Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы

Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 26 шілдедегі N 310 Заңы.

      Қолданушылар назарына!
      Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.

      МАЗМҰНЫ

      Ескерту. Тақырыпқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.03.25 № 421-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      Осы Заң жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу саласындағы мақсаттарды, міндеттер мен құқықтық негіздерді айқындайды.

      Ескерту. Кіріспеге өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.03.25 № 421-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
      Ескерту. Бүкіл мәтін бойынша "және онымен жасалатын мәмілелерді", "және онымен жасалатын мәмілелердің", "және онымен мәмілелерді" деген сөздер алып тасталды - ҚР 2011.03.25 № 421-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      1) басым мүдделер - осы Заңға және өзге де заңнамалық актілерге сәйкес құқықтық кадастрда міндетті мемлекеттік тіркеуге жатпайтын және мемлекеттік тіркеусіз жарамды деп танылатын жылжымайтын мүлікке құқықтар (құқықтар ауыртпалықтары);

      2) бұрын туындаған құқық (құқықтар ауыртпалығы) - 1996 жылғы 1 наурызға дейін туындаған және ол тиісті құқық туындаған сәтте қолданыстағы заңнамаға сәйкес келген жағдайда жарамды болатын жылжымайтын мүлікке құқық (құқық ауыртпалығы);

      3) есептік тіркеу - құқықтық кадастрда мемлекеттік тіркеусіз жарамды болатын жылжымайтын мүлікке құқықтарды (құқықтар ауыртпалықтарын), оның ішінде бұрын туындаған құқықтарды есепке алу мақсатында жылжымайтын мүлікке құқықтарды (құқықтар ауыртпалықтарын) тіркеу;

      4) жеке сервитут - үстемдікке ие жылжымайтын мүлік объектісін иеленуіне байланысты емес белгілі бір адамның пайдасына сервитут;

      5) жылжымайтын мүлік - жер учаскелері, ғимараттар, құрылыстар және жермен тығыз байланысты өзге де мүлік, яғни мақсатына шамадан тыс зиян келтірілмей көшірілуі мүмкін болмайтын объектілер;

      6) жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу (бұдан әрі - мемлекеттік тіркеу) - осы Заң мен өзге де заңдарда белгіленген тәртіппен және мерзімдерде жылжымайтын мүлікке құқықтардың (құқықтар ауыртпалықтарының) туындауын, өзгеруін немесе тоқтатылуын және құқықтық кадастрдағы мемлекеттік тіркеудің өзге де объектілерін мемлекеттің тануы мен растауының міндетті рәсімі;

      7) жылжымайтын мүліктің бастапқы объектісі - әр түрлі функционалдық мақсаттағы ғимараттар және құрылыстар, сондай-ақ ерекше реттеу және қала құрылысын регламенттеу объектілері;

      7-1) жылжымайтын мүліктің бірыңғай мемлекеттік кадастрының ақпараттық жүйесі – жүргізілу тәртібі осы Заңда және Қазақстан Республикасының Жер кодексінде айқындалатын жер кадастрларының және құқықтық кадастрлардың мәліметтерін қамтитын ақпараттық жүйе;

      8) жылжымайтын мүліктің кейінгі объектісі - құқықтарды тіркеу мақсатында меншіктің жеке (бөлек) құқық (өзге де заттық құқық) объектілері ретінде оларға кадастрлық нөмірлер берілетін тұрғын және тұрғын емес үй-жайлар;

      9) жылжымайтын мүлікке құқық ауыртпалығы - Қазақстан Республикасының заңдарында немесе тараптардың келісімімен көзделген тәртіппен туындаған және құқық иесінің жылжымайтын мүлікке иелік ету, пайдалану және (немесе) билік ету құқығын шектеуде көрінетін жылжымайтын мүлікке құқықты кез келген шектеу;

      10) жылжымайтын мүлік объектісін қалыптастыру - жылжымайтын мүлік объектісінің бірегей сәйкестендіру сипаттамаларын белгілеу және оған кадастрлық нөмір беру процесі;

      11) қызмет ететін жылжымайтын мүлік объектісі - сервиттутпен ауыртпалық салынған жылжымайтын мүлік объектісі;

      11-1) жылжымайтын мүлік объектісінің кадастрлық паспорты – жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу және жылжымайтын мүлікті мемлекеттік техникалық зерттеп-қарау саласындағы қызметті мемлекеттік реттеу мен бақылау жөніндегі уәкілетті орган және жер ресурстарын басқару жөніндегі орталық уәкілетті орган белгілеген нысанға сәйкес жылжымайтын мүліктің бастапқы немесе кейінгі объектісінің техникалық, сәйкестендіру сипаттамаларын, сондай-ақ республикалық маңызы бар қалаларда, астанада, облыстық және аудандық маңызы бар қалаларда орналасқан жер учаскесінің сәйкестендіру сипаттамаларын қамтитын сәйкестендіру құжаты;

      12) жылжымайтын мүлік объектісінің сәйкестендіру сипаттамалары - жылжымайтын мүліктің мекенжайын, мекенжайдың тіркеу кодын (ол бар болған кезде), түрін, кадастрлық нөмірін, меншік нысанын, құрамдастарының санын, жерлерінің, санаттарын, бөлінуін, нысаналы мақсатын, қабатын, ауданын (жалпы, тұрғын, пайдалы) қоса алғанда, жылжымайтын мүлік объектісі туралы құқықтық кадастрды жүргізу мақсатына қажетті мәліметтер;

      13) заңдық талаптар - жылжымайтын мүлікке құқықтарға, онымен жасалатын мәмілелерге қатысты үшінші тұлғалардың даулауы не мүддесінің бар екендігін айғақтайтын заңдық фактілер;

      14) кадастрлық нөмір - жылжымайтын мүлік объектісінің Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен берілетін Қазақстан Республикасының аумағындағы жеке, қайталанбайтын нөмірі;

      15) кондоминиум объектісі - жер учаскесінен (жер учаскелерінен), бастапқы және кейінгі объектілерден тұратын, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жылжымайтын мүлікке меншік белгіленетін кондоминиум нысанындағы мүліктік кешен;

      16) құқық белгілейтін құжаттар - солардың негізінде жылжымайтын мүлікке құқықтар (құқықтар ауыртпалықтары) туындайтын, өзгеретін және (немесе) тоқтатылатын құжаттар;

      16-1) құқық белгілейтін құжаттың электрондық көшірмесі – куәландырушының электрондық цифрлық қолтаңбасы бар электрондық-цифрлық нысанда қағаз жүзіндегі түпнұсқа құжаттағы ақпаратты толық көрсететін электрондық құжат;

      17) құқықтық кадастр – жылжымайтын мүлікке тіркелген құқықтардың (құқықтық ауыртпалықтардың) бірыңғай мемлекеттік тізілімі;

      18) бұрын туындаған құқықтарды құқықтық кадастрда жүйелі тіркеу - жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу жүйесі енгізілгенге дейін туындаған және егер олар туындаған сәтте қолданыстағы заңнамаға сәйкес келсе, жарамды болатын жылжымайтын мүлікке құқықтарды (құқықтар ауыртпалықтарын) есептік тіркеу;

      19) құқықтық кадастрдан мәліметтер - құқықтық кадастрда қамтылған жылжымайтын мүлікке тіркелген құқықтар (құқықтар ауыртпалықтары) және мемлекеттік тіркеудің өзге де объектілері туралы ақпарат және тіркеуші орган ұсынатын тіркеу ісіндегі құжаттардың көшірмелері;

      20) жылжымайтын мүлікті мемлекеттік техникалық тексеру - үйлердің, ғимараттардың және олардың құрамдастарының құқықтық кадастрды жүргізу үшін қажетті техникалық, сәйкестендіру сипаттамаларын айқындау;

      21) мемлекеттік тіркеу объектісі - құқықтық кадастрда мемлекеттік тіркеуге жататын жылжымайтын мүлікке құқықтар мен құқықтар ауыртпалықтары, сондай-ақ заңдық талаптар;

      21-1) мекенжайдың тіркеу коды – жылжымайтын мүлік объектісі мекенжайының бірегей коды;

      22) өтініш беруші - құқық иесі, сатып алушы және мүддесі үшін мемлекеттік тіркеу жүзеге асырылатын өзге де адамдар;

      23) өтініш берушінің уәкілетті өкілі - өтініш берушінің атынан өтініш беретін және сенімхатқа, заңнамаға, соттың шешіміне не құқықтық актіге негізделген өкілеттіктерге орай мемлекеттік тіркеуге байланысты өзге де әрекетті жүзеге асыратын адам;

      24) сервитут - бөтен жер учаскесін және (немесе) жылжымайтын мүліктің басқа да объектісін шектеулі мақсатта пайдалану құқығы, оның ішінде жаяу өту, көлікпен өту, қажетті коммуникацияларды тарту мен пайдалану және өзге де қажеттер үшін шектеулі мақсатта пайдалану құқығы;

      25) алып тасталды – ҚР 05.04.2023 № 221-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен;

      26) тіркеу ісі - құқықтық кадастрдың мемлекеттік тіркеуге ұсынылатын құжаттардың көшірмелерін объектілік принцип бойынша сақтау жүзеге асырылатын бөлігі;

      27) тіркеуші орган – жылжымайтын мүліктің орналасқан жері бойынша мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыратын "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясы;

      28) уәкілетті орган – жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу және жылжымайтын мүлікті мемлекеттік техникалық зерттеп-қарау саласындағы қызметті мемлекеттік реттеу мен бақылауды жүзеге асыратын мемлекеттік орган;

      28-1) алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      29) үстемдікке ие жер учаскесінің немесе жылжымайтын мүліктің өзге де объектісінің пайдасына сервитут - басқа, әдетте, көрші жылжымайтын мүлік меншік иесінің (өзге құқық иесінің) пайдасына оның қажеттіктерін қанағаттандыру үшін, оның ішінде жаяу өту, көлікпен өту, су жүргізу және басқа да мақсаттар үшін белгіленетін сервитут;

      30) үстемдікке ие жылжымайтын мүлік объектісі – меншік иесінің (өзге құқық иесінің) бөтен жылжымайтын мүлікті шектеулі нысаналы пайдалану құқығы (сервитуты) бар жылжымайтын мүлік объектісі.

      31) электрондық тіркеу – тіркеуші органға құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесі арқылы түсетін құқық белгілейтін құжаттың электрондық көшірмесі негізінде жүзеге асырылатын мемлекеттік тіркеу;

      Ескерту. 1-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.03.25 № 421-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.21 № 468-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.04.27 № 15-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 05.04.2023 № 221-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-бап. Осы Заңның қолданылу аясы

      1. Осы Заң жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу жөніндегі қатынастарға қолданылады.

      2. Осы Заңның күші әуе және теңіз кемелеріне, ішкі суда жүзу кемелеріне, "өзен-теңіз" жүзу кемелеріне, ғарыш объектілеріне қолданылмайды.

      Ескерту. 2-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.03.25 № 421-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

3-бап. Мемлекеттік тіркеу объектілері

      1. Жылжымайтын мүлікке құқықтардың (құқықтар ауыртпалықтарының) туындауы, өзгеруі немесе тоқтатылуы, сондай-ақ заңдық талаптар құқықтық кадастрда мемлекеттік тіркеуге жатады.

      2. Осы Заңның 6-тарауында көзделген жағдайларды қоспағанда, осы Заңда белгіленген тәртіппен осындай құқық тіркелмейінше, жылжымайтын мүлікке құқықты беру де, оның ауыртпалығы да, өзгеруі немесе тоқтатылуы да құқықтық кадастрда тіркелмейді.

4-бап. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу

      Жылжымайтын мүлікке мынадай құқықтар құқықтық кадастрда мемлекеттік тіркеуге жатады:

      1) меншік құқығы;

      2) шаруашылық жүргізу құқығы;

      3) оралымды басқару құқығы;

      4) кемінде бір жыл мерзімге жер пайдалану құқығы;

      5) үстемдікке ие жер учаскесінің немесе өзге де жылжымайтын мүлік объектісінің пайдасына кемінде бір жыл мерзімге сервитуттар.

      Өзге құқықтар құқық иеленушілердің қалауы бойынша тіркелуі мүмкін.

      Ескерту. 4-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.03.25 № 421-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5-бап. Жылжымайтын мүлікке құқық ауыртпалықтарын мемлекеттік тіркеу

      Жылжымайтын мүлікке құқықтардың мынадай ауыртпалықтары құқықтық кадастрда мемлекеттік тіркеуге жатады:

      1) кемінде бір жыл мерзімге пайдалану құқығы, соның ішінде жалға беру, өтеусіз пайдалану, сервитуттар, өмір бойы қарауында ұстау құқығы, рента;

      2) сенімгерлікпен басқару құқығы, оның ішінде қорғаншылық, қамқоршылық кезінде, мұралық құқық қатынастарында, банкроттықта және басқаларында сенімгерлікпен басқару құқығы;

      3) кепіл;

      4) тыйым салу;

      5) мемлекеттік органдардың өз құзыреті шегінде жылжымайтын мүлікті пайдалануға, оған билік етуге немесе белгілі бір жұмыстарды орындауға шектеу қоюы (тыйым салуы);

      6) басым мүдделерді қоспағанда, Қазақстан Республикасының

      заңдарында көзделген жылжымайтын мүлікке құқықтардың өзге

      ауыртпалықтары.

      Ескерту. 5-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 27.02.2017 № 49-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

6-бап. Жылжымайтын мүлікке құқықтардың (құқықтар ауыртпалықтарының) өзгерістерін мемлекеттік тіркеу

      1. Құқықтық кадастрда мемлекеттік тіркеуге:

      1) осы баптың 2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, жылжымайтын мүлік объектісінің құқықтық кадастрды жүргізу үшін қажетті сәйкестендіру сипаттамаларының өзгеруі;

      2) құқықтық кадастрдың тіркеу парағында қамтылған құқық иесі туралы мәліметтердің өзгеруі;

      3) заңнамалық актінің негізінде құқық түрінің өзгеру жағдайын қоспағанда, құқық түрінің өзгеруі;

      4) егер олар тіркеу парағында қамтылған мәліметтерге қатысты болса, жылжымайтын мүлік объектісіне белгіленген құқықтардың көлеміне әсер етсе немесе олар тараптардың келісімі бойынша тіркелуге тиіс болса, шарттар талаптарының өзгеруі жатады;

      5) егер, бұл осы Заңда, өзге де заңнамалық актілерде немесе тараптардың келісімінде көзделсе, өзге өзгерістер құқықтық кадастрда мемлекеттік тіркеуге жатады.

      2. Жылжымайтын мүліктің сәйкестендіру сипаттамаларының өзгеруі мемлекеттік органдардың шешімі бойынша болған жағдайда, оның ішінде елді мекендердің атауы, көшелердің аты, сондай-ақ үйлер мен өзге де құрылыстардың реттік нөмірлері (мекенжайы) өзгерген кезде немесе Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық құрылысын реформалауға байланысты кадастрлық нөмірлер өзгерген кезде мұндай өзгерістерді тіркеу құқық иеленушіге жүктеле алмайды және өтеусіз жүзеге асырылады.

      Жылжымайтын мүліктің сәйкестендіру сипаттамаларының мемлекеттік органдардың шешімі бойынша, оның ішінде елді мекендердің атауы, көше аттары, сондай-ақ ғимараттар мен өзге де құрылыстардың реттік нөмірі (мекенжайы) өзгерген кезде болған өзгерістерін мемлекеттік тіркеу мемлекеттік ақпараттық жүйелерді интеграциялау арқылы жүзеге асырылады.

      3. Құқық иеленуші мәліметтерінің өзгеруін мемлекеттік тіркеу тіркеуші органға өтініш жасамастан, құқық иеленушіні хабардар ете отырып, мемлекеттік ақпараттық жүйелерді интеграциялау арқылы өтеусіз негізде жүзеге асырылады.

      Ескерту. 6-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2008.12.10 № 101-IV (01.01.2009 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7-бап. Мемлекеттік тіркеудің құқықтық маңызы

      1. Осы Заңның 4, 5 және 6-баптарына сәйкес құқықтық кадастрда міндетті мемлекеттік тіркеуге жататын жылжымайтын мүлікке құқықтар (құқықтар ауыртпалықтары), егер осы Заңда және өзге де заңнамалық актілерде өзгеше көзделмесе, олар мемлекеттік тіркелген сәттен бастап туындайды.

      Егер тіркеуден бас тартылмаса, мемлекеттік тіркеу сәті болып өтініш берген сәт танылады.

      Электрондық тіркеу кезінде жылжымайтын мүлікке құқықты (құқық ауыртпалығын) мемлекеттік тіркеу кезі тіркеуші органның жүргізілген тіркеу туралы хабарлама жіберуі арқылы оның туындауын, өзгеруін немесе тоқтатылуын растау кезі болып табылады.

      2. Құқықтық кадастрда міндетті мемлекеттік тіркеуге жатпайтын жылжымайтын мүлікке құқықтар (құқықтар ауыртпалықтары), егер тараптардың келісімінде өзгеше белгіленбесе, Қазақстан Республикасының тиісті қатынастарды реттейтін заңнамалық актілеріне сәйкес туындайды.

      3. Алып тасталды - ҚР 2011.03.25 № 421-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      4. Бұрын туындаған құқықтар осы Заңның 6-тарауында көзделген тәртіппен құқықтық кадастрда есептік тіркеуге жатады.

      5. Жеке тіркелетін немесе жер учаскелеріне құқықтарды мемлекеттік тіркеумен бірге тіркелетін бастапқы және кейінгі объектілерге құқықтарды қоспағанда, жер учаскесіне құқықтарды мемлекеттік тіркеу кезінде бір мезгілде жер учаскесімен тығыз байланысты жылжымайтын мүлікке құқықтар тіркелген болып есептеледі.

      6. Жылжымайтын мүліктің бір ғана сол объектісіне бірнеше құқықтардың (құқықтар ауыртпалықтарының) арасындағы басымдықтарды белгілеу кезінде мына ережелерді негізге алу қажет:

      1) осы Заңның 4 және 5-баптарына сәйкес мемлекеттік тіркеуге жататын, құқықтық кадастрда жылжымайтын мүлікке тіркелген құқықтар (құқықтар ауыртпалықтары) тіркелмегендердің алдында басымдыққа ие болады;

      2) жылжымайтын мүлікке бұрын пайда болған құқықтардың (құқықтар ауыртпалықтарының) басымдығы құқықтары туындаған күн бойынша азаматтық заңнамаға сәйкес белгіленеді.

      7. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеуді енгізген сәттен бастап құқықтық кадастр және құқық белгілейтін құжат жылжымайтын мүлікке тіркелген құқықтарды (құқықтар ауыртпалықтарын) растайтын бірден-бір ақпарат көзі болып табылады.

      Құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесінде және құқық белгілейтін құжатта қамтылатын мәліметтерде алшақтық болған жағдайда, тіркеу ісінде тіркелген құқық белгілейтін құжатқа басымдық беріледі.

      Ескерту. 7-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.03.25 № 421-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.04.27 № 15-V (2013.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.02.2017 № 49-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.06.2020 № 347-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 352-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7-1-бап. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу кепілдігі

      1. Мемлекет жылжымайтын мүлікке қатысты тіркелген құқықтар мен шектеулер туралы берілген ақпараттың анықтығына кепілдік береді.

      2. Тіркеу тәртібін бұзудан, тіркеу деректерін бұрыс енгізуден, ақпарат беруден, ақпарат мазмұнын бұрмалаудан келтірілген залалдар сот тәртібімен өтелуге жатады.

      Ескерту. -тарау 7-1-баппен толықтырылды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

8-бап. Басым мүдделер

      Құқықтық кадастрда міндетті мемлекеттік тіркеуге жатпайтын басым мүдделер:

      1) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген жалпы ережелер мен тыйым салулар ретіндегі ауыртпалықтар;

      2) нормативтік құқықтық актілердің негізінде туындайтын құқықтар (құқықтар ауыртпалықтары), оның ішінде жалпыға қолжетімді жабық емес жер учаскелерінде болу және олардан жаяу өту құқығы, жария сервитуттар;

      3) кемінде бір жыл мерзімге жер пайдалану құқығы;

      4) бөтен жылжымайтын мүлікті бір жылдан аз мерзімге пайдалану құқығы, соның ішінде бір жылдан аз мерзімге жалдау, өтеусіз пайдалану құқығы, сервитуттар;

      5) электр беру желілеріне, телефон және телеграф желілеріне және бағандарға, құбырларға, геодезиялық пункттерге және қоғамдық мұқтаждарға байланысты басқа да коммуникациялық желілерге адамдардың қол жеткізу және көлік өту құқығы;

      6) иелену мерзімінің ескіруіне орай іс жүзіндегі иесінің жылжымайтын мүлікке меншік құқығын белгіленген тәртіппен танығанға дейін құқық иесі болып табылмайтын адамдардың жылжымайтын мүлікті іс жүзінде иеленуі;

      7) мемлекеттік тұрғын үй қорындағы тұрғын үй-жайларын пайдалану құқығы немесе жергілікті атқарушы органдардың жеке меншік тұрғын үй қорынан жалға алған тұрғын үй-жайларын пайдалану құқығы болып табылады.

      Ескерту. 8-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 21.12.2022 № 167-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

9-бап. Мемлекеттік тіркеуге құжаттарды беру мерзімі

      1. Алып тасталды – ҚР 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.
      2. Алып тасталды – ҚР 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

      3. Алынып тасталды - ҚР 2009.04.22 № 151-IV Заңымен.

      4. Мемлекеттік органдар мен уәкілетті адамдар салатын құқықтар ауыртпалықтарын және осындай құқықтар ауыртпалықтары құқық иесінің өзінің ерік білдіруінсіз белгіленетін басқа да жағдайларда мемлекеттік тіркеу туралы өтініштер, сондай-ақ заңдық талаптарды тіркеу туралы өтініштер мемлекеттік тіркеуге дереу берілуге тиіс.

      5. Алып тасталды – ҚР 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.
      Ескерту. 9-баптың 3-тармағына түсініктеме берілді - ҚР Конституциялық Кеңесінің 2008.04.23 № 4 Нормативтік қаулысымен.
      Ескерту. 9-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2009.04.22 № 151-IV, 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

10-бап. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу және ғимараттарды, құрылысжайларды және (немесе) олардың құрамдастарын мемлекеттік техникалық зерттеп-қарау үшін тіркеуші орган өндіретін және (немесе) өткізетін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) бағалары

      1. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды (құқықтар ауыртпалықтарын) мемлекеттік тіркеу жөніндегі, құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесіне жаңадан құрылған жылжымайтын мүлікке ғимараттардың, құрылысжайлардың және (немесе) олардың құрамдастарының сәйкестендірілу және техникалық мәліметтерін енгізу және ғимараттарды, құрылысжайларды және (немесе) олардың құрамдастарын мемлекеттік техникалық зерттеп-қарау жөніндегі қызмет мемлекеттік монополияға жатады және оны жылжымайтын мүлік объектісінің орналасқан жері бойынша тіркеуші орган жүзеге асырады.

      2. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды, оның ішінде жеделдетілген тәртіппен мемлекеттік тіркегені және ғимараттарды, құрылысжайларды және (немесе) олардың құрамдастарын мемлекеттік техникалық зерттеп-қарағаны үшін тіркеуші орган өндіретін және (немесе) өткізетін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) бағалары уәкілетті органмен және монополияға қарсы органмен келісу бойынша "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясының қызметін ұйымдастыруды және үйлестіруді жүзеге асыратын уәкілетті органның шешімімен белгіленеді.

      Ескерту. 10-бап жаңа редакцияда - ҚР 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

2-тарау. ҚҰҚЫҚТЫҚ КАДАСТР

11-бап. Құқықтық кадастрды жүргізу

      1. Құқықтық кадастрды тіркеуші органдар жүргізеді және онда жылжымайтын мүлікке қолданылатын және тоқтатылған құқықтар және тіркеудің өзге де объектілері туралы ақпарат, жылжымайтын мүліктің сәйкестендіру сипаттамалары, құқық иелері туралы мәліметтер, құқықтық кадастрдың мәліметтеріне бар сұрау салулар туралы ақпарат қамтылады.

      2. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеуді тіркеуші органдар жылжымайтын мүлік объектісінің орналасқан жері бойынша жылжымайтын мүліктің сәйкестендіру және құқықтық кадастрды жүргізуге қажетті басқа да сипаттамаларын ескере отырып жүзеге асырады.

      3. Құқықтық кадастрдағы барлық жазбалар жылжымайтын мүліктің әрбір объектісіне және оларға теңестірілген объектілерге жүргізіледі. Жылжымайтын мүлік объектілері кадастрлық нөмірмен сәйкестендіріледі.

      Жылжымайтын мүлікке құқықтарды (құқықтар ауыртпалықтарын), жылжымайтын мүлікке теңестірілген объектілерге құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы барлық жазбаларды тіркеуші орган құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесіне енгізеді.

      Құқықтық кадастрдың бірыңғай ақпараттық жүйесін уәкілетті орган қалыптастырады.

      Құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесін жүргізудің және пайдаланудың тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

      4. Құқықтық және өзге де кадастрларды жүргізу мақсатында ақпарат алмасу бойынша мемлекеттік органдардың өзара іс-қимыл жасау тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

      Ескерту. 11-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

12-бап. Құқықтық кадастрдың құрамы

      Құқықтық кадастр:

      1) тіркеуге келіп түсетін құжаттарды есепке алу кітабынан;

      2) тіркеу парақтарынан;

      3) құқықтық кадастрдан мәліметтер беруге сұрау салуларды есепке алу кітабынан;

      4) тіркеу істерінен;

      5) алып тасталды – ҚР 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен;

      6) ақпараттық жүйеден тұрады.

      Ескерту. 12-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

13-бап. Мемлекеттік тіркеуге келіп түсетін құжаттарды есепке алу кітабы

      1. Мемлекеттік тіркеуге келіп түсетін құжаттарды есепке алу кітабын тіркеуші органдар жылжымайтын мүлікке құқықтардың (құқықтар ауыртпалықтарының) туындауын, өзгеруін немесе тоқтатылуын және өзге де тіркеу объектілерін мемлекеттік тіркеуге берілген өтініштердің арасындағы басымдықты есепке алу және белгілеу мақсатында жүргізеді.

      2. Мемлекеттік тіркеуге келіп түсетін құжаттарды есепке алу кітабына енгізілген өтініштердің арасындағы басымдық мемлекеттік тіркеуге өтініш берілген күні, сағаты және минуты бойынша белгіленеді.

      3. Мемлекеттік тіркеуге келіп түсетін құжаттарды есепке алу кітабының нысанын, мазмұнын және жүргізілу тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

14-бап. Тіркеу парағы

      Ескерту. 14-баптың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

      1. Тіркеу парағы жылжымайтын мүліктің мынадай объектілеріне:

      1) жер учаскесіне;

      2) жылжымайтын мүліктің кейінгі объектісіне;

      3) онда орналасқан бастапқы жылжымайтын мүлік объектілерімен бірге жер учаскесіне толтырылады.

      2. Тіркеу парағы мынадай төрт бөлімнен тұрады:

      1) осы баптың 1-тармағында көрсетілген жылжымайтын мүліктің сәйкестендіру сипаттамалары;

      2) үстемдікке ие жер учаскесінің немесе жылжымайтын мүліктің басқа объектісінің пайдасына белгіленетін сервитуттар бөлініп көрсетілген жылжымайтын мүлікке құқықтардың тізілімі;

      3) кепіл бөлініп көрсетілген жылжымайтын мүлікке құқықтар ауыртпалықтарының, сондай-ақ жылжымайтын мүліктен туындайтын міндеттемелердің тізілімі;

      4) заңдық талаптардың және жылжымайтын мүлікке құқықтардың немесе құқықтар ауыртпалықтарының туындауына әкеп соқпайтын мәмілелердің тізілімі.

      3. Тіркеу парағына жазбаларды енгізудің нысаны мен тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

      Ескерту. 14-бапқа өзгеріс енгізілді – ҚР 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

15-бап. Тіркеу ісі

      1. Осы баптың 3-тармағында көзделген жағдайды қоспағанда, тіркеу ісі әрбір жер учаскесіне жүргізіледі және онда құқық белгілейтін әрі тіркеуге берілген өтінішке қоса тіркелген басқа да құжаттардың көшірмелері, оның ішінде жер учаскесіне сәйкестендіру құжатының көшірмелері, сондай-ақ жылжымайтын мүліктің осы объектісіне немесе оның құқық иелеріне қатысты тіркеуші органның құжаттары және электрондық құжаттардың қағаздағы көшірмелері қамтылады.

      2. Кондоминиум объектісінің құрамына кіретін жылжымайтын мүлік объектісінің әрбір кейінгі объектісіне жеке тіркеу ісі жүргізіледі.

      3. Қажет кезде, жылжымайтын мүліктің бірнеше бастапқы объектісі орналасқан жер учаскесіне тіркеу ісі бірнеше том болып жүргізіледі.

      Ескерту. 15-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.04.27 № 15-V (2013.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

16-бап. Құқықтық кадастрдан ақпарат беруге сұрау салуларды есепке алу кітабы

      1. Құқықтық кадастрдан ақпарат беруге сұрау салуларды есепке алу кітабын тіркеуші органдар келіп түсетін сұрау салуларды және құқықтық кадастрдан берілген ақпаратты есепке алу мақсатында жүргізеді.

      2. Құқықтық кадастрдан ақпарат беруге сұрау салуларды есепке алу кітабының нысанын, мазмұнын және жүргізілу тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

17-бап. Құқықтық кадастрдан мәліметтер беру

      1. Құқық иеленушіні сәйкестендіретін деректерді (жеке тұлғаның тегі, аты, әкесінің аты (егер ол жеке басты куәландыратын құжатта көрсетілсе) және туған күні) қоспағанда, жеке тұлғалар туралы ақпаратты ашатын мәліметтерді (дербес деректерді) ұсынуға болмайды.

      2. Құқықтық кадастрдың тіркеу ісінде жатқан құжаттардың көшірмелері сот, құқық қорғау органдарының және басқа да мемлекеттік органдардың Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген құзыреттеріне сәйкес, оңалту және банкроттық рәсімдерін жүргізу шеңберінде уақытша, банкроттықты және оңалтуды басқарушылардың, мәжбүрлеп таратылатын заңды тұлғаның тарату комиссиясының (таратушының), сондай-ақ жеке сот орындаушысының немесе аумақтық бөлімнің мөрімен расталған атқарушылық құжаттың көшірмесі қоса беріле отырып, өздерінің іс жүргізуіндегі атқарушылық іс жүргізу істері бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген құзыреті шегінде сот орындаушыларының уәжді сауалдары бойынша ұсынылады. Өзге тұлғаларға көрсетілген ақпарат құқық иесінің жазбаша келісімімен беріледі.

      3. Жылжымайтын мүліктің нақты объектісі бойынша ақпарат және жеке немесе заңды тұлғаның тіркеуші орган куәландырған, өзіндегі жылжымайтын мүлік объектілеріне құқықтары (құқықтар ауыртпалықтары) туралы жинақталған деректер құқық иесінің (уәкілетті өкілдің) сауалдары бойынша және:

      1) адвокаттардың;

      2) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген құзыреттеріне сәйкес жүргізуінде жатқан қылмыстық, азаматтық, әкімшілік істер бойынша құқық қорғау, сот органдарының;

      3) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген құзыреттеріне сәйкес жүргізуінде жатқан атқарушылық құжаттар бойынша сот орындаушыларының;

      4) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген құзыреттеріне сәйкес мемлекеттік кіріс органдарының және басқа да мемлекеттік органдардың;

      5) нотариустардың, мұрагерлердің;

      6) оңалту және банкроттық рәсімдері шеңберінде уақытша, банкроттықты және оңалтуды басқарушылардың, мәжбүрлеп таратылатын заңды тұлғаның тарату комиссиясының (таратушының);

      6-1) Қазақстан Республикасы азаматының төлем қабілеттілігін қалпына келтіру немесе сот арқылы банкроттығы рәсімдерінің шеңберінде қаржы басқарушыларының;

      7) қорғаншылық және қамқоршылық органдарының;

      8) егер осы баптың 3-1 және 3-2-тармақтарында өзгеше көзделмесе, құқық иесінің жазбаша келісімімен өзге де тұлғалардың уәжді сауалдары бойынша беріледі.

      3-1. Құқықтық кадастрдан жылжымайтын мүлікке тіркелген құқық ауыртпалығы туралы ақпарат жеке және заңды тұлғалардың сұрау салуы бойынша беріледі.

      3-2. Құқықтық кадастрдан жылжымайтын мүлікке заңды тұлғалардың тіркелген құқықтары (құқықтар ауыртпалықтары) және тіркелген ауыртпалықтар, жылжымайтын мүлік объектісіне заңдық талаптар туралы ақпарат кез келген тұлғаға сұрау салу негізінде беріледі.

      3-3. Осы баптың 3-тармағында көрсетілген тұлғалар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен, жылжымайтын мүліктің нақты объектісі бойынша ақпаратты және жеке немесе заңды тұлғаның өзіндегі жылжымайтын мүлік объектілеріне құқықтары (құқықтар ауыртпалықтары) туралы жинақталған деректерді құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесімен интеграциялау арқылы не "электрондық үкімет" веб-порталынан алуға құқылы.

      4. Құқықтық кадастрдың тіркеу ісіндегі құжаттардың көшірмелерін тіркеуші орган ақпарат алуға сұрау салу берілген күннен бастап үш жұмыс күнінен кешіктірмей беруге тиіс.

      5. Құқықтық кадастрдан ақпарат беру тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

      Ескерту. 17-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.03.25 № 421-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.03.2014 № 177-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 07.11.2014 № 248-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 352-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 30.12.2022 № 179-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-тарау. ҒИМАРАТТАРДЫ, ҚҰРЫЛЫСТАРДЫ ЖӘНЕ (НЕМЕСЕ) ОЛАРДЫҢ
ҚҰРАМДАСТАРЫН МЕМЛЕКЕТТІК ТЕХНИКАЛЫҚ ТЕКСЕРУ

18-бап. Жылжымайтын мүлікті мемлекеттік техникалық зерттеп-қарау

      1. Жаңадан құрылған жылжымайтын мүлікке жылжымайтын мүліктің сәйкестендіру және техникалық мәліметтерін құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесіне енгізу және жылжымайтын мүлікті мемлекеттік техникалық зерттеп-қарау жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеудің қажетті шарттары болып табылады.

      2. Жаңадан құрылған жылжымайтын мүлікке жылжымайтын мүлікті мемлекеттік техникалық зерттеп-қарау жүзеге асырылмайды және жылжымайтын мүлік объектісінің кадастрлық паспорты ресімделмейді.

      Тіркеуші орган жаңадан құрылған жылжымайтын мүлікке жылжымайтын мүліктің сәйкестендіру және техникалық мәліметтерін тиісті жергілікті атқарушы органдардың құрылымдық бөлімшелерінде есепке алынуға жататын, объектіні пайдалануға қабылдау актісінің негізінде құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесіне енгізеді.

      Құқық белгілейтін құжатта қамтылған сәйкестендіру мәліметтері мен техникалық мәліметтердің жаңадан құрылған жылжымайтын мүліктің нақты деректерінен алшақтығын анықтау мақсатында құқық иеленуші тіркеуші органға мұндай алшақтықтарды анықтау үшін өтініш беруге құқылы, оның нәтижесі бойынша уәкілетті орган белгілеген нысан бойынша қорытынды ресімделеді.

      Жылжымайтын мүлікті мемлекеттік техникалық зерттеп-қарау, сондай-ақ жылжымайтын мүлікке кадастрлық нөмір беру жылжымайтын мүлікті реконструкциялау, қайта жоспарлау, қайта жабдықтау нәтижесінде олардың техникалық және (немесе) сәйкестендіру сипаттамалары өзгерген кезде, мұндай сипаттамалардың өзгеруі жылжымайтын мүлікке мемлекеттік техникалық зерттеп-қарау жүргізбестен жылжымайтын мүлік объектісінің кадастрлық паспортында көрсетіле алатын жағдайларды қоспағанда, оның ішінде кадастрлық нөмір, мекенжай, мекенжайдың тіркеу коды (бар болған кезде) өзгерген кезде жүргізіледі.

      Жылжымайтын мүлікті мемлекеттік техникалық зерттеп-қарау нәтижелері бойынша жылжымайтын мүлік объектісінің кадастрлық паспорты ресімделеді, онда анықталған өзгерістер көрсетіледі.

      3. Жаңадан құрылған жылжымайтын мүлікке жылжымайтын мүліктің сәйкестендіру және техникалық мәліметтерін құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесіне енгізу, жылжымайтын мүлікке мемлекеттік техникалық зерттеп-қарауды жүргізу тәртібі мен мерзімдерін, бастапқы және кейінгі жылжымайтын мүлік объектілеріне кадастрлық нөмір беру тәртібін, сондай-ақ құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесіне енгізілуге міндетті мәліметтердің нысандарын, жылжымайтын мүлік объектісінің кадастрлық паспортының нысанын уәкілетті орган айқындайды.

      Ескерту. 18-бап жаңа редакцияда – ҚР 05.04.2023 № 221-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

18-1. Уәкілетті органның құзыреті

      Уәкілетті орган:

      1) тіркеуші органның қызметіне мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;

      2) құқықтық кадастрды қолдауға қойылатын талаптарды және құқықтық кадастрға қол жеткізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      3) алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      4) жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу саласындағы статистикалық және өзге де есептік ақпаратты беру қағидаларын әзірлейді және бекітеді;

      4-1) жылжымайтын мүлік объектілерін мемлекеттік техникалық зерттеп-қарау жөніндегі нұсқаулықты әзірлейді және бекітеді;

      4-2) жер ресурстарын басқару жөніндегі орталық уәкілетті органмен келісу бойынша жылжымайтын мүлік объектісінің кадастрлық паспортының нысанын әзірлейді және бекітеді;

      4-3) жер ресурстарын басқару жөніндегі орталық уәкілетті органмен бірлесіп, жылжымайтын мүліктің бірыңғай мемлекеттік кадастрының ақпараттық жүйесін жүргізу және пайдалану тәртібін әзірлейді және бекітеді;

      5) Қазақстан Республикасының заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 3-тарау 18-1-баппен толықтырылды - ҚР 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

18-2-бап. Тіркеуші органның құзыреті

      Тіркеуші орган:

      1) құқықтық кадастрды қолдауға қойылатын талаптардың және құқықтық кадастрға қол жеткізу қағидаларының сақталуын қамтамасыз етеді;

      2) уәкілетті органға қағидаларға сәйкес жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу саласындағы статистикалық және өзге де есептік ақпаратты береді;

      3) алып тасталды – ҚР 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен;

      4) құқықтық кадастрға мәліметтерді енгізудің анықтығын қамтамасыз етеді;

      5) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де функцияларды жүзеге асырады.

      Ескерту. 3-тарау 18-2-баппен толықтырылды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

18-3-бап. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу саласындағы тіркеуші органның қызметін мемлекеттік бақылау

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      1-тармаққа өзгеріс енгізу көзделген – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      1. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу саласындағы тіркеуші органның қызметіне мемлекеттік бақылауды Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес уәкілетті орган және оның аумақтық бөлімшелері жүзеге асырады.

      2. Мемлекеттік бақылау жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу саласындағы тіркеуші орган қызметінің:

      1) жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу;

      2) құқықтық кадастрды жүргізу жөніндегі Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкестігі тұрғысынан жүзеге асырылады.

      3) алып тасталды – ҚР 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.
      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      3-тармақты алып тастау көзделген – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      3. Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзушылық анықталған жағдайда, уәкілетті орган және оның аумақтық бөлімшелері тіркеуші органға бұзушылықтарды жою туралы ұсыну жібереді. Бұзушылық белгіленген мерзімде жойылмаған кезде уәкілетті орган және оның аумақтық бөлімшелері анықталған Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзушылықты жоюға мәжбүрлеу туралы талап арызбен сотқа жүгінуге құқылы.

      Ескерту. 3-тарау 18-3-баппен толықтырылды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

19-бап. Мемлекеттік техникалық тексеру үшін ақы

      Ескерту. 19-бап алып тасталды - ҚР 2012.07.10 № 34-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

4-тарау. ЖЫЛЖЫМАЙТЫН МҮЛІККЕ ҚҰҚЫҚТАРДЫ МЕМЛЕКЕТТІК ТІРКЕУ ТӘРТІБІ

20-бап. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу жүргізу тәртібі

      1. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу мынадай тәртіппен жүргізіледі:

      1) мемлекеттік тіркеу үшін осы Заңның 21-бабында көзделген құжаттарды қабылдау;

      2) жасалатын мәміленің және (немесе) жылжымайтын мүлікке құқықтардың (құқықтар ауыртпалықтары) туындауына, өзгеруіне, тоқтатылуына негіз болып табылатын өзге де заңдық фактілердің (заңдық құрамдардың) заңдылығын немесе мемлекеттік тіркеудің өзге де объектілерін тексеруді қоса алғанда, мемлекеттік тіркеуге ұсынылатын құжаттардың қолданыстағы заңнамаға сәйкестігін тексеру;

      Тіркеуші орган жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу үшін қажетті жылжымайтын мүлік объектісінің техникалық және сәйкестендіру сипаттамалары туралы мәліметтерді тиісті мемлекеттік ақпараттық жүйеден алады;

      3) тіркеу парағына жүргізілген тіркеу не осы Заңда көзделген жағдайларда мемлекеттік тіркеуден бас тарту немесе оны тоқтата тұру туралы жазба енгізу;

      4) құқық белгілейтін құжатта жүргізілген мемлекеттік тіркеу туралы жазба жасау;

      5) жүргізілген тіркеу туралы белгісі бар құқық белгілейтін құжатты, не осы Заңда көзделген негіздер бойынша мемлекеттік тіркеуден бас тарту немесе оны тоқтата тұру туралы құжатты беру, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген жағдайларда мемлекеттік тіркеу туралы куәлік беру.

      Жай жазбаша нысанда жасалатын, қолма-қол ақшасыз нысанда жылжымайтын мүлікпен мәміле бойынша есеп айырысу жүзеге асырылған кезде тараптардың келісуімен тіркеуші орган мәмілені қамтамасыз ету мақсатында банктік шот ашылған екінші деңгейдегі банкке немесе Ұлттық пошта операторына жүргізілген тіркеу туралы хабарлама жібереді.

      1-1. Электрондық тіркеу құқықтар (құқықтар ауыртпалықтары) мәміле, мұраға құқық туралы куәлік, меншік құқығы туралы куәлік негізінде туындаған, өзгерген немесе тоқтатылған жағдайларда, сондай-ақ осы Заңда белгіленген өзге де жағдайларда жүзеге асырылады.

      2. Құқықтарды (құқықтар ауыртпалықтарын) электрондық тіркеу нотариат куәландырған мәміле, мұраға құқық туралы куәлік, меншік құқығы туралы куәлік негізінде мынадай тәртіппен жүргізіледі:

      1) нотариус мәмілені куәландырғаннан, мұраға құқық туралы куәлікті немесе меншік құқығы туралы куәлікті бергеннен кейін:

      құқық белгiлейтiн құжаттың электрондық цифрлық қолтаңбамен куәландырылған электрондық көшiрмесiн бiрыңғай нотариаттық ақпараттық жүйе арқылы құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесiне жiбередi;

      жылжымайтын мүлікті сатып алушыға:

      құқық белгілейтін құжаттың бірыңғай нотариаттық ақпараттық жүйеде берілген бірегей нөмірі туралы;

      уәкілетті органмен және монополияға қарсы органмен келісу бойынша, орталық мемлекеттік органдар арасынан Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен айқындалатын уәкілетті орган белгілеген жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркегені үшін төленетін ақы сомасы туралы немесе ақы төлеуден босату туралы хабарлайды;

      жылжымайтын мүлікті сатып алушы жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркегені үшін ақы төлеуден босатылған жағдайда, жеңілдік құқығын растайтын құжатты сканерлейді;

      құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесіне:

      мәмілеге қатысушылардың Интернет желісіндегі электрондық мекенжайларына – олар болған кезде;

      тұлғаның жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркегені үшін ақы төлеуден босатылғанын растайтын құжаттың электрондық көшірмесін жібереді;

      2) құқық иеленуші немесе оның уәкілетті өкілі жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркегені үшін ақы төлеушінің деректерін және құқық белгілейтін құжаттың бірегей нөмірін міндетті түрде көрсете отырып, Қазақстан Республикасының ақпараттандыру туралы заңнамасында көзделген кез келген тәсілмен "электрондық үкіметтің" төлем шлюзі (бұдан әрі – ЭҮТШ) арқылы мемлекеттік тіркеу үшін соманы төлейді.

      Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркегені үшін ақы төленгеннен кейін чектің деректемелері (төлемнің бірегей коды, төлем алушының атауы, екінші деңгейдегі банктің немесе банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымның атауы, төлем төлеушінің деректері, оның ішінде оның сәйкестендіру нөмірі, ақы сомасы, ақының төленген күні мен уақыты, құқық белгілейтін құжаттың бірегей нөмірі) электрондық чек түрінде ЭҮТШ-те сақталады және құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесіне жіберіледі;

      3) тіркеуші орган:

      құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесінде, ал қажет болған кезде ЭҮТШ-те жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркегені үшін ақының төленгенін растайтын электрондық чектің болуын, төленген ақының толықтығын және электрондық чекте және құқық белгілейтін құжаттың электрондық көшірмесінде көрсетілген құқық белгілейтін құжаттың бірегей нөмірінің сәйкестігін тексереді;

      құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесінде жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркегені үшін ақының төленгені немесе ақы төлеуден босатылғаны туралы растау болған жағдайда, осы баптың 1-тармағының 2) және 3) тармақшаларында көзделген әрекеттерді жүзеге асырады;

      осы Заңда көзделген негіздер бойынша тіркеу жүргізілгені туралы не мемлекеттік тіркеуден бас тарту немесе оны тоқтата тұру туралы хабарламаны бірыңғай нотариаттық ақпараттық жүйеге, сондай-ақ олар болған кезде мәмілеге қатысушылардың электрондық мекенжайларына жібереді;

      тіркеу ісінде сақтау үшін құқық белгілейтін құжатты, тіркеу жүргізілгені туралы не мемлекеттік тіркеуден бас тарту немесе оны тоқтата тұру туралы хабарламаны және жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркегені үшін ақының төленгенін растайтын электрондық чекті қағаз жеткізгіште басып шығарады.

      3. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды (құқықтар ауыртпалықтарын) электрондық тіркеу осы Заңда және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде айқындалған тәртіппен жүргізіледі.

      Ескерту. 20-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.04.27 № 15-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 15.04.2013 № 89-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік отыз күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 419-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.06.2020 № 347-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 352-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

21-бап. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеуге құжаттар қабылдау

      1. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу құқық иесінің, мәміле тараптарының (қатысушыларының), мемлекеттік органның (оның уәкілетті өкілінің) немесе өзге де уәкілетті адамдардың тіркеуші органға берген өтінішінің негізінде жүзеге асырылады.

      2. Мемлекеттік тіркеу үшін өтініш беруші (өтініш берушінің уәкілетті өкілі) өзінің жеке басын куәландыратын құжатты көрсетуге және мынадай құжаттарды:

      1) белгіленген үлгідегі мемлекеттік тіркеу туралы өтінішті;

      2) тіркеу объектісін растайтын құқық белгілейтін құжатты ұсынуға тиіс. Жер учаскесіне құқықтарды (ауыртпалықтарды) тіркеген жағдайда, жер учаскесіне сәйкестендіру құжаты ұсынылады. Жылжымайтын мүлік кепілі шарттары бойынша құқықтарды (талаптарды) басқаға берген кезде құқықтарды (талаптарды) басқаға беру туралы шарт (активтер мен міндеттемелерді бір мезгілде беру туралы шарт) ұсынылады;

      3) жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркегені үшін ақы төлегенін растайтын құжатты ұсынуға тиіс.

      2-1. Мемлекеттік электрондық ақпараттық ресурстар болып табылатын, жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу үшін қажетті мәліметтерді тіркеуші орган электрондық цифрлық қолтаңбалармен куәландырылған электрондық құжаттар нысанында тиісті мемлекеттік ақпараттық жүйелерден алады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      3-тармақ жаңа редакцияда көзделген – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      3. Заңды тұлғалар осы баптың 2-тармағында көрсетілген құжаттардан басқа құрылтай құжаттарын ұсынады. Өтініш беруші Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде не құрылтай құжаттарында көзделген жағдайларда жылжымайтын мүлік объектілерін сатып алуға немесе иеліктен айыруға құрылтайшылар (қатысушылардың, директорлар кеңесінің, акционерлер кеңесінің) жиналыстарының хаттамаларын (олардан үзінділер) ұсынады.

      Шетелдік заңды тұлғалар сауда тізілімінен заңдастырылған үзінді немесе шетелдік заңды тұлға шет мемлекеттің заңнамасы бойынша заңды тұлға болып табылатындығын куәландыратын басқа да заңдастырылған құжатты мемлекеттік тілдегі және орыс тіліндегі нотариат куәландырған аудармасымен ұсынады.

      3-1. Егер тіркелуге берілген өтініште сатып алынатын немесе сатылатын активтердің жиынтық баланстық құны Қазақстан Республикасының бәсекелестікті қорғау саласындағы заңнамасында белгіленген мөлшерден асып кеткендігі туралы мәліметтер бар болса, онда өтініш беруші осы баптың 2 және 3-тармақтарында көрсетілген құжаттармен қатар бәсекелестікті қорғау саласындағы органның алдын ала жазбаша келісімін табыс етеді.

      3-2. Жер учаскесін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскесін немесе өзге де жылжымайтын мүлікті мәжбүрлеп иеліктен шығарған жағдайда, алып қойылатын мүліктің меншік иесінің құқықтарын тоқтатуды және мемлекет құқықтарының туындауын тіркеу өтініш беруші тіркеуші органға өтемнің төлегенін растайтын құжатты ұсынған жағдайда жүзеге асырылады.

      4. Егер мәмілені нотариат куәландырмаса, онда тіркеуші орган мәмілені жасаған адамдардың (олардың уәкілетті өкілдерінің) қойылған қолдарының растығын, олардың іс-әрекетке қабілеттілігін (құқықтық қабілеттілігін), сондай-ақ олардың ерікті түрде жасалғандығын тексеруге міндетті.

      Бұл талап банктік қарыз шартын және микрокредит беру туралы шартты қамтамасыз ету үшін жасалған кепіл шарттарына қолданылмайды.

      5. Бір ғана сол жылжымайтын мүлік объектісіне қатысты бір ғана сол құқықты (құқық ауыртпалығын) мемлекеттік тіркеуге бірнеше өтініш болған кезде өтініштің басымдығы осы Заңға және Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес айқындалады.

      6. Осы баптың ережелерi электрондық тiркеу кезiнде қолданылмайды.

      Ескерту. 21-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2008.12.25 № 113-IV (2009.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.02.10 № 406-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.03.01 № 414-IV (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі), 2012.04.27 № 15-V (2013.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2012.11.26 № 57-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2013.01.08 № 64-V (2013.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 419-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

22-бап. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы өтініш беру

      1. Құқықтар (құқықтар ауыртпалықтары) нотариат тәртібімен куәландырылған мәміле негізінде туындаған жағдайда, тіркеу мәміленің кез келген тарапының (қатысушысының) өтініші бойынша жүзеге асырылады.

      Осы Заңның 20-бабының 2-тармағында көзделген құқықтарды (құқықтар ауыртпалықтарын) электрондық тіркеу мәмілеге қатысушылардың өтінішінсіз жүзеге асырылады.

      2. Құқықтар (құқық ауыртпалықтары) шарттың немесе өзге де мәмiленiң негiзiнде туындаған жағдайларда, оларды нотариат куәландырмаған кезде мәмiленiң барлық қатысушылары белгiленген тәртiппен өтiнiш беруге тиiс.

      Банктік қарыз шартын және (немесе) микрокредит беру туралы шартты қамтамасыз етуге берілген кепілдің басталуын және өзгеруін тіркеуге өтінішті кепіл беруші және (немесе) кепіл ұстаушы береді.

      Өтінішті кепіл ұстаушы берген жағдайда, осындай тіркеуге кепіл берушінің нотариатта куәландырылған келісімі талап етіледі.

      Жылжымайтын мүлік кепілі шарттары бойынша құқықтарды (талаптарды) басқаға беру кезінде кепілдің туындауын және өзгеруін тіркеуге өтінішті осындай тіркеуге кепіл берушінің келісімінсіз, құқықтар (талаптар) берілген кепіл ұстаушы береді.

      3. Тіркеу туралы өтініш тіркеуші органға почта байланысы бойынша мынадай:

      1) тіркеуші органның орналасқан жерінен тыс, оның ішінде басқа мемлекеттерде орналасқан мемлекеттік уәкілетті органдарға берілетін өтініштер (өтініш жасау, қолдаухаттар, талап-арыздар) негізінде туындайтын заңдық талаптарды тіркеген;

      2) тіркеуші органның орналасқан жерінен тыс, оның ішінде басқа мемлекеттерде орналасқан мемлекеттік органдардың актілері негізінде туындайтын ауыртпалықтарды немесе заңдық талаптарды тіркеген жағдайларда жіберілуі мүмкін.

      4. Ортақ бірлескен меншік құқығының туындауын, өзгеруін немесе тоқтатылуын мемлекеттік тіркеген кезде тіркеу туралы өтінішті барлық қатысушылар не олардың біреуі қалған қатысушылардың нотариат тәртібімен куәландырған келісімін ұсына отырып беруі мүмкін.

      Мемлекеттік тіркеу туралы өтінішті құқық иелерінің біреуі қалғандарының келісімінсіз осы баптың 5-тармағы екінші бөлігінде көзделген жағдайда да беруі мүмкін.

      5. Ортақ үлестік меншік құқығының (өзге ортақ құқықтың) туындауын, өзгеруін, тоқтатылуын мемлекеттік тіркеу кезінде мемлекеттік тіркеу туралы өтінішті барлық қатысушылар (уәкілетті өкілдер) беруі тиіс.

      Егер Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінен өзгеше туындамаса, ортақ үлестік меншіктегі үлеске қатысты мәмілелер жасалған кезде өтініш қалған құқық иелерінің басым сатып алу құқығы сақтала отырып, белгіленген тәртіппен беріледі.

      6. Деректері құқық белгілейтін құжатта көрсетілмеген жұбайының біреуінің құқығын тіркеу үшін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес неке жасына жеткен өтініш беруші тіркеуге берілген өтініште неке қатынастарында тұрғаны туралы фактінің жоқ екендігі туралы мәліметтерді не неке қатынастарының бар екенін растайтын құжаттың көшірмесін қоса бере отырып, өзінің жұбайы туралы мәліметтерді көрсетуге тиіс.

      Егер неке шартында жұбайлардың жылжымайтын мүлікке үлестік немесе бөлек меншік режимі белгіленсе, онда тіркеуші органға неке шарты ұсынылады.

      6-1. Егер сатып алынатын немесе сатылатын активтердің жиынтық баланстық құны Қазақстан Республикасының бәсекелестікті қорғау саласындағы заңнамасында белгіленген мөлшерден асып кетсе, онда өтініш беруші мұндай мәліметтерді тіркелуге берілген өтініште көрсетеді.

      7. Бір құқық белгілейтін құжат екі немесе одан көп мемлекеттік тіркеу объектісін қамтыған жағдайларда, өтініш беруші өтініште барлық тіркеу объектілерін көрсетуі қажет немесе мүдделі тұлғалар әрбір мемлекеттік тіркеу объектісін тіркеуге жекелеген өтініштер беруге тиіс.

      Құқық белгілейтін құжатта бірнеше мемлекеттік тіркеу объектісі болған кезде өтініште біреуі ғана көрсетілетін жағдайларда, тіркеуші орган өтініш берушіге басқа да тіркеу объектілерін мемлекеттік тіркеу және бұл үшін тиісті ақы енгізу қажеттігін көрсетуге құқылы.

      8. Егер Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінен өзгеше туындамаса, мемлекеттік органдар және өзге де уәкілетті адамдар салған ауыртпалықтарды мемлекеттік тіркеу көрсетілген адамдардың өтініші бойынша жүзеге асырылады. Үшінші тұлғалардың мүдделері үшін құқық қорғау, сот және өзге де мемлекеттік органдардың актілеріне сәйкес салынған ауыртпалық үшінші тұлғаның өтініші негізінде тіркелуі мүмкін.

      Мұндай жағдайларда ауыртпалықтарды мемлекеттік тіркеу үшін құжаттар тіркеуші органға беріледі.

      9. Алынып тасталды - ҚР 2009.04.22 № 151-IV Заңымен.

      10. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды және тіркеудің өзге де объектілерін тіркеу туралы өтініштің нысаны мен мазмұнын уәкілетті орган айқындайды.

      Ескерту. 22-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2008.12.25 № 113-IV (2009.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2009.04.22 № 151-IV, 2011.02.10 № 406-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.04.27 № 15-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015 № 376-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.01.2019 № 217-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.11.2019 № 272-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 352-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

23-бап. Мемлекеттік тіркеу жүргізу мерзімдері

      1. Осы баптың 1-1, 1-2, 1-3, 2 және 2-1-тармақтарында көзделген жағдайларды қоспағанда, жылжымайтын мүлікке құқықтарды (осындай құқықтар ауыртпалықтарын) мемлекеттік тіркеу тіркеуші органға өтініш келіп түскен кезден бастап үш жұмыс күні ішінде жүргізілуге тиіс.

      1-1. Электрондық тiркеу құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесiне жылжымайтын мүлiкке құқықтарды мемлекеттiк тiркегенi үшiн ақының төленгенi немесе ақы төлеуден босатылғаны туралы растау келіп түскен күннен кейiнгi бір жұмыс күнінен кешiктiрiлмей жүргiзiлуге тиiс.

      1-2. Осы баптың 1-1 және 2-тармақтарында көзделген жағдайларды қоспағанда, нотариат куәландырмаған мәміленің жылжымайтын мүлікке құқықтарын мемлекеттік тіркеу өтініш тіркеуші органға келіп түскен кезден бастап бір жұмыс күні ішінде жүргізілуге тиіс.

      1-3. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды (құқықтар ауыртпалықтарын) жеделдетілген тәртіппен мемлекеттік тіркеу өтініш иесінің қалауы бойынша, тіркеуші органға өтініш келіп түскен күннен кейінгі бір жұмыс күнінен кешіктірілмей жүргізіледі.

      2. Мемлекеттік органдар және өзге де уәкілетті адамдар салатын ауыртпалықтарды, сондай-ақ заңдық талаптарды тіркеу тіркеуші органға өтініш түскен сәттен бастап дереу жүргізілуге тиіс.

      2-1. Ауыртпалықтардың, сондай-ақ заңдық талаптардың тоқтатылуын мемлекеттік тіркеу тіркеуші органға өтініш келіп түскен кезден бастап бір жұмыс күні ішінде жүргізілуге тиіс.

      3. Алып тасталды - ҚР 24.05.2018 № 156-VI Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
      Ескерту. 23-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2008.12.10 № 101-IV (2009.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2012.04.27 № 15-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.03.2016 № 479-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.04.2019 № 241-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

24-бап. Мемлекеттік тіркеуге ұсынылатын құжаттарға қойылатын талаптар

      1. Міндетті мемлекеттік тіркеуге жатпайтын жылжымайтын мүлікке құқықтарды (құқықтар ауыртпалықтарын), сондай-ақ бұрын туындаған құқықтарды (құқықтар ауыртпалықтарын) қоспағанда, жылжымайтын мүлікке және мемлекеттік тіркеудің өзге де объектілеріне құқықтарды (құқықтар ауыртпалықтарын) растайтын құқық белгілейтін және басқа да құжаттар тіркеу сәтінде оларға қойылатын Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келуге тиіс.

      2. Жылжымайтын мүлікке және мемлекеттік тіркеудің өзге де объектілеріне құқықтардың (құқықтар ауыртпалықтарының) туындауын, өзгеруін немесе тоқтатылуын растайтын құжаттар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген жағдайларда тиісті ресімделуге, мөрмен (ол болған кезде) бекемделуге, арнайы бланкілерде орындалуға, тараптардың немесе Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған лауазымды адамдардың тиісті қолтаңбалары болуға тиіс. Соттардан, құқық қорғау органдарынан және өзге де мемлекеттік органдардан шығатын құжаттар тиісті құжаттарға қойылатын нысанда орындалуға тиіс.

      Заңнамалық актілерде белгіленген жағдайларда құқық белгілейтін және өзге де құжаттар нотариат тәртібімен куәландырылуға тиіс.

      Құқық белгілейтін құжаттардың электрондық көшірмелерінде тараптардың қолтаңбалары болмауы мүмкін және олар нотариустың электрондық цифрлық қолтаңбасымен міндетті куәландыруға жатады.

      Электрондық нысандағы құжаттар электрондық цифрлық қолтаңбалар арқылы шарт тараптары мен уәкілетті ұйымдардың міндетті куәландыруына жатады.

      3. Тазарту не қосып жазу, сызылған сөздер немесе өзге де келісілмеген түзетулер бар құжаттар, сондай-ақ қарындашпен орындалған құжаттар қабылданбайды.

      4. Құқық белгілейтін құжаттар тіркеу парағына енгізілетін құқық иелері туралы, тіркелетін құқық (құқық ауыртпалығының) түрі туралы мәліметтерді, мекенжайды, мекенжайдың тіркеу кодын (ол бар болған кезде), сондай-ақ құқықтық кадастрды жүргізу мақсаты үшін қажетті жылжымайтын мүлік объектісі туралы деректерді қамтуға тиіс.

      5. Тиісті жазбаларды тіркеу құжаттарына енгізу үшін хабарлама нысаны (міндеттеменің орындалмауы туралы, жүргізілетін тіркеуді немесе тіркелген құқықты даулау ниеті туралы және т.б.) уәкілетті орган белгілеген талаптарға сәйкес болуға тиіс.

      6. Жылжымайтын мүлікке және мемлекеттік тіркеудің өзге де объектілеріне құқықтардың туындауын, өзгеруін немесе тоқтатылуын растайтын құжаттар тіркеуші органға екі данада ұсынылады, олардың біреуі түпнұсқа немесе нотариат куәландырған көшірме болып табылады.

      Құқық белгілейтін құжат сот актісі болған жағдайларда және құқық иесіне құжаттың түпнұсқасы берілмейтін өзге де жағдайларда, тіркеу үшін осындай құжаттың куәландырылған екі көшірмесі беріледі.

      Неке шарты екі данада беріледі, олардың біреуі түпнұсқа немесе нотариат куәландырған көшірме болып табылады.

      7. Құжаттың түпнұсқасы не куәландырылған көшірме осы баптың 6-тармағында көзделген жағдайларда, тіркеуден соң өтініш берушіге (уәкілетті өкілге) қайтарылады.

      8. Тіркеу сенімхат негізінде жүзеге асырылатын жағдайларда, тіркеуші органға сенімхаттың екі данасы табыс етіледі, оның біреуі түпнұсқа немесе нотариат куәландырған көшірме болып табылады. Тіркеуден кейін сенімхаттың түпнұсқасы өтініш берушіге (уәкілетті өкілге) қайтарылады.

      Электрондық тіркеу кезінде тіркеуші органға сенімхат ұсынылмайды.

      9. Жылжымайтын мүліктің бір бөлігіне белгіленетін құқықтарды (құқықтар ауыртпалығын) тіркеу кезінде құқық белгілейтін құжат (жалға беру, сервитуттар, мүлікті өтеусіз пайдалану туралы және басқалары) құқықтың (құқық ауыртпалығы) қолданылу аясы болып табылатын мүліктің бір бөлігінің егжей-тегжейлі сипаттамасын қамтуға тиіс.

      Жылжымайтын мүліктің бір бөлігі кепілге қойылған кезде міндеттемені орындамауға байланысты кепіл затын иеліктен айыру жағдайларында объектіні бөлу жоспарын осы жылжымайтын мүлік объектісін бөлуді немесе қосуды жүзеге асыратын орган мақұлдауға тиіс.

      Ескерту. 24-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.03.25 № 421-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.21 № 468-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.04.27 № 15-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 25.06.2020 № 347-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

25-бап. Мемлекеттік тіркеуге келіп түсетін құжаттарды қабылдаудан бас тарту

      1. Мемлекеттік тіркеуге келіп түсетін құжаттарды қабылдаудан бас тартуға мынадай негіздер бойынша:

      1) тиісті емес адам өтініш жасағанда не өтініш берушінің немесе оның уәкілетті өкілінің жеке басын куәландыратын құжаттардың болмауына байланысты;

      2) құжаттарда тазарту не қосып жазу, сызылған сөздер немесе өзге де келісілмеген түзетулер болғанда;

      3) тіркеуге берілетін өтініштердің нысандары дұрыс толтырылмағанда;

      4) өтініш беруші осы Заңның 21-бабының 2, 3 және 3-1-тармақтарында белгіленген талаптарға сәйкес мемлекеттік тіркеу үшін қажетті құжаттардың толық пакетін ұсынбағанда;

      5) нысаны мен мазмұны Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес келмейтін құжаттарды ұсынғанда;

      6) алынып тасталды - ҚР 2009.04.22 № 151-IV Заңымен.

      7) құқықты (құқықтар ауыртпалықтарын) мемлекеттік тіркеуді болғызбайтын ауыртпалықтар болған кезде жол беріледі.

      2. Құжаттарды қабылдаудан бас тартылған жағдайда, тіркеуге келіп түсетін құжаттарды есепке алу кітабында құжаттарды қабылдау туралы жазба жасалмайды. Өтініш берушінің талап етуі бойынша тіркеуге құжаттар қабылдауды жүзеге асыратын орган бас тарту себептерін көрсете отырып, хабарлама береді. Мұндай хабарламаның, тіркеу туралы өтініштің және оған қоса берілетін құжаттардың көшірмелері уәкілетті орган белгілеген тәртіппен сақтауға жатады.

      Тіркеуге құжаттар қабылдаудан бас тартуға Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасалуы мүмкін.

      Ескерту. 25-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2008.12.25 № 113-IV (2009.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2009.04.22 № 151-IV, 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

26-бап. Құжаттарды берудің нақты уақытын көрсету

      1. Тіркеуге құжаттарды қабылдау кезінде тіркеуге келіп түсетін құжаттарды есепке алу кітабына құжаттардың берілген күні, уақыты, минуты туралы мәліметтер енгізіледі.

      2. Өтініш берушіге тіркеуге құжаттардың түскен күні, сағаты және минуты, құжаттарды қабылдаған жауапты қызметкердің тегі, аты (әкесінің аты), тіркеуге ұсынылған құжаттардың тізбесі, жылжымайтын мүлік объектісінің мекенжайы, мекенжайдың тіркеу коды (ол бар болған кезде) көрсетіліп қолхат беріледі.

      Ескерту. 26-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2011.07.21 № 468-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

27-бап. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеуді тоқтата тұру үшін негіздер

      1. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу мынадай жағдайларда:

      1) сотқа берілген талап-арыздар мен өзге де өтініштер (шағымдар) негізінде соттың қаулысы (ұйғарымы) бойынша;

      2) прокурорлық қадағалау актілеріне сәйкес заңның бұзылуы жойылғанға дейін;

      2-1) "Қылмыстық жолмен алынған кiрiстердi заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмдi қаржыландыруға қарсы iс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес;

      3) егер қажетті құжаттардың болмауы тіркеуге құжаттарды қабылдаудан бас тарту үшін негіздер болып табылмаса, өтініш берушінің осы Заңның 21-бабына сәйкес мемлекеттік тіркеу үшін қажетті құжаттарды ұсынуы үшін;

      4) мемлекеттік органдардан, егер көрсетілген мән-жайлар құжаттарды тіркеуге қабылдаудан бас тарту үшін негіздер болып табылмаса, осындай органдардан шығатын құжаттарда ақпараттың болмауына немесе осы құжаттарда белгілі бір қарама-қайшылықтардың болуына байланысты түсініктемелер алу немесе қажетті ақпаратты талап ету үшін;

      5) құқық белгілейтін құжаттардың негізінде белгіленетін тіркеу объектісінің және өтініште көрсетілген тіркеу объектісінің сәйкессіздігі кезінде олардың арасындағы қайшылықтарды жою үшін;

      6) жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркегені үшін ақы толық төленбеген кезде;

      7) егер құқық белгілейтін құжаттың электрондық көшірмесі келіп түскен кезден бастап үш жұмыс күні ішінде құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесіне жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркегені үшін ақы төленгені туралы немесе тұлғаның ақы төлеуден босатылғаны туралы растау келіп түспесе, тоқтатыла тұрады.

      1-1. Электрондық тіркеу осы баптың 1-тармағының 3) және 5) тармақшаларында көрсетілген негіздер бойынша тоқтатыла тұрмайды.

      2. Мемлекеттік тіркеуді тоқтата тұру туралы шешімді тіркеуші орган мемлекеттік тіркеуге құжаттарды қабылдаған кезден бастап құжаттарды бергенге дейін, бірақ мемлекеттік тіркеу мерзімінің өтуінен кешіктірмей қабылдауы мүмкін.

      3. Егер осы Заңда немесе тіркеуді тоқтата тұру туралы сот актісінде өзгеше белгіленбесе, тіркеуді тоқтата тұру үшін негіз болған мән-жайлар жойылғанға дейін, бірақ бір айдан аспайтын мерзімге тіркеу тоқтатыла тұрады. Егер тіркеуді тоқтата тұру үшін негіз болған мән-жайлар бір ай ішінде жойылмаса, мемлекеттік тіркеуден бас тартылуға тиіс.

      Тіркеуді тоқтата тұру туралы мәліметтер тіркеуге түсетін құжаттарды есепке алу кітабына енгізіледі.

      4. Мемлекеттік тіркеуді тоқтата тұрған кезде тіркеуші органның өз құзыретінің шегінде өтініш берушіден (өтініш берушінің уәкілетті өкілінен), өзге де жеке немесе заңды тұлғалардан, соның ішінде мемлекеттік органдардан, егер бұл шешім қабылдау үшін қажет болса, ақпаратты, түсіндірулерді және құжаттарды сұратуға құқығы бар.

      5. Тіркеу тоқтатыла тұрған кезде тіркеуші орган өтініш берушіге (өтініш берушінің уәкілетті өкіліне) тоқтата тұрудың себептері мен мерзімдерін, құжаттың күні мен тіркеу нөмірін көрсете отырып, жазбаша хабарлама жіберуге тиіс. Хабарламада тіркеуді тоқтата тұрудың себептерін жою үшін өтініш берушінің кейінгі іс-әрекеттері және осы үшін қажетті мерзімдер көрсетілуге тиіс.

      Электрондық тіркелген жағдайда тіркеуші органның электрондық цифрлық қолтаңбасы арқылы куәландырылған аталған хабарлама бірыңғай нотариаттық ақпараттық жүйеге, сондай-ақ бар болған кезде – мәмілеге қатысушылардың электрондық мекенжайларына жіберіледі.

      Жай жазбаша нысанда жасалатын, қолма-қол ақшасыз нысанда жылжымайтын мүлікпен мәміле бойынша есеп айырысу жүзеге асырылған кезде тіркеуші орган мәмілені қамтамасыз ету мақсатында банктік шот ашылған екінші деңгейдегі банкке немесе Ұлттық пошта операторына аталған хабарламаны жібереді.

      Тіркеуді тоқтата тұру туралы жазбаша хабарламаның көшірмесі және электрондық хабарламаның қағаздағы көшірмесі тіркеу ісінде сақталуға жатады.

      6. Тіркеу тоқтатыла тұрған кезде өтінішті өтініш беруші (өтініш берушінің уәкілетті өкілі) кез келген уақытта кері қайтарып ала алады. Бұл ретте кері қайтарып алынған өтініштің басымдығы жойылады.

      Ескерту. 27-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.08.28 № 192-IV (2010.03.08 бастап қолданысқа енгізілді), 2011.03.25 № 421-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.04.27 № 15-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2012.06.21 № 19-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 2014.06.10 № 206-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 419-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.06.2020 № 347-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

28-бап. Құжаттардың түпнұсқалығын және оларда көрсетілген мәліметтердің дұрыстығын анықтау үшін тіркеуді тоқтата тұру

      1. Мемлекеттік тіркеуді тіркеуші орган ұсынылған құжаттардың түпнұсқалығына немесе оларда көрсетілген мәліметтердің дұрыстығына күмәнданған кезде тоқтата тұрады. Осындай күмәнді жою үшін тіркеуші орган қосымша мәліметтер алу және құжаттардың түпнұсқалығын растау немесе оларда көрсетілген мәліметтердің дұрыстығы жөнінде қажетті шаралар қабылдауға міндетті. Өтініш беруші (өтініш берушінің уәкілетті өкілдері) құжаттардың түпнұсқалығы мен оларда көрсетілген мәліметтердің дұрыстығына қосымша айғақтар беруге құқылы.

      2. Қажет болған жағдайларда құжаттардың түпнұсқалығын және оларда көрсетілген мәліметтердің дұрыстығын анықтау үшін тіркеуші орган құжаттарды сараптама жүргізуге жіберуі мүмкін.

29-бап. Мемлекеттік тіркеуді уақытша тоқтату

      1. Өтініш иесі тіркеуші органға өзіне тиесілі жылжымайтын мүлікке құқықтарды (құқық ауыртпалықтарын) тіркеуді уақытша тоқтату туралы өтінішпен мынадай жағдайларда:

      1) өзінің контрагентіне жылжымайтын мүлік объектісіне оның тиісті құқықтары тіркелген кезге дейін оған басқа адамдардың құқықтары немесе тараптардың кез келгенінің ерік білдіруі бойынша туындайтын жаңа ауыртпалықтар тіркелмейтін кепілдікті беру мақсатында;

      2) құқық иесі құқық белгілейтін құжатты жоғалтқан кезде немесе осындай мүлікке құқықтарды Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген негіздер бойынша мәжбүрлі тоқтату жағдайларын қоспағанда, жылжымайтын мүлікке құқықтарын оның еркінсіз жоғалтудың негізсіз тәуекелдері туындайтын өзге де жағдайларда жүгіне алады.

      2. Осы баптың 1-тармағының 1) тармақшасында көзделген негіздер бойынша құқықтарды (ауыртпалықтарды) тіркеу өтініш берілген кезден бастап 15 жұмыс күнінен аспайтын мерзімге уақытша тоқтатылады.

      Көрсетілген мерзім ішінде мүддесі үшін тіркеу уақытша тоқтатылатын тұлғаның тіркеуге өтінішінің, осы баптың 4-тармағында көзделген жағдайлардан басқа, аталған мерзімде берілген басқа өтініштердің алдында басымдығы болады.

      3. Осы баптың 1-тармағының 1) тармақшасында көзделген жағдайларда тіркеуді уақытша тоқтату мерзімдері ішінде тіркеу уақытша тоқтатылғанға дейін тіркеуге берілген, сондай-ақ сот шешімдері, мемлекеттік органдардың актілері негізінде белгіленген өтініштердің негізінде немесе құқық иесінің еркіне тәуелсіз өзге де жағдайларда жылжымайтын мүлікке құқықтарды (құқық ауыртпалықтарын) тіркеу, сондай-ақ осы Заңда көзделген хабарламаларды және заңды талаптарды тіркеу жалпы тәртіппен жүзеге асырылады.

      4. Осы баптың 1-тармағының 2) тармақшасында көзделген жағдайларда, құқық иесінің ерік білдіруі бойынша туындайтын жылжымайтын мүлікке құқықтарды (құқық ауыртпалықтарын) тіркеу құқық иесінің тіркеуді уақытша тоқтату туралы өтінішін кері қайтарып алған кезге дейін уақытша тоқтатылады. Қалған жағдайларда тіркеу жалпы тәртіппен жүзеге асырылады.

30-бап. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеуге ұсынылған құжаттарды тексеру

      1. Құжаттарды тексеру тіркеуге ұсынылған құжаттардың, сондай-ақ құқықтық қатынастардың субъектілері мен объектілерінің, жылжымайтын мүлікке құқық немесе құқық ауыртпалығы түрінің, олардың туындау, өзгеру, тоқтатылу негіздерінің заңнама талаптарына сәйкестігін анықтау мақсатында жүзеге асырылады.

      2. Тексеру нәтижелері бойынша тіркеуші орган мемлекеттік тіркеу, мемлекеттік тіркеуді тоқтата тұру не мемлекеттік тіркеуден бас тарту туралы шешім қабылдайды және тіркеуші органның тексеру жүргізген жауапты қызметкерінің тегін, атын (әкесінің атын), сондай-ақ оны өткізген күнін көрсете отырып, өтінішке тиісті белгі қояды.

31-бап. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеуден бас тарту

      1. Мемлекеттiк тiркеуден бас тарту мынадай жағдайларда:

      1) құқықтық қатынастардың субъектiлерi мен объектiлерi, жылжымайтын мүлiкке және өзге де тiркеу объектiлерiне құқық немесе құқық ауыртпалығы түрi не олардың туындау, өзгеру немесе тоқтатылу негiздерi заңнама талаптарына сәйкес келмеген кезде;

      1-1) сот шешімі бойынша тәркіленген және (немесе) өндіріп алынған жылжымайтын мүлікті қоспағанда, егер өтініш беруші жаппай қырып-жою қаруын таратуды қаржыландырумен байланысты ұйымдар мен тұлғалардың тізбесіне және (немесе) терроризмді және экстремизмді қаржыландырумен байланысты ұйымдар мен тұлғалардың тізбесіне Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес енгізілсе;

      1-2) құрылыс объектілерінің Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасының талаптарына сәйкес келмеуі туралы жергілікті атқарушы органдардың сәулет және қала құрылысы, мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау органдарынан түсетін тиісті ақпарат негізінде;

      2) егер мемлекеттік тіркеу тоқтатыла тұрған кезде қажетті құжаттар ұсынылмаған болса, өтініш иесі осы Заңның 21-бабына сәйкес мемлекеттік тіркеу үшін қажетті құжаттар топтамасын толық ұсынбаған кезде;

      3) нысаны мен мазмұны бойынша заңнама талаптарына сәйкес келмейтiн құжаттар тiркеуге ұсынылған кезде;

      4) осы баптың 1-1-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, құқықты немесе өзге де мемлекеттiк тiркеу объектiсiн мемлекеттiк тiркеудi болғызбайтын ауыртпалықтар болған кезде;

      5) заңды күшiне енген сот актiсiнiң негiзiнде;

      6) егер тiркеудi тоқтата тұру мерзiмi iшiнде тоқтата тұруға негiз болған мән-жайлар жойылмаған болса;

      7) егер бұрын туындаған құқықтың ауысуы, өзгеруі, тоқтатылуы немесе оған қатысты ауыртпалықтың анықталуы тіркеу объектісі болып табылса, мұндай құқық ол туындаған кезде қолданыста болған заңнамаға сәйкес келмеген кезде;

      8) мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның меншік құқығын және тиісті саланың уәкілетті органының жалдау құқығын тіркеуді қоспағанда, мемлекеттік ислам арнайы қаржы компаниясына тиесілі жылжымайтын мүлікке құқықтарды және құқықтар ауыртпалығын тіркеуге өтініш білдірген кезде жүзеге асырылады.

      1-1. Осы баптың 1-тармағының 4) тармақшасымен белгіленген талаптар:

      1) болған ауыртпалық өз мүддесінде тіркелген тұлғаның өзге ауыртпалықтары болмаған жағдайда, жылжымайтын мүлікке құқықтарының туындағанын;

      2) жылжымайтын мүлікке құқықтардың мұраға қалдыру тәртібімен ауысқанын;

      3) борышкердiң мүлкiн басқару құқығы оңалтуды не банкроттықты басқарушыға ауысқанын;

      4) пайдалану құқығы түріндегі ауыртпалық тіркелген жылжымайтын мүлікке құқықтардың ауысқанын;

      4-1) жер учаскесін мақсаты бойынша пайдалану жөнінде және Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзушылықтарды жою жөнінде шаралар қабылдау қажеттігі туралы нұсқама түрінде ауыртпалық тіркелген жер учаскесіне құқықтың ауысқанын;

      5) ортақ мүліктегі үлеске құқықты;

      6) құқықтық кадастрдың тіркеу парағында қамтылатын құқық иеленуші туралы мәліметтердің өзгергенін;

      7) бөлінуіне (бірігуіне) немесе нысаналы мақсатының өзгеруіне әкеп соқпайтын, жылжымайтын мүлік объектісінің сәйкестендіру сипаттамаларының өзгергенін;

      8) кепіл міндеттемелері сомаларының өсуіне әкеп соқпайтын, шарттар талаптарының өзгергенін;

      9) кепілмен қамтамасыз етілген міндеттемелердің орындалмауы туралы хабарламаларды;

      10) құқықтарды (талаптарды) басқаға беру туралы талапты қамтитын шартта (оның ішінде активтер мен міндеттемелерді бір мезгілде беру туралы шартта) ықтимал ауыртпалықтардың болуы туралы тиісті нұсқау болған кезде үшінші тұлғалардың немесе мемлекеттік органдардың тарапынан осы Заңның 5-бабының 4), 5) және 6) тармақшаларында көрсетілген ауыртпалықтар тіркелген жылжымайтын мүлік кепілі шарттары бойынша құқықтарды (талаптарды) басқаға беруді тіркеу кезінде қолданылмайды.

      Ауыртпалықтар болған кезде құқықтардың ауысуын тіркеген жағдайда тіркеуші орган тіркеуге өтініш берген күннен бастап жеті жұмыс күні ішінде кепіл ұстаушыны немесе шешімі бойынша шектеу қойылған тиісті уәкілетті органды жүргізілген тіркеу туралы хабардар етуге тиіс.

      2. Осы баптың 1-тармағында көзделген негіздер бойынша тіркеуден бас тарту кезінде тіркеуші органның құжаттарды қабылдау туралы құжаттамасында себептері көрсетіле отырып, бас тарту туралы тиісті белгі қойылады.

      3. Мемлекеттік тіркеуден бас тартылған кезде тіркеуші орган өтініш берушіге бас тартудың себептерін, құжаттың күні мен тіркеу нөмірін көрсете отырып, мемлекеттік тіркеудің аяқталу мерзімінен кешіктірмей хабарлама жіберуге тиіс.

      Электрондық тіркелген жағдайда тіркеуші органның электрондық цифрлық қолтаңбасы арқылы куәландырылған аталған хабарлама бірыңғай нотариаттық ақпараттық жүйеге, сондай-ақ бар болған кезде – мәмілеге қатысушылардың электрондық мекенжайларына жіберіледі.

      Жай жазбаша нысанда жасалатын, қолма-қол ақшасыз нысанда жылжымайтын мүлікпен мәміле бойынша есеп айырысу жүзеге асырылған кезде тіркеуші орган мәмілені қамтамасыз ету мақсатында банктік шот ашылған екінші деңгейдегі банкке немесе Ұлттық пошта операторына аталған хабарламаны жібереді.

      Тіркеуден бас тарту туралы жазбаша хабарламаның және өтініш беруші тіркеуші органға ұсынған басқа да құжаттардың көшірмелері, сондай-ақ тіркеуден бас тарту туралы электрондық хабарламаның қағаздағы көшірмесі тіркеу ісінде сақталуға жатады.

      4. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеуден бас тартуға Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шағым жасалуы мүмкін.

      5. Тіркеуден бас тартуға негіз болған мән-жайлар жойылған кезде тіркеуге өтінішті қайтадан беруге болады.

      Ескерту. 31-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2012.04.27 № 15-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз); 07.03.2014 № 177-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.08.2015 № 343-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 419-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 422-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 27.02.2017 № 49-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 25.06.2020 № 347-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 352-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.05.2020 № 325-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.06.2020 № 351-VI (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

32-бап. Мемлекеттік тіркеу кезінде жіберілген қателерді түзету

      1. Тіркеу кезінде жіберілген қателер тіркеуші органның бастамасы немесе мүдделі тұлғаның өтініші бойынша осы бапта белгіленген ережелер ескеріле отырып, уәкілетті орган белгілеген тәртіппен түзетілуі мүмкін.

      2. Тіркеу кезінде жіберілген, тіркелген құқықтың (құқық ауыртпалығының) тиесілілігін, сипатын немесе мазмұнын өзгертпейтін қателерді тіркеуші орган барлық мүдделі тараптарды жазбаша хабарландыра отырып, өз бастамасы бойынша түзетуі мүмкін. Хабарландырғаны туралы белгі тіркеу парағына қойылады. Хабарламалардың көшірмелері тіркеу ісінде сақталуға тиіс. Тіркеу кезінде жіберілген қателер салдарынан мүддесі бұзылған кез келген тұлға тіркеуші орган тіркеу құжаттарына тиісті түзетулер енгізуден бас тартқан кезде сот шешімінің негізінде түзетулерді енгізу туралы өтінішпен сотқа жүгіне алады.

      3. Егер қателерді түзету тіркелетін құқықтың (құқық ауыртпалығының және өзге де мемлекеттік тіркеу объектілерінің) тиесілілігіне, сипатына немесе мазмұнына әсер ететін болса, мүдделі тұлғалар осындай түзетулерді енгізу қажеттігі туралы хабардар етілуге тиіс. Көрсетілген жағдайларда түзетулерді енгізуге барлық мүдделі тұлғалардың нотариат куәландырған немесе тіркеу органына өздері берген жазбаша келісімі болған жағдайда ғана жол беріледі. Мүдделі тұлғалар түзетулерді енгізуге келісім беруден бас тартқан немесе хабарлама алған кезден бастап бір ай ішінде жауап бермеген жағдайларда тіркеуші орган түзетулерді енгізу туралы шешім шығару үшін сотқа жүгінуге тиіс.

      4. Егер тіркеу мемлекеттік орган берген құжаттың негізінде жүргізілсе және түзетулер осы құжатта көрсетілген мәліметтерге қатысты болса, осы орган мұндай құжатқа тиісті өзгерістер енгізген кезде ғана қателерді түзетуге жол беріледі. Көрсетілген жағдайда өзгерістер енгізуді тіркеуші орган осы баптың 2 және 3-тармақтарында көзделген ережелерді сақтай отырып жүзеге асырады.

      5. Тіркеу құжаттарында жіберілген қателерді түзету мақсатында жазбаларды енгізу тәртібін уәкілетті орган белгілейді.

33-бап. Құқықтық кадастрдың тіркеу парағындағы жазбаның күшін жою

      1. Құқықтық кадастрдың тіркеу парағындағы жазбаның күшін жоюды тіркеуші орган соттың заңды күшіне енген актілерінің негізінде жүзеге асырады.

      1-1. Ауыртпалықтардың болуы мәмілені немесе өзге де құқық белгілейтін құжатты жарамсыз деп тану туралы сот актісінің орындалуына кедергі болмауға тиіс.

      Ауыртпалықтар болған кезде жылжымайтын мүлікке құқықтың туындағанын тіркеу туралы жазбаның күші жойылған жағдайда, тіркеуші орган сот актісі келіп түскен күннен бастап жеті жұмыс күні ішінде кепіл ұстаушыны немесе шешімі бойынша шектеу қойылған тиісті уәкілетті органды құқықтық кадастрдың тіркеу парағындағы жазбаның күші жойылғаны туралы хабардар етуге тиіс.

      2. Құқықтық кадастрдың тіркеу парағындағы жазбалардың күшін жоюдың тәртібін уәкілетті орган белгілейді.

      Ескерту. 33-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

34-бап. Мемлекеттік тіркеу жүргізілгенін куәландыру

      1. Электрондық тіркеуді қоспағанда, тіркеуші орган жүргізілген тіркеуді тіркеуге ұсынылған құқық белгілейтін құжатта жазба жасау арқылы куәландыруға міндетті.

      1-1. Электрондық тіркеу уәкілетті орган айқындаған тәртіппен, тіркеуші органның электрондық цифрлық қолтаңбасы арқылы куәландырылған тіркеу жүргізілгені туралы хабарламаны құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесінен жөнелту жолымен расталады.

      2. Тіркеуші орган өтініш берушіге құқықтарды тіркеу тұрғын үй-құрылыс, саяжай, гараж және өзге де тұтыну кооперативтерінде толық көлемде пай жарнасын енгізу туралы құжаттар негізінде жүзеге асырылған жағдайларда жылжымайтын мүлікке меншік құқығы (өзге де заттай құқық) туралы куәлік беруге міндетті.

      Ескерту. 34-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.04.27 № 15-V (2013.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.11.2015 № 419-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 26.12.2019 № 284-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

35-бап. Тіркеуші органның тіркеу ісіндегі құқық белгілейтін немесе өзге де құжаттарды жоғалту (бүлдіру) және тіркеу жазбаларын жою (бүлдіру) кезіндегі өкілеттіктері

      1. Егер тіркеу ісінде сақталатын құқық белгілейтін немесе басқа да құжаттар бүлінген немесе жойылған болса, тіркеуші орган көрсетілген құжаттарды барлық жол берілетін тәсілдермен, оның ішінде қажетті құжаттарды құқық иелерінен, оларды шығарған мемлекеттік органдардан талап ету арқылы қалпына келтіре алады. Жоғалған құжаттарды құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесінен алуға жол беріледі.

      2. Қағаз жеткізгіштерде толтырылған тіркеу парақтары жоғалған (бүлінген) кезде жоғалған парақ бойынша мәліметтер құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесінен және (немесе) тіркеу ісінде сақталатын материалдардан қалпына келтірілуі мүмкін.

36-бап. Құқық белгілейтін құжатты қалпына келтіру

      1. Құқықтық кадастрда тіркеу соның негізінде жүргізілген жылжымайтын мүлікке құқық белгілейтін құжаттың түпнұсқасы (куәландырылған көшірмесі) жоғалған немесе бүлінген жағдайларда құқық белгілейтін құжатты қалпына келтіру көрсетілген құжаттың тіркеу ісінде сақталатын көшірмесінен телнұсқа беру арқылы жүргізіледі.

      Егер тіркеу ісінде электрондық құжаттың тек қағаздағы көшірмесі болса, құқық белгілеуші құжаттың телнұсқасын нотариус береді.

      2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген жағдайларда жоғалған немесе бүлінген құқық белгілейтін құжаттың телнұсқасын беру және түпнұсқасының (куәландырылған көшірмесінің) күшін жою уәкілетті орган белгілеген тәртіппен жүзеге асырылады.

      Ескерту. 36-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.04.27 № 15-V (2013.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

5-тарау. ЖЕКЕЛЕГЕН ҚҰҚЫҚ ТҮРЛЕРІН МЕМЛЕКЕТТІК ТІРКЕУ
ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

37-бап. Мемлекеттік тіркеусіз танылатын бұрын туындаған құқықтарға қатысты ауыртпалықтарды өзгертуді, тоқтатуды немесе белгілеуді мемлекеттік тіркеу

      1. Құқықтық кадастрда мемлекеттік тіркеусіз туындаған деп танылатын жылжымайтын мүлікке бұрын туындаған құқықтарды (құқық ауыртпалықтарын) өзгертуді, тоқтатуды немесе бұрын туындаған құқықтарға қатысты ауыртпалықты белгілеуді мемлекеттік тіркеуден осындай құқықты (құқық ауыртпалығын) тіркеудің болмауына байланысты бас тартуға болмайды.

      2. Иеліктен айыру немесе өзге де заңдық фактілердің пайда болуы нәтижесінде бұрын туындаған құқық ауысқан кезде бұрын туындаған құқықтың туындауы және оның тоқтатылуы туралы жазба сатып алушыда құқық туындауын тіркеумен бір мезгілде жүзеге асырылады.

      3. Осы баптың 1 және 2-тармақтарында көзделген жағдайларда мемлекеттік тіркеу үшін өтініш беруші (оның уәкілетті өкілі), осы баптың 5-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, тіркеуші органға жылжымайтын мүлікке бұрын туындаған құқықты (құқық ауыртпалығын) растайтын құжаттарды ұсынуға тиіс. Көрсетілген құжаттар құқық (құқық ауыртпалығы) туындаған кезде қолданыста болған Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келуге тиіс.

      4. Бұрын туындаған құқықтың құқық иесі (уәкілетті өкіл) тіркеуші органға мемлекеттік тіркеусіз танылатын осындай құқыққа бұрын туындаған ауыртпалықтар туралы жазбаша түрде мәліметтер ұсынуға тиіс. Осындай ауыртпалықтарды растайтын құжаттар болған кезде олар туралы жазба тіркеу парағында бұрын туындаған құқықтар туралы жазба тәріздес тәртіппен жүзеге асырылады.

      5. Соттардың, құқық қорғау, өзге де мемлекеттік органдардың шешімдері бойынша жылжымайтын мүлікке бұрын туындаған құқықтарға қатысты белгіленетін ауыртпалықтарды мемлекеттік тіркеу мақсатында және құқық иесінің ерік білдіруінсіз ауыртпалық салынған өзге де жағдайларда тіркеуші орган құқықтық кадастрда жылжымайтын мүлік объектісі, оның құқық иесі туралы қандай да бір ақпарат болмаған, ал өтініш берушінің бұрын туындаған құқықты растайтын құжаттарды ұсыну мүмкіндігі болмаған жағдайларда субъектілік белгі бойынша ақпараттық базаны жүргізеді.

38-бап. Тіркелмеген жер учаскесінде орналасқан жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу

      1. Құқығы тіркелмеген жер учаскесінде орналасқан жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеуге, егер мұндай учаскеге құқық жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу жүйесі енгізілгеннен кейін туындаса және мемлекеттік тіркеусіз туындаған деп танылмаса, жер учаскесіне құқықтарын тіркеусіз жол берілмейді. Жер учаскесіне және жылжымайтын мүліктің көрсетілген объектілеріне құқықтарды мемлекеттік тіркеу бір мезгілде жүзеге асырылуы мүмкін.

      2. Құқықтық кадастрда құқығы тіркелмеген және бұрын туындаған құқық ретінде мемлекеттік тіркеусіз жарамды жер учаскесінде орналасқан жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеуге бұрын туындаған құқықтарды жүйелі тіркеу үшін осы Заңның 6-тарауында белгіленген ережелер бойынша жер учаскесіне құқықты есептік тіркеу бір мезгілде жүргізілген жағдайларда жол беріледі.

      3. "Байқоңыр" кешенінің мемлекеттік заңды тұлғаға бекітіліп берілген ғимараттарына (құрылыстарына, құрылысжайларына) құқықтарды мемлекеттік тіркеу, сондай-ақ меншік құқығымен басқа тұлғаға тиесілі жер учаскелерінде жер учаскесі меншік иесінің келісімімен, инвесторлар есебінен салынған өндірістік ғимараттарға (құрылыстарға, құрылысжайларға) құқықтарды мемлекеттік тіркеу Қазақстан Республикасының Жер кодексінде көзделген жағдайларда, жер учаскесіне байланыстырылмай жүзеге асырылады.

      Ескерту. 38-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 02.01.2021 № 399-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

39-бап. Кондоминиум объектісін мемлекеттік тіркеу

      1. Кондоминиум объектісін мемлекеттік тіркеу үшін тіркеуші органға көппәтерлі тұрғын үй пәтерлері, тұрғын емес үй-жайлары меншік иелерінің кемінде екеуінен жазбаша өтініш немесе жергілікті атқарушы органның өтініші немесе көппәтерлі тұрғын үйдің тапсырыс берушісінің (құрылыс салушысының) өтініші ұсынылады.

      Кондоминиум объектісін мемлекеттік тіркеу кезінде тіркеуші орган "Тұрғын үй қатынастары туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес құқықтық кадастрға мәліметтер енгізеді.

      2. Кондоминиум объектісін мемлекеттік тіркеу уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен Интернет желісі арқылы берілген электрондық өтініш негізінде жүргізілуі мүмкін.

      3. Егер кондоминиум объектісін мемлекеттік тіркеу кезінде құқықтық кадастрда жер учаскесіне құқықты тіркеу туралы мәліметтер болмаса, тіркеуші орган мемлекеттік жер кадастрының автоматтандырылған ақпараттық жүйесінен жер учаскесі туралы мәліметтерді енгізеді.

      Мемлекеттік жер кадастрының ақпараттық жүйесінде жер учаскесі туралы мәліметтер болмаған кезде тіркеуші орган жергілікті атқарушы органға Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жер учаскесіне құқықтарды ресімдеу туралы хабарлама жібереді.

      4. Көппәтерлі тұрғын үй пәтерлері жалпы алаңының және тұрғын емес үй-жайлары алаңдарының өзгеруі нәтижесінде кондоминиум объектісі ортақ мүлкі құрамының және (немесе) кондоминиум объектісінің ортақ мүлкіндегі пәтерлер, тұрғын емес үй-жайлар меншік иелерінің үлестері мөлшерінің өзгеруі мемлекеттік тіркеуге жатады.

      5. Кондоминиум объектісін мемлекеттік тіркеу тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

      Ескерту. 39-бап жаңа редакцияда – ҚР 26.12.2019 № 284-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР 15.03.2023 № 207-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

40-бап. Пәтерлерге және кондоминиум объектісінің құрамына кіретін басқа да үй-жайларға құқықтарды мемлекеттік тіркеу

      1. Жеке (бөлек) меншіктегі (өзге де заттай құқықтағы) кондоминиум объектісінің құрамындағы әрбір кейінгі объект жылжымайтын мүліктің жекелеген объектісі ретінде қаралады, оған мемлекеттік тіркеу мақсатында уәкілетті орган белгілеген тәртіппен дербес кадастрлық нөмір беріледі.

      2. Кондоминиум объектісінің құрамына кіретін кейінгі объектілерге құқықтарды мемлекеттік тіркеу үшін жер учаскесіне құқық белгілейтін және сәйкестендіру құжаттары талап етілмейді.

      Кейінгі объектіге құқықтарды тіркеу үшін Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес кондоминиум объектісінің құрамына кіретін жер учаскесіне құқықтардағы үлес сатып алуға жататын жағдайларда немесе оны иеліктен айырған жағдайда кондоминиум қатысушысы жер учаскесіне құқығындағы үлесін сатып алғанын растайтын құжатты ұсынуға тиіс.

41-бап. Сервитуттарды мемлекеттік тіркеу

      1. Мемлекеттік тіркеуге осы Заңның 8-бабына сәйкес басым мүдделерге жатқызылған сервитуттардан басқа сервитуттар жатады.

      2. Сервитутты тіркеу туралы жазба жер учаскесіне немесе сервитутпен ауыртпалық салынған өзге де жылжымайтын мүлік объектісіне жатқызылған тіркеу парағында жүзеге асырылады.

      Сервитуттар үстемдікке ие жер учаскесінің немесе өзге де жылжымайтын мүлік объектісінің пайдасына белгіленген жағдайларда, тіркеу жазбасы пайдасына сервитут туындаған жылжымайтын мүлік объектісіне жататын тіркеу парағында да жүзеге асырылады.

      3. Біртектес сервитуттарды белгілеу туралы бір немесе бірнеше құқық белгілейтін құжаттар негізінде кезегімен орналасқан бірнеше жылжымайтын мүлік объектілеріне қатысты туындаған сервитуттарды (адамдардың жаяу жүріп өтуі, көлік құралдарының өтуі, әуе, жерүсті және жерасты желілерін қоса алғанда, тыныс-тіршілікті қамтамасыз етудің инженерлік коммуникациялар жүйелерінің төсемдері, техникалық қызмет көрсету, жөндеу және бөлшектеу үшін) тіркеу кезінде өтініш беруші тіркеуге бір өтініш беруге құқылы. Бұл ретте тіркеуші орган әрбір жылжымайтын мүлік объектісіне қатысты уәкілетті орган белгілеген тәртіппен сервитуттар белгілеу туралы жазба енгізеді.

      4. Сервитутты қолдану аясы құқық белгілейтін құжатта сипаттау арқылы айқындалады не қажет болған жағдайларда, осы Заңның 21-бабының 2-тармағында көзделген құжаттарға сервитуттың қолданылу аясы көрсетілген жер учаскесіне сәйкестендіру құжатының көшірмесі қоса беріледі.

      Егер сервитуттың қолданылу аясы оны сипаттау немесе жер учаскесіне сәйкестендіру құжатының көшірмесінде көрсету арқылы анықталмаса, сервитут бүкіл жылжымайтын мүлік объектісіне қолданылады.

      Ескерту. 41-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

42-бап. Мемлекеттік меншік құқығын мемлекеттік тіркеу

      1. Мемлекеттік меншік құқығын тіркеу мемлекеттік заңды тұлғалардың шаруашылық жүргізу, оралымды басқару құқығын немесе мемлекеттік және мемлекеттік емес жер пайдаланушылардың жер пайдалану құқығын тіркеумен бір мезгілде жүргізіледі.

      2. Мемлекеттік заңды тұлғалар арасында бекітіліп берілмеген мүлікке мемлекеттік меншік құқығы мемлекеттік тіркеуді қажет етпейді.

      Мемлекеттік заңды тұлғалар арасында бөлінбеген бастапқы және кейінгі жылжымайтын мүлік объектілерін жалға, өтеусіз пайдалануға, сенімгерлік басқаруға беру туралы мәмілелер жасау кезінде және мәміле жасау осындай мүліктің жеке меншікке өтуіне әкеп соқпайтын басқа да жағдайларда құқықтық кадастрдың тіркеу парағында ауыртпалықты тіркеу туралы жазба енгізілгенге дейін бұрын туындаған мемлекеттік меншік құқығы туралы жазба енгізіледі. Бұрын туындаған мемлекеттік меншік құқығына құқық белгілейтін құжаттар болған кезде осындай құқықтың туындауы туралы мәліметтер көрсетілген құжаттардың негізінде енгізіледі. Мұндай құжаттар болмаған кезде бұрын туындаған мемлекеттік меншік құқығы туралы жазбаны тіркеуші орган мемлекеттік меншікте осындай мүліктің барын растайтын уәкілетті мемлекеттік органның құжаты негізінде енгізеді.

      3. Тіркеуші орган Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес мемлекеттік құпияларға жататын мәліметтердің сақталуына жауапты болады.

43-бап. Мемлекеттік емес мекемелердің құқықтарын тіркеу ерекшеліктері

      1. Мемлекеттік емес мекемелердің өздеріне тиесілі жылжымайтын мүлікке құқықтарын тіркеу кезінде бір мезгілде құрылтайшылардың осы мүлікке тиісті құқықтары тіркелген болып есептеледі.

      2. Егер Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде өзгеше белгіленбесе, мемлекеттік емес мекемеге оралымды басқару құқығында тіркелген жылжымайтын мүлік құрылтайшылардың салымдарының мөлшеріне қарай ортақ үлестік меншігі болып танылады.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      3-тармаққа өзгеріс енгізу көзделген – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      3. Мемлекеттік емес мекеменің жылжымайтын мүлікке құқықтарын тіркеу кезінде бірнеше құрылтайшылар болған кезде, тіркеу үшін қажетті басқа құжаттармен бірге құрылтай шарты және әрбір құрылтайшының ортақ меншіктегі немесе өзге де ортақ құқықтағы үлесінің мөлшерін растайтын мәліметтер ұсынылуға тиіс. Осындай құжаттардың негізінде тіркеу парағына құрылтайшылардың құрамы, олардың үлестерінің мөлшерлері туралы мәліметтер және өзге де қажетті деректер енгізіледі.

      4. Мұраға қалдыру, шығу, үлесті иеліктен айыру нәтижесінде құрылтайшылар құрамының өзгеруі кезінде, сондай-ақ мемлекеттік емес мекеменің мүлкіндегі үлесті кепілге салу кезінде сатып алушылардың және кепіл ұстаушылардың тиісті құқықтары немесе үлестердің өзгеруі мемлекеттік тіркеуге жатады.

44-бап. Құқықтық кадастрда сот актілерінің негізінде мемлекеттік тіркеу

      1. Сот актiсiмен белгiленген жылжымайтын мүлiкке құқық (құқық ауыртпалығы) осы бапта белгiленген ерекшелiктер ескерiле отырып, жалпы негiздерде тiркелуге жатады.

      Тіркеуші орган, сот актісі негізінде туындаған ауыртпалықтардың болуын қоспағанда, сот шешімімен белгіленген құқықтарды тіркеуден бас тартуға құқылы емес.

      2. Заңды күшіне енбеген сот актілерінің негізінде заңдық талаптарды мемлекеттік тіркеу жүзеге асырылады.

      3. Жылжымайтын мүлікке қатысты сот актілеріне шағымдану немесе наразылық білдіру фактілері де құқықтық кадастрда тіркелуге тиіс.

      4. Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген негіздер бойынша және тәртіппен сот актісінің күші жойылған кезде құқықтық кадастрдағы тіркеу туралы жазбаның уәкілетті орган белгілеген ережелер бойынша күші жойылуға тиіс. Көрсетілген жағдайларда жылжымайтын мүлікке құқық (құқық ауыртпалығы) туындады деп есептелмейді.

      Ескерту. 44-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.04.27 № 15-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

44-1-бап. Сот шешімдерін орындау үшін белгіленген тәртіппен сатып алынған мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу

      Сот орындаушысы мен сатып алушы қол қойған сатып алу-сату шарты немесе сот орындаушысының қаулысы және мүлікті қабылдап алу-тапсыру актісі сот шешімдерін орындау үшін белгіленген тәртіппен сатып алынған мүлікке меншік құқығын тіркеу үшін негіз болып табылады.

      Ескерту. Заң 44-1-баппен толықтырылды - ҚР 2010.04.02 № 262-IV (2010.10.21 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

45-бап. Мұраға қалдыру және азаматты хабар-ошарсыз кеткен, іс-әрекетке қабілеті шектеулі немесе іс-әрекетке қабілетсіз деп тану кезінде мемлекеттік тіркеу

      1. Мұра қалдырушының мүлкіне мұрагерлердің құқықтарын тіркеу кезінде өтініш беруші мұрагерлікке құқығы туралы куәлікті не Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген өзге де құжаттарды, сондай-ақ осы Заңның 21-бабында көзделген құжаттарды ұсынады.

      2. Мұра қалдырушының жылжымайтын мүлікке құқықтары құқықтық кадастрда тіркелмеген және құқықтар тіркеусіз туындаған болып есептелмейтін жағдайларда, тіркеу құқығы мұрагерлерге өтеді. Аталған жағдайда осы Заңның 21-бабында көзделген құқық белгілейтін және мұра қалдырушының атына берілген басқа да құжаттар және мұрагерлердің мұра қалдырушының мүлкін мұраға алу туралы құқықтарын растайтын құжаттар ұсынылады. Мұра қалдырушы құқығының туындаған күні аталған жағдайларда құқық белгілейтін құжаттардың негізінде, ал қажетті жағдайда заңдық факт (заңдық құрам) пайда болған мұрагерлік ашылу алдындағы күнмен айқындалады.

      3. Хабар-ошарсыз кеткен, іс-әрекетке қабілеті шектеулі немесе іс-әрекетке қабілетсіз деп танылған адамның жылжымайтын мүлкіне қорғаншылықты тіркеу қорғаншылық және қамқоршылық органның қорғаншыны (қамқоршыны) тағайындау туралы тиісті шешімі болған кезде хабар-ошарсыз кеткен адам мүлкінің қорғаншысының (қорғаншының уәкілетті өкілінің) өтініші бойынша жүзеге асырылады.

46-бап. Заңды тұлғаны қайта ұйымдастыру кезінде құқықтарды мемлекеттік тіркеу

      1. Заңды тұлғаны қайта ұйымдастыру кезінде құқықтық мирасқорға құқықтарды тіркеуді жүзеге асыру үшін тиісінше табыстау актісі немесе бөлу балансы ұсынылады.

      Кредитордың әмбебап құқықтық мирасқорлық нәтижесінде басқа тұлғаға өткен міндеттеме бойынша құқықтары кепіл берушінің, оның ішінде борышкер болып табылатын кепіл берушінің келісімінсіз тіркелуге жатады.

      2. Қайта ұйымдастырылатын заңды тұлғаның жылжымайтын мүлікке құқықтары тіркелмеген және тіркеусіз туындамаған болып есептелмейтін жағдайларда тіркеу құқығы құқықтық мирасқорға өтеді. Құқықтық мирасқорға құқықтарды тіркеу үшін көрсетілген жағдайларда қайта ұйымдастырылған заңды тұлғада құқықтың туындауына негіз болып табылатын жылжымайтын мүлікке құқық белгілейтін құжаттар талап етіледі.

      3. Заңды тұлғаны қайта ұйымдастыру кезінде құқықтық мирасқорда жылжымайтын мүлікке құқықтың туындау күні болып қайта ұйымдастыру фактісін куәландыру мақсатында заңды тұлғаларды тіркеген күн танылады.

      Ескерту. 46-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 27.04.2015 № 311-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 27.02.2017 № 49-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

47-бап. Банкроттық рәсімдерде жылжымайтын мүлікке құқықтарды (құқық ауыртпалықтарын) мемлекеттік тіркеу

      1. Құқықтық кадастрда осы Заңның 21-бабында көзделген тәртiппен борышкердiң мүлкiн басқару құқығының оңалтуды не банкроттықты басқарушыға өтуi мемлекеттiк тiркелуге жатады.

      2. Борышкердің жылжымайтын мүлікке құқықтары тіркелмеген жағдайларда борышкердің мүлкі мен істерін басқару құқығы өткен тұлғаларға жылжымайтын мүлікке құқықтарды ресімдеу және борышкер банкроттық рәсімдер енгізілгенге дейін жасаған (қол қойған) мәмілелердің және өзге де құқық белгілейтін құжаттардың негізінде тіркеуге өтініш беру құқығы да өтеді.

      Аталған тұлғалардың банкроттық рәсімдер енгізілгенге дейін борышкер қол қойған мәмілелердің негізінде тіркеуге өтініш беруден бас тартуын мүдделі тұлғалар сот тәртібімен даулай алады.

      Ескерту. 47-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 07.03.2014 № 177-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

48-бап. Жылжымайтын мүлік кепілін мемлекеттік тіркеу

      1. Кепілді мемлекеттік тіркеу осы бапта көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, осы Заңда және Жылжымайтын мүлік ипотекасы туралы заңда белгіленген жалпы ережелер бойынша жүзеге асырылады.

      2. Жылжымайтын мүлік кепілі, сондай-ақ ипотека куәлігімен жасалатын мынадай операциялар:

      1) ипотека куәлігін беру;

      2) ипотека куәлігінің кепілі және оны табыстау құқықтық кадастрда мемлекеттік тіркеу объектісі болып табылады.

      3. Тіркеуші орган негізгі міндеттеменің орындалуына, кепіл затының жоғалуына (жойылуына, бүлінуіне) байланысты кепілді тоқтатуды тіркеу кезінде бір мезгілде ипотека куәлігінің күшін тоқтату туралы жазба енгізеді.

      Ипотека куәлігінен туындайтын талаптар негізгі міндеттеме бойынша борышкерге негізгі міндеттемені орындау мерзімі туындағаннан кейін бір ай өткенге дейін қойылмаған жағдайларда тіркеуші орган ипотека куәлігінің күшін тоқтату туралы жазба енгізеді. Осы негіз бойынша ипотека куәлігінің күші тоқтатылғаннан кейін тіркеуші орган ипотека куәлігімен жасалатын кейінгі операцияларды тіркеуден бас тартуға міндетті.

      4. Кепіл заты болып табылатын жылжымайтын мүлікке құқықтардың (құқық ауыртпалықтарының) туындауын, өзгеруін, тоқтатылуын тіркеу Қазақстан Республикасының көрсетілген қатынастарды реттейтін заңнамалық актілеріне сәйкес жүзеге асырылады.

      5. Кепілдің мынадай өзгерістері:

      1) затты ауыстыру;

      2) қатысушылар құрамының және негізгі міндеттеменің қолданылу (орындалу) мерзімінің өзгеруі;

      3) "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 34-бабы 3-тармағы екінші бөлігінің алтыншы абзацында көзделген жағдайда, шетел валютасымен берілген ипотекалық қарыз бойынша ақшалай міндеттеменің азаюын қоспағанда, негізгі міндеттеме мөлшерінің өзгеруі құқықтық кадастрда мемлекеттік тіркелуге тиіс.

      Кепілдің басқа өзгерістерін қатысушылардың қалауы бойынша құқықтық кадастрда тіркеуге болады.

      6. Кепілді мемлекеттік тіркеу туралы жазба:

      1) негізгі міндеттеменің орындалуына байланысты кепіл ұстаушының өтініші негізінде кепілді тоқтату кезінде;

      2) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген тәртіппен кепіл затты өндіріп алу кезінде;

      3) кепіл шартын бұзуға байланысты кепіл тоқтатылған кезде;

      4) Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 322-бабында көзделген өзге де негіздер бойынша кепілді тоқтату кезінде өтеледі.

      Ескерту. 48-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.03.25 № 421-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2020 № 359-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

49-бап. Жылжымайтын мүлік объектілерін біріктіруді және бөлуді тіркеу

      1. Жер учаскелерін және өзге де жылжымайтын мүлік объектілерін біріктіру және бөлу құқықтық кадастрда тіркелуге тиіс.

      2. Егер:

      1) біріктірілетін объектілер сабақтас болмаса және (немесе) оларға құқықтар біртектес болмаса;

      2) егер жер учаскелерін біріктіру немесе бөлу жаңадан құрылған объектілерге сәйкестендіру құжаттарын жасау арқылы жүргізілмесе;

      3) егер бастапқы және кейінгі объектілерді біріктіру немесе бөлу кезінде Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасының талаптары сақталмаған болса;

      4) егер бастапқы және кейінгі объектілерді біріктіру немесе бөлу кезінде біріктіру немесе бөлу нысанасы болып табылатын жылжымайтын мүлік объектісіне шектеулі мүліктік және (немесе) өзге де құқықтардың иегерлері болып табылатын тұлғалардың, оның ішінде кепіл ұстаушылардың, жалға алушылардың, сервитуттық құқықтар иегерлерінің немесе басқа да пайдаланушылардың мүдделерін қамтамасыз ететін Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптары сақталмаған болса, жылжымайтын мүлік объектілерін біріктіруді немесе бөлуді тіркеуге жол берілмейді.

      3. Кепілмен, жалға берумен, сервитутпен ауыртпалық салынған немесе өзге де ауыртпалықтары бар жылжымайтын мүлік объектісін біріктіруді немесе бөлуді тіркеу кезінде жаңадан құрылған жылжымайтын мүлік объектілеріне толтырылатын тіркеу парақтарына көрсетілген объектілерге қатысты қолданылуы сақталатын ауыртпалықтар туралы жазбалар көшіріліп жазылады. Басқа жазбаларды көшіру, егер олар жарамды болса және өз мағынасын сақтаса жүзеге асырылады.

      4. Жылжымайтын мүлік объектісі құқықтық кадастрда біріктіру немесе бөлу тіркелген кезден бастап біріктірілген немесе бөлінген болып есептеледі.

50-бап. Шаруа немесе фермер қожалығының мүшелеріне тиесілі жылжымайтын мүлікке құқықтарды тіркеу ерекшеліктері

      1. Шаруа немесе фермер қожалығы мүшелерінің жылжымайтын мүлікке құқықтарын тіркеу кезінде құқық белгілейтін құжатта осындай шаруашылықтың бүкіл мүшелері көрсетілуге тиіс.

      2. Шаруа немесе фермер қожалығы мүшелерінің құрамы өзгерген кезде, оның ішінде мұраға қалдыруға, шығуға, жаңа мүшелердің қосылуына байланысты шаруа немесе фермер қожалығының жаңа мүшелерінде жылжымайтын мүлікке құқықтардың туындауы және (немесе) үлестер мөлшерінің өзгеруі құқықтық кадастрда мемлекеттік тіркелуге тиіс.

51-бап. Жерасты құрылыстарына құқықтарды тіркеу ерекшеліктері

      Жылжымайтын мүлік болып табылатын жерасты құрылыстарына құқықтарды тіркеу кезінде:

      1) жерасты құрылысына құқық белгілейтін құжат;

      2) егер жер учаскесіне құқықтарды тіркеу бұрын жүргізілмеген болса, жерасты құрылысын пайдалануға қажетті жер учаскесіне құқық белгілейтін құжат;

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      3) тармақша жаңа редакцияда көзделген – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      3) осы Заңның 21-бабының 2-тармағында көзделген басқа да құжаттар ұсынылады.

52-бап. Мүліктік кешен құрамына кіретін жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу

      1. Мүліктік кешен құрамына кіретін жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу мүліктік кешенге немесе оның құрамына кіретін жылжымайтын мүліктің әрбір объектісіне құқық белгілейтін құжат қоса берілетін бір өтініштің негізінде жүзеге асырылуы мүмкін.

      2. Мүліктік кешеннің құрамына кіретін жылжымайтын мүліктің бір немесе бірнеше объектісін иеліктен айыру кезінде мүліктік кешенге құқық белгілейтін құжатта тіркеу туралы тиісті белгі жасалады.

53-бап. Заңдық талаптарды мемлекеттік тіркеу

      1. Мүдделі тұлғалардың өтініші бойынша заңдық талаптар, оның ішінде талап арыз беру, сот актілеріне шағымдану немесе наразалық білдіру фактісі, жер учаскесін алып қою туралы шешім, кепілақы туралы келісім (қолхат), алдын ала шарт және өзге де фактілер тіркелуі мүмкін.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      2-тармаққа өзгеріс енгізу көзделген – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      2. Мемлекеттік тіркеу үшін мүдделі тұлға тіркеуші органға жеке басын куәландыратын құжатты көрсетеді және оның көшірмесін, сондай-ақ заңдық талапты растайтын құжатты ұсынады.

      3. Заңдық талаптарды мемлекеттік тіркеу есептік болып табылады және жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеуді тоқтата тұруға немесе құқық ауыртпалықтарын белгілеуге әкеп соқпайды.

      4. Жылжымайтын мүлік объектісіне заңдық талаптарды алып тастау мүдделі тұлғалардың өтініші бойынша мынадай жағдайларда:

      1) егер заңдық талапты тіркеуге негіз болған мән-жайлар жоққа шығарылса;

      2) мүдделі тұлғаның өтініші бойынша және заңдық талап қоюға бастама жасаған тұлғаның келісімімен жүзеге асырылады.

      Егер заңдық талап мемлекеттік тіркелген кезден бастап үш жыл өткен соң алынып тасталмаса, онда заңдық талапты мемлекеттік тіркеудің күші жойылады.

      Тіркеуші орган бұл жөнінде өтініш берушіні көрсетілген мерзім өткенге дейін он жұмыс күнінен кешіктірмей хабардар етеді.

      Мүдделі тұлғалар заңдық талапты тіркеуді ұзарту туралы өтінішпен осы тармақтың екінші бөлігінде көрсетілген мерзім өткенге дейін жүгіне алады.

      Көрсетілген мерзімнің өтуі жылжымайтын мүлікке заңдық талапты қайта тіркеу үшін өтініш жасауға кедергі келтірмейді.

      Ескерту. 53-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.03.25 № 421-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 21.01.2019 № 217-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

54-бап. Жылжымайтын мүліктің жойылуына (бүлінуіне), бұзылуына немесе оған құқықтан бас тартуға байланысты құқықтың тоқтатылуын мемлекеттік тіркеу

      Ескерту. 54-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді – ҚР 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

      1. Мүліктің жойылуына немесе мүліктің жылжымайтын мүлік объектісі ретінде қолданылуын тоқтатуға әкеп соғатын бүлінуіне байланысты құқықтың тоқтатылуын мемлекеттік тіркеу үшін өтініш беруші (өтініш берушінің уәкілетті өкілі) тиісті мемлекеттік органның техникалық (қалыпты) жай-күйін тексерудің нәтижелері бойынша анықталған осы объектіні бұдан әрі пайдаланудың (оның жұмыс істеуінің) мүмкін еместігін растайтын құжатын қоса бере отырып, құқықтың тоқтатылуын тіркеу туралы өтініш беруге тиіс.

      Жылжымайтын мүлік объектісінің бұзылуына байланысты құқықтардың тоқтатылуын мемлекеттік тіркеу үшін өтініш беруші (өтініш берушінің уәкілетті өкілі) жылжымайтын мүлік объектісінің тұрған жері бойынша сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы функцияларды жүзеге асыратын жергілікті атқарушы органда есепке алудан және тіркеуден өткен ғимараттар мен құрылысжайларды бұзу актісін қоса бере отырып, құқықтың тоқтатылуын тіркеу туралы өтінішті ұсынады.

      Көрсетілген мән-жайлар туындаған кезден бастап үш айдан кешіктірілмей өтініш берілген кезде жылжымайтын мүлікке құқықтар актіде көрсетілген мән-жайлар басталған кезден бастап тоқтатылған болып есептеледі. Өзге жағдайларда құқықтар тіркелген кезден бастап тоқтатылады.

      2. Меншік құқығынан бас тартуға байланысты жылжымайтын мүлікке меншік құқығын тоқтатуды мемлекеттік тіркеу мынадай тәртіппен жүзеге асырылады:

      1) тiркеушi орган құқық иеленушінiң немесе аумағында жылжымайтын мүлiк анықталған жергiлiктi атқарушы органның өтiнiшi бойынша, егер өтініште осындай мүлікті өзінің меншігі ретінде иеленетін жеке тұлғаларда немесе мемлекеттік емес заңды тұлғаларда осындай мүліктің жоқ екені туралы мәліметтер болса, жылжымайтын мүлiкті иесi жоқ мүлік ретiнде есепке қояды;

      2) есепке алынған иесіз мүлікке қатысты қабылданған сот шешімінің негізінде тіркеу парағына құқық иесі құқығының тоқтатылғаны және көрсетілген объектіге құқықтары ауысатын тұлғада құқықтың туындағаны туралы жазба енгізеді.

      Үшінші тұлғалардың құқықтары туындағанға дейін кез келген уақытта құқық иесі өзіне тиесілі жылжымайтын мүлікті иесіз ретінде есептен шығару туралы өтінішпен тіркеуші органға жүгінуге құқылы.

      Жылжымайтын мүлік иесіз ретінде есептен шығарылған жағдайда, тіркеуші орган бұл туралы жергілікті атқарушы органды хабардар етуге тиіс.

      Ескерту. 54-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2011.03.01 № 414-IV (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.03.25 № 421-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 26.01.2021 № 412-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

55-бап. Пайлық инвестициялық қорларға және инвестициялық депозит туралы шарт бойынша ислам банкінің клиенттеріне жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу

      1. Пайлық инвестициялық қордың пай ұстаушыларына немесе инвестициялық депозит туралы шарт бойынша ислам банкінің клиенттеріне тіркелген жылжымайтын мүлік олардың ортақ үлестік меншігі болып танылады.

      Пайлық инвестициялық қор активтерінің құрамына кіретін немесе ислам банкі инвестициялық депозит қаражаты есебінен сатып алған жылжымайтын мүлік объектісіне ортақ үлестік меншік құқығын мемлекеттік тіркеу кезінде құқықтық кадастрда мұндай объектінің меншік иелері пайлық инвестициялық қордың пай ұстаушылары немесе инвестициялық депозит туралы шарт бойынша ислам банкінің клиенттері (инвестициялық пай ұстаушылардың немесе ислам банкі клиенттерінің деректері жене ортақ үлестік меншік құқығында оларға тиесілі үлестердің мөлшерлері көрсетілмей) екені көрсетіледі.

      2. Пайлық инвестициялық қорда пай ұстаушыларға немесе инвестициялық депозит туралы шарт бойынша ислам банкінің клиенттеріне жылжымайтын мүлікке құқықтарды (құқық ауыртпалықтарын) мемлекеттік тіркеу туралы өтінішті пайлық инвестициялық қордың сенімгерлік басқарушысы (басқарушы компания) немесе ислам банкі береді.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      3-тармаққа өзгеріс енгізу көзделген – ҚР 06.04.2024 № 71-VIII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік алпыс күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      3. Осы Заңның 21-бабының 2-тармағында көрсетілген құжаттардан басқа, пайлық инвестициялық қордың сенімгерлік басқарушысы тіркеуге басқарушы компанияның құрылтай құжаттарының нотариат растаған көшірмелерін, сенімгерлік басқару шарттарының, пайлық инвестициялық қор құру туралы шешімнің, пай шығаруды мемлекеттік тіркеу туралы куәліктің, Қазақстан Республикасының инвестициялық және венчурлік қорлар туралы заңнамасында белгіленген тәртіппен тіркелген, оларға енгізілген өзгерістері мен толықтырулары бар пайлық инвестициялық қор ережелерінің көшірмелерін ұсынады. Ислам банкі тіркеуге ислам банкі жарғысының, ислам банкінің операцияларын жүргізудің жалпы талаптары туралы ережелердің және ислам банкінің банк операцияларын және өзге де операцияларды жүргізуіне берілген лицензиясының нотариат куәландырған көшірмелерін табыс етеді.

      Ескерту. 55-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2009.02.12 № 133-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 04.07.2018 № 174-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

6-тарау. ҚҰҚЫҚТЫҚ КАДАСТРДА ЖҮЙЕЛІ ТІРКЕУ

56-бап. Объектілер және құқықтық кадастрда жүйелі тіркеудің құқықтық маңызы

      1. Жүйелі тіркеу құқықтық кадастрды жылжымайтын мүлікке бұрын туындаған құқықтар (құқық ауыртпалықтары) туралы мәліметтермен толықтыру мақсатында жүзеге асырылады және есептік сипатта болады.

      2. Жүйелі тіркеу кезінде жылжымайтын мүлікке бұрын туындаған құқықтың (құқық ауыртпалығы) туындаған күні бұрын туындаған құқық (құқық ауыртпалығы) туындаған кезде қолданыста болған Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес құқық белгілейтін құжаттардың негізінде айқындалады.

57-бап. Құқықтық кадастрда жүйелі тіркеуді жүзеге асыру тәртібі

      1. Қазақстан Республикасында жүйелі тіркеуді жүргізу мерзімдері мен тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

      2. Жылжымайтын мүлікке бұрын туындаған құқықтарды (құқық ауыртпалықтарын) жүйелі тіркеу құқық иесінің өтініш беруі және (немесе) бұрын туындаған құқықтар (құқық ауыртпалықтары) туралы нақты деректерді басқа ақпараттық жүйелерден аудару арқылы жүзеге асырылуы мүмкін.

      3. Жүйелі тіркеуді жүзеге асыру үшін уәкілетті орган белгілеген тәртіппен халықты хабарландыру қажет.

      4. Жүйелі тіркеуді жүргізу кезінде жылжымайтын мүлікке бұрын туындаған құқықтар және құқық ауыртпалықтары туралы тіркеуші органда немесе басқа да мемлекеттік органдарда болатын деректерді аудару жүзеге асырылуы мүмкін. Жылжымайтын мүлікке бұрын туындаған құқықтарға (құқық ауыртпалықтарына) қатысы бар құжаттарды басқа мемлекеттік органдардан (ұйымдардан) беру бұрын туындаған құқықтар (құқық ауыртпалықтары) туралы нақты деректері бар мемлекеттік органдардың келісімімен Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі белгілеген рәсім бойынша жүзеге асырылады.

      5. Жылжымайтын мүлікке бұрын туындаған құқықтар және құқық ауыртпалықтары туралы деректерді құқықтық кадастрға аудару тіркеуші органдағы немесе басқа да мемлекеттік органдардағы деректер жарамды болған кезде жүзеге асырылуы мүмкін.

      6. Жылжымайтын мүлікке бұрын туындаған құқықтарды (құқық ауыртпалықтарын) жүйелі тіркеу өтеусіз жүзеге асырылады.

      Ескерту. 57-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 29.09.2014 № 239-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi).

58-бап. Жекелеген жағдайларда жүйелі тіркеуді жүзеге асыру ерекшеліктері

      1. Егер бастапқы немесе кейінгі жылжымайтын мүлік объектісіне құқықтарды тіркеу туралы өтініш берген құқық иесінде жер учаскесіне құқық белгілейтін құжат болмаса не ескі үлгідегі актілерде немесе бұрын қолданылған заңнамаға сәйкес жер учаскесіне құқықтардың туындауын растайтын өзге де құжаттарда құқықтық кадастрды жүргізу мақсаты үшін қажетті мәліметтер болмаса, тіркеуші орган бастапқы немесе кейінгі жылжымайтын мүлік объектілеріне бұрын туындаған құқықты есептік тіркеуді жүргізуге міндетті.

      Жер учаскесіне бұрын туындаған құқықты есептік тіркеу уәкілетті орган ескі үлгідегі актінің немесе бұрын қолданылған заңнамаға сәйкес жер учаскесіне құқықтардың туындауын растайтын өзге де құжаттардың негізінде жер учаскесіне сәйкестендіру құжатын бергеннен кейін жүзеге асырылады. Тіркеу үшін құқық иесі ескі үлгідегі актіні немесе бұрын қолданылған заңнамаға сәйкес жер учаскесіне құқықтардың туындауын растайтын өзге де құжатты және жер учаскесіне сәйкестендіру құжатын ұсынады.

      Құқық иесінде жер учаскесіне құқық белгілейтін құжат болмаған кезде оған құқықтарды ресімдеу белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

      2. Бастапқы және кейінгі объектілерге бұрын туындаған құқықтарды есептік тіркеуді жүзеге асыру кезінде тіркеуші орган құқық иеленушіден жылжымайтын мүлік объектісінің кадастрлық паспортын ұсынуды талап етуге құқылы емес. Қажет болған жағдайда, жүйелі тіркеуді жүргізу кезінде мемлекеттік техникалық зерттеп-қарауды тіркеуші орган өтеусіз жүзеге асырады.

      Ескерту. 58-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 17.11.2015 № 408-V (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 24.05.2018 № 156-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.04.2023 № 221-VII (01.07.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

7-тарау. ДАУЛАРДЫ ШЕШУ ТӘРТІБІ. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

59-бап. Дауларды шешу тәртібі

      Мемлекеттік тіркеуге байланысты даулар Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен шешіледі.

      Ескерту. 59-бап жаңа редакцияда - ҚР 29.06.2020 № 351-VI Заңымен (01.07.2021 бастап қолданысқа енгізіледі).

60-бап. Өтпелі ережелер

      1. Бұрын туындаған құқықтар олар тиісті құқық туындауы кезінде қолданылған заңнамаға сәйкес болғанда жарамды болып танылады.

      2. Мемлекеттік тіркеу жүйесі енгізілгеннен кейін және 1997 жылы тіркеу органдары құрылғанға дейін жылжымайтын мүлікті бағалау мен тіркеу жөніндегі органдар жүргізген мемлекеттік тіркеудің заңдық күші болады.

      3. Осы Заң қолданысқа енгізілгенге дейін жылжымайтын мүлікке құқықтарды тіркемеген жеке және заңды тұлғалар осы Заң қолданысқа енгізілген күннен бастап алты ай ішінде өз құқықтарын тіркеуге міндетті.

61-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

      1. Осы Заң ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      2. Қазақстан Республикасы Президентінің "Жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы" 1995 жылғы 25 желтоқсандағы № 2727 заң күші бар Жарлығының (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1995 ж., № 24, 168-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 21, 277-құжат; 2001 ж., № 24, 338-құжат; 2002 ж., № 17, 155-құжат; № 18, 157-құжат; 2004 ж., № 17, 99-құжат; 2006 ж., № 19-20, 119-құжат) күші жойылды деп танылсын.

      Қазақстан Республикасының
      Президенті

On State Registration of Rights to Immovable Property

The Law of the Republic of Kazakhstan dated 26 July, 2007 No. 310.

      Unofficial translation

      Footnote. The title as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 25.03.2011 No. 421-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

      This Law determines the purposes, tasks and legal basis in the field of the state registration of rights to immovable property.

      Footnote. The preamble as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 25.03.2011 No. 421-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).
      Footnote. Throughout the text of the Law the words “and transactions with it”, “and transactions with it” are excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan from 25.03.2011No. 421-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Chapter 1. GENERAL PROVISIONS

Article 1. Basic concepts used in this Law

      The following basic concepts shall be used in this Law:

      1) preferential interests – the rights (encumbrance of a right) to immovable property, which are not subject to the compulsory state registration in the legal cadaster and shall be recognized as valid without state registration in accordance with this Law and other legislative acts;

      2) previously accrued right (encumbrance of a right) – a right (encumbrance of a right) to immovable property, which is accrued before 1 March, 1996 and valid upon condition of its compliance with the legislation, and being in force at the time of origin of the relevant right;

      3) record registration – registration of rights (encumbrance of the rights) to immovable property for the purposes of accounting of rights (encumbrance of the rights) to immovable property, valid without state registration in the legal cadaster, as well as previously accrued rights;

      4) personal easement – easement in favour of a certain person, not related with possession of the dominant item of immovable property;

      5) immovable property (immovable property) – land plots, buildings, constructions and other property, inseparable from land, in other words the objects, transfer of which is impossible without disproportionate damage to the assignment;

      6) state registration of rights to immovable property (hereinafter – state registration) – compulsory procedure of recognition and approval of accrual, change or termination of rights (encumbrance of the rights) to immovable property and other objects of the state registration in the legal cadaster by the state in the manner and terms, established by this Law and other Laws;

      7) primary object of immovable property – buildings and constructions of various functional purpose, as well as objects of special regulation and town-planning regulation;

      7-1) information system of the unified state real estate cadastre - an information system containing information on land and legal cadastres, the procedure for maintaining which is determined by this Law and the Land Code of the Republic of Kazakhstan;

      8) secondary object of immovable property - residential and non-residential premises, to which the cadastral numbers are assigned as the object of individual (separate) property right (other property law) for the purposes of registration of rights;

      9) encumbrance of a right to immovable property – any restriction of a right to immovable property, accrued in the manner provided by the Laws of the Republic of Kazakhstan or agreement of the parties and expressed in restrictions on authority of rightholder to possession, use and (or) disposition of immovable property;

      10) formation of the object of immovable property – a process of establishment of unique identification characteristics of object of immovable property and assignment of cadastral number;

      11) serving object of immovable property – an object of servient immovable property;

      11-1) cadastral passport of a real estate property - an identification document containing technical, identification characteristics of a primary or secondary property, as well as identification characteristics of a land plot located in the cities of republican status, the capital, cities of regional and district significance, in accordance with the form established by the authorized body for state regulation and control of activities in the state registration of real estate title and state technical inspection of real estate and the central authorized land management body;

      12) identifying characteristics of the object of immovable property – details on the object of immovable property, including address, registration code of address (in its existence), type of immovable property, cadastral number, form of property, number of components, category of land, designated purpose, number of floors, areas (total, dwelling, useful), necessary for the purposes of maintenance of legal cadaster;

      13) legal claim – legal facts, which testify on contestation by third persons or existence of interests in relation of rights to immovable property, transactions with it;

      14) cadastral number – individual number of object of immovable property, not recurring in the territory of the Republic of Kazakhstan, which is assigned in the manner established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

      15) an object of condominium – a property complex, consisting of the land plot (land plots), primary and secondary objects, on which the ownership to immovable property in the form of condominium is established in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan;

      16) right stating documents – the documents, on the basis of which the rights (encumbrance of rights) to immovable property are accrued, changed and (or) terminated;

      16-1) electronic copy of right stating document – electronic document, completely reproducing information of original paper document in the electronic form with electronic digital signature of testifier;

      17) legal cadastre - a unified state register of registered rights (encumbrances of rights) to real estate;

      18) systematic registration of previously accrued rights in the legal cadaster – record registration of rights (encumbrance of rights) to immovable property, which are accrued before introduction of the system of the state registration of rights to immovable property and valid, if they comply with the legislation, being in force at the time of their accrual;

      19) details from legal cadaster – information on registered rights (encumbered rights) to immovable property and other objects of the state registration, contained in the legal cadaster, and copies of documents, which are in the registration file, provided by the registering body;

      20) state technical investigation of immovable property – determination of technical, identification characteristics of buildings, structures and their components, necessary for maintenance of legal cadaster;

      21) an object of the state registration – the rights and encumbrance of rights to immovable property, as well as a legal claim, subject to the state registration in the legal cadaster;

      21-1) registration code of address – unique code of address of object of immovable property;

      22) applicant – rightholder, acquirer and other persons, in the interests of which the state registration is carried out;

      23) an authorized applicant's representative – a person, who on behalf of applicant shall file an application and carry out other actions, related with the state registration, by virtue of power, based on the power of attorney, legislation, court decision or legal act;

      24) easement – a right of restricted purposeful use of others land plots and (or) other objects of immovable property, as well as for pass, passage, laying and operation of the necessary communication and other needs;

      25) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.04.2023 No. 221-VII (shall be enforced from 01.07.2023);

      26) registration file – a part of legal cadaster, in which the storage of copies of documents, represented for the state registration is carried out on the object principle;

      27) registering body - State Corporation "Government for Citizens", which carries out state registration at the location of real estate;

      28) Authorized body - state body that carries out state regulation and control of activities in the field of state registration of rights to real estate and state technical inspection of real estate;

      28-1) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.05.2018 No. 156-VI (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication);

      29) easement in favor of the dominant land plot or other object of immovable property – easement, established in favor of the owner (other rightholder) of other, usually neighboring immovable property for the needs satisfaction, as well as for the pass, passage, plumb and other purposes;

      30) a dominant object of immovable property – an object of immovable property, the owner (other rightholder) of which has a right of restricted purposeful use of others immovable property (easement);

      31) electronic registration - state registration, carried out on the basis of an electronic copy of the title document received by the registration authority through the information system of the legal cadastre.

      Footnote. Article 1 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 25.03.2011 No. 421-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 21.07.2011 No. 468-IV(shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 27.04.2012 No. 15-V (the order of enforcement see Article 2); dated 17.11.2015 № 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 02.04.2019 № 241-VI (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 25.11.2019 No. 272-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); No. 412-VI dated 26.01.2021 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 05.04.2023 No. 221-VII (shall be enforced from 01.07.2023).

Article 2. The scope of effect of this Law

      1. This Law shall be applied to the relations on the state registration of rights to immovable property.

      2. Effect of this Law shall not be distributed to the air and sea crafts, inland water vessels, sailing ships of the "river-sea", space objects.

      Footnote. Article 2 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 25.03.2011 No. 421-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 3. Objects of the state registration

      1. Accrual, change and termination of the rights (encumbrance of the rights) to immovable property, as well as legal claim shall subject to the state registration in the legal cadaster.

      2. Transfer, encumbrance, change or termination of the right to immovable property may not be registered in the legal cadaster, while such right is not registered in the manner established by this Law, except for the cases, provided by Chapter 6 of this Law.

Article 4. The state registration of rights to immovable property

      The following rights to immovable property shall subject to the state registration in the legal cadaster:

      1) right of property;

      2) right of economic management;

      3) right of operational management;

      4) land use right for the term not later than one year;

      5) easement in favor of the dominant land plot or other object of immovable property for the term at least one year.

      Other rights may be registered at the wish of rights holders.

      Footnote. Article 4 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 25.03.2011 No. 421-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 5. The state registration of encumbrance of rights to immovable property

      The state registration in the legal cadaster shall subject to the following encumbrance of rights to immovable property:

      1) the right to use for a period of at least one year, including rent, gratuitous use, easements, the right to life maintenance with a dependent, rent;

      2) right of trust management, as well as upon guardianship, trusteeship, in the hereditary relations, bankruptcy and other;

      3) pledge;

      4) arrest;

      5) restriction (prohibition) to the use, disposal of immovable property or execution of specified works, imposed by the state bodies within their competence;

      6) other encumbrances of rights to immovable property, provided by the Laws of the Republic of Kazakhstan, except for the preferential interests.

      Footnote. Article 5 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.02.2017 № 49-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

Article 6. The state registration of change of rights (encumbrances of rights) to immovable property

      1) The state registration in the legal cadaster shall subject to:

      1) change of identification characteristics of object of immovable property, necessary for the maintenance of legal cadaster, except for the cases, provided by paragraph 2 of this Article;

      2) change of details on right holder, contained in the registration list of the legal cadaster;

      3) change of type of the right, except for the case of change of type of the right on the basis of legislative acts;

      4) change of conditions of agreements, if they concern the details, contained in the registration list, have an effect on the scope of the rights, established to the object of immovable property, or if they shall be registered by agreement of the parties.

      5) other changes shall subject to the state registration in the legal cadaster, if it is provided by this Law, other legislative acts or agreements of parties.

      2. In the cases, when the change of identification characteristics of immovable property comes by the decision of the state bodies, registration of such changes may not be imposed on the rightholder, as well as upon change of the name of inhabited localities, name of the streets, as well as serial number of buildings and other structures (address) or upon change of cadastral number in connection with reform of administrative-territorial system of the Republic of Kazakhstan and shall be carried out without compensation.

      State registration of changes in the identification characteristics of immovable property, that occurred by the decision of state bodies, including when changing the name of settlements, street names, as well as the serial number of buildings and other structures (addresses), shall be carried out through integration of state information systems.

      3. State registration of changes in the information of a righth older shall be carried out free of charge without contacting the registering body through integration of state information systems with notification of a righth older.

      Footnote. Article 6 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.12.2008 No. 101-IV (shall be enforced from 01.01.2009); dated November 25.11.2019 No. 272-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 7. Legal meaning of the state registration

      1. Rights (encumbrances of rights) to immovable property in accordance with Articles 4.5 and 6 of this Law, subjected to the compulsory state registration in the legal cadaster shall accrue from the date of their state registration, unless otherwise established by this Law and other legislative acts.

      If the registration is not rejected, the time of the state registration shall be recognized the time of filling of an application.

      In case of electronic registration, the moment of state registration of the right (encumbrance of the right) to real estate shall be the moment of confirmation of its occurrence, change or termination by the registering body by sending a notification of registration.

      2. Rights (encumbrances of the rights) to immovable property, not subjected to the compulsory state registration in the legal cadaster shall accrue in accordance with the legislative acts of the Republic of Kazakhstan, regulating the relevant relations, unless otherwise established by the agreement of parties.

      3. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 25.03.2011 No. 421-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

      4. Previously accrued rights shall subject to the record registration in the legal cadaster in the manner, provided by Chapter 6 of this Law.

      5. Upon the state registration of rights to the land plot, the rights to immovable property, inseparable from land plot, except for the rights to the primary and secondary objects, which are registered separately or together with the state registration of the rights to the land plot shall be simultaneously considered as registered.

      6. Upon concession of priorities among several rights (encumbrances of rights) on the same object of immovable property, it is necessary to proceed from the following provisions:

      1) registered rights (encumbrances of rights) to immovable property in the legal cadaster, which are subject to the state registration in accordance with Articles 4 and 5 of this Law shall have the priority over the unregistered;

      2) priority of previously accrued rights (encumbrances of rights) to immovable property shall be established on the date of accrual of a right in accordance with the civil legislation.

      7. From the date of maintenance of state registration of the rights to immovable property, the legal cadaster and right stating document shall be the single sources of information, approving the registered rights (encumbrances of rights) to immovable property.

      In the event of discrepancies in the data contained in the information system of legal cadastre and the title document, the priority is given to the registered title document in the registration file.

      Footnote. Article 7 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 25.03.2011 No. 421-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 27.04.2012 No. 15-V (shall be enforced from 01.01.2013); dated 29.12.2014 No. 269-V (shall be enforced from 01.01.2015); dated 27.02.2017 № 49-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 25.06.2020 No. 347-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.06.2020 No. 352-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 7-1. Guarantee of state registration of rights to immovable property

      1. The state guarantees the reliability of the issued information on registered rights and restrictions on real estate.

      2. Losses caused by violation of the registration procedure, introduction of incorrect registration data, issuance of information, distortion of the content of information are subject to compensation in court.

      Footnote. Chapter 1 has been supplemented by Article 7-1 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.05.2018 No. 156-VI (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 8. Preferential interests

      Preferential interests, not subjected to the compulsory state registration in the legal cadaster shall be:

      1) encumbrances, acting as general rules and prohibitions, established by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan;

      2) the rights (encumbrances of rights), which are accrued on the basis of regulatory legal acts, as well as the right of residence in the land plots and passages through them, public easements, closed for the public access;

      3) land use right for the term less than one year;

      4) right of use of others immovable property for the term less than one year, as well as the tenant right, uncompensated use, easements less than a year;

      5) the right of access for people and transport to power lines, telephone and telegraph lines and poles, pipelines, geodetic points and other communication lines, due to public needs;

      6) actual possession of immovable property of persons, not being the rights holders, before recognition of right of ownership to immovable property by virtue of acquisitive prescription for the actual owner in the established procedure;

      7) the right of use of private premises, located in the state housing fund, or the right of use of private premises, leased by the local executive bodies in the private housing fund.

      Footnote. Article 8 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.12.2022 No. 167-VII (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

Article 9. Terms of submission of documents to the state registration

      1. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).
      2. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforcedupon expiry of ten calendar days after its first official publication).
      3. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 22.04.2009 No. 151-IV (the order of enforcement see Article 2).

      4. An application on the state registration of encumbrances of rights, imposed by the state bodies and authorized person, and in other cases, when such encumbrances of rights are established not on the will of the right holder, as well as an application on registration of legal claims shall be immediately filed to the state registration.

      5. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).
      Footnote. Article 9 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 22.04.2009 № 151-IV (the order of enforcement see Article 2); dated 27.04.2012 No. 15-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 10. Prices for goods (works, services) produced and (or) sold by the registering authority, for state registration of rights to real estate and state technical inspection of buildings, structures and (or) their components

      1. Activity on state registration of the rights (encumbrances of the rights) to real estate, on entering into the information system of legal cadastre of identification and technical data of buildings, constructions and (or) their components on newly created real estate and state technical inspection of buildings, constructions and (or) their components belongs to the state monopoly and is carried out by the registering body at the location of the real estate object.

      2. Prices for goods (work, services) produced and (or) sold by the registering authority, for state registration of real estate title, including in an expedited manner, and state technical inspection of buildings, structures and (or) their components shall be established by decision of the authorized body that organizes and coordinates the activities of the State Corporation “Government for Citizens”, in agreement with the authorized body and antimonopoly authority.

      Footnote. Article 10 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2019 No. 241-VI (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 19.04.2023 No. 223-VII (shall be enforced ten calendar days after the date of its first official publication).

Chapter 2. LEGAL CADASTER Article 11. Maintenance of legal cadaster

      1. The legal cadaster shall be maintained by the registering bodies and contain information on existing and terminated rights to immovable property and other objects of registration, identification characteristics of immovable property, details on rights holders, information on available requests from the legal cadaster.

      2. The state registration of rights to immovable property shall be carried out by the registering bodies on location of the object of immovable property in recognition of identification and other characteristics of immovable property, necessary for the maintenance of legal cadaster.

      3. All entries in the legal cadaster shall be maintained on each object of immovable property and objects, equated to them. Objects of immovable property shall be identified by the cadastral number.

      All entries on the state registration of rights (encumbrances of rights) to immovable property, rights to the objects, equated to the immovable property shall be entered to the information system of legal cadaster by the registering body.

      Unified information system of legal cadaster shall be formed by the authorized body.

      Procedure of maintenance and use of information system of legal cadaster shall be determined by the authorized body.

      4. Procedure of interaction of the state bodies on exchange of information for the purposes of maintenance of legal and other cadasters shall be determined by the authorized body.

      Footnote. Article 11 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 No. 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 12. The composition of legal cadaster

      Legal cadaster shall consist of:

      1) book of record of documents, received for registration;

      2) registration sheets;

      3) books of records of requests for provision of details from the legal cadaster;

      4) registration files;

      5) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

      6) information system.

      Footnote. Article 12 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 13. Book of record of documents, received to the state registration

      1. Book of record of documents, received to the state registration shall be maintained by the registering bodies for the purposes of record and establishement of priority between applications, filed to the state registration of accrual, change or termination of rights (encumbrances of rights) to immovable property and other objects of registration.

      2. Priority between applications, entered to the book of record of documents, received to the state registration shall be established on the date, hour and minute of filing of an application to the state registration.

      3. Form, content and procedure of maintenance of the book of record of documents, received to the state registration shall be determined by the authorized body.

Article 14. Registration sheet

      Footnote. The heading of Article 14 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

      1. The registration sheet shall be filled in for the following real estate objects:

      1) land plot;

      2) secondary object of immovable property;

      3) land plot together with primary objects of immovable property, located on it.

      2. Registration sheet shall consist of four sections:

      1) identification characteristics of immovable property, specified in the paragraph 1 of this Article;

      2) register of rights to immovable property with allocation of easements, established in favor of the dominant land plot or other object of immovable property;

      3) register of encumbrances of rights to immovable property with allocation of pledge, as well as obligations, following the immovable property;

      4) register of legal claims and transactions, not involving accrual of rights or encumbrances of rights to immovable property.

      3. Form and procedure of making the entries to the registration sheet shall be determined by the authorized body.

      Footnote. Article 14 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 15. Registration file

      1. Registration file shall be maintained for each land plot and contain the copies of right stating and other documents, attached to the application, filed to registration, as well as copies of identification document to the land plot, as well as documents of registering body, relating to this object of immovable property or its rights holders, and paper copies of electronic documents, except for the case, provided by paragraph 3 of this Article.

      2. The separate registration file shall be maintained for each secondary object of immovable property, entering to the composition of object of condominium.

      3. If it is necessary, the registration file for the land plot, on which several primary objects of immovable property are located shall be maintained in the several volumes.

      Footnote. Article 15 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2012 No. 15-V (shall be enforced from 01.01.2013); dated 29.12.2014 No. 269-V (shall be enforced from 01.01.2015).

Article 16. The book of record of requests for provision of information from the legal cadaster

      1. Book of record of requests for provision of information from the legal cadaster shall be maintained by the registering bodies for the purposes of record of received requests and provided information from the legal cadaster.

      2. Form, content and procedure of maintenance of the book of record for provision of information from the legal cadaster shall be determined by the authorized body.

Article 17. Provision of details from the legal cadaster

      1. Information disclosing information about individuals (personal data), with the exception of data identifying the right holder (surname, first name, patronymic (if it is indicated in an identity document) and date of birth of an individual), cannot be provided.

      2. Copies of documents that are in the registration file of the legal cadastre shall be submitted at the motivated requests of judicial, law enforcement and other state bodies in accordance with their competence established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, temporary, bankruptcy and rehabilitation managers as part of the rehabilitation and bankruptcy procedures, the liquidation commission (liquidator) of a forcibly liquidated legal entity, as well as bailiffs within their competence established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, on the cases of enforcement proceedings in their proceedings with a copy of the writ of execution certified by the seal of a private bailiff or territorial department. The specified information shall be issued to other persons with the written consent of the copyright holder.

      3. Information on a specific real estate object and generalized data on the rights (encumbrances of rights) of an individual or legal entity to the real estate objects he owns, certified by the registering body shall be issued at the request of the right holder (authorized representative) and motivated requests:

      1) lawyers;

      2) law-enforcement, judicial bodies on the proceeding criminal, civil, administrative cases in accordance with their competence, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

      3) judicial enforcement agents on proceedings enforcement documents in accordance with their competence, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

      4) bodies of the public revenues and other state bodies in accordance with their competence, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan;

      5) notaries, heirs;

      6) temporary, bankrupt and rehabilitation managers within the procedures of rehabilitation and bankruptcy, liquidation commission (liquidator) of compulsory liquidated legal entity;

      6-1) financial managers in the framework of procedures for restoring solvency or judicial bankruptcy of a citizen of the Republic of Kazakhstan;

      7) bodies of trusteeship and guardianship;

      8) other persons with the written consent of the copyright holder, unless otherwise provided by paragraphs 3-1 and 3-2 of this Article.

      3-1. Information from the legal cadastre on the registered encumbrance of the right to real estate shall be issued at the request of individuals and legal entities.

      3-2. Information from the legal cadastre on registered rights (encumbrances of rights) of legal entities and registered encumbrances on real estate, legal claims on real estate shall be issued to any person on the basis of a request.

      3-3. The persons, specified in paragraph 3 of this Article shall be entitled to receive information on a specific real estate object and generalized data on the rights (encumbrances of rights) of an individual or a legal entity to its real estate objects through integration with the information system of the legal cadastre or on the web portal of the "electronic government" in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      4. Copies of documents that are in the registration file of the legal cadastre must be provided by the registration body no later than three working days from the date of submission of the request for information.

      5. Procedure of provision of information from the legal cadaster shall be determined by the authorized body.

      Footnote. Article 17 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 25.03.2011 No. 421-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 27.04.2012 No. 15-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); от 07.03.2014 No. 177-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 07.11.2014 No. 248-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.12.2014 No. 269-V (shall be enforced from 01.01.2015); dated 29.06.2020 No. 352-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 30.12.2022 №. 179-VII (shall be enforced upon expiry of sixty calendar days after the date of its first official publication).

Chapter 3. THE STATE TECHNICAL INVESTIGATION OF BUILDINGS,
STRUCTURES AND (OR) THEIR COMPONENTS

Article 18. State technical inspection of real estate

      1. Entering identification and technical information of real estate into the information system of the legal cadastre for newly created real estate and state technical inspection of real estate shall be the necessary conditions for state registration of real estate title.

      2. State technical inspection of real estate of newly created real estate is not carried out and a cadastral passport of the real estate property is not issued.

      Identification and technical data of real estate for newly created real estate shall be entered by the registering authority into the information system of the legal cadastre on the basis of an act of the object commissioning, subject to accounting in the structural units of the relevant local executive bodies.

      To establish discrepancies between the identification and technical information contained in the title document and the actual data of the newly created real estate, the right owner has the right to apply to the registering authority for identifying such discrepancies, by the results of which a conclusion shall be drawn up in the form established by the authorized body.

      State technical inspection of real estate, as well as assignment of a cadastral number to real estate, shall be carried out when the technical and (or) identification characteristics of real estate change as a result of their reconstruction, redevelopment, re-equipment, except for cases when changes in such characteristics can be reflected in the cadastral passport of the real estate property without conducting a state technical inspection of real estate, including when changing the cadastral number, address, address registration code (if any).

      Based on the results of the state technical inspection of real estate, a cadastral passport of the real estate property is issued, which shall reflect the identified changes.

      3. The procedure and terms for entering identification and technical information of real estate on newly created real estate into the information system of the legal cadastre, the state technical inspection of real estate, assigning a cadastral number to primary and secondary real estate, as well as forms of information required to be entered into the information system of the legal cadastre, the form of the cadastral passport of the real estate object shall be determined by the authorized body.

      Footnote. Article 18 - as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.04.2023 No. 221-VII (shall be enforced from 01.07.2023).

Article 18-1. Competence of the authorized body

      The authorized body shall:

      1) exercises state control over the activities of the registering body;

      2) develops and approves the requirements to the legal cadastre support and rules of access to the legal cadastre;

      3) excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.05.2018 No. 156-VI (shall be expired upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication);

      4) develops and approves the rules for providing statistical and other reporting information in the field of state registration of rights to real estate;

      4-1) develops and approves the instruction on state technical inspection of real estate objects;

      4-2) develop and approve the form of a cadastral passport of a real estate property in agreement with the central authorized land management body;

      4-3) develop and approve, together with the central authorized land management body, the procedure for maintaining and using the information system of the unified state real estate cadastre;

      5) exercise other powers provided for by the laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Chapter 3 is supplemented by Article 18-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 17.11.2015 № 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); with changes introduced by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 05.04.2023 No. 221-VII (shall be enforced from 01.07.2023).

Article 18-2. Competence of the registering body

      Registration authority:

      1) ensures compliance with the requirements for the support of the legal cadastre and the rules of access to the legal cadastre;

      2) provide the authorized body with statistical and other reporting information in the field of state registration of rights to immovable property in accordance with the rules;

      3) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

      4) ensure reliability of entering information into the legal cadastre;

      5) perform other functions stipulated by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Chapter 3 is supplemented by Article 18-2 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.05.2018 No. 156-VI (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 18-3. State control over the activity of the registering body in the sphere of state registration of rights to immovable property

      1. State control over the activity of the registering body in the sphere of state registration of rights to immovable property is exercised by the authorized body and its territorial subdivisions in accordance with the Entrepreneurial Code of the Republic of Kazakhstan.

      2. The state control is carried out for compliance of the activity of the registering body in the sphere of state registration of rights to immovable property with the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on:

      1) state registration of rights to immovable property;

      2) maintenance of the legal cadastre;

      3) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);

      3. In case of detection of violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan the authorized body and its territorial subdivisions shall send to the registering body the submission on elimination of violations. In case of failure to remedy the violation within the established term, the authorized body and its territorial subdivisions shall have the right to apply to the court with a claim for compulsion to remedy the revealed violation of the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Chapter 3 has been supplemented by Article 18-3 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 24.05.2018 No. 156-VI (shall be enforced upon ten calendar days after the day of its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 19. Payment for the state technical investigation

      Footnote. Article 19 is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.07.2012 No. 34-V (shall be enforced from the date of its official publication).

Chapter 4. PROCEDURE OF THE STATE REGISTRATION OF
RIGHTS TO IMMOVABLE PROPERTY Article 20. Procedure of conducting of the state registration of rights to immovable property

      1. The state registration of right to immovable property shall be conducted in the following procedure:

      1) reception of documents, provided by Article 21 if this Law for the state registration;

      2) verification of documents, presented for the state registration, including monitoring of legality of made transaction and (or) other legal facts (legal compositions), being the grounds of accrual, change, termination of rights (encumbrances of rights) to immovable property or other objects of the state registration for compliance with the current legislation.

      The registering body shall receive details on technical and identification characteristics of object of immovable property, necessary for the state registration of rights to immovable property from the relevant state information system;

      3) making entries to the registration list on the made registration or refusal or suspension of the state registration in the cases, provided by this Law;

      4) making inscription on the right stating document on the conducted state registration;

      5) issuance of the right stating document with the mark on the conducted registration, or document on refusal or suspension of the state registration on the grounds, provided by this Law, as well as issuance of certificate on the state registration in the cases, provided by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

      When making a settlement on a real estate transaction in a non-cash form, made in a simple written form, the registering body, with the consent of the parties shall send a notification on the registration to a second-tier bank or the National postal operator, in which a bank account is opened in order to secure the transaction.

      1-1. Electronic registration shall be carried out in cases when the rights (encumbrances of rights) arise, change or terminate on the basis of a transaction, certificate of inheritance, certificate of ownership, as well as in other cases established by this Law.

      2. Electronic registration of rights (encumbrances of rights) on the basis of a notarized transaction, a certificate of inheritance, a certificate of ownership shall be carried out in the following order:

      1) the notary after the transaction certification, issuance of the certificate of the right of inheritance or the certificate of ownership:

      sends an electronic copy of the title deed certified by an electronic digital signature by means of a single notary information system to the information system of the legal cadastre;

      informs the purchaser of immovable property:

      a unique number of the title document assigned by a single notary information system;

      the amount of payment for the state registration of rights to immovable property or exemption from payment established by the authorized body determined by the decision of the Government of the Republic of Kazakhstan from among the central state bodies in coordination with the authorized body and antimonopoly body;

      in case of exemption of the real estate purchaser from payment for the state registration of rights to real estate, the document confirming the right to a benefit shall be scanned;

      sends the legal cadastre to the information system:

      E-mail addresses of transaction participants in the Internet - if available;

      electronic copy of the document confirming the exemption from payment for the state registration of rights to immovable property;

      2) the owner of the right or his authorized representative pays the amount for the state registration through the payment gateway of the "electronic government" (hereinafter - PSEP) in any way provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan on informatization, with the obligatory indication of the data of the payer of payment for the state registration of rights to real estate and the unique number of the title document.

      After the payment for the state registration of rights to real estate, the receipt details (unique payment code, name of the payment recipient, name of the second-tier bank or organization performing certain types of banking operations, data of the payment payer, including its identification number, payment amount, date and time of payment, unique number of the title document) are saved on the PSEP in the form of an electronic check and sent to the information system of the legal cadastre;

      3) registration authority:

      checks the legal cadastre information system and, if necessary, the PSEP for the electronic receipt confirming the payment for the state registration of rights to real estate, the completeness of the payment and compliance of the unique number of the title document indicated on the electronic receipt and the electronic copy of the title document;

      Performs the actions provided for by subparagraphs 2) and 3) of paragraph 1 of this article, subject to confirmation in the information system of the legal cadastre of the payment for the state registration of rights to real estate or exemption from payment;

      send a notification on the registration or refusal or suspension of state registration on the grounds provided by this Law to the unified notary information system, as well as to the e-mail addresses of the transaction participants, if any;

      prints on paper the title document, the notice of registration or refusal or suspension of state registration and the electronic check confirming payment for the state registration of rights to immovable property, for storage in the registration file.

      3. Electronic registration of rights (encumbrances of rights) to real estate shall be carried out in the manner determined by this Law and the regulatory legal act of the authorized body.

      Footnote. Article 20 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2012 No. 15-V (the order of enforcement see Article 2); dated 15.04.2013 No. 89-V (shall be enforced upon expiry of thirty calendar days after its first official publication); dated 29.12.2014 No. 269-V (shall be enforced from 01.01.2015); dated 24.11.2015 № 419-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 02.04.2019 № 241-VI (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated November 25.11.2019 No. 272-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 25.06.2020 No. 347-VI (shall be enforced upon expiry of of ten calendar days after its first official publication); dated 29.06.2020 No. 352-VI (shall be enforced upon expiy of ten calendar days after its first official publication); dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 21. Reception of documents for the state registration of rights to immovable property

      1. The state registration of rights to immovable property shall be carried out on the basis of application of rightholder, parties (participants) of transaction, state body (its authorized representative) or other authorized persons, filed in the registering body.

      2. For state registration, the applicant (authorized representative of the applicant) must present an identity document and submit the following documents:

      1) an application for state registration of the established sample;

      2) a title document confirming the object of registration. In case of registration of the right (encumbrance) to a land plot, an identification document for the land plot shall be submitted. In case of assignment of rights (claims) under agreements on pledge of immovable property, an agreement on assignment of rights (claims) (agreement on simultaneous transfer of assets and liabilities) shall be submitted;

      3) a document confirming payment for state registration of rights to immovable property.

      2-1. The registration authority receives information, which is the state electronic information resources necessary for state registration of rights to a real estate from the relevant state information systems in the form of electronic documents certified by electronic digital signatures.

      3. Besides the documents, specified in paragraph 2 of this Article, the legal entities shall present the constitutional documents. The applicant shall provide the protocols of the meeting (extracts from them) of founding parties (participants, board of directors, shareholders' council) for acquisition or alienation of objects of immovable property in the cases, provided by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan or constitutional documents.

      Foreign legal entities shall present legalized extract from the trade register or other legalized document, certified that the foreign legal entity shall be the legal entity under the legislation of foreign state, with notarially certified translation to the state and Russian languages.

      3-1. If the application for registration contains information that the aggregate book value of the assets being acquired or sold exceeds the amounts established by the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of competition protection, then the applicant, in addition to the documents specified in paragraphs 2 and 3 of this article, submits the preliminary written consent of the antimonopoly authority.

      3-2. In the case of compulsory acquisition of land plot or other immovable property in connection with seizure of land plot for the state needs, the registration of termination of rights of the owner of seized property and accrual of rights of the state shall be carried out upon condition of presentation of the document, approving the payment of compensation by the applicant to the registering body.

      4. If the transaction is not notarially certified, registering body shall be obliged to verify authenticity of signature of persons, made transaction (their authorized representatives), their capability (legal capacity), as well as compliance with their wish of expression of will.

      This requirement shall not be distributed to the pledge agreements, concluded in ensuring of agreement of bank loan and agreement on provision of microloan.

      5. In the existence of several applications for the state registration of the same right (encumbrance of right) in relation of the same object of immovable property, priority of application shall be determined in accordance with this Law and legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

      6. Provisions of this Article shall not be applied upon electronic registration.

      Footnote. Article 21 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 25.12.2008 No. 113-IV (shall be enforced from 01.01.2009); dated 10.02.2011 No. 406-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 01.03.2011 No. 414-IV (shall be enforced from the date of its official publication); dated 27.04.2012 No. 15-V (shall be enforced from 01.01.2013); dated 26.11.2012 No. 57-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 08.01.2013 No. 64-V (shall be enforced from 01.01.2013); dated 29.12.2014 No. 269-V (shall be enforced from 01.01.2015); dated 27.04.2015 No. 311-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.10.2015 № 376-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 24.11.2015 № 419-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 22. Filling of an application on the state registration of rights to immovable property

      1. In the cases, when the rights (encumbrances of rights) accrue on the basis of notarially certified transaction, registration shall be carried out by application of any party (participant) of transaction.

      Electronic registration of rights (encumbrances of rights), provided for in paragraph 2 of Article 20 of this Law shall be carried out without the application of the parties to the transaction.

      2. In the cases when the rights (encumbrances of rights) accrue on the basis of agreement or other transaction in the absence of their notarial certification, an application shall be filed by all participants of transaction in the established procedure.

      An application for registration of occurrence and change of the pledge provided as security for the bank loan agreement and (or) the micro loan agreement shall be submitted by the pledgor and (or) the pledgee.

      In the case of filing of application by the pledge holder shall be required notarially certified consent of the pledger to such registration.

      Upon cession of rights (requirements) by agreements of pledge of immovable property, an application for the registration of accrual and change of pledge shall be filed by the right holder, to whom the rights (requirements) are conceded without the consent of pledger to such registration.

      3. An application on registration may be directed to the registering body by postal service in the following cases:

      1) registration of legal claims, accrued on the basis of references (complaints (applications, petitions, lawsuits), filed to the state authorized bodies, being outside the location of registering body, as well as in other states;

      2) registration of encumbrances or legal claims, accruing on the basis of acts of the state bodies, being out of the location of registering body, as well as in other states.

      4. Upon state registration of accrual, change or termination of the right of joint property, an application on registration may be filed by all participants or one of them with presentation of consent of other participants, certified by a notary.

      An application on the state registration may be also filed by one of right holders without the consent of others in the case, provided by part of the second paragraph 5 of this Article.

      5. Upon state registration of accrual, change, termination of the right of joint property (other common right), an application on the state registration shall be filed by all participants (authorized representatives).

      Unless otherwise follows from the legislative acts of the Republic of Kazakhstan, upon conclusion of transaction in relation of share in the joint shared ownership, an application shall be filed in the established procedure with observation of rights of first refusal of other rights holders.

      6. An applicant, reached the marriage age in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan shall specify details on the absence of fact of state in the marital relations or details on their spouse with the annex of copies of document, approving existence of marital relations for registration of rights of other spouse, the data of whom is not contained in the right stating document.

      If the regime of share or separate ownership to immovable property of spouses is established by the agreement of marriage, an agreement of marriage shall be provided to the registering body.

      6-1. In the event that the aggregate book value of the assets being acquired or sold exceeds the amounts established by the legislation of the Republic of Kazakhstan in the field of competition protection, then the application for registration by the applicant specifies the following information.

      7. Where one title establishing document contains two or more objects of state registration, the applicant shall specify in the application all objects of registration or for registration of each object of state registration by interested persons, separate applications shall be submitted.

      In cases where there is only one object of state registration in the title establishing document, the registering body shall be entitled to indicate to the applicant the necessity of state registration of other objects of state registration and payment for it.

      8. State registration of encumbrances, imposed by the state bodies and other authorized persons shall be carried out by application of specified persons, unless otherwise followed from the legislative acts of the Republic of Kazakhstan. Encumbrance, imposed in the interests of third persons in accordance with acts of law-enforcement, judicial and other state bodies may be registered on the basis of application of third person.

      In this cases the documents for the state registration of encumbrances shall be filed to the registering body.

      9. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 22.04.2009 No. 151-IV (the order of enforcement see Article 2).

      10. Form and content of application on registration of right to immovable property and other objects of registration shall be determined by the authorized body.

      Footnote. Article 22 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 25.12.2008 No. 113-IV (shall be enforced from 01.01.2009); dated 22.04.2009 No. 151-IV (the order of enforcement see Article 2); dated 10.02.2011 No. 406-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 27.04.2012 No. 15-V (the order of enforcement see Article 2); dated 29.12.2014 No. 269-V (shall be enforced from 01.01.2015); dated 27.04.2015 No. 311-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.10.2015 № 376-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 24.05.2018 No. 156-VI (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the date of its first official publication); dated 21.01.2019 No. 217-VI (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the date of its first official publication); dated November 25.11.2019 No. 272-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.06.2020 No. 352-VI (shall be enforced upon expiy of ten calendar days after its first official publication).

Article 23. Terms of conducting of the state registration

      1. State registration of rights to real estate (encumbrances of such rights) must be carried out within three working days from the date of receipt of the application by the registering body, except for the cases provided for in paragraphs 1-1, 1-2, 1-3, 2 and 2 -1 of this Article.

      1-1 Electronic registration shall be made not later than one working day following the day of receipt of the legal cadastre of confirmation of payment for state registration of rights to immovable property or exemption from payment in the information system of the legal cadastre.

      1-2. State registration of rights to immovable property of a notarized transaction shall be made within one working day from the moment of receipt of the application to the registering authority, except for the cases stipulated by paragraphs 1-1 and 2 of this Article.

      1-3. State registration of rights (encumbrances of rights) to immovable property in an expedited manner is carried out at the request of the applicant not later than one working day following the day of receipt of the application to the registration authority.

      2. Registration of encumbrances, imposed by the state bodies and other authorized persons, as well as legal claims shall be immediately conducted from the date of receipt of application to the registering body.

      2-1. State registration of termination of encumbrances, as well as legal claims, must be carried out within one working day from the moment the application is received by the registering body.

      3. Excluded by the Law of the RK dated 24.05.2018 № 156-VI (to be put into effect after ten calendar days after the day of its first official publication).
      Footnote. Article 23 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 10.12.2008 No. 101-IV (shall be enforced from 01.01.2009); dated 27.04.2012 No. 15-V (the order of enforcement see Article 2); dated 29.12.2014 No. 269-V (shall be enforced from 01.01.2015); dated 29.03.2016 № 479-V (shall be enforced upon expiry of twenty one calendar days after the day its first official publication); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforce upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 02.04.2019 № 241-VI (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 24. Requirements to the documents, presented to the state registration

      1. Right stating and other documents, approving the right (encumbrances of rights) to immovable property and other objects of the state registration shall comply with requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan, presented to them at the time of registration, except for the rights (encumbrances of rights) to immovable property, not subjected to the compulsory state registration, as well as previously accrued rights (encumbrances of rights).

      2. Documents approving accrual, change or termination of rights (encumbrances of rights) to immovable property and other objects of the state registration shall be properly executed in the cases, established by the legislation of the Republic of Kazakhstan, sealed (in its existence), executed in the special forms, have appropriate signatures of parties or civil servants, determined by the legislation of the Republic of Kazakhstan. Documents outgoing from courts, law-enforcement and other state bodies shall be executed in the form, presented for the relevant documents.

      In the cases, established by the legislative acts, right stating and other documents shall be certified by a notary.

      Electronic copies of right stating documents may not contain the parties signatures and subject to the compulsory certification by electronic digital signature of a notary.

      Documents in electronic form shall be subject to mandatory certification by the parties to the contract and authorized organizations through electronic digital signatures.

      3. The documents, having erasures or additions, crossed out words or other unspecified corrections, as well as documents, executed by pencil shall not be accepted.

      4. Right stating documents shall contain details on rights holders, made to the registration sheet, on type of registered right (encumbrance of a right), address, registration code of address (in its existence), as well as necessary data on the object of immovable property for the purposes of maintenance of legal cadaster.

      5. Form of notification for making of relevant entries to the registration documents (on nonperformance of obligation, on intention to challenge of executed registration or registered right and so on.) shall comply with requirements, established by the authorized body.

      6. Documents, approving accrual, change and termination of rights to immovable property and other objects of the state registration shall be presented to the registering body in two copies, one of which is an original or notarially certified copy.

      In the cases, when the right stating document is the judicial act and in other cases, when the original document is not issued to the rightholder, two certified copies of such document shall be presented for registration.

      An agreement of marriage shall be presented in two copies, one of which is original or notarially certified copy.

      7. Original document or certified copy shall be returned to the applicant (authorized representative) after registration in the cases, provided by paragraph 6 of this Article.

      8. In the cases when registration is carried out on the basis of power of attorney, two copies of power of attorney, one of which is original or notarially certified copy shall be presented to the registering body. The original of power of attorney shall be returned to the applicant (authorized representative) after registration.

      Upon electronic registration the power of attorney shall not be presented to the registering body.

      9. Upon registration of rights (encumbrances of rights), established on a part of immovable property, right stating document (on rent, easements, uncompensated use of property and other) shall contain detailed description of a part of property, being the incidence of a right (encumbrances of rights).

      Upon pledge of a part of immovable property, the plan of division of object for the case of alienation of subject of pledge in connection with nonperformance of obligation shall be approved by the body, carrying out division or merging of this object of immovable property.

      Footnote. Article 24 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 25.03.2011 No. 421-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 21.07.2011 No. 468-IV(shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 27.04.2012 No. 15-V (the order of enforcement see Article 2); dated 29.12.2014 No. 269-V (shall be enforced from 01.01.2015); dated 25.06.2020 No. 347-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 25. Refusal in reception of documents, received to the state registration

      1. Refusal in reception of documents, received to the state registration shall be allowed on the following grounds:

      1) application of improper person in connection with absence of documents of identification of applicant or authorized representative;

      2) existence of erasures or additions, crossed out words or other unspecified corrections in the documents;

      3) incorrect filling of form of applications, filed to registration;

      4) presentation of incomplete package of documents, necessary for the state registration by the applicant in accordance with requirements, established by paragraphs 2, 3 and 3-1 of Article 21 of this Law;

      5) presentation of documents, form and content of which do not correspond to the legislation of the Republic of Kazakhstan;

      6) Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 22.04.2009 No. 151-IV (the order of enforcement see Article 2);

      7) in the existence of encumbrances, which exclude the state registration of a right (encumbrances of rights).

      2. In case of refusal to accept documents, a record about the acceptance of documents shall not be made in the book of registration of documents received for registration. At the request of the applicant, the body that accepts documents for registration shall issue a notice indicating the reasons for the refusal. Copies of such notice, application for registration and documents attached to it shall be kept in the manner established by the authorized body.

      A refusal to accept documents for registration may be appealed in the manner prescribed by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 25 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 25.12.2008 № 113-IV (shall be enforced from 01.01.2009); dated 22.04.2009 No. 151-IV (the order of enforcement see Article 2); dated 27.04.2012 No. 15-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 29.06.2020 No. 351-VI (shall be enforced from 01.07.2021).

Article 26. Specification of exact time of presentation of documents

      1. Upon reception of documents to registration, details on date, time, minute of presentation of documents shall be made to the book of record of documents, received to the registration.

      2. Receipt with notification of date, time and minute of reception of document to registration, surname, first name (patronymic) of responsible employee, received the documents, list of documents, presented to registration, addresses, registration code of address (in its existence) of object of immovable property shall be issued to applicant.

      Footnote. Article 26 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 21.07.2011 No. 468-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 27. Grounds for suspension of the state registration of rights to immovable property

      1. The state registration of rights to immovable property shall be suspended in the following cases:

      1) by regulation (determination) of a court on the basis of statements of claim (complaints), filed in court;

      2) in accordance with acts of procuracy supervision before elimination of violation of the Law;

      2-1) in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan “On counteraction to legitimization (laundering) of incomes, received by illegal means and financing of terrorism”;

      3) for presentation of documents by the applicant, necessary for the state registration in accordance with Article 21 of this Law, if the absence of necessary documents was not a basis for refusal in reception of documents to registration;

      4) for reception of explanations and reclamations of necessary information from the state bodies in connection with its absence in the documents, following from such bodies, or existence of contradictions in such documents, if the specified circumstances were not the grounds for refusal in reception of documents to registration;

      5) upon non-conformity of object of registration, established on the basis of right stating documents, and object of registration, specified in application, for elimination of contradiction between them.

      6) in case of incomplete payment for the state registration of rights to immovable property;

      7) if within three working days from the moment of receipt of the electronic copy of the title document the information system of the legal cadastre has not received a confirmation of payment for the state registration of rights to immovable property or of release of a person from payment.

      1-1. Electronic registration shall be not suspended on the grounds, specified in subparagraphs 3) and 5) of paragraph 1 of this Article.

      2. Decision on suspension of the state registration may be accepted by the registering body from the date of reception of documents to the state registration before the date of issuance of document, but not later than expiration of the term of the state registration.

      3. Registration shall be suspended before elimination of circumstances, being the basis for suspension of registration, but not more than one month, unless otherwise established by this Law or judicial act on suspension of registration. If the circumstances, being the grounds for suspension in the registration are not eliminated during one month, the state registration shall be refused.

      Details on suspension of registration shall be entered in the book of record of documents, received to registration.

      4. Upon suspension of the state registration, the registering body shall have a right to request information, explanations and documents from the applicant (authorized representative of applicant), other individuals or legal entities, as well as state bodies within its competence, if it is necessary for adoption of decision.

      5. Upon suspension of registration, the registering body shall direct a written notification with specification of reasons and terms of suspension, date and registration number of document to the applicant (authorized representative of applicant). The subsequent actions of applicant for elimination of reasons of suspension of registration and terms, necessary for that shall be specified in the notification.

      In the case of electronic registration, the mentioned notification, certified by means of an electronic digital signature of the registering authority, is sent to a single notary information system, and, if available, to e-mail addresses of the transaction participants.

      When making a settlement on a real estate transaction in a non-cash form, made in a simple written form, the registering body shall send the specified notification to the second-tier bank or the National postal operator, in which a bank account is opened in order to secure the transaction.

      A copy of a written notification on suspension of registration and paper copy of electronic notification shall subject to storage in the registering file.

      6. Upon suspension of registration, an application may be withdrawn by the applicant (authorized representative of applicant) in any time. Upon that the priority of withdrawn application shall be lost.

      Footnote. Article 27 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 28.08.2009 No. 192-IV (shall be enforced from 08.03.2010); dated 25.03.2011 No. 421-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 27.04.2012 No. 15-V (the order of enforcement see Article 2); dated 21.06.2012 No. 19-V(shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 10.06.2014 No. 206-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 24.11.2015 № 419-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon ten calendar days after the day of its first official publication); dated 25.06.2020 No. 347-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 28. Suspension of registration for authentication of documents and reliability of details, specified therein

      1. State registration shall be suspended by the registering body upon occurrence of doubts in authenticity of presented documents or reliability of details, specified therein. Registering body shall take the necessary measures on reception of additional details and authentication of documents or reliability of details, specified therein for elimination of such doubts. An applicant (authorized representatives of applicant) shall have a right to present additional evidences of documents authenticity and reliability of details, specified therein.

      2. Where necessary the documents may be directed by the registering body for carrying out of expert examination for the documents authenticity and reliability of details, specified therein.

Article 29. Temporary termination of the state registration

      1. An applicant may be applied to the registering body with application on temporary termination of registration of rights (encumbrances of rights) to the immovable property belonging to him (her) in the following cases:

      1) for the purposes of provision of a guarantee to their counterparty, that before the registration of relevant rights of the last to the object of immovable property, the rights of other persons or new encumbrances, arising at the expression of will of any of the party will not be registered;

      2) upon loss of right stating document or in other cases, when unreasonable risks of loss of property arise for him (her) beyond his (her) will, except for the cases of compulsory termination of rights of such property on the grounds, provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      2. Registration of rights (encumbrances) on the grounds, provided by subparagraph 1) of paragraph 1 of this Article shall be temporarily terminated for the term not more than 15 business days from the date of filling of an application.

      During the specified period, an application for registration of person, in the interests of whom the registration is temporary terminated shall have priority over other applications, filed in the specified term, except for the cases, provided in paragraph 4 of this Article.

      3. During the terms of temporary termination of registration in the cases, provided by subparagraph 1) of paragraph 1 of this Article, registration of rights (encumbrances of rights) to immovable property on the basis of application, filed for registration before the temporary termination of registration, as well as acts of the state bodies, established on the basis of court decisions or in other cases, not depending on the will of the right holder, as well as registration of notifications, provided by this Law, and legal claims shall be carried out in a general manner.

      4. In the cases provided by subparagraph 2) of paragraph 1 of this Article, registration of rights (encumbrances of rights) to immovable property, which accrue on the will of the right holder shall be temporary terminated before the date of cancellation of application on temporary termination of registration by the right holder.

Article 30. Verification of documents, presented for the state registration of rights to immovable property

      1. Verification of documents shall be carried out for the purposes of establishment of compliance of documents, presented for registration, as well as subjects and objects of legal relations, type of the right or encumbrances of a right to immovable property, grounds of their accrual, change, termination with requirements of legislation.

      2. At the results of verification, the registering body shall make decision on the state registration, suspension or refusal in the state registration and make the relevant mark in the application with specification of surname, name (patronymic) of responsible employee of registering body, conducted verification, as well as the date of its conducting.

Article 31. Refusal in state registration of rights to a real estate

      1. Refusal in the state registration shall be carried out in the following cases:

      1) upon non-compliance of subjects and objects of legal relations, type of a right or encumbrance of a right to immovable property and other objects of registration or grounds of their accrual, change or termination with requirements of the legislation;

      1-1) if the applicant is included in the list of organizations and persons associated with financing of the proliferation of weapons of mass destruction, and (or) in the list of organizations and persons associated with financing of terrorism and extremism, in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, with the exception of a real estate, confiscated and (or) recovered by the court decision;

      1-2) on the basis of relevant information from the bodies of architecture and urban planning, state architectural and construction control of local executive bodies on the non-compliance of construction objects to the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan on architectural, urban planning and construction activities;

      2) upon presentation of incomplete package of documents by applicant, necessary for the state registration in accordance with Article 21 of this Law, if the necessary documents were not presented upon suspension of the state registration;

      3) upon presentation of documents for registration, on form and content, inconsistent with requirements of the legislation;

      4) in the existence of encumbrances, which exclude the state registration of a right or other object of the state registration, except for the cases, provided by paragraph 1-1 of this Article;

      5) on the basis of judicial act, that has entered into legal force;

      6) if during the terms of suspension of registration, the circumstances, being the grounds for suspension were not eliminated;

      7) upon non-conformity of previously accrued right to the legislation, being in force at the moment of its accrual, if the object of registration is transfer, change, termination or elimination of encumbrance in relation of such right;

      8) when applying for registration of rights and encumbrances of rights to a real estate belonging to the state Islamic special financial company, with the exception of registration of ownership rights of the authorized state property body and lease rights of the authorized body of the relevant field.

      1-1. Requirements established by subparagraphs 4) of paragraph 1 of this Article shall not be applied upon registration:

      1) accrual of rights to immovable property of the person, in the interest of whom the existing encumbrance is registered, in the case of absence of other encumbrances;

      2) transfer of rights to immovable property in the by inheritance;

      3) transfer of rights for management of property of debtor to the rehabilitation or bankruptcy manager;

      4) transfer of rights to immovable property, on which the encumbrance in the form of rights of use was registered;

      4-1) transfer of the right to a land plot, on which an encumbrance is registered in the form of an instruction on the need to take measures on using the land plot for its intended purpose and to eliminate violations of the legislation of the Republic of Kazakhstan;

      5) the rights to share in the common property;

      6) change of details on the right holder, contained in the registration list of legal cadaster;

      7) change of identification characteristics of object of immovable property, not involving its division (association), or changing the designated purpose;

      8) change of conditions of agreements, not involving an increase in the amount of pledges;

      9) notifications on non-performance of obligations, ensured by the pledge;

      10) cession of rights (claims) under real estate pledge agreements in respect of which encumbrances specified in subparagraphs 4), 5) and 6) of Article 5 of this Law are registered by third parties or state bodies, provided that there is an appropriate indication in the contract containing the condition on the cession of rights (claims), (including in the agreement on simultaneous transfer of assets and liabilities) on the existence of possible encumbrances.

      In the case of registration of transfer of rights, in the existence of encumbrances, the registering body shall notify the pledge holder or relevant authorized body, by the decision of which the restriction is imposed, on conducted registration during seven business days from the date of filling of application for registration.

      2. Upon refusal in registration on the grounds, provided by paragraph 1 of this Article, the mark on refusal with specification of reasons shall be made in the documentation of registering body on reception of documents.

      3. Upon refusal in the state registration, the registering body shall direct notification with specification of reasons of refusal, the date and registration number to the applicant not later than the expiration of the state registration.

      In the case of electronic registration, the mentioned notification, certified by means of an electronic digital signature of the registering authority, is sent to a single notary information system, and, if available, to e-mail addresses of the transaction participants.

      When making a settlement on a real estate transaction in a non-cash form, made in a simple written form, the registering body shall send the specified notification to the second-tier bank or the National postal operator, in which a bank account is opened in order to secure the transaction.

      Copies of written notification on refusal in registration and other documents, presented by the applicant and registering body, as well as paper copy of electronic notification on refusal in registration shall subject to storage in the registration file.

      4. Refusal of state registration of rights to a real estate may be appealed in accordance with the procedure established by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      5. Upon elimination of circumstances, being the grounds for refusal in the registration, an application for registration may be filed repeatedly.

      Footnote. Article 31 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2012 No. 15-V (the order of enforcement see Article 2); dated 07.03.2014 No. 177-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 27.04.2015 No. 311-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.08.2015 № 343-V (shall be enforced upon expiry of six months after the day its first official publication); dated 24.11.2015 № 419-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 24.11.2015 № 422-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 27.02.2017 № 49-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication); dated 24.05.2018 № 156-VI (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 13.05.2020 No. 325-VІ (shall be enforced upon expiry of six months after its first official publication); dated 25.06.2020 No. 347-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.06.2020 No. 352-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 29.06.2020 No. 351-VI (shall be enforced from 01.07.2021).

Article 32. Correction of errors, committed upon the state registration

      1. The errors, committed upon registration may be corrected at the initiative of registering body or upon the application of interested person in the manner established by the authorized body in recognition of rules established by this Article.

      2. The errors, committed upon registration, not changing the ownership, nature or content of registered right (encumbrances of rights) may be corrected by the registering body on its own initiative with the written notification of all interested parties. The mark on notification shall be made in the registration sheet. Copies of notifications shall subject to storage in the registration file.

      Any person, the interests of whom are violated in the results of errors, committed upon registration, upon refusal of registering body to insert the relevant corrections to the registration documents may apply to the court with application on corrective actions on the basis of court decision.

      3. If correction of errors affects to the ownership, nature or content of registered right (encumbrances of a right or other objects of the state registration), the interested persons shall be notified on necessity of making such corrections. Corrective actions in the specified cases shall be allowed only in the existence of written consent of all interested persons, certified notarially or personally filed to the registering body. In the cases, when the interested persons were refused to give the consent for making corrections or do not give a response during one month from the date of receipt of notification, the registering body shall apply to the court for rendering of decision on making corrections.

      4. If the registration was conducted on the basis of document, issued by the state body, and corrections relate to the details, specified in this document, correction of errors shall be allowed upon condition of making of relevant amendments in such documents by this body. Making amendments in the specified case shall be carried out by the registering body with observance of ruled, provided in paragraphs 2 and 3 of this Article.

      5. Procedure of making entries for the purposes of correction of errors, committed in the registration documents shall be established by the authorized body.

Article 33. Cancellation of entries in the registration sheet of legal cadaster

      1. Cancellation of entries in the registration sheet of legal cadaster shall be carried out by the registering body on the basis of acts of the court, entered into legal force.

      1-1. Existence of encumbrances shall not prevent to the execution of judicial acts on recognition of transaction or other right stating documents as invalid.

      In the case of cancellation of entry on registration of accrual of a right to immovable property, in the existence of encumbrances, the registering body shall notify the pledge holder or relevant authorized body, by the decision of which the restriction was imposed, on conducted cancellation of an entry in the registration sheet of legal cadaster during seven business days from the date of reception of judicial act.

      2. Procedure of cancellation of entries in the registration sheet of legal cadaster shall be established by the authorized body.

      Footnote. Article 33 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2012 No. 15-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 34. Certification of conducted state registration

      1. Registering body shall be obliged to certify the conducted registration by commission of inscription in the right stating document, presented for registration, except for the electronic registration.

      1-1. Electronic registration shall be confirmed by sending of a notification of the registration made, certified by the electronic digital signature of the registering body from the information system of legal cadastre, in the manner determined by the authorized body.

      2. The registering body shall be is obliged to issue a certificate of ownership (other property right) for an immovable property to the applicant in cases, when the registration of rights was carried out on the basis of the documents on making a share contribution in full in housing-construction, dacha, garage and other consumer cooperatives.

      Footnote. Article 34 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2012 No. 15-V (shall be enforced from 01.01.2013); dated 29.12.2014 No. 269-V (shall be enforced from 01.01.2015); dated 24.11.2015 № 419-V (shall be enforced from 01.01.2016); dated 26.12.2019 No. 284-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 35. Powers of registering body upon loss (damaging) of right stating or other documents, being in the registration file, and destruction (damaging) of registration entries

      1. If the right stating or other documents, stored in the registration file were damaged or destructed, the registering body may restore the specified documents by all acceptable ways, as well as by demand the necessary documents from the rightholder, state bodies, from which they are preceded. Reception of lost documents from the information system of legal cadaster shall be allowed.

      2. Upon loss (damage) of registration sheets, filed on the paper mediums, details on the lost sheet may be recovered from the information system of legal cadaster and (or) materials, stored in the registration file.

Article 36. Recovery of right stating document

      1. In the cases of loss or damage of original (certified copy) of right stating document to immovable property, on the basis of which the registration in the legal cadaster was conducted, recovery of right stating document shall be conducted by issuance of duplicate from copy of specified document, which is stored in the registration file.

      If there is only a paper copy of electronic document in the registration file, a duplicate of right stating document shall be issued by the notary.

      2. Issuance of duplicate and cancellation of original (certified copy) of lost or damaged right stating document in the cases, specified in paragraph 1 of this Article shall be carried out in the manner established by the authorized body.

      Footnote. Article 36 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2012 No. 15-V (shall be enforced from 01.01.2013).

Chapter 5. FEATURES OF THE STATE REGISTRATION OF
SEPARATE TYPES OF RIGHTS Article 37. The state registration of change, termination or elimination of encumbrances in relation of previously accrued rights, recognized without the state registration

      1. In the state registration of change, termination of previously accrued rights to immovable property (encumbrances of rights), recognized as accrued without the state registration in the legal cadaster, or establishement of encumbrance in relation of previously accrued rights may not be denied in connection with absence of registration of such right (encumbrance of a right).

      2. Upon transfer of previously accrued right in the result of its alienation or occurrence of legal facts, the entry on accrual of previously accrued right and its termination shall be carried out simultaneously with registration of accrual of a right of rightholder.

      3. In the cases provided by paragraphs 1 and 2 of this Article, the applicant (his (her) authorized representative), except for the cases, provided by paragraph 5 of this Article shall present the documents, approving previously accrued right (encumbrance of right) to immovable property to the registering body for the state registration. The specified documents shall comply with requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan, being in force at the date of accrual of a right (encumbrance of a right).

      4. Rightholder of previously accrued right (authorized representative) shall represent details on previously accrued encumbrances of such right, recognized without state registration to the registering body in a written form. In the existence of documents, approving such encumbrances, the entry on them in the registration sheet shall be carried out in the same procedure that the entry on previously accrued rights.

      5. Registering body shall make the information base on the subjective grounds for the purposes of the state registration of encumbrances, established in relation of previously accrued rights to immovable property by the court decision, law-enforcement, other state bodies and in other cases, when the encumbrance is imposed not at the will of rightholder, in the cases, when the legal cadaster does not have any information on the object of immovable property, its rightholder, and applicant does not have any opportunity to present the documents, approving previously accrued right.

Article 38. The state registration of rights to immovable property located on the unregistered land plot

      1. The state registration of rights to immovable property, located on the land plot, the right of which is not registered shall not be allowed without registration of right to the land plot, if the right to such plot is accrued after introduction of the system of the state registration of rights to immovable property and not recognized as accrued without the state registration. The state registration of rights to the land plot and specified objects to immovable property may be carried out simultaneously.

      2. The state registration of rights to immovable property, located on the land plot, the right of which is not registered in the legal cadaster and efficient without the state registration as previously accrued right shall be allowed in the cases, when the record registration of a right to the land plot is conducted simultaneously by the rules, established in Chapter 6 of this Law for the systematic registration of previously accrued rights.

      3. State registration of rights to the buildings (structures, facilities) of the Baikonur complex assigned to a state legal entity, as well as state registration of rights to industrial buildings (structures, facilities) built at the expense of investors on land plots owned by another person, with the consent of the owner of land plot, shall be carried out without reference to a land plot in the cases provided for by the Land Code of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 38 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2012 No. 15-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 02.01.2021 No. 399-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 39. State registration of a condominium object

      1. For the state registration of a condominium object, a written application from at least two owners of apartments, non-residential premises of an apartment building, or a statement from a local executive body, or a statement from a customer (developer) of an apartment building, is submitted to the registering authority.

      Upon state registration of a condominium object, the registering body shall enter information into the legal cadastre in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan "On Housing Relations".

      2. State registration of a condominium object may be carried out on the basis of an electronic application, submitted via the Internet, in the manner determined by the authorized body.

      3. If at the time of state registration of a condominium object, there is no information on registration of the right to a land plot in the legal cadastre, the registering authority enters information about the land plot from the automated information system of the state land cadastre.

      In the absence of information on the land plot in the information system of the state land cadastre, the registering authority shall send a notification to the local executive body about registration of the land title in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

      4. The change in the composition of common property of the condominium object and (or) the size of shares of the owners of apartments, non-residential premises in common property of the condominium object as a result of changes in the total area of ​​apartments and areas of non-residential premises of a multi-apartment residential building shall be subject to state registration.

      5. The procedure for state registration of a condominium object shall be determined by the authorized body.

      Footnote. Article 39 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.12.2019 No. 284-VІ (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.03.2023 No. 207-VII (effective sixty calendar days after the date of its first official publication); dated 05.04.2023 No. 221-VII (shall be enforced from 01.07.2023).

Article 40. The state registration of rights for apartments and other premises, including in the composition of object of condominium

      1. Each secondary object in the composition of object of condominium, being in the individual (separate) property (other property law) shall be considered as separate object of immovable property, to which a separate cadastral number is assigned for the purposes of the state registration in the manner established by the authorized body.

      2. The right stating and identification documents to the land plot shall not be required for the state registration of rights for the secondary objects, including in the composition of object of condominium.

      In the cases when the share in the rights to the land plot, including in the composition of object of condominium subjects to redemption in accordance with the legislative acts of the Republic of Kazakhstan, participant of condominium shall present the document, approving redemption of a share in the right to the land plot for registration of rights for the secondary object or in the case of its alienation.

Article 41. The state registration of easements

      1. The easements, except for the easements, which are related to the preferential interests in accordance with Article 8 of this Law shall subject to the state registration.

      2. An entry on registration of easement, relating to the land plot or other servient object of immovable property shall be carried out on the registration sheet.

      In the cases when the easements are established in favour of dominant land plot or other object of immovable property, the registration entry shall be also carried out on the registration sheet, relating to the object of immovable property in favour of which the easement is occurred.

      3. Upon registration of easements, arising in relation of several objects of immovable property sequentially located on the basis of one or several right stating documents on establishment of homogeneous easements (for the pass of people, passage of vehicles, laying, technical services, repair and dismantling of the life support system utilities, including air, land and underground networks), an applicant shall have a right to file one application for registration. Upon that the registering body in relation of each object of immovable property shall make an entry on establishement of easements in the manner established by the authorized body.

      4. The scope of distribution of easement shall be determined by description in the right stating document or where necessary the copy of identification document to the land plot, which shows the scope of the easement shall be attached to the documents, provided by paragraph 2 of Article 21 of this Law.

      If the scope of easement is not determined by its description or specification to the copies of identification document to the land plot, an easement shall be determined to all object of immovable property.

      Footnote. Article 41 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2014 № 269-V (effective from 01.01.2015).

Article 42. The state registration of a right of the state property

      1. Registration of a right of the state property shall occur simultaneously with registration of a right of economic management, operational management of the state legal entities or land use right of the state and non-state land users.

      2. A right of the state ownership to the property, not assigned between the state legal entities shall not require the state registration.

      Upon conclusion of transactions on transfer of primary and secondary objects of immovable property, not distributed between the state legal entities, to the lease, uncompensated use, trust management and in other cases, when conclusion of transaction does not entail transfer of such property to the private ownership, an entry on previously accrued rights of the state property shall be made in the registration sheet of legal cadaster before making an entry on registration of encumbrance. In the existence of right stating documents on the previously accrued right of the state property, the details on accrual of such right shall be made on the basis of specified documents. In the absence of such documents, an entry on previously accrued right of the state property shall be made by the registering body on the basis of document of authorized state body, approving the presence of such property in the state property.

      3. The registering body shall bear responsibility for safety of details, relating to the state secrets in accordance with the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

Article 43. Features of registration of rights of non-state institutions

      1. Upon registration of rights of non-state institutions to the immovable property, belonging to them, the relevant rights of founders of the same property shall be simultaneously considered as registered.

      2. Immovable property registered for the non-state institution on the right of operational management shall be recognized as joint shared ownership of founders in proportion to contributions, unless otherwise established by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

      3. Upon registration of rights of non-state institution to immovable property together with other documents, necessary for registration, in the existence of several founders shall be presented foundation agreement and details, approving the amount of share of each founder in the common property or other common law. Details on the founding members, amounts of their shares and other necessary details shall be made to the registration sheet on the basis of such documents.

      4. Upon change of founding members in the results of inheritance, secession, alienation of the share, as well as upon pledge of share in the property of the non-state institution shall subject to the state registration of relevant right of acquirers and pledge holders or change of shares.

Article 44. The state registration in the legal cadaster on the basis of judicial acts

      1. A right (encumbrance of a right) to immovable property, established by judicial acts shall subject to registration on the general grounds in recognition of features, established by this Article.

      Registering body shall not have a right to refuse in registration of rights, established by court decision, except for the existence of encumbrance, arising on the basis of judicial act.

      2. The state registration of legal claims shall be carried out on the basis of judicial acts, not entered into legal force.

      3. As well as the facts of appeals or protestation of judicial acts, relating to the immovable property shall subject to registration in the legal cadaster.

      4. Upon remission of judicial act on the basis and in the manner provided by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan, an entry in the legal cadaster on registration shall subject to cancellation by the ruled, established by the authorized body. A right (encumbrance of a right) to immovable property shall not be considered as accrued in the specified cases.

      Footnote. Article 44 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2012 No. 15-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 44-1. The state registration of rights to immovable property, acquired in the manner established for execution of judicial decisions

      The ground for registration of a right of ownership to immovable property, acquired in the manner established for execution of judicial decisions shall be the buy and sell agreement, signed by legal executive and buyer, or provision of legal executive and act of reception and transmission assets.

      Footnote. The Law is supplemented by Article 44-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 02.04.2010 No. 262-IV (shall be enforced from 21.10.2010).

Article 45. The state registration upon inheritance and recognition of a citizen as missing, impaired and incapable

      1. Upon registration of rights of heirs to immovable property of testator, a certification on the right to inheritance or other documents, provided by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan, as well as documents, provided by Article 21 of this Law shall be presented by the applicant.

      2. In the cases when the rights of testator to immovable property are not registered in the legal cadaster and rights without registration are not considered as accrued, a right for registration shall transfer to the heirs. Right stating and other documents, provided by Article 21 of this Law in the name of testator and documents, approving the rights of heirs to inheritance of property of testator shall be presented in the specified case. The date of accrual of a right of testator shall be determined in the specified cases on the basis of right stating documents, and if necessary – on the date of occurrence of legal fact (legal structure), preceding the day of opening the inheritance.

      3. Registration of guardianship to immovable property of person, recognized as missing, impaired or incapable shall be carried out upon the application of guardian (authorized representative of guardian) over the property of missing person in the existence of relevant decision of body of guardianship and custody on assignment of guardian (tutorship).

Article 46. The state registration of rights upon reorganization of legal entity

      1. Upon reorganization of legal entity the transfer act or separation balance sheet shall be presented for the legal successor for carrying out of registration of rights.

      The creditor's rights under an obligation transferred to another person as a result of universal succession shall be subject to registration without the consent of the pledgor who is also a debtor.

      2. In the cases when the rights of reorganized legal entity to immovable property are not registered and not considered as accrued without registration, the right to registration shall transfer to the legal successor. Right stating documents to immovable property, being the ground of accrual of a right of the reorganized legal entity shall be demanded for registration of rights for the legal successor in the specified cases.

      3. Upon reorganization of legal entity, the date of accrual of a right to immovable property of the legal successor shall be considered the date of registration of legal entities for the purposes of certification of the fact of reorganization.

      Footnote. Article 46 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 27.04.2015 No. 311-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 27.02.2017 № 49-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day its first official publication).

Article 47. The state registration of rights (encumbrances of rights) to immovable property in the bankruptcy proceedings

      1. Transfer of a right for the management of property of a debtor to the rehabilitation or bankruptcy manager shall subject to registration in the legal cadaster in the manner, provided by Article 21 of this Law.

      2. In the cases, when the rights of a debtor to immovable property were not registered, the right for registration of rights to immovable property and filling of an application for registration on the basis of transactions, concluded (signed) by a debtor before implementation of a bankruptcy procedure and other right stating documents shall transfer to the persons, to whom the right of management of a property and cases of a debtor is transferred.

      Refusal of specified persons in filling of an application for registration on the basis of transactions, signed by a debtor before implementation of a bankruptcy procedure may be challenged by the interests persons in a judicial procedure.

      Footnote. Article 47 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 07.03.2014 No. 177-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 48. The state registration of a pledge of immovable property

      1. The state registration of a pledge shall be carried out by the general rules, established by this Law, and the Law on mortgage of immovable property in recognition of features, provided by this Article.

      2. The object of the state registration in the legal cadaster shall be the pledge of immovable property, as well as the following operations with mortgage certificate:

      1) issuance of mortgage certificate;

      2) pledge and transfer of mortgage certificate.

      3. Upon registration of termination of a pledge in connection with execution of basic obligation, forfeit (loss, damage) of subject of a pledge, a registering body shall simultaneously make an entry on termination of effect of mortgage certificate.

      In the cases when requirements, following from the mortgage certificate were not presented to the debtor on the basic obligation before expiration of a month after occurrence of the term of execution of basic obligation, registering body shall make an entry on termination of effect of mortgage certificate. After termination of effect of mortgage certificate on this ground, the registering body shall be obliged to refuse in registration of subsequent operations with the mortgage certificate.

      4. Registration of accrual, change, termination of rights (encumbrances of rights) to immovable property, being the subject of a pledge shall be carried out in accordance with the legislative acts of the Republic of Kazakhstan, regulating the specified relations.

      5. The following changes of a pledge shall subject to the state registration in the legal cadaster:

      1) change of the subject;

      2) change of composition of participants and term of validity (execution) of basic obligation;

      3) change in the amount of main obligation, with the exception of a decrease in the monetary obligation for a mortgage loan issued in foreign currency, in the case provided for by paragraph six of part two of paragraph 3 of Article 34 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On Banks and Banking Activities in the Republic of Kazakhstan.

      Other changes of a pledge may be registered in the legal cadaster at the wish of participants.

      6. An entry on the state registration of a pledge shall be redeemed:

      1) upon termination of a pledge on the basis of application of pledge holder in connection with execution of basic obligation;

      2) upon application of recovery for the subject of a pledge in the manner provided by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

      3) upon termination of a pledge in connection with termination of an agreement of pledge;

      4) upon termination of a pledge by other grounds, provided by Article 322 of the Civil Code of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 48 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 25.03.2011 No. 421-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 03.07.2020 No. 359-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 49. Registration of combining and division of objects of immovable property

      1. Combining and division of land plots and other objects of immovable property shall subject to registration in the legal cadaster.

      2. Registration of combining or division of objects of immovable property shall not be allowed:

      1) if the combined objects are not associated and (or) the rights for them are not homogeneous;

      2) if the combining or division of land plot was conducted by execution of identification documents on the newly created objects;

      3) if upon combining or division of primary and secondary objects, the requirements, presented by the legislation of the Republic of Kazakhstan on architectural, town-planning and construction activity were not complied;

      4) if upon combining or division of primary and secondary objects, the requirements of the legislation of the Republic of Kazakhstan, ensuring the interests of persons, being possessors of limited proprietary or other rights to the object of immovable property, being the subject of combining or division, as well as pledge holders, lessees, possessors of easement rights or other users.

      3. Upon registration of combining or division of object of immovable property, encumbered by a pledge, lease, easement or other encumbrances, the entries on encumbrances, the effect of which are kept in relation of specified objects shall be transferred to the registration sheets, filed on the newly created objects of immovable property. Transfer of other entries shall be carried out, if they are valid and retain their value.

      4. Object of immovable property shall be considered as combined or divided from the date of registration of combining or division in the legal cadaster.

Article 50. Features of registration of rights to immovable property, subjected to the members of peasant or farm enterprise

      1. Upon registration of rights to immovable property of members of peasant or farm enterprise, all members of such enterprise shall be specified in the right stating document.

      2. Upon change of the composition of members of peasant or farm enterprise, as well as in connection with inheritance, secession, inclusion of new members, accrual of rights to immovable property at the new members of peasant or farm enterprise and (or) change of amounts of shares shall subject to the state registration in the legal cadaster.

Article 51. Features of registration of rights to the underground constructions

      Upon registration of rights to the underground constructions, being immovable property shall be presented:

      1) the right stating document to the underground construction;

      2) right stating document to the land plot, necessary for operation of underground construction, in the case, if registration of rights to the land plot was not previously conducted;

      3) other documents, provided by paragraph 2 of Article 21 of this Law.

Article 52. The state registration of rights to immovable property, including in the composition of property complex

      1. The state registration of rights to immovable property, including in the composition of property complex may be carried out on the basis of one application, to which the right stating document to the property complex or on each object of immovable property, including in its composition, is attached.

      2. Upon alienation of one or several objects of immovable property, including in the composition of property complex, the relevant mark on registration shall be made in the right stating document for the property complex.

Article 53. The state registration of legal claims

      1. The legal claims, as well as the fact of filing of a statement of claim, appeal or protestation of judicial acts, decision on seizure of land plot, agreement (receipt) on advance deposit, preliminary agreement and other facts may be registered upon the application of interested persons.

      2. The interested person shall present the document of identification and present its copy, as well as document, approving the legal claim to the registering body for the state registration.

      3. The state registration of legal claims shall be record and not entail suspension of the state registration or establishment of encumbrances of rights to immovable property.

      4. Withdrawal of legal claims to the real estate object is carried out on the application of interested persons in the following cases:

      1) if the circumstances which served as a basis for registration of a legal claim have disappeared;

      2) at the request of the interested person and with the consent of the person who initiated the legal claim.

      If after three years from the moment of state registration of the legal claim it has not been withdrawn, the state registration of the legal claim is canceled.

      The registering body notifies the applicant about this not later than ten working days before the expiration of this period.

      Interested parties may apply for the extension of the registration of a legal claim prior to the expiration of the period specified in part two of this paragraph.

      The expiration of this period does not prevent the application for re-registration of a legal claim for immovable property.

      Footnote. Article 53 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 25.03.2011 No. 421-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 21.01.2019 № 217-VI (shall be enforced upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

Article 54. State registration of termination of the right in connection with the death (damage), demolition of a real estate or refusal of rights to it

      Footnote. The heading of Article 54 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

      1. For the state registration of termination of rights in connection with the loss of property or such damage, that entails termination of existence of property as the object of immovable property, the applicant (authorized representative of applicant) shall file and application on registration of termination of a right with the annex of documents of relevant state body, approving the circumstances of impossibility of further use (operation) of this object, determined at the results of investigation of technical (physical) state.

      For state registration of termination of the rights in connection with demolition of a real estate object, the applicant (an authorized representative of the applicant) shall submit an application for registration of termination of the right with attachment of an act of demolition of buildings and structures that has been registered and registered with the local executive body that performs functions in the field of architectural, urban planning and construction activities at the location of the property.

      Upon filling of an application not later than three months from the date of occurrence of specified circumstances, the rights to the immovable property shall be considered as terminated from the date of occurrence of circumstances, specified in the acts. In other cases the rights shall be terminated from the date of registration.

      2. The state registration of termination of a right of ownership to immovable property in connection with release from it shall be carried out in the following manner:

      1) registering body upon the application of right holder or local executive body, in the territory of which it was found shall register the immovable property as ownerless upon condition, if in the application there are details, that such property is not be in the possession of individuals or non-state legal entities, which possess such property as its own;

      2) on the basis of court decision, adopted in relation of registered ownerless property shall make the entry in the registration sheet on termination of a right of the rightholder and accrual of a right at the person, to whom the rights to the specified object are transferred.

      In any time before accrual of a right of third persons, the rightholder shall have a right to apply to the registering body with application on deregistration of immovable property belonging to it as ownerless.

      In the case of deregistration of immovable property as ownerless, the registering body shall notify on that the local executive body.

      Footnote. Article 54 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 01.03.2011 No. 414-IV (shall be enforced from the date of its official publication); dated 25.03.2011 No. 421-IV (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication); dated 26.01.2021 No. 412-VI (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 55. The state registration of rights to immovable property for the share investment funds and customers of Islamic bank by agreement on the investment deposit

      1. Immovable property registered for the holders of shares of investment fund or customers of Islamic bank by agreement on the investment deposit shall be recognized their joint shared ownership.

      Upon state registration of a right of joint shared ownership for the object of immovable property, including in the composition of assets of share investment fund or acquired by the Islamic bank at the expense of means of investment deposit, shall be specified in the legal cadaster, that the owners of such object shall be the holders of shares of investment funds or customers of Islamic bank by agreement on the investment deposit (without specification of details of holders of investments units or customers of Islamic bank and amounts of shares, belonging to them on the right of joint shared ownership).

      2. An application on the state registration of rights (encumbrances of rights) to immovable property for the holders of shares in the investment fund or customers of Islamic bank by agreement on investment deposit shall be filed by the trust manager (management company) of the share investment fund or Islamic bank.

      3. In addition to the documents specified in paragraph 2 of Article 21 of this Law, the trustee of the unit investment fund for registration shall submit notarized copies of the constituent documents of the management company, copies of trust management agreements, the decision to establish the unit investment fund, certificates of state registration of unit issue, the rules of the unit investment fund with amendments and additions registered in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan The Islamic Bank shall submit notarized copies of the Islamic Bank's charter, the rules on general conditions of operations of the Islamic Bank and the license of the Islamic Bank to conduct banking and other operations for registration.

      Footnote. Article 55 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 12.02.2009 No. 133-IV (the order of enforcement see Article 2); dated 04.07.2018 № 174-VI (shall be enforced upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 6. SYSTEMATIC REGISTRATION IN THE LEGAL CADASTER

Article 56. The objects and legal meaning of systematic registration in the legal cadaster

      1. Systematic registration shall be carried out for the purposes of supplement of legal cadaster with details on previously accrued rights (encumbrances of rights) to immovable property and have the record nature.

      2. The date of accrual of previously accrued right (encumbrance of a right) to immovable property upon systematic registration shall be determined on the basis of right stating documents in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, being in force at the date of accrual of previously accrued right (encumbrance of a right)

Article 57. Procedure of carrying out of systematic registration in the legal cadaster

      1. Terms and procedure of conducting of systematic registration in the Republic of Kazakhstan shall be determined by the authorized body.

      2. Systematic registration of previously accrued right (encumbrances of rights) to immovable property may be carried out by filling of an application by the rightholder and (or) transfer of valid data on previously accrued rights (encumbrances of rights) from other information systems.

      3. For carrying out of systematic registration it is necessary population warning in the manner established by the authorized body.

      4. Upon conducting of systematic registration may be carried out the transfer of data on previously accrued rights and encumbrances of rights to immovable property, which are available in the registering body or other state bodies. Transfer of documents, relating to the previously accrued rights (encumbrances of rights) to immovable property, from other state bodies (organizations) shall be carried out according to the procedure established by the Ministry of justice of the Republic of Kazakhstan by coordination with the state bodies, holding valid data on previously accrued rights (encumbrances of rights).

      5. Transfer of data on previously accrued rights and encumbrances of rights to immovable property in the legal cadaster may be carried out upon condition of validity of data, contained in the registering body in other state bodies.

      6. Systematic registration of previously accrued rights (encumbrances of rights) to immovable property shall be carried out without compensation.

      Footnote. Article 57 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.09.2014 No. 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

Article 58. Features of carrying out of systematic registration in particular cases

      1. If the rightholder, filed an application on registration of rights to primary or secondary object of immovable property does not have the right stating document to the land plot or acts of the old model, or other documents, approving accrual of rights to the land plot in accordance with previously effective legislation, does not have details necessary for the purposes of maintenance of legal cadaster, the registering body shall be obliged to conduct a record registration of previously accrued right to primary or secondary object of immovable property.

      A record registration on previously accrued right to the land plot shall be carried out after issuance of identification document to the land plot by the authorized body on the basis of act of old model or other documents, approving accrual of rights to the land plot in accordance with previously effective legislation. The rightholder shall present an act of old model or other document, approving accrual of rights to the land plot, for the registration in accordance with previously effective legislation and identification document to the land plot.

      In the absence of right stating document to the land plot of the rightholder, execution of right to him (her) shall be carried out in the established procedure.

      2. When making record registration of previously arisen rights to primary and secondary objects, the registering authority may not require the right holder to provide a new cadastral passport of the real estate property. If necessary, state technical inspection during systematic registration is carried out free of charge by the registering authority.

      Footnote. Article 58 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.12.2014 No. 269-V (shall be enforced from 01.01.2015); dated 17.11.2015 № 408-V (shall be enforced from 01.03.2016); dated 24.05.2018 No. 156-VI (to be put into effect upon expiration of ten calendar days after the day of its first official publication); dated 05.04.2023 No. 221-VII (shall be enforced from 01.07.2023).

Chapter 7. PROCEDURE OF RESOLUTION OF DISPUTES, FINAL PROVISIONS

Article 59. Dispute resolution procedure

      Disputes related to state registration shall be resolved in the manner prescribed by the laws of the Republic of Kazakhstan.

      Footnote. Article 59 - is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 29.06.2020 No. 351-VI (shall be enforced from 01.07.2021).

Article 60. Transitional provisions

      1. Previously accrued rights shall be recognized as valid upon condition of their correspondence to the legislation, being in force at the date of accrual of relevant right.

      2. The state registration, conducted by bodies on assessment and registration of immovable property after introduction of the system of state registration and before creation in 1997, the registering body shall have a legal force.

      3. Individuals and legal entities, not registered the rights to immovable property before enforcement of this Law shall be obliged to register their rights during six months from the date of enforcement of this Law.

Article 61. The order of enforcement of this Law

      1. This Law shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication.

      2. Shall be deemed to have lost force the Decree of the President of the Republic of Kazakhstan, having the force of the Law, dated 25 December, 1995 No.2727 “On the state registration of right to immovable property and transactions with it” (Bulletin of Supreme Council of the Republic of Kazakhstan, 1995, No. 24, Article 168; Bulletin of the Parliament of the Republic of Kazakhstan, 1997, No. 21, Article 277; 2001, No. 24, Article 338; 2002, No. 17, Article 155; No. 18, Article 157; 2004, No. 17, Article 99; 2006, No. 19-20, Article 119).

      The President
of the Republic of Kazakhstan