеріне қолданылмайды.

2. Терминдер мен анықтамалар

      4. Осы техникалық регламентте Қазақстан Республикасының "Техникалық реттеу туралы", "Өрт қауіпсіздігі туралы", " Қауіпсіздік және еңбекті қорғау туралы " Заңдарында көрсетілген терминдер мен анықтамалар, сондай-ақ тиісті анықтамалары бар мынадай терминдер қолданылады:

      1) қалдық жарықтанудың ұзақтығы - жарық көздері ажыратылғаннан кейін қауіпсіздіктің фотолюминесцентті белгілерінің, сигналдық белгілеулер мен материалдардың сәулелену жарықтылығының көру мүшесінің сезімталдық шегінен 100 есе (0,3 мкд/м 2 ) асатын белгіге дейін төмендейтін уақыты;

      2) қосымша белгі (табличка) - қауіпсіздік белгісінің бірімен бірге қолданылатын және ішінде қосымша ақпараты бар белгі;

      3) қауіпсіздік белгісі - адамдарды тікелей немесе ықтимал қауіп жөнінде ескеруге, белгілі бір әрекеттерге тыйым салуға, кеңес беруге немесе рұқсат беруге арналған сигналдық және қарама-қарсы түстерді, графикалық символдарды және (немесе) түсіндіру жазуларын пайдалану арқылы, сондай-ақ пайдалануы қауіпті және (немесе) зиянды факторлардың әсерлерін болдырмайтын немесе төмендететін объектілер мен құралдардың орналасқан жері туралы ақпараттары бар белгілі бір геометриялық формадағы түстік графикалық бейне;

      4) өрт қауіпсіздігі белгісі - өрттің туындауын болдырмау мақсатында адамдардың тәртібін реттеуге, сондай-ақ өртке қарсы қорғаныш құралдарының орналасқан орындары, құлақтандыруды, ұйғарымды, рұқсат беруді немесе өрт туындаған жағдайда белгілі бір әрекеттерге тыйым салуға арналған қауіпсіздік белгісі;

      5) шығу осі - бір ұшы шығу ортасы болып табылатын және жарық қайтарғыш құрылғының көлбеу бұрышын анықтау үшін пайдаланылатын белгілі бір түзу кесінді;

      6) қарама-қарсы түстер - көру қабылдауын күшейту және қоршаған фондағы қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулерді ерекшелеуге, графикалық символдар мен түсіндірме жазуларды орындауға арналған түс;

      7) жарық қайтару коэффициенті, (R'), - жарық түсу бағытының қарама-қарсы бағытына, нормал бойынша Е | бетінің жарықтануына және А бетінің жарықтанған ауданына жарық қайтарғыш материал шағылыстырған І жарық күшінің қатынасы;

      8) жарықтылық коэффициенті - элементінің бет жағының жарықтылығы мен жарықтанғандық пен бақылаудың бірдей жағдайларында мінсіз шағылысу немесе мінсіз шашырату жағдайындағы жарықтылығы арасындағы арақатынасы;

      9) люминесценция - тепе-тең күйде тұрмаған (қозған) материалдың сыртқы әсерлер энергиясы есебінен (оптикалық, механикалық, электрлік және т.с.с.) немесе ішкі туындаған энергиялар әсерінен (химиялық және биохимиялық реакциялар мен айналулар) жарқырауы (сәуле шығаруы);

      10) сәулеленбейтін материал - люминесценциялық қасиеті жоқ және оны құраушы кванттардың жиілігін өзгертпейтін, алайда оның спектрін ықтимал өзгерте алатын, өзіне түсетін немесе енетін табиғи немесе жасанды жарықты шағылыстыруға (шашыратуға) қабілетті материал;

      11) сәулелену осі - шығу ортасын жарық көзімен қосатын тік кесінді;

      12) бақылау осі - шығу ортасын фотометрлік бастиекпен қосатын тік кесінді;

      13) жабысқақтық көрсеткіштері - материалдың жабысқақ қабатын 100 мм ұзындыққа жабыстыратын уақыт;

      14) жарық қайтару - сәулеленетін жарықтың өзі шыққан бағыттарға жақын бағытқа қайтатын, сонымен қатар алғашқы сәулелену бағытының кең ауқымында сақталуға тиіс шағылысы;

      15) сәулелену материалы - люминесценция қасиеттеріне ие материал;

      16) жарық қайтарғыш материал - құрамында өзіне түскен сәулені сәуле түскен бағытқа жақын бағыттарға қайтаратын оптикалық элементтері бар (сфералық немесе жазықтық) материал;

      17) жарық сүзгіш қабыршақтар - жарық өткізу құрылымы бар және түстік графикалық бейнені жасауға және оны табиғи және физикалық әсерлерден қорғауға арналған, өзі жабысатын типті мөлдір желім қабатымен жабдықталған, акрил негізіндегі түстердің стандартты гаммасындағы түссіз және түрлі-түсті қабыршақтар;

      18) сигналдық түс - қауіпті және (немесе) зиянды факторлардың көздері болуы мүмкін өрт техникасына, өртке қарсы немесе басқа қорғаныш құралдарына, қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулерге, тікелей немесе ықтимал қауіптілікке, жабдықтардың, машиналардың, механизмдердің немесе құрылмалардың элементтерінің жұмыс түйіндеріне адамдардың назарын аударуға арналған түс;

      19) сигналдық белгілеу - қауіптілікті, сондай-ақ нұсқаулар мен ақпаратты белгілеу мақсатында сигналдық және қарама-қарсы түстерді пайдаланып құрылмалардың, қабырғалардың, қоршаулардың, жабдықтардың, машиналардың, механизмдердің (немесе олардың элементтерінің), таспалардың, шынжырлардың, бағандардың, бөгеуші кедергілердің, қалқандардың бет жақтарында жазылған түстік графикалық бейне;

      20) тұрақты бояулар - түстік графикалық бейнелерді салуға арналған стандартты түстері, сәйкес ұзақ мерзімге шыдамдылығы, түстік тұрақтылығы, беріктігі бар арнайы сия;

      21) бақылау бұрышы, (а) - жарық беру осі мен бақылау осін жасайтын бұрыш;

      22) жарықтану (түсу) бұрышы, (B) - жарықтану осі мен шығу осін жасайтын бұрыш;

      23) фотолюминесценция - кванттар жиілігі мен қоздыру жарығының спектрімен салыстырғанда кванттар жиілігі мен сәулелену жарығының спектрі өзгеретін жарықтың сыртқы кванттарының әсерінен қозатын люминесценция;

      24) фотолюминесцентті материал - қозу кезінде сондай-ақ табиғи және жасанды пайда болу жарығымен қозу аяқталғаннан кейін бірнеше уақыт бойы пайда бола алатын фотолюминесценция қасиеттеріне ие материал;

      25) қалдық жарықтанудың түсі - жарық көздерін ажыратқаннан кейінгі қауіпсіздіктің фотолюминесцентті белгілерінің, сигналдық белгілеулер мен материалдардың түсі;

      26) түс шекарасы (түс аймағының шекарасы) - рұқсат етілген (қолдануға) түсті рұқсат етілмегеннің аймағынан бөліп тұратын хроматикалық диаграммадағы тік сызық;

      27) жарықтылық қарама-қарсылығы, (к) - жарықтылықтың қарама-қарсы түстерінің жарықтылықтың сигналдық түстеріне қатынасы.

3. Өнімнің Қазақстан Республикасының
нарығында айналым жағдайы

      5. Сигналдық түстерді, белгілеулер және қауіпсіздік белгілерін қауіптілікте, қауіпті жағдайда, қауіпті жағдайдың алдын алуда, қауіпті жағдайды елемеген жағдайдың ықтимал нәтижесін хабарлауда, белгілі бір әрекеттердің ұйғарымы немесе талаптарында, сондай-ақ белгілі бір ақпаратты хабарлауда өндірістік объектілердегі адамдардың назарын аудару үшін қолданған жөн.

      6. Түрін, өлшемдерін таңдау, қолданылу тәртібі, саны, сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерін орнату орындары мен орналасуы осы техникалық регламенттің, мемлекеттік, мемлекетаралық, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағында қолдануға рұқсат етілген халықаралық стандарттардың, құрылыс және санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен нормалардың, қауіпсіздік және еңбекті қорғау, өрт қауіпсіздігі ережелерінің белгіленген тәртіпте бекітілген талаптарына сәйкес келуге тиіс.

      7. Дайындаушы, уәкілетті (өкілетті), импорттаушы:

      1) қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулерді өткізер алдында оларды зиян келтірудің және қабылдаудың ықтимал қатерлерін, қауіпсіздіктің тиісті шараларын бағалау үшін қажетті ілеспе құжаттамамен (пайдалану бойынша нұсқаулармен, сапа паспортымен, сәйкестік сертификатымен, сәйкестік туралы декларациямен, техникалық немесе нормативтік құжаттамамен және т. б.) қамтамасыз етуге;

      2) қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулерді өткізген кезде ілеспе құжаттаманың құрамын өнімнің түріне немесе ол орналасатын объектінің түріне қарай анықтауға;

      3) қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулерді Қазақстан Республикасының нарығында шығарған кезде сатушыларды оларды өткізу кезіндегі әрекеттерінің тәртібі туралы ақпараттандыру, тұтынушылардың шағымдарын тексеруге;

      4) мемлекеттік бақылаудың тиісті органдарын олардың тұтынушыларды ескертуге арналған шаралар қабылдауы мақсатында өткізуден кейін анықталған тұрақты қауіптіліктер туралы ақпараттандыруға міндетті.

      8. Қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулерді өткізетін сатушы:

      1) сақтаудың немесе жарамдылықтың өтіп кетпеген мерзімі, бұзылмаған қабы мен орауынсыз, сондай-ақ пайдалану құжаттамасының толық жинағымен тек қана қауіпсіз өнімдер мен құрылмаларды өткізуге;

      2) дайындаушыдан, тұтынушыдан немесе мемлекеттік бақылау органдарынан нақты материалдардың, өнімдердің және құрылмалардың техникалық регламентте белгіленген қауіпсіздік талаптарына сәйкессіздігі туралы ақпарат анықталған жағдайда, сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерін өткізбеуге;

      3) тұтынушыларға қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулерді пайдалану жөніндегі нұсқаулар көлемінде оларды пайдалану қауіпсіздігі ережесі туралы кеңесті қамтамасыз етуге міндетті.

      9. Қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулер олар адам денсаулығына, жануарлар мен өсімдіктерге және қоршаған ортаға зиян келтірмеген жағдайда ғана Қазақстан Республикасының нарығына шығарылуы және пайдалануға енгізілуі қажет.

      10. Қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулер ілеспе құжаттамада көрсетілген осы техникалық регламенттің талаптарына сәйкес келуге тиіс.

      11. Ілеспе құжаттардың құрамына мыналар:

      1) қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулерді дайындаушылар, өнімді дұрыс пайдалану немесе қолдану бойынша, олардың дайындалған күні, пайдалану мерзімі, қосылыстардың электрлік сұлбасы (электрлік тармақтану) туралы мәліметтері бар пайдалану жөніндегі нұсқаулық;

      2) өнімнің типтік жинағына берілген сәйкестік сертификаттарының көшірмелері енуі қажет.

      12. Ілеспе құжаттардың құрамы олар орналасатын өнімнің немесе объектінің түріне қарай өзгеруі мүмкін.

      13. Жұмыс беруші немесе ұйымның әкімшілігі:

      1) қауіпсіздікті қамтамасыз ету жағдайларына сүйене отырып объектілердегі қауіптіліктің түрлері мен орындарын анықтауға;

      2) қауіптіліктің түрлері мен орындарын, сондай-ақ сигналдық түстердің, белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерінің ықтимал қауіпті жағдайларын белгілеуге;

      3) тиісті қауіпсіздік белгілерінің түрлерін анықтауға (қажет жағдайда қауіпсіздік белгілерінде түсіндірме белгілерді таңдап алуға);

      4) сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерінің өлшемдерін, түрлерін, орындалуын, қорғаныш деңгейін және орналастыру орындарын анықтауға;

      5) қауіпсіздік белгілерінің көмегімен жеке қауіпсіздік құралдары мен өрт, апат немесе басқа төтенше жағдайлар туындаған жағдайда ықтимал материалдық шығынды азайтуға ықпал ететін құралдарды орналастыру орнын белгілеуге міндетті.

      14. Қауіпсіздік белгілерінің өлшемдері мен жабдықтарда, машиналар мен механизмдерде орналастыру (орнату) орындары өнімге арналған техникалық құжаттамада қарастырылуы қажет.

      15. Қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулерді жабдықтарда, машиналар мен механизмдерде орналастыруды (орнатуды) дайындаушы кәсіпорын орындайды.

      Қосымша қауіпсіздік белгілерін пайдалану жабдықтарында, машиналары мен механизмдерінде орналастыруды (орнатуды) пайдаланушы ұйым жүзеге асырады.

      Учаскелерде немесе объектінің уақытша қауіптіге жатқызылған орындарында оларды пайдалану мерзімі біткен соң алып тастайтын, тасымалданатын қауіпсіздік белгілері орнатылады.

      16. Объектіні және (немесе) өндірістік процесті қайта құрғаннан кейін сигналдық түстер, белгілеулер мен қауіпсіздік белгілері осы техникалық регламенттің талаптарына сәйкес келуге тиіс.

4. Өнімнің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар
4.1. Жалпы талаптар

      17. Пайдаланған кезде сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілері құлаған немесе басып қалған жағдайда адамдардың денсаулығына, жабдықтарға, зауытішілік көліктерге зиян келтірмеуі қажет.

      18. Сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерін жасау кезінде пайдаланылатын материалдар үшін (полимер қабыршақтар мен пластиктер үшін) Қазақстан Республикасының аумағында қолдануға рұқсат етілген мемлекеттік, мемлекетаралық, халықаралық стандарттардың талаптарына сәйкес өрт қауіптілігі көрсеткіштері анықталуға тиіс.

      19. Ішкі немесе сыртқы электр жарығы бар сигналдық белгілеулер және қауіпсіздік белгілері электр қауіпсіздігі талаптарын, сондай-ақ "Қазақстан Республикасында электр жабдықтарын орнату ережелерін" (бұдан әрі - ЭОЕ) сақтай отырып орындалуы керек.

      20. Жарылыстан қорғалған орындауда жасалған қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулер ЭКОЕ 7.3-тарауының талаптарына, өрт қауіпсіз орындауда жасалғандар ЭКОЕ 7.4-тарауының талаптарына сәйкес келуі қажет.

      21. Сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерін жасау үшін пайдаланылатын материалдар тұтану немесе жарылыс көздері болуға қабілетті статикалық электрлік разрядтарының туындауын болдырмайтын немесе алдын алатын электрлік статикалық қасиеттерге ие болуы қажет.

      22. Сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілері пайдаланған кезде және орындарда қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелерін сақтаған кезде қоршаған ортаға улы және адамдардың денсаулығына зиянды заттарды бөлмеуге тиіс.

      23. Адамдардың денсаулығына зиянды элементтердің бөлінуі Қазақстан Республикасының аумағында қолдануға рұқсат етілген мемлекеттік, мемлекетаралық, халықаралық стандарттарда келтірілген белгілерден аспауы қажет.

      24. Сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерін жасау үшін пайдаланылатын материалдар қауіпсіздік көрсеткіштері бойынша санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен нормаларға, сондай-ақ өрт қауіпсіздігі саласындағы нормативтік құжаттарға сәйкес келуі керек.

      25. Қауіпсіздік белгілерінің өндірісі кезіндегі жұмыс аймағының ауасындағы зиянды заттардың шектік рұқсат етілген концентрациялар бөлінуі Қазақстан Республикасының аумағында қолдануға рұқсат етілген мемлекеттік, мемлекетаралық, халықаралық стандарттардың талаптарынан аспауы қажет.

      26. Сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерін өндіру үшін пайдаланылатын жабдықтардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптар Қазақстан Республикасының аумағында қолдануға рұқсат етілген мемлекеттік, мемлекетаралық, халықаралық стандарттардың талаптарға сәйкес келуге тиіс.

4.2. Сигналдық түстерге қойылатын талаптар

      27. Осы техникалық регламент мынадай сигналдық түстерді белгілейді: қызыл, сары, жасыл, көк.

      Қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулердің түстік графикалық бейнелерін көзбен қабылдауды күшейту үшін қарама-қарсы - ақ немесе қара түстермен үйлестіріп қолданған жөн.

      Қарама-қарсы түстерді графикалық символдар мен түсіндірме жазуларды орындау үшін пайдаланған жөн.

      Сигналдық түстердің мағынасы, қолданылу саласы және оларға сәйкес контрасты түстер техникалық регламенттің 1-қосымшасында келтірілді.

      28. Сигналдық түстердің арналуы мен қолдану тәртібі

      1) сигналдық түстер:

      адамдар үшін қауіптілік көзі болуы мүмкін жабдықтардың, машиналар мен механизмдердің жақтарын, құрылмаларын (немесе құрылма элементтерінің), бұйымдарын, түйіндері мен элементтерін, қоршаулар мен басқа да қорғаныш құрылғылары мен бұғаттау жүйелерінің жақтарын белгілеу;

      өрт техникасын, инвентарьды, өртке қарсы және жеке қорғаныш құралдарын, олардың элементтерін, белгілеу, өрт автоматикасы қондырғыларының, түтінге қарсы қорғаныш жүйелері мен өзін қорғау құралдарының қолмен іске қосу түймелерін табу;

      қауіпсіздік белгілері, сигналдық белгілеулер, эвакуация жоспарлары және қауіпсіздікті қамтамасыз етудің көзбен шолу құралдары;

      жарық беретін (сәулелік) қауіпсіздік құралдарын (сигналдық шамдар, табло);

      эвакуация жолдарын белгілеу үшін қолданылуға тиіс.

      2) сигналдық қызыл түс:

      механизмдер мен машиналардың ажырату, оның ішінде апатты құрылғыларын белгілеу;

      жабдықтардың, машиналар мен механизмдердің ашық тоқ жүргізу элементтері бар шкафтарының қақпақтарының (есіктерінің) ішкі жақтарын;

      крандардың саптары, қысымды апатты (мәжбүрлеп) түсіру, түтін - және жылуды жою жүйелерінің түймелерін;

      кернеу асты жұмыс күйінде тұрған май ажыратқыштардың тұрғын;

      өрт техникасының алуан түрлерін, өртке қарсы қорғаныш құралдарын, жедел тануды талап ететін олардың элементтерін (өрт машиналары, гидрант-бағаналардың жер бөліктерін, от сөндіргіштер, баллондар, өрт автоматикасын қолмен іске қосу жүйелерінің (қондырғыларының) құрылғыларын, хабарландыру құралдары, өртке қарсы қызметпен тікелей байланыс телефондары, сорғылар, өрт стендтері, суға арналған бөшкелер, сондай-ақ шелектер, күректер мен балталар) белгілеу;

      өрт саймандары мен от сөндіргіштерді бекітуге арналған ақ түсті өрт қалқандарының жиектері. Жиектерінің ені 30 мм бастап 100 мм шамасында болуға тиіс;

      от сөндіргіштің, қолмен іске қосатын өрт сөндіру қондырғысының, өрт сигнал беру жабдығының түймешіктерін табу орындарын белгілеуге арналған жолақтардың көлденең орналасқан кесінділері түріндегі құрылыс құрылмаларының (қабырғалар, бағаналар) элементтерінің өрнектері;

      Жолақтардың ені 150 мм бастап 300 мм шамасында болуы керек. Жолақтар жұмыс орындары мен өтпе жолдардан көзбен қабылдауға қолайлы биіктікте қабырғалар мен бағаналардың жоғарғы бөлігінде орналасуы қажет;

      сигналдық шам және технологиялық процестің бұзылғаны немесе қауіпсіздік жағдайларының бұзылғаны туралы хабар беретін "Дабыл", "Ақаулылық" деген ақпараты бар табло;

      қарпығыш құрылғыларды, өндірістік қондырғылар мен өнеркәсіптік роботтарды белгілеу;

      уақытша қоршауларды немесе қауіпті аймақтардың, учаскелердің, аумақтардың, шұңқырлардың, котловандардың, химиялық, бактериологиялық және радиациялық ластану орындарының уақытша қоршауларының, сондай-ақ кіруге уақытша тыйым салынған басқа да орындардың, аймақтардың, учаскелердің шекараларында орнатылатын уақытша қоршаулардың элементтерін белгілеу;

      тыйым салатын қауіпсіздік белгілері мен өрт сөндіру, өрт кезінде адамдарды құтқару құралдары орналасқан орындары, өрт автоматикасы, қол өрт хабарландырушылар және өртке қарсы сумен жабдықтау көздерінің қондырғыларын (жүйелерін) іске қосу туралы ақпараттары бар өрт қауіпсіздігі белгілері үшін қолданылады.

      3) сигналдық қызыл түсті:

      жедел тануды қажет етпейтін (өрт хабарландырушылары, өртке қарсы сумен жабдықтау желілерінің құбыржолдары, өрт сөндіру қондырғыларының суландырғыштары) өртке қарсы орнатылатын стационарлық қорғаныш құралдарын (олардың элементтерін) белгілеу үшін;

      түсінбестік пен абыржудан аулақ болу үшін эвакуация жолдарына (тыйым салатын қауіпсіздік белгілері мен өрт қауіпсіздігі белгілерінен басқа) пайдалануға тыйым салынады.

      4) сигналдық сары түсті:

      жұмыс істейтіндердің жарақат алуына себеп болуы мүмкін құрылыс элементтері мен олардың құрылмаларын: төмен бөренелерді, еден жазықтығының шығыңқы жері мен төмен түсіп кетуін, аса көрінбейтін баспалдақтарды, пандустарды, құлау қаупі бар орындарды (тиеу платформалары, жүк түп асты, қоршалмаған алаңқайлардың, люктердің, ойықтардың жиектері және т.б.), өтулердің тарылуын, аса көрінбейтін тірек таяныштарды, түйіндерді, бағаналарды, зауытішілік көліктерінің қарқынды қозғалыс орындарындағы тіректер мен тіреулерді белгілеу;

      адамдардың абайсыз жұмыс істеуі кезінде қауіптілік төндіретін жабдықтардың, машиналар мен механизмдердің түйіндері мен элементтерін: қозғалмалы ашық түйіндерді, биіктікте жүргізілетін жұмыстарға, сондай-ақ үнемі төбеге ілінген немесе жұмыс кеңістігіне шығыңқы технологиялық арқаулар мен механизмдердің алаңдардың қоршау құрылмаларының қозғалмалы элементтерінің (тегістеу шеңберлерінің, жоңғыштардың, тісті дөңгелектердің, жетекті белдіктер мен шынжырлардың) толық жабылмайтын қоршауларының қоршау құрылғыларының жиектерін белгілеу;

      пайдаланған кезде көлік құралдарының, көтергіш-көлік жабдықтарының және жол-құрылыс машиналарының элементтерінің, жүк көтергіштердің алаңшаларының, электрокар бамперлері мен бүйір беттерінің, экскаватор тиеуіштерінің, арбаларының, бұру платформалары мен жебелерінің бүйір беттерінің, автотиеуіштердің қарпығыштары мен алаңшаларының, ауыл шаруашылығы машиналарының жұмыс мәрімдерінің, жүк көтеру крандарының элементтері мен жүк ілгектерінің құрсамаларының қауіпті элементтерін белгілеу;

      жылжымалы жинақтау құрылғыларының, олардың элементтері мен жүк қарпығыш айлабұйым элементтерінің, аударғыштардың, маңдайшалардың, көтергіштердің қозғалмалы бөліктерін, жинақтау мұнаралары мен сатыларының қозғалмалы бөліктері;

      қақпақтардың, есіктердің, қаптамалар мен бақылау, жөндеу және реттеу үшін мерзімді қолжетімділікті қажет ететін жабдықтардың, машиналардың, механизмдердің қозғалмалы түйіндері мен элементтерінің орналасқан жерін жауып тұратын басқа да қоршаулардың ішкі жақтары;

      тұрақты немесе уақытша қоршаулардың немесе қауіпті аймақтардың, учаскелердің, аумақтардың: ойықтарда, шұңқырларда, котловандарда, шығару алаңдарында, сатылардың, балкондардың, аражабындардың және биіктен құлау мүмкін болатын тұрақты қоршаулардың шекараларында орнатылатын қоршаулардың элементтері;

      сыйымдылық және құрамында қауіпті немесе зиянды заттары бар технологиялық жабдықтарды белгілеу;

      эвакуациялаған жағдайда үнемі бос тұруға тиісті алаңшаларды (өрт дабылын беру орнының жанындағы, өртке қарсы қорғаныш, хабарлау, алғашқы медициналық көмек көрсету, өрт сатылары құралдарына келу орнының жанындағы эвакуациялық шығу мен кіру алаңшаларын) белгілеу;

      ескертетін қауіпсіздік белгілері үшін қолданылуға тиіс.

      Өту жолында болуы мүмкін жол-құрылыс машиналары мен көтеру-көлік жабдықтары үшін көлбеу 45 о бұрышта 1:1 бастап 1,5:1 дейінгі қатынасында сигналдық қызыл және сары түстердің, сигналдық сары және қара түстердің кезектесетін жолақтары түріндегі ескерту бояуларын қолдануға рұқсат етіледі.

      Олар тәуліктің қараңғы мезгілінде өту жолында болған жағдайда көлбеу 45 о бұрышта 1:1 бастап 1,5:1 дейінгі қатынасында сигналдық қызыл және сары түстердің, сигналдық сары және қара түстердің кезектесетін жолақтары түріндегі жарық қайтарғыш материалдардың көмегімен ескерту белгісін қолдану қажет.

      Жолақтардың ені табиғи (әдеттегі) және бос көру қабылдауы жағдайларына қарай белгіленеді.

      5) сигналдық көк түс:

      жарқырайтын (жарықтық) сигналдық индикаторларды және нұсқаулық немесе рұқсат беруге арналған басқа сигналдық құрылғыларды бояу үшін;

      ұйғарымдық және нұсқау беретін қауіпсіздік белгілері үшін қолданылуы қажет.

      6) сигналдық жасыл түс:

      қауіпсіздікті (қауіпсіз орындарды, аймақтарды, қауіпсіз жағдайды);

      жабдықтардың қалыпты жұмыс режімі мен технологиялық процестердің жай-күйі туралы хабар беретін декомпрессорлық камераларды, сигналдық шамдардың орналасқан жерлерін;

      эвакуация жолдарын;

      "ШЫҒУ", "ЕХІТ", "ВЫХОД" деген ақ жазулары бар жарық таблоларға немесе шырақтарға шығуларды;

      медициналық және санитарлық мәнді эвакуациялық қауіпсіздік белгілері мен қауіпсіздік белгілерін белгілеу үшін қолданылады.

      29. Сигналдық және қарама-қарсы түстердің сипаттамалары

      1) сигналдық және қарама-қарсы түстер жарқырамайтын, жарық қайтарғыш және фотолюминесцентті материалдарда, сондай-ақ жарқырайтын (сәулелік) объектілерде (жарықтың сигналдық көздерінде) көзбен қабылданады және суреттеледі.

      2) жарқырамайтын, жарық қайтарғыш материалдар мен жарқырайтын объектілердің сигналдық және қарама-қарсы түстерінің колориметрлік және фотометрлік сипаттамалары техникалық регламенттің 2-қосымшасының талаптарына сәйкес келуі қажет.

      3) фотолюминесцентті материалдардың сигналдық және қарама-қарсы түстерінің колориметрлік және фотометрлік сипаттамалары техникалық регламенттің 3-қосымшасында келтірілген талаптарға сәйкес келуі керек.

      4) техникалық регламенттің 29-тармағы бойынша беттерді, түйіндер мен элементтерді бояу үшін немесе қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулерді дайындау үшін пайдаланылатын сигналдық және қарама-қарсы түстердің материалының әрбір түріне техникалық регламенттің 2 және 3-қосымшаларының талаптарына сәйкес осы материалдың бақылау (эталондық) үлгілерін әзірлеу керек және жылтырын, бетінің фактурасы мен материалдың химиялық құрамын ескере отыра рұқсат етілетін түстен ауытқуын белгілеу қажет.

      5) бақылау (эталондық) үлгілерін әзірлеген және материалдарда сигналдық және қарама-қарсы түстерді шығарған (өткізген) кезде техникалық регламенттің 4-қосымшасында келтірілген нұсқауларды пайдаланған жөн.

      Сигналдық және қарама-қарсы материалдардың бақылау (эталондық) үлгілері келісілуге және белгіленген тәртіпте бекітілуге тиіс.

4.3. Сигналдық белгілеулерге қойылатын талаптар

      30. Сигналдық белгілеулердің түрлері мен орындалуы

      1) сигналдық белгілеулер қызыл және ақ, сары және қара, жасыл және ақ сигналдық және қарама-қарсы түстердің кезектесетін жолақтары түрінде орындалады.

      2) сигналдық белгілеуді құрылыс құрылмаларының, ғимараттар мен құрылыстардың элементтерінің, көлік құралдарының, машиналардың, жабдықтардың, механизмдердің беттеріне, сондай-ақ қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған бұйымдар мен заттардың, оның ішінде электрмен жабдықтаудың автономдық немесе апат көздерінен сыртқы немесе ішкі электрлік жарық беруі бар бұйымдардың беттеріне салады.

      3) өрт қауіпті және жарылыс қауіпті үй-жайлар үшін ішкі немесе сыртқы электрлік жарық беруі бар сигналдық белгілеулер тиісінше өрт қауіпсіз және жарылыстан қорғалған, ал жарылыс өрт қауіпті үй-жайлар үшін - жарылыстан қорғалған түрде орындалуға тиіс.

      4) сигналдық белгілеулерді фотолюминесцентті, жарық қайтарғыш және жарқырамайтын материалдар немесе олардың комбинацияларын қолданып орындайды.

      5) сигналдық белгілеулерді жасауға арналған материалдарды пайдалану бойынша нұсқаулар техникалық регламенттің 5-қосымшасында келтірілген.

      6) ішінде агрессивті химиялық орталары бар өндірістік жағдайларда орналастыруға арналған сигналдық белгілеулер газ тәрізді, бу тәрізді және аэрозольды химиялық орталардың әсеріне шыдамды болуға тиіс.

      31. Сигналдық белгілеулердің арналуы және қолдану тәртібі

      1) қызыл-ақ және сары-қара сигналдық белгілеулерді:

      кедергілерге тап келу қауіптерін, сүріну және құлап қалу қауіптерін;

      жүктің, заттардың құлауы, құрылмалар мен олардың элементтерінің бұзылуы мүмкін болатын аумақтарда қалу қауіптерін;

      аумақтардың (учаскелердің) химиялық, бактериологиялық, радиациялық немесе басқа да ластану аймақтарында қалу қаупін;

      қауіпті өндірістің бақылау-өткізу пункттерін және бөгде адамдарға кіруге тыйым салынған басқа да орындарды;

      өрт қауіпті, апатты, апатты-құтқару, жөндеу, құрылыс және басқа да арнайы жұмыстарды жүргізу орындарын;

      түйіндердің құрылыс және сәулет элементтерін (бағаналарды, бұрыштарды және шығыңқы жерлерді) және жұмыс аймағына шығыңқы жабдықтардың, машиналардың, механизмдердің, арқаулардың элементтерін немесе адамдардың болуы мүмкін кеңістікті;

      қозғалыс жолақтарының шекараларын (мысалы құрылыс жұмыстарын жүргізу аймағында жұмыс істейтіндерге арналған өтулер, жол жұмыстарын жүргізу аймағындағы көлік құралдарының қозғалыстары);

      алаңдарды, құрылмаларды, аймақтарды және техникалық регламенттің 29-тармағының талаптарына сәйкес келуін;

      техникалық регламенттің 29-тармағының талаптарына сәйкес жабдықтардың, машиналардың, механизмдердің түйіндері мен элементтерін;

      спорттық жарыстарды (велотректерді, автомобиль және шаңғы трассаларын) немесе қызықты шараларды өткізу орындарының шекараларын белгілеу мақсатында қолданған жөн.

      2) егер кедергілер мен қауіптілік орындары тұрақты болатын болса, олар кезектесетін сары-қара жолақтары бар сигналдық белгілеулермен, егер кедергілер мен қауіптілік орындары уақытша сипатта, мысалы жол, құрылыс және апатты-құтқару жұмыстары болса, қауіптілік кезектесіп келетін қызыл-ақ жолақтары бар сигналдық белгілеулермен белгіленуге тиіс.

      3) эвакуация жолында кезектесетін қызыл-ақ жолақтары бар сигналдық белгілеулерді қолдануға тыйым салынады.

      4) радиациялық және шартты радиациялық ластанулары бар қауіпті аймақтарды осы техникалық регламенттің, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағында қолдануға рұқсат етілген мемлекеттік, мемлекетаралық, халықаралық стандарттардың талаптарына сәйкес белгілеу және қоршау қажет.

      5) жасыл-ақ сигналдық белгілеулерді қауіпсіз қозғалыс жолақтарының шекараларын белгілеу және эвакуация жолдары бойынша қозғалыс бағытын нұсқау үшін (мысалы "шырша" түріндегі сызықты бағыттайтын) қолданған жөн.

      32. Түстік графикалық бейнелеу және сигналдық белгілеулердің өлшемдері

      1) сигналдық және қарама-қарсы түстердің жолақтары сигналдық белгілеулерде түзу (тік немесе көлденең), 45 о бұрышта көлбеу немесе "шырша" түрінде ирек орналасуы мүмкін.

      2) сигналдық белгілеулерде сигналдық және қарама-қарсы түстердің кезектесіп орналасу үлгілері техникалық регламенттің 6-қосымшасында келтірілген.

      3) қызыл, сары немесе жасыл сигналдық түстердің үлесі жолақтардың жалпы ауданынан 50% кем болмауы керек. Қызыл және ақ, сары және қара, жасыл және ақ түстердің жолақтарының енінің қатынасы тиісінше 1:1 бастап 1,5:1 дейін құрауы керек.

      4) s сигналдық түстің жолақтарының ені 20 мм бастап 500 мм шамасында болуға тиіс.

      5) f сигналдық белгілеулердің көлденең өлшемі (ені немесе диаметрі) - 20 мм кем болмауы керек.

      6) s сигналдық түсі жолағының ені мен f сигналдық белгілеудің көлденең өлшемін:

      сигналдық белгілеулердің түрі мен орындалуын;

      объектінің өлшемдерін немесе орналасу орнын;

      сигналдық белгілеу жеткілікті көрінетін және өзінің мағыналық мәні бойынша танылатын арақашықтықты ескере отыра таңдалуға тиіс.

      7) s және f өлшемдерінің шектік ауытқулары + 3 % аспауы керек.

4.4. Қауіпсіздік белгілеріне қойылатын талаптар

      33. Қауіпсіздік белгілері негізгі, қосымша, құрама және топтық болып бөлінеді.

      Негізгі қауіпсіздік белгілерінің ішінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша талаптардың бір мағыналық мәні болады. Негізгі белгілерді жекелеп немесе құрама немесе топтық қауіпсіздік белгілерінің құрамында пайдаланады.

      Қосымша қауіпсіздік белгілерінің ішінде түсіндірме жазуы болады, оларды негізгі белгілермен үйлестіріп қолданады.

      Құрама және топтық қауіпсіздік белгілері негізгі және қосымша белгілерден тұрады және қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша кешенді талаптардың тасымалдаушысы болып табылады.

      34. Қауіпсіздік белгілерінің түрлері мен орындалуы.

      1) қауіпсіздік белгілері қолданылатын материалдардың түрлері бойынша фотолюминесцентті, жарық қайтаратын, оларды орнату жағдайларына қарай: қауіптілік түріне, ықтимал қауіпті жағдайларға және қауіпсіздікті қамтамасыз ету жағдайларына: белгіні орнату орнына, тәулік ішінде жарық беру деңгейі, қауіпсіздік белгісінің түріне қарай ішкі жарық беруі бар немесе жарқырамайтын болуы керек.

      2) қауіпсіздік белгілерін жасауға арналған материалдарды қолдану бойынша нұсқаулар техникалық регламенттің 5-қосымшасында келтірілген.

      3) фотолюминесцентті қауіпсіздік белгілері фотолюминесцентті материалдардан (немесе бір мезгілде фотолюминесцентті және жарқырамайтын материалдарды пайдаланып) жасалуы қажет, табиғи немесе жасанды жарықтың күші қайтқаннан кейін қараңғыда көзге көрінуі және шашыраған жарық кезінде жарқырамауы қажет.

      4) фотолюминесцентті қауіпсіздік белгілері табиғи жарық беру және электрлік шамдармен сыртқы жарық берудің көмегімен белгі бетінің 25 лк жарық берудің ең төменгі деңгейінің тәулік бойы қамтамасыз етуі кезінде жарық көздерінің апатты өшуі мүмкін орындарда, сондай-ақ апат, өрт немесе басқа төтенше жағдайлар кезінде қауіпті аймақтан адамдардың өздігінен шығуын қамтамасыз ету үшін фотолюминесцентті эвакуациялық жүйелердің элементтері ретінде қолданылуға тиіс.

      5) ішкі жарық беруі бар қауіпсіздік белгілері жарық болмаған немесе жеткіліксіз болғанда, көру залдарынан және жарық беруі жоқ басқа орындардан эвакуациялық шығуды белгілеу жағдайларында пайдаланылуы керек.

      Ішкі жарық беруі бар қауіпсіздік белгілері апатты немесе электрмен қамтамасыз етудің автономды көздеріне қосылуы қажет.

      6) эвакуация жолдарында орнатылған өрт қауіпсіздігі белгілері (техникалық регламенттің 12-қосымшасы), эвакуациялық қауіпсіздік белгілері (техникалық регламенттің 13-қосымшасы), сондай-ақ медициналық және санитарлық мәнді қауіпсіздік белгілері (техникалық регламенттің 13-қосымшасы И.2-01 коды) фотолюминесцентті материалдарды қолданып немесе жарық қайтарғыш материалдарда фотолюминесцентті символдар мен түсіндірме жазуларды пайдаланып электрмен жабдықтаудың апатты немесе автономды көздеріне қосылған сыртқы немесе ішкі жарықтандыру беттеріне орындалуы қажет.

      Эвакуация жолдарының бағытын көрсету үшін фосфоресценттеуші материалдардан жасалған меңзерді қолдануға рұқсат етіледі.

      7) жарық қайтаратын қауіпсіздік белгілерін жарық қайтарғыш материалдардан орындайды (бір мезгілде жарық қайтаратын және жарқырамайтын материалдарды пайдаланып), олар бақылаушы жағынан бағытталған олардың беттерін жарық будасымен (сәулесімен) жарықтандырған кезде көзге сәулеленіп, олардың беттерін бақылаушы жағынан жарық бағытталмаған жарықтандыру кезінде сәулеленбеген болып көрінеді (мысалы жалпы жарықтандыру кезінде).

      8) қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулерді жасауға арналған жарық қайтарғыш материалдар мына типтерден болуға тиіс:

      1 тип - сыртқы тегіс беті бар жабық мөлдір полимер қабатпен жабылған сфералық линзалардан (микрошынышариктерден) жасалған оптикалық жүйелері бар орташа қарқынды жарық қайтару қабыршықтары;

      2 тип - капсулаға жабылған және сыртқы тегіс беті бар жабық мөлдір полимер қабатпен жабылған сфералық линзалардан (микрошынышариктерден) жасалған оптикалық жүйелері бар жоғары қарқынды жарық қайтару қабыршықтары;

      3 тип - сыртқы тегіс беті бар жабық мөлдір полимер қабатпен жабылған жалпақ жақты призматикалық линзалар түріндегі оптикалық жүйелері бар қабыршықтар. 3 типті материалдар жарық қайтарудың жоғарғы коэффициенттерімен сипатталуы қажет.

      9) 2 және 3 типті жабындардың сыртқы түрінің көрінісі техникалық регламенттің 7-қосымшасында келтірілген.

      10) жарық қайтарғыш материалдар:

      жарықты ықтимал апатты ажырату бар болғанда, электрмен жабдықтаудың апатты немесе автономды көздері болмағанда қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулер үшін;

      тәулік бойы көрудің қолайсыз жағдайлары кезінде қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулер үшін (150 лк аспайтын жарықтану кезінде);

      сыртқы орналастырудың қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулер үшін;

      қауіпті аймақтардың, шұңқырлардың, котловандардың, химиялық, бактериологиялық және радиациялық ластанулар орындарының, сондай-ақ кіруге уақытша тыйым салынған басқа да учаскелердің шекараларында орнатылатын уақытша қоршаулардың элементтерінің өндірісі үшін;

      ескертетін қауіпсіздік белгілері мен өрт қауіпсіздігі белгілері үшін;

      бағаналар, тіреулер, тіректер сияқты құрылыс құрылмаларын, зауыттық ішкі, тиеу немесе басқа көліктердің қозғалысы орындарындағы өтулерді белгілеу үшін;

      көлік құралдарының пайдалану кезіндегі қауіпті элементтерін белгілеу үшін;

      жол-құрылыс машиналары мен көліктік-көтеру жабдықтары үшін;

      жеке жарық көздерін (туннельдер, шахталар мен метролар) пайдаланып жұмыстар жүргізу орындарында;

      аэропорттардағы қауіпсіздік белгілері, қосымша белгілер және сигналдық белгілеулер үшін қолданылуға тиіс.

      11) жарық қайтармайтын қауіпсіздік белгілерін жарық қайтармайтын материалдардан жасайды, олар өздеріне түсетін табиғи немесе жасанды жарықтарды шашырату есебінен көзбен қабылданады.

      12) жарық қайтармайтын материалдарды пайдаланып жасалған қауіпсіздік белгілерін тәулік бойы жақсы әрі жеткілікті жарықтану жағдайларында ғана қолданған жөн (жарықтану деңгейі 150 лк астам).

      35. Қауіпсіздік белгілері құрылмалық орындалуы бойынша жалпақ немесе көлемді болуға тиіс.

      Жалпақ қауіпсіздік белгілері бір жағынан (бір жақты), сонымен қатар екі жағынан да (екі жақты) бейнелеумен жасалуы керек.

      Көлемді белгілердің тиісті, көп жақты жағынан екі және одан да көп түстік графикалық бейнесі болуы қажет (мысалы тетраэдр, пирамида, текше, октаэдр, призма немесе параллелепипед жақтарында).

      Көлемді белгілердің түстік графикалық бейнесі екі және одан да көп түрлі бағыттарда бақылануға тиіс.

      Көлемді қауіпсіздік белгілерінің беттерінің сыртқы немесе ішкі электрлік жарықтануы (жарық беруі) болуы қажет.

      Сыртқы немесе ішкі жарықтануы бар қауіпсіздік белгілері электрмен жабдықтаудың апатты немесе автономды көздеріне қосылған болуы керек.

      Сыртқы орналастырудың жалпақ және көлемді қауіпсіздік белгілері сыртқы электр жабдықтау желісінен жарықтануы қажет.

      36. Бетіне қауіпсіздік белгісінің түстік графикалық бейнесін салатын тасымалдаушы-материал ретінде металдарды, пластиктерді, силикат немесе органикалық шыныларды немесе басқа материалдарды пайдалануға рұқсат етіледі.

      37. Өрт қауіпті және жарылыс қауіпті үй-жайларға арналған сыртқы немесе ішкі электрлік жарықтануы бар белгілер тиісінше өрт қауіпсіз және жарылыс қауіпсіз орындауда, ал жарылыс өртқауіпті үй-жайлар үшін - жарылыстан қорғалған орындауда орындалуы керек.

      38. Қауіпсіздік белгілерінің қорғаныш деңгейі ЭКОЕ талаптарына сәйкес жарылыс - және өрт қауіптілік бойынша оларды орнату орындарының санаттарына сәйкес келуге тиіс.

      39. Ішінде агрессивті химиялық орталары бар өндірістік жағдайларда орнатуға арналған қауіпсіздік белгілері газ тәрізді, бу тәрізді және аэрозолды химиялық ортаның әсерлеріне шыдамды болуы қажет.

      40. Түсіндірме жазулар мемлекеттік, орыс немесе ағылшын тілдерінде жазылуға тиіс.

      41. Қауіпсіздік белгілерін қолдану ережелері

      1) қауіпсіздік белгілері мына талаптарды сақтай отыра орналасуы керек:

      қоршаған ортаны көзбен табиғи және еркін қабылдау жағдайларында олар арналған адамдардың көру шегінде орналасуы;

      табиғи және (немесе) жасанды жарық беру кезінде оны қоршаған фонда жақсы көрінуі;

      назарды аудармауы және адамдардың өзінің кәсіби немесе басқа қызметтерін орындаған кезінде қолайсыздықтар тудырмауы;

      өту жолдарын, өтпелерді бөгемеуі, жүктерді тасымалдауға кедергі келтірмеуі;

      өзі жататын объектіге тікелей жақын орналасуы;

      бөтен заттармен бөгелмеуі және қауіп тудырмауы;

      эвакуациялық шығуларды, өрт техникасының және (немесе) автоматикасының орналасқан жерін көрсететін аттас қауіпсіздік белгілерінің арасындағы арақашықтық 60 м аспауға тиіс.

      2) қақпаларда және үй-жайлардың кіру есіктерінде орналасқан қауіпсіздік белгілері осы белгілердің күшінің аймағы барлық аумаққа және қақпалар мен есіктердің алаңына таралатынын білдіреді.

      Қауіпсіздік белгілерін қақпалар мен есіктерде орналастыру кақпалардың немесе есіктердің қалпына байланысты болмайтын (ашық, жабық) белгіні қабылдауды ескере отыра орындалуы қажет. "Шығу" және "Қосымша шығу" деген эвакуациялық қауіпсіздік белгілері шығуға апаратын есіктердің үстінде ғана орналасуы керек.

      Объектіден (учаскеден) кіруде (шығуда) орналасқан қауіпсіздік белгілері олардың күші объектіге (учаскеге) тұтастай таралатынын білдіруі тиіс.

      Жекелеген учаскелердегі және (немесе) үй-жайлардағы қауіпсіздік ережелері мен талаптарын сақтаған жағдайда олар үшін кәсіпорын (объекті, учаске, үй) үшін тұтастай тыйым салынған белгілі бір жұмыстарды (әрекеттерді, қызметтерді) орындауға рұқсат беретін қауіпсіздік белгілерін орнатуға рұқсат беріледі.

      Қажет жағдайда қауіпсіздік белгілерінің қолданылу аймағын шектеу керек, сәйкес нұсқауды қосымша белгіде түсіндірме жазуда келтірген жөн.

      3) орналастыру орындарында жинақтаған (орнатқан) кезде тік жазықтықта қауіпсіздік белгілерін бағдарлау белгінің жоғарғы қалпын таңбалау бойынша келтіреді.

      4) қауіпсіздік белгілерін оларды орнатқан орындарда бекіту үй-жайлар мен жабдықтарды механикалық жинау уақытында оларды сенімді ұстап тұруды, сондай-ақ ықтимал ұрлап кетуден қорғауды қамтамасыз ету үшін бұрандалар, тойтарма шегелер, желім немесе басқа тәсілдер мен бекіту тетіктерінің көмегімен жүзеге асыруға рұқсат етіледі.

      Жарық қайтарғыш материалдарды қолданып жасалған қауіпсіздік белгілерін бекіту элементтері олардың беттерін бүлдірмеуі және осы техникалық регламентте белгіленген сипаттамаларды нашарлатпауы қажет. Айналып тұрған бекіту элементтерінің бастиектерін жарық қайтару беттерінен бөліп тұруға арналған нейлон тығырықтарды қолдануға рұқсат етіледі.

      42. Негізгі және қосымша қауіпсіздік белгілері

      1) негізгі қауіпсіздік белгілер мынадай топтарға бөлінеді:

      тыйым салатын белгілер;

      ескерту белгілері;

      өрт қауіпсіздігі белгілері;

      ұйғарым белгілері;

      эвакуациялық белгілер және медициналық және санитарлық мәнді белгілер;

      нұсқау белгілері.

      2) қауіпсіздік белгілерінің геометриялық формасы, сигналдық түсі, мағыналық мәні техникалық регламенттің 8-қосымшасында келтірілген кестеге сәйкес келуге тиіс.

      43. Негізгі және қосымша қауіпсіздік белгілерінің түстік графикалық бейнелері мен өлшемдері

      1) қауіпсіздік белгілерінің ауданы сары немесе ақ жиектермен шектеледі. Жиек белгілерді орнату орындарында қоршаған фоннан қарама-қарсы бөліп тұру үшін қолданылады.

      2) түстік графикалық бейнелердің негізі мен тыйым салатын қауіпсіздік белгілерінің қатынасы техникалық регламенттің 8-қосымшасының 1-суретіне сәйкес келуі керек.

      Сигналдық қызыл түсінің үлесі тыйым салатын белгілердің жалпы ауданынан 35% кем болмауға тиіс.

      Көлденең қызыл жолақ көлденеңге 45 о бұрышта төменнен оң жақ үстінен көлбеу орындалады.

      Көлденең қызыл жолақ белгінің графикалық символымен үзілмеуі керек.

      Графикалық символ қара түсті болуы қажет.

      Белгінің ортасында түсіндірме жазуы бар тыйым салатын белгілерді қолдануға рұқсат етіледі. Сонымен қатар көлденең қызыл жолақты салмайды. Жазу қара немесе қызыл түспен орындалуы қажет.

      Кодтары, түстік графикалық бейнелері, мағыналық мәндері, орналастыру (орнату) орындары және тыйым салатын қауіпсіздік белгілерін қолдану бойынша нұсқаулар техникалық регламенттің 9-қосымшасында белгіленген.

      3) түстік графикалық бейнелердің негізі мен ескертетін қауіпсіздік белгілерінің өлшемдерінің қатынасы техникалық регламенттің 8-қосымшасындағы 2-суретке сәйкес келуі керек.

      Белгінің жалпы ауданынан сигналдық сары түстің үлесі 50 %-нан кем болмауға тиіс.

      Графикалық символ қара түсті болуы қажет.

      Жиектің түсі сары немесе ақ болуы қажет.

      Кодтары, түстік графикалық бейнелері, мағыналық мәндері, орналастыру (орнату) орындары және ескертетін қауіпсіздік белгілерін қолдану бойынша нұсқаулар техникалық регламенттің 10-қосымшасында белгіленген.

      4) түстік графикалық бейнелердің негізі мен кеңес беретін қауіпсіздік белгілерінің өлшемдерінің қатынасы техникалық регламенттің 8-қосымшасындағы 3-суретке сәйкес келуі керек.

      Сигналдық көк түс белгінің жалпы ауданының 50% кем болмауға тиіс.

      Кеңес беретін қауіпсіздік белгілерінің графикалық символы ақ түсті болуы керек.

      Кодтары, түстік графикалық бейнелері, мағыналық мәндері, орналастыру (орнату) орындары және кеңес беретін қауіпсіздік белгілерін қолдану бойынша нұсқаулар техникалық регламенттің 11-қосымшасында белгіленген.

      5) түстік графикалық бейнелердің негізі мен өрт қауіпсіздік белгілерінің өлшемдерінің қатынасы техникалық регламенттің 8-қосымшасындағы 4-суретке сәйкес келуі керек.

      Сигналдық қызыл түс белгінің жалпы ауданының 50 %-нан кем болмауға тиіс.

      Өрт қауіпсіздігі белгілерінің графикалық символы ақ түсті болуы керек.

      Өрт қауіпсіздігі белгілерінде түсіндірме жазу салуға рұқсат етіледі. Жазу қызыл фонда ақ түспен немесе ақ фонда қызыл түспен орындалуы мүкін.

      Тік бұрыш формасындағы өрт қауіпсіздігі белгісінің сол жақ бөлігіне өртке қарсы қорғаныш құралдарын (оның элементтерін) бейнелейтін графикалық символды, ал оң жақ бөлігінде - түсіндірме жазуды жазу қажет.

      Кодтары, түстік графикалық бейнелері, мағыналық мәндері, орналастыру (орнату) орындары және өрт қауіпсіздік белгілерін қолдану бойынша нұсқаулар техникалық регламенттің 12-қосымшасында белгіленген.

      6) түстік графикалық бейнелердің негізі мен эвакуациялық қауіпсіздік белгілері мен медициналық және санитарлық мәнді қауіпсіздік белгілерінің өлшемдерінің қатынасы техникалық регламенттің 8-қосымшасындағы 5-суретке сәйкес келуі керек.

      Сигналдық жасыл түс белгінің жалпы ауданының 50 %-нан кем болмауға тиіс.

      Кеңес беретін қауіпсіздік белгілерінің графикалық символы мен эвакуациялық қауіпсіздік белгілері мен медициналық және санитарлық мәнді қауіпсіздік белгілерінің түсіндірме жазуы ақ түсті болуы керек.

      Кодтары, түстік графикалық бейнелері, мағыналық мәндері, орналастыру (орнату) орындары және эвакуациялық қауіпсіздік белгілері мен медициналық және санитарлық мәнді белгілерді қолдану бойынша нұсқаулар техникалық регламенттің 13-қосымшасында белгіленген.

      7) түстік графикалық бейнелердің негізі мен нұсқау қауіпсіздік белгілерінің өлшемдерінің қатынасы техникалық регламенттің 8-қосымшасындағы 6-суретке сәйкес келуі керек.

      Сигналдық көк түс белгінің жалпы ауданының 50 %-нан кем болмауға тиіс.

      Кеңес беретін қауіпсіздік белгілерінің графикалық символы ақ түсті болуы керек.

      Нұсқау қауіпсіздік белгілерінің графикалық символы мен түсіндірме жазуы ақ түсті болуы керек.

      Кодтары, түстік графикалық бейнелері, мағыналық мәндері, орналастыру (орнату) орындары және нұсқау қауіпсіздік белгілерін қолдану бойынша нұсқаулар техникалық регламенттің 14-қосымшасында белгіленген.

      8) түстік графикалық бейнелердің негізі мен қосымша қауіпсіздік белгілерінің өлшемдерінің қатынасы техникалық регламенттің 8-қосымшасындағы 7-суретке сәйкес келуі керек.

      Қосымша қауіпсіздік белгілерін негізгі қауіпсіздік белгілерімен үйлестіріп қолданған және негізі қауіпсіздік белгілерінің күшін нақтылау, шектеу немесе күшейту қажет болған жағдайларда, сондай-ақ ақпарат үшін қолданған жөн.

      Қосымша қауіпсіздік белгілерін негізі қауіпсіздік белгілерінен төмен немесе оң жағынан немесе сол жағынан орналастыруға рұқсат етіледі.

      Қосымша белгінің ұзындығы диаметрінен немесе қауіпсіздік белгісінің сәйкес жақтарының ұзындықтарынан аспауға тиіс, сонымен катар олардың арасында ені 0,02 диаметр саңылау немесе белгінің жақтары қалуға тиіс.

      Қосымша қауіпсіздік белгілерінің формасы - тік бұрыш; негізгі бетінің түсі - техникалық регламенттің 8-қосымшасының кестесінде келтірілген негізі қауіпсіздік белгісінің түсіне сәйкес немесе ақ; жиегінің түсі - қара немесе қызыл; көмкермесінің түсі - ақ немесе сары (сары түстің негізі беті үшін).

      Қызыл, көк немесе жасыл негізгі беттері бар қосымша белгілерге көмкерме салмайды.

      Ақ немесе сары негізгі беттері бар қосымша белгілерді көмкермесіз орындауға рұқсат етіледі.

      Түсіндірме жазба мен меңзерлер қара (ақ немесе сары негізгі беттер үшін) және ақ (қызыл, көк немесе жасыл негізгі беттер үшін) болуға тиіс.

      9) тік бұрышты қауіпсіздік белгілерінде графикалық символдар мен түсіндірме жазуларды b жағына қатысты тік, сондай-ақ көлденең орналастыруға рұқсат етіледі.

      10) тыйым салатын белгілерді, ескертетін, кеңес беретін қауіпсіздік белгілерін шаршы формалы материал - тасымалдаушының бетіне салуға рұқсат етіледі. Шаршының қабырғасы үлкен немесе:

      тыйым салатын және кеңес беретін белгілер үшін d шеңберінің диаметріне;

      ескерту белгілері үшін b үшбұрышының қабырғасына тең болуы қажет.

      Сонымен катар түстік графикалық бейненің негізі мен қауіпсіздік белгілерінің өлшемдерінің қатынасы техникалық регламенттің 1, 2 және 3-қосымшасындағы суреттеріне сәйкес келуге тиіс.

      44. Негізгі қауіпсіздік белгілерінің өлшемдері

      1) Н қауіпсіздік белгісінің биіктігін мына формула бойынша есептейді:

      L

      H = --- (1)

      Z

      мұндағы L - белгіні тану арақашықтығы;

      Z - арақашықтық фактор.

      Z арақашықтық факторы қауіпсіздік белгісі бетінің сәулеленуіне байланысты болады және мына мәндерге:

      40 - 150 лк бастап 300 лк дейінгі табиғи немесе жасанды жарық беру кезіндегі жағдайлардағы қалыпты жарықтандырылған қауіпсіздік белгілері үшін;

      65 - 300 лк бастап 500 лк дейінгі жарық беру кезіндегі қауіпсіздік белгілері үшін;

      25 - 30 лк бастап 150 лк дейінгі жарық беру кезіндегі қауіпсіздік белгілері үшін сәйкес келуге тиіс.

      Қалыпты табиғи немесе жасанды жарық беру кезіндегі (Z = 40 кезіндегі) негізгі қауіпсіздік белгілерінің және L, 25 м дейінгі танудың қажетті арақашықтығына арналған орташаланған өлшемдер техникалық регламенттің 15-қосымшасының 1-кестесінде келтірілген.

      2) қосымша қауіпсіздік белгілерінің өлшемдері олар толықтыратын негізгі қауіпсіздік белгілерінің өлшемдеріне сәйкес келуге тиіс.

      Қосымша белгілердің биіктігін жазу жолдарының санына қарай арттыруға рұқсат етіледі.

      3) жарық қайтарғыш және фотолюминецентті қауіпсіздік белгілерінің өлшемдері техникалық регламенттің 15-қосымшасының 1-кестесінде келтірілген қалыпты сәулеленген қауіпсіздік белгілерінің орташаланған өлшемінен 125% кем болмауы керек.

      4) беті 500 лк астам ең төменгі жарықтандырылуы (немесе жарықтылығы) бар сыртқы немесе ішкі электрлік жарықтануы бар қауіпсіздік белгілерінің қалыпты жарықтандырылған белгілермен салыстырғанда қосарланған арақашықтық факторы, сондай-ақ техникалық регламенттің 15-қосымшасындағы 1-кестеде келтірілген мәндермен салыстырғанда қосарланған тану арақашықтығы болуға тиіс. Аталған қауіпсіздік белгілерінің өлшемдерін қалыпты жарықтандырылған белгілердің өлшемдерімен салыстырғанда екі есе төмендетуге рұқсат етіледі.

      5) үлкен өлшемді қауіпсіздік белгілерін қолдануға рұқсат етіледі. Белгілердің өлшемдері бұндай жағдайларда Z арақашықтық факторлар мен L тану арақашықтығын есепке ала отыра (1) формуласы бойынша анықталуға тиіс.

      6) жабдықтарға, машиналар мен механизмдерге арналған тыйым салатын және ескертетін қауіпсіздік белгілерінің нөмірлері мен өлшемдері техникалық регламенттің 15-қосымшасындағы 2-кестеде келтірілген мәндерге сәйкес келуі қажет.

      7) қауіпсіздік белгілерінің барлық өлшемдерінің шектік ауытқулары + 2% аспауға тиіс.

      8) қауіпсіздік белгілерінің бұрыштарын дөңгелектеуге рұқсат етіледі.

      Дөңгелектеу радиустары:

      үш бұрышты формалы белгілерде - 0,05b;

      мұндағы, b - үшбұрыштың жағы;

      шаршы формалы белгілерде - 0,04а;

      мұндағы, а - шаршының қабырғасы;

      тік бұрыш формалы белгілерде - 0,02а аспауға тиіс;

      мұндағы, а - тік бұрыштың кішкентай қабырғасы.

      45. Құрама және топтық қауіпсіздік белгілері

      1) құрама қауіпсіздік белгілерінің тік бұрышты формасы болуы керек және ішінде негізгі қауіпсіздік белгісі мен түсіндірме жазуы бар қосымша белгісі бірдей болуы қажет.

      Құрама белгінің тік бұрышты блогының түсі - ақ.

      Түсіндірме жазу фонының түсі - ақ немесе негізгі қауіпсіздік белгісінің түсі.

      Түсіндірме жазудың түсі - ақ немесе сары түс үшін қара; ақ фон үшін - қызыл; қызыл, көк немесе жасыл фон үшін - ақ.

      Жиегінің түсі - қара немесе қызыл.

      Көмкермесінің түсі - ақ.

      2) бір тік бұрышты блокта ішінде сәйкес түсіндірме жазулары бар екі немесе одан да көп негізгі қауіпсіздік белгілері бар топтық белгілерді кешенді талаптар мен қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша шараларды мазмұндау үшін қолданған дұрыс.

      Топтық белгілердің тік бұрышты блоктары беттерінің түсі - ақ.

      Жазу фонының түсі - ақ немесе негізгі қауіпсіздік белгісінің түсі.

      Жазудың түсі - қара немесе негізгі қауіпсіздік белгісінің түсі.

      Жиегінің түсі - қара немесе қызыл.

      Көмкермесінің түсі - ақ.

      3) топтық және құрама қауіпсіздік белгілерінің жиектері мен көмкермелерінің өлшемдері техникалық регламенттің 8-қосымшасының 7-суретіне сәйкес қосымша қауіпсіздік белгілеріндей болуы қажет.

      Жиексіз топтық және құрама белгілерді пайдалануға рұқсат етіледі.

      4) қозғалыс бағытын көрсетуге арналған құрама белгілер негізгі қауіпсіздік белгісі мен бағыттаушы меңзердің белгісінен (немесе түсіндірме жазуы бар бағыттаушы меңзер белгісінен) тұруы керек.

      Негізгі қауіпсіздік белгісі бұндай жағдайда:

      эвакуациялық шығуға қозғалыс бағытын көрсетуге арналған эвакуациялық белгілері;

      адамдарды эвакуациялауға арналған алғашқы медициналық көмек қобдишаларының, өрт қауіпсіздігі құралдарының, медициналық кабинеттердің орналасқан орындарына қозғалыс бағыттарын көрсетуге арналған медициналық және санитарлық мәнді белгілер;

      өртке қарсы қорғаныш құралдарының, оның элементтерінің орналасқан орындарын көрсетуге арналған өрт қауіпсіздігі белгілері;

      нұсқау белгілері ұсынылуы мүмкін.

      5) эвакуация шығуларына, өртке қарсы қорғаныш құралдарына, жиналу орындары мен алғашқы медициналық көмек көрсету құралдарына қозғалыс бағытын көрсетуге арналған белгілердің мағыналық құрамалары техникалық регламенттің 16-қосымшасының суретінде келтірілген. Белгілерді қозғалыс бағытына сәйкес келетін қалыпта орнатқан жөн.

      46. Қауіпсіздік белгілерінің графикалық символдарының бейнелеріне қойылатын талаптар

      1) қауіпсіздік белгілерінің графикалық символдары қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында бейнелеу құралдарының көмегімен ақпаратты бейнелеуі және қажет жағдайда қауіптілікті белгілеуге немесе белгіні қолдану саласын кеңейтуге арналған тетіктермен толықтырылуға тиіс.

      Графикалық символдар түрлі объектілердің сипатты танымдық белгілерін, қауіпті және зиянды факторларды шартты бейнелеуі керек.

      2) қауіпсіздік белгілерінің графикалық символдарының бейнелері қарапайым әрі түсінікті болуы қажет.

      3) графикалық символдар мына принциптерді басшылыққа алу қажет болатын жедел және өзінің мағыналық мәні мен қауіпсіздік белгілерінің мағыналық мәнін жоғары дәлдікпен табуды қамтамасыз етуі қажет:

      символдың белгілі бір мағыналық мәніне бір ғана графикалық бейне сәйкес келуі керек, түсінбеушілікті болдырмау үшін ұқсас бейнелері бар символдардың нұсқаларын бір символға келтіру қажет;

      түрлі мағыналық мәндері бар символдар ұқсамауы қажет;

      графикалық бейнелердің табиғи пропорцияларын бұзуға жол берілмейді;

      объект немесе фактор белгісінің кескіні контурлық бейнеден артығырақ болуға тиіс;

      авторлық бейнелері, сауда белгілері мен логотиптері бар нұсқалар болмауы қажет;

      қанның суретін салуға жол берілмейді.

      4) адам бейнесі немесе адам денесінің жекелеген бөліктері бар графикалық символдарды пайдаланған кезде қауіпсіздік белгісінде дененің қауіп төніп тұрған бөлігін бейнелеу керек.

      5) символдар мен қауіпсіздік белгілерінің түстік графикалық бейнелерін ұлғайтуды компьютер техникасының көмегімен, фотографиялық тәсілмен немесе квадрат модульді тордың көмегімен жүргізуге болады. Шаршының қабырғасы 10 модульге сәйкес келуге тиіс.

      Шаршы модульді торда символдар мен қауіпсіздік белгілерінің түстік графикалық бейнелерін белгілеу техникалық регламенттің 17-қосымшасында келтірілген.

      6) графикалық символдар элементтерінің ең төменгі өлшемін техникалық регламенттің 40-тармағы мен 18-қосымшасының талаптарына сәйкес түсіндірме жазулардың шрифтерінің параметрлеріндей қабылдау ұсынылады.

      47. Түсіндірме жазуларға қойылатын талаптар

      1) түсіндірме жазулардың мәтіні мемлекеттік немесе орыс тілдерінде орындалуы қажет (мысалы, "ШЫҒУ" немесе "ВЫХОД"). Қауіпсіздік белгісінде жазудың осындай мәтінді ағылшын тілінде орындауға рұқсат етіледі (мысалы, "ЕХІТ").

      2) қауіпсіздік белгісінің осы техникалық регламентте айтылмаған түсіндірме жазулары мемлекеттік, мемлекетаралық, сондай-ақ халықаралық стандарттарда және Қазақстан Республикасы аумағында қолдануға рұқсат етілген нормативтік құжаттарда белгіленуге тиіс.

      3) түсіндірме жазулардың шрифтері техникалық регламенттің 18-қосымшасында келтірілген.

      4) қарама-қарсы қара түспен орындалған H' шрифтінің ең төменгі биіктігін мына формула бойынша анықтайды:

       L'

       H' = ---- (2)

       Z'

      мұндағы L' - жазудың оқылуына қажетті арақашықтық;

      Z' - арақашықтық фактор.

      Z' арақашықтық фактор қауіпсіздік белгісінің немесе сигналдық белгілеулердің беттерінің жарықтану жағдайлары мен көргіштікке байланысты болады. Арақашықтық фактор көрудің 0,7 деңгейінен төмен болмаған кезде:

      300 - 300 лк бастап 500 лк дейінгі жарықтылық мәндерінде жақсы көру жағдайларында;

      230 - 150 лк бастап 300 лк дейінгі жарықтылық мәндерінде жеткілікті көру жағдайларында;

      120 - 30 лк бастап 150 лк дейінгі жарықтылық мәндерінде қолайсыз көру жағдайларында кем болмауы қажет.

      5) қарама-қарсы ақ түспен (немесе топтық қауіпсіздік белгілерінде көк, қызыл, жасыл түстермен) орындалған жазудың шрифтінің ең төменгі биіктігі техникалық регламенттің (2) формуласы бойынша алынған Н' қара түсті жазу шрифтінің ең төменгі биіктігінен 25% үлкен болуы керек.

      6) жолдың негізгі сызықтарының арасындағы аралықты, әріптер мен шрифттердің өлшемдерін, түсіндірме жазулардың әріптері мен сөздерінің арасындағы аралықты техникалық регламенттің 18-қосымшасының талаптарына сәйкес орындау ұсынылады.

4.5. Құрылмалар мен материалдарға қойылатын талаптар

      48. Құралма материалдары қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулерді орындау түрін, орналастыру шарттарының ерекшелігін ескеріп таңдалуға тиіс.

      49. Қауіпсіздіктің көлемді белгілері мен сигналдық белгілеулердің құрылмалары барлық қосылу тұрқыларының тығыздығы мен беріктігін, бекітпелердің сенімділігін, сондай-ақ техникалық қызмет көрсету мен жөндеу кезінде жинақтау мен бөлшектеудің жеңілдігін қамтамасыз етуге тиіс; электрлік қосылыстар орындарына оңай қолжетімділігі болуы керек.

      50. Сыртқы немесе ішкі электрлік жарық беруі бар қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулердің құрылмаларын ЭОЕ 6-бөлімінің талаптарын есепке ала отыра орындау керек.

      51. Ішкі жарық беруі бар қауіпсіздік белгілері электрмен жабдықтаудың апатты көзіне, ал өрт гидранттарының белгі-көрсеткіштері - сыртқы жарық беру желісіне қосылған болуы және жарық бейненің барлық өрісі бойынша біркелкі таралатын болуы керек.

      Тәуліктің қараңғы мезгілінде немесе жақсы көрінбейтін жағдайларда пайдаланылатын қауіпсіздік белгілері жарықтандырылуы керек немесе жарық қайтаратын беті болуы қажет. Тәуліктің қараңғы мезгілінде қауіпсіздік белгілерінің, қосымша белгілердің көрінуін қамтамасыз ететін барлық құрылғылар олардың түстерін өзгертпеуге және тәуліктің жарық мезгілінде көрінуін нашарлатпауға тиіс.

      52. Түсі, формасы өзгерген, бұзылған және (немесе) осы техникалық регламенттің талаптарына сәйкессіздігі кезінде объектілердің белгіленуін сигналдық түстерге және қауіпсіздік белгілерінің түстік өңдеуіне жаңарту немесе жаңасына ауыстыру қажет.

      53. Жоғарғы ылғалдылық жағдайларында пайдаланылатын қауіпсіздік белгілерінің барлық бөлшектері мен жинақтау бірліктері жегідеге тұрақты материалдардан жасалуы немесе қорғаныш қабаты болуы қажет.

      54. Түстік графикалық бейнелер мен түсіндірме жазулар тасымалдаушы-материалдың бетіне тұрақты бояулардың, өздігінен желімделетін, жарық сүзгіш қабыршақтардың көмегімен түрлі технологияларды қолдану жолымен салынуға тиіс.

      Қауіпсіздік белгілерінің түстік графикалық бейнелерін трафареттердің көмегімен салған кезде жиегінің жалпы ауданының 4% астам ауданын немесе қауіпсіздік белгісінің жалпы ауданының 1,5% астам далдашаларын боямай қалдыруға жол берілмейді.

      55. Өздігінен желімденетін материалдар мен желім қабатының типтерін таңдау орналастыру жағдайларына байланысты жүргізу қажет, сонымен қатар жабысқақтық көрсеткіші:

      1) 0,3 кг желім қабатын жабыстыру жүктемесі кезінде ішкі орналастыру материалдары үшін - 200 с;

      2) 0,6 кг желім қабатын жабыстыру жүктемесі кезінде сыртқы орналастыру материалдары үшін - 1000 с кем болмауға тиіс.

      56. Желім қабатының қорғаныш негізін алғаннан және материалды желім қабатымен жоғары ұстаудан кейін өздігінен желімденетін материалдардың ашуы бөлме температурасында:

      10 мин бойы 0,5%;

      1440 мин бойы 1,5% аспауы керек.

      57. Қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулер судың, қышқылдар мен сілтілердің су ерітіндісінің, жуу құралдарының су ерітінділерінің, майлардың, бензиндердің әсеріне тұрақты болуы қажет.

4.6. Белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерді өндіруде қолданылатын лак-бояу материалдарына, жабындарға және сигналдық және қарама-қарсы түстердің басқа материалдарына қойылатын талаптар

      58. Лак-бояу материалдары және жабындары сигналдық және қарама-қарсы түстердің қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулердің түріне және орындалуына, оларды орналастыру шарттарына сәйкес келуге тиіс.

      59. Жабын мен материалдың беттері тегіс, біртекті болуы керек, құрамында бөтен қосылыстар мен ластанулары болмауы керек. Көпіршіктердің, қопсулардың, сызаттардың, кратерлер мен үзілулердің болуына жол берілмейді, жабынның қабаттануына жол берілмейді.

      60. Жабын созымтал болуы және Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген мемлекеттік, мемлекетаралық стандарттардың талаптарына сәйкес тасымалдаушы-материалдың бетіне 2 баллдан аспайтын тұтасуы болуға тиіс.

      61. Лак-бояу жабынының тасымалдаушы-материалдың бетінде кебу деңгейі сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерін реттеп салу мүмкіндігі болатындай болуы керек.

      62. Колометрлік сипаттамалары техникалық регламенттің 2 және 3-қосымшаларында белгіленген талаптарға сәйкес келмейтін материалдар мен жабындарды сигналдық және қарама-қарсы түстерді салу мен сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерін жасау үшін пайдалануға тыйым салынады.

      63. Жарық қайтарғыш материалдар мен жабындардың сыртқы ортаның әсерінен қорғалған элементтерінің жабық жүйесі болуы керек.

      64. Фотолюминесцентті материалдар мен жабындар мөлдір полимер қабаттың көмегімен ылғалдың әсерінен қорғалуы қажет.

      65. Сигналдық және қарама-қарсы түстердің лак-бояу материалдары мен жабындарының жарыққа жақсы тұрақтылығы болуға тиіс.

4.7. Климаттық факторлардың әсеріне тұрақтылығы бойынша белгілеулер мен қауіпсіздік белгілеріне қойылатын талаптар

      66. Сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілері мына температура аумағында:

      минус (40 + 2) о С бастап плюс (60 + 2) о С дейін - сыртқы орналастыру үшін (1 санат);

      плюс (5 + 2) о С бастап плюс (60 + 2) о С дейін - ішкі орналастыру үшін (4 санат) және ауаның 98% салыстырмалы ылғалдылығында УХЛ климаттық орындауында орындалуы қажет.

      67. Сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілері Қазақстан Республикасы аумағында қолдануға рұқсат етілген мемлекеттік, мемлекетаралық, халықаралық стандарттардың талаптарына сәйкес ауа атмосферасының жегіделік агенттерінің ықпалына шыдауы қажет.

      68. Сыртқы орналастыруға арналған сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілері атмосфералық жауын-шашынның (қар, шық, жаңбыр), күн сәулесінің, сор тұманының, шаңның әсеріне тұрақты болуға тиіс.

4.8. Сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерін таңбалау мен орауға қойылатын талаптар

      69. Сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерін таңбалау және орау Қазақстан Республикасының "Орауға, таңбалауға, этикеткілеуге және оларды дұрыс салуға қойылатын талаптар" техникалық регламентінің талаптарына сәйкес келуге тиіс.

      70. Орналастыру орындарында жинақтаған кезде (орнатқан) қауіпсіздік белгілерін бағдарлау үшін оның жоғарғы қалпына тік жазықтықта таңбалауды орындау ұсынылады.

      Жоғарғы қалпын таңбалауға Қазақстан Республикасы аумағында қолдануға рұқсат етілген мемлекеттік, мемлекетаралық, халықаралық стандарттардың талаптарына сәйкес "Жоғары" деген манипуляциялық белгіні қауіпсіздік белгісінің кері бетіне салу жолымен орындауға рұқсат етіледі.

      71. Ішкі және сыртқы электрлік жарық беруі бар сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерінің Қазақстан Республикасы аумағында қолдануға рұқсат етілген мемлекеттік, мемлекетаралық, халықаралық стандарттардың талаптарына сәйкес қосымша таңбалаулары болуы қажет.

      72. Сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілері жалпы салмағымен 25 кг-нан аспайтын тақтай, картон немесе фанер жәшіктерге салынуы керек.

      Орауда сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерінің өзара орын ауыстыруы және беттерінің қажалуы болмауы керек.

      Сигналдық белгілеулер мен жарық қайтаратын қауіпсіздік белгілерін жәшікте тек қана тік орналастыру қажет.

      73. Өздігінен желімденетін материалдар негізіндегі сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілері желім қабатының кеуіп қалуынан аулақ болу үшін полиэтилен орауларға салынуға тиіс.

      74. Сигналдық белгілеулер мен жарық қайтаратын қауіпсіздік белгілерін орау беткі жағын балауыз жағылған қағазбен және пенопласт қалқандардан жасалған төсемдермен орай отыра орындалады.

      75. Ішкі немесе сыртқы электрлік жарық беруі бар сигналдық белгілеулер мен жарық қайтаратын қауіпсіздік белгілерін орау Қазақстан Республикасының аумағында қолдануға рұқсат етілген мемлекеттік, мемлекетаралық, халықаралық стандарттардың талаптарына сәйкес орындалуы қажет.

      76. Тасымалдау ыдысын таңбалау, Қазақстан Республикасының аумағында қолдануға рұқсат етілген мемлекеттік, мемлекетаралық, халықаралық стандарттардың талаптарына сәйкес "Ылғалдан сақтаңыз" және "Жоғары" деген манипуляциялық белгілермен орындалуға тиіс.

4.9. Сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерін тасымалдау мен сақтауға қойылатын талаптар

      77. Орап-буылған күйдегі сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілері көліктің барлық түрлерімен жабық вагондарда, кемелердің трюмдерінде немесе жабық палубаларында, жабық автомашиналарда тасымалдануы керек.

      78. Сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерін тиеген және түсірген кезде ықтимал соққылар мен бүлінулерден қорғалуы қамтамасыз етілуі қажет.

      79. Тасымалдаған және сақтаған кезде сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерінің су болуына жол берілмейді.

      80. Орап-буылған күйдегі сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілері минус 5 о С бастап плюс 30 о С дейінгі температурада және ауаның 45% бастап 60% дейінгі салыстырмалы ылғалдылығында жабық қойма орындарында сақталуы қажет.

      81. Ішкі немесе сыртқы электрлік жарық беруі бар сигналдық белгілеулер мен жарық қайтаратын қауіпсіздік белгілерін тасымалдау мен сақтау Қазақстан Республикасының аумағында қолдануға рұқсат етілген мемлекеттік, мемлекетаралық, халықаралық стандарттардың талаптарына сәйкес жүзеге асырылуға тиіс.

5. Сәйкестік презумпциясы

      82. Үйлес стандарттардың талаптарына сәйкес дайындалған және объектілерде орнатылған сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілері осы техникалық регламенттің талаптарына сәйкес деп есептеледі.

      83. Талаптары осы техникалық регламентте аталған талаптардан кем болмаса, өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғылары стандарттау саласындағы өзге де нормативтік құжаттар бойынша жасалуы мүмкін.

6. Өнімнің сәйкестігін растау тәртібі

      84. Сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілері оларды Қазақстан Республикасының нарығына жеткізгенге дейін сәйкестікті растау процедураларынан өтуі қажет.

      85. Сәйкестікті растау жөніндегі органдар, олардың функциялары, құқықтары мен міндеттері, сондай-ақ өнімнің сәйкестігін анықтау тәртібі "Техникалық реттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес анықталады.

      86. Сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерін бірдейлендіру олардың сәйкестігі расталған және мемлекеттік бақылау жүзеге асырылған жағдайда жүргізіледі.

      87. Сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілерін бірдейлендіруді:

      сынақ зертханалары;

      сәйкестікті растау жөніндегі органдар;

      өз құзыретінің шегінде бақылауды жүзеге асыру кезінде уәкілетті органдар жүргізеді.

7. Үйлес стандарттардың тізбесі

      88. Үйлес стандарттардың тізбесі:

      1) ҚР СТ ГОСТ Р 12.026-2002 "Сигналдық түстер, қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулер";

      2) ГОСТ 14202-69 "Өнеркәсіптік кәсіпорындардың құбыржолдары. Таным бояуы, ескерту белгілері мен таңба қалқаншалары";

      3) ГОСТ 17925-72 "Радиациялық қауіп белгісі";

      4) ISO 17398:2004 "Қауіпсіздік түстері мен белгілері. Қауіпсіздік белгілерінің жіктелуі, пайдаланылуы сақталу ұзақтығы";

      5) ISO 7010:2003 "Графикалық символдар. Қауіпсіздік түстері мен белгілері. Жұмыс және қоғамдық орындарда пайдаланылатын қауіпсіздік белгілері".

8. Қолданысқа енгізу мерзімдері және шарттары

      89. Осы техникалық регламент алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      90. Қазақстан Республикасының аумағында ережелері осы техникалық регламенттің талаптарына сәйкес келетін нормативтік құқықтық актілердің қолданысы сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілеріне қатысты бөлігінде сақталады.

      91. Осы техникалық регламенттің қолданысқа енгізілуіне байланысты осы техникалық регламенттің талаптарын қайталайтын немесе сәйкес келмейтін сигналдық белгілеулер мен қауіпсіздік белгілеріне қатысты бөлігінде Қазақстан Республикасындағы қолданыстағы нормативтік құқықтық актілер мен құжаттардың ережелері белгіленген тәртіпте түзетілуге немесе жойылуға жатады.

  Техникалық регламентке
1-қосымша

Мағыналық мәні, сигналдық түстердің қолданылу
аясы және оларға сәйкес қарама-қарсы түстер

Сигналдық
түс

Мағыналық мәні

Қолданылу аясы

Қарама-қарсы түс

Қызыл

Тікелей қауіп

Қауіпті тәртіптің немесе әрекеттің тыйым салынуы

Ақ

Тікелей қауіптің белгісі

Апатты немесе қауіпті жағдай

Жабдықтың (технологиялық процестің) апатты ажыратылуы немесе апатты жағдайы туралы хабар

Өрт техникасы, өртке қарсы қорғаныш құралдары, оның
элементтері

Өрт техникасы, өртке қарсы қорғаныш құралдары, оның элементтерінің белгіленуі және орналасқан жерін анықтау

Сары

Ықтимал қауіптілік

Ықтимал қауіптіліктің, қауіпті жағдайдың белгіленуі

Қара

Ықтимал қауіптілік туралы ескеру, сақтандыру

Жасыл

Қауіпсіздік, қауіпсіз жағдайлар

Жабдықтың қалыпты жұмысы, технологиялық процестің қалыпты жай-күйі туралы хабар

Ақ

Көмек, құтқару

Эвакуация жолының, қобдишалардың, кабинеттердің, алғашқы медициналық көмек көрсету құралдарының белгіленуі

Көк

Қауіптен аулақ болуға ұйғарым

Қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында міндетті әрекеттердің талаптары

Нұсқау

Белгілі бір әрекеттерге рұқсат беру

  Техникалық регламентке
2-қосымша

Жарқырамайтын және жарық қайтарғыш материалдардың сигналдық және қарама-қарсы түстерінің колориметрлік және фотометрлік сипаттамалары (суретті қағаз мәтінінен қараңыз) Жарқырамайтын және жарық қайтарғыш материалдардың сигналдық және қарама-қарсы түстерінің колориметрлік сипаттамалары

      1. Материалдардың, қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулердің х, у сигналдық және қарама-қарсы түстілігінің координаттары бұрыштық нүктелерінің мәндері 1-кестеде келтірілген стандартты графигінің рұқсат етілген түстік аудандарының х, у түстілігінің координаттарына (1-сурет) сәйкес келуге тиіс.

      2. Материалдардың, қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулердің B сигналдық және қарама-қарсы түстерінің жарықтылық коэффициенттері 1-кестеде айтылған мәндерден төмен болмауы керек.

      3. Олардың негізінде жасалған сигналдық және қарама-қарсы түстердің, қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулердің жарқырамайтын және жарық қайтарғыш материалдары үшін 2-кесте бойынша шағын түстік аудандардың х, у түстілігінің координат белгілеріне сәйкес шағын түстік аудандар белгіленген.

      Артығырақ шағын түстік аудандар сигналдық және қарама-қарсы түстердің колориметрлік сипаттамаларына қойылатын талаптарды арттыру, олардың көзбен қабылдануын жақсарту және пайдалану жағдайларында түсті көзбен қабылдау сәйкестігін сақтау мақсаттарында белгіленген.

      4. х, у түстілігінің координаттарын өлшеуді және жарқырамайтын және жарық қайтарғыш материалдардың, қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулердің B жарықтылығының коэффициенттерін анықтауды спектрфотометрмен немесе колориметрмен жүргізген дұрыс.

      5. Ішкі электрлік жарықтануы бар қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулердің түстерінің х, у түстілігінің координаттары бұрыштық нүктелерінің мәндері 1-кестеде келтірілген стандартты графигінің рұқсат етілген түстік аудандарының х, у түстілігінің координаттарына (1-сурет) сәйкес келуге тиіс.

      6. Ішкі электрлік жарықтануы бар қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулердің B жарықтылығының коэффициенттері жарқырамайтын материалдарға арналған 1-кестеде келтірілген мәндерден төмен болмауға тиіс.

      7. Ішкі электрлік жарықтануы бар қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулерге арналған х, у түстілігінің координаттары мен B жарықтылығының коэффициенттерін өлшеуді жарқырауды сәйкес өлшеуі бар фотометрмен жүргізу керек.

      8. Жарқырамайтын және жарық қайтарғыш материалдардың сигналдық және қарама-қарсы түстерінің фотометрлік сипаттамалары.

      9. Ішкі электрлік жарықтануы бар қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулердің к жарықтылық контрасты 3-кестенің мәндеріне сәйкес келуі қажет.

      10. Түрлі типті қабыршақты жарық қайтарғыш материалдардың R ' ж арық қайтару коэффициенттері 4-7-кестелерде көрсетілген мәндерден кем болмауы қажет.

      11. R' жарық қайтарудың коэффициентін жарық қайтарғыш материалдың беттерін А жарығының стандартты көзімен жарықтандырған кезде өлшеу қажет, B жарықтандыру бұрыштары мен а бақылау бұрыштары бір жазықтықта жатуға тиіс.

      Жарық қайтару коэффициенті мына формула бойынша анықталады

       I

       R'(a, B, E) = ---------- , кд/(лк*м 2 ) (3)

       E | * A

      мұндағы а - бақылау бұрышы;

      В - жарықтандыру бұрышы;

      Е - бұру бұрышы.

      12. Ақ жабында мөлдір сия немесе жарық сүзгіш қабыршақтарды қолдану нәтижесінде алынған түстілік беттерінің R' жарық қайтару коэффициенттері:

      1) 1-типті материалдарға арналған түстік жабынның жарық қайтару коэффициенттерінің шамасынан 50% кем болмайтын;

      2) 2-типті материалдарға арналған түстік жабынның жарық қайтару коэффициенттерінің шамасынан 70% кем болмайтын;

      3) жасыл және көк түсті 3-типті материалдарға арналған ақ жабынның жарық қайтару коэффициенттерінің шамасынан 20% кем болмайтын;

      4) қызыл түсті 3 типті материалдарға арналған ақ жабынның жарық қайтару коэффициенттерінің шамасынан 6% кем болмайтын құрауы қажет.

      13. Жинақтау және пайдалану талаптарын сақтаған кезде 1-типті қабыршақты жарық қайтарғыш материалдардың кепілдік мерзімі жеті жылдан кем болмауы керек.

      14. Жинақтау және пайдалану талаптарын сақтаған кезде 2-типті қабыршақты жарық қайтарғыш материалдардың кепілдік мерзімі он жылдан кем болмауы керек.

      15. Жинақтау және пайдалану талаптарын сақтаған кезде 3-типті қабыршақты жарық қайтарғыш материалдардың кепілдік мерзімі он жылдан кем болмауы керек.

      16. Ішінде ақ және сары түсті оптикалық элементтері бар жарық қайтарғыш лак-бояу материалдарының (ерітінділер немесе балқымалар), а = 1,5 о бақылау бұрышында, B 1 = -86,5 о , B 2 = 0 о жарықтандыру бұрыштарында және Е = 0 о бұру бұрышында 13 мкд/(лк*м 2 ) кем болмайтын R' жарық қайтару коэффициенттері болуға тиіс.

      Ескертпе

      1. Жарықтандыру (түсу) бұрышы 0 о бастап 180 о дейінгі шамада анықталады;

      2. Құрылғының кеңістіктегі қалпын толық анықтау үшін жарықтандыру бұрышы екі құраушымен: B 1 және B 2 сипатталады.

Сигналдық және қарама-қарсы түстердің, қауіпсіздік
белгілері және сигналдық белгілеулердің жарқырамайтын және
жарық қайтарғыш материалдарына арналған рұқсат етілген
түстік аудандардың х, у бұрыштық нүктелері мен B жарықтылық
коэффициентінің ең төменгі мәндерінің түстілік
координаттарының мәндері

      1-кесте

Түсі

Түсті-
лік
коорди-
натын
белгі-
леу

Бұрыштық нүктелердің нөмірлері мен түстілік координаттарының мәндері

B жарықтылық коэффициенті

Жарқы-
рамайтын
мате-
риалдар,
кем бол-
майтын

Жарық қайтарғыш материалдар

1
типті,
кем
бол-
майтын

2 және
3
типті,
кем
бол-
майтын

1

2

3

4

Қызыл

х
у

0,735
0,265

0,681
0,239

0,579
0,341

0,655
0,345

0,07

0,05

0,03

Сары

х
у

0,545 0,454

0,494 0,426

0,444 0,476

0,481
0,518

0,45

0,27

0,16

Жасыл

х
у

0,201
0,776

0,285 0,441

0,170
0,364

0,026
0,399

0,12

0,04

0,03

Көк

х
у

0,094 0,125

0,172 0,198

0,210 0,160

0,137 0,038

0,05

0,01

0,01

Ақ

х
у

0,350 0,360

0,305
0,315

0,295
0,325

0,340
0,370

0,75

0,35

0,27

Қара

х
у

0,385 0,355

0,300 0,270

0,260 0,310

0,345 0,395

-

-

-

Ескертпе:
1. 1-сурет пен 1-кестеде келтірілген мәндер ХҮZ стандартты колориметрлік жүйеде D 65 жарықтың стандарты көздерімен жарықтандырудың 0 о бастап 45 о дейінгі өлшеу геометриясы кезінде берілген.
2. B жарықтылық коэффициентін Ү координатының Ү о (B = Ү/Ү о ) мінсіз шашыратқыш түсінің координатына қатынасындай анықтайды.


      2-кесте

Түсі

Түстілік
коорди-
натын
белгілеу

Бұрыштық нүктелердің нөмірлері мен түстілік координаттарының мәндері

Жарқырамайтын материалдар

Жарық қайтарғыш материалдар

1 типті

1

2

3

4

1

Қызыл

х
у

0,638
0,312

0,690
0,310

0,610
0,340

0,660
0,340

0,660
0,340

Сары

х
у

0,494
0,505

0,470
0,480

0,493
0,457

0,522
0,477

0,494
0,505

Жасыл

х
у

0,230 0,440

0,260
0,440

0,260 0,470

0,230
0,470

0,110
0,415

Көк

х
у

0,140 0,140

0,160 0,140

0,160 0,160

0,140
0,160

0,130
0,086

Ақ

х
у

0,305 0,315

0,335 0,345

0,325 0,355

0,295
0,325

0,305
0,315

Ескертпе - 1-сурет пен 1-кестеде келтірілген мәндер ХҮZ стандартты колориметрлік жүйеде D 65 жарықтың стандарты көздерімен жарықтандырудың 0 о бастап 45 о дейінгі өлшеу геометриясы кезінде берілген.


      кестенің жалғасы

Түсі

Бұрыштық нүктелердің нөмірлері мен түстілік координаттарының мәндері.

Жарық қайтарғыш материалдар

1 типті

2 және 3 типті

2

3

4

1

2

3

4

Қызыл

0,610
0,340

0,638
0,312

0,690
0,310

0,660
0,340

0,610
0,340

0,700
0,250

0,735
0,265

Сары

0,470 0,480

0,493
0,457

0,522
0,477

0,494
0,505

0,470 0,480

0,513
0,437

0,545
0,454

Жасыл

0,150
0,415

0,150
0,455

0,110
0,455

0,110
0,415

0,170
0,415

0,170 0,500

0,110
0,500

Көк

0,160
0,086

0,160 0,120

0,130 0,120

0,130
0,090

0,160 0,090

0,160
0,140

0,130
0,140

Ақ

0,335 0,345

0,325 0,355

0,295
0,325

0,305 0,315

0,335 0,345

0,325
0,355

0,295
0,325

Ескертпе - 1-сурет пен 1-кестеде келтірілген мәндер ХҮZ стандартты колориметрлік жүйеде D 65 жарықтың стандарты көздерімен жарықтандырудың 0 о бастап 45 о дейінгі өлшеу геометриясы кезінде берілген.


      3-кесте

Сигналдық түс

Қарама-қарсы түс

Жарықтылық контрасты k

Қызыл

Ақ

5 бастап 15 дейін

Сары

Қара

Қара қарама-қарсы түс жарық өткізгіш болмауға тиіс

Жасыл

Ақ

5 бастап 15 дейін

Көк

Ақ

5 бастап 15 дейін


      4-кесте

Бақылау
бұрышы а

Жарықтандыру
бұрышы В

1 типті қабыршақты жарық
қайтарғыш материалдарға
арналған R', жарық қайтарудың
ең төменгі коэффициенттері
кд/(лк*м 2 )

Түсі

Ақ

Сары

Қызыл

Көк

Жасыл

0,2 0

5 0
30 0
40 0

70 30 10

50
22
7

14,5
6
2

4
1,7
0,5

9,0
3,5
1,5

0,33 0

5 0
30 0
40 0

50
24
9

35
16
6

10
4
1,8

2
1
0,4

7
3
1,2

2,0'

5 0
40 0
40 0

5
2,5
1,5

3
1,5
1,0

0,8
0,4
0,3

0,2 0,1 0,06

0,6 0,3 0,2


      5-кесте

Бақылау
бұрышы а

Жарықтандыру
бұрышы B

2 типті қабыршақты жарық
қайтарғыш материалдарға
арналған R', жарық қайтарудың
ең төменгі коэффициенттері
кд/(лк*м 2 )

Түсі

Ақ

Сары

Қызыл

Көк

Жасыл

0,2 0

5 0
30 0
40 0

250
150
110

170 100 70

45
25
16

20
11
8

45
25
16

0,33 0

5 0
30 0
40 0

180 100 95

122 67 64

25
14
13

14
7
7

21
11
11

2,0 0

5 0
30 0
40 0

5
2,5
1,5

3
1,5
1

0,8
0,4
0,3

0,2
0,1
0,06

0,6
0,3
0,2


      6-кесте

Түсі

3 (А) типті қабыршақты жарық қайтарғыш материалдарға арналған R', жарық қайтарудың ең төменгі коэффициенттері кд/(лк*м 2 )

0,1 0 тең а бақылау бұрышы мен мынаған тең B 1 жарықтандыру бұрышында

0,2 0 тең а бақылау бұрышы мен мынаған тең B 1 , жарықтандыру бұрышында

5 0

20 0

30 0

40 0

5 0

20 0

30 0

40 0

Ақ

850

600

425

275

625

450

325

200

Сары

550

390

275

175

400

290

210

130

Қызыл

170

120

85

55

125

90

65

40

Жасыл

85

60

40

25

60

45

30

20

Көк

55

40

28

18

40

30

20

13

Ескертпе - B 1 р = 5 0 (B 2 = 0 o ) жарықтандыру бұрыштарында а = 0,33 0 бақылау бұрышы үшін жарық қайтарудың ең жоғарғы және ең төменгі коэффициенттерінің қатынасы 25 0 аралықта минус 75 0 бастап плюс 50 0 дейін Е бұру бұрышында айналған кезде 2,5:1 аспауға тиіс.


      кестенің жалғасы

Түсі

3 (А) типті қабыршақты жарық қайтарғыш материалдарға арналған R', жарық қайтарудың ең төменгі коэффициенттері кд/(лк*м 2 )

0,33 0 тең а бақылау бұрышы мен мынаған тең B 1 , жарықтандыру бұрышында

5 0

20 0

30 0

40 0

Ақ

425

300

225

150

Сары

275

195

145

95

Қызыл

85

60

45

30

Жасыл

40

30

20

15

Көк

28

20

15

10

Ескертпе - B 1 р = 5 0 (B 2 = 0 o ) жарықтандыру бұрыштарында а = 0,33 0 бақылау бұрышы үшін жарық қайтарудың ең жоғарғы және ең төменгі коэффициенттерінің қатынасы 25 0 аралықта минус 75 0 бастап плюс 50 0 дейін Е бұру бұрышында айналған кезде 2,5:1 аспауға тиіс.


      7-кесте

Түсі

3 (Б) типті қабыршақты жарық қайтарғыш материалдарға арналған R', жарық қайтарудың ең төменгі коэффициенттері кд/(лк*м 2 )

0,33 0 тең а бақылау бұрышы мен тең B 1 жарықтандыру бұрышында

1 0 тең а бақылау бұрышы мен мынаған тең B 1 , жарықтандыру

5 0

20 0

30 0

40 0

5 0

20 0

Ақ

300

240

165

30

35

30

Сары

195

155

110

20

23

20

Қызыл

60

48

33

6

7

6

Жасыл

30

24

17

3

3,5

3

Көк

19

16

11

2

2,5

2

Ескертпе
1 B 1 р = 5 0 (B 2 = 0 o ) жарықтандыру бұрыштарында а = 0,33 0 бақылау бұрышы үшін жарық қайтарудың ең жоғарғы және ең төменгі коэффициенттерінің қатынасы 25 0 аралықта минус 75 0 бастап плюс 50 о дейін Е бұру бұрышында айналған кезде 2,5:1 аспауға тиіс.
2 Кестенің бағандарындағы "-" деген белгі R жарық қайтару коэффициенттерінің мәндері осы уақытқа дейін анықталмағанын білдіреді.


      кестенің жалғасы

Түсі

3 (Б) типті қабыршақты жарық қайтарғыш материалдарға арналған R', жарық қайтарудың ең төменгі коэффициенттері кд/(лк*м 2 )

1 0 тең а бақылау бұрышы мен мынаған тең B 1 , жарықтандыру

1,5 0 тең а бақылау бұрышы мен мынаған тең B 1 , жарықтандыру бұрышында

30 0

40 0

5 0

20 0

30 0

40 0

Ақ

20

3,5

15

13

9

1,5

Сары

13

2

10

8

6

1

Қызыл

4

1

3

2,5

2

0,5

Жасыл

1

0,5

1,5

1

0,5

-

Көк

1,5

0,5

1

0,5

0,5

-

Ескертпе
1 B 1 р = 5 0 (B 2 = 0 o ) жарықтандыру бұрыштарында а = 0,33 0 бақылау бұрышы үшін жарық қайтарудың ең жоғарғы және ең төменгі коэффициенттерінің қатынасы 25 0 аралықта минус 75 0 бастап плюс 50 о дейін Е бұру бұрышында айналған кезде 2,5:1 аспауға тиіс.
2 Кестенің бағандарындағы "-" деген белгі R жарық қайтару коэффициенттерінің мәндері осы уақытқа дейін анықталмағанын білдіреді.

  Техникалық регламентке
3-қосымша

Фотолюминесцентті материалдардың сигналдық және қарама-қарсы түстерінің колориметрлік және фотометрлік сипаттамалары (суретті қағаз мәтінінен қараңыз)

       1. Фотолюминесцентті материалдардың, қауіпсіздік белгілерін және сигналдық белгілеулердің олардың негізіндегі колориметрлік сипаттамалары

      1) Фотолюминесцентті материалдардың, қауіпсіздік белгілерін және сигналдық белгілеулердің олардың негізіндегі х, у сигналдық және қарама-қарсы түстілігінің координаттары бұрыштық нүктелерінің мәндері 1-кестеде келтірілген стандартты графиктің рұқсат етілген түстік аудандарының (1-сурет) х, у түстілік координаттарына сәйкес келуге тиіс.

      В жарықтылық коэффициенті 1-кестеде айтылған мәндерден кем болмауы қажет.

      1-кесте

Түсі

Түстілік
коорди-
натын
белгілеу

Бұрыштық нүктелердің нөмірі мен
түстілік координатының мәні

Жарықтылық
коэффициенті
B,
аспайтын

1

2

3

4

Қызыл

х
у

0,735
0,265

0,681
0,239

0,579
0,341

0,655
0,345

0,30

Сары

х
у

0,545 0,454

0,494 0,426

0,444 0,476

0,481 0,518

0,80

Жасыл

х
у

0,201 0,776

0,285 0,441

0,170 0,364

0,026 0,399

0,40

Көк

х
у

0,094 0,125

0,172 0,198

0,210 0,160

0,137 0,038

0,05

Ақ

х
у

0,350 0,360

0,305 0,315

0,295 0,325

0,340 0,370

0,95

Қара

х
у

0,385 0,355

0,300 0,270

0,260 0,310

0,345 0,395

-

Ескертпе
1 1-сурет пен 1-кестеде келтірілген мәндер ХҮZ стандартты
колориметрлік жүйеде D 65 жарықтың стандарты көздерімен жарықтандырудың 0 0 бастап 45 0 дейінгі өлшеу геометриясы кезінде берілген.
2 B жарықтылық коэффициентін Ү түс координатының Ү 0 ( B = Ү/Үо) мінсіз шашыратқыш түсінің координатына қатынасындай анықтайды.


      2) Қызыл (қызыл-қызылсары) және сарғыш-ақ түстердің фотолюминесцентті материалдары үшін 2-кесте бойынша х, у шағын аудандардың түстілік координаттарының мәндеріне сәйкес артығырақ шағын түстілік координаттары белгіленген.

      Артығырақ шағын түстілік координаттары пайдалану жағдайларында фотолюминесцентті қызыл (қызыл-қызылсары) және ақ түстердің тұрақтылығының кепілдігін арттыру мақсатында белгіленген.

      3) х, у түстілік координатын өлшеу және фотолюминесцентті материалдардың, қауіпсіздік белгілерінің және сигналдық белгілеулердің В жарықтылық белгілеуді спектрфотометрмен немесе колориметрмен жүргізген дұрыс.

      2. Фотолюминесцентті материалдардың, қауіпсіздік белгілері және олардың негізіндегі сигналдық белгілеулердің фотометрлік сипаттамалары.

      1) Фотолюминесцентті материалдардың, қауіпсіздік белгілері және олардың негізіндегі сигналдық белгілеулердің фотометрлік қасиеттердің мынадай сипаттамалары болуы керек:

      - жарық өшкеннен кейін 10 минуттан оң жарқырау жарықтылығы - 20 мкд/м 2 кем болмайтын;

      - жарық өшкеннен кейін 60 минуттан оң жарқырау жарықтылығы - 2,8 мкд/м 2 кем болмайтын;

      - қалдық жарықтанудың ұзақтығы - 220 мин кем болмайтын;

      - қалдық жарықтанудың түсі - сары-жасыл немесе ақ.

      2-кесте

Түсі

Түстілік
коорди-
натын
белгілеу

Бұрыштық нүктелердің нөмірлері және
түстілік координатын белгілеу

1

2

3

4

Қызыл
(қызыл-
қызылсары)

х
у

0,690
0,310

0,595
0,315

0,535
0,375

0,610
0,390

Сарғыш-ақ

х
у

0,390 0,410

0,320
0,340

0,320
0,410

-

Ескертпе - 1-сурет пен 1-кестеде келтірілген мәндер ХҮZ стандартты колориметрлік жүйеде D 65 жарықтың стандарты көздерімен жарықтандырудың 0 0 бастап 45 0 дейінгі өлшеу геометриясы кезінде берілген.

  Техникалық регламентке
4-қосымша

Сигналдық және қарама-қарсы түстердің жарқырамайтын
материалдарын таңдау және жаңғырту шарттары

      1. Түстердің отандық және шетелдік түс жинақтарының кең таралған 1-кестеде көрсетілген стандартты үлгілерін жарқырамайтын материалдарда, қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулерде сигналдық және қарама-қарсы түстерді таңдаған немесе жаңғыртқан (таратқан) кезде пайдалану ұсынылады.

      2. Техникалық регламенттің 2-қосымшасының 4-тармағына сәйкес жүргізілген өлшеулердің нәтижелері бойынша аталған стандартты үлгілердің Техникалық регламенттің 1-қосымшасында белгіленген талаптарға сәйкес колориметрлік сипаттамалары бар.

      1-кесте

Сигнал-
дық түс

Түстер жинағындағы түстердің стандартты үлгілерінің
белгіленуі

АЦ-1000
түсте-
рінің
стан-
дартты
үлгіле-
рінің
атласы
(үлгі-
лік
өлшемі)

Лак-бояу
матери-
алдары
түстері-
нің үл-
гісінің
(эталон)
картоте-
касы

RАІ
түсте-
рінің
стан-
дартты
үлгіле-
рінің
түстік
тірке-
лімі

Манселла
түстер
атласы

"Радуга"
сегіз
бояулы
аралас-
тыру
жүйесі-
нің
атласы

"Pantone"
түстердің
рецепту-
ралары
бойынша
нұсқаулық

Қызыл

1,6 2/2

11*

RAL 3020

7,5 R
4/14

-

Pantone
Warm Red С

Сары

-

220

RAL
1023*

5 Ү
8,5/14

22 - 3*

Pantone
109 С

Жасыл

7,5
2/2

385

RAL
6024*

5 G4/8

-

Pantone
3415 С

Көк

12
4/2

-

RAL
5005

2.5 РВ
3/10

03 - 6

Pantone 301 С

Ақ

-

-

RAL
9003

9.5

-

-

Қара

2/8

800

RAL
9004

1

37 - 7

-

Ескертпе - "*" деген белгімен х, у түстілік координаттары артығырақ шағын түстілік аудандардың шекараларында жатқан стандартты түстердің үлгілері белгіленген (техникалық регламенттің 2-қосымшасының 1-суреті мен 2-кестесі).

  Техникалық регламентке
5-қосымша

Қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулерді
жасау үшін қолданылатын материалдардың түрлері бойынша
оларды орындау бойынша нұсқаулар

Қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулердің түрі

Қолданылу аясы

Орнатқан кезде қамтамасыз етілуі қажетті талаптар

Жарық қайтарғыш

1. Жарықты ықтимал апатты ажырату, электрмен жабдықтаудың апатты немесе автономды көздерінің болмауы кезіндегі қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеу;
2. Тәулік бойы көрудің қолайсыз жағдайлары кезіндегі (150 лк дейінгі жарықтылық кезінде) қауіпсіздік белгілері
мен сигналдық белгілеу;
3. Сыртқы орналастыру қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеу;
4. Зауытішілік, тиеу немесе басқа да көліктің қозғалысы орындарындағы бағаналарды, тіреулерді, тіректерді, өтулерді белгілеу;
5. Жол-құрылыс машиналары мен көтеру-көлік жабдықтарын таңбалау, пайдаланған кезде қауіпті элементтерін белгілеу;
6. Қауіпті аймақтардың, шұңқырлардың, котловандардың, химиялық, бактериологиялық және радиациялық ластанулар орындарының шекараларында орнатылатын уақытша қоршаулар, сондай-ақ кіруге уақытша тыйым салынған басқа да учаскелер

1. 8 м дейінгі тану арақашықтығы кезінде, 100 лк кем болмайтын жарықтылық деңгейінде:
1 типті жарық қайтарғыш материалдар;
2. 8 м бастап 15 м дейінгі тану арақашықтығы кезінде, 30 лк кем болмайтын жарықтылық деңгейінде:
2 және 3 типті жарық қайтарғыш материалдар;
3. 15 жоғары тану арақашықтығы кезінде, 30 лк кем болмайтын жарықтылық деңгейінде:
3 типті жарық қайтарғыш материалдар;


7. Жеке жарық көздерін (туннельдер, шахталар, метро және т.б.) пайдаланып жұмыстар жүргізу орындарындағы қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеу;
8. Өрт қауіпсіздігі белгілері

2 және 3 типті жарық қайтарғыш материалдар


9. Аэропорттардағы қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеу;
10. Ескерту қауіпсіздік белгілері

3 типті жарық қайтарғыш материалдар

Қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулердің түрі

Қолданылу аясы

Орнатқан кезде
қамтамасыз етілуі
қажетті талаптар

Фотолюминес-
центті

1. Жарық көзінің апатты ажыратылуы мүмкін болған кезде ішкі орналастыру қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеуі;
2. Апат, өрт немесе басқа да төтенше жағдайлар туындаған жағдайда адамдардың қауіпті аймақтан өздігінен шығуын қамтамасыз етуге арналған эвакуациялық жүйелердің қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеуі;
3. Қауіпсіздік белгілері (техникалық регламенттің 13-қосымшасы коды И.2-01);
4. Эвакуация жолдарында орнатылған өрт қауіпсіздігі белгілері (техникалық регламенттің 12-қосымшасы)

Табиғи жарық беру мен тәулік бойы электрлік шамдармен сыртқы жарық берудің көмегімен белгілер мен сигналдық белгілеулердің беттерін жарықтандырудың ең төменгі деңгейі 25 лк

Жарқырамайтын

Белгіні немесе сигналдық белгілеуді 7 м дейін тану арақашықтығы кезінде ішкі орналастырудың қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеу;

1. Тәулік бойы жарықтанудың ең төменгі деңгейі 150 лк;
2. Электрмен жабдықтаудың апатты немесе автономды көздерінің болуы

Ішкі жарық
беруі бар

1. Жарық болмаған немесе жеткіліксіз болған жағдайдағы қауіпсіздік белгілері
2. Жарықтандыруды мерзімді пайдалану мүмкін болмайтын орындарда орналасқан, мысалы көру және концерт залдарынан эвакуациялық шығуларды белгілеуге арналған қауіпсіздік белгілері

Қауіпсіздік белгілерін электрмен жабдықтаудың апатты немесе автономды көздеріне қосу

Құрама (жарық қайтарғыш материалдағы фотлюминесцентті символдар мен түсіндірме жазулар)

1. Апат, өрт немесе басқа да төтенше жағдайлар туындаған жағдайда адамдардың қауіпті аймақтан өздігінен шығуын қамтамасыз етуге арналған эвакуациялық жүйелердің қауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеу;
2. Қауіпсіздік белгілері (техникалық регламенттің 13-қосымшасы коды И.2-0);
3. Эвакуация жолдарында орнатылған өрт қауіпсіздігі белгілері (техникалық регламенттің 12-қосымшасы)

Табиғи жарық беру мен тәулік бойы электрлік шамдармен сыртқы жарық берудің көмегімен белгілер мен сигналдық белгілеулердің беттерін жарықтандырудың ең төменгі деңгейі 25 лк

  Техникалық регламентке
6-қосымша

Сигналдық белгілеуде сигналдық және қарама-қарсы түстердің жолақтарының орналасуы (қағаз мәтініне қараңыз!)

  Техникалық регламентке
7-қосымша

2 және 3 типті жарық қайтарғыш жабындардың сыртқы түрінің жобалық құрылымы (қағаз мәтініне қараңыз!)

  Техникалық регламентке
8-қосымша

Негізгі қауіпсіздік белгілерінің геометриялық формасы, сигналдық түсі, мағыналық мәні

Топ

Геометриялық
формасы

Сигналдық
түсі

Мағыналық мәні

Тыйым салу белгілері

Көлденең жолағы бар шеңбер
(қағаз мәтініне
қараңыз)

Қызыл

Қауіпті әрекетке немесе қимылға тыйым салу

Ескерту белгілері

Үшбұрыш
(қағаз мәтініне қараңыз)

Сары

Ықтимал қауіптілік туралы ескерту. Абайлаңыз. Назар аударыңыз

Топ

Геометриялық форма

Сигналды түс

Мағыналық мәні

Кеңес беру белгілері

Дөңгелек
(қағаз мәтініне қараңыз)

Көк

Қауіптен аулақ болу үшін міндетті әрекеттерге кеңес беру

Өрт қауіпсіздігі белгілері

Шаршы немесе тікбұрыш
(қағаз мәтініне қараңыз)

Қызыл

Өртке қарсы қорғаныш құралдарын, олардың элементтерін табу орындарын белгілеу және көрсету

Эвакуациялық белгілер мен медициналық және санитарлық мәнді белгілер

Шаршы немесе тікбұрыш
(қағаз мәтініне қараңыз)

Жасыл

Қозғалыс немесе эвакуация бағытын белгілеу
Апат немесе өрт кезінде құтқару, алғашқы көмек беру
Қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған жазу, ақпарат

Нұсқау белгілері

Шаршы немесе тікбұрыш
(қағаз мәтініне қараңыз)

Көк

Рұқсат беру. Нұсқау.
Жазу немесе ақпарат

Ескертпе - Өрт қауіпсіздігі белгілеріне сондай-ақ:
1) тыйым салу белгілері - коды Г 01 "Темекі шегуге тыйым салынады", коды Г 02 "Ашық отты пайдалануға тыйым салынады", коды Г 04 "Сумен өшіруге тыйым салынады", коды Г 12 "Өтулерді бөгеуге (немесе) қоймалауға тыйым салынады" (техникалық регламенттің 9-қосымшасы);
2) ескерту белгілері - коды Д 01 "Өртқауіпті. Жеңіл тұтанатын зат", коды Д 02 "Жарылыс қауіпті", коды Д 11 "Өртқауіпті. Тотықтырғыш" (техникалық регламенттің 10-қосымшасы);
3) эвакуациялық белгілер - техникалық регламенттің 13-қосымшасы бойынша белгілер жатады.


      1-сурет - Түстік графикалық бейнелердің сұлбасы және тыйым салу қауіпсіздік белгілерінің өлшемдерінің қатынасы

      (1-суретті қағаз мәтінінен қараңыз)

      2-сурет - Түстік графикалық бейнелердің сұлбасы және ескерту қауіпсіздік белгілерінің өлшемдерінің қатынасы

      (2-суретті қағаз мәтінінен қараңыз)

      3-сурет - Түстік графикалық бейнелердің сұлбасы және кеңес беру қауіпсіздік белгілерінің өлшемдерінің қатынасы

      (3-суретті қағаз мәтінінен қараңыз)

      4-сурет - Түстік графикалық бейнелердің сұлбасы және өрт қауіпсіздігі белгілерінің өлшемдерінің қатынасы

      (4-суретті қағаз мәтінінен қараңыз)

      5-сурет - Түстік графикалық бейнелердің сұлбасы және эвакуациялық белгілер мен медициналық және санитарлық мәнді белгілердің өлшемдерінің қатынасы

      (5-суретті қағаз мәтінінен қараңыз)

      6-сурет - Түстік графикалық бейнелердің сұлбасы және нұсқау қауіпсіздігі белгілерінің өлшемдерінің қатынасы

      (6-суретті қағаз мәтініне қараңыз)

      7-сурет - Түстік графикалық бейнелердің сұлбасы және қосымша қауіпсіздік белгілерінің өлшемдерінің қатынасы

      (7-суретті қағаз мәтінінен қараңыз)

  Техникалық регламентке
9-қосымша

Тыйым салатын белгілер

Белгінің коды

Түстік графикалық бейне

Мағыналық мәні

Орналастыру (орнату) орындары мен қолдану бойынша нұсқаулар

Г 01

(қағаз мәтініне қараңыз)

Темекі шегуге тыйым салынады

Темекі шегу өрт шығуға себепкер болуы мүмкін жағдайларда пайдалану керек.
Үй-жайлардың есіктері мен қабырғаларында, жанғыш және жеңіл тұтанатын заттары бар учаскелерде немесе темекі шегуге тыйым салынған үй-жайларда

Г 02

(қағаз мәтініне қараңыз)

Ашық отты пайдалануға және темекі шегуге тыйым салынады

Ашық от пен темекі шегу өрт шығуға себепкер болуы мүмкін жағдайларда пайдалану керек.
Кіру есіктерінде, үй-жайлардың қабырғаларында, учаскелерде, жұмыс орындарында, ыдыстарда, өндірістік ыдыста

Г 03

(қағаз мәтініне қараңыз)

Өтуге тыйым салынады

Қауіпті аймақтарға, үй-жайларға, учаскелерге және т.б. кіруде

Г 04

(қағаз мәтініне қараңыз)

Сумен өшіруге тыйым салынады

Электр жабдықтары орналасқан орындарда, қоймаларда және жануды немесе өртті өшірген кезде суды пайдалануға болмайтын басқа да орындарда

Г 05

(қағаз мәтініне қараңыз)

Ауыз су ретінде пайдалануға тыйым салынады

Техникалық су құбырлары мен ауыз су мен тұрмыстық қажеттіліктерге жарамсыз техникалық суы бар ыдыстарда

Г 06

(қағаз мәтініне қараңыз)

Бөгде адамдардың кіруіне тыйым салынған

Қауіпті аймақтарға кіруге (өтуге) немесе қызметтік кіруге (өтуге) тыйым салуды белгілеу үшін үй-жайлардың есіктерінде, объектілерге, учаскелерге және т.с.с. кірулерде

Г 07

(қағаз мәтініне қараңыз)

Жер үсті көлік құралдарының қозғалысына тыйым салынады

Жер көлік құралдарын (мысалы тиегіштер немесе жер транспортерлері) қолдану тыйым салынған орындарда

Г 08

(қағаз мәтініне қараңыз)

Сүйенуге тыйым салынады.
Қауіпті

Жабдықтарда (жабдықтардың түйіндерінде), есіктерде, қалқандарда немесе сүйену қауіп туғызатын басқа да беттерде

Г 09

(қағаз мәтініне қараңыз)

Сүйенуге тыйым салынады.
Корпус кернеу астында

Электрлік тоқпен зақымдану мүмкіндігі бар тұрқылар мен қалқандардың беттерінде

Г 10

(қағаз мәтініне қараңыз)

Қосуға болмайды!

Жөндеу және қосу-баптау жұмыстары кезінде жабдықтарды немесе механизмдерді басқару мен қосу тетіктерінде

Г 11

(қағаз мәтініне қараңыз)

Жүрек қызметінің ынталандырғышы бар адамдардың жұмыс істеуіне (болуына) тыйым салынады

Ендірілген жүрек қызметінің ынталандырғышы бар адамдардың жұмыс істеуіне немесе болуына тыйым салынған орандар мен жабдықтарда

Г 12

(қағаз мәтініне қараңыз)

Өтулерді бөгеуге және (немесе) қоймалауға тыйым салынады

Эвакуация жолында, шығуларда, өртке қарсы қорғаныш құралдарын, алғашқы медициналық көмек көрсету қобдишаларын орналастыру орындары мен басқа да орындарда

Г 13

(қағаз мәтініне қараңыз)

Адамдарды шахта оқпанының бойымен көтеруге (түсіруге) (жолаушыларды тасымалдауға) тыйым салынады

Жүк лифтілері мен басқа да көтеру механизмдерінің есіктерінде

Г 14

(қағаз мәтініне қараңыз)

Жануарлармен кіруге (өтуге) тыйым салынады

Жануарлар болмауы тиіс, жануарлармен кіруге (өтуге) тыйым салынған ғимараттардың, құрылыстардың, үй-жайлардың, объектілердің, аумақтардың қақпалары мен есіктерінде

Г 15

(қағаз мәтініне қараңыз)

Металл имплантанттары бар адамдардың жұмыс істеуіне (болуына) тыйым салынады

Ендірілген металл имплантанттары бар адамдардың жұмыс істеуіне немесе болуына тыйым салынған орандарда, учаскелер мен жабдықтарда

Г 16

(қағаз мәтініне қараңыз)

Су бүркуге тыйым салынады

Су бүркуге тыйым салынған орындар мен учаскелерде

Г 17

(қағаз мәтініне қараңыз)

Мобильді (ұялы) телефонды немесе тасымалдағыш рацияны пайдалануға тыйым салынады

Жеке радиожиілікті электр магнит өрісі бар байланыс құралдарын пайдалануға тыйым салынған үй-жайлардың есіктерінде, объектілерге кіруде

Г 18

(қағаз мәтініне қараңыз)

Тыйым салу (басқа да қауіптіліктер немесе қауіпті әрекеттер)

Техникалық регламентте көзделмеген қауіптіліктерді белгілеу үшін қолдану керек.
Белгіні түсіндірме жазумен бірге немесе түсіндірме жазуы бар қосымша қауіпсіздік белгісімен бірге пайдалану қажет

Г 19

(қағаз мәтініне қараңыз)

Өзімен бірге металл заттарды (сағаттар) алып жүруге тыйым салынады

Объектілерге, жұмыс орындарына кіруде, жабдықтарда, аспаптарда
Белгіні қолдану аясы кеңеюі мүмкін.

Г 20

(қағаз мәтініне қараңыз)

Тамақ ішуге тыйым салынады

Денсаулыққа зиянды заттары бар орындар мен жұмыс учаскелерінде, сондай-ақ тамақ ішуге тыйым салынған орындарда.
Белгіні қолдану саласы кеңеюі мүмкін.

Г 21

(қағаз мәтініне қараңыз)

Үлкен амплитудалы сермеу қимылдарымен жабдықтардың элементтеріне жақын келуге тыйым салынады

Жабдықтарда және үлкен амплитудалы сермеу қимылдарын орындайтын элементтері бар жабдықтарға қызмет көрсету бойынша жұмыс орындарында

Г 22

(қағаз мәтініне қараңыз)

Қолмен алуға тыйым салынады. Сусымалы масса (орауы мықты емес)

Өндірістік ыдыстарда, қоймаларда және сусымалы материалдарды пайдаланатын басқа да орындарда

Г 23

(қағаз мәтініне қараңыз)

Адамдарды көтеру (түсіру) үшін лифтіні қолдануға тыйым салынады

Жүк лифтісінің есіктері мен басқа да көтеру механизмдерінде.
Белгі "Өрт кезінде лифтіні пайдаланбаңыз, баспалдақпен шығыңыз" деген топтық қауіпсіздік белгісінің құрамына кіреді.

  Техникалық регламентке
10-қосымша

Ескерту белгілері

Белгінің
коды

Түстік
графикалық
бейнесі

Мағыналық мәні

Орналастыру (орнату)
орындары мен қолдану
бойынша нұсқаулар

Д 01

(қағаз мәтініне қараңыз)

Өрт қауіпті.
Жеңіл тұтанатын зат

Жеңіл тұтанатын заттары бар үй-жайларға назар аудару үшін пайдалану керек. Кіру есіктерінде, шкафтар мен ыдыстардың есіктерінде

Д 02

(қағаз мәтініне қараңыз)

Жарылыс қауіпті

Жарылыс қауіпті заттарға, сондай-ақ үй-жайлар мен учаскелерге назар аудару үшін пайдалану қажет. Кіру есіктерінде, үй-жайлардың қабырғаларында, шкафтардың есіктерінде

Д 03

(қағаз мәтініне қараңыз)

Қауіпті.
Улы зат

Улы заттарды сақтау, бөлу, өндіру және қолдану орындарында

Д 04

(қағаз мәтініне қараңыз)

Қауіпті.
Күйдіргіш және жегіделі зат

Күйдіргіш және жегіделі заттарды сақтау, бөлу, өндіру және қолдану орындарында

Д 05

(қағаз мәтініне қараңыз)

Қауіпті.
Радиоактивті зат немесе иондаушы сәулелену

Үй-жайлардың есіктерінде, шкафтардың және радиоактивті заттар болатын және қолданылатын немесе иондаушы сәулеленуі бар басқа да орындарда
Радиациялық қауіптілік белгісін қолдануға рұқсат етіледі

Д 06

(қағаз
мәтініне
қараңыз)

Қауіпті.
Жүктің құлауы мүмкін

Көтеру-көліктік жабдықтар пайдаланылатын қауіпті аймақтарға жақын жерлерде, құрылыс алаңдарында, цехтарда, шеберханаларда және т.с.с.

Д 07

(қағаз мәтініне қараңыз)

Назар аударыңыз.
Автотиегіш

Жүктеу-тиеу жұмыстары жүргізілетін үй-жайлар мен учаскелерде

Д 08

(қағаз мәтініне қараңыз)

Электрлік тоқпен зақымдану қауіптілігі

Электр берілісі желілерінің, электр жабдықтар мен аспаптардың тіректерінде, күш қалқандарының есіктерінде, электр техникалық панельдер мен шкафтарда, сондай-ақ жабдықтардың, механизмдердің, аспаптардың тоқ жүргізу бөліктерінің қоршауларында

Д 09

(қағаз
мәтініне
қараңыз)

Назар аударыңыз.
Қауіптілік (басқа да қауіптіліктер)

Техникалық регламентте көзделмеген басқа да қауіптілік түрлеріне назар аудару үшін қолдану қажет.
Белгіні түсіндірме жазуы бар қосымша қауіпсіздік белгілерімен бірге пайдалану керек

Д 10

(қағаз
мәтініне
қараңыз)

Қауіпті.
Лазерлік сәулелену

Үй-жайларда, жабдықтарда, аспаптар мен лазерлік сәулеленуі бар басқа да орындарда

Д 11

(қағаз мәтініне қараңыз)

Өрт қауіпті.
Тотықтандырғыш

Тотықтандырғыштың бар екеніне назар аудару үшін үй-жайлардың есіктерінде, шкафтардың есіктерінде

Д 12

(қағаз мәтініне қараңыз)

Назар аударыңыз.
Электрмагниттік өріс

Үй-жайлардың есіктерінде, жабдықтарда, аспаптар мен электрмагниттік өріс әсер ететін басқа да орындарда

Д 13

(қағаз
мәтініне
қараңыз)

Назар аударыңыз.
Магнитті өріс

Үй-жайлардың есіктерінде, жабдықтарда, аспаптар мен магниттік өріс әсер ететін басқа да орындарда

Д 14

(қағаз мәтініне қараңыз)

Абайлаңыз.
Елеусіз кедергі

Сүріну мүмкін болатын елеусіз кедергілер бар орындарда

Д 15

(қағаз мәтініне қараңыз)

Абайлаңыз.
Биіктен құлау мүмкіндігі

Қауіпті учаскелерге және биіктен құлау мүмкін болатын орындарға кірер алдында

Д 16

(қағаз мәтініне қараңыз)

Абайлаңыз.
Биологиялық қауіптілік
(Инфекциялық заттар)

Денсаулыққа зиянды биологиялық заттарды сақтау, өндіру немесе қолдану орындарында

Д 17

(қағаз мәтініне қараңыз)

Абайлаңыз. Суық

Тоңазытқыштар мен мұздатқыштардың есіктерінде, компрессорлық агрегаттар мен басқа да тоңазыту аппараттарында

Д 18

(қағаз мәтініне қараңыз)

Абайлаңыз.
Денсаулыққа зиянды аллергиялық (тітіркендіргіш) заттар

Денсаулыққа зиянды аллергиялық (тітіркендіргіш) заттарды сақтау, өндіру немесе қолдану орындарында

Д 19

(қағаз
мәтініне
қараңыз)

Газ баллоны

Газ баллондарынада, сығылған немесе сұйылтылған газдарды сақтау мен қолдану қоймалары мен учаскелерінде
Баллонның түсі: қара немесе ақ.

Д 20

(қағаз
мәтініне
қараңыз)

Абайлаңыз.
Аккумулятор батареялары

Аккумулятор батареяларын жасау, сақтау және қолдану үй-жайлар мен учаскелерде

Д 21

(қағаз мәтініне қараңыз)

Абайлаңыз.
Кескіш біліктер

Қорғалмаған кесу біліктері бар жұмыс учаскелері мен жабдықтарда, мысалы ағаш өңдеу, жол немесе ауыл шаруашылық жабдықтарында

Д 22

(қағаз мәтініне қараңыз)

Назар аударыңыз.
Қысып қалу қауіптілігі

Турникеттер мен шлагбаумдардың есіктерінде

Д 23

(қағаз мәтініне қараңыз)

Абайлаңыз.
Аударылуы мүмкіндігі

Жолдарда, рампаларда, қоймаларда, зауытішілік көліктердің аударылу мүмкіндігі бар учаскелерде

Д 24

(қағаз мәтініне қараңыз)

Назар аударыңыз.
Жабдықтың автоматты қосылуы (жіберілуі)

Жұмыс орындарында, жабдықтарда немесе автоматты қосылуы бар жабдықтардың жекелеген түйіндерінде

Д 25

(қағаз мәтініне қараңыз)

Абайлаңыз.
Ыстық бет

Қыздырылған беттері бар жұмыс орындары мен жабдықтарда

Д 26

(қағаз мәтініне қараңыз)

Абайлаңыз.
Қолдың жарақаттануы мүмкін

Қол жарақатын алу мүмкін болатын жабдықтарда, жабдықтардың түйіндерінде, қақпақтар мен есіктерде

Д 27

(қағаз мәтініне қараңыз)

Абайлаңыз. Тайғанақ

Тайғанақ жерлері бар аумақтар мен учаскелерде

Д 28

(қағаз мәтініне қараңыз)

Абайлаңыз. Айналып тұрған элементтердің арасында тартылу мүмкіндігі

Айналып тұрған элементтері бар жұмыс орындары мен жабдықтарда, мысалы дестелі диірмендерде

Д 29

(қағаз
мәтініне
қараңыз!)

Абайлаңыз.
Өтудің
тарылуы

Өтудің тарылуы бар немесе
өтуге қиындық келтіретін
шығыңқы құрылымдары бар
аумақтарда, учаскелерде,
цехтар мен қоймаларда

  Техникалық регламентке
11-қосымша

Кеңес беретін белгілер

Белгінің коды

Түстік графикалық бейнесі

Мағыналық мәні

Орналастыру (орнату) орындары мен қолдану бойынша нұсқаулар

Е 01

(қағаз мәтініне қараңыз)

Қорғаныш көзілдірікте жұмыс істеу керек

Көру мүшелерін қорғау қажет болатын жұмыс орындары мен учаскелерде

Е 02

(қағаз мәтініне қараңыз)

Қорғаныш дулығада (шлемде) жұмыс істеу керек

Басты қорғау қажет болатын жұмыс орындары мен учаскелерде

Е 03

(қағаз мәтініне қараңыз)

Қорғаныш құлаққапта жұмыс істеу керек

Шудың жоғары деңгейі бар жұмыс орындары мен учаскелерде

Е 04

(қағаз мәтініне қараңыз)

Тыныс алу жолдарының жеке қорғаныш құралдарында жұмыс істеу керек

Тыныс алу мүшелерін қорғау қажет болатын жұмыс орындары мен учаскелерде

Е 05

(қағаз мәтініне қараңыз)

Қорғаныш аяқ киімде жұмыс істеу керек

Жеке қорғаныш құралдарын қолдану қажет болатын жұмыс орындары мен учаскелерде

Е 06

(қағаз мәтініне қараңыз)

Қорғаныш қолғапта жұмыс істеу керек

Қолды зиянды немесе агрессивті ортаның әсерінен қорғау, электр тоғынан ықтимал зақымданудан қорғау қажет болатын жұмыс орындары мен учаскелерде

Е 07

(қағаз мәтініне қараңыз)

Қорғаныш киімде жұмыс істеу керек

Жеке қорғаныш құралдарын қолдану қажет болатын жұмыс орындары мен учаскелерде

Е 08

(қағаз мәтініне қараңыз)

Қорғаныш қалқанда жұмыс істеу керек

Бет және көру мүшелерін қорғау қажет болатын жұмыс орындары мен учаскелерде

Е 09

(қағаз мәтініне қараңыз)

Сақтандырғыш белдікте жұмыс істеу керек

Қауіпсіз жұмыс істеу үшін сақтандырғыш белдіктер қажет болатын жұмыс орындары мен учаскелерде

Е 10

(қағаз мәтініне қараңыз)

Өту мына жерде

Өтуге рұқсат етілетін аумақтар мен учаскелерде

Е 11

(қағаз мәтініне қараңыз)

Жалпы кеңес беру белгісі (басқа да кеңес берулер)

Осы стандартта белгіленбеген кеңестер үшін.
Белгіні қосымша қауіпсіздік белгісіндегі түсіндірме жазумен бірген қолданған жөн.

Е 12

(қағаз мәтініне қараңыз)

Жер үсті өтпе жолымен өту керек

Жер үсті өтпе жолдары белгіленген учаскелер мен аумақтарда

Е 13

(қағаз мәтініне қараңыз)

Штепсель ашасын ажыратыңыз

Электр жабдықтарын баптау немесе тоқтату кезінде және басқа жағдайларда электр желісінен ажырату талап етілетін жұмыс орындары мен жабдықтарда

Е 14

(қағаз мәтініне қараңыз)

Жұмыс алдында ажыратыңыз

Жөндеу және іске қосу баптау жұмыстарын жүргізген кезде жұмыс орындары мен жабдықтарда

Е 15

(қағаз мәтініне қараңыз)

Темекі шегетін жер

Өндірістік объектілерде темекі шегетін орындарды белгілеу үшін пайдаланылады

  Техникалық регламентке
12-қосымша

Өрт қауіпсіздігі белгілері

Белгінің коды

Түстік графикалық бейнесі

Мағыналық мәні

Орналастыру (орнату) орындары мен қолдану бойынша нұсқаулар

Ж 01

(қағаз мәтініне қараңыз)

Бағыттауыш меңзер

Өртке қарсы қорғаныш құралдарын табу (орналастыру) орындарына қозғалыс бағытын көрсету үшін тек қана басқа өрт қауіпсіздігі белгілерімен бірге қолдану қажет

Ж 02

(қағаз мәтініне қараңыз)

45 бұрышы астындағы бағыттауыш меңзер

Өртке қарсы қорғаныш құралдарын табу (орналастыру) орындарына қозғалыс бағытын көрсету үшін тек қана басқа өрт қауіпсіздігі белгілерімен бірге қолдану қажет

Ж 03

(қағаз мәтініне қараңыз)

Өрт краны

Өрт жеңі мен оқпаны бар өрт кранының жинағын табу орындарында

Ж 04

(қағаз мәтініне қараңыз)

Өрт сатысы

Өрт сатысын табу орындарында

Ж 05

(қағаз мәтініне қараңыз)

Отсөндіргіш

Отсөндіргішті орнату орындарында

Ж 06

(қағаз мәтініне қараңыз)

Өрт кезінде пайдалануға арналған телефон (оның ішінде өрт күзетімен тікелей байланыс телефоны)

Өрт күзетін шақыруға болатын телефонды орнату орындарында

Ж 07

(қағаз мәтініне қараңыз)

Өртке қарсы бірнеше қорғаныш құралдарын орналастыру орны

Өртке қарсы бірнеше қорғаныш құралдарын бір мезгілде табу (орнату) орындарында

Ж 08

(қағаз мәтініне қараңыз)

Өрт су көзі

Өрт су қоймасын немесе өрт машиналарына арналған пирстарын табу орындарында

Ж 09

(қағаз мәтініне қараңыз)

Өрт құрғақ құбыр діңгегі

Өрт құрғақ құбыр діңгегін табу орындарында

Ж 10

(қағаз мәтініне қараңыз)

Өрт гидранты

Жер асты өрт гидранттары орналасқан орындарында.
Белгіде белгіден бастап гидрантқа дейінгі арақашықты метрмен білдіретін сандар болуға тиіс

Ж 11

(қағаз мәтініне қараңыз)

Өрт автоматикасының қондырғыларын (жүйелерін) қосу тетігі

Өрт сигнал беру жабдықтарының, өрт сөндіру қондырғыларын және (немесе) түтінге қарсы қорғаныш жүйелерін қолмен іске қосу орындарында.
Өрт дабылы сигналын беру орындарында (пункттерінде)

Ж 12

(қағаз мәтініне қараңыз)

Өрт дабылының дыбыстық хабарландырушысы

Дыбыстық хабарландырушысы орналасқан табу орындарында немесе "Өрт автоматикасы қондырғыларын (жүйелерін) іске қосу түймешігі" (коды Ж 11) белгісімен бірге

  Техникалық регламентке
13-қосымша

Эвакуациялық белгілер және медициналық және
санитарлық мәнді белгілер
1. Эвакуациялық белгілер

Белгінің коды

Түстік графикалық бейнесі

Мағыналық мәні

Орналастыру (орнату) орындары мен қолдану бойынша нұсқаулар

И 01

(қағаз мәтініне қараңыз)

Шығу мына жерде (сол жақты)

Сол жағынан ашылатын эвакуациялық шығу есіктерінің үстіне (немесе есіктерінде)
Эвакуациялық шығуға қозғалыс бағытын көрсетуге арналған бағыттауыш меңзермен бірге үй-жайлардың қабырғаларында

И 02

(қағаз мәтініне қараңыз)

Шығу мына жерде (оң жақты)

Оң жағынан ашылатын эвакуациялық шығу есіктерінің үстіне (немесе есіктерінде)
Эвакуациялық шығуға қозғалыс бағытын көрсетуге арналған бағыттауыш меңзермен бірге үй-жайлардың қабырғаларында

И 03

(қағаз мәтініне қараңыз)

Бағыттауыш меңзер

Қозғалыс бағытын көрсету үшін тек қана басқа эвакуациялық белгілермен бірге пайдалану керек

И 04

(қағаз мәтініне қараңыз)

45 о бұрыш асты бағыттауыш меңзер

Қозғалыс бағытын көрсету үшін тек қана басқа эвакуациялық белгілермен бірге пайдалану керек

И 05

(қағаз мәтініне қараңыз)

Эвакуациялық шығу бағыты оң жақта

Эвакуациялық шығуға қозғалыс бағытын көрсету үшін үй-жайлардың қабырғаларында

И 06

(қағаз мәтініне қараңыз)

Эвакуациялық шығу бағыты сол жақта

Эвакуациялық шығуға қозғалыс бағытын көрсету үшін үй-жайлардың қабырғаларында

И 07

(қағаз
мәтініне
қараңыз)

Эвакуациялық шығу бағыты оң жақта жоғарыға

Ылдилы жазықтық бойынша эвакуациялық шығуға қозғалыс бағытын көрсету үшін үй-жайлардың қабырғаларында

И 08

(қағаз мәтініне қараңыз)

Эвакуациялық шығу бағыты сол жаққа жоғарыға

Ылдилы жазықтық бойынша эвакуациялық шығуға қозғалыс бағытын көрсету үшін үй-жайлардың қабырғаларында

И 09

(қағаз мәтініне қараңыз)

Эвакуациялық шығу бағыты оң жаққа төменге

Ылдилы жазықтық бойынша эвакуациялық шығуға қозғалыс бағытын көрсету үшін үй-жайлардың қабырғаларында

И 10

(қағаз мәтініне қараңыз)

Эвакуациялық шығу бағыты сол жаққа төменге

Ылдилы жазықтық бойынша эвакуациялық шығуға қозғалыс бағытын көрсету үшін үй-жайлардың қабырғаларында

И 11

(қағаз мәтініне қараңыз)

Эвакуациялық шығу есігінің (оң жақты) көрсеткіші

Эвакуациялық шығу есіктерінің үстінде

И 12

(қағаз мәтініне қараңыз)

Эвакуациялық шығу есігінің (сол жақты) көрсеткіші

Эвакуациялық шығу есіктерінің үстінде

И 13

(қағаз мәтініне қараңыз)

Эвакуациялық шығу бағыты тура

Үлкен алаңы бар үй-жайлардың өтулерінде, ойықтарында
Жоғарғы деңгейде орнатылады немесе төбеге ілінеді

И 14

(қағаз мәтініне қараңыз)

Эвакуациялық шығу бағыты тура

Үлкен алаңы бар үй-жайлардың өтулерінде, ойықтарында
Жоғарғы деңгейде орнатылады немесе төбеге ілінеді

И 15

(қағаз мәтініне қараңыз)

Эвакуациялық шығу бағыты баспалдақпен төмен қарай

Саты алаңқайларында және сатыға жапсарлас қабырғаларда

И 16

(қағаз мәтініне қараңыз)

Эвакуациялық шығу бағыты баспалдақпен төмен қарай

Саты алаңқайларында және сатыға жапсарлас қабырғаларда

И 17

(қағаз мәтініне қараңыз)

Эвакуациялық шығу бағыты баспалдақпен жоғары қарай

Саты алаңқайларында және сатыға жапсарлас қабырғаларда

И 18

(қағаз мәтініне қараңыз)

Эвакуациялық шығу бағыты баспалдақпен жоғары қарай

Саты алаңқайларында және сатыға жапсарлас қабырғаларда

И 19

(қағаз мәтініне қараңыз)

Қол жеткізу үшін мына жерден ашыңыз

Үй-жайлардың есіктерінде, қабырғаларында және үйге кіру немесе шығу үшін белгілі бір құрылманы ашу, мысалы шыны панельді сындыру қажет болатын басқа орындарда

И 20

(қағаз мәтініне қараңыз)

Өзіңізге қарай ашыңыз

Есіктің ашылу бағытын көрсету үшін үй-жайлардың есіктерінде

И 21

(қағаз мәтініне қараңыз)

Өзіңізге қарай ашыңыз

Есіктің ашылу бағытын көрсету үшін үй-жайлардың есіктерінде

И 22

(қағаз мәтініне қараңыз)

Ашу үшін жылжытыңыз

Жылжымалы есіктерді ашу әрекеттерін белгілеу үшін үй-жайлардың есіктерінде

И 23

(қағаз мәтініне қараңыз)

Жиналу пункті (орны)

Үй-жайлардың есіктерінде, қабырғаларда және өрт, апат немесе басқа да төтенше жағдайлар туындаған кезде адамдардың алдын ала қарастырылған жиналу пункттерін (орындарын) белгілеу үшін басқа орындарда

И 24

(қағаз мәтініне қараңыз)

Шығуды көрсету

Эвакуациялық шығу есіктерінің үстіне немесе эвакуациялық шығуға қозғалыс бағытын көрсету үшін құрама қауіпсіздік белгілерінің құрамында

И 25

(қағаз мәтініне қараңыз)

Запас шығудың көрсеткіші

Запас шығу есіктерінің үстінде

      1) Эвакуациялық белгілерді эвакуациялық шығудың қозғалыс бағытына сәйкес қалыпта орнатқан жөн.

      2) "Шығу мына жерде" (коды И 01 және И 02) мағыналық мәнінің эвакуациялық белгілерінде есік ойығындағы адам бейнесінің графикалық символын бейнелеу эвакуациялық шығуға қозғалыс бағытына сай келуге тиіс.

2. Медициналық және санитарлық мәнді белгілер

Белгінің коды

Түстік графикалық бейнесі

Мағыналық мәні

Орналастыру (орнату) орындары мен қолдану бойынша нұсқаулар

И 2-01

(қағаз мәтініне қараңыз)

Алғашқы медициналық көмек қобдишасы

Алғашқы медициналық көмек қобдишаларының орналасқан орындарын белгілеу үшін үй-жайлардың қабырғаларында, есіктерінде

И 2-02

(қағаз мәтініне қараңыз)

Жарақат алғандарды шығару (эвакуациялау) құралдары

Жарақат алғандарды шығару (эвакуациялау) құралдары орналасқан орындардағы үй-жайлардың есіктері мен қабырғаларында

И 2-03

(қағаз мәтініне қараңыз)

Гигиеналық процедураларды қабылдау (душ) пункті

Душ бөлмесі және т.с.с. орналасқан орындардағы үй-жайлардың есіктері мен қабырғаларында

И 2-04

(қағаз мәтініне қараңыз)

Көзді тазарту пункті

Көзді тазарту пункті орналасқан орындардағы үй-жайлардың есіктері мен қабырғаларында

И 2-05

(қағаз мәтініне қараңыз)

Медициналық кабинет

Медициналық кабинеттердің есіктерінде

И 2-06

(қағаз мәтініне қараңыз)

Медициналық пунктпен (медициналық жедел жәрдем) байланыс телефоны

Телефон орнатылған орындарда

  Техникалық регламентке
14-қосымша

Нұсқау белгілері

Белгінің коды

Түстік графикалық бейнесі

Мағыналық мәні

Орналастыру (орнату) орындары мен қолдану бойынша нұсқаулар

К 01

(қағаз мәтініне қараңыз)

Тамақ ішу пункті (орны)

Тамақ ішетін бөлмелердің есіктерінде, буфеттерде, асханаларда, тұрмыстық орындарда және тамақ ішуге рұқсат етілген басқа да орындарда

К 02

(қағаз мәтініне қараңыз)

Ауыз су

Тұрмыстық орындардың есіктерінде және ауыз су мен тұрмыстық қажеттіліктер (дәретханалар, душ бөлмелері, тамақ ішу пункттері) үшін жарамды суы бар крандар орнатылған орындарда

К 03

(қағаз мәтініне қараңыз)

Темекі шегетін орын

Қоғамдық объектілерде темекі шегетін орындарды белгілеу үшін пайдаланылады

  Техникалық регламентке
15-қосымша

Негізгі қауіпсіздік белгілерінің орташаланған өлшемдері 1-кесте

Тану аралығы L, м

Тыйым салатын және кеңес беретін белгілер

Ескерту белгілері

Өрт қауіпсіздігі белгілері, эвакуациялық белгілер, медициналық және санитарлық мәнді белгілер, нұсқау белгілері

Шеңбердің диаметрі d, мм

b
үшбұрышының
қабырға-
ларының
ұзындығы,
мм

а шаршы
қабырға-
ларының
ұзындығы,
мм

а тікбұрыш
қабырға-
ларының
ұзындығы,
мм

b тікбұрыш
қабырға-
ларының
ұзындығы,
мм

1

50

50

50

50

100

2

80

100

80

80

160

3

100

100

100

100

200

4

100

150

100

100

200

5

150

150

150

150

300

6

150

200

150

150

300

7-8

200

250

200

200

400

9-10

250

300

250

250

500

11-12

300

400

300

300

600

13-14

350

450

350

350

700

15-16

400

500

400

400

800

17-18

450

550

450

450

900

19-20

500

600

500

500

1000

21-22

550

700

550

550

1100

23-24

600

750

600

600

1200

25

650

800

650

650

1300

Жабдықтар, машиналар мен механизмдерге арналған
тыйым салу және ескерту қауіпсіздік белгілерінің
нөмірлері мен өлшемдері 2-кесте

Қауіпсіздік белгілерінің нөмірлері

Диаметрі d, мм.

Үшбұрыштың қабырғалары b , мм.

1

20

25

2

30

40

3

40

50

4

60

80

5

80

100

6

120

150

  Техникалық регламентке
16-қосымша

Эвакуациялық шығуға, өртке қарсы қорғаныш құралдарына, жиналу орны мен алғашқы медициналық көмек көрсету құралдарына қозғалыс бағытын көрсетуге арналған белгілердің мағыналық құрамалары
1. Тыйым салу қауіпсіздік белгілері (қағаз мәтініне қараңыз) 2. Ескерту қауіпсіздік белгілері (қағаз мәтініне қараңыз) 3. Кеңес беру қауіпсіздік белгілері (қағаз мәтініне қараңыз) 4. Өрт қауіпсіздігі белгілері (қағаз мәтініне қараңыз) 5. Эвакуациялық белгілер мен медициналық және санитарлық мәнді белгілер (қағаз мәтініне қараңыз) 6. Нұсқау қауіпсіздік белгілері (қағаз мәтініне қараңыз)

  Техникалық регламентке
17-қосымша

Негізгі қауіпсіздік белгілерін бейнелеу белгілеулері (қағаз мәтініне қараңыз!)

  Техникалық регламентке
18-қосымша

Түсіндірме жазулардың шрифттері

      Шрифт параметрлерін және олардың өлшемдерінің H , шрифтінің биіктігіне қатынасын 1-кесте бойынша қабылдау ұсынылады

      1-кесте

Шрифт параметрлері, белгіленуі

Өлшемнің H' шрифтінің биіктігіне қатынасы

10 мм тең H', шрифтінің биіктігіндегі өлшемінің мәні

Жазу әріптері мен цифрлердің биіктігі (h)

(7/7) H'

10

Жол әріптерінің биіктігі (с)

(5/7) H'

7

Әріптер арасындағы аралықтың ені (а)

(1/7) H'*

1,4

Жолдардың негізгі сызықтарының арасындағы аралықтың ені (жолдың адымы)

(11/7) H'**

15,6

Сөздер арасындағы аралықтың ені (е)

(3/7) H' кем болмайтын

4,2 кем болмайтын

Сызықтардың қалыңдығы (d)

(1/7) H'

1,4

* 21 мм үлкен немесе тең H' шрифтінің биіктігі кезінде әріптер арасындағы аралық оқудың айқындылығы жақсаратындай қолда бар ірі литерден бағдарламаланады немесе қабылданады
** Бір-бірімен тиіп кетуден аулақ болу үшін диакритикалық әріптер үшін b ені (2/7) H дейін ұлғайтылуы мүмкін.


Об утверждении Технического регламента "Требования к сигнальным цветам, разметкам и знакам безопасности на производственных объектах"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 29 августа 2008 года N 803. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 30 января 2017 года № 29

      Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 30.01.2017 № 29 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

      В соответствии с Законом Республики Казахстан от 9 ноября 2004 года "О техническом регулировании" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ :

      1. Утвердить прилагаемый Технический регламент "Требования к сигнальным цветам, разметкам и знакам безопасности на производственных объектах".

      2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении шести месяцев со дня его первого официального опубликования.

Премьер-Министр


Республики Казахстан

К. Масимов


  Утвержден
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 29 августа 2008 года N 803

Технический регламент
"Требования к сигнальным цветам, разметкам и знакам
безопасности на производственных объектах"
1. Область применения

      1. Настоящий Технический регламент "Требования к сигнальным цветам, разметкам и знакам безопасности на производственных объектах" (далее - Технический регламент) разработан в целях реализации Законов Республики Казахстан: от 22 ноября 1996 года "О пожарной безопасности", от 3 апреля 2002 года "О промышленной безопасности на опасных производственных объектах", от 28 февраля 2004 года "О безопасности и охране труда", от 9 ноября 2004 года "О техническом регулировании".

      2. Требования настоящего Технического регламента распространяются на сигнальные цвета, разметки и знаки безопасности, предназначенные для обеспечения требований безопасности на производственных и других объектах (далее - объектах).

      3. Настоящий Технический регламент не распространяется на следующие виды продукции:

      1) цвета, применяемые для световой сигнализации всех видов транспорта, транспортных средств и дорожного движения;

      2) цвета, знаки и маркировочные щитки баллонов, трубопроводов, емкостей для хранения и транспортирования газов и жидкостей;

      3) дорожные знаки и разметку, путевые и сигнальные знаки железных дорог, знаки для обеспечения безопасности движения всех видов транспорта (кроме знаков безопасности для подъемно-транспортных механизмов, внутризаводского, пассажирского и общественного транспорта);

      4) знаки и маркировку опасных грузов, грузовых единиц, требующих специальных условий транспортирования и хранения;

      5) знаки электротехники.

2. Термины и определения

      4. В настоящем Техническом регламенте применяются термины и определения, указанные в Законах Республики Казахстан "О техническом регулировании", "О пожарной безопасности", "О безопасности и охране труда", а также следующие термины с соответствующими определениями:

      1) длительность послесвечения - время, в течение которого яркость свечения фотолюминесцентных знаков безопасности, сигнальной разметки и материалов после отключения источников света снижается до значения, превышающего порог чувствительности органа зрения в 100 раз (0,3 мкд/м 2 );

      2) дополнительный знак (табличка) - знак, используемый вместе с одним из знаков безопасности и содержащий дополнительную информацию;

      3) знак безопасности - цветографическое изображение определенной геометрической формы с использованием сигнальных и контрастных цветов, графических символов и (или) поясняющих надписей, предназначенных для предупреждения людей о непосредственной или возможной опасности, запрещения, предписания или разрешения определенных действий, а также информации о расположении объектов и средств, использование которых исключает или снижает воздействие опасных и (или) вредных факторов;

      4) знак пожарной безопасности - знак безопасности, предназначенный для регулирования поведения человека в целях предотвращения возникновения пожара, а также для обозначения мест нахождения средств противопожарной защиты и оповещения, предписания, разрешения или запрещения определенных действий при возникновении пожара;

      5) исходная ось - определенный отрезок прямой, одним из концов которого является исходный центр и который используется для определения угла наклона световозвращающего устройства;

      6) контрастный цвет - цвет для усиления зрительного восприятия и выделения на окружающем фоне знаков безопасности и сигнальной разметки, выполнения графических символов и поясняющих надписей;

      7) коэффициент световозвращения, (R'), - отношение силы света I , отраженного световозвращающим материалом в направлении, противоположном направлению падения света, к освещенности поверхности Е | по нормали и освещенной площади поверхности А ;

      8) коэффициент яркости - соотношение между яркостью элемента поверхности и яркостью в случае идеального отражения или идеального рассеивателя при одинаковых условиях освещенности и наблюдения;

      9) люминесценция - свечение (излучение света) материала, находящегося в неравновесном (возбужденном) состоянии за счет энергии внешнего воздействия (оптического, механического, электрического и т.п.) или за счет энергии внутреннего происхождения (химические и биохимические реакции и превращения);

      10) несветящийся материал - материал, не обладающий свойством люминесценции и способный отражать (рассеивать) падающий или проникающий на него естественный или искусственный свет без изменения частот составляющих его квантов, но с возможным изменением его спектра;

      11) ось освещения - отрезок прямой, соединяющий исходный центр с источником света;

      12) ось наблюдения - отрезок прямой, соединяющий исходный центр с фотометрической головкой;

      13) показатель липкости - время, в течение которого происходит расклеивание клеевого слоя материала на длине 100 мм;

      14) световозвращение - отражение, при котором излучаемый свет возвращается в направлениях, близким тем, по которым он исходил, причем данное свойство должно сохраняться при широком диапазоне направлений первоначального излучения;

      15) светящийся материал - материал, обладающий свойством люминесценции;

      16) световозвращающий материал - материал, имеющий в своем составе оптические элементы (сферические или плоскогранные), которые отражают (возвращают) падающий на них свет в направлениях, близких к направлению падения света;

      17) светофильтрующие пленки - бесцветные и цветные пленки в стандартной гамме цветов на акриловой основе, имеющие светопроницаемую структуру и снабженные прозрачным клеевым слоем самоклеющегося типа, предназначенные для формирования цветографического изображения и его защиты от природного и физического воздействия;

      18) сигнальный цвет - цвет, предназначенный для привлечения внимания людей к непосредственной или возможной опасности, рабочим узлам оборудования, машин, механизмов и (или) элементам конструкции, которые могут являться источниками опасных и (или) вредных факторов, пожарной технике, средствам противопожарной и иной защиты, знакам безопасности и сигнальной разметке;

      19) сигнальная разметка - цветографическое изображение с использованием сигнальных и контрастных цветов, нанесенное на поверхности, конструкции, стены, перила, оборудование, машины, механизмы (или их элементы), ленты, цепи, столбики, стойки, заградительные барьеры и щиты, в целях обозначения опасности, а также для указания и информации;

      20) стойкие красители - специальные чернила, имеющие стандартные цвета, соответствующую долговечность, цветостойкость, прочность, предназначенные для нанесения цветографического изображения;

      21) угол наблюдения, ( а ) - угол, образуемый осью освещения и осью наблюдения;

      22) угол освещения (падения), ( в ) - угол, образуемый осью освещения и исходной осью;

      23) фотолюминесценция - люминесценция, возбуждаемая воздействием внешних квантов света, при которой частоты квантов и спектр излучаемого света изменяются по сравнению с частотами квантов и спектром возбуждающего света;

      24) фотолюминесцентный материал - материал, обладающий свойством фотолюминесценции, которая может проявляться как во время возбуждения, так и в течение некоторого времени после окончания возбуждения светом естественного или искусственного происхождения;

      25) цвет послесвечения - цвет фотолюминесцентных знаков безопасности, сигнальной разметки и материалов после отключения источников света;

      26) цветовая граница (граница цветовой области) - прямая линия на хроматической диаграмме разделяющая область разрешенного (к использованию) цвета от неразрешенного;

      27) яркостный контраст, ( k ) - отношение яркости контрастного цвета к яркости сигнального цвета.

3. Условия обращения продукции на рынке
Республики Казахстан

      5. Сигнальные цвета, разметки и знаки безопасности должны применяться на объектах для привлечения внимания людей к опасности, опасной ситуации, предостережения опасности, сообщения о возможном исходе в случае пренебрежения опасностью, предписания или требования определенных действий, а также для сообщения необходимой информации.

      6. Выбор вида, размера, порядок применения, количество, места установки и расположения сигнальной разметки и знаков безопасности должны соответствовать требованиям настоящего Технического регламента, а также государственным, межгосударственным, международным стандартам, разрешенным для применения на территории Республики Казахстан, строительных и санитарно-эпидемиологических правил и норм, правил безопасности и охраны труда, пожарной безопасности, утвержденных в установленном порядке.

      7. Изготовитель, уполномоченный (представитель), импортер обязан:

      1) перед реализацией сигнальной разметки и знаков безопасности обеспечить их сопроводительной документацией (инструкцией по использованию, паспортом качества, сертификатом соответствия, деклараций о соответствии, технической или нормативной документацией), необходимой для оценки возможных рисков причинения вреда и принятия, соответствующих мер безопасности;

      2) состав сопроводительной документации при реализации сигнальной разметки и знаков безопасности определяется от вида продукции или объекта, на котором она должна размещаться;

      3) при поставке на рынок Республики Казахстан сигнальной разметки и знаков безопасности информировать продавцов о порядке действий при их реализации, проверять жалобы потребителей;

      4) информировать соответствующие органы государственного контроля о выявленных после реализации потенциально опасной продукции, с целью принятия мер для предупреждения потребителей.

      8. Продавец, реализующий сигнальные разметки и знаки безопасности обязан:

      1) реализовывать только безопасные изделия и конструкции, с не истекшими сроками их хранения или годности, ненарушенной тарой и упаковкой, а также полным комплектом эксплуатационной документации;

      2) не реализовывать сигнальные разметки и знаки безопасности, в случае появления информации от изготовителя, потребителя или органов государственного контроля о несоответствии конкретных материалов, изделий и конструкций установленным в Техническом регламенте требованиям безопасности;

      3) обеспечивать консультацию потребителей о правилах безопасного использования сигнальной разметки и знаков безопасности в объеме инструкции по их применению.

      9. Сигнальная разметка и знаки безопасности должны поставляться на рынок Республики Казахстан, и вводится в эксплуатацию только в том случае, если они не наносят вред здоровью человека, животным, растениям и окружающей среде.

      10. Сигнальная разметка и знаки безопасности должны соответствовать требованиям настоящего регламента, о чем должно быть указано в сопроводительной документации.

      11. В состав сопроводительной документации должны быть включены:

      1) инструкция по эксплуатации, содержащая сведения: об изготовителе сигнальной разметки и знаков безопасности, по эксплуатации или использования продукции, дате их изготовления, срока эксплуатации, электрической схеме соединений (электрической разводки);

      2) копии сертификатов соответствия, выданных на типовой комплект продукции.

      12. Состав сопроводительных документов может быть изменен в зависимости от вида продукции или объекта, на котором она размещается.

      13. Работодатель или администрация объекта обязаны:

      1) определить на объекте виды и места опасности исходя из условий обеспечения безопасности;

      2) обозначать виды и места опасности, а также возможные опасные ситуации сигнальными цветами, разметками и знаками безопасности;

      3) определить виды соответствующих знаков безопасности (при необходимости поясняющие надписи на знаках безопасности);

      4) определить размеры, виды, исполнение, степень защиты и места размещения сигнальной разметки и знаков безопасности;

      5) обозначить с помощью знаков безопасности места размещения средств личной безопасности и средств, способствующих сокращению возможного материального ущерба в случаях возникновения пожара, аварий или других чрезвычайных ситуаций.

      14. Места размещения (установки) и размеры знаков безопасности на оборудовании, машинах и механизмах должны предусматриваться в технической документации на продукцию.

      15. Размещение (установка) сигнальной разметки и знаков безопасности на оборудовании, машинах и механизмах выполняет предприятие-изготовитель.

      Размещение (установка) дополнительных знаков безопасности на оборудовании, машинах, механизмах, находящихся в эксплуатации, осуществляет эксплуатирующая организация.

      На участках или в помещениях объекта, временно отнесенные к опасным, устанавливаются переносные знаки безопасности, которые убирают по мере истечения времени о необходимости их применения.

      16. После реконструкции объекта и (или) производственного процесса цвета сигнальные, разметки и знаки безопасности должны соответствовать требованиям настоящего Технического регламента.

4. Требования к безопасности продукции
4.1. Общие требования

      17. Сигнальная разметка и знаки безопасности при эксплуатации не должны наносить повреждений здоровью людей, оборудованию, внутризаводскому транспорту в случаях падения или наезда.

      18. Для материалов, используемых при изготовлении сигнальной разметки и знаков безопасности, должны определяться показатели пожарной опасности (для полимерных пленок и пластиков) в соответствии с требованиями государственных, межгосударственных, международных стандартов, разрешенных для применения на территории Республики Казахстан.

      19. Сигнальная разметка и знаки безопасности с внешним или внутренним электрическим освещением должны быть выполнены с соблюдением требований электробезопасности, а также "Правил устройства электрооборудования Республики Казахстан " (далее - ПУЭ).

      20. Знаки безопасности и сигнальная разметка, выполненные во взрывозащищенном исполнении должны соответствовать требованиям главы 7.3 ПУЭ, а в пожаробезопасном исполнении требованиям главы 7.4 ПУЭ.

      21. Материалы, применяемые для изготовления сигнальной разметки и знаков безопасности должны обладать электростатическими свойствами, исключающими или предупреждающими возникновение разрядов статического электричества, способных стать источником зажигания или взрыва.

      22. Сигнальная разметка и знаки безопасности при эксплуатации и соблюдении правил безопасности и охраны труда на местах не должны выделять в окружающую среду токсические и вредные для здоровья людей вещества.

      23. Выделение вредных для здоровья людей элементов не должно превышать значений, приведенных в государственных, межгосударственных, международных стандартов, разрешенных для применения на территории Республики Казахстан.

      24. Материалы, используемые для изготовления сигнальной разметки и знаков безопасности, по показателям безопасности должны соответствовать санитарно-эпидемиологическим правилам и нормам, а также нормативным документам в области пожарной безопасности .

      25. Предельно допустимые концентрации вредных веществ в воздухе рабочей зоны при производстве знаков безопасности не должны превышать требований государственных, межгосударственных, международных стандартов, разрешенных для применения на территории Республики Казахстан.

      26. Требования к безопасности оборудования, используемого для производства сигнальной разметки и знаков безопасности должны соответствовать требованиям государственных, межгосударственных, международных стандартов, разрешенных для применения на территории Республики Казахстан.

4.2. Требования к сигнальным цветам

      27. Настоящий Технический регламент устанавливает следующие сигнальные цвета: красный, желтый, зеленый, синий.

      Для усиления зрительного восприятия цветографических изображений знаков безопасности и сигнальной разметки сигнальные цвета следует применять в сочетании с контрастными цветами - белым или черным.

      Контрастные цвета необходимо использовать для выполнения графических символов и поясняющих надписей.

      Смысловое значение, область применения сигнальных цветов и соответствующие им контрастные цвета приведены в приложении 1 Технического регламента.

      28. Назначение и правила применения сигнальных цветов.

      1) сигнальные цвета должны применяться для:

      обозначения поверхностей, конструкций (или элементов конструкций), приспособлений, узлов и элементов оборудования, машин и механизмов, которые могут служить источниками опасности для людей, поверхности ограждений и других защитных устройств и систем блокировок;

      обозначения пожарной техники, инвентаря, средств противопожарной и индивидуальной защиты, их элементов, нахождения кнопок ручного пуска установок пожарной автоматики, систем противодымной защиты и средств самоспасания;

      знаков безопасности, сигнальной разметки, планов эвакуации, и других визуальных средств обеспечения безопасности;

      светящихся (световых) средств безопасности (сигнальные лампы, табло);

      обозначения пути эвакуации.

      2) красный сигнальный цвет должен применяться для:

      обозначения отключающих устройств механизмов и машин, в том числе аварийных;

      внутренних поверхностей крышек (дверей) шкафов с открытыми токоведущими элементами оборудования, машин и механизмов;

      рукояток кранов, кнопок, рубильников систем аварийного (принудительного) сброса давления, дымо- и теплоудаления;

      корпусов масляных выключателей, находящихся в рабочем состоянии под напряжением;

      обозначения различных видов пожарной техники, средств противопожарной защиты, их элементов, требующих оперативного опознания (пожарные машины, наземные части гидрант-колонок, огнетушители, баллоны, устройства ручного пуска систем (установок) пожарной автоматики, средств оповещения, телефоны прямой связи с противопожарной службой, насосы, пожарные стенды, бочки для воды, ящики для песка, а также ведра, лопаты и топоры);

      окантовки пожарных щитов белого цвета для крепления пожарного инструмента и огнетушителей. Ширина окантовки должна быть в пределах от 30 мм до 100 мм;

      орнаментовки элементов строительных конструкций (стен, колонн) в виде отрезка горизонтально расположенной полосы для обозначения мест нахождения огнетушителя, установки пожаротушения с ручным пуском, кнопки пожарной сигнализации;

      ширина полос должна быть в пределах от 150 мм до 300 мм. Полосы должны располагаться в верхней части стен и колонн на высоте, удобной для зрительного восприятия с рабочих мест и проходов;

      сигнальных ламп и табло с информацией "Тревога", "Неисправность", извещающая о нарушении технологического процесса или нарушении условий безопасности;

      обозначения захватных устройств, промышленных установок и промышленных роботов;

      обозначения временных ограждений или элементов временных ограждений, устанавливаемых на границах опасных зон, участков, территорий, ям, котлованов, временных ограждений мест химического, бактериологического и радиационного загрязнения, а также ограждений других мест, зон, участков, вход на которые временно запрещен;

      запрещающих знаков безопасности и знаков пожарной безопасности, содержащих информацию о месте нахождения средств пожаротушения, спасения людей при пожаре, включения установок (систем) пожарной автоматики, ручных пожарных извещателей и источников противопожарного водоснабжения.

      3) не допускается использовать красный сигнальный цвет:

      для обозначения стационарно устанавливаемых средств противопожарной защиты (их элементов), не требующих оперативного опознавания (пожарные извещатели, трубопроводы сети противопожарного водоснабжения, оросители установок пожаротушения);

      на пути эвакуации во избежание путаницы и замешательства (кроме запрещающих знаков безопасности и знаков пожарной безопасности).

      4) желтый сигнальный цвет должен применятся для:

      обозначения элементов строительными и иных конструкций, которые могут явиться причиной получения травм работающими: низких балок, выступов и перепадов в плоскости пола, малозаметных ступеней, пандусов, мест, в которых существует опасность падения (кромки погрузочных платформ, грузовых поддонов, не огражденных площадок, люков, проемов и т.д.), сужений проездов, малозаметных распорок, узлов, колонн, стоек и опор в местах интенсивного движения внутризаводского транспорта;

      обозначения узлов и элементов оборудования, машин и механизмов, неосторожное обращение с которыми представляет опасность для людей, открытых движущихся узлов, кромок оградительных устройств, не полностью закрывающих ограждений движущихся элементов (шлифовальных кругов, фрез, зубчатых колес, приводных ремней и цепей), ограждающих конструкций площадок для работ, проводимых на высоте, а также постоянно подвешенных к потолку или стенам технологической арматуры и механизмов, выступающих в рабочее пространство;

      обозначения опасных при эксплуатации элементов транспортных средств, подъемно-транспортного оборудования и строительно-дорожных машин, площадок грузоподъемников, бамперов и боковых поверхностей электрокар, погрузчиков, тележек, поворотных платформ и боковых поверхностей стрел экскаваторов, захватов и площадок автопогрузчиков, рабочих органов сельскохозяйственных машин, элементов грузоподъемных кранов и обойм грузовых крюков;

      подвижных монтажных устройств, их элементов и элементов грузозахватных приспособлений, подвижных частей кантователей, траверс, подъемников, подвижных частей монтажных вышек и лестниц;

      внутренних поверхностей крышек, дверец, кожухов и других ограждений, закрывающих места расположения движущихся узлов и элементов оборудования, машин, механизмов, требующих периодического доступа для контроля, ремонта и регулировки;

      постоянных и временных ограждений или элементов ограждений, устанавливаемых на границах опасных зон, участков, территорий: у проемов, ям, котлованов, выносных площадок, постоянных ограждений лестниц, балконов, перекрытий и других мест, в которых возможно падение с высоты;

      обозначения емкостей и технологического оборудования, содержащих опасные или вредные вещества;

      обозначения площадей, которые должны быть всегда свободными на случай эвакуации (площадки у эвакуационных выходов и подходы к ним, возле мест подачи пожарной тревоги, возле мест подхода к средствам противопожарной защиты, средствам оповещения, пунктам оказания первой медицинской помощи, пожарным лестницам);

      предупреждающих знаков безопасности.

      Для строительно-дорожных машин и подъемно-транспортного оборудования, которые могут находиться на проезжей части, допускается применять предупреждающую окраску в виде наклонных под углом 45 о чередующихся полос красного сигнального и белого, желтого сигнального и черного цветов при соотношении ширины полос от 1:1 до 1,5:1.

      В случае, когда они могут находиться на проезжей части в темное время суток, необходимо применять предупреждающее обозначение с помощью световозвращающих материалов в виде наклонных под углом 45 о чередующихся полос красного сигнального и белого, желтого сигнального и черного цветов при соотношении ширины полос от 1:1 до 1,5:1.

      Ширина полос устанавливается в зависимости от условий наиболее естественного (привычного) и свободного зрительного восприятия.

      5) синий сигнальный цвет должен применяться для:

      окрашивания светящихся (световых) сигнальных индикаторов и других сигнальных устройств указательного или разрешающего назначения;

      предписывающих и указательных знаков безопасности.

      6) зеленый сигнальный цвет должен применяться для обозначения:

      безопасности (безопасных мест, зон, безопасного состояния);

      мест расположения декомпрессионных камер, сигнальных ламп, извещающих о нормальном режиме работы оборудования и состоянии технологических процессов;

      пути эвакуации;

      выходов на световых табло с белой надписью "ШЫҒУ", "ВЫХОД", "EXIT" или светильников;

      эвакуационных знаков безопасности и знаков безопасности медицинского и санитарного назначения.

      29. Характеристики сигнальных и контрастных цветов.

      1) сигнальные и контрастные цвета зрительно воспринимаются и воспроизводятся в несветящихся, световозвращающих и фотолюминесцентных материалах, а также в светящихся (световых) объектах (сигнальных источниках света).

      2) колориметрические и фотометрические характеристики сигнальных и контрастных цветов несветящихся, световозвращающих материалов и светящихся объектов должны соответствовать требованиям приложения 2 Технического регламента.

      3) колориметрические и фотометрические характеристики сигнальных и контрастных цветов фотолюминесцентных материалов должны соответствовать требованиям, приведенные в приложении 3 Технического регламента.

      4) для каждого вида материала сигнального или контрастного цвета, используемого для окрашивания поверхностей, узлов и элементов по пункту 29 Технического регламента или изготовления знаков безопасности и сигнальной разметки следует разрабатывать контрольные (эталонные) образцы данного материала в соответствии с требованиями приложений 2 и 3 Технического регламента и устанавливать допустимые отклонения цвета с учетом блеска, фактуры поверхности и химического состава материала.

      5) при разработке контрольных (эталонных) образцов и воспроизведении (реализации) сигнальных и контрастных цветов в материалах следует использовать рекомендации, приведенные в приложении 4 Технического регламента.

      Контрольные (эталонные) образцы сигнальных и контрастных цветов материалов должны согласовываться и утверждаться в установленном порядке.

4.3. Требования к сигнальным разметкам

      30. Виды и исполнения сигнальной разметки.

      1) сигнальную разметку выполняют в виде чередующихся полос красного и белого, желтого и черного, зеленого и белого сигнальных и контрастных цветов.

      2) сигнальную разметку выполняют на поверхности строительных конструкций, элементов зданий, сооружений, транспортных средств, оборудования, машин, механизмов, а также поверхности изделий и предметов, предназначенных для обеспечения безопасности, в том числе изделий с внешним или внутренним электрическим освещением от автономных или аварийных источников электроснабжения.

      3) сигнальная разметка с внешним или внутренним электрическим освещением для пожароопасных и взрывоопасных помещений должна быть выполнена в пожаробезопасном и взрывозащищенном исполнении соответственно, а для взрывопожароопасных помещений - во взрывозащищенном исполнении.

      4) сигнальную разметку выполняют с применением фотолюминесцентных, световозвращающих и несветящихся материалов или их комбинации.

      5) рекомендации по применению материалов для изготовления сигнальной разметки приведены в приложении 5 Технического регламента.

      6) сигнальная разметка, предназначенная для размещения в производственных условиях, содержащих агрессивные химические среды, должна выдерживать воздействие газообразных, парообразных и аэрозольных химических сред.

      31. Назначение и правила применения сигнальной разметки.

      1) красно-белую и желто-черную сигнальную разметку следует применять в целях обозначения:

      опасности столкновения с препятствиями, опасности поскользнуться и упасть;

      опасности оказаться в зоне возможного падения груза, предметов, обрушении конструкции и ее элементов;

      опасности оказаться в зоне химического, бактериологического, радиационного или иного загрязнения территории (участков);

      контрольно-пропускных пунктов опасных производств и других мест, вход на которые запрещен для посторонних лиц;

      мест ведения пожароопасных, аварийных, аварийно-спасательных, ремонтных, строительных и других специальных работ;

      строительных и архитектурных элементов (колонн, углов и выступов), узлов и элементов оборудования, машин, механизмов, арматуры, выступающих в рабочую зону или пространство, где могут находиться люди;

      границ полосы движения (например, переходы для работающих в зоне ведения строительных работ, движении транспортных средств в зоне ведения дорожных работ);

      площадей, конструкций, зон и соответствовать требованиям пункта 29 Технического регламента;

      узлов и элементов оборудования, машин, механизмов в соответствии с требованиями пункта 29 Технического регламента;

      границ мест проведения спортивных соревнований (велотреков, автомобильных и лыжных трасс) или зрелищных мероприятий;

      2) если препятствия и места опасности существуют постоянно, то они должны быть обозначены сигнальной разметкой с чередующимися желто-черными полосами, если препятствия и места опасности носят временный характер, например при дорожных, строительных и аварийно-спасательных работах, то опасность должна быть обозначена сигнальной разметкой с чередующимися красно-белыми полосами;

      3) запрещается применение сигнальной разметки с чередующимися красно-белыми полосами на пути эвакуации;

      4) обозначать и ограждать опасные зоны с радиационными и условно радиационными загрязнениями следует в соответствии с требованиями настоящего Технического регламента, а также государственным, межгосударственным, международным стандартам, разрешенным для применения на территории Республики Казахстан;

      5) зелено-белую сигнальную разметку следует применять для обозначения границ полосы безопасного движения и указания направления движения по пути эвакуации (например, направляющие линии в виде "елочки").

      32. Цветографическое изображение и размеры сигнальной разметки.

      1) полосы сигнального и контрастного цветов могут располагаться на сигнальной разметке прямо (вертикально или горизонтально), наклонно под углом 45 о или зигзагообразно в виде "елочки";

      2) примеры расположения чередующихся полос сигнального и контрастного цветов на сигнальной разметке приведены в приложении 6 Технического регламента;

      3) доля красного, желтого или зеленого сигнального цвета от общей площади полосы должна составлять не менее 50 %. Соотношение ширины полос красного и белого, желтого и черного, зеленого и белого цветов должно составлять от 1:1 до 1,5:1 соответственно;

      4) ширина полосы сигнального цвета s должна быть в пределах от 20 мм. до 500 мм;

      5) поперечный размер сигнальной разметки f (ширина или диаметр) - не менее 20 мм.;

      6) ширину полосы сигнального цвета S и поперечный размер сигнальной разметки f следует выбирать с учетом:

      вида и исполнения сигнальной разметки;

      размера объекта или места размещения;

      расстояния, с которого сигнальная разметка должна быть достаточно видима и опознана по своему смысловому значению.

      7) предельные отклонения размеров S и f должны быть не более + 3 %.

4.4. Требования к знакам безопасности

      33. Знаки безопасности подразделяются на основные, дополнительные, комбинированные и групповые.

      Основные знаки безопасности содержат однозначное смысловое выражение требований по обеспечению безопасности. Основные знаки используют самостоятельно или в составе комбинированных и групповых знаков безопасности.

      Дополнительные знаки безопасности содержат поясняющую надпись, их используют в сочетании с основными знаками.

      Комбинированные и групповые знаки безопасности состоят из основных и дополнительных знаков и являются носителями комплексных требований по обеспечению безопасности.

      34. Виды и исполнения знаков безопасности.

      1) знаки безопасности по видам применяемых материалов должны быть фотолюминесцентными, световозвращающими, с внутренней подсветкой или несветящимися, в зависимости от условий их установки: вида опасности, возможных опасных ситуаций и условий обеспечения безопасности: места размещения знака, уровня освещенности в течение суток, вида знака безопасности;

      2) рекомендации по применению материалов для изготовления знаков безопасности приведены в приложении 5 Технического регламента;

      3) фотолюминесцентные знаки безопасности должны выполняться из фотолюминесцентных материалов (или с одновременным использованием фотолюминесцентных и несветящихся материалов), зрительно восприниматься светящимися в темноте после прекращения действия естественного или искусственного света и не светиться при рассеянном освещении;

      4) фотолюминесцентные знаки безопасности должны применяться в местах где возможно аварийное отключение источников света, при обеспечении на протяжении суток минимального уровня освещенности 25 лк поверхности знака при помощи естественного освещения и внешней подсветки электрическими светильниками, а также в качестве элементов фотолюминесцентных эвакуационных систем для обеспечения самостоятельного выхода людей из опасных зон в случае возникновения аварий, пожара или других чрезвычайных ситуаций;

      5) знаки безопасности с внутренней подсветкой должны применяться в условиях отсутствия или недостаточного освещения, как в случае знаков для обозначения эвакуационных выходов из зрительных залов и других мест, где отсутствует освещение;

      знаки безопасности с внутренней подсветкой должны быть подключены к аварийному или автономному источнику электроснабжения;

      6) знаки пожарной безопасности, (приложение 12 Технического регламента), установленные на путях эвакуации, эвакуационные знаки безопасности (приложение 13 Технического регламента), а также знак безопасности медицинского и санитарного значения (код И.2-01 приложения 13 Технического регламента) должны быть выполнены с внешним или внутренним освещением поверхности, подключенным к аварийному или автономному источнику электроснабжения; с применением фотолюминесцентных материалов или с использованием фотолюминесцентных символов и поясняющих надписей на световозвращающем материале.

      Для указания направления пути эвакуации допускается применять стрелки из фосфоресцирующего материала;

      7) световозвращающие знаки безопасности выполняют из световозвращающих материалов (или с одновременным использованием световозвращающих и несветящихся материалов), они зрительно воспринимаются светящимися при освещении их поверхности пучком (лучом) света, направленным со стороны наблюдателя, и несветящимися - при освещении их поверхности ненаправленным со стороны наблюдателя светом (например, при общем освещении);

      8) световозвращающие материалы для изготовления знаков безопасности и сигнальной разметки должны быть следующих типов:

      1 типа - пленки со средней интенсивностью световозвращения, имеющие оптическую систему из сферических линз (микростеклошариков), закрытых прозрачным полимерным слоем с гладкой наружной поверхностью;

      2 типа - пленки с высокой интенсивностью световозвращения, имеющие оптическую систему из сферических линз (микростеклошариков), заключенных в капсулы и закрытых прозрачным полимерным слоем с гладкой наружной поверхностью;

      3 типа - пленки, имеющие оптическую систему в виде плоскогранных призматических линз, закрытых прозрачным полимерным слоем с гладкой наружной поверхностью. Материалы 3 типа должны характеризоваться высокими коэффициентами световозвращения.

      9) изображения внешнего вида покрытий 2 и 3 типа приведены в приложении 7 Технического регламента;

      10) световозвращающие материалы должны применяться:

      для знаков безопасности и сигнальной разметки при наличии возможности аварийного отключения света, отсутствии аварийных или автономных источников электроснабжения;

      для знаков безопасности и сигнальной разметки при неблагоприятных условиях видимости в течение суток (при освещенности не более 150 лк);

      для знаков безопасности и сигнальной разметки наружного размещения;

      для производства элементов временных ограждений, устанавливаемых на границах опасных зон, ям, котлованов, мест химического, бактериологического и радиационного загрязнения, а также других участков, вход на которые временно запрещен;

      для предупреждающих знаков безопасности и знаков пожарной безопасности;

      для обозначения строительных конструкций, таких как колонн, стоек, опор, проездов в местах движения внутризаводского, погрузочного или иного транспорта;

      для обозначения опасных при эксплуатации элементов транспортных средств;

      для строительно-дорожных машин и подъемно-транспортного оборудования;

      в местах проведения работ с использованием индивидуальных источников света (туннели, шахты и метро);

      для знаков безопасности, дополнительных знаков и сигнальной разметки в аэропортах.

      11) несветящиеся знаки безопасности выполняют из несветящихся материалов, они зрительно воспринимаются за счет рассеяния падающего на них естественного или искусственного света;

      12) знаки безопасности, изготовленные с применением несветящихся материалов, следует применять только в условиях хорошего и достаточного освещения в течение суток (уровень освещенности более 150 лк).

      35. Знаки безопасности по конструктивному исполнению должны быть плоскими или объемными.

      Плоские знаки безопасности должны изготавливаться с изображением как с одной (односторонние), так и с обеих сторон (двусторонние).

      Объемные знаки должны иметь два и более цветографических изображений на сторонах соответствующего многогранника (например, на сторонах тетраэдра, пирамиды, куба, октаэдра, призмы или параллелепипеда).

      Цветографическое изображение объемных знаков должно наблюдаться с двух и более различных направлений.

      Объемные знаки безопасности должны быть с внешним или внутренним электрическим освещением поверхности (подсветкой).

      Знаки безопасности с внешним или внутренним освещением должны быть подключены к аварийному или автономному источнику электроснабжения.

      Плоские и объемные знаки безопасности наружного размещения должны освещаться от сети наружного электроснабжения.

      36. В качестве материала-носителя, на поверхность которого наносят цветографическое изображение знака безопасности, допускается использовать металлы, пластики, силикатное или органическое стекло, и другие материалы.

      37. Знаки с внешним или внутренним электрическим освещением для пожароопасных и взрывоопасных помещений должны быть выполнены в пожаробезопасном и взрывозащищенном исполнении соответственно, а для взрывопожароопасных помещений - во взрывозащищенном исполнении.

      38. Степень защиты знаков безопасности должна соответствовать категории мест их размещения по взрыво- и пожароопасности в соответствии с требованиями ПУЭ.

      39. Знаки безопасности, предназначенные для размещения в производственных условиях, содержащих агрессивные химические среды, должны выдерживать воздействие газообразных, парообразных и аэрозольных химических сред.

      40. Поясняющие надписи должны выполняться на государственном, русском или английском языках.

      41. Правила применения знаков безопасности.

      1) знаки безопасности должны быть расположены с соблюдением следующих требований:

      нахождение в поле зрения людей, для которых он предназначен, при условиях наиболее естественного и свободного зрительного восприятия окружающей среды;

      хорошая видимость на окружающем его фоне при естественном и (или) искусственном освещении;

      не отвлекать внимания и не создавать неудобств при выполнении людьми своей профессиональной или иной деятельности;

      не загораживать проход, проезд, не препятствовать перемещению грузов;

      расположение в непосредственной близости от объекта, к которому он относится;

      не загораживаться посторонними предметами и сам по себе не представлять опасности;

      расстояние между одноименными знаками безопасности указывающих, местонахождение эвакуационного выхода, пожарной техники и (или) автоматики, не должно превышать 60 м.;

      2) знаки безопасности, размещенные на воротах и на (над) входных (ми) дверях (ми) помещений, означают, что зона действия этих знаков распространяется на всю территорию и площадь за воротами и дверями.

      Размещение знаков безопасности на воротах и дверях должны выполняться с учетом зрительного восприятия знака не зависело от положения ворот или дверей (открыто, закрыто). Эвакуационные знаки безопасности "Выход" и "Запасный выход" должны размещаться только над дверями, ведущими к выходу.

      Знаки безопасности, установленные у въезда (входа) на объект (участок), должны обозначать о том, что их действие распространяется на объект (участок) в целом.

      В случае соблюдения правил и требований безопасности на отдельных участках и (или) в помещениях, допускается устанавливать для них знаки безопасности, разрешающие выполнение определенных работ (действий, услуг), запрещенных для предприятия (объекта, участка, помещения) в целом.

      При необходимости ограничить зону действия знака безопасности соответствующее указание следует приводить в поясняющей надписи на дополнительном знаке;

      3) ориентацию знаков безопасности в вертикальной плоскости при монтаже (установке) в местах размещения проводят по маркировке верхнего положения знака;

      4) крепление знаков безопасности в местах их размещения допускается осуществлять с помощью винтов, заклепок, клея или других способов и крепежных деталей, обеспечивающих надежное удержание их во время механической уборки помещений и оборудования, а также их защиту от возможного хищения.

      Элементы крепления знаков безопасности, изготовленных с применением световозвращающих материалов не должны повреждать их поверхность и ухудшать установленные настоящим Техническим регламентом характеристики. Допускается использовать нейлоновые шайбы для отделения головок вращающихся крепежных элементов от световозвращающей поверхности.

      42. Основные и дополнительные знаки безопасности.

      Группы основных знаков безопасности.

      1) основные знаки безопасности подразделяются на следующие группы:

      запрещающие знаки;

      предупреждающие знаки;

      знаки пожарной безопасности;

      предписывающие знаки;

      эвакуационные знаки и знаки медицинского и санитарного назначения;

      указательные знаки;

      2) геометрическая форма, сигнальный цвет, смысловое значение основных знаков безопасности должны соответствовать таблице приведенной в приложении 8 Технического регламента.

      43. Цветографическое изображение и размеры основных и дополнительных знаков безопасности.

      1) площадь знаков безопасности ограничивается желтым или белым кантом. Кант применяют для контрастного выделения знаков на окружающем фоне в местах размещения.

      2) основа цветографического изображения и соотношение размеров запрещающих знаков безопасности должны соответствовать рисунку 1 приложения 8 Технического регламента.

      Доля красного сигнального цвета от общей площади запрещающего знака должна составлять не менее 35 %.

      Красная поперечная полоса выполняется под углом 45 о к горизонтали с наклоном слева сверху направо вниз.

      Красная поперечная полоса не должна прерываться графическим символом знака.

      Графический символ должен быть черного цвета.

      Допускается применять запрещающие знаки с поясняющей надписью в центре знака. При этом красную поперечную полосу не наносят. Надпись должна выполняться черным или красным цветом.

      Коды, цветографические изображения, смысловые значения, места размещения (установки) и рекомендации по применению запрещающих знаков безопасности установлены в приложении 9 Технического регламента.

      3) основа цветографического изображения и соотношение размеров предупреждающих знаков безопасности должны соответствовать рисунку 2 приложения 8 Технического регламента.

      Доля желтого сигнального цвета от общей площади знака должна составлять не менее 50 %.

      Графический символ должен быть черного цвета.

      Цвет канта должен быть желтый или белый.

      Коды, цветографические изображения, смысловые значения, места размещения (установки) и рекомендации по применению предупреждающих знаков безопасности установлены в приложении 10 Технического регламента.

      4) основа цветографического изображения и соотношение размеров предписывающих знаков безопасности должны соответствовать рисунку 3 приложения 8 Технического регламента.

      Синий сигнальный цвет должен составлять не менее 50 % общей площади знака.

      Графический символ предписывающих знаков безопасности должен быть белого цвета.

      Коды, цветографические изображения, смысловые значения, места размещения (установки) и рекомендации по применению предписывающих знаков установлены в приложении 11 Технического регламента.

      5) основа цветографического изображения и соотношение размеров знаков пожарной безопасности должны соответствовать рисунку 4 приложения 8 Технического регламента.

      Доля красного сигнального цвета от общей площади знака должна составлять не менее 50 %.

      Графический символ знаков пожарной безопасности должен быть белого цвета.

      На знаках пожарной безопасности допускается наносить поясняющую надпись. Надпись может быть выполнена белым цветом на красном фоне или красным цветом на белом фоне.

      В левой части знака пожарной безопасности прямоугольной формы следует наносить графический символ, обозначающий средство противопожарной защиты (его элементы), а в правой части - поясняющую надпись.

      Коды, цветографические изображения, смысловые значения, места размещения (установки) и рекомендации по применению знаков пожарной безопасности установлены в приложении 12 Технического регламента.

      6) основа цветографического изображения и соотношение размеров эвакуационных знаков безопасности и знаков безопасности медицинского и санитарного назначения должны соответствовать рисунку 5 приложения 8 Технического регламента.

      Доля зеленого сигнального цвета от общей площади знака должна составлять не менее 50 %.

      Графический символ и поясняющая надпись эвакуационных знаков безопасности и знаков безопасности медицинского и санитарного назначения должны быть белого цвета.

      Коды, цветографические изображения, смысловые значения, места размещения (установки) и рекомендации по применению эвакуационных знаков и знаков медицинского и санитарного назначения приведены в приложении 13 Технического регламента.

      7) основа цветографического изображения и соотношение размеров указательных знаков безопасности должны соответствовать рисунку 6 приложения 8 Технического регламента.

      Доля синего сигнального цвета от общей площади знака должна составлять не менее 50 %.

      Графический символ и поясняющая надпись указательных знаков безопасности должны быть белого цвета.

      Коды, цветографические изображения, смысловые значения, места размещения (установки) и рекомендации по применению указательных знаков безопасности приведены в приложении 14 Технического регламента.

      8) основа цветографического изображения и соотношение размеров дополнительных знаков безопасности должны соответствовать рисунку 7 приложения 8 Технического регламента.

      Дополнительные знаки безопасности следует использовать в сочетании с основными знаками безопасности и применять в случаях, когда требуется уточнить, ограничить или усилить действие основных знаков безопасности, а также для информации.

      Дополнительные знаки безопасности допускается располагать ниже или справа, или слева от основного знака безопасности.

      Длина дополнительного знака должна быть не более диаметра или длины соответствующей стороны знака безопасности, при этом между ними должен быть оставлен просвет шириной 0,02 диаметра или стороны знака.

      Форма дополнительных знаков безопасности - прямоугольник; цвет основной поверхности - соответствующий цвету основного знака безопасности, приведенного в таблице приложения 8 Технического регламента или белый; цвет каймы - черный или красный; цвет канта - белый или желтый (для основной поверхности желтого цвета).

      Кайму на дополнительных знаках с красной, синей или зеленой основной поверхностью не наносят.

      Допускается выполнять дополнительные знаки с белой или желтой основной поверхностью без каймы.

      Поясняющая надпись и стрелки должны быть черного цвета (для белой или желтой основной поверхности) и белого цвета (для красной, синей или зеленой основной поверхности).

      9) графический символ и поясняющую надпись на прямоугольных знаках безопасности допускается располагать как горизонтально, так и вертикально относительно стороны b.

      10) допускается выполнять запрещающие знаки, предупреждающие, предписывающие знаки безопасности на поверхности материала - носителя, имеющего форму квадрата. Сторона квадрата должна быть больше или равна:

      диаметру круга d для запрещающих и предписывающих знаков;

      стороне треугольника b для предупреждающих знаков.

      При этом основа цветографического изображения и соотношение размеров знаков безопасности должна соответствовать рисункам 1, 2 и 3 приложения 8 Технического регламента.

      44. Размеры основных знаков безопасности.

      1) высоту знака безопасности H рассчитывается по формуле:

       L

       Н = ----- (1)

       Z

      где L - расстояние опознания знака;

      Z - дистанционный фактор.

      Дистанционный фактор Z зависит от освещенности поверхности знака безопасности и должен соответствовать следующим значениям:

      40 - для нормально освещенных знаков безопасности в условиях естественного или искусственного освещения при освещенности от 150 лк до 300 лк;

      65 - для знаков безопасности при освещенности от 300 лк до 500 лк;

      25 - для знаков безопасности при освещенности от 30 лк до 150 лк.

      Усредненные размеры основных знаков безопасности при нормальном естественном или искусственном освещении (при Z = 40) и для требуемого расстояния опознания L , до 25 м приведены в таблице 1 приложения 15 Технического регламента.

      2) размеры дополнительных знаков безопасности должны соответствовать размерам основных знаков безопасности, которые они дополняют.

      Допускается увеличивать высоту дополнительных знаков в зависимости от числа строк надписи.

      3) размеры световозвращающих и фотолюминесцентных знаков безопасности должны составлять не менее 125 % усредненного размера нормально освещенных знаков безопасности, приведенного в таблице 1 приложения 15 Технического регламента.

      4) знаки безопасности с внешним или внутренним электрическим освещением с минимальной освещенностью (или яркостью) поверхности более 500 лк должны иметь удвоенный дистанционный фактор по сравнению с нормально освещенными знаками, а также удвоенное расстояние опознавания по сравнению со значениями, приведенными в таблице 1 приложения 15 Технического регламента. Размер указанных знаков безопасности допускается уменьшать в два раза по сравнению с размером нормально освещенных знаков.

      5) допускается применять знаки безопасности больших размеров. Размеры знаков в этом случае должны определяться по формуле (1) с учетом дистанционного фактора Z и расстояния опознания L .

      6) номера и размеры запрещающих и предупреждающих знаков безопасности для оборудования, машин и механизмов должны соответствовать значениям, приведенным в таблице 2 приложения 15 Технического регламента.

      7) предельные отклонения всех размеров знаков безопасности должны составлять не более + 2 %.

      8) допускается скруглять углы знаков безопасности.

      Радиусы скругления углов должны быть не более:

      на знаках треугольной формы - 0,05 b ;

      где, b - сторона треугольника.

      на знаках квадратной формы - 0,04 а ;

      где, а - сторона квадрата.

      на знаках прямоугольной формы - 0,02 а ;

      где, а - меньшая сторона прямоугольника.

      45. Комбинированные и групповые знаки безопасности.

      1) комбинированные знаки безопасности должны иметь прямоугольную форму и содержать одновременно основной знак безопасности и дополнительный знак с поясняющей надписью.

      Цвет прямоугольного блока комбинированного знака - белый.

      Цвет фона поясняющей надписи - белый или цвета основного знака безопасности.

      Цвет поясняющей надписи - черный для белого или желтого фона; красный для белого фона; белый для красного, синего или зеленого фона.

      Цвет каймы - черный или красный.

      Цвет канта - белый.

      2) групповые знаки, содержащие на одном прямоугольном блоке два или более основных знака безопасности с соответствующими поясняющими надписями, следует применять для одновременного изложения комплексных требований и мер по обеспечению безопасности.

      Цвет поверхности прямоугольного блока групповых знаков - белый.

      Цвет фона надписи - белый или цвета основного знака безопасности.

      Цвет надписи - черный или цвета основного знака безопасности.

      Цвет каймы - черный или красный.

      Цвет канта - белый.

      3) размеры каймы и канта у групповых и комбинированных знаков безопасности должны быть такими же, как у дополнительных знаков безопасности в соответствии с рисунком 7 приложения 8 Технического регламента. Допускается применять комбинированные и групповые знаки без каймы.

      4) комбинированные знаки, предназначенные для указания направления движения должны состоять из основного знака безопасности и знака направляющей стрелки (или знака направляющей стрелки с поясняющей надписью).

      Основной знак безопасности в этом случае может быть представлен:

      эвакуационными знаками для указания направления движения к эвакуационному выходу;

      знаками медицинского и санитарного назначения для указания направления движения к местам размещения аптечек первой медицинской помощи, противопожарных средств, предназначенных для эвакуации людей, медицинских кабинетов;

      знаками пожарной безопасности для указания мест нахождения средств противопожарной защиты, их элементов;

      указательными знаками.

      5) смысловые комбинации знаков, предназначенные для указания направления движения к эвакуационному выходу, средствам противопожарной защиты, месту сбора и средствам оказания первой медицинской помощи приведены на рисунке приложения 16 Технического регламента. Знаки следует устанавливать в положениях, соответствующих направлению движения.

      46. Требования к изображению графических символов знаков безопасности.

      1) графические символы знаков безопасности должны отображать информацию в целях обеспечения безопасности с помощью изобразительных средств и дополняться, при необходимости, деталями для обозначения опасности или расширения области применения знака.

      Графические символы должны условно изображать характерные опознавательные признаки различных объектов, опасные и вредные факторы;

      2) изображения графических символов знаков безопасности должны быть простыми и понятными;

      3) графические символы должны обеспечивать быстрое и с высокой точностью опознание своего смыслового значения и смыслового значения знака безопасности, для чего необходимо руководствоваться следующими принципами:

      определенному смысловому значению символа должно соответствовать только одно графическое изображение, необходимо сводить варианты символов с похожим изображением к одному символу с тем, чтобы исключить возможность путаницы;

      символы, имеющие различные смысловые значения, не должны быть похожими;

      не допускается нарушать естественные пропорции графического изображения;

      силуэтное изображение признака объекта или фактора должно быть предпочтительнее контурного изображения;

      исключать варианты с авторскими изображениями, торговыми знаками и логотипами;

      не допускается изображать кровь.

      4) при использовании графических символов с изображением фигуры человека или отдельных частей человеческого тела необходимо изображать на знаке безопасности ту часть тела, которая подвергается опасности;

      5) увеличение цветографических изображений символов и знаков безопасности следует проводить с помощью компьютерной техники, фотографическим методом или с помощью квадратной модульной сетки. Сторона квадрата должна соответствовать 10 модулям.

      Разметка цветографического изображения графических символов и знаков безопасности на квадратной модульной сетке приведена в приложении 17 Технического регламента;

      6) минимальный размер элементов графического символа рекомендуется принимать так же, как и параметры шрифта поясняющих надписей в соответствии с требованиями пункта 40 и приложения 18 Технического регламента.

      47. Требования к поясняющим надписям.

      1) текст поясняющих надписей должен быть выполнен на государственном или на русском языках (например, "ШЫҒУ" или "ВЫХОД").

      Допускается на знаке безопасности выполнять аналогичный текст надписи на английском языке (например, "EXIT").

      2) поясняющие надписи на знаках безопасности не указанные в настоящем Техническом регламенте должны определяться государственными, межгосударственными, а также международными стандартами и нормативными документами, разрешенные для применения на территории Республики Казахстан.

      3) шрифты поясняющих надписей приведены в приложении 18 Технического регламента.

      4) минимальную высоту шрифта Н', выполненную черным контрастным цветом, определяют по формуле

      L '

      Н' = ____ (2)

      Z '

       где L '- расстояние, необходимое для читаемости надписи;

       Z ' - дистанционный фактор.

      Дистанционный фактор Z ' должен зависеть от условий освещенности поверхности знаков безопасности или сигнальной разметки и остроты зрения. Дистанционный фактор при остроте зрения не ниже 0,7 степени должен составлять не менее:

      300 - в условиях хорошей видимости, при значениях освещенности от 300 лк до 500 лк;

      230 - в условиях достаточной видимости, при значениях освещенности от 150 лк до 300 лк;

      120 - при неблагоприятных условиях видимости, при значениях освещенности от 30 лк до 150 лк.

      5) минимальная высота шрифта надписи, выполненной белым контрастным цветом (или синим, красным, зеленым цветом на групповых знаках безопасности), должна быть больше на 25 % минимальной высоты шрифта надписи черного цвета Н ', полученной по формуле (2) Технического регламента.

      6) расстояние между базовыми линиями строк, размеры букв и цифр, толщина линий, расстояние между буквами и словами поясняющих надписей рекомендуется выполнять в соответствии с требованиями приложения 18 Технического регламента.

4.5. Требования к конструкции и материалам

      48. Конструкционные материалы должны выбираться с учетом вида исполнения, специфики условий размещения знаков безопасности и сигнальной разметки.

      49. Конструкция объемных знаков безопасности и сигнальной разметки должна обеспечивать прочность и плотность всех соединений корпусов, надежность креплений, а также простоту монтажа и демонтажа при техническом обслуживании и ремонте; иметь легкий доступ к местам электрических соединений.

      50. Конструкцию знаков безопасности и сигнальной разметки с внутренним или внешним электрическим освещением следует выполнять с учетом требований раздела 6 ПУЭ.

      51. Объемные знаки безопасности с внутренним освещением должны быть подключены к аварийному источнику электроснабжения, а знаки-указатели пожарных гидрантов - к сети наружного освещения и иметь равномерное распределение яркости по всему полю изображения.

      Знаки безопасности, используемые в темное время суток или в условиях недостаточной видимости, должны быть освещены или иметь отражательную поверхность. Все устройства, обеспечивающие видимость знаков безопасности, дополнительных знаков в темное время суток, не должны изменять их цвет и ухудшать видимость в светлое время суток.

      52. При изменении цвета, деформации, разрушении и (или) несоответствии его требованиям настоящего Технического регламента необходимо возобновить обозначение объектов в сигнальные цвета и цветовую отделку знаков безопасности или заменить знак на новый.

      53. Все детали и сборочные единицы знаков безопасности, используемых в условиях повышенной влажности, должны быть изготовлены из антикоррозийных материалов или иметь защитное покрытие.

      54. Цветографические изображения и поясняющие надписи должны наноситься на поверхность материала-носителя с помощью стойких красителей, самоклеящихся, светофильтрующих пленок путем применения различных технологий.

      При нанесении цветографического изображения знаков безопасности с помощью трафаретов не допускается оставлять не закрашенными перемычки общей площадью более 4 % площади каймы или более 1,5 % общей площади знака безопасности.

      55. Выбор самоклеящихся материалов и типа клеевого слоя необходимо проводить в зависимости от условий размещения, при этом показатель липкости должен быть не менее:

      1) для материалов внутреннего размещения - 200 с при нагрузке расклеивания клеевого слоя 0,3 кг;

      2) для материалов наружного размещения - 1000 с при нагрузке расклеивания клеевого слоя 0,6 кг.

      56. Усадка самоклеящихся материалов после снятия защитной основы клеевого слоя и выдержки материала клеевым слоем вверх при комнатных условиях должна быть, не более:

      1) 0,5 % в течение 10 мин;

      2) 1,5 % в течение 1440 мин.

      57. Знаки безопасности и сигнальная разметка должны быть стойкими к воздействию воды, водных растворов кислот и щелочей, водных растворов моющих средств, масел, бензина.

4.6. Требования к лакокрасочным материалам, покрытиям
и другим материалам сигнальных и контрастных цветов,
применяемых при производстве разметки и знаков безопасности

      58. Лакокрасочные материалы и покрытия сигнальных и контрастных цветов должны соответствовать виду и исполнению знаков безопасности и сигнальной разметки и условиям их размещения.

      59. Поверхность покрытия и материала должна быть гладкой, однородной, не должна содержать посторонних включений и загрязнения. Не допускается наличие пузырей, потеков, вспучивания, трещин, кратеров и разрывов, не допускается отслаивание покрытия.

      60. Покрытие должно быть эластичным и иметь адгезию к поверхности материала-носителя в соответствии с требованиями государственных, межгосударственных, международных стандартов, разрешенные для применения на территории Республики Казахстан, не более 2 баллов.

      61. Степень высыхания лакокрасочного покрытия на поверхности материала-носителя должна быть такой, чтобы имелась возможность штабелирования сигнальной разметки и знаков безопасности.

      62. Материалы и покрытия, колориметрические характеристики которых не соответствуют требованиям, установленным в приложениях 2 и 3 Технического регламента, запрещаются к использованию для нанесения сигнальных и контрастных цветов и изготовления сигнальной разметки и знаков безопасности.

      63. Световозвращающие материалы и покрытия должны иметь закрытую систему элементов, защищенную от воздействий внешней среды.

      64. Фотолюминесцентные материалы и покрытия должны быть защищены от воздействия влаги с помощью прозрачного полимерного слоя.

      65. Лакокрасочные материалы и покрытия сигнальных и контрастных цветов должны иметь хорошую светостойкость.

4.7. Требования к разметкам и знакам безопасности
по устойчивости их к воздействию климатических факторов

      66. Сигнальная разметка и знаки безопасности должны быть выполнены в климатическом исполнении УХЛ, в диапазоне температур:

      1) от минус (40 + 2) о С до плюс (60 + 2) о С - для наружного размещения (категория 1);

      2) от плюс (5 + 2) о С до плюс (60 + 2) о С - для внутреннего размещения (категория 4) и относительной влажности воздуха до 98 %.

      67. Сигнальная разметка и знаки безопасности должны выдерживать влияние коррозионных агентов атмосферы воздуха, в соответствии с требованиями государственных, межгосударственных, международных стандартов, разрешенных для применения на территории Республики Казахстан.

      68. Сигнальная разметка и знаки безопасности, предназначенные для наружного размещения должны быть стойкими к действию атмосферных осадков (снега, инея, дождя), солнечного излучения, соляного тумана, пыли.

4.8. Требования к маркировке и упаковке
сигнальной разметки и знаков безопасности

      69. Маркировка и упаковка сигнальной разметки и знаков безопасности должна соответствовать требованиям Технического регламента Республики Казахстан "Требования к упаковке, маркировке, этикетированию и правильному их нанесению".

      70. Для ориентации знаков безопасности при монтаже (установке) в местах размещения рекомендуется выполнять маркировку их верхнего положения в вертикальной плоскости.

      Маркировку верхнего положения допускается выполнять на обратной стороне знака безопасности нанесением манипуляционного знака "Верх" в соответствии с требованиями государственных, межгосударственных, международных стандартов, разрешенным для применения на территории Республики Казахстан.

      71. Сигнальная разметка и знаки безопасности с внешним или внутренним электрическим освещением должны иметь дополнительную маркировку в соответствии с требованиями государственных, межгосударственных, международных стандартов, разрешенных для применения на территории Республики Казахстан.

      72. Сигнальная разметка и знаки безопасности должны быть упакованы в дощатые, картонные или фанерные ящики массой брутто не более 25 кг.

      Упаковка должна исключать взаимное перемещение и трение лицевых поверхностей сигнальной разметки и знаков безопасности.

      Установка сигнальной разметки и световозвращающих знаков безопасности в ящики должна быть только вертикальная.

      73. Сигнальная разметка и знаки безопасности на основе самоклеящихся материалов во избежание усадки и высыхания клеевого слоя должны помещаться в полиэтиленовую упаковку.

      74. Упаковка сигнальной разметки и световозвращающих знаков безопасности должна выполняться с обертыванием лицевой поверхности вощеной бумагой и прокладками из пенопластовых щитов.

      75. Упаковка сигнальной разметки и световозвращающих знаков безопасности с внешним или внутренним электрическим освещением должна выполняться в соответствии с требованиями государственных, межгосударственных, международных стандартов, разрешенных для применения на территории Республики Казахстан.

      76. Маркировка транспортной тары должна выполняться манипуляционными знаками "Беречь от влаги" и "Верх", в соответствии с требованиями государственных, межгосударственных, международных стандартов, разрешенных для применения на территории Республики Казахстан.

4.9. Требования к транспортированию и хранению
сигнальной разметки и знаков безопасности

      77. Сигнальная разметка и знаки безопасности в упакованном виде должны транспортироваться всеми видами транспорта в крытых вагонах, трюмах или крытых палубах судов, закрытых автомашинах.

      78. При погрузке и выгрузке сигнальной разметки и знаков безопасности должна обеспечиваться защита от возможных ударов и повреждений.

      79. При транспортировании и хранении намокание сигнальной разметки и знаков безопасности не допускается.

      80. Сигнальная разметка и знаки безопасности в упакованном виде должны храниться в крытых складских помещениях при температуре от минус 5 о С до плюс 30 о С и относительной влажности воздуха от 45 % до 60 %.

      81. Транспортирование и хранение сигнальной разметки и знаков безопасности с внешним или внутренним электрическим освещением должно осуществляться в соответствии с требованиями государственных, межгосударственных, международных стандартов, разрешенных для применения на территории Республики Казахстан.

5. Презумпция соответствия

      82. Сигнальная разметка и знаки безопасности, изготовленные и установленные на объектах в соответствии с требованиями гармонизированных стандартов, считаются соответствующими требованиям настоящего Технического регламента.

      83. Системы и установки пожарной автоматики могут быть изготовлены по иным нормативным документам в области стандартизации при условии, если их требования не ниже требований указанных в настоящем Техническом регламенте.

6. Порядок подтверждения соответствия продукции

      84. Сигнальная разметка и знаки безопасности до поставки их на рынок Республики Казахстан должны быть подвергнуты процедуре подтверждения соответствия.

      85. Органы по подтверждению соответствия, их функции, права и обязанности, а также порядок подтверждения соответствия продукции определяются в соответствии с Законом Республики Казахстан "О техническом регулировании".

      86. Идентификация сигнальной разметки и знаков безопасности проводится при подтверждении соответствия и при осуществлении государственного контроля.

      87. Идентификацию сигнальной разметки и знаков безопасности проводят:

      1) испытательные лаборатории;

      2) органы по подтверждению соответствия;

      3) уполномоченные органы при осуществлении контроля в пределах их компетенции.

7. Перечень гармонизированных стандартов

      88. Перечень гармонизированных стандартов:

      1) СТ РК ГОСТ Р 12.026-2002 "Цвета сигнальные, знаки безопасности и разметка сигнальная";

      2) ГОСТ 14202-69 "Трубопроводы промышленных предприятий. Опознавательная окраска, предупреждающие знаки и маркировочные щитки";

      3) ГОСТ 17925-72 "Знак радиационной опасности";

      4) ISO 17398:2004 "Цвета и знаки безопасности. Классификация, эксплуатация и долговечность знаков безопасности";

      5) ISO 7010:2003 "Символы графические. Цвета и знаки безопасности. Знаки безопасности, используемые на рабочих и в общественных местах".

8. Сроки и условия введения в действие

      89. Настоящий Технический регламент вводится в действие по истечении шести месяцев со дня первого официального опубликования.

      90. На территории Республики Казахстан сохраняется действие нормативных правовых актов в части, касающихся сигнальной разметки и знаков безопасности, положения которых соответствуют требованиям настоящего Технического регламента.

      91. С введением в действие настоящего Технического регламента положения нормативных правовых актов и документов, действующих в Республике Казахстан, в части касающихся сигнальной разметки и знаков безопасности, дублирующие или не соответствующие требованиям настоящего Технического регламента, подлежат корректировке или отмене в установленном порядке.

  Приложение 1
к Техническому регламенту

Смысловое значение, область применения сигнальных
цветов и соответствующие им контрастные цвета

Сигналь-
ный цвет

Смысловое
значение

Область применения

Контраст-
ный цвет

Красный

Непосредствен-
ная опасность

Запрещение
опасного поведения
или действия

Белый

Обозначение
непосредственной
опасности

Аварийная или
опасная
ситуация

Сообщение об
аварийном
отключении или
аварийном
состоянии
оборудования
(технологического
процесса)

Пожарная
техника, средства
противопожар-
ной защиты, их элементы

Обозначение и
определение мест
нахождения пожар-
ной техники,
средств противо-
пожарной защиты,
их элементов

Желтый

Возможная
опасность

Обозначение воз-
можной опасности,
опасной ситуации

Черный

Предупреждение,
предостережение о
возможной
опасности

Зеленый

Безопасность,
безопасные
условия

Сообщение о
нормальной работе
оборудования,
нормальном
состоянии
технологического
процесса

Белый

Помощь,
спасение

Обозначение пути
эвакуации, апте-
чек, кабинетов,
средств по оказа-
нию первой меди-
цинской помощи

Синий

Предписание
во избежание
опасности

Требование обяза-
тельных действий
в целях обеспече-
ния безопасности

Указание

Разрешение
определенных
действий

  Приложение 2
к Техническому регламенту

Колориметрические и фотометрические характеристики сигнальных и
контрастных цветов несветящихся и световозвращающих материалов

      Рисунок 1 - Допустимые области цветности x , y сигнальных и контрастных цветов на стандартном цветовом графике.

      Примечание РЦПИ: См. бумажный вариант

Колориметрические характеристики сигнальных и контрастных
цветов несветящихся и световозвращающих материалов

      1. Координаты цветности х, у сигнальных и контрастных цветов материалов, знаков безопасности и сигнальной разметки должны соответствовать координатам цветности х , у допустимых цветовых областей стандартного графика (рисунок 1), значения угловых точек, которых приведены в таблице 1.

      2. Коэффициенты яркости в сигнальных и контрастных цветов материалов, знаков безопасности и сигнальной разметки должны быть не менее значений, указанных в таблице 1.

      3. Для несветящихся и световозвращающих материалов сигнальных и контрастных цветов, знаков безопасности и сигнальной разметки, изготовленных на их основе, установлены малые цветовые области в соответствии со значениями координат цветности х , у малых цветовых областей по таблице 2.

      Предпочтительные малые цветовые области установлены в целях повышения требований к колориметрическим характеристикам сигнальных и контрастных цветов, улучшения их зрительного восприятия и сохранения соответствия зрительного восприятия цвета в условиях эксплуатации.

      4. Измерение координат цветности х , у и определение коэффициентов яркости в несветящихся и световозвращающих материалов, знаков безопасности и сигнальной разметки следует проводить спектрофотометром или колориметром.

      5. Координаты цветности х , у цветов знаков безопасности и сигнальной разметки с внутренним электрическим освещением должны соответствовать координатам цветности допустимых цветовых областей стандартного графика (рисунок 1), значения угловых точек, которых приведены в таблице 1.

      6. Коэффициенты яркости в знаков безопасности и сигнальной разметки с внутренним электрическим освещением должны быть не менее значений, указанных в таблице 1 для несветящихся материалов.

      7. Измерения координат цветности х , у и коэффициентов яркости в для знаков безопасности и сигнальной разметки с внутренним электрическим освещением следует проводить фотометром с соответствующим измерением свечения.

      8. Фотометрические характеристики сигнальных и контрастных цветов несветящихся и световозвращающих материалов.

      9. Яркостный контраст k знаков безопасности и сигнальной разметки с внутренним электрическим освещением должен соответствовать значениям таблицы 3.

      10. Коэффициенты световозвращения R' пленочных световозвращающих материалов различных типов должны быть не менее значений, указанных в таблицах 4 - 7.

      11. Коэффициент световозвращения R' следует измерять при освещении поверхности световозвращающего материала стандартным источником света А, причем углы освещения в и углы наблюдения а должны лежать в одной плоскости.

      Коэффициент световозвращения определяется по формуле

      I

       R' ( а, в, е ) = _______ , кд/(лкм . м 2 ) (3)

      Е | . А

       где а - угол наблюдения;

      о в - угол освещения;

      о e - угол поворота.

      12. Коэффициенты световозвращения R' цветной поверхности, полученной в результате применения прозрачных чернил либо светофильтрующих пленок на белом покрытии должен составлять:

      1) не менее 50 % от величин коэффициента световозвращения цветного покрытия для материалов 1-го типа;

      2) не менее 70 % от величин коэффициента световозвращения цветного покрытия для материалов 2-го типа;

      3) не менее 20 % от величин коэффициента световозвращения белого покрытия для материалов 3-го типа зеленого и синего цветов;

      4) не менее 6 % от величин коэффициента световозвращения белого покрытия для материалов 3-го типа красного цвета.

      13. Гарантийный срок пленочных световозвращающих материалов 1 типа при соблюдении условий монтажа и эксплуатации должен составлять не менее семи лет.

      14. Гарантийный срок пленочных световозвращающих материалов 2 типа при соблюдении условий монтажа и эксплуатации должен составлять не менее десяти лет.

      15. Гарантийный срок пленочных световозвращающих материалов 3 типа при соблюдении условий монтажа и эксплуатации должен составлять не менее десяти лет.

      16. Световозвращающие лакокрасочные материалы (растворы или расплавы), содержащие оптические элементы, белого и желтого цветов должны иметь коэффициенты световозвращения R ' не менее 13 мкд/(лк . м 2 ), при угле наблюдения а = 1,5 о , углах освещения в 1 = -86,5 о , в 2 = 0 о и угле поворота e = 0 о .

      Примечания:

      1. Угол освещения (падения) определяется в пределах от 0 о до 180 о ;

      2. Для полного определения положения устройства в пространстве угол освещения характеризуется двумя составляющими: в 1 и в 2 .

Значения координат цветности х, у угловых точек допустимых
цветовых областей и минимальные значения коэффициента
яркости в для несветящихся и световозвращающих материалов
сигнальных и контрастных цветов, знаков безопасности
и сигнальной разметки

       Таблица 1

Цвет

Обозна-
чение
коорди-
нат
цвет-
ности

Номера угловых точек и
значение координат
цветности

Коэффициент яркости в

1

2

3

4

Несветя-
щиеся
матери-
алы,
не менее

Световозвращаю-
щие материалы

1 типа, не менее

2 и 3
типов,
не
менее

Красный

х
у

0,735
0,265

0,681
0,239

0,579
0,341

0,655
0,345

0,07

0,05

0,03

Желтый

х
у

0,545
0,454

0,494
0,426

0,444
0,476

0,481
0,518

0,45

0,27

0,16

Зеленый

х
у

0,201
0,776

0,285
0,441

0,170
0,364

0,026
0,399

0,12

0,04

0,03

Синий

х
у

0,094
0,125

0,172
0,198

0,210
0,160

0,137
0,038

0,05

0,01

0,01

Белый

х
у

0,350
0.360

0.305
0.315

0.295
0,325

0,340
0,370

0,75

0,35

0,27

Черный

х
у

0.385
0,355

0,300
0,270

0,260
0,310

0,345
0,395

-

-

-

Примечания:
1. Значения, приведенные на рисунке 1 и в таблице 1, даны при
геометрии измерения от 0 о до 45 о , освещении стандартным источником
света D 65 , в стандартной колориметрической системе XYZ.
2. Коэффициент яркости в определяют как отношение координаты
цвета Y к координате цвета идеального рассеивателя Y 0 ( в = Y/Y 0 ).


      Таблица 2

Цвет

Обозначе-
ние
коорди-
нат
цветности

Номера угловых точек и
значение координат цветности

Несветящиеся материалы

1

2

3

4

Красный

х
у

0,638
0,312

0,690
0,310

0,610
0,340

0,660
0,340

Желтый

х
у

0,494
0,505

0,470
0,480

0,493
0,457

0,522
0,477

Зеленый

х
у

0,230
0;440

0,260
0,440

0,260
0,470

0,230
0.470

Синий

х
у

0,140
0,140

0,160
0,140

0,160
0,160

0,140
0,160

Белый

х
у

0,305
0,315

0,335
0,345

0,325
0,355

0,295
0,325



      продолжение таблицы

Номера угловых точек и значение координат цветности

Световозвращающие материалы

1 типа

2 и 3 типа

1

2

3

4

1

2

3

4

0.660 0,340

0,610 0,340

0,638 0,312

0,690 0,310

0,660 0,340

0,610 0,340

0,700 0,250

0,735 0,265

0,494 0,505

0,470 0,480

0,493 0,457

0,522 0,477

0,494 0.505

0,470 0,480

0,513 0.437

0,545 0,454

0,110 0,415

0.150 0,415

0,150 0,455

0,110 0,455

0,110 0,415

0,170 0,415

0.170 0,500

0.110 0,500

0.130 0,086

0.160 0,086

0,160 0,120

0,130 0,120

0,130 0,090

0,160 0,090

0,160 0,140

0,130 0,140

0,305 0.315

0,335 0,345

0,325 0,355

0,295 0,325

0.305 0,315

0,335 0,345

0.325 0.355

0,295 0,325

Примечание - Значения, приведенные на рисунке 1
и в таблице 2, даны при геометрии измерения от 0 о
до 45 о , освещении стандартным источником света D 65 ,
в стандартной колориметрической системе XYZ.


      Таблица 3

Сигнальный
цвет

Контрастный
цвет

Яркостный
контраст k

Красный

Белый

от 5 до 15

Желтый

Черный

Черный контрастный
цвет не должен быть
светопропускающим

Зеленый

Белый

от 5 до 15

Синий

Белый

от 5 до 15


      Таблица 4

Угол наблю-
дения а

Угол
осве-
щения
в

Минимальные коэффициенты
световозвращения R ' для
пленочных световозвращающих
материалов 1 типа, кд/(лк . м 2 )

Цвет

Белый

Желтый

Красный

Синий

Зеленый

0,2 о

5 о
30 о
40 о

70
30
10

50
22
7

14,5
6
2

4
1,7
0,5

9,0
3,5
1,5

0,33 о

5 о
30 о
40 о

50
24
9

35
16
6

10
4
1,8

2
1
0,4

7
3
1,2

2,0 о

5 о
40 о
40 о

5
2,5
1,5

3
1,5
1,0

0,8
0,4
0,3

0,2
0,1
0.06

0,6
0,3
0,2


      Таблица 5

Угол
наблю-
дения
а

Угол
осве-
щения
в

Минимальные коэффициенты
световозвращения R ' для пленочных
световозвращающих материалов 2 типа,
кд/(лк . м2)

Цвет

Белый

Желтый

Красный

Синий

Зеленый

0,2 о

5 о
30 о
40 о

250
150
110

170
100
70

45
25
16

20
11
8

45
25
16

0,33 о

5 о
30 о
40 о

180
100
95

122
67
64

25
14
13

14
7
7

21
11
11

2,0 о

5 о
30 о
40 о

5
2,5
1,5

3
1,5
1

0,8
0,4
0,3

0,2
0,1
0,06

0,6
0,3
0,2


       Таблица 6

Цвет

Минимальные коэффициенты световозвращения R '
для пленочных световозвращающих материалов
типа 3 (А), кд/(лк . м 2 )

При угле наблюдения а равном 0,1 о , и угле
освещения в 1 , равном

5 о

20 о

30 о

40 о

Белый

850

600

425

275

Желтый

550

390

275

175

Красный

170

120

85

55

Зеленый

85

60

40

25

Синий

55

40

28

18



      продолжение таблицы

Минимальные коэффициенты световозвращения R ' для
пленочных световозвращающих материалов типа 3 (А),
кд/(лк . м 2 )

При угле наблюдений а ,
равном 0,2 о , и угле
освещения в 1 , равном

При угле наблюдения а ,
равном 0,33 о , и угле
освещения в 1 равном

5 о

20 о

30 о

40 о

5 о

20 о

30 о

40 о

625

450

325

200

425

300

225

150

400

290

210

130

275

195

145

95

125

90

65

40

85

60

45

30

60

45

30

20

40

30

20

15

40

30

20

13

28

20

15

10

Примечание - Для угла наблюдения а = 0,33 о при
углах освещения в 1p = 5 о ( в 2 = 0 о ) отношение
максимального и минимального коэффициентов
световозвращения должно быть не более чем 2,5:1
при вращении в угле поворота е от минус 75 о до плюс
50 о с интервалом в 25 о .


      Таблица 7

Цвет

Минимальные коэффициенты
световозвращения R ' для
пленочных световозвращающих
материалов типа 3 (Б),
кд/(лк . м 2 )

При угле наблюдения а равном 0,33 о ,
и угле освещения в 1 , равном

5 о

20 о

30 о

40 о

Белый

300

240

165

30

Желтый

195

155

110

20

Красный

60

48

33

6

Зеленый

30

24

17

3

Синий

19

16

11

2



       продолжение таблицы

Минимальные коэффициенты световозвращения R'
для пленочных световозвращающих материалов
типа 3 (Б), кд/(лк . м 2 )

При угле наблюдения а
равном 1 о , и угле освещения в 1 , равном

При угле наблюдения а
равном 1,5 о , и угле
освещения в 1 , равном

5 о

20 о

30 о

40 о

5 о

20 о

30 о

40 о

35

30

20

3,5

15

13

9

1,5

23

20

13

2

10

8

6

1

7

6

4

1

3

2,5

2

0,5

3.5

3

1

0,5

1,5

1

0,5

-

2,5

2

1,5

0,5

1

0,5

0,5

-

Примечания
1. Для угла наблюдения а = 0,33 о при углах
освещения в 1 = 5 о ( в 2 = 0 о ) отношение максимального и
минимального коэффициентов световозвращения должно
быть не более чем 2,5:1 при вращении в угле поворота
е от минус 75 о до плюс 50 о с интервалом в 25 о .
2. Знак "-" в графах таблицы означает, что
значение коэффициента световозвращения R ' до
настоящего времени не определено.

  Приложение 3
к Техническому регламенту

Колориметрические и фотометрические характеристики сигнальных
и контрастных цветов фотолюминесцентных материалов

      Рисунок 1 - Допустимые области цветности сигнальных и контрастных цветов фотолюминесцентных материалов на стандартном цветовом графике х, у МКО.

      Примечание РЦПИ: См. бумажный вариант

       1. Колориметрические характеристики фотолюминесцентных материалов, знаков безопасности и сигнальной разметки на их основе.

      1) Координаты цветности х, у сигнальных и контрастных цветов фотолюминесцентных материалов, знаков безопасности и сигнальной разметки на их основе должны соответствовать координатам цветности х, у допустимых цветовых областей стандартного графика (рисунок 1), значения угловых точек, которых приведены в таблице 1.

      Коэффициенты яркости в должны быть не менее значений, указанных в таблице 1.

       Таблица 1

Цвет

Обозначение
координат
цветности

Номер угловых точек и
значение координат цветности

Коэффициент
яркости в ,
более

1

2

3

4

Красный

х
у

0,735
0,265

0,681
0,239

0,579
0,341

0,655
0,345

0,30

Желтый

х
у

0,545
0,454

0,494
0,426

0,444
0,476

0,481
0,518

0,80

Зеленый

х
у

0,201
0,776

0,285
0,441

0,170
0,364

0,026
0,399

0,40

Синий

х
у

0,094
0,125

0,172
0,198

0,210
0,160

0,137
0,038

0,05

Белый

х
у

0,350
0,360

0,305
0,315

0,295
0,325

0,340
0,370

0,95

Черный

х
у

0,385
0,355

0,300
0,270

0,260
0,310

0,345
0,395

-

Примечания
1. Значения, приведенные на рисунке 1 и в таблице 1, даны при
геометрии измерении от 0 о до 45 о , освещении стандартным источником
света D 65 , в стандартной колориметрической системе XYZ.
2. Коэффициент яркости в определяют как отношение координаты
цвета Y к координате цвета идеального рассеивателя Y 0 ( в= Y/Y 0 ).


      2) Для фотолюминесцентных материалов красного (красно-оранжевого) и желтовато-белого цветов установлены предпочтительные малые цветовые области в соответствии со значениями координат цветности х, у малых областей по таблице 2.

      Предпочтительные малые цветовые области установлены в целях повышения гарантии стабильности фотолюминесцентных красных (красно-оранжевых) и белых цветов в условиях эксплуатации.

      3) Измерение координат цветности х, у и определение коэффициентов яркости в фотолюминесцентных материалов, знаков безопасности и сигнальной разметки следует проводить спектрофотометром или колориметром.

      2. Фотометрические характеристики фотолюминесцентных материалов, знаков безопасности и сигнальной разметки на их основе.

      1) Фотолюминесцентные материалы, знаки безопасности и сигнальная разметка на их основе должны иметь следующие характеристики фотометрических свойств:

      - яркость свечения через 10 мин после отключения источника света - не менее 20 мкд/м 2 ;

      - яркость свечения через 60 мин после отключения источника света - не менее 2,8 мкд/м 2 ;

      - длительность послесвечения - не менее 220 мин;

      - цвет послесвечения - желто-зеленый или белый.

      Таблица 2

Цвет

Обозначение
координат
цветности

Номера угловых точек и значение
координат цветности

1

2

3

4

Красный
(красно-
оранжевый)

х
у

0,690
0,310

0,595
0,315

0,535
0,375

0,610
0,390

Желтовато-
белый

х
у

0,390
0,410

0,320
0,340

0,320
0,410

-

Примечание - Значения, приведенные на рисунке 1 и в
таблице 2, даны при геометрии измерения от 0 о до 45 о , освещении стандартным источником света D 65 , в стандартной
колориметрической системе XYZ.

  Приложение 4
к Техническому регламенту

Условия выбора и воспроизведения несветящихся материалов
сигнальных и контрастных цветов

      1. Указанные в таблице 1 стандартные образцы цветов из наиболее распространенных отечественных и зарубежных наборов цветов рекомендуется использовать при выборе или воспроизведении (реализации) сигнальных и контрастных цветов в несветящихся материалах, знаках безопасности и сигнальной разметке.

      2. По результатам измерений, проведенных в соответствии с пунктом 4 приложения 2 к техническому регламенту, указанные стандартные образцы имеют колориметрические характеристики в соответствии с требованиями, установленными в приложении 1 технического регламента.

       Таблица 1

Сигналь-
ный цвет

Обозначение стандартных образцов цветов в наборах цветов

Атлас
стандарт-
ных
образцов
цвета
(образцо-
вая
мера)
АЦ-1000

Картотека
образцов
(эталонов)
цвета
лакокра-
сочных
материа-
лов

Цветовой
регистр стандарт-
ных образцов
цвета
RAI.

Атлас
цветов
Манселла

Атлас
цветов
восьми-
красочной
системы
смешения
"Радуга"

Руководство
по рецепту-
рам цветов
"Pantone"

Красный

1,6 2/2

11*

RAL 3020

7,5
R 4/14

-

Pantone
Warm Red С

Желтый

-

220

RAL 1023*

5 Y
8,5/14

22-3*

Pantone
109 С

Зеленый

7,5 2/2

385

RAL 6024*

5 G4/8

-

Pantone
3415 С

Синий

12 4/2

-

RAL 5005

2.5 РВ
3/10

03-6

Pantone
301 С

Белый

-

-

RA.L 9003

9.5

-

-

Черный

2/8

800

RAL 9004

1

37-7

-

Примечание - Знаком "*" отмечены те образцы стандартных цветов,
координаты цветности х, у которых находятся в границах
предпочтительных малых цветовых областей (рисунок 1 и таблица 2
приложения 2 технического регламента).

  Приложение 5
к Техническому регламенту

Рекомендации по исполнению знаков безопасности и сигнальной
разметки по видам применяемых материалов для их изготовления

Вид знаков
безопасности
и сигнальной
разметки

Область применения

Условия, которые
необходимо
обеспечить при
установке

Световозвра-
щающие

1. Знаки безопасности и сигналь-
ная разметка при наличии возмож-
ности аварийного отключения
света, отсутствии аварийных или
автономных источников
электроснабжения;
2. Знаки безопасности и сигналь-
ная разметка при неблагоприятных
условиях видимости в течение
суток (при освещенности до 150
лк);
3. Знаки безопасности и сигналь-
ная разметка наружного размещения;
4. Обозначение колонн, стоек,
опор, проездов в местах движения
внутризаводского, погрузочного
или иного транспорта;
5. Обозначение опасных при
эксплуатации элементов транспорт-
ных средств, маркировка
строительно-дорожных машин и
подъемно-транспортного оборудова-
ния;
6. Элементы временных ограждений,
устанавливаемые на границах
опасных зон, ям, котлованов, мест
химического, бактериологического
и радиационного загрязнения, а
также других участков, вход на
которые временно запрещен

1. При расстоя-
ниях опознания до
8 м, уровне
освещенности не
менее 100 лк:
световозвращающие
материалы 1 типа;
2. При расстоя-
ниях опознания от
8 м до 15 м,
уровне освещеннос-
ти не менее 30
лк: световозвра-
щающие материалы
2 и 3 типа;
3. При расстоя-
ниях опознания
свыше 15 м,
уровне освещеннос-
ти менее 30 лк:
световозвращающие
материалы 3 типа

7. Знаки безопасности и сигналь-
ная разметка в местах проведения
работ с использованием индиви-
дуальных источников света
(туннели, шахты, метро и т.д.);
8. Знаки пожарной безопасности

Световозвращающие
материалы 2 и 3
типа

9. Знаки безопасности и
сигнальная разметка в аэропортах;
10. Предупреждающие знаки
безопасности

Световозвращающие
материалы 3 типа

Фотолюми-
несцентные

1. Знаки безопасности и сигналь-
ная разметка внутреннего размеще-
ния при наличии возможности
аварийного отключения источников
света;
2. Знаки безопасности и
сигнальная разметка эвакуационных
систем для обеспечения самостоятельного выхода людей из
опасных зон в случае возникнове-
ния аварий, пожара или других
чрезвычайных ситуаций;
3. Знак безопасности (код И.2-01
приложения 13 технического
регламента);
4. Знаки пожарной безопасности
(приложение 12 технического
регламента, размещенные на путях
эвакуации

Минимальный
уровень освещен-
ности 25 лк
поверхности зна-
ков и сигнальной
разметки при по-
мощи естествен-
ного освещения и
внешней подсветки
электрическими
светильниками на
протяжении суток

Несветящиеся

Знаки безопасности и сигнальная разметка внутреннего размещения при расстояниях опознания знака или сигнальной разметки до 7 м.

1. Минимальный
уровень освещен-
ности 150 лк в
течение суток;
2. Наличие
аварийного или
автономного
источника
электроснабжения

С внутренней
подсветкой

1. Знаки безопасности в условиях
отсутствия или недостаточного
освещения;
2. Знаки безопасности расположен-
ные в местах, где периодически не представляется возможным использо-
вать освещение, например для
обозначения эвакуационных выходов
из зрительных и концертных залов.

Подключение
знаков безопас-
ности к аварийно-
му или автоном-
ному источнику
электроснабжения

Комбинирован-
ные (фотолю-
минесцентные
символы и
поясняющие
надписи на
световозвра-
щающем
материале)

1. Знаки безопасности и сигналь-
ная разметка эвакуационных систем
для обеспечения самостоятельного
выхода людей из опасных зон в
случае возникновения аварий,
пожара или других чрезвычайных
ситуаций;
2. Знак безопасности (код И.2-01
приложения 13 технического регламента);
3. Знаки пожарной безопасности
(приложение 12 технического
регламента, размещенные на путях
эвакуации)

Минимальный
уровень освещен-
ности 25 лк
поверхности
знаков и сигналь-
ной разметки при
помощи естествен-
ного освещения и
внешней подсветки
электрическими
светильниками на
протяжении суток

  Приложение 6
к Техническому регламенту

Расположение полосы сигнального и контрастного цветов
на сигнальной разметке

      Примечание РЦПИ: См. бумажный вариант

  Приложение 7
к Техническому регламенту

Примерная структура внешнего вида световозвращающего
покрытия 2 и 3 типов

      Примечание РЦПИ: См. бумажный вариант

  Приложение 8
к Техническому регламенту

Геометрическая форма, сигнальный цвет,
смысловое значение основных знаков безопасности

Группа

Геометрическая
форма

Сигнальный
цвет

Смысловое
значение

Запрещающие
знаки

Круг с поперечной
полосой
Примечание РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный вариант

Красный

Запрещение опас-
ного поведения
или действия

Предупреждаю-
щие знаки

Треугольник
Примечание РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный вариант

Желтый

Предупреждение
о возможной опасности.
Осторожность.
Внимание

Предписываю-
щие знаки

Круг
Примечание РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный вариант

Синий

Предписание
обязательных
действий во избе-
жание опасности

Знаки
пожарной
безопасности

Квадрат или
прямоугольник
Примечание РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный вариант

Красный

Обозначение и
указание мест
нахождения
средств противо-
пожарной защиты,
их элементов

Эвакуационные
знаки и знаки
медицинского
и санитарного
назначения

Квадрат или
прямоугольник
Примечание РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный вариант

Зеленый

Обозначение
направления
движения или
эвакуации.
Спасение, первая
помощь при
авариях или
пожарах.
Надпись, информа-
ция для обеспече-
ния безопасности

Указательные
знаки

Квадрат или
прямоугольник
Примечание РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный вариант

Синий

Разрешение.
Указание.
Надпись или
информация

Примечание - К знакам пожарной безопасности относят также:
1) запрещающие знаки - код Г 01 "Запрещается курить",
код Г 02 "Запрещается пользоваться открытым огнем", код
Г 04 "Запрещается тушить водой", код Г 12 "Запрещается
загромождать проходы (или) складировать" (приложение 9
технического регламента);
2) предупреждающие знаки - код Д 01 "Пожароопасно.
Легковоспламеняющиеся вещества", код Д 02 "Взрывоопасно",
код Д 11 "Пожароопасно. Окислитель" (приложение 10 технического регламента);
3) эвакуационные знаки - по приложению 13 технического
регламента.

      Рисунок 1 - Схема цветографического изображения и соотношение размеров запрещающих знаков безопасности

      Примечание РЦПИ: См. бумажный вариант

       Рисунок 2 - Схема цветографического изображения и соотношение размеров предупреждающих знаков безопасности

      Примечание РЦПИ: См. бумажный вариант

       Рисунок 3 - Схема цветографического изображения и соотношение размеров предписывающих знаков безопасности

      Примечание РЦПИ: См. бумажный вариант

       Рисунок 4 - Схема цветографического изображения и соотношение размеров знаков пожарной безопасности

      Примечание РЦПИ: См. бумажный вариант

       Рисунок 5 - Схема цветографического изображения и соотношение размеров эвакуационных знаков безопасности и знаков безопасности медицинского и санитарного назначения

      Примечание РЦПИ: См. бумажный вариант

       Рисунок 6 - Схема цветографического изображения и соотношение размеров указательных знаков безопасности

      Примечание РЦПИ: См. бумажный вариант

       Рисунок 7 - Схема цветографического изображения и соотношение размеров дополнительных знаков безопасности

      Примечание РЦПИ: См. бумажный вариант

  Приложение 9
к Техническому регламенту

Запрещающие знаки

Код
знака

Цветографи-
ческое
изображение

Смысловое
значение

Место размещения
(установки) и
рекомендации по
применению

Г 01

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается
курить

Использовать, когда
курение может стать
причиной пожара.
На дверях и стенах
помещений, участках, где
имеются горючие и
легковоспламеняющиеся
вещества, или в
помещениях, где курить
запрещается

Г 02

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается
пользоваться
открытым огнем и курить

Использовать, когда
открытый огонь и курение
могут стать причиной
пожара.
На входных дверях, стенах
помещений, участках,
рабочих местах, емкостях,
производственной таре

Г 03

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Проход запрещен

У входа в опасные зоны,
помещения, участки и др.

Г 04

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается
тушить водой

В местах расположения
электрооборудования,
складах и других местах,
где нельзя применять воду при тушении горения или
пожара

Г 05

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается
использовать в
качестве питьевой
воды

На техническом водопроводе
и емкостях с технической
водой, непригодной для питья и бытовых нужд

Г 06

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Доступ
посторонним
запрещен

На дверях помещений, у
входа на объекты, участки
и т.п., для обозначения
запрета на вход (проход) в
опасные зоны или для
обозначения служебного входа(прохода)

Г 07

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается
движение средств
напольного
транспорта

В местах, где запрещается
применять средства
напольного транспорта
(например, погрузчики или
напольные транспортеры)

Г 08

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается
прикасаться.
Опасно

На оборудовании (узлах
оборудовании), дверцах,
щитах или других поверхно-
стях, прикосновение к
которым опасно

Г 09

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается
прикасаться.
Корпус под
напряжением

На поверхности корпусов и
щитов, где есть возможность
поражения электрическим
током

Г 10

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Не включать!

На пультах управления и
включения оборудования или
механизмов, при ремонтных и
пуско-наладочных работах

Г 11

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается
работа (присут-
ствие) людей
со стимуляторами
сердечной
деятельности

В местах и на оборудо-
вании, где запрещено
работать или находиться
людям с вживленными стимуляторами сердечной
деятельности

Г 12

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается
загромождать
проходы и (или)
складировать

На пути эвакуации, у
выходов, в местах размеще-
ния средств противопо-
жарной защиты, аптечек
первой медицинской помощи и других местах

Г 13

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается
подъем (спуск)
людей по
шахтному стволу
(запрещается
транспортировка
пассажиров)

На дверях грузовых лифтов
и других подъемных
механизмов

Г 14

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается
вход (проход)с
животными

На воротах и дверях зданий,
сооружений, помещений,
объектов, территорий, где
не должны находиться
животные, где запрещен
вход (проход) вместе с
животными

Г 15

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается
работа (присут-
ствие) людей,
имеющих
металлические
имплантанты

На местах, участках и
оборудовании, где запрещено
работать или находиться
людям с вживленными
металлическими имплантан-
тами

Г 16

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается
разбрызгивать
воду

На местах и участках, где
запрещено разбрызгивать
воду

Г 17

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается
пользоваться
мобильным
(сотовым)
телефоном или
переносной
рацией

На дверях помещений, у
входа на объекты, где
запрещено пользоваться
средствами связи, имеющими
собственные радиочастотные
электромагнитные поля

Г 18

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещение
(прочие
опасности
или опасные
действия)

Применять для обозначения
опасности, не предусмот-
ренные техническим
регламентом. Знак необхо-
димо использовать вместе
с поясняющей надписью или
с дополнительным знаком
безопасности с поясняющей
надписью

Г 19

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается
иметь при (на)
себе металли-
ческие
предметы (часы)

При входе на объекты, на
рабочих местах, оборудо-
вании и приборах.
Область применения знака
может быть расширена

Г 20

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается принимать пищу

На местах и участках работ
с вредными для здоровья
веществами, а также в
местах, где прием пищи
запрещен.
Область применения знака может быть расширена

Г 21

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается
подходить к
элементам
оборудования с
маховыми
движениями
большой
амплитуды

На оборудовании и рабочих
местах по обслуживанию
оборудования с элементами,
выполняющими маховые
движения большой амплитуды

Г 22

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается
брать руками.
Сыпучая масса
(непрочная
упаковка)

На производственной таре,
в складах и иных местах,
где используют сыпучие
материалы

Г 23

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Запрещается
пользоваться
лифтом для
подъема (спуска)
людей

На дверях грузовых лифтов
и других подъемных
механизмах.
Знак входит в состав
группового знака
безопасности "При пожаре
лифтом не пользоваться,
выходить по лестнице"

  Приложение 10
к Техническому регламенту

Предупреждающие знаки

Код
знака

Цветографи-
ческое
изображение

Смысловое
значение

Место размещения
(установки) и рекомендации
по применению

Д 01

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Пожароопасно.
Легко-воспламе-
няющиеся
вещества

Использовать для привлече-
ния внимания к помещениям
с легко-воспламеняющимися
веществами.
На входных дверях, дверцах
шкафов и емкостях.

Д 02

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Взрывоопасно

Использовать для привлече-
ния внимания к взрывоопас-
ным веществам, а также к
помещениям и участкам.
На входных дверях, стенах
помещений, дверцах шкафов.

Д 03

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Опасно.
Ядовитые
вещества

В местах хранения,
выделения, производства и
применения ядовитых веществ

Д 04

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Опасно.
Едкие и
коррозионные
вещества

В местах хранения, выделения, производства и
применения едких и коррозионных веществ

Д 05

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Опасно.
Радиоактивные
вещества или
ионизирующее
излучение

На дверях помещений,
дверцах шкафов и в других
местах, где находятся и
применяются радиоактивные
вещества или имеется
ионизирующее излучение.
Допускается применять знак радиационной опасности.

Д 06

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Опасно.
Возможно падение
груза

Вблизи опасных зон, где
используется подъемно-
транспортное оборудование,
на строительных площадках,
участках, в цехах, мастерских и т.п.

Д 07

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Внимание.
Автопогрузчик

В помещениях и участках,
где проводятся погрузочно-
разгрузочные работы

Д 08

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Опасность
поражения
электрическим
током

На опорах линий электропе-
редачи, электрооборудо-
вании и приборах, дверцах
силовых щитков, на
электротехнических панелях
и шкафах, а также на ограждениях токоведущих
частей оборудования,
механизмов, приборов

Д 09

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Внимание.
Опасность
(прочие
опасности)

Применять для привлечения
внимания к прочим видам
опасности, не предусмотрен-
ные техническим
регламентом.
Знак необходимо
использовать вместе с
дополнительным знаком
безопасности с поясняющей
надписью

Д 10

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Опасно.
Лазерное
излучение

На дверях помещений,
оборудовании, приборах и в
других местах, где имеется
лазерное излучение

Д 11

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Пожароопасно.
Окислитель

На дверях помещений, двер-
цах шкафов для привлечения
внимания на наличие
окислителя

Д 12

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Внимание.
Электромагнитное
поле

На дверях помещений,
оборудовании, приборах и в
других местах, где
действуют электромагнитные
поля

Д 13

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Внимание.
Магнитное поле

На дверях помещений,
оборудовании, приборах и в
других местах, где
действуют магнитные поля

Д 14

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Осторожно.
Малозаметное
препятствие

В местах, где имеются
малозаметные препятствия,
о которые можно споткнуться

Д 15

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Осторожно.
Возможность
падения с высоты

Перед входом на опасные
участки и в местах, где
возможно падение с высоты

Д 16

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Осторожно.
Биологическая
опасность
(Инфекционные
вещества)

В местах хранения,
производства или применения
вредных для здоровья
биологических веществ

Д 17

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Осторожно.
Холод

На дверцах холодильников и
морозильных камер,
компрессорных агрегатах и
других холодильных
аппаратах

Д 18

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Осторожно.
Вредные для
здоровья
Аллергические
(раздражающие)
вещества

В местах хранения, произ-
водства или применения
вредных для здоровья
аллергических
(раздражающих) веществ

Д 19

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Газовый баллон

На газовых баллонах,
складах и
участках хранения и
применения сжатых или
сжиженных газов.
Цвет баллона: черный или
белый.

Д 20

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Осторожно.
Аккумуляторные
батареи

В помещениях и на участках
изготовления, хранения и
применения аккумуляторных
батарей

Д 21

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Осторожно.
Режущие валы

На участках работ и
оборудовании, имеющем
незащищенные режущие валы,
например на деревообраба-
тывающем, дорожном или
сельскохозяйственном
оборудовании

Д 22

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Внимание.
Опасность нажима

На дверцах турникетов и
шлагбаумах

Д 23

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Осторожно.
Возможно
опрокидывание

На дорогах, рампах,
складах, участках, где
возможно опрокидывание
внутризаводского транспорта

Д 24

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Внимание.
Автоматическое
включение
(запуск) оборудования

На рабочих местах,
оборудовании или отдельных
узлах оборудования с автоматическим включением

Д 25

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Осторожно.
Горячая
поверхность

На рабочих местах и
оборудовании, имеющем
нагретые поверхности

Д 26

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Осторожно.
Возможно травма
рук

На оборудовании, узлах
оборудования, крышках и
дверцах, где возможно
получить травму рук

Д 27

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Осторожно.
Скользко

На территории и участках,
где имеются скользкие места

Д 28

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Осторожно.
Возможно
затягивание
между вращающи-
мися элементами

На рабочих местах и
оборудовании, имеющем
вращающиеся элементы,
например, на валковых
мельницах

Д 29

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Осторожно.
Сужение проезда
(прохода)

На территориях, участках,
в цехах и складах, где
имеются сужения прохода
(проезда) или присутствуют
выступающие конструкции,
затрудняющие проход
(проезд)

  Приложение 11
к Техническому регламенту

Предписывающие знаки

Код
знака

Цветографи-
ческое
изображение

Смысловое
значение

Место размещения
(установки) и рекомендации
по применению

Е 01

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Работать в
защитных очках

На рабочих местах и
участках, где требуется
защита органов зрения

Е 02

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Работать в
защитной каске
(шлеме)

На рабочих местах и
участках, где требуется
защита головы

Е 03

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Работать в
защитных
наушниках

На рабочих местах и
участках с повышенным
уровнем шума

Е 04

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Работать в
средствах
индивидуальной
защиты органов
дыхания

На рабочих местах и
участках, где требуется
защита органов дыхания

Е 05

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Работать в
защитной обуви

На рабочих местах и
участках, где необходимо
применять средства
индивидуальной защиты

Е 06

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Работать в
защитных
перчатках

На рабочих местах и
участках работ, где требуется защита рук
от воздействия вредных или
агрессивных сред, защита
от возможного поражения
электрическим током

Е 07

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Работать в
защитной одежде

На рабочих местах и
участках, где необходимо
применять средства
индивидуальной защиты

Е 08

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Работать в
защитном щитке

На рабочих местах и
участках, где необходима защита лица и органов зрения

Е 09

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Работать в
предохранитель-
ном (страховоч-
ном) поясе

На рабочих местах и участ-
ках, где для безопасной
работы требуется применение
предохранительных
(страховочных) поясов

Е 10

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Проход здесь

На территориях и участках,
где разрешается проход

E 11

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Общий предписывающий знак (прочие предписания)

Для предписаний, не
обозначенных настоящим
стандартом. Знак необходимо
применять вместе с поясня-
ющей надписью на
дополнительном знаке
безопасности

Е 12

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Переходить по
надземному
переходу

На участках и территориях,
где установлены надземные
переходы

Е 13

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Отключить
штепсельную
вилку

На рабочих местах и обору-
довании, где требуется
отключение от электросети
при наладке или остановке
электрооборудования и в
других случаях

Е 14

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Отключить перед
работой

На рабочих местах и
оборудовании при проведении
ремонтных или пусконала-
дочных работ

Е 15

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Курить здесь

Используется для обозначе-
ния места курения на
производственных объектах

  Приложение 12
к Техническому регламенту

Знаки пожарной безопасности

Код
знака

Цветографи-
ческое
изображение

Смысловое
значение

Место размещения
(установки) и рекомендации
по применению

Ж 01

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Направляющая
стрелка

Использовать только вместе
с другими знаками пожарной
безопасности для указания
направления движения к
месту нахождения
(размещения) средства
противопожарной защиты

Ж 02

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Направляющая
стрелка под
углом 45 о

Использовать только вместе
с другими знаками пожарной
безопасности для указания
направления движения к
месту нахождения
(размещения) средства
противопожарной защиты

Ж 03

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Пожарный кран

В местах нахождения
комплекта пожарного крана
с пожарным рукавом и
стволом

Ж 04

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Пожарная
лестница

В местах нахождения
пожарной лестницы

Ж 05

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Огнетушитель

В местах размещения
огнетушителя

Ж 06

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Телефон для
использования
при пожаре
(в том числе
телефон прямой связи с пожарной
охраной)

В местах размещения
телефона, по которому
можно вызвать пожарную
охрану

Ж 07

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Место размещения
нескольких
средств противо-
пожарной защиты

В местах одновременного
нахождения (размещения)
нескольких средств
противопожарной защиты

Ж 08

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Пожарный водоисточник

В местах нахождения
пожарного водоема или
пирса для пожарных машин

Ж 09

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Пожарный
сухотрубный
стояк

В местах нахождения пожарного сухотрубного стояка

Ж 10

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Пожарный гидрант

У мест нахождения подземных
пожарных гидрантов. На
знаке должны быть цифры,
обозначающие расстояние
от знака до гидранта в
метрах

Ж 11

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Кнопка включения
установок
(систем)
пожарной
автоматики

В местах ручного пуска
установок пожарной
сигнализации, пожароту-
шения и (или) систем
противодымной защиты.
В местах (пунктах) подачи
сигнала пожарной тревоги

Ж 12

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Звуковой
оповещатель
пожарной тревоги

В местах нахождения
звукового оповещателя или
совместно со знаком
(код Ж 11) "Кнопка
включения установок
(систем) пожарной
автоматики"

  Приложение 13
к Техническому регламенту

Эвакуационные знаки и знаки медицинского
и санитарного назначения
1. Эвакуационные знаки

Код
знака

Цветографи-
ческое
изображение

Смысловое
значение

Место размещения
(установки) и
рекомендации по применению

И 01

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Выход здесь
(левосторонний)

Над дверями (или на
дверях) эвакуационных
выходов, открывающихся с
левой стороны.
На стенах помещений
вместе с направляющей
стрелкой для указания
направления движения к
эвакуационному выходу

И 02

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Выход здесь
(правосторонний)

Над дверями (или на
дверях) эвакуационных
выходов, открывающихся с
правой стороны.
На стенах помещений
вместе с направляющей
стрелкой для указания
направления движения к
эвакуационному выходу

И 03

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Направляющая
стрелка

Использовать только
вместе с другими эвакуационными знаками
для указания направления
движения

И 04

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Направляющая
стрелка под
углом 45 о

Использовать только
вместе с другими
эвакуационными знаками
для указания направления
движения

И 05

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Направление к
эвакуационному
выходу направо

На стенах помещений для
указания направления
движения к эвакуационному
выходу

И 06

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Направление к
эвакуационному
выходу налево

На стенах помещений для
указания направления
движения к эвакуационному
выходу

И 07

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Направление к
эвакуационному
выходу направо
вверх

На стенах помещений для
указания направления
движения к эвакуационному
выходу по наклонной
плоскости

И 08

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Направление к
эвакуационному
выходу налево
вверх

На стенах помещений для
указания направления
движения к эвакуационному
выходу по наклонной
плоскости

И 09

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Направление к
эвакуационному
выходу направо
вниз

На стенах помещений для
указания направления
движения к эвакуационному
выходу по наклонной
плоскости

И 10

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Направление к
эвакуационному
выходу налево
вниз

На стенах помещений для
указания направления движения к эвакуационному
выходу по наклонной
плоскости

И 11

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Указатель двери
эвакуационного
выхода
(правосторонний)

Над дверями эвакуационных
выходов

И 12

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Указатель двери
эвакуационного
выхода
(левосторонний)

Над дверями эвакуационных
выходов

И 13

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Направление к
эвакуационному
выходу прямо

Над проходами, проемами,
в помещениях большой
площади.
Размещается на верхнем
уровне или подвешивается
к потолку

И 14

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Направление к
эвакуационному
выходу прямо

Над проходами, проемами,
в помещениях большой
площади.
Размещается на верхнем
уровне или подвешивается
к потолку

И 15

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Направление к
эвакуационному
выходу по
лестнице вниз

На лестничных площадках и
стенах, прилегающих к
лестничному маршу

И 16

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Направление к
эвакуационному
выходу по
лестнице вниз

На лестничных площадках и
стенах, прилегающих к
лестничному маршу

И 17

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Направление к
эвакуационному
выходу по
лестнице вверх

На лестничных площадках и
стенах, прилегающих к
лестничному маршу

И 18

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Направление к
эвакуационному
выходу по
лестнице вверх

На лестничных площадках и
стенах, прилегающих к
лестничному маршу

И 19

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Для доступа
вскрыть здесь

На дверях, стенах помеще-
ний и в других местах,
где для доступа в помеще-
ние или выхода необходимо
вскрыть определенную
конструкцию, например,
разбить стеклянную панель.

И 20

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Открывать
движением от себя

На дверях помещений для
указания направления
открывания дверей

И 21

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Открывать
движением на себя

На дверях помещений для
указания направления
открывания дверей

И 22

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Для открывания
сдвинуть

На дверях помещений для
обозначения действий по
открыванию сдвижных дверей

И 23

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Пункт (место)
сбора

На дверях, стенах помеще-
ний и в других местах для
обозначения заранее
предусмотренных пунктов
(мест) сбора людей в
случае возникновения
пожара, аварии или другой
чрезвычайной ситуации

И 24

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Указатель выхода

Над дверями эвакуационного
выхода или в составе
комбинированных знаков
безопасности для указания
направления движения к
эвакуационному выходу

И 25

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Указатель
запасного выхода

Над дверями запасного
выхода

      1) Эвакуационные знаки следует устанавливать в положениях, соответствующих направлению движения к эвакуационному выходу.

      2) Изображение графического символа фигуры человека в дверном проеме на эвакуационных знаках (код И 01 и И 02) смыслового значения "Выход здесь" должно совпадать с направлением движения к эвакуационному выходу.

2. Знаки медицинского и санитарного значения

Код
знака

Цветографи-
ческое
изображение

Смысловое
значение

Место размещения
(установки) и
рекомендации по применению

И 2-01

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Аптечка первой
медицинской
помощи

На стенах, дверях помеще-
ний для обозначения мест
размещения аптечек первой
медицинской помощи

И 2-02

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Средства выноса
(эвакуации)
пораженных

На дверях и стенах помеще-
ний в местах размещения
средств выноса
(эвакуации) пораженных

И 2-03

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Пункт приема
гигиенических
процедур
(душевые)

На дверях и стенах
помещений в местах
расположения душевых и
т.п.

И 2-04

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Пункт обработки
глаз

На дверях и стенах помеще-
ний в местах расположения
пункта обработки глаз

И 2-05

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Медицинский
кабинет

На дверях медицинских
кабинетов

И 2-06

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Телефон связи с
медицинским
пунктом (скорой
медицинской
помощью)

В местах установки
телефонов

  Приложение 14
к Техническому регламенту

Указательные знаки

Код
знака

Цветографи-
ческое
изображение

Смысловое
значение

Место размещения
(установки) и
рекомендации по применению

К 01

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Пункт (место)
приема пищи

На дверях комнат приема
пищи, буфетах, столовых,
бытовых помещениях и в
других местах, где
разрешается прием пищи

К 02

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Питьевая вода

На дверях бытовых помеще-
ний и в местах расположе-
ния кранов с водой,
пригодной для питья и
бытовых нужд (туалеты,
душевые, пункты приема
пищи)

К 03

Примечание
РЦПИ:
Рисунок см.
бумажный
вариант

Место курения

Используется для обозна-
чения места курения на
общественных объектах

  Приложение 15
к Техническому регламенту

Усредненные размеры основных знаков безопасности

       Таблица 1

Расстояние
опознания
L, м

Запрещаю-
щие и
предписы-
вающие

Предупреж-
дающие
знаки

Знаки пожарной безопас-
ности, эвакуационные знаки,
знаки медицинского и
санитарного назначения,
указательные знаки

Диаметр
круга d ,
мм

Длина
стороны
треуголь-
ника b , мм

Длина
стороны
квадрата
а , мм

Длина
стороны
прямоу-
гольника
а , мм

Длина
стороны
прямоу-
гольника
b , мм

1

50

50

50

50

100

2

80

100

80

80

160

3

100

100

100

100

200

4

100

150

100

100

200

5

150

150

150

150

300

6

150

200

150

150

300

7-8

200

250

200

200

400

9-10

250

300

250

250

500

11-12
13-14

300
350

400
450

300
350

300
350

600
700

15-16

400

500

400

400

800

17-18

450

550

450

450

900

19-20

500

600

500

500

1000

21-22

550

700

550

550

1100

23-24

600

750

600

600

1200

25

650

800

650

650

1300

Номера и размеры запрещающих и предупреждающих
знаков безопасности для оборудования,
машин и механизмов

      Таблица 2

Номер знака
безопасности

Диаметр
d , мм.

Сторона
треугольника
b , мм.

1

20

25

2

30

40

3

40

50

4

60

80

5

80

100

6

120

150

  Приложение 16
к Техническому регламенту

Смысловые комбинации знаков для указания направления движения к
эвакуационному выходу, средствам противопожарной защиты, месту
сбора и средствам оказания первой медицинской помощи

      Примечание РЦПИ: См. бумажный вариант

  Приложение 17
к Техническому регламенту

Разметка изображений основных знаков безопасности

      1. Запрещающие знаки безопасности

      Примечание РЦПИ: См. бумажный вариант

       2. Предупреждающие знаки безопасности

      Примечание РЦПИ: См. бумажный вариант

       3. Предписывающие знаки безопасности

      Примечание РЦПИ: См. бумажный вариант

       4. Знаки пожарной безопасности

      Примечание РЦПИ: См. бумажный вариант

       5. Эвакуационные знаки и знаки медицинского

      и санитарного назначения

      Примечание РЦПИ: См. бумажный вариант

       6. Указательные знаки безопасности

      Примечание РЦПИ: См. бумажный вариант

  Приложение 18
к Техническому регламенту

Шрифты поясняющих надписей

      Параметры шрифта и отношение их размеров к высоте шрифта Н' рекомендуется принимать по таблице 1.

      Таблица 1

Параметры шрифта,
обозначение

Отношение
размера к
высоте шрифта
Н'

Значение
размера при
высоте шрифта
Н' равной 10 мм

Высота прописных букв
и цифр ( h )

(7/7) Н'

10

Высота строчных букв
( с )

(5/7) Н'

7

Ширина расстояния
между буквами ( а )

(1/7) Н' *

1,4

Ширина расстояния
между базовыми
линиями строк (шаг
строки) ( b )

(11/7) Н' **

15,6

Ширина расстояния
между словами ( е )

не менее
(3/7) Н'

не менее 4,2

Толщина линий ( d )

(1/7) Н'

1,4

* При высоте шрифта Н' больше или равной 21 мм ширина
расстояния между буквами программируется или принимается
из имеющихся в распоряжении крупных литер таким образом,
чтобы улучшалась четкость чтения.
** Ширина b может быть увеличена на (2/7) Н для
диакритических букв, во избежание соприкосновения их
друг с другом.