ИПС "Әділет"

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 25.04.2015 № 323 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

      В соответствии с подпунктом 9) статьи 16 Экологического кодекса Республики Казахстан от 9 января 2007 года Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
      1. Утвердить прилагаемые Правила создания и обращения частей установленного количества, единиц сокращения выбросов, единиц сертифицированного сокращения выбросов, единиц поглощения парниковых газов и других производных, предусмотренных международными договорами Республики Казахстан.
      2. Настоящее постановление вводится в действие со дня приобретения Республикой Казахстан прав на создание, обращение и передачу частей установленного количества, единиц сокращения выбросов, единиц сертифицированного сокращения выбросов, единиц поглощения и других производных единиц по Киотскому протоколу к Рамочной конвенции ООН об изменении климата или иному международному договору, ратифицированному Республикой Казахстан.

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

Утверждены
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 25 мая 2012 года № 684

Правила создания и обращения частей установленного количества,
единиц сокращения выбросов, единиц сертифицированного
сокращения выбросов, единиц поглощения парниковых газов и
других производных, предусмотренных международными договорами
Республики Казахстан

1. Общие положения

      1. Настоящие Правила создания и обращения частей установленного количества, единиц сокращения выбросов, единиц сертифицированного сокращения выбросов, единиц поглощения парниковых газов и других производных, предусмотренных международными договорами Республики Казахстан (далее - Правила), определяют порядок создания и обращения частей установленного количества, единиц сокращения выбросов, единиц сертифицированного сокращения выбросов, единиц поглощения парниковых газов и других производных, предусмотренных международными договорами Республики Казахстан.
      2. В настоящих Правилах используются следующие термины и определения:
      1) обращение - любая операция с углеродными единицами, связанная с их передачей с одного счета на другой между различными реестрами углеродных единиц либо внутри одного реестра углеродных единиц;
      2) наблюдательный комитет по совместному осуществлению - международный орган, осуществляющий наблюдение за реализацией проектов совместного осуществления;
      3) зачетный период - период действия количественных обязательств по сокращению выбросов парниковых газов, установленных международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан;
      4) резерв установленного количества зачетного периода - минимальный объем единиц установленного количества, который должен сохраняться в государственном реестре углеродных единиц в соответствии с требованиями международного договора, ратифицированного Республикой Казахстан;
      5) оператор государственного реестра углеродных единиц - организация, осуществляющая ведение государственного реестра углеродных единиц;
      6) международный регистрационный журнал операций - международная система регистрации произведенных операций с углеродными единицами в национальных реестрах углеродных единиц, управляемая секретариатом Рамочной конвенции ООН об изменении климата и осуществляемая с целью проверки подлинности операций;
      7) единица поглощения парниковых газов - углеродная единица, применяемая для расчета поглощения парниковых газов;
      8) реестр механизма чистого развития - реестр, созданный Исполнительным органом механизма чистого развития Киотского протокола к Рамочной конвенции ООН об изменении климата для проведения операций с сертифицированными сокращениями выбросов, производимых проектами по механизму чистого развития;
      9) оператор реестра механизма чистого развития - международная организация, осуществляющая ведение реестра механизма чистого развития в рамках международного договора об изменении климата;
      10) производные углеродные единицы - краткосрочные и долгосрочные единицы сертифицированного сокращения выбросов, выпускаемые по проектам по увеличению поглощения парниковых газов в результате деятельности по лесовосстановлению и лесонасаждению;
      11) международные углеродные единицы - единицы установленного количества, единицы сокращения выбросов, единицы сертифицированного сокращения выбросов, единицы поглощения и другие производные углеродные единицы;
      12) единица сокращения выбросов - углеродная единица, полученная в результате реализации проекта, осуществляемого в рамках механизма совместного осуществления;
      13) единица сертифицированного сокращения выбросов - углеродная единица, полученная в результате реализации проекта, осуществляемого в рамках механизма чистого развития.
      3. С международными углеродными единицами производятся следующие виды операций по созданию и обращению:
      1) создание и введение в обращение;
      2) конвертация одного вида в другой;
      3) передача из одного реестра углеродных единиц в другой;
      4) передача от одного лица другому в рамках одного реестра углеродных единиц;
      5) изъятие из обращения;
      6) изменение срока действия;
      7) аннулирование;
      8) перенос на следующий зачетный период.
      4. Создание и обращение международных углеродных единиц на территории Республики Казахстан осуществляется на основе проведения операций в государственном реестре углеродных единиц Республики Казахстан, который формируется и ведется организацией, подведомственной уполномоченному органу в области охраны окружающей среды.
      5. Государственный реестр углеродных единиц Республики Казахстан проводит постоянный обмен сообщениями по операциям с международными углеродными единицами, с международным регистрационным журналом операций и реестром механизма чистого развития с использованием международных стандартов по обмену данными, установленных для систем реестров углеродных единиц.
      6. Предложения по проведению операций, направляемые государственным реестром углеродных единиц Республики Казахстан в международный регистрационный журнал операций, должны включать указание на вид операции, вид и количество международных углеродных единиц, с которыми будет производиться операция, реестры и счета, с которых и на которые производится передача единиц, а также иную необходимую информацию.
      7. Операции по обращению международных углеродных единиц производятся в сроки, установленные правилами ведения государственного реестра углеродных единиц, утвержденными уполномоченным органом в области охраны окружающей среды.

2. Порядок создания международных углеродных единиц

      8. Оператор государственного реестра углеродных единиц Республики Казахстан создает и вводит в обращение на территории Республики Казахстан единицы установленного количества, единицы сокращения выбросов и единицы поглощения.
      9. Единицы сертифицированного сокращения выбросов и производные углеродные единицы создаются и вводятся в обращение оператором реестра механизма чистого развития.
      10. Создание единиц установленного количества производится оператором государственного реестра углеродных единиц Республики Казахстан по запросу уполномоченного органа в области охраны окружающей среды после прохождения процедур по определению установленного количества, предусмотренных международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, и представления соответствующих данных в международный регистрационный журнал операций.
      11. Единицы установленного количества вводятся в государственный реестр углеродных единиц Республики Казахстан при получении извещения из международного регистрационного журнала операций об одобрении предложенной операции.
      12. Создание единиц сокращения выбросов по проектам совместного осуществления, реализуемым на территории Республики Казахстан, производится оператором государственного реестра углеродных единиц Республики Казахстан по решению уполномоченного органа в области охраны окружающей среды либо создается на основе данных, представляемых в международный регистрационный журнал операций наблюдательным комитетом по совместному осуществлению.
      13. Оператор Государственного реестра углеродных единиц Республики Казахстан производит операцию по созданию единиц сокращения выбросов - по проектам совместного осуществления, реализуемым на территории Республики Казахстан, посредством конвертации соответствующего количества единиц установленного количества либо единиц поглощения в единицы сокращения выбросов.
      14. Оператор Государственного реестра углеродных единиц Республики Казахстан вводит единицы поглощения по решению уполномоченного органа в области охраны окружающей среды, принятому по результатам государственной инвентаризации поглощений парниковых газов за весь зачетный период. В срок, установленный решением уполномоченного органа в области охраны окружающей среды, он направляет соответствующее предложение в международный регистрационный журнал операций.
      15. Оператор регистрирует в государственном реестре углеродных единиц Республики Казахстан соответствующее количество единиц поглощения при получении извещения из международного регистрационного журнала операций об одобрении предложенной операции и после получения подтверждения уполномоченным органом в области охраны окружающей среды.

3. Порядок обращения международных углеродных единиц

      16. Операция по передаче единиц сокращения выбросов из государственного реестра углеродных единиц Республики Казахстан в другой реестр углеродных единиц производится его оператором на основании решения уполномоченного органа в области охраны окружающей среды.
      17. Оператор Государственного реестра углеродных единиц Республики Казахстан на основе решения уполномоченного органа в области охраны окружающей среды направляет соответствующее предложение в международный регистрационный журнал операций с указанием количества передаваемых единиц сокращения выбросов.
      18. Окончательная передача единиц сокращения выбросов из Государственного реестра углеродных единиц Республики Казахстан в другой реестр углеродных единиц производится при получении извещения из международного регистрационного журнала операций об одобрении предложенной операции.
      19. Передача единиц сокращения выбросов в Государственный реестр углеродных единиц Республики Казахстан осуществляется оператором реестра углеродных единиц, из которого производится такая передача.
      20. Передача частей установленного количества Республики Казахстан в реестры углеродных единиц других государств производится при условии соблюдения требований по обеспечению резерва установленного количества зачетного периода, установленного в рамках международного договора, ратифицированного Республикой Казахстан.
      21. Передача единиц сокращения выбросов и единиц сертифицированного сокращения выбросов со счета одного лица на счет другого в рамках Государственного реестра углеродных единиц Республики Казахстан осуществляется лицами, между счетами которых производится их передача.
      22. Оператор государственного реестра углеродных единиц Республики Казахстан производит изъятие из обращения международных углеродных единиц на основании соответствующих извещений, полученных из международного регистрационного журнала операций, либо на основе решений уполномоченного органа в области охраны окружающей среды в следующих случаях:
      1) выпуск международных углеродных единиц в излишнем объеме или без должных на то оснований;
      2) установление факта несоблюдения Республикой Казахстан требований и критериев, установленных ратифицированным международным договором, на основании которых Республика Казахстан произвела выпуск международных углеродных единиц;
      3) добровольное изъятие Республикой Казахстан из обращения принадлежащих ей международных углеродных единиц.
      23. Оператор проводит операцию по изъятию из обращения международных углеродных единиц в месячный срок с даты получения извещения из международного регистрационного журнала операций либо соответствующего решения уполномоченного органа в области охраны окружающей среды, если международные углеродные единицы не были обжалованы и пересмотрены в течение данного срока.
      24. Оператор государственного реестра углеродных единиц Республики Казахстан проводит замену производных углеродных единиц на другие виды углеродных единиц на основании соответствующих извещений, полученных из международного регистрационного журнала операций, либо решений уполномоченного органа в области охраны окружающей среды.
      25. Уполномоченный орган в области охраны окружающей среды принимает решения о замене производных углеродных единиц в связи с истечением срока их действия с указанием вида международных углеродных единиц, используемых для замены производных углеродных единиц.
      26. Оператор проводит операцию по замене производных углеродных единиц в месячный срок с даты получения извещения из международного регистрационного журнала операций либо соответствующего решения уполномоченного органа в области охраны окружающей среды, если производные углеродные единицы не были обжалованы и пересмотрены в течение данного срока.
      27. Оператор государственного реестра углеродных единиц Республики Казахстан производит аннулирование международных углеродных единиц на основании решения уполномоченного органа в области охраны окружающей среды посредством их перевода на специальный счет государственного реестра углеродных единиц.
      28. Решение об аннулировании международных углеродных единиц принимается уполномоченным органом в области охраны окружающей среды в установленный срок после завершения зачетного периода, установленного международному договору, ратифицированному Республикой Казахстан.
      29. Объем аннулируемых международных углеродных единиц определяется уполномоченным органом в области охраны окружающей среды на основе количественных обязательств по сокращению выбросов парниковых газов по международному договору, ратифицированному Республикой Казахстан.

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 25.04.2015 № 323 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 9 қаңтардағы Экологиялық кодексінің 16-бабының 9) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
      1. Қоса беріліп отырған Белгіленген мөлшердің бір бөлігін, парниктік газдар шығарындыларын азайту бірліктерін, шығарындыларының сертификатталған азайту бірліктерін, сіңірулерін және Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында көзделген басқа да туынды бірліктерді құру және айналымы қағидалары бекітілсін.
      2. Осы қаулы Қазақстан Республикасы БҰҰ-ның Климаттың өзгеруі туралы негіздемелік конвенциясына Киото хаттамасы немесе Қазақстан Республикасы ратификациялаған өзге де халықаралық шарт бойынша белгіленген мөлшердің бір бөлігін, шығарындыларды азайту бірліктерін, шығарындыларды сертификатталған азайту бірліктерін, сіңірулерін және басқа да туынды бірліктерді құру, айналымы және беру құқығына ие болған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2012 жылғы 25 мамырдағы
№ 684 қаулысымен
бекітілген

Белгіленген мөлшердің бір бөлігін, парниктік газдар шығарындыларын азайту бірліктерін, шығарындыларының сертификатталған азайту бірліктерін, сіңірулерін және Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында көзделген басқа да туынды бірліктерді құру және айналымы қағидалары

1. Жалпы ережелер

      1. Осы Белгіленген мөлшердің бір бөлігін, парниктік газдар шығарындыларын азайту бірліктерін, шығарындыларының сертификатталған азайту бірліктерін, сіңірулерін және Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында көзделген басқа да туынды бірліктерді құру және айналымы қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар), белгіленген мөлшердің бір бөлігін, парниктік газдар шығарындыларын азайту бірліктерін, шығарындыларының сертификатталған азайту бірліктерін, сіңірулерін және Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында көзделген басқа да туынды бірліктерді құру және айналымы тәртібін белгілейді.
      2. Осы Қағидаларда мынадай терминдер мен анықтамалар пайдаланылады:
      1) айналым – әртүрлі көміртегі бірліктерінің тізілімдері арасында не көміртегі бірліктерінің бір тізілімі ішінде көміртегі бірліктерін бір шоттан екінші шотқа аударумен байланысты олармен жасалатын кез келген операция;
      2) бірлесіп жүзеге асыру жөніндегі бақылау комитеті – бірлесіп жүзеге асыру жобаларын іске асыруды бақылауды жүзеге асыратын халықаралық орган;
      3) есептік кезең – Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартпен белгіленген парниктік газдар шығарындыларын азайту жөніндегі сандық міндеттемелердің қолданылу кезеңі;
      4) есептік кезеңнің белгіленген мөлшер резерві – Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар талаптарына сәйкес көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінде сақталуға тиіс белгіленген мөлшер бірлігінің ең аз көлемі;
      5) көміртегі бірліктері мемлекеттік тізілімінің операторы – көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімін жүргізуді жүзеге асыратын ұйым;
      6) операцияларды халықаралық тіркеу журналы – операциялардың шынайылығын тексеру мақсатында іске асырылатын және БҰҰ-ның Климаттың өзгеруі туралы негіздемелік конвенциясының хатшылығы басқаратын көміртегі бірліктерінің ұлттық тізілімдерінде көміртегі бірліктерімен жасалған операцияларды тіркеудің халықаралық жүйесі;
      7) парниктік газдарды сіңіру бірлігі – парниктік газдардың сіңірілуін есептеу үшін қолданылатын көміртегі бірлігі;
      8) таза даму тетігінің тізілімі – таза даму тетігі жөнінде жобалармен шығарылатын шығарындылардың сертификатталған азаюымен операциялар жүргізу үшін БҰҰ-ның Климаттың өзгеруі туралы негіздемелік конвенциясына Киото хаттамасының таза даму тетігі атқарушы органы жасаған тізілім;
      9) таза даму тетігі тізілімінің операторы – климаттың өзгеруі жөніндегі халықаралық шарт шеңберінде таза даму тетігі тізілімін жүргізуді жүзеге асыратын халықаралық ұйым;
      10) туынды көміртегі бірліктері – ормандарды қайта қалпына келтіру және орман отырғызу бойынша қызметтің нәтижесінде парниктік газдарды сіңіруді арттыру жөніндегі жобалармен шығарылатын шығарындылардың сертификатталған азаюының қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді бірліктері;
      11) халықаралық көміртегі бірліктері – белгіленген мөлшердегі бірліктер, шығарындыларды азайту бірліктері, шығарындылардың сертификатталған азаю бірліктері, сіңірулер бірліктері және басқа да туынды көміртегі бірліктері;
      12) шығарындыларды азаю бірлігі – бірлесіп жүзеге асыру тетігі шеңберінде жүзеге асырылатын жобаны іске асыру нәтижесінде алынған көміртегі бірлігі;
      13) шығарындылардың сертификатталған азайту бірлігі – таза даму тетігі шеңберінде жүзеге асырылатын жобаны іске асыру нәтижесінде алынған көміртегі бірлігі.
      3. Халықаралық көміртегі бірліктерімен құру және айналым бойынша мынадай операция түрлері жүргізіледі:
      1) құру және айналымға енгізу;
      2) бір түрді басқа түрге айырбастау;
      3) көміртегі бірліктерін бір тізілімнен екіншісіне беру;
      4) бір көміртегі бірліктерінің тізілімі шеңберінде бір тұлғадан екіншісіне беру;
      5) айналымнан алып тастау;
      6) қолданылу мерзімін өзгерту;
      7) күшін жою;
      8) келесі есепті кезеңге ауыстыру.
      4. Қазақстан Республикасының аумағындағы халықаралық көміртегі бірліктерін құру және айналымы Қазақстан Республикасы Көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінде жүргізілетін операциялар негізінде жүзеге асырылады, оны қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органға ведомстволық бағынысты ұйым қалыптастырады және жүргізеді.
      5. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі көміртегі бірліктері тізілімдерінің жүйесі үшін белгіленген деректер алмасу бойынша халықаралық стандарттарды қолдана отырып, таза даму тетігі тізілімі мен операцияларды халықаралық тіркеу журналы арасында халықаралық көміртегі бірліктерімен операция жасау бойынша тұрақты хабар алмасуды жүргізеді.
      6. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі операцияларды халықаралық тіркеу журналына жіберетін операциялар жүргізу жөніндегі ұсыныстарда жасалатын операция түрі, халықаралық көміртегі бірліктерінің түрі мен мөлшері, бірліктер берілетін және алынатын тізілімдер мен шоттар, сондай-ақ өзге де қажетті ақпараттар қамтылуға тиіс.
      7. Халықаралық көміртегі бірліктері айналымы жөніндегі операциялар қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган бекіткен көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімін жүргізу қағидаларында белгіленген мерзімде жүргізіледі.

2. Халықаралық көміртегі бірліктерін құру тәртібі

      8. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінің операторы Қазақстан Республикасының аумағында белгіленген мөлшердегі бірліктерді, шығарындыларды азайту бірліктері мен сіңіру бірліктерін құрады және айналымға енгізеді.
      9. Шығарындылардың сертификатталған азайту бірліктері мен туынды көміртегі бірліктерін таза даму тетігі тізілімінің операторы құрады және айналымға енгізеді.
      10. Белгіленген мөлшердегі бірліктерді құруды қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның сұратуы бойынша Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта көзделген, белгіленген мөлшерді анықтау жөніндегі рәсімінен өткеннен кейін және операцияларды халықаралық тіркеу журналына тиісті деректер ұсынылғаннан кейін Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі операторы жүргізеді.
      11. Белгіленген мөлшердегі бірліктер Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізіліміне операцияларды халықаралық тіркеу журналынан ұсынылған операцияны мақұлдау туралы хабарлама алу арқылы енгізіледі.
      12. Қазақстан Республикасының аумағында іске асырылатын бірлесіп жүзеге асыру жобалары бойынша шығарындыларды азайту бірліктерін құруды қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның шешімімен Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі операторы жүргізеді не Бірлесіп жүзеге асыру жөніндегі бақылау комитеті операцияларды халықаралық тіркеу журналына ұсынатын деректердің негізінде құрылады.
      13. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінің операторы Қазақстан Республикасының аумағында іске асырылатын бірлесіп жүзеге асыру жобалары бойынша – шығарындыларды құру бойынша операцияларды жүргізу белгіленген мөлшер бірліктерінің тиісті мөлшерін ауыстыру немесе сіңіру бірліктерін шығарындыларды азайту бірліктеріне ауыстыру арқылы жүргізіледі.
      14. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінің операторы сіңіру бірліктерін бүкіл есептік кезеңдегі парниктік газдар сіңірулерін мемлекеттік түгендеу нәтижелері бойынша қабылданған қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның шешімі бойынша енгізеді. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның шешімімен белгіленген мерзімде ол тиісті ұсынысты операцияларды халықаралық тіркеу журналына жолдайды.
      15. Операцияларды халықаралық тіркеу журналынан ұсынылған операцияны мақұлдау туралы хабарлама мен қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның растауын алғаннан кейін оператор Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізіліміне сіңіру бірліктерінің тиісті мөлшерін тіркейді.

3. Халықаралық көміртегі бірліктері айналымының тәртібі

      16. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінен басқа көміртегі бірліктерінің тізіліміне шығарындыларды азайту бірліктерін беру бойынша операция қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның шешімі негізінде жасалады.
      17. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі операторы қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның шешімі негізінде шығарындыларды азайту бірліктерінің берілетін мөлшерін көрсете отырып, операцияларды халықаралық тіркеу журналына тиісті ұсыныс жолдайды.
      18. Шығарындыларды азайту бірліктерін Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінен басқа көміртегі бірліктерінің тізіліміне біржола беру операцияларды халықаралық тіркеу журналынан ұсынылған операцияны мақұлдау туралы хабарлама алған кезде жүргізіледі.
      19. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізіліміне шығарындыларды азайту бірліктерін беруді тізілімінен осындай беру жүргізілетін көміртегі бірліктері тізілімінің операторы жүзеге асырады.
      20. Қазақстан Республикасының белгіленген мөлшердің бір бөлігін басқа мемлекеттің көміртегі бірліктерінің тізіліміне беру Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарт аясында белгіленген есептік кезеңнің белгіленген мөлшерінің резервін қамтамасыз ету жөніндегі талаптары сақталған жағдайда жүргізіледі.
      21. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі шеңберінде шығарындыларды азайту бірліктері мен шығарындылардың сертификатталған азаю бірліктерін бір тұлғаның шотынан басқа тұлғаның шотына беру оларды беру жүргізілетін шоттары арасында тұлғалармен жүзеге асырылады.
      22. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінің операторы халықаралық көміртегі бірліктерін айналымнан шығаруды операцияларды халықаралық тіркеу журналынан алынған тиісті хабарлама негізінде немесе қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның шешімі негізінде мынадай жағдайларда жүргізеді:
      1) халықаралық көміртегі бірліктерін артық көлемде немесе тиісті негіздемесіз шығару;
      2) Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта белгіленген, Қазақстан Республикасының халықаралық көміртегі бірліктерін шығаруына негіз болған талаптар мен өлшемдерін сақтамау фактілерінің белгіленуі;
      3) Қазақстан Республикасының өзіне тиесілі халықаралық көміртегі бірліктерін айналымнан ерікті түрде алып тастауы.
      23. Оператор операцияларды халықаралық тіркеу журналынан хабарлама не қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның тиісті шешімін алған күнінен бастап, егер халықаралық көміртегі бірліктері аталған мерзім ішінде шағымдалмаған және қайта қарастырылмаған болса, бір ай мерзімде халықаралық көміртегі бірліктерін айналымнан шығару операциясын жүргізеді.
      24. Қазақстан Республикасы Көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі операторы туынды көміртегі бірліктерін көміртегі бірліктерінің басқа түріне ауыстыруды операцияларды халықаралық тіркеу журналынан алынған тиісті хабарламасы немесе қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның тиісті шешімі негізінде жүргізеді.
      25. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган туынды көміртегі бірліктерін алмастыру туралы шешімді олардың қолданылу мерзімінің аяқталуына байланысты туынды көміртегі бірліктерін алмастыру үшін қолданылатын халықаралық көміртегі бірліктерінің түрін көрсете отырып қабылдайды.
      26. Оператор операцияларды халықаралық тіркеу журналынан хабарлама не қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның тиісті шешімін алған күнінен бастап, егер туынды көміртегі бірліктері аталған мерзім ішінде шағымдалмаған және қайта қарастырылмаған болса, туынды көміртегі бірліктерін алмастыру бойынша операцияны бір ай мерзімде жүргізеді.
      27. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінің операторы халықаралық көміртегі бірліктерінің күшін жоюды қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органның шешімі негізінде оларды көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінің арнаулы шотына аудару арқылы жүргізеді.
      28. Халықаралық көміртегі бірліктерінің күшін жою туралы шешімді қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта белгіленген есепті кезең аяқталғаннан кейін белгіленген мерзімде қабылдайды.
      29. Күші жойылатын халықаралық көміртегі бірліктерінің көлемін Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарт бойынша белгіленген парниктік газдар шығарындыларын азайту жөніндегі мөлшерлік міндеттемелер негізінде қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган белгілейді.