Атқарушылық іс жүргізудің заңдылығын прокурорлық қадағалауды ұйымдастыру бойынша нұсқаулықты бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының 2010 жылғы 28 желтоқсандағы № 88 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2011 жылы 18 қаңтарда № 6737 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының 2018 жылғы 2 мамырдағы № 60 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Бас Прокурорының 02.05.2018 № 60 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Азаматтардың, мемлекеттің және заңды тұлғалардың конституциялық және өзге заңмен қорғалатын құқықтары, бостандықтары мен мүдделерін қорғауды, атқарушылық іс жүргізудің заңдылығын прокурорлық қадағалау тиімділігін қамтамасыз ету мақсатында, "Прокуратура туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 11, 18-баптарын басшылыққа алып, БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Атқарушылық іс жүргізудің заңдылығын прокурорлық қадағалауды ұйымдастыру бойынша нұсқаулық бекітілсін.

2. (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 2169 тіркелген, Қазақстан Республикасы орталық атқарушы және өзге де мемлекеттік органдарының нормативтік құқықтық актілер бюллетені, 2003 ж, № 14, 837-құжатта жарияланған) Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының "Атқару өндірісінің заңдылығын прокурорлық қадағалау туралы" 2002 жылғы 27 желтоқсандағы № 79 бұйрығының күші жойылды деп танылсын.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Бас Прокурорының 04.05.2016 № 91 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

4. Бұйрық Бас әскери прокурорға, Бас көлік прокурорына, облыс, Алматы, Астана қалаларының прокурорларына, қала, аудан, әскери, көлік және мамандандырылған прокурорларға, Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының жанындағы ғылыми және басқа мекемелердің басшыларына жіберілсін.

5. Осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Бас Прокуроры	Қ. Мәми

Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының 2010 жылғы 28 желтоқсандағы № 88 бұйрығымен бекітілген

Атқарушылық іс жүргізудің заңдылығын прокурорлық
қадағалауды ұйымдастыру жөніндегі
НҰСҚАУЛЫҚ
1. Жалпы ережелер

1. Атқарушылық іс жүргізудің заңдылығын прокурорлық қадағалауды ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулық Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының Азаматтық процестік кодексіне (бұдан әрі - АПК), Қазақстан Республикасының "Прокуратура туралы", "Атқарушылық іс жургізу және сот орындаушыларының" (әрі қарай - Заң) заңдарына және басқа да заңнамалық актілерге сәйкес әзірленген және азаматтық, әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер, қылмыстық істердің мүліктік өндіріп алу бөлігі бойынша, сондай-ақ Заңның 9-бабында көзделген өзге де атқарушылық құжаттар бойынша атқарушылық іс жүргізудің заңдылығын прокурорлық қадағалауды ұйымдастыруды және жүзеге асыруды реттейді.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Бас Прокурорының 04.05.2016 № 91 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Атқарушылық іс жүргізудің заңдылығын қадағалаудың міндеттері азаматтардың, мемлекеттің және заңды тұлғалардың конституциялық және өзге заңмен қорғалатын құқықтарын, бостандықтарын және мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету, сот актілерінің міндеттілігі принципін бұлжытпай сақтау, заңдылықты және құқықтық тәртіпті нығайту, құқық бұзушылықты алдын алу болып табылады.

3. Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Соттарда мемлекет мүддесіне өкілеттік жасау департаменті (бұдан әрі – Департамент), облыс прокурорлары, Астана және Алматы қалаларының, аудандық, қалалық және оған теңестірілген әскери және басқа да арнайы прокуратуралар атқарушылық құжаттардың орындалуы бойынша үәкілетті органның, оның аумақтық органдарының және олардың лауазымдық тұлғаларының, жеке сот орындаушыларының актілері мен әрекеттерінің (әрекетсіздігінің) заңдылығын тексеру және олар заңсыз болған жағдайда прокурорлық қадағалау актісін енгізу, соттардың атқарушылық іс жүргізу саласындағы азаматтық істерді қарауына қатысу, сот актілерінің заңдылығын тексеру және олар заңсыз болған жағдайда наразылық келтіру арқылы атқарушылық іс жүргізу заңдылығына тұрақты және тиімді қадағалауды қамтамасыз етеді, атқарушылық іс жүргізудегі заңдылық жағдайын жүйелі түрде талдайды.

Қадағалау функцияларын тиімді атқару және заң бұзушылықтарға жедел шара қолдану мақсатында прокурорлар өз қызметінде Құқық қорғау және арнайы органдарының ақпараттық алмасу жүйесін, Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Бірыңғай сәйкестендірілген статистикалық жүйесін және басқа да ақпараттық ресурстары мен жүйелерін, сондай-ақ өзге мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелерін пайдаланады.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Бас Прокурорының 11.03.2015 № 41 бұйрығымен.

3-1. Департаментте, облыс прокуратураларында, Астана, Алматы қалалық және оған теңестірілген прокуратураларда жұмыс, заңдылықтың жағдайын болжамдау, атқарушылық іс жүргізудің өзекті санаттары бойынша прокурорлық тәжрибені жүйелі түрде талдап, оның нәтижелері жұмыс топтарында, жедел және алқа мәжілістерінде қаралып, жүзеге асырылып жатқан қадағалаудың тиімділігін арттыру бойынша нақты шараларды қабылдау мақсатында аумақтық-пәндік ұстаным бойынша ұйымдастырылады.

Пәндік ұстаным бойынша жұмыс, атқарушылық іс жүргізудің өзекті санаттарын анықтау және қолданыстағы заңнаманы, қадағалау қызметінің нысаны мен әдістемесін жетілдіру мақсатында заңдылық пен прокурорлық қадағалау жағдайына жүйелі түрде талдау жасайтын, жауапты тұлғаларды бекіту арқылы жүзеге асырылады.

Пәндік бағыттарды белгілеу барысында аймақтың заңдылық жағдайын және ерекшеліктерін ескеру қажет.

Прокурорлардың мамандандырылуы прокуратураның жұмысын жоспарлау, талдау мен шолу жасау, жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау кезінде есепке алынады.

Аймақтық ұстаным атқарушылық іс жүргізуге қадағалауды жүзеге асыратын прокурорларға аумақтың заңдылық жағдайына талдау және мониторинг жүргізу мақсатында белгілі бір аумақты бекітуден тұрады.

Ескерту. 3-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Бас Прокурорының 11.03.2015 № 41 бұйрығымен.

4. Атқарушылық іс жүргізудің заңдылығын қадағалауды жүзеге асыру барысында прокуратура органдары қызметінің басым бағыттары:

атқарушылық іс жүргізуде денсаулық жағдайына немесе жасына байланысты өзін дербес қорғай алмайтын жеке тұлғалардың конституциялық құқықтары мен мүдделерінің сақталуын;

атқарушылық іс жүргізуде мемлекет мүдделерінің сақталуын қадағалау болып табылады.

Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Бас Прокурорының 04.05.2016 № 91 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Облыс, Алматы, Астана қалаларының прокуратураларында және оларға теңестірілген прокуратураларда атқарушылық іс жүргізудің заңдылығын қадағалауды ұйымдастыру және жүзеге асыру

5. Атқарушылық құжаттардың орындалуы бойынша үәкілетті органның, оның аумақтық органдарының және олардың лауазымды тұлғаларының, жеке сот орындаушыларының актілері мен әрекеттерінің (әрекетсіздігінің) заңдылығын тексеруді атқарушылық іс жүргізу құжаттарын зерделеу, тікелей атқарушылық құжаттардың орындалуы бойынша үәкілетті органда және оның аумақтық бөлімшелерінде, сондай-ақ басқа да мемлекеттік органдарда тексеру жүргізу арқылы жүзеге асырады.

Аумақтық прокурорлар өзінің орналасқан жерінде, осы Нұсқаулықпен атқарушылық құжаттардың орындалуы бойынша үәкілетті органның аумақтық бөлімшелері орналасқан жердегі арнайы прокурорлардың қарауына жататын санаттарды қоспағанда, барлық атқарушылық құжаттар бойынша аумақтық бөлімшелерінде және жеке сот орындаушыларының атқарушылық іс жүргізу заңдылығына қадағалауды қамтамасыз етеді.

Арнайы мамандандырылған әскери прокурорлар орналасқан жері бойынша қылмыстық (мүліктік өндіріп алу бөлігінде), азаматтық істер бойынша әскери соттармен шығарылған, сонымен қатар әскери прокурорлардың, Қарулы күштер ұйымдарының, басқа да әскерлердің немесе әскери құралымдардың бастамасы бойынша не олардың қатысуымен қаралған қылмыстық (мүліктік өндіріп алу бөлігінде), азаматтық және әкімшілік істер бойынша өзге де соттармен шығарылған атқарушылық іс жүргізу құжаттары бойынша атқарушылық құжаттардың орындалуы бойынша үәкілетті органның аумақтық бөлімшелерінің лауазымды тұлғаларының, жеке сот орындаушыларының актілерінің, әрекетінің (әрекетсіздігінің) заңдылығына қадағалауды қамтамасыз етеді.

Арнайы мамандандырылған көлік прокурорлары өздерінің орналасқан жері бойынша атқарушылық құжаттардың орындалуы бойынша үәкілетті органның аумақтық бөлімшелерінің лауазымды тұлғаларының, жеке сот орындаушыларының актілерінің, әрекетінің (әрекетсіздігінің) заңдылығына, сотпен атқарушылық құжаттары жазылған төмендегі:

көлік прокуратуралармен қозғалған (мүліктік өндіріп алу бөлігінде) немесе соттармен олардың қатысуымен қаралған, сондай-ақ сотқа дейінгі тергеп-тексеру көліктегі ішкі істер органдарымен жүргізілген қылмыстық істер бойынша;

даудың мәні көлік инфрақұрылымының объектісі немесе тараптың бірі ретінде темір жол, автокөлік (жолаушыларды, жүктерді және багаждарды халықаралық автомобильдік тасымалдау бөлігінде), теңіз, ішкі сулар, әуе, қалалық рельстік және магистральдық көлік құбыры, космос жүйесі ұйымдары, сондай-ақ аталған нысандар мен субъектілерге өздерінің өкілеттігін іске асыратын мемлекеттік органдар және көлік прокуратурасы болып табылатын, жергілікті және арнайы мамандандырылған экономикалық соттармен қаралған азаматтық істер бойынша;

әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жүргізуі көлік прокурорларының немесе темір жол, автокөлік (жолаушыларды, жүктерді және багаждарды халықаралық автомобильдік тасымалдау бөлігінде), теңіз, ішкі сулар, әуе, қалалық рельстік және магистральдық көлік құбыры, космос жүйесі ұйымдарына қатысты өкілеттіктерін іске асыратын уәкілетті органдардың бастамасы бойынша қозғалған, жергілікті және арнайы мамандандырылған әкімшілік соттарда қаралған әкімшілік істер бойынша қадағалауды қамтамасыз етеді.

Арнайы мамандандырылған табиғатты қорғау прокурорлары өздерінің орналасқан жері бойынша табиғатты қорғау прокурорының бастамасы бойынша қозғалған не олардың қатысуымен қараған қылмыстық (мүліктік өндіріп алу бөлігінде), азаматтық және әкімшілік істер бойынша сотпен шығарылған атқарушылық құжаттар бойынша атқарушылық құжаттардың орындалуы бойынша үәкілетті органның аумақтық бөлімшелерінің лауазымды тұлғаларының актілерінің, әрекетінің (әрекетсіздігінің) заңдылығына қадағалау жүргізуді қамтамасыз етеді.

Прокурордың талап қоюы (арызы) негізінде берілген атқарушылық құжаттың орындалу заңдылығына қадағалауды оның орындалу орны бойынша прокуратура жүзеге асырады, ал осы жұмыстың үйлестірілуі және бақылауы (есепке алынуы), орындалу орнына қарамастан (атқарушылық іс жүргізудің заңдылығына қадағалауды жүзеге асыратын прокуратура органдарының бөлімшесімен не қызметкерімен), осы талап қоюды (арызды) ұсынған прокуратурамен қамтамасыз етіледі.

Қадағалау қызметі барысында мемлекеттік органдардың лауазымды тұлғаларының, жеке және заңды тұлғалардың тарапынан заң бұзушылықтарды анықтаған жағдайда, осы тармақта көрсетілген прокурорлар, оларды, сондай-ақ, заңды бұзуға әкеп соққан себептер мен жағдайларды жоюға және кінәлі тұлғаларды заңда көзделген жауапкершілікке тарту туралы шаралар қолданады.

Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Бас Прокурорының 11.03.2015 № 41 бұйрығымен.

6. Прокурорлар мынадай жағдайларда азаматтық процеске қатысады және істер бойынша қорытынды береді:

прокурордың арызы бойынша шығарылған сот актісі негізінде қозғалған атқарушылық іс жүргізу жөніндегі атқарушылық әрекеттерге немесе оның талаптарын мәжбүрлеп орындау туралы прокурор қаулысына дау айтылғанда;

атқарушылық іс жүргізудің бір тарапы денсаулық жағдайына немесе жасына байланысты өзінің құқықтары мен заңды мүддесін дербес қорғай алмайтын жеке тұлға немесе мемлекеттік мекеме болғанда;

өндіріп алушымен немесе борышкермен, сонымен қатар үшінші тұлғалармен атқарушылық іс жүргізу органдарының және олардың лауазымды тұлғаларының актілері мен әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) дау айтылғанда;

мемлекеттің пайдасына өндіріп алу туралы атқарушылық іс жүргізу бойынша жеке сот орындаушыларының әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) дау айтылғанда.

Прокурордың бастамасымен қозғалған іс бойынша қорытынды беру талап етілмейді, қабылданған сот актілерімен келіспеген жағдайда прокурор апелляциялық, кассациялық шағымдар беруге құқылы.

Азаматтық іс жүргізудің барлық сатыларында аталған істерге қатысқан прокурорлар өздерінің ұстанымын қатаң заң талаптарына, істің материалдарына сәйкес анықтайды, оны заңдылық, барлығының заң және сот алдында теңдігі принциптерін басшылыққа ала отырып дәйекті қорғайды.

Қатысушы прокурор істің материалдарымен танысу нәтижелерін жоғары тұрған прокурорға немесе оның орынбасарына алдын-ала баяндайды, соңғылар іс бойынша қорытындыны бекітеді.

Прокурордың қорытындысы жазбаша түрде дайындалады және онда мыналар көрсетіледі: істің атауы; тараптар; мәлімделген талаптардың мәні; талапкер мен жауапкер сілтеме жасайтын мән-жайлар; прокурордың тараптар ұсынған дәлелдер бойынша олардың қатыстылығы, жол берілетіндігі, растығы және жеткіліктілігі тұрғысынан пікірі; қолданылуға жататын материалдық және іс жүргізу құқығының нормалары; мәлімделген талаптардың мәні, сот шығындарын бөлу бойынша прокурордың тұжырымы.

Азаматтық істің материалдарына қоса тіркеу үшін бірінші сатыдағы сотқа іске қатысқан прокурордың жазбаша түрде мазмұндалған және қолы қойылған қорытындысының тек уәждеу және қарар бөліктері беріледі.

Сонымен қатар аппеляциялық және кассациялық тәртіппен қарауға жататын іс бойынша қорытындыда мынадай мәліметтер көрсетіледі: судья (баяндамашы, алқа құрамы), қайта қарауға жататын сот актілерінің мазмұны, соттың ұстанымы; қатысқан прокурорлар және қорытындылардың қысқаша мазмұны; шағым (өтінішхат) иесінің дәлелдері; істі зерделеу нәтижелері; шағымның (өтінішхаттың) мәні бойынша тұжырымдар.

Мемлекеттік органдардың лауазымды тұлғалары, жеке және заңды тұлғалар тарапынан заңдылықты бұзушылық анықталған жағдайда прокурор сот алдында жеке ұйғарым шығару туралы өтініш жасайды, бұл бойынша қосымша тексеру жүргізуге шаралар қабылдауға және кінәлі тұлғаларды заңда белгіленген жауаптылыққа тарту мәселесін шешу үшін және заң бұзушылықтарға ықпал ететін себептер мен жағдайларды жою мақсатында жазбаша немесе электронды құжат түрінде жоғары тұрған прокурордың назарына жеткізеді.

Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Бас Прокурорының 04.05.2016 № 91 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

7. Апелляциялық тәртіпте прокурорлар атқарушылық іс жүргізу қатысушыларының, сондай-ақ үшінші тұлғалардың даулары бойынша шығарылған азаматтық істер бойынша заңға сәйкес келмейтін сот актілеріне наразылық білдіреді.

Осындай істер бойынша апелляциялық наразылық АПК-нің 427-бабының бірінші бөлігінде белгіленген күшін жоюға немесе сот шешімін өзгертуге негіздер болған жағдайда ғана келтіріледі және АПК-нің 404-бабының талабына жауап беруі керек.

Осындай істер бойынша апелляциялық наразылықты сот негізсіз қанағаттандырусыз қалдырған жағдайда, сонымен қатар істерді қарау кезінде соттар материалдық және іс жүргізу құқығының нормаларын едәуір бұзған жағдайда прокурор жоғарғы тұрған прокурорға АПК-нің 440, 441 баптарының талаптарына сай келетін жоғары тұрған сот сатысына наразылық келтіру және істі талап ету туралы ұсыныс енгізеді. Ұсынысқа қадағалау, атқарушылық іс жүргізу (олар болған жағдайда) және іс бойынша шығарылған барлық сот актілерінің, келтірілген наразылықтардың көшірмелері қоса тіркеледі.

Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Бас Прокурорының 04.05.2016 № 91 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

8. Прокурорлар сапалы және заңда белгіленген мерзімде жеке және заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Сот актілерін орындау департаментінің (бұдан әрі - САОД), оның аумақтық бөлімшелерінің лауазымды тұлғаларының, мемлекеттік және жеке сот орындаушыларының әрекеттері (әрекетсіздігі) мен актілеріне және атқарушылық іс жүргізу саласындағы сот актілеріне қатысты өтініштерін қарап, шешеді.

Арыз атқарушылық іс жүргізуді, ал қажет болған жағдайда, әкімшілік құқық бұзушылық туралы азаматтық, қылмыстық істі талап ете отырып шешіледі. Атқарушылық іс жүргізулер прокуратураға түскен сәттен бастап үш жұмыс күнінен аспайтын мерзімде зерделенеді, содан кейін қайтаруға жатады.

Прокурор атқарушылық іс жүргізуді зерттеу кезінде сот орындаушымен атқарушылық әрекеттерінің, мемлекеттік бажды, атқарушылық санкцияны бюджетке өтеп алу шараларының, әрекеттерінде Қазақстан Республикасы Әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы кодексінің 669-бабында және 33-тарауының өзге де нормаларында көзделген құқық бұзушылықтар белгілері көрінетін борышкерге қатысты әкімшілік құқық бұзушылық туралы істің қозғалуының, қылмыстық іс қозғау мәселесін шешу үшін қылмыстық қудалау органдарына сот шешімін орындамайтын тұлғаларға қатысты материалдарды тапсырудың заңдылығын, уақтылығын және толықтығын тексереді.

Атқарушылық іс жүргізуді (істі) зерттеу нәтижесі бойынша прокурор Бас прокуратураның жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау жөніндегі нормативтік құқықтық актілерінде көзделген тәртіпте тиісінше бекітілетін және қол қойылатын дәлелді қорытындыны және арыз иесіне жауап әзірлейді.

Сот актісіне немесе сот орындаушысының актісіне прокурорлық қадағалау актісі енгізілген жағдайда атқарушылық іс жүргізу (іс) бойынша қорытынды жасалмайды.

Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Бас Прокурорының 11.03.2015 № 41; өзгеріс енгізілді - ҚР Бас Прокурорының 04.05.2016 № 91 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

9. Атқарушылық әрекеттер жасаудың толық болмауына, атқарушылық іс жүргізу бойынша орындау мерзімдерінің бұзылуына байланысты бұзушылықтарды жою мақсатында прокурор "Прокуратура туралы" Заңның 22-бабы тәртібінде аумақтық бөлімнің басшысы - аға сот орындаушысына, мемлекеттік сот орындаушысына немесе жеке сот орындаушысына жазбаша нұсқау береді. Нұсқауда прокурор белгіленген мерзімде атқарушылық іс жүргізу тараптарының, үшінші тұлғалар мен мемлекеттің құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауға бағытталған нақты атқарушылық әрекеттер жүргізуді талап етеді.

Атқарушылық іс жүргізу тараптарының, үшінші тұлғалардың және мемлекеттің құқықтары мен заңмен қорғалатын мүдделеріне елеулі зиян келтіруі мүмкін айқын заң бұзушылықтарды жою мақсатында прокурор "Прокуратура туралы" Заңның 24-бабы тәртібінде аумақтық әділет органына, аумақтық бөлімнің басшысы - аға сот орындаушысына, мемлекеттік сот орындаушысына немесе жеке сот орындаушысына заң бұзушылықты жою туралы ұйғарым енгізеді. Ұйғарымда бұзылған заң нормаларына нұсқаулар және бұзушылықтарды жою шаралары туралы нақты ұсыныстар қамтылуы тиіс.

Мемлекеттік немесе жеке сот орындаушысы өрескел, жүйелі түрде заң бұзушылықтарға жол берген кезде прокурор "Прокуратура туралы" Заңның 25-бабы тәртібінде аумақтық әділет органына немесе аумақтық бөлімнің басшысы - аға сот орындаушысына, жеке сот орындаушылары аумақтық палатасының басшысына, сәйкесінше, заң бұзушылықтарды жою туралы ұсыным енгізеді.

Мемлекеттік сот орындаушысы, атқарушылық іс жүргізу органының өзге лауазымды тұлғасы немесе жеке сот орындаушысы тарапынан айқын және өрескел заң бұзушылықтар анықталған жағдайда прокурор өз құзыреті шегінде кінәлі тұлғаны тәртіптік немесе заңдарда көзделген өзге де жауаптылыққа тартуға бағытталған прокурорлық ықпал ету шараларын қабылдайды.

Сот орындаушысы заңсыз қаулы шығарған жағдайда прокурор "Прокуратура туралы" Заңның 19-бабы тәртібінде аумақтық сот орындаушылары бөлімінің басшысына, жеке сот орындаушысына оның күшін жою туралы талап қойып, наразылық енгізеді. Атқарушылық іс жүргізуді заңсыз тоқтата тұрған жағдайда наразылықта сонымен қатар оны дереу қайта бастау және атқару құжатын орындауға шаралар қабылдау туралы мәселе қойылады.

Қалалық, аудандық және оларға теңестірілген әскери және басқа да мамандандырылған прокуратураларда заң бұзушылықтарды жою туралы ұйғарымдарға, заң бұзушылықтарды жою туралы ұсынымға бірінші басшы немесе оның орнын басатын тұлға, облыстық және оларға теңестірілген прокуратураларда облыс прокуроры немесе оның орынбасарлары қол қояды. Жазбаша нұсқауға, оның ішінде аудан, қала прокурорының және оған теңестірілген әскери және басқа да мамандандырылған прокурордың орынбасары қол қоюы мүмкін.

Прокурор "Прокуратура туралы" Заңда көзделген басқа да прокурорлық қадағалау актілерін енгізуі мүмкін.

Прокурорлық қадағалау актілерін орындау оны енгізген прокурордың бақылауында тұрады.

Тексеріс барысында адам мен азаматтың құқықтары мен бостандықтарына, заңды тұлғалардың, қоғам мен мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделеріне зиян келтіруі немесе халықтың тіршілік әрекетін қамтамасыз ететін мемлекеттік органдардың, мекемелер мен кәсіпорындардың жұмыс істеуіне кедергі келтіруі мүмкін бұзушылықтар анықталған кезде Заңның 25-бабына сәйкес прокурор өз қаулысымен жеке сот орындаушысының іс жүргізуінен атқару құжатын алып қоюға және оны мемлекеттік сот орындаушысына беруге құқылы. Қабылданған шара туралы аудандардың, қалалардың прокурорлары мен оларға теңестірілген әскери және басқа да прокурорлар облыстардың, Алматы, Астана қалаларының прокуроры мен оған теңестірілген прокурорды дереу хабардар етеді, олар оның заңдылығы мен негізділігін тексеруді қамтамасыз етеді.

Ескерту. 9-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Бас Прокурорының 04.05.2016 № 91 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

10. Прокурорлар прокурорлардың талап қоюлары бойынша мемлекет кірісіне, денсаулық жағдайына немесе жасына байланысты өздерінің құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауды дербес жүзеге асыра алмайтын адамдардың пайдасына ақшалай және өзге де өндіріп алулар туралы атқарушылық құжаттар бойынша жекелеген негіздемелерге сәйкес республикалық меншікке айналдырылған (түскен) мүлікті есепке алу, сақтау, бағалау және бұдан әрі пайдалану жұмысын ұйымдастыру бойынша уәкілетті органның, оның бөлімшелерінің және басқа да мамандандырылған ұйымдардың қызметінде заңдылықтың сақталуын тексереді.

Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Бас Прокурорының 11.03.2015 № 41 бұйрығымен.

11. Облыс, Алматы, Астана қалаларының прокурорлары кемінде жылына бір рет атқарушылық құжаттардың орындалуы бойынша уәкілетті органның аумақтық бөлімшелері және олардың атқарушылық әрекеттерді жасауға уәкілеті бар лауазымды тұлғаларының және жеке сот орындаушыларының әрекетінде атқарушылық іс жүргізу туралы заңнаманың сақталуын тексереді. Тексерудің қорытындылары туралы ақпарат Бас прокуратураға тексеру жүргізілгеннен кейінгі айдың 7 күніне дейін тапсырылады.

Облыс, Алматы, Астана қалаларының прокурорлары тоқсан сайын аумақта атқарушылық іс жүргізудің заңдылығына прокурорлық қадағалаудың жай-күйін, сот төрелігін жүзеге асыру және атқару құжаттарын орындау кезіндегі заңдылықтықтың жай-күйін талдайды. Талдаудың қорытындылары туралы ақпарат Бас прокуратураға есептік кезеңнен кейінгі айдың 7 күніне дейін тапсырылады.

Ескерту. 11-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Бас Прокурорының 11.03.2015 № 41; 04.05.2016 № 91 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

12. Облыс, Алматы, Астана қалаларының прокурорлары және оларға теңестірілген прокурорлар жылдың қорытындылары бойынша мемлекеттің табысына ақшалай және басқа да өндіріп алулар туралы атқару құжаттарының, сонымен қатар, прокурорлардың талаптары бойынша шығарылған сот актілерінің орындалу барысындағы заңдылықтың жай-күйін жинақтап қорытындылайды. Жинақтап қорытындылаудың нәтижелері туралы ақпарат Бас прокуратураға есептік кезеңнен кейінгі жылдың қаңтар айының 7 күніне дейін тапсырылады.

3. Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасында атқарушылық іс жүргізудің заңдылығын қадағалауды ұйымдастыру

13. Департамент атқарушылық іс жүргізуге қатысушылардың өтініштерін қарау, кассациялық наразылықтар келтіру туралы өтінішхаттарды қарау, САОД, Республикалық жеке сот орындаушылары палатасының (бұдан әрі – Республикалық палата), жекелеген негіздер бойынша мемлекеттік меншікке айналдырылған (түскен) мүлікті есепке алу, сақтау, бағалау және одан әрі пайдалану жұмыстарын ұйымдастыру жөніндегі уәкілетті органның қызметін тексеру, атқарушылық іс жүргізудегі заңдылықтың жай-күйін талдау арқылы атқарушылық іс жүргізудің заңдылығын қадағалауды жүзеге асырады.

Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Бас Прокурорының 04.05.2016 № 91 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

14. Заңды күшіне енген сот актілерінің заңдылығын Бас прокуратура тексереді.

Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының азаматтық істер бойынша сот алқасының қарауына тағайындалған азаматтық істерді зерттеудің нәтижелері бойынша департаменттің прокурорлары, Бас Прокурордың жетекшілік ететін орынбасары бекітетін дәлелді қорытындылар жасайды. Қорытынды осы Нұсқаулықтың 6-тармағында көзделген талаптарға сәйкес жасалады.

Департамент Жоғарғы Сотпен атқарушылық іс жүргізуге байланысты прокурорлардың қатысуымен қаралған істер бойынша сот актілерінің, оларды қарау кезінде берілген қорытындылардың, сонымен қатар, жүргізілген тексерулердің, енгізілген және қаралған прокурорлық қадағалау актілерінің есебін жүргізеді.

Ескерту. 14-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Бас Прокурорының 04.05.2016 № 91 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

15. Департамент мерзімді түрде: САОД, Республикалық палатаның, жекелеген негіздер бойынша мемлекеттік меншікке айналдырылған (түскен) мүлікті есепке алу, сақтау, бағалау және одан әрі пайдалану жұмыстарын ұйымдастыру жөніндегі уәкілетті орган мен оның аумақтық бөлімшелерінің қызметін тексереді; мемлекет кірісіне ақшалай және басқа да өндіріп алу туралы атқару құжаттарын орындау кезінде заңдылықтың жай-күйін, сондай-ақ прокурорлардың талап қоюлары бойынша шығарылған сот актілерін орындау кезінде заңдылықтың жай-күйін қорытады.

Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Бас Прокурорының 04.05.2016 № 91 (ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

16. Департамент қолданыстағы заңнаманы жетілдіру жөнінде ұсыныстар енгізу, Бас Прокурордың және оның орынбасарларының тапсырмалары бойынша Парламент палаталары мен комитеттерінің, Үкіметінің, Қазақстан Республикасының басқа да орталық мемлекеттік органдарының жұмыс топтары құрамына қатысу, заңнамалық және өзге де нормативтік құқықтық актілердің жобаларына, соның ішінде Жоғарғы Соты нормативтік қаулыларының жобаларына қорытындылар дайындау арқылы норма шығармашылық қызметке қатысады.

4. Қорытынды ережелер

17. Атқарушылық іс жүргізу заңдылығын қадағалаудың негізгі көрсеткіштері мыналар болып табылады:

мемлекет пайдасына атқарылуы;

прокурордың талап арызы бойынша атқарылуы.

Мемлекеттің пайдасына атқарылуы заңда белгіленген орындау мерзімі бұзылған мемлекет пайдасына өндіру туралы қозғалған атқарушылық құжаттарға мониторинг жүргізу арқылы бағаланады.

Сол мақсатта осындай атқарушылық өндірістердің есебі жүргізіледі және мемлекет пайдасына өндіруге жататын орындау мерзімдері бұзылған атқарушылық іс жүргізулер бойынша прокурорлық қадағалау актілері негізінде өндірілген жалпы сомамен осындай атқарушылық іс жүргізулер бойынша өндірілуге жататын жалпы сомаға шаққандағы арақатысы есептеледі.

Прокурордың талап арыздарының атқарылуы прокурордың талабы мен арыздары бойынша қабылданған сот актілері негізінде қозғалған атқарушылық өндірістерге мониторинг жасау арқылы бағаланады.

Сол мақсатта олардың есебі жүргізіледі және саналады:

прокурордың талап арызы бойынша өндіруге жататын жалпы сомамен прокурордың нақты өндірілген сомаларды шаққандағы арақатысы есептеледі. Прокурордың мүліктік емес талап арыздары бойынша және жеке меншік нысандағы ұйымдардың мүдделеріне қатысты ақша өндіру туралы атқарушылық іс жүргізулер есепке алынбайды;

прокурордың мүліктік емес сипаттағы талап арыздары бойынша нақты орындалған сот актілерінің жалпы прокурордың мүліктік емес сипаттағы талап арыздары бойынша орындауда болған сот актілекріне шаққандағы арақатысы есептеледі. Атқару парағының жазылуынсыз орындалатын сот шешімдерін қоспағанда (АІЖК 282-бабы), прокурордың мүліктік емес талап арыздары бойынша барлық атқарушылық іс жүргізулер назарға алынады.";

Төменгі тұрған прокуратуралардың қызметі басқада көрсетікіштер бойынша атқарылған жұмыстарының нәтижесімен бағалану мүмкін.

Ескерту. 17-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Бас Прокурорының 11.03.2015 № 41 бұйрығымен.

18. Департамент атқарушылық іс жүргізудің заңдылығын қадағалауды жүзеге асыру жөнінде төмен тұрған прокуратуралардың қызметіне басшылық жасауды және бақылауды қамтамасыз етеді, қадағалаудың осы саласындағы жұмыстың тиімділігін көтеруге қолдау көрсетеді, Бас прокуратураның басқа да бөлімшелерімен, Жоғарғы Сотпен, САОД-пен, ғылыми және оқу мекемелерімен өзара іс-қимылды жүзеге асырады.

Ескерту. 18-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Бас Прокурорының 11.03.2015 № 41 бұйрығымен.

19. Бас прокуратураның департаменті қадағалаудың қазіргі заманғы әдістемелерін енгізу, атқарушылық іс жүргізу заңдылығына қадағалауды жүзеге асыратын прокуратура қызметкерлерінің біліктілігін оларды оқыту және тағылымдамадан өткізу, соның ішінде шет мемлекеттердің оқу орындарында, әдістемелік және практикалық көмек көрсету жұмыстарын жүргізеді.

20. Бас прокуратураның департаменті, облыс, Алматы, Астана қалаларының прокурорлары, ауданаралық, аудандық, қалалық және оларға теңестірілген әскери және өзге де мамандандырылған прокурорлар бұқаралық ақпарат құралдарда заңдылық пен құқықтық тәртіптің жағдайын, қадағалау қызметінің қорытындыларын жариялау арқылы прокуратура органдарының бейнелік бағдарламасын іске асыруды қамтамасыз етеді.

Об утверждении Инструкции по организации прокурорского надзора за законностью исполнительного производства

Приказ Генерального Прокурора Республики Казахстан от 28 декабря 2010 года № 88. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 18 января 2011 года № 6737. Утратил силу приказом Генерального Прокурора Республики Казахстан от 2 мая 2018 года № 60 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования)

Сноска. Утратил силу приказом Генерального Прокурора РК от 02.05.2018 № 60 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В целях обеспечения защиты конституционных и иных охраняемых законом прав, свобод и интересов граждан, государства и юридических лиц, эффективности прокурорского надзора в сфере исполнительного производства, руководствуясь статьями 11, 18 Закона Республики Казахстан "О Прокуратуре", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемую Инструкцию по организации прокурорского надзора за законностью исполнительного производства.

2. Признать утратившим силу приказ Генерального Прокурора Республики Казахстан № 79 от 27 декабря 2002 года "Об утверждении Инструкции о прокурорском надзоре за законностью исполнительного производства" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 2169, Бюллетень нормативных правовых актов центральных исполнительных и иных государственных органов Республики Казахстан, 2003 г., № 14, ст. 837).

3. Контроль над исполнением настоящего приказа возложить на курирующего Заместителя Генерального Прокурора Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 3 в редакции приказа Генерального Прокурора РК от 04.05.2016 № 91 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

4. Приказ направить Главному военному прокурору, Главному транспортному прокурору, прокурорам областей, городов Астаны, Алматы, городов, районов, военным, транспортным и специализированным прокурорам, руководителям научных и других учреждений Генеральной прокуратуры Республики Казахстан.

7. Настоящий приказ вводится в действие со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

Генеральный Прокурор
Республики Казахстан	К. Мами

Утверждена приказом Генерального Прокурора Республики Казахстан от 28 декабря 2010 года № 88

Инструкция
по организации прокурорского надзора за
законностью исполнительного производства
1. Общие положения

1. Инструкция по организации прокурорского надзора за законностью исполнительного производства разработана в соответствии с Конституцией Республики Казахстан, Гражданским процессуальным кодексом Республики Казахстан (далее - ГПК РК), законами Республики Казахстан "О Прокуратуре", "Об исполнительном производстве и статусе судебных исполнителей" (далее - Закон) и другими законодательными актами и регламентирует организацию и осуществление прокурорского надзора за законностью исполнительного производства по гражданским делам, делам об административных правонарушениях, уголовным делам в части имущественных взысканий и по иным исполнительным документам, предусмотренным статьей 9 Закона.

2. Задачами надзора за законностью исполнительного производства являются обеспечение защиты конституционных и иных охраняемых законом прав, свобод и интересов граждан, государства и юридических лиц, неукоснительное соблюдение принципа обязательности судебных актов, укрепление законности и правопорядка, предупреждение правонарушений.

3. Департамент по представительству интересов государства в судах Генеральной прокуратуры Республики Казахстан (далее – Департамент), прокуроры областей, городов Астаны и Алматы, районные, городские и приравненные к ним военные и другие специализированные прокуратуры обеспечивают постоянный и эффективный надзор за законностью исполнительного производства путем проверки законности актов, действий (бездействия) уполномоченного органа по исполнению исполнительных документов, его территориальных подразделений и их должностных лиц, частных судебных исполнителей и внесения актов прокурорского надзора в случае их незаконности, участия в рассмотрении судами гражданских дел в сфере исполнительного производства, проверки законности судебных актов и опротестования в случае их незаконности, систематически анализируют состояние законности в исполнительном производстве.

В целях эффективного осуществления надзорных функций и оперативного реагирования на нарушения законности прокуроры в своей деятельности используют Систему информационного обмена правоохранительных и специальных органов, Единую унифицированную статистическую систему и иные информационные ресурсы и системы Комитета по правовой статистики и специальных учетов Генеральной прокуратуры Республики Казахстан и других государственных органов.

Сноска. Пункт 3 в редакции приказа Генерального Прокурора РК от 11.03.2015 № 41.

3-1. В Департаменте, прокуратурах областей, городов Астаны, Алматы, и приравненных к ним прокуратурах работа организуется по зонально-предметному принципу в целях прогнозирования состояния законности, системного анализа прокурорской практики по актуальным категориям исполнительных производств с рассмотрением их результатов в рабочих группах, оперативных совещаниях и коллегиях, с принятием конкретных мер по повышению эффективности осуществляемого надзора.

Работа по предметному принципу осуществляется путем определения актуальных категорий исполнительных производств и закрепления ответственных лиц, которые систематически проводят анализ состояния законности и прокурорского надзора, с целью выработки предложений по совершенствованию действующего законодательства, форм и методов надзорной деятельности.

При определении предметных направлений исходить из состояния законности и особенностей региона.

Специализация прокуроров учитывается при планировании работы, прокуратуры, проведении анализов и обобщений, рассмотрении обращений физических и юридических лиц.

Зональный принцип заключается в закреплении за прокурорами, осуществляющими надзор за законностью исполнительного производства, определенных регионов с целью мониторинга и анализа состояния законности в этом регионе.

Сноска. Инструкция дополнена пунктом 3-1 в соответствии с приказом Генерального Прокурора РК от 11.03.2015 № 41.

4. Приоритетными направлениями деятельности органов прокуратуры в сфере исполнительного производства являются надзор за соблюдением:

конституционных прав и законных интересов физических лиц, которые по состоянию здоровья или возрасту не могут самостоятельно осуществлять их защиту;

интересов государства в исполнительном производстве.

Сноска. Пункт 4 в редакции приказа Генерального Прокурора РК от 04.05.2016 № 91 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

2. Организация и осуществление надзора за законностью
исполнительного производства в прокуратурах областей, городов
Алматы, Астаны и приравненных к ним прокуратурах

5. Проверка законности актов, действий (бездействия) должностных лиц уполномоченного органа по исполнению исполнительных документов и его территориальных подразделений, частных судебных исполнителей проводится путем изучения исполнительных производств, проведения проверки непосредственно в уполномоченном органе по исполнению исполнительных документов и его территориальных подразделениях и в других государственных органах.

Территориальные прокуроры обеспечивают по месту своей дислокации надзор за законностью исполнительного производства по всем исполнительным документам в территориальных подразделениях и частных судебных исполнителей, за исключением категорий, отнесенных настоящей Инструкцией к ведению специализированных прокуроров, дислоцированных в месте расположения территориальных подразделений уполномоченного органа по исполнению исполнительных документов.

Специализированные военные прокуроры обеспечивают по месту своей дислокации надзор за законностью актов, действий (бездействия) должностных лиц территориальных подразделений уполномоченного органа по исполнению исполнительных документов, частных судебных исполнителей по исполнительным документам, выписанным военными судами по уголовным (в части имущественных взысканий) и гражданским делам, а также иными судами по уголовным (в части имущественных взысканий), гражданским и административным делам, рассмотренным по инициативе военных прокуроров, организаций Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований либо с их участием.

Специализированные транспортные прокуроры обеспечивают по месту своей дислокации надзор за законностью актов, действий (бездействия) должностных лиц территориальных подразделений уполномоченного органа по исполнению исполнительных документов, частных судебных исполнителей по исполнительным документам, выписанным судами:

по уголовным делам (в части имущественных взысканий), возбужденным транспортными прокурорами или рассмотренным судом с их участием, а также по которым досудебное расследование осуществлялось органами внутренних дел на транспорте;

гражданским делам, рассмотренным местными и специализированными межрайонными экономическими судами, по которым предметом спора являются объекты транспортной инфраструктуры либо в качестве одной из сторон выступают организации железнодорожного, автомобильного (в части международных автомобильных перевозок пассажиров, багажа и грузов), морского, внутреннего водного, воздушного, городского рельсового и магистрального трубопроводного транспорта, космической системы, а также государственные органы, реализующие полномочия по отношению к названным объектам и субъектам, и транспортная прокуратура;

административным делам, рассмотренным местными и специализированными административными судами, по которым производство по делу об административном правонарушении возбуждено по инициативе транспортных прокуроров либо уполномоченными органами, реализующими полномочия по отношению к объектам транспортной инфраструктуры либо к организациям железнодорожного, автомобильного (в части международных автомобильных перевозок пассажиров, багажа и грузов), морского, внутреннего водного, воздушного, городского рельсового и магистрального трубопроводного транспорта, космической системы.

Специализированные природоохранные прокуроры обеспечивают по месту своей дислокации надзор за законностью актов, действий (бездействия) должностных лиц территориальных подразделений уполномоченного органа по исполнению исполнительных документов по исполнительным документам, выписанным судами по уголовным (в части имущественных взысканий), гражданским и административным делам, возбужденным по инициативе природоохранных прокуроров либо рассмотренным с их участием.

Надзор за законностью исполнения исполнительного документа, выданного на основании иска (заявления) прокурора, осуществляется прокуратурой по месту его исполнения, а координация и контроль (учет) этой работы обеспечивается прокуратурой, предъявившей данный иск (заявление), независимо от места исполнения (подразделением либо сотрудником органа прокуратуры, осуществляющим надзор за законностью исполнительного производства).

При выявлении в ходе надзорной деятельности нарушений законности со стороны должностных лиц государственных органов, физических и юридических лиц прокуроры, перечисленные в настоящем пункте, принимают меры по их устранению, а также по устранению причин и условий, способствовавших нарушению закона, и привлечению виновных лиц к установленной законом ответственности.

Сноска. Пункт 5 в редакции приказа Генерального Прокурора РК от 11.03.2015 № 41.

6. Прокуроры вступают в гражданский процесс и дают заключения по делам, когда:

оспариваются исполнительные действия по исполнительному производству, возбужденному на основании судебного акта, вынесенного по заявлению прокурора или постановления прокурора о принудительном исполнении его требований;

одной из сторон исполнительного производства являются физическое лицо, которое по состоянию здоровья или возрасту не может самостоятельно осуществлять защиту своих прав и законных интересов, а также государственное учреждение;

стороной исполнительного производства, а также третьими лицами оспариваются действия (бездействия) и акты органов исполнительного производства и их должностных лиц;

оспариваются действия (бездействия) частных судебных исполнителей по исполнительным производствам о взысканиях в пользу государства.

По делу, возбужденному по инициативе прокурора, дача заключения не требуется, в случае несогласия с состоявшимися судебными актами прокурор вправе подать апелляционную, кассационную жалобы.

На всех стадиях гражданского судопроизводства прокуроры, вступившие в процесс по указанным делам, определяют свою позицию в строгом соответствии с требованиями закона, материалами дел. последовательно отстаивают ее, руководствуясь принципами законности, равенства всех перед законом и судом, состязательности и равноправия сторон.

Результаты изучения материалов дела участвующий прокурор предварительно докладывает соответствующему вышестоящему прокурору или курирующему заместителю, которые утверждают заключение по делу.

Заключение прокурора составляется в письменном виде, и в нем указываются: наименование дела; стороны; суть заявленных требований; обстоятельства, на которые ссылаются истец и ответчик; мнение прокурора о представленных сторонами доказательствах с точки зрения относимости, допустимости, достоверности и достаточности; нормы материального и процессуального права, подлежащие применению; выводы прокурора по существу заявленных требований, распределению судебных расходов.

Для приобщения к материалам гражданского дела суду первой инстанции представляется только мотивировочная и резолютивная части ’заключения, изложенного в письменной форме и подписанной участвующим в деле прокурором.

В заключении по делу, подлежащему рассмотрению в апелляционном и кассационном порядке, указываются также сведения: о судье (докладчике, составе коллегии), содержании судебных актов, подлежащих пересмотру, позиции суда; об участвовавших прокурорах с кратким содержанием их заключений; о доводах авторов жалобы (ходатайства); о результатах изучения дела с выводами по существу жалобы (ходатайства).

При выявлении нарушений законности со стороны должностных лиц государственных органов, физических и юридических лиц прокурор ходатайствует перед судом о вынесении частного определения, письменно или в форме электронного документа доводит об этом до сведения вышестоящего прокурора с целью принятия мер к проведению дополнительных проверок и решения вопроса о привлечении виновных лиц к установленной законом ответственности, устранения причин и условий, способствовавших нарушению закона.

Сноска. Пункт 6 в редакции приказа Генерального Прокурора РК от 04.05.2016 № 91 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

7. В апелляционном порядке прокуроры опротестовывают не соответствующие закону судебные акты по гражданским делам, вынесенные по спорам участников исполнительного производства, а также третьих лиц.

Апелляционный протест по таким делам приносится лишь при наличии оснований к отмене либо изменению решения суда, предусмотренных частью первой статьи 427 ГПК и должен отвечать требованиям статьи 404 ГПК.

При необоснованном отклонении судом апелляционного протеста, а также при установлении существенных нарушений норм материального и процессуального права, допущенных местными судами при рассмотрении гражданских дел и повлекших вынесение незаконного судебного акта, прокурор области, городов Астаны, Алматы и приравненный к ним прокурор вносит представление о принесении кассационного протеста, которое должно отвечать требованиям статей 440, 441 ГПК. К представлению прилагаются надзорное, исполнительное производства (при их наличии) и копии всех состоявшихся по делу судебных актов, внесенных протестов.

Сноска. Пункт 7 в редакции приказа Генерального Прокурора РК от 04.05.2016 № 91 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

8. Прокуроры качественно и в установленный законом срок рассматривают и разрешают обращения физических и юридических лиц на действия (бездействие) и акты должностных лиц Департамента по исполнению судебных актов Министерства юстиции Республики Казахстан (далее – ДИСА), его территориальных подразделений, государственных и частных судебных исполнителей и на судебные акты в сфере исполнительного производства.

Обращение разрешается с истребованием исполнительного производства, а при необходимости гражданского, уголовного дела, дела об административном правонарушении. Исполнительные производства изучаются в срок не более трех рабочих дней с момента их поступления в прокуратуру, после чего подлежат возврату.

При изучении исполнительного производства прокурор проверяет законность, своевременность и полноту совершения судебным исполнителем исполнительных действий, принятых мер по взысканию в бюджет государственной пошлины, исполнительской санкции, возбуждения дела об административном правонарушении в отношении должника, в действиях которого усматриваются признаки правонарушений, предусмотренных статьей 669 и иными нормами главы 33 Кодекса Республики Казахстан об административных правонарушениях, передачи материалов на лиц, не исполняющих решения суда, в органы уголовного преследования для решения вопроса о возбуждении уголовного дела.

По результатам изучения исполнительного производства (дела) прокурором составляются мотивированные заключение и ответ заявителю, соответственно утверждаемое и подписываемый в порядке, предусмотренном нормативными правовыми актами Генеральной прокуратуры по рассмотрению обращений физических и юридических лиц.

В случае внесения акта прокурорского надзора на судебный акт или акт судебного исполнителя заключение по исполнительному производству (делу) не составляется.

Сноска. Пункт 8 в редакции приказа Генерального Прокурора РК от 11.03.2015 № 41; с изменением, внесенным приказом Генерального Прокурора РК от 04.05.2016 № 91 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

9. В целях устранения нарушений, связанных с неполнотой совершения исполнительных действий, нарушением сроков исполнения по исполнительному производству, руководителю территориального отдела старшему судебному исполнителю, государственному судебному ңисполнителю либо частному судебному исполнителю прокурором в порядке статьи 22 Закона "О Прокуратуре" дается письменное указание. В указании прокурор требует в установленный срок провести конкретные исполнительные действия, направленные на защиту прав и законных интересов сторон исполнительного производства, третьих лиц и государства.

В целях устранения явных нарушений закона, которые могут причинить существенный вред правам и охраняемым законом интересам сторон исполнительного производства, третьих лиц и государства, в территориальный орган юстиции, руководителю территориального отдела старшему судебному исполнителю, государственному судебному исполнителю или частному судебному исполнителю прокурором в порядке статьи 24 Закона "О Прокуратуре" вносится предписание об устранении нарушения закона. В предписании должны содержаться указания на нормы законов, которые нарушены и конкретные предложения о мерах по устранению нарушения.

При установлении грубых, систематических нарушений закона, допущенных государственным или частным судебным исполнителем, прокурором в порядке статьи 25 Закона "О Прокуратуре" в территориальный орган юстиции или руководителю территориального отдела - старшему судебному исполнителю, региональной палаты частных судебных исполнителей, соответственно, вносится представление об устранении нарушений законности.

При установлении явных и грубых нарушений закона со стороны государственного судебного исполнителя, другого должностного лица органа исполнительного производства или частного судебного исполнителя прокурором в пределах его компетенции принимаются меры прокурорского реагирования, направленные на привлечение виновного лица к дисциплинарной или иной предусмотренной законами ответственности.

В случае вынесения судебным исполнителем незаконного постановления прокурором в порядке статьи 19 Закона "О Прокуратуре" руководителю территориального отдела - старшему судебному исполнителю, частному судебному исполнителю вносится протест с требованием о его отмене. В случае незаконного приостановления исполнительного производства в протесте также ставится вопрос о незамедлительном его возобновлении и принятии мер к исполнению исполнительного документа.

Предписание об устранении нарушений закона, представление об устранении нарушений законности в районных, городских и приравненных к ним военных и других специализированных прокуратурах подписывается первым руководителем или лицом, его замещающим, в областных и приравненных к ним прокуратурах прокурором области либо их заместителями. Письменное указание может быть подписано, в том числе заместителем прокурора района, города и приравненного к нему военного и другого специализированного прокурора.

Прокурором может быть внесены и иные акты прокурорского надзора, предусмотренные Законом "О Прокуратуре".

Исполнение актов прокурорского надзора находится на контроле внесшего его прокурора.

При установлении в ходе проверки нарушений, которые могут причинить вред правам и свободам человека и гражданина, охраняемым законом интересам юридических лиц, общества и государства либо препятствовать функционированию государственных органов, учреждений и предприятий, обеспечивающих жизнедеятельность населения, в соответствии со статьей 25 Закона прокурор вправе своим постановлением изъять из производства частного судебного исполнителя исполнительный документ и передать его государственному судебному исполнителю. О принятом решении прокуроры районов, городов и приравненные к ним военные и другие специализированные прокуроры незамедлительно уведомляют прокурора области, городов Алматы, Астаны и приравненного к нему прокурора, которые обеспечивают проверку его законности и обоснованности.

Сноска. Пункт 9 в редакции приказа Генерального Прокурора РК от 04.05.2016 № 91 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

10. Прокуроры проверяют соблюдение законности в деятельности уполномоченного органа по организации работ по учету, хранению, оценке и дальнейшему использованию имущества, обращенного (поступившего) в республиканскую собственность по отдельным основаниям, его подразделений и других специализированных организаций по исполнительным документам о денежных и иных взысканиях в доход государства, в пользу лиц, которые по состоянию здоровья или возрасту не могут самостоятельно осуществлять защиту своих прав и законных интересов, по искам прокуроров.

Сноска. Пункт 10 в редакции приказа Генерального Прокурора РК от 11.03.2015 № 41.

11. Прокуроры областей, городов Алматы, Астаны не реже одного раза в год проверяют соблюдение законодательства об исполнительном производстве в деятельности территориальных подразделений уполномоченного органа по исполнению исполнительных документов и их должностных лиц, уполномоченных на совершение исполнительных действий, региональных палат частных судебных исполнителей и частных судебных исполнителей. Информация об итогах проверки предоставляется в Генеральную прокуратуру к 7 числу месяца, следующего после проведения проверки.

Прокуроры областей, г.г. Алматы, Астаны ежеквартально анализируют состояние прокурорского надзора за законностью исполнительного производства, состояние соблюдения законности при отправлении правосудия и исполнении исполнительных документов в регионе. Информация о результатах анализа предоставляется в Генеральную прокуратуру до 7 числа месяца, следующего за отчетным периодом.

Сноска. Пункт 11 с изменениями, внесенными приказами Генерального Прокурора РК от 11.03.2015 № 41; от 04.05.2016 № 91 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

12. Прокуроры областей, г.г. Алматы, Астаны и приравненные к ним прокуроры по итогам года обобщают состояние законности при исполнении исполнительных документов о денежных и иных взысканиях в доход государства, а также состояние законности при исполнении судебных актов, вынесенных по искам прокуроров. Информация о результатах обобщения предоставляется в Генеральную прокуратуру до 7 января года, следующего за отчетным периодом.

3. Организация надзора за законностью исполнительного
производства в Генеральной прокуратуре Республики Казахстан

13. Департамент осуществляет надзор за законностью исполнительного производства путем рассмотрения обращений участников исполнительного производства, рассмотрения ходатайств о принесении кассационных протестов, проверки деятельности ДИСА, Республиканской палаты частных судебных исполнителей (далее - Республиканская палата), уполномоченного органа по управлению государственным имуществом по учету, хранению, оценке и дальнейшему использованию имущества, обращенного (поступившего) в республиканскую собственность по отдельным основаниям, анализа состояния законности в исполнительном производстве.

Сноска. Пункт 13 в редакции приказа Генерального Прокурора РК от 04.05.2016 № 91 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

14. Законность вступивших в законную силу судебных актов проверяется Генеральной прокуратурой.

По результатам изучения гражданских дел, назначенных к рассмотрению коллегией по гражданским делам Верховного Суда Республики Казахстан, прокурорами Департамента составляются мотивированные заключения, которые утверждаются курирующим заместителем Генерального Прокурора. Заключение должно соответствовать требованиям, определенным в пункте 6 настоящей Инструкции.

Департамент ведет учет судебных актов по рассмотренным Верховным Судом делам, связанным с исполнительным производством, заключений, данных прокурорами при их рассмотрении, а также учет проведенных проверок, внесенных и рассмотренных актов прокурорского надзора.

Сноска. Пункт 14 с изменением, внесенным приказом Генерального Прокурора РК от 04.05.2016 № 91 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

15. Департамент периодически: проверяет деятельность ДИСА, Республиканской палаты, уполномоченного органа по организации работ по учету, хранению, оценке и дальнейшему использованию имущества.обращенного (поступившего) в республиканскую собственность по отдельным основаниям и его территориальных подразделений; обобщает состояние законности при исполнении исполнительных документов о денежных и иных взысканиях в доход государства, а также состояние законности при исполнении судебных актов, вынесенных по искам прокуроров.

Сноска. Пункт 15 в редакции приказа Генерального Прокурора РК от 04.05.2016 № 91 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

16. Департамент участвует в нормотворческой деятельности путем внесения предложений по совершенствованию действующего законодательства, участия по поручению Генерального Прокурора и его заместителей в составе рабочих групп, комитетов и комиссий палат Парламента, Правительства, иных центральных государственных органов Республики Казахстан, подготовки заключений по проектам законодательных и иных нормативных правовых актов, в том числе, нормативных постановлений Верховного Суда.

4. Заключительные положения

17. Ключевыми показателями надзора за законностью исполнительного производства являются:

исполняемость в доход государства;

исполняемость по искам прокуроров.

Исполняемость в доход государства оценивается на основе мониторинга исполнительных производств о взыскании в доход государства, по которым нарушены установленные законом сроки исполнения.

В этих целях ведется учет таких исполнительных производств и исчисляется соотношение общей суммы, взысканной в доход государства по актам прокурорского надзора по исполнительным производствам с нарушенным сроком исполнения, к общей сумме, подлежавшей взысканию по таким производствам.

Исполняемость по искам прокуроров оценивается на основе мониторинга исполнительных производств, возбужденных на основании судебных актов по искам и заявлениям прокуроров. В этих целях ведется их учет и исчисляется:

соотношение реально взысканной суммы по искам прокурора к общей сумме, подлежавшей взысканию по искам прокурора. Не учитываются исполнительные производства по искам прокурора неимущественного характера и о взыскании сумм в интересах организаций с частной формой собственности;

соотношение реально исполненных судебных актов по искам прокуроров неимущественного характера, к общему количеству находившихся на исполнении судебных актов по искам прокурора неимущественного характера. Во внимание принимаются только исполнительные производства по искам прокурора неимущественного характера, за исключением решений судов по искам, исполнение которых производится без выписки исполнительного листа (статья 282 ГПК).

Оценка деятельности нижестоящих прокуратур может осуществляться и с учетом результатов работы по другим показателям.

Сноска. Пункт 17 в редакции приказа Генерального Прокурора РК от 11.03.2015 № 41.

18. Департамент обеспечивает руководство и контроль над деятельностью нижестоящих прокуратур по осуществлению надзора за законностью исполнительного производства, способствуя повышению эффективности работы в данной отрасли надзора, осуществляет взаимодействие с другими подразделениями Генеральной прокуратуры, Верховным Судом, ДИСА, научными и учебными учреждениями.

Сноска. Пункт 18 в редакции приказа Генерального Прокурора РК от 11.03.2015 № 41.

19. Департамент Генеральной прокуратуры проводит работу по внедрению современных методов организации надзора, повышению квалификации прокурорских работников, осуществляющих надзор за законностью исполнительного производства, путем их обучения и стажировки, в том числе, в учебных заведениях иностранных государств, оказания методической и практической помощи.

20. Департамент Генеральной прокуратуры, прокуроры областей, городов Алматы, Астаны, межрайонные, районные, городские и приравненные к ним военные и другие специализированные прокуроры обеспечивают реализацию имиджевой программы органов прокуратуры путем освещения в средствах массовой информации состояния законности и правопорядка, результатов надзорной деятельности.