О правилах благоустройства и санитарной очистки населенных пунктов района

Решение маслихата Кызылжарского района Северо-Казахстанской области от 20 марта 2008 N 7/10. Зарегистрировано Управлением юстиции Кызылжарского района Северо-Казахстанской области 28 апреля 2008 года N 13-8-76. Утратило силу - решением маслихата Кызылжарского района Северо-Казахстанской области от 25 декабря 2009 года N 20/4

      Сноска. Утратило силу - решением маслихата Кызылжарского района района Северо-Казахстанской области от 25.12.2009 N 20/4

      В соответствии с подпунктом 8 пункта 1 статьи 6 Закона «О местном государственном управлении в Республике Казахстан» районный
маслихат РЕШИЛ:
      1. Утвердить правила благоустройства и санитарной очистки населенных пунктов района согласно приложению.
      2. Настоящее решение вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования.

      Председатель сессии                        Секретарь
      районного маслихата                        районного маслихата
      А. Рамазанов                               А. Молдахметова

Утверждены
решением районного маслихата
от 20 марта 2008 года № 7/10

Правила
благоустройства населенных пунктов Кызылжарского района

1. Общие положения

      1. Настоящие правила разработаны в соответствии со статьями 3, 300 Кодекса Республики Казахстан "Об административных правонарушениях", со статьей 3 Закона Республики Казахстан "О нормативных правовых актах", со статьей 6 Закона Республики Казахстан "О местном государственном управлении".
      Правила регулируют отношения и устанавливают ответственность физических и юридических лиц в сфере благоустройства, охраны зеленых насаждений, содержания и защиты объектов инфраструктуры в населенных пунктах Кызылжарского района.

2. Основные понятия и определения, используемые в настоящих
Правилах

      2. Благоустройство населенных пунктов Кызылжарского района - комплекс элементов и работ, направленных на создание благоприятной, здоровой и удобной жизнедеятельности человека на территории населенных пунктов Кызылжарского района.
      3. Внутридворовые территории - земли, используемые для установки малых архитектурных форм, детских, бельевых, контейнерных площадок, парковок автотранспорта, декоративных сооружений, проездов к дому, заездов во двор.
      4. Отведенная территория - участок земли, переданный землепользователю (предприятию, учреждению, частному лицу и тому подобное) во владение или для использования в соответствии с решениями уполномоченных органов на правах, предусмотренных законодательством Республики Казахстан для размещения принадлежащих ему объектов.
      5. Прилегающая территория - территория (в границах 5 метров по периметру), непосредственно примыкающая к границам здания, сооружения, ограждения, строительной площадки, к объектам торговли, рекламы и иным объектам, находящимся в собственности, владении, аренде.
      6. Землепользователь - юридическое или физическое лицо, использующее земельные участки в черте населенных пунктов Кызылжарского района, независимо от цели и форм собственности (предприятия, организации, коммерческие структуры, предприниматели, владельцы домов частного сектора и другие).
      7. Места общего пользования - зоны отдыха (парки, пляжи, скверы), площади, остановочные площадки транспорта и тому подобное.
      8. Малые архитектурные формы - сравнительно небольшие по объему объекты как декоративного характера, так и практического использования:
      декоративные сооружения - скульптуры, фонтаны и декоративные водоемы, стелы, барельефы, вазы для цветов, флагштоки и так далее;
      сооружения практического использования - беседки, павильоны, киоски, телефонные автоматы, скамьи, ограды, урны, таблички улиц, домов, рекламы, почтовые ящики и так далее.
      9. Здание - искусственное строение, состоящее из несущих и ограждающих конструкций, образующих обязательный наземный замкнутый объем, в зависимости от функционального назначения, используемое для проживания или пребывания людей, выполнения производственных процессов, а также размещения и хранения материальных ценностей. Здание может иметь подземную часть.
      10. Сооружение - искусственно созданный объемный, плоскостной или линейный объект (наземный, надводный и (или) подземный, подводный), имеющий естественные или искусственные пространственные границы и предназначенный для выполнения производственных процессов, размещения и хранения материальных ценностей или временного пребывания (перемещения) людей, грузов, а также размещения (прокладки, проводки) оборудования или коммуникаций. Сооружение также может иметь художественно-эстетическое, декоративно-прикладное либо мемориальное назначение.
      11. Проезжая часть, проезд - элемент дороги, обеспечивающий подъезд транспортных средств к жилым и общественным зданиям, учреждениям, предприятиям и прочим объектам внутри населенных пунктов Кызылжарского района.
      12. Тротуар - элемент дороги, предназначенный для движения пешеходов, примыкающий к проезжей части или отделенный от нее газоном.
      13. Содержание дорог - комплекс работ, в результате которых поддерживается транспортно-эксплуатационное состояние дорог, дорожных сооружений, отвечающих требованиям правил пользования автомобильными дорогами.
      14. Очистка территории - уборка территории, сбор, вывоз и утилизация (обезвреживание) бытовых отходов, мусора, снега, наледи.
      15. Отходы производства и потребления (далее - отходы) - остатки сырья, материалов, полуфабрикатов, иных изделий или продуктов, которые образовались в процессе производства или потребления, а также товары (продукция), утратившие свои потребительские свойства.
      16. Твердые бытовые отходы (далее - ТБО) - мелкие бытовые отходы потребления.
      17. Крупногабаритный мусор (далее - КГМ) - отходы потребления и хозяйственной деятельности (бытовая техника, мебель и др.), утратившие свои потребительские свойства.
      18. Несанкционированная свалка - самовольный (несанкционированный) сброс (размещение) или складирование ТБО, КГМ, отходов производства и строительства, другого мусора, снега, льда, образованного в процессе деятельности юридических или физических лиц.
      19. Сбор и вывоз ТБО, КГМ - комплекс мероприятий, связанных с выгрузкой ТБО из контейнеров в спецавтотранспорт, очисткой контейнеров, зачисткой контейнерных площадок и подъездов к ним от просыпавшегося мусора, и транспортировка их с мест сбора мусора к объекту утилизации.
      20. Уполномоченный орган - Государственное Учреждение, полномочия которого в области жилищно-коммунального хозяйства, его коммуникаций, пассажирского транспорта и автомобильных дорог определены акиматом Кызылжарского района.

3. Уборка территорий населенных пунктов Кызылжарского района

      21. Уборка и содержание мест общего пользования включают в себя следующие виды работ:
      1) уборка и вывоз мелкого и бытового мусора и отходов;
      2) уборка и вывоз крупногабаритного мусора и отходов;
      3) подметание, полив и мойка в летний период;
      4) покос и вывоз камыша и иной дикорастущей растительности;
      5) ремонт и окраска ограждений и малых архитектурных форм;
      6) механизированная уборка проезжей части в зимний период;
      7) погрузка и вывоз снега при механизированной уборке;
      8) обочины дорог должны быть очищены от растительности
крупногабаритного и другого мусора. При выполнении работ запрещается перемещение мусора на проезжую часть улиц и проездов.

3.2. Уборка тротуаров, остановочных и посадочных площадок

      22. Уборка тротуаров, расположенных вдоль улиц и проездов или отделенных от проезжей части газонами, и не имеющих непосредственных выходов из подъездов жилых зданий, дворовых территорий, учреждений, предприятий, объектов торговли и обслуживания, производится предприятиями, осуществляющих обеспечение санитарии населенных пунктов.
      23. По тротуарам, отделенным от проезжей части улиц и проездов газонами и имеющим непосредственные выходы из подъездов жилых зданий, дворовых территорий, выходы от въездов во дворы, учреждений, предприятий, выходы от объектов торговли и обслуживания, уборочные работы осуществляются в соответствии с отведенной территорией.
      24. Тротуары должны быть полностью очищены от грунтово-песчаных наносов, различного мусора.
      25. Уборку остановочных площадок пассажирского транспорта в населенных пунктах района производят предприятия, осуществляющие
санитарную уборку. Остановочные площадки должны быть полностью очищены от грунтово-песчаных наносов, различного мусора.

3.3. Особенности уборки территории населенных пунктов
района в зимнее время

      26. При уборке дорог в парках, лесопарках, садах, скверах, бульварах и других зеленых зонах допускается складирование снега, не содержащего химических реагентов, на заранее подготовленные для этих целей площадки при условии сохранности зеленых насаждений и обеспечения оттока талых вод.
      27. В зимний период дорожки, садовые скамейки, урны, прочие элементы и малые архитектурные формы, а также пространство перед ними и с боков, подходы к ним должны быть очищены от снега и наледи.
      28. Наледь на тротуарах и проезжей части дорог, образовавшаяся в результате аварий на инженерных сетях, складывается и убирается предприятиями - владельцами сетей. Сколотый лед вывозится в установленные места (снежные свалки).
      29.Формирование снежных валов не допускается:
      на пересечениях всех дорог, улиц и проездов в одном уровне и вблизи железнодорожных переездов;
      на участках дорог, оборудованных транспортными ограждениями или повышенным бордюром;
      на тротуарах.
      30. Не допускается перемещение снега на тротуары и газоны.
      31. Технологическая операция вывоза снега осуществляется в два этапа:
      первоочередной (выборочный) вывоз снега с мест массового посещения населением (крупных предприятий торговли, рынков, автовокзалов, и т.д.), въездов на территорию больниц и других социально важных объектов;
      окончательный (сплошной) вывоз снега производится по окончании первоочередного вывоза в соответствии с очередностью, определяемой уполномоченным органом.
      32. Вывоз снега с улиц и проездов должен осуществляться на специально отведенные, подготовленные площадки (снежные свалки). Не допускается вывоз снега в не согласованные в установленном порядке места.
      33. Места временного складирования снега после снеготаяния должны быть очищены от мусора и благоустроены организацией- подрядчиком, содержащая снежную свалку.
      34. Тротуары, дворовые территории и проезды должны быть очищены от снега и наледи до асфальта, снег и скол вывезены на снегосвалку. При возникновении наледи (гололеда) производится обработка мелким песком.
      35. Снег, счищаемый с дворовых территорий, разрешается складировать на территориях дворов в местах, не препятствующих свободному проезду автотранспорта и движению пешеходов.
      36. Складирование снега на внутридворовых территориях должно предусматривать отвод талых вод.
      37. Очистка кровель зданий на сторонах, выходящих на пешеходные зоны, должна производиться немедленно с предварительной установкой ограждения опасных участков.
      38. Очистка крыш зданий от снега, наледеобразований со сбросом его на тротуары допускается только в светлое время суток с поверхности ската кровли, обращенной в сторону улицы. Сброс снега с остальных скатов кровли, а также плоских кровель должен производиться на внутренние дворовые территории. Перед сбросом снега необходимо провести охранные мероприятия, обеспечивающие безопасность движения пешеходов. Сброшенный с кровель зданий снег и ледяные сосульки немедленно убираются на проезжую часть и размещаются для последующего вывоза предприятием, убирающим проезжую часть улицы.

4. Обеспечение чистоты и порядка

      39. На территории населенных пунктов не допускается сброс бытового и строительного мусора, отходов производства, тары, спила деревьев, листвы, снега.
      40. Не допускается сжигание мусора, листвы, тары, производственных отходов, разведение костров, включая внутренние территории предприятий и частных домовладений.
      41. Не допускается сброс неочищенных вод промышленных предприятий  и сточных вод частного сектора в водоемы и овраги.
      42. Не допускается мойка, очистка и ремонт транспортных средств внутри жилых кварталов и на землях общего пользования, у водоразборных колонок, на водоемах, в местах массового отдыха людей, у подъездов жилых домов.
      43. Не допускается перевозка грунта, мусора, сыпучих строительных материалов, легкой тары, листвы, спила деревьев без покрытия их брезентом или другим материалом, исключающими загрязнение дорог, а также передвижение с открытыми люками специальных автомобилей, перевозящих мусор на полигон ТБО.
      44. Не допускается размещение объектов различного назначения на газонах, цветниках, тротуарах, детских площадках, в арках зданий.
      45. Не допускается размещение, расклеивание объявлений, афиш, печатных агитационных материалов, извещений и иных объектов визуальной информации вне установленных местным исполнительным органом населенных пунктов мест. Вывешивание указанной продукции в иных местах допускается с разрешения собственника соответствующего объекта.
      46. Не допускается разбрасывание печатных агитационных материалов.

5. Сбор, временное хранение, вывоз и утилизация отходов
на территориях населенных пунктов Кызылжарского района

      47. На территории домовладений должны быть выделены специальные площадки для размещения контейнеров с удобными подъездами для транспорта. Для сбора твердых бытовых отходов следует применять металлические контейнеры.
      48. Твердые бытовые отходы вывозятся мусоровозным транспортом, жидкие отходы из не канализованных домовладений - ассенизационным вакуумным транспортом.
      49. На территориях где установлены контейнерные площадки, должны выполняться следующие требования:
      1) контейнерные площадки, подходы и подъездные пути к ним должны иметь твердое покрытие;
      2) контейнерные площадки должны быть огорожены сплошным ограждением, исключающим распространение мусора на прилегающие территории;
      3) обеспечить надлежащее санитарное содержание контейнерных площадок и прилегающих к ним территорий;
      4) не допускать сжигание бытовых отходов в контейнерах;
      5) обеспечить в зимнее время года - очистку от снега и наледи подходов и подъездов к контейнерным площадкам с целью создания нормальных условий для работы специализированного автотранспорта и пользования населением.
      6) пищевые отходы, склонные к гниению и образованию жидкости, желе и тестообразные отходы упаковывать в герметичную тару, полиэтиленовые пакеты и размещать с остаточным мусором;
      7) крупный картон складировать рядом с баками в разобранном виде, связанным в тюки.
      50. Уборку мусора, просыпавшегося при выгрузке из контейнеров в мусоровоз, производят работники организации, осуществляющей вывоз ТБО, КГМ.
      51. На автовокзалах, рынках, зонах отдыха, на площадях, в учреждениях образования, здравоохранения и других местах массового посещения людей, на улицах, остановках общественного пассажирского транспорта, у входа в торговые объекты должны быть установлены урны для мусора. Урны устанавливаются на расстоянии не менее 40 метров одна от другой в местах массового посещения населения; во дворах, в парках, на площадях и других территориях на расстоянии от 10 до 100 метров. На остановках пассажирского транспорта и у входов в торговые объекты устанавливают по две урны.
      52. Установка и очистка урн производятся предприятиями-подрядчиками, эксплуатирующими территории в соответствии с договором государственного заказа и хозяйствующими субъектами, во владении или пользовании которых находятся территории.
      53. Мойка урн производится по мере загрязнения, но не реже одного раза в неделю. Урны, расположенные на остановках городского пассажирского транспорта.

6. Содержание малых архитектурных форм

      54. Территории жилой застройки, общественные зоны, скверы, улицы, парки, площадки для отдыха оборудуются малыми архитектурными формами - беседками, теневыми навесами, цветочницами, скамьями, урнами, фонтанами, устройствами для игр детей, отдыха для взрослого населения, газетными стендами, оградами, телефонными будками (навесами), павильонами для ожидания автотранспорта.

7. Благоустройство жилых кварталов

      55. Жилые зоны микрорайонов и кварталов оборудуются площадками для мусорных контейнеров, сушки белья, отдыха, игр детей, занятий спортом, выгула домашних животных, автостоянками, парковками, зелеными зонами.
      56. Количество, размещение и оборудование площадок должны соответствовать строительным и санитарным нормам. Согласовывается с органами архитектуры, государственного санитарно-эпидемиологического надзора и отделом жилищно-коммунального хозяйства, пассажирского транспорта и автомобильных дорог.
      57. На территории жилых кварталов, микрорайонов, а также на придомовых территориях в границах отведенных земельных участков необходимо поддерживать следующий порядок:
      содержать в исправном состоянии покрытия отмосток, тротуаров, пешеходных дорожек;
      не допускать загромождения придомовых территорий строительными материалами;
      содержать в исправном состоянии находящиеся у него на балансе (в хозяйственном ведении или оперативном управлении) инженерные сети, своевременно производить осмотр и очистку колодцев;
      содержать в исправном состоянии малые архитектурные формы, оборудование спортивных, игровых, детских и хозяйственных площадок, ограждения и изгороди, поддерживать их опрятный внешний вид.
      58. На придомовой территории запрещается:
      производство действий, нарушающих тишину и порядок, с 23 до 6 часов, кроме работ по уборке территории либо работ по устранению аварийных ситуаций;
      не допускается:
      стоянка, въезд служебного и личного автотранспорта на зеленые зоны дворовых и внутриквартальных территорий, детские площадки, пешеходные дорожки;
      стоянка и парковка транспортных средств вне специально выделенных и обозначенных знаками и (или) разметками мест.

8. Проведение аварийных работ

      59. Аварии, возникающие в процессе эксплуатации или при проведении строительных работ на подземных и наземных коммуникациях, повлекшие за собой нарушение их нормальной работы или появление возможности угрозы здоровью и жизни граждан, загрязнения водных объектов, являются чрезвычайными происшествиями и требуют принятия оперативных мер для восстановления их нормальной работы в кратчайшие сроки.
      60. Одновременно с направлением аварийной бригады к месту аварии эксплуатирующая организация сообщает о характере и месте аварии в организации, имеющие в районе аварии подземные и наземные сооружения, в службы общественного пассажирского транспорта, Отдел дорожной полиции ОВД Кызылжарского района, госсанэпидемнадзор, уполномоченный орган коммунального хозяйства Кызылжарского района и другие заинтересованные службы.
      61. Юридическим и физическим лицам, имеющим в зоне аварии наземные или подземные коммуникации, при получении информации об авариях необходимо немедленно выслать на места своих представителей с исполнительными чертежами, которые должны указать расположение подведомственных им сооружений и инженерных коммуникаций на местности.
      62. Если работы по ликвидации аварии требуют полного или частичного закрытия проезда, Отдел дорожной полиции ОВД Кызылжарского района принимает оперативное решение о временном закрытии проезда, маршруте объезда транспорта и установлении совместно с владельцами поврежденных сетей срока ликвидации повреждения.
      63. Место производства аварийных работ ограждается щитами или заставками установленного образца с устройством аварийного освещения и установкой красных габаритных фонарей. На проезжей части улицы (магистрали) по согласованию с Отделом дорожной полиции ОВД Кызылжарского района устанавливаются необходимые дорожные знаки. Лица, ответственные за производство работ по ликвидации аварии, отвечают за работу аварийного освещения, установку ограждения (заставок), дорожных знаков до полного окончания работ.
      64. Для ликвидации последствий аварии и восстановления благоустройства территории необходимо оформить в срок не позднее суток со дня возникновения аварии разрешение на производство земляных работ. В случае неоформления разрешения на производство земляных работ в установленные сроки раскопка считается несанкционированной, и предприятие привлекается к ответственности согласно действующему законодательству.
      65. Восстановление нарушенных дорожных покрытий и других элементов благоустройства осуществляется владельцами инженерных сетей немедленно после завершения аварийных работ. Срок гарантии качества
восстановленного асфальтобетонного покрытия после аварийных работ не менее 2-х лет.
      66. Производство плановых работ, под предлогом аварийных, категорически не допускается.

9. Охрана и защита зеленых насаждений

      67. Зеленые насаждения являются общенародным достоянием, важным оздоровительным фактором и украшением Кызылжарского района. Их охрана и содержание - обязанность каждого юридического и физического лица.
      68. Текущее содержание, сохранность и воспроизводство зеленых насаждений возлагается на владельцев, землепользователей, юридических и физических лиц, за которыми отведена территория:
      1) на объектах общего пользования (парки, скверы, аллеи и так далее) и вдоль улиц до тротуарной линии - предприятия, выполняющие работы на договорной основе за счет районного бюджета;
      2) на территориях промышленных предприятий, организаций, учреждений и других объектов различных форм собственности, а также прилегающей за ними территории и санитарно-защитных зонах - руководители предприятий и владельцы этих объектов;
      3) на территориях, отведенных под строительство, со дня начала работ - заказчик или по его доверенности генеральный подрядчик - строительная организация.
      69. Снос и пересадка зеленых насаждений, попадающих под пятно застройки, прокладки подземных коммуникаций и инженерных сетей, допускается при наличии разрешения на спил или выкорчевку зеленых насаждений.
      70. При производстве работ необходимо:
      1) ограждать зеленые насаждения от повреждений
      2) оставлять при замощении и асфальтировании городских дорог, тротуаров, проездов, площадей приствольную лунку не менее 1 метра в диаметре.
      3) производить уход за зелеными насаждениями, в том числе:
      уборку мусора, прочесывание газонов граблями, сбор сухих листьев, прополка сорняков, косьба газонов, стрижка кустарников;
      рыхление почвы с устройством приствольных лунок деревьев, побелку деревьев;
      полив зеленых насаждений, газонов, цветников;
      обрезку крон деревьев, вырезка сухих ветвей, поросли, ломаных веток;
      омоложение деревьев, кустарников (по консультации специалистов);
      удаление больных и сухостойных деревьев (по актам комиссии);
      ремонтные посадки деревьев и кустарников в существующем зеленом фонде;
      систематически проводить борьбу с сельскохозяйственными вредителями и болезнями, карантинными сорняками своими силами или по договорам со станциями защиты растений.
      Стоянка транспортных средств на газонах, в скверах и других местах зеленых насаждений не допускается;
      отведенные участки, либо на поля компостирования. Сжигать листья на территории жилой застройки, в скверах и парках не допускается;
      71. На территории зеленых насаждений не допускается:
      1) складировать строительные материалы, землю, дрова, уголь и другие предметы;
      2) засорять газоны, цветники, приствольные лунки;
      3) ходить по газонам, ломать и надрезать деревья, кустарники, причинять другие механические повреждения;
      4) осуществлять самовольные порубки деревьев и кустарников;
      5) устраивать изгороди, рвать цветы, выкапывать клубни и луковицы многолетних цветов;
      6) располагать автомототранспорт на газонах и цветниках
      7) сжигать листья, выращивать овощи на газонах, прикреплять к деревьям провода проволоку, качели, веревки, рекламу и таблички, портить садово-парковый инвентарь;
      8) пасти скот, птицу, выгуливать собак в местах общего пользования;
      9) готовить цементный раствор или бетон на газонах и цветниках.

10. Обязанности уполномоченного органа и государственных
органов по контролю за состоянием благоустройства, санитарным
содержанием, организацией уборки территорий населенных пунктов
Кызылжарского района

      72. В соответствии с законодательством Республики Казахстан контроль за соблюдением настоящих Правил осуществляется органами охраны окружающей среды, внутренних дел, строительного, противопожарного, и санитарного надзора в пределах своих компетенций.
      75. В соответствии с функциональными обязанностями общий контроль за состоянием благоустройства населенных пунктов Кызылжарского района, координацию проведения комиссионных объездов и обследований, государственных контрольно-надзорных органов проводит уполномоченный орган.

11. Ответственность физических и юридических лиц за нарушение
Правил

      73. Физические и юридические лица, виновные в нарушении настоящих Правил, привлекаются к ответственности в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан и Кодексом об административных правонарушениях в Республике Казахстан. Применение мер административной ответственности не освобождает нарушителей от обязанностей возмещения причиненного ими материального ущерба в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан и устранения допущенных нарушений.

Ауданның елді мекендерін көркейту және санитарлық тазарту ережелері туралы

Солтүстік Қазақстан облысы Қызылжар аудандық мәслихаттың 2008 жылғы 20 наурыздағы N 7/10 шешімі. Солтүстік Қазақстан облысы Қызылжар ауданының Әділет басқармасында 2008 жылғы 28 сәуірде N 13-8-76 тіркелді. Күші жойылды - Солтүстік Қазақстан облысы Қызылжар аудандық мәслихатының 2009 жылғы 25 желтоқсандағы N 20/4 Шешімімен

      Ескерту. Күші жойылды - Солтүстік Қазақстан облысы Қызылжар аудандық мәслихатының 2009.12.25 N 20/4 Шешімімен

      «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы» Заңының 6-бабының 1-тармағының 8) тармақшасына сәйкес Қызылжар аудандық мәслихат ШЕШТІ:
      1. Қосымшаға сәйкес Қызылжар ауданының елді мекендерін көркейту және санитарлық тазарту ережелері бекітілсін.
      2. Осы шешім алғашқы ресми жарияланғаннан соң он күнтізбелік күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі.

      Аудандық мәслихат                            Аудандық мәслихат
      сессиясының төрағасы                         хатшысы
      А. Рамазанов                                 А.Молдахметова

Аудандық мәслихатының
2008 жылғы 20 наурыздағы 20 № 7/10
шешімін бекітілген

Қызылжар ауданының елді мекендерін көркейту Ережесі

1. Жалпы Ереже

      1. Осы Ереже «Жергілікті мемлекеттік басқару туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабына, «Нормативтік-құқықтық актілер туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 3-бабына, «Әкімшілік тәртіп бұзушылық жөнінде» Қазақстан Республикасы Кодексінің 3, 300-баптарына негізделе отырып жасалған.
      Ереже Қызылжар ауданының инфрақұрылымдық нысандарын қорғау және күтіп ұстауды, жасыл желектерді күзетуді, жеке және заңды тұлғаларға айналаны көгалдандыруға жауапкершілігін нығайтуды реттейді.

2. Осы Ережеде қолданылған негізгі түсініктер мен анықтамалар

      2. Қызылжар ауданының елді мекендерін көркейтудің кешенді элементтері мен жұмыстары Қызылжар ауданының инфрақұрылымдық нысандарын қорғау және күтіп ұстау, жасыл желектерді күзету, адам өмірі мен денсаулығына қолайлы ету, жеке және заңды тұлғалардың айналаны көгалдандыруға жауапкершілігін нығайтуға бағытталған.
      3. Аулаішілік аумақ – жер, кіші сәулеттік құрылымдарды қалыпқа келтіру, балалар алаңы, қоқыс жинайтын алаң, автокөлік алаңы, сәндік құрылыс, үйдің кіріс жолы, үйдің шығыс жолы.
      4. Бөлінген аумақ – жер телімі, пайдаланушыға берілген жер (кәсіпорын, мекеме, жеке меншік және тағы басқа өкілетті органның шешімімен иелік етуге және пайдалануға құқылы.) Қазақстан Республикасының заңнамасында қаралған нысандарын орналастыру.
      5. Қосымша берілген аумақ – аумақтың (периметр бойынша шекарадан 5 метр) ғимарат шекарасымен тікелей қиылысуы, сауда нысандары, құрылысты қоршау, жарнама және басқа да нысандар, құрылыс алаңы, меншік иесін табу, енгізу, жалға беру.
      6. Жерді пайдаланушы – Қызылжар ауданы елді мекендерінің жер телімдерінің кескіні, тәуелсіздік мақсатында жеке және заңды тұлға, (кәсіпорын, ұйым, коммерциялық құрылым, кәсіпорын, жеке сектордағы үйге иелік ету және басқалар)
      7. Жалпы пайдалану орындары – демалыс аймағы (парктер, жағажайлар, саябақтар) алаңдар, көліктер тұрақтайтын алаңдар және тағы басқа.
      8. Кіші сәулеттік құрылым – сәндік үлгімен салыстыра отырып
көлемі бойынша үлкен емес нысандарды жасау және оны тәжірибеде пайдалану:
      сәндік құрылыс – мүсіндер, фонтандар және сәндік суайдындар, бедерлі суретті төсеніштер, гүлсауыттар, жалауша салғыштар және тағы басқа.
      іс жүзінде пайдаланылатын құрылыстар – беседкалар, павильондар, дүңгіршектер, телефондық автоматтар, сәкілер, қоршаулар, көше кестелері, үйлер, жарнамалар, почта жәшіктері және тағы басқа.
      9. Ғимараттар – жасанды құрылыс, орнатуға әкелінген және қоршалған құрылыс, құруға арналған жер бетін міндетті түрде бекіту, жағдайға байланысты анықтау, адамдардың мекендейтін және тұратын жерінде пайдалану үшін, өндірістік жұмыстарды орындау, сондай-ақ бағалы заттарды сақтау және орналастыру. Ғимарат жер асты бөлігінде де болады.
      10. Құрылыс – жасанды аумақты құрылым, жазықтық немесе ұзындық аумақ, (жер үсті, су беті, және жер асты, су асты) жасанды және табиғи кеңістіктегі шекара және өндірістік жұмыстарды орындау үшін, бағалы заттарды сақтау және орналастыру немесе адамдардың уақытша мекендеуіне, коммуникация немесе жүктерді (төсеніш, өткізгіш) орналастыру. Сондай-ақ құрылыс шығармашылық-эстетикалық, сәндік- қолданбалы, қандай да бір мемориальдық тағайындауға да болады.
      11. Жүргінші жүретін жол бөлігі, жүріс – жол элементтері, көлік жүрісін қамтамасыз ететін тұрақ жай және қоғамдық ғимараттар, мекемелерде, кәсіпорындарда және Қызылжар ауданының елді мекендерінің ішінде өзге де нысандарда.
      12. Жаяу жүргіншілер жолы – жол элементтері, жаяу жүргіншілерге бағытталған, жүргіншілер жүретін жол бөлігіндегі қиылыстар немесе көгалдан бөлек.
      13. Жолдарды күтіп үстау – кешенді жұмыс, жол жағдайларында қайсы бір транспорттық-пайдалануды қолданудың нәтижесі, автомобиль жолдарын пайдалану ережелеріне жауаптылық талаптары.
      14. Аумақты тазалау – аумақты тәртіпке келтіру, жинау, тұрмыстық күл-қоқыстарды тасу және (зиян келмейтін) қалдықтарды пайдаға асыру, қоқыс, қар, лас су.
      15. Өнеркәсіп және көпшілік тұтынатын шығындылар (әрі қарай шығындылар) – шикізаттардың қалдығы, заттар, жартылай фабрикаттар, басқа да бұйымдар немесе азық түліктер, көпшілік тұтынатын немесе өндіріс құрылғандағы үдеріс, сондай-ақ көпшіліктің өзіндік жарамсыз шығындылары.
      16. Тұрмыстық қатты заттар (тағы–ТҚЗ) – көпшілік тұтынатын тұрмыстық қатты қалдықтар.
      17. Ірі габариттік қоқыс (тағы – ІГҚ) – көпшілік және шаруашылық әрекеттегі (тұрмыстық техника, жиһаз және тағы басқа) көпшіліктің өзіндік жарамсыз қалдықтары.
      18. Рұқсат етілмеген қоқыс тастайтын жер – өз еркімен (рұқсат етілмеген) лақтыру (орналастыру) немесе жинастыру ТҚЗ, ІГҚ, өндіріс және құрылыс қалдықтары, басқа да күл қоқыстар, қар, мұз, жеке немесе заңды тұлғалардың әрекетінің үдерісі.
      19. ТҚЗ, ІГҚ жинау және тасып шығару – кешенді шаралар, жүк тасуға арналған арнайы автокөліктерге ІГҚ жүктеу, қоқыс салуға арналған контейнерлерді тазалау, күл қоқыс жинайтын орыннан пайдалануға жарайтын қалдықтарды транспорттау.
      20. Өкілетті орган – мемлекеттік мекеме, облыстық тұрмыстық-коммуналдық шаруашылық өкілеттілігін, коммуналдық, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімінің Қызылжар ауданы әкімшілігі анықтайды.

3. Қызылжар ауданы елді мекендерінің аумағын тәртіпке келтіру

      21. Көпшілік пайдаланатын орындарды тәртіпке келтіру және күтіп ұстауға төмендегі жұмыс түрлері жатады:
      1) ұсақ және тұрмыстық қоқыстар мен қалдықтарды тәртіпке келтіру және тасып шығару:
      2) ірі габариттік қоқыстар мен қалдықтарды тәртіпке келтіру және тасып шығару:
      3) жаз мезгілінде сыпыру, суару және жуу:
      4) жабайы өсімдіктер мен басқа да қамыстарды жинау және тасып шығару:
      5) кіші сәулетті құрылымдарды қалпына келтіру, қоршауларды сырлау және жөндеу;
      6) қыс мезгілінде жүретін жолдарды тәртіпке келтіру;
      7) қардан тазалау және тасып шығару;
      8) жолдың бойы ірі габариттік қоқыстар мен басқа да қоқыстардан тазаланып тұру керек. Жұмысты орындау барысында қоқыстарды қайта орнына қоюға немесе жол бойына тастауға тыйым салынады.

3.2. Жаяу жүргіншілер жүретін жолдар, аялдама және егістік
алаңдарын тәртіпке келтіру

      22. Жаяу жүргіншілер жүретін жолдар, көшелерді бойлай орналастыру және жүргіншілер жүретін бөліктегі гүлзарлар, өз бетімен шығуға арналмаған тұрғын үйлер, аула аумақтары, мекемелер, кәсіпорындар, сауда және қызмет көрсету нысандары, өнеркәсіп кәсіпорындары, елді мекендердегі тазалықты сақтауды және қамтамасыз етуді іске асыру.
      23. Жаяу жүргіншілер жүретін жолдар туралы, жүргіншілер жүретін бөліктегі гүлзарлар және өз бетімен шығуға арналмаған тұрғын үйлер, мекемелер, кәсіпорындар, сауда және қызмет көрсету нысандары, жинастыру жұмыстары талапқа сай іске асырылады.
      24. Жаяу жүргіншілер жүретін жолдар әкелінген тастар мен құмдардың қиыршықтарынан басқа да қоқыстардан таза болуы керек.
      25. Елді мекендердегі жолаушылар көлігінің аялдама алаңын тәртіпке келтіру санитарлық тазалықты аудандағы кәсіпорындар іске асырады.
      Аялдама алаңдары әкелінген тастар мен құмдардың қиыршықтарынан басқа да қоқыстардан таза болуы керек.

3.3 Қыс уақытында аудан елді мекендерінің жинастырудың ерекшеліктері

      26. Тәртіпке келтіру барысында жолдар мен парктер, бульварлар, гүл бағы, және басқа жа жасыл аймақтар қардан тазартылады, химиялық әрекеттер пайдаланылмайды, жасыл желектердің алаңын сақтау мақсатында ерте бастан суды қайтаруды қамтамасыз етеді.
      27. Қысқы мерзімде аяқ жолдар, бақтардағы орындықтар, қоқыс салатын жәшіктер басқа да, кіші сәулеттік құрылымдар, сондай-ақ кіре берістегі кеңістіктің іргесі қардан және мұздан тазаланған болуы керек.
      28. Жүргіншілер жүретін жолдың бөлігі мұздан, қардан, тазалау және жинау кәсіпорындарды иелігінде.
      29. Қарды үйіп қоюға рұқсат етілмейді:
      барлық жолдардың қиылысы, көшелер және жүргінші жолдар, темір жолдармен өтетін жолдар бірдей деңгейде:
      жол учаскелері, көліктер жабдықтарының қоршаулары немесе жоғары көмкерілген жерлер.
      жүргіншілер жүретін жолдар.
      30. Қарларды жүргінші жолдарға және саябақтарға ысырып тастауға рұқсат етілмейді.
      31. Қарларды тасып шығаруды технологиялық операция екі этаппен іске асырылады:
      бірінші кезекте (ішінара) қарды тасып шығару көпшілік
тұрғындар қатысатын орындар (ірі сауда кәсіпорындары, базарлар, автобекеттер және т.б.) емханалар аумағының кіре берісі және басқа да әлеуметтік нысандар.
      соңғысы (жалпылай) қарды тасып шығару бірінші кезектегідей жалғаса отырып жұмыстың орындалуын өкілетті органдар анықтайды.
      32. Көшелерді және жүретін жолдардан тазалағанған қарларды арнайы белгіленген алаңға шығарады. Қар шығаратын орын анықталмағанда оны тасуға рұқсат етілмейді.
      33. Қар жинайтын уақытша орындарды қар ерігеннен кейін қоқыстан тазарту және тәртіпке келтіру жұмыстарын жүргізу керек.
      34. Жүргіншілер жүретін жолдар, аулалардың аумақтары және кіре берістер асфальт жолға дейін қардан және мұздан тазартылған болуы тиіс. Мұз (мұздақ) болған жағдайда құм төсеу жұмыстары жүргізіледі.
      35.Қар, аулалардың аумағында тазаланған қарды жинап қоюға
рұқсат етіледі, жаяу жүргіншілердің жолдары мен автокөліктер өтетін жолдарға қар бөгет болмауы тиіс.
      36.Аула ішіндегі жиналған қар сол аумақта су болып еруі керек.
      37. Жан-жағы жабылып қалған ғимараттарды тазарту, жаяу жүргіншілердің жолы, қоршалған қауіпті учаскелерді алдын ала қарап тез арада тиісті шара қолдану керек.
      38. Ғимараттардың шатырын қардан тазалау, жұмысты күндізгі уақытта жүргізу, қардан тазалау барысында көшенің жан-жағына қарау, ал жайпақ шатырдың қарын тазалау барысында қар үйдің аумағына лақтырылады. Шатырды қардан тазалау барысында күзету шараларын өткізуқажет, жаяу жүргіншілердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету. Ғимараттың шатырынан тазаланған қарларды және мұздарды тез арада жинап алып шығару және орналастыру.

4. Тазалық пен тәртіпті қамтамасыз ету

      39. Елді мекендердің аумағына тұрмыстық және құрылыстық қоқыс, өндірістік қалдықтарын, ағаштардың жаңқасын, жапырақтарды, қарларды және тағы басқа тастауға рұқсат етілмейді.
      40.Күйген қоқыстарды, жапырақтарды, өндіріс қалдықтарын тастауға кәсіпорын аумағының ішіне және жеке үйлерді пайдаланушыларға рұқсат етілмейді.
      41 Өнеркәсіп орындарына және жеке меншіктердің лас суларды көшеге ағызып жіберулеріне рұқсат етілмейді.
      42. Су қоймаларына, су колонкасына, жалпы жерді пайдаланушыға, тұрғын пәтерлердің іші мен көліктерді тазалаған лас суларды жіберуге рұқсат етілмейді.
      43. Тасылған топырақ, қоқыс, сусымалы құрылыс материалдары, жеңіл ыдыстар, жапырақтар, ағаштың жаңқалары брезентпен немесе басқа заттармен жабылмауы, жолдың бойлары ерекше лас болуы, сондай-ақ қозғалыстағы көліктердің қақпақтары немесе есіктерінің ашық қалуы, тасып әкелінген қоқыстарға рұқсат етілмейді.
      44. Әр түрлі нысандарды саябақтарға, гүлбақтарға, жүргіншілер жолына, балалар алаңына, ғимараттың арқа бетіне орналастыруға рұқсат етілмейді.
      45. Елді мекендердің атқарушы органдары белгілемеген орынға жарнамаларды, хабарламаларды, афишаларды үгіт-насихат материалдарын одан басқа да ақпараттық шолуларды жапсыруларына орналастыруларына рұқсат етілмейді. Жарнамалайтын өнімдерді іліп қоюға меншікті нысандарда рұқсаты болғанда жіберіледі.
      46. Басып шығарылған үгіт-насихат материалдарын лақтыруға рұқсат етілмейді.

5. Қызылжар ауданының елді мекендерінің аумақтарындағы қалдықтарды жинау, уақытша сақтау, шығару және пайдаға асыру

      47. Үй иеленуші көлік кіруге қолайлы етіп арнайы коқыс салатын жәшікке арналған алаң бөлу керек. Қатты тұрмыс қалдықтарын жинауға арналған металл жәшіктер қабылданады.
      48. Қатты тұрмыстық қалдықтар қоқыс шығаруға арналған көліктермен, үйді пайдаланушылардан шыққан сұйық шығындылар ассенизациондық вакуумдық көліктермен шығарылады.
      49. Қоқыс салатын жәшік орналасқан аумақта төмендегіше талаптар орындалуйы тиіс:
      1) жәшік тұратын алаң, жүретін және кіре беріс жолдары қатты жамылғы:
      2) қоқыс салатын жәшік орналасқан аумақ қоршаумен қоршалған, қоқыстың жайылып жатуына қосымша аумақ бөлу.
      3) аумақпен іргелес жатқан және қоқыс салатын алаңдардың санитарлық талапқа сай болуын қамтамасыз ету:
      4) қоқыс жәшігіне тұрмыстық қалдықтарды күйдіруге рұқсат етілмейді;
      5)қыс уақытында – қоқыс салатын алаңның кіре берісін тұрғындардың пайдалануларына және арнайы автокөліктің өтуіне ыңғайлы етіп қардан және мұздан тазалау.
      6) азық-түлік қалдықтары, қатталып қалған шірінділер, және сұйық заттар, іркілдек және иленіскен шығындыларды, полиэтиленді пакеттерге және герметикалық ыдыстарға салып жинау, қалдық қоқыстарды жайғастыру;
      7) ірі картондарды қатар жинау, теңдеп байланыстыру;
      50. Қоқыстарды жинау, қоқыс төгетін көліктерге қоқыстарды жүктеу, ТҚЗ және ІГҚ қалдықтарын шығаруды ұйымдардың жұмысшылары іске асырады.
      51. Автобекеттерде, базарларда, демалыс орындарында, алаңдарда, мекемелер мен ұйымдарда, денсаулық сақтау орындарында және басқа да көпшілік жиналатын орындарда, көшелерде, қоғамдақ жолаушылар көлігінің аялдамаларында, сауда нысандарының кіре берістерінде қоқыс салуға арналған сауытты жабдық қойылған болуы керек. Сауытты жәшік тұрғындар жиналатын алаңнан кемінде 40 метр қашықтықта, ал аулада, паркте, алаңда және басқа да аумақта аралығы 10-нан 100 метрге дейін орналасады;
      Қоғамдық жолаушылар көлігі аялдамасында және сауда орындарының кіре берісінде екі қоқыс салатын сауытты жәшік қойылады.
      52. Қою және сауытты жәшікті тазарту жұмыстарына аумақты пайдаланып отырған кәсіпорындар мен шаруашылық субъектілердің келісімімен мемлекеттік тапсырыс жасалғанда бұл жұмысты кәсіпкер- мердігерлер жүргізеді.
      53. Қоқыс салатын сауытты жәшік ластанғанда аптасына бір рет тазартылады.

6. Кіші сәулеттік құрылымдарды күтіп ұстау

      54. Құрылыс тұрғызылған аумақтар, қоғамдық аймақтар, саябақтар, көшелер, бақтар, кіші сәулеттік құрылымдағы демалыс бақтарындағы алаңдар, гүлзарлар, орындықтар, фонтандар, балаларға және ересек тұрғындарға арналған орындықтар, газеттерге арналған қабырғалықтар, сөйлесу пункттері, автокөліктерді күтуге арналған павильондар.

7. Тұрғын үйлерді көркейту

      55. Шағын аудандардағы тұрғын үй алаңдары және қоқыс салатын жәшіктерге арналған кварталдар, төсеніштерді кептіру, демалу, балалар ойыны, спортпен айналысу, үй жануарларын серуендету, автотұрақ, парк, жасыл желек орындары.
      56. Саны, жайғастыру және алаңның жабдықтары құрылыс және санитарлық талапқа сай болуы керек.
      57. Тұрғын үйлердің аумақтары, шағын аудандар, сондай-ақ үй жанындағы аумақтардың шекараларындағы жер телімдерін ұстау тәртібі төмендегіше;
      жабылған көпірлердің жағдайын түзету, жаяу жүргіншілер жүретін жолдар;
      құрылыс материалдарының жүктеу үйдің жанындағы аумақта рұқсат етілмейді.
      құдықтарды тазалау, уақтылы бақылау өткізу, инженерлік жүйе оның теңгерімі (шаруашылықтар енгізу немесе нақты басқарма) күтіп ұстау және түзету жағдайлары;
      сәулетті құрылымдар, балаларға, ойындарға, спортқа арналған жабдықтар және шаруашылық алаңдары, қоршаулар және шарбақтар, олардың сыртқы көріністерін күтіп ұстау және түзету жағдайлары;
      58. Үйдің жанындағы аумақтарда тыйым салу;
      Апатты жағдайлардан кейін тәртіпке келтіру жұмыстары кезінде, аумақта жинастыру жұмыстарын жүргізгенде сағат 23 пен 6 аралығынан басқа уақытта тыныштық пен тәртіп бұзу болып табылады;
      рұқсат етілмейді:
      тұрақжай, ауладағы жасыл аймақта жеке және қызметтік көліктердің жүруіне және квартал ішілік аумаққа, балалар алаңына, жаяу жүргіншілердің жолына;
      тұрақжай және автопарктер арнайы бөлінбеген және орны белгіленбеген немесе белгі қойылмаған жерге.

8. Апатты жұмыстарды жүргізу

      59. Апаттар, жер асты және жер үсті коммуникациялық жұмыстарын жүргізу немесе құрылыстарды пайдалануға беруде азаматтардың өмірі мен денсаулығына қауіп-қатер төнбеуіне, олардың дұрыс жұмыс істеуіне, су беру нысандары ластанғанда, төтенше жағдайлар көрініс тапқанда қысқа мерзім ішінде көтерілген мәселелерге байланысты шаралар қабылдау және талап ету.
      60. Апатты жағдай пайда болған мекеменің хабарлауымен апаттық бригада бір мезгілде апат болған орынға жіберіледі, жер асты және жер үсті құрылыстары айналасында, қоғамдық қызмет көрсету жолаушылар көлігінде, Қызылжар ауданының ІІБ жол полициясы бөлімі және басқа да қызметтерге Қызылжар ауданының коммуналдық шаруашылық өкілетті орган болып табылады.
      61. Заңды және жеке тұлғаларға, жер асты немесе жер үсті коммуникациялық апатты аумақтың сызбаларын жасап, ақпараттандыру және басқа орындарға көшіру және жайғастыру орындарын көрсету.
      62. Егер апатты жою талап етілгенде кіре беріс жартылай немесе толықтай жабылады, Қызылжар ауданының ІІБ жол полициясы бөлімі кіре берісті жабуға уақытша шешім қабылдайды, көліктерге айналып өту бағыты қаралады.
      63. Апатты жұмыс орындарын тақтайлармен қоршау және апатты жұмыс жүргізіліп жатқанын білдіретін қызыл габариттік шырақтар орнату. Қызылжар ауданының ІІБ жол полициясы бөлімінің келісімімен көшелердің апатты бөлігіне өтпейтін қажетті белгілер қою. Апатты жою жұмыстары бойынша тұлғаларға жауапкершілікті ескерту, апат орындарын қоршау, жол белгілері бойынша бүтіндей жұмысты аяқтау.
      64. Апат салдарын жою және апат орын алған өндірістегі жерді көркейту жұмыстарына қажетті құжаттардың мерзімін тәуліктен кешіктірмеу. Апат орын алған жерді өңдеу жұмыстарына рұқсат ету, құжатталмаған жағдайда қазу жұмыстарын тоқтату мерзіміне рұқсат етілмейді және кәсіпорын өз жауапкершілігін заңнамаға сәйкес жүзеге асырады.
      65. Апат жұмыстар аяқталған соң жер иелері жедел түрде көркейту жұмыстары мен бұзылған жолдарды орнына келтіру жұмыстарын жүзеге асырады. Апат жұмыстарынан кейін асфальт жолды қалпына келтірудің сапалық жұмыстарының уақыты екі жылдан кем болмауы тиіс.
      66. Апат кезінде сылтауратуға, жұмыс жоспарларын өңдеуге,
үзілді-кесілді рұқсат етілмейді.

9. Жасыл желектерді қорғау және күзету

      67. Қызылжар ауданында жалпы халықтың денсаулығының басты факторы жасыл желектермен безендіру жұмыстары болып табылады. Оны күтіп ұстау және күзету әрбір жеке және заңды тұлғалардың міндеті.
      68. Бөлінген аумақтарда өсірілген жасыл желектерді сақтау және күтіп ұстау жерді пайдаланушыларға, олардың иелеріне, жеке және заңды тұлғаларға беріледі.
      1) Жалпы пайдаланылатын нысандар (парк, саябақ, аллея және тағы басқа) және аудандық бюджет есебінен келісім шарт негізінде көшені бойлай жаяу жүргіншілер жүретін жолдарға дейін жұмыс жүргізетін кәсіпорындар.
      2) Өндіріс кәсіпорындарының аумағында, мекеме, ұйым, басқа да меншік түріндегі өндірістік кәсіпорындар, олармен қиылысқан аумақтар және санитарлық қорғау аймағы осы нысанды иеленушіге немесе кәсіпорын басшысына беріледі.
      3) Құрылысқа бөлінген аумақты жұмыс басталғаннан кейін тапсырыс беруші немесе оның сенімді мердігері – құрылыс мекемесіне беріледі.
      69. Жасыл желектерді қайта отырғызу және дақ түскендерін алып тастау кезінде жер асты коммуникациялары мен инженерлік жүйелердің құрылымының рұқсатымен қайта отырғызылады.
      70. Өсіру жұмыстары кезіндегі қажеттіліктер:
      1) зақымданған жасыл желекті қоршау
      2) қала жолдарын, жаяу жүргіншілер жолдарын, қиылыстарын,
діңгекті айнала қазылған шұңқырларға, тас төсегенде және
асфальттағанда диаметрі 1 метрден кем емес орын қалдыру.
      3) Жасыл желектерді күтіп баптағанда,соның ішінде:
      қоқыстарды жинау, гүлдестелерді тырмамен тырмалау, құрғақ жапырақтарды жинау, арамшөптерді жұлу, гүлдестелерді ору, бұтақтарды қырқу;
      шұңқырдағы ағаш діңгектерді құру кезінде топырақты қопсыту, ағаштарды ағарту;
      жасыл желектерді, гүлдестелерді, гүлзарларды суару;
      ағаш тамырларын, құрғақ жапырақтарды, өскіндерді сынған
бұтақтарды қию;
      ағаштарды, бұтақтарды жаңарту, (мамандардың кеңесімен) кеуіп қалған және ауру ағаштарды жою (комиссия актісі бойынша) жасыл қордағы ағаштар мен бұтақтарды жөндеп отырғызу өз күштерімен ауыл шаруашылық зиянкестеріне, ауруларына қарсы күресті тыйым салынған арамшөптермен күресті жүйелі жүргізу немесе өсімдіктерді қорғау станциялары мен келісім шарты негізінде жұмыс алып бару.
      Гүлдестелерде, саябақтарда және басқа да жасыл желектердің басқа да орындарда көлік тұрақтарына рұқсат етілмейді.
      Саябақта және паркте жапырақтарды өртеуге рұқсат етілмейді.
      71. жасыл желектердің аумағында рұқсат етілмейді;
      1) құрылыс материалдарын жер, ағаш, көмір, бұтақтар, басқа да бүлінген механикалық заттарды жинастырып қоюға;
      2) гүлдестелердің, гүлзарлардың, шұңқырдағы ағаш діңгектердің ластануына;
      3) гүлдестелердің үстімен жүруге, ағаштарды бұтақтарды сындыруға және кесуге;
      4) қолдан егілген ағаштар мен бұтақтарды пайдалануға;
      5) бақшалардағы гүлдерді жұлуға, көпжылдық өсімдіктерді және түйнекті өсімдіктерді қазуға;
      6) гүлдестелер мен гүлзарларда моторлы автокөліктердің жүруіне;
      7) жапырақтарды күйдіруге, көкөністердің гүлдестелерін жұлуға, ағаштарды өткізіп жапсыруға;
      Сым темір, әткеншек, арқан, жарнама және таблицалар, бау- бақшаның құрал-жабдықтарын бүлдіруге;
      8) жалпы пайдалану орындарында мал жаюға, құс, иттің серуендеуіне;
      9) цемент қоспаларын дайындауға немесе гүлдестелер мен гүлзарларды бетондауға;

10. Қызылжар ауданы елді мекендерінің аумағын тәртіпке келтіруді ұйымдастыру, санитарлық жағдайына, көркейту жұмыстарына бақылау жүргізу жөніндегі мемлекеттік органдар мен уәкілетті органдардың міндеттері

      72.Қазақстан Республикасының заңына сәйкес осы Ережені сақтауды бақылау қоршаған ортаны қорғау ұйымы, ішкі істер, құрылыс, өртке қарсы және санитарлық бақылау ұйымдардың құзіреттеріне қарайды.
      73. Қызылжар ауданының елді мекендерін көркейту жағдайларын жалпы бақылауды,қарау және тексеруді, мемлекеттік бақылау-қадағалау ұйымдары мен өкілетті ұйымдардың координациялық комиссиясының құзіретінде болады.

11. Ережені бұзғаны үшін заңды және жеке тұлғалардың жауапкершілігі

      74. Осы Ережені бұзған жеке және заңды тұлғалар Қазақстан Республикасы заңына және Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық жөніндегі Кодексіне сәйкес кінәлі болып, әкімшілік жауапкершілікке тартылады. Әкімшілік жауапкершілікке тартылған тәртіп бұзушы Қазақстан Республикасының заңына сәйкес бүлінген материалдық шығынды өтеуге міндетті және тәртіп бұзушылыққа жол берілгенін мойындайды.