О Программе по снижению бедности в городе Астане на 2003-2005 годы

Решение Маслихата города Астаны от 4 июля 2003 года N 245/47-II. Зарегистрировано Управлением юстиции города Астаны 29 июля 2003 года N 282. Утратило силу - решением Маслихата города Астаны от 21 сентября 2006 года N 285/35-III

Извлечение из решения Маслихата города Астаны
от 21 сентября 2006 года N 285/35-III

      В связи с изменением норм законодательства и истечением срока действия отдельных решений Маслихат города Астаны РЕШИЛ:

      1. Признать утратившими силу некоторые решения маслихата города Астаны согласно приложению.
      2. Настоящее решение вступает в силу со дня принятия.

Перечень
утративших силу некоторых решений маслихата города Астаны

      ...
     7. Решение маслихата города Астаны от 4 июля 2003 года N 245/47-II "О Программе по снижению бедности в городе Астане на 2003-2005 годы" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за N 282, опубликовано в газете "Астана акшамы" 27 декабря 2003 года).
      ...

      Секретарь маслихата
      города Астаны                        В. Редкокашин
_________________________________________________________

      Рассмотрев представленную акиматом города Астаны Программу по снижению бедности в городе Астане на 2003-2005 годы, руководствуясь статьей 86  Конституции  Республики 
Казахстан и статьей 6  Закона  Республики Казахстан от 23 января 2001 года N 148-II "О 
местном государственном управлении в Республике Казахстан", маслихат города Астаны решил:

      1. Утвердить прилагаемую Программу по снижению бедности в городе Астане на 2003-2005 годы.

       Председатель сессии 
      маслихата города Астаны                           А.К. Альпеисов
       
      Секретарь маслихата 
      города Астаны                                     В.Г. Лукьянец

      Согласовано:
      Начальник Департамента 
      труда, занятости и социальной 
      защиты населения                                  А.С. Демеува

      Аким района "Алматы"                              К.Н.Касенгалиев 

      Аким района "Сарыарка"                            А.Х. Акчурин 

      Директор Департамента 
      экономики и развития малого бизнеса               Т.И. Яковлева 

      Директор Департамента образования                 А.М. Рахимжанов

      Начальник Департамента финансов                   А.Н. Тусупбеков 

      Директор Департамента здравоохранения             М.З. Шайдаров

      Директор Департамента 
      внутренней политики                               М.Д. Еркетаев

      Начальник Главного управления 
      внутренних дел                                    С.Т. Досумов 

      Начальник Управления 
      информации и общественного согласия               Н.Н. Мальцев 

      Начальник Управления миграции и демографии        Г.С. Сыздыкова 

      Начальник Департамента жилья                      А.И. Лукин

      Директор Департамента по 
      администрированию программ развития               Б.Б. Ережепов

      Начальник Управления по 
      организации торговли и выдаче 
      разовых талонов на рынках г.Астаны                Г.К. Касымова

      Директор ГКП "Центр поддержки 
      малого бизнеса г.Астаны"                          Т.А. Ильясов 

      Директор Регионального фонда 
      по поддержке малообеспеченных 
      граждан г.Астаны                                  Ж.М. Киргенев

      Директор Департамента туризма и спорта            С.Ж. Хамитжанов 

      Генеральный директор ГКП "Астана Су Арнасы"       Ж.Е. Нуркенов 

      Председатель правления              
      ОАО "Астанаэнергосервис"                          Э.Р. Табанов

      Председатель правления               
      ОАО "Астанагазсервис"                             Н.С. Адаев

      Начальник Управления 
      транспорта и связи                                Б.И. Байжаханов

      Директор Департамента 
      государственного санитарно-
      эпидемиологического надзора                       Ж.М. Бекшин 

      Генеральный директор                                   
      ГЦТ "Астанателеком"                               Б.У. Канафин

      Директор Департамента 
      архитектуры и градостроительства                  В.А. Лаптев 

      Директор Департамента 
      коммунального хозяйства                           С.М. Хорошун 

      Директор Департамента 
      Министерства труда и социальной защиты 
      населения Республики Казахстан по г.Астане        С.С. Оразова 

      Начальник Управления коммунальной 
      собственностью                                    А.В. Сухотин

      Директор ГКП "Фонда 
      коммунальной собственности"                       К.А. Ускенбаев

  Программа 
по снижению бедности в городе Астане 
на 2003-2005 годы

  Раздел 1. Паспорт Программы

Наименование            Программа по снижению бедности в городе Астане на 2003-2005 годы
      
Основание для           План мероприятий по реализации Программы Правительства
разработки              Республики Казахстан на 2002-2004 годы,  Постановление             
                        Правительства Республики Казахстан от 24 апреля 2002 года N 470, 
                        Программа по снижению бедности в Республике Казахстан на 2003-2005 
                        годы,  Постановление  Правительства Республики Казахстан от 26
                        марта 2003 года N 296.  
      
Основной разработчик    Департамент труда, занятости и социальной защиты населения города 
                        Астаны.
      
Цель                    Снижение уровня бедности за счет реализации комплекса мер по 
                        улучшению основных экономических и социальных факторов, 
                        оказывающих влияние на уровень жизни населения столицы.
      
Задачи                  Для реализации цели Программы предусматривается решить следующие
                        задачи:
                        создание благоприятных условий для обеспечения занятости и                                 развития предпринимательства;
                        дальнейшее развитие и совершенствование активных мер на рынке 
                        труда за счет создания дополнительных рабочих мест, организации 
                        общественных работ, профессионального обучения, повышения 
                        квалификации и переподготовки безработных;
                        повышение эффективности и доступности услуг здравоохранения, 
                        образования и инфраструктуры;
                        совершенствование механизмов оказания адресной социальной помощи 
                        социально-уязвимым группам населения;
                        повышение эффективности государственного управления в снижении
                        бедности в регионе;
                        активизация участия и взаимодействия всех институтов общества: 
                        государственных органов, профессиональных союзов, частного сектора 
                        и неправительственных организаций, включая объединения, 
                        представляющие группы бедного населения, для решения проблем 
                        бедности.
      
Источники               Программа носит комплексный характер, поэтому основные средства,
финансирования          направляемые на снижение бедности в городе Астане в 2003-2005 
                        годах, будут предусматриваться в рамках действующих программ в 
                        регионе, решающих вопросы снижения бедности в соответствующих 
                        сферах экономики. Кроме того, предусматривается привлечение 
                        собственных средств предприятий, организаций, предпринимателей,    
                        средств банков второго уровня, Регионального фонда по поддержке 
                        малообеспеченных граждан, спонсоров, помощи международных 
                        организаций.
      
Ожидаемые результаты    К 2005 году:
от реализации           увеличить объем Валового регионального продукта (далее - ВРП) в  
Программы               1,5 раза;  
                        снизить уровень бедности в городе Астане на четверть, по сравнению 
                        с 2002 годом, снизить уровень безработицы с 8,7% в 2002 году до 
                        3,0%; 
                        увеличить число безработных, направленных на общественные работы, 
                        до 1900 человек;
                        увеличить долю занятых в сфере малого бизнеса с 23,3% до 27,0%;
                        увеличить количество средних общеобразовательных школ на 7 единиц;
                        дошкольных учреждений - на 4 единицы;
                        поликлинических учреждений - на 2 единицы;
                        снизить показатель материнской смертности до 17,0%. 
      
Срок реализации         2003-2005 годы  

  Раздел 2. Введение

      Одним из важнейших направлений в социальной политике государства на современном
этапе развития страны становится реализация мер по снижению уровня бедности населения.
      Первым программным документом в городе Астане, который и определял одно из основных направлений деятельности местных исполнительных органов на период 2000-2002 годы,  являлась Региональная Программа по борьбе с бедностью и безработицей на 2000-2002 годы. 
      Мероприятия по реализации городской программы были направлены на сокращение масштабов безработицы и снижение бедности за счет осуществления активной политики занятости и оказания адресной социальной помощи малоимущим гражданам, преимущественно нетрудоспособным, а также категориям населения, которые наиболее уязвимы на рынке труда. 
      Региональная программа по борьбе с бедностью и безработицей на 2000-2002 годы была разработана с учетом актуальных проблем и приоритетов, характерных для данного этапа развития столицы.
      В ходе реализации программы достигнуты определенные позитивные результаты: снизился уровень безработицы до 8,7%; стабилизировалась ситуация на фиксированном рынке труда города; доля зарегистрированных безработных к экономически активному населению снизилась до 1,1%; создано 24,8 тысяч рабочих мест при плане 13,0;  численность населения, имеющего среднедушевые доходы ниже прожиточного минимума, с учетом доходов и трансфертов, снизилась на 30%.
      На сегодня определился ряд основных экономических и социальных условий, влияющих на уровень бедности в регионе: 
      дисбаланс спроса и предложения рабочей силы на рынке труда;
      невысокий размер пенсий, пособий;
      недостаточность сети общеобразовательных, профессиональных школ и дошкольных учреждений; 
      уровень развитости инфраструктуры;
      иждивенческое настроение отдельной части населения; 
      недостаточная информированность о возможностях трудоустройства.
      Происходит трансформация социальной структуры бедности за счет увеличения доли трудоспособных граждан.
      Полное решение этих проблем требует разработки комплексной программы, охватывающей проблемы занятости, демографии, образования, здравоохранения, питания, жилья, окружающей среды и многие другие социально экономические аспекты, действия определенной гибкой системы социальной защиты, политики доходов.
      Настоящая программа является продолжением Региональной программы по борьбе с бедностью и безработицей на 2000-2002 годы в комплексе с другими программами.
      Основные пути снижения бедности, предполагают решение проблемы бедности посредством обеспечения:
      экономического роста;
      занятости населения и снижения безработицы;
      совершенствования механизма оказания адресной социальной помощи;
      доступности базового образования, первичной медицинской помощи, жилья, транспортной инфраструктуры и коммунальных услуг, включая питьевую воду и экологический фактор; 
      эффективности администрирования бюджетных программ; 
      участия бедных в принятии государственных решений, повышения доступности информации. 
      Программа учитывает влияние окружающей среды на уровень жизни населения, региональные особенности бедности. 
      Для решения проблем бедности предполагаются активное участие и взаимодействие государственных органов, профессиональных союзов, частного сектора и неправительственных организаций, включая объединения, представляющие слои бедного населения. 

  Раздел 3. Анализ современного состояния бедности в городе Астане

  Глава 1. Определение и измерение уровня бедности

      О жизни населения можно судить по индикаторам уровня жизни, которые представляют комплекс взаимоувязанных показателей, в том числе: доходы населения, уровень и структура потребления, занятость населения и условия труда, социальное обеспечение и социальная защита, демографическая ситуация, обеспеченность жильем, здоровье, доступность к медицинской помощи, образованию, инфраструктуре и так далее.
      Бедность - это социально-экономическое явление, при котором определенные группы населения испытывают трудности с удовлетворением жизненно важных потребностей. 
      Преступность, алкоголизм и наркомания являются негативными последствиями бедности. 
      Проблема бедности наряду с экономическим и социальным аспектами также включает аспект государственного управления.
      Индикаторы уровня жизни позволяют оценить масштаб проблемы бедности в столице. 
      Существуют критерии для измерения бедности по доходам и по доступности населению гарантированных государством социальных услуг. 
      Показатель бедности по доходам - это доля населения, имеющего доходы ниже величины прожиточного минимума.
      В результате резкой дифференциации доходов населения произошло социальное расслоение общества на богатых и бедных, утверждается прослойка среднего класса как основа стабилизующего фактора общества. С учетом развития региона изменились в какой-то степени и причины, порождающие бедность. 
      Критерием оценки уровня жизни населения и определения черты бедности является прожиточный минимум. Сравнительная динамика среднего размера прожиточного минимума, номинальной заработной платы и пенсий, приведена в таблице N№1 (см. приложение 1).
      Основные критерии оценки бедности не по доходам - это минимальный уровень доступности населения основных социальных благ и услуг.
      В сфере здравоохранения - это количество медицинского персонала и медицинских организаций на душу населения, количество населенных пунктов, не имеющих медицинских организаций.
      В образовании - это охват детей обучением, количество детей, которые оказались вне системы обучения, а также тех, кому оказана материальная помощь в образовательных заведениях. 
      В системе социальной помощи - охват и количество предоставляемой помощи социально-уязвимым группам населения. 
      Косвенными индикаторами доступности социальной инфраструктуры для бедных являются показатели по здоровью, образованности, средней продолжительности жизни, социальной деградации (алкоголизм, наркомания, проституция, преступность), а также показатели миграции населения.
      Бедность способствует росту различных форм девиантного поведения, наиболее тяжелыми формами, которых являются преступность, наркотическая и алкогольная зависимость.
      Общая преступность широко распространилась среди малообеспеченных групп населения.
      Показатели доступности инфраструктуры, которые помогают раскрыть такие факторы бедности, как отдаленность от коммуникаций, ограниченность природных или энергетических ресурсов, недостаточно используются в процессе разработки необходимых мер.

  Глава 2. Индикаторы оценки уровня бедности

      Характеристики индикаторов уровня жизни приведены в таблице N№2 (см. приложение 2).

  Глава 3. Профиль и портрет бедности

      Перенос столицы Казахстана в Астану определил развитие столицы путем формирования гармонично развитой столичной среды, обеспечивающей высокий уровень жизни и благосостояния населения. 
      Профиль бедности - это количественная и качественная характеристика наиболее ярких проявлений бедности. 
      В 2002 году в городе Астане она характеризовалась следующими данными: 
      доля населения, имевшая доходы ниже величины прожиточного минимума, составила 9%; 
      среднегодовая величина черты бедности на душу населения составила 1885 тенге;
      соотношение доходов 10% наиболее и 10% наименее обеспеченных групп населения составляет 9,8 раза (в среднем по республике - 10 раз);
      уровень общей безработицы в городе Астане составил 8,7%;
      заболеваемость туберкулезом в 2002 году, по сравнению с 2001 годом, увеличилась на 20%;
      более 47% беременных женщин страдают анемией.
      Портрет бедности - это перечень и характеристика наиболее социально-уязвимых групп населения.
      Департамент труда, занятости и социальной защиты в 2000 году предпринял попытку провести мониторинг бедности для создания городской базы персонального учета малообеспеченных  семей по вопросу определения степени нуждаемости в адресной социальной помощи. 
      Анализ сформированной базы данных (за основу брался средний прожиточный минимум 2000 года) показал, что из 48000 выборочно обследованных семей 27699 - имели доход ниже 4500 тенге; 7552 семьи, или 18121 человек проживали за чертой бедности.
      Социально-уязвимые группы населения: дети и многодетные семьи, длительно безработные, не учащаяся и не работающая молодежь, одинокие пожилые люди, инвалиды, маргинальные группы (бездомные, освобожденные из учреждений пенитенциарной системы, беженцы). 
      По оперативным данным Департамента труда, занятости и социальной защиты населения города Астаны, число многодетных семей составляет около 900. Данная категория населения в основном имеет низкие доходы.
      Надо отметить, что бедными оказались не только одинокие и многодетные матери, пенсионеры, инвалиды, но и трудоспособные высококвалифицированные граждане.
      Невысокий уровень оплаты труда "бюджетников" создал феномен "новой бедности" - бедности семей  с 1-2 детьми и работающими супругами, занятых в отраслях бюджетной сферы: образовании, здравоохранении, культуре, социального обеспечения и услуг.
      Существует проблема бедности и безработицы, которая может перерасти в хроническую социальную проблему. Данный процесс впоследствии может отразиться на подрастающем поколении, то есть на наших детях. Дети имеют меньше всего возможностей самостоятельно улучшить свое положение. Бездействие по отношению к детям, проживающим в бедных семьях, может привести к мультипликативному эффекту увеличения масштабов бедности в будущем.
      Длительная безработица связана с несоответствием определенной части рабочей силы потребностям рынка труда по возрастным, квалификационным, психологическим параметрам, отсутствием возможностей самозанятости, ведения подсобного хозяйства или малого бизнеса при недостатке стартового капитала и необходимых навыков.
      Молодежь (15-24 лет) составляет самую большую долю экономически неактивного населения (32,4 %), а также значительную долю безработного населения (12%). Не учащаяся и не работающая молодежь попадает в особую группу риска по наркомании, преступности, проституции.
      Группа среднего возраста (31-40 лет) имеет большую долю в числе бедных так же, как и молодежь.
      Проблемы одиноких пожилых людей состоят в увеличении затрат на оплату коммунальных услуг, лечения и других подобных расходов.
      Риск бедности среди инвалидов наиболее высок из-за ограниченных возможностей этих людей.
      Существует сложность оценки количества людей, относимых к маргинальным группам, так как состав и принадлежность их непостоянны и требуют пристального внимания еще и в силу их способности оказывать негативное воздействие на другие группы населения.
      Численность маргинального населения пополняется за счет легальных и нелегальных иммигрантов, сельских мигрантов, которые не могут приспособиться к жизни в столице и пополняют категорию безработных.
      В числе наиболее социально-уязвимых групп населения сегодня находятся лица без определенного места жительства и освободившиеся из мест лишения свободы. Они нуждаются в оказании помощи в трудовом, бытовом и социальном обустройстве.
      С 2001 года в городе Астане функционирует Центр социальной адаптации для лиц,  не имеющих определенного места жительства. 
      Общее количество лиц, прошедших через Центр социальной адаптации для лиц, не имеющих определенного места жительства, составило более 1600 человек, среднемесячное число проживающих - более 100 человек. 

  Глава 4. Оценка уровня бедности

  Параграф 1. Развитие реального сектора экономики

      Развитие экономики - это важнейшее условие для эффективной борьбы с бедностью. 
      Реальный рост валового регионального продукта на душу населения за 2002 год к уровню 2001 года составил 25,4%.
      Общая численность занятых в экономике в 2002 году составила 218,6 тысяч человек, из них 49% - женщины. За период 2001-2002 годы в городе Астане увеличилась численность экономически активного населения на 21,9%, в том числе занятого в экономике - на 22,8% . Наблюдается рост количества занятых в сфере торговли, ремонта автомобилей, бытовых изделий и предметов личного пользования, строительства, финансовой деятельности, здравоохранения, социальных услуг, предоставления коммунальных и персональных услуг.
      Рост числа рабочих мест в строительстве обусловлен увеличением объема инвестиций и, следовательно, наращиванием темпов строительных работ в столице.
      Основными направлениями в области привлечения инвестиций определены строительство объектов, формирующих имидж столицы, и объектов социальной инфраструктуры
      Общий объем инвестиций по городу за 2002 год составил 96531,0 млн. тенге, что на 1,1% больше, чем за аналогичный период прошлого года. 
      За последние два года несколько увеличилось численность занятых в промышленности, в гостиничном бизнесе, на транспорте, связи, в сфере образования.
      Активно внедряется и поддерживаются частная собственность, предпринимательство, малый бизнес. Создание благоприятных условий экономического развития предпринимательства в городе Астане способствует расширению сферы бизнеса и увеличению видов деятельности, а также созданию дополнительных рабочих мест. 
      К началу 2003 года социально-экономическая ситуация в столице характеризовалась следующими показателями.
      Промышленность города Астаны представлена предприятиями обрабатывающей отрасли и отрасли по производству и распределению электроэнергии, газа, воды. Предприятия, выпускающие промышленную продукцию, от общей численности хозяйствующих субъектов составляют около 3%. При этом доля объема промышленного производства в валовом региональном продукте составляет более 10%.
      Реализация региональной промышленной политики, направленной на оздоровление промышленных предприятий, создание новых производств, позволила закрепить наметившиеся положительные тенденции в развитии реального сектора экономики. На протяжении последних лет отмечается устойчивый темп роста промышленного производства. По итогам 2002 года, промышленными предприятиями города (с учетом сектора домашнего хозяйства) произведено продукции и оказано услуг на сумму 26,8 млрд. тенге. Индекс физического объема по отношению к 2001 году составил 110,3%.
      Более половины крупных и средних промышленных предприятий сумели обеспечить прирост объемов производства более чем в 1,5 раза, по сравнению с 2001 годом. 
      В промышленном секторе города продемонстрированы реальные возможности экономического восстановления и развития ранее практически бездействующих предприятий и ввода новых производств. Ускоренные темпы строительства активизировали деятельность предприятий стройиндустрии.
      За 2002 год на промышленных предприятиях создано 1110 дополнительных рабочих мест.
      Общий объем инвестиций по городу за 2002 год составил 96531,0 млн. тенге.
      Примечательно, что уровень вложений собственных средств предприятий, организаций и населения за отчетный период составил 56782,0 млн. тенге, или 58,8 % от общего объема.
      Исполнение плана по сбору налогов и поступлений в бюджет обеспечило последовательное проведение местными органами активной социальной политики.
      Об улучшении уровня жизни населения свидетельствует динамика показателей денежных доходов населения города и величины прожиточного минимума, показанная в таблице N 3 (см. приложение 3).
      Среднемесячная заработная плата по средним и крупным предприятиям, включая малые государственные (бюджетные), страховые и банковские организации с численностью до 50 человек, в 2002 году увеличилась, по сравнению с 2001 годом, на 20,1 % и составила 27577 тенге. Данный показатель в 6,6 раза превышает минимальный размер заработной платы и в 5,8 раза - среднегодовую величину прожиточного минимума. Основные показатели приведены в таблице N 4 (см. приложение 4).
      Среднедушевой номинальный денежный доход жителя Астаны по последней оценке органов статистики (в IV квартале 2002 года) имел следующую структуру:
      доходы от трудовой деятельности - 82,7%;
      социальные трансферты - 8,6%;
      прочие денежные поступления - 8,7%.
      Необходимо отметить, что в структуре денежных расходов населения города Астаны более 96% затрат составляют потребительские расходы, в том числе:
      на продовольственные товары - 39,8%;
      на непродовольственные товары - 32,7%;
      на погашение платных услуг - 23,9%.
      Налоги, платежи, материальная помощь родственникам, погашение кредита и другие расходы составляют всего 3,6%.
      Индекс потребительских цен, характеризующий общий уровень инфляции, за двенадцать месяцев (декабрь 2002 года к декабрю 2001 года) составил 106,6%, в том числе индекс цен на продовольственные товары - 106,6%, непродовольственные товары - 106,0%, индекс тарифов платных услуг - 107,3%. 

  Параграф 2. Занятость и безработица

      Одним из основных индикаторов, характеризующих уровень экономического развития общества и благосостояния, является занятость населения.
      Рынок труда в городе Астане характеризуется низким уровнем безработицы, продолжающимся перераспределением рабочей силы между секторами и отраслями экономики в пользу негосударственного сектора, ростом численности работающих по найму. В структуре занятости населения соотношение складывается в пользу наемных работников.
      Средняя численность работников, занятых на крупных и средних предприятиях столицы с численностью свыше 50 человек и малых государственных (бюджетных) учреждений, страховых организаций и банков (до 50 человек), за 2002 год увеличилась, в сравнении с 2001 годом, на 9,4%. Численность самостоятельно занятого населения составила 19,1 тысяч человек. Это меньше, чем в 2000 году на 11,6 тысяч человек, или на 37,7%. 
      Одним из важных факторов падения уровня жизни населения является отсутствие работы. Безработица это обычное явление в условиях функционирования рыночной экономики.
      На протяжении ряда лет на рынке труда сохраняется тенденция нарастания дисбаланса между спросом и предложением рабочей силы. В настоящее время наблюдается циклическая и структурная безработица.
      Общее число безработных в городе Астане в 2002 году составило 20,8 тысяч человек, уровень безработицы достиг 8,7% от экономически активного населения. Доля зарегистрированных безработных колеблется в пределах от 1,6 до 1,1 % от экономически активного населения.
      Особенно тревожит тот факт, что среди безработных все больше преобладают лица, уже утратившие полностью или частично квалификацию из-за затяжного характера нахождения без работы. При этом шансы на их трудоустройство крайне низки. Если работа и предлагается, то чаще низкой квалификации, что не обеспечивает адекватного потребностям семьи уровня дохода. В 2002 году в поисках работы свыше одного года находилось 42 % безработных граждан.
      В структуре безработных почти каждая вторая женщина (59,9%), остро стоит проблема их трудоустройства. Из безработных женщин, обратившихся в Департамент труда, занятости и социальной защиты населения города Астаны, работу получает лишь каждая третья. Наименьшие перспективы устройства на работу у женщин, имеющих высшее и среднее специальное образование, в возрасте 45 лет и старше. Размывание традиционной социальной инфраструктуры, сокращение числа детских дошкольных и внешкольных учреждений, низкая оплата труда, негибкие графики работы, рост стоимости услуг ведут к увеличению бедности женщин, не позволяя им полностью раскрыть свой потенциал.
      Усиливаются признаки длительной безработицы. В 2002 году не могли найти работу после длительного поиска 21,9% безработных, пополнили ряды безработных в связи с сокращением штата, ликвидацией предприятия, окончанием срока договора более 4,5 тысяч человек, пятая часть от общего числа безработных составляют уволившиеся по собственному желанию и завершению предпринимательской деятельности.
      Преобладающую часть безработных в 2002 году составили люди в возрасте от 25 до 55 лет, в том числе молодежь в возрасте 16-24 года - 13,0%.
      В условиях жесткой конкуренции на рынке труда молодежь постоянно обеспокоена проблемой угрозы безработицы. Вопросы поиска работы насущны, в первую очередь, для людей в возрасте от 17 до 22 лет, так как отсутствует механизм, регулирующий трудоустройство выпускников учебных заведений. В основном ряды безработных пополняет молодежь, имеющая небольшой практический и профессиональный опыт работы.
      В условиях дефицита рабочих мест особенно обостряется проблема занятости инвалидов, имеющих наиболее низкий статус на рынке труда. 
      По состоянию на 1 января 2003 года, в  городе Астане проживают 2395 инвалидов 3 группы, которые относятся к трудоспособной категории (рабочая группа) населения, однако проблема занятости для них остается нерешенной.  
      Одной из проблем, влияющей на казахстанский рынок труда, является нелегальная трудовая миграция, прежде всего из стран Содружества Независимых Государств. Многие казахстанские предприниматели охотно нанимают нелегальных трудовых мигрантов из-за дешевизны малоквалифицированной иностранной рабочей силы. Это влияет на занятость местного населения, которое сталкивается с недобросовестной конкуренцией, что приводит к расширению "теневого" сектора и незаконного найма. 

§  Параграф   3. Малый бизнес

      В настоящее время предпринимательство рассматривается как одно из важнейших средств реализации структурной экономической политики государства, основным фактором социально-экономической стабилизации на местах. 
      В городе Астане количество зарегистрированных субъектов  малого предпринимательства на 10 тысяч жителей столицы составило в 2002 году - 416 единиц вместо 327 - в 2001 году. Всего за последние пять лет количество субъектов малого предпринимательства увеличилось в 3,8 раза. 
      Благодаря мобильности, динамичности и конкурентоспособности малый бизнес сегодня  эффективный инструмент создания новых рабочих мест, внедрения новейших мини-технологий по выпуску импортозамещающей продукции, стабильный источник увеличения налоговых поступлений. За 2002 год субъектами малого бизнеса создано 4930 новых рабочих мест в том числе: в производственной сфере - 700, строительстве - 590, сфере торговли - 1880,  в прочих видах деятельности, куда входят бытовые и сервисные услуги, финансовый и риэлтовский бизнес, страховые, образовательные, медицинские услуги и так далее - более 1760 мест.
      В структуре занятого населения по видам экономической  деятельностью доля работающих в малом предпринимательстве города за 2002 год составила 23,3 % и увеличилась, по сравнению с 1998 годом, на 5,1 %. 
      По состоянию на 1 января 2003 года, количество занятых в малом бизнесе на 10 тысяч жителей города Астаны составило 1018 человек (в 2001 году - 905 человек).
      В столице   успешно функционирует инфраструктура поддержки малого бизнеса, состоящая из технопарковой зоны Открытого Акционерного Общества "Астана-Технопарк", Бизнес-инкубатора "Астана-инновация", Центра поддержки малого бизнеса. Эти организации призваны оказать всемерную поддержку малому бизнесу, в том числе и стартовому. В частности, Центр поддержки малого бизнеса за 2002 год обеспечил работой  568 человек, из них 246 человек обеспечены работой на базе созданного рынка сервисных услуг для населения города посредством сдачи оборудования в аренду, по диспетчерской службе устроено на работу 23 человека. 
      Для предложения качественных услуг работают Интернет-кафе "TARGET" и учебно-информационный центр "Астана-Инфорекс". В течение 2002 года прослушали вводные бесплатные лекции около 300 человек, полный курс обучения прошли 89 потенциальных предпринимателей. Проводится набор групп для проведения семинаров совместно с корпорацией "Прагма" проекта "USAID" и Карагандинским региональным институтом управления по темам "Выпуск ценных бумаг", "Анализ финансовой отчетности" и так далее.
      Постоянно действующая межведомственная комиссия города Астаны проводит заседания по рассмотрению заявлений о предоставлении в аренду или доверительное управление с правом последующей передачи в собственность неиспользуемых объектов субъектам малого предпринимательства, а также результатов выполнения доверительными управляющими обязательств (бизнес-планов) и условий по ранее заключенным договорам. 
      По 13 ранее не используемым объектам общей площадью 4665 кв. метров действуют договора аренды и доверительного управления с правом последующей передачи в собственность с обязательствами предпринимателей по организации на базе данных помещений производственных участков по оказанию услуг населению

§  Параграф 4. Общественные работы

      Общественные работы выполняют функции социальной поддержки безработных и смягчения ситуации на рынке труда в периоды резкого возрастания уровня безработицы. 
      Анализ показал, что в 2001 году по сравнению с 2000 годом наблюдался  рост числа безработных, принявших участие в общественных работах. Если в 2000 году в общественных работах участвовало 1802 человека, то в 2001 году - 2249 человек. Однако 2002 году этот показатель снизился на 23%, по сравнению с предыдущим периодом. Это объяснятся тем, что общественные работы пользуются низкой популярностью у населения, так как имеют низкую эффективность из-за скоротечности, малопривлекательности и малооплачиваемости. Продуктивная занятость может быть обеспечена только постоянной и хорошо оплачиваемой работой. 
      Наиболее массовыми в 2001 году по количеству участников были работы, связанные с озеленением и благоустройством городов, а также с уборкой территорий. В них приняли участие более 60% от общего количества безработных, участвовавших в общественных работах.

  Параграф 5. Профессиональная подготовка и переподготовка безработных

      За 2000-2002 годы уполномоченным органом по вопросам занятости города Астаны на профессиональную подготовку были направлены 3019 человек, обучено 2447 безработных, трудоустроен на предприятиях города 2421 человек. Удельный вес безработных, прошедших курсы профобучения и профподготовки за три года, составил 10,9%. 
      В течение указанных лет наблюдалась тенденция роста числа безработных, направленных на профессиональное обучение. Данный показатель в 2002 году увеличился в 1,8 раза, по сравнению с 2000 годом. 
      Приоритетное право пройти профессиональное обучение и переобучение предоставлялось безработным, относящимся к целевым группам населения. 
      Развитие рыночной экономики закономерно привело к появлению на рынке труда спроса на специалистов, владеющих навыками работы в новых условиях, то есть требуются специалисты "нового" качества. Спрос в данном случае представлен на следующие профессии: страховой, торговый агент, секретарь-референт, бизнес-менеджер со знанием иностранных языков и компьютерной техники, переводчик и тому подобные.
      Спрос на рабочие профессии представлен по специальностям, требующим применения новых технологий: сварщик, каменщик, газоэлектросварщик, машинист, электрик, водитель автомобилей и другие.
      В целях повышения конкурентоспособности безработных на рынке труда практикуется обучение по смежным, сложным профессиям таким, как столяр-плотник, штукатур-маляр, слесарь-сантехник, водитель-электромонтер.
      В 2002 году воспользовались шансом получить профессиональные навыки или повысить квалификацию 990 безработных, состоящих на учете в Департаменте, 97% из которых были трудоустроены в организациях города.
      Результаты обучения безработных основам предпринимательской деятельности  показали, что безработные слабо владеют знаниями рыночной экономики и не имеют представления, как начать свое дело, не в состоянии реализовать бизнес-идею.
      Большинству инвалидов, трудоспособность которых полностью или частично объективно может быть восстановлена, требуется обеспечить профессиональную ориентацию в соответствии с их индивидуальной программой реабилитации.

  Параграф 6. Микрокредитование

      Микрокредитование малообеспеченных трудоспособных граждан путем выдачи грантов или микрокредитов позволяет обеспечить самозанятость и улучшить их материальное положение.
      Программа микрокредитования наименее обеспеченных граждан Республики Казахстан на 1998-2000 годы, утвержденная  постановлением  Правительства Республики Казахстан от 12 февраля 1998 года N 103, предусматривала выдачу микрокредитов в размере 400 долларов Соединенных Штатов Америки (в эквиваленте) индивидуальным предпринимателям из числа малообеспеченных граждан для создания новых рабочих мест путем создания и cовершенствования своего бизнеса.
      За 2000-2002 годы малообеспеченным гражданам Региональным фондом по поддержке малообеспеченных граждан было выдано 200 микрокредитов на общую сумму 10946,5 тысяч тенге.
      Данная Программа не была выполнена в полной мере вследствие отсутствия четко разработанных в то время механизмов возвратности заемных средств и стабильных источников финансирования. В течение 2000-2002 годов наблюдается снижение по количеству выданных микрокредитов малообеспеченным гражданам. Если в 2000 году получили микрокредиты 114 человек, то в 2002 году - только 31. 
      Имеется положительный опыт микрокредитования путем выдачи грантов со стороны международных, частных и неправительственных организаций по поддержке малообеспеченных граждан.

  Глава 5. Социальная сфера

§ Параграф   1. Демография и миграция

      Среднегодовая численность населения  города Астаны с 1999 года возросла на 187 тысяч чел. и составила на 1 января 2003 года 502,5 тысяч человек. 
      Естественный прирост населения города в течение 2002 года составил 2195 человек, что на 44,9 % больше, чем в 2001 году.
      В 2002 году зарегистрировано рождений на 14,0% больше чем в 2001 году и составляет 5513 родившихся, из них 2873 мальчика, 2640 девочек.
      Общий коэффициент рождаемости за 12 месяцев 2002 года составил 11,2 рождений на 1000 человек населения против 10,4 в 2001 году.
      Число умерших за 2002 год составило 3410 человек, из них 47,9% - умерло в трудоспособном возрасте. Общий коэффициент смертности составил 6,8 умерших в расчете  на 1000 человек населения. Средний размер семьи в городе Астане составляет 3,3 человека, в 2001 году размер семьи был определен в 3,4 человека.
      За 2002 год число зарегистрированных браков увеличилось, по сравнению с 2001 годом, на 12,8% и составило 2429, число разводов снизилось на 2,6% то есть на 928.
      Миграционные потери города Астаны в 2002 году составили 6762 человека и снизились, по сравнению с 2001 годом, в 7,6 раза. Из числа выбывших за пределы города наибольший удельный вес занимают русские - 61,5%, немцы - 16,3%, украинцы - 10%. 
      Основные миграционные потоки в течение 2002 года формировались в большей части по межобластной миграции - 95,9% от общего числа прибывших, включая социально вынужденную миграцию из сельских регионов республики, и за счет обмена мигрантами со странами ближнего зарубежья. Переселенцы из сельских регионов, формально обретая статус городского жителя, недостаточно вовлекаются в сферу социальной, производственной  и культурной жизни.

  Параграф   2. Обеспеченность населения медицинской помощью

      В течение 2002 года, кроме 30 лечебно-профилактических организаций, подведомственных Департаменту здравоохранения, медицинскую помощь населению города по государственному заказу оказывали лечебные организации республиканского подчинения и частных форм собственности.
      На базах больниц города функционируют 8 филиалов Республиканских научно-исследовательских институтов и научных центров.
      В целом по городу развернуто 3205 больничных коек, показатель обеспеченности составляет 63,8 на 10 тысяч населения, что, в связи с увеличением численности населения, пока не соответствует потребности.
      Отмечается рост индекса здоровья женщин в 2002 году до 30%, однако, он еще недостаточен. Экстрагенитальная патология среди беременных встречается в 97-98% случаев, из них: анемия - 62,3%; заболевание почек - 37,6%; сердечно-сосудистые заболевания - 8,2%.
      Серьезной проблемой остается заболеваемость населения сахарным диабетом, финансирование которой, на закуп таблетированных препаратов и средств контроля, в 3 раза ниже потребности. Сложной остается эпидемиологическая ситуация по туберкулезу. За счет расширения показаний к флюорографическому исследованию населения и выявления больных с малыми формами туберкулеза, в 2002 году выросла заболеваемость с данной патологией с 131,2 до 162,0 на 100 тысяч населения. Особенно поражены данной болезнью социально-уязвимые слои населения. 
      Отмечается снижение интенсивного показателя первичной инвалидности на 10 тысяч населения с 20,9 до 16,9.
      В структуре первичного выхода на инвалидность: онкологические заболевания составляют 23,3%; болезни органов кровообращения - 20,9%; травматизм - 12,7%.
      На диспансерном учете по поводу хронических заболеваний  состоит 5595 детей школьного возраста или 9,3% от общего количества учащихся города, 60% школьников имеют уровень здоровья ниже среднего. Чаще всего встречается патология органов пищеварения (гастриты), заболевания дыхательных путей, заболевания глаз, нервно-психических расстройств.
      В настоящее время в городе Астане не решена проблема эффективной диспансеризации и реабилитации инвалидов, отсутствуют необходимые условия для их планомерного осуществления. Вследствие дороговизны лекарственных препаратов и дефицитом мест в стационарах большинству инвалидов недоступны оперативное корригирующее и другие виды восстановительного лечения в специализированных медицинских учреждениях. 

  Параграф 3. Доступность образования

      В 2002 году в городе имелось 64 средних общеобразовательных учреждений с различными формами собственности составило 64. Дефицит посадочных ученических мест в школах города составляет 15800.
      В 2002 году количество детей 5-6-летнего возраста, посещающих дошкольные учреждения, составляло 7900 человек, то к концу 2002 года - 9947. Однако количество дошкольных учреждений в 2002 году осталось на уровне 2001 года и составляет 44 единицы.
      Доля охвата детей 5-6-летнего возраста предшкольной подготовкой на сегодняшний день составляет 62%.
      Одной из серьезных проблем, связанных с полноценным доступом к образованию детей из малообеспеченных семей, детей-сирот и детей с ослабленным здоровьем, является обеспечение горячим питанием.
      В целом по городу в 49 школьных столовых бесплатно питаются 2869 учеников.
      Начиная с 2000 года наблюдается тенденция увеличения числа детей из малообеспеченных семей, нуждающихся в бесплатном питании.
      В системе начального и среднего профессионального образования в пяти профессионально-технических училищах и шести колледжах по государственному заказу обучается соответственно 1713 и 2497 человек. 
      Число студентов и учащихся, обучающихся в вузах, колледжах и других среднеспециальных учебных заведениях, увеличилось на 19,2%. 

  Параграф 4. Система государственной социальной помощи 
      социально-уязвимым группам населения

      Критерием для оказания адресной социальной помощи установлена черта бедности. Министерство труда и социальной защиты населения Республики Казахстан ежеквартально определяет размер черты бедности.
      Черта бедности определена на 2004-2005 годы в соответствии с прогнозными показателями формирования индикативного плана на 2004-2005 годы и установлена в размере 40%.
      Адресная социальная помощь (далее - АСП) введена вместо ранее выдаваемых пособий: единая помощь семьям, имеющим детей; неработающим многодетным матерям, имеющим 4 и более детей до 7 лет; на детей военнослужащих срочной службы; единовременных пособий на рождение детей; на погребение работавших и безработных граждан; материальной помощи безработным гражданам, из числа малообеспеченных семей.
      АСП назначается и выплачивается малообеспеченным гражданам города Астаны согласно законодательству и в сроки, определенные положениями местных исполнительных органов. 
      Общее количество семей, обративших в Уполномоченный орган по вопросу назначения и выплаты АСП, составило 1059 семей. Максимальное число получателей АСП составило 879 семей, или 2865 человек, из которых 53,2% составляют дети, студенты дневной формы обучения - 2,3%, инвалиды - 2,5%.
      Основными причинами отказа в назначении АСП является несоблюдение требований, определенных нормативно-правовыми актами, в том числе: превышение среднедушевого дохода семьи, установленной на квартал черты бедности, отказ от проведения обследования, сокрытие доходов, недостоверность сведений, предоставленных заявителями и другое. 
      Прослеживается закономерность, что около 80% из числа получателей-семьи, которые получали социальные выплаты при ранее действующем законодательстве, из них: более 48,3 % - малообеспеченные многодетные и неполные семьи, 13,0% - семьи безработных граждан, по 1% - пенсионеры, проживающие совместно с семьями своих детей, и оралманы.
      В городе созданы и действуют две участковые комиссии в районах "Алматы" и "Сарыарка". В течение 2002 года комиссиями проведено 45 заседаний, обследовано 879 семей.
      Согласно квоте Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан за 2001-2002 годы 176 участников и инвалидов Великой Отечественной войны получили санаторно-курортное лечение в республиканских пансионатах "Ардагер" и "Жеке-Батыр". Производится оплата проезда больных на лечение отдельным категориям населения.
      Льготной подпиской на газеты местных изданий было охвачено 3666 малообеспеченных граждан из числа участников и инвалидов Великой Отечественной войны и многодетных матерей.
      В столице осуществляется комплекс мер по совершенствованию организации деятельности сети социальных учреждений города, подведомственной органам социальной защиты населения - Дома-интерната для умственно-отсталых детей, Дома-интерната для ветеранов и инвалидов.
      По состоянию на 1 января 2003 года, в Доме-интернате для ветеранов и инвалидов проживало 252 опекаемых. 
      С 2001 года в Доме-интернате действует платное отделение для временного проживания престарелых и граждан, нуждающихся в бытовом и медицинском обслуживании, без ущерба основному контингенту государственных опекаемых и в случае отсутствия очередности для определения в Дом-интернат. За 2001-2002 годы данной услугой воспользовалось 25 горожан  преклонного возраста. 
      Ведется целенаправленная деятельность над усовершенствованием форм обслуживания на дому одиноких престарелых и инвалидов.
      255 одиноких престарелых граждан обслуживаются социальной службой на дому, которая в тесном контакте работала со специалистами семейно-врачебной амбулатории "Демеу". 
      В Центре социальной адаптации для лиц, не имеющих определенного места жительства на конец 2002 года проживало  132 человека. 
      В результате определенной работы,  проделанной сотрудниками Центра социальной адаптации для лиц, не имеющих определенного места жительства, в течение 2001-2002 года трудоустроено 11% от общего числа пребывавших, 8,9% - восстановили документы, возвращены в семьи 3,2%.  

  Глава 6. Инфраструктурный аспект бедности

      Инфраструктура позволяет преодолеть такие "естественные" причины бедности, как отдаленность от материальных и информационных ресурсов. Она также способствует экономической активности, обеспечивает доступ к рынкам и услугам социальной сферы, решению вопросов производства, распределения товаров и услуг. 

  Параграф 1. Обеспеченность населения жильем, коммунальными 
услугами и доступность к рынкам потребления

      Организован учет нуждающихся в жилье малоимущих слоев населения столицы. К ним относятся следующие категории населения: инвалиды 1 и 2 групп; семьи, имеющие или воспитывающие детей-инвалидов; лица, страдающие тяжелыми формами некоторых хронических заболеваний; пенсионеры по возрасту; дети-сироты, не достигшие двадцати лет, потерявшие родителей до совершеннолетия; репатрианты; лица, лишившиеся жилища в результате бедствий, чрезвычайных ситуаций техногенного и природного характера; многодетные семьи; семьи лиц, погибших при исполнении государственных или общественных обязанностей, воинской службы; неполные семьи. 
      По состоянию на 1 января 2003 года, на учете нуждающихся в жилище по списку N 1 состоит 1850 малоимущих граждан. В очереди для получения жилья зарегистрировано 700 учителей города. 
      Предусмотрен комплекс мер по улучшению жилищных условий населения города посредством предоставления служебного, муниципального фонда жилья, привлечения ипотечного кредитования, жилстройсбережений вкладчиков. 
      Возникает необходимость дополнительной меры социального характера такой категории населения, как престарелые одинокие пенсионеры,  супружеские пары и инвалиды, имеющие в собственности недвижимое имущество и не справляющиеся с бременем его содержания как в материальном, так и моральном аспекте.
      Доля жилищно-коммунальных расходов в структуре платных услуг составила в 2001 году 53 % против 51 % - в 2000 году. Из-за низкой платежеспособности населения остается высоким уровень неплатежей за текущее содержание жилья.
      Жилищное пособие является одной из форм социальной защиты населения. Система выдачи жилищной помощи малоимущим несколько смягчает проблему в решении полной и своевременной оплаты коммунальных услуг.
      На начало 2003 года, по сравнению с  2002 годом, количество семей, охваченных жилищными пособиями, увеличилось на 30% и составило 3526. Вместе с тем установленный 30 процентный уровень учитываемого дохода семьи при назначении жилищной помощи не позволяет на сегодня охватить этим видом помощи всех нуждающихся в ней.
      По сравнению с 2001 годом общий объем розничного товарооборота за 2002 год увеличился в фактических ценах на 23,2%, в сопоставимых  на - 17,85 и составил 42891,2 млн. тенге. 
      В сфере торговли работают 1200 магазинов и 352 предприятия общественного питания. 
      Самые большие объемы торговых оборотов приходятся на рынки столицы. Оборот вещевых, смешанных и продовольственных рынков составил 26248,0 млн. тенге. Доля реализации потребительских товаров на рынках в общем объеме товарооборота составила 61,2%.
      В Астане функционируют 16 рынков, из них: 6 - специализированных, 8 - универсальных, 2 - продовольственных. 
      Ведется целенаправленная практическая работа по расширению сети объектов торговли и обслуживания.    

  Параграф 2. Водообеспеченность населения

      Обеспечение доступа к питьевой воде является одним из основных индикаторов бедности.       Основным источником хозяйственно-питьевого водоснабжения города Астаны является Вячеславское водохранилище на реке Есиль, водообеспечением 67,2 млн. кубических метров в год (проектная емкость 410,9 млн. кубических метров). В связи с маловодьем на протяжении нескольких лет водохранилище не пополнялось до проектных объемов.
      В 2002 году пополнение водохранилища составило в объеме более 220 млн. кубических метров, тем не менее, на сегодняшний день одной из самых существенных проблем является проблема водообеспечения города Астаны. 
      Некоторыми крупными предприятиями не используются технологии с максимальным использованием оборотного и повторного водоснабжения.
      В настоящее время не полностью обеспечены качественной питьевой водой, коммунально-бытовым и хозяйственным водоснабжением городские поселки Коктал, Мичурино, Железнодорожный и другие. 
      Налажено производство бутилированной столовой воды.  

§  Параграф   3. Обеспеченность населения дорогами, транспортом, 
      услугами связи

      Система пассажирского транспорта общего пользования сформирована в составе государственных коммунальных автотранспортных предприятий - Открытое Акционерное Общество "Автобусный парк N 1" и Открытое Акционерное Общество "Жезкиик", а также из 16 частных коммерческих предприятий. 
      Общее количество подвижного состава составляет свыше 950 единиц, в том числе 468 автобусов, 45 троллейбусов, 350 микроавтобусов.
      К 2002 году общая протяженность пригородных и междугородних маршрутов увеличилась в два раза в сравнении с 2000 годом.
      Требует улучшение организация пассажирских перевозок в пригородные поселки Куйгенжар, Мичурино, Интернациональный, из-за отдаленности от основной инфраструктуры города и специфичности перевозок.
      В течение пяти лет из городского бюджета выделяются финансовые средства для компенсации льготных перевозок общественным городским транспортом отдельных категорий граждан, которые входят в социально-уязвимые группы населения. 
      В структуре платных услуг населению услуги связи составляют 11,6%. В 2002 году общий объем услуг связи выполнен на 8% больше, чем в 2001 году, и составил 1781,1 млн. тенге. Недостаточен уровень качественной телефонной связи окраинных поселков города. 

§ Параграф   4. Экологический аспект бедности населения

      Неблагоприятная экологическая ситуация существенно сказывается на жизни бедных слоев населения. 
      Состояние загрязнения атмосферного воздуха Астаны в основном обусловлено вредными токсическими выбросами предприятий энергетики и автотранспорта в воздушный бассейн столицы. Общий объем выбросов загрязняющих веществ в атмосферу от стационарных источников загрязнения составил в 2002 году 44,5 тысяч тонн, что на 6,1 тысяч тонн меньше, чем в предыдущем году.
      Однако уровень загрязнения воздуха Астаны ниже среднего по городам республики. Индекс загрязнения атмосферы в 2001 году составил 1,3, в 2002 году - 2,9, что связано с метеорологическими условиями.
      Проблема захоронения бытовых и производственных отходов решается с привлечением внешнего займа испанского правительства. Начата реализация проекта модернизации удаления твердых бытовых отходов и улучшения экологической обстановки. Будет применена современная технология сбора и захоронения отходов, исключающая вторичное загрязнение грунта, вод и атмосферного воздуха.
      Проводимое в 2003 году захоронение источников ионизирующего излучения позволит предотвратить радиационное загрязнение окружающей среды. 

  Глава 7. Роль институтов общества в снижении уровня бедности
      населения

§ Параграф   1. Роль местных исполнительных органов

      Местные исполнительные органы играют ключевую роль в реализации мер по снижению уровня бедности населения города:
      создание благоприятных условий для ведения бизнеса, в том числе в создании конкуренции для субъектов предпринимательства;
      планирование расходов местного бюджета по оказанию государственных услуг населению, как в области социального развития (здравоохранение, образование, социальное обеспечение и защита населения), так и в формировании общественной инфраструктуры (строительство общественных объектов, дорог, обеспечение транспортом).
      Приоритетами в развитии и поддержке субъектов малого предпринимательства является: содействие первоочередному финансированию социально-значимых бизнес-планов; обеспечение доступа к льготному кредитованию из средств городского бюджета; использование в большем объеме кредитного портфеля Европейского Банка Реконструкции и Развития по программе "Малый бизнес Казахстана" и собственных средств банков второго уровня. 
      С учетом программ социально-экономического развития столицы местные исполнительные органы целенаправленно и обоснованно подходят к формированию бюджета.
      Однако, в соответствии со Стратегическим планом развития города Астаны до 2010 года, требует дальнейшего совершенствования механизм оценки выполненных и реализуемых программ.

§  Параграф 2. Роль неправительственных организаций и профессиональных союзов в снижении бедности

      В настоящее время в Астане насчитывается свыше 100 неправительственных организаций. По направлению и деятельности их можно разделить на группы неправительственных организаций (далее - НПО) указанных в таблице N 5 (см. приложение 5).
      В группу "помощь социально незащищенным слоям населения" входят 10 ветеранских и 14 НПО по работе с инвалидами.
      Неправительственные организации действуют на низовом уровне, доходят до людей, оказавшихся в критической ситуации (психологическая депрессия, тяжелое материальное положение, жизненные условия ниже уровня черты бедности и так далее), помогают мобилизовать человеческие и материальные ресурсы, вносят свой вклад в строительство гражданского общества.
      Основная цель НПО - улучшение жизни людей путем изучения мнения в своих группах, вовлечения людей в процесс принятия решений, влияющих на их жизнь.
      Большинство НПО столицы в той или иной степени помогают в решении проблем бедности, безработицы, снижают социальную напряженность, организовывая бесплатную юридическую, психологическую, медицинскую помощь, проводя семинары-тренинги по развитию способностей граждан к самообеспечению и самореализации по теме "Помоги себе сам".
      С целью укрепления взаимодействия государственных органов и неправительственных организаций в августе 2002 года в городе Астане был создан центр поддержки неправительственных организаций "Инфо-Центр НПО". 
      Однако надо отметить тот факт, что НПО пассивны, не в полной мере своих возможностей участвуют в разработке и реализации различных региональных социальных программ. Новый законопроект Республики Казахстан "О социальном заказе" будет способствовать активному вовлечению НПО и общественных объединений города в решение социально значимых вопросов, приоритетных для развития региона.
      Профсоюзы принимают участие в работе, направленной на внедрение социальных реформ в Казахстане, путем соглашений и переговоров.
      В столице действует городская трехсторонняя комиссия по социальному партнерству и регулированию социальных и трудовых отношений, деятельность которой ориентирована на обеспечение информированности партнеров по всем заинтересованным вопросам.
      Активно работают профсоюзы в крупных организациях инфраструктуры, как: Открытое Акционерное Общество "Астанаэнегосервис", Городской Центр телекоммуникаций "Астанателеком", Государственное коммунальное предприятие "Астана су арнасы", Товарищество с ограниченной ответственностью "Маншук", Государственное коммунальное предприятие "Турмыс". Плодотворно работают горкомы профсоюзов работников образования, госучреждений, культуры, здравоохранения.
      В настоящее время недостаточно эффективна система мер по защите трудовых, социально-экономических прав работающих по найму. 
      При непосредственном участии акиматов районов "Алматы" и "Сарыарка" города и Регионального фонда по поддержке малообеспеченных граждан проводится большая работа с различными организациями и предприятиями города по вопросам оказания благотворительной помощи социально-уязвимым категориям граждан. 

§  Параграф 3. Роль частного сектора в снижении уровня бедности

      По данным Статистического регистра на 1 января 2003 года, в Астане зарегистрировано 8259 предприятий малого бизнеса (юридических лиц), из которых 85,6% являются действующими.
      Доля  действующих субъектов малого бизнеса Астаны в общем числе их по республике составила 8,1%.
      По расчетным данным, численность занятых на предприятиях малого бизнеса на начало 2003 года, составила 32,4 тысяч человек и увеличилась на 18,6%, по сравнению с прошлым годом.
      В сфере малого бизнеса отмечается широкое интегрирование малого и среднего предпринимательства в индустриальный потенциал города, о чем свидетельствуют растущее количество вновь открываемых производств и изменение структуры кредитных вложений. Если в предшествующие годы кредитовались в основном торговля и сфера услуг, то теперь основная часть кредитов (56%) приходится на производственный сектор.
      Если доля государственного сектора в общем объеме розничного товарооборота в 2002 году составила 0,5%, или в стоимостном выражении 220,4 млн. тенге, то выручка от реализации товаров предприятиями частной формы собственности получена в сумме 42670,8 млн. тенге, или 99,5% от общего объема розничного товарооборота по городу Астане. 
      Развитие малого бизнеса в городе способствовало постепенному созданию широкого слоя мелких собственников, самостоятельно обеспечивающих собственное благосостояние и достойный уровень жизни своим семьям. 
      Не в полной мере используются возможности по стимулированию работодателей к созданию рабочих мест для целевых групп населения. 

  Параграф 4. Роль бедных в принятии решений

      Мировой опыт показывает, что самыми эффективными программами снижения бедности являются те, которые предназначены для решения конкретных целей на местном уровне, с участием местного населения и вовлечением непосредственных получателей помощи - социально-уязвимых групп населения. 
      Низкий уровень общественной активности, отсутствие законодательной базы, в первую очередь Закона Республики Казахстан "О местном самоуправлении" образованности, препятствует реализации мероприятий, направленных на снижение уровня бедности населения.

  Раздел 4. Цель, задачи и приоритеты Программы
Глава 8. Цели и задачи

      Целью данной Программы является снижение уровня бедности в столице путем создания условий для экономического роста, эффективной системы занятости, повышения доходов, доступ населения и членам их семей к получению услуг здравоохранения, образования, инфраструктуры, повышения эффективности системы управления с привлечением общественных институтов в принятии решений. 
      Для достижения поставленной цели Программой предусматривается решение следующих задач:
      дальнейшее развитие реального сектора экономики с привлечением инвестиций, вложение инвестиций в основной капитал возрастет до 113,4 млрд. тенге; 
      обеспечение занятости;
      развитие предпринимательства с учетом широкого интегрирования малого и среднего предпринимательства в индустриальный потенциал города; 
      стабилизация ситуации на рынке труда столицы путем сохранения существующего уровня безработицы, а также принятие необходимых мер по ее снижению; 
      дальнейшее развитие и совершенствование активных мер содействия занятости за счет создания рабочих мест, организации оплачиваемых общественных работ, профессионального обучения, повышения квалификации и переподготовки безработных;
      совершенствование механизмов оказания адресной социальной помощи населению;
      внедрение обязательного социального страхования. 

  Глава 9. Принципы и приоритеты снижения бедности

      Снижение бедности будет осуществляться на основе следующих приоритетов и принципов:
      повышение эффективности и доступности услуг в сфере здравоохранения и образования;
      повышение доступности инфраструктуры  через реализацию комплекса мер по улучшению жилищных условий населения, качества услуг транспорта, связи и жилищно-коммунального хозяйства;
      повышение эффективности государственного управления и активизация развития социально-партнерских отношений путем взаимодействия всех сторон общества, включая объединения, представляющие бедное население; 
      обеспечение свободы предпринимательства и создание заинтересованности у субъектов малого и среднего бизнеса; 
      обеспечение социальной справедливости и адресности в предоставлении помощи.

  Глава 10. Индикаторы реализации Программы

      Для достижения целей Программы устанавливаются следующие индикаторы, в соответствии с таблицей N 6 (см. приложение 6).

  Раздел 5. Основные направления снижения  бедности 
      и механизмы реализации Программы

      Для совершенствования показателей, характеризующих бедность, необходима организация системы мониторинга и оценки по разрабатываемым и реализуемым социальным программам в столице.
      Разработать индикаторы доступности населения к услугам здравоохранения и образования, водоснабжения, коммунальных услуг, связи, транспортной инфраструктуры с учетом их реальных затрат, что позволит определить степень их доступности различными категориями населения.
      Планом мероприятий по реализации Программы предусматривается поэтапное исполнение намеченных мероприятий, что позволит максимально использовать возможности местных исполнительных органов, объединений работодателей и профессиональных союзов, неправительственных организаций.
      Конкретные меры и механизмы реализации Программы будут сформированы в других отраслевых программах, предусматривающих развитие соответствующих сфер экономики столицы.
      По результатам оценки принимаемых мер по снижению бедности, при необходимости предусмотрены внесения соответствующих корректировок в Программу и План мероприятий по ее реализации.

  Глава 11. Меры по снижению бедности 
в социально-уязвимых группах населения

      Дети из низкодоходных и многодетных семей
      Государственная поддержка малообеспеченных семей будет осуществляться в рамках  Закона  Республики Казахстан "О государственной адресной социальной помощи". 
      Оказание помощи из Фонда всеобщего обязательного среднего образования должно проводиться дифференцированно и обоснованно в соответствии с долей бедных многодетных семей.
      Длительно неработающие
      Будет отдаваться предпочтение данной группе населения при организации общественных работ, обучении предпринимательству, профессиональном переобучении и переподготовке. 
      Способствовать проведению работы по социальной реабилитации длительно безработных посредством деятельности Клуба поиска работы.
      Не учащаяся и не работающая молодежь
      Принять меры по выявлению не учащейся и не работающей молодежи и вовлечению их в трудовую и социальную жизнь, включая привлекательные для них сферы деятельности. 
      Организовать информационную и пропагандистскую работу с не учащейся и не работающей молодежью с целью предостережения их от употребления наркотиков и алкоголя, участия в преступных группировках путем привлечения к труду, спорту и искусству.
      Одинокие престарелые граждане
      Активизировать работу по привлечению неправительственных и других организаций к уходу за одинокими пожилыми людьми. Расширять формы деятельности социальной службы, с последующей организацией территориального центра. 
      Инвалиды
      Расширить возможности участия инвалидов в полноценной жизни за счет создания условий для вовлечения их в трудовую деятельность, совершенствования инфраструктуры, расширения объема социальных услуг, предоставляемых инвалидам, соответствующих удовлетворению их потребностей.
      Маргинальные группы
      Основными мерами, направленными на снижение бедности среди маргинальных групп, являются превентивные. Усиление профилактической работы в школах, интернатах, специальных учреждениях, центрах реабилитации и местах заключения с привлечением неправительственных организаций. С учетом разрабатываемой и действующей нормативной правовой базы способствовать эффективной социальной адаптации лиц, относящихся к маргинальным группам. 
      В целях снижения маргинализации социально-уязвимых групп населения необходимо совершенствование деятельности Центра социальной адаптации для лиц без определенного места жительства.

  Глава 12. Меры по снижению уровня бедности населения в городе

  Параграф 1. Обеспечение экономического роста и снижение бедности

      Приоритетным направлением в области привлечения инвестиций определены производство и обрабатывающая промышленность, строительство объектов, формирующих имидж столицы и объектов социальной инфраструктуры. Вложение инвестиций в основной капитал возрастет до 113,4 млрд. тенге.
      В целях создания конкурентоспособной продукции в столице осуществляются модернизация существующих производств и активное внедрение инновационных технологий. 
      В целях создания системы материально-технического обеспечения товаропроизводителей на основе лизинговых отношений, обеспечения доступности к кредитным ресурсам предполагается расширение сферы услуг Центра поддержки малого бизнеса и Бизнес-инкубатора "Астана-Инновация".
      Определены следующие ориентиры экономического развития столицы: 
      увеличение объема ВРП в 1,5 раза;
      объем промышленного производства возрастет в 1,4 раза и достигнет 33 млрд. тенге;
      рост поступлений в бюджет составит не менее 25% от ВРП.
      В целях экономического роста к 2005 году предполагается рост денежных доходов от трудовой деятельности на 30,8%. Прогноз доли доходов от трудовой деятельности в общей структуре в 2005 году - 83,6%.
      Для обеспечения дальнейшего развития экономики и снижения бедности необходимо:
      создавать условия для дальнейшего экономического развития столицы путем стимулирования инновационных процессов, повышения производительности труда, создания новых рабочих мест;
      способствовать упрощению порядка и созданию благоприятных условий для открытия и развития предпринимательства;
      активизировать укрепление материально-технической базы малого бизнеса;
      принять меры по дальнейшему развитию и улучшению инфраструктуры, совершенствованию единой информационно-маркетинговой системы. 

§ Параграф 2. Повышение занятости и снижение безработицы

      В целях улучшения ситуации на рынке труда необходимо принять следующие меры: 
      в соответствии с нормативно-правовой базой по вопросам занятости ежегодно разрабатывать Региональную программу занятости населения и принимать действенные меры по ее реализации; 
      развивать информационную базу по рынку труда с целью проведения активной политики занятости;
      совершенствовать практику проведения ярмарок вакансий;
      оказывать содействие в трудоустройстве граждан посредством деятельности Клуба поиска работы;
      осуществлять защиту внутреннего рынка труда путем регулирования в использовании иностранной рабочей силы;
      обеспечить эффективную поддержку лиц, входящих в целевые группы населения, оказывать им содействие в трудоустройстве на социальные рабочие места;
      активизировать сотрудничество с частными агентствами занятости, НПО, средствами массовой информации по вопросам реализации политики занятости населения;
      проводить семинары, "круглые столы", тренинги по социальной и психологической адаптации, активности и предприимчивости безработных.
      Для достижения цели по снижению уровня безработицы в городе Астане устанавливаются показатели, приведенные в таблице N№7 (см. приложение 7).

§ Параграф   3. Развитие малого бизнеса

      Для устранения существующих недостатков и создания благоприятных условий развития малого предпринимательства необходимо:
      в полном объеме реализовать Программу развития и поддержки малого предпринимательства в городе Астане на 2003-2005 годы;
      обеспечить доступ бедных слоев населения к участию в малом бизнесе посредством организации обучения основам предпринимательской деятельности; 
      усилить работу по развитию предпринимательской деятельности посредством передачи помещений и имущества субъектам малого бизнеса в аренду или доверительное управление;
      в целях организации производственных участков, активизировать работу по поддержке социально значимых организаций - общественных объединений, фондов, НПО посредством обеспечения поддержки со стороны местных исполнительных органов; 
      способствовать привлечению кредитных ресурсов в сферу малого предпринимательства;
      активно пропагандировать примеры успешной практики микрокредитования.

§ Параграф   4. Повышение эффективности общественных работ

      Активной формой социальной поддержки безработных будут оставаться общественные работы, позволяющие не только смягчить ситуацию на рынке труда, но и сохранить определенную мотивацию  к труду у тех, кто длительное время не имеет работы. Ежегодно в общественных работах примут участие около 2000 безработных. Для повышения эффективности общественных работ предусматриваются следующие меры:
      совершенствовать систему организации общественных работ с учетом особенностей столицы, предусматривая при этом экономическую, экологическую и социальную целесообразность;
      предусмотреть разработку целевых программ общественных работ, учитывающих развитие инфраструктуры столицы.

§ Параграф   5. Улучшение профессиональной подготовки и
      переподготовки безработных

      Профессиональная подготовка является одним из важных инструментов государственной политики занятости. Для ее реализации в системе профессионального образования необходимо принять следующие меры: 
      проводить мониторинг потребности рынка труда в рабочей силе в профессионально-
квалификационном разрезе;
      совершенствовать систему профессиональной подготовки и переподготовки безработных с учетом прогноза развития рынка труда;
      продолжить работу по формированию сети учебных заведений, имеющих устойчивые связи с работодателями;
      принять меры по сохранению и развитию технической базы государственных учреждений начального и среднего профессионального образования;
      способствовать проведению профессиональной подготовки и переподготовки инвалидов с учетом индивидуальной программы реабилитации и потребностей рынка труда;
      использовать наиболее эффективные формы и методы обучения безработных, включающие обучение рыночному ведению хозяйства, трудовому праву;
      активизировать профессиональную подготовку безработных оралманов.

  Глава 13. Развитие социальной сферы

  Параграф 1. Меры по смягчению влияния демографических и
миграционных факторов на бедность

      В целях смягчения влияния демографических факторов на бедность необходимо принять следующие меры:
      по укреплению репродуктивного здоровья матери;
      улучшить доступ населения к информации по планированию семьи;
      обеспечить раннее выявление и лечение заболеваний репродуктивной системы населения.
      В целях снижения влияния миграции на бедность необходимо принять следующие меры:
      проводить постоянный анализ сложившихся миграционных потоков с целью проработки и осуществления специальных мер по содействию занятости и регулирования трудовой миграции;
      содействовать социальной адаптации и трудоустройству обеспечению жильем оралманов, переселившихся по квоте иммиграции.

§  Параграф 2. Меры по улучшению доступа населения к услугам
      здравоохранения

      Для улучшения доступа населения к услугам здравоохранения необходимо:
      обеспечить выполнение гарантированного объема бесплатной медицинской помощи населению;
      обеспечить приоритетное развитие первичной медико-санитарной помощи, ориентированной на профилактику заболеваний, а также новых организационных форм медицинской помощи (организация дневных стационаров, стационары на дому, мобильные формы медицинской помощи), в том числе лекарственной помощи для социально-уязвимых групп населения;
      способствовать обеспечению акушерами-гинекологами, акушерками -  женского населения и педиатрами - детского населения в соответствии с нормативами; 
      принять меры по снижению материнской смертности;
      повысить эффективность борьбы с туберкулезом, анемией и другими социально значимыми болезнями;
      усилить государственный контроль в столице за оборотом жизненно важных лекарственных средств; 
      обеспечить профилактику младенческой и детской смертности за счет реализации расширенных программ грудного вскармливания, а также профилактики респираторной вирусной и кишечных инфекций, йодо- и железодефицита в рационе детского питания и принятие других мер;
      усилить пропаганду здорового образа жизни с использованием средств массовой информации;
      проводить разъяснительную работу по профилактике Вируса иммунодефицита человека  синдрома приобретенного иммунодефицита, особенно в молодежной среде;
      принять меры по дальнейшему развитию негосударственного сектора здравоохранения.

§  Параграф 3. Улучшение доступа населения к услугам образования

      Для улучшения доступа населения к услугам образования необходимо:
      привести сеть общеобразовательных школ, интернатных учреждений, дошкольных и внешкольных организаций образования, учебных заведений начального и среднего профессионального образования в соответствие с гарантированным государственным нормативом сети, установленным Правительством Республики Казахстан; 
      обеспечить бесперебойную доставку детей к школам; 
      активизировать работу с привлечением общественности по вопросу выявления и возвращения в школы детей школьного возраста, не охваченных образованием;
      за счет увеличения процента отчислений бюджетных средств в фонды всеобщего обязательного среднего образования расширить предоставление горячих обедов в общеобразовательных школах, помощь в приобретении одежды, учебных пособий, а также способствовать посещению культурно-массовых мероприятий детьми из социально-уязвимых семей; 
      организовывать летний отдых детей из малообеспеченных семей за счет средств местного бюджета и собственных средств предприятий и организаций города;
      осуществлять работу по развитию и укреплению сети специальных коррекционных организаций образования, созданию условий для обучения и воспитания детей с ограниченными возможностями. 

§  Параграф 4. Совершенствование системы государственной
      социальной  помощи социально-уязвимым группам населения

      На основании анализа современной системы социальной защиты населения необходимо принять следующие меры:
      совершенствовать оценку нуждаемости на основании анализа уровня доходов, имущества и других критериев предоставления государственной адресной социальной помощи;
      совершенствовать механизм оказания жилищной помощи, единовременных социальных выплат;
      совершенствовать деятельность сети учреждений в сфере социальной защиты;
      предусмотреть выпуск популярных печатных изданий, методических пособий и других наглядных материалов, направленных на выработку положительных мотивов для труда, повышение самообразования, формирование устойчивого интереса к труду;
      совершенствовать систему благотворительных мероприятий.

  Глава 14. Развитие инфраструктуры

  Параграф 1. Меры по улучшению обеспечения населения жильем,  коммунальными услугами и доступности к рынкам потребления

      В целях обеспечения населения жильем, коммунальными услугами и повышения доступности к рынкам потребления необходимо:
      при разработке и реализации проектов реконструкции и строительства жилья и объектов социальной сферы предусматривать условия для доступности гражданам с ограниченными физическими возможностями;
      принять меры по строительству муниципального жилья, в том числе для работников организаций сферы образования, здравоохранения, социальной защиты;
      рассмотреть возможность использования опыта Правительства города Москвы по строительству социальных домов для одиноких пенсионеров, супружеских пар, инвалидов;
      совершенствовать систему мониторинга деятельности субъектов естественных монополий, обеспечивающую прозрачность и обоснованность установления ими цен и тарифов на предоставляемые услуги;
      организация коммунальных рынков;
      организовывать постоянно действующие ярмарки-продажи товаров по сниженным ценам;
      создать сеть недорогих и доступных для населения предприятий общественного питания.

§ Параграф   2. Меры по улучшению водообеспечения населения

      Меры по улучшению водообеспечения населения, в том числе чистой питьевой водой предусматривают реализацию мер:
      по улучшению водоснабжения поселков столицы Коктал, Заречное, Мичурино, Комсомольский, Интернациональной, Железнодорожный;
      по инвентаризации, реконструкции и ремонту объектов водоснабжения для обеспечения качественной питьевой водой; 
      усилить контроль за целевым использованием средств, направленных на реконструкцию и эксплуатацию водохозяйственных объектов.

§ Параграф   3. Меры по улучшению обеспечения населения дорогами, 
      транспортом, услугами связи

      Для улучшения обеспечения населения дорогами, транспортом и услугами связи необходимо:
      разработать нормативы, обеспечивающие минимальные затраты времени жителями на передвижение транспортом к месту получения гарантированных государством услуг сфер здравоохранения, образования, культуры, спорта;
      определить приоритетными местные инвестиционные проекты, направленные на поддержание объектов жизнеобеспечения, реконструкцию автодорог местного значения, реализацию социально значимых проектов развития инфраструктуры города; 
      предусмотреть в местном бюджете целевое направление финансовых средств на обслуживание общественным транспортом убыточных, но социально значимых городских маршрутов;
      определить минимальный набор услуг почтовой связи и обеспечить их качественное предоставление жителям пригородных поселков столицы;
      увеличить количество номеров на 500 единиц и повысить качество телефонной связи для пригородных поселков. 

§  Параграф 4. Меры по снижению неблагоприятного воздействия экологических факторов на бедность населения

      Для оздоровления экологической обстановки, формирования объективного общественного мнения по экологическим проблемам и обеспечения широкого доступа населения к достоверной и полной информации об экологической ситуации и наличию рисков для здоровья населения необходимо: 
      ужесточить контроль за выполнением экологических требований природопользователями - физическими и юридическими лицами, независимо от форм собственности;
      применять научнообоснованные схемы комплексного использования природных ресурсов;
      проводить разъяснительную работу о необходимости бережного отношения к окружающей среде и природным ресурсам.

  Глава 15. Повышение эффективности деятельности институтов
      общества в снижении уровня бедности населения

§  Параграф 1. Меры по совершенствованию деятельности местных
      исполнительных органов в снижении уровня бедности

      Для повышения эффективности государственного управления в вопросах снижения бедности в столице предусматриваются следующие меры: 
      усиления контроля со стороны Департамента Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан по городу Астане за соблюдением законодательства о труде и занятости населения; 
      в связи с отсутствием законодательной базы по исчислению доходов от предпринимательской и иной деятельности обеспечить содействие со стороны налоговых органов по выявлению сокрытых доходов;
      в целях расширения охвата малообеспеченных граждан микрокредитованием Региональному фонду по поддержке малообеспеченных граждан учитывать мнение членов  участковых комиссий при выдаче микрокредитов малообеспеченным гражданам, способным обеспечить самозанятость;
      обеспечить постоянный мониторинг бедности (название условно), который позволил бы правильно определить направление социальной политики в регионе и рассчитывать на перспективу материальные средства; 
      совершенствовать механизм социального партнерства в столице  для обеспечения экономического роста и социальной справедливости путем вовлечения НПО и бедного населения в процесс принятия решений;
      принять меры по выделению средств для оздоровления учителей  и руководителей школ, профессиональных школ, колледжей;
      в целях обеспечения минимальных стандартов медицинского и пенсионного обеспечения, социальных рисков обеспечить условия к переходу к обязательному социальному страхованию; 
      усилить контроль за целевым расходованием средств, направляемых на оказание первичной медицинской помощи, базовых образовательных услуг;    
      создать постоянно действующую консультативно-совещательную комиссию по вопросам снижения бедности с привлечением общественных объединений;
      обеспечить равный доступ населения к установленным законодательством видам социальной помощи;
      проводить активную информационно-пропагандистскую работу по распространению информации о существующих формах социальной поддержки социально-уязвимых групп населения со стороны государства, НПО и частных структур.

§ Параграф   2. Меры по совершенствованию деятельности  неправительственных организаций и профсоюзов в снижении уровня бедности

      В целях совершенствования деятельности неправительственных организаций и профессиональных союзов по снижению уровня бедности необходимо:
      обеспечить участие НПО при формировании бюджетных потребностей на поддержку бедных на основании действительной численности нуждающихся;
      привлекать НПО к реализации социально значимых проектов через систему грантов в рамках государственного социального заказа для решения вопросов снижения бедности в столице; 
      расширить состав участковых комиссий, создаваемых акимами районов в соответствии с  Законом  Республики Казахстан "О государственной адресной социальной помощи" с привлечением представителей НПО и профсоюзов;
      привлекать представителей общественных объединений в рабочие группы по разработке нормативных правовых актов по вопросам снижения бедности;
      организовать обмен мнениями по трудовым правам работников и роли профессиональных союзов с использованием средств массовой информации; 
      усилить контроль за исполнением  Закона  Республики Казахстан "О социальном партнерстве", использовать работу трехсторонней комиссии социального партнерства как один из механизмов преодоления бедности.

§ Параграф   3. Меры по совершенствованию деятельности частного
      сектора в снижении бедности

      Для улучшения деятельности частного сектора в снижении уровня бедности в городе предусмотреть:
      общественные слушания при заключении контрактов между местными органами власти и крупными инвесторами для более четкого распределения социальной ответственности в регионе действия инвестора;
      анализ возможностей стимулирования работодателей к созданию рабочих мест, в том числе для социально-уязвимых групп населения;
      привлечение работодателей для определения потребностей в специалистах при организации курсов профессиональной подготовки и переподготовки;
      использование потенциала крупных компаний посредством выдачи последними кредитов (микрокредитов) для финансирования эффективных социальных проектов;
      развитие системы социальной помощи социально-уязвимых групп населения в форме благотворительных мероприятий.

  Параграф 4. Меры по вовлечению социально-уязвимых групп 
населения в процесс принятия решений

      В целях вовлечения социально-уязвимых групп населения в процесс принятия решений по проблемам бедности необходимо:
      практиковать проведение консультаций с общественными объединениями, НПО, представляющими интересы социально-уязвимых групп населения при решении важных проблем местного значения; 
      при определении приоритетных направлений развития города, а также организации мониторинга и оценке эффективности оказываемой помощи учитывать мнение общественных объединений, НПО, представляющих интересы социально-уязвимых групп населения.

  Раздел 6. Необходимые ресурсы и источники финансирования

      Программа носит комплексный характер, поэтому основные средства, направляемые на снижение бедности в городе Астане в 2003-2005 годах, будут предусматриваться в рамках действующих государственных и региональных программ, обеспечивающих снижение уровня бедности. 
      Объемы требуемых средств на реализацию мероприятий по Программе снижения бедности в городе Астане в 2003-2005 годах будут уточняться при формировании проекта городского бюджета на соответствующие годы.  В качестве основы будут использоваться индикаторы социально-экономического развития столицы. 
      Источниками финансирования данной программы являются местный бюджет, собственные средства предприятий, организаций, предпринимателей, средства банков второго уровня, средства Регионального фонда по поддержке малообеспеченных граждан, средства спонсоров и гранты НПО.
      Кроме того, предусматривается привлечение помощи международных организаций для решения наиболее важных вопросов снижения бедности, в частности, в области повышения доступности услуг здравоохранения, образования, водообеспечения, улучшения экологической обстановки. 

  Раздел 7. Ожидаемые результаты от реализации Программы

      Реализация Программы и принятие всех мер, предусмотренных в ней, должны способствовать повышению уровня жизни населения города и созданию предпосылок для его дальнейшего роста. 
      По расчетным данным, предполагается:
      снизить уровень безработицы с 8,7% в 2002 году до 3,0 % - в 2005 году;
      снизить уровень бедности к 2005 году на четверть, по сравнению с 2002 годом;
      привлечь на общественные работы 1900 человек в 2005 году;
      увеличить долю занятых в сфере малого бизнеса с 23,3% до 27,0%;
      обеспечить полный охват детей 5-6 лет предшкольной подготовкой; 
      снизить показатели по материнской смертности до 17,0%, смертности от туберкулеза на 100 тысяч человек довести до 32,0;
      расширить сеть дошкольных учреждений, общеобразовательных школ, учреждений в сфере здравоохранения в соответствие с нормативом;
      создать сеть недорогих и доступных для населения предприятий общественного питания, обеспечить открытие муниципальных рынков; 
      в целях оздоровления экологической ситуации в столице активизировать меры по снижению влияния неблагоприятных экологических факторов. 
      Развитие инфраструктуры, формирование гармонично развитой столичной среды обеспечит на должном уровне доступность населения к услугам здравоохранения, образования, водоснабжения, транспорта и коммуникаций.

Приложение 1 к Программе       
по снижению бедности в городе Астане  
на 2003-2005 годы          

Таблица N 1           

N№ 

Показатели

2000 год

2001 год

2002 год

1.

Средний размер прожиточного минимума

4055

4635

4777

2.

Средний размер заработной платы

17901

22728

27396

3.

Средний размер пенсий

4507

5394

6260

Приложение 2 к Программе      
по снижению бедности в городе Астане  
на 2003-2005 годы          

Таблица N 2          

Индикаторы

Характеристики индикаторов уровня жизни

Доходы

Средняя величина прожиточного минимума на душу населения в столице в 2002 году увеличилась по сравнению с 2000 годом, на 15% и  составила 4777 тенге.
Среднедушевые номинальные денежные доходы в 2002 году составили 173669 тенге, что в 1,9 раза выше, чем в среднем по республике.
По сравнению с 2001 годом, рост номинальных денежных доходов составил 19,5%, а реальные денежные доходы выросли соответственно на 12,8%.
Среднемесячная номинальная заработная плата в 2002 году составила 27577 тенге и увеличилась, по сравнению с 2000 годом, на 36,2% (17590 тенге).
Заработная плата работников бюджетной сферы (образование, здравоохранение и социальное обеспечение) в 2002 году ниже среднегородского уровня в 2 раза, но более чем в 3 раза выше среднегодовой величины прожиточного минимума. 
Самые высокооплачиваемые работники заняты  в финансовой сфере, их заработная плата выше в 1,9 раза среднегородского уровня оплаты труда и в 4,2 раза - уровня оплаты работников здравоохранения и социального  обеспечения.

Занятость населения

В общей численности населения около 70% составляет население трудоспособного возраста.
Уровень экономической активности населения - 63,8%.
С 2000 по 2002 годы зарегистрировано безработными 22473 человек. Снизился уровень общей безработицы с 12,5% на конец 2000 года до 8,7% в 2002 году. Доля зарегистрированных безработных к экономически активному населению на конец 2002 года составила 1,1% 

Демографическая ситуация

Численность населения в городе Астане на 1 января 2003 года составляла 502,5 тысяч человек. Значительный рост населения обусловлен увеличением интенсивной миграции из других регионов страны, изменением границ города. В основном это - социально вынужденная миграция из сельских регионов республики. 
В течение 2002 года естественный прирост населения составил 2103 человека.
В 2002 году зарегистрировано 5513 рождений. 
Число родившихся на 1000 человек населения в 2002 году составило 11,2 против 10,4 - в 2001 году.

Пенсионная политика 

Среднемесячный размер пенсии в 2002 году в столице составлял 6260 тенге, при  установленной в республике минимальной пенсии 4336 тенге. 
С 1 января 2003 года размер минимальной пенсии составляет по возрасту  5000 тенге. 
В общей численности населения города Астаны 6,4% составляют пенсионеры.

Приложение 3 к Программе       
по снижению бедности в городе Астане  
на 2003-2005 годы           

Таблица N 3            

№ N

Показатели

2001 год
(тенге)

2002 год
(тенге)

1.

Минимальный размер заработной платы по закону Республики Казахстан

3484

4181

2.

Минимальный размер пенсии по закону Республики Казахстан

4000

4336

3.

Среднегодовая величина прожиточного минимума в городе Астане

4635

4777

4.

Среднегодовая величина черты бедности

1718

1885

5.

Среднемесячный размер заработной платы

22958

27577

6.

Среднемесячный размер пенсии по возрасту

5059

6260

7.

Среднемесячный размер госсоцпособия 

3723

3939

8.

Среднемесячный размер спецгоспособия

1070

1007

Приложение 4 к Программе      
по снижению бедности в городе Астане  
на 2003-2005 годы         
      
Таблица N 4          

N№ 

Показатели

2000 год

2001 год

2002 год

2003 год

1.

Месячный расчетный показатель

725

775

823

872

2.

Минимальный размер заработной платы

2680

3484

4181

5000

3.

Минимальный размер пенсии

3500

4000

4336

5000

Приложение 5 к Программе         
по снижению бедности в городе Астане   
на 2003-2005 годы             

Таблица N 5                 

№N 

Группы НПО

 

1.

Правозащитные

13

2.

Наука, искусство, средства массовой информации

2

3.

Молодежь

24

4.

Экология

2

5.

Здравоохранение

3

6.

Образование

3

7.

Развитие НПО

6

8.

Помощь социально незащищенным слоям общества

30

9.

Гендерные вопросы

14

10.

Конфликтология

1

11.

Правовое обеспечение социально-экономических реформ

4

Приложение 6 к Программе    
по снижению бедности в городе Астане  
на 2003-2005 годы        

Таблица N 6           

№N

                          Годы

2002 

2003 

Прогноз

Показатель

Факт

Оценка 

2004 

2005

1.

Количество лиц, проживающих ниже черты бедности на конец отчетного года (тысяч человек)*

15,4

12,3

9,9

7,9

2.

Уровень безработицы (%)**

8,7

5,4

4,1

3,0

3.

Доля занятых в сфере малого предпринимательства к экономически активному населению (%)                                 

23,3

25

26

27

4.

Количество безработных, направленных на профессиональную подготовку, переподготовку и повышение квалификации

990

850

850

850

5.

Количество безработных, принявших участие в общественных работах (человек)                                

1753

1800

1900

1900

6.

Численность получателей АСП (человек)

2865

2500

2400

2300

7.

Уровень охвата детей 5-6 лет предшкольной подготовкой (%)

62

80

100

100

8.

Смертность от туберкулеза на 100 тысяч человек

33,6

33,0

32,4

32,0

9.

Заболеваемость туберкулезом на 100 тысяч человек

162,0

168,1

170,2

171,0

10.

Младенческая смертность на тысячу  родившихся живыми

16,8

17,1

17,3

17,5

11.

Материнская смертность. 

17,6

17,5

17,0

17,0

12.

Средняя продолжительность предстоящей жизни населения***
число лет 
в том числе:
мужчины

женщины

66,4

66,6

67,0

67,4

60,3

60,6

61,3

62,0

72,1

72,2

72,3

72,5

      * расчетные данные с учетом общей численности населения города.
      **  расчетные данные на основании статистического отчета.
      ***  данные по республике. 

Приложение 7 к Программе      
по снижению бедности в городе Астане 
на 2003-2005 годы          

Таблица N 7          

№N 

                            Годы
Показатели

2003

Прогноз

Оценка

2004

2005

2006

1.

Количество трудоустроенных (человек)

3320

3344

3200

3100

2.

Уровень общий безработицы (%)

5,4

4,1

3,0

2,4

3.

Доля зарегистрированных безработных (%)

1,1

1,0

1,0

1,0

Приложение 8 к Программе      
по снижению бедности в городе Астане 
на 2003-2005 годы   

       Раздел 8. План мероприятий по реализации Программы по снижению бедности
      в городе Астане на 2003-2005 годы      

N

Мероприятие

Форма завершения

Ответственные за исполнение

Срок реализации (исполнения)

Предполагаемые расходы
Источники финансирования

1

2

     3  

4

5

6

        1. Меры по снижению бедности в социально-уязвимых группах населения

1.

Совершенствовать работу Центра социальной адаптации для лиц, не имеющих определенного места жительства с учетом статуса столицы

Информация или мероприятия 

Департамент труда, занятости и социальной защиты населения, Главное управление внутренних дел

Постоянно

В пределах предусмотренных средств

2. 

Привлекать неправительственные и другие организации по уходу за одинокими пожилыми людьми и инвалидам

Информация 

Управление информации и общественного согласия, ОО "Агентства Социальных Технологий и Развития Астана" (по согласованию),
Департамент труда, занятости и социальной защиты населения

Ежегодно

Финансирование не требуется

3.

Реализация плана мероприятий по выполнению Региональной программы реабилитации инвалидов на 2003-2005 годы

Информация 

Департамент Министерства труда и социальной защиты населения

По полугодию

В пределах предусмотренных средств

4.

Обеспечить мониторинг трудоустройства и социальной адаптации выпускников школ и других организаций образования 

Информация 

Департаменты образования, внутренней политики, труда, занятости и социальной защиты населения

Ежегодно

Финансирование не требуется

2. Меры по снижению уровня бедности населения в городе

2.1. Обеспечение экономического роста и снижение бедности

5.

Активизировать работу по укреплению материально-
технической базы малого и среднего бизнеса, созданию системы материально-
технического обеспечения товаропроизводителей на основе лизинговых отношений и доступности к кредитным ресурсам, путем расширения сферы услуг Центра поддержки малого бизнеса Бизнес-инкубатора "Астана инновация"

Информация 

Департамент экономики и развития малого бизнеса, ГКП "Центр поддержки малого бизнеса"  

Ежегодно

В пределах предусмотренных средств 

2.2. Повышение занятости и снижение безработицы  

 6. 

Реализация региональной программы занятости населения 

Информация 

Департамент труда, занятости и социальной защиты населения 

По полугодию 

В пределах предусмотренных средств  

 7.

Совершенствовать практику проведения ярмарок вакансий, мини-ярмарок и аукционов  

Мероприятия 

Департамент труда, занятости и социальной защиты населения, акимы районов "Алматы" и "Сарыарка"  

По полугодию 

В пределах предусмотренных средств  

 8. 

Оказывать содействие гражданам в трудоустройстве 

Информация 

Департамент труда, занятости и социальной защиты населения  

По полугодию  

Финансирование не требуется 

 9.

Обеспечить содействие занятости целевых групп населения 

Постановление акимата (проект)  

Департамент труда, занятости и социальной защиты населения, акимы районов "Алматы" и "Сарыарка"  

Ежегодно 

  

10. 

Совершенствовать информационную базу учета безработных и вакансий 

База данных 

Департамент труда, занятости и социальной защиты населения 

Постоянно 

Финансирование не требуется  

2.3. Развитие малого бизнеса

11. 

Обеспечить реализацию Программы развития и поддержки малого предпринимательства в г. Астане на 2003-2005 гг.  

Информация 

Департамент экономики и развития малого бизнеса 

По полугодию   

В пределах предусмотренных средств   

12. 

Обеспечить доступ социально-уязвимых
групп населения к участию в малом бизнесе, посредством обеспечения поддержки со стороны местных исполнительных органов и организаций обучения основам предпринимательской
деятельности  

Информация 

Департамент экономики и развития малого бизнеса, акимы районов "Алматы" и "Сарыарка", ГКП "Центр поддержки малого бизнеса"   

Ежегодно 

За счет собственных средств 

13.

Активизировать развитие предпринимательской деятельности посредством передачи в собственность субъектов малого бизнеса в аренду или доверительное управление с последующей передачей в собственность неиспользуемых производственных помещений при условии использования их в производственных целях

Решение межведомственной комиссии 

Управление коммунальной собственностью, ГКП "Фонд коммунальной собственности", Департамент экономики и развития малого бизнеса

Ежегодно

Финансирование не требуется 

14.

Продолжить работу по привлечению кредитных ресурсов в сферу малого предпринимательства и активно пропагандировать пример успешной практики микрокредитования

Информация 

Департамент экономики и развития малого бизнеса, Региональный фонд по поддержки малообеспеченных граждан

Ежегодно

В пределах предусмотренных средств

2.4. Повышение эффективности общественных работ

15.

Организовать общественные работы для безработных с учетом экономических, экологических и  социальных приоритетов

Постановление
акимата (проект)
Информация  

Департамент труда, занятости и социальной защиты населения, акимы районов "Алматы" и "Сарыарка"    

По полугодию

В пределах предусмотренных средств

16.

Расширить структуру, перечень и направление общественных работ для граждан из целевых групп населения

Информация 

Департамент труда, занятости и социальной защиты населения, акимы районов "Алматы" и "Сарыарка"    

По полугодию

Финансирование не требуется

2.5. Улучшение профессиональной подготовки и переподготовки

17.

Обеспечить организацию профессиональной подготовки, повышения квалификации и переподготовки безработных с учетом потребности рынка труда

Информация 

Департаменты труда, занятости и социальной защиты населения, образования

По полугодию

В пределах предусмотренных средств

18.

Использовать наиболее эффективные формы и методы обучения безработных рыночному ведению хозяйства, трудовому праву

Программа обучения Анализ и предложения 

Департаменты образования, экономики и развития малого бизнеса, труда, занятости и социальной защиты населения

Ежегодно

Финансирование не требуется

19.

Проводить мониторинг потребности рынка труда в рабочей силе по профессиям (специальностям)

Предложения 

Департамент труда, занятости и социальной защиты населения

Постоянно

Финансирование не требуется

3. Повышение доступности населения к базовому образованию, первичной медицинской помощи, усиление адресности оказания государственной социальной помощи

3.1. Меры по смягчению влияния демографических и миграционных факторов на бедность

20.

Реализация мероприятий по Региональной программе демографического и миграционного развития до 2005 года

Информация 

Управление миграции и демографии, Главное управление внутренних дел

По полугодию

В пределах предусмотренных средств

21.

Содействовать обустройству, адаптации, трудоустройству, оказанию социальной помощи оралманам, пересилившимся по квоте иммиграции

Информация 

Управление миграции и демографии, Главное управление внутренних дел, Департаменты жилья, труда, занятости и социальной защиты населения

По полугодию

В пределах средств, предусмотренных соответствующи-ми программами

22.

Способствовать реализации мероприятий, направленных на укрепление репродуктивного здоровья матери

  

Департамент здравоохранения

Ежегодно

В пределах предусмотренных средств

3.2. Меры по улучшению доступа населения к услугам здравоохранения

23.

Обеспечить выполнение гарантированного объема бесплатной медицинской помощи населению

Информация 

Департамент здравоохранения

Постоянно

В пределах предусмотренных средств

24.

Обеспечить приоритетное развитие первичной медико-санитарной помощи, ориентированной на профилактику заболеваний, а также новых организационных форм медицинской помощи, в том числе лекарственной для социально-уязвимых групп населения

Информация 

Департамент здравоохранения, Региональный фонд по поддержке малообеспеченных граждан, Департамент труда, занятости и социальной защиты населения, ГУ "Управление фармацевтического
контроля" 

По полугодию

В пределах предусмотренных средств

25.

Принять меры по снижению материнской и детской смертности

Информация 

Департамент здравоохранения
Комиссия по делам семьи и женщин при акиме

По полугодию

В пределах предусмотренных средств

26.

Повышать эффективность борьбы с туберкулезом, анемией и другими заболеваниями

Мероприятия 

Департамент здравоохранения

Ежегодно

В пределах предусмотренных средств

27.

Профилактика йодо-и железодефицита в рационе детского питания

Профилактические мероприятия 

Департаменты санитарно-эпиде-
миологического надзора, образования, здравоохранения

Постоянно

В пределах предусмотренных средств

28.

Усилить пропаганду здорового образа жизни с использованием средств массовой информации

Информация 

Управление информации и общественного согласия, Департамент здравоохранения

Постоянно

Финансирование не требуется

29.

Проводить разъяснительную работу по профилактике ВИЧ/СПИДа, особенно в молодежной среде  

Информация 

Управление информации и общественного согласия, Департамент здравоохранения,
ГУ "Центр по профилактике и борьбе со СПИДом",
Департамент образования, Главное управление внутренних дел  

Ежегодно

Финансирование не требуется

30.

Принять меры по дальнейшему развитию негосударственного
сектора здравоохранения  

Информация 

Департаменты здравоохранения,
экономики и развития малого бизнеса

Постоянно

Финансирование не требуется

3.3. Улучшение доступа населения к услугам образования   

31.

Довести сеть общеобразовательных
школ, интернатных учреждений, дошкольных и внешкольных организаций образования, учебных заведений среднего и начального  образования в соответствии с гарантированным государственным нормативом сети, установленным Правительством Республики Казахстан  

Бюджетные программы 

Департаменты образования, по администрированию
программ развития, акимы районов "Алматы" и "Сарыарка"   

Ежегодно 

В пределах предусмотренных средств 

 32.

Обеспечить доставку детей к школам и отвоз их после занятий в поселках города 

Мероприятия 

Управление транспорта и связи, Департамент образования 

Постоянно 

В пределах предусмотренных средств 

 33.

Обеспечить своевременное и полное отчисление бюджетных средств в фонды всеобуча, повысить эффективность и усилить контроль за их расходованием

  

Департаменты образования, финансов 

По полугодию 

В пределах предусмотренных средств 

34.

Принять меры по расширению сети профессиональных школ (лицеев) и колледжей по подготовке работников квалифицированного труда (рабочих, специалистов)

Информация 

Департамент образования

Ежегодно

В пределах предусмотренных средств

35.

Обеспечить сохранение и развитие материально-
технической базы государственных учреждений начального и профессионального образования

Информация 

Департамент образования

Ежегодно

В пределах предусмотренных средств

36.

Обеспечить организацию бесплатного горячего питания учащихся из малообеспеченных семей за счет средств фондов всеобуча 

Информация 

Департамент образования

Постоянно

В пределах предусмотренных средств

37.

Совершенствовать механизм достоверного учета детей школьного возраста, не посещающих учебные заведения   

Информация 

Департамент образования, Главное управление внутренних дел

Ежегодно

Финансирование не требует

38.

Организовать летний отдых детей из малообеспеченных семей  

Информация 

Департаменты образования, туризма и спорта

Ежегодно

В пределах предусмотренных средств бюджетного финансирования

39. 

Осуществлять работу по развитию и укреплению сети специальных коррекционных организаций образования, созданию условий по обучению и воспитанию детей с ограниченными возможностями

Информация 

Департамент образования 

Ежегодно 

В пределах предусмотренных средств 

40.

Активизировать работу по развитию сети детско- юношеских спортивных школ, дворовых клубов  

Информация 

Департаменты туризма и спорта, образования, финансов, акимы районов "Алматы" и "Сарыарка"

Постоянно

В пределах предусмотренных средств

41.

Рассмотреть возможность выплаты дотаций из городского бюджета для оплаты занятий малообеспеченных групп населения в секциях, спортивных комплексах   

Предложения 

Департаменты туризма и спорта, финансов

IV квартал

В пределах предусмотренных средств

3.4. Совершенствование системы государственной социальной помощи социально-уязвимым группам населения

42.

Совершенствовать
механизм оказания
социальной помощи
малообеспеченным
группам населения

Информация 

ГКП "Астана СУ
Арнасы", ОАО
"Астанаэнерго-
сервис", ОАО
"Астанагазсервис"
ГП "Горкоммунхоз",
Департамент труда, занятости
и социальной
защиты населения

По
полугодию

В пределах
средств, 
предусмотренных
в смете расходов
предприятий
Бюджетные
программы

43.

Рассмотреть вопрос
по созданию 
кризисного Центра для женщин и детей,
подвергшихся 
бытовому насилию

Предложения 

Комиссия по делам
семьи и женщин при акиме,
Главное управление
внутренних дел,
Департамент труда, занятости
и социальной защиты населения 

IV квартал
2003 года

Финансирование
не требуется

44.

Совершенствовать
деятельность сети
учреждений в сфере
социальной защиты

Информация 

Департамент труда, занятости
и социальной
защиты населения

Постоянно

В пределах предусмотренных
средств

45.

Совершенствовать
систему
благотворительных
мероприятий для
малообеспеченных
граждан

Мероприятия 

Департамент труда, занятости
и социальной
защиты населения
акимы районов
"Алматы" и
"Сарыарка",
Региональный фонд по поддержке
малообеспеченных
граждан 

Постоянно

Средства спонсоров
и Регионального
Фонда по поддержке
малообеспечен-
ных
граждан

4. Развитие инфраструктуры

4.1. Меры по улучшению обеспечения населения жильем, 
коммунальными услугами, доступности к рынкам потребления  

46.

При разработке и реализации
проектов
реконструкции и строительства
жилья и объектов
социальной
сферы предусматривать условия для граждан
с ограниченными физическими
возможностями

Предложения

Департаменты
архитектуры и градостроительст-
ва, коммунального
хозяйства жилья, финансов

Постоянно

Финансирование
не требуется

47.

Совершенствовать систему мониторинга деятельности субъектов 
естественных монополий, обеспечивающую прозрачность и обоснованность установленных ими цен и тарифов на предоставляемые услуги 

Информация

Департаменты
Агентства
Республики
Казахстан по
регулированию
естественных
монополий и
защите конкуренции (по согласованию),
экономики и развития малого
бизнеса,
Управление
по организации торговли и выдаче разовых талонов на
рынках

Постоянно

Финансирование
не требуется

48.

Обеспечить
создание
муниципальных рынков

Информация

Управление
коммунальной
собственностью, ГКП "Фонд коммунальной собственности",
Управление
по организации торговли и выдаче разовых талонов на рынках 

Ежегодно

В пределах
предусмотренныхсредств

49.

Содействовать 
организации постоянно
действующих
выставок-продаж 
товаров промышленного
и сельскохозяйствен-
ного направления, как местных
производителей, так
и производителей
других регионов
Республики 

Информация

Управление по
организации
торговли и
выдаче разовых талонов на рынках,
Департамент
экономики и
малого бизнеса, Комитет
внешнеэкономичес-ких связей

По
полугодию 

Финансирование
не требуется

50.

Создавать
сеть недорогих и доступных для населения предприятий общественного 
питания

Информация

Департаменты
экономики и
развития малого бизнеса,
архитектуры и градостроительст-
ва,
Управление
по организации торговли и выдаче разовых талонов на рынках, акимы районов "Алматы" и "Сарыарка"

По полугодию

Частные
инвестиции

51.

Рассмотреть
возможность
использования опыта
правительства города
Москвы по созданию
социальных домов для
одиноких пенсионеров
и супружеских пар, 
инвалидов

Предложения

Департамент
жилья,
Управление
коммунальной
собственностью, Департамент труда,
занятости и
социальной
защиты населения 

II квартал
2004 года

В пределах
предусмотренныхсредств

52.

Расширить программу
строительства 
муниципального
жилья, в том числе
для работников
организаций
сферы образования,
здравоохранения, социальной
защиты

Предложения

Департамент по администрированию
программ развития

IV квартал
2003 года

Финансирование
не требуется

53.

Разработать
комплекс мер по
улучшению
жилищных
условий населения,
посредством предоставления 
служебного,
муниципального жилья, привлечения ипотечного
кредитования, 
жилстройсбережений
вкладчиков 

Предложения

Департаменты по администрированию
программ развития, жилья

I квартал
2004 года

В пределах
бюджетного
финансирования и прямые
инвестиции

              4.2. Меры по улучшению водообеспечения неселения 

54.

Обеспечить целевое использование
средств,
направленных
на реконструкцию,
эксплуатацию
водохозяйственных
объектов

Информация 

ГКП "Астана Су Арнасы", Департамент по администрированию программ развития 

Ежегодно 

В пределах
предусмотренныхсредств 

55.

Провести
инвентаризацию реконструкцию и
необходимый
ремонт объектов
водоснабжения для
обеспечения
качественной
питьевой водой

Информация

ГКП "Астана
Су Арнасы"

Ежегодно

  

56.

Улучшение
водоснабжения поселков "Коктал",
"Заречный", "Мичурино",
"Комсомольский", "Интернациональный",
"Железнодорожный"

Информация

ГКП "Астана Су Арнасы",
Департамент по администрированию
программ развития, акимы
районов "Алматы" и "Сарыарка"

Ежегодно

В пределах
предусмотренныхсредств

             4.3. Меры по улучшению населения дорогами, 
       транспортом, услугами связи

57.

Обеспечить
реконструкцию и ремонт автодорог в
пригородных
направлениях

Информация

Департаменты
коммунального
хозяйства, по
администрированиюпрограмм развития

Ежегодно

В пределах
предусмотренныхсредств

58.

Обеспечить увеличение количества номеров на 500 единиц,
повышение качества
телефонной связи в
поселках города

Информация

Управление
транспорта
и связи, ГЦТ
"Астанателеком"

Ежегодно

В пределах
предусмотренныхсредств

59.

Обеспечить выполнение ежегодно
разрабатываемых 
программ "Окраина"

Информация

Департамент
коммунального
хозяйства,
городские
предприятия,
акимы районов
"Алматы" и
"Сарыарка"

Ежегодно

В пределах
предусмотренныхсредств

       4.4. Меры по снижению неблагоприятного воздействия
           экологических факторов на бедность населения 

60.

Осуществить контроль за
выполнением
экологических требований природо-
пользователями - физическими и
юридическими лицами независимо от форм собственности

Информация

Городское
территориальное управление охраны
окружающей
среды,
Департамент
государственного санитарно-эпиде-
миологического надзора, Главное
управление
внутренних дел

По
полугодию 

Финансирование
не требуется

61.

Применять
научно обоснованные
схемы комплексного использования природных ресурсов в целях оздоровления
экологической 
обстановки города Астаны 

Информация

Городское
территориальное управление охраны
окружающей среды,
Департамент
государственного санитарно-
эпидемиологичес-
кого надзора

Ежегодно

Финансирование
не требуется

       5. Меры по улучшению деятельности институтов общеста
               в снижении уровня бедности населения

   5.1. Меры по совершенствованию деятельности местных
        исполнительных органов в снижении уровня бедности

62.

Усилить контроль за
соблюдением
законодательства
о труде,
охране труда
и занятости
населения

Информация

Департамент
Министерства
труда и социальной 
защиты населения РК

По
полугодию

Финансирование
не требуется

63.

Подготовить
предложения по организации системы мониторинга разрабатываемых
и реализуемых социальных программ
для проведения аналитической оценки и выработки обоснованных
решений направленных
на снижение бедности

Постановление
акимата (проект)

Департаменты
экономики и
развития малого бизнеса, труда,
занятости и
социальной
защиты населения

IV квартал
2003 года

Финансирование
не требуется

64.

Совершенствовать механизм социального
партнерства в столице, путем вовлечения НПО в
процесс принятия решений

Информация

Городская
трехсторонняя
комиссия по
социальному
партнерству
и регулированию социальных и трудовых отношений

Ежегодно

Финансирование
не требуется

65.

Усилить контроль за
целевым 
расходованием 
средств, направляемых на оказание первичной
медицинской помощи,
базовых образовательных услуг 

Информация

Департаменты
здравоохранения,
образования,
финансов

Ежегодно

Финансирование
не требуется

66.

Информировать население о существующих формах социальной поддержки
социально-уязвимых
групп населения со
стороны государства,
НПО и частных структур

  

Департаменты
труда, занятости и социальной защиты населения, внутренней политики,
Управление
информации и
общественного
согласия

Постоянно

Финансирование
не требуется

67.

Способствовать организации волонтерских отрядов из числа студентов, для
проведения
спортивных занятий для детей-сирот
и детей из
малообеспе-
ченных семей

Информация

Департаменты
образования,
внутренней
политики,
НПО, акимы
районов
"Алматы" и
"Сарыарка"

Постоянно

Финансирование
не требуется

68.

Создать постоянно-
действующую
консультативно-
совещательную
комиссию по вопросам
снижения бедности с
привлечением
общественных
объединений

Постановление акимата
(проект)

Городские и
территориальные исполнительные органы, 
государственные
предприятия

II квартал
2003 г.

Финансирование
не требуется

5.2. Меры по совершенствованию деятельности                     неправительственных организаций и профсоюзов в снижении бедности

69.

Обеспечить участие НПО, профсоюзов при формировании бюджетных потребностей на
поддержку социально-
уязвимых групп 
населения 

  

Городская
трехсторонняя
комиссия по
социальному
партнерству
и регулированию социальных и трудовых отношений
(по согласованию),
Департамент
труда, занятости и социальной защиты населения,
предприятия (по
согласованию), НПО

Ежегодно

Финансирование
не требуется

70.

Ввести в практику
проведение Круглых
столов в регионе по
проблемам развития
трудовых отношений в
столице с участием
представителей местной 
исполнительной власти, работодателей и
профсоюзов

Мероприятия

Департаменты
внутренней
политики,
Министерства
труда и социальной защиты населения, 
городская трехсторонняя комиссия по
социальному
партнерству
и регулированию социальных и трудовых отношений
(по согласованию), ОО
"Агентство
Социальных
Технологий и
Развития
Астана" (по
согласованию), Департамент труда, занятости и социальной
защиты населения

Постоянно

Финансирование
не требуется

71.

Широко освещать в СМИ опыт работы
неправительственных
организаций в решении социально
значимых проблем

Информация

Управление
информации и
общественного
согласия,
"Инфо-Центр
НПО" (по
согласованию)

Постоянно

Финансирование
не требуется

72.

Организовать
специализированные
рубрики по проблемам
развития неправительственного
сектора в СМИ, выполняющих государственный заказ 

Информация

Управление
информации и
общественного
согласия,
"Инфо-Центр
НПО", Редакции СМИ (по
согласованию)

2004 год

В пределах
предусмотренныхсредств

73.

Обеспечивать
участие неправительственных организаций в
пилотных тендерах
(конкурсах) социально значимых
проектов в рамках реализации закона РК "О государственном 
социальном заказе" (при принятии)

Информация

Управление
информации и
общественного
согласия,
"Инфо-Центр
НПО"

2004-2005
годы

В пределах
предусмотренныхсредств

74.

Привлекать волонтеров из числа
молодежных 
общественных объединений для оказания помощи
малообеспеченным слоям населения

  

Управление
информации и
общественного
согласия

Постоянно

Финансирование
не требуется

75.

Организовать
и проводить
совместно с НПО и общественными
объединениями благотворительные
акции по социальной
поддержке
малообеспеченных групп населения

Информация

Управление
информации и
общественного
согласия,
"Инфо-Центр НПО"

Постоянно

Спонсорские
средства

76.

Поддерживать
инициативы
религиозных
объединений
и общественных фондов в проведении
благотворительных мероприятий

  

Управление
информации и
общественного
согласия,
"Инфо-Центр НПО"

Постоянно

Средства
религиозных
объединений и
общественных
фондов

77.

Обеспечить участие
трехсторонней комиссии по 
социальному 
партнерству и
регулированию социальных и 
трудовых отношений в решении проблем
снижения бедности

Информация

Городская
трехсторонняя
комиссия по
социальному
партнерству
и регулированию социальных и трудовых отношений

В соответ-
ствии с
планом работ 

Финансирование
не требуется

78.

Принять меры
по распространению
положительного опыта
неправительственных
организаций,
работающих
в сфере 
микрокредитования и
проведению ярмарок
социальных идей

Информация

Департамент
внутренней
политики, ОО
"Агентство
Социальных
Технологий и
Развития
Астана" (по
согласованию), Управление 
информации и общественного согласия, 
Департаменты 
экономики и 
развития малого
бизнеса, труда, занятости и 
социальной защиты
населения

Ежегодно

Финансирование
не требуется

           5.3. Меры по совершенствованию деятельности частного
                    сектора в снижении бедности

79.

Развивать систему 
социальной помощи малоимущим слоям
населения в
форме благотворительных
мероприятий с привлечением 
организаций, 
предприятий, 
физических и
юридических лиц всех форм 
собственности

Информация

Департамент труда, занятости и социальной 
защиты населения,
Региональный фонд
по поддержке
малообеспеченных граждан, предприятия и организации,
акимы районов
"Алматы" и
"Сарыарка"

По
полугодию

Собственные
средства
предприятий
и организаций

5.4. Меры по вовлечению социально-уязвимых групп
населения в процессе принятия решений

80.

Практиковать
проведение
консультаций с представителями 
социально-уязвимых групп населения при решении важных 
проблем социальной сферы

Информация

Департаменты
Министерства
труда и социальной 
защиты населения, внутренней политики,
Региональный
фонд по поддержке мало-
обеспеченных
граждан, Городской филиал ГКП 
Государственного Центра по выплате
пенсий, акимы
районов "Алматы" и "Сарыарка"

Ежегодно

Финансирование
не требуется

81.

Активизировать праворазъяснительную работу среди населения по вопросам снижения
бедности с участием
информационно-
пропагандистских
групп и общественных
объединений

Информация

Управление
информации и
общественного
согласия,
"Инфо-Центр НПО"
Департамент
внутренней
политики

Постоянно

Местный бюджет 

      

Астана қаласында кедейшiлiктi азайту жөнiндегi 2003-2005 жылдарға арналған бағдарлама туралы

Астана қалалық мәслихатының 2003 жылғы 4 шілдедегі N 245/47-ІІ шешімі. Астана қаласы Әділет басқармасында 2003 жылғы 29 шілдеде N 282 тіркелді. Күші жойылды - Астана қаласы мәслихатының 2006 жылғы 21 қыркүйектегі N 285/35-ІІІ шешімімен

Ескерту - Астана қаласы мәслихатының
2006 жылғы 21 қыркүйектегі N 285/35-ІІІ шешімінен
Үзінді:

      Заңнамалық нормалардың өзгеруiне және жекелеген шешiмдердiң қолданыс мерзiмдерiнiң өтуiне байланысты Астана қаласының мәслихаты шешiм қабылдады:
      1. Қосымшаға сәйкес Астана қаласы мәслихатының кейбiр шешiмдерiнiң күшi жойылған деп танылсын.
      2. Осы шешiм қабылданған күннен бастап күшiне енедi.

      Астана қаласы мәслихатының
      сессия төрағасы

      Астана қаласы мәслихатының
      хатшысы

Астана қаласы мәслихатының    
2006 жылғы 21 қыркүйектегi    
N 285/35-IIІ шешiміне қосымша  

Астана қаласы мәслихатының күшiн жойған кейбiр
шешiмдерiнiң тiзiмi

      ...
      7. Астана қаласы мәслихатының 2003 жылғы 4 шiлдедегi N 245/47-II "Астана қаласындағы кедейшiлiктi төмендету жөнiндегi 2003-2005 жылдарға арналған бағдарлама туралы" шешiмi (Нормативтiк-құқықтық актiлердi мемлекеттiк тiркеу реестрiнде 282 нөмiрмен тiркелген, 2003 жылғы 27 желтоқсанда "Астана ақшамы" газетiнде жарияланды);
      ...

      Астана қаласы мәслихатының хатшысы
_______________________________________________________

      Астана қаласының әкiмдiгi ұсынған Астана қаласында кедейшiлiктi азайту жөнiндегi 2003-2005 жылдарға арналған бағдарламаны қарап, Қазақстан Республикасы Конституциясының  86-бабын  және "Қазақстан Республикасындағы жергiлiктi мемлекеттiк басқару туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы N 148-II  Заңының  6-бабын басшылыққа ала отырып, Астана қаласының мәслихаты былай деп ШЕШТI:
      1. Қоса берiлiп отырған Астана қаласында кедейшiлiктi азайту жөнiндегi 2003-2005 жылдарға арналған бағдарлама бекiтiлсiн.

       Астана қаласы мәслихаты
      сессиясының төрағасы

      Астана қаласы
      мәслихатының хатшысы

      Келісілді:

       Астана қаласы еңбек, халықты
      жұмыспен қамту және әлеуметтік
      қорғау департаментінің бастығы

      Алматы ауданының әкiмi

      Сарыарқа ауданының әкiмi

      Астана қаласы экономика және
      шағын бизнестi дамыту
      департаментiнiң директоры

      Астана қаласы бiлiм
      департаментiнiң директоры

      Астана қаласы қаржы
      департаментiнiң бастығы

      Астана қаласы денсаулық сақтау
      департаментiнiң директоры

      Астана қаласы iшкi саясат
      департаментiнiң директоры

      Астана қаласы iшкi iстер
      басқармасының бастығы

      Ақпарат және қоғамдық келiсiм
      басқармасының бастығы

      Астана қаласы бойынша көші-қон
      және демография басқармасының
      бастығы

      Тұрғын үй департаментінің
      бастығы

      Астана қаласын дамыту
      бағдарламаларына әкiмшiлік ету
      жөнiнде департаментiнiң
      директоры

      Астана қаласы бойынша сауданы
      ұйымдастыру және базарларда
      бiрреттiк талондар беру
      басқармасының бастығы

      "Астана қаласы шағын бизнесті
      қолдау орталығы" МҚК
      директоры

      Тұрмысы төмен азаматтарды
      қолдау жөнiндегi Астана қалалық
      аймақтық қорының директоры

      Астана қаласы туризм және спорт
      департаментінің директоры

      "Астана Су Арнасы" МК
      бас директоры

      "Астанаэнергосервис" ААҚ
      басқармасының төрағасы

      "Астанагазсервис" ААҚ
      басқармасы төрағасы

      Астана қаласы көлiк және
      байланыс басқармасының
      бастығы

      Мемлекеттiк санитарлық-
      эпидемиологиялық қадағалау
      департаментiнiң директоры

      "Астанателеком" ҚТО бас
      директоры

      Сәулет және қала құрылысы
      департаментiнiң директоры

      Астана қаласы коммуналдық
      шаруашылық департаментiнiң
      директоры

      Қазақстан Республикасы еңбек
      және халықты әлеуметтiк қорғау
      Министрлiгiнiң Астана қаласы
      бойынша департаментi директоры

      Астана қаласы коммуналдық
      меншiк басқармасының бастығы

      "Коммуналдық жеке меншiк
      қоры" МҚК директоры

Астана қаласында кедейлікті төмендету бойынша
2003-2005 жылдарға арналған
БАҒДАРЛАМА

 
Астана. 2003 жыл

  1 БӨЛIМ. БАҒДАРЛАМА TӨЛҚҰЖАТЫ

Атауы          Астана қаласында кедейлiктi азайту жөнiндегi
               2003-2005 жылдарға арналған бағдарлама

Әзiрлеу        Қазақстан Республикасы Үкіметiнiң 2002-2004 жылдарға
үшін           арналған бағдарламасын iске асыру жөнiндегi
негiздеме      iс-шаралар жоспары, Қазақстан Республикасы
               Үкiметiнiң 2002 жылғы 24 сәуiрдегi N 470  қаулысы ,
               2003-2005 жылдарға Қазақстан Республикасында
               кедейлiктi төмендету бойынша бағдарламасы, Қазақстан
               Республикасы Үкiметiнiң 2003 жылғы 26 наурыздағы N
               296  қаулысы .

Негiзгi        Астана қаласы Еңбек, халықты жұмыспен қамту және
әзiрлеушi      әлеуметтiк қорғау департаментi

Мақсаты        Елорда халқының өмiр деңгейiне әсер ететiн негiзгi
               экономикалық және әлеуметтiк факторларын жақсарту
               жөнiндегi шаралар кешенiн iске асыру есебiнен
               кедейлiк деңгейiн азайту.

Мiндеттерi     Бағдарламаның мақсатын iске асыру үшiн мынадай
               мiндеттердi шешу қарастырылады:
                 жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету және кәсiпкерлiктi
               дамыту үшiн қолайлы жағдайлар жасау;
                 қосымша жұмыс орындарын құру, қоғамдық жұмыстарды,
               жұмыссыздардың кәсiби оқуын, бiлiктiлiгiн арттыруды
               және қайта даярлауды ұйымдастыру есебiнен еңбек
               нарығында белсендi шараларды одан әрi дамыту және
               жетiлдiру;
                 денсаулық сақтау, бiлiм беру және инфрақұрылым
               қызметтерiн көрсетудiң тиiмдiлiгi мен қол
               жетiмдiлiгiн арттыру;
                 халықтың әлеуметтiк осал топтарына атаулы
               әлеуметтiк көмек көрсету механизмдерiн жетілдiру;
                 елде кедейлiктi төмендету мәселесiндегi
               мемлекеттiк басқару тиiмдiлiгiн арттыру;
                 кедейлiк мәселесiн шешу үшiн қоғамның барлық
               институттарының: мемлекеттiк органдардың, кәсiби
               одақтардың, жеке сектордың және үкіметтік емес
               ұйымдардың, оның iшінде кедей халықтың мүддесін
               білдіретін бірлестіктердің қатысуы мен өзара
               қарым-қатынасын жандандыру

Қаржыландыру   Бағдарлама кешендi сипатта, сондықтан Астана
көздерi        қаласында 2003-2005 жылдары кедейлiктi азайтуға
               жолданған негiзгi қаражат экономиканың тиiстi
               салаларында кедейлiктi азайту мәселелерiн шешетiн
               қолданылып жүрген және әзiрленiп жатқан аймақтық
               бағдарламалар төңiрегiнде қарастырылады. Сонымен
               бiрге халықаралық ұйымдар демеушiлiк, көмек, Тұрмысы
               төмен азаматтарды қолдау жөнiндегi Астана қалалық
               аймақтық қоры қаражаты, екiншi деңгейлi банктер
               қаражаты, кәсiпорындар, ұйымдар, кәсiпкерлер
               меншiгiндегi қаражаттарын жұмылдыру қарастырылған.

Бағдарламаны   2005 жылға:
iске асырудан    бiлiктi аймақты өнiмнiң (бұдан әрi - БАӨ) көлемiн
күтілетін      1,5 есе көбейту;
нәтижелер        2002 жылмен салыстырғанда тоқсанға Астана
               қаласында кедейлiк деңгейiн төмендету, жұмыссыздық
               деңгейiн 8,7 пайыздан 2002 жылы 3,0 пайызға
               төмендету;
                 қоғамдық жұмыстарға жолданған жұмыссыздар санын
               1900 адамға дейiн арттыру;
                 шағын бизнеспен айналысатындар үлесiн 23,3-дан
               27,0 дейiн арттыру;
                 орта жалпы бiлiм беретiн мектептердiң санын 7
               бiрлiкке арттыру;
                 мектепке дейiнгi мекемелердi - 4 бiрлiкке;
                 емханалық мекемелердi - 2 бiрлiкке;
                 ана өлiмi көрсеткiшiн 17,0 дейiн төмендету.

Iске          2003-2005 жылдар.
асыру мерзiмi

  2 БӨЛIМ. КIРIСПЕ

      Елдiң қазiргi даму кезеңiнде халықтың кедейлiк деңгейiн төмендету жөнiндегi шараларды iске асыру мемлекеттiң әлеуметтiк саясатындағы аса маңызды бағыттардың бiрiне айналып отыр.
      2000-2002 жылдар кезеңiне жергiлiктi атқарушы органдар жұмысының негiзгi бағыттарының бiрiн анықтайтын Астана қаласындағы бiрiншi бағдарламалық құжат 2000-2002 жылдарға кедейлiк және жұмыссыздықпен күрес жөнiнде Аймақтық бағдарлама болып табылады.
      Қалалық бағдарламаны iске асыру жөнiндегi iс-шаралар аз қамтылған азаматтарға, жұмысқа жарамсыздарға басымдырақ, сондай-ақ еңбек нарығында аса осал халық санатына атаулы әлеуметтiк көмек көрсету және халықты жұмыспен қамту саясатын жүзеге асыру есебiнен жұмыссыздық масштабын қысқарту және кедейлiктi төмендетуге бағытталған.
      2000-2002 жылдарға кедейлiк және жұмыссыздықпен күрес жөнiнде Аймақтық бағдарлама елорда дамуының осы кезеңiне сипатты түбегейлi мәселелер және басымдылықтар есебiмен әзiрлендi.
      Осы Бағдарламаны, сондай-ақ басқа да аймақтық және салалық бағдарламаларды iске асыру барысында нақты жағымды нәтижелерге қол жеткiзiлдi: 8,7% жұмыссыздық деңгейiн төмендету; қаланың еңбек нарығында қалыптасқан жағдайды тұрақтандыру; экономикалық белсендi халқына тiркелген жұмыссыздар үлесi 1,1% төмендедi; 13,0 жоспары бойынша 24,8 мың жұмыс орны құрылды; күн көрiс минимумынан орта жан басына кiрiсi бар табыстар мен трансферттер есебiмен халық саны 30% төмендедi.
      Осы күнi аймақта кедейлiк деңгейiне әсер ететiн негiзгi экономикалық және әлеуметтiк жағдайлар қатары анықталды:
      еңбек нарығында жұмыс күшiнiң ұсыныстары мен сұраныстарының үйлесiмсiздiгi;
      зейнетақы, жәрдемақы төмен көлемi;
      жалпы бiлiм беретiн, кәсiптiк мектептер және мектепке дейiнгi мекемелер желiсiнiң жетпеушiлiгi;
      инфрақұрылым дамуының деңгейi;
      халықтың жекелеген бөлiгi асыраулық көңiл-күйi;
      жұмысқа орналастыру мүмкiндiгi туралы ақпарат берудiң жетiспеушiлiгi.
      Жұмысқа жарамды азаматтар үлесiнiң өсуi есебiнен кедейлiк әлеуметтiк құрылымының түрленуi болады.
      Осы мәселелердi толық шешу жұмыспен қамту, демография, бiлiм беру, денсаулық сақтау, тамақтану, тұрғын үй, қоршаған орта және басқа да әлеуметтік экономикалық аспектiлердi, кірістер саясаты, әлеуметтiк қорғау жүйесiн анықтау әрекеттерiн қамтитын бағдарламалар кешенiн талап етедi.
      Осы бағдарлама 2000-2002 жылдарға кедейлiк және жұмыссыздыққа қарсы күрес жөнiнде Аймақтық бағдарламаның жалғасы болып табылады.
      Қалалық бағдарламада көрсетiлген кедейлiктi төмендетудiң негiзгi жолдары, қамтамасыз ету қаражаты бойынша кедейлiк мәселесiн шешу жоспарланған:
      экономикалық өсудi;
      жұмыспен қамту және жұмыссыздықты азайту;
      атаулы әлеуметтiк көмек көрсетудің тетiктерiн жетiлдiру;
      ауыз суды және экологиялық факторларды қоса алғанда базалық;
      бiлiмге, алғашқы медициналық көмекке, тұрғын үйге, көлiк инфрақұрылымына және коммуналдық қызметтер көрсетуге қол жетiмділігiн;
      бюджеттiк бағдарламаларға әкiмшiлiк ету тиiмдiлiгiн;
      ақпаратқа қол жетiмдiлiгiн көтеру, мемлекеттiк шешiмдердi қабылдауда кедейлердің қатысуы.
      Кедейлердiң аймақтық ерекшелiктерi, халықтың өмiр деңгейiне қоршаған орта әсерiн бағдарлама есепке алады.
      Мәселелерiн шешу үшiн белсендi қатысу және әлеуметтiк серiктестiкте өзара байланыс жоспарланған: кедей халықты ұсынатын мемлекеттiк органдар, кәсiптiк одақтар, жеке меншiк сектор және үкiметтiк емес ұйымдар, бiрлестiктердi қосады.

  3 БӨЛIМ. АСТАНА ҚАЛАСЫНДАҒЫ КЕДЕЙЛIКТIҢ
ҚАЗIРГI ЖАЙ-КYЙIН TАЛДАУ
1 тарау. Кедейлiк деңгейiн анықтау және өлшеу

      Халықтың өмiрi туралы өзара байланыстағы көрсеткiштер кешенiн ұсынатын өмiр деңгейi индикаторлары бойынша талқылауға болады, оның iшiнде: халық кiрiстерi мен олардың қажеттiлiктерi, тұтыну деңгейi мен құрылымы, халықты жұмыспен қамту және еңбек жағдайы, әлеуметтiк қамтамасыз ету және әлеуметтiк қорғау, демографиялық жағдай, тұрғын үймен қамтамасыз ету, денсаулық, медициналық көмекке қол жеткiзу, бiлiм алу, инфрақұрылым және тағы басқалар.
      Кедейлiк - өмiрлiк маңызды қажеттiлiктердi қанағаттандыруда қиындық көретiн халық топтарын анықталған әлеуметтiк-экономикалық құбылыс.
      Қылмыстық, iшiмдiк және нашақорлық кедейлiктiң келеңсiз жағдайлар салдары болып табылады.
      Экономикалық және әлеуметтiк аспектiлермен бірге кедейлiк мәселесі басқару аспектісі жатады.
      Өмiр деңгейi көрсеткiштерi кедейлiк мәселесi масштабын бағалауға мүмкiндiк туады.
      Кiрiстер бойынша кедейлiк көрсеткiшi - күн көрiс минимумы өлшемiнен төмен кiрiстерi бар халықтың үлесi.
      Халықтың кiрiстерiн жедел жiктеуi нәтижесiнде қоғамның байлар мен кедейлерге әлеуметтiк бөлiндi, қоғам факторын тұрақтандыратын негiзi ретiнде орта сыныбының бөлiнуi бекiтiлген. Нақты көрсетiлген еңбек ақы мен зейнетақы, күн көрiс минимумының орта көлемiнiң салыстырмалы серпiнi (1 қосымшаны қараңыз).
      Кедейлiк бағасының негiзгi белгiлерi табыстар бойынша емес -  негiзгi әлеуметтiк игiлiктерi мен қызметтерге қол жеткiзулердiң төмен деңгейi.
      Денсаулық сақтау саласында - халықтың жан басына медициналық қызметкерлер және медициналық ұйымдар саны, медициналық ұйымдары жоқ жергiлiктi орындар саны.
      Бiлiм беруде - бұл балаларды оқумен қамту, оқу жүйесiнен сыртта қалған балалар саны, сондай-ақ бiлiм беру мекемелерiнде материалдық көмек көрсетiлгендер.
      Әлеуметтiк көмек жүйесiнде - халықтың әлеуметтiк осал топтарына көмек көрсетiлгендер саны мен қамтылған.
      Денсаулық, бiлiм, алдағы өмiрдiң орташа ұзақтығы, әлеуметтiк азу (маскүнемдiк, нашақорлық, жезөкшелiк, қылмыс жасаушылық) жөнiндегi көрсеткiштер, сондай-ақ халықтың көшi-қоны жөнiндегi көрсеткiштерi кедейлер үшiн әлеуметтiк инфрақұрылымға қол жетiмдiлiгiнiң жанама көрсеткiштерi болып табылады.
      Кедейлiк әумесерлiк мiнез-құлықтың әр түрлiсiнiң өсуiне мүмкiндiк бередi, оның ең ауыр түрлерi қылмыстық, нашақорлық және маскүнемдiк тәуелдiлiк болып табылады.
      Жалпы қылмыстық халықтың аз қамтылған топтары арасында кең таралған.
      Коммуникациядан шалғайлық, табиғи немесе энергетикалық-ресурстардың шектеулiлiгi сияқты кедейлiк факторларын ашуға көмектесетiн нақты инфрақұрылымға қол жетiмдiлiк индикаторлары баршылық, бiрақ қажеттi шаралар әзiрлеу барысында олар жеткiлiктi дәрежеде пайдаланылмайды.

  2 тарау. Кедейлiк деңгейiн бағалау көрсеткiштерi

      Өмiр деңгейi көрсеткiштерiнiң сипаттамасы (2 қосымшаны қараңыз).

  3 тарау. Кедейлiк бейiнi мен кейпi

      Қазақстан елордасын Астанаға көшiрумен халықтың әл-ауқатын және жоғары өмiр деңгейiн қамтамасыз ететiн үйлесiмдi дамыған елордалық ортаны қалыптастыру жолымен елорданың дамуын анықтады.
      Кедейлiк бейiнi - кедейлiктiң барынша айқын көрiнiстерiнiң сандық және сапалық сипаттамасы.
      2002 жылы Астана қаласында ол мынадай деректермен сипатталады:
      Күн көрiс минимумы мөлшерiнен төмен табыстары бар халық үлесi, 9 пайызды құрайды;
      Халықтың жан басына орташа жылдық кедейлiк шегiнен 1885 теңгенi құрады;
      Халықтың неғұрлым ауқатты 10% және неғұрлым ауқатсыз 10 топтары табыстарының арасындағы 9,8% есе, (республика бойынша орта есеппен - 10 есенi) құрады;
      Астана қаласында жалпы жұмыссыздық деңгейi 8,7% құрады;
      2002 жылы түберкулезбен ауырғандар 2001 жылмен салыстырғанда 20% өскен;
      Жүктi әйелдердiң 47% жылғы қаны аздықтан азап шегуде.
      Кедейлiк кейпi - кедейлiк тұрғысынан алғанда халықтың әлеуметтiк жағынан барынша осал топтарының тiзбесi мен сипаттамасы.
      Еңбек, халықты жұмыспен қамту және әлеуметтiк қорғау департаментi 2000 жылы аз қамтылған азаматтардың жеке есебiнiң қалалық базасын құру үшiн кедейлiк мониторингiн өткiзiп байқап көрдi.
      Қалыптастырылған мәлiмет базасының талдамасы (негiзге 2000 жылғы күн көрiс минимумы алынды) көрсеттi, 48000 таңдаулы тексерiлген отбасылардан 27699 отбасы 4500 теңгеден төмен кiрiстерi бар; 7552 отбасы немесе 18121 адам кедейлiк шегiнде тұрды.
      Халықтың әлеуметтiк осал топтарына: балалар мен көп балалы отбасылар, ұзақ уақыт бойы жұмыссыз жүрген азаматтар, оқымайтын және жұмыс iстемейтiн жастар, жалғыз басты қария адамдар, мүгедектер, маргиналды топтар (үйсiздер, абақты жүйесiндегi мекемелерден босатылғандар, қашқындар).
      Астана қаласы Еңбек, халықты жұмыспен қамту және әлеуметтiк қорғау департаментiнiң жедел мәлiметi бойынша көп балалы аналар отбасылар 900-дай құрайды.
      Айта кету керек, кедейлер тек қана жалғыз басты және көп балалы аналар, зейнеткерлер, мүгедектер ғана емес, сонымен бiрге жұмысқа жарамды жоғары бiлiктi азаматтарда болып шықты.
      "Бюджеттіктердің" еңбек төлемінің төмен деңгейі 1-2 балаларымен және жұбайларымен бюджеттiк салада жұмыс істейтін:
      бiлiм беру, денсаулық сақтау, мәдениет, әлеуметтiк қамтамасыз ету мен қызмет "жаңа кедейшiлiк" феноменiн құрды.
      Созылмалы әлеуметтiк мәселеге айналатын кедейлiк және жұмыссыздық мәселесi бар. Осы жүйе соңында жеткiншек ұрпаққа мүмкiн, яғни бiздiң балаларымызға әсер етуi мүмкiн. Балалар өз еркiмен жағдайларын жақсартуға бәрiнен төмен мүмкiндiктерi бар. Кедей отбасында тұратын балаларға қатысты әрекетсiздiк болашақта кедейлiк ауқымының өсуi мультипликаторлық әсер әкелуi мүмкiн.
      Ұзақ уақыт жұмыссыздық жасына, бiлiктiлiгiне, психологиялық параметрлерi, өзi жұмысқа орналасу мүмкiндiктерi, қосалқы шаруашылық жүргiзу немесе қажеттi дағдылар мен бастау капиталының жетiспеуiнде шағын бизнестi жүргiзу бойынша еңбек нарығында жұмыс күшi жағынан анықтау сәйкес еместiгiне байланысты.
      Жастар (15-24 жас) экономикалық қауқарсыз халықтың ең үлкен үлесiн (32,4%), сондай-ақ жұмыссыз халықтың едәуір үлесін (12%) құрап отыр. Оқуда жоқ және жұмыссыз жастар нашақорлық, қылмыстық, жезөкшелiк бойынша қатер тобына түседi.
      Орта жастағылар тобы (31-40 жас) кедейлер санында жастар сияқты үлкен үлесi бар.
      Жалғызiлiктi қарт адамдардың проблемалары коммуналдық қызмет көрсетуге, емделуге және басқа осындай шығыстарға шығындардың өсуiнде болып отыр.
      Мүгедектердің мүмкiндiктерi шектеулi болуына байланысты олардың арасында кедейлер қатарына қосылу қаупi аса жоғары.
      Межелiк топтарға жататын адамдар санын бағалау мүмкiн болмай отыр. Қоғамның белсендi мүшелерi ретiнде бұл адамдардан қол үзу айрықша алаңдаушылық туғызуда, халықтың межелiк топтары өздерiнiң халықтың басқа топтарына келеңсiз әсер ету қабiлеттiлiгiмен де ерекше назар аударуды қажет етедi.
      Межелiк халықтың саны қала өмiрiне бейiмделе алмаған ауылдан көшушiлер, жұмыссыздар, ашық және астыртын көшiп келушiлер, босқындар есебiнен өсуде.
      Бас бостандығынан айыру орындарынан босаған және нақты тұратын жерi жоқ адамдар қазiр халықтың мейлiнше әлеуметтiк осал топтары қатарында тұр. Олардың басым көпшiлiгi кедейлiк шегiнде қалатындықтан, еңбекке және тұрмыстық орналастыруға мұқтаж.
      2001 жылы Астана қаласында Белгiлi тұратын жерi жоқ адамдар үшiн әлеуметтiк бейiмдеу орталығы жұмыс iстейдi.
      Белгiлi тұратын жерi жоқ адамдар үшiн әлеуметтiк бейiмделу орталығы арқылы өткен адамдардың жалпы саны 1600 адамды құрады, бiр айда орта есеппен 100 адам тұрды.

  4 тарау. Кедейлiк деңгейiн бағалау
$1. Экономиканың шынайы секторын дамыту

      Экономиканың дамуы - кедейлікпен тиiмдi күрестiң маңызды шарты.
      2002 жылға халықтың жан басына жалпы аймақтық азық-түлiктің шынайы өсуi 2001 жылға 25,4% құрады.
      2002 жылы экономикада жұмыс iстейтіндердiң жалпы саны 218,6 мың адамды құрады, оның iшiнде 49% - әйелдер. 2001-2002 жылдар кезеңiнде Астана қаласында халықтың экономикалық белсендi саны 21,9% өстi, оның iшiнде экономикадағылар - 22,8%. Сауда, автокөлiктi жөндеу, жеке қолданыстағы тұрмыстық заттар мен құралдар, құрылыс, қаржылық қызметте денсаулық сақтауда және әлеуметтiк қызмет, коммуналдық және дербес қызмет беру саласында жұмыс iстейтiндер санының өсуi бақыланады.
      Құрылыста жұмыс орындарының өсуi инвестициялар көлемiнің өсуiне және елордада құрылыс жұмыстарының қарқынының үдетуiне негiзделген.
      Инвестицияларды тарту төңiрегiнде негiзгi бағыттар елорда имиджін қалыптастыратын құрылыс объектiлерi, және әлеуметтiк инфрақұрылым объектiлерi анықталады.
      2002 жылға қала бойынша инвестицияның жалпы көлемi 96531,0 млн. теңгенi құрады, өткен жылдың ұқсас кезеңiне 1,1% артық.
      Соңғы екi жылға өнеркәсiпте, мейрамханалық бизнесте, көлiкте, байланыста, бiлiм беру саласында жұмыс iстейтiндер саны едәуiр өстi.
      Жеке меншiк, кәсiпкерлiк, шағын бизнес белсендi енгiзiлген және қолданады. Астанада кәсiпкерлiктi экономикалық дамыту қолайлы жағдайларын құру бизнес саласын кеңейту және қызмет түрлерiн көбейту, сондай-ақ қосымша жұмыс орындарын құруға мүмкiндiк бередi.
      2003 жылдың басына елордада әлеуметтiк-экономикалық жағдай мына көрсеткiштермен сипатталды:
      Астана қаласының өнеркәсiбi электроэнергия, газ, су өндiру және тарату бойынша сала мен саланы өндiретiн кәсiпорындарды ұсынады. Өнеркәсiптiк өнiмдi шығаратын кәсiпорындар шаруашылық субъектiлерiнiң жалпы санының 3% құрайды. Сонымен өнеркәсiптiк өндiрiс көлемiнiң үлесi жалпы аймақтық азық-түлiкте 10% құрайды.
      Өнеркәсiптiк кәсiпорындарды сауықтыруға, жаңа өнеркәсiптi құруға жолданған аймақтық өнеркәсiптiк саясатты iске асыру экономиканың шынайы секторын дамытуда жағымды тенденцияны нығайтуға мүмкiндiк бердi. Соңғы жылдар ағымында өнеркәсiптiк өндiрiс өсiмiнің орнықты қарқыны белгiлендi. 2002 жылдың қорытындысы бойынша қаланың өнеркәсiптiк кәсiпорындарымен (үй-жайлық шаруашылық секторының есебiмен) 26,8 млрд. теңге сомасына қызметтер көрсетiлген және өнiм өндiрiлген. 2001 жылға физикалық шаманың индексi 110,3 пайызды құрады.
      Iрi және орташа өнеркәсiптiк кәсiпорындардың жартысынан көбi 2001 жылмен салыстырғанда 1,5 есе артық өндiрiсi шамасының өсуiн қамтамасыз ете алды.
      Қаланың өнеркәсiптiк секторында жаңа өндiрiстердi енгiзу және бұрын жұмыс iстемеген кәсiпорындарды экономикалық қалпына келтiру және дамыту шынайы мүмкiндiк алды. Құрылыс қарқынын жеделдету құрылысиндустрия кәсiп орындарының жұмысын жандандырды.
      2002 жылға өнеркәсiптiк кәсiпорындарда 1110 қосымша жұмыс орындары құрылды.
      2002 жылға қала бойынша инвестицияның жалпы көлемi 96531,0 млн. теңгенi құрады.
      Есептiк кезеңге кәсiпорындар, ұйымдар мен халықтың өз қаражаттарын қосу деңгейi 56782,0 млн. теңге немесе жалпы көлемнен 58,8% құрады.
      Салық жинау жоспарының және бюджетке түсiмдердiң орындармен белсендi әлеуметтiк саясатты жергiлiктi органдармен өткiзуiн қамтамасыз еттi.
      Халықтың өмiр деңгейiн жақсарту туралы күн көрiс минимумы мен елiмiз халқының ақшалай кiрiстер көрсеткiшi серпiн кiшi және N 2 кестеде көрсетiлген күн көрiс минимумының көлемi куәландырады.
      Орта және iрi кәсiпорындар, мемлекеттiк (бюджеттiктер), 50 адамға дейiн саны бар сақтандыру және банктiк ұйымдарды қоса орташа айлық еңбек ақы 2002 жылы 2001 жылмен салыстырғанда 20,1 пайызға өстi және 27577 теңгенi құрады. Осы көрсеткiш ең төменгi еңбек ақы көлемiнен 6,6 рет және орташа жылдық күн көрiс минимумын 5,8 рет жоғары. Негiзгi көрсеткiштер N 3 кестеде көрсетiлген.
      Статистика органдарының соңғы бағасы (2002 жыл 4 тоқсанға) бойынша Астана тұрғыны орташа жан басына ақшалай кiрiстердің мынадай құрылымы болды:
      еңбек қызметiнен кiрiстер - 82,7%;
      әлеуметтiк трансферттерi - 8,6%;
      басқа да ақшалай түсiмдер - 8,7%.
      Айта кету керек, Астана қаласы халқының ақшалай шығындар құрылымы 96% тұтынушылық шығындарын құрайды, оның iшiнде:                  азық-түлік тауарлар - 39,8 құрайды;
      азық-түлiк емес тауарларға - 32,7%;
      төлемдi қызметтердi төлеуге - 23,9%.
      Салықтар, төлемдер, туыстарға материалдық көмек, несиенi өтеу және басқа да шығындардың барлығы 3,6% құрайды.
      Инфляцияның жалпы көлемiн сипаттайтын тұтынушылық бағаның индексi он екi айға (2002 жыл желтоқсан 2001 жыл желтоқсан) 106,6 құрады, оның iшiнде азық-түлiк тауарларға баға индексi - 106,6%, азық-түлiк емес тауарларды - 106,0%, төлемдi қызметтер тарифтерi индексi - 107,3%.

  $2. Жұмыспен қамту және жұмыссыздық

      Қоғамның экономикалық даму және хал-ахуалы деңгейiн сипаттайтын негiзгi көрсеткіштердiң бiрi халықты жұмыспен қамту болып табылады.
      Астана қаласындағы еңбек нарығында жалгерлiк бойынша жұмыс iстейтiндер санының өсуi, мемлекеттiк емес секторының пайдасына экономика салаларында және секторлар арасында жұмыс күшінің қайта орналасуын жалғастыратын жұмыссыздық төменгi деңгейiмен сипатталады. Халықты жұмыспен қамту құрылымында арақатынас жалданған жұмысшылар пайдасына жасалады.
      Елорданың iрi және орта кәсiпорындарында жұмыс iстейтiн жұмысшылардың орташа саны 50 адамнан жоғары және кiшi мемлекеттiк (бюджеттiк) мекемелер, сақтандыру ұйымдары мен банктер (50 адамға дейiн) 2002 жылы 2001 жылмен салыстырғанда 9,4% өстi. Өз еркімен жұмыс iстейтiн халық саны 19,1 адам. Бұл 2000 жылдан 11,6 мың адамға немесе 37,7% төмен.
      Халықтың өмiр деңгейiнiң төмендеу маңызды факторларының бiрi жұмыстың болмауы болып табылады. Жұмыссыздық - бұл нарықтық экономика қызметi жағдайында кәдiмгi құбылыс.
      Бiр қатар жылдар ағымында еңбек нарығында жұмыс күшi ұсынысы мен сұранымы арасындағы тепе-теңсiздiгiнiң өсу тенденциясы сақталған. Осы уақытта құрылымдық пен кезеңдiк жұмыссыздық қадағаланады.
      Астана қаласында 2002 жылға жұмыссыздардың жалпы саны 20,8 мың адамды құрады, экономикалық белсендi халықтан 8,7% жұмыссыз деңгейге жеттi. Тiркелген жұмыссыздар үлесi экономикалық белсендi халықтан 1,6-дан 1,1% шегiнде ауытқуда.
      Жұмыссыздар арасында жұмыссыз жүру сипаты созылуынан толығымен немесе бөлшектеп бiлiктiлiгiн жоғалтқан адамдар фактiсiн ерекшe ойландырады. Сонымен оларды жұмысқа орналастыру мүмкiндiктерi өте төмен. Егер жұмыс ұсынылса, көбiнесе төмен бiлiктi, ол отбасы кiрiстерi деңгейi тепе-тең тұтынушылығын қамтамасыз етедi. 2002 жылы жұмыс iздеумен бiр жылдан артық жүргендер 42% жұмыссыздар.
      Жұмыссыздар құрылымында әр екiншi (59,9%) - әйелдер, оларды жұмысқа орналастыру қатаң тұрған мәселе. Астана қаласы Еңбек, халықты жұмыспен қамту және әлеуметтiк қорғау департаментiне хабарласқан жұмыссыз әйелдерден әр үшiншi ғана жұмысқа орналасқан. Әйелдерде жұмысқа орналасуға ең аз келешегi барлар жоғарғы және орта арнайы бiлiмi бар 45 және одан жоғары жастағылар. Дәстүрлi әлеуметтiк инфрақұрылым шайылуы, мектепке дейiнгi және мектептен тыс балалар мекемелерi санының қысқаруы, төмен еңбек ақы, жұмыстың уақытының сәйкессiздiгi, қызметтер бағасының өсуi әйелдердiң кедейлiгiне әкеледi, оларға өз әлеуеттiлiгiн толығымен ашуға мүмкiндiк бермейдi.
      Ұзақ уақыт жұмыссыздық белгiлерi күшеюде. 2002 жылы ұзақ уақыт iздеп жұмыс таба алмағандар 21,9% жұмыссыз, жұмыссыздар қатарын штаттың қысқаруынан, кәсiпорынның таратылуынан, шарт мерзiмiнiң аяқталуынан - 4,5 мың адам толықтырды, кәсiптiк әрекеттiң тоқтатылуы мен өз ерiктерiмен жұмыстан босатылу пайызы жоғары.
      2002 жылы жұмыссыздар бөлiгiн 25-тен 55-ке дейiнгi жастағы адамдар құрады, оның iшiнде 16-24 жастағы жастар - 13,0%.
      Еңбек нарығында қатаң бәсекелестiк жағдайында жастар үнемi жұмыссыздық мәселесi қауiпiнен мазасызданады. Жұмыс iздеу мәселесi бiрiншi кезекте 17-ден 22 жасқа дейiнгi адамдар үшiн өзектi, өйткенi оқу орындары түлектерiн жұмысқа орналастыруды реттейтiн механизм жоқ. Негiзiнде жұмыссыздар қатары үлкен тәжiрибелiк және кәсiби жұмыс тәжiрибесi бар жастар толықтырады.
      Жұмыс орындары тапшылығы жағдайында еңбек нарығында өте төмен мәртебесi бар мүгедектердi жұмыспен қамту мәселесi өте қиындады.
      2003 жылғы 1 қаңтар жағдайы бойынша Астана қаласында халықтың жұмысқа жарамсыз санатқа (жұмыс тобы) жататын 2395 үшiншi топтағы мүгедектер тұрады, олардың жұмысқа орналасу мәселесi шешілмеген.
      Қазақстан еңбек нарығында әсер ететiн мәселелердiң бiрi заңсыз еңбектiк көшiп-қонуы, бәрiнен бұрын Тәуелсiз мемлекеттер достастығы мемлекеттерiнен болып табылады. Көптеген қазақстандық кәсiпкерлер төмен бiлiктi шет елдiк жұмыс күшiнiң арзандығынан заңсыз еңбектiк көшiп-қонушыларды жалға алады. Бұл жергiлiктi халықтың жұмысқа орналасуына әсер етедi, олар адал емес бәсекелестiкпен кездеседi, бұл заңсыз жалға алушылықпен қалтарыстағы секторды кеңейтуге әкеледi.

  $3. Шағын бизнес

      Осы уақытта кәсiпкерлiк орындарда әлеуметтiк-экономикалық тұрақтандырудың негiзгi факторы, мемлекеттiң экономикалық құрылымдық саясатын iске асыру маңызды құралдарының бiрi болып саналады.
      Астана қаласында тiркелген шағын кәсiпкерлiк субъектiлер саны елорданың 10 мың тұрғынын, ал 2002 жылы 2001 жылмен 327 бiрге 416 бiрлiктi құрайды. Барлығы соңғы бес жылға шағын кәсiпкерлiк субъектiлер саны 3,8 есеге өстi.
      Икемдiлiк, серпiндiлiк және бәсекелестiк игiлiгiнде бүгiн шағын бизнес - жаңа жұмыс орындарын құрудың тиiмдi құралы, салықтық түсiмдер өсуiнiң тұрақты көзi, импортты ауыстыратын өнiмдердi шығару бойынша жаңа кiшi технологияларды енгiзедi. 2002 жылға шағын бизнес субъектiлермен 4930 жаңа жұмыс орындары құрылды оның iшiнде: өндiрiс саласында - 700 жұмыс орындары, құрылыста - 590, сауда саласында - 1880, қызметтiң басқа түрлерiнде оған тұрмыстық және қызмет көрсету, қаржылық және риэлтербизнесi, сақтандыру, бiлiм беру, медициналық қызметтер және тағы басқалар - 1760 орындардан артық.
      2002 жылға қаланың шағын кәсiпкерлiгiнде жұмыс iстейтiндер үлесi экономикалық қызметте жұмыс iстейтiндердiң жалпы саны 23,3% құрады және 1998 жылмен салыстырғанда 5,1% өстi.
      2003 жылғы 1 қаңтар жағдайы бойынша шағын бизнеспен айналысатындар Астана қаласының 10 мың адамына 1018 адамды құрады (2001 жылы - 905 адам).
      Елордада шағын бизнестi қолдайтын инфрақұрылымдар ойдағыдай қызмет көрсетедi, технопарктiк аумағынан тұратын "Астана-Технопарк" ААҚ, "Астана-инновация" Бизнес- инкубаторы, Шағын кәсiпкерлiктi қолдау қоры. Бұл ұйымдар шағын бизнестi қолдауға шамадан келген оның iшiнде бастапқы қолдауды көрсетуде. Шағын бизнестi қолдау орталығы 2002 жылы 568 адамды жұмыспен қамтамасыз еттi, оның iшiнде жабдықтарды жалға берумен қала халқына қызмет көрсету нарығында құрылған жұмыспен 246 адам қамтылды, диспетчерлiк қызмет бойынша 23 адам жұмысқа құрылды.
      Сапалы қызметтер ұсыныс үшiн TAKDET Интернет-кафе және "Астана-Инфорекс" оқу-ақпараттық орталығы жұмыс iстедi. 2002 жыл ағымында кiрiспе тегiн лекцияларды 300 адам тыңдады, оқудың толық курсын 89 әлеуеттi жабдықтаушылар өттi. "Бағалы қағаздар шығару", "Қаржылық есеп беру талдамасы" және тағы басқа тақырыптар бойынша Қарағанды аймақтық басқару институтының және "Прагма" жобасы корпорациясымен бiрiгiп семинар өткiзуге топтар жинақтау жүргiзiлiп жатыр.
      Тұрақты жұмыс iстейтiн Астана қаласы ведомствааралық комиссия шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiне қолданылмаған объектiлердi меншiгiне соңынан беру құқығымен сенiмдi басқармаға немесе жалға беру туралы өтiнiшiн қарау бойынша отырыс жүргiздi, сенiмдi басқару мiндеттерi (бизнес-жобалар) және бұрын жасалған шарттар бойынша шарттарды орындау қорытындылары.
      Бұрын қолданылмаған 13 объектi бойынша, жалпы алаңы 4665 шаршы метр жалға алу шарттары мен халыққа қызмет көрсету жөнiнде учаскелер мен өндiрiстiк учаскелердi осы алаңдарда ұйымдастыру бойынша кәсiпкерлер мiндеттемемен соңынан жеке меншiкке беру құқығымен сенiмдi басқарма шарты жұмыс iстейдi.

  $4. Қоғамдық жұмыстар

      Еңбек нарығын реттеуде белгiлi рөл ойнамай қоғамдық жұмыстар жұмыссыздарды әлеуметтiк қорғау және жұмыссыздық деңгейiнiң шұғыл өсуi кезiнде еңбек нарығында жағдайын жұмсарту қызметiн орындайды.
      2001 жылы 2000 жылмен салыстырғанда қоғамдық жұмыстарда қатысқан жұмыссыздар саны өскен бақыланған. Егер 2000 жылы қоғамдық жұмысқа қатысушылар саны 1802 адам құрады, 2001 жылы - 2249 адам. Бiрақ, 2002 жылы бұл көрсеткiш алдыңғы кезеңмен салыстырғанда 23% төмендедi. Бұл қоғамдық жұмыстар халыққа төмен танымалдықпен қолданылады, өйткенi аз уақытқа, аз қызығушылық және аз төленетiндiктен тиiмдiлiгi төмен екенiн түсiндiредi. Өнiмдi жұмыспен қамтамасыз ету тұрақты және жақсы төленетiн жұмыспен қамтамасыз ету болып табылады.
      2001 жылы неғұрлым жаппай қатысушылар саны бойынша, қаланы жасылдандыру және көгалдандырумен байланысты, сондай-ақ аумақты жинау болды. Оларға қоғамдық жұмыстарға қатысқан жұмыссыздардың санынан 60% қатысты.

  $5. Кәсiби дайындық және қайта дайындық

      2000-2002 жылдар кезеңiне Астана қаласы жұмыспен қамту мәселелерi бойынша уәкiлеттi органмен кәсiптiк дайындыққа 3019 адам жолданды, 2447 жұмыссыз оқытылды, қала кәсiпорындарында 2421 адам жұмысқа орналастырылды. Кәсiптiк оқу және кәсiптiк дайындық курстарды үш жылда өткен саны 10,9% құрады.
      Көрсетiлген жылдар ағымында кәсiптiк оқуға жолданған жұмыссыздар санының өсу тенденциясы бақыланды. 2002 жылы көрсеткiш 2000 жылмен салыстырғанда 1,8 есе өстi.
      Халықтың мақсатты топтарына жататын жұмыссыздарға кәсiптiк оқу және қайта оқыту құқығы басым берiлдi.
      Нарықтық экономиканы дамыту жаңа жағдайларда жұмыс дағдыларын меңгерген мамандарға еңбек нарығында сұраныс туындауы заңды, яғни жаңа сападағы мамандар талап етiледi. Бұл жағдайда сұраныс мына мамандықтарға ұсынылған: сақтандыру, сауда агентi, хатшы-референт, шет тiлдердi және компьютерлiк техниканы білумен бизнес-менеджер, аудармашы және тағы басқа.
      Жұмыс мамандығына сұраным жаңа технологияларды қолдануды талап ететiн мамандықтар бойынша берiлген: дәнекерлеушi, тас қалаушы, газ дәнекерлеушi, машинист, электрик, автокөлік жүргiзушiсi және басқалар.
      Еңбек нарығында жұмыссыздардың бәсекелестiгiн көтеру мақсатында аралас, күрделi мамандықтар бойынша оқыту тәжiрибеленген, мынадай столяр-ағаш шеберi, штукатур-ақтаушы, слесарь-сантехник, жүргiзушi-электромонтер.
      2002 жылы департаментте есепте тұрған 990 жұмыссыз бiлiктiлiгiн көтеру немесе кәсiптiк дағдыларын алуға мүмкiндiктерiн қолданды, олардың 97% қала ұйымдарында жұмысқа орналастырылды.
      Кәсiпкерлiк әрекет негiздерiне оқыту нәтижесi жұмыссыздар нарықтық экономика бiлiмдерiн нашар меңгерген және олар өз iстерiн қалай бастауды, өз бизнес-жоспарларын iске асыра алмайтынын көрсеттi.
      Жұмысқа жарамдылығы толығымен немесе бөлшектей объективтi мүгедектердiң көбi орнына келуi мүмкiн, жеке сауықтыру бағдарламасына сәйкес кәсiптiк бағдарлықпен қамтамасыз ету талап етілген.

  $6. Шағын несиелендiру

      Гранттар немесе шағын несие беру жолымен табыстары төмен еңбекке қабiлеттi азаматтарға шағын несие беру олардың өзiн-өзi жұмыспен қамтуын және материалдық жағдайын жақсартуды қамтамасыз етуге мүмкiндiк бередi.
      Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 1998 жылғы 12 ақпандағы N 103  қаулысымен  бекiтiлген Қазақстан Республикасының ең аз қамтамасыз етiлген азаматтарын шағын несиелендiрудiң 1998-2000 жылдарға арналған бағдарламасы аз қамтылған азаматтарға бизнес құруға 400 Америка Құрама Штатының доллары (баламалы) мөлшерiнде шағын несиелер бөлудi көздеген болатын.
      2000-2002 жылдар кезеңiне Тұрмысы төмен азаматтарды қолдау жөнiндегi Астана қалалық аймақтық қоры aз қамтылған азаматтарға 200 шағын несие жалпы сомасы - 10946,5 мың теңгеге берiлдi.
      Осы Бағдарлама қаржыландырудың тұрақты көздерi және қарыз қаражатын өтеу механизмi уақытында дайындалмаған толық ауқымда орындалмаған. 2000-2002 жылдар ағымында аз қамтылған азаматтарға берiлген шағын несиелер саны бойынша төмендеу бақыланған. Егер 2000 жылы 114 адам шағын несие берген, 2002 жылы 31 адам.
      Тұрмысы төмен азаматтарды қолдау жөнiндегi халықаралық және отандық ұйымдар, жеке және үкіметтік емес ұйымдар тарапынан гранттар беру арқылы шағын несие берудiң оң тәжiрибесi бар.

  5 тарау. Әлеуметтiк сала

$1. Демография және көшi-қон

      Астана қаласы халықының орташа жылдық саны 1999 жылдан 187 мың адамға өстi және 2003 жылдың 1 қаңтарына 502,5 мың адамды құрады.
      2002 жылы халықтың табиғи өсiмi 2195 адамды құрады, 2001 жылдың сәйкес кезеңiне 44,9% артық.
      2002 жылы туылғандар 2001 жылдан 14,0% артық тiркелген және 5513 туғандар, оның iшiнде 2873 ер бала, 2640 қыз баланы құрайды.
      2002 жылғы 12 айға туылғандардың жалпы коэффициентi 11,2 туылғанды халықтың 1000 адам 2001 жылға қарсы 10,4 қарсы құрды.
      2002 жылы қайтыс болғандар саны 3410 адамды құрады, оның iшiнде 47,9% - еңбекке жарамды жасында қайтыс болды. Өлiмнiң жалпы коэффициентi халықтың 1000 адамы есебiнде 6,8 қайтыс болғандарды құрады. Астана қаласында отбасының орта көлемi 3,3 адамды құрайды, 2001 жылы отбасының көлемi 3,4 адамға анықталған.
      2002 жылы тiркелген некелердiң саны 2001 жылмен салыстырғанда 12,8% өстi және 2429 құрады, айырылысулар саны 2,6% яғни 928 төмендедi.
      2002 жылы Астана қаласы көшi-қон шығысы 6762 адамды құрады және 2001 жылмен салыстыру бойынша 7,6 есе төмендедi. Қаладан шыққандар санынан көп орын алған - 61,5%, немiстер - 16,3%, украиндер - 10%.
      2002 жылғы негiзгi көшi-қон ағымы 2002 жылы қалыптасты, облыс аралық көшiп-қону бойынша көп бөлiгi - 95,9% келгендердiң жалпы санынан, жақын шет мемлекеттер елдерiнiң оралмандары ауысуының есебiнен және Республика ауылдық аймақтардан әлеуметтiк шарасыз көшi-қонды қоса қалыптасты. Ауылдық аймақтардан келгендер қала тұрғыны мәртебесiн заңды түрде алып, бiрақ әлеуметтiк, өндiрiстiк және мәдениет өмiрiне жұмылдырылмайды.

  $2. Халықты медициналық көмекпен қамтамасыз ету

      2002 жыл ағымында, Денсаулық сақтау департаментiнiң бағынысты 30 емдеу - алдын алу ұйымдары мемлекеттiк тапсырыс бойынша мемлекеттiк бағынысты емдеу ұйымдары мен жеке меншік нысандар қала халқына медициналық көмек көрсеттi.
      Қала ауруханалары базасында 8 ғылыми-зерттеу институты және ғылыми орталығы Республикалық филиалдар қызмет көрсетедi.
      Жалпы қала бойынша 3205 ауруханалық төсектер әзiрленген, 10 мың халыққа 63,8 қамталғандық құрайды, халықтың жедел өсуiне байланысты жетiспеушiлiк шамада сәйкес қажеттiлiк бар.
      2002 жылы әйелдер денсаулығы индексiнiң өсімі 30% белгiленген, бiрақ ол әлi жетпейдi. Жүктi әйелдер арасында экстаргениталдық патология 97-98% жағдайлар, оның iшiнде: қан аздығы - 62,3%; бүйрек аурулары - 37,6%; жүрек-қан тамыр аурулары - 8,2%.
      Халықтың қант диабетiмен жарақаттануы байыпты мәселе болып қалады, дәрiлiк құралдарды және бақылау құралдарын сатып алуға қаржыландыру қажеттiлiктен 3 есе төмен. Туберкулез бойынша эпидемиялық жағдайға назар аударылады. Халықтың флюорографиялық зерттеулер мен туберкулездiң кiшi нысандарымен науқастарды анықтаған көрсеткiштердi кеңейту есебiнен, 2002 жылы осы патологиямен халықтың 100 мыңына 131,2-ден 162,0 науқастар өстi. Әсiресе аталған аурулармен халықтың әлеуметтiк-осал топтары науқастанған.
      Алғашқы мүгедектiкке шығу қарқындылығы көрсеткiшi 10 мың халыққа 20,9-дан 16,9 дейiн төмендеу болжанған.
      Мүгедектiкке алғаш шығу құрылымында: онкологиялық жарақаттану 23,3%; қан айналым органдарының аурулары - 20,9%; жарақаттану - 12,7% құрайды.
      Диспансерлiк есепте созылмалы аурумен мектеп жасындағы 5595 бала тұр немесе қала оқушыларының жалпы санынан 9,3% тұрады, 60% мектеп оқушылары ортадан төмен денсаулық деңгейi бар. Бәрiнен де ас қорыту органдарының (гастрит), тыныс алу жолдарының, көз ауруларының, жүйке-психологиялық өзгерiстер патологиясы кездеседi.
      Осы уақытта Астана қаласында мүгедектердi емдеуге және сауықтыруға тиiмдi мәселе шешiлмеген, оларды жоспарлы жүзеге асыруға қажеттi жағдайлар жоқ. Емханада орынның тапшылығы мен дәрi-дәрмек құралдарының қымбат болу салдарынан арнайы медициналық мекемелерде қалпына келтiру емдеуге және жедел үйлестiруге қол жетпейдi.

  $3. Бiлiмге қол жеткiзу

      2002 жылы әр түрлi меншiк түрлерiмен жалпы орта бiлiм беретiн мекемелер саны өткен жылмен салыстырғанда 3 бiрлiкке өстi және 64 құрады. Бiрақ қала мектептерiндe оқушы орындарының жетiспеуi 15800 құрайды.
      2002 жылы мектепке дейiнгi мекемелерге баратын 5-6 жастағы балалар саны 7900 адам, 2002 жылдың аяғына - 9947 болды. 2002 жылы мектепке дейiнгi мекемелер саны 2001 жылғы деңгейде қалды және 44 бiрлiктi құрайды.
      Мектеп алдындағы дайындықпен 5-6 жастағы балаларды қамту үлесi бүгiнгi күнi 62% құрайды.
      Аз қамтылған отбасы балалары, жетiм балалар мен денсаулығы әлсiреген балалар үшiн ыстық тамақпен қамтамасыз ету мәселесi бiлiмге қол жеткiзумен байланысты елеулi проблема болып табылады.
      Жалпы Астана қаласында 49 мектеп асханаларында 2869 оқушылар тегiн тамақтанады.
      2000 жылдан бастап тегiн тамақтануды қажет ететiн 3 қамтылған отбасылардан балалар санының өсу үрдiсi байқалған.
      Бастауыш және орта кәсiптiк оқу орындары жүйесiнде 5 кәсiптiк техникалық училище және 6 колледждер мемлекеттiк тапсырыс бойынша 1713 және 2497 адам оқытылады.
      Жоғарғы және арнайы орта бiлiм алуға байланысты ақшалай қаражат аз кететiндiктен жоғарғы оқу орындары, колледждер және басқа да арнайы орта оқу орындарындағы студенттер мен оқушылар саны 19,2 пайызға өстi.

  $4. Халықтың әлеуметтiк осал топтарына
мемлекеттiк әлеуметтiк көмек жүйесi

      Атаулы әлеуметтiк көмек көрсету үшiн белгi ретiнде кедейлiк шегi белгiленген. Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтiк қорғау министрлiгi тоқсан сайын кедейлiк деңгейiнiң көлемiн анықтайды.
      2004-2005 жылдарға индикативтiк жоспар қалыптастыру болжанған көрсеткiштерiне сәйкес 2004-2005 жылдарға кедейлiк шегi анықталды және 40 пайыз көлемiнде белгiлендi.
      Атаулы әлеуметтiк көмек (бұдан әрi - АӘК) бұрын берiлетiн жәрдемақылар орнына енгiзiлген: балалар бар отбасыларға бiр тұтас көмек; 7 жасқа дейiнгi 4 не одан да көп балалары бар көп балалары бар жұмыс iстемеймiн аналарға; жедел қызметтегi әскери қызметкерлер балалары, бала туғанға бiр тұтас жәрдемақы; жұмыс iстеген және жұмыссыздардың қайтыс болғанда жерлеуге; аз қамтылған азаматтар санынан жұмыссыздарға материалдық көмек.
      АӘК Астана қаласы аз қамтылған азаматтарға заңға сәйкес және жергiлiктi атқарушы органдар ережелерiмен анықталған мерзiмде тағайындалады және төленедi.
      Атаулы әлеуметтiк көмек тағайындау және төлеу бойынша Уәкiлеттi органға хабарласқан отбасылар жалпы саны 1059 отбасын құрады. Атаулы әлеуметтiк көмек алушылардың ең жоғарғы саны 879 отбасын немесе 2865 адамды құрады, оның iшiнде 53,2% балалар мен студенттер (күндізгі оқу үлгiсiндегi) - 2,3%, мүгедектер - 2,5%.
      АӘК тағайындауда бас тартудың негiзгi себептерi нормативтiк-құқықтық актiлермен анықталған талаптарды сақтамау болып табылады: кедейлiк шегi тоқсанына белгiленген отбасының орта жан басына кiрiсi жоғары болғанда, тексерiс өткiзуден бас тартқанда, табыстарын жасырғанда, мәлiметтiң анық болмауы және басқалар.
      Бұрын қолданыстағы заңнамаларда әлеуметтiк төлемдер алған отбасы-алушылар санынан 80%-дай заңнамалар бақыланады, оның iшiнде 48,3% - тұрмысы төмен көп балалы және толық емес отбасылар, 13,0% - жұмыссыз азаматтар отбасылары, 1% - өз балаларының отбасында тұратын зейнеткерлер және оралмандар.
      Қалада "Алматы" және "Сарыарқа" аудандарында екi учаскелiк комиссия құрылған және жұмыс iстейдi. 2002 жыл ағымында комиссиялармен 45 отырыс, 879 отбасын тексерулер өткiзiлген.
      Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты жұмыспен қамту министрлiгiнiң квотасына келiсiп 2001-2002 жылдары 176 Ұлы Отан соғысына қатысушылар мен мүгедектер "Ардагер" және "Жеке батыр" республикалық пансионаттарына санаторлық-курорттық емделу алды. Халықтың жекелеген санаттарына науқастардың емделуге бару жолын төлеу жүргiзiледi.
      Жергiлiктi басылым газеттерiне жеңiлдiкпен жазылу Ұлы Отан соғысына қатысушылар мен мүгедектер және көп балалы аналар санынан 3666 тұрмысы төмен азаматтар қамтылған.
      Елордада қаланың әлеуметтiк мекемелерi жүйесiнiң қызметiн ұйымдастыруды жетiлдiру бойынша шаралар кешенiн жүзеге асырады, халықты әлеуметтiк қорғау бағынысты органдары - Ақыл-eci кем балаларға арналған интернат-үйi, Ардагерлер мен мүгедектерге арналған интернат-үйi.
      2003 жылғы 1 қаңтардағы жағдайы бойынша Ардагерлер мен мүгедектерге арналған интернат-үйiнде 252 қамқорлықтағылар тұрады.
      2001 жылдан Интернат - үйiнде мемлекеттiк қамқорлықтағылар негiзгi құрамына зиян келтiрмей тұрмыстық және дәрiгерлiк қызметтi қажет ететiн азаматтар мен қариялардың уақытша тұруы үшiн ақылы бөлiмше қызмет жасайды және кезек болмаған жағдайда Интернат-үйiне орналастырады. 2001-2002 жылдар кезеңiне осы қызметпен 25 қалалық қария жастағылар қолданды.
      Жалғыз басты қариялар мен мүгедектер үйiнде қызмет көрсету үлгiсiн жетiлдiрумен мақсатты жолданған жұмыс жүргiзiледi.
      255 жалғыз басты қария азаматтар үйiне әлеуметтiк қызмет көрсетiледi, "Демеу" отбасылық-дәрiгерлiк емхана мамандарымен тығыз байланыста жұмыс iстедi.
      2002 жылдың аяғына Белгiлi тұратын орны жоқ адамдарды әлеуметтiк бейiмдеу орталығында 132 адам тұрды.
      Белгiлi тұратын жерi жоқ адамдар үшiн әлеуметтiк бейiмдеу орталығы қызметкерлерi iстеген нақты жұмысы нәтижесiнде 2001-2002 жылы жұмысқа орналастырылғандар - 11% жалпы түскен адамдар санынан, 8,9% құжаттарын қайта жасады, отбасыларына 3,2% қайтарылды.

  6 тарау. Кедейлiктiң инфрақұрылымдық аспектiсi

      Инфрақұрылым материалдық және ақпараттық ресурстардың шалғайлық, қатынас құралдарының болмауы сияқты кедейлiктiң табиғи себептерiн еңсеруге мүмкiндiк бередi. Ол, сондай-ақ, экономикалық белсендiлiкке ықпал етедi, нарықтарға және әлеуметтiк саланың қызметтер көрсетуiне қол жеткiзудi қамтамасыз етедi.

  $1. Тұтыну нарығына қол жеткiзу және халықты
тұрғын үймен, коммуналдық қызметтермен қамтамасыз ету

      Елорда халқының тұрмысы төмен қатарының тұрғын үй қажет ететiндерiнiң есебiн ұйымдастырған. Оларға халықтың мына топтары жатады: 1 және 2 топ мүгедектерi; мүгедек-балалары бар немесе тәрбиелейтiн отбасылар; кейбiр созылмалы аурулардың ауыр түрiмен зардап шегетiн адамдар; жасы бойынша зейнеткерлер; кәмелетке толмаған уақытта ата-анасынан айырылған жиырма жасқа дейiнгi жетiм балалар; оралмандар; техногендiк және табиғи сипаттағы төтенше жағдай апаты қорытындысында тұрғын үйiнен айырылғандар; көп балалы аналар; әскери қызмет, мемлекеттiк немесе қоғамдық мiндеттер орындауда қайтыс болған адамдар отбасылары; толық емес отбасылар.
      2003 жылғы 1 қаңтарындағы жағдайы бойынша тұрғын үйдi қажет ететiндер есебi N 1 тiзiм бойынша 1850 тұрмысы төмен адамдар тұрады. Тұрғын үй алуға кезекте қаланың 700 мұғалiмдері тiркелген.
      Астана қаласы халқының тұрғын үй жағдайын жақсарту үшiн қызметтiк, муниципалдық тұрғын үй, ипотекалық несиелендiруге жұмылдыру, салымшылардың тұрғынқұрылыс жинауына берумен шаралар кешенi қарастырылған.
      Жеке меншiгiнде қозғалмайтын мүлiгi бар жалғыз басты зейнеткерлер, жұбайлар мен мүгедектер сияқты халық санаты және материалдық және рухани аспектiде оны ұстауға ауыртпалықты жеңе алмағандықтан әлеуметтік сипаттағы қосымша шаралар қажеттiлiгi туындайды.
      Тұрғын-коммуналдық шығындар үлесi төлемдi қызметтер құрылымында қарсы 2000 жылы - 51%-ды құраса, 2001 жылы 53% құрады. Халықтың төлем қабiлеттiлiгi төмен болғандықтан ағымдағы тұрғын үйдi ұстау төлемеулерi жоғарғы деңгейде тұр.
      Тұрғын үй жәрдемақысы халықты әлеуметтiк қорғаудың бiр түрi болып табылады. Тұрмысы төмен азаматтарға тұрғын үй жәрдемақысын беру жүйесi коммуналдық қызметтердi толық және өз уақытында төлеу мәселесiн шешуде едәуiр жеңiлдетедi.
      2003 жылдың басына 2002 жылмен салыстырғанда тұрғын үй жәрдемақысымен қамтылған отбасылар саны 30%-ғa өстi және 3526 құрады. Онымен қоса тұрғын үй көмегiн тағайындағанда отбасының есептелген кiрiстер деңгейi 30%-ға белгiленген бүгiнгi күнi қажет ететiндердiң бәрiн көмектiң осы түрiмен қамтуға мүмкiндiк жоқ.
      2001 жылмен салыстырғанда 2002 жылы бөлшектiк тауар айналым жалпы көлемi барлық iске асыру жолдарын есепке алып 23,2% бағасы өстi, салыстырғанда - 17,85-ға және 42891,2 млн.теңгенi құрады.
      Сауда саласында 1200 дүкен және 352 қоғамдық тамақтану кәсiпорындары жұмыс iстейдi.
      Тауар айналымдарының ең үлкен көлемдерi елорда нарығында өтiледi. Заттық, аралас және азық-түлiк нарықтарының айналымы 26248,0 млн. теңгенi құрады. Базарда тұтынушылық тауарларды сату Үлесi тауар айналымның жалпы көлемiнде 61,2%-ды құрады.
      Астанада 16 базар жұмыс iстейдi, оның iшiнде: 6 - мамандандырылған, 8 - әмбебап, 2 - азық-түлiк.
      Сауда және қызмет көрсету объектiлер желiсiн кеңейту жөнiнде мақсатты жолданған практикалық жұмыс жүргiзiледi.

  $2. Халықты сумен жабдықтау

      Ауыз суға қол жеткiзу кедейлiктiң негiзгi көрсеткiшiнiң бiрi болып табылады.
      Астана қаласының шаруашылық-ауыз сумен жабдықтаудың негiзгi көзi сумен қамтамасыз етуi жылына 67,2 млн. текше метр (жобалық қондырғы 410,9 млн.куб.м.) Есiл өзенiндегi Вячеслав су қоймасы болып табылады. Көптеген жылдар бойы судың аздығынан (жобалық көлемге дейiн су сақтау толған жоқ.
      2002 жылы су қоймасының толуы 220 млн. текше метр көлемiн құрады, бүгiнгi күнi маңызды проблемаларының бiрi Астана қаласын сумен қамтамасыз ету болып табылады.
      Кейбiр iрi кәсiпорындары ең жоғары су жабдықтау айналымы мен қайталау қолдану технологиясы қолданылмайды.
      Тұрғындарды сапалы ауыз сумен қамтамасыз ету үшiн сумен жабдықтау объектiлерi мен магистральдық топтық су құбырларын жөндеу және қайта құру баяу жүзеге асырылады.
      Осы уақытта Көктал, Мичурина кенттерi, Железнодорожный шаруашылық сумен жабдықтау және коммуналдық-тұрмыстық, сапалы ауыз сумен толық қамтамасыз етiлмеген.
      Шөлмектелген асханалық су өндiрiсi қалыпқа келтiрiлген.

  $3. Халықты жолмен, көлiкпен, байланыс
қызметтерiмен қамтамасыз етiлуi

      Астананың жалпы қолданыстағы жолаушылар көлiгi "Автобус парк N 1" Ашық Акционерлiк қоғамы және "Жезкиiк" Ашық Акционерлiк қоғамы, мемлекеттiк коммуналдық автокөлiктiк кәсiпорындар үлесiнiң 27%-ын құрайды, сондай-ақ 73% құрайтын 16 жеке меншiк кәсіпорындарының үлесiнен тұрады.
      Астана қаласы жолаушыларды тасу үрдiсiне жұмылдырылған қозғалыс құрамының жалпы саны 950 бiрлiктен жоғары, оның iшiнде 468 автобустар, 45 троллейбустар, 500 шағын автобустар бiрлiгi.
      2002 жылы қала сыртына және қалааралық бағдарлар 2000 жылмен салыстырғанда екi есе көбейдi.
      Осы уақытта қала шетiне қалалық жолаушылар тасымалдау толық құнды ұйымдастыру тасымалдауға тән және қаланың негiзгi инфрақұрылым алшақ opналасқан Күйгенжар, Мичурино, Интернациональный болып табылады.
      Бес жыл ағымында қала бюджетiнен халықтың әлеуметтiк осал топтарына енетiн азаматтардың жекелеген санаттарына қалалық қоғамдық көлiкте жеңiлдiкпен тасуға өтемақы үшiн қаржылық қаражат бөлiндi.
      Халыққа төлемдi қызметтер құрылымында байланыс қызметi 11,6%-ды құрайды. 2002 жылы байланыс қызметiнiң жалпы көлемi 2001 жылға қарағанда 8% артық орындалған және 1781,1 млн теңгенi құрайды. Қаланың шеткi кенттерiндегi телефондық байланыс сапасы жеткiлiксiз деңгейде.

  $4. Халықтың кедейлiк экологиялық аспектiсi

      Экологиялық қолайсыз жағдай кедей халықтың өмiрiне әсер етедi.
      Елордада атмосфералық ауаның ластану жағдайы негiзiнде астананың әуежайлық, автокөлiк және энергетика кәсiпорындарының зиянды улы қалдықтармен негiзделген. Атмосфераға ластандыратын заттар қалдықтарының жалпы көлемi стационарлық көздерден 2002 жылы 44,5 мың тоннаны құрады, ол алдағы жылдан 6,1 мың тоннаға төмен.
      Республика қалалары бойынша Астана қаласында ауаның ластану деңгейi ортадан төмен. Атмосфераның ластану индексi 2001 жылы 1,3 құрады, 2002 жылы - метеорологиялық жағдайларға байланысты 2,9 құрады.
      Сақталған тұрмыстық және өндiрiстiк қалдықтар мәселесi испан үкiметiнiң сыртқы жалдауына жұмылдырумен шешiледi. Қатты тұрмыстық қалдықтарды жою және экологиялық жағдайды жақсарту жаңғырту жобасын iске асыру басталды. Қалдықтарды жинау және көму, атмосфералық ауаны және суды, грунтты қайталап ластатпайтын қазiргi технология қолданылады.
      2003 жылы өткiзiлген иондаушы сәулелену көздерiн жою қоршаған ортаны радиациялық ластануды болдырмауға мүмкiндiк бередi.

  7 тарау. Халықтың кедейлiк деңгейiн азайтуда қоғам институттарының рөлi

$1. Жергiлiктi атқарушы органдардың рөлi

      Жергiлiктi атқарушы органдар халықтың әлеуметтiк-осал тобының мәселелерiн шешуде басты рөл атқарады:
      бизнестi жүргiзу үшiн қолайлы жағдайлар құру, оның ішінде кәсiпкерлiк субъектiлерiне бәсекелестiктi құру;
      әлеуметтiк даму төңiрегiндей халыққа мемлекеттiк қызмет көрсету жөнiнде жергiлiктi бюджет шығындарын жоспарлау (денсаулық сақтау, бiлiм беру, әлеуметтiк қамсыздандыру және әлеуметтiк қорғау) сондай-ақ қоғамдық инфрақұрылымды қалыптастыру (қоғамдық объектiлер, жолдар құрылысы, көлiкпен қамтамасыз ету).
      Шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiн дамыту және қолдау бойынша қызмет бағыттарының бiрi аса маңызды әлеуметтiк-мағыналы бизнес-жоспарларды алғашқы қаржыландыруға көмек көрсету екiншi деңгейлi банктердiң өз қаражатымен және Қазақстанның шағын бизнесi бағдарламасы бойынша Даму және Қайта құру Еуропа Банкi портфелiнiң несиелiк үлкен ауқымында қолдану, қала бюджетiнiң қаражатынан жеңiлдiк несиеге қол жеткiзудi қамтамасыз ету болып табылады.
      Елорда әлеуметтiк-экономикалық дамуы бағдарламасының есебiмен жергiлiктi атқарушы органдар бюджеттi қалыптастыруға мақсатты жалданған және негiздеуге жатады.
      2010 жылға дейiнгi Астана қаласын дамыту стратегиялық жоспарына сәйкес бағдарламалар iске асырылған және орындалған бағалау механизмiн жетiлдiрудi талап етiледi.

  $2. Кедейлiктi азайтуда үкiметтiк емес ұйымдардың
және кәсiподақтардың рөлi

      Осы уақытта Астана қаласында 100 артық үкіметтiк емес ұйымдар есептелген. Бағыттары мен қызметтерi бойынша үкіметтiк емес ұйымдар топтарына (бұдан әрi - YEҰ) N 4 кестеде көрсетiлген (4 қосымшаны қараңыз) бөлуге болады.
      Халықтың әлеуметтiк қорғалмаған қатары тобына 10 ардагерлiк және 14 YЕҰ мүгедектермен жұмыс жатады.
      Yкiметтiк емес ұйымдар төменгi деңгейде жұмыс iстейдi, сынды жағдайдағы адамдарға дейiн жетедi (психологиялық жабығу, ауыр материалдық жағдай, кедейлiк шегiнен төмен өмiр жағдайы) азаматтық қоғам құрылысына өз үлесiн енгiзедi, адамдық және материалдық ресурстарын iске қосуға көмектеседi.
      YEҰ негiзгi мақсаты - өмiрлерiне әсер ететiн шешiмдердi қабылдау жүйесiне адамдарды жұмылдыру, өз топтарында пiкiрлерiн бiлу жолымен адамдар өмiрiн жақсарту.
      Елорда YEҰ көбi тегiн заңдық, психологиялық, медициналық көмектi ұйымдастырып әлеуметтiк ауыртпалықты төмендетедi, жұмыссыздықты, кедейлiк мәселелерiн шешуге қандай-да бiр дәрежеде көмектеседi. "Өзiңе-өзiң көмектес" - өзiн қамтамасыз ету және өзi iске асыруға азаматтар мүмкiндiктерiн дамыту бойынша тренинг семинарлар өткiзедi.
      Мемлекеттiк органдар мен үкiметтiк емес ұйымдардың өзара байланысын нығайту мақсатында Астана қаласында 2002 жылы тамызда Инфо-ҮЕҰ Орталығы үкiметтiк емес ұйымдарды қолдау орталығы құрылған.
      Аймақтық әлеуметтiк бағдарламаларды дайындау мен iске асыруда өз мүмкiндiктерiнiң толық ауқымында қатыспайды, YEҰ енжар екенiн айту керек.
      Қазақстан Республикасының "Әлеуметтiк тапсырыс туралы" жаңа заң жобасы YEҰ және қаланың қоғамдық бiрлестiктерiн аймақтың дамуы үшiн басымды әлеуметтiк мағыналы мәселелердi шешуде белсендi жұмылдырады.
      Кәсiподақтар келiсiмдер мен келiсулер жолымен Қазақстанда әлеуметтiк реформаларды енгiзуге бағытталған жұмысқа қатысады.
      Елорда әлеуметтiк және еңбектiк қатынастарды ретке келтiретiн және әлеуметтiк серiктестiк жөнiнде қалалық үш жақтылы комиссия жұмыс iстейдi, олардың қызметi атқарылған жұмыстың анықтылығын қамтамасыз ету, барлық мүдделi сұрақтар бойынша серiктестерiн ақпаратпен қамтамасыз ету, барлық мәселелердi шешуге бағытталған.
      Кәсiподақтар инфрақұрылымның iрi ұйымдарында белсендi жұмыс iстейтiндер "Астана энергосервис" Ашық Акционерлiк қоғамы. "Астанателеком" Мемлекеттік телекоммуникация орталығы, "Астана су арнасы" Мемлекеттiк коммуналдық кәсiпорын, "Мәншүк" Жауапкершiлiгi Шектелген Серiктестiк, "Тұрмыс" Мемлекеттiк коммуналдық кәсiпорын. Бiлiм беру, мемлекеттiк мекемелер, мәдениет, денсаулық сақтау қызметкерлерi кәсiподақтарының қалалық комитеттерi жемiстi жұмыс iстейдi.
      Осы уақытта кәсiподақтар бiрлестiктерiнiң қызметiнде жалгерлiк бойынша жұмыс iстейтiндердiң әлеуметтiк-экономикалық, еңбектiк құқықтарын қорғау жөнiнде тиiмдi шаралар жүйесi жеткiлiксiз.
      Астана қаласы "Алматы" және "Сарыарқа" аудандары әкiмдiктерiнiң және Астана қаласының Тұрмысы төмен азаматтарды қолдау жөнiндегi Астана қалалық аймақтық қорының тiкелей қатысуымен азаматтардың әлеуметтiк осал топтарына қайырымдылық көмек көрсету мәселелерi бойынша қаланың әр түрлi кәсiпорындары мен ұйымдары үлкен жұмыс жүргiздi.

  $3. Жеке меншiк секторының кедейлiк
деңгейiн азайтудағы рөлi

      Статистикалық тiркеу мәлiметi бойынша Астана қаласында 2003 жылғы 1 қаңтардан 8259 шағын бизнес кәсiпорындары (заңды тұлғалар) тiркелген, оның iшiнде 85,6% жұмыс iстейдi.
      Астана қаласында жұмыс iстейтiн шағын бизнестiң үлесi жалпы санында олар республикада 8,1% құрады.
      2003 жылдың басына Астана қаласының шағын кәсiпкерлiк кәсiпорындарында жұмыс iстейтiн санын есептеу мәлiметi бойынша 32,4 мың адамды құрады және өткен жылмен салыстырғанда 18,6% көбейдi.
      Шағын бизнес саласында қаланың индустриалдық әлеуетi шағын және орта кәсiпкерлiк кең белгiленген, ол жаңа ашылған өндiрiстер санының өсуi мен несиелiк салымдар бағыттарының өзгеруiн куәландырады. Егер алдағы жылдарда негiзiнде сауда және қызмет салалары несиелендiрiлсе, ал қазiр несиенiң негiзгi бөлiгi (56%) өндiрiстiк секторға жұмсалған.
      Мемлекеттiк сектор үлесi бөлшектiң сауда айналымы жалпы көлемде 2002 жылы 0,5% немесе құндылық мағынада 220,4 млн. теңгенi құрады. Жеке меншiктiк кәсiпорындар тауарларын сатудан түскен түсiм 42670,8 млн. теңге немесе Астана қаласы бойынша бөлшек тауар айналымының жалпы көлемi 99,5%.
      Қалада шағын бизнестi дамыту өз отбасыларына беделдi өмiр деңгейi мен өз әл-ауқаттарын өздерi қамтамасыз ететiн ұсақ жеке меншiк иелерiнiң қатарын бiртiндеп құруға мүмкiндiк туғызды.
      Халықтың мақсатты топтарына жұмыс орындарын құруға жұмыс берушілерді ынталандыру бойынша мүмкіндіктері толық ауқымда қолданылған.

  $4. Шешiмдер қабылдаудағы кедейлердiң рөлi

      Әлемдiк тәжiрибе жергiлiктi халықтың қатысуымен және көмектi тiкелей алушылар - халықтың әлеуметтiк осал топтарын тартып, жергiлiктi деңгейде нақты мақсаттарды шешуге арналған бағдарламалардың кедейлiктi төмендетуде ең тиiмдi бағдарламалар болып табылатынын көрсетуде.
      Қоғамдық белсенділігi деңгейiнiң төмендiгi, заңнамалық базаның болмауы, бiрiншiден, Қазақстан Республикасының "Жергiлiктi өзiн-өзi басқару" Заңының білімділігi, халықтың кедейлiгi деңгейiн төмендетуге жолданған iс-шараларды iске асыруға қарсы келедi.

  4 БӨЛIМ. БАҒДАРЛАМАНЫҢ БАСЫМДЫЛЫҚТАРЫ,
МАҚСАТЫ ЖӘНЕ МIНДЕТТЕРI
8 тарау. Мақсаты мен мiндеттерi

      Осы Бағдарламаның мақсаты экономикалық өсуi үшiн жағдай жасау, жұмыспен қамтудың тиiмдi жүйесi, деңгейге дейiн кiрiстердi көтеру, абыройлы өмiрдi қамтамасыз ету және халықтың әлеуметтiк-осал топтары санаттарының және олардың отбастарының бiлiм беру, денсаулық сақтау, инфрақұрылым қызметтерiне қол жеткiзу, шешiм қабылдауда қоғамдық институттарды жұмылдырумен басқару жүйесiнiң тиiмділігiн көтеру жолымен елордада кедейлiк деңгейiн төмендету болып табылады.
      Алға қойған мақсатқа жету үшiн Бағдарлама мынадай мiндеттердi шешудi қарастырады:
      инвестицияларды жұмылдырумен шынайы экономика секторын әрi қарай дамыту, негiзгi капиталға 113,4 млрд. теңгеге өсiмi;
      жұмыспен қамтамасыз ету;
      қаланың индустриалдық әлеуетiнде шағын және орта кәсiпкерлiктi кең есебiмен кәсiпкерлiктi дамыту;
      жұмыссыздық деңгейiн сақтау жолымен елорда еңбек рыногындағы жағдайды тұрақсыздандыру, сондай-ақ оны төмендету жөнiндегi қажеттi шаралар;
      қосымша жұмыс орындарын құру есебiнен жұмыспен қамтуға көмектесу, ақылы қоғамдық жұмыстарды ұйымдастыру, кәсiптік оқу, бiлiктiлiк көтеру және жұмыссыздарды қайта дайындау белсендi шараларын жетілдiру және әрi қарай дамыту;
      халыққа атаулы әлеуметтiк көмек көрсету тетiктерiн жетілдіру;
      міндетті әлеуметтік сақтандыруларды енгізу.

  9 тарау. Кедейлiктi азайту қағидасы мен бағыттары

      Кедейлiктi азайту бойынша мiндеттердi шешу мынадай бағыттары мен қағидалары негiзiнде жүзеге асырылады:
      денсаулық сақтау және бiлiм беру саласында қызметтерге қол жетiмдiлiгi мен тиiмдiлiгiн көтеру;
      көлiк, байланыс және тұрғын-коммуналдық шаруашылық қызметтерi сапасын тұрғын үй жағдайларын жақсарту бойынша шаралар кешенiн iске асыру арқылы инфрақұрылымды қол жетiмдiлiгiн көтеру;
      кедейлiк мәселелерiн шешу үшiн мониторинг және баға жүйесiн ұйымдастыру, кедей халықты ұсынатын бiрлестiктердi енгiзiп, қоғам тараптарын байланыстыру жолымен әлеуметтiк-серiктестiк қатынастарды дамытуды жандандыру және мемлекеттiк басқару тиiмдiлiгiн көтеру;
      кәсiпкерлiк бостандығын қамтамасыз ету және шағын және орта бизнес субъектiлерiн және мүдделерiн құру;
      көмек беруде әлеуметтiк әдiлдiгi мен атаулылығын қамтамасыз ету.

  10 тарау. Бағдарламаны iске асыру көрсеткiштерi

      Бағдарлама мақсаттарына жету үшiн N 5 кестеге сәйкес мынадай көрсеткiштер белгiленедi (5 қосымшаны қараңыз).

  5 БӨЛIМ. КЕДЕЙЛIКТI АЗАЙТУДЫҢ НЕГIЗГI БАҒЫТТАРЫ ЖӘНЕ БАҒДАРЛАМАНЫ IСКЕ АСЫРУ МЕХАНИЗМДЕРІ

      Кедейлiк мәселелерi бойынша аймақта дайындалған және iске асырылатын әлеуметтiк бағдарламалар бойынша мониторинг жүйесiн және бағасын ұйымдастыру.
      Денсаулық сақтау және бiлiм беру қызметтерiне қол жеткiзу деңгейлерi анық көрiнген көрсеткiштерiн анықтау және дайындау, және оларды статистикалық есеп беру жүйесiне енгiзу, сумен жабдықтау, коммуналдық қызмет, көлiктiк инфрақұрылымға шынайы шығындар есебiмен қызметтерге қол жетiмдiлiгi көрсеткiштерiн әзiрлеу қажет.
      Бағдарламаны iске асыру жөнiндегi iс-шаралар жоспарында белгiленген iс-шараларды кезең-кезеңмен орындау көзделген. Іс-шаралардың кешендiлiгi орталық және жергiлiктi атқарушы органдардың, жұмыс берушiлер бiрлестiктерi мен кәсiби одақтардың, үкіметтік емес ұйымдардың қызметiн барынша үйлестiрiп, мүмкіндiктерiн шоғырландыруға мүмкiндiк береді.
      Бағдарламаны iске асырудың нақты шаралары мен механизмдерi Астананың экономика салаларының сәйкес дамуын қарастыратын басқа салалық бағдарламаларда қалыптастырылады.
      Кедейлiктi төмендету жөнiнде қолданылатын шаралардың тиiмдiлiгiн бағалау нәтижелерi бойынша, қажет болған жағдайда, Бағдарламаға және оны iске асыру жөнiндегi iс-шаралар жоспарына тиiстi түзетулер енгiзiлетiн болады.

  11 тарау. Халықтың әлеуметтiк осал топтарында
кедейлiктi азайту жөнiндегi шаралар

      Көп балалы табысы төмен отбасыларының балалары
      Табысы төмен отбасыларды мемлекеттiк қолдау "Мемлекеттiк атаулы әлеуметтiк көмек туралы" Қазақстан Республикасының  Заңы  шеңберiнде жүзеге асырылатын болады.
      Жалпыға бiрдей мiндеттi орта бiлiм қорынан қаржы бөлу әртүрлi көздерден алынатын деректердiң көмегiмен айқындалған көп балалы кедей отбасыларының үлесiне сәйкес сараланған және негiзделген түрде жүргiзілуі тиіс.
      Ұзақ уақыт бойы жұмыссыз жүргендер
      Қоғамдық жұмыстарды, кәсiпкерлiкке үйретудi, кәсiптiк қайта және қайта даярлауды ұйымдастыру, әлеуметтiк оңалту жөнiнде жұмыстар жүргiзу кезiнде ұзақ уақыт бойы жұмыссыз жүргендерге басым көңiл бөлiнедi.
      Жұмыс iздеу клубы қызметiмен байланысты ұзақ уақыт жұмыссыздарды әлеуметтiк сауықтыру бойынша жұмыс өткiзуге мүмкiндiк бередi.
      Оқымайтын және жұмыс iстемейтiн жастар
      Оқымайтын және жұмыс iстемеймiн жастарды анықтау және оларды еңбек пен әлеуметтiк өмiрге, оның iшiнде олар үшiн тартымды қызмет салаларына тарту жөнiнде шаралар қабылдау
      Оқымайтын және жұмыс iстемейтiн жастарды еңбекке, спортқа және өнерге тарту арқылы оларды есiрткi мен ішiмдiк тұтынудан, қылмыстық топтарға қатысудан сақтандыру мақсатында олармен ақпараттық және насихат жұмыстарын ұйымдастыру.
      Жалғызiлiктi қариялар
      Үкiметтiк емес және басқа да ұйымдарды жалғызiлiктi қарияларға күтiм жасауға тарту жөнiндегi жұмысты жандандыру. Оларға көмек көрсету жөнiнде әлеуметтiк қызметтер құру мүмкiндiгiн қарастыру.
      Mүгедектер
      Мүгедектердi еңбек қызметiне тарту үшiн жағдайлар жасау, олардың қажеттiлiктерiн қанағаттандыруға жәрдемдесетiн инфрақұрылымды жетiлдiру есебiнен олардың толық қанды өмiрге қатысу мүмкiндiктерiн кеңейту.
      Мүгедектердi оңалтудың техникалық құралдарымен қамтамасыз ету жөнiнде шаралар қолдану.
      Межелiк топтар
      Межелiк топтар арасында кедейлiктi азайтуға бағытталған негiзгi шаралар алдын алу шаралары болып табылады. Атап айтқанда, үкiметтiк емес ұйымдарды тарта отырып, мектептерде, интернаттарда, арнаулы мекемелерде, оңалту орталықтарында және бас бостандығынан айыру орындарында алдын алу жұмысын күшейту қажет. Межелiк топтарға жататын адамдарды тиiмдi әлеуметтiк бейiмдеуге жәрдемдесетiн нормативтiк құқықтық база әзiрлеу қажет. Межелiк топтардың қоғам өмiрiне терiс ықпалын азайту жөнiнде арнайы iс-шаралар жүргiзу керек.
      Халықтың әлеуметтiк осал топтарының межеленуiн азайту мақсатында Белгiлi тұратын орны жоқ адамдарды әлеуметтiк бейiмдеу орталығы қызметiн жетiлдiру қажет.

  12 тарау. Қалада халықтың кедейлiк деңгейiн
азайту жөнiндегi шаралар
$1. Экономикалық өсудi және кедейлiктi азайту

      Инвестицияларды жұмылдыру төңiрегiнде басымды бағыттармен өндiрiс және өндiрiлетiн өнеркәсiп, астана имиджін қалыптастыратын құрылыс объектiлерi және әлеуметтiк инфрақұрылым объектiлерi анықталды. Негiзгi капиталға инвестицияларды салу 113,4 млрд. теңгеге өстi.
      Инновациялық технологияларды белсендi енгiзу және қолданыстағы өндiрiстердi жаңғырту астанада бәсекелестiктi құру мақсатында жүзеге асырылады.
      Тауар өндiрушiлердi материалдық-техникалық қамтамасыз ету жүйесiн құру мақсатында несиелiк қорларға қол жетушiлiктi қамтамасыз ету лизингтiк қатынастар негiзiнде "Астана-инновация" бизнес-инкубаторы және шағын бизнестi қолдау орталығы қызметтерiн кеңейту болжанған.
      Астананың экономикалық дамуының мынадай бағыттары анықталған:
      Айлық есеп көрсеткiшi көлемiнiң 1,5 есе өсуi;
      өнеркәсiптiк өндiрiстiң көлемi 1,4 есе өседi және 33 млрд. теңгеге жетeдi;
      бюджетке түсімнің өсуі Айлық есеп көрсеткіші 25% кем емес.
      2005 жылға экономикалық өсудiң мақсатында еңбектiк қызметiнен ақшалай табыстардың өсiмi 30,8% болжанған. 2005 жылға жалпы құрылымнан еңбектiк қызметтен табыс үлесiнiң болжамы - 83,6%.
      Экономикалық әрi қарай дамуы және кедейлiктi төмендетудi қамтамсыз етудi қамтамасыз ету үшiн қажет:
      жаңа жұмыс орындарын құру, еңбек өндiрiсiнiң көтеру, инновациялық процестердi ынталандыру жолымен астананың экономикалық дамуы үшiн жағдай жасау;
      кәсiпкерлiктi ашу және дамыту үшiн қолайлы жағдайларды құру және тәртiбiн жеңiлдетуге мүмкiндiк беру;
      шағын бизнестiң материалдық-техникалық базасын нығайтуды жандандыру;
      бiртұтас ақпараттық-маркетингтi жүйесiн жетiлдiру, инфрақұрылымды әрi қарай дамыту және жақсарту жөнiнде шаралар қолдану.

  $2. Жұмыспен қамтуды көтеру және жұмыссыздықты төмендету

      Еңбек нарығында ахуалды жақсарту мақсатында мынадай шаралар қабылдау:
      жұмыспен қамту мәселелерi бойынша нормативтiк құқықтық базасына сәйкес жыл сайын Халықты жұмыспен қамту аймақтық бағдарламасы дайындалсын және оны iске асыруға шаралар қолдану;
      жұмыспен қамту белсендi саясатын өткiзу мақсатымен еңбек нарығында ақпараттық базаны дамыту;
      бос жұмыс орындары жәрмеңкесiн өткiзу тәжiрибесiн жетiлдiру;
      жұмыс iздеу клубы тiкелей қызметiмен азаматтарды жұмысқа орналастыруда көмек көрсету;
      шет елдiк жұмыс күшiн қолдануды реттеу жолымен iшкi еңбек нарығында қорғауды жүзеге асыру;
      халықтың мақсатты топтарына жататын адамдарға тиiмдi қолдауды қамтамасыз ету, әлеуметтiк жұмыс орындарына жұмысқа орналастыруға жәрдем көрсету;
      жұмыспен қамту жекеменшiк агенттiктерiмен, YEҰ, бұқаралық ақпарат құралдары халықты жұмыспен қамту саясатын iске асыру мәселелерi бойынша серiктестiктi жандандыру;
      жұмыссыздардың белсендiлiгi, әлеуметтiк және психологиялық бейiмдеу бойынша семинарлар, "дөңгелек үстелдер" мен тренингтер өткізілген.
      Астана қаласында жұмыссыздық деңгейiн төмендету бойынша мақсаттарға қол жету үшiн N 6 кестеде келтiрiлген көрсеткiштер белгіленеді (6 қосымшаны қараңыз).

  $3. Шағын бизнестi дамыту

      Орын алып отырған кемшiлiктердi жою және шағын кәсiпкерлiктi дамытуға қолайлы жағдайлар жасау үшiн:
      2003-2005 жылдары Астана қаласында шағын кәсiпкерлiктi дамыту және қолдау бағдарламасы толық көлемде iске асырылады;
      кәсiпкерлiк қызметi негiздерiн оқытуды ұйымдастырумен шағын бизнеске қатысуға кедей халықтың қол жетушiлiгiн қамтамасыз ету;
      шағын бизнес субъектiлерiн жалға немесе сенiмдi қолдануға тапсырумен кәсiпкерлiк қызметiн дамыту бойынша жұмысты күшейтсiн;
      өндiрiстiк учаскелердi ұйымдастыру мақсатында жергiлiктi атқарушы органдар жағынан қолдауды қамтамасыз етумен ҮЕҰ, қорлар, қоғамдық бiрлестiктер - әлеуметтiк маңызды ұйымдарды қолдау бойынша жұмыстарды жандандыру;
      шағын кәсiпкерлiк саласын несиелiк қорлармен жұмылдыруға мүмкiндiк туғызу;
      халықтың әлеуметтiк-осал топтарына несиелер мен гранттарды басым беруге жәрдемдесу;
      шағын несиелендiрудiң оң тәжiрибесi үлгісін белсенді насихаттау.

  $4. Қоғамдық жұмыстардың тиiмдiлiгiн көтеру

      Жұмыссыздарды әлеуметтiк қолдаудың белсендi түрi болып қалады, олар еңбек рыногындағы жағдайды жеңiлдетуге, ұзақ уақыт жұмысы жоқтарға еңбекке себептi сақтауға мүмкiнділiк туғызады. Жыл сайын қоғамдық жұмыстарда 2000 жұмыссыз адамдар қатысады. Қоғамдық жұмыссыздар тиiмдiлiгiн көтеру үшiн мынадай шаралар қараған:
      елорда ерекшелiктерi есебiмен экономикалық, экологиялық және әлеуметтiк ортақ мақсатты қарастырып қоғамдық жұмыстарды ұйымдастыру жүйесiн жетiлдiру;
      елорданың инфрақұрылымдық дамуын есепке алып қоғамдық жұмыстар мақсатты бағдарламаларын әзiрлеудi қарастырады;
      мақсатты топтардан өте осал азаматтар санаттары үшiн қоғамдық жұмыстарды ұйымдастыру тәжiрибесiн кеңейту.

  $5. Жұмыссыздарды кәсiби даярлауды және
қайта даярлауды жақсарту

       Кәсiби дайындық жұмыспен қамту мемлекеттiк саясатының маңызды құралдарының бiрi болып табылады. Оны iске асыруда кәсiптiк бiлiм жүйесiндe мынадай шараларды қолдану қажет:
      кәсiптiк-бiлiктiк қимасында жұмыс күшiнде еңбек нарығының қажеттiлiгiнiң мониторингiн өткiзу;
      еңбек нарығы дамуының болжамы есебiмен жұмыссыздарды кәсiптiк дайындық және қайта дайындық жүйесiн жетiлдiру;
      жұмыс берушiлермен орнықты байланыстары бар оқу орындарының жүйесiн қалыптастыру бойынша жұмысты жалғастыру;
      бастауыш кәсiптік бiлiм беру мемлекеттiк мекемелер техникалық базасын сақтау және дамыту бойынша шаралар қолдану;
      еңбек нарығындағы қажеттiлiк пен сауықтыру жеке бағдарламасы есебiмен мүгедектердi кәсiптiк дайындау және қайта дайындауды өткiзуге мүмкiндiк беру;
      еңбектiк құқық, нарықтық шаруашылық жүргiзудi оқытуды енгiзiп жұмыссыздарды оқудың аса тиiмдi үлгiлерi мен әдiстерiн қолдану;
      жұмыссыз оралмандарды кәсiптiк дайындыққа белсендi ету.

  13 тарау. Әлеуметтiк саланы дамыту
$1. Кедейлiкке демографиялық және көшi-қон
факторларының әсерiн бәсеңдету жөнiндегi шаралар

      Демографиялық факторлардың кедейлiкке әсерiн бәсеңдету мақсатында мынадай шараларды қолдану:
      аналардың қалыптасқан денсаулығын нығайту жөнiнде;
      отбасын жоспарлау ақпаратына халықтың қол жетулiгiн жақсарту;
      халықтың қалыптасқан жүйесiне қатысты ауруларды алдын ала анықтауды және емдеудi қамтамасыз ету;
      көшi-қонның кедейлiкке ықпалын төмендету мақсатында мынадай шаралар қолдану;
      еңбек көшi-қонын реттеу механизмiн жетілдiру және жұмыспен қамтуға жәрдемдесу бойынша арнайы шараларды жүзеге асыру және өңдеу жолымен көшi-қон ағыны орындарында өнiмдi жұмыспен қамтамасыз ету;
      көшi-қон квотасы бойынша көшiп келген оралмандарды тұрғын үймен қамтамасыз ету, орналасу, бейiмдеу және жұмысқа орналастыруға жәрдемдесу.

  $2. Халықтың денсаулық сақтау қызметтерiне қол
жеткiзулерiн жақсарту жөнiндегi шаралар

      Халықтың денсаулық сақтау қызметтерiне қол жетiмдiлiгiн жақсарту үшін:
      халыққа тегiн көрсетiлетiн медициналық көмектiң кепілді көлемiнiң орындалуын қамтамасыз ету;
      аурулардың алдын алуға бағдарланған бастапқы медициналық-санитарлық көмектi, сондай-ақ бiрiншi кезекте - халықтың әлеуметтiк осал топтары үшiн медициналық көмектiң жаңа ұйымдық нысандарын (мысалы, күндiзгi стационарлар, үйдегi стационарлар, оның iшiнде дәрi-дәрмекпен көмектесудiң ұтқыр нысандары) басым дамытуды қамтамасыз ету;
      әйелдердiң акушер-гинекологтармен, акушерлерiмен және балалардың бала дәрiгерлерiмен қамтамасыз етiлу нормативтерiн әзiрлеу;
      аналар өлiмiн азайту бойынша шаралар қолдану;
      туберкулезбен, қаны аздықпен және басқа да әлеуметтiк маңызы бар аурулармен күрес жүргiзу тиiмдiлiгiн арттыру;
      елордада өмiрлiк маңызы зор дәрілік заттардың айналымына мемлекеттiк бақылауды күшейту;
      омыраумен тамақтандырудың кеңейтiлген бағдарламаларын iске асыру, сондай-ақ тыныс жолдарының вирустық және iшек инфекцияларының, балалар тамағы рационындағы йод және темiр тапшылығының алдын алу және басқа да шаралар есебiнен сәбилер мен балалар өлiмiнiң алдын алуды қамтамасыз ету;
      бұқаралық ақпарат құралдарын пайдалана отырып, салауатты өмiр салтын насихаттауды күшейту;
      әсiресе жастар арасында адамның қорғаныш тапшылығының қоздырғышы - жұқтырылған қорғаныш тапшылығының белгiсiнiң алдын алу жөнiнде түсiндiру жұмысын жүргiзу;
      денсаулық сақтаудың мемлекеттiк емес секторын одан әрi дамыту жөнiнде шаралар қабылдау қажет.

  $3. Халықтың бiлiм беру қызметтерiне қол жеткiзуi

      Халықтың бiлiм беру қызметтерiне қол жеткiзуiн жақсарту үшiн қажет:
      Қазақстан Республикасы Үкiметi белгiлеген кепiлдi мемлекеттiк нормативтiк желiге сәйкес жалпы бiлiм беру мектептерi, интернаттық мекемелер, мектепке дейiнгi және мектептен тыс бiлiм беру ұйымдары, бастауыш және орта кәсiптiк бiлiм беру оқу орындары желiсiн дамыту;
      балаларды мектепке кiдiрiссiз жеткiзудi қамтамасыз ету;
      бiлiммен қамтылмаған мектеп жасындағы балаларды анықтау және оларды мектепке қайтару үшiн жұртшылықтың кеңiнен тартылуын қамтамасыз ету;
      әлеуметтiк жағынан осал отбасыларының балалары үшiн мәдени-жаппай iс-шараларға баруына, киiм-кешек, оқу құралдарын алуға көмек мүмкiндiгiн беру, жалпыға бiрдей мiндеттi орта бiлiм беру қорларының қаражаты есебiнен жалпы бiлiм беретін мектептерде ыстық тамақ берілуін кеңейту;
      әлеуметтiк осал отбасыларының балаларына жергiлiктi бюджет есебiнен жазғы демалыс ұйымдастыру;
      мүмкiндiктерi шектелген балаларды оқытуға және тәрбиелеу бойынша жағдай жасау, арнайы түзетiлiм бiлiм беру ұйымдары желiсiн дамыту және бекiту бойынша жұмысын жүзеге асыру.

  $4. Халықтың әлеуметтiк осал топтарына мемлекеттiк
әлеуметтiк көмек көрсету жүйесiн жетілдiру

      Халықты әлеуметтiк қорғаудың қазiргi жүйесiн талдау негiзiнде мынадай шаралар қолдану:
      нақты талдау негізінде мұқтаждықты, кіріс, мүлік деңгейін және мемлекеттiк атаулы әлеуметтiк көмек көрсетудiң басқа да өлшемдерiн бағалау әдiстерiн жетiлдiру;
      тұрғын үй көмегiн, бiр тұтас әлеуметтiк төлемдер механизмiн жетiлдiру;
      халықты әлеуметтiк қорғау саласында мекемелер желiсiн қызметiн жетiлдiру;
      еңбекке орнықты мүдденi қалыптастыру, өзi бiлiм алуды көтеру, еңбек үшiн оң себептердi өңдеуге жолданған танымал баспа басылымдарын, әдiстемелiк жәрдемақылары мен басқа көрнекiлiк материалдарын шығаруды қарастыру;
      қайырымдылық iс-шаралар жүйесiн жетiлдiру қажет.

  14 тарау. Инфрақұрылымды дамыту
$1. Халықты тұрғын үймен және коммуналдық
қызметпен қамтамасыз етудi, тұтыну нарығына
қол жеткiзудi жақсарту жөнiндегi шаралар

      Халықты тұрғын үймен және коммуналдық қызметтермен қамтамасыз ету үшiн:
      тұрғын үйлердi және әлеуметтiк сала объектiлерiн қайта жаңарту және салу жобаларын әзiрлеу мен iске асыру кезiнде дене мүмкiндiктерi шектеулi азаматтар үшiн жағдайлар көздеу;
      бiлiм беру, денсаулық сақтау, әлеуметтiк қорғау ұйымдарының қызметкерлерiне муниципалдық тұрғын үй құрылысы бойынша шаралар қолдану;
      жалғыз басты зейнеткерлер, жұбайлар, мүгедектер үшiн әлеуметтiк үйлер құрылысы бойынша Москва қаласы үкiметi тәжірибесін қолдану мүмкiндiгiн қарау;
      табиғи монополиялар субъектiлерiнiң ұсынылатын қызметтерге бағалар мен тарифтер белгiлеуiнiң ашықтығы мен негiздiлiгiн қамтамасыз ететiн олардың қызметiне мониторинг жүргізу жүйесiн жетілдiру қажет;
      коммуналдық нарық құрылысы;
      үнемi жұмыс iстейтiн арзандатылған бағамен тауарларды сату-жәрмеңкесiн ұйымдастыру;
      қоғамдық тамақтану кәсiпорындарын халық үшiн қол жетiмдi және қымбат емес жүйесiн құру.

  $2. Халықты сумен қамтамасыз етудi
жақсарту жөнiндегi шаралар

      Халықты сумен, соның iшiнде таза ауыз сумен қамтамасыз етудi жақсарту жөнiндегi шаралар:
      Көктал, Заречное, Мичурино, Комсомольский, Интернациональный, Железнодорожный Астана кенттерiн сумен жабдықтауды жақсарту бойынша;
      сапалы ауыз сумен қамтамасыз ету үшiн сумен жабдықтау объектiлерiн жөндеу және қайта жаңартуды жүргiзу;
      су шаруашылығы объектілерiн қайта жаңарту және пайдалануға бағытталған қаражатты мақсатты қолдануға бақылауды күшейту.

  $3. Халықты жолмен, көлiкпен, байланыс қызметтерiмен қамтамасыз етудi жақсарту жөнiндегi шаралар

      Халықты жолмен, көлiкпен және байланыс қызметтерiмен қамтамасыз етудi жақсарту үшiн:
      денсаулық сақтау, бiлiм беру, мәдениет, спорт салаларының мемлекет кепілдіккe берген қызметтерiн алатын орындарға көлiкпен баруға тұрғындардың барынша аз уақыт жұмсауын қамтамасыз ететiн нормативтер әзiрлеу;
      қаланың тыныс-тiршiлiгiн қамтамасыз ету объектілерiн қолдауға, жергiлiктi маңызы бар автомобиль жолдарын қайта жаңартуға, инфрақұрылымды дамытудың әлеуметтiк маңызы бар жобаларын iске асыруға бағытталған жергiлiктi инвестициялық жобаларды басыңқы жобалар ретiнде айқындау;
      әлеуметтiк маңызды қала маршруттары, бiрақ шығындық қоғамдық көлiкпен қызмет көрсетуге мақсатты бағытталған қаржылық қаражат жергiлiктi бюджетте қаралған;
      пошта байланысы қызметтерiнiң ең төменгi жиынтығын айқындау және астананың шеткi кенттерi тұрғындарына сапалы берiлуiн қамтамасыз ету;
      телефон байланысы сапасының көтерiлуi мен нөмiрлер санының өсуi 500 бiрлiкке арттыру.

  $4. Халықтың кедейлiгiне қолайсыз экологиялық факторлардың кедейлiкке әсер етуiн төмендету жөнiндегi шаралар

      Экологиялық жағдайды сауықтыру үшiн, халықтың денсаулығына қаупi бар экологиялық жағдай туралы анық және толық ақпаратты халықтың кең қол жеткiзуiн қамтамасыз ету және экологиялық мәселелер бойынша объективтi қоғамдық пiкiрiн қалыптастыру:
      меншiк түрiне тәуелсiз заңды және дербес тұлғалар - табиғатты пайдалану экологиялық талаптарын орындауға бақылауды қатаңдатсын;
      табиғи қорларды кешендi қолдану ғылыми-негiздi кестесiн пайдалану;
      табиғи қорлар мен қоршаған ортаға ұқыпты қарау қажеттiгi туралы түсiнiктеме жұмыстарын жүргiзу.

  15 тарау. Халықтың кедейлiк деңгейiн төмендетуде қоғам институттарының қызметiнiң тиімділiгiн көтеру

$1. Кедейлiк деңгейiн төмендетуде жергiлiктi
атқарушы органдардың жөнiндегi қызметiн
жетiлдiру жөнiндегi шаралары

      Астанада кедейлiктi азайтуда мемлекеттiк басқарудың тиiмдiлiгiн арттыру үшiн мынадай шаралар қарастырылған:
      Еңбек және халықты әлеуметтiк қорғау туралы заңнамалардың сақталуын бақылауға Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтiк қорғау министрлiгiнiң Астана қаласы бойынша Департаментi тарапынан бақылау күшейтiлсiн;
      кәсiпкерлiк және басқа қызметтерден кiрiстердiң есептелуi жөнiнде заңнамалық базаның болмауына байланысты жасырын кiрiстер анықталуы бойынша салық органдары тарапынан көмекпен қамтамасыз ету;
      тұрмысы төмен азаматтарды қолдау жөнiндегi Астана қалалық аймақтық қордың шағын несиелендiруiмен аз қамтылған азаматтарды қамтуды кеңейту мақсатында өзi жұмыспен қамтуға қабiлеттi аз қамтылған азаматтарды шағын несиелер беру учаскелiк комиссиялар мүшелерiнiң пiкiрiн есепке алу;
      аумақта әлеуметтiк саясат бағыттарын дұрыс анықтауға мүмкiндiк туғызатын үнемi кедейлiк мониторинг қажет және болашаққа материалдық қаражатты есепке алу;
      шешiм қабылдау процесiнде YEҚ және кедей халықты жұмылдыру жолымен экономикалық өсiм мен әлеуметтiк әдiлдiк үшін астанада әлеуметтiк серiктестiк механизмiн жетiлдiру;
      кәсiптiк мектеп, колледждер, мектептер басшылары мен мұғалiмдерiн caуықтыру үшiн қаражат бөлу бойынша шаралар қолдану;
      медициналық және зейнеткерлiк қамтамасыз ету әлеуметтiк қауiп ең төменгi стандарттарын қамтамасыз ету мақсатында мiндеттi әлеуметтiк сақтандыруға ауысу жағдайын қамтамасыз ету;
      базалық бiлiм беру қызметтерi, алғашқы медициналық көмек көрсетуге жолданған қаражатты мақсатты жұмсауға бақылауды күшейту;
      қоғамдық бiрлестiктердi жұмылдырумен кедейлiк төмендету мәселесi бойынша үнемi жұмыс iстейтiн кеңес беру - жиналыс комиссиясын құру;
      әлеуметтiк көмек түрлерi белгiленген заңнамаларына халықтың тең қол жеткiзулiгiн қамтамасыз ету;
      мемлекет, YEҰ және жеке құрылымдар тарапынан халықтың әлеуметтiк осал топтарын әлеуметтiк қолдаудың қазiргi нысандары туралы ақпарат тарату жөнiнде белсендi ақпараттық-насихат жұмысын жүргiзу қажет.

  $2. Кедейлiк деңгейiн төмендетуде үкiметтiк емес
ұйымдар мен кәсiп одақтар қызметi жөнiндегi шаралар

      Үкiметтiк емес ұйымдар мен кәсiби одақтардың кедейлiк деңгейiн төмендету жөнiндегi қызметiн жетiлдiру мақсатында:
      мұқтаж адамдардың нақты санының негiзiнде кедейлердi қолдауға бюджеттiк қажеттiлiктердi қалыптастыру кезiнде YEҰ-ың қатысуын қамтамасыз ету;
      елордада кедейлiктi төмендету мәселесiн шешуде мемлекеттiк әлеуметтiк тапсырыс төңiрегiнде гранттар жүйесi арқылы әлеуметтiк-мағыналы жобаларды iске асыруда YEҰ жұмылдыру;
      "Мемлекеттiк атаулы әлеуметтiк көмек туралы" Қазақстан Республикасының  Заңына  сәйкес аймақтың әкiмдерi құрған учаскелiк комиссиялар құрамына кәсiподақтар мен YEҰ өкiлдерiн мiндеттi енгiзу;
      кедейлiктi төмендету мәселелерi бойынша нормативтiк құқықтық актiлер әзiрлеу бойынша жұмыс топтарына қоғамдық бiрлестiктер өкілдерi жұмылдырылсын;
      бұқаралық ақпарат құралдарының қолдануымен жұмысшылардың еңбек құқықтары және кәсiподақтар рөлi бойынша пiкiр айырбастауды ұйымдастыру;
      "Әлеуметтiк әрiптестiк туралы" Қазақстан Республикасы  Заңының  орындалуына бақылауды күшейту, кедейлiктi еңсеру тетiктерiнiң бiрi ретiнде әлеуметтiк әрiптестiктердiң үш жақты кoмиссияларын пайдалану.

  $3. Кедейлiктi төмендету жеке меншiк секторларының
қызметiн жетiлдiру жөнiндегi шаралары

      Жеке сектордың республикада кедейлiк деңгейiн төмендетудегi қызметiн жақсарту үшiн:
      инвестор жұмыс iстейтiн аймақта әлеуметтiк жауапкершiлiктi неғұрлым айқын бөлу үшiн орталық, жергiлiктi өкiмет органдары мен iрi инвесторлар арасында келiсiм-шарттар жасасу кезiнде қоғамдық тыңдаулар өткiзу;
      жұмыс 6ерушiлердi жұмыс орындарын, соның iшiнде халықтың әлеуметтiк осал топтары үшiн жұмыс орындарын құруға ынталандыру мүмкiндiктерiне талдау жасау;
      кәсiптiк даярлау және қайта даярлау курстарын ұйымдастыру кезiнде мамандарға қажеттiлiктi айқындауға жұмыс берушiлердi тарту;
      халықтың әлеуметтiк осал топтары үшiн тиiмдi жобаларды қаржыландыру үшiн iрi компаниялардың несие (шағын несие) беруi арқылы олардың әлеуетiн пайдалану;
      халықтың әлеуметтiк осал топтарына қайырымдылық iс-шаралары нысанында әлеуметтiк көмек жүйесiн дамыту қажет.

  $4. Шешiм үрдiсiнде халықтың әлеуметтiк осал
топтарын тарту жөнiндегi шаралар

      Халықтың әлеуметтiк осал топтарын шешiмдер қабылдау процесiне тарту мақсатында қажет:
      жергiлiктi мәнi бар маңызды проблемаларды шешу кезiнде халықтың әлеуметтiк осал топтарының мүддесiн ұсынатын, YEҰ, қоғамдық бiрлестiктермен кеңес берудi өткiзудi дағдыға айналдыру;
      қаланы дамытудың басым бағыттарын айқындау, сондай-ақ көрсетiлген көмектiң мониторингiн ұйымдастыру және тиiмдiлiгiн бағалау кезiнде халықтың әлеуметтiк осал топтарының, YEҰ, қоғамдық бiрлестiктердiң пiкiрлерiн ескеру қажет.

  6 БӨЛIМ. ҚАЖЕТТI РЕСУРСТАР МЕН
ҚАРЖЫЛАНДЫРУ КӨЗДЕРI

      Бағдарлама кешендi сипатта, сондықтан 2003-2005 жылдары Астана қаласында кедейлiктi төмендетуге бағытталған негiзгi қаражат экономиканың тиiстi салаларында кедейлiктi азайту мәселелерiн шeшетiн қолданыстағы және әзiрленетiн мемлекеттiк және салалық бағдарламалар шеңберiнде көзделетiн болады.
      2003-2005 жылдарға Астана қаласы кедейлiктi төмендету бағдарламасы бойынша iс-шараларды iске асыруға талап етiлген қаражат көлемi сәйкес жылға қалалық бюджет жобасын қалыптастырғанда анықталады. Негiзге астананың әлеуметтiк-экономикалық даму көрсеткiшi қолданылады.
      Аталған бағдарламаның қаржыландыру көздерi жергiлiктi бюджет, кәсiпорындар, ұйымдар, кәсiпкерлердiң өз қаражаттары, eкіншi деңгейлi банктер қаражаты, Астана қаласының Тұрмысы төмен азаматтарды қолдау жөнiндегi Астана қалалық аймақтық қор қаражаты болып табылады.
      Бұдан басқа, атап айтқанда халықтың денсаулық сақтау, бiлiм беру, сумен жабдықтау, көлiк және коммуникация қызметтерiне қол жетiмдiлiгi жақсарады, жайсыз экологиялық факторлардың әсерi төмендейдi.

  7 БӨЛIМ. БАҒДАРЛАМАНЫ IСКЕ АСЫРУДАН
КҮТIЛЕТIН НӘТИЖЕЛЕР

      Бағдарламаның iске асырылуы және онда көзделген барлық шаралардың қолданылуы қала халқының өмiр деңгейiн көтеруге мүмкiндiк туғызады және оның одан әрi өсуi үшiн алғы шарттар жасауға ықпал етуге тиiс.
      Есептiк мәлiметтер бойынша болжанған:
      жұмыссыздық деңгейiн 2002 жылы 8,7%-дан 2005 жылы 3,0%-ға дейiн азайту;
      кедейлiк деңгейiн төмендету 2005 жылға 2002 жылмен салыстырғанда төрттен бiр;
      қоғамдық жұмыстарға 2005 жылы 1900 жұмыссыздар жұмылдыру;
      шағын бизнес саласында iстейтiндер үлесiн 23,3%-дан 27,0%-ға көбейту;
      5-6 жастағы балаларды мектеп алдындағы дайындықпен қамтамасыз ету;
      туберкулезден адам өлiмiнiң көрсеткiшi 100 мың адамға 33,6%-дан 32,0% дейiн төмендету;
      нормативтерге сәйкес денсаулық сақтау саласы мекемелерiнде жалпы бiлiм беру мектептерiн, мектепке дейiнгi мекемелер жүйесiн кеңейту;
      муниципалдық нарықтарды ашуды қамтамасыз ету, қоғамдық тамақтану кәсiпорындарының халық үшiн қол жетiмдiлiгі мен қымбат емес желiлерiн құру;
      қолайлы емес экологиялық факторлар әсерiн төмендету жөнiнде елордада шараларды жандандыру экологиялық жағдайын сауықтыру мақсатында.
      Инфрақұрылымды дамыту, дамыған астаналық ортаны қалыптастыру халықтың денсаулық сақтау бiлiм беру сумен жабдықтау, көлiк және коммуникациясы қызметтеріне қол жетімдiлiгiн жеткiлiктi деңгейде қамтамасыз ету.

2003-2005 жылдары       
Астана қаласында кедейлiктi 
төмендету бойынша       
бағдарламаға 1 қосымша    
 
N 1 кесте

___________________________________________________________________
N |     Көрсеткіштер                 | 2000 жыл|2001 жыл |2002 жыл
___________________________________________________________________
1. Күн көріс минимумының орта көлемі     4055      4635     4777
2. Еңбек ақының орта көлемі             17901     22728    27396
3. Зейнетақының орта көлемі              4507      5394     6260
___________________________________________________________________

2003-2005 жылдары       
Астана қаласында кедейлiктi 
төмендету бойынша       
бағдарламаға 2 қосымша    
 
N 2 кесте

___________________________________________________________________
Көрсеткіштер |   Өмір деңгейі көрсеткіштерінің сипаттамасы
___________________________________________________________________
Кiрiстер      2002 жылы елордада жан басына орташа күн көрiс
              минимумы 2000 жылмен салыстырғанда 15% өстi және 4777
              теңгенi құрады.
              2002 жылы атаулы ақшалай табыстар 173669 теңге, ол
              республика бойынша орташа 1,9 рет жоғары.
              2001 жылмен салыстырғанда атаулы ақшалай табыстар
              19,5% құрады, ал шынайы ақшалай табыстары сәйкес
              12,8% өстi.
              2002 жылы орта айлық атаулы еңбек ақы 27577 теңгенi
              құрады және 2000 жылмен салыстырғанда 36,2% (17590)
              өстi.
              Бюджеттiк сала қызметкерлерiнiң еңбек ақысы (бiлiм
              беру, денсаулық сақтау және әлеуметтiк қамсыздандыру)
              2002 жылы орта қалалық деңгейде 2 есе төмен, бiрақ
              орташа жылдық күн көрiс минимумынан 3 есе жоғары.
              Ең жоғары төленетiн жұмысшылар қаржылық салада жұмыс
              iстейдi, олардың еңбек ақысы орта қалалық деңгейдегi
              еңбек төлемiнен 1,9 есе және денсаулық сақтау мен
              әлеуметтiк қызмет жұмысшыларына төлем деңгейi 4,2 есе
              жоғары.
Халықты       Халықтың жалпы санының шамамен 70% халықтың еңбекке
жұмыспен      жарамды жасты құрайды. Халықтың экономикалық белсендi
қамту         деңгейi - 63,8% құрайды.
              2000 жылдан 2002 жылға дейiн 22473 адам жұмыссыз
              ретiнде тiркелген. 2000 жылдың аяғында жалпы
              жұмыссыздық деңгейi 12,5% 2002 жылы 8,7% төмендедi.
              2002 жыл аяғына экономикалық белсендi халқына
              жұмыссыздардың тiркелу үлесi 1,1% құрады.
Демографиялық 2003 жылғы 1 қаңтарға Астана қаласы саны 502,5 мың
жағдай        адамды құрады. Халықтың едәуiр өсуi қала шекарасының
              өзгеруi, елiмiздiң басқа аймақтарынан қарқынды
              көшiп-қонудың көбеюiне негiзделген. Негiзiнен бұл
              Республиканың ауылдық аймақтарынан әлеуметтік шарасыз
              көшiп-қону.
              2002 жыл ағымында халықтың нақты өсуi 2103 адамды
              құрады.
              2002 жылы 5513 туылғандар тiркелдi. 2002 жылы
              халықтың 1000 адамға туылғандар саны 11,2 қарсы 2001
              жылы 10,4 құрады.
Зейнетақылық  Елордада 2002 жылға зейнетақының орташа айлық көлемi
саясат        6262 теңгенi құрады, республикада белгiленген ең
              төменгi зейнетақы 4336 теңге.
              2003 жылдың 1 қаңтарынан ең төменгi зейнетақы көлемi
              (белгiленген жұмыс iстеген өтiлiнде) 5000 теңге.
              Астана қаласы халқының жалпы санының 6,4 пайызы
              зейнеткерлердi құрайды.
___________________________________________________________________

2003-2005 жылдары       
Астана қаласында кедейлiктi 
төмендету бойынша       
бағдарламаға 3 қосымша    
 
N 3 кесте

___________________________________________________________________
 N |         Көрсеткіштер                     |2001 жыл |2002 жыл
   |                                          | теңге   | теңге
___________________________________________________________________
1.  Қазақстан Республикасы Заңымен               3484      4181
    еңбек ақы ең төменгi көлемi
2.  Қазақстан Республикасы Заңымен               4000      4336
    зейнетақы ең төменгi көлемi
3.  Астана қаласында күн көрiс ең                4635      4777
    төменгi орташа жылдық көлемi
4.  Кедейлiк деңгейiнiң орташа жылдық            1718      1885
    көлемi
5.  Еңбек ақы орташа айлық көлемi               22958     27577
6.  Жасы бойынша зейнетақының орташа             5059      6260
    айлық көлемi
7.  Мемлекеттiк жәрдемақының орташа              3723      3939
    айлық көлемi
8.  Арнайы мемлекеттiк жәрдемақының              1070      1007
    орташа айлық көлемi
___________________________________________________________________

2003-2005 жылдары       
Астана қаласында кедейлiктi 
төмендету бойынша       
бағдарламаға 4 қосымша    
 
N 4 кесте

___________________________________________________________________
 N |      Көрсеткіштер                 |2000 |2001 | 2002 | 2003
   |                                   |жыл  | жыл | жыл  | жыл
___________________________________________________________________
1. Күн көріс минимумының орта көлемі    725    775   823     872
2. Еңбек ақының орта көлемі             2680  3484  4181    5000
3. Зейнетақының орта көлемі             3500  4000  4336    5000
___________________________________________________________________

2003-2005 жылдары       
Астана қаласында кедейлiктi 
төмендету бойынша       
бағдарламаға 5 қосымша    
 
N 5 кесте

___________________________________________________________________
 N  |           Көрсеткіштер
___________________________________________________________________
 1.  Құқық қорғаушылар                                    13
 2.  Ғылым, мәдениет, бұқаралық ақпарат құралдары          2
 3.  Жастар                                               24
 4.  Экология                                              2
 5.  Денсаулық сақтау                                      3
 6.  Бiлiм беру                                            3
 7.  Yкiметтiк емес ұйымдар дамыту                         6
 8.  Қоғамның әлеумқорғалмаған қатарына көмек             30
 9.  Гендерлiк сұрақтар                                   14
 10. Жанжал тану                                           1
 11. Әлеуметтiк-экономикалық реформаларды                  4
     құқықтық қамтамасыз ету
___________________________________________________________________

2003-2005 жылдары       
Астана қаласында кедейлiктi 
төмендету бойынша       
бағдарламаға 6 қосымша    
 
N 6 кесте

___________________________________________________________________
 N |     Көрсеткіштер                   |2002  |2003  |2004 | 2005
   |                                    | жыл  | жыл  | жыл |  жыл
   |                                    |__________________________
   |                                    | Дерек| Баға |  болжам
___________________________________________________________________
 1.  Жылдың соңына кедейлiк              15,4    12,3   9,9    7,9
     шегiнен төмен тұратын
     адамдар саны (мың адам)*
 2.  Жұмыссыздық деңгейi (%)              8,7     5,4   4,1    3,0
 3.  Экономикалық белсендi               23,3      25    26     27
     халыққа шағын кәсiпкерлiк
     саласында жұмыс iстейтiндер
     үлесi (%)
 4.  Кәсiптiк оқуға, қайта оқуға          990     850   850    850
     және бiлiктiлiк көтеруге
     жолданған жұмыссыздар саны
 5.  қоғамдық жұмыстарға                 1753    1800  1900   1900
     қатысқан жұмыссыздар саны
     (адам)
 6.  Ауыз суға қолы жететiн халық         100     100   100    100
     саны (%)
 7.  Атаулы әлеуметтiк көмек             2865    2500  2400   2300
     алушылар саны
 8.  5-6 жастағы балаларды мектеп          62      80   100    100
     алдындағы дайындықпен
     қамту деңгейi (%)
 9.  Туберкулезден өлiм 100 мың          33,6    33,0  32,4   32,0
     адамға
 10. Туберкулезбен ауратындар 100       162,0   168,1 170,2  171,0
     мың адамға
 11. 1 мың тiрi туғандардың              16,8    17,1  17,3   17,5
     сәбилiк шетiнеу
 12. Аналардың өлімі                     17,6    17,5  17,0   17,0
 13. Халықтың алдындағы өмiрiнiң         
     орташа ұзақтығы***
     Жас саны                            66,4    66,6  67,0   67,4
     Оның iшiнде:
     ерлер                               60,3    60,6  61,3   62,0
     әйелдер                             72,1    72,2  72,3   72,5
___________________________________________________________________

       *  қала халқының жалпы саны есебімен есептік мәліметтер
       **  статистикалық есеп негізінде есептік мәліметтер
       ***  республика бойынша мәліметтер

2003-2005 жылдары       
Астана қаласында кедейлiктi 
төмендету бойынша       
бағдарламаға 7 қосымша    
 
N 7 кесте

___________________________________________________________________
   |                                   |           жыл
   |                                   |___________________________
 N |        Көрсеткіш                  | 2003 | 2004 | 2005 | 2006
   |                                   |  жыл |  жыл |  жыл |  жыл
   |                                   |__________________________
   |                                   | Баға |     болжам
___________________________________________________________________
 1.   Жұмысқа орналастырылғандар саны    3320   3344    3200  3100
      (адам)
 2.   Жалпы жұмыссыздық деңгейі           5,4    4,1    3,0    2,4
      (%)
 3.   Тіркелген жұмыссыздар үлесі (%)     1,1    1,0    1,0    1,0
___________________________________________________________________

2003-2005 жылдары       
Астана қаласында кедейлiктi 
төмендету бойынша       
бағдарламаға 8 қосымша    
 
N 8 кесте  

8 БӨЛІМ. 2003-2005 ЖЫЛДАРҒА АСТАНА ҚАЛАСЫНДА КЕДЕЙЛІКТІ ТӨМЕНДЕТУ БОЙЫНША БАҒДАРЛАМАНЫ ІСКЕ АСЫРУ ЖӨНІНДЕ
ІС-ШАРАЛАР ЖОСПАРЫ

____________________________________________________________________
   |                  |        |                 | Іске  |Болжанған
 N№|   Іс-шаралар     |Аяқталу |   Орындалуына   | асыру | шығындар
   |                  |нысаны  |      жауапты    |мерзімі|Қаржылан.
   |                  |        |                 |(орын. |  дыру
   |                  |        |                 | далу) | көздері
____________________________________________________________________
 1         2              3             4           5        6
____________________________________________________________________
        1. ХАЛЫҚТЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК-ОСАЛ ТОПТАРЫНДА КЕДЕЙЛІКТІ
                       АЗАЙТУ БОЙЫНША ШАРАЛАР
____________________________________________________________________
1.  Астана мәртебесі    Ақпарат  Еңбек, халықты   Үнемі   Көзделген
    есебімен белгілі    немесе   жұмыспен қамту           қаражат
    тұратын орны жоқ    іс-      және әлеуметтік          шегінде
    адамдарды әлеумет.  шаралар  қорғау
    тік бейімдеу                 департаменті
    орталығы жұмысын             Ішкі істер бас
    жетілдіру                    басқармасы

2.  Жалғыз басты        Ақпарат  Ақпарат және      Жыл    Қаржылан.
    қариялар мен                 қоғамдық келісім сайын   дыру талап
    мүгедектерді күту            басқармасы,              етілмейді
    бойынша үкіметтік            Әлеуметтік
    емес және ұйым.              Технологиялар
    дарды жұмылдыру              мен Даму Агент.
                                 тігі (келісім
                                 бойынша), Еңбек,
                                 халықты жұмыспен
                                 қамту және әлеу.
                                 меттік қорғау
                                 департаменті

3.  2003-2005 жыл.      Ақпарат  ҚР Еңбек және    Жарты   Көзделген
    дарға  мүгедек.              халықты әлеумет.  жыл    қаражат
    терге сауықтыру              тік қорғау       бойынша шегінде
    аймақтық бағдар.             министрлігінің
    ламаларын орындау            Астана қаласы
    бойынша іс-шара.             бойынша
    лар жоспарын іске            департаменті
    асыру

4.  Мектеп және басқа   Ақпарат  Білім, Ішкі       Жыл    Қаржылан.
    білім беру ұйым.             саясат, Еңбек,   сайын   дыру талап
    дарының түлектерін           халықты жұмыспен         етілмейді
    жұмысқа орналас.             қамту және әлеу.
    тыру және әлеумет.           меттік қорғау
    тік бейімдеу                 департаменттері
    мониторингін
    қамтамасыз ету
____________________________________________________________________
   2. ҚАЛАДА ХАЛЫҚТЫҢ КЕДЕЙЛІК ДЕҢГЕЙІН АЗАЙТУ БОЙЫНША ШАРАЛАР
____________________________________________________________________
  2.1. Кедейлікті азайту және экономикалық өсуін қамтамасыз ету
____________________________________________________________________
5.  Астана инновация    Ақпарат  Экономика және    Жыл    Көзделген
    Бизнес-инкубаторы            шағын кәсіпкер.  сайын   қаражат
    және Шағын бизнесті          лікті дамыту             шегінде
    дамыту орталығы              департаменті,
    қызметінің саласын           Шағын бизнесті
    кеңейту жолымен              қолдау орталығы
    несиелік ресурс.             МҚК
    тарға қол жеткізу
    және лизингтік
    қатынастар негі.
    зінде тауар өндіру.
    шілерді материалды-
    техникалық қамтама.
    сыз ету жүйесін
    құру, шағын және
    орта бизнесті
    материалдық-техни.
    калық нығайту
    бойынша жұмысты
    жандандыру
____________________________________________________________________
     2.2. Жұмыспен қамтуды көтеру және жұмыссыздықты азайту
____________________________________________________________________
6.  Халықты жұмыспен    Ақпарат  Еңбек, халықты   Жарты   Көзделген
    қамту аймақтық               жұмыспен қамту   жылдық  қаражат
    бағдарламасын                және әлеуметтік  бойынша шегінде
    іске асыру                   қорғау департа.
                                 менті

7.  Вакансиялар         Іс-      Еңбек, халықты   Жарты   Көзделген
    жәрмеңкесін,        шаралар  жұмыспен қамту   жылдық  қаражат
    мини-жәрмеңкелер             және әлеуметтік  бойынша шегінде
    және аукциондар              қорғау
    өткізу тәжірибе.             департаменті,
    сін іске асыру               Сарыарқа және
                                 Алматы аудан.
                                 дары әкімдері

8.  Азаматтарға         Ақпарат  Еңбек, халықты   Жарты   Қаржылан.
    жұмысқа орна.                жұмыспен қамту   жылдық  дыру талап
    ластыруда көмек              және әлеуметтік  бойынша етілмейді
    көрсету                      қорғау
                                 департаменті

9.  Халықтың мақсатты   Әкімдік  Еңбек, халықты   Жарты
    топтарын жұмыспен   қаулысы  жұмыспен қамту   жылдық
    қамтуға көмекті     (жоба)   және әлеуметтік  бойынша
    қамтамасыз ету               қорғау
                                 департаменті,
                                 Сарыарқа және
                                 Алматы аудандары
                                 әкімдері

10. Жұмыссыздар мен     Мәлімет  Еңбек, халықты   Үнемі   Қаржылан.
    вакансиялар есебі   базасы   жұмыспен қамту           дыру талап
    ақпараттық база.             және әлеуметтік          етілмейді
    сын жетілдіру                қорғау
                                 департаменті
____________________________________________________________________
                     2.3. Шағын бизнесті дамыту
____________________________________________________________________
11. 2003-2005 жылдар.   Ақпарат  Экономика және   Жарты   Көзделген
    ға Астана                    шағын бизнесті   жылдық  қаражат
    қаласында шағын              дамыту           бойынша шегінде
    кәсіпкерлікті                департаменті
    қолдау және
    дамыту бағдарла.
    масын іске
    асыруды қамтамасыз
    етсін

12. Кәсіпкерлік қызмет  Ақпарат  Экономика және    Жыл    Өз қаража.
    негізінде оқыту              шағын бизнесті   сайын   ты есебі.
    жергілікті атқарушы          дамыту                   нен
    органдар мен                 департаменті,
    ұйымдар тарапынан            Алматы және
    қолдауды қамтамасыз          Сарыарқа аудан.
    ету, шағын бизнесте          дарының әкім.
    халықтың әлеумет.            дері, Шағын
    тік-осал топтарының          бизнесті қолдау
    қол жетімділігін             орталығы МҚК
    қамтамсыз ету

13. Шағын бизнес        Ведом.   Коммуналдық       Жыл    Өз қаража.
    субъектілеріне      ства     меншік басқар.   сайын   ты есебі.
    өндірістік пайдала. аралық   масы ММ,                 нен
    нылмайтын үй-жай.   комис.   Коммуналдық
    ларды өндіріс       сиялар   меншік қоры
    мақсаттарына        шешім.   МКК, Экономика
    пайдалану шартымен  дері     және шағын
    оларды кейіннен              бизнесті
    меншікке берумен             дамыту
    шағын бизнес                 департаменті
    субъектілеріне
    жалға немесе
    сенімгерлік
    басқаруға беру
    арқылы шағын
    кәсіпкерлікті
    дамытуды
    жандандыру

14. Шағын кәсіпкер.     Ақпарат  Экономика және    Жыл    Көзделген
    лік саласына                 шағын бизнесті   сайын   қаражат
    несиелік ресурс.             дамыту                   шегінде
    тарды тарту                  департаменті,
    жөніндегі жұмысты            Тұрмысы төмен
    жалғастыру және              азаматтарды
    жемісті несиелен.            қолдау жөнін.
    діру тәжірибесін             дегі Астана
    белсенді насихаттау          қалалық аймақ.
                                 тық қоры
____________________________________________________________________
           2.4. Қоғамдық жұмыстар тиімділігін көтеру
____________________________________________________________________
15. Экономикалық,       Әкімдік  Еңбек, халықты   Жарты   Көзделген
    экологиялық және    қаулысы  жұмыспен қамту   жылдық  қаражат
    әлеуметтік мақсатқа (жоба)   және әлеуметтік  бойынша шегінде
    сәйкестігін қарап            қорғау
    жұмыссыздар үшін             департаменті,
    қоғамдық жұмыстарды          Алматы және
    ұйымдастыру         Ақпарат  Сарыарқа аудан.
                                 дарының әкімдері

16. Халықтың мақсатты   Ақпарат  Еңбек, халықты   Жарты   Қаржылан.
    топтарына азамат.            жұмыспен қамту   жылдық  дыру талап
    тар үшін қоғамдық            және әлеуметтік  бойынша етілмейді
    жұмыстарға жолдама           қорғау
    мен тізілім,                 департаменті
    құрылымын кеңейту            Алматы және
                                 Сарыарқа,
                                 аудандарының
                                 әкімдері
____________________________________________________________________
      2.5. Кәсіби даярлауды және қайта даярлауды жақсарту
____________________________________________________________________
17. Еңбек рыногы        Ақпарат  Еңбек, халықты    Жарты  Көзделген
    тұтынушылығы                 жұмыспен қамту     жыл   қаражат
    есебімен жұмыс.              және халықты     бойынша шегінде
    сыздарды кәсіби              әлеуметтік
    даярлау, білік.              қорғау, Білім
    тілігін көтеру               департаменттері
    және қайта
    даярлауды
    ұйымдастыруды
    қамтамасыз ету

18. Жұмыссыздарды       Оқу      Білім,            Жыл    Қаржылан.
    еңбек құқығы,       бағдар.  Экономика және   сайын   дыру талап
    шаруашылық          ламасы   шағын бизнесті           етілмейді
    рынокты жүргі.               дамыту,
    зуді оқытудың                Еңбек, халықты
    тиімді нысандары   Талдау    жұмыспен қамту
    мен әдістерін      және      және әлеуметтік
    қолдану            ұсыныс    қорғау
                                 департаменттері

19. Мамандықтар         Ұсыныс   Еңбек, халықты   Үнемі   Қаржылан.
    бойынша жұмыс                жұмыспен қамту           дыру талап
    күшінің еңбек                және әлеуметтік          етілмейді
    рыногында қажет.             қорғау
    тілігі мониторингін          департаменті
    өткізу (мамандықтар
    бойынша)
___________________________________________________________________
  3. ХАЛЫҚТЫҢ БАЗАЛЫҚ БІЛІМ АЛУҒА, АЛҒАШҚЫ МЕДИЦИНАЛЫҚ КӨМЕККЕ
     ҚОЛ ЖЕТІМДІЛІГІН АРТТЫРУ, МЕМЛЕКЕТТІК ӘЛЕУМЕТТІК КӨМЕК
                   КӨРСЕТУДІҢ АТАУЛЫЛЫҒЫН КҮШЕЙТУ
___________________________________________________________________
    3.1. Кедейлікке демографиялық және көші-қон факторларының
                        әсерін бәсеңдету
___________________________________________________________________
20. Астана қаласының    Ақпарат  Көші-қон және    Жарты   Көзделген
    2005 жылға дейінгі           демография       жылдық  қаражат
    демографиялық                басқармасы,      бойынша шегінде
    және көші-қон                Ішкі істер
    дамыту аймақтық              бас басқармасы
    бағдарламасы
    бойынша іс-шара.
    ларды іске асыру

21. Көшіп келу квотасы  Ақпарат  Астана көші-қон  Жарты   Сәйкес
    бойынша қоныстан.            және демография  жылдық  бағдарла.
    ған оралмандарды             басқармасы,      бойынша мадағы
    қабылдау, жайғас.            Ішкі істер бас           көзделген
    тыру, жұмысқа                басқармасы,              қаражат
    орналастыру тұрғын           Еңбек, халықты           шегінде
    үймен қамтамасыз             жұмыспен қамту
    ету және әлеумет.            және әлеуметтік
    тік көмек көрсету            қорғау, Тұрғын
                                 үй департамент.
                                 тері

22. Аналардың репро.             Денсаулық         Жыл    Көзделген
    дуктивтік денсау.            сақтау           сайын   қаражат
    лықты нығайтуға              департаменті             шегінде
    жолданған іс-
    шараларды іске
    асыруды мүмкіндік
    беру
___________________________________________________________________
    3.2. Халықтың денсаулық сақтау қызметтеріне қол жетімділігін
                      жақсарту жөніндегі шаралар
___________________________________________________________________
23. Халыққа тегін       Ақпарат  Денсаулық сақтау Үнемі   Көзделген
    медициналық көмек            департаменті             қаражат
    кепілді көлемін                                       шегінде
    орындауды
    қамтамасыз ету

24. Аурудың алдын                Денсаулық сақтау         Көзделген
    алуына бағытталған           департаменті,            қаражат
    алғашқы медико-              Тұрмысы төмен            шегінде
    санитарлық көмекті           азаматтарды
    басымды дамытуын,            қолдау жөніндегі
    сондай-ақ медици.            Астана қалалық
    налық көмектің               аймақтық қоры,
    жаңа ұйымдастыру             Еңбек, халықты
    үлгілерін, оның              жұмыспен қамту
    ішінде халықтың              және әлеуметтік
    әлеуметтік-осал              қорғау
    топтарына дәрі-              департаменті,
    дәрмекпен                    Фармацевтикалық
    қамтамасыз ету               бақылау
                                 басқармасы

25. Аналар мен балалар  Ақпарат  Денсаулық сақтау Жарты   Көзделген
    өлімін азайту                департаменті,     жыл    қаражат
    жөнінде шаралар              Әкімдегі Отбасы  бойынша шегінде
    қабылдау                     және әйелдер
                                 істері жөніндегі
                                 комиссия

26. Туберкулезбен,      Іс-     Денсаулық сақтау   Жыл    Көзделген
    анемиямен және де   шаралар департаменті      сайын   қаражат
    ауруларға қарсы                                       шегінде
    күрестің тиімді.
    лігін арттыру

27. Бала тамағы         Алдын    Денсаулық сақтау   Үнемі Көзделген
    құрамындағы йод     алу іс-  Санитарлық-              қаражат
    және темір          шаралары эпидемиология.           шегінде
    тапшылығын                   лық бақылау,
    алдын алу                    Білім
                                 департаменттері

28. Бұқаралық            Ақпарат Ақпарат және     Үнемі   Қаржылан.
    ақпарат құрал.               қоғамдық келісім         дыру талап
    дарын қолданумен             басқармасы,              етілмейді
    салауатты өмір               Денсаулық сақтау
    салтын насихат.              департаменті
    тауды күшейту

29. Жастар арасында     Ақпарат  Ақпарат және      Жыл    Қаржылан.
    АҚТҚ/ЖҚТБ-ның                қоғамдық келісім сайын   дыру талап
    алдын алу жөніндегі          басқармасы,              етілмейді
    түсіндіру жұмыста.           Денсаулық сақтау
    рын жүргізу                  департаменті,
                                 Астана қаласы
                                 ЖҚТБ-мен күрес
                                 және алдын алу
                                 жөніндегі орталық
                                 мемлекеттік
                                 мекемесі, Білім
                                 департаменті,
                                 Ішкі істер бас
                                 басқармасы

30. Мемлекеттік емес    Ақпарат  Денсаулық сақтау, Үнемі  Көзделген
    денсаулық сақтау             Экономика және           қаражат
    секторын әрі                 шағын кәсіпкер.          шегінде
    қарай дамыту                 лікті дамыту
    жөнінде шаралар              департаменттері
    қабылдау
___________________________________________________________________
        3.3. Халықтың білім алуға қол жетімділігін жақсарту
                        жөніндегі шаралар
___________________________________________________________________
31. Қазақстан           Бюджет.  Білім,            Жыл    Көзделген
    Республикасы        тік      Даму бағдарлама. сайын   қаражат
    Үкіметімен          бағдар.  сының әкімшілдік         шегінде
    белгіленген         лама.    бойынша департа.
    кепілді мемлекет.   лар      менттері, Алматы
    тік нормативтік              және Сарыарқа
    жүйеге сәйкес                аудандары
    жалпы білім                  әкімгері
    беру мектептері,
    интернаттық
    мекемелер,
    мектепке дейінгі
    және мектептен
    тыс білім беру
    ұйымдары, орта
    және бастауыш
    білім беру оқу
    орындары жүйесін
    жеткізу

32. Астана шеткі        Іс-      Білім, Көлік     Үнемі   Көзделген
    аудандарынан        шаралар  және байланыс            қаражат
    балаларды мектепке           департаменттері          шегінде
    кідіріссіз
    жеткізуді және
    оларды сабақтан
    кейін үйлеріне
    таратуды
    қамтамасыз ету

33. Жалпыға бірдей               Білім, Қаржы     Жарты   Көзделген
    білім қорына                 департаменттері  жылдық  қаражат
    бюджеттік қаражатты                           бойынша шегінде
    уақытылы және толық
    аударуды қамтамасыз
    ету, қаражаттың
    жұмсалу тиімділігін
    арттыру және оған
    бақылауды күшейту

34. Біліктілік еңбек    Ақпарат  Білім             Жыл    Көзделген
    жұмысшыларын                 департаменті     сайын   қаражат
    дайындау бойынша                                      шегінде
    колледждер мен
    кәсіби мектептер
    (лицейлер) желісін
    кеңейту бойынша
    шаралар қолдану

35. Бастауыш және       Ақпарат  Білім департа.    Жыл    Көзделген
    кәсіптік білім               менті            сайын   қаражат
    беру мемлекеттік                                      шегінде
    мекемелер материал.
    дық-техникалық
    базасын сақтау
    және дамытуды
    қамтамасыз ету

36. Жалпыға бірдей      Ақпарат  Білім департа.   Үнемі   Көзделген
    білім қоры                   менті                    қаражат
    есебінен тұрмысы                                      шегінде
    төмен отбасылардан
    оқушыларға тегін
    ыстық асты ұйымдас.
    тыруды қамтамасыз
    ету

37. Оқу орындарына      Ақпарат  Білім департа.   Жыл     Қаржылан.
    бармайтын мектеп             менті, Ішкі     сайын    дыру талап
    жасындағы балалар.           істер бас                етілмейді
    дың анық есебі               басқармасы
    тетігін жетілдіру

38. Тұрмысы төмен       Ақпарат  Білім, Туризм     Жыл    Көзделген
    отбасынан балалар            және спорт       сайын   қаражат
    жазғы демалысын              департаменттері          шегінде
    ұйымдастыру

39. Шектелген           Ақпарат  Білім департа.    Жыл    Көзделген
    мүмкіндіктермен              менті            сайын   қаражат
    балаларды оқыту                                       шегінде
    және тәрбиелеу
    жөнінде жағдайлар
    құру, арнайы
    түзетілім білім
    беру ұйымдарының
    желісін дамыту
    және нығайту
    жөнінде жұмысты
    жүзеге асыру

40. Балалар-жасөспірім. Ақпарат  Туризм және      Үнемі   Көзделген
    дер спорттық                 спорт, Білім,            қаражат
    мектептері, аулалық          Қаржы                    шегінде
    клубтар желісін              департамент.
    дамытуға мүмкіндік           тері, Алматы
    беру                         және Сарыарқа
                                 аудандары
                                 әкімдері

41. Спорттық кешен.     Ұсыныс   Туризм және        ІV    Қаржылан.
    дерде, секцияларда           спорт, Қаржы     тоқсан  дыру талап
    халықтың тұрмысы             департаменттері          етілмейді
    төмен топтарының
    сабақтарын төлеу
    үшін қалалық
    бюджеттен көмек
    төлеу мәселесін
    дайындау
___________________________________________________________________
   3.4. Халықтың әлеуметтік осал топтарындағы кедейлікті азайту
                       жөніндегі шаралар
___________________________________________________________________
42. Халықтың тұрмысы    Ақпарат  "Астана Су       Жарты   Кәсіпорын.
    төмен топтарына              Арнасы" ААҚ,     жылдық  дардың
    әлеуметтік көмек             "Астанаэнерго.   бойынша шығындар
    көрсету механизмін           сервис" ААҚ,             сметасында
    жетілдіру                    "Астанагаз.              көзделген
                                 сервис" ААҚ,             қаражат
                                 "Горкоммунхоз"           шегінде,
                                 МҚК, Еңбек,              Бюджеттік
                                 халықты жұмыс.           бағдарла.
                                 пен қамту және           малар
                                 әлеуметтік
                                 қорғау
                                 департаменті

43. Тұрмыстық зорлыққа  Ұсыныс   Әкімдегі отбасы.  2003   Қаржылан.
    ұшыраған әйелдер             лар мен әйелдер    жыл   дыру талап
    мен балалар үшін             істері бойынша     ІV    етілмейді
    кризистік Орталық            комиссия, Ішкі   тоқсан
    құру бойынша мәселе          істер бас
    дайындау                     басқармасы,
                                 Еңбек, халықты
                                 жұмыспен қамту
                                 және әлеуметтік
                                 қорғау
                                 департаменті

44. Әлеуметтік қорғау   Ақпарат  Еңбек, халықты   Үнемі   Көзделген
    саласында мекемелер          жұмыспен қамту           қаражат
    желісінің қызметін           және әлеуметтік          шегінде
    жетілдіру                    қорғау
                                 департаменті

45. Тұрмысы төмен       Іс-      Еңбек, халықты    Үнемі  Демеушілер
    азаматтар үшін      шаралар  жұмыспен қамту           мен
    қайырымдылық іс-             және әлеуметтік          Тұрмысы
    шаралар жүйесін              қорғау                   төмен
    жетілдіру                    департаменті,            азаматтар.
                                 Алматы және              ды қолдау
                                 Сарыарқа аудан.          жөніндегі
                                 дары әкімдері,           Астана
                                 Тұрмысы төмен            қалалық
                                 азаматтарды              аймақтық
                                 қолдау жөніндегі         қоры,
                                 Астана қалалық           қаражат.
                                 аймақтық қоры            тары
____________________________________________________________________
                   4. ИНФРАҚҰРЫЛЫМДЫ ДАМЫТУ
____________________________________________________________________
  4.1. Тұтынушылық нарыққа қол жеткізу, тұрғын үймен, коммуналдық
   қызметтермен халықты қамтамасыз етуді жақсарту жөнінде шаралар
____________________________________________________________________
46. Әлеуметтік сала     Ұсыныс   Архитектура      Үнемі   Қаржылан.
    объектілерін                 және қала                дыруды
    және тұрғын үй               құрылысы,                талап
    құрылысы мен қайта           коммуналдық              етпейді
    құру жобаларын               шаруашылық,
    әзірлеу және іске            тұрғын үй,
    асыруда шектелген            қаржы депар.
    мүмкіндіктерімен             таменттері
    азаматтар үшін
    жағдай қарау

47. Көрсетілетін        Ақпарат  Астана қаласы    Үнемі   Қаржылан.
    қызметтерге                  бойынша табиғи           дыруды
    белгіленген баға             монополияларды           талап
    мен тарифтердің              реттеу және              етпейді
    анықтылығы мен               бәсекелестікті
    негізділігін                 қорғау жөнінде
    қамтамасыз ететін            Қазақстан
    табиғи монополия.            Республикасы
    лар субъектілері             Агентігінің
    қызметі мониторингі          департаменті
    жүйесін жетілдіру            (келісім
                                 бойынша),
                                 Базарларда сауда
                                 және бір ретті.
                                 лік талондарды
                                 тапсыруды ұйым.
                                 дастыру бойынша
                                 басқарма

48. Муниципалдық        Ақпарат  Коммуналдық       Жыл    Көзделген
    нарықты құруды               меншік басқар.   сайын   қаражат
    қамтамасыз ету               масы, Коммунал.          шегінде
                                 дық меншік қоры
                                 МҚК, Базарларда
                                 сауда және бір
                                 реттілік талон.
                                 дарды тапсыруды
                                 ұйымдастыру
                                 бойынша басқарма

49. Жергілікті өнді.    Ақпарат  Базарларда сауда  Жарты  Қаржылан.
    рушілер сияқты,              және бір ретті.  жылдық  дыру талап
    Республиканың                лік талондарды   бойынша етілмейді
    басқа аймақтары              тапсыруды
    өндірушілері                 ұйымдастыру
    өнеркәсіптік және            бойынша басқар.
    ауылшаруашылық               ма, Экономика
    бағыттағы тауар.             және шағын
    ларды сату-жәрмең.           бизнесті дамыту
    кені үнемі                   департаменті,
    ұйымдастыруда                Сыртқы
    жәрдемдесу                   экономикалық
                                 байланыстар
                                 комитеті

50. Қоғамдық тамақтану  Ақпарат  Экономика және    Жарты  Жеке
    кәсіпорындарының             шағын бизнесті   жылдық  инвести.
    халық үшін қымбат            дамыту,          бойынша циялар
    емес және қол                Архитектура және
    жетімді жүйелерін            қала құрылысы
    құру                         департаменттері,
                                 Базарларда
                                 сауданы және
                                 бір реттілік
                                 талондарды
                                 тапсыруды
                                 ұйымдастыру
                                 бойынша басқар.
                                 ма, Сарыарқа
                                 және Алматы
                                 аудандары
                                 әкімдері

51. Жалғыз басты        Ұсыныс   Тұрғын үй         2004   Көзделген
    зейнеткерлер мен             департаменті,      жыл   қаражат
    жұбайлық сыңарлар,           Коммуналдық        ІІ    шегінде
    мүгедектер үшін              меншік басқар.    тоқсан
    әлеуметтік үйлер             масы, Еңбек,
    құру бойынша                 халықты жұмыспен
    Мәскеу қаласы                қамту және
    үкіметі тәжіри.              әлеуметтік
    бесін қолдану                қорғау департа.
    мүмкіндігін қарау            менті

52. Муниципалдық        Ұсыныс   Даму бағдарла.    2003   Қаржылан.
    тұрғын үй,                   масын әкімшілік    жыл   дыру талап
    сондай-ақ білім              ету жөнінде        ІV    етілмейді
    беру, денсаулық              департамент      тоқсан
    сақтау, әлеуметтік
    қорғау саласы
    ұйымдары қызмет.
    керлері үшін
    жатақхана құрылысы
    бағдарламасын
    кеңейту

53. Қызметтік, муници.  Ұсыныс   Тұрғын үй         2004   Көзделген
    палдық тұрғын үй             департаменті,      жыл   қаражат
    берумен, ипотекалық          Даму бағдарла.      І    шегінде
    несиелендіруге               масын әкімшілік  тоқсан
    тарту, салымшылар.           ету жөнінде
    дың тұрғынқұрылыс            департаменті
    жинақтарын берумен
    халықтың тұрғын үй
    жағдайларын жақсар.
    ту бойынша кешенді
    шараларын әзірлеу
___________________________________________________________________
      4.2. Халықты сумен жабдықтауды жақсарту жөнінде шаралар
___________________________________________________________________
54. Су шаруашылығы      Ақпарат  "Астана Су        Жыл    Көзделген
    объектілерін қайта           Арнасы" МҚК,     сайын   қаражат
    құру, қолдануға              Даму бағдарла.           шегінде
    жолданған қаражатты          масын әкімшілік
    мақсатты пайдала.            ету жөнінде
    нуды қамтамасыз ету          департамент

55. Сапалы ауыз суды    Ақпарат  "Астана Су        Жыл
    қамтамасыз ету               арнасы" МҚК      сайын
    үшін сумен жабдық.           "Астана ген.
    тау объектілеріне            жоспар" ҚМК
    қажетті жөндеуді
    және қайта құруды,
    инвентаризацияны
    жүргізу

56. Көктал, Заречный,   Ақпарат  "Астана Су        Жыл    Көзделген
    Мичурино,                    Арнасы" МҚК,     сайын   қаражат
    Комсомольский,               Даму бағдарлама.         шегінде
    Интернациональный,           сын  әкімшілік
    Железнодорожный              ету жөнінде
    кенттерінде                  департаменті,
    сумен жабдықтауды            Алматы және
    жақсарту                     Сарыарқа аудан.
                                 дары әкімдері
__________________________________________________________________
 4.3. Жолмен, көлікпен, байланыс қызметтерімен халықты қамтамасыз
             етуді жақсарту жөніндегі шаралар
__________________________________________________________________
57. Қала жанындағы       Ақпарат Коммуналдық       Жыл    Көзделген
    жергілікті тармақ.           қызмет, Даму     сайын   қаражат
    тармен байланыс              бағдарламасын            шегінде
    үшін көлік жолы              әкімшілік ету
    құрылысын және               департаменттері
    оңалтуды
    қамтамасыз ету

58. Телефондық          Ақпарат  Астана қаласы     Жыл    Көзделген
    байланыс сапасын             көлік және       сайын   қаражат
    көтеру және 500              байланыс                 шегінде
    бірлікке нөмірлер            департаменті,
    санын көбейту,               "Астанателеком"
    қаланың шеткі                ҚТО
    кенттерінде
    телефондық байланыс
    сапасын қамтамасыз
    ету

59. Жыл сайын әзірле.   Ақпарат  Коммуналдық       Жыл    Көзделген
    нетін "Окраина"              шаруашылық       сайын   қаражат
    бағдарламасының              департаменті,            шегінде
    орындалуы                    қала кәсіпорын.
                                 дары, Алматы
                                 және Сарыарқа
                                 аудандарының
                                 әкімдері
___________________________________________________________________
    4.4. Халықтың кедейлігіне қолайсыз әсер ететін экологиялық
              факторларды төмендету жөнінде шаралар
___________________________________________________________________
60. Меншік түріне       Ақпарат  Қоршаған         Жарты   Қаржылан.
    тәуелсіз дербес              ортаны қорғау    жылдық  дыру талап
    және заңды тұлға             территориялық    бойынша етілмейді.
    - табиғатты қолдану          қалалық басқар.
    экологиялық талап.           масы, Астана
    тарын орындауды              қаласы мемлекет.
    бақылауды жүзеге             тік санитарлық-
    асыру                        эпидемиялық
                                 бақылау басқар.
                                 масы, Ішкі істер
                                 бас басқармасы

61. Астана қаласы       Ақпарат  Қоршаған ортаны   Жыл    Қаржылан.
    экологиялық                  қорғау           сайын   дыру талап
    жағдайды сауықтыру           территориялық            етілмейді
    мақсатында табиғи            қалалық басқар.
    ресурстарды кешен.           масы, Астана
    ді қолдану схемасы           қаласы мемлекет.
    ғылыми негізді               тік санитарлық-
    қолдану                      эпидемиялық
                                 бақылау
                                 басқармасы
___________________________________________________________________
   5.  ХАЛЫҚТЫҢ КЕДЕЙЛІК ДЕҢГЕЙІН АЗАЙТУДА ҚОҒАМ ИНСТИТУТТАРЫНЫҢ
                ҚЫЗМЕТІН ЖАҚСАРТУ ЖӨНІНДЕ ШАРАЛАР
___________________________________________________________________
  5.1. Кедейлік деңгейін төмендетуде жергілікті атқарушы органдары
                қызметін жетілдіру жөнінде шаралар
___________________________________________________________________
62. Халықты жұмыспен    Ақпарат  ҚР Еңбек және    Жарты   Қаржылан.
    қамту және еңбек,            халықты әлеумет. жылдық  дыру талап
    еңбекті қорғау               тік қорғау       бойынша етілмейді
    заңнамаларын                 министрлігінің
    қадағалауды                  департаменті
    бақылауды күшейту

63. Кедейлікті          Әкімдік  Экономика және    2003   Қаржылан.
    азайтуға жолданған  қаулысы  бизнесті дамыту,  жыл    дыру талап
    негізді шешімдерді  (жоба)   Еңбек, халықты    ІV     етілмейді
    әзірлеу және                 жұмыспен қамту   тоқсан
    талдама бағаны               және әлеуметтік
    өткізу үшін                  қорғау
    дайындалған                  департаменттері
    әлеуметтік бағдар.
    ламаларды іске
    асыру мониторинг
    жүйесін ұйымдастыру
    жөнінде ұсыныс
    дайындау

64. Шешім қабылдау      Ақпарат  Еңбектік және     Жыл    Қаржылан.
    жүйесінде ҮЕҰ                әлеуметтік       сайын   дыру талап
    тарту жолымен                қатынастарды             етілмейді
    астанада әлеуеттік           реттеу және
    әріптестік тетігін           әлеуметтік
     жетілдіру                   әріптестік
                                 жөнінде үш
                                 жақтылық
                                 қалалық
                                 комиссия

65. Базалық білім       Ақпарат  Денсаулық         Жыл    Қаржылан.
    беру қызметтері,             сақтау, Білім,   сайын   дыру талап
    алғашқы медициналық          Қаржы                    етілмейді
    көмек көрсетуге              департаменттері
    жолданған қаражатты
    мақсатты жұмсауға
    бақылауды жақсарту

66. Мемлекеттер, ҮЕҰ             Еңбек, халықты   Үнемі   Қаржылан.
    және жеке құрылым.           жұмыспен қамту           дыру талап
    дар тарапынан                және әлеуметтік          етілмейді
    халықтың әлеумет.            қорғау, Ішкі
    тік-осал топтарына           саясат
    әлеуметтік қолдау            департаменттері,
    түрлері туралы               Ақпарат және
    халықты хабардар             қоғамдық келісім
    ету                          басқармасы

67. Тұрмысы төмен       Ақпарат  Білім, Ішкі      Үнемі   Қаржылан.
    отбасылар балалары           саясат                   дыру талап
    және жетім-балалар           департаменттері,         етілмейді
    үшін спорттық                ҮЕҰ, Алматы
    сабақтарды өткізуге          және Сарыарқа
    волонтерлік отряд.           аудандары
    тарды ұйымдастыруға          әкімдері
    мүмкіндік туғызу

68. Қоғамдық бірлестік. Әкімдік  Қалалық және      2003   Қаржылан.
    терді тартумен      қаулысы  аймақтық атқару.  жыл    дыру талап
    кедейлікті азайту   (жоба)   шы органдар,      ІІ     етілмейді
    мәселелері бойынша           мемлекеттік      тоқсан
    үнемі жұмыс істей.           кәсіпорындар
    тін кеңес беру -
    жиналыс комиссиясын
    құру
____________________________________________________________________
  5.2. Кедейлікті азайтуда кәсіподақтар мен үкіметтік емес ұйымдар
              қызметін жетілдіру жөнінде шаралар
____________________________________________________________________
69. Халықтың әлеумет.            Еңбек, халықты    Жыл    Қаржылан.
    тік-осал топтарын            жұмыспен қамту   сайын   дыру талап
    қолдауға бюджет.             және әлеуметтік          етілмейді
    тік тұтынушылықты            қорғау
    қалыптастыруда               департаменті,
    ҮЕҰ, кәсіподақтар.           Еңбек және
    дың қатысуын                 әлеуметтік
    қамтамасыз ету               қатынастарын
                                 реттеу және
                                 әлеуметтік
                                 әріптестік
                                 жөнінде үш
                                 жақтылық қалалық
                                 комиссия (келісім
                                 бойынша), ҮЕҰ

70. Жергілікті          Іс-      Ішкі саясат,      Үнемі  Қаржылан.
    атқарушы, үкімет.   шаралар  Еңбек және               дыру талап
    өкілдері, жұмыс              халықты әлеумет.         етілмейді
    берушілер мен                тік қорғау
    кәсіподақтар                 министрлігі
    қатысуымен                   Астана қаласы
    астанада еңбектік            бойынша департа.
    қатынастар дамыту            менттері, Еңбек
    мәселелері бойынша           және әлеуметтік
    аймақта Дөңгелек             қатынастарды
    үстелдер өткізу              реттеу және
    тәжірибесін енгізу           әлеуметтік
                                 әріптестік
                                 жөнінде қалалық
                                 үш жақтылық
                                 комиссия (келісім
                                 бойынша), Даму
                                 және Әлеуметтік
                                 Технология Агент.
                                 тігі (келісіммен),
                                 Еңбек, халықты    Жыл
                                 жұмыспен қамту   сайын
                                 және әлеуметтік
                                 қорғау
                                 департаменті

71. Әлеуметтік маңызды  Ақпарат  Ақпарат және     Үнемі   Қаржылан.
    мәселелерді шешуде           қоғамдық келісім         дыру талап
    үкіметтік емес               басқармасы, "ҮЕҰ         етілмейді
    ұйымдар жұмыс                Инфо-Орталық"
    тәжірибесін БАҚ              (келісім бойынша)
    кең тарату

72. Мемлекеттік         Ақпарат  Ақпарат және      2004   Көзделген
    тапсырысты                   қоғамдық келісім   жыл   қаражат
    орындайтын үкімет.           басқармасы, "ҮЕҰ         шегінде
    тік емес ұйымдар.            Инфо-Орталық",
    дың даму мәселе.             БАҚ редакциялары 
    лері бойынша БАҚ             (келісім бойынша)  
    арнайы тақырып
    ұйымдастыру

73. ҚР Мемлекеттік      Ақпарат  Ақпарат және      2004-  Көзделген
    әлеуметтік                   қоғамдық келісім  2005   қаражат
    тапсырыс заңын               басқармасы, "ҮЕҰ  жылдар шегінде
    іске асыру                   Инфо-Орталық"
    төңірегінде                  (келісім бойынша)
    әлеуметтік
    маңызды жобаларды
    пилоттық тендер.
    лерде (конкурстар.
    да) үкіметтік емес
    ұйымдардың қатысуын
    қамтамасыз ету

74. Халықтың тұрмысы             Ақпарат және     Үнемі   Қаржылан.
    төмен қатарына               қоғамдық келісім         дыру талап
    көмек көрсету үшін           басқармасы               етілмейді
    жастар қоғамдық
    бірлестіктері
    санынан волонтер.
    лерді жұмылдыру

75. Халықтың тұрмысы    Ақпарат  Ақпарат және     Үнемі   Демеушілік
    төмен топтарын               қоғамдық келісім         қаражаттар
    әлеуметтік қолдау            басқармасы, "ҮЕҰ
    бойынша қайырымды.           Инфо-Орталық"
    лық акцияларды               (келісім бойынша)
    қоғамдық бірлестік.
    термен және ҮЕҰ
    бірігіп ұйымдас.
    тыру және өткізу

76. Қайырымдылық іс-             Ақпарат және      Үнемі  Қоғамдық
    шаралар өткізуде             қоғамдық келісім         қорлар мен
    қоғамдық қорлар              басқармасы, "ҮЕҰ         діни
    мен діни бірлестік.          Инфо-Орталық"            бірлестік.
    тер бастамаларын             (келісім бойынша)        тер
    қолдау                                                қаражат.
                                                          тары

77. Кедейлікті          Ақпарат  Еңбектік және    Жұмыс   Қаржылан.
    төмендету мәселе.            әлеуметтік       жоспа.  дыру талап
    лерін шешуде                 қатынастарды     рына    етілмейді
    еңбектік және                реттеу және      сәйкес
    әлеуметтік                   әлеуметтік
    қатынастарды                 әріптестік
    реттеу және                  бойынша қалалық
    әлеуметтік                   үш жақтылық
    әріптестік                   комиссия
    бойынша үш
    жақтылық
    комиссияға
    қатысуды
    қамтамасыз ету

78. Шағын несиелен.     Ақпарат  Ішкі саясат       Жыл    Қаржылан.
    діру саласында               департаменті,    сайын   дыру талап
    жұмыс істейтін               Дамыту және              етілмейді
    үкіметтік емес               Әлеуметтік
    ұйымдардың оң                технологиялар
    тәжірибелерін                Агенттігі
    тарату жөнінде               (келісіммен),
    шаралар қолдану              Ақпарат және
                                 қоғамдық келісім
                                 басқармасы,
                                 Экономика және
                                 шағын бизнесті
                                 дамыту және
                                 Еңбек, халықты
                                 жұмыспен қамту
                                 және әлеуметтік
                                 қорғау
                                 департаменттері
___________________________________________________________________
    5.3. Кедейлікті азайтуда жеке меншік секторының қызметін
                     жетілдіру жөнінде шаралар
___________________________________________________________________
79. Барлық меншік       Ақпарат  Еңбек, халықты   Жарты   Кәсіпорын.
    түріндегі дербес             жұмыспен қамту   жылдық  дар мен
    және заңдық                  және әлеуметтік  бойынша ұйымдар өз
    тұлғаларды,                  қорғау                   қаражат.
    кәсіпорындарды,              департаменті,            тары
    ұйымдарды тартумен           Тұрмысы төмен
    қайырымдылық                 азаматтарды
    іс-шаралар түрінде           қолдау
    халықтың тұрмысы             жөніндегі Астана
    төмен қатарына               қалалық аймактық
    әлеуметтік көмек             қоры,
    жүйесін дамыту               Кәсіпорындар
                                 мен ұйымдар,
                                 Алматы және
                                 Сарыарқа
                                 аудандары
                                 әкімдері
___________________________________________________________________
    5.4. Шешімдер қабылдау жүйесінде халықтың әлеуметтік-осал
                     топтарын тартуға шаралар
___________________________________________________________________
80. Әлеуметтік          Ақпарат  Еңбек және        Жыл    Қаржылан.
    саланың маңызды              халықты әлеу.    сайын   дыру талап
    мәселелерін шешуде           меттік қорғау            етілмейді
    халықтың әлеумет.            министрлігінің
    тік-осал топтары             Астана қаласы
    өкілдерімен кеңес            бойынша, Астана
    беруді өткізуді              қаласы Ішкі
    тәжірибелеу                  саясат
                                 департаменттері,
                                 Тұрмысы төмен
                                 азаматтарды
                                 қолдау жөніндегі
                                 Астана қалалық
                                 аймақтық қоры,
                                 Зейнетақы төлеу
                                 жөнінде
                                 Мемлекеттік
                                 орталық МҚК
                                 қалалық филиалы,
                                 Алматы және
                                 Сарыарқа
                                 аудандары
                                 әкімдері

81. Қоғамдық            Ақпарат  Ақпарат және     Үнемі   Жергілікті
    бірлестіктер мен             қоғамдық келісім         бюджет
    ақпараттық-насихат.          басқармасы, "ҮЕҰ
    тау топтарының               Инфо-Орталық",
    қатысуымен                   Ішкі саясат
    кедейлікті төмен.            департаменті
    дету мәселелері
    жөнінде халық
    арасында құқық
    түсінік беру
    жұмыстарын
    жандандыру
___________________________________________________________________