"Нотариустардың нотариаттық іс-әрекет жасау ережесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2012 жылғы 31 қаңтардағы № 31 бұйрығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Әділет министрінің м.а. 2019 жылғы 20 тамыздағы № 441 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 21 тамызда № 19271 болып тіркелді

      БҰЙЫРАМЫН:

      1. "Нотариустардың нотариаттық іс-әрекет жасау ережесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2012 жылғы 31 қаңтардағы № 31 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7447 тіркелген, 2012 жылғы 26 мамырдағы № 154-156 (26973-26975) "Егемен Қазақстан" газетінде жарияланған) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

      көрсетілген бұйрықпен бекітілген Нотариустардың нотариаттық іс-әрекет жасау ережесінде:

      1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "1. Осы Қағидалар:

      1) мәмілелерді куәландыру;

      2) мүлікті иеліктен шығару туралы шарттарды куәландыру;

      3) келісулерді куәландыру;

      4) мүлікті пайдалану тәртібі туралы шарттарды куәландыру;

      5) неке шарттарын куәландыру;

      6) алимент төлеу туралы келісімін куәландыру;

      7) өсиеттерді куәландыру;

      8) конвертті ашу және құпия өсиеттің мәтінін жариялау;

      9) сенімхаттарды куәландыру;

      10) шаруашылық серіктестіктерінің құрылтай құжаттарын куәландыру;

      11) мұраны сенімгерлік басқарушыны тағайындау;

      12) мұрагерлікке құқық туралы куәлік беру;

      13) жұбайлардың және ортақ бірлескен меншік құқығы негізінде мүлкі бар өзге адамдардың ортақ мүліктегі үлесіне меншік құқығы туралы куәлік беру;

      14) құжаттардың көшірмелері мен олардың үзінді көшірмелерінің дұрыстығын куәландыру;

      15) құжаттардағы қойылған қолдардың төлнұсқалығын куәландыру;

      16) құжаттардың бір тілден екінші тілге аудармасының дұрыстығын куәландыру;

      17) фактілерді куәландыру;

      18) жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін басқа жеке және заңды тұлғаларға беру;

      19) ақшаларды депозитке қабылдау;

      20) вексельдер наразылықтарын жасау;

      21) құжаттарды және бағалы қағаздарды сақтауға қабылдау;

      22) теңіз наразылықтарын жасау;

      23) дәлелдемелерді қамтамасыз ету;

      24) атқарушылық жазбаларды жасау кезінде мемлекеттік нотариустардың және жеке практикамен айналысатын нотариустардың (бұдан әрі - нотариус) нотариаттық іс-әрекеттер жасау тәртібін белгілейді.

      Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде нотариустар жасайтын өзге де нотариаттық іс-әрекеттер көзделуі мүмкін.";

      48-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "48. Жылжымайтын мүлікті иеліктен айыру шартын куәландырған кезде нотариус жер учаскесіне құқығын белгілейтін, сәйкестендіру құжаттарын талап етеді және жер учаскесін меншіктенушінің (жерді пайдаланушының) оған тиісті құқықтарды иеліктен айыру жөніндегі өкілеттіктерін анықтайды.

      Бұл ретте нотариус құқық иесі туралы және құқығын белгілеуші құжатында көрсетілген жылжымайтын мүлік объектісінің сәйкестендіру сипаттамалары туралы мәліметтерді құқық иесі болып табылатын жеке тұлғалардың жеке бастарын куәландыратын құжаттарымен, сондай-ақ "Жылжымайтын мүлік тіркелімі" және "Заңды тұлға" мемлекеттік деректер қорының мәліметтерімен салыстырады.

      Олар құқық иесі және сәйкестендіру сипаттамалары туралы өзгерген жағдайда мәліметтері "Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабына сәйкес міндетті мемлекеттік тіркелуі тиіс. Өзгерістерді тіркеу тіркеуші органның құқықтық белгілеуші құжатта тиісті жазба жасау арқылы жүргізіледі және қолтаңба және мөрмен бекітіледі.

      Нотариус кондоминиум құрамында тұрған тұрғын және тұрғын емес үй-жайларды иеліктен айырған кезде жер учаскесіне сәйкестендіру құжаттарын талап етпейді.

      БНАЖ арқылы "жеке тұлғалар" мемлекеттік деректер қорында нотариус мәліметтерді тексереді және жылжымайтын мүлік объектісі мекенжайының (МТК) тіркеу коды бар мекенжай бойынша тіркелген тұлғалардың саны туралы алушыға жазбаша хабарлайды.";

      6-1-тараумен мынадай мазмұнда толықтырылсын:

      6-1-тарау "Алимент төлеу туралы келісімін куәландыру

      "85-1. Алимент төлеу туралы келісім жазбаша нысанда жасалады және міндетті нотариаттық куәландыруға жатады. Алимент төлеу туралы келісімнің заңда белгіленген нысанын сақтамау ҚР АК 157-бабының 3-тармағында көзделген салдарға әкеп соғады.

      Алимент төлеу туралы Келісімді кез келген нотариус куәландыруы мүмкін.

      85-2. Алимент төлеу туралы келісім алимент төлеуге міндетті адам (алимент төлеуші) мен алимент алуға құқығы бар адам (алимент алушы) арасында жасалады.

      Алимент төлеуге міндетті адамдар және олардың төленуін талап етуге құқығы бар адамдар тобы Қазақстан Республикасының 138, 143, 145, 147, 148, 151-155 "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі.

      85-3. Нотариус алимент төлеуші мен алушы арасындағы туыстық және неке қатынастарын тексереді.

      Алимент төлеуге міндетті ата-ананың және баланың (балалардың) туыстық қатынастарын нотариус туу туралы куәлік бойынша тексереді, бұл туралы алимент төлеу туралы келісімнің данасына белгі жасалады, онда акт жазбасының нөмірі, жасалған күні және нөмірі, тіркеуші органның атауы көрсетіледі.

      Ерлі-зайыптылардың неке қатынастарын нотариус неке туралы куәлік бойынша немесе БНАЖ арқылы "жеке тұлғалар" мемлекеттік деректер қорында, "АХАЖ тіркеу пункті" ақпараттық жүйесінде тексереді, бұл туралы алимент төлеу туралы келісімге жазба жасайды және куәліктің нөмірін, берілген күнін және құжатты берген органның атауын көрсетеді.

      85-4. Алимент төлеу туралы келісімде алимент мөлшері белгіленеді, сондай-ақ алимент төлеудің шарттары мен тәртібі айқындалады.

      Алимент төлеу туралы келісім бойынша төленетін алименттің мөлшерін Тараптар осы Келісімде айқындайды.

      Бұл ретте, мөлшері төленетін алимент төлеу туралы келісім бойынша кәмелетке толмаған балаларға алимент мөлшерінен төмен болмауы алимент, олар алар еді алу кезінде сот тәртібімен алимент өндіріп алған.

      85-5. Алимент төлеу туралы келісімде алименттер төленеді деп көзделуі мүмкін:

      1) алимент төлеуге міндетті адамның табысына және (немесе) өзге де кірісіне үлестерде;

      2) мерзімді төленетін тұрақты ақша сомасында;

      3) біржолғы төленетін тұрақты ақшалай сомада;

      4) мүлікті беру арқылы;

      5) келісімге қол жеткізілген өзге де тәсілдермен (жұмыстарды орындау, қызметтер көрсету және т.б.) жүзеге асырылады.

      Алимент төлеу туралы келісімде алимент төлеудің әртүрлі тәсілдерін үйлестіру көзделуі мүмкін.";

      100-2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "100-2. Құпия өсиетті сақтаған нотариус, өсиетті жария ету күнін, орнын және уақытын және мазмұнын ашуды тағайындайды. Нотариус конверттерді ашады және өсиет қалдырушының қайтыс болуы туралы куәлік берілген күннен бастап он күннен кешіктірмей өсиетте қамтылған мәтінді жария етеді.

      Құпия өсиеттің ашылу және мазмұнының жария ету күні, уақыты мен орны туралы нотариус тұратын жері өзіне белгілі заң бойынша мұрагерлерге хабардар етеді. Егер мұрагерлердің тұрғылықты жері белгісіз болса, нотариус бұл туралы Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таратылатын бұқаралық ақпарат құралдары арқылы хабарлайды.";

      116-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "116. Егер мұрагерлердің арасында тұратын жері нотариусқа белгісіз адамдар бар болса, нотариус олардың тұратын жерін анықтауға қисынды шаралар қабылдайды.

      Егер мұрагерлердің тұратын жері немесе жұмыс орны белгісіз болса, нотариус Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таратылатыбұқаралық ақпарат құралдары арқылы мұраның ашылғаны туралы хабарлама жасайды.";

      224-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "224. Борышкерден ақша сомасын өндіріп алу немесе өзге де жылжымалы мүлікті талап ету үшін нотариус түпнұсқа ұсынылған жағдайда берешекті немесе оның көшірмесін белгілейтін түпнұсқа құжатта атқарушылық жазба электрондық түрде жасайды. Бұл ретте, егер атқарушылық жазба берешекті белгілейтін құжаттың көшірмесіне жасалса, онда борышкердің міндеттемесін растайтын түпнұсқа құжатта, нотариаттық іс-әрекеттерді тіркеу тізілімінде тіркелген күні мен нөмірі көрсетілген атқарушылық жазбаның жасалғаны туралы белгі қойылады. Атқарушылық жазбаның жасалғаны туралы белгі нотариустың қолымен расталады және оның мөрімен бекітіледі.";

      227 және 228-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

      "227. Нотариус атқарушылық жазба жасалғаннан немесе тиісті қаулы шығарылғаннан кейін келесі жұмыс күнінен кешіктірмей олардың көшірмесін электрондық почта мекен-жайы бойынша немесе борышкердің соңғы белгілі тұрғылықты (орналасқан) немесе тіркелген жері бойынша беру туралы хабарламамен жеткізуді тіркеуді қамтамасыз ететін байланыс құралдарын пайдалана отырып, борышкерге табыс етеді немесе жібереді.

      Егер атқарушылық жазбаның немесе тиісті қаулының көшірмесі борышкерге:

      1) тараптар арасында жасалған шартта көрсетілген электрондық пошта мекенжайына;

      2) соңғы белгілі тұрғылықты жері бойынша табыс етілгені туралы хабарламасы бар тапсырысты хатпен жіберілген болса, оның ішінде кәмелетке толған отбасы мүшелерінің бірі, көрсетілген мекенжай бойынша адаммен тұрып жатқан басқа адам алған болса;

      3) жеткізілгенін тіркеуді қамтамасыз ететін өзге де байланыс құралдары пайдаланыла отырып жіберілген болса, ол алынды деп есептеледі.

      Хабарламаны қабылдаудан бас тартуға байланысты адресатқа, алушыға оны табыс ету мүмкін болмағаны туралы белгісімен хабарлама қайтарылған жағдайда, атқарушылық жазбаның немесе тиісті қаулының көшірмесі тиісті түрде жіберілді деп есептеледі.

      Ілеспе хат шығыс құжаттарды тіркеу журналында тіркеледі.

      Жеткізу бойынша шығындарды өндіріп алушы дербес төлейді.

      228. Атқарушылық жазбаның немесе пошталық хабарламаға сәйкес тиісті қаулының көшірмесін табыс еткен не өзге де байланыс құралдарын пайдалану кезінде жеткізуді тіркеген күннен бастап он жұмыс күні өткеннен кейін және борышкер тарапынан қойылған талаптарға қарсылықтар туралы жазбаша өтініш болмаған кезде нотариус оны сот орындаушысына орындауға электрондық түрдегі электрондық цифрлық қолтаңбамен куәландырған атқарушылық жазбаны БНАЖ арқылы "Атқарушылық іс жүргізу органдары" мемлекеттік автоматтандырылған ақпараттық жүйесіне аумақтық палатаға немесе өндіріп алушыға тиісті қаулыны борышкердің тұрғылықты жері немесе орналасқан жері бойынша береді.";

      234-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "234. Нотариустың істерінде берешекті белгілейтін құжаттың көшірмесі және "Атқарушылық іс жүргізу органдары" мемлекеттік автоматтандырылған ақпараттық жүйесіне жолдаған атқарушылық жазбасы туралы БНАЖ-дан алынған хабарлама қалады.

      Егер атқарушылық жазбаны жасау үшін берешекті белгілейтін құжаттан басқа, берешекті өндіріп алу даусыз тәртіппен жүргізілетін басқа да құжаттарды ұсыну қажет болса, онда олар атқарушылық жазбаға тігілмейді, нотариустың істерінде қалады.".

      2. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Тіркеу қызметі және заң қызметін ұйымдастыру департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықты мемлекеттік тіркеуді.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Әділет министрінің жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Министрдің м.а. А. Мадалиев

О внесении изменений и дополнения в приказ Министра юстиции Республики Казахстан от 31 января 2012 года № 31 "Об утверждении Правил совершения нотариальных действий нотариусами"

Приказ и.о. Министра юстиции Республики Казахстан от 20 августа 2019 года № 441. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 21 августа 2019 года № 19271

      ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Внести в приказ Министра юстиции Республики Казахстан от 31 января 2012 года № 31 "Об утверждении Правил совершения нотариальных действий нотариусами" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 7447, опубликованный в газете "Казахстанская правда" от 26 мая 2012 года, №154-156 (26973-26975) следующие изменения и дополнение:

      в Правилах совершения нотариальных действий нотариусами, утвержденных указанным приказом:

      пункт 1 изложить в следующей редакции:

      "1. Настоящие Правила устанавливают порядок совершения нотариальных действий государственными нотариусами и нотариусами, занимающимися частной практикой (далее - нотариус) при:

      1) удостоверении сделок;

      2) удостоверении договоров об отчуждении имущества;

      3) удостоверении согласий;

      4) удостоверении договоров о порядке пользования имуществом;

      5) удостоверении брачных договоров;

      6) удостоверении соглашения об уплате алиментов

      7) удостоверении завещаний;

      8) вскрытии конверта и оглашения текста секретного завещания;

      9) удостоверении доверенностей;

      10) удостоверении учредительных документов хозяйственных товариществ;

      11) назначении доверительного управляющего наследством;

      12) выдаче свидетельства о праве на наследство;

      13) выдаче свидетельства о праве собственности на долю в общем имуществе супругов и иных лиц, имеющих имущество на праве общей совместной собственности;

      14) свидетельствовании верности копий документов и выписок из них;

      15) свидетельствовании подлинности подписи на документах;

      16) свидетельствовании верности перевода документов с одного языка на другой;

      17) удостоверении фактов;

      18) передаче заявлений физических и юридических лиц другим физическим и юридическим лицам;

      19) принятии в депозит денег;

      20) совершении протеста векселей;

      21) принятии на хранение документов и ценных бумаг;

      22) совершении морских протестов;

      23) обеспечении доказательств;

      24) совершении исполнительных надписей.

      Законодательными актами Республики Казахстан могут быть предусмотрены иные нотариальные действия, совершаемые нотариусом.";

      пункт 48 изложить в следующей редакции:

      "48. При удостоверении договоров отчуждения недвижимого имущества нотариус истребует правоустанавливающие, идентификационные документы на земельный участок и определяет полномочия собственника земельного участка (землепользователя) по отчуждению принадлежащих ему прав.

      При этом нотариус сверяет сведения о правообладателе и идентификационные характеристики объекта недвижимости, указанные в правоустанавливающем документе с документами, удостоверяющими личность правообладателей физических лиц или справкой о регистрации юридического лица, а также со сведениями государственных баз данных "Регистр недвижимости" и "Юридические лица".

      В случае изменения сведений о правообладателе и идентификационных характеристик объекта недвижимости они подлежат обязательной государственной регистрации в соответствии со статьей 6 Закона Республики Казахстан "О государственной регистрации прав на недвижимое имущество". Регистрация изменений производится проставлением соответствующей надписи регистрирующего органа на правоустанавливающем документе и скрепляется подписью и печатью.

      Нотариус не истребует идентификационный документ на земельный участок при отчуждении жилых и нежилых помещений, находящихся в составе кондоминиума.

      Через ЕНИС в государственной базе данных "Физические лица" нотариус проверяет сведения и письменно уведомляет приобретателя о количестве зарегистрированных лиц по адресу с регистрационным кодом адреса (РКА) объекта недвижимости.";

      дополнить главой 6-1 следующего содержания:

      "Глава 6-1. Удостоверение соглашения об уплате алиментов

      85-1. Соглашение об уплате алиментов заключается в письменной форме и подлежит обязательному нотариальному удостоверению. Несоблюдение установленной законом формы соглашения об уплате алиментов влечет за собой последствия, предусмотренные пунктом 3 статьи 157 Гражданского Кодекса Республики Казахстан.

      Соглашение об уплате алиментов может быть удостоверено любым нотариусом.

      85-2. Соглашение об уплате алиментов заключается между лицом, обязанным уплачивать алименты (плательщик алиментов), и лицом, имеющим право получать алименты (получатель алиментов).

      Круг лиц, обязанных уплачивать алименты, и лиц, имеющих право требовать их уплаты, закреплен статьями 138, 143, 145, 147, 148, 151-155 Кодекса Республики Казахстан "О браке (супружестве) и семье".

      85-3. Нотариус проверяет родственные и брачные отношения между плательщиком и получателем алиментов.

      Родственные отношения родителя, обязанного уплачивать алименты, и ребенка (детей) нотариус проверяет по свидетельству о рождении, о чем делается отметка на экземпляре соглашения об уплате алиментов, в которой указываются номер, дата составления и номер актовой записи, наименование регистрирующего органа.

      Брачные отношения супругов нотариус проверяет по свидетельству о браке или через ЕНИС в государственной базе данных "Физические лица", информационной системе "регистрационный пункт ЗАГС", о чем производит запись на согласии соглашении об уплате алиментов и указывает номер, дату выдачи свидетельства и наименование органа, выдавшего документ.

      85-4. В соглашении об уплате алиментов устанавливается размер, а также определяются условия и порядок выплаты алиментов.

      Размер алиментов, уплачиваемых по соглашению об уплате алиментов, определяется сторонами в этом соглашении.

      При этом, размер алиментов, устанавливаемый по соглашению об уплате алиментов на несовершеннолетних детей, не может быть ниже размера алиментов, которые они могли бы получить при взыскании алиментов в судебном порядке.

      85-5. В соглашении об уплате алиментов может предусматриваться, что алименты выплачиваются:

      1) в долях к заработку и (или) иному доходу лица, обязанного уплачивать алименты;

      2) в твердой денежной сумме, выплачиваемой периодически;

      3) в твердой денежной сумме, уплачиваемой единовременно;

      4) путем предоставления имущества;

      5) иными способами, относительно которых достигнуто соглашение (выполнение работ, оказание услуг и т.д.).

      В соглашении об уплате алиментов может быть предусмотрено сочетание различных способов уплаты алиментов.";

      пункт 100-2 изложить в следующей редакции:

      "100-2. Нотариус, у которого хранится секретное завещание, назначает дату, место и время вскрытия и оглашения содержания завещания. Нотариус вскрывает конверты и оглашает текст завещания не позднее чем через десять дней со дня представления свидетельства о смерти завещателя.

      О дате, времени и месте вскрытия и оглашения содержания секретного завещания нотариус извещает тех наследников по закону, место жительства которых ему известно. Если место жительства наследников неизвестно, нотариус сообщает об этом через средства массовой информации, распространяемых на всей территории Республики Казахстан.";

      пункт 116 изложить в следующей редакции:

      "116. Если среди наследников имеются лица, место нахождения которых неизвестно, нотариус принимает разумные меры к установлению их места нахождения и призвания их к наследованию.

      Если место жительства или работы наследников неизвестно, нотариус делает сообщение об открытии наследства через средства массовой информации, распространяемых на всей территории Республики Казахстан.";

      пункт 224 изложить в следующей редакции:

      "224. Для взыскания денежной суммы или истребования иного движимого имущества от должника, нотариус сканирует подлинный документ, подтверждающий обязательство должника и совершает исполнительную надпись в электронном виде. При этом, на подлинном документе, подтверждающем обязательство должника, проставляется отметка о совершении исполнительной надписи с указанием даты и номера, под которым исполнительная надпись зарегистрирована в реестре регистрации нотариальных действий. Отметка о совершении исполнительной надписи заверяется подписью нотариуса и скрепляется его печатью.";

      пункты 227 и 228 изложить в следующей редакции:

      "227. Нотариус, после совершения исполнительной надписи или вынесения соответствующего постановления не позднее следующего рабочего дня, вручает или направляет их копию должнику по адресу электронной почты или по последнему известному месту жительства (нахождения) или регистрации должника с использованием средств связи, обеспечивающих фиксирование доставки уведомлением о вручении.

      Копия исполнительной надписи или соответствующего постановления считается полученной, если она направлена должнику:

      1) на адрес электронной почты, указанный в договоре, заключенном между сторонами;

      2) по последнему известному месту жительства заказным письмом с уведомлением о его вручении, в том числе полученное одним из совершеннолетних членов семьи, другим лицом, проживающим по указанному адресу;

      3) с использованием иных средств связи, обеспечивающих фиксирование доставки.

      В случае возврата уведомления с отметкой о невозможности его вручения адресату, получателю или в связи с отказом в его принятии, копия исполнительной надписи или соответствующего постановления считается направленной надлежащим образом.

      Сопроводительное письмо регистрируется в журнале регистрации исходящих документов.

      Расходы по доставке оплачиваются взыскателем самостоятельно.

      228. По истечении десяти рабочих дней со дня вручения копии исполнительной надписи или соответствующего постановления согласно почтового уведомления либо фиксации доставки при использовании иных средств связи и при отсутствии со стороны должника письменного заявления о возражениях на предъявленные требования, нотариус выдает исполнительную надпись или соответствующее постановление взыскателю, для предъявления ее к исполнению судебному исполнителю, по месту жительства или местонахождению должника либо направляет в электронном виде исполнительную надпись, удостоверенную электронной цифровой подписью, посредством ЕНИС в государственную автоматизированную информационную систему "Органов исполнительного производства" конкретному судебному исполнителю либо в региональную палату.";

      пункт 234 изложить в следующей редакции:

      "234. В делах нотариуса остается копия документа, устанавливающего задолженность и уведомление из ЕНИС о направлении исполнительной надписи в государственную автоматизированную информационную систему "Органов исполнительного производства".

      Если для совершения исполнительной надписи, кроме документа, устанавливающего задолженность, необходимо представить и другие документы, по которым взыскание задолженности производится в бесспорном порядке, то они к исполнительной надписи не приобщаются, а остаются в делах нотариуса.".

      2. Департаменту регистрационной службы и организации юридических услуг Министерства юстиции Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего заместителя Министра юстиции Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      и.о. министра А. Мадалиев