Об утверждении Правил определения стоимости исследований, консалтинговых услуг и государственного задания Министерства культуры и спорта Республики Казахстан

Приказ Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 14 июля 2022 года № 188. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 15 июля 2022 года № 28823

      В соответствии с пунктом 5 статьи 34 Бюджетного кодекса Республики Казахстан ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить Правила определения стоимости исследований, консалтинговых услуг и государственного задания Министерства культуры и спорта Республики Казахстан согласно приложению к настоящему приказу.

      2. Департаменту экономики и финансов Министерства культуры и спорта Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства культуры и спорта Республики Казахстан;

      3) в течение десяти рабочих дней после исполнения мероприятий, предусмотренных настоящим приказом, представление в Департамент юридической службы Министерства культуры и спорта Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра культуры и спорта Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Министр культуры и спорта
Республики Казахстан
Д. Абаев

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство финансов
Республики Казахстан

  Приложение к приказу
Министра культуры и спорта
Республики Казахстан
от 14 июля 2022 года № 188

Правила определения стоимости исследований, консалтинговых услуг и государственного задания Министерства культуры и спорта Республики Казахстан

Глава 1. Общие положения

      1. Настоящие Правила определения стоимости исследований, консалтинговых услуг и государственного задания Министерства культуры и спорта Республики Казахстан (далее – Правила) разработаны в соответствии с пунктом 5 статьи 34 Бюджетного кодекса Республики Казахстан и устанавливает порядок определения стоимости исследований, консалтинговых услуг и государственного задания за счет бюджетных средств при формировании бюджетной заявки.

      2. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия:

      1) исследования – социологические, аналитические, прикладные, фундаментальные, стратегические научные исследования, осуществляемые юридическими и физическими лицами в целях достижения результатов научной деятельности;

      2) консалтинговые услуги – услуги по определению и оценке проблем, возможностей, возникающих в процессе деятельности государственного органа либо по детальному анализу ситуации, по разработке эффективных рекомендаций по коррекции дальнейших действий для повышения финансовой и управленческой эффективности работы;

      3) государственное задание – заказ юридическим лицам с участием государства в уставном капитале, Национальному олимпийскому комитету Республики Казахстан, Национальному параолимпийскому комитету Республики Казахстан, международному технологическому парку "Астана Хаб", автономным организациям образования и их организациям, корпоративному фонду "Академия Елбасы", определяемый Правительством Республики Казахстан, на оказание отдельных государственных услуг, реализацию бюджетных инвестиционных проектов и выполнение других задач, направленных на обеспечение социально-экономической стабильности и (или) социально-культурного развития государства.

Глава 2. Порядок определения стоимости исследований, консалтинговых услуг и государственного задания

      3. Стоимость исследований, консалтинговых услуг и государственного задания определяется исходя из суммы прямых и косвенных расходов по следующей формуле:

      С = ПР+КР, где:

      С – стоимость исследований, консалтинговых услуг и государственных заданий;

      ПР – прямые расходы;

      КР – косвенные расходы (административные расходы).

      4. В стоимость исследования, консалтинговой услуги и государственного задания не включаются следующие затраты:

      1) формирование резервов на возможные убытки;

      2) покрытие прочих долгов и убытков прошлых периодов;

      3) спонсорская помощь;

      4) расходы от собственного дохода;

      5) увеличения уставного капитала;

      6) расходы по приобретению основных средств и расходы амортизаций.

Глава 3. Виды затрат для определения стоимости исследований и консалтинговых услуг

      5. Прямые расходы включают следующие расходы, связанные с проведением исследований и консалтинговых услуг:

      1) расходы по оплате труда производственного персонала с учетом налогов и других обязательных отчислений;

      2) налоги и другие обязательные платежи в бюджет по прямым расходам;

      3) командировочные расходы производственного персонала;

      4) привлечение внешних экспертов;

      5) услуги супервайзеров или физических лиц (для проведения массовых опросов, глубинных интервью, кабинетных исследований, фокус-групп);

      6) услуги обработки (ввод данных, кодировка анкет, обработка данных в специальной программе статистической обработки);

      7) приобретение товарно-материальных запасов;

      8) услуги связи и интернет;

      9) транспортные услуги;

      10) полиграфические расходы;

      11) курьерские и почтовые услуги (рассылка материалов);

      12) услуги аренды;

      13) доступ к информационным базам данных государственных органов;

      14) переводческие услуги.

      6. Косвенные расходы (административные расходы) не относятся к себестоимости оказываемых услуг и включают следующие расходы:

      1) расходы по оплате труда административно-управленческого персонала с учетом налогов и других обязательных отчислений;

      2) налоги и другие обязательные платежи в бюджет по косвенным расходам;

      3) командировочные расходы административно-управленческого персонала;

      4) коммунальные услуги;

      5) представительские расходы;

      6) банковские услуги;

      7) нотариальные услуги.

Глава 4. Виды затрат для определения стоимости государственного задания

      7. Прямые расходы включают следующие расходы, связанные с проведением государственного задания:

      1) расходы по оплате труда производственного персонала с учетом налогов и других обязательных отчислений;

      2) налоги и другие обязательные платежи в бюджет по прямым расходам;

      3) командировочные расходы производственного персонала, также приглашенных лиц;

      4) расходы по авторским и смежным правам, инжиниринговые услуги по техническому надзору;

      5) приобретение товарно-материальных запасов (горюче-смазочные материалы, хозяйственные материалы, канцелярские принадлежности, декорации, косметика, грим, медикаменты, материалы на осуществление учебного процесса);

      6) услуги связи, интернет, почтовые услуги, смс-рассылка, хостинговая площадка;

      7) услуги по аренде;

      8) расходы на разработку веб-сайта, веб-платформ, аренда домена и хостинга, и их техническое сопровождение и техническая поддержка;

      9) услуги физических и юридических лиц для выполнения мероприятий в рамках государственного задания;

      10) коммунальные услуги производственных помещений;

      11) страхование жизни при заграничных командировках, сценических декораций, культурных ценностей и музейных экспонатов, временно вывозимых за рубеж;

      12) представительские расходы;

      13) услуги дизайнера и типографии;

      14) транспортные и логистические услуги;

      15) приобретение авторских и лицензионных прав на интеллектуальную собственность;

      16) проведение выставок;

      17) организация и проведение конференций, семинаров, круглых столов, форумов и других аналогичных мероприятий;

      18) организация и проведение образовательных курсов, семинар-тренингов, образовательных мероприятий, прямых эфиров;

      19) организация и проведение постановок, концертных мероприятий, в том числе с участием Главы государства;

      20) услуги дубляжа, видеомонтажа, звукозаписи, перезаписи;

      21) услуги по информационному освещению проектов;

      22) услуги научно-реставрационных работ на памятнике истории и культуры;

      23) предоставление социальной помощи обучающимся, которым оказывается социальная помощь согласно постановлению Правительства Республики Казахстан от 12 марта 2012 года № 320 "Об утверждении размеров, источников, видов и Правил предоставления социальной помощи гражданам, которым оказывается социальная помощь";

      24) услуги питания для одаренных детей, обучающихся в школах-интернатах;

      25) услуги по изготовлению театрально-сценической одежды, обуви и реквизитов;

      26) услуги по изготовлению видео контента мероприятий;

      27) услуги по оказанию визовой поддержки.

      8. Косвенные расходы (административные расходы) включают сумму всех других видов расходов, кроме расходов, которые не могут быть напрямую отнесены к реализации государственного задания, не связаны с производственным процессом.

      9. К косвенным расходам (административным расходам) на выполнение государственного задания относятся:

      1) расходы по оплате труда административно-управленческого персонала с учетом налогов и других обязательных отчислений;

      2) налоги и другие обязательные платежи в бюджет по косвенным расходам;

      3) коммунальные услуги;

      4) командировочные расходы для административного-управленческого персонала;

      5) банковские услуги;

      6) почтовые и курьерские услуги;

      7) противопожарные и охранные услуги;

      8) текущий ремонт и обслуживание основных средств;

      9) аудиторские расходы;

      10) страхование;

      11) консультационные расходы;

      12) услуги подписки на периодические печатные издания и иные средства массовой информации (интернет издания);

      13) услуги подшивки/научно-технической обработки документов и архивов;

      14) услуги по повышению квалификации;

      15) оценка имущества.

Глава 5. Сметные расчеты исследований, консалтинговых услуг и государственного задания

      10. Сметные расчеты по выполнению государственного задания по специфике экономической классификации 159 "Оплата прочих услуг и работ" составляются по форме согласно приложению 49 к Правилам составления и представления бюджетной заявки, утвержденным приказом Министра финансов Республики Казахстан от 24 ноября 2014 года № 511 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 10007).

      Сметные расчеты по консалтинговым услугам и государственному заданию по спецификам экономической классификации 156 "Оплата консалтинговых услуг и исследований" и 421 "Капитальный ремонт помещений зданий, сооружений, передаточных устройств" составляется в произвольной форме.

      11. Косвенные расходы (административные расходы), предусмотренные в сметных расчетах, исчисляются в процентном соотношении от общей суммы произведенных расходов, которые предусмотрены в Планах развития юридических лиц, выполняющих государственное задание.

      12. Сметные расчеты по выполнению научно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры составляются в соответствии с Нормативами расценок выполнения научно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры, утвержденными приказом Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 4 февраля 2021 года № 28 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 22168).

Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігінің зерттеулердің, консалтингтік көрсетілетін қызметтердің және мемлекеттік тапсырманың құнын айқындау қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2022 жылғы 14 шiлдедегi № 188 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2022 жылғы 15 шiлдеде № 28823 болып тіркелді

      Қазақстан Республикасы Бюджет кодексінің 34-бабының 5-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігінің зерттеулердің, консалтингтік көрсетілетін қызметтердің және мемлекеттік тапсырманың құнын айқындау қағидалары бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігінің Экономика және қаржы департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оның Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын;

      3) осы бұйрықта көзделген іс-шаралар орындалғаннан кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігінің Заң қызметі департаментіне іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтердің ұсынылуын қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Мәдениет және спорт вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасы
Мәдениет және спорт министрі
Д. Абаев

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасының

      Қаржы министрлігі

  Қазақстан Республикасы
Мәдениет және спорт министрі
2022 жылғы 14 шілдедегі
№ 188 Бұйрығына
қосымша

Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігінің зерттеулердің, консалтингтік көрсетілетін қызметтер мен мемлекеттік тапсырманың құнын айқындау қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігінің зерттеулердің, консалтингтік көрсетілетін қызметтер мен мемлекеттік тапсырманың құнын айқындау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасы Бюджет кодексінің 34-бабы 5-тармағына сәйкес әзірленді және бюджеттік өтінімді қалыптастыру кезінде бюджет қаражаты есебінен зерттеулердің, консалтингтік көрсетілетін қызметтер мен мемлекеттік тапсырманың құнын айқындау тәртібін белгілейді.

      2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

      1) зерттеулер – ғылыми қызмет нәтижелеріне қол жеткізу мақсатында заңды және жеке тұлғалар жүзеге асыратын әлеуметтанушылық, талдамалық, қолданбалы, іргелі, стратегиялық ғылыми зерттеулер;

      2) консалтингтік көрсетілетін қызметтер – мемлекеттік орган қызметінің процесінде туындайтын проблемаларды, мүмкіндіктерді айқындау және бағалау не ахуалды егжей-тегжейлі талдау, жұмыстың қаржылық және басқарушылық тиімділігін арттыру үшін кейінгі іс-қимылдарды түзету бойынша тиімді ұсынымдар әзірлеу жөніндегі көрсетілетін қызметтер;

      3) мемлекеттік тапсырма – жарғылық капиталына мемлекет қатысатын заңды тұлғаларға, Қазақстан Республикасының Ұлттық олимпиада комитетіне, Қазақстан Республикасының Ұлттық паралимпиада комитетіне, "Астана Хаб" халықаралық технологиялық паркіне, дербес білім беру ұйымдарына және олардың ұйымдарына, Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын "Елбасы Aкадемиясы" корпоративтік қорына, жекелеген мемлекеттік қызметтер көрсетуге, бюджеттік инвестициялық жобаларды iске асыруға және мемлекеттің әлеуметтiк-экономикалық тұрақтылығын және (немесе) әлеуметтік-мәдени дамуын қамтамасыз етуге бағытталған басқа да мiндеттердi орындауға арналған тапсырыс.

2-тарау. Зерттеулердің, консалтингтік көрсетілетін қызметтер мен мемлекеттік тапсырманың құнын айқындау тәртібі

      3. Зерттеулердің, консалтингтік көрсетілетін қызметтер мен мемлекеттік тапсырманың құны тікелей және жанама шығыстардың сомасы негізге ала отырып, мынадай формуламен айқындалады:

      Қ = ТШ+ЖШ, мұндағы:

      Қ – зерттеулер, консалтингтік қызметтер көрсету және мемлекеттік тапсырманың құны;

      ТШ – тікелей шығыстар;

      ЖШ – жанама шығыстар (әкімшілік шығындар).

      4. Зерттеу, консалтингтік көрсетілетін қызметтер мен мемлекеттік тапсырманың құнына мынадай шығындар:

      1) ықтимал шығындарға резервтер қалыптастыру;

      2) өткен кезеңдердің өзге де борыштары мен залалдарын жабу;

      3) демеушілік көмек;

      4) өз кірісінен шығыстары;

      5) жарғылық капиталды ұлғайту;

      6) негізгі құралдарды сатып алу бойынша шығыстар және амортизация шығыстары.

3-тарау. Зерттеулердің және консалтингтік көрсетілетін қызметтердің құнын айқындауға арналған шығындардың түрлері

      5. Тікелей шығыстар зерттеулер мен консалтингтік көрсетілетін қызметтер жүргізумен байланысты мынадай шығыстарды:

      1) салықтарды және басқа да міндетті аударымдарды ескере отырып, өндірістік персоналдың еңбегіне ақы төлеу бойынша шығыстары;

      2) тікелей шығыстар бойынша салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдері;

      3) өндірістік персоналдың іссапар шығыстарын;

      4) сыртқы сарапшыларды тартуды;

      5) супервайзерлердің немесе жеке тұлғалардың қызметтері (жаппай сауалнамалар, терең сұхбат, кабинеттік зерттеулер жүргізу, фокус-топтар үшін);

      6) өңдеу қызметтері (деректерді енгізу, сауалнамаларды кодтау, статистикалық өңдеудің арнайы бағдарламасында деректерді өңдеу);

      7) тауарлық-материалдық қорларды сатып алуды;

      8) байланыс және интернет қызметтерін;

      9) көлік қызметтерін;

      10) полиграфиялық шығыстарды;

      11) курьерлік және пошталық қызметтері (материалдарды тарату);

      12) жалға беру қызметтерін;

      13) мемлекеттік органдардың ақпараттық дерекқорына қол жеткізуді;

      14) аударма қызметтерін қамтиды.

      6. Жанама шығыстар (әкімшілік шығыстар) көрсетілетін қызметтердің өзіндік құнына жатпайды және мынадай шығыстарды:

      1) салықтарды және басқа да міндетті аударымдарды ескере отырып, әкімшілік-басқару персоналының еңбегіне ақы төлеу жөніндегі шығыстарды;

      2) жанама шығыстар бойынша салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді;

      3) әкімшілік-басқару персоналының іссапар шығыстары;

      4) коммуналдық қызметтерді;

      5) өкілдік шығыстарды;

      6) банктік қызметтерді;

      7) нотариалдық қызметтерді қамтиды.

4-тарау. Мемлекеттік тапсырманың құнын айқындауға арналған шығыстардың түрлері

      7. Тікелей шығындар мемлекеттік тапсырманы жүргізуге байланысты мынадай шығыстарды:

      1) салықтарды және басқа да міндетті аударымдарды ескере отырып, өндірістік персоналдың еңбегіне ақы төлеу жөніндегі шығыстарды;

      2) тікелей шығыстар бойынша салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді;

      3) өндірістік персоналдың, сондай-ақ шақырылған адамдардың іссапар шығыстарын;

      4) техникалық қадағалау бойынша инженерлік қызметтер, авторлық және сабақтас құқықтар бойынша шығыстарын;

      5) тауар-материалдық қорларды (жанар-жағармай материалдарын, шаруашылық материалдарын, кеңсе керек-жарақтарын, декорацияларды, косметиканы, гримді, дәрі-дәрмектерді, оқу процесін жүзеге асыруға арналған материалдарды) сатып алуды;

      6) байланыс, интернет қызметтеріне, пошта қызметтері, смс-тарату, хостинг алаңы;

      7) жалға алу бойынша қызметтерді;

      8) веб-сайтты, веб-платформаларды әзірлеуге, доменді және хостингті жалға алуға және оларды техникалық сүйемелдеуге және техникалық қолдауға арналған шығыстар;

      9) мемлекеттік тапсырма шеңберінде іс-шараларды орындау үшін жеке және заңды тұлғалардың қызметтерін;

      10) өндірістік үй-жайлардың коммуналдық қызметтерін;

      11) шетелге уақытша әкетілетін Шетелдік іссапарлар, сахналық декорациялар, мәдени құндылықтар мен музей экспонаттары кезіндегі өмірді сақтандыру;

      12) өкілдік шығыстар;

      13) дизайнер және типография қызметтер;

      14) көлік және логистикалық қызметтер;

      15) зияткерлік меншікке авторлық және лицензиялық құқықтарды сатып алуды;

      16) көрмелер өткізу;

      17) конференциялар, семинарлар, дөңгелек үстелдер, форумдар және басқа да осыған ұқсас іс-шаралар ұйымдастыру және өткізу;

      18) білім беру курстарын, семинар-тренингтерді, білім беру іс-шараларын, тікелей эфирлерді ұйымдастыру және өткізу;

      19) қойылымдарды, концерттік іс-шараларды, оның ішінде Мемлекет басшысының қатысуымен ұйымдастыру және өткізу;

      20) дубляж, бейнемонтаж, дыбыс жазу, қайта жазу қызметтерін;

      21) жобаларды ақпараттық жария ету жөніндегі қызметтерді;

      22) тарих және мәдениет ескерткішіндегі ғылыми-реставрациялық жұмыстар қызметтерін;

      23) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 12 наурыздағы № 320 қаулысымен бекітілген Әлеуметтік көмек көрсетілетін азаматтарға әлеуметтік көмектің мөлшерін, көздерін, түрлерін және оны беру қағидаларына сәйкес әлеуметтік көмек көрсетілетін білім алушыларға әлеуметтік көмек беру;

      24) мектеп-интернаттарда оқитын, дарынды балаларға арналған тамақтандыру қызметтерін;

      25) театрлық-сахналық киім, аяқ киім және деректемелер дайындау жөніндегі қызметтерді;

      26) іс-шаралардың бейне мазмұнын жасау бойынша қызметтерді;

      27) визалық қолдау көрсету жөніндегі қызметтерді қамтиды.

      8. Жанама шығыстар (әкімшілік шығындар) мемлекеттік тапсырманы іске асыруға тікелей жатқызуға болмайтын, өндірістік процеске байланысты емес шығыстардан басқа шығыстардың барлық басқа түрлерінің сомасын қамтиды.

      9. Мемлекеттік тапсырманы орындауға арналған жанама шығыстарға (әкімшілік шығыстарға) мыналар жатады:

      1) салықтарды және басқа да міндетті аударымдарды ескере отырып, әкімшілік-басқару персоналының еңбегіне ақы төлеу жөніндегі шығыстар;

      2) жанама шығыстар бойынша салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер;

      3) коммуналдық қызметтер;

      4) әкімшілік-басқару персоналына арналған іссапар шығыстары;

      5) банктік қызметтер;

      6) пошталық және курьерлік қызметтер;

      7) өртке қарсы және күзет қызметтер;

      8) негізгі құралдарды ағымдағы жөндеу және қызмет көрсету;

      9) аудиторлық шығыстар;

      10) сақтандыру;

      11) консультациялық шығыстар;

      12) мерзімді баспасөз басылымдарына және өзге де бұқаралық ақпарат құралдарына (интернет басылымдар) жазылу қызметтер;

      13) құжаттар мен архивтерді тігу/ғылыми-техникалық өңдеу қызметтері;

      14) біліктілікті арттыру бойынша қызметтерді;

      15) мүлікті бағалауды қамтиды.

5-тарау. Зерттеулердің, консалтингтік көрсетілетін қызметтер мен мемлекеттік тапсырманың сметалық есептері

      10. "Өзге де қызметтер мен жұмыстарға ақы төлеу" 159 экономикалық сыныптаманың ерекшелігі бойынша мемлекеттік тапсырманы орындау жөніндегі сметалық есептер Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2014 жылғы 24 қарашадағы № 511 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10007 болып тіркелген) Бюджеттік өтінімді жасау және ұсыну қағидаларының 49-қосымшасына сәйкес құрылады.

      "Консалтингтік қызметтер мен зерттеулерге ақы төлеу" 156 және "Ғимараттардың, құрылыстардың, беру құрылғыларының үй-жайларын күрделі жөндеу" 421 экономикалық сыныптаманың ерекшеліктері бойынша консалтингтік қызметтер мен мемлекеттік тапсырма бойынша сметалық есептер еркін нысанда құрылады.

      11. Сметалық есептерде көзделген жанама шығыстар (әкімшілік шығыстар) мемлекеттік тапсырмаларды орындайтын заңды тұлғалардың Даму жоспарларында көзделген жалпы шығыстар сомасының пайыздық арақатынасы арқылы есептеледі.

      12. Тарих және мәдениет ескерткіштерінде ғылыми-реставрациялау жұмыстарын орындау жөніндегі сметалық есептер Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2021 жылғы 4 ақпандағы № 28 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 22168 болып тіркелген) Тарих және мәдениет ескерткіштерінде ғылыми-реставрациялау жұмыстарын орындау бағаларының нормативтеріне сәйкес құрылады.