О судебной практике по делам о грабеже и разбое (с изменениями, внесенными постановлениями Пленума от 12 июня 1968 г. № 5, от 22 декабря 1989 г. № 13 и от 20 декабря 1996 г. № 11)

Постановление Пленума Верховного Суда Казахской ССР от 7 декабря 1961 г. N 5. Утратило силу - постановлением Верховного Суда РК от 11 июля 2003 г. N 8 ~P03008S

     В целях улучшения работы судов, устранения вскрытых ошибок по рассмотрению дел о грабеже и разбое и единообразного применения закона Пленум Верховного Суда постановляет дать следующие разъяснения.
      1. Грабеж и разбой,соединенные с причинением телесных повреждений, должны квалифицироваться соответственно по статьям УК, предусматривающим ответственность за грабеж или разбой, без дополнительной их квалификации по статьям о преступлениях против здоровья, поскольку означенные действия полностью охватываются этими составами.
      Под насилием, не опасным для жизни и здоровья, следует понимать причинение легкого телесного повреждения, не повлекшего за собой кратковременного расстройства здоровья или незначительной стойкой утраты трудоспособности (п. 22 Правил судебно-медицинского определения степени тяжести телесных повреждений, утвержденных приказом Министерства здравоохранения СССР от 11 декабря 1978 г. N 1208), а также причинение потерпевшему физической боли либо ограничение его свободы, если это не создавало опасности для жизни и здоровья.
      Под насилием, опасным для жизни и здоровья, следует понимать такое насилие, которое повлекло причинение потерпевшему средней тяжести телесного повреждения (п.п. 15-17 Правил) либо легкого телесного повреждения, повлекшего за собой кратковременное расстройство здоровья или незначительную стойкую утрату трудоспособности (п.п. 20, 21 Правил), а также иное насилие, которое хотя и не причинило указанного вреда,но в момент применения создавало реальную угрозу для жизни и здоровья потерпевшего.
      2. Действия виновных, начатые как кража при применении в дальнейшем к потерпевшему насилия с целью удержания похищенного, должны квалифицироваться как грабеж или разбой.
      3. Открытым похищением имущества является такое похищение, которое совершается в присутствии потерпевшего или других лиц, когда виновный сознает, что эти лица понимают характер совершаемых действий.
      4. Грабеж признается оконченным преступлением с момента завладения чужим имуществом, а разбой - с момента нападения с целью завладения чужим имуществом, соединенного с насилием, опасным для жизни и здоровья потерпевшего, или с угрозой непосредственного применения такого насилия.         

Тонау және шабуыл жасап тонау туралы істер жөніндегі сот тәжірибесі туралы

Қаулы Қазақ КСР Жоғарғы Соты Пленумы 1961-жылғы 7-желтоқсан N 5, Пленумның 1968-жылғы 12-маусымдағы N 5, 1989-жылғы 22-желтоқсандағы N 13 және 1996-жылғы 20-желтоқсандағы N 11 қаулыларымен енгізілген өзгерістерімен бірге. (Қазақстан Республикасы (Қазақ КСР) Жоғарғы Соты Пленумы қаулыларының жинағы, 1997 ж., 1 том, 82 бет). Күші жойылды - ҚР Жоғарғы Сотының 2003 жылғы 11 шілдедегі N 8 нормативтік қаулысымен.

      Сот жұмысын жақсарту, тонау және шабуыл жасап тонау туралы істерді қараудағы кездескен кемшіліктерді жою, заңды бірізді қолдану мақсатымен Жоғарғы Сот Пленумы мынадай түсініктер береді.

      1. Дене жарақатын салумен байланысты жасалған тонау және шабуыл жасап тонау денсаулыққа қарсы қылмыстар туралы баптары бойынша қосымша саралаусыз тонау немесе шабуыл жасап тонау үшін жауапкершілікті белгілейтін ҚК-тің тиісті баптары бойынша саралануы керек, өйткені аталған әрекеттер осы құрамдармен толық қамтылады.

      Өмірге және денсаулыққа қауіп төндірмейтін күш қолдану деп денсаулықтың қысқа уақытқа бұзылуына немесе аз уақытқа еңбек қабілетінен тұрақты айырылуға әкеп соқтырмаған (КСРО Денсаулық сақтау министрлігінің 1978-жылғы 11-желтоқсандағы N 1208 бұйрығымен бекітілген денені жарақаттаудың ауырлық деңгейін сот-медициналық анықтау Ережелерінің 22-тармағы) денені жеңіл жарақаттауды, сондай-ақ, жәбірленушінің денесін ауыртуды, немесе оның бостандығын шектеуді түсіну керек, егерде олар жәбірленушінің өмірі мен денсаулығына қауіп төндірмесе.

      Жәбірленушінің өміріне немесе денсаулығына қауіпті түрде күш қолдану деп жәбірленушінің денесін орташа жарақаттауға (Ереженің 15-17-тармақтары) не денсаулығының қысқа уақытқа бұзылуына немесе аз уақытқа еңбек қабілетінен тұрақты айыруға (Ереженің 20, 21 тармақтары) әкеп соқтыруды, аталған залалға әкеп соқтырмаса да, жұмсаған кезде жәбірленушінің өмірі мен денсаулығына нақты қауіп төндірген басқа да күш қолдануды түсіну керек.

      2. Ұрланған затты ұстап қалу мақсатымен жәбірленушіге одан әрі күш қолдану кезінде ұрлық ретінде басталған айыптының әрекеті тонау немесе шабуыл жасап тонау ретінде саралануға тиіс.

      3. Мүлікті ашық ұрлау дегеніміз, жәбірленушінің немесе басқа адамдардың қасында болуы кезінде, кінәлі адам осы адамдардың жасалған әрекеттің сипатын түсінетінін ұғынған кезде жасалған ұрлық болып табылады.

      4. Тонау - бөтеннің мүлкін иеленген сәттен бастап, ал шабуыл жасап тонау - жәбірленушіні өмірі мен денсаулығы үшін қауіпті саналатын күш көрсетумен немесе осындай күш көрсетуді тікелей қолданамын деп қорқытумен байланысты бөтеннің мүлкін иемдену мақсатындағы шабуыл жасау сәтінен бастап аяқталған болып табылады.