Сауда мақсаты үшін парниктік газдар шығарындыларының көміртегі бірліктері бойынша мониторинг, есепке алуды және есептілікті жүргізу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Қоршаған ортаны қорғау министрінің 2012 жылғы 14 мамырдағы № 157-ө Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2012 жылы 12 маусымда № 7729 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің м.а. 2021 жылғы 4 тамыздағы № 289 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің м.а. 04.08.2021 № 289 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 9 қаңтардағы Экологиялық кодексінің 17-бабының 29) тармақшасын іске асыру мақсатында БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Сауда мақсаты үшін парниктік газдар шығарындыларының көміртегі бірліктері бойынша мониторинг, есепке алуды және есептілікті жүргізу қағидалары бекітілсін.

2. Төменкөміртекті даму департаменті осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігіне мемлекеттік тіркеуге жіберсін және оның ресми жариялануын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрық алғаш ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік отыз күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

Н. Қаппаров

Қазақстан Республикасы Қоршаған ортаны қорғау министрінің 2012 жылғы 14 мамырдағы № 157-ө бұйрығымен бекітілген

Сауда мақсаты үшін парниктік газдар шығарындыларының көміртегі бірліктері бойынша мониторинг, есепке алуды және есептілікті жүргізу қағидалары

Ескерту. Қағида жаңа редакцияда - ҚР Энергетика министрінің м.а. 17.11.2016 № 496 (01.01.2018 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Сауда мақсаты үшін парниктік газдар шығарындыларының көміртегі бірліктері бойынша мониторинг, есепке алуды және есептілікті жүргізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасында сауда мақсатында парниктік газдар шығарындыларының көміртегі бірліктері бойынша мониторинг, есепке алу және есептілікті жүргізу тәртібін және олармен жүргізілетін операцияларды анықтайды және белгіленген мөлшер бірліктеріне, квоталар бірліктеріне, шығарындылардың ішкі азайту бірліктеріне, шығарындылардың азайту бірліктеріне, шығарындыларды азайтудың сертификатталған бірліктері мен сіңірулер бірліктеріне қолданылады.

2. Осы Қағидаларда мынадай анықтамалар пайдаланылады:

1) есептік кезең - Қазақстан Республикасындағы парниктік газдар шығарындыларын квоталау бойынша талаптарға түсетін қондырғы операторының парниктік газдарды түгендеу бойынша есеп ұсынатын күнтізбелік жылы;

2) парниктік газдар шығарындыларына квоталарды өтеу – Көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінде жүзеге асырылатын, есепті жылдағы парниктік газдар шығарындыларын түгендеу туралы есепке сәйкес тиісті кезеңге бекітілген Парниктік газдар шығарындыларына квота бөлудің ұлттық жоспарының көміртегі бірліктерін жыл сайынғы айналымнан алып тастау (есептен шығару);

3) көміртегі бірліктерін есепке алу - Қазақстан Республикасымен айналымға енгізілген көміртегі бірліктері, сондай-ақ көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінде көміртегі бірліктерімен жасалатын операциялар жөніндегі ақпаратты есепке алу;

4) жойылған көміртегі бірліктері - айналымнан толық шығарылған көміртегі бірліктері;

5) халықаралық көміртегі бірліктері - белгіленген мөлшер бірліктері, шығарындыларды азайту бірліктері, шығарындыларды азайтудың сертификатталған бірліктері, сіңірулер бірліктері және олардан туындаған басқа көміртегі бірліктері.

3. Халықаралық көміртегі бірліктерін және көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі арқылы олармен жүргізілетін операцияларды мониторингтеу операцияларды халықаралық тіркеу журналымен оларды мақұлдау бойынша операциялар, сондай-ақ Біріккен Ұлттар Ұйымының Климаттың өзгеруі туралы негіздемелік конвенциясына Киото хаттамасы аясында белгіленген талаптарына сәйкес рәсімдер шеңберінде іске асырылады.

2-тарау. Парниктік газдар шығарындыларының көміртегі бірліктері бойынша мониторинг жүргізу тәртібі

4. Парниктік газдар шығарындыларының көміртегі бірліктері және көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі бойынша олармен жүргізілетін операциялар арқылы ішкі және сыртқы мониторинг жүзеге асырылады.

5. Парниктік газдар шығарындыларының көміртегі бірліктерінің ішкі мониторингін Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінің операторы олармен жүргізілетін операцияларды автоматты түрде тексеру арқылы жүргізеді.

6. Парниктік газдар шығарындылары көміртегі бірліктерінің және олармен жүргізілетін операциялардың сыртқы мониторингін қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган оны жүргізуге халықаралық сарапшылар мен валидация және верификация жөніндегі аккредиттелген органдарды тарту арқылы ұйымдастырады.

3-тарау. Парниктік газдар шығарындыларының көміртегі бірліктері бойынша есепке алу тәртібі

7. Қазақстан Республикасында парниктік газдар шығарындыларының көміртегі бірліктері бойынша есепке алу көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі арқылы жүзеге асырылады.

8. Көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінің операторы әрбір парниктік газдар шығарындыларының көміртегі бірліктеріне бірегей сәйкестендіру нөмірін береді.

9. Қазақстан Республикасының айналымға енгізетін және айналымнан шығаратын парниктік газдар шығарындыларының көміртегі бірліктерін жеке есепке алу мақсатында көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінің шоттарының және қосалқы шоттардың мынадай түрлерін:

1) квота бірліктерін шығару шотын;

2) көміртегі бірліктерін жою шотын;

3) квоталарды өтеу шотын;

4) квоталарды мынадай қосалқы шоттардан тұратын парниктік газдар шығарындыларына Ұлттық жоспардың квоталар көлемі қорының шотын:

жаңа қондырғыларға парниктік газдар шығарындыларына квоталарды бөлу қосалқы шотын;

2007 жылғы 9 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Экологиялық кодексінің 94-4 бабының 1-тармағымен (бұдан әрі – Кодекс) көзделген жағдайда қосымша квоталарды беру қосалқы шотын;

квоталарды парниктік газдар шығарындыларына бөлу Ұлттық жоспарының қолданылу кезеңінде Кодекстің 94-2 бабының 1-тармағының талаптарына сәйкес келетін әкімшілендіру, пайдалану субъектілерін орнату үшін парниктік газдар шығарындыларына квоталарды бөлу қосалқы шотын;

парниктік газдар шығарындыларын азайту және (немесе) парниктік газдар сіңірулерін ұлғайту бойынша ішкі жобаларға арналған көміртегі бірліктерін беру қосалқы шотын;

аукцион жағдайларында квоталарды сату қосалқы шотын;

5) квоталанатын қондырғылар операторларының қосалқы шотын;

6) парниктік газдар шығарындыларын азайту және (немесе) сіңірулерін ұлғайту бойынша ішкі жобаның өтініш берушісінің (бұдан әрі ˗ жобаның өтініш берушісінің қосалқы шотын;

7) мемлекеттік тізілім операторының шоты бойынша операцияларды ашады және қызмет көрсетеді.

10. Қондырғы операторлары жыл сайын ұсынатын верификацияланған есептер негізінде өтелетін бірліктер есебін мемлекеттік тізілімінің операторы жүргізеді.

4-тарау. Парниктік газдар шығарындыларының көміртегі бірліктері бойынша есептілік тәртібі

11. Көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінің операторы қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органға парниктік газдар шығарындыларының көміртегі бірліктері және олармен жүргізілген операциялар бойынша есептерді тоқсан сайын ұсынады.

12. Парниктік газдар шығарындыларының көміртегі бірліктері бойынша көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі операторының есептеріне мынадай ақпараттар енгізіледі:

1) шоттардың нөмірлері;

2) Көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізіліміндегі шоттар иелерінің атаулары мен байланыс деректері;

3) шоттардағы көміртегі бірліктерінің әртүрлі типтерінің саны;

4) тізілімдер мен шот ұстаушы туралы деректерді көрсете отырып, көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізіліміне басқа мемлекеттердің көміртегі бірліктерінің тізілімі мен таза дамыту тетігінің тізілімінен берілген шығарындыларды азайту бірліктері мен шығарындыларды азайтудың сертификатталған бірліктерінің саны;

5) тізілімдер мен шот ұстаушы туралы деректерді көрсете отырып, басқа мемлекеттердің көміртегі бірліктерінің тізілімінен берілген шығарындыларды азайту бірліктерінің саны;

6) жойылған көміртегі бірліктерінің саны;

7) парниктік газдар шығарындыларына өтелген квоталардың саны.

8) тауарлық биржада болған сауда-саттық және сатылған квоталар бірліктерінің саны;

9) тауарлық биржада сату үшін жоспарланған болмаған сауда-саттық және квоталар бірліктерінің саны.

13. Парниктік газдар шығарындыларына квоталар алған қондырғылар операторларының квоталар бірліктері мен шоттарына қатысты есепке мынадай қосымша ақпарат енгізіледі:

1) квота бірліктерінің бірыңғай сәйкестендіру нөмірі;

2) қондырғы нөмірі;

3) парниктік газдар шығарындыларына берілген квоталар бірліктерінің көлемі;

4) қондырғылар бойынша расталған парниктік газдар шығарындыларының көлемі (есептік жылдар бойынша);

5) қондырғылар бойынша өтелген квоталардың көлемі (есептік жылдар бойынша);

6) квоталанатын қондырғы шығарындылары бойынша мониторинг және есеп беруге қатысты талаптарды операторлардың орындауы туралы ақпарат.

14. Қазақстан Республикасының аумағында іске асырылатын парниктік газдар шығарындыларын азайту және (немесе) сіңірулерін ұлғайту бойынша ішкі жобалар операторлары мен бірлесіп жүзеге асыру жобалары операторларының шоттарына қатысты есепке мынадай ақпарат енгізіледі:

1) жобалардың атаулары мен олардың орналасқан жерлері, жобаны іске асыру нәтижелері бойынша көміртегі бірліктерін қолданысқа енгізу күні;

2) шығарындыларды азайтудың ішкі бірліктері мен шығарындыларды азайту бірліктерінің айналымға енгізілген бірліктерінің саны.

15. Парниктік газдар шығарындыларының көміртегі бірліктерімен сауда жасау жүйесінің айқындығын қамтамасыз ету мақсатында көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінің операторы өзінің интернет-ресурсында тоқсан сайын жаңартылатын есептерді жариялап отырады.

Об утверждении Правил ведения мониторинга, учета и отчетности по углеродным единицам выбросов парниковых газов для целей торговли

Приказ Министра охраны окружающей среды Республики Казахстан от 14 мая 2012 года № 157-ө. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 12 июня 2012 года № 7729. Утратил силу приказом и.о. Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 4 августа 2021 года № 289.

Сноска. Утратил силу приказом и.о. Министра экологии, геологии и природных ресурсов РК от 04.08.2021 № 289 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В целях реализации подпункта 29) статьи 17 Экологического кодекса Республики Казахстан от 9 января 2007 года ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила ведения мониторинга, учета и отчетности по углеродным единицам выбросов парниковых газов для целей торговли.

2. Департаменту низкоуглеродного развития направить настоящий приказ на государственную регистрацию в Министерство юстиции Республики Казахстан и обеспечить его официальное опубликование.

3. Настоящий приказ вводится в действие по истечении тридцати календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр

Н. Каппаров

Утверждены приказом Министра охраны окружающей среды Республики Казахстан от 14 мая 2012 года № 157-ө

Сноска. Правила в редакции приказа и.о. Министра энергетики РК от 17.11.2016 № 496 (вводится в действие с 01.01.2018).

Правила ведения мониторинга, учета и отчетности по углеродным
единицам выбросов парниковых газов для целей торговли

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила ведения мониторинга, учета и отчетности по углеродным единицам выбросов парниковых газов для целей торговли (далее – Правила) определяют порядок ведения мониторинга, учета и отчетности по углеродным единицам выбросам парниковых газов для целей торговли в Республике Казахстан и операций проводимых с ними и распространяют свое действие на единицы установленного количества, единицы квоты, единицы внутреннего сокращения выбросов, единицы сокращения выбросов, единицы сертифицированных сокращений выбросов и единицы поглощения.

2. В настоящих Правилах используются следующие определения:

1) отчетный период - календарный год, по которому оператор установки, подпадающей под требования по квотированию выбросов парниковых газов в Республике Казахстан, предоставляет отчетность по инвентаризации парниковых газов;

2) погашение квот на выбросы парниковых газов – ежегодное изъятие из обращения (списание) углеродных единиц Национального плана распределения квот на выбросы парниковых газов, утвержденного на соответствующий период, согласно отчету об инвентаризации выбросов парниковых газов за отчетный год, осуществляемое в Государственном реестре углеродных единиц;

3) учет углеродных единиц - учет информации об углеродных единицах, введенных в обращение Республикой Казахстан, а также операций с углеродными единицами, производимых в государственном реестре углеродных единиц;

4) аннулированные углеродные единицы - углеродные единицы, полностью выведенные из обращения;

5) международные углеродные единицы - единицы установленного количества, единицы сокращения выбросов, единицы сертифицированного сокращения выбросов, единицы поглощения и другие производные от них углеродные единицы.

3. Мониторинг международных углеродных единиц и операций, проводимых с ними через государственный реестр углеродных единиц, реализуется в рамках операций по их одобрению международным регистрационным журналом операций, а также процедур, проводимых в соответствии с требованиями, установленными в рамках Киотского протокола к Рамочной Конвенции Организаций Объединенных Наций об изменении климата.

Глава 2. Порядок ведения мониторинга по углеродным единицам
выбросов парниковых газов

4. По углеродным единицам выбросов парниковых газов и проводимым с ними операциям через государственный реестр углеродных единиц осуществляются внутренний и внешний мониторинг.

5. Внутренний мониторинг углеродных единиц выбросов парниковых газов проводится Оператором государственного реестра углеродных единиц Республики Казахстан посредством автоматической проверки проводимых с ними операций.

6. Внешний мониторинг углеродных единиц выбросов парниковых газов и проводимых с ними операций организуется уполномоченным органом в области охраны окружающей среды с привлечением к его проведению международных экспертов и аккредитованных органов по валидации и верификации.

Глава 3. Порядок учета по углеродным единицам выбросов
парниковых газов

7. Учет по углеродным единицам выбросов парниковых газов осуществляется в Республике Казахстан через государственный реестр углеродных единиц.

8. Оператором государственного реестра углеродных единиц каждой углеродной единице выбросов парниковых газов присваивается уникальный идентификационный номер.

9. В целях раздельного учета вводимых и выводимых из обращения Республикой Казахстан углеродных единиц выбросов парниковых газов оператором государственного реестра углеродных единиц открываются и обслуживаются операции по следующим видам счетов:

1) счет выпуска единиц квот;

2) счет аннулирования углеродных единиц;

3) счет погашения квот;

4) счет резерва объема квот Национального плана распределения квот на выбросы парниковых газов, включающий также следующие субсчета:

субсчет распределения квот на выбросы парниковых газов для новых установок;

субсчет выдачи дополнительных квот в случаях, предусмотренных пунктом 1 статьи 94-4 Экологического кодекса Республики Казахстан от 9 января 2007 года (далее – Кодекс);

субсчет распределения квот на выбросы парниковых газов для установок субъектов администрирования, эксплуатация которых в период действия Национального плана распределения квот на выбросы парниковых газов подпадает под требования пункта 1 статьи 94-2 Кодекса;

субсчет выдачи углеродных единиц для внутренних проектов по сокращению выбросов парниковых газов и (или) увеличению поглощения парниковых газов;

субсчет продажи квот на условиях аукциона;

5) счета операторов установок;

6) счета заявителя внутренних проектов по сокращению выбросов и (или) увеличению поглощения парниковых газов (далее - счета заявителя проектов);

7) счет оператора государственного реестра.";

10. Учет единиц, погашаемых на основе верифицированных отчетов, представляемых операторами установок ежегодно, проводится оператором государственного реестра.

Глава 4. Порядок отчетности по углеродным единицам
выбросов парниковых газов

11. Оператор государственного реестра углеродных единиц предоставляет в уполномоченный орган в области охраны окружающей среды отчеты по углеродным единицам выбросов парниковых газов и проведенным операциям с ними ежеквартально.

12. Отчеты оператора государственного реестра углеродных единиц по углеродным единицам выбросов парниковых газов включают следующую информацию:

1) номера счетов;

2) наименования и контактные данные владельцев счетов в Государственном реестре углеродных единиц;

3) количество различных типов углеродных единиц на счетах;

4) количество единиц сокращений выбросов и единиц сертифицированных сокращений выбросов, переданных в государственный реестр углеродных единиц из реестров углеродных единиц других государств и реестра механизма чистого развития с указанием реестров и данных о держателях счетов;

5) количество единиц сокращений выбросов, переданных в реестры углеродных единиц других государств с указанием реестров и данных о держателях счетов;

6) количество аннулированных углеродных единиц;

7) количество погашенных квот на выбросы парниковых газов;

8) количество состоявшихся торгов и проданных единиц квот на товарной бирже;

9) количество несостоявшихся торгов и единиц квот, планированных на продажу на товарной бирже.

13. В отношении единиц квот и счетов операторов установок, получивших квоты на выбросы парниковых газов, отчет также включает следующую дополнительную информацию:

1) уникальный идентификационный номер единиц квот;

2) номер установки;

3) объемы выданных единиц квот на выбросы парниковых газов;

4) объемы подтвержденных выбросов парниковых газов по установкам (по отчетным годам);

5) объемы погашенных квот по установкам (по отчетным годам);

6) информация о соблюдении операторами требований, относящихся к мониторингу и отчетности по выбросам от установки.

14. В отношении счетов операторов внутренних проектов по сокращению выбросов и (или) увеличению поглощения парниковых газов и операторов проектов совместного осуществления, реализуемых на территории Республики Казахстан, отчет включает следующую информацию:

1) названия проектов и их мест расположения, дат введения в действие углеродных единиц по результатам реализации проектов;

2) количество единиц, введенных в обращение единиц внутреннего сокращения выбросов и единиц сокращения выбросов.

15. С целью обеспечения прозрачности системы торговли углеродными единицами выбросов парниковых газов оператором государственного реестра углеродных единиц публикуются на его интернет-ресурсе ежеквартально обновляемые отчеты.