О некоторых вопросах оказания медико-социальной помощи в области психического здоровья

Приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 25 ноября 2020 года № ҚР ДСМ-203/2020. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 27 ноября 2020 года № 21680.

      В соответствии с подпунктами 74), 77) статьи 7, пунктом 2 статьи 156, пунктом 6 статьи 174, пунктом 3 статьи 176 Кодекса Республики Казахстан "О здоровье народа и системе здравоохранения" ПРИКАЗЫВАЮ:

      Сноска. Преамбула - в редакции приказа Министра здравоохранения РК от 04.05.2023 № 80 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      1. Утвердить прилагаемые:

      1) перечень медицинских противопоказаний, имеющихся у лиц с психическими, поведенческими расстройствами (заболеваниями), связанными с употреблением психоактивных веществ, в отношении которых не применяется направление в организацию, оказывающую медицинскую помощь в области психического здоровья согласно приложению 1 к настоящему приказу;

      2) правила динамического наблюдения, а также прекращения динамического наблюдения за лицами с психическими, поведенческими расстройствами (заболеваниями) согласно приложению 2 к настоящему приказу;

      3) правила проведения медицинского освидетельствования для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения согласно приложению 3 к настоящему приказу;

      4) порядок медицинского освидетельствования и проведения смены пола для лиц с расстройствами половой идентификации согласно приложению 4 к настоящему приказу;

      5) правила прохождения поддерживающего лечения лиц, подвергавшихся принудительному лечению после выписки из организации, оказывающей медицинскую помощь в области психического здоровья, кроме выписанных по постановлению суда как излечившиеся досрочно согласно приложению 5 к настоящему приказу.

      2. Признать утратившими силу некоторые приказы Министерства здравоохранения Республики Казахстан согласно приложению 6 к настоящему приказу.

      3. Департаменту организации медицинской помощи Министерства здравоохранения Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства здравоохранения Республики Казахстан после его официального опубликования;

      3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства здравоохранения Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1 и 2) настоящего пункта.

      4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра здравоохранения Республики Казахстан.

      5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Министр здравоохранения
Республики Казахстан
А. Цой

  Приложение 1 к приказу
Министра здравоохранения
Республики Казахстан
от 25 ноября 2020 года
№ ҚР ДСМ-203/2020

Перечень медицинских противопоказаний, имеющихся у лиц с психическими, поведенческими расстройствами (заболеваниями), связанными с употреблением психоактивных веществ, в отношении которых не применяется направление в организацию, оказывающую медицинскую помощь в области психического здоровья

Заболевания

Код по международной классификации болезней -10

Глава 1. Туберкулез

1

Туберкулез с деструктивными и бациллярными формами

А15 - А19

Глава 2. Инфекции, передающиеся преимущественно половым путем

2

Манифестные формы сифилиса

А51

3

Гонорея до проведения санирующего курса лечения

А54

4

Хламидиоз до проведения санирующего курса лечения

А56

5

Трихомоноз до проведения санирующего курса лечения

А59

Глава 3. Болезнь, вызванная вирусом иммунодефицита человека (ВИЧ)

6

Болезнь, вызванная вирусом иммунодефицита человека (ВИЧ), проявляющаяся в виде злокачественных новообразований, в терминальной стадии, с проявлениями множественных болезней

В21 – В24

Глава 4. Последствия инфестационных и паразитарных болезней

7

Отдаленные последствия туберкулеза центральной нервной системы

В90.0

Глава 5. Злокачественные новообразования

8

Злокачественные новообразования

С00 - С97

Глава 6. Болезни крови, кроветворных органов и отдельные нарушения, вовлекающие иммунный механизм

9

Болезни крови, кроветворных органов и отдельные нарушения, вовлекающие иммунный механизм средней и тяжелой степени декомпенсации.

D50 - D89

Глава 7. Болезни эндокринной системы, расстройства питания и нарушения обмена веществ

10

Болезни эндокринной системы, расстройства питания и нарушения обмена веществ в стадии декомпенсации.

Е00 - Е16

Глава 8. Психические расстройства и расстройства поведения

11

Сосудистая деменция

F01

12

Деменция при других уточненных заболеваниях, классифицируемых в других разделах

F02.8

13

Деменция неуточненная

F03

14

Органический амнестический синдром, не обусловленный алкоголем или другими психоактивными веществами

F04

15

Органический галлюциноз

F06.0

16

Органическое кататоническое расстройство

F06.1

17

Органическое бредовое (шизофреноподобное) расстройство

F06.2

18

Другие органические расстройства личности и поведения вследствие заболевания, повреждения и дисфункции головного мозга

F07.8

19

Алкогольное абстинентное состояние с делирием

F10.4

20

Шизофрения - все формы с непрерывным и приступообразно прогредиентным типом течения, (со стабильным) дефектом личности

F20

21

Другие хронические бредовые расстройства

F22.8

22

Шизоаффективные расстройства

F25

23

Маниакальный эпизод с психотическими симптомами

F30.2

24

Биполярное аффективного расстройства

F31

25

Тяжелый депрессивный эпизод с психотическими симптомами

F32.3

26

Рекуррентное депрессивное расстройство настроения

F33

27

Легкая, умеренная и тяжелая умственная отсталость

F7

Глава 9. Болезни нервной системы

28

Системные атрофии, поражающие преимущественно центральную нервную систему

G10 - G13

29

Экстрапирамидные и другие двигательные нарушения

G20 - G26

30

Другие дегенеративные болезни нервной системы

G30 - G32

31

Демиелинизирующие болезни центральной нервной системы

G35-G37

32

Эпизодические и пароксизмальные расстройства

G40 - G47

33

Полиневропатии и другие поражения периферической нервной системы (коды

G60 - G64

34

Другие нарушения центральной нервной системы

G 96.8,
G 96.9

Глава 10. Болезни глаза и его придаточного аппарата

35

Болезни глазницы

Н05

36

Болезни сосудистой оболочки и сетчатки

Н30 - Н36

37

Глаукома

Н40 - Н42

38

Болезни зрительного нерва и зрительных путей

Н46 - Н48

39

Зрительные расстройства и слепота

Н53 - Н54

Глава 11. Болезни системы кровообращения

40

Хронические ревматические болезни сердца с пороками с нарушением кровообращения II-III степени.

I05 - I09

41

Острый инфаркт миокарда.

I 21

42

Некоторые текущие осложнения острого инфаркта миокарда

I 23

43

Другие формы острой ишемической болезни сердца

I 24

44

Хроническая ишемическая болезнь сердца; постинфарктный кардиосклероз с нарушением кровообращения II-III степени.

I 25

45

Легочное сердце и нарушения легочного кровообращения

I 26 - I28

46

Другие болезни сердца (с тяжелыми нарушениями сердечного ритма и проводимости с ФК III-IV степени.

I 30 - I52

47

Болезни, характеризующиеся повышенным кровяным давлением (гипертоническая болезнь II - III степени, а также гипертоническая болезнь с частыми кризовыми состояниями)

I 10-I15

48

Цереброваскулярные болезни (острые нарушения мозгового кровообращения и состояния после перенесенных острых нарушений мозгового кровообращения с явлениями парезов, параличей, афазии, атаксии), другие цереброваскулярные болезни.

I 60 - I69

49

Болезни артерий, артериол и капилляров с резко выраженными необратимыми трофическими изменениями (некроз) и нарушением функций конечностей

I 70 - I79

Глава 12. Болезни органов дыхания

50

Хронические болезни нижних дыхательных путей с легочной недостаточностью II - III степени

J40 - J47

51

Болезни легкого, вызванные внешними агентами с легочно-сердечной недостаточностью II - III степени.

J60 - J70

Глава 13. Болезни органов пищеварения

52

Заболевания желудочно-кишечного тракта в стадии обострения, декомпенсации.

К20 - К77

Глава 14. Болезни кожи и подкожной клетчатки

53

Системные дерматозы в стадии обострения

L10 - L14, L98

Глава 15. Болезни костно-мышечной системы и соединительной ткани

54

Системные поражения соединительной ткани с нарушением функции органов II - III степени

М30 - М36

55

Спондилопатии с ограничением подвижности позвоночника, ребер, крупных сустав с ФНС II-III ст

М45 - М49

Глава 16. Болезни мочеполовой системы

56

Болезни мочеполовой системы с хронической почечной недостаточностью

N00 - N99

Глава 17. Врожденные аномалии (пороки развития), деформации и хромосомные нарушения

57

Врожденные аномалии (пороки развития) системы кровообращения в стадии декомпенсации или обострения

Q20 - Q28

58

Врожденные аномалии (пороки развития) органов дыхания в стадии декомпенсации или обострения

Q30 - Q34

59

Другие врожденные аномалии (пороки развития) органов пищеварения в стадии декомпенсации или обострения

Q38 - Q45

60

Врожденные аномалии (пороки развития) половых органов в стадии декомпенсации или обострения

Q50 - Q56

61

Врожденные аномалии (пороки развития) мочевой системы в стадии декомпенсации или обострения

Q60 - Q64

62

Врожденные аномалии (пороки развития) и деформации костно-мышечной системы в стадии декомпенсации или обострения

Q65 - Q79

63

Другие врожденные аномалии (пороки развития) в стадии декомпенсации или обострения

Q80 - Q89

Глава 18. Травмы, отравления и некоторые другие последствия воздействия внешних причин

64

Отмирание и отторжение пересаженных органов и тканей

Т86

      Примечание: данный перечень медицинских противопоказаний, имеющихся у лиц с психическими, поведенческими расстройствами (заболеваниями) (далее – ППР), связанными с употреблением психоактивных веществ (далее – ПАВ), распространяется на отделения принудительного лечения лиц с ППР, связанными с употреблением ПАВ, организаций, оказывающих медицинскую помощь в области психического здоровья.

  Приложение 2 к приказу
Министра здравоохранения
Республики Казахстан
от 25 ноября 2020 года
№ ҚР ДСМ-203/2020

Правила динамического наблюдения, а также прекращения динамического наблюдения за лицами с психическими, поведенческими расстройствами (заболеваниями)

Глава 1. Общие положения

      1. Настоящие правила динамического наблюдения, а также прекращения динамического наблюдения за лицами с психическими, поведенческими расстройствами (заболеваниями) (далее – Правила) разработаны в соответствии с пунктом 3 статьи 176 Кодекса Республики Казахстан "О здоровье народа и системе здравоохранения" (далее – Кодекс) и определяют порядок динамического наблюдения, а также прекращения динамического наблюдения за лицами с психическими, поведенческими расстройствами (заболеваниями) (далее – ППР).

      Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Министра здравоохранения РК от 04.05.2023 № 80 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      2. Динамическое наблюдение, в том числе диагностические исследования, больных с заболеваниями, не подлежащих динамическому наблюдению, проводится в соответствии с перечнем гарантированного объема бесплатной медицинской помощи и клиническим протоколом диагностики и лечения.

Глава 2. Порядок динамического наблюдения за лицами с психическими, поведенческими расстройствами (заболеваниями), а также прекращения динамического наблюдения за лицами с психическими, поведенческими расстройствами (заболеваниями)

      3. Динамическое наблюдение лиц с ППР осуществляется в целях предупреждения обострений и ухудшения течения хронического ППР, включающая в себя: лечебно-диагностические мероприятия, организацию оказания специальных социальных услуг в области здравоохранения, определение реабилитационного потенциала с разработкой индивидуальной программы реабилитации, профилактику общественно-опасных деяний.

      4. Динамическое наблюдение, за лицами с ППР осуществляется в соответствии с группами динамического наблюдения лиц с психическими, поведенческими расстройствами (заболеваниями), критериями взятия, перевода, прекращения динамического наблюдения, а также частоты наблюдения согласно приложению к настоящим Правилам.

      Сноска. Пункт 4 – в редакции приказа Министра здравоохранения РК от 10.06.2022 № ҚР ДСМ-51 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      5. Динамическое наблюдение за лицами с ППР осуществляется врачами психиатрического профиля в организациях, оказывающих медицинскую помощь в области психического здоровья.

      6. При динамическом наблюдении лица с ППР врач психиатрического профиля осуществляет следующие мероприятия:

      1) информирует пациента о необходимости осуществления за ним динамического наблюдения, перечне, объемах, периодичности проведения осмотров, лабораторных и инструментальных исследований, сроках наблюдения;

      2) в случае письменного согласия лица с ППР о взятии на динамическое наблюдение, за ним устанавливается динамическое наблюдение;

      3) в случае отказа лица с ППР или его законного представителя от добровольного взятия на динамическое наблюдение, лицо направляется на заседание врачебно-консультационной комиссии (далее – ВКК), для решения вопроса установления динамического наблюдения без его согласия или его законного представителя;

      4) при взятии на динамическое наблюдение лица с ППР проводит первичный осмотр пациента, определяет группу динамического наблюдения, периодичность осмотров, необходимость организации оказания специальных социальных услуг в области здравоохранения, составляет индивидуальный план лечения, индивидуальную программу реабилитации и другие мероприятия с учетом индивидуального подхода, данные вносятся в электронные информационные системы (далее – ЭИС) по форме, определяемой в соответствии с приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 октября 2020 года № ҚР ДСМ-175/2020 "Об утверждении форм учетной документации в области здравоохранения" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21579);

      5) проводит периодические осмотры и оценку результатов диагностических исследований, заключений и рекомендаций профильных специалистов;

      6) осуществляет мониторинг и контроль эффективности лечения, реабилитационных (абилитационных) мероприятий с внесением корректировок при необходимости;

      7) оформляет документы и направление на медико-социальную экспертизу, медико-социальную реабилитацию, стационарозамещающее, стационарное, в том числе принудительное лечение при наличии соответствующих показаний;

      8) направляет на консультацию профильных специалистов здравоохранения, необходимые лабораторные и инструментальные обследования, осмотр психолога, консультацию социального работника и иных специалистов;

      9) посещает лицо с ППР по месту проживания;

      10) осуществляет преемственность уровней, условий и видов оказания медико-социальной помощи.

      Сноска. Пункт 2 с изменением, внесенным приказом Министра здравоохранения РК от 26.01.2022 № ҚР ДСМ-6 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      7. При динамическом наблюдении лица с ППР психолог осуществляет следующие мероприятия:

      1) проводит психологическое консультирование, экспериментально -психологическое обследование (исследование), психокоррекцию, индивидуальные и групповые тренинги;

      2) оказывает помощь пациентам и их близким родственникам в решении личностных, профессиональных и бытовых психологических проблем;

      3) участвует в составлении индивидуального плана лечения, индивидуальной программы реабилитации и других мероприятиях;

      4) проводит беседы, лекции, семинары для лиц с ППР и их родственников по вопросам психогигиены и здорового образа жизни.

      8. При динамическом наблюдении лица с ППР социальный работник осуществляет следующие мероприятия:

      1) оказывает помощь лицу с ППР и его близким родственникам в определении собственных нужд и потребностей в социальной помощи;

      2) определяет виды и условия предоставления специальных социальных услуг в области здравоохранения, в соответствии с требованиями и общими принципами ее оказания;

      3) оказывает специальные социальные услуги в области здравоохранения.

      9. При динамическом наблюдении лица с ППР медицинская сестра осуществляет следующие мероприятия:

      1) патронаж лица с ППР по месту проживания;

      2) заполнение медицинской документации;

      3) периодический осмотр лица с ППР и контроль за прохождением назначенных обследований, лечения, консультаций специалистов и других мероприятия в соответствии с планом лечения, индивидуальной программы реабилитации;

      4) обучение ведению дневника пациента (самоконтроль или контроль со стороны законного представителя, близкого родственника) с учетом результатов осмотра, данных обследования, рекомендаций профильных специалистов;

      5) проведение бесед, лекций, семинаров для лиц с ППР и их родственников по вопросам психогигиены и здорового образа жизни.

      10. Лекарственное обеспечение лиц с ППР, находящихся на динамическом наблюдении, осуществляется в рамках действующего законодательства.

      11. Снятие с учета и перевод в другую группу динамического наблюдения осуществляется на основании решения ВКК по представлению участкового врача-психиатра.

      12. Прекращение динамического наблюдения лиц с ППР и снятие с учета осуществляется в следующих случаях:

      1) отсутствие критериев, взятия на учет для оказания динамического наблюдения лиц с ППР не менее 12 месяцев;

      2) изменение места жительства с выездом за пределы Республики Казахстан.

      В случае изменения постоянного места жительства пациента в пределах Республики Казахстан, осуществляется изменение прикрепления к соответствующей территориальной организации, оказывающей медицинскую помощь в области психического здоровья с изменением данных в ЭИС;

      3) отсутствие достоверных сведений о местонахождении в течение 12 месяцев (подтверждается рапортом участкового инспектора полиции и патронажем участковой медицинской сестры не менее 1 раза в два месяца);

      4) смерть, на основании медицинского свидетельства о смерти по форме № 045/у, утвержденной в соответствии с приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 октября 2020 года № ҚР ДСМ-175/2020 "Об утверждении форм учетной документации в области здравоохранения" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21579), и (или) подтвержденная данными в регистре прикрепленного населения;

      5) лица, с диагнозом F20 "Шизофрения" по международной классификации болезней 10-го пересмотра, состоящие на учете во второй группе динамического психиатрического наблюдения: в случае не установления группы инвалидности в течении 12 месяцев с момента взятия на динамическое наблюдение.

      6) лицам, осужденным с лишением свободы на срок свыше 1 года снятие с динамического наблюдения производится после получения ответа на запрос из Комитета по правовой статистике и специальным учетам Генеральной прокуратуры Республики Казахстан.

      Сноска. Пункт 12 – в редакции приказа Министра здравоохранения РК от 10.06.2022 № ҚР ДСМ-51 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      13. Сведения о лицах с ППР, снятых с динамического наблюдения, исключаются из контингента, но сохраняются в ЭИС по учету лиц с ППР для расчета статистических показателей.

      14. Внесение данных в ЭИС о взятии на динамическое наблюдение, прекращении динамического наблюдения, снятии с учета и переводе в другую группу динамического наблюдения, осуществляемых на основании решения ВКК, проводится по логину, паролю членов ВКК с подтверждением ЭЦП.

      Сноска. Правила дополнены пунктом 14 в соответствии с приказом Министра здравоохранения РК от 04.05.2023 № 80 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

  Приложение к правилам
динамического наблюдения,
а также прекращения
динамического наблюдения
за лицами с психическими,
поведенческими расстройствами
(заболеваниями)

Группы динамического наблюдения лиц с психическими, поведенческими расстройствами (заболеваниями), критерии взятия, перевода, прекращения динамического наблюдения, а также частоты наблюдения

      Сноска. Приложение – в редакции приказа Министра здравоохранения РК от 10.06.2022 № ҚР ДСМ-51 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Группа динамического наблюдения

Критерии взятия на динамическое наблюдение лиц с ППР

Периодичность наблюдения

Критерии перевода лица с ППР в другую группу

Критерии прекращения динамического наблюдения лица с ППР

1

2

3

4

5

6

1

1 группа динамического психиатрического наблюдения

Лица склонные по своему психическому состоянию к социально-опасным действиям, в том числе, имеющие риск совершения насильственных действий сексуального характера в отношении несовершеннолетних, а также совершивших особо опасные деяния в состоянии невменяемости, и которым судом определены принудительные меры медицинского характера в виде амбулаторного принудительного лечения.

не менее одного раза в месяц

отсутствие критериев включения, указанных в столбце 3 настоящей строки, не менее 12 месяцев

отсутствие критериев, указанных в столбце 3, не менее 12 месяцев, с указанием в ЭИС – "выздоровление, стойкое улучшение";
изменение места жительства с выездом за пределы обслуживаемой территории;
отсутствие достоверных сведений о местонахождении в течение 12 месяцев, подтвержденное рапортом участкового инспектора полиции и патронажем участковой медицинской сестры не менее 1 раза в два месяца, с указанием в ЭИС – "отсутствие сведений";
смерть, на основании медицинского свидетельства о смерти по форме № 045/у, утвержденной в соответствии с приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 октября 2020 года № ҚР ДСМ-175/2020 "Об утверждении форм учетной документации в области здравоохранения" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21579), и (или) подтвержденная данными в регистре прикрепленного населения, с указанием в ЭИС – "смерть";
лицам, осужденным с лишением свободы на срок свыше 1 года снятие с динамического наблюдения производится после получения ответа на запрос из Комитета по правовой статистике и специальным учетам Генеральной прокуратуры Республики Казахстан;
также для лиц с диагнозом F20 "Шизофрения", состоящим на учете во 2 группе динамического психиатрического наблюдения: в случае не установления группы инвалидности в течении 12 месяцев с момента взятия на динамическое наблюдение.

2

2 группа динамического психиатрического наблюдения

Лица c ППР имеющие инвалидность по психическому заболеванию, за исключением ППР указанных в диагностических рубриках F8 и F9;
лица с диагнозом F20 "Шизофрения" в течение одного года после установления (при этом в случае признания инвалидом он продолжает наблюдаться во 2 группе динамического психиатрического наблюдения).


3

2А – лица с частыми и выраженными обострениями психотической симптоматики, декомпенсациями, нуждающиеся в психофармакотерапии в рамках бесплатного амбулаторного лечения, в том лица с ППР указанных в диагностических рубриках F8 и F9

не менее одного раза в три месяца

4

2Б – лица со стабилизированными состояниями, с умеренно прогредиентным течением процесса и спонтанными ремиссиями.

не менее одного раза в шесть месяцев


5

Группа динамического наркологического наблюдения

1) ППР вследствие употребления ПАВ у лиц, направленных по решению суда в отделения для принудительного лечение;
2) ППР вследствие употребления ПАВ у лица, которым на основании заключения судебно-наркологической экспертизы по решению суда назначено лечение;
3) ППР вследствие употребления ПАВ, у лиц, направленных из мест лишения свободы где применялись принудительные меры медицинского характера;
4) ППР вследствие употребления ПАВ, после перенесенного психотического расстройства вследствие употребления ПАВ в условиях стационарного лечения;
5) ППР вследствие употребления ПАВ, у лиц склонных к социально-опасным действиям;
6) ППР вследствие употребления ПАВ у лиц, добровольно давших согласие на динамическое наблюдение.
Лица, указанные в подпункте 1) – 5) берутся на динамическое наблюдение решением врачебно-консультативной комиссией.

не менее шести раза в год, в зависимости от индивидуальных особенностей личности и течения заболевания

отсутствие критериев включения, указанных в столбце 3 настоящей строки, не менее 12 месяцев

      Расшифровка аббревиатур:
ПАВ – психоактивные вещества
ППР – психическиме, поведенческие расстройства (заболевания)
ЭИС – электронные информационные системы


  Приложение 3 к приказу
Министра здравоохранения
Республики Казахстан
от 25 ноября 2020 года
№ ҚР ДСМ-203/2020

Правила проведения медицинского освидетельствования для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения

Глава 1. Общие положения

      1. Настоящие правила проведения медицинского освидетельствования для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения (далее – Правила) разработаны в соответствии со статьей 7 Кодекса Республики Казахстан от 7 июля 2020 года "О здоровье народа и системе здравоохранения" (далее – Кодекс) и определяют порядок проведения медицинского освидетельствования для установления факта употребления психоактивного вещества (далее – ПАВ) и состояния опьянения.

      2. В настоящих Правилах используются следующие определения:

      1) наркотические средства – вещества синтетического или природного происхождения, включенные в Список наркотических средств, психотропных веществ и прекурсоров, подлежащих контролю в соответствии с законодательством Республики Казахстан, Единой конвенцией о наркотических средствах 1961 года с поправками, внесенными в нее в соответствии с Протоколом 1972 года о поправках к Единой конвенции о наркотических средствах 1961 года, согласно Закону Республики Казахстан "О наркотических средствах, психотропных веществах, их аналогах и прекурсорах и мерах противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими";

      2) состояние опьянения – состояние, возникающее вследствие острой интоксикации ПАВ и характеризующееся комплексом психических, поведенческих, вегетативных и соматоневрологических расстройств;

      3) медицинское освидетельствование для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения (далее – медицинское освидетельствование) – амбулаторный осмотр лица в целях установления состояния наркотического, алкогольного опьянений и опьянений от других ПАВ;

      4) медицинский работник – физическое лицо, имеющее профессиональное медицинское образование и осуществляющее медицинскую деятельность;

      5) психоактивные вещества – вещества синтетического или природного происхождения (алкоголь, наркотические средства, психотропные вещества, их аналоги, другие одурманивающие вещества), которые при однократном приеме оказывают воздействие на психические и физические функции, поведение человека, а при длительном употреблении вызывают психическую и физическую зависимость;

      6) сервис цифровых документов – объект информационно-коммуникационной инфраструктуры "электронного правительства", закрепленный за оператором и предназначенный для создания, хранения и использования электронных документов в целях реализации государственных функций и вытекающих из них государственных услуг, а также при взаимодействии с физическими и юридическими лицами, получении и оказании услуг в электронной форме.

      Сноска. Пункт 2 – в редакции приказа Министра здравоохранения РК от 26.01.2022 № ҚР ДСМ-6 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      3. Направление на медицинское освидетельствование для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения осуществляется в соответствии с Правилами направления для освидетельствования на состояние опьянения, освидетельствования на состояние опьянения и оформления его результатов, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 4 июня 2003 года № 528.

Глава 2. Порядок проведения медицинского освидетельствования для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения

      4. Медицинское освидетельствование проводится в государственных медицинских организациях.

      5. Иностранные граждане, постоянно проживающие и временно пребывающие на территории Республики Казахстан, а также лица без гражданства, находящиеся в состоянии опьянения в общественном месте, на работе, либо управляющие транспортным средством, подлежат медицинскому освидетельствованию на общих основаниях.

      Медицинское освидетельствование несовершеннолетних граждан Республики Казахстан проводится в присутствии их законных представителей.

      6. Установление факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения осуществляется круглосуточно в государственных медицинских организациях, имеющих медицинского работника, получившего дополнительное образование специалистов в области здравоохранения по вопросам проведения медицинского освидетельствования для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения, в порядке, определяемом приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 21 декабря 2020 года № ҚР ДСМ-303/2020 "Об утверждении правил дополнительного и неформального образования специалистов в области здравоохранения, квалификационных требований к организациям, реализующим образовательные программы дополнительного и неформального образования в области здравоохранения, а также правил признания результатов обучения, полученных специалистами в области здравоохранения через дополнительное и неформальное образование" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21847).

      Сноска. Пункт 6 – в редакции приказа Министра здравоохранения РК от 26.01.2022 № ҚР ДСМ-6 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      7. Перед проведением медицинского освидетельствования медицинский работник осуществляет идентификацию лица, направленного или пришедшего на медицинское освидетельствование, ознакомившись с его документами, удостоверяющими личность или электронными документами из сервиса цифровых документов.

      При отсутствии документов освидетельствуемого лица, в заключении медицинского освидетельствования для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения (далее – Заключение) указываются его особые приметы с обязательным указанием о получении паспортных данных со слов направившего лица или освидетельствуемого. Заключение заполняется по форме согласно приложению 1 к настоящим Правилам.

      Отсутствие документов, удостоверяющих личность или электронных документов из сервиса цифровых документов, не является основанием для отказа в освидетельствовании.

      Установление личности лица, направленного на медицинское освидетельствование, не входит в компетенцию медицинского работника.

      Сноска. Пункт 7 – в редакции приказа Министра здравоохранения РК от 26.01.2022 № ҚР ДСМ-6 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      8. Медицинское освидетельствование проводится всем доставленным и обратившимся лицам, за исключением лиц, нуждающихся в оказании экстренной медицинской помощи в специализированной организации здравоохранения.

      В специализированной организации здравоохранения, при доставлении лица в тяжелом, бессознательном состоянии для определения состояния, связанного с употреблением ПАВ, проводится двукратное (с интервалом 30-60 минут), количественное исследование на наличие ПАВ в биологических жидкостях организма (кровь, моча, слюна).

      Данные образцы биологических сред сохраняются в медицинской организации, где проводилось обследование, в течение 25 календарных дней со дня забора при соблюдении необходимых, гарантирующих их сохранность условиях.

      В специализированной организации здравоохранения на момент оказания медицинской помощи в медицинской карте больного делается запись о наличии (отсутствии) у лица состояния опьянения или факта употребления ПАВ по результатам клинического обследования и лабораторного исследования биологических образцов, при этом Заключение не составляется.

      9. Основой Заключения являются данные клинического обследования в виде комплексной оценки психического и соматоневрологического состояния.

      Проведение лабораторного исследования или экспресс-тестирования биологических сред (кровь или моча при подозрении на алкогольное опьянение, моча при подозрении на наркотическое или токсикоманическое опьянение) осуществляется в следующих случаях:

      1) невозможность полного освидетельствования в связи с тяжестью состояния освидетельствуемого;

      2) при наличии сомнений медицинского работника в комплексной оценке состояния опьянения (психических, поведенческих, вегетативных и соматоневрологических расстройств);

      3) несогласия освидетельствуемого с результатами Заключения;

      4) повторного освидетельствования;

      5) при установлении факта употребления ПАВ и отсутствии признаков состояния опьянения (психических, поведенческих, вегетативных и соматоневрологических расстройств);

      6) при дорожно-транспортном происшествии или совершении правонарушения с наличием пострадавших лиц;

      7) если с момента совершения дорожно-транспортного происшествия и правонарушения без пострадавших прошло более 3 (трех) часов.

      10. Характер и последовательность проведения биологических проб определяется медицинским работником, производящим освидетельствование, в зависимости от особенностей клинического состояния освидетельствуемого.

      Опечатывание и этикетирование отобранных биологических проб для лабораторного исследования производится в присутствии освидетельствуемого и лица, направившего и (или) доставившего освидетельствуемого.

      В случаях, если освидетельствуемое лицо не в состоянии объективно оценивать происходящие события, данная процедура производится в присутствии понятых (незаинтересованных лиц).

      11. При проведении медицинского освидетельствования для установления факта употребления алкоголя и состояния алкогольного опьянения проводится количественное исследование выдыхаемого воздуха на алкоголь.

      Исследование выдыхаемого воздуха на наличие алкоголя осуществляется с использованием технических средств измерения, официально зарегистрированных в Республике Казахстан согласно пункту 3 статьи 22 Кодекса.

      Если проведение освидетельствования в полном объеме не представляется возможным в силу психических и (или) соматоневрологических нарушений, или отказа лица от освидетельствования, в Заключении указываются причины невозможности проведения освидетельствования в полном объеме.

      12. В случае отказа лица от медицинского освидетельствования, медицинским работником заполняется пункт 1 Заключения и ставятся подписи понятых (незаинтересованных лиц).

      Присутствие понятых (незаинтересованных лиц) в случае, когда освидетельствуемое лицо не в состоянии оценивать происходящие события или отказывается от прохождения медицинского освидетельствования, обеспечивается лицами, по инициативе которых проводится освидетельствование.

      13. Медицинский работник при составлении Заключения и при проведении полного освидетельствования и согласии лица на проведение освидетельствования устанавливает одно из следующих состояний на основании имеющихся клинических и (при необходимости) лабораторных данных либо результатов экспресс-тестирования, подтверждающих вид психоактивного вещества, вызвавшего опьянение:

      1) трезв(а);

      2) факт употребления ПАВ, признаки опьянения не выявлены;

      3) алкогольное опьянение (легкая, средняя, тяжелая степень);

      4) состояние опьянения (наркотическое, токсикоманическое), вызванное употреблением ПАВ (наркотики – опиоиды, каннабиоиды, кокаин; седативные, снотворные вещества; психостимуляторы; галлюциногены; летучие растворители).

      14. Заключение составляется в 3 (трех) экземплярах, заверяется подписью медицинского работника и печатью медицинской организации, в которой проводилось освидетельствование. Один экземпляр выдается лицу, доставившему освидетельствуемого, либо лицу, пришедшему на освидетельствование самостоятельно, второй экземпляр остается в медицинской организации и хранится в архиве в течение 5 (пяти) лет, третий экземпляр выдается лицу, доставленному на медицинское освидетельствование.

      При отсутствии сопровождающего, экземпляр Заключения по официальному письменному запросу лица, направившего на медицинское освидетельствование, высылается почтой или на указанный электронный адрес.

      15. Результаты освидетельствования, сообщаются освидетельствуемому лицу сразу же в присутствии лица, его направившего и (или) доставившего. В случаях, когда Заключение выносится после получения результатов лабораторных исследований, экземпляр Заключения выдается не позднее 5 рабочих дней со дня получения результатов лабораторных исследований.

      При несогласии освидетельствуемого лица, либо должностного лица, его доставившего, с результатами медицинского освидетельствования производится повторное медицинское освидетельствование.

      16. Повторное медицинское освидетельствование проводится на основании письменного заявления освидетельствуемого либо должностного лица, его направившего и (или) доставившего, с изложением обстоятельств обращения на освидетельствование.

      Повторное медицинское освидетельствование проводится не позднее 2 (двух) часов после первичного освидетельствовании.

      17. Медицинское освидетельствование регистрируется в Журнале регистрации медицинского освидетельствования (далее – Журнал), согласно приложению 2 к настоящим Правилам и при наличии в специализированной информационной системе.

      Журнал пронумеровывается, прошнуровывается и скрепляется гербовой печатью медицинской организации.

  Приложение 1 к правилам
медицинского освидетельствования
для установления факта
употребления психоактивного
вещества и состояния опьянения

      Заключение медицинского освидетельствования для установления
факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения

      Сноска. Приложение 1 – в редакции приказа Министра здравоохранения РК от 26.01.2022 № ҚР ДСМ-6 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      Освидетельствование по данному факту первичное, повторное (нужное подчеркнуть).
1. Фамилия, имя, отчество (при его наличии)
__________________________________________________________________________
Возраст (год рождения) _____________________________________________________
Документ, удостоверяющий личность или электронный документ из сервиса
цифровых документов (при наличии)
__________________________________________________________________________
Место работы, должность ___________________________________________________
Кем и когда (точное время) направлен на освидетельствование либо обратился
самостоятельно ____________________________________________________________
Дата и точное время освидетельствования
__________________________________________________________________________
Кем освидетельствован (врач, фельдшер, медицинская cестра)
__________________________________________________________________________
2. Причина освидетельствования:
__________________________________________________________________________
3. Внешний вид освидетельствуемого:
__________________________________________________________________________
4. Поведение: напряжен, замкнут, раздражен, возбужден, агрессивен, эйфоричен,
болтлив, суетлив, неустойчивое настроение, сонлив, заторможен, жалобы на свое
состояние, спокоен (нужное подчеркнуть)
__________________________________________________________________________
5. Состояние сознания, ориентировка в месте, времени, ситуации и собственной
личности _________________________________________________________________
6. Речевая способность: связанность изложения, нарушения артикуляции, смазанность
речи _____________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
7. Вегетативные сосудистые реакции (состояние кожных покровов, слизистых
оболочек глаз, языка, потливость, слюнотечение) _______________________________
__________________________________________________________________________
Дыхание: учащенное, замедленное ____________________________________________
Пульс ______________________________ артериальное давление _________________
Зрачки: сужены, расширены, реакция на свет
__________________________________________________________________________
Нистагм при взгляде в сторону _______________________________________________
8. Двигательная сфера ______________________________________________________
Мимика: вялая, оживленная _________________________________________________
Походка (шатающаяся, разбрасывание ног при ходьбе), ходьба поворотами
(пошатывание при поворотах)
__________________________________________________________________________
Устойчивость в позе Ромберга _______________________________________________
Точные движения (поднять монету с пола, пальце-носовая проба)
__________________________________________________________________________
Дрожание век, языка, пальцев рук ____________________________________________
9. Имеются ли признаки нервно-психических заболеваний, органического поражения
головного мозга, физического истощения. Перенесенные травмы
(со слов освидетельствуемого)
__________________________________________________________________________
10. Сведения о последнем употреблении алкоголя, психоактивных веществ:
субъективные, объективные (по документам, со слов)
__________________________________________________________________________
11. Запах алкоголя _________________________________________________________
12. Наличие алкоголя в выдыхаемом воздухе и биологических средах организма:
а) воздух исследовался на приборе ____________________________________________
Время и результаты исследования ____________________________________________
повторного исследования ___________________________________________________
б) биологическая среда (среды) (моча, слюна, кровь) исследовались
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
______________ методами_________________________________ время отбора пробы
__________________________________________________________________________
Время и результаты исследования
__________________________________________________________________________
13. Другие данные медицинского осмотра или представленных документов
__________________________________________________________________________
14. Заключение (состояние освидетельствуемого квалифицируется в формулировках
предусмотренных пунктом 13 Правил проведения медицинского освидетельствования
для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения):
__________________________________________________________________________
Подпись медицинского работника, проводившего освидетельствование
__________________________________________________________________________
С результатом освидетельствования ознакомлен
__________________________________________________________________________
(подпись освидетельствуемого лица)
С результатами освидетельствования ознакомлен, но от подписи отказался
__________________________________________________________________________
Фамилия, имя, отчество (при его наличии) и подпись медицинского работника
Понятые (незаинтересованные лица) (в случае, когда освидетельствуемое лицо
не состоянии оценивать происходящие события и (или) отказывается от прохождения
медицинского освидетельствования и (или) ознакомления, и(или) подписи):
1. _________________________________________________ подпись
2. _________________________________________________ подпись

  Приложение 2 к правилам
медицинского освидетельствования
для установления факта
употребления психоактивного
вещества и состояния опьянения

Журнал регистрации медицинского освидетельствования для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения

      1. № п/п

      2. Дата время проведения освидетельствования

      3. Фамилия, имя, отчество (при его наличии) освидетельствуемого

      4. Год рождения (возраст)

      5. Место жительства

      6. Наименование, серия и номер документа, удостоверяющего личность освидетельствуемого

      7. Место работы и должность

      8. Когда, кем направлен на освидетельствование

      9. Серия, номер документа доставившего лица, номер официального направления

      10. Причина направления на освидетельствование

      11. Отметка об отказе от освидетельствования

      12. Освидетельствование по данному факту первичное, повторное.

      13. Номер акта и результат освидетельствования

      14. Фамилия, имя, отчество (при его наличии) медицинского работника, проводившего освидетельствование, подпись

  Приложение 4 к приказу
Министра здравоохранения
Республики Казахстан
от 25 ноября 2020 года
№ ҚР ДСМ-203/2020

Правила медицинского освидетельствования и проведения смены пола для лиц с расстройствами половой идентификации

1. Общие положения

      1. Настоящие правила медицинского освидетельствования и проведения смены пола для лиц с расстройствами половой идентификации (далее – Правила) разработаны в соответствии с пунктом 2 статьи 156 Кодекса Республики Казахстан от 7 июля 2020 года "О здоровье народа и системе здравоохранения" (далее – Кодекс) и определяют порядок медицинского освидетельствования и смены пола для лиц с расстройствами половой идентификации.

      2. В настоящих Правилах используется следующее основное понятие:

      1) лицо с расстройствами половой идентификации – лицо, стремящееся жить и быть принятым в качестве лица противоположного пола.

2. Порядок проведения медицинского освидетельствования лиц с расстройствами половой идентификации для смены пола

      3. Лицо, с расстройствами половой идентификации, достигшее двадцати одного года, дееспособное, кроме лица с психическими, поведенческими расстройствами (заболеваниями) (далее – ППР), желающее провести смену пола (далее - освидетельствуемое лицо), обращается с письменным заявлением в организацию, оказывающую медицинскую помощь в области психического здоровья (далее – медицинская организация).

      4. Врач психиатр проводит осмотр и изучение, имеющихся документов освидетельствуемого лица с целью установления ППР, являющихся противопоказаниями для смены пола.

      5. Врач психиатр при наличии сомнений в психическом состоянии освидетельствуемого лица, направляет его на стационарное обследование в медицинскую организацию, в соответствии со стандартом организации оказания медико-социальной помощи в области психического здоровья населению Республики Казахстан, согласно пункту 3 статьи 138 Кодекса.

      6. При отсутствии ППР, являющихся противопоказаниями для смены пола, врач психиатр направляет освидетельствуемое лицо в поликлинику по месту жительства, на прохождение медицинского обследования в соответствии с Медицинскими обследованиями, необходимыми для прохождения медицинского освидетельствования лица, желающего провести смену пола, согласно приложению 1 к настоящим Правилам.

      7. После прохождения медицинского обследования, согласно приложению 1 к настоящим Правилам, врач психиатр направляет освидетельствуемое лицо на медицинское освидетельствование комиссии, утверждаемой руководителем медицинской организации.

      Освидетельствуемое лицо также направляется на медицинское освидетельствование комиссии и после проведения гормональной заместительной терапии.

      8. В состав комиссии по медицинскому освидетельствованию лиц, желающих провести смену пола (далее – Комиссия), включаются следующие специалисты:

      1) три врача-психиатра, один из которых имеет специальные познания в области сексопатологии,

      2) уролог;

      3) гинеколог;

      4) терапевт;

      5) эндокринолог;

      6) психолог.

      9. Комиссия возглавляется председателем, назначаемым руководителем медицинской организации из числа врачей-психиатров.

      Секретарь комиссии назначается председателем комиссии из числа врачей-психиатров.

      10. Комиссия рассматривает вопросы с вынесением одного из следующих заключений:

      1) о возможности (невозможности) проведения гормональной заместительной терапии;

      2) о возможности (невозможности) проведения хирургической коррекции пола;

      3) о проведении лицу, желающему сменить пол, дополнительных обследований.

      11. Основаниями для отказа в смене пола лицу, проходящему освидетельствование, являются:

      1) наличие острого и (или) хронического ППР;

      2) наличие генетических и (или) хромосомных аномалий;

      3) наличие соматических особенностей, непосредственно обуславливающие опасные для жизни и (или) здоровья освидетельствуемого лица, осложнения в процессе смены пола;

      4) отрицательные результаты первого этапа медицинских мероприятий по смене пола (гормональной заместительной терапии).

      12. Заключение комиссии по медицинскому освидетельствованию лиц, желающих провести смену пола оформляется секретарем Комиссии в 3 (трех) экземплярах по форме согласно приложению 2 к настоящим Правилам и подписывается председателем и всеми членами Комиссии.

      Срок действия заключения Комиссии перед началом первого или второго этапа смены пола, составляет не более 6 (шести) месяцев, при отсутствии возникновения в этот период заболеваний, указанных в подпунктах 1) и 3) пункта 11 настоящих Правил.

      13. Секретарь Комиссии в течении 3 (трех) рабочих дней выдает 2 (два) экземпляра заключения освидетельствуемому лицу.

      Запись о выдаче заключения Комиссии регистрируется в журнале учета выданных заключений о проведении медицинского освидетельствования лиц, желающих провести смену пола, в соответствии с приложением 3 к настоящим Правилам.

      Третий экземпляр заключения хранится в медицинской организации.

      14. Все споры, связанные с заключением Комиссии рассматриваются в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.

3. Порядок проведения смены пола у лиц с расстройствами половой идентификации

      15. Проведение смены пола осуществляется при наличии положительного заключения Комиссии.

      16. Смена пола состоит из гормональной заместительной терапии (далее - первый этап) и хирургической коррекции пола (далее - второй этап).

      17. Смена пола (гормональная заместительная терапия и хирургическая коррекция пола) проводится в медицинских организациях, имеющих лицензию на соответствующий вид деятельности.

      18. Гормональная заместительная терапия при проведении смены пола осуществляется в соответствии со стандартом организации оказания эндокринологической помощи в Республике Казахстан, утверждаемым в соответствии с пунктом 3 статьи 138 Кодекса.

      19. Хирургическая коррекция при проведении смены пола осуществляется в соответствии со стандартом организации оказания акушерско-гинекологической помощи и стандартом организации оказания урологической и андрологической помощи, утверждаемых в соответствии с пунктом 3 статьи 138 Кодекса.

  Приложение 1 к правилам
медицинского освидетельствования и
проведения смены пола для лиц
с расстройствами половой идентификации

Медицинские обследования, необходимые для прохождения медицинского освидетельствования лица, желающего провести смену пола

      1. Общеклинические анализы крови и мочи.

      2. Анализ крови на реакцию Вассермана (РВ), ВИЧ-инфекцию.

      3. Биохимический анализ крови (печеночные пробы, белковые фракции).

      4. Снимок черепа в двух проекциях.

      5. 17-кетостероиды, эстрогены общие, тестостерон (Т), пролактин (ПРЛ), лютеинизирующий гормон (ЛГ), фолликуло-стимулирующий гормон (ФСГ).

      6. Определение кариотипа, генетического набора.

      7. Заключение врача-психиатра (сексопатолога).

      8. Заключение эндокринолога.

      9. Заключение психолога.

  Приложение 2 к правилам
медицинского освидетельствования и
проведения смены пола для лиц
с расстройствами половой идентификации
  Штамп организации

Заключение Комиссии по медицинскому освидетельствованию лиц, желающих провести смену пола



при ______________________________________________
наименование медицинской организации, адрес
Гражданин ________________________________________
Ф.И.О. (при наличии), число, месяц, год рождения

      проживающий по адресу: ___________________________________________

      Заключение: ______________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________

      Рекомендации: ____________________________________________________

      Дата: "__" ___________20__ года

      Председатель ______________________________ Ф.И.О. (при наличии) подпись

      Секретарь: ________________________________ Ф.И.О. (при наличии) подпись

     



      Разглашение сведений, содержащихся в Заключении, воспрещается

  Приложение 3 к правилам
медицинского освидетельствования и
проведения смены пола для лиц
с расстройствами половой идентификации

Журнал учета выданных заключений о проведении медицинского освидетельствования лиц, желающих провести смену пола

№ п/п

Дата обращения

Ф.И.О. (при наличии) освидетельствуемого лица

Дата рождения

Адрес

Обращение

первичное

повторное

1

2

3

4

5

6

7
















Результат заключения

Дата выдачи заключения

№ заключения

Подпись лица получившего заключение

Подпись лица выдавшего заключение

8

9

10

11

12











  Приложение 5 к приказу
Министра здравоохранения
Республики Казахстан
от 25 ноября 2020 года
№ ҚР ДСМ-203/2020

Правила прохождения поддерживающего лечения лиц, подвергавшихся принудительному лечению, после выписки из организации, оказывающей медицинскую помощь в области психического здоровья, кроме выписанных по постановлению суда как излечившиеся досрочно

Глава 1. Общие положения

      1. Настоящие правила прохождения поддерживающего лечения лиц, подвергавшихся принудительному лечению, после выписки из организации, оказывающей медицинскую помощь в области психического здоровья, кроме выписанных по постановлению суда как излечившиеся досрочно (далее – Правила), разработаны в соответствии с пунктом 6 статьи 174 Кодекса Республики Казахстан от 7 июля 2020 года "О здоровье народа и системе здравоохранения" (далее – Кодекс) и устанавливают порядок прохождения поддерживающего (противорецидивного) лечения лиц с психическими, поведенческими расстройствами (заболеваниями) (далее – ППР), связанными с употреблением психоактивных веществ (далее – ПАВ), подвергавшихся принудительному лечению после выписки из организации для принудительного лечения, кроме выписанных по постановлению суда как излечившиеся досрочно.

Глава 2. Порядок прохождения поддерживающего лечения лиц, подвергавшихся принудительному лечению, после выписки из организации, оказывающей медицинскую помощь в области психического здоровья, кроме выписанных по постановлению суда как излечившиеся досрочно

      2. Поддерживающее лечение лиц, подвергавшихся принудительному лечению, после выписки из организации, оказывающей медицинскую помощь в области психического здоровья, кроме выписанных по постановлению суда как излечившиеся досрочно (далее – поддерживающее лечение), осуществляется в территориальных организациях, оказывающих медицинскую помощь в области психического здоровья.

      3. Лица с ППР, связанными с употреблением ПАВ, после окончания принудительного лечения и выписки из организации, оказывающей медицинскую помощь в области психического здоровья, кроме выписанных по постановлению суда как излечившиеся досрочно наблюдаются в группе динамического наркологического наблюдения в соответствии правилами динамического наблюдения, а также прекращения динамического наблюдения за лицами с ППР, утверждаемыми уполномоченным органом в соответствии с пунктом 3 статьи 176 Кодекса.

      4. При поддерживающем лечении, лиц с ППР врач психиатр (нарколог) составляет индивидуальный план лечения и индивидуальную программу реабилитации.

      5. Индивидуальный план лечения и индивидуальная программа реабилитации включают в себя:

      1) диагностические методики: анализ содержания ПАВ в биологических жидкостях и тканях организма, тестирование на ВИЧ, экспериментально-психологическая диагностика, определение качества жизни и социального функционирования, клинико-биохимическая диагностика, нейрофизиологическая диагностика;

      2) медикаментозную терапию: психофармакотерапия, симптоматическая терапия, терапия коморбидной патологии, антагонистическая терапия с использованием блокаторов опиоидных рецепторов;

      3) консультативные методики: медицинское, психологическое и социальное консультирование лиц, зависимых от ПАВ и созависимых лиц;

      4) тренинговые методики: мотивационные тренинги на продолжение поддерживающей противорецидивной терапии, по формированию адаптационных навыков и стрессоустойчивости, по формированию свойств психологической устойчивости к повторному вовлечению в зависимость от ПАВ;

      5) психотерапевтические методики: индивидуальная и групповая психотерапия лиц, зависимых от ПАВ, индивидуальная экспресс-психотерапия лиц, зависимых от ПАВ, находящихся в состоянии срыва.

  Приложение 6 к приказу
Министра здравоохранения
Республики Казахстан
от 25 ноября 2020 года
№ ҚР ДСМ-203/2020

Перечень утративших силу некоторых приказов Министерства здравоохранения Республики Казахстан

      1. Приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 13 июля 2017 года № 504 "Об утверждении Правил проведения медицинского освидетельствования для установления факта употребления психоактивного вещества и состояния опьянения" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан за № 15519, 29 августа 2017 года).

      2. Приказ Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 31 марта 2015 года № 187 "Об утверждении Правил медицинского освидетельствования и проведения смены пола для лиц с расстройствами половой идентификации" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан за № 10843, опубликован 13 мая 2015 года в информационно-правовой системе "Әділет").

      3. Приказ исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 2 декабря 2009 года № 814 "Об утверждении Правил учета, наблюдения и лечения лиц, признанных больными алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан за № 5954, опубликован в Бюллетене нормативных правовых актов центральных исполнительных и иных государственных органов Республики Казахстан, 2010 г., № 1, ст. 366; в Собрании актов центральных исполнительных и иных центральных государственных органов Республики Казахстан № 7, 2010 года).

      4. Приказ исполняющего обязанности Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 31 декабря 2015 года № 1083 "О внесении изменений в приказ исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 2 декабря 2009 года № 814 "Об утверждении Правил учета, наблюдения и лечения лиц, признанных больными алкоголизмом, наркоманией и токсикоманией" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан за № 13030, опубликован 28 июня 2016 года в информационно-правовой системе "Әділет").

Психикалық денсаулық саласында медициналық-әлеуметтік көмек көрсетудің кейбір мәселелері туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 25 қарашадағы № ҚР ДСМ-203/2020 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 27 қарашада № 21680 болып тіркелді.

      "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі 7-бабының 74), 77) тармақшаларына, 156-бабының 2-тармағына, 174-бабының 6-тармағына, 176-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 04.05.2023 № 80 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      1. Қоса беріліп отырған:

      1) осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес психикалық денсаулық саласында медициналық көмек көрсететін ұйымға жіберілмейтін психикалық белсенді заттарды тұтынумен байланысты психикалық, мінез-құлықтық бұзылушылықтары (аурулары) бар адамдарға қатысты медициналық қарсы көрсетілімдердің тізімі;

      2) осы бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес психикалық, мінез-құлықтық бұзылушылықтары (аурулары) бар адамдарға динамикалық байқау, сондай-ақ динамикалық байқауды тоқтату қағидалары;

      3) осы бұйрыққа 3-қосымшаға сәйкес пихикалық белсенді затты тұтыну фактісін және мас болу күйін анықтау үшін медициналық куәландыру жүргізу қағидалары;

      4) осы бұйрыққа 4-қосымшаға сәйкес жыныстық сәйкестендіру бұзылулары бар адамдар үшін медициналық куәландыру және жынысты ауыстыруды жүргізу тәртібі;

      5) осы бұйрыққа 5-қосымшаға сәйкес сот қаулысы бойынша мерзімінен бұрын емделуі деп шығарылғандардан басқа денсаулық сақтау саласында медициналық көмек көрсетудің мәжбүрлі емдеуге арналған ұйымнан шығарылғаннан кейін мәжбүрлі емдеуге ұшыраған адамдардың қолдаушы емдеуден өту қағидалары бекітілсін.

      2. Осы бұйрыққа 6-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің кейбір бұйрықтарының күші жойылды деп танылсын.

      3. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Медициналық көмекті ұйымдастыру департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

      3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін күнтізбелік он күннің ішінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

      1. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау вице-министріне жүктелсін.

      2. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрі А. Цой

  Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
2020 жылғы 25 қарашасы
№ ҚР ДСМ-203/2020
Бұйрыққа 1-қосымша

Психикалық денсаулық саласында медициналық көмек көрсететін ұйымға жолдама қолданылмайтын, психикаға белсенді әсер ететін заттарды тұтынуға байланысты психикалық, мінез – құлықтық бұзылушылықтары (аурулары) бар адамдардағы медициналық қарсы көрсетілімдердің тізбесі

Аурулар

Аурулардың халықаралық жіктемесі бойынша коды -10

1-тарау. Туберкулез

1

Деструктивтік және бациллярлық нысандары бар туберкулез

А15 - А19

2-тарау. Көбінесе жыныстық жолмен берілетін инфекциялар

2

Мерездің манифесттік нысандары

А51

3

Сауықтыру емдеу курсын жүргізгенге дейін гонорея

А54

4

Сауықтыру емдеу курсын жүргізгенге хламидиоз

А56

5

Сауықтыру емдеу курсын жүргізгенге трихомоноз

А59

3-тарау. Адамның иммун тапшылығы вирусынан (АИТВ) туындаған ауру

6

Адамның иммун тапшылығы вирусынан (АИТВ) туындаған, қатерлі ісіктер түрінде, терминалдық сатыда, көптеген аурулардың көріністерімен пайда болатын ауру

В21 – В24

4-тарау. Инфестациялық және паразиттік аурулардың салдары

7

Орталық нерв жүйесі туберкулезінің алыс салдары

В90.0

5-тарау. Қатерлі ісіктер

8

Қатерлі ісіктер

С00 - С97

6-тарау. Қан, қан өндіру ағзаларының аурулары және иммундық механизмді қамтитын жеке бұзылулар

9

Декомпенсацияның орташа және ауыр дәрежесіндегі иммундық механизмді тартатын қан, қан өндіру ағзаларының аурулары және жекелеген бұзылулар

D50 - D89

7-тарау. Эндокриндік жүйе аурулары, тамақтанудың бұзылуы және зат алмасудың бұзылуы

10

Эндокриндік жүйе аурулары, тамақтанудың бұзылуы және декомпенсация сатысындағы зат алмасудың бұзылуы

Е00 - Е16

8-тарау. Психикалық бұзылулар және мінез-құлық бұзылыстары

11

Тамырлы деменция

F01

12

Басқа бөлімдерде жіктелген басқа нақтыланған аурулардағы деменция

F02.8

13

Анықталмаған деменция

F03

14

Алкогольге немесе басқа психоактивті заттарға байланысты емес органикалық амнестикалық синдром

F04

15

Органикалық галлюциноз

F06.0

16

Органикалық кататоникалық бұзылыс

F06.1

17

Органикалық алдау (шизофрения тәрізді) ауруы

F06.2

18

Мидың ауруы, зақымдануы және дисфункциясы салдарынан басқа органикалық тұлғалық және мінез-құлық бұзылыстары

F07.8

19

Делириймен алкогольдік абстиненттік жағдай

F10.4

20

Шизофрения - үздіксіз және ұстамаға ұқсас прогредиенттік ағым типі бар, (тұрақты) жеке басының кемістігі бар барлық түрлері

F20

21

Басқа созылмалы сандырақ бұзылулар

F22.8

22

Шизоэффективті бұзылулар

F25

23

Психотикалық белгілері бар маниакалдық эпизод

F30.2

24

Биполярлық аффективтік бұзылулар

F31

25

Психотикалық белгілері бар ауыр депрессиялық эпизод

F32.3

26

Көңіл-күйдің қайталанатын депрессиялық бұзылуы

F33

27

Жеңіл, орташа және ауыр ақыл-ой кемістігі

F7

9-тарау. Нерв жүйесінің аурулары

28

Негізінен орталық нерв жүйесін зақымдайтын жүйелік атрофиялар

G10 - G13

29

Экстрапирамидалық және басқа да қозғалыс бұзылулары

G20 - G26

30

Нерв жүйесінің басқа дегенеративті аурулары

G30 - G32

31

Орталық нерв жүйесінің демиелинизациялық аурулары

G35-G37

32

Эпизодтық және пароксизмальды бұзылулар

G40 - G47

33

Полиневропатиялар және перифериялық нерв жүйесінің басқа да зақымданулары (кодтар)

G60 - G64

34

Орталық нерв жүйесінің басқа бұзылыстары

G 96.8
G 96.9

10-тарау. Көз және оның қосалқы аппаратының аурулары

35

Көз ұясының аурулары (АХЖ-10 коды);

Н05

36

Тамырлы қабық пен тордың аурулары

Н30 - Н36

37

Глаукома

Н40 - Н42

38

Көру жүйкесінің және көру жолдарының аурулары

Н46 - Н48

39

Көру бұзылыстары және соқырлық

Н53 - Н54

11-тарау. Қанайналым жүйесінің аурулары

40

II-III дәрежелі қан айналымы бұзылған ақаулары бар жүректің созылмалы ревматикалық аурулары.

I05 - I09

41

Жіті миокард инфарктісі

I 21

42

Жедел миокард инфарктісінің кейбір ағымдағы асқынулары

I 23

43

Жүректің жедел ишемиялық ауруының басқа түрлері

I 24

44

Жүректің созылмалы ишемиялық ауруы; ІІ-ІІІ дәрежелі қан айналымы бұзылған инфаркттан кейінгі кардиосклероз

I 25

45

Өкпелік жүрек және өкпе қан айналымының бұзылуы

I 26 - I28

46

Жүректің басқа аурулары (III-IV дәрежелі ФК-мен жүрек ырғағы мен өткізгіштігінің ауыр бұзылулары бар).

I 30 - I52

47

Жоғары қан қысымымен сипатталатын аурулар (II - III дәрежелі гипертониялық ауру, сондай-ақ жиі криз жағдайлары бар гипертониялық ауру)

I 10-I15

48

Цереброваскулярлық аурулар (ми қан айналымының жіті бұзылуы және парез, паралич, афазия, атаксия құбылыстарымен ми қан айналымының жіті бұзылуынан кейінгі жай-күй), басқа да цереброваскулярлық аурулар

I 60 - I69

49

Айқын білінетін қайтымсыз трофикалық өзгерістері (некроз) және аяқ-қол функцияларының бұзылуы бар артериялардың, артериолалар мен капиллярлардың аурулары

I 70 - I79

12-тарау. Тыныс алу ағзаларының аурулары

50

II - III степени II - III дәрежелі өкпе функциясының жеткіліксіздігі бар төменгі тыныс алу жолдарының созылмалы аурулары

J40 - J47

51

II-III дәрежелі өкпе-жүрек функцияларының жеткіліксіздігі бар сыртқы агенттер тудыратын өкпе аурулары.

J60 - J70

13-тарау. Ас қорыту ағзаларының аурулары

52

Асқыну, декомпенсация сатысындағы асқазан-ішек жолдарының аурулары.

К20 - К77

14-тарау. Тері және тері асты жасушаларының аурулары

53

Асқыну сатысындағы жүйелі дерматоздар

L10 - L14, L98

15-тарау. Сүйек-бұлшықет жүйесі мен дәнекер тін аурулары

54

II - III дәрежелі ағзалар функциясының бұзылуымен дәнекер тіннің жүйелі зақымдануы

М30 - М36

55

Омыртқа, қабырға, II-III сатыдағы НЖФ-мен ірі буын қозғалғыштығы шектелген спондилопатиялар

М45 - М49

16-тарау. Несеп-жыныс жүйесінің аурулары

56

Бүйрек функциясының созылмалы жеткіліксіздігі бар несеп-жыныс жүйесінің аурулары

N00 - N99

17-тарау. Туа біткен ауытқулар (даму ақаулары), деформациялар және хромосомалық бұзылулар

57

Декомпенсация немесе асқыну сатысындағы қанайналым жүйесінің туа біткен ауытқулары (даму кемістіктері)

Q20 - Q28

58

Декомпенсация немесе асқыну сатысындағы тыныс алу ағзаларының туа біткен ауытқулары (даму кемістіктері)

Q30 - Q34

59

Декомпенсация немесе асқыну сатысындағы ас қорыту ағзаларының туа біткен ауытқулары (даму кемістіктері)

Q38 - Q45

60

Декомпенсация немесе өршу сатысындағы жыныс мүшелерінің туа біткен ауытқулары (даму кемістіктері)

Q50 - Q56

61

Декомпенсация немесе өршу сатысындағы несеп жүйесінің туа біткен ауытқулары (даму кемістіктері)

Q60 - Q64

62

Туа біткен аномалиялар (даму кемістіктері) және декомпенсация немесе өршу сатысындағы сүйек-бұлшықет жүйесінің қисаюлары

Q65 - Q79

63

Декомпенсация немесе өршу сатысындағы басқа да туа біткен ауытқулар (даму кемістіктері)

Q80 - Q89

18-тарау. Жарақаттар, улану және сыртқы себептер әсерінің басқа да салдары

64

Ауыстырып салынған ағзалар мен тіндердің өлуі және қабылданбауы

Т86

      Ескертпе: психикаға белсенді әсер ететін заттарды (бұдан әрі – ПБЗ) тұтынуға байланысты психикалық, мінез – құлықтық бұзылушылықтары (аурулары) (бұдан әрі-ПМБ) бар адамдардағы медициналық қарсы көрсетілімдердің осы тізбесі ПБЗ тұтынуға байланысты ПМБ бар адамдарды психикалық денсаулық саласында медициналық көмек көрсететін ұйымдардағы мәжбүрлеп емдеу бөлімшелеріне қолданылады.

  Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
2020 жылғы 25 қарашасы
№ ҚР ДСМ-203/2020
Бұйрыққа 2-қосымша

Психикалық, мінез-құлықтық бұзылушылықтары (аурулары) бар адамдарды динамикалық байқау, сондай-ақ динамикалық байқауды тоқтату қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы психикалық, мінез-құлықтық бұзылушылықтары (аурулары) бар адамдарды динамикалық байқау, сондай-ақ динамикалық байқауды тоқтату қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының Кодексі (бұдан әрі – Кодекс) 176-бабының 3-тармағына сәйкес әзірленді және психикалық, мінез-құлықтық бұзылушылықтары (аурулары) (бұдан әрі – ПМБ) бар адамдарды динамикалық байқау, сондай-ақ динамикалық байқауды тоқтатудың тәртібін айқындайды.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 04.05.2023 № 80 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      2. Динамикалық байқау, оның ішінде динамикалық байқауға жатпайтын аурулары бар науқастарды диагностикалық зерттеу тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемінің тізбесіне және диагностика мен емдеудің клиникалық хаттамасына сәйкес жүргізіледі.

2-тарау. Психикалық, мінез-құлықтық бұзылушылықтары (аурулары) бар адамдарды динамикалық байқау, сондай-ақ психикалық, мінез-құлықтық бұзылушылықтары (аурулары) бар адамдарды динамикалық байқауды тоқтату тәртібі

      3. ПМБ бар адамдарды динамикалық байқау созылмалы ПМБ ағымының өршуі мен нашарлауының алдын алу мақсатында жүзеге асырылады, оған: емдеу-диагностикалық іс-шаралар, денсаулық сақтау саласында арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетуді ұйымдастыру, оңалтудың жеке бағдарламасын әзірлей отырып оңалту әлеуетін айқындау, қоғамдық қауіпті іс-қимылдың алдын алу кіреді.

      4. ПМБ бар адамдарды динамикалық байқау осы Қағидаларға қосымшаға сәйкес психикалық, мінез-құлықтық бұзылушылықтары (аурулары) бар адамдарды динамикалық байқау топтары, динамикалық байқауға алу, ауыстыру, алып тастау өлшемшарттары, сондай-ақ байқау жиілігіне сәйкес жүзеге асырылады.

      Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 10.06.2022 № ҚР ДСМ-51 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      5. ПМБ бар адамдарды динамикалық байқауды психикалық денсаулық саласында медициналық көмек көрсететін ұйымдарда психиатриялық бейіндегі дәрігерлер жүзеге асырады.

      6. ПМБ бар адамды динамикалық байқауға алу өлшемшарттарын белгілеу кезінде психиатриялық бейіндегі дәрігер мынадай іс-шараларды жүзеге асырады:

      1) пациентті оған динамикалық байқауды жүзеге асыру қажеттігі, қарап-тексерулерді, зертханалық және аспаптық зерттеулерді жүргізу тізбесі, көлемі, кезеңділігі, байқау мерзімдері туралы хабардар етеді;

      2) ПМБ бар адамның динамикалық байқауға алу туралы жазбаша келісімі болған жағдайда, оған динамикалық байқау белгіленеді;

      3) ПМБ бар адам немесе оның заңды өкілі динамикалық байқауды өз еркімен алудан бас тартқан жағдайда, оның немесе оның заңды өкілінің келісімінсіз динамикалық байқауды белгілеу мәселесін шешу үшін адам дәрігерлік-консультациялық комиссияның (бұдан әрі – ДКК) отырысына жіберіледі;

      4) ПМБ бар адамды динамикалық байқауға алу кезінде бастапқы қарап-тексеруді жүргізеді, динамикалық байқау тобын, қарап-тексеру кезеңділігін, денсаулық сақтау саласында арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетуді ұйымдастыру қажеттілігін айқындайды, жеке тәсілді ескере отырып, емдеудің жеке жоспарын, оңалтудың жеке бағдарламасын және басқа да іс-шараларды жасайды, деректер "Денсаулық сақтау саласындағы есепке алу құжаттамасының нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2020 жылғы 30 қазандағы № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21579 болып тіркелген) сәйкес айқындалатын нысанындағы электрондық ақпараттық жүйелерге (бұдан әрі – ЭАЖ) енгізіледі;

      5) мерзімді қарап-тексеруді және диагностикалық зерттеулердің нәтижелерін, бейінді мамандардың қорытындылары мен ұсынымдарын бағалауды жүргізеді;

      6) қажет болған кезде түзетулер енгізе отырып, емдеу, оңалту (абилитациялық) іс-шараларының тиімділігін мониторингтеуді және бақылауды жүзеге асырады;

      7) тиісті көрсетілімдер болған кезде медициналық-әлеуметтік сараптамаға, медициналық-әлеуметтік оңалтуға, стационарды алмастыратын, стационарлық, оның ішінде мәжбүрлеп емдеуге жіберу құжаттары мен жолдаманы ресімдейді;

      8) денсаулық сақтаудың бейінді мамандарының консультациясына, қажетті зертханалық және аспаптық зерттеп-қарауларға, психологтың қарап-тексеруіне, клиникалық және әлеуметтік көріністерге сәйкес әлеуметтік қызметкер мен өзге де мамандардың консультациясына жібереді;

      9) тұрғылықты жері бойынша ПМБ бар адамға барады;

      10) медициналық-әлеуметтік көмек көрсету деңгейлерінің, шарттары мен түрлерінің сабақтастығын жүзеге асырады.

      Ескерту. 6-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 26.01.2022 № ҚР ДСМ-6 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      7. ПМБ бар адамды динамикалық байқау кезінде психолог мынадай іс-шараларды жүзеге асырады:

      1) психологиялық консультация беруді, эксперименттік-психологиялық зерттеп-қарауды (зерттеуді), психокоррекцияны, жеке және топтық тренингтерді жүргізеді;

      2) пациенттерге және олардың туыстарына жеке, кәсіби және тұрмыстық психологиялық проблемаларды шешуде көмек көрсетеді;

      3) емдеудің жеке жоспарын, оңалтудың жеке бағдарламасын жасауға және басқа да іс-шараларға қатысады;

      4) ПМБ бар адамдар мен олардың туыстары үшін психогигиена және салауатты өмір салты мәселелері бойынша әңгімелесулер, дәрістер, семинарлар өткізеді.

      8. ПМБ бар адамды динамикалық бақылау кезінде әлеуметтік қызметкер мынадай іс-шараларды жүзеге асырады:

      1) ПМБ бар адамға және оның жақын туыстарына өз мұқтажын және әлеуметтік көмекке мұқтаждығын айқындауға көмек көрсетеді;

      2) денсаулық сақтау саласындағы арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетудің түрлері мен шарттарын оны көрсетудің талаптары мен жалпы қағидаттарына сәйкес айқындайды;

      3) денсаулық сақтау саласында арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетеді.

      9. ПМБ бар адамды динамикалық байқау кезінде мейірбике мынадай іс - шараларды жүзеге асырады:

      1) тұрғылықты жері бойынша ПМБ бар адамның патронажы;

      2) медициналық құжаттаманы толтыру;

      3) ПМБ бар адамды мерзімді тексеріп-қарау және тағайындалған зерттеп-қараулардан, емделуден, мамандардың консультацияларынан және емдеу жоспарына, оңалтудың жеке бағдарламасына сәйкес басқа да іс-шаралардан өтуін бақылау;

      4) қарап-тексеру нәтижелерін, зерттеп-қарау деректерін, бейінді мамандардың ұсынымдарын ескере отырып, пациенттің күнделігін жүргізуге үйрету (заңды өкілі, жақын туысы тарапынан өзін-өзі бақылау немесе бақылау);

      5) ПМБ бар адамдар мен олардың туыстары үшін психогигиена және салауатты өмір салты мәселелері бойынша әңгімелесулер, дәрістер, семинарлар өткізу.

      10. Динамикалық байқаудағы ПМБ бар адамдарды дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету қолданыстағы заңнама шеңберінде жүзеге асырылады.

      11. Есептен шығару және динамикалық байқаудың басқа тобына ауыстыру учаскелік психиатр дәрігердің ұсынымы бойынша ДКК шешімінің негізінде жүзеге асырылады.

      12. ПМБ бар адамдарды динамикалық байқауды тоқтату және есептен шығару мынадай жағдайларда жүзеге асырылады:

      1) кемінде 12 ай ПМБ бар адамдарды динамикалық байқау үшін есепке алу өлшемшарттарының болмауы;

      2) Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерге шыға отырып, тұрақты тұратын жерінің өзгеруі.

      Пациенттің Қазақстан Республикасының шегінде тұрақты тұрғылықты жері өзгерген жағдайда, ЭАЖ-дегі деректерді өзгерте отырып, психикалық денсаулық саласында медициналық көмек көрсететін тиісті аумақтық ұйымға бекітуді өзгерту жүзеге асырылады;

      3) 12 айдың ішінде орналасқан жері туралы нақты мәліметтердің болмауы (учаскелік полиция инспекторының рапортымен және учаскелік мейіргердің патронажымен екі айда кемінде 1 рет расталады);

      4) "Денсаулық сақтау саласындағы есепке алу құжаттамасының нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2020 жылғы 30 қазандағы № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21579 болып тіркелген) сәйкес бекітілген № 045/е нысаны бойынша қайтыс болу туралы медициналық куәліктің негізінде және (немесе) бекітілген халық тіркеліміндегі деректермен расталған өлім;

      5) динамикалық психиатриялық байқаудың екінші тобында есепте тұрған F20 "Шизофрения" диагнозы бар адамдар: динамикалық байқауға алынған сәттен бастап 12 ай ішінде мүгедектік тобы анықталмаған жағдайда;

      6) 1 жылдан астам мерзімге бас бостандығынан айыруға байланысты сотталған адамдарға динамикалық есептен алып тастау Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінен сұрау салуға жауап алғаннан кейін жүргізіледі.

      Ескерту. 12-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 10.06.2022 № ҚР ДСМ-51 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      13. Динамикалық байқаудан алынған ПМБ бар адамдар туралы мәліметтер контингенттен шығарылады, бірақ статистикалық көрсеткіштерді есептеу үшін ПМБ бар адамдарды есепке алу жөніндегі ЭАЖ-да сақталады.

      14. ДКК шешімінің негізінде жүзеге асырылатын динамикалық байқауға алу, динамикалық байқауды алып тастау, есептен шығару және динамикалық байқаудың басқа тобына ауыстыру туралы деректерді енгізу тек ЭЦҚ-мен расталған ДКК мүшелерінің логин, паролі арқылы жүзеге асырылады.

      Ескерту. Қағида 14-тармақпен толықтырылды - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 04.05.2023 № 80 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

  Психикалық, мінез-құлық
бұзылулары (аурулары) бар
адамдарды динамикалық
бақылау, сондай-ақ
динамикалық бақылауды
тоқтату қағидаларына
қосымша

Психикалық, мінез-құлықтық бұзылушылықтары (аурулары) бар адамдарды динамикалық байқау топтары, динамикалық байқауға алу, ауыстыру, алып тастау өлшемшарттары, сондай-ақ байқау жиілігі

      Ескерту. Қосымша жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 10.06.2022 № ҚР ДСМ-51 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Динамикалық бақылау тобы

ПМБ бар адамдарды динамикалық бақылауға алу өлшемшарттары

Бақылау мерзімділігі

ПМБ бар адамды басқа топқа ауыстыру өлшемшарттары

ПМБ бар адамды динамикалық бақылауды тоқтату өлшемшарттары

1

2

3

4

5

6

1

Динамикалық психиатриялық бақылаудың 1-тобы

Өзінің психикалық жай-күйі бойынша әлеуметтік қауіпті іс-әрекеттерге бейім, оның ішінде кәмелетке толмағандарға қатысты жыныстық сипаттағы зорлық-зомбылық әрекеттерін жасау тәуекелі бар, сондай-ақ есі кіресілі-шығасылы күйде аса қауіпті іс-әрекеттер жасаған және сот оларға амбулаториялық мәжбүрлеп емдеу түріндегі медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын айқындаған адамдар.

айына кемінде бір рет

осы жолдың 3-бағанында көрсетілген есепке алу өлшемшарттарының болмауы, кемінде 12 ай

ЭАЖ-да "сауығу, тұрақты жақсару" көрсетіле отырып, 3-бағанда көрсетілген өлшемшарттардың болмауы, кемінде 12 ай;
қызмет көрсетілетін аумақтан тыс жерге шыға отырып, тұрғылықты жерін өзгерту; учаскелік полиция инспекторының баянатымен және учаскелік мейіргердің екі айда кемінде 1 рет патронажымен расталған, ЭАЖ-да "мәліметтердің болмауы" көрсетілген 12 ай ішінде орналасқан жері туралы нақты мәліметтердің болмауы;
"Денсаулық сақтау саласындағы есепке алу құжаттамасының нысандарын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2020 жылғы 30 қазандағы № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21579 болып тіркелген) сәйкес бекітілген № 045/е нысаны бойынша қайтыс болу туралы медициналық куәліктің негізінде және (немесе) бекітілген халық тіркеліміндегі деректермен расталған өлім;
1 жылдан астам мерзімге бас бостандығынан айыруға байланысты сотталған адамдарға динамикалық есептен алып тастау Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінен сұрау салуға жауап алғаннан кейін жүргізіледі;
сондай-ақ, динамикалық психиатриялық бақылаудың 2-тобында есепте тұрған F20 "Шизофрения" диагнозы бар адамдар үшін: динамикалық бақылауға алынған күннен бастап 12 ай ішінде мүгедектік тобы анықталмаған жағдайда.

2

Динамикалық психиатриялық бақылаудың 2-тобы

F8 және F9 диагностикалық айдарларында көрсетілген ПМБ қоспағанда, психикалық ауруы бойынша мүгедектігі бар ПМБ бар адамдар;
F20 "Шизофрения"" диагнозы қойылған адамдар анықталғаннан кейін бір жыл ішінде (бұл ретте мүгедек деп танылған жағдайда ол динамикалық психиатриялық бақылаудың 2-тобында бақылануды жалғастырады).


3

2А – тегін амбулаториялық емдеу шеңберінде психофармакотерапияға мұқтаж психотикалық симптоматиканың жиі және айқын асқынулары, декомпенсациялары бар адамдар, оның ішінде F8 және F9 диагностикалық айдарларында көрсетілген ПМБ бар адамдар.

үш айда кемінде бір рет

4

2Б – тұрақталған жай-күйлері, бірқалыпты прогредиентті процесс ағымы және спонтанды ремиссиялары бар адамдар.

алты айда кемінде бір рет


5

Динамикалық наркологиялық бақылау тобы

1) сот шешімі бойынша мәжбүрлеп емдеуге арналған бөлімшелерге жіберілген адамдарда ПБЗ қолдану салдарынан пайда болған ПМБ;
2) сот-наркологиялық сараптама қорытындысының негізінде сот шешімі бойынша емдеу тағайындалған адамда ПБЗ қолдану салдарынан пайда болған ПМБ;
3) медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шаралары қолданылған, бас бостандығынан айыру орындарынан жіберілген адамдарда ПБЗ қолдану салдарынан пайда болған ПМБ;
4) стационарлық емдеу жағдайында ПБЗ қолдану салдарынан туындаған психотикалық бұзылудан кейінгі ПБЗ қолдану салдарынан пайда болған ПМБ;
5) әлеуметтік қауіпті әрекеттерді жасауға бейім адамдарда ПБЗ қолдану салдарынан пайда болған ПМБ;
6) динамикалық бақылауға өз еркімен келісім берген адамдарда ПБЗ қолдану салдарынан пайда болған ПМБ.
1)-5) тармақшада көрсетілген адамдар дәрігерлік-консультациялық комиссияның шешімімен динамикалық байқауға алынады.

жеке басының ерекшеліктеріне және аурудың ағымына байланысты жылына кемінде алты рет

осы жолдың 3-бағанында көрсетілген есепке алу өлшемшарттарының болмауы, кемінде 12 ай

      Аббревиатуралардың толық жазылуы:

      ПБЗ – психикаға белсенді әсер ететін заттар

      ПМБ – психикалық, мінез-құлықтық бұзылушылықтар (аурулар)

      ЭАЖ – электрондық ақпараттық жүйелер

  Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
2020 жылғы 25 қарашасы
№ ҚР ДСМ-203/2020
Бұйрыққа 3-қосымша

Психикаға белсенді әсер ететін заттарды тұтыну фактісін және масаң күйде екенін анықтау үшін медициналық куәландырудан өткізу қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы психикаға белсенді әсер ететін заттарды пайдалану және масаң күйде болу фактісін анықтау үшін медициналық куәландыруды жүргізу қағидалары (бұдан әрі – қағидалар) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2020 жылғы 7 шілдедегі Кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 7-бабына сәйкес әзірленді және психикаға белсенді әсер ететін заттарды (бұдан әрі – ПБЗ) пайдалану және масаң күйде болу фактісін анықтау үшін медициналық куәландырудан өткізу тәртібін айқындайды.

      2. Осы Қағидаларда мынадай анықтамалар пайдаланылады

      1) есірткі құралдары – "Есірткі, психотроптық заттар, сол тектестер мен прекурсорлар және олардың заңсыз айналымы мен теріс пайдаланылуына қарсы іс-қимыл шаралары туралы" 1998 жылғы 10 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес 1961 жылғы Есірткі құралдары туралы бірыңғай конвенцияға түзетулер туралы 1972 жылғы Хаттамаға сәйкес енгізілген түзетулері бар 1961 жылғы Есірткі құралдары туралы бірыңғай конвенцияға, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бақылауға жататын Есірткі, психотроптық заттар мен прекурсорлардың тізіміне енгізілген синтетикалық немесе табиғи текті заттар;

      2) мас болу жағдайы – ПБЗ-ның жіті уыттануы салдарынан туындайтын және психикалық, мінез-құлық, вегетативтік және соматоневрологиялық бұзылулар кешенімен сипатталатын жай-күй;

      3) психикаға белсенді әсер ететін заттарды тұтыну фактісін және масаң күйде екенін анықтау үшін медициналық куәландыру (бұдан әрі – медициналық куәландыру) – есірткілік, алкогольдік масаңдық және басқа ПБЗ-дан масаң күйде болу жағдайын анықтау мақсатында адамды амбулаториялық зерттеп-қарау;

      4) медицина қызметкері – кәсіптік медициналық білімі бар және медициналық қызметті жүзеге асыратын жеке тұлға;

      5) психикаға белсенді әсер ететін заттар – бір рет қабылдағанда адамның психикалық және тәндік функцияларына, мінез-құлқына әсер ететін, ал ұзақ уақыт тұтынған кезде психикалық және тәндік тәуелділік туғызатын синтетикалық немесе табиғи жолмен алынған заттар (алкоголь, есірткі, психотроптық заттар, олардың аналогтары, басқа да есеңгірететін заттар);

      6) цифрлық құжаттар сервисі - операторға бекітілген және мемлекеттік функцияларды және олардан туындайтын көрсетілген мемлекеттік қызметтерді іске асыру мақсатында, сондай-ақ жеке және заңды тұлғалармен өзара іс-қимыл жасау, электрондық нысанда қызметтер алу және көрсету кезінде электрондық құжаттарды жасауға, сақтауға және пайдалануға арналған "электрондық үкіметтің" ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымының объектісі.

      Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 26.01.2022 № ҚР ДСМ-6 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2-тарау. Психикаға белсенді әсер ететін заттарды тұтыну фактісін және масаң күйде екенін анықтау үшін медициналық куәландыруды жүргізу тәртібі

      4. Медициналық куәландыру мемлекеттік медициналық ұйымдарда жүргізіледі.

      5. Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын және уақытша болатын шетелдік адамдар, сондай-ақ қоғамдық орында, жұмыста масаң күйдегі не көлік құралын басқаратын азаматтығы жоқ адамдар жалпы негіздерде медициналық куәландыруға жатады.

      Қазақстан Республикасының кәмелетке толмаған азаматтарын медициналық куәландыру Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес олардың заңды өкілдерінің қатысуымен жүргізіледі.

      6. Психикаға белсенді әсер ететін заттарды қолдану және мас болу фактісін анықтау осы медициналық куәландыруды жүргізу үшін "Денсаулық сақтау саласындағы мамандарға қосымша және формальды емес білім беру қағидаларын, денсаулық сақтау саласындағы қосымша және формальды емес білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын ұйымдарға қойылатын біліктілік талаптарын, сондай-ақ қосымша және формальды емес білім беру арқылы денсаулық сақтау саласындағы мамандар алған оқудың нәтижелерін тану қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 21 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-303/2020 бұйрығымен (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21847 болып тіркелген) анықталған тәртіп бойынша психикаға белсенді әсер ететін заттарды қолдану және мас болу фактісін анықтауға медициналық куәландыру жүргізу бойынша денсаулық сақтау саласында қосымша білім алған медицина қызметкері бар мемлекеттік медициналық ұйымдарда тәулік бойы жүзеге асырылады.

      Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 26.01.2022 № ҚР ДСМ-6 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      7. Медициналық куәландыруды жүргізу алдында медицина қызметкері жеке басын куәландыратын құжаттармен немесе цифрлық құжаттар сервисінен электрондық құжаттармен танысып, медициналық куәландыруға жіберілген немесе келген адамды сәйкестендіруді жүзеге асырады.

      Медициналық куәландыру қорытындысында куәландырушы адамның психикаға белсенді әсер ететін заттарды пайдалану фактісін және мас болу жағдайын анықтау үшін құжаттар болмаған кезде (бұдан әрі – Қорытынды) жіберген адамның немесе куәландырылатын адамның сөздерінен паспорттық деректерді алу туралы міндетті түрде көрсете отырып, адамның ерекше белгілері көрсетіледі. Қорытынды осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша толтырылады.

      Жеке басты куәландыратын құжаттардың немесе цифрлық құжаттар сервисінен электрондық құжаттардың болмауы куәландырудан бас тартуға негіз болып табылмайды.

      Медициналық куәландыруға жіберілген адамның жеке басын анықтау медицина қызметкерінің құзыретіне кірмейді.

      Ескерту. 7-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 26.01.2022 № ҚР ДСМ-6 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      8. Медициналық куәландыру мамандандырылған денсаулық сақтау ұйымында шұғыл медициналық көмек көрсетуге мұқтаж адамдарды қоспағанда, барлық жеткізілген және жүгінген адамдарға жүргізіледі.

      Мамандандырылған денсаулық сақтау ұйымында адамды ауыр, ес-түссіз күйде жеткізу кезінде ПБЗ-ны пайдалануға байланысты жай-күйді анықтау үшін екі рет (30-60 минут аралықпен), организмнің биологиялық сұйықтықтарында ПБЗ-ның (қан, несеп, сілекей) болуына сандық зерттеу жүргізіледі.

      Биологиялық ортаның осы үлгілері зерттеп-қарау жүргізілген медициналық ұйымда олардың сақталуына кепілдік беретін қажетті шарттарды сақтай отырып, алынған күннен бастап күнтізбелік 25 күннің ішінде сақталады.

      Жеке тұлға ауыр, ес-түссіз күйде денсаулық сақтау ұйымына жеткізілген кезде медициналық көмек көрсету сәтінде науқастың медициналық картасына клиникалық зерттеп-қарау және биологиялық үлгілерді зертханалық зерттеу нәтижелері бойынша жеке тұлғада мас болу жай-күйінің болуы (болмауы) немесе ПБЗ пайдалану фактісі туралы жазба жасалады, бұл ретте Қорытынды жасалмайды.

      9. Қорытындының негізі психикалық және соматоневрологиялық жағдайды кешенді бағалау түріндегі клиникалық зерттеп-қарау деректері болып табылады.

      Биологиялық ортаға зертханалық зерттеу немесе экспресс-тестілеу жүргізу (алкогольдік мас болуға күдік болған кезде қан немесе несеп, есірткілік немесе уытқұмарлық мас болуға күдік болған кезде несеп) мынадай жағдайларда қажет болып табылады:

      1) куәландырылушының жай-күйінің ауырлығына байланысты толық куәландырудың мүмкін еместігі;

      2) медицина қызметкері мас күйін (психикалық, мінез-құлықтық, вегетативтік және соматоневрологиялық бұзылуларды) кешенді бағалауда күмәні болған жағдайда;

      3) куәландырылушы Қорытынды нәтижелерімен келіспеген жағдайларда;

      4) қайта куәландыру;

      5) ПБЗ қолдану фактісі анықталған кезде және масаң жай-күй белгілері (психикалық, мінез-құлық, вегетативтік және соматоневрологиялық бұзылулар) болмаған кезде;

      6) жол-көлік оқиғасы немесе зардап шеккен адамдардың қатысуымен құқық бұзушылық жасалған кезде;

      7) егер жол-көлік оқиғасы және құқық бұзушылық жасалған кезден бастап зардап шегушілерсіз 3 (үш) сағаттан астам уақыт өтсе.

      10. Биологиялық сынамаларды жүргізудің сипаты мен дәйектілігін куәландырылушының клиникалық жай-күйінің ерекшеліктеріне байланысты куәландыру жүргізетін медицина қызметкері айқындайды.

      Зертханалық зерттеу үшін іріктелген биологиялық сынамаларды мөрлеу және заттаңбалау куәландырылушының және куәландырылушыны жіберген және (немесе) жеткізген адамның қатысуымен жүргізіледі.

      Егер куәландырылатын адам болып жатқан оқиғаларды объективті бағалай алмаған жағдайда, бұл рәсім куәгерлердің (мүдделі емес адамдардың) қатысуымен жүргізіледі.

      11. Медициналық куәландыру жүргізу кезінде алкогольді тұтыну фактісін және алкогольден мас болу жай-күйін анықтау үшін алкогольге шығарылған ауаны сандық зерттеу жүргізіледі.

      Шығарылатын ауаны алкогольдің болуына зерттеу Қазақстан Республикасында ресми тіркелген және қолданылатын техникалық өлшеу құралдарын пайдалана отырып жүзеге асырылады.

      Егер психикалық және (немесе) соматоневрологиялық бұзылуларға немесе оны куәландырудан бас тартуға байланысты куәландыруды толық көлемде жүргізу мүмкін болмаса, Қорытындыда куәландыруды толық көлемде жүргізудің мүмкін еместігінің себептері көрсетіледі.

      12. Адам медициналық куәландырудан бас тартқан жағдайда, медицина қызметкері Қорытындының 1-тармағын толтырады және куәгерлердің (мүдделі емес адамдардың) қолдарын қояды.

      Куәландырылатын адам болып жатқан оқиғаларды бағалай алмайтын немесе медициналық куәландырудан өтуден бас тартқан жағдайда куәгерлердің (мүдделі емес адамдардың) қатысуын олардың бастамасы бойынша куәландыру жүргізілетін адамдар қамтамасыз етеді.

      13. Медицина қызметкері Қорытынды жасаған кезде және адам куәландыруды жүргізуге келіскен кезде қолда бар клиникалық және (қажет болған жағдайда) зертханалық деректердің не масаңдық тудырған психикаға белсенді әсер ететін заттың түрін растайтын экспресс-тестілеу нәтижелерінің негізінде мынадай жағдайлардың бірін белгілейді:

      1) байсалды;

      2) ПБЗ қолдану фактісі, мас болу белгілері анықталмаса;

      3) алкогольдік масаңдық (жеңіл, орташа, ауыр дәрежелі);

      4) ПБЗ (есірткі – апиындар, каннабиоидтар, кокаин; седативті, ұйықтататын заттар; психостимуляторлар; галлюциногендер; ұшпа еріткіштер) қолданудан туындаған масаң күй (есірткілік, уытқұмарлық).

      14. Қорытынды 3 (үш) данада жасалады, медицина қызметкерінің қолымен және куәландыру жүргізілген медициналық ұйымның мөрімен расталады. Бір данасы куәландырылушыны жеткізген адамға не куәландыруға өз бетінше келген адамға беріледі, екінші данасы медициналық ұйымда қалады және 5 (бес) жыл бойы мұрағатта сақталады, үшінші дана медициналық куәландыруға жеткізілген адамға беріледі.

      Алып жүруші болмаған кезде қорытындының данасы медициналық куәландыруға жіберген адамның ресми жазбаша сұрау салуы бойынша поштамен немесе көрсетілген электрондық мекенжайға жіберіледі.

      15. Куәландыру нәтижелері куәландырылатын адамға оны жіберген және (немесе) жеткізген адамның қатысуымен дереу хабарланады. Қорытынды зертханалық зерттеулердің нәтижелерін алғаннан кейін шығарылған жағдайларда Қорытындының данасы зертханалық зерттеулердің нәтижелерін алған күннен бастап 5 жұмыс күнінен кешіктірілмей беріледі.

      Куәландырылатын адам не оны жеткізген лауазымды адам медициналық куәландыру нәтижелерімен келіспеген кезде қайта медициналық куәландыру жүргізіледі.

      16. Қайта медициналық куәландыру куәландырылушының не оны жіберген және (немесе) жеткізген лауазымды адамның куәландыруға жүгінудің мән-жайлары баяндалған жазбаша өтініші негізінде жүргізіледі.

      Қайта медициналық куәландыруды медициналық ұйымның дәрігері алғашқы куәландырудан кейін 2 (екі) сағаттан кешіктірмей жүргізеді.

      17. Медициналық куәландыру осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес медициналық куәландыруды тіркеу журналында (бұдан әрі-Журнал) және мамандандырылған ақпараттық жүйеде болған кезде тіркеледі.

      Журнал нөмірленеді, тігіледі және медициналық ұйымның елтаңбалы мөрімен бекітіледі.

  Психикаға белсенді әсер
ететін заттарды тұтыну фактісін
және масаң күйде екенін
анықтау үшін медициналық
куәландырудан өткізу
қағидаларына
1-қосымша

Психикаға белсенді әсер ететін заттарды тұтыну фактісін және масаң күйде екенін анықтау үшін медициналық куәландыру қорытындысы

      Ескерту. 1-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 26.01.2022 № ҚР ДСМ-6 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      Осы факт бойынша куәландыру бастапқы, қайталама (қажеттісінің астын сызу).

       1. Тегі, аты, әкесінің аты (ол болған кезде)

      _______________________________________________________________________

      Жасы (туған жылы)

      _______________________________________________________________________

      Жеке басын растайтын құжат немесе цифрлық құжаттар сервисінен электрондық құжат (болған кезде)

      _______________________________________________________________________

      Жұмыс орны, лауазымы

      _______________________________________________________________________

      Кім және қашан куәландыруға жіберді (нақты уақыты) немесе өзі жүгінді

      _______________________________________________________________________

      Куәландыру күні және нақты уақыты

      _______________________________________________________________________

      Кім куәландырды (дәрігер, фельдшер, мейіргер)

      _______________________________________________________________________

      2. Куәландырудың себебі:

      _______________________________________________________________________

      3. Куәландырылушының сыртқы түрі:

      _______________________________________________________________________

      4. Мінез-құлық: шиеленісті, жабық, тітіркенген, қозған, агрессивті, эйфориялық, сөйлейтін,

      мазасыз, тұрақсыз көңіл-күй, ұйқышылдық, тежелген, өзінің жағдайына шағымдар, тыныш (қажеттісінің астын сызу)

      _______________________________________________________________________

      5. Сананың жай-күйі, орынға, уақытқа, жағдайға және жеке тұлғаға бағдарлау

      _______________________________________________________________________

      6. Сөйлеу қабілеті: сөйлеудің байланыстылығы, артикуляцияның бұзылуы, түсініксіз сөйлеу

      _______________________________________________________________________

      _______________________________________________________________________

      7. Вегетативті тамырлық реакциялар (тері жабындарының, көздің , тілдің шырышты

      қабықтарының жай-күйі, тершеңдік, сілекей ағу)_____________________________

      _______________________________________________________________________

      Тыныс алу: жылдам, баяу

      _______________________________________________________________________

      Пульс ______________________артериялық қысым __________________________

      Көз қарашықтары: тарылған, кеңейтілген, жарыққа реакция

      _______________________________________________________________________

      Жан-жағына қараған кездегі нистагм

      _______________________________________________________________________

      8. Қозғалу аясы

      _______________________________________________________________________

      Мимика: енжар, жанды

      _______________________________________________________________________

      Жүру (теңселу, жүру кезінде аяқтың жан-жаққа кетуі), бұрылу арқылы жүру (бұрылу кезінде теңселу)

      _________________________________________________________________________

      Ромберг позасындағы тұрақтылық

      _________________________________________________________________________

      Дәл қозғалыстар (монетаны еденнен көтеру, саусақ-мұрын сынамасы)

      _________________________________________________________________________

      Қабақтың, тілдің, саусақтардың дірілдеуі

      _________________________________________________________________________

      9. Нейропсихиатриялық аурулардың, мидың органикалық зақымдануы, физикалық шаршау

      белгілері бар ма. Бастан өткерген жарақаттар (куәландырылушының сөзінен)

      _________________________________________________________________________

      10. Алкогольді, психоактивті заттарды соңғы қолдану туралы мәліметтер: субъективті,

      объективті (құжаттар бойынша, сөздер бойынша)

      _________________________________________________________________________

      11. Алкогольдің иісі

      _________________________________________________________________________

      12. Шығарылған ауада және организмнің биологиялық ортасында алкогольдің болуы:

      а) ауа аспапта зерттелді

      _________________________________________________________________________

      Зерттеу уақыты мен нәтижелері

      _________________________________________________________________________

      қайта зерттеу

      _________________________________________________________________________

      б) биологиялық орта (орталар) (несеп, сілекей, қан) зерттелді

      _________________________________________________________________________

      __________________________________әдістері________________________________

      сынама алу уақыты ________________________________________________________

      Зерттеу уақыты мен нәтижелері _____________________________________________

      13. Медициналық тексеріп-қараудың немесе ұсынылған құжаттардың басқа да деректері

      ________________________________________________________________________

      14. Қорытынды (куәландырылушының жай-күйі психикаға белсенді әсер ететін заттарды

      пайдалану фактісін және мас болу жай-күйін анықтау үшін медициналық куәландыруды

      жүргізу қағидаларының 13-тармағында көзделген тұжырымдамаларда сараланады):

      ________________________________________________________________________

      Куәландыруды жүргізген медицина қызметкерінің қолы

      ________________________________________________________________________

      Куәландыру нәтижесімен таныстым

      ________________________________________________________________________

      (куәландырылатын адамның қолы)

      Куәландыру нәтижелерімен таныстым, бірақ қол қоюдан бас тарттым

      ________________________________________________________________________

      Медицина қызметкерінің тегі, аты, әкесінің аты (ол болған кезде) және қолы

      Куәгерлер (мүдделі емес адамдар) (куәландырылатын адам болып жатқан оқиғаларды

      бағалай алмаған және (немесе) медициналық куәландырудан және (немесе) танысудан

      және (немесе) қол қоюдан бас тартқан жағдайда):

      1. _________________________________________________ қолы

      2. _________________________________________________ қолы

  Психикаға белсенді әсер ететін
заттарды тұтыну фактісін және
масаң күйде екенін анықтау
үшін медициналық
куәландырудан өткізу
қағидаларына
2-қосымша

Психикаға белсенді әсер ететін заттарды тұтыну фактісін және масаң күйде екенін анықтау үшін медициналық куәландыруды тіркеу журналы

      1. р/с №

      2. Куәландыру жүргізу күні, уақыты

      3. Куәландырылушының тегі, аты, әкесінің аты (ол болған кезде)

      4. Туған жылы (жасы)

      5. Тұрғылықты жері

      6. Куәландырылушының жеке басын куәландыратын құжаттың атауы, сериясы және нөмірі

      7. Жұмыс орны және лауазымы

      8. Қашан, кім куәландыруға жіберді

      9. Жеткізген тұлға құжатының сериясы, нөмірі, ресми жолдаманың нөмірі

      10. Куәландыруға жіберу себебі

      11. Куәландырудан бас тарту туралы белгі

      12. Осы факт бойынша куәландыру бастапқы, қайталама болып табылады.

      13. Актінің нөмірі және куәландыру нәтижесі

      14. Куәландыруды жүргізген медицина қызметкерінің тегі, аты, әкесінің аты (ол болған кезде), қолы

  Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
2020 жылғы 25 қарашасы
№ ҚР ДСМ-203/2020
Бұйрыққа 4-қосымша

Жыныстық сәйкестендіру ауытқушылықтары бар адамдар үшін медициналық куәландыру және жынысын ауыстыруды жүргізу қағидалары

1. Жалпы ережелер

      1. Осы Жыныстық сәйкестендіру ауытқушылықтары бар адамдар үшін медициналық куәландыру және жынысын ауыстыруды жүргізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2020 жылғы 7 шілдедегі Кодексі (бұдан әрі – Кодекс) 156-бабының 2-тармағына сәйкес әзірленді және жыныстық сәйкестендіру ауытқушылықтары бар адамдар үшін медициналық куәландыру және жынысын медициналық түзету тәртібін айқындайды.

      2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғым пайдаланылады:

      1) жыныстық сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адам - қарама-қайшы жыныстағы адам ретінде өмір сүруге және қабылдануға ұмтылатын адам;

2. Жынысын ауыстыру үшін жыныстық сәйкестендіру ауытқушылықтары бар адамдарды медициналық куәландырудан өткізу тәртібі

      3. Жыныстық сәйкестендірудің бұзылулары бар, жиырма бір жасқа толған, әрекетке қабілетті, психикалық, мінез-құлықтық бұзылушылықтары (аурулары) бар (бұдан әрі – ПМБ) адамнан басқа, жынысына медициналық түзету жүргізуді қалайтын адам (бұдан әрі – куәландырылатын адам) психикалық денсаулық саласында медициналық көмек көрсететін медициналық ұйымға (бұдан әрі-медициналық ұйым) жазбаша өтініш береді.

      4. Психиатр дәрігер жынысын медициналық түзетуге қарсы көрсетілімдер болып табылатын ПМБ анықтау мақсатында куәландырылатын адамның қолда бар құжаттарын қарап-тексеруді және зерделеуді жүргізеді.

      5. Психиатр дәрігер куәландырылатын адамның психикалық жай-күйіне күмән болған кезде оны Кодекстің 138-бабының 3-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының халқына психикалық денсаулық саласында Медициналық-әлеуметтік көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартына сәйкес медициналық ұйымға стационарлық зерттеп-қарауға жібереді.

      6. Жынысын ауыстыруға қарсы көрсетілімдер болып табылатын ПМБ болмаған кезде психиатр дәрігер куәландырылатын адамды осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес жынысын ауыстыруды жүргізуге ниет білдірген адамның медициналық куәландырудан өтуі үшін қажетті медициналық зерттеп-қарауға сәйкес медициналық зерттеп-қараудан өтуге тұрғылықты жері бойынша емханаға жібереді.

      7. Осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес медициналық зерттеп-қараудан өткеннен кейін психиатр дәрігер куәландырылатын адамды медициналық ұйымның басшысы бекітетін комиссияға медициналық куәландыруға жібереді.

      Куәландырылатын адам сондай-ақ гормондық алмастыру терапиясын жүргізгеннен кейін де комиссияның медициналық куәландыруына жіберіледі.

      8. Жынысын ауыстыруды жүргізуге ниет білдірген адамдарды медициналық куәландыру жөніндегі комиссияның (бұдан әрі – Комиссия) құрамына мынадай мамандар енгізіледі:

      1) психиатрдың үш дәрігері, олардың біреуі сексопатология саласында арнайы білімге ие,

      2) уролог,

      3) гинеколог,

      4) терапевт,

      5) эндокринолог,

      6) психолог.

      9. Комиссияны психиатр дәрігерлердің қатарынан медициналық ұйымның басшысы тағайындайтын төраға басқарады.

      Комиссия хатшысын психиатр дәрігерлердің қатарынан комиссия төрағасы тағайындайды.

      10. Комиссияның құзыретіне мынадай қорытындылардың бірін шығара отырып, мәселелерді қарау жатады:

      1) гормондарды алмастыру терапиясын жүргізу мүмкіндігі (мүмкін еместігі) туралы;

      2) жынысты хирургиялық түзетуді жүргізу мүмкіндігі (мүмкін еместігі) туралы;

      3) жынысын ауыстырғысы келетін адамға қосымша зерттеп-қараулар жүргізу туралы.

      11. Куәландырудан өткен жынысын ауыстырғысы келген адамға мыналар бас тарту үшін негіздер болып табылады:

      1) жіті және (немесе) созылмалы ПМБ болуы;

      2) генетикалық және (немесе) хромосомалық ауытқулардың болуы;

      3) куәландырылатын адамның өмірі және (немесе) денсаулығы үшін қауіпті болатын соматикалық ерекшеліктердің, жынысын ауыстыру процесінде асқынулардың болуы;

      4) жынысын ауыстыру бойынша медициналық іс-шаралардың бірінші кезеңінің теріс нәтижелері.

      12. Комиссия қорытындысын Комиссия хатшысы осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша 3 (үш) данада ресімдейді және оған төраға мен Комиссияның барлық мүшелері қол қояды.

      Жынысын ауыстырудың бірінші немесе екінші кезеңі басталар алдында Комиссия қорытындысының қолданылу мерзімі осы кезеңде осы Қағидалардың 11-тармағының 1) және 3) тармақшаларында көрсетілген аурулар болмаған кезде 6 (алты) айдан аспайды.

      13. Комиссия хатшысы 3 (үш) жұмыс күні ішінде қорытындының 2 (екі) данасын куәландырылатын адамға береді.

      Комиссия қорытындысын беру туралы жазба осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес жынысын медициналық түзетуді жүргізуге тілек білдірген адамдарды медициналық куәландыру жүргізу туралы берілген қорытындыларды есепке алу журналында тіркеледі.

      Қорытындының үшінші данасы медициналық ұйымда сақталады.

      14. Комиссияның қорытындысына байланысты барлық даулар Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен қаралады.

3. Жыныстық сәйкестендіру бұзылушылықтары бар адамдардың жынысын ауыстыруды жүргізу тәртібі

      15. Жынысты ауыстыру жүргізу комиссияның оң қорытындысы болған кезде жүзеге асырылады.

      16. Жынысты медициналық түзету гормондық алмастыру терапиясынан (бұдан әрі – бірінші кезең) және жынысты хирургиялық түзетуден (бұдан әрі – екінші кезең) тұрады.

      17. Жынысты ауыстыру (гормондық алмастыру терапиясы және жынысты хирургиялық түзету) қызметтің тиісті түріне лицензиясы бар медициналық ұйымдарда жүргізіледі.

      18. Жынысын ауыстыруды жүргізу кезінде гормондық алмастыратын терапия Кодекстің 138-бабының 3-тармағына сәйкес бекітілетін Қазақстан Республикасында эндокринологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартына сәйкес жүзеге асырылады.

      19. Жынысты ауыстыруды жүргізу кезінде хирургиялық түзету Кодекстің 138-бабының 3-тармағына сәйкес бекітілетін акушерлік-гинекологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартына және Урологиялық және андрологиялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартына сәйкес жүзеге асырылады.

  Жыныстық сәйкестендіру
ауытқушылықтары бар адамдар
үшін медициналық куәландыру
және жынысын ауыстыруды
жүргізу қағидаларына
1-қосымша

Жынысын медициналық түзетуді жүргізуге тілек білдірген адамдардың медициналық куәландырудан өтуі үшін қажетті медициналық зерттеп-қараулар

      1. Жалпы клиникалық қан мен несеп талдауы.

      2. Вассерман реакциясына (ВР), АИТВ инфекциясына қанның талдауы.

      3. Қанның биохимиялық талдауы (бауыр сынамалары, ақуыз фракциялары).

      4. Екі проекциядағы бас сүйегінің суреті.

      5. 17-кетостероидтар, жалпы эстрогендер, тестостерон (Т), пролактин (ПРЛ), лютеинизациялайтын гормон (ЛГ), фолликулды ынталандыратын гормон (ФЫГ).

      6. Кариотипті, генетикалық жиынтықты анықтау.

      7. Психиатр дәрігердің (сексопатологтың) қорытындысы.

      8. Эндокринологтың қорытындысы.

      9. Психологтың қорытындысы.

  Жыныстық сәйкестендіру
ауытқушылықтары бар адамдар
үшін медициналық куәландыру
және жынысын ауыстыруды
жүргізу қағидаларына
2-қосымша

      Ұйымның мөртабаны

Жынысын медициналық түзетуді жүргізуге тілек білдірген адамдарды медициналық куәландыру жөніндегі комиссияның қорытындысы



__________________________________________ жанынан
медициналық ұйымның атауы, мекенжайы
Азамат ___________________________________________
Т.А.Ә. (бар болса),туған күні, айы, жылы

      Мына мекенжайда тұратын:

      _________________________________________________________________

      Қорытынды: ______________________________________________________

      _________________________________________________________________

      _________________________________________________________________

      Ұсыным: _________________________________________________________

      Күні: 20__ жылғы "__" ___________

      Төраға _______________________________________ Т.А.Ә. (бар болса)

      қолы

      хатшы: ______________________________________ Т.А.Ә. (бар болса)

      қолы



      Қорытындыдағы мәліметтерді жариялауға тыйым салынады

  Жыныстық сәйкестендіру
ауытқушылықтары бар адамдар
үшін медициналық куәландыру
және жынысын ауыстыруды
жүргізу қағидаларына
3-қосымша

Жынысын медициналық түзетуді жүргізуге тілек білдірген адамдарға медициналық куәландыру жүргізу туралы берілген қорытындыларды есепке алу журналы

р/с №

Жүгіну күні

Куәландырылатын адамның Т.А.Ә. (ол болған кезде)

Туған күні

Мекен-жайы

Жүгіну

бастапқы

қайталаған

1

2

3

4

5

6

7
















Қорытындының нәтижесі

Қорытындыны берген күн

Қорытындының №

Қорытындыны алған адамның қолы

Қорытындыны берген адамның қолы

8

9

10

11

12











  Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
2020 жылғы 25 қарашасы
№ ҚР ДСМ-203/2020
Бұйрыққа 5-қосымша

Мерзімінен бұрын жазылып шыққан ретінде сот қаулысымен шығарылғандардан басқа, мәжбүрлеп емдеуде болған адамдар психикалық денсаулық саласында медициналық көмек көрсететін ұйымнан шығарылғаннан кейін мәжбүрлеп емдеуге ұшыраған адамдардың қолдап емдеуден өту қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Мерзімінен бұрын жазылып шыққан ретінде сот қаулысымен шығарылғандардан басқа, мәжбүрлеп емдеуде болған адамдар психикалық денсаулық саласында медициналық көмек көрсететін ұйымнан шығарылғаннан кейін мәжбүрлеп емдеуге ұшыраған адамдардың қолдап емдеуден өту қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) мерзімінен бұрын жазылып шыққан ретінде сот қаулысымен шығарылғандардан басқа, мәжбүрлеп емдеу ұйымынан шығарылғаннан кейін мәжбүрлеп емдеуге ұшыраған, психикаға белсенді әсер ететін заттарды (бұдан әрі – ПБЗ) пайдалануға байланысты психикалық, мінез-құлықтық бұзылулары (аурулары) (бұдан әрі – ПМБ) бар адамдардың қолдап (рецидивке қарсы) емдеуден өту тәртібін белгілейді және "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2020 жылғы 7 шілдедегі Кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 174-бабының 6-тармағына сәйкес әзірленген.

2-тарау. Сот қаулысы бойынша мерзімінен бұрын емделгендер ретінде жазылғаннан басқа, психикалық денсаулық саласында медициналық көмек көрсететін ұйымнан шығарылғаннан кейін мәжбүрлеп емдеуге ұшыраған адамдардың қолдап емдеуден өту тәртібі

      2. Сот қаулысы бойынша мерзімінен бұрын емделгендер ретінде жазылғаннан басқа, психикалық денсаулық саласында медициналық көмек көрсететін ұйымнан шығарылғаннан кейін мәжбүрлеп емдеуге ұшыраған адамдардың қолдап емдеу (бұдан әрі – қолдап емдеу) психикалық денсаулық саласында медициналық көмек көрсететін аумақтық ұйымдарда жүзеге асырылады.

      3. ПМБ бар адамдар Кодекстің 176-бабының 3-тармағына сәйкес уәкілетті орган бекітетін динамикалық байқау, сондай-ақ ПМБ бар адамдарды динамикалық байқауды тоқтату қағидаларына сәйкес динамикалық наркологиялық байқау тобында бақыланады.

      4. Психиатр (нарколог) дәрігер ПМБ бар адамдарды қолдаушы емдеу кезінде емдеудің жеке жоспарын және оңалтудың жеке бағдарламасын жасайды.

      5. Жеке емдеу жоспары және жеке оңалту бағдарламасы мыналарды қамтиды:

      1) диагностикалық әдістер: организмнің биологиялық сұйықтықтарындағы және тіндеріндегі ПБЗ құрамын талдау, АИТВ-ға тестілеу, эксперименттік-психологиялық диагностика, өмір сапасы мен әлеуметтік жұмыс істеуін анықтау, клиникалық-биохимиялық диагностика, нейрофизиологиялық диагностика;

      2) дәрі-дәрмекпен емдеу: психофармакотерапия, симптоматикалық терапия, коморбидтік патология терапиясы, апиынды рецепторлардың блокаторларын қолдану арқылы антагонистік терапия;

      3) консультациялық әдістемелер: ПБЗ-ға тәуелді және бір-біріне тәуелді адамдарға медициналық, психологиялық және әлеуметтік консультация беру;

      4) тренингтік әдістемелер: қолдаушы рецидивке қарсы терапияны жалғастыруға уәждемелік тренингтер, бейімделу дағдылары мен стреске төзімділікті қалыптастыру бойынша, ПБЗ-ға тәуелділікке қайта тартуға психологиялық тұрақтылық қасиеттерін қалыптастыру бойынша;

      5) психотерапиялық әдістер: ПБЗ-ға тәуелді адамдардың жеке және топтық психотерапиясы, ПБЗ-ға тәуелді, бұзылу жағдайындағы адамдардың жеке экспресс-психотерапиясы;

  Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
2020 жылғы 25 қарашасы
№ ҚР ДСМ-203/2020
Бұйрыққа 6-қосымша

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің күші жойылған кейбір бұйрықтардың тізбесі

      1. "Психикалық белсенді затты пайдалану фактісін және мас күйін анықтау үшін медициналық куәландыру жүргізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2017 жылғы 13 шілдедегі № 504 бұйрығы (Қазақстан Республикасының Нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15519, 2017 жылғы 29 тамызда тіркелген).

      2. "Жыныстық сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адамдарды медициналық куәландыру және олардың жынысын ауыстыруды жүргізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 31 наурыздағы № 187 бұйрығы (Қазақстан Республикасының Нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10843 болып тіркелген, "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2015 жылғы 13 мамырда жарияланған).

      3. "Маскүнемдікпен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауырады деп танылған адамдарды есепке алу, қарау және емдеу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушы 2009 жылғы 2 желтоқсандағы № 814 бұйрығы (Қазақстан Республикасының Нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 5954 болып тіркелген, Қазақстан Республикасының Орталық атқарушы және өзге де мемлекеттік органдарының нормативтік құқықтық актілері бюллетенінде 2010 ж., № 1, 366-құжат; Қазақстан Республикасының орталық атқарушы және өзге де орталық мемлекеттік органдары актілерінің жинағында 2010 жылғы № 7 жарияланған).

      4. "Маскүнемдікпен, нашақорлықпен және уытқұмарлықпен ауырады деп танылған адамдарды есепке алу, қарау және емдеу ережесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау Министрінің міндетін атқарушының 2009 жылғы 2 желтоқсандағы № 814 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 31 желтоқсандағы № 1083 бұйрығы (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 13030 болып тіркелген, "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2016 жылғы 28 маусымда жарияланған").