Правила пожарной безопасности в лесах Республики Казахстан

Утверждены приказом Председателя Комитета лесного хозяйства Республики Казахстан от 13 июля 1996 г. Зарегистрированы в Министерстве юстиции Республики Казахстан 09.09.1996 г. N 197. Утратили силу - приказом Председателя Комитета лесного и охотничьего хозяйства МСХ РК от 13 декабря 2004 года N 268 (V043369). Отменены - постановлением Правительства РК от 9 февраля 2005 года N 124 (P050124)

I. Общие положения

1. Государственный контроль за выполнением Правил пожарной безопасности в лесах Республики Казахстан осуществляется государственными органами Управления лесным хозяйством и организованной в их системе службой государственной лесной охраны Республики Казахстан, а также иными специально уполномоченными на то органами в соответствии с действующим законодательством.
Наряду с этим контроль за выполнением Правил пожарной безопасности возлагается на владельцев участков лесного фонда в пределах их лесовладений, а также на предприятия и иные хозяйствующие объекты, ведущие лесное хозяйство.
2. Органы исполнительной власти на местах в соответствии с Лесным кодексом Республики Казахстан в пожароопасный сезон могут запрещать посещение лесов гражданами и въезд в них транспортных средств. Органам исполнительной власти на местах представляется право устанавливать дополнительные (исходя из местных условий) противопожарные требования, не предусмотренные настоящими Правилами, а также приостанавливать на время пожароопасного сезона работы в лесах на определенных участках.
3. Ответственность за нарушение правил пожарной безопасности в лесах несут должностные лица - непосредственные руководители работ на участках или объектах, лица, возглавляющие проведение культурно-оздоровительных мероприятий в лесу, а также руководители соответствующих предприятий, учреждений и организаций и граждане в соответствии с действующим законодательством.
4. Настоящие Правила являются обязательными для всех юридических и физических лиц, ведущих работы на территории лесного фонда.

II. Общие требования к лесопользователям, предприятиям,
учреждениям, организациям и гражданам

5. В пожароопасный сезон (период с момента схода снегового покрова под пологом насаждений до наступления устойчивой дождливой осенней погоды или образования снегового покрова) воспрещается:
а) разводить костры в хвойных молодняках, старых горельниках, на участках поврежденного леса (ветровал, бурелом), лесосеках с наличием порубочных остатков и заготовленной древесиной, в местах с подсохшей травой, а также под кронами деревьев. В остальных местах разведение костров допускается на площадках, окаймленных минерализованной (очищенной до минерального слоя почвы) полосой шириной не менее 0,5 метра. По миновании надобности костер должен быть тщательно засыпан землей или залит водой до полного прекращения тления.
Органы исполнительной власти на местах в случае необходимости могут полностью запрещать разведение костров в лесу на определенных участках или в определенные периоды пожароопасного сезона;
б) бросать горящие спички, окурки и вытряхивать из курительных трубок горячую золу;
в) употреблять при охоте пыжи из легковоспламеняющихся или тлеющих материалов;
г) оставлять пропитанный горюче-смазочными веществами обтирочный материал в не предусмотренных специально для этого местах;
д) заправлять топливные баки при работающих двигателях внутреннего сгорания, использовать машины с неисправной системой питания двигателя, а также курить или пользоваться открытым огнем вблизи машин, заправляемых горючим.
6. Запрещается выжигание травы на лесных полянах, прогалинах, лугах и стерни на полях (в том числе проведение сельскохозяйственных палов) на землях лесного фонда и на участках, непосредственно примыкающих к лесам, а также к защитным и озеленительным лесонасаждениям.
7. Предприятия, учреждения и организации обязаны:
а) при строительстве в лесу дорог, газонефтепроводов, линий электропередач, связи, радио и других коммуникаций производить уборку оставшейся древесины и иных легковоспламеняющихся материалов в порядке и в сроки, устанавливаемые владельцами участков лесного фонда;
б) при работах в лесу хранить горюче-смазочные материалы в стандартной закрытой таре, очищать места их хранения в радиусе 5 метров от растительного покрова, древесного и другого легковоспламеняющегося хлама, окаймлять минерализованными полосами шириной не менее 1,4 метра;
в) при использовании взрывчатых веществ заблаговременно уведомлять владельцев участков лесного фонда о месте и времени проведения взрывных работ;
г) в местах работ, расположения объектов, проведения культурно-оздоровительных и других мероприятий, на участках отгонного животноводства, предоставленных в долгосрочное пользование, иметь противопожарное оборудование и средства для тушения лесных пожаров по прилагаемым нормам (Приложение 1), содержать указанное оборудование и средства в полной готовности к немедленному использованию во время пожароопасного сезона;
Предприятия, учреждения и организации, для которых не утверждены нормы обеспечения противопожарным оборудованием и средствами для тушения лесных пожаров, обязаны иметь в местах работ и расположения объектов первичные средства пожаротушения:
бочки с водой, ящики с песком, огнетушители, топоры, лопаты, метлы и т.п.;
д) создавать на пожароопасный сезон в составе или в отдельных подразделениях, производящих работу в лесу, а также в поселках в лесу подготовленную добровольную дружину из числа рабочих и служащих для действия в случае возникновения пожара.
8. Засорение леса бытовыми отходами и отбросами, свалка мусора и строительных остатков в лесу запрещается.
Сжигание мусора может производиться вблизи леса только на специально отведенных в установленном порядке участках при соблюдении следующих условий:
а) места для сжигания (котлованы или площадки) должны отводиться на расстоянии не менее 50 метров от стен хвойного леса или отдельно растущих хвойных деревьев и молодняка, не менее 25 метров от стен лиственного леса и отдельно растущих лиственных деревьев;
б) территория вокруг мест для сжигания мусора должна быть очищена в радиусе 15-20 метров от сухостоя, валежника, порубочных остатков, других легковоспламеняющихся материалов и окаймлена минерализованной полосой шириной не менее 1,4 метра, а на участках вблизи хвойного леса на сухих почвах - не менее 2,5 метра;
в) в пожароопасный сезон сжигание мусора производится только в безветренную или дождливую погоду под наблюдением специально выделенных лиц. В засушливые периоды сжигание мусора не допускается.
9. Руководители предприятий, учреждений и организаций, осуществляющих работы или имеющих объекты на территории лесного фонда, перед началом пожароопасного сезона, а лица, ответственные за проведение культурно-массовых и других мероприятий, перед выездом или выходом в лес обязаны провести инструктаж рабочих, служащих или участников культурно-массовых и других мероприятий о соблюдении правил пожарной безопасности в лесах и предупреждении возникновения лесных пожаров, а также о способах их тушения.

III. Требования к юридическим и физическим
лицам, ведущим заготовку древесины

10. Юридические и физические лица, ведущие рубки леса (лесозаготовители), обязаны, независимо от способа и времени рубок, производить одновременно очистку мест их проведения.
Способы очистки указываются в лесорубочном билете.
При проведении очистки мест рубок лесозаготовители обязаны выполнять следующие требования:
а) проводить весеннюю доочистку лесосек в случае заготовки древесины и очистки лесосек в зимнее время;
б) укладывать порубочные остатки в кучи или валы для перегнивания или сжигания, или разбрасывать их в измельченном виде по лесосеке на расстоянии не менее 10 метров от стен леса;
в) производить сжигание порубочных остатков только в непожароопасный сезон.
При сжигании порубочных остатков должны обеспечиваться сохранность имеющихся на лесосеках подроста, семенников и других несрубленных деревьев, а также полное сгорание порубочных остатков.
Сжигание на лесосеках порубочных остатков сплошным палом запрещается.
При трелевке деревьев с кронами, сжигание порубочных остатков на верхних складах (пунктах погрузки) может производиться в течение всего периода заготовки, трелевки и вывозки леса, в порядке, предусмотренном пунктом 7 настоящих Правил.
11. В случае оставления на лесосеках, на пожароопасный сезон, срубленных деревьев они должны быть очищены от сучьев и плотно уложены на землю.
Заготовленная древесина, оставляемая на лесосеках на пожароопасный сезон, должна быть собрана в штабеля или поленницы.
12. Лесосеки в хвойных равнинных лесах на сухих почвах с оставленной на пожароопасный сезон заготовленной древесиной, а также с оставленными на перегнивание порубочными остатками окаймляются минерализованной полосой шириной не менее 1,4 метра. Такие лесосеки площадью более 25 га должны быть, кроме этого, разделены минерализованными полосами указанной ширины на участки, не превышающие 25 га.
13. Складирование заготовленной древесины должно производиться в соответствии с требованиями СНиП 2.11.06-91 "Склады лесных материалов. Противопожарные нормы проектирования".
Места складирования и указанные противопожарные разрывы, вокруг них должны быть очищены от легкогорючих материалов и окаймлены минерализованной полосой не менее 1,4 метра, а в хвойных насаждениях на сухих почвах - двумя такими полосами на расстоянии 5-10 метров одна от другой.
14. Лесозаготовительные предприятия, которым переданы участки лесного фонда в долгосрочное пользование, наряду с выполнением требований, предусмотренных пунктами 9-12 настоящих Правил обязаны:
а) разрабатывать и утверждать по согласованию с областным государственным органом управления лесным хозяйством планы противопожарных мероприятий и обеспечить их проведение в местах работ, расположения действующих лесовозных дорог и у населенных пунктов в сроки, предусмотренные планом;
б) в случае возникновения лесных пожаров осуществлять их тушение в соответствии с "Планом взаимодействия сил и средств по тушению лесных пожаров" (Приложение 2), утвержденным исполнительным органом.

IV. Требования к предприятиям и организациям,
в ведении которых находятся железные и
автомобильные дороги

15. Предприятия и организации, в ведении которых находятся действующие железные и автомобильные дороги (в том числе лесовозные), проходящие через лесные массивы, обязаны:
а) содержать полосы отвода вдоль железных и автомобильных дорог очищенными от валежника, легкогорючих материалов. Вдоль лесовозных дорог ширина очищенных полос должна составлять не менее 10 метров с каждой стороны дороги;
б) проложить в хвойных насаждениях по границе указанных в предыдущем подпункте полос отвода минерализованную полосу шириной 1,4 метра, а в хвойных насаждениях на сухих почвах, а также на вырубках - две такие полосы на расстоянии 5 метров одна от другой;
в) проложить в хвойных насаждениях на сухих почвах вокруг расположенных вблизи дорог штабелей шпал и снегозащитных щитов, а также вокруг деревянных мостов, станционных платформ, жилых домов и будок путевых обходчиков и содержать в очищенном состоянии в течение пожароопасного сезона минерализованную полосу шириной не менее 1,4 метра;
г) организовать в пожароопасный период патрулирование на проходящих через лесные массивы участках железных дорог с тепловозной тягой в целях своевременного обнаружения и ликвидации возможных пожаров;
д) при движении тепловозов на пожароопасных участках не допускать форсированной работы двигателей с резкими переменами оборотов и не допускать длительную работу двигателей на холостых оборотах;
е) не допускать эксплуатацию тепловозов на пожароопасных участках леса без искрогасителей на выхлопных трубах.

V. Требования к лесопользователям, осуществляющим
побочные лесные пользования, заготовку живицы,
второстепенных лесных материалов

16. Лесопользователи, осуществляющие побочные лесные пользования, заготовку второстепенных лесных материалов обязаны:
а) размещать производственные объекты на расстоянии не менее 50 метров от стен леса в местах по согласованию с владельцами лесов;
б) обеспечивать в пожароопасный сезон в нерабочее время охрану производственных объектов в местах их концентрации;
в) содержать территории в радиусе 50 метров от производственных объектов очищенными от легкогорючих материалов;
г) проложить по границам этих территорий минерализованную полосу шириной не менее 1,4 метра, а в хвойных насаждениях на сухих почвах две минерализованные полосы такой же ширины на расстоянии 5-10 метров одна от другой.
17. Лесопользователи, производящие заготовку живицы, обязаны:
а) размещать промежуточные склады для хранения живицы на очищенных от легкогорючих материалов площадках, вокруг площадок проложить минерализованную полосу шириной 1,4 метра;
б) размещать по согласованию с владельцами лесов основные склады для хранения живицы на открытых, очищенных от легкогорючих материалов полянах на расстоянии не менее 50 метров от стен леса;
в) проложить по границам этих территорий минерализованную полосу шириной не менее 1,4 метра и содержать ее в течение пожароопасного сезона в очищенном состоянии;
г) оборудовать на участках, подготовленных для сбора живицы, места для курения.

VI. Требования к нефтегазоразведочным и
нефтегазодобывающим предприятиям и организациям

18. Нефтегазоразведочные и нефтегазодобывающие предприятия и организации при проведении работ на территории лесного фонда обязаны:
а) содержать в течение пожароопасного сезона территории, отведенные под буровые скважины и другие сооружения, очищенными от легкогорючих материалов, проложить по границам этих территорий минерализованную полосу шириной не менее 1,4 метра и содержать ее в течение пожароопасного сезона в очищенном состоянии;
б) полностью очистить площади в радиусе 50 метров от пробуриваемых и эксплуатируемых скважин (при эксплуатации нефтяных и газовых скважин по закрытой системе в радиусе 25 метров);
в) не допускать хранения нефти в открытых емкостях и котлованах, а также загрязнения территории горючими веществами (нефтью, мазутом и т.п.);
г) согласовывать с владельцами участков лесного фонда порядок и время сжигания нефтеотходов, если их ликвидация таким путем предусмотрена технологией производства.

VII. Требования к предприятиям и организациям, имеющим
в своем ведении линии электропередач, связи,
радиофикации и трубопроводы

19. Предприятия и организации, имеющие в своем ведении линии электропередач, связи и радиофикации, обязаны в течение пожароопасного сезона содержать просеки, по которым проходят эти линии, в безопасном пожарном состоянии и окапывать в сухих местах деревянные мачты и столбы таких линий в радиусе 2-2,5 метра.
Предприятия и организации, имеющие в своем ведении трубопроводы, обязаны в течение пожароопасного сезона содержать полосы отвода и охранные зоны вдоль трубопроводов, проходящих через лесные массивы в безопасном в пожарном отношении состоянии и прокладывать минерализованные полосы шириной 2-2,5 метра вокруг усадеб линейных обходчиков, а также вокруг колодцев на трубопроводах.

VIII. Требования к предприятиям и организациям,
проводящим изыскательские и научно-исследовательские
работы в лесах

20. Поисковые, геодезические, геологические, лесоустроительные и другие экспедиции, партии и отряды обязаны до начала работ согласовать с владельцами участков лесного маршрута следования в лесу и перечень мероприятий по предупреждению и тушению пожаров.
21. По границам мест расположения баз поисковых, геодезических, геологических, лесоустроительных и других экспедиций, партий и отрядов в лесной зоне в пожароопасный период должна быть проложена минерализованная полоса не менее 1,5 метра, территорию необходимо постоянно очищать от различных сгораемых отходов.

IХ. Требования к предприятиям, учреждениям,
организациям при пользовании лесом
в культурно-оздоровительных целях

22. Организациям (туристким базам, оздоровительным лагерям, санаториям, домам отдыха и др.), проводящим в лесах культурно-оздоровительные мероприятия, разрешается использовать в пожароопасный сезон в качестве постоянных мест отдыха, для устройства туристских стоянок и проведения других массовых мероприятий лесные участки только по согласованию с владельцами участков лесного фонда при условии оборудования на этих участках по их указанию мест для разведения костров и сбора мусора, а также прокладке вокруг участков минерализованных полос шириной не менее 1,5 метра и содержания участков в очищенном от сгораемого мусора состояния.

Х. Требования к владельцам участков лесного фонда

23. Владельцы участков лесного фонда обязаны:
а) устраивать в лесу противопожарные разрывы, дороги, защитные противопожарные минерализованные полосы, канавы, водоемы, очищать леса от легкогорючих материалов и проводить другие лесохозяйственные мероприятия, направленные на повышение пожарной безопасности лесов;
б) вести разъяснительную работу среди населения, школьников, рабочих и служащих предприятий, организаций и учреждений. производящих работы или имеющих объекты в лесу, по вопросам осторожного обращения с огнем и тушения лесных пожаров;
в) устанавливать на лесных участках, наиболее часто посещаемых населением, а также вдоль лесных дорог широкого пользования объявления и плакаты, предупреждающие о необходимости осторожного обращения с огнем в лесу и от ответственности за нарушение правил пожарной безопасности;
г) оборудовать вдоль лесных дорог широкого пользования места для отдыха и курения;
д) принимать меры к обеспечению своевременного обнаружения путем авиационного и наземного патрулирования, наблюдения с пожарных вышек и ликвидации лесных пожаров, возникающих на территории лесного фонда;
е) поддерживать в постоянной боевой готовности материально-техническую базу, силы и средства лесопожарных команд, отделений и звеньев пожаротушения;
ж) проводить систематическую подготовку и тренировку личного состава команд, отделений и звеньев пожаротушения, обучать способам и тактике тушения лесных пожаров;
з) делить лесные массивы системой противопожарных заслонов (барьеров, преград) на изолированные блоки согласно рекомендациям "Лесное районирование Казахстана и нормативы противопожарных мероприятий", утвержденным 11.09.85 г.
и) для защиты населенных пунктов, расположенных вблизи хвойных лесов создавать полосы шириной не менее 50 метров, с устройством вдоль них минерализованных полос шириной 2,5 метра.

ХI. Требования к предприятиям, организациям,
учреждениям и гражданам по тушению лесных пожаров

24. Лесопользователи и другие предприятия, учреждения и организации, производящие работы или имеющие в лесах поселки, дороги, склады, сооружения и иные объекты, при возникновении лесных пожаров в местах работ, вблизи поселков, у дорог, складов и иных объектов обязаны немедленно принять меры к ликвидации этих пожаров своими силами и средствами и сообщить о пожаре владельцу участков лесного фонда или органам исполнительной власти на местах, в милицию и пожарную охрану.
25. Граждане при обнаружении лесного пожара обязаны немедленно принять меры к его тушению, а при невозможности потушить пожар своими силами - сообщить о нем работникам лесного хозяйства, милиции, пожарной охране или органам исполнительной власти на местах.
26. Руководители предприятий, организаций и учреждений обязаны немедленно направлять по требованию работников лесной охраны рабочих и технические средства, привлекаемые на тушение лесных пожаров в порядке, установленном органами исполнительной власти на местах.
27. Граждане, привлекаемые на тушение лесного пожара в соответствии с решениями органов исполнительной власти на местах, выполняют эти работы под руководством работников лесной охраны.

ХII. Ответственность за нарушение
правил пожарной безопасности в лесах

28. Лица, виновные в уничтожении или повреждении леса в результате поджога, небрежного обращения с огнем, нарушении требований пожарной безопасности в лесах, повлекшем возникновение лесного пожара либо распространение его на значительной площади, несут уголовную, административную, материальную и иную ответственность в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
29. Наложение штрафа или применение других мер административного воздействия за нарушение правил пожарной безопасности в лесах не освобождает должностных лиц и граждан от обязанности устранить допущенное нарушение в срок, установленный органами управления лесным хозяйством.
30. Юридические и физические лица, виновные в возникновении лесного пожара, обязаны возместить ущерб, причиненный лесному хозяйству, в размере и порядке, устанавливаемых законодательством Республики Казахстан.
31. При невыполнении юридическими и физическими лицами предписаний об устранении нарушений правил пожарной безопасности в лесах, создающих явную угрозу возникновения или распространения лесного пожара, органы управления лесным хозяйством с согласия органов исполнительной власти на местах могут приостанавливать хозяйственную деятельность на участках и объектах в лесу впредь до устранения нарушений.
В необходимых случаях материалы о нарушениях направляются в территориальную природоохранную прокуратуру для привлечения виновных к установленной законодательством ответственности.

ХIII. Организация тушения лесных пожаров

32. Руководитель лесохозяйственного предприятия, получив сообщение о пожаре, обязан немедленно принять меры к его тушению силами пожарно-химической станции, за которой закреплена территория, где возник пожар.
33. При непосредственной передаче сообщения о пожаре на пожарно-химическую станцию, начальник станции обязан:
а) принять меры по подготовке к выезду команды или отдельной бригады на пожар;
б) получить необходимые указания от руководителя лесохозяйственного предприятия или лесничего;
в) при отсутствии связи с предприятием или лесничеством самостоятельно принять решение о выезде на пожар команды или отдельной бригады.
34. При возникновении на территории лесничества одновременно нескольких пожаров или при недостатке сил одной пожарно-химической станции для быстрой ликвидации пожара лесничий сообщает об этом руководителям лесхоза для направления на тушение сил средств пожарно-химической станции II типа или станции соседних лесничеств.
35. При недостатке на лесохозяйственном предприятии сил и средств для быстрого подавления действующих пожаров и выявлении угрозы распространения пожаров на больших площадях, руководитель предприятия обязан немедленно принять меры к привлечению в установленном порядке на тушение населения, пожарной техники и транспортных средств местных предприятий, организаций и учреждений. Если пожары принимают характер стихийного бедствия руководитель лесохозяйственного предприятия должен принять меры к привлечению на тушение формирований Гражданской обороны и воинских подразделений.
36. Общее руководство тушением лесных пожаров на территории лесохозяйственного предприятия и ответственность за полноту и своевременность принимаемых мер к их ликвидации возложены на директора лесохозяйственного предприятия.
37. Непосредственное руководство работами по тушению каждого лесного пожара в районах наземной охраны осуществляет начальник пожарно-химической станции (или бригадир, если прибыла лишь одна бригада из состава команды станции).
До прибытия сил пожарно-химической станции руководство тушением осуществляется работником лесной охраны (лесником, мастером леса, участковым техником).
В случае усложнившейся обстановки руководство тушением лесного пожара осуществляется главным лесничим, инженером по охране и защите леса.
38. В районах авиационной охраны лесов руководство тушением лесных пожаров осуществляется старшими по должности работниками из числа находящихся на пожарах парашютно-пожарных и авиадесантных групп.
39. Руководитель тушением лесного пожара, обязан:
а) прекратить все работы, не связанные с мероприятиями по ликвидации пожара;
б) обеспечить защиту людей, принимающих участие в тушении пожара, от возможных поражений электрическим током, отравлений, ожогов, а при необходимости вызвать медицинскую помощь;
в) в случае угрозы для жизни людей немедленно организовать их спасение, используя для этого все имеющиеся силы и средства;
г) обеспечить строгое выполнение всеми работающими на тушении пожара правил по технике безопасности работ;
д) не оставлять место пожара и отпускать рабочих до тех пор, пока пожар не будет потушен или надежно локализован;
е) принять меры по вызову к месту пожара руководителя или другого должностного лица объекта, предприятия, организации, выполняющих работы на территории, где возник лесной пожар.

Приложение 1
к Правилам пожарной безопасности
в лесах Республики Казахстан

Нормы обеспечения
пожарным оборудованием и средствами
для тушения лесных пожаров лесопользователей
и других предприятий и организаций,
работающих в лесном фонде

1. Нормы обязательны для всех лесопользователей, предприятий и организаций, работающих в лесном фонде или имеющих в лесах свои объекты, в том числе для:
лесозаготовительных предприятий (пункты сосредоточения оборудования и средств пожаротушения в ведении центральных предприятий-леспромхозов, лесокомбинатов и т.п., лесопожарные пункты лесопунктов, лесосеки, верхние склады и другие места проведения заготовок древесины);
предприятий, производящих добычу полезных ископаемых (песка, глины, камня и проч.);
нефтегазодобывающих предприятий;
предприятий, имеющих шоссейные дороги, нефтегазопроводы, линии электропередачи и связи, а также другие линейные объекты в лесном фонде;
изыскательских и исследовательских экспедиций, партий, отрядов, бригад по заготовке сена, лекарственных растений, технического сырья, дикорастущих плодов, орехов, грибов, ягод и других лесных пищевых продуктов, занятых пастьбой скота, размещением ульев и пасек в лесном фонде;
туристских баз и других организаций, работающих в лесном фонде.
2. Нормы обеспечения лесозаготовительных предприятий пожарным оборудованием и средствами для тушения лесных пожаров:
а) пункт сосредоточения пожарного оборудования и средств пожаротушения в ведении центрального предприятия (пожарное депо и т.п.):
съемные цистерны, в т.ч. собственного производства, или резиновые емкости для воды объемом 1500 л - 2 шт.(при наличии специальных лесопожарных автоцистерн, съемные цистерны иметь необязательно);
навесные шестеренные насосы<*> - 2 комплекта;
мотопомпы пожарные переносные производительностью 600-800 литров в минуту - 2 шт.;
напорные пожарные рукава - 500 пог.м: 20 комплектов рукавов D 66-77 мм. (400 пог.м), 5 комплектов рукавов D 51 мм (100 пог.м);
лесные плуги или другие тракторные почвообрабатывающие орудия - 2 шт.;
бульдозеры - 1 шт.;
тракторы с прицепами (для работы с почвообрабатывающими орудиями) - 2 шт.;
автомашины бортовые повышенной проходимости или вездеходы (для перевозки людей) - 1 шт.;
зажигательные аппараты<**> - 3 шт.;
смачиватели НП-1 и других марок, пенообразователь-500 кг;
лопаты - 100 шт.;
топоры - 10 шт.;
мотыги - 20 шт.;
грабли - 20 шт.;
хлопушки - 20 шт.;
бензопилы - 2 шт.;
ранцевые лесные огнетушители-опрыскиватели - 20 шт.;
переносные радиостанции (при наличии организованной радиосвязи) - 3 шт.;
дежурная спецодежда (сапоги, брюки, куртки, рукавицы), комплект - по числу постоянных членов команды пожаротушения;
защитные очки, шт. - по числу постоянных членов команды пожаротушения;
бидоны или канистры для питьевой воды емкостью 10 л - 5 шт.;
кружки для воды - 10 шт.;
аптечки первой помощи - 2 шт.
Почвообрабатывающие орудия, бульдозеры, тракторы и автомашины закрепляются на пожароопасный сезон, остальное оборудование и средства пожаротушения должны находиться в пунктах сосредоточения постоянно. Автомашины и тракторные прицепы оборудуются для установки навесных насосов;
б) лесопожарные пункты при лесопункте:
съемные цистерны, в т.ч. собственного производства, или резиновые емкости для воды объемом 1500 л. - 1 шт.;
навесные шестеренные насосы<*> - 1 шт.;
напорные пожарные рукава - 100 пог.м.; 5 комплектов D 51 м;
переносные радиостанции (при наличии организованной радиосвязи) - 2 шт.;
мотопомпы пожарные переносные производительностью 600-800 литров в минуту - 1 шт.;
зажигательные аппараты<**> - 4 шт.;
смачиватели НП-1 или других марок, пенообразователь - 500 кг;
лопаты - 50 шт.;
топоры - 5 шт.;
мотыги - 5 шт.;
грабли - 5 шт.;
хлопушки - 10 шт.;
бензопилы - 1 шт.;
ранцевые лесные огнетушители-опрыскиватели - 5 шт.;
бидоны или канистры для питьевой воды емкостью 10 л - 2 шт;
аптечки первой помощи - 1 шт.;
дежурная спецодежда (сапоги, брюки, куртка, рукавицы), комплект - по числу постоянных членов команды пожаротушения.
Автомашины и тракторы под цистерны и для перевозки людей оборудуются для установки навесных насосов и закрепляются за пожарными пунктами на пожароопасный сезон. Остальное оборудование и пожарный инвентарь должны находиться на пункте постоянно. При протяженности лесовозных автодорог более 50 км (включая лесовозные усы) количество съемочных цистерн увеличивается из расчета одна цистерна на 50 км дороги;
в) места заготовки древесины (лесосеки, верхние склады). Каждый участок производства работ обеспечивается пожарным инвентарем в следующем количестве:
топоры - 2 шт.;
лопаты - 10 шт.;
грабли - 2 шт.;
хлопушки - 10 шт.;
бензопилы - 1 шт.;
ранцевые лесные огнетушители-опрыскиватели - 5 шт.;
ведра или резиновые емкости для воды объемом 12 л - 2 шт.;
кружки для воды - 4 шт.
3. Нормы обеспечения пожарным оборудованием, инвентарем карьеров по добыче камня, песка, глины:
лопаты - 10 шт.;
топоры - 2 шт.;
мотыги - 2 шт.;
хлопушки - 10 шт.;
бензопилы - 2 шт.;
ранцевые лесные огнетушители-опрыскиватели - 5 шт.;
ведра или резиновые емкости для воды объемом 12 л - 5 шт.;
кружки для воды - 5 шт.;
рукавицы - 10 пар;
аптечки первой помощи - 1 шт.
4. Нормы обеспечения пожарным оборудованием и инвентарем нефтегазодобывающих предприятий.
На каждом нефтегазодобывающем предприятии, расположенном на землях лесного фонда, должен быть создан пункт сосредоточения пожарного оборудования и инвентаря для тушения лесных пожаров;
съемные цистерны, в т.ч. собственного производства, или резиновые емкости для воды объемом 1500 литров - 2 шт. (при наличии специальных лесопожарных автоцистерн, съемные цистерны иметь необязательно);
навесные шестеренные насосы<*> - 2 шт.;
мотопомпы пожарные переносные производительностью 600-800 литров в минуту - 1 шт.;
напорные пожарные рукава - 500 пог.м.: 20 комплектов рукавов D 66-77 мм. (400 пог.м), 5 комплектов рукавов D 51 мм. (100 пог.м);
бульдозеры - 1 шт. (выполняющие работы или дежурящие на участке);
автомашины бортовые повышенной проходимости или вездеходы - 1 шт.;
лесной плуг или другое почвообрабатывающее орудие - 1 шт.;
зажигательные аппараты<**> - 5 шт.;
смачиватели НП-1 или других марок, пенообразователь - 500 кг;
лопаты - 50 шт.;
топоры - 10 шт.;
мотыги - 20 шт.;
грабли - 10 шт.;
хлопушки - 20 шт.;
бензопилы - 5 шт.;
ранцевые лесные огнетушители-опрыскиватели - 10 шт.;
переносные радиостанции (при наличии организованной радиосвязи) - 3 шт.;
бидоны или канистры для питьевой воды емкостью 10 л - 3 шт.;
кружки для воды - 6 шт.;
дежурная спецодежда (сапоги, брюки, куртка, рукавицы), комплект - по числу членов команд пожаротушения;
аптечки первой помощи - 2 шт.
При площади участка более 30 тыс. га количество пунктов сосредоточения пожарного инвентаря определяется из расчета 1 пункта на каждые 30 тыс.га. Автомашина под съемную цистерну должна быть приспособлена для установки навесного шестеренного насоса и находиться при пункте в течение пожароопасного сезона.
5. Нормы обеспечения средствами тушения лесных пожаров организаций, имеющих шоссейные дороги, проходящие через лесные массивы (лесопожарный пункт):
съемные цистерны, в т.ч. собственного производства или резиновые емкости для воды объемом 1500 л. - 1 шт.;
навесные шестеренные насосы<*> - 1 шт.;
напорные пожарные рукава - 300 пог.м.: 10 комплектов рукавов D 66-77 мм (200 пог.м), 5 комплектов рукавов D 51 мм. (100 пог.м);
зажигательные аппараты<**> - 2 шт.;
смачиватели НП-1 или других марок, пенообразователи - 500 кг;
лопаты - 50 шт.;
топоры - 5 шт.;
мотыги - 5 шт.;
грабли - 5 шт.;
хлопушки - 10 шт.;
бензопилы - 2 шт.;
ранцевые лесные огнетушители-опрыскиватели - 5 шт.;
бидоны или канистры для питьевой воды емкостью 10 л - 2 шт.;
противодымные респираторы - 10 шт.;
защитные очки - 10 шт.;
рукавицы - 20 пар;
аптечки первой помощи - 2 шт.
Лесопожарный пункт организуется на 100 км шоссейной дороги. На пожароопасный сезон пункт обеспечивается автомашиной для перевозки людей и цистерн с водой, приспособленной для установки навесных цистерных насосов.
6. Нормы обеспечения средствами тушения лесных пожаров линейных объектов (нефтегазопроводы, линии электропередач, связи и т.п.) и прочих организаций (поисковые партии, отряды, экспедиции, бригады по заготовке сена, лекарственных растений, технического сырья, дикорастущих плодов, орехов, грибов, ягод и других лесных пищевых продуктов, занятых пастьбой скота, размещением ульев и пасек и др.), работающих на землях лесного фонда.

--------------------------------------------------------------------
Средства пожаротушения ! При числе работающих
!------------------------------------
! до 5 ! 6 - 10 ! 11 - 20 ! 21 - 50
--------------------------------------------------------------------
Лопаты, шт. 2 5 10 20
Топоры, шт. 2 2 2 2
Мотыги, шт. 1 1 2 5
Грабли, шт. - 2 5 10
Хлопушки, шт. 2 4 10 20
Пилы поперечные или
бензопилы, шт. 1 1 2 5
Ранцевые лесные огнетушители-
опрыскиватели, шт. - 2 5 5
Ведра или резиновые
емкости для воды
емкостью 12 л 2 5 10 20
Рукавицы, пар 5 10 20 40
Аптечки первой помощи, шт. 1 1 2 2
--------------------------------------------------------------------

Указанный в нормах пожарный инвентарь сосредотачивается в местах базирования и отдельных групп рабочих. В пунктах жительства линейных обходчиков сосредотачивается пожарный инвентарь в составе и количестве, указанных в последней графе таблицы.
7. Нормы обеспечения пожарным оборудованием и средствами пожаротушения туристских групп при их нахождении в лесном фонде и пунктов сосредоточения в туристских базах.
--------------------------------------------------------------------
Средства пожаротушения ! Количество инвентаря
!------------------------------------
! в туристских группах !в турбазах
! численностью !(из расчета
!------------------------!на 100чел.,
! 6-10 ! 11-30 !более !отдыхающих)
! чел. ! чел. !30 чел.!
--------------------------------------------------------------------
Мотопомпы пожарные
производительностью
600-800 л/мин, шт. - - - 1
Лопаты, шт. - 3 5 30
Топоры, шт. 1 2 3 10
Хлопушки, шт. 4 8 10 20
Пилы поперечные или
бензопилы, шт. - 1 1 10
ранцевые лесные
огнетушители-
опрыскиватели, шт. 1 3 5 8
Ведра или резиновые
емкости для воды
объемом 12 л., шт. 1 3 5 30
--------------------------------------------------------------------

Примечание:
<*> - на период пожароопасного сезона должен быть установлен на транспортном средстве.

Примечание:
<**> - зажигательный аппарат применяется для зажигания напочвенного покрова при пуске отжига (или управляемого встречного низового огня) при тушении верховых, а также сильных и средней силы низовых пожаров.

Приложение 2
к Правилам пожарной безопасности
в лесах Республики Казахстан

План взаимодействия сил и средств
по тушению лесных пожаров

1. Лесохозяйственные предприятия обязаны ежегодно не позднее 1 марта представлять районным органам исполнительной власти свои предложения для разработки плана привлечения населения, пожарной техники и транспортных средств предприятий, организаций и учреждений на тушение лесных пожаров.
В предложениях предусматривается:
а) прикрепление лесных участков к населенным пунктам на случай тушения лесных пожаров с указанием по каждому пункту количества рабочих, которые могут быть привлечены, конкретных руководителей отрядов, команд и групп, организуемых из привлекаемых рабочих, наименований и количества пожарного инвентаря;
б) прикрепление к лесным участкам пожарной техники и транспортных средств местных предприятий, организаций и учреждений с указанием наименований и количества возможного к привлечению, а также очередности участия прикрепленных технических и транспортных средств в тушении пожаров;
в) организацию снабжения продуктами питания рабочих, занятых на тушении лесных пожаров, а также организацию медицинской помощи им с указанием лиц, ответственных за проведение этих мероприятий;
г) организацию бесперебойной связи между руководителями тушением отдельных пожаров, лесохозяйственным предприятиям и районной лесопожарной комиссией, а также между руководителями тушением и руководителями отдельных отрядов, команд, групп и бригад, привлеченных для тушения;
д) пункты сбора привлекаемых на тушение лесных пожаров сил и средств.
Предложения предварительно согласовываются с руководителями соответствующих местных предприятий, организаций и учреждений.
2. Планы взаимодействия сил и средств по тушению лесных пожаров, утвержденные районными органами исполнительной власти, представляются в областной орган управления лесным хозяйством для подготовки решения областной администрации по привлечению гражданских сил, формирований Гражданской обороны, воинских подразделений и других формирований районов и области с приданной им пожарной техникой и средствами транспорта для ликвидации лесных пожаров.

Қазақстан Республикасының ормандарында өрт қауiпсiздiгi ережелері

Қазақстан Республикасының Орман шаруашылығы комитетiнің төрағасы бекіткен 1996 жылғы 13 маусым Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 1996 жылғы 6 қыркүйекте N 197 тіркелді. Күші жойылды - ҚР Орман және аңшылық шаруашылығы комитетi төрағасының 2004 жылғы 13 желтоқсандағы N 268 бұйрығымен. (V043369)

Ережелер Қазақстан Республикасы Орман шаруашылығы комитетiнiң орман күзету, қорғау және айрықша қорғалатын аймақтар бөлiмiнде жасалған.

БЕКIТЕМIН КЕЛIСIЛДI
АМАНБАЕВ А.К. Ю.А.КАРПУНИН
Қазақстан Республикасының Қазақстан Республикасының Орман шаруашылығы өрттi қадағалау жөнiндегi
комитетiнiң төрағасы Бас мемлекеттiкинспекторы
1996 жылғы "___"_______ 1996 жылғы "___"_________

Қазақстан Республикасының ормандарында өрт қауiпсiздiгi
ЕРЕЖЕЛЕРI

1. Жалпы ережелер

1. Қазақстан Республикасының ормандарында өрт қауiпсiздiгi Ережелерiнiң орындалуы үшiн мемлекеттiк бақылауды Қазақстан Республикасының Орман шаруашылығын басқарудың мемлекеттiк органы және олардың жүйесiндегi ұйымдастырылған мемлекеттiк орман күзетi қызметi, сондай-ақ қолданылып жүрген заңдарға сәйкес оған арнайы өкiлеттi өзге де органдар жүзеге асырады.
Осымен бiрге өрт қауiпсiздiгi Ережелерiнiң орындалуы үшiн бақылау орман қоры учаскелерi шегiндегi орман телiмдерiн иеленушiлерге, сондай-ақ кәсiпорынға және өзге де орман шаруашылығымен айналысушы шаруашылық жүргiзушi субъектiлерге жүктеледi.
2. Жергiлiктi жерлердегi атқарушы өкiмет органдары Қазақстан Республикасының Орман кодексiне сәйкес өрт қауiпi маусымында азаматтардың ормандарға баруына және ормандарға көлiк құралдарының барып кiруiне тыйым сала алады. Жергiлiктi жерлердегi атқарушы өкiмет органдарына осы Ережелерде көзделмеген өртке қарсы қосымша /жергiлiктi жағдайға қарай/ талаптар белгiлей, сондай-ақ өрт қауiпi маусымы кезiнде ормандарда белгiлi учаскелерде жұмысты тоқтатып қою құқығы берiлген.
3. Ормандарда өрт қауiпсiздiгi ережелерiн бұзғаны үшiн лауазымды тұлғалар - учаскелер мен объектiлердегi жұмыстардың тiкелей жетекшiлерi, орманда мәдени-сауықтырушылық шараларын өткiзудi басқарушылар, ал сондай-ақ қолданылып жүрген заңдарға сәйкес тиiсiнше кәсiпорындардың, мекемелердiң және ұйымдардың басшылары жауапты болады.
4. Осы Ережелер орман қоры аумағында жұмыс жүргiзетiн заңды ұйымдар мен жеке тұлғалар үшiн мiндеттi болып табылады.

II. Орман пайдаланушыларға, кәсiпорындарға,
мекемелерге, ұйымдарға және азаматтарға
қойылатын жалпы талаптар

5. Өрт қауiпi маусымында /екпелер қолтығы астындағы қар қабаты ерiген кезеңнен бастап немесе күзгi ауа райында тұрақты жаңбыр басталғанға дейiн/ мыналарға:
а/ қылқан жапырақты жас шыбықтар ауқымында, ескi өртең жерлерде, зақымданған орман /жел сұлатқан, дауыл омырған/ учаскелерде, сүрек дайындалған және кескiн қалдықтары бар кеспе ағаштарда, шөбi қурап-кепкен орындарда, сондай-ақ ағаштар түбiнде от жағуға болмайды. Қалған жерлерде минералданған /топырақтың минералданған қабатына дейiн тазартылған/ енi кемiнде 1,5 метр дөңгелек жолақтарда ғана от жағуға болады. Қажетiнше оттың орны топырақпен жабылуға немесе оған ұшқыны әбден сiңгенше су құю қажет.
Жергiлiктi жерлердегi атқарушы өкiмет органдары қажеттi жағдайда орманда белгiлi бiр учаскелерде немесе өрт қауiпi маусымының белгiлi бiр кезеңiнде от жағуға тыйым сала алады;
б/ жанған шырпыны, темекi тұқылын және темекiнiң трубкадағы ыстық күлiн лақтыруға;
в/ аң аулау кезiнде тез оталатын немесе шоқтана жанатын материалдан тұратын оқ тығынын пайдалануға;
г/ жанар-жағар май сiңген сүрту материалдарын ол үшiн арнайы белгiленген орыннан басқа жерге қалдыруға;
д/ iштен жанатын двигатель жұмыс iстеп тұрған кезде оның оттық багiне жанармай құюға, двигатель жүйесi жарамсыз машиналарды пайдалануға, сондай-ақ, жанармай құйылып жатқан машиналарға жақын тұста темекi шегуге немесе жанып тұрған отты пайдалануға тыйым салынады.
6. Орман алаңқайларында, пұшпақтарда, шабындықта және егiстiкте /соның iшiнде ауыл шаруашылығы тұрғысындағы өртеудi жүргiзуге/ аңызды, орман қоры жерлерiнде және орманға сондай-ақ қорғаныштық және көгалдандыру екпе ағаштарында тiкелей жанасатын учаскелерде өсiп тұрған шөптi өртеуге тыйым салынған.
7. Кәсiпорындар, мекемелер мен ұйымдар:
а/ орманда жол, газ-мұнай құбырларын, электр қуатын жеткiзетiн, байланыс, радио желiлерiн және басқа коммуникацияларды салу кезiнде орман қоры учаскелерiн иеленушiлер белгiлеген тәртiпте және мерзiмде қалған сүректердi және өзге де тез от алатын материалдарды жинап алуды жүргiзуге;
б/ орманда жұмыстар iстеген кезде жанар-жағар май материалдарын, стандартты жабық ыдыста сақтауға, олар сақталатын орындарды өсiмдiк өскен, сүрек және басқа тез оталатын қоқыстардан радиусы 5 метр жердi қыршып тазартуға, енi кемiнде 1,4 метр минералданған жолақпен жиектеуге;
в/ жарылғыш заттарды пайдалану кезiнде жару-қопару жұмыстары жүргiзiлетiн орын мен мерзiмi жөнiнде орман қоры учаскелерiн иеленушiлерге алдын ала хабарлауға;
г/ жұмыстар орындарында, объектiлер орналасқан жерлерде, мәдени-сауықтыру және басқа шаралар жүргiзiлетiн, ұзақ мерзiмдi пайдалануға берiлген мал отары учаскелерiнде, ұсынылған нормада /1 қосымша/ өртке қарсы қолданылатын жабдықтар мен орман өрттерiн сөндiру үшiн қажеттi құралдар болуына, аталған құралдар мен жабдықтар өрт қауiпi маусымы кезiнде бiрден пайдалануға толық дайын болуына;
Орман өрттерiн сөндiру үшiн өртке қарсы қолданылатын жабдықтар мен құралдармен қамтамасыз ету нормасы бекiтiлмеген кәсiпорындар, мекемелер мен ұйымдар жұмыстар мен объектiлер орналасқан жерлерде өрт сөндiрудiң бiрiншi кезектi құралдарын алуға мiндеттi, олар:
Су құйылған кеспек, құм салынған жәшiк, өрт сөндiргiш, балталар, күректер, сыпырғыштар және тағы басқа.
д/ өрт қауiпi маусымына арнап орманда жұмыс жүргiзетiн құрамда немесе жекеленген бөлiмшелерде, сондай-ақ ормандағы поселкелерде жұмысшылар мен қызметшiлер қатарынан өрт шыққан жағдайда әрекет ету үшiн әзiрленген ерiктi дружина құруға мiндеттi.
8. Орманды тұрмыстық қалдықтармен және тастандылармен ластауға, қоқыстарды және құрылыстық қалдықтарды орман iшiнде үюге тыйым салынады.
Қоқыстарды жағу орманға таяу жерде тек қана белгiлi тәртiпте арнайы бөлiнген учаскелерде мынадай жағдайды берiк сақтай отырып жүргiзiлуi мүмкiн:
а/ қоқыс өртейтiн орындар үшiн /котлаван мен алаңдар/ қылқан жапырақты орман қабырғаларынан немесе жеке өсiп тұрған қылқан жапырақты ағаштар мен жас шыбындықтардан кемiнде 50 метр және жалпақ жапырақты орман қабырғасынан және жеке өсiп тұрған жалпақ жапырақты ағаштардан кемiнде 25 метр қашықтықта болуға тиiс;
б/ қоқысты жағуға арналған жерлер аумағының айналасы қураған ағаштардан, шырпылардан, кесiндi қалдықтарынан, басқа да тез от алатын материалдардан радиусы 15-20 метр етiлiп тазартылуға және енi кемiнде 1,4 метр, ал құрғақ топырақты қылқан жапырақты орманға жақын учаскелерде енi кемiнде 2,5 метр минералдандырылған жолақпен жиектелуге;
в/ өрт қауiпi маусымында қоқысты жағу тек желсiз уақытта немесе ауа райы жаңбырлы шақта арнайы бөлiнген адамдардың қадағалауымен жүргiзiлуге тиiс.
9. Орман қоры аумағында жұмыс тындыратын немесе объектiлерi бар кәсiпорындардың, мекемелердiң және ұйымдардың басшылары өрт қауiпi маусымы алдында, ал мәдени-бұқаралық және басқа шаралар жүргiзуге жауапты адамдар аттанар алдында немесе орманға барар алдында жұмысшыларға, қызметшiлерге немесе мәдени-бұқаралық және басқа шараларға қатысушыларға ормандарда өрт қауiпсiздiгi ережелерiн берiк сақтау және орман өртiнiң шығуын ескерту туралы ал сондай-ақ өрттi сөндiру тәсiлi туралы түсiнiк нұсқау беруге мiндеттi.

III. Сүрек дайындауды жүргiзушi заңды ұйымдар
және жеке тұлғаларға қойылатын талаптар

10. Ағаш кесуді жүргiзушi /ағаш дайындаушылар/ заңды және жеке тұлғалар кесудiң тәсiлi мен уақытына қарамастан бұл жұмыс жүргiзiлетiн орындарды бiр мезгiлде тазартуға мiндеттi.
Тазартудың тәсiлдерi ағаш кесу билетiнде көрсетiледi.
Ағашы кесiлетiн орындарды тазартуды жүргiзу кезiнде ағаш дайындаушылар мынадай талаптарды:
а/ сүрек дайындау мен кеспеағаштарды тазарту қысқы уақытта жүргiзiлген жағдайда кеспеағашта көктемде толық тазартуды жүргiзуге;
б/ кесiндi қалдықтарын шiрiту немесе жағу үшiн шоқ-шоқ етiп немесе үйме етiп жинау керек немесе орман қабырғасынан кемiнде 10 метр қашықтықта оларды ұсақтап кеспеағаш алаңында шашып тастау керек;
в/ кесiндi қалдықтарын жағуды тек өрт қауiпi маусымы емес кезде жүргiзу қажет.
Кесiндi қалдықтарды жағу кезiнде кесепағаш алаңындағы өскiндердiң, тұқымдықтардың және басқа кесiлмеген ағаштардың сақталуын, сондай-ақ кесiндi қалдықтардың толық жинауын қамтамасыз ету қажет.
Кеспеағаш алаңында кесiндi қалдықтарын жаппай жаймалай жағуға болмайды.
Ағаштарды желегiмен сүйреп шығару кезiнде жоғарғы қоймаларда /ағаш тиеу пункттерiнде/ кесiндi қалдықтарын жағу осы Ережелердiң 7-тармағында көзделген тәртiпте ағаш дайындау, сүйреп шығару және орманнан тасып шығару iсiнiң бүкiл кезеңi бойы жүргiзiлуi мүмкiн.
11. Өрт қауiпi маусымында кеспеағаштар алаңдарында кесiлген ағаштарды қалдыру жағдайында олар бұтақтарынан тазартылуға және жер үстiне тығыздалып үйiлуге тиiс.
Өрт қауiпi маусымында кеспеағаш алаңында қалдырылған дайындалған сүрек қатарлана немесе текшелене жиналуға тиiс.
12. Өрт қауiпi маусымында дайындалған сүректерiмен қалдырылған құрғақ жерлердегi қылқан жапырақты ормандардағы, сондай-ақ шiрiту үшiн қалдырылған кесiндi қалдықтары бар кеспеағаш алаңы енi кемiнде 1,4 метр минералдандырылған жолақпен жиектеледi. Көлемi 25 гектардан астам осындай кеспеағаштар, одан басқа, 25 гектардан аспайтын кеспеағаштар алаңдары аталған ендiк бойынша минералдандырылған жолақтарға бөлiнедi.
13. Дайындалған сүректердi қатарлап жинау "Ағаш материалдарының қоймалары. Жобалаудың өртке қарсы нормалары" СНиП 2.11.06-91 талаптарына сәйкес жүргiзуге тиiс.
Ағаш қатарлап жиналатын орындар төңiрегi мен аталған өртке қарсы оқшаулаудың төңiрегi тез от алатын материалдардан тазартылады және енi кемiнде 1,4 метр минералдандырылған жолақпен, ал құрғақ топырақты жерлердегi қылқан жапырақты екпелер бiр-бiрiнен 5-10 метр қашықтықта осындай қосарласқан жолақтармен жиектеледi.
14. Орман қоры учаскелерi ұзақ мерзiмдi пайдалануға берiлген ағаш дайындаушы кәсiпорын осы Ережелердiң 9-12 тармақтары талаптарын орындаумен бiрге, мыналарды орындауға:
а/ орман шаруашылығының облыстық мемлекеттiк басқару органының келiсiмi бойынша өртке қарсы шаралардың жоспарларын жасауға және бекiтуге, оларды жұмыстар орындарында, пайдаланылып жүрген ағаш тасу жолдары орналасқан орындарда, елдi мекендерде жоспарда көрсетiлген мерзiмде жүргiзудi қамтамасыз етуге;
б/ орман өртi шыққан жағдайда атқарушы өкiмет бекiткен орман өртiн сөндiру жөнiнде күштер мен құрамдардың өзара әрекетi жоспарына /2 қосымша/ сәйкес өртті сөндiрудi жүзеге асыруға мiндеттi.

IV. Қарамағында темiр және автомобиль жолдары бар
кәсiпорындарына және ұйымдарға қойылатын талаптар

15. Орман алқабы арқылы өтетiн қарамағында пайдаланылып жүрген темiр және автомобиль жолдары /оның iшiнде ағаш таситын/ бар кәсiпорындар мен ұйымдар:
а/ темiр және автомобиль жолдары бойындағы жолақ бөлiктердi шырпы-бұтадан, тез жанатын материалдардан таза ұстауға;
Ағаш тасылатын жолдардың екi жақ қанатында енi кемiнде 10 метр таза жолақ жасауға;
б/ өткен тармақта аталған жолақ бөлiктердiң шекаралары бойынша қылқан жапырақты екпелерде енi 1,4 метр, ал құрғақ жердегi қылқан жапырақты екпелерде, сондай-ақ ағашы кесiлген жерлерде бiр-бiрiнен қашықтығы 5 метр осындай екi жолақ минералдандырылған жолақтар бөлiктерiн құруға;
в/ жолдарға жақын төңiректе орналасқан құрғақ жерлердегi қылқан жапырақты екпелерде, сондай-ақ ағаш көпiрлер, станция жолдары, тұрғын үйлер мен жол жолаушылар будкалары төңiрегiнде текшеленген шпалдар мен қардан қорғайтын қалқандар құру және енi 1,4 метр минералдандырылған жолақты өрт қауiпi маусымы бойы таза күйде ұстауға;
г/ мүмкiн болатын өрттi дер кезiнде айқындау және оны жою мақсатында орман алқабы арқылы өтетiн темiр жолда тепловоз тартатын учаскелерде өрт қауiпi маусымында шолушылық күзет ұйымдастыруға;
д/ тепловоздардың өрт қауiпi бар учаскелердегi қозғалысы кезiнде двигательдердiң ауыспалы жұмысының күрт күшеюiне жол бермеуге және двигательдердiң бостан-бос ұзақ жұмыс iстеуiне жол бермеу керек;
е/ тепловоздарды өрт қауiпi бар учаскелерде жалынды сөндiрiп отыратын құралынсыз пайдалануға жол берiлмеуiн қадағалауға мiндеттi.

V. Орманды жанама мақсатта пайдалануды, шайыр,
қосымша орман материалдарын дайындауды жүзеге асырушы
ағаш дайындаушыларға қойылатын талаптар

16. Орманды жанама мақсатта пайдалануды, қосымша орман материалдарын дайындауды жүзеге асырушы ағаш дайындаушылар:
а/ өндiрiстiк объектiлердi орман иеленушiлермен келiсiм бойынша жерлердегi орман қабырғасынан кемiнде 50 метр қашықтықта орналастыруға;
б/ өрт қауiпi маусымында жұмыс iстемейтiн уақытта өндiрiс объектiлерi шоғырландырылған жерлерде күзеттi қамтамасыз етуге;
в/ өндiрiстiк объектiлерден радиусы 50 метр аумақты тез жанатын материалдардан таза ұстауға;
г/ осы аумақтардың шекаралы бойынша енi кемiнде 1,4 метр минералдандырылған жолақ, ал құрғақ жерлердегi қылқан жапырақты екпелерде енi сондай бiр-бiрiнен қашықтығы 5-10 метр екi минералдандырылған жолақ құруға мiндеттi.
17. Шайыр дайындаушы ағаш дайындаушылар:
а/ шайыр сақтау үшiн аралық қойманы тез жанатын материалдардан тазартылған алаңдарда орналастыруға, алаңдар төңiрегiнде енi 1,4 метр минералдандырылған жолақ төсеуге;
б/ орман иеленушiлер келiсiмi бойынша шайыр сақтайтын негiзгi қойманы ашық, тез жанатын материалдардан тазартылған алаңқайларда орман қанатынан кемiнде 50 метр қашықтықта орналастыруға;
в/ осы аймақтардың шекаралары бойынша енi кемiнде 1,4 метр минералдандырылған жолақ жасап, оны өрт қауiпi маусымы бойы таза жай-күйде ұстауға;
г/ шайыр жинау үшiн әзiрленген учаскелерде темекi шегуге арналған орындар жабдықтауға мiндеттi.

VI. Мұнай-газ барлаушы және мұнай газ өндiрушi
кәсiпорындар мен ұйымдарға қойылатын талаптар

18. Мұнай-газ барлаушы және мұнай-газ өндiрушi кәсiпорындар мен ұйымдар орман қоры аумағында жұмыс жүргiзу кезiнде:
а/ бұрғы скважинасы және басқа құрылысқа бөлiнген аумақты өрт қауiпi маусымы бойы тез жанатын материалдардан таза ұстауға, осы аумақтар шекаралары бойынша енi кемiнде 1,4 метр минералдандырылған жолақ құру және оны өрт қауiпi маусымы бойы таза жай-күйде ұстауға;
б/ бұрғыланатын және пайдаланылатын скважиналардан радиусы 50 метр алаңды /радиусы 25 метр жерде жабық жүйе бойынша мұнай және газ скважиналарын пайдалану кезiнде/ толық тазартуға;
в/ мұнайды ашық ыдыста және котлаванда сақтауға, сондай-ақ аумақты жанатын заттармен /мұнай, мазут және т. б./ жастауға жол бермеуге;
г/ мұнай қалдықтарын жағып жiберудiң, егер оларды осындай жолмен жою өндiрiстiк технологияда көзделсе, тәртiбi мен уақытын орман қоры учаскелерiн иеленiшулермен келiсуге мiндеттi.

VII. Өз қарамағында электр қуатын беретiн, байланыс
радиоландыру және тұрба құбыры желiлерi бар кәсiпорындар
мен ұйымдарға қойылатын талаптар

19. Өз қарамағында электр қуатын беретiн, байланыс және радиоландыру желiлерi бар кәсiпорындар мен ұйымдар өрт қауiпi маусымы бойы осы желiлер өтетiн алаңқайларды өрттен қауiпсiз жай-күйде ұстауға мiндеттi және құрғақ жерлердегi осындай желiлердiң ағаш дiңгектерi мен бағаналарын радиусы 2 -2,5 метр етiп топырақпен жабуы қажет.
Өз қарамағында тұрба құбыры бар кәсiпорындар мен ұйымдар өрт қауiпi маусымы бойы орман алқабы арқылы өтетiн тұрба құбырлары бойындағы жолақ алқабы мен күзет аймағын өрттен қауiпсiз жәй-күйде ұстауға және желiлер бойынша айнамалар үй-жәйi, сондай-ақ тұрба құбырларындағы құдықтар төңiрегiнде енi 2 - 2,5 метр минералдандырылған жолақ жасауға мiндетi.

VIII. Ормандарда iздестiру және ғылыми-зерттеу
жұмысын жүргiзушi кәсiпорындар мен ұйымдарға
қойылатын талаптар

20. Iздестiру, геодезиялық, геологиялық, орман орналастыру және басқа экспедициялар, партиялар мен отрядтар жұмыстарды бастағанға дейiн жұмыс жүргiзiлетiн, негiзгi базалар орналастырылатын, ормандағы жүрiс маршруттары жолы орындарын және өрттiң алдын алу және сөндiру жөнiндегi шаралар тiзбесi жөнiнде орман қоры учаскелерiн иеленушiлермен келiсуге мiндеттi.
21. Өрт қауiпi кезеңiнде орман аймағындағы iздестiру базалары, геодезиялық, геологиялық, орман орналастыру және басқа экспедициялар, партиялар мен отрядтар орналасқан жерлердiң шекаралары бойынша енi кемiнде 1,5 метр минералдандырылған жолақ құруы, аумақты тұрақты түрде түрлiше жанғыш қалдықтардан тазартып отыру керек.

IХ. Орманды мәдени-сауықтыру мақсатында
пайдалану кезiнде кәсiпорындарға,
ұйымдарға, мекемелерге қойылатын талаптар

22. Ормандарда мәдени-сауықтыру шараларын жүргiзушi ұйымдарға /туристiк базаларға, сауықтыру лагерлерiне, санаторийлерге, демалыс үйлерiне және басқа/ өрт қауiпi маусымында орман учаскелерiн туристiк тұрақ орнату және басқа да бұқаралық шаралар өткiзу үшiн тұрақты демалыс орындары ретiнде пайдалануға тек орман қоры учаскелерiн иеленушiлердiң келiсiмi бойынша осы учаскелердi олардың нұсқауы бойынша от жағу және қоқыс жинайтын орындарды жабдықтау, сондай-ақ учаскелер төңiрегiнде енi кемiнде 1,5 метр минералдандырылған жолақ құрып, учаскелердiң қоқыстың жанбайтын жәй-күйi қалпында ұстау жағдайында ғана пайдалануға рұқсат етiледi.

Х. Орман қоры учаскелерiн иеленушiлерге
қойылатын талаптар

23. Орман қоры учаскелерiн иеленушiлер:
а/ орманда өртке қарсы жармалар, жолдар, өртке қарсы минералдандырылған қорғаныш жолақтарын, орлар, су қоймаларын құруға, орманды тез жанатын материалдардан тазартуға және басқа ормандардың өрт қауiпсiздiгiн арттыруға бағытталған орман шаруашылығы шараларын жүргiзуге;
б/ халықтың, мектеп оқушыларының арасында, орманда объектiлерi бар немесе онда жұмыс жүргiзетiн кәсiпорындардың, ұйымдар мен мекемелердiң жұмысшылары мен қызметшiлерiнiң арасында отқа сақтықпен қарау және орман өртiн сөндiру мәселелерi жөнiнде түсiнiк жұмысын жүргiзуге;
в/ халық барынша жиi қатынайтын орман учаскелерiнде, сондай-ақ жаппай пайдаланылатын орман жолдары бойында орманда отқа сақтықпен қарау қажеттiгi және өрт қауiпсiздiгi ережелерiн бұзғаны үшiн жауаптылық жөнiнде ескертетiн хабарландыру мен плакаттар қоюға;
г/ жаппай пайдаланылатын орман жолы бойында демалатын және темекi шегетiн орындар жабдықтауға;
д/ орман қоры аумағында орман шыққан өрттiң авиациялық және жер үстiнде күзет ұйымдастыру жолымен, өрт мұнаралары арқылы байқау жолымен дер кезiнде анықтап, оны жою шараларын қабылдауға;
е/ материалдық-техникалық базаны, орман өртiн сөндiретiн командалардың, бөлiмшелер мен звенолардың күштерi мен құралдарын жауынгерлiк тұрақты әзiрлiкте ұстауға;
ж/ өрт сөндiретiн командалардың, бөлiмшелердiң және звенолардың жеке құрамын үнемi дайындық пен машықтандыру жағдайында ұстап, оларға орман өртiн сөндiрудiң тәсiлдерi мен тактикасын үйретуге;
з/ 1985 жылғы 11 қыркүйекте бекiтiлген "Қазақстанды орман аудандарына бөлу және өртке қарсы шаралар нормативтерiнiң" ұсыныстарына сәйкес орман алқабын өртке қарсы қорғаныш /бөгеу, тосқауыл/ жүйелерiне бөлуге, отты оқшаулар бөлiктерiн құруға;
и/ қылқан жапырақты ормандарға жақын орналасқан елдi мекендердi қорғау үшiн енi кемiнде 50 метр жолақ құруға, олардың бойымен енi 2,5 метр минералдандырылған жолақтар жасауға мiндеттi.

ХI. Орман өртiн сөндiру жөнiнде кәсiпорындарына,
ұйымдарға, мекемелер мен азаматтарға
қойылатын талаптар

24. Ормандарда поселкелерi, жолдары, қоймалары, құрылыстары мен өзге де объектiлерi бар және онда жұмыс жүргiзетiн орман пайдаланушылар мен кәсiпорындарды, мекемелер мен ұйымдар орманда өрт шыққан кезде жұмыс орындарында, поселкелер маңында, жолдар, қоймалар мен өзге де объектiлер қасында өздерiнiң күштерi мен құралдары арқылы сол өрттi дереу жою шарасын қолдануға және өрт жөнiнде орман қоры учаскелерi иелерiне немесе жергiлiктi жердегi атқарушы өкiмет органдарына, милицияға және өрт күзетiне хабарлауға мiндеттi.
25. Азаматтар орманда өрт шыққанын байқаған кезде оны дереу сөндiру шарасын қолдануға, ал өрттi өз күштерiмен сөндiруге мүмкiндiк жоқ жағдайда ол жөнiнде орман шаруашылығы қызметкерлерiне, милицияға, өрт күзетiне немесе жергiлiктi жердегi атқарушы өкiмет органдарына хабарлауға мiндеттi.
26. Кәсiпорындардың, ұйымдардың және мекемелердiң басшылары орман күзетi қызметкерлерiнiң талабы бойынша орман өртiн сөндiруге қатысатын жұмысшылар мен техникалық құралдардың жергiлiктi жердегi атқарушы өкiмет органдары бекiткен тәртiпте дереу жiберуге мiндеттi.
27. Жергiлiктi жердегi атқарушы өкiмет органының шешiмiне сәйкес орман өртiн сөндiруге тартылған азаматтар бұл жұмысты орман күзетi қызметкерлерiнiң басқаруымен орындайды.

ХII. Ормандарда өрт қауiпсiздiгi ережелерiн
бұзғаны үшiн жауапкершiлiк

28. Орманды өртегенi, отқа сақтықпен қарамауы салдарынан ағаштарды жойғаны немесе зақымдағаны, өрт қауiпсiздiгi ережелерiн бұзғаны, мұның өзi орман өртiнiң шығуына немесе оның елеулi алаңға таралуына әкеп соқтырғаны үшiн айыпты тұлғалар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес бас еркiнен айыру, әкiмшiлiк, материалдық және өзге де жауапкершiлiкке тартылады.
29. Ормандарда өрт қауiпсiздiгi ережелерiн бұзғаны үшiн айыппұл салу немесе басқа да әкiмшiлiк тұрғыда ықпал жасау шараларын қолдану лауазымды тұлғалар мен азаматтарды орман шаруашылығын басқару органы белгiлеген мерзiм iшiнде жiберiлген тәртiп бұзушылықты жою мiндетiнен ажыратпайды.
30. Орман өртiнiң шығуына кiнәлi заңды және жеке тұлғалар Қазақстан Республикасы заңдарында белгiленген мөлшерде және тәртiпте орман шаруашылығына келтiрген зиянның орнын толтыруға мiндеттi.
31. Заңды және жеке тұлғалар ормандарда орман өртiнiң шығуына немесе таралуына сөзсiз қауiп туғызатын өрт қауiпсiздiгi ережелерiн бұзушылықты жою жөнiндегi ұйғарымды орындамаған жағдайда орман шаруашылығын басқару органы жергiлiктi жерлердегi атқарушы өкiмет органдарының келiсiмiмен бұзушылықты жойғанға дейiн ормандағы учаскелер мен объектiлердегi шаруашылық қызметтi тоқтатып қоя алады.
Қажеттi жағдайларда бұзушылық жөнiндегi материалдар айыптыларды заңдарда белгiленген жауапкершiлiкке тарту үшiн аймақтық табиғат қорғау прокуратурасына жiберiледi.

ХIII. Орман өртiн сөндiрудi ұйымдастыру

32. Орман шаруашылығы кәсiпорынның басшысы өрт туралы хабарды алған соң өрт шыққан аумақ бекiтiлген өрт-химиялық стансаның күшiмен өрттi сөндiруге дереу шара қолдануға мiндеттi.
33. Өрт-химия стансасына өрт туралы тiкелей хабар берiлген кезде, станса бастығы:
а/ команданы немесе жеке бригаданы өрт сөндiруге баруына дайындық жөнiнде шара қолдануға;
б/ орман шаруашылығы кәсiпорны басшысынан немесе орманшыдан қажеттi нұсқаулар алуға;
в/ кәсiпорынмен және орманшымен байланыс жоқ жағдайда команданы немесе жеке бригаданы өрт сөндiру жөнiндегi шешiмдi дербес қабылдауға мiндеттi.
34. Орманшылық аумағында бiр мезгiлде бiрнеше жерде өрт шыққан кезде немесе өрттi тез жою үшiн жалғыз өрт-химия стансасының күштерi жеткiлiксiз болғанда орманшы бұл жөнiнде II тұрпаттағы өрт-химия стансасының немесе көршiлес орманшылық стансасының күш құралдарын өрт сөндiруге жiберу үшiн орман шаруашылығы басшыларына хабарлайды.
35. Орман шаруашылығы кәсiпорнында жанып жатқан өрттi тез басу үшiн күштер мен құралдар жеткiлiксiз және өрттiң үлкен алқапқа таралу қауiпi айқын болған жағдайда кәсiпорын басшысы белгiленген тәртiпте өрттi сөндiруге халықты, жергiлiктi кәсiпорындардың, ұйымдардың және мекемелердiң өрт техникасы мен көлiк құралдарын қатыстыруға дереу шара қолдануға мiндеттi.
Егер өрт стихиялық апаттық ала бастаса онда орман шаруашылығының басшысы өрт сөндiруге Азаматтық қорғаныс пен әскери бөлiмшелердiң құрамаларын қатыстыру шарасын қолдануы керек.
36. Орман шаруашылығы кәсiпорны аумағындағы орман өртiн сөндiрудегi жалпы басшылық және өрттi жою үшiн толық және дер кезiнде шаралар қолдану жауапкершiлiк орман шаруашылығы директорларына жүктеледi.
37. Жер үстiндегi күзет аудандарындағы әрбiр орман өртiн сөндiру жөнiндегi жұмыстарға тiкелей басшылықты өрт-химия стансасының бастығы /егер станса командасы құрамынан жалғыз ғана бригада келсе, бригадир/ жүзеге асырады.
Өрт-химия стансасының күштерi келгенге дейiн өрт сөндiру басшылығын орман күзетiнiң қызметкерлерi (орманшы, орман шеберi, учаскелiк техник) жүзеге асырады.
38. Ормандарды авиациялық күзету аудандарында өрт сөндiру басшылығын өрт сөндiруге жүрген парашют - өрт және авиадесант топтары iшiнен лауазымы жөнiнен үлкенi жүзеге асырады.
39. Орман өртiн сөндiрудi басқарушы:
а/ өрттi жоюмен байланысты емес шаралардың бүкiл жұмысын тоқтатып қоюға;
б/ өрт сөндiруге қатысып жүрген адамдарды мүмкiн болатын электр тоғынан зақымданудан, уланудан, күюден қорғауды қамтамасыз етуге, ал қажеттi болғанда дәрiгерлiк көмек берушiлердi шақырып алуға;
в/ адамдардың өмiрiне қауiп туған жағдайда дереу оларды құтқаруды ұйымдастыруға, бұл үшiн қолдағы барлық күш пен құралды пайдалануға;
г/ жұмыстың техникалық жағынан қауiпсiздiгi жөнiндегi ережелердi өрт сөндiруде жұмыс iстеп жүргендердiң бәрiнiң қатаң орындауын қамтамасыз етуге;
д/ өрт сөндiрiлгенге дейiн немесе оның жайылып өршiмеуiне дейiн өрт шыққан жердi тастауға және онда жұмысшыларды қалдырмауға;
е/ орман өртi шыққан жердiң аумағында жұмыс орындаушы объектiнiң, кәсiпорынның, ұйымның басшысын немесе басқа лауазымды тұлғаны өрт шыққан жерге шақырып алу жөнiндегi шараларды қабылдауға мiндеттi.

Қазақстан Республикасының
ормандарында өрт қауiпсiздiгi
Ережелерiне 1-қосымша

Орман қорында жұмыс iстеушi орман пайдаланушылар
мен басқа кәсiпорындардың және ұйымдардың орман өртiн
сөндiру үшiн өрт жабдықтарымен және құралдарымен
қамтамасыз ету нормалары

1. Орман қорында жұмыс iстеушi немесе ормандарда өзiнiң объектiлерi бар барлық орман пайдаланушылар, кәсiпорындар мен ұйымдар үшiн мiндеттi нормалар, оның iшiнде:
ағаш дайындаушы кәсiпорындары /орталық кәсiпорындар - орман өнеркәсiбi шаруашылықтары, орман комбинаттары және басқалар қарамағында, орман пункттерiнiң, кеспеағаштардың, жоғарғы қоймалардың және сүрек дайындай жүргiзiлген басқа орындардың орман өртi пункттерi қарамағында шоғырландырылған орман өртi жабдықтары мен құралдарының пункттерi/;
пайдалы қазбалар өндiрушi кәсiпорындар /құм, балшық, тас және басқа/;
мұнай-газ өндiруші кәсiпорындар;
орман қорында тас жолдар, мұнай-газ құбырлары, электр қуаты және байланыс желiлерi, сондай-ақ басқа да желiлiк объектiлерi бар кәсiпорындар;
орман қорында iздестiру және зерттеу экспедициялары, партиялар, отрядтар, шөп, дәрi-дәрмек өсiмдiктерiн, техникалық шикiзаттар, жабайы өскен жемiс, жаңғақ, саңырауқұлақ, жидек және басқа ормандық тамақ өнiмiн, мал жаюмен шұғылданушы, ара өсiру мен омарта шаруасы жөнiндегi бригадалар;
орман қорында жұмыс iстеушi туристiк базалар мен басқа ұйымдар үшiн.
2. Орман өртiн сөндiру үшiн ағаш дайындаушы кәсiпорындарын өрт жабдықтары және құралдарымен қамтамасыз етудiң нормалары:
а/ орталық кәсiпорын қарамағындағы өрт жабдықтары мен өрт сөндiру құралдарын шоғырландыру пунктi;
су жинау цистерналары, оның iшiнде өздерi жасаған немесе көлемi 1500 метр су жинау үшiн резина ыдыстар - 2 дана /қолда арнайы орман өртiнiң автоцистернасы болса су жинайтын цистернаның қажетi жоқ/;
аспалы шестерналы сорғыштар* - 2 комплект;
Ескерту: <*> - өрт қаупiндегi маусымда көлiкте тұруы керек.
өнiмдiлiгi минутына 600-800 метрлiк алып жүретiн мотопомпалары - 2 дана;
500 қума метрлiк өртке су шашатын арынды сорғыштар, арынды су сорғыш - 20 комплект, Д 66-77 мм /400 қума метр/, 5 комплектор арынды су сорғыш Д 51 мм /100 қума метр/;
орман плугi немесе басқа да трактормен топырақ өңдейтiн құрал - 2 дана;
бульдозерлер - 1 дана;
тракторлар тiркемесiмен /жұмысқа қажеттi топырақ өңдеу құралымен/ - 2 дана;
жол таңдамай жүретiн немесе кез келген жерде жүре алатын қорапты автомашиналар /адамдар тасу үшiн/ - 1 дана;
отжандырғыш аппараттар - 3 дана;
НП-1 суландырушы немесе басқа маркалы көбiк шығарушы - 500 кг;
күрек - 100 дана;
балта - 10 дана;
мотыга - 20 дана;
тырнауыш - 20 дана;
хлопушкалар - 20 дана;
бензиндi ара - 2 дана;
РЛО орман өрт сөндiргiштерi - 20 дана;
алып жүретiн радиостанса /қолда ұйымдастырылған радио байланысы болса/ - 3 дана;
кезекшiлiкте киетiн арнайы киiмдер /етiк, шалбар, куртка, қолғап/, өрт сөндiру командасының тұрақты мүшелерiнiң санына қарай - комплект;
қорғағыш көзiлдiрiктер - өрт сөндiру командасының тұрақты мүшелерiнiң санына қарай;
сыйымдылығы 10 литрлiк ауыз суға арналған бидондар немесе канистрлер - 5 дана;
су үшiн кружка - 10 дана, бiрiншi кезектi дәрiлiк көмекке қажеттi аптечка - 2 дана;
топырақ өңдейтiн құралдар, бульдозерлер, тракторлар мен автомәшинелер өрт қауiпi маусымы үшiн бекiтiлiп берiледi, қалған өрт сөндiру жабдықтары мен құралдары шоғырландыру пункттерiнде тұрақты болады. Аспалы сорғыштар қондырғысы үшiн автомәшинелер мен трактор тiркемелерi;
б/ орман пункттерi жанындағы орман өртi пункттерiнде:
су жинау цистерналары, оның iшiнде өздерi шығарған немесе сыйымдылығы 1500 литрлiк су үшiн резина ыдыс - 1 дана;
аспалы цистерналы сорғыштары - 1 дана;
арынды өрт су сорғыштар - 100 қума метр: 5 комплект Д 51 мм;
алып жүретiн радиостансасы /қолда ұйымдастырылған радио байланысы болса/ - 2 дана;
өнiмдiлiгi минутына 600-800 литрлiк алып жүретiн өрт мотопомпасы - 1 дана;
от жандырғыш аппараттар - 4 дана;
суландырғыш НП-1 немесе басқа маркалы көбiк шығарғыш - 500 кг;
күрек - 50 дана;
балта - 5 дана;
мотыга - 5 дана;
тырнауыш - 5 дана;
хлопушкалар - 10 дана;
бензиндi ара - 1 дана;
РЛО орман өрт сөндiргiштерi - 5 дана;
сыйымдылығы 10 литрлiк ауыз суға арналған бидондар мен канистрлер - 2 дана;
бiрiншi кезектегi дәрiлiк көмекке қажеттi аптечка - 1 дана;
кезекшiлiкте киетiн арнайы киiмдер /етiк, шалбар, куртка, қолғап/ комплект өрт сөндiру командасының тұрақты мүшелерiнiң санына қарай.
Адамдар, жабдықтар, аспалы сорғыштар тасымалдау үшiн автомәшинелер мен тракторлар өрт пункттерiне өрт қауiпi маусымына арнап бекiтiлiп берiледi, қалған жабдықтар мен өрт саймандары пунктте тұрақты болуға тиiс. Ағаш таситын жолдардың ұзындығы 50 километрден асатын жағдайда /ағаш тасу тармақтарын қосқанда/ су жинау цистерналарының саны 50 километр жолға бiр цистерна есебiнен ұлғайтылады.
в/ сүрек дайындау орындары /кеспеағаштар, жоғарғы қоймалар/ жұмыс атқарылатын әр учаске саймандарымен мынадай мөлшерде қамтамасыз етiледi:
күрек - 10 дана;
балта - 2 дана;
хлопушкалар - 10 дана;
РЛО орман өрт сөндiргiштерi - 5 дана;
бензиндi ара - 1 дана;
тырнауыш - 2 дана;
су үшiн сыйымдылығы 12 литрлiк шелек немесе резина ыдыс - 2 дана; су үшiн кружка - 4 дана;
3. Тас, құм, балшық өндiру жөнiндегi кенiштерде өрт жабдықтарымен, құралдарымен қамтамасыз ету нормасы:
күрек - 10 дана;
балта - 2 дана;
хлопушкалар - 10 дана;
мотыга - 2 дана;
бензиндi ара - 2 дана;
РЛО орман өрт сөндiргiштерi - 5 дана;
сыйымдылығы 12 литрлiк шелек немесе резина ыдыс - 5 дана, су үшiн қажеттi кружка - 5 дана, қолғап - 10 дана, аптечка - 1 дана.
4. Мұнай-газ өндiрушi кәсiпорындарды өрт жабдықтарымен және құрал-саймандармен қамтамасыз ету нормасы;
Орман қоры жерлерiнде орналасқан әрбiр мұнай-газ өндiретiн кәсiпорында орман өртiн сөндiру үшiн өрт жабдықтары және құрал-сайманы шоғырландырылған пункт болуға тиiс.
Су жинау цистернасы, оның iшiнде өздерi шығарған, сыйымдылығы 1500 литрлiк су үшiн резина ыдыс - 2 дана /қолда арнайы орман өртiне арналған автоцистерна, су жинау цистерна болса, онда мiндеттi емес/.
аспалы шестерналы сорғыш* - 2 дана;
Ескерту: <*> - өрт қаупiндегi маусымда көлiкте тұруы керек.
өнiмдiлiгi минутына 600-800 литрлiк алып жүретiн өрт мотопомпасы - 1 дана;
арынды өрт су сорғыш - 500 қума метр, 20 комплект, су сорғыш Д 66-77 мм /400 қума метр/ 5 комплект су сорғыш Д 51 мм /100 қума метр/;
бульдозерлер - 1 дана /учаскеде жұмыс iстейтiн немесе кезекшiлiк атқаратын/;
жол таңдамай жүретiн қорапты автомәшине немесе кез келген жерде жүре алатын мәшине - 1 дана;
орман плугi немесе басқа да топырақ өңдейтiн құрал - 1 дана;
отжандырғыш аппараттар аппарат** - 5 дана, суландырғыш НП-1 немесе басқа маркалы бу шығарғыш - 500 кг;
Ескерту: <**> - от жандырғыш аппарат үстiңгi қабаттағы,
және күштi немесе орташа төменгi қабаттағы
орман өрттерiн өшiру мақсатында қарсы өрттеу
жiберу үшiн пайдаланылады.

күрек - 50 дана;
балта - 10 дана;
мотыга - 20 дана;
тырнауыш - 10 дана;
хлопушкалар - 20 дана;
бензиндi ара - 5 дана;
РЛО орман өрт сөндiргiштерi - 10 дана;
алып жүретiн радиостанса /қолда ұйымдастырылған радио байланысы болса/ - 3 дана;
ауыз суы үшiн сыйымдылығы 10 литрлiк бидон немесе канистр - 3 дана; су үшiн кружка - 6 дана, кезекшiлiкте киетiн арнайы киiм /етiк, шалбар, куртка, қолғап/, комплект - өрт сөндiру командасының тұрақты мүшелерiнiң санына қарай; аптечка - 2 дана.
30 мың гектардан астам алаң жағдайында өрт құралдарын шоғырландыру пункттерiнiң саны әрбiр 30 мың гектарға бiр пункт есебiнен. Су жинау цистернасына қажеттi автомәшине аспалы шестерналы сорғыш қондырғы үшiн бейiмделген болуға тиiс және ол өрт қауiпi маусымы барысында пункт қасында болуы қажет.
5. Тас жолдары орманы алқабы арқылы өтетiн ұйымдарды өрт сөндiру құралдарымен қамтамасыз ету /ормандағы өрт пунктi/ нормалары:
су жинау цистерналары, оның iшiнде өздерi шығарған немесе сыйымдылығы 1500 литрлiк су үшiн резина ыдыс - 1 дана;
аспалы цистерналы сорғыштары - 1 дана;
арынды өрт сорғышы - 300 қума метр: 10 комплект су сорғыш Д 66-77 мм /200 қума метр/ 5 комплект су сорғыш Д 51 мм /100 қума метр/;
от жандырғыш аппарат - 2 дана;
суландырғыш НП-1 немесе басқа маркалы бу шығарғыш - 500 кг;
күрек - 50 дана;
балта - 5 дана;
мотыга - 5 дана;
тырнауыш - 5 дана;
хлопушкалар - 10 дана;
бензиндi ара - 2 дана;
РЛО орман өрт сөндiргiштерi - 5 дана;
сыйымдылығы 10 литрлiк ауыз суға арналған бидон мен канистр - 2 дана, су жiбермейтiн мұрындық - 10 дана, қорғаныш көзiлдiрiк - 10 дана, қолқап - 20 дана, аптечка - 2 дана.
Орман өрт пунктi тас жолдың 100 километрiне арнап ұйымдастырылады. Өрт қауiпi маусымына арналған пункт адамдар мен ауыспалы цистерналық су сорғыштарды орнату үшiн бейiмделген цистернаны тасымалдауға автомәшинемен қамтамасыз етiледi.
6. Желiлiк объектiлердi /мұнай-газ құбыры, электр қуатын жеткiзетiн желi, байланыс және т.б./ және басқа ұйымдарды /iздестiру партиялары, отрядтар, экспедициялар, шөп, дәрi-дәрмектiк өсiмдiк, техникалық шикiзаттар, жабайы өсетiн жемiс, жаңғақ, саңырауқұлақ, жидек және басқа ормандық тамақ өнiмiн дайындау, мал жаюмен, ара өсiру мен омартамен шұғылданатын бригадалар/ орман қоры желiлерiнде жұмыс iстеушi орман өртiн сөндiру құралдарымен қамтамасыз ету нормасы.
____________________________________________________________________
| Жұмыс iстеушiлер санына қарай
Өрт сөндiру құралдары |____________________________________
|5 дейiн| 6 - 10 | 11 - 20 | 21 - 50
| | | |
_______________________________|_______|________|_________|_________
Күрек, дана 2 5 10 20
Балта, дана 2 2 2 2
Мотыга, дана 1 1 2 5
Тырнауыш, дана - 2 5 10
Хлопушкалар, дана 2 4 10 20
Көлденең ара немесе бензиндi
ара, дана 1 1 2 5
РЛО орман өрт сөндiргiштерi,
дана - 2 5 5
Су үшiн сыйымдылығы 12 литрлiк
шелек немесе резина ыдыс, дана 2 5 10 20
Қолғап, пар 5 10 20 40
Бiрiншi кезектi көмек аптечка,
дана 1 1 2 2
___________________________________________________________________

Аталған нормадағы өрт құрал-саймандары базалар және жекелеген жұмысшы топтары орналасқан жерлерде шоғырландырылады. Желiлiк айналма тұрғын пункттерде кестенiң соңғы графасында көрсетiлген құрамда және санда өрт құрал-саймандары шоғырландырылады.
7. Туристiк топтардың орман қорында және туристiк базалардағы шоғырлану пункттерiнде болған кезiнде оларды өрт сөндiру жабдықтары мен және құралдарымен қамтамасыз ету нормасы. ___________________________________________________________________
| Құралдардың саны
|______________________________________
Өрт сөндiру құралдары |Туристiк топтарда санына|Турбазаларда
| қарай |/демалушылар.
|________________________|дың 100
| 6-10 | 11-30 | 30 адам.|адамына
| адам | адам |нан астам|есептегенде/
____________________________|______|_______|_________|_____________
Өнiмдiлiгi минутына 600-800
литрлiк өрт мотопомпасы, дана - - - 1
Күрек, дана - 3 5 30
Балта, дана 1 2 3 10
Хлопушкалар, дана 4 8 10 20
Көлденең ара немесе бензиндi
ара, дана - 1 1 10
РЛО орман өрт сөндiргiштерi,
дана 1 3 5 8
Су үшiн сыйымдылығы 12 литрлiк
шелек немесе резина ыдыс, дана 1 3 5 30
___________________________________________________________________

Қазақстан Республикасының
ормандарында өрт қауiпсiздiгi
Ережелерiне 2-қосымша

Орман өрттерiн сөндiру жөнiнде күштер
мен құралдардың өзара әрекетi
жоспары

1. Орман шаруашылығы кәсiпорындары жыл сайын 1 наурыздан кешiктiрмей аудандық атқарушы өкiмет органдарына орман өрттерiн сөндiруге халықты, кәсiпорындарының, ұйымдардың және мекемелердiң өрт техникасы мен көлiк құралдарын қатыстыру жоспарын жасау үшiн өздерiнiң ұсыныстарын беруге мiндеттi.
Ұсыныстарда мыналарға:
а/ орман өрттерiн сөндiру жағдайына арнап орман учаскелерiн елдi мекендерге бекiтiп беруге, әрбiр мекен бойынша өрт сөндiруге тартылуы мүмкiн жұмысшылардың саны, өрт сөндiруге тартылатындардан ұйымдастырылатын отрядтардың, командалар мен топтардың нақты басшылары, өрт құрал-саймандарының атаулары мен саны көрсетiлуiне;
б/ орман учаскелерiне бекiтiлiп берiлетiн жергiлiктi кәсiпорындарының, ұйымдардың және мекемелердiң өрт сөндiруге тартылуы мүмкiн техникасы мен көлiк құралдарының атаулары мен саны, сондай-ақ өрт сөндiруге кезекпен қатыстырылатын бекiтiлген техникалық және көлiк құралдарын атап көрсетiлуiне;
в/ өрт сөндiруде жүрген жұмысшыларды тамақ өнiмiмен жабдықтауды ұйымдастыруға, сондай-ақ дәрiгерлiк көмектi ұйымдастыруға, сол шараларды жүргiзу үшiн жауапты адамдарды атап көрсетуге;
г/ жекелеген өрттердi сөндiрудiң, орман шаруашылығы кәсiпорны мен және аудандық орман өртi комиссиясы басшылары мен арасындағы, сондай-ақ өрт сөндiрудi басқарушылармен және өрт сөндiруге тартылған жекеленген отрядтардың, командалардың, топтардың және бригадалардың басшыларымен арасындағы байланысты үзiлiссiз ұйымдастыруға;
д/ өрт сөндiруге тартылған күштер мен құралдардың жиналатын пунктiн көрсетуге назар аударылуға тиiс.
Ұсыныстар алдын ала тиiсiнше жергiлiктi кәсiпорындардың, ұйымдардың және мекемелердiң басшыларымен келiсiледi.
2. Аудандық атқарушы өкiмет органдары бекiткен орман өрттерiн сөндiру жөнiнде күштер мен құралдардың өзара әрекетi жоспары орман өрттерiн сөндiру үшiн азаматтық күштердi, Азаматтық қорғаныс құрамаларын, әскери бөлiмшелердi және басқа аудандар мен облыстың құрамаларын, оларға берiлген өрт техникасы мен құралдарды орман өрттерiн жою үшiн қатыстыру жөнiнде облыстық әкiмнiң шешiмiн дайындау үшiн облыстың орман шаруашылығын басқару органына тапсырылады.