ИПС "Әділет"

БҰЙЫРАМЫН:

1. "Азаматтық авиацияны метеорологиялық қамтамасыз ету қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2017 жылғы 14 маусымдағы № 345 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15358 болып тіркелген) мынадай өзгерістер енгізілсін:

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Азаматтық авиацияны метеорологиялық қамтамасыз ету қағидаларында:

87-тармақ жаңа редакцияда жазылсын:

"87. Жердегі желдің орташа жылдамдығы және орташа бағыты, сондай-ақ жел бағыттарының және жылдамдығының маңызды өзгерістері өлшенеді, деректерлер нақты градустармен және м/с немесе тораптарда хабарланады.

Сертификатталмайтын әуеайлақтар үшін жер бетіндегі лезді жел туралы деректер пилоттарға сұрау салу бойынша қолжетімді.";

95-тармақ жаңа редакцияда жазылсын:

"95. Тиісті жабдықтар болған кезде тұрақты және арнайы мәліметтерге желдің жылдамдығы жоғары нүктеден алынған жел туралы деректер енгізіледі.";

3-қосымша осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

2. Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің Азаматтық авиация комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Индустрия және инфрақұрылымдық даму вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Индустрия және инфрақұрылымдық
даму министрі

М. Карабаев

	Қазақстан Республикасының Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 2023 жылғы 24 мамырдағы № 377 Бұйрыққа қосымша
	Азаматтық авиацияны метеорологиялық қамтамасыз ету қағидаларына 3-қосымша

Әуеайлақтар мен тікұшақ айлақтарының метеорологиялық жабдықтары

1-тарау. Әуеайлақтардағы метеорологиялық жабдық

1-параграф. Әуеайлақтағы метеорологиялық жабдықтың құрамы және орналасуы

1. Метеорологиялық жабдық - бұл әуе кемелерінің ұшу және қону қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қажетті метеорологиялық шамаларды өлшеуге арналған техникалық құралдар.

2. Әуеайлақтарға арналған аспаптармен және жабдықталмаған ҰҚЖ қонуға ену 1, 2, 3, 4 кодтық белгісі бар (А, Б, В, Г, Д және Е кластары) ҰҚЖ (бағыттар) үшін ең төменгі құрамы осы қосымшаның 1-кестесіне сәйкес болуы тиіс, ал қонуға дәл енудің ҰҚЖ (бағыттар) I, II және III (A,В) санаттары бойынша осы Қосымшаның 2-кестесіне сәйкес келеді.

3. Аспаптар мен жабдықталмаған ҰҚЖ бойынша қонуға ену ҰҚЖ (бағыттар) үшін метеорологиялық жабдықтың құрамына төмендегілер кіреді:

1) көрінуді өлшеу құралдары (қалқан-бағдар және/немесе басқа көріну бағдарлары рұқсат етіледі);

2) аспаптармен бағыттау үшін бұлттың төменгі биіктік шекарасын қашықтан өлшегіштер немесе аспаптармен жабдықталмаған ҰҚЖ қонуға ену бағыты үшін бұлттардың төменгі биіктік шекарасын (тігінен көріну) өлшегіштер.

3) желдің параметрлерін өлшегіштер;

4) атмосфералық қысымды өлшегіштер;

5) температураны өлшегіштер;

6) ауа ылғалдылығын өлшегіштер;

7) метеорологиялық ақпаратты бейнелеу құралдары (1, 2 кодтық белгісі бар әуеайлақтар үшін (Д, Е кластағы ҰҚЖ) дауыс зорайтқышты және телефон байланысын пайдалануға рұқсат етіледі);

8) берілетін метеорологиялық ақпаратты тіркеу техникалық құралдары.

4. I, II және III (А, В) санаттары бойынша қонуға дәл кірудің ҰҚЖ (бағыттары) АМӨЖ жабдықталады. АМӨЖ құрамына төмендегілер кіреді:

1) екі электрондық-есептеуіш машиналар/дербес электрондық-есептеуіш машиналар (бұдан әрі – ЭЕМ/ДЭЕМ) негізгі және резервтік, тиісті бағдарламалық қамтамасыз етумен;

2) осы Қосымшаның 7-тармағына сәйкес орналасқан көріну датчиктері;

3) осы Қосымшаның 9-10-тармақтарына сәйкес орналасқан БТШБ датчиктері;

4) осы Қосымшаның 11-тармағына сәйкес орналасқан жел параметрлерінің датчиктері;

5) осы Қосымшаның 12-тармағына сәйкес орналасқан атмосфералық қысым датчиктері;

6) осы Қосымшаның 13-тармағына сәйкес орналасқан ауа температурасының және ылғалдылығының датчиктері;

7) берілетін метеорологиялық ақпаратты көрсететін және тіркейтін техникалық құралдар (ДЭЕМ).

Көріну датчиктері ретінде трансмиссометрлер мен тік шашырау көрінуін өлшегіштер пайдаланылады.

АМӨЖ құрамына жабдықтың қосымша түрлері кіруі мүмкін (фонның жарықтығын өлшегіштер, ағымдағы ауа райының датчиктері найзағай пеленгаторлары).

5. Метеорологиялық жабдықтың құрамына кіретін барлық өлшем құралдары ҚР Өлшем құралдарының мемлекеттік тізіліміне енгізіледі.

6. Әрбір метеорологиялық жабдықтың пайдалану құжаттамасы болады, оған сәйкес белгіленген қызмет ету мерзімі шегінде оны пайдалану жүзеге асырылады.

Ескертпе: Метеорологиялық жабдықтың қызмет ету мерзімі аяқталғаннан кейін одан әрі пайдалану АНҚБ әзірлеген және бекіткен әдістемелік/нұсқаулық материалға сәйкес жүргізіледі немесе жаңа жабдықпен ауыстырылады.

7. Көрінуді өлшегіштер орнатылады:

ӘК ұшу және қону аумақтарындағы көріну датчиктері - ӘК ұшу және қону аймақтарынан ортаға дейін ҰҚЖ аяғынан 300 ± 200 метр, және ҰҚЖ ортасынан (ортаның траверзінен ± 100 метр), ҰҚЖ остік желісінен 120 метр қашықтықтан аспайтын 2,5 метр биіктікте (басқару пульттері), тіркегіштер- метеобақылаудың жұмыс үй-жайларында.

Ескертпе: ҰҚЖ-ның ығыстырылған шегі болған кезде көріну датчиктері ҰҚЖ-ның ығыстырылған табалдырығынан 300±200 метр қашықтықта орнатылады. Бұл ретте АНҚБ көрінуді репрезентативті бақылауды қамтамасыз етеді.

8. Жабдықталған ҰҚЖ да көріну қалқан-бағдарлары ҰҚЖ жағалай бақылауға арналған арнайы орыннан 400, 800, 1000, 1500 және 2000 метр және/немесе ӘК ұшу және қону минимумдарына сәйкес одан басқа қашықтықта орнатылады, бірақ 2000 метрден аспауы тиіс. 2000 метрден асатын қашықтық үшін көрінудің басқа белгілері анықталады.

Жабдықталмаған ҰҚЖ да көріну көрінуді бақылау үшін ҰҚЖ-ны шолуға мүмкіндік беретін арнайы орындар анықталады. Бақылау ҰҚЖ қону бағыты жағына жүргізіледі.

9. Бұлттардың төменгі шекарасының биіктігін өлшегіштер, олар болған жағдайда төмендегілер орнатылады:

1) датчиктер – метеобақылаушылардың жұмыс үй-жайларынан 50 метрге дейін қашықтыққа;

2) көрсеткіштер (басқару пульттері) – метеобақылаушылардың жұмыс үй-жайларында.

10. Бұлттардың төменгі шекарасының биіктігін қашықтан өлшегіштер орнатылады:

1) БТШБ датчиктері – ҰҚЖ қонуға ену аймағының табалдырығы 1200 метр және одан аз қашықтықта және ҰҚЖ осінің жалғасына жақын, бірақ одан 180 метрден қашық емес;

2) көрсеткіштер (басқару пульттері) – метеобақылаушылардың жұмыс үй-жайларында.

11. Жел параметрлерін өлшегіштер орнатылады:

1) жел параметрлерінің датчиктері – ӘК қону және ұшу аймақтары үшін репрезентативті жерлерде, ҰҚЖ остік желісінің 200 метрден қашық емес ұшу алаңының жоспарланған бөлігінің шегінен тысқары ҰҚЖ остік желісінің жақын нүктесіне қатысты жер деңгейінің бетінен 10 метр ± 1 метр биіктікте;

2) көрсеткіштер (басқару пульттері) - метеобақылаушылардың жұмыс үй-жайларында;

3) жел бағытын өлшегіш датчиктер, шынайы солтүстікке бағытталуы тиіс.

12. Атмосфералық қысымды өлшегіштер метеобақылаушылардың жұмыс үй-жайларында орнатылады.

13. Температура мен ауа ылғалдылығын қашықтықтан өлшегіштер төсеніш беттерінің үстімен 2 метр биіктікте метеорологиялық діңгекке орнатылады.

Температура мен ауа ылғалдылығын өлшегіштер негізгі бақылау пунктіне жақын орналасқан, 2 метр биіктікте психрометриялық күркеге орнатылады.

14. Сағат және уақытты тіркейтін басқа да аспаптар уақытты UТС-ден ±30 секунд шегіндегі дәлдікпен көрсетеді. АМӨЖ сағаттары көрсеткіштерінің дәлдігі ӘҚҚ диспетчері (ӘҚҚ қызметі) сағаттарының көрсеткіштеріне сәйкес келуге тиіс. Ақпаратты жазу кезінде ағымдағы уақытты тексеру уақытты тексеру журналындағы жазбамен әрбір 4 сағат сайын жүргізіледі.

15. ӘҚҚ диспетчерлеріне және синоптиктерге берілетін метеорологиялық ақпаратты тіркеудің техникалық құралдары метеобақылаушылардың жұмыс үй-жайларында орнатылады.

16. Метеорологиялық ақпаратты бейнелеу құралдары ӘҚҚ диспетчерлік пункттерде, синоптиктер мен метеобақылаушылардың (бақылау) жұмыс үй-жайларында орнатылады.

17. Бақылау пунктерінен метеорологиялық ақпаратты беру үшін синоптиктердің және БДП және РБД диспетчерлік пункттердегі жұмыс үй-жайларында дәл емес қонуға ену ҰҚЖ үшін және 1, 2 кодтық белгісі бар әуеайлақтарда (Д, Е кластағы ҰҚЖ) дауыс зорайтқышты және телефон байланысын пайдалануға осы Қосымшаның 32-тармағына сәйкес рұқсат етіледі.

18. Метеорологиялық радиолокаторлар (бар болған жағдайда) әуеайлақ ауданында орнатылады. Радиусы 50 километр аймақта екі немесе бірнеше әуеайлақтар орналасқан жағдайда МРЛ-ды осы әуеайлақтардың бірінде орнатуға рұқсат етіледі.

2-параграф. Метеорологиялық ақпарат, ӘҚҚ диспетчерлік пункттеріндегі жабдықтар

19. Жұмыс бағытына сәйкес келетін бейнелеу құралдарына берілетін метеорологиялық ақпарат көлеміне төмендегілер кіреді:

1) осы Қағидалардың 115-тармағына сәйкес анықталған көріну шамасы.

2) ҰҚЖ-дағы көріну қашықтығы (2 немесе 3 мәнді, орнатылған көру датчиктерінің санына сәйкес және бір мәні көзбен шолу кезінде);

3) бұлттардың төменгі шекарасының биіктігі (тік көріну);

4) бұлттардың саны (жалпы және төменгі ярусты); және бұлттардың түрлері (будақ-жаңбырлы бұлттар және мұнара тәрізді жаңбырлы бұлттар үшін ғана);

5) желдің бағыты (қажет болса магниттік бейімделуді түзету есебімен);

6) желдің орташа жылдамдығы (2 минутқа орталандырылған);

7) желдің максималды жылдамдығы (ұйытқу);

8) атмосфералық қысым QFE;

9) атмосфералық қысым QNH;

10) әуеайлақтағы және/немесе әуеайлақ айналасындағы ағымдағы ауа-райының атмосфералық құбылысы;

11) ауа температурасы және шық нүктесінің температурасы;

12) ауаның салыстырмалы ылғалдылығы;

13) өлшемдерді (бақылауларды) өңдеу уақытының аяқталуы.

20. Бейнелеу құралдарына берілетін барлық метеорологиялық ақпарат техникалық құралдарда тіркеледі.

Дауыс зорайтқыш және телефон байланысы арқылы берілетін метеорологиялық ақпарат, магнитофонды жазбамен құжатталады.

21. АМС және ӘҚҚ органдарында орнатылған метеорологиялық ақпаратты бейнелеу құралдары бір датчиктерге қосылуы және әр датчикпен бақыланатын ҰҚЖ және/немесе ҰҚЖ бөлімшесін көрсете отырып айқын таңбалануы тиіс.

22. АМӨЖ метеорологиялық ақпаратты автоматты түрде таратады және оны олардың метеорологиялық дисплейлерде және басқа да индикаторлық құрылғыларда бейнеленуін қамтамасыз етеді.

23.Метеорологиялық ақпаратты жаңартудың кезеңділігі метеорологиялық дисплейлер мен басқа индикаторлық құрылғыларда тұрақты бақылаулар кезінде 30 және 60 минутты құрайды.

ИКАО санатты II және III (А, В) минимумдар бойынша ұшуларды қамтамасыз еткен кезде, АМӨЖ деректерді 1 минуттық жаңарту мүмкіндігін қамтамасыз етуі тиіс.

24. Метеорологиялық ақпаратты бейнелеу құралдарына беру уақыты өлшемдерді (бақылауларды) өңдеуді аяқтаған соң 15 секундтан аспауы тиіс.

25.Әуеайлақта орнатылған метеорологиялық жабдық метеорологиялық шамаларды осы Қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген ауқымдарда және рұқсат етілетін ықтимал қателіктер шектерімен өлшеуді қамтамасыз етеді.

26. АМӨЖ қамтамасыз етеді:

1) автоматтық өлшеу, өлшемдердің нәтижелерін жинау және өңдеу (бақылау), ауа-райы мәліметтерін қалыптастыру және оларды бейнелеу құралдарына беру және көріну, ҰҚЖ-ғы бойынша көріну, БТШБ (тік көріну), жел параметрлері, атмосфералық қысым (QFE және QNH), температурада және ауа ылғалдылығы туралы мәліметтерді байланыс желілері бойынша тіркеу және беру;

2) автоматты түрде өлшенбейтін (жоғарғы және төменгі ярус бұлттарының жалпы саны, бұлттардың түрлері, ағымдағы ауа райының атмосфералық құбылыстары, соның ішінде авиацияға қауіптісі) метеорологиялық шамаларды қолмен енгізу, оларды өңдеу және бейнелеу, тіркеу құралдарына беру және байланыс желілері бойынша беру.

27. Негізгі ЭЕМ/ЭЕМБ істен шыққан кезде резервтегі машинаға жедел ауысу қамтамасыз етіледі (30 секундтан аспауы тиіс).

28. МРЛ арналған техникалық параметрлер:

1) жұмыс жиілігі 5,43 - 5,8 ГГц (С-диапазон) немесе 9,3-9,7 ГГц (Х-диапазон) жиілік ауқымында болуы тиіс;

2) МРЛ атмосфералық жауын-шашынды анықтауы және радиолокатор әсерінің Х-диапазоны үшін 100 км, С-диапазоны үшін 200 км максималды қашықтығы шегінде жауын - шашынның түсу жылдамдығын өлшеуі тиіс (кем дегенде 0,1 мм/сағ-тан 200 мм/сағ. дейін);

3) антеннаны жайғастыру дәлдігі екі ось азимут және орын бұрышы үшін ±0,1 градустан кем болмауы тиіс;

4) антеннаны күшейту коэффициенті 44,5 дБ кем болмауы тиіс;

5) қабылдағыш шуының деңгейі 3 дБ аспауы тиіс;

6) антеннаның бағдарлау қателігі ықтимал қателігі ±1 градустан аспауы қажет.

29. Қалқандар-бағдарлар өлшемдері:

1) 800 метр қашықтыққа дейін орнатылатын қалқандар үшін 1,5х1,5 м кем емес;

2) 800 ден 1500 метрге дейін қашықтыққа дейін орнатылатын қалқандар үшін 2,5х2,0 м кем емес;

3) 1500 метрден бастап және артық қашықтыққа дейін орнатылатын қалқандар үшін 3,0х2,0 м кем емес.

30. Көріну қалқандар-бағдарлар төмендегі түстерге боялады:

1) қара-ақ түс (шахмат тәртібінде орналасқан тор түрінде), егер олар бақылау орнынан үстірт, таулар, ормандар және басқа да объектілерге проецияланатын болса;

2) қара түске, егер олар бақылау орнынан аспан фонында проекцияланатын болса.

31. Түнгі уақытта көрінуді анықтау үшін қалқандар-бағдарларда жарықтың дара көздері орнатылады (қуаты 60 Вт электршамдар).

32. Әуеайлақтық диспетчерлік пункттер Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің міндетін атқарушының 2011 жылғы 16 мамырдағы № 279 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде № 7006 тіркелген) Әуе қозғалысын ұйымдастыру және оған қызмет көрсету нұсқаулығының 1-1-қосымшасындағы кестеде келтірілген метеорологиялық ақпаратты бейнелейтін құралдармен және дауыс зорайтқыш және телефон байланысымен жарақтандырылады.

3-параграф. Метеорологиялық жабдықтың байланыс желісі

33. Көрсеткіштердің (тіркегіштерің) шығыс құрылғыларына немесе ЭЕМ/ЭВМБ-ге датчиктерден сигналдарды таратуға, сондай-ақ метеорологиялық ақпаратты бейнелеу құралдарына таратуға арналған байланыс желілерінде кабельдің ұзындығы 10 метрден асқан кезде кабельдік желінің паспорты болуға тиіс.

Датчиктерден ЭЕМ/ПЭЕМ кіру құрылғыларына сигналдар беру үшін санатталмаған әуеайлақтарда радиоарнаны пайдалануға рұқсат етіледі, бірақ бұл ретте АНҚБ радиоарнаның үздіксіз жұмысын қамтамасыз етеді.

4-параграф. Метеорологиялық жабдықтың электрқорегі

34. Метеорологиялық жабдықтың электрқорегі бірінші санатты электр энергиясын қабылдағыштарға жатады және төмендегі нұсқалардың бірінде жүзеге асырылады:

1) екі сыртқы тәуелсіз көздерден (екі трансформатор арқылы екі кабельдік желі арқылы) электрқоректі бір көзден екіншісіне 1 секундтан аспай ауыстыруды қамтамасыз ететін төмен кернеу жағындағы резервтік қорек көзінен автоматты түрде кіруді қамтамасыз ететін құрылғысымен бірге;

2) екі сыртқы тәуелсіз көздерден (негізгі электрқорек көзі ретінде бір трансформатор арқылы бір кабельдік желі арқылы және резервтегі электрқорек көзі ретінде дизель-генераторлық үздіксіз қорек көзі), 15 секундтан аспайтын уақытта автономды дизель-электрлік агрегатқа автоматты түрде ауысуды қамтамасыз ететін құрылғымен.

35. Осы агрегат тұрған объекті мен осы электроқабылдағыштар орнатылған объекті арасындағы екі сәулелі төмен вольтті сызба бойынша бірінші санатты электроқабылдағыштарды қоректендіру басқа кабельді салмай-ақ жүзеге асырылады.

2-тарау. Тікұшақ айлақтарының метеорологиялық жабдығы (тікұшақ алаңы)

36. Тікұшақ айлағының метеорологиялық жабдығының құрамы мен сипаттамалары осы қосымшаның 4-кестесінде келтірілген. Тікұшақ айлағындағы нақты ауа райы туралы мәліметтерді беру үшін метеорологиялық станция нақты ауа райы туралы ақпаратты METAR, SPECI кодында жасайды.

37. Ауа температурасы мен атмосфералық қысым осы үшін арнайы қолданылатын автоматты метеорологиялық аспаптармен өлшенеді.

Өлшемдер тікұшақ айлағына жақын жерде, жергілікті факторлар өлшеулерге әсер етпейтін орында жүргізіледі. Датчиктер биіктігінің белгіленген мәндерінің ауқымы 1,25-тен 2 метрге дейін.

Атмосфералық қысымды өлшеу үшін кемінде екі датчик қолданылады. Атмосфералық қысым датчиктерінің өлшеу дәлдігі 0,5 Гпа шегінде белгіленген. Резервтеу тиісті биіктік және температуралық түзетулері бар атмосфералық қысымның өте дәл сандық датчигінен тұрады.

Ауа температурасы мен атмосфералық қысымды өлшеу датчиктері тікұшақ айлағының (тікұшақ алаңы) деңгейінде қауіпсіз жерде, тікелей күн көзі әсерінен, ауа ағынынан (қысым датчиктері үшін ашық терезелерден) және жүйені қызып кету мен салқындаудан сақтайтын орында орналасады.

38. Жел бағыты туралы деректерді тікұшақ экипажы көзбен шолу арқылы, жалпы көрініспен неғұрлым үлкен кереғарлық болатындай боялған жел конусының жағдайына байланысты анықтай алады.

39. Жел бағыты мен жылдамдығын өлшеу үшін ауа ағынының неғұрлым сипатты қозғалысы бар жерлерге орналастырылатын анеморумбометр қолданылады. Екінші анеморумбометр тікұшақтың тікұшақ айлағында (тікұшақ алаңы) қалқып тұру биіктігінде орнатылады, мұның көмегімен турбулентті немесе кескінделетін ауа ағыны болған жағдайда тікұшақ айлағынан (тікұшақ алаңы) жоғарыдағы жел жылдамдығы туралы қажетті ақпаратты алуға болады. Бақылаулар тікұшақ әуеайлағы (тікұшақ алаңы) үстіндегі деңгейде 10 метр ±1 метр (30 фут ±3 фут) биіктікте жүргізіледі.

40. Ауа райының құбылыстары мен теңіз жағдайын арнайы даярлықтан өткен мамандар аспаптық өлшеулер және көзбен шолу арқылы бағалайды.

Ағымдағы ауа райына автоматты бақылау жасауға арналған датчиктер (ауа райы датчиктері) осы тікұшақ әуеайлағы (тікұшақ алаңы) үшін ең репрезентативті болып таңдалған, қауіпсіз жерде, 2,5 метр биіктікте бір нүктеде орналастырылады.

41. Бұлттардың төменгі шегінің биіктігін өлшейтін датчиктерді тікұшақ айлағы (тікұшақ алаңы) деңгейіндегі бұлттардың төменгі шегінің биіктігі туралы неғұрлым дұрыс деректерді алу үшін оңтайландырып орналастырады.

42. Көріну қашықтығын өлшеуге арналған датчиктерді, тікұшақ айлағындағы (тікұшақ алаңы) көріну алыстығы туралы неғұрлым дұрыс деректерді алу үшін қауіпсіз жерде орналастырады.

43. Толқындар биіктігін аспаптық өлшеуге арналған барлық ірі қондырғыларда арнайы құралдар пайдаланылады.

44. Деректерді алу үшін пайдаланылатын өлшем құралдары, мерзімді түрде, өндірушінің ұсынымдары бойынша, алайда жылына бір реттен жиі емес калибрленеді.

45. Метеорологиялық жабдық аккумуляторлық батареялардан немесе үздіксіз қорек көздерінен, электр қоректену көздерін резервтеу шартымен жұмыс жасауы тиіс.

46. Тікұшақ айлақтарының метеорологиялық жабдықтарының қажетті құрамы осы Қосымшаның 4-кестесінде белгіленген.

47. Тікұшақ айлақтарында, теңіз кемелерінде және қондырғыларда орнатылған метеорологиялық жабдықтардың өлшеу ауқымдары осы Қосымшаның 5-кестесінде көрсетілген.

Әуеайлақтар мен тікұшақ
айлақтарының метеорологиялық
жабдықтарына
қосымша

1-кесте

Кодтық белгісі 4, 3, 2, 1 болатын әуеайлақтар үшін ҰҚЖ (ҰҚЖ ұзындығы стандартты шарттарда көрсетілген) ұзындығына байланысты метеорологиялық жабдықтың минималды құрамы (А, Б, В, Г, Д, Е класты ҰҚЖ)

Метеорологиялық жабдық	Стандартты жағдайдағы ҰҚЖ ұзындығы / Әуеайлақтың кодтық нөмірі (Аспаптар бойынша қонуға кіру ҰҚЖ (бағыты) және жабдықталмаған ҰҚЖ класы)
Метеорологиялық жабдық	1800 м және одан да көп, Кодтық нөмірі 4 (А, Б, В ҰҚЖ класы)	800 м-ден 1800 м-ге дейін, Кодтық нөмірі 2,3 (Г, Д ҰҚЖ класы)	500 м-ден 800 м-ге дейін, Кодтық нөмірі 1 (Е ҰҚЖ класы)
1	2	3	4
1. Метеорологиялық көру алыстығының датчиктерінің жинағы:
- ұшып-көтерілу және қонудың бір бағыты бар ҰҚЖ	4, оның ішінде 2-резервте1	4, оның ішінде 2-резервте2
- ұшып-көтерілу және қонудың екі бағыты бар ҰҚЖ	6, оның ішінде 3 - резервте1,3	4, оның ішінде 2-резервте2
2. Көру бағдарының қалқандары, жинақ:
- ұшып-көтерілу және қонудың бір бағыты бар ҰҚЖ	-	14	14
- ұшып-көтерілу және қонудың екі бағыты бар ҰҚЖ	-	24	24
3. Бұлттардың төменгі шегінің биіктігін (тік көрінуін) өлшегіштер:
- ұшып-көтерілу және қонудың бір немесе екі бағыты бар ҰҚЖ, жинақ		оның ішінде1 резервте5,9	2, оның ішінде 1 резервте5,9
4. Бұлттардың төменгі шегінің биіктігін (тік көрінуін) қашықтан өлшегіштер
- ұшып-көтерілу және қонудың бір бағыты бар ҰҚЖ	2, оның ішінде 1-резервте	2, оның ішінде 1-резервте9	_5
- ұшып-көтерілу және қонудың екі бағыты бар ҰҚЖ	4, оның ішінде 2-резервте	4, оның ішінде 2-резервте9	_5
5. Жел параметрлерін өлшегіштер, жинақ:
- ұшып-көтерілу және қонудың бір бағыты бар ҰҚЖ	2, оның ішінде 1-резервте	2, оның ішінде 1-резервте6	2, оның ішінде 1-резервте6
-ұшып-көтерілу және қонудың екі бағыты бар ҰҚЖ	4, оның ішінде 2 резервте	4, оның ішінде 2-резервте6	2, оның ішінде 1-резервте6
6. Атмосфералық қысым өлшегіштер (әуеайлақ үшін):
- ұшып-көтерілу және қонудың бір бағыты бар ҰҚЖ	2, оның ішінде 1-резервте	2, оның ішінде 1-резервте	2, оның ішінде 1-резервте
- ұшып-көтерілу және қонудың екі бағыты бар ҰҚЖ	2, оның ішінде 1-резервте	2, оның ішінде 1-резервте	2, оның ішінде 1-резервте
7. Ауа температурасы мен ылғалдылығын өлшегіштер (әуеайлақ үшін)	1	1	1
8. Метеоақпаратты бейнелеу құралдары (индикациялау блоктары)	Саны осы Қосымшаның 16 және 32- тармақтарымен анықталады	Саны осы Қосымшаның 16 және 32- тармақтарымен анықталады	Саны осы Қосымшаның 16 және 32- тармақтарымен анықталады
9. МРЛ7/Найзағай пеленгаторлары	18

Ескертпе:

1 МКА өлшеуіш-тіркеушілері резерві ретінде қалқандарды - көру бағдарын орнатуға рұқсат етіледі (ҰҚЖ ұшу-қонуының әр бағыты үшін 1 жинақтан).

2 Г, Д класты ұшу және қону бағыты үшін МҚК өлшеуіш-тіркеушілері ұсынымды болып келеді.

Егер МКА өлшеуіш-тіркеушілері орнатылған болса, резерв ретінде қалқандар - көру бағдарларын орнатуға болады.

3 А, Б, В класты ҰҚЖ-на жолақтың нақты ұзындығы 1800 м болғанда МКА төрт өлшеуіш-тіркегіштерін орнатуға рұқсат беріледі.

4 МКА өлшеуіш-тіркеуіштері бар ҰҚЖ-на, қалқандар - көру бағдарларын орнатпауға болады.

5 Г, Д және Е класты ҰҚЖ-на аспап бойынша қонуға кіру үшін жабдықталған әр қону бағыты үшін жабдық құрамына БТШБ (тік көріну) қашықтан өлшегіштерін қосу ұсынымдалады. Бұл жағдайда БТШБ өлшегіштері метеожабдық құрамынан шығарылады.

6 Жел параметрлерінің өлшегіштерін резервтеу ұсынымдалған болып табылады.

7 Басқа метеорологиялық органдар пайдаланатын, әуеайлақтан 50 шақырым радиуста орналасқан МРЛ-дан алынған метеорологиялық радиолокациялық ақпаратты алуға рұқсат беріледі.

8 2021 жылғы 1 қаңтардан бастап метеорологиялық радиолокатор метеорологиялық жабдық құрамына қосу ұсынылады.

2021 жылғы 1 қаңтардан бастап найзағай пеленгаторы метеорологиялық жабдық құрамында міндетті түрде болуы қажет.

9 БТШБ параметрлерін өлшегіштерді резервтеу ұсынылады.

2-кесте

I, II және III (А, В) санаты бойынша қонуға дәл кіру ҰҚЖ (бағыттардың) метеорологиялық жабдығының ең аз құрамы

Метеорологиялық жабдық	ҰҚЖ ұшу және қону бағыттарының саны
Метеорологиялық жабдық	бір	екі
1. ҰҚЖ-дағы көріну алыстығын, бұлттардың төменгі шегінің биіктігін (тік көрінімді), желдің параметрлерінің автоматтық есептелуін және бейнелеу құралдарына берілуін қамтамасыз ететін мамандандырылған ЭЕМ, жинақ	2	2
2. Метеорологиялық көрінім алыстығының датчиктері.	6, оның ішінде - 3 резервте1	6, оның ішінде - 3 резервте1
3. Бұлттардың төменгі шегі биіктігінің (тік көріну) датчиктері.	2, оның ішінде 1 - резерв	4, оның ішінде - 2 резервте
4. Жел параметрлерінің датчигі	2, оның ішінде 1-резервте	4, оның ішінде - 2 резервте
5. Атмосфералық қысым датчиктері, дана	2, оның ішінде 1 - резерв	2, оның ішінде 1 - резерв
6. Ауа температурасы мен ылғалдылығының датчиктері, жинақ	12	12
7. Метеорологиялық ақпаратты бейнелеу құралдары (индикациялау блоктары), жинақ	Саны 16 және 32 т. бойынша анықталады	Саны 16 және 32 т. бойынша анықталады
8. Жіберілген метеорологиялық ақпаратты тіркеу құралдары, дана	2, оның ішінде 1 - резерв	2, оның ішінде 1 - резерв
9. Метеорологиялық радиолокатор (МРЛ)3	14	14

Ескертпе:

1 І санат бойынша қонуға дәлме-дәл кіру ҰҚЖ үшін резерв ретінде көріну бағдарының қалқандарын пайдалану рұқсат етіледі (ҰҚЖ ұшу қонуының әр бағыты үшін 1 жинақтан).

2 Метеорологиялық жабдықтың резервтегі жинағына кеңес берілуін.

3 Басқа метеорологиялық органдар пайдаланатын, әуеайлақтан 50 шақырым радиуста орналасқан МРЛ-дан алынған метеорологиялық радиолокациялық ақпаратты алуға рұқсат беріледі.

4 2027 жылғы 1 қаңтарға дейін метеорологиялық радиолокатор метеорологиялық жабдық құрамында болуы ұсынылады.

2027 жылғы 1 қаңтардан бастап метеорологиялық радиолокатор метеорологиялық жабдық құрамында болуы міндетті болып табылады.

3-кесте

Метеожабдықтың техникалық сипаттамалары

Метеопараметрлер	ІІ және ІІІ санаты бойынша қонуға дәлме дәл кіру ҰҚЖ		І санаты бойынша қонуға дәлме дәл кіру, аспаптар бойынша қонуға кіру ҰҚЖ, және жабдықталмаған ҰҚЖ
Метеопараметрлер	Өлшеу ауқымы	Өлшеудің рұқсат етілген ауытқушылық шегі	Өлшеу ауқымы	Өлшеудің рұқсат етілген ауытқушылық шегі
1. Көріну қашықтығы	201 -дан және 250 м-ге дейін 250-ден 3000 м-ге дейін 3000 м аса	± 15% ± 10% ± 20%	201 -дан 150 м-ге дейін 150-ден 250 м-ге дейін 250-ден 2000 м-ге дейін	± 20% ± 15% ± 10%
2. Бұлттардың төменгі шегінің биіктігі	151 метрден (50 фут) 100 метрге дейін (330 фут) 100 метрден (330 фут) 2000 метрге дейін (6560 фут)	± 10 м (33 фут) ± 10%	15 метрден (50 фут) 30 метрге дейін (100 фут) 30 метрден (100 фут) 100 м дейін (330 фут) 100 метрден 330 фут) 1000 м дейін (3300 фут)	± 15 м (50 фут) ± 20 м (65 фут) ± (0,1h + 10) м (33 фут)
3. Жел бағыты	0° тан 360° қа дейін	± 10º(2)	0° тан 360°қа дейін	± 10°
4. Жел жылдамдығы	0,5 м/с (1 торап) 55 м/с дейін (106 торап)	0,5 м/с (1 торап) 5 м/с дейін (10 торап) ± 0,5 м/с (1 торап) 5 м/с (10 торап) 55 м/с дейін (106 торап) ± 10%	1,5 м/с (3 торап) 10 м/с дейін (20 торап) 10 м/с (20 торап) 50 м/с дейін (100 торап)	± 1 м/с (2 торап) ± 10%
5. Атмосфералық қысым	6002) ден 1080 гПа дейін	± 0,5 гПа	6002) ден 1080 гПа дейін	± 0,5 гПа
6. Ауа температурасы	минус 60°С2 бастап плюс 55°С дейін	± 0,4°С	минус 60°С2) тан плюс 55°С дейін	± 1°С
7. Ауаның салыстырмалы ылғалдығы	30-дан 100%-ға дейін	0°С аса температура кезінде ± 5%, 0°С төмен температура кезінде ± 10% 0°С	30-дан 100%-ға дейін	0°С аса температура кезінде ± 5%, 0°С төмен температура кезінде ± 10% 0°С

Ескертпе:

1 Төмен шектер әуе кемелерінің ұшу және қону минимумдарына сәйкес анықталады.

2 Әуеайлақтың климаттық ерекшеліктері есепке алынып, метеорологиялық жабдықтар құрамына өлшеудің азырақ ауқымдары бар аспаптар кіре алады.

Кестеде көрсетілген дәлдік тек аспаптық өлшеулерге ғана қатысты.

4-кесте

Тікұшақ әуеайлақтарының (тікұшақ алаңдарының) метеорологиялық жабдықтарының құрамы

р/с №	Жабдық атауы	Құралдар бойынша ұшуға жабдықталған кемелер, МУ (ППП)	Құралдар бойынша ұшуға жабдықталмаған кемелер, МУ (ППП, СПВП)
1	Көріну алыстығын өлшеуіш-тіркегіштер (жинақ)	1	1
2	Бұлттардың төменгі шегінің биіктігін (БТШБ) өлшегіштер (жинақ)	1	1
3	Жел параметрлерін өлшегіштер (жинақ)	2 (оның ішінде біреуі резервте)	1
4	Атмосфералық қысымды өлшегіштер, дана	2 (оның ішінде біреуі резервте)	2 (оның ішінде біреуі резервте)
5	Ауа температурасы мен ылғалдылығын өлшегіштер (жинақ)	1	1
6	Жарықтандырылған жел көрсеткіш	1*	1*

Ескертпе:

*Мөлшері мынадай болатын мата конус: ұзындығы 1,2 метр, диаметрі 0,3 метр (үлкен) және 0,15 (кіші); қара немесе қызыл жолақтары (5 жолақ) бар ақ, шеткі жолақтары күңгірт.

5-кесте

Тікұшақ айлақтарының (тікұшақ алаңдарының) метеорологиялық жабдығына қойылатын техникалық талаптар

р/с №	Метео шамасы	Өлшеу ауқымы
1	Көрінудің метеорологиялық алыстығы (аспаптық) метр	200 - 6000
2	Бұлттардың төменгі шегінің биіктігі, метр (фут)	30–1000 (100–3300)
3	Жел бағыты, градус	0 - 360
4	Жел жылдамдығы, м/с (торап)	1–50 (2–100)
5	Өткен он минуттағы желдің ең үлкен жылдамдығы, м/с (торап)	1–50 (2-100)
6	Қысым, ГПа (мб)	600–1080*
7	Ауа температурасы, (°С)	- 60 - + 50
8	Ауаның салыстырмалы ылғалдығы, %	30–100

Ескертпе:

* Климаттық ерекшеліктерді есепке ала отырып, метеорологиялық жабдық құрамына өлшеу ауқымдары басқа аспаптар қосыла алады.

ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Внести в приказ Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 14 июня 2017 года № 345 "Об утверждении Правил метеорологического обеспечения гражданской авиации" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 15358) следующие изменения:

в Правилах метеорологического обеспечения гражданской авиации, утвержденных указанным приказом:

пункт 87 изложить в новой редакции:

"87. Измеряются среднее направление и средняя скорость приземного ветра и значительные изменения направления и скорости ветра, данные сообщаются в истинных градусах и м/с или узлах.

Для несертифицируемых аэродромов данные о мгновенном приземном ветре доступны пилотам по запросу.";

пункт 95 изложить в новой редакции:

"95. При наличии соответствующего оборудования в регулярные и специальные сводки включаются данные о ветре, полученные из точки, где скорость ветра больше.";

приложение 3 изложить в новой редакции согласно приложению к настоящему приказу.

2. Комитету гражданской авиации Министерства индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр индустрии
и инфраструктурного развития
Республики Казахстан

М. Карабаев

	Приложение к приказу Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 24 мая 2023 года № 377
	Приложение 3 к Правилам метеорологического обеспечения гражданской авиации

Метеорологическое оборудование аэродромов и вертодромов

Глава 1. Метеорологическое оборудование аэродромов

Параграф 1. Состав и размещение метеорологического оборудования на аэродроме

1. Метеорологическое оборудование – это технические средства, предназначенные для измерения метеорологических величин, необходимых для обеспечения безопасности взлета и посадки воздушных судов.

2. Минимальный состав метеорологического оборудования ВПП (направлений) захода на посадку по приборам и необорудованных ВПП для аэродромов с кодовым обозначением 1, 2, 3, 4 (классов А, Б, В, Г, Д и Е) соответствует таблице 1 к настоящему приложению, а ВПП (направлений) точного захода на посадку по категории I, II и III (A,В) соответствует таблице 2 к настоящему Приложению.

3. В состав метеорологического оборудования для ВПП (направлений) захода на посадку по приборам и необорудованных ВПП включаются:

1) средства измерения видимости (допускаются щиты-ориентиры и/или иные ориентиры видимости);

2) дистанционные измерители высоты нижней границы облаков для направлений захода на посадку по приборам или измерители высоты нижней границы облаков (вертикальной видимости) для направлений захода на посадку на необорудованных ВПП (направлениях);

3) измерители параметров ветра;

4) измерители атмосферного давления;

5) измерители температуры;

6) измерители влажности воздуха;

7) средства отображения метеорологической информации (для аэродромов с кодовым обозначением 1, 2 (ВПП классов Д, Е) допускается использование громкоговорящей и телефонной связи);

8) технические средства регистрации передаваемой метеорологической информации.

4. ВПП (направления) точного захода на посадку по I, II и III (А, В) категорий оборудуются АМИС. В состав АМИС входят:

1) две электронно-вычислительные машины/персональные электронно-вычислительные машины (далее - ЭВМ/ПЭВМ) основная и резервная, с соответствующим программным обеспечением;

2) датчики видимости, расположенные в соответствии с пунктом 7 настоящего Приложения;

3) датчики ВНГО, расположенные в соответствии с пунктами 9, 10 настоящего Приложения;

4) датчики параметров ветра, расположенные в соответствии с пунктом 11 настоящего Приложения;

5) датчики атмосферного давления, расположенные в соответствии с пунктом 12 настоящего Приложения;

6) датчики температуры и влажности воздуха, расположенные в соответствии с пунктом 13 настоящего Приложения.

7) технические средства отображения и регистрации выдаваемой метеорологической информации (ПЭВМ).

В качестве датчиков видимости используются трансмиссометры и измерители видимости прямого рассеяния.

В состав АМИС могут входить дополнительные типы оборудования (например: измерители яркости фона, датчики текущей погоды, грозопеленгаторы).

5. Все средства измерений, входящие в состав метеорологического оборудования, вносятся в Государственный реестр средств измерений Республики Казахстан.

6. Каждое метеорологическое оборудование имеет эксплуатационную документацию, в соответствии с которой производится его эксплуатация в пределах установленного срока службы.

Примечание: По окончанию срока службы метеорологического оборудования, дальнейшая эксплуатация производится, согласно методического/инструктивного материала, разработанного и утвержденного ПАНО, либо заменяется новым оборудованием.

7. Измерители видимости устанавливаются: датчики видимости - в зонах взлета и посадки ВС на удалении 300 ± 200 метров от концов ВПП в сторону середины, и у середины ВПП (±100 метров от траверза середины), на расстоянии не более 120 метров от осевой линии ВПП на высоте около 2,5 метров относительно уровня порога ВПП, указатели (пульты управления), регистраторы - в рабочих помещениях метеонаблюдателей.

Примечание: при наличии смещенного порога ВПП, датчики видимости устанавливаются на удалении 300 ± 200 метров от смещенного порога ВПП. При этом ПАНО обеспечивает репрезентативные наблюдения за видимостью.

8. На оборудованных ВПП, щиты-ориентиры видимости устанавливаются вдоль ВПП на участке от специально определенного места у торца ВПП для наблюдения за видимостью в сторону середины ВПП на расстояниях 400, 800, 1000, 1500 и 2000 метров и/или на других расстояниях от него, соответствующих минимумам для взлета и посадки воздушных судов, но не более 2000 метров. Для расстояний более 2000 метров определяются иные ориентиры видимости.

На необорудованных ВПП определяются специальные места для наблюдений за видимостью, позволяющие производить обзор ВПП. Наблюдения производятся в сторону рабочего курса посадки ВПП.

9. Измерители высоты нижней границы облаков, при их наличии, устанавливаются:

1) датчики – на расстоянии до 50 метров от рабочих помещений метеонаблюдателей;

2) указатели (пульты управления) – в рабочих помещениях метеонаблюдателей.

10. Дистанционные измерители высоты нижней границы облаков устанавливаются:

1) датчики ВНГО - в зоне захода на посадку на расстоянии 1200 метров и менее перед посадочным порогом ВПП и возможно ближе к продолжению оси ВПП, но не далее 180 метров от нее;

2) указатели (пульты управления) - в рабочих помещениях метеонаблюдателей.

11. Измерители параметров ветра устанавливаются:

1) датчики параметров ветра - в местах, репрезентативных для зоны приземления и отрыва воздушных судов, на расстоянии не более 200 метров от осевой линии ВПП за пределами спланированной части летного поля на высоте 10 метров ± 1 метр над уровнем земли относительно ближайшей точки осевой линии ВПП;

2) указатели (пульты управления) - в рабочих помещениях метеонаблюдателей;

3) датчики измерения направления ветра, должны быть ориентированы на истинный север.

12. Измерители атмосферного давления устанавливаются в рабочих помещениях метеонаблюдателей.

13. Дистанционные измерители температуры и влажности воздуха устанавливаются на метеорологической мачте, на высоте 2 метра, над подстилающей поверхностью.

Измерители температуры и влажности воздуха устанавливаются в психрометрической будке на высоте 2 метра, расположенной вблизи основного пункта наблюдения.

14. Часы и другие регистрирующие время приборы отображают время с точностью в пределах ±30 секунд от UТС. Точность показаний часов АМИС должна соответствовать показаниям часов диспетчера ОВД (служба ОВД). Проверка текущего времени при записи информации проводится каждые 4 часа с записью в журнале сверки времени.

15. Технические средства регистрации метеорологической информации, передаваемой диспетчерам ОВД и синоптикам, устанавливаются в рабочих помещениях метеонаблюдателей.

16. Средства отображения метеорологической информации устанавливаются на диспетчерских пунктах ОВД, в рабочих помещениях синоптиков и метеонаблюдателей (контрольный).

17. Для передачи метеорологической информации с пунктов наблюдений, в рабочих помещениях синоптиков и на диспетчерских пунктах СДП и ДПК для ВПП неточного захода на посадку и аэродромов с кодовым обозначением 1, 2 (ВПП классов Д, Е) допускается использование громкоговорящей и телефонной связи в соответствии с пунктом 32 настоящего Приложения.

18. Метеорологические радиолокаторы (при их наличии) устанавливаются в районе аэродрома. При расположении двух или нескольких аэродромов в зоне радиусом до 50 километров допускается установка МРЛ на одном из этих аэродромов.

Параграф 2. Метеорологическая информация, оборудование диспетчерских пунктов ОВД

19. Соответствующий рабочему курсу объем выдаваемой метеорологической информации на средства отображения включает:

1) видимость, определенную в соответствии с пунктом 115 настоящих Правил.

2) дальность видимости на ВПП (2 или 3 значения, соответственно числу установленных датчиков видимости и одно значение при визуальных наблюдениях);

3) высоту нижней границы облаков (вертикальную видимость);

4) количество облаков (общее и нижнего яруса); и вид облаков (только для кучево-дождевых и башеннообразных кучевых облаков);

5) направление ветра, (с учетом поправки на магнитное склонение, при необходимости);

6) среднюю скорость ветра (осредненную за 2 минуты);

7) максимальную скорость ветра (порывы);

8) атмосферное давление QFE [кью фи];

9) атмосферное давление QNH [кью эн эйч];

10) атмосферные явления текущей погоды на аэродроме и/или окрестностях аэродрома;

11) температуру воздуха и температуру точки росы;

12) относительную влажность воздуха;

13) время окончания обработки измерений (наблюдений).

20. Вся передаваемая на средства отображения метеорологическая информация регистрируется на технических средствах.

Метеорологическая информация, передаваемая по громкоговорящей и телефонной связи, документируется магнитофонной записью.

21. Средства отображения метеорологической информации, установленные на АМС и в органах ОВД должны подсоединяться к одним и тем же датчикам и четко маркироваться с указанием ВПП и/или участка ВПП, контролируемых каждым датчиком.

22. АМИС обеспечивает автоматическую передачу метеорологической информации и ее отображение на метеорологических дисплеях и других индикаторных устройствах.

23. Периодичность обновления метеорологической информации на метеорологических дисплеях и других индикаторных устройствах при регулярных наблюдениях составляет 30 или 60 минут.

При обеспечении полетов по минимумам II и III (А, В) категорий ИКАО, АМИС должна обеспечивать возможность 1 минутного периода обновления данных.

24. Время передачи метеорологической информации на средства отображения (блоки индикации) не должно превышать 15 секунд после окончания обработки измерений (наблюдений).

25. Метеорологическое оборудование, установленное на аэродроме, обеспечивает измерение метеорологических величин в диапазонах и с пределами допускаемых погрешностей, указанных в таблице 3 к настоящему Приложению.

26. АМИС обеспечивают:

1) автоматическое измерение, сбор и обработку результатов измерений (наблюдений), формирование сводок погоды и передачу их на средства отображения, регистрацию и передачу по линиям связи информации о видимости, дальности видимости на ВПП, ВНГО (вертикальной видимости), параметрах ветра, атмосферном давлении QFE [кью фи] и QNH [кью эн эйч], температуре и влажности воздуха;

2) ручной ввод метеорологических величин, не измеряемых автоматически (общее количество облаков верхнего и нижнего яруса, форма облаков, атмосферные явления текущей погоды, в том числе опасные для авиации), их обработку и передачу на средства отображения, регистрации и передачу по линиям связи.

27. При отказе основной ЭВМ/ПЭВМ обеспечивается оперативный (не более, чем через 30 секунд) переход на резервную машину.

28. Технические параметры для МРЛ:

1) рабочая частота должна находиться в диапазоне частот 5,43 - 5,8 ГГц (С-диапазон) или 9,3-9,7 ГГц (Х-диапазон);

2) МРЛ способен обнаруживать атмосферные осадки и измерять скорость выпадения осадков (по меньшей мере, от 0,1 мм/час до 200 мм/час) в пределах максимальной дальности действия радиолокатора от 100 км для Х-диапазона, от 200 км для С-диапазона;

3) точность позиционирования антенны должна быть не хуже ± 0,1 градус для обеих осей, азимута и угла места;

4) коэффициент усиления антенны должен быть не меньше 44,5 дБ;

5) уровень шума приемника не должен превышать 3 дБ;

6) погрешность ориентирования антенны не должна превышать ± 1 градус.

29. Размеры щитов-ориентиров:

1) не менее 1,5х1,5 метра для щитов, устанавливаемых на расстоянии до 800 метров;

2) не менее 2,5х 2,0 метра для щитов, устанавливаемых на расстоянии от 800 до 1500 метров;

3) не менее 3,0х2,0 метра для щитов, устанавливаемых на расстоянии от 1500 метров и более.

30. Щиты-ориентиры видимости окрашиваются:

1) в черно-белый цвет (в виде четырех, расположенных в шахматном порядке, клеток), если они с места наблюдения проецируются на возвышенность, горы, лес, и другие объекты;

2) в черный цвет, если они с места наблюдения проецируются на фоне неба.

31. Для определения видимости в темное время суток на щитах-ориентирах устанавливаются одиночные источники света (электролампочки мощностью 60 Вт)

32. Аэродромные диспетчерские пункты оснащаются средствами отображения метеорологической информации и аппаратурой громкоговорящей и телефонной связи, приведенными в таблице приложения 1-1 к Инструкции по организации и обслуживанию воздушного движения, утвержденной приказом исполняющего обязанности министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 16 мая 2011 года № 279 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 7006).

Параграф 3. Линии связи метеорологического оборудования

33. Линии связи, предназначенные для передачи сигналов от датчиков на входные устройства указателей (регистраторов) или ЭВМ/ ПЭВМ, а также для передачи метеорологической информации на средства отображения имеют паспорта кабельной линии при длине кабеля более 10 метров.

На не категорированных аэродромах для передачи сигналов от датчиков на входные устройства ЭВМ/ПЭВМ допускается использование радиоканала, но при этом ПАНО обеспечивает непрерывную работу радиоканала.

Параграф 4. Электропитание метеорологического оборудования

34. Электропитание метеорологического оборудования относится к приемникам электроэнергии первой категории и осуществляется по одному из следующих вариантов:

1) от двух внешних независимых источников (по двум кабельным линиям через два трансформатора) с наличием устройства, обеспечивающего автоматический ввод резервного источника питания на стороне низкого напряжения, которое обеспечивает переключение электропитания с одного источника на другой не более чем за 1 секунду;

2) от двух внешних независимых источников (по одной кабельной линии через один трансформатор в качестве основного источника электропитания и дизель-генераторного источника бесперебойного питания в качестве резервного источника электропитания), с наличием устройства, которое обеспечивает автоматический переход на автономный дизель-электрический агрегат со временем перехода не более 15 секунд.

35. Питание электроприемников первой категории по двухлучевой низковольтной схеме между объектом, в котором находится данный агрегат, и объектом, в котором установлены эти электроприемники, может осуществляться без прокладки отдельного кабеля.

Глава 2 Метеорологическое оборудование вертодромов (вертопалуб)

36. Состав и характеристики метеорологического оборудования вертодромов приведены в таблице 4 к настоящему приложению. Для передачи сводок о фактической погоде на вертодроме метеорологическая станция формирует информацию о фактической погоде в кодовых формах METAR, SPECI.

37. Температура воздуха и атмосферное давление измеряется специально применяемыми для этого автоматическими метеорологическими приборами.

Измерения проводятся в непосредственной близости к вертодрому, в месте, где локальные факторы не влияют на измерения. Диапазон установленных значений высоты датчиков от 1,25 до 2 метров.

Используются не менее двух датчиков для измерения атмосферного давления. Точность измерения датчиков атмосферного давления установлена в пределах 0,5 гПа. Резервирование состоит из цифрового высокоточного датчика атмосферного давления с соответствующими высотной и температурной поправками.

Датчики измерения температуры воздуха и атмосферного давления располагаются на уровне вертодрома (вертопалубы) в безопасном месте, исключающем влияние прямого солнечного света, воздушного потока (из открытых окон для датчиков давления), и нагревание или охлаждение систем.

38. Данные о направлении ветра экипаж вертолета может определить визуально, относительно положения ветрового конуса, окрашенного так, чтобы достигалась максимальная контрастность с общим фоном.

39. Для измерения направления и скорости ветра применяется анеморумбометр, который устанавливается в местах с наиболее характерным движением воздушного потока. Второй анеморумбометр, устанавливается на высоте зависания вертолета над вертодромом (вертопалубой), с помощью которого можно получить необходимую информацию о скорости ветра выше вертодрома (вертопалубы) в случае наличия турбулентных или отраженных воздушных потоков. Наблюдения производятся на высоте 10 метров ±1 метр (30 футов ± 3 фута) над уровнем поверхности вертодрома (вертопалубы).

40. Явления погоды и состояние моря, оцениваются путем инструментальных измерений и визуальных наблюдений персоналом, прошедшим специальную подготовку.

Датчики для автоматического наблюдения за текущей погодой (датчики погоды) располагают в одной точке, выбранной в качестве самой репрезентативной для данного вертодрома (вертопалубы), в безопасном месте, на высоте 2,5 метра.

41. Датчики для измерения высоты нижней границы облаков, располагают таким образом, чтобы получить наиболее достоверные данные о ВНГО от уровня вертодрома (вертопалубы).

42. Датчики для измерения дальности видимости располагают в безопасном месте, чтобы получить наиболее достоверные данные о дальности видимости на вертодроме (вертопалубе).

43. На всех крупных установках для инструментального замера высоты волн применяются специальные приборы.

44. Измерительные приборы, используемые для получения данных, периодически калибруются в соответствии с рекомендациями производителя, но не реже одного раза в год.

45. Метеорологическое оборудование должно работать от аккумуляторных батарей или источников бесперебойного питания с условием резервирования источников электропитания.

46. Необходимый состав метеорологического оборудования вертодромов (вертопалуб) приводится в таблице 4 к настоящему Приложению.

47. Диапазоны измерений метеорологического оборудования, установленного на вертодромах, морских судах и установках, указаны в таблице 5 к настоящему Приложению.

	Приложение к метеорологическому оборудованию аэродромов и вертодромов
	Таблица 1

Минимальный состав метеорологического оборудования в зависимости от длины ВПП
(длина ВПП указана в стандартных условиях) для аэродромов с кодовым обозначением 4, 3, 2, 1 (ВПП классов А, Б, В, Г, Д, Е)

Метеорологическое оборудование	Длина ВПП в стандартных условиях/ Кодовый номер аэродрома (ВПП (направления) захода на посадку по приборам и необорудованные ВПП классов)
Метеорологическое оборудование	1800 метров и более, кодовый номер 4 (ВПП класс А, Б, В)	От 800 метров до 1800 метров кодовый номер 2,3 (ВПП класс Г, Д)	От 800 метров до 500 метров кодовый номер 1 (ВПП класс Е)
1	2	3	4
1. Датчики метеорологической дальности видимости, комплект:
- для одного направления взлета и посадки ВПП	4, из них 2 резерв¹	4, из них 2 резерв²
- для двух направлений взлета и посадки ВПП	6, из них 3 резерв^1,3	4, из них 2 резерв²
2. Щиты - ориентиры видимости, комплект:
- для одного направления взлета и посадки ВПП	-	1⁴	1⁴
- для двух направлений взлета и посадки ВПП	-	2⁴	2⁴
3. Измерители высоты нижней границы облаков (вертикальной видимости)
- для одного и двух направлений взлета и посадки ВПП, комплект		2, из них 1 резерв ^5,9	2, из них 1 резерв ^5,9
4. Дистанционные измерители высоты нижней границы облаков (вертикальной видимости)
- для одного направления взлета и посадки ВПП	2, из них 1 резерв	2, из них 1 резерв⁹	_5
- для двух направлений взлета и посадки ВПП	4, из них 2 резерв	4, из них 2 резерв⁹	_5
5. Измерители параметров ветра, комплект:
- для одного направления взлета и посадки ВПП	2, из них 1 резерв	2, из них 1 резерв⁶	2, из них 1 резерв⁶
для двух направлений взлета и посадки ВПП	4, из них 2 резерв	4, из них 2 резерв⁶	2, из них 1 резерв⁶
6. Измерители атмосферного давления (для аэродрома)
- для одного направления взлета и посадки ВПП	2, из них 1 резерв	2, из них 1 резерв	2, из них 1 резерв
- для двух направлений взлета и посадки ВПП	2, из них 1 резерв	2, из них 1 резерв	2, из них 1 резерв
7. Измерители температуры и влажности воздуха (для аэродрома)	1	1	1
8. Средства отображения метеорологической информации (блоки индикации)	количество определяется пунктами 16 и 32 настоящего Приложения	количество определяется пунктами 16 и 32 настоящего Приложения	количество определяется пунктами 16 и 32 настоящего Приложения
9. МРЛ7/грозопеленгатор	1⁸

Примечания:

1 В качестве резерва измерителей-регистраторов МДВ допускается установка щитов - ориентиров видимости (по 1 комплекту для каждого направления взлета посадки ВПП).

2 Измерители-регистраторы МДВ для направлений взлета и посадки ВПП класса Г, Д являются рекомендуемыми.

Если установлены измерители – регистраторы МДВ, в качестве резерва могут устанавливаться щиты – ориентиры видимости.

3 На ВПП классов А, Б, В при фактической длине полосы 1800 м допускается устанавливать четыре измерителя-регистратора МДВ.

4 На ВПП, где имеются измерители-регистраторы МДВ, щиты - ориентиры видимости могут не устанавливаться.

5 На ВПП классов Г, Д и Е для каждого направления посадки, оборудованного для захода на посадку по приборам, в состав оборудования рекомендуется включать дистанционные измерители ВНГО (вертикальной видимости). В этом случае измерители ВНГО из состава метеорологического оборудования исключаются.

6 Резервирование измерителей параметров ветра является рекомендуемым.

7 Допускается использование метеорологической радиолокационной информации, полученной от МРЛ, расположенных в радиусе 50 километров от аэродрома, эксплуатируемых другими метеорологическими органами.

8 С 1 января 2021 года рекомендуется в состав метеорологического оборудования аэродромов включать метеорологический радиолокатор (МРЛ).

С 1 января 2021 года грозопеленгатор является обязательным в составе метеорологического оборудования.

9 Резервирование измерителей параметров ВНГО является рекомендуемым.

Таблица 2

Минимальный состав метеорологического оборудования для ВПП (направлений) точного захода на посадку I, II и III (А, В) категорий

Метеорологическое оборудование	Количество направлений взлета и посадки ВПП
Метеорологическое оборудование	одно	два
1. Специализированные ЭВМ, обеспечивающие автоматическое вычисление и выдачу на средства отображения дальности видимости на ВПП, высоты нижней границы облаков (вертикальной видимости), параметров ветра, комплект	2	2
2. Дистанционные датчики метеорологической дальности видимости.	6, из них 3 резерв¹	6, из них 3 резерв¹
3. Датчики высоты нижней границы облаков (вертикальной видимости).	2, из них 1 резерв	4, из них 2 резерв
4. Датчики параметров ветра.	2, из них 1 резерв	4, из них 2 резерв
5. Датчики атмосферного давления, шт.	2, из них 1 резерв	2, из них 1 резерв
6. Датчики температуры и влажности воздуха, комплект	1²	1²
7. Средства отображения метеорологической информации (блоки индикации), комплект	количество определяется по п. 16 и 32	количество определяется по п. 16 и 32
8. Средства регистрации выдаваемой метеорологической информации, шт.	2, из них 1 резерв	2, из них 1 резерв
9. Метеорологический радиолокатор (МРЛ)3	1⁴	1⁴

Примечания:

1 Для ВПП точного захода на посадку по I категории в качестве резерва допускается использование щитов ориентиров видимости (по 1 комплекту для каждого направления взлета посадки ВПП).

2 Рекомендуется резервный комплект метеорологического оборудования.

3 Допускается использование метеорологической радиолокационной информации, полученной от МРЛ, расположенных в радиусе 50 километров от аэродрома, эксплуатируемых другими метеорологическими органами.

4 До 1 января 2027 года метеорологический радиолокатор является рекомендуемым в составе метеорологического оборудования.

С 1 января 2027 года метеорологический радиолокатор является обязательным в составе метеорологического оборудования.

Таблица 3

Технические характеристики метеорологического оборудования

Метеорологические параметры	ВПП точного захода на посадку II и III категорий		ВПП точного захода на посадку 1 категории, захода на посадку по приборам и необорудованные ВПП
Метеорологические параметры	Диапазон измерения	Предел допускаемой погрешности измерения	Диапазон измерений	Предел допускаемой погрешности измерения
1. Видимость	от 20¹ и до 250 метров от 250 до 3000 метров Более 3000 метров	± 15% ± 10% ± 20%	От 20¹ до 150 метров От 150 до 250 метров От 250 до 2000 метров	± 20% ± 15% ± 10%
2. Высота нижней границы облаков	От 15¹ метров (50 фут) до 100 метров (330фут) От 100 метров (330фут) до 2000 метров (6560фут)	± 10 метров (33фут) ± 10%	От 15 метров (50 фут) до 30 метров (100 фут) От 30 метров (100 фут) до100 метров (330фут) От 100 метров (330фут) до 1000 метров (3300фут)	± 15 метров (50 фут) ± 20 метров (65 футов) ± (0,1h + 10) метров(33фут)
3. Направление ветра	от 0 градусов до 360 градусов	± 10 градусов²	от 0 градусов до 360 градусов	± 10 градусов
4. Скорость ветра	от 0,5 м/с (1 уз) до 55 м/с (106уз)	от 0,5 м/с (1 уз) до 5 м/с (10уз) ± 0,5 м/с (1 уз) от 5 м/с (10 уз) до 55 м/с (106уз) ± 10%	от 1,5 м/с (3 уз) 10 м/с (20 уз) от 10 м/с (20 уз) до 50 м/с (100уз)	± 1 м/с (2 уз) ± 10%
5. Атмосферное давление	От 600² до 1080 гПа	± 0,5 гПа	от 6002 до 1080 гПа	± 0,5 гПа
6. Температура воздуха	от минус 60°С² до плюс 55°С	± 0,4°С	от минус 60°С² до плюс 55°С	± 1°С
7. Относительная влажность воздуха	От 30 до 100%	± 5% при температуре выше 0°С, ± 10% при температуре ниже 0°С	От 30 до 100%	± 5% при температуре выше 0°С, ± 10% при температуре ниже 0°С Скачать

Примечания:

1Нижние пределы определяются в соответствии с минимумами взлета и посадки воздушных судов.

2С учетом климатических особенностей аэродрома в состав метеорологического оборудования могут включаться приборы с меньшими диапазонами измерений.

Указанная в таблице точность относится только к инструментальным измерениям.

Таблица 4

Состав метеорологического оборудования вертодромов (вертопалуб)

№ п/п	Наименование оборудования	Суда, МУ оборудованные для полетов по приборам (ППП)	Суда, МУ необорудованные для полетов по приборам (ППП, СПВП)
1	Измерители-регистраторы дальности видимости (комплект)	1	1
2	Измерители высоты нижней границы облаков (ВНГО) (комплект)	1	1
3	Измерители параметров ветра (комплект)	2 (из них один резервный)	1
4	Измерители атмосферного давления шт.	2 (из них один резервный)	2 (из них один резервный)
5	Измерители температуры и влажности воздуха (комплект)	1	1
6	Освещенный ветроуказатель	1*	1*

Примечание:

*Матерчатый конус размерами: длина 1,2 метра, диаметр 0,3 метра (большой) и 0,15 (малый); белый с черными или красными полосами (5 полос), крайние полосы темные.

Таблица 5

Технические требования к метеорологическому оборудованию вертодромов (вертопалуб)

№ п/п	Метеовеличины	Диапазон измерения
1	Метеорологическая дальность видимости (приборная), метры	200 - 6000
2	Высота нижней границы облаков, метры (футы)	30–1000 (100–3300)
3	Направление ветра, градусы	0 - 360
4	Скорость ветра м/с (узлы)	1–50 (2–100)
5	Максимальная скорость ветра за прошедшие 10 минут, м/с (узлы)	1–50 (2–100)
6	Давление, ГПа (мб)	600–1080*
7	Температура воздуха, (°С)	- 60 - + 50
8	Относительная влажность воздуха, %	30–100

Примечание:

* С учетом климатических особенностей, в состав метеорологического оборудования могут включаться приборы с другими диапазонами измерения.