Мемлекеттік гидрометеорологиялық қорды жүргізу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің м.а. 2021 жылғы 7 шiлдедегі № 239 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2021 жылғы 27 шiлдеде № 23711 болып тіркелді.

      Қазақстан Республикасының 2021 жылғы 2 қаңтардағы Экология кодексінің 166-бабының 4-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Мемлекеттік гидрометеорологиялық қорды жүргізу қағидалары бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің Экологиялық саясат және тұрақты даму департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын;

      3) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 1), 2) және осы тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданықа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Экология, геология және табиғи ресурстар
министрінің м.а.
С. Брекешев

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Ұлттық экономика министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Қаржы министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Ауыл шаруашылығы министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      энергетика министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Цифрлық даму, инновациялар

      және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Индустрия және инфрақұрылымдық даму

      министрлігі

  Қазақстан Республикасы
Экология, геология және
табиғи ресурстар министрінің
м.а.
2021 жылғы 7 шілдедегі
№ 239 Бұйрығымен
бекітілген

Мемлекеттік гидрометеорологиялық қорды жүргізу қағидалары

      1. Осы мемлекеттік гидрометеорологиялық қорды жүргізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) мемлекеттік гидрометеорологиялық қорды (бұдан әрі-Қор) жүргізу және пайдалану тәртібін айқындайды және Қазақстан Республикасы Экология Кодексінің 166-бабының 4-тармағына сәйкес әзірленді.

      2. Қор оны пайдалану мақсатында сақтауға жататын құжатталған метеорологиялық және гидрологиялық ақпараттың жиынтығын білдіреді.

      3. Қорды жүргізуді Ұлттық гидрометеорологиялық қызмет (бұдан әрі – ҰГМҚ) жүзеге асырады.

      4. Қордың деректері мемлекеттік бақылау желісінде метеорологиялық және гидрологиялық мониторинг нәтижесінде, сондай-ақ өзге де бақылаулар мен жұмыстар жүргізу нәтижесінде алынған бастапқы деректер негізінде қалыптастырылады.

      ҰГМҚ Қорға өзге метеорологиялық ақпарат өндірушілерден Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен алынған құжатталған метеорологиялық ақпаратты енгізуге құқылы.

      5. Қордың деректеріне құжатталған метеорологиялық және гидрологиялық ақпараттың мынадай түрлері енгізіледі:

      1) метеорологиялық бақылаулар (жерге жақын метеорологиялық, актинометриялық, агрометеорологиялық, метеорологиялық радиолокациялық және аэрологиялық және басқа) нәтижесінде алынған бастапқы метеорологиялық деректер: ауа мен топырақ температурасының, ауа ылғалдылығының, атмосфералық қысымның, жауын-шашын мөлшерінің, желдің бағыты мен жылдамдығының мәндері, метеорологиялық құбылыстардың және белгіленген бақылау бағдарламаларына сәйкес анықталатын басқа да сипаттамалар мен параметрлердің болуы, қарқындылығы, ұзақтығы;

      2) гидрологиялық бақылаулар нәтижесінде алынған бастапқы гидрологиялық деректер: өзендердегі, көлдердегі, су қоймаларындағы, теңіздердегі су деңгейінің, өзендердегі судың өлшенген шығыстарының мәні, белгіленген бақылау бағдарламаларына сәйкес айқындалатын гидрологиялық құбылыстар мен басқа да гидрологиялық сипаттамалар мен параметрлер туралы мәліметтер;

      3) заң актілерімен көзделген метеорологиялық және гидрологиялық бақылаулардың өзге де түрлерінің бастапқы деректері;

      4) бастапқы метеорологиялық және гидрологиялық деректерді өңдеу және талдау нәтижесі болып табылатын режимдік метеорологиялық және гидрологиялық ақпарат: әртүрлі қорыту кезеңдері (тәулік, он күндік, ай, жыл) үшін метеорологиялық және гидрологиялық бақылау пункттері бойынша метеорологиялық және гидрологиялық параметрлердің орташа және экстремалды мәндері, белгілі бір метеорологиялық және гидрологиялық параметрлердің олардың сипатты мәндері және тағы басқалар арқылы өту күндері;

      5) қорытудың әртүрлі кезеңдері бойынша бақыланатын метеорологиялық және гидрологиялық құбылыстар туралы мәліметтер;

      6) метеорологиялық және гидрологиялық жағдайларды қорытудың белгілі бір кезеңінде байқалған шолулар;

      7) мемлекеттік климаттық кадастрға және мемлекеттік су кадастрына жататын есептік деректер;

      8) метеорологиялық және гидрологиялық болжамдарды жасауға арналған өңделген метеорологиялық және гидрологиялық материалдар.

      6. Осы Қағидалардың 5-тармағында көрсетілген ақпараттан басқа, Қордың деректеріне метеорологиялық және гидрологиялық байқаулар жүргізу шарттарын, мемлекеттік бақылау желісі пункттерінің ашылу, көшіру, жабылу күндерін сипаттайтын мәліметтер және бастапқы метеорологиялық және гидрологиялық деректер Қорына ұсынылатын толықтығы мен дұрыстығына бағалау жүргізу үшін қажетті басқа да деректер енгізіледі.

      7. Қорға тек ғылыми, тарихи және практикалық маңызы бар құжатталған метеорологиялық және гидрологиялық ақпарат (бұдан әрі – Қордың ақпараты) енгізіледі.

      8. Қордың ақпараты осындай ақпаратты сәйкестендіруге мүмкіндік беретін деректемелерді көрсете отырып, қағаз, электрондық тасығыштарда (бұдан әрі – Қордың құжаттары) тіркеледі.

      9. Қорды жүргізу кезінде ҰГМҚ:

      1) метеорологиялық ақпаратты оны өндірушілерден жинауды;

      2) Қор құрамына енгізу үшін ұсынылған метеорологиялық ақпараттың құндылығын бағалауды;

      3) Қор құрамына енгізілуге жататын метеорологиялық және гидрологиялық ақпаратты өңдеуді және электрондық тасығыштарға жазуды;

      4) Қор ақпаратын сақтау мерзімдерін белгілеуді;

      5) Қор құжаттарын жүйелеуді;

      6) Қор құжаттарын есепке алуды және сақтауды ұйымдастырады және қамтамасыз етеді.

      10. Қор құрамына жатқызылған метеорологиялық және гидрологиялық ақпараттың электрондық тасығыштарына өңдеу мен жазуды осындай ақпаратты алу көзіне қарамастан, оған жүктелген функцияларға сәйкес ҰГМҚ жүзеге асырады.

      11. Қордың құжаттары метеорологиялық және гидрологиялық ақпараттың түрлері бойынша, ол жазылатын материалдық тасығыштардың түрлері бойынша, бақылау пункттерінің атаулары бойынша, облыстар бойынша, жылдар бойынша, әліпби бойынша жүйеленеді.

      12. Қордың құжаттары ақпарат және материалдық тасығыштар түріне қарамастан міндетті түрде есепке алынуға тиіс.

      Қордың құжаттарын есепке алу сақтау бірліктері бойынша жүргізіледі.

      13. Қордың құжаттарын сақтауды "Ұлттық архив қорының құжаттарын және басқа да архивтік құжаттарды ведомстволық және жеке архивтердің қабылдау, сақтау, есепке алу мен пайдалану қағидалары" Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2023 жылғы 25 тамыздағы № 235 бұйрығының талаптарына сәйкес олардың сақталуын қамтамасыз ететін ҰГМҚ жүзеге асырады:

      1) Қор құжаттарын сақтау үшін оңтайлы жағдайлар жасау және күтіп ұстау (өрт тұрғысынан қауіпсіз, күзет дабылы бар, қажетті температуралық-ылғалдық, жарық және санитарлық-гигиеналық режимдерді қамтамасыз ету үшін жарамды құжаттарды ұзақ мерзімді сақтауға арналған арнайы жабдықталған қоймалар);

      2) құжаттардың сақталуын және құжаттарды пайдалану мүмкіндігін қамтамасыз ететін қоймада оңтайлы орналастыру;

      3) қоймадағы құжаттардың болуы мен жай-күйін тұрақты тексеру;

      4) қоймадан құжаттарды беру тәртібін сақтау;

      5) құжаттары мен пайдалану қорларының сақтандыру көшірмелерін жасау.

      Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Экология және табиғи ресурстар министрінің 27.02.2024 № 47 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданықа енгізіледі) бұйрығымен.

      14. Қордың ақпараты жалпы мақсаттағы ақпаратқа жатады және Қорға сақтауға түскен уақыттан бастап пайдалануға қолжетімді болады.

      15. Қор құжаттарын пайдаланудың негізгі нысандары:

      1) Қордың ақпаратын беру туралы мемлекеттік органдардың, өзге де заңды және жеке тұлғалардың жазбаша сұрау салуларын орындау;

      2) Қордың құжаттарын зерделеу үшін ұсыну болып табылады.

      16. Қордың құжаттарын зерделеу үшін ұсыну мемлекеттік органдардың, өзге де ұйымдардың және жеке тұлғалардың осы мақсат үшін арнайы бөлінген үй-жайдағы сұрау салулары негізінде өтеусіз жүзеге асырылады. Қордың құжаттарымен жұмыс істейтін адамдар олардың сақталуын қамтамасыз етуге міндетті.

Об утверждении Правил ведения государственного гидрометеорологического фонда

Приказ и.о. Министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан от 7 июля 2021 года № 239. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 27 июля 2021 года № 23711.

      В соответствии с пунктом 4 статьи 166 Экологического кодекса Республики Казахстан от 2 января 2021 года, ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить прилагаемые Правила ведения государственного гидрометеорологического фонда.

      2. Департаменту экологической политики и устойчивого развития Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан;

      3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Департамент юридической службы Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1), 2) и настоящего пункта.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      И.о. министра экологии,
геологии и природных ресурсов
Республики Казахстан
С. Брекешев

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство национальной экономики
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство финансов
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство сельского хозяйства
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство энергетики
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство цифрового развития,
инноваций и аэрокосмической промышленности
Республики Казахстан

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство индустрии
и инфраструктурного развития
Республики Казахстан

  Утверждены приказом
И.о. Министра экологии,
геологии и природных ресурсов
Республики Казахстан
от 7 июля 2021 года № 239

Правила ведения Государственного гидрометеорологического фонда

      1. Настоящие Правила ведения государственного гидрометеорологического фонда (далее – Правила) определяют порядок ведения и использования государственного гидрометеорологического фонда (далее – Фонд) и разработаны в соответствии с пунктом 4 статьи 166 Экологического Кодекса Республики Казахстан.

      2. Фонд представляет собой совокупность документированной метеорологической и гидрологической информации, подлежащей хранению в целях ее использования.

      3. Ведение Фонда осуществляется Национальной гидрометеорологической службой (далее – НГМС).

      4. Данные Фонда формируется на основании первичных данных, полученных в результате метеорологического и гидрологического мониторинга на государственной наблюдательной сети, а также в результате проведения иных наблюдений и работ.

      НГМС вправе включать в Фонд документированную метеорологическую информацию, полученную в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, от иных производителей метеорологической информации.

      5. В данные Фонда включаются следующие виды документированной метеорологической и гидрологической информации:

      1) первичные метеорологические данные, полученные в результате метеорологических наблюдений (приземных метеорологических, актинометрических, агрометеорологических, метеорологических радиолокационных и аэрологических и других): значения температуры воздуха и почвы, влажности воздуха, атмосферного давления, количества осадков, направления и скорости ветра, данные о наличии, интенсивности, продолжительности метеорологических явлений и других характеристик и параметров, определяемых в соответствии с установленными программами наблюдений;

      2) первичные гидрологические данные, полученные в результате гидрологических наблюдений: значения уровней воды в реках, озерах, водохранилищах, морях, измеренных расходов воды в реках, сведения о гидрологических явлениях и других гидрологических характеристиках и параметрах, определяемых в соответствии с установленными программами наблюдений;

      3) первичные данные иных видов метеорологических и гидрологических наблюдений, предусмотренных законодательными актами;

      4) режимная метеорологическая и гидрологическая информация, являющаяся результатом обработки и анализа первичных метеорологических и гидрологических данных: средние и экстремальные значения метеорологических и гидрологических параметров по пунктам наблюдений для различных периодов обобщений (сутки, декада, месяц, год), даты перехода определенных метеорологических и гидрологических параметров через их характерные значения и так далее);

      5) сведения о наблюдаемых метеорологических и гидрологических явлениях по различным периодам обобщений;

      6) обзоры наблюдавшихся за определенный период обобщений метеорологических и гидрологических условий;

      7) расчетные данные, относящиеся к государственному климатическому кадастру и государственному водному кадастру;

      8) обработанные метеорологические и гидрологические материалы, предназначенные для составления метеорологических и гидрологических прогнозов.

      6. Помимо информации, указанной в пункте 5 настоящих Правил, в данные фонда включаются сведения, характеризующие условия проведения метеорологических и гидрологических наблюдений, даты открытия, переноса, закрытия пунктов государственной наблюдательной сети и другие данные, необходимые для проведения оценки полноты и достоверности предоставляемых в Фонд первичных метеорологических и гидрологических данных.

      7. В Фонд включается только документированная метеорологическая и гидрологическая информация, имеющая научное, историческое и практическое значение (далее – информация Фонда).

      8. Информация Фонда с указанием реквизитов, позволяющих еҰ идентифицировать, фиксируется на бумажном, электронном носителях (далее – документы фонда).

      9. НГМС при ведении фонда организует и обеспечивает:

      1) сбор метеорологической информации от ее производителей;

      2) оценку ценности предоставленной метеорологической информации для еҰ включения в состав фонда;

      3) обработку и запись на электронные носители метеорологической и гидрологической информации, подлежащей включению в состав фонда;

      4) установление сроков хранения информации фонда;

      5) систематизацию документов фонда;

      6) учет и хранение документов фонда.

      10. Обработка и запись на электронные носители метеорологической и гидрологической информации, отнесенной к данным фонда, осуществляются НГМС в соответствии с возложенными на нее функциями независимо от источника получения такой информации.

      11. Документы Фонда систематизируются по видам метеорологической и гидрологической информации, по видам материальных носителей, на которые она записывается, по названиям пунктов наблюдений, по областям, по годам, по алфавиту.

      12. Документы Фонда вне зависимости от вида информации и материальных носителей подлежат обязательному учету.

      Учет документов фонда производится по единицам хранения.

      13. Хранение документов Фонда осуществляет НГМС в соответствии с требованиями приказа Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 25 августа 2023 года № 235 "Об утверждении Правил приема, хранения, учета и использования документов Национального архивного фонда и других архивных документов ведомственными и частными архивами", обеспечивающими их сохранность:

      1) создание и поддержание оптимальных условий для хранения документов Фонда (специально оборудованные для долговременного хранения документов хранилища, безопасные в пожарном отношении, имеющие охранную сигнализацию, пригодные для обеспечения необходимого температурно-влажностного, светового и санитарно-гигиенического режимов);

      2) оптимальное размещение документов в хранилище, обеспечивающее их сохранность и возможность использования документов;

      3) регулярная проверка наличия и состояния документов в хранилище;

      4) соблюдение порядка выдачи документов из хранилища;

      5) создание страховых копий документов и фондов пользования.

      Сноска. Пункт 13 - в редакции приказа Министра экологии и природных ресурсов РК от 27.02.2024 № 47 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      14. Информация Фонда относится к информации общего назначения и доступна для использования со времени ее поступления в Фонд на хранение.

      15. Основными формами использования документов Фонда являются:

      1) исполнение письменных запросов государственных органов, иных юридических и физических лиц о предоставлении информации Фонда;

      2) предоставление документов Фонда для их изучения.

      16. Предоставление документов Фонда для их изучения осуществляется безвозмездно на основании запросов государственных органов, иных организаций и физических лиц в специально отведенном для этой цели помещении. Лица, работающие с документами Фонда, обязаны обеспечить их сохранность.