Об утверждении Методики по формированию показателей статистики транспорта

Приказ Председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан от 15 июля 2016 года № 145. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 18 августа 2016 года № 14124.

      В соответствии с подпунктом 5) статьи 12 Закона Республики Казахстан "О государственной статистике", ПРИКАЗЫВАЮ:

      Сноска. Преамбула – в редакции приказа и.о. Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 28.01.2022 № 3 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      1. Утвердить прилагаемую Методику по формированию показателей статистики транспорта.

      2. Управлению статистики услуг и энергетики совместно с Юридическим управлением Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан обеспечить в установленном законодательством порядке:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа его направление на официальное опубликование в периодических печатных изданиях и информационно-правовой системе "Әділет";

      3) направление в печатном и электронном виде в течение пяти рабочих дней со дня получения зарегистрированного приказа в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" для включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

      4) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан.

      3 . Управлению статистики услуг и энергетики Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан довести настоящий приказ до структурных подразделений и территориальных органов Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан для руководства и использования в работе.

      4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего заместителя Председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан (Джаркинбаев Ж.А.).

      5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.


Председатель


Комитета по статистике


Министерства национальной экономики


Республики Казахстан

Н. Айдапкелов



  Утверждена
  приказом Председателя
  Комитета по статистике
  Министерства национальной
  экономики Республики Казахстан
  от 15 июля 2016 года № 145

Методика по формированию показателей статистики транспорта

      Сноска. Методика – в редакции приказа и.о. Руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам РК от 28.01.2022 № 3 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

      1. Методика по формированию показателей статистики транспорта (далее - Методика) относится к статистической методологии, формируемой в соответствии с международными стандартами и утверждаемой в соответствии с Законом Республики Казахстан "О государственной статистике" (далее - Закон).

      2. В статистике транспорта формируются показатели, в целом по всем видам транспорта и по каждому виду транспорта отдельно.

      3. Информационной базой для формирования данных по статистике транспорта являются:

      1) первичные статистические данные общегосударственных статистических наблюдений;

      2) административные данные административных источников.

Глава 2. Формирование статистики железнодорожного транспорта

      4. Объектами статистического наблюдения на железнодорожном транспорте общего пользования являются перевозки пассажиров и грузов, подвижной состав, путь и путевое хозяйство, сохранность перевозимых грузов, финансовые результаты от перевозочной деятельности.

      5. Единицей статистического наблюдения на железнодорожном транспорте общего пользования является железная дорога, отделение железной дороги, станция, предприятие железнодорожного транспорта.

      6. Информационной базой для формирования данных по статистике железнодорожного транспорта являются первичные статистические данные общегосударственных статистических наблюдений месячной и годовой периодичности.

      7. Учет объемов перевозок осуществляется следующим образом:

      1) перевозки грузов на железнодорожном транспорте учитываются по прибытию;

      2) отправкой считается отдельная партия груза, приватных (собственных) и арендованных вагонов в порожнем состоянии, багажа, грузобагажа отправленная из одного пункта в другой и оформленная перевозочными документами;

      3) количество перевезенных грузов в тоннах определяется исходя из массы, указанной в перевозочных документах, включая массу тары грузов, а также всех приспособлений и оборудования, применяемых при перевозках;

      4) количество перевезенных приватных (собственных) и арендованных вагонов в порожнем состоянии в тоннах определяется исходя из массы тары каждого вагона;

      5) грузооборот на железнодорожном транспорте отражается с учетом пробега приватных (собственных) и арендованных вагонов в порожнем состоянии, рассчитывается как сумма произведений массы каждой отправки в тоннах на расстояние перевозки, измеряется в тонно-километрах;

      6) перевозка пассажиров включает сумму отправленных, транзитных и прибывших пассажиров. Единицей наблюдения в статистике перевозок пассажиров является пассажиро-поездка. Объектом учета количества пассажиров является каждая поездка одного пассажира между двумя пунктами в одном направлении. Отправление пассажиров определяется по числу билетов, проданных и выданных бесплатно в данном отчетном периоде с учетом приходящихся на этот период пассажиро-поездок, совершенных по групповым билетам, грузовым документам, по абонементным билетам;

      7) пассажирооборот на железнодорожном транспорте характеризует объем выполненной работы по перевозкам пассажиров отделения дороги, железной дороги и сети в пассажиро-километрах, рассчитываемых умножением количества перевезенных пассажиров на расстояние перевозки, принятое к учету;

      8) доходы от грузовых перевозок складываются из провозной платы, платы за порожний пробег приватных (собственных) и арендованных вагонов, дополнительных сборов, расчетов за грузовые перевозки между железнодорожными администрациями;

      9) доходы от перевозки багажа определяются по суммам провозной платы и дополнительных сборов, указанных в корешках багажных квитанций;

      10) доходы от перевозки пассажиров включают суммы провозной платы и различные доплаты за скорость, спальное место, проезд в купейном и мягком вагоне. В доходы от перевозок пассажиров включаются дотации и субсидии за оказанные услуги по перевозке пассажиров.

      11) в доходы от вспомогательной транспортной деятельности на железнодорожном транспорте включаются:

      услуги железнодорожного транспорта маневровые и буксировочные;

      услуги вспомогательные для железнодорожного транспорта прочие (услуги железнодорожных вокзалов и станций, услуги по техническому обслуживанию и мелкому ремонту подвижного железнодорожного состава);

      услуг по транспортной обработке грузов (услуги по обработке контейнеров, погрузка и разгрузка грузов и багажа, закрепление и выгрузка груза (стивидорные работы);

      услуг по организации перевозок грузов (экспедиция груза, подготовка транспортной документации и путевых листов, услуги таможенных агентов).

      8. Инфраструктура железнодорожного транспорта включает магистральные железнодорожные пути, подразделяемые на главные, второстепенные и запасные железнодорожные пути.

      9. Подвижной состав охватывает локомотивы, автомотрисы, грузовые и пассажирские вагоны.

Глава 3. Формирование статистики внутреннего водного транспорта

      10. Объектами статистического наблюдения на внутреннем водном транспорте являются перевозки грузов и пассажиров, наличие флота, речных и озерных причалов, протяженность внутренних водных судоходных путей, перегрузочные работы, показатели использования речных и озерных судов, финансовые результаты от перевозочной деятельности и деятельности, связанной с осуществлением транспортного процесса на внутреннем водном транспорте.

      11. Единицами наблюдения на внутреннем водном транспорте являются предприятия внутреннего водного транспорта (порты, пароходства, судоходные компании) и предприятия других отраслей экономики, осуществляющие перевозочную, транспортно-экспедиторскую деятельность на внутреннем водном транспорте на коммерческой основе.

      12. Информационной базой для формирования данных по статистике внутреннего водного транспорта являются первичные статистические данные общегосударственных статистических наблюдений месячной и годовой периодичности.

      13. Учет объемов перевозок осуществляется следующим образом:

      1) перевозки грузов учитываются по отправлению. Отправкой считается отдельная партия груза, отправленная из одного пункта в другой и оформленная перевозочными документами;

      2) количество отправленных грузов в тоннах определяется исходя из веса, указанного в перевозочных документах, включая вес тары, всех приспособлений и оборудования, применяемых при перевозках. В перевозках грузов учитываются и перевозки грузов на паромах;

      3) объем погруженных и выгруженных грузов в суда (из судов) на собственных причалах предприятий, организаций их силами и средствами учитывается по собственным и арендованным судам;

      4) во внутреннем водном транспорте учитываются перевозки грузов в контейнерах. Вес грузов в любых контейнерах, грузов в пакетах, поддонах, пучках, связках учитывается с весом контейнера брутто или с учетом веса средств пакетирования;

      5) во внутреннем водном транспорте учитываются перевозки опасных грузов;

      6) в объем погрузочно-разгрузочных работ включают объемы выполненных портовых и кооперированных работ. К портовым относятся перегрузочные работы, выполненные портом при перевозке грузов внутренним водным транспортом. К кооперированным относятся работы, связанные с перегрузкой средствами порта грузов, перевозимых другими видами транспорта Казахстана и всеми видами транспорта других стран;

      7) грузооборот внутреннего водного транспорта определяется путем перемножения веса отправки груза в тоннах на расстояние перевозки и суммированием полученных результатов по всем отправкам;

      8) в перевозки пассажиров на внутреннем водном транспорте включаются все отправленные пассажиры, оформленные соответствующими проездными документами (платными и льготными пассажирскими билетами, документами групповых перевозок – воинских, экскурсионных и пассажиры, осуществляющие перевозки на паромах);

      9) пассажирооборот внутреннего водного транспорта определяется по каждой поездке, исходя из количества пассажиров и расстояния перевозки каждого пассажира от пункта отправления до пункта назначения путем перемножения количества отправленных пассажиров на расстояние перевозки каждого пассажира и суммированием полученных результатов;

      10) доходы от перевозочной деятельности включают, начисленные отчитывающемуся предприятию, за выполненные по перевозочным документам перевозки грузов и пассажиров по действующим видам тарифов;

      11) в доходы от вспомогательной транспортной деятельности на внутреннем водном транспорте включаются:

      услуги по эксплуатации внутренних водных путей, кроме обработки грузов;

      услуги лоцманские и услуги по постановке судов к причалу во внутренних водах;

      услуги по спасению и подъему затонувших судов во внутренних водах;

      услуг по транспортной обработке грузов (услуги по обработке контейнеров, погрузка и разгрузка грузов и багажа, закрепление и выгрузка груза (стивидорные работы);

      услуги прочей вспомогательной транспортной деятельности (услуги терминалов (речные порты, пристани), услуги шлюзов, каналов, услуги навигационные, деятельность маяков);

      в услуги по организации перевозок грузов (экспедиция груза, подготовка транспортной документации и путевых листов, услуги таможенных агентов).

      14. Протяженность эксплуатируемых внутренних водных судоходных путей сообщения измеряется по осевой линии обслуживаемых судовых ходов (фарватеров), определяется как сумма протяженности рек, озер, каналов, транспортных путей, водохранилищ и Аральского моря, по которым производится движение судов и буксировка плотов.

      Внутренние водные судоходные пути по естественному судоходному пути подразделяются на естественные или искусственно созданные пути сообщения.

      К естественным водным судоходным путям относятся судоходные природные пути.

      К искусственным водным судоходным путям относятся каналы, водохранилища и реки, режим стока и уровней которых значительно изменен возведенными на них гидротехническими сооружениями, построенными для регулирования стока и создающими подпор на всем протяжении реки или на отдельных ее участках.

      Внутренние водные судоходные пути по обеспеченности установленных габаритов судового хода подразделяются на:

      судоходные пути с гарантированными глубинами, к ним относятся пути, обеспечивающие в течение всей навигации или части ее установленные габариты судового хода;

      судоходные пути с негарантированными глубинами, к ним относятся пути, обеспечивающие в течение всей навигации или части ее неустановленные габариты судового хода.

      Внутренние водные судоходные пути по наличию установок береговых и плавучих сигнальных устройств подразделяются на:

      пути с освещаемыми и светоотражающими знаками, к ним относятся пути, на которых установлены береговые и плавучие сигнальные устройства с освещением, светоотражающими знаками, обеспечивающие безопасность судоходства в ночное время;

      пути с прочими знаками судоходной обстановки и без знаков судоходной обстановки.

      15. Учет использования судов в эксплуатации ведется по следующим показателям: по количеству судов, по их мощности, грузоподъемности, пассажировместимости.

      К транспортным судам относятся самоходные и несамоходные суда, предназначенные для перевозок грузов и пассажиров.

Глава 4. Формирование статистики морского транспорта

      16. Объектами статистического наблюдения на морском транспорте являются перевозки грузов и пассажиров, наличие флота, морских причалов, перегрузочные работы, показатели использования морских судов, финансовые результаты от перевозочной деятельности и деятельности, связанной с осуществлением транспортного процесса на морском транспорте.

      17. Единицами наблюдения на морском транспорте являются предприятия морского транспорта (порты, пароходства, судоходные компании) и предприятия других отраслей экономики, осуществляющие перевозочную, транспортно-экспедиторскую и другую деятельность на морском транспорте на коммерческой основе.

      18. Информационной базой для формирования данных по статистике морского транспорта являются первичные статистические данные общегосударственных статистических наблюдений месячной и годовой периодичности.

      19. Учет объемов перевозок осуществляется следующим образом:

      1) морская перевозка включает любую перевозку грузов и (или) пассажиров с использованием торговых судов, совершающих рейсы полностью или частично в море. Включаются перевозки без захода в другой порт (перевозки грузов на установки, расположенные в прибрежных водах, либо для сброса отходов в море или транспортировка грузов, извлекаемых со дна моря и выгружаемых в портах);

      2) исключается прием бункерного топлива и запасов на суда в порту, но включаются операции по доставке бункерного топлива на суда прибрежных зон. Включаются перевозки грузов мореходными судами по рекам и морям. Перевозки грузов на судах внутреннего плавания исключаются (они относятся к перевозкам по внутренним водным путям). Исключаются внутренние перевозки грузов между различными бассейнами или доками одного и того же порта;

      3) коммерческая морская перевозка включает морскую перевозку, производимую в коммерческих целях либо за плату (по найму и за вознаграждение), либо за собственный счет предприятия в рамках более широкой экономической деятельности;

      4) перевозки грузов учитываются по отправлению. Отправкой считается отдельная партия груза, отправленная из одного пункта в другой и оформленная перевозочными документами;

      5) количество отправленных грузов в тоннах определяется исходя из веса, указанного в перевозочных документах, включая вес тары, всех приспособлений и оборудования, применяемых при перевозках. В перевозках грузов учитываются и перевозки грузов на паромах;

      6) грузооборот морского транспорта определяется путем перемножения веса отправки груза в тоннах на расстояние перевозки и суммированием полученных результатов по всем отправкам;

      7) в перевозки пассажиров на морском транспорте включаются все отправленные пассажиры, оформленные соответствующими проездными документами (платными и льготными пассажирскими билетами, документами групповых перевозок – воинских, экскурсионных) и пассажиры, осуществляющие перевозки на паромах. Исключаются члены экипажа морского судна;

      8) пассажирооборот морского транспорта определяется по каждой поездке, исходя из количества пассажиров и расстояния перевозки каждого пассажира от пункта отправления до пункта назначения путем перемножения количества отправленных пассажиров на расстояние перевозки каждого пассажира и суммированием полученных результатов;

      9) доходы от перевозочной деятельности включают, начисленные отчитывающемуся предприятию, за выполненные по перевозочным документам перевозки грузов и пассажиров по действующим видам тарифов;

      10) в доходы от вспомогательной транспортной деятельности на морском транспорте включаются:

      услуги по эксплуатации портов и водных путей, кроме обработки грузов, в морских и прибрежных водах;

      услуги лоцманские и услуги по постановке судов к причалу в морских и прибрежных водах;

      услуги по спасению и подъему затонувших судов в морских и прибрежных водах;

      услуг по транспортной обработке грузов (услуги по обработке контейнеров, погрузка и разгрузка грузов и багажа, закрепление и выгрузка груза (стивидорные работы);

      услуги прочей вспомогательной транспортной деятельности (услуги терминалов (морские порты, пристани), услуги шлюзов, каналов, услуги, связанные с навигацией, деятельность маяков);

      услуги по организации перевозок грузов (экспедиция груза, подготовка транспортной документации и путевых листов, услуги таможенных агентов).

      20. Учету подлежат грузовые суда торгового флота, подразделяемые по роду перевозимых грузов на сухогрузные и наливные, по типу двигателя на грузовые самоходные, несамоходные и буксиры.

Глава 5. Формирование статистики автомобильного и городского электрического транспорта

      21. Объектами статистического наблюдения на автомобильном транспорте являются перевозки грузов и пассажиров, подвижной состав, его использование, финансовые результаты транспортной работы.

      22. Единицей статистического наблюдения на автомобильном и городском электрическом транспорте являются юридические лица, эксплуатирующие автотранспортные средства, осуществляющие перевозку трамваями, троллейбусами, метрополитеном и прочими видами транспорта (фуникулеры, воздушно-канатные дороги, являющиеся частью системы городского и пригородного транспорта), индивидуальные предприниматели, осуществляющие коммерческие перевозки грузов и пассажиров.

      23. Информационной базой для формирования данных по статистике автомобильного и городского электрического транспорта являются первичные статистические данные общегосударственных статистических наблюдений месячной, квартальной и годовой периодичности:

      1) статистические наблюдения юридических лиц ежемесячной и годовой периодичности;

      2) статистические наблюдения индивидуальных предпринимателей квартальной периодичности;

      3) административные данные государственных органов о парке транспортных средств, протяженности автомобильных дорог, дорожно-транспортных происшествиях.

      24. Учет объемов перевозок осуществляется следующим образом:

      1) перевозки пассажиров автобусами исчисляются как сумма всех пассажиров, перевезенных автобусами в городском, пригородном, междугородном и международном сообщениях, независимо от применяемого тарифа, включая пассажиров, пользующихся правом бесплатного проезда или проездными документами, оплаченными предприятиями (организациями);

      2) перевозки пассажиров такси определяются умножением их платного пробега в автомобиле-километрах на среднее число пассажиров в легковом такси и делением результата на среднее расстояние перевозки пассажира. Среднее расстояние перевозки пассажира в легковом такси принимается равным среднему расстоянию перевозки пассажира автобусом в пригородном сообщении;

      3) перевозки пассажиров трамваями, троллейбусами, метро включают число пассажиров с платным проездом и пользующихся правом бесплатного проезда;

      4) пассажирооборот автобусов определяется умножением количества перевезенных пассажиров на среднее расстояние поездки;

      5) пассажирооборот такси определяется умножением платного пробега легкового такси на среднее число перевезенных пассажиров;

      6) пассажирооборот трамваев, троллейбусов, метро определяется умножением количества перевезенных пассажиров на среднее расстояние поездки пассажира;

      7) перевозки автомобильным грузовым транспортом включают суммарные объемы, выполненные грузовыми автомобилями, пикапами и фургонами на шасси легковых автомобилей и автоприцепами. Учет перевезенных грузов осуществляется по моменту прибытия. Объем перевезенных грузов указывается по фактическому весу перевезенных грузов с учетом веса тары, веса контейнеров за каждую ездку (заезд);

      8) грузооборот на автомобильном транспорте определяется умножением веса перевезенного груза (включая груз, перевезенный на автоприцепах) за каждую ездку на расстояние ездки с последующим суммированием произведений по всем ездкам;

      9) в доходы от перевозок пассажиров автобусами во всех сообщениях включается общая сумма фактической выручки от продажи всех видов проездных билетов (как по отдельным пассажирам, так и по предприятиям и организациям) и выручка от перевозок пассажиров заказными автобусами;

      10) в доходы от перевозок пассажиров легковыми такси, кроме выручки, полученной от перевозок пассажиров легковыми такси (с учетом доходов от предварительных заказов такси по телефону) включаются доходы, поступившие по безналичному расчету от перевозки почты и периодической печати предприятия связи;

      11) в доходы от перевозок пассажиров трамваями, троллейбусами, метро включается общая сумма фактической выручки от продажи всех видов проездных документов отдельным гражданам, предприятиям и организациям. В городах, где работа городского пассажирского транспорта организована на основе экономических взаимоотношений между органами исполнительной власти и соответствующих транспортных предприятий в доходах отражается выручка, полученная предприятиями за фактически выполненную работу по перевозкам пассажиров по расчетному тарифу (за 100 место-километров).

      Примечание:

      Среднее число пассажиров в легковом такси принимается равным двум пассажирам.

      Среднее расстояние поездки пассажира исчисляется на основании разового (1 раз в пять лет) непосредственного обследования пассажиропотоков в данном городе;

      12) в доходы от вспомогательной транспортной деятельности на автомобильном транспорте включаются:

      услуг по транспортной обработке грузов и хранению (погрузка и разгрузка грузов и багажа, закрепление и выгрузка груза (стивидорные работы), складские услуги для всех видов товаров, хранение товаров во внешнеторговых зонах);

      прочей вспомогательной транспортной деятельности (услуг терминалов (автобусные вокзалы и станции), услуг по эксплуатации автомобильных дорог, услуг по хранению транспортных средств, принадлежащих гражданам);

      услуг по организации перевозок грузов (экспедиция груза, подготовка транспортной документации и путевых листов, услуги таможенных агентов).

      25. Формирование данных по статистике автомобильного транспорта по показателям перевозка грузов (грузооборот), перевозка пассажиров (пассажирооборот) осуществляется путем суммирования соответствующих объемов отраслевых показателей, полученных по результатам статистических наблюдений юридических лиц и индивидуальных предпринимателей.

      Формирование ежемесячных данных по статистике автомобильного транспорта осуществляется следующим образом:

      Объемы перевозок грузов (грузооборота), перевозок пассажиров (пассажирооборота) юридических лиц формируются на основе ежемесячного статистического наблюдения.

      Объемы перевозок грузов (грузооборота), перевозок пассажиров (пассажирооборота) индивидуальных предпринимателей формируются на основе ежеквартального выборочного статистического наблюдения. Ежемесячные статистические данные индивидуальных предпринимателей составляют 1/3 часть объемов, полученных в квартальном обследовании.

      Доходы от перевозки грузов, пассажиров формируются путем суммирования доходов ежемесячного обследования юридических лиц и 1/3 доходов квартального обследования индивидуальных предпринимателей.

      Формирование годовых данных по статистике автомобильного транспорта осуществляется следующим образом:

      Объемы перевозок грузов (грузооборота), перевозок пассажиров (пассажирооборота) юридических лиц формируются на основе годового статистического наблюдения.

      Объемы перевозок грузов (грузооборота), перевозок пассажиров (пассажирооборота) индивидуальных предпринимателей формируются на основе ежеквартального выборочного статистического наблюдения.

      Доходы от перевозки грузов, пассажиров формируются путем суммирования доходов годового обследования юридических лиц и доходов квартального обследования индивидуальных предпринимателей.

      26. Работа автомобильного транспорта характеризуется следующими показателями:

      1) общая грузоподъемность автомобилей определяется суммированием произведений, полученных от умножения списочного числа грузовых автомобилей каждой марки на их грузоподъемность по паспорту завода-изготовителя;

      2) общая пассажировместимость автобусов определяется суммированием произведений, полученных от умножения списочного числа автобусов каждой марки на их вместимость по числу мест для сидения;

      3) коэффициент использования парка автомобилей определяется как отношение автомобиле-дней пребывания подвижного состава в работе к автомобиле-дням пребывания его в хозяйстве:

     


      где:

      Кип - коэффициент использования парка автомобилей;

      АДр - автомобиле-дни пребывания подвижного состава в работе;

      АДх - автомобиле-дни пребывания подвижного состава в хозяйстве;

      4) коэффициент использования пробега грузовых автомобилей и автобусов, легковых такси определяется делением, соответственно, пробега с грузом, с пассажирами на общий пробег:

     


      где:

      Кип - коэффициент использования пробега грузовых автомобилей и автобусов, легковых такси;

      Пп - пробег с грузом, пробег с пассажирами;

      ОП - общий пробег;

      5) время пребывания автомобилей в распоряжении предприятия определяется путем суммирования всех календарных дней пребывания в хозяйстве, включая выходные и праздничные дни, каждого отдельного автомобиля в течение отчетного периода;

      6) автомобиле-дни пребывания в работе определяют суммированием количества автомобилей, выпущенных из гаража на линию, за каждый день отчетного периода независимо от количества отработанных смен в течение суток. Автомобиль, возвратившийся с линии в гараж до наступления установленного срока (до окончания смены), независимо от причин возврата, учитывают как отработавший один день;

      7) общий пробег автомобилей складывается из пробега всех автомобилей с грузом (пассажирами), пробега такси, порожних и нулевых пробегов. Величина общего пробега за день определяется по показаниям спидометра;

      8) пробегом с грузами (пассажирами) считается пробег загруженного автомобиля между пунктами, на которых была произведена погрузка и разгрузка автомобилей, (или посадка и высадка пассажиров), независимо от количества перевезенных грузов (пассажиров), платный пробег легковых такси устанавливают по показаниям таксометра.

Глава 6. Формирование статистики трубопроводного транспорта

      27. Объектами статистического наблюдения на трубопроводном транспорте являются транспортировка грузов (газа, нефти и нефтепродуктов) и магистральные трубопроводы.

      28. Единицей статистического наблюдения являются предприятия - владельцы магистральных трубопроводов.

      29. Информационной базой для формирования данных по статистике трубопроводного транспорта являются первичные статистические данные общегосударственных статистических наблюдений месячной и годовой периодичности.

      30. Учет объемов перевозок осуществляется следующим образом:

      1) для трубопроводного транспорта под объемом перевозки грузов подразумевается перекачка нефти (нефтепродуктов, газа), транспортирование грузов по трубопроводам - первоначальное отправление груза, принятого предприятиями трубопроводного транспорта, для доставки из районов добычи (производства) или из-за границы в пункты потребления (перевалочные базы, предприятия по переработке, газораспределительные станции, пункты налива в вагоны-цистерны, танкерные суда, автомобили-цистерны). Определяется в момент закачки груза в трубопровод по показаниям расходомеров и счетчиков. Перекачка природного газа учитывается в единицах объема и переводится в единицы массы (веса) по следующему соотношению: 1 кубический метр = 0,8 килограмм или 1000 кубический метр газа = 0,8 тонн или 1 тонна = 1250 кубических метров;

      2) грузооборот трубопроводного транспорта - объем работы по перемещению нефти, нефтепродуктов и газа по магистральным трубопроводам. Определяется как сумма произведений объемов перекачки нефти (нефтепродуктов, газа) в тоннах на расстояние перекачки от входного коллектора головной насосной станции до входного коллектора завода, наливного пункта, нефтебазы, газораспределительной системы. Определяется по всем трубопроводам в целом и в отдельности по нефтепроводам, продуктопроводам (по видам нефтепродуктов) и газопроводам;

      3) доходы от транспортирования нефти и нефтепродуктов определяются тарифной платой за перекачку, перевалку и налив этих грузов. На газопроводном транспорте доходы определяются путем умножения тарифа по транспортировке 1000 кубических метров газа на объем транспортировки;

      4) в понятие трубопровод включается: газопровод, газоконденсатопровод, нефтепровод, нефтепродуктопровод, углепровод. Трубопровод предназначен для транспортировки грузов любых грузоотправителей и любых грузополучателей.

      31. Протяженность магистральных трубопроводов исчисляется следующим образом:

      1) нефтепроводов и нефтепродуктопроводов – суммированием протяжений магистральных отрезков трубопроводов для перекачки нефти и нефтепродуктов, расположенных на территории страны. Измеряется в километрах одиночного протяжения;

      2) газопроводов – суммированием линейных протяжений участков отдельных ниток газопроводов, поставляющих газ от насосной станции распределительным и промышленным предприятиям страны.

      Примечание:

      Протяженность газопроводов не охватывает протяженность газораспределительной сети, поставляющей газ бытовым потребителям. Измеряется в километрах одиночного протяжения.

Глава 7. Формирование статистики воздушного транспорта

      32. Объектами статистического наблюдения на воздушном транспорте является гражданская авиация, используемая в целях: перевозки пассажиров, багажа, груза и почтовых отправлений (воздушные перевозки); выполнения авиационных работ; проведения учебных, спортивных, культурно-просветительных мероприятий, развитие технического творчества; удовлетворения личных потребностей эксплуатанта воздушного судна; проведения поисково-спасательных и аварийно-спасательных работ, оказания помощи в случае стихийных бедствий; предоставления аэронавигационного обслуживания, технического обслуживания и ремонта воздушных судов, осуществления аэропортовской деятельности и (или) аэродромного, (вертодромного) обслуживания; проектирования аэродромов и объектов гражданской авиации.

      33. Единицами статистического наблюдения являются предприятия воздушного транспорта, подчиняющиеся и не подчиняющиеся расписанию (регулярные и нерегулярные перевозчики).

      34. Информационной базой для формирования данных по статистике воздушного транспорта являются первичные статистические данные общегосударственных статистических наблюдений месячной и годовой периодичности.

      35. Учет объемов перевозок осуществляется следующим образом:

      1) количество перевезенных пассажиров на воздушном транспорте исчисляется суммированием числа всех пассажиров, перевезенных в отчетном периоде самолетами транспортной авиации;

      2) пассажирооборот на воздушном транспорте определяется суммированием произведений числа перевезенных пассажиров на каждом участке полета на соответствующее этому участку эксплуатационное расстояние;

      3) на воздушном транспорте количество перевезенных грузов исчисляется суммированием веса всех грузов, почты и платного багажа, перевезенных в отчетном периоде самолетами;

      4) грузооборот воздушного транспорта определяется суммированием произведений количества тонн груза и почты, перевезенных на каждом участке полета на соответствующее этому участку эксплуатационное расстояние;

      5) доходы от транспортной авиации включают поступления от пассажирских, почтовых и грузовых перевозок по международным воздушным линиям, линиям внутреннего сообщения;

      6) в доходы от вспомогательной транспортной деятельности на воздушном транспорте включаются:

      услуги аэропортов, кроме обработки грузов;

      наземное обслуживание воздушных судов;

      временное складирование багажа в аэропортах;

      услуги по пожаротушению и противопожарным мерам в аэропортах;

      буксировка воздушных судов;

      услуги ангаров;

      услуги по управлению воздушным движением;

      услуги касс по продаже авиабилетов;

      услуги по транспортной обработке грузов (погрузка и разгрузка грузов и багажа, закрепление и выгрузка груза (стивидорные работы);

      услуги по организации перевозок грузов (экспедиция груза, подготовка транспортной документации и путевых листов, услуги таможенных агентов).

      36. Полеты на воздушном транспорте подразделяются на регулярные и нерегулярные:

      1) к регулярным перевозчикам на воздушном транспорте относятся авиапредприятия, осуществляющие перевозки пассажиров, грузов и почты на регулярной и договорной основе;

      2) к регулярным авиаперевозкам (по расписанию) относятся полеты, запланированные и выполняемые в соответствии с опубликованным расписанием за плату, или достаточно частые полеты, считающиеся систематически выполняемой серией полетов, места забронированные непосредственно в любом агентстве и дополнительные полеты, вызванные перегрузкой регулярных рейсов;

      3) к нерегулярным перевозчикам на воздушном транспорте относятся предприятия, осуществляющие коммерческие перевозки грузов и пассажиров только на нерегулярной договорной основе: чартерные (заказные) полеты, спецрейсы, туристические маршруты ("инклюзив тур"), не отраженные в регулярных перевозках;

      4) к нерегулярным (чартерным) авиаперевозкам относятся и блок-чартерные перевозки (перевозки, при которых вся емкость воздушного судна зафрахтована для чартерных перевозок на основе полетов, указанных в расписании как регулярные, но осуществляемые как чартерные полеты по тем же самым или похожим маршрутам и расписаниям). Для определения показателей перевозок используются данные, указанные в "Задании на полет" каждого рейса и в соответствующих сопроводительных перевозочных документах.

      37. Сведения о перевозках с совместным использованием кодов, в рамках пульных соглашений, по принципу блок-чартерных перевозок, в рамках соглашений о блокировании мест, на условиях совместно обслуживаемых рейсов и перевозки на арендованных воздушных судах представляет авиаперевозчик, фактически выполняющий рейсы, тот авиаперевозчик, в "Сертификат эксплуатанта" которого включены воздушные суда, на которых были выполнены указанные перевозки.

      38. Регулярность полетов воздушных судов характеризуется отношением количества прибытий, выполненных без опоздания по сравнению с расписанием, к количеству прибытий, предусмотренных расписанием.

      39. Работа воздушного транспорта характеризуется следующими показателями:

      1) коэффициент использования пассажирских кресел определяется делением фактического пассажирооборота на предельный пассажирооборот, исходя из количества пассажирских кресел, установленных на данном типе самолета, эксплуатируемого по маршруту движения (за исключением рейсов, имеющих почтовый лимит):

     


      где:

      Кип - коэффициент использования пассажирских кресел;

      Пф – фактический пассажирооборот;

      Пп – предельный пассажирооборот.

      2) коэффициент использования грузоподъемности самолетов определяется делением фактических тонно-километров на нормативные тонно-километры:

     


      где:

      Киг – коэффициент использования грузоподъемности самолетов;

      Гф – фактический грузооборот;

      Гн – нормативный грузооборот.

      3) самолето-километры авиаперевозок определяются суммированием произведений, полученных в результате умножения числа выполненных этапов полета на всех типах воздушных судов на протяженность соответствующего этапа соответственно по каждому виду перевозки;

      4) налет часов - общее количество часов нахождения воздушного судна в полете с момента начала движения его по взлетной полосе при взлете и до момента торможения и перехода на рулежную дорожку после завершения полета. Фактический налет на 1 списочный самолет - отношение общего коммерческого налета часов на данном типе воздушного судна к среднесписочному числу воздушных судов данного типа;

      5) выполненные пассажирские тонно-километры определяются умножением выполненного пассажирооборота на коэффициент 0,09, применяемый, исходя из среднего веса пассажира с ручной кладью, принят равным 90 кг:

     


      где:

      Впткм – выполненные пассажирские тонно-километры;

      ВП – выполненный пассажирооборот;

      0,09 – средний вес пассажира с ручной кладью, принятый равным 90 кг.

      6) располагаемые кресло-километры определяются суммированием произведений, предлагаемых к продаже кресел на каждом этапе полета на протяженность соответствующего этапа по каждому виду перевозки. При расчетах располагаемых кресло-километров (предельного пассажирооборота) не учитываются кресла, фактически предоставленные для перевозки пассажиров из-за дополнительного топлива или другого груза;

      7) выполненные тонно-километры определяются суммированием произведений от умножения количества перевезенных грузов (соответственно почты) в тоннах на каждом этапе полета на протяженность этапа. Количество перевезенных грузов, почты на этапе полета равно количеству грузов, почты, находящихся на борту воздушного судна на данном этапе полета;

      8) располагаемые тонно-километры определяются суммирование произведений располагаемой коммерческой загрузки в тоннах на каждом этапе полета на протяженность соответствующего этапа по каждому виду перевозки.

Глава 8. Формирование статистики дорожно-транспортных происшествий

      40. Формирование статистики дорожно-транспортных происшествий (далее - ДТП) осуществляется по данным административного источника.

      41. Основными показателями статистики ДТП являются: число происшествий, число погибших и раненных.

      ДТП подразделяются на следующие виды происшествий: столкновения транспортных средств, наезд на пешехода, наезд на препятствие, наезд на стоящие транспортные средства, наезд на животных, наезд на велосипедистов, вследствие опрокидывания, вследствие падения пассажира.

      Учитываются ДТП по месту совершения происшествия: в населенных пунктах, на дорогах международного, республиканского значения и на дорогах областного, районного значения.

      Учитываются ДТП по причинам: превышение скорости, при проезде пешеходных переходов, выезд на полосу встречного движения, переход пешеходами проезжей части в неустановленном месте происшествия, совершенные в состоянии алкогольного и наркотического опьянения.

      Учитываются ДТП во временном промежутке: по времени года, по неделям, по месяцам.

      Учитываются ДТП с учетом освещенности и погодных условий.

      Количество пострадавших (погибших и раненных) учитывается по возрастной и половой принадлежности.

      42. Для публикации используются следующие расчетные показатели:

      1) число ДТП на 100000 человек населения определяется по формуле:

     


      где:

      ДТП – число ДТП на 100000 человек населения, единиц;

      Д отч.год – число ДТП за отчетный год, единиц;

      Нср. год – среднегодовая численность населения, человек.

      2) частота совершения происшествий во времени определяется по следующим формулам:

     


      где:

      Ч – частота совершения происшествий в часах;

      П – число происшествий, единиц.

     


      где:

      М – частота совершения происшествий в минутах;

      П – число происшествий, единиц.

Глава 9. Выборочное обследование грузовых и пассажирских перевозок индивидуальных предпринимателей на автомобильном транспорте

      43. Обследование деятельности индивидуальных предпринимателей осуществляется по общегосударственным статистическим наблюдениям.

      Основными показателями являются перевозки грузов, грузооборот, перевозки пассажиров, пассажирооборот, доходы от перевозки грузов, пассажиров и количество автотранспортных средств.

      Единицами обследования являются индивидуальные предприниматели, использующие грузовые автомобили, автобусы и легковые автомобили (такси) для перевозки грузов и пассажиров.

      44. В качестве генеральной совокупности для обследования используется Статистический бизнес регистр, содержащий перечень данных об индивидуальных предпринимателях.

      45. Выборочная совокупность индивидуальных предпринимателей формируется из числа предпринимателей, основным и вторичным видом деятельности которых, является осуществление перевозок грузов и пассажиров автомобильным транспортом на коммерческой основе.

      В рамках выборочного обследования перевозочной деятельности индивидуальными предпринимателями рассматриваются перевозки, выполняемые на коммерческой основе, поскольку они учитываются в статистике транспорта.

      Обследование проводится в "скользящем режиме" в течение отчетного года. Преимущества такого подхода заключаются в адекватном отображении действительного положения дел с перевозками грузов и пассажиров в течение всего года, включая периоды значительного снижения и возрастания объемов перевозок, длительных простоев из-за праздничных дней или неблагоприятных погодных условий. Каждый индивидуальный предприниматель, попавший в выборочную совокупность, обследуется один раз в год в течение одной недели.

      Размер выборочной совокупности составляет 25% от генеральной совокупности.

      Результаты обследований разрабатываются ежеквартально.

      46. Стратификация осуществляется по следующим признакам:

      территория регистрации индивидуального предпринимателя, согласно Классификатора административно-территориальных объектов (КАТО);

      основной и вторичный виды деятельности, согласно кодам Общего классификатора видов экономической деятельности (ОКЭД) 49.4, 49.31.1, 49.31.9, 49.32.0, 49.39.0.

      47. Формирование сводных данных осуществляется по итогам за квартал путем распространения полученных по результатам обследования данных на генеральную совокупность.

Глава 10. Расчет валового выпуска продукции отрасли "транспорт"

      48. Валовая продукция транспорта представляет собой стоимость транспортных услуг, оказанных всеми производителями услуг, к которым относятся юридические лица и индивидуальные предприниматели, осуществляющие транспортную деятельность любой организационно-правовой формы и любой формы собственности, специализирующиеся на оказании транспортных услуг, включается стоимость услуг, формируемых в сфере ненаблюдаемой экономики.

      В состав валовой продукции включаются:

      1) объем услуг транспорта (доход) от перевозки грузов и пассажиров, от вспомогательной транспортной деятельности, формируемый на базе сводных данных общегосударственных статистических наблюдений предприятий с основным и вторичным видом деятельности "Транспорт и складирование" и индивидуальные предприниматели, оказывающие услуги по перевозке грузов и пассажиров автомобильным транспортом;

      2) объем услуг транспорта, формируемый в сфере ненаблюдаемой экономики (далее – ННЭ).

      Выпуск транспортных услуг рассчитывается суммированием средств (доходов), получаемых в качестве оплаты за грузовые и пассажирские перевозки и оказанные услуги по складированию грузов, вспомогательной транспортной деятельности и производится по видам деятельности:

      железнодорожный транспорт;

      автомобильный транспорт;

      городской электрический транспорт;

      трубопроводный транспорт;

      внутренний водный транспорт;

      морской и прибрежный транспорт;

      воздушный транспорт;

      складированию грузов и вспомогательная транспортная деятельность.

      Валовой выпуск продукции услуг транспорта исчисляется по следующей формуле:

     


      где:

      Vт – валовой выпуск по объему услуг транспорта;

      Vп – валовой выпуск малых, средних и крупных предприятий транспорта;

      Vип – валовой выпуск продукции индивидуальных предпринимателей на автомобильном транспорте;

      Vнпо – объем предприятий сферы услуг транспорта, не представивших отчеты;

      Vнфд - объем неформальной транспортной деятельности.

      49. Валовой выпуск в сфере ННЭ по транспортному сектору включает деятельность официально зарегистрированных юридических лиц, не представивших сведения в органы государственной статистики об объеме транспортной работы и объемов неформальной транспортной деятельности.

      Процедура расчета объемов предприятий сферы услуг транспорта, не представивших отчеты, выражается следующей формулой:

     


      где

      Vнпо - объем предприятий сферы услуг транспорта, не представивших отчеты;

      I - индикатор вида деятельности,

      J - индикатор размера предприятия,

      X - средняя величина агрегата на 1 предприятие,

      U - количество предприятий, не представивших отчеты.

      Валовой выпуск в неформальном секторе формируется по итогам обследований домашних хозяйств по анкете Т-001 "Анкета выборочного обследования занятости населения".

      50. Расчет объема валового выпуска продукции услуг транспорта производится на ежемесячной, ежеквартальной и годовой основе.

      Валовой выпуск продукции услуг транспорта ежемесячно (квартально) рассчитывается по формуле:

     

(11)

      где:

      Vт – валовой выпуск продукци по объему услуг транспорта;

     

– валовой выпуск продукции предприятий железнодорожного транспорта;

     

– валовой выпуск продукции предприятий автомобильного транспорта;

     

– валовой выпуск продукции индивидуальных предпринимателей автомобильного транспорта;

     

– валовой выпуск продукции предприятий трубопроводного транспорта;

     

– валовой выпуск продукции предприятий воздушного транспорта;

     

– валовой выпуск продукции предприятий внутреннего водного транспорта;

     

– валовой выпуск продукции предприятий морского транспорта;

     

– валовой выпуск продукции предприятий по складированию грузов, вспомогательной транспортной деятельности;

      Vнпо – объем предприятий сферы услуг транспорта, не представивших отчеты;

      Vнфд - объем неформальной транспортной деятельности.

      Валовой выпуск продукции услуг транспорта на годовой основе рассчитывается по формуле:

     


      где:

      Vт – валовой выпуск продукци по объему услуг транспорта;

     

– валовой выпуск продукции предприятий железнодорожного транспорта;

     

– валовой выпуск продукции предприятий автомобильного транспорта;

     

– валовой выпуск продукции индивидуальных предпринимателей автомобильного транспорта;

     

– валовой выпуск продукции предприятий трубопроводного транспорта;

     

– валовой выпуск продукции предприятий воздушного транспорта;

     

– валовой выпуск продукции предприятий внутреннего водного транспорта;

     

– валовой выпуск продукции предприятий морского транспорта;

     

– валовой выпуск продукции предприятий по складированию грузов, вспомогательной транспортной деятельности;

      Vнпо – объем предприятий сферы услуг транспорта, не представивших отчеты;

      Vнфд - объем неформальной транспортной деятельности.

Глава 11. Расчет индекса физического объема по статистике транспорта

      51. Индекс физического объема по статистике транспорта характеризует изменение количественных объемов грузовых и пассажирских перевозок в отчетном периоде по сравнению с базисным и исчисляется на основе средневзвешенного темпа роста доходов от перевозки грузов и пассажиров.

      52. При расчете используются доли доходов базисного периода:

      d1 - доля доходов грузовых (пассажирских) перевозок каждого отдельного вида транспорта в общей сумме доходов от республиканских грузоперевозок (пассажироперевозок);

      d2 - доля доходов грузовых и пассажирских перевозок по республике в общих доходах от перевозок в республике.

      При расчете индекса физического объема по республике сначала взвешиваются по доле d1 темпы роста по доходам от перевозки грузов и пассажиров по каждому виду транспорта, затем они суммируются и взвешиваются по доле d2. Индекс физического объема по республике исчисляется путем суммирования взвешенных в два этапа темпов по доходам от перевозки грузов и пассажиров.

      53. Расчет индекса физического объема осуществляется в следующей последовательности:

      1) объемы доходов от грузо- и пассажироперевозок приводятся в сопоставимые цены путем дефлятирования доходов текущего года индексами цен соответствующих периодов (отношение объемов указанных показателей отчетного периода к базисному с учетом изменения цены). При этом используются индексы цен по видам транспорта, по грузовым и пассажирским перевозкам:

     


     


      где:

      Iгф.o - индекс физического объема доходов по перевозке грузов отдельного вида транспорта;

      Inф.o - индекс физического объема доходов по перевозке пассажиров отдельного вида транспорта;

      D1г.i, D0г.i - доход от перевозки грузов отдельного вида транспорта соответственно в отчетном и базисном периодах;

      D1n.i, D0n.i - доход от перевозки пассажиров отдельного вида транспорта соответственно в отчетном и базисном периодах;

      I гц - индекс цен на перевозку грузов отдельного вида транспорта;

      I nц - индекс цен на перевозку пассажиров отдельного вида транспорта;

      2) определяется доля доходов грузовых перевозок каждого вида транспорта в республиканских грузоперевозках и доля доходов пассажирских перевозок каждого вида транспорта в республиканских пассажироперевозках:

     


     


      где:

     

- доля доходов грузовых перевозок каждого вида транспорта;

     

- доля доходов пассажирских перевозок каждого вида транспорта;

     

- доходы по грузовым перевозкам каждого вида транспорта за соответствующий период предыдущего года;

     

- доходы по пассажирским перевозкам каждого вида транспорта за соответствующий период предыдущего года;

     

- доходы по грузовым перевозкам по всем видам транспорта за соответствующий период предыдущего года;

     

- доходы по пассажирским перевозкам по всем видам транспорта за соответствующий период предыдущего года.

      3) исчисляются взвешенные индексы физического объема доходов от перевозок грузов и пассажиров по доле доходов грузовых (пассажирских) перевозок каждого вида транспорта в республиканских грузовых (пассажирских) перевозках, по доле d1:

     


     


      где:

     

- взвешенные индексы физического объема доходов от перевозок грузов по доле доходов грузовых перевозок каждого вида транспорта в республиканских грузовых перевозках;

     

- взвешенные индексы физического объема доходов от перевозок пассажиров по доле доходов пассажирских перевозок каждого вида транспорта в республиканских пассажирских перевозках;

     

- доля доходов грузовых перевозок каждого вида транспорта;

     

- доля доходов пассажирских перевозок каждого вида транспорта;

      Iгф.o - индекс физического объема доходов по перевозке грузов отдельного вида транспорта;

      Inф.o - индекс физического объема доходов по перевозке пассажиров отдельного вида транспорта.

      4) определяются индексы физического объема доходов грузовых и пассажирских перевозок в отдельности:

     


     


      где:

      Iгф.o - индекс физического объема доходов по перевозке грузов отдельного вида транспорта;

      Inф.o - индекс физического объема доходов по перевозке пассажиров отдельного вида транспорта;

     

- сумма взвешенных индексов физического объема доходов от перевозок грузов;

     

- сумма взвешенных индексов физического объема доходов от перевозок грузов.

      5) определяется доля доходов грузовых перевозок по всем видам транспорта в общих доходах от перевозок грузов и пассажиров и доля доходов пассажирских перевозок по всем видам транспорта в общих доходах от перевозок грузов и пассажиров:

     


     


      где:

     

- доля доходов грузовых перевозок по республике;

     

- доля доходов пассажирских перевозок по республике;

     

- доходы по грузовым перевозкам по республике за соответствующий период предыдущего года;

     

- доходы по пассажирским перевозкам по республике за соответствующий период предыдущего года;

     

- доходы по грузовым и пассажирским перевозкам по республике за соответствующий период предыдущего года.

      6) исчисляются взвешенные индексы физического объема доходов от перевозок грузов и пассажиров по республике по доле доходов грузовых (пассажирских) перевозок всех видов транспорта в республиканских перевозках, по доле d2:

     


     


      где:

     

- доля доходов грузовых перевозок по республике;

     

- доля доходов пассажирских перевозок по республике;

      Iгф.o - индекс физического объема доходов по перевозке грузов отдельного вида транспорта;

      Inф.o - индекс физического объема доходов по перевозке пассажиров отдельного вида транспорта;

     

- взвешенные индексы физического объема доходов от перевозок грузов;

     

- взвешенные индексы физического объема доходов от перевозок пассажиров.

      7) определяется индекс физического объема по республике (включающий и индекс по вспомогательной и дополнительной транспортной деятельности):

     


      где:

     

- индекс физического объема по республике;

     

- взвешенные индексы физического объема доходов от перевозок грузов;

     

- взвешенные индексы физического объема доходов от перевозок пассажиров.

Глава 12. Расчет валового регионального продукта отрасли "транспорт"

      54. По статистике транспорта для системы национальных счетов для расчета валового регионального продукта формируются данные по выпуску и индексы физического объема по областям.

      Указанные показатели формируются по следующим видам деятельности:

      1) выпуск от перевозки грузов железнодорожным транспортом (распределяется по областям);

      2) выпуск от перевозки пассажиров железнодорожным транспортом (распределяется по областям);

      3) выпуск от перевозки грузов автомобильного транспорта (распределяется по областям по отчетным данным предприятий по общегосударственному статистическому наблюдению месячной периодичности и по отчетным данным индивидуальных предпринимателей по общегосударственному статистическому наблюдению квартальной периодичности);

      4) выпуск от перевозки пассажиров автомобильным и городским электрическим транспортом (распределяется по областям по отчетным данным предприятий по общегосударственному статистическому наблюдению месячной периодичности и по отчетным данным индивидуальных предпринимателей по общегосударственному статистическому наблюдению квартальной периодичности);

      5) выпуск от транспортировки грузов трубопроводным транспортом (распределяется по областям);

      6) выпуск от перевозки грузов воздушным транспортом (распределяется по областям по отчетным данным предприятий по общегосударственному статистическому наблюдению месячной периодичности);

      7) выпуск от перевозки пассажиров воздушным транспортом (распределяется по областям по отчетным данным предприятий по общегосударственному статистическому наблюдению месячной периодичности);

      8) выпуск от перевозки грузов внутренним водным транспортом (распределяется по областям по отчетным данным предприятий по общегосударственному статистическому наблюдению месячной периодичности);

      9) выпуск от перевозки пассажиров внутренним водным транспортом (распределяется по областям по отчетным данным предприятий по общегосударственному статистическому наблюдению месячной периодичности);

      10) выпуск от перевозки грузов морским транспортом (распределяется по областям по отчетным данным предприятий по общегосударственному статистическому наблюдению месячной периодичности);

      11) выпуск от перевозки пассажиров морским транспортом (распределяется по областям по отчетным данным предприятий по общегосударственному статистическому наблюдению месячной периодичности);

      12) выпуск от вспомогательной транспортной деятельности (распределяется по областям по отчетным данным предприятий по общегосударственному статистическому наблюдению годовой периодичности о работе соответствующих видов транспорта, распределяется пропорционально месяцам года – 1/12).

      55. Индекс физического объема услуг транспорта рассчитывается отдельно по каждому виду вышеперечисленных транспортных услуг, по каждой области отдельно:

      1) рассчитывается индекс физического объема в целом по транспорту по каждой области путем взвешивания соответствующих индексов физического объема по каждому виду услуг транспорта:

     


      где:

      ИФО – индекс физического объема по определенному виду деятельности;

      В1, В0 – выпуск в отчетном и базисном периодах;

      Ицен – индекс цен (тарифов) в отчетном периоде к базисном периоду.

     


      где:

      ИФОобл.– взвешенный индекс физического объема по статистике транспорта по каждой области;

      ИФОвд1, ИФОвд n – индекс физического объема по определенному виду деятельности;

      Двд 1, Двд n – доля определенного вида деятельности в общем объеме выпуска области в базисном периоде.

      2) затем рассчитывается взвешенный индекс физического объема по статистике транспорта в целом по республике:

     


      где:

      ИФОст – индекс физического объема в целом по статистике транспорта;

      ИФОобл 1, ИФОобл n – индекс физического объема по каждой области в целом по статистике транспорта;

      Добл 1, Добл n – доля каждой области в общем объеме выпуска республики в базисном периоде.

Глава 13. Пересчет динамических рядов в связи с изменением методики

      56. Формирование показателей по статистике транспорта с учетом изменений настоящей Методики осуществляются с января 2022 года. В Методике применены новые подходы в расчете основных показателей деятельности индивидуальных предпринимателей на автомобильном транспорте, соответственно существующие динамические ряды по данным показателям и их составляющим будут пересчитаны. Пересчет будет осуществлен за те периоды и по тем составляющим, для которых имеются исторические исходные данные.

Глава 14. Особенности территориального распределения объема транспортных услуг по железнодорожному и трубопроводному транспорту

      57. Территориальное распределение объемов мультирегиональных единиц проводится в два этапа:

      1) формирование показателей по головному предприятию;

      2) расчет (распределение) показателей головного предприятия по областям;

      Территориальное распределение осуществляется отдельно по каждому предприятию.

      Для обеспечения территориального распределения деятельности железнодорожного и трубопроводного транспорта применяется метод "сверху вниз". Метод "сверху вниз" применяется, когда при распределении данных по областям используются косвенные статистические показатели.

      58. Выпуск продукции (услуг) (далее – выпуск) по статистике транспорта распределяется по областям "нисходящим" методом, методом "сверху вниз". Выпуск формируется в начале по головному предприятию, затем распределяется по соответствующим областям.

      Выпуск по предприятию перед распределением по соответствующим областям разбивается на две части: пропорционально отношению заработной платы к амортизации основных фондов. Распределение выпуска на составные части осуществляется на основании данных по статистике труда (фонд заработной платы) и по статистике финансов (амортизация основных фондов, распределяется пропорционально месяцам года – 1/12 по ежемесячным расчетам, так как является годовым показателем).

      В данном способе используется следующий алгоритм расчета:

      1) рассчитываются коэффициенты, характеризующие выпуск, через соотношение показателей труда и капитала:

     


      где:

      Кт – коэффициент выпуска по труду;

      Т – показатель по труду (фонд заработной платы);

      К – показатель по капиталу (амортизация основных фондов).

     


      где:

      Кт – коэффициент выпуска по труду;

      Кк – коэффициент выпуска по капиталу.

      2) определяем объемы выпуска, созданные трудом и капиталом:

     


      где:

      Вт – объем выпуска, созданный трудом;

      Вr – объем выпуска, всего;

      Кт – коэффициент выпуска по труду.

     


      где:

      Вк – объем выпуска, созданный капиталом;

      Вr – объем выпуска, всего;

      Вт – объем выпуска, созданный трудом.

      3) выпуск, созданный трудом (Вт), распределяется по областям пропорционально сложившемуся удельному весу заработной платы по этим областям:

     


      где:

      Втi – выпуск в i–ой области, распределенный по показателям труда;

      Вт – объем выпуска, созданный трудом;

      Ктi – удельный вес заработной платы рабочих и служащих в i-ой области в отчетном периоде.

      4) для распределения выпуска, созданного капиталом, в качестве весов используется показатель протяженности железных дорог (трубопроводов):

     


      где:

      Вкi – выпуск в i–ой области, распределенный по показателям капитала;

      Вк – объем выпуска, созданный капиталом;

      Кпi – удельный вес протяженности железных дорог (трубопроводов) в i-ой области в отчетном периоде.

      5) рассчитывается выпуск в целом по каждой области:

     


      где:

      Вi – выпуск, всего, в i–ой области;

      Втi – выпуск в i–ой области, распределенный по показателям труда;

      Вкi – выпуск в i–ой области, распределенный по показателям капитала.

      Для территориального распределения показателей перевозки грузов (пассажиров) и грузооборота (пассажирооборота) также используется вышеприведенный

      метод.


Көлік статистикасы көрсеткіштерін қалыптастыру бойынша әдістемесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі статистика комитеті төрағасының 2016 жылғы 15 шілдедегі № 145 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылы 18 тамызда № 14124 болып тіркелді.

      "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 12-бабы 5) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының м.а. 28.01.2022 № 3 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      1. Қоса беріліп отырған Көлік статистикасы көрсеткіштерін қалыптастыру бойынша әдістемесі бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің Қызмет көрсету және энергетика статистикасы басқармасы Заң басқармасымен бірлесіп заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның мерзімді баспасөз басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялануға жіберілуін;

      3) тіркелген бұйрықты алған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде баспа және электрондық түрде Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберілуін;

      4) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

      3. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің Қызмет көрсету және энергетика статистикасы басқармасы осы бұйрықты жұмыс бабында басшылыққа алу және пайдалану үшін Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің құрылымдық бөлімшелеріне және аумақтық органдарына жеткізсін.

      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті төрағасының орынбасарына (Ж.Ә. Жарқынбаев) жүктелсін.

      5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.


Қазақстан Республикасы


Ұлттық экономика министрлігі


Статистика комитетінің төрағасы

Н. Айдапкелов


  Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика
министрлігінің
Статистика комитеті
Төрағасының
2016 жылғы 15 шілдедегі
№ 145 бұйрығымен бекітілген

Көлік статистикасы көрсеткіштерін қалыптастыру бойынша әдістеме

      Ескерту. Әдістеме жаңа редакцияда - ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросы Басшысының м.а. 28.01.2022 № 3 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Көлік статистикасы көрсеткіштерін қалыптастыру бойынша әдістеме (бұдан әрі – Әдістеме) халықаралық стандарттарға сәйкес қалыптастырылатын және "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі – Заң) сәйкес бекітілетін статистикалық әдіснамаға жатады.

      2. Көлік статистикасында көрсеткіштер жалпы көліктің барлық түрлері бойынша және әрбір көлік түрі бойынша жеке қалыптастырылады.

      3. Көлік статистикасы бойынша деректерді қалыптастырудың ақпараттық базасы:

      1) жалпымемлекеттік статистикалық байқаулардың алғашқы статистикалық деректері;

      2) әкімшілік дереккөздердің әкімшілік деректері болып табылады.

2-тарау.Теміржол көлігі статистикасын қалыптастыру

      4. Жалпы пайдаланымдағы теміржол көлігіндегі статистикалық байқаудың объектілері жолаушылармен жүктерді тасымалдау, жылжымалы құрам, жол және жол шаруашылығы, тасымалданатын жүктердің сақталуы, тасымалдау қызметінен түскен қаржылық нәтижелер болып табылады.

      5. Жалпы пайдаланымдағы теміржол көлігіндегі статистикалық байқаудың бірлігі теміржол, теміржол бөлімшесі, станция, теміржол көлігі кәсіпорны болып табылады.

      6. Айлық және жылдық кезеңділіктегі жалпымемлекеттік статистикалық байқаулардың алғашқы статистикалық деректері теміржол көлігі статистикасы бойынша деректерді қалыптастыру үшін ақпараттық база болып табылады.

      7. Тасымалдау көлемін есепкеалу мынадай үлгіде жүзеге асырылады:

      1) теміржол көлігімен жүктерді тасымалдау жүктің келуімен есепке алынады;

      2) жөнелту деп бір пунктіден екінші пунктіге жөнелтілген және тасымалдау құжаттарымен ресімделген жекеменшік (меншікті) және бос күйінде жалға алынған вагондардағы жүктің, жолжүгінің, жүк-жолжүгінің жеке партиясын айтады;

      3) тоннамен есептегендегі тасымалданған жүктер саны жүк ыдысының салмағын, сонымен қатар тасымалдау кезінде қолданылатын барлық аспаптар мен жабдықтардың салмағын қоса алғанда, тасымалдау құжаттарында көрсетілген салмаққа сүйене отырып анықталады;

      4) тоннамен есептегендегі тасымалданған жекеменшік (меншікті) немесе бос күйінде жалға алынған вагондардың саны әрбір вагон ыдысының салмағына сүйене отырып анықталады;

      5) теміржол көлігіндегі жүкайналымы жекеменшік (меншікті) және бос күйінде жалға алынған вагондардың жүрісін есепке алумен көрсетіледі, тасымалдау арақашықтығына тоннамен әрбір жөнелтудің салмағы көбейтіндісінің сомасы ретінде есептеледі, тонна километрмен өлшенеді;

      6) жолаушыларды тасымалдау жөнелтілген, транзиттік және келген жолаушылардың сомасын қамтиды. Жолаушыларды тасымалдау статистикасындағы байқау бірлігі жолаушылар-сапар болып табылады. Жолаушылар санын есепке алу объектісі бір бағыттағы екі пункт арасындағы бір жолаушының әрбір сапары болып табылады. Жолаушыларды жөнелту топтық билеттер, жүк құжаттары, абонементтік билеттер бойынша жасалған, осы кезеңге келетін жолаушылар сапарларын ескере отырып, осы есепті кезеңде сатылған және тегін берілген билеттердің саны бойынша айқындалады;

      7) теміржол көлігіндегі жолаушылар айналымы жолаушы-километрмен есептегендегі жол бөлімшесінің, теміржолдың және желінің жолаушылар тасымалы бойынша орындалған жұмыс көлемін сипаттайды, ол тасымалданған жолаушылар санын есепке алынған тасымалдау арақашықтығына көбейтумен есептеледі;

      8) жүк тасымалдарынан түскен табыс тасымал төлемінен, жекеменшік (меншікті) және жалға алынған вагондардың бос жүрісі үшін төлемнен, қосымша алымдардан, теміржол әкімшіліктері арасындағы жүк тасымалдары үшін есептесулерден қалыптасады;

      9) жолжүкті тасымалдаудан түскен табыс тасымал төлемі және жолжүгі түбіртегінде көрсетілген қосымша алымдар сомасы бойынша анықталады;

      10) жолаушылар тасымалынан түскен табыстар тасымал төлемі және жылдамдық, жатын орын, купелі, жұмсақ вагонда жол жүру үшін әртүрлі қосымша төлемдер сомасын қамтиды. Жолаушылар тасымалынан түскен табыстарға жолаушыларды тасымалдау бойынша көрсетілген қызметтерге бөлінген дотациялар және субсидиялар қосылады.

      11) темір жол көлігіндегі қосалқы көлік қызметінен алынатын кірістерге мыналар кіреді:

      маневрлік және тіркеп сүйреу темір жол көлігінің қызметтері;

      темір жол көлігіне арналған өзге де қосалқы қызметтер (темір жол вокзалдары мен станцияларының қызметтері, жылжымалы темір жол құрамына техникалық қызмет көрсету және ұсақ жөндеу жөніндегі қызметтер);

      жүктерді көліктік өңдеу жөніндегі қызметтер (контейнерлерді өңдеу, жүктер мен жолжүкті тиеу және түсіру, жүкті бекіту және түсіру (стивидорлық жұмыстар) жөніндегі қызметтер;

      жүктерді тасымалдауды ұйымдастыру жөніндегі қызметтер (жүк экспедициясы, көлік құжаттамасын және жол парақтарын дайындау, кеден агенттерінің қызметтері).

      8. Теміржол көлігінің инфрақұрылымы негізгі, екінші дәрежелі және запастағы теміржолдарға бөлінетін магистральдық теміржолдарды қамтиды.

      9. Жылжымалы құрам локомотивтерді, автомотрисаларды, жүк және жолаушылар вагондарын қамтиды.

3-тарау. Ішкі су көлігі статистикасын қалыптастыру

      10. Ішкі су көлігінде статистикалық байқаудың объектілері жүктер мен жолаушыларды тасымалдау, флоттың, өзен және көл айлақтарының болуы,ішкі су кеме жолдарының ұзындығы, тиеу жұмыстары, өзен және көл кемелерін пайдалану көрсеткіштері, тасымалдау қызметі және ішкі су көлігінде көлік үдерісін жүзеге асырумен байланысты қызметтің қаржылық нәтижелері болып табылады.

      11. Ішкі су көлігінде байқау бірліктері ішкі су көліктері кәсіпорындары (кемежайлар, пороход ісін жүргізу,кеме жолдары компаниялары), сонымен қатар тасымалдау, көлік – экспедиторлық және коммерциялық негізде ішкі су көлігінде қызметті жүзеге асыратын экономиканың басқа салаларындағы кәсіпорындар болып табылады.

      12. Айлық және жылдық кезеңділіктегі жалпымемлекеттік статистикалық байқаулардың алғашқы статистикалық деректері ішкі су көлігі статистикасы бойынша деректерді қалыптастыру үшін ақпараттық база болып табылады.

      13. Тасымалдау көлемін есепке алу мынадай үлгіде жүзеге асырылады:

      1) жүктерді тасымалдау жөнелту бойынша есепке алынады. Жөнелту деп бір пунктіден екіншісіне жіберілген және тасымалдау құжаттарымен ресімделген жүктің жеке партиясы саналады;

      2) тоннамен есептегендегі жөнелтілген жүктер саны ыдыстың, сондай-ақ тасымалдау кезеңінде қолданылатын барлық құралдар мен жабдықтардың салмағын қоса алғанда, тасымалдау құжаттарында көрсетілген салмаққа сүйене отырып анықталады. Жүктерді тасымалдауда паромдарда жүктерді тасымалдау да есепке алынады;

      3) кәсіпорындардың, ұйымдардың жекеменшік айлақтарында олардың күштерімен және қаражаттарымен кемелерге (кемелерден) тиелген және түсірілген жүктердің көлемі жеке және жалға алынған кемелер бойынша есепке алынады;

      4) ішкі су көлігінде контейнерлердегі жүктерді тасымалдау есепке алынады. Кез келген контейнерлердегі, пакеттердегі, түпқоймалардағы, шоғырлардағы, байламдардағы жүктердің салмағы контейнерлердің брутто салмағымен немесе түйіншектеу құралдарының салмағының есебімен есепке алынады;

      5) ішкі су көлігінде қауіпті жүктерді тасымалдау есепке алынады;

      6) тиеу-түсіру жұмыстарының көлемі кемежай және кооперацияланған жұмыстардың орындалған көлемдерін қамтиды. Кемежай жұмыстарына ішкі су көлігімен жүктерді тасымалдау кезінде айлақ орындаған тиеу жұмыстары жатады. Кооперацияланған жұмыстарға Қазақстанның басқа көлік түрлерімен және басқа елдердің барлық көлік түрлерімен тасымалданатын жүктерді кемежай құралдары арқылы қайта тиеумен байланысты жұмыстар жатады;

      7) ішкі су көлігінің жүк айналымы тоннамен есептегендегі жүкті жөнелту салмағын тасымалдау арақашықтығына көбейту және барлық жөнелтулер бойынша алынған нәтижелерді қосу арқылы анықталады;

      8) ішкі су көлігінде жолаушыларды тасымалдауға тиісті жол жүру құжаттарымен (ақылы және жеңілдік берілген жолаушылар билеттері, топтық тасымалдау құжаттары - әскери, экскурсия) ресімделген, барлық жөнелтілген жолаушылар, паромдармен тасымалдауды жүзеге асыратын жолаушылар енгізіледі;

      9) ішкі су көлігінің жолаушылар айналымы жөнелтілген жолаушылар санын әрбір жолаушыны тасымалдау қашықтығына көбейтіп, алынған нәтижелерді қосу арқылы әрбіржолаушыны жөнелту пунктінен бастап межелі пунктіне дейін тасымалдау қашықтығына және жолаушылар санына сүйене отырып, әрбір сапар бойынша анықталады;

      10) тасымалдау қызметінен түскен табыстар тасымалдау құжаттары бойынша орындалған тарифтердің қолданыстағы түрлері бойынша жүктер мен жолаушыларды тасымалдау үшін есеп беретін кәсіпорынға аударылған табысты қамтиды;

      11) ішкі су көлігінде қосалқы көлік қызметінен түскен табыстарға мыналар кіреді:

      жүктерді өңдеуден басқа, ішкі су жолдарын пайдалану жөніндегі қызметтер;

      лоцмандық қызметтер және кемелерді ішкі суларда айлаққа қою жөніндегі қызметтер;

      ішкі суларда батып кеткен кемелерді құтқару және көтеру жөніндегі қызметтер;

      жүктерді көліктік өңдеу жөніндегі қызметтер (контейнерлерді өңдеу жөніндегі қызметтер, жүктер мен жолжүкті тиеу және түсіру, жүкті бекіту және түсіру (стивидорлық жұмыстар);

      өзге де қосалқы көлік қызметінің қызметтері (терминалдардың қызметтері (өзен порттары, кемежайлар), шлюздердің, арналардың қызметтері, навигациялық қызметтер, маяктардың қызметі);

      жүктерді тасымалдауды ұйымдастыру қызметтері (жүктерді жіберу, көлік құжаттарын және жол парақтарын дайындау, кеден агенттігінің қызметтері).

      14. Ішкі су кеме жолдары қатынасының пайдаланылатын ұзындығы қызмет көрсетілетін кеме жолдарының осьтік желісі (фарватерлер) бойынша өлшенеді, кемелер қозғалысы мен салдарды сүйреу жүргізілетін өзендер, көлдер, арналар, көлік жолдары, су қоймалары және Арал теңізінің ұзындығы жиынтық ретінде анықталады.

      Ішкі су кеме қатынасы жолдары табиғи кеме қатынасы жолы бойынша табиғи немесе жасанды жолмен жасалған қатынас жолдары болып бөлінеді.

      Табиғи су кеме жолдарына кеме жүзетін табиғи жолдар жатады.

      Жасанды су кеме қатынасы жолдарына каналдар, су қоймалары мен өзендер, оларға салынған, ағынды реттеу үшін салынған және өзеннің ұзындығы бойына немесе оның жекелеген учаскелерінде тіреу болатын гидротехникалық құрылыстармен едәуір өзгерген олардың ағу режимі мен деңгейлері жатады.

      Ішкі су кеме қатынасы жолдары кеме жүрісінің белгіленген габариттерін қамтамасыз ету бойынша мыналарға бөлінеді:

      кепілдік берілген тереңдіктері бар ішкі су кеме қатынасы жолдары, оларға барлық навигация бойында немесе оның бөлігінде кеме жолының бекітілген габариттері қамтамасыз етілетін жолдар жатады;

      кепілдендірілмеген тереңдіктері бар су кеме қатынасы жолдары, оларға барлық навигация бойында немесе оның бөлігінде кеме жолының бекітілмеген габариттері қамтамасыз етілетін жолдар жатады.

      Ішкі су кеме қатынасы жолдары жағалаулық және қалқыма сигналдық құрылғы қондырғыларының қолда бары бойынша мыналарға бөлінеді:

      жарықтандыратын және жарықты шағылыстыратын белгілері бар жолдарға түнгі уақытта кеме жолының қауіпсіздігін қамтамасыз ететін, жарықтандыру, жарықты шағылыстыратын белгілері бар жағалау және жүзбелі дабыл құрылғылары орналастырылған жолдар жатады;

      кеме қатынасы жағдайының басқа белгілері бар және кеме қатынасы жағдайының белгілері жоқ жолдар.

      15. Пайдаланымдағы кемелерді пайдалануды есепке алу кеме саны бойынша; олардың қуаттылығы; жүк көтергіштігі; жолаушылар сыйымдылығы бойынша көрсеткіштер жүргізіледі.

      Көлік кемелеріне өздігінен жүретін, жүктер мен жолаушылар тасымалдауға арналған өздігінен жүретін кемелер жатады.

4-тарау. Теңіз көлігі статистикасын қалыптастыру

      16. Теңіз көлігінде статистикалық байқаудың объектілері жүктер мен жолаушыларды тасымалдау, флоттың, теңіз айлақтарының болуы, тиеу жұмыстары, теңіз кемелерін пайдалану көрсеткіштері, тасымалдау қызметі және теңіз көлігінде көлік үдерісін жүзеге асырумен байланысты қызметтің қаржылық нәтижелері болып табылады.

      17. Теңіз көлігінде байқау бірліктері теңіз көлігі кәсіпорындары (кемежайлар, пароход ісін жүргізу, кеме жолдары компаниялары) және тасымалдау, көліктік-экспедиторлық және коммерциялық негізде теңіз көлігінде басқа қызметті жүзеге асыратын экономиканың басқа салаларындағы кәсіпорындар болып табылады.

      18. Айлық және жылдық кезеңділіктегі жалпымемлекеттік статистикалық байқаулардың алғашқы статистикалық деректері теңіз көлігі статистикасы бойынша деректерді қалыптастыру үшін ақпараттық база болып табылады.

      19. Тасымалдау көлемін есепке алу мынадай үлгіде жүзеге асырылады:

      1) теңіз тасымалы теңізде рейстерді толықтай немесе ішінара жасайтын сауда кемелерін пайдаланумен жүктер және/немесе жолаушыларды кез келген тасымалдауды қамтиды. Басқа кемежайға соқпайтын тасымалдаулар да енгізіледі (жағалаудағы суларда орналасқан құрылғыларға жүктерді тасымалдау не қалдықтарды теңізге тастау немесе теңіз түбінен алынатын және кемежайларға түсірілетін жүктерді тасымалдау үшін);

      2) кемежайға кемеге бункерлік отынды және қорды қабылдау алып тасталады, бірақ жағалаудағы аймақтарда кемелермен бункерлік отынды жеткізу бойынша операциялар енгізіледі. Өзендер мен теңіздер бойынша теңізде жүзетін кемелермен жүктерді тасымалдау енгізіледі. Ішкі су кемелерінде жүктерді тасымалдау алып тасталады (олар ішкі су жолдары бойынша тасымалдарға жатады). Бір айлақтың әртүрлі бассейндері немесе доктары арасындағы жүктерді ішкі тасымалдау алынып тасталды;

      3) коммерциялық теңіз тасымалы коммерциялық мақсаттарда не төлем үшін (жалдау бойынша және сыйақы), едәуір кең экономикалық қызмет шеңберінде кәсіпорынның меншік есебінен жүргізілетін теңіз тасымалын қамтиды;

      4) жүктерді тасымалдау жөнелту бойынша есепке алынады. Бір пункттен екіншісіне жөнелтілген және тасымалдау құжаттарымен ресімделген жүктің бөлек партиясы жөнелту деп саналады;

      5) тоннамен есептегендегі жөнелтілген жүктің саны ыдыстың салмағын, сонымен қатар тасымал кезінде қолданылатын барлық құралдар мен жабдықтың салмағын қоса алғанда тасымалдау құжаттарында көрсетілген салмаққа сүйене отырып анықталады. Жүктерді тасымалдауда паромдармен жүктерді тасымалдауда есепке алынады;

      6) теңіз көлігінің жүк айналымы тоннамен есептегендегі жүктің жөнелту салмағын тасымалдау ара қашықтығына көбейту арқылы, алынған нәтижелерді барлық жөнелтулер бойынша қосындылаумен анықталады;

      7) теңіз көлігінде жолаушыларды тасымалдауға тиісті жол жүру құжаттарымен (ақылы және жеңілдік берілген жолаушылар билетімен, топтық тасымалдау – әскери және экскурсиялық құжаттармен) ресімделген, барлық жөнелтілген жолаушылар, сонымен қатар паромдарда тасымалдарды жүзеге асыратын жолаушылар енгізіледі. Теңіз кемесі экипажының мүшелері алынып тасталады;

      8) теңіз көлігінің жолаушылар айналымы жөнелтілген жолаушылар санын әрбір жолаушыны тасымалдау қашықтығына көбейтіп, алынған нәтижелерді қосу арқылы әрбір жолаушыны жөнелту пунктінен бастап межелі пунктіне дейінгі тасымалдау қашықтығына және жолаушылар санына сүйене отырып, әрбір сапар бойынша анықталады;

      9) тасымалдау қызметінен түскен табыстар тасымалдау құжаттары бойынша орындаған тарифтердің қолданыстағы түрлері бойынша жүктер мен жолаушыларды тасымалдағаны үшін есеп беретін кәсіпорынға аударылған табысты қамтиды;

      10) теңіз көлігінде қосалқы көлік қызметінен түскен табыстарға мыналар кіреді:

      теңіз және жағалау суларында, жүктерді өңдеуден басқа, кемежайлар мен су жолдарын пайдалану жөніндегі қызметтер;

      лоцмандық қызметтер және кемелерді теңіз және жағалау суларындағы айлаққа қою жөніндегі қызметтер;

      теңіз және жағалау суларында батып кеткен кемелерді құтқару және көтеру жөніндегі қызметтер;

      жүктерді көліктік өңдеу жөніндегі қызметтер (контейнерлерді өңдеу жөніндегі қызметтер, жүктер мен багажды тиеу және түсіру, жүкті бекіту және түсіру (стивидорлық жұмыстар);

      басқа да қосалқы көлік қызметінің қызметтері (терминалдардың қызметтері (теңіз кемежайлары, кеме тұрақтар), шлюздердің, арналардың қызметтері, навигациямен байланысты қызметтер, маяктардың қызметі);

      жүктерді тасымалдауды ұйымдастыру қызметі (жүк экспедициясы, көлік құжаттарын және жол парақтарын дайындау, кеден агенттерінің қызметі).

      20. Сауда флотының жүк кемелері есепке алуға жатады, олар тасымалданатын жүктердің түрлеріне байланысты құрғақ жүк және құймалы, қозғалтқыш түріне қарай өзі жүретін және өздігінен жүрмейтін жүк кемелері және сүйретпелер болып бөлінеді.

5-тарау. Автомобиль және қалалық электр көлігі статистикасын қалыптастыру

      21. Автомобиль көлігіндегі статистикалық байқаудың объектілері жүктер мен жолаушыларды тасымалдау, жылжымалы құрам, оны пайдалану, көлік жұмысының қаржылық нәтижелері болып табылады.

      22. Автомобиль және қалалық электр көлігіндегі статистикалық байқау бірлігі автокөлік құралдарын пайдаланатын, трамвайлармен, троллейбустармен, метрополитенмен және көліктің өзге де түрлерімен (фуникулерлер, қалалық және қала маңындағы көлік жүйесінің бөлігі болып табылатын әуе-аспалы жолдар) тасымалдауды жүзеге асыратын заңды тұлғалар, жүктер мен жолаушыларды коммерциялық тасымалдауды жүзеге асыратын дара кәсіпкерлер болып табылады.

      23. Айлық, тоқсандық және жылдық кезеңділіктегі жалпымемлекеттік статистикалық байқаулардың алғашқы статистикалық деректері автомобиль және қалалық электр көлігі статистикасы бойынша деректерді қалыптастыру үшін ақпараттық база болып табылады:

      1) заңды тұлғалардың ай сайынғы және жылдық кезеңділіктегі статистикалық байқаулары;

      2) дара кәсіпкерлердің тоқсандық кезеңділіктегі статистикалық байқаулары;

      3) мемлекеттік органдардың көлік құралдарының паркі, автомобиль жолдарының ұзындығы, жол-көлік оқиғалары туралы әкімшілік деректері.

      24. Тасымалдау көлемін есепке алу мынадай үлгіде жүзеге асырылады:

      1) автобустармен жолаушыларды тасымалдау қала, қала маңы, қалааралық және халықаралық қатынастарда, қолданылатын тарифіне қарамастан автобустармен тасымалданған барлық жолаушылардың, тегін жол жүру немесе кәсіпорындар (ұйымдар) төлеген жол жүру құжаттарын пайдаланатын жолаушыларды қоса алғандағы олардың қосындысы ретінде есептеледі;

      2) жолаушыларды таксимен тасымалдау олардың автомобиль шақырымдағы ақылы жүрісін жеңіл таксидегі жолаушылардың орташа санына көбейту және нәтижені жолаушыларды тасымалдаудың орташа қашықтығына бөлумен анықталады. Жеңіл таксиде жолаушыны тасымалдаудың орташа қашықтығы қала маңындағы қатынастағы автобустың жолаушыны тасымалдауының орташа қашықтығына тең деп алынады;

      3) трамвай, троллейбус, метромен жолаушыларды тасымалдау ақылы жол жүру және тегін жол жүру құқығын пайдаланатындар санын қамтиды;

      4) автобустардың жолаушылар айналымы тасымалданған жолаушылар санының жол жүрудің орташа қашықтығына көбейтіндісімен анықталады;

      5) таксидің жолаушылар айналымы жеңіл таксидің ақылы жүрісін тасымалданған жолаушылардың орташа санына көбейтумен анықталады;

      6) трамвай, троллейбус, метролардың жолаушылар айналымы тасымалданған жолаушылардың санын жолаушының орташа жол жүру қашықтығына көбейтумен анықталады;

      7) автомобильді жүк көлігімен тасымалдаулар жүк автомобильдері, пикаптар және жеңіл автомобильдердің шассиіндегі фургондар және автотіркемелермен орындалған жиынтық көлемді қамтиды. Тасымалданған жүктерді есепке алу келген уақыты бойынша жүргізіледі. Тасымалданған жүктердің көлемі әрбір жүруге ыдыстың салмағын (кіру), контейнер салмағын есепке алумен тасымалданған жүктердің нақты салмағы бойынша көрсетіледі;

      8) автомобиль көлігіндегі жүк айналымы әрбір жүруге тасымалданған жүктің (автотіркемелерде тасылған жүкті қоса алғанда) салмағын жүру қашықтығына көбейтумен, бұдан кейін барлық жүрулер бойынша көбейтінділерді қосындылаумен анықталады;

      9) барлық қатынастарда автобустармен жолаушыларды тасымалдаудан түсетін табысқа жол жүру билеттерінің барлық түрлерін сатудан (жеке жолаушыларға, сонымен бірге ұйымдар мен кәсіпорындарға) түскен нақты түсімнің жалпы сомасы және жолаушыларды тапсырысты автобустармен тасымалдаудан кірістер енгізіледі;

      10) жеңіл таксилермен жолаушыларды тасымалдаудан түскен табысқа, жеңіл таксилермен жолаушыларды тасымалдаудан түскен түсімнен басқа, (телефон бойынша таксиге алдын-ала тапсырыстан табысты есепке алумен), байланыс кәсіпорындарының мерзімді баспасөз басылымдарын және пошта тасымалдаудан қолма-қол емес есеп айырысудан түскен табыстар да енгізіледі;

      11) трамвай, троллейбустар, метромен жолаушыларды тасымалдаудан түскен табысқа жол жүру құжаттарының барлық түрлерін жеке азаматтарға, кәсіпорындар мен ұйымдарға сатудан нақты түсімнің жалпы сомасы енгізіледі. Қалалық жолаушылар көлігінің жұмысы атқарушы билік органдары мен тиісті көлік кәсіпорындарының арасындағы экономикалық өзара қарым-қатынас негізінде ұйымдастырылған қалаларда табыстарын кәсіпорынның есеп айырысу тарифі бойынша жолаушыларды тасымалдау бойынша нақты орындалған жұмысы үшін алған кірісі көрсетіледі (100 орын-километрге).

      Ескертпе:

      Жеңіл таксидегі жолаушылардың орташа саны екі жолаушыға тең деп қабылданады.

      Жолаушы сапарының орташа қашықтығы осы қалада жолаушылар ағынын бір реттік тікелей зерттеу (5 жылда 1 рет) негізінде есептеледі;

      12) автомобиль көлігіндегі қосалқы көлік қызметінен түскен кірістерге мыналар кіреді:

      жүктерді көліктік өңдеу және сақтау жөніндегі көрсетілетін қызметтер (жүктер мен жолжүкті тиеу және түсіру, жүкті бекіту және түсіру (стивидорлық жұмыстар), тауарлардың барлық түрлеріне арналған қойма қызметтері, тауарларды сыртқы сауда аймақтарында сақтау);

      өзге де қосалқы көлік қызметі (терминалдар қызметтері (автобус вокзалдары мен станциялары), автомобиль жолдарын пайдалану жөніндегі қызметтер, азаматтарға тиесілі көлік құралдарын сақтау жөніндегі қызметтер);

      жүктерді тасымалдауды ұйымдастыру жөніндегі қызметтер (жүк экспедициясы, көлік құжаттамасын және жол парақтарын дайындау, кеден агенттерінің қызметтері).

      25. Жүктерді тасымалдау (жүк айналымы), жолаушыларды тасымалдау (жолаушылар айналымы) көрсеткіштері бойынша автомобиль көлігі статистикасы бойынша деректерді қалыптастыру заңды тұлғалар мен дара кәсіпкерлердің статистикалық байқауларының нәтижелері бойынша алынған салалық көрсеткіштердің тиісті көлемдерін қосу арқылы жүзеге асырылады.

      Автомобиль көлігі статистикасы бойынша ай сайынғы деректерді қалыптастыру мынадай түрде жүзеге асырылады:

      Заңды тұлғалардың жүк тасымалдарының (жүк айналымының), жолаушылар тасымалдарының (жолаушылар айналымының) көлемдері ай сайынғы статистикалық байқау негізінде қалыптастырылады.

      Дара кәсіпкерлердің жүк тасымалдарының (жүк айналымының), жолаушылар тасымалдарының (жолаушылар айналымының) көлемдері тоқсан сайынғы іріктемелі статистикалық байқау негізінде қалыптастырылады. Дара кәсіпкерлердің ай сайынғы статистикалық деректері тоқсандық зерттеуде алынған көлемнің 1/3 бөлігін құрайды.

      Жүктерді, жолаушыларды тасымалдаудан түсетін кірістер заңды тұлғаларды тексеруден түсетін ай сайынғы кірістерді және жеке кәсіпкерлерді тексеруден түсетін тоқсандық кірістердің 1/3-ін қосу арқылы қалыптастырылады.

      Автомобиль көлігі статистикасы бойынша жылдық деректерді қалыптастыру мынадай түрде жүзеге асырылады:

      Заңды тұлғалардың жүк тасымалдарының (жүк айналымының), жолаушылар тасымалдарының (жолаушылар айналымының) көлемдері жылдық статистикалық байқау негізінде қалыптастырылады.

      Дара кәсіпкерлердің жүк тасымалдарының (жүк айналымының), жолаушылар тасымалдарының (жолаушылар айналымының) көлемдері тоқсан сайынғы іріктемелі статистикалық байқау негізінде қалыптастырылады.

      Жүктерді, жолаушыларды тасымалдаудан түсетін кірістер заңды тұлғаларды жылдық тексеру кірістерін және дара кәсіпкерлерді тоқсандық тексеру кірістерін қосу арқылы қалыптастырылады.

      26. Автомобиль көлігінің жұмысы келесі көрсеткіштермен сипатталады:

      1) автомобильдердің жалпы жүк көтергіштігі әрбір маркалы жүк автомобильдерінің тізімдік санын дайындаушы зауыттың төлқұжаты бойынша олардың жүк көтергіштігіне көбейтуден алынған көбейтіндіні қосумен анықталады;

      2) автобустардың жалпы жолаушылар сыйымдылығы әрбір бір маркалы автобустардың тізімдік санын отыруға арналған орын саны бойынша олардың сыйымдылығына көбейтуден алынған көбейтінділерді қосумен анықталады;

      3) автомобилдер паркін пайдалану коэффициенттері жылжымалы құрамның жұмыста болған автомобиль - күнінің шаруашылықта болған күнінің қатынасы ретінде анықталады:



      мұнда:

      Кпқ - автомобилдер паркінпайдалану коэффициенттері;

      АКж- жылжымалы құрамның жұмыста болған автомобиль-күні;

      АКш - жылжымалы құрамның шаруашылықта болған автомобиль-күні.

      4) жүк автомобильдерінің және автобустар, жеңіл таксилердің жүрген жолын пайдалану коэффициенті,тиісінше, жүк және жолаушылармен жүрген жолын жалпы жүргенжолға бөлумен анықталады:



      мұнда:

      К жп – жүк автомобильдерінің және автобустар, жеңіл таксилердің жүрген жолын пайдалану коэффициенті;

      Жж/ж – жүкпен жүрген жол, жолаушылармен жүрген жол;

      ЖЖ – жалпы жүрген жол.

      5) автомобильдердің кәсіпорын қарауында болған уақыты есепті кезең ішінде әрбір жеке автомобильдің барлық шаруашылықта болғанбарлық күнтізбелік күндерін, оның ішінде демалыс, мереке күндерін қосу арқылы анықталады;

      6) жұмыста болған автомобиль күнін тәулік бойы жұмыспен өтелген ауысым санына қарамастан есепті кезеңнің әрбір күні үшін гараждан жолаққа жіберілген автомобильдер санын қосындылаумен анықтайды. Қайтып келу себебіне қарамастан белгіленген мерзім басталғанға дейін жолақтан гаражға қайтып келген автомобиль (ауысым аяқталғанға дейін) жұмысын өтеген бір күн ретінде есептеледі;

      7) автомобильдердің жалпы жүрген жолы барлық автомобильдердің жүкпен (жолаушылармен) жүрген жолынан, такси жүрген жолдан, бос және нөлдік жүрген жолдан алынады. Бір күндегі жалпы жүргенжол шамасы спидометр арқылы анықталады;

      8) жүкпен жүрген жол деп тасымалданған жүктер (жолаушылар) санына қарамастан автомобильдерге тиеу және түсіріп алу (немесе жолаушыларды отырғызу және түсіру) жүргізілген пунктілер арасында жүк тиелген автомобильдердің жүрген жолы есептеледі, жеңіл таксилердің ақылы жүрген жолы таксометр көрсеткіштері бойынша белгіленеді.

6-тарау. Құбыр жол көлігі статистикасын қалыптастыру

      27. Құбыржол көлігіндегі статистикалық байқау обьектілері жүк тасымалдау (газ, мұнай, мұнай өнімдері) және магистральды құбыржолдары болып табылады.

      28. Статистикалық байқау бірлігі магистральды құбыржолдарының иесі - кәсіпорындары болып табылады.

      29. Айлық және жылдық кезеңділіктегі жалпымемлекеттік статистикалық байқаулардың алғашқы статистикалық деректері құбыржол көлігі статистикасы бойынша деректерді қалыптастыру үшін ақпараттық база болып табылады.

      30. Тасымалдау көлемін есепке алу мынадай үлгіде жүзеге асырылады:

      1) құбыржолы көлігі үшін жүк тасымалдау көлемі дегеніміз мұнайды (мұнай өнімдерін, газ) қайта айдауды білдіреді; яғни жүкті құбыр арқылы тасымалдау құбыржолы көлігі кәсіпорындары өндіру (өндіріс) ауданынан немесе шекарадан (бастапқы базалар, қайта өңдеу бойынша кәсіпорындар тарату станциялары, вагон цистерналарға құю пунктілері, танкерлік кемелер, автомобиль-цистерналар) жеткізу үшін қабылдаған жүкті бастапқы жөнелту. Құбырға айдау кезіндегі жүк шығыс өлшеуіштері мен есептеуіштер бойынша анықталады. Табиғи газды қайта айдау көлем бірлігімен есепке алынады және көлем бірлігіне (салмақ) келесі арақатынас арқылы аударылады:1 текше метр = 0,8 кг немесе 1000 текше метр газ = 0,8 тонна немесе 1 тонна = 1250 текше метр;

      2) құбыр көлігінің жүк айналымы - мұнай, мұнай өнімдері және газды магистральды құбыржолдары арқылы өткізу бойынша жұмыс көлемі. Мұнайды (мұнай өнімдерін, газды) тоннамен бас сорғы станциясының кіреберіс коллекторынан зауыттың, құю пункті, мұнай базасы, газ тарату желісінің кіреберіс коллекторына дейін айдау ара қашықтығына айдау көлемдері көбейтіндісінің қосындысы ретінде анықталады. Жалпы барлық құбыржолдары бойынша және мұнай құбырлары, өнім құбырлары (мұнай өнімдерінің түрлері бойынша) және газ құбырлары бойынша жеке анықталады;

      3) мұнайды және мұнай өнімдерін тасымалдаудан түскен табыс осы жүктерді қайта айдау, тиеу және құю үшін төленетін тарифтік ақымен анықталады. Газ құбыры көлігінде түскен табыстар 1000 текше метр газды тасымалдау бойынша тарифті тасымалдау көлеміне көбейту арқылы анықталады;

      4) құбыржолы ұғымына мыналар кіреді: газқұбыры, газ конденсаты құбыры, мұнай құбыры, мұнай өнімдері құбыры, көмір құбыры. Құбыржол кез келген жүк жөнелтушілер мен жүк қабылдаушылардың жүктерін тасымалдауға арналған.

      31. Магистральды құбыржолдардың ұзындығы мынадай үлгімен есептеледі:

      1) мұнай құбырлары мен мұнай өнімдері құбырлары – ұзындығы ел аумағында орналасқан мұнай мен мұнай өнімдерін айдау үшін магистральды құбыр кесінділерінің ұзындықтарының қосындысымен есептеледі. Бір ұзындықтағы километрлермен өлшенеді;

      2) газ құбырлары – газды сорғыш станцияларынан елдің таратушы және өнеркәсіптік кәсіпорындарына жеткізетін газ құбырларының жекелеген тарамдары бөліктерінің желілік ұзындығының қосындысымен анықталады.

      Ескертпе:

      Газ құбырларының ұзындығы деректер газды тұрмыстық тұтынушыларға жеткізетін газ тарату желілерінің ұзындығын қамтымайды. Бір ұзындықтағы километрмен өлшенеді.

7-тарау. Әуе көлігі статистикасын қалыптастыру

      32. Әуе көлігіндегі статистикалық байқау объектілері: жолаушыларды, жолжүкті, жүкті және почта жөнелтілімдерін тасымалдау (әуемен тасымалдау); авиациялық жұмыстарды орындау; оқу, спорттық, мәдени-ағарту іс-шараларын жүргізу, техникалық шығармашылықты дамыту; әуе кемесін пайдаланушының жеке қажеттіліктерін қанағаттандыру; іздестіру-құтқару және авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізу, дүлей зілзала болған жағдайда көмек көрсету, әуе кемелеріне аэронавигациялық қызмет көрсетуді, оларға техникалық қызмет көрсетуді және жөндеуді ұсыну, әуежай қызметін және (немесе) аэродромдық (тікұшақ айлағы) қызмет көрсетуді жүзеге асыру; аэродромдар мен азаматтық авиация объектілерін жобалау мақсатында пайдаланылатын азаматтық авиация болып табылады;

      33. Статистикалық байқау бірлігі кестеге бағынатын және бағынбайтын әуе көлігі кәсіпорындары (тұрақты және тұрақсыз тасымалдаушылар) болып табылады.

      34. Айлық және жылдық кезеңділіктегі жалпымемлекеттік статистикалық байқаулардың алғашқы статистикалық деректері әуе көлігі статистикасы бойынша деректерді қалыптастыру үшін ақпараттық база болып табылады.

      35. Тасымалдау көлемін есепке алу мынадай үлгіде жүзеге асырылады:

      1) әуе көлігімен тасымалданған жолаушылар саны есепті кезеңде көлік авиациясы ұшақтарымен тасымалданған барлық жолаушылар санының қосындысымен есептеледі;

      2) әуе көлігіндегі жолаушылар айналымы әрбір ұшу учаскесінде тасымалданған жолаушылар санын осы учаскеге сәйкес келетін пайдалану қашықтығына көбейту сомасымен анықталады;

      3) әуе көлігінде тасымалданған жүктер саны есепті кезеңде ұшақпен тасымалданған барлық жүк, пошта және ақылы жолжүк салмағының қосындысымен есептеледі;

      4) әуе көлігінің жүк айналымы әрбір ұшу учаскесінде тасымалданған жүк және пошта тоннасының санын осы учаскеге сәйкес пайдалану арақашықтығына көбейтіндісінің қосындысымен анықталады;

      5) көлік авиациясынан табыс халықаралық әуе жолақтары, ішкі қатынас жолақтары бойынша жолаушы, пошта және жүк тасымалынан түсімдерді қамтиды;

      6) әуе көлігіндегі қосалқы көлік қызметінен табыстарға мыналар кіреді:

      жүктерді өңдеуден басқа әуежайлардың қызметтері;

      әуе кемелеріне жерде қызмет көрсету;

      әуежайларда жолжүгін уақытша сақтау;

      әуежайларда өрт сөндіру және өртке қарсы шаралар жөніндегі қызметтер;

      әуе кемелерін сүйрету;

      ангар қызметтері;

      әуе қозғалысын басқару жөніндегі қызметтер;

      авиабилеттерді сату бойынша кассалардың қызметтері;

      жүктерді көліктік өңдеу жөніндегі қызметтер (жүктер мен жолжұктерді тиеу және түсіру, жүкті бекіту және түсіру (стивидорлық жұмыстар);

      жүк тасымалдауды ұйымдастыру бойынша көрсетілетін қызметтер (жүкті экспедициялау, көлік құжаттамалары мен жол парақтарын дайындау, кеден агенттіктерінің көрсетілетін қызметтері).

      36. Әуе көлігімен ұшу тұрақты және тұрақты емес болып бөлінеді:

      1) әуе көлігімен тұрақты тасымалдаушыларға тұрақты негізде, шарттық негізде жолаушыларды, жүктер мен поштаны тасымалдауды жүзеге асыратын авиа кәсіпорындар жатады;

      2) тұрақты авиа тасымалдауларға (кесте бойынша) төлемге жарияланған кестеге сәйкес жоспарланған және орындалатын ұшулар, немесе орындары кез келген агенттіктерде брондалған жүйелі түрде орындалатын ұшу сериялары есептелетін айтарлықтай жиі ұшулар және тұрақты рейстердің шамадан тыс жүктемелігінен туындаған қосымша ұшулар жатады;

      3) әуе көлігіндегі тұрақты емес тасымалдаушыларға жүктер мен жолаушыларды тұрақты тасымалдауларда: чартерлі (тапсырысты) ұшулар, арнайы рейстер, туристік маршруттарда ("инклюзив тур") көрсетілмеген, тек тұрақты емес шарт негізінде коммерциялық тасымалдауды жүзеге асыратын кәсіпорындар жатады;

      4) тұрақты емес (чартерлі) авиатасымалдауларға блок чартерлі тасымалдаулар жатады (әуе кемесінің барлық сыйымдылығы кестеде тұрақты ретінде көрсетілген, алайда сол немесе соған ұқсас маршруттар мен кестелер бойынша чартерлі ұшулар ретінде жүзеге асырылатын чартерлі тасымалдаулар үшін жолданған тасымалдаулар). Тасымалдау көрсеткіштерін анықтау үшін әрбір рейстік "Ұшуға тапсырмаларында" және тиісті ілеспе тасымалдау құжаттарында көрсетілген деректер пайдаланылады.

      37. Кодтарды бірлесе пайдаланумен пульдік келісімдер шегінде блок-чартерлі тасымалдаулар қағидаты бойынша орындарды блоктау туралы келісімдер аясында, бірлесіп қызмет көрсетілетін рейстер және жалға алынған әуе кемелерімен тасымалдау жағдайында тасымалдаулар туралы мәліметті рейсті нақты орындайтын, яғни "Пайдаланушы сертификатына" аталған тасымалдар орындалған әуе кемелері қосылған авиатасымалдаушылар ұсынады.

      38. Әуе кемелері ұшуының тұрақтылығы кестемен салыстырғанда кешігусіз орындалған келулер санының кестемен көзделген келулер санына арақатынасымен сипатталады.

      39. Әуе көлігінің жұмысы келесі көрсеткіштер бойынша сипатталады:

      1) жолаушы орындықтарын пайдалану коэффициенті нақты жолаушы айналымын шекті жолаушы айналымына бөлу арқылы қозғалыс бағыты бойынша пайдаланылатын ұшақтың осы түрінде орнатылған жолаушы орындықтарының санына сүйене отырып (пошталық лимиті бар рейстерді қоспағанда) анықталады:



      мұнда:

      Кжолп–жолаушы орындықтарын пайдалану коэффициенті;

      Жн – нақты жолаушы айналымы;

      Жш – шекті жолаушы айналымы.

      2) Ұшақтардың жүк көтергіштігін пайдалану коэффициенті нақты тонна - километрді нормативті тонна километрге бөлу арқылы анықталады:



      мұнда:

      Кжүкп – ұшақтардың жүк көтергіштігін пайдалану коэффициенті;

      Жн – нақты жүкайналым;

      Жм – мөлшерлі жүкайналым.

      3) авиатасымалдаулардың ұшақ-километрлері барлық түрлердегі әуе кемелерінің орындалған ұшу кезеңдерінің санын тиісінше әрбір тасымалдар бойынша тиісті кезең ұзақтығына көбейту арқылы алынған нәтижесіндегі көбейтінділердің қосындысымен анықталады;

      4) ұшу уақыты – әуе кемесінің ұшу жолағымен ұшқан кезде оның қозғалысының басталған сәтінен бастап және тежелген сәтке дейін және ұшу аяқталғаннан кейін рульдеу жолына өткенге дейінгі ұшуда болу сағатының жалпы саны. 1 тізімдік ұшаққа нақты ұшу әуе кемесінің осы түрінде жалпы коммерциялық ұшу сағатының осы типтес әуе кемелерінің орташа тізімдік санына арақатынасы;

      5) орындалған жолаушы тонна-километр жолаушы айналымды жолаушының орташа салмағынан шыға отырып 90 кг-ға тең деп қабылданған 0,09 қол жүгінің коэффицентіне көбейту арқылы анықталады:



      мұнда:

      Ожткм– орындалған жолаушы тонна-километр;

      ОЖ – орындалған жолаушыайналым;

      0,09– жолаушының орташа салмағы қол жүгін қоса алғанда 90 кг.

      6) орнатылған кресло-километр ұшудың әрбір кезеңіне сатуға ұсынылған креслолардыңтасымалдаудыңәрбір түрі бойынша тиісті кезеңнің ұзақтығына көбейтінділерін қосындылаумен анықталады. Қолданыстағы кресло-километрді (шекті жолаушылар айналымын) есептеу кезінде қосымша отынның немесе басқа жүктің салдарынан жолаушыларды тасымалдау үшін іс жүзінде ұсынылған креслолар есепке алынбайды;

      7) орындалған тонна-километрлер ұшудың әрбір кезеңіндегі тоннадағы тасымалданған жүктер (тиісінше пошта) санын кезең ұзындығына көбейтуден туындыларды қосындылаумен айқындалады. Ұшу кезеңіндетасымалданған жүк, поштасаны ұшудың осы кезеңіндеәуе көлігінің бортында болған жүк, поштаның санына тең;

      8) орнатылған тонна-километр ұшудың әрбір кезеңіндегі тоннамен есептегендегі орнатылған коммерциялық жүктеудің әрбір түрі бойынша тиісті кезеңнің қашықтығынакөбейтінділерін қосындылау арқылы анықталады.

8-тарау.Жол-көлікоқиғалары статистикасын қалыптастыру

      40. Жол-көлік оқиғалары (бұдан әрі - ЖКО) статистикасын қалыптастыру әкімшілік дереккөздің деректері бойынша жүзеге асырылады.

      41. ЖКО статистикасының негізгі көрсеткіштері: оқиғалар саны, қайтыс болғандар мен жараланған адамдар саны болып табылады.

      ЖКО оқиғалардың мынадай түрлеріне бөлінеді: көлік құралдарының соқтығысуы, жаяу жүргіншіні қағып кету, кедергіні қағып кету, тоқтап тұрған көлік құралдарын қағып кету, жануарларды қағып кету, велосипедшілерді қағып кету, аударылу салдары, жолаушының құлау салдары.

      Сонымен қатар ЖКО оқиға болған орны бойынша есепке алынады: елді мекендерде, республикалық, халықаралық маңызы бар жолдарда және облыстық, аудандық маңызы бар жолдарда.

      ЖКО: жылдамдықты арттыру, жаяу жүргіншілер жолын өтіп бара жатқанда, қарама-қарсы қозғалыс жолағына шығып кету, жаяу жүргіншілердің белгіленбеген орында жолдан өтуі және алкогольдік және есірткіге масайған жағдайда жасалған оқиғалар себептері бойынша есепке алынады.

      ЖКО уақыт аралығында есепке алынады: жыл уақыты бойынша, апта бойынша, айлар бойынша.

      ЖКО жарықтандыру мен ауа райы жағдайларын ескере отырып есепке алынады.

      Зардап шеккендердің (қайтыс болғандар мен жараланғандар) саны жасы мен жыныстық тиістілігі бойынша есепке алынады.

      42. Жариялау үшін келесі есептік көрсеткіштер пайдаланылады:

      1) халықтың 100000 адамына шаққандағы орын алған ЖКО саны мына формула бойынша анықталады:



      мұндағы:

      ЖКО– халықтың 100000 адамына шаққандағы ЖКО саны, бірлік;

      Кесеп. жыл– есепті жылдағы ЖКО саны, бірлік;

      Хорт. жыл– халықтың орташа жылдық саны, адам.

      2) уақыт бойынша орын алған оқиғалар жиілігі келесі формула бойынша анықталады:



      мұндағы:

      С – орын алған оқиғалардың жиілігі сағатпен;

      О – орын алған оқиғалар саны, бірлік.



      мұндағы:

      М - орын алған оқиғалардың жиілігі минутпен;

      О – орын алған оқиғалар саны бірлік.

9-тарау. Дара кәсіпкерлердің автомобиль көлігімен жүк және жолаушылар тасымалдарын іріктемелі зерттеу

      43. Дара кәсіпкерлердің қызметін зерттеу жалпымемлекеттік статистикалық байқаулар бойынша жүзеге асырылады.

      Негізгі көрсеткіштер жүктерді тасымалдау, жүк айналымы, жолаушыларды тасымалдау, жолаушылар айналымы, жүктерді, жолаушыларды тасымалдаудан түсетін кірістер және автокөлік құралдарының саны болып табылады.

      Зерттеу бірліктері жүк және жолаушылар тасымалы үшін жүк автомобильдерін, автобустарды және жеңіл автомобильдерді (таксиді) пайдаланатын дара кәсіпкерлер болып табылады.

      44. Зерттеу үшін бас жиынтық ретінде дара кәсіпкерлер туралы деректер тізбесін қамтитын Статистикалық бизнес тіркелімі пайдаланылады.

      45. Дара кәсіпкерлердің іріктемелі жиынтығы қызметінің негізгі және қосалқы түрі коммерциялық негізде автомобиль көлігімен жүк және жолаушылар тасымалдауды жүзеге асыру болып табылатын кәсіпкерлер қатарынан қалыптастырылады.

      ДК тасымалдау қызметін іріктемелі зерттеу шеңберінде коммерциялық негізде орындалатын тасымалдаулар қарастырылады, себебі олар көлік статистикасында ескеріледі.

      Зерттеу "ауытқымалы режимде" есепті жыл бойы өтеді. Мұндай тәсілдің артықшылығы жыл бойы тасымалдау көлемі едәуір төмендеген және артқан кезеңдерді, мереке күндерінен немесе қолайсыз ауа райы жағдайларына байланысты ұзақ тоқтап тұруларды қосқанда, жүк пен жолаушыларды тасымалдау ісінің шынайы жағдайын барабар көрсетуді білдіреді. Іріктемелі жиынтыққа түскен әрбір дара кәсіпкер жылына бір рет бір апта бойы зерттеледі.

      Іріктемелі жиынтықтың мөлшері бас жиынтықтың 25%-ын құрайды.

      Зерттеу нәтижелері тоқсан сайын әзірленеді.

      46. Стратификация мынадай белгілер бойынша жүзеге асырылады:

      Әкімшілік-аумақтық объектілер жіктеуішіне (ӘАОЖ) сәйкес дара кәсіпкерді тіркеу аумағы;

      Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуішінің (бұдан әрі - ЭҚЖЖ) кодтарына сәйкес негізгі және қосалқы қызмет түрлері 49.4, 49.31.1, 49.31.9, 49.32.0, 49.39.0.

      47. Жиынтық деректерді қалыптастыру тоқсан қорытындылары бойынша зерттеу нәтижелері бойынша алынған деректерді байқау объектілерінің базалық жиынтығына тарату арқылы жүзеге асырады.

10-тарау. "Көлік" саласы өнімінің жалпы шығарылымын есептеу

      48. Көліктің жалпы өнімі барлық қызметтерді өндірушілер көрсеткен көлік қызметтерінің құнын білдіреді, оларға кез келген ұйымдық-құқықтық нысандағы және меншіктің кез келген нысанындағы көлік қызметін жүзеге асыратын, көлік қызметтерін көрсетуге маманданған заңды тұлғалар мен дара кәсіпкерлер жатады, бақыланбайтын экономика саласында қалыптастырылатын қызметтердің құны қосылады.

      Жалпы өнімнің құрамына мыналар кіреді:

      1) "Көлік және қоймалау" қызметінің негізгі және қосалқы түрі бар кәсіпорындардың жалпымемлекеттік статистикалық байқауларының жиынтық деректері негізінде қалыптастырылатын жүктер мен жолаушыларды тасымалдаудан, қосалқы көлік қызметінен Көлік қызметтерінің көлемі (кіріс) және автомобиль көлігімен жүктер мен жолаушыларды тасымалдау жөнінде қызметтер көрсететін дара кәсіпкерлер;

      2) бақыланбайтын экономика (бұдан әрі – ББЭ) саласында қалыптастырылатын көлік қызметтерінің көлемі.

      Көліктік көрсетілетін қызметтер шығарылымы жүк және жолаушылар тасымалдары және жүктерді қоймаға қою, қосалқы көлік қызметі бойынша көрсетілген қызметтер үшін төлем ретінде алынатын қаражаттардықосындылаумен (табыстарды) есептеледі және мынадай қызмет түрлері бойынша жүргізіледі:

      теміржол көлігі;

      автомобиль көлігі;

      қалалық электр көлігі;

      құбыржолы көлігі;

      ішкі су жолы көлігі;

      теңіз және жағажай көлігі;

      әуе көлігі;

      жүктерді қоймаға қою және қосалқы көлік қызметі.

      Көлік қызметі өнімдерінің жалпы шығарылымы мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      Vк – көлік қызметінің көлемі бойынша жалпы шығарылым;

      Vкәс – шағын, орта және ірі көлік кәсіпорындардың жалпы шығарылымы;

      Vдк – автомобиль көлігіндегі дара кәсіпкерлердің өнімнің жалпы шығарылымы;

      Vеб –есеп бермеген көлік қызметі саласындағы кәсіпорындарының көлемі

      Vбрқ– бейресми көлік қызметінің көлемі.

      49. Көлік секторы бойынша ББЭ саласындағы жалпы шығарылым көлік жұмысының көлемі және бейресми көлік қызметінің көлемі туралы мемлекеттік статистика органдарына мәліметтер ұсынбаған ресми тіркелген заңды тұлғалардың қызметін қамтиды.

      Есеп бермеген көлік қызметтері саласындағы кәсіпорындардың көлемін есептеу рәсімі мынадай формуламен көрсетіледі:



      мұндағы:

      Vеб – есеп бермеген көлік қызметі саласындағы кәсіпорындардың көлемі

      I - қызмет түрінің индикаторы,

      J - кәсіпорын өлшемінің индикаторы,

      X - 1 кәсіпорынға арналған агрегаттың орташа мәні,

      U - есеп бермеген кәсіпорындар саны.

      Бейресми сектордағы жалпы шығарылым "Халықтың жұмыспен қамтылуын іріктеп зерттеу сауалнамасы" Т-001 сауалнамасы бойынша үй шаруашылықтарын зерттеу қорытындылары бойынша қалыптастырылады.

      50. Көлік қызметтері өнімдерінің жалпы шығарылымының көлемін есептеу ай сайынғы, тоқсан сайынғы және жылдық негізде жүргізіледі.

      Көлік қызметтері өнімдерінің жалпы шығарылымы ай сайын (тоқсан сайын) мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      Vк – көлік қызметінің көлемі бойынша өнімнің жалпы шығарылымы;


– темір жол көлігі кәсіпорындары өнімінің жалпы шығарылымы;

– автомобиль көлігі кәсіпорындары өнімінің жалпы шығарылымы;

– автомобиль көлігінің дара кәсіпкерлері өнімінің жалпы шығарылымы;

– құбыр көлігі кәсіпорындары өнімінің жалпы шығарылымы;

– әуе көлігі кәсіпорындары өнімінің жалпы шығарылымы;

– ішкі су көлігі кәсіпорындары өнімінің жалпы шығарылымы;

– теңіз көлігі кәсіпорындары өнімінің жалпы шығарылымы;

– жүктерді қоймаға қою, қосалқы көлік қызметі бойынша кәсіпорындар өнімінің жалпы шығарылымы;

      Vеб– есептер бермеген көлік қызметі саласы кәсіпорындарының көлемі;

      Vбрқ – бейресми көлік қызметінің көлемі;

      Жылдық негізде көлік қызметтері өнімдерінің жалпы шығарылымы мынадай формула бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      Vк – көлік қызметінің көлемі бойынша өнімнің жалпы шығарылымы;


– темір жол көлігі кәсіпорындары өнімінің жалпы шығарылымы;

– автомобиль көлігі кәсіпорындары өнімінің жалпы шығарылымы;

– автомобиль көлігінің дара кәсіпкерлері өнімінің жалпы шығарылымы;

– құбыр көлігі кәсіпорындары өнімінің жалпы шығарылымы;

– әуе көлігі кәсіпорындары өнімінің жалпы шығарылымы;

– ішкі су көлігі кәсіпорындары өнімінің жалпы шығарылымы;

– теңіз көлігі кәсіпорындары өнімінің жалпы шығарылымы;

– жүктерді қоймаға қою, қосалқы көлік қызметі бойынша кәсіпорындар өнімінің жалпы шығарылымы;

      Vеб – есеп бермеген көлік қызметі саласы кәсіпорындарының көлемі;

      Vбрқ – бейресми көлік қызметінің көлемі;

11-тарау. Көлік статистикасы бойынша нақты көлем индексін есептеу

      51. Көлік статистикасы бойынша нақты көлем индексі есепті кезеңдегі жолаушы және жүк тасымалының сандық көлемінің базистік кезеңмен салыстырғанда өзгеруін сипаттайды және жүк пен жолаушы тасымалынан түскен табыстың орташа салмақталған өсу қарқыны негізінде есептеледі.

      52. Есептеу кезінде базистік кезең табысының үлесі пайдаланылады:

      d1 - республикалық жүк тасымалынан (жолаушылар тасымалынан) табыстың жалпы сомасында әрбір жеке көлік түрінің жүк (жолаушылар) тасымалдары табысының үлесі;

      d2 - республикадағы тасымалдаудан түскен жалпы табыстардағы республика бойынша жүк және жолаушы тасымалдары табысының үлесі.

      Республика бойынша нақты көлем индексін есептеу кезінде алдымен d1 үлесі бойынша әрбір көлік түрі бойынша жүк пен жолаушы тасымалынан түскен табыс бойынша өсу қарқыны салмақталады, содан кейін олар қосындыланып, d2 үлесі бойынша салмақталады. Нақты көлем индексі екі кезеңде салмақталған жүк және жолаушылар тасымалынан түскен табыстар бойынша қарқындарды қосындылау арқылы республика бойынша есептелінеді.

      53. Нақты көлем индексін есептеу мынадай тізбекпен жүзеге асырылады:

      1) жүк және жолаушылар тасымалынан түскен табыс көлемі ағымдағы жыл табысын тиісті кезеңнің баға индекстерімен дефляторлау арқылы (есепті кезеңнің көрсетілген көрсеткіштері көлемінің баға өзгерісін есепке ала отырып базистікке арақатынасы) салғастырылатын бағаларға келтіріледі. Бұл ретте көлік түрлері бойынша, жүк және жолаушылар тасымалдары бойынша баға индекстері пайдаланылады:





      мұндағы:


- жекелеген көлік түрінің жүк тасымалдауы бойынша түскен табысының нақты көлем индексі;

- жекелеген көлік түрінің жолаушылар тасымалдауы бойынша түскен табысының нақты көлем индексі;

- көліктің жекелеген түрінің тисінше есепті және базистік кезеңдердегі жүк тасымалынан түскен табысы;

- көліктің жекелеген түрінің тисінше есепті және базистік кезеңдердегі жолаушылар тасымалынан түскен табысы;

- көліктің жекелеген түрінің жүк тасымалына баға индексі;

- көліктің жекелеген түрінің жолаушылар тасымалына баға индексі.

      2) әрбір көлік түрімен жүк тасымалы табысының үлесі республикалық жүк тасымалында және әрбір көлік түрімен жолаушылар тасымалы табысының үлесі республикалық жолаушылар тасымалында анықталады:





      мұндағы:


- әрбір көлік түрімен жүк тасымалынан түскен табыс үлесі;

- әрбір көлік түрімен жолаушылар тасымалынан түскен табыс үлесі;

- алдыңғы жылдың тиісті кезеңіндегі әрбір көлік түрімен жүк тасымалынан түскен табыс;

- алдыңғы жылдың тиісті кезеңіндегі әрбір көлік түрімен жолаушылар тасымалынан түскен табыс;

- алдыңғы жылдың тиісті кезеңіндегі барлық көлік түрімен жүк тасымалынан түскен табыс;

- алдыңғы жылдың тиісті кезеңіндегі барлық көлік түрімен жолаушылар тасымалынан түскен табыс.

      3) жүк және жолаушы тасымалынан түскен табыстың салмақталған нақты көлем индексі әрбір көлік түрінің жүк (жолаушы) тасымалынан түскен табыстың республикалық жүк (жолаушылар) тасымалындағы үлесі бойынша есептеледі, яғни d1 үлесі бойынша:





      мұндағы:


- республикалық жүк тасымалындағы әрбір көлік түрінің жүк тасымалынан түскен табыстың үлесі бойынша жүк тасымалдаудан түскен табыстың салмақталған нақты көлем индексі;

- республикалық жолаушылар тасымалындағы әрбір көлік түрінің жолаушылар тасымалынан түскен табыстың үлесі бойынша жолаушылар тасымалдаудан түскен табыстың салмақталған нақты көлем индексі;

- әрбір көлік түрімен жүк тасымалынан түскен табыс үлесі;

- әрбір көлік түрімен жолаушылар тасымалынан түскен табыс үлесі;

- көліктің жекелеген түрінің жүк тасымалдауы бойынша түскен табысының нақты көлем индексі;

- көліктің жекелеген түрінің жолаушылар тасымалдауы бойынша түскен табысының нақты көлем индексі.

      4) жүк және жолаушылар тасымалы табыстарының нақты көлем индексі жеке-жеке анықталады:





      мұндағы:


- көліктің жекелеген түрінің жүк тасымалдауы бойынша түскен табысының нақты көлем индексі;

- көліктің жекелеген түрінің жолаушылар тасымалдауы бойынша түскен табысының нақты көлем индексі;

- жүктер тасымалынан түскен табыстардың нақты көлемініңсалмақталған индексінің сомасы;

-жүктер тасымалынан түскен табыстардың нақты көлемінің салмақталған индексінің сомасы.

      5) барлық көлік түрлері бойынша жүк тасымалы табысының жүк және жолаушылар тасымалынан түскен жалпы табыстағы үлесі мен барлық көлік түрлері бойынша жолаушылар тасымалы табысының жүк және жолаушылар тасымалынан жалпы табыстағы үлесі айқындалады:





      мұндағы:


- республика бойынша жүк тасымалынан түскен табыстар үлесі;

- республика бойынша жолаушылар тасымалынан түскен табыстар үлесі;

- республика бойынша алдыңғы жылдың тиісті кезеңіндегі жүк тасымалынан түскен табыстар;

- республика бойынша алдыңғы жылдың тиісті кезеңіндегі жолаушылар тасымалынан түскен табыстар;

- республика бойынша алдыңғы жылдың тиісті кезеңіндегі жүк және жолаушылар тасымалынан түскен табыстар.

      6) республика бойынша жүк және жолаушылар тасымалынан түскен табыстардың салмақталған нақты көлем индексі республикалық тасымалда барлық көлік түрлерінің жүк (жолаушылар) тасымалынан түскен табыстар үлесі бойынша, d2 үлесі бойынша есептеледі:





      мұндағы:


- республика бойынша жүк тасымалынан түскен табыстар үлесі;

- республика бойынша жолаушылар тасымалынан түскен табыстар үлесі;

- жекелеген көлік түрінің жүк тасымалдауы бойынша түскен табыстарының нақты көлем индексі;

- жекелеген көлік түрінің жолаушылар тасымалдауы бойынша түскен табыстарының нақты көлем индексі;

- жүк тасымалынан түскен табыстардың нақты көлемініңсалмақталған индексі;

- жолаушылар тасымалынан түскен табыстардың нақты көлемінің салмақталған индексі.

      7) республика бойынша нақты көлем индексі айқындалады (көмекші және қосымша көлік қызметі бойынша индексін қамтитын):



      мұндағы:


- республика бойынша нақты көлем индексі;

- жүк тасымалынан түскен табыстардыңнақты көлемінің салмақталған индексі;

- жолаушылар тасымалынан түскен табыстардыңнақты көлемінің салмақталған индексі.

12-тарау. "Көлік" саласының жалпы өңірлік өнімін есептеу

      54. Көлік статистикасы бойынша ұлттық шоттар жүйесі үшін жалпы өңірлік өнімді есептеу үшін облыстар бойынша шығарылым деректері мен нақты көлем индекстері қалыптастырылады:

      Аталған көрсеткіштер мынадай қызмет түрлері бойынша қалыптастырылады:

      1) теміржол көлігімен жүк тасымалынан шығарылым (облыстар бойынша бөлінеді);

      2) теміржол көлігімен жолаушылар тасымалынан шығарылым (облыстар бойынша бөлінеді);

      3) автомобиль көлігі жүктерін тасымалдаудан шығарылым (айлық кезеңділікті жалпымемлекеттік статистикалық байқау бойынша кәсіпорындардың есепті деректері бойынша және тоқсандық кезеңділікті жалпымемлекеттік статистикалық байқау бойынша дара кәсіпкерлердің есепті деректері бойынша облыстар бойынша бөлінеді);

      4) жолаушыларды автомобиль және қалалық электр көлігімен тасымалдаудан шығарылым (айлық кезеңділікті жалпымемлекеттік статистикалық байқау бойынша кәсіпорындардың есепті деректері бойынша және тоқсандық кезеңділікті жалпымемлекеттік статистикалық байқау бойынша дара кәсіпкерлердің есепті деректері бойынша облыстар бойынша бөлінеді);

      5) құбыржол көлігімен жүк тасымалынан шығарылым (облыстар бойынша бөлінеді);

      6) әуе көлігімен жүк тасымалдаудан шығарылым (кәсіпорындардың жалпымемлекеттік статистикалық байқау кезеңділігі айлық бойынша есепті деректері бойынша облыстар бойынша бөлінеді);

      7) әуе көлігімен жолаушылар тасымалынан шығарылым (кәсіпорындардың жалпымемлекеттік статистикалық байқау бойынша кезеңділігі айлық есепті деректері бойынша облыстар бойынша бөлінеді);

      8) су көлігімен жүк тасымалынан шығарылымы (кәсіпорындардың жалпымемлекеттік статистикалық байқау бойынша кезеңділігі айлық есепті деректері бойынша облыстар бойынша бөлінеді);

      9) су көлігімен жолаушы тасымалынан шығарылымы (кәсіпорындардың жалпымемлекеттік статистикалық байқау бойынша кезеңділігі айлық есепті деректері бойынша облыстар бойынша бөлінеді);

      10) теңіз көлігімен жүк тасымалынан шығарылым (кәсіпорындардың жалпымемлекеттік статистикалық байқау бойынша кезеңділігі айлық есепті деректері бойынша облыстар бойынша бөлінеді);

      11) теңіз көлігімен жолаушылар тасымалынан шығарылым (кәсіпорындардың жалпымемлекеттік статистикалық байқау бойынша кезеңділігі айлық есепті деректері бойынша облыстар бойынша бөлінеді);

      12) қосалқы көлік қызметінен шығарылым (кәсіпорындардың тиісті көлік түрлерінің жұмысы туралы жалпы мемлекеттік статистикалық байқау бойынша кезеңділігі жылдық есепті деректері бойынша облыстар бойынша бөлінеді, жылдың айларына пропорционалды - 1/12 бөлінеді).

      55. Көлік қызметінің нақты көлем индексі жоғарыда келтірілген көліктік көрсетілетін қызметтің әрбір түрі бойынша жеке, әрбір облыс бойынша жеке есептеледі:

      1) көлік қызметінің әрбір түрі бойынша тиісті нақты көлем индексін салмақтау арқылы әрбір облыс бойынша жалпы көлік бойынша нақты көлем индексі есептеледі:



      мұндағы:

      НКИ – белгілі бір қызмет түрі бойынша нақты көлем индексі;

      Ш1, Ш0 – есепті және базистік кезеңдердегі шығарылым;

      Иб – базистік кезеңге есепті кезеңдегі баға (тариф) индексі.



      мұндағы:

      НКИобл – әрбір облыс бойынша көлік статистикасы бойынша салмақталған нақты көлем индексі;

      НКИқт1, НКИқт n– белгілі бір қызмет түрінің нақты көлем индексі;

      Үқт1, Үқт n – базистік кезеңдегі облыс шығарылымының жалпы көлеміндегі белгілі бір қызмет түрінің үлесі.

      2) бұдан кейін жалпы республика бойынша көлік статистикасы бойынша нақты көлемінің салмақталған индексі есептеледі:



      мұндағы:

      НКИ кс - жалпы көлік статистикасы бойынша нақты көлем индексі;

      НКИобл1, НКИобл.n - жалпы көлік статистикасы бойынша әрбір облыс бойынша нақты көлем индексі;

      Үобл 1, Үобл n - базистік кезеңдегі республика жалпы шығарылымының көлеміндегі әрбір облыстың үлесі.

13-тарау. Әдістеменің өзгеруіне байланысты динамикалық қатарларды қайта есептеу

      56. Осы Әдістеменің өзгерістерін ескере отырып, көлік статистикасы бойынша көрсеткіштерді қалыптастыру 2022 жылғы қаңтардан бастап жүзеге асырылады. Әдістемеде автомобиль көлігіндегі жеке кәсіпкерлер қызметінің негізгі көрсеткіштерін есептеуде жаңа тәсілдер, тиісінше осы көрсеткіштер мен оларды құраушылар бойынша қолданыстағы динамикалық қатарлар қайта есептелетін болады. Қайта есептеу тарихи бастапқы деректері бар кезеңдер үшін және сол құрамдастар бойынша жүзеге асырылатын болады.

14-тарау.Теміржол және құбыржол көлігі бойынша көліктік көрсетілетін қызметтердің көлемін аумақтық бөлу ерекшеліктері

      57. Мультиөңірлік бірліктер көлемдерінің аумақтық бөлінуі екі кезеңде іске асырылады:

      1) бас кәсіпорын бойынша көрсеткіштерді қалыптастыру;

      2) облыстар бойынша бас кәсіпорын көрсеткіштерінің есебі (бөлу).

      Аумақтық бөлу әрбір кәсіпорын бойынша жеке орындалады.

      Теміржол және құбыржол көлігінің қызметін аумақтық бөлуді қамтамасыз ету үшін "жоғарыдан төмен" әдісі қолданылады. "Жоғарыдан төмен" әдісі облыстар бойынша деректерді бөлу кезінде жанама статистикалық көрсеткіштер пайдаланылған кезде қолданылады.

      58. Көлік статистикасы бойынша өнім (қызмет) шығарылымы (бұдан әрі - шығарылым) облыстар бойынша "азаймалы" әдіспен, "жоғарыдан төмен" әдісімен бөлінеді. Шығарылым алдымен бас кәсіпорын бойынша қалыптастырылады, содан кейін тиісті облыстар бойынша бөлінеді.

      Тиісті облыстар бойынша бөлудің алдында кәсіпорындар бойынша шығарылым екі бөлікке бөлінеді: жалақының негізгі қор өтеліміне қатынасына пропорционалды. Шығарылымды құрамдас бөліктерге бөлу еңбек статистикасы бойынша (жалақы қоры) және қаржы статистикасы бойынша (негізгі қорлар өтелімі айсайынғы есеп айырысулар бойынша жыл айларына пропорционалды – 1/12, себебі жылдық көрсеткіш болып табылады) деректер негізінде жүзеге асырылады.

      Бұл тәсілде есептеудің мынадай алгоритмі пайдаланылады:

      1) шығарылымды сипаттайтын коэффициенттер еңбек және капитал көрсеткіштерінің арақатынасы арқылы есептеледі:



      мұндағы:

      Ке – еңбек бойынша шығарылым коэффициенті;

      Е – еңбек бойынша көрсеткіш (жалақы қоры);

      К – капитал бойынша көрсеткіш (негізгі қордың өтелімі).



      Мұндағы:

      Кк – капитал бойынша шығарылым коэффициенті;

      Ке – еңбек бойынша шығарылым коэффициенті.

      2) еңбекпен және капиталмен құрылған шығарылым көлемдерін анықтаймыз:



      мұндағы:

      Ве – еңбекпен құрылған шығарылым көлемі;

      Вr – шығарылым көлемі, барлығы;

      Ке – еңбек бойынша шығарылым коэффициенті.



      мұндағы:

      Вк –капиталмен құрылған шығарылым көлемі;

      Вr –шығарылым көлемі, барлығы;

      Ве – еңбекпен құрылған шығарылым көлемі.

      3) еңбекпен құрылған шығарылым (Вт), осы облыстар бойынша жалақының үлес салмағына пропорционалды қалыптасқан облыстар бойынша бөлінеді:



      мұндағы:

      Веi – еңбек көрсеткіштері бойынша бөлінген i–облыстарының шығарылымы;

      Ве – еңбекпен құрылған шығарылым көлемі;

      Кеi – i-облысында жұмыскерлер мен қызметшілердің есепті кезеңдегі жалақысының үлес салмағы.

      4) капиталмен құрылған шығарылымды бөлу үшін салмақтау ретінде теміржол (құбыржол) ұзындығының көрсеткіші қолданылады:



      мұндағы:

      Вкi – капитал көрсеткіштері бойынша бөлінген i - облыстарының шығарылымы;

      Вк – капиталмен құрылған шығарылым көлемі;

      Кпi – есепті кезеңде теміржол (құбыржол) ұзындығының үлес салмағы.

      5) шығарылым жалпы әрбір облыс бойынша есептеледі:



      мұндағы:

      Вi – i - облысындағы шығарылым, барлығы;

      Веi – еңбек көрсеткіштері бойынша бөлінген i - облыстарының өнімі;

      Вкi – капитал көрсеткіштері бойынша бөлінген i – облысындағы шығарылым.

      Жүк (жолаушылар) тасымалы және жүк айналымы (жолаушылар айналымы), көрсеткіштерін аумақтық бөлу үшін жоғарыда көрсетілген әдіс пайдаланылады.