Об утверждении Инструкции по проведению медицинского освидетельствования для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения

Приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 11 июня 2003 года N 446. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 4 июля 2003 года N 2389. Утратил силу приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 13 июля 2017 года № 504 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования)

Сноска. Утратил силу приказом Министра здравоохранения РК от 13.07.2017 № 504 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

"Согласовано"

Министр внутренних дел

Республики Казахстан

2 июля 2003 год

В целях реализации мер по осуществлению медицинского освидетельствования граждан для установления факта употребления психоактивного вещества, приказываю:

1. Утвердить прилагаемую Инструкцию по проведению медицинского освидетельствования для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения.

2. Настоящий приказ вводится в действие со дня его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

Министр

Утверждена приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 11 июня 2003 года N 446

Инструкция
по проведению медицинского освидетельствования
для установления факта употребления психоактивного вещества
и состояния опьянения
1. Общие положения

1. Настоящая Инструкция применяется при проведении медицинского освидетельствования граждан для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения в случаях, когда законодательством Республики Казахстан предусмотрена административная ответственность за употребление психоактивного вещества: управление транспортными средствами в состоянии опьянения, пребывание в состоянии опьянения в общественных местах, на работе и другое.

2. Опьянением называется состояние, возникающее вследствие острой интоксикации психоактивными веществами и характеризующееся комплексом психических, поведенческих, вегетативных и соматоневрологических расстройств. Опьянение может быть алкогольным, наркотическим и токсикоманическим.

3. Настоящая Инструкция не охватывает случаи судебно-медицинской, судебно-психиатрической и судебно-наркологической экспертиз, которые производятся в установленном порядке, по постановлению судебных и следственных органов.

4. Не подлежат медицинскому освидетельствованию, без их согласия, лица, пользующиеся дипломатическим иммунитетом.

5. В установленных законодательством Республики Казахстан и настоящей Инструкцией случаях, сотрудники правоохранительных органов, а также должностные лица предприятий и организаций по месту работы освидетельствуемого направляют и доставляют указанных лиц на медицинское освидетельствование только в государственные медицинские организации.

6. Направление на медицинское освидетельствование в медицинские организации осуществляется в соответствии с законодательством .

Сноска. Пункт 6 в редакции приказа Министра здравоохранения РК от 01.04.2005 N 167 .

7. Иностранные граждане, не пользующиеся дипломатическим иммунитетом, а также лица без гражданства, находящиеся в общественном месте либо управляющие транспортными средствами в состоянии опьянения подлежат медицинскому освидетельствованию на общих основаниях.

8. За нарушение применения настоящей Инструкции, вынесение заведомо ложного заключения о состоянии освидетельствуемого, сотрудники правоохранительных органов, медицинских организаций, а также должностные лица предприятий, организаций по месту работы освидетельствуемого, несут ответственность в установленном законодательством Республики Казахстан порядке.

9. Медицинское освидетельствование, в обязательном порядке, оформляется в виде заключения медицинского освидетельствования (приложение N 1 ).

10. При уклонении лица, управляющего транспортным средством от прохождения медицинского освидетельствования, в отношении него принимаются меры в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Указанные действия влекут ответственность, установленную действующим законодательством Республики Казахстан.

11. При подозрении на наличие у освидетельствуемого лица заболевания, внешние проявления которого сходны с признаками какого-либо опьянения или травматических повреждений, он доставляется в лечебно-профилактическую организацию, где вместе с оказанием медицинской помощи производится его освидетельствование на состояние опьянения.

2. Освидетельствование в медицинских организациях

12. Освидетельствование в медицинских организациях, для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения, производится в любое время суток в специализированных кабинетах наркологических организаций врачами психиатрами-наркологами или в определяемых органами здравоохранения лечебно-профилактических организациях, специально подготовленными врачами других специальностей, а в сельской местности (при значительной удаленности от медицинских организаций фельдшерских пунктов, не имеющих в штате врачей) допускается проведение медицинского освидетельствования фельдшерами, прошедшими специальную подготовку в наркологических организациях.

13. Прием на освидетельствование осуществляется по письменному направлению сотрудников органов внутренних дел, других правоохранительных органов, а также должностных лиц предприятий и организаций по месту работы освидетельствуемого (приложение N 2 ).

Во всех случаях врачу, проводящему освидетельствование, должны быть сообщены причины, вызвавшие необходимость освидетельствования, и его цели.

Примечание: Допускается проведение освидетельствования по личному обращению граждан без официального направления. При этом освидетельствуемый представляет документ, удостоверяющий личность и письменное заявление с подробным изложением причины его просьбы о необходимости проведения медицинского освидетельствования. Результаты оформляются соответствующим актом медицинского освидетельствования, который выдается гражданину, а также может быть выдан (выслан) по официальному письменному запросу заинтересованных организаций.

14. Лица, подлежащие медицинскому освидетельствованию, должны быть доставлены к месту его проведения не позднее двух часов с момента совершения дорожно-транспортного происшествия или выявления признаков состояния опьянения.

15. Если проведение освидетельствования в полном объеме не представляется возможным из-за тяжести состояния или полученных травм, то в лечебно-профилактической организации, где оказывается неотложная медицинская помощь, в обязательном порядке проводятся исследования на наличие психоактивных веществ в выдыхаемом воздухе и биологических средах (кровь, моча, слюна).

16. Должностное лицо, доставившее освидетельствуемого, обязано принять меры к установлению его личности (при невозможности установления личности допускается фотографирование освидетельствуемого). Врач обязан удостовериться в личности освидетельствуемого, ознакомившись с его документами (паспорт, удостоверение личности, водительское удостоверение и другое). Отсутствие документов не служит основанием к тому, чтобы не проводить освидетельствования. При отсутствии таких документов, в заключении медицинского освидетельствования указываются приметы обследуемого и что данные о личности освидетельствуемого записаны с его слов. При необходимости сведения об освидетельствуемом уточняются в органах внутренних дел и сообщаются в медицинскую организацию.

17. Главной основой медицинского заключения по вопросу состояния, связанного с употреблением психоактивного вещества, служат данные клинического обследования. При сомнении врача в клинической картине опьянения или несогласии освидетельствуемого с заключением освидетельствования, у освидетельствуемого производится исследование выдыхаемого воздуха и биологических сред (моча, кровь, слюна).

Если проведение освидетельствования в полном объеме не представляется возможным в силу сложившихся обстоятельств (из-за тяжести состояния освидетельствуемого, отказа от освидетельствования и другого) в заключении медицинского освидетельствования указываются причины, почему не было выполнено то или иное исследование.

18. Характер и последовательность проведения биологических проб определяется врачом (фельдшером) в зависимости от особенностей клинического состояния обследуемого.

19. В тех случаях, когда состояние обследуемого не позволяет осуществить медицинское освидетельствование в полном объеме (тяжелая травма, бессознательное состояние) для определения состояния, связанного с употреблением психоактивного вещества, обязательно проводится двукратное (с интервалом 30-60 минут), количественное исследование на наличие психоактивных веществ в биологических жидкостях организма (кровь, моча, слюна). Данные образцы биологических сред сохраняются в медицинской организации, где проводилось освидетельствование, в течение 25 дней, при соблюдении необходимых, гарантирующих их сохранность условиях.

20. Врач (фельдшер), производящий освидетельствование, во всех случаях составляет заключение медицинского освидетельствования по установленной форме. В заключении подробно излагаются сведения о внешнем виде освидетельствуемого, его поведении, эмоциональном фоне, речи, вегетососудистых реакциях, нарушении сознания, ориентировки, памяти, координации движений, состоянии неврологической и соматической сферы, наличии запаха психоактивного вещества в выдыхаемом воздухе. При этом следует отметить жалобы освидетельствуемого, его субъективную оценку своего состояния. В обязательном порядке, если проводились, отмечаются результаты лабораторных исследований.

21. На основании медицинского освидетельствования формулируется заключение, в котором должно быть четко охарактеризовано состояние освидетельствуемого на момент обследования.

Врач (фельдшер) при составлении заключения, на основании имеющихся клинических и (при необходимости) лабораторных данных, должен установить одно из следующих состояний:

1) трезв;

2) установлен факт употребления (какого-либо) психоактивного вещества, признаки опьянения не выявлены;

3) алкогольное опьянение по степеням (легкая, средняя, тяжелая);

4) состояние опьянения (наркотическое, токсикоманическое), вызванное употреблением других психоактивных веществ (наркотики - опиоиды, каннабиноиды, кокаин, седативные, снотворные вещества, психостимуляторы, галлюциногены, летучие растворители), при лабораторном подтверждении.

22. Заключение медицинского освидетельствования составляется в двух экземплярах, заверяется подписью врача и печатью медицинской организации, в которой проводилось освидетельствование. Один экземпляр выдается должностному лицу, доставившему освидетельствуемого, а второй экземпляр остается в медицинской организации и хранится в архивных делах медицинской организации наравне с историями болезни и другими медицинскими документами.

При отсутствии сопровождающего, экземпляр заключения освидетельствования высылается почтой по официальному письменному запросу в органы внутренних дел, другие правоохранительные органы или иным заинтересованным организациям.

Результаты освидетельствования сообщаются освидетельствуемому сразу же в присутствии должностного лица, его доставившего. Врач обязан разъяснить освидетельствуемому, что при несогласии с результатами освидетельствования, он (она) имеет право представить письменное заявление руководителю организации, производившей освидетельствование о проведении повторного медицинского освидетельствования. Руководитель организации, производившей освидетельствование, рассматривает заявление о проведении повторного медицинского освидетельствования иным составом врачей.

В случаях, когда освидетельствуемый по своему состоянию не может оценивать происходящие события, результаты освидетельствования сообщаются понятым, о чем вносится соответствующая запись в приложении N 2 .

23. Отсутствие бланков заключения медицинского освидетельствования не может служить причиной отказа в проведении освидетельствования. Не допускается составление заключения медицинского освидетельствования по произвольной форме.

24. Каждый случай освидетельствования подлежит регистрации в специальном журнале (приложение N 3 ). Журнал заполняется врачом (фельдшером), проводившим освидетельствование и хранится в кабинете, где осуществляется освидетельствование.

Журнал должен быть пронумерован, прошнурован и скреплен гербовой печатью медицинской организации, где производится медицинское освидетельствование. В журнал заносятся: фамилия, имя, отчество, возраст, место работы, занимаемая должность, домашний адрес освидетельствуемого, номер документа, удостоверяющего личность, кем, когда и в связи с чем доставлен на освидетельствование, номер удостоверения (паспорта) доставившего, дата и часы освидетельствования, его результаты с указанием исследований, которые проводились (выдыхаемый воздух, биологические среды - кровь, моча, слюна), фамилия врача (фельдшера), производившего освидетельствование, его подпись. Заполненный журнал сохраняется в течение 5 лет.

25. При несогласии освидетельствуемого лица (либо должностного лица, его доставившего) с результатами освидетельствования производится повторное освидетельствование другим врачом, либо комиссионно.

26. При необходимости повторное освидетельствование для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения может быть проведено на основании письменного заявления освидетельствуемого с изложением обстоятельств обращения на освидетельствование и только при наличии документа, удостоверяющего его личность.

27. В случае повторного медицинского освидетельствования для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения освидетельствование осуществляется в полном объеме и в соответствии с порядком, изложенным выше, но не позднее 2 часов после первичного освидетельствования.

При проведении повторного медицинского освидетельствования, как правило, должен производиться забор биологических сред (моча, кровь, слюна) для лабораторного исследования и вынесения заключения.

Заключение повторного медицинского освидетельствования, как и при первом освидетельствовании, выдается должностному лицу, доставившему освидетельствуемого, либо высылается по запросу заинтересованных органов. Решение вопроса о правомерности и обоснованности повторного заключения (при расхождении с первичным) может рассматриваться только главным специалистом врачом психиатром-наркологом районной, городской, областной, республиканской наркологической организации на основе личного заявления освидетельствуемого или заинтересованной организации.

28. В случаях несогласия с направлением, проведением и заключением медицинского освидетельствования (первичного, повторного), граждане вправе обжаловать действия сотрудников правоохранительных органов, должностных лиц предприятий, организаций по месту работы освидетельствуемого, медицинских работников в судебном порядке.

29. Медицинское освидетельствование по официальным направлениям финансируется за счет средств государственного бюджета.

Медицинское освидетельствование по личному обращению без официального направления оплачивается за счет собственных средств граждан.

Приложение N 1 к Инструкции по проведению медицинского освидетельствования для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения

Заключение

медицинского освидетельствования для установления факта

употребления психоактивного вещества и состояния опьянения

___________________________________________________________________

1. Фамилия, имя, отчество__________________________________________

Возраст (год рождения)_____________________________________________

Документ, удостоверяющий личность__________________________________

Место работы, должность____________________________________________

Кем и когда (точное время) направлен на освидетельствование________

___________________________________________________________________

Дата и точное время освидетельствования____________________________

Кем освидетельствован (врач, фельдшер)_____________________________

2. Причина освидетельствования: подозрение состояния опьянения при

управлении транспортным средством, пребывание на работе в нетрезвом

состоянии, освидетельствование лиц в состоянии опьянения в связи с

оказанием медицинской помощи и др. (указать причину)

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

3. Внешний вид освидетельствуемого: состояние одежды, кожи, наличие

повреждений (ранения, ушибы и т.д.) _______________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

4. Поведение: напряжен, замкнут, раздражен, возбужден, агрессивен,

эйфоричен, болтлив, суетлив, неустойчивое настроение, сонлив,

заторможен, жалобы на свое состояние (на что именно)_______________

___________________________________________________________________

5. Состояние сознания, ориентировка в месте, времени, ситуации и

собственной личности ______________________________________________

___________________________________________________________________

6. Речевая способность: связанность изложения, нарушения

артикуляции, смазанность речи и др. _______________________________

___________________________________________________________________

7. Вегетативно-сосудистые реакции (состояние кожных покровов,

слизистых оболочек глаз, языка, потливость, слюнотечение)

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

Дыхание: учащенное, замедленное _______________________

Пульс______________________ артериальное давление____________

Зрачки: сужены, расширены, реакция на свет___________________

Нистагм при взгляде в сторону _____________________________________

8. Двигательная сфера _____________________________________________

Мимика: вялая, оживленная _________________________________________

Походка (шатающаяся, разбрасывание ног при ходьбе), ходьба

поворотами (пошатывание при поворотах)

Стояние в позе Ромберга ___________________________________________

Точные движения (поднять монету с пола, пальце-носовая проба)

___________________________________________________________________

Дрожание век, языка, пальцев рук __________________________________

9. Имеются ли признаки нервно-психических заболеваний,

органического поражения головного мозга, физического истощения.

Перенесенные травмы (со слов испытуемого)

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

10. Сведения о последнем употреблении алкоголя, других

психоактивных веществ: субъективные, объективные (по документам и

другим источникам)_________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

11. Запах алкоголя или другого психоактивного вещества изо рта

___________________________________________________________________

12. Наличие алкоголя или другого психоактивного вещества в

выдыхаемом воздухе и биологических средах организма:

а) воздух исследовался на приборе _____________________________

методом Рапопорта _____________________________________________

Время и результаты исследования _______________________________

повторного исследования _______________________________________

б) биологическая среда (ы) (моча, слюна, кровь, смывы с

поверхностных губ, кожи лица, пальцев рук) исследовались

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

методами ____________________________ время отбора пробы __________

Время и результаты исследования ___________________________________

13. Другие данные медицинского осмотра или представленных

документов ________________________________________________________

14. ЗАКЛЮЧЕНИЕ (состояние освидетельствуемого квалифицируется в

формулировках предусмотренных п. 21 настоящей

Инструкции):_______________________________________________________

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

Подпись медработника, проводившего освидетельствование

___________________________________________________________________

С результатом освидетельствования ознакомлен ______________________

(подпись испытуемого)

С результатами освидетельствования ознакомлен, но от подписи

отказался _________________________________________________________

___________________________________________________________________

Понятые:

1. _________________________________________________

Подпись

2. _________________________________________________

Подпись

Сноска. Пункт 14 с изменениями, внесенными приказом Министра здравоохранения РК от 31.10.2008 N 578 (порядок введения в действие см. п. 4 ).

Приложение N 2 к Инструкции по проведению медицинского освидетельствования для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения

Направление

на медицинское освидетельствование для установления факта

употребления психоактивного вещества и состояния опьянения

"___" ______200_г.___часов_____мин.________________________________

(место составления протокола)

___________________________________________________________________

(должность, звание должностного лица, составившего протокол)

Направил для медицинского освидетельствования на состояние

опьянения гражданина (ку)

___________________________________________________________________

(фамилия, имя, отчество)

Гражданство______________ Год и место рождения_____________________

Место работы, жительства___________________________________________

___________________________________________________________________

Документ, по которому установлена личность (паспорт, удостоверение

личности, водительское удостоверение)

___________________________________________________________________

(серия, номер, дата, место выдачи документов)

Сведения о транспортном средстве (тип, марка, модель,

государственный регистрационный номер,

___________________________________________________________________

иные идентификационные признаки транспортного средства,

маломерного судна)

Основания направления для медицинского освидетельствования

___________________________________________________________________

Цель освидетельствования___________________________________________

Подпись должностного лица__________________________________________

_____________________________________

(освидетельствуемый)

Приложение N 3 к Инструкции по проведению медицинского освидетельствования для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения

Журнал регистрации

медицинского освидетельствования для установления факта

употребления психоактивного вещества и состояния опьянения

1. N п/п

2. Дата время проведения освидетельствования

3. Фамилия имя отчество освидетельствуемого

4. Год, рождения (возраст)

5. Место жительства

6. Наименование, серия и номер документа, удостоверяющего

личность освидетельствуемого

7. Место работы и должность

8. Когда, кем направлен на освидетельствование

9. Серия, номер документа доставившего лица,

номер официального направления

10. Причина направления на освидетельствование

11. Номер акта и результат освидетельствования

12. Фамилия врача (фельдшера), проводившего

освидетельствование, подпись

Психикалық белсенді затты пайдалану фактісін және мас болу жағдайын анықтау туралы нұсқаулықты бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрінің 2003 жылғы 11 маусымдағы N 446 бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2003 жылғы 4 шілдеде тіркелді. Тіркеу N 2389. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2017 жылғы 13 шілдедегі № 504 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Денсаулық сақтау министрінің 13.07.2017 № 156 бұйрығымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

"Келісілген"

Қазақстан Республикасының

Ішкі істер министрі

генерал-полковник

2003 жылғы 2 шілде

Психикалық белсенді затты пайдалану фактілерін анықтау үшін азаматтарды медициналық куәландыруды жүзеге асыру жөніндегі шараларды іске асыру мақсатында БҰЙЫРАМЫН :

1. Қоса беріліп отырған "Психикалық белсенді затты пайдалану фактісін және мас болу жағдайын анықтау туралы" нұсқаулық бекітілсін.

2. Бұл бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткен күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Министр

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2003 жылғы 11 маусымдағы N 446 бұйрығымен бекітілген

Психикалық белсенді зат пайдалану фактісін және мас болу жағдайын анықтау тәртібі туралы нұсқаулық
1. Жалпы ережелер

1. Осы нұсқаулық Қазақстан Республикасының заңнамасында психикалық белсенді зат пайдалану, қоғамдық орындарда, жұмыста мас күйінде болу, мастық күйде көлік жүргізуге байланысты азаматтарды тәртіптік жауапкершілікке тартуды қарастырған жағдайларда психикалық белсенді зат пайдалану фактісін және мас болу жағдайын анықтау кезінде қолданылады.

2. Мастық күй - психикалық белсенді затпен қатты уланудың салдарынан пайда болған және психикалық, мінез-құлықтық, вегетативтік және соматоневрологиялық бұзылулардың жиынтығымен сипатталатын күй. Мастық күй алкогольдікке, есірткі заттарға және уытты заттектерге әуестіліктен болады.

3. Осы нұсқаулық сот-медициналық, сот-психиатриялық және сот-наркологиялық сараптаулардың сот және тергеу органдарының қаулысы бойынша белгіленген тәртіппен жүргізілетін жағдайларды қамтымайды.

4. Дипломатиялық сақтандыруды пайдаланатын адамдарды, олардың келісімісіз медициналық куәландыруға болмайды.

5. Қазақстан Республикасы заңдылықтарында және осы нұсқаулықта белгіленген жағдайлар бойынша құқық қорғау органдарының қызметкерлері мен куәландырылған адамның жұмыс орны бойынша ұйымның және мекеменің лауазымдық қызметкері аталған адамдарды куәландыру үшін тек қана мемлекеттік медициналық ұйымдарға жолдайды және жеткізеді.

6. Медициналық ұйымдарға медициналық куәландыруға жіберу заңға сәйкес жүзеге асырылады

Ескерту: 6-тармақ жаңа редакцияда жазыцлды - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2005 жылғы 1 сәуірдегі N 167 бұйрығымен.

7. Дипломатиялық сақтандыруды пайдаланбайтын шетелдік азаматтар, сондай-ақ азаматтық алмаған адамдар мастық күйде қоғамдық орындарда болғанда, көлік жүргізгенде жалпы негізде куәландыруға жатады.

8. Осы нұсқаулықта көрсетілген куәландыруға жолдауды бұзғаны, куәландыратын адамның күйі туралы жалған қорытынды бергені үшін құқық қорғау органдарының, медициналық ұйымдардың қызметкерлері, сондай-ақ куәландыратын адам жұмыс істейтін ұйымның, мекеменің бастығы Қазақстан Республикасының заңдылықтарымен белгіленген тәртіп бойынша жауапкершілікке тартылады.

9. Медициналық куәландыру міндетті түрде қорытындымен рәсімделеді (N 1 қосымша).

10. Мастық күйде көлік жүргізген адам медициналық куәландырудан бас тартқан жағдайда, оған Қазақстан Республикасының заңдылықтарымен белгіленген тәртіп бойынша жауапкершілік қолданылады.

Көрсетілген іс-әрекеттер Қазақстан Республикасының күші бар заңдылықтарымен белгіленген жауапкершіліктерге әкеліп соғады.

11. Куәландырған адам ауырған, сырт бейнесіне қарағанда қандай да бір мастық белгісі бар сияқты немесе жарақат алған күйде емдеу-профилактикалық ұйымға жеткізіледі, онда медициналық көмек көрсетумен қатар оған мастық күйін куәландыру жүргізіледі.

2. Медициналық ұйымдардағы куәландыру

12. Психикалық белсенді заттарды пайдалану және мас болу фактілерін анықтау үшін медициналық ұйымдар куәландыруды кез-келген уақытта наркологиялық ұйымдардың мамандандырылған кабинеттерінде психиатр-нарколог дәрігерлер немесе денсаулық сақтау органдары белгілеген емдеу-алдын алу ұйымдарында арнайы даярлықтан өткен басқа мамандар, ал селолық жерлерде (медициналық ұйымдардан өте алыс орналасқан, штатында дәрігер жоқ фельдшерлік пункттерде) наркологиялық ұйымдарда арнайы даярлықтан өткен фельдшерлер жүргізеді.

13. Куәландыруға жазбаша жолдамамен ішкі істер, басқа да құқықтық қорғау органдарының қызметкерлері, сондай-ақ куәландырушы жұмыс істейтін ұйымдағы немесе мекемедегі лауазымдық қызметкер жүзеге асырады (N 2 қосымша).

Барлық жағдайларда куәландыруды жүргізетін дәрігерге куәландыру қажеттілігін тудырған себептер мен оның мақсаты аталу керек (қандай нормативтік кесім көзқарасынан куәландырудың нәтижесі қарастырылады).

Ескерту: Азаматтарға ресми жолдаусыз жеке қатынас жасағанда куәландыруға рұқсат беріледі. Бұл жағдайда куәландырылатын адам жеке басын куәландыратын құжатты және медициналық куәландыруды жүргізу қажеттілігі туралы өтінішінің себебі дәлірек жазылған арызын ұсынуы керек. Азаматқа берілетін, сондай-ақ мүдделі ұйымның жазбаша ресми сұранысы бойынша берілуі (салып жіберілуі) мүмкін нәтижелер тиісті куәландыру хаттамасымен рәсімделеді.

14. Медициналық куәландыру жүргізетін адамдар куәландыру болатын жерге жол-көлік оқиғасы болғаннан кейін немесе мастық күйі анықталғанға екі сағаттық уақытта жетулері керек.

15. Жағдайлардың немесе алған жарақаттардың ауыр күйлерінің себебінен куәландыруды толық көлемде жүргізу мүмкін болмаған жағдайларда шұғыл медициналық көмек көрсететін емдеу-алдын-алу ұйымдарда, міндетті түрде, психикалық белсенді заттарды анықтау үшін демалған ауаны және биологиялық күйін (қан, зәр, түкірік) зерттеулер жүргізіледі.

16. Куәландырылған адамды жеткізген лауазымдық қызметкер оның кім екенін анықтау үшін шаралар жасау қажет (адамды кім екенін анықтай алмаған жағдайда оны суретке түсіріп алуға болады). Дәрігер куәландырылатын адамның құжаттарымен (паспорт, жеке басының куәлігі, жүргізуші куәлігі және т.б.) таныса отырып міндетті түрде оның кім екеніне көзі жету керек. Құжаттардың жоқтығы куәландыруды жүргізбеуге негіз болмайды. Жеке басын куәландыратын құжаттардың жоқтығында оның хаттамасында тексеруден өтіп жатқан адамның белгілері мен куәландырылатын адамның өзі туралы айтқан сөздерінен жазылған деректері көрсетіледі. Қажет болса куәландырылатын адам туралы деректерді ішкі істер органдарынан білуге болады және ол хабар медициналық ұйымдарға жеткізіледі.

17. Психикалық белсенді заттарды пайдалануға байланысты күйлердің мәселелері бойынша медициналық қорытындының негізі клиникалық тексеру болып табылады. Мастық күйінің клиникалық сипаты дәрігердің күдігін туғызса немесе куәландырылатын адам куәландыру қорытындысын мақұлдамағанда, ол адамның дем алатын ауасы мен биологиялық күйі (зәр, қан, түкірік) тексеріледі.

Жағдайлардың барысында (куәландырылатын адамның ауыр жағдайына, куәландырылудан бас тартуға) байланысты куәландыруды толық көлемде жүргізу мүмкін болмағанда медициналық куәландырудың хаттамасында зерттеудің өтпеу себебі көрсетіледі.

18. Тексерілушінің клиникалық жай-күйінің ерекшелігіне байланысты биологиялық сынамаларды жүргізудің сипаты мен салдарын дәрігер (фельдшер) белгілейді.

19. Психикалық белсенді заттарды пайдалануға байланысты күйлерін анықтау үшін тексерілушінің жай-күйі (ауыр жарақат, ессіз жай-күйі) толық көлемде медициналық куәландыруды жүзеге асыруға мүмкіндік бермеген жағдайларда ағзаның биологиялық сұйықтығына (зәр, қан, түкірік) міндетті түрде екі қайтара (аралығы 30-60 минут) психикалық белсенді заттардың бар екендігін тексеруге арналған сандық зерттеу жүргізіледі. Оларды сақтаудың қажетті, кепілдік беруші шарттарын сақтау кезінде биологиялық заттардың мәліметтері 25 күн бойы куәландыру жүргізілген медициналық ұйымдарда сақталады.

20. Куәландыруды жүргізген дәрігер (фельдшер) барлық жағдайларда белгіленген нысан бойынша медициналық куәландыру хаттамасын құрады. Хаттамада куәландырылып отырған адамның сырт бейнесі, мінез-құлқы, сөйлеген сөзі, вегеттік-тамыр серпілісі, ойының бұзылуы, іс-бағыты, есі, қимыл-әрекеттері, неврологиялық және соматикалық жағының күйі, дем алғанда ауада психикалық белсенді заттардың анықталуы туралы толық деректер жазылады. Сонымен қатар куәландырылып отырған адамның шағымын, оның өзінің күйін бағалауын атап өту керек. Зертханалық зерттеулер өткізілген жағдайларда міндетті түрде оның нәтижелері аталады.

21. Медициналық куәландыру негізінде жазылған кесімде куәландырылып отырған адамның тексеру кезіндегі жағдайы нақты сипатталған қорытынды беріледі.

Қорытынды жасаған кезде дәрігер (фельдшер) клиникалық және (мүмкін болса) зертханалық деректердің негізінде мына жай-күйлерді анықтау керек:

1) мас емес;

2) психикалық белсенді заттарды (қандай да бір) пайдаланған жөніндегі дерек анықталған;

3) алкогольдік мастық күйі (жеңіл, орташа, ауыр);

4) зертханалық дәлелдеу бойынша анықталған басқа психикалық белсенді заттарды пайдаланудың (есірткі-опиоидтар, каннабиноидтар, кокаин, ұйықтатқы заттарды, психостимуляторлар, галлюциогены, ұшпа ерітіндірлері) әсерінен болған мастық күйі (есірткі заттарын пайдаланудан, уытты заттектерге әуестілік).

22. Медициналық куәландыру қорытындысы екі данада жасалады, дәрігердің қолымен, медициналық ұйым мөрімен расталады. Оның бір данасы куәландырылған адамды жеткізген лауазымдық қызметкерге беріледі, ал екінші данасы медициналық ұйымда қалады және осы ұйымның мұрағатына сырқатнамалар және басқа да медициналық құжаттармен бірге сақталады.

Куәландырудың нәтижелері туралы хабар куәландырылып отырған адамға оны жеткізген лауазымдық қызметкердің көзінше айтылады. Куәландырылатын адам куәландыру нәтижелерімен келіспесе, ол қайта медициналық куәландыру жүргізу туралы жазбаша арызды ұсынуына құқылы екенін дәрігер түсіндіруге міндетті.

Куәландырудың нәтижелері куәланушыға оны жеткізген лауазымды адамның көзінше хабарланады. Дәрігер куәландырылып отырған адамға куәландырудың нәтижелерімен келіспеген жағдайда куәландыруды өткізген ұйымның басшысына қайта медициналық куәландыру өткізу туралы жазбаша өтініш беруіне құқы бар. Куәландыруды өткізген ұйымның басшысы қайта медициналық куәландыру туралы өтінішті дәрігерлердің басқа құрамымен қарайды.

Куәландырылып отырған адам жай-күйінің нашарлауынан болған жағдайларға баға бере алмаса, куәландырудың нәтижелері куәгерлердің назарына жеткізіліп, ол туралы 2-қосымшаға тиісті жазба жазылады.

23. Куәландыру хаттамалар бланкасының жоқтығы куәландырудан бас тартудың себебі болмайды. Медициналық куәландыру қорытындысын өз бетінше құру рұқсат етілмейді.

24. Әрбір куәландыру жағдайы арнаулы журналда тіркеледі (3-қосымша). Журналды куәландыруды жүргізген дәрігер (фельдшер) толтырады және ол кабинетте сақталады.

Журнал нөмірленіп, оған бау өткізіліп, медициналық ұйымның мөрімен барлық беті бір-біріне бекітілуі қажет. Куәландыру жүргізілген адамның тегі, аты, әкесінің аты, жасы, жұмыс орны, лауазымдық қызметі, мекен-жайы, жеке басын куәландырушының құжатының нөмірі, куәландыруға кіммен, қашан және қандай жағдайға байланысты куәландыруға жеткізілгені, оған жеткізген адамның жеке басы куәлігінің нөмірі, куәландыру жүргізілген уақыты, жүргізілген зерттеулер бойынша (дем алған ауаны, биологиялық күйін - қан, зәр, түкірік) оның нәтижесі, куәландыруды жүргізген дәрігердің (фельдшердің) тегі журналға толтырылады және оның қолы. Толтырылған журнал 5 жыл бойы сақталады.

25. Куәландырылып отырған адам (немесе оны жеткізген лауазымдық қызметкер) куәландыру нәтижесімен келіспегенде куәландыру қайта басқа маманмен немесе комиссиямен жүргізіледі.

26. Психикалық белсенді заттарды пайдалану және мастық күйі деректерін тағайындау үшін қайта куәландыру оны жасап отырған адамның жазбаша түрдегі куәландыруға бару жағдайы туралы арызы негізінде және оның жеке басын куәландыратын құжаты болған жағдайда ғана жүргізіледі.

27. Психикалық белсенді заттарды пайдалану және мас болу деректерін тағайындау үшін қайта куәландыру* жоғарыда айтылған тәртіпке сәйкес толық көлемде, алғашқы куәландырудан 2 сағаттық уақыт өткеннен кейін жүзеге асырылады. Әдетте, қайта куәландыруды жүргізгенде лабораториялық зерттеу және қорытынды жасау үшін биологиялық күйін (зәр, қан, түкірік) тексеру өткізілу қажет.

Қайта куәландыру қорытындысы да алғашқыдағыдай куәландырылатын адамды жеткізген лауазымдық қызметкерге беріледі, немесе мүдделі органдардың сұранысы бойынша оларға салынып жіберіледі. Қайта жасалған қорытындының заңдылығы және негізділігі туралы мәселелерді республикалық, облыстық, қалалық, аудандық наркологиялық ұйымның бас маман дәрігер-наркологы ғана куәландырылып отырған адамның немесе мүдделі ұйымның арызы негізінде шешеді.

28. Медициналық куәландыруға (алғашқы, қайта) жолдау, оны жүргізу және оның қорытындысымен келіспеген жағдайларда азаматтар құқық қорғау органдары қызметкерлерінің, жұмыс істейтін ұйымның, мекеменің лауазымдық, медициналық қызметкерінің іс-әрекеттеріне сот тәртібі бойынша шағым жасауларына болады.

29. Ресми жолдау бойынша медициналық куәландыру мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен қаржыландырылады.

Ресми жолдаусыз жеке өтініш бойынша медициналық куәландыру азаматтардың өз қаражаттары есебінен төленеді.

"Психикалық белсенді зат пайдалану фактісін және мас болу жағдайын анықтау тәртібі туралы" нұсқаулыққа N 1-қосымша

Ескерту. 1-қосымшының 14-тармағына өзгерту енгізілді - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2008.10.31 N 578 Бұйрығы.

Психикалық белсенді зат пайдалану және

мас болу фактісін анықтау үшін медициналық

куәландырудың қорытындысы

1. Тегі, аты және әкесінің аты

___________________________________________________________________

Жасы (туған жылы) _________________

Жеке басын куәландыратын құжат

___________________________________________________________________

Жұмыс орны, лауазымы

___________________________________________________________________

Кім және қашан (нақты уақыты) куәландыруға жолдады

_____________________

Куәландыру уақыты және нақты датасы _______________________________

Кім куәландырды (дәрігер, фельдшер)

___________________________________________________________________

2. Куәландыру себебі: көлік жүргізгенде мастық күйіне күдіктену, жұмыста, медициналық көмек көрсету кезінде мас болған адамдарды куәландыру және т.б. (себебін көрсету)_________________________________

3. Куәландырылатын адамның сырт пішіні: киім киісі, терісі, жарақатты анықтау (соғылған жері, жарақаттары және т.б.)

___________________________________________________________________

4. Мінез-құлқы: қызу, тұйық, ашулы, сөзшең, бір қалыпты мінезі жоқ, ұйқышыл, өз жай-күйіне шағымдануы _____________________

___________________________________________________________________

5. Сана-сезімі, уақыт, жер, жағдай және өзі туралы бағыт- бағдары

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

6. Сөйлеу қабілеті: сөйлеу жағдайы (артикуляциясының бұзылуы және т.б.)

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

7. Вегетативтік-тамыр серпілісі (тері бітімінің, көзінің, тілінің кілегей қабыршақтары, терлегіштігі, түкірігінің ағуы)

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

Дем алысы: жиі, баяу

__________________________________________________________________

Тамырының соғуы___________ артериалдық қысымы_____________________

Көздерінің қарашығы: тарылуы, кеңеюі, светке серпілісі

___________________________________________________________________

Жан-жағына қараған жағдайдағы нистагмы

___________________________________________________________________

8. Қозғалу күйі

___________________________________________________________________

Қимылы: бос, жанданған

___________________________________________________________________

Жүрісі (теңселіп, жүргенде аяғын әр жерден басуы), айналып жүруі

(айналғанда теңселуі)

___________________________________________________________________

Ромберг кейпінде тұру

___________________________________________________________________

Нақты қимылдары (жерден тиынды алысы, саусақ-мұрын сынағы)

___________________________________________________________________

Қабағы, тілі, қолының саусақтары дірілдеуі

___________________________________________________________________

9. Нервтік-психикалық, бас-миының органикалық зақымдануы, денесінің жүдеуі ауруларының белгісін анықтау. Алған жарақаттары (тексеруден өтіп отырған адамның өз аузынан)

___________________________________________________________________

10. Соңғы кезде алкоголді, басқа да психикалық белсенді заттарды пайдалану туралы дерек: субъективтік, объективтік (құжаттар және басқа тұпнұсқалар бойынша)

___________________________________________________________________

11. Ауызынан алкоголь немесе басқа психикалық белсенді заттардың иісі шығуы

___________________________________________________________________

12. Дем алған ауасында және организмінің биологиялық күйіндегі алкоголь немесе басқа психикалық белсенді заттарды анықтау

____________________________________________________________________

а) ауа арнайы құралмен тексерілді

Рапопорт әдісімен __________________________________________________

Зерттеу уақыты мен қайта зерттеудің нәтижелері ____________________

б) биологиялық күйі(нің) (зәрі, қан, түкірік, ернінің үстінен алған, бет терісінен, қол саусақтарынан сүртімі)

_________________әдістерімен зерттелді ___________________________

сынақты таңдау уақыты ___________________

Зерттеу уақыты мен нәтижелері

___________________________________________________________________

13. Медициналық қараудың немесе ұсынылған құжаттардың басқа деректері

___________________________________________________________________

14. Қорытынды (куәландырылып отырған адамның жай-күйі осы нұсқаулықтың 21 тармағында қарастырылған тұжырымдамаларында белгіленеді):

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

Куәландыруды жүргізген медқызметкердің қолы

____________________________________________________________________

Куәландыру нәтижелерімен таныстым

___________________________________________________________________

(тексеруден өтуші адамның қолы)

Куәландыру нәтижелерімен таныстым, бірақ қол қоюдан бас тартамын.

Куәгерлер:

1 _________________________________________________________________

(қолы)

2 _________________________________________________________________

(қолы)

"Психикалық белсенді зат пайдалану фактісін және мас болу жағдайын анықтау тәртібі туралы" нұсқаулыққа N 2-қосымша

Психикалық белсенді зат пайдалану және

мас болу фактісін анықтау үшін медициналық

куәландыруға жолдама

200__"____"___________сағат______минут

___________________________________________________________________

(хаттама әзірленген орын)

___________________________________________________________________

(хаттаманы әзірлеген адамның лауазымы, лауазымдық атағы)

Мастық күйіне медициналық куәландыру жүргізу үшін

_____________________________________________деген азамат жіберілді

(тегі, аты, әкесінің аты)

Азаматтығы ________________________________________________________

Жұмыс орны, тұрғылықты жері _______________________________________

___________________________________________________________________

жеке басын куәландыратын құжат (паспорт, жеке басының куәлігі,

жүргушінің куәлігі)

___________________________________________________________________

(сериясы, нөмірі, күні, құжаттарды берген орын)

Көлік құралы туралы мәлімет _______________________________________

(түрі, маркасы, үлгісі, мемлекеттік тіркеу нөмірі, көлік

құралдарының, шағын кемелердің өзге де сәйкестендірушілік белгілері)

Медициналық куәландыру үшін негізгі жолдама_____________________

Куәландыру мақсаты _______________________________________

Лауазымдық қызметкердің қолы _____________________________

"Психикалық белсенді зат пайдалану фактісін және мас болу жағдайын анықтау тәртібі туралы" нұсқаулыққа N 3-қосымша

Психикалық белсенді зат пайдалану фактісі

мен мас болу жағдайын анықтау үшін медициналық

куәландырылатын адамдарды тіркеу журналы

1. р/с N

2. Куәландыру жүргізудің уақыты, датасы

3. Куәландырылатын адамның тегі, аты, әкесінің аты

4. Туған жылы (жасы)

5. Тұрғылықты жері

6. Куәландырылатын адамның жеке басын куәландыратын құжаттың атауы, сериясы, нөмірі

7. Жұмыс орны және қызметі

8. Куәландыруға кім және қашан жібереді

9. Куәландырылатын адамды жеткізуші құжатының сериясы, нөмірі, ресми жолдаманың нөмірі

10. Куәландыруға жіберудің себебі

11. Куәландыру нәтижесі және хаттаманың нөмірі

12. Куәландыруды жүргізген дәрігердің (фельдшердің) тегі, қолы.