Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Ресей Федерациясының Үкіметі арасындағы инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы келісімді бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 1998 жылғы 11 желтоқсан N 314-I

      Мәскеуде 1998 жылғы 6 шілдеде қол қойылған Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Ресей Федерациясының Үкіметі арасындағы инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы келісім бекітілсін.

      Қазақстан Республикасының
      Президенті

Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Ресей Федерациясының Үкіметі арасындағы инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы
Келісім

(ҚР халықаралық шарттары бюллетені, 2001 ж., N 1, 12-құжат) (2000 жылғы 11 ақпанда күшіне енді - "Дипломатия жаршысы" ж.,
Арнайы шығарылым N 2, 2000 жылғы қыркүйек, 94 бет)

      Бұдан былай Уағдаласушы Тараптар деп аталатын, Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Ресей Федерациясының Үкiметi,
      1993 жылғы 24 желтоқсандағы Инвестиция қызметi саласындағы ынтымақтастық туралы келiсiмнің негiзгi ережелерiн дамыта отырып,
      екi Уағдаласушы Тараптың өзара тиiмділігі үшiн ұзақ мерзiмдi негiзде экономикалық ынтымақтастықты күшейтудi қалай отырып,
      бiр Уағдаласушы Тараптың инвесторлары үшiн екінші Уағдаласушы Тарап аумағында қолайлы жағдай жасауға және қолдауға ниет бiлдiре отырып,
      осы Келiсiм негiзiнде инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау екi жаққа тиiмдi сауда-экономикалық және ғылыми-техникалық дамуға жәрдемдесетiнiн мойындай отырып,
      төмендегiлер туралы келiстi:

1-бап
Анықтамалар

      Осы Келiсiмнің мақсаты үшiн:
      1. "Инвестициялар" термині бiр Уағдаласушы Тарап инвесторының екiншi Уағдаласушы Тараптың заңдарына сәйкес оның аумағындағы мүлiктiк және интеллектуалдық құндылықтарының барлық түрiн қамтиды және атап айтқанда:
      а) жылжымалы және жылжымайтын мүлiк, сондай-ақ онымен байланысты кез келген басқа мүлiктiк құқықтар;
      б) ақша қаражаты, сондай-ақ акциялар, салымдар және қатысудың басқа да түрлерi;
      в) экономикалық құндылықтар жасау үшiн салынатын ақша қаражаты немесе инвестицияға байланысты экономикалық құндылығы бар қызметтер бойынша талаптар құқығы;
      г) интеллектуалдық меншiк объектiлерiн иеленуге ерекше құқықтар (авторлық құқықтар, өнертапқыштық құқық, өнеркәсiптiк үлгiлер, пайдалы модельдер, тауарлық белгiлер немесе қызмет көрсету белгiлерi, фирмалық атаулар, технология, коммерция құндылығы бар ақпарат және ноу-қау);
      д) заң немесе шарт негiзiнде көрсетiлетiн кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыру құқығы.
      Мүлiктiк құндылықтар салынатын немесе қайта қаржыландырылатын нысандардың қандай да бiр өзгертiлуi инвестициялар жүзеге асырылған мемлекеттiң аумағындағы Уағдаласушы Тараптың заңдарына қайшы келмейтiн болса, ондай өзгерту олардың инвестиция ретiндегi сипатына әсерiн тигiзбейдi.
      2. "Инвестор" термині Уағдаласушы Тараптардың әр қайсысына қатысты мынадай ұғымдарды бiлдiредi:
      а) Уағдаласушы Тарап мемлекетiнiң азаматы болып табылатын немесе Уағдаласушы Тарап мемлекетiнiң аумағында тұрақты тұратын және екiншi Уағдаласушы Тарап мемлекетiнiң аумағында оның заңдарына сәйкес инвестицияларды жүзеге асыруға құқы бар кез келген жеке тұлға;
      б) осы Уағдаласушы Тарап мемлекетiнiң аумағында қолданылып жүрген заңдарға сәйкес құрылған кез келген заңды тұлға ол үшін осы заңды тұлғаның өзiнiң Уағдаласушы Тарабының заңдарына сәйкес екiншi Уағдаласушы Тарап мемлекетiнiң аумағында инвестицияларды жүзеге асыруға құқы болуға тиiс.
      3. "Кiрiстер" терминi осы баптың 1-тармағына сәйкес инвестициялар нәтижесiнде алынған қаржыны бiлдiредi және оған атап айтқанда: пайда дивидендтер, проценттер, лицензиялық және комиссиялық сыйақылар, сондай-ақ басқа сыйақылар кiредi.
      4. "Уағдаласушы Тараптың заңдары" терминi Уағдаласушы Тарап мемлекетiнiң заңдарын бiлдiредi.

2-бап
Инвестицияларды көтермелеу және қорғау

      1. Әрбiр Уағдаласушы Тарап екiншi Уағдаласушы Тарап инвесторларының өз мемлекетiнiң аумағында инвестицияларды жүзеге асыруын көтермелейдi және өз заңдарына сәйкес осындай инвестицияларға рұқсат бередi.
      2. Әрбiр Уағдаласушы Тарап өз заңдарына сәйкес екiншi Уағдаласушы Тарап инвесторларының инвестицияларын құқықтық қорғауға кепілдiк бередi.

3-бап
Инвестициялар режимi

      1. Әрбiр Уағдаласушы Тарап өз мемлекетiнiң аумағында екінші Уағдаласушы Тараптың инвесторлары жүзеге асырған инвестицияларға және осы инвестицияларға байланысты қызметке инвестицияларды басқаруға және оларға билiк жүргiзуге кедергi келтiруi мүмкiн кемсiтушiлiк сипаттағы шараларды қолдануды болдырмайтын әдiлеттi және тең құқықты режимдi қамтамасыз етедi.
      2. Осы баптың 1-тармағында айтылған режимнiң қолайлылығы инвестицияларға және өз инвесторларының немесе кез келген үшiнші мемлекеттiң инвесторларының инвестицияларына байланысты қызметке жасалатын режимнен болмайды.
      3. Әрбiр Уағдаласушы Тарап шетелдiк инвесторлардың қызметiнболдырмайтын немесе оны шектейтiн қызмет саласын және ауқымын анықтау құқын өзiнде қалдырады.
      4. Осы баптың 2-тармағына сәйкес жасалатын мейлінше қолайлы режим:
      а) еркiн сауда аймағына, кеден немесе экономикалық одаққа қатысуға байланысты;
      б) қосарланған салық салуды болдырмау келiсiмiнiң немесе салық салу мәселелерi жөнiндегi басқа да уағдаластықтардың негiзiнде Уағдаласушы Тараптар жасайтын немесе жасамақ болып отырған артықшылықтарға қолданылмайды.

4-бап
Негізгі персонал

      1. Уағдаласушы Тарап өзiнiң азаматтары болып саналмайтын адамдардың келуiне, болуына және жұмысына қатысты өз заңдарына сәйкес екiншi Уағдаласушы Тараптың инвесторы болып саналатын жеке тұлғаларға және осы Уағдаласушы Тараптың заңды тұлғалары жалға алған негiзгi (басшы, әкiмшiлiк, техникалық) персоналдың инвестицияларға байланысты қызметтi жүзеге асыру мақсатында оның мемлекетiнiң аумағына келуiне және сонда қалуына рұқсат етедi.
      2. Уағдаласушы Тарап өзінің заңдарына сәйкес өз мемлекетiнiң аумағында инвестицияларды жүзеге асырған екiнші Уағдаласушы Тарап инвесторларына қай елдің азаматы екендiгiне қарамастан таңдауы бойынша негiзгi персоналды өз мемлекетiнiң аумағынан жалдауға рұқсат етедi.

5-бап
Заңдардың жариялылығы мен қолдану мүмкіндігі

      Әрбiр Уағдаласушы Тарап өз мемлекетiнiң аумағында екiншi Уағдаласушы Тарап инвесторлары жүзеге асыратын инвестицияға қатысты немесе оның мәселесiн қозғайтын өзiнiң заңдарын түсінуге көмектесу мақсатында мұндай заңдардың жариялылығын және қолдану мүмкіндiгiн қамтамасыз етедi.

6-бап
Зиянның өтелуi

      Екiншi Уағдаласушы Тарап мемлекетiнiң аумағында соғыс, азаматтық тәртiп бұзушылық немесе сол секiлдi өзге жағдайлардың салдарынан инвестицияларына зиян келтiрiлген бiр Уағдаласушы Тарап инвесторларына екiншi Уағдаласушы Тарап өзiнің инвесторларына немесе кез келген үшінші мемлекеттiң инвесторларына осындай зиянның орнын толтырудың кез келген түрiне қатысты жасайтыннан қолайлылығы кем болмайтын режим жасалатын болады.

7-бап
Экспроприация

      1. Бiр Уағдаласушы Тарап инвесторларының екіншi Уағдаласушы Тарап мемлекетiнiң аумағында жүзеге асырылған инвестициялары экспроприацияланбайды, мемлекет меншігіне алынбайды немесе оларға экспроприация немесе мемлекет меншiгiне алу сияқты шаралар (бұдан былай - экспроприация деп аталады) қолданылмайды, бұған мұндай шаралар заңдарда белгiленген тәртiппен қоғам мүддесi үшiн қолданылатын, кемсiтушiлiк болып саналмайтын және тез, барабар әрi тиiмдi өтемақы төленетiн жағдайлар қосылмайды.
      2. Өтемақы экспроприацияланған инвестициялардың экспроприацияның iс жүзiнде жүзеге асырылғандығы немесе алдағы уақытта жүзеге асырылатындығы туралы ресми мәлiм болған күнге дейiнгi нарықтық құнына сәйкес келуге тиiс. Өтемақы еркiн айналымдағы валютамен кiдiрiссiз төленедi және бiр Уағдаласушы Тарап мемлекетiнiң аумағынан екінші Уағдаласушы Тарап мемлекетiнiң аумағына еркiн аударылады. Төлем жасау күнiне дейiн өтемақы сомасына LIBOR ставкасы бойынша процент есептеледi.

8-бап
Төлемдердiң аударымы

      1. Әрбiр Уағдаласушы Тарап екінші Уағдаласушы Тарап инвесторларына барлық салықтық мiндеттемелердi орындағаннан кейiн инвестицияға байланысты төлемдердi, атап айтқанда:
      а) инвестициялардың бастапқы сомасы және инвестицияларды қолдауға және арттыруға қажеттi қосымша соманы;
      б) кiрiстердi;
      в) Уағдаласушы Тараптар инвестиция ретiнде мойындаған заемдардың өтеуiне төленетiн соманы;
      г) инвесторлардың инвестицияларды ішінара немесе толық таратуына немесе сатуына байланысты алынған соманы;
      д) осы Келiсiмнiң 7-бабында көзделген өтемақыны;
      е) инвесторлардың және бiрiншi Уағдаласушы Тарап мемлекетiнiңаумағында инвестицияларға байланысты жұмыс iстеуге рұқсат етiлгенекiншi Уағдаласушы Тараптың негiзгi қызметкерiнiң алатын жалақысы және басқа сыйақыларды шет елге кедергiсiз аударуға кепілдiк бередi.
      2. Төлемдердi аудару еркiн айналымдағы валютамен аумағында инвестиция жүзеге асырылған Уағдаласушы Тараптың қолданыста жүрген валюталық реттеуiне сәйкес аударым күнi қолданылатын валюта бағамы бойынша кiдiрiссiз жүзеге асырылады.

9-бап
Суброгация

      Инвесторға коммерциялық емес тәуекелдiң болмауына кепiлдiк негiзiнде оның екiншi Уағдаласушы Тарап мемлекетiнiң аумағындағы инвестицияларына байланысты төлем жасайтын Уағдаласушы Тарап немесе ол уәкiлеттiк берген орган суброгация тәртiбiмен инвестордың құқығын тура инвестордың өзi жүзеге асырған көлемде жүзеге асыра алады. Мұндай құқықтар екiншi Уағдаласушы Тарап заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.

10-бап
Уағдаласушы Тарап пен екiншi Уағдаласушы Тарап инвесторының арасындағы дауларды шешу

      1. Инвестицияларға байланысты Уағдаласушы Тарап пен екiншi Уағдаласушы Тарап арасында туындайтын кез келген дау осы Келiсiмнiң 7-бабында көзделген өтемақының мөлшерiне, шарттарына немесе төлеу тәртiбiне, немесе осы Келiсiмнің 8-бабында көзделген төлемдердi аударуды жүзеге асыру тәртiбiне қатысты дауларды қоса алғанда егжей-тегжейлi түсiндiрмелерi бар жазбаша хабарламаның тақырыбын құрайды, ол түсiндiрмелердi инвестор дауға қатысатын Уағдаласушы Тарапқа жiбередi. Дауласушы Тараптар мұндай дауды мүмкіндігінше келiссөздер жолымен шешуге ұмтылады.
      2. Егер осы баптың 1-тармағында айтылған жазбаша хабарлама жiберiлген күннен бастап алты айдың ішінде дау осындай жолмен шешілмейтiн болса, онда ол инвестордың таңдауы бойынша мыналардың қарауына берiледi:
      а) инвестиция жүзеге асырылған мемлекеттiң аумағындағы Уағдаласушы Тараптың құзыреттi соты немесе төрелiк соты;
      б) дауласушы тараптар келiскен жағдайда Сауда палаталарының бiреуiнiң халықаралық төрелiк соты;
      в) Бiрiккен Ұлттар Ұйымының халықаралық сауда құқы жөнiндегi (ЮНСИТРАЛ) Комиссиясының Төрелiк регламентiне сәйкес аd hос төрелiк соты.
      3. Төрелiк соттың шешiмi дауласқан екi жақ үшiн түпкiлiктi және мiндеттi болады. Әрбiр Уағдаласушы Тарап мұндай шешiмдi өзiнiң заңдарына сәйкес келтiрудi мiндетiне алады.

11-бап
Уағдаласушы Тараптар арасындағы дауларды шешу

      1. Уағдаласушы Тараптар арасындағы осы Келiсiмдi түсiндiруге және қолдануға қатысты даулар келiссөздер жолымен шешiледi.
      2. Егер дау осындай жолмен реттелмейтiн болса, онда ол кез келген Уағдаласушы Тараптың талабы бойынша аралық соттың қарауына берiледi.
      3. Мұндай аралық сот әрбiр нақты жағдай үшiн былайша құрылады. Әрбiр Уағдаласушы Тарап аралық iстi қарау туралы хабарламаны алған күннен бастап екi айдың iшiнде аралық соттың бiр мүшесiн тағайындайды. Содан кейiн соттың осы екi мүшесi үшiнші мемлекеттiң азаматын сайлайды, ол екі Уағдаласушы Тарап келiсiмiмен соттың басқа екi мүшесi тағайындалған күннен бастап бiр ай iшiнде соттың Төрағасы болып тағайындалады.
      4. Осы баптың 3-тармағында көрсетiлген мерзiмде қажеттi адамдар тағайындалмайтын болса, өзге уағдаластықтар жоқ болған жағдайда, Уағдаласушы Тараптардың кез келгенi Халықаралық Соттың Төрағасына қажеттi адамдарды тағайындау жөнiнде өтiнiш айта алады. Егер Халықаралық Соттың Төрағасы Уағдаласушы Тараптардың бiрiнiң азаматы болса немесе басқа себептерден аталған мiндеттi атқара алмайтын болса, онда қажеттi адамдарды тағайындау Халықаралық Сот Төрағасының орынбасарына ұсынылады. Егер Халықаралық Сот Төрағасының орынбасары Уағдаласушы Тараптардың бiрiнiң азаматы болса немесе басқа себептерден аталған міндеттi атқара алмайтын болса, онда қажеттi адамдарды тағайындау Уағдаласушы Тараптардың ешқайсысының азаматы болып табылмайтын, Халықаралық Соттың одан кейiнгi лауазымы жоғары мүшесiне ұсынылады.
      5. Аралық сот өзiнiң шешімiн көпшiлiк дауыспен қабылдайды. Ондай шешiм Уағдаласушы Тараптар үшiн түпкiлiктi және мiндеттi болып табылады. Уағдаласушы Тараптардың әрқайсысы өзi тағайындаған сот мүшесiнiң қызметiне және аралық iстi қараудағы өзiнiң өкiлдiгiне байланысты шығындарды, Сот Төрағасының қызметiне байланысты шығындарды көтередi, сондай-ақ басқа шығындарды Уағдаласушы Тараптар тең бөлiп көтередi. Бiрақ сот өзiнiң шешiмiнде Уағдаласушы Тараптардың бiрiнiң көтеретiн шығындарының үлесi үлкен болуын көздей алады және мұндай шешiм Уағдаласушы Тараптар үшiн мiндеттi болып табылады. Аралық сот өзiнiң жұмыс тәртiбiн өздiгiнше белгiлейдi.

12-бап
Консультациялар

      Уағдаласушы Тараптар кез келгенінің өтініші бойынша осы Келiсiмдi түсiндiруге немесе қолдануға қатысты мәселелер жөнiнде консультациялар өткiзедi.

13-бап
Келiсiмiң қолданылуы

      Осы Келiсiм 1991 жылғы 16 желтоқсаннан бастап Уағдаласушы Тараптың бiрiнiң инвесторлары екiншi Уағдаласушы Тарап мемлекетiнiң аумағында жүзеге асырған барлық инвестицияларға қолданылады.
      Осы Келiсiмнiң ережелерi ол күшiне енген күннен бастап осы Келiсімнің 10 және 11-баптарында сөз болған дауларға қатысты қолданылады.

14-бап
Басқа ережелердің қолданылуы

      1. Егер мәселе бiр мезгiлде осы Келiсiммен және Уағдаласушы Тараптар қатысушылары болып табылатын басқа да халықаралық келiсiммен реттелетiн болса, онда осы Келiсімдегі ешбiр нәрсе Уағдаласушы Тараптарға немесе олардың кез келген екiншi Уағдаласушы Тарап мемлекетiнiң аумағында инвестицияларды жүзеге асырып жатқан инвесторларына өздерiнiң жағдайына қарай анағұрлым қолайлы болып табылатын ережелердің артықшылығын пайдалануға бөгет жасамайтын болады.
      2. Егер Уағдаласушы Тараптың бiрiнiң екiншi Уағдаласушы Тарап инвесторларына олар өзара жасасқан контракттардың ережелерiне сәйкес жасаған режим осы Келiсiм жасаған режимнен әлдеқайда қолайлы болатын болса, онда соңғы Уағдаласушы Тарап инвесторларына анағұрлым қолайлы режим жасалады.

15-бап
Келісiмнің күшiне енуi және қолданылу мерзiмi

      1. Осы Келiсiм Уағдаласушы Тараптар Келiсімнiң күшiне енуiне қажеттi мемлекетішiлiк рәсiмдердiң орындалуы туралы соңғы хабарламаны алған күннен бастап күшiне енедi.
      2. Осы Келiсiм он бес жыл бойында қолданылады. Осы мерзiм бiткеннен кейiн, ол Уағдаласушы Тараптардың бiрiнiң осы Келiсiмнiң қолданысын тоқтату туралы ниетiн жазбаша хабарлаған күннен бастап он екi ай өткенге дейiн күшінде қалады.
      3. Уағдаласушы Тараптардың өзара жазбаша келiсiмi бойынша осы Келiсiмге өзгерiстер енгiзiлуi мүмкiн. Кез келген түзету оның күшiне енуiне қажеттi мемлекетішiлiк рәсiмдердi Уағдаласушы Тараптардың орындағаны туралы соңғы хабарламаны алған күннен бастап күшiне енедi.
      4. Осы Келісiмнiң қолданысы тоқтатылған күнге дейiн жүзеге асырылған және осы Келiсiмнiң күшi жүретiн инвестицияларға қатысты осы Келiсiмнiң 1-ден 14-ке дейiнгi баптарының ережелерi сол күннен кейiнгi келесi он бес жыл бойы күшiнде қалады.
      Мәскеу қаласында 1998 жылғы 6 шілдеде екі түпнұсқа данада, қазақ және орыс тiлдерiнде жасалды және де екi мәтiннің күшi бiрдей.
      Пікір алшақтықтары туған жағдайда орыс тіліндегі мәтін басымдыққа ие болады.

      Қазақстан Республикасының             Ресей Федерациясының
           Үкіметі үшін                          Үкіметі үшін

"Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Ресей Федерациясының Үкіметі арасындағы инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы"Қазақстан Республикасы Заңының жобасына
Анықтама парақ

1. Заң жобасының бастамашысы         Қазақстан Республикасының
     (органның толық атауы)          Үкіметі

2. Заң жобасын дайындау жөніндегі    құрылған жоқ
   жұмыс тобының құрамы

3. Заң жобасы жөніндегі бас          Халықаралық істер, қорғаныс
   комитет                           және қауіпсіздік жөніндегі
                                     комитет

4. Заң жобасының Қазақстан           тіркелген күні
   Республикасының Парламентінде     23.10.1998 ж.

5. Заң жобасы бойынша Қазақстан
   Республикасы Парламентінің
   тұрақты комитеттерінің
   қорытындылары

6. Заң жобасы бойынша Қазақстан
   Республикасы Үкіметінің,
   министрліктердің, ведомстволардың,
   басқа мемлекеттік органдар мен
   қоғамдық бірлестіктердің
   қорытындылары

7. Заң жобасының ғылыми               жүргізілген жоқ
   сараптамасы

8. Заң жобасы бойынша баяндама        Қазақстан Республикасы
   жасау кімге тапсырылды             Инвестициялар жөніндегі
   комитетінің атқарушы директоры
   Ә.Ғ. Сәйденовке

9. Балама жобалардың болуы            жоқ

10. Заң жобасының Қазақстан
    Республикасының Парламентіне      тапсырылған күні

11. Парламенттің заң жобасын          бірінші оқылымда қараған
    күні және оның нәтижелері

12. Жобаны пысықтау және оны         екінші оқылымға әзірлеу       
    тапсырылған бас комитет
    (комиссия) басқа орган

13. Заң жобасын халықтық              ұсынылған жоқ
    талқылауға ұсыну және
    оның мерзімі

14. Комитеттің заң жобасы
    Жөніндегі қорытындысы
    (екінші оқылымның алдында)

15. Заң жобасын Парламенттің
    екінші оқылымда қарауы
    және оның нәтижесі

16. Заңның күшіне ену уақыты

17. Басқа да белгілер

"Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Ресей
Федерациясының Үкіметі арасындағы Инвестицияларды
көтермелеу және өзара қорғау туралы келісімнің"
қазақ тіліне аударылу сапасы бойынша
Қорытынды

      1998 жылғы 6 шілдеде Мәскеу қаласында қол қойылған осы аталмыш Келісімнің мәтінін қазақ тіліне аудару барысында бірқыдыру терминологиялық және стилистикалық кемшіліктер мен олқылықтарға жол берілген. Сөзіміз дәлелді болуы үшін нақты мысалдар келтірейік.
      Келісім кіріспесінің төменнен екінші абзацындағы " ... развитию взаимовыгодного торгово-экономического и научно-технического сотрудничества" деген тіркес " ... екі жаққа тиімді сауда-экономикалық және ғылыми-техникалық дамуға ..." деп қате аударылған, дұрысы былай болуы керек: "өзара тиімді сауда-экономикалық және ғылыми-техникалық ынтымақтастықты дамытуға ...". 1-баптың мәтінін түгелдей қайта аударып немесе мұқият редакциялап шығу керек. Өйткені осы бапта Келісімде жиі кездесетін терминдерге берілген анықтамалар қате аударылғандықтан, бұл бүкіл мәтіннің тәржімалану сапасына кері әсерін тигізген. Бұған мысал ретінде осы баптың 1-тармағының ғана аудармасын алайық. Осында аударма техникасында олқылыққа жол берілгенін былай қойғанда, аудармашы не редактор мағыналық қателікке ұрынған. Осы тармақты:
      "Осы Келісімнің мақсаттары үшін:
      1. "Инвестициялар" термині бір Уағдаласушы Тарап инвесторының екінші Уағдаласушы Тараптың заңдарына сәйкес оның аумағындағы мүліктік және интеллектілік құндылықтарының барлық түрін және, атап айтқанда:" деп бастап, алғашқы үш тармақшаның соңғы сөздерінің соңына табыс септігінің жалғауы қосылып, д) тармақшасы "асыруға берілетін құқықты қамтиды." деп аяқтау керек еді. 2-тармақтың аудармасында да осы секілді қате айға таңба басқандай көрініп тұр. Нақ осындай стилистикалық олқылыққа 10-баптың 2-тармағының аудармасында да жол берілген. 11-баптың 1-тармағындағы " ... будут разрешаться путем переговоров" деген сөз тіркесі " ... келіссөз жолымен шешіледі" - деп, 15-баптың 4-тармағы "4. Осы келісімнің қолданысы тоқтатылған күнге дейін жүзеге асырылған және осы Келісімнің күші жүретін инвестицияларға қатысты осы Келісімнің 1-ден 14-ке дейінгі баптарының ережелері сол күннен кейінгі он бес жыл бойы күшінде қалады." - деп аударылған, жатық оқылмайды.
      Келісім мәтінінде көп қолданылатын "интеллектуальной", "право", "внутригосударственных", "контракт" деген сөздер қате тәржімаланған, оларды "интеллектілік", "құқық", "ішкімемлекеттік", "келісім-шарт" деп аудару қажет. Келісімнің кейбір баптары атауларының қате аударылғанын атап өткеніміз жөн. Мәселен, 4, 6, 8-баптардың атауларын "Негізгі қызметкерлер", "Залалды өтеу", "Төлемдерді аудару" деп алған дұрыс болар еді.
      Қысқасы, осы секілді олқылықтар әр бап сайын кездеседі десек, ағат айтқандық болмайды. Айталық, Келісімнің ең соңғы бабындағы "6 июля 1998 года" деген сөздер "1998 жылғы 6 шілде" деп қате аударылған. Осы тіркесті "1998 жылғы 6 шілдеде" деп тәржімалау керек.
      Тіпті Қазақстан Республикасы Парламенті депутаттарының қарауына ұсынылып отырған осы Келісім атауының өзі оған қатысты Заң жобасы мен Үкіметтің қаулысында және Келісімнің өзінде әртүрлі алынған. Мәселен, алғашқы екеуінде оның атауы "Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Ресей Федерациясы Үкіметінің арасындағы ..." деп басталса, соңғысында "Қазқстан Республикасының Үкіметі мен Ресей Федерациясының Үкіметі арасындағы ..." деп тәржімаланған.
      Қорыта айтқанда, Келісімнің қазақша мәтініндегі осы аталған және басқа да кемшіліктер мен олқылықтарды түземейінше, бұл құжатты Мәжіліс депутаттарының қарауына ұсынуға болмайды.

      Мамандар:
      Қасымбеков Б.А.
      Қобдалиева Н.М.

О ратификации Соглашения между Правительством Республики Казахстан и Правительством Российской Федерации о поощрении и взаимной защите инвестиций

Закон Республики Казахстан от 11 декабря 1998 года № 314

      Ратифицировать Соглашение между Правительством Республики Казахстан и Правительством Российской Федерации о поощрении и взаимной защите инвестиций, подписанное в Москве 6 июля 1998 года.
 
      Президент Республики Казахстан
                           Соглашение
              между Правительством Республики Казахстан
                и Правительством Российской Федерации
              о поощрении и взаимной защите инвестиций
 
      (Бюллетень международных договоров РК, 2001 г., N 1, ст. 12)
(Вступило в силу 11 февраля 2000 года - ж. "Дипломатический курьер",
              спецвыпуск N 2, сентябрь 2000 года, стр. 182)


      Правительство Республики Казахстан и Правительство Российской Федерации, именуемые в дальнейшем Договаривающимися Сторонами,
      развивая основные положения Соглашения о сотрудничестве в области инвестиционной деятельности от 24 декабря 1993 г.,
      желая усилить экономическое сотрудничество на долгосрочной основе для взаимной выгоды обеих Договаривающихся Сторон,
      имея намерения создавать и поддерживать благоприятные условия для инвесторов одной Договаривающейся Стороны на территории другой Договаривающейся Стороны,
      признавая, что поощрение и взаимная защита инвестиций на основе настоящего Соглашения будут способствовать развитию взаимовыгодного торгово-экономического и научно-технического сотрудничества,
      согласились о следующем:
 
                               Статья 1
                              Определения
      Для целей настоящего Соглашения:
      1. Термин "инвестиции" охватывает все виды имущественных и интеллектуальных ценностей, вкладываемых инвестором одной Договаривающейся Стороны на территории государства другой Договаривающейся Стороны в соответствии с ее законодательством, и в частности:
      а) движимое и недвижимое имущество, а также любые другие связанные с ним имущественные права;
      б) денежные средства, а также акции, вклады, и другие формы участия;
      в) право требования по денежным средствам, которые вкладываются для создания экономических ценностей, или услугам, имеющим экономическую ценность, связанных с инвестициями;
      г) исключительные права на объекты интеллектуальной собственности (авторские права, права на изобретения, промышленные образцы, полезные модели, товарные знаки или знаки обслуживания, фирменные наименования, технологию, информацию, имеющую коммерческую ценность и ноу-хау);
      д) права на осуществление предпринимательской деятельности, предоставляемые на основе закона или договора.
      Никакое изменение формы, в которой имущественные ценности вкладываются или реинвестируются, не будет влиять на их характер в качестве инвестиций при условии, что такое изменение не будет противоречить законодательству Договаривающейся Стороны, на территории государства которой инвестиции осуществлены.
      2. Термин "инвестор" означает в отношении каждой из Договаривающихся Сторон:
      а) любое физическое лицо, являющееся гражданином государства Договаривающейся Стороны или постоянно проживающее на территории государства Договаривающейся Стороны, и правомочное в соответствии с ее законодательством осуществлять инвестиции на территории государства другой Договаривающейся Стороны;
      б) любое юридическое лицо, созданное в соответствии с действующим на территории государства этой Договаривающейся Стороны законодательством, при условии, что юридическое лицо правомочно в соответствии с законодательством своей Договаривающейся Стороны осуществлять инвестиции на территории государства другой Договаривающейся Стороны.
      3. Термин "доходы" означает средства, получаемые в результате инвестиций, согласно пункту 1 настоящей Статьи, и включает, в частности: прибыль, дивиденды, проценты, лицензионные и комиссионные вознаграждения, а также другие вознаграждения.
      4. Термин "законодательство Договаривающейся Стороны" означает законодательство государства Договаривающейся Стороны.
 
                               Статья 2
                     Поощрение и защита инвестиций
      1. Каждая Договаривающаяся Сторона будет поощрять инвесторов другой Договаривающейся Стороны осуществлять инвестиции на территории своего государства и допускать такие инвестиции в соответствии со своим законодательством.
      2. Каждая Договаривающаяся Сторона гарантирует в соответствии со своим законодательством правовую защиту инвестициям инвесторов другой Договаривающейся Стороны.
 
                               Статья 3
                           Режим инвестиций
      1. Каждая Договаривающаяся Сторона обеспечит на территории своего государства инвестициям, осуществленным инвесторами другой Договаривающейся Стороны, и деятельности в связи с такими инвестициями справедливый и равноправный режим, исключающий применение мер дискриминационного характера, которые могли бы препятствовать управлению и распоряжению инвестициями.
      2. Режим, упомянутый в пункте 1 настоящей Статьи, будет не менее благоприятным, чем режим, который предоставляется инвестициям и деятельности в связи с инвестициями собственных инвесторов или инвесторов любого третьего государства.
      3. Каждая Договаривающаяся Сторона оставляет за собой право определять отрасли и сферы деятельности, в которых исключается или ограничивается деятельность иностранных инвесторов.
      4. Режим наибольшего благоприятствования, предоставляемый в соответствии с пунктом 2 настоящей Статьи, не будет распространяться на преимущества, которые Договаривающаяся Сторона предоставляет или предоставит в будущем:
      а) в связи с участием в зоне свободной торговли, таможенном или экономическом союзе;
      б) на основе соглашения об избежании двойного налогообложения или других договоренностей по вопросам налогообложения.
 
                               Статья 4
                          Основной персонал
      1. Договаривающаяся Сторона в соответствии со своим законодательством, касающимся въезда, пребывания и работы лиц, не являющихся ее гражданами, разрешает физическим лицам, которые являются инвесторами другой Договаривающейся Стороны, и основному персоналу (руководящему, административному, техническому), нанятому юридическими лицами этой Договаривающейся Стороны, въезжать и оставаться на территории ее государства с целью осуществления деятельности в связи с инвестициями.
      2. Договаривающаяся Сторона, в соответствии со своим законодательством, разрешает инвесторам другой Договаривающейся Стороны, осуществившим инвестиции на территории государства первой Договаривающейся Стороны, нанимать на территории своего государства основной персонал по своему выбору, независимо от гражданства.
 
                               Статья 5
                Открытость и доступность законодательства
      Каждая Договаривающаяся Сторона в целях содействия пониманию своего законодательства, относящегося или затрагивающего инвестиции, осуществляемые инвесторами другой Договаривающейся Стороны на территории ее государства, обеспечивает открытость и доступность такого законодательства.
 
                               Статья 6
                           Возмещение ущерба
      Инвесторам одной Договаривающейся Стороны, инвестициям которых нанесен ущерб на территории государства другой Договаривающейся Стороны вследствие войны, гражданских беспорядков или иных подобных обстоятельств, будет предоставлен режим не менее благоприятный, чем тот, который последняя Договаривающаяся Сторона предоставляет собственным инвесторам или инвесторам любого третьего государства в отношении любой формы возмещения такого ущерба.
 
                               Статья 7
                            Экспроприация
      1. Инвестиции инвесторов одной Договаривающейся Стороны, осуществленные на территории государства другой Договаривающейся Стороны, не будут экспроприированы, национализированы или подвергнуты мерам, равным по последствиям экспроприации или национализации (далее именуются - экспроприация), за исключением случаев, когда такие меры принимаются в общественных интересах в установленном законодательством порядке, не являются дискриминационными и сопровождаются выплатой быстрой, адекватной и эффективной компенсации.
      2. Компенсация должна соответствовать рыночной стоимости экспроприируемых инвестиций непосредственно до даты, когда официально стало известно о фактическом осуществлении либо о предстоящей экспроприации. Компенсация выплачивается без задержки в свободно конвертируемой валюте и свободно переводится с территории государства одной Договаривающейся Стороны на территорию государства другой Договаривающейся Стороны. До даты выплаты на сумму компенсации будут начисляться проценты по ставке LIВОR.
 
                               Статья 8
                           Перевод платежей
      1. Каждая Договаривающаяся Сторона гарантирует инвесторам другой Договаривающейся Стороны после выполнения ими всех налоговых обязательств беспрепятственный перевод за границу платежей в связи с инвестициями, и в частности:
      а) сумм первоначальных инвестиций и дополнительных сумм для поддержания и увеличения инвестиций;
      б) доходов;
      в) сумм, выплачиваемых в погашение займов, признанных обеими Договаривающимися Сторонами в качестве инвестиций;
      г) сумм, полученных инвестором в связи с частичной или полной ликвидацией либо продажей инвестиций;
      д) компенсации, предусмотренной в Статье 7 настоящего Соглашения;
      е) заработной платы и других вознаграждений, получаемых инвесторами и основным персоналом другой Договаривающейся Стороны, которому разрешено работать в связи с инвестициями на территории государства первой Договаривающейся Стороны.
      2. Перевод платежей будет осуществляться без задержки в свободно конвертируемой валюте по валютному курсу, применяемому на дату перевода в соответствии с действующим валютным регулированием той Договаривающейся Стороны, на территории государства которой инвестиции осуществлены.
 
                               Статья 9
                              Суброгация
      Договаривающаяся Сторона или уполномоченный ею орган, которые произведут платеж инвестору на основе гарантии от некоммерческих рисков в связи с его инвестициями на территории государства другой Договаривающейся Стороны, смогут осуществлять в порядке суброгации права инвестора в том же объеме, что и сам инвестор. Такие права будут осуществляться в соответствии с законодательством последней Договаривающейся Стороны.
 
                               Статья 10
             Разрешение споров между Договаривающейся Стороной
                и инвестором другой Договаривающейся Стороны
      1. Любой спор между Договаривающейся Стороной и инвестором другой Договаривающейся Стороны, возникающий в связи с инвестициями, включая споры, касающиеся размера, условий или порядка выплаты компенсации, предусмотренной в Статье 7 настоящего Соглашения, или порядка осуществления перевода платежей, предусмотренного в Статье 8 настоящего Соглашения, будет предметом письменного уведомления, сопровождаемого подробными комментариями, которые инвестор направит Договаривающейся Стороне, участвующей в споре. Стороны в споре будут стремиться урегулировать такой спор по возможности путем переговоров.
      2. Если таким образом спор не будет разрешен в течение шести месяцев с даты письменного уведомления, упомянутого в пункте 1 настоящей Статьи, то по выбору инвестора он будет передан на рассмотрение в:
      а) компетентный суд или арбитраж Договаривающейся Стороны, на территории государства которой инвестиции осуществлены;
      б) международный арбитражный суд одной из Торговых палат, при согласии обеих сторон в споре;
      в) арбитражный суд аb hос в соответствии с Арбитражным регламентом Комиссии Организации Объединенных Наций по праву международной торговли (ЮНСИТРАЛ).
      3. Арбитражное решение будет окончательным и обязательным для обеих сторон в споре. Каждая Договаривающаяся Сторона обязуется привести такое решение в исполнение в соответствии со своим законодательством.
 
                               Статья 11
              Разрешение споров между Договаривающимися Сторонами
      1. Споры между Договаривающимися Сторонами относительно толкования и применения настоящего Соглашения будут разрешаться путем переговоров.
      2. Если таким образом спор не будет урегулирован, то по требованию любой из Договаривающихся Сторон он будет передан на рассмотрение третейского суда.
      3. Такой третейский суд будет создаваться для каждого конкретного случая следующим образом. Каждая Договаривающаяся Сторона назначит по одному члену третейского суда в течение двух месяцев с даты получения уведомления о третейском разбирательстве. Затем эти два члена суда изберут гражданина третьего государства, который с согласия обеих Договаривающихся Сторон будет назначен Председателем суда в течение месяца с даты назначения двух других членов суда.
      4. Если в сроки, указанные в пункте 3 настоящей Статьи, необходимые назначения не будут произведены, то при отсутствии иной договоренности любая из Договаривающихся Сторон может обратиться к Председателю Международного Суда с просьбой произвести необходимые назначения. Если Председатель Международного Суда является гражданином одной из Договаривающихся Сторон или по другим причинам не может выполнить указанную функцию, произвести необходимые назначения будет предложено заместителю Председателя Международного Суда. Если заместитель Председателя Международного Суда также является гражданином одной из Договаривающихся Сторон или по другим причинам не может выполнить указанную функцию, произвести необходимые назначения будет предложено следующему за ним по старшинству члену Международного Суда, который не является гражданином ни одной из Договаривающихся Сторон.
      5. Третейский суд выносит свое решение большинством голосов. Такое решение будет окончательным и обязательным для обеих Договаривающихся Сторон. Каждая Договаривающаяся Сторона будет нести расходы, связанные с деятельностью назначенного ею члена суда и своим представительством в третейском разбирательстве; расходы, связанные с деятельностью Председателя суда, а также прочие расходы Договаривающиеся Стороны будут нести в равных долях. Суд, однако, может предусмотреть в своем решении, что одна из Договаривающихся Сторон будет нести большую долю расходов, и такое решение будет обязательным для обеих Договаривающихся Сторон. Третейский суд определит порядок своей работы самостоятельно.
 
                               Статья 12
                              Консультации
      Договаривающиеся Стороны по просьбе любой из них проводят консультации по вопросам, касающимся толкования или применения настоящего Соглашения.
 
                               Статья 13
                        Применение Соглашения
      Настоящее Соглашение применяется ко всем инвестициям, осуществленным инвесторами одной Договаривающейся Стороны на территории государства другой Договаривающейся Стороны начиная с 16 декабря 1991 года.
      Положения настоящего Соглашения применяются в отношении споров, о которых идет речь в статьях 10 и 11 настоящего Соглашения, с момента вступления его в силу.
 
                               Статья 14
                       Применение других правил
      1. Если вопрос регулируется одновременно настоящим Соглашением и другим международным соглашением, участниками которого являются обе Договаривающиеся Стороны, ничто в настоящем Соглашении не будет мешать Договаривающимся Сторонам или любым их инвесторам, которые осуществляют инвестиции на территории государства другой Договаривающейся Стороны, пользоваться преимуществами тех правил, которые являются более благоприятными по отношению к их случаю.
      2. Если режим, который предоставляется одной Договаривающейся Стороной инвесторам другой Договаривающейся Стороны в соответствии с положениями контрактов, заключенных между ними, является более благоприятным, чем тот, который предоставляется настоящим Соглашением, то инвесторам последней Договаривающейся Стороны предоставляется более благоприятный режим.
 
                               Статья 15
                Вступление в силу и срок действия Соглашения
      1. Настоящее Соглашение вступит в силу с даты получения последнего уведомления о выполнении Договаривающимися Сторонами внутригосударственных процедур, необходимых для вступления его в силу.
      2. Настоящее Соглашение будет действовать в течение пятнадцати лет. По окончании этого срока оно останется в силе до истечения двенадцати месяцев с момента письменного уведомления одной из Договаривающихся Сторон о своем намерении прекратить действие настоящего Соглашения.
      3. В настоящее Соглашение могут быть внесены изменения с взаимного письменного согласия Договаривающихся Сторон. Любая поправка вступит в силу с даты получения последнего уведомления о выполнении Договаривающимися Сторонами внутригосударственных процедур, необходимых для вступления ее в силу.
      4. В отношении инвестиций, осуществленных до даты прекращения

 

действия настоящего Соглашения и подпадающих под его действие, положения

статей с 1 по 14 настоящего Соглашения будут оставаться в силе в течение

последующих пятнадцати лет после этой даты.

     Совершенно в Москве 6 июля 1998 года в двух подлинных экземплярах,

каждый на казахском и русском языках, причем оба текста имеют одинаковую

силу.

     В случае возникновения разногласий текст на русском языке имеет

преимущественную силу.