Об установлении факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банка и банковского конгломерата, а также утверждении Правил применения мер раннего реагирования и методики определения факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банка и банковского конгломерата

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 29 февраля 2016 года № 69. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 16 апреля 2016 года № 13606. Утратило силу постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 декабря 2018 года № 317.

      Сноска. Постановление утратило силу постановлением Правления Национального Банка РК от 28.12.2018 № 317 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      В соответствии с Законом Республики Казахстан от 31 августа 1995 года "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан" Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

      1. Установить следующие факторы, влияющие на ухудшение финансового положения банка:

      1) снижение коэффициентов ликвидности;

      2) увеличение займов с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению свыше 90 (девяноста) календарных дней без учета сформированных резервов по ним;

      3) увеличение соотношения чистых классифицированных займов к собственному капиталу;

      4) увеличение займов с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению от 61 (шестидесяти одного) до 90 (девяноста) календарных дней без учета сформированных резервов по ним;

      5) превышение отношения займов с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению свыше 90 (девяноста) календарных дней без учета сформированных резервов по ним к общему объему ссудного портфеля банка без учета сформированных резервов по нему;

      6) увеличение доли классифицированной дебиторской задолженности без учета сформированных резервов по ней в совокупной дебиторской задолженности без учета сформированных резервов по ней;

      7) снижение коэффициента рентабельности активов;

      8) снижение среднего значения отношения свободных активов в национальной валюте к обязательствам до востребования в национальной валюте;

      9) снижение значений коэффициентов достаточности собственного капитала (k1, k1-2, k2) ниже суммы минимальных значений коэффициентов достаточности собственного капитала (k1, k1-2, k2) с учетом буферов собственного капитала, установленных уполномоченным органом по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций, и процентной надбавки.

      Для целей настоящего пункта:

      под сформированными резервами понимаются резервы, сформированные в соответствии с требованиями международных стандартов финансовой отчетности;

      в расчет займов включается сумма основного долга;

      под чистыми классифицированными займами понимается балансовая стоимость займов (основной долг с учетом дисконтов (премий), положительных (отрицательных) корректировок, начисленного вознаграждения и созданных по ним резервов), по которым согласно данным бухгалтерского учета сформированы резервы на уровне более 10 (десяти) процентов.

      Сноска. Пункт 1 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 11.09.2017 № 169 (вводится в действие с 25.09.2017).

      2. Установить следующие факторы, влияющие на ухудшение финансового положения банковского конгломерата:

      1) снижение коэффициентов достаточности собственного капитала банковского конгломерата;

      2) увеличение коэффициентов максимального размера риска на одного заемщика банковского конгломерата;

      3) применение мер раннего реагирования в отношении финансовых организаций, являющихся участниками банковского конгломерата;

      4) увеличение суммы требований участников банковского конгломерата друг к другу по внутригрупповым сделкам между участниками банковского конгломерата (за исключением инвестиций участников банковского конгломерата в капитал других участников, сделок с дочерней организацией, приобретающей сомнительные и безнадежные активы родительского банка, сделок, закрытых на отчетную дату).

      3. Утвердить:

      1) Правила применения мер раннего реагирования и методику определения факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банка, согласно приложению 1 к настоящему постановлению;

      2) Правила применения мер раннего реагирования и методику определения факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банковского конгломерата, согласно приложению 2 к настоящему постановлению.

      4. Признать утратившими силу нормативные правовые акты Республики Казахстан, а также структурные элементы некоторых нормативных правовых актов Республики Казахстан по перечню согласно приложению 3 к настоящему постановлению.

      5. Департаменту надзора за банками (Кизатов О.Т.) в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) совместно с Юридическим департаментом (Сарсенова Н.В.) государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) направление настоящего постановления в республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан":

      на официальное опубликование в информационно-правовой системе "Әділет" в течение десяти календарных дней после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      для включения в Государственный реестр нормативных правовых актов Республики Казахстан, Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан в течение пяти рабочих дней со дня его получения Национальным Банком Республики Казахстан после государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      3) размещение настоящего постановления на официальном интернет-ресурсе Национального Банка Республики Казахстан после его официального опубликования.

      6. Управлению по защите прав потребителей финансовых услуг и внешних коммуникаций (Терентьев А.Л.) обеспечить направление настоящего постановления на официальное опубликование в периодических печатных изданиях в течение десяти календарных дней после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

      7. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан Смолякова О.А.

      8. Настоящее постановление вводится в действие со дня его первого официального опубликования и распространяется на отношения, возникшие с 1 января 2016 года.

Председатель


Национального Банка

Д. Акишев


  Приложение 1
к постановлению Правления
Национального Банка
Республики Казахстан
от 29 февраля 2016 года № 69

Правила применения мер раннего реагирования и методика
определения факторов, влияющих на ухудшение финансового
положения банка
Глава 1. Общие положения

      Сноска. Заголовок главы 1 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 11.09.2017 № 169 (вводится в действие с 25.09.2017).

      1. Настоящие Правила применения мер раннего реагирования и методика определения факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банка второго уровня (далее – Правила), разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 31 августа 1995 года "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан" (далее - Закон о банках) и устанавливают порядок применения мер раннего реагирования и методику определения факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банка второго уровня (далее - банк).

      Уполномоченный орган по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций (далее - уполномоченный орган) применяет к банку меры раннего реагирования при выявлении факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банка, предусмотренных в части первой пункта 1 настоящего постановления.

      2. Требования Правил не распространяются на банки, находящиеся в процессе реструктуризации в соответствии с Законом о банках.

      3. Уполномоченный орган ежемесячно на базе данных регуляторной отчетности осуществляет анализ деятельности банка для выявления факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банка, предусмотренных частью первой пункта 1 настоящего постановления.

      4. В соответствии со статьей 45 Закона о банках в случае выявления факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банка, предусмотренных частью первой пункта 1 настоящего постановления, в результате анализа финансового положения банка и (или) по итогам его проверки уполномоченный орган направляет в банк и (или) его акционерам требование в письменной форме по представлению плана мероприятий, предусматривающего меры раннего реагирования по повышению финансовой устойчивости банка, недопущению ухудшения его финансового положения и увеличения рисков, связанных с банковской деятельностью (далее - план мероприятий).

      Банки (или) его акционеры в срок не более 5 (пяти) рабочих дней со дня получения требования уполномоченного органа разрабатывают и представляют в уполномоченный орган план мероприятий, который содержит:

      детальный анализ фактора, влияющего на ухудшение финансового положения банка;

      прогноз данного фактора, обоснование данного прогноза и негативные влияния на деятельность банка;

      меры по улучшению данного фактора, то есть доведения до уровня, не представляющего угрозу (дополнительные риски) для деятельности банка;

      сроки исполнения плана мероприятий (с указанием сроков исполнения по каждому пункту плана мероприятий);

      ответственных должностных лиц за исполнение плана мероприятий.

      Меры по улучшению фактора направлены на:

      по фактору, предусмотренному в подпункте 1) части первой пункта 1 настоящего постановления:

      доведение коэффициентов ликвидности до уровня:

      коэффициента текущей ликвидности k4 - не менее 0,4;

      коэффициента срочной ликвидности k4-1 - не менее 1,1;

      коэффициента срочной ликвидности k4-2 - не менее 1;

      коэффициента срочной ликвидности k4-3 - не менее 0,9;

      коэффициента срочной валютной ликвидности k4-4 - не менее 1,1;

      коэффициента срочной валютной ликвидности k4-5 - не менее 1;

      коэффициента срочной валютной ликвидности k4-6 - не менее 0,9;

      по фактору, предусмотренному в подпункте 3) части первой пункта 1 настоящего постановления:

      доведение доли чистых классифицированных займов в собственном капитале до уровня, не превышающего 80 (восьмидесяти) процентов;

      по фактору, предусмотренному в подпункте 6) части первой пункта 1 настоящего постановления:

      доведение доли классифицированной дебиторской задолженности в совокупной дебиторской задолженности до уровня, не превышающего 50 (пятидесяти) процентов;

      по фактору, предусмотренному в подпункте 7) части первой пункта 1 настоящего постановления:

      доведение коэффициента рентабельности активов до уровня не менее 0,2 (ноль целых двух десятых) процента;

      по фактору, предусмотренному в подпункте 8) части первой пункта 1 настоящего постановления:

      доведение коэффициента покрытия в национальной валюте до уровня не менее 0,4;

      по фактору, предусмотренному в подпункте 9) части первой пункта 1 настоящего постановления:

      доведение значений коэффициентов достаточности собственного капитала (k1, k1-2, k2) до суммы минимальных значений коэффициентов достаточности собственного капитала (k1, k1-2, k2) с учетом буферов собственного капитала, установленных уполномоченным органом, и процентной надбавки.

      Уполномоченный орган рассматривает план мероприятий, представленный банком и (или) его акционерами.

      В случае несогласия уполномоченного органа с планом мероприятий, представленным банком и (или) его акционерами на рассмотрение, уполномоченный орган и банк проводят совместные обсуждения с целью доработки плана мероприятий. При этом банк корректирует план мероприятий для устранения замечаний уполномоченного органа в сроки, указанные в письме уполномоченного органа, или в случае несогласия с такими замечаниями предоставляет свои обоснования.

      Уполномоченный орган в письменной форме одобряет или не одобряет план мероприятий, представленный банком и (или) его акционерами.

      В случае одобрения уполномоченным органом представленного плана мероприятий банк и (или) его акционеры приступают к его реализации и представляют в уполномоченный орган отчет о выполнении мероприятий в сроки, указанные в письме уполномоченного органа.

      В случае неодобрения плана мероприятий уполномоченный орган применяет к банку и (или) его акционерам одну или несколько мер раннего реагирования посредством предъявления требований, предусмотренных частью четвертой пункта 3 статьи 45 Закона о банках.

      В случае самостоятельного выявления факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банка, предусмотренных частью первой пункта 1 настоящего постановления, банк в течение 5 (пяти) рабочих дней со дня выявления факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банка, представляет в уполномоченный орган информацию, отражающую состояние ухудшения его финансового положения, с приложением плана мероприятий, предусмотренного настоящим пунктом Правил.

      Сноска. Пункт 4 с изменением, внесенным постановлением Правления Национального Банка РК от 11.09.2017 № 169 (вводится в действие с 25.09.2017).

      5. Банк, включенный в список финансовых организаций, отнесенных к числу системообразующих, банк, включенный в список потенциальных банков, которые могут быть признаны системообразующими, в соответствии с постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 24 декабря 2014 года № 257 "Об утверждении Правил отнесения финансовых организаций к числу системообразующих", зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 10210 (далее - постановление № 257), банк, у которого наблюдалось нарушение показателя достаточности капитала по результатам стресс-тестирования, проведенного уполномоченным органом, а также банк, осуществляющий (осуществивший) реструктуризацию в соответствии с Законом о банках, представляют в уполномоченный орган:

      1) план мероприятий по увеличению собственного капитала банка в случае нахождения коэффициентов достаточности собственного капитала банка ниже минимальных значений коэффициентов достаточности собственного капитала с учетом буферов, установленных Нормативными значениями и методиками расчетов пруденциальных нормативов и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов размера капитала банка на определенную дату, утвержденными постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 13 сентября 2017 года № 170, зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15886 (далее - Нормативы № 170);

      2) ежегодно в срок до 1 (первого) марта отчетного года прогноз ежемесячных показателей факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банка:

      коэффициентов достаточности собственного капитала;

      показателей факторов, указанных в подпунктах 1), 2) и 7) части первой пункта 1 настоящего постановления.

      Прогноз изменения показателей факторов, указанных в подпунктах 1), 2) и 7) части первой пункта 1 настоящего постановления, составляется до окончания финансового года и пересматривается не более 1 (одного) раза в год с представлением обоснования.

      Сноска. Пункт 5 с изменениями, внесенными постановлением Правления Национального Банка РК от 31.08.2016 № 192 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 22.12.2017 № 259 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      6. Уполномоченный орган осуществляет проверку соответствия прогнозных значений показателей факторов текущим значениям. В случае выявления в прогнозе изменения показателей факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банка на 10 (десять) процентов, уполномоченный орган осуществляет мероприятия, предусмотренные пунктом 4 Правил.

      Прогноз изменения показателей факторов, указанных в подпунктах 1), 2) и 7) части первой пункта 1 настоящего постановления, а также коэффициентов достаточности собственного капитала дополняется оценкой эффекта влияния стрессового сценария.

      Сценарий и рекомендации по параметрам стрессового сценария предоставляются уполномоченным органом банку, включенному в список финансовых организаций, отнесенных к числу системообразующих, банку, включенному в список потенциальных банков, которые могут быть признаны системообразующими, в соответствии с постановлением № 257, банку, у которого наблюдалось нарушение показателя достаточности капитала по результатам стресс-тестирования, проведенного уполномоченным органом, за месяц до срока предоставления прогнозных показателей факторов в уполномоченный орган.

      Банк, прошедший процедуру реорганизации и (или) совершивший операцию по одновременной передаче активов и обязательств между родительским и дочерним банками, осуществляет расчет факторов (за исключением фактора, предусмотренного подпунктом 5) части первой пункта 1 настоящего постановления), влияющих на ухудшение финансового положения банка, при наличии информации за последние 12 (двенадцать) месяцев.

      7. В случае выявления фактора, предусмотренного подпунктом 5) части первой пункта 1 настоящего постановления, банк представляет в уполномоченный орган в соответствии с требованиями и сроками, установленными пунктом 4 Правил, план мероприятий, предусматривающий снижение отношения займов с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению свыше 90 (девяноста) календарных дней к общему объему ссудного портфеля банка до уровня менее 10 (десяти) процентов от ссудного портфеля. Срок завершения плана мероприятий не превышает срока с момента выявления фактора до 1 января 2018 года.

      План мероприятий отражает планируемые к проведению мероприятия в каждом отчетном периоде, в том числе в разрезе физических и юридических лиц.

      При однократном несвоевременном исполнении банком плана мероприятий, одобренного уполномоченным органом, применяется надзорная надбавка, составляющая 2 (два) процентных пункта к значениям достаточности собственного капитала, и действует до снижения банком доли займов с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению свыше 90 (девяноста) календарных дней к общему объему ссудного портфеля банка до уровня менее 10 (десяти) процентов от ссудного портфеля.

      При двукратном несвоевременном исполнении банком плана мероприятий в дополнение к надзорной надбавке, установленной частью третьей настоящего пункта Правил, уполномоченный орган применяет санкцию, предусмотренную подпунктом е) пункта 2 статьи 47 Закона о банках, в отношении заместителя руководителя исполнительного органа банка, ответственного за исполнение плана мероприятий.

      При трехкратном несвоевременном исполнении банком плана мероприятий в дополнение к надзорной надбавке, установленной частью третьей настоящего пункта Правил, уполномоченный орган применяет санкцию, предусмотренную подпунктом е) пункта 2 статьи 47 Закона о банках, в отношении руководителя исполнительного органа банка.

      Для целей настоящего пункта несвоевременным исполнением банком плана мероприятий является:

      превышение на отчетную дату фактического значения фактора, предусмотренного подпунктом 5) части первой пункта 1 настоящего постановления, над прогнозным значением, установленным планом мероприятий;

      каждое внесение изменений в план мероприятий.

      Не признается несвоевременным исполнением банком плана мероприятий превышение на отчетную дату фактического значения фактора, предусмотренного подпунктом 5) части первой пункта 1 настоящего постановления, над прогнозным значением:

      менее, чем на 10 (десять) процентов;

      сроком менее 10 (десяти) календарных дней;

      в результате увеличения средневзвешенного биржевого курса тенге к иностранным валютам более чем на 10 (десять) процентов в течение последних 3 (трех) месяцев.

      8. В случае выявления фактора, предусмотренного подпунктом 5) части первой пункта 1 настоящего постановления, планы мероприятий по факторам, предусмотренным подпунктами 2) и 4) части первой пункта 1 настоящего постановления, не представляются при их выявлении.

      В случае выявления факторов, предусмотренных подпунктами 2) и 4) части первой пункта 1 настоящего постановления, при отсутствии фактора, предусмотренного подпунктом 5) части первой пункта 1 настоящего постановления, а также их негативном влиянии на качество ссудного портфеля банка, представляется план мероприятий по выявленному фактору, предусматривающий проведение соответствующих мероприятий по доведению доли неработающих займов в ссудном портфеле банка до уровня, не превышающего 10 (десяти) процентов ссудного портфеля банка.

      Под негативным влиянием на качество ссудного портфеля банка следует понимать превышение отношения займов с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению свыше 90 (девяноста) календарных дней к ссудному портфелю банка до уровня 10 (десяти) процентов, которое сложится при продолжении динамики изменения факторов, предусмотренных подпунктами 2) и 4) части первой пункта 1 настоящего постановления за последние 6 (шесть) последовательных календарных месяцев на предстоящие 12 (двенадцать) календарных месяцев.

      Негативное влияние на качество ссудного портфеля банка рассчитывается следующим образом:

      для целей подпункта 2) части первой пункта 1 настоящего постановления:







      где:


(месяц) - займы (займы банкам и организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, займы физическим лицам, включая займы индивидуальным предпринимателям, займы юридическим лицам, включая займы субъектам малого и среднего предпринимательства, и операции "обратное РЕПО") на конец определенного месяца рассматриваемого периода с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению свыше 90 (девяноста) календарных дней без учета сформированных резервов по ним;

      СП (месяц) - ссудный портфель (займы банкам и организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, займы физическим лицам, включая займы индивидуальным предпринимателям, займы юридическим лицам, включая займы субъектам малого и среднего предпринимательства, и операции "обратное РЕПО") на конец определенного месяца рассматриваемого периода без учета сформированных резервов по нему;

      для целей подпункта 4) части первой пункта 1 настоящего постановления:







      где:


- среднее арифметическое значение займов (займы банкам и организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, займы физическим лицам, включая займы индивидуальным предпринимателям, займы юридическим лицам, включая займы субъектам малого и среднего предпринимательства, и операции "обратное РЕПО") с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению от 61 (шестидесяти одного) до 90 (девяноста) календарных дней без учета сформированных резервов по ним за отчетный период;

- среднее арифметическое значение займов (займы банкам и организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, займы физическим лицам, включая займы индивидуальным предпринимателям, займы юридическим лицам, включая займы субъектам малого и среднего предпринимательства, и операции "обратное РЕПО") с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению от 61 (шестидесяти одного) до 90 (девяноста) календарных дней без учета сформированных резервов по ним, за 6 (шесть) последовательных календарных месяцев, предшествующих отчетному периоду;

(месяц) - займы (займы банкам и организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, займы физическим лицам, включая займы индивидуальным предпринимателям, займы юридическим лицам, включая займы субъектам малого и среднего предпринимательства, и операции "обратное РЕПО") на конец определенного месяца рассматриваемого периода с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению свыше 90 (девяноста) календарных дней без учета сформированных резервов по ним;

      СП (месяц) – ссудный портфель (займы банкам и организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, займы физическим лицам, включая займы индивидуальным предпринимателям, займы юридическим лицам, включая займы субъектам малого и среднего предпринимательства, и операции "обратное РЕПО") на конец рассматриваемого периода без учета сформированных резервов по нему.

Глава 2. Методика определения факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банка

      Сноска. Глава 2 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 11.09.2017 № 169 (вводится в действие с 25.09.2017).

      9. Определение факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банка, осуществляется по следующей методике:

      1) снижение 2 (два) и более раза в течение 6 (шести) последовательных месяцев коэффициентов ликвидности до или ниже уровня, превышающего на 0,1 минимальные значения коэффициентов ликвидности, установленные Нормативами № 170;

      2) увеличение в течение 6 (шести) последовательных месяцев займов с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению свыше 90 (девяноста) календарных дней без учета сформированных резервов по ним рассчитывается по следующей формуле:


где:

      ЗП90 (месяц) - займы (займы банкам и организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, займы физическим лицам, включая займы индивидуальным предпринимателям, займы юридическим лицам, включая займы субъектам малого и среднего предпринимательства, и операции "обратное РЕПО") на конец определенного месяца рассматриваемого периода с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению свыше 90 (девяноста) календарных дней без учета сформированных резервов по ним.

      При отсутствии в рассматриваемом периоде последовательного роста увеличение данного показателя за отчетный период на 5 (пять) и более процентных пунктов также является фактором, влияющим на ухудшение финансового положения банка, и рассчитывается по следующей формуле:



      3) увеличение в течение 6 (шести) последовательных месяцев соотношения чистых классифицированных займов к собственному капиталу при условии, что на конец отчетного периода чистые классифицированные займы составляют более 80 (восьмидесяти) процентов от собственного капитала, и при условии превышения размера роста классифицированных займов без учета сформированных резервов по ним над размером роста резервов в рассматриваемом периоде в абсолютном выражении рассчитывается по следующей формуле:



      при условии:


где:

      ЧКЗ (месяц) - чистые классифицированные займы (займы банкам и организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, займы физическим лицам, включая займы индивидуальным предпринимателям, займы юридическим лицам, включая займы субъектам малого и среднего предпринимательства, и операции "обратное РЕПО") на конец определенного месяца рассматриваемого периода за вычетом созданных по ним резервов;

      СК (месяц) - собственный капитал на конец определенного месяца рассматриваемого периода, рассчитанный в соответствии с Нормативами № 170;

      КЗБ (месяц) - классифицированные займы (займы банкам и организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, займы физическим лицам, включая займы индивидуальным предпринимателям, займы юридическим лицам, включая займы субъектам малого и среднего предпринимательства, и операции "обратное РЕПО") без учета сформированных резервов по ним на конец определенного месяца рассматриваемого периода;

      Пр (месяц) - размер созданных резервов по классифицированным займам на конец определенного месяца рассматриваемого периода;

      4) увеличение в течение 6 (шести) последовательных месяцев займов с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению по займам от 61 (шестидесяти одного) до 90 (девяноста) календарных дней без учета сформированных резервов по ним на 5 (пять) и более процентов рассчитывается по следующей формуле:


где:

      ЗП61-90 (месяц) - займы (займы банкам и организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, займы физическим лицам, включая займы индивидуальным предпринимателям, займы юридическим лицам, включая займы субъектам малого и среднего предпринимательства, и операции "обратное РЕПО") на конец определенного месяца рассматриваемого периода с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению от 61 (шестидесяти одного) до 90 (девяноста) календарных дней без учета сформированных резервов по ним.

      При отсутствии в рассматриваемом периоде последовательного роста увеличение данного показателя за отчетный период на 5 (пять) и более процентных пунктов также является фактором, влияющим на ухудшение финансового положения банка, и рассчитывается по следующей формуле:


где:

 - среднее арифметическое значение займов (займы банкам и организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, займы физическим лицам, включая займы индивидуальным предпринимателям, займы юридическим лицам, включая займы субъектам малого и среднего предпринимательства, и операции "обратное РЕПО") с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению от 61 (шестидесяти одного) до 90 (девяноста) календарных дней без учета сформированных резервов по ним за отчетный период;

- среднее арифметическое значение займов (займы банкам и организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, займы физическим лицам, включая займы индивидуальным предпринимателям, займы юридическим лицам, включая займы субъектам малого и среднего предпринимательства, и операции "обратное РЕПО") с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению от 61 (шестидесяти одного) до 90 (девяноста) календарных дней без учета сформированных резервов по ним, за 6 (шесть) последовательных календарных месяцев, предшествующих отчетному периоду;

      5) превышение отношения займов с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению свыше 90 (девяноста) календарных дней без учета сформированных резервов по ним к общему объему ссудного портфеля банка без учета сформированных резервов по нему рассчитывается по следующей формуле:


где:

      НЗ - займы (займы банкам и организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, займы физическим лицам, включая займы индивидуальным предпринимателям, займы юридическим лицам, включая займы субъектам малого и среднего предпринимательства, и операции "обратное РЕПО") на конец рассматриваемого периода с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению свыше 90 (девяноста) календарных дней без учета сформированных резервов по ним.

      В НЗ не включаются займы с просроченной задолженностью по основному долгу и (или) начисленному вознаграждению свыше 90 (девяноста) календарных дней, покрытые на сумму депозита, являющегося безусловным обеспечением понесенного обесценения по данным займам банка, имеющего рейтинг не ниже "А-" (по классификации рейтинговых агентств Standard & Poor's и Fitch) или не ниже "А3" (по классификации рейтингового агентства Moody's Investors Service) и не являющегося банковским-холдингом или крупным участником по отношению к банку;

      СП - ссудный портфель (займы банкам и организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, займы физическим лицам, включая займы индивидуальным предпринимателям, займы юридическим лицам, включая займы субъектам малого и среднего предпринимательства, и операции "обратное РЕПО") на конец рассматриваемого периода без учета сформированных резервов по нему;

      6) увеличение доли классифицированной дебиторской задолженности без учета сформированных резервов по ней в совокупной дебиторской задолженности без учета сформированных резервов по ней в течение 6 (шести) последовательных месяцев рассчитывается по следующей формуле:



      КДЗ (месяц) - классифицированная дебиторская задолженность без учета сформированных резервов по ней на конец определенного месяца рассматриваемого периода;

      ДЗ (месяц) - совокупная дебиторская задолженность без учета сформированных резервов по ней на конец определенного месяца рассматриваемого периода;

      А (месяц) - совокупные активы на конец определенного месяца рассматриваемого периода.

      При отсутствии в рассматриваемом периоде последовательного роста увеличение данного показателя за отчетный период на 5 (пять) и более процентных пунктов также является фактором, влияющим на ухудшение финансового положения банка, и рассчитывается по следующей формуле:



      Под классифицированной дебиторской задолженностью понимается дебиторская задолженность, по которой согласно данным бухгалтерского учета сформированы резервы на уровне более 10 (десяти) процентов.

      В расчет классифицированной дебиторской задолженности включается сумма основного долга.

      В случае, когда увеличение доли классифицированной дебиторской задолженности в совокупной дебиторской задолженности возникло в результате снижения совокупной дебиторской задолженности, фактор, предусмотренный в настоящем подпункте, не применяется к банку;

      7) снижение коэффициента рентабельности активов 2 (два) и более раза в течение 6 (шести) последовательных месяцев ниже 0,2 (ноль целых два десятых) процента.

      Коэффициент рентабельности активов рассчитывается как отношение нераспределенной чистой прибыли (непокрытого убытка) в годовом выражении к средней величине активов по следующей формуле:


где:

      НЧП (НУ) (n) - превышение текущих доходов (расходов) над текущими расходами (доходами) после уплаты подоходного налога;

      Аср (n) - средняя величина активов за определенный рассматриваемый период;

      Кк - коэффициент корректировки, который рассчитывается по формуле:


где:

      М - количество истекших месяцев с начала соответствующего финансового года.

      Средняя величина активов рассчитывается как отношение суммы размера активов за истекшие месяцы соответствующего года к количеству истекших месяцев соответствующего года по следующей формуле:


где:

      Аср(n) - средняя величина активов за определенный рассматриваемый период;

      А(0, 1…n) - размер активов на конец определенного месяца;

      n - количество истекших месяцев с начала соответствующего финансового года;

      8) снижение 2 (два) и более раза в течение 6 (шести) последовательных месяцев среднего значения отношения свободных активов в национальной валюте к обязательствам до востребования в национальной валюте ниже 0,4.

      Свободные активы в национальной валюте включают:

      наличность;

      средства на корреспондентских счетах;

      вклады в Национальном Банке Республики Казахстан;

      необремененные государственные ценные бумаги Республики Казахстан, включая номинированные в иностранной валюте;

      необремененные ценные бумаги, выпущенные акционерным обществом "Фонд национального благосостояния "Самрук-Казына" и акционерным обществом "Национальный управляющий холдинг "Байтерек";

      вклады-овернайт в банках;

      обратное репо-овернайт;

      требования в национальной валюте по операциям валютный своп, заключенным на срок не более 2 (двух) рабочих дней.

      Обязательства до востребования в национальной валюте включают:

      текущие счета и счета до востребования физических лиц;

      текущие счета и счета до востребования юридических лиц;

      корреспондентские счета и счета до востребования других банков;

      вклады-овернайт других банков;

      обязательства в национальной валюте по операциям валютный своп, заключенные на срок не более 2 (двух) рабочих дней.

      Для целей расчета данного фактора среднее значение отношения свободных активов в национальной валюте к обязательствам до востребования в национальной валюте рассчитываются по следующей формуле:


где:

      n - количество календарных дней в месяце.

      Рассматриваемым периодом является период, заканчивающийся на отчетную дату. При расчете показателей факторов, влияющих на ухудшение финансового состояния банка, изменения представляются с тремя знаками после запятой;

      9) снижение значений коэффициентов достаточности собственного капитала (k1, k1-2, k2) ниже суммы минимальных значений коэффициентов достаточности собственного капитала (k1, k1-2, k2), с учетом буферов собственного капитала, установленных уполномоченным органом, и процентной надбавки.

      Процентная надбавка рассчитывается как отношение положительной разницы, установленной уполномоченным органом, умноженной:

      с 25 сентября 2017 года на 95 (девяносто пять) процентов;

      с 1 декабря 2017 года на 83,33 (восемьдесят три целых тридцать три сотых) процента;

      с 1 сентября 2018 года на 66,67 (шестьдесят шесть целых шестьдесят семь сотых) процента;

      с 1 сентября 2019 года на 50,01 (пятьдесят целых одна сотая) процента;

      с 1 сентября 2020 года на 33,33 (тридцать три целых тридцать три сотых) процента;

      с 1 сентября 2021 года на 16,67 (шестнадцать целых шестьдесят семь сотых) процента;

      к сумме активов, условных и возможных обязательств, взвешенных по степени риска, принимаемых в расчет коэффициентов k1, k1-2 и k2.

      С 1 сентября 2022 года процентная надбавка к минимальным значениям коэффициентов достаточности собственного капитала с учетом буферов капитала не включается.

      Расчет факторов, предусмотренных подпунктами 4), 7) и 8) пункта 1 настоящего постановления, осуществляется с 1 июля 2016 года.

      Требования подпункта 7) настоящего пункта применяются к банку, у которого коэффициент достаточности основного капитала (k1) равен или находится ниже коэффициента достаточности основного капитала 0,10 или коэффициент достаточности собственного капитала (k2) равен или ниже коэффициента достаточности собственного капитала 0,13, установленных Нормативами № 170.

      Сноска. Пункт 9 с изменениями, внесенными постановлением Правления Национального Банка РК от 22.12.2017 № 259 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

  Приложение 2
к постановлению Правления
Национального Банка
Республики Казахстан
от 29 февраля 2016 года № 69

Правила применения мер раннего реагирования и методика
определения факторов, влияющих на ухудшение финансового
положения банковского конгломерата
1. Общие положения

      1. Настоящие Правила применения мер раннего реагирования и методики определения факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банковского конгломерата (далее – Правила), разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 31 августа 1995 года "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан" (далее – Закон о банках) и устанавливают порядок применения мер раннего реагирования и методику определения факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банковского конгломерата.

      Уполномоченный орган по регулированию, контролю и надзору финансового рынка и финансовых организаций (далее - уполномоченный орган) применяет к банковскому холдингу и (или) его крупным участникам меры раннего реагирования при выявлении факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банковского конгломерата, предусмотренных пунктом 2 настоящего постановления.

      2. Требования Правил не распространяются на банковские холдинги – нерезиденты Республики Казахстан, лиц - нерезидентов Республики Казахстан, обладающих признаками банковского холдинга и соответствующих требованиям пункта 7 статьи 45 Закона о банках.

      3. В целях обеспечения финансовой устойчивости банковского конгломерата и недопущения ухудшения его финансового положения уполномоченный орган осуществляет анализ деятельности банковского конгломерата для выявления факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банковского конгломерата, предусмотренных пунктом 2 настоящего постановления.

      4. В соответствии со статьей 45 Закона о банках при выявлении факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банковского конгломерата, указанных в пункте 2 настоящего постановления, в результате анализа финансового положения банковского конгломерата и (или) по итогам проверки банковского холдинга либо участников банковского конгломерата уполномоченный орган направляет банковскому холдингу и (или) его крупным участникам требование по представлению плана мероприятий, предусматривающего меры раннего реагирования по повышению финансовой устойчивости банковского конгломерата, недопущению ухудшения его финансового положения и увеличения рисков, связанных с деятельностью банковского конгломерата (далее - план мероприятий).

      Банковский холдинг и (или) его крупные участники в срок не более 5 (пяти) рабочих дней со дня получения требования уполномоченного органа разрабатывают и представляют в уполномоченный орган план мероприятий, который содержит:

      детальный анализ фактора, влияющего на ухудшение финансового положения банковского конгломерата;

      прогноз данного фактора, обоснование данного прогноза и негативные влияния на деятельность банковского конгломерата;

      меры по улучшению данного фактора, то есть доведению до уровня, не представляющего угрозу (дополнительные риски) для деятельности банковского конгломерата;

      сроки исполнения плана мероприятий (с указанием сроков исполнения по каждому пункту плана мероприятий);

      должностных лиц, ответственных за исполнение плана мероприятий.

      Уполномоченный орган рассматривает план мероприятий, представленный банковским холдингом и (или) его крупными участниками.

      В случае несогласия уполномоченного органа с планом мероприятий, представленным банковским холдингом и (или) его крупными участниками, уполномоченный орган, банковский холдинг и (или) его крупные участники проводят совместное обсуждение с целью доработки плана мероприятий. При этом банковский холдинг и (или) его крупные участники корректируют план мероприятий для устранения замечаний уполномоченного органа в сроки, указанные в письме уполномоченного органа, или в случае несогласия с такими замечаниями предоставляют свои обоснования.

      Уполномоченный орган в письменной форме одобряет или не одобряет план мероприятий, представленный банковским холдингом и (или) крупным участником.

      В случае одобрения представленного плана мероприятий уполномоченным органом банковский холдинг и (или) его крупные участники приступают к его реализации и представляют в уполномоченный орган отчет о выполнении мероприятий в сроки, указанные в письме уполномоченного органа.

      При неодобрении плана мероприятий уполномоченный орган применяет к банковскому холдингу и (или) его крупным участникам одну или несколько мер раннего реагирования из нижеперечисленных посредством предъявления требований по:

      прекращению начисления и (или) выплаты дивидендов по простым акциям (распределению чистого дохода) участниками банковского конгломерата между их акционерами (участниками) соответственно на срок, установленный уполномоченным органом;

      отстранению от должности руководящих или иных работников;

      увеличению собственного капитала банковского конгломерата в размере, достаточном для обеспечения его финансовой устойчивости, в том числе путем увеличения уставного капитала участников банковского конгломерата;

      реструктуризации активов банковского конгломерата;

      сокращению административных расходов, в том числе посредством прекращения или ограничения дополнительного найма работников, а также уменьшения доли участия в уставном капитале дочерних и зависимых организаций, как на территории Республики Казахстан, так и за ее пределами;

      приостановлению осуществления операций (прямых и косвенных), подвергающих риску банковский конгломерат и участников банковского конгломерата.

      5. В случае самостоятельного выявления факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банковского конгломерата, предусмотренных пунктом 2 настоящего постановления, банковский холдинг и (или) его крупные участники в течение 5 (пяти) рабочих дней со дня выявления факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банковского конгломерата, предоставляют в уполномоченный орган информацию, отражающую состояние ухудшения его финансового положения, с приложением плана мероприятий, предусмотренного пунктом 4 Правил.

2. Методика определения факторов, влияющих на ухудшение
финансового положения банковского конгломерата

      6. Определение факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банковского конгломерата, осуществляется по следующей методике:

      1) снижение в отчетном квартале коэффициентов достаточности собственного капитала банковского конгломерата до или ниже уровня, превышающего на 0,02 (включительно) минимальные значения коэффициентов достаточности собственного капитала банковского конгломерата, установленных Нормативными значениями и методикой расчетов пруденциальных нормативов и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов размера капитала банковского конгломерата на определенную дату, утвержденными постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 26 декабря 2016 года № 309, зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 14790 (далее - Нормативы № 309);

      2) увеличение в отчетном квартале коэффициентов максимального размера риска на одного заемщика банковского конгломерата до уровня ниже на 0,01 (включительно) минимального значения коэффициентов максимального размера риска на одного заемщика банковского конгломерата, установленных Нормативами № 309;

      3) увеличение в отчетном квартале суммы требований участников банковского конгломерата друг к другу по внутригрупповым сделкам между участниками банковского конгломерата (за исключением инвестиций участников банковского конгломерата в капитал других участников, сделок с дочерней организацией, приобретающей сомнительные и безнадежные активы родительского банка, сделок, закрытых на отчетную дату) до уровня 0,30 от собственного капитала банковского конгломерата;

      4) систематическое (три и более раза в течение 6 (шести) последовательных месяцев) применение мер раннего реагирования в отношении финансовых организаций, являющихся участниками банковского конгломерата.

      Сноска. Пункт 6 с изменениями, внесенными постановлением Правления Национального Банка РК от 22.12.2017 № 259 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      7. Под суммой требования участников банковского конгломерата друг к другу по внутригрупповым сделкам понимается сумма остатков требований участников банковского конгломерата друг к другу по внутригрупповым сделкам, информация по которым предусматривается в отчете по сбору сведений по внутригрупповым сделкам банковского конгломерата, заключенным в течение отчетного периода, а также действующим по состоянию на отчетную дату, по форме, предназначенной для сбора административных данных, согласно приложению 7 к постановлению Правления Национального Банка Республики Казахстан от 26 декабря 2016 года № 309 "Об установлении нормативных значений и методики расчетов пруденциальных нормативов и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов размера капитала банковского конгломерата на определенную дату, перечня, форм, сроков представления отчетности о выполнении пруденциальных нормативов банковским конгломератом, а также Правил представления отчетности о выполнении пруденциальных нормативов банковским конгломератом", зарегистрированному в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 14790.

      При расчете суммы требований участников банковского конгломерата друг к другу по внутригрупповым сделкам между участниками банковского конгломерата производные финансовые инструменты учитываются как произведение номинальной стоимости указанных финансовых инструментов на коэффициент кредитного риска для производных финансовых инструментов, указанный в Таблице коэффициентов кредитного риска для производных финансовых инструментов согласно приложению 7 к Нормативным значениям и методикам расчетов пруденциальных нормативов и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов размера капитала банка на определенную дату, утвержденным постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 13 сентября 2017 года № 170, зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15886, и определяемый сроком погашения указанных финансовых инструментов.

      Сноска. Пункт 7 в редакции постановления Правления Национального Банка РК от 22.12.2017 № 259 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
     

  Приложение 3
к постановлению Правления
Национального Банка
Республики Казахстан
от 29 февраля 2016 года № 69

Перечень нормативных правовых актов Республики Казахстан, а
также структурных элементов некоторых нормативных правовых
актов Республики Казахстан, признаваемых утратившими силу

      1. Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 17 июля 2015 года № 141 "Об утверждении Правил применения мер раннего реагирования и методики определения факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банка второго уровня" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 11987, опубликованное 16 сентября 2015 года в информационно-правовой системе "Әділет" республиканского государственного предприятия на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан").

      2. Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 17 июля 2015 года № 142 "Об утверждении Правил применения мер раннего реагирования и методики определения факторов, влияющих на ухудшение финансового положения банковского конгломерата" (зарегистрированное в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 11986, опубликованное 16 сентября 2015 года в информационно-правовой системе "Әділет" республиканского государственного предприятия на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан").

      3. Пункт 3 Перечня нормативных правовых актов Республики Казахстан по вопросам регулирования банковской деятельности, в которые вносятся изменения и дополнение, утвержденного постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 19 декабря 2015 года № 222 "О внесении изменений и дополнения в некоторые нормативные правовые акты Республики Казахстан по вопросам регулирования банковской деятельности" (зарегистрированного в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 12863, опубликованного 29 января 2016 года в информационно-правовой системе "Әділет" республиканского государственного предприятия на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан").

Банктің және банк конгломератының қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды белгілеу, сондай-ақ Ертерек ден қою шараларын қолдану қағидаларын және банк пен банк конгломератының қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау әдістемесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 29 ақпандағы № 69 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылы 16 сәуірде № 13606 болып тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2018 жылғы 28 желтоқсандағы № 317 қаулысымен

      Ескерту. Күші жойылды – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 28.12.2018 № 317 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" 1995 жылғы 31 тамыздағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      1. Банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін мынадай факторлар белгіленсін:

      1) өтімділік коэффициенттерінің төмендеуі;

      2) негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде, олардың ұлғаюы;

      3) таза жіктелген қарыздардың меншікті капиталға арақатынасының ұлғаюы;

      4) негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 61 (алпыс бір) күннен 90 (тоқсан) күнге дейін мерзімі өткен берешегі бар қарыздар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде, олардың ұлғаюы;

      5) негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде, олардың банктің несие портфелінің жалпы көлемі бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде оған қатынасының асып кетуі;

      6) жіктелген дебиторлық берешек бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде ол бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегендегі оның жиынтық дебиторлық берешектегі үлесінің ұлғаюы;

      7) активтер рентабельділігі коэффициентінің төмендеуі;

      8) ұлттық валютамен бос активтердің ұлттық валютамен талап етуге дейінгі міндеттемелерге қатынасының орташа мәнінің төмендеуі;

      9) меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенттері (k1, k1-2, k2) мәндерінің меншікті капиталдың қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау мен қадағалау жөніндегі уәкілетті орган белгілеген буферлерін және пайыздық үстемеақыларын есептегенде меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің (k1, k1-2, k2) ең төменгі мәндерінің сомасынан төмендеуі.

      Осы тармақтың мақсаттары үшін:

      қалыптастырылған резервтер деп халықаралық қаржылық есептілік стандарттарының талаптарына сәйкес қалыптастырылған резервтер түсініледі;

      қарыздар есебіне негізгі борыш сомасы кіреді;

      таза жіктелген қарыздар деп бухгалтерлік есеп деректеріне сәйкес 10 (он) пайыздан жоғары деңгейде резервтер қалыптастырылған қарыздардың баланстық құны (дисконттар (сыйлықақылар), оң (теріс) түзетулер, есептелген сыйақы және олар бойынша құрылған резервтер есептелген негізгі борыш) түсініледі.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 11.09.2017 № 169 (25.09.2017 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      2. Банк конгломератының қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін мынадай факторлар белгіленсін:

      1) банк конгломераты меншікті капиталының жеткіліктілігі коэффициенттерінің төмендеуі;

      2) банк конгломератының бір қарыз алушысына келетін тәуекелдің ең жоғары мөлшері коэффициенттерінің ұлғаюы;

      3) банк конгломератына қатысушылар болып табылатын қаржы ұйымдарына қатысты ертерек ден қою шараларының қолданылуы;

      4) банк конгломератына қатысушылар арасындағы топ ішіндегі мәмілелер бойынша (банк конгломератына қатысушылардың басқа қатысушылардың капиталына инвестицияларын, бас банктің күмәнді және үмітсіз активтерін сатып алатын еншілес ұйыммен жасалған мәмілелерді, есепті күні жабылған мәмілелерді қоспағанда) банк конгломератына қатысушылардың бір-біріне талаптары сомасының ұлғаюы.

      3. Мыналар:

      1) осы қаулыға 1-қосымшаға сәйкес Ертерек ден қою шараларын қолдану қағидалары және банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау әдістемесі;

      2) осы қаулыға 2-қосымшаға сәйкес Ертерек ден қою шараларын қолдану қағидалары және банк конгломератының қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау әдістемесі бекітілсін.

      4. Осы қаулыға 3-қосымшаға сәйкес тізбе бойынша Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің, сондай-ақ Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілерінің құрылымдық бөліктерінің күші жойылды деп танылсын.

      5. Банктерді қадағалау департаменті (Қизатов О.Т.)Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

      1) Заң департаментімен (Сәрсенова Н.В.) бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы қаулыны "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына:

      Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгенінен кейін күнтізбелік он күн ішінде "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға;

      Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін оны Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі алған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің мемлекеттік тізіліміне, Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізуге жіберуді;

      3) осы қаулы ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды қамтамасыз етсін.

      6. Қаржылық қызметтерді тұтынушылардың құқықтарын қорғау және сыртқы коммуникациялар басқармасы (Терентьев А.Л.) осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде мерзімді баспасөз басылымдарында ресми жариялауға жіберуді қамтамасыз етсін.

      7. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары О.А. Смоляковқа жүктелсін.

      8. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі және 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап туындаған қатынастарға қолданылады.

      Ұлттық Банк
Төрағасы
Д. Ақышев

  Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банк Басқармасының
2016 жылғы 29 ақпандағы
№ 69 қаулысына
1-қосымша

Ертерек ден қою шараларын қолдану қағидалары және банктің қаржылық жай-күйінің
нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау әдістемесі

1-тарау. Жалпы ережелер

      Ескерту. 1-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 11.09.2017 № 169 (25.09.2017 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      1. Осы Ертерек ден қою шараларын қолдану қағидалары және банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау әдістемесі (бұдан әрі – Қағидалар) "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" 1995 жылғы 31 тамыздағы Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі – Банктер туралы заң) сәйкес әзірленді және ертерек ден қою шараларын және екінші деңгейдегі банктің (бұдан әрі – банк) қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау әдістемесін қолдану тәртібін белгілейді.

      Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) осы қаулының 1-тармағының бірінші бөлігінде көзделген банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтаған кезде банкке ертерек ден қою шараларын қолданады.

      2. Қағидалардың талаптары Банктер туралы заңға сәйкес қайта құрылымдау процесіндегі банктерге қолданылмайды.

      3. Уәкілетті орган осы қаулының 1-тармағының бірінші бөлігінде көзделген банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау үшін реттеуші есептіліктің деректер базасы негізінде ай сайын банктің қызметін талдауды жүзеге асырады.

      4. Банктер туралы заңның 45-бабына сәйкес банктің қаржылық жағдайына талдау жасаудың нәтижесінде және (немесе) оны тексеру қорытындылары бойынша осы қаулының 1-тармағының бірінші бөлігінде көзделген банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторлар анықталған жағдайда уәкілетті орган банкке және (немесе) оның акционерлеріне банктің қаржылық орнықтылығын арттыру, оның қаржылық жай-күйінің нашарлауына және банк қызметімен байланысты тәуекелдердің ұлғаюына жол бермеу жөніндегі ертерек ден қою шаралары көзделетін іс-шаралар жоспарын (бұдан әрі – іс-шаралар жоспары) ұсыну жөнінде жазбаша нысанда талап жібереді.

      Банк және (немесе) оның акционерлері уәкілетті органның талабын алған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күнінен аспайтын мерзімде:

      банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторды толық талдауды;

      осы фактордың болжамы, осындай болжамның негіздемесі және банктің қызметіне тигізетін теріс әсері;

      осы факторды жақсарту шаралары, яғни оны банктің қызметі үшін қауіп төндірмейтін (қосымша тәуекелдер) деңгейге дейін жеткізу;

      іс-шаралар жоспарының орындалу мерзімдері (іс-шаралар жоспарының әрбір тармағы бойынша орындалу мерзімдерін көрсете отырып);

      іс-шаралар жоспарының орындалуына жауапты лауазымды тұлғалар қамтылатын іс-шаралар жоспарын әзірлеп және уәкілетті органға ұсынады.

      Факторды жақсарту жөніндегі шаралар мыналарға бағытталған:

      осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 1) тармақшасында көзделген фактор бойынша:

      өтімділік коэффициенттерін:

      ағымдағы өтімділік коэффициенті k4-ті кемінде 0,4;

      мерзімді өтімділік коэффициенті k4-1-ді кемінде 1,1;

      мерзімді өтімділік коэффициенті k4-2-ні кемінде 1;

      мерзімді өтімділік коэффициенті k4-3-ті кемінде 0,9;

      мерзімді валюталық өтімділік коэффициенті k4-4-ті кемінде 1,1;

      мерзімді валюталық өтімділік коэффициенті k4-5-ті кемінде 1;

      мерзімді валюталық өтімділік коэффициенті k4-6-ны кемінде 0,9 деңгейіне дейін жеткізу;

      осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 3) тармақшасында көзделген фактор бойынша:

      меншікті капиталдағы таза жіктелген қарыздардың үлесін 80 (сексен) пайыздан аспайтын деңгейге дейін жеткізу;

      осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 6) тармақшасында көзделген фактор бойынша:

      жиынтық дебиторлық берешектегі жіктелген дебиторлық берешек үлесін 50 (елу) пайыздан аспайтын деңгейге дейін жеткізу;

      осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 7) тармақшасында көзделген фактор бойынша:

      активтер рентабельділігі коэффициентін кемінде 0,2 (нөл бүтін оннан екі) пайыз деңгейіне дейін жеткізу;

      осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 8) тармақшасында көзделген фактор бойынша:

      ұлттық валютамен өтеу коэффициентін кемінде 0,4 деңгейіне дейін жеткізу;

      осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 9) тармақшасында көзделген фактор бойынша:

      меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің (k1, k1-2, k2) мәндерін меншікті капиталдың уәкілетті орган белгілеген буферлерін және пайыздық үстемеақыларын есептегенде меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің (k1, k1-2, k2) ең төменгі мәндерінің сомасына дейін жеткізу.

      Уәкілетті орган банк және (немесе) оның акционерлері ұсынған іс-шаралар жоспарын қарайды.

      Уәкілетті орган банк және (немесе) оның акционерлері қарауға ұсынған іс-шаралар жоспарымен келіспеген жағдайда, уәкілетті орган мен банк іс-шаралар жоспарын пысықтау мақсатында бірлескен талқылаулар жүргізеді. Бұл ретте банк уәкілетті органның ескертулерін жою үшін іс-шаралар жоспарын уәкілетті органның хатында көрсетілген мерзімде түзетеді немесе мұндай ескертулермен келіспеген жағдайда өз негіздемесін ұсынады.

      Уәкілетті орган банк және (немесе) оның акционерлері ұсынған іс-шаралар жоспарын жазбаша нысанда мақұлдайды немесе мақұлдамайды.

      Уәкілетті орган ұсынылған іс-шаралар жоспарын мақұлдаған жағдайда, банк және (немесе) оның акционерлері оны іске асыруға кіріседі және уәкілетті органның хатында көрсетілген мерзімдерде уәкілетті органға іс-шаралардың орындалуы туралы есепті ұсынады.

      Уәкілетті орган іс-шаралар жоспарын мақұлдамаған жағдайда банкке және (немесе) оның акционерлеріне Банктер туралы заңның 45-бабы 3-тармағының төртінші бөлігінде көзделген талаптарды кою арқылы бір немесе бірнеше ертерек ден қою шараларын қолданады.

      Осы қаулының 1-тармағының бірінші бөлігінде көзделген банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды өз бетінше анықтаған жағдайда банк банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтаған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде уәкілетті органға Қағидалардың осы тармағында көзделген іс-шаралар жоспарын қоса бере отырып, оның қаржылық жай-күйінің нашарлағанын көрсететін ақпаратты ұсынады.

      Ескерту. 4-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 11.09.2017 № 169 (25.09.2017 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      5. Жүйе құраушылар қатарына жатқызылған қаржы ұйымдарының тізіміне енгізілген банк Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10210 тіркелген "Қаржы ұйымдарын жүйе құраушылар қатарына жатқызу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылғы 24 желтоқсандағы № 257 қаулысына (бұдан әрі - № 257 қаулы) сәйкес жүйе құраушылар деп танылатын әлеуетті банктердің тізіміне енгізілген банк, уәкілетті орган жүргізген стресс-тестілеу нәтижелері бойынша капитал жеткіліктілігінің көрсеткіші бұзылғаны байқалған банк, сондай-ақ Банктер туралы заңға сәйкес қайта құрылымдауды жүзеге асыратын (жүзеге асырған) банк уәкілетті органға мыналарды ұсынады:

      1) Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15886 болып тіркелген, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2017 жылғы 13 қыркүйектегі № 170 қаулысымен бекітілген Пруденциалдық қалыптардың қалыптық және өзге де орындалуы мiндеттi нормалар мен лимиттердi маңызы мен есептеу әдiстемелерiмен, белгiлi бір күнге шектi банк капиталының мөлшерiмен (бұдан әрі – № 170 нормативтер) белгіленген буферлерді есепке ала отырып, банктің меншікті капиталы жеткіліктілігі коэффициенттері меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің ең төменгі мәндерінен төмен болған жағдайда банктің меншікті капиталын ұлғайту жөніндегі іс-шаралар жоспарын;

      2) жыл сайын есепті жылғы 1 (бірінші) наурызға дейінгі мерзімде банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторлардың ай сайынғы көрсеткіштерінің болжамын:

      меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің;

      осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 1), 2) және 7) тармақшаларында көрсетілген факторлар көрсеткіштерінің.

      Осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 1), 2) және 7) тармақшаларында көрсетілген факторлар көрсеткіштерінің өзгеру болжамы қаржылық жылдың соңына дейін жасалады және жылына 1 (бір) реттен көп емес негіздемелерді ұсынумен қайта қаралады.

      Ескерту. 5-тармақшаға өзгеріс енгізілді – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 31.08.2016 № 192 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 22.12.2017 № 259 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулыларымен.

      6. Уәкілетті орган факторлар көрсеткіштерінің болжам мәндерінің ағымдағы мәндерге сәйкестігін тексеруді жүзеге асырады. Болжамда банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторлар көрсеткіштерінің өзгеруі 10 (он) пайызға анықталған жағдайда уәкілетті орган Қағидалардың 4-тармағында көзделген іс-шараларды жүзеге асырады.

      Осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 1), 2) және 7) тармақшаларында көрсетілген факторлар көрсеткіштерінің, сондай-ақ меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенттерінің өзгеру болжамы стресстік сценарийдің әсер ету тиімділігін бағалаумен толықтырылады.

      Уәкілетті орган стресстік сценарий өлшемдері бойынша сценарийлер мен ұсынымдарды жүйе құраушылар қатарына жатқызылған қаржы ұйымдарының тізіміне енгізілген банкке, № 257 қаулысына сәйкес жүйе құраушылар деп танылатын әлеуетті банктердің тізіміне енгізілген банкке, уәкілетті орган жүргізген стресс-тестілеу нәтижелері бойынша капитал жеткіліктілігі көрсеткішінің бұзылғаны байқалған банкке уәкілетті органға факторлардың болжамды көрсеткіштерін ұсыну мерзіміне дейін бір ай бұрын береді.

      Қайта ұйымдастыру рәсімінен өткен және (немесе) бас банк пен еншілес банк арасында активтер мен міндеттемелерді бірмезгілде беру жөніндегі операцияны жүргізген банк соңғы 12 (он екі) айдағы ақпарат болған жағдайда, банктің факторларды (осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 5) тармақшасында көзделген факторды қоспағанда) есептеуді жүзеге асырады.

      7. Осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 5) тармақшасында көзделген фактор анықталған жағдайда банк Қағидалардың 4-тармағында белгіленген талаптар мен мерзімдерге сәйкес уәкілетті органға негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздардың банктің несие портфелінің жалпы көлеміне несие портфелінің 10 (он) пайызынан аз деңгейге дейінгі қатынасының төмендеуі көзделетін іс-шаралар жоспарын ұсынады. Іс-шаралар жоспарын аяқтау мерзімі фактор анықталған сәттен бастап 2018 жылғы 1 қаңтарға дейінгі аралықтағы мерзімнен аспайды.

      Іс-шаралар жоспарында әр есепті кезеңде жүргізуі жоспарланған, оның ішінде жеке және заңды тұлғалар бөлігіндегі іс-шаралар көрсетіледі.

      Банк уәкілетті орган мақұлдаған іс-шаралар жоспарын бір мәрте уақтылы орындамаған кезде меншікті капиталдың жеткіліктілік мәндеріне 2 (екі) пайыздық тармақты құрайтын қадағалау үстемеақысы қолданылады және негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздардың үлесін банктің несие портфеліне жалпы көлеміне қатысты несие портфелінен 10 (он) пайыздан кем деңгейге дейін төмендеткенге дейін қолданыста болады.

      Банк іс-шаралар жоспарын екі мәрте уақтылы орындамаған кезде уәкілетті орган Қағидалардың осы тармағының үшінші бөлігінде белгіленген қадағалау үстемеақысына қосымша банктің атқарушы органы басшысының іс-шаралар жоспарын орындау үшін жауапты орынбасарына қатысты Банктер туралы заңның 47-бабы 2-тармағының е) тармақшасында көзделген санкцияны қолданады.

      Банк іс-шаралар жоспарын үш мәрте уақтылы орындамаған кезде уәкілетті орган Қағидалардың осы тармағының үшінші бөлігінде белгіленген қадағалау үстемеақысына қосымша банктің атқарушы органының басшысына қатысты Банктер туралы заңның 47-бабы 2-тармағының е) тармақшасында көзделген санкцияны қолданады.

      Осы тармақты орындау мақсаты үшін банктің іс-шаралар жоспарын уақтылы орындамауы мыналар болып табылады:

      есепті күні осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 5) тармақшасында көзделген фактордың нақты мәнінің іс-шаралар жоспарында белгіленген болжамдық мәннен асып кетуі;

      іс-шаралар жоспарына енгізілген әрбір өзгеріс.

      Есепті күні осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 5) тармақшасында көзделген фактордың нақты мәнінің болжамдық мәннен:

      кемінде 10 (он) пайызға;

      күнтізбелік 10 (он) күннен аз мерзімге;

      теңгенің шетел валютасына орташа мөлшерленген биржалық бағамының ұлғаюы нәтижесінде соңғы 3 (үш) айда 10 (он) пайыздан көп асып кетуі банктің іс-шаралар жоспарын уақтылы орындамауы болып танылмайды.

      8. Осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 5) тармақшасында көзделген фактор болған жағдайда осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 2) және 4) тармақшаларында көзделген факторлар бойынша іс-шаралар жоспарлары олар анықталған кезде ұсынылмайды.

      Осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 2) және 4) тармақшаларында көзделген факторлар анықталған жағдайда, осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 5) тармақшасында көзделген фактор болмаған, сондай-ақ олар банктің несие портфелінің сапасына теріс әсер еткен кезде банктің несие портфеліндегі жұмыс істемейтін қарыздар үлесін банктің несие портфелінің 10 (он) пайызынан аспайтын деңгейге дейін жеткізу бойынша тиісті іс-шаралар жүргізуді көздейтін анықталған фактор бойынша іс-шаралар жоспары ұсынылады.

      Банктің несие портфелінің сапасына теріс әсер етуі ретінде алдағы күнтізбелік 12 (он екі) айдағы қатарынан соңғы күнтізбелік 6 (алты) айда осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 2) және 4) тармақшаларында көзделген факторлардың өзгеру динамикасы жалғасқан кезде қалыптасатын негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар қатынасының 10 (он) пайыз деңгейге дейін асып кетуі түсінілу тиіс.

      Банктің несие портфелінің сапасына теріс әсер етуі осылайша есептеледі:

      осы қаулының 1-тармағы бірінші бөлігінің 2) тармақшасының мақсаты үшін:







      мұнда:

      МҚ90 (ай) – қаралатын кезеңнің белгілі бір айының соңында олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары);

      НП (ай) – қаралатын кезеңнің белгілі бір айының соңында олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде несие портфелі (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары);

      осы қаулының 1-тармағының бірінші бөлігінің 4) тармақшасының мақсаттары үшін:







      мұнда:


– есепті кезеңде олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 61 (алпыс бір) 90 (тоқсан) күнге дейін мерзімі өткен берешегі бар қарыздардың арифметикалық орташа мәні (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары);

– есепті кезеңге дейінгі қатарынан күнтізбелік 6 (алты) айдағы олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 61 (алпыс бір) күннен 90 (тоқсан) күнге дейін мерзімі өткен берешегі бар қарыздардың арифметикалық орташа мәні (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары);

      МҚ90 (ай) – қаралатын кезеңнің белгілі бір айының соңында олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары);

      НП (ай) – қаралатын кезеңнің соңында олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде несие портфелі (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары).

2-тарау. Банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау әдістемесі

      Ескерту. 2-тарау жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 11.09.2017 № 169 (25.09.2017 бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      9. Банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау мынадай әдістеме бойынша жүзеге асырылады:

      1) қатарынан 6 (алты) ай ішінде өтімділік коэффициенттерінің № 170 нормативтерде белгіленген өтімділік коэффициенттерінің ең төменгі мәндерінен 0,1-ге асатын деңгейге дейін немесе одан төмен деңгейге 2 (екі) және одан көп рет төмендеуі;

      2) олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздардың қатарынан 6 (алты) ай ішінде қарыздардың ұлғаюы мынадай формула бойынша есептеледі:



      МҚ90 (ай) – қаралатын кезеңнің белгілі бір айының соңында олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары).

      Қаралатын кезеңде жүйелі өсу болмаған кезде осы көрсеткіштің есепті кезеңде 5 (бес) және одан да көп пайыздық тармаққа өсуі банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін фактор болып табылады және мынадай формула бойынша есептеледі:



      3) есепті кезеңнің соңына қарай таза жіктелген қарыздар меншікті капиталдың 80 (сексен) пайызынан астам болған жағдайда және ол бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде, қаралатын кезеңде резервтердің абсолютті мәнінде өсу мөлшерінен, жіктелген қарыздардың өсу мөлшері қатарынан 6 (алты) ай ішінде таза меншікті капиталға арақатынасының ұлғаюы мынадай формула бойынша есептеледі:



      мынадай талаппен:



      ТЖҚ (ай) – қаралатын кезеңнің белгілі бір айының соңындағы олар бойынша құрылған резервтерді шегергенде, таза жіктелген қарыздар (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары);

      МК (ай) – қаралатын кезеңнің белгілі бір айының соңындағы № 170 нормативтерге сәйкес есептелген меншікті капитал;

      ЖҚБ (ай) – қаралатын кезеңнің белгілі бір айының соңындағы олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде жіктелген қарыздар (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары);

      Пр (ай) – жіктелген қарыздар бойынша құрылған резервтердің қаралатын кезеңнің белгілі бір айының соңындағы мөлшері;

      4) негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 61 (алпыс бір) 90 (тоқсан) күнге дейін мерзімі өткен берешегі бар қарыздардың олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде қатарынан 6 (алты) ай ішінде 5 (бес) және одан көп пайызға ұлғаюы мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұнда:

      МҚ61-90 – қаралатын кезеңнің белгілі бір айының соңында олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 61 (алпыс бір) 90 (тоқсан) күнге дейін астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары).

      Қаралатын кезеңде жүйелі өсу болмаған кезде осы көрсеткіштің есепті кезеңде 5 (бес) және одан да көп пайыздық тармаққа өсуі де банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін фактор болып табылады және мынадай формула бойынша есептеледі:


                  мұнда:

– есепті кезеңде олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 61 (алпыс бір) 90 (тоқсан) күнге дейін мерзімі өткен берешегі бар қарыздардың орташа арифметикалық мәні (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары);

– есепті кезеңге дейінгі қатарынан күнтізбелік 6 (алты) айдағы олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 61 (алпыс бір) күннен 90 (тоқсан) күнге дейін мерзімі өткен берешегі бар қарыздардың арифметикалық орташа мәні (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары);

      5) олар бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздардың ол бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде банктің несие портфелінің жалпы көлеміне қатынасының асып кетуі мынадай формула бойынша есептеледі:



      ТҚ – қарастырылатын кезеңнің соңына қарай ол бойынша қалыптастырылған резервтерді ескермегенде негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары);

      ТҚ-ға "А-"-дан төмен емес (Standard & Poor's және Fitch рейтингтік агенттіктерінің жіктеуі бойынша) немесе "А3"-тен төмен емес (Moody's Investors Service рейтингтік агенттігінің жіктеуі бойынша) рейтингі бар және банктік холдинг немесе банкке қатысты ірі қатысушы болып табылмайтын банктің осы қарыздары бойынша болған құнсыздануды сөзсіз қамтамасыз ету болып табылатын депозит сомасына жабылған негізгі борыш және (немесе) есептелген сыйақы бойынша күнтізбелік 90 (тоқсан) күннен астам мерзімі өткен берешегі бар қарыздар кірмейді;

      НП – қарастырылатын кезеңнің соңына қарай ол бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде несие портфелі (банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға қарыздар, дара кәсіпкерлерге қарыздарды қоса алғанда, жеке тұлғаларға қарыздар, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне қарыздарды қоса алғанда, заңды тұлғаларға қарыздар және "кері РЕПО" операциялары);

      6) қатарынан 6 (алты) ай ішінде ол бойынша қалыптастырылған резервтерді ескермегенде жиынтық дебиторлық берешектегі ол бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде жіктелген дебиторлық берешек үлесінің ұлғаюы мынадай формула бойынша есептеледі:



      келесі талап орындалған жағдайда     

мұнда:

      ЖДБ (ай) – қарастырылатын кезеңнің белгілі бір айының соңына қарай ол бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде жіктелген дебиторлық берешек;

      ДБ (ай) – қарастырылатын кезеңнің белгілі бір айының соңына қарай ол бойынша қалыптастырылған резервтерді есептемегенде жиынтық дебиторлық берешек;

      А (ай) - қарастырылатын кезеңнің белгілі бір айының соңына қарай жиынтық активтер.

      Қарастырылатын кезеңде жүйелі өсу болмаған кезде осы көрсеткіштің есепті кезеңде 5 (бес) және одан да көп пайыздық тармаққа өсуі де банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін фактор болып табылады және мынадай формула бойынша есептеледі:



      Жіктелген дебиторлық берешек ретінде бухгалтерлік есеп деректеріне сәйкес 10 (он) пайыздан жоғары деңгейде резервтер қалыптастырылған дебиторлық берешек түсініледі.

      Жіктелген дебиторлық берешек есебіне негізгі борыш сомасы енгізіледі.

      Жиынтық дебиторлық берешектің төмендеуі нәтижесінде жиынтық дебиторлық берешектегі жіктелген дебиторлық берешектің үлесі ұлғайған жағдайда, осы тармақшада көзделген фактор банкке қолданылмайды;

      7) қатарынан 6 (алты) ай ішінде активтер рентабельділігі коэффициентін 2 (екі) және одан көп рет 0,2 (нөл бүтін оннан екі) пайыздан төмен түсуі.

      Активтер рентабельділігінің коэффициенті жылдық көрсетудегі бөлінбеген таза кірістің (өтелмеген шығынның) активтердің орташа шамасына қатынасы ретінде мынадай формула бойынша есептеледі: 



      БТК (0ТШ) (n) – табыс салығы төленгеннен кейін ағымдағы кірістердің (шығыстардың) ағымдағы шығыстардан (кірістерден) асуы;

      Аорт(n) – белгілі бір қаралатын кезеңдегі активтердің орташа шамасы;

      Кт – мына формула бойынша есептелетін түзету коэффициенті:



      А – тиісті қаржы жылының басынан бастап өткен айлар саны.

      Активтердің орташа шамасы тиісті жылдың өткен айларындағы активтер мөлшері сомасының тиісті жылдың өткен айларының санына қатынасы ретінде мынадай формула бойынша есептеледі:



      Аорт(n) – белгілі бір қаралатын кезеңдегі активтердің орташа шамасы;

      А (0, 1....n) - белгілі бір айдың соңына қарай активтердің мөлшері;

      n – тиісті қаржы жылының басынан бастап өткен айлар саны;

      8) қатарынан 6 (алты) ай ішінде ұлттық валютадағы бос активтердің ұлттық валютадағы талап еткенге дейінгі міндеттемелерге қатынасының орташа мәні 0,4 төмен 2 (екі) және одан көп төмендеуі.

      Ұлттық валютадағы бос активтерге:

      қолма-қол ақша;

      корреспонденттік шоттардағы қаражат;

      Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіндегі салымдар;

      шетел валютасында номинирленгендерді қоса алғанда, Қазақстан Республикасының ауыртпалық салынбаған мемлекеттік бағалы қағаздары;

      "Самұрық-Қазына" ұлттық әл-ауқат қоры" акционерлік қоғамы және "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдинг" акционерлік қоғамы шығарған ауыртпалық салынбаған бағалы қағаздар;

      банктердегі овернайт - салымдары;

      кері репо - овернайт;

      2 (екі) жұмыс күнінен аспайтын мерзімге жасалған валюталық своп операциялары бойынша ұлттық валютадағы талаптар кіреді.

      Ұлттық валютадағы талап еткенге дейінгі міндеттемелерге:

      жеке тұлғалардың ағымдағы шоттары және талап еткенге дейінгі шоттары;

      заңды тұлғалардың ағымдағы шоттары және талап еткенге дейінгі шоттары;

      басқа банктердің корреспонденттік шоттары және талап еткенге дейінгі шоттары;

      басқа банктердің овернайт - салымдары;

      2 (екі) жұмыс күнінен аспайтын мерзімге жасалған валюталық своп операциялары бойынша ұлттық валютадағы міндеттемелер кіреді.

      Осы факторды есептеу мақсаттары үшін ұлттық валютадағы бос активтердің ұлттық валютадағы талап еткенге дейінгі міндеттемелерге қатынасының орташа мәні мына формула бойынша есептеледі:



      n – бір айдағы күнтізбелік күндердің саны.

      Есепті күні аяқталатын кезең қаралатын кезең болып табылады. Банктің қаржылық жай-күйі нашарлауына әсер ететін факторлардың көрсеткішін есептеу кезінде өзгерістер үтірден кейін үш таңбадан соң беріледі;

      9) уәкілетті орган белгілеген меншікті капиталдың буферін және пайыздық үстемені ескере отырып, меншікті капиталдың жеткіліктілігі коэффициенттерінің мәндері (k1, k1-2, k2) меншікті капиталдың жеткіліктілігі коэффициенттерінің ең төменгі мәндерінің сомасынан төмен түсуі.

      Пайыздық үстеме уәкілетті орган белгілеген оң айырманың:

      2017 жылғы 25 қыркүйектен бастап 95 (тоқсан бес) пайызға;

      2017 жылғы 1 желтоқсаннан бастап 83,33 (сексен үш бүтін жүзден отыз үш) пайызға;

      2018 жылғы 1 қыркүйектен бастап 66,67 (алпыс алты бүтін жүзден алпыс жеті) пайызға;

      2019 жылғы 1 қыркүйектен бастап 50,01 (елу бүтін жүзден бір) пайызға;

      2020 жылғы 1 қыркүйектен бастап 33,33 (отыз үш бүтін жүзден отыз үш) пайызға;

      2021 жылғы 1 қыркүйектен бастап – 16,67 (он алты бүтін жүзден алпыс жеті) пайызға көбейтілген;

      k1, k1-2 и k2 коэффициенттерді есептеуде қолданылатын, тәуекел дәрежесі бойынша алынған активтердің, шарттық және ықтимал міндеттемелердің сомасына қатынасы ретінде есептеледі.

      2022 жылғы 1 қыркүйектен бастап капитал буферлерін ескере отырып меншікті капиталдың жеткіліктілігі коэффициенттерінің ең төменгі мәндеріне пайыздық үстеме енгізілмейді.

      Осы қаулының 1-тармағының 4), 7) және 8) тармақшаларында көзделген факторларды есептеу 2016 жылғы 1 шілдеден бастап жүзеге асырылады.

      Осы тармақтың 7) тармақшасының талаптары негізгі капитал жеткіліктілігі коэффициенті (k1) негізгі капитал жеткіліктілігінің 0,10 коэффициентіне тең немесе төмен болатын немесе № 170 нормативтерде белгіленген меншікті капитал жеткіліктілігі коэффициенті (k2) меншікті капитал жеткіліктілігінің 0,13 коэффициентіне тең немесе төмен болатын банкке қолданылады.

      Ескерту. 9-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 22.12.2017 № 259 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

  Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
2016 жылғы 29 ақпандағы
№ 69 қаулысына
2-қосымша

Ертерек ден қою шараларын қолдану қағидалары және банк конгломератының
қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау әдістемесі

1. Жалпы ережелер

      1. Осы Ертерек ден қою шараларын қолдану қағидалары және банк конгломератының қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау әдістемесі (бұдан әрі – Қағидалар) "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы" 1995 жылғы

      31 тамыздағы (бұдан әрі – Банктер туралы заң) Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзірленді және ертерек ден қою шараларын қолдану тәртібін және банк конгломератының қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау әдістемесін белгілейді.

      Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын мемлекеттiк реттеу, бақылау мен қадағалау жөніндегі уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) осы қаулының 2-тармағында көзделген банк конгломератының қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторлар анықталған кезде банк холдингіне және (немесе) оның ірі қатысушыларына ертерек ден қою шараларын қолданады.

      2. Қағидалардың талаптары Қазақстан Республикасының бейрезиденттері-банк холдингтеріне, банк холдингінің белгілеріне ие және Банктер туралы заңның 45-бабының 7-тармағының талаптарына сәйкес келетін Қазақстан Республикасының бейрезидент тұлғаларына қолданылмайды.

      3. Уәкілетті орган банк конгломератының қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз ету және оның қаржылық жай-күйінің нашарлауына жол бермеу мақсатында қаулының 2-тармағында көзделген банк конгломератының қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау үшін банк конгломератының қызметіне талдау жасауды жүзеге асырады.

      4. Банк конгломератының қаржылық жай-күйіне талдау жасаудың нәтижесінде және (немесе) банк холдингін не банк конгломератына қатысушыларды тексеру қорытындылары бойынша осы қаулының

      2-тармағында көрсетілген банк конгломератының қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторлар анықталған кезде уәкілетті орган Банктер туралы заңның 45-бабына сәйкес банк холдингіне және (немесе) оның ірі қатысушыларына банк конгломератының қаржылық тұрақтылығын арттыру, оның қаржылық жай-күйінің нашарлауына және банк конгломератының қызметімен байланысты тәуекелдердің ұлғаюына жол бермеу бойынша ертерек ден қою шаралары көзделетін іс-шаралар жоспарын (бұдан әрі – іс-шаралар жоспары) ұсыну жөнінде талап жібереді.

      Банк холдингі және (немесе) оның ірі қатысушылары уәкілетті органның талабын алған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күнінен аспайтын мерзімде мыналар:

      банк конгломератының қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін фактордың жан-жақты талдауы;

      осы фактордың болжамы, осы болжамның негіздемесі мен банк конгломератының қызметіне теріс әсері;

      осы факторды жақсарту, яғни банк конгломератының қызметі үшін қауіп төндірмейтін деңгейге дейін (қосымша тәуекелдер) жеткізу жөніндегі шаралар;

      іс-шаралар жоспарын орындау мерзімдері (іс-шаралар жоспарының әрбір тармағы бойынша орындау мерзімдері көрсетіле отырып);

      іс-шаралар жоспарын орындауға жауапты лауазымды тұлғалар қамтылатын іс-шаралар жоспарын әзірлейді және уәкілетті органға ұсынады.

      Уәкілетті орган банк холдингі және (немесе) оның ірі қатысушылары ұсынған іс-шаралар жоспарын қарайды.

      Уәкілетті орган банк холдингі және (немесе) оның ірі қатысушылары ұсынған іс-шаралар жоспарымен келіспеген жағдайда, уәкілетті орган, банк холдингі және (немесе) оның ірі қатысушылары іс-шаралар жоспарын пысықтау мақсатында бірлескен талқылау жүргізеді. Бұл ретте банк холдингі және (немесе) оның ірі қатысушылары уәкілетті органның хатында көрсетілген мерзімдерде уәкілетті органның ескертулерін жою үшін жоспарды түзетеді немесе осындай ескертулерімен келіспеген жағдайда өздерінің негіздемелерін ұсынады.

      Уәкілетті орган банк холдингі және (немесе) ірі қатысушы ұсынған іс-шаралар жоспарын жазбаша түрде мақұлдайды немесе мақұлдамайды.

      Уәкілетті орган ұсынылған іс-шаралар жоспарын мақұлдаған жағдайда, банк холдингі және (немесе) оның ірі қатысушылары оны іске асыруға кіріседі және уәкілетті органға іс-шаралардың орындалуы туралы есепті уәкілетті органның хатында көрсетілген мерзімдерде ұсынады.

      Уәкілетті орган іс-шаралар жоспарын мақұлдамаған жағдайда, банк холдингіне және (немесе) оның ірі қатысушыларына төменде көрсетілген ертерек ден қою шараларының бірін немесе бірнешеуін мыналар:

      банк конгломератына қатысушылардың өз акционерлерінің (қатысушыларының) арасында жай акциялар бойынша дивидендтерді есептеуін және (немесе) төлеуін (таза кірісті бөлуін) тиісінше уәкілетті орган белгілеген мерзімге тоқтату;

      басшы немесе өзге де қызметкерлерін лауазымнан шеттету;

      банк конгломератының қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін жеткілікті мөлшерде, оның ішінде банк конгломератына қатысушылардың жарғылық капиталын ұлғайту жолымен оның меншікті капиталын ұлғайту;

      банк конгломератының активтерін қайта құрылымдау;

      әкімшілік шығыстарды қысқарту, оның ішінде қызметкерлерді қосымша жалдауды тоқтату немесе шектеу, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағында да, одан тысқары жерлерде де еншілес және тәуелді ұйымдардың жарғылық капиталына қатысу үлесін азайту арқылы қысқарту;

      банк холдингін және банк конгломератына қатысушыларды тәуекелге ұшырататын операцияларды (тікелей және жанама) жүзеге асыруды тоқтата тұру бойынша талаптар қою арқылы қолданады.

      5. Осы қаулының 2-тармағында көзделген банк конгломератының қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды дербес анықтаған жағдайда, банк холдингі және (немесе) оның ірі қатысушылары банк конгломератының қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтаған күннен бастап 5 (бес) жұмыс күні ішінде уәкілетті органға Қағидалардың 4-тармағында көзделген іс-шаралар жоспарын қоса бере отырып, өзінің қаржылық жай-күйінің нашарлағанын көрсететін ақпаратты ұсынады.

2. Банк конгломератының қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер
ететін факторларды анықтау әдістемесі

      6. Банк конгломератының қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау мынадай әдістеме бойынша жүзеге асырылады:

      1) банк конгломераты меншікті капиталының жеткіліктілігі коэффициенттерінің есепті тоқсанда Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 14790 болып тіркелген, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 26 желтоқсандағы № 309 қаулысымен бекітілген Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк конгломераты капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндері және есептеу әдістемесімен (бұдан әрі – № 309 нормативтер) белгіленген банк конгломератының меншікті капиталы жеткіліктілігінің ең төменгі мәндерінен 0,02-ге (қоса алғанда) асатын деңгейге дейін немесе одан төмен азайту;

      2) банк конгломератының бір қарыз алушысына келетін тәуекелдің ең жоғары мөлшері коэффициенттерінің есепті тоқсанда № 309 нормативтерде белгіленген банк конгломератының бір қарыз алушысына шаққандағы тәуекелдің ең жоғары мөлшері коэффициенттерінің ең төменгі мәнінен 0,01-ден (қоса алғанда) төмен деңгейге дейін ұлғайту;

      3) есепті тоқсанда банк конгломератына қатысушылар арасындағы топ ішіндегі мәмілелер бойынша (банк конгломератына қатысушылардың басқа қатысушылардың капиталына инвестицияларын, бас банктің күмәнді және үмітсіз активтерін сатып алатын еншілес ұйыммен жасалған мәмілелерді, есепті күні жабылған мәмілелерді қоспағанда) банк конгломератына қатысушылардың бір-біріне талаптары сомасының банк конгломератының меншікті капиталынан 0,30 деңгейге дейін ұлғайту;

      4) банк конгломератына қатысушылар болып табылатын қаржы ұйымдарына қатысты жүйелі түрде (қатарынан 6 (алты) ай ішінде үш және одан көп рет) ертерек ден қою шараларын қолдану.

      Ескерту. 6-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 22.12.2017 № 259 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      7. Банк конгломераты қатысушыларының топ ішіндегі мәмілелер бойынша бір біріне талабының сомасы деп банк конгломераты қатысушыларының топ ішіндегі мәмілелер бойынша бір біріне талаптары қалдықтарының сомасы түсініледі, ондай мәмілелер бойынша ақпарат Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 14790 болып тіркелген "Пруденциялық нормативтердің және сақталуға міндетті өзге де нормалар мен белгілі бір күнге банк конгломераты капиталының мөлшері лимиттерінің нормативтік мәндерін және есептеу әдістемесін, банк конгломератының пруденциялық нормативтерді орындауы туралы есептіліктің тiзбесiн, нысандарын, табыс ету мерзiмдерiн, сондай-ақ Банк конгломератының пруденциялық нормативтерді орындауы туралы есептілікті табыс ету қағидаларын белгiлеу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 26 желтоқсандағы № 309 қаулысына 7-қосымшаға сәйкес әкімшілік деректерді жинауға арналған нысан бойынша банк конгломератының есепті кезең ішінде жасасқан, сондай-ақ есепті күнгі жағдай бойынша қолданыста болған топішілік мәмілелері бойынша мәліметтер жинау жөніндегі есепте көзделеді.

      Банк конгломераты қатысушыларының топ ішіндегі банк конгломераты қатысушыларының арасындағы мәмілелер бойынша бір біріне талаптарының сомасын есептеу кезінде туынды қаржы құралдары көрсетілген қаржы құралдарының номиналды құнының Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15886 болып тіркелген Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2017 жылғы 13 қыркүйектегі № 170 қаулысымен бекітілген Пруденциалдық қалыптардың қалыптық және өзге де орындалуы мiндеттi нормалар мен лимиттердi маңызы мен есептеу әдiстемелерiне, белгiлi бір күнге шектi банк капиталының мөлшерiне 7-қосымшаға сәйкес Туынды қаржы құралдарына арналған кредиттік тәуекел коэффициенттерiнiң кестесінде көрсетілген және көрсетілген қаржы құралдарын өтеу мерзімімен айқындалған туынды қаржы құралдарына арналған кредиттік тәуекел коэффициентіне көбейтіндісі ретінде есепке алынады.

      Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 22.12.2017 № 259 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

  Қазақстан Республикасы
Ұлттық Банкі Басқармасының
2016 жылғы 29 ақпандағы
№ 69 қаулысына
3-қосымша

Күші жойылады деп танылатын Қазақстан Республикасының
нормативтік құқықтық актілерінің, сондай-ақ Қазақстан
Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілерінің
құрылымдық бөліктерінің тізбесі

      1. "Ертерек ден қою шараларын және екінші деңгейдегі банктің қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды анықтау әдістемесін қолдану қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2015 жылғы 17 шілдедегі № 141 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11987 тіркелген, 2015 жылғы 16 қыркүйекте "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған).

      2. "Ертерек ден қою шараларын және банк конгломератының қаржылық жай-күйінің нашарлауына әсер ететін факторларды айқындау әдістемесін қолдану қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2015 жылғы 17 шілдедегі № 142 қаулысы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11986 тіркелген, 2015 жылғы 16 қыркүйекте 2015 жылғы 16 қыркүйекте "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған).

      3. "Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілеріне банк қызметін реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2015 жылғы 19 желтоқсандағы № 222 қаулысымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12863 тіркелген, 2016 жылғы 29 қаңтарда "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) тіркелген Қазақстан Республикасының банк қызметін реттеу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтыру енгізілетін нормативтік құқықтық актілері тізбесінің 3-тармағы.