Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін айқындау қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі басқармасының 2003 жылғы 26 желтоқсандағы N 477 қаулысы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2004 жылғы 31 қаңтарда тіркелді. Тіркеу N 2689. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2017 жылғы 29 қарашадағы № 230 қаулысымен

      Ескерту. Күші жойылды – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 29.11.2017 № 230 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
      Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін анықтау тәртібін жетілдіру мақсатында, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы қаулы етеді:

      1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін айқындау қағидалары бекітілсін.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

      2. Осы қаулы Қазақстан Республикасының бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланған күннен бастап он күнтізбелік күн өткеннен кейін күшіне енеді.

      3. Қолма-қол ақшамен жұмыс жүргізу басқармасы (Мәжитов Д.М.):

      1) Заң департаментімен (Шәріпов С.Б.) бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеу шараларын қабылдасын;

      2) Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткен күннен бастап он күндік мерзімде осы қаулыны Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі орталық аппаратының бөлімшелеріне, аумақтық филиалдарына, Ұлттық Банктің Кассалық операциялар және құндылықтарды сақтау орталығына (филиалына) жіберсін.

      4. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі басшылығының қызметін қамтамасыз ету басқармасы (Терентьев А.Л.) осы қаулының Қазақстан Республикасының бұқаралық ақпарат құралдарында жариялануын қамтамасыз етсін.

      5. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары Б.Б.Жәмішевке жүктелсiн.

Ұлттық Банк
Төрағасы



  Қазақстан Республикасының
Ұлттық Банкі Басқармасының
2003 жылғы 26 желтоқсандағы
№ 477 қаулысымен
бекітілген

      Ескерту. Қосымшаға өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін айқындау қағидалары

      Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер және анықтамалар

      Ескерту. 1-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

      1. Осы Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін айқындау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы" 1995 жылғы 30 наурыздағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзірленді.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

      2. Қағидалар Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі (бұдан әрі – Ұлттық Банк) филиалдарының, екінші деңгейдегі банктердің және Ұлттық пошта операторының (бұдан әрі – уәкілетті банктер) бағалы металдардан жасалған монеталардан басқа, Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы банкноттары мен монеталарының төлемділігін айқындау жөніндегі операцияларды және шынайылығы мен төлемділігі айқындалғаннан кейін олармен жекелеген операцияларды жүргізу тәртібін белгілейді.

      Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 19.12.2015 № 230 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      3. Қазақстан Республикасы ұлттық валютасы банкноттары мен монеталарының (бұдан әрі – банкнотар мен монеталар) төлемділігі олардың Қазақстан Республикасының аумағында заңды төлем құралы ретінде пайдаланылу қабілетінің болуы, сондай-ақ банкноттар мен монеталарда қолдан жасау белгілерінің болмауы болып табылады.

      Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      4. Ақша айналысынан алынған банкноттар мен монеталар, сондай-ақ тесілген банкноттар мен қатпарланған монеталар заңды төлем құралы ретінде күшін жойған банкноттар мен монеталар болып табылады.

      Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

      5. Дайындау кезінде техникалық талаптардан көзге түсерліктей ауытқу (форматтың сәйкес келмеуі, жыртықтар, нөмірленуінің сәйкес келмеуі, түзетулер болуы, бояулардың араласып кетуі, бедердің араласып кетуі және/немесе көмескіленіп көрінуі және басқасы) жіберілген банкноттар мен монеталар жарамсыз болып қалған банкноттар мен монеталар болып табылады.

      6. Мынадай ақаулары бар:

      1) бояғыш заттар төгілген, оның ішінде жайылып кеткен бояулармен жазылған жазбалары бар;

      2) ультракүлгін жарық түсірген кезде көрінетін бөгде жазбалары бар;

      3) машинамен оқылатын белгілерді көрсетпейтін бөгде жазбалары бар;

      4) жыртылған банкноттар, желімденген немесе желімденбеген бөліктері еш даусыз бір банкноттікі болып табылатын және Ұлттық Банк белгілеген банкнот мөлшерінің бірігіп елу пайызынан астам көлемін құрайтын банкноттар;

      5) бұрышынан немесе шетінен көлемінің бір пайызынан астамын жоғалтқан, бірақ Ұлттық Банк белгілеген банкнот мөлшерінен елуден астам пайызын сақтап қалған;

      6) ұзынынан он миллиметрден астам жыртығы бар, оның ішінде түссіз жабысқақ таспамен желімденген;

      7) банкноттағы тесіктердің болуы оны тесуді куәландыратын жағдайларды қоспағанда, диаметрінде үш және одан астам миллиметр болатын ойықтары, тесіктері және жыртықтары бар;

      8) банкнот бейнесінің жоғалуына әкеп соқтырған сырылу белгілері бар;

      9) от шалған және күйген, бірақ бұл ретте Ұлттық Банк белгілеген банкнот мөлшерінен елуден астам пайызын сақтап қалған;

      10) қорғаныш жібі жойылған;

      11) банкнот бейнесінің және ашықтығының төмендеуіне әкеп соқтырған, бет және (немесе) сырт жақтары кірлеген банкноттар. Кірлеу дегеніміз шаңның, кірдің, майлардың және басқа да ластағыш заттардың болуы салдарынан банкнот бетінің қараюымен сипатталатын банкноттардың жай-күйі;

      12) үлбіреу және қағаздың қаттылығын жоғалту белгілері бар банкноттар тозығы жеткен банкноттар болып табылады.

      Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      7. Ақаулы (зақымдалған) монеталарға мынадай зақымдары бар:

      1) жаншылған, тесігі бар, майысқан, кетік, сынған (механикалық өңдеуге (қатпарлауға) ұшыраған монеталарды қоспағанда);

      2) қышқылға күйдіріліп, металл қосылған;

      3) жоғары температураның әсерінен зақымдалған;

      4) бастапқы түсін өзгерткен, бірақ аверсінде (бет жағында), реверсінде (сырт жағында) немесе қырында жазбаша және (немесе) сандық белгілерін сақтаған монеталар жатады.

      Ескерту. 7-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      8. Төлемділігін және шынайылығын анықтау үшін сараптама жүргізуді қажет ететін зақымдалған банкноттар мен монеталар күмәнді банкноттар мен монеталар болып табылады.

      9. Төлем банкноттары мен монеталарына жатқызуға болмайтын, Қағидалардың 6 және 7-тармақтарында көрсетілмеген зақымдары бар, "ҮЛГІ", "SPECIMEN" жазуы бар банкноттар, сондай-ақ Ұлттық Банк белгілеген банкнот мөлшерінен елуден астам пайызын сақтап қалған, қайта жасалған банкноттардың түпнұсқа бөлігі болып табылатын, желімнің немесе кесілген жерінде жабысқақ таспаның іздері бар, тігінен түзу кесілген банкноттар мен монеталар төлемге жарамсыз банкноттар мен монеталар болып табылады.

      Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      10. Қайта жасалған банкноттар және жалған банкноттар мен монеталар қолдан жасалған банкноттар мен монеталар болып табылады.

      11. Өзгерістер енгізілген банкноттың сыртқы түрін басқа номиналдағы түпнұсқа банкноттың түріне ұқсас ететіндей қылып, банкноттың номиналын өзгертетін сурет жапсырылған, үстіне сурет салынған немесе мәтін не сандар басылған түпнұсқа банкноттар қайта жасалған банкноттар болып табылады және мұндай қайта жасалған банкнот қайта жасалғанға дейінгі банкнотта көрсетілген номиналдан басқаша өзге бір номинал бойынша түпнұсқа банкнот болып қателесіп қабылдануы мүмкін.

      Бір фрагменті жалған болып табылатын бірнеше фрагменттен тұратын банкноттар да қайта жасалған банкноттарға жатқызылады.

      Ескерту. 11-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

      12. Шынайы болып табылмайтын, бірақ сыртқы түрі қалай да шынайы болып көрінетін банкноттар мен монеталар жалған банкноттар мен монеталар болып табылады.

      13. Төлем банкноттарына заңды төлем құралы ретіндегі күшін жоймаған, шынайылығына күмән тудырмайтын және Ұлттық Банк белгілеген банкнот көлемдерінің жетпіс пайыздан кем емес, олардың номиналын білдіретін белгілерін (жазбаша немесе сандық) сақтаған және елеусіз зақымдары бар (егер олар банкноттардың шынайылығын анықтауға кедергі келтірмесе), оның ішінде тозған банкноттар жатады.

      Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      14. Төлем монеталарына Қазақстан Республикасында заңды төлем құралы болып табылатын, бүліну сипатына қарамастан аверсінде (бет жағында), реверсінде (сырт жағында) немесе қырында жазбаша және (немесе) сандық белгілерін сақтап қалған шынайы монеталар, оның ішінде ақаулы (зақымданған) монеталар, сондай-ақ биколорлыққа жататын монеталардың екі бөлігі жатады.

      Ескерту. 14-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      15. Айналыстан шығарылған, механикалық өңдеуден өткізілген (тесілген), банкноттардың заңды төлем құралы ретіндегі күшін жоғалтқанын куәландыратын тиісті белгілері (саңлаулары) бар банкноттар өтелген банкноттар болып табылады.

      Ұлттық Банк өтелу белгілерінің сипаттамаларын уәкілетті банктерге жібереді.

      Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 19.12.2015 № 230 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      15-1. Айналыстан алынған, механикалық өңдеуге (бедерлеуге) ұшыраған, монеталардың заңды төлем құралы ретіндегі күшін жоғалтқанын білдіретін тиісті механикалық өңдеу (бедерлеу) белгілері бар монеталар бедерленген монеталар болып табылады. Ұлттық Банк бедерлеу белгілерінің сипаттамаларын уәкілетті банктерге жібереді.

      Ескерту. 1-тарау 15-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 19.12.2015 № 230 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      16. Ұлттық Банк заңды төлем құралы ретінде айналысқа енгізген банкноттар мен монеталар шынайы банкноттар мен монеталар болып табылады.

      Ескерту. 16-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      17. Төлем банкноттары мен монеталары тозу дәрежесі бойынша айналысқа жарамды, тозығы жеткен, ақаулы (зақымданған), айналыстан алынатын болып бөлінеді. Айналысқа жарамды банкноттар мен монеталар өз кезегінде эмиссиялық ораудағы банкноттар мен монеталар және айналыста болған банкноттар мен монеталар болып бөлінеді.

      Ескерту. 17-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      18. Қазақстан Республикасының аумағындағы банкноттар мен монеталар (тозығы жеткен банкноттар мен ақаулы (бүлінген) монеталардан басқасы) барлық төлем түрлері мен ақша аударымдары үшін қабылдануы тиіс.

      19. Уәкілетті банктер ұсынылған сомаға қарамастан, тозығы жеткен төлем банкноттары мен ақаулы (бүлінген) монеталарды барлық төлем түрлері мен ақша аударымдары үшін қабылдайды.

      Ескерту. 19-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 19.12.2015 № 230 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      20. Төлемге жарамсыз банкноттар мен монеталар төлемдер және ақша аударымдарын жүзеге асыру үшін қабылданбайды.

      21. Қолдан жасалған банкноттар мен монеталар айырбасталуға, клиентке қайтарылуға жатпайды және Қазақстан Республикасының аумақтық құқық қорғау органдарына берілуге тиіс.

      Ескерту. 21-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2-тарау. Банкноттар мен монеталардың төлемділігін
айқындау бойынша операцияларды және төлемділігі мен
шынайылығы анықталғаннан кейін олармен жекелеген
операцияларды жүзеге асыру

      Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

      22. Ұлттық Банк белгілеген банкнот көлемдерінің 50%-нан (елу пайызынан) астамын сақтаған, бүлінген, банкноттардың шынайылығын айқындауды қиындататын күмәнді банкноттарды уәкілетті банктер қабылдайды және олардың шынайылығын белгілеу үшін сараптамаға жібереді.

      Сараптама шынайы деп таныған банкноттар айналысқа жарамды банкноттарға айырбасталуы тиіс.

      Ескерту. 22-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.12.2015 № 230 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      23. Күмәнді монеталарды уәкілетті банктер қабылдайды және олардың шынайылығын белгілеу үшін сараптамаға жібереді.

      Сараптама шынайы деп таныған монеталар айналысқа жарамды монеталарға айырбасталуы тиіс.

      Ескерту. 23-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.12.2015 № 230 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      24. Уәкілетті банктерге келіп түскен тозығы жеткен, ақаулы (бүлінген) төлем банкноттары мен монеталары сұрыпталады, айналысқа шығарылмайды және Ұлттық Банктің филиалдарына жіберіледі.

      Ескерту. 24-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 19.12.2015 № 230 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      25. Қағидалардың 24-тармағында көрсетілген банкноттар мен монеталарды уәкілетті банктер айналысқа жарамды банкноттар мен монеталарға айырбастайды. Айырбастағаны үшін ақы алынбайды.

      Ескерту. 25-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 19.12.2015 № 230 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      26. Қағидалардың 22, 23-тармақтарында көрсетілген күмәнді банкноттар мен монеталар олардың шынайылығы және оларды айырбастау мүмкіндігі жөніндегі мәселені шешу үшін міндетті түрде Ұлттық Банктің филиалдарына сараптамаға жіберіледі.

      Ескерту. 26-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

      27. Уәкілетті банктердің касса қызметкерлері бүлінген банкноттардың сақталған көлемін анықтаған кезде арнайы торларды (Қағидаларға 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9-қосымшалар) пайдаланылады.

      Бүлінген банкнот оның сериялық нөмірлері басылған беті көрінетіндей және сақталған шеттері тордың шектеріне дәл келетіндей етіп тиісті номиналға арналған торға орналастырылады. Егер банкноттың ешбір шеті толық сақталмаса, онда банкноттың ең аз зақымдалған екі шеті тордың төменгі және оң жақ шегімен беттестіріледі, бұл ретте оның бағытына мән берілмейді. Бүлінген банкноттың контуры айналдыра жиектеліп сызылады. Контурдың сызығы өткен торкөздер саны жинақталып қосылады да, екіге бөлінеді. Шыққан санға банкнотты жайып салған кезде жабылған торкөз саны қосылады. Шыққан нәтижеден бөлшек бөлігі алып тасталады. Егер алынған нәтиже тордың 140 немесе одан артық торкөзін құраса, банкнот айырбасталуға жатқызылады деп саналады.

      Тормен жұмыс істеген кезде банкноттардың көлеміндегі Ұлттық Банк белгілеген банкноттар көлеміндегі рұқсат етілген ауытқу шегіндегі ауытқулар есептелмейді. Рұқсат етілген ауытқулар шегін Ұлттық Банк уәкілетті банктерге жеке жеткізеді. Көлемдегі рұқсат етілген ауытқудың нәтижесінде банкнотпен толық жабылмаған торкөздер тұтас толтырылған болып саналады.

      Толтырылған торлар уәкілетті банк кассасының жеке ісінде сақталады және Ұлттық Банк филиалының талап етуі бойынша беріледі. Торға оны толтырған касса қызметкері қол қояды және уәкілетті банктің касса меңгерушісі куәландырады.

      Ескерту. 27-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 19.12.2015 № 230 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      28. Бірнеше фрагменттен тұратын банкнотты (оның ішінде әртүрлі номиналдыларын) зерттегенде, егер аталған фрагменттерді Ұлттық Банк белгілеген банкноттар көлемінің 50 %-дан (елу пайыздан) астамы сақтаған болса немесе бұл еш даусыз бір банкнотқа жататын бірнеше фрагмент болып, олардың жиынтық шамасы Ұлттық Банк белгілеген банкноттар көлемінің 50%-дан (елу пайыздан) астамын құраса, оларды (егер олар шынайы болса) айналысқа жарамдыларымен алмастыру керек екенін ескеру қажет. Мұндайда банкноттың қанша бөлікке айрылып жыртылғанына (кесілгеніне) мән берілмейді. Фрагменттерді талдаған кезде, жыртылған (кесілген) сызығы, сутамғы белгілері, графикалық суреттері, жиектерінің көлемі, серия нөмірлері назарға алынады.

      Ескерту. 28-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

      29. Егер банкнот әртүрлі банкноттардың (оның ішінде әртүрлі номиналдағыларының) екі фрагментінен құралса және фрагменттердің әрқайсысының шамасы Банк белгілеген банкнот көлемінің 50 %-дан (елу пайыздан) астамын құраса, онда бұл фрагменттердің әрқайсысы жеке банкнот болып қарастырылады және ол шынайы болып табылған жағдайда, айналысқа жарамды банкноттарға айырбасталуы тиіс.

      Ескерту. 29-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының банкноттары
мен монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
1-қосымша

      Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің номиналы 1, 3 және 5 теңге

      банкноттарының төлемділігін анықтауға арналған тор

      Ескерту. 1-қосымша алып тасталды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 27.05.2013 № 128 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының банкноттары
мен монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
2-қосымша

      Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының қоса алғанда 2005 жылға дейін шығарылған, номиналы 200, 500, 1000 және 2000 теңге банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор

      Ескерту. Кестенің тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
      Ескерту. 2-қосымшаға өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      Көлемі 144 х 69 мм

      __________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      200 торкөз банкноттың 100% шамасына сәйкес келеді

      Банкноттың келіп түскен күні: ______________________

      Банкноттың деректемелері:

      шығарылған жылы ________________

      номиналы __________, сериясы ____, нөмірі N __________

      Банкноттың көлемі: _____________ %

      Төлемділігін анықтауды тексерген:

      _________________________ ___________

      (фамилиясы, инициалдары) (қолы)

      Касса меңгерушісі _________________________ ___________

      (фамилиясы, инициалдары) (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының банкноттары
мен монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
3-қосымша

      Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының қоса алғанда 2005 жылға дейін шығарылған, номиналы 5000 және 10000 теңге банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор

      Ескерту. Кестенің тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
      Ескерту. 3-қосымшаға өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      Көлемі 149 х 74 мм

      __________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      __________________________________________________________________

      200 торкөз банкноттың 100% шамасына сәйкес келеді

      Банкноттың келіп түскен күні: ______________________

      Банкноттың деректемелері:

      шығарылған жылы ________________

      номиналы __________, сериясы ____, нөмірі N __________

      Банкноттың көлемі: _____________ %

      Төлемділігін анықтауды тексерген:

      _________________________ ___________

      (фамилиясы, инициалдары) (қолы)

      Касса меңгерушісі _________________________ ___________

      (фамилиясы, инициалдары) (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының банкноттары
мен монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
4-қосымша

      Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының номиналы 200 теңге банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор

      Ескерту. Кестенің тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
      Ескерту. 4-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 14.03.2007 N 23 қаулысымен; өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      Өлшемі 126 х 64 миллиметр










































































































































































































      200 тор банкнота шамасының 100 %-ына сәйкес келеді

      Банкнотаның түскен күні: ______________________

      Банкнотаның деректемелері:

      шығарылған жылы _______________________________

      номиналы ___________, сериясы ____, N _________

      Банкнота алаңы: ___________________%-ын құрайды

      Төлемділігін анықтауды тексерді:

      _________________________ ___________

      (аты-жөні) (қолы)

      Касса меңгерушісі_______________________ ___________

      (аты-жөні) (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының банкноттары
мен монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
5-қосымша

      Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының номиналы 500 теңге банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор

      Ескерту. Кестенің тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
      Ескерту. 5-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 14.03.2007 N 23; өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      Өлшемі 130 х 67 миллиметр










































































































































































































      200 тор банкнота шамасының 100 %-ына сәйкес келеді

      Банкнотаның түскен күні: ___________________________

      Банкнотаның деректемелері:

      шығарылған жылы ____________________________________

      номиналы __________, сериясы ____, N _______________

      Банкнота алаңы: ________________________%-ын құрайды

      Төлемділігін анықтауды тексерді:

      _________________________ ___________

      (аты-жөні) (қолы)

      Касса меңгерушісі ________________ ___________

      (аты-жөні) (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының банкноттары
мен монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
6-қосымша

      Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының номиналы 1000 теңге банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор

      Ескерту. Кестенің тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
      Ескерту: 6-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 14.03.2007 N 23; өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      Өлшемі 134 х 70 миллиметр










































































































































































































      200 тор банкнота шамасының 100 %-ына сәйкес келеді

      Банкнотаның түскен күні: ___________________________

      Банкнотаның деректемелері:

      шығарылған жылы ____________________________________

      номиналы __________, сериясы ____, N _______________

      Банкнота алаңы: ________________________%-ын құрайды

      Төлемділігін анықтауды тексерді:

      _________________________ ___________

      (аты-жөні) (қолы)

      Касса меңгерушісі ________________ ___________

      (аты-жөні) (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының банкноттары
мен монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
7-қосымша

      Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының номиналы 2000 теңге банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор

      Ескерту. Кестенің тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
      Ескерту: 7-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2007 жылғы 14 наурыздағы N 23 қаулысымен; өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      Өлшемі 139 х 73 миллиметр










































































































































































































      200 тор банкнота шамасының 100%-ына сәйкес келеді

      Банкнотаның түскен күні: ___________________________

      Банкнотаның деректемелері:

      шығарылған жылы ____________________________________

      номиналы __________, сериясы ____, N _______________

      Банкнота алаңы: ________________________%-ын құрайды

      Төлемділігін анықтауды тексерді:

      _________________________ ___________

      (аты-жөні) (қолы)

      Касса меңгерушісі ________________ ___________

      (аты-жөні) (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының банкноттары
мен монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
8-қосымша

      Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының номиналы 5000 теңге банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор

      Ескерту. Кестенің тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
      Ескерту: 8-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 14.03.2007 N 23; өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      Өлшемі 144 х 76 миллиметр










































































































































































































      200 тор банкнота шамасының 100%-ына сәйкес келеді

      Банкнотаның түскен күні: ___________________________

      Банкнотаның деректемелері:

      шығарылған жылы ____________________________________

      номиналы __________, сериясы ____, N _______________

      Банкнота алаңы: ________________________%-ын құрайды

      Төлемділігін анықтауды тексерді:

      _________________________ ___________

      (аты-жөні) (қолы)

      Касса меңгерушісі ________________ ___________

      (аты-жөні) (қолы)

  Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының банкноттары
мен монеталарының төлемділігін
айқындау қағидаларына
9-қосымша

      Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының номиналы 10000 теңге банкноттарының төлемділігін айқындауға арналған тор

      Ескерту. Кестенің тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
      Ескерту: 9-қосымшамен толықтырылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 14.03.2007 N 23; өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.12.2014 № 248 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      Өлшемі 149 х 79 миллиметр










































































































































































































      200 тор банкнота шамасының 100%-ына сәйкес келеді

      Банкнотаның түскен күні: ___________________________

      Банкнотаның деректемелері:

      шығарылған жылы ____________________________________

      номиналы __________, сериясы ____, N _______________

      Банкнота алаңы: ________________________%-ын құрайды

      Төлемділігін анықтауды тексерді:

      _________________________ ___________

      (аты-жөні) (қолы)

      Касса меңгерушісі ________________ ___________

      (аты-жөні) (қолы)

Об утверждении Правил определения платежности банкнот и монет национальной валюты Республики Казахстан

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 26 декабря 2003 года № 477. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 31 января 2004 года № 2689. Утратило силу постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 ноября 2017 года № 230 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования)

      Сноска. Утратило силу постановлением Правления Национального Банка РК от 29.11.2017 № 230 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      В целях совершенствования порядка определения платежности банкнот и монет национальной валюты Республики Казахстан Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

      1. Утвердить прилагаемые Правила определения платежности банкнот и монет национальной валюты Республики Казахстан.

      2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти дней со дня опубликования настоящего постановления в средствах массовой информации Республики Казахстан.

      3. Управлению по работе с наличными деньгами (Мажитов Д.М.):

      1) совместно с Юридическим департаментом (Шарипов С.Б.) принять меры к государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан настоящего постановления;

      2) в десятидневный срок со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан довести настоящее постановление до сведения подразделений центрального аппарата, территориальных филиалов Национального Банка Республики Казахстан, Центра кассовых операций и хранения ценностей (филиала) Национального Банка.

      4. Управлению по обеспечению деятельности руководства Национального Банка Республики Казахстан (Терентьев А.Л.) обеспечить публикацию настоящего постановления в средствах массовой информации Республики Казахстан.

      5. Контроль над исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан Жамишева Б.Б.

Председатель
Национального Банка



  Утверждены
постановлением Правления
Национального Банка
Республики Казахстан
от 26 декабря 2003 года № 477

      Сноска. Правый верхний угол в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

Правила определения платежности банкнот и монет
национальной валюты Республики Казахстан
1. Общие положения и определения

      Сноска. Заголовок главы в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

      1. Настоящие Правила определения платежности банкнот и монет национальной валюты Республики Казахстан (далее - Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 30 марта 1995 года "О Национальном Банке Республики Казахстан.

      Сноска. Пункт 1 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

      2. Правила устанавливают порядок совершения операций по определению платежности банкнот и монет национальной валюты Республики Казахстан, кроме монет, изготовленных из драгоценных металлов, и отдельных операций с ними после определения подлинности и платежности филиалами Национального Банка Республики Казахстан (далее – Национальный Банк), банками второго уровня и Национальным оператором почты (далее – уполномоченные банки).

      Сноска. Пункт 2 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 19.12.2015 № 230 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      3. Платежностью банкнот и монет национальной валюты Республики Казахстан (далее – банкноты и монеты) является их способность выступать в качестве законного платежного средства на территории Республики Казахстан, а также отсутствие у банкнот и монет признаков подделки.

      Сноска. Пункт 3 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      4. Банкнотами и монетами, утратившими силу законного платежного средства, являются банкноты и монеты, изъятые из денежного обращения, а также погашенные банкноты и рифленые монеты.

      Сноска. Пункт 4 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

      5. Бракованными банкнотами и монетами являются банкноты и монеты, при изготовлении которых допущено видимое отклонение от технических условий (несоответствие формата, надрывы, несоответствие нумерации, наличие помарок, совмещение красок, совмещение и/или расплывчатое изображение чеканки и другое).

      6. Ветхими банкнотами являются банкноты, имеющие следующие повреждения:

      1) залитые красящими веществами, в том числе имеющие надписи, нанесенные растекающимися красками;

      2) имеющие посторонние надписи, которые видны при ультрафиолетовом свете;

      3) имеющие посторонние надписи, которые перекрывают машиночитаемые признаки;

      4) разорванные банкноты, склеенные или несклеенные части которых бесспорно принадлежат одной и той же банкноте и вместе составляют площадь более пятидесяти процентов от установленного Национальным Банком размера банкноты;

      5) утратившие от угла или края более одного процента площади, но при этом сохранившие более пятидесяти процентов от установленного Национальным Банком размера банкноты;

      6) имеющие надрывы более десяти миллиметров в длину, в том числе склеенные прозрачной липкой лентой;

      7) имеющие отверстия, проколы и дыры от трех и более миллиметров в диаметре, за исключением случаев, когда наличие проколов на банкноте свидетельствует о ее погашении;

      8) имеющие потертости, которые привели к утрате изображения банкноты;

      9) обожженные и прожженные, но при этом сохранившие более пятидесяти процентов от установленного Национальным Банком размера банкноты;

      10) утратившие защитную нить;

      11) имеющие загрязнение поверхности лицевой и (или) оборотной сторон, которые привели к снижению изображения и яркости банкноты. Под загрязнением подразумевается состояние банкнот, которое характеризуется потемнением поверхности банкноты вследствие наличия пыли, грязи, масел и других загрязняющих веществ;

      12) имеющие разрыхление и потерявшие жесткость бумаги.

      Сноска. Пункт 6 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      7. Дефектными (поврежденными) монетами являются монеты, имеющие следующие повреждения:

      1) сплющенные, продырявленные, погнутые, надпиленные, ломаные (кроме монет, подвергнутых механической обработке (рифлению));

      2) травленные в кислоте, с напоем каких-либо металлов;

      3) поврежденные при воздействии высокой температуры;

      4) изменившие свой первоначальный цвет, но сохранившие письменные и (или) цифровые знаки на аверсе (лицевой стороне), реверсе (оборотной стороне) или гурте.

      Сноска. Пункт 7 с изменениями, внесенными постановлениями Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования); от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      8. Сомнительными банкнотами и монетами являются имеющие повреждения банкноты и монеты, для установления платежности и подлинности которых необходимо проведение экспертизы.

      9. Неплатежными являются банкноты и монеты, которые не могут быть отнесены к платежным, имеющие повреждения, не указанные в пунктах 6 и 7 Правил, банкноты, имеющие надпись "ҮЛГІ", "SPECIMEN", а также банкноты, сохранившие более пятидесяти процентов от установленного Национальным Банком размера банкноты, являющиеся подлинным фрагментом переделанных банкнот, имеющие ровный срез по вертикали со следами клея или липкой ленты на срезе.

      Сноска. Пункт 9 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      10. Поддельными банкнотами и монетами являются переделанные банкноты и фальшивые банкноты и монеты.

      11. Переделанными банкнотами являются подлинные банкноты, имеющие наклейки, надрисованные или напечатанные текст или цифры, изменяющие номинал банкнот таким образом, что внешний вид банкноты с внесенными изменениями сходен с видом подлинной банкноты другого номинала, и такая переделанная банкнота может быть ошибочно принята как подлинная по иному номиналу, отличному от указанного на банкноте до ее переделки.

      Банкноты, состоящие из нескольких фрагментов, один из которых является поддельным, также относятся к переделанным банкнотам.

      Сноска. Пункт 11 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

      12. К фальшивым банкнотам и монетам относятся банкноты и монеты, не являющиеся подлинными и любым способом воспроизводящие внешний вид подлинных банкнот и монет.

      13. К платежным банкнотам относятся банкноты, не утратившие силу законного платежного средства и не вызывающие сомнений в их подлинности и сохранившие не менее семидесяти процентов от установленных Национальным Банком размеров банкнот, и знаки (письменные или цифровые), обозначающие их номинал и имеющие незначительные повреждения (если они не препятствуют определению подлинности банкнот), в том числе ветхие.

      Сноска. Пункт 13 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      14. К платежным монетам относятся подлинные монеты, в том числе дефектные (поврежденные), являющиеся законным платежным средством, сохранившие независимо от характера повреждений письменные и (или) цифровые знаки на аверсе (лицевой стороне), реверсе (оборотной стороне) или гурте, а также обе части монет, относящихся к биколорным.

      Сноска. Пункт 14 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      15. Погашенными банкнотами являются банкноты, изъятые из обращения, подвергнутые механической обработке (прокалыванию), на которых имеются соответствующие признаки (отверстия), свидетельствующие об утрате банкнотами силы законного платежного средства.

      Характеристики признаков погашения доводятся Национальным Банком до уполномоченных банков.

      Сноска. Пункт 15 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования); с изменением, внесенным постановлением Правления Национального Банка РК от 19.12.2015 № 230 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      15-1. Рифлеными монетами являются монеты, изъятые из обращения, подвергнутые механической обработке (рифлению), на которых имеются соответствующие признаки механической обработки (рифления), свидетельствующие об утрате монетами силы законного платежного средства. Характеристики признаков рифления доводятся Национальным Банком до уполномоченных банков.

      Сноска. Правила дополнены пунктом 15-1 в соответствии с постановлением Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования); в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 19.12.2015 № 230 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      16. Подлинными банкнотами и монетами являются банкноты и монеты, введенные в обращение Национальным Банком в качестве законного платежного средства.

      Сноска. Пункт 16 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      17. Платежные банкноты и монеты по степени износа подразделяются на годные к обращению, ветхие, дефектные (поврежденные), изымаемые из обращения. Годные к обращению банкноты и монеты, в свою очередь, подразделяются на банкноты и монеты в эмиссионной упаковке и на банкноты и монеты, бывшие в обращении.

      Сноска. Пункт 17 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      18. Платежные банкноты и монеты (кроме ветхих банкнот и дефектных (поврежденных) монет) на территории Республики Казахстан должны приниматься для всех видов платежей и переводов денег.

      19. Платежные ветхие банкноты и дефектные (поврежденные) монеты принимаются уполномоченными банками для всех видов платежей и переводов денег вне зависимости от предъявленной суммы.

      Сноска. Пункт 19 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 19.12.2015 № 230 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      20. Неплатежные банкноты и монеты не должны приниматься для осуществления платежей и переводов денег.

      21. Поддельные банкноты и монеты не подлежат обмену, возврату клиенту и должны быть переданы в территориальные правоохранительные органы Республики Казахстан.

      Сноска. Пункт 21 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Осуществление операций по определению платежности банкнот
и монет и отдельных операций с ними после определения
платежности и подлинности

      Сноска. Заголовок главы в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

      22. Сомнительные банкноты, сохранившие более 50% (пятидесяти процентов) площади установленных Национальным Банком размеров банкнот, имеющие повреждения, затрудняющие определение подлинности банкнот, принимаются уполномоченными банками и направляются на экспертизу для установления их подлинности.

      Банкноты, признанные экспертизой подлинными, подлежат обмену на годные к обращению банкноты.

      Сноска. Пункт 22 с изменениями, внесенными постановлениями Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования); от 19.12.2015 № 230 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      23. Сомнительные монеты принимаются уполномоченными банками и направляются на экспертизу для установления их подлинности.

      Монеты, признанные экспертизой подлинными, подлежат обмену на годные к обращению монеты.

      Сноска. Пункт 23 с изменениями, внесенными постановлениями Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования); от 19.12.2015 № 230 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      24. Поступившие в уполномоченные банки платежные ветхие, дефектные (поврежденные) банкноты и монеты отсортировываются, в обращение не выпускаются и передаются в филиалы Национального Банка.

      Сноска. Пункт 24 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 19.12.2015 № 230 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      25. Банкноты и монеты, указанные в пункте 24 Правил, обмениваются уполномоченными банками на банкноты и монеты, годные к обращению. Плата за производимый обмен не взимается.

      Сноска. Пункт 25 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 19.12.2015 № 230 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      26. Сомнительные банкноты и монеты, указанные в пунктах 22 и 23 Правил, в обязательном порядке направляются на экспертизу в филиалы Национального Банка для решения вопроса об их подлинности и возможности их обмена.

      27. Кассовыми работниками уполномоченных банков при определении сохранившейся площади поврежденных банкнот используются специальные сетки (приложения 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 к Правилам).

      Поврежденная банкнота располагается на сетке для соответствующего номинала таким образом, чтобы была видна ее сторона, на которую нанесены серийные номера, и сохранившиеся края совпадали с границами сетки. Если ни один из краев банкноты полностью не сохранился, то два наименее поврежденных края банкноты совмещаются с нижней и правой границами сетки, при этом ее ориентация значения не имеет. Поврежденная банкнота обводится по контуру. Число клеток, через которые прошла линия контура, суммируется и делится пополам. К полученному числу прибавляется количество клеток сетки, оставшихся закрытыми при наложении банкноты. От полученного результата исключается дробная часть. Подлежащей обмену считается банкнота в том случае, если полученный результат составляет 140 и более клеток сетки.

      При работе с сетками не учитываются отклонения в размерах банкнот в пределах допустимого отклонения от установленных Национальным Банком размеров банкнот. Пределы допустимых отклонений доводятся Национальным Банком до уполномоченных банков отдельно. Клетки сетки, не полностью закрытые банкнотой вследствие допустимого отклонения в размерах считаются полностью заполненными.

      Заполненные сетки хранятся в отдельном деле кассы уполномоченного банка и представляются по требованию филиала Национального Банка. Сетка подписывается заполнившим ее кассовым работником и заверяется заведующим кассой уполномоченного банка.

      Сноска. Пункт 27 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 19.12.2015 № 230 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      28. При исследовании банкноты, состоящей из нескольких фрагментов (в том числе различных номиналов) необходимо учитывать, что они подлежат обмену на годные к обращению (в случае, если они являются подлинными), если данные фрагменты сохранили более 50 % (пятидесяти процентов) от установленных Национальным Банком размеров банкнот, или это несколько фрагментов, бесспорно принадлежащих одной банкноте, суммарная величина которых составляет более 50 % (пятидесяти процентов) от установленного Национальным Банком размера банкноты. При этом количество частей, на которые разорвана (разрезана) банкнота, значения не имеет. При анализе фрагментов во внимание принимаются линии разрыва (разреза), водяные знаки, графическое изображение, размер полей, серийные номера.

      Сноска. Пункт 28 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

      29. Если банкнота составлена из двух фрагментов различных банкнот (в том числе различных номиналов) и величина каждого из фрагментов составляет более 50 % (пятидесяти процентов) от установленных Национальным Банком размеров банкнот, то каждый из данных фрагментов рассматривается как отдельная банкнота и, в случае, если он является подлинным, подлежит обмену на банкноты, годные к обращению.

      Сноска. Пункт 29 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

  Приложение 1
к Правилам определения платежности
банкнот и монет национальной
валюты Республики Казахстан

Сетка
для определения платежности банкнот
Национального Банка Республики Казахстан
номиналом 1, 3 и 5 тенге

      Сноска. Приложение 1 исключено постановлением Правления Национального Банка РК от 27.05.2013 № 128 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования).

  Приложение 2
к Правилам определения платежности
банкнот и монет национальной
валюты Республики Казахстан

Сетка для определения платежности банкнот
национальной валюты Республики Казахстан номиналом
200, 500, 1000 и 2000 тенге, эмитированные до 2005 года
включительно

      Сноска. Заголовок таблицы в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      Размер 144 х 69 мм

      ___________________________________________________________

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      200 клеток соответствуют 100% величины банкноты

      Дата поступления банкноты:______________________

      Реквизиты банкноты:

      год выпуска________________

      номинал____________________, серия____ номер № _________

      Площадь банкноты составляет:_____________%

      Определение платежности проверил:

      _________________________ ___________

      (фамилия, инициалы) (подпись)

      Заведующий кассой _________________________ ___________

      (фамилия, инициалы) (подпись)

  Приложение 3
к Правилам определения платежности
банкнот и монет национальной
валюты Республики Казахстан

Сетка для определения платежности банкнот
национальной валюты Республики Казахстан номиналом 5000 и
10000 тенге, эмитированные до 2005 года включительно

      Сноска. Заголовок таблицы в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      Размер 149 х 74 мм

      ___________________________________________________________

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

      |__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|__|

      200 клеток соответствуют 100% величины банкноты

      Дата поступления банкноты:______________________

      Реквизиты банкноты:

      год выпуска________________

      номинал____________________, серия____ номер № _________

      Площадь банкноты составляет:_____________%

      Определение платежности проверил:

      _________________________ ___________

      (фамилия, инициалы) (подпись)

      Заведующий кассой _________________________ ___________

      (фамилия, инициалы) (подпись)

  Приложение 4
к Правилам определения платежности
банкнот и монет национальной валюты
Республики Казахстан

      Сноска. Правила дополнены приложением 4 в соответствии с постановлением Правления Национального Банка РК от 14 марта 2007 года N 23 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации); с изменениями, внесенными постановлениями Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования); от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Сетка для определения платежности банкнот
национальной валюты Республики Казахстан номиналом
200 тенге

      Сноска. Заголовок таблицы в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      Размер 126 х 64 миллиметров










































































































































































































      200 клеток соответствуют 100 % величины банкноты

      Дата поступления банкноты: _________________

      Реквизиты банкноты:

      год выпуска ________________

      номинал __________, серия ____, N __________

      Площадь банкноты составляет: _____________ %

      Определение платежности проверил:

      _________________________ ___________

      (фамилия, инициалы) (подпись)

      Заведующий кассой ________________________ ___________

      (фамилия, инициалы) (подпись)

  Приложение 5
к Правилам определения платежности
банкнот и монет национальной валюты
Республики Казахстан

      Сноска. Правила дополнены приложением 5 в соответствии с постановлением Правления Национального Банка РК от 14 марта 2007 года N 23 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации); с изменениями, внесенными постановлениями Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования); от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Сетка для определения платежности банкнот
национальной валюты Республики Казахстан номиналом
500 тенге

      Сноска. Заголовок таблицы в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      Размер 130 х 67 миллиметров










































































































































































































      200 клеток соответствуют 100 % величины банкноты

      Дата поступления банкноты: _________________

      Реквизиты банкноты:

      год выпуска ________________

      номинал __________, серия ____, N __________

      Площадь банкноты составляет: _____________%

      Определение платежности проверил:

      _________________________ ___________

      (фамилия, инициалы) (подпись)

      Заведующий кассой ________________________ ___________

      (фамилия, инициалы) (подпись)

  Приложение 6
к Правилам определения платежности
банкнот и монет национальной валюты
Республики Казахстан

      Сноска. Правила дополнены приложением 6 в соответствии с постановлением Правления Национального Банка РК от 14 марта 2007 года N 23 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации); с изменениями, внесенными постановлениями Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования); от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Сетка для определения платежности банкнот
национальной валюты Республики Казахстан номиналом
1000 тенге

      Сноска. Заголовок таблицы в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      Размер 134 х 70 миллиметров










































































































































































































      200 клеток соответствуют 100 % величины банкноты

      Дата поступления банкноты: _________________

      Реквизиты банкноты:

      год выпуска ________________

      номинал __________, серия ____, N __________

      Площадь банкноты составляет: _____________%

      Определение платежности проверил:

      _________________________ ___________

      (фамилия, инициалы) (подпись)

      Заведующий кассой ________________________ ___________

      (фамилия, инициалы) (подпись)

  Приложение 7
к Правилам определения платежности
банкнот и монет национальной валюты
Республики Казахстан

      Сноска. Правила дополнены приложением 7 в соответствии с постановлением Правления Национального Банка РК от 14 марта 2007 года N 23 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации); с изменениями, внесенными постановлениями Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования); от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Сетка для определения платежности банкнот национальной
валюты Республики Казахстан номиналом 2000 тенге

      Сноска. Заголовок таблицы в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      Размер 139 х 73 миллиметров










































































































































































































      200 клеток соответствуют 100 % величины банкноты

      Дата поступления банкноты: _________________

      Реквизиты банкноты:

      год выпуска ________________

      номинал __________, серия ____, N __________

      Площадь банкноты составляет: _____________ %

      Определение платежности проверил:

      _________________________ ___________

      (фамилия, инициалы) (подпись)

      Заведующий кассой ________________________ ___________

      (фамилия, инициалы) (подпись)

  Приложение 8
к Правилам определения платежности
банкнот и монет национальной валюты
Республики Казахстан

      Сноска. Правила дополнены приложением 8 в соответствии с постановлением Правления Национального Банка РК от 14 марта 2007 года N 23 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации); с изменениями, внесенными постановлениями Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования); от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Сетка для определения платежности банкнот национальной
валюты Республики Казахстан номиналом 5000 тенге

      Сноска. Заголовок таблицы в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      Размер 144 х 76 миллиметров










































































































































































































      200 клеток соответствуют 100 % величины банкноты

      Дата поступления банкноты: _________________

      Реквизиты банкноты:

      год выпуска ________________

      номинал __________, серия ____, N __________

      Площадь банкноты составляет: _____________ %

      Определение платежности проверил:

      _________________________ ___________

      (фамилия, инициалы) (подпись)

      Заведующий кассой ________________________ ___________

      (фамилия, инициалы) (подпись)

  Приложение 9
к Правилам определения платежности
банкнот и монет национальной валюты
Республики Казахстан

      Сноска. Правила дополнены приложением 9 в соответствии с постановлением Правления Национального Банка РК от 14 марта 2007 года N 23 (вводится в действие по истечении 14 дней со дня гос. регистрации); с изменениями, внесенными постановлениями Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 251 (вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования); от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Сетка для определения платежности банкнот национальной
валюты Республики Казахстан номиналом 10000 тенге

      Сноска. Заголовок таблицы в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 24.12.2014 № 248 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      Размер 149 х 79 миллиметров










































































































































































































      200 клеток соответствуют 100 % величины банкноты

      Дата поступления банкноты: _________________

      Реквизиты банкноты:

      год выпуска ________________

      номинал __________, серия ____, N __________

      Площадь банкноты составляет: _____________ %

      Определение платежности проверил:

      _________________________ ___________

      (фамилия, инициалы) (подпись)

      Заведующий кассой ________________________ ___________

      (фамилия, инициалы) (подпись)