Әуе кемесiн ұшуға дайындау ережесiн бекiту туралы

Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің м.а. 2011 жылғы 28 маусымдағы № 403 (3-тармақты қараңыз) бұйрығымен.

      Қазақстан Республикасы азаматтық авиация саласындағы нормативтi құқықтық кесiмдер жүйесiн Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Қазақстан Республикасының әуе кеңiстiгiн пайдалану және авиация қызметi туралы" заңды күшi бар Жарлығына және Қазақстан Республикасының "Азаматтық авиацияны мемлекеттiк реттеу туралы" Заңының талаптарына сәйкес келтiру мақсатында бұйырамын:
      1. Берiлiп отырған Әуе кемесiн ұшуға дайындау ережесi бекiтiлсiн.
      2. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Көлiк және коммуникациялар министрлiгiнiң Азаматтық авиация комитетi төрағасының орынбасары Б.М.Наурзалиевке жүктелсiн.
      3. Осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркеуден өткен күнiнен бастап күшiне енедi.

Төраға

Қазақстан Республикасы
Көлiк және Коммуникация
министрлiгi Азаматтық
авиация комитетi төрағасының
                     2003 жылғы 19 желтоқсандағы
N 588 бұйрығымен бекiтiлген

Әуе кемесiн ұшуға дайындау ережелерi 1 бөлiм. Жалпы ережелер 1 тарау. Негiзгi ұғымдар

1. Осы Ережелер "Қазақстан Республикасы әуе кеңiстiгi мен авиация қызметiн пайдалану туралы" Заңдық күшi бар Қазақстан Республикасы Президентi Жарлығының 42 бабына , "Азаматтық авиацияны мемлекеттiк реттеу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5 бабына, Халықаралық азаматтық авиация (ИКАО) туралы Конвенцияға сәйкес әзiрленген.

2. Аталған ережелер әуе кемесiн ұшуға дайындауды жүзеге асыратын қызметтер мен экипаждардың қызметiн реттейдi.

3. Терминдер мен анықтамалар:

1) Авиациялық техника - азаматтық әуе кемелерi, олардың жабдықтары, жинақтаушы бұйымдары, қозғалтқыштар, тренажерлар, азаматтық әуе кемелерiне жерде қызмет көрсету құралдары;

2) Авиациялық жанар-жағар майлар (әрi қарай - Авиа-ЖЖМ) авиациялық техниканы пайдалану кезiнде қолданылатын отындар, майлар, жағар майлар мен арнайы сұйықтардың барлық маркаларының жалпы атауы;

3) Радиотехникалық жабдық және байланыстық объектiнiң электрмен қамтамасыз ету жүйесiнiң апаттық жұмыс тәртiбi - электр энергияның сапасы қажеттi керектi қуатпен электр энергияның қабылдағышын қамтамасыз етуге мүмкiндiгi жоқ электрмен қамдау жүйесi, электрмен қамдау жүйесiнiң зақымдалған бөлiгiнiң өшiруi не болмаса резервтi көздiң электр қуаты мен қоректеудi қолдану;

4) Авиациялық отынмен қамтамасыз ету - жанар-жағар материалдарымен және арнайы сұйықтармен әуе кемелерi, объектiлер және әуежайлар қызметiн қамтамасыз етуге бағытталған заңдық және физикалық тұлғаның қызметi, сонымен қатар авиациялық техниканы пайдалану үшiн жанар-жағар материалдарын қабылдау, сақтау, сапасын бақылау, дайындау және беру (әрi қарай - авиаотынмен қамтамасыз ету);

5) Авиациялық дәрiгер - олардан ұшу жұмыстарының тиiмдiлiгi және ұшулар қауiпсiздiгiн бағынышты тұлғалар жұмысы сенiмдiлiгi мен кәсiби денсаулықты қамтамасыз ететiн авиациялық медицина саласында дайындық және жоғары медициналық бiлiмi бар маман;

6) ЖЖМ сапасын талдау - май құюға беруге дайындау жөнiнде шараларды жүргiзуге өнiм жарамдылығы туралы қорытынды, негiзгi қойма резервуарларынан iрiктеп алынған өнiм пробасының физика-химикалық көрсеткiштерi санын анықтау нәтижелерiн мазмұндайтын құжат;

7) Әуе кемесiнiң пайдалануға жарамдылығы туралы аттестат - осы аттестатты беру кезiндегi Ұшуға жарамдылық нормаларына әуе кемесiнiң сәйкестiгiн куәландыратын құжат;

8) Әуежай - әуе кемелерiн қабылдау, жiберуге, әуе тасымалдарын күтiмдеу мен осындай мақсаттар үшiн аэроалаң, аэробекет, басқа ғимараттар, сондай-ақ қажеттi жабдықтарға арналған ғимараттар кешенi;

9) Авиацияны халық шаруашылығында пайдалану әуе алаңы (әрi қарай - АХШП) - әуе кемелерiнiң ұшуы, қонуы үшiн ереже бойынша маусымдық жұмыстарды орындауға арналған арнайы дайындалған және жабдықталған ұшу-қону жолақтары (алаңдар), уақытша аэроалаңдар, тiкұшақ алаңдары. Олар сонымен қатар, ереже бойынша, маусымдық жұмыстарды орындауға арналған;

10) Өндiрiстiк жабдықтың қауiпсiздiгi - нормативтiк-техникалық құжаттаманың бекiтiлген талаптарында берiлген қызметтердi орындау кезiнде еңбектiң қауiпсiздiк шарттарын сәйкес сақталатын өндiрiстiк жабдықтың қасиетi;

11) Өндiрiстiк процестiң қауiпсiздiгi - нормативтiк-техникалық бекiтiлген құжаттамада еңбектiң қауiпсiздiк шарттарына сәйкес сақталатын өндiрiстiк процестiң қасиетi;

12) Еңбектiң қауiпсiздiгi - жұмыс iстеушiлерге қауiптi және зиянды өндiрiстiк факторлардың әсерi жоқ еңбек жағдайы;

13) Iстен шықпаушылық - кейбiр уақыт немесе жұмыс кезiнде бұйымның iске қабiлеттiлiгiн сақтау қасиетi;

14) Ұшу алдындағы ақпарат бюллетенi (әрi қарай - ҰААБ) - ұшу алдындағы НОТАМ кезектегi дайындалған ақпарат және маңызды пайдалану мағынасы бар аэронавигациялық ақпарат қызметi (әрi қарай - ААҚ) ескертуi;

15) Объектiнiң (бұйымның) техникалық жағдайының түрi - ол осы объектiге (бұйымға) техникалық құжаттамамен орнатылған техникалық талаптарға объектiнiң (бұйымның) сапасының сәйкес келуiн немесе сәйкес келмеуiн сипаттайтын техникалық жағдай; Техникалық жағдайдың келесi түрлерiн ажыратады: жөндiлiк және жөндiлiксiз iске қабiлеттiлiк және iске қабiлетсiздiк;

16) Аяқ астынан iстен шығу - бұйымның бiр немесе бiрнеше анықталған параметрлерiнiң секiрiп өзгеруiмен сипатталатын iстен шығу;

17) Әуе кемесi (әрi қарай - ӘК) - жер және су үстiнде бейнеленген ауамен қарым-қатынастан ерекшеленетiн ауамен қарым-қатынасқа түсу есебiнен атмосферада көтерiлiп тұратын ұшу аппараты;

18) Мемлекеттiк бақылау, қадағалау органдары - оның қызметтiк мiндеттерiне әуе кемелерiнiң ұшу қауiпсiздiгi жағдайын бақылау ететiн өкiлеттi орган;

19) Өлшеу құрал-жабдықтарын дәлдендiру (межелеу) - өлшеу құрал-жабдықтарының дәлдендiру сипаттамасын анықтау;

20) Авиатехника тобы - бiрдей жағдайда бiр пайдаланушы пайдаланатын бiр типтi техниканың бөлiгi;

21) Орталықтанбаған электрмен қамтамасыз ету (электр қуатпен қоректiң автономды көздерiнен электрмен қамтамасыз ету) - энергетикалық жүйемен электрлi байланысы жоқ немесе байланысы бар, паралельдi немесе бiржолды жұмысы қаралмайтын электрмен қамтамасыз ету жүйесi;

22) "Брифинг" жөнiндегi диспетчер - тиiстi дайындықтан өткен және мамандану бойынша жұмысқа рұқсат алған әуе қозғалысын ұйымдастыру (әрi қарай - ӘҚҰ)диспетчерi куәлiгi бар азаматтық авиация маманы;

23) Қосымша рейс - тұрақты тасымалдау шарттарымен бiрдей орындалатын әуе кемесiнде тұрақты әуетасымалында қарастырылмаған рейс;

24) Жұмыс iстеу ұзақтылығы - орнатылған техникалық қызмет көрсету және жөндеу жүйесi бойынша шектi жағдай келгенше бұйымның iске қабiлеттiлiгiн сақтау қасиет;

25) Параметрдiң шақтамасы (жоғары, төменгi) (әрi қарай - пайдаланатын шақтама) - параметрдiң жоғарғы (төменгi) мөлшерлi рұқсатты және номиналды мәндерi арасындағы айырмашылық;

26) Объектiнiң iске қабiлетсiз жағдайының мүмкiн уақыты (мерзiмi) - бұйымның (электр байланыс арнасының) құрамына кiретiн пайдалану бойынша құжаттамамен (немесе хронометраж нәтижелерi бойынша) анықталады, электрқоректiң резервтеу құрылғысы және басқа инженерлiк-техникалық құрылыс және коммуникацияларды резервтеу бойынша нұсқауда көрсетiледi;

27) Май құю - әуе кемелерi мен жердегi техника бактарын ЖЖМ-мен толтыру бойынша жұмыс жиынтығы;

28) Бұйым - арнайы функцияны атқаруға арналған көп санды шығарылатын өнiмнің бiрлiгi;

29) Жөнділіктi жағдай (жөндiлiк) - нормативтiк-техникалық және (немесе) құрылымдық құжаттаманың барлық талаптарына сәйкес келетiн бұйымның жағдайы;

30) Әуе кемесiн пайдаланушының инспекторлық органдары - пайдаланушының ұшу қауiпсiздiгi бойынша инспекциясы;

31) Электрқуатымен қоректену көзi - тұтынушы топтардың немесе тұтынушының электрқуатымен қоректенуiмен жүзеге асатын электр қондырғы;

32) Өлшеу құрал-жабдықтарының дәлдендiруi - өлшем мәнiнiң арасындағы ара қатынас орнататын, берiлген өлшеу құрал-жабдықтарының көмегiмен алынатын және өлшем мәнiмен сәйкес өлшеу құрал-жабдықтарының қызметтегi метрологиялық сипатын анықтау мақсатында эталон көмегiмен анықталатын және (немесе) мемлекеттiк метрологиялық бақылау және қадағалауға жатпайтын өлшеу құрал-жабдықтарының жарамдылығы анықталатын операциялардың жиынтығы;

33) ЖЖМ сапасы - техникалық құжаттамамен белгiленген талаптарына оны қанағаттандыру қабiлетiне жататын өнiм сипаттамасының жиынтығы;

34) Авиациялық электрбайланыс арнасы (беру арнасы) - жiберушiден алушыға ақпарат берудi қамтамасыздандыратын техникалық құралдардың және электрлiк дабылдармен радиодабылдарды тарату ортаның жиынтығы;

35) Техникалық жағдайды бақылау - техникалық жай-күйдi анықтау;

36) Әуе компанияның командалық-ұшу құрамы - қызметтiк мiндеттердi әуе компанияларының ұшу құрамына орындалуына жауапты әуе компанияның құрылымдық бөлiмшелерiнiң басшылары;

37) "Брифинг" бөлмесi - ұшуға әуе кемесiнiң экипажының ақпараттық кеңестiк дайындықты жүзеге асыратын арнайы бөлме;

38) Резервтеу еселiгi - объектiнiң резервтi элементтерiнiң саны қысқартылмайтын бөлшектермен анықталатын объектiнiң негiзгi элементтерiнiң резервтелетiн санына байланысы (қатысы);

39) ЖЖМ сапасына бақылау жүргiзу - осы шикiзаттың мемлекеттiк стандартқа (әрi қарай - ГОСТ) немесе техникалық ұсынысқа (әрi қарай - ТҰ) талаптарына алынған шамалардың сәйкестiгiн табу үшiн ЖЖМ сапасының көрсеткiштерi шамасын физика-химиялық талдау арқылы анықтау;

40) Электрберу сымы - электр бекеттерiнiң немесе бекетшелердiң шегiнен шығатын және қашықтыққа электрқуатын беруге арналған арнайы электрлi сым;

41) Жөндеу аралық қор - екi жүйелi жөндеу аралығындағы бұйымның жасаған iстерi;

42) Өлшеу құрал-жабдықтарын метрологиялық аттестациядан өткiзу - оның қасиетiн зерттеу негiзiнде өлшеу құрал-жабдықтарын жеке өндiрiсте қолдануға арналған заңдастырылған метрологиялық қызметпен (немесе шекараға байланысты жалғыз данада желiм) оның қасиетiн зерттеу құптау негiзiнде;

43) Алдын-ала ескерту қағаздары (НОТАМ) - электр байланыс құрал-жабдықтарымен берiлетiн және қызметке енгiзу туралы ақпарат, кез-келген аэронавигациялық жабдықтың өзгеруi немесе жағдайы, қызмет көрсету және ереже мазмұндалған немесе қауiпсiздiк туралы ақпарат, ұшудың орындаумен байланысты қызметкерлер үшiн өте маңызды уақытылы алдын-ала ескерту мазмұндалған хабарлау;

44) Жасалған iс - ұшу сағатымен, отырғызу санымен, циклдер және қажалулар санымен өлшенетiн бұйым жұмысының көлемi немесе ұзақтығы, яғни қор шығыны;

45) Ұшу жарамдылық нормалары - әуе кемесiнiң құрылысына, параметрлерi мен ұшу сапаларына және оның ұшу қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге бағытталған құрамаларына қойылатын талап ережелерi;

46) Жүктелген резерв - негiзгi элементтiң тәртiбiнде бар бiр немесе бiрнеше резервтi элементтердiң құрамында бар резерв;

47) Сенiмдiлiк - бұйымның қасиетi барлық параметрдiң мазмұн шегiнде орнатылған уақытта сақтайды, берiлген тәртiптерiнде керектi қызметтi орындайтын қабiлеттiлiктi сипаттайтын қолдану шарттарында және техникалық қызмет көрсету, жөндеулер, сақтау және тасымалдауға орнатылған уақытта сақтайды;

48) Арнаулы pecуpc - жалпы бұйымның қосымша жұмыс, арналу бойынша қолдану жетiстiгiнде тоқтатылу керек;

49) Қызметтiң белгiленген мерзiмi - бұйымның қолданылуы күнтiзбелiк ұзақтық жетiстiгiнде арналу бойынша қолдану тоқтатылу керек;

50) Байланыстың бұзылуы - пайдалануға арналған маңызды мағынасы бар уақыт кезеңiнде байланыстың жоқ болуы;

51) Электрлi қуатпен тәуелсiз қорек көзi - қоректiң басқа көздерiнде немесе оның басқаға жоғалып кеткенiнде кернеу сақталатын электрқуатымен қоректенетiн көзi;

52) Жөнділіксiз жағдай (жөнділіксiздiк) - нормативтiк-техникалық және (немесе) құрылымдық құжаттаманың талаптарының ең болмаса бiреуiне сәйкес келмеген бұйымның жағдайы;

53) Жүктелмеген резерв - негiзгi элементтiң қызметiнiң орындалуының басталуына дейiн жүктелмеген тәртiпте бар бiр немесе бiрнеше резервтi элементтердiң құрамында бар резерв;

54) Іске қабiлетсiз жағдай (iске қабiлетсiздiк) - берiлген қызметтiң орындау қабiлетiн сипаттайтын параметрдiң ең болмаса бiр мағынасы (мәнi) нормативтi-техникалық немесе құрылымдық құжаттаманың талаптарына сәйкес келмейтiн бұйымның жағдайы;

55) Кезектегi жөндеу әдiсi - бұйымның iске қабiлеттiлiгiн қамтамасыздандыруға немесе қалпына келтiруге бөлек бөлшектердi ауыстыруға және (немесе) қалпына келтiруге орындалатын жөндеу әдiсi;

56) Жеңiлдетiлген резерв - негiзгi элементке қарағанда жүктелген тәртiпте бар бiр немесе бiрнеше резервтi элементтердi сақтайтын резерв;

57) Ауыспалы қор - тексеруге және жөндеуге жататын бұйымдардың, бөлшектердiң, блоктардың және құралдардың техникалық қызмет көрсету немесе жөндеу кезiнде oбъектiлерге (бұйымдарға) орнатылатын алдын ала қызмет көрсетiлген, жөнделген тексерiлген бұйымдардың, бөлшектердiң және құралдардың тұрақты, әрқашан толтырылып тұратын қоры;

58) Жалпы резервтеу - бүтiн күйiнде резервтелетiн элемент болып табылатын резервтеу;

59) ҰРТҚ объектi және авиациялық электрбайланыс - әуе қозғалысына қызмет көрсету бiрiктiрген жүйесiне және кәсiпорынның өндiрiс қызметiнде анықталған функцияларды қамтамасыздандыруға арналған, станционарлық немесе жылжымалы нұсқауларды жергiлiктi орналасқан, инженерлiк-техникалық қызметкерлермен көмек көрсетiлетiн, ұшуды радиотехникалық қамтамасыздандыру және авиациялық электрбайланыс (ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтардың), қосымша және технологиялық жабдықтардың, (электркоректiң автономдық құралдары, байланыс, басқару жолдары) құрал-жабдықтардың жиынтығы;

60) Қауiптi өндiрiстiк фактор - жұмыс iстеушiнiң арнайы жағдайларда жарақатқа немесе басқа кенеттен денсаулығының нашарлауына алып келетiн өндiрiстiк фактор;

61) Шұғыл техникалық қызмет көрсету - объектiнiң (заттың, авиациялық электрбайланыс арнасының) iске қабiлеттілігiн бақылау және қолдау бойынша техникалық қызмет көрсету нұсқауымен (регламентiмен) бекiтiлген жеңiл технологиялық операцияларды орындауын ескеретiн кезеңдi техникалық қызмет көрсету;

62) Объектiнiң (бұйымның авиациялық электрбайланыс арнасының) iскеқабiлеттілігiн шұғыл бақылау - объектiнiң (бұйымның авиациялық электрбайланыс арнасының) технологиялық жеңiл тексерулердi тез орындауға арналған бақылау;

63) Анықтайтын параметр (белгi) - бақыланатын объектiнiң техникалық жағдайының түрiн анықтауға арналған бақылауда қолданатын объектiнің (бұйымның авиациялық электр байланыс арнасының) параметрi (белгi);

64) Азаматтық авиация ұйым - азаматтық авиация саласындағы қызметтi жүзеге асыратын заңды тұлға;

65) Негiзгi элемент - оның элементiнiң iстен шығуының жоқ болу кезiнде керектi қызметтiң объектiсiмен орындауға арналған қажеттi объектiнiң элемент құрылымдары;

66) Бұйымның iстен шығуы - бұйымның iскеқабілеттілігiнiң бұзылуымен қорытындылатын оқиға (жағдай);

67) Құрылымдық iстен шығу - құрылым мөлшерлерiн және (немесе) бекiтiлген ережелердiң бұзу немесе кемелденбеу нәтижесiнде туындаған iстен шығу;

68) Объектiнің iстен шығуы (байланыстың бұзылуы) объектiнiң iскеқабілеттілігiнiң бұзылуымен қорытындылатын оқиға, (электрбайланыс арнасы). Объектiнiң тым мүмкiн уақыт iшiнде анықталған қызметтердiң орындалуын қамтамасыздандыруға қолдануының мүмкiн еместiгiне алып келедi;

69) Өндiрiстiк iстен шығу - дайындаудың бекiтiлген процесiн немесе жөндеу зауытында орындаған бұйымның жөндеуiн бұзу немесе кемелденбеу нәтижесiнде туындаған iстен шығу;

70) Пайдаланатын iстен шығу - бұйымды пайдалану шарттарын немесе және бекiтiлген ереженi бұзу нәтижесiнде пайда болатын iстен шығу;
71) Авиа отынмен қамтамасыз ету жөнiндегi ұйым - авиаотынмен қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсететiн (ЖЖМ) қызметi құрылымдық бөлiмшенiң заңды тұлғасы немесе заңды тұлға;

72) Еңбек қорғау - еңбек процесiнде адамның iскеқабiлеттiлiгiн және денсаулығын сақтау қауiпсiздiгiн қамтамасыздандыратын әлеуметтiк-экономикалық ұйымдардың, техникалық, гигиеналық және емдеу-сауықтыру iс-шаралар мен құрал-жабдықтардың заңдар актiсiнiң жүйесi;

      73) Ұшу алдындағы ақпарат пакетi - төмендегi бөлiктерден тұратын жиынтық:
      ұшу алдындағы ақпарат бюллетенi (ҰАБ);
      НОТАМ;
      флайт-жоспар;
      метеорологиялық құжаттама;
      ұшудың навигациялық жоспары;

74) Өрт қауiпсiздiгi - өрттiң пайда болуы, дамуы және өрттiң қауiптi факторларының адамдарға әсерiн белгiленген ықтималдықпен болдырмайтын объектiнiң күйi, сонымен қатар құндылықтардың қорғауы қамтамасыз етiледi;

75) Техникалық қызмет көрсетудiң (жөндеудiң) кезеңдiгi - осы түрi және келесi осындай түрмен немесе басқа тым қиын түрi араларындағы уақыт немесе жұмыс iстеу аралығы;

76) Жоспарлы жөндеу - нормативтi құжаттама талаптарына сәйкес атқарылатын жөндеу;

77) 3ақымдалу - бұйымның жөндiлiктi жағдайының iскеқабiлеттілік жағдайын сақтау кезiнде бұзылумен қорытындылатын оқиға (жағдай);

78) Сенiмдiлiк көрсеткiшi - бұйымның сенiмдiлiгiн құрайтын бiр немесе бiрнеше қасиеттердiң сандық сипаттамасы;

79) Өлшеу құрал-жабдықтарын түгендеу - мемлекеттiк метрологиялық қызметпен немесе басқа өкiлеттi органмен техникалық талаптармен бекiтiлген өлшеу құрал-жабдықтарының сәйкестiгiн бекiту және анықтау мақсатында орындалатын операциялардың жиынтығы;

80) Өндiрiстiк санитария - жұмыс iстеушiлерге зиянды өндiрiстiк факторларды көбейтуге және азайтуға әсер ететiн техникалық құрал-жабдықтар мен ұйымдасқан iс-шаралардың жүйесi;

81) Бiртiндеп келетiн iстен шығу - бiртiндеп келетiн өзгерiспен сипатталатын бұйымның бiр немесе бiрнеше берiлген параметрлер мағынасының iстен шығуы;

82) Тұрақты резервтеу - оның элементiнiң iстен шығуы пайда болғанда объектiнiң құрылымдары қайта құрылмаған резервтеу;

83) Ұшудың қайталанатын жоспары (RPL) - бiркелкi элементтермен жеке ұшуларды реттi орындау негiзiнде жиi қайталанатынына қатысты және сақтау мен әуе қозғалысын басқару (әрi қарай - ӘҚБ) органдарымен көп реттi қолдануға арналған пайдаланушы ұсынатын әуе кемесiнiң ұшу жоспары;

84) Параметрдiң шектi жiберiлетiн өлшемi ең көп немесе ең аз параметрдiң өлшемiмен иеленетiн жұмысқа қабiлеттi бұйым;

85) Шектi жағдай - арналу бойынша оның бұдан кейiнгi қолданылуы мүмкiн емес немесе мақсатсыздық, не болмаса оның жөндiлiктi немесе iскеқабiлеттілік жағдайының қалпына келуi мүмкiн емес немесе мақсатсыздық болып келетiн бұйымның жағдайы;

86) Электрлi қуатпен қабылдағыш (электр қабылдағыш) - электрқуатының энергияның басқа түрiне өзгерiс болатын құрылғы;

87) Принциптi электрлiксызба - элементтердiң толық құрамын және олар арасындағы байланыстарды анықтайтын және бұйымның (қондырғының) жұмыс iстеу принципi туралы нақты түсiнiк беретiн сызба;

88) Iскеқабiлеттi жағдай (iскеқабiлеттiлiк) - берiлген қызметтi орындау қабiлетi сипатталатын барлық параметрлерiнiң мағынасы (мәнi) нормативтi-техникалық және (немесе) құрылымдық құжаттаманың талаптарына сәйкес келетiн бұйымның жағдайы;

89) Техникалық қызмет көрсету регламентi - кезеңдiктi орнататын және радиотехникалық бұйымға техникалық қызмет көрсету көлемiн анықтайтын құжат;

90) Регламенттiк операция - техникалық қызмет көрсету регламентiмен қарастырылған операция;

91) Өзгертiлген маршрут бойынша - алдын ала жоспарланған бағдардан бөлек орындалатын әуе кемесiндегi әуетасымалы;

92) Резервтеу - бiр немесе бiрнеше оның элементтерiнiң iстен шығу кезiнде қосымша құрал-жабдықтарды және (немесе) объектiнiң iскеқабiлеттi жағдайын сақтау мақсатындағы мүмкiндiктердi қолдану;

93) Ауыстырумен резервтеу - негiзгi элементтiң қызметi тек қана негiзгi элементтiң iстен шығуынан кейiн резервтелгенге берiлетiн динамикалық резервтеу;

94) Электрқуатпен резервтi қорек көзi - негiзгi көздiң өшiрiлуi кезiнде қосылатын электрқуатпен қоректену көзi;

95) Резервтi элемент - соңғысының iстен шығу кезiнде негiзгi элементтiң қызметтерiн орындауға арналған арнаулы объектiнiң элементi;

96) Техникалық жағдай бойынша жөндеу - нормативтiк-техникалық құжаттамада орнатылған кезеңдiкпен техникалық жағдайды бақылау орындалатын, ал жөндеудiң көлемi мен сәтi бұйымның техникалық жағдайымен анықталатын жоспарлы жөндеу;

97) Жөндеуге жарамдылық - iстен шығу зақымдалудың пайда болу себептерiн анықтау және алдын-ала ескертуге икемделумен бекiтiлетiн техникалық қызмет көрсету және жөндеудiң жұмысқа қабiлеттiлiк жағдай жолымен қалпына келтiру және қолдайтын бұйымның қасиетi;

98) Ұшақ (тiкұшақ) қоры - техникалық құжаттамада ескертiлген ең ақырғы күйiне дейiнгi және соған арналып қабылданған шарада (ұшу сағаты, сақтау жылдары, қажалу циклдерi, отырғызу сандары және т.б.) көрсетiлген жасалған iс;

99) Бiрiншi күрделi жөндеуге дейiнгi қор (қызмет мерзiмi) - бұйымның пайдалана бастаған уақытынан оның бiрiншi күрделi жөндеу аралығындағы жасалған iсi (пайдаланудың күнтiзбелiк ұзақтығы);

100) Ұшу жарамдылық сертификаты - ұшу жарамдылық нормаларға азаматтық әуе кемесi сәйкестiгiн куәландыратын сертификат түрi негiзiнде өкiлеттi органдармен берiлген құжат;

101) Қызмет мерзiмi - бұйымды пайдалануының басталуынан немесе шектi жағдайға дейiнгi жөндеуден кейiнгi күнтiзбек ұзақтығы;
102) Жанар-жағар материалдар қызметi (әрi қарай - ЖЖМ қызметi) - авиаотынмен қамтамасыз ету iсi бойынша дербес немесе ұйымның құрылымдық бөлiмшесi;

103) Жанар-жағар материалдар қоймасы - әуе кемелерi мен арнайы автокөлiктерге ЖЖМ қабылдау, сақтау және құюға арналған ғимараттар, қондырғылар және жабдықтар кешенi болып табылады;

104) Ұшақты жанармаймен толтырудың орталықтандырылған жүйесi (әрi қарай - ОҰЖ) - әуе кемесiнiң бактарына технологиялық құбыр бойынша және толтыру агрегаттары арқылы стационарлы сорғыш көмегiмен резервуардан жанармай беруге арналған технологиялық жабдық және құрылғы жиынтығы;

105) Тартылған мамандар - әуе кемесiнiң бортында тапсырманы эпизодты орындауға арналған мамандар - рейстiк жағдайларда әуе кемесiнiң дайындығын қамтамасыз ететiн жердегi инженерлiк-техникалық құрамның адамдары, сонымен қоса әуе кемесiнiң бортында жеке тапсырмаларды орындау үшiн тартылған адамдар;

106) Арнайы сұйықтықтар - авиациялық техниканы пайдалану кезiнде қолданатын сұйықтықтардың жалпы атауы;

107) Арнайы өлшеу құрал-жабдығы нақты бұйымға немесе авиациялық техника бұйымдарының тобына арнайы жасалған пайдалануға және (немесе) жөндеуге қолданатын өлшеу, бақылау, диагностау құрал-жабдығы. Оларға бақылау-тексеру және бақылау өлшеу аппаратуралары, техникалық қызмет көрсетудегi және авиациялық пен жердегi техниканы жөндеуге қолданатын стендтер, пульттер, қондырғылар жатады;

108) Жүйе - бөлiмдерден (түйiндерден), элементтердiң көпшiлiгiнен, агрегаттардан, бұйымдардан, аспаптардан құралған бiр-бiрiмен байланысқан және анықталатын қызметтердi орындайтын механизм (жүйе) құрайтын бүтiн зат;

109) Ұшу мен байланысты радиотехникалық қамтамасыздандыратын объектiнi электрмен қамдау жүйесi - жалпы процеспен қосу немесе қайта жасау мен бiрiктiретiн, беретiн және тарататын және электроқуатты қайта жасайтын (немесе) көздерiнен тұратын электрлiк байланыстардан таратушы қондырғылардан, басқару қондырғыларынан берiлген шектегi параметрлерiн қолдауын қамтамасыз ететiн бақылау және қорғау жүйесi;

110) Орташа жұмыс iстеудiң iстен шығуы - осы жұмыс iстеу кезiнде бұйымның жұмыс iстеу санына оның iстен шығуының қарым-қатынасы;

111) Өндiрiстiк қорғау құрал-жабдықтары - бiр немесе бiрнеше жұмыс iстеушiлерге қауiптi және (немесе) зиянды өндiрiстiк факторлардың әсерiн азайтатын немесе болдырмайтын алдын алатын құрал-жабдықтары;

112) Жеке қорғану құрал-жабдықтары - бiр жұмыс iстеушiнi қорғауға арналған арнайы құрал-жабдық;

113) Ұшуды радиотехникалық қамтамасыздандыру және авиациялық электрбайланыс құрал-жабдығы, (ҰРТҚ) және байланыс құрал-жабдығының өндiрушiнiң шарттарына сәйкес жасалатын және әкелетiн, әуе қозғалысына қызмет көрсету бiрлiк жүйесiнде және (немесе) азаматтық авиация кәсiпорынын, өндiрiс қызметiн қамтамасыздандыруда ұшуды радиотехникалық қамтамасыздандыру және (немесе) авиациялық электрбайланыс бойынша анықталған қызмет орындауға арналған техникалық құрал-жабдық (бұйым);

114) Бұйымның құрылымдық сызбасы - бұйымның негiзгi функционалдық бөлiмдерiн, олардың мiндетiн және бiр-бiрiнiң байланысын анықтайтын сызба;

115) Қосу сызбасы - бұйымның сыртқы қосуларын көрсететiн сызба;

116) Ағымдағы жөндеу - бұйымның iске қабiлеттiлiгiн қамтамасыздандыруға немесе қалпына келтiруге бөлек бөлшектердi ауыстыруға және (немесе) қалпына келтiруге орындалатын жөндеу әдiсi;

117) Қауiпсiздiк техникасы - қауiптi өндiрiстiк факторлардың жұмыс iстеушiге әсерiн болдырмайтын ұйымдасқан iс-шаралар және техникалық құрал-жабдықтардың жүйесi;

118) Техникалық pecypc (pecypc) - бұйымның қосымша жұмысының пайдалану басынан немесе мөлшерлi жағдайына өтуiне дейiн жөндеуден кейiнгi белгiлi түрiне жаңаруы;

119) Техникалық қызмет көрсету - арнау бойынша қолдану, сақтау және тасымалдау кезiнде бұйымның iскеқабiлеттiлiгiн немесе жөндiлiгiн сақтауға арналған операциялар кешенi (операция). Техникалық қызмет көрсету белгiлердiң бiреуiмен айқындалады: бар болу кезеңi, жұмыс көлемi, реттеу, пайдалану шарттары;

120) Үзiлмейтiн бақылау мен техникалық қызмет көрсету - нормативтi-техникалық құжаттамада көрсетiлген және техникалық жағдайды үзiлмейтiн бақылау нәтижелерi бойынша орындалатын техникалық қызмет көрсету;

121) Кезеңдiк бақылаумен техникалық қызмет көрсету - нормативтi-техникалық құжаттамада (регламентте) орнатылған кезеңдiк пен көлемдiкпен техникалық жағдайдың бақылауы орындалатын, ал басқа операциялардың көлемi техникалық қызмет көрсетудiң басталу сәтiнде бұйымның техникалық жағдайы анықталатын техникалық қызмет көрсету;

122) Техникалық жағдай - осы бұйымға техникалық құжаттамамен орнатылған анықталған сәтiнде анықталған параметрлермен (белгiлермен) сипатталатын пайдалану процесiнде өзгеретiн бұйым қасиеттерiнiң жиынтығы;

123) Техникалық қызмет көрсетудiң техникалық картасы - регламенттi операцияларды орындау тәртiбiн, техникалық талаптарды, қолданатын құрал-жабдықтарды қажеттi еңбек шығындарды құрамына кiргiзетiн зат;

124) Трансформаторлы бекетше - трансформаторлардың көмегi арқылы бiр электр кернеуiн кернеудiң басқа энергиясына өзгертуге арналған арнайы электрлi бекетше;

125) Өкiлеттi орган - өз құзыретi шеңберiнде Қазақстан Республикасы азаматтық және экпериментальдық авиация қызметiн үйлестiру және реттеу және әуе кеңiстiгiн пайдалану, азаматтық авиация саласындағы мемлекеттiк саясатты, мемлекеттiк бақылау мен тексерудi жүзеге асыратын мемлекеттiк басқару органы;

126) Параметрдiң шектелген рұқсаты - пайдалану немесе жөндеу құжаттамасына сәйкес бұйымның жөнділігi бұзылатын бiрақ оның iскеқабiлеттiлiгi сақталатын параметрдiң мазмұндарының өзгеру диапозондары;

127) Аталған өлшем құралын тексеру нәтижелерi растайтын және онда белгiленген түр мен мазмұндағы бейнесi бар шартты белгi немесе рәмiз (әрi қарай - таңба);

128) Құрылғы - бiрыңғай құрылым (блок тақта шкап, механизм) болып табылатын элементтер жиынтығы;

129) Флайт-Жоспар (FPL) - әуе қозғалысын басқару (ӘҚБ) органымен ұсынылатын жоспарланған ұшу немесе әуе кемесiнiң ұшу бөлiгi туралы анықталған мәлiмет;

130) Функционалдық сызба - бұйымның қондырғының бөлек функционалдық тiзбектерiнде немесе бүтiн бұйымда өтетiн анықталған процестерге түсiнiк беретiн сызба. Функционалдық тiзбек - анықталған арнауы бар жол арна, тракт (дыбыс арнасы, бейнеарнасы, өте жоғары жиiлiктердiң тракты);

131) Функционалдық тiзбек - анықталған арнауы бар жол арна, тракт (дыбыс арнасы, бейнеарнасы, өте жоғары жиiлiлiктердiң тракты);

132) Орталықтанған электрмен қамдау - энергетикалық жүйеден тұтынушының электрмен қамдауы;

133) Чартерлi рейс - әуе кемесiнде реттелмеген (кестеден тыс) авиатасымалдау;

134) Кепілдiктi электрқорек қалқаны - электрқуатпен қорек көзiнiң бiреуi iстен шыққанда басқа көзден кепiлдемелiктi уақыт арқылы қалпына келетiн, бөлiп тұратын құрылғы;

135) Пайдалану құжаттамасы - бұйымның ұшуда және техникалық пайдалануын реттейтiн және пайдалану шектерi, тәртiптерi мен ұсыныстар мазмұндалатын құжаттама.

136) Электрлi бөлiп тұратын құрылғы - бiр кернеуде электрқуатты қабылдауға және бөлiп тұруға арналған және құрамында коммутациялық аппараттар, көмекшi құрылғылар және олардың элементтерiн қосатыны (бiрiктiретiн) бар арнайы электрқондырғы;

137) Электрбайланыс - сым, радио, оптималдық және басқа электрмагниттiк жүйелер бойынша белгiлердi, дабылдарды, жазбаша түрдегi мәтiндi, бейненi, файлдарды, дыбыстарды әртүрлi жiберу немесе қабылдау;

138) Сызбаның элементi - бұйымға белгiлi қызмет атқаратын және бөлiктерге бөлiнбейтiн жеке қызметi бар сызбаның құрамдас бөлiгi (резистор, трансформатор, сорғыш, муфта);

139) авиакомпанияның коды - ақпаратты қалыптастыру, беру және сақтау жүйелерінде авиа тасымалдаушыны сәйкестендіру үшін рейсті белгілеудің құрамдас бөлігі ретінде қолданылатын белгілердің тіркесі (әріп-әріп, цифр-әріп, әріп-цифр);

140) рейстің бағдары - жөнелту және жету пункттерінің арасында жасалатын тасымалдар тізбектестігіндегі бір немесе бірнеше учаскелер;

141) рейс бағдарының учаскесі - бағдар бойынша жөнелту пунктінен келесі қону пунктіне дейін тасымалдау;

142) әуе кемесін жөнелту - әуе кемесінен тежегіш қалыптарды алу уақыты;

143) есепті самғау уақыты - кестемен белгіленген ӘК жөнелту уақыты және сүйреу мен рульдеуге берілген уақыт;

144) нақты самғау уақыты - самғау уақытының нақтылығы;

145) есепті келу уақыты - нақты самғау уақыты және ұшу сапарының ұзақтық уақыты және қонғаннан кейін рульдеу мен сүйреуге берілген уақыт;

146) сүйреу, рульдеу уақыты - тежегіш қалыптарды алудан бастап әуе кемесі самғағанға дейінгі нақты уақыт;

147) нақты келу уақыты - әуе кемесі қонғаннан кейін рульдеуге және сүйреуге берілген уақытты ескере отырып, тежегіш қалыптарды орнату уақыты;

148) әуе кемесін жөнелтуді кешіктіру - әуе кемесін әуежайдан кестеде (ұшу жоспарында) белгіленген уақыттан кеш жөнелту;

149) рейсті орындауды кешіктіру - әуе кемесінің соңғы әуежайға кестеде (ұшу жоспарында) белгіленген уақыттан кеш келуі;

150) тәуліктік ұшу жоспары - авиакомпанияларда, әуежайларда және аэронавигациялық ұйымдарда тұрақты рейстер қозғалысының кестесі мен ұшу жоспарларының (өтінімдерінің) негізінде жасалатын бір тәулікке жоспарланатын барлық ұшулар (тұрақты, чартерлік, қосымша, техникалық мақсаттағы ұшулар) жоспары;

151) әуе кемесін жөнелтуді кешіктіру актісі - ұшулар тұрақтылығын бұзуға айыптыларға талаптар қою үшін негіз болып табылатын белгіленген нысандағы құжат.
Ескерту. 3-тармақ толықтырылды - ҚР Көлік және коммуникация министрінің 2008.05.20 N 227 (қолданысқа енгізілу тәртібін 3-тармақтан қараңыз) Бұйрығымен.

2-бөлiм. Әуе кемесiн ұшуға дайындауды
инженерлiк-авиациялық қамтамасыз ету 2-тарау. Әуе кемесiн ұшуға дайындау кезiнде
радиотехникалық құрал-жабдықтар объектiлерiн
қамтамасыз ету тәртiбi және ұйымдастыру &1. ҰРТҚ объектiлерi мен байланыстың
негiзгi талаптары мен мiндеттерi

4. Ереженiң негiзгi тарауында анықталады:

1) Ұшуды радиотехникалық қамтамасыздандыру және авиациялық электр байланысты (ҰРТҚЕ және байланыс) ұйымдастырылған және техникалық талаптар бойынша құрал-жабдықтармен әуе қозғалысымен басқару ұшудың реттiлiгiн және қауiпсiздiктi қамтамасыздандыру, ӘК ұшуы мен қонуы мақсатында;

2) техникалық пайдаланудың негiзгi принциптерi резервтеу, техникалық қызмет көрсету және жөндеу, ҰРТҚ және байланыс объектiлерiнiң сенiмдiлiк функциясы бойынша бағытталған талаптар, ҰРТҚ және байланыс объектiлерiнiң пайдалану кезiнде еңбектiк, материалдық және энергетикалық ресурстарды үнемдi пайдалану әдiстерi;
Осы Ереженiң талаптары мен мәлiметтерi РТЖпБП қызметтерiмен басқаратын және инженерлi-техникалық қызметкерлермен iске асырылып қамтамасыздандырылады (әрi қарай - РТЖпБП) және өз қызметiнде ҰРТҚ құрал-жабдықтарын пайдаланатын барлық азаматтық авиация ұйымдары мен орындалуға мiндеттi және ӘК ұшу қауiпсiздiгiмен азаматтық авиация ұйымының өндiрiс қызметiн қамтамасыз ететiн байланыста.

5. Әуе кемелерiнiң ұшуын радиотехникалық қамтамасыздандыру бойынша қызметтi қамтамасыздандыру, АА ұйымдарында авиациялық электрбайланыс және өндiрiстiк қызметтi радиотехникалық жабдық және байланысты пайдалану қызметiн РТЖпБП қызметi, басқа бөлiмшелер, осы Ережелермен реттелетiн қызметтi жүзеге асырады.

&2. Ұшудың радиотехникалық қамтамасыздандыруы 1. Ұшудың радиотехникалық қамтамасыздандыру және
авиациялық электрбайланыстың құрал-жабдықтары

6. Әуе кемелерiнiң радиотехникалық қамтамасыздандыруы және азаматтық авиацияның өндiрiстiк қызметiнiң мекемелерi өзiмен жердегi радиотехникалық құрал-жабдықтардың жиынтығын, ұйымдасқан-техникалық iс-шаралар және электрбайланыс құрал-жабдықтарын ұшудың қауiпсiздiгiн қамтамасыздандыру мақсатында РТЖпБП және азаматтық авиация мекемелердiң (бөлiмдермен) басқа қызметтерiмен (бөлiмдерiмен) өткiзiлетiнiн көрсетедi.

7. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтары қатаң түрде пайдаланатын құжаттамамен сәйкес пайдаланылу керек. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының техникалық сипаттамалары пайдаланатын техникалық құжаттарда келтiрiлген параметрлердiң мағынасына сәйкес келуi керек (әрi қарай - ПТҚ) және пайдалану процесiнде берiлген шекте қолдау керек.

8. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарын объектіде орналасуы пайдаланатын және жобалау құжаттамасының талаптарына жауап беру керек.

9. ҰРТҚ объектiсiнiң инженерлi-техникалық қызметкерлердiң саны нақты құрал-жабдықтардың, бекiтiлген формалармен, ұйымдастыру және еңбек қорғау бойынша нормативтi құжаттың және техникалық қызмет көрсету әдiстерiнiң есебiмен байланыста орнатылады.

10. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының құрылымдық атқарылуы орындалатын қызмет сапасына және толықтылықты жоғалтусыз негiзгіден резервтi жиынтыққа автоматты өтудi қамтамасыздандыру керек, (пайдаланатын техникалық құжаттаманың талаптарының есебiмен) қолдық өтудiң резервтi жиынтыққа өту мүмкiндiгiн, құрал-жабдықтардың жасалуының модульды принципi құрамдық қызметтiк бөлiмдердiң рационалды санға бөлiнуiмен, стационарлық жайларға, қораптарға немесе контейнерлерге орналасуын және оның стационарлық жайларға қондыруының құрал-жабдықтарды қызметтiк көбейту мүмкiндiгi, техникалық қызмет көрсету және жөндеу талаптарының орындалуын қауiпсiздiк техникасының, өрт қауiпсiздiгiнiң, өнеркәсiптiк тазалықтың талаптарымен сәйкес қауiпсiз пайдалануын қамтамасыздандыру керек.

11. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының толықтырылуы, бақылауы, реттеудi, құрылымдық элементтердiң ауыстырылуын және басқа жұмыстардың өткiзуiн талап ететiн орындарға ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының регламенттелген технологиямен дайындықтары қызметке, техникалық қызмет көрсету және жөндеуге еркiн рұқсатты қамтамасыздандыру керек.

12. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтары электрқуатын электрмен қамдаудың тәуелсiз және бiр-бiрiмен резервтелетiн көздерiнен АА ПЖН анықталған ҰРТҚ және байланыс объектiсiнiң электрмен қамдау категориясынан тәуелдiкте алу керек.

13. Электрмен қамдаудың негiзгi көздерiн сапасында электрқуатын орталықтанған электрмен қамдау жүйесiнен алатын көздерiн пайдалану керек. Резервтеу сапасында резервтi электртiзбек, дизель-генератор, шоғырлағыштар және электрмен қамдаудың басқа көздерiн пайдалануы мүмкiн.

14. ҰРТҚ және байланыс объектiлерiнiң электрмен қамдауы құрылысты нормалар және ережелермен (әрi қарай - ҚН және Е), жобалау құжаттамасымен, сонымен қоса аэроалаңы құрылғы Ережесiнiң талаптарымен (әрi қарай - АҚЕ) және қауiпсiздiк техникасының Ережесiмен сәйкестiкте қамтамасыздандырылуы керек (әрi қарай - ҚТЕ).

15. ҰРТҚ және байланыстың әрекеттегi объектiлерiнiң және қайта құрылған электрмен қамдаудың сенiмдiлiк категориясы iстен шығу немесе бұзылу жағдайларында оларды электрмен қамдау қалпына келтiру ең көп мөлшерлi уақытта АА ПЖН талаптарымен сәйкес келуi керек.

16. ӘК ұшуының реттiлiгi және қауiпсiздiгi әуежайлардың қамтамасыздандырылуынан, әуе жолдарынан, жергiлiктi әуе жолдарынан (әрi қарай - ЖӘЖ), қорғанды қызметтерден (тармақтардан), ҰРТҚ және байланыстың жердегi құрал-жабдықтарынан, техникалық деңгейiнен, автоматтандыру деңгейi және осы құрал-жабдықтардың қызметiнiң сенiмдiлiгiнен және мамандардың дайындық деңгейiнен, пайдаланатын және қолданатын радиотехникалық жабдық және байланыстың жердегi құрал-жабдықтарынан байланысты болады.

17. ҰРТҚ және байланыстың (жабдықтану) жердегi құрал-жабдықтарының ұсынылған құрамы AA ПЖН мен анықталады.

18. Тәртiп жұмыс уақыты туралы шешiм, әуе жолдарында және мемлекеттiк маңызы бар әуе жолдарында, ұшудың және әуе қозғалысын басқару (әрi қарай - ӘҚБ) үшiн қолданылатын ХӘЖ-да ҰРТҚ және байланыстың жердегi құрал-жабдықтарының жабылуы және немесе жойылуы Қазақстан Республикасы Көлiк және коммуникация Министрлiгiнiң бұйрығымен қабылданады.

2. ҰРТҚ және авиациялық электрбайланыс
объектiлерiнiң жұмыстарын бақылау

19. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтары магниттi тасушыда және РТЖпБП қызметiнiң ауысым (аға) инженерiнiң журналында (осы Ережелерге 1 қосымша) мiндеттi жазуы бар ұшудың қозғалыс қызметi (диспетчерiмен) басшысының келiсiмi бойынша қосылады және өшiрiледi.

20. РТЖпБП қызметiнiң ауысым (аға) инженерiнiң журналында қосу, ауыстырылып қосу және өшiру уақыты туралы және ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының жұмысының сапасы туралы, олардың жұмысында ескертулердiң бар болуы немесе жоқ болуы туралы жазу жазылады.

21. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының нормативтi уақытының резервке ауыстырылып қосылуы (өтуi), (электробайланыстың шығу каналы) сонымен қоса инженерлi-техникалық қызметкердiң әрекетi ҰРТҚ және байланыс объектiлерiнiң резервтеу бойынша нұсқауларында көрсетiледi. Нұсқау объектiнiң басшысымен қол қойылады, РТЖпБП қызметiнiң бастығымен бекiтiледi және объектiде болу керек. Берiлген ауыстырылып қосу (өтуi) ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының резервiне қозғалыс қызметiмен мақұлданады, АА ұйымының басшысымен бекiтiледi және жұмысқа пайдалану үшiн қозғалыс қызметiне (қол қоюға) берiледi (осы Ережелерге 2-қосымша).

22. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының берiлген нормативтi ауыстырылып қосу (өтуi) уақыты РТЖпБП-ң ауысым (аға) инженерiнiң жұмыс орнында болуы керек.

23. ҰРТҚ және байланыс объектiлерiнiң жұмысқа қабiлетсiз жағдайының ұзақтығы жұмысты тоқтату кезiне жұмысқа қабiлеттiлiктi қалпына келтiруге дейiн есептеледi және РТЖпБП қызметiнiң (аға) ауысым инженерiнiң журналында жазылады.

24. ҰРТҚ объектiсiнiң әрбiр iстен шығуы, байланыстың бұзылуы себептерiнен тәуелсiз РТЖпБП қызметiнiң тағайындалған басшысымен, комиссиямен тергеледi.
Тергеу нәтижелерi iстен шығу тергеуiнiң актiсiмен хатталады, (Осы Ережелерге 3-қосымша).

25. Инженерлi-техникалық қызметтiң тұрақты қатысуынсыз жұмыс iстейтiн ҰРТҚ және байланыстың автоматтандырылған объектiлерiнiң iскеқабiлеттілігiн бақылау қашықтық бақылау және басқару жүйесiнiң дабылымен, диспетчерлiк және ұшу құрамының дыбыс беруi бойынша РТЖпБП қызметiнiң ауысым инженерi (аға) жүзеге асырады.

26. ҰРТҚ және байланыс объектiлерiнде кезекшi инженерлi-техникалық қызметкердiң ҰРТҚ мен байланыстың объектiнiң арнауы мен құрылымына байланысты электр байланыс арналары автоматтандырылған дабылдар бойынша енгiзiлген бақылау-өлшеу аспаптарының, бақылау индикаторының көрсету бойынша әуе жағдайының индикаторында көрсетiлген ақпарат пен бақылау суретiмен салыстыру бойынша жүзеге асырылады; Абоненттер мен тiлшiлердi сұраққа алу, тыңдау нәтижелерi бойынша авиациялық электр байланыс арналарының жұмысының сапасын бағалауымен жүзеге асырылады.

27. РТЖпБП қызметiмен ұшу қауiпсiздiгiн қамтамасыздандыратын қызметтiк тұлғалар мен диспетчерлiк қызметтiң сөйлесу техникалық құрал-жабдықтарының көмегiмен мiндеттi түрде құжатталуы, сонымен қоса радиолокациялық ақпараттық бейнежазуының құжатталуы, өткiзiлуi керек. Құжаттарды жүргiзу тәртiбi осы Ереженiң 4 қосымшасында, ал магиттi-таспалы журнал есебiндегi форма осы Ереженiң 4 қосымшасында келтiрiлген. Құжатталу арнасының тiзiмi AA ұйымның басшысымен бекiтiледi (осы Ережелерге 6 Қосымша).

28. Азаматтық авиация ұйымының басшылық құрамы ҰРТҚ және байланыс объектiлерiнiң жағдайын және техникалық пайдалануын кезеңдiкпен сирек емес бақылайды:

1) РТЖпБП қызметiнiң басшысы - жарты жылда 1 рет

2) Қызмет бастығының орынбасарлары - тоқсанда 1 рет

3) ҰРТҚ қызметiнiң бас инженерi - тоқсанда 1 рет

4) РТЖпБП тораптың бастығы немесе оны алмастыратын тұлға - тоқсанда 1 рет.

29. Бақылау нәтижелерi объектiнiң ауысым инженерiнiң технигiнiң шұғыл журналында ҰРТҚ және байланыс құралдарының жұмысы мен байланысты ұшу қауiпсiздiгi мен тұрақтылығының бұзылуы туралы арнаулы журналға белгiленедi (осы Ережелерге 8 Қосымша).

3. ҰРТҚ және авиациялық электрбайланыс
құрал-жабдықтарының сенiмдi қызметiн қамтамасыздандыру

30. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының қызметiнiң сапасы оның арнауына сәйкес белгiлi қызметтердi орындайтын құрал-жабдықтарының қабiлетiн сипаттайтын қасиетiнiң жиынтығымен анықталады.

31. ҰРТҚ және байланыстың жердегi құрал-жабдықтарының қызмет iстен шықпаушылық, жөндеуге жарамды, ұзақтық және бүтiндiктi қосатын жиынтықты қасиет және сенiмдiлiгi анықталады:

1) сызбалы-құрылымды орындаумен, жиынтықты элементтердiң қолдану сапасымен,

2) автоматтандыру деңгейiмен, резервтеумен, электрмен қамтамасыз ету сенiмдiлiгiмен басқару және байланыс жолдарымен, техникалық пайдалану ұйымымен, техникалық қызмет көрсету және жөндеу сапасымен, инженерлi-техникалық қызметкердiң тәртiппен және кәсiби дайындығымен;

3) пайдалану шарттарымен, электрмагниттi жағдаймен, ауа райлық және метеорологиялық себепкер шарттарымен, моносфералық құбылыстармен, радиотолқындардың өтпеуiмен;

4) тасымалдау шарттарымен және сақтаумен.

32. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының iстен шықпаушылығы орташа iстен шығу жұмысымен сипатталады (зақымдалу).

33. Iстен шығуға (зақымдану) жұмыс осы Ереженiң 9-қосымшасында келтiрiлген формула бойынша анықталады.

34. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының жөндеуге жарамдылығы оның iскеқабiлеттiлiгiн қалпына келтiруi орташа уақытпен сипатталады.

35. Iскеқабiлеттіліктi қалпына келтiрудiң орташа уақыты осы Ереженiң 9-қосымшасында келтiрiлген формула бойынша анықталады.

36. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының iскеқабiлеттiлiгiн қалпына келтiру уақыты iстен шығу себептерiн iздеуге шығындалғанға және iстен шығу салдарының шеттелуiне (зақымдалу) уақыт қосады. Ұйымдық бөгелiстер құрал-жабдықтардың iскеқабiлеттілігiн қалпына келтiру кезiнде бөлек ескертiледi.

37. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының сенiмдiлiк көрсеткiштерi ұшудың қауiпсiздiк талаптарын негiзге алып анықталады, жетiлдiру кезiнде, өндiрiсте салынады және пайдалану процесiнде қолдау көрсетiледi.

38. Құрал-жабдықтардың ұзақтылығы жұмыс iстеумен, ресурспен және пайдаланудың күнтiзбелiк ұзақтылығымен (қызмет мерзiмiмен) пайдалану басынан, немесе жөндеуден кейiн қалпына келтiрумен жарамсыздықпен сипатталады.

39. Ұзақтылықтың көрсеткiштерi құрал-жабдықтардың формулярларында (төлқұжатта) келтiрiледi, пайдаланудың тәжiрбиелi негiзiнде айқындалуы мүмкiн.

40. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының жұмыс ұзақтығы, қосу, өшiру уақыты нақты ескерiледi.

41. Жұмыс iстеу есебi құрал-жабдықтардың электрмен қамдаудың басқару элементiнiң қондырғысы "Қосылған" күйiндегi кезден жүргiзiледi.

42. Жұмыс iстеу есебi бұйымның формулярында ай сайын жүргiзiледi:

1) есептегiш көрсеткiшi бойынша жабдықталған есептегiштiк құрал-жабдықтарға арналған;

2) жүктелген немесе жеңілдетiлген резервi бар мекемемен - жасаушы ескерiлген үлкен жұмыс iстеуi бар (негiзгi немесе резервтi) құрал-жабдықтардың есептегiшiнiң көрсеткiшi бойынша құрал-жабдықтарға арналған;

3) жүктелмеген резервi бар мекемемен - жасаушымен есептегiш бойынша ескерiлген көрсеткiштерi қосындыланатын құрал-жабдықтарға арналған.

43. ҰРТҚ және авиациялық электрбайланыс құрал-жабдықтарының ұзақтығы және жөндеуге жарамдылығы, iстен шықпаушылықтың көрсеткiштерi пайдалану процесiнде зақымдалу және iстен шығу бойынша сонымен қоса пайда болу себептерi берiлген статистикалық талдау нәтижелерi бойынша бағалану керек.

44. ҰРТҚ және авиациялық электрбайланыс құрал-жабдықтарының iстен шығуы және зақымдалуының есебi және талдауы мына мақсатта өндiрiледi:

1) ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының пайдалану нәтижелерi бойынша сенiмдiлiктi бағалау;

2) iстен шығудың және зақымдалудың пайда болу себептерi ҰРТҚ және байланыс сенiмдiлiктi жоғарлату бағытында сериялы дайындалған және қайта дамытылған құрал-жабдықтардың жетiлдiру және таратылу талдауы;

3) техникалық қызмет көрсету (әрi қарай - ТҚК) және жөндеудiң кезеңдiгi және көлемнiң тиiмдiлiгi;

4) пайдаланатын және жөндеу құжаттамасын жүзеге асыру артық құралдар мен аспаптардың шығын мөлшерi мен құрамының оптималдылығы;

5) ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарында пайдаланатын техникалық ресурстарды (қызмет мерзiмi) негiздеу.

45. Барлық iстен шығулар және зақымдалу, олардың себептерi және құрал-жабдықтардың қалпына келтiру уақыты ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарына формулярда және төлқұжатта ескерiлу керек. Формулярға кiрiспе осы Ереженiң 10-Қосымшасында келтiрiлген.

46. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының iстен шықпаушылық көрсеткiшiнiң талдауына арналған қызмет мерзiмi ағынында жыл сайын iстен шығудың жинақтауы және құрал-жабдықтардың зақымдалуы туралы карта толтырылады (осы Ереженiң 11 қосымшасы).

4. ҰРТҚ және авиациялық электрбайланыс
құрал-жабдықтарын резервтеу

47. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының жұмыста жiберiлген үзiлiс уақытын қамтамасыздандыру ұшудың қауiпсiздiк талаптарын негiзге алып, резервтеумен жетiледi.

48. Радиолокация, радионавигация құрал-жабдықтары және әуе қозғалысын ұйымдастыру ауданының (әрi қарай - ӨЖЖ. Ж.Ж.) әуе радиобайланыс диапазоны және әуе қозғалысымен басқаратын аэротараптық (әрi қарай - АС ӘҚБ) автоматтандырылған бекеттер, диапазоны ӨЖЖ авиациялық радиотрансляторының жүз проценттi резервi болу керек

49. ӨЖЖ диапозонының авиациялық әуе байланысының әрбiр арнасы негiзгi және антеналы фидерлi жүйесiмен қабылдайтын және берiлетiн қондырғының (немесе қабылдап беретiн) резервтi жинағы болу керек.
Мұнара (Айналым, Мәре және Қону) арналарында радиобайланыс құрал-жабдық жинағының бiреуiне арналған химиялық ток көзiнен кем дегенде 2 сағат ұзақтықта апаттық электрмен қамтамасыз ету ескерiлуi керек.

50. 48-шi тармақта көрсетiлген басқа авиациялық электрбайланыстың басқа арналарына арналған резервтi жабдық саны (радиостанциялар, радиобергiштер, радиоқабылдағыштар, телеграфты аппараттар) осы Ереженiң 9-қосымшасында келтiрiлген формула бойынша анықталады.

51. Резервтi радиостанциялар (басқа радиосәулешығаратын қондырғылардың резервтi құрал-жабдықтары) жұмыс iстейтiн (негiзгi) құрал-жабдықтардың жиiлiктерiне ылғи күйге келтiрiлу керек.

52. Көп арналы магнитофондар құжатталу мақсатына арналған азаматтық авиация ұйымдарының тәулiктiк жұмысы кезiнде есептен бiр магнитофон ақпараттық құжаттау объектiсiне резервтеледi.

53. ҰРТҚ және байланыс объектiлерiнiң электрмен қамтамасыз ету сенiмдiлiк категориясы және электрмен қамтамасыз етуде ең көп мөлшерде жiберiлген үзiлiс уақыты пайдалану жарамдылық талаптарымен сәйкес келу керек АА ПЖН-ның талаптарымен сәйкес келу керек.

54. Электрқуатына тұтынушылардың қосылуы, ұшуды қамтамасыздандыру мен тiкелей байланыссыз, ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының кепiлдiктi электрқорек қалқандарына қосылуы тыйым салынады.

55. Метеожабдық және ҰРТҚ және байланыс объектiлерiнiң орташа жабдық жұмысының шарттарын қамтамасыз етуге арналған қондырғыларға (жылу беру, жөндету, желдету, апаттық жабдық) және жарықтехникалық жабдықты қашықтықта басқару сәйкес токты қорғанышы бар бөлек автоматты өшiргiште бұл жүктеменi көрсету кезiнде қосу рұқсат етiледi.

56. Мәрелiк диспетчерлiк бөлiмнiң (әрi қарай - МДБ) объектiсiнде әйнектелудiң жылыту элементтерiнiң дизель-генераторының жеткiлiктi қуаты кезiнде қосылуы рұқсат етiледi.

57. ӘК ұшудың реттiлiгi және қауiпсiздiктi радиотехникалық қамтамасыз ету сапасы сипатталатын негiзгi көрсеткiшi ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының қызметтiк сенiмділігi болып табылады.

58. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының қызметтiк сенiмдiлiгi бағаланады: бiр қызметтiк iстен шығуға орташа жұмыс iстеумен, (байланыстың бiр бұзылуы).
Iскеқабiлеттiлiктi (байланысты қалпына келтiру) орташа уақытпен қалпына келтiру.

59. Қиын көпқызметтiк, көпарналық жүйенiң қызметтiк сенiмдiлiгi (ӘҚБА) әрбiр қызмет, әрбiр арна бойынша бағаланады. Жалға берiлген байланыс арналардың қызметтiк сенiмдiлiгiн бағалауға арналған байланыс арнасының дайындық коэффициентi (Кг) қолданылады.

Кд = T/T + t,

T - қосындыланған уақыт, бағаланатын кезеңге байланыс арнасының iскеқабiлеттiлiк жағдайы.
t - бағаланатын кезеңге байланыс арнасының iскеқабiлетсiздiк жағдайының жалпы ұзақтығы.

60. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының қызметтiк сенiмдiлiгiнiң жоғарлауына арналған жабдықты резервтеудiң әртүрлi түрi қолданылады (құрылымдық, қызметтiк, ауыстырумен резервтеу, қосарланушылық) сонымен қоса екi және үш мәрте электрқуатымен қоректену көздерiмен резервтеу.

61. Резервке ауыстырылып қосылу (өту) ең аз мөлшердегi мүмкiн уақытта жүзеге асу керек.

      62. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының қимылына арналған резервке ауыстырылып қосылудың (өтудiң) нормативтi уақыты берiлген мемлекеттiк стандарттардың негiзiнде анықталады немесе жабдықтың зауыттың жасаушы техникалық құжаттамасымен және электрқуатымен қоректенудiң резервтi көздерiнен, берiлген объектiде бекiтiлген және аспау керек:
      1) электр байланыс құрал-жабдықтарына арналған: байланыс арналарының диспетчер (басқа ведомстволарды жалға берiлген арналардан басқа) және байланыс арналар "диспетчер" - "экипаж - 15c" электрбайланыстың басқа арналарына арналған - 5 минут;
      2) ұшудың радиотехникалық қамтамасыздандыру құрал-жабдықтарына арналған жолдық радиолокаторлардың және жақын навигацияның радиотехникалық жүйесi - 10 минут; шолушы аэроалаңдық және қону радиолокаторы - 7 минут; автоматтандырылған радиопеленгаторлардың және жетектi радиостанциялар - 1 минут;
      3) қонудың радиошамшырақ;гы жүйесiне арналған:
категорияланбаған бағыттағы ұшу және қону - 2,25 минут;
ұшу және қонудың бiрiншi категориясына бағытталған - 10 секунд;
ұшу және қонудың екiншi категориясына бағытталған - 5 секунд.
ұшу және қонудың үшiншi категориясына бағытталған - 2 секунд.

5. Азаматтық авиация ұйымдарында жердегi ҰРТҚ және
байланыс құрал-жабдықтарын пайдалануды қамтамасыз ету

63. ҰРТҚ мен байланыстың жердегi құрал-жабдықтарын пайдалану - ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарын тиiмдi және сапалы пайдалануды қамтамасыз ету бойынша қызметтер мен бөлiмшелердiң қарым-қатынастарының принциптерiн, сондай-ақ ӘК-ң жүйелi қозғалысымен қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету мақсатында пайдалануға енгiзу кезеңдерiнде, арналуы бойынша қолдануда ұйымдастыру мен жұмысты жүргiзу ретiн анықтайтын әрекеттегi ережелер мен нормалармен сәйкес азаматтық авиация ұйымдарының РТЖпБП бөлiмдерi және қызметтерiмен орындалатын ұйымдық және техникалық iс-шараларының жиынтығы.

      64. Осы Ережелер және РТЖпБП қызметiнiң басқа нормативтi құжатының талаптарымен сәйкес азаматтық авиация ұйымдарында ҰPTҚ және байланыс жердегi құрал-жабдықтарының техникалық пайдалануды жүзеге асырады және ұйымдастырады:
      1) Әуе қозғалысын басқарудың автоматтандырылған жүйесi;
      2) радиолокациялардың, радионавигациялардың, қонудың авиациялық әуе және жердегi электрбайланыстың гарнитурасы бар диспетчерлiк пульттердің құрал-жабдықтары;
      3) арнайы көлiктiң автомобилдi радиостанциялары (қондырғы бойынша жұмыстың орындалу бөлiгiнде, ТҚҚ кезеңдiк түрiмен және кезектегi жөндеуге);
      4) желiстi-кабелдi байланыстың құрылысы, антеналы-фидерлi құрылғы;
      5) дизель-генераторлардың, кепiлдiктi электрқорек қалқандарының электрберiлiс желiсiнен ығысатын радиотехникалық бұйымдардың ғана электрқуатынан қорекке арнайы арналған ӘҚБ тармақтарында және РТҚ объектiлерiнде байланыс құрал-жабдықтары, соның iшiнде БДT;
      6) объективтi бақылаудың құрал-жабдықтары (тiлдiк, радиолокациялық ақпараттың бейнежазуы).

65. РТЖпБП қызметiмен техникалық ғимараттар, құрылыстар, өндiрiстiк және қоймалық жайлар бекiтiледi.

66. РТЖПпБП қызметi негiзгi алатын шарттарды талдауда, жобалауға техникалық мәселенiң келiсiмi, таңдаулы жұмыстарда, жобалау құжаттамасының қарастыруы мен келiсiмiнде, құрылыстық монтажды жұмыстармен техникалық қадағалауда, қабылдау және пайдаланатын сынауларда қатысады.

67. Сыналатын алаңдарды, РШЖ радио шамшырақ жүйе объектiлерiнiң А, Б, В және Г алаңдарын сақтау, аэроалаңдық қызметi жылдың әр кезеңiнде аэроалаңның ҰРТҚ және байланыс объектiлерiне жер асты жолдарды жүзеге асырады.

68. ҰРТҚ және байланыс объектiлерiнiң электрмен қамтамасыз ету электрқоректiң орталықтанған көздерiнен және әуежайдың жергiлiктi электростанцияларының энергия қоятын ұйымдарымен қамтамасыз етiледi.
69. Энергия қоятын ұйымдармен және РТЖпБП қызметiнiң арасындағы жауаптылық шекарасы ҰРТҚ объектiлерiнде және ӘҚБ тармақтарында (соның iшiнде) электрқондырғыларды пайдалануға электрқоректiң қоректенетiн кабелiнiң ұштығы бойынша бекiтiледi, объектiлердiң енгiзiлген қондырғыларына қосылған және шек қою актiсiмен хатталады (осы Ереженiң 12-қосымшасы).

70. Жарықтехникалық құрал-жабдықтармен (кабелдi боксыны қоса) және трансформаторлы бекетшелердiң (әрi қарай - ТБ) электрқондырғысымен қашықтықты басқаруға арналған байланыс және басқару желiлерi сәйкес келiсiм негiзiнде РТЖпБП қызметiмен қызмет көрсетiлуi мүмкiн.

71. Қарсы тұрудың қорғанышты жерге қосуын электрқұрал және электрденқорғағыш құрал-жабдықтардың жоспарлы тексеруiн (әрi қарай - РТЖпБП) қызметiнiң тапсырысы бойынша азаматтық авиация ұйымының ҰРТҚ қызметi немесе басқа электрмен қамтамасыз етiлетiн мекеме қамтамасыз етедi.

72. Көктемгi-жазғы кезеңдегi (әрi қарай - КЖК) және күзгi-қыстық кезеңдегi (әрi қарай - КҚК) жұмысқа дайындық кезiнде азаматтық авиация ұйымдарының жанар-жағар материалдарының ГОСТ 33053-82 зертханасымен сәйкес дизелдi жанармайдың сапасының зертханалық тексеруiмен жүзеге асырылады, немесе сәйкес келiсiм жасаған кезде басқа мекемелердiң арнайы зертханаларымен жүзеге асырылады.

73. Ұйымның ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының КЖК және КҚК жұмысына дайындығы АА ұйымының дайындығы бойынша Өкiлеттi орган бекiткен Нұсқаумен сәйкес күздiк-қыстық (көктемгi-жаздық) кезең жүзеге асырылады.

&3. Ұшудың және авиациялық электрбайланысты
радиотехникалық қамтамасыздандырудың жердегi
құрал-жабдықтарын техникалық пайдалануды ұйымдастыру 1. ҰРТҚ және авиациялық электрбайланысының
құрал-жабдықтарын техникалық пайдалануды
ұйымдастыру құрылымы

74. ҰРТҚ және авиациялық электрбайланыстың жердегi құрал-жабдықтарын техникалық пайдалануы ұйымдасқан жиынтық жүйесi, ҰРТҚ және авиациялық электрбайланыстың құрал-жабдықтарының сенiмдi қызметiн қамтамасыздандыруға бағытталған техникалық iс-шаралар болып табылады.

      75. ҰРТҚ және авиациялық электрбайланыс құрал-жабдықтарын техникалық пайдалану мыналарды қосады:
      1) ҰРТҚ және авиациялық электрбайланыстың құрал-жабдықтарын пайдалануға енгiзу кезеңiндегi iс-шаралар;
      2) ҰРТҚ және авиациялық электрбайланыс құрал-жабдықтарын техникалық қызмет көрсету;
      3) ҰРТҚ және авиациялық электрбайланыс құрал-жабдықтарын жөндеу;
      4) қызмет мерзiмiн ұзарту (pecуpc);
      5) ұшу және жердегi тексерулердi өткiзу;
      6) ҰРТҚ және авиациялық электрбайланыс құрал-жабдықтарын жөндеу және техникалық қызмет көрсетудiң, метрологиялық қамтамасыз етiлуi;
      7) ҰРТҚ және авиациялық электрбайланыс құрал-жабдықтарын өнеркәсiп бюллетенi бойынша толықтыру өткiзу;
      8) инженерлi-техникалық қызметкердiң бiлiктiлiгiн, және дайындығын жоғарлату;
      9) техникалық пайдалану тиiмдiлiгiн жоғарлату, техникалық қызмет көрсету сапасы, ҰРТҚ және авиациялық электрбайланыс құрал-жабдықтарын жөндеу;
      10) пайдаланатын құжаттың тiзiмiмен сәйкес кiрiспе; (57-қосымша)
      11) материалды техникалық қамтамасыз ету;
      12) еңбектi қорғау және өрт қауiпсiздiгi бойынша iс-шаралар.
      ҰРТҚ және байланыстың жердегi құралдарын техникалық пайдалану осы Ережелерге және Қазақстан Республикасы заңдарына сәйкес ұйымдастырылады және жүзеге асырылады.

76. AA РТЖпБП қызметiнiң басшылық құрамы уақытылы оқытуды және инженерлi-техникалық қызметкермен басшылық құжаттың талаптарын орындауды ұйымдастыруға мiндеттi, есептi және құжаттарды сақтауды қамтамасыз ету керек.

      77. ҰРТҚ және байланыс объектiлерiнiң техникалық пайдалану осы Ереженiң талаптарымен және ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының сертификациялық талаптарымен сәйкес бақылау жүзеге асырылады:
      өкiлеттi орган салаларының шегiнде;
      азаматтық авиация ұйымының шегiнде - РТЖпБП бөлiмi.

78. РТЖпБП қызметiнiң құрылысы мәселелерiмен, анықталған осы Ережелермен және типтiк ережелердiң есебiмен қарастырылады.

79. ҰРТҚ және авиациялық электрбайланыстың техникалық пайдалану ұйымы ҰРТҚ қызметiнде және объектiлерде нормативтi-техникалық, тiркеу-есеп беру және графикалық құжаттаманы қосатын тiкелей пайдаланатын құжаттамамен сәйкес қамтамасыз етiледi.

2. РТЖпБП қызметiнiң кезекшi ауысым
жұмысын ұйымдастыру

80. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарын сенiмдi қызметiн қамтамасыздандыруға арналған РТЖпБП қызметiнiң ауысым бойынша инженерлi-техникалық қызметкердiң кезекшілігi ұйымдастырылады.

81. Ұшудың радиотехникалық қамтамасыздандырудың жердегi құрал-жабдықтары және ӘҚБ РТЖпБП қызметiнiң ауысым инженерiнiң журналында мiндеттi жазу бар және магниттi тасымалдаушыда жазуы бар ұшудың қозғалыс қызметiнiң басшысы (диспетчерiмен) келiсiмiмен немесе нұсқау бойынша қосылады, қайта қосылады және өшiрiледi.

82. ӘК ұшуын радиотехникалық қамтамасыздандыру бойынша жалпы мәселенi орындайтын РТЖ және байланыс объектiсiнiң кезекшi қызметкерi өзiмен пайдаланатын топты көрсетедi және шұғыл қарым-қатынаста РТЖпБП қызметiнiң ауысым инженерiне тiкелей бағынады.

83. РТЖпБП қызметiнiң ауысым инженерi РТЖ және байланыстың жердегi байланыстың құрал-жабдықтарының сапалы жұмыстарын және iстен шықпаушылығын қамтамасыз ету бойынша қызмет объектiлерiнiң жұмысымен шұғыл басшылықты жүзеге асырады, ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының жұмысы бойынша диспетчерлiк қызметкердiң және ұшу кемшiлiктерiн талдайды және жөнділіксiз және iстеншығушылық себептерiн шектету бойынша жедел iс-шараларды қабылдайды, РТЖпБП қызметiнiң объектiлердiң және ауысым кезекшiлердiң жұмысын бақылайды, автоматтандырылған объектiлермен басқару және олардың жұмысқа қабiлеттiлiгiн шұғыл бақылауды жүзеге асырады.

      84. РТЖ және байланыс объектiлерiнiң кезекшi инженерлi-техникалық қызметкерiнiң iс-әрекетi апаттық жағдайларда бiрге жұмыс iстеу және резервтеу бойынша жергiлiктi нұсқаулармен анықталады. Объектiнiң кезекшi инженерлi-техникалық қызметкерi мiндеттi:
      1) резервтi жабдықты, электрқоректiң резервтi көздерiн, нормативтi уақытта байланыс арналарының, резервтеу бойынша көрсетiлген жергiлiктi нұсқаулардың жұмысқа қосылуын қамтамасыз етуге;
      2) Шұғыл журналда объектiнiң (байланыс арасының) жұмысында басталу және үзiлiстiң аяқталу уақытын анықтап белгiлеуге;
      3) Объектiнiң (байланыс каналының) жұмысқа қабiлеттiлiгiнiң бұзылу себептерiн шығаруға және шеттетуге шараларды қолдануға.

      85. Байланыс объектiсiнiң (бекеттер) шұғыл қызметкерiне (кезекшiге) арналған резервтеу бойынша ведомстволық нұсқауларда көрсетiлуi керек:
      1) Резервтi арналарға (айналысты жолдар), (арналар) өту туралы тiлшiлерге (абоненттерге) хабарлау әдiсi;
      2) Қандай да бiр жағдайларда авиациялық әуе байланыс арналары айналысты жол есебiнде ӘК ұшуының қауiпсiздiгi мен реттiлiгiн қамтамасыз ету бойынша шұғыл хабарлама беруге арналған арналары қолданылады;
      3) авиациялық жердегi және әуе байланыс, диспетчерлiк арналарының апаттық жағдайларда бiрге жұмыс iстеу арналары бойынша беру және шұғыл хабарлама қабылдау тәртiбi.

86. РТЖпБП қызметiнiң қызметкерiнiң бiрге жұмыс iстеу тәртiбi әуе қозғалысына қызмет көрсету және ұйымдастыру қызметi және ҰРТҚ қызметi ЖЖМ және азаматтық авиация ұйымының авиациялық қауiпсiздiк қызметi РТЖ жердегi құрал-жабдықтарының iстен шығуы кезiнде, апаттық жағдайларда азаматтық авиация ұйымы қызметiнiң қызметкерiмен бiрге жұмыс iстеу бойынша Нұсқаумен анықталады.

87. ҰРТҚ және байланыстың негiзгi құрал-жабдықтарының зақымдалуы кезiнде, ҰРТҚ және байланыс объектiсiн электрмен қамтамасыз етудiң негiзгi көздерi зақымдалуы кезiнде РТЖпБП қызметiнiң ауысым (аға) инженерi ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарын резервтi құрал-жабдықтар ауыстыру бойынша шараларды қолданады, бұл туралы ұшудың басшысына (дискеттерiне) хабарлайды және ҰРТҚ қызметiнiң ауысым (аға) инженерiне ақпарат бередi.

88. Негiзгi жабдықтың, РТЖ (байланыс арналары) объектiсiнiң электрмен қамтамасыз етудiң негiзгi көздерiнiң зақымдалу кезiнде РТЖпБП қызметiнiң ауысым инженерi резервтi жабдыққа объектiнiң ауыстыру бойынша байланыс резервтi арнасының электр қоректiң резервтi көздерi бойынша ұшудың басшы ауысым инженерiне баяндайды және ҰРТҚ қызметiнiң ауысым инженерiне ақпарат бередi.

89. РТЖ және байланыстың автоматтандырылған объектiлерiнiң қашықтықты басқару және электрмен қамдаудың байланыс жолдарын қалпына келтiру бойынша жұмыс уақытында мамандардың тұрақты кезекшiлiгi бекiтiледi, РТЖпБП қызметiнiң ауысым инженерiмен байланыс құрал-жабдықтары бөлiнген және әдiстерiн анықтау керек.

90. РТЖпБП қызметiнiң ауысым инженерi қалпына келтiру жұмыстарының аяқталуы туралы ұшу басшысына (диспетчерге) баяндайды және оның рұқсатымен ҰРТҚ және байланыстың автоматтандырылған объектiлерiнiң қашықтықты басқаруға және электрқуатымен қоректенудiң негiзгi көздерiне ауыстыру туралы нұсқау бередi.

91. ӘК ұшуының қауiпсiздiгi және реттiгiнiң бұзылуына әкелуi мүмкiн ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының барлық өзгертулерi туралы РТЖпБП қыметiнiң ауысым инженерi ұшудың басшысына (қозғалыс қызметiнiң диспетчерiне) және РТЖпБП қызметiнiң басшылығына дереу баяндау керек.

92. РТЖпБП қызметiнiң ауысым инженерi жергiлiктi нұсқаулардың есебiмен РТЖпБП қызметiнiң ҰРТҚ және байланыстың жердегi құрал-жабдықтарының техникалық қызмет көрсету және жөндеу жұмыстың кезектегi жоспарларымен сәйкес орындайды.

93. РТЖпБП қызметiнiң ауысым инженерiнiң жұмыс орны ҰРТҚ және байланыстың автоматтандырылған объектiлерi үшiн қашықтықты басқару және бақылау құрал-жабдықтарымен жабдықталуы керек, тiкелей телефонды және/немесе қатты сөйлегiштi байланыспен, қозғалыс қызметiнiң ауысым кезекшiлерiнiң жұмыс орындарымен және азаматтық авиация әуежай мекемесiнiң өндiрiстiк-диспетчерлiк қызметiмен (әрi қарай - ӨДҚ), телефонды және немесе қатты сөйлегiш байланыспен азаматтық авиация ұйымының басқа аралас қызметтерiмен және РТЖ және байланыс объектiлермен жабдықталуы керек. Қызметтiк сөйлесулер автоматты түрде құжатталу құрылғысымен жазылуы керек. РТЖпБП қызметiнiң ауысым инженерiнiң бұйрығымен тәулiк бойы радиофицерлi кезекшi автомашина болу керек.

94. РТЖпБП қызметiнiң ауысым инженерi өзiнiң қызметiнде азаматтық авиация ұйымының басшысымен бекiтiлген қызметтiк нұсқаумен, ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарын резервтeу бойынша нұсқаумен (-лармен) азаматтық авиация, осы Ережелермен, еңбектi қорғау, өрт қауiпсiздiгi бойынша әрекеттегi нормативтiк құжаттарды басшылыққа алады.

95. Объектiнiң ауысым инженерi (техник) қалпына келтiру жұмыстарының аяқталуы кезiнде РТЖпБП қызметiнiң ауысым инженерiне (аға) объектiнiң жұмысқа қабілеттілігiнiң қалпына келтiруi туралы баяндайды.

96. Ауысым инженерi ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының жұмысын көрсететiн журнал жүргiзедi (осы Ереженiң 7-қосымшасы).

      97. Кезекшi қызметкер ауысымның қабылдау кезiнде тексеру керек:
      1) РТЖ және байланыс құрал-жабдықтарының резервтi жинағы негiзгi қызмет көрсетiлетiн жұмысқа қабiлеттiлiгi және жағдайының бар болуын;
      2) Электрқуатымен қоректенетiн резервтi көздерiнiң дайындығын;
      3) Мүлiктiң, пайдаланатын құжаттаманың, құралдың, өлшеу аппаратурасының, шұғыл СКЖ-ң тiзiмi бойынша бар болуын;
      4) Жеке қорғау құрал-жабдықтарының және олардың жөндiлiгiнiң бар болуын, бақытсыз жағдайға душар болғандарға алғашқы көмек көрсетуге арналған медициналық дәрi қобдишаның бар болуы;
      5) өртсөндiру құрал-жабдықтарының жөндiлiгi және бар болуы.
      Объектiнiң ауысым инженерiнiң (технигiнiң) шұғыл журналында кезекшiлiктi қабылдау және өткiзу хатталады.

98. Объект бойынша кезекшiлер кезекшiлiктi қабылдау және өткiзу және объектiнiң (жабдық), жұмысқа дайындық нәтижелерi туралы РТЖпБП қызметiнiң ауысым инженерiне баяндайды.

99. РТЖпБП қызметiнiң ауысым инженерi объект бойынша кезекшiлерден баяндама алғаннан кейiн, ұшудың басшысына кезекшiлiктi қабылдау және РТЖ және байланыс құрал-жабдықтарының жұмысқа дайындығы туралы баяндайды (осы Ереженiң 13-қосымшасы).

3. ҰРТЖ және авиациялық электрбайланыс
құрал-жабдықтарының жұмысқа қабiлеттiлiгiн
шұғыл бақылау

100. Кезекшi қызметкердiң тұрақты қатысуынсыз жұмыс iстейтiн РТЖ және байланыстың автоматтандырылған объектiлерiнiң жұмысқа қабiлеттiлiгiн бақылауды РТЖпБП қызметiнiң ауысым инженерi теле басқару теле қабыл беру жүйесiнiң дабылы бойынша, қызметтiк нұсқауға сәйкес диспетчерлiк және ұшу құрамының пiкiр бiлдiрумен жүзеге асырады.

      101. ҰРТҚ және байланыстың автоматтандырылған объектiлерi қосымша бар болу керек:
      1) арақашықтықты басқару және жұмысқа қабiлеттiлiктi бақылау жүйесi;
      2) электрқоректiң резервтi көзiнiң автоматты қосылу және арақашықтықты өшiру құрылғысы;
      күзеттiк және өрт дабылбергiшi.

102. Объектiде кезекшi қызметкермен ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының жұмысқа қабiлеттiлiгiн шұғыл бақылау электрбайланыс арнасынан, объектiнiң (бұйым) арналуы және құрылымынан тәуелдi жүзеге асырылуы мүмкiн: автоматты құрал-жабдықтарының дабылы бойынша бақылау және бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткiштерiмен; әуе жағдайының индикаторында бейнеленген бақылау фотосуретiнiң ақпаратпен салыстыруымен; тыңдалу нәтижелерi бойынша электрбайланыс арналарының жұмыс сапасының бағасымен, тiлшiлердiң, абоненттердiң, тексерудiң жауап алуымен.

103. Қолданбалы теледидарлық қондырғылардың күзеттiк және өрттiк дабылбергiш техникалық құрал-жабдықтарының жұмысқа қабiлеттiлiгiн шұғыл бақылау қызметтiк тұлғалармен, күзетiлетiн объектiлерi үшiн жауаптылармен орындалады.

&4. Авиациялық электрбайланыс пен ҰРТҚ
құралдарын техникалық күтiмдеу 1. Электрбайланыс пен ҰРТҚ құралдарын техникалық
күтiмдеудi жоспарлау және ұйымдастыру

104. Авиациялық электрбайланыс пен ҰРТҚ құралдарын техникалық күтiмдеу (әрi қарай - ТК) белгiленген норма шеңберiнде байланыс пен ҰРТҚ құралдарының пайдалану сипаттамаларын (параметрлерiн) сақтап тұру және iстен шығуды ескерту, қажеттi сенiмдiктi сақтау мақсатында жүзеге асырылады және ұйымдастырылады, азаматтық авиация ұйымының РТЖпБП қызметiнiң инженерлiк-техникалық қызметшiлермен жүзеге асырылады.

105. ҰРТҚ мен байланыс құралдарына ТҚҚ метрологиялық сарапты өткен техникалық қызмет көрсету регламентiне немесе өндiрушi-кәсiпорындар (жеткiзiп берушiлер) бекiткен (келiсiлген) пайдалану бойынша нұсқауларға сәйкес орындалады, онда ТҚҚ көлемi мен мерзiмдiлiгi белгiленедi.

106. Техникалық қызмет көрсету регламенттерi бұйымның пайдалану құжаттамаларының құрамына кiредi.

107. ТҚҚ регламенттерi жоқ байланыс пен ҰРТҚ құралдары үшiн регламенттер жұмыс орнында инженер-техникалық қызметшiлермен өңделiп жасалады, азаматтық авиация ұйымы басшысымен бекiтiледi. Техникалық қызмет көрсету регламенттерiн құрастыру бойынша нұсқаулар әдiстемелiк және шұғыл техникалық қызмет көрсетудi орындау кезеңiнде осы Ереженiң 14, 15 қосымшасында келтiрiлген.

108. ҰРТҚ мен байланыс құралдарына ТҚҚ жүйесiнде параметрлердi мерзiмдi тексеруi бар ТҚҚ қарастырылады, бұл кезде объектiнiң (байланыс арнасының) немесе байланыс пен ҰРТҚ және құрамының техникалық күйiн тексеру көлемi мен мерзiмдiлiгi белгiленедi, ал қалыпты қызметiн қамтамасыз ету бойынша жұмыстар көлемi объектiнің (байланыс арнасының) немесе жеке құралдың техникалық күйiмен анықталады.

109. Техникалық күйi (жұмыс қабiлеттiлiгi, дұрыс iстеуi) анықтаушы параметрлер мәнiн тексеру нәтижелерi бойынша, берiлген мiндеттi орындау сапасын сипаттайтын белгiлер бойынша бағаланады.

110. Анықтайтын параметрлердi олардың номиналды мәндерiнде (тораптарына) сәйкес келтiру жұмыстары анықтайтын параметрлер мәндерiнiң ескерту рұқсатының шегiнен ауытқыған жағдайларда орындалады.
Ескерту рұқсатынсыз шегi анықтайтын параметрлердiң жоғарғы (төменгi) пайдалану рұқсатының мәнiнен 0,7 деңгейiнде белгiленедi.

111. Жалпы жағдайда мерзiмдi тексерiп ТҚК жұмыс қабiлеттiлiгiн шұғыл тексерудi қарастырады, шұғыл ТҚК (ТҚК-1) және мерзiмдi ТҚК-дiң келесi түрлерi: апталық (ТҚТ-2, 170 сағат жинағаннан кейiн), айлық (ТҚК-3, 500 сағат жинағаннан кейiн), тоқсандық (TO-4 2250 сағат жинағаннан кейiн) жартыжылдық (TOO-5, 45000 сағат жинағаннан кейiн), жылдық (ТОО-6 8800 СЖК) маусымдық ТҚТ (ТҚК-С).

112. Маусымдық техникалық қызмет көрсету байланыс пен ҰРТҚ құралдарын КЖК (К,КК) жұмысына дайындау кезiнде орындалады.

113. ТҚК регламентi бойынша мерзiмдi ТК,К-дi өткiзу мерзiмi тек күнтiзбелiк (айына, кварталына, жартыжылға, жылына бiр рет) белгiсi бойынша анықталған байланыс пен ҰРТҚ құралдары үшiн белгiленген мерзiмде аз iстеп қою кезiнде байланыс пен ҰРТҚ құралдарының iстен қоса қорына сәйкес мерзiмдi ТҚК-дi өткiзуге рұқсат берiледi.

114. Байланыс пен ҰРТҚ құралдарының жұмыс қабiлеттiлiгiн шұғыл тексеру олардың жұмыс барысында жүзеге асырылады. Жұмыс қабiлеттiлiгiн шығыс сипаттамалары (белгiлерi), телемеханика белгiлерi бойынша шұғыл тексеру кезiнде объектiнiң (байланыс арнасының) жұмыс қабiлеттiлiгi мен оның мақсатқа қарай пайдалану мүмкiндiгi анықталады.

115. Шұғыл ТҚК (ТҚК-1) тiкелей объектіде ҰРТҚ мен байланыс құралдарында) орындалады. ТҚК-1 орындау кезiнде құралдың жалпы техникалық күйiн тексеру жүзеге асырылады, негiзгi резервтегi немесе көмекшi жабдықтың жұмыс қабiлеттiлiгi, негiзгi және резервте қоректелу көздерi (дизель генераторларды, шоғырлағыштарды), АФҚ, басқару мен байланыс желiлерi, күзет және өрт сигнал беру жүйелерi анықталады, бөлмелер, территория күйiн бағалау жүргiзiледi.

116. Мерзiмдi ТҚК (ТҚК-2-ТҚК-6) түрлерi байланыс пен ҰРТҚ құрамының қызметтiк элементтерi мен жеке тораптардың техникалық күйiн тереңдетiп тексерудi қарастырады.

117. ӨЖЖ диапозондағы радиохабарлау құрылғыларына ТҚК кезiнде реттеу, жөнге келтiру антенна эквивалентiн немесе қуаттық сiңiру өлшегiшiн пайдаланып жүргiзiледi.

118. Апаттық радиоарна радиостанциясының жұмыс қабiлеттiлiгiн тексеру аудандық орталықтың (әрi қарай - АО) және "ПОДХОД", арналарының жұмыс жиiлiктерiнде, аптасына бiр реттен сирек емес, жүргiзiледi.

119. ТҚК мерзiмдiлiгi, түрлерi, регламент жұмыстарының тiзiмi, оларды орындау технологиясы, орындаушылардың бiлiктiлiгi, еңбек шығындары, өлшеудiң қажеттi құралдары, жұмсау материалдар, құрал-сайман, құралдар, анықтаушы параметрлердiң (белгiлердiң) номинал мәндерi, олардың пайдалану және ескерту рұқсаттары техникалық қызмет көрсету бойынша нұсқауда (техникалық қызмет көрсету регламентiнде) көрсетiледi.

120. ТҚК регламентi мен нұсқауларында құралдардың сенiмдiлiгiмен құрылымдық ерекшелiктерiне байланысты кейбiр немесе барлық ТҚК мерзiмдiк түрлерi (ТҚК-2-ТҚК-6) және ТҚК-С жоқ болу мүмкiн.

121. Авиациялық электрбайланыс, қону, радионавигация, радиолокация құралдарына ТҚК қозғалыс қызметiмен келiсiлген және азаматтық авиация ұйымы басшысымен бекiтiлген байланыс пен ҰРТҚ құралдарына ТҚК графигi бойынша жүзеге асырылады (осы Ереженiң 16-қосымшасына).

122. Байланыс пен ҰРТҚ басқа құралдарына ТҚК графигi РТЖпБП қызметiнiң бастығымен бекiтiледi. Арна түзейтiн аппаратураға ТҚК графигi басқаратын станциямен келiсiледi.

      123. ТҚК графигi құрастыру мен жоспарлау үшiн бастапқы мәлiметтер болып мыналар табылады:
      1) ҰРТҚ мен байланыс құралдарының болуы, болжанған iстеп қою қоры туралы мәлiметтер, техникалық күйi;
      2) пайдалану бойынша регламенттер немесе нұсқаулармен белгiленген ТҚК бойынша жұмыс көлемi мен мерзiмдiлiгi;
      3) радиолокация мен радионавигация құралдарының тоқтау график-жоспары;
      4) байланыс пен ҰРТҚ құралдарын ұшу тексерiсiнiң бекiтiлген жоспары.

124. ТҚК орындау мен мерзiмдiлiктен +-15%-не техникалық қызмет көрсетудi бастау уақытынан ауытқуға рұқсат етiледi.

125. Байланыс пен ҰРТҚ құралдарының тұрып қалуын қысқарту мақсатында ТҚК-дiң кезеңдiк әдiсi қолданылады, бұл кезде операцияларды орындау, объектiнi жалпы өшiрмей, байланыс пен ҰРТҚ объектiлерiнiң (өңiрлерде) негiзгi және резервтегi жарты жиынтығында (құралдарда) кезекпен (уақыт бойынша тарату) жүзеге асырылады. ӘҚБ АС жұмысының үздiксiздiгi оның қайта пiшiн үйлесiмi есебiмен қамтамасыз етiлу керек, бұл кезде РЛА-да РЛС жұмысы бiр арналы режимде рұқсат етiледi. ТҚК кезеңдiк әдiспен орындау үшiн осы түрге ТҚК-дiң регламенттiк жұмысының барлық көлемi шамамен теңдей бөлiкке бөлiнедi. Әр бөлiктiң көлемi АА ұйымының жұмыс тәртiбiмен белгiленген жұмыс уақыты аяқталғанға дейiн 1 сағат iшiнде оның мiндеттi түрде орындалуын есепке алып анықталуға тиiс.

126. ТҚК-дiң кезеңдiк әдiсi кезiнде инженер-техникалық қызметшiлердiң жүктелу мақсатында жұмыс көлемiн бүкiл мерзiмге ТҚК бiр атаулы түрлерi арасында бөлу ұсынылады, ал көп еңбектi қажет ететiн жұмыстар бөлiнген ТҚК регламентi бойынша жұмыстарды орындау кезiнде - ТҚК келесi түрлерi арасында шарттарды сақтау керек, мүмкiндiлiгiнше, бiрдей болу мерзiмдiлiгi сақталу керек.

127. ТҚК-дiң жылдық графигi негiзiнде объектiнiң инженер-техникалық қызметшiлерi жұмысының кварталдың жоспары құрылады (осы Ереженiң 17-қосымшасы).

128. Кезекшi қызметшiлерi бар байланыс пен ҰРТҚ объектiлерiнде жұмыстар әр ауысымға бiркелкi бөлiнедi, автоматтандырылған объектiлерде шұғыл ТҚК орындау үшiн объектiде болған күндерге бөлiнедi.

129. ТҚК тиiмдiлiгiн көтеру параметрлердi үздiксiз тексерiп техникалық қызмет көрсету пайдалану арқылы жетiледi.

      130. ТҚК-дiң бұл түрiн жүзеге асыру үшiн басқару мен қашықтан бақылаудың автоматтандырылған жүйесi қолданылуы керек, олар келесi мiндеттердi шеше алады:
      1) әр құрал мен жалпы объектiнiң жұмыс қызметтiлiгiн бақылау;
      2) автоматты iзденiс;
      3) құралдар мен объектiлердi қашықтан басқару;
      4) құралдар мен объектiлердiң техникалық күйi туралы ақпаратты автоматты құжаттандыру.

131. ҰРТҚ мен байланыс объектiлерiнiң жалпы элементтерiне (құрылғыларына) ТҚК бойынша операцияларды (жөндеу, жұмысты аяқтау, жабдықты ауыстыру), сонымен қатар еңбектi қорғау бойынша талаптарды сақтау мақсатында объектiнi толық сөндiрудi талап ететiн операцияларды орындау үшiн объектiнi жоспарлы тоқтату қарастырылады. Объектiнi тоқтату деп оның (жабдықтың негiзгi және резервтегi жиынтығын) электржабдығы көзiнен толық сөндiрiп, берiлген мiндеттердi орындауды тоқтату түсiнiледi.

132. ТҚК орындау кезiнде тоқтату ұзақтығы байланыс пен ҰPTҚ объектiлерiнiң сөнуiн талап ететiн жұмыс көлемiнiң белгiленген регламентiмен анықталады.

133. Байланыс пен ҰРТҚ объектiлерiне ТҚК-дi жөндеу ұзақтығы 30 минутқа дейiн кезiнде жұмыс қабiлеттiлiгiн тексеру үшiн қысқа уақытқа тоқтату (ажырату, жұмыс iстемейтiн объектiлердi қосу және резервтегi жиынтыққа қайта қосу) ұшу басшысымен (қозғалыс қызметi диспетчерiмен) келiсiлiп, РТЖпБП қызметiнiң ауысым (аға) инженерiнiң рұқсатымен жүргiзiледi.

134. Байланыс пен ҰРТҚ объектiлерiн ұзақтығы 8 caғ. дейiн жоспарлы тоқтату азаматтық авиация ұйым басшысы бекiткен ТҚК графигiне сәйкес өткiзiлетiн жоспарлы жөндеу немесе еңбектi көп қажет ететiн мерзiмдi ТҚК орындау және жұмыстың болғанына дейiн 8 сағ. кеш емес уақытта қозғалыс қызметiнің бастығын бұл туралы алдын ала мәлiмдеп, жөндеу үшiн жүргiзiледi.

135. Байланыс пен ҰРТҚ объектiлерiн ұзақтығы 8 сағ. көп уақытқа жоспарлы тоқтату байланыс пен ҰРТҚ құралдарын жөндеу мен азаматтық авиация ұйымының басшысы бекiткен ТҚК графигiне сәйкес жабдықты ауыстыру және жөндеу (қайта құру) бойынша жұмыстарды орындау үшiн жүргiзiледi. Жоспарлау кезiнде трасса радиолокаторларын жоспарлы тоқтату кезектiгi ӘҚБ-дың шектес орталықтарымен келiсу керек. Байланыс пен ҰРТҚ объектiлерiн ұзақтығы 8 сағ. артық уақытқа жоспарлы тоқтату туралы хабарлау аэронавигациялық ақпарат қызметi (ААҚ) арқылы жұмыс басталғанға дейiн жетi тәулiк бұрын, ажырату себебiн, басталу уақыты мен күнiн және тоқтатуды аяқтау уақытын көрсетiп, жүргiзiледi және журналда (осы Ережелердiң 18-қосымшасына) сәйкес келiсiледi.

136. ҰРТҚ мен байланыс объектiлерiн ұзақтығы сегiз сағаттан артық уақытқа жоспардан тыс тоқтату туралы РТЖпБП қызметiнiң бастығы азаматтық авиация ұйымының басшысына баяндайды.

137. ҰРТҚ мен байланыс объектiлерiнiң тұрып қалуын қысқарту мақсатында жоспарлы тоқтатулар барлық дайындық жұмыстары толық аяқталғаннан кейiн жүргiзiлу керек. Зақымдалу анықталған жағдайда тоқтату ұзақтығы зақымдануда жоюға қажеттi жұмыс көлемiмен анықталатын уақытқа көбейедi.

138. Байланыс пен ҰРТҚ құралдарын жөндеу, шоғырлағышты зарядтау бойынша орындалған жұмыстарды есептеу байланыс пен ҰРТҚ құралдарын жөндеу және техникалық қызмет көрсету журналында жүргiзiледi (осы Ережелердiң 19, 20-қосымшасы).

139. Жұмыс басшысы (орындаушы) ТҚК орындауды аяқтағаннан кейiн техникалық қызмет көрсету журналында жұмсалған материалдарды көрсетiп ТҚК-дi толық көлемде өткiзгенi туралы жазады, параметрлердi өлшеу нәтижелерiн тiркейдi және жабдықтық жұмыс қабiлеттiлiгi мен оның жұмысқа дайындығы туралы қорытынды жасайды.

140. ТҚК орындау сапасын, толықтығын және өз уақытылығын тексерудi байланыс пен ҰРТҚ объектiсiнiң басшысы жүзеге асырады.

141. Егер байланыс пен ҰРТҚ құралдарының қызмет (pecуpc) мерзiмi өтпесе немесе өз уақытында созылса, негiзгi параметрлер сертификаттау талаптарына сәйкес келсе, ТҚК, жердегi және ұшуда тексерiс толық көлемде және дер уақытында өткiзiлсе, онда олар арналуы бойынша пайдалануға жарамды деп есептеледi.

142. Объектiнi сөндiрудi талап ететiн жөндеу ТҚК операциялары, маусымдық қызмет көрсету ұшуға неғұрлым қолайлы ауа райы болатын уақыт мерзiмiне жоспарлануға тиiс.

143. Бiрлесiп тұру аэроалаңдарында ұшуды қамтамасыз етудiң РТЖ объектiлерiн жоспарлы тоқтату аэроалаңның авиациялық аға бастығымен келiсiледi.

144. Техникалық қызмет көрсету РТЖ объектiлерiнiң инженерлiк-техникалық қызметшiлерiмен немесе РЭМ бригадаларымен орындалады.

2. Электрбайланыс пен ҰРТҚ объектiлерiн,
электржабдықтау жүйелерiн техникалық күтiмдеу

      145. Байланыс пен ҰРТҚ объектiлерiн электржабдықтау жүйелерiне ТҚҚ мыналарды қамтиды:
      1) техникалық қызмет көрсету (TҚ-2);
      2) мерзiмдi жылдық техникалық қызмет көрсету (ТҚҚ-6).

      146. ТҚҚ-2 кезiнде келесi жұмыстар орындалады:
      1) жерге тұйықтаудың контурмен қосылған жерiнiң жоқ болуын, ток қорғанышының балқығыш қоспасы номиналдарын, қозғалтқыштың, генератордың, желдету құрылғыларының электрқозғалтқыштарының механикалық түйiндерiнiң бекiтiлу берiктiгiн, дизель-генератордың суыту жүйесiндегi суытатын сұйықтықтың, майдың, отынның ағып кетпеуiн, шығын және көмекшi ыдыстарда отынның белгiленген қорының бар болуын, суытатын сұйықтық пен майдың деңгейiн, ауа баллондарындағы қысымды сыртынан қарап тексередi;
      2) электрэнергия қоректенудiң орталықтандырылған көздерiнiң көрнеу, шоғырлағыштардың электролитiнiң тығыздығы, деңгейi, кернеуi, суыту жүйесiндегi суытатын сұйықтықтың температурасы тексерiледi;
      3) бөлмелер мен электржабдықтың эстетикалық күйi тексерiледi (шаң, iздер);
      4) барлық табылған кемшiлiктердi жою бойынша жұмыстар орындалады.

147. Электржабдыққа ТҚҚ жартылай және толық тексеру өткiзу жолымен жүзеге асырылады.

      148. Жылдық ТҚҚ (ТҚҚ-6) өткiзу кезiнде жартылай тексерулер мыналарды қамтиды:
      1) ТҚҚ-2 көлемiнде қарау және тексеру;
      2) қорғаншы аппараттары мен түйiспе қосындыларды қарау;
      3) қорғаншы аппараттары мен одан кететiн электркабельдердiң (электрсымдардың) оқшаулау кедергiсiн өлшеу;
      4) қорғаныш аппараттарын әрекетте сыннан өткiзу.

      149. Жоспарлы толық тексерулер үш жылда бiр рет өткiзiледi және мыналарды қамтиды:
      1) ТҚҚ көлемiнде қарау және тексеру;
      2) қорғаныш аппараттары мен түйiспе қосындыларды қарау;
      3) қорғаныш аппараттарының оқшаулануын сыннан өткiзу;
      4) максималь ток қорғанышының қоспасын тексеру;
      5) қорғаныш аппаратын әрекетте сыннан өткiзу.

150. Қорғаныш аппараттары мен түйiспе қосындыларды тексеру кезiнде қорғаныш аппараттарының күшiн және көмекшi түйiспелерiнiң күйi электркабельдерiн қосу жерлерiнде коррозияның, механикалық пен электрэрозиялық тозудың, толық температуралық әсер ету iзiнiң жоқтығына тексерiледi.

151. Қорғаныш аппараттарының оқшаулануын сигнал оқшаулау кедергiсiн өлшеу мен оны жерге қатысты электрлiк берiктiкке сынауды қамтиды. Қорғаныш аппараттары мен екiншi тiзбектiң электрмен байланысты тiзбектерiн оқшаулау кедергiсi әр қосылу үшiн 1 МОм төмен емес деңгейде, төмен кернеу тiзбегiнде (60B)-0,5 МОм төмен емес деңгейде ұсталынып түру керек.

152. Оқшаулау кедергiсi 1000-2500B кернеуге мегаметрмен, төмен кернеу тiзбегiнде (60B)-500B кернеуге мегаметрмен өлшенедi. Қорғаныш аппараттарының оқшалануын өлшеу күштiк және жарықтандыру тораптарының электр сымдарының оқшаулануын тексерумен бiр уақытта жүргiзiлу керек. Әр қосылуға (60B және одан төмен кернеулi тiзбектi қоспағанда) қорғаныш аппараттарының электрмен байланысқан тiзбектерiнiң электрберiктiгiне оқшаулауды сынау 1 минут iшiнде айнымалы токтың 1000B кернеуiмен немесе 2500B кернеуге мегометрмен жүргiзiлу керек.

153. Электр берiктiкке оқшаулауды сынау бiрiншi қосылу және әдетте тарату құрылғыларын жөндеумен бiрiктiрiлген толық жоспарлы тексеру кезiнде жүргiзiледi.

154. BA12, BA62, A3100, A3700, ЭЛЕКТРОН, AE1000, AE2000 типтi автоматты ажыратқыштар үшiн жүктемеден қорғаныш аппараттарының iстеп кетуiн тексеру кезiнде тексеру тогының мәнi жүктемеден қорғаныштың iстеп кету тогының екi есе мәнiне тең орнатылады; ал АП-50 типтi автоматты ажыратқыштар үшiн - үш есеге тең орнатылады. Қорғаныштың iстеп кету уақыты секундомер бойынша анықталады.

155. Айқас тұйықталу тогынан қорғаныштың iстеп кетуiн тексеру кезiнде тексеру тогының мәнi айқас тұйықталудан қорғаныштың iстеп кету тогының уставки 1,3 мәнiне тең орнатылады. Қорғаныштың iстеп кетуiн тексеру әр фаза бойынша жүргiзiледi. Оқшаулауды сынауы және қорғаныштың iстеп кетуiн тексеру нәтижелерi автоматты ажыратқыштарды сынау мен тексеру хаттамасымен рәсiмделедi.

156. Қорғаныш аппараттарын сыннан өткiзу бес рет қосу және ажырату жолымен жүзеге асырылады.

157. Резервтегi дизель-генератор номинал жүктемемен 20мин. кем емес ұзақтық уақытында екi аптада бiр рет тексерiледi, бұл кезде дизель-генеротордың автоматты қосу құрылғысы жұмысының дұрыстығы, дизель-генераторлардың айналасу жилiгі мен кернеуi тексерiледi дизель-генераторды қосу алдында шығын отын ыдыстарынан тұнба (конденсат) төгiледi.

158. Жұмыс аяқталғаннан кейiн барлық жергiлiктi басқару органдарының күйi тексерiледi, техникалық қызмет көрсету журналында анықталған және жойылған кемшiлiктердi, кемшiлiктердi жойғанға дейiн және жойғаннан кейiнгi параметрлердi, жұмсалған материалдарды көрсетiп жазады және электржабдықтау жүйесiнiң жұмыс қабiлеттiлiгi мен оның жұмысқа дайындығы туралы қорытынды жасалады.

159. Электрқондырғыларды пайдалануды ұйымдастыру бойынша мiндеттердi тiкелей орындау үшiн азаматтық авиация ұйымының басшысы өзiнiң бұйрығымен электршаруашылығы үшiн жауапты адамды, сонымен қатар өзiнiң орынбасарын тағайындайды.

3. Авиациялық электбайланыс пен ҰРТҚ құралдарын
ерекше жағдайларды техникалық күтiмдеу

160. Ерекше жағдайларға қауiптi метеорологиялық және стихиялық құбылыстар жатады: жылдамдығы 20 м/с және одан көп жел, шаңды, құмды немесе қарлы боран, дауыл, ұзақ қарқынды жауын-шашын, бұршақ, қатты мұздалу, температураның минус 30 С-ге дейiн және одан да төмендеуi.

161. Ауа райының қауiптi жұмыстары туралы ескертулер метеорлогиялық тексерудiң шұғыл органдарымен берiледi, ауа райының қауiптi құбылыстары туралы ақпараттың өтуi. Азаматтық авиация метеорологиялық қамтамасыз ету бойынша басшылыққа алатын құжаттармен белгiленедi.

162. Авиациялық электрбайланыс пен ҰРТҚ құралдарын ерекше жағдайларда техникалық күтiмдеу ауа райының қауiптi құрылыстарының тууына (күшеюiне) объектiлердi дер кезiнде дайындауға, жабдықты сақтауға, стихиялық құбылыстың салдарын жоюға бағытталған.

163. Байланыс пен ҰРТҚ объектiлерiнде қауiптi құбылыстар туралы ескерту алған инженерлiк-техникалық қызметшiлердiң iс-әрекеттерi туралы РТЖпБП қызметiнiң басшысы қол қойған және азаматтық авиация ұйымының басшысы бекiткен нұсқау болу керек.
Сейсмобелсендi ауданда бұл нұсқауға жерсiлкiну туралы ескерту кезiнде азаматтық авиация ұйымының инженер-техникалық қызметшiлерiнiң iс-әрекетi бойынша тармақтар қосылады.

164. РТЖпБП қызметiнiң ауысым (аға) инженер қауiптi құбылыс туралы ескерту алғаннан кейiн қажеттi шаралар қабылдау үшiн РТЖпБП қызметiнiң кезекшi инженер-техникалық қызметшiсiне дереу хабарлайды.

165. Қауiптi құбылыс аяқталғаннан кейiн ЖСҚ, АФҚ, байланыс пен ҰРТҚ объектiлерi тексерiледi, зақымданған жерлердi жоятын шаралар қолданылады, ол қажет болса, қалпына келтiру жұмыстары ұйымдастырылады.

4. Авиациялық электрбайланыс пен ҰРТҚ құралдарын
техникалық пайдалануды метрологиялық қамтамасыз ету

      166. Азаматтық авиация ұйымдарында метрологиялық қамтамасыз етудiң негiзгi мiндеттерi:
      1) байланыс пен ҰРТҚ құралдарының талап етiлген жұмыс сапасын қамтамасыз ету;
      2) байланыс пен ҰРТҚ құралдарының техникалық параметрлер өлшемдерiнiң талап етiлген дұрыстығы мен дәлдiгiн қамтамасыз ету;
      3) өлшеу құралдары әрдайым метрологиялық дайындықта ұстап тұру болып табылады.

167. Өлшеудiң барлық құралдары мiндеттi түрде мемлекеттiк түгендеуге жатады. Нормаланған дәлдiкпен физикалық мәндердi бағаламай параметрлердiң өзгермелi құралдары индикаторлар болып табылады, олар тексерiске жатпайды және "И" (индикатор) деген белгiсi болу керек.

168. Өлшеудiң индикаторлық құралдарының тiзiмi метрологиялық қызмет органдарымен келiсiледi, бақылау олардың жөндiлiгi үшiн оларға бекiлген пайдаланылатын құжаттамамен тәртiпте жүзеге асу керек және азаматтық авиация ұйымының басшысымен бекiтiледi.

169. Оқу мақсаттарында қолданылатын өлшеу құралдары тексерiске жатпайды және "У" (оқу) деген белгiсi болу керек. Олардың дұрыс iстеуiн тексеру оларға берiлген пайдалану құжаттамасымен белгiленген тәртiпте жүзеге асырылады.

170. Өлшеу құралдарының мерзiмдiлiк түгендеуi (дәлдендiруi) белгiлi тәртiппен аккредитациядан өткен метрологиялық қызметтермен келiсiлген және азаматтық авиация кәсiпорнының басшысымен бекiтiлген график негiзiнде орындалады.

171. Өлшеу құрал-жабдықтарының түгелдеу кезеңдiгi (дәлдендiруi). Қазақстан Республикасы азаматтық авиацияда қолданылатын жұмыс өлшеу құрал-жабдықтарының түгендеуiне жататын тiзiммен анықталады немесе пайдалынатын құжаттамада көрсетiледi.

172. Барлық өлшеу құралдары (стендтер, пульттер, аспаптар) нормативтi-техникалық құжаттамаларға (техникалық сипаттaу, пайдалану бойынша нұсқау, техникалық қызмет көрсету бойынша нұсқау, формуляр немесе паспорт) сәйкес жабдықталуға тиiс. РТЖпБП қызметiмен жаңартылған немесе өңделiп жасалған өлшеу аспаптары, құрылғылар, пульттер және стендтер метрологиялық аттестациядан өтедi, оларға берiлген пайдалану құжаттамасы - метрологиялық сарапқа жатады.

      173. Кәсiпорында ҰРТҚ құралдарын техникалық пайдалануды қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды ұйымдастыру және өткiзу үшiн басшы бұйрығымен метрологиялық қызмет құрылады, немесе метрология бойынша арнайы дайындық өткен мамандардан метрологиялық қамтамасыз ету үшiн жауапты адам тағайындалады. Метрологиялық қамтамасыз ету үшiн жауапты адамға мынандай мiндеттер жүктеледi:
      1) өлшеу құралдарын есептеу (журнал формасы 49-қосымшада келтiрiлген);
      2) өлшеу құралдарының тексерiс (калибровка) графигiн өңдеп жасау келiсу және бекiтуге мемлекеттiк метрологиялық қызмет органдарына немесе осындай жұмыстарды өткiзуге құқығы бар аккредитациядан өткен басқа ұйымдарға ұсыну;
      3) тексерiс (дәлдендiру) графигiнiң орындалуын тексеру;
      4) өлшеу құралдарының дұрыс iстеу күйiнде ұсталып тұруын, қолдану, сақтау дұрыстығын және жөндеу мен тексерiске (дәлдендiруге) өз уақытында ұсынылуын тексеру;
      5) байланыс пен ҰРТҚ құралдарын, оларды метрологиялық қамтамасыз ету бөлiгiнде, пайдалануға енгiзу мен қабылдау бойынша комиссия жұмысына қатысу;
      6) Өлшеу құрал-жабдықтарын пайдалануда кемшiлiктердi шеттету бойынша ұсыныстарды басшылыққа ұсынады;
      7) Объектiде өлшеу құрал-жабдықтарының жағдайы туралы РТЖпБП қызметiнiң басшылығына ақпарат бередi, сонымен қатар, олардың өлшеу құрал-жабдықтарының пайдалану ережесiн бұзушыларды жауапкершiлiкке тарту туралы мәселелер қойылады.

&5. Ұшудың және авиациялық электрбайланыстың
радиотехникалық қамтамасыз ететiн құрал-жабдықтарының
техникалық пайдалануын бақылау және техникалық
жағдайдың жердегi және ұшу тексеруi 1. ҰРТҚ және электрбайланыс құрал-жабдықтарының
жердегi тексерiсi

      174. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтары пайдаланатын құжаттаманың талаптарымен негiзгi техникалық параметрлерiне сәйкес бағалау үшiн жердегi тексерулер өткiзiледi:
      1) ҰРТҚ және байланыстың бiткен құрылыс объектiлерiнiң қабылдауға дайындық кезiнде;
      2) мерзiмдi ұшу тексерулерiнен бұрын;
      3) ҰРТҚ және байланыс объектiлерiнiң қайта құрылуынан кейiн;
      4) ӘҚҚК қызметiнiң талаптары бойынша.

      175. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының жердегi тексеруi төмендегi жұмыстарды қосады:
      1) жабдықтың жұмысқа қабiлеттiлiгiн тексеру;
      2) жабдықтың реттеуi және күйге келтiруi;
      3) негiзгi анықтайтын техникалық параметрлердiң өлшеуi;
      4) күйге келтiру кестесiнiң құрастырылуы және бақылау тәртiбiнiң картасы (осы Ереженiң 50-қосымшасына) және жердегi тексеру және күйге келтiру хаттамасы, азаматтық авиация ПЖ (осы Ереженiң 23 қосымшасына) сәйкес кесте.

176. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының жердегi тексеруiн РТЖпБП қызметiнiң инженерлi-техникалық қызметкерiмен өткiзiледi. Жердегi тексеру ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарын пайдалануға ендiру кезiнде РТЖпБП қызметiнiң мамандары мен жабдықты өндiрушi өкiлдерiмен бiрге өткiзу керек (дайындаушымен).

177. РТЖ және байланыс құрал-жабдықтарының ұшуды және ӘҚБ қамтамасыз етудiң жердегi техникалық тексерулерi РТЖпБП қызметiнiң инженерлiк-техникалық қызметкерiмен өткiзiледi.

178. РТЖ және байланыс құрал-жабдықтарын, ұшуды және ӘҚБ қамтамасыз етудiң жердегi техникалық тексерулерi пайдалануға ендiру кезiнде жабдықты өндiрушi өкiлдерiнiң қатысуымен өткiзiледi (дайындаушымен).

2. ҰРТҚ және электрбайланыс
құрал-жабдықтарының ұшу тексерулерi

179. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының ұшу тексерулерi нормативтi-пайдаланатын құжаттаманың талаптарымен тактикалық сипаттамаларының сәйкестiгiн бекiту және ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарын пайдалануға жарамдылығын бағалау мақсатында өткiзiледi.

180. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының ұшу тексерулерi кезеңдiкпен және көлемде, анықталған қызметтегi басшылықтармен, бағдарламалармен және ұшу тексерулерiнiң әдiстемелерiмен өткiзiледi.

181. ӨЖЖ диапозонының АВС арнасының радиобайланыс алыстығының ұшу тексеруi радиобайланыстың жаңа арнасының пайдалануға ендiру кезiнде, радиоберiлгiштiң, радиоқабылдағыштың және антеналы-фидерлi құрылғылардың басқа түрiне ауыстыруда, сонымен қоса, жердегi радиостанцияның антенна биiктiгiнiң құрылғысы және орын ауысымында өткiзiледi. ӨЖЖ диапозонының авиациялық әуе байланыс арналарында радиобайланыс алыстығын анықтау әдiстемесi осы Ереженiң 23 қосымшасында келтiрiлген.
АЖ ҚБ жиынтығында жұмыс iстейтiн ӘҚБАЖ және ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының ұшу тексеруi арнайы АЖ ӘҚБ-талданған бағдарламалармен және әдiстермен өткiзiледi.

182. АЖ ӘҚБ құрамына кiретiн ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының әрбiрiнiң ұшу тексеруi жинақтың автоматтандырылған жүйесiмен жиынтықта координатты ақпараттың жөндеу және бейнесi өткiзiледi. Ұшу тексеруiнiң нәтижелерi бойынша ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының, АЖ ӘҚБ барлық аппаратуралары ұшудың қамтамасыз етiлуiне қолданудың жарамдылығы бағаланады.

183. Радиолокатордың, радиопеленгаторлардың жетектi радиосатанциялардың және АВС каналдарының ұшу тексерiсi ӘКБ диапозонында көлiк және жаттықпалы ұшуларды орындайтын ӘК өткiзiлуi мүмкiн ҰРТҚ және байланыстың жердегi құрал-жабдықтарының уақытылығына, ұшу тексерулерiнiң сапасының толығуына жауапкершiлiктi азаматтық авиация аэроалаңдарында азаматтық авиация ұйымының басшылары алады, ал бұл құрал-жабдықтардың ұшу тексеруiне уақытылы және сапалы дайындығын РТЖпБП қызметiнiң бастықтары алады.

184. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының ұшу тексерудiң нәтижелерi бойынша ұшу тексерулерiне актiлер құрастырылады. ӘҚБ диапозонының ОРЛ, АРП және "АВС" арналарын ұшу биiктiгiнен байланысты әрекетiнiң алыстық графигi құрастырылады.

185. Радиошамшырақты жүйенiң (әрi қарай - РМС), жақын навигациялық рңдиотехникалық жүйесiнiң ұшу тексерулер (әрi қарай - РСБН), ӨЖЖ барлығы бағытталған радиошамшырақ (әрi қарай - VOR), алыстықты өлшегiш жабдық (әрi қарай - ДМЕ) және АРП арнайы ұшақтық зертханалықпен жүргiзiледi.

186. Ұшақтың зертханалық арнайы борттық жабдығы осындай жұмыстарды өткiзуге құқығы бар заңды тұлғамен берiлген метрологиялық түгендеулерi бар қызметтегi жарамды куәлiгi болуы керек.

187. Ұшақтық-зертханамен өткiзiлетiн ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының ұшу тексерулерiн азаматтық авиация ұйымы жүзеге асырады, ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарын пайдаланушы азаматтық авиация ұйымының тапсырыс негiзiндегi ұшақ-зертханасының иесi жүзеге асырады.

188. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарының ұшу тексерулерi кәдiмгi ӘК құрал-жабдықтарды өзiнше пайдаланушымен, азаматтық авиация ұйымымен жоспарланады.

189. ҰPTҚ және байланыс құрал-жабдықтарының ұшу тексерулерiнiң өткiзу мерзiмдерiнiң өзгеруi I, II, III категорияда PMC үшiн 365+30 тәулiктен аспауы керек, қалғандары 365+60 тәулiк, алдыңғы ұшу тексеруiнiң күнiнен аспауы керек.

190. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарын пайдалану ұшу тексеруiнiң кезеңдiк бұзылуымен жiберiлмейдi.

191. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарын ұшу тексеруiнiң өткiзiлуiн Қазақстан Республикасында Өкiлеттi мемлекеттiк орган жоспарлайды және ұйымдастырады.

192. Өкiлеттi мемлекеттiк орган ұшақ зертханасымен бiрге жоспар графиктердiң алдын-ала негiзiнде ТҚК және Қазақстан Республикасының аэроалаңдарында ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарын ұшу тексерулерiнiң құралмалы жылдық жоспар-графигiн құрастырады.

4 тарау. Авиациялық және жердегi техниканы техникалық
және қызмет көрсету пайдалану кезiнде метрологиялық
жұмыстарды өткiзу және ұйымдастыру &1. Жалпы ережелер

      193. Мемлекеттiк, метрологиялық қадағалауға тиiстi өлшеу құрал-жабдықтары (пайдалануға және импорт бойынша әкелiм кезiнде бар болатын) түгендеуге тартылады. Бұл кезде мемлекеттiк метрологиялық қадағалау Қазақстан Республикасының азаматтық авиациясында өлшеулерге таратылады, егер осы өлшеулердiң нәтижелерi мынандай жағдайларда пайдаланылса:
      1) азаматтардың өмiрiн және денсаулығын қорғауды қамтамасыз ету бойынша жұмыстарда; нормативтi құжаттардың мiндеттi талаптарына сәйкес келуiн және өнiм сапасын бақылауда және сынауда;
      2) қоршаған ортаның жағдайын бақылауда;
      3) еңбек етудiң қауiпсiз жағдайларын бақылауда;
      4) сауда-коммерциялық операцияларда және сатып алушы (тұтынушы) мен сатушы (өтемшi, өндiрушi, атқарушы) арасындағы есептесуде, сол санда тұрмыс пен коммуналды қызмет көрсету салаларында және байланыс қызметтерде;
      5) мемлекеттiк есеп операцияларында;
      6) арнайы техника өндiрiсiнде, арнайы өнiмнiң басқа түрлерiнiң өндiрiсiнде;
      7) гидрометрологиялық жұмыстарда;
      8) өндiрiсте, тасымалдауда, барлық материалды ресурстың түрлерiн қолдануда және сақтауда;
      9) құрылыста;
      10) мемлекеттiк басқару органдарының соттық және құқық қорғау органдарының тапсырмасы бойынша iстелетiн жұмыстарда;
      11) Өлшеу құрал-жабдықтарының түгендеуiнде.
      Өлшеу құрал-жабдықтарының түгендеуi мемлекеттiк өкiлеттi органмен, сонымен қоса, бекiтiлген тәртiпке мемлекеттiк өкiлеттi органмен тiркелген метрологиялық қызметтiң заңды тұлғаларымен жүзеге асырылады.

      194. Қазақстан Республикасы азаматтық авиациясында қолданылатын дәлдендiру мен межелеуге тиiстi арнайы өлшеу құрал-жабдықтарының тiзiмi Қазақстан Республикасы азаматтық авиация саласында мемлекеттiк өкiлеттi органмен бекiтiледi.
      Түгендеудiң оң нәтижелерi түгендеу таңбасының белгiсiмен куәландырылады, ал өлшеу құрал-жабдығына және (немесе) қолдану құжаттамасына және (немесе) түгендеу туралы сертификатқа басылады.
      Түгендеуге жатпайтын өлшеу құрал-жабдықтары жасаушы анықтаған тәртiпте дәлдендiрiледi, және межелендiрiледi (анықтап тексерiледi).
      Арнайы өлшеу құрал-жабдықтарының дәлдендiруi дайындаушының пайдалану құжаттамасымен сәйкес өндiрiледi, егер ол жоқ болса азаматтық авиация саласында өкiлеттi органмен талданған әдiс бойынша және бекiтiлген тәртiпте бекiту жүргiзiледi.
      Дәлдендiру әдiстемелерi заңды тұлғалардың - дайындаушылардың метрологиялық қызметтерiмен, осы өлшеу құрал-жабдықтарының иелерiмен немесе пайдаланушылармен жасалады.

195. Арнайы өлшеу-жабдықтарының кезеңдi дәлдендiруi азаматтық авиация кәсiпорындарының, ұйымдарының, метрологиялық қызметтерiмен, Өкiлеттi Мемлекеттiк орган осы жұмыстарды орындауға құқығы бар өкiлеттi органдарымен атқарылады.

196. Дәлдендiру мен межелеуге тиiстi Қазақстан Республикасы азаматтық авиациясында қолданатын арнайы өлшеу құрал-жабдықтарының тiзiмi 58-қосымшада көрсетiлген.

197. Азаматтық авиация кәсiпорындарында, ұйымдарында және зауыттарында қолданатын арнайы өлшеу құрал-жабдықтарының дәлдендiрудiң кезеңдiгi азаматтық авиация саласында бекiтiлген дәлдендiру мен межелеуге жататын, егер ол "Дәлдендiру мен межелеуге тиiстi Қазақстан Республикасы азаматтық авиациясында қолданатын арнайы өлшеу құрал-жабдықтарының тiзiмiнде" немесе қолдану құжаттамасында көрсетiлмесе, дәлдендiрудi жүзеге асыратын метрологиялық қызметтiң басшысымен орнатылады.

198. Уақытылы дәлдендiру өтпеген арнайы өлшеу құрал-жабдықтарын қолдану, рұқсат етiлмейдi.

      199. Арнайы өлшеу-жабдықтары дәлдендiрiлген деп саналады, егер келесi шарттардың бiрi орындалса:
      1) оларда әрекеттегi дәлдендiрiлетiн белгiнiң анық таңбасы бар болса;
      2) төл құжатында дәлдендiру туралы таңбалау жасалған;
      3) дәлдендiру күнiн көрсетумен дәлдендiру туралы сертификат берiлген;
      4) дайындалған немесе жеке данамен әкелiнген және мемлекеттiк метрологиялық бақылауға жататын өлшеу өкiлеттi құрал-жабдықтары өкiлеттi мемлекеттiк органмен түгенделедi.

      200. Келесi жерлерде орнатылған электрөлшеу аспаптардың дәлдендiруiнiң кезеңдiгi:
      1) шоғырлағышты зарядтау бекеттерiнде, аэроалаңда электрлiк агрегаттарында АПА, АМГ, УАВ, АВС типтi агрегаттарда зертханалардың, ұшақтардың, қозғалтқыштардың оталуының және басқалардың қоректену орталықтандырылған жүйелерiнде - жылына 1peт (сирек емес);
      2) бақылау-сынау жабдықтарында - жылына 1 рет (сирек емес);
      3) жоғары жиiлi қондырғыларда, галваникалық былауларының шунттарында, түзеткiш құрылғыларында - жылына 1 рет (сирек емес);
      4) РТҚ, ӘҚБ, қону, навигация және байланыс аппаратураларының панельдерiнде, сол санда құрамына кiретiн - 2 жылда 1 рет (сирек емес);
      5) қорғау құрылыстарының қалқандарында, стационарлық және қозғалмалы электрстанцияларында, трансформаторлық қосалқы бекеттерде станцияларда - 3 жылда 1 рет (сирек емес);
      6) ӘҚБ, навигацияның, қонудың және байланыстың АТБ цехтарының, азаматтық авиация зауыттарының және басқа қызметтерiнiң объектiлерiнің электрқоректенумен қамтамасыз ету, кiру, тарату және топтық қалқандарында - 3 жылда 1 рет (сирек емес).

201. Авиациялық бақылау-сынау жабдықтарында, жаттықпаларда, стендтерде, агрегаттарда, пульттерде және қондырғыларда орнатылған қысым өлшегiштер, тахометрлер, электрөлшеу және басқа ұшақ түрiндегi құрал-жабдықтарын, пайдалану бойынша нұсқауларға сәйкес регламенттi жұмыстар өткiзу кезеңiнде азаматтық авиация кәсiпорындарының, ұйымдарының және мекемелерiнiң (әрi қарай - ИТҚ) күштерiмен және құралдарымен техникалық тексерiс өту қажет (формулярда).

202. Авиациялық тексеру қондырғыларының жиынтығына кiретiн секунд өлшегiштердiң дәлдендiруi сәйкестiк қондырғыларда анықталған мерзiмдерде өткiзiлуiне тиiстi.

      203. Қазақстан Республикасы 2.30-2001 мемлекеттiк үлгiқалыптау талаптарына сәйкес жалғыз данада Қазақстан Республикасына әкелiнген өлшеу құрал-жабдықтарды метрологиялық аттестацияға өкiлеттi мемлекеттiк бөлiмшеге құжаттар жиынтығымен көрсетедi, оған келесi құжаттар кiредi:
      1) өлшеу құрал-жабдықтарына метрологиялық аттестациядан өткiзуге өтiнiш;
      2) қолдану құжаттары (техникалық сипаттау, пайдалану бойынша нұсқау);
      3) өлшеу құрал-жабдығын түгендеу әдiстемесiне құжаттың жобасы (пайдалану құжаттарында түгендеу әдiстемесi жоқ кезiнде).

      204. Өлшеу стендтерi, пульттер және қондырғылар, егер олардың құрамында өнеркәсiптi жасалған, қалыпты жағдайларда пайдаланатын бақылау, тексеру және өлшеу аппаратурасы бар болса, арнайы өлшеу құрал-жабдықтарына жататын, орташа жағдайда пайдаланатын жалпы тағайындаудың өлшеу құрал-жабдықтары 2.30.2001.ж. Қазақстан Республикасының мемлекеттiк үлгiқалыптау мен сәйкес аттестациядан өту тиiстi емес.
      Метрологиялық аттестациядан өтуге тиiстi:
      1) мемлекеттiк сынауға жатпайтын және сериялы өндiрiске арналмаған жеке дайындалған данамен немесе бiр реттiк партиямен дайындалған өлшеу құрал-жабдықтары, iс-шаралар;
      2) оларда техникалық құжаттамада көрсетiлгеннен айыра танылған пайдалану шартында қолданатын өлшеу құрал-жабдықтары;
      3) үлгi қалыпты өлшеу құрал-жабдықтарының құрамына кiретiн пульттер және стендтер берiлген жабдықтың құрамында тiкелей түгендеу (дәлдендiру) өндiрiледi.
      Тек коммутациялық немесе дабылбергiш аппарат құрамында бар пульттер және стендтер метрологиялық аттестациядан өтуге тиiстi емес.
      Авиациялық бақылау-сынау жабдықтарында, жаттықпаларда, стендтерде, агрегаттарда, пульттерде және қондырғыларда орнатылған қысым өлшегiштер, тахометрлер, электрөлшеу және басқа ұшақ түрiндегi құрал-жабдықтарын пайдалану бойынша нұсқауларға сәйкес регламенттi (профилактикалық), жұмыстар өткiзу кезiнде азаматтық авиация кәсiпорындарының, ұйымдарының және мекемелерiнiң инженерлi техникалық мамандарының күштерiмен және құралдарымен техникалық тексерiс өтуi қажет, ол туралы төл құжатта (формулярда) сәйкестiк белгi жасалады;
      4) Авиациялық тексеру қондырғыларының жиынтығына кiретiн секундөлшегiштердiң дәлдендiруi сәйкестiк қондырғыларда анықталған мерзiмдерде өткiзiлуiне тиiстi;
      5) Коммутациялық құралдар стендтердiң, пульттердiң, қондырғылардың, жабдықтың монтажы азаматтық авиация бөлiмшелерi мен профилактикалық қарауды өткiзу кезеңiнде пайдалану бойынша нұсқауларға сәйкес тексерiледi, (қызмет көрсетiледi) ол туралы төл құжаттамада белгi жасалады.
      Өлшеу стендтердiң пульттердiң және қондырғылардың құрамына кiретiн арнайы өлшеу құрал-жабдықтарының (бақылау тексеру және өлшеу аппаратураның) метрологиялық қызмет көрсетуi өнеркәсiппен жасалған және орнатылған тәртiппен келiсiлген нормативтi техникалық құжаттамамен өткiзiледi. Қызметтiк тұлғалар бекiтiлген метрологиялық ереже мен нормаларды бұзушы кiнәлiлер Қазақстан Республикасы заңдарымен сәйкес жауапкершiлiк алады.

&2. Қазақстан Республикасы Азаматтық авиациясында
өндiрiс қызметiн метрологиялық қамтамасыздандыру
бойынша жұмыстардың ұйымдастырылуы

205. Қазақстан Республикасы азаматтық авиациясында өндiрiс қызметiн метрологиялық қамтамасыздандыру бойынша жұмыстарды әуе компанияларының, мекемелердiң, ұйымдардың метрологиялық қызметi өткiзедi.
Қазақстан Республикасы азаматтық авиация метрология қызметi Қазақстан Республикасының бiрыңғай метрологиялық қызметiнiң құрамды бөлiмi болып табылады және Қазақстан Республикасы азаматтық авиация кәсiпорындарында, ұйымдарында, мекемелерiнде ұшу қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге өлшеудiң бiрлiгi мен керектi нақтылығын және авиациялық пен жердегi техникаға қызмет көрсетуiнiң деңгейiн көтеруiне бағытталған жұмыстарды метрологиялық қамтамасыздандыру бойынша өткiзiлетiн шаралардың кешенiн атқарады.

      206. Қазақстан Республикасы азаматтық авиация метрологиялық қызметi былай көрсетiледi:
      1) Өкiлеттi тiркелген мемлекеттiк органмен бөлiмше құрамында бар метрологиялық қызметтер бекiтiлген тәртiпте түгендеу, дәлдендiру өлшеу құрал-жабдықтарын жөндеп өткiзуге құқығы бар.
      Метрологиялық қызметтер азаматтық авиация Комитетiнiң қызметтерiнiң Қазақстан Республикасы азаматтық авиация кәсiпорындарында, ұйымдарында, мекемелерiнде қолданатын өлшеу құрал-жабдықтарын түгендеу, дәлелдеу, межелеу және жөндеу бойынша жұмыстарды ұйымдастыру мен өткiзу негiзгi функциялары болып табылады;
      Әдiстемелiк басқарманы, бөлiмшелердiң авиациялық және жердегi техникасын пайдалану, техникалық қызмет көрсету және жөндеудiң метрологиялық қамтамасыздандыру бойынша басқару мен бақылауды атқару.
      2) Қазақстан Республикасы азаматтық авиация кәсiпорындарының, ұйымдарының және мекемелердiң құрамдарында бөлiмшелер мен бөлiктердiң өндiрiс қызметтерiн метрологиялық қамтамасыздандыруға жауапты адамдары бар метрологиялық қызметтер.
      Осы қызметтердiң негiзгi функциялары бөлiмшелердiң авиациялық және жердегi техникасының пайдалану, техникалық қызмет көрсету және жөндеудi метрологиялық қамтамасыздандыру бойынша жұмыстарды ұйымдастыру мен өткiзу болып табылады.

      207. Қазақстан Республикасы азаматтық авиация кәсiпорындарының, ұйымдарының және мекемелерiнiң, өз құрамында өлшеу құрал-жабдықтарды түгендеуге, дәлдендiруге және жөндеуге құқықты орнатылған тәртiппен Өкiлеттi Мемлекеттiк органдарымен тiркелген бөлiмшелерi бары өз қызметтерде Қазақстан Республикасы өлшеу бiрлiгiн қамтамасыз ету туралы заңымен басқарылады және жүзеге асырылады.
      1) Өндiрiс қызметi метрологиялық қамтамасыздандыру мәселелерi бойынша негiзгi кәсiпорынның бөлiмшелерiнiң iс-әрекеттерiн әдiстемелiк түрде басшылық ету;
      2) Метрологиялық жұмыстарды ұйымдастыру мен өткiзу мәселелерi бойынша негiзгi кәсiпорын бөлiмшелерiнiң iс-әрекетiн бақылауды атқару;
      3) Алынған құқықтар көлемiнде өлшеу құрал-жабдықтарының түгендеу, дәлдендiру, межелеу және жөндеуiн өткiзу;
      4) Негiзгi кәсiпорын бөлiмшелерiнде қолданатын өлшеу құрал-жабдықтарының шұғыл есеп өткiзуi, өлшеу құрал-жабдықтарының дәлдендiру, түгендеу кестелерiн құру және олардың орындалуын бақылау;
      5) Жаңа iлгерiшiл құралдары мен әдiстерiн ендiру;
      6) Қазақстан Республикасы азаматтық авиация кәсiпорындарының, ұйымдарының, мекемелерiнiң тапсырыстары бойынша аса дәлдi өлшеулер ұйымдастыруы мен орындауы;
      7) Қызмет көрсетiлетiн өлшеу құрал-жабдықтарының тiзiмiн көбейтуге арналған жұмыстарды өткiзу;
      8) Метрология бойынша мемлекет аралық үлгi қалыптарды, Қазақстан Республикасының мемлекеттiк стандарттарын (ҚР ҮҚ) және басқа нормативтi құжаттарды ендiру бойынша жұмыстарды ұйымдастыруы мен өткiзуi;
      9) Метрология мәселелерi бойынша кәсiпорындардың құжаттарын жасау мен келiсiмдеу;
      10) Метрология саласында метрологиялық қызметiнiң қызметкерлерiнiң бiлiктiлiгiн жоғарлату жұмыстарын ұйымдастыру;
      11) Қазақстан Республикасы азаматтық авиация кәсiпорындарының ұйымдарының және мекемелерiнiң авиациялық және жердегi техникасының пайдалану, техникалық қызмет көрсету және жөндеу кезiнде қолданатын өлшеу құрал-жабдықтарының дәлдендiру, межелеу әдiстемелерiн жасау;
      12) негiзгi кәсiпорынның бөлiмшелерiнде орнатылған метрологиялық мәлiметтердiң, ережелердiң, нормалардың, талаптардың орындалуын бақылау;
      13) өлшеу құрал-жабдықтарының дәлдендiру мен межелеу (анықтап тексеру) әдiстемелерiн жасау;
      14) сынған, уақытысында метрологиялық қызмет көрсету өтпеген өлшеу құрал-жабдықтарын қолдануына тыйым салу;
      15) техникалық мүмкiндiгi шектелген өлшеу құрал-жабдықтарын қолдануға рұқсат беру, егер осы өлшеу құрал-жабдықтарының қолдану технологиясы бойынша бұл рұқсат етiлсе;
      16) бөлiмшелердiң басшыларына өндiрiс қызметi метрологиялық қамтамасыздандыру саласында табылған кемшiлiктердi жою туралы орындауға мiндеттi ескертулердi беру.

      208. Қазақстан Республикасы азаматтық авиация ұйымдарының және мекемелерiнiң өз құрамында бөлiмшесi жоқ, мемлекеттiк тiркелген Өкiлеттi орган өз құрамында мекеменiң метрологиялық қамтамасыздандыруына жауапты тұлғалардың мiндеттерi мен құқықтары:
      1) Бөлiмше мен бөлiктiң қызметiн метрологиялық қамтамасыздандыру жағдайының талдауын өткiзу;
      2) Бөлiмшелерде және бөлiмдерде пайдаланатын өлшеу құрал-жабдықтарының анық есептеуiн өткiзу, мәлiметтердi тиянақты анықтау;
      3) Барлық өлшеу құрал-жабдықтарының метрологиялық қызмет көрсету кестелерiн құру, олардың орындалуын бақылау;
      4) Пайдалануда жүретiн және сақтауда тұрған өлшеу құрал-жабдықтарының жағдайының тиянақты бақылауы;
      5) Метрологиялық қызмет көрсетуге жiберiлетiн өлшеу құрал-жабдықтарының буып-түюiнiң бақылауын өткiзу, және метрологиялық органдарға жiберiлген өлшеу құрал-жабдықтарының онда болу мерзiмдерiн бақылау;
      6) Бөлiмшелердiң, қызметтердiң, бөлiктердiң және бөлiмдердiң қызметкерлерiмен орындалатын жұмыстардың метрологиялық қамтамасыздандыру нормалары мен талаптарын реттейтiн құжаттарды орындауға талап етуiн қамтамасыз ету;
      7) талаптардың бұзылуымен сақталған өлшеу құрал-жабдықтарының уақытылы метрологиялық қызмет көрсетуi өтпеген, жөнделмегендi қолдануды жiбермеу.

3. Бөлiм. Ұшуға дайындауда әуе кемесiн авиа ЖЖМ және
арнайы сұйықтармен қамтамасыз ететiн ұйымдар &1. Жалпы ережелер

      209. Әуе кемесi ұшуын авиа ЖЖМ жағар-жанар майларымен қамтамасыз ету үшiн әуежай территориясында немесе оның маңындағы жерлерде ережедегiдей көлiк құралдарынан авиа ЖЖМ құю үшiн, ыдыстар өнiмдерiн қабылдау үшiн объектiлердi, құйылған авиа ЖЖМ жанар жағар май сақтайтын құйғын парктердi, ыдыстар өнiмдерiне қосалқы бөлшектер мен жабдықтарға, арналған қойма бөлмелердi, қотару құю операцияларын орындауға арналған сорғы станциясы, авиациялық отынды сүзу пункттары, ӘК құюға арналған құралдарды толтыру орындары, құбыр байланыстары, өрт сөндiру объектiлерi, мұндай ұстағыштар және басқа көмекшi техникалық объектiлер мен орындар кiретiн отын құйғын кешенi болу керек.
      Отын құйғыш кешенiне автоматтандырылған немесе оңайлатылған орталықтандырылған май құю жүйелерi, май құю құралдары, авиа ЖЖМ бақылау зертханалары кiру мүмкiн. Объектiлер мен техникалық жабдықтар авиа ЖЖМ қабылдау, сақтау, сапасын бақылау және беруге дайындауды қамтамасыз ететiн техникалық процестiң бөлiгi болып табылады. Объектiлер мен техникалық жабдықтардың тiзiмi мен саны ӘК қызмет ету бойынша онда орындалатын, мақсаттарға байланысты әр нақты отын құю кешенi үшiн анықталады.
      Әкiмшiлiк пен техникалық қызметшiлер және отын құю кешенiнiң жиынтығы авиаотынмен қамтамасыз ету бойынша ұйымды (бұдан әрi - ЖЖМҰ) құрайды.

      210. ЖЖМҰ:
      1) пайдалану, жөндеу кәсiпорындарында азаматтық авиация ұйымдарында және басқа ведомстволарда, сонымен қатар Қазақстан Республикасы заңдарына сәйкес дербес негiзiнде;
      2) әуе көлiгi кәсiпорындарының, әуежайлардың, әуе компанияларының, дербес авиация-техникалық базалардың, жөндеу кәсiпорындарының, сонымен қатар азаматтық авиация оқу орындарының құрамында құралады.

      211. Ұшу қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету үшiн:
      1) ЖЖМҰ сертификаттық талаптарға сәйкес болу керек;
      2) ЖЖМҰ мамандары аттестацияланған болу керек;
      3) авиа ЖЖМҰ үшiн техникалық құрал-жабдықтар осы ережелерге сәйкес аттестацияланған болу керек.

&2. Авиаотынмен қамтамасыз ету жөнiнде ұйымдардың
негiзгi мiндеттерi мен ұйымдастыру құрылымы

      212. ЖЖМҰ өз қызметi барысында төмендегiлердi қамтамасыз етедi:
      1) өндiрiстiк қызмет және авиа ЖЖМ қорын жасау үшiн керектi авиа ЖЖМ қажеттiлiгiн анықтау;
      2) авиа ЖЖМ жеткiзу үшiн келiссөздер жүргiзу;
      3) авиа ЖЖМ оларды дайындауда және әуе кемесi май құюға беруде оның сапасын зертханалық және аэроалаңдық бақылау тазарту жөнiнде, сондай-ақ авиакеросинде судың кристалдануына қарсы сұйықтықтың құрамы (бұдан әрi - СКҚ) жөнiнде мемлекеттiк стандарттар мен нормативтiк құжаттардың талаптарын орындау;
      4) ұшулар реттiгiн және қауiпсiздiгiн көтеруге, авиа ЖЖМ сандық және сапалық сақталуына бағытталған қабылдау, сақтау, тазарту, беру, құю құралдарын пайдалану және уақытында техникалық қызмет ету және оларды жетiлдiру;
      5) еңбек және өрт қауiпсiздiгi шараларды жүргiзу;
      6) авиа ЖЖМ сапасын бақылау жөнiндегi зертханалар мен ЖЖМ қоймаларының техникалық базасын жетілдiру және дамыту;
      7) ағымдағы және болашақтағы жұмыс жоспарларын орындау, өндiрiстiк процестердi механизациялау және автоматтандыру;
      8) авиа ЖЖМ жоғалуын болдырмайтын, қоршаған ортаны қорғау жөнiнде, жұмыс iстелген мұнай өнiмдерiн (бұдан әрi - ЖМӨ) қабылдау, сақтау және пайдалануын ұйымдастыру бойынша шараларды әзiрлеу және жүргiзу;
      9) авиа ЖЖМ-ды есепке алу және олардың қозғалысы туралы есептi жүргiзу, олардың мөлшерiн есепке алып отыру, құжаттамаларды дұрыс жүргiзу;
      10) техникалық процестердi метеорологиялық қамтамасыз ету және авиа ЖЖМ сапасын бақылауды жетiлдiру, өлшеу құралдарын (бұдан әрi - ӨҚ), аспаптарын түгендеу, құйғындарды межелеу, ӨҚ мен аспаптарды жөндi күйiнде ұстау уақытында жүргiзу;
      11) жұмыс орындарын қажеттi құрал-жабдықтар, материалдар, технологиялық құжаттамалар және көрнектi құралдармен қамтамасыз ету;
      12) құрал-жабдықтар, қосалқы бөлшектер, құрал-саймандар мен тағы басқа құралдарға мұқтаждықты анықтау, өтiнiш беру, оларды iске асыру;
      13) жұмыскерлердiң бiлiктiлiк деңгейiн көтеру;
      14) авиа ЖЖМ сапасын бақылау, сүзгіден өткiзу, сақтау, қабылдау ұйымдастыру, мерзiмдi тексеру, сонымен қатар арналған әуежайлар мен ХШАҚ уақытша аэроалаңдарда ӘК ЖЖМ құюды мерзiмдi тексеру;
      15) құрал-жабдықтар мен ЖЖМ зерттеу және сынақтан өткiзу жөнiнде жұмыстарды жүргiзуде азаматтық авиация ғылыми зерттеу институттарының мамандарына келiсiм-шарт негiзiнде көмек көрсету.
      Авиа ЖЖМҰ қызметiнiң жұмысын ұйымдастыру белгiлi тәртiппен бекiтiлген ЖЖМҰ туралы Ережелер бойынша атқарылатын мiндеттермен анықталады және қызмет басшысымен орындалады, ол ЖЖМҰ белгiленген құрылымға сәйкес лауазымды тұлғаға бағынады.

213. ЖЖМҰ қызметкерлерi, сонымен қатар жаңадан жұмысқа тұрған (басқа жерден ауыстырылған) адамдар қолы қойылып лауазымдық нұсқаулармен таныстырылу қажет. Лауазымдық нұсқаулардың көшiрмелерi әрбiр жұмыскердiң жұмыс орнында болу қажет, барлық нұсқаулардың бақылау даналары - ЖЖМҰ басшысында сақталу керек.

214. Лауазымдық нұсқаулар ЖЖМҰ құрылымы және жұмысын жүргiзу тәртiбi өзгерген кезде қайта қарастырылады.

&3. ӘК құю бойынша жұмыстарды жоспарлау және орындау

215. Әуе кемелерiне ЖЖМ құю оларда жоспарланған тәулiк алдында әуе компаниясының өкiлеттi өкiлiнен түсетiн және онда рейстiң нөмiрi, ӘК түрi және борттық нөмiрi, ұшу уақыты және әрбiр ӘК түрiне сәйкес отынның мөлшерi көрсетiлетiн ұшудың тәулiктiк жоспары негiзiнде орындалады. Бұдан әрi басқа жоспарда авиациялық техникалық базасында (бұдан әрi - АТБ) май құю жұмыстарын жүргiзу үшiн қажеттi отынға өтiнiм ескерiлу керек. Бұл өтiнiмдер ПДО немесе АТБ (ИАС) диспетчерлермен құралады және арнайы көлiк қызметi (әрi қарай - АКҚ) диспетчерiне жiберiледi

216. Әуежайларда әр түрлi ведомстволардың әуе кемесi авиа ЖЖМ құю iс жүзiндегi нормативтiк құжаттарға сәйкес және авиа ЖЖМ құюға дайындауды жүзеге асыратын әуе кемесi меншiк иесi мен ЖЖМҰ арасында жасалған келiсiм-шарттың негiзiнде iске асырылады.

217. Авиа ЖЖМ алуға талаптар бес данада толтырылады: бiреуi - ӘК экипажына берiледi, төртеуi әуежайда қалады және одан кейiн олар бухгалтерия мен ЖЖМҰ басқа бөлiмшелерiне тапсырылады.

218. Әуе кемесi май құю тұрақты май құю құралдары мен арнаулы машиналардың: отынқұюшылар (бұдан әрi - ОҚ), май құюшылар (бұдан әрi - МҚ), май құю агрегаттары (бұдан әрi - ҚА), тазартылған суды құюшы машиналар көмегiмен жүргiзiледi.
Осы АКҚ аталған құралдарды алдағы кезеңге (көктемгi-жазғы, күзгi-қысқы) бөлiну табелi AКҚ және ЖЖМ келiсiледi және ЖЖМҰ басшысымен бекiтiледi.

219. Әуе кемесiне ЖЖМ құюды ұйымдастыруға әсерiн тигiзетiн тәулiктiк ұшу жоспарындағы барлық шұғыл өзгерiстер АКҚ диспетчер өзгертiлген жоспар бойынша әуе кемесi ұшу және ұшып келуiне дейiн кемiнде 2 сағат бұрын хабарлану керек.

220. Ұшулар жоспары өзгеруi тәулiк ұшулар жоспарына енгiзiледi және өтiнiм журналына жазылады.

221. Базалық әуежайларға ұшып келетiн ӘК-не алдағы ұшу уақытына тәуелсiз ережедей, ұшып келгеннен авиа ЖЖМ құйылады.

222. Мезгiлсiз май құюға, сонымен қатар құйылатын ЖЖМ сапасына жауапкершiлiк Қазақстан Республикасы iстегi заңдарға сәйкес бекiтiледi.

223. Әуежайдағы қозғалмалы май құю құралдарын техникалық тұрғыдан пайдалану ЖЖМҰ басшысы бекiткен табельге сәйкес ЖЖМ қызметiне шұғыл бағыныштыққа арнаулы машиналар мен жүргiзушiлер құрамын бөлетiн АКҚ-не бөлiнедi.

224. Әуе кемесi май құюға ЖЖМ қоймасынан жiберiлетiн авиа ЖЖМ осы Ережеде баяндалған талаптарға жауап беру керек. Құйылатын авиа ЖЖМ сапасы бақылау талонымен расталады.

225. Әуе кемесi авиа ЖЖМ құю жұмыстары мамандармен орындалады. Олардың құрамы мен санын ЖЖМҰ басшысы белгiлейдi.

226. Әуе кемесi май құюды шұғыл қамтамасыз ету үшiн май құю бригадасының жеке құрамы ӘК май құю жерлер тiкелей жақын орналасқан радио және телефон байланыстарымен жабдықталған бөлмелерде орналасу керек. Арнайы автокөлiк (Т3, М3, ауа толтыру әрi қарай - В3) радиобайланыспен қамтамасыз етiлу керек.

227. Кезектi құйғынды iске қосу және әрбiр сменаның алдында ЖЖМ қызметiнiң өкiлеттi маманы шығын құйғынында тауар асты суының болуын тексередi. Қанағаттанарлық нәтижелерде құйғын сайынғы берiліс журналында (25 қосымша) "ЖЖМ тазалығының деңгейiн бақылау нәтижелерi қанағаттанарлық. Май беруге рұқсат етемiн" деп жазылады.

228. ӘК май құю жұмысына арнайы машиналар рұқсат беру кезектi ауысым басында Қазақстан Республикасы әуе компаниялары, әуежайлардың жанар-жағар материалдар қоймаларын техникалық пайдалану бойынша Нұсқауына сәйкес арнайы машиналарды май құюға рұқсат беру журналында белгi қойып, ЖЖМ қызметiнiң өкiлеттi маманы мен AКҚ қызметi механигiмен (бригадирiмен) бiрге орындайды.
Май құюға жiберiлген машиналар туралы АКҚ диспетчерiне хабарланады.

229. ЖЖМ қызметi маманы арнайы машиналарды әр толтырудан кейiн авиа ЖЖМ тазалығын тексередi, ӘК май құюға рұқсат ету туралы бақылау талонында белгi қояды және АКҚ диспетчерiне ол туралы хабарланады.

230. ӘК май құюға арнайы машиналардың шығуы АКҚ диспетчерiнiң рұқсатымен жүргiзiледi.

231. ӘК май құю iс жүзiндегi нұсқаулар мен ӘК техникалық қызмет көрсетудiң регламентiне сәйкес ӘК қозғалтқыштарының толық тоқтағанынан кейiн және бактардың iшiндегi қалған май төгiлгеннен кейiн орындалады. ӘК май құюды бастау алдында тiрек қалыптарымен бекiтiлу және ұстау керек.

      232. ӘК қызмет көрсетуге жауапты тұлға (бортинженер, бортмеханик, авиатехник) май құю алдында төмендегiлердi тексередi:
      1) бақылау талоны бойынша май құюға рұқсат етiлгендiгiн, арнайы машинаның талонда
көрсетiлген нөмiрiне сәйкестiгiн, құюға берiлген авиа ЖЖМ және СКҚ-с пайыздық құрамының
сәйкестiгiн, ОҚ қалған отынды төгудi тексеру күнi мен уақытын және оның тазалығын;
      2) жерге қосу құралдарымен сенiмдiлiгi мен жөндiлiгiн ӘК мен май құю құралдарының
потенциалын тегiстеу жабдықтарын;
      3) май құйылатын жерде өрт сөндiру құралдарының болуын;
      4) ОҚ дөңгелектерiнiң астына тiрек қалыптарының қондырылуын;
      Тексеру аяқталғаннан соң ӘК май құю жұмысын бастауға рұқсат бередi және май құю
режимiн, сонымен қатар май құю үшiн бак топтар бойынша орналастырумен май құю үшiн авиа
ЖЖМ нақты мөлшерiн көрсетедi.

233. ӘК орталықтандырылған май құю автоматикасын iске қосуды және май құюды бақылау ӘК қызмет көрсетуге жауапты тұлға жүргiзедi. Ол ӘК май құйылған авиа ЖЖМ нақты мөлшерiнiң сәйкестiгiн, ӘК отын және май жүйелерiнiң бактары мен топтарында дұрыс бөлiнуiне, қажет кезде АКҚ-с пайдалануға жауап бередi.

234. Құю құралдары есептеушiнiң көрсеткiштерi бойынша берiлген ӘК нақты құйылған ЖЖМ N 1 ЖЖМ формасы бойынша талаптар өкiлеттi адам немесе экипаж мүшесi екi данамен жазып бередi, оның бiреуiн арнайы машинаның жүргiзушiсiне бередi.

235. АКҚ диспетчерi ӘК түрлерi мен нөмiрлерi бойынша құйылған авиа ЖЖМ мөлшерiн белгiлейдi және әрбiр ӘК май құю аяқталу туралы АТБ және әуе компанияларының өкiлеттi тұлғаларына хабарлайды.

236. ӘК бактарынан авиа ЖЖМ төгу АКҚ диспетчерi немесе әуе компаниясының өтiнiмi бойынша жүргiзiледi. Төгу авиа ЖЖМ әрбiр маркасына арнайы бөлiнген авиаотын цистерналарын жүргiзiледi, олар төгілетiн отын мөлшерiн өлшейтiн құралдармен жабдықталу қажет.

237. Бортында жолаушылары бар ӘК май құю нормативтiк техникалық талаптарды сақтау аралық әуежайларда ерекше жағдайларда орындалады.

&4. Авиа ЖЖМ және арнайы сұйықтарды қолдану
және олардың сапасын бақылау

238. ӘК қолданылатын авиа ЖЖМ тiзiмi Мемстандартқа сәйкес авиациялық техниканы орындаушы зауыт немесе әзiрлеушi ұйыммен анықталады.

239. ӘК түрi бойынша авиа ЖЖМ қолданылатын маркалары iс жүзiндегi норматикалық-техникалық құжаттар, ӘК пайдалану жөнiндегi нұсқаулармен, ӘК ТҚ регламентi және химмотологиялық карталармен анықталады.

240. ӘК май құюға авиа ЖЖМ ГОСТ (ТУ) талаптарына сәйкес және нақты ЖЖМҰ технологиялық картасы бойынша операциялардан рет-ретiмен өткен кондицияланған авиа ЖЖМ рұқсат етiледi.

241. ЖЖМҰ-да ӘК май құю үшiн кондицияланған авиа ЖЖМ қабылдау, сақтау, дайындау және беру ЖЖМ қызметiне жүктеледi, ал ӘК жүйелерi мен агрегаттарында олардың пайдалануы және сақталуы - авиациялық-техникалық базасына, инженерлi-авиациялық қызметiне және ұшу қызметiне жүктеледi.

242. Авиа ЖЖМ сапасын бақылау осы ережелермен сәйкес ӘК май құюға беруге дейiн авиа ЖЖМ барлық қозғалыс кезеңдерiнде орындалу керек.

243. Авиа ЖЖМ сапасын аэроалаңдық бақылау мақсаты пайдалану тазалығы белгiленген деңгеймен (механикалық қоспа мен судың болуы) талап етiлген авиа ЖЖМ маркаларын ӘК құюға берудi қамтамасыз ету болып табылады.

244. Авиа ЖЖМ сапасына аэроалаңдық бақылау тұнбаны төгу, сақтау құралдарының техникалық жағдайын, май құю, сүзгіден өткiзу бойынша кешендiк шараларды және операцияларды құжатқа тән ресiмдеу кiредi. Ол ЖЖМ (ОҚС) қоймасындағы шығыс тұтыну құйғындарында орналасатын авиа ЖЖМ тазалығын тексеруден басталады, құю құралдарының белгiленген нүктесiнен тұнбаны төккеннен кейiн авиа ЖЖМ тазалығын тексерумен аяқталады. Олардың қозғалысы барлық кезеңдерiнде авиа ЖЖМ сапасына аэроалаңдық бақылау тиiстi технологиялық жабдықтарды қызмет ететiн техникалық құрам орындайды.

245. Авиа ЖЖМ сапасын зертханалық бақылау ЖЖМ арнаулы зертханаларында жүргiзiледi.

246. Авиа ЖЖМ сапасына лабораториялық және аэроалаңдық бақылауын орындау тәртiбi және ЖЖМҰ бақыланатын физика-химиялық көрсеткiштер тiзiмi осы Ережелерiмен анықталған.

&5. Метеорологиялық қамтамасыз ету

      247. ЖЖМҰ метрологиялық қамтамасыз ету қызметiнiң негiзгi мiндеттерi:
      1) өлшем құралдары (ӨК) мен бақылау-өлшем аспаптарының (бұдан әрi - БӨА) талап етiлетiн өлшем дәлдiгiн қамтамасыз ету мақсатында қалыпты күйде ұстау;
      2) ӨҚ күйiне талдау жасау;
      3) ӨҚ уақытында тексеру, жөндеу және ауыстыру;
      4) құйғындар мен құбырларды межелеу;
      5) метрологиялық ережелердi сақталуын, ӨҚ мен БӨА техникалық қызмет көрсету мен пайдалану жағдайларын сақтауды бақылау;
      6) өлшеу дәлдiгiнiң нормасын реттейтiн мемлекеттiк және салалық стандарттарын, олардың орындалу әдiстерiн және басқа метрологиялық қамтамасыз ету ережелерiн сақтау болып табылады.

248. ЖЖМҰ метрологиялық қамтамасыз етудiң ұйымдастырушылық негiзi метрологиялық қызмет болып табылады.

249. Метрологиялық қамтамасыз ету мақсаттарын ЖЖМҰ бастығының бұйрығымен ЖЖМ қызметiнiң инженерлiк-техникалық құрамынан тағайындалған тұлға шешедi.

250. Өз қызметiнде метрологиялық қамтамасыз етуiне жауап беретiн адам OCT 5400028-85 стандарттарын басшылыққа алады.

251. Метрологиялық қамтамасыз ету жағдайына техникалық талаптарға сәйкес ведомстволық қадағалау орындалады.

      252. ӨҚ есепке алу мына құжаттардың негiзiнде жүргiзiледi:
      1) қызметтегi бар ӨҚ есепке алу, бақылау және сынау ведомосы (осы Ережелердiң 26 қосымшасы).
      2) ӨҚ қозғалысы есеп журналы (27 қосымша);
      3) ӨҚ тексеру кестесi (28 қосымша) жатады.

253. ӨҚ тексеру ГОСТ 8.002-86 талаптарына сәйкес орындалады.

254. Бұзылған және тексеруден өтпеген ӨҚ қолдану рұқсат етiлмейдi.

255. ӨҚ тексеру кестесi бөлек әр жылға мемлекеттiк және ведомстволық тексеруге жататын ӨҚ жасалады.

256. ӨҚ мемлекеттiк тексеру кестесi ЖЖМҰ метрологиялық бөлiмiмен және Мемстандарттың территориялық органымен.

257. Ведомстволық тексеру кестесi метрологиялық бөлiмiмен келiсiледi және ЖЖМҰ басшысымен бекiтiледi.

258. Белгiлi кезеңде олардың пайдалануы жоспарланбайтын ӨҚ мерзiмдi тексеру кестесiне кiргiзбеуге рұқсат етiледi. Мұндай аспаптардың тiзiмi метрологиялық бөлiммен келiсулi және ЖЖМ ұйымы басшысымен бекiтiлу болу керек.

259. Нормаланған дәлдiгi бар олардың сандарын бағалауынсыз шамаларды өлшеуге бақылау үшiн қолданылатын ӨҚ тексеруге жатпайды. Осы құралдар мен олардың пайдалану құжаттарында "И" деген белгi жасалу керек. Осындай құралдар тiзiмi метрологиялық қамтамасыз етуге жауапты адаммен құрастырылады, ЖЖМҰ метрологиялық бөлiмiмен келiсiледi.

260. ЖЖМ қызметiнің аналитикалық (химиялық) зертханаларын метрологиялық аттестациялау iс жүзiндегi нормативтiк-техникалық құжаттар талаптарына сәйкес жүргiзiледi.

      261. Оператордың кәсiби дайындығы мен сынақтарды өткiзу шарттарымен байланысты шұғыл және әдiстемелiк ауытқуларды азайту үшiн кезеңдiк үш деңгейде жүргiзiлетiн ЖЖМҰ авиа ЖЖМ талдау нәтижелерi қайтарымдылығының тексеруiн жүргiзiп отыру қажет:
      бiрiншi деңгей - тексеру келiсiм негiзiнде бойынша АА МемҒЗИ-мен ұйымдастырылады және базалық және 1-класты ЖЖМ зертханаларында жүргiзiледi: ЖЖМҰ ең маңыздылары екi жылда бiр рет тексерiледi;
      екiншi деңгей - тексеру ЖЖМ негiзгi зертханасымен ұйымдастырылады және ЖЖМҰ жыл сайын өткiзiледi;
      үшiншi деңгей - тексеру ЖЖМ зертханасының iшiнде жүргiзiледi; онда 2-3 қызметкер бар болғанда тексерiс квартал сайын инженердiң өзiмен инженер өзi-лаборатория басшысымен жүргiзiледi.

6 Тарау. Қазақстан Республикасы азаматтық
авиациясында арнайы сұйықтықтар мен авиациялық
жанар-жағар материалдарды бақылау, қабылдау, сақтау,
құюға жiберуге дайындау және сапасын бақылау &1. ЖЖМ қолдану шарттары

262. Шетел әуежайларында Қазақстан Республикасында азаматтық авиациясының авиатехникасын, шетел әуе компаниялары авиатехникасының транзиттi ұшуын немесе Қазақстан Республикасы әуежайларында жеке иеленушiлерiн авиа ЖЖМ-мен қамтамасыз ету тиiстi контрактармен немесе келiсiм шарттарымен анықталады.

263. Авиа ЖЖМ ӘК-нде қолдануға дайындау және сапасын бақылау сертификацияланған қызметшiлер орындайды. Авиаотынмен қамтамасыз ету бойынша ұйым сертификатының болуы арнайы сұйықтықтар мен авиа ЖЖМ сапасын бақылау үшiн және май құюға жiберуге дайындау, сақтау, қабылдау, орындау үшiн қажеттi шарт болып табылады.

264. ЖЖМ қызметi үшiн белгiленген ПРАГCM толық көлемiнде авиа ЖЖМ ӘК ұшуларын қамтамасыз ету бойынша Қазақстан Республикасы азаматтық авиациясында қабылданған сертификаттық талаптарға жауап бередi және оларға жататын бөлiгiнде авиа ЖЖМ ӘК ұшуларын (ұшу қызметi, АКҚ, ИАҚ) қамтамасыз етуге қатысатын, әуекомпаниялар мен аэроалаңдар басқа қызметтерiмен орындауға жатады.

      265. Май құюға дайындау, сақтау, қабылдау тәртiбi және қабылдау (бұдан әрi - ПРАМС):
      1) Авиа ЖЖМ қабылдау, сақтау, сапасын бақылауға және пайдалануға рұқсат беру тәртiбiн;
      2) ӘК жүйелерiне қабылдау, сақтау, қотару және май құюға дайындау кезiнде олардың жөндi жұмыс iстеуiн қамтамасыз ететiн техникалық құралдар мен технологиялық жабдықтарды техникалық күтiмдеу тәртiбi;
      3) ӘК-нiң әртүрлi типтерiнде қолдануға рұқсат етiлген авиа ЖЖМ ассортиментi және оларды қолдану тәртiбi;
      4) ӘК-не май құюға авиа ЖЖМ жарамдылық белгiлерi;
      5) ӘК-не май құюға жiберуге авиа ЖЖМ дайындау технологиясы;
      6) ӘК жүйелерiнде және ЖЖМ қоймасында тұрған кезде авиа ЖЖМ сапасын сақтау жөнiнде негiзгi шараларды анықтайды.

266. Авиа ЖЖМ-мен жұмыс iстеу тәртiбi авиа ЖЖМ-ды ӘК-не май құюға беру мен қолдануға дайындау технологиялық карталарды авиаотынмен қамтамасыз ету бойынша, сонымен қатар қызметкерлерге лауазымдық нұсқаулар ұйымдарымен әзiрлену үшiн негiзгi құжат болып табылады.

&2. Қазақстан Республикасы азаматтық
авиациясының ӘК-нде авиа ЖЖМ-ды
қолдануға рұқсат ету тәртiбi

267. ӘК-нде қолдануға ӘК ұшуда пайдалану жөнiнде Басшылықта, техникалық күтiмдеу бойынша Басшылықта тиiстi талаптарында белгiленген авиа ЖЖМ маркалары рұқсат етiледi.

268. ӘК жүйелерiне авиа ЖЖМ-ды шартқа сәйкес өнiм ретiнде құюға жiберуге рұқсат ету үшiн негiздерi - құжаттармен расталған авиа ЖЖМ-дың берiлген маркасын жасауға олардың ГОСТ (ТУ) нормаларына сәйкес келу болып табылады, ал авиациялық отындар, майлар және арнайы сұйықтықтар үшiн, бұдан басқа - осы Ережелермен сәйкес авиаотынмен қамтамасыз ету бойынша ұйымдар ЖЖМ қоймаларында рет-ретiмен жасалынатын олардың дайындығынан өту болып табылады.

269. АвиаЖЖМ сапасы мен сәйкестiгiн дәлелдейтiн құжаттар өндiрушiнiң паспорты, ал құймалы көлiкпен немесе құбыр арқылы жеткiзiлетiн авиа ЖЖМ үшiн - жiберуге жарамдылығын көрсететiн сапа анализi және бақылау талоны де болып табылады.

270. Өндiрушiнiң паспорты авиа ЖЖМ-дың осы маркасын жасауға кiретiн ГОСТ (ТУ) физика-химиялық және пайдалану көрсеткiштерiнiң толық кешенi көлемiнде анализ нәтижелерiн және ГОСТ (ТУ) өнiмнiң осы партиясының сәйкестiгi туралы қорытындыны қамтиды.

271. Жiберуге жарамдылығын көрсететiн авиа ЖЖМ сапасының анализi отынмен қамтамасыз ету бойынша ұйымның iшкi құжаты болып табылады. Ол нақты Ережелермен белгiленген көрсеткiштер кешенi бойынша, авиа ЖЖМ өткiзiлген талдау нәтижелерi мен қорытындысын қамтиды және қоймаға қабылданған құймалы өнiм өндiрушi паспортында көрсетiлген маркаға сәйкес келедi және оны қоймаға беруге жарамдылығы сақталады, қабылдауда және сақтауда ол қорытындыда ескерiледi. Беруге жарамдылығы туралы қорытындысы жоқ құю өнiмдерi ӘК жүйесiне май құюға рұқсат етiлмейдi.

272. Бақылау талоны май құю құралына және оның ыдысынан немесе ол арқылы ӘК жүйесiне айдалатын авиа ЖЖМ-ға берiледi. Бақылау талонын ресiмдеу үшiн негiз май құюға жарамдылығына сапа анализі қорытындысы және өнiм тазалығын бақылау нәтижелерi және құю құралдарының дайындығы болып табылады.

273. Қазақстан Республикасы азаматтық авиациясында ӘК қолданылатын арнайы сұйықтар мен авиациялық отын, май, майлаулар номенклатурасы осы Ережелердiң 29, 30, 31, 32, 33, 34 қосымшаларында келтiрiлген.

&3. Авиа ЖЖМ сапасын бақылау

274. ӘК жүйелерiне жiберуге авиа ЖЖМ-ды дайындау кезiнде бақылаудың мынандай түрлерi белгiленедi: кiретiн жердегi, қабылдайтын жердегi, қоймалық және аэроалаңдық.

      275. Кiретiн жердегi тексеру кез келген көлiкпен жеткiзiлген өндiрушiден (жеткiзiп берушiден) түскен авиа ЖЖМ-дың әр партиясын тұтынушы қоймасына қабылдау кезiнде орындалады және:
      1) түсетiн көлiк құралдары мен ыдыстардың сәйкестiгiн, сонымен қатар ондағы өнiмнiң және iлеспе құжаттамасын анықтау үшiн;
      2) түскен құйылатын авиа ЖЖМ-дың тазалығын бағалау үшiн арналады.
      Кiретiн жердегi бақылау нәтижелерi бойынша түскен өнiмдi қоймаға қабылдау тәртiбi туралы шешiм қабылданады, ол резервуар бойынша журналға және/немесе ауысымды тапсыру журналына жазылады.

      276. Құйылатын авиа ЖЖМ-ды қабылдайтын бақылау өнiм қабылдауын бақылаудан кейiн және резервуарға басқа партия өнiмiн үстемелеп құйғаннан соң орындалады.
      Қабылдайтын бақылау:
      1) осы резервуардағы өнiмнiң маркасын тексеру үшiн арналған;
      2) қоймаға қабылдау немесе тасымалдау барысында авиа ЖЖМ-ды, араластыруға рұқсат етiлмеген химиялық заттар немесе авиа ЖЖМ-ды басқа маркалары немесе түрлерiмен араласу нәтижесiнде шартқа сәйкес емес авиа ЖЖМ-ды дайындау технологиялық процеске қатыстыру мүмкiндiгiн болдырмау үшiн арналған. Қабылдайтын бақылау 87 қосымшадағы 5 графаға сәйкес авиа ЖЖМ-дың физика-химиялық көрсеткiштерiн анықтау мен оның тазалық деңгейiн белгiлеудi қамтиды.
      Құймалы көлiкпен түскен авиа ЖЖМ-ды қабылдайтын жердегi бақылаудың нәтижелерi қанағаттанарлық болғанда, белгiленген форма бойынша (88 қосымша) осы резервуардан өнiмдi жiберу үшiн жарамдылық талдау ресiмделедi. Жарамдылықты көрсететiн талдау резервуардағы тексерiлген өнiм жұмсалғанша жарамды болады, бiрақ 1 жылдан артық емес уақытқа (авиаотындар мен авиамайлар үшiн) және 6 айға (СКҚ сұйықтық үшiн) жарамды.

      277. Қоймалық бақылау авиаотын мен авиамайлар 6 ай сақталған соң және осы резервуарда СКҚ сұйықтық 3 ай сақталғаннан кейiн жүргiзiледi.
      Қоймалық бақылау:
      1) сақталатын өнiм сапасының параметрлерiнiң өзгеру деңгейiн анықтау үшiн;
      2) өнiмнiң қолдану немесе ары қарай сақтау мүмкiндiктi растау үшiн арналған.
      Қоймалық бақылау 87 қосымшадағы 9 графаға сәйкес авиа ЖЖМ-дың физика-химиялық көрсеткiштерi мен оның тазалық деңгейiн анықтауды қамтиды. Қоймалық тексеру нәтижелерi бойынша құюға осы резервуардан өнiмдi жiберу немесе сақтауға жарамдылық туралы шешiм қабылданады.
      Қоймалық бақылау нәтижесi қанағаттанарлық болғанда, iс жүзiндегi жарамдылық талдауында өткiзген күн көрсетумен белгi қойылады. Көрсеткiштердiң өзгерген өлшемдерi тиiстi жарамдылық талдау графасына енгiзiледi.

278. Аэроалаңдық бақылау қолдануға жарамды өнiмдi нақтылы құю құралы ыдысынан және жұмсалатын резервуардан құюға жiберуге дайындығын растайды.
Аэроалаңдық бақылау нәтижелерi қанағаттанарлық болғанда, бақылау талоны 89-92 қосымшасының формасы бойынша ресiмделедi. Ол осы құю құралы арқылы дайындалған авиа ЖЖМ-дың белгiлi маркасын ӘК май құюға жiберуге рұқсат етiлгендiгiн куәландырады. Бақылау талонының жарамды мерзiмi - шығыс резервуардан өнiмнiң жұмсалуы аяқталғанға дейiн, бiрақ өнiмнiң берiлген партиясын жiберуге дайындығын көрсететiн анализдiң жарамды мерзiмiнен артық емес уақытқа жарамды.

279. Қолдануға авиа ЖЖМ-ды дайындау процесiне авиа ЖЖМ-ды енгiзу алдында немесе сақтау барысында авиа ЖЖМ сапасының өзгеру ЖЖМҰ басшысы ұйым басшысының шешiмi бойынша сапаны бақылау уақытынан ерте жүргiзiлу мүмкiн. Бұл жағдайда сынама таңдау орны мен сапаның бақыланатын көрсеткiштер тiзiмi отынмен қамтамасыз ету бойынша ұйым басшысымен белгiленедi.

280. ЖЖМ қоймасына түскен авиа ЖЖМ-дың сапасының ГОСТ(ТУ) талаптарына сәйкес келмеу немесе сапаның жасырын ақаулығы табылған кезде, тұтынушының өтiнiшi бойынша арбитражды бақылау жүргiзiледi. Арбитражды бақылау әр жағдайда көрсеткiштердiң белгiлi тiзiмi бойынша Қазақстан Республикасы территориясындағы азаматтық авиация жанар-жағар май базалық зертханасы орындайды. Бақылау нәтижесi бойынша Қазақстан Республикасы жанар-жағар май базалық зертханасы өнiмдi қолдану шарттары туралы қорытындымен арбитраж талдауын бередi.

281. ӘК жүйелерiнен авиа ЖЖМ сапасын бақылау, ӘК-дегi нормативтi-техникалық құжаттармен белгiленген мерзiмiмен және зерттеу әдiстерiмен, көрсеткiштер көлемiнде тұтынушының жанар-жағар май зертханасымен жүргiзiлуі мүмкiн. Бақылау нәтижелерi бойынша көрсетiлген сынамаға зерттеу кезiнде анықталған параметрлер бар талдау берiледi (93 қосымша).

282. Апаттық және iстен шыққан ӘК-нiң агрегаттарынан алынған шөгiндiлердiң, тұнбалардың және авиа ЖЖМ-дың сапасын бақылау аналитикалық химияның стандартталған және аспаптық әдiсiмен зерттеудi өткiзудi өзiне қамтиды және алынған нәтижелер ӘК жүйесiнде оны қалыпты пайдалануда және iстен шыққанда нақты өнiмнiң сапа деңгейi бойынша "мәлiметтер жиынтығымен" сәйкестiгiн белгiлейдi.
Авиациялық оқиғаны (қақтығыстарды) тексеретiн комиссия нұсқауы бойынша зерттеу объектiлерiн бақылау, анализдер бар қорытындыны Тапсырыс берушiге тапсырыс етумен, Қазақстан Республикасының азаматтық авиация жанар-жағар май базалық зертханасы жүргiзедi.

&4. ЖЖМ сынамаларын таңдау және оларды тасымалдау

283. Май құю, сақтау, тасымалдау құралдарынан алынған авиа ЖЖМ сынамалары авиа ЖЖМ сапасының осы Ереженiң талаптарына сәйкестiгiн анықтау үшiн таңдалады.
ӘК агрегаттары мен жүйелерiнен алынған авиа ЖЖМ сынамалары, агрегаттар мен жүйелердi пайдалануға дайындығы мен техникалық қызмет көрсету бойынша регламенттiк жұмыстардың толық орындалуын, сапасы мен олардың тазалық деңгейiн анықтау үшiн алынады.

      284. Авиа ЖЖМ-дың алынатын сынамалары маңызды болуға тиiс.
      Сынамалар маңыздылығы:
      1) осы Ережеде айтылған мерзiмдiлiкпен және белгiленген тәсiлмен оның көлемiнiң белгiлi бөлiгiнен авиа ЖЖМ-дың тапсырылған көлемiн алумен;
      2) сынамаларды арнайы дайындалған ыдысқа алумен;
      3) сынамаға қосымша келтiрiлген құжаттаманың қажеттi көлемi мен нақтылығымен;
      4) тығындау ережелерiн сақтау және зерттеу, сақтау орнына жеткiзумен жеткiзiледi.
      ЖЖМ қоймаларының технологиялық жабдығы мен май құю және тасымалдау құралдарынан сынамаларды таңдап алу авиаотынмен қамтамасыз ету бойынша ұйымның техникалық қызметшiлерiмен орындалады.

      285. Жiберуге дайындау кезiнде авиа ЖЖМ сынамаларын таңдап алу ГОСТ 2517 талаптарына сәйкес орындалады. Сынамалар мынандай түрлерге бөлiнедi:
      1) нүктемелiк;
      2) бiрiктiрiлген;
      3) түбiндегi.
      Нүктемелiк сынама - ГОСТ және Ережемен белгiленген таңдау орнынан бiр ретте алынатын сынама.
      Бiрiктiрiлген сынама - ГОСТ белгiлеген қатынас мөлшерлерде нүктелiк сынамаларды араластыру нәтижесiнде құрастырылған сынама.
      Түбiндегi сынама - сүзгiш-сепаратордың, сүзгіштiң, құю құралының, тұндырғыштың, ыдыстың төменгi бөлiгiнен немесе құбырдың не резервуардың тұнба төгетiн төменгi кранынан (сифоннан) алынған нүктемелiк сынама.
      ӘК-мен қақтығыстар мен авиациялық оқиға болған жағдайда авиа ЖЖМ-дың сынамаларын таңдап алу тәртiбi осы Ереженiң 42 қосымшасында айтылған.

286. Авиа ЖЖМ сынамаларын төгу құрылғылары (ОҚ, МҚ ыдысының тұндырғыштары, сифондар, резервуарлардың төменгi крандары, суайыру мен тазалау құралдарының тұндырғыштары) арқылы таңдап алғанда, төгу краны толық ашық кезде бiртектi өнiмнiң пайда болуына дейiн, 0,5 дм ³-ден аз емес, алдын ала тұнбаны төгумен орындалады.

287. Сынамалар көлемi авиакеросиндер мен авиажанармайлар үшiн 1,5 дм ³-ден кем емес, ал авиа ЖЖМ-дың басқа түрлерi үшiн - 0,7 ³дм-ден кем емес мөлшердi құрау тиiс.
Авиаотындар мен авиамайлардың тазалық деңгейiн тексеру үшiн алынатын сынама көлемi 0,5...0,8 ³дм мөлшердi құрау тиiс.

288. Авиа ЖЖМ сынамасын таңдап алу тұтынушының жанар-жағар май зертханасы дайындаған ыдысқа (ыдыс-аяққа) алыну тиiс, ол туралы сынама алу актiсiнде тиiстi белгi қойылады.

289. Сынамалары бар бөтелкелер, төсемдерi бар бұрамалық қақпақтармен немесе тығындармен нығыз жабылуға тиiс, олардың төсем материалы авиа ЖЖМ-да ерiмеу керек. Резеңке немесе қабықты қақпақ қолданылған кезде оларды орау үшiн полиэтилен пленкасы пайдаланылады. Бөтелкенiң мойынын полиэтилен немесе басқа нығыз пленкамен орау және жiппен байлауы тиiс, оның ұштары этикетка тесiгiне өткiзiледi. Жiп ұштарын пломбылайды және картоннан, ағаштан немесе басқа материалдан iстелген пластинкаға сургуч (шайыр) құяды және мөр басылады. Бөтелкеге этикетка жапсыруға рұқсат етiледi.

      290. Этикеткада мыналар көрсетiлу тиiс:
      1) сынамаларды таңдау есепке алу журналы немесе сынамаларды тiркеу журналы бойынша сынама нөмiрi;
      2) өнiмнiң атауы, маркасы;
      3) резервуар нөмiрi, сынама қандай мөлшерден алынғаны, ыдыс, цистерна партиясының нөмiрi, кеме атауы, сынама алынған танкiнiң нөмiрi;
      4) сынама алынған күн;
      5) өнiмге ГОСТ(ТУ) атауы;
      6) сынаманы таңдап алған және мөр басқан тұлғалардың қолдары және фамилиялары.

291. Сынамаларды таңдап алу актiмен (95 қосымша) ресiмделедi және журналға тiркеледi.
Авиациялық оқиға (қақтығыс) себептерiн тексерумен байланысты ӘК-нен алынған авиа ЖЖМ сынамаларын жiберген кезде актiде еркiн түрде сынамаларды таңдап алу технологиясы айтылуы керек. Онда тұнбаның қандай көлемi төгiлгенi, бұл тораптан сынаманы таңдап алу қашан орындалғаны белгiлеу және айтылу керек, сынаманы таңдап алу нүктесi дәл көрсетiледi және сынама алынған жабдықтың күйi, қоршаған орта күйi, ыдысты кiм дайындағаны, бiрiктiрiлген сынама құру үшiн қандай нүктелiк сынама таңдап алынғаны көрсетiледi. Егер таңдап алу, осы Ережемен белгiленген мөлшерден аз орындалса, онда бұның себебi көрсетiледi, сонымен қатар сынамаларды таңдап алу үшiн аралық ыдыстарды (құрылғыларды) қолдану көрсетiледi.

292. Сынамалар зерттеуге iлiспе хатпен жiберiледi, онда зерттеудi өткiзу мақсаты көрсетiледi. Хатқа мiндеттi түрде осы ережелерде ұсынылған мәлiметтердi қамтитын сынаманы таңдап алу актiсi қоса тiркеледi.
Авиа ЖЖМ сынамаларын тасымалдау және дайындау тәртiбi "Әуе көлiгiмен қауiптi жүктердi тасымалдау Ережелерiнде" келтiрiлген.

&5. Қазақстан Республикасы азаматтық авиациясының
әуежайлары мен әуе компанияларында авиа ЖЖМ
анализiн жүргiзу

293. 87 қосымшада көрсетiлген тiзiм бойынша авиа ЖЖМ сапасының физика-химиялық көрсеткiштерiнiң анализдерi тұтынушының арнайы жанар-жағар май зертханаларында орындалады.
Авиамайлар мен авиаотындардың тазалық деңгейiн тексеру сынамаларды таңдап алу орнында (ЖЖМ қоймасында, арнайы көлiк тұрағында, ұшу алаңында) орындалады.

294. Тұтынушының жанар-жағар материалдары зертханасы авиа ЖЖМ-ды қоймалық және қабылдайтын жердегi тексеру көлемiнде, 87 қосымша бойынша анализдердi өткiзу үшiн, ӘК жүйелерiнен алынған авиа ЖЖМ тазалығының анализi үшiн жабдықтарды және оның авиа ЖЖМ сапасына өткiзiлген анализдер нәтижесiнiң дұрыстығы мен сенiмдiлiгi туралы ҚР Мемстандарттың қорытындысы болу керек.

295. Анализге зертханаға түскен авиа ЖЖМ сынамалары сынамаларды тiркеу Журналында тiркеледi (осы ереженiң 44 қосымша).

      296. Авиа ЖЖМ тазалығы мен сапасына анализ жүргiзу метрологиялық жағынан тексерiлген өлшеу және сынау құралдарында орындалады.
      ӘК-не құюға жiберуге дайындалған авиаотынның тазалық деңгейiн тексеру көзбен шолып және отын сапасының индикаторын (бұдан әрi - ОСИ) пайдаланатын ПОЗ-Т ыңғайланған құралдың (ПЭК-Т индикаторының) көмегiмен орындалады. Авиамайлардағы судың мөлшерi көзбен шолып және ГОСТ 1547 бойынша "тырсылдату" әдiсiмен анықталады.
      Авиаотынның тазалығы таңдап алынған сынамасы бар әйнек цилиндрдi (бәнкi) жарық сәулесiне қарау арқылы көзбен шолып тексерiледi. ОСИ көмегiмен тазалықты тексеру әдiстемесi осы ереженiң 44 қосымшада келтiрiлген.

297. Авиа ЖЖМ сапасының физика-химиялық көрсеткiштерiнiң талдау нәтижелерi, егер олардың мөлшерi рұқсат ету шегiнiң мөлшерiнен аспаса, қанағаттанарлық деп есептеледi.
Тазалық тексеру нәтижелерi мынандай жағдайларда қанағаттанарлық болып табылады: көзбен шолып тексеру кезiнде көрiнетiн ластау бөлшектерi, мұз кристалдары, су тамшылары жоқ болғанда және/немесе ОСИ-ның сары қабатында екiден артық емес көкшiл дақ болғанда, ал ақ қабатында - жоғарғы тексеруден жарығырақ iз.

      298. Зертхана орындаған сынамалардың талдау нәтижелерi талдауларды тiркеу журналына енгiзiледi осы Ереженiң 46, 47, 48 қосымшалар. Талдаудың реттiк саны талдауға түскен сынаманың нөмiрi бойынша сынамаларды тiркеу журналына жазылады.
      Журналдың "Қорытынды" деген графасына "(авиа ЖЖМ түрi) маркасы жiберуге жарамды (жарамсыз)" деп жазылады.
      Майқоспалары немесе СКҚ сұйықтықтар қоспасын талдау кезiнде майқоспасының маркасы немесе СКҚ сұйықтықтар қоспасының құрамын көрсетiп "Қоспа нормативтерiне сәйкес келедi (сәйкес келмейдi)" деп жазылады.
      Қорытындыға талдау орындаған техник-лаборант және зертхананың инженер-басшысы немесе оған бұл мiндеттер әуежай не әуе компаниясының басшысының нұсқауымен жүктелген басқа жауапты тұлғаның қолы қойылады.

299. Сынамалардың талдауын өткiзу кезiнде жазылулар мен есептеу техник-лаборанттың жұмыс журналында орындалу керек. Бұл жазуларды бөлек парқтарда жүргiзуге рұқсат етiлмейдi.

300. Жаппай анықтау нәтижелерiн жазу үшiн бөлек журнал жүргiзуге рұқсат етiледi (авиакеросиндегi СКҚ сұйықтықтың мөлшерi, авиамайларда судың жоқтығын тексеру және т.б.). Арнайы сұйықтықтарға арналған Журналдың типтiк формасы осы Ереженiң 49 қосымшасында келтiрiлген.

301. Қабылдайтын жердегi тексеру көлемiнде авиа ЖЖМ сапасының талдау нәтижелерi қанағаттанарлық болғанда тұтынушының жанар-жағар май зертханасы жiберуге жарамдылық анализiн бередi. Жiберуге жарамдылық анализiне зертхана басшысы (немесе оның орынбасары ретiндегi тұлға), талдауды жүргiзген орындаушының қолы қойылады және авиаотынмен қамтамасыз ететiн зертхана немесе ұйымның мөрiмен расталады.

302. ӘК жүйесiнен алынған жұмыс iстеген авиа ЖЖМ барлық керектi параметрлердi қамту керек. Егер зерттеу қойылған мақсатқа (тексерiлетiн көрсеткiштер көлемi осы зертхананың мүмкiндiгiнен асады) жетпесе, сынамалар зерттеуге базалық зертханаға жiберiледi.

303. Жанар-жағар май зертханасында тұтынушы қоймасында сақталатын және жұмсалатын авиа ЖЖМ-ға берiлген талдауы, сонымен қатар ПАНХ қону алаңшалары мен уақытша аэроалаңдарға берiлген талдаулардың жарамды мерзiмiн бақылау графигi орындалады.

304. Авиа ЖЖМ-ды уақытша аэроалаңдар мен қону алаңшаларына жiберу кезiнде ЖЖМҰ басшысы қолымен және мөрмен куәландырылатын жiберушi-кәсiпорынның жанар-жағар май зертханасының талдау нәтижесiнiң көшiрмесi берiледi.

305. Сынамаларды таңдап алу актiлерi, талдаулар, бақылау талондары және өндiрушi (жеткiзiп берушi) паспорты өнiмнiң әр партиясынан 1 данадан, өнiмнiң осы партиясы жұмсалғаннан кейiн 3 айдан кем емес уақыт iшiнде тұтынушының зертханасында сақталады.

      306. Техник-лаборанттардың ауысымдық жұмысы кезiнде зертханада ауысымды өткiзу журналы жүргiзiлу керек, онда еркiн түрде төмендегi мәлiметтер жазылады:
      1) тұтынушыларға түскен авиа ЖЖМ және олардың сапалық күйi;
      2) ауысым аяғына дейiн аяқталмай қалған сынамалар талдауы;
      3) жiберу орындалатын авиа ЖЖМ маркасы бойынша шығын резервуарларының нөмiрлерi;
      4) авиа ЖЖМ-ға берiлген талдау нөмiрлерi;
      5) зертханалық жабдықтың күйi.

&6. Авиа ЖЖМ-ды құюға жiберуге дайындау

      307. Темiржол, теңiз (өзен), автомобиль көлiгiмен немесе келтеқұбырмен құю арқылы түсетiн авиа ЖЖМ-ды құюға жiберу үшiн дайындау бойынша операциялар мыналарды:
      1) тасымалдау құралдарынан құю;
      2) резервуарларда сақтау;
      3) сүзу;
      4) сапасы мен тазалығын бақылау;
      5) СКҚ сұйықтықты қосу;
      6) құю құралдарына және орталық май құю жүйесiнiң жүйесiне жiберудi қамтиды.
      Техникалық құралдар мен технологиялық жабдықты техникалық күтiмдеу бойынша реттейтiн жұмыстарды жүргiзу операциялардың құрылымдық бөлiгi болып табылады.
      Зауыттың орамасында түскен (гидрожүйелерге арналған жұмыс сұйықтықтары, иiлмелi майлайтын заттар және майлар) авиа ЖЖМ-ды құюға жiберу үшiн дайындау операциялары мыналарды қамтиды:
      1) ыдыс тұратын орынды, қабылдау мен сақтау орындарын дайындау;
      2) зауыттық орамада сақтау;
      3) сақтау кепiлдiк мерзiмi iшiнде тапсырыс бойынша тұтынуға жiберу.

308. Толық көлемде дайындау бойынша операцияларды өтпеген авиа ЖЖМ май құюға жiберiлмейдi.

&7. Авиа ЖЖМ-ды қоймаға қабылдау

      309. ЖЖМ қоймасына құймалы көлiкте өнiмнiң түсуiне дейiн:
      1) авиа ЖЖМ-ды қабылдауға арналған резервуарлардың технологиялық жабдығының дұрыс iстеуiн тексеру;
      2) тауар астындағы судың бар екендiгiн анықтау, оны төгу, сынамаларды таңдап алу және қабылдауға арналған резервуарлардағы авиа ЖЖМ қалдығының тазалығын бақылау;
      3) пломбасыз ыдыстарда, iстен шыққан көлiк құралдарында төлқұжатсыз авиа ЖЖМ түсуде немесе ластанған авиа ЖЖМ-дың түсу жағдайында жеке резервуарды дайындау;
      4) қабылдауға арналған резервуарларда авиа ЖЖМ қалдығының мөлшерiн өлшеу;
      5) авиа ЖЖМ қалдығының маркасы мен сапасын өндiрушi (жеткiзiп берушi) паспорты бойынша тексеру және жiберуге жарамдылық анализiн қорытындылау;
      6) сынамаларды таңдап алу және талдау мен тексерудi жүргiзу үшiн ыдыс пен құрал-саймандарды дайындау орындалады.
      Авиакеросиндi құбырмен қабылдау жағдайында қабылдауды бастауға дейiн құбырлар коммуникациясының дұрыс iстеуiн, тазалау мерзiмiнiң сақталуын бақылау керек және жеткiзiп берушi паспортында оң қорытынды бар туралы ақпарат алуға тиiс. Магистраль соңындағы тұндырғыш сүзу алдында жиналып қалған ластаулардан тазартылады.

      310. Құйылыс астына көлiк берiлгеннен кейiн кiретiн бақылауда:
      1) темiржол цистерналарының күйi, цистерналардағы пломбалардың бар болуы және жөндiлiгi, сонымен қатар төменгi төгу аспаптарының тазалығы;
      2) келген авиа ЖЖМға паспорттардың болуы және паспорттағы көрсеткiштердiң нақтылы мөлшерiнiң ГОСТ(ТУ)-ға сәйкес келуi тексерiледi. Құбыр арқылы жеткiзу кезiнде сапа көрсеткiшi бойынша мәлiметтер, паспорт нөмiрi және өнiмнiң ГОСТ-қа сәйкес келу туралы қорытындының бар екендiгi телефон (телеграф, факс) арқылы берiледi;
      3) темiржол, автоцистерналардың және кеме танкiлерi нөмiрлерiнiң көлiктiк құжаттамасы мен паспортта көрсетiлген нөмiрлерге сәйкес келуi;
      4) ыдыстарда таңбалардың болуы және олардың түсiру құжаттарына сәйкес келуi, ыдыстардың жөндiлiгi;
      5) құбырлардың, шлангiлердiң, жеңдердiң, ұштықтардың ажырайтын қосылысының күйi тексерiледi.
      Ажырайтын қосылыстарды, төгу шлангiлерiн, төгу ұштықтарын ары қарай сүртумен ластанудан, шаңнан, таттану iзiнен тазарту орындалады. Төменгi құйылыс қондырғысының қосатын бастиегiнде таттану, кiр және шаңның iзi болмау тиiс. Жоғарғы құйылыс кезiнде цистерналардың люктерi брезент қаптармен жабылу керек.

      311. Авиа ЖЖМ-ды құюға дейiн көлiктерден өнiмнiң тазалығын тексеру үшiн, салмақ тығыздығын талдау үшiн және акт толтырумен арбитражды сынама құрастыру үшiн нүктелiк сынамалар iрiктеп алынады.
      Қабылданатын өнiмнiң салмақ тығыздығын талдау көлiк ыдысындағы өнiмнiң температурасы орташа болғанда орындалады. Стандарт температураға келтiрiлген тығыздықтың белгiлi өлшемi мен паспортта көрсетiлген өлшемi арасындағы айырмашылық 0,002 г/см ³-ден аспау керек.
      Авиа ЖЖМ тазалығын (ластану деңгейiн) бақылау көзбен шолып жүргiзiледi.

312. Өнiмдi ЖЖМ қоймасының қабылдау немесе жұмсалу резервуарына құю туралы шешiмдi қабылдау кiріс бақылау нәтижелерi қанағаттанарлық болғанда рұқсат етiледi. Құйылыс штаттық құбыр коммуникациялары бойынша жүргiзiледi.

313. Салмақ тығыздығын талдау нәтижелерi қанағаттанарлықсыз болғанда, паспорт жоқ болғанда, көлiк ыдыстарының герметикалылығы бұзылғанда, көлiк құралынан белгiленген тәртiппен комиссия актiсi ресiмделумен авиа ЖЖМ нүктелiк сынамалары және түбiндегi сынамалар iрiктеп алынады. Өнiмдi, мүмкiн болса, бөлек құбыр коммуникацияларымен, бөлек резервуарға құю туралы және таңдап алынған сынамалар зерттеуiн жүргiзу туралы шешiм қабылданады.
Кiрiс бақылау кезiнде тазалық бақылау нәтижелерi қанағаттанарлықсыз болғанда, өнiм, мүмкiндiгiнше, бөлек құбырмен, алдын ала сүзу сатысын өтiп кетiп, қабылдау резервуарына құйылады. Мұндай өнiм дайындау тәртiбi туралы шешiм өнiмнiң ластану дәрежесiне байланысты қабылданады.

      314. Авиа ЖЖМ-ды құю барысында:
      1) резервуарды толтыру деңгейi бақыланады;
      2) түйiн мен қосылыстардың герметикалылығы бақыланады;
      3) құйылыстың әр 3 сағаты сайын тұнбаны төгу жүргiзiледi және сүзу құралдары тұндырғыштарының төгу крандарынан iрiктеп алынған сынамалар тазалығын көзбен шолып бақылау сонымен қатар сүзу құралдарындағы қысымның ауысып түсу бақылауы орындалады. Құбырмен қабылдау кезiнде авиакеросиннiң тазалығын бақылау қотарудың басында және қотарылған өнiмнiң әр 500 м ³сайын бiрақ 3 реттен кем емес: қотарудың басында, ортасында және аяғында қабылдау құбырында сынаматаңдағыштан алынған сынамаларда жүргiзiледi.

      315. Құйылыс аяқталғаннан кейiн:
      1) өндiрушi (жеткiзiп берушi) паспортында түскен цистерналардың нөмiрлерi, өнiмнiң құйылған күнi, өнiм құйылған резервуарлар нөмiрлерi туралы белгi қойылады, құйылыстың орындалуына басшылық еткен адамның фамилиясы көрсетiледi;
      2) құйылыс аяқталған соң (резервуар толған соң) 30 минуттан кейiн, одан ерте емес, қабылдайтын бақылауды жүргiзу үшiн нүктелiк және түбiндегi сынамаларды таңдап алу орындалады.

316. Кiрiс бақылау нәтижелерi қанағаттанарлық болғанда, жiберуге жарамдылық анализi ресiмделедi. Өнiм ӘК май құюға дайындау үшiн тiкелей пайдаланыла алады немесе сақтауға қойылу мүмкiн.

317. Кiрiс бақылау кезiнде сапаны бақылау нәтижелерi қанағаттанарлықсыз болғанда, нүктелiк және түбiндегi сынамаларды таңдап алу және олардың тұтынушының жанар-жағар материалдары зертханасының жарамдылық анализi мен жеткiзiп берушi паспорттарының көшiрмелерi мен iлеспе құжаттаманы қоса тiркеумен Қазақстан Республикасы азаматтық авиация базалық зертханасына жiберу орындалады.

318. Өнiмдi дәнекерленген немесе басқа герметикалық зауыт ыдысында жеткiзiп бергенде, оның түсуiне дейiн ыдыс қоймасында авиа ЖЖМ-дың түрi мен маркасы бойынша жеке сақтау орындары дайындалады.

319. Өнiм ыдыста жеткiзiлген кезде, iлеспе құжаттамасы, өндiрушi (жеткiзiп берушi) паспорты, ыдыста таңбаның болуы, ыдыстың сақталғандығы (кiрiс бақылау) орындалады.
Кiрiс бақылау нәтижелерi қанағаттанарлық болғанда, өнiм қабылданады және ТУ-ға сәйкес қоймаға қойылады.

      320. Зауыттың ыдысында өнiмнiң кiрiс бақылау нәтижелерi қанағаттанарлықсыз болғанда:
      1) iлеспе құжаттамасы немесе өндiрушi (жеткiзiп берушi) паспорты жоқ болған кезде, өнiмдi ұтымды пайдалану туралы шешiм оны алғаннан кейiн қабылданады;
      2) таңба жоқ болған кезде немесе ыдыс азғантай бүлiнгенде (бөтен өнiмнiң түсу мүмкiндiгi жоқ), өнiм бөлек қойылады, сынамалар таңдап алынады және осы Ереженiң 35 қосымшасының 5 графасындағы көрсеткiштер көлемiнде олардың анализi орындалады. Өнiмдi ұтымды жұмсау туралы шешiм талдау нәтижелерi негiзiнде қабылданады;
      3) ыдыстың герметикалылығы бұзылған кезде, егер қабылданатын өнiмге бөтен заттардың түсуi мүмкiн болса, өнiм бөлек қойылады, сынамаларды таңдап алу жүргiзiледi және оларды Қазақстан Республикасы азаматтық авиация базалық зертханасына жiберу орындалады. Өнiмдi пайдалану туралы шешiм Қазақстан Республикасы азаматтық авиациясы базалық зертханасының қорытындысы негiзiнде қабылданады.

&8. Авиа ЖЖМ сақтау

      321. Тұтынушыларға түскен авиа ЖЖМ қабылдау немесе жұмсау резервуарларында және ыдыстық қоймаларда сақталады.
      Шартқа сәйкес өнiмнiң сақтау мерзiмi ӘК-не май құю қажеттiлiгiмен немесе қор сақтау қажеттiлiгiмен анықталады. Қор сақтау мерзiмi оларды өндiру күнiнен бастап есептеп, өнiмге техникалық талаптармен айтылып кеткен (осы Ереженiң 53 қосымшасы) сақтау кепiлдiк мерзiмiнен аспау керек.
      Иiлмелi майлайтын заттарды ашық 150-200 литрлiк бөшкелерде сақтауға, мұқият араластырғаннан кейiн әр 3 ай сайын осы ереженiң 35 қосымшасының 5 графасындағы көрсеткiштер бойынша сапаны тұрақты бақылау өндiру уақытынан бастап 1,5-2 жылдан артық емес уақытқа рұқсат берiледi.
      Ластанған өнiм тұндырылу тиiс. Тұндыруға қажеттi уақыт салмаққа және ластану дисперсиялылығына байланысты болады. Авиациялық керосиннiң әр май құю метрiне ең азы - 4 сағат тұндыру уақыты талап етiледi, ал авиациялық жанармайға - 2 сағат.

322. Авиа ЖЖМ-ды кепiлдiк мерзiмi iшiнде сақтау кезiнде зауыттық ыдыстың герметикалығының бұзылуы, авиа ЖЖМ-дың басқа түрлерiмен (маркаларымен) араласуы немесе ластануы, жеңiл фракциялардың ұшу есебiнен олардың сапасының өзгеру шарттары ескерiлмеу тиiс.
Бұл технологиялық жабдықты күтiмдеу бойынша регламент талаптарын, сапаны сақтау бойынша талаптарды ыдыс күйiн тұрақты тексеру (кемiне айына I рет) сақтаумен қамтамасыз етiледi және сапаны бақылау нәтижелерiмен расталады.

323. Құйылатын авиа ЖЖМ-дың қоймалық бақылау нәтижелерi қанағаттанарлық болғанда, жiберуге жарамдылық талдауында анализ жүргiзу уақыты туралы белгi қойылады. Өлшемнiң белгiленген шегiнде сапаның тексерiлетiн көрсеткiшiнiң бiреуi немесе бiрнешеуi өзгерген жағдайда, көрсеткiштiң өзгерген өлшемдерi жарамдылық талдаудың сәйкес графасына енгiзiледi. Өнiм әрi қарай сақтауға немесе май құюға жiберуге жатады.
Зауыттық ыдыстың қалпын тексеру нәтижелерi ауысым тапсыру журналына жазылады.

324. Бақылаудың қанағаттанарлықсыз нәтижесiн алғанда, өнiмдi қолдану жағдайын табу үшiн сынамаларды таңдап алу және оларды Қазақстан Республикасы азаматтық авиация базалық зертханасына жiберу орындалады.

325. Сақтау кепiлдiк мерзiмi аяқталғаннан кейiн, ораманың герметикалығы бұзылған кезде немесе өнiмнiң бүлiнгендiгiне күдiк болғанда, сынамалар таңдап алу және оларды зерттеуге ҚР азаматтық авиация базалық зертханасына жiберу орындалады. Өнiмдi қолдану туралы шешiм Қазақстан Республикасы азаматтық авиация базалық басқа зертханасының ұсынысы мен қорытындысы негiзiнде қабылданады. Шешiмдi қабылдағанға дейiн өнiмдi бөлек сақтау қамтамасыз етiлу тиiс және оның коммуникацияға түсу немесе май құю үшiн ыдыста беру мүмкiндiгiн болғызбайтын шараларды қабылдау керек.

&9. Қоймааралық қотарулар

326. Штаттық құбырлар бойынша қоймааралық қотаруға, жiберуге жарамдылық талдауларда оң қорытынды бар өнiмдер түседi.

327. Авиа ЖЖМ-дi қоймааралық қотару кезiнде, осы Ережеде айтылған жағдайлардан басқа, ластану немесе авиа ЖЖМ-дың басқа түрлерiмен араласу есебiнен оның сапасының өзгеру жағдайлары ескерiлмеу тиiс.

      328. Қотаруға дейiн:
      1) Қотарылып жатқан резервуардағы және қотарылу болатын резервуардағы өнiмнiң тығыздық салмағын талдау;
      2) одан және оған қотару орындалатын резервуардағы өнiм тазалығының деңгейiн бақылау (ыдыс астындағы судың болуы және тазалықты көзбен шолып бақылау);
      3) қабылдау және жұмсалу қоймаларының арасындағы қотару желiлерiнде қондырылған тазалау құралдарынан (құралдар бар болғанда) алынған сынамалардың тазалығын көзбен шолып бақылау және тұнбаны төгу;
      4) резервуардағы өнiм сапасын куәландыратын құжаттаманы тексеру;
      5) резервуардан резервуарға өнiмнiң қажеттi ауысуын қамтамасыз ететiн құбыр магистралiндегi жабылатын құрылғылардың дұрыс ашылуын тексеру орындалады.

      329. Шығын қоймасының резервуарына қотару әдетте, сүзумен жүргiзiледi.
      Қотару барысында:
      1) отын магистралiнiң қосылыс пен түйiндерiнiң герметикалығын бақылау;
      2) тазарту құралдарындағы қысымның түсу өлшемiн бақылау қотарудың әр 3 сағат сайын кемiнде 1 рет;
      3) резервуардың толу деңгейi бақылау жүргiзiледi.
      Қотарудың әр 3 сағат сайын кемiнде 1 рет тұнбаны төгу және тазарту құралдарының тұндырғыштарынан алынған отын сынамалары тазалығын көзбен шолып бақылау орындалады.

330. Қотару аяқталғаннан кейiн резервуар бойынша журналда өнiмдi қотару немесе үстемелеп құю, операцияны орындау уақыты мен күнi туралы жазу iстелiнедi, өнiм одан және оған қотарылған резервуардың нөмiрi көрсетiледi.

&10. Авиа ЖЖМ ӘК жүйелерiне май құюға жiберу

331. Авиа ЖЖМ-ды май құюға ЖЖМҰ мамандарымен өздiгiнен немесе басқа қызмет өкiлдерiн қатыстырумен ұшу алаңында, арнайы көлiк тұрағында және ЖЖМ қоймасында орындалатын жұмыстар жиынтығын қамтиды.

332. Авиациялық отындар мен авиациялық майлар үшiн ЖЖМ қоймасында шығын резервуарынан (резервуарлар тобынан) өнiмдi жiберуге жарамдылығын тексеру жүргiзiледi.

333. Өнiмдi жiберуге жарамдылық өнiм тазалығын бақылау, жiберуге жарамдылық талдауында оң қорытынды болуын және техникалық құралдар мен iске қосылған технологиялық жабдықтың жөндiлiгiн тексерудi қарастырады.

      334. Өнiмнiң тазалық деңгейi шығын құбырының төменгi нүктесiнде (авиациялық отындар үшiн), шығын резервуарында, май құю құралдарында, сүзу және суайыру құралдарында тексерiледi.
      Шығын құбырының төменгi нүктесiндегi өнiмнiң тазалығын талдау ауысымда 1 рет, тұнбаны төккеннен кейiн, таңдап алынған отын сынамаларын көзбен шолу жолымен орындалады.
      Шығын резервуарында тазалық деңгейi жұмсауды бастау алдында және ауысымда кемiне 1 рет тексерiледi. Көзбен шолып және сусезгiш паста көмегiмен тауар астында судың бар екендiгi тексерiледi; авиациялық отындар үшiн резервуардың төменгi кранынан (сифоннан) немесе резервуардың төменгi деңгейiнен (немесе топтың әр резервуарынан) тұнбаны төккеннен кейiн, түбiндегi алынған сынама тексерiледi.
      Нәтиже қанағаттанарлық болғанда, резервуар бойынша журналда "Тазалық деңгейiн бақылау нәтижелерi қанағаттанарлық. Жiберуге рұқсат етемiн" деп жазылады. Орталық май құю жүйесi арқылы авиаотын жiберiлген кезде май құю агрегаты (бұдан әрi - ҚА) немесе май құю бағанасына (осы Ереженiң 38 немесе 40 қосымшасы) бақылау талонында "Тұнба төгiлдi. Су мен механикалық қоспалар жоқ" деген графада белгi қойылады.
      Бақылау нәтижелерi қанағаттанарлық емес болғанда, резервуардан өнiмдi жiберуге рұқсат берiлмейдi.
      Құю пунктiнiң суайыру және тазалау құралдарынан тазалық деңгейiн тексеру тұнбаны төккеннен кейiн, тұндырғыштардан алынған сынамаларды көзбен шолып тексеру жолымен, ауысымда кемiне 1 рет орындалады. Ауаның ылғалдылығы әрдайым жоғары әуежайларда сүзгіш-сепараторлардан тұнбаны төгу ауысымда кемiне 3 рет орындалады. ОҚ, МҚ, ҚА-нда орнатылған тазалау құралдарында өнiм тазалығының деңгейi, олар ЖЖМ қоймасына келгеннен кейiн, сүзгiштердiң тұндырғыштарынан (сүзгiш-сепараторларынан) алынған сынамаларды көзбен шолып бақылаумен, ауысымда 1 рет тексерiледi.
      ОҚ-та өнiм тазалығын бақылау ЖЖМ қоймасына келгеннен кейiн, толтыру алдында және толтырғаннан кейiн 15 минуттан кейiн (құю аяқталғаннан кейiн) орындалады. Толтыруға дейiн көзбен шолып тексерiледi, толтырылғаннан кейiн - көзбен шолып және ОСИ орындалады.
      МҚ-тан май тазалығын тексеру, оны толтырғаннан кейiн, қоймада тарату кранынан тұнбаны төккеннен кейiн, алынған сынамада жүргiзiледi.
      Бақылау нәтижелерi жақсы болғанда, әр ОҚ, MҚ, ҚА-нан және әр орталық май құю жүйесiнен өнiмдi жiберу үшiн тарату бағанасымен бақылау талоны ресiмделедi. Авиакеросиндер үшiн оның кристалдану температурасы көрсетiледi.
      Су айыру (немесе ОҚ, МҚ) және сүзу құралдарынан тазалықты тексеру нәтижелерi қанағаттанарлықсыз болғанда, өнiмдi құю пунктi арқылы жiберуге рұқсат берiлмейдi. Өнiмнiң ластану (сулану) себептерiн анықтайтын және оларды жоятын шаралар қолданылады.

335. ЖЖМ қоймасының техникалық құралдары мен технологиялық жабдықтық жұмыс қабiлеттiлiгiн бақылау "Авиаотынмен қамтамасыз ететiн объектiлердiң технологиялық жабдығы мен құрылыстарды техникалық күтiмдеу регламентiне" сәйкес авиаотынмен қамтамасыз ету бойынша ұйымның мамандарымен орындалады.

336. Құю пунктiнiң сүзу және суайыру құралдарының жұмыс қабiлеттiлiгiн бағалау ОҚ-ты толтыру кезiнде, оларға түскен қысым мөлшерiн бақылау жолымен, ауысымда кемiне 1 рет орындалады.
Құралдардағы қысымның түсуi номинал режимде нормативтiк-техникалық құжаттармен белгiленген, рұқсат етiлген мөлшерден аспау керек. Қысым түсуiнiң өлшенген мөлшерi қысым түсуiн өлшеу Журналына жазылады (осы Ереженiң 50 қосымшасы).

337. Осы Ереженiң 38-40 қосымшалар формасы бойынша бақылау талоны ОҚ, МҚ, ҚА жүргiзушiсiне немесе орталық май құю жүйесi құятын адамына, резервуар шығынын бастау алдында, бақылау талонын беретiн Журналға (осы Ереженiң 51 қосымшасы) қол қойғызып берiледi. Талон оны алған тұлғада сақталады.

338. Авиакеросинде СКҚ сұйықтықтың мөлшерiн бақылау үшiн сынамалар сүзгiш-сепаратордан (немесе ОҚ цистернасының тұндырғышынан) кейiн отын ағынынан, ауысымда 1 реттен кем емес, алынады, резервуарда араласып кеткен жағдайда, резервуардың орташа деңгейiнен алынады. Мөлшердi тексеру ЖЖМ зертханасында немесе индикаторлық түтiктiң ИТ-СКҚ көмегiмен орындалады. Тексеру нәтижелерi тексеру талонына және СКҚ сұйықтық мөлшерiн бақылау журналына жазылады.

339. Авиаотын ЖЖМ қоймасында құю құралдарында 10 тәулiктен артық сақталғанда, оның тазалық деңгейi көзбен шолып тексерiледi және ыдыс тұндырғышынан тұнбаны төккеннен кейiн, алынған сынаманы ОСИ көмегiмен тексеру орындалады. Бақылау нәтижелерi қанағаттанарлық болғанда, бақылау талонына белгi қойылады. Нәтиже қанағаттанарлықсыз болғанда, өнiм төгiледi, ал бақылау талоны алынып қойылады.

      340. Арнайы көлiктiң тұрағында мынандай жұмыстар орындалады:
      1) бақылау талоны болуы және дұрыс ресiмделгенiн тексеру (май құю құралы келгеннен кейiн);
      2) май құю жылжымалы құралдарының күйiн тексеру;
      3) өнiмнiң тазалық деңгейiн бақылау.

341. Құюдың жылжымалы құралдары мен олардың технологиялық жабдығының қалпын, сонымен қатар ӘК-не құю бойынша қауiпсiз жұмыс iстеу үшiн олардың жарамдылығын тексеру "Авиаотынмен қамтамасыз ететiн объектiлердiң технологиялық жабдық пен құрылыстарын техникалық күтiмдеу регламентi" мен "Азаматтық авиация әуежайларының арнайы машиналарындағы арнайы жабдықтарды техникалық күтiмдеу технологиялық карталарына" сәйкес АКҚ мен ЖЖМҰ мамандарымен бiрге әр ауысым алдында орындалады.
Тексеру нәтижелерi машиналар нөмiрi мен табылған ақаулықтары көрсетiлiп арнайы автокөлiк күйiн бақылау журналына жазылады. Тексеру нәтижелерi қанағаттанарлық болғанда, журналда арнайы машинаны құюға жiберiлгендiгi туралы белгi қойылады.

      342. ОҚ-та тазалық деңгейiн бақылау:
      1) құю құралы арнайы көлiк тұрағына келген соң, тұнба төгiлгеннен кейiн, цистерна тұндырғышынан алынған сынамада (көзбен шолып) жүргiзiледi. Бақылау нәтижелерi қанағаттанарлық болғанда, бақылау талонында "Құюға жiберуге рұқсат беремiн" деген белгi қойылады;
      2) әуежайда ауа ылғалдылығы мен температурасы шұғыл өзгерген кезде цистерна тұндырғышынан сынамада ауысымда 1 реттен кем емес (көзбен шолып және ОСИ), бақылау талонында белгi қоюмен жүргiзiледi (нәтиже қанағаттанарлық болғанда).
      МҚ ыдысында тазалықты бақылау тәулiгiне 1 рет орындалады. бақылау Бақылау нәтижелерi қанағаттанарлықсыз болғанда, құю құралы ӘК-не құюға жiберiлмейдi, бақылау талоны алынады.

      343. Ұшу алаңында өнiмнiң тазалығын бақылау:
      1) Орталық май құю жүйесiнiң гидрант және құю бағаналарында;
      2) май құю құралдарында орындалады.
      344. Гидрант және құю бағаналарында авиакеросиннiң тазалығын тексеру ЖЖМҰ мамандарымен, ауысымда кемiне 1 рет, тұнбаны төккеннен кейiн, әр құю бағанасының суайыру және сүзу құралдарының тұндырғыштарынан немесе әр гидрант бағанасынан алынған сынаманы бақылау ОСИ-мен және көзбен шолу жолымен орындалады. Бақылау нәтижелерi ауысымды тапсыру журналына жазылады. Бақылау нәтижелерi қанағаттанарлық болғанда, бақылау талонында белгi қойылады. Нәтиже қанағаттанарлықсыз болғанда, гидрант немесе құю бағанасы май құюдан босатылады.

345. Құю құралдарында (көзбен шолып) өнiмнiң тазалығын бақылау, экипаж талабы бойынша ОҚ тұндырғышынан немесе май құю агрегаттың ұштығынан алынған сынамаларда орындалады.

346. Сынамалар ҚА берiлетiн авиакеросинде CКҚ сұйықтықтың мөлшерiн тексеру үшiн ҚА ұштығынан ауысымда кемiне 1 рет алынады.

347. Құюға жiберiлген өнiмнiң қолдануға жарамды екенi бақылау талонымен расталады.
Авиациялық оқиғалардың (қақтығыстардың) себептерiн тергеу кезiнде ӘК-нен берiлген өнiмнiң дайындығы туралы қорытынды құю құралдарынан алынған сынамаларды тексеру мен талдау нәтижелерi бойынша қабылданады.

348. Берудi бастау алдында су шығын резервуарынан алынған минерал майдың түбiндегi сынамада ("тырсылдау" әдiсiмен) су табылғанда термометрi бар, май станциясының бойлерiнде немесе MҚ-та майды тұндыру, ары қарай, буландыру мен майды тұтындыру талап етiледi.

349. Буландыру алдында май 6-7 сағат бойы 76-80 ⁰С температурада ұсталынады, содан кейiн 105 ⁰С температурада жалпы сақтау 35 сағ. көп емес уақытта буландырылады.

350. Б-3В синтетикалық майда су болуы анықталса, оны жою 105 ⁰С-ге дейiн қыздырылған май арқылы ыстық ауаны 2-3 сағат бойы өткiзу көмегiмен орындалады.
Майдың түбiндегi сынаманың бiр бөлiгi мен Б-70 (Нефрас С-50/170) жанармайының төрт бөлiгiнен тұратын қоспаны қарап шығумен, көрiнетiн ластану табылған кезде шығын резервуарынан МҚ-ға май құюға рұқсат етiледi. Ластанулар МҚ сүзгiшi арқылы "сақинаға" айдау мен жойылады. Буландыру немесе тазалау аяқталғаннан кейiн майдың тазалығы тұтынушының ЖЖМ зертханасында МҚ-тан алынған түбiндегi сынамада тексерiледi.

      351. Жеке жағдайларда, ұшу тұрақтылығын қамтамасыз ету үшiн, тұтынушы басшысының жауапкершiлiгiне, сынамада ОСИ-ның сары қабатында үш көгiлдiр таңба бар болғанда, және механикалық қоспалардың жеке бөлшектерi мен көзбен шолып бақылау кезiнде кiшкене лайлану бар болғанда, жұмсалу резервуарынан авиациялық керосиндi жiберуге рұқсат мынандай шарттар орындалғанда берiледi:
      1) резервуардан тұнба су толық кетiрiлгенде;
      2) номинал өткiзу қабiлеттiлiгiмен салыстырғанда, сүзу пунктi арқылы отынды беру екi еседен кем емес төмендетiлгенде;
      3) суайыру мен сүзу құралдарында өнiм тазалығын тексерудi, тұнбаны төгудi және оларға түсетiн қысым өзгерiсiн тексерудi жиiлеткенде (ауысымда кемiнде 3 рет).
      Бұл кезде құю пунктiнен кейiн отынның тазалық бақылау нәтижесi қанағаттанарлық болу тиiс.

352. Авиациялық керосинде СКҚ сұйықтықтың мөлшерi нормаланғаннан аз (рұқсатты есепке алып) мөлшерде анықталған жағдайда, авиациялық керосин ОҚ-тан жеке ыдысқа төгiледi, мөлшерлегiштi реттеу жүргiзiледi және мөлшерлеу дәлдiгi тексерiледi.

353. Авиа ЖЖМ зауыттық орамда инженер авиациялық қызметiнiң тапсырысы бойынша сақтаудың кепiлдiк мерзiмi бойы ашылмаған күйде өндiрушiнiң паспортын қосып, сақталған ыдыста берiледi.
ЖЖМҰ мамандары ыдыс күйiн, сорттың таңбалануын, пломбаның болуын және сақтаудың кепiлдiк мерзiмiн сақтағанын тексергеннен кейiн жiберу орындалады.

354. Кепiлдiк мерзiмi iшiнде ВНИИНП-50-1-4ф(у) және ИПМ-10 синтетикалық майлары бар сақталған зауыттық ыдыстарда бос су немесе эмульсия табылған болса, өнiм құюға жiберiлмейдi. Өндiрушіге рекламация беру үшiн белгiленген тәртiпте құжаттама ресiмделедi.

355. ӘК жүйелерiне май құю үшiн уақытша аэроалаңдар мен қону алаңшаларына әкелiнген авиа ЖЖМ құюға дайындау бойынша, тазалық пен сапасын бақылауды қосып, операциялар барлық кешенiн өту тиiс және жеткiзiп берушiнiң паспорт көшiрмесi мен/немесе АЖЖМҰ базалық зертханасы мен берiмен жiберуге жарамдылық анализi ЖЖМ болу керек.

356. Авиа ЖЖМ-ды қоймадан басқа тұтынушыға немесе бөтен ұйымға (тапсырыс берушiге) олардың көлiктер құралдарына немесе ыдысына құю көлiк құралдарына цистернасын немесе ыдысты ГOCT 1510 бойынша дайындыққа акт болғанда орындалады. Алушы цистернасы (ыдысы) iшкi бетiн тексеру орындалады. ОҚ (АТЦ) цистернасының тұндырғышынан, сонымен қатар сүзгіштерден олардағы өнiмнiң сынамасы алынады және тазалыққа көзбен шолып тексерiледi; өнiмдi шайқағаннан кейiн сынама қайтадан алына және ОСИ мен көзбен шолып тазалыққа тексеру (авиациялық отындар үшiн) орындалады.

357. Көлiк құралдарының дайындалмаған ыдыстарына жiберу рұқсат етiлмейдi.

4 Бөлiм. Экипажды және басқа авиациялық
қызметкерлердi дайындау 7 тарау. Қазақстан Республикасы әуежайларында әуе
кемелерiнiң экипаждарына ұшар алдында
ақпараттық-кеңестiк қызмет көрсету &1. Әуежайдың "брифинг" типi бойынша ұшар алдындағы
ақпараттық-кеңестiк қызмет көрсетуге көшу тәртiбi

358. Әуе кемелерiнiң экипаждарына ұшар алдында ақпараттық-кеңестiк қызмет көрсету әуе кемелерiнiң экипаждарын ұшуға өз бетiнше дайындығын қарастырады.

359. Ақпараттық-кеңестiк қызмет көрсетуде ұшу тапсырмасында диспетчерлiк рұқсат туралы белгi қойылмайды, әуе кемесiнiң экипажына ұшу жоспарында көрсетiлген ұшу эшелоны тағайындалады. Диспетчерлiк рұқсаттар мен әуе кемелерi командирлерiнiң ұшуға қабылдаған шешiмдерiн есепке алу журналы жүргiзiлмейдi.

360. Метеорологиялық құжаттың уақытында дайындалуын және экипаждарға оны жеткізілуін бақылау әуеайлақ метеорологиялық органға жүктеледі. Метеорологиялық құжаттар әуе кемесінің экипажына міндетті белгілеумен әуеайлақ метеорологиялық органның кеңсесінде беріледі.
Ескерту. 360-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Көлік және коммуникация министрлігі Азаматтық авиация комитетінің 2007.05.15. N 87 (алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

361. Әуежай әуе кемелерiнiң экипаждарына ұшар алдында ақпараттық-кеңестiк қызмет көрсетуге өкiлеттi орган белгiлеген осы әуежайдың бiрiншi басшысымен және бiрiншi басшысымен келiсiлген бұйрық арқылы жiберiледi.

362. Әуежайды әуе кемелерiнiң экипаждарына ұшар алдында ақпараттық-кеңестiк қызмет көрсетуге жiберу туралы бұйрық өкiлеттi органмен келiсiледi. Бұл ретте, өкiлеттi орган әуе кемелерiнiң экипаждарына ұшар алдында ақпараттық-кеңестiк қызмет көрсетуге қатысатын әуежай қызметтерiнiң аталған қызмет көрсету түрiне көшуге дайындығы туралы қорытынды бередi.

&2. Ұшар алдындағы ақпараттық-кеңестiк
қызмет көрсетудi ұйымдастыру

      363. Ұшар алдындағы ақпараттық-кеңестiк қызмет көрсету арнайы жабдықталған бөлмеде ұйымдастырылады, онда мыналар орналасуы керек:
      1) экипажға арналған ұшу құжаттары жиынтығын орналастыратын үстел;
      2) ұшу қауiпсiздiгi, әуе жолдары, ӘҚҚЕ бағыттары бойынша ұшуға салынған тыйымдар мен шектеулер, әуеалаң аудандары және мемлекеттiк шекаралардан ұшып өту дәлiздерi бойынша хабарламаларды орналастыруға арналған қабырға стендi;
      3) әуежайдың ұшу жоспарына сәйкес қайталанатын ұшу жоспарларының көшiрмелерi мен ұшу жоспарларын толтыру үлгiлерi;
      4) әуежайдың тәулiктiк ұшу жоспарының көшiрмесi;
      5) әуежайдағы әуе кемелерiнiң қозғалыс жоспары, әуе кемелерiнiң рейс нөмiрлерi мен борттық нөмiрлерi, жоспарланған коммерциялық жүк тиеу, отын құю және тұрақ орны туралы ақпарат;
      6) ұшып шығу әуеалаңының нақты ауа райы немесе АТИС ақпаратын алу мүмкiндiгiн қамтамасыз ететiн дисплей немесе телефон аппараты.

364. Транзиттiк рейстердiң экипажына ұшар алдында ақпараттық-кеңестiк қызмет көрсетуде ұшар алдындағы ақпараттар жиынтығымен қамтамасыз етiледi.

      365. "Брифинг" жөнiндегi диспетчердiң мiндеттерi:
      1) аэронавигациялық ақпарат бюросының (әрi қарай - ААБ) штурманынан ұшу ақпаратының бюллетенi мен НОТАМ-ды алу;
      2) ұшуға тыйым салулар мен шектеулер туралы ақпаратты стендке дер кезiнде қою;
      3) Қазақстан Республикасындағы аэронавигациялық жағдайға қатысты қажеттi ақпараттық материалды әуе кемелерiнiң экипаждарына беру;
      4) әуежайдың тәулiктiк ұшу жоспарына сәйкес әуе кемелерiнiң экипаждары үшiн ұшар алдындағы ақпарат жиынтығын жасау, оған мыналар енедi:
      қажеттi метеорологиялық құжаттар;
      ұшу жоспарларының бланкiлерi;
      ұшу ақпаратының бюллетенi, НОТАМ;
      ұшудың навигациялық жоспары - әуе компаниялары қамтамасыз етедi.
      5) ұшу жоспарларын Қазақстан Республикасындағы ӘК қозғалысы туралы хабарламалар Табелiне сәйкес мекен-жайларға жiберу;
      6) әуежайдың тәулiктiк ұшу жоспарының көшiрмесiнде ақпараттық-кеңестiк қызмет көрсету өткiзiлгенi туралы белгi қою;
      7) тәулiктiк ұшу жоспарына енбеген рейстерге тапсырыстар түскен жағдайда, оларға ұшар алдындағы ақпарат жиынтығын дайындау.

      366. "Брифинг" жөнiндегi диспетчер мыналарды қамтамасыз етедi және бақылайды:
      1) әуежайдың тәулiктiк ұшу жоспарымен берiлген ұшу жоспарына сәйкес әуежайдан ұшып шығатын әуе кемелерiнiң экипаждары үшiн ұшар алдындағы ақпараттар жиынтығының дер кезiнде және толық ұсынылуы;
      2) тыйым салулар мен ұшуға қойылған шектеулер туралы ақпараттың дер кезiнде жеткiзiлуi;
      3) "Брифинг" бөлмесiнде орналасқан құжаттардың сақталуы;
      4) әуе кемелерi экипаждарының сапалы ақпараттық-кеңестiк қызмет көрсетуi мен өздерiнiң лауазымдық нұсқауларын орындауын қамтамасыз ету.

      367. "Брифинг" жөнiндегi диспетчер:
      1) әуе кемелерiнiң экипаждарының берген тапсырыстары негiзiнде ААБ штурмандарынан ұшу ақпаратының бюллетеньдерiн талап етуге;
      2) әуе кемелерiнiң экипаждарының берген тапсырыстары негiзiнде метеоқамтамасыз ету органдарына метеоқұжаттарды дайындауға тапсырыс беруге;
      3) әуе кемелерiнiң экипаждарынан ұшу жоспарының дұрыс толтырылуын талап етуге құқылы.

368. Аэронавигациялық ақпарат бюросының штурманы Қазақстан Республикасының әуеалаңдары мен әуе жолдары бойынша тыйым салулар мен шектеулер туралы, ұшу ақпараты бюллетенi мен ескертулер қағазының өз дәрежесiнде, толық дайындалуы мен берiлуi үшiн жауап бередi.

&3. Экипаждың ұшар алдындағы дайындығын ұйымдастыру

369. Ақпараттық-кеңестiк қызмет көрсетуде ұшар алдындағы дайындық сапасын әуе кемесiнiң командирi қамтамасыз етедi.

370. Әуе компаниялары әуе кемесiнiң экипажын аэронавигациялық ақпарат құжаттарының борттағы даналар жиынтығымен дербес қамтамасыз етедi. Аэронавигация құжаттарынсыз немесе енгiзiлген түзетулерсiз құжатпен ұшуға тыйым салынады.

      371. Әуе кемелерiнiң экипаждары ұшар алдындағы дайындық кезiнде ұшудың белгiленген бағытын, жету және қосымша әуеалаңдарды бiлуге мiндеттi, оның iшiнде:
      1) әуеалаң ауданы мен бағыттағы жер бедерi және ең кiшi қауiпсiз ұшу биiктiктерiн;
      2) ұшып шығу, жету қосымша және ұшу бағыты бойынша әуеалаң ауданындағы ауа райы жағдайын;
      3) навигация, ӘҚҚЕ және радиобайланысты жүргiзу тәртiбiн;
      4) бағыттағы навигациялық құралдар мен оларды пайдалану ережелерiн;
      5) жарық - белгi беру құралдарын, қонуға бет алуды қамтамасыз ететiн құралдарды;
      6) әуеалаң ауданынан шығу, қонуға бет алу схемаларын, күту ауданында ұшу тәртiбi, қосалқы әуеалаңға кету бағыттары, сондай-ақ ұшып шығу, жету және қосымша әуеалаңдағы метеоминимумдар;
      7) ұшу бойынша шектеулерi бар жердiң үстiнен ұшу траекториясын сызу ережелерi, кедергiлердiң орналасуы, жер топографиясы.

      372. Әуежайда ұшар алдында ақпараттық-кеңестiк қызмет көрсету кезiнде әуе кемесiнiң командирi ұшуға кемiнде 1 (бiр) сағат қалғанда:
      1) брифинг жөнiндегi диспетчерге ұшар алдындағы дайындықты өткiзу үшiн экипаждың келуi туралы хабарлауға;
      2) "брифинг" жөнiндегi диспетчерде ұшар алдындағы ақпараттар жиынтығын, сондай-ақ негiзгi және қосалқы әуеаландардың техникалық дайындығы туралы, халықаралық, чартерлiк және қосымша рейстердiң ұшуына аэронавигациялық қызмет көрсету бойынша шектеулер және жоспарлы жүк тиеу туралы ақпаратты алуға;
      3) енгiзiлген түзетулердiң нөмiрлерiн салыстыру жолымен ұшу әуе алаңының аэронавигациялық ақпарат жинағының бақылау данасымен борттағы аэронавигациялық ақпарат құжаттарымен тексеруге;
      4) кесте бойынша қайталанатын ұшу жоспарының көшiрмесiн зерттеу, жоспарланған ұшу эшелонына, ұшу эшелонының өзгеру орнына, жету әуеалаңына жоспарланған келу уақытына және таңдап алынған қосалқы әуеалаңдарға ерекше назар аударуға;
      5) ұшу жоспарын толтырып, оны "брифинг" жөнiндегi диспетчерге Қазақстан Республикасындағы әуе кемелерiнiң қозғалысы туралы хабарлау табелiне (ТС-98) сәйкес, мекен-жайларға жiберу үшiн әуе кемесi ұшатын уақыттан кемiнде отыз минут кешiктiрмей ұсынуға;
      6) рейс кешiккен, ауыстырылған немесе кейiнге қалдырылған жағдайда, бұл туралы кешiгу себебi мен мерзiмiн көрсетiп, ӘҚБ органдарына хабарлауға мiндеттi.
      373. Экипаждардың дайындығын ұйымдастыратын авиакомпанияның әміршіл-ұшу құрамы, әуе кемесін пайдаланушыларының инспекторлық органдары әуе кемелерінің экипаждарында ұшу алдындағы ақпараттың толық пакеті болуына тексерісті жүзеге асырады.
      Ескерту. 373-тармақпен толықтырылды - ҚР Көлік және коммуникация министрлігі Азаматтық авиация комитетінің 2007.05.15. N 87 (алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5-бөлім. Азаматтық авиация әуе кемелерінің ұшу тұрақтылығын есепке алуды қамтамасыз ету

Ескерту. 5-бөліммен толықтырылды - ҚР Көлік және коммуникация министрінің 2008.05.20 N 227 (қолданысқа енгізілу тәртібін 3-тармақтан қараңыз) Бұйрығымен.

1. Жалпы ережелер

374. Осы бөлім Қазақстан Республикасының азаматтық авиациясындағы ұшулар тұрақтылығының негізгі қағидаттарын белгілейді.

375. Осы бөлімнің талаптары тұрақты ұшуларды дайындауға, қамтамасыз етуге және жүзеге асыруға қатысатын Қазақстан Республикасының азаматтық авиация субъектілеріне таралады.

2. Ұшулар тұрақтылығын қамтамасыз ету

376. Тікелей орындаушы ӘК жөнелтуге дайындауды қамтамасыз етудің технологиялық кестесіне сәйкес технологиялық операциялардың орындалу уақтылығын және сапасын қамтамасыз етеді.

377. ӘК жөнелтуге дайындауға қатысатын азаматтық авиация ұйымдарының жедел ауысымдарының диспетчері (аға диспетчері) технологиялық операцияларды орындау жөніндегі барлық өндірістік буындардың қызметіне басшылық ету мен үйлестіруді ӘК жөнелтуге дайындаудың технологиялық кестесіне сәйкес қамтамасыз етеді.

378. ӘК командирі алынған тапсырмаға сәйкес экипаж дайындығының және ұшуды орындаудың уақтылығын қамтамасыз етеді.

379. ӘК жөнелтуге дайындауға қатысатын азаматтық авиация ұйымдары қызметінің (ауысымының) жетекшісі технологиялық операцияларды орындау қызметін (ауысымның) ұйымдастыруды ӘК жөнелтуге дайындаудың технологиялық кестесіне сәйкес қамтамасыз етеді

380. ӘК жөнелтуге дайындауға қатысатын азаматтық авиация ұйымдарының жедел ауысымының жетекшісі ӘК жөнелтуге дайындау, ұшуды жер бетінде қамтамасыз ету кешенін жұмысқа дайындау кезінде барлық қызметтердің жедел ауысымдарының жұмысын ұйымдастыруды және үйлестіруді, кешіктірудің алдын алу бойынша шаралар қабылдауды, кешіктіру уақытын барынша қысқарту және ӘК жөнелтуді кешіктірудің жолаушылар, әуежай және авиакомпания үшін теріс салдарын барынша азайту бойынша шаралар қабылдау, кешіктіру себептерін объективті айқындауды, оларды дұрыс ресімдеуді және есепке алуды, жедел ауысымда ұшу тұрақтылығы жөнінде есептемелер шынайылығы мен уақтылы тапсырылуын қамтамасыз етеді.

381. Авиакомпанияның өкілі ӘК дайындаудың технологиялық кестесімен көзделген операциялардың уақтылы орындалуын, ӘК қозғалысы туралы хабарлар табеліне сәйкес ұсынылатын ақпараттың уақтылығы мен шынайылығын қамтамасыз етеді.

382. ӘК жөнелтуге дайындауға қатысатын азаматтық авиация ұйымдарының диспетчерлік қызметінің жетекшісі ұшу тұрақтылығын, ұшу тұрақтылығын қамтамасыз ету жөніндегі қызметтердің өзара әрекеттесуін жетілдіру бойынша іс-шаралар әзірлеудің сапалылығын, кешіктіру себептерін объективті айқындауды, ұшу тұрақтылығын есепке алудың және есептемелер дұрыстылығын қамтамасыз етеді.

383. ӘК жөнелтуге дайындауға қатысатын әуежайлардың және авиакомпаниялардың жетекшісі және жетекшінің орынбасары осы Ереженің 5-бөлімінің орындалуын қамтамасыз етеді.

384. Ұшу тұрақтылығын қамтамасыз ету жөніндегі функциялар тиісті ережелер мен лауазымдық нұсқаулықтарда бекітілген болуға тиіс.

3. Ұшулар тұрақтылығын бағалау

      385. Қазақстан Республикасында азаматтық авиация ӘК ұшу тұрақтылығы:
      1) авиакомпанияларда - рейстерді орындау тұрақтылығы бойынша;
      2) әуежайларда - кестеде көзделген, азаматтық авиация ӘК жөнелту тұрақтылығы бойынша бағаланады.

386. Егер ӘК самғауды кестеде көрсетілген қосымша рульдеуге және әуе қозғалысының қамтамасыз етуге белгіленген уақытынан кешікпей орындаса, рейстерді орындау тұрақты деп есептеледі.
Егер ӘК тежегіш қалыптарды алу кестеде (ұшу жоспарында) көрсетілген жөнелту уақытынан кешіктірмей жүргізілсе, жөнелту тұрақты деп есептеледі.

      387. Рульдеуге және әуе қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз етуге белгіленген уақыт:
      1) жөнелту кезінде барлық ӘК үлгілері үшін - 20 минут;
      2) келу кезінде барлық ӘК үлгілері үшін - 20 минут.

388. Рейстің кестесінде көрсетілген жөнелту уақыты Қазақстан Республикасының азаматтық авиация ұйымдарының жолаушы және диспетчерлік қызметтері үшін бірыңғай болып табылады.

389. Рейстерді орындау тұрақтылығы тұрақты орындалған рейстердің кестеде көзделген ӘК жөнелтуге, рейстердің жалпы санына қатынасы ретінде пайызбен белгіленеді.

4. Ұшулар тұрақтылығын есепке алу қағидаттары

390. ӘК жөнелту тұрақтылығы мен рейстерді орындау тұрақтылығы уәкілетті орган белгіленген тәртіпте бекіткен кесте бойынша орындалатын рейстер бойынша есепке алынады.

391. ӘК кестеде көзделмеген әуежайларға қонған кезде, оларды осындай әуежайлардан жөнелту тұрақтылығы есепке алынбайды.

392. ӘК жөнелтуді кешіктіру "Кешіктіру себептерінің сыныптауышына (кодификаторына) (осы Ережеге 55-қосымша) сәйкес, әуежайға, авиакомпанияға және ӘК жөнелтуге дайындауға қатысатын басқа кәсіпорындарға жатқызылады.

      393. Рейс мынадай жағдайларда:
      1) коммерциялық жүктеменің жоқтығынан рейс болмаған кезде;
      2) коммерциялық жүктеменің жоқтығынан немесе метеожағдайлардың минимумнан төмен болуы себебінен ӘК аралық әуежайдан ұшып өткен кезде жоспардағылардың қатарынан шығарып тасталады.

394. ӘК алмастырылған кезде жөнелту тұрақтылығы кесте (ұшу жоспары) бойынша есепке алынады.

395. ӘК жолаушылар сыйымдылығы кем екі немесе бірнеше ӘК алмастырылған кезде бірінші ӘК жөнелту кестесіне (ұшу жоспарына) сәйкес, келесілерін жөнелту - алдын ала ұшу жоспарлары (АҰЖ) немесе файл-жоспарлар бойынша есепке алынады.

396. Екі ӘК сыйымдылығы артық біреуімен алмастырылған кезде жөнелту тұрақтылығы бірінші ӘК жөнелту кестесі бойынша есепке алынады, екіншісін жөнелту коммерциялық жүктеме болмағандықтан жоспардан шығарып тасталады.

397. ӘК ұшып шығуы келесі тәулікке ауыстырылған кезде, оның жөнелту тұрақтылығы бастапқыда ӘК кесте (ұшу жоспары) бойынша жөнелту көзделген тәуліктегі кестеге (ұшу жоспарына) сай есепке алынады. Оны кешіктірудің ұзақтығы кестеде (ұшу жоспарында) көрсетілген келесі тәулікте бірінші тағайындалған жөнелту мерзімге дейін көрсетілген уақыттан бастап есепке алынады және нақты жөнелту уақыты бойынша нақтыланады.

      398. ӘК аралық (айналымдық) әуежайда тұрақтағы уақыты тежегіш қалыптарды орнату уақытынан бастап алынып тасталатын уақытқа дейін:
      1) есепті (кесте бойынша) уақыттан ерте келген кезде - есепті (кесте бойынша) уақыттан бастап;
      2) есепті (кесте бойынша) уақыттан кеш келген кезде - нақты (кесте бойынша) уақыттан бастап саналады.

399. Басталуы кестеде (ұшу жоспарында) бір күнтізбелік тәулікте, ал аяқталуы - келесі тәулікте көзделген рейсті орындау тұрақтылығы рейсті кесте (ұшу жоспары) бойынша аяқтау көзделген тәулікте есепке алынады.

400. ӘК жөнелтуді әрбір кешіктіру бойынша ұшу тұрақтылығының бұзылу себептерін айқындау кезінде негізгі құжат болып табылатын белгіленген нысанда акт (осы Ережеге 56 - қосымша) жасалады.

401. Авиакомпанияның айыбынан кешіктіру актілеріне авиакомпанияның өкілі (экипаж мүшесі) қол қояды, актінің көшірмесі авиакомпанияның талабы бойынша беріледі.

402. Ауа-райы жағдайларына байланысты кешіктіру актілері нақты себептерін көрсетіп жасалады. Метеожағдайлар бойынша жаппай кешіктіру кезінде барлық кешіктіруге бір акт жасауға жол беріледі.

403. ӘК кеш келгендіктен кешіктіру актісі жасалмайды, кешіктірулер журналда есепке алынады. ӘК кеш келу себептері ұшып шығу туралы алынған хабарлар немесе экипаждың баяндамасы бойынша анықталады. Әуе кемесінің кестеде (ұшу жоспарында) белгіленген уақыттан кеш келуі кеш келу болып есептеледі.

404. ӘК жөнелтуді кешіктіруге актілерді әуежайдың диспетчерлік қызметі (кәсіпорынның өндірістік-диспетчерлік қызметі (КӨДҚ), кәсіпорынның әуеайлақтық-диспетчерлік қызметі (КӘДҚ)) оқиға орын алғанда жасайды.
Әуежай қызметінің (ауысымының) жетекшісі тартылған қызметтер мен ұйымдардың өкілдерімен бірлесіп кешіктіру себептерін тексеруді ұйымдастырады және жүргізеді.

405. ӘК жөнелтуді кешіктіру актілері 2 данада жасалады, оларға қатысушы тараптардың өкілдері қолдарын қоюы тиіс. Кешіктіру актісі талаптар ұсыну үшін құжатты негіз болып табылады.

406. Кешіктіру себептері және айыпты тарап "Кешіктіру себептерінің сыныптауышына" (осы Ережеге 55-қосымша) сәйкес анықталады.

407. Егер жөнелтуді кешіктіру бірнеше себептен орын алса, онда актіде әрбір кешіктіру себебі бойынша нақты уақыт көрсетіледі.

408. ӘК жөнелтуді және рейстерді орындауды кешіктіруді есепке алу ұшулардың тәуліктік жоспарында, ұшу тұрақтылығын бұзушылықтарды күнделікті есепке алу журналында немесе электронды түрде жүргізіледі.

5. Ұшулар тұрақтылығы жөнінде есептемелер жасау

      409. Ұшу тұрақтылығы жөнінде есептеме жүргізу:
      1) авиакомпанияларда ұшулардың орындалуын бақылау қызметіне немесе басқа қызметке (авиакомпанияның өзінің шешімі бойынша);
      2) әуежайларда әуежайдың өндірістік-диспетчерлік қызметіне жүктеледі және ай сайын, тоқсан сайын, жарты жылдық пен жыл үшін жүргізіледі (осы Ережеге 57-қосымша).

      410. Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің Азаматтық авиация комитеті бекіткен есептемелер нысандары ұшу тұрақтылығы бойынша ресми есептік құжаттар болып табылады.
      Авиакомпанияның (Қазақстан Республикасында тіркелген) меншік паркіндегі кестені орындау туралы есептемесі және оған түсіндірме жазба.
      Қазақстан Республикасы әуежайының ӘК тиесілігіне қарамастан, жөнелту тұрақтылығы туралы есептемесі.

411. Есептемелердің негізінде Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің Азаматтық авиация комитеті Қазақстан Республикасының авиакомпаниялары мен әуежайлары бойынша ұшу тұрақтылығының жай-күйіне талдау жасайды.

6. Ұшу тұрақтылығы бойынша жасалатын құжаттама

      412. Азаматтық авиация кәсіпорындарында (авиакомпания, әуежай, жер бетінде қызмет көрсететін компания) ұшу тұрақтылығы бойынша мынадай құжаттар жүргізіледі:
      1) тәуліктік ұшу жоспары;
      2) рейсті жөнелтуді кешіктіру актісі.

413. "Тәуліктік ұшу жоспарын" жүргізу (толтыру) нысандары мен тәртібін азаматтық авиация кәсіпорындары ішкі регламенттер мен нормативтерді ескере отырып, деректерді өңдеудің автоматтандырылған жүйелерінің техникалық мүмкіндіктерін негізге алып, дербес әзірлейді.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
1 Қосымша

РТЖпБП қызметінің ауысым (аға) инженерінің
журналы

                                     200 __ ж. "________" Басталды
____________________                 200 __ ж. "________" Аяқталды
   АА кәсіпорын

Журналды толтырудың тәртібі

      1. Кезекшілікті өткізген адам сол күннің айын, күнін, уақытын, МК-ның қонуын; торкөздегі көрсетілген барлық сызық жолға қысқаша мәліметтер жазып, РТОП-ның кезекшілікті өткізгендігі туралы басшы қызметкерлердің ұйғаруымен келесі кезекшілікке тапсырылғандығы жөнінде мына формада: "Кезекшілікті өткіздім" (қолы) кезекшілікті қабылдаушы: "Кезекшілікті өткізіп алдым" (қолы) жазылады.
      2. Кезекшілік кезінде журналда жұмыстың барлық жағдайлары мен өзгерістер, РТОП-ның жай-күйі авиациялық электробайланыстар (МК-ның қонудағы алмасуы смена) автоматтандырылған объектілердің жұмыс қабілетін тексеру (жағдайын) қосылу уақытын, ажыратылуын, не себепті ажыратылғанын, жұмысқа жарамсызданған белгілерінің уақытын, ұшу диспетчерлері мен диспетчер құрамындағы қызметкерлердің, РТОП-н арасындағы жұмыс туралы ескертпелері, кезекшілік барысындағы жұмыс туралы ескертпелер, алдын-ала жасалған іс-шаралар жазылады.
      3. ИТҚ уақыты.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
2 Қосымша

      Келісілген                               Бекітемін
Қозғалыс қызметінің                    Азаматтық Авиация ұйымының
       басшысы                                  басшысы

____________________________ __________________200__жыл
"__" _______________200__жыл "___" ____________200__жыл

ҰРТҚ және авиациялық әуе байланысы объектілерін
резервке қайта қосу (ауысу) нормативтік уақыты

Жердегі байланыс каналдарының резервіне
қайта қосу (ауысу) нормативтік уақыты

__________________________________________________________________
Каналдың атауы, жермен|Резервті канал |Резервке ауысу нормативтік
өтетін байланыстың |(айналмалы жол)| уақыты (айналмалы жол),
бағыты (сараптамасы)* | | мин.,с.
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

* Каналдардың атаулары, байланыстың бағыт-бағдары қауіпсіздік
және ұшу жиілігін қамтамасыз етуінде олардың маңыздылығы
тәртібімен таблицаға жазылады. Таблицадағы каналдың реттік нөмірі
оның резерв және жұмысқа қабілеттілігін қайта қосуын қамтамасыз ету
реттілігін анықтайды.

РТЖпБП қызметінің бастығы ________________________

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
3 Қосымша

                                 Азаматтық Авиация ұйымының басшысы
                                          _________________________
                                          "___" __________200__жыл.

Істен шығу туралы тергеу актісі
(байланыстың бұзылуы)

__________________________________________________________________
    (РТОП және байланыс объектінің, авиациялық электробайланыс
                         каналының атауы)
Істен шығу күні (күні, айы, жылы) __________________
Жұмысқа қабілеттіліктің бұзылу уақыты _______ сағат _______минут
Жұмысқа қабілеттілігі қайта құру уақыты_______ сағат _______минут
Істен шығу ұзақтылығы ____ сағат _______минут
__________________________________________________________________
Істен шыққан құралдың|Зауыттың|Соңғы ТО-дан |Пайдалану басынан
(байланыс каналдың) |нөмірі |кейінгі жұмысы|    жұмысы
         атауы       |        |              |
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

      Комиссия құрамы:
      төрағасы _________________________________________________
                    (фамилиясы, аты-жөні, қызметі)
      мүшелері ________________________________________________
                    (фамилиясы, аты-жөні, қызметі)
               ________________________________________________
"___" ____200__жыл. № ______бұйрығы бойынша тағайындалған комиссия
істен шығудың тергеуін жүргізді __________________________________
________________________________________________________ _________
    (РТОП объектісі және байланыс, авиациялық электрқуатының
                       каналының атауы)

Тергеумен анықталды:
1. Маңызды жақтары (болған оқиға туралы хабарлар, қабылданбай
тастаған жұмыстардың түрі және зардаптары, арнайы техника қызметкер.
лерінің аты-жөні, инициалы).
________________________________________________________ _________
2. Талдау (себебі, техника қызметкерлерінің қателіктері, ұйымдастыру
жұмыстарының нашарлығы, т.б. ауытқушылықтар).
________________________________________________________ _________
3. Қабылдамай тасталған топтастырулар (қабылданбай тасталған
объектілер немесе құралдар, электр жабдықтарын жабдықтау, байланыс
жолдарының ақаулығы, инженер техниктердің дұрыс емес қимыл-әрекеті).
__________________________________________________________________
4. ІІБ-на әсері ____________________________________________
5. Инженер-техниктердің кінәсі _____________________________
6. Қорытындысы және нәтижелері _____________________________
7. Ұсыныс-пікірлер _________________________________________

Комиссияның төрағасы _______________________________________
Комиссия мүшелері __________________________________________

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
4 Қосымша

Азаматтық авиация кәсіпорындарында сөйлеу,
радиолокаторлық және жоспарлық ақпаратты үнтаспаға
(магнитофонға) жазуын ұйымдастыру және жүргізу жөнінде
Типтік нұсқаулық 1. Жалпы ережелер

1. Осы нұсқаулық сөйлеу, радиолокаторлық және жоспарлық ақпаратты АА кәсіпорындарында жүргізу және ұйымдастыру тәртібі, сонымен бірге АА кәсіпорындарында ақпарат жеткізушілерді сақтау және пайдалану тәртібін анықтайды.

2. АА-ның арнайы мамандарына жобада көрсетілген толықтырулар, сондай-ақ пайдаланған материалдардың авиациялық апаттардың тексерілуі және алғы шарттарын анықтап талдап, АА ұйымының көрнекті мамандарының қорытынды жасауы.

3. Үнтаспалық (үнтаспада) ауыз екі сөздің жазылуы, радиолокациялық және жоспарлық ақпарат Азаматтық Авиация ұйымдарын объективті түрде радиотехникалық жұмыстардың құралдары болып табылады, Азаматтық Авиация ұйымдарының тәулік бойы немесе жұмыс уақытында іс жүзінде жүргізіледі.

4. Радиолокациялық және жоспарлық ақпарат, магниттік үн таспаларда (магнитофонға) ауыз екі сөзді жазуды ұйымдастыруды ӘҚБ-ның аймақтық орталықтандырылған директорлары мен Азаматтық Авиация ұйымдарының филиалдарына жүктелді.
Техникалық қызмет көрсету және құжаттама сапасына бақылау АА ұйымының РТЖпБП қызметінің бастықтарына жүктеледі.

2. Ауызекі сөзді үнтаспаға (магнитофонға) түсіруді
ұйымдастырудың тәртібі, радиолокациялық және жобалау
ақпараттары

5. Ауызекі сөзді, радиолокациялық және жоспарлы хабарлауды магниттік жазу аппаратурасы температуралық режимге және техникалық құжаттарды пайдалануға қанағаттанарлық мекемелерде қондырылуы керек.

      6. Каналдар тізімі, үнтаспаға жазылған таспалар, ӘҚБ аймақтық орталықтырылған директорларының бекітуімен қамтамасыз етіледі, "АА ұйымының" филиалы, ӘҚБ және РТЖпБП қызметінің басшы-қызметкерінің келісімі бойынша мақұлданады.
      1) Таспаның жазылу жолдарын және жазу аппараттар белгілі бір тәртіппен жазылған нөмірлер арқылы белгіленеді.
      2) Әрбір каналдардың бір-бірімен байланысы, таспадағы жазулар бір жолға бекітіледі.
      3) Әрбір жазылу құралдарының кестесі болып, жазылу жолдарында нөмірлері көрсетіледі және қысқаша түрде каналдардың байланысы жазылып қойылады.
      4) Барлық ақпарат беретін орнатқыларға, керек-жарақ саймандарды айқындайтын орнатқыларға белгілі бір тәртіппен көрсетілген нөмірлері болуға тиіс.

      7. Ақпараттарды жазып шығару үшін:
      1) тізбектегі электр тегінің каналдарын, жұмыс орындарында қадағалауды бақылау;
      2) бекітілген орнатқылардың пайдалануда сапасы төмендеген байланыс каналдарын істен шығару.

8. Бір жолға бір сәтте жазылған ақпараттар (соңын есептемегенде) уақыт кезеңінде сигналдар жазылады. Сигналдардың жазылуы сигнал берушінің немесе GPS-тың уақытымен бірге шығады.
Жазу орнатқыларында жазылған сигналдар мен жолдардағы жазулар конструкцияда ескеріледі, жеке жолдарды көрсетпеуге де болады.

9. Мекемелерде сигналдардың берілмеуі мен олардың жазылмауын (магнитофондағы) міндетті түрде тура уақытпен салыстырылып көретін құрал-жабдықтар болу керек.

10. Жұмыс кезінде технология бойынша еш үзіліссіз және жұмысты жабуға сәйкес пайдалану инструкциясы бойынша қондырылады.

11. Жұмыс барысындағы үзіліс кезінде ақпарат жүргізетін резервтендірілу арқылы нұсқауда көрсетіліп, электр жүйесіне 1 сағат ішінде резервте тұрған ауыстырылады және ол белгіленіп кем дегенде уақыт 60 секундтан аспау керек.

12. Автоматтандырылып өшірілетін қондырғыларды резервте тұрған кешендерге ауыстыруға мүлде тиым салынады. Резервте тұрған жазу қондырғылары кезекшілік кезінде бір рет тексеру жүргізіледі.

13. АА мекемесінде тексеру жүргізудің тәсілдері мен технологиясы қалыптасқан түрде жекелеген болып, келіп түскен ақпараттары жергілікті жағдайлары ескеріледі және оқтын-оқтын нұсқаулар беріледі.

14. Жүргізілген тексерістер және белгілі ағымдағы сигналдарды уақытқа сай етіп оперативті журналға жазылады.
Мысалы: "Алғашқы сағат 1 минутқа қалыс. Белгілі уақыт ағымында түзету жүргізілді. Қолы, айы, күні". "19.00. Уақыт ағымында түзетілу енгізілген жоқ. Қолы, айы, күні".

15. Жазу қондырғыларының техникалық ақаулығын қадағалау пайдалану құжаттар толтырылады. Құжаттардың толтырылу тәртібі және оларды сақтау ПРТОП ТП АА белгіленеді.

3. Ақпарат хабарларын тасушылар мен сақтаудың
тәртібі мен оларды тыңдау (қалпына келтіру)

16. Таспада жазылған жазуды тасушылар 10 тәулік бойы сақталуы тиіс. Бұл мерзім өтіп кеткен жағдайда ақпарат жазатын журналдағы есептен алынып, қайта пайдаланылады.

17. Жазылған ақпараттарды тасушылар темір жәшікте электромагниттер өрісі мен күн сәулесі өтпейтін жерде сақталуы тиіс. Темір шкафтың іші қалыпты жағдайда болып, оларды бұзуға жол беретін заттар болмауы тиіс, сондай-ақ металдан жасалған арнайы қаптарға салынуы және мөрленіп жабылуы тиіс, ішіне электромагнитті өріс өтіп кетпеуі керек.

18. Ұшу кезінде болған оқиғаларды зерттеуде немесе алғы шарттары ақпараттар тасушылардың мекеме басшысының немесе оны ауыстыратын адамның бұйрығымен РТЖпБП, ӘҚБ қызметкерлерінің қатысуымен ақпарат тасушы Журналдағы жазбаларды жояды.

19. Жойылған тасушы мөрленіп 1 бөлімге немесе БАИ-ға сақтауға беріледі (түнгі мезгілде, демалыс күндері мен мереке күндері БАИ-ға тапсырылғаннан кейін 1 бөлімге тапсырылады).
Әуе кеңістігіндегі агенттердің хабарларының таспаларын сақтауда әрі түгелімен басшының берген жарлығымен рұқсат етіледі.

20. Аймақтық РГП "Казаэронавигация" фирмасынының орталықтандырылған директорлары авиациялық апат ақпараттардағы тасушының сақталуына жауапты және оларға жүктеледі. Барлық таспаларды белгілі уақыт аралығында сақталуын комиссия белгілеп тексереді.

21. Қапшықты ашу және тасымалдаудың барлығын тыңдау, олардың көшірмесін түсіру тек қана авиациялық оқиғаларды тергеуге арналған комиссия төрағасының нұсқауымен авиациялық апаттарды зерттеу үшін жүргізілді.

22. Әуе кеңістігінен алынған метеорологиялық ақпараттардың мазмұнын талдау мен жіберген кемшіліктерді анықтауға; диспетчерлердің құрамындағы қызмет атқарушы адамдардың қателіктерін анықтап, байланыс жасайтын каналдардың қал-жағдайын және ақпарат тасымалдайтын объектілерді тек лауазымды қызмет атқарушыларға АА ұйымының аймақтық орталығының директорымен бекітілген анықталған тізіммен беріледі.

23. Ақпарат тасымалдаушы құралдар есепті журналға тіркеліп жазылуы тиіс. Ақпарат тасымалдаушыдан алынған ақпараттар тыңдау үшін (қалпына келтіру) 5 тәулікке ғана беріледі.

24. Ақпараттарды тасымалдаушы қондырғылардан тыңдау үшін арнайы қалпына келтірілген қондырғылар арқылы, жазу қондырғыларынан бөлек бөлме ішінде жүргізіліп, қателіктер жіберіп өшіріліп қалуына жол бермеуді қамтамасыз етуі қажет.

25. Үнтаспаны (магнитофоннан) тыңдаушы қызметкер жұмысшылар қондырғылармен жұмыс істей алу қажет. Авиациялық апаттарды зерттеулерді жүргізушілер (қалпына келтіру) РТЖпБП-дың арнайы мамандарын тарту тиіс.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
5 Қосымша

Үнтаспаларын (сақтаушыларын) есепке алу
журналы
__________________________________________________________________
(Азаматтық Авиация ұйымының атауы)

Басталуы "___" ____________ ж.
Аяқталуы"___" ____________ ж.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
6 Қосымша

      Келісілген                              Бекітемін
Қозғалыс қызметінің бастығы           Азаматтық Авиация   ұйымының
                                               бастығы
   ________________                         ________________
"___" __________200__жыл                 "___" ________200___жыл

Азаматтық Авиация әуе жайындағы ӘҚБ-ның Орталық
аудандарында әуе кеңістігінен хабарланған үнтаспаға
(магнитофондық) жазылған хабарлар туралы каналдар
Тізімі

      1. Радио байланысының канал диапазонына ЖЖ диспетчерінің бабынан ӘҚБ әуе кемесі.
      2. Радио байланысының ЖЖ каналының ӘҚБ диспетчер пунктінің, әуе кемесі бар радиооператорларының арналары.
      3. Радиобайланысының ЕЖЖ диапазондары, ЖЖ және ТЖ-ОЖ метеохабарлары, соның ішінде ВОММЕТ және әуежай қызмет көрсету АТИС-і.
      4. ӘҚБ диспетчерлер пунктімен бірлескен канал байланыстары, авиациялық, метеорологиялық ауа райын болжау тобы, ұшақ басшылары, РТЖпБП қызметінің кезекші басшылары (кезекші инженерлер) кезекшіліктегі штурман, қатты дыбыс беретін құралдар немесе телефон қондырғылары.
      5. Әуежайдың ішкі жағындағы радиобайланыс каналдарының диспетчер қызметіндегі қозғалыстар мен ұшақ басшыларының жердегі қызмет атқарушы адамдармен (жұмыс басшылары), ұшу алаңындағы жұмысты орындаушылар мен жол күзетушілер.
      6. Байланыс каналдары ӘҚБ пунктіндегі диспетчерлер мен әуежайдың қарым-қатынасы, Орталық жердің сыйымдылығы, ӘҚБ-ның аудандары, ӘҚБ-дың көршілес мекемелері, ӘҚБ-ның КП ӘҚО, КП ӘҚҚ диспетчерлік пункттері.
      7. Байланыс каналдары: ұшақ басшылары, қозғалыстарды ретке келтіріп анықтау қызметін жүргізуші, ауа райын болжаушы, экипажға ауа райын болжауды кеңес беруші.
      8. Байланыс каналдарымен әуе кеңістігіне хабар таратушы мекеме.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
7 Қосымша

Объектінің ауысым инженері (технигі) шұғыл
журналы
__________________________________________
(объект атауы)

200 __ ж. "________" Басталды
200 __ ж. "_________" Аяқталды

__________________________________________________________________
Айы, күні|             Мазмұны                   | Қызметкердің
         |                                       |    аты-жөні,
         |                                       | қызметі, қолы
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

Журналды толтыру тәртібі

      Журналды объектінің кезекші инженері (технигі) толтырады.
      Журналда жазу жазылады:
      1) объектіні қабылдап алу және кезекшілік, объектінің жұмысқа әзірлігі, кезекшілікті өткізгендігі;
      2) жұмыс барысында жүйелердің (объектінің кезекшілік сәттері) қосылып, ажыратылғандығы және барлық жұмысқа нұсқан келген жағдайлардың сәттері;
      3) кезекшілік кезінде берілген қызметкерлерден түскен нұсқаулар мен ұйғарымдар;
      4) қызметкерлердің объектілерді тексерудің нәтижелері туралы;
      5) кәсіпорынның электр қуатын белгілеудегі жұмысы туралы;
      6) жұмыс стажын объектіде жұмыс істеп толықтыруы туралы;
      7) Автоматтандырылған объектілер үшін журнал "_____ объектінің шұғыл журналы" деп аталады.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
8 Қосымша

ҰРТҚ және байланыс құралдарының жұмысымен байланысты
ұшу жиілігі мен қауіпсіздігін бұзу туралы есеп
журналы

___________________________        Басталды "___" _______ 200 __ ж.
"Казаэронавигация" РМК             Аяқталды "___" _______ 200__ж.
филиалының
(АА кәсіпорынның) атауы
__________________________________________________________________
"Казаэронавигация"|Бұзылудың түрлері,|Жағдайы, қауіп.   |Қабыл.
РМК филиалы, күні,|салдары, типі,    |сіздікті бұзылудың|данған
   бұзу уақыты    |ӘК-нің нөмірі,    |себептері,        |шаралар
                  |себеп-салдар тобы |кінәлілер.        |
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

Журнал Азаматтық Авиация Комитетіндегі РТЖпБП бөлімінде, "Казаэронавигация" РМК Даму басқармасы және техникалық саясаты және ұшудың электр жарық-техникалық қамтамасыз ету қызметтерінде жүргізіледі.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
9 Қосымша

Байланыс пен РТОП резерв құралдарының саны мен
беріктік көрсеткіштерін есептеу үшін формулалар

      1. Істен шыққанға дейінгі жұмыс істеу мөлшерін анықтау
                            Т _жиын
                      Т _Б= -------, n = 1,2,3...болса
                             n
      Мұнда Т _Б- істен шыққанға дейінгі орташа жұмыс істеу мерзімі, сағ.;
      Т _жиын- белгілі кезең ішінде көліктердің (біртектес көлік топтарының) жұмыс уақытының жиынтығы, сағ.;
      n - сол кезең ішінде көліктердің (біртектес көлік топтарының) істен шығу саны.
      2. Қалпына келтірудің орташа мерзімін анықтау
                     Т _{М жиын}
               Т _М= --------, n = 1,2,3..., болса
                       n
      мұнда Т _М- көлікті қалпына келтірудің орташа мерзімі;
      Т _{М жиын}- есепті кезең ішінде көлікті (біртектес көлік топтарын) қалпына келтіруге жұмсалған уақыттың жиынтығы.
      3. Резервті көліктердің мөлшерін анықтау
                   К _РЕЗ= VК _ЖБА,
      Мұнда К _РЕЗ- резервтік көліктер мөлшері;
      К _ЖБА- жұмыс істейтін байланыс арналары.
      Есептің нәтижесі өсіру арқылы бүтін санға дейін жинақталады.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
10 Қосымша

Байланыс және ҰРТҚ құралдарына
тұжырымдамасын жүргізу ережелері

      1. Тұжырымдама байланыс және ҰРТҚ көліктерінің техникалық көрсеткіштері мен негізгі параметрлерін шығарушы мекеме кепілдендіретін құжат болып табылады және онда көліктердің техникалық жағдайы (жұмыс мерзімі мен шарттары, ТТ, жөндеу түрлері, қосалқы бөлімдері мен бөлшектерін алмастыру, бүкіл пайдалану мерзім ішіндегі мәліметтер) көрсетіледі.
      2. Тұжырымдаманы дұрыс жүргізу мен оны сақтау көлік тіркелген нысанның басшысына жүктеледі. Тұжырымдама жоғалған жағдайда оның көшірмесі "Казаэронавигация" УР және ТП РМК-нің рұқсатымен ашылады.
      3. Тұжырымдама барлық тараулар бойынша жүргізілуі тиіс. Барлық жазулар айқын және анық болу керек. Тазартулар мен куәландырылмаған түзетулерге рұқсат берілмейді.
      4. Тұжырымдаманың барлық беттері түгел толтырылған және жаңа беттерді желімдеуге мүмкіншілік болмаған жағдайда жаңа тұжырымдама ашылады. Жаңа тұжырымдамада ескі тұжырымдаманың барлық тармақтары бойынша негізгі мәліметтер тіркеледі. Бұл жазбалар АА мекемесі басшысының қолы және мөрмен куәландырылады. Ескі тұжырымдама акті бойынша жойылады.
      5. Көліктің жұмысы жайындағы мәліметтер ай сайын санауыш көрсеткіштері немесе нысанның ауысым инженерінің (технигінің) қолма-қол журналындағы жазбалар негізінде тіркеледі.
      6. Көліктің негізгі параметрлерін бақылаушы тексеріс графаларына жазбалар тексеріс нәтижелері негізінде жүргізіледі.
      7. "Көліктің техникалық жағдайы" мәліметтеріне табылған техникалық ақаулықтар және белгіленген техникалық нормаларға сәйкес келмейтін техникалық параметрлер жазылады. "Қорытынды" графасына табылған ақаулықтарды жөндеу үшін қажет шаралар жазылады.
      8. Тұжырымдамаға көлікті жөндеуден өткізгені туралы жазбаларды жөндеу мекемелерінің басшылары жазады, онда олар жөндеу түрін, оны қашан және кім өткізгенін көрсетеді.
      Көліктің кезекті жөндеуден өткені және оның бөліктерін алмастырғаны жайындағы жазбаны жөндеуді жасаған адамдар ғана жүргізе алады. Мұнда олар ауыстырылған құрамды бөлшектердің атауын, децимальдық (сызбалық) және үлгілік нөмірін, олардың жұмыс мерзімін, ауыстырылған себебін көрсетеді.
      9. Көліктің консервациядан шыққаны жайындағы мәлімет ол қайтадан пайдалана бастаған мезеттен бастап тіркеледі.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
11 Қосымша

Құралдың ақаулықтары мен істен шыққаны
жайындағы жинақтағыш карта

     Көлік түрі _________, зауыттың нөмірі ____________________
     Шығарылған мерзімі ________, пайдалануға берілген мерзімі_____
     ___________ мекеменің, ___________ нысанында орнатылған.

__________________________________________________________________
мер.| Жұмыс істеген |     |       |Істен шығу мен ақаулықтар саны,
зімі|    уақыты     |     |       |    соның ішінде себептермен
    |_______________|_____|_______|_______________________________
    |Пай.|Бір |Бір |Істен|Ақаулық|1 |2 |3 |4 |5 |6 |7 |8 |9 |10
    |да. |рет |ақау.|шығу |       | | | | | | | | | |
    |лана|іс. |лықта|     |       | | | | | | | | | |
    |бас.|тен |     |     |       | | | | | | | | | |
    |та. |шық.|     |     |       | | | | | | | | | |
    |ған.|қан.|     |     |       | | | | | | | | | |
    |нан |да |     |     |       | | | | | | | | | |
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

      ( Көліктің ақаулықтары мен істен шыққаны жайындағы жинақтағыш картаның сыртқы жағы )
      Жинақтағыш карта 1 қаңтарға шаққанда жылына бір рет толтырылады.
      Ақаулықтар мен істен шығудың себептері 1-11 сандарымен белгіленеді, олар төмендегідей мазмұнға ие:
      1-электровакуумдық құралдың істен шығуы;
      2-жартылай өткізгіш құралдың істен шығуы;
      3-резисторлардың істен шығуы;
      4-конденсаторлардың істен шығуы;
      5-мотокты бөлшектердің істен шығуы (трансформаторлар, электроқозғалтқыштардың орауышы);
      6-кабельді ЖЖ ажыратқыштарының істен шығуы, жинақты қосылғыш кабельдер мен монтажды бұраулардың айыруларының істен шығуы;
      7-коммутациялық бөлшектердің істен шығуы (реле, контакторлар);
      8-механикалық бөлшектердің істен шығуы (редукторлар, тісті доңғалақтар);
      9-антенналық-фидерлік құрылғының істен шығуы;
      10-жүйенің бұзылуы немесе істен шығуы;
      11-істен шығу-себебі белгісіз.
      "Себепті істен шығу және ақаулықтар" графасы толтырылғанда, біртекті істен шығу мен ақаулықтар қосылып, ортақ санмен көрсетіледі.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
12 Қосымша

Бекітемін
Азаматтық Авиация
ұйымының бастығы
"___" ___________ 200 __ ж.

_ ____________________________________
(объектінің аты)
объекті электр қондырғыларын пайдалануға
жауапкершілік шек қою және туралы акт

энергиямен қамтамасыз ететін мекеме (жабдықтаушы) аты-жөні__________
және ЭРТОС қызметі (тұтынушы) аты-жөні _________
1. Электр қуатымен жабдықтауды ТП-ның Тұтынушыларының іске асыруы
   _____________________________________________________________
2. Эксплуатациялық шығындар шекарасымен Жабдықтаушы арасындағы
   жауапкершілік Тұтынушы болып келетін __________ тізбек, схемада
   көрсетілуі және солар арқылы өтетін ___________________________
3. Электр құрал-саймандары мен кабельдерге, Тұтынушыға керек
   Жабдықтаушы жауапкершілікті өз мойнына алады. Алайда Тұтынушының
   жергілікті жағдайын ескеруі тиіс, сонымен қатар есіктің
   құлпылары сол қалпында болуы жабдықтаушының құзырында болады.
   Жабдықтаушының құлпысы жабық: _________________________________
4. Тізбектегі түйіскен шекаралық жағдайларға бақылау арнайы
   мамандар арқылы іске асты _____________________________________
5. Жабдықтаушыға электр қуатының күшін қарауға рұқсат етілді
   ________ кВт (кВа) қуат күші _________вольт. Ток келетін щиттегі
   ток Жабдықтаушының тексерісімен мөлшерде белгіленген қуатпен сай
   ________ А, фазаға бірқалыпты салмақ түсіп тұр.
6. Жабдықтаушы жағынан қойылған ток ___________А, алайда Тұтынушы
   жақта қойылған ток бір саты жоғары.
7. Тізбектерге жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін Тұтынушы ___________
   көрсетеді. Жабдықтаушыға бір тәулік бұрын қай жылы, қашан токтың
   өшірілгендігі жөнінде хабардар етілді.
8. Әрбір жаңа жылдың басында Тұтынушы Жабдықтаушыға бұйрықтың
   көшірмесін жауапкершіліктегі адамды көрсетіп, электр
   шаруашылығындағы шығындар жайлы және қызметкерлер тізімін,
   Тұтынушылар тарапынан жүргізілген келісімдерді көрсетіп отыруы
   қажет.
9. Ерекше шарттар ________________________________________________
__________________________________________________________________
10. Тұтынушы жағындағы кезекші электр қуатын тұтынудағы барлық
   келеңсіз жайды, барлық жағдайды Жабдықтаушыға мына телефон
   арқылы хабарлауы тиіс _________________________________________
11. Өзгеріс енгізілген немесе бұзылған жағдайда, акт қайта жазылады.
12. Акт екі дана болып (әрбір жақта бір-бірден) толтырылды. Үлгі.

           Жабдықтаушы:                        Тұтынушы:
      Электрмен жабдықтаушы              РТЖпБП қызметінің
             мекеме                            бастығы
    _______________________             ____________________
           (қолы)                               (қолы)

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
13 Қосымша

Ұшу басшысына үнтаспаға жазылған кезекті қабылдау
туралы РТЖпБП қызметінің ауысым инженерінің
баяндамасы

      1. Кезекті инженер _________________________________________
                                         (фамилиясы)
      Кезекшілікті ____ сағ. _____ мин. өткізіп алдым.
      2. Негізгі және қосалқы артық тұрған құралдармен қамтамасыз етіп, жұмыс істеу қабілеттілігін арттыру, РМС, ОСП объектілерінің қонуға байланысты байланыстың үзілуі _________ (егер (МК, ВПП) жұмысқа жарамсыз болған жағдайда, оның жұмысқа жаралуы уақытын сол мерзімінде белгілерді көрсету қажет).
      Техникалық қызмет көрсету жоспарлары (құралдарды көрсетіп, жоспарланған уақыттың жұмысқа кіріскен уақыты көрсетілуі керек).
      Техникалық қызмет көрсету барысында тетіктердің ажыратылуы белгіленеді (ажыратылған уақыты, мерзімі және басшылардан ұшу туралы рұқсат алады).

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
14 Қосымша

Техникалық қызмет көрсету регламенттік
құрылымының әдістемелік көрсеткіштері

      1. Техникалық қызмет көрсету регламентінде ТҚК-дің тәртібі мен ережелері барлық істелінетін жұмыстардың тұрақты түрде құралдардың қолданылу даярлығы тура тағайындалады.
      2. Регламенттің бөлімдері мынандай түрде берілуі тиіс:
      1) кіріспе;
      2) жалпы нұсқау;
      3) қауіпсіздік мөлшері;
      4) жоспарлы және техникалық қызмет көрсету түрлері;
      5) жұмысқа даярлық;
      6) техникалық куәлендіру;
      7) қосымша.
      Жобаға қатысты белгілермен тағайындалған құралдарды біріктіру немесе алып тастау, сондай-ақ жаңа бөлімдер ашуға мүмкіндік беру.
      3. Уақыт тәртібін мәтін бөлімі талап бойынша мәтінделген құжаттармен толтырылады.
      4. Кіріспе бөлімінде: нұсқаулар мен тағайындау және уақыт тәртібінің құрылымы;
      пайдалану құжаттарын ТҚК-дің қосымша пайдалану тізімдері.
      5. "Жалпы нұсқау" деп аталатын бөлімде ТҚК-дің ережелеріне қысқаша мінездеме беріліп, мерзімді бақылаулар, ТҚК-дің ерекшеліктері ауа райына қатысты шарттары, _________ уақыты _________жылы ________ интенсивті пайдалану құралдары ТҚК-дің нұсқаулары көрсетіледі.
      ТҚК-дің мерзімді бақылауларында қарастырылуы:
      Белгіленген уақыт тәртібінің жұмысы;
      Белгілі уақыт аралығында орындалған уақыт тәртібінің күн парақтың мезгіл ішінде қызмет ететін құралдар немесе өлшем аралығында істеп тастау (электр механикалық түйіндер);
      Жұмыс қабілеттілігін қайта қою операциясы (жөндеу) құралдары мен құрамындағы бөлшектері.
      Уақыт тәртібін жүргізген жұмысты есептегенде:
      бақылау операцияларында (тексеру) құралдардың техникалық жағдайлары (жұмысқа жарамдылығы, түзетілгендігі), оның функционалды элементтері және көмекші құрал-жабдықтары;
      параметрлерінің қойылу маңызы және белгілері, құралдардың жұмысқа жарамдылығы мен дұрыстығы жөнінде мінездеме беріп, олардың нақтылы маңызы;
      ОЗП және ВЛП-ны пайдалануға даярлық жоспарлы жұмысы (ауыстырып майлау, электролит т.б.), сондай-ақ ТҚК операция элементтерінде (түйіндерде) бақылау жүргізу қамтамасыз етілмейді.
      Уақыт тәртібіндегі жұмыс толық көлемде орындалып, уақыт тәртібінде көрсетіледі.
      Құралдардың жұмысқа жарамдылығын бұрынғы қалпына келтіру операциясын және оның құрамды элементтерін (тазалау, тәртіпке салу, жалғастыру, элементтерін ауыстыру және т.б.) уақыт тәртібіне бағынбайды және маңызды параметрлерді анықтауда белгіленген бастапқы диапазондағы шекараларда, сонымен қатар талап белгілерін анықтайтын ерекшеліктерде рұқсат етіледі.
      Бастапқы диапазондағы шекара рұқсат етуді дәлелдейтін теңдей (0,7+0,1) жоғарыдан (төменге) пайдалануға рұқсат етіледі.
      6. "Сақтықтың өлшемі" бөлімінде өте сақ болудың ережелері баяндалып, ТҚК орындау барысында барлық іс-шаралар сақталынуы тиіс. Осы бөлімде (ерекшеленген құралдардың тәуелділігі мен оның жұмысы) өрт сақтандыру, жарылудан сақтандыру ережелері жүргізіледі.
      7. "Тоқсандық техникалық қызмет көрсетулердің түрлері" бөлімінде түрлерін көрсетіп, ТҚК-дің әрбір түрлеріне тоқсандық мінездеме ережелері баяндалады. Жалпы уақыт тәртібі мынадай:
      1) ТҚК-2- 2 апталық ТҚК (170 с. жұмыс істелуі);
      2) ТҚК-3- айлық ТҚК (750 с. жұмыс істелуі);
      3) ТҚК-4- тоқсандық ТҚК (2250 сағаттан жұмыс);
      4) ТҚК-5- жарты жылдық ТҚК (4500 с. жұмыс істелуі);
      5) ТҚК-6- жылдық ТҚК (8800 с. жұмыс істелуі);
      6) ТҚК-М- мезгілдік техникалық қызмет көрсету.
      ТҚК-дің мезгілдің және түрлері статикалық есепке сүйене отырып, құралдардың үмітпен және жекеленген элементтері бір-екі жылға дейін пайдаланады. Жобалануына қатысты ерекшеліктері фактіге жүгінсек, үміт арттыру, тағайындау мен пайдалану ерекшеліктері жеке немесе барлық ТҚК-дің тоқсандық түрлері қатыстырыла алмауы мүмкін. ТҚК-дің мезгілдік барлық түрлерін орнату мерзімдерінен кем дегенде 15% ауытқиды.
      Жұмысқа жарамдығы туралы оперативті бақылау жұмыс істеу кезінде құралдар мүмкіндігінше ажыратылып, оның тағайындау арқылы ісе асырады.
      Жұмысқа жарамдығы туралы оперативті бақылаудың орындалуы өлшем мен қабілетіне бақылау (тексеру) арқылы көрсетіледі.
      Оперативті техникалық қызмет көрсету (ТҚК-1) міндетті түрде объектіде (құралдар) түгелімен жұмысқа жарамдылығы және қосымша құрал-жабдықтардың (резервтегі электр қуаттанғыштар дизельді генераторлар, байланыс жолдары мен мекемелер, күзетшілік системасы және өрт сөндіру сигнализациялары) ғимараттардың жай-күйі және басқалар, сондай-ақ жөндеуге келмейтін құралдарды ағыстырып, объектілерде қабылдамай тастаудың салдарынан болуы мүмкін. Анықталатын заттардың параметрлері мен белгілердің саны аз мөлшерде болады, алайда объектінің жай-күйін (құралдарын) анықтауда мүмкіншілігі болуы керек.
      ТҚК-дің мезгілін мына формулада анықтайды:
                           2Т ₀К _к
                    t _n-------------
                             С ₀

      t _n- ТҚК-дің мезгілі
      Т ₀- құралдардың орташа жұмыс істеуін қабылдамады;
      С ₀- ТҚК-дің АА мекемесінде жай объектісінде 1 сағатта жоғалтқан шығыны теңге/сағ. шаққанда.
      ТҚК-дің белгіленген мерзім ішінде оңалуы үшін СК/С0-ға көңіл бөлу 1-ге теңестіріледі. СК/С0-алдыңғы уақытта құралдарды пайдалану тәжірибесінің кеңейтілуі бір-екі жыл ішінде түзетіледі.
      ТҚК-1 жұмысының маршрутты картасы (1 сурет) және белгілі уақыт тәртібінің технологиялық жұмыс картасы іске аспай қалады.
      Технологиялық картада техникалық зауыттардың ара-қашықтықтарын анықтайтын тексеру жұмыстары орындалады, және белгілері мен негізгі және қосымша құрал-жабдықтары объектінің (құралдардың) жұмысқа бейімділігі анықталады.
      Тоқсандық техникалық қызмет көрсету (ТҚ-2 - ТҚК-6) барлық түзетуді анықтап орындауда жеке функционалдық элементтерінің жұмысқа жарамдылығы және бұзылғандығы табылып шеттетіледі. ТҚК-2 - ТҚК-6 жұмыс көлемі ТҚК-1-дің жұмысты орындауына кірістірілуі қажет.
      Мерзімдік техникамен жабдықтау құралдар мен өз ішіндегі элементтердің құрылымы (ұйымдастырылуы) құрастырылып, ғимараттан тыс және (немесе) дайындалып талап етілген ВЛП (ОЗП) құрамында орналастырады.
      8. "Жұмысқа даярлық" бөлімінде ТҚК-де көрсетілген мамандардың құрамы, ғимараттарға арнайы қойылатын талаптар, участок жұмысшылары жұмыс орындарындағы, ортақ және арнайы тізімдер, құрал-саймандар, өлшеуіш бақылау приборлар, бейімделу, заттар көрсетіледі.
      9. "Техникалық қызмет көрсету" бөлімінде уақыт тәртібі жөнінде тізім белгіленіп, ТҚК-дің барлық тоқсандық жұмысы көрсетіледі. Істелетін жұмыстар үшін өз ішінің құрамында 100% резерв, осы бөлімде ТҚК-дің тәртіпті орындау операциясы жеке бөлек орташа комплектер, шкафтар, блоктар т.б. өшірілініп тасталады.
      ТҚК-дің операциясы барлық түйіндерінде немесе өшіруді талап ететін объектілерде (құралдар) еңбекті қорғау талаптарын сақтауда "Өшіруді талап ету" деген сөз технологиялық картада көрсетілген.
      Тізімнің әрбір тармағы уақыт тәртібі мен өлшенген жұмыстың ТҚК-дің технологиялық картасымен жұмыс істелінеді. Технологиялық картада ТҚК-дің түрлері сәйкестірленіп, параметрлерін анықтайтын (белгілерін) бақылаулар немесе ТҚК-дің операция алдындағы еңбек шығыны, бақылауға арналған өлшеу приборлары, аспаптар, бейімділіктері мен қажетті жұмыстарды орындау, техникалық картада тізімдер (көрсетілген баға мағынасы) көрсетіледі.
      Параметрлерді анықтау сапасында (белгілері) функционалды элементтері негізгі талдап қорыту мінездемесінде, жұмысқа жарамдылығын және функционалды элементтерін ешбір жөндеусіз баға беруге жол беріледі.
      Бақылау көлемі кіші көлемде болуы тиіс, алайда технологиялық жағдайда, функционалды элементтерін айыру жетілдіреді.

       Бақылаудың орындалу әдістемесі
      Жұмысқа қабілеттілікті қайта қалпына келтіру технологиясы "Бақылауды орындау әдістемесі" бөлімінде анықтағыш параметрлерді анықтау (белгілерін), бақылауға арналған өлшеуіш құралдарының орны, шұғыл жағдайда өлшеу схемалары жүргізіледі және (немесе) сәйкестелетін құжаттарға сілтеме жасалады. Бұл бөлімді құрастыруда әдістемелік бақылаудың жеке зерттеу жұмыстарына жете мән беріп қарастырылады, егер олар пайдалану құжаттарында кірістірілмегендігі көрсетіледі.
      "Жұмысқа қабілеттілікті қайта қалпына келтіру" бөлімінде (түзетілу) қарастырылады.
      Маңызы, параметрлерде қосымша жіберілуі (белгілері) тәртіп пен бақылаудың әдісі, бақылауға құрылған құралдарды пайдаланған көрсеткіштер диагностикалық тесттер, көмекші құралдар мен құралдарды қосу мақсатындағы пайдаланған жерлерді іздеу және дұрыс еместігі туралы себептер. Қосымша параметрлер тізімдері (белгілері) іздестіру жұмыстарының себептерін анықтау барысында параметрлері анықталынады (белгілермен).
      Тәртіпті талдау (керек болса) зардаптарын реттеу (жөндеу, бұрау).
      Техникалық карталарда сәйкес келетін таблицалар мен кестелер, сызу, схемалар міндетті түрде сыйғызылып көрсетіледі.
      10. "Жарық беру технологиясы" бөлімінде: жарық өлшеуіш құралдары, мерзімді көрсетілген құралдар ішіне енгізілетін көрсетулер;
      құралдарды даярлау туралы көрсетулер мен әдістемелік тексерулердің барлық қарастырылмаған құралдар мен приборлардың мінездемесі;
      индикаторлық приборлар тізімі;
      қалыпқа түспеген өлшеуіш құралдар тізімі техникалық параметрлік бақылауға арналған құралдар бірлігі және әдістеме оларды тексеру;
      көрсетілген тәртіппен құжаттандырылған нәтижелердің тексерістерін жинақтау.
      11. Қосымшаның мазмұны:
      анықтау, көмекші материалдар мен мәліметтер, ТҚК-дің кезек күттірмейтін жөндеу жұмыстары;
      нұсқаулар (әдістеме) анық жазылған және күрделі механикалық құралдардың түйіндерін жинау мен жөнге салу, егер бұл сұрақ пайдалану туралы құжатта көрсетілмесе;
      қысым, қарсы тұру карталары, амплитудалық және уақытша сипаттама нұсқауымен, қысым графиктері, майлы және лакты бояу материалдардың жинақталған тізімі, жіберілетін ауыстыру нұсқауы мен арнайы сұйықтық тізімі және есебі бірлігіне шығын нормасы немесе жұмыстың анықталған кезеңіне.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
15 Қосымша

Оперативтік техникалық қызмет
көрсетудің тоқсандық қорытындысы

__________________________________________________________________
       Жұмыс түрлері    |әр сме.|1 тәу.|1 аптада|1 аптада|1 аптада
                        |нада   |лікте |3 рет   |2 рет   | 1 рет
__________________________________________________________________
1. Радиолокациялы                  +
станциялардың барлық
түрі
(автоматизацияланған
радиолокациялардың
объектілерінен
басқасы)
1.1. Автоматтандырылған                    +
радиолокациялық
объектілері.
2. АБ ӘҚБ орталықтарын      +
құрал-жабдықтармен
жабдықтау
3. Аппаратураның                   +
бейнеленуі (БЕЛГІ-ден
басқасы)
3.1. БЕЛГІ                                                    +
4. Жақын навигацияның                      +
аппаратурасы
5. Автоматтандырылған                                         +
радиотеленготтар
6. Жүргізілген                                                +
радиостанциялар
7. Маркерленген                                               +
радиомаяктар
8. Отырғызу жүйесі                                            +
9. Телефон                         +
аппаратуралары
(СТАМ-67, Т-63,
РТЛ-80 басқасы)
9.1. РТА-80
9.2. СТАМ-67, Т-63                         +
10.Телефон                         +
аппаратуралары
(УАТС-49)
10.1. УАТС-49               +
11. Канал тәрізді                                    +
аппаратуралар
12. Таңдап алынған          +
шақырулар
аппаратурасы
13. Диспетчерлік                                     +
сөйлесу қондырғылары
14. Қатты сөйлейтін                                           +
аппараттар байланысы
15. Ішкі әуежай                                               +
аралық
радиостанциялар
16. Үн таспалар             +
17. Электр                                                    +
сағаттарының
аппаратуралары
18. Радиодыбысын                                              +
күшейтетін
күшейткіштер
19. Радио хабар             +
таратқыштар мен
радиостанцияларының
ОЖ диапазонында
20. Радио хабар таратқыш                             +
радиостанциясының ЖЖ
диапазонында
21. Радио хабар таратқыш                             +
және ЕЖЖ диапазонында
22. Радио қабылдау                                            +
құралдары, ВПРЦ-РЛ,
ПрРЦ-1
23. Радио рельесінің                                 +
станциясы
24. Диспетчерлер пульті,                                      +
радио бюросының пульті
25. Антенналы-фидерлік                                        +
орнату құралдарының
байланысы
26. Дизельді                                                  +
генераторлар ¹* электрлі
қуаттанудың көздері

27. Күзетшілік және өрт               Екі айда бір
сөндіру құралдарының           Оперативті бақылау нәтижесіндегі
сигнал беруі                   жұмысқа жарамдылығы
28. Телефон
аппаратуралар
__________________________________________________________________

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
16 Қосымша

Бекітемін
Азаматтық Авиация ұйымының бастығы
"___" ___________ 200__ ж.

ҰРТҚ және байланыс техникалық қызмет көрсету құралдарының
Кестесі

       Ескерту:
        1. Объект тізімдері (құралдар) кабельдердің түрлерін, "Зауыттың шартты белгілері жартылай комплект (құралдар)" графасында участок трассасы мен кабельдің нөмірі, "Ескерту" графасында кабельдердің құжаттары мен папка нөмірлері жазылады.
      2. "Техникалық қызмет көрсету түрлері, жоспарланған жөндеу жұмысы" графасында техникалық қызмет көрсетуді қысқаша түрде ТҚК-2, ТҚК-6, ТҚК-С; жоспарланған жөндеу жұмысы - ТР; ТҚК-дің жоспарланған іске асырылатын жұмыстары нышандарын көрсетуді ТҚК кезінде жоспарланады.

- орындалды

      Қозғалыс қызметінің             РТЖпБП қызметінің
      жетекшісімен келісілген         бастығы
      ________________________        _____________________
             (қолы)                           (қолы)
      "___" ________________ ж.       "__" ______________ ж.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
17 Қосымша

Бекітемін
РТЖпБП қызметінің бастығы
"_" 20 ж. ________________________________________
объектінің инженерлік-техникалық қызметкерлерінің жұмыс
Жоспары

      ______________________ ж.
                 (қолы)
__________________________________________________________________
Жұмыс |Орындалу|Орындаушы| Жұмыс көлемі (адам-сағат) |Орындалу
тізімі|мерзімі |         |____________________________|туралы белгі
      |        |         |Жоспар бойынша|Факті бойынша|
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

Объектінің жетекшісі ________________________
(Аты-жөні, қолы)

"___" __________________ 200__ ж.

       Ескерту. Жоспар бөліктерге бөлініп, жұмыс қоса алынады:
      1. Техникамен қызмет көрсету.
      2. Жөндеу жұмысы.
      3. Қосымша және басқа да жұмыстар.
      4. Ұйымдық және техникалық шаралар.
      5. Техникалық оқулар.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
18 Қосымша

Аэронавигациялық хабарларының ауыстырылу
есебі мен қосымша уақыт тәртібі
Журналы

_______________________________ Басталды "___" ______200__ ж.
"Казаэронавигация" РМК
филиалының аты Аяқталады "__" ______200__ ж.

Журнал РТЖпБП бөлімінің АА Комитеті мен РТЖпБП қызметінде
жүргізіледі.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
19 Қосымша

Аккумулятор батареяларының заряды туралы
Журнал
____________________________________________
(мекеменің аты)

Басталуы "___" __________________ ж.
Аяқталуы "__" ____________________ж.

Ескерту. Журнал аккумулятор орналасқан жерде жүргізіледі.
Зарядтардың циклдары тек аккумуляторлардың радиостанциясында ішкі
әуежай байланысында есептеледі.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
20 Қосымша

ҰРТҚ құралдары мен байланыстың техникалық
қызмет көрсету жеке жөндеу жұмысының
журналы
________________________________________
(объект аты)

________________________________________
(мекеменің аты)

Басталуы "___" __________ ж.
Аяқталуы "___" _________ ж.

Журнал РТЖпБП қызметінің әрбір объектісінде жүргізіледі.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
21 Қосымша

Бақылау режимдері мен жөнге келтіретін
карта

      1. Бақылау режимдері мен жөнге келтіретін таблицалар әрбір құралдарды пайдалануға кіргізгенде және айналып ұшу алдында техниканы тексергеннен кейін құралдарды зауыттың берген мәліметтермен пайдалану құжаттарымен салыстыра отырып жөнге келтіреді.
      Бақылау жасау режимінің картасында тармағындағы қысымның көлемі қысымның шығар аузындағы түзу жерлері, радиоқабылдағыш токтардың баспалдақтары немесе магнитория, антеннаның эквивалентіндегі күштілігі, радио шамдарының тогі, және де басқа арнайы әрбір құралдар мен режим параметрлері көрсетіледі.
      Құралдардың бақылауға алынған параметрлері панельді өлшеуші құралдармен, әртүрлі реттегіштер көмегімен бақылау нүктелерінің қосылуын немесе арнайы өткізгіштер арқылы, сондай-ақ қосымша (апару үшін) өлшеуіш құралдарын пайдаланады. Бақылау картасының режиміне қосымша өлшеуіш құралдардың нөмірлері, түрлері жазылып, бақыланатын режим анықталады.
      Құралдардың параметрін бақылауда оның көлемі картада көрсетілген бақылау режиміне сай болуы тиіс.
      Кестеге жұмыс резервінің жиілігі қойылып, жөнге келтіру мен реттеуіштер мекеме ережесіне сай болып көрсетіледі, құралдардың көрсетілген бағасына қол жеткізеді. Бақылау режимінің картасын және жөнге келтіру кестесін объектінің инженерлері (техниктері) құрастырады.
      Бақылау режимдерінің карталар формасы мен жер құралдарын жөнге келтіретін кестелер РТОП және байланысы әрбір объектінің құрал-жабдықтардың түрлеріне қарай жұмыс жүргізіледі.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
22 Қосымша

_________________ икемдеу мен жер тексерісінің
мәжіліс хаты

      __________________________________________________________
                         (көліктің атауы)
зауыттың №_______ шыққан уақыты ________________________________
___________________________ мекемесінде орнатылған.
    (АА мекемесінің атауы)

      Қорытынды:__________________________________________________
                 (көліктің ұшуға және бекітілген техникалық
__________________________________________________________________
        талаптарға сәйкестігі жайында қорытынды шығарылады)

Тексерісті жүргізген (жүргізгендер):
________________________ __________________________
(қызметі) (аты-жөні, қолы)

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
23 Қосымша

ЕЖЖ диапазонында авиациялық әуе кеңістігінің
байланыс каналдарында алыстан анықтаудың әдістемесі

      ЕЖЖ диапазонында радио байланыс каналдарында сенімді алыстық тура көріну мен жақындаудың шектеулі аймағы мына формулада бағалануы мүмкін:
                    Д= 3,57 (VH ₁+ VH ₂);
      Д - сенімді радио байланыстың алыстығы км;
      Н ₁- жердегі радио байланыстың қойылған антеннасының биіктігі, км;
      Н ₂- ӘК-нің ұшу биіктігі, м.
      Радиобайланыста ғимараттар мен таулардың, жоталардың әсер етуіндегі радио көлеңкелерінің байқалуы.
      ЕЖЖ диапазонында ұшу тексерісінің радиобайланыс каналдарында фактідегі алыстықтың анықтылығы.
      Ұшу алдындағы тексеріс бақылаудан шығу мінездемесін (параметрлерін) жердегі радиостанцияларды пайдалану құжаттарына міндетті түрде сәйкестендіріліп іске асырылуы (22-үлгіні қара).
      Ұшу тексерісі жұмыс бөлімдерінің радиобайланыстарды бақылауда және барлық аймақтарда (бағыттарда) арнайы сол әуежайдың ұшу мекемесінің схемасында анықталған (РЦ) барлық биіктіктерде (эшелондарда) іске асады.
      Ұшу тексерісі радиостанцияларының апат каналдарында (121,5 МГц) жұмыс бөлімдерінің ЖАҚЫНДАП КЕЛУ және РЦ каналдарында жүргізіледі.
      Ұшу тексерісі кезінде ӘК экипажы мен диспетчер қызметі радиоалмасу қозғалысын ережеге сай етіп қойылады.
      Әрбір сеанс сайын ӘК-нің ұшу биіктігі мен алыстау қашықтығы анықталып, және анық етіліп сөйлеуіне баға беріледі.
      Анық сөйлеудің бағасы бес баллменен беріледі:
      5 - ешбір бөгеліссіз берілген түсінікті хабарламаларды түсіну;
      4 - ешбір қиналыссыз түсінуге болатын хабарлар;
      3 - берілген хабардың сұраусыз және қайталаусыз хабарлауларды түсіну;
      2 - берілген хабарларды үлкен қысыммен қайталап сұрау және қайталаулар арқылы түсіну;
      1 - толық түсініксіз берілген хабарлар (байланыстың үзілуі).
      Радиобайланыстың алыстау қашықтығын және ӘК-нің ұшу биіктігін анықтап, анық сөйлеуге берілетін баға үштен төмен болмауы керек.
      Ұшуды тексеру кезінде диспетчер қимыл қызметі және аға инженер (инженер немесе аға техникпен) КТП мына формада хаттама жазады:

Бекітемін
Мекеме басшысы
"___" ________ 20__ ж.

Радиобайланыстың қашықтығын анықтаудағы
ХАТТАМА

Диспетчер ________________________________________________
(қолы, аты-жөні)

Аға инженер (инженер, аға техник) КДП ____________________
(қолы, аты-жөні)

Әуе кеңістігіндегі кеменің екі жаққа бірдей ұшу бағытын
берілген тексеру арқылы жүргізеді. Кестенің үлгісі хаттамаға
түсіріледі. Хаттама РТЖпБП базасында сақталады. Кестенің көшірмесі
әрбір қозғалыс қызметінің диспетчерлерінің жұмыс орындарында болады.

Әуе кемелерімен алыс екі жақты радиобайланысының
ГРАФИГІ

      Каналда ______________ мекеме __________________________
      әуе кеңістігінің трассасында ___________________________
      каналдардың жиілігі _____________________ мГц

10000 _______________________________________________________*____
8000 ____________________________________________________________
6000 ____________________________________________*_______________
4000 ______________________________*_____________________________
2000 _______*____*_______________________________________________
0 100 200 300 400

Қашықтық, км

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
24 Қосымша

Қазақстан Республикасы азаматтық авиацияда
қолданылатын дәлдендіруге және межелеуге тиісті
өлшеу құрал-жабдықтарының тізімі

__________________________________________________________________
   | Өлшеу құрал-жабдықтарының |       Түрі    |Дәлдендірудің
   |           атауы            |               |   (немесе
   |                            |               | межелеудің)
   |                            |               |   кезеңдігі
__________________________________________________________________
1              2                      3                4
__________________________________________________________________
         1.1 Әуе кемелерінің пневможүйесінің бақылау-тексеру
                        аппаратурасы (ПЖ)
__________________________________________________________________
1   Әуе қысымын өлшегіш          ИВД             Жылына 1 рет
2   Тікшіл жылдамдықтың
    Есепбергіші                  ЗСВ             Жылына 1 рет
3   Тексеру пульті               ПУЛЬТ 6047      Жылына 1 рет
4   Тексеру пульті               ППБ-100         Жылына 1 рет
5   Аппаратура                   КПА-ПВД         Жылына 1 рет
6   Тексерудің пульті            ПУЛЬТ 6462      Жылына 1 рет
7   Аппаратура                   КПА-ИВС         Жылына 1 рет
8   Сандық қысымды өлшегіш       ИДЦ             Жылына 1 рет
9   Қысым генераторы             ГД              Жылына 1 рет
__________________________________________________________________
      1.2. Әуе кемелерінің курсо-глиссадалық жабдығының
                     бақылау аппаратурасы
__________________________________________________________________
10 Шамшырақтардың зертханалық
    Имитаторы                    ЛИМ-70          Жылына 1 рет
11 Шамшырақтың шағынгабаритті
    Имитаторы                    МИМ-70          Жылына 1 рет
12 Шамшырақтың шағынгабаритті
    Имитаторы                    МИМ-66          Жылына 1 рет
__________________________________________________________________
     1.3. Әуе кемелерінің радионавигациялық жабдықтарының
                     бақылау аппаратурасы
__________________________________________________________________
13 Кодталған дабылдардың
    Генераторы                   ГКС-69          Жылына 1 рет
14 Арнайы аспап                 ПС18-313        Жылына 1 рет
15 Азимут және алыстықтың
    Калибраторы                  КАД-69          Жылына 1 рет
16 Арнайы аспап                 ПСО4-314        Жылына 1 рет
17 Арнайы аспап                 ПКСО-69         Жылына 1 рет
18 Арнайы аспап                 ПСО4-315И       Жылына 1 рет
19 Арнайы аспап                 ПСО 4333        Жылына 1 рет
20 Алыстықты бақылау аспабы     ПКД             Жылына 1 рет
21 Алыстық калибраторы          КДЛ             Жылына 1 рет
22 Аспап                        СД-75           Жылына 1 рет
23 Арнайы аспап                 ПС18-013        Жылына 1 рет
24 Тестер                       Т-1             Жылына 1 рет
25 Тестер                       Т-2             Жылына 1 рет
26 Тестер                       ТП-1            Жылына 1 рет
27 Аспап                        К-5             Жылына 1 рет
__________________________________________________________________
1.4. Әуе кемелерінің локациялық жабдығының бақылау аппаратурасы
__________________________________________________________________
28 Арнайы аспап                 ПСО4-316        Жылына 1 рет
29 Жауапкер қуатын өлшегіш      ИМО-65, ИМО-65М Жылына 1 рет
30 Ұшақтық жауапкерлердің
    бақылау аппаратурасы         КАСО-І          Жылына 1 рет
31 Ұшақтық жауапкерлердің
    бақылау аппаратурасы         КАСО-II         Жылына 1 рет
32 Ұшақтық жауапкерлердің
    бақылау аппаратурасы         КАСО-V          Жылына 1 рет
33 Ұшақтық жауапкерлердің
    бақылау аппаратурасы         КАСО-МЛ         Жылына 1 рет
34 Арнайы аспап                 ПС16-521        Жылына 1 рет
35 Пайдаланатын-жөндеу пульті   ЭРП-СО69(70)    Жылына 1 рет
36 Жауапкер бақылауының пульті ПКО-2           Жылына 1 рет
37 Бақылау дефишраторы          И354            Жылына 1 рет
38 Тексеру стенді
    Тексеру стенді               ГР-11           Жылына 1 рет
39 Тексеру пульті               ГР-11           Жылына 1 рет
40 Сұранысты бақылау аспабы     ПКЗ             Жылына 1 рет
__________________________________________________________________
1.5. Әуе кемелерінде байланыс жабдықтарын бақылау аппаратурасы:
__________________________________________________________________
41 Өлшеу аспаптарының жинағы    КСР-5           Жылына 1 рет
42 Өлшеу аспаптарының жинағы    КСР-5М          Жылына 1 рет
43 Модуляция және тоқтың
    өлшегіші                     ИТМ-1М          Жылына 1 рет
44 Модуляция және токтың
    өлшегіші                     ИТМ-5,ИТМ-5М    Жылына 1 рет
45 Аспап                        П12К            Жылына 1 рет
46 Аспап                        П12Мк           Жылына 1 рет
47 Радиокомпастың өлшегіші      ИРК-2           Жылына 1 рет
48 Радиокомпастың өлшегіші      ИРК-3           Жылына 1 рет
49 Сағаттарды тексеру аспабы    ППЧ-7           Жылына 1 рет
__________________________________________________________________
        1.6. Әуе кемелерінің бақылау-тексеру аппаратурасы
__________________________________________________________________
50 Бақылау-тексеру пульті       КПП ПРМ-53      Жылына 1 рет
51 Аппаратураның тексеру пульті ППА-ОСЬ-1       Жылына 1 рет
52 Тәртіптердің көрсетіліп
    анықталуы                    КИР-1           Жылына 1 рет
53 Тексерудің пульті            ПП ГПК-52       Жылына 1 рет
54 Күйге келтірудің пульті      ПН-8            Жылына 1 рет
55 Тексеру пульті               ПП КВ-11        Жылына 1 рет
56 Регламенттік бақылау пульті ПРК-19          Жылына 1 рет
57 ӨБЖ2А жүйесін тексеру пульті ПП-ССП          Жылына 1 рет
58 АП-6Е автопилоттық рульдік
    машинкасының күшейткішін
    тексеру пульті               УРМ АП-6Е       Жылына 1 рет
59 КА-53РШ тексеруге
    арналған қондырғы            УЭГП-1          Жылына 1 рет
60 Күйге келтіру пульті         ПНП-4017        Жылына 1 рет
61 Кернеуді реттегіштердің
    тексеру пульті               ППУР-42         Жылына 1 рет
62 Регламенттік бақылау пульті ПРК-12          Жылына 1 рет
63 Тексеру пульті               ППА-134         Жылына 1 рет
64 Қондырғы                     УПМ-1           Жылына 1 рет
65 ПТМЖ-64 тексеру қондырғысы   УП МСРП-64      Жылына 1 рет
66 Автономдық тексеру пульті    ПАП-33          Жылына 1 рет
67 АБЖ-1Т тексеруге арналған
    пульті                       ПП-САУ-1Т       Жылына 1 рет
68 Регламенттік бақылау пульті ПРК-13          Жылына 1 рет
69 Регламенттік бақылау пульті ПРК-14          Жылына 1 рет
70 Тексеру пульті               ППП-8           Жылына 1 рет
71 Тексеру пульті               ППН-149         Жылына 1 рет
72 Тексеру пульті               ПП-25           Жылына 1 рет
73 Датчиктер електеушісі        ИД-5            Жылына 1 рет
74 Коммутациялық аппаратураны
    тексеру стенді               СПК-П1          Жылына 1 рет
75 Өлшеу стенді                 СИ-5            Жылына 1 рет
76 Пульт                        ПУЛЬТ 6047      Жылына 1 рет
77 Күйге келтіру стенді         СНУ-1           Жылына 1 рет
78 Бақылау пульті               ПКП-5           Жылына 1 рет
79 Тексеру пульті               ППБ-74          Жылына 1 рет
80 Тестер                       ТПС-2           Жылына 1 рет
81 Тестер                       ТПС-3           Жылына 1 рет
82 Тексеру пульті               ППП-2           Жылына 1 рет
83 Автотриммердің автономдық
    тексеру пульті               ПАП-16          Жылына 1 рет
84 Навигациялық белгілерді
    бақылау пульті               ПКНС-1          Жылына 1 рет
85 Регламенттік бақылау пульті ПРК-3           Жылына 1 рет
86 Тексеру пульті               ППБ-102         Жылына 1 рет
87 Тексеру пульті               ППП-7           Жылына 1 рет
88 Тексеру пульті               ППБ-23          Жылына 1 рет
89 Өлшегіш                      ИО-5            Жылына 1 рет
90 Тексеру аппаратурасы         ПАА-28          Жылына 1 рет
91 Тексеру аппаратурасы         АГР-144         Жылына 1 рет
92 Тексеру аппаратурасы         ПАП-32          Жылына 1 рет
93 Тексеру пульті               ППБ-75          Жылына 1 рет
94 Өлшегіш                      ИАС-4           Жылына 1 рет
95 Радиокомпастық өлшегіші      ИРК-2           Жылына 1 рет
96 Өлшегіш                      И-19М-74        Жылына 1 рет
97 Тексеру пульті               ПП-117          Жылына 1 рет
98 Тексеру пульті               ПП-118          Жылына 1 рет
99 Тексеру пульті               ППБ-101         Жылына 1 рет
100 Тексеру пульті               ППБ-123         Жылына 1 рет
101 Күйге келтіру пульті         ПНК-10          Жылына 1 рет
102 Пульт                        ПИ-38-1         Жылына 1 рет
103 Пульт                        П-206М          Жылына 1 рет
104 Регламенттік бақылау пульті ПРК-9           Жылына 1 рет
105 Регламенттік бақылау пульті ПРК-15          Жылына 1 рет
106 Бақылау пульті               ПКП-21          Жылына 1 рет
107 Бақылау пульті               ПКП-37          Жылына 1 рет
108 Пульт                        ПБ-3            Жылына 1 рет
109 Тексеру пульті               ППП-7           Жылына 1 рет
110 Салынатын пульт              ПВ-105          Жылына 1 рет
111 Автоұшқышты тексеруге
    арналған аппаратура          ПА-КРЕМЕНЬ      Жылына 1 рет
112 Пульт                        ДОК-2           Жылына 1 рет
113 Тексеру пульті               ПП-ДИСС-016     Жылына 1 рет
114 Пульт                        6С2.702.007     Жылына 1 рет
115 Пульт                        6С2.702.008     Жылына 1 рет
116 Пульт                        ПВД-15М         Жылына 1 рет
117 Арнайы аспап                 ПС11-02         Жылына 1 рет
118 Тексеру пульті               ПП-180          Жылына 1 рет
119 Пульт                        И-5             Жылына 1 рет
__________________________________________________________________
   1.7. АА қолданылатын анализаторлар (МФС-3, БАРС-3, ФС-151)
__________________________________________________________________
120 Анализатор                   МФС-3           6 айда 1 рет
121 Анализатор                   БАРС-3          6 айда 1 рет
122 Анализатор                   ФС-151          Жылына 1 рет
__________________________________________________________________
       1.8. Әуе кемелерінің бақылау-тексеру қондырғылары
__________________________________________________________________
124 Тексеру пульті               ППП ЦГВ 1-8     Жылына 1 рет
125 Тексеру пульті               ПП ЛЕД-70       Жылына 1 рет
126 Блок                         БП              Жылына 1 рет
127 Тестер                       ТЕСТЕР 7023     Жылына 1 рет
128 Өлшеу пульті                 ПИ-182          Жылына 1 рет
129 Қондырғы                     УПИВ-200        Жылына 1 рет
130 Қашықтық акселерометрді
    тексеруге арналған
    бақылау-тексеру
    аппаратурасы                 КПА-УМПМ1       Жылына 1 рет
131 Бақылау-тексеру аппаратурасы КПА-АДП         Жылына 1 рет
132 Жанармай өлшегішті
    тексеруге арналған қондырғы УПТ-48          Жылына 1 рет
133 Бақылау-тексеру аппаратурасы КПА-САС-1       Жылына 1 рет
134 Пульт                        НТПП-3          Жылына 1 рет
135 Пульт                        НТПП-1          Жылына 1 рет
136 Қондырғы                     УП-АОС-М        Жылына 1 рет
137 Қондырғы                     УПИВ-42         Жылына 1 рет
138 Пульт                        ПКР-24          Жылына 1 рет
139 Қондырғы                     УПЗ-АОС-81М     Жылына 1 рет
140 Тексеру пульті               ПП-29           Жылына 1 рет
141 Пульт                        ПУЛЬТ 6039      Жылына 1 рет
142 Әуе белгілерінің тексеру
    жүйесінің блогы              БП-СВС-72       Жылына 1 рет
143 Бақылау пульті               ПКП-11          Жылына 1 рет
144 Жанармай өлшегішті тексеру
    қондырғысы                   УПТ-1М          Жылына 1 рет
145 Дірілдер өлшегішінің
    тексеру қондырғысы           УПИВ-300        Жылына 1 рет
146 Блок                         БДГ-ДГ          Жылына 1 рет
147 Бақылау-тексеру аппаратурасы КПА-23Р         Жылына 1 рет
148 Тексеру пульті               ПП-СЭУЗ-2с      Жылына 1 рет
149 Бақылау пульті               ПКРТ-27         Жылына 1 рет
150 Дірілдер өлшегішінің
    тексеру қондырғысы           УПИВ-41         Жылына 1 рет
151 Дірілдер өлшегішінің
    тексеру қондырғысы           УПИВ-У          Жылына 1 рет
152 Бақылау блогы                БК-ССОСу        Жылына 1 рет
153 Бақылау блогы                БК-БЗД-10       Жылына 1 рет
154 Өлшегіш                      Е-016           Жылына 1 рет
155 Өлшегіш                      ИПУ-2           Жылына 1 рет
156 Өлшегіш                      ИЧИ-2           Жылына 1 рет
157 Шығу токтарын өлшегіш        ИВТ-П           Жылына 1 рет
158 Бақылау аспабы               ПКД-1           Жылына 1 рет
159 Тексеру пульті               ПП-119          Жылына 1 рет
160 Тексеру пульті               ПП-147          Жылына 1 рет
161 Салынатын пульт              ПВ-78           Жылына 1 рет
162 Айналымдардың дабыл
    бергіштерінің бақылау аспабы ПКСО-1-2-сер.   Жылына 1 рет
163 Айналымдардың дабыл
    бергіштерінің бақылау аспабы ПКСО-2          Жылына 1 рет
164 Бақылау аспабы               ПКД-15          Жылына 1 рет
165 Күйге келтіру пульті         ПНП-206         Жылына 1 рет
166 Салынатын пульт              ПВ-104          Жылына 1 рет
167 Салынатын пульт              ПВ-106          Жылына 1 рет
168 Салынатын пульт              ПВ-144          Жылына 1 рет
169 Тексеру пульті               ПП-144          Жылына 1 рет
170 Қозғалтқыштарда жанармай
    шығынын өлшеуге арналған
    қондырғы                     СИВ1-2          Жылына 1 рет
171 Қозғалтқыштарда жанармай
    шығынын өлшеуге арналған
    қондырғы                     СИВ1-4          Жылына 1 рет
172 ЭСУД-86, КПА-дан пульт       ПТ1-ЭСУД-86     Жылына 1 рет
173 Өлшеу блогы                  БИ-21СОУД       Жылына 1 рет
174 Салынатын пульт              ПВ-1            Жылына 1 рет
175 Салынатын пульт              ПВ-2            Жылына 1 рет
176 Салынатын пульт              ПВ-110          Жылына 1 рет
177 Тексеру пульті               ПП-22           Жылына 1 рет
178 Тексеру пульті               ПП-24           Жылына 1 рет
179 Тексеру пульті               ПП-125          Жылына 1 рет
180 Тексеру қондырғысы           УП-МУ-615       Жылына 1 рет
181 Қондырғы                     УВОП-1          Жылына 1 рет
182 Бақылау пульті               ПК-ЭСУ          Жылына 1 рет
183 Визуалды тіркеу аппаратурасы АВР             3 айда 1 рет
184 Тексеру пульті               ППБ-100         Жылына 1 рет
185 Пульт                        КП-9            Жылына 1 рет
186 КТУ-дан өлшеу пульті         ПИ-1М           Жылына 1 рет
__________________________________________________________________
    1.9. Әуе кемелерінің бақылау өлшеу навигациялық аспаптары
__________________________________________________________________
187 СУИТЗ тексеруге арналған
    бақылау-тексеру аппаратурасы КПА-ИС1         Жылына 1 рет
188 СУИТЗ тексеруге арналған
    бақылау аппаратурасы         КПА-ИС1-БП      Жылына 1 рет
189 НВУ-ПБ тексеруге арналған    КПА-8А-4        Жылына 1 рет
    бақылау-тексеру аппаратурасы бл.П-35-3,
                                 П-36-2)
190 Бақылау-тексеру қондырғысы   КПУ-ИНО-2       Жылына 1 рет
191 ГИК-1-ді тексеруге арналған
    қондырғы                     УПК-3           Жылына 1 рет
192 ГИК-1-ді тексеруге
    арналған қондырғы            УПК-2           Жылына 1 рет
193 Шығу параметрлерінің
    өлшегіші                     ИВП             Жылына 1 рет
194 СУИТЗ-ге арналған            КПА-ИС-2        Жылына 1 рет
    бақылау-тексеру              (бл.БПД.
    аппаратурасы                 БПВУ, БИД)
195 Бақылау-тексеру аппаратурасы КПА АБСУ-154
                                 ВК-2,ВК-3       Жылына 1 рет
196 Бақылау-тексеру аппаратурасы КПА АБСУ-134    Жылына 1 рет
197 ШГВ-ға арналған
    бақылау-тексеру аппаратурасы ППБ-86          Жылына 1 рет
198 Гироскоптық аспаптарды
    санауға арналған
    бақылау-тексеру аппаратурасы КПА-5           Жылына 1 рет
199 Навигациялық құрылғыларды
    тексеруге арналған
    бақылау-тексеру аппаратурасы КПА-24          Жылына 1 рет
200 Бақылау-тексеру аппаратурасы КПА-БСКВ
                                 (бл. ПП21,
                                 КПАП-БСКВ)      Жылына 1 рет
201 Бақылау-тексеру аппаратурасы КПА-РМ-2        Жылына 1 рет
202 Рульдердің ауытқуын
    тексеру пульті               ПОР-2           Жылына 1 рет
203 Өлшеу пульті                 ПИ-164          Жылына 1 рет
204 Салынатын пульт              ПВ-3            Жылына 1 рет
205 Салынатын пульт              ПВ-4            Жылына 1 рет
206 Салынатын пульт              ПВ-5            Жылына 1 рет
207 Тексеру аппаратурасы         ПА-АГД-1        Жылына 1 рет
208 Пайдалану пульті             ПЭ-11           Жылына 1 рет
209 Тексеру қондырғысы           УПП ТКС-П       Жылына 1 рет
210 Тексеру қондырғысы           УП-ТКПС-П       Жылына 1 рет
211 Бақылау-тексеру аппаратурасы КПАП-СТУ-1      Жылына 1 рет
212 Иінтіректі жанармай
    өлшегішті бақылау-тексеру
    аппаратурасы                 КПА-ТРП1-Т      Жылына 1 рет
213 Бақылау-тексеру аппаратурасы КПА-8А-3        Жылына 1 рет
214 Бақылау-тексеру
    аппаратурасы                 КПА-НВУ-БЗ
                                 (бл.В-50,
                                 П36-1,П-32)     Жылына 1 рет
215 Тексеру қондырғысы           УПП-1,УПП-2     Жылына 1 рет
216 Тексеру қондырғысы           УПП-7           Жылына 1 рет
217 Қондырғы                     УНИ-50У         Жылына 1 рет
218 Қондырғы                     УПКС            Жылына 1 рет
219 Тексеру пульті               ППБ-77          Жылына 1 рет
220 АП-34Б автопилотын
    тексеруге арналған
    бақылау-тексеру аппаратурасы КПА-АП-34Б      Жылына 1 рет
221 Бақылау-тексеру аппаратурасы                 Жылына 1 рет
222 Қондырғы                     КПА-УСИМ        Жылына 1 рет
223 Бақылау аспабы               ПКП-32          Жылына 1 рет
224 Бақылау аспабы               ПКП-41          Жылына 1 рет
225 Арнайы тексеру аппаратурасы СПА-КУРС МП-70
                                 (бл.БИ,БКП,БУР) Жылына 1 рет
226 Қондырғы                     УПУ-У           Жылына 1 рет
227 Аппаратура                   КП-ПА-4         Жылына 1 рет
228 Монометрлерді тексеруге
    арналған электрлі қондырғы   ЭУПМ-2М         Жылына 1 рет
229 Троскопиялық аспаптарды
    тексеру және сынау
    қондырғысы                   УПГ-48          Жылына 1 рет
230 Троскопиялық аспаптарды
    тексеру және сынау
    қондырғысы                   УПГ-56          Жылына 1 рет
231 АТБ-3 авиаәуежиегін
    тексеруге арналған қондырғы 63689/033       Жылына 1 рет
232 Шағынгабаритті бұрмалы
    қондырғы                     МПУ-1           2 жылда 1 рет
233 МГВ гировертикалының
    имитаторы                    Изд. "Гроза"    Жылына 1 рет
234 Л-410 бар блок               Z480            Жылына 1 рет
235 Л-410 бар блок               Z572            Жылына 1 рет
236 Л-410 бар блок               Z574            Жылына 1 рет
237 Л-410 бар блок               Z579            Жылына 1 рет
238 Л-410 бар блок               Z719            Жылына 1 рет
239 Л-410 бар блок               Z763            Жылына 1 рет
240 Л-410 бар блок               Z764            Жылына 1 рет
241 Л-410 бар блок               Z777            Жылына 1 рет
242 Л-410 бар блок               Z796            Жылына 1 рет
243 Л-410 бар блок               Z800            Жылына 1 рет
244 Л-410 бар блок               Z918            Жылына 1 рет
245 Л-410 бар блок               Z919            Жылына 1 рет
__________________________________________________________________
1.10. Әуе кемелерінің техникалық қызымет көрсету және пайдалану
          кезінде қолданылатын АА ақаутапқылары
__________________________________________________________________
246 Ультрадыбысты ақаутапқы      УД-11ПУ         Жылына 1 рет
247 Ультрадыбысты ақаутапқы      УД-2-12         Жылына 1 рет
248 Индикатор                    ИКУ-1           Жылына 1 рет
249 Қондырғы                     УЗТ             Жылына 1 рет
250 Магнитті тасымалды ақаутапқы МПД-1           Жылына 1 рет
251 Тасымалды магнитті ақаутапқы ПМД-70          Жылына 1 рет
252 Акустикалық ақаутапқы        АД-40И          Жылына 1 рет
253 Акустикалық ақаутапқы        АД-42И          Жылына 1 рет
254 Құйын тәріздітокты ақаутапқы ВД-1ГА          Жылына 1 рет
255 Импульсті акустикалық
    ақаутапқы                    ИАД-2, ИАД-3    Жылына 1 рет
256 Құйынтокты ақаутапқы         ВД-22Н          Жылына 1 рет
257 Құйынтокты ақаутапқы         ТВД             Жылына 1 рет
__________________________________________________________________
1.11. Байланыс құрал-жабдықтарының бақылау-тексеру аппаратурасы
__________________________________________________________________
258 Қону белгілерінің
    дәлдендіргіші                КСП-69          Жылына 1 рет
259 Қону белгілерінің
    дәлдендіргіші                КСП-80          Жылына 1 рет
260 Тексеру тірегі               СП-70           Жылына 1 рет
261 Аспап                        П321            2 жылда 1 рет
262 Тест-генератор               ИЦРВ.468171.028 Жылына 1 рет
__________________________________________________________________
2. Межелеуге (анықтап тексеруге) тиісті өлшеу құрал-жабдықтары

        2.1. Механикалық ауқымдарды өлшеу құрал-жабдықтары
__________________________________________________________________
263 Арнайы громмометр                            3 айда 1 рет
264 Арнайы динамометр                            3 айда 1 рет
265 Динамометрлік кілт                           6 айда 1 рет
266 Анықтап тексерілген
    шекті кілт                                   6 айда 1 рет
267 Арқанды тензометр            ИН-11           2 жылда 1 рет
268 Таспалы тензометр                            2 жылда 1 рет
__________________________________________________________________

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
25 Қосымша

Құйғындар бойынша беру журналы

      Кестенің жалғасы
__________________________________________________________________
         Жіберілген ЖЖМ мөлшері       |Құрамында судың болуын
______________________________________|тексеру туралы ЖЖМ
құйғындардағы өлшеу|Счетчиктер бойынша|технигінің қорытындысы,
                   |                  |        қолы
__________________________________________________________________

Барлық графалар толтырылып, өткізілген ЖЖМ мөлшері жазылғаннан
кейін қол қойылады.

      Өткіздім _____________________
                     (қолы, күні)
      Алдым ________________________
                     (қолы, күні)

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
26 Қосымша

Өлшеу құралдарына бақылау және
сынаулар жүргізуді есепке алу
ВЕДОМОСЫ

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
27 Қосымша

Өлшеу құралдары қозғалысын есепке алу журналы

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
28 Қосымша

"Бекітемін"
Жетекші _________________
("ЖЖМ ұйымы")

______________________
(Фамилиясы, аты-жөні)

______________________
(қолы)
"___" ___________ 200__ ж.

Ведомстволық метрологиялық зертханаларындағы
ӨҚ тексеру графигі

      Метрологиялық қызметке жауапты
      __________________________________________________________
                   (фамилиясы, аты-жөні)

Ұшу биіктіктері , м
(қағаз мәтініне қараңыз) А/П-дағы кабельдік канализация сұлбасының үлгісі
(қағаз мәтініне қараңыз) 2 сурет. Радиолокатор антеннасы бүйір бұрышының өзгеру графигі
Кабельді канализацияның А/П схемалық үлгісі
(қағаз мәтініне қараңыз) 3 сурет. Радиолокатордың істеу алыстық графигі
(қағаз мәтініне қараңыз) 4-сурет. Маршруттық карта.
1 маршрут 1.1-ден 1.10-ға дейінгі реттік нөмірлерге сәйкес орындалады.
2 маршрут 2.1-ден 2.4-ке дейінгі реттік нөмірлерге сәйкес орындалады.
(қағаз мәтініне қараңыз) 5 сурет. ТПП-50х2х0,5 кабелінің ажыратуы
(қағаз мәтініне қараңыз) 6 сурет. "А-Б" объектілерінен ТПП-50х2х0,5 байланыс
кабелінің толық сұлбасы: бойынша кабель ұзындығы;
2-кабельдік муфталар; 3-кабельдік құдықтар;
4-канал саны; 5-канал нөмірі; 6-кіші кабельдік құдық
(қағаз мәтініне қараңыз)

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
29 қосымша

ҚР АА ӘК-інде қолданылатын авиациялық
отындар, майлар, майлайтын заттар мен
арнайы сұйықтықтардың номенклатурасы

__________________________________________________________________
         Өнім аты          |   Өнім маркасы   |    ГОСТ(ТУ)
__________________________________________________________________
           1                       2                   3
__________________________________________________________________
                              Жанармайлар

Авиациялық жанармай         Б-70               ТУ 38.101913
Авиациялық жанармай         Б-91/115           ГОСТ 1012
Авиациялық жанармай         Б-92               ТУ 38. 401-58-47
Өндіріс техникалық
мақсаттар үшін жанармай     Нефрас-С50/170     ГОСТ 8505

Авиакеросиндер

Реактивтік қозғалтқыштар
үшін отын                   ТС-1, РТ, Т-1, Т-2 ГОСТ 10227
"Боинг" және "А-310-300"
реактивтік қозғалтқыштар
үшін отын                   ТС-1, РТ, JET-A1, ASTM-D-1655
                            JP-5, JP-8         MIL-T-5624G

Авиациялық майлар

Авиациялық майлар           МС-14              ГОСТ 21743
"Боинг"                     ЕТО 2380, MJO2     СР2442
"А-310-300"                 Mobil Get Jil II   MIL-L-2369
Авиациялық майлар           МС-20              ГОСТ 21743
Май                         МК-8П              ГОСТ 6457
Авиациялық май              МС-8П              ТУ 38.01163
Авиациялық май              МН-7,5У            ТУ 38.101722
Майқоспа (75% МС-8П         СМ-4,5                   -
туралы, МС-8РК немесе
МК-8П+25% МС-20 туралы)
Синтетикалық май            ВНИИНП-50-1-4ф     ГОСТ 13076
Синтетикалық май            ВНИИНП-50-1-4ф     ТУ 38401590
Синтетикалық май            Б-3В               ТУ 38.101295
Синтетикалық май            Лз-240             ТУ 38.401579
Синтетикалық май            ИПМ-10             ГОСТ 38.1011299
Топсалық май                ВНИИНП-25          ГОСТ 11122
Гипоидтық беріліс үшін май ТСгип              ТУ 38.01260
Май қоспа (50% МС-8П        СМ-8                      -
туралы, МС-8РК немесе
МК-8П + 50% МС-20 туралы)
Майқоспа (67% Тсгип         СМ-9                      -
+ 33% АМГ-10)
Май қоспа (25% МС-8П        СМ-11,5                   -
туралы, МС- 8РК
немесе МК-8П + 75%
МС-20 туралы)
Майлау майы                 138-08             ГОСТ 18375

Жұмыс сұйықтықтары

Жұмыс сұйықтығы             АМГ-10             ГОСТ 6794
Жұмыс сұйықтығы             МГЖ-4,4у           ТУ 38.401891
Жұмыс сұйықтығы             МГЖ-5у             ТУ 38.401-58-57
Гидросұйықтық               SKYDROL            500 В4

Консервациялық майлар мен қоспалар

Консервациялық май          К-17               ГОСТ 10877
Консервациялық жұмыс майы   МС-8РК             ТУ 38.1011181
Қоспа                       АКОР-1             ГОСТ 15171

Иілмелі майлайтын заттар

Иілмелі майлайтын зат       ЦИАТИМ-201          ГОСТ 6267
Иілмелі майлайтын зат       Mobil 28            MIL-PFR-81322
Иілмелі майлайтын зат       Aeroshell 22        MIL-PFR-81322
Иілмелі майлайтын зат       ЦИАТИМ-203          ГОСТ 8773
Иілмелі майлайтын зат       ЦИАТИМ-221          ГОСТ 9433
Иілмелі майлайтын зат       Зеңбірек (СКҚ)      ГОСТ 19537
Баяу балқитын майлайтын
заттар                      НК-50               ТУ 38.01355
Жанармайға төзімді
майлайтын заттар            БУ                  ГОСТ 7171
Майлайтын зат               АМС-3               ГОСТ 2712
Майлайтын зат               ВНИИНП-207          ГОСТ 19774
Майлайтын зат               ОКБ-122-7           ГОСТ 18179
Майлайтын зат               "Дәуір"             ТУ 38.101.950
                            (ВНИИНП-286М)
Майлайтын зат               "Жақұт"             ТУ 38.101.1051
                            (ВНИИНП-261)
Майлайтын зат               "Атланта"           ТУ 38.101.1048
                            (ВНИИНП-254)
Майлайтын зат               ВНИИНП-246          ГОСТ 18852
Майлайтын зат               ВНИИНП-282          ТУ 38.101274

Басқа майлау материалдары

Форвакуумдық сорғылар
үшін майлар                 ВМ-4                ГОСТ 23013
Төмен температуралық
сағаттық майлар             МН-60У              ТУ 18-2/19
Аспаптық май                МП-601              ТУ 38.101787

                             ПАСТАЛАР
Паста                       ВНИИНП-225          ГОСТ 19782
Паста                       ВНИИНП-232          ГОСТ 14068
Паста                       ПФМС-4с             ТУ 6-02-917

Арнайы сұйықтықтар

Мұздануға қарсы сұйықтық    "Арктика"           ТУ 6-02-955
Мұздануға қарсы сұйықтық    "Арктика-200"       ТУ 6-02-956
Этилцеллозольв техникалық   "И" сұйықтық        ГОСТ 8313
Тетранидрофурфуриловтық
спирт                       ТГФ                 ГОСТ 17477
Сұйықтық                    ТГФ-М               ТУ 6-10-1457
Сұйықтық                    И-М                 ТУ 6-10-1458
Сұйықтық                    Type I, Type II,    ЖіктелуіА.Е.А.
                            Type IV
Техникалық этил спирті      "А"                 ГОСТ 17299
Синтетикалық этил спирті    тазартылған         ГОСТ 11547
Техникалық реaктивтік этил
спирті                      жоғарғы және І сорт ГОСТ 18300
Этил спирті (бас фракциясы)    -                ГОСТ 18,121
Реактивтік этил спирті
(азық-түліктен)                -                ГОСТ 5962

Техникалық құралдар

Арнайы сұйықтықтар
концентраты                 СТ-2                ТУ 38.101318
Техникалық жуу құралы       Тікұшақтық-         ТУ 38.10960
                            74(Вартолин)
___________________________________________________________________

1 кесте

Қазақстан Республикасы әуе желілерінде ұшуларды
орындайтын ӘК негізгі және көмекші күштік құрылғыларында
қолдануға рұқсат берілген авиациялдық отындардың
түрлері мен маркалары

__________________________________________________________________
                    ӘК түрі                     | Авиаотынның
                                                |    маркасы
__________________________________________________________________
Газтурбиналы қозғалтқыштары бар ұшақтар          JP-5, JP-8,
Боинг және оның модификациялары,                 Jet A, Jet A1
Аэрбас А 310-300
ИЛ-96-300, ИЛ-62(М), ИЛ-76 және
оның модификациялары, ИЛ-114, ТУ-204, ТУ-154     ТС-1, РТ
және оның модификациялары,
ТУ-134 және оның модификациялары,
ИЛ-18 және оның модификациялары, ЯК-40,
ЯК-42(М), А-24 және оның модификациялары,
АН-12 және оның модификациялары, АН-26 және
оның модификациялары, АН-28, АН-30 және оның
модификациялары, АН-70Т, АН-74, Л-410 және
оның модификациялары, Л-610.

Газтурбиналы қозғалтқыштары бар тікұшақтар ТС-1, РТ
МИ-2, МИ-6 және оның модификациялары, МИ-8
және оның модификациялары, МИ-10К, МИ-26Т,
МИ-38, КА-126, В-3, К-32

Піспекті қозғалтқыштары бар ұшақтар Б-91/115, Б-92
АИ-2 және оның модификациялары

Піспекті қозғалтқыштары бар тікұшақтар КА-26 Б-91/115, Б-92
___________________________________________________________________

2 кесте

ҚР әуе желілерінде ұшуларды орындайтын ӘК-дегі
турботоңазытқыштар мен негізгі және көмекші
қондырғыларда қолдануға рұқсат етілген
авиамайлардың маркалары

__________________________________________________________________
   ӘК түрі   |   Қолдануға рұқсат етілген авиамайлардың (май
             |              қоспаларының) маркалары
             |____________________________________________________
             | негізгі күштік |     ККҚ         |      ТСҚ
             | қондырғыларда   |                 |
__________________________________________________________________
       1              2                 3                4
__________________________________________________________________
ИЛ-96-300    ИПМ-10             ИПМ-10            ИПМ-10
             ВНИИНП-50-1-4ф(у) ВНИИНП-50-1-4ф(у) ВНИИНП-50-1-4ф(у)
ИЛ-86        МС-8П, МС-8РК,     МС-8П, МС-8РК,    ВНИИНП-50-1-4ф(у)
             МК-8П, ИПМ-10      МК-8П, ИПМ-10
ИЛ-62М       МС-8П, МС-8РК,     МС-8П, МС-8РК,    ВНИИНП-50-1-4ф(у)
             МК-8П              МК-8ПМК-8П,       132-20,ИПМ-10
             ВНИИНП-50-1-4ф(у) ВНИИНП-50-1-4ф(у)
ИЛ-62        МС-8П, МС-8РК,     МС-8П, МС-8РК,    ВНИИНП-50-1-4ф(у)
             МК-8П              МК-8П             132-20, ИПМ-10
ИЛ-76 және   МС-8П, МС-8РК,     МС-8П, МС-8РК,    ВНИИНП-50-1-4ф(у)
оның моди.   МК-8П              МК-8П             132-20, ИПМ-10
фикациялары
ИЛ-114       ЛЗ-240             ЛЗ-240            ИПМ-10
             Б3-Б               Б3-Б              ВНИИНП-50-1-4ф(у)
ИЛ-18 және   СМ-4,4
оның моди.   (75% МС-8П,МС-     ИПМ-10            ИПМ-10
фикациялары 8РК+25% МС-20)                       ВНИИНП-50-1-4ф(у)
ТУ-204       ИПМ-10             ИПМ-10            ИПМ-10
             ВНИИНП-50-1-4ф(у) ВНИИНП-50-1-4ф(у) ВНИИНП-50-1-4ф(у)
ТУ-154 және МС-8П, МС-8РК,     МС-8П, МС-8РК,    ИПМ-10
оның моди.   МК-8П              МК-8ПМК-8П,       ВНИИНП-50-1-4ф(у)
фикациялары ВНИИНП-50-1-4ф(у) ВНИИНП-50-1-4ф(у)
ТУ-134 және МС-8П, МС-8РК,     МС-8П, МС-8РК,    ИПМ-10
оның моди.   МК-8П              МК-8ПМК-8П,
фикациялары ВНИИНП-50-1-4ф(у) ВНИИНП-50-1-4ф(у)
ЯК-40        МС-8П, МС-8РК,     Б-3В              ИПМ-10
             МК-8П                                ВНИИНП-50-1-4ф(у)
Боинг        Turbine Engine     MobiL Jet OiL II Mobil Jet OiL II
737-200      Lubricating OiL
Боинг        ETO 2380, MJO2,    MobiL Jet OiL II Mobil Jet OiL II
737-700/800 MIL-L-7808
__________________________________________________________________
Аэрбас     Turbine Engine     MobiL Jet OiL II   Mobil Jet OiL II
А310-300   Lubricating OiL
ЯК-42      ИПМ-10             ИПМ-10             ИПМ-10
           ВНИИПНП-50-1-4ф(у) ВНИИПНП-50-1-4ф(у) ВНИИПНП-50-1-4ф(у)
АН-12      СМ-4,5             ИПМ-10             ИПМ-10
                                                 ВНИИПНП-50-1-4ф(у)
АН-24 және СМ-4,5             ИПМ-10             ИПМ-10
оның моди.                    МС-8П, МС-8РК,     ВНИИПНП-50-1-4ф(у)
фикация.                      МК-8П
лары
АН-26 және СМ-4,5(МС-8П,      МС-8П, МС-8РК,     ИПМ-10
оның моди. МС-8РК, МК-8П)     МК-8П              ВНИИПНП-50-1-4ф(у)
фикация.
лары
АН-28      СМ-4,5
АН-30 және МС-8П, МС-8РК,     МС-8П, МС-8РК,     ИПМ-10
оның моди. МК-8П; СМ-4,5      МК-8П              ВНИИПНП-50-1-4ф(у)
фикация.
лары
АН-74      ИПМ-10             ИПМ-10             ИПМ-10
           ВНИИПНП-50-1-4ф(у) ВНИИПНП-50-1-4ф(у) ВНИИПНП-50-1-4ф(у)
Л-410 және Б-3В
оның моди.
фикация.
лары
Л-610      Б-3В
МИ-2       Б-3В
МИ-6 және МС-8П, МС-8РК,     Б-3В
оның моди. МК-8П*
фикация.
лары
МИ-8 және Б-3В
оның моди.
фикация.
лары
МИ-10К     МС-8П,МС-8РК,      Б-3В
           МК-8П*
МИ-26Т     ИПМ-10             ИПМ-10
           ВНИИПНП-50-1-4ф(у) ВНИИПНП-50-1-4ф(у)*
КА-32      Б-3В               Б-3В
В-2        МС-8П, МС-8РК,
           МК-8П
АН-2 және МС-20
оның моди.
фикация.
лары
КА-26      МС-20
__________________________________________________________________
      * негізгі редуктор мен қозғалтқыш бұрамасының турбина
жүйесінде СМ-11,5 (жазда) және СМ-8 (қыста) май қоспаларын қолдануға
рұқсат етілген
__________________________________________________________________

3 кесте

ТҚ жүргізгенде ҚР АА-нда пайдалынатын және РД ӘК
авиатехникасында пайдаланылуға рұқсат етілген иілмелі
майлайтын заттар, пастылар, аспаптық және консервілік
майлардың ассортименті

__________________________________________________________________
ӘК типі        |ИЛ-96-|ИЛ-86 ИЛ-62М|ИЛ-76|ИЛ-|ИЛ-|ТУ-|ТУ-|ТУ- ТУ-
Майлардың,     |300   |            |     |114|18 |204|154|134 334
пасталардың,   |      |            |     |   |   |   |   |
майлайтын      |      |            |     |   |   |   |   |
заттардың      |      |            |     |   |   |   |   |
маркалары      |      |            |     |   |   |   |   |
__________________________________________________________________
                      Иілмелі майлайтын заттар
ЦИАТИМ-201          +     +     +      +        +    + +   +
ЦИАТИМ-203                +     +      +    +        + +   +
НК-50               +     +     +      +    +   +    + +   + +
ЦИАТИМ-221          +     +     +      +    +   +    + +   + +
ВНИИНП-207          +     +     +      +    +   +
ОКБ-122-7           +     +     +      +    +   +    + +   + +
Атланта             +     +                                    +
ВНИИНП-282          +     +            +             +      +
Сапфир              +     +     +      +    +   +    + +   + +
БУ                                     +        +       +   +
Эра                 +     +                 +        + +      +
АМС-3               +     +     +      +    +   +    + +   + +
ВНИИНП-246                                  +                  +
МС+70                                       +
СЭДА                +     +     +      +    +        + +   + +

                                 Пасталар
ВНИИНП-232          +     +                          + +   + +
ПФМС-4с             +           +      +    +   +    + +   + +
ВНИИНП-225                                                  +

                             Аспаптық майлар
132-08              +     +     +      +    +   +    + +   + +
МН-60У              +     +            +    +        + +   + +
ВМ-4                                        +   +              +
МП-601              +     +            +    +        + +   + +

                                Консервациялық
Зеңбіректі (ПВК)    +     +     +      +    +   +    + +   + +
К-17                +     +     +      +    +   +    + +      +
__________________________________________________________________

      Кестенің жалғасы
__________________________________________________________________
ӘК типі        |ИЛ-62|ЯК-40|ЯК-42|АН-12|АН-24|АН-26 АН-28
Майлардың,     |     |     |     |     |     |
пасталардың,   |     |     |     |     |     |
майлайтын      |     |     |     |     |     |
заттардың      |     |     |     |     |     |
маркалары      |     |     |     |     |     |
_________________________________________________________________
                      Иілмелі майлайтын заттар
ЦИАТИМ-201         +      +          +     +      +   +
ЦИАТИМ-203         +                 +     +      +   +
НК-50              +      +     +    +     +      +   +
ЦИАТИМ-221         +      +     +    +     +      +   +
ВНИИНП-207
ОКБ-122-7          +      +     +    +     +      +   +
Атланта
ВНИИНП-282                +     +
Сапфир             +      +     +    +     +      +   +
БУ                 +                 +     +      +
Эра                             +
АМС-3              +      +          +
ВНИИНП-246
МС+70
СЭДА               +

                                 Пасталар
ВНИИНП-232                                        +   +
ПФМС-4с            +
ВНИИНП-225

                             Аспаптық майлар
132-08             +     +      +    +      +     +   +
МН-60У                   +      +
ВМ-4
МП-601                   +      +

                            Консервациялық
Зеңбіректі (ПВК)   +     +      +    +      +     +   +
К-17               +     +      +    +      +     +   +
__________________________________________________________________

      Жалғасы
__________________________________________________________________
ӘК типі     |АН|АН|АН|Л- |Л- |МИ|МИ|МИ|МИ-|МИ|К-|К- |Бо.|К-|АН|МИ-
Майлардың, |- |- |- |410|610|-2|-6|-8|10К|- |32|126|инг|26|+2|26Т
пасталардың,|30|70|74|   |   | | | |   |38| |   |   | | |
майлайтын   | | | |   |   | | | |   | | |   |   | | |
заттардың   | | | |   |   | | | |   | | |   |   | | |
маркалары   | | | |   |   | | | |   | | |   |   | | |
__________________________________________________________________
                         Иілмелі майлайтын заттар
ЦИАТИМ-201   +      + +   +   + + + +      + +       + + +
ЦИАТИМ-203   +
НК-50        +      + +   +   + + + +      + +       +
ЦИАТИМ-221   +             +         + +      + +             +
ВНИИНП-207                           +
ОКБ-122-7    +      + +   +   +     + +
Атланта
ВНИИНП-282   +                       +
Сапфир       +   + +          + + + +   + + +          + +
БУ           +                       +         + +          +
Эра
АМС-3            + +                          + +             +
ВНИИНП-246                                        +
МС+70
СЭДА
Mobil 28                                               +
BMS3-33                                                +
Пасталар
ВНИИНП-232   +      + +                                        +
ПФМС-4с                              +
ВНИИНП-225             +             +

                             Аспаптық майлар
132-08       +   + + +   +   + + + +   + + +    + + + +
МН-60У                               +
ВМ-4
МП-601

                             Консервациялық
Зеңбіректі
(СКҚ)        +   + + +   +   + + + +   + + +    + + + +
К-17         +         +          + + +
__________________________________________________________________

4 кесте

ҚР әуе желілерінде ұшулар орындайтын тікұшақтардың
түйіндері мен агрегаттары үшін қолдануға рұқсат етілген
иілмелі майлайтын заттар мен майлардың маркалары

МИ-6    жаз       СМ-11,5   МС-20      ТСгип, ТСгип      ТСгип
ж/е                                    50/50**
оның    қыс       СМ-8      ВНИИНП-25, СМ-9    СМ-9       ТСгип
мод.                        МС-14,
                            СМ-10*

МИ-8    жаз       Б-3В      МС-20      ТСгип, ТСгип      ТСгип
ж/е                                    50/50**
оның    қыс       Б-3В      ВНИИНП-25, СМ-9    СМ-9       ТСгип
мод.                        МС-14,
                            СМ-10*

МИ-10   жаз       СМ-11,5   МС-20      ТСгип, ТСгип      ТСгип
                                       50/50**
        қыс       СМ-8      ВНИИНП-25, СМ-9    СМ-9       ТСгип
                            МС-14,
                            СМ-10*

МИ-26Т жаз Б-3В ЦИАТИМ-201 Б-3В ТСгип ТСгип
қыс Б-3В ЦИАТИМ-201 Б-3В СМ-9 ТСгип

МИ-32 жаз Б-3В МС-20
қыс Б-3В ВНИИНП-25

Ка-26   жаз       МС-20     МС-20
        қыс       МС-20     ВНИИНП-25
__________________________________________________________________
      * СМ-10 (75% МС - 14 + 25% ДОС) май қоспасы сыртқы ауаның
температурасы минус 40 ^оС-ге дейін пайдаланылады.
      ** 50/50 (50% ТСгип + 50% АМГ - 10) май қоспасы
__________________________________________________________________

МИ-6    жаз       ТСгип               ТСгип    МС-20
ж/е
оның    қыс       СМ-9                ТСгип    ВНИИНП-25,
мод.                                           МС-14, СМ-10*

МИ-8    жаз       ТСгип               ТСгип    МС-20
ж/е
оның    қыс       СМ-9                ТСгип    ВНИИНП-25,
мод.                                           МС-14, СМ-10*

МИ-10   жаз       ТСгип               ТСгип    МС-20
ж/е
оның    қыс       СМ-9                ТСгип    ВНИИНП-25,
мод.                                           МС-14, СМ-10*

МИ-26 жаз ТСгип ТСгип ЦИАТИМ-201
Т қыс СМ-9 ТСгип ЦИАТИМ-201

МИ-32 жаз
қыс

Ка-26 жаз МС-20
қыс ВНИИНП-25
__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

5 кесте

Консервациялау кезінде ӘК бөлшектері, агрегаттары
және қозғалтқыштарының беттерін коррозиядан қорғау
үшін қолдануға рұқсат етілген иілмелі майлайтын
заттар мен майлар

__________________________________________________________________
   Өнім атауы      |    Марка    |             Ескерту
__________________________________________________________________
Май                 МС-8ПМС-8РК
Майқоспа            СМ-4,5
(75% МС - 8П +
25% МС - 20)
Консервациялайтын   К-17
май
Иілмелі майлайтын   ПВК           Піспекті авиациялық қозғалтқышты
зат                               ішкі консервациялау үшін СКҚ
                                  майлайтын затты К-17 майының
                                  орнына қолдануға тыйым салынады.
Май                 АКОР          АКОР-1 қоспасы МС-20 жұмыс майына
                    қоспасы бар   көлем бойынша 10-25% мөлшерінде
                    МС-20         енгізіледі. Майларды АКОР
                                  қоспасымен араластыру алдында май
                                  15-200С температураға дейін
                                  қыздырылады, ал қоспа -
                                  50-600С-ге дейін. Дайындалған
                                  консервациялық қоспаларды 6 айдан
                                  артық емес уақыт 15-200С-ден
                                  төмен емес температурада сақтауға
                                  рұқсат етіледі. Қолдану алдында
                                  қоспаны мұқият араластыру керек.
Синтетикалық май    Б-3ВИПМ-10    Осы майларда жұмыс істейтін
                                  қозғалтқыштардың майлы жүйелерін
                                  консервациялау үшін қолданылады.
__________________________________________________________________

6 кесте

ҚР АА пайдаланылатын және РФ авиатехникасының шасси
тіректері мен гидрожүйелерінде қолдануға рұқсат
етілген жұмыс сұйықтықтарының маркалары

__________________________________________________________________
        ӘК түрі             Қолдану орны    |       Маркалар
                                            |_____________________
                                            |негізгі |Қосарланбалы
__________________________________________________________________
ИЛ-76, ИЛ-62 (М),
ТУ-154, ТУ-134,
ЯК-40, ЯК-42, АН-24,
АН-26,
АН-28, АН-30, АН-12,    Шасси тіректері мен   АМГ-10       -
АН-70, АН-72, ИЛ-18     гидрожүйелерінде
МИ-2, МИ-6, МИ-8,
Б-3, МИ-10К, МИ-26,
МИ-38, КА-26, КА-32,
КА-126

ИЛ-86, ИЛ-96-300,
ТУ-204, ИЛ-114 Гидрожүйелерде НГЖ-5у НГЖ-4у*

ИЛ-86, ИЛ-96-300,       Шасси тіректерінде
ТУ-204, ИЛ-114                               АМГ-10
__________________________________________________________________
      * НГЖ-4у жұмыс сұйықтығының қолданылуы арнайы құжаттарда
айтылады
__________________________________________________________________

7 кесте

Әуе кемесін май құю кезінде
СКҚ сұйықтықтарды қосу нормалары

Тура жоғары.    5-тен               СКҚ сұйық.       0,1      0,1
дағыдай**       жоғары              тықты қоспай
ЯК-40,ЯК-42     40-тан               0,1    0,1      0,1      0,1
                төмен

ТУ-154 ж/е      Қоршаған ауа         0,3    0,1      0,3      0,1
оның мод.       температурасымен
                ұшу ұзақтығына
                байланыссыз, 53
                т. Айтылған
                жағдайларында
                есептемегенде

ИЛ-18 ж/е       5 және      Ұшу      0,1    0,1      0,1     0,1
оның мод.       одан        ұзақты.
                төмен       ғына
                            байла.
                            ныссыз
                 5-тен      5-ке     СКҚ сұйықтықты 0,1     0,1
                 жоғары     дейін    қоспай
                            5 және   0,1    0,1      0,1     0,1
                            одан
                            жоғары
АН-12 ж/е        5 және     Ұшу      0,1    0,1      0,1     0,1
оның мод.        одан       ұзақты.
                 төмен      ғына
                            байла.
                 5-тен      ныссыз   СКҚ сұйықтықты 0,1     0,1
                 жоғары              қоспай

ИЛ-62,           5 және     Тура     0,2    0,1       -      -
ИЛ-62 М***       одан       жоғары.
                 төмен      дағыдай
                 5-тен      3-ке     СКҚ сұйықтықты   -      -
                 жоғары     дейін    қоспай
                            3 және   0,2    0,1      0,2     0,1
                            одан
                            артық
ИЛ-76Т, ДТ       5 және     Ұшу      0,2    0,1      0,2     0,1
                 одан       ұзақты.
                 төмен      ғына
                            байла.
                            ныссыз
                 5-тен      3-ке     СКҚ сұйықтықты 0,2     0,1
                 жоғары     дейін    қоспай
                            3 және   0,2    0,1      0,2     0,1
                            одан
                            артық

"А" мен "ОК"
литерлі рейстер
орындайтын ӘК,
ИЛ-62М және
ТУ-154 барлық
модификацияларын Қоршаған ауа        0,2    0,2      0,2    0,2
есептемегенде    температурасымен
"А" мен "ОК"     ұшу ұзақтығына      0,3    0,3      0,3    0,3
рейстер          байланыссыз
орындайтын
ИЛ-62М және
ТУ-154
ұшақтарының
барлық
модификациялары
Мұзжарғыштарда                       0,2     0,2     0,2    0,2
орналасатын
ГТҚ бар
тікұшақтар
__________________________________________________________________

      * Бақылап-өлшеу аппаратураларының дәлдік рұқсатын, сонымен қатар мөлшерлегіштің қателіктерін ескеріп, ӘК-не құюға жіберілетін авиакеросиндер болатын СКҚ сұйықтық мөлшерінің келесі шектеулері белгіленеді: 0,1 +- 0,05; 0,2 +- 0,02; 0,3 +- 0,03.
      ӘК-не құюға арналған авиакеросинде СКҚ сұйықтықтың мөлшері белгіленген шектеулерде нормаланады және құю құралдарынан (ТЭ, ЗА, ЦЭС бағаны) немесе жұмсалатын резервуардан алынған сынама анализі бойынша анықталады.
      ** АН-24 (РВ), АН-26 (Б), АН-28, АН-30 (Р), Л-410 (МА, УВП, УВП-3) ұшақтары үшін қоршаған ауа температурасы 5 ⁰С-ден жоғары болғанда, ұшып келгеннен кейін сынамада қоқыс отын тұнбасы табылса, онда 0,1 +- 0,05% (көлем бойынша) СКҚ сұйықтық қосылған отын үстемелеп құйылады. Егер СКҚ сұйықтық жоқ болса, лай отынды бактан төгіп тастайды және оған СКҚ сұйықтықсыз отын құяды.
      *** ҚР әуе жайларында РФ ӘК ЦУМ ИЛ-62М ұшақтарына май құюды 57 т. сәйкес жүзеге асырады.

8 кесте

СКҚ сұйықтарын қосуынсыз
ТУ-154 ұшағының барлық модификациясын
авиажанармаймен толтыру шарттары

__________________________________________________________________
Әуежайда май құюдағы сыртқы ауа | Кесте бойынша ұшу созылуы,
         қызуы, 0С кем емес     |        с, көп емес
__________________________________________________________________
                  10                       1
                  15                       1,5
                  20                       2
           25 және жоғары                  2
__________________________________________________________________

Ескертпе: Егер көрсетілген жағдайларда қосалқы әуеайлақтары бағытталған әуежайдан 1 сағаттан астам қашықтықта орналасса, онда СКҚ сұйықтықты қосып авиакеросинді құюда істеп тұрған нормамен сәйкес орындалады.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
30 қосымша

1. Авиациялық отындар

      1. Қазақстан Республикасы әуе желілерінде ұшуларды орындайтын әуе кемелерінің көмекші күштік қондырғыларында (ККҚ) және қозғалтқыштарында 75 қосымшада көрсетілген авиа ЖЖМ, сонымен қатар оларды өндіруге және қолдануға нормативті-техникалық құжаттамаларында айтылып кеткен қондырғылар кешендерімен авиациялық отындар пайдалануға рұқсат етіледі.
      2. Көмекші күштік қондырғылары (бұдан әрі - ККҚ) мен газтурбиналық қозғалтқыштар үшін қолданылатын авиакеросиннің негізгі маркалары ТС-1 және РТ болып табылады.
      Осы маркалардың әрқайсысын жеке немесе олардың қоспаларын ӘК бактарында отын қалдығының маркасынан (соның ішінде шетелдік те) тәуелсіз, кез келген пропорцияда құюға және үстемелеп құюға рұқсат етіледі.
      Маркалар қоспасы болып табылатын отынмен май құю кезде, тиісті жазу бақылау талонына енгізіледі.
      Т-1 мен Т-2 авиакеросиндері резервті болып табылады. Оларды қолдану ерекшеліктері авиатехниканың нақты түріне жасалған пайдалану және нормативті құжаттамалармен немесе арнайы құжаттамамамен анықталады.
      3. Авиа ЖЖМ тізімі Ресей Федерациясының Мемстандарт жанындағы арнайы сұйықтықтар мен майлайтын заттар, майлар, отындарды сынау жөнінде Мемлекеттік мекемеаралық комиссияның шешіміне сәйкес өндіруші-заводпен немесе өңдеп жасаушы ұйымымен анықталады және ҚР АА ӘК үшін ҚР Көлік және коммуникация министрлігінің нұсқауымен іске қосылады. Негізгі отындардың аналогтары оларды қолданумен байланысты пайдалану шектеулері мен шаралары көрсетілген ӘК-нің ұшу және техникалық пайдалану бойынша Басшылықтарда көрсетіледі.
      ТС-1 мен РТ (ГОСТ 10227-86) отындарымен салыстырғанда шетел маркаларының отындарында төмендегі пайдалану шектеулері болуы мүмкін:
      1) тозуға қарсы сапасы төмендеген қасиеттер;
      2) нығыздайтын резеңкелердің кейбір маркаларына жоғары агрессияшылдық;
      3) отын бактарын герметикаландыру үшін қолданылатын герметиктердің кейбір маркаларына үлкен агрессияшылдық;
      4) қорғасыны бар материалдарға жоғары тотығу әсері;
      5) кристалдану басталу жоғарырақ температурасы (бұл көрсеткіш үшін өзіндік талаптарына сәйкес норма "минус 40 ⁰С-ден жоғары емес" құрайды).
      4. Ұшып кету (ұшып келу) әуежайларында климаттық жағдайлар бойынша ТС-1 мен РТ авиакеросиндерін қолдану үшін өндіруші паспорты мәліметтерінен шыға, кристалдану температурасы көрсеткіштері бойынша төмендегі нормативтер сақталу тиіс:
      1) авиакеросиннің кристалдану температурасы минус 60 ⁰С-ден жоғары болмағанда, ГОСТ 16350 бойынша барлық климаттық аудандарда оны шектеусіз қолдануға рұқсат беріледі;
      2) авиакеросиннің крисаталдану температурасы минус 50 ⁰С-ден жоғары емес болғанда, жердің бетіндегі сыртқы ауа температурасы минус 45 ⁰С-ден төмен емес барлық климаттық аудандарда ГОСТ 16350 бойынша 1 ₁ауданнан басқа оны шектеусіз қолдануға болады;
      3) жердің бетіндегі сыртқы ауа температурасы минус 30 ⁰С-ден төмен емес кезде 1 ₁климаттық ауданда ӘК-не авиакеросин құю, ұшуға 24 сағат қалған уақыт ішінде қамтамасыз етілуі тиіс;
      4) егер тұтынушының ЖЖМ зертханасы анализ нәтижесінде авиакеросиннің берілген партиясының кристалдану температурасы 60 ⁰С-ден төмен екендігін анықтаса, онда 1) т. қолдану.
      5. Әртүрлі кристалдану температурасы бар ТС-1 мен РТ отындарының қоспасы паспорттарында көрсетілген кристалдану температурасының ең жоғарғысымен өнім үшін белгіленген нормативтар бойынша қолданылады.
      6. Егер кристалдану температурасы минус 50 ⁰С-ден жоғары емес авиакеросин қалдығымен ағындағы қоршаған ауа температурасы минус 30 ⁰С-ден төмен, болған 1 ₁климаттық ауданда орналасқан әуежайға ұшып келгенде және ұшуға 24 сағаттан артық уақыт бар болса, онда 1 сағаттан артық емес уақыт ішінде не бактерден авиакеросин қалдығын төгу, не минус 60 ⁰С-ден жоғары емес кристалдау температурасы болған авиакеросинмен ӘК қосымша май құюға талап етіледі.
      7. Авиакеросин технологиялық жабдықта, тұтынушының ЖЖМ қоймасында, құятын техникалық құралдарда, сонымен қатар ӘК-нің отын жүйесінде белгілі бір жағдайларда көзбен шолып немесе құрал-саймандар әдістерімен тазалығын бақылауда анықталатын лайлану құбылысы пайда болады.
      8. Авиакеросиннің лайлану себебі қоршаған орта жағдайларының өзгеру нәтижесінде авиакеросиннен онда эмульсиялық судың болуы, мөлшерлеу кезінде отында СКҚ сұйықтығының толық ерімеуі немесе еріген сумен бірге СКҚ сұйықтығының жартылай бөліну бола алады.
      Авиакеросинде эмульсиялық судың болуы ақаулық белгісі болып табылады. Эмульсиялық су отыннан тұндыру және жиналған тұнбаны төгу, сонымен қатар суайырғыш құралдар арқылы сүзу жолымен шығарылуға тиіс.
      СКҚ сұйықтығы бар авиакеросиннің оны құйғаннан кейін (30 мин артық емес) уақытша лайлану ақаулық белгісі болып табылмайды.
      Мөлшерлеу кезінде СКҚ сұйықтығы толық ерімегенде, сонымен қатар ауа темперутурасын кенет төмендеткен кезде құю құралдары мен ЖЖМ қоймаларындағы резервуарларда отын лайлану мүмкін. Бұл жағдайда СКҚ сұйықтығынсыз, сол партия отынның тазалығын мөлшерлеу нормасының сақталуын, судың бар екендігіне осы сұйықтықтың сапасын тексеру керек. Барлық анализдер мен тексерулердің өнді нәтижелерінде ӘК-не авиакеросинді құюға рұқсат беріледі.
      ӘК бактарындағы авиакеросинде И-М, ТГФ-М СКҚ сұйықтықтары немесе олардың қоспасы болғанда, бірнеше климаттық және пайдалану факторларының нәтижесінде отынның лайлану процесі қарқындай түседі.
      ӘК бактарында И-М мен ТГФ-М СКҚ сұйықтығы бар отынның лайлануы ақаулық белгісі болып табылмайды, міндетті түрде жиналған тұнбаны төгіп тұру керек.
      9. ҚР АА-нда піспекті қозғалтқыштары бар ӘК-не май құю үшін рұқсат етілген авиажанармайдың негізгі маркасы Б-91/115 Б-92 және Б-95 болып табылады.
      10. Б-92 (ТУ 38.401-58-47-92) және Б-85 жанармайы АА МемҒЗИ-нда өңделіп жасалған және піспекті қозғалтқыштардың барлық типтерінде Б-91/115 жанармайының орнына қолданылу мүмкін. Б-92 және Б-95 жанармайын қолдану арнайы құжаттамада айтылып кетеді.

2. Авиациялық майлар

      11. Турбосуыту қондырғыларында (бұдан әрі - ТСҚ), ККҚ және авиақозғалтқыштарда пайдалануға рұқсат етілген авиациялық майлардың маркалары 2 кестеде келтірілген.
      12. 2 кестеде авиациялық техниканың әр объектісіне арналған майлардың негізгі маркалары жоғарғы жолда, резервтегі авиамайлар - төменгі жолда келтірілген. Резервтегі майлар негізгілермен бірдей қолданылады.
      13. Газтурбиналы қозғалтқыштар бар ӘК пайдалану кезінде МС-8П майының аналогы Turbonycoil-321 майы, ИПМ-10 майының NYCO фирмасының Turbonycoil-210А, және Castrol фирмасының Castrol-4000 майы болып табылады. Газтурбиналы қозғалтқыштарда Turbonycoil-321 және Turbonycoil-210А және Castrol-4000 майларын қолдану АА МемҒЗИ ұсыныстарына сәйкес орындалады.
      14. Ми-2 мен Ми-8 тікұшақтарын пайдалану кезінде майлау жүйелерінде Castrol фирмасының Castrol-98 майын Б-3В майының орнына қолдануға рұқсат етіледі. Castrol-98 майын қолдану РФ АА МемҒЗИ нұсқауларына сәйкес орындалады.
      15. НК-8-2У, Д-30 және НК-8-4 маркалы қозғалтқыштар үшін резерв ретінде қолдануға рұқсат етілген ВНИИНП-50-1-4ф авиамайын негізгі майлармен майжүйелеріне үстемелеп құю үшін пайдалануға тиым салынады. Негізгі майдан резервтегі майға ауысу және керісінше белгіленген қозғалтқыштардың ТҚ технологиясы бойынша орындалады.
      16. ТСҚ-да негізгі және резерв ретіндегі ВНИИНП-50-1-4ф және ИПМ-10 қос маркаларын қолдануға рұқсат етіледі және негізгі маркадан резервтегіге ауыстыру және керісінше ауыстыру ТСҚ көрсетілген түрлерін ТҚ технологиясы бойынша орындалады.
      17. СМ-4,5; СМ-8; СМ-10; СМ-11,5; СМ-9; 50/50 майқоспалары 107, 108, 109 қосымшада келтірілген сапасын бақылау мен дайындау технологиясы бойынша бастапқы компоненттерден жасалады.
      18. ӘК-не белгіленген мерзімде май құю және МҚ май сүзгіштерінің қалыпты жұмысын қамтамасыз ету үшін авиациялық майлар мен майқоспалары мынадай температурада болу керек:
      1) МС-20, МС-14, МК-22 - 20 ⁰С ден төмен емес;
      2) МК-8П, МС-8П - 15 ⁰С ден төмен емес;
      3) СМ-8, СМ-9, СМ-11,5 - 15 ⁰С ден төмен емес;
      4) СМ-4,5, СМ-10 - 5 ⁰С ден төмен емес;
      5) Б-3В, ЛЗ-240, ИПМ-10, ВНИИНП-50-1-4ф(у) - минус 15 ⁰С ден төмен емес.
      19. Жөндеу зауыттарында авиақозғалтқыштарды және олардың жүйелерін консервациялау үшін жұмыс авиамайының маркасына байланысты майлар, майлайтын заттар және майқоспалары қолданылады.
      20. Синтетикалық майлармен жұмыс істейтін қозғалтқыштарды ішкі консервациялау үшін:
      1) ИПМ-10, ВНИИНП-50-1-4ф(у); Б-3В, ЛЗ-240, 36/1 Ку-А маркалы синтетикалық майлар;
      2) отын жүйесіне арналған МК-8, МС-8П, МС-8РК майлары;
      3) осы маймен жұмыс істейтін авиақозғалтқыштардың отын жүйелерін бесжылдық сақтау кезінде консервациялау үшін ИПМ-10 майы қолданылады.
      21. Минерал майлармен жұмыс істейтін қозғалтқыштарды ішкі консервациялау үшін:
      1) МС-20, МК-8П, МС-8П, МС-8РК авиамайлары;
      2) К-17 майлайтын зат (піспекті қозғалтқыштар үшін);
      3) МС-8П майы (тек майжүйелері үшін) қолданылады.
      22. Консервациялау кезінде синтетикалық майларды минералды майлармен араластыруға рұқсат етілмейді. Бақылау сынақтан өткен қозғалтқыштарды консервациялау кезінде синтетикалық жұмыс майды минералды майға ауыстыруға рұқсат берілмейді.
      23. Әртүрлі майлармен консервацияланған қозғалтқыштардың сақталу мерзімі "Консервациялау үшін МС-8П, МС-8РК, ИПМ-10 майларын қолдану тәртібінде" (21.12.89 ж. 610/у ААМ нұсқауы) келтірілген.
      Авиатехниканы сақтау шарттары мен тәртібі "Авиациялық аспаптарды, агрегаттарды, авиациялық жабдықтарды және олардың қосалқы бөлшектерін консервациялау" ОСТ 1.90109 бойынша орындалады.
      ГТҚ майжүйелерін консервациялау "Авиациялық қозғалтқыштарды және оларға қосалқы бөлшектерді консервациялау" ОСТ 1.90277 сәйкес жұмыс майымен орындалады.

3. ӘК аспаптары, үйкелу түйіндері мен агрегаттары
үшін иілмелі майлайтын заттар және майлар

      24. ГТҚ бар тікұшақтардың агрегаттары мен түйіндерін майлау үшін қолдануға рұқсат етілген майлар мен иілмелі майлайтын заттар пайдалану мезгілі мен тікұшақ түрлері бойынша 4 кестеде келтірілген.
      25. Тікұшақтың агрегаттары, түйіндері, алып жүруші жүйелері, трансмиссия агрегаттары мен негізгі редукторларындағы майлайтын майлар мен олардың қоспаларын қолдану температуралық шарттары тиісті авиациялық техника бойынша нормативті-техникалық құжаттамалармен анықталады.
      26. Техникалық қызмет көрсету кезінде авиациялық техникада пайдалануға рұқсат етілген авиамайлар, аспап майлары, иілмелі майлайтын заттар, қатты майлайтын жамылғылар мен пасталар 3 кестеде келтірілген.
      27. Оларды консервациялау кезінде ӘК бөлшектерін, агрегаттарын, қозғалтқыш беттерін тоттан қорғау үшін пайдалануға рұқсат етілген майлар мен иілмелі майлайтын заттар 5 кестеде келтірілген. Консервациялау шарттары мен тәртібі тиісті өндірушінің бюллетендері мен зауыт нұсқауларында ТҚ регламенттерінде анықталған.

4. Гидрожүйе мен бәсеңдеткіш тіреуге
арналған жұмыс сұйықтықтары

      28. ӘК түрлері бойынша шасси тіректері мен гидрожүйелер үшін қолдануға рұқсат етілген жұмыс сұйықтықтары 6 кестеде келтірілген. 6 кестеде рұқсат етілгеннен басқа гидросұйықтықтарды қолдануға, сонымен қатар шасси тіректері мен гидрожүйелеріне үстемелеп құю кезінде маркаларды араластыруға рұқсат етілмейді.
      29. Май құйылатын құралға жұмыс сұйықтықтарын құю кезінде су мен бөтен қоспалардың түсуін болғызбау мақсатында мыналарды орындау қажет:
      1) жұмыс сұйықтығын герметикалық, таңба басылған немесе қақпағы дәнекерленген банкілерден пайдалану;
      2) гидравликалық бактар мен банкілердің құятын түтіктерін ластанудан тазарту;
      3) жұмыс сұйықтығын ыдыста араластырмау және шайқамау;
      4) 100-200 см ³мөлшерінде қалдырып, ыдыстан жұмыс сұйықтығын толық төкпеу;
      5) ыдыстан жұмыс сұйықтығын см ²-ге 8000-10000 ұяшығы бар торлы ұра арқылы май құю (ГОСТ 6613 бойынша N0058 немесе 0063); жұмыс сұйықтығын жартылай пайдаланған кезде қалған өнімі бар ыдысты саңылаусыз жауып, таңба басу.

5. Судың кристалдануына қарсы сұйықтықтар

      30. Судың кристалдануына қарсы (СКҚ) сұйықтықтар керосиннің барлық маркаларына қоспа ретінде пайдаланылады және осы сүзгіштердің алдында отынды жылыту жүйесі жоқ ГТҚ негізгі отын сүзгіштерінің тоңазу мүмкіндігін төмендетеді.
      СКҚ сұйықтығысыз авикеросин жоқ болғанда, жылытудың бар көрсетілген жүйелерін қосып, ӘК-нің барлық түрлеріне май құюға арналған СКҚ сұйықтығы бар авиакеросинді қолдануға рұқсат беріледі.
      31. СКҚ сұйықтықтар отынға қолдану орнында енгізіледі. ӘК-нде ТГФ (бірқұрамды), И-М мен ТГФ-М (екіқұрамды) және "И" маркалы СКҚ сұйықтықтарды қолдануға рұқсат етіледі.
      ЖЖМ қоймаларындағы резервуарларда СКҚ сұйықтықтардың бірқұрамды және екіқұрамды маркаларының бір-бірімен араласуына рұқсат етіледі. Бірқұрамды сұйықтықтардың екіқұрамды сұйықтықтармен араласуына рұқсат етілмейді.
      32. Ұшып кету әуежайының жер үстіндегі ауа температурасы мен ӘК түрлеріне арналған ұшу ұзақтығына байланысты авиакеросиндерге, оның қолданылуын талап ететін, СКҚ сұйықтықтарды қосу нормалары 7 кестеде берілген.
      33. ИЛ-96-300, Ту-204, ИЛ-86 ұшақтары мен Ка-126 тікұшағы ұшуларды СКҚ сұйықтық қосылмаған авиакеросинде орындайды.
      34. Жазғы навигация мерзімінде Ту-154 ұшақтарының барлық модификацияларына 8 кестеде көрсетілген жағдайлар кезінде СКҚ сұйықтық қосылмаған авиакеросин құйылады.
      35. Егер алдағы ұшу шарты бойынша авиакеросинді СКҚ сұйықтықпен қолдану талап етілсе, ал СКҚ сұйықтықсыз отынның алдыңғы ұшудан қалған қалдығы 9 тоннадан көп құраса немесе ұшу әуежайында сыртқы ауа температурасы 10 ⁰С-тен артық төмендесе, онда ұшақ 5 сағаттан артық тұрғанда, 9 тоннадан асатын отынның артығын төгу керек және ұшаққа 7 кестеде көрсетілген нормативтеріне сәйкес СКҚ сұйықтығы бар отын үстемелеп құйылады.
      36. Авиакеросинге СКҚ сұйықтықты борттағы бүрку жүйесімен жабдықталған Ту-154 ұшақтары шетел әуежайларында СКҚ сұйықтықты қосусыз май құйылады. ҚР мен ТМД территориясында бұл ұшақтарға, 7 және 8 кестеде көрсетілген көлемде СКҚ сұйықтық қосылған авиакеросин құйылады.
      37. ЯК-42 және ЯК-40 ұшақтары СКҚ сұйықтықсыз керосинде жердің бетіндегі температура минус 40 ⁰С және одан жоғары жағдайда, Ил-114 ұшақтары - минус 30 ⁰С және одан жоғары кезде ұшуларды орындайды.
      38. ҚР әуежайларынан ұшулар орындайтын Ил-62М ұшақтарына СКҚ сұйықтықсыз авиакеросин құйылады, егер:
      1) ұшу алдында бактағы авиакеросин температурасы минус 15 ⁰С-ден жоғары болса;
      2) ұшақтың отын айдайтын сорғысы 2,5х2,5 ұяшықты қорғайтын тормен жабдықталса;
      3) ұшақ өндіруші бюллетені бойынша бірінші және төртінші бактардағы авиакеросин температурасын өлшеу жүйесімен жабдықталса.
      39. Егер ӘК бактарына толық немесе жартылай СКҚ сұйықтықсыз авиакеросин құйылса, ал алда ұшу шарты бойынша СКҚ сұйықтық қосылған авиакеросинді пайдалану талап ететін тапсырма тұрса, онда бұл жағдайда экипаж немесе АТБ өкілінің талабы бойынша бактардан қоспасыз отынның бәрін төгу керек және қайтадан СКҚ сұйықтықтың тиісті мөлшері қосылған авиакеросин құюға тиіс.
      40. Авиакеросинге СКҚ сұйықтықты құю мөлшерлегіш көмегімен орындалады. Керосинге сұйықтықты тікелей шығын резервуарларында және ТҚ-ға "Енгізудің бірыңғай технологиясы бойынша нұсқауда" келтірілген технология бойынша құю рұқсат етіледі.
      СКҚ сұйықтықты тікелей ӘК бактарына қосуға рұқсат етілмейді.
      41. СКҚ сұйықтықты мөлшерлегіштер 81 қосымшаның ескертпесінде келтірілген шекте мөлшерлеу дәлдігін тұрақты қамтамасыз ету керек.
      42. Авиакеросинге СКҚ сұйықтықты осы Ережеде айтылған мөлшерде қосқан кезде оның физика-химиялық және пайдалану қасиеттері өзгермейді, жабық тигельдегі тұтану температурасы 8-12 ⁰С-те төмендеу мүмкіндігін қоспағанда, ол ақаулық белгі деп есептелмейді.

6. Мұздануға қарсы сұйықтықтар

      43. Мұздануға қарсы "Арктика-200", "Арктика" және "Туре І", "Туре II", "Туре "ІV" шетел маркалы сұйықтықтары жерде ұшақтар мен тікұшақтар бетінен мұз түзінділерін (мұз, қатып қалған қар, қырауды) алып тастау үшін, сонымен қатар жерде мұзданудан қорғау мақсатында ӘК беттерін профилактикалық өңдеу үшін арналады. Сұйықтықтар 80-85 ⁰С температураға дейін қыздырылып қолданылады.
      44. Арнайы машиналарға "Арктика-200" және "Арктика" мұздануға қарсы сұйықтықтарын беру, сақтау және қабылдау, сонымен қатар су ерітінділерін дайындау тұтынушының отынмен қамтамасыз ететін ұйымына жүктеледі. "Арктика-200" сұйықтығының су ерітіндісі сапасын тексеру мен дайындау әдістемесі 84 қосымшада келтірілген.
      Арнайы машиналардың көмегімен шетел маркалы мұздануға қарсы сұйықтықтарын дайындау инженер-авиациялық қызметпен орындалады. ИАҚ тапсырысы бойынша ЖЖМ зертханасы арнайы технология бойынша "Туре І", "Туре II", "Туре ІV" сапасының бақылауын орындайды.
      45. ӘК-не жоғарғы май құю жағдайында оның бетін мұздануға қарсы сұйықтықпен өңдеу авиакеросинді құйғаннан кейін орындалады. ӘК-нің қаптамасына сұйықтықты жаққаннан кейін қаптама тайғақ болады, бұны ӘК күтімдеу кезінде ескеру керек.

7. Этил спирті

      46. Авиациялық техниканы жөндеу мен техникалық күтімдеу кезінде авиа ЖЖМ анализін өткізу кезінде, сонымен қатар ӘК-нің мұздануын ескеру үшін пайдалану бойынша НТД-ге сәйкес этиль спирттері қолданылады:
      1) тағамдық шикізаттан ректификат, ГОСТ 5962;
      2) "А" техникалық маркалы, ГОСТ 17299;
      3) синтетикалық тазартылған, ГОСТ 11547;
      4) жоғары және бірінші сортты ректификатталған техникалық, ГОСТ 18300;
      5) бас фракция (ертерек ЭД сұйықтығы), ОСТ 18-121-73;
      6) гидролиздік абсолюттелген ТУ 59-108-73.

8. Тазартылған су

      47. ҰПН бойынша Ан-24 және Л-410УВП ұшақтары үшін тазартылған су қоршаған ауаның температурасы жоғары болғанда қозғалтқышқа су бүрку жүйесінде қолданылады.
      48. Ұшақтардың бүрку жүйелері бактарына құйылатын тазартылған су өз сапасы бойынша ГОСТ 6709 талаптарына сәйкес келу керек, соның ішінде:
      1) тұздың болуы 5 мг/дм ³(мг/л) артық емес, ГОСТ бойынша анықталады, немесе 10 мкСм/см;
      2) сутек иондарының концентрациясы (рН) - 5,4... 7,0
      49. Тазартылған суды ұшақтарға құюға беру, сапасын тексеру, сақтау және өндіруді ИАҚ тапсырысы бойынша тұтынушыны отынмен қамтамасыз ететін ұйым жүзеге асырады.

9. Арнайы сұйықтықтар мен жанар-жағар
материалдардың сақталуы

      50. Әуежайлар мен әуе компанияларына сұйықтықтар мен ЖЖМ сатып алу сақтау мерзімі мен мөлшері бойынша нормаланатын қормен жасалады. Әуежайлар мен әуе компанияларының отынмен қамтамасыз ету бойынша ұйымдарының қоймаларына жеткізіп берілетін синтетикалық майлайтын майлар, гидрожүйелерге арналған сұйықтық, иілмелі майлайтын заттар массасы 1-20кг-дан кішкентай ыдыста сақталады. Цистерналар немесе танкерлермен жеткізілген мұздануға қарсы сұйықтықтар, СКҚ сұйықтықтары, минералды майлар, жанармайлар, отындар горизонталь және вертикаль резервуарларда сақталады.
      51. ЖЖМ сақтау кезінде мамандармен шешілетін негізгі мақсаттар олардың мөлшері мен сапасын сақтауды қамтамасыз етуге келтіріледі. Отында болып жатқан физика-химиялық процестердің күрделі жиынтығы нәтижесінде шайырлы қоспалар, су және механикалық қоспалар жиналады және жеңіл фракциялардың шығыны болады.
      52. Отынды сақтау оны қабылдаудан басталады. Қабылдап-өткізу анализі орындалғаннан кейін және жеткізіп беруші паспорты оқылғаннан кейін май құю туралы мәселе шешіледі. Сақтауға арналған отын сақтау кезінде, ол қойма ішінде қотарылмайтындай, жеке резервуарларға құйылу керек. Сақтау кезінде отынның физика-химиялық көрсеткіштерінің өзгеру дәрежесі қотару (араластыру) санына пропорционал болады. Резервуарларда тотығуға қарсы қорғаныш болу керек және олардың түбінде шөгінділер болмауға тиіс. Отынды сақтау кезінде оның тазалығын (механикалық қоспалар мен судың болуы), химиялық тұрақтылығын (шайырдың болуы) және буланушылығын (қаныққан будың қысымы, фракциялық құрам) нормалайтын көрсеткіштердің тұрақтылығы азырақ болып табылады.
      53. Механикалық қоспалардың отындағы мөлшерінің өзгеруі оны өндіру кезінен басталады. Дайын отын түйісетін ауа, жуатын су және технологиялық жабдық ластану көздері болып табылады. Технологиялық жабдық отынды тотығу өнімдерінен, нығыздайтын материалдардың, сүзгіштердің, сорғылардың үйкеліс бу материалдарының ыдырау өнімдерімен ластайды.
      54. Металл жабдықтың коррозиясы мен ауа қатты ластанудың негізгі көздері болып табылады. Ауада шаңның, топырақтың бөлшектері қалқып тұру күйінде болады. Пайдалану қасиеті тұрғысынан құмды және құмайт топырақты шаң әсіресе зиянды болып табылады. Ол отында жабдық пен отын жүйесі агрегаттарын тоздыратын кремнийдің қатты тотықтарының мөлшерін көбейтеді. Люктер мен түтіктер ашық болғанда және резервуарлардың клапандары арқылы шаң ауадан резервуарларға, цистерналарға, бактарға, ыдыстарға түседі.
      Резервуарларға түсетін ауаның көлемі резервуар сыйымдылығы мен толтыру коэффициентіне байланысты 10-40 м ³-ге жету мүмкін. Ауа шаңдануы 0,1 г/м ³болғанда, резервуарларға тәулік сайын 4-10 г шаң түседі. Шаңның 80% отынмен бірге тарату кезінде кетеді, ал қалғаны резервуар түбінде тұнады.
      55. Отынның ластану процесі жол бойы НПЗ-дан әуежайдың тазалау жүйесінің сүзгіштеріне дейін жүреді. Әуежайларда отынды құюға дайындау кезінде онда ластайтын қатты заттардың мөлшерін орташа 3 есе азайту керек. Отынмен қамтамасыз ететін ұйымдарда қабылданған тазалау жүйесі сақталу керек:
      1) отынның тұну ұзақтығы бойынша ыдыстар мен резервуарлардағы отынды тұндыру;
      2) 3 сүзгіш арқылы отынды біртіндеп өткізу (үшдүркінді сүзу).
      56. Отын сақтау кезінде сумен қанығады. Оның көзі - ауа. Резервуарда қанығу жылдамдығы отынның атмосфералық ауамен түйісу ауданы мен қабаттың қалыңдығына байланысты. Ұзақ сақтау кезінде молекулалық судың фазалық ауысулары нәтижесінде отында тұнған және эмульсиялық су пайда болады. Тұнған суды түбіндегі тұнба бөлігі ретінде мерзімді төгіп тұрады. Отында судың болуы тотығу процестер мен шайыр түзілу процестерін тездетеді. Отынның шайырлануына айрықша әсер температура береді, өйткені бұл құбылыстың негізінде химиялық процестер жатыр.
      57. Отынды сақтау мерзімі ЖЖМ-дың әр маркасы бойынша, сақтау шарттары мен климаттық белдік бойынша нұсқаулармен белгіленеді. ЖЖМ қоймаларында отынды сақтау мәселелерін шешу кезінде буға айналушылықты ескеру керек. Реактивті отын тік металл резервуарларда сақталған кезде резервуарлар клапандары арқылы және резервуар бетінің күн жағынан қызу нәтижесінде анағұрлым жеңіл қайнайтын фракцияларын жоғалтады.
      58. СКҚ сұйықтықты суды еріту есебінен сақтау кезінде олардағы парциал қысым нөлге тең. Бұл судың СКҚ сұйықтық бағытына қарай диффузиялық ауысуын туғызады. СКҚ сұйықтықтың сулануын болдырмау үшін оларды герметикалық ыдыста сақтайды. СКҚ сұйықтықта тіпті судың азғантай мөлшері электрохимиялық құбылыстарды туғызатын электролиттер үшін жеткілікті болады. СКҚ сұйықтықтарды олардың жоғары еріту қабілетіне байланысты мырышталған резервуарларда және лак-сыр жамылғылары бар резервуарларда сақтауға тиым салынады.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
31 Қосымша

"И", ТГФ, И-М, ТГФ-М СКҚ сұйықтықтарын қолдану,
сақтау және бақылау ерекшеліктері

       1. СКҚ сұйықтықтардың мақсаты мен қасиеттері:
      1) СКҚ сұйықтықтар ұшақтар мен тікұшақтардағы сүзгілердің мұздану ықтималдығын азайту үшін арналады.
      2) Авиакеросинге белгіленген санында СКҚ сұйықтықтарды қосқанда, жарқ ету температурасының төмендеу мүмкіндігінің айрықшылығында оның физико-химиялық қасиеттерінің өзгеруі болмайды.
      Таттану қасиеттері бойынша және де оларда РТИ бөртуі бойынша регламенттелінген санында СКҚ сұйықтықтардың тұратын авиакеросиндер оларды ұстамайтын керосиндерден айыра танылмайды.
      3) СКҚ сұйықтықтарды құрайтын авиакеросиндерге су тигенде, немесе авиакеросинде еріген судың эмульсияға айналуында СКҚ сұйықтықтарының компоненттерінің эмульсияға бірен-сарандаған бөлінуі және отында оның пайыздық толымының азайуы болуы мүмкін.

      2. Тасымалдау және қабылдау:
      1) СКҚ сұйықтықтар теміржолдық цистерналарда және болатты мырыш жалатылмаған бочкаларда тұтынушыларға жеткізіледі. СКҚ сұйықтықтарды тасымалдау үшін 2 тәуліктен астам мерзімде бұзылмаған ішкі таттануға қарсы жамылғы автокөлікті (ТЗ, АГЦ) қолдануға рұқсат етіледі. Ең ұзақ тасымалдауда ішінде мырыш жалатылмаған немесе лактаусыз жамылғысы жоқ болат бочкілер, контейнерлер, сыйымдылықтар қолданылу керек.
      2) СКҚ сұйықтықтардың қабылдауын біркомпоненттік және екікомпонеттік сұйықтықтардың араласуы жағдайлары шығарылу керек.
      Түскен өнімді төгу алдында СКҚ сұйықтықтың қалдығын қабылдау құбырдан бөлек сыйымдылыққа төгілу керек. СКҚ сұйықтықтардың қалдығын төгу мүмкін еместігінде қабылдау құбырдан төгізілетін өнімнің құбырдың 1,5 көлемінде бірінші партиясын төгу қажет.
      3) Егер қабылдаудан кейін резервуарда СКҚ сұйықтықтардың қоспасы біркомпоненттік немесе екікомпонеттік пайда болса, қоспаға актты ресімдеу қажет (негізгі Ереженің 26 қосымшасының формасы бойынша).
      4) Тұтынушы СКҚ сұйықтықты алғанда, өзара жауапкершілікті көтеру үшін берілетін резервуарлардан екі арбитраждық сынаулар іріктелу орындалады. Бір сынау өнімді берген ұйымда қалады, басқасын алушы алып кетеді. Сынаудың сақталу мерзімі - алынатын партияның шығындануына дейін.

      3. Сапаны бақылау
      1. СКҚ сұйықтықтардың анализі орындалады:
      1) ЖЖМ қоймасына түскенде 88 Қосымшадағы 1 графасының көлемінде төгілуне дейін;
      2) төгуден кейін және техникалық талаптарының көрсеткіштері бойынша сақталу құралдарынан, 6 айда кеміне 1 рет;
      3) су толымының көрсеткіштері бойынша есептік сыйымдылығынан және сумен араласуы аптада 1 рет (егер сыйымдылықтың, кіші бактың көлемі апталық шығымнан асса).
      2. СКҚ сұйықтықтардың анализі АА-да ЖЖМ сапасын талдау бойынша, әдістемелік ұсыныстарда және 21.12.89-дың ААМ N№611 нұсқауында ІІ б. баяндалған әдістемелер бойынша орындалады.

      4. СКҚ сұйықтықтарды қолдану
      1) Авиакеросиннің СКҚ сұйықтықтарымен араласуы құю пункттерінде ОҚ толтыруында ОҚЖ жүйесі арқылы ұшақтарға май құюда, сонымен қатар резервуарлар мен "Бірыңғай кіргізу технологияның, авиаотында СКҚ толымын бақылау және мөлшерлеп бөлінетін құрылғыны пайдалануда" сұйықтықтардың баяндалған технологиясы бойынша ОҚ орындалады.
      2) 10 тәуліктен астам мерзімде мөлшерлеу құралдары жұмысын аяқталуын сүзгі, сорғыш, құбыр үңгірінен сұйықтықты төгу қажет.
      3) Резервуарда немесе ОҚ-да СКҚ сұйықтықпен авиакеросиннің сақталуында шоғырланудың бақылауы күнде (ұшулардың алдында) орындалады.
      4) ӘК СКҚ сұйықтықтың басқа маркасымен авиакеросинді толтыруды рұқсат етіледі.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
32 Қосымша

"Арктика-200" мұздатуға қарсы сұйықтығының су
ерітінділерін дайындау әдістемесі мен сапасын бақылау

      1. "Арктика-200" сұйықтығының су ерітінділерін дайындау:
      1) Мұзды, қырауды және қатқан қарды жою үшін "Арктика-200" сұйықтығын қолдану алдында сумен сұйылтылады.
      Сыртқы ауаның температурасында минус 30 ^оС-тен төмен емес "Арктика-200" сұйықтығы сәйкестігіндегі 100:70 көлемі бойынша сумен сұйылтылады. "Арктика-200" сұйықтығының әр 100 дм ³70дм ³су қосылады, ал сыртқы ауаның минус 30 ^оС-тен төмен температурасында 100:30 қатынасында сумен ерітінді құрастырылады, көлемі бойынша - "Арктика-200" сұйықтығының әр 100дм ³30 дм ³су қосады.
      2) Ерітіндінің дайындауын ұшақтар үшін арналған арнайы сыйымдылықта немесе машиналарда орындау тиіс.
      3) Дайындалған "Арктика-200" сұйықтығының ерітіндісін сумен мұқият араластыру қажет.
      Дайындалған ерітіндінің сақталу мерзімі - 1 жылға дейін.
      2. "Арктика-200" сұйықтығы сулы ерітіндісінің сапасын бақылау:
      1. "Арктика-200" сұйықтығының сулы ерітіндісін дайындаудан кейін нақты Ереженің 88 Қосымшасындағы 5 графа көрсеткіштері көлемінде оның сапасын бақылау орындалады. Белгіленген көлемінде сапаны қайта бақылау оның жасалу кезінен 1 жыл сақтауы өткенде орындалады.
      "Арктика-200" сұйықтығы су ерітінділері сапасының бақылауын өткізгенде 20 ⁰С-те ерітіндінің тығыздығы құрау керек.
      1) 100:70 қатынасында - 1,072 г/см ³кем емес минус 35 ^оС-тен жоғары емес мұздану температурасына сәйкес болатын;
      2) 100:30 қатынасында - 1,092 г/см ³кем емес, минус 50 ^оС-тен жоғары емес мұздану температурасына сәйкес болатын.
      2. Егер ерітінді тығыздығы берілгеннен төмен болса, "Арктика-200" сұйықтығын қосу керек. Егер ерітінді тығыздығы берілгеннен жоғары болса, ерітіндіге су қосу керек. Ерітіндіге қосылатын сұйықтық пен су санын анықтау үшін номограммалармен пайдалануға болады (5 қосымшаның 1 және 2 суреті). Ол үшін алынған ерітіндінің тығыздығын (нақты ереженің түзетуіне кесте келісті 20 ⁰С-ке келтірілген) тік өсте табу тиіс, көлбеу сызықты жасалған ерітіндінің жалпы санын көрсететін еңкіш түзулікпен оның қиылысуына дейін өткізу және олардың қиылысатын нүктесінен тік түзулікті көлбеу өске жүргізу. Табылған көрсеткіш қосылу қажет су немесе сұйықтық санына сәйкес болады.
      Су мөлшері, л
      Тығыздық г/см ³
      1 сурет.
      Номограмма N1
      3. 100:70 қатынасындағы суда "Арктика-200" сұйықтығының ерітіндісі тығыздығын жеткізу үшін номограмма N 1
      "Арктика-200" мөлшері, л
      Су мөлшері, л
      Тығыздық, г/см ³
      2 сурет.
      4. 100:30 қатынасындағы суда "Арктика-200" сұйықтығының ерітіндісі тығыздығын жеткізу үшін номограмма N 2
      "Арктика-200" мөлшері, л
      3. "Туре I", "Туре II", "Туре IV" мұздануға қарсы сұйықтықтардың сипаттамасы ЕАА (Еуропалық авиажелілер ассоциациясы) жіктеуі бойынша.
      "Туре I" - қоюланбаған сұйықтық. 80% кем емес гликольден және 20% су қоспасы. Істейтін принципі: гликоль қоюландыруды болдырмайды, қоюлық гликольді қанатта ұстап тұрады, сұйық қабыршақ (пленка) ұшуда қанаттан қиылады. Мұзданудың кету әсерлігі - қанағаттырар).
      Қорғанды мұзданудан қамтамасыз мүмкіндігі құрамның қорғану істейтін уақыт көзқарасынан - қанағаттырар. "Туре II" мен "Туре IV" - "Туре IV" сұйықтығына арнайы қоспаларды қосумен 45-50% су, гликоль 50%-тен кем емес толымымен қоюланған сұйықтар. Мұздануды кетіру тиімділігі - қанағатты. "Туре II" қорғану істейтін уақыты - ЕАА жіктеуі бойынша көктайғақ болған жаңбыр жағдайында > 4 сағат.
      "Туре IV" қоршаған аяның температурасы 25 ⁰С-ден төменде пайдаланылады.
      Мұздануды жоюға қойылатын негізгі талаптар:
      1. Мұздануға қарсы сумен араластыруын алдын ала анықталған пропорциямен сәйкес орындауға тиіс.
      1) Қоспаның жылытуын шамамен 85 ^оС температурасына дейін жүргізу.
      2) Жылудың жоғалтуынан аулақ болу үшін ӘК қаптамасына тікелей жақындығында қоспаны безектеуі.
      4. Мұздануды жою әдістері:
      1) Бірсатылы процесс қырау мен қар, мұздан беттерін қорғау және кетіру мақсатымен ауа райының жайғдайлары мен қоршаған ая температурасы есебі мен су мен мұздануға қарсы ыстық қоспасының көмегімен орындалады;
      2) Екісатылы процесс:
      а) Бірінші саты ыстық су немесе су мен мұздануға қарсы ыстық қоспасы көмегімен орындалады;
      б) осы өңдеуден 3 минуттан кейін салқын шоғырландырылған сұйықтық немесе су мен мұздануға қарсы қоспасы көмегімен мұздануды болдырмау үшін өңдеудің екінші сатысы болады.
       Ескерту: Мұздануға қарсы өңдеу екі әдістерде ӘК ұшу Арктика 200-ді қолдану мысалдары уақытына жақындау орындау керек.
      100:70 қатынасында суда "Арктика-200" ерітіндінің жалпы саны - 2800 дм ³. 20 ^оС-ке келтірілген тығыздық 1,081 г/см ³құрайды. Номограмма графигіне (1 сурет) келісті ерітіндіге 325 дм ³су қосу керек.
      2. 100:70 қатынасында суда "Арктика-200" ерітіндінің жалпы саны - 2600 дм ³. 20 ^оС-ге келтірілген тығыздық 1,08 г/см ³құрайды. Номограмма графигіне сәйкес (1 сурет) ерітіндіге 324 дм ³"Арктика-200" сұйықтығын қосу керек.
      3. 100:30 қатынасында суда "Арктика-200" сұйықтығы ерітіндісінің жалпы саны - 800 дм ³. 20 ^оС-ге келтірілген тығыздық 1,099 г/см ³құрайды. Номограмма графигіне келісті (2 сурет) ерітіндіге 75 дм ³су қосу керек.
      4. 100:30 қатынасында суда "Арктика-200" ерітіндінің жалпы саны - 1800 дм ³. 20 ^оС-ге келтірілген тығыздық 1,087 г/см ³құрайды. Номограмма графигіне келісті ерітіндіге 265 дм ³"Арктика-200" сұйықтығын қосу керек.
      5. Ерітінді тығыздығы децсиметр көмегімен (ГОСТ 1848) ГОСТ 3900 сәйкестігі 0,001 г/см ³бөлігінің бағасымен (санымен) анықталады.
      Егер тығыздықты анықтауда сұйықтық температурасы 20 ^оС-ден айрықша болса, бұл температураға тығыздықты анықтау үшін түзетулер кестесін пайдалану тиіс.

200С температурасына "Арктика-200" сұйықтығының
тығыздығын жеткізу үшін түзетулер кестесі

__________________________________________________________________
   Сұйықтық      | Түзету   |Сұйықтық тем. | Түзету   |Ескерту
температурасы, оС| (қосу)   |пературасы, оС|   (алу)   |
__________________________________________________________________
      20               0           20            0
      21           0,0005          19            0,0005
      22           0,0010          18            0,0010
      23           0,0015          17            0,0015 1,072
      24           0,0020          16            0,0020 г/см3
      25           0,0025          15            0,0025 төмен емес
      26           0,0030          14            0,0030 20оС
      27           0,0035          13            0,0035 темпера.
      28           0,0040          12            0,0040 турасында
      29           0,0045          11            0,0045 ерітінді
      30           0,0050          10            0,0050 тығыздығы
      31           0,0055           9            0,0055
      32           0,0060           8            0,0060
      33           0,0065           7            0,0065
      34           0,0070           6            0,0070
      35           0,0075           5            0,0075
__________________________________________________________________

      Мысалдар.
      1. Тығыздықты анықтауда сұйықтық температурасы 27 ⁰С. Өлшенген
тығыздық 1,065 г/см ³. 20 ⁰С-ге келтірілген тығыздық:
      1,065 + 0,0035 = 1,0685 г/см ³құрайды.
      2. Тығыздықты анықтауда сұйықтықтың температурасы 14 ⁰С. Өлшенген
тығыздық 1,080 г/см ³. 20 ⁰С-ге келтірілген тығыздық:
1,080 - 0,0030 = 1,0770 г/см ³құрайды.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
33 Қосымша

Қозғалтқышқа бүрку жүйесімен жабдықталған
ұшақтарға беру үшін тазартылған судың сапасын
бақылау және дайындау тәртібі

       1. Тазартылған суды өндіру және сақтау
      1. Тұтынушы ұйымдарда тазартылған суды өндіру өнеркәсіппен шығаратын ЭД-90 электродистилляторлары, ПД-265, ПД-400 парадистилляторларының, Д-4, Д-25 дистилляторларының және басқалардың негізінде ұйымдастырылады. Тазартылған суды өндіру үшін Ереженің 71 т. көрсетілген талаптарына су сапасының сәйкестігі жағдайында ионалмасу қондырғыларды қолдануға рұқсат етіледі.
      2. Тазартылған суды өндіру үшін жабдық пен оны жинау мен сақтау үшін стационарлық сыйымдылықтар тазартылған суға шаң мен атмосфералық жауын-шашындардың түсуін және тікелей күн сәулелерінің әсерін болдырмайтын жағдайларында орналастырылады және пайдаланылады.
      3. Тазартылған суды жинау ен сақтау үшін келесі ыдыстарды пайдалануға рұқсат етіледі:
      1) полиэтиленнен немесе полиэтилен жамылғылы бактар, цистерналар мен конистраларды;
      2) АМЦМ материалдардан бактар мен цистерналарды;
      3) азық өнеркәсібі үшін шығарылатын алюмин бактар менциятерналар;
      4) эмаль бактар мен цистерналар;
      5) әйнек бөтелкелер.
      Тазартылған суды сақтау үшін ыдыстарды тығыз жабады және дренаж бен төгу кранын тұндырғышымен, сонымен қатар су деңгейінің көрсеткішімен жабдықтайды.
      4. Стационарлық ыдыстардан суды құю агрегатына қотару үшін ПНВ-2 немесе ЭЦН-104 типті сорғыштан, 12ТФ29СН немесе 12ТФ15СН сүзгіштен және тарату кранынан тұратын сорғыш қондырғы қолданылады.
      Тарату магистралінің құбырлары АМЦМ немесе резеңке материалдан жасалынады.

ЖЖМ зертханасы_______________________________________________

әуе компания атауы

" "________________20___ж.

      АНАЛИЗ №_____
      Тазартылған суға___________________________
                   Резервуардағы, ыдыстағы, № N _____ ВЗА
__________________________________________________________________
             Көрсеткіштер атауы               | Норма | Нәтиже
__________________________________________________________________
Тұз мөлшері, мг/дм ³(мг/л)
Сутек иондарының шоғырлануы (рН)
__________________________________________________________________

            Қорынтынды. "Су жіберуге дайын"
      ЖЖМ зертханасының басқарушы инженері (аға технигі) _________
                                                           Қолы

Зертханашы-техник _______________
қолы

" "________________20___ж.
_______________________________________________________

Су анализінің нәтижелер журналы

      Жұмыс істемейтін тарататын жүйеде су резеңке шлангыдан ағызылады. Резеңке шлангылардың үнемі толтырылуына үнемі тыйым салынады.
      Жұмыс істейтін дистиллятордан ыдысқа тазартылған судың жіберілуі АМЦМ материалынан немесе тоттанбаған болаттан жасалынған жабық құбыр бойынша орындалады.
      Суды қабылдау мен сақтау ыдыстары 87 қосымшаның 3 бөлімінде 3.1.1, 3.1.2, 3.1.3 т.т. баяндалған талаптарға сәйкес дайындалады.
      Тарататын кранның ұштары мен ыдыстың құймалы мойындықтар шаңнан брезент чехолдармен қорғалады.
      Пайдаланылған тығыз жабылатын қақапақтары мен аралық төсемдері бар полиэтилен конистрлері 87 қосымшаның 3 тарауында 3.1.1, 3.1.2, 3.1,3 т.т. баяндалған талаптарға сәйкес дайындалады, сумен толытырылады да пломбыланады, әр конистрге тіркелген ярлыкта "Тазартылған су" анализ орны, толтырылған күні мен нөмірі көрсетіледі.
      Тазартылған судың сақталуы 15 тәулік бойы рұқсат етіледі, ол аяқталған пайдаланылмаған су ағызылады.

       2. Сапаны тексеру
      1. Ұшақтардың бүрку жүйесіне жіберу үшін арналған тазартылған судың сапасы осы Ереженің 781 т. тарауындағы келтірілген көрсеткіштері бойынша бақыланады.
      Тазартылған суда тұз мөлшері ЛС-4 маркілі зертханалық тұзөлшем, ЛК-563М кондуктометр немесе сондай дәлдікпен көрсеткіштердің өлшемін қамтамасыз ететін басқа марканың көмегімен анықталады.
      Сутегі иондарының шоғырлануы әйнек электрод немесе рН-метрмен ионометр (патенциометр) көмегімен анықталады.
      2. Тазартылған судың сынамасы үшін отынмен қамтамасыз ететін ұйыммен дайындалған тығыз жабылған полиэтилен тығындармен, полиэтилен немесе әйнек ыдыс қолданылады. Полиэтилен пленкалы төсемі бар резеңке және қабық тығындарды пайдалануға болады.
      Сынама алу алдында ыдыс пен тығынды ұқыпты жуу қажет, ал содан соң анализ үшін іріктелетін тазартылған сумен 3 реттен кем емес шаю қажет.
      Анализ үшін сынамалар: су сақтау стационар ыдысынан - отынмен қамтамасыз ететін ұйым қызметкерлерімен, май құю құралдарының ыдыстарынан - ИАҚ қызметкерлерімен - әр толтырудан немесе ыдысқа құю және жұмсалу кезінде ыдысқа тәулігіне 1 рет.
      Сынамаларды іріктеу немесе құю агретгаттардың тарату крандарынан шығуды сынама іріктеу және төгу крандары арқылы орындалады. Су сынамасын іріктеу кезінде оның шаңмен және атмосфералық жауын-шашынмен ластануы болмауы керек.
      3. Сынамалар ЖЖМ зертханасымен арнайы журналда тіркеледі. Осы журналда тазартылған су сынамасының анализ нәтижелері жазылады.
      Тазартылған су сынамасының сапасына анализ бекітілген түрде журналда жазылған зерттеулер нәтижелері бойынша оң қорытынды негізінде жазылып беріледі.
      Тазартылған суға анализ май құю агрегатқа оны беру үшін негіз болып табылады.

      3. Сақту және май құю құралдарын дайындау мен бақылау
      1. Сақтау, май құю құралдарын дайындау:
      1) Су сақтау үшін ыдыстардың және май құю ыдыстарының маусым алдында және мерзімді жуу кварталда кеміне 1 рет;
      2) Сүзгіштерді мерзімді тексеру және жуу;
      3) сақтау және май құю құралдарының жоспарлық (алдын-ала ескерту) жөндеуін жүргізуінде.
      2. Ыдыстардың әртүрлерінің жуылуы маусым алдындағы сияқты және мерзімді де, ыстық, сонан соң тазартылған сумен орындалады.
      Мүмкіндігінше ыдыстар буландырылады, ал конденсант тұндырғаш арқылы ағызылады.
      3. Жуу аяқталғаннан кейін ыдыстар жаңа тазартылған сумен толтырылады да тәулік бойы ұсталады. Сутегі иондары (рН) толымына және шоғырлануына су анализінің оң нәтижелері бойынша ыдыс кейін пайдалану үшін жарамды болып саналады. Керісінше жағдайда жұмыстың бүкіл циклы қайталанады.
      4. СҚА технологиялық жабдықтардың жағдайын бақылау және ұшақтарға май құюға рұқсат етілу. ОҚ және МҚ үшін белгіленген сол тәртіппен орындалады.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
34 Қосымша

Мұнай өнімдерін жіберу кезінде ауамен резервуарларға
түсетін шаңдануы әр түрлі шаңның массасы, кг

__________________________________________________________________
   Ауаның шаңдануы, г/м3 |        Резервуар сыйымдылығы, м3
                          |_______________________________________
                          |          5000      |        2000
__________________________________________________________________
           0,05                      0,25               0,10
           0,10                      0,50               0,20
           0,20                      1,00               0,40
           0,50                      2,50               1,00
           0,75                      3,75               1,50
           1,00                      5,00               2,00
           1,50                      7,50               3,00
__________________________________________________________________

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
35 Қосымша

Қазақстан Республикасы Азаматтық Авиациясында
әуежайлары мен әуе компанияларында авиа ЖЖМ-дың
сапасын тексеру

__________________________________________________________________
                          Тексеру түрлері
__________________________________________________________________
             Кіретін             |          Қабылдайтын
__________________________________________________________________
Ана.|Тексерулер|Мерзім.|Қоймаға | Ана.   |Тексе. |Мерзім.|Қоймаға
лиз.|          |ділік |қабыл. | лиз.   |рулер |ділік |қабыл.
дер |          |       |дауға   | дер    |       |       |дауға
     |          |       |негіз   |        |       |       |негіз
__________________________________________________________________
   1       2         3      4       5        6        7      8
__________________________________________________________________
                           Авиакеросиндер
__________________________________________________________________
Мас. Қабылдау   Әр пар. Анализ   Мас.     Резер. Толтыру Құю үшін
са.   резервуары тияны   бен      салық    вуар.   (қабыл. жарам.
лық   мен        қабыл. тексеру. тығыз-қ дағы    дау)    дылық
ты.   жеткізу    дау мен лерді    Фрак.    таза.   аяқтал. анали.
ғыз. құралының түсуі   орындау циялық   лық.    ғаннан зінің
дық   тазалығы. кезінде нәтиже. құрам.   Анализ кейін. қоры.
      Сыртқы             лері     Жабыс.   нәтиже. Басқа   тындысы.
      түрі.              бойынша қақтық. сі мен пар.
      Ілеспе             шешім    Қышқыл. өндіру. тияның
      құжаттама.                  дық.     шінің   өнімін
      Өндіруші                    Жабық    (жет.   үсте.
      (жеткізіп                   тигель. кізіп   мелеп
      беруші)                     дегі     беру.   құй.
      паспорты.                   тұтану   шінің) ғаннан
                                  темпера. паспор. кейін.
                                  турасы. ты және 12
                                  Кристал. ГОСТ    айдан
                                  данудың сәйкес. кейін.
                                  басталу тігі.
                                  темпера.
                                  турасы.
                                  * Нақ.
                                  тылы
                                  шайырдың
                                  болуы.
                                  Суда
                                  еритін
                                  қышқыл.
                                  дардың
                                  болуы.
__________________________________________________________________
                             Аваижанармайлар
__________________________________________________________________
Мас. Қабылдау   Әр пар. Анализ   Мас.     Резер. Резер. Құю үшін
са.   резервуары тияны   бен      салық    вуар.   вуар    жарам.
лық   мен        қабыл. тексеру. тығыздық дағы    толты. дылық
ты.   жеткізу    дау мен лерді    ТЭС      таза.   руды    анали.
ғыз. құралда.   түсуі   орындау болуы.   лық.    аяқта. зінің
дық   рының та. кезінде нәтиже. Фракция. Түстері ғаннан қоры.
      залығы.            лері     лық      мен     кейін. тындысы.
      Түстері            бойынша құрам.   тұнық. (Қабыл.
      мен тұнық.         шешім    Нақтылы тылығы. даудың
      тығы.                       шайырдың Анализ аяқта.
      Ілеспе                      болуы.   нәтиже. луы).
      құжаттама.                  ВКЩ      сі мен 12
      Өндірушінің                 болуы.   өнді.   айдан
      (жеткізіп                            рушінің кейін.
      берушінің)                           (жеткі.
      паспорты.                            зіп
                                           беруші.
                                           нің)
                                           паспор.
                                           ты және
                                           ГОСТ
                                           сәйкес.
                                           тігі.
__________________________________________________________________
                          Тексеру түрлері
__________________________________________________________________
             Қоймалық            |          Аэраалаңдық
__________________________________________________________________
Ана.|Тексерулер|Мерзім.|Қоймаға | Ана.   |Тексе. |Мерзім.|Қоймаға
лиз.|          |ділік |қабыл. | лиз.   |рулер |ділік |қабыл.
дер |          |       |дауға   | дер    |       |       |дауға
     |          |       |негіз   |        |       |       |негіз
__________________________________________________________________
   9      10        11      12       13       14      15     16
__________________________________________________________________
                           Авиакеросиндер
__________________________________________________________________
Мас. Резервуар. 6 айдан Анализ   Массалық Құю мен Ереже. Тексеру
са.   дағы       кейін. нәтиже. тығыз.   тазалау нің 5   тало.
лық   тазалық.           лері     дық.     құрал. бөлі.   нының
ты.   ГОСТ               журна.            дарында міне    бар
ғыз. анализі            лындағы           және    сәйкес болуы
дық. нәтиже.            қоры.             жұмсалу
Фрак. лерінің            тынды.            резер.
ция. өнім мен                             вуарын.
лық   жарамдылық                           дағы
құ.   анализіне                            тазалық.
рам. сәйкес.
Жабық тігі.
ти.
гель.
дегі
тұ.
тану
тем.
пера.
ту.
расы.
Суда
ери.
тін
қыш.
қыл.
дар.
дың
бол.
уы.
__________________________________________________________________
                             Аваижанармайлар
__________________________________________________________________
Мас.   Қабыл.    6 айдан Анализ   Массалық Құю мен Ереже. Тексеру
салық дайтын    кейін. нәтиже. тығыз.   тазалау нің 5   тало.
ты.    резер.            лері     дық.     құрал. бөлі.   нының
ғыз.   вуар              журна.            дарында міне    бар
дық.   мен               лындағы           және    сәйкес болуы
Октан жеткізу           қоры.             жұмсалу
саны. құра.             тынды.            резер.
Фрак. лындағы                             вуарын.
ция.   тазалық.                            дағы
лық    Түстер                              тазалық.
құ.    мен
рам.   тұнық.
Нақ.   тылық.
тылы   Анализ
ша.    нәтиже.
йыр.   лері
дың    мен
бо.    өндіруші
луы.   (жеткізіп
ВКЩ    беруші)
бо.    және
луы.   ГОСТ (ТУ)
       сәйкес.
       тігі
__________________________________________________________________
   1       2         3      4       5        6        7      8
__________________________________________________________________
                           Авиамайлар
__________________________________________________________________
Мас. Қабылдау   Әр пар. Анализ. Массалық Резер. Қабыл. Жіберуге
салық резер.     тияның бен      тығыз.   вуар.   дауды   жарам.
ты.   вуары      түсуі   тексеру дық.     дағы    (резер. дылық
ғыз. мен        мен     нәтиже. Фрак.    таза.   вуарды анали.
дық   көліктегі қабыл. лері     циялық   лық.    толты. зінің
      тазалық.   дауы    бойынша құрам.   Май.    руды,   қоры.
      Ілеспе     ке.     шешім.   Жабыс.   қоспа   майқос. тындысы.
      құжаттама. зінде.           қақтық. талап. пасын
      Өндіруші                    Жабық    тарына дайын.
      (жеткізіп                   тигельде өнді.   дауды)
      беруші)                     (немесе руші    аяқта.
      паспорты.                   жабық)   (жет.   ғаннан
                                  тұтыну   кізіп   кейін.
                                  темпера. беруші) Басқа
                                  турасы. паспор. партия.
                                  Кокстық. ты мен ның
                                  ***Қыш. анализ өнімін
                                  қылдық   нәтиже. әр үс.
                                  сан.     лерінің темелеп
                                  ВКЩ-ның сәйкес. құйған.
                                  болуы.   тігі.   нан
                                                   соң.
                                                   12
                                                   айдан
                                                   кейін.
__________________________________________________________________
                    Иілімелі майлайтын заттар
__________________________________________________________________
Өткі. Ілеспе     Әр пар. Анализ. Сыртқы   Ыдыстың Ыдыстың Өндіруші
зіл. құжат.     тияның бен      түрі.    сақта. герме. (жет.
мей. тама.      түсуі   тексеру Судың    луы.    тикалы. кізіп
ді.   Өндіруші   мен     нәтиже. болуы.   Кепіл. ғының   беруші)
      (жеткізіп қабыл. лері     Механи. дік     бұзыл. пас.
      беруші)    дауы    бойынша калық    мер.    уы.     порты.
      паспорты. кезін. шешім.   қоспа.   зімі.           Жіберуге
                 де.              лардың                   жарам.
                                  болуы.                   дылық
                                  Тамшының                 анализі.
                                  түсу
                                  темпера.
                                  турасы.
                                  Бос не.
                                  гіздер
                                  мен
                                  органи.
                                  калық
                                  қышқыл.
                                  дардың
                                  болуы.
                                  Колло.
                                  идты
                                  тұрақ.
                                  тылық
                                  (егер
                                  ТУ-мен
                                  қарасты.
                                  рылса).
__________________________________________________________________
                          СКҚ Сұйықтықтар
__________________________________________________________________
Мас. Сыртқы     Әр пар. Анализ. Массалық Сыртқы Резер. Жіберуге
салық түрі.      тияның бен      тығыз.   түрі.   вуарды жарам.
ты.   Ілеспе     түсуі   тексеру дық.     Өнді.   толты. дылық
ғыз. құжаттама. мен     нәтиже. Судың    руші    руды    анали.
дық. Өндіруші   қабыл. лері     болуы.   (жеткі. аяқта. зінің
      (жеткізіп дауы    бойынша Сыну     зіп     ғаннан қорытын.
      беруші)    кезін. шешім.   көрсет. беруші) кейін   дысы.
      паспорты. де.              кіші.    паспор. (қабыл.
      Қабылдау                    Еритін   ты мен дауды
      құбы.                       ластай. анализ аяқта.
      рындағы                     тын зат. нәтиже. ған
      СКҚС                        тардың   лерінің соң).
      қалды.                      болуы.   сәйкес. Басқа
      ғының                       Қышқыл. тігі.   партия.
      жоқтығы.                    дық (ТГФ         ның
                                  мен              өнімін
                                  ТГФ-М            әр үс.
                                  үшін).           темелеп
                                                   құйған.
                                                   нан
                                                   кейін.
                                                   6 айдан
                                                   кейін.
__________________________________________________________________
   9      10        11      12       13       14      15     16
__________________________________________________________________
                           Авиамайлар
__________________________________________________________________
Мас. Резервуар. 6 айдан Сапа     Массалық Шығын   Ереже. Тексеру
салық дағы       кейін. анали.   тығыз.   резер. нің 5   тало.
ты.   тазалық.   Қойма. зінің    дық.     вуарын. бөлі.   нының
ғыз. Анализ     лық     қоры.             дағы    міне    болуы.
дық. нәтиже.    және    тындысы           (май    сәйкес.
Жа.   лерінің    қабыл.                    стан.
быс. ТУ, ГОСТ   дайтын                    циясы.
қақ. талапта.   жердегі                   ның
тық. рына       тексе.                    бойле.
Ашық немесе     руді                      рін.
(жа. майқоспа   өткізу                    дегі)
бық) талапта.   аралы.                    таза.
ти.   рына       ғында                     лық,
гель. сәйкес     жұмсалу                   МҚ.
де    келуі.     туралы
тұ.   Жарам.     шешім
тану дылық      қабыл.
тем. анализіне дау
пера. сәйкес     кезін.
ту.   келуі.     де.
расы.
ВКЩ-
ның
бо.
луы.
__________________________________________________________________
                   Иілмелі майлайтын заттар
__________________________________________________________________
Өткі. Ыдыстың    10      Тексе.   Өткізіл. Өткі.   Өткі.   Өндіруші
зіл. сақталу.   күнде   руді     мейді.   зіл.    зіл.    (жет.
мей. шылығы.    1 рет. өткізу            мейді. мейді. кізіп
ді.   Кепілдік           нәти.                             беруші)
      мерзімі.           желері                            паспорты.
                         бойынша
                         шешім.
__________________________________________________________________
                          СКҚ Сұйықтықтар
__________________________________________________________________
Мас. Сыртқы     3 айдан Сапа     Судың    Өткі.   Резер. Анализ
салық түрі       кейін. анали.   болуы.   зіл.    вуарды нәтиже.
ты.   жіберуге   Қойма. зінің    Сумен    мейді. толты. лері
ғыз. жарамдылық лық     қоры.    аралас.          рып     бойынша
дық. анализіне және    тындысы. қыштық.          болған. шешім.
Судың және       қабыл.                            нан
бо.   өнімге     дайтын                            (қабыл.
луы. ГОСТ (ТУ) жердегі                           дауды
Сумен анализі    тексеру                           аяқта.
ара. нәтижеле. аралы.                            ғаннан)
лас. рінің      ғында                             кейін.
қыш. сәйкес     жұмсау.                           Басқа
тығы. келуі.     ды                                партия.
                 бастау                            ның
                 туралы                            өнімін
                 шешім                             әр үс.
                 қабыл.                            темелеп
                 дау ке.                           құйған.
                 зінде.                            нан
                                                   кейін.
                                                   6 айдан
                                                   кейін.
__________________________________________________________________
   1       2         3      4       5        6        7      8
__________________________________________________________________
                           Авиамайлар
__________________________________________________________________
Өткі. Ілеспе     Әр пар. Тексе.   Массалық Ыдыс. Ыдыстың Өндіруші
зіл. құжат.     тияны   руді     тығыз.    тың    герме. (жеткі.
мей. тама.      қаблы. өткізу   дық.      сақта. тикалы. зіп
ді.   Өндіруші   дау ке. нәтиже. Сыртқы    лушы. ғының   беруші)
      (жеткізіп зінде. лері     түрі.     лығы. бұзылуы пас.
      беруші)            бойынша 50С      Кепіл. кезін. порты.
      паспорты.          шешім.   кезін.    дік    де.     Жіберуге
      Ыдыстың                     дегі      мер.           дайын.
      сақталу.                    жабыс.    зімі.          дық
      шылығы.                     қақтық.                  анали.
                                  Ашық                     зінің
                                  тигель.                  қорытын.
                                  дегі                     дысы.
                                  тұтану
                                  темпера.
                                  турасы.
                                  Механи.
                                  калық
                                  қоспалар
                                  мен
                                  судың
                                  болуы.
                                  Қышқыл.
                                  дық сан.
__________________________________________________________________
                   Иілмелі майлайтын заттар
__________________________________________________________________
Мас. Механи.    Әр пар. Тексеру Массалық Механи. Резер. Жіберуге
са.   калық      тияның мен      тығыз.   калық   вуарды жарам.
лық   қоспа.     түсуі   анализді дық.     қоспа. толты. дылық
ты.   лардың     мен     өткізу   20С      лардың рып     анали.
ғыз. болуы.     қабыл. нәтиже. кезін.   болуы. болған. зінің
дық. Ілеспе     дау ке. лері     дегі жа. Анализ нан     қорытын.
Сырт. құжаттама. зінде. бойынша бысқақ. нәти.   (қабыл. дысы.
қы    Өндіруші           шешім.   тық.     желері даған.
түрі. (жеткізіп                   ("Аркти. мен өн. нан)
      беруші)                     ка -     діруші соң.
      паспорты.                   200")    (жеткі. 12 айдан
                                  үшін.    зіп     кейін.
                                  Ортаның беруші)
                                  реак.    паспор.
                                  циясы.   тының
                                           сәйкес.
                                           тігі.
__________________________________________________________________
   9      10        11      12       13       14      15     16
__________________________________________________________________
                           Авиамайлар
__________________________________________________________________
Өткі. Ыдыстың    10      Тек.     Өткізіл. Өткі.   Өткі.   Өндіруші
зіл. сақталу.   күнде   серуді   мейді.   зіл.    зіл.    (жет.
мей. шылығы.    1 рет. өткізу            мейді. мейді   кізіп
ді.   Сақтаудың          нәтиже.                           беруші)
      кепілдік           лері                              паспорты.
      мерзімі.           бойынша
                         шешім.
__________________________________________________________________
                   Иілмелі майлайтын заттар
_________________________________________________________________
Мас. Механи.    6 айда Тексеру Өткізіл. Өткі.   Өткі.   Өндіруші
са.   калық      1 рет. мен      мейді.   зіл.    зіл.    (жет.
лық   қоспалар.          анализді          мейді. мейді   кізіп
ты.   дың болуы.         өткізу                            беруші)
ғыз.                     нәтиже.                           паспорты.
дық.                     лері                              Жіберуге
Сырт.                    бойынша                           жарам.
қы                       шешім.                            дылық
түрі.                                                      анализі.
_________________________________________________________________

       Ескертулер:
      * - анықталады: тексерілген көрсеткіш ГОСТ талаптарына сәйкес келгенде, бірақ тұтынушының ЖЖМ зертханасының анализ нәтижелері мен өндіруші (жеткізіп беруші) паспортының мәліметтері арасында қайта өндіру шегінен шығатын айырмашылық болса, су тасымалдары мен авиа ЖЖМ-дың әр түрін магистральдық құбырмен аралас (бірізді) қотару кезінде; І ауданда орналасқан әуежайларда (ГОСТ 16350).
      ** - анализ 1 жыл сақтау уақыты өткеннен кейін жүргізіледі.
      *** - піспекті қозғалтқыштар, майлар үшін анықталады.
      **** - қорғаныш және нығыздайтын майлайтын заттар үшін анықталады.
      Назар аударыңыздар. Осы кесте авиа ЖЖМ-ды құюға жіберуге дайындаудың технологиялық процесінің негізгі бөлігі болып табылады және міндеттер мен қызметтік нұсқауларға сәйкес аталған операцияларды тікелей орындайтын, ИТР үшін арналған және авиаотынмен қамтамасыз ететін ұйымның ішкі құжаты болып табылады.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
36 қосымша

      Форма 1
      ЖЖМ зертханасы______________________________________________
                                  әуе компания атауы

      Анализ
      N ___ авиа ЖЖМ-дің жіберуге жарамдылығы
      ____________________________________________________________
               авиа ЖЖМ сынаманың атауы, іріктеу орны
      ____________________________________________________________
         сынамаға іріктеу актінің нөмірі мен күні, қандай саннан
      ____________________________________________________________
                   ЖЖМ сынамасы алынған (іріктелген)
__________________________________________________________________
Сапа көрсеткіштер тізімі | ГОСТ (ТУ) нормасы | Анализ нәтижелері
__________________________________________________________________
Ереженің 9 кестесінің 5    Тиісті өнімге ГОСТ Зертхана алынған
графасы көлемінде авиаЖЖМ (ТУ) бойынша        анализ нәтижелері
сапасының көрсеткіштері    нормалар            көрсетіледі
тізімі                     көрсетіледі
__________________________________________________________________

      Зерттеу өткізілді " "________________20___ж.
      Қорытынды.
            "Жіберуге жарамды"
            "Жіберуге жарамсыз (қандай көрсеткіштері бойынша белгілеу)"
      ЖЖМ зертханасының басқарушы инженері _____________________
      Орындаушылар _____________________

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
37 Қосымша

___________________ "___" _________________ 20____ж.
авиакомпания аты

ТЕКСЕРУ ТАЛОНЫ N
______________________-ға(ге) ОҚ-та N_
авиаотынның маркасы

"Тексеру талоны алынып қойылған" ________ __________ _____________
қолы күні
қызметі - ОҚ тұрағында

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
38 Қосымша

____________________ "____" ____________ 20____ж.
(әуе компания атауы)

Бақылау талоны N______

      "Тексеру талоны алынған"
      ___________ ____________ _______________
         күні         қолы         қызметі

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
39 қосымша

______________________ "___" _____________ 20____ж.
әуе компания атауы

БАҚЫЛАУ ТАЛОНЫ N ____

________________________-ға(ге) №N ____ ҚА-дан берілген
авиакеросин маркасы

                                                       tн.к.р.=
__________________________________________________________________
                     ЖЖМ қоймасында толтырылады
__________________________________________________________________
                         Ауысым басында
__________________________________________________________________
Тұнба      |Отын тығыз.|Отын темпе. |СКҚС мөлшері, |"Өнім
төгілген. |дығы, г/см ³|ратурасы, ⁰С|% көлем бойынша|дайындалған"
Су мен     |           |            |               |(ЖЖМ
мехқоспалар|           |            |               |технигінің
   жоқ     |           |            |               |қолы
__________________________________________________________________

"Бақылау талоны алынып қойылған" __________ _________ ____________
қолы күні қызметі

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
40 Қосымша

______________________ "___" _________________ 200____ж.
әуе компания атауы

БАҚЫЛАУ ТАЛОНЫ N _____

__________________-ға(ге) №_______(тұрақты) ҚА-дан берілген
авиаотын маркасы

                                                  tн.к.р.=
__________________________________________________________________
                     ЖЖМ қоймасында толтырылады
__________________________________________________________________
                         Ауысым басында
__________________________________________________________________
Тұнба      |Отын тығыз.|Отын темпе. |СКҚС мөлшері, |"Өнім
төгілген. |дығы, г/см ³|ратурасы, ⁰С|% көлем бойынша|дайындалған"
Су мен     |           |            |               |(ЖЖМ
мехқоспалар|           |            |               |технигінің
   жоқ     |           |            |               |қолы)
__________________________________________________________________

"Бақылау талоны алынып қойылған" __________ _________ ____________
қолы күні қызметі

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
41 қосымша

Форма N 2

ЖЖМ зертханасы______________________________________________
"ЖЖМ ұйымы" атауы

АНАЛИЗ

N___ авиа ЖЖМ сапасының көрсеткіштері

      ____________________________________________________________
                           авиа ЖЖМ сынаманың атауы
      ____________________________________________________________
       сынаманы іріктеу актісінің нөмірі мен күні, іріктеу орны
      ____________________________________________________________
            сынаманың іріктеуін орындаған әуекомпания қызметі
__________________________________________________________________
      Сапа көрсеткіштер тізімі   |       Анализ нәтижелері
__________________________________________________________________
ЖЖМ зертханасы өткізген           Зертханада алынған анализ
анализдердің сапа                 нәтижелері көрсетіледі
көрсеткіштерінің тізімі
__________________________________________________________________

Анализ өткізілді " "________________20___ж.

      ЖЖМ зертханасының басқарушы-инженері ____________________
      Орындаушылар                         ____________________
                                           ____________________
                                           ____________________

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
42 қосымша

Авиациялық оқиғаларда немесе қақтығыстарда ӘК
жүйелеріндегі агрегаттар мен бөлшектерден авиа ЖЖМ,
жауын-шашындар мен сынамаларының іріктеуі бойынша
әдістемелік нұсқаулары

       1. Жалпы ережелер
      1. Анализге жіберілетен авиа ЖЖМ сынамалары тұтынушы ұйымда олардың өткізу бүкіл кезеңдерін сипаттау керек. Авиа ЖЖМ сынамаларын іріктеу орны және зерттеулердің бас орындаушы-ұйымы нақты авиациялық оқиғаны немесе қақтығысты тергеу үшін тағайындалған комиссиямен анықталады. Егер тергеу комиссия тағайындалмаса, бұл сұрақтар әке компаниясы басшысымен шешіледі.
      2. Комиссия жұмысында авиа ЖЖМ сынамаларын іріктеу орындарын анықтауында және іріктеудің өзінде отынмен қамтамасыз ететін ұйым маманының (инженердің) қатысуы міндетті.
      3. ӘК жүйелерінен авиа ЖЖМ сынамаларын іріктеу авиациялық техникпен отынмен қамтамасыз ететін ұйым маманының (инженер) бар болуында, ал ЖЖМ сақталатын жердегі отынмен қамтамасыз ететін жүйелерінен ыдыстан немесе отынмен қамтамасыз ететін ұйым технигімен орындалады.
      4. Қазақстан Республикасы Азаматтық Авиациясы масштабында ақпаратты сақтау мен өңдеу үшін және қақтығыс пен АО себептері туралы қорытындыны жасауға рұқсат етілетін көлемінде зерттеулердің өндіруін қамтамасыз ететін, азаматтық әуе кемелерімен авиациялық оқиғаларды тергеу туралы ережемен бас ұйым. Қазақстан Республикасы КжКМ азаматтық авиация Комитеті авиабақылауы бойынша бас инспекциясының авиациялық қауіпсіздік бөлімі ұсынылған.
      5. ӘК жүйелерінен іріктеп алынған сынамалар мен үлгілердің анализдері мақсаты авиа ЖЖМ маркасының сәйкестігі, жүйелерде орналасқан авиаЖЖМ тазалығын деңгейін анықтау және сапасы ара-қатынастығы ӘК жүйелерін техникалық қамтамасыз ету бойынша регламенттік жұмыстардың орындалу толықтығын анықтау үшін құйылған авиа ЖЖМ сапасы және нормативтерімен авиа ЖЖМ нақты түрлері үшін белгіленгендерімен болып табылады.
      6. Май құю құралдарынан сұрыпталған авиа ЖЖМ сынамалары анализінің мақсаты өнім маркасын идентификациялау, өнімге НТД талаптарына олардың сапасының сәйкестігін орнату және ӘК май құюына авиа ЖЖМ беру дайындық технологиясын орындау толықтығы.
      7. АО немесе қақтығыстардың себептерін анықтауында ӘК-ден олардың ӘК май құю үшін пайдаланылған жердегі май құю құралдарынан ӘК май құюға өнімдер дайындығының деңгейін және толықтығын бағалау үшін сынамаларында іріктеп алуға ұсынылады:
      1) тұрақталған ағында НЗ немесе РП май құю құралдарынан;
      2) бойлер немесе МҚ тарататын кранынан авиамайлар;
      3) май құю агрегаттарының тарату желісінен гидрожүйелері үшін жұмыс сұйықтығы;
      4) шығын кіші бактан немесе сақтау резервуарынан жұмыс сұйықтығы.

       2. Авиа ЖЖМ, жауын-шашын, шөгінділер сынамаларын сұрыптау
      8. Осы қосымша тарауында АО немесе ӘК-ден қақтығыстарының себептерін тергеуге байланысты май құю және сақтау құралдарынан қажеттілігінде, ӘК жүйелерінен сынамаларды сұрыптау ерекшелігі баяндалған:
      1) әр кездерде авиа ЖЖМ сынамалары ЖЖМ тұтынушы зертханасымен дайындалған ыдысқа іріктелінуі керек, ол туралы сынамалар іріктеу актінің бланк формасында жазылады;
      2) сынамалардың іріктеуі сынаманы іріктеу орнынан ластықтарды (механикалық қоспалар мен сулардың) жою үшін тұндыруды төгуден кейін іріктеп алынады;
      3) авиа ЖЖМ іріктелген сынамалары көлемі осы Ереженің талаптарына сәйкес болуы керек. Бұл сандарда сынамаларды іріктеу техникалық мүмкінсіздігінде актте болуы керек;
      4) оларды орындауға рұқсат етілмеген себептер, іріктелген сынамалардың нақты саны және сынама іріктеудің нақты технологиясының ерекшелігі белгіленеді;
      5) егер агрегаттағы авиа ЖЖМ қалдығы 0,5 л-ден көп болмаса, онда ол толық төгіледі, ол туралы іріктеу актісіне қол қойылады;
      6) ӘК сүзгі бөлшектерін түсіргенде авиа ЖЖМ сүзгі блоктарынан толық төгіледі және оларда жиналған ластықтардың табиғатын зерттеу үшін қолданылады;
      7) ӘК жүйелерінде тұрған авиа ЖЖМ-дағы болуы мен ластықтардың табиғатын анықтау үшін нүктелік сынама тұндыруды алдын-ала төгусіз 0,5 дм ³санында іріктеліп алынады;
      8) біріктірген сынаманың құрастыруында авиа ЖЖМ ӘК жүйелері бактарынан нүктелік сынамалар іріктелінбейді, осы Ережемен белгіленген сандарында авиа ЖЖМ жалпы ыдысқа төгілу орындалады немесе ол жоқ болса, кішкене ыдысқа (бөлек бөтелкелерге) олардың этикеткаларында 1, 2, 3 порциялары белгілер қойылады;
      9) экстремаль жағдайларда оқиға орнына білікті қызметкерлердің келуінше авиа ЖЖМ жүйелерінен ағу болғанда сондай мүмкіндік болатын төгіліп жатқан өнімнің жиналуы қамтамасыз етілуі керек. Сонда мүмкіндігінше, авиа ЖЖМ бірінші порциясымен өнім жиналатын ыдысты шаю керек. Жиналған өнімнен сынамаларды іріктеу және сынамалар ынтығының құрастырылуы тергеу бойынша комиссиясымен белгіленген тәртіппен орындалады;
      10) тұнба мен шөгінділер табылған отын, май және гидравликалық жүйелерінен сүзгілер зерттеулер жүргізілгенше ПКФ құрылғыдағы тексеріске жуылуға тартылмайды да, зерттеуге жіберіледі. Кейін қосымша ластанғаннан қорғау үшін ластық жеңіл ұшатын компоненттердің булануын болдырмау үшін сүзгі бөлшектері мөр басылған герметикалық ыдысқа (полиэтилен қапқа) буып түйіледі;
      11) майлау сынамаларын іріктеуде оның қасиеттерінің өзгеруін болдырмау үшін термикалық және механикалық әсерінен аулақ болу керек;
      12) тұнбалар, шөгінділер, майлау сынамаларының агрегаттар бөлшектері бетінен іріктеуі бөлшек бетінің тұтастылығын бұзбайтын және шөгінді мен авиа ЖЖм компоненттерімен байланыспайтын әртүрлі аспаппен (құраммен) (қалауынша пластмас, ағаштың қатты сорттарынан) орындалу керек. Мүмкіндік болса (яғни, кіші мөлшерлі бөлшек), шөгіндісі бар бөлшекті зерттеуге жіберу керек, пленкамен қорғап қоршаған ортадан полиэтилен пленкамен ластықтардың тиуін оны полиэтилен. Орап байлану және мөрбасылуы керек.

       3. Авиа ЖЖМ сынамаларына құжаттамаларды ресімдеу
      9. Сынамалар іріктелуі тергеу жөнінде комиссия істерінде болатын актімен ресімделеді. Акт қалыптасқан түр бойынша құрастырылады. Сынамаларды іріктеуге акт көшірмесі зерттеуді жүргізетін ұйымға жіберіледі.
      10. Авиа ЖЖМ сынамасы ыдысына (бөтелкелерде) көрсетілген:
      1) авиа ЖЖМ атауы, оның түрі (маркасы);
      2) ӘК түрі мен нөмірі, авиа ЖЖМ сынамасы алынған қозғалтқыш немесе агрегат нөмірі;
      3) сынама іріктеу күні, сынамаларды алған адамдардың фамилиясы мен қолы.
      11. Авиа ЖЖМ сынамалары және сүзгілер мен басқа бөлшектер ілеспе хатпен және тергеу бойынша комиссияның техникалық актісімен зерттеуге жіберіледі. Бұл құжаттарда мақсатпен ұсынылатын анализ (зерттеулерінің) көлемі. Объекттің толық сипаттамасы, агрегаттардың істеуі, соңғы регламенттік жұмыстар мен олардың орындалу күндері. Ілеспе техникалық құжаттамада қажеттілігінде, соңғы 5-7 май құю әуежайлары, отын маркасы мен майлар, авиа ЖЖМ жұмысы, маркасы және авиакеросиндегі СКҚ сұйықтықтың пайыздық мөлшері көрсетіледі, және май құюға жіберілетін авиа ЖЖМ сапасына құжаттама көшірмесі қосылып беріледі.
      Авиа ЖЖМ сынамаларын іріктеуде ерекше жағдайлар белгіленеді: бактар, агрегаттар герметикасыздылығы, атмосфералық жайлары (жаңбыр, қар, шаң және т.б.), сынамаларды іріктеу үшін аралық ыдыстардың (құралдардың) қолданылуы, олардың жағдайлары және басқалары.

Әуе кемесінұшуға
дайындау ережелеріне
43 Қосымша

Бекітемін
Авиаотынмен қамтамасыз
ететін ұйым басшысы
______________________
әуе компаниясы
______________________
қолы
" "___________20___ж

Авиа ЖЖМ сынауының іріктеуіне
АКТ
" "______________20_ж

      Комиссия құрамында__________________________________________
авиа ЖЖМ сынамаларын іріктеуге қатысатын___________________________
                        адамдардың аты-жөні мен қызметтері
негізінде_________________________________________________________
                          ҚЕР, НТД нұсқаулар
      Авиа ЖЖМ сынамаларын іріктеуді өткізді:
__________________________________________________________________
Сынама|АвиаЖЖМ|Сынама қайдан|АвиаЖЖМ қандай|Сынама көлемі|Анализ
нөмірі| атауы | іріктелді   | мөлшерінен |             |түрі
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

      Сынамалар _____________________ тұтынушы ЖЖМ зертханасында
дайындалған ыдысқа іріктеледі және ________________ мөрі қойылады.
      Сынаулар ______________________________________________-нда
әуекомпания зертханасының атауы, тексеру түрі, көрсеткіштер тізімі
анализдерді орындау үшін іріктеп алынған.
      Комиссия төрағасы ________________________________________
      Комиссия мүшелері ________________________________________
                        ________________________________________

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
44 қосымша

Авиа ЖЖМ сынамаларын тіркеу журналы

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
45 Қосымша

Отын сапасы индикаторы мен (ОСИ)
авиаотын тазалығын анықтау әдістемесі

      Авиациялық отындарда эмульсиялық су мен қоспаларды анықтау (бейнелеу) ПОЗ-Т (ПЭК-Т индикаторы) көмегімен оның арасынан өнім сынамасын өткізгенде (ОСИ) индикатордың түсінің өзгеруіне негізделеді. ОСИ АА-да бекітілген отын тазалығының нормасына сәйкес 0,001-0,003% салмағы шегінде механикалық қоспалардың болуын сезеді.
      1. Авиациялық керосиндер.
      ОСИ индикаторы ПОЗ-Т құрамының (ПЭК-Т индикаторы) қысқыштың жылжымалы бөлігіне ақ жағымен тіркеледі. ПОЗ-Т құрылғысы немесе ПТЭК-Т индикаторымен тірелгенше сағат тілінің айналымына қарсы бұрама тұтқасын айналдыруымен 7-10 сек ағысында сынама сыйымдылығынан банкі, (сынама іріктеушіден) авиакеросиннің сорылуы орындалады. 3-5 сек. ағысында ұстану істелінеді. Ауа соруынан аулақ болу үшін сору барысында қысқыш отынға толайып түсуі керек.
      Авиакеросиннің соруы және ұстану аяқталған соң ОСИ қысқыштан алынады, ашылады да ізді карточканың ақ түс аясында қарастырылады.
      Анықтау нәтижесі индикатордың ары қабатында екі көгілдір дақтан (эмульсиялық су индикациясы) артық емес және ақ қабатта үш ақшыл-қоңыр дақтың болуында, олардың баяу қарқындығы тиісті (жоғарғы) бақылау ізден (механикалық қоспа индикациясы) ақшылдау болғанда қанағаттандырар болып саналады.
      Егер СКҚ сұйықтығымен авиакеросин тазалығының деңгейін анықтауда ОСИ-дің сары қабатында үш көгілдір із пайда болса, СКҚ сұйықтығынсыз авиакеросин суланған деңгейі, СКҚ сұйықтығында толымын және авиакеросинде СКҚ сұйықтығының толымы тексеріледі. Бүкіл анализдердің қанағатанырар нәтижелерінде авиакеросин ӘК май құю беруіне рұқсат етіледі.
      2. Авиациялық этилденген жанармайлар.
      Авиажанармайлар ластығы авиакеросиндер сияқты анықталады, тек айырмашылығы: ОСИ-дің ақ қабатында жоғарғы бақылаудан қаралау іздің (сипаты) көрінгенінде (механикалық қоспалар бойынша брак белгісі) қысқыштың жылжымалы бөлігіне ақ жағымен қосылған ОСИ арқылы сынаманың қайта соруы орындалады. Осы кезде авиажанрамайдың механикалық қоспалары және сумен ластанған деңгейі ОСИ-дің сары қабатындағы іздер бойынша анықталады.
      ОСИ-дің ақ қабатындағы қара дақтар механикалық қоспалардың болуы туралы әрдайым куәландырмайды, авиажанармай антидетонациялық қоспалармен және индикатордың ақ қабаты сорылған тұз арасындағы химиялық байланыстың салдары мүмкін болып табылады.

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
46 қосымша

Авиакеросиндердің анализ нәтижелерінің журналы

      Кестенің жалғасы
__________________________________________________________________
20оС-|Қышқылдық,|Нақтылы |Тұ. |Меха.|Крис.|Суда|Ана.|Қоры.|Зерт.
дегі |100 см3-ге|шайыр. |тану |ника.|тал. |ери.|лиз |тынды|хана
кине.| КОН мг |лардың |тем. |лық |дану.|тін |аяқ.|     |басшысы
мати.|          |мөлшері,|пера.|қос. |дың |қыш.|тал.|     |мен
калық|          |100     |тура.|палар|бас. |қыл.|ған |     |зертха.
     |          |см3-ге |сы, |мен |талу |дар.|күн |     |нашы-
     |          |   мг   |оС   |судың|тем. |дың |    |     |тех.
     |          |        |     |мөл. |пера.|мөл.|    |     |никтің
     |          |        |     |шері |тура.|шері|    |     |қолдары
     |          |        |     |     |сы, |    |    |     |
     |          |        |     |     |оС   |    |    |     |
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
47 Қосымша

Авиажанармайдың анализ нәтижелерінің журналы

__________________________________________________________________
Сы. |Ана. |Авиа. |Түсі|20оС |Ок. |ТЭС |   Фракциялық құрам
нама|лизге|жанар.|мен |-дегі|тан |мөл. |__________________________
нө. |түс. |майдың|тұ. |ты. |саны|шері,| Айдау температурасы, оС
мір.|кен |мар. |нық.|ғыз. |    |1 кг |__________________________
лері|күні |касы |тығы|дық, |    |жа. |Айдаудың|10%|50%|90%|97,5%
    |     |      |    |г/см3|    |нар. | басы |   |   |   |
    |     |      |    |     |    |майға|        |   |   |   |
    |     |      |    |     |    | г. |        |   |   |   |
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
48 Қосымша

Авиациялық майлардың анализ нәтижелерінің журналы

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
49 қосымша

Арнайы сұйықтықтардың анализ нәтижелерінің журналы

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
50 қосымша

Сүзгілерде жөне сүзгі-сепараторларда қысым
айырмашылықтарын, ресурстар мен сүзгі құралдарын
ауыстыру есебі мен тіркеу журналы

Кестенің жалғасы
__________________________________________________________________
Тұнбаны төгу туралы белгі | Тексерушінің қолы | Ескерту
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

Әуе кемесін ұшұға
дайындау ережелеріне
51 қосымша

Тексеру талондарын беру журналы

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
52 Қосымша

Бекітемін
Авиаотынмен қамтамасыз
ететін ұйым басшысы
_____________________
_____________________
қолы
" "___________20___ж

АКТ
қоспаны құрастыруға
(марка)
___________________
(әуе компаниясы)

      Біз төменде қол қойғандар, _____________________ЖЖМ қызметі
                                    (әуе компаниясы)
бастығының нұсқауына сәйкес ______________________________________
                          қоспаны құрастыруға қатысатын адамдардың
__________________________________________________________________
                  қызметі, фамилиясы және аты-жөні
__________________________________________________________________
______________________________ құрамында _________________________
                                              (қоспаның атауы)

қоспасын құрастыруды орындадық, ол ГОСТ(ТУ) талаптарына сапасы
бойынша жауап береді:

1. _______________________________________________________________
(компонент маркасы, ГОСТ, ТУ, резервуар, цистерна нөмірі, саны)
2. _______________________________________________________________
(тура жоғарыдағыдай)

      Көрсетілген компоненттерді араластыру нөтижесінде _____ кг
мөлшерінде ______ маркалы қоспа алынды, ол анализ N ___ нәтижелері
бойынша құюқа жіберуге жарамды.
      Осы акті негізінде жұмсалған компоненттерді есептен шықаруды
орындау және алынған қоспаның кірісін жасау.
      Комиссия мүшелері

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
53 Қосымша

Резервуар мен ыдыстарда авиа ЖЖМ сақтаудың
кепілдік мерзімдері (жылдарда)

__________________________________________________________________
                  ЖЖМ атауы                 |     Климаттық аудан
                                            |_____________________
                                            | 1 ₁-1 ₂| П ₁-П ₂|П ₁₀-П ₁₂
__________________________________________________________________
Қарсы тотықтырғышы бар авиациялық этилденген жанармай:
жердегі резервуарларда;                     3,5      3     2
жартылай тереңдетілген және
тереңдетілген резервуарларда;               4        3,5   2,5
Контейнерлер мен бөшкелерде;                3        3     2
Этилденілбеген жанармай:
Жердегі резервуарларда;                     3,5      3     2,5
Жартылай тереңдетілген және
тереңдетілген резервуарларда;               4        3,5   3
Контейнерлер мен бөшкелерде;                3        2,5   2
ТС-1, РТ авиакеросині                         5        5     5
МС-14, МС-20 авиациялық майлар                5        5     5
АМГ-10 жұмыс сұйықтығы                        10       10    5
ВНИИНП-25 майы                                3        3     3
132 сериялы төменгі температуралық
аспаптық майлар                               2        2     2
Б-3В, 36/1КуА синтетикалық майлар             5        5     5
ВНИИНП-50-1-4ф(у)                             3        3     3
ИПМ -10 авиациялық май                        8        8     8
МК-8П, МС-8С, МС-8РК майы                     5        5     5
ВМ-4 майы                                     5        5     5
Консервациялық май                            5        5     5
Иілмелі зеңбіректік майлайтын заттар (СКҚ)    5        5     5
НК-50 майлайтын заттар                        2        2     2
ЦИАТИМ-201 майлайтын заттар                   5        5     5
ЦИАТИМ-203 майлайтын заттар                   5        5     5
ЦИАТИМ-221 майлайтын заттар                   5        5     5
БУ жанармайға төзімді майлайтын заттар        5        5     5
АМС-3 майлайтын заттар                        5        5     5
ПФМС-4с майлайтын зат                         1        1     1
"И", ТГФ, ТГФ-М, И-М сұйықтықтары             2        2     2
"Арктика" және "Арктика-200" сұйықтықтары     1        1     1
НГЖ-4 жұмыс сұйықтығы                         5        5     5
ВНИИНП-207 майлайтын зат                      2        2     2
ВНИИНП-246 майлайтын зат                      5        5     5
ВНИИНП-282 майлайтын зат                      5        5     5
"Дәуір" майлайтын зат                         5        5     5
"Жақұт" майлайтын зат                         1        1     1
"Атланта" майлайтын зат                       1        1     1
МН-60У майы                                   5,5      5,5   5,5
МП-601 майы                                   2        2     2
ВНИИНП-225 пастасы                            5        5     5
ВНИИНП-232 пастасы                            5        5     5
Этил спирті                                   5        5     5
АКОР-1 қоспасы (жабық бөлмеде
өндіруші ыдысында сақтау кезінде)             5        5     5
Вертолин -74 жуғыш техникалық құралы          1        1     1
СТ-2 концентраты                              0,5      0,5   0,5
Гипоидтық беріліс үшін май                    5        5     5
__________________________________________________________________

       Ескерту:
        1. Территорияның климаттық аудандануы "ССРО климаты.
Техникалық мақсаттары үшін климаттық факторлардың аудандануы мен
статистикалық параметрлері" ГОСТ 16350 белгіленген
      2. АвиаЖЖМ сақтау жағдайлары "Мұнай мен мұнай өнімдері.
Орау, таңбалау, тасымалдау және сақтау" ГОСТ1510 сәйкес болу керек.
__________________________________________________________________

Әуе кемесін ұшуға
дайындау ережелеріне
54 Қосымша

Пайдалану құжаттарының тізімі

      1. Авиациялық ережелер. "Ұшуды радиотехникалық қамтамасыз ету және авиациялық электр байланыс. Сертификациялық талаптар".
      2. Ұшуды радиотехникалық қамтамасыз ету және ұшуды радиотехникалық қамтамасыз ету объектілерін техникалық пайдалану және авиациялық электрбайланыс бойынша ережелер.
      3. Авиациялық электрбайланыс бойынша басшылық.
      4. Радиосәулелендіру қондырғыларының радиомәліметтерін есепке алу журналы.
      5. РТЖпБП қызметінің сәйкестік сертификаты.
      6. Объектілердің пайдалануға жарамдылық сертификаты.
      7. Радиосәулендіру құралдарын пайдалану құқығына рұқсат беру.
      8. РТЖпБП қызметі жұмысының перспективті, жылдық және тоқсандық жоспарлары.
      9. РТЖпБП қызметі жұмысының жылдық есебі.
      10. АП 3.6.10 тармағына сәйкес сызбалардың тізімі.
      11. ҰРТҚ және байланыс құралдарын пайдалануға қабылдау актісі.
      12. Энергиямен қамтамасыз ету ұйымы мен РТЖпБП қызметі арасындағы тиістілікті ажырату және объектілердің электр қондырғыларын пайдалану үшін жауапкершілік акті.
      13. Жердегі тексеру және қондырғы хаттамалары.
      14. ҰРТҚ құралдарын ұшуда тексерудің жоспар графигі. (Ұшуда тексеруді ұйымдастыру бойынша нұсқаулыққа сәйкес).
      15. ҰРТҚ және байланыстың жердегі құралдарын ұшуда тексеру акті.
      16. ҰРТҚ және байланыстың жердегі құралдарының техникалық жағдайы акті.
      17. Істен шығуды тексеру акті.
      18. РТЖпБП қызметінің ауысым (аға) инженерінің журналы.
      19. Байланыс және басқару кабельдерінің тізімі.
      20. Кабельдік канализация сызбасы.
      21. Кабельдік желі паспорты.
      22. Кабельді тұрақты токпен электрлік өлшеу хаттамалары.
      23. Жердегі қорғану өлшемдерінің хаттамалары.
      24. Электрлік кабельдер мен электр желілерін ажырату қарсылығын өлшеу хаттамалары.
      25. Энергия ағысының тығыздығын (ЭАТ) және электромагниттік өрісті өлшеу хаттамалары.
      26. Электр қауіпсіздігі бойынша инженерлік-техникалық қызметкерлердің тобынан техника қауіпсіздігінен білімдерін тексеру журналы (журналдардың түрі ПЭАГ және ТҚП-де).
      27. Тұтынушылар электроқондырғыларын пайдалану кезіндегі тұтынушылардың электроқондырғыларды пайдалану ережелерінен, техника қауіпсіздігі ережелерінен білімдерін тексеру журналы.
      28. Өлшеу және бақылау құрал-жабдықтарының есеп журналы.
      29. Сәйкестік кестесі.
      30. ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарын қорғау және бар болу есебінің журналы.

2. ҰРТҚ және байланыс объектілерінің
пайдалану құжаттары

      31. Электрмен қамдау объектісінің сызбасы.
      32. АФУ-ды біріктірудің жоспары және кестесі (радиобайланыс объектілері үшін).
      33. ҰРТҚ және байланыс объектісінің резервіне қосылудың (өту) нормативті уақытының жинақтаушы кесте (РТЖпБП, ЛАЗ, БДБ қызметінің ауысым (аға) инженерінің жұмыс орнында).
      34. Резервтеу бойынша Нұсқаулықтар.
      35. Еңбекті қорғау және өрт қауіпсіздігі бойынша Нұсқаулықтар.
      36. Өрт кезінде адамдарды және мүлікті құтқару жоспары.
      37. Қызметтегі Нұсқаулықтар (кезекші қызметкерлері бар объектілер үшін).
      38. Объекттегі кезекші (аға) инженер (техниктің) шұғыл журналы (кезекші қызметкерлері бар объектілер үшін).
      39. Техникалық қызмет ету мен жөндеудің жылдық графигі.
      40. Объекттің кезекші ауысым (кезекші мамандардың) жұмыс жоспар - графигі (кезекші қызметкерлері бар объектілері үшін).
      41. ҰРТҚ бұйымдары мен байланысты жөндеу және техникалық қызмет ету журналы.
      42. Бақылау тәртібі мен ретке келтіру таблицалардың карталары.
      43. Объекттің кростық журналы (кестесі).
      44. РТЖпБП бұйымдары мен байланысқа пайдалану құжаттамасы.
      45. Құралдың зақымдану және жинақтау картасы.
      46. Кезекші қызметкерлер, телімдер, топтар бар объектілер үшін өндірістік-экономикалық және техникалық оқу жоспары.
      47. Магниттік таспалардың (алып жүрушілердің үнтаспа үшін) есеп журналы.
      48. Абоненттік карточка (АТС-ке).
      49. АТС-тің кростық журналы.
      50. Объекттегі қызмет етуші инженерлік-техникалық қызметкерлердің жұмыс жоспары.
      51. Жұмыс орнында өртке қарсы қауіпсіздік және еңбек күзету (сақтандыру жөнінде) Нұсқаулықты тіркеу журналы.
      52. Объекттегі мүлік пен құрал-жабдықтардың жазу тізімі.
      53. Өртке қарсы жабдықтармен, аспаптармен қамтамасыз ету табелінен көшірме.
      Қауіпті құбылыстар туралы ескертпе алғанда инженерлік-техникалық қызметкерлердің іс-әрекеттері туралы Нұсқаулығы.

Әуе кемесін ұшуға дайындау
ережесіне 55-қосымша

Ескерту. 55, 56, 57-қосымшалармен толықтырылды - ҚР Көлік және коммуникация министрінің 2008.05.20 N 227 (қолданысқа енгізілу тәртібін 3-тармақтан қараңыз) Бұйрығымен.

ӘК ҰШУ ТҰРАҚТЫЛЫҒЫ БҰЗУШЫЛЫҚТАРЫНЫҢ СЫНЫПТАУЫШЫ

2 санды кодтар Two-digit codes	Кешіктіру себептерінің сипаттамасы Reason description for delay
КЕШІКТІРУ СЕБЕПТЕРІНІҢ СТАНДАРТТЫ КОДТАРЫ STSNDARD CODES OF REASONS FOR DELAY
АВИАКОМПАНИЯНЫҢ ІШКІ КОДТАРЫ AIRLINE INTERNAL CODES
00-05	Бұл кодтар таза (бос) қалдырылған, себебі әрбір авиакомпания дербес талаптарына сәйкес арнайы кодтар әзірлеуі мүмкін These codes are left blank so that each airline may develop codes specifically to meet their own individual requirements
СЕБЕПТЕРДІҢ БАСҚА КОДТАРЫ OTHERS CODES FOR DELAY
06	"өз авиакомпаниясы қызметінің нәтижесінде гейттердің, тұрақ орындарының болмауы" "no gate\ stand availability due to own airline activity"
09	"кесте бойынша жер бетіндегі уақыт" қызмет көрсету технологиясымен көзделген уақыттан кем" "scheduled Ground Time" less than"Declared Minimum Ground Time"
ЖОЛАУШЫЛАРҒА ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУ ЖӘНЕ БАГАЖДЫ ӨҢДЕУ PASSENGER AND BAGGAGE
11	тіркеу аймағында шекті мерзімнен кейін жүзеге асырылған "кеш тіркеу" "late check-in", acceptance after deadline
12	тіркеу ауданында жолаушылар шоғырландықтан "кеш тіркеу" "late check-in", congestion in check-in area
13	"тіркеудегі қателік", жолаушылар, багаж "Check-in error", passenger and baggage
14	"қайта сату", авиабилеттер сатудағы қателік "oversales", booking errors
15	"жолаушыларды отырғызу" жолаушылар тізіміндегі алшақтық, салыстыру/нақтылау және тіркелген жолаушының келмеуі "boarding", discrepancies and paging, missing checked-in passenger
16	"коммерциялық жариялылық - жолаушының әзірлігі, VIP тұлғаны күту, баспасөз, ұмыт қалған жеке заттарды жеткізу" "commercial publicity/ passenger convenience, VIP, press, ground meals and missing personal items"
17	"бортта тамақтандыруға тапсырыс", жеткізушіге табысталған кеш немесе бұрыс тапсырыс "catering order", late or incorrect order given to supplier
18	"багажды өңдеу", сұрыптау. "baggage processing", sorting.
19*	Жолаушыларды қосымша отырғызу, жүктерді қосымша тиеу Boarding passenger, loading cargo
ЖҮК ЖӘНЕ ПОЧТА CARGO AND MAIL
21	"құжаттама", жасаудағы қателік "documentation", errors.
22	"жүкті ӘК бортында кеш орналастыру" "late positioning"
23	"жүкті кеш қабылдау" "late acceptance"
24	"бума талаптарға сай келмейді" "inadequate packing"
25	"қайта сату", жүк сыйымдығын сатудағы қателік "oversales", booking errors
26	"жүкті қоймада кеш дайындау" "late preparation in warehouse"
1.5	тек қана ПОЧТА MAIL only
27	"құжаттама, бума және" "documentation, packing".
28	"кеш орналастыру" "late positioning"
29	"кеш қабылдау" "late acceptance"
ӘУЕ КЕМЕСІ ЖӘНЕ ПЕРРОНДА ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУ AIRCRAFR AND RAMP HANDLING
31	"құжаттама әуе кемесіне кеш жеткізілді, дұрыс емес", салмақ және центрлеу, бас декларация, жолаушы манифесті. "aircraft documentation late/ inaccurate", weight and balance, general declaration, passenger manifest, etc
32	габаритты емес/ауыр салмақты, арнайы жүкті "тиеу/түсіру", персоналдың, жүктиеушілердің жетіспеушілігі "loading/ unloading", bulky, special load, lack of loading staff
32а	жолаушылар салонының жүгін "тиеу/түсіру" "loading/ unloading" cabin load
33	"тиеу құралдары", мысалы, паллеталар мен контейнерлерді тиеуіштің жетіспеушілігі немесе сынуы, персоналдың жетіспеушілігі "loading equipment", lack of or breakdown, e.g. container pallet loader, lack of staff
34	"қызмет көрсету құралдары", жетіспеушілік немесе сыну, персоналдың жетіспеушілігі, мысалы, траптар "servicing equipment", lack of or breakdown, lack of staff, e/g/ steps
35	"әуе кемесін жинау" "aircraft cleaning"
36	"жанармай құю/ағызу", авиаотын жеткізу "fuelling/ defuelling", fuel supplier
37	"бортта тамақтандыру", кеш жеткізу немесе тиеу "catering", late delivery or loading
38	"ЖТҚ" (жүктерді тиеу құралдары), жетіспеушілік немесе іске пайдалануға жарамсыздық "ULD", lack of or serviceability
39	"техникалық құралдар", жетіспеушілік немесе сыну, персоналдың жетіспеушілігі, мысалы, сүйреу кезінде "technical equipment", lack of or breakdown, lack of staff, e.g. push-back
ӘК ТЕХНИКАЛЫҚ ҚҰРАЛДАРЫ МЕН ЖАБДЫҒЫ TECHNICAL AND AIRCRAFT EQUIPMENT
41	"ӘК ақаулықтары" "aircraft defects"
42	"жоспарлы техникалық қызмет көрсету", ӘК кеш беру "scheduled maintenance", late release
43	"жоспардан тыс қызмет көрсету", арнайы "чектер" және/немесе қалыпты жоспардағы техникалық қызмет көрсетуден тыс қосымша жұмыстар "non-scheduled maintenance", special checks and/or additional works beyond normal maintenance schedule
44	"қосалқы бөлшектер және техникалық қызмет көрсету құралдары", жетіспеушілік немесе сыну "spares and maintenance equipment", lack of or breakdown
45	басқа әуежайға тасымалдануға тиіс "ӘК жер бетінде қажетті қосалқы агрегаттар" "AOG spares", to be carried to another station
46	техникалық себептер бойынша "ӘК алмастыру" "aircraft change", for technical reasons
47	"резервтік ӘК", техникалық себептер бойынша жоспардағы резервтік ӘК жетіспеушілігі, "standby aircraft", lack of planned standby aircraft for technical reasons
48	"жолаушылар салонының конфигурациясын/нұсқасын жоспардағы түзету" "scheduled cabin configuration/ version adjustments"
ӘУЕ КЕМЕСІНІҢ ЗАҚЫМДАЛУЫ DAMAGE TO AIRCRAFT
51	"ұшу сапарын орындау барысында зақымдалу", құспен және ҰҚЖ оттарымен соқтығысу, турбулентті ортаға тап болу, қатты қону немесе асқын жүктемемен қону, рульдеу уақытында соқтығысу "damage during flight operations", bird or lighting strike, turbulence heavy or overweight landing, collision during taxing
52	"жер бетінде қызмет көрсету уақытында зақымдалу", тиеу/түсіру уақытында соқтығысу, зақымдану (рульдеу уақытындағы жағдайлардан басқа), ластану, сүйреу, төтенше ауа-райы жағдайлары "damage during ground operations", collisions (other than during taxing), loading/ off-loading damage, contaminations, towing, extreme weather conditions
ДЕРЕКТЕРДІ ЭЛЕКТРОНДЫҚ ӨҢДЕУ/АВТОМАТТАНДЫРЫЛҒАН ҚҰРАЛДАРДЫҢ ІСТЕН ШЫҒУЫ EPD/ AUTOMATED EQUIPMENT FAILURE
55	"жөнелтуді бақылау" "departure control system"
56	"жүктерді/құжаттаманы дайындау" "cargo preparation/ documentation"
57	"Флайт-жоспарлар" "flight plans"
ҰШУЛАРДЫ ОРЫНДАУ ЖӘНЕ ЭКИПАЖДАРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ FLIGHT OPERATIONS AND CREWING
61	"флайт-жоспар", оны кеш жасау (тапсыру) немесе өзгерту, ұшу құжаттамасы "flight plan", late completion or change of, flight documentation
62	"ұшуды орындау шарттары", авиаотын, шекті жүктемелерді өзгерту/ауыстыру "operational requirements", fuel, load alternation
63	ауысымдық немесе резервтікті қоспағанда (ұшатын немесе толық экипаж), "экипаждың бортқа кеш келуі немесе жөнелту рәсімдерінен кеш өтуі" "late crew boarding or departure procedures", other than connection and standby (flight deck or entire crew)
64	"ұшатын экипаждың құрамы толық емес", ауруы, резервтік экипажды күту, рейске шектеулі уақыт, экипаждың тамақтануы, мерзімі өткен виза, экипаждың денсаулығы туралы құжаттар. "flight deck crew shortage", sickness, awaiting standby, flight time limitations, crew meals, valid visa, health documents.
65	ұшуды орындау талаптарына кірмейтін "ұшатын экипаждың ерекше талаптары" "flight deck crew special request", not within operational requirements
66	ауысымдық немесе резервтікті қоспағанда, "бортсеріктердің бортқа кеш келуі немесе жөнелту рәсімдерінен кеш өтуі" "late cabin crew boarding or departure procedures", other than connection and standby
67	"бортсеріктердің құрамы толық емес", ауруы, резервтік экипажды күту, рейске шектеулі уақыт, экипаждың тамақтануы, мерзімі өткен виза, денсаулық туралы құжаттар. "cabin crew shortage", sickness, awaiting standby, flight time limitations, crew meals, valid visa, health documents.
68	ұшуды орындау талаптарына кірмейтін "бортсеріктер- дің қателігі немесе бортсеріктердің ерекше талаптары" "cabin crew error or special request", not within operational requirements
69	"ӘКК қауіпсіздікке тексеру жүргізу туралы талаптары", айрықша жағдайларда "captain request for security check", extraordinary
АУА-РАЙЫ ШАРТТАРЫ WEATHER
71	"жөнелту пунктінде" "departure station"
72	"жеткізу пунктінде" "destination station"
73	"бағдар бойынша немесе қосалқы әуеайлақта" "en-route or alternate"
74	"ӘК мұздануға қарсы өңдеу", мұзды және/немесе қарды аршу, техникалық өңдеу құралдарының жарамсыздығын қоспағанда, қырау түзілуінің алдын алу "de-icing of aircraft", removal of ice and/ or snow, frost prevention excluding unserviceability of equipment
75	"әуежай нысандарында қардан, мұздан, судан және құмнан тазарту" "removal of snow, ice, water and sand from airport"
76	"жер бетінде қызмет көрсету қолайсыз ауа-райы жағдайларына байланысты кешіктірілген" "ground handling impaired by adverse weather conditions"
ӘҚБ ҚЫЗМЕТТЕРІНІҢ ТАРАПЫНАН ШЕКТЕУЛЕР AIR TRAFFIC FLOW MANAGEMENT (ATFM) RESTRICTIONS
81	"ӘҚБ тарапынан ресми тыйым салудың/бағдар бойынша әуе қозғалысын бақылау қызметтерінің аса жүктелуінің негізінде", стандартты тыйым салу/асқын жүктеу проблемалары "ATFM due to ATC in rout demand/ capacity", standard demand/ capacity problems
82	"ӘҚБ қызметі персонал/бағдардағы жабдыққа байланысты", ереуіл қозғалысына байланысты көлемдерді қысқарту, персоналдың немесе кем жабдықтың жетіспеушілігі, көршілес аймақтарда көлемдерді төмендетуге айрықша талаптар "ATFM do to ATC staff/ equipment in route", reduced capacity by industrial action or staff shortage or equipment failure, extraordinary demand due to capacity reduction in neighboring area
83	"ӘҚБ тарапынан жету әуежайындағы себептер бойынша, әуежай және/немесе ҰҚЖ түрлі кедергілердің, ереуіл қозғалысының, персонал жетіспеушілігінің, саяси толқулардың, шу бойынша шектемелердің, түнгі коменданттық сағаттың, арнайы рейстердің салдарынан жабық "ATFM due to restriction at destination airport", airport and/ or runway closed due to obstruction, industrial action, staff shortage, political unrest, noise abatement, night curfew, special flights
84	"ӘҚБ тарапынан жету әуежайындағы ауа-райы жағдайлары бойынша" "ATFM due to weather at destination airport"
ӘУЕЖАЙ ЖӘНЕ МЕМЛЕКЕТТІК УӘКІЛЕТТІ ОРГАНДАР AIRPORT AND GOVERMENTAL AUTHORITIES
85	"міндетті қауіпсіздік шаралары" "mandatory security"
86	"көші-қону (төлқұжаттық бақылау), кеден, санитариялық карантин қызметтері" "immigration, customs, health"
87	"әуежайдың шектеулі мүмкіншіліктері", ӘК тұрақтайтын орындар ӘК перронда шоғырлануы, жарықтандыру, қону пункттерінің жетіспеушілігі. "airport facilities", parking stands, ramp congestion, lighting, buildings, gate limitation.
88	"жеткізу әуежайындағы шектеулер", әуежай және/немесе ҰҚЖ түрлі кедергілердің, ереуіл қозғалысының, персонал жетіспеушілігінің, саяси толқулардың, шу бойынша шектемелердің, түнгі коменданттық сағаттың, арнайы рейстердің салдарынан жабық "restrictions at airport of destination", airport and/ or runway closed due to obstruction, industrial action, staff shortage, political unrest, noise abatement, night curfew, special flights
89	түрлі кедергілердің, ауа-райының (тек шектеулер енгізу ӘҚБ тарапынан реттелетін жағдайларда, басқа жағдайларда 71 (WO) кодқа сілтеме), ереуіл қозғалысының, персонал жетіспеушілігінің, саяси толқулардың, шу бойынша шектемелердің, түнгі коменданттық сағаттың, арнайы рейстердің салдарынан аэронавигация қызметтерін, іске қосуды, сүйреуді, әуежайды және/немесе ҰҚЖ жабуды қоса алғандағы "ӘҚБ тарапынан шектемелер енгізумен/енгізусіз жөнелту әуежайындағы шектеулер" "restrictions at airport departure with or without ATFM restrictions", including Air Traffic Services, start-up and pushback, airport and runway closed due to obstruction or weather (restriction due to weather in case of ATFM regulation only, else refer to code 71 WO)), industrial action, staff shortage, political unrest, noise abatement, night curfew, special flights"
БАСҚА СЕБЕПТЕРДІҢ ТЕРІС САЛДАРЫ REACTIONARY
91	"тиеуді түйістіру", басқа рейстен тиеуді күту "load connection", awaiting load from another flight
92	жолаушылар мен багажды "тіркеудегі қателіктің себебінен" "through check-in error", passenger and baggage
93	"ӘК ауыстыру", ӘК басқа рейстен немесе рейстің басқа секторынан кеш келуі "aircraft rotation", late arrival of aircraft from another flight or previous sector
94	"бортсеріктерді ауыстыру", басқа рейстен бортсеріктерді күту "cabin crew rotation", awaiting cabin crew from another flight
95	"экипажды ауыстыру", басқа рейстен экипажды (ұшатын немесе бүкіл экипажды) күту "crew rotation", awaiting crew from another flight (flight deck or entire crew)
96	"ұшудың орындалуын бақылау", бағдарды өзгерту, күшін жою, рейстерді біріктіру, техникалық себептерге жатпайтын себептер бойынша ӘК ауыстыру "operations control", rerouting, diversion, consolidation/ aircraft change for reasons other than technical
ТҮРЛІ СЕБЕПТЕР MISCELLANEOUS
97	"өз авиакомпаниясындағы ереуіл қимылы" "industrial action with own airline"
98	ӘҚБ қызметтерін қоспағанда, "өз авиакомпаниясынан тыс ереуіл қимылы" "industrial action outside own airline", excluding A.T.C.
99	Бұл код тек ол азат болғанда және кешіктіру себебі жоғарыда аталған кодтарға жатқызыла алмайтын кезде қолданыла алады. This code shall be used only when it is clear that a reason cannot be matched to a code above.

Әуе кемесін ұшуға дайындау
ережесіне 56-қосымша

ӘУЕ КЕМЕСІН ЖӨНЕЛТУДІ КЕШІКТІРУ АКТІСІ
THE REPORT FOR DELAY ON DEPARTURE OF AIRCRAFT

ӘУЕЖАЙ                                     КҮНІ
AIRPORT __________________________________ DATE ____________________
РЕЙС НӨМІРІ              ӘК НӨМІРІ        АВИАКОМПАНИЯ
FLIGHT NUMBER __________ AIRCRAFTE_______AIRLINE ___________________
КЕСТЕ БОЙЫНША ЖӨНЕЛТУ УАҚЫТЫ
SCHEDULED TIME OF DEPARTURE ____________________________ (UTC)
НАҚТЫ ЖӨНЕЛТУ УАҚЫТЫ
ACTUAL TIME OF DEPARTURE ________________________________ (UTC)
КЕШІКТІРУДІҢ ҰЗАҚТЫҒЫ                    КЕШІКТІРУ СЕБЕБІНІҢ КОДЫ
DURATION OF DELAY ____________________ REASONS CODE FOR DELAY______
КЕШІКТІРУ СЕБЕБІНІҢ СИПАТТАМАСЫ
DESCRIPTION REASONS OF DELAY________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
КЕШІКТІРУГЕ ЖОЛ БЕРГЕН ҚЫЗМЕТ
DEPARTAMENT COMMITS A DELAY
____________________________________________________________________
(ЛАУАЗЫМЫ, ҚОЛЫ)                                (POSITION,SIGNATURE)
АВИАКОМПАНИЯНЫҢ (ЭКИПАЖДЫҢ) ӨКІЛІ
REPRESENTATIVE OF AIRLINE (CREW)
____________________________________________________________________
(ЛАУАЗЫМЫ, ҚОЛЫ)                                (POSITION,SIGNATURE)
ӘУЕЖАЙДЫҢ ӨКІЛІ
REPRESENTATIVE OF AIRPORT
____________________________________________________________________
(ЛАУАЗЫМЫ, ҚОЛЫ)                                (POSITION,SIGNATURE)

Әуе кемесін ұшуға дайындау
ережесіне 57-қосымша

____ жылғы»"_____________" (ай, тоқсан, жарты жылдық, жыл)
әуежайдан ӘК қозғалысының тұрақтылығын ТАЛДАУ

N 1-кесте ӘК жалпы жөнелту саны және қозғалысының тұрақтылығы

	өткен жыл			ағымдағы жыл			+	өсуі
	нақты	тірк.	тірк.%	нақты	тірк.	тірк.%	-	төмен- деу
халықаралық
ҚР
Жиыны:
Барлығы

Кестеге түсініктеме
N 2-кесте ҚР бойынша рейстерді кешіктіру

	барлығы		жеке құрамның кінәсі бойынша
	өткен жыл	ағымдағы жыл	өткен жыл	ағымдағы жыл
әуежай қызметтері
Қозғалыс қызметі
авиакомпаниялар
өзгелер
барлығы

Кестеге түсініктеме
N 3-кесте Халықаралық кесте бойынша рейстерді кешіктіру

	барлығы	барлығы	жеке құрамның кінәсі бойынша
	өткен жыл	ағымдағы жыл	өткен жыл	ағымдағы жыл
Қозғалыс қызметі
Әуежай қызметтері
Өзгелері, соның ішінде:
ШКБ
шетелдік ә/ж
авиакомпаниялар

Кестеге түсініктеме
4-кесте Қызметтерге байланысты емес кешіктіру

	Барлығы		халықаралық		ҚР
	өткен жыл	ағымдағы жыл	өткен жыл	ағымдағы жыл	өткен жыл	ағымдағы жыл
метео
ұкк
м\ж ұкк

Кестеге түсініктеме

ҚОРЫТЫНДЫЛАР: ____
РЕЙСТЕРДІ КЕШІКТІРУДІҢ НЕГІЗГІ СЕБЕПТЕРІ: ____ БОЛЫП ТАБЫЛҒАН.

Әуе кемесiн ұшуға дайындау ережесiн бекiту туралы

Әуе кемесiн ұшуға дайындау ережелерi 1 бөлiм. Жалпы ережелер 1 тарау. Негiзгi ұғымдар

&2. Ұшудың радиотехникалық қамтамасыздандыруы 1. Ұшудың радиотехникалық қамтамасыздандыру және авиациялық электрбайланыстың құрал-жабдықтары

2. ҰРТҚ және авиациялық электрбайланыс объектiлерiнiң жұмыстарын бақылау

3. ҰРТҚ және авиациялық электрбайланыс құрал-жабдықтарының сенiмдi қызметiн қамтамасыздандыру

4. ҰРТҚ және авиациялық электрбайланыс құрал-жабдықтарын резервтеу

5. Азаматтық авиация ұйымдарында жердегi ҰРТҚ және байланыс құрал-жабдықтарын пайдалануды қамтамасыз ету

2. РТЖпБП қызметiнiң кезекшi ауысым жұмысын ұйымдастыру

3. ҰРТЖ және авиациялық электрбайланыс құрал-жабдықтарының жұмысқа қабiлеттiлiгiн шұғыл бақылау

&4. Авиациялық электрбайланыс пен ҰРТҚ құралдарын техникалық күтiмдеу 1. Электрбайланыс пен ҰРТҚ құралдарын техникалық күтiмдеудi жоспарлау және ұйымдастыру

2. Электрбайланыс пен ҰРТҚ объектiлерiн, электржабдықтау жүйелерiн техникалық күтiмдеу

3. Авиациялық электбайланыс пен ҰРТҚ құралдарын ерекше жағдайларды техникалық күтiмдеу

4. Авиациялық электрбайланыс пен ҰРТҚ құралдарын техникалық пайдалануды метрологиялық қамтамасыз ету

2. ҰРТҚ және электрбайланыс құрал-жабдықтарының ұшу тексерулерi

4 тарау. Авиациялық және жердегi техниканы техникалық және қызмет көрсету пайдалану кезiнде метрологиялық жұмыстарды өткiзу және ұйымдастыру &1. Жалпы ережелер

&2. Қазақстан Республикасы Азаматтық авиациясында өндiрiс қызметiн метрологиялық қамтамасыздандыру бойынша жұмыстардың ұйымдастырылуы

3. Бөлiм. Ұшуға дайындауда әуе кемесiн авиа ЖЖМ және арнайы сұйықтармен қамтамасыз ететiн ұйымдар &1. Жалпы ережелер

&2. Авиаотынмен қамтамасыз ету жөнiнде ұйымдардың негiзгi мiндеттерi мен ұйымдастыру құрылымы