Мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардағы корпоративтік басқаруды бағалау қағидасын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Экономикалық даму және сауда министрінің 2011 жылғы 6 маусымдағы № 157 Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2011 жылғы 27 маусымда № 7047 болып тіркелді.

"Мемлекеттік мүлік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 182-бабының 2-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық экономика министрінің 24.11.2022 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардағы корпоративтік басқаруды бағалау қағидасы бекітілсін.

2. Мемлекеттік активтерді басқару саясаты департаменті (И.А. Шварцкопф):

1) Заң департаментімен (С.М. Қаппасов) бірлесіп, осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде белгіленген тәртіпте мемлекеттік тіркелуін қамтамасыз етсін;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткізгеннен кейін оны акционерлік қоғамдардың акцияларының мемлекеттік пакеттерін иелену және пайдалану құқықтарын жүзеге асыратын мемлекеттік органдардың, сондай-ақ "Самұрық-Қазына" Ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамының назарына жеткізсін.

3. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күннен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

Қ. Келімбетов

Қазақстан Республикасы Экономикалық даму және сауда министрінің 2011 жылғы 6 маусымдағы № 157 бұйрығымен бекітілген

Мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардағы корпоративтік басқаруды бағалау қағидалары

Ескерту. Қағида жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық экономика министрінің 07.11.2018 № 61 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардағы корпоративтік басқаруды бағалау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Мемлекеттік мүлік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 182-бабының 2-тармағына сәйкес әзірленді.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Ұлттық экономика министрінің 24.11.2022 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) бағалау объектісі (бұдан әрі – Объект) – "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамын қоспағанда, жарғылық капиталында акциялардың бақылау пакеті мемлекетке тиесілі акционерлік қоғам (бұдан әрі – акционерлік қоғам);

2) корпоративтік басқару – Объект қызметін басқаруды қамтамасыз ететін және акционерлер, директорлар кеңесі, атқарушы орган, Объектінің өзге де органдары мен акционерлер мүддесіндегі мүдделі тұлғалар арасындағы қатынастарды қамтитын процестердің жиынтығы;

3) тәуелсіз ұйым – корпоративтік басқару жүйесін бағалау және жетілдіру саласында қызмет көрсетуге мамандандырылған және осы салада және басқа да сабақтас салаларда тиісті тәжірибесі бар заңды тұлға.

Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық экономика министрінің 24.11.2022 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. Талдау, шынайы ақпаратты қорытындылау, Объектілерді корпоративтік басқарудың деңгейі туралы тұжырымдар қалыптастыру бағалау нысанасы болып табылады.

2-тарау. Мемлекет бақылайтын акционерлік қоғамдардағы корпоративтік басқаруға бағалау жүргізу тәртібі

4. Корпоративтік басқаруды бағалау корпоративтік басқарудың даму деңгейін айқындауға, акционерлердің құқықтары мен мүдделерін қорғауға және акционерлік қоғам жұмысының тиімділігін арттыруға бағытталған.

Корпоративтік басқаруды бағалауды тәуелсіз ұйымдар акционерлік қоғамның ішкі құжаттарында белгіленген тәртіппен кемінде үш жылда бір рет жүргізеді.

Тәуелсіз ұйымды акционерлік қоғам "Акционерлік қоғамдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 34-1-бабының 1-тармағына және "Мемлекеттік сатып алу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 1-бабына сәйкес таңдайды және мынадай өлшемшарттарға сәйкес келеді:

корпоративтік басқару жүйелерін бағалау бойынша кемінде бес жыл немесе Қазақстанда, сол сияқты Қазақстаннан тыс жерлердегі он ірі компанияда тәжірибесінің болуы;

кемінде бес адамнан тұратын қалыптасқан жобалық командасының болуы.

Жобалық команда мүшелерінің біліктілігі мен жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптарды акционерлік қоғам техникалық тапсырмада көрсетеді.

Ескерту. 4-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық экономика министрінің 24.11.2022 № 87 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5. Корпоративтік басқаруды бағалау үшін мынадай:

акционерлік қоғамның ішкі құжаттары;

негізгі қызмет нәтижелері туралы құжаттар (қаржы есептілігі, акционерлерге ұсынылатын есептілік);

сыртқы тараптармен қатынастарды сипаттайтын құжаттар (шарттар мен келісімдер, Объектінің басшыларына сауалнама жүргізу арқылы алынған мәліметтер, басқа көздерден алынған мәліметтер (бұқаралық ақпарат құралдары, корпоративтік интернет-сайт);

акционерлік қоғам туралы жалпыға қолжетімді ақпарат;

Қазақстан Республикасының заңнамасына, қызмет көрсету шартының талаптарына, техникалық тапсырмалардың талаптарына немесе акционерлік қоғамның ішкі құжаттарына қайшы келмейтін өзге ақпарат көздері;

атқарушы орган мүшелерінің, директорлар кеңесі мүшелерінің, тәуелсіз директорлардың, корпоративтік хатшылардың, сондай-ақ олардың қалауы бойынша миноритарлық акционерлердің бетпе-бет немесе қашықтықтан жүргізілетін сұхбаттарының нәтижелері сияқты ақпарат көздері пайдаланылады.

6. Акционерлік қоғам корпоративтік басқаруға бағалау жүргізуге техникалық тапсырма жобасын әзірлейді және оны Қазақстан Республикасы Ұлттық кәсіпкерлер палатасына келісу үшін жолдайды.

7. Корпоративтік басқаруға бағалау жүргізуге техникалық тапсырма жобасына қорытынды беру үшін белгіленетін мерзім Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасына келіп түскен сәттен бастап он жұмыс күнінен аспайтын мерзімді құрайды.

8. Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы белгіленген мерзімде қорытынды ұсынбаған жағдайда корпоративтік басқаруға бағалау жүргізуге техникалық тапсырманың жобасы келісілді деп есептеледі.

9. Акционерлік қоғам қорытындымен келіскен жағдайда техникалық тапсырма жобасына тиісті өзгерістер мен (немесе) толықтырулар енгізеді. Техникалық тапсырманың жобасын қайта келісу талап етілмейді.

10. Акционерлік қоғам қорытындымен келіспеген жағдайда қорытындыны алған күннен бастап он жұмыс күнінен аспайтын мерзімде Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасына келіспеушіліктердің себептерін дәйектейтін жауап жібереді.

11. Тәуелсіз ұйым Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымының корпоративтік басқару қағидаттарын, Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымының мемлекет қатысатын компаниялар үшін корпоративтік басқару бойынша ұсынымдарын, корпоративтік басқару бойынша басқа да халықаралық және/немесе Қазақстан Республикасында қабылданған ұсынымдарды ескере отырып корпоративтік басқаруға бағалау жүргізеді.

12. Тәуелсіз ұйым бағалаудың нәтижелері бойынша корпоративтік басқаруды бағалау қорытындысы бойынша есеп дайындайды.

Корпоративтік басқаруды бағалау қорытындысы бойынша есепте мыналар:

корпоративтік басқарудың жалпы рейтингісі және құрамдауыштар мен кіші құрамдауыштар бойынша рейтингілер;

акционерлік қоғамдағы корпоративтік басқару жүйесінің сипаттамасы;

акционердің рейтингілік тармақтарда көрсетілген және ықпал ету факторларына бөлінген корпоративтік басқару практикасына теріс (тежеуші) әсері;

негізгі жағымды сәттер мен кемшіліктердің сипаттамасы;

акционерлік қоғамдағы корпоративтік басқарудың жағымды сәттері мен кемшіліктерінің, сол немесе басқа фактіні жағымды сәттерге немесе кемшіліктерге жатқызу негіздемесі бар, толық сипаттамасы;

анықталған сәйкессіздіктерді жою және корпоративтік басқару жүйесін одан әрі жетілдіру бойынша ұсынымдар қамтылған.

13. Корпоративтік басқаруды бағалау қорытындысы бойынша нәтижелер акционерлік қоғамның директорлар кеңесінің қарауына корпоративтік басқаруды бағалау қорытындысы бойынша есеп дайындаған сәттен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде ұсынылады. Акционерлік қоғамның директорлар кеңесінде қаралған сәттен бастап күнтізбелік он күн ішінде есеп акционерлік қоғамдардың интернет-ресурсында орналастырылады.

Об утверждении Правил оценки корпоративного управления в контролируемых государством акционерных обществах

Приказ Министра экономического развития и торговли Республики Казахстан от 6 июня 2011 года № 157. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 27 июня 2011 года № 7047.

В соответствии с пунктом 2 статьи 182 Закона Республики Казахстан "О государственном имуществе" ПРИКАЗЫВАЮ:

Сноска. Преамбула - в редакции приказа Министра национальной экономики РК от 24.11.2022 № 87 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемые Правила оценки корпоративного управления в контролируемых государством акционерных обществах.

2. Департаменту политики управления государственными активами (Шварцкопф И.А.):

1) совместно с Юридическим департаментом (Каппасов С.М.) в установленном порядке обеспечить государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) после государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан настоящего приказа довести его до сведения государственных органов, осуществляющих права владения и пользования государственным пакетом акций акционерных обществ, а также акционерного общества "Фонд национального благосостояния "Самрук-Қазына".

3. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр

К. Келимбетов

Утверждены приказом Министра экономического развития и торговли Республики Казахстан от 6 июня 2011 года № 157

Правила оценки корпоративного управления в контролируемых государством акционерных обществах

Сноска. Правила в редакции приказа Министра национальной экономики РК от 07.11.2018 № 61 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила оценки корпоративного управления в контролируемых государством акционерных обществах (далее – Правила) разработаны в соответствии с пунктом 2 статьи 182 Закона Республики Казахстан "О государственном имуществе".

Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Министра национальной экономики РК от 24.11.2022 № 87 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. В настоящих Правилах используются следующие понятия:

1) объект оценки (далее – Объект) – акционерное общество, в уставном капитале которого контрольный пакет акций принадлежит государству, за исключением акционерного общества "Фонд национального благосостояния "Самрук-Қазына" (далее – акционерное общество);

2) корпоративное управление – совокупность процессов, обеспечивающих управление деятельностью Объекта и включающих отношения между акционерами, советом директоров, исполнительным органом, иными органами Объекта и заинтересованными лицами в интересах акционеров;

3) независимая организация – юридическое лицо, специализирующееся на предоставлении услуг в области оценки и совершенствования систем корпоративного управления и имеющее соответствующий опыт работы в данной области и других смежных областях.

Сноска. Пункт 2 с изменением, внесенным приказом Министра национальной экономики РК от 24.11.2022 № 87 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. Предметом оценки является анализ, обобщение достоверной информации, формирование выводов об уровне корпоративного управления Объектов.

Глава 2. Порядок проведения оценки корпоративного управления в контролируемых государством акционерных обществах

4. Оценка корпоративного управления направлена на определение уровня развития корпоративного управления, защиту прав и интересов акционеров и повышение эффективности работы акционерного общества.

Оценка корпоративного управления проводится не менее одного раза в три года независимыми организациями в порядке, установленном внутренними документами акционерного общества.

Независимая организация выбирается акционерным обществом в соответствии с пунктом 1 статьи 34-1 Закона Республики Казахстан "Об акционерных обществах" и статьей 1 Закона Республики Казахстан "О государственных закупках" и соответствует следующим критериям:

наличие опыта по оценке систем корпоративного управления не менее пяти лет или в десяти крупных компаниях, как в Казахстане, так и за пределами Казахстана;

наличие сформированной проектной команды в количестве не менее пяти человек.

Требования, предъявляемые к квалификации и опыту работы членов проектной команды указываются акционерным обществом в техническом задании.

Сноска. Пункт 4 с изменением, внесенным приказом Министра национальной экономики РК от 24.11.2022 № 87 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. Для оценки корпоративного управления используются следующие источники информации:

внутренние документы акционерного общества;

документы о результатах основной деятельности (финансовая отчетность, отчетность, предоставляемая акционерам);

документы, характеризующие отношения с внешними сторонами (договоры и соглашения, сведения, полученные путем анкетирования руководителей Объекта, сведения из иных источников (средства массовой информации, корпоративный интернет-сайт);

общедоступная информация об акционерном обществе;

иные источники информации, не противоречащие законодательству Республики Казахстан, условиям договора на оказание услуг, условиям технического задания или внутренним документам акционерного общества;

результаты очных или дистанционных интервью членов исполнительного органа, членов совета директоров, независимых директоров, корпоративных секретарей, также по их желанию миноритарных акционеров.

6. Акционерное общество разрабатывает проект технического задания на проведение оценки корпоративного управления и направляет его в Национальную палату предпринимателей Республики Казахстан для согласования.

7. Срок, устанавливаемый для представления заключения на проект технического задания на проведение оценки корпоративного управления, составляет не более десяти рабочих дней с момента его поступления в Национальную палату предпринимателей Республики Казахстан.

8. В случае непредставления Национальной палатой предпринимателей Республики Казахстан заключения в установленный срок проект технического задания на проведение оценки корпоративного управления считается согласованным.

9. Акционерное общество при согласии с заключением вносит в проект технического задания соответствующие изменения и (или) дополнения. Повторное согласование проекта технического задания не требуется.

10. В случае несогласия с заключением акционерное общество в срок не более десяти рабочих дней со дня получения заключения направляет в Национальную палату предпринимателей Республики Казахстан ответ с обоснованием причин несогласия.

11. Независимая организация проводит оценку корпоративного управления с учетом принципов корпоративного управления Организаций экономического сотрудничества и развития, рекомендаций Организаций экономического сотрудничества и развития по корпоративному управлению для компаний с государственным участием, иных международных и/или принятых в Республике Казахстан рекомендации по корпоративному управлению.

12. По результатам оценки независимой организацией готовится отчет по итогам оценки корпоративного управления.

Отчет по итогам оценки корпоративного управления содержит:

общий рейтинг корпоративного управления и рейтинги по компонентам и подкомпонентам;

характеристику системы корпоративного управления в акционерном обществе;

негативное (сдерживающее) влияние акционера на практику корпоративного управления, выраженное в рейтинговых пунктах и разбитое по факторам влияния;

описание ключевых положительных моментов и недостатков;

подробное описание положительных моментов и недостатков корпоративного управления в акционерном обществе с обоснованием отнесения того или иного факта к положительным моментам или недостаткам;

рекомендации по устранению выявленных несоответствий и дальнейшему совершенствованию системы корпоративного управления.

13. Результаты по итогам оценки корпоративного управления выносятся на рассмотрение совета директоров акционерного общества в течение тридцати календарных дней с момента подготовки отчета по итогам оценки корпоративного управления. В течении десяти календарных дней с момента рассмотрения на совете директоров акционерного общества отчет размещается на интернет-ресурсе акционерных обществ.