О пчеловодстве

Закон Республики Казахстан от 12 марта 2002 года N 303.

     

      ОГЛАВЛЕНИЕ

      Настоящий Закон регулирует отношения в области производства продуктов пчеловодства, охраны, использования и воспроизводства пчел, эффективного применения их для опыления сельскохозяйственных культур и всей опыляемой флоры, создания условий для повышения продуктивности пчеловодства, а также растениеводства, обеспечения гарантий соблюдения прав и интересов физических и юридических лиц, занимающихся пчеловодством.

Глава 1. Общие положения

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе

      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:

      1) пчелиная матка - самка, обеспечивающая воспроизводство пчелиной семьи;

      2) исключен Законом РК от 27.11.2015 № 424-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования);

      3) племенная пчелиная семья - высокопродуктивная семья чистопородных, высококлассных пчел, стойко передающая потомству свои породные признаки;

      4) улей - сооружение для содержания пчелиной семьи;

      5) средства защиты пчел - иммунобиологические, биологические, растительные, химические, химико-фармацевтические и другие ветеринарные препараты, используемые в пчеловодстве;

      6) вощина - искусственно изготовленные тонкие восковые листы соответствующего размера с оттиснутыми на них основами ячеек;

      7) порода пчел - целостная группа пчелиных семей общего происхождения, сложившаяся под влиянием творческой деятельности человека в определенных хозяйственных и природных условиях, количественно достаточная для разведения "в себе" и обладающая хозяйственной и племенной ценностью;

      8) вредители пчелиных семей - отдельные виды животных, птиц и насекомых, убивающих пчел для кормовых целей или наносящих вред пчелиной семье путем хищения и (или) порчи меда;

      9) перевозка (кочевка) пчелиных семей - вывоз пчелиных семей на медосбор и опыление энтомофильных растений;

      10) пчелиная семья - целостная биологическая единица, состоящая из рабочих пчел, трутней и пчелиной матки, живущих в улье или в гнезде;

      11) пчеловодство - отрасль сельскохозяйственного производства, основой функционирования которой являются разведение, содержание и использование пчел для опыления энтомофильных растений и повышения их урожайности, получение продуктов пчеловодства;

      12) продукты пчеловодства - продукты, полученные благодаря собирательным и физиологическим свойствам пчел (мед, воск, пчелиная обножка, перга, прополис, маточное молочко, пчелиный яд, трутневой гомогенат), а также сами пчелы;

      13) уполномоченный государственный орган в области пчеловодства - центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство в области пчеловодства;

      14) кочевая пасека - пасека, которая посредством перемещения размещается у источников медосбора или массивов энтомофильных растений;

      15) пасека - размещенные в определенном месте ульи с пчелиными семьями и необходимое имущество для занятия пчеловодством;

      16) стационарная пасека - пасека, размещенная на постоянном месте в течение года;

      17) энтомофильные растения - растения, опыляемые насекомыми.

      Сноска. Статья 1 в редакции Закона РК от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие с 30.01.2012); с изменением, внесенным Законом РК от 27.11.2015 № 424-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Статья 2. Законодательство Республики Казахстан о пчеловодстве

      1. Законодательство Республики Казахстан о пчеловодстве основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.

      2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые предусмотрены в настоящем Законе, то применяются правила международного договора.

Глава 2. Осуществление деятельности в области пчеловодства

Статья 3. Право на занятие пчеловодством

      1. Право на занятие пчеловодством имеют физические и юридические лица.

      2. Для занятия пчеловодством не требуется получения какого-либо разрешения государственного органа.

Статья 4. Порядок предоставления земельных участков для размещения пасек

      1. Физическим и юридическим лицам для размещения пасек предоставляются земельные участки в порядке и на условиях, установленных земельным законодательством Республики Казахстан.

      2. Размещение пасек на землях лесного фонда должно осуществляться без причинения вреда лесной среде в порядке и на условиях, определенных лесным законодательством Республики Казахстан.

      3. Размещение пасек на землях особо охраняемых природных территорий осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан об особо охраняемых природных территориях.

Статья 5. Формирование и землепользование пасеки

      1. Физическое или юридическое лицо для занятия пчеловодством формирует пасеку из пчелиных семей, которая имеет подсобное помещение, оборудование и размещается на земельном участке, находящемся в его пользовании. Физическое или юридическое лицо, занимающееся пчеловодством, может использовать другие земельные участки по согласованию с собственниками земельных участков и землепользователями в соответствии с законодательством о земле.

      2. Количество пчелиных семей, которое может содержаться физическими и юридическими лицами, не ограничивается.

      3. На пасеках должны содержаться пчелы только районированных в той или иной местности пород согласно плану их породного районирования в Республике Казахстан, утвержденному уполномоченным государственным органом в области племенного животноводства.

Статья 6. Размещение пасек

      1. Физические и юридические лица размещают пасеки в местах, где обеспечивается безопасность людей. Порядок регулирования безопасного размещения пасек определяется районными (городскими) исполнительными органами.

      2. Кочевые пасеки должны размещаться у источников медосбора на расстоянии не ближе полутора километров одна от другой и трех километров от стационарных пасек. Не допускается размещение стационарных и кочевых пасек на пути лета пчел с другой ранее размещенной пасеки к источникам медосбора.

      Сноска. В статью 6 внесены изменения - Законом РК от 20 декабря 2004 г. N 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.).

Статья 7. Налогообложение физических и юридических лиц, занимающихся пчеловодством

      1. Налогообложение физических и юридических лиц, занимающихся пчеловодством, осуществляется в соответствии с налоговым законодательством Республики Казахстан.

      2. Запрещаются введение и сбор налогов и других платежей, не установленных налоговым законодательством Республики Казахстан.

Глава 3. Охрана пчел

Статья 8. Охрана и воспроизводство пчел

      Охрана и воспроизводство пчел осуществляются собственником посредством:

      1) охраны среды обитания пчел, условий размножения, мест кочевок и путей миграции пчел;

      2) ветеринарно-санитарного обслуживания пасек;

      3) обеспечения оптимального количества пчелиных семей в ареалах их расселения;

      4) научно обоснованного и рационального использования пчел;

      5) принятия мер по предупреждению разорения и умышленного уничтожения пчелиных семей;

      6) охраны пчел при применении средств защиты растений, минеральных удобрений и других препаратов;

      7) содействия деятельности, направленной на сохранение пчел.

Статья 9. Охрана среды обитания, условий размножения, мест кочевок и путей миграции пчел

      Физические и юридические лица, осуществляющие деятельность, которая может привести к сокращению численности пчел, обязаны обеспечивать проведение мероприятий по их охране, сохранению среды их обитания, неприкосновенность участков и растений, представляющих особую ценность для сохранения и жизнедеятельности пчел.

Статья 10. Охрана пчел при применении средств защиты растений, минеральных удобрений и других препаратов

      1. Применение средств защиты растений, минеральных удобрений и других препаратов для обработки медоносных растений должно осуществляться в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      Перечень средств защиты растений, минеральных удобрений и других препаратов, применяемых для обработки медоносных растений, утверждается уполномоченным государственным органом в области пчеловодства.

      2. Физические и юридические лица, применяющие средства защиты растений, минеральные удобрения и другие препараты для обработки медоносных растений, обязаны за пять дней до начала работы письменно предупредить об этом пчеловодов, имеющих пасеки в радиусе до семи километров от обрабатываемых участков, сообщить о применяемом препарате, его токсичности и сроках изоляции.

Статья 11. Охрана пчел при проведении лесохозяйственных работ

      Запрещаются рубка деревьев и кустарников - источников медосбора, а также заготовка ивового корья в радиусе до трех километров от мест размещения стационарных пасек, кроме случаев улучшения санитарного состояния лесов и условий их воспроизводства.

Статья 12. Охрана пчел в условиях среды их обитания

      1. Деятельность по использованию полезных свойств пчел, а также получению продуктов пчеловодства в условиях среды их обитания осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан об охране, воспроизводстве и использовании животного мира.

      2. Не допускаются разорение гнезд и других мест поселения пчелиных семей в условиях среды их обитания, а также отбор меда из гнезд пчелиных семей.

      3. В случае, если пчелиная семья в условиях среды ее обитания осложняет жизнедеятельность человека, переселение или уничтожение при невозможности переселения такой пчелиной семьи проводится при участии специалистов в области пчеловодства.

Статья 13. Перевозка (кочевка) пчелиных семей

      Перевозка (кочевка) пчелиных семей должна осуществляться с соблюдением ветеринарно-санитарных правил. Задержка транспортных средств, осуществляющих перевозку (кочевку), должна проводиться без угрозы гибели пчелиных семей.

Глава 4. Государственное регулирование в области пчеловодства

Статья 14. Компетенция уполномоченного государственного органа в области пчеловодства

      Уполномоченный государственный орган в области пчеловодства осуществляет:

      1) формирование и реализацию государственной политики в области пчеловодства;

      2) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

      3) (исключен - от 10 января 2006 года N 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116);

      4) разработку и утверждение нормативных правовых актов в области пчеловодства в пределах предоставленных полномочий;

      5)-7) (исключены - от 10 января 2006 года N 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116);

      8) международное сотрудничество в области пчеловодства;

      9) организацию научных исследований, направленных на охрану и воспроизводство пчел;

      10) (исключен);

      11) иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

      Сноска. Статья 14 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 19.04.2023 № 223-VII (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 14-1. Компетенция местных исполнительных органов областей (городов республиканского значения, столицы)

      Сноска. Заголовок статьи 14-1 с изменением, внесенным Законом РК от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      Местные исполнительные органы областей (городов республиканского значения, столицы) осуществляют:

      1) контроль за развитием и охраной пчеловодства на соответствующей территории административно-территориальной единицы;

      2) координацию селекционно-племенной работы и организацию государственной поддержки племенного дела в пчеловодстве в соответствии с законодательством Республики Казахстан о племенном животноводстве;

      3) координацию деятельности по подготовке и переподготовке специалистов в области пчеловодства;

      4) в интересах местного государственного управления иные полномочия, возлагаемые на местные исполнительные органы законодательством Республики Казахстан.

      Сноска. Глава дополнена статьей 14-1 в соответствии с Законом РК от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона N 116); с изменениями, внесенными законами РК от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 28.12.2018 № 210-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 15. Профилактика болезней пчел, их лечение, борьба с вредителями пчелиных семей

      1. Исключен Законом РК от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие с 30.01.2012).

      2. Профилактика болезней пчел, их лечение, борьба с вредителями пчелиных семей, а также производство вощины проводятся в соответствии с законодательством Республики Казахстан о ветеринарии.

      3. Физические и юридические лица, занимающиеся пчеловодством, должны быть обеспечены ветеринарными препаратами в целях борьбы с болезнями, включенными в утвержденный уполномоченным органом в области ветеринарии перечень особо опасных болезней.

      Сноска. Статья 15 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13 (вводится в действие с 01.01.2005); от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие с 30.01.2012); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 16. Ветеринарно-санитарная экспертиза в области пчеловодства

      Произведенные или заготовленные продукты пчеловодства подлежат реализации после проведения ветеринарно-санитарной экспертизы в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан о ветеринарии.

Статья 17. Селекционно-племенная работа в области пчеловодства

      1. Деятельность физических и юридических лиц по разведению и использованию племенных пчелиных семей осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан о племенном животноводстве.

      2. В целях сохранения и улучшения пород пчел физические и юридические лица могут создавать в ареалах их обитания хозяйства, занимающиеся разведением и реализацией племенных чистопородных пчел.

      3. Вокруг хозяйств устанавливаются защитные участки с радиусом семь километров, на территории которых запрещается ввоз пчел и пчелиных маток других пород, а также пчел и пчелиных маток неизвестного происхождения.

      Сноска. Статья 17 с изменениями, внесенными Законом РК от 27.11.2015 № 424-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

Глава 5. Ответственность за нарушение законодательства
Республики Казахстан о пчеловодстве

Статья 18. Возмещение вреда, причиненного в результате нарушения законодательства Республики Казахстан о пчеловодстве

      Вред, причиненный в результате нарушения законодательства Республики Казахстан о пчеловодстве, возмещается в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Статья 19. Ответственность за нарушение законодательства Республики Казахстан о пчеловодстве

      Лица, виновные в нарушении законодательства Республики Казахстан о пчеловодстве, несут ответственность в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан.

Президент
Республики Казахстан



Бал ара шаруашылығы туралы

Қазақстан Республикасының 2002 жылғы 12 наурыздағы N 303 Заңы.

      Бал ара шаруашылығы туралы

     

      МАЗМҰНЫ

      Осы Заң бал ара шаруашылығы өнімін өндіру, бал араны қорғау, пайдалану және молықтыру, оларды ауылшаруашылық дақылдарын және барлық тозаңдандырылатын флораны тозаңдандыру үшін тиімді пайдалану, ара шаруашылығының, сондай-ақ өсімдік шаруашылығының өнімділігін арттыру үшін жағдай жасау, бал ара шаруашылығымен айналысатын жеке және заңды тұлғалардың құқықтары мен мүдделерін сақтау кепілдіктерін қамтамасыз ету саласындағы қатынастарды реттейді.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:

      1) аналық бал ара – бал ара ұясының молықтырылуын қамтамасыз ететiн ұрғашы бал ара;

      2) алып тасталды - ҚР 27.11.2015 № 424-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі;

      3) асыл тұқымды бал ара ұясы – өзiнiң тұқымдық белгiлерiн ұрпағына тұрақты түрде беретiн таза тұқымды, жоғары сыныпты бал араларының өнiмдiлiгi жоғары ұясы;

      4) бал араның бал ұясы – бал араның бал ұясын ұстауға арналған құрылыс;

      5) бал арасын қорғау құралдары – бал ара шаруашылығында пайдаланылатын иммундық-биологиялық, биологиялық, өсiмдiктен алынатын, химиялық, химиялық-фармацевтикалық және басқа да ветеринариялық препараттар;

      6) балауыз тетiк – бал ара ұяларының негiздерi бедерленген тиiстi өлшемдегi жасанды түрде дайындалған жұқа балауыз жапырақтары;

      7) бал ара тұқымдары – адамның белгiлi бiр шаруашылық және табиғи жағдайлардағы шығармашылық қызметiнiң ықпалымен қалыптасқан, "өзінде" өсiру үшiн саны жағынан жеткiлiктi және шаруашылық әрі асыл тұқымды құндылығы бар жалпы тектес бал ара ұяларының тұтас тобы;

      8) бал ара ұяларының зиянкестерi – бал араларын жеу мақсаты үшiн өлтiретiн немесе балды ұрлау және (немесе) бүлдiру арқылы бал ара ұясына зиян келтiретiн жануарлардың, құстар мен жәндiктердiң жекелеген түрлерi;

      9) бал ара ұяларын тасымалдау (көшiру) – бал ара ұяларын бал жинауға және энтомофильдi өсiмдiктердi тозаңдандыруға шығару;

      10) бал ара ұясы – бал ара ұясында немесе үйшiгiнде тұратын жұмыскер бал аралардан, еркек бал аралардан және аналық бал арадан тұратын тұтас биологиялық бiрлiк;

      11) бал ара шаруашылығы – жұмыс iстеу негiзi энтомофильдi өсiмдiктердi тозаңдандыру мен олардың өнiмдiлiгiн арттыру үшiн бал араны өсiру, ұстау және пайдалану, бал ара шаруашылығы өнiмдерiн алу болып табылатын ауылшаруашылығы өндiрiсiнiң саласы;

      12) бал ара шаруашылығы өнiмдерi – бал араның жинаушылық және физиологиялық қасиеттерi арқасында алынған өнiмдер (бал, балауыз, бал ара тозаңы, балтозаң, желiмтiк, бал ара сүтi, бал ара уы, еркек бал араның гомогенаты), сондай-ақ бал араның өзi;

      13) бал ара шаруашылығы саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган – бал ара шаруашылығы саласындағы басшылықты жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

      14) көшпелi омарта – орнын ауыстырып тұру арқылы бал жинау көздерiнде немесе энтомофильдi өсiмдiктер алабында орналасатын омарта;

      15) омарта – бал арасымен қоса белгiлi бiр жерде орналастырылған бал ара ұялары және бал ара шаруашылығымен айналысуға қажеттi мүлiк;

      16) тұрақты омарта – бiр жыл бойы тұрақты жерде орналастырылған омарта;

      17) энтомофильдi өсiмдiктер – жәндіктер тозаңдандыратын өсiмдiктер.

      Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда - ҚР 2011.07.15 № 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен; өзгеріс енгізілді - ҚР 27.11.2015 № 424-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

2-бап. Қазақстан Республикасының бал ара шаруашылығы туралы заңдар

      1. Қазақстан Республикасының бал ара шаруашылығы туралы заңдары Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

      2. Егер Қазақстан Республикасы бекіткен халықаралық шартта осы Заңда көзделгеннен өзгеше ережелер белгіленсе, халықаралық шарттың ережелері қолданылады.

2-тарау. БАЛ АРА ШАРУАШЫЛЫҒЫ САЛАСЫНДАҒЫ ҚЫЗМЕТТІ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ

3-бап. Бал ара шаруашылығымен айналысу құқығы

      1. Жеке және заңды тұлғалардың бал ара шаруашылығымен айналысуға құқығы бар.

      2. Бал ара шаруашылығымен айналысу үшін мемлекеттік органның қандай да бір рұқсатын алу талап етілмейді.

4-бап. Омарталарды орналастыру үшін жер учаскелерін беру тәртібі

      1. Омарталарды орналастыру үшін жеке және заңды тұлғаларға Қазақстан Республикасының жер заңдарында белгіленген тәртіп пен жағдайларда жер учаскелері беріледі.

      2. Орман қорының жеріне омарталар орналастыру орман ортасына зиян келтірілмей, Қазақстан Республикасының орман заңдарында белгіленген тәртіп пен жағдайларда жүзеге асырылуға тиіс.

      3. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың жерінде омарталарды орналастыру Қазақстан Республикасының ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.

5-бап. Омартаны құру және жерді пайдалану

      1. Бал ара шаруашылығымен айналысу үшін жеке немесе заңды тұлға бал ара ұяларын омарта құрады, оның қосалқы үй-жайы мен құралдары болады және өзінің пайдалануындағы жер учаскесінде орналастырылады. Бал ара шаруашылығымен айналысатын жеке немесе заңды тұлға жер туралы заңдарға сәйкес жер учаскесінің меншік иелерімен және жерді пайдаланушылармен келісе отырып, басқа жер учаскесін пайдалана алады.

      2. Жеке және заңды тұлғалар күтіп ұстай алатын бал ара ұяларының санына шек қойылмайды.

      3. Омарталарда асыл тұқымды мал шаруашылығы саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган бекіткен бал араларының Қазақстан Республикасында тұқымдық аудандастыру жоспарына сәйкес белгілі бір жерде аудандастырылған тұқымдардың бал аралары ғана ұсталуға тиіс.

6-бап. Омарталарды орналастыру

      1. Жеке және заңды тұлғалар омарталарды адамдардың қауіпсіздігі қамтамасыз етілетін орындарда орналастырады. Омарталарды қауіпсіз орналастыруды реттеу тәртібін аудандық (қалалық) атқарушы органдар белгілейді.

      2. Көшпелі омарталар бір-бірінен кем дегенде бір жарым километр және тұрақты омарталардан үш километр қашықтықта бал жинау көздерінің жанында орналастырылуға тиіс. Тұрақты және көшпелі омарталарды бал аралардың басқа бұрын орналастырылған омартадан бал жинау көздеріне қарай ұшатын жолына орналастыруға жол берілмейді.

      Ескерту. 6-бапқа өзгеріс енгізілді - Қазақстан Республикасының 2004.12.20. N 13 Заңымен (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi).

7-бап. Бал ара шаруашылығымен айналысатын жеке және заңды тұлғаларға салық салу

      1. Бал ара шаруашылығымен айналысатын жеке және заңды тұлғаларға салық салу Қазақстан Республикасының салық заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.

      2. Қазақстан Республикасының салық заңдарында белгіленбеген салықтар мен басқа да төлемдерді енгізуге және жинауға тыйым салынады.

3-тарау. БАЛ АРАЛАРДЫ ҚОРҒАУ

8-бап. Бал араларды қорғау және молықтыру

      Бал араларын қорғауды және молықтыруды меншік иесі:

      1) бал аралардың мекендеу ортасын, олардың көбею жағдайларын, көшу орындары мен орын ауыстыру жолдарын қорғау;

      2) омарталарға ветеринариялық-санитариялық қызмет көрсету;

      3) бал аралар орналасқан ареалдарда бал ара ұяларының оңтайлы санын қамтамасыз ету;

      4) бал араларын ғылыми негізделген түрде және ұтымды пайдалану;

      5) бал ара ұяларын бұзып қирату мен қасақана жоюдың алдын алу жөнінде шаралар қолдану;

      6) өсімдіктерді қорғау құралдарын, минералдық тыңайтқыштар мен басқа да препараттарды қолдану кезінде бал араларын қорғау;

      7) бал араларын сақтауға бағытталған қызметке жәрдемдесу арқылы жүзеге асырады.

9-бап. Бал аралардың мекендеу ортасын, олардың көбею жағдайларын, көшу орындарын және орын ауыстыру жолдарын қорғау

      Бал аралар санының қысқаруына әкеп соғуы мүмкін қызметті жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар оларды қорғау, олардың мекендеу ортасын сақтау жөніндегі іс-шараларды, бал араларын сақтау және олардың тіршілігі үшін ерекше құнды саналатын учаскелер мен өсімдіктерге қол сұқпаушылықты қамтамасыз етуге міндетті.

10-бап. Бал араларын өсімдіктерді қорғау құралдары, минералдық тыңайтқыштар және басқа да препараттар қолданылған кезде қорғау

      1. Бал шырынды өсімдіктерді өңдеу үшін өсімдіктерді қорғау құралдарын, минералдық тыңайтқыштар мен басқа да препараттарды қолдану Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылуға тиіс.

      Бал шырынды өсімдіктерді өңдеу үшін қолданылатын өсімдіктерді қорғау құралдарының, минералдық тыңайтқыштар мен басқа да препараттардың тізбесін бал ара шаруашылығы саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган бекітеді.

      2. Бал шырынды өсімдіктерді өңдеу үшін өсімдіктерді қорғау құралдарын, минералдық тыңайтқыштар мен басқа да препараттарды қолданатын жеке және заңды тұлғалар жұмыстардың басталуынан бес күн бұрын осы жайында өңделетін учаскелерден жеті километрге дейінгі радиуста омарталары бар омарташылары бар омарташыларға жазбаша ескертуге, қолданылатын препарат, оның уыттылығы және оқшаулау мерзімдері туралы хабарлауға міндетті.

11-бап. Орман шаруашылығы жұмыстарын жүргізу кезінде бал араларын қорғау

      Тұрақты омарталар орналасқан жерден үш километрге дейінгі радиуста, ормандардың санитариялық жай-күйін және оларды молықтыру жағдайларын жақсартатын реттерді қоспағанда, бал жинау көздері - ағаштар мен бұталарды кесуге, сондай-ақ сәмбі тал қабығын дайындауға тыйым салынады.

12-бап. Бал араларын мекендеу ортасы жағдайында қорғау

      1. Бал араларының пайдалы қасиеттерін пайдалану, сондай-ақ олар мекендейтін орта жағдайында бал ара шаруашылығы өнімдерін алу жөніндегі қызмет Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесін қорғау, молықтыру және пайдалану туралы заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.

      2. Бал аралар мекендеген орта жағдайларында ұяларды және бал ара ұялары орналасқан басқа да жерлерді бұзып қиратуға, сондай-ақ бал ара ұяларынан бал алуға жол берілмейді.

      3. Егер бал ара ұясы өзі мекендейтін орта жағдайында адамның тіршілігін қиындатса, мұндай бал ара ұясын көшіру мүмкін болмаған кезде, көшіру немесе жою бал ара шаруашылығы саласындағы мамандардың қатысуымен жүргізіледі.

13-бап. Бал ара ұяларын тасымалдау (көшіру)

      Бал ара ұяларын тасымалдау (көшіру) ветеринариялық-санитариялық ережелерді сақтай отырып жүзеге асырылуға тиіс. Тасымалдауды (көшіруді) жүзеге асыратын көлік құралдарын кідірту бал ара ұяларына құрып кету қауіптерін төндірмей жүргізілуге тиіс.

4-тарау. БАЛ АРА ШАРУАШЫЛЫҒЫ САЛАСЫНДАҒЫ
МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

14-бап. Бал ара шаруашылығы саласындағы уәкілетті мемлекеттік органның құзыреті

      Бал ара шаруашылығы саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган:

      1) бал ара шаруашылығы саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастыруды және іске асыруды;

      2) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

      3) алып тасталды - 2006.01.10. N 116 Заңымен.

      4) берілген өкілеттіктер шегінде бал ара шаруашылығы саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлеу мен бекіту;

      5) алып тасталды - 2006.01.10. N 116 Заңымен.

      6) алып тасталды - 2006.01.10. N 116 Заңымен.

      7) алып тасталды - 2006.01.10. N 116 Заңымен.

      8) бал ара шаруашылығы саласындағы халықаралық ынтымақтастықты;

      9) бал араларды қорғау мен молықтыруға бағытталған ғылыми-зерттеулерді ұйымдастыруды;

      10) алып тасталды

      11) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 14-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 N 13 (01.01.2005 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.01.10 N 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2011.07.05 N 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 19.04.2023 № 223-VII (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

14-1-бап. Облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергілікті атқарушы органдарының құзыреті

      Облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергілікті атқарушы органдары:

      1) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлік аумағында бал ара шаруашылығының дамуын және қорғалуын бақылауды;

      2) Қазақстан Республикасының асыл тұқымды мал шаруашылығы туралы заңнамасына сәйкес селекциялық-асыл тұқымдық жұмысты үйлестіруді және бал ара шаруашылығындағы асыл тұқымдық істерді мемлекеттік қолдауды ұйымдастыруды;

      3) бал ара шаруашылығы саласында мамандарды даярлау және қайта даярлау жөніндегі қызметті үйлестіруді;

      4) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      Ескерту. 14-1-баппен толықтырылды - ҚР 2006.01.10 N 116 (2006 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi), өзгеріс енгізілді - 2011.07.05 N 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі); 28.12.2018 № 210-VІ (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

15-бап. Бал аралар ауруларының алдын алу, оларды емдеу, бал ара ұяларының зиянкестеріне қарсы күресу

      1. Алып тасталды - ҚР 2011.07.15 N 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

      2. Бал аралар ауруларының алдын алу, оларды емдеу, бал ара ұяларының зиянкестеріне қарсы күресу, сондай-ақ балауыз тетіктерін өндіру Қазақстан Республикасының ветеринария туралы заңдарына сәйкес жүргізіледі.

      3. Бал ара шаруашылығымен айналысатын жеке және заңды тұлғалар ветеринария саласындағы уәкілетті орган бекiткен аса қауiптi аурулар тiзбесiне енгiзілген ауруларға қарсы күресу мақсатында ветеринариялық препараттармен қамтамасыз етiлуге тиiс.

      Ескерту. 15-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2004.12.20 N 13 (2005.01.01 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2011.07.15 N 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

16-бап. Бал ара шаруашылығы саласындағы ветеринариялық-санитариялық сараптама

      Бал ара шаруашылығының өндірілген немесе дайындалған өнімдері Қазақстан Республикасының ветеринария туралы заңдарында белгіленген тәртіппен ветеринариялық-санитариялық сараптама жүргізілгеннен кейін өткізілуге тиіс.

17-бап. Бал ара шаруашылығы саласындағы селекциялық-асыл тұқым алу жұмысы

      1. Жеке және заңды тұлғалардың асыл тұқымды бал ара ұяларын өсіру және пайдалану жөніндегі қызметі Қазақстан Республикасының асыл тұқымды мал шаруашылығы туралы заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.

      2. Бал араларының тұқымдарын сақтау және жақсарту мақсатында жеке және заңды тұлғалар бал аралар мекендейтін ареалдарда таза тұқымды асыл тұқымды бал араларын өсірумен және өткізумен айналысатын шаруашылықтарын құра алады.

      3. Шаруашылықтардың төңірегінде жеті километр радиуста қорғау учаскелері белгіленеді, олардың аумағына басқа тұқымды бал аралар мен аналық бал араларды, сондай-ақ шығу тегі белгісіз бал аралар мен аналық бал араларды әкелуге тыйым салынады.

      Ескерту. 17-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 27.11.2015 № 424-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

5-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БАЛ АРА ШАРУАШЫЛЫҒЫ
ТУРАЛЫ ЗАҢДАРЫН БҰЗҒАНЫ ҮШІН ЖАУАПКЕРШІЛІК

18-бап. Қазақстан Республикасының бал ара шаруашылығы туралы заңдарын бұзу салдарынан келтірілген зиянды өтеу

      Қазақстан Республикасының бал ара шаруашылығы туралы заңдарының бұзылу салдарынан келтірілген зиян Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен өтеледі.

19-бап. Қазақстан Республикасының бал ара шаруашылығы туралы заңдарын бұзғаны үшін жауапкершілік

      Қазақстан Республикасының бал ара шаруашылығы туралы заңдарын бұзуға кінәлі тұлғалар Қазақстан Республикасының заң актілеріне сәйкес жауапты болады.

Қазақстан Республикасының
Президенті