Об утверждении Государственной программы развития образования и науки Республики Казахстан на 2020 - 2025 годы

Постановление Правительства Республики Казахстан от 27 декабря 2019 года № 988. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 12 октября 2021 года № 726.

      Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 12.10.2021 № 726.

      Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

      1. Утвердить прилагаемую Государственную программу развития образования и науки Республики Казахстан на 2020 - 2025 годы (далее - Программа).

      2. Центральным, местным исполнительным органам и иным организациям (по согласованию) принять меры по реализации Программы.

      3. Ответственным центральным, местным исполнительным органам и иным организациям (по согласованию) представлять информацию в соответствии с постановлением Правительства Республики Казахстан от 29 ноября 2017 года № 790 "Об утверждении Системы государственного планирования в Республике Казахстан".

      4. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на Министерство образования и науки Республики Казахстан.

      5. Настоящее постановление вводится в действие со дня его подписания.

      Премьер-Министр
Республики Казахстан
А. Мамин

  Утверждена
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 27 декабря 2019 года № 988

ГОСУДАРСТВЕННАЯ ПРОГРАММА
развития образования и науки Республики Казахстан на 2020 - 2025 годы

Раздел 1. Паспорт Программы

Наименование Программы

Государственная программа развития образования и науки Республики Казахстан на 2020 - 2025 годы (далее - Программа)

Основание для разработки

Закон Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании";
Статья Первого Президента Республики Казахстан Н.А. Назарбаева "Взгляд в будущее: модернизация общественного сознания" от 12 апреля 2017 года;
Постановление Правительства от 29 ноября 2017 года № 790 "Об утверждении Системы государственного планирования в Республике Казахстан";
Послание Первого Президента Республики Казахстан Н.А. Назарбаева народу Казахстана от 10 января 2018 года "Новые возможности развития в условиях четвертой промышленной революции";
Указ Президента Республики Казахстан от 15 февраля 2018 года № 636 "Об утверждении Стратегического плана развития Республики Казахстан до 2025 года и признании утратившими силу некоторых указов Президента Республики Казахстан";
Послание Первого Президента Республики Казахстан Н.А. Назарбаева народу Казахстана от 5 октября 2018 года "Рост благосостояния казахстанцев: повышение доходов и качества жизни";
Статья Первого Президента Республики Казахстан Н.А. Назарбаева "Семь граней Великой степи" от 21 ноября 2018 года;
Поручение Первого Президента Республики Казахстан Н.А. Назарбаева, данное на открытии Года молодежи от 23 января 2019 года и XVIII съезде партии "Nur Otan" от 27 февраля 2019 года;
Указ Президента Республики Казахстан от 19 июня 2019 года № 27 "О мерах по реализации предвыборной программы Президента Республики Казахстан "Благополучие для всех! Преемственность. Справедливость. Прогресс" и предложений, полученных в ходе общенациональной акции "Бірге";
Послание Президента Республики Казахстан К.К. Токаева народу Казахстана от 2 сентября 2019 года "Конструктивный общественный диалог - основа стабильности и процветания Казахстана".

Государственный орган, ответственный за разработку Программы

Министерство образования и науки Республики Казахстан

Государственные органы, ответственные за реализацию Программы

Министерство образования и науки Республики Казахстан;
Министерство сельского хозяйства Республики Казахстан;
Министерство здравоохранения Республики Казахстан;
Министерство труда и социальной защиты населения Республики Казахстан;
Министерство индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан;
Министерство информации и общественного развития Республики Казахстан;
Министерство финансов Республики Казахстан; Министерство культуры и спорта Республики Казахстан;
Министерство национальной экономики Республики Казахстан;
Министерство внутренних дел Республики Казахстан;
Министерство цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан;
Министерство экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан;
Министерство торговли и интеграции Республики Казахстан;
Министерство энергетики Республики Казахстан;
Министерство обороны Республики Казахстан;
Акиматы областей и городов Нур-Султана, Алматы и Шымкента.

Цели программы

1. Повышение глобальной конкурентоспособности казахстанского образования и науки, воспитание и обучение личности на основе общечеловеческих ценностей.
2. Увеличение вклада науки в социально-экономическое развитие страны.

Задачи

1. Обеспечить высокий статус профессии педагога, модернизировать педагогическое образование.
2. Сократить разрыв в качестве образования между городскими и сельскими школами, регионами, учебными заведениями, обучающимися.
3. Обеспечить безопасную и комфортную среду обучения.
4. Внедрить обновленную систему оценки качества обучающихся, педагогов и организаций образования на основе лучших практик.
5. Обеспечить преемственность и непрерывность обучения, профессиональной подготовки в соответствии с потребностями экономики и региональными особенностями.
6. Обеспечить интеллектуальное, духовно-нравственное и физическое развитие обучающихся.
7. Оснастить организации образования цифровой инфраструктурой и современной материально-технической базой.
8. Внедрить вертикаль системы управления и финансирования образованием.
9. Укрепить интеллектуальный потенциал науки. 10. Модернизировать и оцифровать научную инфраструктуру.
11. Повысить результативность научных разработок и обеспечить интеграцию в мировое научное пространство.

Сроки реализации

2020 - 2025 годы

Целевые индикаторы
 

1. Охват дошкольным воспитанием и обучением детей от 1 до 6 лет - 85,3 %, от 3 до 6 лет - 100 %.
2. Результаты 15-летних казахстанских учащихся в международном исследовании PISA (Организации экономического сотрудничества и развития (далее - ОЭСР) - математика - 480 баллов, чтение - 450 баллов, наука и естествознание - 490 баллов.
3. Индекс благополучия детей в Республике Казахстан - 0,73 балла.
4. Доля трудоустроенных выпускников в первый год после окончания учебных заведений технического и профессионального образования (далее - ТиПО) по государственному образовательному заказу - 75 %.
5. Доля трудоустроенных выпускников в первый год после окончания высшего учебного заведения (далее - ВУЗа) по государственному образовательному заказу - 75 %.
6. Доля расходов на науку от внутреннего валового продукта - 1%.
7. Прирост казахстанских публикаций в рейтинговых изданиях от общего количества публикаций в 2018 году (4873 ед.) по данным информационных ресурсов на платформе Web of Science (Clarivate Analytics) и Scopus (Elsevier) на 88 %
8. Качество научно-исследовательских организаций (Глобальный индекс конкурентоспособности Всемирного экономического форума (далее - ГИК ВЭФ)) - 63-е место.

Источники и объемы финансирования

На реализацию Программы в 2020 - 2025 годах будут направлены средства бюджета в размере 11 578 млрд. тенге (республиканского бюджета (далее - РБ) - 9 565 млрд тенге, местного бюджета (далее - МБ) - 716 млрд тенге, Всемирного банка (далее - ВБ) - 13 млрд тг., частных инвестиций - 1 284 млрд тенге), в том числе:
2020 - 1 161 млрд тенге
2021 - 1 336 млрд тенге
2022 - 1 708 млрд тенге
2023 - 2 311 млрд тенге
2024 - 2 383 млрд тенге
2025 - 2 679 млрд тенге
а также другие средства, незапрещенные законодательством Республики Казахстан.


      Объем финансирования Программы будет уточняться при утверждении республиканского и местных бюджетов на соответствующие финансовые годы в соответствии с законодательством Республики Казахстан и исходя из возможности доходной части республиканского и местных бюджетов, государственно-частного партнерства и с привлечением других альтернативных источников.

Раздел 2. Введение

      В Казахстане реализуется комплекс системных мер по развитию образования и науки. В 2015 году республика приняла на себя обязательства по достижению Целей устойчивого развития Организации объединенных наций до 2030 года, в т.ч. 4-й Цели, которая предполагает обеспечение всеохватного и справедливого качественного образования и поощрения возможности обучения на протяжении всей жизни для всех. Для ее достижения определены основные направления развития образования в мире: обеспечение предшкольной подготовки, модель 12-летнего школьного образования, развитие у учащихся навыков 21 века, равный доступ к недорогому и качественному ТиПО и высшему образованию. Указанные направления являются приоритетными и для казахстанской системы образования.

      В 2017 году Казахстан стал участником двух профильных комитетов ОЭСР - Комитета образовательной политики и Комитета по научной и технологической политике, что свидетельствует о международном признании достижений казахстанской системы образования.

      Однако в отечественной системе образования и науки имеется ряд актуальных вопросов, требующих решения. Оценка уровня грамотности и компетенций населения Казахстана свидетельствует о значительном отставании от многих стран мира. По результатам Программы международной оценки компетенций взрослых (16-65 лет) ОЭСР (PIAAC), Казахстан занял 34-е место по читательской, 33-е - по математической грамотности (из 39 стран) и 32-е - по грамотности в сфере информационно-коммуникативных технологий (из 36). Результаты Казахстана намного ниже среднего показателя стран-участниц ОЭСР и Российской Федерации (9-е место по читательской и 15-е - по математической грамотности). При неизменности этого положения в системе образования и науки в обозримой перспективе неизбежны дальнейшее ухудшение качества национального человеческого капитала, депрофессионализация кадров и снижение экономического потенциала страны.

      Необходимы срочные меры по дальнейшему развитию системы образования и науки в соответствии с лучшими отечественными и мировыми практиками. Так, например, согласно обзору политик стран-членов и партнеров ОЭСР (Education Policy Outlook, 2018), фокус современной государственной политики в образовании концентрируется в шести областях: (1) равенство и качество, (2) подготовка обучающихся к будущему, (3) улучшение организаций образования, (4) система оценивания, (5) управление и (6) финансирование. При этом страны акцентируют свои усилия на решении наиболее важных задач в зависимости от уровня текущего развития и имеющихся возможностей. В рамках указанных областей большинство стран выделяют следующие приоритеты:

      выравнивание возможностей обучающихся вне зависимости от социально-экономического статуса семьи;

      обеспечение соответствия навыков выпускников требованиям экономики;

      профессиональное развитие и высокий статус педагогов;

      вовлечение работодателей в подготовку кадров;

      оценка системы образования и организаций образования;

      построение эффективной структуры управления;

      выстраивание коммуникаций с заинтересованными сторонами;

      эффективное использование финансовых ресурсов.

      Основными вопросами политики в области науки, технологий и инноваций, согласно базе данных ОЭСР STIP Compass, считаются управление, финансирование, исследовательская карьера, программы PhD и постдокторантуры.

      С учетом международных оценок и практик, взятых обязательств и достигнутых результатов, Казахстану необходимо в ближайшие 6 лет принять кардинальные меры по улучшению качества образования и науки. В этой связи Программа ориентирована на решение ключевых идентифицированных проблем, развитие системы образования и науки для повышения ее конкурентоспособности и приближения к лучшим практикам стран ОЭСР.

      В результате реализации мер по улучшению качества образования и науки ожидается достичь 100 % охват детей от 3-6 лет дошкольным воспитанием и обучением, ликвидация 3-х сменного обучения, 100 % обеспечение интернатами опорных школ сельской местности, создание условий для занятия физической культурой и спортом в школах на 150 и более ученических мест, 100 % кабинетов и учителей будут обеспечены компьютерной техникой, 100 % обеспечение 180 опорных колледжей современным оборудованием и программами, в 2 раза увеличится финансирование высшего образования, в 7 раз (от 43 до 358 млрд.тг.) увеличится финансирование науки.

Раздел 3. Анализ текущей ситуации

      Итоги реализации Государственной программы развития образования и науки на 2016 - 2019 годы (далее - ГПРОН 2016 - 2019) показывают исполнение целей и задач на 93,4 %. Так, к 2019 году было запланировано достижение 8 целевых индикаторов и 52 показателей, выполнение 170 мероприятий по 5 направлениям ГПРОН 2016 - 2019. Все 8 целевых индикаторов достигнуты, из них 2 перевыполнены. Из 50 показателей, запланированных на отчетный период, по 46 (92 %) - зафиксировано плановое достижение, по 1 (6 %) - недостижение, по 3 (2 %) - частичное исполнение.

      За 3 года реализации ГПРОН 2016 - 2019 сеть дошкольных организаций увеличилась на 1480 единиц (2016 г. - 9 410, 2017 г. - 9 828, 2018 г. - 10 334). В результате 95,2 % детей 3-6 лет охвачены дошкольным воспитанием и обучением (2016 г. - 85,8%, 2017 г. - 90,5%, 2018 г. - 95,2%).

      В среднем образовании планомерно осуществляется переход на обновленное содержание. Введены 372 новые школы. 437 государственных школ перешли на подушевое финансирование. Госзаказ получили 80 частных школ.

      В рамках проекта "Бесплатное профессионально-техническое образование для всех" выделен госзаказ на 94,8 тыс. мест. Принят Закон о расширении академической и управленческой самостоятельности вузов. Количество иностранных студентов за 3 года увеличилось на 8,9 тысяч человек с (2016 г. - 12 837 чел., 2017 г. - 13 898 чел., 2018 г. - 21 727 чел.).

      Число казахстанских вузов в международном рейтинге лучших университетов мира QS, выросло до 10. Впервые в рейтинг Times Higher Education вошли два казахстанских вуза.

      Увеличилась доля софинансирования научной деятельности со стороны бизнеса. Вклад бизнеса в науку за 3 года составил 4,8 млрд тенге.

      В целях обеспечения открытости сфер образования и науки оцифрован ряд процедур предоставления государственных услуг, подачи заявок на научные гранты и прием отчетов.

      Аналитическое и информационно-медийное сопровождение Программы.

      В целях создания позитивного восприятия и понимания населением и целевыми аудиториями (родителями, педагогами, обучающимися и т.д.) государственной политики в сфере образования и науки, а также для принятия мер по информационному реагированию государственных органов на негативные и резонансные темы в средствах массовой информации реализован проект по аналитическому и информационно-медийному сопровождению ГПРОН 2016 - 2019 (далее - PR-проект).

      Анализ предыдущих лет реализации PR-проекта показал эффективность проводимых мероприятий по предупреждению негативной реакции общества на нововведения в сфере образования и науки, своевременному реагированию на критику со стороны общественности и общему продвижению идей Программы среди целевых групп населения.

      В рамках PR-проекта предусмотрено проведение социологического опроса уровня удовлетворенности населения о проводимой политике в сфере образования и науки. Согласно результатам, полностью удовлетворены 22,3 % опрошенных, еще более половины (50,2 %) утверждают, что скорее удовлетворены. Однако, больше четверти респондентов дали негативную оценку, из них 20,1 % - скорее не удовлетворены и 7,5 % - абсолютно не удовлетворены развитием образовательной системы.

      Актуальными остались следующие вопросы.

      Повышение статуса профессии педагога и модернизация педагогического образования

      За период реализации ГПРОН 2016 - 2019 численность педагогических кадров превысила полмиллиона человек. При этом, несмотря на ежегодный массовый выпуск специалистов в области образования, все еще сохраняется потребность в педагогических кадрах. Отсутствуют действенные механизмы по привлечению и удержанию квалифицированных учителей в школах, в частности, сельских: дорожные и жилищные субсидии, льготы и преференции и др. На педагогические специальности поступают преимущественно абитуриенты с низкими баллами единого национального тестирования (далее - ЕНТ). Система образования не способствует удержанию талантливых учителей. До 35 % педагогов уходят в другие сферы. Отсутствуют механизмы альтернативного входа в педагогическую профессию для мотивированных претендентов.

      Благодаря внедрению новой системы карьерного роста учителя, заработная плата увеличена от 30 % до 50 % от должностного оклада (педагог, педагог-модератор, педагог-эксперт, педагог-исследователь, педагог-мастер). Кроме того, учителям, преподающим предметы на английском языке, установлена доплата в размере 200 % от базового должностного оклада.

      Однако заработная плата в сфере образования остается одной из наиболее низких по экономике (102 875 тенге при средней зарплате по стране - 163 тыс. тенге), что является негативным фактором, сдерживающим приток квалифицированных кадров. Согласно результатам исследования ОЭСР TALIS-2018, 96 % казахстанских учителей считают, что увеличение их заработной платы должно стать самой приоритетной задачей при увеличении бюджета образования.

      Приняты меры по освобождению учителей от несвойственных функций. С 2017 года отменен подворовой обход микрорайонов в рамках всеобуча, утвержден перечень из 5 документов, подлежащих заполнению учителями-предметниками. Однако продолжается привлечение учителей к несвойственной им работе. Так, по результатам TALIS-2018, казахстанские учителя оказались одними из самых загруженных среди 48 стран-участниц
(2-е место). При этом основную часть (69 %) этой нагрузки составляет внеурочная деятельность (в среднем по ОЭСР - 47 %). Значительная перегруженность казахстанских учителей во многом обусловлена отсутствием четкого нормирования рабочего времени.

      В дошкольном образовании 41,8 % педагогических работников не имеют образования по специальности "Дошкольное воспитание и обучение", 54 % - не имеют квалификационную категорию. Для 22 тысяч педагогов дополнительного образования не предусмотрена система повышения квалификации.

      В системе ТиПО за 4 года потребность в мастерах и преподавателях специальных дисциплин выросла почти в 2,5 раза.

      Таким образом, несмотря на положительные изменения в системе подготовки и развития педагогических кадров, сохраняется ряд проблем, негативно сказывающихся на привлечении и удержании квалифицированных педагогических кадров. В этой связи Программой предусмотрены меры по решению проблем в сфере развития педагогического потенциала страны.

      Сокращение разрыва в качестве образования между городскими и сельскими школами, регионами, учебными заведениями, обучающимися

      В международных исследованиях выявлена положительная связь между посещением дошкольной организации и результатами образовательных достижений в школе. Исследование PISA показывает, что в странах ОЭСР дети, посещавшие детский сад не менее одного года, опережают своих сверстников в школе на 1,5 года (PISA-2015: +50 баллов). В Казахстане же данный показатель в два с половиной раза ниже (+20 баллов), что свидетельствует о недостаточном качестве дошкольного образования. Качество услуг дошкольного образования вызывает также много нареканий со стороны родителей (ОЭСР, 2018). Согласно рекомендациям экспертов ОЭСР, Казахстану необходимо уделить особое внимание детям раннего возраста и активно продвигать дошкольное образование для детей младше 3 лет. Поэтому требуется обеспечение государственного образовательного заказа на дошкольное воспитание и обучение детей в возрасте от 1 года до приема в первый класс.

      Результаты международных сопоставительных исследований свидетельствуют о том, что в школе сохраняется большой разрыв в качестве образования. Так, Казахстан четырежды принимал участие в международной программе ОЭСР по оценке 15-летних обучающихся PISA (2009, 2012, 2015, 2018) и в международном исследовании IEA оценки качества школьного образования TIMSS по читательской, естественнонаучной и математической грамотности (2007, 2011, 2015, 2019). Итоги исследования выявили существенный разрыв в успеваемости по регионам, территориям (город-село), языку обучения и социально-экономическому статусу семьи. Так, в разрезе регионов разница между самым низким и высоким показателями PISA соответствует 3 годам обучения. Сложившаяся ситуация недопустима для унитарного государства.

      Неравенство в образовании усиливается неравенством в доступе к дополнительному и неформальному образованию, роль которых в современном мире растет. Сегодня около 70 % обучения в жизни молодого человека происходит в условиях неформального образования: в семье, группе сверстников, молодежных организациях, кружках. В 22 странах ОЭСР и 14 странах-партнерах ОЭСР учащиеся школ, в которых проводится больше внеклассных научных мероприятий, показывают более высокий уровень естественнонаучной грамотности в PISA, чем учащиеся школ, в которых проводится меньше подобных мероприятий. В среднем в странах ОЭСР 56 % учащихся участвуют в научных соревнованиях, 48 % учащихся посещают внеклассные научные проекты.

      В Казахстане в 2018 году 993 779 детей (2016 г. - 651 409 чел., 2017 г. - 947 327) были заняты во внешкольных организациях дополнительного образования и 1 645 295 детей (2016 г. - 977 125, 2017 г. - 1 417 639) посещали школьные кружки. Вместе с тем сохраняется низкий охват дополнительным образованием детей из сельской местности (35,5 %), из малообеспеченных семей (68 %), а также детей с особыми образовательными потребностями (54,7%). Фактором, ограничивающим доступность дополнительного образования, является преобладание платных дополнительных услуг. Только 22,5 % детей во внешкольных организациях получают дополнительное образование на бесплатной основе. В этой связи необходимо внедрение подушевого финансирования в дополнительном образовании.

      Для обеспечения более широкой доступности программ ТиПО с 2017 года реализуется проект "Бесплатное профессионально-техническое образование для всех". Вместе с тем сохраняется потребность студентов колледжей в общежитиях. В 2018 г. 26 % студентов, нуждающихся в общежитиях, не были ими обеспечены.

      Доступ к высшему образованию в последние годы значительно расширился. Увеличивается количество государственных образовательных грантов. Однако при их распределении не учитывается социально-экономический статус семьи, а успеваемость абитуриента является практически единственным определяющим критерием, который усиливает неравенство в доступе к высшему образованию молодежи из разных социальных групп.

      Таким образом, необходимо принятие комплексных мер по сокращению разрыва в качестве образования на всех уровнях и к его доступу.     

      Улучшение условий безопасной и комфортной жизнедеятельности детей

      Недостаточно развитая система своевременного реагирования на нарушения прав детей, в том числе оказавшихся в трудной жизненной ситуации, отсутствие в значительной части организаций образования условий для инклюзивного образования и элементарных удобств создают угрозы для безопасной и комфортной жизнедеятельности детей.

      По данным исследования ЮНИСЕФ 2017 года, две трети школьников в Казахстане испытывают или являются свидетелями насилия со стороны учеников или учителей. На учете органов внутренних дел ежегодно состоят около 7 тысяч несовершеннолетних, находящихся в зоне риска, и 10 тысяч неблагополучных семей. Свыше 3 тысяч детей совершают уголовные преступления. В 2018 году было совершено 2 125 преступлений по отношению к детям, 2 277 несовершеннолетних детей стали жертвами (на 5,5 % выше, чем 2017 г.).

      Сохраняется рост детского суицида (в 2018 году количество совершенных самоубийств среди детей составило 178 случаев, что на 6,6 % больше в сравнении с 2017 годом).

      Только 20% детских садов, 60 % школ, 30 % колледжей создали условия для инклюзивного образования. Качественным инклюзивным образованием охвачены всего 28,2 % детей дошкольного возраста и 46,5 % школьников с особыми образовательными потребностями. Дефицит специалистов для психолого-педагогического сопровождения детей в инклюзивной среде составляет 64 %.

      По данным 2018 года, в 2 535 школах имеются только надворные туалеты, в 1 629 школах - привозная вода, 1 093 - без горячей воды, 1 800 - не обеспечены видеокамерами.

      Для системного мониторинга безопасности, комфортных условий и благополучия детей, своевременного выявления проблем и оперативного принятия решений в 2018 году с учетом международного и казахстанского опыта разработаны система показателей и Индекс благополучия детей. Данный индекс охватывает все жизненно важные сферы: материальное благополучие, здоровье, образование, безопасность и риски, социализацию.

      Для сравнения стран по Глобальному индексу благополучия используется шкала от "0" до "1", где "1" - самый высокий уровень благополучия.

      По результатам 2017 года, первое место в рейтинге стран заняла Швейцария, у которой Индекс составил 0,83 баллов. Последнее место заняла Нигерия, с 0,38 баллами.

      В Казахстане по итогам пилотного проекта 2018 года Индекс благополучия детей составил 0,68 баллов.

      Вместе с тем, за 10 месяцев 2019 года по многим направлениям сферы детства наблюдается положительная динамика и тенденция улучшения качества жизни в связи с предпринимаемыми государством мерами.

      В связи с этим в 2022 году начальный отчет Индекса прогнозируется 0,70, к 2025 году будет 0,73 балла.

      Внедрение Индекса позволит Казахстану определить, насколько дети благополучны, даст возможность отслеживать эффективность национальной политики по улучшению положения детей в разных сферах, подняться на более высокий уровень в международных рейтингах в сфере детства. А также будет способствовать вхождению Казахстана в 30-ку самых развитых стран в мире.

      Необходима последующая апробация Индекса и полномасштабное внедрение.

      Кроме этого, для повышения эффективности государственных затрат на создание безопасной и комфортной среды для детей необходимо использовать лучшую мировую практику. Сегодня в Казахстане финансирование детства осуществляется бюджетными программами различных государственных органов. В международной практике эффективным инструментом адресного расхода госбюджета является консолидированный детский бюджет. Необходимо разработать методику формирования такого бюджета и предусмотреть его ежегодный рост.

      Совершенствование системы оценки качества обучающихся, педагогов и организаций образования

      В рамках обновленного содержания внедряется критериальная система оценивания учебных достижений обучающихся, призванная обеспечить объективное и равное оценивание учебных достижений учащихся вне зависимости от региона, расположения и языка обучения школы.

      Для повышения эффективности оценки качества среднего образования ЕНТ разделено на два этапа: итоговую аттестацию в школе и вступительный экзамен в вуз. С 2019 года ЕНТ проводится 4 раза в год для поступления в вуз на платной основе. Введена система "условного зачисления" в вуз для абитуриентов, не преодолевших пороговый уровень по результатам основного или повторного тестирования, как альтернативный механизм обеспечения доступа к высшему образованию.

      При этом, система оценивания обучающихся нуждается в совершенствовании. В частности, необходимо пересмотреть содержание ЕНТ, внешнего оценивания учебных достижений (далее - ВОУД) относительно вопросов, направленных на замер функциональной грамотности и компетенций, по аналогии с инструментами международных сопоставительных исследований PIRLS, PISA, ICILS, а также тестов SAT и др.

      С мая 2018 года казахстанские педагоги перешли на новую систему аттестации. По новой системе аттестацию прошли 42,5 % педагогических кадров (14,1 % - категория педагога-исследователя и педагога-мастера, 15,6 % - категория педагога-эксперта, 12,8 % - категория педагога-модератора). Требуется дальнейшее совершенствование системы аттестации педагогических кадров с учетом накопленного опыта и международной практики.

      Для стимулирования роста сети частных дошкольных организаций с 2011 года отменено лицензирование дошкольных организаций образования. За этот период сеть дошкольных организаций выросла в 1,5 раза, при этом частных - более чем в 7 раз (2011 г. - 449 ед., 2018 г. - 3 749 ед.). Вместе с тем участились случаи критики со стороны общественности в части материально-технической оснащенности детских садов и качества воспитательного процесса в них.

      С января 2017 года государственную аттестацию вузов заменила международная аккредитация, а с 2018 года государственная аттестация дошкольных организаций, школ и колледжей переориентирована на профилактико-предупредительный характер и требует дальнейшего совершенствования.

      Отсутствует система оценки организаций дополнительного образования и его влияния на достижения учащихся. В этой связи необходимо проведение исследований по определению факторов и условий достижения качества дополнительного образования.

      Обеспечение преемственности, непрерывности образования и профессиональной подготовки в соответствии с потребностями экономики и регионов

      Содержание обучения на каждом уровне образования строится на различных целях и ожидаемых результатах, необъединенных общей методологической рамкой. Отсутствует единая концепция обучения в течение всей жизни, которая определяет модель (образ) гражданина Казахстана с необходимым набором знаний, навыков и компетенций.

      Содержание дошкольного воспитания и обучения ориентировано на формирование компетенций по 5 образовательным областям: здоровье, коммуникация, познание, творчество и социум. Школы поэтапно переходят на обновленные программы с акцентом на навыки широкого спектра: функционального и творческого применения знаний, критического мышления, проведения исследовательских работ, использования ИКТ, применения различных способов коммуникации, умения работать в группе и индивидуально, решения проблем и принятия решений. В техническом и профессиональном и послесреднем образовании программы направлены на развитие у обучающихся профессиональных компетенций. При получении высшего и послевузовского образования студент должен демонстрировать
5 результатов обучения: знание и понимание в изучаемой области; применение на профессиональном уровне, формулирование аргументов и решение проблем; осуществление сбора и интерпретация информации; сообщение информации, идеи, решения; навыки для самостоятельного продолжения обучения.

      Таким образом, имеющиеся различия и несогласованность в наборе ключевых навыков и компетенций, приобретаемых на разных уровнях образования, создают препятствия к построению системы обучения в течение всей жизни (lifelong learning). Необходима проработка вопросов обеспечения преемственности образовательных программ от дошкольного до послевузовского образования.

      Проблемы непрерывности образования усиливает отсутствие единых подходов к профессиональной ориентации обучающихся. В настоящее время профориентационная работа среди школьников проводится в основном в форме рекламы, когда колледжи и вузы организуют выезды в школы, информируя о специальностях по которым ведут подготовку. Основной целью данных мероприятий является привлечение контингента. В итоге по результатам социологического исследования 2016 года "Будущее - мой выбор" (Білім - Центральная Азия) не более 15 % старшеклассников смогли определиться с будущей профессиональной деятельностью. Профдиагностика KASIPTEST показала, что 75 % обучающихся 11-х классов неверно выбрали профильное направление обучения.

      Слабая профориентационная работа наряду с невысоким престижем рабочих профессий служит причиной низкого охвата молодежи системой ТиПО, что, в свою очередь, отрицательно сказывается на качестве подготовки кадров. Согласно ГИК ВЭФ-2018, работодатели оценивают качество системы ТиПО на 3,7 балла (ниже среднего). В результате, работодатели не заинтересованы делать инвестиции в обучение будущих кадров. В 2018 году доля студентов, обучающихся за счет работодателей, составила всего 0,2 % от общего контингента обучающихся. Охват студентов колледжей дуальным обучением остается также невысоким - 8 %.

      Одними из показателей эффективности высшего образования является его интернационализация и представленность вузов во всемирных рейтингах. За период реализации ГПРОН 2016 - 2019 доля иностранных студентов в системе высшего образования выросла до 4 %. Казахстанские вузы впервые признаны рейтинговым изданием Times Higher Education. Число казахстанских вузов, отмеченных в рейтинге QS WUR, выросло до 10.

      Однако, в высшем образовании по индикатору "Навыки выпускников" в ГИК ВЭФ-2019 Казахстан занимает 95-е место из 141 страны. Социологический опрос показал, что 70 % работодателей не удовлетворены их навыками. При этом мониторинг трудоустройства выпускников колледжей и вузов ведется на основе статистических данных и не предусматривает обратную связь от выпускников.

      Качество высшего образования влияет на отток студенческой молодежи в зарубежные вузы. В Казахстане за последние 7 лет количество студентов, выезжающих за рубеж, выросло в 2 раза. Более 100 тыс. казахстанцев получают высшее образование в 130 странах мира.

      Для решения указанных проблем необходима выработка единых подходов к профориентационной деятельности, привлечению работодателей в процесс подготовки специалистов и интернационализации профессионального образования.

      Обеспечение интеллектуального, духовно-нравственного и физического развития обучающихся

      Основой формирования конкурентоспособной личности и специалиста являются ценности, закладываемые в семье, обществе и системе образования. В Казахстане утверждены Концептуальные основы воспитания в условиях реализации программы "Рухани жаңғыру". Реализуются проекты "Туған жер", "Сакральная география Казахстана", "Современная казахстанская культура в глобальном мире", "100 новых лиц Казахстана", "Новое гуманитарное знание. 100 новых учебников на казахском языке", Программа нравственно-духовного образования "Самопознание". Функционируют детско-юношеские движения "Жас қыран" (1-4-е классы), "Жас Ұлан" (5-10-е классы), военно-патриотический клуб "Жас Сарбаз" (колледж, вуз).

      Вместе с тем, по данным исследования Института общественной политики партии "Nur Otan", патриотизм является одной из наименее важных ценностей граждан Казахстана. Только 13 % опрошенных отметили патриотизм как важную ценность. Из 39 ценностей, включенных в стандарты и учебные программы основного среднего образования стран ОЭСР, в Казахстане включены только шесть.

      По данным социологического исследования Национальной академии образования им. Ы. Алтынсарина, 62 % родителей не уделяют достаточного времени собственным детям, 43 % - мало интересуются их проблемами, 50 % - нуждаются в консультациях педагога-психолога по вопросам профилактики внедрения деструктивных религиозных течений в школьную среду, до 70 % - нуждается в дополнительной помощи по обеспечению информационной безопасности детей.

      Рост детской и подростковой преступности и случаев суицидов, на которые указывалось выше, также свидетельствуют о необходимости усиления воспитательной работы.

      В этой связи требуются принципиально новые подходы к планированию и реализации воспитательной работы в ходе образовательного процесса и досуговой деятельности обучающихся, разработка стандартов поведения с понятными механизмами их применения и соблюдения.

      Развитие материально-технической базы и цифровой инфраструктуры организаций образования

      Развитие инфраструктуры системы образования направлено на сокращение числа аварийных, трехсменных организаций образования, решение вопросов малокомплектных школ (далее - МКШ), обеспечение студентов общежитиями, а также на цифровизацию.

      За 5 лет количество аварийных школ сократилось в 4 раза, однако ликвидировать их полностью не удается. Вследствие физического износа в 2018 году признана аварийной 31 школа (2016 г. - 64 ед., 2017 г. - 45 ед.). Число школ, подлежащих капитальному ремонту, увеличилось с 793 в 2016 году до 842 в 2018 году. Из них отремонтировано только 8 % школ (71 ед.). Нарушение технических регламентов обслуживания зданий и сооружений школ может привести к их аварийному состоянию. Кроме того, в аварийном состоянии находятся 13 организаций дополнительного образования, а 198 требуют капитального ремонта.

      В этой связи актуальной задачей местных исполнительных органов остается проведение мониторинга технического состояния организаций образования и необходимой профилактической работы по предотвращению их аварийности.

      В течение трех последних лет доля школ, ведущих занятия в три смены, остается без изменений - 1,8 %, соответственно, сохраняется дефицит ученических мест.

      Для решения вопросов трехсменных и аварийных школ, дефицита ученических мест необходимо принять комплекс мер, в том числе по привлечению частных инвесторов для строительства новых школ, внедрению подушевого финансирования всех уровней образования и ваучерной системы финансирования.

      Для инфраструктурного развития МКШ в настоящее время функционируют 185 опорных школ (ресурсных центров). К ним прикреплены 605 магнитных МКШ (21 % от всех МКШ). Только при 70 опорных школах функционируют пришкольные интернаты. Необходимо продолжить развитие сети опорных школ и пришкольных интернатов до полного охвата ими всех МКШ.

      По поручению Елбасы Н.А. Назарбаева начато строительство общежитий для студентов, в том числе на условиях государственно-частного партнерства. Необходимо до конца 2022 года обеспечить ввод не менее чем 75 тысяч мест в студенческих общежитиях, а к 2025 году - 90 тысяч.

      Неотъемлемой частью современной системы образования является развитая цифровая инфраструктура. Сегодня многие казахстанские организации образования испытывают трудности из-за низкой скорости Интернета, нехватки или несоответствия цифровой инфраструктуры. 60 % дошкольных организаций, 10 % школ и 18% колледжей до сих пор подключены к сети Интернет со скоростью ниже 4 Мбит/с. В 2018 году в учебном процессе школ использовалось 305 тысяч компьютеров, 30,3 % из которых подлежат замене. Поэтому необходимо развитие IТ-инфраструктуры в организациях образования, цифровых образовательных ресурсов, сетей и платформ массовых открытых онлайн-курсов, автоматизация госуслуг.

      Повышение транспарентности и эффективности системы управления и финансирования образованием

      В 2016 - 2019 годах для повышения эффективности и прозрачности деятельности организаций образования созданы коллегиальные органы управления: наблюдательные советы в государственных вузах, попечительные советы в дошкольных организациях, школах и колледжах.

      В высшем образовании введены новые правила назначения ректоров по принципу выборности. Вузы перешли на самостоятельность в академических, управленческих и кадровых вопросах.

      За период реализации ГПРОН 2016 - 2019 в системе финансирования отмечен ряд положительных изменений. Внедрение механизмов подушевого финансирования в дошкольном воспитании и обучении, а также отмена лицензирования позволили значительно вовлечь частный бизнес в дошкольное образование. На сегодня более одной трети сети дошкольных организаций являются частными. Вместе с тем, требует проработки вопрос эффективности финансирования государственного заказа в дошкольных организациях с распространением подушевого финансирования для детей от 1 до 3 лет и с привязкой к качеству оказываемых услуг.

      Внесены изменения и дополнения в подушевой норматив. В частности, определен отдельный размер подушевого норматива для детей с особыми образовательными потребностями в общеобразовательных классах; введен корректирующий (понижающий) коэффициент для переполненных школ со значительным фактическим контингентом. Определен размер подушевого норматива для вновь вводимых частных школ. В норматив включен стимулирующий компонент для введения частными инвесторами новых ученических мест. Колледжи страны также переходят на подушевое финансирование. Вузы получили самостоятельность в финансовых вопросах.

      Внедрение подушевого финансирования в дополнительном образовании позволило бы расширить охват детей внеурочным обучением и воспитанием.

      Однако доля расходов на образование от ВВП в Казахстане по-прежнему остается низкой - 3,3 %. Динамика показателя с 2012 г. сохраняется на одном уровне, не превышая 3,5 %. Это ниже среднего показателя ОЭСР (5 %) и рекомендуемого ЮНЕСКО уровня в 4-6 %.

      Эффективное планирование и реализация государственной политики в области образования и науки, а также научно-технического и инновационного развития требует увеличения финансирования до 5 % от ВВП и выстраивания системных взаимосвязей между Министерством образования и науки, отраслевыми государственными и местными исполнительными органами всех уровней.

      Развитие интеллектуального потенциала науки

      Ежегодно увеличивается государственный образовательный заказ на подготовку докторов PhD. В 2018 году их выпуск увеличился по сравнению с предыдущим с 619 до 721 человека (+14 %). Активный вклад в формирование научно-исследовательского потенциала вносит международная стипендия "Болашақ": 93 % стипендиатов обучаются по программам магистратуры и докторантуры.

      В 2018 году научными исследованиями и разработками занимались 384 организации (2016 г. - 383 ед., 2017 г. - 386 ед.). Из них 39 % относилось к предпринимательскому сектору экономики, 27 % - к государственному сектору, 25 % - к организациям высшего образования, 9 % - в некоммерческом секторе науки.

      Из задействованных в 2018 году в сфере науки сотрудников на долю специалистов предпенсионного и пенсионного возрастов старше 55 лет приходится почти 30 % от общего контингента. Молодые ученые составили около 35% контингента. На долю ученых возрастной группы от 35 до 54 лет в последний год приходилось 40 % от общей численности.

      Вместе с тем, сохраняется проблема привлечения и удержания талантливой молодежи и высококвалифицированных специалистов в науке. Имеющиеся научные кадры обладают недостаточными исследовательскими навыками, низким уровнем владения английским языком и слабыми навыками в сфере технологического развития и инноваций.

      На 1 млн населения в стране приходятся 662 ученых, что меньше в 4,3 раза, чем в России (2 852), в 2,7 - в Беларуси (1 805) и в 6,4 - в США (4 256).

      Кроме того, в настоящее время в сфере науки имеются такие проблемы, как низкий уровень оплаты труда научных работников и отсутствие механизмов стимулирования научно-исследовательской деятельности; низкая результативность научно-исследовательских и опытно конструкторских разработок (далее - НИОКР) и невостребованность научных результатов со стороны индустрии и бизнеса; низкая доля инновационной активности бизнеса; слабая инвестиционная привлекательность научной сферы и низкое финансирование и софинансирование научных исследований.

      Средняя заработная плата по грантовому финансированию коммерциализации результатов научной и научно-технической деятельности составляет 287 тыс. тенге, по программно-целевому финансированию - 157 тыс., по базовому финансированию - 72 тыс. Наименьшая заработная плата приходится на грантовое финансирование - 51 тыс. тенге. В 2018 году зарплата в государственном секторе науки составила 119 тыс. тенге, что меньше среднего показателя по стране (163 тыс. тенге).

      Объемы расходов на НИОКР остаются относительно небольшими. В Казахстане затраты на НИОКР с 2015 года сократились с 0,17 % до 0,12 % от ВВП в 2018 году. Наибольшая часть финансирования внутренних затрат на НИОКР приходится на средства республиканского бюджета - 51,3 %, собственные средства предприятий составляют 40,9 % и другие источники - 7,8 %.

      Модернизация научной инфраструктуры и цифровизация науки

      Происходит постепенное обновление научного оборудования государственных вузов, научно-исследовательских институтов (далее - НИИ), реализующих НИОКР (13 %). В организациях высшего образования и НИИ созданы офисы коммерциализации, технопарки, бизнес-инкубаторы, внедренческие подразделения. Однако научная инфраструктура не соответствует современным требованиям реализации научных исследований.

      Отсутствует единая база данных научных организаций. Имеется недостаточная концентрация научных направлений и научных школ на приоритетных направлениях развития Казахстана, а также несоответствие интеллектуального потенциала науки стратегическим задачам государства.

      Повышение востребованности научных разработок и интеграция в мировое научное пространство

      Научные исследования реализуются в рамках семи приоритетов развития науки, определенных Высшей научно-технической комиссией при Правительстве Республики Казахстан.

      В настоящее время по грантовому финансированию на 2018 - 2020 годы реализуются 1 076 научных проектов. Сумма финансирования на 2019 год составляет 9,5 млрд тенге.

      По стране в рамках программно-целевого финансирования на 2018 - 2020 годы реализуются 144 научно-технические программы. Общий объем финансирования на 2019 год составляет 23 млрд тенге.

      В 2018 - 2020 гг. финансируется 101 организация 8 министерств. В 2019 году объем базового финансирования составил 4,6 млрд тенге.

      В настоящее время по итогам проведенных конкурсов на грантовое финансирование по коммерциализации результатов научной и научно-технической деятельности реализуются 153 проекта на общую сумму 38 млрд тенге, софинансирование составляет более 5 млрд тенге - 14,5 % (2017 г. - 2,1 млрд тг., 2018 г. - 2,3 млрд тг., 2019 г. - 2,5 млрд тг.). По итогам 2018 года 25 проектов были завершены. По 36 проектам организованы запуски производств, доход от которых на первый квартал 2019 г., по данным акционерного общества "Фонд науки", составил порядка 1 млрд тенге.

      В Казахстане ежегодно проводится оценка результативности научных проектов и программ, финансируемых за счет государственного бюджета. Произошел рост количества научных проектов и программ с высоким и средним уровнем научно-практической результативности с 64,9 % в 2016 г. до 72,4 % в 2018 г. Доля коммерциализируемых проектов от общего количества прикладных научно-исследовательских работ за три года выросла на 6,8 % и в 2018 г. составила 23,5 %. С 2016 г. в 2,5 раза увеличилось количество выданных охранных документов. При этом научные исследования недостаточно ориентированы на актуальные потребности экономики и общества, что негативно влияет на отношение к науке в обществе, снижает потенциал коммерциализации научных результатов и интерес к сотрудничеству с наукой со стороны бизнеса.

      Произошел прирост доли доходов 11 вузов от инновационной и научной деятельности с 9 % до 12,4 %. Однако отмечается слабое сотрудничество между вузами, НИИ, бизнес-сообществом, государством и другими заинтересованными сторонами (посреднические организации, гражданское сообщество и др.).

      Как уже отмечалось, объем финансирования образования и науки не соответствует стратегическим задачам страны в развитии навыков высокого уровня, повышения конкурентоспособности научного потенциала, соответствия принципам и стандартам стран ОЭСР. В связи с этим, Президентом Казахстана Токаевым К. К. поручено предусмотреть увеличение общих расходов на образование и науку до 5 % от ВВП в Программе.

      SWOT-анализ системы образования:

      1. Сильные стороны

      1) обеспечение непрерывного профессионального развития педагогических работников;

      2) обновление содержания образования;

      3) поэтапное внедрение подушевого финансирования;

      4) внедрение дуального обучения в системе ТиПО;

      5) реализация проекта "Бесплатное профессионально-техническое образование для всех";

      6) расширение академической свободы ВУЗов;

      7) рост публикационной активности профессорско-преподавательского состава (далее - ППС) и ученых;

      8) существование точек роста - АОО "Назарбаев университет" - университет мирового класса, АОО "Назарбаевские интеллектуальные школы";

      9) членство в Болонском процессе;

      10) программа "Болашак";

      11) открытость;

      12) стремление к международному партнерству;

      13) полиязычное образование;

      14) финансирование государством программы академической мобильности и привлечения зарубежных топ-менеджеров и ученых;

      15) трехуровневая система подготовки кадров;

      16) наличие в вузах программ двухдипломного образования;

      17) прозрачность принимаемых решений;

      18) наличие подписки на научные базы данных.

      2. Слабые стороны

      1) старение остепененных кадров;

      2) отсутствие системы достоверной образовательной статистики;

      3) недофинансирование системы образования;

      4) затраты на образование составляют 3,8 % при рекомендуемых ЮНЕСКО 5-7 %.

      5) неравномерное распределение образовательных грантов;

      6) избыточное количество многопрофильных университетов, не соответствующее потребностям регионального развития;

      7) диспропорция в подготовке кадров;

      8) несовершенство информационных систем в учебных заведениях;

      9) средняя зарплата преподавателей является одной из самых низких в мире;

      10) сильно устарела инфраструктура организаций высшего образования;

      11) несбалансированность содержания образовательных программ;

      12) наука и отраслевые научные исследования не координируются единым органом;

      13) слабая связь науки, образования и производства;

      14) низкое качество педагогического образования;

      15) несоответствие компетенций профиля выпускников требованиям профессионального сообщества;

      16) барьеры при внутренней академической мобильности - разная стоимость обучения;

      17) несовершенство системы признания результатов обучения предыдущего уровня;

      18) низкий уровень мотивации труда научных работников в системе высшего образования РК;

      19) отсутствие плановой системы повышения квалификации;

      20) слабый уровень владения ППС иностранными языками;

      21) недостаточное использование ППС и исследователями научных баз данных;

      22) количество обучающихся по программам PhD не покрывает потребности организаций высшего образования и НИИ в остепененных кадрах.

      3. Возможности

      1) внимание государства к системе образования;

      2) развитие государственно- частного партнерства (далее - ГЧП);

      3) инвестиционная поддержка образования и науки со стороны международных организаций и работодателей;

      4) обучение по международным грантам и программам;

      5) финансирование высшего образования из средств местного бюджета;

      6) расширение сотрудничества со странами Центральной Азии.

      4. Угрозы

      1) высокая доля молодежи NEET в ряде регионов;

      2) утечка талантов;

      3) рост конкуренции вследствие глобализации образования;

      4) снижение потребности в очном обучении в связи с развитием IT;

      5) дисбаланс трудовых ресурсов;

      6) несформированность общественных механизмов и институтов гражданского общества;

      7) пассивность стейкхолдеров в обеспечении качества высшего образования;

      8) непривлекательность казахстанского образования для иностранных студентов;

      9) неготовность профессионального сообщества к участию в образовательном процессе и сертификации специалистов;

      10) активная конкуренция со стороны российских учебных заведений высшего и послесреднего образования и др. конкурентов;

      11) отток кадров в другие сферы.

Раздел 4. Цели, задачи, целевые индикаторы и показатели результатов реализации Программы

      Цель 1. Повышение глобальной конкурентоспособности казахстанского образования и науки, воспитание и обучение личности на основе общечеловеческих ценностей.

      Достижение данной цели будет измеряться следующими целевыми индикторами:


п/п

Целевые индикаторы

Ед. изм.

Источник информации

2018 факт

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Ответственные исполнители

1

Охват дошкольным воспитанием и обучением детей:
от 1 до 6 лет;

%

административные данные МОН

77,1

81

81,7

82,6

83,5

84,6

85,3

МИО, МОН

от 3 до 6 лет

95,2

100

100

100

100

100

100

2.

Результаты 15-летних казахстанских учащихся в международном исследовании PISA (ОЭСР)

балл

отчет ОЭСР

PISA-2018: математика - 423, естествознание - 397, чтение - 387



PISA-2021: математика - 470, естествознание - 465, чтение - 440



PISA-2024: математика - 480, естествознание - 490, чтение - 450

МИО, МОН

3.

Индекс благополучия детей

Шкала от 0 до 1 (балл)

результаты соц. исследования

0,68



0,70

0,71

0,72

0,73

МОН,
МИО

4.

Доля трудоустроенных выпускников в первый год после окончания учебных заведений ТиПО по государственному образовательному заказу

%

Данные ГЦВП

62

64

66

68

70

72

75

МИО, МОН, МТСЗН, МЗ, МСХ, МКС

5.

Доля трудоустроенных выпускников в первый год после окончания вуза по государственному образовательному заказу

%

Данные ГЦВП

69

70

71

72

73

74

75

МОН,
МТСЗН,
ВУЗы


      Для достижения поставленной цели необходимо решить следующие задачи:

      Задача 1. Обеспечить высокий статус профессии педагога, модернизировать педагогическое образование


п/п

Показатели результатов

Ед. изм.

Источник информации

2018

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Ответственные исполнители

1.

Соотношение заработной платы педагога к среднемесячной заработной плате по экономике (в %)

%

Отчетные данные МОН

63,2

63,5

73,7

79,9

103

103

102,9

МОН, МИО, МФ

2.

Доля педагогов, имеющих техническое и профессиональное и высшее образование по специальности "Дошкольное воспитание и обучение" от общего количества руководителей, методистов, воспитателей дошкольных организаций

%

административные данные МОН

58,2

60

62

65

68

71

72

МИО, МОН

3.

Доля внедренных образовательных программ по педагогическим специальностям, разработанных на основе профессиональных стандартов

%

административные данные МОН

70

85

95

100

-

-

-

МОН
ВУЗы (по согласованию)

4.

Доля педагогов с квалификационным уровнем мастера, исследователя, педагог-эксперта и педагог-модератора от общего количества педагогов среднего образования

%

административные данные МОН

42,6

50

60

70

75

80

85

МИО, МОН


      Задача 2. Сократить разрыв в качестве образования между городскими и сельскими школами, регионами, учебными заведениями, обучающимися


п/п

Показатели результатов

Ед. изм.

Источник информации

2018 факт

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Ответственные исполнители

1.

Разрыв результатов казахстанских учащихся в международных исследованиях, проводимыми ОЭСР и IEA между город/село

баллы

Отчет ОЭСР, IEA

PISA-2018
математика- 22; чтение- 38; естествознание- 32

TIMSS-2019
математика − 4 кл-25;
8 кл- 30; естествознание - 4кл-27;
8 кл-33;


PISA-2021
математика- 18; чтение- 22;
естествознание- 15. PIRLS-2021 чтение-5


TIMSS -2023 математика - 4 кл-15; 8 кл-17; естествознание −4 кл- 12;
8 кл-18

PISA-2024
математика- 13; чтение-
15; естествознание-
9.

МОН, МИО

2.

Доля школьников, охваченных дополнительным образованием, в том числе

%

административные данные МОН

61,5

62

63

64

65

66

67

МИО, МОН

в городе

35,1

35,3

35,5

35,7

35,9

36,1

36,3

в селе

26,4

26,7

27,5

28,3

29,1

29,9

30,7


      Задача 3. Обеспечить безопасную и комфортную среду обучения


п/п

Показатели результатов

Ед. изм.

Источник информации

2018 факт

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Ответственные исполнители

1

Увеличение доли "Детского бюджета" в объемах затрат МБ и РБ на социальную сферу (ежегодно)

% к предыдущему году

данные госорганов

-

-

5

5

5

5

5

МОН, МЗ, МТСЗН, МВД, МИОР, МКС, МЦРИАП, МИО

2.

Доля воспитанников организаций для детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, от общего числа детей данной категории

%

данные РБД

20,1

20

19

18

17

16

15

МИО,
МОН

3.

Доля организаций образования, создавших условия для инклюзивного образования:

%

административные данные МОН








МИО, МОН

государственные дошкольные организации

20,1

45

60

70

80

90

100

государственные общеобразовательные школы

60,4

75

80

85

90

95

100

государственные организации ТиПО

30,1

45

50

55

60

65

70

гражданские вузы

12

15

35

50

60

65

70

4

Доля организаций образования, обеспеченных:

%

административные данные МОН








МИО, МОН

видеонаблюдением (внутренним и наружным)

75

80

85

90

95

100

-

турникетами

7,4

10

15

20

25

30

35


      Задача 4. Внедрить обновленную систему оценки качества обучающихся, педагогов и организаций образования на основе лучших практик


п/п

Показатели результатов

Ед. изм.

Источник информации

2018 факт

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Ответственные исполнители

1.

Доля школ, повысивших свою категорию на более высокую по итогам экспертного обзора качества среднего образования

%

административные данные МОН

-

-

20

22

24

26

28

МИО,
МОН

2.

Результаты учебных достижений учащихся начального и основного среднего образования по итогам образовательного мониторинга

баллов

Результаты мониторинга

-

4 кл.- 18 баллов, 9 кл. - 45 баллов

4 кл. -18,6 баллов,
9 кл. - 46,5 баллов

4 кл. -19,2 баллов,
9 кл. - 48 баллов

4 кл. - 19,8 баллов, 9 кл. - 49,5 баллов

4 кл. - 20,4 баллов, 9 кл. - 51 баллов

4 кл. - 21 баллов, 9 кл. - 52,5 баллов

МИО,
МОН

3.

Доля государственных колледжей технического и технологического профиля, проводящих демонстрационные экзамены с учетом стандартов WorldSkills

%

административные данные МОН

0

10

20

40

60

80

100

МИО, МОН,
НАО "Холдинг "Кәсіпқор" (по согласованию)

4.

Количество ВУЗов Казахстана, отмеченных в рейтинге QS-WUR топ-200

Ед.

официальная информация QS-WUR

0

-

2

2

2

2

3

МОН, ВУЗы (по согласованию)


      Задача 5. Обеспечить преемственность и непрерывность обучения, профессиональной подготовки в соответствии с потребностями экономики и региональными особенностями


п/п

Показатели результатов

Ед. изм.

Источник информации

2018 факт

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Ответственные исполнители

1.

Уровень готовности детей предшкольного возраста для обучения в школе

%

административные данные МОН

74,2

81,1

82,5

84,5

86

94,7

95

МИО, МОН

2.

Доля школ, перешедших на 12 -летнюю модель обучения, (в 2024 году - 1- класс; в 2025 году - 2- класс)

%

административные данные МОН

0

-

-

-

-

100

100

МОН,
МИО

3.

Доля студентов технического и профессионального образования, обучающихся по госзаказу, охваченных дуальным обучением

%

административные данные МОН

12,7

18

20

23

25

28

35

МИО, МОН

4.

Удовлетворенность системой высшего и послевузовского образования (композитный индекс)

%

результаты соц. исследования

-

45

50

55

60

65

70

МОН, ВУЗы (по согласованию)

5.

Доля вузов, реализующих совместные образовательные программы, академические обмены с зарубежными партнерами в рамках стратегии интернационализации

%

административные данные МОН

28

30

40

45

50

55

60

МОН

6.

Доля иностранных студентов в системе высшего образования от общего количества студентов

%

статистические данные КС МНЭ

4

5,3

6

7

8

9

10

МОН ВУЗы (по согласованию)


      Задача 6. Обеспечить интеллектуальное, духовно-нравственное и физическое развитие обучающихся


п/п

Показатели результатов

Ед. изм.

Источник информации

2018 факт

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Ответственные исполнители

1.

Доля учащихся 1-4 классов, вовлеченных в движение "Жас қыран"

%

административные данные МОН

59,9

62

64

66

68

70

72

МИО

2

Доля учащихся 5-10 классов, вовлеченных в движение "Жас Ұлан"

%

административные данные МОН

64,3

66

69

71

74

77

80

МИО

3

Количество учащихся колледжей, вовлеченных в движение военно-патриотического клуба "Жас Сарбаз"

чел.

административные данные МОН

15 000

20 000

25 000

35 000

40 000

45 000

50 000

МИО

4

Доля учащихся, продемонстрировавших высокий уровень гражданственности и патриотизма

Прироств % к 2020 г.

Социологическое исследование

-

-

5

5

5

5

5

МОН,
МИОР,
МИО

5.

Доля обучающихся, охваченных спортивными секциями во внешкольных организациях и при общеобразовательных школах

%

административные данные МОН

32

34

35

36

37

39

42

МИО


      Задача 7. Оснастить организации образования цифровой инфраструктурой и современной материально-технической базой


п/п

Показатели результатов

Ед. изм.

Источник информации

2018 факт

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Ответственные исполнители

1.

Доля аварийных школ от общего количества дневных государственных школ

%

административные данные МОН

0,5

0,4

0,3

0,2

0,2

0,1

0,05

МИО

2.

Доля школ с трехсменным обучением от общего количества дневных государственных школ

%

административные данные МОН

1,8

1,5

1,3

1,1

0,8

0,6

0,4

МИО

3.

Количество введенных койко-мест общежитий организаций ТиПО и вузов

мест

административные данные МОН

2217

20 000

45 000

75 000

80 000

85 000

90 000

МОН, МИО, ВУЗы (по согласованию)

4.

Доля оснащенных учебных кабинетов современным оборудованием в организациях среднего образования, от их общего количества

%

административные данные МОН

30,7

33,8

37

40

42

44

45,5

МИО, МОН

5.

Количество оснащенных современной материально-технической базой колледжей в рамках проекта "Жас маман"

Ед.

административные данные МОН

0

80

100

-

-

-

-

МИО

6.

Количество созданных рабочих мест за счет строительства (пристройки) / открытия объектов образования

Ед.

административные данные МОН

0

5846

6954

9660

5718

6143

5346

МИО,
МОН


      Задача 8. Внедрить вертикаль системы управления и финансирования образованием


п/п

Показатели результатов

Ед. изм.

Источник информации

2018 факт

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Ответственные исполнители

1.

Доля государственных дневных общеобразовательных школ, перешедших на подушевое финансирование от общего количества полнокомплектных школ

%

отчетная информация МОН

1,7

22,6

22,6

22,7

61,1

100

-

МИО,
МОН

2.

Доля руководителей вузов, прошедших повышение квалификации в области менеджмента

%

административные данные МОН

10

20

40

60

80

100

-

МОН

3.

Доля расходов на образование и науку от ВВП (2019 - 3,8%)

%

данные МНЭ и МОН

3,3

5,1

5,6

6,2

6,6

6,8

7

МФ, МОН


      Цель 2: Увеличение вклада науки в социально-экономическое развитие страны.

      Достижение данной цели будет измеряться следующими целевыми индикаторами:


п/п

Целевые индикаторы

Ед. изм.

Источник информации

2018 факт

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Ответственные исполнители

1.

Доля расходов на науку от ВВП (из всех источников)

%

Статистические данные КС МНЭ

0,12

0,13

0,15

0,2

0,35

0,49

1

МОН, МО, МСХ, МТСЗН, МЭГПР, МЗ, МКС, МЭ, МИИР, МЦРИАП, МТИ НИИ (по согласованию) ВУЗы (по согласованию)

2.

Качество научно-исследовательских организаций

Место в ГИК

Результаты ГИК ВЭФ

82

80

78

74

70

66

63

МОН, МО, МСХ, МТСЗН, МЭГПР, МЗ, МКС, МЭ, МИИР, МЦРИАП, МТИ НИИ (по согласованию) ВУЗы (по согласованию)

3.

Прирост казахстанских публикаций в рейтинговых изданиях от общего количества публикаций в 2018 году (4873 ед.) по данным информационных ресурсов на платформе Web of Science (Clarivate Analytics) и Scopus (Elsevier)

%

Информация баз данных Web of Science (Clarivate Analytics) и Scopus (Elsevier)

-

25,1

37,7

50,3

62,9

75,5

88

МОН, МО, МСХ, МТСЗН, МЭГПР, МЗ, МКС, МЭ, МИИР, МЦРИАП, МТИ НИИ, (по согласованию) ВУЗы (по согласованию)


      Для реализации поставленной цели предусматривается решение следующих задач:

      Задача 1. Укрепить интеллектуальный потенциал науки


п/п

Показатели результатов

Ед. изм.

Источник информации

2018 факт

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Ответственные исполнители

1

Прирост численности исследователей от общего количества исследователей в 2018 году (17 454 чел.)

%

Статистические данные КС МНЭ

-

2,8

3,3

3,8

4,3

4,8

5,2

МОН, МО, МСХ, МТСЗН, МЭГПР, МЗ, МКС, МЭ, МИИР, МЦРИАП, МТИ НИИ, (по согласованию) ВУЗы (по согласованию)

2

Прирост численности молодых ученых до 35 лет включительно от общего количества исследователей в 2018 году (6 566 чел.)

%

Статистические данные КС МНЭ

-

2

3,6

5,1

6,6

8,1

9,6

МОН, МО, МСХ, МТСЗН, МЭГПР, МЗ, МКС, МЭ, МИИР, МЦРИАП, МТИ НИИ, (по согласованию) ВУЗы (по согласованию)


      Задача 2. Модернизировать и оцифровать научную инфраструктуру


п/п

Показатели результатов

Ед. изм.

Источник информации

2018 факт

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Ответственные исполнители

1

Доля обновленного сертифицированного научного оборудования государственных вузов, НИИ, реализующих НИОКР

%

отчетная информация МОН

13

13,5

13,7

14

14,3

14,5

15

МОН, НИИ (по согласованию), ВУЗы (по согласованию)


      Задача 3. Повысить результативность научных разработок и обеспечить интеграцию в мировое научное пространство


п/п

Показатели результатов

Ед. изм.

Источник информации

2018 факт

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Ответственные исполнители

1

Прирост охранных документов и авторских свидетельств (от общего количества за 2018 г. - 3 200 ед.)

%

Данные НИИС

-

7,8

9,4

12,5

15,6

18,7

21,9

МОН, МО, МСХ, МТСЗН, МЭГПР, МЗ, МКС, МЭ, МИИР, МЦРИАП, МТИ НИИ, (по согласованию) ВУЗы (по согласованию)

2

Доля расходов предпринимательского сектора в общем объеме затрат на НИОКР

%

Статистические данные КС МНЭ

32,3

48,8

50,6

52,4

54,2

55,8

57,4

МОН, МО, МСХ, МТСЗН, МЭГПР, МЗ, МКС, МЭ, МИИР, МЦРИАП, МТИ НИИ, (по согласованию) ВУЗы (по согласованию)

3

Доля коммерциали-зируемых проектов от общего количества завершенных прикладных научно-исследовательских работ

%

Статистические данные КС МНЭ

23,5

25

26

27

28

29

30

МОН, МО, МСХ, МТСЗН, МЭГПР, МЗ, МКС, МЭ, МИИР, МЦРИАП, МТИ НИИ, (по согласованию) ВУЗы (по согласованию)

Раздел 5. Основные направления, пути достижения поставленных целей программы и соответствующие меры

      Основными направлениями данной Программы являются:

      развитие кадрового потенциала системы образования и науки;

      модернизация содержания образования всех уровней;

      развитие инфраструктуры и цифровизация образования и науки;

      трансформация системы управления и финансирования образования;

      модернизация научно-исследовательской деятельности.

      Цель 1. Повышение глобальной конкурентоспособности казахстанского образования и науки, воспитание и обучение личности на основе общечеловеческих ценностей.

      Задачи:

      5.1.1. Обеспечить высокий статус профессии педагога, модернизировать педагогическое образование

      1. Улучшение условий труда педагогов для усиления их мотивации к повышению качества обучения и воспитания

      В целях повышения престижа труда педагогов в системе образования Казахстана будет реализован комплекс мер материального и нематериального стимулирования.

      Оплата труда педагогов дошкольного, среднего, технического и профессионального образования будет увеличена в два раза в течение четырех лет с 2020 года. Кроме того, предусматривается возможность дифференцированного повышения оплаты труда за счет доплат за квалификационный уровень методистам, педагогам дошкольного, школьного, дополнительного, технического и профессионального образования, а также за наставничество, степень магистра и др.

      Также предусматриваются меры по расширению социального пакета педагога в рамках реализации законов Республики Казахстан "О статусе педагога" и "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам статуса педагога, снижения нагрузки на ученика и учителя".

      Будет изучена и разработана система нормирования труда учителя, включающая преподавание, учебно-методическую, учебно-воспитательную, организационно-педагогическую деятельность.

      Педагоги организаций всех уровней образования будут проходить курсы повышения квалификации в аудиторной и дистанционной формах, позволяющие совершенствовать педагогическое мастерство по обеспечению преемственности между уровнями образования. Изменится подход к повышению квалификации педагогов в сторону обеспечения непрерывного профессионального развития, предусматривающий системное посткурсовое сопровождение, дальнейшее изменение и совершенствование практики преподавания.

      Содержание программ курсов повышения квалификации будет включать оптимальное соотношение предметных, психолого-педагогических, социальных и других компетенций, необходимых педагогу для реализации всех видов педагогической деятельности. Программы курсов будут содержать компонент для обеспечения педагогом каскадного распространения полученных знаний и навыков в педагогическом коллективе. Качественное содержание программ курсов будет способствовать качественному росту знаний обучающихся.

      Кроме этого, система повышения квалификации будет предусматривать возможность выбора провайдера курсов на основе ваучерной системы.

      Школам, получившим высокую оценку по итогам экспертного обзора качества среднего образования (инспектирования), будет предоставлена возможность стать обучающей школой (TEACHING SCHOОLS), заниматься распространением своего опыта в другие школы.

      Педагоги через Action Research и Lessen Study будут улучшать собственную практику преподавания, а также делиться опытом с другими педагогами.

      В рамках перехода организаций образования на латинскую графику для педагогов запланировано проведение курсов.

      Будет продолжено участие казахстанских педагогов в Международном исследовании преподавания и обучения - TALIS (ОЭСР).

      Будут созданы Республиканская ассоциация педагогов-предметников, а также ассоциации педагогов-предметников в каждом регионе, которые будут содействовать повышению профессионального мастерства педагогов.

      Будет пересмотрена работа всех методических служб системы образования.

      Национальная академия образования им. Ы. Алтынсарина станет центром методических инноваций. Республиканский учебно-методический совет при нем в тесном взаимодействии с педагогическими вузами будет объединять и координировать деятельность всех учебно-методических служб, ассоциаций педагогов-предметников страны.

      Национальная академия образования им. Ы. Алтынсарина на основании международных и отечественных мониторингов и исследований будет владеть исследовательскими инструментариями и методологическими подходами, используемыми ОЭСР и IEA.

      Ежегодно будут проводиться форумы и слеты учителей-предметников.

      В техническом и профессиональном образовании для решения вопроса нехватки мастеров производственного обучения будут приняты дополнительные меры по привлечению специалистов с производства. Для них будет организована переподготовка по педагогике и методикам обучения, установлена доплата за квалификационную категорию по итогам подтверждения квалификации.

      Будет предусмотрена стажировка мастеров производственного обучения на предприятиях. Рейтинг организаций технического и профессионального образования, развитие центров компетенций, профилизация, корпоративное управление, а также пересмотренные квалификационные требования будут содействовать подготовке востребованных кадров.

      В высшем и послевузовском образовании повышение стоимости государственного образовательного гранта позволит вузам существенно повысить заработные платы ППС и работников высшего образования. Трансформация вузов в некоммерческие акционерные общества создаст благоприятные условия для диверсификации финансовых потоков и источников прибыли вузов, что позволит предоставлять социальные пакеты для ППС, планировать средства для профессионального развития преподавателей и работников системы высшего образования.

      Будет проводиться комплексная работа по формированию положительного образа педагога через размещение информации, способствующей повышению престижа профессии, проведению республиканских конкурсов "Лучший педагог", "Лучший преподаватель", "Лучший учитель Казахстана". С 2020 года в международном конкурсе "Учитель мира" примут участие учителя, в том числе из числа победителей республиканского конкурса "Лучший педагог", "Лучший преподаватель".

      Будут учреждены государственная награда Республики Казахстан "Қазақстанның еңбек сіңірген ұстазы" и ежегодная национальная премия "Ұлағат" среди педагогов организаций образования за счет меценатов.

      В целях активного вовлечения педагогического сообщества в обсуждение актуальных вопросов образования и поддержки талантливых педагогов будут созданы условия для формирования экспертных и профессиональных общественных объединений.

      2. Модернизация педагогического образования, системы входа в профессию и непрерывного профессионального развития педагога

      В целях улучшения педагогического образования будет проведена профилизация вузов и колледжей, осуществляющих подготовку кадров по педагогическим специальностям. Для этого будут усилены квалификационные требования к вузам и колледжам, осуществляющим подготовку педагогов.

      Будет налажено тесное научно-практическое взаимодействие вузов и колледжей с дошкольными организациями и школами.

      К 2022 году 100% будут обновлены программы подготовки педагогических кадров в соответствии с профессиональным стандартом.

      Предусматривается увеличение продолжительности педагогической практики и оплата труда педагогов за руководство практикой за счет средств государственного образовательного заказа и образовательных грантов.

      С 2021 г. выпускники педагогических специальностей будут проходить сертификацию на профессиональное мастерство.

      Будет предусмотрено поэтапное увеличение баллов для поступления на педагогические специальности. Изменятся критерии при сдаче творческих экзаменов по педагогическим специальностям, определяющие склонности и готовность работать в профессии.

      В рамках внедрения системы сертификации педагогических работников продолжится работа по совершенствованию содержания, механизмов сдачи Национального квалификационного тестирования, цифровизации и самостоятельного права повышения и подтверждения квалификации при соответствии квалификационным требованиям.

      Для организации обучения на трех языках в вузах будет продолжена подготовка учителей, преподающих предметы на английском языке. Большинство вузов будут иметь зарубежных партнеров.

      Будет организована подготовка преподавателей специальных дисциплин и мастеров производственного обучения на базе вузов из числа выпускников колледжей.

      Также будут проработаны условия педагогической переподготовки (входные требования, сроки, педагогические специальности, др.), благодаря которой право заниматься педагогической деятельностью будут получать лица, не имеющие педагогического образования (согласно правилам педагогической переподготовки PGCE).

      С целью изучения новых производственных технологий иностранные и отечественные компании будут привлекаться для организации стажировок, мастер-классов, тренингов, курсового обучения педагогов организаций ТиПО, а также в предоставлении учебно-методических разработок и пособий.

      5.1.2 Сократить разрыв в качестве образования между городскими и сельскими школами, регионами, учебными заведениями, обучающимися

      1. Выработка механизма поддержки организаций образования с низкой результативностью, социально уязвимых категорий обучающихся

      В целях повышения качества среднего образования будет разработана его научная основа и будет внедрена в практику.

      Для выравнивания возможностей и сокращения разрыва в образовательных достижениях обучающихся усилия будут сконцентрированы на поддержке школ с низкой результативностью, развитии инклюзивного образования, более широком вовлечении детей из социально уязвимых семей в техническое и профессиональное, а также высшее образование.

      Будет проработан вопрос "шефства" сильных школ над школами с низкой результативностью в вопросах менеджмента, педагогической поддержки, учебно-методического содержания и распространения успешного опыта. Важной мерой станут проекты "Мобильный учитель" (поддержка и повышение качества обучения в малокомплектных школах) и "Временная семья" (проживание учащихся в семье в населенном пункте, где расположена опорная школа). Учителя, работающие в МКШ, будут обеспечены методической поддержкой: курсами, семинарами и тренингами по работе с учащимися в совмещенных классах.

      Будет изменена система оплаты труда педагогов в условиях МКШ.

      В рамках реализации проекта Всемирного банка "Модернизация среднего образования" предусмотрено оснащение сельских общеобразовательных и "уязвимых" школ обучающими материалами, компьютерным оборудованием и цифровой техникой.

      Для обеспечения равных условий и доступа к качественному дошкольному воспитанию и обучению предлагается дальнейшее расширение сети дошкольных организаций и школ за счет механизма ГЧП и подушевого финансирования, а также создание института воспитателей на дому ("социальная няня"), в том числе при штатах дошкольных организаций. Продолжится работа по размещению государственного образовательного заказа на дошкольное воспитание и обучение.

      Кроме того, будут разработаны рекомендации по созданию групп кратковременного пребывания при действующих дошкольных организациях для обучения и воспитания детей 1-2 лет из малообеспеченных и многодетных семей, семей, воспитывающих детей-инвалидов.

      Для родителей детей, неохваченных дошкольным образованием, будет расширена сеть консультационных пунктов, разработаны обучающие онлайн и мобильные приложения.

      Будет реализована инициатива Фонда Первого Президента Республики Казахстан - Елбасы по выявлению и поддержке талантов и лидеров "Еl Umiti". В рамках инициативы получат развитие Центры выявления и поддержки талантов при управлениях образования, проект "Национальный интеллектуальный турнир "Мың бала", система премирования за проявленный патриотизм и активную гражданскую позицию.

      В целях снижения информационного неравенства и создания равных возможностей для детей из разных регионов будет организована онлайн подготовка к предметным олимпиадам различного уровня с лучшими тренерами страны.

      Планируется проработка упрощенных механизмов поступления в вузы за выдающиеся заслуги, в том числе за победу в наиболее престижных международных предметных олимпиадах. Вузы в рамках автономии будут вправе предоставлять адресные привилегии абитуриентам, талантливым в различных сферах.

      В целях поддержки одаренных детей и использования их потенциала для экономики страны победители международных олимпиад, республиканских предметных олимпиад, творческих конкурсов и спортивных соревнований, перечень которых утверждает уполномоченный орган в области образования, будут освобождаться от итоговых экзаменов, ЕНТ и напрямую будут зачисляться в вузы.

      Будет внедрена новая система размещения госзаказа на подготовку кадров с ТиПО путем предоставления выпускникам 9-х, 11 классов выбора специальности и колледжа по итогам сдачи единого экзамена. Выпускники 11-х классов, сдавшие единый экзамен, будут участвовать в конкурсе на размещение государственного образовательного заказа по его результатам.

      В системе ТиПО будет поэтапно внедрена кредитная система, подушевое финансирование.

      Продолжится реализация проекта "Бесплатное профессионально-техническое образование для всех" с выделением государственного образовательного заказа на подготовку рабочих кадров и специалистов среднего звена за счет средств местного бюджета.

      Планируется расширение охвата бесплатным ТиПО молодежи категории NEET, детей из малообеспеченных, многодетных семей, сельской молодежи. Для них будет предусмотрен государственный образовательный заказ на специальности среднего звена.

      Проект "Мәңгілік ел жастары - индустрияға!" ("Серпін") будет продолжен за счет средств государственного бюджета. Выпускники проекта "Серпін" будут обеспечены работой в регионе обучения и государственной поддержкой.

      В целях обеспечения доступности высшего образования для молодежи будет увеличено количество грантов за счет местных исполнительных органов, работодателей, в том числе для целевых групп (социально уязвимых категорий и с низкими доходами). Планируется пересмотр системы распределения государственных образовательных грантов в пользу не только академических достижений абитуриента (merit-based), но и его социально-экономического статуса (need-based).

      Государственные гранты для получения высшего образования будут иметь несколько видов в зависимости от учебных достижений и социального статуса.

      2. Повышение доступа к качественному дополнительному образованию

      Будет разработано и запущено программное обеспечение "Навигатор дополнительного образования", которое позволит родителям и детям видеть пользовательские или экспертные оценки и выбирать организации дополнительного образования по желанию. Разработка методологии информационного модуля Навигатора будет основана на результатах исследования факторов и условий достижения качества дополнительного образования (материально-техническая база организаций дополнительного образования, качественный состав педагогов, запросы родителей в услугах дополнительного образования).

      Планируется реализация общенационального культурно-образовательного проекта "Дебатное движение школьников "Ұшқыр ой алаңы". Во всех регионах страны будут открыты дебатные центры и клубы.

      Будет реализован просветительский проект "Дети и театр" с целью вовлечения подрастающего поколения в мир театрального искусства.

      Планируется реализация социальных проектов детского волонтерского проекта "Қоғамға қызмет".

      По проекту "Ашық жүрек" предусматривается создание волонтерских клубов в колледжах, проведение региональных слетов волонтеров.

      Будет реализован проект "Студенческий социальный кредит" для повышения доли студентов высших учебных заведений, вовлеченных в добровольную социально направленную, общественно полезную деятельность в интересах физических и (или) юридических лиц, путем их материального поощрения в виде предоставления социального студенческого кредита.

      Во всех регионах продолжится развитие сети детских технопарков и бизнес-инкубаторов на базе Дворцов школьников за счет местного бюджета и спонсорских средств.

      На базе вузов страны будет создана сеть современных детских и молодежных инновационных проектно-конструкторских инжиниринговых центров, исследовательских площадок.

      Будет продолжена работа по вовлечению студентов колледжей и вузов в органы самоуправления, студенческие парламенты, клубы, комитеты по делам молодежи, школы волонтеров, спортивные секции и мероприятия.

      5.1.3. Обеспечить безопасную и комфортную среду обучения

      В целях обеспечения взаимодействия государственных органов по вопросам охраны прав детей с момента рождения до совершеннолетия, координации деятельности всех заинтересованных государственных органов по вопросам финансирования безопасной и комфортной среды обучения и защиты прав детей будет разработана методика расчета "Детского бюджета в объемах МБ и РБ на социальные затраты".

      "Детский бюджет" - это измерение консолидированного бюджета, включающего республиканские и местные бюджеты на поддержку детей и оценивание эффективности государственного расхода в интересах детей. Внедрение "Детского бюджета" позволит определить уровень затрат бюджета в интересах детей, ориентированного на обеспечение их благополучия и прав, а также усилит внимание государственных и местных органов к учету интересов и потребностей детей во всех сферах.

      Имея "Детский бюджет", государственные органы получают инструмент определения приоритетов в бюджетной политике, ее соответствие социальным обязательствам власти. Разработка методики расчета "Детского бюджета" позволит ввести мониторинг общей суммы госбюджета, выделяемо на детей.

      Будет осуществлена интеграция баз данных систем здравоохранения, образования, социальной защиты, местных исполнительных органов.

      Для многокритериального подхода к оценке благосостояния и улучшения положения детей в 2020 году будет дополнительно апробирован и в 2022 году внедрен Индекс благополучия ребенка.

      Для исключения латентности насилия в отношении детей и среди них ежегодно будут проводиться соответствующие социологические исследования по определению уровня насилия в отношении и среди несовершеннолетних.

      Будут реализовываться программы по профилактике и реагированию на насилие в школах, а также формированию жизненных навыков и превенции суицидов для повышения осведомленности о насилии среди учащихся.

      В целях предупреждения и создания безопасных условий планируется довести до 100 % оснащенность организаций образования системой видеонаблюдения, в том числе школьных пищеблоков, а также обеспечить комфортными условиями, безопасным школьным подвозом и т.д.

      Будет обеспечена система безопасного доступа, специализированной охраны и контроля.

      Будут улучшены условия школьных столовых, в т.ч. за счет ГЧП. Организация школьного питания изменится с учетом потребностей детей и родителей.

      Будут пересмотрены нормы и рацион питания. Поэтапный переход на безналичный расчет, обеспечение видеонаблюдением школьных пищеблоков, активизация деятельности бракеражных комиссий.

      В целях раннего выявления детей "группы риска" и оказания им своевременной помощи, пресечения буллинга будет усилена деятельность психологических служб организаций образования и школьных служб примирения.

      Будет развиваться сеть загородных детских лагерей, в т.ч. за счет ГЧП. Организация загородного детского отдыха будет иметь приоритетное направление. Местными исполнительными органами будут организованы тематические смены летних лагерей для детей из социально-уязвимых, малообеспеченных семей, детей из "группы риска", детей с девиантным поведением.

      Продолжится развитие сети (трансформация детских домов) центров и психологических служб по оказанию социально-правовой и психолого-педагогической поддержки семьям с детьми, попавшими в трудную жизненную ситуацию.

      Планируется разработка и внедрение мер по защите детей от информации и материалов, наносящих вред их духовному развитию.

      Планы воспитательных работ организаций образования будут включать работу по киберкультуре и кибергигиене детей.

      Для трудоустройства выпускников организаций для детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, будут привлечены представители бизнеса и неправительственных организаций.

      Будет продолжена работа по развитию школ приемных родителей по оказанию правовой и консультационной помощи родителям или заменяющим их лицам.

      Также будет продолжено взаимодействие с некоммерческими и неправительственными организациями по вопросам устройства детей- сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, в семьи казахстанских граждан.

      Будет оптимизировано и автоматизировано оказание государственных услуг в сфере специального и инклюзивного образования, в рамках которого будут интегрированы информационные системы здравоохранения и социальной защиты. Это позволит психолого-медико-педагогическим консультациям (далее - ПМПК) перейти от "медицинской" к "педагогической" модели. Деятельность ПМПК будет направлена на определение образовательных потребностей детей.

      В целях усиления деятельности ПМПК и кабинета психолого-педагогической коррекции (далее - КППК) будут проработаны нормы их размещения, автоматизирован прием документов на оказание психолого-педагогической поддержки, а также созданы ресурсные центры на базе школ для развития инклюзивных практик и обмена опытом педагогами. Расширится сеть КППК и ПМПК. Школы и колледжи будут обеспечены соответствующими специалистами по сопровождению детей в инклюзивной среде с особыми образовательными потребностями.

      Будет внедрена мобильная консультативно-методическая помощь педагогам, родителям, детям с особыми образовательными потребностями.

      Будут обновлены квалификационные требования для педагогов, работающих в условиях инклюзивного образования (учителя-предметники, педагоги, педагоги-ассистенты и другие) на основе профессионального стандарта.

      Для коррекционно-педагогической поддержки детей с особыми образовательными потребностями будут разработаны нормы подушевого финансирования (социального рюкзака) при размещении госзаказа.

      Организациями образования будет продолжена работа по обеспечению условий для обучающихся с особыми образовательными потребностями (оснащение специальным оборудованием, мебелью, кадрами, учебниками и учебно-методическими комплексами, пандусами, подъемниками, лифтами и др.).

      Будут приняты меры по совершенствованию нормативных правовых актов по безопасности проведения мероприятий с детьми, в том числе туристских походов, экспедиций и экскурсий с обучающимися.

      5.1.4 Внедрить обновленную систему оценки качества обучающихся, педагогов и организаций образования на основе лучших практик

      В целях перехода от контроля качества образования к его обеспечению будут усовершенствованы механизмы системы оценки качества и методической поддержки организаций образования.

      Для повышения качества предоставляемых образовательных услуг дошкольными организациями планируется введение поэтапного лицензирования их деятельности. Будет апробирован и внедрен рейтинг дошкольных организаций с включением в него родительской оценки.

      В целях выявления и оказания адресной поддержки школ, демонстрирующих низкое качество образовательной деятельности, будет введен институт экспертного обзора качества среднего образования (инспектирования) школ на соответствие требованиям законодательства в области образования. Будут усовершенствованы критерии оценки организаций среднего образования. Также введены новые квалификационные требования, предъявляемые к образовательной деятельности, к школам, гимназиям, лицеям, колледжам и вузам.

      По результатам экспертного обзора качества среднего образования (инспектирования), будут разрабатываться стратегии по улучшению качества образования, включая учебно-методическую поддержку, повышение потенциала педагогов, материально-техническое оснащение и др. Будет осуществлено повышение потенциала и статуса специалистов-инспекторов, консультантов-инспекторов по образованию, и специалистов по обеспечению качества образования.

      Учитывая международный опыт, будет совершенствоваться механизм внешнего оценивания у обучающихся организаций образования.

      Будут проработаны вопросы по аккредитации, лицензированию государственных внешкольных организаций дополнительного образования детей, усовершенствована система аттестации педагогов дополнительного образования, разработаны инструменты оценивания для аттестации и присвоения квалификационной категории.

      Будет проработан вопрос совершенствования государственного контроля на уровне среднего, технического и профессионального, высшего и послевузовского образования, что приведет к оптимизации сети вузов.

      С целью снижения административной нагрузки на организации образования и предоставления им права самостоятельного устранения выявленных нарушений будет введен профилактический контроль без их посещения.

      Будет усовершенствована критериальная система оценивания в школе. Продолжится работа по повышению объективности внутреннего оценивания школьников (формативная и суммативная оценки, баллы).

      Изменения в учебных программах потребуют системного пересмотра инструментов оценивания в соответствии с ожидаемыми результатами государственного общеобязательного стандарта образования. Будут пересмотрены задания и формат проведения итоговой аттестации, содержание ЕНТ с включением вопросов, направленных на замер функциональной грамотности и компетенций по аналогии с инструментами международных сопоставительных исследований PIRLS, PISA, ICILS, а также тестов SAT и др.

      Будет введен срез овладения навыками обучающихся на основе репрезентативной выборки на каждой ступени уровне среднего образования (начального, основного среднего и общего среднего). Приоритетами оценивания функциональной грамотности станут математическая, естественнонаучная, читательская и компьютерная грамотности.

      Продолжится участие казахстанских школьников в международных сопоставительных исследованиях PISA, TIMSS, PIRLS, ICILS, а также участие Казахстана в PIAAC. Для объективной и независимой оценки отдельных школ казахстанские обучающиеся ежегодно примут участие в PISA-based Test for Schools.

      В техническом и профессиональном образовании будет внедрена новая система итогового оценивания студентов по подходу WorldSkills в виде демонстрационного экзамена, который направлен на качественную и комплексную оценку практических навыков студентов.

      С целью оценки деятельности колледжей Казахстана и создания дополнительного инструмента конкуренции и мотивации для повышения качества образовательных услуг ТиПО продолжится работа по проведению рейтинга среди организаций ТиПО. Для государственных органов, управлений образования система рейтинговых показателей будет служить основой принятия управленческих решений.

      Расширится практика внедрения независимой сертификации выпускников ТиПО по регулируемым профессиям и специальностям в сертификационных центрах, зарегистрированных в реестре Национальной палаты предпринимателей "Атамекен".

      Будет внедрен механизм альтернативного зачисления в вузы на основе международного стандартизированного сертификата SAT, ACT, GMAT, GRE-тесты наравне с ЕНТ, комплексным тестированием и вступительными экзаменами в магистратуру и докторантуру. Планируется совершенствование модели присуждения грантов с учетом уровня знаний абитуриентов и доходов их семей.

      Для улучшения качества системы оценки знаний студентов будет продолжено пополнение числа вузов, входящих в Лигу академической честности.

      Предусматривается модернизация системы внутреннего и внешнего обеспечения качества образовательных услуг вузов. В целях повышения эффективности аккредитации будут прорабатываться требования к процедурам и применяемым стандартам внешнего обеспечения качества. При этом будет прорабатываться вопрос по поэтапному переходу к профилизации процедур аккредитации вузов.

      В целях предупреждения и пресечения коррупционных нарушений и обеспечения прозрачности управления вузами будет проводиться независимое исследование на предмет выявления коррупционных рисков и соблюдения академической честности в вузах с участием студентов, выпускников, ППС и работодателей.

      Аттестация педагогов организаций дошкольного, среднего, технического и профессионального образования будет проводиться на основе требований Профессионального стандарта педагога.

      5.1.5. Обеспечить преемственность и непрерывность профессиональной подготовки в соответствии с потребностями экономики и региональными особенностями

      1. Обеспечение преемственности образовательных программ от дошкольного до послевузовского образования на основе принципа обучения в течение всей жизни

      В целях обеспечения преемственности содержания между уровнями образования будут определены сквозные ключевые компетенции, накапливаемые на протяжении всей образовательной траектории. Данные компетенции станут рамочной основой для определения ценностного и содержательного наполнения государственного общеобязательного стандарта всех уровней образования, других рамочных документов сферы образования (отраслевые рамки квалификации, профессиональные стандарты).

      В качестве ключевой компетенции будут развиваться коммуникативные навыки обучающихся на трех языках. Будет обеспечен постепенный переход на изучение отдельных предметов на трех языках по мере готовности педагогических кадров в школах и с учетом желания учащихся и родителей. По предмету "Английский язык" в школе будут внесены изменения, касающиеся уровня овладения языком после каждого года обучения, методов обучения.

      Приоритетное развитие государственного языка будет усилено за счет методологического и научно-методического сопровождения образования, в том числе углубленного изучения казахского языка и литературы. Для этого будет создана сеть школ и школ-интернатов имени Абая с углубленным изучением гуманитарных предметов.

      По казахскому языку в школах с неказахским языком обучения будут определены требования к уровню овладения языком после каждого года обучения.

      Для обеспечения преемственности будет выстроена интегрированная система признания результатов обучения формального и неформального образования. Продолжится работа по развитию цифровых образовательных ресурсов, сетей и платформ массовых открытых онлайн-курсов (MOOCs).

      Для предоставления образования взрослому населению по принципу "обучение на протяжении всей жизни", направленного на их профессиональное развитие, будут проработаны механизмы функционирования "серебряных университетов" на базе вузов.

      Будет проработан вопрос открытия при организациях технического и профессионального, высшего и послевузовского образования кружков, студий, мастерских, лабораторий по привитию навыков Soft Skills и World Skills у детей.

      Будет активизирована работа по подключению вузов к платформе "Қазақстанның ашық университеті" для обеспечения доступа каждого студента к онлайн-курсам.

      Планируется поэтапное внедрение онлайн обучения с элементами прокторинга и дистанционных технологий с выработкой механизмов по их обеспечению качества.

      В рамках усиления преемственности между дошкольным и начальным образованием будет пересмотрена типовая учебная программа дошкольного воспитания и обучения и усилена предшкольная подготовка в летние месяцы. Содержание предшкольной подготовки в летние месяцы будет предусматривать обучение грамоте и математике.

      После завершения перехода среднего образования на обновленное содержание будет начат поэтапный переход на 12-летнее обучение. Старшая ступень 12-летней школы будет профильной с уклоном на элективные предметы для выбора будущей профессии. Будут обновлены учебные программы, учебники и учебно-методические комплексы. Будут совершенствоваться требования к функционированию Республиканских учебно-методических советов.

      В рамках обеспечения преемственности образовательных программ будет внедрена новая система разработки, экспертизы и издания учебников и учебно-методические комплексы. Будет разработана концептуальная модель современного учебника - организованы курсы повышения квалификации экспертов, сформирована база экспертов из числа обученных и сертифицированных экспертов с соблюдением конфиденциальности. Будет создана цифровая платформа для разработки, обсуждения и экспертизы учебников и отслеживания их доставки в организации образования в онлайн-режиме. Будет предусмотрено поэтапное переиздание действующих учебников. Все учебники будут оцифрованы и размещены на открытых платформах. Наряду с использованием бумажных учебников будет осуществлен постепенный переход к электронным учебникам.

      Предмет "Әліппе" на основе методики Ахмета Байтурсынова будет изучаться в 1-м классе на основе латинской графики.

      Переход на латинскую графику будет осуществлен поэтапно в плановом порядке.

      В целях закрепления и дальнейшего совершенствования обновленного содержания образования будет обеспечено научно-методическое сопровождение, мониторинг, анализ и оценка с привлечением ведущих ученых, экспертов и практиков. Национальная академия образования им.
Ы. Алтынсарина совместно с автономной организацией образования "Назарбаев Интеллектуальные школы" и другими институтами развития, педагогическими вузами создадут узловой центр, объединяющий усилия для проведения долгосрочных прикладных исследований и научно-методологического сопровождения системы среднего образования Казахстана.

      Будет проведено масштабное исследование внедрения обновленного содержания образования.

      В рамках единой образовательной траектории содержание общеобразовательных дисциплин в колледжах будет пересмотрено в соответствии с обновленным содержанием общего среднего образования. Результаты обучения выпускников организаций ТиПО будут зачтены при получении высшего и послевузовского образования. Для этого будет продолжена работа по внедрению программ послесреднего образования (прикладного бакалавриата), интегрированных с программами 1-2-го курсов высшего образования.

      Будет актуализирован Классификатор специальностей и квалификаций технического и профессионального, послесреднего образования с учетом международной стандартной классификации образования и Классификатора специальностей высшего и послевузовского образования. Планируется создание реестра образовательных программ и Национальной системы оценки, признания, накопления и перевода результатов обучения на основе адаптации методологии Европейской системы зачетных единиц по результатам обучения (ECVET).

      Продолжится внедрение программ, основанных на модульно-компетентностном подходе, учитывающих международные требования WorldSkills.

      Данные программы позволят студенту получить несколько квалификаций в рамках одного срока обучения с возможностью выхода на рынок труда после получения каждой квалификации. Вместе с тем у студента будет возможность продолжить обучение для повышения уровня квалификации.

      Модернизация высшего и послевузовского образования будет осуществляться в контексте глобальных и междисциплинарных компетенций ХХI века (в том числе волонтерства, гражданской и социальной ответственности, лидерства, коммуникативности, исследовательских навыков, предприимчивости и др.) и обновленного содержания среднего образования.

      Новые образовательные программы будут ориентированы на формирование гибких и профессиональных навыков (soft skills, hard skills), необходимых в быстро меняющемся мире VUCA, предполагающих обучение на протяжении всей жизни.

      Планируются актуализация Национальной рамки квалификаций высшего образования и приведение ее в соответствие (самосертификация Национальной рамки квалификаций) с рамкой квалификаций Европейского пространства высшего образования (далее - ЕПВО), направленной на признание казахстанских академических степеней и квалификаций в ЕПВО.

      В рамках внедрения системы сертификации по регулируемым профессиям будет продолжена работа по совершенствованию методологии сдачи Национального квалификационного теста, направленного на подтверждение квалификаций и результатов обучения. При этом система повышения квалификации и независимой сертификации педагогов будет отвечать потребностям рынка труда и индивидуальным профессиональным потребностям педагогов страны.

      С 2021 года выпускникам вузов будут предоставляться дипломы собственного образца. Будет изменен порядок выдачи дипломов.

      Для своевременной корректировки образовательной политики и повышения занятости выпускников после окончания обучения на национальном уровне с 2020 года будет проводиться оценка удовлетворенности качеством подготовки выпускников вузов.

      В рамках институциональных преобразований судебной и правоохранительной систем будут предприняты меры по усилению качества подготовки кадров в сфере юриспруденции. Для модернизации юридического образования в стране будут усовершенствованы стандарты юридического образования.

      2. Повышение привлекательности технического и профессионального образования

      В условиях технологической модернизации экономики страны для рынка труда необходимы кадры с универсальным набором компетенций, активной гражданской позицией, межличностными навыками и системным мышлением.

      Планируется запуск проекта "Топ-100 студентов колледжей Республики Казахстан", а также обеспечение широкого вовлечения школьников и студентов в движения WorldSkills, JuniorSkills, DeafSkills и Abilimpics. Будет усовершенствована система организации и проведения региональных и республиканского чемпионатов WorldSkills по принципу школы олимпийского резерва путем повышения уровня профессиональной и языковой подготовки национальной сборной, в том числе экспертов и участников мирового чемпионата. Будет предусмотрено оснащение национальной сборной современными инструментами, в том числе за счет работодателей, обеспечение тренировки участников национальной сборной в чемпионатах WorldSkills, Hi-TechSkills, DigitalSkills, AgroSkills.

      Призеры международных чемпионатов WorldSkills будут иметь возможность получения гранта на обучение в вузах за счет средств местного бюджета и спонсоров.

      Совместно с Национальной палатой предпринимателей "Атамекен" и Ассоциацией "Казахстанский совет иностранных инвесторов" получит развитие движение "WorldSkills" между работниками отраслевых предприятий.

      В целях создания альтернативы ярмарок вакансий и площадки для раскрытия талантов среди студентов ТиПО совместно с иностранными и отечественными компаниями ежегодно станут проводиться региональные и республиканские конкурсы идей по разработке IT-решений в различных отраслях с применением цифровых навыков - Хакатон.

      Для привлечения молодежи в колледжи будет выстроена система ранней профориентационной работы среди школьников, проведена масштабная пиар-кампания по популяризации рабочих профессий и квалифицированных специалистов среднего звена.

      Будет продолжена работа по созданию комплекса "школа-колледж".

      3. Повышение международной привлекательности казахстанского высшего образования

      В целях повышения привлекательности высшего и послевузовского образования и позиционирования казахстанских вузов на международном образовательном пространстве (QS WUR, Times Higher Education и др.) будет реализована стратегия интернационализации, включающая создание благоприятных условий для обучения (инфраструктура, соцпакет, гранты, стипендии и др.), систему организации пребывания иностранного студента в период обучения, механизмы информирования, упрощение получения студенческой визы, трудоустройство после завершения обучения.

      Для усиления конкурентоспособности вузов и их позиций как на мировом уровне, так и на региональном будут проработаны критерии для формирования групп вузов "Конкурентоспособные на международном уровне", "Конкурентоспособные на национальном уровне" и "Конкурентоспособные на региональном уровне".

      Продолжится работа по созданию регионального образовательного хаба и привлечению в лучшие вузы зарубежных преподавателей и иностранных студентов. Также планируется дальнейшее развитие двудипломных программ, различных форм внешней и внутренней академической мобильности студентов и ППС вузов, открытие кампусов ведущих зарубежных вузов на базе казахстанских университетов. В целом это позволит сократить отток талантливой молодежи.

      Экспорт образовательных услуг планируется осуществлять через функционирование филиалов ведущих казахстанских вузов за рубежом.

      В целях обеспечения качества будут проработаны подходы и требования к формированию Реестра казахстанских вузов, предоставляющих образовательные услуги иностранным студентам, а также критерии для зарубежных вузов, документы об образовании которых будут признаваться на территории Казахстана.

      В целях организации площадки для получения иностранными студентами консультаций будет внедрен онлайн-портал на базе единого сайта "Education in Kazakhstan".

      Будет реализована стипендиальная программа для иностранных студентов и казахской диаспоры. Данная программа должна стать катализатором для привлечения иностранных студентов.

      Дополнительно по модели поддержки вузов с наибольшим научным потенциалом будет проработана трансформация университетов в исследовательские университеты.

      Продолжится работа по созданию условий для функционирования научной экосистемы и развитию программы постдокторантуры в исследовательских вузах. Ожидается увеличение публикаций ППС вузов в изданиях, входящих в 1-й, 2-й и 3-й квартили, по данным Journal Citation Reports компании Clarivate Analytics, или имеющих в базе данных Scopus показатель процентиль по Cite Score, а также в рамках постдокторских программ подготовка исследователей, сертифицированных в области проектного менеджмента.

      Внедрение принципов академической честности и исследовательской этики будет осуществляться на институциональном и академическом уровнях в соответствии с опытом ведущих международных вузов и опытом Назарбаев Университета. Кроме того, применение признанных международных информационных систем антиплагиата для проверки всех письменных работ поднимет ответственность обучающихся и преподавателей. Вузами и научными организациями будут приняты меры по поддержке конкурентоспособных казахстанских научных изданий с целью их включения в базы данных Scopus и Web of Science, что упростит процедуры публикации статей отечественных ученых и расширит доступ к ним для мирового сообщества.

      4. Повышение участия партнеров в подготовке кадров под требования экономики

      Будет создан республиканский центр профориентации и карьеры. Во всех регионах станет доступным мобильное приложение "Навигатор профессий" для оказания помощи абитуриентам в выборе будущей профессии. Создание центров трудоустройства и карьеры во всех государственных колледжах окажет содействие в выстраивании индивидуальной профессиональной траектории развития выпускников.

      Будет проработан вопрос по внедрению международных отраслевых стандартов в систему ТиПО. Прохождение процедуры отраслевой аккредитации центрами компетенций ТиПО по данным стандартам станет обязательным условием для дальнейшей выдачи сертификата международного образца.

      Центры компетенций станут содействовать профессиональному росту студентов и специалистов, готовых к непрерывному образованию и расширению своих компетенций и перспектив, в том числе через онлайн-курсы и дистанционное обучение. На базе центров будут функционировать стартап-площадки для поддержки инновационных проектов, тренировочные полигоны и лагеря для реализации международных стандартов.

      Предполагается консолидация совместных усилий бизнеса и системы технического и профессионального образования путем вовлечения крупного бизнеса через создание попечительского совета WorldSkills.

      С 2020 года для стимулирования предприятий, участвующих в подготовке кадров по дуальному обучению, планируется возмещать их расходы на оплату труда наставника, расходные материалы в рамках подушевого финансирования за счет государственного образовательного заказа. 

      В целях повышения качества подготовки кадров с техническим и профессиональным, послесредним образованием будут внедряться признанные в мире формы взаимовыгодного партнерства заинтересованных сторон (сетевое образование, отраслевые кластеры, шефство субъектов крупного и среднего бизнеса над учебными заведениями, ученичество, договорные отношения и т.д.). В отдельных случаях будут проработаны вопросы доверительного управления без права выкупа учебных заведений и без изменения их профиля для подготовки кадров крупным градообразующим предприятиям в зависимости от потребности региона, в т.ч. через механизмы ГЧП.

      Внедрение индустриальных советов будет способствовать активному сотрудничеству с социальными партнерами.

      5.1.6. Обеспечить интеллектуальное, духовно-нравственное и физическое развитие обучающегося

      Система воспитания и обучения на всех уровнях образования строится на единых идеологических и ценностных подходах. Воспитательная работа должна проводиться комплексно с широким вовлечением всех заинтересованных сторон: семьи, организации образования и общества. При этом организациям образования следует уделить внимание расширению межличностных взаимодействий с родителями и законными представителями обучающихся и построению сотрудничества по принципу взаимной ответственности.

      Основу воспитательной работы составляют нравственное наследие Елбасы - программные статьи "Взгляд в будущее: модернизация общественного сознания" и "Семь граней Великой степи". Будет продолжен проект "Ұлы дала мұрагерлері", включающий общереспубликанскую экспедицию "Туған елге тағзым", социальные проекты "Тарих тағылымы" (изучение истории городов и аулов, улиц и личностей, внесших вклад в развитие государства) и "Қазақ мәдениетінің антологиясы" (изучение национального фольклора через творчество акынов, жырау, кюйши). Главная роль отводится педагогическому коллективу организаций образования, который определяет видение и обеспечивает лидерство в обретении обучающимися "морального компаса" - чувства правильного и неправильного и устойчивых привычек, необходимых для счастливой жизни.

      Вовлеченность обучающихся в организованную общественную деятельность будет обеспечена путем широкого и последовательного членства в детско-юношеском движении "Жас қыран" (1-4-е классы), "Жас Ұлан" (5-10-е классы), а также в военно-патриотическом клубе "Жас Сарбаз" (колледж, вуз).

      В учебно-воспитательном процессе организаций образования будут культивироваться семейные ценности и важность института семьи. В рамках проекта Zhastar KZ продолжится реализация инициативы "Ата-аналар мектебі", будет внедрено повышение квалификации психологов, классных руководителей и заместителей директоров по воспитательной работе в вопросах семейного воспитания. В организациях образования будут внедрены проекты "Охрана репродуктивного здоровья и безопасного поведения молодых людей и подростков", "Школы матерей", "Школы отцов", региональные конкурсы эссе на тему "Моя будущая семья".

      Во всех школах и колледжах будет реализовываться проект "Құндылықтарға негізделген білім беру", направленный на развитие национальных и семейных ценностей, повышение роли семьи в воспитании детей, а также внедряться новый формат взаимодействия школы и родителей на основе опыта "Білім-инновация" лицеев. Ценностно-ориентированный подход к обучению и воспитанию будет являться неотъемлемой частью всей школьной системы школ, отражающейся в школьном климате, культуре, поведении и отношении всех сотрудников. Данная программа способствует формированию самопознания, саморазвития, социальной ответственности и социализации учащихся. Данная программа предусматривает интеграцию ценностей в содержание учебных программ. В рамках реализации программы будет внедрено повышение квалификации директоров, заместителей директоров, преподавателей, психологов по вопросам внедрения ценностно-ориентированного подхода в обучении.

      В целях патриотического воспитания обучающихся будет усилена роль военно-патриотических клубов, будет осуществлена координация их деятельности на уровне областных управлений образования.

      Продолжится работа по увеличению охвата школьников массовыми видами спорта. В школах будет обновлен спортивный инвентарь и решен вопрос по размещению спортивных залов, в том числе за счет быстровозводимых конструкций. Также каждая школа будет обеспечена спортивным залом. Будут развиваться национальные спортивные лиги по национальным и массовым видам спорта, Спартакиада школьников по зимним и летним видам спорта.

      В целях вовлечения студентов организаций ТиПО к занятию спортом будут проводиться ежегодные спартакиады по видам спорта.

      Спортивные клубы вузов получат институциональный статус, в том числе за счет ГЧП.

      В целях популяризации и развития детского спорта в 2020, 2022, 2024 гг. Казахстан примет участие во Всемирной летней гимназиаде среди школьников.

      Экологическое воспитание, бережное отношение к окружающему миру, привитие финансовых и предпринимательских навыков будет осуществляться через комплекс воспитательных мероприятий.

      В колледжах и вузах будет продолжено внедрение принципов добропорядочности путем автоматизации образовательного процесса, в том числе оказание услуг обучающимся по принципу "одного окна" и обеспечение прозрачности при поступлении на обучение и получении государственных услуг.

      5.1.7. Оснастить организации образования цифровой инфраструктурой и современной материально-технической базой

      1. Сокращение аварийных и трехсменных школ, снижение дефицита ученических мест, а также обеспечение условий для проживания студенческой молодежи в период обучения

      С учетом демографического роста и урбанизации на основе данных о дефиците ученических мест будет продолжена работа по расширению сети школ, в том числе за счет ГЧП. Будет введена новая методика финансирования строительства, реконструкции объектов среднего образования. Приоритетами при распределении финансирования на строительство будут физический износ здания, аварийность здания, потребность в капитальном ремонте, трехсменность, наличие дефицита ученических мест, естественный прирост и миграция населения. Объем финансирования будет определяться исходя из норматива на одного учащегося в регионе.

      Продолжится размещение государственного образовательного заказа и будет введена выплата расходов на амортизацию зданий частных организаций среднего образования за каждое вновь введенное путем строительства или реконструкции ученического места, в том числе в рамках ГЧП.

      В целях улучшения условий проживания студентов, магистрантов и докторантов продолжится введение койко-мест в общежитиях за счет механизма ГЧП. До 2025 года планируется введение 90 тысяч койко-мест.

      2. Улучшение материально-технической оснащенности и цифровой инфраструктуры особенно нуждающихся организаций образования

      Для решения проблемы малокомплектных школ будут разработаны и апробированы различные модели, охватывающие вопросы управления, финансирования, кадрового обеспечения и функционирования ресурсных центров исходя из целесообразности их открытия и имеющейся потребности в регионе. Будут функционировать опорные школы для малокомплектных школ-спутников с централизованным управлением. При опорных школах будет предусмотрено строительство пришкольных интернатов, что решит проблему обеспечения обучением детей из населенных пунктов, где нет школ или школ соответствующего уровня.

      Продолжится работа по развитию цифровой инфраструктуры организаций образования (беспроводные коммуникации, облачные технологии, микросерверы, компьютеры и периферийное оборудование, локальная сеть, широкополосный доступ в Интернет и др.). В рамках реализации проекта Всемирного банка "Модернизация среднего образования" свыше 5 000 школ будут обеспечены 100 000 ноутбуками и 20 000 принтерами. Более 2 500 школ, у которых отсутствует подключение к интернету, либо низкая скорость подключения, получат 1 200 центров обработки данных. В результате будет реализован проект "1 учитель - 1 компьютер" по обеспечению всех педагогов компьютерами.

      Школы будут оснащены предметными кабинетами химии, биологии, физики, STEM-кабинетами. Будут модернизированы кабинеты трудового обучения.

      Будет продолжена работа по организации подвоза до школы и обратно домой детей, проживающих в населенных пунктах, где нет школ. Для качественного и безопасного подвоза детей будет обновлен и пополнен парк автотранспорта, осуществляющего подвоз детей, в том числе через ГЧП. Также будет изменен порядок перевоза детей в целях повышения требований к безопасности детей.

      Будет проведена работа по модернизации интернатов в организациях образования, улучшению условий пребывания в них, в том числе за счет механизмов ГЧП.

      В целях решения инфраструктурных проблем в строительстве будет применена технология модульных конструкций, в том числе в малонаселенных сельских пунктах.

      Будут разработаны проекты крупных типовых школ.

      Будет продолжена работа по созданию доступности и личностно-ориентированной среды для обучающихся с особыми образовательными потребностями на всех уровнях образования. Также будет улучшаться материально-техническая база специальных организаций образования.

      При оснащении организаций образования будет обращено особое внимание на здоровьесберегающие характеристики мебели и оборудования.

      Будут совершенствованы законодательные и нормативные правовые акты по оснащению организаций дополнительного образования оборудованием и мебелью.

      Будет проведена работа по модернизации внешкольных организаций, улучшению условий пребывания в них детей за счет средств местных исполнительных органов.

      Местными исполнительными органами будет разработана и реализована Дорожная карта развития сети внешкольных организаций широкого профиля (дворцов, домов, центров школьников, школ искусств, дворовы клубов и др.).

      Во Дворцах школьников будут открыты технопарки и бизнес-инкубаторы для детей.

      В техническом и профессиональном образовании модернизация инфраструктуры будет осуществлена в рамках проекта "Жас маман". По итогам проекта в каждом регионе будет действовать не менее 5 современных колледжей с развитой материально-технической базой, зарубежными партнерами и преподавателями, новыми учебными планами и программами, а также партнерством с бизнес-средой по принципу высшего колледжа "АPEC Petro Technic". Данные учебные заведения, наряду с предоставлением образования, станут центрами компетенций. К 2025 году предполагается обеспечить модернизацию 180 колледжей по отраслям экономики.

      С целью создания эффективной среды для осуществления исследовательской и академической деятельности ППС и обучающихся в рамках программы "Жас Маман" будет предусмотрено создание современных лабораторий на базе 20 вузов, а также 10 "Центров академического превосходства".

      5.1.8. Внедрить вертикаль системы управления и финансирования образованием

      1. Модернизация управления сферой образования на всех уровнях

      В целях повышения эффективности коммуникаций и управления на всех звеньях системы образования будет оптимизирована вертикаль управления путем прямого подчинения районных и городских отделов образования областным управлениям образования.

      Для реализации стратегических задач страны и расширения академической, кадровой, организационной и финансовой автономии в вузах будет внедрен инновационный менеджмент, проведен редизайн организационно-административной среды и системы принятия решений.

      Для повышения эффективности и прозрачности деятельности организаций образования продолжится развитие коллегиальных органов управления: наблюдательных советов, советов директоров в государственных вузах, попечительных советов в дошкольных организациях, школах и колледжах.

      Организации образования будут поддерживать проект "Открытые бюджеты", на их сайтах будет доступна соответствующая информация.

      На всех уровнях образования будет сформирован кадровый резерв управленцев из числа лидеров в своей области - программа "Руководитель новой формации" и "Корпус лидеров ТиПО". Будет проработана и внедрена оценка деятельности руководителей организаций образования по KPI, а также механизм ротации руководителей организаций образования. Будет пересмотрена система назначения руководителей организаций образования, а также механизмы оплаты труда и доплат руководителям, заместителям руководителей организаций дошкольного, среднего, технического и профессионального образования с учетом контингента обучающихся, квалификационных категорий и других критериев.

      Продолжится работа по организации сертифицированных курсов повышения квалификации по менеджменту для руководителей организаций образования, в том числе за счет внебюджетных средств и проекта Всемирного Банка "Модернизация среднего образования".

      Будут созданы условия для академической самостоятельности колледжей при разработке и реализации гибких образовательных программ.

      В целях обеспечения равных прав, прозрачности процедуры распределения и приема детей в организации дошкольного и среднего образования продолжится повсеместная цифровизация государственных услуг. Увеличится доля организаций дошкольного и среднего образования, охваченных государственными услугами через портал электронного Правительства.

      Будет создана автоматизированная система управления образовательным процессом организаций ТиПО, которая включает процессы от приема абитуриентов и до выпуска студентов.

      Будет разработана нормативная правовая база передачи колледжей в управление предприятиям.

      Казахстанскими вузами будет сформирована цифровая экосистема образования. Для этого вузы перейдут на цифровые и интеллектуальные сервисы управления.

      Будет создана интерактивная онлайн-карта всех организаций образования с предоставлением информации населению об организациях образования, результатах анализа их ресурсообеспеченности и результативности, наличия свободных мест, онлайн-проверки дипломов и др.

      Будет создан Проектный офис WorldSkills, координирующий орган, который будет регулировать на системной основе подготовку национальной сборной WorldSkills в тренировочных лагерях, в зарубежных чемпионах WorldSkills, обучение и сертификацию экспертов, взомодействие с бизнес-сообществом, профориентацию и вовлечение школьников в движение WorldSkills.

      В целях выстраивания объективного образовательного мониторинга продолжится работа по развитию Национальной образовательной базы данных (далее - НОБД) с интеграцией с базами данных государственных органов и разрозненных образовательных систем, в том числе вузов. Для повышения транспарентности и эффективности системы управления образования в НОБД будет осуществляться мониторинг траектории движения образовательного процесса учащегося от дошкольного образования до момента трудоустройства. С 2020 года НОБД будет функционировать в онлайн-режиме. Будет функционировать система проверки подлинности документов об образовании на основе блокчейн-технологий.

      Для предоставления объективной информации всем заинтересованным сторонам продолжится подготовка Национального доклада о состоянии и развитии системы образования, а также ежегодных докладов о развитии региональных систем образования.

      Продолжатся общественные слушания в онлайн-режиме по итогам учебной четверти перед родительской общественностью. Планируется реализация проекта "Один день из жизни школы" с участием родителей, общественности, неправительственных организаций.

      2. Переход на подушевое финансирование среднего образования и внедрение ваучерной системы в образовании.

      Будет персонифицировано финансирование по получателям образовательных услуг на всех уровнях, то есть осуществлен переход на распределение средств непосредственно получателям на эскроу-счета.

      Государственный образовательный заказ на дошкольное воспитание и обучение в дошкольных организациях будет распределяться по подушевому нормативу финансирования. Услугополучатели будут самостоятельно выбирать в автоматизированной системе управления очередью дошкольную организацию независимо от формы собственности и ведомственной подчиненности. В результате, возрастут конкуренция и качество образовательных услуг дошкольных организаций.

      В среднем образовании в 2020 году будет осуществлен полный переход городских школ на подушевое финансирование. В последующем планируется поэтапный переход в сельских школах.

      Будет проработан вопрос обеспечения наибольшего охвата детей дополнительным образованием посредством размещения государственного заказа в организациях дополнительного образования независимо от формы собственности путем нормативного правового обеспечения.

      Будет продолжена работа по внедрению подушевого финансирования в систему технического и профессионального и послесреднего образования.

      Для обеспечения финансовых условий и устойчивого развития высшего и послевузовского образования будут проработаны новые подходы к финансовому менеджменту на основе ведущих мировых практик (дифференцированные гранты; бюджетирование, ориентированное на результат, кредитно-подушевое финансирование). Предусматривается повышение стоимости государственного заказа, а также переход к цифровизации процедуры приема документов (online admission).

      Образовательный грант в высшем и послевузовском образовании будет выдаваться студенту ваучером с правом переходить в другой вуз на условиях сооплаты.

      В системе повышения квалификации педагогических кадров будет изучен и апробирован ваучерно-модульный подход, предоставляющий педагогу возможность выбора организации, содержания и сроков обучения, финансируемого на основе подушевого норматива.

      Цель 2. Увеличение вклада науки в социально-экономическое развитие страны.

      В Стратегическом плане развития Республики Казахстан до 2025 года предусмотрено увеличение расходов на науку до 1 % от валового внутреннего продукта. Из них 0,34 % планируется финансировать за счет средств из республиканского бюджета и софинансирования, 0,66 % из средств частных инвестиций. Увеличение государственного финансирования науки будет производиться поэтапно после реформирования механизмов распределения финансирования начиная с 2021 года. При этом в 2025 году доля софинансирования в рамках программно-целевого финансирования научных исследований составит 1 %, грантового финансирования научных исследований - 1 %, грантового финансирования проектов коммерциализации результатов научной и/или научно-технической деятельности (далее - РННТД) - до 50 %.

      В целом, буду приняты меры по увеличению финансирования науки из всех негосударственных источников для доведения расходов на науку до 1 % от ВВП в 2025 году.

      В частности, для повышения заинтересованности бизнеса в инвестировании в науку буду приняты меры по повышению результативности научных исследований (получению международных патентов, разработке новых технологий). Кроме того, совместно с уполномоченными государственными органами будут выработаны механизмы по контролю за процессом распределения средств одного процента от расходов недропользователей на добычу.

      Задачи:

      5.2.1. Укрепить интеллектуальный потенциал науки

      Поддержка молодых ученых будет осуществляться в рамках проводимых конкурсов на грантовое финансирование, а также непосредственно внутри вузов и научных организаций. Активная поддержка молодых ученых на всех этапах будет осуществляться через увеличение количества грантов на PhD и стажировок, выделение научных грантов для молодых групп ученых, привлечение иностранных ученых для реализации казахстанских проектов.

      В целях активного вовлечения молодежи в науку будет создана ассоциация молодых ученых, а для популяризации науки и повышения количества молодых ученых будут проводиться региональные научные форумы, создаваться научно-популярные журналы и осуществляться максимальная пропаганда имиджа профессии ученого.

      Целями новой кадровой политики в государственных научных организациях являются (1) внедрение стратегического HR-менеджмента, (2) новая архитектура должностей, (3) конкурентоспособная оплата труда.

      Будет проведен комплекс работ по внедрению стратегического HR-менеджмента по трем направлениям: развитие научного потенциала, усиление кадрового резерва и развитие лидеров. При этом трансформация научных организаций будет происходить путем внедрения корпоративного управления, гибкого финансирования и управленческой самостоятельности.

      Будут реализованы программы переподготовки кадрового и руководящего состава научных организаций и привлечения успешных зарубежных ученых в научные организации, а также сформирован резерв руководящего состава. При назначении руководителей научных организаций и их заместителей планируется внедрить процедуры открытого конкурса с четкими измеримыми критериями.

      Научные работники пройдут обучение профессиональным навыкам подготовки заявок по научным проектам с привлечением зарубежных экспертов.

      В государственных научных организациях большое внимание будет уделено стимулированию высоких научных достижений, привлечению и закреплению в науке молодых талантов и наиболее результативных ученых. Будет введен институт "Ғылыми тәлімгер/Научный наставник", что позволит обеспечить преемственность между молодым поколением и опытными научными работниками. Программы магистратуры и докторантуры PhD будут усовершенствованы в части обучения академическому письму на английском языке, методологии научных исследований. Докторантам будет предоставлена возможность бесплатного завершения работы над диссертацией и ее защиты в течение 3 лет после окончания докторантуры по государственному образовательному заказу. Также будет развиваться программа постдокторантуры, в первую очередь, в исследовательских вузах и научных организациях.

      Внедрение новой архитектуры должностей предусматривает введение должностей, соответствующих международной практике.

      Будет изучен опыт вузов с особым статусом по самостоятельному присуждению степени доктора PhD с последующим принятием мер по трансляции данного опыта на другие вузы. Будут усовершенствованы правила присуждения степеней в части требований к публикациям докторантов PhD, соблюдения принципов академической честности; также будут пересмотрены критерии автоматического признания зарубежных дипломов.

      Будут пересмотрены меры по повышению заработной платы ученых. При планировании расходов в рамках базового, грантового и программно-целевого финансирования будут внедрены нормативы оплаты труда с установлением минимального и максимального размера заработной платы для каждой позиции в составе исследовательской группы. Будет разработана система надбавок к заработной плате в зависимости от индивидуальных достижений ученого и его коллективных достижений в составе исследовательской группы или структурного подразделения.

      5.2.2. Модернизировать и оцифровать научную инфраструктуру.

      С учетом трендов цифровизации будет разработан комплекс мер по обновлению и модернизации научной инфраструктуры.

      Будут проработаны меры по модернизации инфраструктуры науки (проведению капитального ремонта, обновлению оборудования, разработке вэб-ресурсов, информационных систем научных организаций, лицензионного программного обеспечения, проведению международной сертификации и стандартизации GLP, GSP) и развитию цифровых навыков ученых (сертифицированные тренинги).

      В целях развития цифровизации науки будет создана единая информационная система науки Казахстана. Возможности системы позволят создавать и поддерживать актуальными персональные профили ученых, формировать историю участия каждого ученого в исследованиях, финансируемых из государственных источников, рекомендовать оптимальные научные партнерства, направлять заявки на финансирование и отчеты о научных исследованиях, осуществлять мониторинг прохождения экспертизы.

      Будут автоматизированы государственные услуги по учету научных, научно-технических проектов и программ, финансируемых из государственного бюджета, и отчетов по их выполнению, приему работ на соискание премий в области науки, государственных научных стипендий, проведению государственной научно-технической экспертизы, аккредитации субъектов научной и (или) научно-технической деятельности и др. В результате внедрения повысятся доступность и качество оказываемых услуг в сфере научной и научно-технической деятельности.

      В рамках развития сотрудничества с ОЭСР будет сформирована база данных по связям между НИОКР, промышленностью, технологиями, а также внедрены принципы правовых инструментов ОЭСР, к которым присоединился Казахстан, в частности, по обеспечению открытого доступа к данным, полученным за счет государственных средств. Продолжится работа Национального координатора по обеспечению участия Казахстана в Комитетах ОЭСР по образовательной политике и научной и технологической политике.

      5.2.3. Повысить результативность научных разработок и обеспечить интеграцию в мировое научное пространство

      1. Повышение результативности науки

      С учетом мировой практики по определению и прогнозированию горизонтов будущего в сфере науки, технологий, инноваций будут проводиться форсайт-исследования и мониторинг актуальных научных тенденций в различных научных направлениях. По результатам форсайта и анализа будет сформирован актуализированный перечень приоритетных научных направлений, междисциплинарных научных программ, ключевых продуктов, услуг, технологий на долгосрочный период, ориентированный на потребности реального рынка.

      Будет принят комплекс мер по повышению результативности науки. Для этого будут разработаны и внедрены ключевые показатели эффективности, ориентированные на конечную результативность НИОКР и повышение востребованности научных результатов со стороны индустрии и бизнеса. Будет проводиться регулярная оценка влияния результатов научных исследований на социально-экономическое развитие страны.

      Будут пересмотрены требования к изданиям для публикации основных результатов научной деятельности, в частности предусматривается обязательное "слепое" рецензирование, соблюдение необходимых технических стандартов, повышение уровня редакционных коллегий и рецензентов и др. В результате повышения качества научных публикаций 50 казахстанских научных журналов будут индексироваться в международных научных базах данных.

      Для ориентации государственного финансирования на решение приоритетных задач научных исследований в нормативные правовые акты будут внесены изменения в части детализации требований к научным, научно-техническим проектам и программам, а также установления четкого разграничения между ними.

      Начиная с 2021 года конкурсы на грантовое финансирование будут проводиться ежегодно, что обеспечит охват поддержкой большего количества перспективных идей в рамках каждого специализированного научного направления, создаст условия для планомерного увеличения государственного финансирования на науку, сократит отток кадров из научной среды.

      Будет продолжена политика развития Офисов коммерциализации РННТД и технологий на базе ведущих университетов страны.

      Будет продолжена практика софинансирования прикладных научных исследований со стороны заинтересованных бизнес-партнеров. Для проектов коммерциализации результатов научной и (или) научно-технической деятельности требования о наличии вклада бизнеса в реализацию проекта будут поэтапно увеличены до 50 % от общей стоимости проекта.

      Дополнительно с целью ориентации науки на решение локальных задач регионов будет проработан вопрос предоставления местным исполнительным органам полномочий по финансированию научных исследований, в том числе софинансированию исследований в рамках грантового или программно-целевого финансирования либо из других источников.

      2. Эффективное и прозрачное распределение государственного финансирования науки и совершенствование системы планирования в научных организациях

      В Стратегическом плане развития Республики Казахстан до 2025 года предусмотрено увеличение расходов на науку до 1 % от валового внутреннего продукта. Увеличение государственного финансирования науки будет производиться поэтапно после реформирования механизмов распределения финансирования начиная с 2021 года. При этом доля финансирования науки из негосударственных источников будет увеличена до 35 % к 2025 году.

      В целях (1) долгосрочного планирования развития научных организаций, (2) обеспечения взаимосвязи научных исследований с развитием научных организаций в целом и (3) повышения прозрачности использования государственного финансирования науки будет внедрена трехуровневая система, включающая:

      1) миссию, видение и стратегию на 10 лет;

      2) программу развития (детализированную стратегию) на 5 лет;

      3) ежегодные планы деятельности.

      Будут проработаны вопросы по ориентированию национальных научных советов на фундаментальные и прикладные исследования.

      3. Интернационализация науки

      Международное сотрудничество в сфере науки предусматривает участие казахстанских научных работников в международных коллективах, ведущих работы в крупных зарубежных лабораторных комплексах. Будет продолжено стратегическое партнерство научных организаций с международными научными центрами.

      Для поддержки международного сотрудничества в сфере науки будет разработана специальная программа для привлечения соотечественников, работающих в ведущих зарубежных научных центрах и университетах.

      Будут предусмотрены отдельные конкурсы на грантовое финансирование международных исследований, что приведет к повышению мотивации научных работников к производительной и результативной деятельности, профессиональному росту и мобильности.

      Будет завершено создание интернет-платформы - агрегатора информации о международных научных грантах и проектах, до конца 2020 года будет обеспечен доступ к ней для всех аккредитованных субъектов научной и (или) научно-технической деятельности.

      С целью углубления интеграции казахстанской науки в мировое научное сообщество в дополнение к грантам на международные исследования будет продолжено обучение ученых английскому языку, работе в высокотехнологичной среде и процедурам подачи заявок на научные исследования, финансируемые международными и зарубежными фондами.

Раздел 6. Необходимые ресурсы

      В 2020 - 2025 годах планируются поэтапное увеличение бюджетных расходов на образование и науку, обеспечение роста их доли в валовом внутреннем продукте до среднего уровня развитых стран к 2025 году.

      Предполагаемые финансовые затраты (капитальные и текущие)

      Млрд. тенге

По годам

Всего

Республиканский бюджет

Местный бюджет

Другие источники

Частные инвестиции

Итого:

11 578

9 565

716

13

1 284

      Объемы финансирования Программы на 2020 - 2025 годы будут уточняться при утверждении республиканского и местного бюджетов на соответствующие финансовые годы в соответствии с законодательством Республики Казахстан. Мероприятия, реализуемые местными исполнительными органами, будут выполнены в пределах, предусмотренных в местных бюджетах средств на плановый период.

  Приложение
к Государственной программе
развития образования и науки
Республики Казахстан
на 2020 - 2025 годы

План мероприятий
по реализации Государственной программы развития образования и науки Республики Казахстан на 2020 - 2025 годы


п/п

Наименование

Ед. изм.

Форма завершения

Сроки исполнения

Ответственные за исполнение

В том числе по годам (млн тенге)

Источники финансирования

Код бюджетной программы







2020

2021

2022

2023

2024

2025

всего



1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

Цель 1: Повышение глобальной конкурентоспособности казахстанского образования и науки, воспитание и обучение личности на основе общечеловеческих ценностей.

1.

Целевой индикатор 1.
Охват дошкольным воспитанием и обучением детей:
от 1 до 6 лет;

%
 



МИО, МОН

81

81,7

82,6

83,5

84,6

85,3




от 3 до 6 лет

100

100

100

100

100

100




2.

Целевой индикатор 2.
Результаты 15-летних казахстанских учащихся в международном исследовании
PISA (ОЭСР)
 

балл



МИО,
МОН



PISA-2021: математика – 470, естествознание – 465, чтение – 440



PISA-2024: математика – 480, естествознание – 490, чтение – 450




3.

Целевой индикатор 3.
Индекс благополучия детей

Шкала от 0 до 1 (балл)



МОН, МИО



0,70

0,71

0,72

0,73




4.

Целевой индикатор 4.
Доля трудоустроенных выпускников в первый год после окончания учебных заведений ТиПО по государственному образовательному заказу

%



МИО, МОН, МТСЗН,
МЗ,
МСХ,
МКС

64

66

68

70

72

75




5.

Целевой индикатор 5.
Доля трудоустроенных выпускников в первый год после окончания ВУЗа по государственному образовательному заказу

%



МОН,
МТСЗН,
ВУЗы (по согласованию)
 

70

71

72

73

74

75





Задача 1: Обеспечить высокий статус профессии педагога, модернизировать педагогическое образование

1.

Показатель результата 1.
Соотношение заработной платы педагога к среднемесячной заработной плате по экономике (в %)

%



МОН, МИО,
МФ

63,5

73,7

79,9

103

103

102,9




2.

Показатель результата 2.
Доля педагогов, имеющих техническое и профессиональное и высшее образование по специальности "Дошкольное воспитание и обучение" от общего количества руководителей, методистов, воспитателей дошкольных организаций

%



МИО,
МОН

60

62

65

68

71

72




3.

Показатель результата 3.
Доля внедренных образовательных программ по педагогическим специальностям, разработанных на основе профессиональных стандартов

%



МОН, ВУЗы
(по согласованию)

85

95

100

-

-

-




4.

Показатель результата 4.
Доля педагогов с квалификационным уровнем педагога-мастера, педагога-исследователя, педагога-эксперта и педагога-модератора, от общего количества педагогов организаций среднего образования

%



МИО,
МОН

50
 

60
 

70
 

75

80

85





Мероприятия

1.

Принятие нормативных правовых актов, вытекающих из Закона Республики Казахстан "О статусе педагога"


нормативные правовые акты в сфере образования

июнь 2020 года

МОН, МТСЗН, МФ, МНЭ, МИО

не требуется

2.

Увеличение оплаты труда педагогов на 25 %

млн. тг.

постановление Правительства

январь
2020 -2025 годов

МОН, МФ, МТСЗН, МИО

295 131

580 899

879 941

1 192 604

1 192 604

1 192 604

5 333 783

РБ

098
099
203

3.

Изучение и разработка системы нормирования труда учителя


приказ

1 полугодие
2020 года

МОН, МТСЗН, МНЭ, МИО

не требуется

4.

Проработка участия учителей в международном исследовании TALIS


договор с ОЭСР

декабрь
2021 года

МОН,
МФ

не требуется

5.

Изменение формата программ курсов повышения квалификации и посткурсовой поддержки


приказ

1 полугодие 2020 года

МОН

не требуется

6.

Создание и функционирование Республиканской ассоциации педагогов-предметников


решение Учебно-методического совета НАО им. Ы. Алтынсарина

1-ое полугодие 2020 года

МОН

не требуется

7.

Создание ассоциаций педагогов-предметников в каждом регионе


информация в МОН

1-ое полугодие
2020 года

МИО

не требуется

8.

Проведение форума учителей-предметников


рекомендации

1 полугодие
2020-2025 годов

МОН, МИО

не требуется

9.

Внесение изменений в типовые правила приема в вузы в части поэтапного увеличения баллов для поступления на педагогические специальности и изменения критериев при сдаче творческих экзаменов по педагогическим специальностям


приказ

декабрь 2020-2021 годов

МОН

не требуется


10.

Проведение ежегодного республиканского конкурса "Лучший преподаватель вуза", "Лучший педагог"

млн тг.

постановление Правительства
 

ІІІ-IV кварталы
2020 -2025 годов

МОН,
МИО

1 180

1 239

1 299

1 351

1 405

1 463

7 937

РБ

001
 

11.

Установление доплаты за педагогическое мастерство при присвоении / подтверждении категории на основании результатов аттестации педагогов дошкольного, среднего, дополнительного образования и организаций ТиПО по новому формату

млн. тг.

постановление Правительства

декабрь
2020-2025 годов

МОН,
МИО
 

94 412

161 380

197 103

197 103

197 103

197 103

1 044 204

РБ

098
099
203

12.

Установление доплаты за наставничество, степень магистра педагогам организаций среднего образования

млн. тг.

постановление Правительства

декабрь
2020-2025 годов

МИО

3 956

4 698

6 208

8 183

11 057

15 367

49 468

МБ
 


13.

Привлечение специалистов с производства для работы в организациях ТиПО


инфор
мация в МОН

декабрь 2020-2025 годов

МИО

не требуется

14.

Профилизация ВУЗов и колледжей, осуществляющих подготовку кадров по педагогическим специальностям


информация в МОН

декабрь
2020-2022 годов

МОН, МИО
 

не требуется

15.

Проведение курсов повышения квалификации педагогов в рамках перехода организаций образования на латинскую графику

млн. тг.

курсы

декабрь
2020-2025 годов

МОН
МИО, ВУЗы
(по согласованию)

600

614

1 243

1 142

1 037

630

5 266

РБ

222
223
224

16.

Подготовка преподавателей специальных дисциплин и мастеров производственного обучения на базе ВУЗов из числа выпускников колледжей


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО, МОН

в рамках предусмотренных средств на подготовку кадров с высшим образованием в рамках государственного образовательного заказа

17.

Принятие мер по организации переподготовки лиц, имеющих непедагогическое или профессиональное образование


приказ
 

декабрь
2020 года

МОН, МИО, ВУЗы
(по согласованию)

не требуется

18.

Организация стажировок педагогических работников организаций ТиПО на базе предприятий


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО, НПП "Атамекен"
(по согласованию)

за счет средств работодателей


19.

Проведение курсов повышения квалификации педагогов, в том числе в условиях МКШ и онлайн

млн. тг.

курсы повышения квалификации

декабрь
2020-2025 годов

МОН,
МИО

6 586

3 960

3 983

2 836

2 836

2 836

23 037

РБ

221, 222,
223,
227

20.

Разработка и апробация 30 образовательных программ для педагогических специальностей ВУЗов

млн. тг.

образовательные программы

декабрь
2020-2022 годов

МОН, ГУП
Всемирного
Банка (по согласованию)

276

381





657

ВБ

227


Задача 1.2: Сократить разрыв в качестве образования между городскими и сельскими школами, регионами, учебными заведениями, обучающимися

1.

Показатель результата 1.
Разрыв результатов казахстанских учащихся в международных исследованиях, проводимых ОЭСР и IEA между город/село

баллы



МОН, МИО

TIMSS-2019
математика− 4 кл-25; 8 кл- 30; естествознание – 4 кл-27; 8 кл-33;


PISA-2021
математика- 18; чтение- 22;
естествознание- 15. PIRLS-2021 чтение-5


TIMSS -2023 математика – 4 кл-15; 8 кл-17; естествознание − 4 кл-12;
8 кл-18

PISA-2024
математика- 13; чтение- 15; естествознание- 9.




2.

Показатель результата 2.
Доля школьников, охваченных дополнительным образованием, в том числе

%



МИО, МОН

62

63

64

65

66

67




в городе

35,3

35,5

35,7

35,9

36,1

36,3

в селе

26,7

27,5

28,3

29,1

29,9

30,7


Мероприятия

21.

Проработка вопроса "шефства" сильных школ над школами с низкой результативностью в вопросах менеджмента, педагогической поддержки, учебно-методического содержания и распространения успешного опыта


предложения в Правительство

март 2020 года

МОН, МИО

не требуется

22.

Проработка вопроса внедрения пилотного проекта "Мобильный учитель" (поддержка и повышение качества обучения в малокомплектных, сельских школах)


предложения в Правительство

декабрь
2020-
года

МОН, МИО

не требуется

23.

Проработка вопроса внедрения проекта "Временная семья" (проживание учащихся в семье в населенном пункте, где расположена опорная школа)


предложения в Правительство

декабрь
2020 года

МОН, МИО
 

не требуется

24.

Проработка вопроса изменения системы оплаты труда педагогов в условиях малокомплектных школ


предложения в Правительство

декабрь
2020 года

МОН, МИО
 

не требуется

25.

Размещение государственного образовательного заказа на дошкольное воспитание и обучение

млн тг.

отчет в МОН

декабрь 2020 – 2025
годов

МИО

63 148

69 083

73 354

76 873

81 929

83 926

448 314

РБ
МБ


26.

Введение института домашних воспитателей (социальных нянь), в том числе в штатных расписаниях дошкольных организаций


методические рекомендации отчет в МОН

1 квартал 2020 года – разработка методических рекомендаций
январь
2021 – 2025
годов – внедрение

МОН
МИО

не требуется
за счет средств местного бюджета

27.

Разработка рекомендаций по созданию групп кратковременного пребывания при дошкольных организациях для обучения и воспитания детей 1-2 лет из малообеспеченных и многодетных семей, семей, воспитывающих детей-инвалидов


методические рекомендации

декабрь 2020-года

МОН
 

не требуется

28.

Создание консультационных пунктов для родителей, чьи дети (1-2 лет) не посещают дошкольные организации


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО

не требуется

29.

Расширение сети дошкольных организаций и школ за счет механизма ГЧП и подушевого финансирования


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета

30.

Автоматизация процедуры постановки в очередь детей и выдачи направлений в дошкольные организации во всех регионах


отчет в МОН

декабрь
2020 года

МИО

за счет средств местного бюджета

31.

Реализация проекта "Бесплатное профессионально-техническое образование для всех"


информация в МОН

декабрь
2020-2021 годов

МИО

за счет средств местного бюджета,
в рамках средств программы "Еңбек"
 

32.

Подготовка кадров в организациях ТиПО в соответствии с потребностями рынка труда и ожиданиями работодателей за счет государственного образовательного заказа

млн. тг.

информация в МОН

IV
квартал 2020-2025
годов

МИО,
МТСЗН, МЗ,
МКС,
НПП "Атамекен"
(по согласованию)

1 136

1 028

877

679

679

679

5078

РБ
 

203
100

33.

Выделение грантов для поступления в ВУЗы за счет местных исполнительных органов, работодателей, в том числе для целевых групп (социально уязвимых категорий, с низкими доходами, выпускников сельских школ, победителей международных олимпиад, обладателей знака отличия за проявленный патриотизм и активную гражданскую позицию


информация в МОН

II квартал 2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета

34.

Разработка программного обеспечения "Навигатор дополнительного образования" для дальнейшего внедрения местными исполнительными органами

млн.тг.

программное обеспечение

декабрь
2020 года

МОН, МИО

40

-

-

-

-

-

40

РБ

001
104

35.

Реализация общенационального культурно-образовательного проекта "Дебатное движение школьников "Ұшқыр ой алаңы"


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета

36.

Реализация просветительского проекта "Дети и театр"


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета

37.

Расширение направлений дополнительного образования с учетом потребности учащихся


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета

38.

Реализация социального детского волонтерского проекта "Қоғамға қызмет"


информация в МОН

декабрь 2020 года

МИО

не требуется

39.

Реализация проекта "Социальный студенческий кредит" в рамках волонтерского движения

млн. тг.

меморандум

декабрь
2020-2021 годов

МОН,
АО "Финансовый центр" (по согласованию)

3 179

3 771





6 950

РБ

204
117

40.

Реализация проекта "Ашық жүрек", предусматривающего создание волонтерских клубов в колледжах


информация в МОН

декабрь 2020 года

МИО

не требуется

41.

Развитие сети детских технопарков и бизнес-инкубаторов на базе Дворцов школьников


информация в МОН

декабрь 2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета

42.

Вовлечение студентов колледжей в органы самоуправления, комитеты по делам молодежи, школы волонтеров, спортивные секции и мероприятия


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО, МИОР, МКС
 

не требуется


Задача 1.3. Обеспечить безопасную и комфортную среду обучения

1.

Показатель результата 1. Увеличение доли "Детского бюджета в объемах затрат МБ и РБ на социальную сферу (ежегодно)

% к предыдущему году



МОН,
МЗ,
МТСЗН,
МВД,
МИОР,
МКС,
МЦРИАП,
МИО


5

5

5

5

5




2.

Показатель результата 2. Доля воспитанников организаций для детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, от общего числа детей данной категории

%



МИО,
МОН

20

19

18

17

16

15




3.

Показатель результата 3.
Доля организаций образования, создавших условия для инклюзивного образования:

%



МИО, МОН










государственные дошкольные организации

45

60

70

80

90

100

государственные общеобразовательные школы

75

80

85

90

95

100

государственные организации ТиПО

45

50

55

60

65

70

гражданские ВУЗы

15

35
 

50
 

60
 

65
 

70
 

4.

Показатель результата 4.
Доля организаций образования, обеспеченных:

%



МИО,
МОН










видеонаблюдением (внутренним и наружным)

80

85

90

95

100

-




турникетами

10

15

20

25

30

35





Мероприятия

43.

Интеграция баз данных систем здравоохранения, образования, социальной защиты, местных исполнительных органов

млн. тг.

соглашение

декабрь
2020-2021 годов

МОН,
МЗ, МТСЗН, МИО
 

40

40





80

РБ

001
104

44.

Апробация Индекса благополучия детей

млн. тг.

итоги социологического исследования

декабрь 2020-2021 годов

МОН

40

40





80

РБ

001

45.

Проведение социологического исследования по определению уровня насилия в отношении несовершеннолетних и среди несовершеннолетних и суицидального поведения обучающихся

млн.
тг.

методическое пособие

декабрь 2020-2025 годов

МОН

5

5

5

5

5

5

30

РБ

001
103

46.

Разработка и реализация программы по профилактике и реагированию на насилие в школах, а также формированию жизненных навыков и превенции суицидов

млн. тг.

программа
информация в МОН

декабрь 2020 года - разработка
декабрь
2021
-2025 годов - реализация

МОН
МИО

400

400

400

400

400

400

2 400

РБ

001

47.

Разработка методики расчета Детского бюджета в объемах затрат МБ и РБ на социальные сферы

млн. тг.

методика расчета

декабрь
2020 года

МОН,
МЗ,
МТСЗН,
МВД,
МИОР,
МКС,
МИИР,
МЦРИАП,
МИО

20






20

РБ

001


48.

Привлечение представителей бизнеса и неправительственных организаций для трудоустройства выпускников организаций образования для детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО

не требуется

49.

Развитие школ приемных родителей по оказанию правовой и консультационной помощи родителям или заменяющим их лицам


информация в МОН

декабрь 2020-2025 годов

МИО

не требуется
 

50.

Разработка и выпуск видеороликов, иллюстрированных альбомов, журналов, книг, открыток по правам детей (картин художников о детях, успешных воспитанниках и др.)


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета
 

51.

Организация тематических смен летних лагерей для детей из неблагополучных семей, детей из "группы риска", детей с девиантным поведеним


информация в МОН

декабрь 2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета
 

52.

Разработка алгоритма взаимодействия государственных органов по вопросам охраны прав детей с момента рождения до совершеннолетия


совместный приказ "Профстандарты"

декабрь
2020 года
 

МОН,
МЗ, МТСЗН, МВД

не требуется

53.

Создание комфортных условий для воспитанников и учащихся в организациях дошкольного и среднего образования, в том числе оснащение системами видеонаблюдения, индивидуальными шкафами, а также обеспечение качественным подвозом, питьевым водоснабжением, санитарией и гигиеной


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета

54.

Пересмотр нормы и рациона питания воспитанников дошкольных организаций, детских домов и обучающихся ТиПО


постановление Правительства

декабрь 2020 года

МОН, МЗ, МИО

не требуется

55.

Поэтапный переход на безналичный расчет при организации школьного питания


инфор-мация в МОН

декабрь 2020 года

МИО

за счет средств местного бюджета

56.

Развитие сети загородных детских лагерей, в т.ч за счет ГЧП


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета и ГЧП

57.

Улучшение качества предоставления услуг питания, в том числе усиление работы бракеражных комиссий


информация в МОН

декабрь 2020 года

МИО

не требуется

58.

Развитие сети (трансформация Детских домов) центров и психологических служб по оказанию социально-правовой и психолого-педагогической поддержки семьям с детьми, попавшими в трудную жизненную ситуацию


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО

не требуется

59.

Взаимодействие с некоммерческими и неправительственными организациями по вопросам устройства детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей в семьи казахстанских граждан


информация в МОН

декабрь
2020-2021 годов

МИО

не требуется

60.

Разработка и внедрение мер по защите детей от информации и материалов, наносящих вред воспитанию и духовному развитию


методические рекомендации
информация в МОН

декабрь
2020 года
декабрь
2021-2025 годов

МОН,
МИО

не требуется

61.

Проработка вопроса по разработке критериев оценки образовательных потребностей детей с особыми образовательными потребностями


предложения в Правительство
 

декабрь 2021-2022 годов

МОН

не требуется

62.

Автоматизация и интеграция базы данных ПМПК с НОБД, МЗ, МТСЗН


приказ

ІІ квартал
2020 года

МОН,
МЗ, МТСЗН, МЦРИАП

не требуется

63.

Внесение изменений в государственные нормы в области архитектуры, градостроительства и строительства по размещению ПМПК и КППК


внесение предложений в МИИР

ІІІ квартал
2020 года

МОН

не требуется


64.

Расширение сети ресурсных кабинетов поддержки инклюзивного образования

млн.тг

информация в МОН

декабрь
2020 года

МИО

53






53

РБ

099

65.

Расширение сети КППК и ПМПК


информация в МОН

декабрь 2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета

66.

Внесение изменений и дополнений в типовые штаты работников государственных организаций образования и перечень должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц в части обеспечения сопровождения детей с особыми образовательными потребностями в инклюзивной среде (включение в типовые штаты педагога-ассистента)


постановление Правительства

I квартал
2020 года

МОН

не требуется


67.

Разработка учебно-методических комплексов для детей с ООП

млн. тг.

учебно-методические комплексы

декабрь
2020-2022 годов

МОН

365

221

197




783

РБ

099

68.

Разработка рекомендаций по мобильной консультативно-методической помощи педагогам, родителям, детям с ООП в сельских школах


рекомендации, письмо в МИО

1 квартал
2020 года

МОН

не требуется

69.

Разработка норм подушевого финансирования (социального рюкзака) при размещении госзаказа на коррекционно-педагогическую поддержку детей с ООП


приказ
 

декабрь
2020 года

МОН

не требуется

70.

Обновление квалификационных требований для педагогов, работающих в условиях инклюзивного образования (специальные педагоги, учителя-предметники, ассистенты педагога и другие)


приказ

декабрь
2020 года

МОН

не требуется

71.

Актуализация программ подготовки педагогических кадров по работе с детьми с ООП с учетом лучших международных практик


информация в МОН

декабрь
2020-2021 годов

ВУЗы
(по согласованию)

за счет собственных средств ВУЗов


Задача 1.4. Внедрить обновленную систему оценки качества обучающихся, педагогов и организаций образования на основе лучших практик

1.

Показатель результата 1.
Доля школ, повысивших свою категорию на более высокую по итогам экспертного обзора качества среднего образования
 

%



МИО,
МОН

-

20

22

24

26

28




2.

Показатель результата 2.
Результаты учебных достижений учащихся начального и основного среднего образования по итогам образовательного мониторинга

баллов
 



МИО, МОН
 

4 кл.- 18 баллов, 9 кл. – 45 баллов
 

4 кл. -18,6 баллов,
9 кл. – 46,5 баллов
 

4 кл. -19,2 баллов,
9 кл. – 48 баллов
 

4 кл. – 19,8 баллов, 9 кл. – 49,5 баллов
 

4 кл. – 20,4 баллов,
9 кл. – 51 баллов
 

4 кл. – 21 баллов,
9 кл. – 52,5 баллов
 




3.

Показатель результата 3.
Доля государственных колледжей технического и технологического профиля, проводящих демонстрационные экзамены с учетом стандартов WorldSkills

%



МИО, МОН,
НАО "Холдинг "Кәсіпқор" (по согласованию)

10

20

40

60

80

100




4.

Показатель результата 4.
Количество ВУЗов Казахстана, отмеченных в рейтинге QS-WUR топ-200

ед.



МОН, ВУЗы
(по согласованию)

-

2

2

2

2

3





Мероприятия

72.

Проработка вопроса внедрения лицензирования дошкольных организаций


предложение в Правительство РК

июнь 2020 года

МОН, МНЭ, МИО, НПП "Атамекен"
(по согласованию)

не требуется

73.

Проработка и внедрение
рейтинга оценки дошкольных организаций с включением в него родительской оценки


сайт, метод рекомендации

декабрь
2021 года

МОН, МИО

не требуется

74.

Внедрение механизма проведения экспертного обзора качества предоставляемых образовательных услуг и совершенствование критериев, определяющих уровень организации среднего образования


Закон

июнь 2020 года

МОН, МИО

не требуется

75.

Совершенствование механизма проведения внешнего оценивания среднего образования


приказ
 

сентябрь
2020 года

МОН, МИО

не требуется

76.

Совершенствование механизма критериального оценивания знаний школьников (формативная и суммативная оценки, шкала оценок)


приказ

сентябрь
2020 года
 

МОН,
МИО

не требуется

77.

Совершенствование квалификационных требований, предъявляемых к образовательной деятельности


приказ

I квартал
2020 года

МОН
 

не требуется

78.

Проведение профилактического контроля организаций образования, определенных по системе оценки рисков


информация в Правительство

декабрь
2020-2025 годов

МОН

не требуется

79.

Совершенствование заданий и формата проведения итоговой аттестации и ЕНТ

млн. тг.

приказ
 

май 2020-2025 годов

МОН

1 858

1 788

1 805

1 805

1 805

1 805

10 866

РБ

204
109

80.

Проработка вопроса участия казахстанских обучающихся в PISA-based Test for Schools


предложения в Правительство

I квартал 2020 года

МОН

не требуется

81.

Внедрение системы оценивания WorldSkills в учебный процесс организаций ТиПО


информация в МОН

декабрь
2020 года

МИО, МОН

не требуется

82.

Внедрение механизма альтернативного зачисления в ВУЗы по аналогии международного стандартизированного сертификата SAT, ACT, GMAT, GRE-тесты наравне с ЕНТ

млн. тг.

приказ

июнь 2020-2025 годов

МОН

57

38

39

39

39

39

251

РБ

204
109

83.

Совершенствование модели присуждения государственных грантов в высших учебных заведения с учетом уровня знаний и социальной категории


информация в Правительство

июнь 2020-2022 годов

МОН, МТСЗН, МФ

не требуется

84.

Проработка вопроса по поэтапному переходу к профилизации процедур аккредитации вузов


предложения в Правительство

май
2021 года

МОН

не требуется

85.

Разработка тестовых заданий и проведение национального квалификационного тестирования педагогов

млн. тг.

удостоверение о присвоении/подтверждени квал.категорий

январь-декабрь
2020-2025 годов

МОН, МИО

757

606

587

587

587

587

3 711

РБ

098
099
203


Задача 1.5: Обеспечить преемственность, непрерывность образования и профессиональной подготовки в соответствии с потребностями экономики и региональными особенностями

1.5.1. Обеспечить преемственность образовательных программ от дошкольного до послевузовского образования на основе принципа обучения в течение всей жизни

1.

Показатель результата 1.
Уровень готовности детей предшкольного возраста для обучения в школе

%



МИО, МОН

81,1

82,5

84,5

86

94,7

95




2.

Показатель результата 2.
Доля школ, перешедших на 12 -летнюю модель обучения, (в 2024 году – 1-класс, в 2025 году – 2-класс)

%



МОН,
МИО

-

-

-

-

100

100
 




3.

Показатель результата 3.
Доля студентов технического и профессионального образования, обучающихся по госзаказу, охваченных дуальным обучением

%



МИО, МОН

18

20

23

25

28

35




4.

Показатель результата 4. Удовлетворенность системой высшего и послевузовского образования (композитный индекс)

%



МОН, ВУЗы
(по согласованию)

45

50

55

60

65

70




5.

Показатель результата 5.
Доля вузов, реализующих совместные образовательные программы, академические обмены с зарубежными партнерами в рамках стратегии интернационализации

%



МОН

30

40

45

50

55

60




6.

Показатель результата 6.
Доля иностранных студентов в системе высшего образования от общего количества студентов

%



МОН, ВУЗы
(по согласованию)

5,3

6

7

8

9

10





Мероприятия

86.

Поэтапное внедрение в школах обучения на трех языках с учетом готовности школ, желания родителей и учащихся


информация в МОН

август 2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета

87.

Создание сети школ и школ-интернатов Абая с углубленным изучением гуманитарных предметов


информация в МОН

август 2020-2025 годов

МИО, МОН
 

за счет средств местного бюджета

88.

Развитие цифровых образовательных ресурсов, сетей и платформ массовых открытых онлайн-курсов (MOOCs) в вузах


информация в МОН

декабрь 2020-2022 годы

ВУЗы
(по согласованию)

не требуется

89.

Проработка механизмов функционирования "серебряных университетов" на базе вузов


образовательные программы для взрослых

декабрь 2020-2025 годов

МОН

не требуется

90.

Активизация работы по подключению вузов к платформе "Қазақстанның ашық университеті"


информация в МОН

декабрь 2020-2025 годов

ВУЗы
(по согласованию)

не требуется

91.

Внесение изменений в типовую учебную программу дошкольного воспитания и обучения


приказ

август 2020 года

МОН, МИО

не требуется

92.

Усиление предшкольной подготовки в летние месяцы


информация в МОН

сентябрь
2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета

93.

Завершение перехода на обновленное содержание среднего образования


информация в МОН

декабрь
2020 года

МИО

за счет средств местного бюджета

94.

Проведение подготовительных работ по поэтапному переходу на 12-летнее среднее образование,


ГОСО, типовые учебные планы и программы

декабрь
2020-2023 годов

МОН, МИО

не требуется

95.

Разработка новой системы подготовки, экспертизы апробации, мониторинга, издания учебников и учебно-методических комплексов по уровням среднего образования


приказ

II квартал
2020 года

МОН

не требуется

96.

Определение наименований базовых учебников основного среднего и общего среднего образования


перечень учебников

декабрь
2020 года

МОН

не требуется


97.

Разработка требований к базовому учебнику

млн. тг.

отчет ГУП Всемирного банка

декабрь
2020 года
 

МОН

105






105

ВБ

227

98.

Проведение исследования внедрения обновленного содержания образования


аналитический отчет

декабрь
2020 года
 

МОН

не требуется

99.

Создание и внедрение системы оценки, признания, накопления, перевода результатов обучения на основе адаптации методологии Европейской системы зачетных единиц по результатам обучения (ECVET)


методические рекомендации

декабрь
2020 года

МОН

не требуется

100.

Актуализация типовых учебных планов и программ на основе профессиональных стандартов

млн. тг.

образовательные программы

декабрь
2020-2025 годов

МОН, МИО

154






154

РБ

203

101.

Совершенствование методологии сдачи Национального квалификационного теста, направленного на подтверждение квалификаций и результатов обучения выпускников

млн. тг.

методические рекомендации

сентябрь
2020 года

МОН, МТСЗН

56






56

РБ

204

102.

Предоставление вузами дипломов собственного образца


информация в МОН

июль 2021-2025 годов

ВУЗы
(по согласованию)

не требуется

103.

Разработка композитного индекса удовлетворенности системой высшего и послевузовского образования

млн. тг.

итоги социологического опроса

декабрь
2020- года

МОН, ВУЗы
(по согласованию)
 

70






70

РБ

204

104.

Принятие мер по усилению качества подготовки кадров в сфере юриспруденции


информация в МОН

сентябрь 2020-2025 годов

ВУЗы
(по согласованию)

не требуется

105.

Организация и проведение мероприятий по проекту "Топ-100 студентов колледжей Республики Казахстан"

млн. тг.

информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО, НАО Холдинг "Кәсіпқор" (по согласованию)
 

за счет средств работодателей

106.

Обеспечение широкого вовлечения школьников и студентов в движения WorldSkills, JuniorSkills, DeafSkills и Abilimpics


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО, НАО Холдинг "Кәсіпқор" (по согласованию)

не требуется

107.

Организация работы по подготовке участников и экспертов Национальной сборной Казахстана в тренировочных лагерях для участия в международных чемпионатах WorldSkills.
Создание Проектного офиса WorldSkills.

млн. тг.

информация в МОН

декабрь 2020-2025 годов

МИО

790

790

790

790

790

790

4 740

РБ

203
110

108.

Организация и проведение республиканского чемпионата и участие в международном конкурсе профмастерства WorldSkills

млн. тг.

акт выполненных работ

декабрь
2020-2025 годов

МОН,
НАО Холдинг "Кәсіпқор" (по согласованию

456

432

432

432

432

432

2 616

РБ

203
110

109.

Организация и проведение региональных чемпионатов WorldSkills, JuniorSkills, DeafSkills и Abilimpics с привлечением работодателей


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета
 

110.

Развитие движения "WorldSkills" среди работников отраслевых предприятий


информация в МОН

декабрь 2020-2025 годов

НПП "Атамекен", (по согласованию), Ассоциацией "Казахстанский совет иностранных инвесторов", (по согласованию), НАО Холдинг "Кәсіпқор" (по согласованию)

за счет средств работодателей

111.

Организация и проведение региональных и республиканских конкурсов идей по разработке IT-решений с применением цифровых навыков – Хакатон


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО,
НПП "Атамекен", (по согласованию), Ассоциацией "Казахстанский совет иностранных инвесторов" (по согласованию)

за счет средств работодателей


1.5.3 Повышение международной привлекательности казахстанского высшего образования

112.

Реализация Стратегии интернационализации


информация в МОН

декабрь 2020-2025 годов

ВУЗы
(по согласованию)

не требуется

113.

Создание регионального образовательного хаба и привлечение в ВУЗы зарубежных ученых и иностранных студентов


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

ВУЗы
(по согласованию)

не требуется

114.

Реализация стипендиальной программы для иностранных граждан

млн. тг.

информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

ВУЗы
(по согласованию)

383

782

1 223

1 659

1 873

1 875

7 795

РБ

204
118

115.

Развитие двудипломных программ и академической мобильности студентов и профессорско-преподавательского состава вузов

млн. тг.

информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

ВУЗы
(по согласованию)

666

666

666

666

666

666

3 996

РБ

204
100

116.

Проработка критериев для формирования групп вузов "Конкурентноспособные на международном уровне", "Конкурентноспособные на национальном уровне" и "Конкурентноспособные на региональном уровне".


методические рекомендации

2 полугодие 2020 года

МОН,
ВУЗы
(по согласованию)

не требуется

117.

Проработка подходов и требований к формированию Реестра казахстанских вузов, предоставляющих образовательные услуги иностранным студентам, а также критерии для зарубежных вузов, документы об образовании которых будут признаваться на территории Казахстана


методические рекомендации

2 полугодие 2020 года

МОН,
ВУЗы
(по согласованию)

не требуется

118.

Создание условий для функционирования исследовательской экосистемы


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

ВУЗы
(по согласованию)

за счет собственных средств ВУЗов

119.

Развитие программы постдокторантуры в исследовательских вузах


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

ВУЗы
(по согласованию)

за счет собственных средств ВУЗов

120.

Внедрение принципов академической честности в вузах, в том числе с применением признанных международных информационных систем антиплагиата


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

ВУЗы
(по согласованию), НИИ
(по согласованию)
 

за счет собственных средств ВУЗов

121.

Принятие мер по поддержке конкурентоспособных казахстанских научных изданий с целью их включения в базы данных Scopus и Web of Science


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

ВУЗы
(по согласованию)

за счет собственных средств ВУЗов


1.5.4 Повысить участие социальных партнеров в подготовке кадров под требования экономики

122.

Создание и функционирование центра профессиональной ориентации и карьеры

млн. тг.

приказ
 

декабрь 2020-2025 годов

МОН, МИО, НАО Холдинг "Кәсіпқор"
(по согласованию)

57

57

57

57

57

57

342

РБ

203

123.

Создание центров трудоустройства и карьеры в государственных колледжах


информация в МОН

декабрь
2020-2022 годов

МИО

не требуется

124.

Внедрение международных отраслевых стандартов в организациях ТиПО


информация в МОН

декабрь
2020-2021 годов

МИО

за счет средств организаций ТИПО
 

125.

Создание попечительского совета WorldSkills


распоряжение Премьер-Министра РК

апрель 2020 года

МОН, заинтересованные ГО, НПП "Атамекен" (по согласованию), отраслевые объединения работодателей, НАО Холдинг "Кәсіпқор"
(по согласованию)

не требуется

126.

Развитие дуального обучения в системе ТиПО


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО

не требуется


Задача 1.6: Обеспечить интеллектуальное, духовно-нравственное и физическое развитие обучающихся

1.

Показатель результата 1. Доля учащихся 1-4 классов, вовлеченных в движение "Жас қыран"

%



МИО

62

64

66

68

70

72




2.

Показатель результата 2. Доля учащихся 5-10 классов, вовлеченных в движение "Жас Ұлан"

%



МИО

66

69

71

74

77

80




3.

Показатель результата 3.
Количество учащихся колледжей, вовлеченных в движение военно-патриотического клуба "Жас Сарбаз"

чел.



МИО

20 000

25 000

35 000

40 000

45 000

50 000




4.

Показатель результата 4.
Доля учащихся, продемонстрировавших высокий уровень гражданственности и патриотизма

Прироств % к 2020 г.



МОН, МИОР,МИО

-

5

5

5

5

5




5.

Показатель результата 5.
Доля обучающихся, охваченных спортивными секциями во внешкольных организациях и при общеобразовательных школах

%
 



МИО

34

35

36

37

39

42





Мероприятия

127.

Вовлечение обучающихся в организованную общественную деятельность "Жас қыран"
(1–4-е классы), "Жас Ұлан"
(5–10-е классы), "Жас Сарбаз" (колледж)
 


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО
 

не требуется

128.

Внедрение проектов "Охрана репродуктивного здоровья и безопасного поведения молодых людей и подростков", "Школы матерей", "Школы отцов", региональных конкурсов эссе на тему "Моя будущая семья" в организациях среднего и ТиПО


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО, МОН

не требуется

129.

Реализация проекта "Zhastar kz" в организациях ТиПО


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО

не требуется

130.

Внедрение нового формата взаимодействия школы, колледжа и родителей через реализацию проекта "Құндылықтарға негізделген білім беру" в организациях среднего и ТиПО


методические рекомендации,
информация в МОН

декабрь 2020 года – разработка методических рекомендаций

декабрь 2021-2025 годов –
внедрение

МОН
МИО
 

не требуется

131.

Усиление роли военно-патриотических клубов в организациях образования


информация в МОН

ноябрь 2020-2025 годов

МИО

не требуется

132.

Развитие массовых видов спорта в организациях среднего образования, в том числе национальных спортивных лигах


информация в МОН

ноябрь 2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета

133.

Обновление спортивного инвентаря школ


информация в МОН

ноябрь 2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета

134.

Принятие комплекса мер по экологическому воспитанию, бережному отношению к окружающему миру, привитию финансовых и предпринимательских навыков у учащихся организаций среднего образования


информация в МОН

ноябрь 2020-2025 годов

МИО

не требуется

135.

Внедрение в организациях ТиПО и вузах принципов добропорядочности


информация в МОН

декабрь
2020-2022 годов

МИО

за счет средств организаций ТиПО


Задача 1.7: Оснастить организации образования цифровой инфраструктурой и современной материально-технической базой

1.

Показатель результата 1. Доля аварийных школ от общего количества дневных государственных школ

%



МИО

0,4

0,3

0,2

0,2

0,1

0,05




2.

Показатель результата 2. Доля школ с трехсменным обучением от общего количества дневных государственных школ

%



МИО

1,5

1,3

1,1

0,8

0,6

0,4
 




3.

Показатель результата 3.
Количество введенных койко-мест общежитий организаций ТиПО и ВУЗов

мест



МОН

20 000

45 000

75 000

80 000

85 000

89 935




4.

Показатель результата 4.
Доля оснащенных учебных кабинетов современным оборудованием в организациях среднего образования, от их общего количества

%



МИО, МОН

33,8

37

40

42

44

45,5




5.

Показатель результата 5.
Количество оснащенных совеременной материально-технической базой колледжей в рамках проекта "Жас маман"

ед



МИО

80

100

-

-

-

-




6.

Показатель результата 6. Количество созданных рабочих мест за счет строительства (пристройки) / открытия объектов образования

ед.



МИО, МОН

5 846

6 954

9 660

5 718

6 143

5 346





Мероприятия

1.7.1 Сокращение аварийных и трехсменных школ, а также снижение дефицита ученических мест

136.

Изменение механизма финансирования строительства и капитального ремонта школ через подушевое финансирование с приоритетом решения проблем трехсменного обучения, аварийности и дефицита ученических мест


методика финансирования

декабрь
2020 года

МОН, МФ, МНЭ, МИИР
АО "Финансовый центр" (по согласованию)

не требуется

137.

Строительство школ в целях ликвидации трехсменного обучения, аварийных школ и дефицита ученических мест

млн. тг.

информация в МОН

июнь, декабрь
2020-2025 годов

МИО

87 116

95 734

103 999

116 838

126 347

136 479

666 513

МБ






67 510

68 099

73 792

209 401

РБ


138.

Размещение государственного заказа в частных школах

млн. тг.

информация в МОН

декабрь 2020-2025 годов

МИО, МОН

16 451

19 416

20 300

29 570

38 471

47 544

171 752

РБ



1.7.2. Обеспечить условия для проживания студенческой молодежи в период обучения

139.

Размещение государственного заказа на обеспечение студентов, магистрантов и докторантов местами в общежитиях

млн. тг.

отчетная информация АО "Финансовый центр"

декабрь 2020-2025 годов

МОН,
АО "Финансовый центр" (по согласованию)

5 408

12 548

21 936

25 242

28 777

32 519

126 430

РБ


1.7.3. Улучшить материально-техническую оснащенность и цифровую инфраструктуру особенно нуждающихся организаций образования

140.

Обеспечение обучающихся магнитных МКШ подвозом к опорным школам, питанием и проживанием


информация в МОН

сентябрь-июнь 2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета

141.

Строительство интернатов (boarding school) при опорных школах

млн. тг.

информация в МОН

сентябрь-июнь 2020-2025 годов

МИО


16 236

15 773

8 350

6 495

6 031

52 885

РБ
 

099


142.

Обновление, пополнение парка автотранспорта, осуществляющего подвоз детей, в том числе через ГЧП


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета

143.

Проведение республиканской акции "Безопасный школьный автобус" (ежегодно)


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО

не требуется

144.

Внедрение пилотного проекта "Школа-спутник" с централизованным управлением


информация в МОН

сентябрь 2021-2025 годов

МИО
 

за счет средств местного бюджета

145.

Модернизация интернатов в организациях образования, улучшение условий пребывания в них, в том числе за счет механизмов ГЧП


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО
 

за счет средств местного бюджета

146.

Оснащение школ предметными кабинетами, в том числе STEM-кабинетами


информация в МОН

декабрь
2020-2025
годов

МИО

за счет средств местного бюджета

147.

Оснащение материально-технической базой специальных организаций образования


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета

148.

Принятие мер по оснащению современным оборудованием учебно-производственных мастерских и лабораторий колледжей (за исключением проекта "Жас маман")


информация в МОН

декабрь 2020-2025 годов

МИО

за счет средств местного бюджета


149.

Строительство спортзалов в организациях среднего образования с количеством учащихся 150 и выше

млн.тг

информация в МОН

декабрь
2020-2022 годов

МИО


31 828

26 269

20 819



78 916

РБ
 


150.

Модернизация организаций ТиПО в рамках проекта "Жас маман"

млн. тг.

информация в МОН

декабрь
2020-2022 годов

МИО

27 792
 

30 074
 





57 866
 

РБ


151.

Создание современных лабораторий на базе 20 вузов в рамках проекта "Жас маман"


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

ВУЗы
(по согласованию)

за счет собственных средств ВУЗов

152.

Создание 10 "Центров академического превосходства"

млн. тг.

"Центры академического превосходства"

декабрь
2020-2023 годов

МОН, ВУЗы
(по согласованию)


3 150

8 400

8 400

1 050


21 000

РБ


153.

Оснащение сельских школ компьютерами, принтерами, центрами обработки данных, в том числе в рамках проекта "Модернизация среднего образования"

млн. тг.

отчет ГУП Всемирного банка

декабрь
2020-2025 годов

МОН,
МИО


38 325

38 141

32 933

32 933

32 933

175 265

ВБ
РБ



Задача 1.8: Внедрить вертикаль системы управления и финансирования образованием

1.8.1 Модернизировать управление сферой образования на всех уровнях

1.

Показатель результата 1.
Доля государственных дневных общеобразовательных школ, перешедших на подушевое финансирование от общего количества полнокомплектных школ

%



МИО,
МОН

22,6

22,6

22,7

61,1

100

-




2.

Показатель результата 2.
Доля руководителей ВУЗов, прошедших повышение квалификации в области менеджмента

%



МОН

20

40

60

80

100

-




3.

Показатель результата 3.
Доля расходов на образование и науку от ВВП (2019 – 3,8%)

%



МФ,
МОН

5,1

5,6

6,2

6,6

6,8

7





Мероприятия

154.

Перераспределение функций управления отделами образования и администрирования бюджетных средств сферы образования с городского и районного на областной уровень


нормативные правовые акты

І квартал 2020 года

МОН, МНЭ,
МФ,
МИО

не требуется

155.

Формирование на всех уровнях образования кадрового резерва сотрудников и управленцев из числа лидеров в своей области


база данных по кадровому резерву

декабрь
2020- 2025 годов

МОН, МИО, ВУЗы
(по согласованию),
АО НИШ, НЦПК "Өрлеу"

не требуется

156.

Реализация мероприятий по проекту "Корпус лидеров ТиПО"

млн. тг.

база данных по кадровому резерву

декабрь
2020-2021 годов

МОН, МИО, НАО Холдинг "Кәсіпқор" (по согласованию)

453

453





906

РБ

203

157.

Разработка и внедрение оценки деятельности руководителей организаций образования по ключевым показателям эффективности


1. Закон
2.
приказ

декабрь
2020 года

МОН, МИО

не требуется

158.

Пересмотр системы назначения руководителей организаций дошкольного, среднего и технического и профессионального образования и внедрение механизма ротации


приказ

декабрь
2021 года

МОН, МИО

не требуется


159.

Организация курсов повышения квалификации по менеджменту для руководителей организаций образования, в том числе за счет проекта Всемирного Банка "Модернизация среднего образования".

млн.тг.

курсы повышения квалификации

декабрь
2020-2025 годов

МОН,
ГУП Всемирного банка (по согласованию), НАО Холдинг "Кәсіпқор" (по согласованию)

273

615

652

286

286

286

2 398

РБ
ВБ


160.

Функционирование органов коллегиального управления в организациях образования с акцентом на улучшение их качественного состава


информация в МОН

декабрь 2020-2025 годов

МИО, МОН, ВУЗы
(по согласованию)

не требуется

161.

Автоматизация государственных услуг по приему детей в организации среднего образования


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО
 

за счет средств местного бюджета

162.

Внедрение инновационного менеджмента и проведение редизайна организационно-административной среды и системы принятия решений


информация в МОН

декабрь 2020-2021 годов

ВУЗы
(по согласованию)

не требуется

163.

Повышение стоимости государственного образовательного гранта

млн тг.

постановление Правительства
 

сентябрь
2020 -2025 годов

МОН

5 375

21 502

37 628

53 754

62 466

63 115

243 840

РБ


164.

Переход к цифровизации процедуры приема документов (online admission)


информация в МОН

декабрь
2020-2021 годов

ВУЗы
(по согласованию)

за счет собственных средств ВУЗов

165.

Создание автоматизированной системы управления образовательным процессом организаций ТиПО


автоматизированная система

декабрь
2021 года

МОН, НАО Холдинг "Кәсіпқор" (по согласованию)

не требуется

166.

Создание системы проверки подлинности документов об образовании на основе блокчейн-технологий


информационная система

декабрь 2022 года

МОН

не требуется

167.

Реализация проекта "Один день из жизни школы" с участием родителей, общественности, неправительственных органнизаций


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО

не требуется


1.8.2. Переход на подушевое финансирование среднего образования и внедрение ваучерной системы

168.

Изменение правил размещения государственного заказа на дошкольное воспитание и обучение


приказ

декабрь
2020 года

МОН

не требуется

169.

Внедрение повышения квалификации педагогов по ваучерной системе


приказ
 

декабрь
2021 года

МОН, МИО

не требуется


170.

Внедрение подушевого финансирования в городских школах

млн.тг.

информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО

27 455

51 406

54 217

59 020

61 752

64 597

318 447

РБ

099
110

171.

Внесение изменения в Закон Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании" по дистанционному обучению на уровне среднего образования


Закон

декабрь 2020 года

МОН

не требуется

172.

Проработка вопроса обеспечения наибольшего охвата детей дополнительным образованием посредством размещения государственного заказа в организациях дополнительного образования независимо от формы собственности путем нормативного правового обеспечения


нормативные правовые акты

декабрь
2020-2022 годов

МОН

не требуется


Цель 2: Увеличение вклада науки в социально-экономическое развитие страны.

1.

Целевой индикатор 1.
Доля расходов на науку от ВВП
(из всех источников)

%



МОН,
МО,
МСХ,
МТСЗН,
МЭГПР, МЗ,
МКС,
МЭ,
МИИР,
МЦРИАП,
МТИ, НИИ (по согласованию),
ВУЗы (по согласованию)

0,13

0,15

0,2

0,35

0,49

1




2.

Целевой индикатор 2. Качество научно-исследовательских организаций

Место в ГИК



МОН,
МО,
МСХ,
МТСЗН,
МЭГПР, МЗ,
МКС,
МЭ,
МИИР,
МЦРИАП,
МТИ,
НИИ
(по согласованию),
ВУЗы (по согласованию)

80

78
 

74

70

66

63




3.

Целевой индикатор 3.
Прирост казахстанских публикаций в рейтинговых изданиях от общего количества публикаций в 2018 году (4873 ед.) по данным информационных ресурсов на платформе Web of Science (Clarivate Analytics) и Scopus (Elsevier)

%



МОН,
МО,
МСХ,
МТСЗН,
МЭГПР, МЗ,
МКС,
МЭ,
МИИР,
МЦРИАП,
МТИ, НИИ
(по согласованию),
ВУЗы (по согласованию)

25,1

37,7

50,3

62,9

75,5

88




Задача 2.1: Укрепить интеллектуальный потенциал науки

1.

Показатель результата 1. Прирост численности исследователей
от общего количества исследователей в 2018 году (17 454 чел.)

%



МОН,
МО,
МСХ,
МТСЗН,
МЭГПР, МЗ,
МКС,
МЭ,
МИИР,
МЦРИАП,
МТИ, НИИ (по согласованию),
ВУЗы (по согласованию)

2,8

3,3

3,8

4,3

4,8

5,2




2.

Показатель результата 2.
Прирост численности молодых ученых до 35 лет включительно от общего количества специалистов-исследователей в 2018 году (6 566 чел.)

%



МОН,
МО,
МСХ,
МТСЗН,
МЭГПР, МЗ,
МКС,
МЭ,
МИИР,
МЦРИАП,
МТИ, НИИ (по согласованию),
ВУЗы (по согласованию)

2

3,6

5,1

6,6

8,1

9,6




Мероприятия

173.

Реализация научных проектов и программ по грантовому и программно-целевому финансированию и проектов коммерциализации

млн. тг.

отчеты научной и/или научно-технической деятельности

февраль 2020-2025 годов

МОН,
МО,
МСХ,
МТСЗН,
МЭГПР,
МЗ,
МКС,
МЭ,
МИИР,
МЦРИАП,
МТИ

53 991

56 223

72 769

242 399

330 454

430 959

1 186 795

РБ


174.

Функционирование сервиса, помогающего ученым находить средства для реализации научных идей


онлайн -платформа

декабрь
2020-2025 годов

МОН

не требуется

175.

Привлечение молодых ученых к формированию государственной политики в области науки


протоколы заседаний совета молодых ученых

декабрь
2020-2025 годов

МОН, МОН,
МО,
МСХ,
МТСЗН,
МЭГПР,
МЗ,
МКС,
МЭ,
МИИР,
МЦРИАП,
МТИ

не требуется

176.

Осуществление сбора технологических задач от предприятий 


отчетные данные

декабрь
2020-2025 годов

МОН

не требуется

177.

Проведение тренингов по использованию международных методов научных исследований с привлечением ведущих ученых и специалистов


сертификаты, дипломы

III-IV кварталы 2020-2025 годов

МОН, НИИ (по согласованию)

не требуется

178.

Введение института "Ғылыми тәлімгер/Научный наставник"


приказ
 

декабрь
2020-2025 годов

МОН, НИИ (по согласованию)

не требуется

179.

Внедрение системы оценки эффективности реализации завершенных научных проектов/программ, мультипликативного эффекта и вклада науки в социально-экономическое развитие страны


методические рекомендации,
отчет об оценке реализации научных проектов

IV квартал
2020 года – утверждение методики
I квартал 2023 года – внедрение методических рекомендаций

МОН,
АО "НЦ ГНТЭ" (по согласованию), АО 
"Фонд науки" (по согласованию)

не требуется

180.

Внедрение корпоративного управления, гибкого финансирования и управленческой самостоятельности в НИИ


внесение изменений и дополнений в уставы НИИ

IV квартал 2021 года

МОН, МСХ, МТСЗН, МЭГПР, МЗ,
МКС,
МЭ, МИИР, МЦРИАП,
МТИ,
МО

не требуется

181.

Софинансирование прикладных научных исследований со стороны заинтересованных бизнес-партнеров


договоры, меморандумы

І квартал 2020-2025 годов

МОН МСХ, МТСЗН, МЭГПР, МЗ,
МКС,
МЭ, МИИР, МЦРИАП,
МТИ,
МО

не требуется


182.

Присуждение государственных научных стипендий и премий в области науки

млн. тг.

приказ
 

І квартал 2020-2025 годов

МОН

111

116

121

126

131

137

742

РБ


183.

Присуждение премии им. Аль-Фараби в области науки и техники

млн. тг.

указ Президента РК

декабрь
2021, 2023,
2025 годов

МОН

-

130

-

130

-

130

390

РБ


184.

Проработка вопроса по повышению заработной платы ученых


предложения в МТСЗН, МФ

І квартал 2020 года

МОН МСХ, МТСЗН, МЭГПР, МЗ,
МКС,
МЭ, МИИР, МЦРИАП,
МТИ,
МО

не требуется

185.

Мониторинг деятельности вузов с особым статусом по самостоятельному присуждению степени доктора PhD


информация в Правительство
РК

декабрь
2020-2021 годов

МОН

не требуется

186.

Совершенствование правил присуждения степеней в части требований к публикациям докторантов PhD, соблюдения принципов академической честности, критериев автоматического признания зарубежных дипломов


приказ

І-полугодие
2020 года

МОН

не требуется


Задача 2.2: Модернизировать и оцифровать научную инфраструктуру

1.

Показатель результата 1.
Доля обновленного сертифицированного научного оборудования государственных вузов, НИИ, реализующих НИОКР

%



МОН, НИИ
(по согласованию),
ВУЗы
(по согласованию)

13,5

13,7

14

14,3

14,5

15





Мероприятия

187.

Внедрение стратегического HR-менеджмента в НИИ


отчеты НИИ

І квартал
2021 года

МОН, НИИ
(по согласованию)

не требуется

188.

Внедрение программ переподготовки кадрового и руководящего состава научных организаций и привлечения успешных зарубежных ученых в НИИ


семинары, вебинары

III-IV кварталы 2020-2025 годов

МОН, НИИ
(по согласованию)

не требуется

189.

Проработка вопроса по ведению новой архитектуры должностей в НИИ, соответствующих международной практике
 


предложения в МТСЗН

І квартал
2021 года

МОН, МТСЗН, МФ,
МСХ, МЭГПР, МЗ,
МКС,
МЭ, МИИР, МЦРИАП,
МТИ,
МО

не требуется

190.

Реализация программы по модернизации научной инфраструктуры (научно-лабораторной и материально-технической базы научных организаций)


программа

декабрь
2022-2025 годов

МОН, НИИ
(по согласованию)

не требуется

191.

Создание интернет-платформы – агрегатора информации о международных научных грантах и проектах


интернет-платформа

декабрь
2020 года

МОН,
АО
"Фонд науки" (по согласованию)

не требуется

192.

Формирование базы данных по связям между НИОКР, промышленностью, технологиями


база данных

декабрь
2020-2025 годов

МОН,
АО "НЦ ГНТЭ" (по согласованию), АО "Фонд науки" (по согласованию),
МТСЗН, МФ,
МСХ, МЭГПР, МЗ,
МЭ, МИИР, МЦРИАП, МТИ,
МО

не требуется


Задача 2.3: Повысить результативность научных разработок и обеспечить интеграцию в мировое научное пространство

1.

Показатель результата 1.
Прирост охранных документов и авторских свидетельств (от общего количества за 2018 г. – 3200 ед.)

%



МОН,
МО,
МСХ,
МТСЗН,
МЭГПР, МЗ,
МКС,
МЭ,
МИИР,
МЦРИАП,
МТИ, НИИ (по согласованию),
ВУЗы (по согласованию)

7,8

9,4

12,5

15,6

18,7

21,9




2.

Показатель результата 2. Доля расходов предпринимательского сектора в общем объеме затрат на НИОКР

%



МОН,
МО,
МСХ,
МТСЗН,
МЭГПР, МЗ,
МКС,
МЭ,
МИИР,
МЦРИАП,
МТИ НИИ
(по согласованию),
ВУЗы (по согласованию)

48,8

50,6

52,4

54,2

55,8

57,4




3.

Показатель результата 3. Доля коммерциализируемых проектов от общего количества завершенных прикладных научно-исследовательских работ

%



МОН,
МО,
МСХ,
МТСЗН,
МЭГПР, МЗ,
МКС,
МЭ,
МИИР,
МЦРИАП,
МТИ НИИ, (по согласованию)
ВУЗы (по согласованию)

25

26

27

28

29

30






Мероприятия

193.

Развитие международных партнерских научно-технических связей с иностранными государствами


соглашения, договоры

декабрь
2020-2025 годов

МОН, НИИ
(по согласованию),
ВУЗы
(по согласованию)

не требуется

194.

Обеспечение доступности научной, научно-технической и научно-педагогической информации, в том числе обеспечение доступа к международным базам научно-технической информации


база данных

І квартал
2020-2025 годов

МОН, НИИ (по согласованию),
ВУЗы
(по согласованию)

не требуется

195.

Совершенствование требований к изданиям для публикации основных результатов научной деятельности, в том числе обязательное "слепое" рецензирование


приказ

декабрь
2020 года

МОН

не требуется

196.

Принятие мер по индексированию казахстанских научных журналов в международных научных базах данных


отчет с международных научных баз данных

декабрь
2020-2025 годов

МОН, НИИ (по согласованию),
ВУЗы
(по согласованию)

не требуется

197.

Принятие мер по поддержке отечественных молодых ученых с выделением им научных грантов

млн. тг.

научные отчеты

декабрь
2020-2025 годов

МОН, НИИ (по согласованию),
ВУЗы
(по согласованию)

3 000

3 000

3 000

3 000

3 000

3 000

18 000

РБ



198.

Участие казахстанских научных работников в международных коллективах, ведущих работы в крупных зарубежных лабораторных комплексах


соглашения, меморандумы

І квартал
2020-2025 годов

МОН, НИИ (по согласованию), ВУЗы
(по согласованию)

не требуется

199.

Проработка вопросов по ориентированию национальных научных советов на фундаментальные и прикладные исследования


решение национального научного совета

декабрь 2021 года

МОН

не требуется

200.

Разработка специальных мер для привлечения соотечественников, работающих в ведущих зарубежных научных центрах и университетах


договоры

І квартал
2022 года

МОН, МТСЗН, МФ,
МСХ, МЭГПР, МЗ,
МКС,
МЭ, МИИР, МЦРИАП, МТИ,
МО

не требуется

201.

Развитие международных партнерских научно-технических связей на основе соглашений о научно-техническом сотрудничестве, в том числе через механизмы ГЧП


соглашения, меморандумы

декабрь
2020-2025 годов

МОН, МТСЗН, МФ,
МСХ, МЭГПР, МЗ,
МЭ, МИИР, МЦРИАП,
МТИ,
МО

не требуется

202.

Обучение ученых английскому языку, процедурам подачи заявок на научные исследования, финансируемые международными и зарубежными фондами

млн. тг.

сертификаты

декабрь
2020 года

МОН,
ГУП

не требуется

203.

Заключение лицензионных соглашений по коммерциализации результатов научной и научно-технической деятельности и подача заявок по процедуре РСТ (Patent Cooperation Treaty)


лицензионные соглашения, заявки

декабрь
2020-2025 годов

МОН, МТСЗН, МФ,
МСХ, МЭГПР, МЗ,
МКС,
МЭ, МИИР, МЦРИАП, МТИ,
МО

не требуется
 

204.

Использование потенциала местных научных организаций и вузов совместно с Назарбаев Университетом при решении региональных проблем


информация в МОН

декабрь
2020-2025 годов

МИО, МСХ, МОН, МЗ, МИИР, МЦРИАП, МЭ, МЭГПР

В рамках предусмотренных средств местных исполнительных органов



Итого затрат:





611 949

1 106 358

1 456 852

2 030 567

2 118 159

2 240 940

9 564 825

РБ

91 072

100 432

110 207

125 021

137 404

151 846

715 982

МБ

381

6 882

6 355




13 618

Другие источники

457 800

121 900

134 700

155 300

127 600

286 700

1 284
000

Частные инвестиции







1 161 202

1 335 
572

1 708 
114

2 310 
888

2 383 163

2 679 
486

11 578 425

Всего


      Примечание: расшифровка аббревиатур:

МИОР

– Министерство информации и общественного развития Республики Казахстан

МСХ

– Министерство сельского хозяйства Республики Казахстан

МОН

– Министерство образования и науки Республики Казахстан

МЗ

– Министерство здравоохранения Республики Казахстан

МТСЗН

– Министерство труда и социальной защиты населения Республики Казахстан

МИИР

– Министерство индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан

МФ

– Министерство финансов Республики Казахстан

МКС

– Министерство культуры и спорта Республики Казахстан

МО

– Министерство обороны Республики Казахстан

МНЭ

– Министерство национальной экономики Республики Казахстан

МЦРИАП

– Министерство цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан

МВД

– Министерство внутренних дел Республики Казахстан

МТИ

– Министерство торговли и интеграции Республики Казахстан

МЭГПР

– Министерство экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан

МЭ

– Министерство энергетики Республики Казахстан

НПП "Атамекен"

– Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен"

ГУП

– группа управления проектом

НИИ

– научно-исследовательский институт

РОО

– республиканское общественное объединение

КПМ

– Канцелярия Премьер-Министра Республики Казахстан

АО "Фонд науки"

- акционерное общество "Фонд науки"

НАО "Холдинг "Кәсіпқор"

– некоммерческое акционерное общество "Холдинг "Кәсіпқор"

АОО "Назарбаев Университет"

– автономная организация образования "Назарбаев Университет"

АО "НЦПК "Өрлеу"

– акционерное общество "Национальный центр повышения квалификации "Өрлеу"

АО "НЦГНТЭ"

– акционерное общество "Национальный центр государственной научно-технической экспертизы"

ВУЗ

– высшие учебные заведения

МБ

– местный бюджет

МИО

– местные исполнительные органы

АО

– акционерное общество

МКШ

– малокомплектные школы

ГЧП

– государственно-частное партнерство

РБ

- республиканский бюджет

ЕНТ

- единое национальное тестирование

НИОКР

- научно-исследовательские и опытно-конструкторские работы

НИИС

- национальный институт интеллектуальной собственности

ГО

- государственный орган

ТиПО

- техническое и профессиональное образование

ПМПК

- психолого-медико-педагогическая консультация

КППК

- кабинет психолого-педагогической коррекции

ООП

- особые образовательные потребности

ВВП

- внутренний валовой продукт



Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020 – 2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2019 жылғы 27 желтоқсандағы № 988 қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2021 жылғы 12 қазандағы № 726 қаулысымен

      Ескерту, Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 12.10.2021 № 726 қаулысымен.

      Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020 – 2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы (бұдан әрі – Бағдарлама) бекітілсін.

      2. Орталық, жергілікті атқарушы органдар және өзге де ұйымдар (келісу бойынша) Бағдарламаны іске асыру жөнінде шаралар қабылдасын.

      3. Жауапты орталық, жергілікті атқарушы органдар және өзге де ұйымдар (келісу бойынша) "Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жоспарлау жүйесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 29 қарашадағы № 790 қаулысына сәйкес ақпарат берсін.

      4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлiгiне жүктелсiн.

      5. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі
А. Мамин


  Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2019 жылғы желтоқсандағы
№ 988 қаулысымен
бекітілген

Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020 – 2025 жылдарға арналған МЕМЛЕКЕТТІК БАҒДАРЛАМАСЫ

      1-бөлім. Бағдарламаның паспорты


Бағдарламаның атауы

Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020 – 2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы (бұдан әрі – Бағдарлама)

Әзірлеу үшін негіздеме

"Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы;
Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 2017 жылғы 12 сәуірдегі "Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру" атты мақаласы;
"Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жоспарлау жүйесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы
29 қарашадағы № 790 қаулысы;
Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 2018 жылғы 10 қаңтардағы "Төртінші өнеркәсіптік революция жағдайындағы дамудың жаңа мүмкіндіктері" атты Қазақстан халқына Жолдауы; 
"Қазақстан Республикасының 2025 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспарын бекіту және Қазақстан Республикасы Президентінің кейбір жарлықтарының күші жойылды деп тану туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2018 жылғы 15 ақпандағы № 636 Жарлығы;
Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 2018 жылғы 5 қазандағы "Қазақстандықтардың әл-ауқатының өсуі: табыс пен тұрмыс сапасын арттыру" атты Қазақстан халқына Жолдауы;
Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 2018 жылғы 21 қарашадағы "Ұлы даланың жеті қыры" атты мақаласы;
Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 2019 жылғы 23 қаңтардағы Жастар жылының ашылуында және 2019 жылғы 27 ақпандағы "Nur Otan" партиясының XVIII съезінде берген тапсырмасы;
Қазақстан Республикасы Президентінің "Игілік баршаға! Сабақтастық. Әділдік. Өрлеу" сайлауалды бағдарламасын және "Бірге" жалпыұлттық акциясы барысында алынған ұсыныстарды іске асыру жөніндегі шаралар туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің 2019 жылғы 19 маусымдағы № 27 Жарлығы;
Қазақстан Республикасының Президенті Қ.К. Тоқаевтың 2019 жылғы 2 қыркүйектегі "Сындарлы қоғамдық диалог – Қазақстанның тұрақтылығы мен өркендеуінің негізі" атты Қазақстан халқына Жолдауы.

Бағдарламаны әзірлеуге жауапты мемлекеттік орган

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Бағдарламаны іске асыруға жауапты мемлекеттік органдар

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі;
Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі;
Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі;
Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі;
Қазақстан Республикасының Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі;
Қазақстан Республикасының Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі;
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі;
Қазақстан Республикасының Мәдениет және спорт министрлігі;
Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрлігі;
Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі;
Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі;
Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі;
Қазақстан Республикасының Сауда және интеграция министрлігі;
Қазақстан Республикасының Энергетика министрлігі;
Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі;
Облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының әкімдіктері.

Бағдарламаның мақсаты

1. Қазақстандық білім мен ғылымның жаһандық бәсекеге қабілеттілігін арттыру және жалпыадамзаттық құндылықтар негізінде тұлғаны тәрбиелеу және оқыту.
2. Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына ғылымның үлесін арттыру.

Міндеттері

1. Педагог кәсібінің жоғары мәртебесін қамтамасыз ету, педагогикалық білім беруді жаңғырту.
2. Қалалық және ауылдық мектептердің, өңірлердің, оқу орындарының, білім алушылардың арасындағы білім сапасындағы алшақтықты қысқарту.
3. Оқытудың қауіпсіз және жайлы ортасын қамтамасыз ету.
4. Үздік практикалар негізінде білім алушылардың, педагогтердің және білім беру ұйымдарының сапасын бағалаудың жаңартылған жүйесін енгізу.
5. Экономика қажеттіліктеріне және өңірлік ерекшеліктерге сәйкес оқытудың, кәсіптік даярлықтың сабақтастығы мен үздіксіздігін қамтамасыз ету.
6. Білім алушының зияткерлік, рухани-адамгершілік және физикалық дамуын қамтамасыз ету.
7. Білім беру ұйымдарын цифрлық инфрақұрылыммен және қазіргі заманғы материалдық-техникалық базамен жарақтандыру.
8. Білім беруді басқару және қаржыландыру жүйесінің вертикалін енгізу.
9. Ғылымның зияткерлік әлеуетін нығайту.
10. Ғылыми инфрақұрылымды жаңғырту және цифрландыру.
11. Ғылыми әзірлемелердің нәтижелілігін арттыру және әлемдік ғылыми кеңістікке интеграциялануын қамтамасыз ету.

Іске асыру мерзімдері

2020 – 2025 жылдар

Нысаналы индикаторлар

1. 1-6 жас аралығындағы балаларды мектепке дейінгі тәрбиемен және оқытумен 85,3 %, 3-6 жас аралығындағы балаларды 100 % қамту.
2. PISA (Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы (бұдан әрі – ЭЫДҰ) халықаралық зерттеуіндегі 15 жастағы қазақстандық оқушылардың нәтижелері – математика – 480 балл, оқу – 450 балл, ғылым және жаратылыстану – 490 балл.
3. Қазақстан Республикасындағы балалардың әл-ауқаты индексі – 0,73 балл.
4. Мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша техникалық және кәсіптік білім беретін (бұдан әрі – ТжКБ) оқу орындарын бітіргеннен кейін бірінші жылы жұмысқа орналастырылған бітірушілердің үлесі – 75 %.
5. Мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша жоғары оқу орындарын (бұдан әрі – ЖОО) бітіргеннен кейінгі бірінші жылы жұмысқа орналастырылған түлектердің үлесі –75 %.
6. Ғылымға ЖІӨ-ден жұмсалатын шығыстардың үлесі – 1 %.
7. Web of Science (Clarivate Analytics) және Scopus (Elsevier) платформасындағы ақпараттық ресурстардың деректері бойынша 2018 жылы (4873 бірлік) жарияланымдардың жалпы санынан рейтингтік басылымдардағы қазақстандық жарияланымдардың өсімі – 88 %.
8. Ғылыми-зерттеу ұйымдарының сапасы (Дүниежүзілік экономикалық форумның Жаһандық бәсекеге қабілеттілік индексі (бұдан әрі – ДЭФ ЖБИ) – 63 орын.

 
Қаржыландыру көздері және көлемі

Бағдарламаны іске асыру үшін 2020 – 2025 жылдары 11 578 млрд. теңге (республикалық бюджет (бұдан әрі – РБ) – 9 565 млрд. теңге, (жергілікті бюджет (бұдан әрі – ЖБ) – 716 млрд. теңге, Дүниежүзілік банк (бұдан әрі – ДБ) – 13 млрд. теңге, жеке инвестициялар – 1 284 млрд. теңге) мөлшерінде бюджет қаражаты жұмсалатын болады, оның ішінде:
2020 – 1 161 млрд. теңге
2021 – 1 336 млрд. теңге
2022 – 1 708 млрд. теңге
2023 – 2 311 млрд. теңге
2024 – 2 383 млрд. теңге
2025 – 2 679 млрд. теңге
сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған басқа да қаражат.


      Бағдарламаны қаржыландыру көлемі тиісті қаржы жылдарына арналған республикалық және жергілікті бюджеттерді бекіту кезінде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес республикалық және жергілікті бюджеттердің кіріс бөлігінің, мемлекеттік жекешелік әріптестіктің мүмкіндігіне қарай және басқа да балама көздерді тарта отырып нақтыланатын болады.

      2-бөлім. Кіріспе

      Қазақстанда білім беруді және ғылымды дамыту бойынша жүйелі шаралар кешені іске асырылуда. 2015 жылы республика өзіне Біріккен Ұлттар Ұйымының 2030 жылға дейінгі тұрақты даму мақсаттарына, оның ішінде бәрін қамтитын және әділ сапалы білім беруді және баршаға арналған өмір бойы оқу мүмкіндігін ынталандыруды қамтамасыз етуді көздейтін 4-мақсатына қол жеткізу бойынша міндеттемелерді қабылдады. Оған қол жеткізу үшін әлемдегі білім беруді дамытудың негізгі бағыттары айқындалды: мектепалды даярлықты қамтамасыз ету, 12 жылдық мектеп білімінің моделі, оқушылардың бойында 21 ғасыр дағдыларын дамыту, арзан және сапалы ТжКБ мен жоғары білімге тең қол жеткізу. Аталған бағыттар қазақстандық білім беру жүйесі үшін де басым болып табылады.

      2017 жылы Қазақстан ЭЫДҰ-ның екі бейінді комитеті – Білім беру саясаты комитеті мен Ғылыми және технологиялық саясат комитетінің қатысушысы болды, бұл қазақстандық білім жүйесі жетістіктерінің халықаралық танылғанын куәландырады.

      Алайда отандық білім және ғылым жүйесінде шешуді талап ететін бірқатар өзекті мәселелер бар. Қазақстан халқының сауаттылық және құзыреттілік деңгейін бағалау әлемнің көптеген елдерінен елеулі артта қалғанын куәландырады. ЭЫДҰ-ның ересектердің (16-65 жас) құзыреттілігін халықаралық бағалау бағдарламасының (PIAAC) нәтижелері бойынша Қазақстан оқу бойынша 34-орынды, математикалық сауаттылықтан (39 елдің ішінен) 33-орынды және ақпараттық-коммуникативтік технологиялар саласындағы сауаттылық бойынша (36 елдің ішінен) 32-орынды иеленді. Қазақстанның нәтижелері ЭЫДҰ-ға қатысушы елдердің және Ресей Федерациясының орташа көрсеткішінен (оқу бойынша 9-орын және математикалық сауаттылық бойынша 15-орын) әлдеқайда төмен. Білім және ғылым жүйесіндегі бұл жағдай өзгермейтін болса, таяу перспективада ұлттық адами капитал одан әрі нашарлап, кәсіби кадрлардың азаюы және еліміздің экономикалық әлеуетінің төмендеуі орын алады.

      Үздік отандық және әлемдік практикаларға сәйкес білім және ғылым жүйесін одан әрі дамыту жөнінде шұғыл шаралар қажет. Мысалы, ЭЫДҰ-ға мүше елдер мен әріптестердің саясатына жасалған шолуға (Education Policy Outlook 2018) сәйкес білім берудегі мемлекеттік саясаттың басты назары алты салада шоғырланады: (1) теңдік және сапа, (2) білім алушыларды болашаққа дайындау, (3) білім беру ұйымдарын жақсарту, (4) бағалау жүйесі, (5) басқару және (6) қаржыландыру. Бұл ретте елдер ағымдағы даму деңгейіне және қолда бар мүмкіндіктерге байланысты өздерінің күш-жігерін аса маңызды міндеттерді шешуге бағыттайды. Көрсетілген салалар шеңберінде көптеген елдер мынадай басымдықтарды белгілейді:

      отбасының әлеуметтік-экономикалық мәртебесіне қарамастан білім алушылардың мүмкіндіктерін теңестіру;

      түлектер дағдыларының экономика талаптарына сәйкестігін қамтамасыз ету;

      педагогтердің кәсіби дамуы және жоғары мәртебесі;

      жұмыс берушілерді кадрлар даярлауға тарту;

      білім беру жүйесін және білім беру ұйымдарын бағалау;

      басқарудың тиімді құрылымын құру;

      мүдделі тараптармен қарым-қатынас құру;

      қаржы ресурстарын тиімді пайдалану.

      ЭЫДҰ STIP Compass деректер базасына сәйкес ғылым, технологиялар және инновациялар саласындағы саясаттың негізгі мәселелері басқару, қаржыландыру, зерттеушілік мансап, PhD және постдокторантура бағдарламалары болып саналады.

      Халықаралық бағалар мен практикаларды, алынған міндеттемелер мен қол жеткізілген нәтижелерді ескере отырып, Қазақстан таяудағы 6 жылда білім және ғылым сапасын жақсарту жөнінде түбегейлі шаралар қабылдауы қажет. Осыған байланысты Бағдарлама негізгі анықталған проблемаларды шешуге, білім және ғылым жүйесінің бәсекеге қабілеттілігін арттыру және ЭЫДҰ елдерінің үздік практикаларына жақындау үшін оны дамытуға бағытталған.

      Білім және ғылым сапасын жақсарту жөніндегі шараларды іске асыру нәтижесінде 3-6 жас аралығындағы балаларды мектепке дейінгі тәрбиемен және оқытумен 100 % қамтуға, 3 ауысымда оқытуды жоюға, ауылдық жерлерде тірек мектептерді интернаттармен 100 % қамтамасыз етуге, 150 және одан да көп оқушы оқитын мектептерде дене шынықтырумен және спортпен айналысу үшін жағдай жасауға қол жеткізу күтіледі, кабинеттер мен мұғалімдер 100 % компьютерлік техникамен қамтамасыз етіледі, 180 тірек колледжін қазіргі заманғы жабдықтармен және бағдарламалармен 100 % қамтамасыз ету, жоғары білімді қаржыландыру 2 есеге, ғылымды қаржыландыру 7 есеге (43-тен 358 млрд. теңгеге дейін) ұлғаяды.


      3-бөлім. Ағымдағы жағдайды талдау


      Білім беруді және ғылымды дамытудың 2016 – 2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының (бұдан әрі – 2016 – 2019 жылдарға арналған бағдарлама) қорытындылары қойылған мақсаттар мен міндеттердің 93,4 %-ға орындалғанын көрсетеді. Мысалы, 2019 жылға қарай 2016 – 2019 жылдарға арналған бағдарламаның 5 бағыты бойынша 8 нысаналы индикатор мен 52 көрсеткішке қол жеткізу, 170 іс-шараны орындау жоспарланды. Барлық 8 нысаналы индикаторға қол жеткізілді, оның ішінде 2-еуі асыра орындалды. Есепті кезеңге жоспарланған 50 көрсеткіштің 46-сына (92 %) жоспарлы түрде қол жеткізілді, 1-еуіне (6 %) қол жеткізілген жоқ, 3-еуі (2 %) ішінара орындалды.

      2016 – 2019 жылдарға арналған бағдарлама іске асырылған 3 жылда мектепке дейінгі ұйымдардың желісі 1480 бірлікке (2016 жылы – 9 410, 2017 жылы – 9 828, 2018 жылы – 10 334) ұлғайды. Нәтижесінде 3-6 жастағы балалардың 95,2 %-ы мектепке дейінгі тәрбиемен және оқытумен қамтылды (2016 жылы – 85,8 %, 2017 жылы – 90,5 %, 2018 жылы – 95,2 %).

      Орта білім беруде жаңартылған оқу мазмұнына көшу жоспарлы түрде жүзеге асырылуда. 372 жаңа мектеп пайдалануға берілді. 437 мемлекеттік мектеп жан басына шаққандағы қаржыландыруға көшті. Мемлекеттік тапсырысты 80 жекеменшік мектеп алды.

      "Баршаға арналған тегін кәсіптік-техникалық білім беру" жобасы шеңберінде 94,8 мың орынға мемлекеттік тапсырыс бөлінді. Жоғары оқу орындарының академиялық және басқару дербестігін кеңейту туралы заң қабылданды. 3 жылдың ішінде шетелдік студенттер саны 8,9 мың адамға артты (2016 жылы – 12 837 адам, 2017 жылы – 13 898 адам, 2018 жылы – 21 727 адам).

      Әлемнің үздік университеттерінің QS халықаралық рейтингіндегі қазақстандық ЖОО саны 10-ға дейін өсті. Times Higher Education рейтингіне алғаш рет екі қазақстандық жоғары оқу орны кірді.

      Бизнес тарапынан ғылыми қызметті бірлесіп қаржыландыру үлесі артты. Бизнестің ғылымға қосқан үлесі 3 жыл ішінде 4,8 млрд. теңгені құрады.

      Білім және ғылым саласының ашықтығын қамтамасыз ету мақсатында мемлекеттік қызметтерді ұсыну, ғылыми гранттарға өтінім беру және есептерді қабылдау бойынша бірқатар рәсімдер цифрландырылды.

      Бағдарламаны талдамалық және ақпараттық-медиалық сүйемелдеу.

      Халықтың және нысаналы аудиториялардың (ата-аналар, педагогтер, білім алушылар және т.б.) білім және ғылым саласындағы мемлекеттік саясатты оң қабылдауы мен түсінуін қалыптастыру, сондай-ақ мемлекеттік органдардың бұқаралық ақпарат құралдарындағы теріс және резонанстық тақырыптарға ақпараттық ден қоюы жөнінде шаралар қабылдау үшін 2016 – 2019 жылдарға арналған бағдарламаны талдамалық және ақпараттық-медиалық сүйемелдеу бойынша жоба (бұдан әрі – PR-жоба) іске асырылды.

      PR-жобаның алдыңғы жылдары іске асырылуын талдау білім және ғылым саласындағы жаңалықтарға қоғамның теріс реакциясының алдын алу, жұртшылық тарапынан айтылатын сынға уақтылы ден қою және халықтың нысаналы топтары арасында Бағдарламаның идеяларын жалпы ілгерілету бойынша өткізіліп жатқан іс-шаралардың тиімділігін көрсетті.

      PR-жоба шеңберінде білім және ғылым саласында жүргізіліп жатқан саясатқа халықтың қанағаттану деңгейіне әлеуметтік сауалнама жүргізу көзделген. Нәтижелерге сәйкес сұралғандардың 22,3 %-ы толық қанағаттанғанын, жартысынан астамы (50,2 %) қанағаттануы мүмкін екенін айтқан. Алайда респонденттердің төрттен бір бөлігі теріс баға берген, оның ішінде 20,1 %-ы білім беру жүйесінің дамуымен қанағаттанбауы мүмкін екенін және 7,5 %-ы мүлдем қанағаттанбайтынын жеткізген.

      Мына мәселелер өзекті болып қалуда.

      Педагог кәсібінің мәртебесін көтеру және педагогикалық білім беруді жаңғырту

      2016 – 2019 жылдарға арналған бағдарламаны іске асыру кезеңінде педагог кадрлардың саны жарты миллион адамнан асты. Бұл ретте жыл сайын білім беру саласындағы мамандардың жаппай даярланып шығарылуына қарамастан, педагог кадрларға деген қажеттілік әлі де сақталуда. Мектептерге, атап айтқанда, ауылдық жерлердегі мектептерге білікті мұғалімдерді тарту және ұстап қалу бойынша пәрменді тетіктер жоқ: жол және тұрғын үй субсидиялары, жеңілдіктер мен преференциялар және т.б. Педагогикалық мамандықтарға көбінесе Ұлттық бірыңғай тестілеуде (бұдан әрі – ҰБТ) төмен балл алған талапкерлер түседі. Білім беру жүйесі талантты мұғалімдерді ұстап қалуға ықпал етпейді. Педагогтердің 35 %-ы басқа салаларға кетеді. Ынталы үміткерлер үшін педагогикалық кәсіппен айналысудың балама тетіктері жоқ.

      Мұғалімнің мансаптық өсуінің жаңа жүйесін (педагог, педагог-модератор, педагог-сарапшы, педагог-зерттеуші, педагог-мастер) енгізудің арқасында жалақы лауазымдық жалақыдан 30%-дан 50%-ға дейін ұлғайды. Сонымен қатар пәндерді ағылшын тілінде оқытатын мұғалімдерге базалық лауазымдық жалақыдан 200 % мөлшерінде қосымша ақы белгіленді.

      Алайда білім беру саласындағы жалақы экономика бойынша ең төменгілердің бірі болып қалуда (102 875 мың теңге, еліміз бойынша орташа еңбекақы 163 мың теңге), бұл білікті кадрлардың келуін тежейтін жағымсыз фактор болып табылады. ЭЫДҰ TALIS-2018 зерттеуінің нәтижелеріне сәйкес қазақстандық мұғалімдердің 96 %-ы өздерінің жалақысын арттыру білім беру бюджетін ұлғайту кезінде ең басым міндет болуы тиіс деп есептейді.

      Мұғалімдерді оларға тән емес функциялардан босату бойынша шаралар қабылданды. 2017 жылдан бастап жалпыға бірдей оқыту шеңберінде шағын аудандарда аулаларды аралау жойылды, пән мұғалімдері толтыруға жататын құжаттардың тізбесі бекітілді. Алайда мұғалімдерді оларға тән емес жұмысқа тарту жалғасуда. TALIS-2018 нәтижелері бойынша 48 қатысушы елдің ішінде қазақстандық мұғалімдер жүктемелері көптердің қатарына жатады (2-орын). Бұл ретте осы жүктеменің негізгі бөлігін (69 %) сабақтан тыс қызмет (ЭЫДҰ бойынша орташа алғанда – 47 %) құрайды. Қазақстандық мұғалімдердің шамадан тыс жүктемесі көп жағдайда жұмыс уақытын нақты нормалаудың болмауына байланысты.

      Мектепке дейінгі білім беруде педагог қызметкерлердің 41,8 %-ының "Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту" мамандығы бойынша білімі жоқ, 54 %-ының біліктілік санаты жоқ. Қосымша білім беретін 22 мың педагог үшін біліктілікті арттыру жүйесі қарастырылмаған.

      4 жыл ішінде ТжКБ жүйесіндегі арнайы пәндер оқытушылары мен шеберлеріне деген қажеттілік 2,5 есеге өсті.

      Осылайша, педагог кадрларды даярлау және біліктілігін арттыру жүйесіндегі оң өзгерістерге қарамастан, білікті педагог кадрларды тартуға және ұстауға кері әсер ететін бірқатар проблемалар сақталуда. Осыған байланысты Бағдарламада елдің педагогикалық әлеуетін дамытуға кедергі келтіретін проблемаларды шешу жөнінде шаралар көзделген.

      Қалалық және ауылдық мектептердің, өңірлердің, оқу орындарының, білім алушылардың арасындағы білім сапасындағы алшақтықты қысқарту

      Халықаралық зерттеулерде мектепке дейінгі ұйымға бару және мектептегі білім жетістіктерінің нәтижелері арасындағы оң байланыс анықталды. PISA зерттеуі ЭЫДҰ елдерінде кемінде бір жыл балабақшаға барған бала мектепте өз құрдастарынан 1,5 жылға (PISA-2015: +50 балл) алда болатынын көрсетеді. Қазақстанда бұл көрсеткіш екі жарым есе төмен (+20 балл), бұл мектепке дейінгі білім беру сапасының төмендігін куәландырады. Мектепке дейінгі білім беру қызметтерінің сапасы да ата-аналар тарапынан көптеген шағымдар тудырады (ЭЫДҰ, 2018). ЭЫДҰ сарапшыларының ұсынымдарына сәйкес Қазақстан сәби жасындағы балаларға ерекше назар аударуы және 3 жасқа толмаған балаларға арналған мектепке дейінгі білім беруді белсенді түрде ілгерілетуі қажет. Сондықтан 1 жастан бастап бірінші сыныпқа қабылданғанға дейін мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуға мемлекеттік білім беру тапсырысын қамтамасыз ету талап етіледі.

      Халықаралық салыстырмалы зерттеулердің нәтижелері мектепте білім беру сапасында үлкен алшақтық сақталып отырғанын куәландырады. Мысалы, Қазақстан ЭЫДҰ-ның 15 жастағы білім алушыларды бағалау жөніндегі PISA (2009, 2012, 2015, 2018) халықаралық бағдарламасына және білім беру сапасын бағалау жөніндегі IEA халықаралық қауымдастығының оқу, жаратылыстану және математикалық сауаттылық бойынша TIMSS (2007, 2011, 2015, 2019) зерттеуіне төрт рет қатысты. Зерттеу қорытындысы өңірлер, аумақтар (қала-ауыл), оқыту тілі мен отбасының әлеуметтік-экономикалық мәртебесі бойынша үлгерімдерде айтарлықтай алшақтық бар екенін анықтады. Мысалы, өңірлер бөлінісінде PISA-ның ең төмен және жоғары көрсеткіштері арасындағы айырмашылық 3 оқу жылына сәйкес келеді. Унитарлық мемлекет үшін мұндай жағдайдың қалыптасуына жол берілмейді.

      Білім берудегі теңсіздік қазіргі әлемде рөлі артып келе жатқан қосымша және формальды емес білімге қол жеткізудегі теңсіздікпен күшейе түседі. Бүгінгі таңда жас адамның өмірінде оқытудың 70 %-ға жуығы формальды емес білім беру жағдайында: отбасында, құрдастар тобында, жастар ұйымдарында, үйірмелерде өтуде. ЭЫДҰ-ның 22 елінде және ЭЫДҰ-ға әріптес 14 елде сыныптан тыс ғылыми іс-шаралар көп өткізілетін мектеп оқушыларының осындай іс-шара аз өткізілетін мектептің оқушыларына қарағанда PISA-дағы жаратылыстану ғылыми сауаттылық деңгейі анағұрлым жоғары екенін көрсетті. ЭЫДҰ елдерінде орташа есеппен оқушылардың 56 %-ы ғылыми жарыстарға қатысады, оқушылардың 48 %-ы сыныптан тыс ғылыми жобаларға барады.

      Қазақстанда 2018 жылы 993 779 бала (2016 жылы – 651 409 адам, 2017 жылы – 947 327 адам) мектептен тыс қосымша білім беретін ұйымдарда білім алды және 1 645 295 бала (2016 жылы – 977 125, 2017 жылы – 1 417 639) мектеп үйірмелеріне барды. Сонымен қатар ауылдық жерлердегі балаларды (35,5 %), аз қамтылған отбасылардағы балаларды (68,0 %), сондай-ақ ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар балаларды (54,7 %) қосымша біліммен қамту төмен деңгейде сақталуда. Ақылы қосымша қызметтердің басым болуы қосымша білімнің қолжетімділігін шектейтін фактор болып табылады. Мектептен тыс ұйымдарда балалардың тек 22,5 %-ы ғана ақысыз негізде қосымша білім алады. Осыған байланысты қосымша білім беруде жан басына шаққандағы қаржыландыруды енгізу қажет.

      ТжКБ бағдарламаларына барынша кең қол жеткізуді қамтамасыз ету үшін 2017 жылдан бастап "Баршаға арналған тегін кәсіптік-техникалық білім беру" жобасы іске асырылуда. Сонымен қатар колледж студенттерінің жатақханаларға мұқтаждығы сақталуда. 2018 жылы жатақхананы қажет ететін студенттердің 26 %-ы қамтамасыз етілмеген.

      Жоғары білім алуға қол жеткізу соңғы жылдары айтарлықтай кеңейе түсті. Мемлекеттік білім беру гранттарының саны артуда. Алайда оларды бөлу кезінде талапкердің отбасының әлеуметтік-экономикалық мәртебесі ескерілмейді, ал талапкердің үлгерімі іс жүзінде жалғыз анықтаушы өлшемшарт болып табылады, ол әртүрлі әлеуметтік топтардан шыққан жастардың жоғары білім алуына қол жеткізуде теңсіздікті күшейтеді.

      Осыған байланысты барлық деңгейлерде білім беру сапасындағы алшақтықты қысқарту және оған қол жеткізу бойынша кешенді шаралар қабылдау қажет.

      Балалардың қауіпсіз және жайлы өмір сүру жағдайларын жақсарту

      Балалардың, оның ішінде өмірде қиын жағдайға тап болған балалардың құқықтарының бұзылуына уақтылы ден қоюдың жеткілікті дамымаған жүйесі, білім беру ұйымдарының едәуір бөлігінде инклюзивті білім беру және қарапайым ыңғайлылық үшін жағдайлардың болмауы балалардың қауіпсіз және жайлы өмір сүруіне қауіп төндіреді.

      ЮНИСЕФ-тің 2017 жылғы зерттеулерінің деректеріне сәйкес Қазақстанда мектеп оқушыларының үштен екісі оқушылар немесе мұғалімдер тарапынан зорлық-зомбылықты бастан кешіреді немесе куәгерлер болып табылады. Жыл сайын ішкі істер органдарының есебінде тәуекел аймағында тұрған 7 мыңға жуық кәмелетке толмаған, 10 мың тұрмысы қолайсыз отбасы тұр. 3 мыңнан астам бала қылмыс жасайды. 2018 жылы балаларға қатысты 2125 қылмыс жасалды, 2277 кәмелетке толмаған бала құрбан болды (2017 жылға қарағанда 5,5 %-ға жоғары).

      Балалар суицидінің өсуі сақталуда (2018 жылы балалар арасында жасалған өз-өзіне қол жұмсау саны 178 жағдайды құрады, бұл 2017 жылмен салыстырғанда 6,6 %-ға көп).

      Балабақшалардың тек 20 %-ы, мектептердің 60 %-ы, колледждердің 30 %-ы ғана инклюзивті білім беруге жағдай жасаған. Сапалы инклюзивті білім берумен мектепке дейінгі жастағы балалардың бар-жоғы 28,2 %-ы және ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар мектеп оқушыларының 46,5 %-ы қамтылған. Инклюзивті ортада балаларды психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу үшін мамандардың тапшылығы 64 %-ды құрайды.

      2018 жылдың деректері бойынша 2535 мектепте тек ауладағы дәретханалар бар, 1629 мектепте су тасымалданады, 1093 мектепте ыстық су жоқ, 1800 мектеп бейнекамерамен қамтылмаған.

      2018 жылы халықаралық және қазақстандық тәжірибені ескере отырып, балалардың қауіпсіздігін, қолайлы жағдайлары мен әл-ауқатын жүйелі мониторингілеу, проблемаларды уақтылы анықтау және шешімдерді жедел қабылдау үшін көрсеткіштер жүйесі мен Балалардың әл-ауқатының индексі әзірленді. Бұл индекс барлық өмірлік маңызды салаларды қамтиды: материалдық әл-ауқат, денсаулық, білім беру, қауіпсіздік және тәуекелдер, әлеуметтендіру.

      Жаһандық әл-ауқат индексі бойынша елдерді салыстыру үшін "0"-ден "1"-ге дейінгі шкала қолданылады, мұнда "1" – ең жоғары әл-ауқат деңгейі.

      2017 жылдың нәтижелері бойынша елдердің рейтингінде Швейцария бірінші орынды иеленді, оның индексі 0,83 балды құрады. Соңғы орын 0,38 балмен Нигерияға тиесілі.

      Қазақстанда 2018 жылдың пилоттық жобасының қорытындысы бойынша Балалардың әл-ауқатының индексі 0,68 балды құрады.

      Сонымен қатар 2019 жылғы 10 айда балаларға қатысты салалардың көптеген бағыттары бойынша оң динамика және мемлекет қабылдаған шараларға байланысты өмір сүру сапасын жақсарту үрдісі байқалады.

      Осыған байланысты 2022 жылы индекстің бастапқы есебі 0,70 балл, 2025 жылға қарай 0,73 балл болады деп болжануда.

      Индексті енгізу Қазақстанға балалардың қаншалықты қолайлы жағдаймен қамтамасыз етілгенін анықтауға, балалардың түрлі салалардағы жағдайын жақсарту жөніндегі ұлттық саясаттың тиімділігін қадағалауға, балалық шақ саласындағы халықаралық рейтингтерде барынша жоғары деңгейге көтерілуге мүмкіндік береді. Сондай-ақ Қазақстанның әлемдегі ең дамыған 30 елдің қатарына енуіне ықпал ететін болады.

      Индексті кейіннен сынақтан өткізу және толық ауқымды енгізу қажет.

      Бұдан басқа балалар үшін қауіпсіз және жайлы орта құруға арналған мемлекеттік шығындардың тиімділігін арттыру үшін үздік әлемдік практиканы пайдалану қажет. Бүгінгі таңда Қазақстанда балалық шақты қаржыландыру түрлі мемлекеттік органдардың бюджеттік бағдарламаларымен жүзеге асырылады. Халықаралық практикада мемлекеттік бюджеттің атаулы шығысының тиімді құралы шоғырландырылған балалар бюджеті болып табылады. Мұндай бюджетті қалыптастыру әдістемесін әзірлеу және оның жыл сайынғы өсуін қарастыру қажет.

      Білім алушылардың, педагогтердің және білім беру ұйымдарының сапасын бағалау жүйесін жетілдіру

      Жаңартылған мазмұн шеңберінде білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың өлшемшарттық жүйесі енуде, ол өңірдің, мектептің орналасқан жеріне және оқыту тіліне қарамастан оқушылардың оқу жетістіктерін объективті және тең бағалауды қамтамасыз етеді.

      Орта білім беру сапасын бағалаудың тиімділігін арттыру үшін ҰБТ екі кезеңге бөлінді: мектептегі қорытынды аттестаттау және жоғары оқу орнына түсу емтиханы. 2019 жылдан бастап ҰБТ ақылы негізде ЖОО-ға түсу үшін жылына 4 рет өткізіледі. Жоғары білім алуға қолжетімділікті қамтамасыз етудің балама тетігі ретінде негізгі немесе қайта тестілеу нәтижелері бойынша шекті деңгейден өтпеген талапкерлер үшін ЖОО-ға "шартты түрде қабылдау" жүйесі енгізілді.

      Бұл ретте білім алушыларды бағалау жүйесі жетілдіруді қажет етеді. Атап айтқанда, PIRLS, PISA, ICILS халықаралық салыстырмалы зерттеулерінің құралдарына, сондай-ақ SAT тестілеріне ұқсас функционалдық сауаттылық пен құзыреттілікті өлшеуге бағытталған сұрақтарға қатысты ҰБТ, оқу жетістіктерін сырттай бағалау (бұдан әрі – ОЖСБ) мазмұнын қайта қарау қажет.

      2018 жылдың мамыр айынан бастап қазақстандық педагогтер аттестаттаудың жаңа жүйесіне көшті. Жаңа жүйе бойынша педагог кадрлардың 42,5 %-ы аттестаттаудан өтті (14,1 % – педагог-зерттеуші және педагог-шебер санаты, 15,6 % – педагог-сарапшы санаты, 12,8 % – педагог-модератор санаты). Жинақталған тәжірибе мен халықаралық практиканы ескере отырып, педагог кадрларды аттестаттау жүйесін одан әрі жетілдіру талап етіледі.

      Жекеменшік мектепке дейінгі ұйымдар желісінің өсуін ынталандыру үшін 2011 жылдан бастап мектепке дейінгі білім беру ұйымдарын лицензиялау тоқтатылды. Осы кезеңде мектепке дейінгі ұйымдар желісі 1,5 есе өсті, бұл ретте жекеменшік ұйымдар 7 еседен асты (2011 ж. – 449 бірлік, 2018 ж. – 3749 бірлік). Сонымен қатар жұртшылық тарапынан балабақшалардың материалдық-техникалық жабдықталуына және ондағы тәрбие процесінің сапасына қатысты сын айту жағдайлары жиілеп кетті.

      2017 жылдың қаңтарынан бастап жоғары оқу орындарын мемлекеттік аттестаттау халықаралық аккредиттеумен алмастырылды, ал 2018 жылдан бастап мектепке дейінгі ұйымдарды, мектептер мен колледждерді мемлекеттік аттестаттау профилактикалық-алдын алу сипатына қайта бағдарланды және одан әрі жетілдіруді талап етеді.

      Қосымша білім беру ұйымдарын бағалау жүйесі және оның оқушылардың жетістіктеріне әсері жоқ. Осыған байланысты қосымша білім беру сапасына қол жеткізу факторлары мен шарттарын айқындау бойынша зерттеулер жүргізу қажет.

      Экономиканың және өңірлердің қажеттілігіне сәйкес білім беру мен кәсіби даярлықтың сабақтастығын, үздіксіздігін қамтамасыз ету

      Білім берудің әрбір деңгейіндегі оқыту мазмұны жалпы әдіснамалық шеңберге біріктірілмеген әртүрлі мақсаттар мен күтілетін нәтижелерге құрылады. Қажетті білім, дағды және құзыреттер жиынтығына ие Қазақстан азаматының моделін (бейнесін) айқындайтын өмір бойы оқытудың бірыңғай тұжырымдамасы жоқ.

      Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мазмұны 5 білім беру саласы бойынша құзыреттерді қалыптастыруға бағытталған: денсаулық, коммуникация, таным, шығармашылық және социум. Мектептер кезең-кезеңімен жаңартылған бағдарламаларға өтуде, ол кең спектрлі дағдыларға баса назар аударады: білімді функционалдық және шығармашылық тұрғыдан қолдану, сыни ойлау, зерттеу жұмыстарын жүргізу, АКТ пайдалану, коммуникацияның әртүрлі тәсілдерін қолдану, топта және жеке жұмыс істей білу, проблемаларды шешу және шешімдер қабылдау. Техникалық және кәсіптік және орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламалары білім алушылардың кәсіби құзыреттерін дамытуға бағытталған. Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім алу кезінде студент оқытудың 5 нәтижесін көрсетуі тиіс: оқып жатқан саласындағы білім және түсінік; кәсіби деңгейде қолдану, дәлелдерді қалыптастыру және проблемаларды шешу; ақпаратты жинау мен түсіндіруді жүзеге асыру; ақпаратты, идеяларды, шешімдерді хабарлау; оқуды өз бетінше жалғастыру дағдысы.

      Осылайша білім берудің әртүрлі деңгейлерінде алынатын негізгі дағдылар мен құзыреттер жиынтығындағы айырмашылықтар мен келіспеушіліктер өмір бойы оқу (lifelong learning) жүйесін құруға кедергі жасайды. Мектепке дейінгі білімнен бастап жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларының сабақтастығын қамтамасыз ету мәселелерін пысықтау қажет.

      Білім алушылардың кәсіби бағдарына бірыңғай көзқарастың болмауы білім берудің үздіксіздігі проблемаларын күшейте түседі. Қазіргі уақытта мектеп оқушылары арасындағы кәсіптік бағдар беру жұмыстары негізінен жарнама түрінде жүргізіледі, колледждер мен ЖОО-лар даярланатын мамандықтар туралы хабардар ету үшін мектептерге баруды ұйымдастырады. Аталған іс-шаралардың негізгі мақсаты контингентті тарту болып табылады. Қорытындысында 2016 жылғы "Болашақ – менің таңдауым" (Білім – Орталық Азия) әлеуметтік зерттеу нәтижелері бойынша жоғары сынып оқушыларының 15 %-ы болашақ кәсіби қызметін анықтай алды. KASIPTEST кәсіптік диагностикасы 11-сынып оқушыларының 75 %-ы оқытудың бейіндік бағытын дұрыс таңдамағанын көрсетті.

      Кәсіптік бағдарлау жұмысының әлсіздігі жұмысшы кәсіптері беделінің төмендігімен қатар жастардың ТжКБ жүйесімен аз қамтылуына себеп болады, бұл, өз кезегінде, кадрларды даярлау сапасына кері әсер етеді. ДЭФ ЖБИ-2018 сәйкес жұмыс берушілер ТжКБ жүйесінің сапасын 3,7 балға (орташадан төмен) бағалайды. Нәтижесінде жұмыс берушілер болашақ кадрларды оқытуға инвестиция салуға мүдделі емес. 2018 жылы жұмыс берушілер есебінен білім алатын студенттердің үлесі білім алушылардың жалпы контингентінің бар-жоғы 0,2 %-ын құрады. Колледж студенттерін дуальды оқытумен қамту да жоғары емес – 8 %.

      Жоғары білім беру тиімділігі көрсеткіштерінің бірі оның интернационалдануы және жоғары оқу орындарының әлемдік рейтингтерден көрінуі болып табылады. 2016 – 2019 жылдарға арналған бағдарламаны іске асыру кезеңінде жоғары білім беру жүйесіндегі шетелдік студенттердің үлесі 4 %-ға дейін өсті. Қазақстандық жоғары оқу орындары алғаш рет Times Higher Education рейтингтік басылымы тарапынан танылды. QS WUR рейтингінде белгіленген қазақстандық ЖОО-лар саны 10-ға жетті.

      Алайда жоғары білім беруде ДЭФ ЖБИ-2019 "Түлектердің дағдылары" индикаторы бойынша Қазақстан 141 елдің ішінен 95-орында тұр. Әлеуметтік сауалнама жұмыс берушілердің 70 %-ы олардың дағдыларына қанағаттанбағанын көрсетті. Бұл ретте колледждер мен жоғары оқу орындарының түлектерін жұмысқа орналастыру мониторингі статистикалық деректер негізінде жүргізіледі және бітірушілердің кері байланысын көздемейді.

      Жоғары білім сапасы студент жастардың шетелдік жоғары оқу орындарына кетуіне әсер етеді. Қазақстанда соңғы 7 жылда шетелге шығатын студенттердің саны 2 есеге өсті. 100 мыңнан астам қазақстандық әлемнің 130 елінде жоғары білім алуда.

      Аталған проблемаларды шешу үшін кәсіптік бағдар беру қызметінің бірыңғай тәсілдерін әзірлеу, мамандарды даярлау және кәсіптік білім беруді интернационалдандыру процесіне жұмыс берушілерді тарту қажет.

      Білім алушының зияткерлік, рухани-адамгершілік және физикалық дамуын қамтамасыз ету

      Бәсекеге қабілетті тұлға мен маманды қалыптастырудың негізі отбасында, қоғамда және білім беру жүйесінде қалыптасатын құндылықтар болып табылады. Қазақстанда "Рухани жаңғыру" бағдарламасын іске асыру жағдайындағы тәрбиенің тұжырымдамалық негіздері бекітілді. "Туған жер", "Қазақстанның киелі географиясы", "Жаһандық әлемдегі қазіргі қазақстандық мәдениет", "Қазақстанның 100 жаңа тұлғасы", "Жаңа гуманитарлық білім. Қазақ тіліндегі 100 жаңа оқулық" жобасы, "Өзін-өзі тану" адамгершілік-рухани білім беру бағдарламасы іске асырылуда. "Жас қыран" (1-4-сыныптар), "Жас Ұлан" (5-10-сыныптар) балалар мен жасөспірімдер қозғалысы, "Жас Сарбаз" әскери-патриоттық клубы (колледж, ЖОО) жұмыс істейді.

      Сонымен қатар, "Nur Otan" партиясының Қоғамдық саясат институтының зерттеу деректері бойынша патриотизм Қазақстан азаматтарының маңызсыз құндылықтарының бірі болып табылады. Сауалнамаға қатысқандардың 13 %-ы ғана патриотизмді маңызды құндылық ретінде атап өтті. ЭЫДҰ елдерінің негізгі орта білім беру стандарттары мен оқу бағдарламаларына енгізілген 39 құндылықтың ішінде Қазақстанда тек алтауы ғана енгізілген.

      Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясының әлеуметтанушылық зерттеу деректері бойынша ата-аналардың 62 %-ы өз балаларына жеткілікті уақыт бөлмейді, 43 %-ы балаларының проблемаларына аз мән береді, 50 %-ы мектеп ортасына деструктивті діни ағымдарды енгізудің алдын алу мәселелері бойынша педагог-психологтың консультациясын қажет етеді, 70 %-ға дейіні балалардың ақпараттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша қосымша көмекті қажет етеді.

      Балалар мен жасөспірімдер қылмысының және жоғарыда көрсетілген суицид жағдайларының өсуі тәрбие жұмысын күшейтудің қажеттілігін растайды.

      Осыған байланысты білім беру процесі мен білім алушылардың бос уақытын ұйымдастыру қызметі барысында тәрбие жұмысын жоспарлау мен іске асырудың түбегейлі жаңа тәсілдері, оларды қолдану мен сақтаудың түсінікті тетіктері бар мінез-құлық стандарттарын әзірлеу талап етіледі.

      Білім беру ұйымдарының материалдық-техникалық базасы мен цифрлық инфрақұрылымын дамыту

      Білім беру жүйесінің инфрақұрылымын дамыту авариялық, үш ауысымды білім беру ұйымдарының санын қысқартуға, шағын жинақталған мектептер (бұдан әрі – ШЖМ) мәселелерін шешуге, студенттерді жатақханалармен қамтамасыз етуге, сондай-ақ цифрландыруға бағытталған.

      5 жылда авариялық жағдайдағы мектептердің саны 4 есеге қысқарды, алайда оларды толығымен жою мүмкін болмай отыр. Табиғи тозу салдарынан 2018 жылы 31 мектеп (2016 жылы – 64 бірлік, 2017 жылы – 45 бірлік) авариялық деп танылды. Күрделі жөндеуге жататын мектептер саны 2016 жылы 793-тен 2018 жылы 842-ге дейін көбейді. Оның ішінде мектептердің 8 %-ы (71 бірлік) ғана жөндеуден өткізілді. Мектеп ғимараттары мен құрылыстарына қызмет көрсетудің техникалық регламенттерін бұзу оларды авариялық жағдайға әкелуі мүмкін. Сонымен қатар 13 қосымша білім беру ұйымы авариялық жағдайда, ал 198 ұйым күрделі жөндеуді талап етеді.

      Осыған байланысты жергілікті атқарушы органдардың өзекті міндеті білім беру ұйымдарының техникалық жай-күйіне мониторинг жүргізу және олардың авариялығын болдырмау бойынша қажетті алдын алу жұмыстарын жүргізу болып табылады.

      Соңғы үш жыл ішінде үш ауысымда сабақ жүргізетін мектептердің үлесі 1,8 % көлемінде өзгеріссіз қалып отыр, тиісінше, оқушы орындарының тапшылығы сақталуда.

      Үш ауысымды және авариялық мектептер, оқушы орындарының тапшылығы мәселелерін шешу үшін шаралар кешенін, оның ішінде жаңа мектептер құрылысы үшін жеке инвесторларды тарту, білім берудің барлық деңгейлерін жан басына шаққандағы қаржыландыруды және қаржыландырудың ваучерлік жүйесін енгізу бойынша шаралар кешенін қабылдау қажет.

      ШЖМ-ны инфрақұрылымдық дамыту үшін қазіргі уақытта 185 тірек мектеп (ресурстық орталық) жұмыс істейді. Оларға 605 магниттік ШЖМ бекітілген (барлық ШЖМ-ның 21 %-ы). Тек 70 тірек мектептің жанында мектеп жанындағы интернаттар жұмыс істейді. Барлық ШЖМ толық қамтылғанға дейін тірек мектептер мен мектеп жанындағы интернаттар желісін дамытуды жалғастыру қажет.

      Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың тапсырмасы бойынша студенттерге арналған жатақхана салу, оның ішінде мемлекеттік-жекешелік әріптестік шарттарымен салу басталды. 2022 жылдың соңына дейін кемінде 75 мың, 2025 жылға қарай 90 мың орындық студенттік жатақхананы пайдалануға беруді қамтамасыз ету қажет.

      Қазіргі білім беру жүйесінің ажырамас бөлігі дамыған цифрлық инфрақұрылым болып табылады. Бүгінде көптеген қазақстандық білім беру ұйымдары интернет жылдамдығының төмендігіне, цифрлық инфрақұрылымның жетіспеуіне немесе сәйкес келмеуіне байланысты қиындықтарға тап болып отыр. Мектепке дейінгі ұйымдардың 60 %-ы, мектептердің 10 %-ы және колледждердің 18 %-ы әлі күнге дейін жылдамдығы 4 Мбит/с кем интернет желісіне қосылған. 2018 жылы мектептердің оқу процесінде 305 мың компьютер пайдаланылды, оның 30,3 %-ы ауыстырылуға жатады. Сондықтан білім беру ұйымдарында ІТ-инфрақұрылымды, цифрлық білім беру ресурстарын, ашық онлайн-курстардың желілері мен платформаларын дамыту, мемлекеттік көрсетілетін қызметтерді автоматтандыру қажет.

      Білім беруді басқару және қаржыландыру жүйесінің транспаренттілігін және тиімділігін арттыру

      2016 – 2019 жылдары білім беру ұйымдары қызметінің тиімділігі мен айқындылығын арттыру үшін алқалы басқару органдары: мемлекеттік жоғары оқу орындарында – байқау кеңестері, мектепке дейінгі ұйымдарда, мектептерде және колледждерде – қамқоршылық кеңестер құрылды.

      Жоғары білім беруде ректорларды сайлау қағидаты бойынша тағайындаудың жаңа қағидалары енгізілді. Жоғары оқу орындары академиялық, басқарушылық және кадрлық мәселелерде дербестікке көшті.

      2016 – 2019 жылдарға арналған бағдарламаны іске асыру кезеңінде қаржыландыру жүйесінде бірқатар оң өзгерістер байқалды. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуда жан басына шаққандағы қаржыландыру тетіктерін енгізу, сондай-ақ лицензиялауды жою жеке бизнесті мектепке дейінгі білім беруге айтарлықтай тартуға мүмкіндік берді. Бүгінгі таңда мектепке дейінгі ұйымдар желісінің үштен бірінен астамы жекеменшік болып табылады. Сонымен қатар
1-3 жас аралығындағы балаларға жан басына шаққандағы қаржыландыруды тарата отырып және көрсетілетін қызметтердің сапасына байланыстыра отырып, мектепке дейінгі ұйымдарда мемлекеттік тапсырысты қаржыландырудың тиімділігі мәселесі пысықтауды талап етеді.

      Жан басына шаққандағы нормативке өзгерістер мен толықтырулар енгізілді. Атап айтқанда, жалпы білім беретін сыныптардағы ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар балалар үшін жан басына шаққандағы нормативтің жеке мөлшері айқындалды; айтарлықтай нақты контингенті бар, бала саны шамадан тыс көп мектептер үшін түзету (төмендету) коэффициенті енгізілді. Жаңадан пайдалануға енгізілетін жекеменшік мектептер үшін жан басына шаққандағы нормативтің мөлшері айқындалды. Нормативке жеке инвесторлардың жаңа оқушы орындарын енгізуі үшін ынталандырушы компонент енгізілді. Еліміздегі колледждер де жан басына шаққандағы қаржыландыруға көшуде. ЖОО-лар қаржылық мәселелерде дербестік алды.

      Қосымша білім беруге жан басына шаққандағы қаржыландыруды енгізу балаларды сабақтан тыс оқытумен және тәрбиелеумен қамтуды кеңейтуге мүмкіндік берер еді.

      Алайда Қазақстанда ЖІӨ-ден білім беруге арналған шығыстардың үлесі бұрынғыдай төмен күйінде қалып отыр – 3,3 %. Көрсеткіш серпіні 2012 жылдан бастап 3,5 %-дан аспай бір деңгейде сақталуда. Бұл ЭЫДҰ-ның орташа көрсеткіш деңгейінен (5 %) және ЮНЕСКО ұсынған 4-6 % деңгейден төмен.

      Білім және ғылым, сондай-ақ ғылыми-техникалық және инновациялық даму саласындағы мемлекеттік саясатты тиімді жоспарлау және іске асыру қаржыландыруды ЖІӨ-нің 5 %-ына дейін ұлғайтуды және Білім және ғылым министрлігі, барлық деңгейдегі салалық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдар арасында жүйелі өзара байланыс құруды талап етеді.

      Ғылымның зияткерлік әлеуетін нығайту

      Жыл сайын PhD докторларын даярлауға арналған мемлекеттік білім беру тапсырысы ұлғаюда. 2018 жылы түлектердің саны алдыңғы жылмен салыстырғанда 619-дан 721 адамға (+14 %) дейін жетті. "Болашақ" халықаралық стипендиясы ғылыми-зерттеу әлеуетін қалыптастыруға белсенді үлес қосуда: стипендиаттардың 93 %-ы магистратура және докторантура бағдарламалары бойынша оқиды.

      2018 жылы ғылыми зерттеулермен және әзірлемелермен 384 ұйым айналысты (2016 ж. – 383 бірлік, 2017 ж. – 386 бірлік). Оның 39 %-ы экономиканың кәсіпкерлік секторына, 27 %-ы мемлекеттік секторға, 25 %-ы жоғары білім беру ұйымдарына, 9 %-ы ғылымның коммерциялық емес секторына тиесілі болды.

      2018 жылы ғылым саласына тартылған қызметкерлердің ішінде 55 жастан асқан зейнеткерлік алдындағы және зейнеткерлік жастағы мамандардың үлесіне жалпы контингенттің 30 %-ына дерлігі тиесілі. Жас ғалымдар контингенттің 35 %-ға жуығын құрады. Соңғы жылы 35-тен 54 жасқа дейінгі жас тобындағы ғалымдардың үлесі жалпы ғалымдар санының 40 %-ын құрады.

      Сонымен қатар талантты жастар мен жоғары білікті мамандарды ғылымға тарту және ұстап қалу проблемасы сақталуда. Ғылыми кадрлардың зерттеу дағдылары жеткіліксіз, ағылшын тілін меңгеру деңгейі төмен және технологиялық даму мен инновация саласындағы дағдылары әлсіз.

      Елімізде 1 млн. халыққа 662 ғалымнан келеді, бұл Ресейге қарағанда (2852) 4,3 есе, Беларуське қарағанда (1805) 2,7 есе және АҚШ-қа қарағанда (4256) 6,4 есе аз.

      Бұдан басқа, қазіргі уақытта ғылым саласында ғылыми қызметкерлерге еңбекақы төлеудің төмен деңгейі және ғылыми-зерттеу қызметін ынталандыру тетіктерінің болмауы; ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар (бұдан әрі – ҒЗТКЖ) нәтижелілігінің төмендігі және индустрия мен бизнес тарапынан ғылыми нәтижелердің талап етілмеуі; бизнестің инновациялық белсенділігі үлесінің төмен болуы; ғылыми саланың инвестициялық тартымдылығының аздығы және ғылыми зерттеулерді қаржыландыру мен қоса қаржыландырудың төмендігі сияқты проблемалар бар.

      Ғылыми және ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруды гранттық қаржыландыру бойынша орташа жалақы 287 мың теңгені, бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру бойынша 157 мың теңгені, базалық қаржыландыру бойынша 72 мың теңгені құрайды. Ең төменгі жалақы гранттық қаржыландыруда – 51 мың теңге. 2018 жылы ғылымның мемлекеттік секторындағы жалақы 119 мың теңгені құрады, бұл еліміз бойынша орташа көрсеткіштен (163 мың теңге) төмен.

      ҒЗТКЖ-ға жұмсалатын шығыстар көлемі салыстырмалы түрде біршама аз болып қалуда. Қазақстанда 2015 жылдан бастап ҒЗТКЖ шығындары 2018 жылы ЖІӨ-нің 0,17 %-ынан 0,12 %-ына дейін қысқарды. ҒЗТКЖ-ға жұмсалатын ішкі шығындарды қаржыландырудың ең көп бөлігі республикалық бюджет қаражатына тиесілі - 51,3 %, кәсіпорындардың меншікті қаражаты 40,9 %-ды және басқа да көздер 7,8 %-ды құрайды.

      Ғылыми инфрақұрылымды жаңғырту және ғылымды цифрландыру

      ҒЗТКЖ-ны іске асыратын мемлекеттік жоғары оқу орындарының, ғылыми-зерттеу институттарының (бұдан әрі – ҒЗИ) ғылыми жабдықтары біртіндеп жаңартылуда (13 %). Жоғары білім беру ұйымдарында және ҒЗИ-да коммерцияландыру офистері, технопарктер, бизнес-инкубаторлар, енгізу бөлімшелері құрылды. Алайда ғылыми инфрақұрылым ғылыми зерттеулерді іске асырудың қазіргі талаптарына сәйкес келмейді.

      Ғылыми ұйымдардың бірыңғай деректер базасы жоқ. Ғылыми бағыттар мен ғылыми мектептер Қазақстан дамуының басым бағыттарына жеткіліксіз шоғырланған, сондай-ақ ғылымның зияткерлік әлеуеті мемлекеттің стратегиялық міндеттеріне сәйкес келмейді.

      Ғылыми әзірлемелердің қажеттілігін арттыру және әлемдік ғылыми кеңістікке интеграциялау

      Ғылыми зерттеулер Қазақстан Республикасының Үкіметі жанындағы Жоғары ғылыми-техникалық комиссия айқындаған ғылымды дамытудың жеті басымдығы шеңберінде іске асырылады.

      Қазіргі уақытта 2018 – 2020 жылдарға арналған гранттық қаржыландыру бойынша 1076 ғылыми жоба іске асырылуда. 2019 жылға қаржыландыру сомасы 9,5 млрд. теңгені құрайды.

      Еліміз бойынша 2018 – 2020 жылдарға арналған бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберінде 144 ғылыми-техникалық бағдарлама іске асырылуда. 2019 жылға қаржыландырудың жалпы көлемі 23 млрд. теңгені құрайды.

      2018 – 2020 жылдары 8 министрліктің 101 ұйымы қаржыландырылады. 2019 жылы базалық қаржыландыру көлемі 4,6 млрд. теңгені құрады.

      Қазіргі уақытта ғылыми және ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру бойынша гранттық қаржыландыруға өткізілген конкурстардың қорытындысы бойынша жалпы сомасы 38 млрд. теңгені құрайтын 153 жоба іске асырылуда, қоса қаржыландыру 5 млрд. теңгеден асты, яғни 14,5 %-ды құрайды (2017 жылы – 2,1 млрд. теңге, 2018 жылы – 2,3 млрд. теңге, 2019 жылы – 2,5 млрд. теңге). 2018 жылдың қорытындысы бойынша 25 жоба аяқталды. 36 жоба бойынша өндірістерді іске қосу ұйымдастырылды, одан түскен табыс 2019 жылдың бірінші тоқсанында "Ғылым қоры" АҚ-ның деректері бойынша шамамен 1 млрд. теңгені құрады.

      Қазақстанда жыл сайын мемлекеттік бюджет есебінен қаржыландырылатын ғылыми жобалар мен бағдарламалардың нәтижелілігіне бағалау жүргізіледі. Ғылыми-практикалық нәтижелілік деңгейі жоғары және орташа ғылыми жобалар мен бағдарламалар саны 2016 жылы 64,9 %-дан 2018 жылы 72,4 %-ға дейін артты. Қолданбалы ғылыми-зерттеу жұмыстарының жалпы санынан коммерцияланатын жобалардың үлесі үш жылда 6,8 %-ға өсті және 2018 жылы 23,5 %-ды құрады. 2016 жылдан бастап берілген қорғау құжаттарының саны 2,5 есеге артты. Бұл ретте ғылыми зерттеулер экономика мен қоғамның өзекті қажеттіліктеріне жеткілікті бағдарланбаған, бұл қоғамда ғылымға деген көзқарасқа кері әсер етеді, ғылыми нәтижелерді коммерцияландыру әлеуетін және бизнес тарапынан ғылыммен ынтымақтастыққа деген қызығушылықты төмендетеді.

      11 ЖОО-ның инновациялық және ғылыми қызметтен түсетін табысының үлесі 9 %-дан 12,4 %-ға дейін өсті. Алайда жоғары оқу орындары, ҒЗИ, бизнес-қоғамдастық, мемлекет және басқа да мүдделі тараптар (делдал ұйымдар, азаматтық қоғамдастық және т.б.) арасындағы ынтымақтастықтың әлсіз екені байқалады.

      Білім мен ғылымды қаржыландыру көлемі жоғары деңгейдегі дағдыларды дамытуда, ғылыми әлеуеттің бәсекеге қабілеттілігін арттыруда, ЭЫДҰ елдерінің қағидаттары мен стандарттарына сай келетін елдің стратегиялық міндеттеріне сәйкес келмейді. Осыған байланысты Қазақстан Президенті Қ.К. Тоқаев Бағдарламада білім мен ғылымға арналған жалпы шығыстарды ЖІӨ-ден 5 %-ға дейін ұлғайтуды қарастыруды тапсырды.

      Білім беру жүйесін SWOT-талдау

      1. Күшті жақтары

      1) педагог қызметкерлердің үздіксіз кәсіби дамуын қамтамасыз ету;

      2) білім беру мазмұнын жаңарту;

      3) жан басына қаржыландыруды кезең-кезеңімен енгізу;

      4) ТжКБ жүйесінде дуальды оқытуды енгізу;

      5) "Баршаға арналған тегін кәсіптік-техникалық білім беру" жобасын іске асыру;

      6) ЖОО-лардың академиялық еркіндігін кеңейту;

      7) оқытушылық-профессорлық құрамның (бұдан әрі – ОПҚ) және ғалымдардың жарияланымдық белсенділігінің өсуі;

      8) өсу нүктелерінің болуы – "Назарбаев Университеті" ДБҰ – әлемдік деңгейдегі университет, "Назарбаев Зияткерлік мектептері" ДБҰ;

      9) Болон процесіне мүшелік;

      10) "Болашақ" бағдарламасы;

      11) ашықтық;

      12) халықаралық әріптестікке ұмтылу;

      13) көптілді білім беру;

      14) академиялық ұтқырлық және шетелдік топ-менеджерлер мен ғалымдарды тарту бағдарламасын мемлекеттің қаржыландыруы;

      15) кадрларды даярлаудың үш деңгейлі жүйесі;

      16) ЖОО-ларда қос дипломды білім беру бағдарламаларының болуы;

      17) қабылданатын шешімдердің айқындылығы;

      18) ғылыми деректер базаларына жазылудың болуы.

      2. Әлсіз жақтары

      1) дәрежелері бар кадрлардың қартаюы;

      2) сенімді білім беру статистикасы жүйесінің болмауы;

      3) білім беру жүйесін толық қаржыландырмау;

      4) білім беруге жұмсалатын шығындар 3,8 %-ды құрайды, ал ЮНЕСКО-ның ұсынғаны 5-7 %;

      5) білім беру гранттарының біркелкі бөлінбеуі;

      6) өңірлік даму қажеттіліктеріне сәйкес келмейтін көп бейінді университеттер санының артық болуы;

      7) кадрлар даярлаудағы сәйкессіздік;

      8) оқу орындарында ақпараттық жүйелердің жетілмегендігі;

      9) оқытушылардың орташа жалақысы әлемдегі ең төменгі жалақылардың бірі болып табылады;

      10) жоғары білім беру ұйымдарының инфрақұрылымы қатты ескірген;

      11) білім беру бағдарламалары мазмұнының теңгерімсіздігі;

      12) ғылым мен салалық ғылыми зерттеулерді бірыңғай орган үйлестірмейді;

      13) ғылым, білім және өндірістің нашар байланысы;

      14) педагогикалық білім сапасының төмендігі;

      15) бітірушілер бейіні құзыреттерінің кәсіби қауымдастық талаптарына сәйкес келмеуі;

      16) ішкі академиялық ұтқырлық кезіндегі кедергілер – оқу құнының әртүрлі болуы;

      17) алдыңғы деңгейдегі оқыту нәтижелерін тану жүйесінің жетілмегендігі;

      18) ҚР жоғары білім беру жүйесінде ғылыми қызметкерлерді еңбекке ынталандыру деңгейінің төмендігі;

      19) біліктілікті арттырудың жоспарлы жүйесінің болмауы;

      20) ОПҚ-ның шет тілдерін меңгеруінің нашар деңгейі;

      21) ОПҚ-ның және зерттеушілердің ғылыми деректер базасын жеткіліксіз пайдалануы;

      22) PhD бағдарламалары бойынша білім алушылар саны жоғары білім беру ұйымдарының және ҒЗИ-дың дәрежеленген кадрларға деген қажеттілігін өтемейді.

      3. Мүмкіндіктері

      1) білім беру жүйесіне мемлекеттің назары;

      2) мемлекеттік-жекешелік әріптестікті (бұдан әрі – МЖӘ) дамыту;

      3) халықаралық ұйымдар мен жұмыс берушілер тарапынан білім мен ғылымды инвестициялық қолдау;

      4) халықаралық гранттар мен бағдарламалар бойынша оқыту;

      5) жергілікті бюджет қаражатынан жоғары білімді қаржыландыру;

      6) Орталық Азия елдерімен ынтымақтастықты кеңейту.

      4. Қауіптер

      1) бірқатар өңірлерде NEET жастарының жоғары үлесі;

      2) таланттылардың елден кетуі;

      3) білім берудің жаһандануы салдарынан бәсекелестіктің өсуі;

      4) IT дамуына байланысты күндізгі оқыту қажеттілігін төмендету;

      5) еңбек ресурстарының теңгерімсіздігі;

      6) қоғамдық тетіктер мен азаматтық қоғам институттарының қалыптаспауы;

      7) жоғары білім сапасын қамтамасыз етудегі стейкхолдерлердің пассивтілігі;

      8) шетелдік студенттер үшін қазақстандық білім берудің тартымсыздығы;

      9) кәсіптік қоғамдастықтың білім беру процесіне қатысуға және мамандарды сертификаттауға дайын болмауы;

      10) ресейлік жоғары және орта білімнен кейінгі білім беретін оқу орындары және басқа бәсекелестер тарапынан белсенді бәсекелестік;

      11) кадрлардың басқа салаларға кетуі.

      4-бөлім. Бағдарламаны іске асырудың мақсаттары, міндеттері, нысаналы индикаторлары мен нәтижелерінің көрсеткіштері

      1-мақсат: Қазақстандық білім мен ғылымның жаһандық бәсекеге қабілеттілігін арттыру және жалпыадамзаттық құндылықтар негізінде тұлғаны тәрбиелеу және оқыту.

      Осы мақсатқа қол жеткізу мынадай нысаналы индикаторлармен өлшенетін болады:


Р/с №
 
Нысаналы индикаторлар Өлш.бірл. Ақпарат көзі 2018 факт 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Жауап
ты орын
даушылар

1.

1-6 жас аралығындағы

%

БҒМ-ның әкімшілік деректері

77,1

81

81,7

82,6

83,5

84,6

85,3

ЖАО, БҒМ

3-6 жас аралығындағы балаларды мектепке дейінгі тәрбиемен және оқытумен қамту

95,2

100

100

100

100

100

100

2.

PISA (ЭЫДҰ) халықаралық зерттеуіндегі 15 жастағы қазақстандық оқушылардың нәтижелері
 
 

балл

ЭЫДҰ-ның есебі

PISA-2018: математика-423, жаратылыстану – 397, оқу-387



PISA-2021:
математика – 470, жаратылыстану – 465, оқу – 440



PISA-2024:
математика – 480, жаратылыстану – 490 оқу – 450
 

ЖАО, БҒМ

3.

Балалардың әл-ауқаты индексі

0-ден 1-ге дейінгі шкала (балл)

әлеуметтік зерттеулердің нәтижелері

0,68



0,70

0,71

0,72

0,73

БҒМ,
ЖАО

4.

Мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша ТжКБ оқу орындарын бітіргеннен кейінгі бірінші жылы жұмысқа орналастырылған бітірушілердің үлесі

%

ЗТМО деректері

62

64

66

68

70

72

75

ЖАО, БҒМ,
Еңбекмині, ДСМ, АШМ, МСМ,

5.

Мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша жоғары оқу орнын бітіргеннен кейінгі бірінші жылы жұмысқа орналастырылған бітірушілердің үлесі

%

ЗТМО деректері

69

70

71

72

73

74

75

БҒМ,
Еңбекмині,
ЖОО


      Қойылған мақсаттарға қол жеткізу үшін мынадай міндеттерді орындау қажет:

      1-міндет. Педагог кәсібінің жоғары мәртебесін қамтамасыз ету, педагогикалық білім беруді жаңғырту.

Р/с №
 
Нәтижелер көрсеткіштері Өлш.бірл. Ақпарат көзі 2018
факт
2020 2021 2022 2023 2024 2025 Жауап
ты орын
даушылар

1.

Педагогтер жалақысының экономика бойынша орташа жалақыға арақатынасы (%)

%

БҒМ

63,2

63,5

73,7

79,9

103

103

102,9

БҒМ, ЖАО,
Қаржымині

2.

Мектепке дейінгі ұйымдар басшыларының, әдіскерлерінің, тәрбиешілерінің жалпы санынан "Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту" мамандығы бойынша техникалық және кәсіптік және жоғары білімі бар педагогтердің үлесі

%

БҒМ-ның әкімшілік деректері

58,2

60

62

65

68

71

72

ЖАО, БҒМ

3.

Кәсіптік стандарттар негізінде әзірленген, педагогикалық мамандықтар бойынша енгізілген білім беру бағдарламаларының үлесі

%

БҒМ-ның әкімшілік деректері

70

85

95

100

-

-

-

БҒМ, ЖОО (келісу бойынша)

4.

Орта білім беру педагогтерінің жалпы санындағы шебердің, зерттеушінің, педагог-сарапшының және педагог модератордың біліктілік деңгейі бар педагогтердің үлесі

%

БҒМ-ның әкімшілік деректері

42,6

50
 

60
 

70
 

75
 

80
 

85
 

ЖАО, БҒМ


      2-міндет. Қалалық және ауылдық мектептердің, өңірлердің, оқу орындарының, білім алушылардың арасындағы білім сапасындағы алшақтықты қысқарту.


Р/с №
 
Нәтижелер
көрсеткіштері
Өлш.бірл. Ақпарат көзі 2018 факт 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Жауап
ты орын
даушылар

1

ЭЫДҰ және IEA қала/ауыл арасында жүргізген халықаралық зерттеулердегі қазақстандық оқушылар нәтижелерінің алшақтығы
 
 

балл

ЭЫДҰ, IEA есебі

PISA-2018
математика- 22; оқу- 38; жаратылыстану- 32

TIMSS-2019
математика-4 - сынып –
25; 8- сынып –
30;
жаратылыстану – 4 –
сынып-27; 8- сынып –
33;


PISA-2021
математика- 18; оқу- 22; жаратылыстану - 15. PIRLS-2021 оқу-5
 


TIMSS -2023 математика- 4- сынып –
15; 8- сынып –
17; жаратылыстану -4- сынып –
12; 8- сынып – 18

PISA-2024
математика – 13; оқу –
15; жаратылыстану –9.

БҒМ, ЖАО

2.

Қосымша біліммен қамтылған мектеп оқушыларының үлесі, оның ішінде:

%

БҒМ-ның әкімшілік деректері

61,5

62

63

64

65

66

67

ЖАО, БҒМ

қалада

35,1

35,3

35,5

35,7

35,9

36,1

36,3

ауылда

26,4

26,7

27,5

28,3

29,1

29,9

30,7


      3-міндет. Оқытудың қауіпсіз және жайлы ортасын қамтамасыз ету

Р/с№
 

Нәтижелер көрсеткіштері

Өлш.бірл.

Ақпарат көзі

2018 факт

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Жауап
ты орын
даушылар

1.

ЖБ және РБ-ның әлеуметтік салаға шығындарының көлемінде "Балалар бюджетінің" үлесін ұлғайту (жыл сайын)

өткен жылға қарағанда %

МО
деректері

-

-

5

5

5

5

5

БҒМ
ДСМ
Еңбекмині
ІІМ
АҚДМ
МСМ
ЦДИАӨМ
ЖАО

2.

Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған ұйымдар тәрбиеленушілерінің осы санаттағы балалардың жалпы санынан үлесі

%

РДҚ
деректері

20,1

20

19

18

17

16

15

ЖАО,
БҒМ
 

3.

Инклюзивті білім беру үшін жағдай жасаған білім беру ұйымдарының үлесі:

%

БҒМ-ның әкімшілік деректері








ЖАО,
БҒМ


мемлекеттік мектепке дейінгі ұйымдар

20,1

45

60

70

80

90

100


мемлекеттік жалпы білім беретін мектептер

60,4

75

80

85

90

95

100


мемлекеттік ТжКБ ұйымдары

30,1

45

50

55

60

65

70


азаматтық ЖОО

12

15

35

50
 

60
 

65
 

70

4.

Мыналармен қамтамасыз етілген білім беру ұйымдарының үлесі:

%

БҒМ-ның әкімшілік деректері








ЖАО,
БҒМ


Бейнебақылаулар (ішкі және сыртқы)

75

80

85

90

95

100

-


турникеттер

7,4

10

15

20

25

30

35


      4-міндет. Үздік практикалар негізінде білім алушылардың, педагогтердің және білім беру ұйымдарының сапасын бағалаудың жаңартылған жүйесін енгізу

Р/с №
 
Нәтижелер көрсеткіштері Өлш.бірл. Ақпарат көзі 2018 факт 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Жауап
ты орын
даушылар

1.

Орта білім беру сапасын сараптамалық шолудың қорытындылары бойынша өз санатын жоғарыға көтерген мектептердің үлесі

%

БҒМ-ның
әкімшілік деректер

-

-

20

22

24

26

28

ЖАО,
БҒМ

2.

Білім беру мониторингісінің қорытындылары бойынша бастауыш және негізгі орта білім беру оқушыларының оқу жетістіктерінің нәтижелері
 

балл

Мониторинг нәтижесі

-

4-
сынып- 18 балл, 9- сынып – 45 балл

4- сынып -18,6 балл,
9- сынып – 46,5 балл

4- сынып -19,2 балл,
9-сынып – 48 балл
 

4- сынып - 19,8 балл, 9- сынып – 49,5 балл
 

4- сынып - 20,4 балл, 9- сынып – 51 балл
 

4 –сын ып - 21 балл, 9- сынып – 52,5 балл

ЖАО, БҒМ

3.

WorldSkills стандарттарын ескере отырып, демонстрациялық емтихандарды өткізетін техникалық және технологиялық бейіндегі мемлекеттік колледждердің үлесі

%

Әкімшілік деректер

0

10

20

40

60

80

100

ЖАО,
БҒМ
"Кәсіпқор" холдингі" КеАҚ (келісу бойынша)

4.

QS-WUR топ-200 рейтингісінде белгіленген Қазақстан ЖОО саны

бірл.

QS-WUR ресми ақпараты

0

-

2

2

2

2

3

БҒМ, ЖОО (келісу бойынша)


      5-міндет. Экономика қажеттіліктеріне және өңірлік ерекшеліктерге сәйкес оқытудың, кәсіптік даярлаудың сабақтастығы мен үздіксіздігін қамтамасыз ету.

Р/с №
 
Нәтижелер көрсеткіштері Өлш.бірл. Ақпарат көзі 2018
факт
2020 2021 2022 2023 2024 2025 Жауап
ты орын
даушылар

1.

Мектепте оқыту үшін мектепалды жасындағы балалардың дайындық деңгейі

%

БҒМ-ның әкімшілік деректері

74,2

81,1

82,5

84,5

86

94,7

95

ЖАО,БҒМ

2.

12 жылдық оқыту моделіне көшкен мектептердің үлесі (2024 жылы – 1-сынып; 2025 жылы – 2-сынып)

%

БҒМ-ның әкімшілік деректері

0

-

-

-

-

100

100

БҒМ, ЖАО

3.

Дуальды оқытумен қамтылған мемлекеттік тапсырыс бойынша оқитын техникалық және кәсіптік білім беру студенттерінің үлесі

%

БҒМ-ның әкімшілік деректері

12,7

18

20

23
 

25

28

35

ЖАО, БҒМ

4.

Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру жүйесімен қанағаттанушылық (композитті индексі)

%

Әлеуметтік зерттеу нәтижелері

-

45

50

55

60

65

70

БҒМ
ЖОО (келісу бойынша)

5.

Интернационалдандыру стратегиясы шеңберінде шетелдік әріптестермен бірлескен білім беру бағдарламаларын, академиялық алмасуларды іске асыратын жоғары оқу орындарының үлесі

%

БҒМ-ның әкімшілік деректері

28

30

40

45

50

55

60

БҒМ

6.

Студенттердің жалпы санындағы жоғары білім беру жүйесіндегі шетелдік студенттердің үлесі

%

ҰЭМ КС статистикалық деректері

4

5,3

6

7

8

9

10

БҒМ, ЖОО (келісу бойынша)


      6-міндет. Білім алушының зияткерлік, рухани-адамгершілік және физикалық дамуын қамтамасыз ету.

Р/с №
 
Нәтижелер көрсеткіштері Өлш.бірл. Ақпарат көзі 2018 факт 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Жауап
ты орын
даушылар

1.

"Жас қыран" қозғалысына қатысатын
1-4-сынып оқушыларының үлесі

%

БҒМ-ның әкімшілік деректері

59,9

62

64

66

68

70

72

ЖАО
 

2

"Жас Ұлан" қозғалысына қатысатын
5-10 сынып оқушыларының үлесі

%

БҒМ-ның әкімшілік деректері

64,3

66

69

71

74

77

80

ЖАО
 

3

"Жас Сарбаз" әскери-патриоттық клубының қозғалысына қатысатын колледждер оқушыларының саны

адам

БҒМ-ның әкімшілік деректері

15 000

20 000

25 000

35 000

40 000

45 000

50 000

ЖАО
 

4

Азаматтылық пен патриотизмнің жоғары деңгейін көрсеткен оқушылардың үлесі

2020 жылға қарай % өсім

Әлеуметтанушылық зерттеу

-

-

5

5

5

5

5

БҒМ,
ИҚДМ,
ЖАО

5.

Мектептен тыс ұйымдарда және жалпы білім беретін мектептерде спорт секцияларымен қамтылған білім алушылардың үлесі

%

БҒМ-ның әкімшілік деректері

32

34

35

36

37

39

42

ЖАО


      7-міндет. Білім беру ұйымдарын цифрлық инфрақұрылыммен және қазіргі заманғы материалдық-техникалық базамен жарақтандыру

Р/с№
 
Нәтижелер көрсеткіштері Өлш.бірл. Ақпарат көзі 2018 факт 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Жауап
ты орын
даушылар

1.

Күндізгі мемлекеттік мектептердің жалпы санындағы авариялық жағдайдағы мектептердің үлесі

%

БҒМ-ның әкімшілік деректері

0,5

0,4

0,3

0,2

0,2

0,1

0,05

ЖАО

2.

Күндізгі мемлекеттік мектептердің жалпы санындағы үш ауысымда оқытатын мектептердің үлесі

%

БҒМ-ның әкімшілік деректері

1,8

1,5

1,3

1,1

0,8

0,6

0,4
 

ЖАО

3.

ТжКБ ұйымдары мен ЖОО жатақханаларында енгізілген төсек-орындарының саны

орын

БҒМ-ның әкімшілік деректері

2217

20 000

45 000

75 000

80 000

85 000

90 000

БҒМ, ЖАО,
ЖОО (келісу бойынша)

4.

Орта білім беру ұйымдарының жалпы санындағы қазіргі заманғы жабдықтармен жарақталған оқу кабинеттерінің үлесі

%

БҒМ-ның әкімшілік деректері

30,7

33,8

37

40

42

44

45,5
 

ЖАО,
БҒМ

5.

"Жас маман" жобасы шеңберінде қазіргі заманғы материалдық-техникалық базамен жарақталған колледждердің саны

бірлік

БҒМ-ның әкімшілік деректері

0

80

100

-

-

-

-

ЖАО

6.

Құрылыс (қосымша құрылыс) / білім беру объектілерін ашу есебінен құрылған жұмыс орындарының саны

бірлік

БҒМ-ның әкімшілік деректері

0

5846

6954

9660

5718

6143

5346

ЖАО, БҒМ


      8-міндет. Білім беруді басқару және қаржыландыру жүйесінің вертикалін енгізу

Р/с
 

Нәтижелер көрсеткіштері

Өлш.бірл.

Ақпарат көзі

2018 факт

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Жауап
ты орын
даушылар

1.

Толық жиынтықты мектептердің жалпы санындағы жан басына шаққандағы қаржыландыруға көшкен мемлекеттік күндізгі жалпы білім беретін мектептердің үлесі

%

БҒМ-ның есептік ақпараты

1,7

22,6

22,6

22,7

61,1

100

-

ЖАО, БҒМ

2.

Менеджмент саласында біліктілігін арттырудан өткен жоғары оқу орындары басшыларының үлесі

%

БҒМ-ның әкімшілік деректері

10

20

40

60

80

100

-

БҒМ

3.

ЖІӨ-ден білім беру мен ғылымға арналған шығыстардың үлесі (2019-3,3%)

%

ҰЭМ мен БҒМ деректері

3,3

5,1

5,6

6,2

6,6

6,8

7

Қаржымині, БҒМ


      2-мақсат: Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына ғылымның үлесін арттыру

      Аталған мақсатқа қол жеткізу мынадай нысаналы индикаторлармен өлшенетін болады:

Р/с
 

Нысаналы индикатор

Өлш.бірл.

Ақпарат көзі

2018 факт

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Жауап
ты орын
даушылар

1.

Ғылымға арналған шығыстардың ЖІӨ-дегі үлесі
(барлық көздерден)

%

ҰЭМ СК Статистикалық деректері

0,12

0,13

0,15

0,2

0,35

0,49

1

БҒМ,
Қорғанысмині, АШМ, Еңбекмині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ,
ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)

2.

Ғылыми-зерттеу ұйымдарының сапасы

ЖБИ-дағы орын

ДЭФ ЖБИ нәтижелері

82

80

78

74

70

66

63

БҒМ,
Қорғанысмині, АШМ, ДСМ, Еңбекмині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ,
ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)

3.

Web of Science (Clarivate Analytics) және Scopus (Elsevier) платформасындағы ақпараттық ресурстар деректері бойынша 2018 жылы жарияланымдардың жалпы санында рейтингтік басылымдардағы қазақстандық жарияланымдардың өсімі (4 873 бірлік)

%

Web of Science (Clarivate Analytics) және Scopus (Elsevier) деректер базаларының ақпараты

-

25,1

37,7

50,3

62,9

75,5

88

БҒМ,
Қорғанысмині, АШМ, Еңбекмині,
ДСМ, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ,
ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)


      Қойылған мақсатты іске асыру үшін мынадай міндеттерді шешу көзделеді:

      1-міндет. Ғылымның зияткерлік әлеуетін нығайту

Р/с
 

Нәтижелер көрсеткіштері

Өлш.бірл.

Ақпарат көзі

2018 факт

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Жауап
ты орын
даушылар

1.

2018 жылы зерттеушілердің жалпы санындағы зерттеушілер санының өсуі (17 454 адам)
 

%

ҰЭМ КС статистикалық деректері

-

2,8

3,3

3,8

4,3

4,8

5,2

БҒМ,
Қорғанысмині, АШМ, Еңбекмині,
ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ,
ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша

2.

2018 жылы зерттеушілердіңжалпы санындағы 35 жасты қоса алғанға дейінгі жас ғалымдар санының өсімі (6 566 адам)

%

ҰЭМ КС статистикалық деректері

-

2

3,6

5,1

6,6

8,1

9,6

БҒМ,
Қорғанысмині, АШМ, Еңбекмині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ,
СИМ,
ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша


      2-міндет. Ғылыми инфрақұрылымды жаңғырту және цифрландыру.

р/с
 

Нәтижелер көрсеткіштері

Өлш.бірл.

Ақпарат көзі

2018 факт

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Жауапты орындаушылар

1.

ҒЗТКЖ іске асыратын мемлекеттік ЖОО-ның, ҒЗИ-дің жаңартылған сертификатталған ғылыми жабдықтарының үлесі

%

БҒМ есептік ақпараты

13

13,5

13,7

14

14,3

14,5

15

БҒМ, ҒЗИ (келісім бойынша), ЖОО (келісім бойынша)


      3-міндет. Ғылыми әзірлемелердің нәтижелілігін арттыру және әлемдік ғылыми кеңістікке интеграциялануын қамтамасыз ету.

Р/с
 

Нәтижелер көрсеткіштері

Өлш.бірл.

Ақпарат көзі

2018 факт

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Жауап
ты орын
даушылар

1.

Қорғау құжаттары мен авторлық куәліктердің өсімі (2018 ж. жалпы санынан – 3200 бірлік)

%

ҒЗИ деректері

-

7,8

9,4

12,5

15,6

18,7

21,9

БҒМ,
Қорғанысмині, АШМ, Еңбекмині, ЭГТРМ,
ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ,
ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша

2.

ҒЗТКЖ-ға жұмсалатын шығындардың жалпы көлеміндегі кәсіпкерлік сектор шығыстарының үлесі

%

ҰЭМ СК статистикалық деректері

32,3

48,8

50,6

52,4

54,2

55,8

57,4

БҒМ, Қорғанысмині,
АШМ,
Еңбек мині, ЭГТСМДСМ, МСМ,
ЭМ, ИИДМ,ЦДИАӨМ, МСИ
ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша

3.

Аяқталған қолданбалы ғылыми-зерттеу жұмыстарының жалпы санындағы коммерцияланатын жобалардың үлесі

%

ҰЭМ СК статистикалық деректері

23,5

25

26

27

28

29

30

БҒМ,
Қорғанысмині, АШМ, ДСМ, Еңбекмині, ЭГТРМ, ДСМ, МСМ, ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ,
ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша


      5. Бағдарламаның негізгі бағыттары, қойылған мақсаттарға қол жеткізу жолдары және тиісті шаралар

      Аталған Бағдарламаның негізгі бағыттары мыналар болып табылады:

      білім және ғылым жүйесінің кадрлық әлеуетін дамыту;

      барлық деңгейдегі білім беру мазмұнын жаңғырту;

      білім мен ғылым инфрақұрылымын дамыту және цифрландыру;

      білім беруді басқару және қаржыландыру жүйесін трансформациялау;

      ғылыми-зерттеу қызметін жаңғырту;

      1-мақсат. Қазақстандық білім мен ғылымның жаһандық бәсекеге қабілеттілігін арттыру және жалпыадамзаттық құндылықтар негізінде тұлғаны тәрбиелеу және оқыту

      Міндеттер:

      5.1.1. Педагог кәсібінің жоғары мәртебесін қамтамасыз ету, педагогикалық білім беруді жаңғырту

      1. Оқыту және тәрбиелеу сапасын арттыруға педагогтерді ынталандыруды күшейту үшін олардың еңбек жағдайын жақсарту

      Педагог еңбегінің беделін арттыру мақсатында Қазақстанның білім беру жүйесінде материалдық және материалдық емес ынталандыру шараларының кешені іске асырылатын болады.

      Мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік білім беру педагогтерінің еңбекақысы 2020 жылдан бастап төрт жыл ішінде екі есеге ұлғайтылатын болады. Бұдан басқа, әдіскерлерге, мектепке дейінгі, мектеп, қосымша, техникалық және кәсіптік білім беру педагогтеріне, сондай-ақ тәлімгерлік, магистр дәрежесі және т.б. біліктілік деңгейі үшін қосымша ақы есебінен еңбекке ақы төлеуді саралап арттыру мүмкіндігі көзделеді.

      Сондай-ақ Қазақстан Республикасының "Педагог мәртебесі туралы" және "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне педагог мәртебесі, мұғалім мен оқушыға жүктемені төмендету мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" заңдарын іске асыру шеңберінде педагогтің әлеуметтік пакетін кеңейту шаралары көзделеді.

      Оқытуды, оқу-әдістемелік, оқу-тәрбие, ұйымдастыру-педагогикалық қызметті қамтитын мұғалімнің еңбегін нормалау жүйесі зерделенеді және әзірленеді.

      Барлық білім беру деңгейіндегі ұйымдардың педагогтері білім беру деңгейлері арасындағы сабақтастықты қамтамасыз ету бойынша педагогикалық шеберлікті жетілдіруге мүмкіндік беретін аудиториялық және қашықтықтан оқыту нысанында біліктілікті арттыру курстарынан өтетін болады. Курстан кейінгі жүйелі сүйемелдеуді, оқыту практикасын одан әрі өзгертуді және жетілдіруді көздейтін үздіксіз кәсіби дамуды қамтамасыз ету жағына педагогтердің біліктілігін арттыру тәсілі өзгереді.

      Біліктілікті арттыру курстары бағдарламаларының мазмұны педагогикалық қызметтің барлық түрлерін іске асыру үшін педагогке қажетті пәндік, психологиялық-педагогикалық, әлеуметтік және басқа да құзыреттердің оңтайлы арақатынасын қамтитын болады. Курстардың бағдарламалары педагогтің алған білімдері мен дағдыларын педагогикалық ұжымда каскадтық таратуды қамтамасыз етуге арналған компоненттен тұратын болады. Курс бағдарламаларының сапалы мазмұны білім алушылар білімдерінің сапалы өсуіне ықпал етеді.

      Бұдан басқа, біліктілікті арттыру жүйесі ваучерлік жүйе негізінде курс провайдерін таңдау мүмкіндігін көздейді.

      Орта білім беру сапасына сараптамалық шолу (инспекциялау) қорытындылары бойынша жоғары баға алған мектептерге оқыту мектебі (TEACHING SCHOОLS) болуға, өз тәжірибесін басқа мектептерге таратуға мүмкіндік беріледі.

      Педагогтер Action Research және Lessen Study арқылы оқытудың дербес практикасын жетілдіреді, сондай-ақ басқа педагогтермен тәжірибе алмасады.

      Білім беру ұйымдарының латын графикасына көшуі шеңберінде педагогтер үшін курстар өткізу жоспарланған.

      Қазақстандық педагогтердің TALIS (ЭЫДҰ) – сабақ беру мен оқудың халықаралық зерттеуіне қатысуы жалғастырылады.

      Республикалық пән педагогтері қауымдастығы, сондай-ақ әрбір өңірде пән педагогтері қауымдастығы құрылатын болады, олар педагогтердің кәсіби шеберлігін арттыруға жәрдемдесетін болады.

      Білім беру жүйесінің барлық әдістемелік қызметтерінің жұмысы қайта қаралатын болады.

      Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы әдістемелік инновациялардың орталығына айналады. Республикалық оқу-әдістемелік кеңес педагогикалық ЖОО-мен тығыз өзара қарым-қатынаста еліміздің барлық оқу-әдістемелік қызметтерінің, пән мұғалімдері қауымдастығының қызметін біріктіретін және үйлестіретін болады.

      Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы халықаралық және отандық мониторингтер мен зерттеулер негізінде ЭЫДҰ мен IEA пайдаланатын зерттеу құралдары мен әдіснамалық тәсілдерге ие болады.

      Жыл сайын пән мұғалімдерінің форумдары мен слеттері өткізіледі.

      Техникалық және кәсіптік білім беруде өндірістік оқыту шеберлерінің жетіспеушілік мәселесін шешу үшін өндірістен мамандарды тарту жөнінде қосымша шаралар қабылданатын болады. Олар үшін педагогика және оқыту әдістемесі бойынша қайта даярлау ұйымдастырылады, біліктілікті растау қорытындылары бойынша біліктілік санаты үшін қосымша жалақы белгіленеді.

      Өндірістік оқыту шеберлерінің кәсіпорындарда тағылымдамадан өтуі көзделеді. Техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының рейтингі, құзыреттілік орталықтарын дамыту, бейіндеу, корпоративтік басқару, сондай-ақ қайта қаралған біліктілік талаптары сұранысқа ие кадрларды даярлауға жәрдемдесетін болады.

      Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беруде мемлекеттік білім беру грантының құнын көбейту жоғары оқу орындарына ОПҚ-ның және жоғары білімі бар қызметкерлердің жалақысын айтарлықтай арттыруға мүмкіндік береді. Жоғары оқу орындарының коммерциялық емес акционерлік қоғамдарға ауысуы олардың қаржы ағындары мен кіріс көздерін әртараптандыру үшін қолайлы жағдай жасайды, бұл ОПҚ үшін әлеуметтік пакеттер беруге, жоғары білім беру жүйесінің оқытушылары мен қызметкерлерін кәсіби дамыту үшін қаражатты жоспарлауға мүмкіндік береді.

      Кәсіптің беделін арттыруға ықпал ететін ақпаратты орналастыру, "Үздік педагог", "Үздік оқытушы", "Қазақстанның үздік мұғалімі" республикалық конкурстарын өткізу арқылы педагогтің оң бейнесін қалыптастыру бойынша кешенді жұмыс жүргізілетін болады. 2020 жылдан бастап "Әлем мұғалімі" халықаралық конкурсына "Үздік педагог", "Үздік оқытушы" республикалық конкурсының жеңімпаздары арасынан мұғалімдер қатысады.

      Қазақстан Республикасының "Қазақстанның еңбек сіңірген ұстазы" мемлекеттік наградасы және меценаттар есебінен білім беру ұйымдарының педагогтері арасында жыл сайынғы "Ұлағат" ұлттық сыйлығы тағайындалатын болады.

      Педагогикалық қоғамдастықты білім берудің және талантты педагогтерді қолдаудың өзекті мәселелерін талқылауға белсенді тарту мақсатында сараптамалық және кәсіптік қоғамдық бірлестіктерді қалыптастыру үшін жағдайлар жасалатын болады.

      2. Педагогикалық білім беруді, кәсіпке кірісу жүйесін және педагогтің үздіксіз кәсіби дамуын жаңғырту

      Педагогикалық білім беруді жақсарту мақсатында педагогикалық мамандықтар бойынша кадрлар даярлауды жүзеге асыратын жоғары оқу орындары мен колледждерді бейіндеу жүргізілетін болады. Бұл үшін педагогтер даярлауды жүзеге асыратын жоғары оқу орындары мен колледждерге қойылатын біліктілік талаптары күшейтілетін болады.

      Жоғары оқу орындары мен колледждердің мектепке дейінгі ұйымдармен және мектептермен тығыз ғылыми-практикалық өзара іс-қимылы жолға қойылады.

      2022 жылға қарай педагог кадрларды даярлаудың бағдарламалары кәсіби стандартқа сәйкес 100 %-ға жаңартылады.

      Педагогикалық практиканың ұзақтығын ұлғайту және мемлекеттік білім беру тапсырысы мен білім беру гранттары есебінен практикаға басшылық жасағаны үшін педагогтердің еңбегіне ақы төлеу көзделеді.

      2021 жылдан бастап педагогикалық мамандықтардың түлектері кәсіби шеберлікке сертификаттаудан өтеді.

      Педагогикалық мамандықтарға түсу үшін балдарды кезең-кезеңімен ұлғайту көзделетін болады. Педагогикалық мамандықтар бойынша шығармашылық емтихан тапсыру кезінде кәсіпке жұмыс істеуге бейімділігі мен дайындығын анықтайтын өлшемшарттар өзгереді.

      Педагог қызметкерлерді сертификаттау жүйесін енгізу шеңберінде біліктілік талаптарына сәйкес келген кезде Ұлттық біліктілік тестілеу мазмұнын, тапсыру тетіктерін жетілдіру, цифрландыру және біліктілікті арттыру мен растаудың дербес құқығы жөніндегі жұмыс жалғастырылады.

      Жоғары оқу орындарында үш тілде оқытуды ұйымдастыру үшін пәндерді ағылшын тілінде оқытатын мұғалімдерді даярлау жалғастырылатын болады. Көптеген жоғары оқу орындары шетелдік әріптестерге ие болады.

      Колледждердің түлектері арасынан жоғары оқу орындарының базасында арнайы пәндер оқытушыларын және өндірістік оқыту шеберлерін даярлау ұйымдастырылатын болады.

      Сондай-ақ педагогикалық қайта даярлау шарттары (кіру талаптары, мерзімдері, педагогикалық мамандықтар т.б.) пысықталатын болады, оның арқасында педагогикалық білімі жоқ тұлғалар (PGCE педагогикалық қайта даярлау ережелеріне сәйкес) педагогикалық қызметпен айналысу құқығын алады.

      Жаңа өндірістік технологияларды зерделеу мақсатында шетелдік және отандық компаниялар ТжКБ ұйымдарының педагогтеріне тағылымдамаларды, мастер-кластарды, тренингтерді, курстық оқытуды ұйымдастыру, сондай-ақ оқу-әдістемелік әзірлемелер мен құралдарды ұсыну үшін тартылатын болады.

      5.1.2 Қалалық және ауылдық мектептердің, өңірлердің, оқу орындарының, білім алушылардың арасындағы білім беру сапасындағы алшақтықты қысқарту

      1. Нәтижелілігі төмен білім беру ұйымдарын, білім алушылардың әлеуметтік осал санаттарын қолдау тетігін әзірлеу

      Орта білім берудің сапасын арттыру мақсатында оның ғылыми негізі әзірленіп, практикаға енгізілетін болады.

      Білім алушылардың білім жетістіктерінің мүмкіндіктерін теңестіру және алшақтықты қысқарту мақсатында нәтижелілігі төмен мектептерді қолдауға, инклюзивті білім беруді дамытуға, әлеуметтік жағынан осал отбасылардан шыққан балаларды техникалық және кәсіптік, сондай-ақ жоғары білім беруге неғұрлым кеңірек тартуға күш жұмсалатын болады.

      Менеджмент, педагогикалық қолдау, оқу-әдістемелік мазмұн және табысты тәжірибені тарату мәселелерінде нәтижелілігі төмен мектептерге мықты мектептердің "қамқорлығы" мәселесі пысықталатын болады. "Мобильді мұғалім" (шағын жинақты мектептерде оқытуды қолдау және оның сапасын арттыру) және "Уақытша отбасы" (тірек мектебі орналасқан елді мекенде оқушылардың отбасында тұруы) жобалары маңызды шара болып табылады. ШЖМ-да жұмыс істейтін мұғалімдер мынадай әдістемелік қолдаумен қамтамасыз етіледі: бірлескен сыныптардағы оқушылармен жұмыс бойынша курстар, семинарлар және тренингтер.

      ШЖМ жағдайында педагогтерге еңбекақы төлеу жүйесі өзгертілетін болады.

      Дүниежүзілік банктің "Орта білім беруді жаңғырту" жобасын іске асыру шеңберінде ауылдық жалпы білім беретін және "осал" мектептерді оқыту материалдарымен, компьютерлік жабдықтармен және цифрлық техникамен жарақтандыру көзделген.

      Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуға тең жағдайларды және қол жеткізуді қамтамасыз ету үшін мемлекеттік жекеменшік әріптестік (бұдан әрі – МЖӘ) мен жан басына шаққандағы қаржыландыру тетігі есебінен мектепке дейінгі ұйымдар мен мектептер желісін одан әрі кеңейту, сондай-ақ үйде ("әлеуметтік бала күтуші"), оның ішінде мектепке дейінгі ұйымдардың штаты жанынан тәрбиешілер институтын құру ұсынылады. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуға мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыру жұмысы жалғастырылады.

      Бұдан басқа, аз қамтылған және көп балалы отбасылардан, мүгедек балаларды тәрбиелеп отырған отбасылардан шыққан 1-2 жастағы балаларды оқыту және тәрбиелеу үшін жұмыс істеп тұрған мектепке дейінгі ұйымдарда қысқа мерзімде болу топтарын құру жөнінде ұсынымдар әзірленетін болады.

      Мектепке дейінгі біліммен қамтылмаған балалардың ата-аналары үшін консультациялық пункттердің желісі кеңейтіледі, онлайн оқыту және мобильді қосымшалар әзірленетін болады.

      Таланттар мен көшбасшыларды анықтау және қолдау жөніндегі Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті – Елбасы Қорының
"Еl Umiti" бастамасы іске асырылатын болады. Бастама шеңберінде білім басқармалары жанындағы таланттарды анықтау және қолдау орталықтары, "Мың бала" ұлттық зияткерлік турнирі" жобасы, көрсетілген патриотизм мен белсенді азаматтық ұстаным үшін сыйақы беру жүйесі дамитын болады.

      Ақпараттық теңсіздікті төмендету және әртүрлі өңірлердегі балалар үшін тең мүмкіндіктер жасау мақсатында еліміздің үздік жаттықтырушыларымен түрлі деңгейдегі пәндік олимпиадаларға онлайн дайындық ұйымдастырылады.

      Үздік еңбегі үшін, оның ішінде ең беделді халықаралық пәндік олимпиадалардағы жеңісі үшін жоғары оқу орындарына түсудің жеңілдетілген тетіктерін пысықтау жоспарлануда. Жоғары оқу орындары дербестік шеңберінде түрлі салаларда талантты талапкерлерге атаулы артықшылықтар беруге құқылы.

      Дарынды балаларды қолдау және олардың әлеуетін ел экономикасы үшін пайдалану мақсатында тізбесін білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітетін халықаралық олимпиадалардың, республикалық пәндік олимпиадалардың, шығармашылық конкурстар мен спорттық жарыстардың жеңімпаздары қорытынды емтихандардан, ҰБТ-дан босатылатын болады және ЖОО-ға тікелей қабылданатын болады.

      Бірыңғай емтихан тапсыру қорытындылары бойынша 9, 11-сынып бітірушілеріне мамандық пен колледжді таңдау жолымен ТжКБ-мен кадрлар даярлауға мемлекеттік тапсырысты орналастырудың жаңа жүйесі енгізілетін болады. Бірыңғай емтихан тапсырған 11-сынып бітірушілері мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыру конкурсына қатысады.

      ТжКБ жүйесінде кезең-кезеңімен кредиттік жүйе, жан басына қаржыландыру енгізілетін болады.

      Жергілікті бюджет қаражаты есебінен жұмысшы кадрларды және орта буын мамандарын даярлауға мемлекеттік білім беру тапсырысын бөле отырып, "Баршаға арналған тегін кәсіптік-техникалық білім беру" жобасын іске асыру жалғастырылады.

      NEET санатындағы жастарды, аз қамтылған, көп балалы отбасылардың балалары, ауыл жастарын тегін ТжКБ-мен қамтуды кеңейту жоспарлануда. Олар үшін орта буындағы мамандықтарға мемлекеттік білім беру тапсырысы көзделеді.

      "Мәңгілік ел жастары – индустрияға!" ("Серпін") жобасы мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен жалғасатын болады. "Серпін" жобасының түлектері оқу өңірінде жұмыспен және мемлекеттік қолдаумен қамтамасыз етіледі.

      Жастар үшін жоғары білімнің қолжетімділігін қамтамасыз ету мақсатында жергілікті атқарушы органдар, жұмыс берушілер есебінен, оның ішінде нысаналы топтар үшін (әлеуметтік осал және табысы төмен санаттар) гранттар саны ұлғайтылатын болады. Талапкердің академиялық жетістіктерінің (merit-based) ғана емес, оның әлеуметтік-экономикалық мәртебесінің (need-based) пайдасына мемлекеттік білім беру гранттарын бөлу жүйесін қайта қарау жоспарлануда.

      Жоғары білім алу үшін мемлекеттік гранттардың оқу жетістіктері мен әлеуметтік мәртебесіне байланысты бірнеше түрі болады.

      2. Сапалы қосымша білім алуға қол жеткізуді арттыру

      "Қосымша білім беру навигаторы" бағдарламалық қамтамасыз ету әзірленіп, іске асырылады, ол ата-аналар мен балаларға пайдаланушы немесе сараптамалық бағалауды көруге және қосымша білім беру ұйымдарын қалауы бойынша таңдауға мүмкіндік береді. Навигатордың ақпараттық модулінің әдіснамасын әзірлеу қосымша білім беру сапасына қол жеткізу факторлары мен шарттарын зерттеу нәтижелеріне (қосымша білім беру ұйымдарының материалдық-техникалық базасы, педагогтердің сапалық құрамы, қосымша білім беру қызметтеріндегі ата-аналардың сұраулары) негізделетін болады.

      "Ұшқыр ой алаңы" оқушылардың дебаттық қозғалысы" жалпыұлттық мәдени-білім беру жобасын іске асыру жоспарлануда. Еліміздің барлық өңірлерінде дебаттық орталықтар мен клубтар ашылады.

      Өскелең ұрпақты театр өнері әлеміне тарту мақсатында "Балалар мен театр" ағартушылық жобасы іске асырылатын болады.

      "Қоғамға қызмет" волонтерлер жобасының әлеуметтік жобаларын іске асыру жоспарлануда.

      "Ашық жүрек" жобасы бойынша колледждерде волонтерлер клубтарын құру, волонтерлердің өңірлік слеттерін өткізу қарастырылған.

      Әлеуметтік студенттік кредит беру түрінде студенттерді материалдық көтермелеу арқылы жеке және (немесе) заңды тұлғалардың мүддесінде ерікті әлеуметтік бағытталған, қоғамға пайдалы қызметке тартылған жоғары оқу орындары студенттерінің үлесін арттыру үшін "Студенттік әлеуметтік кредит" жобасы іске асырылатын болады.

      Барлық өңірлерде жергілікті бюджет және демеушілік қаражат есебінен Оқушылар сарайлары базасында балалар технопарктері мен бизнес-инкубаторлар желісін дамыту жалғасады.

      Елдің жоғары оқу орындарының базасында қазіргі заманғы балалар мен жастардың инновациялық жобалау-конструкторлық инжинирингтік орталықтары, зерттеу алаңдары желісі құрылатын болады.

      Колледждер мен жоғары оқу орындарының студенттерін өзін-өзі басқару органдарына, студенттік парламенттерге, клубтарға, Жастар ісі жөніндегі комитеттерге, волонтерлер мектептеріне, спорттық секциялар мен іс-шараларға тарту жөніндегі жұмыс жалғасатын болады.

      5.1.3. Оқытудың қауіпсіз және жайлы ортасын қамтамасыз ету

      Туғаннан бастап кәмелетке толғанға дейін балалардың құқықтарын қорғау мәселелері бойынша мемлекеттік органдардың өзара іс-қимылын қамтамасыз ету, балаларды оқыту мен қорғаудың қауіпсіз және жайлы ортасын қаржыландыру мәселелері бойынша барлық мүдделі мемлекеттік органдардың қызметін үйлестіру мақсатында "Әлеуметтік шығындарға арналған ЖБ және РБ көлеміндегі балалар бюджетін" есептеу әдістемесі әзірленетін болады.

      "Балалар бюджеті" – бұл балаларды қолдауға арналған республикалық және жергілікті бюджеттерді және балалардың мүддесінде мемлекеттік шығыстың тиімділігін бағалауды қамтитын шоғырландырылған бюджеттің өлшемі. "Балалар бюджетін" енгізу балалардың әл-ауқаты мен құқықтарын қамтамасыз етуге бағдарланған, балалар мүддесіндегі бюджет шығындарының деңгейін айқындауға, сондай-ақ мемлекеттік және жергілікті органдардың назарын балалардың барлық салалардағы мүдделері мен қажеттіліктерін есепке алуға аударуын күшейтуге мүмкіндік береді.

      "Балалар бюджетін" иемдене отырып, мемлекеттік органдар бюджет саясатындағы басымдықтарды, оның биліктің әлеуметтік міндеттемелеріне сәйкестігін анықтау құралына ие болады. "Балалар бюджетін" есептеу әдістемесін әзірлеу балаларға бөлінетін мемлекеттік бюджеттің жалпы сомасының мониторингін енгізуге мүмкіндік береді.

      Денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік қорғау, жергілікті атқарушы органдар жүйелерінің деректер базаларын біріктіру жүзеге асырылатын болады.

      Балалардың әл-ауқатын бағалауға және жағдайын жақсартуға көп өлшемшартты тәсіл қолдану үшін 2020 жылы Баланың әл-ауқатының индексі қосымша сынақтан өткізіліп, 2022 жылы енгізіледі.

      Балаларға қатысты және олардың арасындағы зорлық-зомбылықты жасырмау үшін жыл сайын кәмелетке толмағандарға қатысты және олардың арасында зорлық-зомбылық деңгейін айқындау бойынша тиісті әлеуметтік зерттеулер жүргізілетін болады.

      Мектептердегі зорлық-зомбылықтың алдын алу және оған ден қою, сондай-ақ оқушылар арасындағы зорлық-зомбылық туралы хабардарлықты арттыру үшін өмірлік дағдыларды қалыптастыру және суицидтің алдын алу жөніндегі бағдарламалар іске асырылатын болады.

      Қауіпсіз жағдайлардың алдын алу және жасау мақсатында білім беру ұйымдарын бейнебақылау жүйесімен, оның ішінде мектеп ас блоктарымен жарақтандыруды 100 %-ға дейін жеткізу, сондай-ақ қолайлы жағдайлармен, мектепке қауіпсіз тасымалдаумен және т.б. қамтамасыз ету жоспарланып отыр.

      Қауіпсіз кіріп-шығу, мамандандырылған күзет және бақылау жүйесі қамтамасыз етілетін болады.

      Мектеп асханаларының жағдайы, оның ішінде МЖӘ есебінен жақсаратын болады. Мектепте тамақтандыруды ұйымдастыру балалар мен ата-аналардың қажеттіліктерін ескере отырып өзгереді.

      Тамақтану нормалары мен рационы қайта қаралатын болады. Қолма-қол ақшасыз есеп айырысуға кезең-кезеңімен көшіріледі, мектеп ас блоктары бейнебақылаумен қамтамасыз етіледі, бракераждық комиссиялардың қызметі жандандырылады.

      "Тәуекел тобындағы" балаларды ерте анықтау және оларға уақтылы көмек көрсету, буллингті болдырмау мақсатында білім беру ұйымдарының психологиялық қызметі мен мектептердегі татуласу қызметтері күшейтіледі.

      Қала сыртындағы балалар лагерьлерінің желісі, оның ішінде МЖӘ есебінен дамитын болады. Қала сыртындағы балалар демалысын ұйымдастыру басым бағытқа ие болады. Жергілікті атқарушы органдар әлеуметтік жағынан осал, аз қамтылған отбасылардан шыққан балаларға, "тәуекел тобындағы" балаларға, девиантты мінез-құлықты балаларға арналған жазғы лагерьлердің тақырыптық ауысымдарын ұйымдастыратын болады.

      Өмірлік қиын жағдайға тап болған балалары бар отбасыларға әлеуметтік-құқықтық және психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету жөніндегі орталықтар мен психологиялық қызметтер желісін дамыту (балалар үйлерін трансформациялау) жалғастырылады.

      Балаларды рухани дамуына зиян келтіретін ақпарат пен материалдардан қорғау жөніндегі шараларды әзірлеу және енгізу жоспарлануда.

      Білім беру ұйымдарының тәрбие жұмыстарының жоспарлары балалардың кибермәдениеті мен кибергигиенасы бойынша жұмысты қамтитын болады.

      Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған ұйымдардың түлектерін жұмысқа орналастыру үшін бизнес пен үкіметтік емес ұйымдардың өкілдері тартылатын болады.

      Ата-аналарға немесе оларды алмастыратын адамдарға құқықтық және консультациялық көмек көрсету бойынша асырап алушы ата-аналар мектептерін дамыту жұмысы жалғастырылатын болады.

      Сондай-ақ жетім балаларды және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды қазақстандық азаматтардың отбасыларына орналастыру мәселелері бойынша коммерциялық емес және үкіметтік емес ұйымдармен өзара іс-қимыл жүргізу жалғасады.

      Арнайы және инклюзивті білім беру саласында мемлекеттік қызметтер көрсету оңтайландырылады және автоматтандырылады, оның шеңберінде денсаулық сақтаудың және әлеуметтік қорғаудың ақпараттық жүйелері интеграцияланады. Бұл психологиялық-медициналық-педагогикалық консультацияларға (бұдан әрі – ПМПК) "медициналықтан" "педагогикалық" үлгіге көшуге мүмкіндік береді. ПМПК қызметі балалардың білім алу қажеттіліктерін айқындауға бағытталатын болады.

      ПМПК мен психологиялық-педагогикалық түзету кабинетінің (бұдан әрі – ППТК) қызметін күшейту мақсатында оларды орналастыру нормалары пысықталады, психологиялық-педагогикалық қолдау көрсетуге құжаттар қабылдау автоматтандырылады, сондай-ақ инклюзивті практикаларды дамыту және педагогтермен тәжірибе алмасу үшін мектептер базасында ресурстық орталықтар құрылады. ППТК мен ПМПК желісі кеңейтіледі. Мектептер мен колледждер ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар инклюзивті ортада балаларды сүйемелдейтін тиісті мамандармен қамтамасыз етілетін болады.

      Педагогтерге, ата-аналарға, ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балаларға мобильді консультациялық-әдістемелік көмек енгізілетін болады.

      Кәсіби стандарт негізінде инклюзивті білім беру жағдайында жұмыс істейтін педагогтер (пән мұғалімдері, педагогтер, педагог-ассистенттер және басқалар) үшін біліктілік талаптары жаңартылады.

      Ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар балаларды түзеу арқылы педагогикалық қолдау мақсатында мемлекеттік тапсырысты орналастыру кезінде жан басына шаққандағы қаржыландыру (әлеуметтік рюкзак) нормалары әзірленетін болады.

      Білім беру ұйымдары ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар білім алушыларға жағдай жасауды қамтамасыз ету (арнайы жабдықтармен, жиһазбен, кадрлармен, оқулықтармен және оқу-әдістемелік кешендермен, пандустармен, көтергіштермен, лифтілермен және т.б. жарақтандыру) жұмысын жалғастыратын болады.

      Балалармен іс-шаралар, оның ішінде туристік жорықтар, экспедициялар және білім алушылармен экскурсиялар өткізу қауіпсіздігі жөніндегі нормативтік құқықтық актілерді жетілдіру шаралары қабылданатын болады.

      5.1.4. Үздік практикалар негізінде білім алушылардың, педагогтердің және білім беру ұйымдарының сапасын бағалаудың жаңартылған жүйесін енгізу

      Білім беру сапасын бақылаудан оны қамтамасыз етуге көшу мақсатында білім беру ұйымдарының сапасын бағалау және әдістемелік қолдау жүйесінің тетіктері жетілдіріледі.

      Мектепке дейінгі ұйымдар ұсынатын білім беру қызметтерінің сапасын арттыру үшін олардың қызметін кезең-кезеңімен лицензиялауды енгізу жоспарлануда. Мектепке дейінгі ұйымдардың рейтингі сынақтан өткізіліп, оған ата-аналар бағалауы енгізіледі.

      Білім беру қызметінің сапасы төмен мектептерді анықтау және оларға атаулы қолдау көрсету мақсатында мектептердің білім беру саласындағы заңнама талаптарына сәйкестігі бойынша орта білім беру сапасына сараптамалық шолу (инспекциялау) институты енгізілетін болады. Орта білім беру ұйымдарын бағалау өлшемшарттары жетілдірілетін болады. Сондай-ақ білім беру қызметіне, мектептерге, гимназияларға, лицейлерге, колледждер мен жоғары оқу орындарына қойылатын жаңа біліктілік талаптары енгізілді.

      Орта білім беру сапасына сараптамалық шолу (инспекциялау) нәтижелері бойынша оқу-әдістемелік қолдауды, педагогтердің әлеуетін арттыруды, материалдық-техникалық жарақтандыруды және т.б. қоса алғанда, білім беру сапасын жақсарту жөніндегі стратегиялар әзірленетін болады. Білім беру жөніндегі инспектор мамандардың, консультант-инспекторлардың және білім беру сапасын қамтамасыз ету жөніндегі мамандардың әлеуеті мен мәртебесін арттыру жүзеге асырылатын болады.

      Халықаралық тәжірибені ескере отырып, білім беру ұйымдарының білім алушыларын сыртқы бағалау тетігі жетілдірілетін болады.

      Балаларға қосымша білім беретін мектептен тыс мемлекеттік ұйымдарды аккредиттеу, лицензиялау жөніндегі мәселелер пысықталады, қосымша білім беру педагогтерін аттестаттау жүйесі жетілдіріледі, аттестаттау және біліктілік санатын беру үшін бағалау құралдары әзірленетін болады.

      Орта, техникалық және кәсіптік, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру деңгейінде мемлекеттік бақылауды жетілдіру мәселесі пысықталатын болады, бұл жоғары оқу орындарының желісін оңтайландыруға алып келеді.

      Білім беру ұйымдарына әкімшілік жүктемені төмендету және анықталған бұзушылықтарды өз бетінше жою құқығын беру мақсатында оларға бармай-ақ профилактикалық бақылау жүргізу енгізілетін болады.

      Мектепте өлшемшарттық бағалау жүйесі жетілдірілетін болады. Оқушыларды ішкі бағалаудың (формативті және жиынтық бағалар, балдар) объективтілігін арттыру жұмысы жалғасады.

      Оқу бағдарламаларындағы өзгерістер мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына күтілетін нәтижелеріне сәйкес бағалау құралдарын жүйелі қайта қарауды талап етеді. Қорытынды аттестаттауды өткізудің тапсырмалары мен форматы, PIRLS, PISA, ICILS халықаралық салыстырмалы зерттеулерінің, сондай-ақ SAT тестінің құралдарымен ұқсастығы бойынша функционалдық сауаттылық пен құзыреттілікті өлшеуге бағытталған сұрақтарды қоса отырып, ҰБТ мазмұны және т.б. қайта қаралатын болады.

      Орта білім берудің әрбір деңгейінде (бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің) репрезентативтік іріктеу негізінде білім алушылардың дағдыларын меңгеру срезі енгізілетін болады. Функционалдық сауаттылықты бағалаудың басымдықтары математикалық, жаратылыстану-ғылыми, оқырман және компьютерлік сауаттылық болады.

      Қазақстандық оқушылардың PISA, TIMSS, PIRLS, ICILS халықаралық салыстырмалы зерттеулеріне, сондай-ақ Қазақстанның PIAAC қатысуы жалғасады. Жекелеген мектептерді объективті және тәуелсіз бағалау үшін қазақстандық білім алушылар жыл сайын PISA-based Test for Schools қатысады.

      Техникалық және кәсіптік білім беруде WorldSkills тәсілі бойынша студенттердің практикалық дағдыларын сапалы және кешенді бағалауға бағытталған демонстрациялық емтихан түрінде студенттерді қорытынды бағалаудың жаңа жүйесі енгізілетін болады.

      Қазақстан колледждерінің қызметін бағалау және ТжКБ білім беру қызметтерінің сапасын арттыру үшін бәсекелестік пен ынталандырудың қосымша құралын жасау мақсатында ТжКБ ұйымдары арасында рейтинг өткізу бойынша жұмыс жалғастырылады. Мемлекеттік органдар, білім басқармалары үшін рейтингтік көрсеткіштер жүйесі басқарушылық шешімдерді қабылдаудың негізі болады.

      "Атамекен" ұлттық кәсіпкерлер палатасы тізілімінде тіркелген сертификаттау орталықтарында реттелетін кәсіптер мен мамандықтар бойынша ТжКБ түлектерін тәуелсіз сертификаттауды енгізу практикасы кеңейтіледі.

      Жоғары оқу орындарына халықаралық стандартталған SAT, ACT, GMAT, GRE сертификаты негізінде ҰБТ-мен, кешенді тестілеумен және магистратура мен докторантураға түсу емтихандарымен бірдей баламалы қабылдау тетігі енгізілетін болады. Талапкерлердің білім деңгейі мен олардың отбасы табыстарын ескере отырып, гранттар беру моделін жетілдіру жоспарлануда.

      Студенттердің білімін бағалау жүйесінің сапасын жақсарту үшін Академиялық адалдық лигасына кіретін жоғары оқу орындарының санын толықтыруды жалғастыру қажет.

      Жоғары оқу орындарының білім беру қызметтерінің сапасын ішкі және сыртқы қамтамасыз ету жүйесін жаңғырту көзделуде. Аккредиттеу тиімділігін арттыру мақсатында сапаны сыртқы қамтамасыз етудің рәсімдеріне және қолданылатын стандарттарына қойылатын талаптар пысықталатын болады. Бұл ретте жоғары оқу орындарын аккредиттеу рәсімдерін бейіндеуге кезең-кезеңімен көшу жүзеге асырылатын болады. Бұл ретте жоғары оқу орындарын аккредиттеу рәсімдерін бейіндеуге кезең-кезеңімен көшу жөніндегі мәселе пысықталатын болады.

      Сыбайлас жемқорлық сипатындағы бұзушылықтардың алдын алу және болдырмау, жоғары оқу орындарын басқарудың ашықтығын қамтамасыз ету мақсатында студенттердің, бітірушілердің, ОПҚ және жұмыс берушілердің қатысуымен ЖОО-да сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін анықтау және академиялық адалдықты сақтау тұрғысынан тәуелсіз зерттеу жүргізіледі.

      Мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының педагогтерін аттестаттау Педагогтің кәсіби стандартының талаптары негізінде жүргізілетін болады.

      5.1.5. Экономика қажеттіліктеріне және өңірлік ерекшеліктерге сәйкес кәсіптік даярлықтың сабақтастығы мен үздіксіздігін қамтамасыз ету

      1. Өмір бойы білім алу қағидаты негізінде мектепке дейінгі білім беруден жоғары оқу орнынан кейінгі білімге дейінгі білім беру бағдарламаларының сабақтастығын қамтамасыз ету.

      Білім беру деңгейлері арасындағы мазмұнның сабақтастығын қамтамасыз ету мақсатында бүкіл білім беру траекториясы бойы жинақталатын өтпелі негізгі құзыреттер айқындалатын болады. Бұл құзыреттер білім берудің барлық деңгейлеріндегі мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының құндылығы мен мазмұндылығын, білім беру саласындағы басқа да негіздемелік құжаттарды (салалық біліктілік шеңбері, кәсіби стандарттар) айқындау үшін негіз болады.

      Негізгі құзыреттілік ретінде үш тілде білім алушылардың коммуникативтік дағдылары дамитын болады. Мектептерде педагог кадрлардың дайындығына қарай және оқушылар мен ата-аналардың қалауын ескере отырып, жекелеген пәндерді үш тілде оқытуға біртіндеп көшу қамтамасыз етіледі. "Ағылшын тілі" пәні бойынша мектепте әрбір оқу жылынан кейін тілді меңгеру деңгейіне, оқыту әдістеріне қатысты өзгерістер енгізілетін болады.

      Мемлекеттік тілді басым дамыту білім беруді әдіснамалық және ғылыми-әдістемелік сүйемелдеу, оның ішінде қазақ тілі мен әдебиетін тереңдетіп оқыту есебінен күшейтілетін болады. Ол үшін гуманитарлық пәндерді тереңдетіп оқытатын Абай атындағы мектептер мен мектеп-интернаттарының желісі құрылатын болады.

      Қазақ тілінде оқытпайтын мектептердегі қазақ тілі бойынша әрбір оқу жылынан кейін тілді меңгеру деңгейіне қойылатын талаптар айқындалатын болады.

      Сабақтастықты қамтамасыз ету үшін формальды және формальды емес білім берудің оқыту нәтижелерін танудың интеграцияланған жүйесі құрылатын болады. Цифрлық білім беру ресурстарын, бұқаралық ашық онлайн-курстардың желілері мен платформаларын (MOOCs) дамыту жөніндегі жұмыс жалғасады.

      Ересектерге кәсіптік дамуға бағытталған "өмір бойы білім алу" қағидаты бойынша білім беру үшін жоғары оқу орындарының базасында "күміс университеттердің" жұмыс істеу тетіктері пысықталатын болады.

      Техникалық және кәсіптік, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарының жанынан балаларға Soft Skills және World Skills дағдыларын үйрету үшін үйірмелер, студиялар, шеберханалар, зертханалар ашу мәселесі пысықталатын болады.

      Әрбір студенттің онлайн-курстарға қол жеткізуін қамтамасыз ету үшін жоғары оқу орындарын "Қазақстанның ашық университеті" платформасына қосу жұмысы жандандырылатын болады.

      Олардың сапасын қамтамасыз ету бойынша тетіктерді әзірлей отырып, прокторинг және қашықтық технологиялар элементтерімен онлайн оқытуды кезең-кезеңімен енгізу жоспарлануда.

      Мектепке дейінгі және бастауыш білім беру арасындағы сабақтастықты күшейту шеңберінде мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасы қайта қаралады және жазғы айларда мектепалды даярлық күшейтілетін болады. Жазғы айларда мектепалды даярлық мазмұнында сауатты және математикаға оқыту қарастырылады.

      Орта білім берудің жаңартылған мазмұнға көшуі аяқталғаннан кейін 12 жылдық оқытуға кезең-кезеңімен көшу басталады. 12 жылдық мектептің жоғарғы сатысы болашақ кәсіпті таңдау үшін элективті пәндерге бейінделеді. Оқу бағдарламалары, оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендер жаңартылады. Республикалық оқу-әдістемелік кеңестердің жұмыс істеуіне қойылатын талаптар жетілдірілетін болады.

      Білім беру бағдарламаларының сабақтастығын қамтамасыз ету шеңберінде оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендер әзірлеудің, сараптаудың және басып шығарудың жаңа жүйесі енгізілетін болады. Қазіргі заманғы оқулықтың тұжырымдамалық моделі әзірленеді, сарапшылардың біліктілігін арттыру курстары ұйымдастырылады, құпиялылықты сақтай отырып, оқытылған және сертификатталған сарапшылар қатарынан сарапшылар базасы қалыптастырылады. Оқулықтарды әзірлеу, талқылау және сараптау және оларды білім беру ұйымдарына онлайн-режимде жеткізуді бақылау үшін цифрлық платформа құрылатын болады. Қолданыстағы оқулықтарды кезең-кезеңімен қайта басып шығару көзделеді. Барлық оқулықтар цифрланып, ашық платформаларда орналастырылады. Қағаз оқулықтарды пайдаланумен қатар электрондық оқулықтарға біртіндеп көшу жүзеге асырылатын болады.

      "Әліппе" пәні Ахмет Байтұрсыновтың әдістемесі негізінде 1-сыныпта латын графикасы негізінде оқытылады.

      Латын графикасына көшу жоспарлы тәртіппен кезең-кезеңімен жүзеге асырылатын болады.

      Білім берудің жаңартылған мазмұнын бекіту және одан әрі жетілдіру мақсатында жетекші ғалымдарды, сарапшыларды және практиктерді тарта отырып, ғылыми-әдістемелік сүйемелдеу, мониторинг, талдау және бағалау қамтамасыз етілетін болады. Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы "Назарбаев Зияткерлік мектептері" дербес білім беру ұйымдарымен және басқа да даму институттарымен, педагогикалық жоғары оқу орындарымен бірлесіп, ұзақ мерзімді қолданбалы зерттеулер жүргізу және Қазақстанның орта білім беру жүйесін ғылыми-әдістемелік сүйемелдеу үшін күш біріктіретін тораптық орталық құрады.

      Білім берудің жаңартылған мазмұнын енгізуге ауқымды зерттеу жүргізілетін болады.

      Бірыңғай білім беру траекториясы шеңберінде колледждердегі жалпы білім беретін пәндердің мазмұны жалпы орта білімнің жаңартылған мазмұнына сәйкес қайта қаралатын болады. ТжКБ ұйымдарының түлектерін оқыту нәтижелері жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім алған кезде ескерілетін болады. Бұл үшін жоғары білімнің 1-2-курсының бағдарламаларымен интеграцияланған орта білімнен кейінгі білім беру (қолданбалы бакалавриат) бағдарламаларын енгізу жұмысы жалғасатын болады.

      Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру мамандықтары мен біліктілігінің сыныптауышы Білім беру халықаралық стандарттар жүктемесі мен Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру мамандықтарының сыныптауышын ескере отырып өзектендіріледі. Оқыту нәтижелері бойынша сынақ бірліктерінің еуропалық жүйесінің (ECVET) әдіснамасын бейімдеу негізінде білім беру бағдарламаларының тізілімі және оқу нәтижелерін бағалау, тану, жинақтау және аудару ұлттық жүйесі құрылатын болады.

      WorldSkills халықаралық талаптарын ескеретін модульдік-құзыреттілік тәсілге негізделген бағдарламаларды енгізу жалғастырылады.

      Аталған бағдарламалар студентке әр біліктілікті алғаннан кейін еңбек нарығына шығу мүмкіндігімен бір оқу мерзімі шеңберінде бірнеше біліктілік алуға мүмкіндік береді. Сонымен қатар студенттің біліктілік деңгейін арттыру үшін оқуын жалғастыру мүмкіндігі болады.

      Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беруді жаңғырту
ХХІ ғасырдың жаһандық және пәнаралық құзыреттері (оның ішінде волонтерлік, азаматтық және әлеуметтік жауапкершілік, көшбасшылық, коммуникативтік, зерттеу дағдылары, іскерлік және т.б.) және орта білім берудің жаңартылған мазмұны контекстінде жүзеге асырылады.

      Жаңа білім беру бағдарламалары өмір бойы оқытуды болжайтын, тез өзгермелі VUCA әлемінде қажетті икемді және кәсіби дағдыларды (soft skills, hard skills) қалыптастыруға бағдарланатын болады.

      Жоғары білім берудің ұлттық біліктілік шеңберін өзектілендіру және оны Еуропалық жоғары білім кеңістігінің (бұдан әрі – ЕЖБК) қазақстандық академиялық дәрежелер мен біліктіліктерді тануға бағытталған ЕЖБК біліктілік шеңберіне (Ұлттық біліктілік шеңберінде өзін-өзі сертификаттау) сәйкес келтіру жоспарланып отыр.

      Реттелетін кәсіптер бойынша сертификаттау жүйесін енгізу шеңберінде біліктілікті және оқыту нәтижелерін растауға бағытталған Ұлттық біліктілік тестін тапсыру әдіснамасын жетілдіру жөніндегі жұмыс жалғасатын болады. Бұл ретте педагогтердің біліктілігін арттыру және тәуелсіз сертификаттау жүйесі еңбек нарығының қажеттіліктеріне және ел педагогтерінің жеке кәсіби қажеттіліктеріне сай келетін болады.

      2021 жылдан бастап ЖОО түлектеріне жеке үлгідегі диплом беріледі. Диплом беру тәртібі өзгереді.

      Білім беру саясатын уақтылы түзету және ұлттық деңгейде оқуды аяқтағаннан кейін түлектердің жұмыспен қамтылуын арттыру үшін
2020 жылдан бастап ЖОО түлектерін даярлау сапасына қанағаттануға баға берілетін болады.

      Сот және құқық қорғау жүйелерін институционалдық қайта құру шеңберінде заңтану саласында кадрлар даярлаудың сапасын күшейту шаралары қабылданатын болады. Елімізде заңдық білімді жаңғырту үшін заңдық білім беру стандарттары жетілдірілетін болады.

      2. Техникалық және кәсіптік білім берудің тартымдылығын арттыру

      Ел экономикасын технологиялық жаңғырту жағдайында еңбек нарығы үшін құзыреттіліктің әмбебап жиынтығы, белсенді азаматтық ұстанымы, тұлғааралық дағдылары мен жүйелі ойлау қабілеті бар кадрлар қажет.

      "Қазақстан Республикасы колледждерінің топ-100 студенті" жобасын іске қосу, сондай-ақ WorldSkills, JuniorSkills, DeafSkills және Abilimpics қозғалыстарына оқушылар мен студенттерді кеңінен тартуды қамтамасыз ету жоспарлануда. Ұлттық құраманың, оның ішінде әлемдік чемпионаттың сарапшылары мен қатысушыларының кәсіби және тілдік даярлық деңгейін арттыру арқылы олимпиадалық резерв мектебі қағидаты бойынша WorldSkills өңірлік және республикалық чемпионаттарын ұйымдастыру және өткізу жүйесі жетілдірілетін болады. Ұлттық құраманы қазіргі заманғы құралдармен жарақтандыру, оның ішінде жұмыс берушілер есебінен жарақтандыру, WorldSkills, Hi-TechSkills, DigitalSkills, AgroSkills чемпионаттарында ұлттық құрамаға қатысушылардың жаттығуларын қамтамасыз ету көзделетін болады.

      WorldSkills халықаралық чемпионаттарының жүлдегерлері жергілікті бюджет және демеушілер есебінен жоғары оқу орындарында оқуға грант алу мүмкіндігіне ие болады.

      "Атамекен" ұлттық кәсіпкерлер палатасымен және "Шетелдік инвесторлардың қазақстандық кеңесі" қауымдастығымен бірлесіп, салалық кәсіпорындардың қызметкерлері арасында "WorldSkills" қозғалысы дамитын болады.

      ТжКБ студенттері арасында таланттарды ашу үшін бос орындар жәрмеңкелерінің және алаңдардың баламаларын құру мақсатында шетелдік және отандық компаниялармен бірлесіп, жыл сайын цифрлық дағдыларды – Хакатон қолдана отырып, түрлі салаларда IT-шешімдерді әзірлеу бойынша өңірлік және республикалық идеялар конкурстары өткізілетін болады.

      Жастарды колледждерге тарту үшін оқушылар арасында ерте кәсіптік бағдар беру жұмысы жүйесі құрылады, жұмысшы кәсіптерін және орта буындағы білікті мамандарды танымал ету бойынша ауқымды PR-науқан өткізіледі.

      "Мектеп-колледж" кешенін құру бойынша жұмыс жалғастырылатын болады.

      3. Қазақстандық жоғары білімнің халықаралық тартымдылығын арттыру

      Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің тартымдылығын арттыру және қазақстандық жоғары оқу орындарының халықаралық білім беру кеңістігіндегі (QS WUR, Times Higher Education және т.б.) орнын белгілеу мақсатында оқыту үшін қолайлы жағдай жасауды (инфрақұрылым, әлеуметтік пакет, гранттар, стипендиялар, т.б.), оқу кезеңінде шетелдік студенттің келуін ұйымдастыру жүйесін, ақпараттандыру тетіктерін, студенттік визаны алуды оңайлатуды, оқуды аяқтағаннан кейін жұмысқа орналастыруды қамтитын интернационалдандыру стратегиясы іске асырылатын болады.

      Жоғары оқу орындарының бәсекеге қабілеттілігін және олардың ұстанымдарын әлемдік деңгейде, сондай-ақ өңірлік деңгейде күшейту үшін жоғары оқу орындарының "Халықаралық деңгейде бәсекеге қабілетті", "Ұлттық деңгейде бәсекеге қабілетті" және "Өңірлік деңгейде бәсекеге қабілетті" топтарын қалыптастыру үшін өлшемшарттар пысықталатын болады.

      Өңірлік білім беру хабын құру және үздік жоғары оқу орындарына шетелдік оқытушылар мен шетелдік студенттерді тарту жұмысы жалғасады. Сондай-ақ, екі дипломды бағдарламаларды, студенттер мен жоғары оқу орындары ОПҚ-ның сыртқы және ішкі академиялық ұтқырлығының әртүрлі нысандарын дамыту, қазақстандық университеттер базасында жетекші шетелдік жоғары оқу орындарының кампустарын ашу жоспарлануда. Жалпы бұл талантты жастардың кетуін қысқартуға мүмкіндік береді.

      Білім беру қызметтерінің экспортын шетелде жетекші қазақстандық жоғары оқу орындары филиалдарының жұмыс істеуі арқылы жүзеге асыру жоспарланып отыр.

      Сапаны қамтамасыз ету мақсатында шетелдік студенттерге білім беру қызметтерін көрсететін қазақстандық жоғары оқу орындарының тізілімін қалыптастыру тәсілдері мен оларға қойылатын талаптар, сондай-ақ Қазақстан аумағында білім туралы құжаттары танылатын шетелдік жоғары оқу орындары үшін өлшемшарттар пысықталатын болады.

      Шетелдік студенттердің кеңес алуы үшін алаң ұйымдастыру мақсатында "Education in Kazakhstan" бірыңғай сайтының базасында онлайн портал енгізілетін болады.

      Шетелдік студенттер мен қазақ диаспорасына арналған стипендиялық бағдарлама іске асырылатын болады. Бұл бағдарлама шетелдік студенттерді тарту үшін катализатор болуға тиіс.

      Ғылыми әлеуеті жоғары жоғары оқу орындарын қолдау моделіне қосымша университеттерді зерттеу университеттеріне ауыстыру пысықталатын болады.

      Ғылыми экожүйенің жұмыс істеуі үшін жағдай жасау және зерттеу жоғары оқу орындарында постдокторантура бағдарламасын дамыту жұмысы жалғастырылады. Жоғары оқу орындарындағы ОҚП-ның Clarivate Analytics компаниясының Journal Citation Reports деректері бойынша 1-ші, 2-ші және 3-ші квартильге кіретін немесе Scopus деректер базасында Сite Score бойынша процентиль көрсеткіші бар басылымдардағы жарияланымдарын көбейту, сондай-ақ постдокторлық бағдарламалар шеңберінде жобалық менеджмент саласында сертификатталған зерттеушілерді даярлау күтілуде.

      Академиялық адалдық пен зерттеу этикасының қағидаттарын енгізу жетекші халықаралық жоғары оқу орындарының және Назарбаев университетінің тәжірибесіне сәйкес институционалдық және академиялық деңгейлерде жүзеге асырылатын болады. Сонымен қатар барлық жазбаша жұмыстарды тексеру үшін танылған халықаралық антиплагиат ақпараттық жүйесін қолдану білім алушылар мен оқытушылардың жауапкершілігін арттырады. Жоғары оқу орындары мен ғылыми ұйымдар Scopus және Web of Science деректер базасына енгізу мақсатында бәсекеге қабілетті қазақстандық ғылыми басылымдарды қолдау жөнінде шаралар қабылдайтын болады, бұл отандық ғалымдардың мақалаларын жариялау рәсімдерін жеңілдетеді және оларға әлемдік қауымдастық үшін қолжетімділікті кеңейтеді.

      4. Экономика талаптарына кадрларды даярлауға әріптестердің қатысуын арттыру

      Республикалық кәсіптік бағдар және мансап орталығы құрылатын болады. Барлық өңірлерде талапкерлерге болашақ кәсіпті таңдауда көмек көрсету үшін "Кәсіптер навигаторы" мобильдік қосымшасы қолжетімді болады. Барлық мемлекеттік колледждерде жұмысқа орналастыру және мансап орталықтарын құру бітірушілердің жеке кәсіби даму траекториясын құруға ықпал етеді.

      ТжКБ жүйесіне халықаралық салалық стандарттарды енгізу мәселесі пысықталатын болады. ТжКБ құзыреттері орталықтарының осы стандарттар бойынша салалық аккредиттеу рәсімінен өтуі халықаралық үлгідегі сертификатты одан әрі беру үшін міндетті шарт болады.

      Құзыреттілік орталықтары үздіксіз білім беруге және өз құзыреттері мен перспективаларын кеңейтуге, оның ішінде онлайн-курстар мен қашықтықтан оқыту арқылы кеңейтуге дайын студенттер мен мамандардың кәсіби өсуіне ықпал етеді. Орталықтар базасында инновациялық жобаларды қолдау үшін стартап-алаңдар, халықаралық стандарттарды іске асыру үшін жаттығу полигондары мен лагерьлер жұмыс істейтін болады.

      WorldSkills қамқоршылық кеңесін құру арқылы ірі бизнесті тарту жолымен бизнес пен техникалық және кәсіптік білім беру жүйесінің бірлескен күшін шоғырландыру болжанып отыр.

      2020 жылдан бастап дуальды оқыту бойынша кадрлар даярлауға қатысатын кәсіпорындарды ынталандыру үшін олардың тәлімгердің еңбегіне ақы төлеу шығындарын, мемлекеттік білім беру тапсырысы есебінен жан басына шаққандағы қаржыландыру шеңберіндегі шығыс материалдарын өтеу жоспарлануда.

      Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімі бар кадрларды даярлау сапасын арттыру мақсатында мүдделі тараптардың өзара тиімді әріптестігінің әлемде танылған нысандары (желілік білім беру, салалық кластерлер, ірі және орта бизнес субъектілерінің оқу орындарына қамқорлығы, оқушылар, шарттық қатынастар және т.б.) енгізілетін болады. Жекелеген жағдайларда оқу орындарын сатып алу құқығынсыз және өңірдің қажеттілігіне қарай МЖӘ тетіктері арқылы ірі қала құраушы кәсіпорындарға кадрлар даярлау үшін олардың бейінін өзгертпей сенімгерлік басқару мәселелері пысықталатын болады.

      Индустриялық кеңестерді енгізу әлеуметтік әріптестермен белсенді ынтымақтастыққа ықпал ететін болады.

      5.1.6. Білім алушының зияткерлік, рухани-адамгершілік және физикалық дамуын қамтамасыз ету

      Білім берудің барлық деңгейлеріндегі тәрбие мен оқыту жүйесі бірыңғай идеологиялық және құндылық тәсілдеріне құрылады. Тәрбие жұмысы барлық мүдделі тараптарды: отбасын, білім беру ұйымы мен қоғамды кеңінен тарта отырып, кешенді түрде жүргізілуі тиіс. Бұл ретте білім беру ұйымдары білім алушылардың ата-аналарымен және заңды өкілдерімен тұлғааралық өзара іс-қимылдарды кеңейтуге және өзара жауапкершілік қағидаты бойынша ынтымақтастық құруға назар аударған жөн.

      Тәрбие жұмысының негізін Елбасының адамгершілік мұрасы – "Болашаққа көзқарас: қоғамдық сананы жаңғырту" және "Ұлы даланың жеті қыры" атты бағдарламалық мақалалары құрайды. "Туған елге тағзым" жалпыреспубликалық экспедициясын қамтитын "Ұлы дала мұрагерлері" жобасы, "Тарих тағылымы" (қалалар мен ауылдардың, көшелердің тарихын және мемлекеттің дамуына үлес қосқан тұлғаларды зерттеу) және "Қазақ мәдениетінің антологиясы" (ақындар, жырау, күйші шығармашылығы арқылы ұлттық фольклорды зерттеу) әлеуметтік жобалары жалғасатын болады. Басты рөл білім беру ұйымдарының педагогикалық ұжымына беріледі, ол білім алушылардың "моральдық компасты" – дұрыс пен бұрысты ажырата білу сезімін және бақытты өмір сүруге қажетті берік мінез-құлықты бойға сіңірудегі пайымын айқындайды мен көшбасшылық қасиетін қамтамасыз етеді.

      Білім алушыларды ұйымдасқан қоғамдық қызметке тарту "Жас қыран"
(1-4 сыныптар), "Жас Ұлан" (5-10 сыныптар) балалар-жасөспірімдер қозғалысына, сондай-ақ "Жас Сарбаз" әскери-патриоттық клубына (колледж, ЖОО) кең және тұрақты мүшелікке ену жолымен қамтамасыз етілетін болады.

      Білім беру ұйымдарының оқу-тәрбие процесінде отбасы құндылықтары мен отбасы институтының маңыздылығы дәріптелетін болады. Zhastar KZ жобасы шеңберінде "Ата-аналар мектебі" бастамасын іске асыру жалғасады, отбасылық тәрбие мәселелерінде психологтардың, сынып жетекшілерінің және директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасарларының біліктілігін арттыру енгізіледі. Білім беру ұйымдарында "Жастар мен жасөспірімдердің репродуктивті денсаулығын және қауіпсіз мінез-құлқын қорғау", "Аналар мектебі", "Әкелер мектебі" жобалары енгізілетін болады, "Менің болашақ отбасым" тақырыбында эссе жазу бойынша өңірлік конкурстары енгізіледі.

      Барлық мектептер мен колледждерде ұлттық және отбасылық құндылықтарды дамытуға, балаларды тәрбиелеуде отбасының рөлін арттыруға бағытталған "Құндылықтарға негізделген білім беру" жобасы іске асырылатын болады, сондай-ақ "Білім-инновация" лицейлерінің тәжірибесі негізінде мектеп пен ата-аналардың өзара іс-қимылының жаңа форматы енгізілетін болады. Оқыту мен тәрбиеге құндылық-бағдарлы көзқарас мектеп климатында, мәдениетінде, барлық қызметкерлердің мінез-құлқында және қарым-қатынасында көрініс беретін мектептердің барлық мектеп жүйесінің ажырамас бөлігі болып табылады. Бұл бағдарлама өзін-өзі тану, өзін-өзі дамыту, әлеуметтік жауапкершілік пен оқушылардың әлеуметтенуін қалыптастыруға ықпал етеді. Бұл бағдарлама құндылықтардың оқу бағдарламаларының мазмұнына кірігуін көздейді. Бағдарламаны іске асыру шеңберінде директорлардың, директорлар орынбасарларының, оқытушылардың, психологтардың оқытуда құндылық-бағдарлы тәсілді енгізу мәселелері бойынша біліктілігін арттыру енгізілетін болады.

      Білім алушыларға патриоттық тәрбие беру мақсатында әскери-патриоттық клубтардың рөлі күшейтіледі, олардың қызметін облыстық білім басқармалары деңгейінде үйлестіру жүзеге асырылады.

      Оқушыларды бұқаралық спорт түрлерімен қамтуды арттыру жұмыстары жалғастырылады. Мектептерде спорттық мүкәммалдар жаңартылып, спорт залдарын орналастыру, оның ішінде тез салынатын құрылымдар есебінен орналастыру мәселесі шешілетін болады. Сондай-ақ әрбір мектеп спорт залымен қамтамасыз етіледі. Ұлттық және бұқаралық спорт түрлері бойынша ұлттық спорт лигалары, қысқы және жазғы спорт түрлері бойынша оқушылар спартакиадасы дамитын болады.

      ТжКБ ұйымдарының студенттерін спортпен айналысуға тарту мақсатында спорт түрлері бойынша жыл сайынғы спартакиада өткізілетін болады.

      Жоғары оқу орындарының спорт клубтары институционалдық мәртебеге, оның ішінде МЖӘ есебінен ие болады.

      2020, 2022, 2024 жылдары балалар спортын танымал ету және дамыту мақсатында Қазақстан оқушылар арасындағы Дүниежүзілік жазғы гимназиядаға қатысады.

      Экологиялық тәрбие, қоршаған ортаға ұқыпты қарау, қаржылық және кәсіпкерлік дағдыларды дарыту тәрбиелік іс-шаралар кешені арқылы жүзеге асырылатын болады.

      Колледждер мен жоғары оқу орындарында білім беру процесін автоматтандыру жолымен парасаттылық қағидаттарын енгізу, оның ішінде білім алушыларға "бір терезе" қағидаты бойынша қызмет көрсету, оқуға түсу және мемлекеттік қызметтерді алу кезінде ашықтықты қамтамасыз ету жалғастырылатын болады.

      5.1.7. Білім беру ұйымдарын цифрлық инфрақұрылыммен және қазіргі заманғы материалдық-техникалық базамен жарақтандыру

      1. Авариялық және үш ауысымды мектептерді қысқарту, оқушы орындарының тапшылығын төмендету, сондай-ақ оқу кезеңінде студент жастардың өмір сүруі үшін жағдай жасауды қамтамасыз ету

      Демографиялық өсу мен урбанизациялауды ескере отырып, оқушы орындарының тапшылығы туралы деректер негізінде мектептер желісін кеңейту, оның ішінде МЖӘ есебінен кеңейту жұмысы жалғастырылатын болады. Орта білім беру объектілерін салуды, реконструкциялауды қаржыландырудың жаңа әдістемесі енгізілетін болады. Құрылысқа қаржыландыруды бөлу кезінде ғимараттың табиғи тозуы, ғимараттың авариялығы, күрделі жөндеуге қажеттілік, үш ауысым, оқушы орындары тапшылығының болуы, халықтың табиғи өсімі мен көші-қоны басымдықтар болады. Қаржыландыру көлемі өңірдегі бір оқушыға арналған нормативке сүйене отырып айқындалатын болады.

      Мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыру жалғастырылады және құрылыс немесе оқушы орнын қайта жаңарту жолымен, оның ішінде МЖӘ шеңберінде жаңадан енгізілген әрбір жекеменшік орта білім беру ұйымдары ғимараттарының амортизациясына арналған шығыстарды төлеу енгізілетін болады.

      Студенттердің, магистранттар мен докторанттардың өмір сүру жағдайын жақсарту мақсатында МЖӘ тетігі есебінен жатақханаларда төсек-орын енгізу жалғастырылады. 2025 жылға дейін 90 мың төсек-орын енгізу жоспарлануда.

      2. Ерекше мұқтаж білім беру ұйымдарының материалдық-техникалық жарақтандырылуы мен цифрлық инфрақұрылымын жақсарту

      Шағын жинақты мектептердің проблемаларын шешу үшін оларды ашудың орындылығы мен өңірдегі қажеттілігіне қарай ресурстық орталықтарды басқару, қаржыландыру, кадрлық қамтамасыз ету және олардың жұмыс істеуі мәселелерін қамтитын әртүрлі модельдер әзірленіп, сынақтан өткізілетін болады. Орталықтан басқарылатын шағын жинақты әріптес мектептер үшін тірек мектептер жұмыс істейтін болады. Тірек мектептердің жанынан мектеп жанындағы интернаттар салу көзделген, бұл мектептері немесе тиісті деңгейдегі мектептері жоқ елді мекендердегі балаларды оқытумен қамтамасыз ету проблемасын шешеді.

      Білім беру ұйымдарының цифрлық инфрақұрылымын (сымсыз коммуникациялар, бұлтты технологиялар, микросерверлер, компьютерлер мен перифериялық жабдықтар, жергілікті желі, кеңжолақты интернетке қол жеткізу және т.б.) дамыту жұмысы жалғастырылады. Дүниежүзілік банктің "Орта білім беруді жаңғырту" жобасын іске асыру шеңберінде 5 000-нан астам мектеп
100 000 ноутбукпен және 20 000 принтермен қамтамасыз етіледі. Интернетке қосылмаған не қосылу жылдамдығы төмен 2 500-ден астам мектеп 1200 деректерді өңдеу орталығына ие болады. Нәтижесінде барлық педагогтерді компьютерлермен қамтамасыз ету бойынша "1 мұғалім – 1 компьютер" жобасы іске асырылады.

      Мектептер химия, биология, физика пәндері кабинеттерімен, STEM-кабинеттермен жарақтандырылады. Еңбекке оқыту кабинеттері жаңғыртылатын болады.

      Мектебі жоқ елді мекендерде тұратын балаларды мектепке дейін және кері үйге жеткізуді ұйымдастыру жұмысы жалғастырылатын болады. Балаларды сапалы және қауіпсіз тасымалдау үшін балаларды тасымалдауды, оның ішінде МЖӘ арқылы тасымалдауды жүзеге асыратын автокөлік паркі жаңартылып, толықтырылатын болады. Сондай-ақ балалардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптарды арттыру мақсатында балаларды тасымалдау тәртібі де өзгертілетін болады.

      Білім беру ұйымдарында интернаттарды жаңғырту, оларда болу жағдайларын жақсарту, оның ішінде МЖӘ тетіктері есебінен жақсарту жұмыстары жүргізілетін болады.

      Инфрақұрылымдық проблемаларды шешу мақсатында құрылыста модульдік конструкциялар технологиясы, оның ішінде аз қоныстанған ауылдық мекендерде қолданылатын болады.

      Ірі типтік мектептердің жобалары әзірленетін болады.

      Білім берудің барлық деңгейлерінде ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар білім алушылар үшін қолжетімділік пен жеке тұлғаға бағдарланған орта құру жұмысы жалғасатын болады. Сондай-ақ арнайы білім беру ұйымдарының материалдық-техникалық базасы жақсаратын болады.

      Білім беру ұйымдарын жарақтандыру кезінде жиһаз бен жабдықтардың денсаулық сақтау сипаттамаларына ерекше назар аударылатын болады.

      Қосымша білім беру ұйымдарын жабдықтармен және жиһазбен жарақтандыру жөніндегі заңнамалық және нормативтік құқықтық актілер жетілдірілетін болады.

      Мектептен тыс ұйымдарды жаңғырту, оларда балалардың болу жағдайларын жергілікті атқарушы органдардың қаражаты есебінен жақсарту жұмысы жүргізілетін болады.

      Жергілікті атқарушы органдар кең бейінді мектептен тыс ұйымдар желісін (оқушылар сарайлары, үйлері, орталықтары, өнер мектептері, аула клубтары және т.б.) дамытудың Жол картасын әзірлейді және іске асырады.

      Оқушылар сарайларында балаларға арналған технопарктер мен бизнес-инкубаторлар ашылады.

      Техникалық және кәсіптік білім беруде инфрақұрылымды жаңғырту "Жас маман" жобасы шеңберінде жүзеге асырылатын болады. Жоба қорытындысы бойынша әрбір өңірде дамыған материалдық-техникалық базасы, шетелдік әріптестері мен оқытушылары, жаңа оқу жоспарлары мен бағдарламалары бар, сондай-ақ "АРЕС Petro Technic" жоғары колледжі қағидаты бойынша бизнес ортамен әріптестігі бар кемінде 5 заманауи колледж жұмыс істейді. Аталған оқу орындары білім берумен қатар құзыреттілік орталығына айналады. 2025 жылға қарай экономика салалары бойынша 180 колледжді жаңғыртуды қамтамасыз ету көзделіп отыр.

      "Жас маман" бағдарламасы шеңберінде ОПҚ мен білім алушылардың зерттеу және академиялық қызметін жүзеге асыру үшін тиімді орта құру мақсатында 20 жоғары оқу орнының базасында қазіргі заманғы зертханалар, сондай-ақ 10 "Академиялық басымдықтар орталығын" құру көзделеді.

      5.1.8. Білім беруді басқару және қаржыландыру жүйесінің вертикалін енгізу

      1. Барлық деңгейлерде білім беру саласын басқаруды жаңғырту

      Білім беру жүйесінің барлық буындарында коммуникация мен басқарудың тиімділігін арттыру мақсатында аудандық және қалалық білім бөлімдерінің облыстық білім басқармаларына тікелей бағынуы арқылы басқару вертикалі оңтайландырылатын болады.

      Елдің стратегиялық міндеттерін іске асыру және жоғары оқу орындарында академиялық, кадрлық, ұйымдастырушылық және қаржылық дербестікті кеңейту үшін инновациялық менеджмент енгізіледі, ұйымдастырушылық-әкімшілік ортаның және шешімдер қабылдау жүйесінің редизайны жүргізілетін болады.

      Білім беру ұйымдары қызметінің тиімділігі мен ашықтығын арттыру үшін басқарудың алқалық органдарын: байқау кеңестерін, мемлекеттік жоғары оқу орындарындағы директорлар кеңестерін, мектепке дейінгі ұйымдардағы, мектептер мен колледждердегі қамқоршылық кеңестерін дамыту жалғастырылады.

      Білім беру ұйымдары "Ашық бюджеттер" жобасын қолдайды, олардың сайттарында тиісті ақпарат қолжетімді болады.

      Білім берудің барлық деңгейлерінде өз саласындағы көшбасшылар қатарынан басқарушылардың кадрлық резерві – "Жаңа формация жетекшісі" және "ТжКБ көшбасшыларының корпусы" бағдарламасы қалыптастырылады. Білім беру ұйымдары басшыларының КРІ бойынша қызметін бағалау, сондай-ақ білім беру ұйымдары басшыларын ротациялау тетігі пысықталатын және енгізілетін болады. Білім беру ұйымдарының басшыларын тағайындау жүйесі, сондай-ақ білім алушылардың контингентін, біліктілік санаттары мен басқа да өлшемшарттарды ескере отырып, мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының басшыларына, басшыларының орынбасарларына еңбекақы және қосымша ақы төлеу тетіктері қайта қаралатын болады.

      Білім беру ұйымдарының басшылары үшін менеджмент бойынша сертификатталған біліктілікті арттыру курстарын ұйымдастыру, оның ішінде бюджеттен тыс қаражат және Дүниежүзілік банктің "Орта білім беруді жаңғырту" жобасы есебінен ұйымдастыру жөніндегі жұмыс жалғастырылады.

      Икемді білім беру бағдарламаларын әзірлеу және іске асыру кезінде колледждердің академиялық дербестігі үшін жағдайлар жасалатын болады.

      Тең құқықтарды, балаларды мектепке дейінгі және орта білім беру ұйымдарына бөлу және қабылдау рәсімдерінің ашықтығын қамтамасыз ету мақсатында мемлекеттік қызмет көрсетуді жаппай цифрландыру жалғастырылады. Электрондық үкімет порталы арқылы мемлекеттік қызмет көрсетумен қамтылған мектепке дейінгі және орта білім беру ұйымдарының үлесі артады.

      ТжКБ ұйымдарының білім беру процесін басқарудың автоматтандырылған жүйесі құрылатын болады, ол талапкерлерді қабылдаудан бастап студенттердің бітіруіне дейінгі процестерді қамтиды.

      Колледждерді кәсіпорындарға басқаруға берудің нормативтік құқықтық базасы әзірленетін болады.

      Қазақстандық жоғары оқу орындары білім берудің цифрлық экожүйесін қалыптастырады. Бұл үшін жоғары оқу орындары басқарудың цифрлық және интеллектуалды сервистеріне көшеді.

      Халыққа білім беру ұйымдары, олардың ресурстық қамтамасыз етілуі мен нәтижелілігін талдау нәтижелері, бос орындардың болуы, дипломдарды онлайн-тексеру және т.б. туралы ақпарат бере отырып, барлық білім беру ұйымдарының интерактивті онлайн-картасы құрылатын болады.

      WorldSkills жобалық кеңсесі, үйлестіруші орган құрылатын болады, ол WorldSkills ұлттық құрамасының жаттығу лагерлерінде, WorldSkills шетелдік чемпиондарында дайындығын, сарапшыларды оқыту мен сертификаттауды, бизнес-қоғамдастықпен өзара іс-қимылды, кәсіптік бағдар беруді және оқушыларды WorldSkills қозғалысына тартуды жүйелі негізде реттейтін болады.

      Объективті білім беру мониторингін құру мақсатында мемлекеттік органдардың деректер базасымен және бөлінген білім беру жүйелерімен, оның ішінде жоғары оқу орындарымен интеграциялай отырып, Ұлттық білім беру деректер қорын (бұдан әрі – ҰБДҚ) дамыту жұмысы жалғастырылады. ҰБДҚ-да білім беруді басқару жүйесінің транспаренттілігі мен тиімділігін арттыру үшін мектепке дейінгі білім беруден бастап жұмысқа орналасу сәтіне дейінгі оқушының білім беру процесінің қозғалыс траекториясының мониторингі жүзеге асырылатын болады. 2020 жылдан бастап ҰБДҚ онлайн-режимде жұмыс істейді. Блокчейн-технологиялар негізінде білім туралы құжаттардың түпнұсқалылығын тексеру жүйесі жұмыс істейтін болады.

      Барлық мүдделі тараптарға объективті ақпарат беру үшін білім беру жүйесінің жай-күйі мен дамуы туралы Ұлттық баяндаманы, сондай-ақ өңірлік білім беру жүйесінің дамуы туралы жыл сайынғы баяндамаларды дайындау жалғастырылады.

      Қоғамдық тыңдау онлайн-режимде ата-аналар қауымдастығының алдында оқу тоқсанының қорытындысы бойынша жалғасады. Ата-аналардың, жұртшылықтың, үкіметтік емес ұйымдардың қатысуымен "Мектеп өмірінің бір күні" жобасын іске асыру жоспарлануда.

      2. Орта білімді жан басына шаққандағы қаржыландыруға көшіру және білім беруде ваучерлік жүйені енгізу

      Барлық деңгейдегі білім беру қызметтерін алушылар бойынша қаржыландыру дербестендіріледі, яғни қаражатты алушыларға тікелей эскроу-шотқа бөлуге көшу жүзеге асырылған.

      Мектепке дейінгі ұйымдарда мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуға арналған мемлекеттік білім беру тапсырысы жан басына шаққандағы қаржыландыру нормативі бойынша бөлінетін болады. Көрсетілетін қызметті алушылар меншік нысанына және ведомстволық бағыныстылығына қарамастан мектепке дейінгі ұйымның кезектілігін басқарудың автоматтандырылған жүйесінде өз бетінше таңдайды. Нәтижесінде мектепке дейінгі ұйымдардың бәсекелестігі мен білім беру қызметтерінің сапасы артады.

      Орта білім беруде 2020 жылы қала мектептерінің жан басына шаққандағы қаржыландыруға толық көшуі жүзеге асырылатын болады. Кейіннен ауылдық мектептерге кезең-кезеңімен көшу жоспарлануда.

      Нормативтік құқықтық қамтамасыз ету арқылы меншік нысанына қарамастан қосымша білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырысты орналастыру жолымен балаларды қосымша біліммен барынша қамту мәселесі пысықталатын болады.

      Техникалық және кәсіптік және орта білімнен кейінгі білім беру жүйесіне жан басына шаққандағы қаржыландыруды енгізу жұмысы жалғастырылатын болады.

      Қаржылық жағдайларды қамтамасыз ету және жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беруді тұрақты дамыту үшін жетекші әлемдік практикалар (сараланған гранттар; нәтижеге бағдарланған бюджеттеу, кредиттік-жан басына қаржыландыру) негізінде қаржы менеджментіне жаңа тәсілдер пысықталатын болады. Мемлекеттік тапсырыс құнын арттыру, сондай-ақ құжаттарды қабылдау рәсімін цифрландыруға көшу (online admission) көзделеді.

      Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру гранты студентке ваучер арқылы басқа жоғары оқу орнына өту құқығымен қосымша ақы төлеу шартымен беріледі.

      Педагог кадрлардың біліктілігін арттыру жүйесінде педагогке жан басына шаққандағы норматив негізінде қаржыландырылатын ұйымды, оқытудың мазмұны мен мерзімдерін таңдау мүмкіндігін беретін ваучерлік-модульдік тәсіл зерделенеді және сынақтан өткізіледі.

      2-мақсат. Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына ғылымның үлесін арттыру.

      Қазақстан Республикасының 2025 жылға дейінгі стратегиялық даму жоспарында ғылымға арналған шығыстарды жалпы ішкі өнімнен 1 %-ға дейін ұлғайту көзделген. Оның ішінде 0,34 %-ын республикалық бюджет қаражатынан және бірлесіп қаржыландыру есебінен, 0,66 %-ын жеке инвестициялар қаражаты есебінен қаржыландыру жоспарлануда. Ғылымды мемлекеттік қаржыландыруды ұлғайту 2021 жылдан бастап қаржыландыруды бөлу тетіктерін реформалаудан кейін кезең-кезеңімен жүргізілетін болады. Бұл ретте 2025 жылы бірлесіп қаржыландыру үлесі ғылыми зерттеулерді бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберінде 1 %-ды, ғылыми зерттеулерді гранттық қаржыландыру шеңберінде 1 %-ды, ғылыми және/немесе ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін (бұдан әрі – ҒҒТҚН) коммерцияландыру жобаларын гранттық қаржыландыру шеңберінде 50 %-ға дейін құрайды.

      Тұтас алғанда, ғылымға арналған шығыстарды 2025 жылы ЖІӨ-ден
1 %-ға дейін жеткізу үшін барлық мемлекеттік емес көздерден ғылымды қаржыландыруды ұлғайту шаралары қабылданатын болады.

      Атап айтқанда, бизнестің ғылымға инвестиция салуға мүдделілігін арттыру үшін ғылыми зерттеулердің нәтижелілігін арттыру (халықаралық патенттерді алу, жаңа технологияларды әзірлеу) жөнінде шаралар қабылданатын болады. Бұдан басқа уәкілетті мемлекеттік органдармен бірлесіп, жер қойнауын пайдаланушылардың өндіруге арналған шығыстарының бір пайызының қаражатын бөлу процесін бақылау тетіктері әзірленетін болады.

      Міндеттер:

      5.2.1. Ғылымның зияткерлік әлеуетін нығайту

      Жас ғалымдарды қолдау гранттық қаржыландыруға арналып өткізілетін конкурстар шеңберінде, сондай-ақ тікелей жоғары оқу орындары мен ғылыми ұйымдар ішінде жүзеге асырылатын болады. Жас ғалымдарды барлық кезеңдерде белсенді қолдау PhD мен тағылымдамаларға арналған гранттар санын ұлғайту, жас ғалымдар топтары үшін ғылыми гранттар бөлу, қазақстандық жобаларды іске асыру үшін шетелдік ғалымдарды тарту арқылы жүзеге асырылатын болады.

      Жастарды ғылымға белсенді тарту мақсатында жас ғалымдар қауымдастығы құрылады, ал ғылымды танымал ету және жас ғалымдардың санын арттыру үшін өңірлік ғылыми форумдар өткізіледі, ғылыми-танымал журналдар жасалады және ғалым кәсібінің беделін барынша насихаттау жүзеге асырылады.

      Мемлекеттік ғылыми ұйымдардағы жаңа кадр саясатының мақсаттары
(1) стратегиялық HR-менеджментті енгізу, (2) лауазымдардың жаңа архитектурасы, (3) бәсекеге қабілетті еңбекақы төлеу болып табылады.

      Үш бағыт: ғылыми әлеуетті дамыту, кадр резервін күшейту және көшбасшыларды дамыту бойынша стратегиялық HR-менеджментті енгізу жөніндегі жұмыстар кешені жүргізілетін болады. Бұл ретте ғылыми ұйымдарды трансформациялау корпоративтік басқаруды, икемді қаржыландыруды және басқарушылық дербестікті енгізу жолымен жүргізілетін болады.

      Ғылыми ұйымдардың кадрлық және басшылық құрамын қайта даярлау және шетелдік табысты ғалымдарды ғылыми ұйымдарға тарту бағдарламалары іске асырылады, сондай-ақ басшылық құрамның резерві қалыптастырылатын болады. Ғылыми ұйымдардың басшылары мен олардың орынбасарларын тағайындау кезінде нақты өлшенетін өлшемшарттармен ашық конкурс рәсімдерін енгізу жоспарланып отыр.

      Ғылыми қызметкерлер шетелдік сарапшыларды тарта отырып, ғылыми жобалар бойынша өтінімдер дайындаудың кәсіби дағдыларына оқытудан өтеді.

      Мемлекеттік ғылыми ұйымдарда жоғары ғылыми жетістіктерді ынталандыруға, жас таланттар мен неғұрлым нәтижелі ғалымдарды ғылымға тартуға және орнықтыруға үлкен назар аударылатын болады. "Ғылыми тәлімгер/Научный наставник" институты енгізілетін болады, бұл жас ұрпақ пен тәжірибелі ғылыми қызметкерлер арасындағы сабақтастықты қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Магистратура және PhD докторантура бағдарламалары ағылшын тілінде академиялық сауаттылыққа оқыту, ғылыми зерттеулер әдіснамасы бөлігінде жетілдірілетін болады. Докторанттарға мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша докторантураны бітіргеннен кейін 3 жыл ішінде диссертация жұмысын тегін аяқтау және оны қорғау мүмкіндігі беріледі. Сондай-ақ постдокторантура бағдарламасы, бірінші кезекте, зерттеу жоғары оқу орындары мен ғылыми ұйымдарда дамитын болады.

      Лауазымдардың жаңа архитектурасын енгізу халықаралық практикаға сәйкес келетін лауазымдарды енгізуді көздейді.

      PhD докторы дәрежесін дербес беру бойынша ерекше мәртебесі бар жоғары оқу орындарының тәжірибесі зерделенеді, бұдан әрі осы тәжірибені басқа жоғары оқу орындарына трансляциялау жөнінде шаралар қабылданатын болады. PhD докторанттарының жарияланымдарына қойылатын талаптар, академиялық адалдық қағидаттарын сақтау бөлігінде дәрежелер беру қағидалары жетілдірілетін болады; сондай-ақ шетелдік дипломдарды автоматты түрде тану өлшемшарттары қайта қаралады.

      Ғалымдардың жалақысын арттыру жөніндегі шаралар қайта қаралатын болады. Базалық, гранттық және бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберіндегі шығыстарды жоспарлау кезінде зерттеу тобының құрамындағы әрбір позиция үшін жалақының ең төменгі және ең жоғары мөлшерін белгілей отырып, еңбекақы төлеу нормативтері енгізілетін болады. Ғалымның жеке жетістіктеріне және оның зерттеу тобының немесе құрылымдық бөлімшенің құрамындағы ұжымдық жетістіктеріне байланысты жалақыға үстемеақы белгілеу жүйесі әзірленетін болады.

      5.2.2. Ғылыми инфрақұрылымды жаңғырту және цифрландыру

      Цифрландыру трендтерін ескере отырып, ғылыми инфрақұрылымды жаңарту және жаңғырту жөніндегі шаралар кешені әзірленетін болады.

      Ғылым инфрақұрылымын жаңғырту (күрделі жөндеу жүргізу, жабдықтарды жаңарту, веб-ресурстарды, ғылыми ұйымдардың ақпараттық жүйелерін әзірлеу, лицензиялық бағдарламалық қамтылым, GLP, GSP халықаралық сертификаттау және стандарттау жүргізу) және ғалымдардың цифрлық дағдыларын дамыту (сертификатталған тренингтер) шаралары пысықталатын болады.

      Ғылымды цифрландыруды дамыту мақсатында Қазақстан ғылымының бірыңғай ақпараттық жүйесі құрылатын болады. Жүйенің мүмкіндіктері ғалымдардың өзекті дербес бейіндерін құруға және қолдауға, әрбір ғалымның мемлекеттік көздерден қаржыландырылатын зерттеулерге қатысу тарихын қалыптастыруға, оңтайлы ғылыми әріптестікті ұсынуға, қаржыландыруға өтінімдер мен ғылыми зерттеулер туралы есептерді жіберуге, сараптамадан өту мониторингін жүзеге асыруға мүмкіндік береді.

      Мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылатын ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламаларды және олардың орындалуы жөніндегі есептерді есепке алу, ғылым саласындағы сыйлықтарды, мемлекеттік ғылыми стипендияларды алуға жұмыстарды қабылдау, мемлекеттік ғылыми-техникалық сараптама жүргізу, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілерін аккредиттеу және т.б. бойынша мемлекеттік көрсетілетін қызметтер автоматтандырылады. Енгізу нәтижесінде ғылыми және ғылыми-техникалық қызмет саласында көрсетілетін қызметтердің қолжетімділігі мен сапасы артады.

      ЭЫДҰ-мен ынтымақтастықты дамыту шеңберінде ҒЗТКЖ, өнеркәсіп, технологиялар арасындағы байланыстар бойынша деректер базасы қалыптастырылады, сондай-ақ Қазақстан қосылған ЭЫДҰ-ның құқықтық құралдарының қағидаттары, атап айтқанда, мемлекеттік қаражат есебінен алынған деректерге ашық қолжетімділікті қамтамасыз ету бойынша енгізіледі. Қазақстанның білім беру саясаты және ғылыми және технологиялық саясат жөніндегі ЭЫДҰ комитеттеріне қатысуын қамтамасыз ету жөніндегі ұлттық үйлестірушінің жұмысы жалғастырылады.

      5.2.3. Ғылыми әзірлемелердің нәтижелілігін арттыру және әлемдік ғылыми кеңістікке интеграциялануын қамтамасыз ету

      1. Ғылым нәтижелілігін арттыру

      Ғылым, технологиялар, инновациялар саласындағы болашақ көкжиегін анықтау және болжау жөніндегі әлемдік практиканы ескере отырып, форсайт-зерттеулер мен әртүрлі ғылыми бағыттардағы өзекті ғылыми үрдістерге мониторинг жүргізілетін болады. Форсайт және талдау нәтижелері бойынша нақты нарық қажеттіліктеріне бағдарланған ұзақ мерзімді кезеңге арналған басым ғылыми бағыттардың, пәнаралық ғылыми бағдарламалардың, түйінді өнімдердің, қызметтердің, технологиялардың өзектендірілген тізбесі қалыптастырылатын болады.

      Ғылым нәтижелілігін арттыру жөніндегі шаралар кешені қабылданатын болады. Ол үшін ҒЗТКЖ-ның түпкілікті нәтижелілігіне және индустрия мен бизнес тарапынан ғылыми нәтижелердің қажеттілігін арттыруға бағытталған тиімділіктің негізгі көрсеткіштері әзірленеді және енгізіледі. Ғылыми зерттеулер нәтижелерінің елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына әсерін тұрақты бағалау жүргізілетін болады.

      Ғылыми қызметтің негізгі нәтижелерін жариялау үшін басылымдарға қойылатын талаптар, атап айтқанда міндетті "көрмей" рецензиялау, қажетті техникалық стандарттарды сақтау, редакциялық алқалар мен рецензенттердің деңгейін арттыру және т.б. қайта қаралатын болады. Ғылыми жарияланымдардың сапасын арттыру нәтижесінде қазақстандық 50 ғылыми журнал халықаралық ғылыми деректер базаларында индекстелетін болады.

      Ғылыми зерттеулердің басым міндеттерін шешуге мемлекеттік қаржыландыруды бағдарлау үшін нормативтік құқықтық актілерге ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламаларға қойылатын талаптарды нақтылау, сондай-ақ олардың арасындағы нақты шектеуді белгілеу бөлігінде өзгерістер енгізілетін болады.

      2021 жылдан бастап гранттық қаржыландыруға арналған конкурстар жыл сайын өткізілетін болады, бұл әрбір мамандандырылған ғылыми бағыт шеңберінде перспективалы идеялардың көп санын қолдауды қамтамасыз етеді, ғылымға мемлекеттік қаржыландыруды жоспарлы түрде ұлғайту үшін жағдай жасайды, кадрлардың ғылыми ортадан кетуін қысқартады.

      Елдің жетекші университеттерінің базасында ҒҒТҚН және технологияларды коммерцияландыру офистерін дамыту саясаты жалғасатын болады.

      Мүдделі бизнес-әріптестер тарапынан қолданбалы ғылыми зерттеулерді бірлесіп қаржыландыру практикасы жалғасатын болады. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру жобалары үшін жобаны іске асыруға бизнестің қосқан үлесінің болуы туралы талаптар жобаның жалпы құнынан 50%-ға дейін кезең-кезеңімен ұлғайтылатын болады.

      Бұған қоса ғылымды өңірлердің жергілікті міндеттерін шешуге бағдарлау мақсатында жергілікті атқарушы органдарға ғылыми зерттеулерді қосымша қаржыландыру, оның ішінде зерттеулерді гранттық немесе бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберінде не басқа да көздерден бірлесіп қаржыландыру жөніндегі өкілеттіктерді беру мәселесі пысықталатын болады.

      2. Ғылымды мемлекеттік қаржыландыруды тиімді және ашық бөлу және ғылыми ұйымдарда жоспарлау жүйесін жетілдіру

      Қазақстан Республикасының 2025 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспарында ғылымға арналған шығыстарды жалпы ішкі өнімнен 1 %-ға дейін ұлғайту көзделген. Ғылымды мемлекеттік қаржыландыруды ұлғайту 2021 жылдан бастап қаржыландыруды бөлу тетіктерін реформалаудан кейін кезең-кезеңімен жүргізілетін болады. Бұл ретте мемлекеттік емес көздерден ғылымды қаржыландыру үлесі 2025 жылға қарай 35 %-ға дейін ұлғайтылатын болады.

      (1) Ғылыми ұйымдарды дамытуды ұзақ мерзімді жоспарлау, (2) ғылыми зерттеулердің тұтастай алғанда ғылыми ұйымдарды дамытумен өзара байланысын қамтамасыз ету және (3) ғылымды мемлекеттік қаржыландыруды пайдаланудың айқындылығын арттыру мақсатында ғылымды мемлекеттік қаржыландыруды қамтитын мынадай үш деңгейлі жүйені енгізу қажет:

      1) 10 жылға арналған миссия, пайымдау және стратегия;

      2) 5 жылға арналған даму бағдарламасы (нақтыланған стратегия);

      3) жыл сайынғы қызмет жоспарлары.

      Ұлттық ғылыми кеңестерді іргелі және қолданбалы зерттеулерге бағдарлау жөніндегі мәселелер пысықталатын болады.

      3. Ғылымды интернационалдандыру

      Ғылым саласындағы халықаралық ынтымақтастық қазақстандық ғылыми қызметкерлердің ірі шетелдік зертханалық кешендерде жұмыс жүргізетін халықаралық ұжымдарға қатысуын көздейді. Ғылыми ұйымдардың халықаралық ғылыми орталықтармен стратегиялық әріптестігі жалғасатын болады.

      Ғылым саласындағы халықаралық ынтымақтастықты қолдау үшін жетекші шетелдік ғылыми орталықтар мен университеттерде жұмыс істейтін отандастарды тарту үшін арнайы бағдарламалар әзірленетін болады.

      Халықаралық зерттеулерді гранттық қаржыландыруға жекелеген конкурстар көзделетін болады, бұл ғылыми қызметкерлердің өндірістік және нәтижелі қызметке деген ынтасын, кәсіби өсуі мен ұтқырлығын арттыруға алып келеді.

      Халықаралық ғылыми гранттар мен жобалар туралы ақпараттың интернет-платформа – агрегаторын құру аяқталатын болады, 2020 жылдың соңына дейін оған ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметтің барлық аккредиттелген субъектілері үшін қол жеткізу қамтамасыз етілетін болады.

      Қазақстандық ғылымның әлемдік ғылыми қоғамдастыққа кірігуін тереңдету мақсатында халықаралық зерттеулерге арналған гранттарға қосымша ғалымдарды ағылшын тіліне, жоғары технологиялық ортада жұмыс істеуге және халықаралық және шетелдік қорлар қаржыландыратын ғылыми зерттеулерге өтінімдер беру рәсімдеріне оқыту жалғастырылатын болады.


      6-бөлім. Қажетті ресурстар

      2020 – 2025 жылдары білім мен ғылымға арналған бюджет шығыстарын кезең-кезеңімен ұлғайту, 2025 жылға қарай олардың жалпы ішкі өнімдегі үлесінің дамыған елдердің орташа деңгейіне дейін өсуін қамтамасыз ету жоспарланып отыр.

      Болжанатын қаржылық шығындар (күрделі және ағымдағы)

      млрд. теңге 

Жылдар бойынша

Барлығы

Республикалық бюджет

Жергілікті бюджет

Басқа көздер

Жеке инвестициялар

Жиыны:

11 578

9 565

716

13

1284


      2020 – 2025 жылдарға арналған Бағдарламаны қаржыландыру көлемі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тиісті қаржы жылдарына арналған республикалық және жергілікті бюджеттерді бекіту кезінде нақтыланатын болады. Жергілікті атқарушы органдар іске асыратын іс-шаралар жоспарлы кезеңге арналған жергілікті бюджеттерде көзделген қаражат шегінде орындалатын болады.

  Қазақстан Республикасында
білім беруді және ғылымды
дамытудың 2020 – 2025 жылдарға
арналған мемлекеттік бағдарламасына
қосымша

Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020 – 2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары

Р/с №
1.

Атауы

Өлшем бірлігі

Аяқталу нысаны

Орындау мерзімі

Орындауға жауаптылар

Оның ішінде жылдар бойынша (млн. теңге)

Қаржыландыру көздері

Бюджеттік бағдарлама коды

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Барлығы



1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

1-мақсат: Қазақстандық білім мен ғылымның жаһандық бәсекеге қабілеттілігін арттыру, жалпыадамзаттық құндылықтар негізінде тұлғаны тәрбиелеу және оқыту

1.
 

1-нысаналы индикатор.
1-6 жас аралығындағы

%



ЖАО,
БҒМ

81

81,7

82,6

83,5

84,6

85,3




3-6 жас аралығындағы
балаларды мектепке дейінгі тәрбиемен және оқытумен қамту

100

100

100

100

100

100




2.

2-нысаналы индикатор.
15 жастағы қазақстандық оқушылардың PISA (ЭЫДҰ) халықаралық зерттеуіндегі нәтижелері

балл



ЖАО,
БҒМ



PISA-2021:
математика – 470, жаратылыстану – 465,
оқу – 440



PISA-2024:
математика – 480, жаратылыстану – 490, оқу – 450




3.

3-нысаналы индикатор.
Балалардың
әл-ауқаты индексі

0-ден 1-ге дейінгі шкала (балл)



БҒМ,
ЖАО



0,70

0,71

0,72

0,73




4.

4-нысаналы индикатор.
Мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша ТжКБ оқу орындарын бітіргеннен кейін бірінші жылы жұмысқа орналастырылған бітірушілердің үлесі

%



ЖАО,
БҒМ,
Еңбек мині,
ДСМ,
АШМ,
МСМ

64

66

68

70

72

75




5.

5-нысаналы индикатор.
Мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша жоғары оқу орындарын бітіргеннен кейін бірінші жылы жұмысқа орналастырылған бітірушілердің үлесі

%
 



БҒМ, Еңбек мині,
ЖОО (келісу бойынша)

70

71

72

73

74

75




1-міндет: Педагог кәсібінің жоғары мәртебесін қамтамасыз ету, педагогикалық білім беруді жаңғырту

1.

1-нәтиже көрсеткіші. Педагог жалақысының экономика бойынша орташа еңбекақыға арақатынасы (%)

%



БҒМ,
ЖАО, Қаржы
мині

63,5

73,7

79,9

103

103

102,9




2.

2-нәтиже көрсеткіші. Мектепке дейінгі ұйымдар басшыларының, әдіскерлерінің, тәрбиешілерінің жалпы санындағы "Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту" мамандығы бойынша техникалық және кәсіптік және жоғары білімі бар педагогтердің үлесі

%



ЖАО,
БҒМ

60

62

65

68

71

72




3.

3-нәтиже көрсеткіші.
Кәсіптік стандарттар негізінде әзірленген, педагогикалық мамандықтар бойынша енгізілген білім беру бағдарламаларының үлесі

%



БҒМ,
ЖОО (келісу бойынша)

85

95

100

-

-

-

-



4.

4-нәтиже көрсеткіші.
Орта білім беру ұйымдары педагогтерінің жалпы санындағы педагог-шебердің, педагог - зерттеушінің, педагог-сарапшының және педагог-модератордың біліктілік деңгейі бар педагогтердің үлесі

%



ЖАО,
БҒМ

50
 
 

60
 

70
 
 

75

80

85




Іс-шаралар

1.     

"Педагог мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңынан туындайтын нормативтік құқықтық актілерді қабылдау


білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілер

2020 жылғы маусым

БҒМ, Еңбек
мині,
Қаржы
мині,
ҰЭМ,
ЖАО

талап етілмейді

2.     

Педагогтердің еңбекақысын 25%-ға арттыру

млн.
тг.

Үкімет
қаулысы

2020 -2025 жылдардың
қаңтары

БҒМ, Қаржы мині,
Еңбек мині, ЖАО

295 131

580 899

879 941

1 192 604

1 192 604

1 192 604

5 333 783

РБ

098
099
203

3.     

Мұғалімнің еңбегін нормалау жүйесін зерделеу және әзірлеу


бұйрық

2020 жылдың
1- жартыжылдығы

БҒМ, Еңбек мині,
ҰЭМ,
ЖАО

талап етілмейді

4.     

Мұғалімдердің TALIS халықаралық зерттеуіне қатысуын пысықтау


ЭЫДҰ-мен шарт

2021 жылғы желтоқсан

БҒМ, Қаржы мині

талап етілмейді

5.     

Біліктілікті арттыру курстары және курстан кейінгі қолдау бағдарламаларының форматын өзгерту


бұйрық

2020
жылдың
1-жартыжылдығы
 

БҒМ

талап етілмейді

6.     

Пән мұғалімдерінің республикалық қауымдастығын құру және оның жұмыс істеуі


Ы.Алтынсарин атындағы ҰБА Оқу-әдістемелік кеңесінің шешімі

2020 жылдың 1- жартыжылдығы

БҒМ

талап етілмейді

7.     

Әр өңірде пән мұғалімдерінің қауымдастығын құру


БҒМ-ға ақпарат

2020 жылдың 1- жартыжылдығы

ЖАО

талап етілмейді

8.     

Пән
мұғалімдерінің форумын өткізу


ұсынымдар

2020-2025 жылдардың
1- жартыжылдығы

БҒМ,
ЖАО

талап етілмейді

9.     

Педагогикалық мамандықтарға түсу үшін балдарды кезең-кезеңімен ұлғайту және педагогикалық мамандықтар бойынша шығармашылық емтихандарды тапсыру кезінде өлшемшарттарды өзгерту бөлігінде жоғары оқу орындарына қабылдаудың үлгілік қағидаларына өзгерістер енгізу


бұйрық

2020-2021 жылдардың желтоқсаны

БҒМ

талап етілмейді

10.     

"Жоғары оқу орнының үздік оқытушысы", "Үздік педагог" жыл сайынғы республикалық конкурсын өткізу

млн.
тг.

Үкімет қаулысы

2020 -2025 жылдардың
ІІІ-IV тоқсаны
 

БҒМ,
ЖАО
 

1 180

1 239

1 299

1 351

1 405

1 463

7 937

РБ

001
 

11.     

Жаңа формат бойынша мектепке дейінгі, орта, қосымша білім беру және ТжКБ ұйымдары педагогтерін аттестаттау нәтижелері негізінде санатты беру / растау кезінде педагогикалық шеберлігі үшін қосымша ақы белгілеу

млн.
тг.

Үкімет қаулысы

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
ЖАО
 

94 412

161 380

197 103

197 103

197 103

197 103

1 044 204

РБ

098
099
203

12.     

Орта білім беру ұйымдарының педагогтеріне тәлімгерлік, магистр дәрежесі үшін қосымша ақы белгілеу

млн.
тг.

Үкімет қаулысы

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

3 956

4 698

6 208

8 183

11 057

15 367

49 468

ЖБ
 


13.     

ТжКБ ұйымдарында жұмыс істеу үшін өндірістен мамандарды тарту


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

талап етілмейді

14.     

Педагогикалық мамандықтар бойынша кадрлар даярлауды жүзеге асыратын жоғары оқу орындары мен колледждерді бейіндеу


БҒМ-ға ақпарат

2020-2022 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
ЖАО
 

талап етілмейді

15.     

Білім беру ұйымдарының латын графикасына көшуі шеңберінде педагогтердің біліктілігін арттыру курстарын өткізу

млн.
тг.

курстар

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
ЖАО,
ЖОО
(келісу бойынша)

600

614

1 243

1 142

1 037

630

5 266

РБ

222
223
224

16.     

Колледж түлектері арасынан ЖОО базасында арнайы пәндер оқытушыларын және өндірістік оқыту шеберлерін даярлау


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО,
БҒМ

мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде жоғары білімі бар кадрларды даярлауға көзделген қаражат шеңберінде

17.     

Педагогикалық емес немесе кәсіптік білімі бар адамдарды қайта даярлауды ұйымдастыру жөнінде шаралар қабылдау


бұйрық

2020 жылғы желтоқсан

БҒМ,
ЖАО,
ЖОО
(келісу бойынша)

талап етілмейді

18.     

Кәсіпорындар базасында ТжКБ ұйымдарының педагогикалық қызметкерлерінің тағылымдамасын ұйымдастыру


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО, "Атамекен" ҰКП
(келісу бойынша)
 

жұмыс берушілердің қаражаты есебінен

19.     

Педагогтердің біліктілігін арттыру курстарын өткізу, оның ішінде ШЖМ жағдайында және онлайн өткізу

млн.
тг.

біліктілікті арттыру курстары

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
ЖАО

6 586

3 960

3 983

2 836

2 836

2 836

23 037

РБ

221, 222,
223,
227

20.     

ЖОО-ның педагогикалық мамандықтары үшін 30 білім беру бағдарламасын әзірлеу және сынақтан өткізу

млн.
тг.

білім беру бағдарламалары

2020-2022 жылдардың желтоқсаны

БҒМ, Дүниежүзілік банктің ЖБТ (келісу бойынша)

276

381





657

ДБ

227

1.2-міндет: Қалалық және ауылдық мектептердің, өңірлердің, оқу орындарының, білім алушылардың арасындағы білім сапасындағы алшақтықты қысқарту

1.

1-нәтиже көрсеткіші.
ЭЫДҰ және IEA қала/ауыл арасындағы жүргізген
халықаралық зерттеулердегі қазақстандық оқушылар нәтижелерінің алшақтығы

балл



БҒМ,
ЖАО

TIMSS-2019
математика – 4- сынып –
25; 8 -сынып –
30;
жаратылыстану – 4- сынып –
27; 8- сынып –
33.


PISA-2021
математика- 18; оқу- 22; жаратылыстану - 15. PIRLS-2021 оқу-5.
 


TIMSS -2023 математика – 4 –сынып-
15;
8- сынып –
17; жаратылыстану − 4- сынып –
12;
8 – сынып –
18.

PISA-2024
Математика –
13; оқу –
15; жаратылыстану –
9.




2.

2-нәтиже көрсеткіші.
Қосымша біліммен қамтылған мектеп оқушыларының үлесі, оның ішінде:

%



ЖАО,
БҒМ

62

63

64

65

66

67

1.     

қалада

35,3

35,5

35,7

35,9

36,1

36,3

1.     

ауылда

26,7

27,5

28,3

29,1

29,9

30,7

Іс-шаралар

21.     

Менеджмент, педагогикалық қолдау, оқу-әдістемелік мазмұн және табысты тәжірибені тарату мәселелерінде нәтижелілігі төмен мектептерге мықты мектептердің "қамқорлығы" мәселесін пысықтау


Үкіметке ұсыныс

2020 жылғы наурыз

БҒМ,
ЖАО

талап етілмейді

22.     

"Мобильді мұғалім" пилоттық жобасын енгізу мәселесін пысықтау (шағын жинақты, ауылдық мектептерде оқыту сапасын арттыру және қолдау)


Үкіметке ұсыныс

2020 жылғы желтоқсан

БҒМ,
ЖАО

талап етілмейді

23.     

"Уақытша отбасы" жобасын енгізу мәселесін пысықтау (оқушылардың тірек мектебі орналасқан елді мекендегі отбасында тұруы)


Үкіметке ұсыныс

2020-
жылғы желтоқсан

БҒМ,
ЖАО

талап етілмейді

24.     

Шағын жинақты мектептер жағдайында педагогтерге еңбекақы төлеу жүйесін өзгерту мәселесін пысықтау


Үкіметке ұсыныс

2020 жылғы желтоқсан

БҒМ,
ЖАО

талап етілмейді

25.     

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуға мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыру

млн. тг.

БҒМ-ға есеп

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

63 148

69 083

73 354

76 873

81 929

83 926

448 314

РБ
ЖБ


26.     

Үй тәрбиешілері институтын (әлеуметтік бала күтуші) енгізу, оның ішінде мектепке дейінгі ұйымдардың штаттық кестесіне енгізу


әдістемелік ұсынымдар
 
 
 
 
 
 
 
 
БҒМ-ға есеп

2020 жылғы 1- тоқсан –
әдістемелік ұсынымдар әзірлеу
 
2021-2025 жылдардың қаңтары –
енгізу

БҒМ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ЖАО
 
 
 
 

талап етілмейді
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
жергілікті бюджет қаражаты есебінен
 
 
 

27.     

Аз қамтылған және көпбалалы отбасылардан, мүгедек балаларды тәрбиелеп отырған отбасылардан шыққан 1-2 жастағы балаларды оқыту және тәрбиелеу үшін жұмыс істеп тұрған мектепке дейінгі ұйымдардың жанынан қысқа мерзімді болу топтарын құру жөнінде ұсынымдар әзірлеу


әдістемелік ұсынымдар

2020 жылғы желтоқсан

БҒМ
 

талап етілмейді

28.     

Балалары (1-2 жас) мектепке дейінгі ұйымдарға бармайтын ата-аналар үшін консультациялық пункттер құру


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны
 

ЖАО

талап етілмейді

29.     

МЖӘ тетігі және жан басына шаққандағы қаржыландыру есебінен мектепке дейінгі ұйымдар мен мектептер желісін кеңейту


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

30.     

Барлық өңірлерде балаларды мектепке дейінгі ұйымдарға кезекке қою және жолдама беру рәсімін автоматтандыру


БҒМ-ға есеп

2020 жылғы желтоқсан

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

31.     

"Баршаға арналған тегін кәсіптік-техникалық білім беру" жобасын іске асыру


БҒМ-ға ақпарат

2020-2021 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен,
"Еңбек" бағдарламасы қаражаты шеңберінде
 

32.     

Еңбек нарығының қажеттіліктеріне және жұмыс берушілердің болжамдарына сәйкес мемлекеттік білім беру тапсырысы есебінен ТжКБ мекемелерінде кадрлар даярлау

млн.
тг.

БҒМ-ға ақпарат

2020-2025
жылдардың IV тоқсаны
 

ЖАО,
Еңбекмині,
ДСМ,
МСМ,
"Атамекен" ҰКП
(келісу бойынша)

1 136

1 028

877

679

679

679

5078

РБ
 

203
100

33.     

Жергілікті атқарушы органдар, жұмыс берушілер есебінен жоғары оқу орындарына түсу үшін, оның ішінде нысаналы топтар үшін (табысы төмен әлеуметтік осал санаттар, ауылдық мектептер түлектері, халықаралық олимпиада жеңімпаздары, патриотизм мен белсенді азаматтық ұстаным танытқаны үшін ерекшелік белгісі иегерлері) гранттар санын бөлу


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың
II тоқсаны

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

34.     

Кейіннен жергілікті атқарушы органдарда енгізуі үшін "Қосымша білім беру навигаторы" бағдарламалық жасақтамасын әзірлеу

млн.
тг.

бағдарламалық жасақтама

2020 жылғы желтоқсаны

БҒМ,
ЖАО

40

-

-

-

-

-

40

РБ

001
104

35.     

"Ұшқыр ой алаңы" мектеп оқушыларының дебаттық қозғалысы" жалпыұлттық мәдени-білім беру жобасын іске асыру


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

36.     

"Балалар және театр" ағартушылық жобасын іске асыру


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

37.     

Оқушылардың қажеттілігін ескере отырып, қосымша білім беру бағыттарын кеңейту


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

38.     

Балалардың "Қоғамға қызмет" әлеуметтік волонтерлік жобасын іске асыру


БҒМ-ға ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

ЖАО

талап етілмейді

39.     

Еріктілер қозғалысы шеңберінде "Әлеуметтік студенттік кредит" жобасын іске асыру

млн.
тг.

меморандум

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
"Қаржы орталығы" АҚ
(келісу бойынша)

3 179

3 771





6950

РБ

204
117

40.     

Колледждерде еріктілер клубтарын құруды көздейтін "Ашық жүрек" жобасын іске асыру


БҒМ-ға ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

ЖАО

талап етілмейді

41.     

Оқушылар сарайларының базасында балалар технопарктері мен бизнес-инкубаторларының желісін дамыту


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

42.     

Колледж студенттерін өзін-өзі басқару органдарына, жастар ісі жөніндегі комитеттерге, еріктілер мектептеріне, спорттық секциялар мен іс-шараларға тарту


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО, АҚДМ, МСМ
 

талап етілмейді

1.3-міндет: Оқытудың қауіпсіз және жайлы ортасын қамтамасыз ету

1.

1-нәтиже көрсеткіші.
Әлеуметтік салаға ЖБ және РБ шығындарының көлемінде Балалар бюджетінің үлесін ұлғайту (жыл сайын)

өткен жылға %



БҒМ,
ДСМ,
Еңбекмині,
ІІМ,
АҚДМ,
МСМ,
ЦДҚАӨМ,
ЖАО


5

5

5

5

5




2.

2-нәтиже көрсеткіші.
Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың жалпы санындағы осы санаттағы балаларға арналған білім беру ұйымдары тәрбиеленушілерінің үлесі

%



ЖАО,
БҒМ

20

19

18

17

16

15




3.

3-нәтиже көрсеткіші. Инклюзивті білім беру үшін жағдай жасаған білім беру ұйымдарының үлесі:

%
 

ЖАО,
БҒМ
 







1.     

мемлекеттік мектепке дейінгі ұйымдар

45

60

70

80

90

100

1.     

мемлекеттік жалпы білім беру мектептері

75

80

85

90

95

100

1.     

мемлекеттік ТжКБ ұйымдары

45

50

55

60

65

70

1.     

азаматтық ЖОО

15

35

50

60

65

70

4.

Мыналармен:

%
 

ЖАО,
БҒМ
 










бейнебақылаумен (ішкі және сыртқы)

80

85

90

95

100

-




турникеттермен қамтамасыз етілген білім беру ұйымдарының үлесі

10

15

20

25

30

35




Іс-шаралар

43.     

Денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік қорғау, жергілікті атқарушы органдар жүйелерінің деректер базасын интеграциялау

млн.
тг.

келісім

2020-2021 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
ДСМ, Еңбекмині,
ЖАО

40

40





80

РБ

001
104

44.     

Балалардың әл-ауқаты индексін сынау және енгізу

млн.
тг

әлеуметтанушылық зерттеу қорытындысы

2020-2021 жылдардың желтоқсаны

БҒМ

40

40





80

РБ

001

45.     

Кәмелетке толмағандарға қатысты және кәмелетке толмағандар арасында зорлық-зомбылық деңгейін және білім алушылардың суицидтік мінез-құлқын айқындау жөнінде әлеуметтанушылық зерттеу жүргізу

млн.
тг.

әдістемелік құрал

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ

5

5

5

5

5

5

30

РБ

001
103

46.     

Мектептердегі зорлық-зомбылықтың профилактикасын және оған ден қою, сондай-ақ өмірлік дағдыларды қалыптастыру және суицидтің алдын алу жөніндегі бағдарламаны әзірлеу және іске асыру

млн.
тг.

бағдарлама
 
 
 
 
 
БҒМ-ға ақпарат

2020
жылғы желтоқсан –
әзірлеме
 
 
2021-2025 жылдардың желтоқсаны –
енгізу

БҒМ
 
 
 
ЖАО

400

400

400

400

400

400

2400

РБ

001

47.     

Әлеуметтік салаларға ЖБ және РБ шығындарының көлемінде Балалар бюджетін есептеу әдістемесін әзірлеу

млн.
тг.

есептеу әдістемесі

2020 жылғы желтоқсан

БҒМ,
ДСМ,
Еңбекмині,
ІІМ,
АҚДМ,
МСМ,
ИИДМ,
ЦДҚАӨМ,
ЖАО

20






20

РБ

001

48.     

Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдарының түлектерін жұмысқа орналастыру үшін бизнес және үкіметтік емес ұйымдардың өкілдерін тарту


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

талап етілмейді

49.     

Ата-аналарға немесе оларды алмастыратын адамдарға құқықтық және консультациялық көмек көрсету бойынша баланы қабылдаушы ата-аналар мектептерін дамыту


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

талап етілмейді

50.     

Балалар құқықтары бойынша бейнероликтер, иллюстрацияланған альбомдар, журналдар, ашық хаттар, кітаптар, (суретшілердің балалар туралы картиналары, табысты тәрбиеленушілер және т.б.) әзірлеу және шығару


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

51.     

Қолайсыз отбасылардан шыққан балаларға, "тәуекел тобындағы" балаларға, девиантты мінез-құлықты балаларға арналған жазғы лагерьлердің тақырыптық ауысымын ұйымдастыру


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

52.     

Туғаннан бастап кәмелетке толғанға дейін балалардың құқықтарын қорғау мәселелері бойынша мемлекеттік органдардың өзара іс-қимыл алгоритмін әзірлеу


бірлескен бұйрық "Кәсіби стандарттар"

2020-жылғы желтоқсан

БҒМ,
ДСМ, Еңбекмині,
ІІМ

талап етілмейді

53.     

Мектепке дейінгі және орта білім беру ұйымдарының тәрбиенушілері мен оқушылары үшін жайлы жағдай жасау, оның ішінде бейнебақылау жүйелерімен, жеке шкафтармен жарақтандыру, сондай-ақ сапалы тасымалдаумен, ауызсумен қамтамасыз ету және санитариялық және гигиеналық жағдай жасау


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

54.     

Мектепке дейінгі ұйымдар, балалар үйлері тәрбиеленушілерінің және ТжКБ білім алушыларының тамақтану нормасы мен рационын қайта қарау


Үкімет қаулысы

2020 жылдың желтоқсаны

БҒМ,
ДСМ,
ЖАО

талап етілмейді

55.     

Мектептегі тамақтануды ұйымдастыру кезінде қолма-қол ақшасыз есеп айырысуға кезең-кезеңімен көшу


БҒМ-ға ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

56.     

Қала сыртындағы балалар лагерьлерінің желісін дамыту, оның ішінде МЖӘ есебінен дамыту


 
БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

жергілікті бюджет және МЖӘ қаражаты есебінен

57.     

Тамақтану қызметін көрсету сапасын жақсарту және бракераждық комиссиялардың жұмысын күшейту


 
БҒМ-ға ақпарат

2020 жылдың желтоқсаны

ЖАО

талап етілмейді

58.     

Өмірлік қиын жағдайға тап болған балалары бар отбасыларға әлеуметтік-құқықтық және психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету жөніндегі орталықтар мен психологиялық қызметтер желісін дамыту (балалар үйлерін трансформациялау)


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

талап етілмейді

59.     

Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды қазақстандық азаматтардың отбасына орналастыру мәселелері бойынша коммерциялық емес және үкіметтік емес ұйымдармен өзара іс-қимыл жасау


БҒМ-ға ақпарат

2020-2021 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

талап етілмейді

60.     

Балаларды олардың тәрбиесіне және рухани дамуына зиян келтіретін ақпарат пен материалдардан қорғау жөніндегі шараларды әзірлеу және енгізу


әдістемелік ұсынымдар
 
 
БҒМ-ға ақпарат
 

2020 жылғы желтоқсан
 
 
2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
ЖАО

талап етілмейді

61.     

Ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар балалардың білім алу қажеттіліктерін бағалау өлшемшарттарын әзірлеу жөніндегі мәселені пысықтау


Үкіметке ұсыныс
 
 

2021-2022 жылдардың желтоқсаны

БҒМ

талап етілмейді

62.     

ПМПК деректер базасын автоматтандыру және ҰБДҚ-мен ДСМ-мен, Еңбекминімен интеграциялау


бұйрық

2020 жылғы
ІІ тоқсан

БҒМ,
ДСМ, Еңбекмині, ЦДИАӨМ

талап етілмейді

63.     

ПМПК және ППТК орналастыру бойынша сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік нормаларға өзгерістер енгізу


ИИДМ-ге ұсыныстар енгізу

2020 жылғы
ІІІ тоқсан
 

БҒМ

талап етілмейді

64.     

Инклюзивті білім беруді қолдаудың ресурстық кабинеттер желісін кеңейту

млн.
тг.

БҒМ-ға ақпарат

2020
жылғы желтоқсан

ЖАО

53






53

РБ

099

65.     

ПМПК және ППТК желісін кеңейту


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

жергілікті бюджет көзделген қаражат шегінде

66.     

Ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар инклюзивті ортада балаларды сүйемелдеуді қамтамасыз ету бөлігінде мемлекеттік білім беру ұйымдары қызметкерлерінің үлгілік штаттарына және педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген адамдар лауазымдарының тізбесіне өзгерістер мен толықтырулар енгізу (үлгілік штаттарға педагог-ассистентті қосу)


Үкіметтің қаулысы

2020 жылғы
І тоқсан

БҒМ

талап етілмейді

67.     

Ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар балаларға арналған оқу-әдістемелік кешендерді әзірлеу

млн.
тг.

оқу-әдістемелік кешендер

2020 -2022 жылдардың желтоқсаны

БҒМ

365

221

197




783

РБ

099

68.     

Ауылдық мектептердегі педагогтерге, ата-аналарға, ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар балаларға мобильді консультациялық-әдістемелік көмек көрсету жөнінде ұсынымдар әзірлеу


ұсынымдар, ЖАО-ға хат

2020 жылғы
І тоқсан

БҒМ

талап етілмейді

69.     

ЕБҚ бар балаларды түзеу арқылы педагогикалық қолдауға мемлекеттік тапсырысты орналастыру кезінде жан басына шаққандағы қаржыландыру нормаларын (әлеуметтік рюкзак) әзірлеу


бұйрық

2020 жылғы желтоқсан

БҒМ

талап етілмейді

70.     

Инклюзивті білім беру жағдайында жұмыс істейтін педагогтер (арнайы педагогтер, мұғалімдер, педагог ассистенттері және т. б.) үшін біліктілік талаптарын жаңарту


бұйрық

2020 жылғы желтоқсан

БҒМ

талап етілмейді

71.     

Үздік халықаралық практикаларды ескере отырып, ЕБҚ бар балалармен жұмыс бойынша педагог кадрларды даярлау бағдарламаларын өзектілендіру


БҒМ-ға ақпарат

2020-2021 жылдардың желтоқсаны

ЖОО
(келісу бойынша)

ЖОО-ның өз қаражаты есебінен

1.4-міндет. Үздік практикалар негізінде білім алушылардың, педагогтердің және білім беру ұйымдарының сапасын бағалаудың жаңартылған жүйесін енгізу

1.

1-нәтиже көрсеткіші.
Орта білім беру сапасын сараптамалық шолудың қорытындылары бойынша өз санатын жоғарыға көтерген мектептердің үлесі

%



ЖАО, БҒМ

-

20

22

24

26

28




2.

2-нәтиже көрсеткіші.
Білім беру мониторингі қорытындылары бойынша бастауыш және негізгі орта білім беру ұйымдары оқушыларының оқу жетістіктерінің нәтижелері

 
 
балдар
 
 
 
 
 
 



ЖАО, БҒМ
 
 
 
 
 
 

4-сынып –
18 балл, 9-сынып – 45 балл
 
 
 
 
 

4- сынып – 18,6 балл,
9- сынып – 46,5 балл
 
 
 
 
 
 

4-сынып –19,2 балл,
9- сынып – 48 балл
 
 
 

4- сынып – 19,8 балл, 9 сынып – 49,5 балл
 
 
 
 

4 сынып – 20,4 балл,
9-сынып – 51 балл
 
 
 
 
 
 
 

4- сынып – 21 балл,
9-сынып – 52,5 балл
 
 




3.

3-нәтиже көрсеткіші.
WorldSkills стандарттарын ескере отырып демонстрациялық емтихандар өткізетін техникалық және технологиялық бейіндегі мемлекеттік колледждердің үлесі

%



БҒМ, ЖАО,
"Кәсіпқор" холдингі" КеАҚ (келісу бойынша)

10

20

40

60

80

100




4.

4-нәтиже көрсеткіші.
QS-WUR топ-200 рейтингінде белгіленген Қазақстанның ЖОО саны

бірлік



БҒМ, ЖОО
(келісу бойынша)

-

2

2

2

2

3





72.     

Мектепке дейінгі ұйымдарды лицензиялауды енгізу мәселесін пысықтау


ҚР Үкіметіне ұсыныс

2020 жылғы маусым

БҒМ, ҰЭМ, ЖАО, "Атамекен" ҰКП (келісу бойынша)

талап етілмейді

73.     

Ата-аналар бағалауын енгізе отырып, мектепке дейінгі ұйымдарды рейтингтік бағалауды пысықтау және енгізу


сайт, әдістемелік ұсынымдар

2021 жылғы желтоқсан

БҒМ, ЖАО

талап етілмейді

74.     

Ұсынылатын білім беру қызметтерінің сапасына сараптамалық шолу жүргізу тетігін енгізу және орта білім беру ұйымдарының деңгейін айқындайтын өлшемшарттарды жетілдіру


заң

2020 жылғы маусым

БҒМ, ЖАО

талап етілмейді

75.     

Орта білімді сырттай бағалауды өткізу тетігін жетілдіру


бұйрық

2020 жылғы қыркүйек

БҒМ, ЖАО

талап етілмейді

76.     

Мектеп оқушыларының білімін өлшемшарттық бағалау тетігін жетілдіру (формативті және жиынтық бағалар, бағалау шкаласы)


бұйрық

2020 жылғы қыркүйек
 
 

БҒМ, ЖАО

талап етілмейді

77.     

Білім беру қызметіне қойылатын біліктілік талаптарын жетілдіру


бұйрық

2020 жылғы
І тоқсан

БҒМ

талап етілмейді

78.     

Тәуекелдерді бағалау жүйесі бойынша анықталған білім беру ұйымдарына профилактикалық бақылау жүргізу


Үкіметке ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ
 

талап етілмейді

79.     

Қорытынды
аттестаттау мен ҰБТ өткізу форматы мен тапсырмаларын жетілдіру

млн.
тг.

бұйрық

2020-2025 жылдардың мамыры

БҒМ
 

1 858

1 788

1 805

1 805

1 805

1 805

10 866

РБ

204
109

80.     

Қазақстандық білім алушылардың PISA-based Test for Schools-ға қатысу мәселесін пысықтау


Үкіметке ұсыныс

2020 жылғы
І тоқсан

БҒМ

талап етілмейді

81.     

ТжКБ ұйымдарының оқу процесіне WorldSkills бағалау жүйесін енгізу


БҒМ-ға ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

ЖАО, БҒМ

талап етілмейді

82.     

ҰБТ-мен қатар халықаралық стандартталған SAT, ACT, GMAT, GRE- тестілер сертификатына ұқсас ЖОО-ға балама қабылдау тетігін енгізу

млн.
тг.

бұйрық

2020-2025 жылдардың маусымы

БҒМ

57

38

39

39

39

39

251

РБ

204
109

83.     

Білім деңгейін және әлеуметтік санатты ескере отырып, жоғары оқу орындарында мемлекеттік гранттар беру моделін жетілдіру


Үкіметке ақпарат

2020-2022 жылдардың маусымы

БҒМ, Еңбекмині, Қаржымині

талап етілмейді

84.     

Жоғары оқу орындарын аккредиттеу рәсімдерін бейіндеуге кезең-кезеңімен көшу мәселесін пысықтау


Үкіметке ұсыныс

2021 жылғы мамыр

БҒМ

талап етілмейді

85.     

Педагогтердің тест тапсырмаларын әзірлеу және ұлттық біліктілік тестілеуін өткізу

млн.
тг.

біліктілік санаттарын беру/растау туралы куәлік

2020-2025 жылдардың қаңтар-желтоқсаны
 

БҒМ, ЖАО
 

757

606

587

587

587

587

3 711

РБ

098
099
203
 

1.5-міндет Экономика қажеттіліктеріне және өңірлік ерекшеліктерге сәйкес білім беру мен кәсіптік даярлаудың сабақтастығын, үздіксіздігін қамтамасыз ету

1.5.1. Өмір бойы білім алу қағидаты негізінде мектепке дейінгі білім беруден жоғары оқу орнынан кейінгі білімге дейінгі білім беру бағдарламаларының сабақтастығын қамтамасыз ету

1.

1-нәтиже көрсеткіші.
Мектепте білім алу үшін мектепалды жасындағы балалардың дайындық деңгейі

%



ЖАО, БҒМ
 

81,1

82,5

84,5

86

94,7

95




2.

2-нәтиже көрсеткіші.
12 жылдық оқыту моделіне көшкен мектептер үлесі (2024 жылы – 1-сынып, 2025 жылы – 2-сынып)

%



БҒМ, ЖАО
 

-

-

-

-

100

100
 
 




3.

3-нәтиже көрсеткіші.
Дуальды оқытумен қамтылған техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс бойынша оқитын студенттер үлесі

%



ЖАО, БҒМ

18

20

23

25

28

35




4.

4-нәтиже көрсеткіші.
Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру жүйесімен қанағаттанушылық (композиттік индекс)

%



БҒМ, ЖОО (келісу бойынша)

45

50

55

60

65

70




5.

5-нәтиже көрсеткіші.
Интернационалдандыру стратегиясы шеңберінде шетелдік әріптестермен бірлескен білім беру бағдарламалары, академиялық алмасуларды іске асыратын жоғары оқу орындарының үлесі

%



БҒМ

30

40

45

50

55

60




6.

6-нәтиже көрсеткіші.
Студенттердің жалпы санындағы жоғары білім беру жүйесіндегі шетелдік студенттердің үлесі

%



БҒМ, ЖОО
(келісу бойынша)

5,3

6

7

8

9

10




Іс-шаралар

86.     

Мектептердің дайындығын, ата-аналар мен оқушылардың тілектерін ескере отырып, мектептерде үш тілде оқытуды кезең-кезеңімен енгізу


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың тамызы

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

87.     

Гуманитарлық пәндерді тереңдетіп оқытатын Абай мектептері мен мектеп-интернаттарының желісін құру


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың тамызы

ЖАО,
БҒМ
 

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

88.     

Жоғары оқу орындарында цифрлық білім беру ресурстарын, бұқаралық ашық онлайн-курстардың желілері мен платформаларын (MOOCs) дамыту


БҒМ-ға ақпарат

2020-2022 жылдардың желтоқсаны

ЖОО
(келісу бойынша)

талап етілмейді

89.     

Жоғары оқу орындары базасында "күміс университеттердің" жұмыс істеу тетіктерін пысықтау


ересектерге арналған білім беру бағдарламалары

2020-2025 жылдардың
желтоқсаны

БҒМ

талап етілмейді

90.     

"Қазақстанның ашық университеті" платформасына жоғары оқу орындарын қосу бойынша жұмысты жандандыру


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖОО
(келісу бойынша)

талап етілмейді

91.     

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасына өзгерістер енгізу


бұйрық

2020 жылғы тамыз

БҒМ,
ЖАО

талап етілмейді

92.     

Жазғы айларда мектепалды даярлықты күшейту


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың қыркүйегі
 

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

93.     

Орта білім берудің жаңартылған мазмұнына көшуді аяқтау


БҒМ-ға ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

94.     

12 жылдық орта білім беруге кезең-кезеңімен көшу бойынша дайындық жұмыстарын жүргізу


МЖМБС, үлгілік оқу жоспарлары мен бағдарламалары

2020-2023 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
ЖАО

талап етілмейді

95.     

Орта білім беру деңгейлері бойынша оқулықтар мен оқу-әдістемелік кешендер дайындаудың, сараптаудың, сынаудың, мониторингілеудің, басып шығарудың жаңа жүйесін әзірлеу


бұйрық

2020 жылғы
II тоқсан
 

БҒМ

талап етілмейді

96.     

Негізгі орта және жалпы орта білім берудің базалық оқулықтарының атауларын айқындау


оқулықтар тізбесі

2020 жылғы
желтоқсан

БҒМ

талап етілмейді

97.     

Базалық оқулыққа қойылатын талаптарды әзірлеу

млн.
тг.

Дүние жүзілік банктің ЖБТ есебі

2020 жылғы желтоқсан
 

БҒМ

105






105

ДБ

227

98.     

Білім берудің жаңартылған мазмұнын енгізуге зерттеу жүргізу


талдамалық есеп

2020 жылғы желтоқсан
 

БҒМ

талап етілмейді

99.     

Оқыту нәтижелері бойынша сынақ бірліктерінің еуропалық жүйесінің әдіснамасын бейімдеу негізінде оқыту нәтижелерін бағалау, тану, жинақтау, аудару жүйесін (EСVET) құру және енгізу


әдістемелік ұсынымдар

2020 жылғы желтоқсан
 

БҒМ

талап етілмейді

100.     

Кәсіптік стандарттар негізінде үлгілік оқу жоспарлары мен бағдарламаларын өзектілендіру

млн.
тг.

білім беру бағдарламалары

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
ЖАО

154






154

РБ

203

101.     

Бітірушілердің біліктілігін және оқыту нәтижелерін растауға бағытталған ұлттық біліктілік тестілеуін тапсыру әдіснамасын жетілдіру

млн.
тг.

әдістемелік ұсынымдар

2020 жылғы қыркүйек

БҒМ, Еңбекмині

56






56

РБ

204

102.     

ЖОО-ның өз үлгісіндегі дипломдарын ұсынуы


БҒМ-ға ақпарат

2021-2025 жылдардың шілдесі

ЖОО (келісу бойынша)

талап етілмейді

103.     

Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру жүйесімен қанағаттанудың композиттік индексін әзірлеу

млн.
тг.

әлеуметтік сауалнама қорытындысы

2020 жылғы желтоқсан

БҒМ, ЖОО (келісу бойынша)

70






70

РБ

204

104.     

Заңтану саласында кадрлар даярлаудың сапасын күшейту жөнінде шаралар қабылдау


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың қыркүйегі

ЖОО (келісу бойынша)
 

талап етілмейді

105.     

"Қазақстан Республикасы колледждерінің топ-100 студенті" жобасы бойынша іс-шаралар ұйымдастыру және өткізу

млн.
тг.

БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО, "Кәсіпқор" холдингі КеАҚ (келісу бойынша)
 

жұмыс берушілердің қаражаты есебінен

106.     

Мектеп оқушылары мен студенттерді WorldSkills, JuniorSkills, DeafSkills және Abilimpics қозғалысына кеңінен тартуды қамтамасыз ету


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО, "Кәсіпқор" холдингі КеАҚ (келісу бойынша)
 

талап етілмейді

107.     

WorldSkills халықаралық чемпионаттарына қатысу үшін Қазақстан ұлттық құрамасының қатысушылары мен сарапшыларын жаттығу лагерьлерінде дайындау бойынша жұмысты ұйымдастыру.
WorldSkills жобалық офисін құру.

млн.
тг.

БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

790

790

790

790

790

790

4 740

РБ

203
110

108.     

Республикалық чемпионатты ұйымдастыру мен өткізу және WorldSkills халықаралық кәсіби шеберлік конкурсына қатысу

млн.
тг.

орындалған жұмыстың актісі

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
"Кәсіпқор" холдингі КеАҚ (келісу бойынша)

456

432

432

432

432

432

2 616

РБ

203
110

109.     

Жұмыс берушілерді тарта отырып, WorldSkills, JuniorSkills, DeafSkills және Abilimpics өңірлік чемпионаттарын ұйымдастыру және өткізу


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

110.     

Салалық кәсіпорындардың қызметкерлері арасында "WorldSkills" қозғалысын дамыту


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдың желтоқсаны

"Атамекен" ҰКП (келісу бойынша), "Шетелдік инвесторлардың қазақстандық кеңесі" қауымдастығы (келісу бойынша), "Кәсіпқор" холдингі КеАҚ (келісу бойынша)

жұмыс берушілердің қаражаты есебінен

111.     

Хакатон – цифлық дағдыларды қолдана отырып, IT-шешімдерді әзірлеу бойынша өңірлік және республикалық идеялар конкурстарын ұйымдастыру және өткізу


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО, "Атамекен" ҰКП (келісу бойынша), "Шетелдік инвесторлардың "Қазақстандық кеңесі" қауымдастығы
(келісу бойынша)

жұмыс берушілердің қаражаты есебінен

1.5.3 Қазақстандық жоғары білімнің халықаралық тартымдылығын арттыру

112.     

Интернационалдандыру стратегиясын іске асыру


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖОО
(келісу бойынша)

талап етілмейді

113.     

Өңірлік білім беру хабын құру және жоғары оқу орындарына шетелдік ғалымдар мен шетелдік студенттерді тарту


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖОО
(келісу бойынша)

талап етілмейді

114.     

Шетелдік азаматтар үшін стипендиялық бағдарламаны іске асыру

млн. тг

БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖОО
(келісу бойынша)

383

782

1 223

1 659

1 873

1 875

7 795

РБ

204
118

115.     

Қос дипломды бағдарламаларды және ЖОО-ның студенттері мен профессор-оқытушылар құрамының академиялық ұтқырлығын дамыту

млн. тг

БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны
 

ЖОО
(келісу бойынша)

666

666

666

666

666

666

3 996

РБ

204
100

116.     

Жоғары оқу орындарының "Халықаралық деңгейде бәсекеге қабілетті", "Ұлттық деңгейде бәсекеге қабілетті" және "Өңірлік деңгейде бәсекеге қабілетті" топтарын қалыптастыру үшін өлшемшарттарды пысықтау


әдістемелік ұсынымдар

2020 жылдың 2-жартыжылдығы

БҒМ,
ЖОО
(келісу бойынша)

талап етілмейді

117.     

Шетелдік студенттерге білім беру қызметтерін ұсынатын қазақстандық жоғары оқу орындарының тізілімін, сондай-ақ Қазақстан аумағында білім туралы құжаттары танылатын шетелдік жоғары оқу орындары үшін өлшемшарттарды қалыптастырудың тәсілдері мен талаптарын пысықтау


әдістемелік ұсынымдар

2020 жылдың
2-жартыжылдығы

БҒМ,
ЖОО
(келісу бойынша)

талап етілмейді

118.     

Зерттеу экожүйесінің жұмыс істеуіне жағдай жасау


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны
 

ЖОО
(келісу бойынша)

ЖОО-ның жеке қаражаты есебінен

119.     

Зерттеу ЖОО-ларында пост-докторантура бағдарламасын дамыту
 


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖОО
(келісу бойынша)

ЖОО-ның өз қаражаты есебінен

120.     

Жоғары оқу орындарында, оның ішінде антиплагиаттың танылған халықаралық ақпараттық жүйелерін қолдана отырып, академиялық адалдық қағидаттарын енгізу


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖОО
(келісу бойынша),
ҒЗИ
(келісу бойынша)

ЖОО-ның өз қаражаты есебінен

121.     

Scopus және Web of Science дерекқорына енгізу мақсатында бәсекеге қабілетті қазақстандық ғылыми басылымдарды қолдау жөнінде шаралар қабылдау


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖОО
(келісу бойынша)

ЖОО-ның өз қаражаты есебінен

1.5.4 Экономика талаптарына сәйкес кадрларды даярлауға әлеуметтік әріптестердің қатысуын арттыру

122.     

Республикалық кәсіптік бағдар және мансап орталығын құру

млн.
тг.

бұйрық

2020-2025 жылдардың
желтоқсаны

БҒМ, ЖАО, "Кәсіпқор" холдингі" КеАҚ
(келісу бойынша)

57

57

57

57

57

57

342

РБ

203

123.     

Мемлекеттік колледждерде жұмысқа орналастыру және мансап орталықтарын құру


БҒМ-ға ақпарат

2020-2022 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

талап етілмейді

124.     

ТжКБ ұйымдарында халықаралық салалық стандарттарды енгізу


БҒМ-ға ақпарат

2020-2021 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

ТжКБ ұйымдарының қаражаты есебінен
 

125.     

WorldSkills қамқоршылық кеңесін құру


ҚР Премьер-Министрінің өкімі

2020 жылғы сәуір

БҒМ, мүдделі МО, "Атамекен" ҰКП (келісу бойынша), жұмыс берушілердің салалық бірлестіктері, "Кәсіпқор" холдингі КеАҚ"
(келісу бойынша)

талап етілмейді

126.     

ТжКБ жүйесінде дуальды оқытуды дамыту


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

талап етілмейді

1.6-міндет: Білім алушының зияткерлік, рухани-адамгершілік және физикалық дамуын қамтамасыз ету

1.

1-нәтиже көрсеткіші.
"Жас қыран" қозғалысына қатысатын 1-4 сынып оқушыларының үлесі

%



ЖАО

62

64

66

68

70

72




2.

2-нәтиже көрсеткіші.
"Жас Ұлан" қозғалысына қатысатын 5-10 сынып оқушыларының үлесі

%



ЖАО

66
 

69

71

74

77

80




3.

3-нәтиже көрсеткіші.
"Жас Сарбаз" әскери-патриоттық клубының қозғалысына қатысатын колледж оқушыларының саны

адам



ЖАО

20 000

25 000

35 000

40 000

45 000

50 000




4.

4-нәтиже көрсеткіші.
Азаматтылық пен патриотизмнің жоғары деңгейін көрсеткен оқушылардың үлесі

2020 жылға % өсім
 



БҒМ,
АҚДМ,
ЖАО

-

5

5

5

5

5




5.

5-нәтиже көрсеткіші.
Мектептен тыс ұйымдарда және жалпы білім беретін мектептер жанында спорт секцияларымен қамтылған білім алушылардың үлесі

%
 
 



ЖАО

34

35

36

37

39

42




Іс-шаралар

127.     

Білім алушыларды "Жас қыран"
(1-4 сыныптар), "Жас Ұлан" (5-10 сыныптар),
"Жас Сарбаз" (колледж) ұйымдастырылған қоғамдық қызметіне тарту


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО
 

талап етілмейді

128.     

Орта және ТжКБ ұйымдарында "Жастар мен жасөспірімдердің репродуктивті денсаулығын және қауіпсіз мінез-құлқын қорғау", "Аналар мектебі", "Әкелер мектебі" жобаларын, "Менің болашақ отбасым" тақырыбында өңірлік эссе конкурстарын енгізу


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО,
БҒМ

талап етілмейді

129.     

ТжКБ ұйымдарында "Zhastar kz" жобасын іске асыру


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

талап етілмейді

130.     

Орта және ТжКБ ұйымдарында "Құндылықтарға негізделген білім беру" жобасын іске асыру арқылы мектептің, колледждің және ата-аналардың өзара іс-қимылының жаңа форматын енгізу


Әдістемелік ұсынымдар
 
 
 
 
 
БҒМ-ға ақпарат

2020 жылғы желтоқсан –әдістемелік ұсынымдар әзірлеу
 
2021-2025 жылдардың желтоқсаны –
енгізу

БҒМ
 
 
 
 
 
 
 
 
ЖАО

талап етілмейді

131.     

Білім беру ұйымдарында әскери-патриоттық клубтардың рөлін күшейту


БҒМ-ға ақпарат

2020 -2025
жылдардың қарашасы

ЖАО

талап етілмейді

132.     

Орта білім беру ұйымдарында бұқаралық спорт түрлерін, оның ішінде ұлттық спорт лигаларын дамыту


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың қарашасы

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

133.     

Мектептердің спорттық мүкәммалын жаңарту


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың қарашасы

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

134.     

Орта білім беру ұйымдары оқушыларының экологиялық тәрбиесі, қоршаған ортаға ұқыпты қарауы, қаржылық және кәсіпкерлік дағдыларын дарыту жөнінде шаралар кешенін қабылдау


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың қарашасы

ЖАО

талап етілмейді

135.     

ТжКБ ұйымдары мен жоғары оқу орындарында парасаттылық қағидаттарын енгізу


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

ТжКБ ұйымдары қаражаты есебінен

1.7-міндет: Білім беру ұйымдарын цифрлық инфрақұрылыммен және қазіргі заманғы материалдық-техникалық базамен жарақтандыру

1.

1-нәтиже көрсеткіші.
Күндізгі мемлекеттік мектептердің жалпы санындағы авариялық жағдайдағы мектептердің үлесі

%



ЖАО

0,4

0,3

0,2

0,2

0,1

0,05




2.

2-нәтиже көрсеткіші.
Күндізгі мемлекеттік мектептердің жалпы санындағы үш ауысымда оқытатын мектептердің үлесі

%



ЖАО

1,5

1,3

1,1

0,8

0,6

0,4
 




3.

3-нәтиже көрсеткіші.
ТжКБ ұйымдары мен ЖОО жатақханаларының енгізілген төсек-орындарының саны

орын



БҒМ

20 000

45 000

75 000

80 000

85 000

90 000




4.

4-нәтиже көрсеткіші.
Орта білім беру ұйымдарында қазіргі заманғы жабдықтармен жарақтандырылған оқу кабинеттерінің олардың жалпы санындағы үлесі

%



ЖАО,
БҒМ

33,8

37

40

42

44

45,5




5.

5-нәтиже көрсеткіші.
"Жас маман" жобасы шеңберінде қазіргі заманғы материалдық-техникалық базамен жарақтандырылған колледждердің саны

бірлік



ЖАО

80

100

-

-

-

-




6.

6-нәтиже көрсеткіші.
Білім беру объектілерін салу (қосымша құрылыс) / ашу есебінен құрылған жұмыс орындарының саны

бірлік



ЖАО,
БҒМ

5 846

6 954

9 660

5 718

6 143

5 346




Іс-шаралар

1.7.1 Авариялық және үш ауысымды мектептерді қысқарту, сондай-ақ оқушы орындарының тапшылығын төмендету

136.     

Үш ауысымды оқыту, авариялық және оқушы орындарының тапшылығы проблемаларын шешу басымдығымен жан басына шаққандағы қаржыландыру арқылы мектептерді салуды және күрделі жөндеуді қаржыландыру тетігін өзгерту


қаржыландыру әдістемесі

2020 жылдың
желтоқсаны

БҒМ, Қаржымині,
ҰЭМ, ИИДМ,
"Қаржы орталығы" АҚ (келісу бойынша)

талап етілмейді

137.     

Үш ауысымды оқытуды, авариялық мектептерді және оқушы орындарының тапшылығын жою мақсатында мектептер салу

млн.
тг

БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың маусымы, желтоқсаны

ЖАО

87 116

95 734

103 999

116 838

126 347

136 479

666 513

ЖБ






67 510

68 099

73 792

209 401

РБ


138.     

Жекеменшік мектептерде мемлекеттік тапсырысты орналастыру

млн.
тг

БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО,
БҒМ

16 451

19 416

20 300

29 570

38 471

47 544

171 752

РБ


1.7.2. Оқу кезеңінде студент жастардың тұруы үшін жағдай жасау

139.      1

Студенттерді, магистранттарды және докторанттарды жатақханалардағы орындармен қамтамасыз етуге мемлекеттік тапсырысты орналастыру

млн.
тг

"Қаржы орталығы" АҚ есептік ақпараты

2020-2022 жылдың желтоқсаны

БҒМ, "Қаржы орталығы" АҚ (келісу бойынша)

5408

12548

21936

25242

28777

32519

126430

РБ


1.7.3. Ерекше мұқтаж білім беру ұйымдарының материалдық-техникалық жарақтандырылуы мен цифрық инфрақұрылымын жақсарту

140.      1

Спутник ШЖМ білім алушыларын тірек мектептерге тасымалдаумен, тамақтандырумен және тұрумен қамтамасыз ету


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың қыркүйек-маусымы

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

141.      1

Тірек мектептер жанынан интернаттар (boarding school) салу

млн.
тг

БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың қыркүйек-маусымы

ЖАО


16 236

15 773

8 350

6 495

6 031

52885

РБ

099

142.      1

Балаларды тасымалдауды жүзеге асыратын автокөлік паркін жаңарту, толықтыру, оның ішінде МЖӘ арқылы орындау


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсан

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

143.     

"Қауіпсіз мектеп автобусы" республикалық акциясын өткізу (жыл сайын)


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025
жылдардың
желтоқсан

ЖАО

талап етілмейді

144.     

Орталықтан басқарылатын "Мектеп-спутник" пилоттық жобасын енгізу


БҒМ-ға ақпарат

2021-2025 жылдардың қыркүйегі

ЖАО
 

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

145.     

Білім беру ұйымдарындағы интернаттарды жаңғырту, оларда болу жағдайларын жақсарту, оның ішінде МЖӘ тетіктері есебінен орындау


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО
 

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

146.     

Мектептерді пәндік кабинеттермен, оның ішінде STEM кабинеттерімен жарақтандыру


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025
жылдардың желтоқсаны

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

147.     

Арнайы білім беру ұйымдарын материалдық-техникалық базамен жарақтандыру


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

148.     

Коллеждердің оқу-өндірістік шеберханалары мен зертханаларын ("Жас маман" жобасын қоспағанда) қазіргі заманғы жабдықтармен жарақтандыру жөнінде шаралар қабылдау


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

149.     

Оқушылар саны 150 және одан асатын орта білім беру ұйымдарында спорт залдарын салу

млн.
тг

БҒМ-ға ақпарат

2020-2022 жылдардың желтоқсаны

ЖАО


31 828

26 269

20 819



78 916

РБ


150.     

"Жас маман" жобасы шеңберінде ТжКБ ұйымдарын жаңғырту

млн.
тг

БҒМ-ға ақпарат

2020-2022 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

27 792
 

30 074
 





57 866
 

РБ


151.     

"Жас маман" жобасы шеңберінде 20 ЖОО базасында заманауи зертханалар құру


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖОО
(келісу бойынша)

жоғары оқу орындарының өз қаражаты есебінен

152.     

10 "Академиялық басымдық орталығын" құру

млн.
тг.

Академиялық басымдық орталықтары

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
ЖОО
(келісу бойынша)


3 150

8 400

8 400

1 050


21 000

РБ


153.     

Ауылдық мектептерді компьютерлермен, принтерлермен, деректерді өңдеу орталықтарымен жарақтандыру, оның ішінде "Орта білім беруді жаңғырту" жобасы шеңберінде жарақтандыру

млн.
тг

Дүниежүзілік банктің ЖБТ есебі

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
ЖАО
 
 


38 325

38 141

32 933

32 933

32 933

175 265

ДБ
РБ
 


1.8-міндет: Білім беруді басқару және қаржыландыру жүйесінің вертикалін енгізу

1.8.1 Барлық деңгейдегі білім беру саласын басқаруды жаңғырту

1.

1-нәтиже көрсеткіші.
Толық жинақты мектептердің жалпы санындағы жан басына шаққандағы қаржыландыруға көшкен мемлекеттік күндізгі жалпы білім беретін мектептердің үлесі

%



ЖАО,
БҒМ

22,6

22,6

22,7

61,1

100

-




2.

2-нәтиже көрсеткіші.
Менеджмент саласында біліктілігін арттырудан өткен жоғары оқу орындары басшыларының үлесі

%



БҒМ

20

40

60

80

100

-




3.

3-нәтиже көрсеткіші.
ЖІӨ-ден білім беруге арналған шығыстардың үлесі (2019 – 3,8%)

%



Қаржы мині,
БҒМ

5,1

5,6

6,2

6,6

6,8

7




Іс-шаралар

154.     

Білім бөлімдерін басқару және білім беру саласындағы бюджеттік қаражатты әкімшілендіру функцияларын қалалық және аудандық деңгейден облыстық деңгейге қайта бөлу


нормативтік құқықтық актілер

2020 жылғы
І тоқсан

БҒМ, ҰЭМ, Қаржымині,
ЖАО

талап етілмейді

155.     

Білім берудің барлық деңгейлерінде өз саласындағы көшбасшылар қатарынан қызметкерлер мен басқарушылардың кадрлық резервін қалыптастыру


кадрлық резерв бойынша деректер қоры

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ, ЖАО, ЖОО (келісу бойынша),
"НЗМ"
АҚ, "Өрлеу" БАҰО"
(келісу бойынша)

талап етілмейді

156.     

"ТжКБ көшбасшыларының корпусы" жобасы бойынша іс-шараларды іске асыру

млн.
тг.

кадрлық резерв бойынша деректер қоры

2020-2021 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
ЖАО,
"Кәсіпқор"холдингі КеАҚ (келісу бойынша)

453

453





906

РБ

203

157.     

Тиімділіктің түйінді көрсеткіштері бойынша білім беру ұйымдары басшыларының қызметін бағалауды әзірлеу және енгізу


1. Заң
 
2. бұйрық

2020 жылғы желтоқсан

БҒМ,
ЖАО

талап етілмейді

158.     

Мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының басшыларын тағайындау жүйесін қайта қарау және ротация тетігін енгізу


бұйрық

2021 жылғы желтоқсан

БҒМ, ЖАО

талап етілмейді

159.     

Білім беру ұйымдарының басшылары үшін менеджмент бойынша біліктілікті арттыру курстарын ұйымдастыру, оның ішінде Дүниежүзілік банктің "Орта білім беруді жаңғырту" жобасы есебінен ұйымдастыру

млн.
тг

біліктілікті арттыру курстары

2020-2025 жылдың желтоқсаны

БҒМ,
Дүниежүзілік банктің ЖБТ (келісу бойынша), "Кәсіпқор" холдингі КеАҚ (келісу бойынша)

273

615

652

286

286

286

2 398

РБ
ДБ


160.     

Білім беру ұйымдарында алқалы басқару органдарының сапалық құрамын жақсартуға баса назар аудара отырып, олардың жұмыс істеуі


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО, БҒМ,
ЖОО
(келісу бойынша)

талап етілмейді

161.     

Орта білім беру ұйымдарына балаларды қабылдау бойынша мемлекеттік көрсетілетін қызметтерді автоматтандыру


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

жергілікті бюджет қаражаты есебінен

162.     

Инновациялық менеджментті енгізу және ұйымдастыру-әкімшілік орта мен шешімдер қабылдау жүйесін қайта қарау


БҒМ-ға ақпарат

2020-2021 жылдардың желтоқсаны

ЖОО (келісу бойынша)

талап етілмейді

163.     

Мемлекеттік білім беру грантының құнын арттыру

млн. тг.

Үкімет қаулысы

2020-2025 жылдардың қыркүйегі

БҒМ

5 375

21 502

37 628

53 754

62 466

63 115

243 840

РБ


164.     

Құжаттарды қабылдау рәсімін цифрландыруға (online admission) көшу
 


БҒМ-ға
ақпарат

2020-2021 жылдардың желтоқсаны

ЖОО (келісу бойынша)

ЖОО-ның өз қаражаты есебінен

165.     

ТжКБ ұйымдарының білім беру процесін басқарудың автоматтандырылған жүйесін құру


автомат тандырылған жүйе

2021 жылғы желтоқсан

БҒМ, "Кәсіпқор" холдингі"
КеАҚ (келісу бойынша)

талап етілмейді

166.     

Блокчейн-технологиялар негізінде білім туралы құжаттардың түпнұсқалығын тексеру жүйесін жасау


ақпараттық жүйе

2020 жылғы желтоқсан

БҒМ

талап етілмейді

167.     

Ата-аналардың, қоғамның, үкіметтік емес ұйымдардың қатысуымен "Мектеп өмірінің бір күні" жобасын іске асыру


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

талап етілмейді

1.8.2. Орта білім беруді жан басына шаққандағы қаржыландыруға көшу және ваучерлік жүйені енгізу

168.     

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуға мемлекеттік тапсырысты орналастыру қағидаларын өзгерту


бұйрық

2020
жылғы желтоқсан

БҒМ

талап етілмейді

169.     

Ваучерлік жүйе бойынша педагогтердің біліктілігін арттыруды енгізу


бұйрық

2021
жылғы желтоқсан

БҒМ,
ЖАО

талап етілмейді

170.     

Қалалық мектептерде жан басына шаққандағы қаржыландыруды енгізу

млн.
тг.

БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО

27 455

51 406

54 217

59 020

61 752

64 597

318 447

РБ

099 110

171.     

"Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы ның Заңына орта білім беру деңгейінде қашықтықтан оқыту бойынша өзгеріс енгізу


Заң

2020 жылғы желтоқсан

БҒМ

талап етілмейді

172.     

Нормативтік құқықтық қамтамасыз ету жолымен меншік нысанына қарамастан қосымша білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырысты орналастыру арқылы балаларды қосымша біліммен барынша қамтамасыз ету мәселесін пысықтау


нормативтік құқықтық актілер

2020-2022 жылдардың желтоқсаны

БҒМ

талап етілмейді

2-мақсат: Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына ғылымның үлесін арттыру

1.

1-нысаналы индикатор.  
Ғылымға арналған шығыстардың ЖІӨ-ден үлесі
(барлық көздерден)

%



БҒМ,
Қорғанысмині,
АШМ,
Еңбек мині,
ЭГТРМ, ДСМ,
МСМ,
ЭМ,
ИИДМ,
ЦДҚАӨМ,
СИМ,
ҒЗИ (келісу бойынша),
ЖОО (келісу бойынша)

0,13

0,15

0,2

0,35

0,49

1




2.

2-нысаналы индикатор. Ғылыми-зерттеу ұйымдарының сапасы

ЖБИ-дегі орын



БҒМ,
Қорғанысмині,
АШМ,
Еңбек мині,
ЭГТРМ, ДСМ,
МСМ,
ЭМ,
ИИДМ,
ЦДҚАӨМ,
СИМ,
ҒЗИ (келісу бойынша),
ЖОО (келісу бойынша)

80

78
 

74

70

66

63




3.

3-нысаналы индикатор.
Web of Science (Clarivate Analytics) және Scopus (Elsevier) платформасындағы ақпараттық ресурстар деректері бойынша 2018 жылғы жарияланымдардың жалпы санындағы (4873 бірлік) рейтингтік басылымдарда қазақстандық жарияланымдардың өсуі

%



БҒМ,
Қорғанысмині,
АШМ,
Еңбек мині,
ЭГТРМ, ДСМ,
МСМ,
ЭМ,
ИИДМ,
ЦДҚАӨМ,
СИМ,
ҒЗИ (келісу бойынша),
ЖОО (келісу бойынша)

25,1

37,7

50,3

62,9

75,5

88




2.1-міндет: Ғылымның зияткерлік әлеуетін нығайту

1.

1-нәтиже көрсеткіші.
2018 жылы зерттеушілердің жалпы санына қарағанда (17 454 адам) зерттеушілер санының өсуі

%



БҒМ,
Қорғанысмині,
АШМ,
Еңбек мині,
ЭГТРМ, ДСМ,
МСМ,
ЭМ,
ИИДМ,
ЦДҚАӨМ,
СИМ,
ҒЗИ (келісу бойынша),
ЖОО (келісу бойынша)

2,8

3,3

3,8

4,3

4,8

5,2




2.

2-нәтиже көрсеткіші.
2018 жылы зерттеуші мамандардың (6 566 адам) жалпы санына қарағанда 35 жасты қоса алғанға дейінгі жас ғалымдар санының өсуі

%



БҒМ,
Қорғанысмині,
АШМ,
Еңбек мині,
ЭГТРМ, ДСМ,
МСМ,
ЭМ,
ИИДМ,
ЦДҚАӨМ,
СИМ,
ҒЗИ (келісу бойынша),
ЖОО (келісу бойынша)

2

3,6

5,1

6,6

8,1

9,6




Іс-шаралар

173.     

Гранттық және бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру бойынша ғылыми жобалар мен бағдарламаларды іске асыру

млн.
тг.

ғылыми және / немесе ғылыми-техникалық қызметтің есептері

2020-2025 жылдардың ақпаны

БҒМ,
Қорғанысмині,
АШМ,
Еңбекмині, ЭГТРМ, ДСМ,
МСМ,
ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ,
СИМ

53 991

56 223

72 769

242 399

330 454

430 959

1 186 795

РБ


174.     

Ғалымдарға ғылыми идеяларды іске асыру үшін қаражат табуға көмектесетін сервистің жұмыс істеуі


онлайн -платформа

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ

талап етілмейді

175.     

Ғылым саласында мемлекеттік саясатты қалыптастыруға жас ғалымдарды тарту


жас ғалымдар кеңесі отырысының хаттамалары

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
Қорғанысмині,
АШМ,
Еңбекмині, ЭГТРМ,
ДСМ,
МСМ,
ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ,
СИМ

талап етілмейді

176.     

Кәсіпорындардан технологиялық міндеттерді жинауды жүзеге асыру


есептік деректер

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ

талап етілмейді

177.     

Жетекші ғалымдар мен мамандарды тарта отырып, ғылыми зерттеулердің халықаралық әдістерін пайдалану бойынша тренингтер өткізу


сертификаттар, дипломдар

2020-2025 жылдардың III-IV тоқсаны

БҒМ,
ҒЗИ (келісу бойынша)

талап етілмейді

178.     

"Ғылыми тәлімгер/Научный наставник" институтын енгізу


ҒЗИ бұйрығы

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
ҒЗИ (келісу бойынша)

талап етілмейді

179.     

Аяқталған ғылыми жобаларды/бағдарламаларды іске асыру тиімділігін, мультипликативтік әсерді және ғылымның елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына қосқан үлесін бағалау жүйесін енгізу


әдістемелік ұсынымдар, ғылыми жобалардың іске асырылуын бағалау туралы есеп

2020
жылғы
IV тоқсаны –әдістемені бекіту
 
 
2023 жылғы І тоқсан –әдістемелік ұсынымдарды енгізу

БҒМ "ҰҒТМСО" АҚ (келісу бойынша),
"Ғылым қоры" АҚ (келісу бойынша)
 

талап етілмейді

180.     

ҒЗИ-ге корпоративтік басқаруды, икемді қаржыландыруды және басқарушылық дербестікті енгізу


ҒЗИ жарғыларына өзгерістер мен толықтырулар енгізу

2021 жылғы
IV тоқсан

БҒМ, АШМ,
Еңбек мині,
ЭГТРМ, ДСМ, МСМ,
ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМСИМ, Қорғанысмині

талап етілмейді

181.     

Мүдделі бизнес-әріптестер тарапынан қолданбалы ғылыми зерттеулерді қоса қаржыландыру


шарттар, меморандумдар

2020-2025 жылғы
І тоқсан

БҒМ, АШМ,
Еңбек мині,
ЭГТРМ, ДСМ, МСМ,
ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМСИМ, Қорғанысмині

талап етілмейді

182.     

Ғылым саласындағы мемлекеттік ғылыми стипендиялар мен сыйлықтарды беру

млн.
тг

бұйрық

2020-2025 жылдардың І тоқсаны

БҒМ

111

116

121

126

131

137

742

РБ


183.     

Әл-Фараби атындағы ғылым мен техника саласындағы сыйлықты беру

млн.
тг

ҚР Президентінің Жарлығы

2021, 2023,
2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ

-

130

-

130

-

130

390

РБ


184.     

Ғалымдардың жалақысын арттыру жөніндегі мәселені пысықтау


Еңбек миніне, Қаржыминіне ұсыныстар

2020 жылғы
І тоқсан

БҒМ, АШМ,
Еңбек мині,
ЭГТРМ, ДСМ, МСМ,
ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМСИМ, Қорғанысмині

талап етілмейді

185.     

Ерекше мәртебесі бар жоғары оқу орындарының PhD доктор дәрежесін дербес беру бойынша қызметіне мониторинг жүргізу


ҚР Үкіметіне ақпарат

2020-2021 жылдардың желтоқсаны

БҒМ

талап етілмейді

186.     

PhD докторанттарының жарияланымдарына қойылатын талаптар, академиялық адалдық қағидаттарын сақтау, шетелдік дипломдарды автоматты түрде тану өлшемшарттарын сақтау бөлігінде дәрежелер беру қағидаларын жетілдіру


бұйрық

2020 жылғы
І-тоқсан

БҒМ

талап етілмейді

2.2 міндет: Ғылыми инфрақұрылымды жаңғырту және цифрландыру

1.

1-нәтиже көрсеткіші.
ҒЗТКЖ-ны іске асыратын мемлекеттік жоғары оқу орындарының, ҒЗИ-дың жаңартылған сертификатталған ғылыми жабдықтарының үлесі

%



БҒМ,
ҒЗИ (келісу бойынша),
ЖОО
(келісу бойынша)
 

13,5

13,7

14

14,3

14,5

15




Іс-шаралар

187.     

ҒЗИ-ға стратегиялық HR-менеджментін енгізу


ҒЗИ есептері
 

2021 жылғы
І тоқсан

БҒМ,
ҒЗИ
(келісу бойынша)

талап етілмейді

188.     

Ғылыми ұйымдардың кадрлық және басшылық құрамын қайта даярлау және шетелдік табысты ғалымдарды ҒЗИ-ға тарту бағдарламаларын енгізу


семинарлар, вебинарлар

2020-2025 жылдардың III-IV тоқсандары

БҒМ,
ҒЗИ
(келісу бойынша)

талап етілмейді

189.     

Халықаралық практикаға сәйкес келетін ҒЗИ-да лауазымдардың жаңа архитектурасын жүргізу жөніндегі мәселені пысықтау


Еңбекминіне ұсыныстар

2021 жылғы
І тоқсан

БҒМ,
Еңбекмині, Қаржымині,
АШМ,
ЭГТРМ, ДСМ, МСМ,
ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ, Қорғанысмині

талап етілмейді

190.     

Ғылыми инфрақұрылымды жаңғырту жөніндегі бағдарламаны іске асыру (ғылыми ұйымдардың ғылыми-зертханалық және материалдық-техникалық базасы)


бағдарлама

2022-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
ҒЗИ (келісу бойынша)

талап етілмейді

191.     

Халықаралық ғылыми гранттар мен жобалар туралы ақпараттың интернет- платформасы –агрегаторын құру


интернет-платформа

2020 жылғы желтоқсан

БҒМ, "Ғылым қоры" АҚ (келісу бойынша)

талап етілмейді

192.     

ҒЗТКЖ, өнеркәсіп, технологиялар арасындағы байланыстар бойынша дерекқор қалыптастыру


дерекқор

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
"ҰҒТМСО" АҚ (келісу бойынша)
"Ғылым қоры" АҚ (келісу бойынша),
Еңбек мині, Қаржы мині,
АШМ,
ЭГТРМ, ДСМ, МСМ,
ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМСИМ, Қорғанысмині

талап етілмейді

2.3 міндет: Ғылыми әзірлемелердің нәтижелілігін арттыру және әлемдік ғылыми кеңістікке интеграциялауды қамтамасыз ету

1.

1-нәтиже көрсеткіші.
Қорғау құжаттары мен авторлық куәліктердің өсімі (2018 ж. жалпы санынан – 3200 бірлік)

бірлік



БҒМ,
Қорғанысмині,
АШМ,
Еңбек мині,
ЭГТРМ, ДСМ, МСМ,
ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ,
ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)

7,8

9,4

12,5

15,6

18,7

21,9




2.

2-нәтиже көрсеткіші.
ҒЗТКЖ-ға жұмсалатын шығындардың жалпы көлеміндегі кәсіпкерлік сектор шығыстарының үлесі

%



БҒМ,
Қорғанысмині,
АШМ,
Еңбекмині,
ЭГТРМ, ДСМ, МСМ,
ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ,
ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)

48,8

50,6

52,4

54,2

55,8

57,4




3.

3-нәтиже көрсеткіші.
Аяқталған ғылыми-зерттеу жұмыстарының жалпы санынан коммерцияланатын жобалардың үлесі

%



БҒМ,
Қорғанысмині,
АШМ,
Еңбекмині,
ЭГТРМ, ДСМ, МСМ,
ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМ, СИМ,
ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)

25

26

27

28

29

30




Іс-шаралар

193.     

Шет мемлекеттермен халықаралық әріптестік ғылыми-техникалық байланыстарды дамыту


келісімдер, шарттар

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)

талап етілмейді

194.     

Ғылыми, ғылыми-техникалық және ғылыми-педагогикалық ақпаратқа қол жеткізуді қамтамасыз ету, оның ішінде ғылыми-техникалық ақпараттың халықаралық базасына қол жеткізуді қамтамасыз ету


дерекқор

2020-2025 жылдардың
І тоқсаны

БҒМ,
ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)

талап етілмейді

195.     

Ғылыми қызметтің негізгі нәтижелерін жариялау үшін басылымдарға қойылатын талаптарды жетілдіру, оның ішінде міндетті "көрмей" рецензиялау


бұйрық

2020 жылдың желтоқсаны

БҒМ

талап етілмейді

196.     

Халықаралық ғылыми деректер қорында
қазақстандық ғылыми журналдарды индекстеу жөнінде шаралар қабылдау


халықаралық ғылыми деректер қорынан есеп

2020-2025 жылдар дың желтоқсаны

БҒМ,
ҒЗИ (келісу бойынша), ЖОО (келісу бойынша)

талап етілмейді

197.     

Ғылыми гранттар бөле отырып, отандық жас ғалымдарды қолдау жөнінде шаралар қабылдау

млн.
тг

ғылыми есептер

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ,
ҒЗИ (келісу бойынша),
ЖОО (келісу бойынша)

3 000

3 000

3 000

3 000

3 000

3 000

18 000

РБ

217

198.     

Қазақстандық ғылыми қызметкерлердің ірі шетелдік зертханалық кешендерде жұмыс жүргізетін халықаралық ұжымдарға қатысуы


келісімдер, меморандумдар

2020-2025 жылдардың
І тоқсаны

БҒМ,
ҒЗИ (келісу бойынша),
ЖОО (келісу бойынша)

талап етілмейді

199.     

Ұлттық ғылыми кеңестерді іргелі және қолданбалы зерттеулерге бағдарлау жөніндегі мәселелерді пысықтау


ұлттық ғылыми кеңестің шешімі

2020 жылғы желтоқсан

БҒМ

талап етілмейді

200.     

Шетелдік жетекші ғылыми орталықтар мен университеттерде жұмыс істейтін отандастарды тарту үшін арнайы шаралар әзірлеу


шарттар

2022 жылғы
І тоқсан

БҒМ, Еңбек мині, Қаржы мині,
АШМ,
ЭГТРМ, ДСМ, МСМ,
ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМСИМ,
Қорғанысмині

талап етілмейді

201.     

Ғылыми-техникалық ынтымақтастық туралы келісімдер негізінде, оның ішінде МЖӘ тетіктері арқылы халықаралық әріптестік ғылыми-техникалық байланыстарды дамыту


келісімдер, меморандумдар

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ, Еңбекмині, Қаржымині,
АШМ,
ЭГТРМ, ДСМ,
ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМСИМ,
Қорғанысмині

талап етілмейді

202.     

Ғалымдарды ағылшын тіліне, халықаралық және шетелдік қорлар қаржыландыратын ғылыми зерттеулерге өтінім беру рәсімдеріне оқыту

млн.
тг

 
сертификаттар

2020 жылғы желтоқсан
 

БҒМ,
ЖБТ

талап етілмейді

203.     

Ғылыми және ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру жөнінде лицензиялық келісімдер жасау және РСТ (Patent Cooperation Treaty) рәсімі бойынша өтінімдер беру


лецензиялық келісімдер, өтінімдер

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

БҒМ, Еңбекмині, Қаржымині,
АШМ,
ЭГТРМ, ДСМ, МСМ,
ЭМ, ИИДМ, ЦДИАӨМСИМ,
Қорғанысмині

талап етілмейді

204.     

Өңірлік проблемаларды шешу кезінде Назарбаев Университетімен бірлесіп жергілікті ғылыми ұйымдар мен жоғары оқу орындарының әлеуетін пайдалану


БҒМ-ға ақпарат

2020-2025 жылдардың желтоқсаны

ЖАО,
АШМ,
БҒМ,
ДСМ,
ИИДМ,
ЦДИАӨМ
ЭМ,
ЭГТРМ
 

жергілікті атқарушы органдардың көзделген қаражаты шеңберінде


Шығындардың жиыны:





611 949

1106 358

1456 852

2 030 567

2 118 159

2 240 940

9 564 825

РБ

91 072

100 432

110 207

125 021

137 404

151 846

715 982

ЖБ

381

6 882

6 355




13 618

Басқа көздер

457 800

121 900

134 700

155 300

127 600

286 700

12 840 00

Жеке инвестициялар







1 161 202

1 335 572

1 708 114

2 310 888

2 383 163

2 679 486

11 578 425

Барлығы


      Ескертпе: аббревиатуралардың толық жазылуы:


АҚДМ

– Қазақстан Республикасының Ақпарат жəне қоғамдық даму министрлігі

АШМ

– Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі

БҒМ

– Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

ДСМ

– Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі

Еңбекмині

– Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі

ИИДМ

– Қазақстан Республикасының Индустрия жəне инфрақұрылымдық даму министрлігі

Қаржымині

– Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi

МСМ

– Қазақстан Республикасының Мәдениет және спорт министрлігі

Қорғанысмині

– Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлiгi

ҰЭМ

– Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрлігі

ЦДИАӨМ

– Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар жəне аэроғарыш өнеркəсібі министрлігі

ІІМ

– Қазақстан Республикасының Iшкi iстер министрлiгi

СИМ

– Қазақстан Республикасының Сауда және интеграция министрлігі

ЭГТРМ

– Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі

ЭМ

– Қазақстан Республикасының Энергетика министрлігі

"Атамекен" ҰКП

– "Атамекен" Қазақстан Республикасы ұлттық кәсіпкерлер палатасы

ЖБТ

– жобаны басқару тобы

ҒЗИ

– ғылыми зерттеу институты

РҚБ

– республикалық қоғамдық бірлестік

"Ғылым қоры" АҚ

– "Ғылым қоры" акционерлік қоғамы

"Кәсіпқор" холдингі" КеАҚ

– "Кәсіпқор" холдингі" коммерциялық емес акционерлік қоғамы

"Назарбаев университеті" ДБҰ

– "Назарбаев университеті" дербес білім беру ұйымы

"Өрлеу" ҰБАО АҚ

– "Өрлеу" ұлттық біліктілікті арттыру орталығы" акционерлік қоғамы

"ҰҒТМСО" АҚ  

– "Ұлттық ғылыми-техникалық мемлекеттік сараптау орталығы" акционерлік қоғамы

ЖОО

– жоғары оқу орны

ЖБ

– жергілікті бюджет

ЖАО

– жергілікті атқарушы орган

АҚ

– акционерлік қоғам

ШЖМ

– шағын жинақты мектептер

РБ

– республикалық бюджет

ҰБТ

– ұлттық бірыңғай тестілеу

ОПҚ

– профессор-оқытушылар құрамы

ҒЗТКЖ

– ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар

МО

– мемлекеттік органдар

ТжКБ

– техникалық және кәсіптік білім беру

ПМПК

– психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация

ППТК

– психологиялық-педагогикалық түзету кабинеті

ЕБҚ

– ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар

ЖІӨ

– жалпы ішкі өнім