Ядролық терроризм актілерімен күрес туралы халықаралық конвенцияны ратификациялау туралы

Қазақстан Республикасының 2008 жылғы 14 мамырдағы N 33-IV Заңы

      Нью-Йоркте 2005 жылғы 14 қыркүйекте қол қойылған Ядролық терроризм актілерімен күрес туралы халықаралық конвенция ратификациялансын.

      Қазақстан Республикасының
      Президенті                                      Н. Назарбаев

Ядролық терроризм актілерімен
күрес туралы халықаралық конвенция

(2008 жылғы 30 тамызда күшіне енді - ҚР СІМ-нің ресми сайты)

Біріккен Ұлттар Ұйымы
2005

      Осы Конвенцияға қатысушы-мемлекеттер,
      халықаралық татулық пен қауіпсіздікті қолдауға және тату көршілік пен достық қарым-қатынастарды және мемлекеттер арасындағы ынтымақтастықты дамытуға қатысты Біріккен Ұлттар Ұйымы Жарғысының мақсаттары мен қағидаттарын  назарға ала отырып,
      Біріккен Ұлттар Ұйымының елу жылдығына орай 1995 жылғы 24 қазандағы Декларацияға  сүйене отырып,
      барлық мемлекеттердің атом энергиясын бейбіт мақсатта дамыту мен қолдануға және олардың атом энергиясын бейбіт мақсатта қолдану нәтижесінде алуы мүмкін пайдаларына заңды мүдделілігі құқығын  мойындай отырып,
      Ядролық материалды физикалық қорғау туралы 1980 жылғы  конвенцияны   назарға ала отырып,
      бүкіл әлем бойынша терроризм актілерінің барлық нысандары мен көріністерінің ұлғаюына  терең алаңдаушылық білдіре отырып,
      Халықаралық терроризмді жою жөніндегі шаралар туралы декларацияның, атап айтқанда Біріккен Ұлттар Ұйымына мүше-мемлекеттер қай жерде және кім жүзеге асырмасын, оның ішінде мемлекеттер мен халықтар арасында достық қарым-қатынастарға қауіп төндіретін және мемлекеттердің аумақтық тұтастығы мен қауіпсіздігіне қатер төндіретін қылмыстық және ақталуға жатпайтын барлық актілерді, терроризмнің әдістері мен практикаларын сөзсіз айыптайтынын салтанатты түрде растайтын Бас Ассамблеяның 1994 жылғы 9 желтоқсандағы 49/60 қарарына қосымшада қамтылған қағидаларына  сүйене отырып,
      Декларацияда мемлекеттерге осы мәселенің барлық аспектілері енетін, барлығын қамтитын құқықтық негіздеме болуын қамтамасыз ету мақсатында терроризмнің барлық нысандары мен көріністерінің алдын алу, жолын кесу және жою туралы қазіргі халықаралық-құқықтық ережелерді қолдану аясына шұғыл түрде шолу жүргізу ұсынылатынын атай отырып,
      Бас Ассамблеяның 1996 жылғы 17 желтоқсандағы 51/210 қарарына және Халықаралық терроризмді жою жөніндегі шаралар туралы 1994 жылғы декларацияны толықтыратын Декларацияның қосымшасына сілтеме жасай отырып,
      Бас Ассамблеяның 51/210 қарарын орындау үшін, атап айтқанда тиісті қазіргі халықаралық құжаттарды толықтыру мақсатында ядролық терроризм актілерімен күрес туралы халықаралық конвенцияны тұжырымдау үшін арнайы комитет құрылғанын  еске сала отырып,
      ядролық терроризм актілері айтарлықтай зардаптарға әкеп соқтыруы мүмкін екендігін және халықаралық татулық пен қауіпсіздікке қауіп төндіруі мүмкін екендігін  атай отырып,
      қазіргі бар көпжақты халықаралық құқық ережелерінде бұл шабуылдар тиісінше қаралмайтындығын да  атай отырып,
      терроризмнің мұндай актілерінің алдын алу үшін және қылмыстық қуғындау мен кінәлілерді жазалау үшін тиімді, практикалық шараларды әзірлеу мен қолдануға, мемлекеттер арасындағы халықаралық ынтымақтастықты нығайтудың аса қажеттігіне  көз жеткізе отырып,
      мемлекеттердің қарулы күштерінің әрекеті осы Конвенцияның шеңберінен тыс халықаралық құқық нормаларымен реттелетінін және осы Конвенцияның қолданылу аясынан кейбір әрекеттерді алып тастау өзге де қатынастарындағы заңсыз актілер үшін жауапкершіліктен босатпайтынын, оларды заңды етпейтінін және басқа заңдардың негізінде жауапкершілікке тартуға кедергі келтірмейтінін  атай отырып,
      төмендегілер туралы  келісті:

  1-бап

      Осы Конвенцияның мақсаттары үшін:

      1. "Радиоактивті материал" - ядролық материалды және құрамында өздігінен ыдырайтын (иондаушы сәулеленудің бір немесе бірнеше түрлерін, мысалы альфа-сәулелену, бета-сәулелену, нейтронды сәулелену және гамма сәулелену шығарумен болатын процесс) және өздерінің радиологиялық ерекшеліктерінің әсерінен немесе өзінің өлімге әкеліп соқтыруы, айтарлықтай зақым келтіруі не меншікке немесе қоршаған ортаға айтарлықтай залал келтіруі мүмкін нуклидтер бөлетін қасиеттері болатын басқа да радиоактивті заттарды білдіреді.

      2. "Ядролық материал" плутоний-238 бойынша 80 пайыздан асатын изотоптардың шоғырлануындағы плутонийдан басқа плутонийды; уран-233; уран-235 немесе уран-233 изотоптарымен байытылған уранды; табиғатта кеннен немесе кен қалдықтарынан ерекшеленетін түрде кездесетін изотоптардың қоспасынан тұратын уранды; және жоғарыда аталған элементтердің біреуін немесе одан көбін қамтитын кез келген материалды білдіреді;
      "уран-235 немесе уран-233 изотоптарымен байытылған уранда" деген уран-235 немесе уран-233 изотоптарын қамтитын уранды немесе екі изотоптың мөлшері осы изотоптардың жиынтығынан артық пайызы уран-238 изотопымен салыстырғанда уран-235 изотопының пайызы жоғары, табиғатта кездесетін уран-238 изотопымен салыстырғанда жоғары уранды білдіреді.

      3. "Ядролық объект":

      а) теңіз кемелерінде, көлік құралдарында, ұшу аппараттарында немесе ғарыш объектілерінде осындай кемелерді, көлік құралдарын, ұшу аппараттарын немесе ғарыш объектілерін қозғалысқа келтіру үшін немесе кез келген басқа мақсат үшін энергия көзі ретінде пайдалану үшін орнатылған реакторларды қоса алғанда, кез келген ядролық реакторды;

      b) радиоактивті материалды өндіру, сақтау, өңдеу немесе тасымалдау үшін, қолданылатын кез келген құрылысты немесе қатынас құралдарын білдіреді.

      4. "Құрылғы":

      а) кез келген ядролық жарылғыш құрылғыны; немесе

      b) кез келген радиоактивті материалды таратушы немесе өзінің радиологиялық ерекшеліктерінің әсерінен өлім, ауыр жарақат не меншікке немесе қоршаған ортаға айтарлықтай залал келтіруі мүмкін радиация шығаратын құрылғыны білдіреді.

      5. "Мемлекеттік немесе үкіметтік объект" мемлекеттің өкілдері, үкімет мүшелері, заң немесе сот органының өкілдері, не мемлекеттік билік органының немесе өзге мемлекеттік органның немесе мекеменің лауазымды тұлғалары немесе қызметшілері, не үкіметаралық ұйымның қызметшілері немесе лауазымды тұлғалары өзінің қызметтік міндеттерін орындаумен байланысты пайдаланатын немесе орналасатын кез келген тұрақты немесе уақытша объектіні немесе көлік құралын білдіреді.

      6. "Мемлекеттің қарулы күштері" мемлекеттің ішкі заңнамасына сәйкес бірінші кезекте ұлттық қорғаныс немесе қауіпсіздік міндеттерін орындау үшін ұйымдастырылған, оқытылған және жарақтандырылған қарулы күштерін және олардың ресми әмірінде, бақылауында және жауапкершілігінде болатын осы қарулы күштерді қолдауға әрекет ететін адамдарды білдіреді.

  2-бап

      1. Осы Конвенцияның мәні бойынша кез келген адам, егер ол заңсыз және қасақана:

      а) радиоактивті материалды иеленсе не құрылғыны дайындаса немесе оны иеленсе:

      і) өлтіру немесе ауыр зақым келтіру ниетімен; немесе

      іі) меншікке немесе қоршаған ортаға айтарлықтай залал келтіру ниетімен;

      b) радиоактивті материалды немесе құрылғыны кез келген түрде пайдаланса не ядролық объектіні радиоактивті материалды босататындай немесе босату қаупі туындайтындай етіп немесе зақым келтіретіндей:

      і) өлтіру немесе ауыр зақым келтіру ниетімен; немесе

      іі) меншікке немесе қоршаған ортаға айтарлықтай залал келтіру ниетімен; немесе

      ііі) жеке немесе заңды тұлғаны, халықаралық ұйымды немесе мемлекетті қандай да болсын әрекетті жасауға немесе одан қалыс қалуға мәжбүр ету ниетімен пайдаланса, қылмыс жасайды.

      2. Сондай-ақ кез келген адам, егер ол:

      а) осы баптың 1 b-тармағында көрсетілген қылмысты жасауға қоқан-лоққы көрсетсе, сонымен бірге осы қауіптің нақтылығын көрсететін белгілер болса; немесе

      b) радиоактивті материалды, құрылғыны немесе ядролық объектіні заңсыз және қасақана талап етсе, бұл ретте осы қауіптің нақтылығын көрсететін жағдайларға, не күш қолдануға сүйенетін болса, қылмыс жасайды.

      3. Кез келген адам, егер ол осы баптың 1-тармағында аталған қылмыстың қандай да болмасын біреуін жасауға әрекет етсе де қылмыс жасайды.

      4. Кез келген адам, егер ол:

      а) осы баптың 1, 2 және 3-тармақтарында көрсетілген қылмыстың қандай да болмасын біреуін жасауға бірге қатысушы ретінде қатысса; немесе

      b) осы баптың 1, 2 және 3-тармақтарында көрсетілген қылмыстың қандай да болмасын біреуін жасау мақсатында басқа адамдарды ұйымдастырса немесе оларға басшылық жасаса қылмыс жасайды; немесе

      с) ортақ мақсатта әрекет ететін адамдар тобымен осы баптың 1, 2 және 3-тармақтарында көрсетілген қылмыстың біреуін немесе бірнешеуін жасауға кез келген басқа түрде жәрдемдессе қылмыс жасайды; мұндай жәрдемдесу қасақана және не қылмыстық әрекеттің жалпы сипатын немесе топтың мүддесін қолдау мақсаттарында немесе тиісті қылмысты немесе қылмыстарды жасаушы топтың ниетіне ықпалдасу осы болып табылуға тиіс.

  3-бап

      Осы Конвенция мынадай жағдайларда қолданылмайды: егер қылмыс бір мемлекетте жасалса, ықтимал қылмыскер мен жәбірленуші осы мемлекеттің азаматтары болып табылса, ықтимал қылмыскер осы мемлекеттің аумағынан табылса және ешқандай басқа мемлекет 9-баптың 1 немесе 2-тармағына сәйкес өзінің заңдық құзыретін жүзеге асыру үшін негізге ие болмаса, осы жағдайларға тиісті мән-жайларға 7, 12, 14, 15, 16 және 17-баптардың ережелерін қолдануды жоққа шығармайды.

  4-бап

      1. Осы Конвенциядағы ешнәрсе де халықаралық құқыққа, атап айтқанда Біріккен Ұлттар Ұйымының Жарғысының мақсаттары мен қағидаттарына және халықаралық гуманитарлық құқыққа сәйкес мемлекеттер мен адамдардың басқа құқықтарын, міндеттемелері мен міндеттерін қозғамайды.

      2. Қарулы қақтығыс кезіндегі қарулы күштердің әрекеттері, бұл терминдер халықаралық гуманитарлық құқықпен реттелетін осы құқықта түсіндірілетіндей осы Конвенциямен реттелмейді, сол сияқты олар халықаралық құқықтың басқа да нормаларымен реттелетіндіктен мемлекеттің қарулы күштері олардың ресми функцияларын жүзеге асыру мақсатында қолданатын әрекеттері онымен реттелмейді.

      3. Осы баптың 2-тармағының ережелері өзге қатынастардағы заңсыз актілерді қолдаушы немесе заңды етуші немесе басқа заңдардың негізінде жауапкершілікке тартуға кедергі келтіруші ретінде түсіндірілмеуге тиіс.

      4. Осы Конвенция мемлекеттердің ядролық қаруды қолдануының заңдылығы және немесе қолдану қаупі туралы мәселеге қатысты болмайды және оған қатысты ешбір түрде түсіндірілуі мүмкін емес.

  5-бап

      Әрбір қатысушы мемлекет қажет болуы мүмкін мынадай шараларды:

      а) 2-бапта көрсетілген әрекеттерді оның ұлттық заңнамасына сәйкес қылмыстық істер деп мойындау үшін;

      b) осы қылмыстардың ауыр сипатын ескере отырып осы қылмыстар үшін тиісті жазаларды белгілеу үшін қолданады.

  6-бап

      Әрбір қатысушы мемлекет қандай шаралар қажет болса, оның ішінде ішкі заңнама саласындағы тиісті жағдайларда, осы Конвенцияның қолданыс аясына енетін қылмыстық әрекеттердің, атап айтқанда халықтың, адамдар тобының немесе нақты адамдардың арасында террорлық жағдай жасауға бағытталғандардың немесе есептелгендердің, ешбір жағдайда саяси, философиялық, идеологиялық, нәсілдік, этностық, діни немесе өзге де осыған ұқсас сипаттағы қандай да болмасын пікірлер бойынша ақтауға жатпауын және олардың ауырлық дәрежесіне орай жазаға тартылуын қамтамасыз ету үшін сондай шараларды қолданады.

  7-бап

       1.   Қатысушы мемлекеттер:

      а) олардың тиісті аумақтары шегінде 2-бапта аталған қылмыстарды жасауға дайындықтың алдын алу мақсатында қажет кезінде өзінің ұлттық заңнамасын бейімдеуді, олардың аумақтарының шегінде немесе шегінен тыс және мұндай дайындыққа қарсы әрекеттерді, оның ішінде олардың аумақтарында осы қылмыстарға қолдау көрсететін, арандататын, ұйымдастыратын, қасақана қаржыландыратын немесе қасақана техникалық көмек көрсететін немесе ақпарат беретін немесе осы қылмыстарды жасауға қатысатын адамдардың, топтардың және ұйымдардың заңсыз қызметіне тыйым салу жөніндегі шараларды қоса алғанда, барлық мүмкін болатын шараларды қолдану;

      b) өзінің ұлттық заңнамасына сәйкес және осы бапта көзделген тәртіп пен жағдайларда, әрі әкімшілік және ол 2-бапта көрсетілген қылмыстарды анықтау, алдын алу, жолын кесу және тергеу жүргізу мақсатында, сондай-ақ осындай қылмыстарды жасауда айыпталатын адамдарды қылмыстық жауаптылыққа тарту мақсатында қажет болған кезде қолданылатын басқа да шараларды үйлестіруде, дәл және тексерілген ақпарат алмасу арқылы ынтымақтастық жасайды. Атап айтқанда қатысушы мемлекет 2-бапта аталған қылмыстардың жасалуына қатысты 9-бапта аталған басқа мемлекеттерді дереу хабардар ету үшін, сондай-ақ оған белгілі болған осындай қылмыстарды жасауға дайындықтар туралы және сол сияқты мақсатына орай халықаралық ұйымдарды хабардар етуге тиісті шаралар қолдану жолымен ынтымақтасады.

      2. Қатысушы мемлекеттер осы Конвенцияның күшіне орай құпия немесе осы Конвенцияны жүзеге асыру мақсатында өткізілген іс-қимылға қатысу нәтижесінде басқа қатысушы мемлекеттен алатын кез келген ақпараттың құпиялылығын қорғау үшін өзінің ұлттық заңнамасына сай келетін тиісті шараларды қолданады. Егер қатысушы мемлекеттер халықаралық ұйымдарға ақпаратты құпия түрде берсе, онда мұндай ақпараттың құпиялылығын қорғауды қамтамасыз ету үшін шаралар қолданылады.

      3. Осы Конвенцияға сәйкес ұлттық заңнамасына сай қатысушы мемлекеттерден таратуға құқығы жоқ немесе мүдделі мемлекеттің қауіпсіздігіне немесе ядролық материалды физикалық қорғалуына қауіп төндіретін қатысушы мемлекеттерден қандай да бір ақпаратты беру талап етілмейді.

      4. Қатысушы мемлекеттер Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына осы бапта көрсетілген ақпаратты жолдауға немесе алуға жауапты өзінің құзыретті органдары немесе байланыс пункттері туралы ақпарат береді. Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы құзыретті органдар мен байланыс пункттері туралы мұндай ақпаратты барлық қатысушы мемлекеттерге және Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттікке хабарлайды. Осындай органдар мен байланыс пункттеріне үнемі қол жеткізілуге тиіс.

  8-бап

      Осы Конвенцияның мәні бойынша қылмыстың алдын алу мақсатында қатысушы мемлекеттер Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің тиісті ұсынымдары мен функцияларын ескере отырып радиоактивті материалды қорғауды қамтамасыз ету жөніндегі тиісті шараларды қолдануға барлық күш-жігерін жұмсайды.

  9-бап

      1. Әрбір қатысушы мемлекет 2-бапта аталған қылмысқа қатысты оның заңдық құзыретін белгілеу үшін:

      а) қылмыс осы мемлекеттің аумағында жасалса; немесе

      b) қылмыс осы мемлекеттің туы астында жүзетін кеме бортында немесе қылмыс жасалған мезетте осы мемлекеттің заңына сәйкес тіркелген әуе кемесінде жасалса; немесе

      с) қылмысты осы мемлекеттің азаматы жасаса, қандай қажетті шараларды болса да қолданады.

      2. Қатысушы мемлекет өзін заңдық құзыретін осындай кез келген қылмысқа қатысты:

      а) қылмыс осы мемлекеттің азаматына қарсы жасалса; немесе

      b) қылмыс осы мемлекеттің елшілігін немесе өзге де дипломатиялық немесе консулдық өкілдігінің үй-жайларын қоса алғанда, шетелдегі осы мемлекеттің мемлекеттік немесе үкіметтік объектісіне қарсы жасалса, немесе;

      с) қылмысты осы мемлекеттің аумағында тұрып жатқан азаматтығы жоқ адам жасаса; немесе

      d) қылмыс осы мемлекетті қандай да бір іс-қимыл жасауға немесе одан қалыс қалуға мәжбүрлеу ниетімен жасалса; немесе

      е) қылмыс осы мемлекеттің үкіметі пайдаланатын әуе кемесінің бортында жасалса, белгілей алады.

      3. Осы Конвенцияны ратификациялау, қабылдау, бекіту немесе оған қосылу кезінде әрбір қатысушы мемлекет Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысын өзінің ұлттық заңнамасы негізінде осы баптың 2-тармағына сәйкес заңдық құзыретін белгілеу туралы хабардар етеді. Қандай да бір өзгерістер болған жағдайда тиісті қатысушы мемлекет бұл туралы Бас хатшыны дереу хабардар етеді.

      4. Әрбір қатысушы мемлекет қылмыскер деп болжанған адам оның аумағында болса және ол оны осы баптардың 1 немесе 2-тармақтарына сәйкес өз заңдық құзыретін белгілеген қатысушы мемлекеттердің бірде-біріне бермеген жағдайда, 2-бапта аталған қылмыстарға қатысты оның заңдық құзыретін белгілеу үшін қажетті болып табылатын осындай шараларды да қолданады.

      5. Осы Конвенция өзінің ұлттық заңнамасына сәйкес қатысушы мемлекет белгілеген қылмыстық заңдық құзыретін жүзеге асыруды жоққа шығармайды.

  10-бап

       1.   Қатысушы мемлекет, 2-бапта аталған қылмыс оның аумағында жасалғаны немесе жасалып жатқаны немесе қылмыс жасаған немесе оның аумағында болуы мүмкін осындай қылмысты жасауы мүмкін деген адам туралы ақпаратты ала отырып, осы ақпаратта көрсетілген фактілерді тексеру үшін өзінің ұлттық заңнамасына сәйкес қажетті болып табылатын осындай шараларды қолданады.

      2. Аумағында қылмыскер немесе қылмыскер деп болжанған адам тұратын қатысушы мемлекет жағдай осыны талап ететініне көз жеткізе отырып, қылмыстық қуғындау немесе ұстап беру мақсатында оның қатысуын қамтамасыз ету жөніндегі тиісті шараларды өзінің ұлттық заңнамасына сәйкес қолданады.

      3. Оған қатысты осы баптың 2-тармағында айтылған шаралар қолданатын кез келген адамның:

      а) өзінің азаматы болып табылатын, сол мемлекеттің немесе сол адамның құқығын өзгеше түрде заңдық қорғайтын мемлекеттің жақын жердегі тиісті өкілімен немесе азаматтық алмаған адам болса, аумағында тұратын мемлекет өкілімен шұғыл байланысуы;

      b) осы мемлекеттің өкіліне келуі;

      с) а) және b) тармақшаларына сәйкес өз құқықтары туралы хабардар болу құқығы бар.

      4. Осы баптың 3-тармағында айтылған құқықтар қылмыскер немесе қылмыскер болуы мүмкін адам аумағында болатын мемлекеттің заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады, соның өзінде де аталған заңнама 3-тармаққа сәйкес берілетін құқықтар белгіленген мақсатқа толық жету мүмкіндігін қамтамасыз етуі тиіс.

      5. Осы баптың 3 және 4-тармақтарының ережелері 9-баптың 1 немесе 2-тармақтарына сәйкес заңдық құзыретіне ұмтылатын кез келген қатысушы мемлекеттің Қызыл Крест халықаралық комитетінен қылмыскер болуы мүмкін адаммен байланысуды немесе оған баруды өтіну құқығына зиян келтірмейді.

      6. Осы бапқа сәйкес қатысушы мемлекет адамды тұтқынға алғаннан кейін, 9-баптың 1 және 2-тармақтарына сәйкес заңдық құзыретін белгілеген қатысушы мемлекеттерге өзі орынды деп санаса, тікелей немесе Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы арқылы және егер ол мұндай адамның тұтқынға алынған фактісі туралы және оның ұсталуын талап ететін мән-жайлар туралы кез келген өзге де мүдделі қатысушы мемлекеттерге дереу хабарлауы тиіс. Осы баптың 1-тармағында көзделген тексеруді жүргізетін мемлекет аталған қатысушы мемлекеттерді өзінің шешімдері туралы жедел хабардар етеді және ол заңдық құзыретін жүзеге асыру ниеті туралы хабарлайды.

  11-бап

      1. Қылмыскер деп болжанған адам табылған аумақтағы қатысушы мемлекет 9-бап қолданылатын жағдайларда, егер ол осы адамды ұстап бермесе, оның аумағында қылмыс жасалған-жасалмағанына қарамастан қандай да бір ерекшелік жасамай, өз заңнамасына сәйкес тексеру жүргізу арқылы қылмыстық қуғындау мақсатында өзінің құзыретті органдарына ақталмайтын іркілістерсіз табыстауға міндетті. Бұл органдар сол мемлекеттің заңнамасына сәйкес ауыр сипаттағы кез келген басқа қылмыс жағдайындағыдай шешім қабылдайды.

      2. Қатысушы мемлекеттің ұлттық заңнамасы оған өзінің азаматтарының бірін ұстап беруге немесе өзгеше түрде беруге мүмкіндік беретін барлық жағдайда, бұл адам осы мемлекетке ұстап беру немесе беру сұратылған бұл адамның ісін сотта қылмыстық тексеру немесе қарау нәтижесінде шығарылған үкім бойынша жазасын өтеу үшін қайтарылады деген шартпен және осы мемлекет пен осы адамды ұстап беру туралы өтініш жасаушы мемлекет осы нұсқамен және олар орынды деп тапқан басқа да шарттармен келіскен жағдайда ғана, осы баптың 1-тармағында айтылған міндетті орындау үшін жеткілікті болып табылатын осындай шарт жасалған ұстап беру немесе беруі орынды деп танылады.

  12-бап

      Осы Конвенцияға сәйкес қамауға алынған немесе оған қатысты кез келген басқа шаралар қолданылған немесе тексеру жүзеге асырылатын кез келген адамға әділдікпен қарау, оның ішінде сол адам тұратын аумақтағы мемлекеттің заңнамасына сәйкес барлық құқықтар мен кепілдерді және адам құқықтары туралы ережелерді қоса алғанда, қолданылатын халықаралық құқық ережелерін қолдануға кепілдік беріледі.

  13-бап

      1. 2-бапта аталған қылмыстар осы Конвенция күшіне енгенге дейін қандай да бір қатысушы мемлекеттер арасында жасалған ұстап беру туралы кез келген шартқа ұстап беруге әкелетін қылмыстар ретінде қосуға жататын болып саналады. Қатысушы мемлекеттер кейіннен олардың арасында жасалатын ұстап беру туралы барлық шарттарға ұстап беруге әкелетін осындай қылмыстар ретінде енгізуге міндеттенеді.

      2. Қатысушы мемлекет шартын болуымен ұстап беруге байланысты болса, олармен ұстап беру туралы шарт жасалмаған басқа қатысушы мемлекеттен ұстап беру туралы өтінішті алғанда, сұрау салынушы мемлекет 2-бапта аталған қылмысқа қатысты ұстап беру үшін құқықтық негіз ретінде өз қарауы бойынша осы Конвенцияны қарастыра алады. Ұстап беру сұрау салынуды мемлекеттің заңнамасында көзделген басқа да талаптардың сақталуымен жүзеге асырылады.

      3. Шарттың болуымен ұстап беруге байланысты емес қатысушы мемлекеттер өз арасында 2-бапта аталған қылмыстарды сұрау салынатын мемлекеттің заңнамасында көзделген талаптардың сақталуымен ұстап беруге әкелетін қылмыстар ретінде қарайды.

      4. 2-бапта аталған қылмыстар, қажет болған жағдайда, егер олар жасалған орнында ғана емес, сондай-ақ 9-баптың 1 және 2-тармақтарына сәйкес өзінің заңдық құзыретін белгілеген мемлекеттердің аумағында жасалса, қатысушы мемлекеттер ұстап беру мақсатында қарайды.

      5. Қатысушы мемлекеттер арасындағы ұстап беру туралы барлық шарттар мен уағдаластықтардың ережелері 2-бапта аталған қылмыстарға байланысты қатысушы мемлекеттер арасындағы қатынастарда олар осы Конвенцияға сай келетіндей шекте өзгертілген болып саналады.

  14-бап

      1. Қатысушы мемлекеттер тексерулер үшін қажетті олардың қолында бар айғақтарды алуға жәрдем беруді қоса алғанда, 2-бапта аталған қылмыстарға қатысты басталған тексерулермен, қылмыстық қуғындау мен немесе ұстап беру рәсімдерімен байланысты бір-біріне барынша көмек көрсетеді.

      2. Қатысушы мемлекеттер олардың арасында болуы мүмкін өзара құқықтық көмек туралы кез келген шарттарда немесе өзге уағдаластықтарға сәйкес осы баптың 1-тармағы бойынша өз міндеттемелерін орындайды. Осындай шарттар мен уағдаластықтар болмағанда, қатысушы мемлекеттер өздерінің ұлттық заңнамасына сәйкес бір-біріне көмек көрсетеді.

  15-бап

      2-бапта көрсетілген қылмыстың бірде-бірі ұстап беру немесе өзара құқықтық көмек мақсатында саяси қылмыс немесе саяси қылмыспен байланысты қылмыс немесе саяси уәждерден туындаған қылмыс ретінде қаралмайды. Сондықтан осындай қылмыспен байланысты ұстап беру немесе өзара құқықтық көмек туралы өтінішпен ол саяси қылмыстарға немесе саяси қылмыспен байланысты қылмысқа немесе саяси уәждерден туындайтын қылмысқа қатысты негізде ғана қабылданбай тасталуы мүмкін емес.

  16-бап

      Осы Конвенцияда ешнәрсе де қандай да бір адамды ұстап беру немесе өзара көмек көрсету, егер сұрау салынатын қатысушы мемлекеттің 2-бапта аталған қылмыстармен байланысты ұстап беру немесе осындай қылмыстарға қатысы туралы өтініштің өзара құқықтық көмегі осы адамды оның нәсіліне, дінге сенуіне, азаматтығына, этностық шығу тегіне немесе саяси көзқарастары себебінен қылмыстық қуғындау немесе жазалау мақсатында немесе осы өтінішті қанағаттандыру, сол адамның жағдайына осы себептердің кез келгенінен зиян келтіретін болса, міндеттеме жүктеуші ретінде түсіндірілмеуі тиіс.

  17-бап

      1. Бір қатысушы мемлекетте қамауда отырған немесе түрмеде отыру мерзімін өтеп жатқан және осы Конвенцияға сәйкес қылмыстарға байланысты тергеу немесе қылмыстық қуғындау үшін дәлелдемелер алуда айғақтар беру, жеке басын анықтау немесе өзге де көмек көрсету мақсатында оның басқа қатысушы мемлекетте болуы талап етілетін адам мынадай шарттар сақталғанда:

      а) бұл адам толық ақпарат негізінде оған өз келісімін еркін бергенде; және

      b) екі елдің де құзыретті билігі осы мемлекеттер қолдануға болады деп санайтын талаптармен келісімге қол жеткізгенде берілуі мүмкін.

      2. Осы баптың мақсаттары үшін:

      а) оған адам берілетін мемлекет, егер осы адамды берген мемлекет қана өзге туралы сұрамаса немесе басқаша рұқсат етпесе, берген адам қамауда ұстауға құқылы және міндетті;

      b) адам берілген мемлекет, екі мемлекеттің құзыретті билігі осы адамды қайтару жөнінде алдын ала келісілгендей немесе екі елдің құзыретті билігімен өзгеше түрде келісілгендей, бұрын берген мемлекеттің иелігіне осы адамды қайтару жөніндегі өз міндеттемесін кідіріссіз орындайды;

      с) адам берілген мемлекет, осы адамды берген мемлекеттен оны қайтарып беру үшін ұстап беру рәсімін жүргізуді талап етпеуі тиіс;

        d)   берілген адамның ол берілген мемлекетте өтейтін жазалау мерзіміне ол берілген мемлекетте қамауда ұсталған мерзімі қоса есептеледі.

      3. Осы бапқа сәйкес берілуі тиіс белгілі бір адам оның азаматтығына қарамастан қудалануға немесе қамауда ұстауға жатпайды және ол берілген мемлекетінің аумағынан кеткенге дейін іс-әрекетіне немесе оған қатысты шығарылған үкімдерге байланысты осы адам берілген мемлекеттің аумағында оның жеке басының еркіндігіне қатысты қандай да болмасын өзге бір шектеулерге оны берген қатысушы мемлекеттің келісімінсіз ұшырауға тиіс емес.

  18-бап

      1. Радиоактивті материалдарды, құрылғыларды немесе ядролық объектілерді басып алған немесе өзгеше түрде өз бақылауына алған, 2-бапта сипатталған қылмыс жасалғаннан кейін; мұндай заттарға ие қатысушы мемлекет:

      а) радиоактивті материалды, құрылғыны немесе ядролық объектіні залалсыздандыру мақсатында шаралар қолданады;

      b) кез келген ядролық материал Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттік қолданатын кепілдерге сай сақталуын қамтамасыз етеді; және

      с) Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттік жариялаған физикалық қорғаныш және денсаулық пен қауіпсіздік саласындағы стандарттар жөніндегі ұсынымдарды ескереді.

      2. 2-бапта сипатталған қылмыстарға байланысты кез келген талқылаулар аяқталғаннан кейін немесе егер оны халықаралық құқық талап ететін болса, одан да ертерек, мүдделі қатысушы мемлекеттермен кеңесулерден кейін (атап айтқанда қайтару және сақтау шарттары жөніндегі) кез келген радиоактивті материал, құрылғы немесе ядролық объект өздері тиесілі қатысушы мемлекетке, осындай радиоактивті материал, құрылғы немесе ядролық объект иесі болып табылатын заңды тұлға немесе жеке тұлға азаматы немесе тұрғыны болып табылатын қатысушы мемлекетке не олар аумағынан ұрланған немесе, өзгеше түрде заңсыз алынған қатысушы мемлекетке қайтарылады.

      3. а) Егер мемлекетішілік немесе халықаралық құқық қатысушы мемлекетке мұндай радиоактивті материалды, құрылғыны немесе ядролық объектіні қайтаруға немесе қабылдауға тыйым салса немесе бұл туралы мүдделі қатысушы мемлекеттер келіссе, онда радиоактивті материалға, құрылғыға немесе ядролық объектіге ие қатысушы мемлекет осы баптың 3 b-тармағын сақтай отырып, осы баптың 1-тармағында сипатталған шараларды қолдануды жалғастырады; мұндай радиоактивті материалдар, құрылғылар немесе ядролық объектілер бейбіт мақсаттарда ғана пайдаланылатын болады;

      b) Егер радиоактивті материалдарға, құрылғыларға немесе ядролық объектілерге ие қатысушы мемлекеттердің оларға ие болуы заңсыз болып табылатын болса, онда бұл мемлекет мұндай иелік ету заңды болып табылатын және қажет болғанда оларды залалсыздандыру мақсатында осы мемлекетпен кеңескен кезде осы баптың 1-тармағына талаптарға сәйкес сенім білдірген мемлекеттің иелігіне мүмкіндігінше тезірек тапсырылуын қамтамасыз етеді; мұндай радиоактивті материалдар, құрылғылар немесе ядролық объектілер бейбіт мақсаттарда ғана пайдаланылады.

      4. Егер осы баптың 1 және 2-тармақтарында айтылған радиоактивті материалдар, құрылғылар немесе ядролық объектілер қатысушы мемлекеттердің бірде-біріне не қатысушы мемлекеттің азаматына немесе тұрғынына тиесілі болмаса және қатысушы мемлекеттің аумағынан ұрланған немесе өзгеше түрде заңсыз алынбаса немесе егер бірде-бір мемлекет мұндай заттарды алуға тілек білдірмесе, онда осы баптың 3 b-тармағын сақтай отырып мүдделі мемлекеттермен және кез келген тиісті халықаралық ұйымдармен кеңесулерден кейін оған қалай иелік ету туралы жеке шешім қабылданады.

      5. Радиоактивті материалға, құрылғыға немесе ядролық объектіге не қатысушы мемлекет осы баптың 1, 2, 3 және 4-тармақтарының мақсаттары үшін басқа қатысушы мемлекеттерден, атап айтқанда мүдделі қатысушы мемлекеттерден және кез келген тиісті халықаралық ұйымдардан, атап айтқанда Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктен көмек сұрай алады немесе ынтымақтастық туралы өтініш жасай алады. Қатысушы мемлекеттерге және тиісті халықаралық ұйымдарға осы бапқа сәйкес барынша мүмкін болатын дәрежеде көмек көрсетуге ұсыным жасалады.

      6. Осы бапқа сәйкес радиоактивті материалға, құрылғыға немесе ядролық объектіге қалай ие болумен немесе оларды қалай сақтаумен айналысатын Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Бас директорын мұндай затқа қалай билік еткені немесе сақтағаны туралы хабардар етеді. Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Бас директоры бұл ақпаратты басқа қатысушы мемлекеттерге жолдайды.

      7. Егер 2-бапта сипатталған қылмысқа байланысты таратылған болса, онда осы бап ешқандай және ешбір түрде ядролық залал үшін жауапкершілікті реттеуші халықаралық құқықтың нормаларын немесе халықаралық құқықтың өзге де нормаларын қозғамайды.

  19-бап

      Ықтимал қылмыскер қылмыстық қуғындауға ұшыраған қатысушы мемлекет өзінің ұлттық заңнамасына немесе қолдануға болатын рәсімдеріне сәйкес талқылаудың ақырғы нәтижесі туралы Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына хабарлайды, ол бұл ақпаратты басқа қатысушы мемлекеттерге жолдайды.

  20-бап

      Қатысушы мемлекеттер бір-бірімен тікелей немесе Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы арқылы және қажет болған жерде халықаралық ұйымдардың көмегімен осы Конвенцияның тиімді жүзеге асырылуы үшін консультациялар өткізеді.

  21-бап

      Қатысушы мемлекеттер осы Конвенция бойынша өз міндеттемелерін тәуелсіз теңдік және мемлекеттердің аумақтық тұтастығының принциптеріне және басқа мемлекеттің ішкі істеріне араласпау принципіне жауап беретін түрде орындайды.

  22-бап

      Осы Конвенцияда ешнәрсе де қатысушы мемлекетке басқа қатысушы мемлекеттің аумағында, басқа қатысушы мемлекеттің билігінің ғана құзыретіне енетін оның ұлттық заңнамасына сәйкес заңдық құзыреті мен функциясын жүзеге асыру құқығын бермейді.

  23-бап

      1. Осы Конвенцияны түсіндіруге немесе қолдануға қатысты, қисынды уақыт ішінде келіссөз жүргізу жолымен реттеу мүмкін болмайтын екі немесе одан да көп қатысушы мемлекеттер арасындағы кез келген дау олардың біреуінің өтініші бойынша төрелік етуге беріледі. Егер төрелік ету туралы өтініш жасалған күннен бастап алты ай ішінде тараптар оны ұйымдастырушы туралы келісе алмаса, кез келген тарап Соттың Мәртебесіне сәйкес өтініш жасау арқылы, дауды Халықаралық Сотқа тапсыра алады.

      2. Әрбір мемлекет осы Конвенцияға қол қою, ратификациялау, қабылдау, бекіту немесе оған қосылу кезінде өзін осы баптың 1-тармағының ережелерімен байланысты деп санамайтыны туралы мәлімдей алады. Басқа қатысушы мемлекеттер осындай ескерту жасаған кез келген қатысушы мемлекетке қатысты 1-тармақтың ережелерімен байланысты болмайды.

      3. Осы баптың 2-тармағына сәйкес ескерту жасаған кез келген мемлекет кез келген уақытта осы ескертуді Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына хабарлау арқылы алып тастай алады.

  24-бап

      1. Осы Конвенция 2005 жылғы 14 қыркүйектен бастап 2006 жылғы 31 желтоқсан аралығында Нью-Йорктегі Біріккен Ұлттар Ұйымының Орталық мекемелерінде барлық мемлекеттердің қол қоюы үшін ашық.

      2. Осы Конвенция қабылдануға немесе бекітілуге жатады. Қабылдау немесе бекіту туралы ратификация грамоталары немесе құжаттар Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына сақтауға тапсырылады.

      3. Осы Конвенция кез келген мемлекеттің қосылуы үшін ашық. Қосылу туралы құжаттар Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына сақтауға тапсырылады.

  25-бап

      1. Осы Конвенция жиырма екінші ратификация грамотасын немесе қабылдау, бекіту немесе қосылу туралы құжатты Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына сақтауға тапсырғаннан кейінгі отызыншы күні күшіне енеді.

      2. Осы Конвенцияны ратификациялайтын, қабылдайтын немесе бекітетін жиырма екінші ратификация грамотасын немесе қабылдау, бекіту немесе қосылу туралы құжатты сақтауға тапсырғаннан кейін оған қосылатын әрбір мемлекет үшін Конвенция осы мемлекет өзінің ратификация грамотасын немесе қабылдау, бекіту немесе қосылу туралы құжатты сақтауға тапсырғаннан кейін отызыншы күні күшіне енеді.

  26-бап

      1. Қатысушы мемлекет осы Конвенцияға түзетулер ұсына алады. Ұсынылған түзетулер депозитарийге ұсынылады, ол кешіктірмей оларды барлық қатысушы мемлекеттерге жібереді.

      2. Қатысушы мемлекеттердің көпшілігінің ұсынылған түзетулерді қарау үшін конференция шақыру туралы өтініштерін алған бойда депозитарий барлық қатысушы мемлекеттерді, шақыру жолданғаннан кейін кемінде үш айдан кейін өткізілетін конференцияға қатысуға шақырады.

      3. Конференцияға қатысушылар түзетулерді бітімге келіп қабылдау үшін барлық мүмкіндікті жасайды. Егер бұл мүмкін болмай шықса, түзетулер барлық қатысушы мемлекеттердің үштен екі көпшілік дауысымен қабылданады. Депозитарийлер конференцияда қабылданған кез келген түзетулерді еш кідіріссіз барлық мүше мемлекеттерге таратады.

      4. Осы баптың 3-тармағына сәйкес қабылданған түзету ратификациялау, қабылдау, қосылу немесе түзетуді бекіту туралы құжатты сақтауға тапсыратын әрбір қатысушы мемлекет үшін қатысушы мемлекеттердің үштен екісі өзінің тиісті құжаттарын сақтауға тапсырған датадан кейінгі отызыншы күні күшіне енеді. Бұдан кейін кез келген қатысушы мемлекет үшін түзету осы мемлекеттің тиісті құжатты сақтауға тапсырған датасынан бастап отызыншы күні күшіне енеді.

  27-бап

      1. Кез келген қатысушы мемлекет Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысын жазбаша хабарландыру жолымен осы Конвенциядан бас тарта алады.

      2. Бас тарту Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысы хабарламаны алған күнінен бастап бір жыл өткеннен кейін күшіне енеді.

  28-бап

      Осы Конвенцияның түпнұсқасының ағылшын, араб, испан, қытай, орыс және француз тілдеріндегі тең түпнұсқасы болып табылатын мәтіндері Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына сақтауға беріледі, ол барлық мемлекеттерге Конвенцияның куәландырылған көшірмесін таратады.

      ОСЫНЫ КУӘЛАНДЫРУҒА өзінің тиісті үкіметтері нақты түрде соған уәкілеттік берген төменде қол қоюшылар Нью-Йорктегі Біріккен Ұлттар Ұйымының Орталық мекемелерінде барлық мемлекеттердің қол қоюы үшін 2005 жылғы 14 қыркүйекте ашылған осы Конвенцияға қол қойды.

  Ядролық материалды физикалық қорғау туралы конвенция

       Осы Конвенцияға қатысушы мемлекеттер ,
      барлық мемлекеттердің атом энергиясын бейбіт мақсаттарда дамыту және қолдану құқығын және олардың атом энергиясын бейбіт мақсаттарда қолдану нәтижесінде ықтимал пайда алуға заңды мүдделілігін  мойындай отырып , атом энергиясын бейбіт мақсаттарда қолдану саласында халықаралық ынтымақтастыққа ықпал ету қажеттігіне  қол жеткізе отырып , ядролық материалды заңсыз басып алу және пайдалану нәтижесіндегі ықтимал қауіпті болдырмауды  тілей отырып , ядролық материалға қатысты құқық бұзушылықтың елеулі алаңдаушылықтың
нысанасы болып табылатындығына және осындай құқық бұзушылықтарды болдырмау мен анықтауды және ол үшін жазалауды көздейтін тиісті және тиімді шаралар қабылдаудың өткір қажеттігі бар екендігіне  көз жеткізе отырып , әрбір қатысушы мемлекеттің ұлттық заңдарына және осы Конвенцияға сәйкес ядролық материалды физикалық қорғау жөнінде тиімді шаралар әзірлеу мақсатында халықаралық ынтымақтастық қажеттігін сезіне отырып, осы Конвенцияның ядролық материалды қауіпсіз орын ауыстыруға ықпал етуге тиістігіне  көз жеткізе отырып , ядролық материалды физикалық қорғаудың оны елдің өз ішінде пайдалану, сақтау және тасымалдау кезінде де маңызды екендігін  атап көрсете отырып , әскери мақсаттар үшін пайдаланылатын ядролық материалды тиімді физикалық қорғаудың маңыздылығын мойындай отырып, және ондай материал қатаң түрде физикалық қорғауда тұрғанын және сол күйінде қала беретінін  түсіне отырып , төмендегілер туралы келісті:

  1-бап

      Осы Конвенцияның мақсаты үшін:
      а) "ядролық материал" дегеніміз плутоний-238 бойынша 80 %-тен асатын изотоптар шоғырланған плутонийді қоспағанда, плутонийді, уран-235-тің немесе уран-233-тің изотоптарымен байытылған уран-233-ті, құрамына табиғатта рудадан немесе руда қалдықтарынан айырмашылығы бар нысанда кездесетін изотоптар араласқан уранды және құрамында жоғарыда аталған элементтердің бірі немесе көпшілігі бар кез келген материалды білдіреді;

      b) "уран-235-тің немесе уран-233-тің изотоптарымен байытылған уран" дегеніміз құрамында уран-235-тің немесе уран-233-тің изотоптары бар уранды немесе осы изотоптардың жиынтық артық проценті уран-238-дің изотоптарымен салыстырғанда уран-235 изотопының процентіне табиғатта кездесетін уран-238 изотопының процентімен салыстырғанда жоғары мөлшерде болатын екі изотопты білдіреді;

      с) "ядролық материалды халықаралық тасымалдау" дегеніміз оны осы мемлекеттегі жөнелтушінің белгілеуімен жөнелтуден бастап, түпкілікті баратын мемлекеттегі алушы белгілеген жерге келумен аяқталатын, жүк шығарылатын мемлекеттің аумағынан тыс жіберілетін ядролық материал партиясын кез келген көлік құралдарымен тасымалдауды білдіреді.

  2-бап

      1. Осы Конвенция бейбіт мақсаттарда пайдаланылатын және халықаралық тасымалдау процесіндегі ядролық материалға қолданылады.

      2. 3 және 4-баптарды және 5-баптың 3-тармағын қоспағанда, осы Конвенция мемлекеттің өз ішінде пайдалану, сақтау және тасымалдау кезінде бейбіт мақсаттарға пайдаланылатын ядролық материалға да қолданылады.

      3. Мемлекеттің өз ішінде пайдалану, сақтау және тасымалдау кезінде бейбіт мақсаттарда пайдаланылатын ядролық материалға қатысты 2-тармақпен қамтылған баптардағы қатысушы мемлекеттер өздеріне қабылдайтын арнайы міндеттемелерден басқа, осы Конвенцияда ешнәрсе осындай ядролық материалды мемлекеттің өз ішінде пайдалануға, тасымалдауға және сақтауға қатысты мемлекеттің егеменді құқығын қозғаушы ретінде түсіндірілмейді.

  3-бап

      Әрбір қатысушы мемлекет өзінің ұлттық заңдарының шеңберінде және халықаралық құқыққа сәйкес өз аумағының шегінде немесе өзінің құқықтық құзырымен әрекет ететін кеменің немесе ұшақтың бортында ядролық материалды халықаралық тасымалдау кезінде, егер сондай кеме немесе ұшақ осы мемлекетке немесе сол мемлекеттен тасымалдауға қатысатын болса, мүмкіндігіне қарай, I қосымшада сипатталған деңгейде қорғалуды қамтамасыз ету үшін тиісті шаралар қолданады.

  4-бап

      1. Әрбір қатысушы мемлекет, егер осы қатысушы мемлекет осындай материалды халықаралық тасымалдау кезінде оның I қосымшада сипатталған деңгейде қорғалатындығына кепілдік алмаса, ядролық материалды экспорттамайды немесе экспорттауға рұқсат етпейді.

      2. Әрбір қатысушы мемлекет, егер қатысушы мемлекет ядролық материалды халықаралық тасымалдау кезінде осындай материалдың I қосымшада сипатталған деңгейде қорғалатындығына кепілдік алмаса, ядролық материалды импорттамайды немесе оны осы Конвенцияның қатысушысы болып табылмайтын қайсыбір мемлекеттен импорттауға рұқсат етпейді.

      3. Қатысушы мемлекет, егер осы қатысушы мемлекет халықаралық тасымалдау кезінде осындай материалдың I қосымшада сипатталған деңгейде қорғалатындығына мүмкіндік шегінде кепілдік алмаса, осы Конвенцияның қатысушысы болып табылмайтын мемлекеттер арасындағы құрлық бойынша немесе ішкі су жолдары бойынша немесе өздерінің әуежайлары немесе теңіз порттары арқылы ядролық материалды өз аумақтары бойынша транзиттік тасымалдауға рұқсат етпейді.

      4. Әрбір қатысушы мемлекет тасымалдануы осы мемлекеттің бір бөлігінен сол мемлекеттің екінші бөлігіне халықаралық су бойынша немесе әуе кеңістігі бойынша жүзеге асырылатын ядролық материалға I қосымшада сипатталған физикалық қорғау деңгейлерін өзінің ұлттық заңдары шеңберінде қолданады.

      5. Ядролық материал I қосымшада сипатталған деңгейлерде қорғалатындығына кепілдік алуға жауапты қатысушы мемлекет жоғарыда 1-3-тармақтарда жазылғандарға сәйкес, ядролық материалды солардың аумағы арқылы құрлық бойынша немесе ішкі су жолдары бойынша транзиттік тасымалдау көзделген немесе әуежайларына немесе теңіз порттарына ядролық материалмен кіру көзделген мемлекеттерді айқындайды және оларды уақтылы хабардар етеді.

      6. 1-тармақта айтылатын кепілдік алғаны үшін жауаптылық өзара келісім бойынша импорттаушы мемлекет ретінде тасымал жасайтын қатысушы мемлекетке берілуі мүмкін.

      7. Осы бапта ешнәрсе әуе кеңістігі мен теңіз аумағындағы егемендігі мен құқықтық құзыретін қоса алғанда, мемлекеттің аумақтық егемендігі мен құқықтық құзырын қайсыбір дәрежеде қозғау ретінде түсіндірілмейді.

  5-бап

      1. Қатысушы мемлекеттер өзінің ядролық материалды физикалық қорғау мен қайтуы бойынша келісілген шараларға және ядролық материалды кез келген заңсыз орын ауыстыру, пайдалану немесе өзгерту жағдайындағы немесе осындай әрекеттердің нақты қаупі жағдайындағы жауап әрекеттерге жауапты орталық органы мен байланыс пунктін айқындайды және бұл туралы бір-біріне тікелей немесе Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің көмегімен хабарлайды.

      2. Ядролық материалды ұрлау, тонау жолымен басып алу немесе қандай да бір басқа заңсыз басып алу немесе осындай әрекеттердің нақты қаупі жағдайында қатысушы мемлекеттер өзінің ұлттық заңдарына сәйкес ынтымақтастықты барынша қамтамасыз етеді және осындай өтініш жасаған кез келген мемлекетке сондай материалды қайтаруда және қорғауда көмек көрсетеді. Атап айтқанда:

      а) қатысушы мемлекет өзінің пікірі бойынша ядролық материалды кез келген ұрлауға, тонау жолымен басып алуға немесе қандай да бір басқа заңсыз басып алуға немесе осындай әрекеттердің нақты қаупіне ұшырады деп ойлаған басқа мемлекетке мүмкіндігінше тез хабарлау үшін, сондай-ақ қажет болса, халықаралық ұйымдарға хабарлау үшін тиісті шаралар қолданады;

      b) қажет болса, мүдделі қатысушы мемлекеттер қауіп төнген ядролық материалды қорғауды қамтамасыз ету, көлік контейнерінің бүтіндігін тексеру немесе заңсыз басып алынған ядролық материалды қайтару мақсатында бір-бірімен немесе халықаралық ұйымдармен ақпарат алмасады және:

      і) өзінің күш-жігерін дипломатиялық және басқа келісілген арналар бойынша үйлестіреді;

      іі) егер ол сұралған болса, көмек көрсетеді;

      ііі) жоғарыда аталған оқиғалар нәтижесінде ұрланған немесе жоғалған ядролық материалдың қайтарылуын қамтамасыз етеді.
      Осындай ынтымақтастықты жүзеге асырудың тәсілдерін мүдделі қатысушы мемлекеттер айқындайды.

      3. Қатысушы мемлекеттер халықаралық тасымалдау процесінде ядролық материалды физикалық қорғаудың жүйесін ұйымдастыруға, пайдалануға және жақсартуға қатысты ұсыныстар алу мақсатында бір-бірімен тікелей немесе халықаралық ұйымның көмегімен тиісті дәрежеде ынтымақтасады және консультациялар жүргізеді.

  6-бап

      1. Қатысушы мемлекеттер осы Конвенцияның ережелеріне орай немесе осы Конвенцияны жүзеге асыру мақсатында жүргізілетін қызметке қатысу нәтижесінде басқа қатысушы мемлекеттен өздері алатын кез келген құпия ақпараттың құпиялылығын сақтау үшін өзінің ұлттық заңдарымен сыйысатын тиісті шаралар қолданады. Егер қатысушы мемлекет халықаралық ұйымдарға ақпаратты құпия берсе, онда осындай ақпараттың құпиялылығын сақтауды қамтамасыз ету үшін шаралар қолданылады.

      2. Осы Конвенцияның талаптары бойынша қатысушы мемлекеттерден олардың құқықтық заңдарына сәйкес таратуға құқығы жоқ немесе мүдделі мемлекеттердің қауіпсіздігіне немесе ядролық материалдың физикалық қорғалуына қауіп төндіретін қайсыбір ақпаратты беру талап етілмейді.

  7-бап

      1. Әдейі жасау:

      а) құзыретті органдардың рұқсатынсыз жасалатын, кез келген адамның өліміне әкеп соғатын немесе әкеп соғуы мүмкін немесе оны елеулі жарақаттайтын немесе меншігіне едәуір залал келтіретін ядролық материалды алу, иелену, пайдалану, беру, түрін өзгерту, жою немесе тозаңдату тәрізді әрекеттер;

      b) ядролық материалды ұрлау немесе оны тонау жолымен басып алу;

      с) ядролық материалды алдау жолымен иеленіп кету немесе алу;

      d) күш көрсетемін деп қорқыту немесе күш қолдану жолымен немесе ядролық материалды бер деп қорқытудың қайсыбір басқа нысандарының көмегімен талап етуді білдіретін әрекеттер;

      е) қатер төндіру:

      і) ядролық материалды кез келген адамды өлімге әкеп соқтыру немесе оны елеулі жарақаттау немесе меншігіне едәуір залал келтіру мақсатында пайдалану, немесе

      іі) жеке немесе заңды тұлғаны, халықаралық ұйымды немесе мемлекетті қайсыбір әрекет жасауға немесе одан қалыс қалуға мәжбүрлеу мақсатында "б" тармақшасында көрсетілген құқық бұзушылықтарды жасау;

      f) "а", "b" немесе "с" тармақшаларында көрсетілген қайсыбір құқық бұзушылықтарды жасауға әрекеттену;

      g) "а"-"f" тармақшаларында көрсетілген қайсыбір құқық бұзушылықтарға қатысу тәрізді әрекеттер, әрбір қатысушы мемлекеттің өз ұлттық заңдары шеңберінде жазалайтын құқық бұзушылықтар болып табылады.

      2. Әрбір қатысушы мемлекет осы бапта тізбеленген жасалған құқық бұзушылықтар үшін, осы құқық бұзушылықтардың елеулілік дәрежесін ескере отырып, жазалаудың тиісті шараларын қолданады.

  8-бап

      1. Әрбір қатысушы мемлекет 7-бапта көрсетілген құқық бұзушылықтарға қатысты өзінің құқықтық құзырын белгілеу үшін қажетті шараларды мынадай жағдайларда:

      а) құқық бұзушылық осы мемлекеттің аумағында немесе осы мемлекетте тіркелген кеменің немесе ұшақтың бортында жасалғанда;

      b) болжамданған құқық бұзушы осы мемлекеттің азаматы болып табылғанда қолданады.

      2. Әрбір қатысушы мемлекет осы құқық бұзушылықтарға өзінің құқықтық құзыры таратылуы үшін қажет болатын, болжамданған құқық бұзушы соның аумағында болған және ол оны 11-бапқа сәйкес 1-тармақта аталған бірде бір мемлекетке бермеген жағдайларда, осындай шаралар да қолданады.

      3. Осы Конвенция ұлттық заңдарға сәйкес жүзеге асырылатын кез келген қылмыстық құқықтық құзырды жоққа шығармайды.

      4. 1 және 2-тармақтарда аталған қатысушы мемлекеттерден басқа, әрбір қатысушы мемлекет халықаралық құқыққа сәйкес 7-бапта жазылған құқық бұзушылықтарға қатысты экспорттаушы және импорттаушы мемлекет ретінде ядролық материалды тасымалдаушы болып көрінетін өзінің құқықтық құзырын белгілей алады.

  9-бап

      Болжамданған құқық бұзушы соның аумағында болған қатысушы мемлекет, бұған жеткілікті негіз бар екендігіне көз жеткізгеннен кейін оның сотқа келуін қамтамасыз ету үшін немесе берілуін қамтамасыз ету үшін қамауға алуды қоса алғанда, тиісті шаралар қолданады. 8-бапқа сәйкес құқықтық құзыр белгілеу талап етілетін мемлекетке және қажет болған жағдайда, барлық басқа мүдделі мемлекеттерге осы бапқа сәйкес қолданылған шаралар туралы хабарланады.

  10-бап

      Болжамданған құқық бұзушы аумағында болған қатысушы мемлекет, егер ол оны бермесе, істі осы мемлекеттің заңдарына сәйкес сот талқылауы жолымен қылмыстық қуғындау мақсатында қандай да бір артықшылықтарсыз және ақталмаған кідіртулерсіз өздерінің құзыретті органдарына береді.

  11-бап

      1. 7-бапта тізбеленген құқық бұзушылықтар, қатысушы мемлекеттер арасында бұрыннан бар беру туралы кез келген келісімге енгізілген құқық бұзушыларды беруге байланысты құқық бұзушылықтар ретінде қарастырылады. Қатысушы мемлекеттер бұл құқық бұзушылықтарды өздерінің арасында жасалатын беру туралы барлық кейінгі келісімдерде беруге байланысты құқық бұзушылықтар ретінде енгізуге міндеттенеді.

      2. Егер құқық бұзушыларды беруді осындай келісімнің бар екендігімен негіздейтін мемлекет, өзі онымен беру туралы келісіммен байланысты емес басқа қатысушы мемлекеттен беру туралы талап алса, ол осындай бұзушылықтарға байланысты беру үшін ниеттенген жағдайда заңдық негіз ретінде осы Конвенцияны қарастыра алады. Беруге талап алған мемлекеттің заңдарында көзделетін басқа ереже қолданылады.

      3. Құқық бұзушыларды беруді келісімнің барлығымен негіздемейтін қатысушы мемлекет, аталған құқық бұзушылықтарды, талап алған мемлекеттің заңдарында көзделетін ережелерге бағынатын беруге байланысты құқық бұзушылықтар ретінде өзара мойындайды.

      4. Әрбір құқық бұзушылық орын алған жерінде ғана емес, сонымен бірге 8-баптың 1-тармағына сәйкес олардан өзінің құқықтық құзырын қолдану талап етілетін қатысушы мемлекеттердің аумағында да жасалған құқық бұзушылық ретінде қатысушы мемлекеттер арасында жүзеге асырылатын беру мақсаттарында қарастырылады.

  12-бап

      7-бапта аталған кез келген құқық бұзушылықтарға байланысты өзіне қатысты сот талқылауы жүргізілген кез келген тұлғаға сот талқылауының барлық кезеңінде әділ қарауға кепілдік беріледі.

  13-бап

      1. Қатысушы мемлекеттер 7-бапта аталған құқық бұзушылықтарға қатысты қылмыстық сот талқылауына байланысты, өздерінің билігіндегі осындай сот талқылауы үшін қажет дәлелдемелерді беруді қоса алғанда, бір-біріне барынша жәрдем көрсетеді. Барлық жағдайларда жәрдемдесу туралы өтініш алған мемлекеттің заңдары қолданылады.

      2. Осы баптың 1-тармағының ережесі қылмыстық істер бойынша өзара көмекті толық немесе ішінара реттейтін немесе реттей алатын екі жақты немесе көп жақты кез келген басқа шарт бойынша міндеттемелерді қозғамайды.

  14-бап

      1. Әрбір қатысушы мемлекет өздерінің осы Конвенцияны өмірге енгізуге қатысты заңдары мен қаулылары туралы депозитарийге хабарлайды. Депозитарий осы Конвенцияға қатысушы барлық мемлекеттерге осындай ақпаратты оқтын-оқтын жіберіп отырады.

      2. Болжамдалған құқық бұзушыға қарсы қылмыстық қуғындау басталған қатысушы мемлекет, тікелей мүдделі мемлекетке сот талқылауының түпкілікті нәтижесі туралы, мүмкіндігіне қарай, бірінші кезекте хабарлайды. Қатысушы мемлекет сондай-ақ депозитарийге түпкілікті шешім туралы хабарлайды, ол барлық қатысушы мемлекеттерге хабар береді.

      3. Егер құқық бұзушылық ядролық материалды мемлекеттің өз ішінде пайдалану, сақтау немесе тасымалдау кезінде пайдалануға қатысты болса, ал болжамдалған құқық бұзушы және ядролық материал өзіне қатысты құқық бұзушылық жасалған қатысушы мемлекеттің аумағында қалса, осы Конвенцияда ешнәрсе қатысушы мемлекеттен осындай құқық бұзушылық туындайтын қылмыстық сот талқылауына қатысты ақпарат беруді талап ету ретінде түсіндірілмейді.

  15-бап

      Қосымша осы Конвенцияның ажырамас бөлігі болып табылады.

  16-бап

      1. Осы Конвенция күшіне енген күннен бастап бес жыл өткеннен кейін депозитарий осы Конвенцияның орындалуы туралы және оның кіріспесінің, барлық жедел бөліктері мен Қосымшаларының осы сәттегі бар жағдайлардың талаптарына сәйкестігі туралы мәселені қарау бойынша қатысушы мемлекеттердің конференциясын шақырады.

      2. Одан әрі Конвенцияға қатысушы мемлекеттердің көпшілігі бес жылда бір реттен асырмай, тиісті ұсыныспен депозитарийге жүгіне отырып, осындай мақсатпен келесі конференцияларды шақыра алады.

  17-бап

      1. Екі немесе бірнеше қатысушы мемлекеттердің арасында осы Конвенцияны түсіндіруге немесе қолдануға қатысты дау туындаған жағдайда, ондай қатысушы мемлекеттер дауласушы барлық тараптар үшін қолдануға болатын келіссөздер немесе дауларды реттеудің кез келген басқа да бейбіт тәсілдері жолымен дауларды реттеу мақсатында бірлескен консультациялар жүргізеді.

      2. 1-тармақта көрсетілген тәсілдермен реттеу мүмкін болмаған осындай сипаттағы кез келген дау, осы дауға қатысушы кез келген тараптың өтініші бойынша шешім қабылдау үшін төрелікке беріледі немесе Халықаралық Сотқа жіберіледі. Дау төрелікке берілген жағдайда, егер өтініш келіп түскен сәттен бастап тараптар дауға төрелік талқылау ұйымдастыруға қатысты келісімге келе алмаса, тараптардың бірі Халықаралық Соттың Төрағасынан Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысынан бір немесе бірнеше төреші тағайындауды сұрайды. Дауға қатысушы тараптардың өтініштерінің қарама-қайшылығы жағдайында Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына жүгіну басымдыққа ие болады.

      3. Кез келген қатысушы мемлекет осы Конвенцияға қол қою, бекіту, қабылдау немесе мақұлдау немесе оған қосылу кезінде өзін 2-тармақта көзделген дауды реттеудің не бір, не екі рәсімдерімен де байланыстымын деп есептемейтіні туралы мәлімдей алады. Басқа қатысушы мемлекеттер осы рәсімге қатысты ескерту жасаған қатысушы мемлекетке қатысты, 2-тармақта көзделген дауды реттеудің қайсыбір рәсімімен байланысты болмайды.

      4. 3-тармаққа сәйкес ескерту жасаған кез келген қатысушы мемлекет осы ескертуді депозитарийге бұл туралы хабарлау жолымен кез келген уақытта алып тастай алады.

  18-бап

      1. Осы Конвенция барлық мемлекеттердің қол қоюы үшін Венадағы Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Орталық мекемелерінде және Нью-Йорктағы Біріккен Ұлттар Ұйымының Орталық мекемелерінде 1980 жылғы 3 наурыздан бастап, күшіне енгенге дейін ашық болады.

      2. Осы Конвенция оған қол қойған мемлекеттердің бекітуіне, қабылдауына немесе мақұлдауына жатады.

      3. Осы Конвенция күшіне енгеннен кейін оған барлық мемлекеттердің қосылуы үшін ашық болады.

      4. а) Осы Конвенция интеграциялық немесе өзге сипаттағы халықаралық ұйымдар мен өңірлік ұйымдардың қол қоюы немесе оған осы ұйымдардың кез келген осындай ұйымдар егеменді мемлекеттерден тұру және осы Конвенция қамтитын мәселелер бойынша келіссөздер жүргізу, халықаралық келісімдер жасау және қолдану саласындағы құзыретті иелену шартымен қосылуы үшін ашылады.

      b) Өздерінің құзыретіне кіретін мәселелерде бұл ұйымдар құқықты жеке өз атынан жүзеге асырады және қатысушы мемлекеттерге осы Конвенциямен берілетін міндеттерді орындайды.

      с) Осы Конвенцияның қатысушысы бола отырып, мұндай ұйым депозитарийге мәлімдеме жолдайды, онда қандай мемлекеттер оның мүшелері болып табылатыны және оған осы Конвенцияның қандай баптары қолданылатыны көрсетіледі.

      d) Ондай ұйым қатысушы мемлекеттердің дауысына қосымша қайсыбір дауысқа ие бола алмайды.

      5. Бекіту, қабылдау, мақұлдау немесе қосылу туралы құжаттар депозитарийге сақтауға өткізіледі.

  19-бап

      1. Осы Конвенция бекіту, қабылдау немесе мақұлдау туралы жиырма бірінші құжатты депозитарийге сақтауға берген күннен кейін отызыншы күні күшіне енеді.

      2. Осы Конвенцияны бекітетін, қабылдайтын, мақұлдайтын немесе бекіту, қабылдау немесе мақұлдау туралы жиырма бірінші құжатты берген күннен кейін оған қосылатын әрбір мемлекет үшін, Конвенция осындай мемлекетке бекіту, қабылдау, мақұлдау немесе қосылу туралы өзінің құжатын бергеннен кейін отызыншы күні күшіне енеді.

  20-бап

      1. Қатысушы мемлекет 16-бап үшін залалсыз түзетуді осы Конвенцияға ұсына алады. Ұсынылған түзету депозитарийге жіберіледі, ол оны барлық қатысушы мемлекеттерге дереу салып жібереді. Егер қатысушы мемлекеттердің көпшілігі депозитарийден ұсынылған түзетулерді қарау үшін конференция шақыруды талап етсе, онда депозитарий барлық қатысушы мемлекеттерді шақырады, ол шақыру жіберілгеннен кейін кем дегенде отыз күн өткен соң ашылады. Конференцияда қатысушы мемлекеттердің үштен екісінің көпшілік дауысымен қабылданған кез келген түзетуді депозитарий барлық қатысушы мемлекеттерге дереу салып жібереді.

      2. Түзету түзетуді бекіту, қабылдау немесе мақұлдау туралы құжатты сақтауға беретін әрбір жеке мемлекет үшін қатысушы мемлекеттердің үштен екісі өздерінің бекіту, қабылдау немесе мақұлдау туралы құжаттарын депозитарийге сақтауға берген күннен кейінгі отызыншы күні күшіне енеді. Осыдан кейін түзету кез келген басқа қатысушы мемлекет үшін осы мемлекет өзінің бекіту, қабылдау немесе мақұлдау туралы құжатын сақтауға берген күні күшіне енеді.

  21-бап

      1. Кез келген қатысушы мемлекет депозитарийге жазбаша хабарлау арқылы осы Конвенцияның күшін жоя алады.

      2. Депозитарий хабарламаны алған күннен кейін сексен күн өткен соң күшін жою күшіне енеді.

  22-бап

      Депозитарий барлық мемлекеттерге:

      а) осы Конвенцияға әрбір қол қою туралы;

      b) бекіту, қабылдау, мақұлдау немесе қосылу туралы құжатты сақтауға әрбір өткізу туралы;

      с) 17-бапқа сәйкес кез келген ескерту немесе ондай ескертуді алып тастау туралы;

      d) 18-баптың 4 "в" тармағына сәйкес кез келген ұйым жіберген кез келген мәлімдеме туралы;

      е) осы Конвенцияның күшіне енуі туралы;

      f) осы Конвенцияға кез келген түзетудің күшіне енуі туралы;

      g) 21-бапқа сәйкес жарияланған кез келген күшін жою туралы дереу хабарлайды.

  23-бап

      Ағылшын, араб, испан, қытай, орыс және француз тілдеріндегі мәтіндері тең түпнұсқалық болып табылатын осы Конвенцияның түпнұсқасы Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің Бас директорының сақтауына өткізіледі, ол оның куәландырылған көшірмесін барлық мемлекеттерге жібереді.
      ОСЫНЫ РАСТАП, тиісті дәрежеде уәкілеттік берілген төменде қол қоюшылар, Венада және Нью-Йоркта 1980 жылғы 3 наурызда қол қою үшін ашық осы Конвенцияға қол қойды.

I қосымша  

II қосымшада сыныпталған ядролық материалды
халықаралық тасымалдау кезінде қолданылатын
физикалық қорғау деңгейі

      1. Ядролық материалды халықаралық тасымалдауға байланысты сақтау процесінде ядролық материалды физикалық қорғау деңгейі:

      а) III санаттағы материалдар үшін - қол жетімділігі бақыланатын аймақ шегіндегі сақтауды;

      b) II санаттағы материалдар үшін - күзетудің немесе тиісті бақылау кезінде кіретін саны шектеулі нүктелері бар физикалық кедергімен қоршалған электрондық аспаптардың тұрақты қадағалауында болатын аймақ шегіндегі немесе физикалық қорғаудың осындай деңгейі бар кез келген аймақ шегіндегі сақтауды;

      с) I санаттағы материалдар үшін - II санаттағы материалдар үшін жоғарыда айқындалғандай, оған қол жетімділікке, бұдан басқа, сенімділігі анықталған және ол қарсы жауаппен әрекет ететін тиісті күштермен тұрақты түрде тығыз байланыста болатын адам ғана рұқсат ететін қорғалатын аймақ шегіндегі сақтауды қамтиды. Осындай жағдайда қолданылатын нақты шаралардың мақсаты кез келген шабуылды, рұқсат етілмеген қол жетімділікті немесе материалды рұқсатсыз алуды анықтау және жолын кесу болып табылады.

      2. Халықаралық тасымалдау кезінде ядролық материалды физикалық қорғау деңгейі:

      а) II және III санаттағы материалдар үшін - тасымалдау жөнелтушінің, алушының және тасымалдаушының арасындағы алдын ала уағдаластықты және тасымалдау кезіндегі жауапкершілікті беру үшін уақытты, орынды және рәсімді айқындайтын экспорттаушы және импорттаушы мемлекеттердің құқықтық құзырындағы және солардың құқықтық актілерін басшылыққа алатын жеке немесе заңды тұлғалардың арасындағы алдын ала келісімді қоса алғанда, сақтықтың арнаулы шараларын сақтай отырып жүзеге асыруды;

      d) I санаттағы материалдар үшін - тасымалдау II және III санаттағы материалдарды тасымалдау үшін жоғарыда анықталғандай, сақтықтың арнаулы шараларын сақтай отырып және бұдан басқа, күзетудің тұрақты бақылауымен және қарсы жауаппен әрекет ететін тиісті күштермен тығыз байланысты қамтамасыз ететін жағдайларда жүзеге асыруды қамтиды;

      с) руданың немесе руда қалдықтарының нысанынан айырмашылығы бар нысандағы табиғи уран үшін 500 килограмнан асатын мөлшерді тасымалдауды қорғау тасымалдау туралы алдын ала хабарлауды қамтиды, онда көлік түрі, келудің болжамды уақыты және жүкті алғаны туралы растау көрсетіледі.

  II қосымша   

              Кесте: Ядролық материалды сыныптау

Материал

Нысан

Санат

I.

II.

III.

1. Плутоний

Сәуле алмаған

2 кг. немесе одан да көп

2 кг.-дан аз, бірақ 500 гр. дан көп

500 гр. немесе одан аз, бірақ 15 гр.-дан көп

2. Уран-235

Сәуле алмаған
- уран-235-тің изотопымен 20%-ке немесе одан да жоғары байытылған уран
- уран-235-тің изотопымен 10 %-тен 20%-ке дейін байытылған уран
- табиғидан жоғары байытылған, бірақ құрамында уран-235-тің изотопы 10%-тен аз уран

5 кг. немесе одан да көп

5 кг.-дан аз, бірақ 1 кг.-дан көп. 10 кг. немесе одан да көп

1 кг. немесе одан аз, бірақ 15 гр.-дан көп. 10 кг.-дан аз, бірақ 1 кг.-дан көп. 10 кг. немесе одан да көп.

3. Уран-233

Сәуле алмаған

2 кг. немесе одан да көп

2 кг.-дан аз, бірақ 500 гр.-дан көп

500 гр. немесе одан аз, бірақ 15 гр.-дан көп

4. Сәуле алған отын



Байытылмаған немесе табиғи уран, торий немесе аз байытылған отын (бөлінетін изотоптың құрамы 10%-тен аз)


         а) Изотоптық шоғырлануы плутоний-238 бойынша 80%-тен аспайтын плутонийді қоспағанда, бүкіл плутоний.

      b) Реакторде сәуле алмаған материал немесе реакторде сәуле алған, бірақ қорғаныссыз бір метр қашықтықта 100 рад/сағатқа тең немесе одан аз сәуле алу деңгейіндегі материал.

      с) III санатқа жатпайтын мөлшерді және табиғи уранды практикалық орындылығын бағамдай отырып қорғаған жөн.

      d) Қорғаудың осы деңгейі ұсынылғанымен, мемлекет, нақты мән-жайды бағалауға қарай, физикалық қорғаудың басқа санатын белгілей алады.

      е) Сәуле алғанға дейін кіретін басқа отын, I немесе II санатқа бөлінетін материалдың бастапқы құрамына байланысты, егер отынның сәуле алу деңгейі қорғаныссыз бір метр қашықтықта 100 рад/сағаттан асып кетсе, бір санаттан аспайтын деңгей бойынша төмендетілуі мүмкін.

      РҚАО-ның ескертуі: әрі қарай ағылшын тіліндегі мәтіні берілген.

О ратификации Международной конвенции о борьбе с актами ядерного терроризма

Закон Республики Казахстан от 14 мая 2008 года N 33-IV

      Ратифицировать Международную конвенцию о борьбе с актами ядерного терроризма, совершенную в Нью-Йорке 14 сентября 2005 года.

      Президент
Республики Казахстан                             Н. Назарбаев

МЕЖДУНАРОДНАЯ КОНВЕНЦИЯ О БОРЬБЕ С АКТАМИ ЯДЕРНОГО ТЕРРОРИЗМА

Организация Объединенных Наций 2005

Международная конвенция о борьбе с актами ядерного терроризма

      Государства - участники настоящей Конвенции,

      принимая во внимание цели и принципы Устава Организации Объединенных Наций, касающиеся поддержания международного мира и безопасности и развития добрососедства и дружественных отношений и сотрудничества между государствами,
      ссылаясь на Декларацию по случаю пятидесятой годовщины Организации Объединенных Наций от 24 октября 1995 года,
      признавая право всех государств на развитие и применение атомной энергии в мирных целях и их законную заинтересованность в получении возможной пользы в результате применения атомной энергии в мирных целях,
      принимая во внимание Конвенцию о физической защите ядерного материала 1980 года,
      будучи глубоко обеспокоены эскалацией по всему миру актов терроризма во всех его формах и проявлениях,
      ссылаясь на содержащуюся в приложении к резолюции 49/60 Генеральной Ассамблеи от 9 декабря 1994 года Декларацию о мерах по ликвидации международного терроризма, в которой, в частности, государства-члены Организации Объединенных Наций торжественно подтверждают, что они безоговорочно осуждают как преступные и не имеющие оправдания все акты, методы и практику терроризма, где бы и кем бы они ни осуществлялись, в том числе те, которые ставят под угрозу дружественные отношения между государствами и народами и угрожают территориальной целостности и безопасности государств,
      отмечая , что в Декларации государствам также предлагается в срочном порядке провести обзор сферы применения существующих международно-правовых положений о предупреждении, пресечении и ликвидации терроризма во всех его формах и проявлениях с целью обеспечить наличие всеобъемлющих правовых рамок, включающих все аспекты этого вопроса,
      ссылаясь на резолюцию 51/210 Генеральной Ассамблеи от 17 декабря 1996 года и содержащуюся в приложении к ней Декларацию, дополняющую Декларацию о мерах по ликвидации международного терроризма 1994 года,
      напоминая , что во исполнение резолюции 51/210 Генеральной Ассамблеи был учрежден специальный комитет для выработки, в частности, международной конвенции о борьбе с актами ядерного терроризма в целях дополнения соответствующих существующих международных документов,
      отмечая , что акты ядерного терроризма могут приводить к самым серьезным последствиям и могут создавать угрозу международному миру и безопасности,
      отмечая также , что в существующих многосторонних положениях международного права эти нападения не рассматриваются должным образом,
      будучи убеждены в настоятельной необходимости укрепления международного сотрудничества между государствами в разработке и принятии эффективных, практических мер для предупреждения таких актов терроризма и для уголовного преследования и наказания виновных,
      отмечая , что действия вооруженных сил государств регулируются нормами международного права за рамками настоящей Конвенции и что исключение некоторых деяний из сферы применения настоящей Конвенции не освобождает от ответственности за незаконные в иных отношениях акты, не делает их законными и не препятствует привлечению к ответственности на основании других законов,
      согласились о нижеследующем:

Статья 1

      Для целей настоящей Конвенции:

      1. "Радиоактивный материал" означает ядерный материал и другие радиоактивные вещества, которые содержат нуклиды, распадающиеся самопроизвольно (процесс, сопровождающийся испусканием ионизирующего излучения одного или нескольких видов, например альфа-излучение, бета-излучение, нейтронное излучение и гамма-излучение), и которые могут в силу своих радиологических свойств или свойств своего деления причинить смерть, серьезное увечье либо существенный ущерб собственности или окружающей среде.

      2. "Ядерный материал" означает плутоний, за исключением плутония с концентрацией изотопов, превышающей 80 процентов по плутонию-238; уран-233; уран, обогащенный изотопами уран-235 или уран-233; уран, содержащий смесь изотопов, встречающихся в природе в форме, отличной от руды или рудных остатков; и любой материал, содержащий один или более из вышеназванных элементов;

      где "уран, обогащенный изотопами уран-235 или уран-233", означает уран, содержащий изотопы уран-235 или уран-233 или оба изотопа в таком количестве, что избыточный процент суммы этих изотопов по сравнению с изотопом уран-238 выше, чем процент изотопа уран-235 по сравнению с изотопом уран-238, встречающимся в природе.

      3. "Ядерный объект" означает:

         a) любой ядерный реактор, включая реакторы, установленные на морских судах, транспортных средствах, летательных аппаратах или космических объектах для использования в качестве источника энергии, чтобы приводить в движение такие суда, транспортные средства, летательные аппараты или космические объекты или для любой другой цели;

         b) любое сооружение или средство передвижения, используемое для производства, хранения, переработки или транспортировки радиоактивного материала.

      4. "Устройство" означает:

         a) любое ядерное взрывное устройство; или

         b) любое рассеивающее радиоактивный материал или излучающее радиацию устройство, которое может в силу своих радиологических свойств причинить смерть, серьезное увечье либо существенный ущерб собственности или окружающей среде.

      5. "Государственный или правительственный объект" означает любой постоянный или временный объект или транспортное средство, используемые или занимаемые представителями государства, членами правительства, представителями законодательного или судебного органа, либо должностными лицами или служащими органа государственной власти или иного государственного органа или учреждения, либо служащими или должностными лицами межправительственной организации в связи с выполнением своих служебных обязанностей.

      6. "Вооруженные силы государства" означает вооруженные силы государства, которые организованы, обучены и оснащены в соответствии с его внутренним законодательством в первую очередь для выполнения задач национальной обороны или безопасности, и лиц, действующих в поддержку этих вооруженных сил, находясь под их официальным командованием, контролем и ответственностью.

Статья 2

      1. Любое лицо совершает преступление по смыслу настоящей Конвенции, если оно незаконно и умышленно:

         а) владеет радиоактивным материалом либо изготавливает устройство или владеет им:

         i) с намерением причинить смерть или серьезное увечье; или

         ii) с намерением нанести существенный ущерб собственности или окружающей среде;

         b) использует радиоактивный материал или устройство любым образом либо использует или повреждает ядерный объект таким образом, что происходит высвобождение или создается опасность высвобождения радиоактивного материала:

         i) с намерением причинить смерть или серьезное увечье; или

         ii) с намерением нанести существенный ущерб собственности или окружающей среде; или

         iii) с намерением вынудить физическое или юридическое лицо, международную организацию или государство совершить какое-либо действие или воздержаться от него.

      2. Любое лицо также совершает преступление, если оно:
         a) угрожает совершить преступление, указанное в пункте 1 b настоящей статьи, причем есть признаки, указывающие на реальность этой угрозы; или

         b) незаконно и умышленно требует радиоактивный материал, устройство или ядерный объект, прибегая при этом к угрозе при обстоятельствах, указывающих на реальность этой угрозы, либо к применению силы.

      3. Любое лицо также совершает преступление, если оно пытается совершить какое-либо из преступлений, указанных в пункте 1 настоящей статьи.

      4. Любое лицо также совершает преступление, если оно:

         a) участвует в качестве соучастника в совершении какого-либо из преступлений, указанных в пунктах 1, 2 или 3 настоящей статьи; или

         b) организует других лиц или руководит ими с целью совершения какого-либо из преступлений, указанных в пунктах 1, 2 или 3 настоящей статьи; или

         c) любым другим образом способствует совершению одного или более преступлений, указанных в пунктах 1, 2 или 3 настоящей статьи, группой лиц, действующих с общей целью; такое содействие должно оказываться умышленно и либо в целях поддержки общего характера преступной деятельности или цели группы, или же с осознанием умысла группы совершить соответствующее преступление или преступления.

Статья 3

      Настоящая Конвенция не применяется в случаях, когда преступление совершено в одном государстве, предполагаемый преступник и потерпевшие являются гражданами этого государства, предполагаемый преступник найден на территории этого государства и никакое другое государство не имеет оснований для осуществления своей юрисдикции в соответствии с пунктом 1 или 2 статьи 9, что не исключает применения к этим случаям при соответствующих обстоятельствах положений статей 7, 12, 14, 15, 16 и 17.

Статья 4

      1. Ничто в настоящей Конвенции не затрагивает другие права, обязательства и обязанности государств и лиц в соответствии с международным правом, в частности в соответствии с целями и принципами Устава Организации Объединенных Наций и международным гуманитарным правом.

      2. Действия вооруженных сил во время вооруженного конфликта, как эти термины понимаются в международном гуманитарном праве, которые регулируются этим правом, не регулируются настоящей Конвенцией, как и не регулируются ею действия, предпринимаемые вооруженными силами государства в целях осуществления их официальных функций, поскольку они регулируются другими нормами международного права.

      3. Положения пункта 2 настоящей статьи не должны истолковываться как одобряющие или делающие законными незаконные в иных отношениях акты или как препятствующие привлечению к ответственности на основании других законов.

      4. Настоящая Конвенция не касается и никоим образом не может быть истолкована как касающаяся вопроса о законности применения или угрозы применения государствами ядерного оружия.

Статья 5

      Каждое государство-участник принимает такие меры, какие могут оказаться необходимыми:

         a) для признания уголовными преступлениями согласно его национальному законодательству деяний, указанных в статье 2;

         b) для установления за эти преступления соответствующих наказаний с учетом тяжкого характера этих преступлений.

Статья 6

      Каждое государство-участник принимает такие меры, какие могут оказаться необходимыми, в том числе в соответствующих случаях в области внутреннего законодательства, для обеспечения того, чтобы преступные деяния, подпадающие под действие настоящей Конвенции, в частности направленные или рассчитанные на создание обстановки террора среди населения, группы лиц или конкретных лиц, ни при каких обстоятельствах не подлежали оправданию по каким-либо соображениям политического, философского, идеологического, расового, этнического, религиозного или иного аналогичного характера и влекли наказание сообразно степени их тяжести.

Статья 7

      1. Государства-участники сотрудничают путем:

         a) принятия всех возможных мер, включая, при необходимости, адаптацию своего национального законодательства в целях предотвращения подготовки в пределах их соответствующих территорий к совершению преступлений, указанных в статье 2, в пределах или за пределами их территорий и противодействия такой подготовке, в том числе мер по запрету на их территориях незаконной деятельности лиц, групп и организаций, которые поощряют, подстрекают, организуют, преднамеренно финансируют или преднамеренно оказывают техническую помощь или предоставляют информацию или участвуют в совершении этих преступлений;

         b) обмена точной и проверенной информацией в соответствии со своим национальным законодательством и в порядке и на условиях, предусмотренных в настоящей статье, и координации административных и других мер, принимаемых, когда это необходимо, в целях выявления, предотвращения, пресечения и расследования преступлений, указанных в статье 2, а также в целях привлечения к уголовной ответственности лиц, обвиняемых в совершении таких преступлений. В частности, государство-участник принимает соответствующие меры к тому, чтобы незамедлительно информировать другие государства, указанные в статье 9, относительно совершения преступлений, указанных в статье 2, а также о ставших ему известными приготовлениях к совершению таких преступлений, равно как и информировать, когда это целесообразно, международные организации.

      2. Государства-участники принимают соответствующие меры, совместимые со своим национальным законодательством, для охраны конфиденциальности любой информации, которую они получают от другого государства-участника конфиденциально в силу положений настоящей Конвенции или в результате участия в деятельности, проводимой в целях осуществления настоящей Конвенции. Если государства-участники предоставляют информацию международным организациям конфиденциально, то принимаются меры для обеспечения охраны конфиденциальности такой информации.

      3. В соответствии с настоящей Конвенцией от государств-участников не требуется предоставлять какую-либо информацию, которую они не имеют права распространять согласно национальному законодательству или которая может поставить под угрозу безопасность заинтересованного государства или физическую защиту ядерного материала.

      4. Государства-участники информируют Генерального секретаря Организации Объединенных Наций о своих компетентных органах и контактных пунктах, ответственных за направление и получение информации, указанной в настоящей статье. Генеральный секретарь Организации Объединенных Наций сообщает такую информацию о компетентных органах и контактных пунктах всем государствам-участникам и Международному агентству по атомной энергии. К таким органам и контактным пунктам должен иметься доступ на постоянной основе.

Статья 8

      Для целей предотвращения преступлений по смыслу настоящей Конвенции государства-участники прилагают все усилия к принятию соответствующих мер по обеспечению защиты радиоактивного материала с учетом соответствующих рекомендаций и функций Международного агентства по атомной энергии.

Статья 9

      1. Каждое государство-участник принимает такие меры, какие могут оказаться необходимыми для установления его юрисдикции в отношении преступлений, указанных в статье 2, когда:

         a) преступление совершено на территории этого государства; или

         b) преступление совершено на борту судна, плавающего под флагом этого государства, или воздушного судна, зарегистрированного согласно законам этого государства на момент совершения преступления; или

         c) преступление совершено гражданином этого государства.

      2. Государство-участник может также установить свою юрисдикцию в отношении любого такого преступления, когда:

         а) преступление совершено против гражданина этого государства; или

         b) преступление совершено против государственного или правительственного объекта этого государства за границей, включая посольство или помещения иного дипломатического или консульского представительства этого государства; или

         c) преступление совершено лицом без гражданства, которое обычно проживает на территории этого государства; или

         d) преступление совершено в попытке принудить это государство совершить какое-либо действие или воздержаться от него; или

         e) преступление совершено на борту воздушного судна, эксплуатируемого правительством этого государства.

      3. При ратификации, принятии, утверждении настоящей Конвенции или присоединении к ней каждое государство-участник уведомляет Генерального секретаря Организации Объединенных Наций об установлении им юрисдикции в соответствии с пунктом 2 настоящей статьи на основании своего национального законодательства. В случае каких-либо изменений соответствующее государство-участник незамедлительно уведомляет об этом Генерального секретаря.

      4. Каждое государство-участник также принимает такие меры, которые могут оказаться необходимыми для установления его юрисдикции в отношении преступлений, указанных в статье 2, в случаях, когда предполагаемый преступник находится на его территории и оно не выдает его ни одному из государств-участников, которые установили свою юрисдикцию в соответствии с пунктами 1 или 2 настоящей статьи.

      5. Настоящая Конвенция не исключает осуществления уголовной юрисдикции, установленной государством-участником в соответствии с его национальным законодательством.

Статья 10

      1. Государство-участник, получив информацию о том, что преступление, указанное в статье 2, было совершено или совершается на его территории или что лицо, которое совершило или предположительно совершило такое преступление, может находиться на его территории, принимает такие меры, которые могут быть необходимым в соответствии с его национальным законодательством для расследования фактов, указанных в этой информации.

      2. Убедившись, что обстоятельства того требуют, государство-участник, на территории которого находится преступник или предполагаемый преступник, принимает в соответствии со своим национальным законодательством надлежащие меры по обеспечению его присутствия для целей уголовного преследования или выдачи.

      3. Любое лицо, в отношении которого принимаются меры, упомянутые в пункте 2 настоящей статьи, имеет право:

         a) безотлагательно связаться с ближайшим соответствующим представителем государства, гражданином которого оно является или которое иным образом правомочно защищать права этого лица, или, если оно является лицом без гражданства, с представителем государства, на территории которого оно обычно проживает;

         b) на посещение его представителем этого государства;

         c) быть проинформированным о своих правах согласно под пунктам а и b.

      4. Права, упомянутые в пункте 3 настоящей статьи, осуществляются в соответствии с законодательством государства, на территории которого находится преступник или предполагаемый преступник, причем упомянутое законодательство должно обеспечивать возможность полностью достигнуть целей, для которых предназначены права, предоставляемые согласно пункту 3.

      5. Положения пунктов 3 и 4 настоящей статьи не наносят ущерба праву любого государства-участника, претендующего на юрисдикцию согласно пункту 1 с или 2 с статьи 9, просить Международный комитет Красного Креста связаться с предполагаемым преступником или посетить его.

      6. После того как государство-участник в соответствии с настоящей статьей заключило лицо под стражу, оно должно напрямую или через Генерального секретаря Организации Объединенных Наций безотлагательно сообщить государствам-участникам, которые установили юрисдикцию согласно пунктам 1 и 2 статьи 9, и, если оно сочтет целесообразным, любым другим заинтересованным государствам-участникам о факте нахождения такого лица под стражей и об обстоятельствах, требующих его задержания. Государство, которое проводит расследование, предусматриваемое пунктом 1 настоящей статьи, оперативно информирует упомянутые государства-участники о своих выводах и сообщает, намерено ли оно осуществить юрисдикцию.

Статья 11

      1. Государство-участник, на территории которого находится предполагаемый преступник, в случаях, к которым применима статья 9, если оно не выдает это лицо, обязано без каких-либо исключений и независимо от того, совершено ли преступление на его территории или нет, без неоправданных задержек передать дело своим компетентным органам для целей уголовного преследования путем проведения разбирательства в соответствии со своим законодательством. Эти органы принимают решение таким же образом, как и в случае любого другого преступления тяжкого характера согласно законодательству этого государства.

      2. Во всех случаях, когда национальное законодательство государства-участника позволяет ему выдать или иным образом передать одного из своих граждан только при том условии, что это лицо будет возвращено в это государство для отбывания наказания по приговору, вынесенному в результате судебного разбирательства или рассмотрения дела в суде, для которого испрашивалась выдача или передача этого лица, и данное государство и государство, ходатайствующее о выдаче этого лица, согласны с этим вариантом и другими условиями, которые они могут признать уместными, такой обусловленной выдачи или передачи будет достаточно для выполнения обязанности, о которой говорится в пункте 1 настоящей статьи.

Статья 12

      Любому лицу, которое взято под стражу или в отношении которого приняты любые другие меры или осуществляется разбирательство в соответствии с настоящей Конвенцией, гарантируется справедливое обращение, в том числе пользование всеми правами и гарантиями в соответствии с законодательством государства, на территории которого это лицо находится, и применимыми положениями международного права, включая положения о правах человека.

Статья 13

      1. Преступления, указанные в статье 2, считаются подлежащими включению в качестве преступлений, влекущих выдачу, в любой договор о выдаче, заключенный между какими-либо государствами-участниками до вступления настоящей Конвенции в силу. Государства-участники обязуются включать такие преступления в качестве преступлений, влекущих выдачу, во все договоры о выдаче, которые будут впоследствии заключаться между ними.

      2. Когда государство-участник, которое обусловливает выдачу наличием договора, получает просьбу о выдаче от другого государства-участника, с которым оно не имеет договора о выдаче, запрашиваемое государство может по своему усмотрению рассматривать настоящую Конвенцию в качестве правового основания для выдачи в связи с преступлениями, указанными в статье 2. Выдача осуществляется с соблюдением других условий, предусмотренных законодательством запрашиваемого государства.

      3. Государства-участники, не обусловливающие выдачу наличием договора, рассматривают в отношениях между собой преступления, указанные в статье 2, в качестве преступлений, влекущих выдачу, с соблюдением условий, предусмотренных законодательством запрашиваемого государства.

      4. В случае необходимости преступления, указанные в статье 2, рассматриваются государствами-участниками для целей выдачи, как если бы они были совершены не только в месте их совершения, но и на территории государств, которые установили свою юрисдикцию в соответствии с пунктами 1 и 2 статьи 9.

      5. Положения всех договоров и договоренностей о выдаче между государствами-участниками в связи с преступлениями, указанными в статье 2, считаются измененными в отношениях между государствами-участниками в той мере, в какой они несовместимы с настоящей Конвенцией.

Статья 14

      1. Государства-участники оказывают друг другу максимальную помощь в связи с расследованиями, уголовным преследованием или процедурами выдачи, начатыми в отношении преступлений, указанных в статье 2, включая содействие в получении имеющихся у них доказательств, необходимых для разбирательства.

      2. Государства-участники выполняют свои обязательства по пункту 1 настоящей статьи в соответствии с любыми договорами или другими договоренностями о взаимной правовой помощи, которые могут существовать между ними. В отсутствие таких договоров или договоренностей государства-участники оказывают друг другу помощь согласно их национальному законодательству.

Статья 15

      Ни одно из преступлений, указанных в статье 2, не рассматривается для целей выдачи или взаимной правовой помощи как политическое преступление, или преступление, связанное с политическим преступлением, или преступление, вызванное политическими мотивами. Поэтому связанная с таким преступлением просьба о выдаче или о взаимной правовой помощи не может быть отклонена лишь на том основании, что она касается политического преступления или преступления, связанного с политическим преступлением, или преступления, вызванного политическими мотивами.

Статья 16

      Ничто в настоящей Конвенции не должно толковаться как налагающее обязательство выдавать какое-либо лицо или оказывать взаимную помощь, если запрашиваемое государство-участник имеет веские основания полагать, что просьба о выдаче в связи с преступлениями, упомянутыми в статье 2, или о взаимной правовой помощи в отношении таких преступлений имеет целью судебное преследование или наказание этого лица по причине его расы, вероисповедания, гражданства, этнического происхождения или политических убеждений или что удовлетворение этой просьбы нанесло бы ущерб положению этого лица по любой из этих причин.

Статья 17

      1. Лицо, которое находится под стражей или отбывает срок тюремного заключения в одном государстве-участнике и присутствие которого в другом государстве-участнике требуется для целей дачи показаний, установления личности или оказания иной помощи в получении доказательств для расследования или уголовного преследования в связи с преступлениями в соответствии с настоящей Конвенцией, может быть передано с соблюдением следующих условий:

         a) это лицо свободно дает на то свое согласие на основе полной информации; и

         b) компетентные власти обоих государств достигли согласия на таких условиях, которые эти государства могут счесть приемлемыми.

      2. Для целей настоящей статьи:

         a) государство, которому передается лицо, правомочно и обязано содержать переданное лицо под стражей, если только государство, которое передало это лицо, не просило об ином или не санкционировало иное;

         b) государство, которому передано лицо, без задержек выполняет свое обязательство по возвращению этого лица в распоряжение государства, которое ранее передало это лицо, как это было согласовано заранее или как это было иным образом согласовано компетентными властями обоих государств;

         c) государство, которому передано лицо, не должно требовать от государства, которое передало это лицо, возбуждения процедуры выдачи для его возвращения;

         d) переданному лицу в срок наказания, отбываемого в государстве, из которого оно передано, зачитывается срок содержания под стражей в государстве, которому оно передано.

      3. Без согласия государства-участника, из которого в соответствии с настоящей статьей должно быть передано то или иное лицо, это лицо, независимо от его гражданства, не подлежит преследованию или содержанию под стражей и не может подвергаться какому-либо иному ограничению в отношении его личной свободы на территории государства, которому передано это лицо, в связи с действиями или вынесенными в отношении него приговорами до его отбытия с территории государства, из которого оно передано.

Статья 18

      1. Захватив или иным образом взяв под свой контроль радиоактивные материалы, устройства или ядерные объекты после того, как было совершено преступление, описываемое в статье 2, государство-участник, обладающее такими предметами:

         a) принимает меры с целью обезвредить радиоактивный материал, устройство или ядерный объект;

         b) обеспечивает, чтобы любой ядерный материал хранился в соответствии с применимыми гарантиями Международного агентства по атомной энергии; и

         c) учитывает рекомендации по физической защите и стандарты в области охраны здоровья и безопасности, опубликованные Международным агентством по атомной энергии.

      2. По окончании любых разбирательств, связанных с преступлением, описываемым в статье 2, или раньше, если того требует международное право, после консультаций (в частности об условиях возвращения и хранения) с заинтересованными государствами-участниками любой радиоактивный материал, устройство или ядерный объект возвращаются государству-участнику, которому они принадлежат, государству-участнику, гражданином или жителем которого является физическое или юридическое лицо, являющееся владельцем такого радиоактивного материала, устройства или объекта, либо государству-участнику, с территории которого они были похищены или иным образом незаконно получены.

      3. а) Если внутригосударственное или международное право воспрещает государству-участнику возвращать или принимать такой радиоактивный материал, устройство или ядерный объект или же если об этом договариваются заинтересованные государства-участники, то при условии соблюдения пункта 3 b настоящей статьи государство-участник, обладающее радиоактивным материалом, устройствами или ядерными объектами, продолжает принимать меры, описанные в пункте 1 настоящей статьи; такие радиоактивные материалы, устройства или ядерные объекты используются исключительно в мирных целях;

         b) Если для государства-участника, обладающего радиоактивным материалом, устройствами или ядерными объектами, обладание ими является незаконным, то это государство обеспечивает, чтобы они как можно скорее были переданы в распоряжение государства, для которого такое обладание является законным и которое, когда это необходимо, дало заверения, соответствующие требованиям пункта 1 настоящей статьи, в консультации с этим государством, для цели их обезвреживания; такие радиоактивные материалы, устройства или ядерные объекты используются исключительно в мирных целях.

      4. Если радиоактивные материалы, устройства или ядерные объекты, упомянутые в пунктах 1 и 2 настоящей статьи, не принадлежат ни одному из государств-участников либо гражданину или жителю государства-участника и не были похищены или иным образом незаконно получены с территории государства-участника или если ни одно из государств не желает получать такие предметы в соответствии с пунктом 3 настоящей статьи, то при условии соблюдения пункта 3 b настоящей статьи после консультаций между заинтересованными государствами и любыми соответствующими международными организациями принимается отдельное решение о том, как им распорядиться.

      5. Для целей пунктов 1, 2, 3 и 4 настоящей статьи государство-участник, обладающее радиоактивным материалом, устройством или ядерным объектом, может просить о помощи и сотрудничестве другие государства-участники, в частности заинтересованные государства-участники, и любые соответствующие международные организации, в частности Международное агентство по атомной энергии. Государствам-участникам и соответствующим международным организациям рекомендуется оказывать помощь в соответствии с настоящим пунктом в максимально возможной степени.

      6. Государства-участники, занимающиеся тем, как распорядиться радиоактивным материалом, устройством или ядерным объектом или сохранить их в соответствии с настоящей статьей, информируют Генерального директора Международного агентства по атомной энергии о том, каким образом они распорядились таким предметом или сохранили его. Генеральный директор Международного агентства по атомной энергии препровождает эту информацию другим государствам-участникам.

      7. Если в связи с преступлением, описанным в статье 2, произошло распространение, то ничто в настоящей статье никоим образом не затрагивает нормы международного права, регулирующие ответственность за ядерный ущерб, или иные нормы международного права.

Статья 19

      Государство-участник, в котором предполагаемый преступник подвергается уголовному преследованию, сообщает в соответствии со своим национальным законодательством или применимыми процедурами об окончательных результатах разбирательства Генеральному секретарю Организации Объединенных Наций, который направляет эту информацию другим государствам-участникам.

Статья 20

      Государства-участники проводят друг с другом непосредственно или через Генерального секретаря Организации Объединенных Наций и с помощью международных организаций, где это необходимо, консультации для обеспечения эффективного осуществления настоящей Конвенции.

Статья 21

      Государства-участники выполняют свои обязательства по настоящей Конвенции таким образом, чтобы это отвечало принципам суверенного равенства и территориальной целостности государств и принципу невмешательства во внутренние дела других государств.

Статья 22

      Ничто в настоящей Конвенции не наделяет государство-участник правом осуществлять на территории другого государства-участника юрисдикцию и функции, которые входят исключительно в компетенцию властей этого другого государства-участника в соответствии с его национальным законодательством.

Статья 23

      1. Любой спор между двумя или более государствами-участниками относительно толкования или применения настоящей Конвенции, который не может быть урегулирован путем переговоров в течение разумного периода времени, передается по просьбе одного из них на арбитраж. Если в течение шести месяцев со дня обращения с просьбой об арбитраже стороны не смогут договориться о его организации, любая из этих сторон может передать спор в Международный Суд, обратившись с заявлением в соответствии со Статутом Суда.

      2. Каждое государство может при подписании, ратификации, принятии, утверждении настоящей Конвенции или присоединении к ней заявить о том, что оно не считает себя связанным положениями пункта 1 настоящей статьи. Другие государства-участники не будут связаны положениями пункта 1 в отношении любого государства-участника, сделавшего такую оговорку.

      3. Любое государство, сделавшее оговорку в соответствии с пунктом 2 настоящей статьи, может в любое время снять эту оговорку путем уведомления Генерального секретаря Организации Объединенных Наций.

Статья 24

      1. Настоящая Конвенция открыта для подписания всеми государствами с 14 сентября 2005 года по 31 декабря 2006 года в Центральных учреждениях Организации Объединенных Наций в Нью-Йорке.

      2. Настоящая Конвенция подлежит ратификации, принятию или утверждению. Ратификационные грамоты или документы о принятии или утверждении сдаются на хранение Генеральному секретарю Организации Объединенных Наций.

      3. Настоящая Конвенция открыта для присоединения любого государства. Документы о присоединении сдаются на хранение Генеральному секретарю Организации Объединенных Наций.

Статья 25

      1. Настоящая Конвенция вступает в силу на тридцатый день после сдачи на хранение Генеральному секретарю Организации Объединенных Наций двадцать второй ратификационной грамоты или документа о принятии, утверждении или присоединении.

      2. Для каждого государства, которое ратифицирует, принимает или утверждает настоящую Конвенцию или присоединяется к ней после сдачи на хранение двадцать второй ратификационной грамоты или документа о принятии, утверждении или присоединении, Конвенция вступает в силу на тридцатый день после сдачи на хранение этим государством своей ратификационной грамоты или документа о принятии, утверждении или присоединении.

Статья 26

      1. Государство-участник может предлагать поправки к настоящей Конвенции. Предлагаемые поправки представляются депозитарию, который незамедлительно направляет их всем государствам-участникам.

      2. По получении просьбы большинства государств-участников о созыве конференции для рассмотрения предлагаемых поправок депозитарий приглашает все государства-участники принять участие в такой конференции, которая проводится не ранее чем через три месяца после направления приглашений.

      3. Участники конференции делают все возможное для принятия поправок консенсусом. Если это оказывается невозможным, поправки принимаются большинством в две трети голосов всех государств-участников. Депозитарий незамедлительно рассылает любые принятые на конференции поправки всем государствам-членам.

      4. Поправка, принятая в соответствии с пунктом 3 настоящей статьи, вступает в силу для каждого государства-участника, передающего на хранение свой документ о ратификации, принятии, присоединении или утверждении поправки, на тридцатый день после даты сдачи двумя третями государств-участников своих соответствующих документов на хранение. После этого поправка вступает в силу для любого государства-участника на тридцатый день с даты сдачи на хранение соответствующего документа этим государством.

Статья 27

      1. Любое государство-участник может денонсировать настоящую Конвенцию путем письменного уведомления Генерального секретаря Организации Объединенных Наций.

      2. Денонсация вступает в силу по истечении одного года с даты получения уведомления Генеральным секретарем Организации Объединенных Наций.

Статья 28

      Подлинник настоящей Конвенции, тексты которой на английском, арабском, испанском, китайском, русском и французском языках являются равно аутентичными, сдается на хранение Генеральному секретарю Организации Объединенных Наций, который рассылает заверенные копии настоящей Конвенции всем государствам.

      В УДОСТОВЕРЕНИЕ ЧЕГО нижеподписавшиеся, должным образом на то уполномоченные своими соответствующими правительствами, подписали настоящую Конвенцию, открытую для подписания в Центральных учреждениях Организации Объединенных Наций в Нью-Йорке 14 сентября 2005 года.

КОНВЕНЦИЯ О ФИЗИЧЕСКОЙ ЗАЩИТЕ ЯДЕРНОГО МАТЕРИАЛА

      Государства - участники настоящей Конвенции ,

      признавая право всех государств на развитие и применение атомной энергии в мирных целях и их законную заинтересованность в получении возможной пользы в результате применения атомной энергии в мирных целях,

      будучи убеждены в необходимости способствовать международному сотрудничеству в области применения атомной энергии в мирных целях,

      желая предотвратить потенциальную опасность в результате незаконного захвата и использования ядерного материала,

      будучи убеждены в том, что правонарушения в отношении ядерного материала являются предметом серьезного беспокойства и что существует острая необходимость в принятии соответствующих и эффективных мер, предусматривающих предотвращение и выявление таких правонарушений и наказание за них,

      сознавая необходимость международного сотрудничества в целях разработки, в соответствии с национальным законодательством каждого государства-участника и с настоящей Конвенцией, эффективных мер по физической защите ядерного материала,

      будучи убеждены в том, что настоящая Конвенция должна способствовать безопасному перемещению ядерного материала,

      подчеркивая также важность физической защиты ядерного материала при его использовании, хранении и перевозке внутри страны,

      признавая важность эффективной физической защиты ядерного материала, используемого для военных целей, и понимая, что такой материал находится и будет по-прежнему находиться под строгой физической защитой,

      согласились о нижеследующем:

Статья 1

      Для целей настоящей Конвенции:

      а) "ядерный материал" означает плутоний, за исключением плутония с концентрацией изотопов, превышающей 80% по плутонию-238, уран-233, уран, обогащенный изотопами уран-235 или уран-233, уран, содержащий смесь изотопов, встречающихся в природе в форме, отличной от руды или рудниковых остатков, и любой материал, содержащий один из вышеназванных элементов или более;

      b) "уран, обогащенный изотопами уран-235 или уран-233", означает уран, содержащий изотопы уран-235 или уран-233 или оба изотопа в таком количестве, что избыточный процент суммы этих изотопов по сравнению с изотопом уран-238 выше, чем процент изотопа уран-235 по сравнению с изотопом уран-238, встречающимся в природе;

      с) "международная перевозка ядерного материала" означает перевозку партии ядерного материала любыми транспортными средствами, которые направляются за пределы территории государства, откуда происходит груз, начиная с его отправления с установки отправителя в этом государстве и кончая прибытием на установку получателя в государстве конечного назначения.

Статья 2

      1. Настоящая конвенция применяется к ядерному материалу, используемому в мирных целях и находящемуся в процессе международной перевозки.

      2. За исключением статей 3 и 4 и пункта 3 статьи 5, настоящая Конвенция применяется также к ядерному материалу, используемому в мирных целях при использовании, хранении и перевозке внутри государства.

      3. Помимо обязательств, специально принимаемых на себя государствами-участниками в статьях, охватываемых пунктом 2, в отношении ядерного материала, используемого в мирных целях при использовании, хранении и перевозке внутри государства, ничто в настоящей Конвенции не истолковывается как затрагивающее суверенные права государства в отношении использования, хранения и перевозки такого ядерного материала внутри государства.

Статья 3

      Каждое государство-участник в рамках своего национального законодательства и в соответствии с международным правом принимает надлежащие меры для обеспечения, по мере возможности, того, чтобы во время международной перевозки ядерный материал, находящийся в пределах его территории или на борту корабля, или самолета, действующих под его юрисдикцией, если такой корабль или самолет участвует в перевозке в это государство или из него, защищался на уровнях, описанных в Приложении I .

Статья 4

      1. Каждое государство-участник не экспортирует или не разрешает экспортировать ядерный материал, если это государство-участник не получило гарантии в том, что такой материал во время международной перевозки будет защищен на уровнях, описанных в Приложении I.

      2. Каждое государство-участник не импортирует или не разрешает импортировать ядерный материал из какого-либо государства, не являющегося участником настоящей Конвенции, если государство-участник не получило гарантии в том, что такой материал во время международной перевозки ядерного материала будет защищен на уровнях, описанных в Приложении I.

      3. Государство-участник не разрешает транзитный провоз по своей территории ядерного материала по суше или по внутренним водным путям или через свои аэропорты или морские порты между государствами, не являющимися участниками настоящей Конвенции, если это государство-участник не получило гарантий в пределах возможного, что такой материал будет защищен во время международной перевозки на уровнях, описанных в Приложении I.

      4. Каждое государство-участник применяет в рамках своего национального законодательства уровни физической защиты, описанные в Приложении I, к ядерному материалу, перевозка которого осуществляется из одной части этого государства в другую часть того же государства по международным водам или по воздушному пространству.

      5. Государство-участник, ответственное за получение гарантий в том, что ядерный материал будет защищен на уровнях, описанных в Приложении I, в соответствии с вышеизложенными пунктами 1-3, определяет и заблаговременно уведомляет государства, через территории которых предполагается транзитный провоз ядерного материала по суше или по внутренним водным путям или в чьи аэропорты или морские порты предполагается заход с ядерным материалом.

      6. Ответственность за получение гарантий, о которых говорится в пункте 1, может по взаимному согласию быть передана государству-участнику, выступающему в перевозке в качестве импортирующего государства.

      7. Ничто в настоящей статье не истолковывается как каким-либо образом затрагивающее территориальный суверенитет и юрисдикцию государства, включая суверенитет и юрисдикцию над его воздушным пространством и территориальным морем.

Статья 5

      1. Государства-участники определяют свой центральный орган и пункт связи, ответственные за физическую защиту ядерного материала и за согласованные меры по возвращению и за ответные действия в случае любого незаконного перемещения, использования или изменения ядерного материала или в случае реальной угрозы такого действия, и информируют об этом друг друга непосредственно или с помощью Международного агентства по атомной энергии.

      2. В случае кражи, захвата путем грабежа или какого-либо другого незаконного захвата ядерного материала или реальной угрозы таких действий государства-участники в соответствии со своим национальным законодательством обеспечивают максимальное сотрудничество и оказывают помощь в возвращении и защите такого материала любому государству, которое обращается с подобной просьбой. В частности:

      а) государство-участник принимает соответствующие меры к тому, чтобы по возможности быстрее информировать другие государства, которых, по его мнению, это касается, относительно любой кражи, захвата путем грабежа или другого незаконного захвата ядерного материала или реальной угрозы таких действий, а также информировать, когда это необходимо, международные организации;

      b) когда это необходимо, заинтересованные государства-участники обмениваются информацией друг с другом или с международными организациями в целях обеспечения защиты находящегося под угрозой ядерного материала, проверки целостности транспортного контейнера или возвращения незаконно захваченного ядерного материала и:
      i) координируют свои усилия по дипломатическим и другим согласованным каналам;
      ii) оказывают помощь, если она запрашивается;
      iii) обеспечивают возврат похищенного или пропавшего ядерного материала в результате вышеупомянутых событий.
      Способы осуществления такого сотрудничества определяются заинтересованными государствами-участниками.

      3. Государства-участники надлежащим образом сотрудничают и проводят консультации друг с другом, непосредственно или с помощью международной организации, в целях получения рекомендаций относительно организации, эксплуатации и улучшения систем физической защиты ядерного материала в процессе международной перевозки.

Статья 6

      1. Государства-участники принимают соответствующие меры, совместимые со своим национальным законодательством, для охраны секретности любой информации, которую они получают от другого государства-участника конфиденциально в силу положений настоящей Конвенции или в результате участия в деятельности, проводимой в целях осуществления настоящей Конвенции. Если государства-участники предоставляют информацию международным организациям конфиденциально, то принимаются меры для обеспечения охраны секретности такой информации.

      2. По условиям настоящей Конвенции от государств-участников не требуется предоставлять какую-либо информацию, которую они не имеют права распространять согласно национальному законодательству или которая может поставить под угрозу безопасность заинтересованного государства или физическую защиту ядерного материала.

Статья 7

      1. Преднамеренное совершение:

      a) без разрешения компетентных органов действия, такого, как получение, владение, передача, видоизменение, уничтожение или распыление ядерного материала, которое влечет за собой или может повлечь смерть любого лица или причинить ему серьезное увечье, или причинить существенный ущерб собственности;

      b) кражи ядерного материала или его захвата путем грабежа;

      c) присвоения или получения обманным путем ядерного материала;

      d) действия, которое представляет собой требование путем угрозы силой или применения силы или с помощью какой-либо другой формы запугивания о выдаче ядерного материала;

      e) угрозы:

      i) использовать ядерный материал с целью повлечь смерть любого лица или причинить ему серьезное увечье, или причинить значительный ущерб собственности, или

      ii) совершить правонарушение, указанное в подпункте "b", с целью вынудить физическое или юридическое лицо, международную организацию или государство совершить какое-либо действие или воздержаться от него;

      f) попытки совершить какое-либо правонарушение, указанное в пунктах "a", "b" или "c";

      g) действия, такого, как участие в каком-либо правонарушении, указанном в пунктах "a"-"f",
      является правонарушением, наказуемым каждым государством-участником в рамках своего национального законодательства.

      2. Каждое государство-участник принимает соответствующие меры наказания за совершенные правонарушения, перечисленные в настоящей статье, с учетом серьезности правонарушений.

Статья 8

      1. Каждое государство-участник принимает такие меры, какие могут оказаться необходимыми для установления своей юрисдикции в отношении правонарушений, указанных в статье 7, в следующих случаях:

      a) когда правонарушение совершено на территории этого государства или на борту корабля или самолета, зарегистрированных в этом государстве;

      b) когда предполагаемый правонарушитель является гражданином этого государства.

      2. Каждое государство-участник принимает также такие меры, какие могут оказаться необходимыми для распространения его юрисдикции на эти правонарушения в тех случаях, когда предполагаемый правонарушитель находится на его территории и оно не выдает его в соответствии со статьей 11 ни одному из государств, упомянутых в пункте 1.

      3. Настоящая Конвенция не исключает любой уголовной юрисдикции, осуществляемой в соответствии с национальным законодательством.

      4. Кроме государств-участников, упомянутых в пунктах 1 и 2, каждое государство-участник может, в соответствии с международным правом, устанавливать свою юрисдикцию в отношении правонарушений, изложенных в статье 7, когда оно выступает в перевозке ядерного материала в качестве экспортирующего или импортирующего государства.

Статья 9

      Удостоверившись в наличии достаточных на то оснований, государство-участник, на территории которого находится предполагаемый правонарушитель, принимает надлежащие меры, включая заключение под стражу, в соответствии со своим национальным законодательством, для обеспечения его явки в суд или для обеспечения его выдачи. Государства, от которых требуется установление юрисдикции в соответствии со статьей 8, и, когда это необходимо, все другие заинтересованные государства незамедлительно информируются о мерах, принятых в соответствии с настоящей статьей.

Статья 10

      Государство-участник, на территории которого находится предполагаемый правонарушитель, если оно не выдает его, без каких-либо исключений и неоправданных задержек передает дело своим компетентным органам в целях уголовного преследования путем судебного разбирательства в соответствии с законодательством этого государства.

Статья 11

      1. Правонарушения, перечисленные в статье 7, рассматриваются как правонарушения, связанные с выдачей правонарушителей, включенные в любое соглашение о выдаче, существующее между государствами-участниками. Государства-участники обязуются включать эти правонарушения как правонарушения, связанные с выдачей, во все последующие соглашения о выдаче, которые будут заключаться между ними.

      2. Если государство-участник, обусловливающее выдачу правонарушителей существованием такого соглашения, получает требование о выдаче от другого государства-участника, с которым оно не связано соглашением о выдаче, оно может при желании рассматривать данную Конвенцию в качестве юридической основы для выдачи в связи с такими нарушениями. На выдачу распространяются другие положения, предусматриваемые законодательством государства, получившего требование.

      3. Государства-участники, не обусловливающие выдачу правонарушителей существованием соглашения, признают между собой упомянутые правонарушения как правонарушения, связанные с выдачей, подпадающие под положения, предусматриваемые законодательством государства, получившего требование.

      4. Каждое из правонарушений рассматривается, в целях выдачи, осуществляемой между государствами-участниками, как правонарушение, совершенное не только в том месте, где оно произошло, но также и на территории государств-участников, от которых требуется применить свою юрисдикцию в соответствии с пунктом 1 статьи 8.

Статья 12

      Любому лицу, в отношении которого проводится судебное разбирательство в связи с любым из правонарушений, упомянутых в статье 7, гарантируется справедливое обращение на всех этапах судебного разбирательства.

Статья 13

      1. Государства-участники оказывают друг другу максимальное содействие в связи с уголовным судебным разбирательством, предпринятым в отношении правонарушений, упомянутых в статье 7, включая предоставление имеющихся в их распоряжении доказательств, необходимых для такого судебного разбирательства. Во всех случаях применяется законодательство государства, получившего просьбу о содействии.

      2. Положения пункта 1 настоящей статьи не затрагивают обязательств по любому другому договору, двустороннему или многостороннему, который регулирует или будет регулировать, полностью или частично, взаимную помощь по уголовным делам.

Статья 14

      1. Каждое государство-участник информирует депозитария о своих законах и постановлениях, которые касаются проведения в жизнь настоящей Конвенции. Депозитарий периодически направляет такую информацию всем государствам-участникам настоящей Конвенции.

      2. Государство-участник, в котором против предполагаемого правонарушителя начато уголовное преследование, по мере возможности в первую очередь уведомляет об окончательном результате судебного разбирательства непосредственно заинтересованные государства. Государство-участник сообщает также об окончательном решении депозитарию, который информирует все государства-участники.

      3. Если правонарушение касается ядерного материала, используемого в мирных целях во время его использования, хранения или перевозки внутри государства, а предполагаемый правонарушитель и ядерный материал остаются на территории государства-участника, на которой было совершено правонарушение, ничто в настоящей Конвенции не будет истолковываться как требование к государству-участнику предоставлять информацию относительно уголовного судебного разбирательства, вытекающего из такого правонарушения.

Статья 15

      Приложения являются неотъемлемой частью настоящей Конвенции.

Статья 16

      1. По истечении пяти лет со дня вступления в силу настоящей Конвенции депозитарий созывает конференцию государств-участников по рассмотрению вопроса о выполнении настоящей Конвенции и о соответствии ее преамбулы, всей оперативной части и Приложений требованиям существующей на данный момент ситуации.

      2. В дальнейшем не чаще одного раза в пять лет большинство государств-участников Конвенции может созывать последующие конференции с той же целью, обратившись с соответствующим предложением к депозитарию.

Статья 17

      1. В случае возникновения спора между двумя или несколькими государствами-участниками относительно толкования или применения настоящей Конвенции такие государства-участники проводят совместные консультации в целях урегулирования спора путем переговоров или любыми другими мирными способами урегулирования споров, приемлемыми для всех сторон в споре.

      2. Любой спор подобного характера, который не может быть урегулирован способами, указанными в пункте 1, по просьбе любой стороны, участвующей в таком споре, передается в арбитраж или направляется в Международный Суд для принятия решения. В случае передачи спора в арбитраж, если в течение шести месяцев с момента поступления просьбы стороны в споре не могут прийти к согласию относительно арбитражного разбирательства, одна из сторон может просить Председателя Международного Суда или Генерального секретаря Организации Объединенных Наций назначить одного арбитра или более. В случае противоречивых просьб сторон, участвующих в споре, обращение к Генеральному секретарю Организации Объединенных Наций имеет приоритет.

      3. Любое государство-участник может во время подписания, ратификации, принятия или одобрения настоящей Конвенции или присоединения к ней заявить о том, что оно не считает себя связанным либо одной, либо обеими процедурами урегулирования спора, предусмотренными в пункте 2. Другие государства-участники не являются связанными какой-либо процедурой урегулирования спора, предусмотренной в пункте 2, в том, что касается государства-участника, сделавшего оговорку в отношении этой процедуры.

      4. Любое государство-участник, сделавшее оговорку в соответствии с пунктом 3, может в любое время снять эту оговорку путем уведомления об этом депозитария.

Статья 18

      1. Настоящая Конвенция будет открыта для подписания всеми государствами в Центральных учреждениях Международного агентства по атомной энергии в Вене и в Центральных учреждениях Организации Объединенных Наций в Нью-Йорке с 3 марта 1980 года до ее вступления в силу.

      2. Настоящая Конвенция подлежит ратификации, принятию или одобрению государствами, подписавшими ее.

      3. После вступления в силу настоящая Конвенция будет открыта для присоединения к ней всех государств.

      4. а) Настоящая Конвенция открывается для подписания международными организациями и региональными организациями интеграционного или иного характера или присоединения к ней этих организаций при условии, что любая такая организация состоит из суверенных государств и обладает компетенцией в области ведения переговоров, заключения и применения международных соглашений по вопросам, охватываемым настоящей Конвенцией.

      b) В вопросах, входящих в их компетенцию, такие организации от своего собственного имени осуществляют права и выполняют обязательства, которыми настоящая Конвенция наделяет государства-участники.

      c) Становясь участником настоящей Конвенции, такая организация направляет депозитарию заявление, в котором указывается, какие государства являются ее членами и какие статьи настоящей Конвенции к ней не применяются.

      d) Такая организация не располагает каким-либо голосом в дополнение к голосам ее государств-членов.

      5. Документы о ратификации, принятии, одобрении или присоединении сдаются на хранение депозитарию.

Статья 19

      1. Настоящая Конвенция вступает в силу на тридцатый день после даты передачи на хранение депозитарию двадцать первого документа о ратификации, принятии или одобрении.

      2. Для каждого государства, ратифицирующего, принимающего, одобряющего настоящую Конвенцию или присоединяющегося к ней после даты передачи двадцать первого документа о ратификации, принятии или одобрении, Конвенция вступает в силу на тридцатый день после передачи таким государством своего документа о ратификации, принятии, одобрении или присоединении.

Статья 20

      1. Без ущерба для статьи 16 государство-участник может предложить поправки к настоящей Конвенции. Предложенная поправка направляется депозитарию, который немедленно рассылает ее всем государствам-участникам. Если большинство государств-участников требует от депозитария созыва конференции для рассмотрения предложенных поправок, то депозитарий приглашает все государства-участники на такую конференцию, которая открывается не ранее чем через тридцать дней после направления приглашений. Любая поправка, принятая на конференции большинством в две трети голосов государств-участников, незамедлительно рассылается депозитарием всем государствам-участникам.

      2. Поправка вступает в силу для каждого государства-участника, передающего на хранение документ о ратификации, принятии или одобрении поправки, на тридцатый день после даты передачи двумя третями государств-участников своих документов о ратификации, принятии или одобрении на хранение депозитарию. После этого поправка вступает в силу для любого другого государства-участника в день передачи этим государством на хранение своего документа о ратификации, принятии или одобрении поправки.

Статья 21

      1. Любое государство-участник может денонсировать настоящую Конвенцию посредством письменного уведомления депозитария.

      2. Денонсация вступает в силу через сто восемьдесят дней после даты получения депозитарием уведомления.

Статья 22

      Депозитарий незамедлительно уведомляет все государства:

      а) о каждом подписании настоящей Конвенции;

      b) о каждой сдаче на хранение документа о ратификации, принятии, одобрении или присоединении;

      c) о любой оговорке или снятии такой оговорки в соответствии со статьей 17;

      d) о любом заявлении, направленном любой организацией в соответствии с пунктом 4 "с" статьи 18;

      e) о вступлении в силу настоящей Конвенции;

      f) о вступлении в силу любой поправки к настоящей Конвенции;

      g) о любой денонсации, объявленной в соответствии со статьей 21.

Статья 23

      Оригинал настоящей Конвенции, тексты которой на английском, арабском, испанском, китайском, русском и французском языках являются равно аутентичными, сдается на хранение Генеральному директору Международного агентства по атомной энергии, который направляет заверенные копии его всем государствам.

      В УДОСТОВЕРЕНИЕ ЧЕГО нижеподписавшиеся, должным образом уполномоченные, подписали настоящую Конвенцию, открытую для подписания в Вене и Нью-Йорке 3 марта 1980 года.

ПРИЛОЖЕНИЕ I

УРОВНИ ФИЗИЧЕСКОЙ ЗАЩИТЫ, ПРИМЕНЯЕМОЙ ПРИ
МЕЖДУНАРОДНОЙ ПЕРЕВОЗКЕ ЯДЕРНОГО МАТЕРИАЛА,
КЛАССИФИЦИРОВАННОГО В ПРИЛОЖЕНИИ II

      1. Уровни физической защиты ядерного материала в процессе хранения, связанного с международной перевозкой ядерного материала, включают:

      а) для материалов категории III - хранение в пределах зоны, доступ в которую контролируется;

      b) для материалов категории II - хранение в пределах зоны, находящейся под постоянным наблюдением охраны или электронных приборов, окруженной физическим барьером с ограниченным числом точек входа при соответствующем контроле, или в пределах любой зоны с аналогичным уровнем физической защиты;

      с) для материалов категории I - хранение в пределах защищенной зоны, как она определена выше для материалов категории II, доступ в которую, кроме того, разрешен только лицам, чья благонадежность установлена, и которая находится под наблюдением охраны, поддерживающей постоянную тесную связь с соответствующими силами ответных действий. Целью конкретных мер, принимаемых в таких случаях, является обнаружение и предотвращение любого нападения, неразрешенного доступа или неразрешенного изъятия материала.

      2. Уровни физической защиты ядерного материала во время международной перевозки включают:

      а) для материалов категории II и III - перевозка осуществляется с соблюдением специальных мер предосторожности, включая предварительную договоренность между отправителем, получателем и перевозчиком и предварительное соглашение между физическими или юридическими лицами, находящимися под юрисдикцией и руководствующимися правовыми актами экспортирующих и импортирующих государств, которое определяет время, место и процедуры для передачи ответственности при перевозке;

      b) для материалов категории I - перевозка осуществляется с соблюдением специальных мер предосторожности, как это определено выше для перевозки материалов категории II и III, и, кроме того, под постоянным наблюдением охраны и в условиях, которые обеспечивают тесную связь с соответствующими силами ответных действий;

      с) для природного урана в форме, отличной от формы руды или рудных остатков, защита перевозки количеств, превышающих 500 килограммов, включает предварительное уведомление о перевозке, в котором указывается вид транспорта, предполагаемое время прибытия и подтверждение о получении груза.

                                ПРИЛОЖЕНИЕ II

                ТАБЛИЦА: КЛАССИФИКАЦИЯ ЯДЕРНОГО МАТЕРИАЛА

Материал

Форма

Категории

I

II

III c /

1. Плутоний а /


Необлученный- b /

2 кг
или
более

Менее 2 кг,
но более
500 г

500 г или
менее, но
более 15 г

2. Уран-235

Необлученный- b /
- уран,
обогащенный
изотопом
  уран-235 от
20% или выше

- уран,
обогащенный
изотопом
  уран-235 от
10 до 20%

- уран с
обогащением
выше
природного, но
с содержанием
изотопа
уран-235 менее
10%


5 кг
или
более


Менее 5 кг,
но более 1 кг
 
 
 

   10 кг или
более


1 кг или
менее, но
более 15 г
 
 
 
   Менее 10 кг,
но более 1 кг
 
 
 
   10 кг или
более

3. Уран-233

Необлученный- b /

2 кг
или
более

Менее 2 кг,
но более 500 г

500 г или
менее, но
более 15 г

4.
Облученное
топливо



Обедненный
или природный
уран, торий
или слабо-
обогащенное
топливо(с
содержанием
делящихся
изотопов
менее
10%)- d /- e /


        a / Весь плутоний, за исключением плутония, изотопная концентрация которого превышает 80% по плутонию-238.
      b / Материал, не облученный в реакторе, или материал, облученный в реакторе, но с уровнем облучения, равным или менее 100 рад/ч на расстоянии одного метра без защиты.
      с / Количество, не подпадающее под категорию III, и природный уран следует защищать, исходя из соображений практической целесообразности.
      d / Хотя рекомендуется данный уровень защиты, государства могут, исходя из оценки конкретных обстоятельств, определить другую категорию физической защиты.
      е / Другое топливо, которое до облучения входило, в зависимости от первоначального состава делящегося материала в категорию I или II может быть понижено по уровню не более чем на одну категорию, если уровень излучения топлива превышает 100 рад/ч на расстоянии одного метра без защиты.