Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногында брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыру ережесін бекіту туралы" 2005 жылғы 27 тамыздағы № 317 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2012 жылғы 24 ақпандағы № 71 Қаулысы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2012 жылы 2 сәуірде № 7509 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 3 ақпандағы № 9 қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 03.02.2014 № 9 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

"Бағалы қағаздар рыногы туралы" 2003 жылғы 30 наурыздағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының "Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногында брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыру ережесін бекіту туралы" 2005 жылғы 27 тамыздағы № 317 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 3870 тіркелген) өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:
көрсетілген қаулымен бекітілген Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногында Брокерлік және дилерлік қызметті жүзеге асыру ережесінде:
кіріспе мынадай редакцияда жазылсын:
"Осы Ереже 1994 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне (Жалпы ереже), 1999 жылғы 1 шілдедегі Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне (Ерекше ереже), "Бағалы қағаздар рыногы туралы" 2003 жылғы 2 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасының Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногында брокерлік және дилерлік қызметті (бұдан әрі - брокерлік және дилерлік қызмет) жүзеге асыру шарттары мен тәртібін белгілейді.";
4-3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"4-3. Брокер және (немесе) дилердің ішкі құжаттарында белгіленген тәртіпте брокер және (немесе) дилер аффилиирленген тұлғалардың есебін жүргізеді.";
4-4-тармақ алып тасталсын;
5-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"5. Клиенттердің шоттарын номиналды ұстаушы ретінде жүргізу құқығы бар брокер және (немесе) дилердің ұйымдық құрылымында мынадай құрылымдық бөлімшелер болуы тиіс:
1) қаржы құралдарымен мәмілелердің жасалуын жүзеге асыратын сауда бөлімшесі (бұдан әрі - сауда бөлімшесі);
2) қаржы құралдарымен мәмілелердің орындалуын, қаржы құралдарын және осы брокер және (немесе) дилердің және оның клиенттерінің ақшасын есепке алуды жүзеге асыратын есеп айырысу бөлімшесі (бұдан әрі - бэк-офис);
3) номиналды ұстаушы ретінде клиенттердің шоттарын жүргізу құқығымен брокер және (немесе) дилердің ішкі құжаттарына сәйкес белгіленген өзге құрылымдық бөлімшелер.";
7-тармақ алып тасталсын;
36-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"36. Банк болып табылмайтын бірінші санатты брокер және (немесе) дилер клиенттерге тиесілі ақшаны есепке алу және сақтау мақсатында онымен аффилиирленбеген банктерде және/немесе бағалы қағаздардың орталық депозитарийінде банк шоттарын ашады.
Осы тармақтың бірінші абзацында көрсетілген банктер мынадай критерийлердің біреуіне сәйкес келулері тиіс:
"Standard & Рооr's" агенттігінің халықаралық шәкілі бойынша "ВВ-"-тен төмен емес ұзақ мерзімді кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі немесе "Standard & Рооr's" ұлттық шәкілі бойынша "кzВВ-"-тен темен емес рейтингтік бағасы болуы тиіс;
"Standard & Рооr's" агенттігінің халықаралық шәкілі бойынша "А-"-тен төмен емес ұзақ мерзімді кредиттік рейтингі немесе басқа рейтингтік агенттіктердің бірінің осыған ұқсас деңгейдегі рейтингі бар резидент емес-сабақтас банктің резидент-еншілес банктері болып табылуы тиіс;
қор биржасының ресми тізімінің "акциялар" секторының бірінші санатына кіргізілген эмитент-банктер болып табылуы тиіс";
мынадай мазмұндағы 37-1, 37-2-тармақтармен толықтырылсын:
"37-1. Брокер "өмірді сақтандыру" саласы бойынша лицензиясы бар банк немесе сақтандыру ұйымы болып табылатын клиенттердің активтері есебінен бағалы қағаздармен мәмілелерді ашық сауда-саттық әдісімен қор биржасында не шет мемлекеттің аумағында қызметті жүзеге асыратын қор биржасында ғана мыналарды қоспағанда жасайды:
1) басымдықпен сатып алу құқығын іске асыру;
2) қор биржасы делистингке ұшыратқан бағалы қағаздарды сату;
3) бастапқы ұйымдастырылмаған нарығында (оларды орналастырған кезде) мемлекеттік емес бағалы қағаздармен мәмілелер;
4) эмитенттің бағалы қағаздары және өзге міндеттемелерін эмитенттің қайта құрылымдау мақсатында шығарылған осы эмитенттің басқа бағалы қағаздарына айырбастау (конвертациялау);
5) мемлекеттік бағалы қағаздармен мәмілелер;
6) Қазақстан Республикасының не шет мемлекетінің аумағында қызметті жүзеге асыратын қор биржаларында айналыста жоқ шетел эмитенттерінің мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздармен мәмілелер.
37-2. Банк болып табылатын дилер бағалы қағаздармен мәмілелерді ашық сауда-саттық әдісімен қор биржасында не шет мемлекеттің аумағында қызметті жүзеге асыратын қор биржасында ғана мыналарды қоспағанда жасайды:
1) басымдықпен сатып алу құқығын іске асыру;
2) қор биржасы делистингке ұшыратқан бағалы қағаздарды сату;
3) бастапқы ұйымдастырылмаған нарығында (оларды орналастырған кезде) мемлекеттік емес бағалы қағаздармен мәмілелер;
4) эмитенттің бағалы қағаздары және өзге міндеттемелерін эмитенттің қайта құрылымдау мақсатында шығарылған осы эмитенттің басқа бағалы қағаздарына айырбастау (конвертациялау);
5) мемлекеттік бағалы қағаздармен мәмілелер;
6) Қазақстан Республикасының не шет мемлекетінің аумағында қызметті жүзеге асыратын қор биржаларында айналыста жоқ шетел эмитенттерінің мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздармен мәмілелер.";
38, 38-1, 38-2 және 38-3-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:
"38. Осы Ереженің 37-тармағында белгіленген норма мына жағдайларға қолданылмайды:
1) басқа мемлекеттердің заңнамаларына сәйкес эмиссияланған, мемлекеттік бағалы қағаздарымен мәмілелер жасауға;
2) Қазақстан Республикасының заңнамаларына сәйкес эмиссиялық болып табылмайтын мемлекеттік емес бағалы қағаздармен мәмілелер жасауға;
3) брокер және (немесе) дилердің мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздарды жеке тұлға - меншік иелерінен (бағалы қағаздардың меншік иелерінің олардың Қазақстан Республикасының заңнамаларына сәйкес коммерциялық өкілдері болып табылмайтын өкілдерінен) бағалы қағаздардың ұйымдаспаған рыногында сатып алуына;
4) мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздармен, оның ішінде бағалы қағаздардың ұйымдасқан рыногында айналысқа жіберілмеген шетелдік эмитенттердің мемлекеттік емес эмиссиялық бағалы қағаздарымен мәмілелер жасауға;
5) бағалы қағаздардың ұйымдасқан рыногында айналысқа жіберілген шетелдік эмитенттердің бағалы қағаздарымен резидент еместермен мәмілелер жасауға;
6) бағалы қағаздармен (оның ішінде брокер және (немесе) дилер өзі эмиссиялаған) оларды бағалы қағаздардың бастапқы рыногында орналастыру кезінде мәмілелер жасауға;
7) брокер және (немесе) дилердің өзі эмиссиялаған бағалы қағаздарын сатып алуы;
8) тауар жеткізуді көздемейтін тауар биржаларындағы туынды қаржы құралдарымен мәмілелер жасауға;
9) білікті инвесторлардың қаражаты есебінен сатып алуға рұқсат етілген қаржы құралдарымен білікті инвесторлар қаражатының есебінен мәмілелер жасау.
38-1. Үлестес тұлғалармен акционерлік қоғамнан өзге, басқа ұйымдық-құқықтық нысанда құрылған брокер және (немесе) дилердің меншікті ақшасы есебінен мәмілелер жасау туралы шешім осы брокер және (немесе) дилердің бақылау кеңесімен келісіледі.
38-2. Брокер және (немесе) дилер шарттарымен мәмілелер мәні болып табылатын қаржы құралдарын кері сатып алу не кері сату міндеттемелері көзделетін ұйымдастырылмаған нарықта қаржы құралдарымен мәмілелер жасамайды.
38-3. Брокер және (немесе) дилер қор биржасының сауда-саттық жүйесінде жүзеге асыратын "репо" операциялары брокердің және (немесе) дилердің меншікті ақшасы есебінен және комиссия шарты болып табылатын брокерлік қызмет көрсетуге шарты шеңберінде клиенттің бұйрығына сәйкес тоқсан күнтізбелік күннен аспайтын мерзімге "репо" операциясының бастапқы мерзімін ұзартуды ескеріп, жасалады.";
44-1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"44-1. Брокер және (немесе) дилер бағалы қағаздар нарығындағы брокерлік және дилерлік қызмет аясында брокердің шоттарында орналасқан өз клиенттерінің ақшасын өз мүдделерінде немесе аффилиирленген тұлғалардың мүддесінде, сондай-ақ өздерінің клиенттерінің және олардың аффилиирленген тұлғаларының мүдделерінде заем түрінде тартпайды.";
7-тарау алып тасталсын;
67-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"67. Бағалы қағаздардың эмитенті және андеррайтер арасында жасалған шарт (эмиссиялық консорциум) эмиссиялық бағалы қағаздар шығарылымын орналастырудың мынадай тәсілдердің біреуін белгілейді:
1) "қатаң міндеттемелер" тәсілі, мұндайда андеррайтер (эмиссиялық консорциум) эмитенттен кейіннен оларды басқа инвесторларға сату мақсатында орналастырылатын бағалы қағаздарды сатып алады.
Андеррайтердің "қатаң міндеттемелер" тәсілімен көрсетілетін қызметін бірінші санаттағы брокер және (немесе) дилер (бұдан әрі - инвестициялық компания) жүзеге асырады. Көрсетілген қызмет түрін көрсету тәртібін реттейтін инвестициялық компанияның ішкі құжаттарында осы функцияларды міндетті түрде бекіту қосымша шарт болып табылады;
2) "ең жақсы күш салу" тәсілі, бұл ретте андеррайтер (эмиссиялық консорциум) осы шығарылымды жартылай орналастыру тәуекелін эмитентке жүктеуімен оларды инвесторға ұсыну арқылы эмиссиялық бағалы қағаздың шығарылымын орналастыру бойынша оған барынша күш салуға міндеттенеді;
3) бағалы қағаздардың эмитенті және андеррайтер (эмиссиялық консорциум) арасындағы жасалған шарт талаптарына сәйкес эмиссиялық бағалы қағаздар шығарылымын орналастырудың басқа тәсілі.".
2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Ұлттық Банк
Төрағасы Г. Марченко

О внесении изменений и дополнений в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 27 августа 2005 года № 317 "Об утверждении Правил осуществления брокерской и дилерской деятельности на рынке ценных бумаг Республики Казахстан"

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 24 февраля 2012 года № 71. Зарегистрировано в Министерстве юстиции 2 апреля 2012 года № 7509. Утратило силу постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 3 февраля 2014 года № 9

Сноска. Утратило силу постановлением Правления Национального Банка РК от 03.02.2014 № 9 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с Законом Республики Казахстан от 2 июля 2003 года «О рынке ценных бумаг» Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Внести в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 27 августа 2005 года № 317 «Об утверждении Правил осуществления брокерской и дилерской деятельности на рынке ценных бумаг Республики Казахстан» (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 3870) следующие изменения и дополнения:
в Правилах осуществления брокерской и дилерской деятельности на рынке ценных бумаг Республики Казахстан, утвержденных указанным постановлением:
преамбулу изложить в следующей редакции:
«Настоящие Правила разработаны в соответствии с Гражданским кодексом Республики Казахстан (Общая часть) от 27 декабря 1994 года и Гражданским кодексом Республики Казахстан (Особенная часть) от 1 июля 1999 года, Законом Республики Казахстан от 2 июля 2003 года «О рынке ценных бумаг» и устанавливают условия и порядок осуществления брокерской и дилерской деятельности на рынке ценных бумаг в Республике Казахстан (далее - брокерская и дилерская деятельность).»;
пункт 4-3 изложить в следующей редакции:
«4-3. Брокер и (или) дилер ведет учет аффилированных лиц, в порядке, установленном внутренними документами брокера и (или) дилера.»;
пункт 4-4 исключить;
пункт 5 изложить в следующей редакции:
«5. Организационная структура брокера и (или) дилера с правом ведения счетов клиентов в качестве номинального держателя включает в себя следующие структурные подразделения:
1) торговое подразделение, осуществляющее заключение сделок с финансовыми инструментами (далее - торговое подразделение);
2) расчетное подразделение, осуществляющее исполнение сделок с финансовыми инструментами, учет финансовых инструментов и денег данного брокера и (или) дилера и его клиентов (далее - бэк-офис);
3) иные структурные подразделения, определенные в соответствии с внутренними документами брокера и (или) дилера с правом ведения счетов клиентов в качестве номинального держателя.»;
пункт 7 исключить;
пункт 36 изложить в следующей редакции:
«36. Брокер и (или) дилер первой категории, не являющийся банком, открывает банковские счета для учета и хранения денег, принадлежащих клиентам, в не аффилированных с ним банках и (или) в центральном депозитарии ценных бумаг.
Банки, указанные в части первой настоящего пункта соответствуют одному из следующих критериев:
имеют долгосрочный кредитный рейтинг не ниже «ВВ-» по международной шкале агентства «Standard & Poor's» или рейтинг аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств, или рейтинговую оценку не ниже «kzBB-» по национальной шкале «Standard & Poor's»;
являются дочерними банками-резидентами, родительский банк-нерезидент которых имеет долгосрочный кредитный рейтинг не ниже «А-» по международной шкале агентства «Standard & Poor's» или рейтинг аналогичного уровня одного из других рейтинговых агентств;
являются банками-эмитентами, включенными в первую категорию сектора «акции» официального списка фондовой биржи.»;
дополнить пунктами 37-1 и 37-2 следующего содержания:
«37-1. Брокер совершает сделки за счет активов клиентов, являющихся банком или страховой (перестраховочной) организацией с ценными бумагами исключительно на фондовой бирже методом открытых торгов либо на фондовой бирже, осуществляющей деятельность на территории иностранного государства, за исключением:
1) реализации права преимущественной покупки;
2) реализации, ценных бумаг, подвергнутых фондовой биржей делистингу;
3) сделок с негосударственными ценными бумагами на первичном неорганизованном рынке (при их размещении);
4) обмена (конвертации) ценных бумаг и иных обязательств эмитента на другие ценные бумаги данного эмитента, выпущенные в целях реструктуризации обязательств эмитента;
5) сделок с государственными ценными бумагами;
6) сделок с негосударственными эмиссионными ценными бумагами иностранных эмитентов, не обращающимися на фондовых биржах, осуществляющих деятельность на территории Республики Казахстан либо иностранного государства.
37-2. Дилер, являющийся банком, заключает сделки с ценными бумагами исключительно на фондовой бирже методом открытых торгов либо на фондовой бирже, осуществляющей деятельность на территории иностранного государства, за исключением:
1) реализации права преимущественной покупки;
2) реализации, ценных бумаг, подвергнутых фондовой биржей делистингу;
3) сделок с негосударственными ценными бумагами на первичном неорганизованном рынке (при их размещении);
4) обмена (конвертации) ценных бумаг и иных обязательств эмитента на другие ценные бумаги данного эмитента, выпущенные в целях реструктуризации обязательств эмитента;
5) сделок с государственными ценными бумагами;
6) сделок с негосударственными эмиссионными ценными бумагами иностранных эмитентов, не обращающимися на фондовых биржах, осуществляющих деятельность на территории Республики Казахстан либо иностранного государства.»;
пункты 38, 38-1, 38-2 и 38-3 изложить в следующей редакции:
«38. Норма, установленная пунктом 37 настоящих Правил, не распространяется на следующие случаи:
1) заключение сделок с государственными ценными бумагами, эмитированными в соответствии с законодательством других государств;
2) заключение сделок с негосударственными ценными бумагами, не являющимися эмиссионными в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
3) покупка брокером и (или) дилером негосударственных эмиссионных ценных бумаг у их собственников-физических лиц (у представителей собственников ценных бумаг, не являющихся их коммерческими представителями в соответствии с законодательством Республики Казахстан) на неорганизованном рынке ценных бумаг;
4) заключение сделок с негосударственными эмиссионными ценными бумагами, в том числе негосударственными эмиссионными ценными бумагами иностранных эмитентов, не допущенными к обращению на организованном рынке ценных бумаг;
5) заключение с нерезидентами сделок с ценными бумагами иностранных эмитентов, допущенными к обращению на организованном рынке ценных бумаг;
6) заключение сделок с ценными бумагами (в том числе эмитированными самим брокером и (или) дилером) при их размещении на первичном рынке ценных бумаг;
7) выкуп брокером и (или) дилером эмитированных им ценных бумаг;
8) заключение сделок с производными финансовыми инструментами на товарных биржах, не предусматривающих поставку товара;
9) заключение сделок за счет средств квалифицированных инвесторов с финансовыми инструментами, разрешенными к приобретению только за счет средств квалифицированных инвесторов.
38-1. Решение о заключении сделки за счет собственных денег брокера и (или) дилера, созданного в иной, помимо акционерного общества, организационно-правовой форме, с аффилиированными лицами согласовывается с наблюдательным советом данного брокера и (или) дилера.
38-2. Брокер и (или) дилер не заключает сделки с финансовыми инструментами на неорганизованном рынке, условиями которых предусматривается обязательство обратного выкупа либо обратной продажи финансовых инструментов, являющихся предметом сделки.
38-3. Операции «репо», осуществляемые брокером и (или) дилером в торговой системе фондовой биржи за счет собственных денег брокера и (или) дилера либо в соответствии с приказом клиента в рамках договора на брокерское обслуживание, являющегося договором комиссии, совершаются на срок не более девяноста календарных дней с учетом продления первоначального срока операции «репо».»;
пункт 44-1 изложить в следующей редакции:
«44-1. В рамках брокерской и (или) дилерской деятельности на рынке ценных бумаг брокер и (или) дилер не использует деньги своих клиентов, находящиеся на счетах брокера, в виде займа либо в качестве исполнения обязательств в собственных интересах или в интересах третьих лиц.»;
главу 7 исключить;
пункт 67 изложить в следующей редакции:
«67. Договор между эмитентом ценных бумаг и андеррайтером (эмиссионным консорциумом) устанавливает один из следующих способов размещения выпуска эмиссионных ценных бумаг:
1) способ «твердых обязательств», при котором андеррайтер (эмиссионный консорциум) выкупает у эмитента размещаемые ценные бумаги в целях их последующей продажи другим инвесторам.
Услуги андеррайтера (эмиссионного консорциума) способом «твердых обязательств» осуществляет брокер и (или) дилер первой категории (далее - инвестиционная компания). Дополнительным условием является обязательное закрепление данных функций во внутренних документах инвестиционной компании, регламентирующих порядок предоставления указанного вида услуг;
2) способ «наилучших усилий», при котором андеррайтер (эмиссионный консорциум) обязуется приложить все возможные для него усилия по размещению выпуска эмиссионных ценных бумаг путем их предложения инвесторам с возложением на эмитента риска неполного размещения данного выпуска;
3) иной способ размещения выпуска эмиссионных ценных бумаг в соответствии с условиями договора, заключенного между эмитентом ценных бумаг и андеррайтером (эмиссионным консорциумом).».
2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель
Национального Банка Г. Марченко