Қазақстан Республикасы мемлекеттік архивтерінің басшылары мен мамандары лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларын бекіту туралы

"Ұлттық архив қоры және архивтер туралы", "Мемлекеттік құпиялар туралы", "Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы", "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы", "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасының заңдарын;

архив ісі саласындағы отандық және шетелдік тәжірибені, заманауи ақпараттық технологияларды;

ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізудің әдістерін;

12. Біліктілікке қойылатын талаптар:

1) кадрларды даярлау бағыттарының бірі бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім: "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану";

2) архив ісі саласындағы жұмыс өтілі кемінде бес жыл.

4-параграф. Құрылымдық бөлімшенің (қызметтің, бөлімнің) басшысы

13. Лауазымдық міндеттері:

архив қызметінің тиісті бағыттары бойынша басшылықты жүзеге асырады;

құрылымдық бөлімше (қызмет, бөлім) туралы ережеде айқындалған міндеттері мен функцияларының тиісті орындалуын бақылайды;

құрылымдық бөлімшенің (қызметтің, бөлімнің) жұмысының жай-күйін талдайды және құрылымдық бөлімшенің (қызметтің, бөлімнің) жұмысының бағыты бойынша архивтің даму бағдарламаларының және жұмыс жоспарларының жобаларына ұсыныстар дайындайды;

құрылымдық бөлімшенің (қызметтің, бөлімнің) жұмысының перспективалық және ағымдағы жоспарларын әзірлейді және оның орындалуына қатысады;

құрылымдық бөлімшенің (қызметтің, бөлімнің) жұмыскерлеріне жоспарлық тапсырмалар белгілейді, олардың орындалуын бақылайды;

құрылымдық бөлімшенің (қызметтің, бөлімнің) жұмысы туралы есептердің уақытылы құрастырылуын және архив басшылығына ұсынылуын ұйымдастырады;

архивтің өзге құрылымдық бөлімшелерімен құрылымдық бөлімшенің (қызметтің, бөлімнің) өзара қарым-қатынасын ұйымдастырады;

құрылымдық бөлімшенің (қызметтің, бөлімнің) жұмысының бағыты бойынша ғылыми-зерттеу тақырыптар мен әдістемелік құжаттарды әзірлеуге, автоматтандырылған архивтік технологияларды енгізуге, архивтің сараптау-тексеру, әдістемелік комиссияларының, дирекцияның және өзге консультативті-кеңес органдарының жұмысына қатысады;

құрылымдық бөлімшенің (қызметтің, бөлімнің) жұмыскерлерін лауазымға тағайындау, ауыстыру, босату, көтермелеу және оларға тәртіптік жаза қолдану, олардың біліктілігін арттыру бойынша ұсыныстар дайындайды;

жұмыстарға рецензия беруді және құрылымдық бөлімшенің (қызметтің, бөлімнің) жұмысына қатысты мәселелер бойынша кеңес беруді жүзеге асырады;

ғылыми баяндамалар жасайды, мақалалар жазады, дәрістер және мәлімдемелер оқиды;

14. Білуге тиіс:

"Ұлттық архив қоры және архивтер туралы", "Мемлекеттік құпиялар туралы", "Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы", "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы", "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасының заңдарын;

архив ісі саласындағы отандық және шетелдік тәжірибені, заманауи ақпараттық технологияларды;

ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізудің әдістерін;

15. Біліктілікке қойылатын талаптар:

1) кадрларды даярлау бағыттарының бірі бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім: "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану";

2) жұмыс өтілі:

республикалық мемлекеттік архивтер үшін – архив саласында кемінде төрт жыл немесе басшы лауазымдарда не архив саласында кемінде үш жыл немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша оқуды аяқтаған тұлғадар үшін Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы білім беру ұйымдарында немесе жұмыс органы бекітетін басым мамандықтар бойынша шетелдік жоғары оқу орындарында және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану" мамандықтары бойынша ғылыми дәрежесі бар тұлғалар үшін;

облыстық мемлекеттік архивтер, Республикалық маңызы бар қалалардың, астананың мемлекеттік архивтеры үшін – архив саласында кемінде үш жыл немесе басшы лауазымдарда не архив саласында кемінде екі жыл немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша оқуды аяқтаған тұлғадар үшін Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы білім беру ұйымдарында немесе жұмыс органы бекітетін басым мамандықтар бойынша шетелдік жоғары оқу орындарында және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша оқуды аяқтаған тұлғадар үшін "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану" мамандықтары бойынша ғылыми дәрежесі бар тұлғалар үшін.

5-параграф. Құрылымдық бөлімше (қызметтің, бөлімнің) басшысының орынбасары

16. Лауазымдық міндеттері:

архив қызметінің тиісті бағыттары бойынша басшылықты жүзеге асырады;

құрылымдық бөлімшенің (қызметтің, бөлімнің) жұмысының перспективалық және ағымдағы жоспарларының орындалуына қатысады;

құрылымдық бөлімшенің (қызметтің, бөлімнің) жұмысы туралы есептердің уақытылы құрастырылуын және ұсынылуын ұйымдастырады;

құрылымдық бөлімшенің (қызметтің, бөлімнің) жұмысының бағыты бойынша ғылыми-зерттеу тақырыптары мен әдістемелік құжаттарды әзірлеуге, автоматтандырылған архивтік технологияларды енгізуге, архивтің сараптау-тексеру, әдістемелік комиссияларының, дирекцияның және өзге консультативті-кеңес органдарының жұмысына қатысады;

құрылымдық бөлімшенің (қызметтің, бөлімнің) жұмыскерлерінің біліктілігін арттыру бойынша жұмыстарды ұйымдастырады;

ғылыми баяндамалар жасайды, мақалалар жазады, дәрістер және мәлімдемелер оқиды;

17. Білуге тиіс:

"Ұлттық архив қоры және архивтер туралы", "Мемлекеттік құпиялар туралы", "Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы", "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы", "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасының заңдарын;

архив ісі саласындағы отандық және шетелдік тәжірибені, заманауи ақпараттық технологияларды;

ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізудің әдістерін;

18. Біліктілікке қойылатын талаптар:

1) кадрларды даярлау бағыттарының бірі бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім: "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану";

2) жұмыс өтілі:

республикалық мемлекеттік архивтер үшін – архив саласында кемінде үш жыл немесе басшы лауазымдарда не архив саласында кемінде екі жыл немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша оқуды аяқтаған тұлғадар үшін Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы білім беру ұйымдарында немесе жұмыс органы бекітетін басым мамандықтар бойынша шетелдік жоғары оқу орындарында және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша оқуды аяқтаған тұлғадар үшін "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану" мамандықтары бойынша ғылыми дәрежесі бар тұлғалар үшін;

облыстық мемлекеттік архивтер, Республикалық маңызы бар қалалардың, астананың мемлекеттік архивтеры үшін – архив саласында кемінде екі жыл немесе басшы лауазымдарда не архив саласында кемінде бір жыл немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша оқуды аяқтаған тұлғадар үшін Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы білім беру ұйымдарында немесе жұмыс органы бекітетін басым мамандықтар бойынша шетелдік жоғары оқу орындарында және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану" мамандықтары бойынша ғылыми дәрежесі бар тұлғалар үшін.

6-параграф. Архив қоймасының меңгерушісі

19. Лауазымдық міндеттері:

архив қоймасының жұмысына басшылық жасайды;

мемлекеттік сақтауға архивтік қорлар мен құжаттарды қабылдауды жүргізеді;

архив қоймаларында сақтаудағы Қазақстан Республикасы Ұлттық архив қорының құжаттарын және басқа да архивтік құжаттардың сақталуын қамтамасыз етеді;

архив қоймасының жұмысы туралы есептердің уақытылы ұсынылуын ұйымдастырады;

архив қоймасында архивтік қорлар мен құжаттардың тиімді орналасуын, есепке алынуын және сақталуын қамтамасыз етеді;

архивтік қорлардың физикалық жай-күйін жақсарту, құжаттарды реставрациялау, консервациялау және сақтандыру көшірмелерін жасау бойынша шаралар кешенінің жүргізілуіне қатысады;

архивтік құжаттарды құпиясыздандыруға қатысады;

құжаттардың бар болуын, олардың жай-күйін тексеру, құндылықтарына ғылыми сараптау және топографиялау бойынша жұмыстар жүргізеді;

істерді шаңсыздандыруды, шифрлеуді және қайта шифрлеуді, парақтарды нөмірлеуді, жапсырмалардың, істердің мұқабасын ресімдеуді, сақтандыру қоры немесе пайдалану қоры жасалған құжаттары бар қораптарды, сондай-ақ бар болуы және жай-күйі тексерілген, аз пайдаланылатын құжаттардың қораптарын картондауды, мөрлеуді жүргізеді;

архив қоймаларынан оқу залына уақытша пайдалану үшін, мекемелер мен ұйымдарға істерді беруді жүзеге асырады, олардың архив қоймаларына қайтарылуын бақылайды;

мемлекеттік архив қағидаларында белгіленген архив құжаттарын сақтау режимдері мен нормаларының сақталуын қамтамасыз етеді;

табылмаған істерді есепке алу және іздеу жұмыстарын жүргізеді, сол жұмыстардың нәтижесін рәсімдейді;

архив қоймасының температуралық-ылғалдық режимін қамтамасыз ету бойынша жұмыстар жүргізеді;

Қазақстан Республикасының Ұлттық құндылық объектілеріне және аса құнды құжаттарға жатқызу мақсатында құжаттарды айқындайды;

архив қоймасында өрт қауіпсіздігі мен қорғау режимі ережелерінің сақталуын қамтамасыз етеді;

архивті жұмылдыру дайындығын, жұмылдыру, соғыс жағдайы және соғыс уақытында құжаттарды жасыру және эвакуациялау, төтенше жағдайларда құжаттарды құтқару жөніндегі іс-шараларды әзірлеуді және жүзеге асыруды ұйымдастырады;

архив қоймасының жұмысы бойынша ғылыми-зерттеу тақырыптары мен әдістемелік құжаттарды әзірлеуге қатысады;

архив қоймасында автоматтандырылған технологияларды енгізуге қатысады;

сараптау-тексеру, әдістемелік комиссиялардың жұмысына қатысады.

20. Білуге тиіс:

"Ұлттық архив қоры және архивтер туралы", "Мемлекеттік құпиялар туралы", "Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы", "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы", "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасының заңдарын;

архив ісі саласындағы отандық және шетелдік тәжірибені, заманауи ақпараттық технологияларды;

ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізудің әдістерін;

21. Біліктілікке қойылатын талаптар:

1) кадрларды даярлау бағыттарының бірі бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім: "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану";

2) жұмыс өтілі:

республикалық мемлекеттік архивтер үшін – архив саласында кемінде үш жыл немесе Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында немесе шетелдік жоғары оқу орындарында жұмыс органы бекітетін басым мамандықтар бойынша жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша оқуды аяқтаған тұлғадар үшін және "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану" мамандықтары бойынша ғылыми дәрежесі бар тұлғалар үшін;

облыстық мемлекеттік архивтер, Республикалық маңызы бар қалалардың, астананың мемлекеттік архивтеры үшін – Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы білім беру ұйымдарында немесе шетелдік жоғары оқу орындарында жұмыс органы бекітетін басым мамандықтар бойынша және Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану" мамандықтары бойынша ғылыми дәрежесі бар тұлғалар үшін.

2-тарау. Мамандар лауазымдарының біліктілік сипаттамалары

7-параграф. Бас сарапшы

22. Лауазымдық міндеттері:

архив ісі, археография және құжаттану салалары бойынша сараптамалық зерттеулерді жүргізуге басшылық жасайды, оларды жұмыс тәжірибесіне енгізуге ықпал етеді;

архив ісі, археография және құжаттану мәселелері бойынша нормативті құқықтық актілердің, ғылыми, әдістемелік құралдардың жобаларын дайындайды, оларды талқылауға қатысады;

архив ісі және басқару қызметін құжаттамалық қамтамасыз ету саласында республиканың архивтерімен орындалған жұмыстарға сараптамалық қорытындыны дайындайды;

архив ісі және басқару қызметін құжаттамалық қамтамасыз етуді одан әрі жетілдіру бойынша архивтің сараптау-тексеру, әдістемелік комиссияларының және басқа консультативті-кеңестік органдардың қарауына ұсыныстар енгізеді;

республиканың архивтерімен ұсынылған проспектердің, құжаттар жиынтықтарының, анықтамалықтардың, каталогтардың, жол сілтелердің, архивтік көрсеткіштер мен шолулардың жобаларын қарайды және олар бойынша сараптамалық қорытындылар береді;

сараптау-тексеру, әдістемелік комиссиялардың жұмысына қатысады және олардың отырыстарында қаралатын мәселелер бойынша сараптамалық қорытындылар дайындайды;

Ұлттық архив қорының құжаттарын Қазақстан Республикасының Ұлттық құндылық объектілеріне және аса құнды құжаттарға жатқызу туралы ұсыныстар енгізеді және ұсынылған құжаттарға сараптамалық қорытындылар береді;

жеке тектік құжаттардың құндылығын сараптауға қатысады және олармен Ұлттық архив қорын толықтыруға ықпал етеді;

қолданыстағы Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің міндетін атқарушының "Сақтау мерзімдерін көрсете отырып, мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдар қызметінде жасалатын үлгілік құжаттар тізбесін бекіту туралы" 2017 жылғы 29 қыркүйектегі № 263 бұйрығымен бекітілген Сақтау мерзімдерін көрсете отырып, мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдар қызметінде жасалатын үлгілік құжаттар тізбесінде (бұдан әрі – Тізбе), (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15997 тіркелген) қарастырылмаған құжаттардың сақтау мерзімін анықтау, сонымен қатар құжаттардың белгіленген сақтау мерзімін өзгерту мәселелері бойынша ұсыныстар дайындайды;

құжаттардың құндылығын сараптау, сақтау, пайдалану және жариялаудың даулы мәселелері бойынша сараптамалық қорытынды береді;

архивтің жинақтау көздері болып табылатын ұйымдардың түрлері мен әртүрлілігін анықтауға қатысады;

жинақтау көздері болып табылатын ұйымдармен дайындалған нормативтік құқықтық актілерді, әдістемелік құралдарды, анықтамалықтарды, сақтау мерзімі көрсетілген құжаттар тізбелерін қарайды және олар бойынша сараптамалық қорытындылар әзірлейді;

архивтің жұмысына автоматтандырылған архивтік технологияларды енгізуге қатысады.

23. Білуге тиіс:

"Ұлттық архив қоры және архивтер туралы", "Мемлекеттік құпиялар туралы", "Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы", "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы", "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасының заңдарын;

архив ісі саласындағы отандық және шетелдік тәжірибені, заманауи ақпараттық технологияларды;

ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізудің әдістерін;

24. Біліктілікке қойылатын талаптар:

1) кадрларды даярлау бағыттарының бірі бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім: "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану";

2) жұмыс өтілі:

республикалық мемлекеттік архивтер үшін – архив саласында немесе кадрларды даярлау бағыттарының бірі бойынша: "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану" мамандықтары бойынша кемінде үш жыл;

облыстық мемлекеттік архивтер, Республикалық маңызы бар қалалардың, астананың мемлекеттік архивтеры үшін – архив саласында немесе кадрларды даярлау бағыттарының бірі бойынша: "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану" мамандықтары бойынша кемінде екі жыл болуы қажет.

8-параграф. Жетекші сарапшы

25. Лауазымдық міндеттері:

архив ісі, археография және құжаттану салалары бойынша сараптамалық зерттеулерді жүргізуге қатысады, оларды жұмыс тәжірибесіне енгізуге ықпал етеді;

архив ісі және басқару қызметін құжаттамалық қамтамасыз етуді жетілдіру бойынша архивтің сараптау-тексеру, әдістемелік комиссияларының және басқа консультативті-кеңестік органдардың қарауына ұсыныстар енгізеді;

қолданыстағы Тізбеде қарастырылмаған құжаттардың сақтау мерзімін анықтау, сонымен қатар құжаттардың белгіленген сақтау мерзімін өзгерту мәселелері бойынша ұсыныстар дайындайды;

архивтің жинақтау көздері болып табылатын ұйымдардың түрлері мен әртүрлілігін анықтауға қатысады;

архивтің жұмысына автоматтандырылған архивтік технологияларды енгізуге қатысады.

26. Білуге тиіс:

"Ұлттық архив қоры және архивтер туралы", "Мемлекеттік құпиялар туралы", "Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы", "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы", "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасының заңдарын;

архив ісі саласындағы отандық және шетелдік тәжірибені, заманауи ақпараттық технологияларды;

ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізудің әдістерін;

27. Біліктілікке қойылатын талаптар:

1) кадрларды даярлау бағыттарының бірі бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім: "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті өзін-өзі басқару", "Филология", "Құқықтану";

2) жұмыс өтілі:

9-параграф. Аға сарапшы

28. Лауазымдық міндеттері:

республиканың архивтерімен ұсынылған проспектердің, құжаттар жиынтықтарының, анықтамалықтардың, каталогтардың, жол көрсеткiштердің, архивтік көрсеткіштер мен шолулардың жобаларын қарайды және олар бойынша сараптамалық қорытындылар береді;

архивтің жинақтау көздері болып табылатын ұйымдардың түрлері мен әртүрлілігін анықтауға қатысады;

архивтің жұмысына автоматтандырылған архивтік технологияларды енгізуге қатысады.

29. Білуге тиіс:

"Ұлттық архив қоры және архивтер туралы", "Мемлекеттік құпиялар туралы", "Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы", "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы", "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасының заңдарын;

архив ісі саласындағы отандық және шетелдік тәжірибені, заманауи ақпараттық технологияларды;

ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізудің әдістерін;

30. Біліктілікке қойылатын талаптар:

1) кадрларды даярлау бағыттарының бірі бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім: "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану";

2) республикалық мемлекеттік архивтер, облыстық мемлекеттік архивтер, Республикалық маңызы бар қалалардың, астананың мемлекеттік архивтері үшін – архив ісі саласында немесе кадрларды даярлау бағыттарының бірі бойынша: "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті", "Филология", "Құқықтану" мамандықтары бойынша кемінде бір жыл болуы қажет.

10-параграф. Сарапшы

31. Лауазымдық міндеттері:

архивтің жинақтау көздері болып табылатын ұйымдардың түрлері мен әртүрлілігін анықтауға қатысады;

архивтің жұмысына автоматтандырылған архивтік технологияларды енгізуге қатысады.

32. Білуге тиіс:

"Ұлттық архив қоры және архивтер туралы", "Мемлекеттік құпиялар туралы", "Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы", "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы", "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасының заңдарын;

архив ісі саласындағы отандық және шетелдік тәжірибені, заманауи ақпараттық технологияларды;

ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізудің әдістерін;

33. Біліктілікке қойылатын талаптар:

1) кадрларды даярлау бағыттарының бірі бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім: "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану";

2) жұмыс өтіліне талаптар қойылмай.

11-параграф. Кеңесші

34. Лауазымдық міндеттер:

архив директорының ғылыми-өндірістік және әкімшілік-басқарушылық қызметіне ақпараттық және ұйымдастыру-техникалық қолдауды қамтамасыз етеді;

архив директорының шешімін дайындау және қабылдау барысында ақпаратты жинайды, өңдейді және ұсынады;

директордың тапсырмасы бойынша архив қызметінің перспективалық және жедел мәселелері бойынша ақпарат, анықтамалар және баяндамалар дайындайды және осы мақсатта тиісті құрылымдық бөлімшелерді тартады;

директордың бұйрықтары мен тапсырмаларының уақытылы орындалуына бақылауды жүзеге асырады;

директорға келісуге ұсынылмас бұрын, архивте әзірленетін құжаттар жобаларының жоғары тұрған органның, басқа да нормативтік құқықтық актілердің талаптарына сәйкестігін тексереді;

құрылымдық бөлімшелердің басшылары мен жауапты орындаушылардан анықтамаларды және материалдарды, сондай-ақ директордың бұйрықтары мен тапсырмаларының орындалуы туралы ақпаратты сұрастырады;

басшылықпен шақырылатын кеңестерді дайындауға және өткізуге қатысады және оларға қызмет көрсетуді ұйымдастырады;

делегацияларды қабылдауды, ресми сапарлар мен кездесулерді ұйымдастырады;

сараптау-тексеру, әдістемелік комиссиялардың жұмысына қатысады.

35. Білуге тиіс:

"Ұлттық архив қоры және архивтер туралы", "Мемлекеттік құпиялар туралы", "Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы", "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы", "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасының заңдарын;

архив ісі саласындағы отандық және шетелдік тәжірибені, заманауи ақпараттық технологияларды;

ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізудің әдістерін;

36. Біліктілікке қойылатын талаптар:

1) кадрларды даярлау бағыттарының бірі бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім: "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану";

2) архив саласындағы жұмыс өтілі кемінде үш жыл болуы қажет.

12-параграф. Архивист

37. Лауазымдық міндеттер:

басқаруды құжаттамалық қамтамасыз ету, құжаттардың ғылыми және практикалық құндылығын сараптау, Ұлттық архив қорының құжаттарын, басқа архивтік құжаттарды сақтау мәселелері бойынша ұйымдарға әдістемелік және тәжірибелік көмек көрсетеді;

жеке тектік құжаттардың құндылығын сараптауға қатысады және олармен Ұлттық архив қорын толықтыруды қамтамасыз етеді;

архивтік қорлар мен құжаттарды мемлекеттік есепке алуды жүзеге асырады;

архивтік қорлар мен құжаттарды мемлекеттік сақтауға қабылдайды;

құжаттардың физикалық жай-күйін тексеру, олардың құндылығын сараптау бойынша жұмыстарды жүргізеді;

архив қоймасынан оқу залына істерді уақытша пайдалану үшін, ұйымдарға беруді жүзеге асырады;

архивті жинақтау көзі болып табылатын ұйымдардың мемлекеттік архивтер қағидаларында белгіленген нормаларды сақтауын бақылайды;

жеке және заңды тұлғалардың сұрау салуларын орындайды, оларға құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау үшін қажетті архивтік анықтамаларды және архивтік құжаттардың көшірмелерін береді;

архивтік құжаттарды құпиясыздандыру үшін материалдар дайындауға қатысады;

белгілі бір тақырып бойынша архивте бар құжаттар туралы мәліметімен ақпараттық хаттарды дайындауға қатысады;

құжаттарды топографиялау бойынша жұмыстарды жүргізеді;

архивтің құрылымдық бөлімшесінің жұмыс жоспарының жобаларына ұсыныстар дайындауға және оларды іске асыруға қатысады;

автоматтандырылған архивтік технологияларды енгізуге, құжаттардың көрмесін ұйымдастыруға, мерзімді басылымдар мен бұқаралық ақпарат құралдары үшін материалдарды дайындауға қатысады;

деректі жарияланымдар үшін құжаттарды айқындау және іріктеу бойынша жұмысқа, құжаттарды археографиялық ресімдеуге, оларға түсініктемелер беруге, деректі жарияланымдарға ғылыми-анықтамалық аппаратты құрастыруға қатысады;

ұйымдар архивтерінің бақылау істерін жүргізуге қатысады;

каталогтар мен мәліметтер базасын жүргізу, архив құжаттарының құрамы мен мазмұны туралы анықтамалық-ақпараттық басылымдарды дайындау жұмыстарын орындайды;

әдістемелік құжаттарды әзірлеуге және оларды енгізуге қатысады;

жұмыстарға рецензия беруді жүзеге асырады және оларды талқылауға қатысады;

сараптау-тексеру, әдістемелік комиссиялардың жұмысына қатысады.

38. Білуге тиіс:

"Ұлттық архив қоры және архивтер туралы", "Мемлекеттік құпиялар туралы", "Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы", "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы", "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасының заңдарын;

архив ісі саласындағы отандық және шетелдік тәжірибені, заманауи ақпараттық технологияларды;

ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізудің әдістерін;

39. Біліктілікке қойылатын талаптар:

біліктілігі жоғары деңгейдегі мамандар:

1) жоғары санатты:

кадрларды даярлау бағыттарының бірі бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім: "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану";

жұмыс өтілі:

республикалық, облыстық мемлекеттік архивтер, Республикалық маңызы бар қалалардың, астананың мемлекеттік архивтеры үшін – архив саласында немесе кадрларды даярлау бағыттарының бірі бойынша: "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану" мамандықтары бойынша кемінде үш жыл,

қалалық, аудандық мемлекеттік архивтер, мемлекеттік архивтер филиалдары үшін - архив саласында немесе кадрларды даярлау бағыттарының бірі бойынша: "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті басқару", "Филология", "Құқықтану" мамандықтары бойынша кемінде екі жыл;

2) бірінші санатты:

кадрларды даярлау бағыттарының бірі бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім: "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті өзін-өзі басқару", "Филология", "Құқықтану";

жұмыс өтілі:

3) екінші санатты:

жұмыс өтілі:

қалалық, аудандық мемлекеттік архивтер, мемлекеттік архивтер филиалдары үшін-жұмыс өтіліне талаптар қойылмайды;

4) санаты жоқ:

кадрларды даярлау бағыттарының бірі бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім: "Тарих", "Архивтану, құжаттану және құжаттамалық қамтамасыз ету", "Автоматтандыру және басқару", "Ақпараттық жүйелер", "Мемлекеттік және жергілікті өзін-өзі басқару", "Филология", "Құқықтану";

жұмыс өтіліне талаптар қойылмай;

біліктілігі орта деңгейдегі мамандар:

1) жоғары санатты:

тиісті мамандық (біліктілік)бойынша техникалық және кәсіптік (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім;

архившы немесе іс жүргізуші лауазымдарындағы жұмыс өтілі кемінде үш жыл;

2) бірінші санатты:

тиісті мамандық (біліктілік)бойынша техникалық және кәсіптік (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім;

архившы немесе іс жүргізуші лауазымдарындағы жұмыс өтілі екі жылдан кем емес;

3) екінші санатты:

тиісті мамандық (біліктілік)бойынша техникалық және кәсіптік (арнаулы орта, кәсіптік орта) білім;

архившы немесе іс жүргізуші лауазымдарындағы жұмыс өтілі бір жылдан кем емес;

4) санаты жоқ:

тиісті мамандық (біліктілік) бойынша техникалық және кәсіптік (арнаулы орта, кәсіптік орта) білімі, жұмыс өтіліне талаптар қойылмайды.

13-параграф. Археограф

40. Лауазымдық міндеттері:

Ұлттық архив қорының құжаттарын, басқа да архивтік құжаттарды ғылыми тұрғыда пайдалану және жариялау бойынша жұмыстарды жүргізеді;

архив құжаттарының құрамы және мазмұны туралы деректі жариялымдар мен архивтік анықтамалықтар (жол сілтелерді, каталогтарды, шолуларды, көрсеткіштерді) дайындайды;

құжаттарды айқындайды, олардың ғылыми құндылығын және өзектілігін анықтайды, құжаттарға археографиялық ресімдеуді және түсініктеме жазуды жүзеге асырады;

жинақтарға тарихи, археографиялық алғысөздер, ғылыми-анықтамалық аппарат жасайды;

архив жұмыскерлеріне археография туралы теориялық және әдістемелік кеңес береді;

зерттеулер және әдістемелік құралдар әзірлеуді жүргізеді, тәжірибеге зерттеулердің нәтижелерін, әдістемелік құралдарды ендіреді;

баяндамалар, хабарламалар, мақалалар дайындайды;

деректі жарияланымдарға рецензия береді және оларды талқылауға қатысады;

жұмыс жоспарларын жасайды және атқарылған жұмыс туралы есеп береді;

сараптау-тексеру, әдістемелік комиссиялардың жұмысына қатысады.

41. Білуге тиіс:

"Ұлттық архив қоры және архивтер туралы", "Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы", "Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы", "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасының заңдарын;

архив ісі саласындағы отандық және шетелдік тәжірибені, заманауи ақпараттық технологияларды;

ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізудің әдістерін;

42. Біліктілігіне қойылатын талаптар:

біліктілігі жоғары деңгейдегі мамандар:

1) жоғары санатты:

кадрларды даярлау бағыттарының бірі бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білім: "Тарих", "Архивтану, құжаттар жүргізу және құжаттамалық қамтамасыз ету";

архив ісі саласында кем дегенде үш жыл еңбек өтілі;

2) бірінші санатты:

архив ісі саласында кем дегенде екі жыл еңбек өтілі;

3) екінші санатты:

архив ісі саласында кем дегенде бір жыл еңбек өтілі;

4) санаты жоқ:

еңбек өтілі болуы міндетті емес.

14-параграф. Палеограф

43. Лауазымдық міндеттері:

деректі жарияланымдар, оқу құралдары, ақпараттық сипаттағы материалдар үшін ертедегі тарихи дәуірдің құжаттарын айқындауды, оқуды, уақытын қоюды, сипаттама жасауды жүзеге асырады;

құжаттардың төлнұсқалығын, палеографиялық, тілдік және өзге де ерекшеліктерін белгілейді;

ертедегі тарихи дәуірдің құжаттарымен жұмыс жүргізу бойынша архив жұмыскерлеріне кеңес береді;

құжаттардағы мөрлерді зерттейді және жүйелейді;

құжаттарды Қазақстан Республикасының Ұлттық құндылық объектiлерiне және аса құнды құжаттарына жатқызу мақсатында айқындайды;

палеография саласында зерттеулер мен әдістемелік құралдарды әзірлеу жұмысын жүргізеді, зерттеу нәтижелерін, әдістемелік құралдарды тәжірибеге енгізеді;

архив құжаттары бойынша баяндамалар, хабарламалар, мақалалар дайындайды;

архивтің құрылымдық бөлімшесі жоспарларының жобаларына ұсыныстар дайындауға және оларды жүзеге асыруға қатысады;

сараптау-тексеру, әдістемелік комиссиялардың жұмысына қатысады.

44. Білуге тиіс:

архив ісі саласындағы отандық және шетелдік тәжірибені, заманауи ақпараттық технологияларды;

ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізудің әдістерін;

45. Біліктілігіне қойылатын талаптар:

біліктілігі жоғары деңгейдегі мамандар:

1) жоғары санатты:

архив ісі саласында кем дегенде үш жыл еңбек өтілі;

2) бірінші санатты:

архив ісі саласында кем дегенде екі жыл еңбек өтілі;

3) екінші санатты:

архив ісі саласында кем дегенде бір жыл еңбек өтілі;

4) санаты жоқ:

еңбек өтілі болуы міндетті емес.

15-параграф. Архив құжаттарының суретші-реставраторы

46. Лауазымдық міндеттері:

Қазақстан Республикасы Ұлттық архив қорының құжаттарын, басқа да архивтік құжаттарды реставрациялау және консервациялау бойынша, оның ішінде аса күрделі, барынша және орташа күрделі жұмыстарды атқарады;

реставрацияланатын объектінің жай-күйін байқайды және сипаттайды, оның бастапқы түрін айқындайды, өзгеру тарихын анықтайды;

химиялық, физикалық және биологиялық зерттеулер негізінде реставрацияланатын объектінің бұзылу себептері мен сипатын белгілейді;

реставрациялау жұмыстарын өткізу әдістемесін әзірлейді, оларды жүргізу үшін материалдар таңдайды;

реставрациялау жұмыстарының жүру барысын құжаттауды жүзеге асырады;

жұмыстың басталуына дейін, реставрациялау процесі барысында және аяқталғасын фотоға түсіруді жүзеге асырады;

реставрациялық жұмыстардың жекелеген процестерін деректік фотофиксациялау бойынша фотографтарға нұсқау береді;

кескіндеме және график туындыларын реставрациялау кезінде негізін, түбін және бояу қабатын нығайтуды, сондай-ақ авторлық жұмысты жасыратын немесе бұрмалайтын ең соңғы қабаттарын жоюды жүзеге асырады;

архивтік құжаттардың физикалық және техникалық жай-күйіне зерттеулер жүргізеді;

оның құзыретіне кіретін мәселелер бойынша кеңес береді;

сараптау-тексеру, әдістемелік комиссиялардың жұмысына қатысады.

47. Білуге тиіс: