Об утверждении Правил исчисления стажа работы по специальности для работников Академии государственного управления при Президенте Республики Казахстан

Приказ Министра образования и науки Республики Казахстан от 22 апреля 2002 года N 325. Зарегистрирован Миниcтерством юстиции Республики Казахстан 12 мая 2002 года N 1850. Утратил силу приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 21 мая 2008 года N 291

      Сноска. Утратил силу приказом Министра образования и науки РК от 21.05.2008 N 291

Извлечение из приказа
Министра образования и науки РК
от 21.05.2008 N 291 "О признании
утратившими силу некоторых приказов
Министерства образования и науки
Республики Казахстан"

      В соответствии с пунктом 1-1 статьи 27 Закона Республики Казахстан «О нормативных правовых актов», ПРИКАЗЫВАЮ:
      1. Признать утратившим силу некоторые приказы Министерства
образования и науки Республики Казахстан согласно приложению.
      2. Юридическому департаменту (Алимкулов Р.С.) копию настоящего приказа направить в Министерство юстиции Республики Казахстан.
      3. Настоящий приказ вступает в силу со дня его подписания.

      Министр                                    Ж. Туймебаев

      Приложение           
к приказу Министра образования
и науки Республики Казахстан 
от 21 мая 2008 года № 291  

Перечень
утративших силу некоторых приказов
Министерства образования и науки Республики Казахстан

      1. ... .

       2. Приказ Министра образования и науки Республики Казахстан от 22 апреля 2002 года № 325 «Об утверждении Правил исчисления стажа работы по специальности для работников Академии государственного управления при Президенте Республики Казахстан» (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 1850, опубликованный в Бюллетене нормативных правовых актов РК, 2002 г., август, № 30, ст. 637).

      3. - 9. ... .

      Сноска. Заголовок с изменениями - приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 12 декабря 2005 года N 760.

        В целях реализации постановления Правительства Республики Казахстан от 11 января 2002 года N 41 P020041_ "О системе оплаты труда работников государственных учреждений, не являющихся государственными служащими" приказываю:
      1. Утвердить прилагаемые Правила исчисления стажа работы по специальности для работников Академии государственного управления при Президенте Республики Казахстан.
      Сноска. Пункт 1 с изменениями - приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 12 декабря 2005 года N 760.
      2. Управлению правового обеспечения и аудита (Кузембаев М.М.) в установленном законодательством порядке обеспечить государственную регистрацию настоящего приказа.
      3. Приказ вступает в силу с 1 января 2002 года.    

      Министр

          "Согласовано"                          "Утверждены"
     Министерство труда и                   приказом Министерства
     социальной защиты населения            образования и науки
     Республики Казахстан                   Республики Казахстан

     2 апреля 2002 года                     от 22 апреля 2002 года N 325

      "Согласовано"
     Агентство Республики
     Казахстан по делам
     государственной службы

Правила
исчисления стажа работы по специальности
для работников Академии государственного управления
при Президенте Республики Казахстан

      Сноска. В заголовке и по всему тексту слова "государственной службы" заменили словами "государственного управления" - приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 12 декабря 2005 года N 760.
 

1. Общие положения
 

      1. Настоящие Правила регулируют порядок и условия исчисления стажа работы по специальности научно-педагогическим и научным работникам, а также работникам, осуществляющим методическое, научное, техническое обслуживание и обеспечивающим функционирование Академии государственного управления при Президенте Республики Казахстан (далее - Академии государственного управления).
      2. Стаж работы по специальности, определяемый в соответствии с настоящими Правилами, учитывается в календарном исчислении.
      3. Работникам, у которых в течение календарного месяца возникло право на повышение должностного оклада, исчисление должностного оклада с учетом стажа осуществляется со дня возникновения такого права.
      4. Стаж работы по специальности и идентичность специальностей определяется комиссией Академии государственного управления по установлению трудового стажа, состав которой утверждается ректором. Комиссия проводит свои заседания по мере необходимости.
      5. Решение комиссии об установлении стажа работы по специальности оформляется протоколом. Выписки из решения делаются в двух экземплярах и передаются: один экземпляр - в службу контроля и управления персоналом, второй - в бухгалтерию.
      6. Документами, подтверждающими трудовую деятельность работника, для определения стажа работы по специальности являются трудовая книжка (при ее наличии) или индивидуальный трудовой договор либо выписка из приказов о приеме и увольнении.
 

       2. Исчисление стажа научно-педагогическим и научным работникам
 

      7. В стаж работы по специальности включается время работы на должностях по идентичным специальностям, независимо от сферы деятельности, в которой протекала его трудовая деятельность, а также время:
      1) пребывания на государственной службе;
      2) прохождения действительной военной службы, а также выполнения интернационального долга, в том числе нахождения военнослужащих в плену, при наличии соответствующего документа, лицами офицерского состава, прапорщиками, мичманами, военнослужащими сверхурочной службы в Вооруженных силах, внутренних, пограничных войсках, органах управления и частях гражданской обороны Республики Казахстан и бывшего Союза ССР, в системе органов Комитета государственной безопасности СССР, бывшего Государственного следственного комитета Республики Казахстан, в службе охраны Президента Республики Казахстан и Республиканской гвардии Республики Казахстан, кроме лиц, уволенных со службы по отрицательным мотивам;
      3) отпуска по беременности и родам, а также время дополнительного отпуска без сохранения заработной платы по уходу за ребенком, предоставленного в соответствии с законодательством;
      4) осуществления полномочий депутата Парламента Республики Казахстан, депутата маслихата;
      5) вынужденного прогула при незаконном увольнении и последующем восстановлении на работе, если она соответствует специальности;
      6) обучения по направлению государственных учреждений на курсах по подготовке, переподготовке и повышения квалификации с отрывом от работы, если она соответствует специальности;
      7) обучения в аспирантуре и докторантуре;
      8) научно-педагогической работы за рубежом в научных организациях и организациях образования;
      9) научно-педагогической и руководящей работы в должностях: ректора (директора), первого проректора (заместителя директора, вице-ректора), проректора (заместителя директора, вице-ректора) по учебной работе, проректора (заместителя директора, вице-ректора) по научной работе, проректора (заместителя директора, вице-ректора) по заочному и вечернему обучению, проректора (заместителя директора, вице-ректора) по международным связям, проректора (заместителя директора, вице-ректора) по воспитательной работе, ученого секретаря, декана факультета, директора, заместителя директора института, филиала, центра, руководителя программы, курса, заведующего кафедрой, профессора, доцента, старшего преподавателя, преподавателя, ассистента, преподавателя-стажера, стажера-исследователя, лектора-методиста, имеющего ученую степень или ученое звание;
      10) научной и руководящей работы в Академии наук Казахской ССР, Национальной академии наук Республики Казахстан, специализированных, общественных академиях (далее - Академии) и других научных организациях, если их научная деятельность является основной, в должностях президента, вице-президента, главного ученого секретаря президиума Академии, председателя президиума Академии, заместителя председателя президиума Академии, члена президиума Академии, академика-секретаря отделения наук Академии, ученого секретаря отделения наук или президиума Академии, заместителя главного ученого секретаря президиума Академии, руководителя, заместителя руководителя филиала, директора, заместителя директора института, ученого секретаря, руководителя научного подразделения, главного научного сотрудника, ведущего научного сотрудника, старшего научного сотрудника, научного сотрудника, младшего научного сотрудника;
      11) педагогической работы на подготовительных отделениях при высших учебных заведениях; время педагогической работы на кафедрах языков и философии Академии наук СССР, Академии наук Казахской ССР, Республики Казахстан, Национальной академии наук;
      12) фактической педагогической работы с почасовой оплатой в высших учебных заведениях, на подготовительных отделениях при них, в учебных заведениях дополнительного профессионального образования (повышения квалификации и переподготовки) в объеме нагрузки не менее 225 часов в учебном году. При этом преподавателю, работавшему на условиях почасовой оплаты и выполнившему объем педагогической нагрузки не менее 225 часов в учебном году, в стаж научно-педагогической работы засчитываются только те месяцы, в течение которых выполнялась педагогическая работа независимо от объема педагогической нагрузки, выполненной в каждом месяце;
      13) работы в должностях ректора, проректора (директора, заместителя директора, вице-ректора), ученого секретаря, директора, заместителя директора, руководителя центра, программы, имеющих ученое звание или ученую степень, в институтах усовершенствования учителей и педагогическая работа на кафедрах, на которые распространены условия оплаты труда, установленные для высших учебных заведений.
 

3. Исчисление стажа работы по специальности
для работников, не являющихся научно-педагогическими
и научными работниками
 

      8. В стаж работы по специальности включается время работы на должностях по идентичным специальностям, независимо от сферы деятельности, в которой протекала его трудовая деятельность, а также время:
      1) пребывания на государственной службе по той же специальности;
      2) осуществления полномочий депутата Парламента Республики Казахстан, депутата маслихата;
      3) прохождения действительной военной службы, а также выполнения интернационального долга, в том числе нахождения военнослужащих в плену, при наличии соответствующего документа, лицами офицерского состава, прапорщиками, мичманами, военнослужащими сверхурочной службы в Вооруженных силах, внутренних, пограничных войсках, органах управления и частях гражданской обороны Республики Казахстан и бывшего Союза ССР, в системе органов Комитета государственной безопасности СССР, бывшего Государственного следственного комитета Республики Казахстан, в службе охраны Президента Республики Казахстан и Республиканской гвардии Республики Казахстан, кроме лиц, уволенных со службы по отрицательным мотивам;
      4) работы за границей, если перед направлением за границу работник работал по специальности в государственных учреждениях и в течение двух месяцев со дня возвращения из-за границы, не считая времени переезда, поступил на работу в государственное учреждение;
      5) отпуска по беременности и родам, а также время дополнительного отпуска без сохранения заработной платы по уходу за ребенком, предоставленного в соответствии с законодательством;
      6) вынужденного прогула при незаконном увольнении и последующем восстановлении на работе, если она соответствует специальности;
      7) обучения по направлению на курсах по подготовке, переподготовке и повышения квалификации с отрывом от работы;
      8) научной работы в организациях по профилю специальности.

Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы мемлекеттік басқару академиясы қызметкерлерінің мамандығы бойынша жұмыс стажын есептеудің ережесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2002 жылғы 22 сәуірдегі N 325 бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2002 жылғы 12 мамырда тіркелді. Тіркеу N 1850. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 21 мамырдағы N 291 бұйрығымен.

      Күші жойылды - ҚР Білім және ғылым министрінің 2008.05.21 N 291 бұйрығымен.

      ----------------- Бұйрықтан үзінді -------------------

      "Нормативтік құқ ы қ ты қ актілер туралы" Қ аза қ стан Республикасы Заңыны ң 27-бабыны ң 1-1 тарма ғ ына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
      1. Қ осымша ғ а с ә йкес Қ аза қ стан Республикасы Білім ж ә не ғ ылым министрлігіні ң кейбір б ұ йры қ тарыны ң к ү ші жойылды деп танылсын.
      2. За ң департаменті (Р. Ә лім құ лов) осы б ұ йры қ ты ң к ө шірмесін Қазақ стан Республикасы Ә ділет министрлігіне жіберсін.
       3. Осы б ұ йры қ қ ол қ ойыл ғ ан к ү нінен бастап к ү шіне енеді.

       Министр                                Ж. Т ү ймебаев

                                          Қ аза қ стан Республикасы    
                                     Білім және ғ ылым министіріні ң
                                         2008 жыл ғ ы 21 мамырдағы   
                                         N 297 б ұ йры ғ ына қ осымша

Қ аза қ стан Республикасы Білім және ғ ылым министрлігіні ң  
к ү ші жойыл ғ ан кейбір б ұ йры қ тарыны ң тізбесі

      1. ...
      2. " Қ аза қ стан Республикасы Президентіні ң жанында ғ ы Мемлекеттік қ ызмет академиясы қ ызметкерлеріні ң маманды ғ ы бойынша ж ұ мыс стажын есептеуді ң ережесін бекіту туралы" Қ аза қ стан Республикасы Білім және ғ ылым министріні ң 2002 жыл ғ ы 22 с ә уірдегі N 325 б ұ йры ғ ы ( Қ аза қ стан Республикасыны ң Нормативтік құқ ы қ ты қ актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде N 1850 тіркелген).
      3. ...
      4. ...
      5. ...
      6. ...
      7. ...
      8. ...
      9. ...

      Ескерту: Бұйрықтың атауына өзгерту енгізілді - ҚР Білім және ғылым министрлігінің 2005 жылғы 12 желтоқсандағы N 760 бұйрығымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 3-тармақтан қараңыз ).

      "Мемлекеттік мекемелердің мемлекеттік қызметші емес қызметкерлеріне еңбекақы төлеу жүйесі туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы 11 қаңтардағы N 41 қаулысын іске асыру мақсатында бұйырамын :
      1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы мемлекеттік басқару академиясы қызметкерлерінің мамандығы бойынша жұмыс стажын есептеудің ережесі бекітілсін.
      Ескерту: 1-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Білім және ғылым министрлігінің 2005 жылғы 12 желтоқсандағы N 760 бұйрығымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 3-тармақтан қараңыз ).
      2. Құқықтық қамтамасыз ету, бақылау және аудит басқармасы (М.М.Күзембаев) осы бұйрықты заңнамамен белгіленген тәртіпте мемлекеттік тіркеуді қамтамасыз етсін.
      3. Бұйрық 2002 жылғы 1 қаңтарынан бастап күшіне енеді.    

      Министр

     Қазақстан Республикасы              Қазақстан Республикасы
     Еңбек және халықты әлеуметтік       Білім және ғылым
     қорғау министрлігімен               министрлігінің
     2002 жылғы 2 сәуірде                2002 жылғы 22 сәуірдегі
                                         N 325 бұйрығымен
                                         бекітілген    

     Қазақстан Республикасы
     Мемлекеттік қызмет істері
     жөніндегі агенттігімен
     Келісілген ________
     2002 жылғы _______

Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы
мемлекеттік басқару академиясы қызметкерлерінің
мамандығы бойынша жұмыс стажын есептеудің
ережесі

      Ескерту: Ереженің атауы мен мәтінінде "мемлекеттік қызмет" деген сөздер "мемлекеттік басқару" деген сөздермен ауыстырылды - ҚР Білім және ғылым министрлігінің 2005 жылғы 12 желтоқсандағы N 760 бұйрығымен ( қолданысқа енгізілу тәртібін 3-тармақтан қараңыз ).

      1. Осы Ереже Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы мемлекеттік басқару академиясының (бұдан әрі - мемлекеттік басқару академиясы) ғылыми-педагогтік және ғылыми қызметкерлерінің, сонымен бірге Әдістемелік, ғылыми, техникалық қызмет көрсетуді іске асырушы және мемлекеттік басқару академиясының қызметін қамтамасыз етуші қызметкерлердің мамандығы бойынша жұмыс стажын есептеудің тәртібі мен шартын реттейді.

      2. Осы Ережеге сәйкес анықталатын мамандығы бойынша жұмыс стажы күнтізбелік есептеу бойынша есепке алынады.

      3. Күнтізбелік ай ішінде лауазымдық жалақысын арттыру құқығы пайда болған қызметкерлерге лауазымдық жалақы осындай құқық пайда болған күннен бастап еңбек стажы ескеріле отырып есептеледі.

      4. Мамандығы бойынша жұмыс стажын және мамандықтардың сәйкестігін мемлекеттік басқару академиясының еңбек стажын белгілеу жөніндегі комиссиясы айқындайды, оның құрамын ректор бекітеді. Комиссия өз отырысын қажеттілік туған жағдайда өткізеді.

      5. Комиссияның мамандығы бойынша жұмыс стажын белгілеу туралы шешімі хаттамамен ресімделеді. Шешімнің көшірмесі екі данада жасалады, бір нұсқасы - бақылау және қызметшілер құрамын басқару қызметіне, екіншісі бухгалтерияға беріледі.

      6. Еңбек кітапшасы (ол болған ретте) немесе жеке еңбек шарты не жұмысқа қабылдау және жұмыстан шығару туралы бұйрықтан үзінді қызметкердің мамандығы бойынша жұмыс стажын анықтау үшін еңбек қызметін растайтын құжаттар болып табылады.

2. Ғылыми-педагогтік және ғылыми қызметкерлердің
стажын есептеу

       7. Мамандығы бойынша жұмыс стажына қызметі өткен қызмет саласына қарамастан мамандығына ұқсас лауазымдарда жұмыс істеген уақыты енеді, сондай-ақ:
      1) сол мамандық бойынша мемлекеттік қызметте болған уақыт;
      2) теріс себептермен қызметтен шығарылған адамдардан басқа, офицерлік құрамдағы адамдардың, прапорщиктердің, мичмандардың мерзімнен тыс қызметтегі әскери қызметшілердің Қарулы Күштерде, Ішкі шекара әскерлерінде, Қазақстан Республикасы мен бұрынғы КСРО Мемлекеттік қауіпсіздік комитеті органдары жүйесінде, Қазақстан Республикасы Президентінің Күзет қызметінде және Қазақстан Республикасының Республикалық ұланында міндетті әскери қызметін өткерген, сондай-ақ интернационалдық борышын орындаған, соның ішінде әскери комиссариаттың анықтамасы болған жағдайда әскери қызметшінің тұтқында болған уақыты;
      3) жүктілігі және босануы бойынша демалыс, сондай-ақ заңнамаға сәйкес берілген баланы күту жөнінде жалақысы сақталмайтын қосымша демалыс уақыты;
      4) Қазақстан Республикасы Парламенті депутатының, мәслихат депутатының өкілеттіктерін жүзеге асырған уақыты;
      5) жұмыстан заңсыз босатылып, кейіннен жұмысқа қайта орналастырылғанда еріксіз жұмыста болмаған уақыты, егер жұмысы мамандығына сәйкес келсе;
      6) мемлекеттік мекеменің жолдамасы бойынша кадрларды даярлау, қайта даярлау және біліктілігін арттыру курстарында өндірістен қол үзіп оқыған уақыты, егер ол мамандығына сәйкес келсе;
      7) аспирантурада және докторантурада оқыған уақыты;
      8) шетелдерде ғылыми ұйымдарда және білім ұйымдарында ғылыми-педагогтік жұмыс атқарған уақыты;
      9) ректор (директор), бірінші проректор (директор орынбасары, вице-ректор), оқу жұмыстары жөніндегі проректор (директор орынбасары, вице-ректор), ғылыми жұмыстар жөніндегі проректор (директор орынбасары, вице-ректор), сырттай және кешкі оқыту жөніндегі проректор (директор орынбасары, вице-ректор), халықаралық байланыстар жөніндегі проректор (директор орынбасары, вице-ректор), тәрбие жұмыстары жөніндегі проректор (директор орынбасары, вице-ректор), ғалым-хатшы, факультет деканы, институттың, филиалдың, орталықтың директоры, институт, филиал, орталық директорының орынбасары, бағдарламаның, курстың жетекшісі, кафедра меңгерушісі, профессор, доцент, аға оқытушы, оқытушы, ассистент, оқытушы-стажер, стажер-зерттеуші, ғылыми дәрежесі немесе ғылыми атағы бар лектор-әдіскер лауазымдарында ғылыми-педагогтік және басқарушы жұмыстар атқарған уақыты;
      10) Қазақ КСР Ғылым академиясында, Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясында, мамандандырылған, қоғамдық академияларда (әрі қарай - Академия) және басқа да ғылыми ұйымдарда, егер олардың ғылыми қызметі негізгі болып табылса, президент, вице-президент, Академия төралқасының бас ғалым-хатшысы, Академия төралқасының төрағасы, Академия төралқасы төрағасының орынбасары, Академия төралқасының мүшесі, Академияның ғылыми бөлімшесінің академик-хатшысы, ғылыми бөлімшенің немесе Академия төралқасының ғалым-хатшысы, Академия төралқасы бас ғалым хатшысының орынбасары, филиал жетекшісі, орынбасары, институт директоры, орынбасары, ғалым хатшы, ғылыми құрылымның жетекшісі, бас ғылыми маман, жетекші ғылыми маман, аға ғылыми маман, ғылыми маман, кіші ғылыми маман лауазымдарында атқарған ғылыми және басқарушы жұмыс уақыты;
      11) жоғары оқу орындарының жанындағы даярлау бөлімшелеріндегі педагогтік жұмысы, КСРО Ғылым академиясының, Қазақ КСР Ғылым академиясында, Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясының тілдер және философия кафедрасында атқарған педагогтік жұмыс уақыты;
      12) жоғары оқу орындарында, олардың жанындағы даярлау бөлімшелерінде, қосымша кәсіби білім беру оқу орындарында (біліктілікті арттыру және қайта даярлау) оқу жылындағы жүктеме мөлшері 225 сағаттан кем болмаған жағдайда сағаттық төлем бойынша атқарған іс жүзіндегі педагогтік жұмыс уақыты. Бұл жағдайда сағаттық төлем жағдайында жұмыс істеген және оқу жылында 225 сағаттан кем емес педагогтік жүктеме мөлшерін орындаған оқытушының ғылыми-педагогтік стажына әр айда орындалған педагогтік жүктеменің мөлшеріне қарамастан, тек педагогтік жұмыс орындалған айлар ғана есептеледі;
      13) жоғары оқу орындарында белгіленген еңбекақы төлеу шарттары тарайтын мұғалімдердің білімін жетілдіру институттарында және кафедраларда ғылыми дәрежесі немесе ғылыми атағы бар ректор, проректор (директор, директор орынбасары, вице-ректор), ғалым-хатшы, орталықтың директоры, орынбасары, бағдарламаның жетекшісі лауазымдарындағы жұмыс уақыты енеді.

3. Ғылыми-педагогтік және ғылыми қызметкерлер болып
табылмайтын қызметкерлердің мамандығы бойынша
жұмыс стажын есептеу

       8. Мамандығы бойынша жұмыс стажына қызметі өткен қызмет саласына қарамастан мамандығына ұқсас лауазымдарда жұмыс істеген уақыты енеді, сондай-ақ:
      1) мемлекеттік қызметте болған уақыты;
      2) Қазақстан Республикасы Парламенті депутатының, мәслихат депутатының өкілеттіктерін жүзеге асырған уақыты;
      3) теріс себептермен қызметтен шығарылған адамдардан басқа, офицерлік құрамдағы адамдардың, прапорщиктердің, мичмандардың мерзімнен тыс қызметтегі әскери қызметшілердің Қарулы Күштерде, Ішкі шекара әскерлерінде, Қазақстан Республикасы мен бұрынғы КСРО Мемлекеттік қауіпсіздік комитеті органдары жүйесінде, Қазақстан Республикасы Президентінің Күзет қызметінде және Қазақстан Республикасының Республикалық ұланында міндетті әскери қызметін өткерген, сондай-ақ интернационалдық борышын орындаған, соның ішінде әскери комиссариаттың анықтамасы болған жағдайда әскери қызметшінің тұтқында болған уақыты;
      4) егер мемлекеттік қызметкер шетелге кетер алдында мамандығы бойынша мемлекеттік мекемелерде жұмыс істесе және жолға кеткен уақытын есептемегенде шетелден қайтып келген күнінен бастап екі ай ішінде мемлекеттік мекемеге жұмысқа орналасса, шетелде жұмыс істеген уақыты;
      5) жүктілігі және босануы бойынша демалыс, сондай-ақ заңнамаға сәйкес берілген баланы күту жөнінде жалақысы сақталмайтын қосымша демалыс уақыты;
      6) жұмыстан заңсыз босатылып, кейіннен жұмысқа қайта орналастырылғанда еріксіз жұмыста болмаған уақыты, егер жұмысы мамандығына сәйкес келсе;
      7) кадрларды даярлау, қайта даярлау және біліктілігін арттыру курстарында өндірістен қол үзіп оқыған уақыты;
      8) ұйымдарда мамандық бейіні бойынша ғылыми жұмыс істеген уақыты енеді.