О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам технического регулирования

Закон Республики Казахстан от 29 декабря 2006 года N 209

       Статья 1. Внести изменения и дополнения в следующие законодательные акты Республики Казахстан:

      1. В  Закон Республики Казахстан от 21 сентября 1994 г. "О транспорте в Республике Казахстан" (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1994 г., N 15, ст. 201; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1996 г., N 2, ст. 186; 1998 г., N 24, ст. 447; 2001 г., N 23, ст. 309, 321; N 24, ст. 338; 2003 г., N 10, ст. 54; 2004 г., N 18, ст. 110; N 23, ст. 142; 2005 г., N 15, ст. 63; 2006 г., N 3, ст. 22; N 14, ст. 89):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      Клиент (грузоотправитель, грузополучатель, пассажир, фрахтователь) - это физическое или юридическое лицо или государство (в лице органов исполнительной власти), пользующееся транспортом в соответствии с заключенным договором с перевозчиком.
      Транспортное предприятие - это юридическое лицо, занятое хозяйственно-коммерческой деятельностью по перевозке грузов, пассажиров, багажа, хранению, техническому обслуживанию и ремонту транспортных средств, действующее в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
      Транспорт Республики Казахстан - это зарегистрированный на ее территории железнодорожный, автомобильный, морской, внутренний водный, воздушный, городской электрический, в том числе метрополитен, а также находящийся на территории Республики Казахстан магистральный трубопроводный транспорт.
      Государственный транспортный контроль (далее - транспортный контроль) - совокупность мероприятий, проводимых уполномоченным государственным органом и иными государственными органами в целях проверки соблюдения физическими и юридическими лицами законодательства Республики Казахстан, регламентирующего функционирование рынка транспортных услуг, их качество, обеспечение безопасности жизни и здоровья физических лиц, транспортных процессов.
      Перевозчик - это юридическое или физическое лицо, владеющее транспортным средством на праве собственности или на иных законных основаниях, предоставляющее услуги по перевозке пассажиров, багажа, грузов и почтовых отправлений за плату или по найму и имеющее на это лицензию или соответствующее разрешение, выданное в установленном порядке.
      Проверка - действие государственных органов, осуществляющих контрольные функции, совершаемое в целях определения соблюдения субъектами предпринимательства законодательства Республики Казахстан о транспорте.
      Прямое смешанное сообщение - перевозка грузов, пассажиров и багажа разными видами транспорта по единому транспортному документу.
      Уполномоченный государственный орган - центральный исполнительный орган, осуществляющий реализацию государственной политики в области транспорта, координацию и регулирование деятельности транспортного комплекса Республики Казахстан.";
      2) в части четвертой статьи 2 слова "безопасности движения, соблюдения правил охраны труда, противопожарной безопасности, технико-технологических и санитарных норм" заменить словами "безопасности в области технического регулирования (далее - безопасность) транспортных средств и процессов их жизненного цикла для жизни и здоровья человека и окружающей среды";
      3) часть первую статьи 5 после слова "лицензирования," дополнить словами "технического регулирования,";
      4) в абзаце четвертом части первой статьи 11 слово "сертификат" заменить словами "документы в сфере подтверждения соответствия";
      5) статью 15 изложить в следующей редакции:
      "Статья 15. Требования к транспортным средствам
      Транспортные средства должны соответствовать требованиям по безопасности жизни и здоровья человека, окружающей среды, установленным техническими регламентами в сфере транспорта, иметь документ в сфере подтверждения соответствия, а также быть зарегистрированными в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
      Порядок подтверждения соответствия транспортных средств определяется законодательством Республики Казахстан.
      Не подлежат ввозу, реализации и эксплуатации транспортные средства, не соответствующие требованиям безопасности, установленным в соответствии с законодательством Республики Казахстан о техническом регулировании.";
      6) в статье 23:
      в части второй слово "законодательством" заменить словом "законами";
      в части пятой слова "нормативы качества окружающей среды, гарантирующие экологическую безопасность и охрану здоровья населения, обеспечивающие предотвращение загрязнения окружающей среды, воспроизводство и рациональное использование природных ресурсов" заменить словами "установленные законодательством Республики Казахстан требования, обеспечивающие безопасность для жизни и здоровья человека и окружающей среды";
      в части восьмой:
      слова "осуществлять все необходимые меры" заменить словами "обеспечить соблюдение установленных норм";
      слово "законодательством" заменить словом "законами".

      2. В  Закон Республики Казахстан от 28 июня 1995 г. "О нефти" (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1995 г., N 11, ст. 76; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., N 11, ст. 150; 1999 г., N 21, ст. 787; 2003 г., N 6, ст. 34; N 11, ст. 56; 2004 г., N 22, ст. 131; N 23, ст. 142; 2005 г., N 16, ст. 70; 2006 г., N 16, ст. 99):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) аффилиированные лица - дочерние организации недропользователя и организации, обладающие пакетом акций или долей участия в уставном капитале организации, являющейся подрядчиком на проведение нефтяных операций в Республике Казахстан;
      2) разведка - любые операции, которые связаны с поиском и разведкой нефти и включают:
      геолого-геофизические исследования;
      структурное бурение;
      бурение поисковых и разведочных скважин, а также пробную эксплуатацию месторождения, находящегося в разведке;
      3) блок - участок недр, предназначенный для предоставления подрядчику для проведения нефтяных операций и обозначенный как блок на специально подготовленной карте блоков;
      4) береговая линия - линия берега водного объекта, образующаяся в результате максимального прилива (полной воды);
      5) прибрежные государства - прилегающие и противолежащие государства бассейнов Каспийского и Аральского морей (озер);
      6) уполномоченный орган по изучению и использованию недр - государственный орган, осуществляющий регулирование в области геологического изучения, рационального и комплексного использования недр;
      7) контракт - договор между подрядчиком и компетентным органом на проведение нефтяных операций;
      8) контрактная территория - территория, определяемая геологическим и (или) горным отводом, на которой подрядчик вправе проводить нефтяные операции, определенные контрактом;
      9) месторождение - одно или несколько естественных скоплений углеводородов в геологическом резервуаре любого типа;
      10) положительная практика разработки месторождений - общепринятая мировая практика проведения нефтяных операций, которая является рациональной, безопасной, эффективной и необходимой при проведении нефтяных операций;
      11) пробная эксплуатация месторождений - работы по уточнению имеющейся и получению дополнительной информации о геолого-физической характеристике пластов, условиях залегания углеводородов, продуктивности скважин, испытание новых или ранее известных технологий извлечения нефти и газа;
      12) коммерческое обнаружение - обнаружение на контрактной территории одного или нескольких месторождений, рентабельных для разработки;
      13) компетентный орган - государственный орган, определяемый Правительством Республики Казахстан и действующий от имени Республики Казахстан в осуществлении прав, связанных с государственным регулированием при проведении нефтяных операций, заключением и исполнением контрактов;
      14) магистральный трубопровод - инженерное сооружение, состоящее из линейной части и сопряженных с ним наземных объектов, коммуникаций, телеуправления и связи, предназначенное для транспортировки нефти от трубопровода подрядчика до мест перевалки на другой вид транспорта, переработки или потребления. К магистральному трубопроводу не относится трубопровод, работающий в режиме сборного коллектора;
      15) подрядчик - физическое или юридическое лицо, заключившее с компетентным органом контракт на проведение нефтяных операций;
      16) нефть - сырая нефть, газовый конденсат и природный газ, а также углеводороды, полученные после очистки сырой нефти, природного газа и обработки горючих сланцев или смолистых песков;
      17) нефтегазопроводы - трубопроводы, предназначенные для транспортировки нефти, в том числе магистральные трубопроводы, трубопроводы, работающие в режиме сборного коллектора, а также оборудование и механизмы по очистке, сепарации и сжижению веществ, транспортируемых через систему трубопроводов либо ее отдельных частей, системы контроля и изоляции, системы электрохимической защиты и иное оборудование, предназначенное для обслуживания таких трубопроводов;
      18) строительство и (или) эксплуатация нефтегазопроводов - любые работы (операции), проводимые в целях строительства, прокладки и эксплуатации нефтегазопроводов на суше, реках, озерах, морях и иных внутренних водоемах;
      19) попутные компоненты в нефти - полезные ископаемые и различного рода соединения, содержащиеся в нефти и пластовых водах, технологически требующие их извлечения;
      20) строительство и (или) эксплуатация подземных хранилищ и резервуаров нефти и газа - любые работы, связанные со строительством и (или) эксплуатацией подземных нефтяных и газовых хранилищ и резервуаров;
      21) нефтяные операции - работы по разведке, добыче, строительству и (или) эксплуатации подземных хранилищ и резервуаров нефти, проводимые на суше, в пределах рек, озер и иных внутренних водоемов, а также нефтяные операции на море;
      22) национальная компания по проведению нефтяных операций (далее - национальная компания) - созданное по решению Правительства акционерное общество, единственным акционером которого является национальный холдинг, осуществляющее нефтяные операции на условиях, установленных настоящим Законом;
      23) оператор - создаваемое или определяемое в соответствии с законодательством Республики Казахстан подрядчиками по письменному уведомлению компетентного органа юридическое лицо, осуществляющее оперативное управление деятельностью и учетно-отчетные операции, связанные с исполнением контракта, за действия которого подрядчик несет имущественную ответственность перед государством;
      24) добыча - любые операции, которые связаны с извлечением нефти на поверхность и включают в том числе:
      строительство и эксплуатацию подземного и наземного промышленного оборудования и сооружений, в том числе от трубопровода подрядчика для транспортировки нефти от места добычи до места перевалки в магистральный трубопровод и (или) на другой вид транспорта;
      извлечение нефти на поверхность, организацию и поддержание рабочего процесса в эксплуатационных скважинах;
      обработку и очистку нефти от механических примесей и пластовой воды;
      извлечение попутных компонентов из нефти, а также утилизацию природного и попутного газа;
      утилизацию бурового шлама в подземные пласты;
      25) предохранительная зона - зона, простирающаяся от береговой линии моря на пять километров в сторону суши на территории Республики Казахстан;
      26) стратегический партнер - казахстанское или иностранное юридическое лицо (их объединения), выбранное или определенное национальной компанией по согласованию с компетентным органом на основании критериев, предусмотренных  Законом Республики Казахстан "О недрах и недропользовании", для выбора подрядчика по реализации проектов по контрактам, заключенным по итогам прямых переговоров между национальной компанией и компетентным органом, или в соответствии с международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан;
      27) природный газ - углеводороды, которые находятся в газообразной фазе при нормальных атмосферных температуре и давлении, включая жирный газ, сухой газ, попутный газ, остающийся после экстракции или сепарации жидких углеводородов от жирного газа, и неуглеводородный газ, добытый вместе с жидкими или газообразными углеводородами;
      28) утилизация природного и попутного газа - обеспечение на месторождении промыслового сбора природного и попутного газа в целях его использования для технологических нужд и (или) его подготовки до товарного продукта;
      29) море - поверхность и толща воды, а также дно Каспийского и Аральского морей в пределах казахстанской части Каспийского и Аральского морей (озер);
      30) наилучшая практика по охране окружающей среды на море - общепринятая международная практика проведения нефтяных операций на море, создающая максимально низкий уровень загрязнения моря либо полностью исключающая загрязнение моря;
      31) нефтяные операции на море - разведка, добыча, осуществляемые на море;
      32) загрязнение моря - поступление в морскую среду материалов, веществ, энергии, шума, вибраций, а также образование различных типов излучений и полей, наносящих или способных нанести вред здоровью человека, биологическим ресурсам моря и морской экосистеме либо создающих помехи, либо приносящих или способных принести ущерб или убытки физическим и юридическим лицам, осуществляющим деятельность в море или на его побережье;
      33) морские научные исследования - научно-исследовательские работы, связанные с изучением последствий проведения нефтяных операций на море;
      34) морские охранные зоны или зоны безопасности - зоны, определяемые Правительством Республики Казахстан, устанавливаемые вокруг морских сооружений в целях обеспечения безопасности человека, биологических ресурсов моря, окружающей среды, а также судоходства, рыболовства и другой деятельности, физических и юридических лиц на море в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
      35) морские сооружения - искусственно созданные сооружения, находящиеся в море, включая искусственные острова, дамбы, установки, не подвижное и плавучее оборудование для проведения нефтяных операций на море;
      36) приграничное месторождение - месторождение, расположенное в пределах территории Республики Казахстан или моря, часть которого также расположена на территории или на море, находящихся в юрисдикции другого смежного или противолежащего государства;
      37) сырая нефть - любые углеводороды вне зависимости от их удельного веса, извлекаемые из недр в жидком состоянии при нормальных атмосферных температуре и давлении, включая жидкие углеводороды, известные под названием дистиллята или конденсата, образованные из природного газа путем естественной конденсации;
      38) внутренние водоемы - озера, искусственные водохранилища и другие поверхностные водные объекты.";
      2) пункт 1 статьи 2 дополнить словами ", а также устанавливает общие требования безопасности в области технического регулирования (далее - безопасность) к нефти и процессам ее жизненного цикла для жизни и здоровья человека и окружающей среды";
      3) статью 5 дополнить подпунктом 13) следующего содержания:
      "13) утверждает технические регламенты к нефти и процессам ее жизненного цикла.";
      4) пункт 1 статьи 6 дополнить подпунктами 12), 13), 14) следующего содержания:
      "12) проведение анализа и оценки рисков причинения вреда жизни и здоровью человека и окружающей среде в сфере проведения нефтяных операций и транспортировки нефти;
      13) разработка технических регламентов к нефти и процессам ее жизненного цикла;
      14) осуществление государственного контроля за выполнением требований безопасности к нефти и процессам ее жизненного цикла, установленных техническими регламентами.";
      5) пункт 1 статьи 30-2 изложить в следующей редакции:
      "1. Подрядчик, осуществляющий нефтяные операции в соответствии с настоящим Законом, обязан обеспечить соблюдение действующих норм и принимать все необходимые меры в целях предотвращения аварий и иных опасных ситуаций, создающих угрозу жизни и здоровью людей и окружающей среде, а также угрозу уничтожения собственности в процессе проведения нефтяных операций, руководствуясь положительной практикой разработки месторождений и законодательством Республики Казахстан.";
      6) статью 30-4 дополнить пунктом 4 следующего содержания:
      "4. При добыче природного газа должны выполняться требования и нормы, обеспечивающие безопасность для жизни и здоровья человека и окружающей среды, применяться оборудование и средства измерений, соответствующие законодательству Республики Казахстан.";
      7) дополнить статьей 31-1 следующего содержания:
      "Статья 31-1. Требования безопасности при проведении
                    нефтяных операций и транспортировки нефти
      1. Безопасность при проведении нефтяных операций и транспортировки нефти обеспечивается соблюдением установленных норм, выполнением комплекса организационных и технических мероприятий, направленных на защиту жизни и здоровья человека и окружающей среды, созданием условий безопасного строительства и эксплуатации наземных и подземных сооружений и оборудования, а также устранением возможных аварий.
      2. Объектами технического регулирования являются нефть, а также процессы ее жизненного цикла.
      3. Оборудование и иное имущество, используемые подрядчиком при проведении нефтяных операций и транспортировки нефти, должны соответствовать требованиям безопасности, установленным техническими регламентами.
      4. Режим слива и налива нефти, конструкция и условия эксплуатации средств хранения и транспортировки должны соответствовать нормам пожаробезопасности, установленным техническими регламентами к нефти и процессам ее жизненного цикла.
      5. Нефть, поставляемая для переработки нефтеперерабатывающим заводам, должна соответствовать нормам безопасности, установленным настоящим Законом и иными нормативными правовыми актами.
      6. Транспортировка нефти должна осуществляться в соответствии с правилами, действующими на воздушном, железнодорожном, трубопроводном, морском, речном и автомобильном транспорте и обеспечить сохранность нефти.";
      8) статью 36-3 дополнить пунктом 3 следующего содержания:
      "3. При строительстве и эксплуатации нефтегазопроводов на море должно обеспечиваться соблюдение требований и норм по обеспечению безопасности проводимых операций для жизни и здоровья человека и окружающей среды.";
      9) в статье 41:
      подпункт 3) изложить в следующей редакции:
      "3) проводить нефтяные операции в соответствии с законодательством Республики Казахстан и соблюдать требования, обеспечивающие безопасность процессов жизненного цикла нефти;";
      в подпункте 6) слова "государственным и (или) международным стандартам" заменить словами "техническим регламентам";
      в подпункте 7) слова "если эти услуги соответствуют государственным и (или) международным стандартам" заменить словами "при условии соблюдения требований, установленных законодательством Республики Казахстан";
      10) в статье 45 слова "правилами безопасности и охраны окружающей среды при строительстве, прокладке и эксплуатации подводных трубопроводов и кабелей, утверждаемыми Правительством Республики Казахстан" заменить словами "техническими регламентами в сфере оборота нефти".

      3. В  Закон Республики Казахстан от 20 декабря 1995 г. "Об использовании воздушного пространства и деятельности авиации Республики Казахстан" (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1995 г., N 23, ст. 148; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2001 г., N 23, ст. 321; N 24, ст. 338; 2002 г., N 15, ст. 147; 2003 г., N 10, ст. 54; 2004 г., N 23, ст. 142; 2005 г., N 7-8, ст. 23):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      Аварийно-спасательные работы - это комплекс мероприятий, направленных на своевременное оказание помощи потерпевшим.
      Авиакомпания - юридическое лицо, имеющее действующий сертификат эксплуатанта гражданских воздушных судов и лицензию на выполнение воздушных перевозок пассажиров, багажа, грузов и почты и (или) авиационных работ.
      Авиационная безопасность - нормальная и безопасная деятельность авиации, обеспечиваемая предупреждением и предотвращением актов незаконного вмешательства в ее деятельность.
      Незаконное вмешательство в деятельность авиации - противоправное действие или бездействие, посягающее на нормальную и безопасную деятельность авиации, повлекшее несчастные случаи с людьми, материальный ущерб, захват или угон воздушного судна или создавшее угрозу наступления таких последствий.
      Авиационные работы - специализированные операции, выполняемые средствами авиации в отдельных отраслях хозяйства в целях обеспечения технологических и производственных процессов заказчиков (в сельском хозяйстве, строительстве, обслуживании экспедиций и т.д.), а также для проведения экспериментальных и научно-исследовательских работ, санитарных и природоохранных мероприятий, оказания медицинской помощи населению, ликвидации последствий стихийных бедствий, аварий и катастроф.
      Происшествие авиационное - событие, происшедшее при использовании воздушного судна в целях выполнения полета, связанное с нарушением нормального функционирования этого судна, его экипажа, другого авиационного персонала или связанное с воздействием внешних условий и приведшее к гибели людей, значительному повреждению, разрушению или утрате воздушного судна.
      Инцидент авиационный - событие, происшедшее при использовании воздушного судна в целях выполнения полета, связанное с нарушением нормального функционирования этого судна, его экипажа, другого авиационного персонала или связанное с воздействием внешних условий, но не приведшее к авиационному происшествию.
      Авиация как отрасль - это все виды организаций, деятельность которых направлена на создание условий и использование воздушного пространства человеком с помощью воздушных судов.
      Авиация Республики Казахстан подразделяется на экспериментальную, государственную и гражданскую.
      Гражданская авиация - авиация, не входящая в состав экспериментальной и государственной авиации и используемая в целях:
      а) перевозки пассажиров, багажа, груза и почты (воздушные перевозки);
      б) выполнения авиационных работ;
      в) проведения учебных, спортивных, культурно-просветительных мероприятий, развития технического творчества;
      г) удовлетворения личных потребностей эксплуатанта воздушного судна;
      д) проведения поисково-спасательных и аварийно-спасательных работ, оказания помощи в случае стихийных бедствий.
      Гражданская авиация, используемая в указанных целях за плату или по найму, признается коммерческой авиацией.
      Гражданская авиация, находящаяся в собственности физических или юридических лиц и используемая в указанных целях не за плату и не по найму, признается авиацией общего назначения.
      Сертификат эксплуатанта гражданских воздушных судов - документ, выданный уполномоченным органом, удостоверяющий соответствие эксплуатанта требованиям, установленным правилами сертификации эксплуатантов гражданских воздушных судов.
      Воздушное судно, терпящее бедствие, - воздушное судно, которому или находящимся на борту которого людям угрожает непосредственная опасность либо с которым потеряна радиосвязь и неизвестно местонахождение этого судна.
      Сверхлегкая авиация - гражданская авиация, использующая сверхлегкие летательные аппараты, другие воздушные суда спортивного назначения и любительской конструкции, аэростатические аппараты и вспомогательные устройства с максимальной массой не более двух тысяч семисот килограмм.
      Аэродром - земельный или водный участок, специально подготовленный и оборудованный для обеспечения взлета, посадки, руления, стоянки и обслуживания воздушных судов.
      Сертификат годности аэродрома - документ, выданный уполномоченным органом, удостоверяющий соответствие аэродрома нормам годности к эксплуатации аэродромов.
      Аэронавигационная организация - организация, осуществляющая обслуживание воздушного движения, обеспечивающая аэронавигационной и метеорологической информацией.
      Аэропорт - комплекс сооружений, предназначенный для приема и отправки воздушных судов, обслуживания воздушных перевозок и имеющий для этих целей аэродром, аэровокзал, другие сооружения, а также необходимое оборудование.
      Контролируемая зона аэропорта - рабочая площадь аэропорта, аэродрома, объектов аэронавигационного обеспечения полетов и прилегающая к ним территория, служебные здания, строения, склады, доступ в которые контролируется службой авиационной безопасности.
      Аэропортовская деятельность - деятельность, осуществляемая физическими и юридическими лицами, связанная с обеспечением воздушных перевозок, авиационной безопасности и безопасности полетов в аэропортах.
      Воздушная трасса - воздушное пространство в виде коридора, предназначенное для полетов воздушных судов и контролируемое аэронавигационными устройствами системы управления воздушным движением.
      Воздушное судно - летательный аппарат, поддерживаемый в атмосфере за счет его взаимодействия с воздухом, отличного от взаимодействия с воздухом, отраженным от земной (водной) поверхности.
      Фрахтовщик - воздушный перевозчик, передающий за плату другой стороне (фрахтователю) всю вместимость или часть вместимости одного или нескольких воздушных судов на один или несколько рейсов для перевозки пассажиров, багажа, груза, почты или других целей.
      Фрахтователь - физическое или юридическое лицо, заключившее за плату договор с воздушным перевозчиком о передаче в его пользование всей вместимости или части вместимости одного или нескольких воздушных судов на один или несколько рейсов для перевозки пассажиров, багажа, груза, почты или других целей.
      Полет воздушного судна - перемещение воздушного судна по земной (водной) поверхности и в воздушном пространстве от начала разбега при взлете (отрыва от земной или водной поверхности при вертикальном взлете) до окончания пробега (освобождение взлетно-посадочной полосы без остановки) или касания земной (водной) поверхности при вертикальной посадке.
      Воздушная навигация - прикладная наука о вождении воздушного судна по программной траектории.
      Перевозчик воздушный - физическое или юридическое лицо, владеющее транспортным средством на праве собственности или иных законных основаниях, предоставляющее услуги по перевозке пассажиров, багажа, грузов и почты за плату или по найму и имеющее на это соответствующее разрешение или лицензию, выданные в установленном порядке.
      Единая авиационная поисково-спасательная служба (ЕАПСС) - авиационные службы поиска и спасения, аварийно-спасательные и парашютные службы министерств, ведомств и авиакомпаний, которым принадлежат воздушные судна.
      Пассажир - любое лицо, пользующееся воздушным транспортом в соответствии с заключенным договором с перевозчиком.
      Воздушное пространство Республики Казахстан - воздушное пространство над сухопутной и водной территории Республики Казахстан, в том числе над ее территориальными водами.
      Воздушное судно, потерпевшее бедствие, - воздушное судно, получившее при взлете, посадке или падении серьезное повреждение или полностью разрушенное, а также воздушное судно, совершившее вынужденную посадку вне аэродрома.
      Государственная авиация - авиация, находящаяся в ведении Министерства обороны, внутренних войск Министерства внутренних дел, Пограничной службы Комитета национальной безопасности Республики Казахстан, а также по решению Правительства в ведении других государственных органов.
      Навигационные системы - навигационные средства, представляющие совокупность нескольких бортовых устройств с различными принципами действия, а также средств, основанных на совместном использовании бортового и наземного оборудования.
      Навигационные средства - специальные технические устройства, позволяющие получать необходимую информацию для целей самолетовождения.
      Эксплуатант - физическое или юридическое лицо, занимающееся эксплуатацией воздушных судов или предлагающее свои услуги в этой области.
      Расследование - процесс, который включает сбор и анализ информации, подготовку заключений, включая установление причин и выработку рекомендаций по обеспечению безопасности, проводимый в целях предотвращения авиационных происшествий.
      Уполномоченный орган - орган государственного управления, осуществляющий в пределах своей компетенции реализацию государственной политики в области гражданской авиации, государственный контроль и надзор, координацию и регулирование деятельности гражданской и экспериментальной авиации и использование воздушного пространства Республики Казахстан.
      Нормы летной годности - это требования к конструкции, параметрам и летным качествам воздушных судов и их компонентов, направленных на обеспечение безопасности полетов.
      Сертификат летной годности - документ, выданный уполномоченным органом, на основании сертификата типа, удостоверяющий соответствие гражданского воздушного судна нормам летной годности.
      Сертификат типа - документ, выданный уполномоченным органом, подтверждающий соответствие нормам летной годности типа воздушного судна, авиационного двигателя и воздушного винта новых типов.
      Аэропорт международный - аэропорт, обеспечивающий международные воздушные перевозки, в котором организован таможенный, пограничный и санитарно-карантинный контроль.
      Международная воздушная перевозка - воздушная перевозка, при выполнении которой пункты отправления и назначения независимо от того, имеется или нет перерыв в перевозке или перегрузке, расположены:
      а) на территории двух или более государств;
      б) на территории одного государства, если предусмотрена остановка на территории другого государства.
      Полет международный - полет воздушного судна, при котором воздушное судно пересекает границу иностранного государства.
      Чартерный договор - договор фрахтования воздушного судна, заключенный между фрахтовщиком и фрахтователем.
      Экспериментальная авиация - авиация, предназначенная для проведения опытно-конструкторских, экспериментальных, научно-исследовательских работ и испытаний в области авиационной и другой техники.";
      2) в части первой статьи 5 слова "интересов граждан Республики Казахстан," заменить словами "жизни и здоровья человека, окружающей среды, интересов";
      3) в части пятой статьи 16 слова "согласно законодательству" заменить словами "в соответствии с законами";
      4) статью 31-1 исключить;
      5) дополнить статьей 31-3 следующего содержания:
      "Статья 31-3. Техническое регулирование в сфере обеспечения
                    безопасности воздушных судов и их оборудования
      Объектами технического регулирования являются:
      1) воздушное судно и его оборудование;
      2) процесс проектирования воздушного судна и его оборудования;
      3) процесс производства воздушного судна и его оборудования;
      4) процесс эксплуатации воздушного судна и его оборудования;
      5) процесс транспортировки и хранения воздушного судна и его оборудования;
      6) процесс реализации воздушного судна и его оборудования;
      7) процесс утилизации и уничтожения воздушного судна и оборудования.
      Основные требования в области технического регулирования, обеспечивающие безопасность воздушных судов и их оборудования, устанавливаются техническими регламентами.";
      6) в части третьей статьи 46 слова "согласно действующему законодательству" заменить словами "в соответствии с законами Республики Казахстан";
      7) в части четвертой статьи 71 слово "законодательством" заменить словом "законами";
      8) в части второй статьи 89 слово "законодательством" заменить словом "законами";
      9) в абзаце первом части первой статьи 90 слово "законодательством" заменить словом "законами";
      10) в статье 99 слова "согласно законодательству" заменить словами "в соответствии с законами".

      4. В  Закон Республики Казахстан от 27 января 1996 г. "О недрах и недропользовании" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1996 г., N 2, ст. 182; 1999 г., N 11, ст. 357; N 21, ст. 787; 2003 г., N 11, ст. 56; 2004 г., N 22, ст. 131; N 23, ст. 142; 2005 г., N 16, ст. 70; 2006 г., N 3, ст. 22; N 16, ст. 99):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) разведка - работы (операции), связанные с поиском месторождений полезных ископаемых и их оценкой;
      2) строительство и (или) эксплуатация подземных сооружений, не связанных с разведкой и (или) добычей, - работы по строительству и (или) эксплуатации подземных сооружений для хранения нефти и газа, а также подземные инженерные сооружения для захоронения радиоактивных отходов, вредных веществ и сточных вод;
      3) геологический отвод - приложение к контракту на разведку, совмещенную разведку и добычу, являющееся неотъемлемой частью контракта, определяющее схематически и описательно участок недр, на котором недропользователь вправе проводить разведку;
      4) береговая линия - линия берега водного объекта, образующаяся в результате максимального прилива (полной воды);
      5) подземные воды - полезное ископаемое, находящееся в недрах и используемое в соответствии с настоящим Законом;
      6) недра - часть земной коры, расположенная ниже почвенного слоя, а при его отсутствии - ниже земной поверхности и дна морей, озер, рек и других водоемов, простирающаяся до глубин, доступных для проведения операций по недропользованию с учетом научно-технического прогресса;
      7) уполномоченный орган по изучению и использованию недр - государственный орган, осуществляющий регулирование в области геологического изучения, рационального и комплексного использования недр;
      8) охрана недр - система мероприятий, предусмотренных законодательством Республики Казахстан о недрах и недропользовании, направленных на предотвращение загрязнения недр при проведении операций по недропользованию и снижение вредного влияния операций по недропользованию на окружающую среду;
      9) государственное геологическое изучение недр - работы (операции), связанные с мониторингом состояния недр, изучением геологического строения участков недр, а также отдельных частей и всей территории Республики Казахстан в целом, определением их перспектив на наличие полезных ископаемых путем проведения поисковых и поисково-оценочных работ, созданием государственных геологических карт, составляющих информационную основу недропользования;
      10) безопасное недропользование - обеспечение технической, экологической и санитарно-эпидемиологической безопасности при проведении операций по недропользованию;
      11) операции по недропользованию - работы, относящиеся к государственному геологическому изучению недр, разведке и добыче, в том числе работы, связанные с разведкой и добычей подземных вод, лечебных грязей, разведкой недр для сброса сточных вод, а также работы по строительству и (или) эксплуатации подземных сооружений, не связанные с разведкой и (или) добычей;
      12) национальная компания по недропользованию (далее - национальная компания) - созданное по решению Правительства акционерное общество, единственным акционером которого является государство или национальный холдинг, осуществляющее деятельность в определенных сферах недропользования на условиях, установленных законодательством Республики Казахстан;
      13) право недропользования - право владения и пользования недрами в пределах контрактной территории, предоставленное недропользователю в соответствии с настоящим Законом;
      14) концентрация прав на проведение операций в области недропользования - обладание одним лицом или группой лиц из одной страны такой долей в контрактах на проведение операций в области недропользования на территории Республики Казахстан или такой долей собственности в уставном капитале организаций, являющихся недропользователями в Республике Казахстан, которые способны создать или создают угрозу экономическим интересам Республики Казахстан;
      15) недропользователь - физическое или юридическое лицо, обладающее в соответствии с настоящим Законом правом на проведение операций по недропользованию;
      16) участок недр - геометризированная часть недр, выделяемая в замкнутых границах для проведения операций по недропользованию;
      17) высокие технологии - новые общепризнанные достижения в технике и технологических процессах, получившие реализацию в виде новой и усовершенствованной продукции и максимально экологически чистой технологии, применяемых в целях интегрирования произведенной на территории Республики Казахстан продукции на мировой рынок;
      18) рабочая программа - совокупность планов недропользователя на срок действия контракта в целом, включая мероприятия по реализации условий конкурсных предложений в соответствии с пунктом 5 статьи 41-5 настоящего Закона;
      19) работы - осуществление на платной основе деятельности по созданию (производству) товаров, монтажу оборудования, строительству сооружений и иных объектов, необходимых как для непосредственного использования при проведении операций по недропользованию, так и для деятельности, предусмотренной в контракте как сопутствующей;
      20) годовая программа работ - план действий недропользователя на календарный год, включающий объемы и направления развития горных работ по разведке, добыче и финансовые затраты;
      21) контракт - договор между компетентным органом и физическим или юридическим лицом (лицами) на проведение разведки, добычи, совмещенной разведки и добычи либо строительство и (или) эксплуатацию подземных сооружений, не связанных с разведкой и (или) добычей, составленный в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан, действовавшими на момент заключения контракта;
      22) контрактная территория - территория, определяемая геологическим либо горным отводом, на которой недропользователь вправе проводить операции по недропользованию, соответствующие контракту;
      23) концентрация прав в рамках контракта - величина доли одного из участников консорциума в заключенном с Республикой Казахстан контракте, позволяющая данному участнику самостоятельно принимать решения по деятельности недропользователя в соответствии с контрактом;
      24) месторождение - часть недр, содержащая природное скопление полезного ископаемого (полезных ископаемых);
      25) положительная практика разработки месторождений - общепринятая международная практика, применяемая при проведении операций по недропользованию, которая является рациональной, безопасной, необходимой и экономически эффективной;
      26) общераспространенные полезные ископаемые - полезные ископаемые (песок, глина, гравий и другие), используемые в их естественном состоянии или с незначительной обработкой и очисткой для удовлетворения в основном местных хозяйственных нужд;
      27) добыча общераспространенных полезных ископаемых - любая добыча общераспространенных полезных ископаемых, не относящаяся к добыче общераспространенных полезных ископаемых для собственных нужд;
      28) добыча общераспространенных полезных ископаемых и подземных вод для собственных нужд - добыча, осуществляемая на земельном участке, находящемся в собственности либо на праве постоянного или временного землепользования, без намерения последующего совершения сделок в отношении добытых общераспространенных полезных ископаемых либо подземных вод;
      29) коммерческое обнаружение - обнаружение на контрактной территории одного или нескольких месторождений, экономически пригодных для добычи;
      30) казахстанское содержание - процентное содержание с возможностью перераспределения по годам объемов:
      задействованных при исполнении контракта казахстанских кадров с разбивкой по категориям персонала с указанием отдельного процентного содержания по каждой категории в соотношении с иностранным персоналом, количество которого должно снижаться по годам по мере реализации обязательных программ обучения и повышения квалификации казахстанских кадров;
      товаров, работ и услуг казахстанского происхождения, приобретаемых как напрямую, так и посредством заключения договоров субподряда;
      31) казахстанский производитель - физические и юридические лица Республики Казахстан, производящие товары, выполняющие работы и оказывающие услуги казахстанского происхождения;
      32) казахстанское происхождение (товары, работы, услуги казахстанского происхождения) - непосредственное производство (выполнение) на территории Республики Казахстан товаров, работ и услуг;
      33) уполномоченный орган в области охраны окружающей среды - центральный исполнительный орган Республики Казахстан, осуществляющий реализацию государственной политики в области охраны окружающей среды, и его территориальные органы;
      34) компетентный орган - государственный орган, определяемый Правительством Республики Казахстан и действующий от имени Республики Казахстан в осуществлении прав, связанных с заключением и исполнением контрактов;
      35) услуги - осуществление на платной основе деятельности, необходимой как для непосредственного использования при проведении операций по недропользованию, так и для деятельности, предусмотренной в контракте как сопутствующая, не направленной на создание (производство) товаров или других материальных предметов;
      36) подрядчик - физическое или юридическое лицо, заключившее с компетентным органом контракт на проведение операций по недропользованию;
      37) минеральное сырье - извлеченная на поверхность часть недр (горная порода, рудное сырье и другие), содержащая полезное ископаемое (полезные ископаемые);
      38) первичная переработка (обогащение) минерального сырья - вид горно-промышленной деятельности, который включает сбор на месте, дробление или измельчение, классификацию (сортировку), брикетирование, агломерацию и обогащение физико-химическими методами (без существенного изменения минеральных форм полезных ископаемых, их агрегатно-фазового состояния, кристаллохимической структуры), а также может включать перерабатывающие технологии, являющиеся специальными видами работ по добыче полезных ископаемых (подземная газификация и выплавление, химическое и бактериальное выщелачивание, дражная и гидравлическая разработка россыпных месторождений);
      39) переработка минерального сырья - работы, связанные с извлечением полезного ископаемого (полезных ископаемых) из минерального сырья;
      40) модельный контракт - типовой контракт, утверждаемый Правительством Республики Казахстан, в котором отражаются особенности отдельных видов контрактов, проведение отдельных операций по недропользованию, и используемый в качестве образца при составлении контрактов;
      41) добыча - весь комплекс работ (операций), связанный с извлечением полезных ископаемых из недр на поверхность, а также из техногенных минеральных образований, включая временное хранение минерального сырья;
      42) полезное ископаемое - содержащееся в недрах природное минеральное образование в твердом, жидком или газообразном состоянии (в том числе лечебные грязи), пригодное для использования в материальном производстве;
      43) рациональное и комплексное использование полезных ископаемых - экономически эффективное освоение всех видов ресурсов недр на основе использования передовых технологий и положительной практики разработки месторождений;
      44) предохранительная зона - зона, простирающаяся от береговой линии моря на пять километров в сторону суши на территории Республики Казахстан;
      45) сервитут - право физических и юридических лиц на ограниченное целевое пользование частью участка недр, предоставленного другим лицам для проведения разведки, добычи, совмещенной разведки и добычи либо строительства и (или) эксплуатации подземных сооружений, не связанных с разведкой и (или) добычей, в случаях, предусмотренных настоящим Законом;
      46) ликвидационный фонд - фонд, формируемый недропользователем для устранения последствий операций по недропользованию в Республике Казахстан;
      47) исторические затраты - суммарные прошлые затраты, понесенные государством, на геологическое изучение контрактной территории, поиски, разведку месторождений;
      48) товары - оборудование, готовая продукция и иные материально-технические ценности, приобретаемые как для непосредственного использования при проведении операций по недропользованию, так и для деятельности, предусмотренной в контракте как сопутствующей;
      49) годовая программа закупа товаров, работ и услуг - планируемые недропользователем номенклатура и объемы товаров, работ и услуг, в том числе казахстанского происхождения, способы и сроки их приобретения;
      50) горный отвод - документ, графически и описательно определяющий участок недр, на котором недропользователь вправе проводить добычу, строительство и (или) эксплуатацию подземных сооружений, не связанных с разведкой и (или) добычей, являющийся неотъемлемой частью контрактов на добычу, совмещенную разведку и добычу, строительство и (или) эксплуатацию подземных сооружений, не связанных с разведкой и (или) добычей, добычу общераспространенных полезных ископаемых либо самостоятельным документом в случае оформления сервитута;
      51) загрязнение моря - поступление в морскую среду материалов, веществ, энергии, шума, вибраций, а также образование различных типов излучений и полей, приводящих либо способных нанести вред здоровью людей, живым ресурсам моря и морской экосистеме либо создающих помехи или приносящих либо способных нанести убытки физическим или юридическим лицам, осуществляющим законную деятельность в море либо на его побережье;
      52) техногенные минеральные образования - скопление минеральных образований, горных масс, жидкостей и смесей, содержащих полезные компоненты, являющиеся отходами горнодобывающих и обогатительных, металлургических и других видов производств недропользователей;
      53) техногенная вода - вода, удаление которой необходимо для ведения технологических процессов при проведении операций по недропользованию, которой недропользователь вправе распоряжаться по своему усмотрению в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
      54) поисково-оценочные работы - стадия геологоразведочных работ в целях определения общих ресурсов выявленного объекта, оценки их промышленного значения и технико-экономического обоснования целесообразности вовлечения в разработку;
      55) поисковые работы - стадия геологоразведочных работ в целях выявления и оконтуривания перспективных участков и рудопроявлений полезных ископаемых, оценки прогнозных ресурсов, их предварительной геолого-экономической оценки и обоснования дальнейших геологоразведочных работ;
      56) экологическая безопасность - состояние защищенности жизненно важных интересов и прав личности, общества и государства от угроз, возникающих в результате антропогенных и иных воздействий на окружающую среду.";
      2) статью 3 дополнить подпунктом 8) следующего содержания:
      "8) обеспечения в сфере недропользования безопасности продукции, процессов ее жизненного цикла для жизни и здоровья человека и окружающей среды в соответствии с законодательством Республики Казахстан о техническом регулировании.";
      3) статью 7 дополнить подпунктом 16) следующего содержания:
      "16) утверждает технические регламенты в сфере недропользования.";
      4) в пункте 1 статьи 8:
      подпункт 11) после слов "нормативных правовых актов" дополнить словами ", за исключением технических регламентов,";
      дополнить подпунктами 12), 13) следующего содержания:
      "12) разработка технических регламентов в сфере недропользования;
      13) проведение анализа и оценка рисков причинения вреда жизни, здоровью человека и окружающей среде при проведении операций по недропользованию.";
      5) в пункте 1 статьи 8-3 слова "государственным и (или) международным стандартам" заменить словами "законодательству Республики Казахстан";
      6) статью 45-1 исключить;
      7) в подпункте 3) пункта 1 статьи 45-2 слова ", в соответствии с пунктом 4 статьи 45-1 настоящего Закона" исключить;
      8) в пункте 1 статьи 63:
      дополнить подпунктом 1-1) следующего содержания:
      "1-1) обеспечить безопасность жизни, здоровья человека и окружающей среды при проведении операций по недропользованию;";
      в подпункте 7) слова "государственным и (или) международным стандартам" заменить словами "требованиям законодательства Республики Казахстан о техническом регулировании";
      9) в статье 63-2:
      в пункте 1 слова "государственным и (или) международным стандартам" заменить словами "требованиям законодательства Республики Казахстан о техническом регулировании";
      в пункте 3 слова "установленным стандартам" заменить словами "законодательства Республики Казахстан о техническом регулировании".

      5. В  Закон Республики Казахстан от 5 июля 1996 г. "О чрезвычайных ситуациях природного и техногенного характера" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1996 г., N 11-12, ст. 263; 1998 г., N 23, ст. 416; 1999 г., N 4, ст. 101; 2000 г., N 6, ст. 145; 2003 г., N 14, ст. 112; 2004 г., N 11-12, ст. 67; N 23, ст. 142; 2006 г., N 1, ст. 5):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      авария - нарушение технологического процесса, повреждение механизмов, оборудования и сооружений;
      катастрофа - разрушительное явление, повлекшее чрезвычайную ситуацию регионального или глобального масштаба;
      стихийное бедствие - бедствие, вследствие которого возникла чрезвычайная ситуация;
      бедствие - разрушительное явление, вследствие которого возникла чрезвычайная ситуация;
      декларация безопасности промышленного объекта - документ, информирующий о характере и масштабах возможных чрезвычайных ситуаций на промышленном объекте и объявляющий о принятых собственником мерах по их предупреждению и ликвидации на этапах ввода в эксплуатацию, его функционирования и вывода из эксплуатации;
      зона чрезвычайной ситуации - определенная территория, на которой возникла чрезвычайная ситуация. По масштабу распространения и объему причиненного ущерба чрезвычайные ситуации природного и техногенного характера подразделяются на объектовые, местные, региональные и глобальные;
      чрезвычайные ситуации природного характера - чрезвычайные ситуации, вызванные стихийными бедствиями (землетрясениями, селями, лавинами, наводнениями и другими), природными пожарами, эпидемиями и эпизоотиями, поражениями сельскохозяйственных растений и лесов болезнями и вредителями;
      чрезвычайные ситуации техногенного характера - чрезвычайные ситуации, вызванные промышленными, транспортными и другими авариями, пожарами (взрывами), авариями с выбросами (угрозой выброса) сильнодействующих ядовитых, радиоактивных и биологически опасных веществ, внезапным обрушением зданий и сооружений, прорывами плотин, авариями на электроэнергетических и коммуникационных системах жизнеобеспечения, очистных сооружениях;
      чрезвычайная ситуация - обстановка на определенной территории, возникшая в результате аварии, бедствия или катастрофы, которые повлекли или могут повлечь гибель людей, ущерб их здоровью, окружающей среде и объектам хозяйствования, значительные материальные потери и нарушение условий жизнедеятельности населения;
      ликвидация чрезвычайных ситуаций - спасательные, аварийно-восстановительные и другие неотложные работы, проводимые при возникновении чрезвычайных ситуаций и направленные на спасение жизни и сохранение здоровья людей, снижение размеров ущерба и материальных потерь, а также на локализацию зон чрезвычайных ситуаций;
      предупреждение чрезвычайных ситуаций - комплекс мероприятий, проводимых заблаговременно и направленных на максимально возможное уменьшение риска возникновения чрезвычайных ситуаций, сохранение здоровья и жизни людей, снижение размеров ущерба и материальных потерь.";
      2) в статье 10:
      дополнить абзацем седьмым следующего содержания:
      "утверждает технические регламенты;";
      в абзаце одиннадцатом слова "государственную инспекцию" заменить словами "государственный контроль";
      3) в части второй статьи 11:
      в абзаце третьем слова "нормативы, стандарты и правила" заменить словами "нормативные правовые акты, за исключением технических регламентов";
      в абзаце десятом слова "и руководит государственной инспекцией" исключить;
      дополнить абзацами девятнадцатым и двадцатым следующего содержания:
      "оказывает экстренную медицинскую помощь пострадавшим, в том числе работникам аварийно-спасательных служб, в зоне чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера;
      разрабатывает технические регламенты в области чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера.";
      4) статью 12 дополнить абзацем четвертым следующего содержания:
      "разрабатывают технические регламенты и принимают участие при их разработке;";
      5) статью 14 дополнить абзацем четвертым следующего содержания:
      "анализ технических регламентов в области чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера.";
      6) в абзаце втором части второй статьи 25 слова ", предплановая, предпроектная" исключить;
      7) в части второй статьи 26 слова "отдельным видам предпроектной, а также" исключить;
      8) в статье 34:
      слово "стандартов" заменить словами "технических регламентов";
      слово "законодательством" заменить словом "законами".

      6. В  Закон Республики Казахстан от 15 июля 1996 г. "О безопасности дорожного движения" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1996 г., N 14, ст. 273; 2001 г., N  24, ст. 338; 2003 г., N 10, ст. 54; N 12, ст. 82; 2004 г., N 23, ст. 142; 2005 г., N 7-8, ст. 23; 2006 г., N 1, ст. 5):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      дорога - автомобильная дорога общего пользования, хозяйственная автомобильная дорога, улица города и населенного пункта, подлежащие государственному учету и представляющие комплекс инженерных сооружений, предназначенных для движения транспортных средств. Дорога включает в себя одну или несколько проезжих частей, а также трамвайные пути, тротуары, обочины и разделительные полосы при их наличии;
      дорожное движение - совокупность общественных отношений, возникающих при перемещении людей и грузов по дорогам с использованием транспортных средств либо без них (пешеходы), а также в процессе регулирования условий этого перемещения;
      безопасность дорожного движения - состояние дорожного движения, отражающее степень защищенности его участников и государства от дорожно-транспортных происшествий и их последствий;
      обеспечение безопасности дорожного движения - деятельность, направленная на предотвращение возникновения дорожно-транспортных происшествий, снижение тяжести их последствий;
      участник дорожного движения - лицо, принимающее непосредственное участие в процессе движения в качестве водителя, пешехода, пассажира транспортного средства, погонщика животных;
      технические средства регулирования дорожного движения - дорожные знаки, дорожная разметка, светофоры (включая оборудование, определяющее программу их работы), регулирующие устройства на железнодорожных переездах, а также дорожные ограждения и направляющие устройства;
      организация дорожного движения - комплекс организационно-технических мероприятий и распорядительных действий по управлению движением на дорогах;
      дорожно-транспортное происшествие - событие, возникшее в процессе движения по дороге транспортного средства и с его участием, при котором погибли или ранены люди, повреждены транспортные средства, сооружения, грузы либо причинен иной материальный ущерб;
      транспортное средство - устройство, предназначенное для перевозки по дорогам людей, грузов или оборудования, установленного на нем;
      механическое транспортное средство - транспортное средство, кроме мопеда, приводимое в движение двигателем. Понятие распространяется также на тракторы и самоходные машины;
      прицеп - транспортное средство, не оборудованное двигателем и предназначенное для движения в составе с механическим транспортным средством. Понятие распространяется также на полуприцепы и прицепы-роспуски.";
      2) абзац одиннадцатый статьи 5 изложить в следующей редакции:
      "технического регулирования в сфере обеспечения безопасности дорожного движения;";
      3) абзац третий статьи 6 изложить в следующей редакции:
      "утверждение технических регламентов;";
      4) статью 7 дополнить абзацем двенадцатым следующего содержания:
      "разработка технических регламентов.";
      5) в пункте 2 статьи 16 слово "законодательством" заменить словом "законами";
      6) в статье 18:
      заголовок изложить в следующей редакции:
      "Статья 18. Общие требования, обеспечивающие безопасность дорожного движения при эксплуатации транспортных средств";
      в пункте 1 слова "стандартов и других нормативных документов" заменить словами ", установленным техническими регламентами";
      в пункте 2 слова "обязательной сертификации в соответствии с правилами и процедурами, утверждаемыми уполномоченным органом в области технического регулирования" заменить словами "подтверждению соответствия в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан";
      часть вторую пункта 3 изложить в следующей редакции:
      "Государственная регистрация механического транспортного средства и прицепа без документа в сфере подтверждения соответствия требованиям безопасности, установленным техническими регламентами, запрещается.";
      в пункте 4 слова "повторной сертификации" заменить словами "повторного подтверждения соответствия в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан о техническом регулировании";
      пункт 5 изложить в следующей редакции:
      "5. Конструкция, техническое состояние и оборудование транспортных средств, участвующих в дорожном движении, должны отвечать следующим основным требованиям, относящимся к обеспечению безопасности дорожного движения:
      1) наличие в транспортном средстве тормозной системы, рулевого управления, зеркал заднего вида, звукового сигнала, шасси, световых приборов, обеспечивающих безопасность дорожного движения;
      2) обеспечение достаточной обзорности и видимости, позволяющих безопасно управлять транспортным средством;
      3) наличие механизмов, предметов дополнительного оборудования и приспособлений транспортного средства, исключающих риск причинения вреда жизни и здоровью человека и окружающей среде;
      4) обеспечение уменьшения опасности для пассажиров и других участников дорожного движения в случае дорожно-транспортного происшествия.";
      дополнить пунктом 6 следующего содержания:
      "6. Выбросы в окружающую среду, производимые транспортными средствами при их эксплуатации, не должны превышать допустимый уровень, установленный техническими регламентами в сфере охраны окружающей среды.";
      7) в пункте 2 статьи 20 слово ", стандартов" исключить;
      8) в пункте 1 статьи 21:
      абзац второй изложить в следующей редакции:
      "несоответствия конструкции транспортного средства требованиям настоящего Закона и техническим регламентам";
      в абзаце шестом слова "требованиям стандартов" заменить словами "установленным требованиям";
      9) в пункте 1 статьи 23 слова "действующими в Республике Казахстан стандартами" заменить словами "техническими регламентами";
      10) в статье 24:
      в части первой пункта 1 слова "стандартов и иных нормативных правовых документов, относящихся к обеспечению безопасности дорожного движения" заменить словами "требований безопасности, установленных техническими регламентами";
      в части первой пункта 3 слова "норм, правил, стандартов и других нормативных документов, относящихся к обеспечению безопасности" заменить словами ", установленным техническими регламентами";
      в пункте 4 слова "стандартам, техническим и другим нормативным документам" заменить словами "техническим регламентам";
      11) в статье 27 слово "законодательством" заменить словом "законами".

      7. В  Закон Республики Казахстан от 22 ноября 1996 г. "О пожарной безопасности" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1996 г., N 18, ст. 368; 1998 г., N 23, ст. 416; 1999 г., N 20, ст. 728; N 23, ст. 931; 2000 г., N 6, ст. 142; 2002 г., N 17, ст. 155; 2003 г., N 14, ст. 112; N 24, ст. 177; 2004 г., N 23, ст. 142; 2006 г., N 3, ст. 22):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      добровольный пожарный - гражданин, непосредственно участвующий на добровольной основе (без заключения индивидуального трудового договора) в деятельности по предупреждению и (или) тушению пожаров;
      селитебная территория - часть территории населенного пункта, которая предназначена для размещения жилищного фонда, общественных зданий и сооружений, а также отдельных коммунальных и промышленных объектов;
      государственный пожарный контроль - вид деятельности, осуществляемый должностными лицами органов противопожарной службы в целях контроля за соблюдением требований пожарной безопасности и пресечения их нарушений;
      пожар - неконтролируемое горение, причиняющее вред жизни и здоровью, материальный ущерб людям, интересам общества и государства;
      добровольные противопожарные формирования - форма участия граждан в организации предупреждения и тушения пожаров в населенных пунктах и организациях;
      противопожарная служба - совокупность созданных в установленном порядке органов управления, сил и средств органа пожаротушения и его филиалов в областях (городе республиканского значения, столице), в том числе противопожарных формирований, предназначенных для организации предупреждения пожаров и их тушения, проведения связанных с ними первоочередных аварийно-спасательных работ;
      противопожарный режим - установленные правила поведения граждан, порядок организации производственной и хозяйственной деятельности, условия содержания сооружений, зданий, помещений (территорий), производственного и специального оборудования, обеспечивающие предупреждение нарушений требований пожарной безопасности и тушение пожаров;
      пожарная безопасность - состояние защищенности людей, имущества, собственности, общества и государства от пожаров;
      требования пожарной безопасности - специальные условия социального и (или) технического характера, установленные в целях обеспечения пожарной безопасности законодательством Республики Казахстан;
      нарушение требований пожарной безопасности - невыполнение или ненадлежащее выполнение норм, правил и инструкций по обеспечению пожарной безопасности, установленных в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
      меры пожарной безопасности - действия по выполнению требований пожарной безопасности;
      пожарно-техническая продукция - специальная техническая, научно-техническая и интеллектуальная продукция, предназначенная для обеспечения пожарной безопасности, в том числе пожарная техника и оборудование, пожарное снаряжение, огнетушащие и огнезащитные вещества, средства специальной связи и управления, программы для электронных вычислительных машин и базы данных, а также иные средства предупреждения и тушения пожаров;
      первоочередные аварийно-спасательные работы, связанные с тушением пожаров, - боевые действия по спасению и эвакуации людей, имущества, собственности, оказанию первой доврачебной помощи пострадавшим при пожарах;
      уполномоченный орган - государственный орган, осуществляющий государственное регулирование в области пожарной безопасности (далее - уполномоченный орган).";
      2) статью 5 дополнить абзацами двенадцатым, тринадцатым и четырнадцатым следующего содержания:
      "утверждает технические регламенты в области пожарной безопасности;
      устанавливает порядок тушения степных пожаров, а также пожаров в населенных пунктах, в которых не созданы государственные учреждения пожаротушения;
      устанавливает порядок согласования требований, не установленных нормативными правовыми актами в области пожарной безопасности.";
      3) в статье 6:
      подпункт 5) исключить;
      дополнить подпунктами 12), 13) следующего содержания:
      "12) разрабатывает технические регламенты в области пожарной безопасности;
      13) осуществляет государственный контроль за выполнением требований, установленных техническими регламентами в области пожарной безопасности.";
      4) подпункт 2) части первой статьи 9-1 изложить в следующей редакции:
      "2) разрабатывают и утверждают обязательные для исполнения всеми государственными органами, а также гражданами, организациями нормы и правила пожарной безопасности и другие нормативные правовые акты, регулирующие вопросы пожарной безопасности, за исключением утверждений технических регламентов, устанавливающих требования пожарной безопасности;";
      5) статью 9-5 дополнить частью второй следующего содержания:
      "К должностным лицам, осуществляющим государственный контроль, относятся:
      Главный государственный инспектор Республики Казахстан по государственному контролю - руководитель уполномоченного органа;
      заместители Главного государственного инспектора Республики Казахстан по государственному контролю - заместители руководителя уполномоченного органа;
      государственные инспекторы Республики Казахстан по государственному контролю - специалисты всех категорий уполномоченного органа;
      главные государственные инспекторы областей (города республиканского значения, столицы) по государственному контролю - руководители территориальных органов уполномоченного органа;
      заместители главных государственных инспекторов областей (города республиканского значения, столицы) по государственному контролю - заместители руководителей территориальных органов уполномоченного органа;
      государственные инспекторы областей (города республиканского значения, столицы) по государственному контролю - специалисты всех категорий территориальных органов уполномоченного органа.";
      6) статью 14 изложить в следующей редакции:
      "Статья 14. Правовое регулирование в области пожарной безопасности
      Правовое регулирование в области пожарной безопасности - установление в нормативных правовых актах обязательных для исполнения требований пожарной безопасности.
      К нормативным правовым актам в области пожарной безопасности относятся нормы и правила пожарной безопасности, инструкции, технические регламенты и иные нормативные правовые акты, содержащие требования пожарной безопасности.
      Требования пожарной безопасности к продукции и процессам ее жизненного цикла устанавливаются в технических регламентах.
      Нормативные правовые акты, разрабатываемые государственными органами и устанавливающие требования пожарной безопасности, подлежат обязательному согласованию с уполномоченным органом.";
      7) статью 23 изложить в следующей редакции:
      "Статья 23. Лицензирование и подтверждение соответствия
                  в области пожарной безопасности
      Лицензирование и подтверждение соответствия в области пожарной безопасности осуществляются в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.";
      8) дополнить главой 4-1 следующего содержания:
      "Глава 4-1. Общие требования пожарной безопасности
      Статья 23-1. Объекты технического регулирования в области пожарной безопасности
      Объектами технического регулирования в области пожарной безопасности являются продукция и процессы ее жизненного цикла.

      Статья 23-2. Требования пожарной безопасности при проектировании,
                   строительстве, реконструкции и производстве
      При проектировании, строительстве, реконструкции и производстве объектов технического регулирования должны соблюдаться требования по:
      1) размещению объектов;
      2) применению объектов;
      3) пожарно-технической классификации объектов;
      4) обеспечению объектов зданиями и сооружениями пожарных депо;
      5) обеспечению безопасности людей;
      6) предотвращению распространения пожара;
      7) обеспечению возможности тушения пожара;
      8) ведению спасательных работ при тушении пожара.
 
        Статья 23-3. Требования пожарной безопасности при эксплуатации,
                   хранении, транспортировке, применении и реализации
      При эксплуатации, хранении, транспортировке, применении и реализации объектов технического регулирования должны соблюдаться требования по:
      1) организационным и техническим мероприятиям по обеспечению пожарной безопасности;
      2) путям эвакуации людей;
      3) обеспечению безопасности людей и порядка действия при возникновении пожара;
      4) оснащенности и рабочему состоянию инженерных систем;
      5) оснащенности и рабочему состоянию систем пожарной автоматики, ее обслуживанию и выводам в места с постоянным пребыванием обслуживающего персонала;
      6) оснащенности и рабочему состоянию пожарной техники;
      7) предотвращению распространения пожара;
      8) обеспечению возможности тушения пожара;
      9) содержанию территорий, зданий и сооружений, помещений объектов;
      10) обеспечению ведения спасательных работ при тушении пожара.".

      8. В  Закон Республики Казахстан от 15 июля 1997 г. "Об охране окружающей среды" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., N 17-18, ст. 213; 1998 г., N 24, ст. 443; 1999 г., N 11, ст. 357; N 23, ст. 931; 2001 г., N 13-14, ст. 171; N 24, ст. 338; 2002 г., N 17, ст. 155; 2004 г., N 10, ст. 57; N 23, ст. 137, 142; 2005 г., N 7-8, ст. 23; N 14, ст. 57; 2006 г., N 1, ст. 5; N 3, ст. 22):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      малоотходная технология - процесс производства продукции, при котором при производстве единицы продукции образуется меньшее количество отходов по сравнению с существующими способами получения этой продукции;
      аудируемый субъект - физическое или юридическое лицо, заключившее с экологическим аудитором или экологической аудиторской организацией договор на проведение экологического аудита;
      коммунально-бытовые отходы - отходы, образующиеся в результате жизнедеятельности человека;
      объект размещения отходов - полигоны, шламохранилища, хвостохранилища, отвалы горных пород и другие специально оборудованные места для хранения и захоронения отходов;
      класс опасности отходов - показатель вредности отходов, определяемый по степени возможного вредного воздействия на здоровье людей и окружающую среду;
      паспорт отходов - документ, удостоверяющий количественную и качественную характеристику отходов;
      вид отходов - совокупность отходов, имеющих общие признаки;
      обращение с отходами - все виды деятельности, связанные с образованием, сбором, хранением, использованием, утилизацией, перевозкой и захоронением отходов;
      нормативы обращения с отходами - количественные и качественные ограничения, связанные с образованием, сбором, хранением, использованием, утилизацией, перевозкой и захоронением отходов с учетом их воздействия на окружающую среду;
      опасные отходы - отходы, содержащие вредные вещества и обладающие опасными свойствами (токсичностью, взрывоопасностью, пожароопасностью, высокой реакционной способностью) либо которые могут представлять опасность для здоровья человека и окружающей среды самостоятельно или при вступлении во взаимодействие с другими веществами;
      благоприятная окружающая среда - среда, состояние объектов которой обеспечивает экологическую безопасность и охрану здоровья населения, предотвращение загрязнения, устойчивое функционирование экологических систем, воспроизводство и рациональное использование природных ресурсов;
      окружающая среда - совокупность природных объектов, включая атмосферный воздух, озоновый слой Земли, воду, почву, недра, животный и растительный мир, а также климат в их взаимодействии;
      ущерб (вред) окружающей среде и здоровью человека - загрязнение окружающей среды или изъятие природных ресурсов свыше установленных нормативов, вызвавшее или вызывающее заболевания, деградацию или гибель живых организмов и человека, истощение природных ресурсов;
      нормативы предельно допустимого воздействия на окружающую среду - максимально возможные антропогенные нагрузки на окружающую среду, не приводящие к нарушению устойчивости экологических систем;
      охрана окружающей среды - система государственных и общественных мер, направленных на гармоничное взаимодействие природы и человека, улучшение качества окружающей среды, рациональное использование и воспроизводство природных ресурсов;
      мероприятия по охране окружающей среды - комплекс технологических, технических, организационных, социальных и экономических мер, направленных на охрану окружающей среды и улучшение ее качества;
      объекты охраны окружающей среды - составные части окружающей среды, охраняемые законодательством;
      государственный контроль в области охраны окружающей среды - деятельность уполномоченного органа в области охраны окружающей среды по контролю за соблюдением природопользователями законодательства Республики Казахстан об охране окружающей среды, нормативов качества окружающей среды и экологических требований;
      уполномоченный орган в области охраны окружающей среды - центральный исполнительный орган Республики Казахстан, осуществляющий реализацию государственной политики в области охраны окружающей среды, и его территориальные органы;
      загрязнение окружающей среды - поступление в окружающую среду потенциально опасных химических и биологических веществ, радиоактивных материалов, отходов производства и потребления, а также влияние на окружающую среду шума, вибраций, магнитных полей и иных вредных физических воздействий;
      лимиты на загрязнение окружающей среды - пределы поступления общего объема загрязняющих веществ, отходов производства и потребления, а также влияния на окружающую среду шума, вибраций, магнитных полей и иных вредных физических воздействий в уровнях, при которых сохраняется благоприятная окружающая среда;
      мониторинг окружающей среды - слежение за состоянием окружающей человека природной среды и предупреждение о создающихся критических ситуациях, вредных или опасных для здоровья людей и других живых организмов;
      качество окружающей среды - характеристика состава и свойств окружающей среды;
      нормативы предельно допустимых концентраций загрязняющих веществ и уровней воздействия - величины допустимого содержания загрязняющих веществ в атмосферном воздухе, водных объектах, почве и воздействия физических факторов на окружающую среду, устанавливаемые в целях охраны здоровья человека и предотвращения вредного влияния на растительный и животный мир;
      нормативы предельно допустимых выбросов и сбросов загрязняющих веществ - объем загрязняющих веществ в выбросах и сбросах в атмосферу, водные объекты, почву, физических воздействий на окружающую среду, при котором обеспечивается соблюдение экологических нормативов допустимой нагрузки на нее;
      отходы производства - остатки сырья, материалов, химических соединений, образовавшиеся при производстве продукции, выполнении иных технологических работ и утратившие полностью или частично исходные потребительские свойства, необходимые для применения в соответствующем производстве, включая техногенные минеральные образования и отходы сельскохозяйственного производства;
      производственный экологический контроль - система мер, принимаемых природопользователем для контроля за соблюдением нормативно-правовых требований в области охраны окружающей среды, включающих мониторинг, учет, отчетность и иные внутренние административные меры;
      стратегический объект - объект экспертизы, реализация которого непосредственно связана с деятельностью в области разведки, добычи, транспортировки, переработки, использования природных ресурсов, инфраструктуры республиканского значения, аэрокосмического и военного комплексов, связи, энергетики республиканского значения;
      природопользование - пользование природными ресурсами в хозяйственной и иной деятельности человека;
      природопользователь - субъект, который на основании разрешения на природопользование, выдаваемого уполномоченным органом в области охраны окружающей среды, имеет право на выбросы и сбросы загрязняющих веществ в окружающую среду, размещение отходов производства и потребления;
      природные ресурсы - составные части окружающей среды, используемые в процессе хозяйственной и иной деятельности для удовлетворения материальных, культурных и других потребностей общества;
      трансграничный объект - объект экспертизы, реализация которого оказывает или может оказывать вредное воздействие на окружающую среду и здоровье людей двух и более областей (города республиканского значения, столицы) и (или) территории сопредельного государства;
      отходы потребления - изделия, материалы и вещества, утратившие полностью или частично свои потребительские свойства в результате физического или морального износа;
      удельный норматив выброса, сброса - норматив максимальной массы выброса, сброса вредного (загрязняющего) вещества в атмосферу, водные объекты в расчете на единицу продукции, мощности, пробега транспортных или иных передвижных средств, который устанавливается для передвижных, стационарных источников выбросов, сбросов, технологических процессов и оборудования;
      экологический аудит - независимая проверка хозяйственной и иной деятельности аудируемых субъектов, направленная на выявление и оценку экологических рисков и разработку рекомендаций по повышению уровня экологической безопасности их деятельности;
      заказчики экологического аудита - заинтересованные физические и (или) юридические лица, страховые организации, инвесторы, уполномоченный орган в области охраны окружающей среды и иные государственные органы;
      экологическая система - взаимосвязанная единая функциональная совокупность организмов и неживой среды их обитания;
      экологическая опасность - состояние, характеризующееся наличием или вероятностью разрушения, изменения состояния окружающей среды под влиянием антропогенных и природных воздействий, в том числе обусловленных бедствиями и катастрофами, включая стихийные, и в связи с этим угрожающее жизненно важным интересам личности и общества;
      экологическая безопасность - состояние защищенности жизненно важных интересов и прав личности, общества от угроз, возникающих в результате антропогенных и природных воздействий на окружающую среду;
      экологически опасный объект - объект экспертизы, реализация которого оказывает или может оказывать вредное воздействие на окружающую среду, значительное по масштабу и продолжительности, и который представляет особую опасность для жизни и здоровья населения;
      экологическое нормирование - система правил (норм) и содержащихся в них количественных и качественных показателей (нормативов) оценки состояния окружающей среды и степени воздействия на нее, определяющая и обеспечивающая благоприятную среду для существования человека и сохранения биологического разнообразия;
      экологические требования - обязательные для исполнения ограничения и запреты хозяйственной и иной деятельности, отрицательно влияющей на окружающую среду, содержащиеся в законодательных, иных подзаконных нормативных правовых и нормативно-технических актах Республики Казахстан.";
      2) статью 7 дополнить абзацем двадцать вторым следующего содержания:
      "утверждает технические регламенты в области охраны окружающей среды.";
      3) статью 8 дополнить подпунктом 19) следующего содержания:
      "19) разрабатывает технические регламенты в области охраны окружающей среды.";
      4) абзац четвертый части первой пункта 1 статьи 10 перед словами "принимают в пределах своей компетенции обязательные правила" дополнить словами "на основе технических регламентов,";
      5) пункт 2 статьи 25 изложить в следующей редакции:
      "2. Средства измерения, используемые для производственного мониторинга окружающей среды, должны соответствовать требованиям законодательства Республики Казахстан о техническом регулировании и об обеспечении единства измерений.";
      6) главу 9 изложить в следующей редакции:
      "Глава 9. Техническое регулирование в области охраны окружающей среды
      Статья 43. Объекты технического регулирования в области охраны окружающей среды
      К объектам технического регулирования в области охраны окружающей среды относятся производимая в Республике Казахстан или ввозимая на ее территорию продукция, которая может повлечь угрозу для экологической безопасности, жизни и здоровья человека, воспроизводства и рационального использования природных ресурсов, а также процессы жизненного цикла продукции.
 
        Статья 44. Техническое регулирование в области охраны окружающей среды
      Технические регламенты, устанавливающие требования безопасности к продукции и процессам ее жизненного цикла в области охраны окружающей среды, разрабатываются и утверждаются в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
      Оборот размещенной на рынке продукции, не соответствующей требованиям безопасности, установленным техническими регламентами, а также проектирование, производство, эксплуатация, хранение, транспортировка, реализация, утилизация и уничтожение продукции с нарушением данных требований запрещаются.

      Статья 45. Подтверждение соответствия в области охраны окружающей среды
      Для определения соответствия техническим регламентам осуществляется подтверждение соответствия в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан о техническом регулировании.
      Реализация продукции, подлежащей обязательному подтверждению соответствия, запрещается без соответствующего документа в области подтверждения соответствия.";
      7) в части первой статьи 48 слова "учитываться нормативы качества окружающей среды" заменить словами "соблюдаться обязательные требования безопасности и нормативы в области охраны окружающей среды,";
      8) статью 60-3 изложить в следующей редакции:
      "Статья 60-3. Требования при обращении с опасными отходами
      1. Физические и юридические лица, осуществляющие хозяйственную деятельность, в процессе которой образуются опасные отходы, должны:
      1) подтвердить отнесение данных отходов к конкретному классу опасности в порядке, установленном уполномоченным органом в области охраны окружающей среды;
      2) разрабатывать и осуществлять мероприятия по уничтожению, утилизации и рециркуляции отходов в зависимости от их вида;
      3) создавать и внедрять системы, обеспечивающие сбор и переработку отходов, предотвращающие загрязнение окружающей среды;
      4) обеспечивать выполнение установленных норм по наличию вредных металлов и других веществ в отходах с учетом их воздействия на окружающую среду и здоровье человека;
      5) производить сортировку отходов в источнике происхождения в связи с необходимостью достижения высокого уровня рециркуляции и исключения проблем, связанных со здоровьем и безопасностью персонала, ответственного за сбор и обработку отходов.
      2. Деятельность физических и юридических лиц, в процессе которой образуются опасные отходы, может быть:
      1) ограничена при отсутствии обеспечения безопасного для здоровья человека и окружающей среды обращения с отходами;
      2) запрещена в случае неоднократных (более двух раз) нарушений экологических требований при обращении с отходами, повлекших причинение вреда здоровью человека и окружающей среде.
      3. В зависимости от вида отходов сроки временного хранения устанавливаются таким образом, чтобы свести к минимуму риск причинения вреда отходами здоровью и жизни человека, окружающей среде.
      4. Условия и средства транспортировки отходов в зависимости от их вида должны обеспечивать их сохранность и безопасность для жизни и здоровья человека, окружающей среды.
      5. В зависимости от вида отходов средства их транспортировки и хранения должны быть герметичными, исключающими возможность потерь отходов, и иметь предупреждающие маркировочные данные и символы, установленные техническими регламентами.
      6. Места и методы захоронения отходов должны исключать возможность проникновения в окружающую среду (поверхностные и подземные воды, почву, воздух) загрязняющих веществ, содержащихся в отходах.
      7. Утилизация отходов должна осуществляться методами, исключающими опасность для жизни и здоровья персонала, сводящими к минимуму риск причинения вреда окружающей среде.
      8. Персонал, участвующий в работе по хранению, транспортировке, захоронению и утилизации отходов, должен быть информирован о характере отходов, возможном риске причинения вреда и мерах по обеспечению личной безопасности и безопасности других работников предприятия.
      9. Природопользователи должны разрешать вопросы, связанные с промышленными отходами и соблюдать требования и нормы, обеспечивающие безопасность отходов, их хранения, транспортировки, захоронения и утилизации.";
      9) в статье 85 слово "законодательством" заменить словом "законами".

      9. В  Закон Республики Казахстан от 24 марта 1998 г. "О нормативных правовых актах" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1998 г., N 2-3, ст. 25; 2001 г., N 20, ст. 258; 2002 г., N 5, ст. 50; 2004 г., N 5, ст. 29; N 13, ст. 74; 2005 г., N 17-18, ст. 73; 2006 г., N 3, ст. 22):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) закон - нормативный правовой акт, который регулирует общественные отношения, устанавливает основополагающие принципы и нормы, предусмотренные пунктом 3  статьи 61 Конституции Республики Казахстан, принимаемый Парламентом Республики Казахстан, а в случаях, предусмотренных подпунктом 4)  статьи 53 Конституции Республики Казахстан, - Президентом Республики Казахстан;
      2) законодательный акт - конституционный закон, указ Президента Республики Казахстан, имеющий силу конституционного закона, кодекс, закон, указ Президента Республики Казахстан, имеющий силу закона, постановление Парламента Республики Казахстан, постановления Сената и Мажилиса;
      3) подзаконные нормативные правовые акты - иные не являющиеся законодательными, нормативные правовые акты, издаваемые на основе и во исполнение Конституции и законодательных актов Республики Казахстан;
      4) законодательство - совокупность нормативных правовых актов, принятых в установленном порядке;
      5) кодекс - закон, в котором объединены и систематизированы правовые нормы, регулирующие однородные общественные отношения, предусмотренные статьей 3-1 настоящего Закона;
      6) Конституционный закон - закон, названный в Конституции Республики Казахстан конституционным, принимаемый в порядке, установленном пунктом 4  статьи 62 Конституции Республики Казахстан;
      7) Государственный реестр нормативных правовых актов Республики Казахстан - единая система государственного учета нормативных правовых актов Республики Казахстан, содержащая реквизиты нормативных правовых актов и другие сведения информационно-справочного характера об этих актах;
      8) эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан - совокупность печатных текстов нормативных правовых актов (с изменениями и дополнениями), сведения о которых внесены в Государственный реестр нормативных правовых актов Республики Казахстан;
      9) закон, вносящий изменения и дополнения в Конституцию Республики Казахстан - закон, принимаемый в порядке, установленном пунктом 3  статьи 62 Конституции Республики Казахстан;
      10) норма права (правовая норма) - общеобязательное правило поведения, сформулированное в нормативном правовом акте, рассчитанное на многократное применение и распространяющееся на всех лиц в рамках нормативно-регламентированной ситуации;
      11) нормативный правовой акт - письменный официальный документ установленной формы, принятый на референдуме либо уполномоченным органом или должностным лицом государства, устанавливающий правовые нормы, изменяющий, прекращающий или приостанавливающий их действие;
      12) последующее официальное опубликование текстов нормативных правовых актов - опубликование в печатном издании нормативных правовых актов, прошедших экспертизу на соответствие эталонному контрольному банку нормативных правовых актов Республики Казахстан;
      13) уровень нормативного правового акта - место нормативного правового акта в зависимости от его юридической силы в иерархии нормативных правовых актов;
      14) официальное опубликование нормативного правового акта - публикация для всеобщего сведения полного текста нормативного правового акта в официальных и периодических печатных изданиях;
      15) уполномоченный орган - государственные органы и должностные лица Республики Казахстан, которые вправе принимать нормативные правовые акты в соответствии с их компетенцией, установленной Конституцией Республики Казахстан, настоящим Законом, а также законодательством, определяющим правовой статус этих органов и должностных лиц (Президент Республики Казахстан, Парламент Республики Казахстан, Правительство Республики Казахстан, Конституционный Совет Республики Казахстан, Верховный Суд Республики Казахстан, Центральная избирательная комиссия Республики Казахстан, центральные исполнительные органы, местные представительные и исполнительные органы, Национальный Банк Республики Казахстан, иные государственные органы).";
      2) в подпункте 3) пункта 4 статьи 2 слова "нормы и" исключить;
      3) пункт 3 статьи 3 дополнить подпунктом 1-1) следующего содержания:
      "1-1) технический регламент - нормативный правовой акт, устанавливающий обязательные требования к продукции и (или) процессам их жизненного цикла, разрабатываемый и применяемый в соответствии с законодательством Республики Казахстан о техническом регулировании;".

      10. В  Закон Республики Казахстан от 23 апреля 1998 г. "О радиационной безопасности населения" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1998 г., N 5-6, ст. 48; 2004 г., N 23, ст. 142):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      уровень вмешательства - величина предотвращаемой дозы, при достижении которой в случаях возникновения ситуаций хронического или аварийного облучения принимаются защитные или послеаварийные меры;
      эффективная доза - величина поглощенной энергии ионизирующего излучения, используемая как мера риска возникновения отдаленных последствий облучения организма человека и отдельных его органов с учетом их радиочувствительности;
      контролируемая зона - это территория, на которой действуют специальные правила по радиационному контролю, допуску и проживанию людей;
      ионизирующее излучение - излучение, состоящее из заряженных, незаряженных частиц и фотонов, которые при взаимодействии со средой образуют ионы разных знаков;
      персонал - физические лица, которые постоянно или временно работают непосредственно с источниками ионизирующих излучений;
      радиационная авария - нарушение пределов безопасной эксплуатации объекта использования атомной энергии, при котором произошел выход радиоактивных продуктов и (или) ионизирующего излучения за предусмотренные проектом нормальной эксплуатации границы, которые могли привести или привели к облучению людей или радиоактивному загрязнению окружающей среды выше установленных норм;
      радиационная безопасность - состояние радиационной обстановки, обеспеченное комплексом мероприятий, ограничивающих радиационное воздействие на персонал, население и окружающую среду в соответствии с установленными нормами;
      радиационная защита - совокупность радиационно-гигиенических, проектно-конструкторских, технических и организационных мероприятий, направленных на обеспечение радиационной безопасности;
      радиационный мониторинг - систематические наблюдения за состоянием радиационной обстановки как на объектах использования источников ионизирующего излучения, так и в окружающей среде;
      естественный радиационный фон - доза излучения, создаваемая космическим излучением и излучением природных радионуклидов, естественно распределенных в земле, воде, воздухе, других элементах биосферы, пищевых продуктах и организме человека;
      техногенно измененный радиационный фон - естественный радиационный фон, измененный в результате деятельности человека;
      техногенный радиационный фон - это уровни показателей, характеризующие радиационную обстановку за вычетом уровней этих же показателей, характеризующих естественный радиационный фон данной местности.";
      2) статью 5 дополнить пунктом 1-2 следующего содержания:
      "1-2. Правительство Республики Казахстан утверждает технические регламенты в сфере радиационной безопасности.";
      3) в части первой статьи 6:
      в подпункте 2) слова "и утверждение" исключить;
      дополнить подпунктом 8) следующего содержания:
      "8) разработка технических регламентов в сфере радиационной безопасности.";
      4) пункты 2, 3 статьи 7 изложить в следующей редакции:
      "2. Санитарно-эпидемиологические правила и нормы, технические регламенты в сфере радиационной безопасности утверждаются в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
      3. Распорядительные, инструктивные, методические и иные документы по вопросам радиационной безопасности утверждаются и принимаются уполномоченными государственными органами и эксплуатирующими организациями в пределах их компетенции на основе технических регламентов в сфере радиационной безопасности.";
      5) пункт 3 статьи 8 изложить в следующей редакции:
      "3. Должностные лица организаций, осуществляющие производственный контроль за обеспечением радиационной защиты, при выявлении нарушений требований радиационной безопасности, норм, правил и гигиенических нормативов, правил радиационной безопасности, строительных норм и правил, правил охраны труда, распорядительных, инструктивных, методических и иных документов в области обеспечения радиационной безопасности в соответствующей организации, вправе применить меры воздействия, предусмотренные законами Республики Казахстан.";
      6) пункт 1 статьи 9 после слов "обеспечения установленных" дополнить словами "требований радиационной безопасности,";
      7) статью 11 дополнить пунктом 5 следующего содержания:
      "5. Дозы облучения населения от природных источников излучения не должны превышать нормы, установленные для них уполномоченным органом в области здравоохранения.";
      8) статью 13 изложить в следующей редакции:
      "Статья 13. Обеспечение радиационной безопасности граждан
                  при проведении медицинских процедур
      1. При проведении медицинских процедур с использованием радиоизотопов или других источников ионизирующего излучения используются соответствующие средства защиты граждан (пациентов). Доза облучения пациентов не должна превышать уровень, установленный нормативными правовыми актами в области радиационной безопасности.
      2. При проведении медицинских процедур пациенту предоставляется полная информация об ожидаемой и (или) полученной дозах облучения и о возможных последствиях ее воздействия. Гражданин (пациент) имеет право отказаться от таких медицинских процедур, за исключением профилактических исследований, проводимых в целях выявления заболеваний, опасных в эпидемиологическом отношении.
      3. Медицинская организация, проводившая процедуры с использованием источников ионизирующего излучения, несет ответственность, предусмотренную законами Республики Казахстан, за возможное негативное влияние на здоровье или жизнь пациента, если такая причинная связь будет доказана в судебном порядке.
      4. Для всех медицинских процедур с использованием радиоизотопов или других источников ионизирующего излучения медицинская организация в целях обеспечения радиационной безопасности при проведении таких процедур разрабатывает и утверждает в уполномоченном органе по использованию атомной энергии программу обеспечения качества медицинских услуг.
      5. В квалификационных требованиях к медицинской деятельности с использованием источников ионизирующего излучения устанавливаются требования к квалификации специалистов, допущенных к работам, порядку их аттестации и переаттестации, программа подготовки и переподготовки.
      6. Использование радиоактивных веществ и других источников ионизирующего излучения для диагностики, профилактики и лечения заболеваний разрешается только в соответствии с методами (методиками), утвержденными уполномоченным органом в области здравоохранения, содержащими требования по обеспечению радиационной безопасности пациентов.";
      9) статью 14 после слов "а также обусловленных" дополнить словом "техногенным";
      10) в абзаце первом статьи 16 слова "в которых возможно возникновение радиационных аварий" заменить словами "осуществляющие деятельность, связанную с использованием атомной энергии";
      11) пункт 2 статьи 21 исключить.

      11. В  Закон Республики Казахстан от 10 июля 1998 г. "О наркотических средствах, психотропных веществах, прекурсорах и мерах противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1998 г., N 17-18, ст. 221; 2000 г., N 6, ст. 141; 2002 г., N 10, ст. 106; 2004 г., N 23, ст. 142; 2006 г., N  5-6, ст. 30):
      1) подпункт 7) статьи 6 изложить в следующей редакции:
      "7) приостанавливать производственную деятельность юридических лиц и структурных подразделений при нарушении требований в сфере оборота наркотических средств, психотропных веществ и прекурсоров в порядке, установленном законами Республики Казахстан;";
      2) пункт 1 статьи 11 изложить в следующей редакции:
      "1. Маркировка потребительской упаковки должна быть единой для каждой серии наркотических средств и психотропных веществ, используемых в медицинских целях, и должна соответствовать требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан о лекарственных средствах.";
      3) в части первой пункта 2 статьи 12 слова "сертификата, выдаваемых в соответствии с" заменить словами "соответствующего документа в сфере подтверждения соответствия, выдаваемого в порядке, установленном";
      4) в пункте 5 статьи 16 слово "законодательством" заменить словом "законами";
      5) в пункте 4 статьи 21 слово "законодательством" заменить словом "законами";
      6) в пункте 3 статьи 24 слово "законодательством" заменить словом "законами";
      7) в статье 26 слово "законодательством" заменить словом "законами";
      8) в пунктах 1 и 2 статьи 30 слово "законодательством" заменить словом "законами";
      9) в статье 38 слова "законодательными актами" заменить словом "законами".

      12. В  Закон Республики Казахстан от 30 декабря 1998 г. "О государственном контроле за оборотом отдельных видов оружия" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1998 г., N 24, ст. 448; 2002 г., N 4, ст. 34; 2004 г., N 23, ст. 142):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) огнестрельное оружие - оружие, в котором выбрасывание пули, снаряда, гранаты из канала ствола происходит в результате воздействия энергии порохового или иного заряда;
      2) сигнальное оружие - оружие, используемое для подачи звуковых, световых и дымовых сигналов;
      3) газовое оружие - оружие, применение которого основано на использовании слезоточивых или раздражающих веществ;
      4) криминалистические требования - специальные технические требования, предъявляемые к гражданскому и служебному оружию и патронам к нему в целях их идентификации и исключения возможности незаконной переделки;
      5) оружие - устройства и предметы, конструктивно предназначенные для поражения живой или иной цели, а также для подачи сигналов;
      6) оборот оружия - производство, сборка, переделка, реализация (торговля), передача, дарение, награждение, наследование, приобретение, коллекционирование, экспонирование, учет, хранение, ношение, перевозка, использование, изъятие, уничтожение, ввоз оружия на территорию Республики Казахстан и вывоз его из Республики Казахстан;
      7) приобретение оружия - покупка, получение оружия в качестве подарка, награды;
      8) пользователь оружия - физическое или юридическое лицо, получившее оружие от владельца во временное пользование;
      9) изготовитель оружия - организация, имеющая лицензию на разработку, производство, ремонт, реализацию, приобретение оружия;
      10) владелец оружия - физическое или юридическое лицо, владеющее оружием на основании лицензии или разрешения на приобретение, ношение и хранение оружия;
      11) производство оружия - исследование, разработка, изготовление, испытание, сборка, художественная отделка, ремонт, переделка и уничтожение оружия, изготовление патронов и их составных частей;
      12) метательное оружие - оружие, у которого средство непосредственного поражения цели получает направление и движение при помощи мускульной силы человека или механического устройства;
      13) боеприпасы (патроны) - устройства или предметы, конструктивно предназначенные для выстрела из оружия соответствующего вида и поражения цели (далее - патроны);
      14) пневматическое оружие - оружие, средство поражения цели которого получает направленное движение за счет энергии сжатого, сжиженного или отвержденного газа;
      15) холодное оружие - оружие, у которого средство непосредственного поражения цели приводится в действие с помощью мускульной силы человека;
      16) электрическое оружие - специальное приспособление, применение которого основано на действии электрического разряда.";
      2) подпункт 1) статьи 5 изложить в следующей редакции:
      "1) оружие самообороны:
      огнестрельное гладкоствольное длинноствольное оружие, в том числе с патронами травматического действия;
      огнестрельное бесствольное оружие с патронами травматического, газового и светозвукового действия;
      газовое оружие - газовые пистолеты, револьверы и патроны к ним, в том числе травматического действия, механические распылители, аэрозольные и другие устройства, снаряженные слезоточивыми или раздражающими веществами, разрешенными к применению уполномоченным органом в области здравоохранения;";
      3) пункт 1 статьи 7 дополнить подпунктами 8), 9) следующего содержания:
      "8) оружия и патронов к нему, имеющих технические характеристики, не соответствующих криминалистическим требованиям;
      9) оружия и патронов к нему, не соответствующих требованиям безопасности, установленных техническими регламентами в сфере оборота гражданского и служебного оружия и патронов к нему.";
      4) дополнить главой 1-1 следующего содержания:
      "Глава 1-1. Общие требования безопасности в области технического регулирования в сфере оборота гражданского и служебного оружия и патронов к нему
      Статья 7-1. Объекты технического регулирования в сфере оборота
                  гражданского и служебного оружия и патронов к нему
      К объектам технического регулирования относятся: гражданское и служебное оружие и патроны к нему, а также процессы его производства, сборки, переделки, ремонта, реализации (торговли), приобретения, коллекционирования, экспонирования, хранения, ношения, перевозки, использования, уничтожения.

      Статья 7-2. Требования безопасности к гражданскому и служебному оружию
      1. Гражданское и служебное оружие при непосредственном заряжании, выстреле, перезаряжании, а также техническом обслуживании должно соответствовать специальным требованиям безопасности, установленным для данного вида (типа) оружия.
      2. Огнестрельное гладкоствольное, бесствольное оружие, газовые пистолеты и револьверы с соответствующими патронами травматического, светозвукового и газового действия должны соответствовать требованиям, установленным техническими регламентами в сфере здравоохранения.
      3. Механические, аэрозольные распылители и другие устройства, снаряженные слезоточивыми, раздражающими веществами, а также другими веществами, должны соответствовать требованиям, установленным техническими регламентами в сфере здравоохранения.

      Статья 7-3. Требования безопасности к патронам
      Патроны к гражданскому и служебному оружию по своим размерам, форме, конструкции, весу, маркировочным обозначениям, безопасности функционирования, а также показателям давления пороховых газов и кинетической энергии должны соответствовать специальным требованиям безопасности в области технического регулирования.

      Статья 7-4. Требования безопасности в сфере оборота
                  гражданского и служебного оружия и патронов к нему
      1. При производстве, сборке и переделке гражданского и служебного оружия и патронов к нему требуются соблюдение всего комплекса мер по обеспечению безопасности, определенного проектной документацией, и обеспечение возможности контроля выполнения всех технологических операций, от которых зависит безопасность.
      Если для обеспечения безопасности в процессе или после изготовления, сборки, переделки гражданского и служебного оружия и патронов к нему требуется проведение испытаний, то они должны быть проведены в полном объеме с выполнением всех требований проектной документации.
      2. Реализация (торговля), приобретение, ремонт, коллекционирование, экспонирование, хранение, ношение, перевозка, использование, уничтожение гражданского и служебного оружия и патронов к нему с нарушением требований, установленных техническими регламентами в сфере оборота гражданского и служебного оружия и патронов к нему, запрещаются.";
      5) второе предложение части второй статьи 8 изложить в следующей редакции:
      "Кадастр разрабатывается, утверждается и издается уполномоченным органом в сфере контроля за оборотом оружия.";
      6) статью 9 изложить в следующей редакции:
      "Статья 9. Подтверждение соответствия гражданского и
                 служебного оружия и патронов к нему
      Обязательному подтверждению соответствия подлежат производимые на территории Республики Казахстан, ввозимые на территорию Республики Казахстан и вывозимые из Республики Казахстан модели гражданского и служебного оружия и патронов к нему.
      Подтверждение соответствия гражданского и служебного оружия и патронов к нему осуществляется в порядке, установленном уполномоченным органом Республики Казахстан в области технического регулирования.
      Документ в сфере подтверждения соответствия является основанием для оборота гражданского и служебного оружия и патронов к нему на территории Республики Казахстан.
      Технические требования и методы испытания гражданского и служебного оружия и патронов к нему устанавливаются техническими регламентами в сфере оборота гражданского и служебного оружия и патронов к нему.";
      7) пункт 2 статьи 17 дополнить подпунктом 4) следующего содержания:
      "4) соблюдать требования безопасности при пользовании оружием и патронами к нему.";
      8) часть первую статьи 19 дополнить подпунктом 6) следующего содержания:
      "6) несоответствия гражданского и служебного оружия техническим регламентам в сфере оборота гражданского и служебного оружия и патронов к нему, а также криминалистическим требованиям.";
      9) абзац четвертый подпункта 1) части первой статьи 20 после слов "правовыми актами Республики Казахстан" дополнить словами "требований безопасности,";
      10) в пункте 3 статьи 22 слово "стандарту" заменить словами "требованиям технических регламентов в сфере оборота гражданского и служебного оружия и патронов к нему";
      11) в пункте 4 статьи 27 слова "Требования к условиям" заменить словом "Порядок";
      12) в статье 28:
      в подпункте 4) слова "и утверждает его" исключить;
      дополнить подпунктами 9), 10) следующего содержания:
      "9) утверждает технические регламенты в сфере оборота гражданского и служебного оружия и патронов к нему;
      10) утверждает криминалистические требования и методы испытания гражданского и служебного оружия и патронов к нему.";
      13) в пункте 1 статьи 29:
      подпункт 6) изложить в следующей редакции:
      "6) разрабатывает и утверждает Кадастр гражданского и служебного оружия и патронов к нему;";
      дополнить подпунктами 7), 8) следующего содержания:
      "7) разрабатывает технические регламенты в сфере оборота гражданского и служебного оружия и патронов к нему;
      8) разрабатывает криминалистические требования и методы испытания гражданского и служебного оружия и патронов к нему.";
      14) в статье 32 слово "законодательством" заменить словом "законами".

      13. В  Закон Республики Казахстан от 7 июня 2000 г. "Об обеспечении единства измерений" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2000 г., N 7, ст. 165; 2004 г., N 11-12, ст. 62; N 23, ст. 142; 2006 г., N 3, ст. 22):
      1) по всему тексту слова "по стандартизации, метрологии и сертификации" заменить словами "по техническому регулированию и метрологии";
      2) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) аккредитация - официальное признание органом по аккредитации правомочий юридического лица осуществлять конкретные виды метрологических работ и услуг;
      2) законодательная метрология - часть метрологии, относящаяся к деятельности, совершаемой уполномоченным органом по техническому регулированию и метрологии и содержащая государственные требования, касающиеся единиц, методов измерения, средств измерений и измерительных лабораторий;
      3) государственный метрологический надзор - деятельность уполномоченного органа по техническому регулированию и метрологии и его территориальных подразделений по надзору за выпуском, состоянием и применением средств измерений, применением методик выполнения измерений, соблюдением метрологических правил и норм, за количеством товаров при продаже, а также за количеством фасованных товаров в упаковках любого вида при их расфасовке, продаже и импорте;
      4) метрологический контроль - деятельность, осуществляемая метрологическими службами государственных органов управления, физических и юридических лиц в целях проверки соблюдения метрологических правил и норм;
      5) метрологическая служба - совокупность субъектов, деятельность которых направлена на обеспечение единства измерений;
      6) измерение - нахождение значения физической величины опытным путем с помощью специальных технических средств;
      7) единство измерений - состояние измерений, при котором их результаты выражены в узаконенных единицах величин и погрешности измерений находятся в установленных границах с заданной вероятностью;
      8) государственная система обеспечения единства измерений - совокупность объектов, органов государственного управления, физических и юридических лиц, осуществляющих в пределах своей компетенции работы в области обеспечения единства измерений;
      9) реестр государственной системы обеспечения единства измерений - документ учета регистрации объектов, участников работ и документов в области обеспечения единства измерений;
      10) нормативные документы по обеспечению единства измерений - положения, инструкции и иные нормативные и методические документы, определяющие требования и порядок проведения работ по обеспечению единства измерений;
      11) эксперт-аудитор в области обеспечения единства измерений - физическое лицо, аттестованное в порядке, установленном уполномоченным органом по техническому регулированию и метрологии, на право проведения работ в области обеспечения единства измерений;
      12) метрологическая аттестация средств измерений - установление (подтверждение) соответствия средств измерений, изготовленных или ввозимых в единичных экземплярах, требованиям нормативных документов по обеспечению единства измерений;
      13) поверитель средств измерений - специалист государственной метрологической службы или метрологических служб аккредитованных юридических лиц, аттестованный в порядке, установленном уполномоченным органом по техническому регулированию и метрологии, на правопроведения поверки средств измерений;
      14) испытание средств измерений - совокупность операций, проводимых для определения степени соответствия средств измерений установленным нормам с применением к объектам испытаний различных испытательных воздействий;
      15) методика поверки средств измерений - совокупность операций и правил, выполнение которых позволяет определить и подтвердить соответствие средств измерений установленным техническим и метрологическим требованиям;
      16) средство измерений - техническое средство, предназначенное для измерений и имеющее нормированные метрологические характеристики;
      17) калибровка средства измерений - совокупность операций, устанавливающих соотношение между значением величины, полученным с помощью данного средства измерений, и соответствующим значением величины, определенным с помощью эталона, в целях определения действительных значений метрологических характеристик средства измерений и (или) пригодности к применению средства измерений, не подлежащего государственному метрологическому надзору;
      18) поверка средства измерений - совокупность операций, выполняемых государственной метрологической службой или другими аккредитованными юридическими лицами в целях определения и подтверждения соответствия средства измерений установленным техническим и метрологическим требованиям;
      19) методика выполнения измерений - совокупность операций и правил, выполнение которых обеспечивает получение результатов измерений с точностью, установленной данной методикой выполнения измерений;
      20) метрологическая аттестация методики выполнения измерений - установление (подтверждение) соответствия методики выполнения измерений предъявляемым к ней метрологическим требованиям;
      21) сличение - сравнение результатов исследований метрологических характеристик эталонов и средств измерений;
      22) уполномоченный орган по техническому регулированию и метрологии - государственный орган, осуществляющий управление работами по техническому регулированию и метрологии и аккредитации;
      23) единица величины - физическая величина фиксированного размера, которой условно присвоено числовое значение, равное 1;
      24) государственный эталон единицы величины - эталон единицы величины, признанный решением уполномоченного органа по техническому регулированию и метрологии в качестве исходного на территории Республики Казахстан;
      25) эталон единицы величины - средство измерений, предназначенное для воспроизведения и (или) хранения единицы величины (кратных либо дольных значений единицы величины) в целях передачи ее размера другим средствам измерений данной величины, утвержденное в порядке, установленном уполномоченным органом по техническому регулированию и метрологии.";
      3) в статье 5:
      в подпункте 13) пункта 2 слова "аккредитацию и лицензирование" заменить словами "лицензирование и организацию работ по аккредитации";
      дополнить пунктом 3 следующего содержания:
      "3. Орган по аккредитации определяется Правительством Республики Казахстан в соответствии с законодательством Республики Казахстан о техническом регулировании.";
      4) подпункт 3) статьи 6 изложить в следующей редакции:
      "3) нормативные правовые акты и нормативные документы, регламентирующие требования, организацию и порядок проведения работ по обеспечению единства измерений.";
      5) статью 8 изложить в следующей редакции:
      "Статья 8. Нормативные документы по обеспечению единства измерений
      Нормативные документы разрабатываются в соответствии с законодательством Республики Казахстан о техническом регулировании и об обеспечении единства измерений и подлежат обязательному применению на территории Республики Казахстан всеми физическими и юридическими лицами независимо от форм собственности.";
      6) в пункте 6 статьи 17:
      часть вторую после слова "эксплуатации" дополнить словами "и на хранении";
      слова "и применяемые в сфере осуществления государственного метрологического надзора" исключить;
      7) статью 22 дополнить подпунктом 6) следующего содержания:
      "6) количество товаров, отчуждаемых при совершении торговых операций.".

      14. В  Закон Республики Казахстан от 19 января 2001 г. "О зерне" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2001 г., N 2, ст. 12; N 15-16, ст. 232; 2003 г., N 19-20, ст. 148; 2004 г., N 23, ст. 142; 2006 г., N 1, ст. 5):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) агент - организация со стопроцентным государственным участием, создаваемая по решению Правительства Республики Казахстан и осуществляющая в пределах своей компетенции полномочия по управлению государственными ресурсами зерна;
      2) продовольственное зерно - зерно, используемое для пищевых целей;
      3) продовольственная безопасность - состояние экономики, в том числе ее агропромышленного комплекса, обеспеченное соответствующими ресурсами, потенциалом и гарантиями независимо от внешних и внутренних условий, при котором удовлетворяются потребности населения в продуктах питания в соответствии с физиологическими нормами питания;
      4) зерно - плоды злаковых, зернобобовых и масличных культур, используемые для пищевых, семенных, кормовых и технических целей;
      5) владелец зерна - физическое или юридическое лицо, передавшее на хранение хлебоприемному предприятию зерно;
      6) хлебоприемное предприятие - юридическое лицо, имеющее на праве собственности зернохранилище (элеватор, хлебоприемный пункт), на котором осуществляется хранение зерна;
      7) зернохранилище (элеватор, хлебоприемный пункт) - специализированное техническое сооружение для хранения зерна;
      8) зерновая расписка - двойное складское свидетельство, выдаваемое хлебоприемным предприятием в подтверждение принятия зерна от владельца зерна на хранение;
      9) система гарантирования исполнения обязательств по зерновым распискам - комплекс организационно-правовых мер, направленных на защиту прав и законных интересов держателей зерновых расписок от неисполнения хлебоприемными предприятиями обязательств по выданным ими зерновым распискам;
      10) фонд гарантирования исполнения обязательств по зерновым распискам - юридическое лицо, создаваемое в целях обеспечения защиты интересов держателей зерновых расписок от неисполнения хлебоприемными предприятиями обязательств по выданным ими зерновым распискам;
      11) держатель зерновой расписки - владелец зерна, в случаях совершения на зерновой расписке индоссамента - индоссат;
      12) производство зерна - комплекс агротехнологических мероприятий, направленных на выращивание зерна;
      13) участники зернового рынка - физические и юридические лица, участвующие в производстве, хранении, транспортировке, переработке и торговле зерном;
      14) жизненный цикл зерна - процессы производства, хранения, транспортировки, реализации, уничтожения и утилизации зерна;
      15) мониторинг зернового рынка - совокупность постоянных мероприятий, направленных на сбор, обработку и анализ данных об операциях с зерном, осуществляемых участниками зернового рынка, включая его производство, хранение, переработку и реализацию;
      16) хранение зерна - технологический комплекс услуг, осуществляемый на зернохранилище (элеваторе, хлебоприемном пункте), включающий приемку, взвешивание, сушку, очистку, хранение и отгрузку зерна;
      17) качество зерна - совокупность потребительских свойств зерна, определяющих его соответствие требованиям нормативных документов по стандартизации, санитарных, ветеринарных и фитосанитарных правил и норм, гигиенических нормативов;
      18) экспертиза качества зерна - комплекс мер, направленных на установление и подтверждение фактических показателей качества зерна, включающих в себя обследование транспортного средства (склада), отбор и испытание пробы, оформление паспорта качества зерна;
      19) паспорт качества зерна - документ, удостоверяющий фактические показатели качества зерна и их соответствие требованиям нормативных документов по стандартизации и (или) условиям контракта;
      20) фуражное зерно - зерно, предназначенное на корм животным и птице;
      21) мобилизационная готовность - способность государственных органов обеспечить зерновыми ресурсами население страны в различного рода кризисных ситуациях;
      22) держатель залогового свидетельства - лицо, являющееся залогодержателем зерна в обязательстве, удостоверенном залоговым свидетельством;
      23) держатель складского свидетельства - владелец зерна, обремененного залогом, в случаях совершения на складском свидетельстве индоссамента - индоссат;
      24) освежение государственного резерва продовольственного зерна - реализация его части и закуп зерна нового урожая в целях обеспечения поддержания установленного объема и необходимого качества государственного резерва продовольственного зерна за счет зерна нового урожая;
      25) государственные ресурсы зерна - государственные запасы зерна, созданные в целях обеспечения продовольственной безопасности и исполнения государственных обязательств, а также для защиты и регулирования рынка зерна;
      26) перемещение государственных ресурсов зерна - перевозка государственных ресурсов зерна с одного хлебоприемного предприятия на другое;
      27) регулирующий орган - государственный орган, уполномоченный в соответствии с законодательством Республики Казахстан осуществлять государственное регулирование цен (тарифов);
      28) семенное зерно (семена) - зерно, используемое на посевные цели и разделяемое по сортовым и посевным качествам;
      29) уполномоченный орган - центральный исполнительный орган, осуществляющий в пределах компетенции реализацию государственной политики в области зернового рынка, координацию и регулирование деятельности его участников, а также управление государственными ресурсами зерна.";
      2) в статье 3:
      подпункт 1) после слова "безопасности" дополнить словами ", безопасности в области технического регулирования (далее - безопасность)";
      дополнить подпунктом 9) следующего содержания:
      "9) предупреждение действий, вводящих в заблуждение потребителей относительно безопасности и качества зерна.";
      3) подпункт 2) статьи 4 изложить в следующей редакции:
      "2) технического регулирования в соответствии с законодательством Республики Казахстан;";
      4) статью 5 дополнить подпунктом 9) следующего содержания:
      "9) утверждает технические регламенты к зерну и процессам его жизненного цикла.";
      5) в статье 6:
      подпункт 6) после слова "контроль" дополнить словами "безопасности и";
      в подпункте 7) слово "сертификата" заменить словом "паспорта";
      в подпункте 10) слово "сертификата" заменить словом "паспорта";
      подпункт 11) изложить в следующей редакции:
      "11) разработка технических регламентов к зерну и процессам его жизненного цикла;";
      6) в подпункте 10) статьи 6-1 слова "сертификационных услуг производителям зерна" заменить словами "услуг по подтверждению соответствия в области технического регулирования";
      7) в статье 7:
      заголовок после слова "контроль" дополнить словами "безопасности и";
      пункт 1 изложить в следующей редакции:
      "1. Зерно и процессы его жизненного цикла на территории Республики Казахстан должны соответствовать требованиям настоящего Закона, техническим регламентам, санитарным и фитосанитарным правилам и нормам и нормативным документам по стандартизации.";
      пункт 2 после слова "контроль" дополнить словами "безопасности и";
      8) в статье 8:
      в пункте 1 слова "уполномоченным органом по стандартизации, метрологии и сертификации" заменить словами "законодательством Республики Казахстан";
      в пункте 2 слово "сертификатов" заменить словом "паспорта";
      9) в статье 9:
      пункт 3 изложить в следующей редакции:
      "3. Партия зерна, подлежащая транспортировке любым видом транспорта в соответствии с правилами перевозки грузов на данном виде транспорта, сопровождается документами, подтверждающими их соответствие требованиям технических регламентов и нормативных документов по стандартизации.";
      10) дополнить главой 2-1 следующего содержания:
      "Глава 2-1. Общие требования безопасности к зерну и процессам его жизненного цикла
      Статья 9-1. Объекты технического регулирования
      Объектами технического регулирования являются зерно и процессы его жизненного цикла.

      Статья 9-2. Подтверждение соответствия
      Подтверждение соответствия зерна требованиям, определенным техническими регламентами, осуществляется в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      Статья 9-3. Требования к информации о безопасности и качестве зерна
      В целях предупреждения действий, вводящих в заблуждение потребителей относительно безопасности и качества зерна, участники зернового рынка обязаны предоставлять покупателям и (или) потребителям полную и достоверную информацию о показателях безопасности и качества зерна.

      Статья 9-4. Требования безопасности к зерну
      1. Зерно в зависимости от целей использования должно соответствовать комплексу требований, обеспечивающих безопасность.
      2. Содержание потенциально опасных химических соединений и биологических объектов, остаточных количеств пестицидов и агрохимикатов, в том числе фумигантов, вредных веществ и примесей в зерне, а также влаги не должно превышать максимально допустимый уровень значений, устанавливаемых техническими регламентами.

      Статья 9-5. Требования безопасности при производстве зерна
      Собственники и пользователи земельных участков обязаны осуществлять производство зерна способами, обеспечивающими воспроизводство плодородия земель сельскохозяйственного назначения, а также исключающими или ограничивающими неблагоприятное воздействие такой деятельности на окружающую среду.

      Статья 9-6. Требования безопасности при хранении зерна
      1. Хранение зерна осуществляется в зернохранилищах, отвечающих экологическим, строительным, пожарным, санитарно-эпидемиологическим и фитосанитарным требованиям, обеспечивающим безопасность зерна.
      2. Требования безопасности при хранении зерна по видам рисков устанавливаются техническими регламентами.

      Статья 9-7. Требования безопасности при транспортировке зерна
      1. Транспортировка зерна должна осуществляться в условиях, обеспечивающих безопасность и сохранность его качественных показателей.
      2. Зерно транспортируется в сухих, чистых, без постороннего запаха, не зараженных вредными организмами транспортных средствах.

      Статья 9-8. Требования безопасности при утилизации и уничтожении зерна
      1. Зерно, признанное по результатам лабораторного исследования непригодным для использования по назначению, подлежит экспертизе на предмет его дальнейшего использования (утилизации) или уничтожения в порядке, установленном техническими регламентами.
      2. Зерно на период, необходимый для проведения экспертизы и принятия решения о возможности его использования (утилизации) или уничтожения, подлежит хранению в отдельных помещениях с указанием объема партии и соблюдением условий, исключающих доступ к зерну.
      3. Расходы, связанные с транспортировкой, хранением, экспертизой, использованием (утилизацией) или уничтожением зерна, непригодного для использования по назначению, оплачиваются его владельцем.";
      11) в подпункте 14) статьи 10 слова "сертификационных услуг производителям зерна" заменить словами "услуг по подтверждению соответствия в области технического регулирования";
      12) подпункт 1) пункта 2 статьи 24-1 после слова "контроль" дополнить словами "безопасности и";
      13) подпункт 2) пункта 1 статьи 26 изложить в следующей редакции:
      "2) нарушение фитосанитарных правил и норм, требований безопасности при хранении зерна, установленных техническими регламентами;".

      15. В  Закон Республики Казахстан от 16 июля 2001 г. "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2001 г., N 17-18, ст. 243; 2004 г., N 23, ст. 142; 2005 г., N 6, ст. 10; N 7-8, ст. 19; 2006 г., N 1, ст. 5; N 3, ст. 22; N 15, ст. 95):
      1) пункт 2 статьи 3 дополнить подпунктом 11) следующего содержания:
      "11) установлении требований, обеспечивающих безопасность в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности.";
      2) статью 19 дополнить подпунктом 22) следующего содержания:
      "22) утверждает технические регламенты.";
      3) в статье 20:
      в подпункте 7) слова "утверждение и введение в действие" исключить;
      дополнить подпунктом 19) следующего содержания:
      "19) разработка технических регламентов;";
      4) дополнить главой 4-1 следующего содержания:
      "Глава 4-1. Общие требования безопасности в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности
      Статья 27-1. Объекты технического регулирования
      Объектами технического регулирования в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности являются здания, сооружения, процессы их проектирования, строительства, реконструкции, технического перевооружения, расширения, капитального ремонта и эксплуатации, а также строительные материалы и конструкции.

      Статья 27-2. Требования безопасности к сооружениям
      1. Проектирование объектов архитектурной, градостроительной и строительной деятельности должно обеспечивать безопасность сооружений для жизни и здоровья человека и окружающей среды.
      2. При проектировании сооружений должны быть идентифицированы и учтены все возможные риски для жизни и здоровья человека и окружающей среды на всех стадиях жизненного цикла, в том числе при нормальной эксплуатации, чрезвычайных ситуациях, предполагаемых нарушениях при проведении строительно-монтажных работ и недопустимом строительстве.
      3. При производстве строительно-монтажных работ застройщик обязан выполнить весь комплекс мер по обеспечению безопасности, определенный проектной документацией, и обеспечить возможность контроля их выполнения на различных стадиях строительства сооружения.
      4. Строящиеся сооружения должны быть удалены от иных объектов на необходимое расстояние в соответствии с установленными нормами.
      5. При заключении договора строительного подряда на строительство, реконструкцию и ремонт сооружений заказчики должны указать в них требования технических регламентов и других нормативно-технических документов, обеспечивающих безопасность в области технического регулирования.
      6. На объектах строительства, являющихся зонами повышенной опасности, заказчик и подрядчик обязаны обеспечить безопасность производства строительно-монтажных работ и исключить возможность причинения вреда жизни и здоровью человека, окружающей среде.
      7. При проектировании и строительстве сооружений необходимо учитывать нагрузки, которые могут привести к следующим явлениям:
      1) обрушению всего сооружения или его части;
      2) деформации недопустимой величины;
      3) повреждениям других частей сооружения или установок и оборудования, размещенных в них, вследствие значительных деформаций несущих элементов;
      4) ущербу, вызванному случайными событиями, несоразмерными первопричине.
      8. Сооружения должны быть спроектированы и построены таким образом, чтобы в случае пожара:
      1) прочность несущих элементов обеспечивалась в течение определенного срока;
      2) возникновение и распределение огня и дыма внутри сооружения было ограничено;
      3) обеспечить незамедлительную эвакуацию людей через аварийные выходы;
      4) спасательные группы имели безопасный доступ к очагам возгорания.
      9. Сооружения должны быть спроектированы и построены таким образом, чтобы не представлять опасности для гигиены и здоровья человека, в частности, вследствие:
      1) выделения токсичных газов и иных вредных химических веществ;
      2) наличия в воздухе опасных частиц или газов;
      3) излучения опасной радиации;
      4) загрязнения или заражения воды или почвы;
      5) нарушений с выделением воды, дымов, твердых или жидких отходов;
      6) наличия влаги в частях сооружения или внутренних поверхностях сооружения.
      10. Сооружения должны быть спроектированы и построены таким образом, чтобы их эксплуатация не представляла недопустимого риска таких несчастных случаев, как скольжение, падение, удары, ожоги, поражение электротоком, ранения вследствие взрывов.
      11. Шумоизоляция сооружения должна быть спроектирована и построена с учетом отсутствия недопустимого риска для жизни и здоровья человека.
      12. Сооружение, а также его установки отопления, охлаждения и вентиляции должны быть спроектированы и построены таким образом, чтобы потребление энергии, требуемой для использования сооружения, оставалось умеренным с учетом местных климатических условий, но без ущерба здоровью людей.

      Статья 27-3. Требования безопасности строительных материалов
      Строительные материалы должны соответствовать требованиям нормативных правовых актов, устанавливающих комплекс обязательных требований безопасности, в том числе нормы радиационной и химической безопасности, позволяющих строить сооружения, которые с учетом экономических аспектов пригодны к использованию и использование которых обеспечивает выполнение требований, установленных в статье 27-2 настоящего Закона.";
      5) подпункт 3) пункта 2 статьи 28 изложить в следующей редакции:
      "3) нормативные документы по стандартизации в сфере архитектурной, градостроительной и строительной деятельности;";
      6) в пункте 1 статьи 58 слова "государственными нормативами" заменить словами "техническими регламентами";
      7) часть первую пункта 1 статьи 64 после слов "Экспертиза проектов" дополнить словами "на соответствие техническим регламентам";
      8) в пункте 2 статьи 70:
      в абзаце первом слово "Качество" заменить словами "Безопасность и качество";
      подпункт 1) изложить в следующей редакции:
      "1) соблюдением требований безопасности, установленных техническими регламентами и действующими нормативными документами по стандартизации на строительную продукцию;";
      9) в статье 71:
      заголовок после слова "обеспечении" дополнить словами "безопасности и";
      абзац первый после слова "обеспечивающих" дополнить словами "безопасность и".

      16. В  Закон Республики Казахстан от 17 июля 2001 г. "Об автомобильных дорогах" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2001 г., N 17-18, ст. 246; 2004 г., N 23, ст. 142; 2006 г., N 1, ст. 5; N 14, ст. 89):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) автомобильная дорога - комплекс инженерных сооружений, предназначенных для движения автомобилей, обеспечивающий непрерывное, безопасное движение автомобилей и других транспортных средств с установленными скоростями, нагрузками, габаритами, а также участки земель, предоставленные для размещения этого комплекса (земли транспорта), и воздушное пространство над ними в пределах установленного габарита;
      2) управляющие автомобильными дорогами - физические и юридические лица, являющиеся собственниками автомобильных дорог или осуществляющие деятельность по управлению автомобильными дорогами на праве хозяйственного ведения или оперативного управления;
      3) пользователи автомобильными дорогами - физические и юридические лица, являющиеся участниками дорожного движения или осуществляющие иную деятельность в пределах полосы отвода автомобильных дорог и придорожной полосы;
      4) протяженность автомобильной дороги - фактическая длина дороги между объектами или населенными пунктами, указанная в натуре (на местности) по километровым знакам;
      5) платные автомобильные дороги - автомобильные дороги повышенного качества, обеспечивающие высокую безопасную скорость, за пользование которыми взимается плата с обязательным наличием альтернативного бесплатного проезда по другой дороге, качество которой соответствует требованиям государственных стандартов, установленных нормативными правовыми актами;
      6) тяжеловесное транспортное средство - транспортное средство с грузом или без груза, полная масса или распределение нагрузки по осям которого превышает величины предельно допустимых нагрузок для данной категории дорог и сооружений на них;
      7) придорожные полосы - участки земель, примыкающие к полосе отвода автомобильных дорог, в границах которых устанавливаются особые условия пользования землей для обеспечения безопасности движения транспорта и населения;
      8) полоса отвода - земли транспорта, занятые автомобильными дорогами, для размещения соответствующих конструктивных элементов и инженерных сооружений автомобильной дороги, а также зданий, сооружений, защитных и декоративных лесонасаждений и устройств дорожной связи, необходимых для их эксплуатации;
      9) дорожная деятельность - деятельность по проектированию, строительству, реконструкции и ремонту, а также по содержанию и использованию автомобильных дорог и сооружений на них;
      10) управление дорожной деятельностью - комплекс мероприятий, направленных на организацию и обеспечение безопасности и удобства движения на дорогах, повышение транспортно-эксплуатационного состояния автомобильных дорог и сооружений, обеспечение порядка их охраны, организацию проектирования, строительства, реконструкции, ремонта, содержания и использования автомобильных дорог на основе государственных стандартов, установленных нормативными правовыми актами, и внедрения передовых технологий;
      11) дорожные органы - уполномоченный государственный орган по автомобильным дорогам, его территориальные органы, осуществляющие управление государственными автомобильными дорогами общего пользования;
      12) улица (проезжая часть улицы) - автомобильная дорога в пределах границ городов или иных населенных пунктов;
      13) крупногабаритное транспортное средство - транспортное средство с грузом или без груза, имеющее превышение габаритных размеров, установленных нормативными правовыми актами.";
      2) в пункте 5 статьи 3 слова "государственными стандартами, утвержденными нормативными правовыми актами" заменить словами "техническими регламентами в сфере автомобильных дорог";
      3) в пункте 2 статьи 7 слова "стандартам и" исключить;
      4) в пункте 2 статьи 10 слова "нормами и стандартами" заменить словами "законодательством Республики Казахстан";
      5) статью 11 дополнить подпунктом 6-1) следующего содержания:
      "6-1) утверждение технических регламентов в сфере автомобильных дорог;";
      6) пункт 2 статьи 12 дополнить подпунктом 23) следующего содержания:
      "23) разработка технических регламентов в сфере автомобильных дорог.";
      7) в статье 15:
      в пункте 1 слова "на принципах соблюдения установленных норм и стандартов, применения сертифицированных" заменить словами "в соответствии с установленными требованиями и нормами, с применением разрешенных к использованию";
      в пункте 3 слова "и государственных нормативов" исключить;
      8) дополнить главой 3-1 следующего содержания:
      "Глава 3-1. Общие требования безопасности
      Статья 19-1. Объекты технического регулирования
      Объектами технического регулирования являются автомобильные дороги, дорожно-строительные материалы, процессы проектирования, строительства (реконструкция, ремонт) и эксплуатации автомобильных дорог.

      Статья 19-2. Требования безопасности при проектировании автомобильных дорог
      1. Проектирование автомобильных дорог должно осуществляться с учетом условий наименьшего ограничения и изменения скорости, обеспечения безопасности движения и возможной реконструкции дороги за пределами перспективного периода.
      2. Проектные решения автомобильных дорог должны обеспечивать:
      1) организованное, безопасное движение транспортных средств с расчетными скоростями;
      2) соблюдение условий зрительного ориентирования водителей;
      3) безопасное расположение примыканий и пересечений;
      4) необходимое сцепление шин автомобилей с поверхностью проезжей части;
      5) необходимое обустройство автомобильных дорог, в том числе защитными дорожными сооружениями;
      6) необходимые здания и сооружения дорожной и автотранспортной служб.
      3. При проектировании производственных баз, зданий и сооружений дорожной и автотранспортной служб необходимо разрабатывать и осуществлять мероприятия, обеспечивающие соблюдение предельно допустимых концентраций загрязняющих веществ в атмосферном воздухе, водных объектах и почве.
      4. При разработке проектно-сметной документации следует оценивать непосредственное и косвенное влияние дорог и дорожного движения на:
      1) людей и окружающую среду;
      2) пейзаж, объекты на дороге и историко-культурное наследие.
      Устройство лесонасаждений (вдоль дороги) должно способствовать улучшению визуального ориентирования и нарушению визуального однообразия дороги при условии исключения возникновения каких-либо других опасностей.
      5. При проектировании дорог необходимо разрабатывать схемы расстановки дорожных знаков с обозначением мест и способов их установки и схемы дорожной разметки.
      6. Требования безопасности при проектировании автомобильных дорог устанавливаются техническими регламентами.

      Статья 19-3. Требования безопасности при строительстве,
                   реконструкции и ремонте автомобильных дорог
      1. При строительстве, реконструкции и ремонте автомобильных дорог необходимо обеспечить соответствие требованиям проектно-сметной документации, настоящего Закона и технических регламентов в сфере автомобильных дорог.
      2. При строительстве, реконструкции и ремонте необходимо принимать меры по безопасности и охране окружающей среды. При выборе методов производства работ и средств механизации следует учитывать необходимость соблюдения соответствующих санитарных норм, норм предельно допустимых выбросов загрязняющих веществ в атмосферу.
      При строительстве, реконструкции и ремонте дорог должно обеспечиваться сохранение зеленых насаждений или их восстановление.
      3. Безопасность дорожных рабочих и участников дорожного движения должна обеспечиваться путем принятия мер к организации движения и ограждению мест проведения работ, которые должны предусматриваться в ходе планирования работ и регулярно проверяться при их производстве.
      4. При строительстве, реконструкции и ремонте дорог в сложных инженерно-геологических условиях, когда сроки стабилизации земляного полотна существенно превышают установленные сроки строительства, допускается предусматривать стадийное устройство дорожной одежды с обеспечением водоотвода и безопасности движения на каждой стадии.
      5. Требования безопасности при строительстве, реконструкции и ремонте автомобильных дорог устанавливаются техническими регламентами.

      Статья 19-4. Требования безопасности при эксплуатации автомобильных дорог
      1. Состояние дорог должно обеспечивать безопасность дорожного движения и охрану окружающей среды и соответствовать уровню транспортно-эксплуатационной загрузки.
      Ширина придорожной полосы должна быть не менее установленных норм для данного вида дороги.
      Информационные указатели и знаки должны обеспечивать безопасность движения и соответствовать требованиям нормативных документов.
      Состав дорог должен обеспечивать их безопасность при эксплуатации с учетом климатических особенностей региона и транспортно-эксплуатационной загрузки.
      2. Проезжая часть автомобильных дорог и улиц городов и населенных пунктов, покрытие тротуаров пешеходных и велосипедных дорожек, посадочных площадок, остановочных пунктов, а также поверхность разделительных полос, обочин и откосов земляного полотна должны быть в состоянии, обеспечивающем безопасность дорожного движения.
      Дорожное покрытие должно иметь поверхность, необходимую для обеспечения расчетных скоростей и безопасности движения.
      Покрытие проезжей части не должно иметь просадок, выбоин, иных повреждений, затрудняющих движение транспортных средств.
      В зимних условиях следует максимально обеспечивать безопасность дорожного движения и его организацию путем принятия соответствующих мер.
      3. Для предотвращения дорожно-транспортных происшествий и задержек транспортных средств в местах проведения дорожных работ необходимо предусматривать установку ограждающих устройств, знаков и разметки, а также обеспечивать видимость мест проведения работ в любое время суток.
      Применяемые технические средства организации дорожного движения (ограждения, знаки, разметка, направляющие устройства, сети освещения, светофоры, системы автоматизированного управления движением) должны быть хорошо заметны, различимы в любое время суток.
      4. Уровень шума, вибрации и загрязнение воздуха и вод в результате дорожного движения, обслуживания и содержания дорог следует ограничивать соответствующими мерами на основании требований, установленных техническими регламентами в сфере автомобильных дорог.

      Статья 19-5. Требования безопасности к дорожно-строительным материалам
      Дорожно-строительные материалы должны быть стойкими к воздействию окружающей среды, а содержание вредных компонентов и примесей в них не должно превышать допустимые нормы.".

      17. В  Закон Республики Казахстан от 8 декабря 2001 г. "О железнодорожном транспорте" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2001 г., N 23, ст. 315; 2003 г., N 10, ст. 54; 2004 г., N 18, ст. 110; N 23, ст. 142; 2006 г., N 3, ст. 22; N 14, ст. 89; N 16, ст. 99):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе применяются следующие основные понятия:
      1) получатель - лицо, получающее багаж, грузобагаж или почтовые отправления и указанное в перевозочных документах;
      2) специальные перевозки - перевозки специальных грузов для государственных и оборонных нужд;
      3) социально значимые сообщения - сообщения, социальная значимость которых определяется:
      межобластных - Правительством Республики Казахстан;
      межрайонных (междугородных) и внутренних - местными представительными и исполнительными органами;
      4) багаж - имущество весом не более двухсот килограммов, принятое к перевозке в пассажирском или почтово-багажном поезде;
      5) вагон - несамоходное прицепное транспортное средство, предназначенное для перевозки по железнодорожным путям;
      6) оператор вагонов (контейнеров) - лицо, владеющее вагонами (контейнерами) на праве собственности или иных законных основаниях и (или) участвующее на основе договора с перевозчиком в осуществлении перевозочного процесса с использованием данных вагонов (контейнеров), и указанное в перевозочных документах;
      7) пассажир - физическое лицо, имеющее проездной документ (билет) и совершающее поездку в поезде;
      8) отправитель - лицо, отправляющее багаж, грузобагаж или почтовые отправления и указанное в перевозочных документах;
      9) груз - имущество, принятое к перевозке в грузовом поезде;
      10) грузополучатель - лицо, указанное в перевозочных документах и получающее груз;
      11) грузобагаж - имущество весом более двухсот килограммов, принятое к перевозке в пассажирском и почтово-багажном поезде;
      12) грузоотправитель - лицо, указанное в перевозочных документах и отправляющее груз;
      13) грузовая отправка - партия груза, предъявляемая к перевозке по одной железнодорожной транспортной накладной;
      14) подвижной состав - тяговые транспортные средства (локомотивы), вагоны, самоходные и иные транспортные средства, предназначенные для перевозки по железнодорожным путям пассажиров, багажа, грузов, грузобагажа и почтовых отправлений;
      15) клиент - лицо, пользующееся услугами перевозчика в соответствии с заключенным договором;
      16) контейнер - универсальное транспортное оборудование многократного применения, предназначенное для перевозки грузов;
      17) контрагент - лицо, владеющее на праве собственности или иных законных основаниях прирельсовыми складами, площадками для хранения грузов, погрузочно-разгрузочными механизмами и (или) подъездными путями, примыкающими к подъездным путям другого ветвевладельца;
      18) подъездные пути - железнодорожные пути, предназначенные для обслуживания грузоотправителей, грузополучателей и примыкающие непосредственно или через другие подъездные пути к магистральным и (или) станционным путям;
      19) услуги подъездных путей - услуги по предоставлению в пользование подъездных путей;
      20) опасные грузы - грузы, которые в силу присущих им свойств могут послужить причиной гибели, травмирования или заболевания людей, животных, взрыва, пожара, повреждения или уничтожения имущества, а также нанести вред окружающей природной среде;
      21) ручная кладь - личные вещи, перевозимые пассажиром с собой в вагоне без оплаты, по весу и габаритам, не превышающим установленные размеры;
      22) оператор локомотивной тяги - владелец тягового транспортного средства (локомотива), обеспечивающий его содержание и эксплуатацию и имеющий сертификат на предоставление услуг локомотивной тяги;
      23) услуги локомотивной тяги - услуги по перемещению подвижного состава тяговым транспортным средством (локомотивом) по железнодорожным путям;
      24) магистральные пути - железнодорожные пути, соединяющие железнодорожные станции, предназначенные для функционирования железнодорожного транспорта общего пользования на всей территории Республики Казахстан и обеспечения железнодорожного сообщения с другими государствами;
      25) магистральная железнодорожная сеть - магистральная железнодорожная инфраструктура, включающая магистральные и станционные пути, а также объекты электроснабжения, сигнализации, связи, устройства, оборудование, здания, строения, сооружения и иные объекты, технологически необходимые для ее функционирования;
      26) услуги магистральной железнодорожной сети - услуги по предоставлению в пользование магистральной железнодорожной сети и организации пропуска подвижного состава по ней;
      27) оператор магистральной железнодорожной сети - организация, созданная государством для предоставления услуг магистральной железнодорожной сети и управления перевозочным процессом;
      28) государственный транспортный контроль (далее - транспортный контроль) - совокупность мероприятий, проводимых уполномоченным органом в целях проверки соблюдения физическими и юридическими лицами требований законодательства Республики Казахстан в области железнодорожного транспорта;
      29) подъездные пути общего пользования - железнодорожные пути, специально выделенные как на территории железнодорожной станции, так и за ее пределами, которые принадлежат участникам перевозочного процесса и используются для выполнения операций по погрузке (разгрузке), сортировке, хранению багажа, грузов, грузобагажа в соответствии с правилами перевозок;
      30) эксплуатационная документация - документация, оговаривающая порядок эксплуатации железнодорожного транспорта и оборудования;
      31) станционные пути - железнодорожные пути в границах железнодорожной станции, за исключением подъездных путей;
      32) ветвевладелец - лицо, владеющее железнодорожным подъездным путем на праве собственности или иных законных основаниях;
      33) срок транспортабельности - предельно возможный, исходя из данных, указанных в сертификате (качественном удостоверении), срок нахождения скоропортящегося багажа, груза, грузобагажа в пути;
      34) транспортировка - совокупность взаимосвязанных действий перевозчика, оператора магистральной железнодорожной сети, оператора локомотивной тяги, выполняемых в целях перемещения багажа, грузов, грузобагажа из пункта отправления в пункт назначения;
      35) правила перевозок - нормативные правовые акты, регулирующие деятельность и взаимоотношения всех участников перевозочного процесса;
      36) перевозочные документы - документы, путем оформления которых заключается договор перевозки (проездной документ (билет), багажная и грузобагажная квитанции, железнодорожная транспортная накладная);
      37) перевозочный процесс - совокупность организационно и технологически взаимосвязанных действий и операций, выполняемых при осуществлении перевозок;
      38) участник перевозочного процесса - лицо, осуществляющее предпринимательскую деятельность в области железнодорожного транспорта, в том числе ветвевладелец, контрагент и клиент;
      39) скоропортящийся багаж, груз, грузобагаж - багаж, груз, грузобагаж, имеющий ограниченный срок годности и требующий особых условий перевозки и хранения;
      40) проверка - действие государственных органов, осуществляющих контрольные функции, совершаемое в целях определения соблюдения субъектами предпринимательства требований законодательства Республики Казахстан в области железнодорожного транспорта;
      41) железнодорожные пути - объекты недвижимого имущества (магистральные, станционные, подъездные пути узкой и широкой колеи), по которым осуществляется перемещение подвижного состава;
      42) железнодорожный транспорт - вид транспорта, обеспечивающий перевозки по железнодорожным путям;
      43) перевозчик на железнодорожном транспорте (далее - перевозчик) - перевозчик, осуществляющий перевозки подвижным составом и указанный в перевозочных документах;
      44) земли для нужд железнодорожного транспорта - земельные участки, занимаемые железнодорожными путями, сооружениями, линейно-путевыми и другими зданиями, железнодорожными станциями, защитными лесонасаждениями, путевыми устройствами;
      45) охранные зоны железнодорожного транспорта - земельные участки, необходимые для обеспечения безопасности перевозок, сохранности, прочности и устойчивости сооружений, устройств и других объектов железнодорожного транспорта;
      46) железнодорожное сообщение - перевозка пассажиров, багажа, грузов, грузобагажа и почтовых отправлений железнодорожным транспортом между пунктами отправления и назначения, включая следующие виды:
      международное - перевозка между Республикой Казахстан и иностранными государствами и (или) транзитом через Республику Казахстан;
      межобластное - перевозка между пунктами отправления и назначения, находящимися в разных областях Республики Казахстан;
      межрайонное (междугородное) - перевозка между населенными пунктами в пределах одной области;
      внутреннее - перевозка в черте города (района) и пригородной зоне;
      47) железнодорожная станция - пункт, разделяющий магистральные пути на участки, имеющий путевое развитие, обеспечивающий регулирование движения, пропускную способность и позволяющий производить операции по приему, отправлению, скрещению, обгону поездов, по обслуживанию пассажиров, приему, выдаче багажа, грузобагажа, почтовых отправлений и (или) грузов;
      48) уполномоченный орган - центральный исполнительный орган, определяемый Правительством Республики Казахстан, осуществляющий в пределах своей компетенции реализацию государственной политики в области транспорта, координацию, регулирование и контроль деятельности транспортного комплекса в Республике Казахстан в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
      49) Национальная железнодорожная компания - созданное по решению Правительства акционерное общество, единственным акционером которого является национальный холдинг, осуществляющее содержание и эксплуатацию магистральной железнодорожной сети, а также оказывающее услуги магистральной железнодорожной сети;
      50) Национальный перевозчик - перевозчик, статус которого определяется Правительством Республики Казахстан, выполняющий специальные и воинские перевозки и оказывающий услуги по перевозке пассажиров, багажа, грузобагажа, почтовых отправлений и (или) грузов подвижным составом;
      51) экспедитор - лицо, оказывающее услуги по организации перевозок грузов, которое может указываться в перевозочных документах в качестве плательщика перевозки на основании договора транспортной экспедиции.";
      2) подпункт 3) пункта 2 статьи 2 изложить в следующей редакции:
      "3) обеспечение безопасности железнодорожного транспорта и процессов его жизненного цикла для жизни и здоровья человека и окружающей среды;";
      3) статью 11 изложить в следующей редакции:
      "Статья 11. Подтверждение соответствия
      1. Подтверждение соответствия продукции, относящейся к деятельности железнодорожного транспорта, осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
      2. Документ в сфере подтверждения соответствия, выданный иностранным государством, считается действительным в Республике Казахстан при условии его признания в государственной системе технического регулирования в соответствии с законодательством Республики Казахстан о техническом регулировании.";
      4) в статье 14:
      в пункте 1:
      подпункт 9) исключить;
      дополнить подпунктами 17), 18) следующего содержания:
      "17) утверждение технических регламентов к объектам технического регулирования на железнодорожном транспорте и процессам его жизненного цикла;
      18) утверждение правил безопасности на железнодорожном транспорте.";
      в пункте 2:
      в подпункте 4) слова ", правил технической эксплуатации" исключить;
      подпункт 15) исключить;
      5) пункт 2 статьи 16 после слов "не соответствующий" дополнить словами "требованиям безопасности и";
      6) заголовок главы 6 изложить в следующей редакции:
      "Глава 6. Общие требования безопасности в сфере железнодорожного транспорта";
      7) статьи 30 и 31 изложить в следующей редакции:
      "Статья 30. Общие положения
      1. Объектами технического регулирования являются железнодорожный транспорт, железнодорожные пути, железнодорожные станции, вокзалы и иные объекты участников перевозочного процесса, связанные с железнодорожными перевозками, а также процессы их жизненного цикла.
      2. Участники перевозочного процесса обязаны выполнять требования безопасности, установленные в технических регламентах, и обеспечить безопасные условия для жизни и здоровья человека, проезда пассажиров, а также соблюдение требований безопасности движения по магистральным, станционным и подъездным путям.
      3. Безопасность движения обеспечивается комплексом организационных и технических мероприятий, направленных на защиту жизни и здоровья человека, охрану окружающей среды, создание условий безаварийной работы участников перевозочного процесса, содержание в исправности магистральной железнодорожной сети, подвижного состава железнодорожных путей, сооружений, оборудования, механизмов и приспособлений, а также устранение последствий возможных аварий.
      4. Солидарную ответственность за несоблюдение установленных нормативов при строительстве и эксплуатации газо-, нефтепроводов и других сооружений, пересекающих железнодорожные пути или находящихся в непосредственной близости от них, а также за безопасность эксплуатации указанных сооружений несут их собственники и владельцы.
      Владельцы указанных сооружений обязаны своевременно информировать участников перевозочного процесса и органы государственного транспортного контроля о возникновении аварий или аварийных ситуаций, угрожающих безопасности движения.
      5. Отправитель (грузоотправитель), отправляющий, получатель (грузополучатель), получающий опасные грузы, а также перевозчик, выполняющий перевозку опасных грузов, обязаны обеспечить безопасность их перевозки, иметь средства и мобильные подразделения, необходимые для ликвидации аварийных ситуаций и их последствий (в том числе по договору).
      При возникновении аварийной ситуации в процессе перевозки опасных грузов участники перевозочного процесса обязаны обеспечить немедленную отправку указанных подразделений на место происшествия.

      Статья 31. Требования безопасности при обращении на рынке
                 железнодорожного транспорта и оборудования
      1. Железнодорожный транспорт и оборудование не должны реализовываться на рынке и использоваться, если они не соответствуют требованиям, обеспечивающим безопасность для жизни и здоровья человека и окружающей среды, или могут ввести в заблуждение потребителей.
      2. Лицо, размещающее железнодорожный транспорт и оборудование на рынке Республики Казахстан, обязано принять все необходимые меры для подтверждения соответствия требованиям законодательства Республики Казахстан о техническом регулировании.
      3. Железнодорожный транспорт и оборудование должны иметь необходимые предупреждающие надписи или знаки об опасностях и условиях безопасной эксплуатации.
      4. Лицо, размещающее железнодорожный транспорт и оборудование на рынке, обязано незамедлительно информировать уполномоченные органы о нарушениях требований безопасности, если такое имело место, уже распространенных железнодорожного транспорта и оборудования и о принятых им мерах.
      5. Лицо, имеющее информацию от изготовителя, импортера, эксплуатанта или органов государственного контроля о несоответствии железнодорожного транспорта и оборудования установленным требованиям безопасности, не должно размещать их на рынке.";
      8) дополнить статьями 31-1 - 31-5 следующего содержания:
      "Статья 31-1. Требования безопасности при проектировании
                    железнодорожного транспорта и оборудования
      1. Объекты железнодорожного транспорта, а также объекты, на которых осуществляются производство, погрузка, выгрузка (разгрузка), хранение и транспортировка опасных грузов, должны быть удалены от населенных пунктов, промышленных, сельскохозяйственных и других предприятий, отдельных зданий и сооружений на необходимые расстояния в соответствии со строительными нормами и правилами, установленными уполномоченными государственными органами.
      2. При проектировании должно обеспечиваться соответствие проекта железнодорожного транспорта или оборудования требованиям законодательства Республики Казахстан о техническом регулировании на отдельные виды железнодорожного транспорта и оборудования.
      3. При проектировании железнодорожного транспорта и оборудования должны быть идентифицированы все возможные опасности на всех стадиях их жизненного цикла, в том числе при нормальной эксплуатации, чрезвычайных ситуациях (отказах и внешних воздействиях), предполагаемых ошибках персонала и недопустимом использовании.
      4. Конструкция железнодорожного транспорта, его тормозного оборудования, устройства воздухообеспечения тормозного оборудования, устройств сигнализации и связи, контрольно-измерительного и электрического оборудования должна соответствовать требованиям по безопасности для жизни и здоровья человека в течение всего периода эксплуатации.
      5. Для всех видов железнодорожного транспорта и оборудования риск пожара, взрыва, перегрева, вызываемый непосредственно машиной, парами или другими материалами в течение назначенного срока службы (назначенного ресурса) в соответствии с инструкцией по эксплуатации, не должен превышать допустимые нормы, установленные законодательством Республики Казахстан.
      6. Необходимо обеспечить средства безопасного доступа (лестницы, проходы) ко всем зонам для работы и технического обслуживания.

      Статья 31-2. Требования безопасности при производстве
                   железнодорожного транспорта и оборудования
      1. При производстве железнодорожного транспорта и оборудования необходимо обеспечить соответствие процесса изготовления железнодорожного транспорта и оборудования требованиям проектной документации, настоящего Закона и технических регламентов на конкретные виды железнодорожного транспорта и оборудования.
      2. При производстве железнодорожного транспорта и оборудования изготовитель обязан выполнить весь комплекс мер по обеспечению безопасности, определенный проектной документацией, и обеспечить возможность контроля выполнения всех технологических операций, от которых зависит безопасность.
      3. Если для обеспечения безопасности в процессе или после изготовления железнодорожного транспорта и оборудования требуется проведение испытаний, то они должны быть проведены в полном объеме с выполнением всех требований проектной документации.

      Статья 31-3. Требования безопасности при эксплуатации
                   (монтаже и ремонте) железнодорожного
                   транспорта и оборудования
      1. Железнодорожные пути, территории железнодорожных станций, вокзалов и иных объектов участников перевозочного процесса, связанных с перевозочным процессом, являются зонами повышенной опасности и должны иметь сигнальное ограждение в соответствии с требованиями, установленными уполномоченным органом.
      2. Все необходимые требования к обеспечению безопасности железнодорожного транспорта при эксплуатации (монтаже и ремонте), а также сохранению технических характеристик, влияющих на его безопасность, должны быть приведены в эксплуатационной документации на железнодорожный транспорт и оборудование.
      3. Физические или юридические лица, осуществляющие эксплуатацию (монтаж и ремонт) железнодорожного транспорта и оборудования, должны обеспечить выполнение требований эксплуатационной документации на железнодорожный транспорт и оборудование.
      4. Владелец тягового транспортного средства (локомотива) при оказании услуг локомотивной тяги обязан обеспечить его исправное состояние, в том числе осуществление технологической подготовки к эксплуатации.
      5. Выбросы вредных веществ и отработанных газов магистральных и маневренных тепловозов не должны превышать значения, установленные законодательством Республики Казахстан.
      6. Железнодорожный транспорт и оборудование должны выполнять свои функции, подлежать регулировке и техническому обслуживанию, не подвергая людей риску при выполнении этих операций.
      7. Системы управления железнодорожным транспортом и оборудованием должны обеспечивать безопасность их эксплуатации при всех предусмотренных режимах работы и условиях эксплуатации.
      8. Устройство управления должно быть легко различимо, а в необходимых случаях обозначено надписями, символами или другими способами.
      Железнодорожный транспорт и оборудование должны быть оснащены необходимым оборудованием, устройством, обеспечивающим их полную и безопасную остановку (выключение).
      Системы управления должны включать средства экстренного торможения и аварийной остановки (выключения), если их использование может уменьшить или предотвратить опасность.
      9. Центральный пульт управления системой железнодорожного транспорта и оборудования должен быть оборудован средствами отображения информации о нарушениях эксплуатации любой части систем, а также средствами аварийной остановки (выключения).
      10. Выбранный режим управления железнодорожным транспортом и оборудованием должен иметь приоритет относительно всех других режимов управления, за исключением аварийной остановки (выключения).
      11. Неисправность источника питания и схемы управления не должна приводить к возникновению опасных ситуаций.

      Статья 31-4. Требования безопасности при транспортировке и
                   хранении железнодорожного транспорта и оборудования
      1. Все необходимые требования к обеспечению сохранности железнодорожного транспорта и оборудования в процессе их транспортировки и хранения, сохранения технических характеристик, обуславливающих его безопасность, в том числе требования к упаковке, консервации, условиям транспортировки и хранения, назначенные сроки хранения, указания по срокам переосвидетельствования состояния, замены отдельных элементов, деталей, узлов с истекшими сроками хранения должны быть оговорены в эксплуатационной документации на железнодорожный транспорт и оборудование.
      2. Требования безопасности транспортировки и хранения конкретных видов железнодорожного транспорта и оборудования устанавливаются техническими регламентами в сфере железнодорожного транспорта.
      3. Материалы и вещества, применяемые для упаковки и консервации, должны соответствовать требованиям безопасности, установленным законодательством Республики Казахстан.
      4. Погрузка, разгрузка, транспортировка и складирование должны проводиться обученным персоналом с соблюдением установленных требований безопасности.

      Статья 31-5. Требования безопасности при утилизации и уничтожении
                   железнодорожного транспорта и оборудования
      Физическое или юридическое лицо должно обеспечить утилизацию и уничтожение железнодорожного транспорта и оборудования в соответствии с требованиями, установленными техническими регламентами на каждый вид железнодорожного транспорта.".

      18. В  Закон Республики Казахстан от 15 декабря 2001 г. "О государственном регулировании гражданской авиации" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2001 г., N 23, ст. 320; 2004 г., N 23, ст. 142; 2005 г., N 7-8, ст. 23):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) свидетельство на авиамаршрут - документ на право использования авиационного маршрута;
      2) авиационные услуги - услуги гражданской авиации, связанные с организацией и обеспечением воздушных перевозок пассажиров, багажа, грузов и почты и выполнением авиационных работ;
      3) авиационный маршрут (авиамаршрут) - географическое описание или комбинация географических описаний земной поверхности, над которой осуществляется воздушное сообщение между пунктами авиаперевозок;
      4) авиационная техника - гражданские воздушные суда, их оборудование, комплектующие изделия, двигатели, тренажеры и средства наземного обслуживания гражданских воздушных судов;
      5) авиационный персонал - физические лица, имеющие профессиональную подготовку авиационного профиля, осуществляющие деятельность по организации полетов, управлению движением воздушных судов, обслуживанию воздушных судов, выполнению авиационных работ, а также по обеспечению перевозок, безопасности полетов или авиационной безопасности;
      6) гражданская авиация - авиация, используемая в целях:
      а) перевозки пассажиров, багажа, грузов и почты (воздушные перевозки);
      б) выполнения авиационных работ;
      в) проведения учебных, спортивных, культурно-просветительных мероприятий, развития технического творчества;
      г) удовлетворения личных потребностей эксплуатанта воздушного судна;
      д) проведения поисково-спасательных и аварийно-спасательных работ, оказания помощи в случае стихийных бедствий;
      7) организация гражданской авиации - юридическое лицо, осуществляющее деятельность в сфере гражданской авиации;
      8) гражданское воздушное судно - воздушное судно, используемое в гражданской авиации и занесенное в Государственный реестр гражданских воздушных судов Республики Казахстан;
      9) свобода воздуха - право на перевозку в отношении регулярных международных воздушных перевозок, предоставляемое одним государством другому государству или государствам осуществлять полеты и проводить посадки на своей территории для перевозки пассажиров, багажа, грузов и почты;
      10) воздушные перевозки - деятельность физических и юридических лиц по перевозке пассажиров, багажа, грузов и почты гражданскими воздушными судами;
      11) Государственный реестр гражданских воздушных судов Республики Казахстан - документ, в котором производится государственная регистрация гражданских воздушных судов Республики Казахстан, прав на них и сделок с ними;
      12) нерегулярный (чартерный) рейс - коммерческая воздушная перевозка, не являющаяся регулярной авиаперевозкой;
      13) регулярный рейс - рейс, выполняемый в соответствии с утвержденным расписанием;
      14) временное управление - управление, которое вводится в действие при приостановлении действия или отзыве лицензии у эксплуатанта аэропорта;
      15) уполномоченный орган - орган государственного управления, осуществляющий реализацию государственной политики в сфере гражданской авиации, государственный контроль и надзор, координацию и регулирование деятельности гражданской и экспериментальной авиации и использования воздушного пространства Республики Казахстан;
      16) летная годность - техническое состояние гражданского воздушного судна, которое отвечает летно-техническим характеристикам, обеспечивающим безопасность и летное качество гражданского воздушного судна;
      17) безопасность полета - комплекс мер, обеспечивающих безопасное проведение полетов, комплексная характеристика гражданского воздушного судна и авиационных услуг, и (или) работ, определяющая способность выполнять полеты без угрозы жизни и здоровью людей.";
      2) в статье 4:
      подпункт 7-1) исключить;
      дополнить подпунктами 17)-22) следующего содержания:
      "17) установление нормы летной годности гражданских воздушных судов; 
      18) утверждение порядка сертификации и выдачи сертификатов эксплуатанта гражданских воздушных судов и воздушных судов сверхлегкой авиации, сертификатов типа, сертификатов годности аэродрома, сертификатов летной годности и сертификатов экземпляра;
      19) утверждение нормативных правовых актов, определяющих порядок обеспечения безопасности труда и производственной санитарии в области гражданской авиации, а также по аэронавигационному обслуживанию полетов; 
      20) утверждение нормативных правовых актов по вопросам безопасности полетов и авиационной безопасности;
      21) утверждение нормативных правовых актов в сфере радиотехнического обеспечения полетов и авиационной электросвязи;
      22) утверждение технических регламентов в сфере гражданской авиации.";
      3) в пункте 1 статьи 5: 
      подпункт 2) дополнить словами "по обеспечению безопасности для жизни, здоровья человека, окружающей среды";
      подпункты 8) и 17) изложить в следующей редакции:
      "8) сертификация и выдача сертификатов эксплуатанта гражданских воздушных судов и воздушных судов сверхлегкой авиации, сертификатов типа, сертификатов годности аэродрома, сертификатов летной годности и сертификатов экземпляра;";
      "17) разработка технических регламентов;";
      подпункты 26-1), 26-3), 26-7), 26-8) и 26-9) исключить;
      4) статью 10 изложить в следующей редакции:
      "Статья 10. Подтверждение соответствия в сфере гражданской авиации
      Подтверждение соответствия осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.".

      19. В  Закон Республики Казахстан от 17 января 2002 г. "О торговом мореплавании" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2002 г., N 2, ст. 16; 2004 г., N 20, ст. 116; N 23, ст. 142; 2005 г., N 11, ст. 36; 2006 г., N 3, ст. 22):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) аварийный взнос - денежная сумма, которую получатель обязан внести перевозчику при выдаче ему груза для возмещения расходов в случае общей аварии в качестве обеспечения уплаты его доли в общеаварийных расходах;
      2) получатель - лицо, уполномоченное на получение груза по договору морской перевозки груза;
      3) спецперсонал - лица, не являющиеся членами экипажа, постоянно находящиеся на борту в связи с назначением судна (занятые добычей и обработкой живых ресурсов моря, научные, инженерно-технические работники, работники лабораторий, рабочие и другие);
      4) бербоут-чартер - договор, по которому фрахтовщик обязуется за обусловленную плату (фрахт) предоставить фрахтователю во владение и пользование на определенный срок судно или несколько судов, не снаряженные и не укомплектованные экипажем для перевозки пассажиров, багажа и грузов и иных целей торгового мореплавания;
      5) обычный маршрут - общепринятый в морской практике маршрут следования судна;
      6) демерредж - плата за контрсталийное время;
      7) диспач - вознаграждение фрахтователю за окончание погрузки судна до истечения сталийного времени;
      8) диспаша - расчет убытков и расходов по общей аварии и распределение их между сторонами, участвующими в общем морском предприятии;
      9) диспашеры - лица, обладающие знаниями и опытом в области морского права, составляющие расчет по определению диспаши;
      10) расчетная единица - единица специального права заимствования, определяемая Международным валютным фондом;
      11) фрахт - плата за перевозку груза, а также вознаграждение по договорам бербоут-чартера и тайм-чартера;
      12) общее морское предприятие - имущество (судно, фрахт и груз), за счет которого подлежат возмещению расходы по общей аварии;
      13) пассажир - лицо, состоящее в договорных отношениях с перевозчиком и указанное в билете или ином документе, подтверждающем его право на проезд, либо осуществляющее по договору морской перевозки груза с согласия перевозчика сопровождение автотранспортного средства, животных и иного груза;
      14) пассажирское судно - судно, предназначенное для перевозки и перевозящее более двенадцати пассажиров;
      15) пассажирское свидетельство - судовой документ, содержащий сведения о максимально допустимом количестве пассажиров на судне;
      16) отправитель - лицо, отправляющее груз в соответствии с договором морской перевозки и указанное в перевозочных документах;
      17) плавучая буровая установка - судно (плавучее сооружение), предназначенное для выполнения буровых работ по разведке и (или) добыче подземных ресурсов морского дна;
      18) грузовое судно - судно, не являющееся пассажирским (сухогрузное, наливное, транспортный рефрижератор, ледокол, буксир, толкач, спасательное, технического флота, кабельное, специального назначения и другое непассажирское судно);
      19) инцидент - происшествие или ряд происшествий одного и того же происхождения, в результате которых причинен ущерб или возникла серьезная и непосредственная угроза причинения такого ущерба;
      20) каботаж - перевозка и буксировка в сообщении между морскими портами Республики Казахстан, а также из порта (пункта) погрузки до порта (пункта) разгрузки, находящихся в юрисдикции Республики Казахстан;
      21) каютный багаж - компактно упакованные и свободно размещаемые в каюте или на полках в общих местах вещи пассажира, перевозимые им при себе, в пределах установленных количества и габаритов;
      22) судно - самоходное или несамоходное плавучее сооружение, включая неводоизмещающее судно и гидросамолет, используемые в целях торгового мореплавания;
      23) морской залог на судно - ипотека судна, возникающая на основании настоящего Закона при наступлении указанных в нем обстоятельств;
      24) судовладелец - лицо, владеющее судном на праве собственности или иных законных основаниях;
      25) ипотека судна - ипотека подлежащего государственной регистрации морского судна, судна внутреннего водного плавания, судна плавания "река-море", а также строящегося судна, возникающая на основании договора, зарегистрированного в соответствующем реестре;
      26) лоцманская проводка судов - проведение судов, осуществляемое лоцманом;
      27) фрахтователь - сторона договора фрахтования, которой предоставляется судно или несколько судов на определенный срок для перевозки пассажиров, багажа и грузов или иных целей торгового мореплавания;
      28) фрахтовщик - сторона договора фрахтования, предоставляющая судно или несколько судов на определенный срок для перевозки пассажиров, багажа и грузов или иных целей торгового мореплавания;
      29) собственник судна - лицо, зарегистрированное в качестве собственника судна в соответствии с правилами государственной регистрации судов и прав на них;
      30) вместимость судна - вместимость, служащая для расчета в портах и статистического учета флота, определяемая в соответствии с международными договорами Республики Казахстан по обмеру судов;
      31) коносамент - документ, выдаваемый перевозчиком отправителю и удостоверяющий прием груза к перевозке;
      32) контрсталийное время - период времени, в течение которого судно находится под погрузкой сверх сталийного времени;
      33) опасный груз - груз, который в силу присущих ему свойств при перевозке, производстве погрузочно-разгрузочных работ и хранении может послужить причиной взрыва, пожара или повреждения технических средств, устройств, зданий и сооружений, а также гибели, травмирования или заболевания людей, животных, нанести вред окружающей среде;
      34) лоцман - специалист, обладающий определенными знаниями и навыками в области безопасного проведения судов к месту швартовки, постановки на якорь и перестановки судов в порту;
      35) лоцманская служба - деятельность лоцмана (лоцманов);
      36) нефтеналивное судно - судно, предназначенное для перевозки наливом сырой нефти и нефтепродуктов с температурой вспышки шестьдесят градусов по Цельсию и ниже для морских судов, пятьдесят пять градусов по Цельсию и ниже для судов внутреннего водного плавания и с давлением паров по Рейду ниже атмосферного;
      37) фактический перевозчик - перевозчик, фактически осуществляющий перевозку пассажира, багажа и груза или их часть;
      38) сквозной коносамент - документ, выдаваемый перевозчиком отправителю и удостоверяющий прием груза к перевозке, которым предусматривается, что часть перевозки должна осуществляться другим перевозчиком;
      39) акватория порта - внутренние воды Республики Казахстан, ограниченные линией, проходящей через наиболее удаленные в сторону моря точки гидротехнических и других сооружений портов или определяемой в соответствии с международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан;
      40) портовая буксировка - буксировка и выполнение маневров в акватории порта, в том числе для ввода судна или иного плавучего объекта в порт либо вывода его из порта;
      41) торговое мореплавание - деятельность по перевозке судами пассажиров, багажа и грузов, а также деятельность, связанная с использованием судов в иных коммерческих и некоммерческих целях (гидрографических, научных, гидротехнических, спасательных и других), за исключением военных и пограничных судов, используемых для выполнения возложенных на них функций;
      42) сталийное время - период времени, в течение которого судно находится под погрузкой без дополнительной к фрахту оплаты;
      43) суббербоут-чартер - договор фрахтования, по которому фрахтователь обязуется за обусловленную плату (фрахт) предоставить третьим лицам во владение и пользование на определенный срок судно или несколько судов, не снаряженные и не укомплектованные экипажем для перевозки пассажиров, багажа и грузов и иных целей торгового мореплавания;
      44) субтайм-чартер - договор фрахтования, по которому фрахтователь обязуется предоставить третьим лицам за вознаграждение на определенный срок судно или несколько судов, снаряженные и укомплектованные экипажем для перевозки пассажиров, багажа и грузов и иных целей торгового мореплавания;
      45) буксирное судно - судно, предназначенное для буксировки и кантовки других судов и плавучих сооружений;
      46) классификационное общество - организация, осуществляющая техническое освидетельствование и классификацию судов, совершающих международное плавание, признанная Правительством Республики Казахстан, в порядке, определенном международными договорами Республики Казахстан в области торгового мореплавания;
      47) тайм-чартер - договор фрахтования судна на время, по которому фрахтовщик обязуется за обусловленную плату (фрахт) предоставить фрахтователю судно и услуги членов экипажа судна в пользование на определенный срок для перевозки пассажиров, багажа и грузов и иных целей торгового мореплавания;
      48) правила перевозок - нормативные правовые акты, регулирующие деятельность морского транспорта при осуществлении перевозки пассажиров, багажа, грузов, утверждаемые уполномоченным органом;
      49) перевозчик - лицо, владеющее на праве собственности или иных законных основаниях судном, предоставляющее услуги по перевозке пассажиров, багажа и грузов и указанное в перевозочных документах;
      50) морской протест - заявление капитана судна о происшествии, имевшем место в период плавания или стоянки судна, которое может явиться основанием для предъявления к судовладельцу имущественных требований в целях обеспечения доказательств;
      51) морская буксировка - буксировка судна или иного плавучего объекта на определенное расстояние;
      52) средства навигационной обстановки морских путей - маяки, буи и другое навигационное оборудование, обеспечивающее безопасность плавания;
      53) морская накладная - перевозочный документ, оформляемый при перевозке грузов морским транспортом;
      54) морской порт - комплекс сооружений, расположенных на предоставленных в установленном законодательством Республики Казахстан порядке земельных участках, предназначенных для обслуживания судов, пассажиров, багажа и осуществления операций с грузами, а также для иных целей деятельности морского транспорта;
      55) морское требование - требование, заявляемое в связи с использованием судов в целях торгового мореплавания (возмещение вреда, уплата сборов и иное);
      56) морской терминал - специализированный участок в морском порту, включающий совокупность технических средств, инженерных сооружений, подъемно-транспортного и иного оборудования, обеспечивающих условия для погрузки (разгрузки) грузов, их хранения, обработки транспортных средств, смежных с морским видом транспорта, а также посадки, высадки и иного обслуживания пассажиров;
      57) оператор морского терминала - лицо, владеющее на праве собственности или иных законных основаниях терминалом в морском порту и осуществляющее погрузочно-разгрузочные работы и иные технические операции;
      58) уполномоченный орган - центральный исполнительный орган, осуществляющий в пределах своей компетенции реализацию государственной политики, государственный контроль и надзор, координацию и регулирование деятельности в сфере торгового мореплавания;
      59) чартер - вид договора морской перевозки пассажиров, багажа, грузов, при котором отправителю предоставляются все судно, его часть или определенные судовые помещения.";
      2) пункт 2 статьи 4 дополнить подпунктами 16)-19) следующего содержания:
      "16) утверждение правил классификации морских судов;
      17) утверждение правил по оборудованию морских судов;
      18) утверждение правил о грузовой марке морских судов;
      19) утверждение технических регламентов в сфере торгового мореплавания.";
      3) статью 8 изложить в следующей редакции:
      "Статья 8. Подтверждение соответствия
      1. Подтверждение соответствия продукции, относящейся к деятельности в сфере торгового мореплавания, и процессов ее жизненного цикла осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
      2. Документ по подтверждению соответствия, выданный иностранным государством, признается в соответствии с законодательством Республики Казахстан.";
      4) дополнить главой 1-1 следующего содержания:
      "Глава 1-1. Общие требования безопасности в сфере торгового мореплавания
      Статья 8-1. Общие требования
      1. Участники перевозочного процесса обязаны обеспечить безопасные условия для жизни и здоровья человека, окружающей среды, а также соблюдение требований безопасности торгового мореплавания.
      2. Безопасность торгового мореплавания обеспечивается комплексом организационных и технических мероприятий, направленных на защиту жизни и здоровья человека, окружающей среды, создание условий безаварийной работы участников перевозочного процесса, содержание водных путей в мореходном состоянии, в технически годном состоянии судов, портов, береговых объектов и сооружений на внутренних водных путях, а также предупреждение аварийности судов.
      Объектами технического регулирования в сфере торгового мореплавания являются:
      1) суда, используемые для торгового мореплавания, порты, береговые объекты и сооружения на водных путях;
      2) процессы производства (строительства, ремонта, реконструкции), эксплуатации судов, используемых для торгового мореплавания, портов, береговых объектов и сооружений на водных путях.

      Статья 8-2. Требования безопасности при производстве
                  (строительстве, ремонте, реконструкции) судов,
                  используемых для торгового мореплавания, портов,
                  береговых объектов и сооружений на водных путях
      1. При производстве (строительстве, ремонте, реконструкции) судов торгового мореплавания необходимо обеспечить соответствие требованиям проектной документации и законодательства Республики Казахстан о торговом мореплавании.
      2. При производстве (строительстве, ремонте, реконструкции) судов торгового мореплавания изготовитель обязан выполнить весь комплекс мер по обеспечению безопасности, определенный проектной документацией, и обеспечить возможность контроля выполнения всех технологических операций, от которых зависит безопасность мореплавания.
      3. Если для обеспечения безопасности в процессе или после изготовления судов торгового мореплавания требуется проведение испытаний, то они должны быть проведены в полном объеме с выполнением всех требований проектной документации.
      4. Каждое судно должно быть промаркировано идентификационным номером, наносимым на корпус. Маркировка должна быть видимой, разборчивой и несмываемой.
      5. Судно должно быть разработано таким образом, чтобы свести к минимуму риск падения за борт и обеспечить спасение людей, оказавшихся за бортом.
      6. Место основного рулевого должно обеспечивать круговой обзор.
      7. Судно должно быть снабжено руководством по эксплуатации, в котором особое внимание должно уделяться риску пожара и затопления.

      Статья 8-3. Требования безопасности при эксплуатации судов,
                  используемых для торгового мореплавания, портов,
                  береговых объектов и сооружений на водных путях
      1. Суда, порты, береговые объекты и сооружения на море, связанные с процессом торгового мореплавания, являются зонами повышенной опасности и должны отвечать требованиям законодательных актов и актов Правительства Республики Казахстан в сфере торгового мореплавания.
      2. Физические или юридические лица, осуществляющие эксплуатацию судов, портов, береговых объектов и сооружений на море, должны обеспечить выполнение требований законодательных актов и актов Правительства Республики в сфере торгового мореплавания.
      3. Эксплуатация судов, используемых для торгового мореплавания, не должна оказывать негативное воздействие на жизнь и здоровье человека и окружающую среду.";
      5) в пункте 3 статьи 15 слова "уполномоченным органом" заменить словами "техническими регламентами";
      6) подпункт 1) пункта 2 статьи 42 изложить в следующей редакции:
      "1) несоответствия судна требованиям безопасности, установленным техническими регламентами;";
      7) пункт 1 статьи 59 после слова "обеспечить" дополнить словами "безопасность и";
      8) пункт 1 статьи 72 изложить в следующей редакции:
      "1. Грузы, нуждающиеся в таре и упаковке для обеспечения их полной сохранности при перевозках, должны предъявляться для перевозок в исправной таре и упаковке. Тара и упаковка должны соответствовать обязательным требованиям безопасности, установленным техническими регламентами.";
      9) в подпункте 1) пункта 1 статьи 196 слово "гражданина" заменить словом "человека".

      20. В  Закон Республики Казахстан от 11 марта 2002 г. "Об охране атмосферного воздуха" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2002 г., N 5, ст. 54; 2004 г., N 23, ст. 142; 2006 г., N 1, ст. 5; N 3, ст. 22):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) атмосферный воздух - компонент окружающей среды, представляющий собой естественную смесь газов атмосферы;
      2) вредное физическое воздействие на атмосферный воздух - вредное воздействие шума, вибрации, ионизирующего излучения, температурного и других физических факторов, изменяющих температурные, энергетические, волновые, радиационные и другие физические свойства атмосферного воздуха, на здоровье человека и окружающую среду;
      3) предельно допустимый норматив вредного физического воздействия на атмосферный воздух - норматив, который устанавливается для каждого источника, оказывающего шумовое, вибрационное, электромагнитное и другое физическое воздействие на атмосферный воздух и при котором вредное физическое воздействие не приводит к превышению предельно допустимых уровней физических воздействий на атмосферный воздух;
      4) предельно допустимый уровень физического воздействия на атмосферный воздух - норматив физического воздействия на атмосферный воздух, который отражает максимальный уровень физического воздействия на атмосферный воздух, при котором отсутствует вредное воздействие на здоровье человека и окружающую среду;
      5) охрана атмосферного воздуха - система государственных и общественных мер, направленных на улучшение качества атмосферного воздуха и предотвращение его вредного воздействия на здоровье человека и окружающую среду;
      6) загрязнение атмосферного воздуха - поступление в атмосферный воздух или образование в нем вредных (загрязняющих) веществ;
      7) мониторинг атмосферного воздуха - система наблюдений за состоянием атмосферного воздуха, его загрязнением, а также оценка и прогноз состояния атмосферного воздуха, его загрязнения;
      8) качество атмосферного воздуха - совокупность физических, химических и биологических свойств атмосферного воздуха, отражающих степень его соответствия гигиеническим и экологическим нормативам;
      9) трансграничное загрязнение атмосферного воздуха - загрязнение атмосферного воздуха, физический источник которого находится полностью или частично в пределах территории, находящейся под юрисдикцией одного государства, и отрицательное влияние которого проявляется на территории, находящейся под юрисдикцией другого государства;
      10) гигиенический норматив качества атмосферного воздуха - критерий качества атмосферного воздуха, который отражает предельно допустимую концентрацию вредных (загрязняющих) веществ в атмосферном воздухе и при котором отсутствует вредное воздействие на здоровье человека;
      11) экологический норматив качества атмосферного воздуха - критерий качества атмосферного воздуха, который отражает максимальное содержание вредных (загрязняющих) веществ в атмосферном воздухе и при котором отсутствует вредное воздействие на окружающую среду;
      12) предельно допустимая концентрация вредных (загрязняющих) веществ в воздухе - показатель воздействия одного или нескольких вредных (загрязняющих) веществ на атмосферный воздух, превышение которого приводит к вредному воздействию на здоровье человека и окружающую среду;
      13) норматив предельно допустимого выброса - норматив выброса вредного (загрязняющего) вещества в атмосферный воздух, который устанавливается для передвижного и стационарного источника загрязнения атмосферного воздуха с учетом удельных нормативов выбросов, при условии соблюдения данным источником гигиенических и экологических нормативов качества атмосферного воздуха, предельно допустимых (критических) нагрузок на экологические системы, других экологических нормативов, установленных законодательством Республики Казахстан;
      14) вредное (загрязняющее) вещество - химическое или биологическое вещество либо смесь таких веществ, которые содержатся в атмосферном воздухе и которые в определенных концентрациях, превышающих предельно допустимые нормативы, оказывают вредное воздействие на здоровье человека и окружающую среду;
      15) неблагоприятные метеорологические условия - метеорологические условия, способствующие накоплению вредных (загрязняющих) веществ в приземном слое атмосферного воздуха;
      16) парниковые газы - газообразные составляющие атмосферы как природного, так и антропогенного происхождения, которые поглощают и переизлучают инфракрасное излучение;
      17) выброс - поступление вредного (загрязняющего) вещества из передвижных и стационарных источников в атмосферу;
      18) удельный норматив выброса - норматив максимальной массы выброса вредного (загрязняющего) вещества в атмосферу в расчете на единицу продукции, мощности, пробега транспортных или иных передвижных средств, который устанавливается для передвижных, стационарных источников выбросов, технологических процессов и оборудования.";
      2) статью 6 дополнить подпунктом 12) следующего содержания:
      "12) утверждение технических регламентов.";
      3) статью 7 дополнить подпунктом 17) следующего содержания:
      "17) разработка технических регламентов.";
      4) пункт 1 статьи 9 изложить в следующей редакции:
      "1. Физические и юридические лица, имеющие источники выбросов вредных (загрязняющих) веществ в атмосферный воздух и (или) вредного физического воздействия, превышающие установленные для них предельно допустимые нормативы, должны принимать меры по их снижению.";
      5) в пункте 1 статьи 16 слова "центральным исполнительным органом Республики Казахстан в области охраны окружающей среды" заменить словами "Правительством Республики Казахстан";
      6) статью 27 дополнить подпунктом 13) следующего содержания:
      "13) обеспечить соблюдение установленных предельно допустимых нормативов выбросов вредных веществ в атмосферный воздух.".

      21. В  Закон Республики Казахстан от 3 апреля 2002 г. "О промышленной безопасности на опасных производственных объектах" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2002 г., N 7-8, ст. 77; 2004 г., N 23, ст. 142; 2006 г., N 3, ст. 22):
      1) статьи 1, 3 и 4 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) авария - разрушение зданий, сооружений и (или) технических устройств, применяемых на опасном производственном объекте, неконтролируемые взрыв и (или) выброс опасных веществ;
      2) инцидент - отказ или повреждение технических устройств, применяемых на опасном производственном объекте, отклонение от режима технологического процесса, нарушение законодательства Республики Казахстан;
      3) промышленная безопасность - состояние защищенности физических и юридических лиц, окружающей среды от аварий на опасных производственных объектах и последствий указанных аварий;
      4) уполномоченный орган - государственный орган, осуществляющий государственное регулирование в области промышленной безопасности.";
      "Статья 3. Опасные производственные объекты
      1. К опасным производственным объектам относятся объекты, на которых производится, используется, перерабатывается, образуется, хранится, транспортируется, уничтожается хотя бы одно из следующих опасных веществ:
      1) воспламеняющееся - вещество, которое при нормальном давлении и в смеси с воздухом становится воспламеняющимся и температура кипения которого при нормальном давлении составляет 20 градусов Цельсия или ниже;
      2) взрывчатое - вещество, которое при определенных видах внешнего воздействия способно на быстрое самораспространяющееся химическое превращение с выделением тепла и образованием газов;
      3) горючее - вещество, способное самовозгораться, а также возгораться от источника зажигания и самостоятельно гореть после его удаления;
      4) окисляющее - вещество, поддерживающее горение, вызывающее воспламенение и (или) способствующее воспламенению других веществ в результате окислительно-восстановительной экзотермической реакции;
      5) токсичное - вещество, способное при воздействии на живые организмы приводить к их гибели и имеющее следующие характеристики:
      средняя смертельная доза при введении в желудок от 15 до 200 миллиграммов на килограмм веса включительно;
      средняя смертельная доза при нанесении на кожу от 50 до 400 миллиграммов на килограмм веса включительно;
      средняя смертельная концентрация в воздухе от 0,5 до 2 миллиграммов на литр включительно;
      6) высокотоксичное - вещество, способное при воздействии на живые организмы приводить к их гибели и имеющее следующие характеристики:
      средняя смертельная доза при введении в желудок не более 15 миллиграммов на килограмм веса;
      смертельная доза при нанесении на кожу не более 50 миллиграммов на килограмм веса;
      средняя смертельная концентрация в воздухе не более 0,5 миллиграммов на литр;
      7) представляющее опасность для окружающей природной среды, в том числе характеризующееся в водной среде следующими показателями острой токсичности:
      средняя смертельная доза при ингаляционном воздействии на рыбу в течение девяноста шести часов не более 10 миллиграммов на литр;
      средняя концентрация яда, вызывающая определенный эффект при воздействии на дафнию в течение сорока восьми часов, не более 10 миллиграммов на литр;
      средняя ингибирующая концентрация при воздействии на водоросли в течение семидесяти двух часов не более 10 миллиграммов на литр.
      2. К опасным производственным объектам также относятся:
      1) технические устройства, работающие под давлением более 0,07 мегаПаскаля или при температуре нагрева воды более 115 градусов Цельсия;
      2) расплавы черных и цветных металлов и сплавы на основе этих расплавов;
      3) горные, геологоразведочные, буровые (в том числе на шельфах морей и внутренних водоемах), взрывные работы по добыче и обогащению полезных ископаемых, работы в подземных условиях;
      4) отходы производства, содержащие вещества, опасные для здоровья человека и окружающей среды;
      5) грузоподъемные механизмы, эскалаторы, канатные дороги, фуникулеры, лифты;
      6) электроустановки всех типов, применяемые на опасных производственных объектах;
      7) гидротехнические сооружения опасных производственных объектов;
      8) источники радиоактивного и ионизирующего излучения;
      9) разработка, производство, ремонт, реализация, хранение и утилизация вооружения и боеприпасов к нему.

      Статья 4. Обеспечение промышленной безопасности
      1. Промышленная безопасность обеспечивается путем:
      1) установления и выполнения обязательных требований промышленной безопасности;
      2) допуска к применению на опасных производственных объектах технологий, технических устройств, материалов, прошедших процедуру подтверждения соответствия нормам промышленной безопасности;
      3) декларирования безопасности опасного производственного объекта;
      4) государственного контроля, а также производственного надзора за соблюдением требований промышленной безопасности;
      5) экспертизы промышленной безопасности опасных производственных объектов;
      6) аттестации организаций на проведение работ в области промышленной безопасности;
      7) мониторинга промышленной безопасности.
      2. Требования промышленной безопасности должны соответствовать нормам в области защиты промышленного персонала, населения и территорий от чрезвычайных ситуаций, санитарно-эпидемиологического благополучия населения, охраны окружающей природной среды, экологической безопасности, пожарной безопасности, безопасности и охраны труда, строительства, а также требованиям технических регламентов в сфере промышленной безопасности.";
      2) подпункт 3) статьи 6 изложить в следующей редакции:
      "3) утверждает технические регламенты;";
      3) в статье 7:
      в подпункте 3):
      слово "межотраслевые" исключить;
      дополнить словами ", за исключением утверждения технических регламентов";
      подпункт 16) изложить в следующей редакции:
      "16) осуществляет производство об административных правонарушениях в пределах компетенции, установленной законодательством Республики Казахстан;";
      дополнить подпунктами 17)-27) следующего содержания:
      "17) разрабатывает или согласовывает технические регламенты;
      18) контролирует эффективность производственного надзора, готовность организаций к ликвидации аварий и их последствий, работу по локализации и ликвидации последствий аварий на опасных производственных объектах;
      19) выдает разрешения на применение, изготовление (в том числе иностранных) технологий, технических устройств, материалов при производстве опасных видов работ;
      20) проводит мониторинг промышленной безопасности;
      21) осуществляет учет опасных промышленных объектов;
      22) контролирует проведение своевременных технических освидетельствований зданий, сооружений, технических устройств, материалов на опасных производственных объектах;
      23) осуществляет аттестацию организаций на право проведения работ в области промышленной безопасности и контроль за их деятельностью;
      24) руководит деятельностью военизированных горноспасательных, газоспасательных противофонтанных служб и формирований;
      25) согласовывает проведение приемочных испытаний технических устройств, материалов;
      26) проводит экспертизу декларации промышленной безопасности;
      27) делегирует осуществление отдельных своих полномочий территориальным подразделениям.";
      4) статью 9 дополнить подпунктом 4) следующего содержания:
      "4) согласовывает отвод земель под опасные производственные объекты с территориальными подразделениями уполномоченного органа.";
      5) в статье 10:
      в заголовке и абзаце первом слова "физических лиц", "Физические лица" заменить соответственно словами "работников", "Работники";
      подпункт 2) изложить в следующей редакции:
      "2) незамедлительно информировать администрацию организации об авариях, инцидентах на опасном производственном объекте;";
      в подпункте 3) слова "инструктаж и обучение" заменить словами "обучение и инструктаж";
      6) статью 11 изложить в следующей редакции:
      "Статья 11. Обязанности физических и юридических лиц - владельцев
                  опасного производственного объекта
      Владельцы опасных производственных объектов обязаны:
      1) соблюдать требования промышленной безопасности;
      2) применять технологии, технические устройства, материалы, допущенные к применению на территории Республики Казахстан;
      3) организовывать и осуществлять производственный надзор за соблюдением требований промышленной безопасности;
      4) обеспечивать проведение экспертизы промышленной безопасности зданий, согласование планов развития горных работ, диагностику, испытания, освидетельствование сооружений и технических устройств, материалов, применяемых на опасных производственных объектах, в установленные нормативными правовыми актами сроки или по предписанию государственного инспектора;
      5) проводить экспертизу технических устройств, материалов, отслуживших нормативный срок эксплуатации, для определения возможного срока дальнейшей эксплуатации;
      6) допускать к работе на опасных производственных объектах должностных лиц и работников, соответствующих установленным требованиям;
      7) предотвращать проникновение на опасные производственные объекты посторонних лиц;
      8) представлять в территориальные подразделения уполномоченного органа сведения о порядке организации производственного надзора и работниках, уполномоченных на его осуществление;
      9) проводить анализ причин возникновения аварий, осуществлять мероприятия, направленные на предупреждение, ликвидацию аварий и их последствий;
      10) незамедлительно информировать территориальное подразделение уполномоченного органа, органы местного государственного управления, население и работников об авариях;
      11) вести учет аварий;
      12) выполнять предписания по устранению нарушений требований нормативных правовых актов в сфере промышленной безопасности, выданных государственными инспекторами;
      13) предусматривать затраты на обеспечение промышленной безопасности при разработке планов финансово-экономической деятельности опасного производственного объекта;
      14) предоставлять в территориальные подразделения уполномоченного органа информацию об авариях, травматизме и профессиональной заболеваемости;
      15) страховать гражданско-правовую ответственность владельцев опасных производственных объектов, подлежащих декларированию, деятельность которых связана с опасностью причинения вреда третьим лицам;
      16) предоставлять государственным органам, гражданам достоверную информацию о состоянии промышленной безопасности на опасных производственных объектах;
      17) при предъявлении документа о назначении проверки и служебного удостоверения беспрепятственно допускать государственного инспектора на опасный производственный объект для осуществления функций, возложенных настоящим Законом;
      18) обеспечивать своевременное обновление технических устройств, материалов, отработавших свой нормативный срок;
      19) декларировать опасные производственные объекты, определенные настоящим Законом;
      20) обеспечивать укомплектованность штата работников опасного производственного объекта в соответствии с установленными требованиями организационно-технических мероприятий, обеспечивающих безопасное выполнение работ;
      21) обеспечивать подготовку, переподготовку, повышение квалификации и аттестацию работников в области промышленной безопасности;
      22) обеспечивать проведение экспертизы декларации промышленной безопасности;
      23) заключать с профессиональными аварийно-спасательными службами и формированиями договоры на обслуживание или создавать собственные профессиональные аварийно-спасательные службы и формирования;
      24) иметь резервы материальных и финансовых ресурсов для локализации и ликвидации последствий аварий;
      25) обучать работников методам защиты и действиям в случае аварии на опасных производственных объектах;
      26) создавать системы наблюдения, оповещения, связи и поддержки действий в случае аварии на опасных производственных объектах и обеспечивать их устойчивое функционирование;
      27) за трое суток извещать территориальное подразделение уполномоченного органа о намечающихся перевозках опасных веществ, наличие которых на промышленном объекте является основанием для декларирования согласно приложению к настоящему Закону;
      28) осуществлять постановку на учет, снятие с учета в территориальных подразделениях уполномоченного органа опасных производственных объектов;
      29) согласовывать с уполномоченным органом проекты (в том числе локальные) на строительство, реконструкцию, модернизацию, ликвидацию опасных производственных объектов;
      30) при вводе в эксплуатацию опасных производственных объектов проводить приемочные испытания с участием представителя уполномоченного органа.";
      7) дополнить статьей 11-1 следующего содержания:
      "Статья 11-1. Обязательное декларирование промышленной безопасности
      1. Обязательному декларированию подлежат объекты, на которых разрабатываются, производятся, используются, перерабатываются, образуются, хранятся, транспортируются, уничтожаются опасные вещества согласно приложению к настоящему Закону, расплавы черных и цветных металлов и сплавы на основе этих расплавов, горные, геологоразведочные, буровые (в том числе на шельфах морей и внутренних водоемах), взрывные работы по добыче и обогащению полезных ископаемых, работы в подземных условиях, источники радиоактивного и ионизирующего излучения, гидротехнические сооружения опасных производственных объектов, вооружение и боеприпасы.
      2. Декларация промышленной безопасности (далее - декларация) разрабатывается, пересматривается в составе проекта на строительство, расширение, реконструкцию, техническое перевооружение, консервацию и ликвидацию опасного производственного объекта.
      3. Декларация должна содержать следующие сведения:
      1) перечень опасных веществ (в том числе производных) и их характеристики;
      2) факторы опасного влияния (каждого фактора в отдельности; во взаимодействии с другими факторами; во взаимодействии с окружающей средой);
      3) технологические данные о распределении опасных факторов;
      4) анализ опасности и риска;
      5) технические решения по обеспечению безопасности;
      6) анализ условий возникновения аварийных ситуаций;
      7) подготовку персонала к действиям в аварийных ситуациях;
      8) схему вероятных сценариев возникновения и развития аварий;
      9) план ликвидации аварий (систему оповещения; средства и меры по защите людей; резервные ресурсы для ликвидации аварий, чрезвычайных ситуаций; медицинское обеспечение по оказанию помощи пострадавшим).
      4. Разработка декларации осуществляется организацией, эксплуатирующей опасный производственный объект, либо организацией, аттестованной на проведение работ в области промышленной безопасности.
      Правила разработки декларации устанавливаются уполномоченным органом.
      5. Декларация уточняется при изменении сведений промышленной безопасности, содержащихся в ней, или изменении требований промышленной безопасности в течение трех месяцев с момента появления изменений.
      6. Декларация утверждается руководителем организации, эксплуатирующей опасный производственный объект.
      Владелец организации, эксплуатирующей опасный производственный объект, несет ответственность за своевременность представления, полноту и достоверность сведений, содержащихся в декларации, в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
      7. Декларация подлежит экспертизе в территориальном подразделении уполномоченного органа.
      При внесении изменений в декларацию ее повторная экспертиза обязательна.
      8. Декларация в двух экземплярах представляется вместе с экспертным заключением в составе проекта или отдельным документом представляется в уполномоченный орган для регистрации. Один экземпляр хранится в уполномоченном органе, один в организации, эксплуатирующей опасный объект.
      9. Эксплуатация опасного объекта без декларации запрещается.";
      8) дополнить главой 4-2 следующего содержания:
      "Глава 4-2. Выдача разрешений на изготовление, испытание и применение (в том числе иностранных) технологий, технических устройств, материалов, применяемых на опасных производственных объектах
      Статья 14-8. Проведение приемочных испытаний вновь созданных
                   технических устройств, материалов
      1. Вновь созданные технические устройства, материалы, в том числе иностранного производства, применяемые на опасном производственном объекте, подлежат приемочным испытаниям на соответствие требованиям промышленной безопасности. 
      Приемочные испытания проводят организации, аттестованные уполномоченным органом. 
      2. Разрешение на проведение приемочных испытаний опытных образцов технических устройств, материалов выдается территориальными подразделениями уполномоченного органа.
      3. Для получения разрешения на проведение приемочных испытаний опытных образцов технических устройств, материалов аттестованная организация представляет в территориальное подразделение уполномоченного органа следующие документы:
      1) приказ о назначении комиссии по проведению испытаний;
      2) программу и методику испытаний.
      4. Приемочные испытания опытных образцов должны проводиться при условиях, обеспечивающих соответствие технических устройств, материалов требованиям, установленным законодательством в области промышленной безопасности.
      5. По согласованию с уполномоченным органом приемочные испытания могут проводиться у изготовителя. Объем и порядок проведения испытания определяются аттестованной организацией.
      6. Для технических устройств, материалов иностранного производства допускается проведение приемочного испытания образцов в стране поставщика аттестованной в Республике Казахстан организацией. Проведение таких испытаний осуществляется по согласованию с  уполномоченным органом.
      7. По результатам приемочных испытаний выдаются акт о соответствии технических устройств, материалов требованиям и нормам промышленной безопасности, наличии или отсутствии недостатков, рекомендации по их устранению, предложения по применению данного вида продукции на территории Республики Казахстан.

      Статья 14-9. Выдача разрешений на изготовление технических
                   устройств, материалов
      1. Для получения разрешения на изготовление технических устройств, материалов заявитель представляет в уполномоченный орган следующие документы:
      1) сопроводительное письмо с краткой информацией о назначении;
      2) экспертное заключение, подтверждающее возможность изготовителя обеспечить стабильность показателей безопасности продукции при серийном производстве.
      2. В срок не более тридцати дней со дня получения документов уполномоченный орган рассматривает представленные материалы и принимает по ним решение. При представлении неполных данных у заявителя запрашиваются дополнительные сведения. В этом случае срок рассмотрения исчисляется со времени их поступления. 
      По результатам рассмотрения уполномоченным органом выдается разрешение на изготовление технических устройств, материалов на территории Республики Казахстан.
      3. При несоответствии представленной заявки требованиям промышленной безопасности заявителю выдается мотивированный отказ.

      Статья 14-10. Выдача разрешений на применение технологий,
                    технических устройств, материалов
      1. Для получения разрешения на применение технологий, технических устройств, материалов заявитель представляет в уполномоченный орган следующие документы:
      1) сопроводительное письмо с краткой информацией о назначении технологий, технических устройств, материалов и области применения;
      2) экспертное заключение о соответствии технологий, технических устройств, материалов требованиям промышленной безопасности. 
      2. При соответствии технологий, технических устройств, материалов требованиям промышленной безопасности уполномоченный орган выдает разрешение на их применение. 
      3. При выявлении в процессе эксплуатации несоответствия технологий, технических устройств, материалов требованиям промышленной безопасности разрешение на их применение отзывается. 
      4. Учет выданных, отозванных разрешений на применение технологий, технических устройств, материалов осуществляется уполномоченным органом.
      5. Разрешение действует на территории Республики Казахстан для всех субъектов права.
      6. Информация о допущенных и отозванных к применению на территории Республики Казахстан технологиях, технических устройствах, материалах публикуется уполномоченным органом в периодической печати.

      Статья 14-11. Выдача разрешений на применение новых взрывчатых
                    материалов, в том числе иностранного производства
      1. Разрешение на применение новых взрывчатых материалов, в том числе иностранного производства, выдается уполномоченным органом после проведения комплекса испытаний, включающего в себя:
      1) контрольные испытания на соответствие взрывчатых материалов требованиям, установленным в технической документации на их изготовление и применение, в том числе правилам и нормам по безопасности;
      2) предварительные и приемочные испытания в производственных условиях;
      3) проведение производственных испытаний в один или два этапа в зависимости от результатов контрольных испытаний.
      2. В состав комиссии по проведению испытаний должны быть включены представители предприятия, экспертной организации и уполномоченного органа.
      3. Для получения разрешения заявитель представляет в уполномоченный орган следующие документы:
      1) акт испытаний опытной партии;
      2) сертификат соответствия взрывчатых материалов.

      Статья 14-12. Экспертиза промышленной безопасности
      1. Экспертизе промышленной безопасности подлежат:
      1) проектная документация на строительство, расширение, реконструкцию, техническое перевооружение, консервацию и ликвидацию опасного производственного объекта.
      При внесении изменений в проектную документацию проведение повторной экспертизы обязательно;
      2) технологии, технические устройства, материалы, применяемые на опасном производственном объекте;
      3) декларация промышленной безопасности;
      4) состояние зданий, сооружений.
      2. Экспертизу промышленной безопасности проводят организации, аттестованные уполномоченным органом, за счет средств владельца опасного производственного объекта.
      3. Результатом проведения экспертизы промышленной безопасности является экспертное заключение.

      Статья 14-13. Аттестация организаций на проведение работ
                    в области промышленной безопасности
      1. Аттестации подлежат организации на право:
      1) проведения работ на декларируемых объектах;
      2) выдачи документов, удостоверяющих соответствие технических устройств, технологий и материалов требованиям промышленной безопасности;
      3) проведения экспертизы в области промышленной безопасности;
      4) проведения экспертизы в области взрывных работ;
      5) проведения научно-исследовательских и проектных работ в области промышленной безопасности;
      6) разработки нормативных правовых актов в области промышленной безопасности;
      7) проведения аварийно-спасательных работ;
      8) подготовки, переподготовки, повышения квалификации специалистов в области промышленной безопасности.
      2. Для аттестации организация представляет следующие документы:
      1) заявление;
      2) нотариально засвидетельствованную копию устава организации;
      3) копию свидетельства о государственной регистрации организации в качестве юридического лица;
      4) пояснительную записку о соответствии организации требованиям промышленной безопасности.
      3. Рассмотрение документов осуществляется не позднее месячного срока со дня подачи документов в полном объеме. 
      4. По итогам рассмотрения уполномоченный орган принимает решения об аттестации или отказе в аттестации.
      5. Аттестация или мотивированное решение об отказе в аттестации выдается организации в пятидневный срок со дня принятия решения.
      6. В выдаче аттестата может быть отказано по следующим причинам:
      1) не представлены документы, указанные в пункте 2 настоящей статьи;
      2) несоответствие организации требованиям промышленной безопасности.
      При устранении организацией указанных причин заявление об аттестации рассматривается на общих основаниях.
      7. Срок действия аттестата составляет пять лет.
      В случае осуществления организацией деятельности, указанной в пункте 1 настоящей статьи, не предусмотренной выданным ей аттестатом, уполномоченный орган своим решением приостанавливает действие аттестата в соответствии с законами Республики Казахстан.
      Аттестат в судебном порядке отзывается в случаях:
      1) реорганизации или ликвидации юридического лица;
      2) неустранения причин, по которым было приостановлено действие аттестата;
      3) представления организацией заявления с просьбой о прекращении действия аттестата;
      4) истечения срока его действия.
      8. Информация об организациях, получивших аттестат, или о прекращении действия аттестата публикуется уполномоченным органом в периодической печати.
      Уполномоченный орган ведет реестр выданных и отозванных аттестатов.";
      9) дополнить приложением следующего содержания:

"Приложение           
к Закону Республики Казахстан  
от 3 апреля 2002 г.       
"О промышленной безопасности на  
опасных производственных объектах"

Предельные количества опасных веществ, наличие
которых на промышленном объекте является основанием
для декларирования

Наименование опасного вещества

Предельное
количество
опасного
вещества (т)

Аммиак 

10

Нитрат аммония (нитрат аммония и смеси
аммония, в которых содержание азота из нитрата
аммония составляет более 28 % массы, а также
водные растворы нитрата аммония, в которых
концентрация нитрата аммония превышает 90 %
массы)

1250

Нитрат аммония в форме удобрений (простые
удобрения на основе нитрата аммония, также
сложные удобрения, в которых содержание азота
из нитрата аммония составляет более 28 % массы
(сложные удобрения содержат нитрат аммония
вместе с фосфатом и (или) калием))  

5000

Акрилонитрил

200

Хлор

10

Оксид этилена 

50

Цианистый водород

20

Фтористый водород

50

Сернистый водород

50

Диоксид серы 

200

Триоксид серы

75

Алкилы свинца

50

Фосген

0,75

Метилизоцианат

0,15

Хлорпикрин

0,55

Бромметил

15

Металлил хлорид

20

Соляная кислота

40

Азотная кислота

25

Воспламеняющиеся вещества 

200

Горючие жидкости, находящиеся на
товарно-сырьевых складах и базах 

2500

Горючие жидкости, используемые в
технологическом процессе или транспортируемые
по магистральному трубопроводу

200

Окисляющие вещества 

200

Взрывчатые вещества 

25

Токсичные вещества

200

Высокотоксичные вещества

20

Вещества, представляющие опасность для
окружающей природной среды 

200

      Если расстояние между опасными производственными объектами менее 500 метров, учитывается суммарное количество опасного вещества.
      Если применяется несколько видов опасных веществ одной и той же категории, то их суммарное пороговое количество определяется условием:

        где m (i) - количество применяемого вещества;
      M (i) - пороговое количество того же вещества в соответствии с настоящим перечнем для всех i от 1 до n.".

      22. В  Закон Республики Казахстан от 3 июля 2002 г. "О защите растений" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2002 г., N 13-14, ст. 140; 2004 г., N 17, ст. 98; N 23, ст. 142; 2006 г., N 1, ст. 5; N 3, ст. 22):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) специальные хранилища (могильники) - хранилища, предназначенные для захоронения запрещенных или пришедших в негодность пестицидов (ядохимикатов), а также тары из-под них;
      2) специальная техника - устройство и (или) оборудование, предназначенные для применения пестицидов (ядохимикатов);
      3) объекты сельскохозяйственного назначения - сельскохозяйственные и иные угодья, зернохранилища, овощехранилища, склады, открытые площадки, производственные и иные помещения, предназначенные для производства, хранения и переработки растениеводческой продукции;
      4) особо опасные вредные организмы - вредители и болезни растений, способные к периодическому массовому размножению и распространению, причиняющие экономический, экологический ущерб и внесенные в перечень особо опасных вредных организмов, утверждаемый Правительством Республики Казахстан;
      5) вредные организмы - вредители, сорняки и болезни растений, отрицательно действующие на почву, растительность и сельскохозяйственную продукцию;
      6) экономический порог вредоносности - численность вредных и особо опасных вредных организмов, вызывающая потери растениеводческой продукции, при которой необходимо проведение фитосанитарных мероприятий;
      7) государственный фитосанитарный контроль - деятельность уполномоченного органа и его территориальных подразделений, направленная на соблюдение физическими и юридическими лицами законодательства Республики Казахстан о защите растений;
      8) защита растений - сфера деятельности, направленная на разработку и практическое применение методов фитосанитарного мониторинга, фитосанитарных мероприятий в целях предотвращения потерь растениеводческой продукции от вредных и особо опасных вредных организмов;
      9) растениеводческая продукция - продукция, предназначенная для удовлетворения потребностей населения в продуктах питания, животноводства - в кормах и промышленности - в сырье;
      10) пестициды (ядохимикаты) - химические, биологические и другие вещества, используемые против вредных и особо опасных вредных организмов, а также для предуборочного просушивания, удаления листьев и регулирования роста растений;
      11) обезвреживание пестицидов (ядохимикатов) - мероприятия, направленные на утилизацию, захоронение или уничтожение запрещенных или пришедших в негодность пестицидов (ядохимикатов), а также тары из-под них в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
      12) государственная регистрация пестицидов (ядохимикатов) - процедура, завершающая процесс биологической, токсикологической, гигиенической и экологической оценки препаратов, по результатам которой выдается физическим и юридическим лицам регистрационное удостоверение на право их применения на территории Республики Казахстан в соответствии с законодательством Республики Казахстан о защите растений;
      13) исходные компоненты пестицидов (ядохимикатов) - химические и другие вещества, предназначенные для производства пестицидов (ядохимикатов);
      14) остаточное количество пестицидов (ядохимикатов) - количественный показатель содержания химических веществ в растениеводческой продукции и объектах окружающей среды, с помощью которого оценивается их безопасность для человека и животных;
      15) производство (формуляция) пестицидов (ядохимикатов) - технологический процесс изготовления пестицидов (ядохимикатов) на основе исходных компонентов;
      16) список пестицидов (ядохимикатов) - перечень зарегистрированных пестицидов (ядохимикатов), разрешенных к применению на территории Республики Казахстан;
      17) уполномоченный орган - государственный орган, осуществляющий в пределах полномочий координацию и регулирование деятельности физических и юридических лиц в области защиты растений, а также государственный контроль за соблюдением законодательства Республики Казахстан о защите растений;
      18) фитосанитарная обстановка - сложившееся состояние объектов сельскохозяйственного назначения, определяемое численностью и вредоносностью вредных и особо опасных вредных организмов;
      19) фитосанитарный прогноз - предварительное определение возможного распространения и степени развития вредных и особо опасных вредных организмов в целях планирования сроков и объемов проведения фитосанитарных мероприятий;
      20) фитосанитарный мониторинг - система мероприятий, включающая обследование, наблюдение, учет развития и распространения вредных и особо опасных вредных организмов, а также разработку на их основе фитосанитарного прогноза;
      21) фитосанитарные нормативы - установленные параметры величин, используемые для определения объемов фитосанитарных мероприятий;
      22) фитосанитарные мероприятия - комплекс мер, обеспечивающих снижение численности и вредоносности вредных и особо опасных вредных организмов.";
      2) статью 5 дополнить подпунктом 6) следующего содержания:
      "6) утверждает технические регламенты в сфере оборота пестицидов (ядохимикатов).";
      3) в пункте 1 статьи 6: 
      подпункт 3) изложить в следующей редакции:
      "3) разработка технических регламентов в сфере оборота пестицидов (ядохимикатов);";
      в подпункте 18) слова "правил хранения, транспортировки и применения пестицидов (ядохимикатов)" заменить словами "законодательства Республики Казахстан в сфере оборота пестицидов (ядохимикатов)";
      4) в пункте 2 статьи 12 слова "уполномоченным органом по согласованию с органами государственного экологического, санитарно-эпидемиологического и транспортного контроля" заменить словами "техническими регламентами в сфере оборота пестицидов (ядохимикатов)";
      5) подпункт 2) статьи 14-5 изложить в следующей редакции:
      "2) соблюдать требования безопасности в сфере оборота пестицидов (ядохимикатов), установленные техническими регламентами;";
      6) дополнить главой 4-1 следующего содержания:
      "Глава 4-1. Общие требования безопасности в сфере оборота 
                  пестицидов (ядохимикатов)
      Статья 19-6. Требования по упаковке пестицидов (ядохимикатов)
      1. Упаковка и тара, предназначенные для пестицидов (ядохимикатов), должны обеспечивать безопасность при их хранении, перевозке и реализации продукции.
      2. Материалы, используемые для упаковки и тары, должны быть специально приспособлены для защиты человека, окружающей среды от опасных свойств пестицидов (ядохимикатов).
      3. Материалы, используемые для упаковки и тары, должны быть устойчивы к разрушающему или иному вредному воздействию составных веществ пестицидов (ядохимикатов) и не взаимодействовать с ними, вступая в реакцию, вызывающую:
      1) возгорание и (или) выделение значительного количества тепла;
      2) выделение легковоспламеняющихся, токсичных или удушающих газов;
      3) образование других химически активных и опасных веществ.    

      Статья 19-7. Требования безопасности при применении пестицидов
                   (ядохимикатов)
      1. Применение пестицидов (ядохимикатов) осуществляется с соблюдением технологии эффективного и безопасного применения, установленной в списке пестицидов (ядохимикатов), разрешенных к применению на территории Республики Казахстан.
      2. Применение пестицидов (ядохимикатов) с нарушением требований технических регламентов запрещается.
      3. Запрещается оставление неиспользованных пестицидов (ядохимикатов) на месте работы, кроме специально предназначенных для временного хранения мест.

      Статья 19-8. Требования по маркировке пестицидов (ядохимикатов)
      1. Маркировка упаковки пестицидов (ядохимикатов) должна включать:
      1) наименование и полный адрес заявителя (поставщика, изготовителя, дистрибьютора или импортера), включая номера телефона, факса, телекса, и электронный адрес;
      2) наименование пестицида (ядохимиката) и его целевое назначение;
      3) номинальное количество (массу или объем) пестицида (ядохимиката);
      4) обозначение номера партии выпуска;
      5) дату изготовления (выпуска);
      6) знаки (пиктограммы) свойств опасности и классов воздействия на человека, окружающую среду и имущество;
      7) рекомендации по безопасному хранению, перевозке, реализации, применению и утилизации продукции.
      2. Маркировка наносится четкими несмываемыми буквами или символами.

      Статья 19-9. Требования безопасности при хранении пестицидов
                   (ядохимикатов)
      1. Хранение пестицидов (ядохимикатов) должно осуществляться в специально предназначенных для этого складских помещениях, отвечающих требованиям экологических, строительных и санитарно-эпидемиологических правил и норм.
      2. Склады оборудуются приточной и вытяжной вентиляцией. Вытяжная вентиляция должна оборудоваться сухими фильтрующими элементами.
      3. Хранение пестицидов (ядохимикатов) на складе допускается только после того, как помещение будет обследовано органами санитарно-эпидемиологической и пожарной службы с последующим составлением санитарного паспорта на право получения и хранения пестицидов (ядохимикатов).
      4. Количество хранимых пестицидов (ядохимикатов) не должно превышать емкость склада, предусмотренную проектной документацией склада.
      5. Разработка требований к условиям и порядку хранения пестицидов (ядохимикатов), а также контроль за соблюдением указанных требований осуществляются органами государственного санитарно-эпидемиологического контроля.

      Статья 19-10. Требования безопасности при транспортировке
                    пестицидов (ядохимикатов)
      1. Транспортировка пестицидов (ядохимикатов) осуществляется в порядке, установленном нормативными правовыми актами по вопросам перевозки опасных грузов транспортными средствами.
      2. Категорически запрещается перевозка совместно с пестицидами (ядохимикатами) или в транспортных средствах, ранее использованных для перевозки пестицидов (ядохимикатов),  пищевых продуктов, фуража и питьевой воды.
      3. Транспорт, использованный для перевозки пестицидов (ядохимикатов), не может быть использован для перевозки других непищевых грузов без предварительной очистки и обеззараживания транспортного средства.".

      23. В  Закон Республики Казахстан от 10 июля 2002 г. "О ветеринарии" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2002 г., N 15, ст. 148; 2004 г., N 23, ст. 142; 2005 г., N 7-8, ст. 23; 2006 г., N 1, ст. 5; N 3, ст. 22): 
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) неблагополучный по заболеванию пункт (неблагополучный пункт) - территория, на которой установлен эпизоотический очаг;
      2) рынок - специально оборудованное место торговли, включая место торговли животными, продуктами и сырьем животного происхождения, ветеринарными препаратами, кормами и кормовыми добавками;
      3) ветеринария (область ветеринарии) - область специальных научных знаний и практической деятельности, направленная на изучение болезней и пищевых отравлений (поражений) животных, их профилактику, диагностику, лечение и ликвидацию, обеспечение соответствия объектов государственного ветеринарного надзора требованиям законодательства Республики Казахстан в области ветеринарии, а также защиту населения от болезней, общих для животных и человека;
      4) ветеринарные (ветеринарно-санитарные) правила - нормативный правовой акт, определяющий порядок проведения ветеринарных мероприятий на основе ветеринарных нормативов, утверждаемый уполномоченным государственным органом в области ветеринарии, являющийся обязательным для исполнения физическими и юридическими лицами, осуществляющими деятельность в области ветеринарии;
      5) ветеринарные документы - ветеринарно-санитарное заключение, ветеринарное свидетельство, ветеринарный сертификат, ветеринарная справка, выдаваемые ветеринарными инспекторами на объекты государственного ветеринарного надзора в порядке, установленном уполномоченным государственным органом в области ветеринарии;
      6) ветеринарный паспорт - документ установленной уполномоченным государственным органом в области ветеринарии формы, в котором указываются: владелец, вид, пол, масть, возраст животного, сроки и характер проведенных ветеринарных обработок в целях профилактики, лечения и диагностики болезней животных;
      7) ветеринарные препараты - вещества животного, растительного или синтетического происхождения, предназначенные для профилактики, диагностики, лечения болезней животных, повышения их продуктивности, дезинфекции, дезинсекции и дератизации, а также вещества, используемые в качестве средств парфюмерии или косметики для животных;
      8) обращение ветеринарных препаратов - производство, хранение, перевозка, апробация, регистрационные испытания, подтверждение соответствия, контроль безопасности и качества, реклама, реализация или применение ветеринарных препаратов;
      9) государственная регистрация ветеринарных препаратов - внесение уполномоченным государственным органом в области ветеринарии в установленном законодательством порядке ветеринарных препаратов в Государственный реестр ветеринарных препаратов по результатам их экспертизы, апробации и регистрационных испытаний и выдача на них регистрационных удостоверений установленной формы;
      10) Государственный реестр ветеринарных препаратов - перечень, издаваемый уполномоченным государственным органом в области ветеринарии, содержащий сведения о ветеринарных препаратах, прошедших государственную регистрацию и разрешенных к производству, импорту и применению в Республике Казахстан;
      11) регистрационные испытания ветеринарных препаратов - комплекс методов, методик, применяемых в порядке, установленном уполномоченным государственным органом в области ветеринарии, для определения соответствия ветеринарных препаратов требованиям законодательства Республики Казахстан в области ветеринарии;
      12) апробация ветеринарного препарата - испытание ветеринарного препарата в ограниченных лабораторных или производственных условиях в порядке, установленном уполномоченным государственным органом в области ветеринарии, в целях определения его иммунобиологических свойств и эпизоотологической эффективности, отсутствия последствий действия препарата, а также экологической безопасности для установления возможности использования его в ветеринарной практике;
      13) ветеринарно-санитарная безопасность - состояние объектов государственного ветеринарного надзора, не представляющее опасности для здоровья животных и человека при обычных (установленных) условиях их использования;
      14) ветеринарно-санитарная экспертиза - проверка соответствия животных, продуктов и сырья животного происхождения ветеринарным нормативам комплексом органолептических, биохимических, микробиологических, паразитологических, токсикологических и радиологических исследований в порядке, установленном уполномоченным государственным органом в области ветеринарии;
      15) лаборатория ветеринарно-санитарной экспертизы - юридическое лицо или специализированное подразделение юридического лица, осуществляющее ветеринарно-санитарную экспертизу продуктов и сырья животного происхождения, реализуемых на рынках и (или) в других местах;
      16) ветеринарные мероприятия - комплекс противоэпизоотических, ветеринарно-санитарных процедур, направленных на предотвращение возникновения, распространения или ликвидацию болезней животных, включая их профилактику, лечение или диагностику; обезвреживание (обеззараживание), изъятие и уничтожение животных, зараженных особо опасными болезнями, представляющими опасность для здоровья животных и человека; повышение продуктивности животных; обеспечение безопасности продуктов и сырья животного происхождения, включая процедуры идентификации, в целях защиты здоровья животных и человека от заразных болезней, в том числе общих для животных и человека;
      17) уполномоченный государственный орган в области ветеринарии - государственный орган, определяемый Правительством Республики Казахстан, осуществляющий в пределах своих полномочий реализацию государственной политики в области ветеринарии;
      18) возбудители болезней животных - вирусы, бактерии, риккетсии, хламидии, микоплазмыприоны, простейшие, грибы, гельминты, клещи, насекомые;
      19) референтная и методологическая функция по диагностике болезней животных - осуществление типирования (определение типового различия внутри определенного вида) возбудителей особо опасных, медленных и экзотических болезней животных, включая разработку мер их профилактики и диагностики, а также постановка окончательного диагноза при сомнительных или спорных случаях;
      20) продукты животного происхождения - мясо и мясопродукты, молоко и молокопродукты, рыба и рыбопродукты, яйцо и яйцепродукты, не используемые без соответствующей обработки в пищу, а также продукция пчеловодства;
      21) сырье животного происхождения - шкура, шерсть, волос, щетина, пушнина, пух, перо, эндокринные железы, внутренности, кровь, кости, рога, копыта, другие продукты, получаемые от животных, предназначенные на корм животным и (или) используемые в промышленности;
      22) особо опасные болезни животных - болезни животных, сопровождающиеся быстрым или широким распространением, высокой заболеваемостью или летальностью животных, большим социально-экономическим ущербом, включая болезни, общие для животных и человека, определяемые уполномоченным государственным органом в области ветеринарии;
      23) корма - продукты растительного, животного, минерального, микробиологического, химического происхождения, используемые для кормления животных, содержащие питательные вещества в усвояемой форме и не оказывающие вредного воздействия на здоровье животных;
      24) кормовая добавка - вещества органического, минерального и (или) синтетического происхождения, используемые в качестве источников недостающих питательных и минеральных веществ и витаминов в рационе животных;
      25) карантин - правовой режим, предусматривающий систему ветеринарных и административно-хозяйственных мероприятий, направленных на ограничение или прекращение хозяйственных связей и приостановку перемещений подконтрольных государственному ветеринарному надзору грузов между эпизоотическим очагом, неблагополучным пунктом и территорией ветеринарно-санитарного благополучия в целях ликвидации эпизоотического очага и недопущения распространения заболевания;
      26) подконтрольные государственному ветеринарному надзору грузы - животные, продукты и сырье животного происхождения, ветеринарные препараты, корма и кормовые добавки;
      27) акт экспертизы - документ, выдаваемый ветеринарными лабораториями по результатам диагностики или ветеринарно-санитарной экспертизы объектов государственного ветеринарного надзора в порядке, установленном уполномоченным государственным органом в области ветеринарии, удостоверяющий их соответствие требованиям законодательства Республики Казахстан в области ветеринарии, а также рекомендующий их использование;
      28) ограничительные мероприятия - правовой режим, предусматривающий систему ветеринарных, административно-хозяйственных мероприятий, направленных на частичное ограничение хозяйственных связей и приостановление перемещений подконтрольных государственному ветеринарному надзору грузов в целях недопущения распространения болезней животных и достижения ветеринарно-санитарного благополучия в эпизоотическом очаге и неблагополучном пункте;
      29) эпизоотия - массовое распространение особо опасных и других инфекционных болезней животных на территории соответствующей административно-территориальной единицы;
      30) эпизоотический мониторинг - система сбора количественных данных о распространении болезней животных, включая эпизоотологическое обследование и информацию о закономерностях развития конкретной болезни животных, природно-географических и экономических (хозяйственных) условиях территорий их обитания (содержания, разведения), проводимых ветеринарно-санитарных мероприятиях, и последующая их статистическая обработка для анализа эффективности ветеринарно-санитарных мероприятий и прогнозирования возникновения, развития и ликвидации эпизоотии или панзоотии;
      31) эпизоотический очаг - ограниченная территория или помещение, где находятся источник возбудителя инфекции, факторы передачи и восприимчивые животные.";
      2) в статье 3:
      подпункт 5) изложить в следующей редакции:
      "5) контроль за безопасностью и качеством ветеринарных препаратов, кормов и кормовых добавок;";
      подпункт 6) после слов "контроля за" дополнить словами "безопасностью и";
      3) статью 5 дополнить подпунктом 3-1) следующего содержания:
      "3-1) утверждение технических регламентов в сфере ветеринарии;";
      4) в статье 8:
      в подпункте 8) слова "и нормативов" исключить;
      дополнить подпунктами 22), 23) следующего содержания:
      "22) разработка технических регламентов в сфере ветеринарии;
      23) государственный контроль за выполнением требований, установленных техническими регламентами, в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан в пределах своей компетенции.";
      5) дополнить главой 3-1 следующего содержания:
      "Глава 3-1. Общие требования безопасности к ветеринарным
                  препаратам, кормам и кормовым добавкам для животных,
                  не предназначенным для применения в качестве пищи
                  для людей

      Статья  24-1. Требования безопасности при производстве и 
                    расфасовке ветеринарных препаратов, кормов 
                    и кормовых добавок
      1. При производстве и расфасовке ветеринарных препаратов, кормов и кормовых добавок должны соблюдаться требования технических регламентов.
      2. Расфасовка ветеринарных препаратов, кормов и кормовых добавок должна обеспечивать безопасность при их хранении, транспортировке и реализации.
      3. Упаковочный материал не должен оказывать влияние на безопасность и качество ветеринарных препаратов, кормов и кормовых добавок.

      Статья 24-2. Требования безопасности при транспортировке
                   ветеринарных препаратов, кормов и кормовых добавок
      1. Перевозка ветеринарных препаратов, кормов и кормовых добавок на территории Республики Казахстан должна осуществляться в условиях, обеспечивающих их безопасность и сохранность их качественных показателей.
      2. Ветеринарные препараты, корма и кормовые добавки должны транспортироваться в сухих, чистых транспортных средствах, не зараженных вредителями кормовых запасов.

      Статья 24-3. Требования безопасности при хранении ветеринарных
                   препаратов, кормов и кормовых добавок
      1. Ветеринарные препараты, корма и кормовые добавки должны храниться в специализированных складских помещениях в условиях, обеспечивающих их безопасность в течение всего срока хранения.
      2. Условия хранения ветеринарных препаратов, кормов и кормовых добавок устанавливаются изготовителем с учетом требований, предусмотренных техническими регламентами в сфере ветеринарии.
      3. При ввозе на территорию Республики Казахстан ветеринарных препаратов, кормов и кормовых добавок должна предоставляться информация о сроках хранения и (или) годности, условиях хранения в порядке, предусмотренном законодательством.

      Статья 24-4. Требования безопасности при применении
                   ветеринарных препаратов, кормов и кормовых добавок
      1. При использовании ветеринарных препаратов, кормов и кормовых добавок должны учитываться требования технологии их применения.
      2. Остатки веществ или компонентов ветеринарных препаратов в продукции, полученной из животных, в отношении которых они применялись, не должны превышать нормативы, установленные законодательством Республики Казахстан.
      3. Не допускается применение ветеринарных препаратов, кормов или кормовых добавок, срок годности которых истек.

      Статья 24-5. Требования безопасности при размещении на рынке
                   ветеринарных препаратов, кормов и кормовых добавок
      1. При размещении на рынке ветеринарных препаратов, кормов и кормовых добавок производители и продавцы должны предоставлять полную и достоверную информацию о показателях безопасности и качества ветеринарных препаратов, кормов и кормовых добавок.
      2. Не подлежат размещению на рынке ветеринарные препараты, корма и кормовые добавки, которые:
      1) не соответствуют требованиям настоящего Закона и технических регламентов в сфере ветеринарии;
      2) имеют явные признаки порчи;
      3) не имеют документов производителя, подтверждающих их происхождение и в отношении которых отсутствует информация о государственной регистрации;
      4) не соответствуют предоставленной информации и в отношении которых имеются обоснованные подозрения в фальсификации документов, подтверждающих их происхождение;
      5) не имеют установленных сроков годности или сроки годности которых истекли;
      6) не имеют маркировки, содержащей сведения, предусмотренные техническими регламентами в сфере ветеринарии либо в отношении которых не имеется такой информации. 

      Статья 24-6. Требования безопасности при утилизации и
                   уничтожении ветеринарных препаратов, кормов и
                   кормовых добавок
      1. Ветеринарные препараты, корма и кормовые добавки, признанные по результатам лабораторных исследований непригодными для использования по назначению, подлежат экспертизе на предмет их дальнейшего использования или утилизации, уничтожения в порядке, установленном Правительством Республики Казахстан.
      2. Ветеринарные препараты, корма и кормовые добавки на период, необходимый для проведения экспертизы и принятия решения о возможности его дальнейшего использования, утилизации или уничтожения, подлежат хранению в отдельных помещениях с указанием объема партии и соблюдением условий, исключающих доступ к ветеринарным препаратам, кормам и кормовым добавкам.
      3. Ветеринарные препараты, корма и кормовые добавки должны быть денатурированы резко пахнущим веществом (керосином, нефтью, фенолом, хлорной известью) или красителем, дающим окраску, необычную для данного продукта.";
      6) в пункте 4 статьи 29 слова "утверждаются уполномоченным государственным органом в области ветеринарии" заменить словами "устанавливаются в технических регламентах".

      24. В  Закон Республики Казахстан от 8 февраля 2003 г. "О семеноводстве" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2003 г., N 3, ст. 16; 2004 г., N 23, ст. 142; 2006 г., N 1, ст. 5; N 3, ст. 22):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) агроэкологическая зона - территория, однородная по условиям возделывания сельскохозяйственных растений или близких по экологическим требованиям культур;
      2) аттестация - установление (подтверждение) соответствия физических и (или) юридических лиц статусу субъекта семеноводства;
      3) свидетельство об аттестации - документ, выданный местным исполнительным органом области (города республиканского значения, столицы), свидетельствующий о признании государством деятельности аттестованных субъектов в области семеноводства;
      4) сельскохозяйственные растения - зерновые, зернобобовые, крупяные, кормовые, масличные, эфиромасличные, технические, овощные, лекарственные, цветочные, плодовые, ягодные культуры, картофель, виноград;
      5) апробатор - физическое лицо, аттестованное уполномоченным государственным органом в области семеноводства на право проведения апробации сортовых посевов сельскохозяйственных растений;
      6) контрольные испытания - установление сохранности признаков сорта сельскохозяйственного растения и соответствия разновидности данному сорту;
      7) оригинальные семена - семена, произведенные автором сорта сельскохозяйственного растения, уполномоченным им лицом или оригинатором сорта и предназначенные для производства элитных семян;
      8) семена первой, второй и третьей репродукций - последующее размножение семян элиты по годам: первый год - первая репродукция, второй год - вторая репродукция, третий год - третья репродукция;
      9) апробация посевов - определение сортовых качеств посевов сельскохозяйственных растений: сортовой чистоты, сортовой типичности, степени засоренности, поражения болезнями и повреждения вредителями;
      10) грунтовая оценка - установление принадлежности семян к определенному виду, сорту и их сортовой чистоты путем посева на специальных участках и последующей проверки сортовых качеств по растениям;
      11) лабораторные сортовые испытания - установление принадлежности семян к определенному сорту и определение сортовой чистоты семян путем проведения лабораторного анализа;
      12) некондиционные семена - семена, по сортовым и посевным качествам не соответствующие требованиям нормативных документов по стандартизации в области семеноводства;
      13) сортосмена - замена производителями семян старых, возделываемых в производстве сортов новыми, допущенными к использованию сортами, более продуктивными или превосходящими заменяемые сорта по хозяйственно ценным признакам и свойствам;
      14) сортообновление - замена семян, сортовые и биологические качества которых ухудшились при использовании в производстве, лучшими семенами того же сорта;
      15) сортовая типичность - показатель сортовой чистоты перекрестно-опыляющихся сельскохозяйственных растений;
      16) оригинатор сорта - физическое или юридическое лицо, которое обеспечивает сохранение сорта;
      17) сортовой контроль - контроль за осуществлением мероприятий по определению сортовой чистоты посевов сельскохозяйственных растений и установлению принадлежности семян к определенному сорту;
      18) сортоиспытание - испытание и оценка сорта на патентоспособность и хозяйственную полезность, проводимые в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
      19) сортовая чистота - процентное отношение числа растений или стеблей основного сорта к общему числу растений или стеблей данного сельскохозяйственного растения;
      20) суперэлитные семена - семена, принадлежащие к оригинальным, получаемые из урожая питомника размножения, соответствующие требованиям государственных стандартов и иных нормативных документов в области семеноводства и предназначенные для производства элитных семян;
      21) семена - генеративные и вегетативные органы растений, используемые для воспроизводства сорта: собственно семена, плоды, части сложных плодов, соплодия, колоски, саженцы, луковицы, клубни, черенки, меристема и другие;
      22) кондиционность семян - соответствие семян требованиям государственных стандартов и иных нормативных документов в области семеноводства;
      23) сортовые качества семян - совокупность признаков, характеризующих принадлежность семян к определенному сорту сельскохозяйственного растения;
      24) партия семян - определенное количество однородных по происхождению и качеству семян, подтвержденное соответствующим документом (актом апробации, аттестатом на семена, свидетельством на семена, удостоверением о кондиционности семян, результатом анализа семян, карантинным сертификатом, фитосанитарным сертификатом или импортным карантинным разрешением);
      25) семенной контроль - контроль за осуществлением мероприятий по определению посевных качеств семян, за соблюдением требований законодательства Республики Казахстан;
      26) свидетельство на семена - документ, подтверждающий сортовые и посевные качества семян первой и последующих репродукций;
      27) посевные качества семян - совокупность показателей качества семян, характеризующих степень их пригодности для посева (посадки);
      28) производители семян - физические и юридические лица, осуществляющие деятельность в области семеноводства в соответствии с настоящим Законом;
      29) семеноводческое хозяйство - хозяйствующий субъект, аттестованный местным исполнительным органом области (города республиканского значения, столицы), осуществляющий производство и реализацию семян первой, второй и третьей репродукций;
      30) лаборатория по экспертизе качества семян - юридическое лицо, аттестованное в установленном порядке на право проведения исследований сортовых и посевных качеств семян на соответствие их требованиям государственных стандартов и иных нормативных документов в области семеноводства;
      31) семенная экспертиза - комплекс мероприятий по определению сортовых и посевных качеств семян на их соответствие требованиям технических регламентов и нормативным документам по стандартизации в области семеноводства;
      32) семенной эксперт - специалист лаборатории по экспертизе качества семян, аттестованный в порядке, установленном уполномоченным государственным органом в области семеноводства, на право проведения экспертизы сортовых и посевных качеств семян;
      33) семеноводство - деятельность, включающая в себя комплекс мероприятий по производству, заготовке, обработке, хранению, транспортировке, реализации и использованию семян, а также государственный контроль, в том числе сортовой и семенной;
      34) государственный инспектор по семеноводству - должностное лицо уполномоченного государственного органа в области семеноводства, осуществляющее государственный контроль в области семеноводства;
      35) схема семеноводства - группа взаимосвязанных питомников и семенных посевов, в которых в определенной последовательности путем отбора и размножения осуществляется процесс воспроизведения сорта;
      36) уполномоченный государственный орган в области семеноводства - центральный исполнительный орган, осуществляющий в пределах своей компетенции реализацию государственной политики в области семеноводства и его научного обеспечения, координацию и регулирование деятельности участников семеноводства;
      37) элитные семена - семена сельскохозяйственных растений, которые получены от оригинальных или суперэлитных семян и соответствуют требованиям законодательства Республики Казахстан о семеноводстве;
      38) элитно-семеноводческое хозяйство - хозяйствующий субъект, аттестованный местным исполнительным органом области (города республиканского значения, столицы), осуществляющий производство и реализацию элитных семян.";
      2) статью 4 дополнить подпунктами 14), 15) следующего содержания:
      "14) обеспечения безопасности в области технического регулирования (далее - безопасность);
      15) предупреждения действий, вводящих в заблуждение потребителей относительно безопасности в области семеноводства.";
      3) статью 5 дополнить подпунктом 11) следующего содержания:
      "11) утверждает технические регламенты.";
      4) в статье 6:
      дополнить подпунктом 11-1) следующего содержания:
      "11-1) разрабатывает технические регламенты;";
      подпункты 12) и 13) изложить в следующей редакции:
      "12) вносит в уполномоченный государственный орган по техническому регулированию и метрологии предложения по совершенствованию существующих государственных стандартов и других нормативных документов по стандартизации в области семеноводства;
      13) выдает разрешение на снижение в исключительных случаях на срок не более одного года установленных государственными стандартами показателей качества семян на основании обращений местных исполнительных органов областей (города республиканского значения, столицы);";
      5) в статье 13:
      в пункте 2 слова "государственных стандартов и иных нормативных документов в области семеноводства" заменить словами "законодательства Республики Казахстан";
     дополнить пунктом 2-1 следующего содержания:
     "2-1. Не допускаются к реализации и использованию для посева (посадки) семена, не соответствующие требованиям технических регламентов.";
      в пункте 3:
      абзац первый после слов "в Республике Казахстан" дополнить словами ", за исключением семян сортов, полученных на основе генной инженерии (генетически модифицированных)";
      подпункт 1) дополнить словами ", а также в целях проведения испытаний в производственных условиях (при наличии положительных результатов испытания сорта сельскохозяйственного растения другими организациями Республики Казахстан или уполномоченных органов других государств) с условием одновременной передачи сорта для проведения государственного сортоиспытания";
      6) в статье 19:
      пункт 3 дополнить словами ", а также в случаях, предусмотренных пунктом 3 статьи 13 настоящего Закона";
      в пункте 5 слова "требованиям государственных стандартов и технических условий" заменить словами "требованиям, установленным техническими регламентами и нормативными документами по стандартизации в области семеноводства";
      7) дополнить статьями 23-1, 23-2 следующего содержания:
      "Статья 23-1. Общие требования безопасности при утилизации 
                    и уничтожении семян
      1. Семена, признанные по результатам семенной экспертизы непригодными для использования по назначению, подлежат дополнительной обработке, утилизации и (или) уничтожению в порядке, установленном техническими регламентами.
      Семена на период, необходимый для проведения экспертизы и принятия решения о возможности их дальнейшего использования или необходимости уничтожения, подлежат хранению в отдельных помещениях с соблюдением условий, обеспечивающих безопасность.
      2. Расходы, связанные с транспортировкой, хранением, экспертизой, использованием или уничтожением семян, непригодных для использования по назначению, оплачиваются их владельцем. 

      Статья 23-2. Требования к информации о безопасности и качестве семян
      В целях предупреждения действий, вводящих в заблуждение потребителей относительно безопасности семян и процессов их жизненного цикла, производители семян обязаны предоставлять покупателям и (или) потребителям полную и достоверную информацию о показателях безопасности и качества семян.".

      25. В  Закон Республики Казахстан от 7 апреля 2003 г. "О государственном регулировании производства и оборота отдельных видов нефтепродуктов" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2003 г., N 6, ст. 33; 2004 г., N 23, ст. 142; 2006 г., N 15, ст. 95):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) автозаправочная станция - технологический комплекс, оснащенный оборудованием, обеспечивающим хранение и розничную реализацию нефтепродуктов;
      2) единая база данных - электронная база данных по производству и обороту нефтепродуктов, формируемая на основе информации государственных органов, осуществляющих в пределах своей компетенции государственное регулирование производства и оборота нефтепродуктов;
      3) компаундирование - смешивание двух или нескольких компонентов в целях получения нефтепродукта заданного качества;
      4) некондиционный нефтепродукт - нефтепродукт, не соответствующий требованиям, установленным законодательством Республики Казахстан о техническом регулировании;
      5) поставщик нефти - нефте- и (или) газодобывающая организация и (или) другие юридические лица, поставляющие на переработку собственную сырую нефть и (или) газовый конденсат;
      6) база нефтепродуктов - товарный склад, предназначенный для хранения и реализации нефтепродуктов;
      7) розничная реализация нефтепродуктов - реализация (отгрузка) нефтепродуктов физическим и юридическим лицам без целей дальнейшей перепродажи;
      8) оптовая реализация нефтепродуктов - реализация (отгрузка) нефтепродуктов производителями, поставщиками нефти, а также лицами, осуществляющими реализацию с баз нефтепродуктов, в целях дальнейшей перепродажи;
      9) производство нефтепродуктов - комплекс работ (операций) по переработке сырой нефти и (или) газового конденсата, а также по компаундированию, обеспечивающих получение нефтепродуктов в соответствии с законодательством Республики Казахстан о техническом регулировании;
      10) минимальный объем производства нефтепродуктов - объем нефтепродуктов, не менее которого производитель нефтепродуктов обязан производить ежемесячно в течение календарного года в соответствии с утвержденными уполномоченным органом объемами поставки сырой нефти и (или) газового конденсата нефте- и (или) газодобывающими организациями и другими источниками сырья;
      11) производитель нефтепродуктов - нефте- и (или) газоперерабатывающая организация, имеющая лицензию на производство и осуществляющая реализацию нефтепродуктов в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
      12) оборот нефтепродуктов - приобретение, хранение, реализация, транспортировка, экспорт и импорт нефтепродуктов;
      13) паспорт производства - документ установленной формы, отражающий показатели производственных мощностей производителя нефтепродуктов, основные его характеристики, регламентирующий использование имеющегося оборудования для соблюдения технологического процесса производства;
      14) уполномоченный орган - государственный орган, определяемый Правительством Республики Казахстан, осуществляющий государственное регулирование производства и оборота нефтепродуктов в пределах компетенции, определенной настоящим Законом;
      15) сопроводительная накладная - унифицированный документ, предназначенный для контроля за движением нефтепродуктов на всем пути следования от отправителя до получателя, необходимый для оформления операций по отпуску и приему нефтепродуктов.";
      2) в пункте 2 статьи 3:
      дополнить подпунктом 1-1) следующего содержания:
      "1-1) техническое регулирование в области производства и оборота нефтепродуктов;";
      подпункт 4) после слов "контроль за" дополнить словами "безопасностью и";
      3) статью 4 дополнить подпунктом 9) следующего содержания:
      "9) утверждает технические регламенты в области производства и оборота нефтепродуктов.";
      4) статью 5 дополнить подпунктами 13), 14), 15) следующего содержания:
      "13) проводит анализ и оценку рисков причинения вреда жизни и здоровью человека и окружающей среде в сфере производства и оборота нефтепродуктов; 
      14) разрабатывает технические регламенты в области производства и оборота нефтепродуктов;
      15) осуществляет государственный контроль за выполнением требований, установленных техническими регламентами в области производства и оборота нефтепродуктов.";
      5) в пункте 1 статьи 6:
      в абзаце первом слова "стандартизации, метрологии и сертификации" заменить словами "техническому регулированию и метрологии";
      в подпункте 1) слова "нормативными документами по стандартизации" заменить словами "законодательством Республики Казахстан о техническом регулировании в пределах своей компетенции";
      подпункт 2) изложить в следующей редакции:
      "2) осуществляет управление работами по техническому регулированию и метрологии в сфере производства и оборота нефтепродуктов в соответствии с законодательством Республики Казахстан;";
      6) дополнить статьей 8-1 следующего содержания:
      "Статья 8-1. Требования, обеспечивающие безопасность в области 
                   производства и оборота нефтепродуктов
      1. Производство и оборот нефтепродуктов должны обеспечивать безопасность для жизни и здоровья человека и окружающей среды в соответствии с требованиями настоящего Закона и технических регламентов.
      2. Объектами технического регулирования в области производства и оборота нефтепродуктов являются: бензин, дизельное топливо, мазут и процессы переработки сырой нефти и (или) газового конденсата, компаундирование нефтепродуктов, а также оборот нефтепродуктов.
      3. Оборудование и технические средства, используемые при производстве и обороте нефтепродуктов, должны соответствовать требованиям технических регламентов.
      4. Концентрации нефтяных паров в воздушной среде производственных зон и помещений не должны превышать предельно допустимые нормы, установленные техническими регламентами. 
      5. При проектировании и строительстве объектов по переработке, транспортировке и распределению нефтепродуктов должны соблюдаться требования законодательства Республики Казахстан об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности, охране окружающей среды, о пожарной безопасности и учитываться риски возникновения чрезвычайных ситуаций.";
      7) в статье 9:
      в подпункте 2) пункта 1 слова "нормативным документам по стандартизации" заменить словами "техническим регламентам";
      подпункт 3) пункта 2 изложить в следующей редакции:
      "3) введение присадок и добавок в дизельное топливо, мазут при условии, если они соответствуют техническим регламентам.";
      дополнить пунктом 2-1 следующего содержания:
      "2-1. Нефтепродукты, производимые нефтеперерабатывающими заводами, должны соответствовать нормам, установленным настоящим Законом и техническими регламентами.";
      8) пункт 1 статьи 10 дополнить подпунктом 4) следующего содержания:
      "4) соблюдать требования безопасности, установленные в технических регламентах.";
      9) в части первой пункта 2 статьи 12 слова ", услуги которых сертифицированы" исключить;
      10) статью 14 дополнить пунктами 4 и 5 следующего содержания:
      "4. Конструкция и условия эксплуатации средств хранения и транспортировки нефтепродуктов должны соответствовать требованиям технических регламентов. 
      5. Транспортировка нефтепродуктов должна обеспечить сохранность нефтепродуктов, потери которых не должны превышать установленные допустимые нормы.".

      26. В  Закон Республики Казахстан от 4 июня 2003 г. "О системе здравоохранения" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2003 г., N 11, ст. 70; 2004 г., N 23, ст. 142; 2006 г., N 3, ст. 22; N 15, ст. 92):
      1) статью 1 дополнить подпунктом 10-1) следующего содержания:
      "10-1) стандарт здравоохранения - документ, регламентирующий организацию и осуществление медицинской и врачебной деятельности;";
      2) в подпункте 6) статьи 5 слова "медицинским стандартам" заменить словами "стандартам здравоохранения";
      3) в статье 6:
      в подпункте 9) слова "сертификации и стандартизации" заменить словами "и подтверждения соответствия";
      дополнить подпунктом 16) следующего содержания:
      "16) утверждает технические регламенты в области здравоохранения.";
      4) в статье 7:
      подпункт 8) после слов "нормативные правовые акты" дополнить словами ", за исключением технических регламентов,";
      подпункт 9) изложить в следующей редакции:
      "9) разрабатывает и утверждает стандарты здравоохранения;";
      подпункт 15) после слова "соблюдением" дополнить словами "стандартов здравоохранения, а также";
      дополнить подпунктом 29) следующего содержания:
      "29) разрабатывает технические регламенты.";
      5) статьи 12, 13 изложить в следующей редакции:
      "Статья 12. Подтверждение соответствия в области здравоохранения
      1. Подтверждение соответствия продукции, процессов, услуг осуществляется в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
      2. Документы в сфере подтверждения соответствия, выданные иностранным государством, признаются в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      Статья 13. Стандарты здравоохранения
      1. Стандарты здравоохранения являются обязательными для субъектов здравоохранения. 
      2. Стандарты здравоохранения не относятся к нормативным документам по стандартизации, регулирование которых осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан о техническом регулировании.";
      6) в подпункте 3) пункта 2 статьи 44 слово "сертификации" заменить словами "подтверждения соответствия".

      27. В  Закон Республики Казахстан от 4 июля 2003 г. "Об автомобильном транспорте" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2003 г., N 15, ст. 134; 2004 г., N 23, ст. 142; 2005 г., N 7-8, ст. 19; 2006 г., N 3, ст. 22):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) автобус - автотранспортное средство, предназначенное для перевозки пассажиров и багажа, имеющее более восьми мест для сидения, исключая место водителя;
      2) автовокзал - комплекс сооружений, предназначенный для обслуживания пассажиров и водителей автобусов, пассажиропоток которого составляет более пятисот человек в сутки, и включающий в себя: капитальное здание с залом ожидания вместимостью свыше семидесяти пяти человек и билетными кассами, пункты медицинского освидетельствования водителей и оказания первичной медико-санитарной помощи, камеры хранения, перрон для посадки и высадки пассажиров, площадку для стоянки автобусов, посты для осмотра автобусов, диспетчерские пункты и комнату матери и ребенка;
      3) техническая эксплуатация автотранспортных средств - комплекс мероприятий, технических воздействий (диагностирование, техническое обслуживание, ремонт), направленных на организацию и обеспечение безопасной эксплуатации автотранспортных средств;
      4) автомобильный транспорт - отрасль экономики, основной сферой деятельности которой являются организация и осуществление перевозок пассажиров, багажа, грузов и почты с использованием автотранспортных средств и инфраструктуры;
      5) инфраструктура автомобильного транспорта - комплекс сооружений (автовокзалы, автостанции, грузовые терминалы, станции (мастерские) технического обслуживания и ремонта автотранспортных средств, сооружения для хранения автотранспортных средств), обеспечивающий непрерывность процесса перевозок, а также безопасную эксплуатацию автотранспортных средств;
      6) автомобильное транспортное средство (далее - автотранспортное средство) - единица подвижного состава автомобильного транспорта, включающего автобусы, микроавтобусы, легковые и грузовые автомобили, автомобильные прицепы, полуприцепы к седельным тягачам, а также специализированные автомобили (предназначенные для перевозки определенных видов грузов) и специальные автомобили (предназначенные для выполнения различных преимущественно нетранспортных работ);
      7) автомобильные перевозки - перевозки пассажиров, багажа, грузов или почты, осуществляемые автотранспортными средствами по автомобильным дорогам;
      8) автомобильный перевозчик (далее - перевозчик) - физическое или юридическое лицо, владеющее автомобильными транспортными средствами на праве собственности или на иных законных основаниях, предоставляющее услуги по перевозке пассажиров, багажа, грузов или почты за плату или по найму и имеющее на это лицензию или соответствующее разрешение, выданное в установленной форме;
      9) автостанция - комплекс сооружений, предназначенный для обслуживания пассажиров и водителей автобусов, пассажиропоток которого составляет менее пятисот человек в сутки, и включающий в себя: капитальное здание с залом ожидания вместимостью до семидесяти пяти человек и билетными кассами, камеры хранения, перрон для посадки и высадки пассажиров, площадку для стоянки автобусов, диспетчерские пункты;
      10) багаж - имущество пассажира, упакованное и перевозимое в багажном отделении автобуса, микроавтобуса или в багажном автомобиле, сопровождающем автобус, микроавтобус, в пределах норм, установленных Правилами перевозки пассажиров и багажа, а также в такси на основании дополнительного соглашения с перевозчиком;
      11) легковой автомобиль - автотранспортное средство, предназначенное для автомобильной перевозки пассажиров и багажа и имеющее не более восьми мест для сидения, исключая место водителя;
      12) пассажир - физическое лицо, пользующееся услугами перевозчика на основании заключенного договора автомобильной перевозки или ином законном основании;
      13) нерегулярные автомобильные перевозки пассажиров и багажа - перевозки, носящие разовый (нерегулярный) характер, осуществляемые перевозчиками с использованием автобусов, микроавтобусов, между начальным и конечным пунктами перевозки без посадки пассажиров на промежуточных пунктах;
      14) регулярные автомобильные перевозки пассажиров и багажа - перевозки, осуществляемые перевозчиками с использованием автобусов, микроавтобусов, по заранее согласованным маршрутам следования, расписаниям движения с установленными начальными и конечными пунктами, пунктами посадки и высадки пассажиров;
      15) путевой лист - документ, выдаваемый перевозчиком водителю автотранспортного средства, предназначенный для ведения учета работы автотранспортного средства;
      16) грузополучатель - физическое или юридическое лицо, уполномоченное на получение груза на основании договора автомобильной перевозки груза или на иных законных основаниях;
      17) грузоотправитель - физическое или юридическое лицо, от имени которого оформляется отправка груза;
      18) грузы - имущество, принятое к перевозке в соответствии с требованиями, установленными Правилами перевозок грузов автомобильным транспортом;
      19) междугородные межобластные автомобильные перевозки - перевозки, осуществляемые перевозчиками между городами или иными населенными пунктами в пределах двух или нескольких областей;
      20) междугородные внутриобластные автомобильные перевозки - перевозки, осуществляемые перевозчиками между городами или иными населенными пунктами в пределах одной области;
      21) городские автомобильные перевозки - перевозки, осуществляемые перевозчиком в пределах установленных границ города;
      22) пригородные автомобильные перевозки - перевозки, не относящиеся к городским и осуществляемые перевозчиками на маршрутах протяженностью до пятидесяти километров, измеряемых от установленных границ города или иного населенного пункта;
      23) ручная кладь - личные вещи пассажира, перевозимые им в салоне автобуса, микроавтобуса или такси, весовые и габаритные параметры которых соответствуют требованиям, установленным Правилами перевозок пассажиров и багажа автомобильным транспортом;
      24) государственный транспортный контроль (далее - транспортный контроль) - совокупность мероприятий, проводимых уполномоченным органом в целях проверки соблюдения физическими и юридическими лицами требований законодательства Республики Казахстан в области автомобильного транспорта;
      25) такси - легковой автомобиль, предназначенный для автомобильной перевозки пассажиров и багажа, оборудованный в соответствии с Правилами перевозок пассажиров и багажа автомобильным транспортом;
      26) проверка - действие государственных органов, осуществляющих контрольные функции, совершаемое в целях определения соблюдения субъектами предпринимательства требований законодательства Республики Казахстан в области автомобильного транспорта;
      27) уполномоченный орган - центральный исполнительный орган, осуществляющий реализацию государственной политики в области транспорта, координацию и регулирование деятельности транспортного комплекса Республики Казахстан;
      28) международные автомобильные перевозки - перевозки, осуществляемые перевозчиками между пунктами, расположенными на территории разных государств;
      29) микроавтобус - автобус особо малого класса, имеющий не более шестнадцати мест для сидения, исключая место водителя, предусмотренных заводом-изготовителем.";
      2) в подпункте 2) пункта 1 статьи 7 слова "нормативных правовых актов в части обеспечения безопасности перевозок" заменить словами "технических регламентов";
      3) в пункте 1 статьи 11 слово "сертификации" заменить словами "технического регулирования";
      4) в статье 12:
      подпункт 8) исключить;
      дополнить подпунктами 10), 11) следующего содержания:
      "10) утверждает Правила технической эксплуатации автотранспортных средств; 
      11) утверждает технические регламенты в сфере автомобильного транспорта.";
      5) в статье 13:
      подпункт 12) изложить в следующей редакции:
      "12) разрабатывает технические регламенты в сфере автомобильного транспорта;";
      подпункты 13), 14), 16) исключить;
      6) статью 17 изложить в следующей редакции:
      "Статья 17. Подтверждение соответствия
      1. Подтверждение соответствия автотранспортных средств, оборудования автотранспортного назначения, процессов их жизненного цикла в сфере автомобильного транспорта осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
      2. Документ в сфере подтверждения соответствия, выданный иностранным государством, признается в соответствии с законодательством Республики Казахстан.";
      7) дополнить главой 2-2 следующего содержания:
      "Глава 2-2. Общие требования безопасности в сфере автомобильного транспорта
      Статья 19-12. Общие положения
      1. Объектами технического регулирования в сфере автомобильного транспорта являются:
      автомобильный транспорт, включающий в себя:
      1) автобусы;
      2) микроавтобусы; 
      3) легковые автомобили; 
      4) грузовые автомобили;
      5) автомобильные прицепы;
      6) полуприцепы к седельным тягачам;
      7) специализированные автомобили (предназначенные для перевозки определенных видов грузов);
      8) специальные автомобили (предназначенные для выполнения различных преимущественно нетранспортных работ);
      9) проектирование автомобильного транспорта;
      10) производство (ремонт) автомобильного транспорта;
      11) транспортировку и хранение автомобильного транспорта;
      12) утилизацию и уничтожение автомобильного транспорта.
      2. Автотранспортные средства не должны реализовываться на рынке и использоваться, если они могут причинить вред жизни и здоровью человека и окружающей среде или ввести в заблуждение потребителей относительно их безопасности и функционального назначения при условии их надлежащей установки, обслуживания и эксплуатации. 
      3. Лицо, размещающее автомобильный транспорт на рынке Республики Казахстан, подлежащий подтверждению соответствия, обязано принять меры для подтверждения соответствия требованиям настоящего Закона и технических регламентов.
      4. Лицо, размещающее автомобильный транспорт на рынке Республики Казахстан, обязано:
      1) предоставить эксплуатационную документацию и другую информацию на государственном и русском языках, необходимую для оценки потребителем возможных рисков и принятия им соответствующих мер безопасности;
      2) при продаже автомобильного транспорта проводить выборочный контроль, проверять жалобы потребителей; 
      3) при наличии риска причинения вреда жизни и здоровью человека автомобильным транспортом обеспечить возможность своевременного и эффективного предупреждения пользователя, а также проведения необходимых мероприятий вплоть до возврата автомобильного транспорта;
      4) безотлагательно информировать соответствующие органы государственного контроля о нарушениях требований безопасности уже распространенного автомобильного транспорта и принятых им мерах по устранению таких нарушений;
      5) не реализовывать автомобильный транспорт, если имеется информация от изготовителя, уполномоченного представителя, импортера, пользователя или органов государственного контроля о его несоответствии установленным требованиям настоящего Закона и технических регламентов.
      5. Автомобильный транспорт должен иметь необходимые предупреждающие надписи или знаки об опасностях и условиях безопасной эксплуатации. 
      6. Требования безопасности, содержащиеся в эксплуатационной документации, не должны быть ниже требований, установленных настоящим Законом и техническими регламентами. 

      Статья 19-13. Требования безопасности при проектировании
                    автотранспортных средств
      1. При проектировании автотранспортных средств должны быть идентифицированы все возможные опасности на всех стадиях жизненного цикла, в том числе при нормальной эксплуатации, чрезвычайных ситуациях (отказах и внешних воздействиях), предполагаемых ошибках персонала и недопустимом использовании.
      2. Разработка руководства (инструкции) по эксплуатации (применению) и паспорта (или формуляра) является неотъемлемой частью проектирования автотранспортных средств.

      Статья 19-14. Требования безопасности при производстве
                    автотранспортных средств
      1. При производстве необходимо обеспечить соответствие изготовления автотранспортных средств требованиям проектной документации, настоящего Закона, технических регламентов.
      2. При производстве автотранспортных средств изготовитель обязан выполнить весь комплекс мер по обеспечению безопасности, определенный проектной документацией, и обеспечить возможность контроля выполнения всех технологических операций, от которых зависит безопасность.
      3. Если для обеспечения безопасности в процессе или после изготовления автотранспортных средств требуется проведение испытаний, то они должны быть проведены в полном объеме с выполнением всех требований проектной документации.
      4. Отклонения от проектной документации при производстве автотранспортных средств согласовываются с проектантом и не должны быть выше допустимого риска, установленного техническими регламентами.

      Статья 19-15. Требования безопасности при транспортировке
                    и хранении автотранспортных средств
      1. Все необходимые требования к обеспечению сохранности автотранспортных средств в процессе их транспортировки и хранения, сохранения технических характеристик, обуславливающих их безопасность, в том числе требования к консервации, условиям транспортировки и хранения, назначенные сроки хранения, указания по срокам переосвидетельствования состояния, замены отдельных элементов, деталей, узлов с истекшими сроками хранения должны быть оговорены в технической документации на автотранспортные средства.
      2. Транспортировка и хранение автотранспортных средств, их узлов и деталей проводятся с учетом всех требований безопасности, предусмотренных проектантом и законодательством Республики Казахстан. 
      3. Материалы и вещества, применяемые для консервации, должны быть безопасными.

      Статья 19-16. Требования безопасности при утилизации и
                    уничтожении автотранспортных средств
      Физические и юридические лица обеспечивают утилизацию, уничтожение автотранспортных средств в соответствии с законодательством Республики Казахстан с учетом соблюдения следующих требований:
      1) после прекращения эксплуатации автотранспортных средств должны быть приняты меры для предотвращения недопустимого их использования;
      2) автотранспортные средства, загрязненные в процессе эксплуатации токсичными веществами, радиоактивными аэрозолями при их утилизации, уничтожении, должны пройти обязательную обработку по обезвреживанию специальными растворами (способами) в зависимости от токсических, физико-химических свойств применяемых вредных веществ;
      3) персонал, проводящий все этапы утилизации, уничтожения автотранспортных средств, должен иметь необходимую квалификацию, пройти соответствующее обучение и соблюдать требования безопасности труда.".

      28. В  Закон Республики Казахстан от 28 февраля 2004 г. "О безопасности и охране труда" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2004 г., N 3-4, ст. 17; 2006 г., N 3, ст. 22; N 10, ст. 52):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) специальная одежда - одежда, обувь, головной убор, рукавицы, предназначенные для защиты работника от вредных и опасных производственных факторов;
      2) тяжелые физические работы - виды деятельности, связанные с подъемом или перемещением тяжестей вручную, либо другие работы с расходом энергии более 300 ккал/час;
      3) гигиена труда - комплекс санитарно-гигиенических мер и средств по сохранению здоровья работников, профилактике неблагоприятного воздействия производственной среды и трудового процесса;
      4) безопасность труда - состояние защищенности работника, обеспеченное комплексом мероприятий, исключающих вредное и опасное воздействие на работников в процессе трудовой деятельности;
      5) уполномоченный государственный орган по безопасности и охране труда (далее - уполномоченный орган) - центральный исполнительный орган, осуществляющий полномочия в сфере трудовых отношений в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
      6) территориальные подразделения уполномоченного государственного органа по безопасности и охране труда (далее - территориальные подразделения) - структурные подразделения уполномоченного государственного органа по безопасности и охране труда, осуществляющие в пределах соответствующей административно-территориальной единицы полномочия в сфере трудовых отношений в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
      7) мониторинг безопасности и охраны труда - система наблюдений за состоянием безопасности и охраны труда на производстве, а также оценка и прогноз состояния безопасности и охраны труда в республике;
      8) условия безопасности труда - совокупность факторов производственной среды и трудового процесса, оказывающих влияние на работоспособность и здоровье работника в процессе труда;
      9) охрана труда - система обеспечения безопасности жизни и здоровья работников в процессе трудовой деятельности, включающая в себя правовые, социально-экономические, организационно-технические, санитарно-гигиенические, лечебно-профилактические, реабилитационные и иные мероприятия и средства;
      10) общественный инспектор по охране труда - представитель работников, осуществляющий общественный контроль в области безопасности и охраны труда, назначаемый профсоюзным органом организации, а при отсутствии профсоюза - общим собранием работников;
      11) безопасные условия труда - условия труда, созданные работодателем, при которых воздействие на работника вредных и опасных производственных факторов отсутствует либо уровень их воздействия не превышает норм безопасности, установленных нормативными правовыми актами в области безопасности и охраны труда;
      12) средства индивидуальной защиты - средства, предназначенные для защиты работника от воздействия вредных и (или) опасных производственных факторов;
      13) рабочее место - место постоянного или временного нахождения работника при выполнении им трудовых обязанностей в процессе трудовой деятельности;
      14) вредные (особо вредные) условия труда - условия труда, при которых воздействие определенных производственных факторов приводит к снижению работоспособности или заболеванию работника;
      15) вредный производственный фактор - производственный фактор, воздействие которого на работника может привести к заболеванию или снижению трудоспособности;
      16) профессиональное заболевание - хроническое или острое заболевание, вызванное воздействием на работника вредных производственных факторов в связи с выполнением им своих трудовых (служебных) обязанностей;
      17) нормы безопасности - качественные и количественные показатели, характеризующие условия производства, производственный и трудовой процесс с точки зрения обеспечения организационных, технических, санитарно-гигиенических, биологических и иных норм, правил, процедур и критериев, направленных на сохранение жизни и здоровья работников в процессе их трудовой деятельности;
      18) опасные (особо опасные) условия труда - условия труда, при которых воздействие определенных производственных факторов приводит в случае несоблюдения правил охраны труда к внезапному резкому ухудшению здоровья или травме работника либо его смерти;
      19) опасный производственный фактор - производственный фактор, воздействие которого на работника может привести к временной или стойкой утрате трудоспособности (трудовому увечью или профессиональному заболеванию) или смерти;
      20) представители работников - уполномоченные работниками органы профессиональных союзов и их объединений, а в их отсутствие иные представители или организации, созданные в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
      21) несчастный случай на производстве - воздействие на работника производственного фактора при выполнении им трудовых (служебных) обязанностей или заданий работодателя, в результате которого произошли травма, внезапное ухудшение здоровья или отравление работника, которые привели его к временной или стойкой утрате трудоспособности, профессиональному заболеванию либо смерти;
      22) производственное оборудование - машины, механизмы, аппараты и иные технические средства;
      23) безопасность производственного оборудования - соответствие производственного оборудования требованиям безопасности труда при выполнении им заданных функций в условиях, установленных нормативно-технической и проектной документацией;
      24) аттестация производственных объектов по условиям труда - деятельность по оценке производственных объектов, цехов, участков, рабочих мест в целях определения состояния безопасности, вредности, тяжести, напряженности выполняемых на них работ, гигиены труда и определения соответствия условий производственной среды безопасным условиям труда;
      25) безопасность производственного процесса - соответствие производственного процесса требованиям безопасности труда в условиях, установленных нормативно-технической документацией;
      26) производственная санитария - система санитарно-гигиенических, организационных мероприятий и технических средств, предотвращающих или уменьшающих воздействие на работников вредных производственных факторов;
      27) уполномоченный государственный орган в области промышленной безопасности - центральный исполнительный орган Республики Казахстан, осуществляющий в пределах предоставленных полномочий реализацию государственной политики в области промышленной безопасности;
      28) средства коллективной защиты - технические средства, предназначенные для одновременной защиты двух и более работающих от воздействия вредных и (или) опасных производственных факторов.";
      2) в подпункте 1) статьи 5 слова ", государственных стандартов, правил, норм" исключить;
      3) пункт 1 статьи 7 после слов "должны содержать" дополнить словами "требования безопасности,";
      4) статью 8 дополнить подпунктом 6) следующего содержания:
      "6) утверждает технические регламенты в области безопасности и охраны труда.";
      5) в статье 9:
      подпункт 5) изложить в следующей редакции:
      "5) разрабатывает и утверждает нормы выдачи молока, рационов лечебно-профилактического питания, специальной одежды, специальной обуви и других средств индивидуальной защиты работникам за счет средств работодателя;";
      дополнить подпунктами 6-1), 13) следующего содержания:
      "6-1) устанавливает порядок разработки и утверждения работодателями инструкций в области безопасности и охраны труда в организации;";
      "13) координирует деятельность государственных органов по разработке технических регламентов в области безопасности и охраны труда.";
      6) в подпункте 7) статьи 10 слова "нормативов безопасности и охраны труда" заменить словами "законодательства Республики Казахстан о безопасности и охране труда";
      7) в пункте 1 статьи 14 слова "государственных стандартов, правил по безопасности и охране труда" заменить словами "установленным нормативными правовыми актами в области безопасности и охраны труда";
      8) подпункт 2) статьи 19 изложить в следующей редакции:
      "2) требовать от работников соблюдения законодательства Республики Казахстан о безопасности и охране труда и инструкций по безопасности и охране труда;";
      9) в подпункте 5) пункта 1 статьи 20 слова "правил и нормативов" заменить словами ", установленными нормативными правовыми актами";
      10) статью 22 исключить;
      11) дополнить статьей 22-1 следующего содержания:
      "Статья 22-1. Требования безопасности рабочих мест
      1. Здания (сооружения), в которых размещаются рабочие места, по своему строению должны соответствовать их функциональному назначению и требованиям безопасности и охраны труда.
      2. Рабочее оборудование должно соответствовать нормам безопасности, установленным для данного вида оборудования, иметь соответствующие предупреждающие знаки и обеспечиваться ограждениями или защитными устройствами для обеспечения безопасности работников на рабочих местах.
      3. Аварийные пути и выходы работников из помещения должны оставаться свободными и выводить в безопасную зону.
      4. Рабочие места, в которых ввиду характера работы существует риск для жизни и здоровья работника, должны быть четко обозначены и оснащены с учетом степени риска устройствами, преграждающими (ограничивающими) доступ к ним посторонних лиц.
      По территории организации пешеходы и технологические транспортные средства должны перемещаться в безопасных условиях. 
      5. Работники должны иметь средства индивидуальной защиты для проведения работы на опасных производственных объектах (участках), в том числе на высоте, в подземных условиях, открытых камерах, на шельфах морей и внутренних водоемах. 
      6. В течение рабочего времени температура, естественное и искусственное освещение, а также вентиляция в помещении, где располагаются рабочие места, должны соответствовать безопасным условиям труда. 
      7. Работники допускаются на работу с вредными условиями труда (запыленностью, загазованностью и другими факторами) после обеспечения работодателем безопасных условий труда.
      8. Уровень шума и вибраций на рабочих местах должен соответствовать требованиям безопасности и охраны труда.
      9. Работникам должна предоставляться комната отдыха или соответствующая зона отдыха, если этого требуют условия безопасности и гигиены труда, в соответствии с нормативными правовыми актами в области безопасности и охраны труда.";
      12) в статье 23:
      в пункте 1 слова "государственных стандартов, правил и норм по охране труда, санитарных, строительных правил и норм" заменить словами "нормативных правовых актов в области безопасности и охраны труда";
      в пункте 2 слова "по безопасности и охране труда, а также требованиям санитарных и строительных правил и норм" заменить словами "нормативных правовых актов в области безопасности и охраны труда";
      в подпункте 2) пункта 5 слова "гигиеническим нормативам" заменить словом "нормам";
      13) дополнить статьей 23-1 следующего содержания:
      "Статья 23-1. Требования безопасности в области технического
                    регулирования
      Требования безопасности устанавливаются техническими регламентами в соответствии с требованиями настоящего Закона в целях обеспечения безопасности процессов жизненного цикла продукции для жизни и здоровья человека.".

      29. В  Закон Республики Казахстан от 5 июля 2004 г. "О связи" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2004 г., N 14, ст. 81; 2006 г., N 3, ст. 22; N 15, ст. 95):
      1) статью 2 изложить в следующей редакции:
      "Статья 2. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) абонент - пользователь услугами связи, с которым заключен договор об оказании таких услуг при выделении для этих целей абонентского номера или кода идентификации;
      2) служебная информация об абонентах - сведения об абонентах (телефонные номера, адреса электронной почты), биллинговые сведения и сведения о предоставляемых абонентам услугах;
      3) специальная связь - вид курьерской связи, осуществляемый организациями почтовой связи и обеспечивающий прием, обработку, охрану, перевозку и доставку (вручение) специальных и иных отправлений, содержащих любую охраняемую законом тайну и ценности, в том числе драгоценные металлы, камни и изделия из них;
      4) каналы специальной и фельдъегерской связи - совокупность почтовых сетей, подразделений специальной и фельдъегерской связи, используемых для пересылки специальных отправлений в сопровождении фельдъегерей;
      5) специальные отправления - регистрируемые пакеты, посылки, метизы с вложением государственных секретов и их носителей, а также особо важной корреспонденции государственных органов и организаций, изделий, их компонентов (веществ) и грузов оборонной промышленности;
      6) оператор универсального обслуживания - оператор связи, оказывающий услуги связи на сети телекоммуникаций общего пользования, на которого в соответствии с законодательством Республики Казахстан возложена обязанность по оказанию универсальных услуг телекоммуникаций;
      7) связь - прием, сбор, обработка, накопление, передача (перевозка), доставка, распространение информации, почтовых и специальных отправлений, почтовых переводов денег;
      8) сеть связи - технологическая система, включающая в себя средства и линии связи и предназначенная для телекоммуникаций или почтовой связи;
      9) управление сетью связи - совокупность организационно-технических мероприятий, направленных на обеспечение функционирования сети связи, в том числе регулирование потока нагрузки (трафика);
      10) линии связи - линии передачи (кабельные, радиорелейные, спутниковые и другие), физические цепи и линейно-кабельные сооружения связи, в том числе магистральные (международные и междугородные);
      11) средства связи - технические и программные средства, используемые для формирования, обработки, передачи или приема сообщений телекоммуникаций либо почтовых отправлений;
      12) услуги связи - деятельность по приему, обработке, хранению, передаче, перевозке, доставке почтовых и специальных отправлений, почтовых переводов денег или сообщений телекоммуникаций;
      13) оказание услуг связи - деятельность операторов связи, заключающаяся в предоставлении пользователям услуг связи;
      14) пользователь услугами связи - физическое или юридическое лицо, получающее услуги связи;
      15) оператор связи - физическое или юридическое лицо, получившее лицензию на предоставление услуг связи в порядке, установленном законодательным актом Республики Казахстан о лицензировании;
      16) хозяйствующие субъекты, осуществляющие деятельность в области связи, - операторы связи, владельцы специальных, ведомственных и корпоративных сетей телекоммуникаций, отдельного коммутационного оборудования, подключаемого к сети телекоммуникаций общего пользования, владельцы радиоэлектронных средств, являющиеся пользователями радиочастотным спектром;
      17) национальные ресурсы в области связи - ресурсы радиочастот, нумерации и орбитальных позиций спутников связи;
      18) доминирующий оператор связи - оператор связи, занимающий доминирующее (монопольное) положение в области связи в соответствии с антимонопольным законодательством Республики Казахстан;
      19) межсетевые соединения - взаимодействие сетей телекоммуникаций, являющееся результатом оказания услуги присоединения одной сети телекоммуникаций к другой;
      20) система повременного учета стоимости местных телефонных соединений (далее - повременный учет местных телефонных соединений) - совокупность технологии методов учета местных телефонных соединений, обеспечивающих расчет суммы платежей за использование услуг местной сети телекоммуникаций;
      21) присвоение (назначение) полосы частот, радиочастоты (радиочастотного канала) - разрешение на использование радиочастотного спектра, выдаваемое соответствующим радиочастотным органом пользователю радиочастотным спектром на использование указываемой в этом разрешении полосы частот, радиочастоты (радиочастотного канала) с применением радиоэлектронного средства;
      22) высокочастотные устройства - оборудование и (или) приборы, предназначенные для генерирования и использования электромагнитной энергии в промышленных, научных, медицинских, бытовых или других целях, за исключением применения в области телекоммуникаций;
      23) кабельная канализация - совокупность подземных трубопроводов и колодцев, предназначенных для прокладки, монтажа и технического обслуживания кабелей связи;
      24) оператор междугородной связи - оператор фиксированной связи, владеющий и (или) эксплуатирующий междугородную линию связи, междугородные коммутационные станции и предоставляющий услуги междугородной телефонной связи;
      25) оператор междугородной и международной связи - оператор фиксированной связи, владеющий и (или) эксплуатирующий междугородные и международные линии связи, междугородные и международные коммутационные станции и предоставляющий услуги междугородной и международной телефонной связи по транзиту трафика и предоставлению сетевых ресурсов другим операторам связи;
      26) междугородная линия связи - линия связи, соединяющая междугородные коммутационные станции оператора связи на территории Республики Казахстан;
      27) междугородная телефонная связь - телефонное соединение между пользователями услугами связи, находящимися на территории Республики Казахстан, за исключением местных телефонных соединений;
      28) услуга присоединения - деятельность, направленная на удовлетворение потребности операторов связи в организации взаимодействия между сетями связи, при которой становятся возможными установление соединения и передача информации между пользователями взаимодействующих сетей;
      29) магистральная линия связи - наземная (кабельная, в том числе волоконно-оптическая, радиорелейная) или спутниковая линия связи, соединяющая зоновые (междугородные) и (или) международные коммутационные станции сетей телекоммуникаций Республики Казахстан и иностранных государств;
      30) ресурс нумерации - совокупность номеров, используемых в сетях связи;
      31) почтовая связь - прием, обработка, перевозка и доставка почтовых и специальных отправлений, а также почтовый перевод денег;
      32) почтовые отправления - письменная корреспонденция, посылки, почтовые контейнеры, а также печатные издания в соответствующей упаковке;
      33) радиоконтроль - система мер, обеспечивающая эксплуатацию радиоэлектронных средств и высокочастотных устройств, с допустимым уровнем помех путем выполнения технического контроля за радиоизлучениями, инспекции радиоэлектронных средств и высокочастотных устройств, выявления и пресечения действия источников радиопомех, нарушений порядка использования радиочастот, стандартов и норм на параметры излучения радиоэлектронных средств и высокочастотных устройств;
      34) радиочастотные органы - государственные органы, уполномоченные осуществлять распределение, выделение и присвоение полос частот, радиочастот (радиочастотных каналов), а также контроль за их использованием в соответствии с настоящим Законом;
      35) радиочастотный спектр - определенная совокупность радиочастот в диапазоне от 3 кГц до 400 ГГц;
      36) пользователь радиочастотным спектром - физическое или юридическое лицо, которому присвоена (назначена) полоса частот или радиочастота (радиочастотный канал);
      37) конверсия радиочастотного спектра - совокупность мероприятий, направленных на расширение использования радиочастотного спектра радиоэлектронными средствами гражданского назначения;
      38) радиоэлектронное средство - техническое средство, предназначенное для передачи и (или) приема радиоволн и состоящее из одного или нескольких передающих и (или) приемных устройств либо их комбинаций, включая вспомогательное оборудование;
      39) охранная зона сетей телекоммуникаций - земельный участок, расположенный вдоль линии связи и вокруг объектов связи, с находящимися на нем растительностью и строениями;
      40) присоединение одной сети телекоммуникаций (средств связи) к другой - организация технологического взаимодействия между двумя сетями телекоммуникаций, при котором становятся возможными установление соединения и передача информации между пользователями услугами связи этих сетей;
      41) универсальные услуги телекоммуникаций - минимальный перечень услуг телекоммуникаций, разрабатываемый уполномоченным органом и утверждаемый Правительством Республики Казахстан, оказание которых любому пользователю услугами связи в любом населенном пункте в заданный срок с установленными качеством и уровнем цен, обеспечивающими доступность этих услуг, является обязательным для операторов универсального обслуживания;
      42) местная сеть телекоммуникаций - совокупность технических средств, предназначенных для осуществления электрической связи на территории населенного пункта, состоящая из коммутационного оборудования (станций, подстанций, концентраторов), линейно-кабельных сооружений (соединительных линий и каналов), систем передачи и абонентских устройств (терминалов). Местные сети телекоммуникаций подразделяются на городские и сельские в зависимости от статуса населенного пункта;
      43) повременная система оплаты услуг телефонных соединений (далее - повременная система оплаты услуг) - система оплаты, при которой сумма платежей пользователя связи за определенный период времени состоит из:
      постоянной составляющей - платы за предоставление абонентской линии независимо от ее типа в постоянное пользование абоненту;
      повременной составляющей - платы за предоставление местного телефонного соединения в зависимости от его фактической продолжительности в единицах тарификации;
      44) абонентская фиксированная система оплаты услуг телефонных соединений (далее - абонентская система оплаты услуг) - система оплаты услуг, при которой сумма платежей пользователя связи за определенный период времени включает плату за предоставление абонентской линии независимо от ее типа в постоянное пользование абоненту и плату за предоставление местного телефонного соединения в зависимости от его средней продолжительности в расчете на одного абонента;
      45) трансляция - осуществление процесса передачи информации с использованием передающих радиоэлектронных средств, кабельных сетей и номиналов радиочастотного спектра для распространения телевизионных и радиопрограмм;
      46) трафик - потоки вызовов, сообщений и сигналов, создающих нагрузку на средства связи;
      47) пропуск трафика - осуществление процесса установления соединения и передачи информации между пользователями услугами связи (сетями телекоммуникаций);
      48) уполномоченный орган - центральный исполнительный орган, определяемый Правительством Республики Казахстан, осуществляющий реализацию государственной политики в области связи, государственный контроль, координацию и регулирование деятельности лиц, предоставляющих услуги в области связи или пользующихся ими;
      49) правительственная связь - специальная защищенная связь для нужд государственного управления;
      50) фельдъегерская связь - вид правительственной курьерской связи, обеспечивающий прием, сохранность, перевозку и доставку корреспонденции государственных органов, в том числе сведений, составляющих государственные секреты;
      51) международная линия связи - линия связи, пересекающая границу Республики Казахстан или имеющая точку стыка на границе Республики Казахстан с линией связи оператора связи другой страны и соединяющая международную коммутационную станцию оператора связи Республики Казахстан с международными коммутационными станциями операторов связи других государств;
      52) оператор международной связи - оператор фиксированной связи, владеющий и (или) эксплуатирующий международную линию связи, международную коммутационную станцию и предоставляющий услуги международной телефонной связи;
      53) международная телефонная связь - телефонное соединение между пользователями услугами связи, находящимися на территории Республики Казахстан, и пользователями услугами связи на территории другого государства;
      54) оконечное оборудование - технические средства для передачи или приема сигналов телекоммуникаций по линиям связи, подключенные к абонентским линиям и находящиеся в пользовании абонентов либо предназначенные для указанных целей;
      55) электрическая связь (телекоммуникация) - передача или прием знаков, сигналов, голосовой информации, письменного текста, изображений, звуков по проводной, радио-, оптической и другим электромагнитным системам.";
      2) подпункт 6) статьи 5 после слова "обеспечение" дополнить словом "безопасности,";
      3) статью 7 дополнить подпунктом 14-1) следующего содержания:
      "14-1) утверждение технических регламентов в области связи;";
      4) в пункте 1 статьи 8:
      в подпункте 1) слова "стандартизации, метрологии и сертификации" заменить словами "технического регулирования и метрологии";
      дополнить подпунктом 19-1) следующего содержания:
      "19-1) разработка технических регламентов в области связи;";
      5) в подпункте 1) пункта 2 статьи 9 слова ", государственных стандартов, правил эксплуатации и других нормативно-технических документов" исключить;
      6) статью 11 дополнить пунктом 6 следующего содержания:
      "6. Уровень индустриальных помех, создаваемых радиоэлектронными средствами и высокочастотными устройствами, не должен превышать нормы, установленные техническими регламентами и нормативными документами по стандартизации для данных видов радиоэлектронных средств и высокочастотных устройств.
      Внешняя помехозащищенность радиоэлектронных средств и высокочастотных устройств от индустриальных радиопомех не должна быть ниже норм, установленных техническими регламентами и нормативными документами для данных видов радиоэлектронных средств и высокочастотных устройств.";
      7) в подпункте 2) пункта 7 статьи 12 слова "и национальным стандартам" исключить;
      8) в статье 16:
      заголовок изложить в следующей редакции:
      "Статья 16. Подтверждение соответствия технических средств связи";
      в части первой слова "обязательной сертификации" заменить словами "подтверждению соответствия";
      часть вторую исключить.

      30. В  Закон Республики Казахстан от 6 июля 2004 г. "О внутреннем водном транспорте" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2004 г., N 15, ст. 88; 2006 г., N 3, ст. 22):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) причал - гидротехническое сооружение, имеющее устройства для безопасного подхода судов и предназначенное для безопасной стоянки судов, их погрузки, выгрузки и обслуживания, а также посадки пассажиров на суда и высадки их с судов;
      2) швартовка - действия по подходу и креплению судна к причалу, пирсу или другому судну;
      3) дебаркадер - плавучий причал, предназначенный для швартовки и обслуживания пассажирских или грузовых судов;
      4) диспаша - расчет убытков по общей аварии, распределяемых между сторонами, участвующими в перевозке;
      5) диспашеры - лица, обладающие знаниями и опытом в сфере внутреннего водного транспорта, составляющие расчет по определению диспаши;
      6) береговая полоса - полоса суши шириной 20 метров от края воды вглубь берега реки, естественного водоема (озера), проектного уровня воды искусственно созданных водоемов;
      7) пассажир - лицо, состоящее в договорных отношениях с перевозчиком и указанное в билете или ином документе, подтверждающем его право на проезд, либо осуществляющее по договору перевозки груза с согласия перевозчика сопровождение автотранспортного средства, животных и иного груза;
      8) путевые работы - дноуглубительные, выправительные, тральные, дноочистительные, изыскательские и другие работы по устройству и содержанию средств навигационного оборудования на внутренних водных путях;
      9) свидетельство о годности к плаванию - один из основных документов Регистра судоходства, выдаваемый в соответствии с правилами Регистра судоходства;
      10) судно - самоходное или несамоходное плавучее сооружение, используемое в целях судоходства, в том числе судно плавания "река-море", паром, дноуглубительный и дноочистительный снаряды, плавучий кран и другие технические сооружения подобного рода;
      11) судовой ход - поверхность воды на внутренних водных путях, обставленная знаками навигационной обстановки, указывающими его направление и границы, в пределах которой допускается беспрепятственное плавание судов определенных размеров;
      12) судовождение - деятельность, связанная с управлением судами, осуществляющими плавание по внутренним водным путям;
      13) судовладелец - лицо, эксплуатирующее судно от своего имени на праве владения и пользования в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
      14) судовая книга - документ, в котором регистрируются суда и права на них, не вошедшие в Государственный судовой реестр;
      15) судоходство - деятельность, связанная с использованием на внутренних водных путях судов для перевозки грузов, пассажиров и их багажа, почтовых отправлений, буксировки судов, плотов и иных плавучих объектов, проведения поисков, разведки и добычи полезных ископаемых, рыбных и иных промыслов, строительных, путевых, гидротехнических, подводно-технических и других подобных работ, лоцманской проводки судов, спасательных операций, осуществления мероприятий по охране водных объектов, защите их от загрязнения и засорения, подъема затонувшего имущества, санитарного и другого контроля, проведения научных исследований, учебных, спортивных, культурных и иных целей;
      16) Регистр судоходства - государственное учреждение классификации и обеспечения технической безопасности судов внутреннего водного плавания и судов плавания "река-море";
      17) судоходный шлюз - гидротехническое сооружение для подъема или опускания судов с одного уровня воды на другой;
      18) лоцманская проводка судов - деятельность, обеспечивающая безопасное прохождение судов по особо сложным участкам внутренних водных путей;
      19) собственник судна - лицо, зарегистрированное в качестве собственника судна в соответствии с правилами государственной регистрации судна и прав на него;
      20) киль - основной продольный элемент судна, который идет вдоль днища от носа до кормы и делит его на две симметричные части;
      21) транспортная накладная - перевозочный документ, оформляемый при перевозке грузов в прямом водном и смешанном сообщениях;
      22) освидетельствование -  осмотр судна в целях определения его технического состояния в соответствии с требованиями, установленными техническими регламентами и правилами Регистра судоходства, направленными на обеспечение безопасности плавания судна с учетом его назначения и подтверждения класса;
      23) внутренние водные пути Республики Казахстан (далее - внутренние водные пути) - естественные или искусственно созданные пути сообщения, обозначенные навигационными знаками или иным способом и используемые в целях судоходства;
      24) внутренний водный транспорт Республики Казахстан (далее - внутренний водный транспорт) - вид транспорта, зарегистрированный на территории Республики Казахстан в соответствии с законодательством Республики Казахстан и осуществляющий судоходство и иную связанную с судоходством деятельность на внутренних водных путях;
      25) осмотр - проверка уполномоченным органом объекта на предмет соответствия требованиям законодательства Республики Казахстан, направленным на обеспечение безопасной эксплуатации;
      26) опасный груз - груз, который в силу присущих ему свойств и особенностей при перевозке, производстве погрузочно-разгрузочных работ и хранении может послужить причиной взрыва, пожара или повреждения технических средств, устройств, зданий, строений и сооружений, а также гибели, травмирования или заболевания людей, животных, нанести вред окружающей среде;
      27) лоцман - специалист, обладающий определенными знаниями и навыками в области безопасного проведения судов к месту швартовки, постановки на якорь и перестановки судов в порту;
      28) Государственный судовой реестр - документ, в котором регистрируются суда и права на них, соответствующие требованиям, установленным пунктом 5 статьи 26 настоящего Закона;
      29) государственный транспортный контроль (далее - транспортный контроль) - совокупность мероприятий, проводимых уполномоченным органом в целях проверки соблюдения физическими и юридическими лицами требований законодательства Республики Казахстан о внутреннем водном транспорте; 
      30) навигация - период времени, в течение которого возможно судоходство;
      31) судно плавания "река-море" - судно, которое по своим техническим характеристикам пригодно и в установленном порядке допущено к эксплуатации в целях судоходства по морским и внутренним водным путям;
      32) порт - комплекс сооружений, расположенных на земельном участке и акватории внутренних водных путей, обустроенных и оборудованных в целях обслуживания пассажиров и судов, погрузки, выгрузки, приема, хранения и выдачи грузов, взаимодействия с другими видами транспорта;
      33) акватория порта - ограниченный участок поверхности воды, служащий для подхода и стоянки судов у причалов и устройства рейдов, на которых суда и составы ожидают грузовой обработки или отправления в рейс, а также где выполняются необходимые операции;
      34) рейды - часть акватории порта за пределами судового хода, предназначенной для якорной стоянки судов, маневрирования или перегрузки грузов;
      35) рейс - транспортный процесс перевозки пассажиров или грузов за определенный интервал времени между географическими пунктами или районами;
      36) такелаж - совокупность судовых снастей для грузоподъемных работ, подъема и спуска флагов и сигналов;
      37) перевозчик - лицо, владеющее на праве собственности или иных законных основаниях судном, предоставляющее услуги по перевозке пассажиров, багажа и грузов и указанное в перевозочных документах;
      38) скоропортящийся груз - груз, имеющий ограниченный срок годности и требующий особых условий перевозки и хранения;
      39) проверка - действие государственных органов, осуществляющих контрольные функции, совершаемое в целях определения соблюдения субъектами предпринимательства требований законодательства Республики Казахстан о внутреннем водном транспорте;
      40) паспорт моряка - документ, удостоверяющий личность гражданина Республики Казахстан, работающего на казахстанских судах или иностранных судах заграничного плавания;
      41) техническое наблюдение - составная часть классификационной деятельности, направленной на обеспечение технической безопасности судов, включающая в себя поэтапные проверки соблюдения законодательства Республики Казахстан о торговом мореплавании и о внутреннем водном транспорте;
      42) пункт отстоя - земельный участок и акватория поверхностного водного объекта, обустроенные и оборудованные в целях ремонта, отстоя в летнее и зимнее время года, технического осмотра судов, плотов и иных плавучих объектов;
      43) уполномоченный орган - центральный исполнительный орган, осуществляющий реализацию государственной политики в сфере внутреннего водного транспорта, государственный контроль и надзор, координацию и регулирование деятельности внутреннего водного транспорта;
      44) предприятие уполномоченного органа - государственное предприятие внутреннего водного транспорта, основной задачей которого является осуществление производственной деятельности для надлежащего содержания и развития внутренних водных путей в целях обеспечения безопасного плавания судов в пределах обслуживаемых границ.";
      2) статью 6 дополнить подпунктом 1-1) следующего содержания:
      "1-1) обеспечение безопасности внутреннего водного транспорта и процессов его жизненного цикла для жизни и здоровья человека и окружающей среды;";
      3) пункт 1 статьи 7 после слов "видов деятельности" дополнить словами "технического регулирования";
      4) статью 8 дополнить подпунктом 15-1) следующего содержания:
      "15-1) утверждение технических регламентов в сфере внутреннего водного транспорта;";
      5)  пункт 1 статьи 9 дополнить подпунктом 27-1) следующего содержания:
      "27-1) разрабатывает технические регламенты в сфере внутреннего водного транспорта;";
      6) в пункте 2 статьи 14 слова "государственных стандартов" заменить словами  "технических регламентов в сфере внутреннего водного транспорта";
      7) в статье 15:
      в подпункте 1) пункта 1 слово "судоходства" заменить словами "в сфере внутреннего водного транспорта";
      дополнить пунктом 7 следующего содержания:
      "7. Физические и юридические лица, осуществляющие деятельность по выпуску продукции судостроения и ремонту судов, должны иметь документ соответствия, выдаваемый Регистром судоходства.";
      8) дополнить статьями 15-1, 15-2, 15-3 и 15-4 следующего содержания:
      "Статья 15-1. Техническое регулирование в сфере внутреннего
                    водного транспорта 
      1. Физические и юридические лица, осуществляющие деятельность в сфере внутреннего водного транспорта, обязаны обеспечить безопасные условия для жизни и здоровья человека, проезда пассажиров, а также соблюдение требований безопасности судоходства.
      2. Безопасность судоходства обеспечивается выполнением комплекса организационных и технических мероприятий, направленных на защиту жизни и здоровья человека, охрану окружающей среды, создание условий безаварийной работы в сфере внутреннего водного транспорта, содержание внутренних водных путей в судоходном состоянии, в технически годном состоянии судов, портов, береговых объектов и сооружений на внутренних водных путях в технически годном состоянии, а также предупреждение аварийности с судами.
      Объектами технического регулирования являются:
      1) суда внутреннего водного транспорта, порты, береговые объекты и сооружения на внутренних водных путях;
      2) производство (строительство, ремонт, модернизация) судов внутреннего водного транспорта, портов, береговых объектов и сооружений на внутренних водных путях;
      3) эксплуатация судов внутреннего водного транспорта, портов, береговых объектов и сооружений на внутренних водных путях;
      4) хранение судов внутреннего водного транспорта;
      5) транспортировка и буксировка судов внутреннего водного транспорта;
      6) уничтожение и утилизация судов внутреннего водного транспорта. 

      Статья 15-2. Требования безопасности к судам внутреннего 
                   водного транспорта, портам, береговым объектам 
                   и сооружениям на внутренних водных путях
      1. Отправитель (грузоотправитель), отправляющий, получатель (грузополучатель), получающий опасные грузы, а также перевозчик, выполняющий перевозку опасных грузов, обязаны обеспечить безопасность их перевозки, иметь средства и мобильные подразделения, необходимые для ликвидации аварийных ситуаций и их последствий (в том числе по договору).
      2. При возникновении аварийной ситуации в процессе перевозки опасных грузов отправитель (грузоотправитель), отправляющий, получатель (грузополучатель), получающий опасный груз, обязаны обеспечить немедленную отправку указанных подразделений на место происшествия.

      Статья 15-3. Требования безопасности при производстве 
                   (строительстве, ремонте, реконструкции) судов
                   внутреннего водного транспорта, портов, береговых
                   объектов и сооружений на внутренних водных путях
      1. При производстве (строительстве, ремонте, реконструкции) судов внутреннего водного транспорта, портов, береговых объектов и сооружений на внутренних водных путях необходимо обеспечить соответствие требованиям проектной документации и законодательства Республики Казахстан о внутреннем водном транспорте.
      2. При производстве (строительстве, ремонте, реконструкции) судов внутреннего водного транспорта, портов, береговых объектов и сооружений на внутренних водных путях изготовитель обязан выполнить весь комплекс мер по обеспечению безопасности, определенный проектной документацией, и обеспечить возможность контроля выполнения всех технологических операций, от которых зависит безопасность внутреннего водного транспорта.
      3. Если для обеспечения безопасности в процессе или после изготовления судов внутреннего водного транспорта, портов, береговых объектов и сооружений на внутренних водных путях требуется проведение испытаний, то они должны быть проведены в полном объеме с выполнением всех требований проектной документации.
      4. Каждое судно должно быть промаркировано идентификационным номером, наносимым на корпус. Маркировка должна быть видимой, разборчивой и несмываемой.
      5. Судно должно быть разработано таким образом, чтобы свести к минимуму риск падения за борт и обеспечить спасение людей, оказавшихся за бортом.
      6. Место основного рулевого управления должно обеспечить круговой обзор.
      7. Судно должно быть снабжено руководством по эксплуатации, в котором особое внимание должно уделяться риску пожара и затопления.

      Статья 15-4. Требования безопасности при эксплуатации судов
                   внутреннего водного транспорта, портов, береговых
                   объектов и сооружений на внутренних водных путях
      1. Суда внутреннего водного плавания, порты, береговые объекты и сооружения на внутренних водных путях, связанные с процессом судоходства, являются зонами повышенной опасности и должны соответствовать требованиям законодательства Республики Казахстан о внутреннем водном транспорте.
      2. Физические или юридические лица, осуществляющие эксплуатацию судов внутреннего водного плавания, портов, береговых объектов и сооружений на внутренних водных путях, должны обеспечить выполнение требований законодательства Республики Казахстан о внутреннем водном транспорте.".

      31. В  Закон Республики Казахстан от 13 января 2004 г. "О лекарственных средствах" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2004 г., N 2, ст. 8; N 23, ст. 142; 2006 г., N 3, ст. 22; N 15, ст. 92):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) биологически активные вещества - вещества различного происхождения, вызывающие изменения физиологических функций организма у животных и человека и являющиеся потенциальными источниками получения лекарственных средств;
      2) биоэквивалентность - сравнительная характеристика двух лекарственных средств, подтверждающих одинаковую биодоступность (скорость и степень всасывания) после введения в одинаковой дозе и в одинаковых условиях, которая позволяет рассчитывать на их одинаковую эффективность и безопасность;
      3) гомеопатические лекарственные средства - одно- или многокомпонентные лекарственные средства, содержащие сверхмалые дозы веществ растительного, животного, минерального происхождения, изготовленные или произведенные по специальной технологии, применяемые по гомеопатическим правилам при нетрадиционных методах лечения;
      4) лекарственные средства - средства, представляющие собой или содержащие фармакологически активные вещества, предназначенные для профилактики, диагностики и лечения заболеваний, а также изменения состояния и функций организма: лекарственное вещество, лекарственная субстанция, лекарственное сырье природного происхождения, лекарственные ангро- и балкпродукты, лекарственные препараты, иммунобиологические медицинские препараты.
      К лекарственным средствам приравниваются парафармацевтики, медицинская техника и изделия медицинского назначения (линзы контактные и для коррекции зрения, предметы и материалы, изделия, инструменты, устройства, приборы, аппаратура), используемые в целях диагностики, профилактики и лечения заболеваний;
      5) государственный контроль в сфере обращения лекарственных средств - комплекс действий, направленных на выявление и пресечение нарушений нормативных правовых актов, регламентирующих фармацевтическую деятельность, и приведение фармацевтической деятельности в соответствие с требованиями законодательства Республики Казахстан о лекарственных средствах;
      6) субъекты в сфере обращения лекарственных средств - физические или юридические лица, осуществляющие в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, фармацевтическую деятельность;
      7) упаковка лекарственного средства - средство или комплекс средств, обеспечивающих процесс обращения лекарственных средств путем их защиты от повреждений и потерь, а также защиту окружающей среды от загрязнений;
      8) изготовление лекарственных средств - фармацевтическая деятельность, связанная с изготовлением лекарственных форм в аптеках по рецептам врачей, а также приобретением лекарственных субстанций, хранением, контролем качества, оформлением и реализацией изготовленных лекарственных средств;
      9) классификация лекарственных средств - систематизация или разделение лекарственных средств на отдельные группы по их физико-химическим, токсикологическим, фармакологическим или иным тождественным свойствам;
      10) срок хранения лекарственного средства - период времени, в течение которого лекарственное средство при определенных условиях хранения соответствует требованиям аналитической нормативной документации;
      11) сертификация лекарственных средств - письменное подтверждение органом, не зависимым от изготовителя (продавца) и потребителя (покупателя), соответствия лекарственных средств требованиям, установленным в нормативных документах;
      12) государственный орган в сфере обращения лекарственных средств (далее - государственный орган) - определяемый Правительством Республики Казахстан государственный орган, осуществляющий в пределах компетенции уполномоченного органа в области здравоохранения исполнительные, контрольные и надзорные функции, а также руководство в сфере обращения лекарственных средств; 
      13) розничная реализация лекарственных средств - фармацевтическая деятельность, связанная с приобретением (кроме ввоза), хранением, распределением, реализацией (кроме вывоза) населению лекарственных средств, осуществляемая в соответствии с правилами, утвержденными государственным органом;
      14) срок годности лекарственного средства - дата, после истечения которой лекарственное средство не подлежит применению;
      15) оптовая реализация лекарственных средств - фармацевтическая деятельность, связанная с закупом, хранением, ввозом, вывозом и реализацией лекарственных средств (за исключением реализации лекарственных средств населению) без ограничения объемов, осуществляемая в соответствии с правилами, утвержденными государственным органом;
      16) безопасность лекарственных средств - отсутствие недопустимого риска, связанного с возможностью нанесения вреда здоровью человека;
      17) обращение лекарственных средств, изделий медицинского назначения и медицинской техники - деятельность, осуществляемая в процессе доведения безопасных, эффективных и качественных лекарственных средств, изделий медицинского назначения и медицинской техники от разработчика и (или) производителя до потребителя;
      18) Государственный реестр лекарственных средств - документ учета зарегистрированных и разрешенных к медицинскому применению в Республике Казахстан лекарственных средств;
      19) торговое наименование лекарственного средства - патентованное название, под которым регистрируется лекарственное средство;
      20) производство лекарственных средств - фармацевтическая деятельность, включающая совокупность всех работ, необходимых для серийного выпуска лекарственных средств, связанных с приобретением сырья, материалов и полуфабрикатов, технологическим процессом, в том числе с осуществлением одной из его стадий, хранением, реализацией произведенной продукции, а также всеми видами сопровождающего их контроля;
      21) разработчик лекарственного средства - физическое или юридическое лицо, создавшее новое лекарственное средство, права на которое защищены охранными документами в соответствии с патентным законодательством Республики Казахстан; 
      22) государственная регистрация лекарственного средства - процедура определения необходимости присутствия на фармацевтическом рынке, оценки безопасности, эффективности и качества лекарственного средства и внесение лекарственного средства на определенный срок в Государственный реестр лекарственных средств Республики Казахстан;
      23) балк-продукт лекарственного средства - дозированное лекарственное средство, прошедшее все стадии технологического процесса изготовления лекарственного препарата, кроме окончательной упаковки;
      24) качество лекарственного средства - совокупность свойств и характеристик лекарственного средства, влияющих на способность его действовать по назначению;
      25) экспертиза лекарственного средства - исследование или испытание лекарственного средства на предмет его безопасности, эффективности и качества путем проведения физико-химических, доклинических испытаний, клинических исследований, а также изучение нормативных документов, представленных к регистрации лекарственного средства в порядке, установленном уполномоченным органом;
      26) сертификат соответствия лекарственного средства - документ установленной формы, указывающий, что идентифицированное лекарственное средство соответствует требованиям технических регламентов, стандартов или иных нормативных документов;
      27) эффективность лекарственного средства - характеристика степени влияния лекарственного средства на клинические проявления (патологическое состояние) и причины заболевания;
      28) международное непатентованное название лекарственного средства - название лекарственного средства, рекомендованное Всемирной организацией здравоохранения;
      29) лекарственное растительное сырье - части растений (корни, корневища и клубни, трава, цветки, плоды и семена, стебли, кора, листья), содержащие биологически активные вещества и используемые как лекарственные средства, а также для производства и изготовления лекарственных средств;
      30) лекарственный препарат - лекарственное средство в определенной лекарственной форме;
      31) лекарственная субстанция - лекарственное средство, предназначенное для производства лекарственных препаратов;
      32) лекарственная форма - определенное состояние лекарственного средства, придаваемое для достижения удобства его применения и необходимого лечебного и профилактического эффекта;
      33) лекарственный формуляр - утверждаемый руководителем организации здравоохранения перечень лекарственных средств, сформированный для оказания гарантированного объема бесплатной медицинской помощи с учетом профиля организации, наличие которых обязательно в достаточных количествах;
      34) аптека, аптечный пункт в государственных организациях здравоохранения, оказывающих первичную медико-санитарную, консультативно-диагностическую помощь, аптечный склад, склад временного хранения лекарственных средств, магазин оптики, магазин медицинской техники и изделий медицинского назначения, склад медицинской техники и изделий медицинского назначения, лаборатории по сертификации и испытанию лекарственных средств, организации по производству лекарственных средств - объекты фармацевтической деятельности;
      35) уполномоченный орган в области здравоохранения (далее - уполномоченный орган) - центральный исполнительный орган, осуществляющий государственное регулирование в области охраны здоровья граждан, медицинской и фармацевтической науки, медицинского и фармацевтического образования, санитарно-эпидемиологического благополучия населения, обращения лекарственных средств, контроля за качеством медицинских услуг;
      36) фальсифицированное лекарственное средство - лекарственное средство, не соответствующее по составу, свойствам и другим характеристикам оригиналу или воспроизведенному лекарственному средству (генерику) изготовителя, противоправно и преднамеренно снабженное поддельной этикеткой;
      37) новое лекарственное средство - лекарственное средство, впервые разрешенное к медицинскому применению и производству после его государственной регистрации;
      38) Государственная фармакопея Республики Казахстан - сборник государственных стандартов и положений, нормирующих качество и безопасность лекарственных средств;
      39) воспроизведенное лекарственное средство (генерик) - лекарственное средство, идентичное оригинальному лекарственному средству по составу и показателям качества, безопасности и эффективности и поступившее в обращение после истечения срока действия охранных документов на оригинальное лекарственное средство;
      40) вспомогательные вещества - вещества органической или неорганической природы, необходимые для получения заданных свойств лекарственных форм в процессе их производства и изготовления;
      41) медицинское оборудование - медицинская техника, предназначенная для обеспечения необходимых условий пациенту и медицинскому персоналу при лечебных, диагностических и реабилитационных мероприятиях, а также при уходе за больными;
      42) медицинские иммунобиологические препараты - препараты для специфической профилактики, диагностики и лечения инфекционных и иммунных (включая аллергические) заболеваний, диагностики при помощи иммунологических методов других заболеваний и физиологических состояний, индикации инфекционных агентов и их антигенов в объектах внешней среды, препараты крови (независимо от способа получения), оказывающие лечебный и профилактический эффект через иммунную систему;
      43) медицинские приборы и аппараты - медицинская техника, предназначенная для получения, накопления, анализа и отображения в аналоговом и (или) цифровом виде информации о состоянии организма человека с диагностической, лечебной, профилактической, реабилитационной и научной целями, коррекции функций органов, а также систем отдельно или в сочетании между собой;
      44) медицинские устройства - медицинская техника:
      генерирующая энергию какого-либо вида для воздействия в целом или избирательно на определенную функциональную систему или орган (группу органов) организма;
      приводящая в действие инструменты для механического воздействия на органы и ткани человека;
      изменяющая или поддерживающая в течение определенного времени те или иные функции организма в целях профилактики, диагностики, лечения, реабилитации, а также их коррекции;
      45) изделия медицинского назначения - изделия и материалы, используемые для проведения профилактических, диагностических и лечебных мероприятий: медицинский инструментарий, стоматологические, расходные, перевязочные и шовные материалы, фиксирующие повязки и приспособления, линзы контактные и для коррекции зрения, диагностические реагенты;
      46) эффективность изделий медицинского назначения и медицинской техники - совокупность характеристик, обеспечивающих достижение профилактического, диагностического и (или) лечебного эффекта;
      47) медицинская техника - аппараты, оборудование, приборы, устройства, применяемые в медицинских целях отдельно, в комплексах или системах для профилактики, диагностики, лечения заболеваний, медицинской реабилитации, научных исследований медицинского характера, в том числе протезы и имплантанты серийного производства;
      48) класс безопасности медицинской техники и изделий медицинского назначения - совокупность медицинской техники и изделий медицинского назначения, включенных в определенный класс в зависимости от степени потенциального риска, нанесения вреда здоровью пациентов, персонала, эксплуатирующего изделия, и иных лиц;
      49) основные (жизненно важные) лекарственные средства - лекарственные средства, отвечающие требованиям нормативных документов, имеющие преимущества перед существующими аналогами по безопасности и эффективности, наиболее часто применяемые при лечении болезней;
      50) парафармацевтики - биологически активные добавки, содержащие в своем составе лекарственные средства в лечебных дозах;
      51) патентованные лекарственные средства - оригинальные лекарственные средства, право на использование которых охраняется патентным законодательством Республики Казахстан;
      52) серия - определенное количество однородного лекарственного средства, полученное в результате одного технологического цикла;
      53) номер серии - цифровое, буквенное или буквенно-цифровое обозначение, позволяющее специфически идентифицировать серию и определить полную последовательность производственных и контрольных операций;
      54) фармакологическое средство - биологически активное вещество или смесь биологически активных веществ с установленной специфической фармакологической активностью, являющиеся объектом клинических испытаний;
      55) фармакопейная статья - документ, устанавливающий комплекс требований к лекарственным средствам, показателям и методам их испытаний;
      56) фармацевтическая деятельность - деятельность, осуществляемая в области здравоохранения, включающая обеспечение безопасности, эффективности и качества лекарственных средств, производство, изготовление, уничтожение и реализацию (распределение) лекарственных средств;
      57) акт фармацевтического обследования - документ, составляемый должностным лицом государственного органа или его территориальных подразделений по результатам проверки соответствия или несоответствия деятельности субъекта в сфере обращения лекарственных средств требованиям законодательства Республики Казахстан."; 
      2) подпункт 3) статьи 4 изложить в следующей редакции:
      "3) технического регулирования в сфере обращения лекарственных средств;";
      3) статью 5 дополнить подпунктом 10) следующего содержания:
      "10) утверждает технические регламенты в сфере обращения лекарственных средств.";
      4) в статье 6:
      подпункт 13) изложить в следующей редакции:
      "13) разрабатывает и утверждает правила изъятия лекарственных средств, находящихся в обращении на территории Республики Казахстан, для проведения экспертизы эффективности, безопасности и качества;";
      дополнить подпунктом 21) следующего содержания:
      "21) разрабатывает технические регламенты в сфере обращения лекарственных средств.";
      5) в статье 13:
      в пункте 1 слова "Обязательной сертификации" заменить словами "Обязательному подтверждению соответствия";
      в пункте 2 слово "сертификацию" заменить словами "подтверждение соответствия";
      6) пункт 1 статьи 22 изложить в следующей редакции:
      "1. Производство лекарственных средств осуществляется в соответствии с техническими регламентами и нормативными документами по стандартизации их производства субъектами в сфере обращения лекарственных средств, получившими лицензию на право производства лекарственных средств.";
      7) в статье 23:
      пункт 1 после слова "шрифтом" дополнить словами "на государственном и русском языках";
      в пункте 4 слова "государственным органам" заменить словами "законодательством Республики Казахстан";
      8) пункт 1 статьи 24 изложить в следующей редакции:
      "1. Лекарственные препараты должны поступать в обращение с инструкцией по медицинскому применению на государственном и русском языках, утвержденной государственным органом.
      Порядок составления текста инструкции по медицинскому применению определяется уполномоченным органом.";
      9) часть вторую пункта 1 статьи 27 изложить в следующей редакции:
      "Склад временного хранения лекарственных средств должен иметь помещения, площади, специальное оборудование, мебель, инвентарь, противопожарное оборудование, приборы, обеспечивающие соблюдение требований к хранению лекарственных средств, установленных техническими регламентами, а также иметь разрешение уполномоченного органа.";
      10) в статье 31 слова "в Республике Казахстан" заменить словами ", не соответствующих требованиям законодательства Республики Казахстан";
      11) дополнить главой 5-1 следующего содержания:
      "Глава 5-1. Общие требования безопасности к медицинской технике
                  и изделиям медицинского назначения
      Статья 32-1. Государственная регистрация, перерегистрация и 
                   внесение изменений в регистрационное досье
                   медицинской техники и изделий медицинского
                   назначения
      Запрещается обращение медицинской техники и изделий медицинского назначения, не прошедших государственную регистрацию, перерегистрацию в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, за исключением случаев, предусмотренных статьей 28 настоящего Закона.

      Статья 32-2. Запрещение или приостановление обращения
                   медицинской техники и изделий медицинского
                   назначения
      Уполномоченный орган может запретить или приостановить обращение медицинской техники и изделий медицинского назначения на основании следующих причин:
      1) медицинская техника и изделия медицинского назначения не соответствуют техническим регламентам в сфере обращения лекарственных средств;
      2) в процессе применения медицинской техники и изделий медицинского назначения обнаружены дефекты конструкции, механизмы действия, производственное исполнение, способные повлиять на безопасность их применения;
      3) на основе изучения, анализа и оценки полученных данных о возможности причинения вреда жизни и здоровью пациента или неэффективности их использования;
      4) обнаружены нарушения утвержденного технологического процесса производства, которые могут повлиять на безопасность применения изделий медицинского назначения и медицинской техники. 

      Статья 32-3. Классификация безопасности и переклассификация
                   безопасности медицинской техники и изделий
                   медицинского назначения
      1. Вся медицинская техника и изделия медицинского назначения, применяемые в Республике Казахстан, подразделяются на классы безопасности в зависимости от степени потенциального риска, нанесения вреда здоровью пациентов, персонала, эксплуатирующего изделия, и иных лиц.
      Каждый из классов безопасности включает группы и типы медицинской техники и изделий медицинского назначения.
      2. Правила классификации безопасности медицинской техники и изделий медицинского назначения разрабатываются уполномоченным органом.
      3. Производитель самостоятельно определяет принадлежность к классу безопасности медицинской техники и изделий медицинского назначения в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
      4. Производитель имеет право на проведение процедуры переклассификации не менее чем через два года после государственной регистрации, если появились основания для повторного определения класса безопасности зарегистрированных медицинской техники и изделий медицинского назначения.
      5. Уполномоченный орган может вводить дополнительные виды классификации, основанные на детальном учете принципов, явлений, медицинских методик, положенных в основу работы медицинской техники и изделий медицинского назначения.

      Статья 32-4. Требования к производству медицинской техники
                   и изделий медицинского назначения, предназначенных
                   для проведения диагностики или лечения
      Производство медицинской техники и изделий медицинского назначения, предназначенных для проведения диагностики или лечения, должно обеспечивать их безопасность, предусматривать их использование в соответствии с их функциональным назначением и исключать риск ошибок пользователя при интерпретации полученных результатов диагностики или лечения.
      Медицинская техника и изделия медицинского назначения должны соответствовать требованиям законодательства Республики Казахстан о техническом регулировании и об обеспечении единства измерений.

      Статья 32-5. Информация о медицинской технике и изделиях
                   медицинского назначения
      1. Медицинская техника и изделия медицинского назначения должны сопровождаться инструкцией по медицинскому применению изделий медицинского назначения (руководством по эксплуатации медицинской техники), содержащей информацию об их безопасности и качестве. 
      Инструкция по медицинскому применению изделий медицинского назначения (руководство по эксплуатации медицинской техники) составляется разработчиком в соответствии с требованиями, утвержденными уполномоченным органом.
      2. Маркировка медицинской техники и изделий медицинского назначения осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.".

      32. В  Закон Республики Казахстан от 9 июля 2004 г. "Об электроэнергетике" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2004 г., N 17, ст. 102; 2006 г., N 3, ст. 22; N 7, ст. 38; N 13, ст. 87):
      1) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) аварийная бронь - минимально необходимая электрическая мощность, подача которой на объект непрерывного электроснабжения сохраняет функционирование важных для него устройств и предотвращает нарушение работы объектов жизнеобеспечения, а также катастрофические экологические, социальные или экономические последствия или гибель людей;
      2) аварийное нарушение - недопустимые отклонения технологических параметров работы электроустановки или ее элементов, вызвавшие вывод их из работы или повреждение во время эксплуатации;
      3) системная авария - аварийное нарушение режимов работы объектов электроэнергетики, приведшее к потере устойчивости единой электроэнергетической системы Республики Казахстан и разделению ее на части;
      4) системные услуги - услуги, оказываемые системным оператором субъектам оптового рынка электрической энергии по передаче электрической энергии, технической диспетчеризации, регулированию и резервированию мощности, организации балансирования производства-потребления электрической энергии;
      5) системный оператор - организация, осуществляющая централизованное оперативно-диспетчерское управление, обеспечение параллельной работы с энергосистемами других государств, поддержание баланса в энергосистеме, оказание системных услуг и приобретение вспомогательных услуг у субъектов оптового рынка электрической энергии, а также передачу электрической энергии по национальной электрической сети, ее техническое обслуживание и поддержание в эксплуатационной готовности;
      6) охранная зона тепловых сетей - земельные участки, отведенные в целях обеспечения сохранности тепловых сетей, создания нормальных условий эксплуатации, предотвращения их повреждений, а также несчастных случаев среди населения, оказавшегося в охранной зоне этих сетей;
      7) передача тепловой энергии - услуга по транспортировке тепловой энергии по тепловым сетям, оказываемая энергопередающими организациями в соответствии с заключенными договорами;
      8) розничный рынок тепловой энергии - система отношений участников производства, передачи и потребления тепловой энергии, функционирующая на основе договоров;
      9) прибор коммерческого учета - техническое устройство, предназначенное для коммерческого учета электрической мощности, электрической или тепловой энергии, разрешенное к применению в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
      10) единая электроэнергетическая система Республики Казахстан - совокупность электрических станций, линий электропередачи и подстанций, обеспечивающих надежное и качественное энергоснабжение потребителей Республики Казахстан;
      11) резерв электрической мощности единой электроэнергетической системы Республики Казахстан - электрическая мощность агрегатов энергопроизводящих организаций, имеющих требуемую структуру, величину, а также степень готовности к диспетчеризации, соответствующие требованиям, предусмотренным договором;
      12) вспомогательные услуги - услуги, приобретаемые системным оператором у субъектов оптового рынка электрической энергии для обеспечения готовности необходимых объемов и структуры оперативных резервов электрической мощности, регулирования активной и реактивной мощностей, по запуску энергосистемы из обесточенного состояния;
      13) операционные сутки - текущие сутки, в течение которых системный оператор осуществляет операции по централизованному оперативно-диспетчерскому управлению исполнением заключенных субъектами оптового рынка электрической энергии договоров купли-продажи электрической энергии;
      14) централизованное оперативно-диспетчерское управление - осуществляемый системным оператором процесс непрерывного управления технически согласованной работой энергопроизводящих, энергопередающих, энергоснабжающих организаций и потребителей электрической энергии, обеспечивающий нормативный уровень надежности единой электроэнергетической системы Республики Казахстан и соблюдение нормативного качества электрической энергии;
      15) межрегиональные и (или) межгосударственные линии электропередачи - линии электропередачи напряжением 220 кВ и выше, обеспечивающие передачу электрической энергии между регионами и (или) государствами;
      16) региональная электросетевая компания - энергопередающая организация, эксплуатирующая электрические сети регионального уровня;
      17) дисбаланс электроэнергии - отклонение фактической величины производства-потребления электрической энергии от величины, утвержденной системным оператором в почасовом суточном графике производства-потребления электрической энергии;
      18) техническая диспетчеризация - услуга, оказываемая системным оператором по осуществлению централизованного оперативно-диспетчерского управления режимами производства и потребления электрической энергии в единой электроэнергетической системе Республики Казахстан;
      19) потребитель - физическое или юридическое лицо, потребляющее на основе договора электрическую и (или) тепловую энергию;
      20) уполномоченный орган - государственный орган, осуществляющий контроль и регулирование в области электроэнергетики;
      21) национальная электрическая сеть - совокупность подстанций, распределительных устройств, межрегиональных и (или) межгосударственных линий электропередачи и линий электропередачи, осуществляющих выдачу электрической энергии электрических станций, напряжением 220 кВ и выше, не подлежащих приватизации и ее предварительным стадиям;
      22) коммерческий учет электрической и тепловой энергии - учет электрической и тепловой энергии, необходимый для взаиморасчета между сторонами по договорам купли-продажи и передачи электрической и тепловой энергии;
      23) охранная зона электрических сетей - земельные участки, водное и воздушное пространство, отведенные в целях обеспечения сохранности электрических сетей, создания нормальных условий эксплуатации, предотвращения их повреждения, а также несчастных случаев среди населения, оказавшегося в охранной зоне этих сетей;
      24) регулирование электрической мощности - услуга по компенсации отклонений фактической электрической нагрузки субъекта оптового рынка электрической энергии от заявленной электрической нагрузки при условии соблюдения нулевого сальдо обменной электрической энергии с планированием или без планирования в суточном графике;
      25) электроэнергетика - сфера производства, передачи и потребления электрической и тепловой энергии;
      26) субъекты розничного рынка электрической энергии - энергопроизводящие, энергоснабжающие, энергопередающие организации, потребители электрической энергии и иные организации, осуществляющие деятельность на розничном рынке электрической энергии;
      27) субъекты оптового рынка электрической энергии - энергопроизводящие, энергопередающие, энергоснабжающие организации, потребители электрической энергии, системный оператор, оператор централизованной торговли электрической энергией и иные организации, осуществляющие деятельность на оптовом рынке электрической энергии;
      28) гарантирующий поставщик электрической энергии - энергоснабжающая организация, осуществляющая энергоснабжение потребителей в случаях прекращения энергоснабжения потребителей всеми другими энергоснабжающими организациями не по вине потребителя;
      29) передача электрической энергии - услуга, оказываемая энергопередающими организациями в соответствии с заключенными договорами передачи электрической энергии;
      30) розничный рынок электрической энергии - система отношений, функционирующая на основе договоров (купли-продажи, передачи и потребления электрической энергии, а также предоставления связанных с этим услуг) между субъектами розничного рынка электрической энергии вне оптового рынка;
      31) оптовый рынок электрической энергии - система отношений, связанных с куплей-продажей электрической энергии, функционирующая на основе договоров между субъектами оптового рынка электрической энергии;
      32) оператор рынка централизованной торговли электрической энергией - организация, осуществляющая централизованные торги электрической энергией, включая спот-торги электрической энергии;
      33) централизованная торговля электрической энергией - сделки по купле-продаже электрической энергии, осуществляемые субъектами оптового рынка электрической энергии в электронной системе торговли на добровольной основе, за исключением случаев, установленных настоящим Законом;
      34) суточный график производства-потребления электрической энергии - утвержденный системным оператором документ, регламентирующий почасовые величины производства и потребления электрической энергии на каждые календарные сутки в соответствии с договорами по купле-продаже электрической энергии, заключенными участниками оптового рынка на рынках децентрализованной купли-продажи электрической энергии и централизованной торговли электрической энергией;
      35) спот-торги электрической энергии (далее - спот-торги) - организованная торговля почасовыми объемами электроэнергии на краткосрочном основании в режимах: за день вперед и в течение операционных суток;
      36) балансирующий рынок электрической энергии - система взаимоотношений между системным оператором и энергопроизводящими, энергоснабжающими организациями, оптовыми потребителями, иными организациями, осуществляющими деятельность на оптовом рынке электрической энергии, складывающаяся в результате физического и последующего финансового урегулирования системным оператором возникающих в режиме реального времени дисбалансов между договорными и фактическими величинами производства и (или) потребления электрической энергии в единой электроэнергетической системе Республики Казахстан в текущие операционные сутки;
      37) балансирующая электроэнергия - электрическая энергия, используемая для устранения возникающих дисбалансов при реализации утвержденного системным оператором почасового суточного графика производства-потребления электрической энергии;
      38) энергетическая экспертиза - экспертиза, проводимая в области электроэнергетики по действующим объектам, проектам реконструируемых, модернизируемых и вновь строящихся объектов, при расследовании технологических нарушений и аварий на энергетическом оборудовании в электрических и тепловых сетях, а также в случаях производственного травматизма на них, на соответствие нормативным правовым актам Республики Казахстан;
      39) энергопередающая организация - организация, осуществляющая на основе договоров передачу электрической или тепловой энергии;
      40) энергоснабжающая организация - организация, осуществляющая продажу потребителям произведенной и (или) купленной электрической и (или) тепловой энергии;
      41) энергопроизводящая организация - организация, осуществляющая производство электрической и (или) тепловой энергии.";
      2) в статье 3:
      подпункт 2) пункта 1 после слова "обеспечения" дополнить словом "безопасного,";
      подпункт 1) пункта 2 после слова "эффективное" дополнить словом ", безопасное";
      подпункт 5) пункта 3 изложить в следующей редакции:
      "5) техническое регулирование в области электроэнергетики.";
      3) статью 4 дополнить подпунктом 5) следующего содержания:
      "5) утверждает технические регламенты в области электроэнергетики.";
      4) в статье 5:
      подпункт 3) изложить в следующей редакции:
      "3) разрабатывает технические регламенты в области электроэнергетики;";
      подпункт 5) после слов "нормативные правовые акты Республики Казахстан" дополнить словами ", за исключением технических регламентов,";
      подпункт 6) после слов "нормативные правовые акты" дополнить словами ", за исключением технических регламентов,";
      5) дополнить главой 2-1 следующего содержания:
      "Глава 2-1. Общие требования безопасности в области 
                  электроэнергетики 
      Статья 9-1. Общие положения
      1. Организационные мероприятия при эксплуатации электрического оборудования, электрических и тепловых сетей, установок потребителей должны обеспечивать безопасность для жизни и здоровья человека и окружающей среды.
      2. Объектами технического регулирования являются электрическое оборудование, электрические и тепловые сети, установки потребителей, предназначенные для производства, передачи и пользования электрической и тепловой энергией, электрическая и тепловая энергия.
      3. Показатели качества электрической энергии на выводах приемников электрической энергии у потребителей должны соответствовать установленным нормам.
      Порядок оценки качества электрической энергии устанавливается в договорах на поставку электроэнергии.
      4. Характеристиками качества электрической энергии являются:
      максимальное отклонение рабочего напряжения от номинального значения;
      отклонение частоты напряжения; 
      допустимая длительность повышения напряжения промышленной частоты напряжения.
      5. Параметры тепловой энергии для отопления и горячего водоснабжения магистральных и распределительных трубопроводов должны соответствовать поддерживаемому температурному графику, показателям безопасных и качественных характеристик сетевой воды.

      Статья 9-2. Требования безопасности при проектировании
                  оборудовании и электроустановок в области 
                  электроэнергетики
      1. При проектировании и эксплуатации электрических сетей должно быть обеспечено выполнение требований, установленных к электрической энергии, в соответствии с настоящим Законом и техническими регламентами.
      2. Оборудование электрических станций, электрических и тепловых сетей, установки потребителей, предназначенные для производства, передачи и потребления электрической и тепловой энергии, должны соответствовать техническим требованиям, установленным техническими регламентами.

      Статья 9-3. Требования безопасности к электротехническому
                  оборудованию и материалам, используемым при 
                  производстве, передаче и потреблении электрической 
                  и тепловой энергии
      1. Производимые в Республике Казахстан и ввозимые на ее территорию электротехническое оборудование и материалы должны соответствовать требованиям, установленным техническими регламентами, и в случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, должны пройти процедуру подтверждения соответствия.
      2. Электротехническое оборудование и материалы должны соответствовать требованиям, обеспечивающим безопасность для жизни и здоровья человека и окружающей среды.
      3. Ввод в эксплуатацию оборудования электрических станций, электрических и тепловых сетей, установок потребителей, подлежащих подтверждению соответствия требованиям, предъявляемым техническими регламентами, без документа в сфере подтверждения соответствия не допускается.
      4. Оборудование электрических станций, электрических и тепловых сетей, установки потребителей должны находиться в технически исправном состоянии, обеспечивающем безопасные условия.";
      6) в пункте 2 статьи 12:
      подпункт 3) изложить в следующей редакции:
      "3) обеспечить качество и безопасность электрической энергии в соответствии с требованиями, установленными техническими регламентами;";
      в подпункте 5) слова "нормативных технических документов" заменить словами "технических регламентов".

      33. В  Закон Республики Казахстан от 9 ноября 2004 г. "О техническом регулировании" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2004 г., N 21, ст. 124; 2006 г., N 3, ст. 22; N 15, ст. 92):
      1) в преамбуле слово "услуги," исключить;
      2) по всему тексту слова "нормативными правовыми актами в области технического регулирования", "нормативных правовых актов в области технического регулирования", "нормативные правовые акты в области технического регулирования", "нормативным правовым актам в области технического регулирования", "нормативного правового акта в области технического регулирования", "нормативный правовой акт в области технического регулирования", "нормативном правовом акте в области технического регулирования", "нормативных правовых актах в области технического регулирования" заменить соответственно словами "техническими регламентами", "технических регламентов", "технические регламенты", "техническим регламентам", "технического регламента", "технический регламент", "техническом регламенте", "технических регламентах";
      3) статью 1 изложить в следующей редакции:
      "Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) аккредитация - процедура, посредством которой орган по аккредитации официально признает компетентность и правомочие юридического лица выполнять работы в определенной сфере по подтверждению соответствия объектов технического регулирования установленным требованиям;
      2) аттестат аккредитации - документ, удостоверяющий право органа по подтверждению соответствия и (или) испытательных лабораторий (центров) выполнять работы в определенной сфере по подтверждению соответствия установленным требованиям, выдаваемый согласно правилам проведения работ в сфере подтверждения соответствия и аккредитации;
      3) орган по аккредитации - юридическое лицо, определяемое Правительством Республики Казахстан и осуществляющее деятельность по аккредитации;
      4) область аккредитации - перечень объектов, закрепленных за аккредитованными органами по подтверждению соответствия и (или) лабораториями, осуществляющими работы в сфере подтверждения соответствия, для проведения работ по определению их соответствия требованиям, установленным техническими регламентами, стандартами или договорами;
      5) аудит (в сфере подтверждения соответствия) - систематический, независимый документированный анализ деятельности аккредитованных органов по подтверждению соответствия и (или) испытательных лабораторий (центров), а также проводимый по инициативе заявителя контроль соответствия сертифицированной продукции, услуги, процессов, систем менеджмента качества установленным требованиям;
      6) поставщик - физическое или юридическое лицо, предоставляющее продукцию, услугу;
      7) изготовитель (исполнитель) - физические или юридические лица, производящие продукцию для последующего отчуждения или собственного потребления в производственных целях, а также выполняющие работы или оказывающие услугу по возмездному и (или) безвозмездному договору;
      8) инспекционный контроль - проверка, осуществляемая аккредитованным органом по подтверждению соответствия сертифицированной продукции, процесса требованиям, установленным техническими регламентами в порядке, определяемом уполномоченным органом;
      9) инспекционная проверка - проверка, осуществляемая органом по аккредитации, соблюдения органами по подтверждению соответствия и лабораториями условий аккредитации;
      10) услуга - итоги непосредственного взаимодействия поставщика и потребителя и внутренней деятельности поставщика по удовлетворению потребностей потребителя;
      11) риск - вероятность причинения вреда жизни или здоровью человека, окружающей среде, в том числе растительному и животному миру, с учетом степени тяжести его последствий;
      12) государственный стандарт - стандарт, утвержденный уполномоченным органом и доступный широкому кругу потребителей;
      13) государственная система технического регулирования - совокупность государственных органов, физических и юридических лиц, осуществляющих работы в области технического регулирования в пределах своей компетенции, а также нормативных правовых актов, стандартов;
      14) реестр государственной системы технического регулирования - документ учета технических регламентов, стандартов, классификаторов технико-экономической информации, органов по подтверждению соответствия, испытательных лабораторий, технических комитетов по стандартизации, экспертов-аудиторов и выданных документов в сфере подтверждения соответствия;
      15) заинтересованные стороны - физические лица, юридические лица и их ассоциации, союзы, деятельность которых непосредственно связана с разработкой технических регламентов, а также иные лица, участие которых предусмотрено международными договорами Республики Казахстан;
      16) обязательная сертификация - форма подтверждения соответствия продукции требованиям, установленным техническими регламентами, с участием органов по подтверждению соответствия;
      17) основополагающий стандарт - стандарт, имеющий широкую область применения или содержащий общие положения для определенной области технического регулирования;
      18) продукция - результат процесса или деятельности;
      19) идентификация продукции, услуги - процедура, обеспечивающая однозначное распознавание определенной продукции, услуги по отличительным признакам;
      20) безопасность продукции и процессов (далее - безопасность) - отсутствие недопустимого риска, связанного с причинением вреда жизни, здоровью человека, окружающей среде, в том числе растительному и животному миру, с учетом сочетания вероятности реализации опасного фактора и степени тяжести его последствий;
      21) жизненный цикл продукции - процессы проектирования, производства, эксплуатации, хранения, транспортировки, реализации, уничтожения и утилизации продукции;
      22) региональный стандарт - стандарт, принятый региональной организацией по стандартизации и доступный широкому кругу потребителей;
      23) заявитель - физическое или юридическое лицо, предоставившее продукцию, услугу, процессы для подтверждения соответствия, а также юридические лица, подавшие заявку на аккредитацию и аудит (в сфере подтверждения соответствия);
      24) процесс - совокупность взаимосвязанных и последовательных действий (работ) по достижению какого-либо заданного результата, включая процессы жизненного цикла продукции;
      25) знак соответствия - обозначение, служащее для информирования покупателей о прохождении продукцией, услугой процедуры подтверждения соответствия требованиям, установленным техническими регламентами, стандартами и иными документами;
      26) сертификат соответствия - документ, удостоверяющий соответствие продукции, услуги требованиям, установленным техническими регламентами, положениям стандартов или иных документов;
      27) оценка соответствия - доказательство выполнения заданных требований к продукции, процессу, лицу или органу;
      28) декларация о соответствии - документ, которым изготовитель (исполнитель) удостоверяет соответствие выпускаемой в обращение продукции, услуги установленным требованиям;
      29) добровольное подтверждение соответствия - процедура, посредством которой осуществляется подтверждение соответствия продукции, услуги, процессов, проводимая по инициативе изготовителя (исполнителя) или продавца на соответствие стандарту, иному документу или специальным требованиям заявителя;
      30) обязательное подтверждение соответствия - процедура, посредством которой осуществляется подтверждение соответствия продукции требованиям, установленным техническими регламентами;
      31) подтверждение соответствия - процедура оценки соответствия, результатом которой является документальное удостоверение (в виде декларации о соответствии или сертификата соответствия) соответствия объекта требованиям, установленным техническими регламентами, стандартами, или условиям договоров;
      32) орган по подтверждению соответствия - юридическое лицо, аккредитованное в установленном порядке для выполнения работ по подтверждению соответствия;
      33) форма подтверждения соответствия - совокупность действий, результаты которых рассматриваются в качестве доказательств соответствия продукции, услуги требованиям, установленным техническими регламентами, стандартами или договорами;
      34) документ в сфере подтверждения соответствия - сертификат соответствия или декларация о соответствии, выданные в установленном законодательством Республики Казахстан порядке аккредитованным органом по подтверждению соответствия;
      35) схема подтверждения соответствия - способы определения соответствия объекта требованиям, установленным техническими регламентами, стандартами или договорами, с описанием конкретных этапов проведения этой работы (испытания, оценка производства, оценка системы менеджмента качества, анализ нормативной и технической документации и другие);
      36) эксперт-аудитор по подтверждению соответствия, определению страны происхождения товара, аккредитации - специалист, аттестованный в порядке, установленном уполномоченным органом;
      37) сертификация - процедура, посредством которой орган по подтверждению соответствия письменно удостоверяет соответствие продукции, услуги установленным требованиям;
      38) стандарт - документ, который в целях многократного и добровольного использования устанавливает правила, общие принципы и характеристики к объектам технического регулирования, утвержденный в порядке, предусмотренном уполномоченным органом;
      39) стандартизация - деятельность, направленная на достижение оптимальной степени упорядочения требований к продукции, услуге и процессам посредством установления положений для всеобщего, многократного и добровольного использования в отношении реально существующих и потенциальных задач;
      40) нормативный документ по стандартизации - документ, устанавливающий нормы, правила, характеристики, принципы, касающиеся различных видов деятельности по стандартизации или ее результатов;
      41) региональная организация по стандартизации - организация по стандартизации, участие в деятельности которой открыто для соответствующих органов по стандартизации только одного региона: географического или экономического;
      42) технический комитет по стандартизации - консультативно-совещательный орган, создаваемый в отраслях экономики на добровольной основе для разработки стандартов и участия в создании государственной системы технического регулирования по закрепленным объектам стандартизации или направлениям деятельности;
      43) испытательная лаборатория (центр) (далее - лаборатория) - лаборатория, в том числе лаборатория государственных органов, проводящая испытания продукции на соответствие требованиям, установленным нормативными документами по стандартизации;
      44) технический барьер - барьер, возникающий вследствие различия или изменчивости требований, содержащихся в технических регламентах и стандартах;
      45) технический регламент - нормативный правовой акт, устанавливающий обязательные требования к продукции и (или) процессам их жизненного цикла, разрабатываемый и применяемый в соответствии с законодательством Республики Казахстан о техническом регулировании;
      46) техническое регулирование - правовое и нормативное регулирование отношений, связанных с определением, установлением, применением и исполнением обязательных и добровольных требований к продукции, услуге, процессам, включая деятельность по подтверждению соответствия, аккредитации и государственный контроль и надзор за соблюдением установленных требований, за исключением санитарных и фитосанитарных мер;
      47) государственный фонд технических регламентов и стандартов - совокупность специализированных фондов технических регламентов, стандартов и иных документов государственных органов, формируемых в пределах их компетенции;
      48) технический эксперт - физическое лицо, обладающее специальными знаниями или опытом в отношении объекта, подвергаемого подтверждению соответствия;
      49) государственный классификатор технико-экономической информации - документ, который представляет собой систематизированные своды кодов и наименований классификационных групп объектов технико-экономической информации;
      50) уполномоченный орган - государственный орган, уполномоченный в соответствии с законодательством Республики Казахстан управлять, осуществлять контроль и надзор за работами в области технического регулирования и представлять Республику Казахстан в международных и региональных организациях по вопросам стандартизации, подтверждения соответствия и аккредитации;
      51) национальный стандарт - стандарт иностранного государства, принятый его уполномоченным органом по стандартизации и доступный широкому кругу потребителей;
      52) стандарт организации - стандарт, утвержденный организацией;
      53) гармонизированный стандарт - стандарт, обеспечивающий выполнение требований, установленных техническими регламентами;
      54) международный стандарт - стандарт, принятый международной организацией по стандартизации и доступный широкому кругу потребителей."; 
      4) пункт 1 статьи 4 изложить в следующей редакции:
      "1. Основными целями технического регулирования являются:
      1) в области обязательной регламентации:
      обеспечение безопасности продукции, процессов для жизни и здоровья человека и окружающей среды, в том числе растительного и животного мира;
      обеспечение национальной безопасности;
      предупреждение действий, вводящих в заблуждение потребителей относительно безопасности и качества продукции, услуги;
      устранение технических барьеров в торговле.
      2) в области стандартизации:
      повышение конкурентоспособности отечественной продукции; 
      экономия природных и энергетических ресурсов.";
      5) в статье 5: 
      дополнить подпунктом 3-1) следующего содержания:
      "3-1) орган по аккредитации;";
      в подпункте 8) слово "стандартизации" заменить словами "определению страны происхождения товара";
      6) в статье 6:
      в подпункте 7) слово "услуги," исключить;
      подпункт 8) изложить в следующей редакции:
      "8) утверждение технических регламентов;";
      дополнить подпунктом 8-1) следующего содержания:
      "8-1) установление порядка разработки, экспертизы, принятия, изменения и отмены технических регламентов;";
      подпункт 9) изложить в следующей редакции:
      "9) определение органа по аккредитации;";
      дополнить подпунктом 10-1) следующего содержания:
      "10-1) утверждение плана по разработке технических регламентов.";
      7) в статье 7:
      в части второй:
      дополнить подпунктом 4-1) следующего содержания:
      "4-1) разрабатывает план по разработке технических регламентов;";
      подпункт 11) изложить в следующей редакции:
      "11) определяет порядок и организует аттестацию экспертов-аудиторов по подтверждению соответствия, определению страны происхождения товара, аккредитации, а также организует их профессиональную подготовку и переподготовку;";
      дополнить подпунктом 11-1) следующего содержания:
      "11-1) устанавливает порядок и выдает сертификат по определению страны происхождения товара;";
      подпункт 13) исключить;
      в части третьей:
      в подпункте 3) слово ", правил" исключить;
      в подпункте 5) слова "и программ" исключить;
      дополнить подпунктом 7) следующего содержания:
      "7) устанавливает порядок маркировки продукции и осуществляет их контроль;"; 
      в части четвертой:
      подпункт 1) изложить в следующей редакции: 
      "1) устанавливает порядок аккредитации органов по подтверждению соответствия и лабораторий;"; 
      в подпункте 2) слово "аккредитацию" заменить словами "организацию работ по аккредитации";
      в подпункте 3) слова "и аттестата аккредитации" заменить словами ", аттестата аккредитации, сертификата по определению страны происхождения товара и организует их изготовление";
      8) в подпункте 8) статьи 8 слова "услуге, подлежащих" заменить словом "подлежащей";
      9) дополнить статьей 8-1 следующего содержания:
      "Статья 8-1. Орган по аккредитации
      1. Орган по аккредитации определяется Правительством Республики Казахстан и создается при уполномоченном органе.
      2. Орган по аккредитации осуществляет следующие функции:
      1) представляет Республику Казахстан в международных организациях по вопросам аккредитации;
      2) выдает аттестат аккредитации сроком на три года;
      3) приостанавливает действие аттестата аккредитации на срок до шести месяцев.
      При неустранении причин, по которым было приостановлено действие аттестата аккредитации, или при выявлении в течение срока действия аттестата аккредитации повторного нарушения требований, установленных техническими регламентами, аттестат аккредитации аннулируется решением суда по заявлению органа по аккредитации;
      4) осуществляет инспекционную проверку.";
      10) в статье 12: 
      в пункте 1:
      слова "Правительством Республики Казахстан" заменить словами "уполномоченным органом";
      в части первой слово "(или)" заменить словами "в случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан";
      в подпункте 5) пункта 3 слова "услуги, прошедших" заменить словом "прошедшей";
      подпункт 2) пункта 4 исключить;
      пункт 6 после слов "подтверждению соответствия" дополнить словами "и эксперты-аудиторы";
      дополнить пунктом 8 следующего содержания:
      "8. Орган по подтверждению соответствия должен иметь на праве собственности лабораторию, обеспечивающую испытания объектов, предусмотренных областью аккредитации органа по подтверждению соответствия, в объеме, определяемом в соответствии с законодательством Республики Казахстан о техническом регулировании.";
      11) в статье 13:
      в пунктах 1 и 2 слова "Правительством Республики Казахстан" заменить словами "уполномоченным органом"; 
      в пункте 2 слово "отзывом," исключить;
      дополнить пунктом 3-1 следующего содержания:
      "3-1. Лаборатория имеет право заключить договор проведения испытаний по объектам, предусмотренным областью аккредитации, закрепленной за данной лабораторией, только с одним органом по подтверждению соответствия.";
      12) в пункте 2 статьи 14 слова "услугу, подлежащие" заменить словом "подлежащую";
      13) в статье 16:
      в заголовке слово "стандартизации," заменить словами "определению страны происхождения товара";
      в пункте 1:
      слова "или на основании договора (контракта) с ним согласно нормативным правовым актам в области технического регулирования" исключить;
      дополнить частью второй следующего содержания:
      "Физические лица имеют право осуществлять деятельность в качестве эксперта-аудитора по подтверждению соответствия только в составе одного органа по подтверждению соответствия или лаборатории."; 
      пункт 2 изложить в следующей редакции:
      "2. Эксперты-аудиторы по определению страны происхождения товара осуществляют свою деятельность в порядке, установленном уполномоченным органом.";
      в пункте 3 слова "Правительством Республики Казахстан" заменить словами "уполномоченным органом";
      в пункте 4 слова "экспертов-аудиторов по стандартизации," заменить словами "экспертов-аудиторов по определению страны происхождения товара,";
      14) пункт 8 статьи 17 изложить в следующей редакции:
      "8. Требования технических регламентов считаются выполненными, если при производстве продукции использовались гармонизированные стандарты.
      При производстве продукции могут использоваться иные стандарты при условии обеспечения ими выполнения требований и норм, установленных техническими регламентами.";
      15) статью 18 дополнить пунктом 7 следующего содержания:
      "7. Требования, обеспечивающие безопасность продукции, процессов, устанавливаются только в технических регламентах.";
      16) в статье 19:
      пункт 3 изложить в следующей редакции:
      "3. Уполномоченный орган формирует проект плана по разработке технических регламентов и представляет его в Правительство Республики Казахстан для утверждения. Утвержденный план по разработке технических регламентов подлежит опубликованию в течение одного месяца с даты утверждения.
      Не допускается финансирование работ по разработке технических регламентов за счет бюджетных средств, не предусмотренных в плане по разработке технических регламентов.";
      часть вторую пункта 6 исключить;
      17) в статье 20:
      абзац первый перед словами "К нормативным" дополнить цифрой "1.";
      дополнить пунктом 2 следующего содержания:
      "2. Распространение официальных изданий нормативных документов по стандартизации, указанных в подпунктах 1)-3) пункта 1 настоящей статьи, осуществляет только уполномоченный орган или уполномоченное им подведомственное предприятие.";
      18) в статье 21:
      в пункте 5:
      в подпункте 1) слово "услуги," исключить;
      в подпункте 9) слова "качества и экологического менеджмента" исключить;
      в пункте 6 слова "на добровольной основе" исключить;
      19) пункт 1 статьи 23 изложить в следующей редакции:
      "1. Стандарты организаций разрабатываются и утверждаются организациями самостоятельно для целей, предусмотренных пунктом 1 статьи 4 настоящего Закона.
      Порядок разработки, утверждения, учета, изменения, отмены, регистрации, обозначения, издания стандартов организаций устанавливается уполномоченным органом.
      Стандарты организаций имеют добровольный для применения характер и не должны противоречить требованиям, установленным нормативными правовыми актами в области технического регулирования.";
      20) в пункте 5 статьи 24: 
      слова "и региональные стандарты," заменить словами "региональные стандарты, национальные стандарты и нормативные документы по стандартизации иностранных государств";
      после слова "стандартами," дополнить словами "быть по качественным показателям не ниже государственных стандартов";
      21) статью 26 дополнить пунктом 6 следующего содержания:
      "6. Иностранные и международные организации, выдающие документы в сфере подтверждения соответствия иностранного образца, подлежат учетной регистрации в порядке, установленном уполномоченным органом.";
      22) в пункте 5 статьи 27:
      после слова "употреблении," дополнить словами "ввозимая для выставки и без ее целевого использования,";
      слова "законодательными актами Республики Казахстан" заменить словами "техническими регламентами";
      23) пункт 2 статьи 31 исключить;
      24) часть первую пункта 2 статьи 32 после слова "Запрещается" дополнить словами "ввоз и";
      25) в статье 34:
      в части второй пункта 1 слово "услуги" исключить;
      пункт 3 исключить;
      26) в пункте 3 статьи 35 слова "Правительством Республики Казахстан" заменить словами "уполномоченным органом";
      27) в статье 36:
      в абзаце втором пункта 1 слова "уполномоченным органом" заменить словами "органом по аккредитации";
      в пункте 4 слова "уполномоченным органом" заменить словами "органом по аккредитации";
      28) в статье 40:
      подпункт 3) пункта 1 изложить в следующей редакции:
      "3) проводить отбор проб и образцов продукции для государственного контроля и надзора:
      с отнесением стоимости израсходованных образцов и затрат на проведение испытаний (анализов, измерений) за счет бюджетных средств в случае соответствия продукции требованиям, установленным техническими регламентами;
      с отнесением стоимости израсходованных образцов и затрат на проведение испытаний (анализов, измерений) за счет проверяемых лиц в случае несоответствия продукции требованиям, установленным техническими регламентами;";
      часть первую пункта 2 дополнить словами "и их заместителям";
      29) в статье 45:
      в подпункте 1) пункта 1 слова "услуги, реализуемых" заменить словом "реализуемой";
      в пункте 2 слово ", услуги" исключить;
      30) в части третьей пункта 1 статьи 46 слово ", услуги" исключить.

       Статья 2.
      1. Настоящий Закон вводится в действие со дня его официального опубликования, за исключением абзаца четвертого подпункта 2), подпункта 3) пункта 13, абзацев шестого и двенадцатого подпункта 3), абзацев второго и третьего подпункта 5), абзацев седьмого и восьмого подпункта 6), подпункта 9), подпункта 27) пункта 33 статьи 1, которые вводятся в действие с 1 июля 2007 года.
      2. До введения в действие технических регламентов и гармонизированных с ними стандартов, устанавливающих требования безопасности к продукции и процессам ее жизненного цикла для жизни и здоровья человека и окружающей среды, государственное регулирование осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан о техническом регулировании.
      По мере введения в действие технических регламентов нормативные правовые акты, поглощающиеся ими или противоречащие им, подлежат признанию утратившими силу.

       Президент
Республики Казахстан

Қазақстан Республикасының кейбiр заңнамалық актілеріне техникалық реттеу мәселелерi бойынша өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы

Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 29 желтоқсандағы N 209 Заңы

       1-бап. Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актiлерiне өзгерiстер мен толықтырулар енгiзiлсiн:
      1. "Қазақстан Республикасындағы көлiк туралы" 1994 жылғы 21 қыркүйектегi Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесiнiң Жаршысы, 1994 ж., N 15, 201-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1996 ж., N 2, 186-құжат, 1998 ж., N 24, 447-құжат; 2001 ж., N 23, 309, 321-құжаттар; N 24, 338-құжат; 2003 ж., N 10, 54-құжат; 2004 ж., N 18, 110-құжат; N 23, 142-құжат; 2005 ж., N 15, 63-құжат; 2006 ж., N 3, 22-құжат; N 14, 89-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар Клиент (жүк жөнелтушi, жүк алушы, жолаушы, кеме жалдаушы) - тасымалдаушымен жасалған шартқа сәйкес көлiктi пайдаланатын жеке немесе заңды тұлға немесе мемлекет (атқарушы билiк органының атынан).
      Көлiк кәсiпорны - жүктердi, жолаушыларды, теңдеме жүктi тасымалдау, көлiк құралдарын сақтау, оларда техникалық қызмет  көрсету және оларды жөндеу жөнiнде шаруашылық-коммерциялық қызметпен айналысатын заңды тұлға, ол Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес iс-әрекет жасайды.
      Қазақстан Республикасының көлiгi - оның аумағында тiркелген темiржол, автомобиль, теңiз, iшкi су, әуе, қалалық электр, соның iшiнде метрополитен, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағындағы магистральдық труба-құбыр көлiгi.
      Мемлекеттiк көлiктiк бақылау (бұдан әрi - көлiктiк бақылау) - жеке және заңды тұлғалардың көлiк қызметтерi нарығының жұмыс iстеуiн, олардың сапасын, жеке адамдардың өмiрi мен денсаулығының, көлiк процестерiнiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз етудi реттейтiн Қазақстан Республикасының көлiк заңнамасын сақтауын тексеру мақсатында уәкiлеттi мемлекеттiк орган және өзге де мемлекеттiк органдар жүргiзетiн iс-шаралар жиынтығы.
      Тасымалдаушы - ақыға немесе жалданып жолаушыларды, теңдеме жүктi, жүктердi және почта жөнелтiлiмдерiн тасымалдау жөнiнде қызмет көрсететiн әрi осыған белгiленген тәртiппен берiлген лицензиясы немесе рұқсаты бар, меншiк құқығымен немесе өзге де заңды негiздерде көлiк құралдарын иеленушi жеке немесе заңды тұлға.
      Тексеру - бақылау функцияларын жүзеге асыратын мемлекеттiк органдардың кәсiпкерлiк субъектiлерiнiң Қазақстан Республикасының көлiк туралы заңнамасын сақтауын айқындау мақсатында жасайтын iс-әрекетi. 
      Тiкелей аралас қатынас - бiрыңғай көлiк құжаты бойынша әртүрлi көлiк түрiмен жүктердi, жолаушылар мен теңдеме жүктердi тасымалдау. 
      Уәкiлеттi мемлекеттiк орган - көлiк саласындағы мемлекеттiк саясатты iске асыруды, Қазақстан Республикасы көлiк кешенiнiң  қызметiн үйлестiру мен реттеудi жүзеге асыратын орталық атқарушы орган.";

      2) 2-баптың төртiншi бөлiгiндегi "қозғалыс қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету, еңбектi қорғау, өртке қарсы қауiпсiздiк, техникалық-технологиялық және санитарлық қалыптар ережелерiн сақтау тәртiбi белгiленген тәртiппен бекiтiлетiн және көлiк қатынастарына қатысушылардың бәрiне мiндеттi болып табылатын көлiктiң тиiстi түрлерiнде қолданылып жүрген қалыптық құжаттармен айқындалады" деген сөздер "адам өмiрi мен денсаулығы және қоршаған орта үшiн көлiк құралдары мен олардың өмiрлiк циклiнiң процестерiн техникалық реттеу саласындағы қауiпсiздiктi (бұдан әрi - қауiпсiздiк) қамтамасыз ету тәртiбi тиiстi көлiк түрлерiнде қолданылатын, белгiленген тәртiппен бекiтiлетiн және көлiк қатынастарының барлық қатысушылары үшiн мiндеттi болып табылатын нормативтiк актiлерде айқындалады" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) 5-баптың бiрiншi бөлiгi "лицензиялау," деген сөзден кейiн "техникалық реттеу," деген сөздермен толықтырылсын;

      4) 11 -баптың бiрiншi бөлiгiнiң төртiншi абзацындағы "сертификаты" деген сөз "сәйкестiктi растау саласындағы құжаттары"  деген сөздермен ауыстырылсын;

      5) 15-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "15-бап. Көлiк құралдарына қойылатын талаптар

      Көлiк құралдары көлiк саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген адам өмiрi мен денсаулығының, қоршаған ортаның қауiпсiздiгi жөнiндегi талаптарға сәйкес келуге, сәйкестiктi растау саласындағы құжаты болуға, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен тiркелуге тиiс. 
      Көлiк құралдарының сәйкестiгiн растау тәртiбi Қазақстан Республикасының заңнамасымен айқындалады. 
      Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасына сәйкес белгiленген қауiпсiздiк талаптарына сәйкес келмейтiн көлiк құралдары әкелiнбеуге, сатылмауға және пайдаланылмауға тиiс.";

      6) 23-бапта:
      екiншi бөлiкте орыс тiлiндегi мәтiнге түзету енгiзiлдi, қазақ тiлiндегi мәтiн өзгермейдi; 

      бесiншi бөлiктегi "экологиялық қауiпсiздiкке және халықтың денсаулығын қорғауға кепiлдiк беретiн, қоршаған ортаның ластауына жол бермеудi, табиғи ресурстарды молайту мен ұтымды пайдалануды қамтамасыз ететiн қоршаған орта сапасының нормативтерi" деген сөздер "Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген адам өмiрi мен денсаулығы, қоршаған орта үшiн қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн талаптар" деген сөздермен ауыстырылсын;

      сегiзiншi бөлiкте:
      "қорғауға және табиғи ресурстарды ұтымды пайдалануға қажеттi шаралардың бәрiн жүзеге асыруға мiндеттi айналадағы" деген сөздер  "қорғау және табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану жөнiнде белгiленген нормалардың сақталуын қамтамасыз етуге мiндеттi. Айналадағы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      орыс тiлiндегi мәтiнге түзету енгiзiлдi, қазақ тiлiндегi мәтiн өзгермейдi.

      2. "Мұнай туралы" 1995 жылғы 28 маусымдағы Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Жоғары Кеңесiнiң Жаршысы, 1995 ж., N 11, 76-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1997 ж., N 11, 150-құжат; 1999 ж., N 21, 787-құжат; 2003 ж., N 6, 34-құжат; N 11, 56-құжат; 2004 ж., N 22, 131-құжат; N 23, 142-құжат; 2005 ж., N 16, 70-құжат; 2006 ж., N 16, 99-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) аффилиирленген тұлғалар - жер қойнауын пайдаланушының еншiлес ұйымдары және Қазақстан Республикасында мұнай операцияларын жүргiзуге мердiгер болып табылатын ұйымның жарғылық капиталында акциялар пакетi немесе қатысу үлесi бар ұйымдар;
      2) барлау - мұнай iздеумен және барлаумен байланысты кез келген операциялар және олар:
      геологиялық-геофизикалық зерттеулердi; 
      құрылымдық бұрғылауды;
      iздеу және барлау ұңғымаларын бұрғылауды, сондай-ақ барлаудағы кен орнын сынамалы пайдалануды қамтиды; 
      3) блок - мұнай операцияларын жүргiзу үшiн мердiгерге беруге арналған және блоктардың арнайы дайындалған картасында блок ретiнде белгiленген жер қойнауының учаскесi; 
      4) жағалау жиегi - су объектiсi жағалауының судың барынша көтерiлуi (судың толуы) нәтижесiнде пайда болатын жиегi; 
      5) жағалау маңындағы мемлекеттер - Каспий және Арал теңiздерi (көлдерi) алабында iргелес және қарама-қарсы жатқан мемлекеттер; 
      6) жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi орган - геологиялық зерттеу, жер қойнауын ұтымды және кешендi пайдалану саласындағы реттеудi жүзеге асыратын мемлекеттiк орган; 
      7) келiсiм-шарт - мердiгер мен құзыреттi орган арасында мұнай операцияларын жүргiзуге арналған шарт; 
      8) келiсiм-шарттық аумақ - мердiгер келiсiм-шартта айқындалған мұнай операцияларын жүргiзуге құқылы, геологиялық және (немесе) тау-кендiк бөлумен айқындалатын аумақ;
      9) кен орны - кез келген тұрпатты геологиялық резервуардағы көмiрсутектерiнiң бiр немесе бiрнеше табиғи шоғырлары; 
      10) кен орындарын әзiрлеудiң оң тәжiрибесi - мұнай операцияларын жүргiзу кезiнде ұтымды, қауiпсiз, тиiмдi және қажеттi болып саналатын мұнай операцияларын жүргiзудiң жалпы қабылданған әлемдiк практикасы;
      11) кен орындарын сынамалы пайдалану - қабаттардың геологиялық-физикалық сипаттамасы, тереңдегi көмiрсутектердiң жағдайлары, ұңғымалардың өнiмдiлiгi туралы бар ақпаратты нақтылау және қосымша ақпарат алу жөнiндегі жұмыстар, мұнай мен газ алудың жаңа немесе бұрыннан белгiлi технологияларын сынау;
      12) коммерциялық табу - келiсiм-шарт аумағында әзiрлеу үшiн рентабельдi бiр немесе бiрнеше кен орнын табу; 
      13) құзыреттi орган - Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын және мұнай операцияларын жүргiзу кезiнде мемлекеттiк реттеумен, келiсiм-шарттар жасаумен және орындаумен байланысты құқықтарды жүзеге асыруда Қазақстан Республикасының атынан әрекет ететiн мемлекеттiк орган; 
      14) магистральдық құбыр - мұнайды мердiгердiң құбырынан көлiктiң басқа түрiне аудару, өңдеу немесе тұтыну орнына дейiн тасымалдауға арналған желiлiк бөлiктен және онымен iргелес жатқан жер үстi объектiлерiнен, коммуникациялардан, телебасқару мен байланыстан тұратын инженерлiк құрылыс. Құрастырмалы коллектор режимiнде жұмыс iстейтiн құбыр магистральдық құбырға жатпайды; 
      15) мердiгер - құзыреттi органмен мұнай операцияларын жүргiзуге келiсiм-шарт жасасқан жеке немесе заңды тұлға; 
      16) мұнай - шикi мұнай, газ конденсаты және табиғи газ, сондай-ақ шикi мұнай, табиғи газ тазартылғаннан кейiн және жанатын тақтатастарды немесе шайырлы құмдарды өңдегеннен кейiн алынған көмiрсутектерi; 
      17) мұнай-газ құбырлары - мұнай тасымалдауға арналған құбырлар, оның iшiнде магистральдық құбырлар, құрастырмалы коллектор режимiнде жұмыс iстейтiн құбырлар, сондай-ақ құбырлар жүйесi не оның жекелеген бөлiктерi арқылы тасымалданатын заттарды тазарту, айыру және сұйылту жөнiндегi жабдықтар мен тетiктер, бақылау және оқшаулау жүйелерi, электрлi-химиялық қорғаныс жүйелерi мен осындай құбырларға қызмет көрсетуге арналған өзге де жабдықтар;
      18) мұнай-газ құбырларын салу және (немесе) пайдалану - құрлықта, өзендерде, көлдерде, теңiзде және басқа да iшкi су айдындарында мұнай-газ құбырларын салу, төсеу және пайдалану мақсатында жүргiзiлетiн кез келген жұмыстар (операциялар);
      19) мұнайдағы iлеспе компоненттер - мұнай мен қабатты су құрамындағы технологиялық бөлiп алуды талап ететiн пайдалы қазбалар мен әртүрлi қосындылар; 
      20) мұнай мен газдың жер асты қоймалары мен резервуарларын салу және (немесе) пайдалану - жер асты мұнай және газ қоймалары мен резервуарларын салумен және (немесе) пайдаланумен байланысты кез келген жұмыстар;
      21) мұнай операциялары - құрлықта, өзендердiң, көлдердiң және басқа да iшкi су айдындарының шектерiнде жүргiзiлетiн барлау, өндiру, жер асты қоймалары мен мұнай резервуарларын салу және (немесе) пайдалану жөнiндегi жұмыстар, сондай-ақ теңiздегi мұнай операциялары; 
      22) мұнай операцияларын жүргiзу жөнiндегi ұлттық компания (бұдан әрi - ұлттық компания) - Yкiмет шешiмi бойынша құрылған, ұлттық холдинг жалғыз акционерi болып табылатын, осы Заңда белгiленген жағдайларда мұнай операцияларын жүзеге асыратын акционерлiк қоғам; 
      23) оператор - Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес құзыреттi органның жазбаша хабарламасы бойынша мердiгерлер құратын немесе белгiлейтiн, келiсiм-шартты орындауға байланысты қызметтi жедел басқаруды және есепке алу-есеп беру операцияларын жүзеге асыратын заңды тұлға, оның iс-әрекетi үшiн мердiгер мемлекет алдында мүлiктiк жауапкершiлiкте болады;
      24) өндiру - мұнайды жер үстiне шығарумен байланысты кез келген операциялар және соның iшiнде: 
      жер асты және жер үстi өнеркәсiптiк жабдықтары мен құрылыстарын салу мен пайдалануды, оның iшiнде мұнайды өндiру орнынан мердiгердiң құбырынан магистральдық құбырға және (немесе) көлiктiң басқа түрiне аудару орнына дейiн тасымалдау үшiн; 
      мұнайды жер үстiне шығаруды, пайдалану ұңғымаларында жұмыс процесiн ұйымдастыруды және демеп отыруды; 
      мұнайды өңдеудi және механикалық қоспалар мен қабаттағы судан тазартуды; 
      мұнайдан iлеспе құрамдарды алуды, сондай-ақ табиғи газды және iлеспе газды кәдеге жаратуды; 
      жер асты қабаттарында бұрғылау шөгiндiсiн кәдеге жаратуды қамтиды; 
      25) сақтық аймағы - Қазақстан Республикасының аумағында теңiз жағалауы жиегiнен құрлыққа қарай бес километрге созылып жатқан аймақ; 
      26) стратегиялық серiктес - мердiгердi таңдау үшiн, ұлттық компания мен құзыреттi орган арасындағы тiкелей келiссөздердiң қорытындылары бойынша жасалған келiсiм-шарттар жөнiндегi жобаларды iске асыру жөнiнде немесе Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттарға сәйкес "Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген өлшемдер негiзiнде ұлттық компания құзыреттi органмен келiсе отырып таңдаған немесе айқындаған қазақстандық немесе шетелдiк заңды тұлға (олардың бiрлестiктерi);
      27) табиғи газ - майлы газдан сұйық көмiрсутектерiн сығымдаудан немесе айырудан кейiн қалатын, майлы газды, құрғақ газды, iлеспе газды қоса алғанда, қалыпты атмосфералық температурада және қысымда газ тектес фазада болатын көмiрсутектерi және сұйық немесе газ тектес көмiрсутектерiмен бiрге алынған көмiрсутектi емес газ; 
      28) табиғи және iлеспе газды кәдеге жарату - табиғи және iлеспе газды технологиялық қажеттiктер үшiн пайдалану және (немесе) оны тауарлы өнiмге дейiн дайындау мақсатында оны кен орнында кәсiпшiлiк жинауды қамтамасыз ету;
      29) теңiз - Каспий және Арал теңiздерiнiң қазақстандық бөлiгi шегiндегi су айдыны мен қабаты, сондай-ақ Каспий және Арал теңiздерiнiң (көлдерiнiң) түбi; 
      30) теңiзде қоршаған ортаны қорғау жөнiндегi ең үздiк тәжiрибе - теңiзде мұнай операцияларын жүргiзуде теңiздi ластаудың ең төменгi деңгейiн жасайтын не теңiздi ластауды толығымен болғызбайтын жалпы қабылданған халықаралық практика;
      31) теңiздегi мұнай операциялары - теңiзде жүзеге асырылатын барлау, өндiру;
      32) теңiздi ластау - адамдардың денсаулығына, теңiздiң биологиялық ресурстарына және теңiздiң экожүйесiне зиян келтiретiн не зиян келтiруге қабiлеттi, теңiзде немесе оның жағалауында жұмысты жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғаларға кедергiлер жасайтын немесе зиян не залал келтiретiн немесе келтiруге қабiлеттi материалдардың, заттардың, энергияның, шудың, тербелiстердiң теңiз аясына келiп түсуi, сондай-ақ сәулелер мен өрiстердiң алуан үлгiлерiнiң пайда болуы;
      33) теңiздiк ғылыми зерттеулер - теңiзде мұнай операцияларын жүргiзу салдарларын зерделеумен байланысты ғылыми-зерттеу жұмыстары; 
      34) теңiздiк қорғау аймақтары немесе қауiпсiздiк аймақтары - Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын, адамдардың, теңiздiң биологиялық ресурстарының, қоршаған ортаның қауiпсiздiгiн, сондай-ақ кеме қатынасын, балық аулауды және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жеке және заңды тұлғалардың теңiздегi басқа да қызметтерiн қамтамасыз ету мақсатында теңiз құрылыстарының айналасында белгiленетiн аймақтар;
      35) теңiздiк құрылыстар - жасанды аралдарды, бөгеттердi, қондырғыларды, жылжымайтын және жүзбелi жабдықтарды қоса алғанда, теңiзде мұнай операцияларын жүргізуге арналған жасанды құрылыстар;
      36) шекара маңындағы кен орны - Қазақстан Республикасы аумағының шектерiнде немесе бiр бөлiгi, сондай-ақ басқа не iргелес немесе қарама-қарсы жатқан мемлекеттiң заңдық құзырындағы аумақта немесе теңiзде орналасқан кен орны; 
      37) шикi мұнай - табиғи газдан табиғи сұйылу жолымен пайда болған дистиллят және конденсат атауымен белгiлi сұйық көмiрсутектерiн қоса алғанда, қалыпты атмосфералық температура мен қысым кезiнде үлес салмағына қарамастан жер қойнауынан сұйық күйiнде алынатын кез келген көмiрсутектерi; 
      38) iшкi су айдындары - көлдер, жасанды су қоймалары және басқа да жер үстi су объектiлерi.";

      2) 2-баптың 1-тармағы ", сондай-ақ адам өмiрi мен денсаулығы және қоршаған орта үшiн мұнайға және оның өмiрлiк циклiнiң процестерiне қойылатын техникалық реттеу саласындағы қауiпсiздiктiң (бұдан әрi - қауiпсiздiк) жалпы талаптарын белгiлейдi" деген сөздермен толықтырылсын; 

      3) 5-бап мынадай мазмұндағы 13) тармақшамен толықтырылсын: 
      "13) мұнайға және оның өмiрлiк циклiнiң процестерiне техникалық регламенттердi бекiтедi.";

      4) 6-баптың 1-тармағының 11-тармақшасындағы "бекiту енедi."
деген сөздер "бекiту;" деген сөзбен ауыстырылып, тармақ мынадай мазмұндағы 12), 13), 14) тармақшалармен толықтырылсын: 
      "12) мұнай операцияларын жүргiзу және мұнай тасымалдау саласында адам өмiрi мен денсаулығына және қоршаған ортаға зиян келтiретiн тәуекелдерге талдау жасау және оларды бағалау; 
      13) мұнайға және оның өмiрлiк циклiнiң процестерiне қойылатын техникалық регламенттердi әзiрлеу; 
      14) техникалық регламенттерде белгiленген, мұнайға және оның өмiрлiк циклiнiң процестерiне қойылатын талаптардың орындалуына мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыру енедi."; 

      5) 30-2-баптың 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: 
      "1. Мұнай операцияларын осы Заңға сәйкес жүзеге асыратын мердiгер кен орындарын игерудiң оң практикасын және Қазақстан Республикасының заңнамасын басшылыққа ала отырып, адамдардың өмiрi мен денсаулығына және қоршаған ортаға, сондай-ақ мұнай операцияларын жүргiзу процесiнде меншiктi жоюға қатер төндiретiн авариялар мен өзге де қауiптi жағдайларды болғызбау мақсатында қолданыстағы нормалардың сақталуын қамтамасыз етуге және барлық қажеттi шараларды қабылдауға мiндеттi.";

      6) 30-4-бап мынадай мазмұндағы 4-тармақпен толықтырылсын:
      "4. Табиғи газды өндiру кезiнде адам өмiрi мен денсаулығы және қоршаған орта үшiн қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн талаптар мен нормалар орындалуға, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес келетiн өлшеу жабдықтары мен құралдары қолданылуға тиiс.";

      7) мынадай мазмұндағы 31-1-баппен толықтырылсын:

      "31-1-бап. Мұнай операцияларын жүргiзу және мұнай
                 тасымалдау кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

      1. Мұнай операцияларын жүргiзу және мұнай тасымалдау кезiнде қауiпсiздiк белгiленген нормаларды сақтау, адам өмiрi мен денсаулығын және қоршаған ортаны қорғауға бағытталған ұйымдастырушылық және техникалық iс-шаралар кешенiн орындау, жерүстi және жерасты құрылыстары мен жабдықтарын салу мен пайдаланудың қауiпсiз шарттарын жасау, сондай-ақ ықтимал аварияларды болғызбау арқылы қамтамасыз етiлуге тиiс.
      2. Мұнай, сондай-ақ оның өмiрлiк циклiнiң процестерi техникалық реттеу объектiлерi болып табылады. 
      3. Мұнай операцияларын жүргiзу және мұнай тасымалдау кезiнде мердiгер пайдаланатын жабдық және өзге де мүлiк техникалық регламенттерде белгiленген қауiпсiздiк талаптарына сәйкес келуге тиiс. 
      4. Мұнайды төгу және құю режимi, сақтау және тасымалдау құралдарының конструкциясы және оларды пайдалану шарттары мұнайға және оның өмiрлiк циклiнiң процестерiне қатысты техникалық регламенттерде белгiленген өрт қауiпсiздiгi нормаларына сәйкес келуге тиiс. 
      5. Мұнай өңдеу зауыттарына өңдеу үшiн жеткiзiлетiн мұнай осы Заңда және өзге де нормативтiк құқықтық актiлерде белгiленген қауiпсiздiк нормаларына сәйкес келуге тиiс. 
       6. Мұнай тасымалдау әуе, темiржол, құбыр, теңiз, өзен және автомобиль көлiктерiнде қолданылатын ережелерге сәйкес жүзеге асырылуға және мұнайдың сақталуын қамтамасыз етуге тиiс."; 

      8) 36-3-бап мынадай мазмұндағы 3-тармақпен толықтырылсын: 
      "3. Теңiзде мұнай-газ құбырларын салу және пайдалану кезiнде адамның өмiрi мен денсаулығы және қоршаған орта үшiн жүргiзiлетiн операциялардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi талаптар мен нормалардың сақталуы қамтамасыз етiлуге тиiс.";

      9) 41-бапта:
      3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "3) мұнай операцияларын Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүргiзуге және мұнайдың өмiрлiк циклi процестерiнiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн талаптарды сақтауға;";

      6) тармақшадағы "мемлекеттiк және (немесе) халықаралық стандарттарға" деген сөздер "техникалық регламенттерге" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7) тармақшадағы "eгep бұл қызметтер көрсету мемлекеттiк және (немесе) халықаралық стандарттарға сай болған жағдайда," деген сөздер алып тасталып, "мұнай операцияларын" деген сөздердiң алдынан "Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген талаптар сақталған жағдайда," деген сөздермен толықтырылсын;

      10) 45-баптағы "Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiтетiн Су асты труба құбырлары мен кабельдерiн орнату, тарту мен пайдалану кезiнде қауiпсiздiк пен айналадағы ортаны қорғау ережелерiне" деген сөздер "мұнай айналымы саласындағы техникалық регламенттерге" деген сөздермен ауыстырылсын. 

      3. "Қазақстан Республикасының әуе кеңiстiгiн пайдалану және авиация қызметi туралы" 1995 жылғы 20 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесiнiң Жаршысы, 1995 ж., N 23, 148-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2001 ж., N 23, 321-құжат; N 24, 338-құжат; 2002 ж., N 15, 147-құжат; 2003 ж., N 10, 54-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат; 2005 ж., N 7-8, 23-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Авариялық-құтқару жұмыстары - ол жапа шеккендерге дер кезiнде көмек көрсетуге бағытталған iс-шаралар кешенi.
      Авиакомпания - азаматтық әуе кемелерiн пайдаланушының қолданыстағы сертификаты және жолаушылардың, жүктiң, теңдеме жүк пен почтаның әуе тасымалдарын және (немесе) авиациялық жұмыстарды орындауға лицензиясы бар заңды тұлға. 
      Авиация қауiпсiздiгi - ол авиация қызметiне заңсыз қол сұғу актiлерiнiң алдын алу және оларды болдырмау арқылы қамтамасыз етiлетiн авиацияның қалыпты және қауiпсiз қызметi. 
      Авиация қызметiне заңсыз қол сұғу - авиацияның қалыпты және қауiпсiз қызметiне қол сұғу арқылы адамдардың бақытсыз жағдайға ұшырауына, материалдық зиян шегуге, әуе кемесiнiң күшпен басып алынуына немесе қуылып кетуiне әкеп соқтыратын немесе осындай зардаптардың туындау қаупiн төндiретiн құқыққа қарсы әрекет немесе әрекетсiздiк. 
      Авиациялық жұмыстар - жеке шаруашылық салаларындағы (ауыл шаруашылығындағы, құрылыстағы, экспедициялар мен тағы басқаларға қызмет көрсетудегi) тапсырыс берушiлердiң технологиялық және өндiрiстiк процестерiн қамтамасыз ету мақсатында, сондай-ақ эксперименттiк және ғылыми-зерттеу жұмыстарын, санитарлық және табиғатты қорғау iс-шараларын жүргiзу, халыққа медициналық көмек көрсету, табиғи зiлзала, авариялар мен апаттар зардаптарын жою үшiн авиация құралдарымен атқарылатын мамандандырылған операциялар.
      Авиациялық оқиға - әуе кемесi ұшуды орындау мақсатында пайдаланылған кезде осы әуе кемесiнiң, оның экипажының, басқа авиация қызметшiлерiнiң қалыпты қызмет атқару жағдайының бұзылуына байланысты немесе сыртқы жағдайлардың әсерiне байланысты туындаған және адамдардың қаза табуына, елеулi зақымдарға, әуе кемесiнiң қирауына немесе мүлдем iстен шығуына әкеп соқтыратын оқиға.
      Авиациялық тосын оқиға - ұшуды орындау мақсатында әуе кемесi пайдаланылған кезде осы әуе кемесiнiң, оның экипажының, басқа авиация қызметкерлерiнiң қалыпты қызмет атқаруының бұзылуына байланысты немесе сыртқы жағдайлардың әсерiне байланысты туындаған, бiрақ авиациялық уақиғаға әкеп соқтыра қоймаған оқиға. 
      Авиация сала ретiнде - ол қызметi әуе кемелерiнiң көмегiмен адамға жағдай жасауға және оның әуе кеңiстiгiн пайдалануына бағытталған ұйымдардың барлық түрi. 
      Қазақстан Республикасының авиациясы эксперименттiк, мемлекеттiк және азаматтық авиация болып бөлiнедi. 
      Азаматтық авиация - эксперименттiк авиация мен мемлекеттiк авиация құрамына кiрмейтiн және мынадай мақсаттарда: 
      а) жолаушыларды, теңдеме жүктi, жүктер мен почтаны тасымалдауда (әуе тасымалдары); 
      б) авиациялық жұмыстарды орындауда;
      в) оқытып-үйрету, спорттық, мәдени-ағарту iс-шараларын жүргiзуде, техникалық шығармашылықты дамытуда; 
      г) әуе кемесiн пайдаланушының жеке қажеттерiн қанағаттандыруда; 
      д) iздестiру-құтқару және авариялық-құтқару жұмыстарын жүргiзуде, табиғи зiлзала болған жағдайларда жәрдем көрсетуде пайдаланылатын авиация. 
      Көрсетiлген мақсаттарда ақы алу немесе жалдау бойынша пайдаланылатын азаматтық авиация коммерциялық авиация деп танылады.
      Жеке және заңды тұлғалардың меншiгiнде болатын әрi көрсетiлген мақсаттарда ақысыз және жалдаусыз пайдаланылатын азаматтық авиация жалпы мақсаттағы авиация деп танылады. 
      Азаматтық әуе кемелерiн пайдаланушының сертификаты - азаматтық әуе кемелерiн пайдаланушыларды сертификаттау ережелерiнде белгiленген талаптарға пайдаланушының сәйкестiгiн куәландыратын, уәкiлеттi орган берген құжат. 
      Апатқа ұшыраған әуе кемесi - ұшып көтерiлген, қонған немесе құлаған кезде қатты зақымдалған, немесе толық қираған әуе кемесi, сондай-ақ амалсыздан аэродромнан тысқары жерге қонған әуе кемесi.
      Аса жеңiл авиация - ең үлкен массасы екi мың жетi жүз килограмнан аспайтын аса жеңiл ұшу аппараттарын, спорттық мақсаттағы және әуесқойлық конструкциядағы басқа да әуе кемелерiн, аэростаттық аппараттар мен көмекшi құрылғыларды пайдаланатын азаматтық авиация. 
      Аэродром - әуе кемелерiнiң ұшып-көтерiлуiн, қонуын, рульдеуiн, аялдауын және оларға қызмет көрсетiлуiн қамтамасыз ету үшiн арнайы әзiрленiп, жабдықталған жер немесе су учаскесi. 
      Аэродром жарамдылығының сертификаты - аэродромдарды пайдалану жарамдылығының нормаларына аэродромның сәйкестiгiн куәландыратын, уәкiлеттi орган берген құжат. 
      Аэронавигациялық ұйым - әуе қозғалысына қызмет көрсетудi жүзеге асыратын, аэронавигациялық және метеорологиялық ақпаратпен қамтамасыз ететiн ұйым. 
      Әуежай - әуе кемелерiн қабылдау мен жөнелтуге, әуе тасымалдарына қызмет көрсетуге арналған және осы мақсаттар үшiн аэродромы, аэровокзалы, басқадай ғимараттары, сондай-ақ қажеттi жабдықтары бар құрылыстар кешенi. 
      Әуежайдың бақыланатын аумағы - әуежайдың, аэродромның ұшуды аэронавигациялық қамтамасыз ету объектiлерiнiң жұмыс алаңы және кiрудi авиациялық қауiпсiздiк қызметi бақылайтын жанасып жатқан аумақ, қызметтiк ғимараттар, құрылыстар, қоймалар.
      Әуежай қызметi - жеке және заңды тұлғалар әуе тасымалдарын, әуежайларда авиациялық қауiпсiздiк пен ұшу қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге байланысты жүзеге асыратын қызмет. 
      Әуе жолы - әуе кемелерiнiң ұшуына арналған және әуе қозғалысын басқару жүйесiнiң аэронавигациялық құрылғылармен бақыланатын дәлiз түрiндегi әуе кеңiстiгi. 
      Әуе кемесi - жер (су) бетiнен шағылысқан ауамен өзара әрекеттесуден өзгеше ауамен өзара әрекеттесу есебiнен атмосферада қалықтайтын ұшу аппараты. 
      Әуе кемесiмен жалданушы (фрахтовщик) - бiр сапарда немесе бiрнеше сапарда жолаушыларды, теңдеме жүктi, жүктердi, почтаны тасымалдау және басқа мақсаттар үшiн бiр немесе бiрнеше әуе кемесiнiң толық сыйымдылығын немесе сыйымдылығының бiр бөлiгiн ақысын алып екiншi жаққа (әуе кемесiн жалдаушыға) беретiн әуе тасымалдаушысы. 
      Әуе кемесiн жалдаушы (фрахтователь) - бiр немесе бiрнеше сапарда жолаушыларды, теңдеме жүктi, жүктердi, почтаны тасымалдау немесе басқа мақсат үшiн бiр немесе бiрнеше әуе кемесiнiң толық  сыйымдылығын немесе сыйымдылығының бiр бөлiгiн ақысын алып жалға беруге әуе тасымалдаушысымен тиiстi шарт жасасқан жеке немесе заңды тұлға. 
      Әуе кемесiнiң ұшуы - ұшып көтерiлу алдындағы зымыраудан (тiк көтерiлген кезде - жер немесе су бетiнен ажыраудан) бастап зымырауының соңына (ұшып-қону алаңын аялдаусыз босатуына) дейiнгi немесе тiк қонған кезде жер (су) бетiне табан тiрегенге дейiнгi жер (су) бетiмен және әуе кеңiстiгiнде әуе кемесiнiң қозғалып жүруi.
      Әуе навигациясы - бағдарламалық траектория бойынша әуе кемесiн ұшыру туралы қолданбалы ғылым. 
      Әуе тасымалдаушысы - көлiк құралдарын иеленуге меншiк құқығы немесе өзге де заңды негiздерi бар, ақысы төленетiн немесе жалдау бойынша жолаушыларды, теңдеме жүктi, жүктердi және почтаны тасымалдау жөнiнде қызмет көрсететiн әрi осыған белгiленген тәртiппен берiлген тиiстi рұқсаты немесе лицензиясы бар жеке немесе заңды тұлға.
      Бiртұтас авиациялық iздестiру-құтқару қызметi (БАIҚҚ) - иелiгiнде әуе кемелерi бар министрлiктердiң, ведомстволар мен авиакомпаниялардың авиациялық iздестiру және құтқару қызметтерi, авиациялық-құтқару және парашюттiк қызметтерi. 
      Жолаушы - тасымалдаушымен жасалған шартқа сәйкес әуе көлiгiн пайдаланатын кез келген тұлға. 
      Қазақстан Республикасының әуе кеңiстiгi - Қазақстан Республикасының құрлықтық және сулы аумағының, оның iшiнде аумақтық  суларының үстiндегi әуе кеңiстiгi. 
      Қатер төнген әуе кемесi - өзiне немесе оның бортындағы адамдарға тiкелей қауiп төнген не онымен радиобайланысы үзiлген және тұрған жерi беймәлiм әуе кемесi. 
      Мемлекеттiк авиация - Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлiгiнiң, Iшкi iстер министрлiгi Iшкi әскерлерiнiң, Қазақстан Республикасы Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң қарамағындағы, сондай-ақ Үкiметтiң шешiмi бойынша басқа да мемлекеттiк органдарының қарамағында болатын авиация. 
      Навигациялық жүйелер - жұмыс iстеу принциптерi әр алуан бiрнеше борттық құрылғылардың, сондай-ақ борттағы және жердегi жабдықтарды бiрлесе пайдалануға негiзделген құралдардың жиынтығы болып табылатын навигациялық құралдар. 
      Навигациялық құралдар - ұшақты ұшыру мақсатында қажеттi ақпарат алып отыруға мүмкiндiк беретiн арнайы техникалық құрылғылар. 
      Пайдаланушы - әуе кемелерiн пайдаланумен айналысатын немесе осы салада өзiнiң қызметiн ұсынатын жеке немесе заңды тұлға.
      Тексеру жүргiзу - авиациялық оқиғаларды болдырмау мақсатында оқиға себебiн анықтау мен қауiпсiздiктi қамтамасыз ету жөнiндегi ұсынымдарды қоса алғанда, ақпарат жинау мен талдауды, қорытындылар әзiрлеудi қамтитын процесс. 
      Уәкiлеттi орган - өз құзыретi шегiнде азаматтық авиация саласындағы мемлекеттiк саясатты, азаматтық және эксперименттiк авиация қызметiн мемлекеттiк бақылау мен қадағалауды, үйлестiру мен реттеудi және Қазақстан Республикасының әуе кеңiстiгiн пайдалануды жүзеге асыратын мемлекеттiк басқару органы. 
      Ұшу жарамдылығының нормалары - әуе кемелерiнiң конструкциясына, параметрлерi мен ұшу сапасына және олардың ұшу қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге бағытталған компоненттерiне қойылатын талаптар. 
      Ұшу жарамдылығының сертификаты - уәкiлеттi орган үлгi сертификаты негiзiнде берген, азаматтық әуе кемесiнiң ұшу жарамдылығының нормаларына сәйкестiгiн куәландыратын құжат. 
      Үлгi сертификаты - әуе кемесiнiң, авиациялық двигатель үлгiсiнiң және жаңа үлгiдегi әуе винтiнiң ұшу жарамдылығының нормаларына сәйкестiгiн растайтын, уәкiлеттi орган берген құжат. 
      Халықаралық әуежай - iшiнде кедендiк, шекаралық және санитарлық-карантиндiк бақылаулар ұйымдастырылып, халықаралық әуе тасымалдарын қамтамасыз ететiн әуежай. 
      Халықаралық әуе тасымалы - тасымалдау жұмысын атқарған кезде, тасымалдауда немесе қайта тиеуде үзiлiстiң болған-болмағандығына қарамастан, жөнелтiлу пунктi мен бару пунктi: 
      а) екi немесе одан да көп мемлекет аумағында орналасқан; 
      б) егер екiншi мемлекет аумағында аялдау көзделсе, бiр мемлекет аумағында орналасқан әуе тасымалы. 
      Халықаралық ұшу - әуе кемесi шет ел мемлекетi шекарасын кесiп өту кезiндегi әуе кемесiнiң ұшуы. 
      Чартерлiк шарт - әуе кемесiмен жалданушы және әуе кемесiн жалдаушы арасында жасалатын әуе кемесiн жалдау шарты. 
      Эксперименттiк авиация - авиация және басқа техника саласында тәжiрибелiк-конструкторлық, эксперименттiк, ғылыми-зерттеу жұмыстары мен сынақтарын жүргiзуге арналған авиация.";

      2) 5-баптың бiрiншi бөлiгiндегi "мемлекет, Қазақстан Республикасы азаматтарының" деген сөздер "адам өмiрi мен денсаулығын, қоршаған ортаны, мемлекет" деген сөздермен ауыстырылсын; 

      3) 16-баптың бесiншi бөлiгiнде орыс тiлiндегi мәтiнге түзету енгiзiлдi, қазақ тiлiндегi мәтiн өзгермейдi; 

      4) 31-1-бап алып тасталсын;

      5) мынадай мазмұндағы 31-3-баппен толықтырылсын:

      "31-3-бап. Әуе кемелерi мен олардың жабдықтарының
                 қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету саласындағы
                 техникалық реттеу

      Техникалық реттеу объектiлерi:
      1) әуе кемесi және оның жабдықтары;
      2) әуе кемесiн және оның жабдықтарын жобалау процесi;
      3) әуе кемесiн жасау және оның жабдықтарын өндiру процесi;
      4) әуе кемесiн және оның жабдықтарын пайдалану процесi;
      5) әуе кемесiн және оның жабдықтарын тасымалдау және сақтау процесi; 
      6) әуе кемесiн және оның жабдықтарын өткiзу процесi;
      7) әуе кемесiн және оның жабдықтарын кәдеге жарату және жою процесi болып табылады. 
      Әуе кемелерi мен олардың жабдықтарының қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн техникалық реттеу саласындағы негiзгi талаптар  техникалық регламенттерде белгiленедi.";

      6) 46-баптың үшiншi бөлiгiнде "қолданылып жүрген заңдарға сәйкес" деген сөздер "Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес" деген сөздермен ауыстырылсын; 

      7) 71-баптың үшiншi бөлiгiнде орыс тiлiндегi мәтiнге түзету енгiзiлдi, мемлекеттiк тiлдегi мәтiн өзгермейдi; 

      8) 89-баптың екiншi бөлiгiндегi "заңымен" деген сөз "заңдарымен" деген сөзбен ауыстырылсын;

      9) 90-баптың бiрiншi бөлiгiнiң бiрiншi абзацындағы "заңында" деген сөз "заңдарында" деген сөзбен ауыстырылсын; 

      10) 99-бапта орыс тiлiндегi мәтiнге түзету енгiзiлдi, қазақ тiлiндегi мәтiн өзгермейдi.

      4. "Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" 1996 жылғы 27 қаңтардағы Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1996 ж., N 2, 182-құжат; 1999 ж., N 11, 357-құжат; N 21, 787-құжат; 2003 ж., N 11, 56-құжат;  2004 ж., N 22, 131-құжат; N 23, 142-құжат; 2005 ж., N 16, 70-құжат; 2006 ж., N 3, 22-құжат; N 16, 99-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) барлау - пайдалы қазбалардың кен орындарын iздестiруге және оларды бағалауға байланысты жұмыстар (операциялар); 
      2) барлаумен және (немесе) өндiрумен байланысты емес жер асты құрылыстарын салу және (немесе) пайдалануға беру - мұнай мен газды сақтау үшiн жер асты құрылыстарын, сондай-ақ радиоактивтi қалдықтарды, зиянды заттарды және сарқынды суларды көму үшiн жер асты инженерлiк құрылыстарын салу және (немесе) пайдалану жөнiндегi жұмыстар; 
      3) геологиялық бөлу - жер қойнауын пайдаланушы барлау жүргiзуге құқылы жер қойнауының учаскесiн схемалық және сипаттамалық жағынан айқындайтын келiсiм-шарттың ажырамас бөлiгi болып табылатын барлауға, бiрлескен барлау мен өндiруге жасалатын келiсiм-шартқа қосымша;
      4) жағалау жиегi - су объектiсi жағалауының судың барынша көтерiлуi (судың толуы) нәтижесiнде пайда болатын жиегi; 
      5) жер асты сулары - жер қойнауында жатқан және осы Заңға сәйкес пайдаланылатын пайдалы қазба;
      6) жер қойнауы - топырақ қабатынан, ол жоқ болса - жер бетiнен және теңiздердiң, көлдердiң, өзендердiң және басқа да су айдындарының түбiнен төмен орналасқан, ғылыми-техникалық прогрестi ескере отырып жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операцияларды жүргiзуге болатын тереңдiкке созылған жер қыртысының бөлiгi;
      7) жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi орган - жер қойнауын геологиялық зерттеу, ұтымды және кешендi пайдалану саласында реттеудi жүзеге асыратын мемлекеттiк орган;
      8) жер қойнауын қорғау - Қазақстан Республикасының жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы заңнамасында көзделген, жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операцияларды жүргiзу кезiнде жер қойнауының ластануын болғызбауға және жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операциялардың қоршаған ортаға зиянды әсерiн азайтуға бағытталған iс-шаралар жүйесi; 
      9) жер қойнауын мемлекеттiк геологиялық зерттеу - жер қойнауы жай-күйiнiң мониторингiне, жер қойнауы учаскелерiнiң, сондай-ақ Қазақстан Республикасының жекелеген бөлiктерiнiң және тұтастай бүкiл аумағының геологиялық құрылымын зерттеуге, оларда пайдалы қазбалардың болу перспективаларын iздестiру және iздестiру-бағалау жұмыстарын жүргiзу арқылы анықтауға, жер қойнауын пайдаланудың ақпараттық негiзiн құрайтын мемлекеттiк геологиялық карталар жасауға байланысты жұмыстар (операциялар); 
      10) жер қойнауын пайдаланудың қауiпсiздiгi - жер қойнауын пайдалану операцияларын жүргiзген кезде техникалық, экологиялық және санитарлық-эпидемиологиялық қауiпсiздiктi қамтамасыз ету; 
      11) жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операциялар - жер қойнауын мемлекеттiк геологиялық зерттеуге, барлауға және өндiруге, оның iшiнде жер асты суларын, шипалы балшықты барлауға және өндiруге, жер қойнауын сарқынды суларды ағызу үшiн барлауға байланысты жұмыстар, сондай-ақ барлауға және (немесе) өндiруге байланысты емес, жер асты құрылыстарын салу және (немесе) пайдалану жөнiндегi жұмыстар; 
      12) жер қойнауын пайдалану жөнiндегi ұлттық компания (бұдан әрi - ұлттық компания) - Үкiмет шешiмi бойынша құрылған, мемлекет немесе ұлттық холдинг жалғыз акционерi болып табылатын, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген жағдайларда жер қойнауын пайдаланудың белгiлi бiр салаларында қызметтi жүзеге асыратын акционерлiк қоғам; 
      13) жер қойнауын пайдалану құқығы - осы Заңға сәйкес жер қойнауын пайдаланушыға берiлген келiсiм-шарттық аумақ шегiндегi жер қойнауына иелiк ету және оны пайдалану құқығы; 
      14) жер қойнауын пайдалану саласындағы операцияларды жүргiзуге құқықтарды шоғырландыру - бiр елден шыққан бiр тұлғаның немесе тұлғалар тобының Қазақстан Республикасының аумағында жер  қойнауын пайдалану саласындағы операцияларды жүргiзуге арналған келiсiм-шарттарда осындай үлестi иеленуi немесе Қазақстан Республикасының экономикалық мүдделерiне қауiп төндiруi мүмкiн немесе қауiп төндiретiн Қазақстан Республикасындағы жер қойнауын пайдаланушылар болып табылатын ұйымдардың жарғылық капиталында осындай меншiк үлесiн иеленуi;
      15) жер қойнауын пайдаланушы - осы Заңға сәйкес жер қойнауын пайдалану жөнiндегі операцияларды жүргізу құқығын иеленушi жеке немесе заңды тұлға; 
      16) жер қойнауы учаскесi - жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операцияларды жүргiзу үшiн тұйықталған шекараларда бөлiп көрсетiлетiн жер қойнауының геометрияланған бөлiгi; 
      17) жоғары технологиялар - Қазақстан Республикасының аумағында өндiрiлген өнiмдi әлемдiк нарыққа ықпалдастыру мақсатында қолданылатын жаңа және жетiлдiрiлген өнiм мен барынша экологиялық таза технология ретiнде сатуға шығарылған техника мен технологиялық процестердегi жалпы жұрт мойындаған жаңа жетiстiктер; 
      18) жұмыс бағдарламасы - жер қойнауын пайдаланушының осы Заңның 41-5-бабының 5-тармағына сәйкес конкурстық ұсыныстардың шарттарын iске асыру жөнiндегi iс-шараларды қоса алғанда, келiсiм-шарт күшiнiң толық мерзiмiне арнаған жоспарларының жиынтығы; 
      19) жұмыстар - тауарларды шығару (өндiру), жабдықтарды монтаждау, құрылыстарды және жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операцияларды жүргiзу кезiнде тiкелей пайдалану үшiн де, келiсiм-шартта көзделген қызмет үшiн де iлеспе ретiндегi өзге де қажеттi объектiлердi салу жөнiндегi қызметтi ақылы негiзде жүзеге асыру; 
      20) жұмыстың жылдық бағдарламасы - жер қойнауын пайдаланушының күнтiзбелiк жылға арналған барлау, өндiру жөнiндегi тау-кен жұмысының көлемi мен даму бағытын қамтитын iс-әрекеттерiнiң жоспары және қаржылық шығындары; 
      21) келiсiм-шарт - құзыреттi орган мен жеке немесе заңды тұлғаның (тұлғалардың) арасында барлау, өндiру, бiрлескен барлау мен өндiру жүргiзуге не барлауға және (немесе) өндiруге байланысты емес жер асты құрылыстарын салуға және (немесе) пайдалануға арналған келiсiм-шарт жасасқан кезде Қазақстан Республикасының қолданыста болған заң актiлерiне сәйкес жасалған шарт; 
      22) келiсiм-шарттық аумақ - жер қойнауын пайдаланушы келiсiм-шартқа сәйкес жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операциялар жүргiзуге құқылы, геологиялық не тау-кендiк бөлумен айқындалатын аумақ; 
      23) келiсiм-шарттың шеңберiнде құқықтарды шоғырландыру - Қазақстан Республикасымен жасалған келiсiм-шарттағы консорциумға қатысушылардың бiрiнiң осы қатысушыға келiсiм-шартқа сәйкес жер қойнауын пайдаланушының қызметi бойынша дербес шешiм қабылдауға мүмкiндiк беретiн үлесiнiң шамасы; 
      24) кен орны - пайдалы қазба (пайдалы қазбалар) табиғи шоғырланған жер қойнауының бөлiгi; 
      25) кен орындарын игерудiң оң iс-тәжiрибесi - жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операцияларды жүргiзу кезiнде қолданылатын ұтымды, қауiпсiз, қажеттi және экономикалық тиiмдi деп саналатын жалпы қабылданған халықаралық iс-тәжiрибе; 
      26) кең таралған пайдалы қазбалар - табиғи күйiнде немесе сәл өңделiп, тазартылғаннан кейiн негiзiнен жергiлiктi шаруашылық мұқтаждарын қамтамасыз етуге жұмсалатын пайдалы қазбалар (құм, саз, қиыршық тас және басқалар); 
      27) кең таралған пайдалы қазбаларды өндiру - кең таралған пайдалы қазбаларды өз мұқтаждары үшiн өндiруге қатысы жоқ кең таралған пайдалы қазбаларды кез келген өндiру; 
      28) кең таралған пайдалы қазбалар мен жер асты суларын өз мұқтаждары үшiн өндiру - өндiрiлген кең тараған пайдалы қазбаларға не жер асты суларына қатысты кейiннен мәмiлелер жасау ниетiнсiз, жеке меншiктегi, не тұрақты немесе уақытша жер пайдалану құқығындағы жер учаскесiнде жүзеге асырылатын өндiру; 
      29) коммерциялық табу - келiсiм-шарттық аумақта өндiру үшiн экономикалық жарамды бiр немесе бiрнеше кен орындарын табу; 
      30) қазақстандық мазмұн - жылдары бойынша: 
      қазақстандық кадрларды мiндеттi оқыту бағдарламаларын және олардың бiлiктiлiгiн арттыруды iске асыру шаралары бойынша жыл сайын саны азаюға тиiс шетелдiк қызметкерге шаққандағы арақатынасында әрбiр санат бойынша жеке проценттiк мазмұнын көрсете отырып, қызметкер санаты бойынша бөлiп, қазақстандық кадрлар келiсiм-шартты орындаған кезде қолданылған;
      тiкелей де, қосалқы мердiгерлiк шарттарды жасасу арқылы да иемденiп алынған Қазақстанда шығарылатын тауарлардың, жұмыстардың және көрсетiлетiн қызметтердiң көлемiн қайта бөлу мүмкiндiгi бар проценттiк мазмұн; 
      31) қазақстандық өндiрушi - Қазақстанда шығатын тауарларды өндiретiн, жұмыстарды орындайтын және қызметтердi көрсететiн Қазақстан Республикасының жеке және заңды тұлғалары; 
      32) қазақстандық шығарылым (Қазақстанда шығарылатын тауарлар, жұмыстар, көрсетiлетiн қызметтер) - тауарлардың, жұмыстар мен көрсетiлетiн қызметтердiң Қазақстан Республикасының аумағындағы тiкелей өндiрiсi (орындалуы); 
      33) қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi орган - қоршаған ортаны қорғау саласындағы мемлекеттiк саясатты iске асыруды жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының орталық атқарушы органы және оның аумақтық органдары;
      34) құзыреттi орган - Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын және келiсiм-шарттар жасау мен оларды орындауға байланысты құқықтарды жүзеге асыруда Қазақстан Республикасының атынан әрекет жасайтын мемлекеттiк орган; 
      35) қызметтер көрсету - жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операцияларды жүргiзу кезiнде тiкелей пайдалану үшiн де, тауарларды немесе басқа да материалдық заттарды шығаруға (өндiруге) бағытталмаған, келiсiм-шартта iлеспе ретiнде көзделген қызметтер үшiн де қажет қызметтердi ақылы негiзде жүзеге асыру; 
      36) мердiгер - құзыреттi органмен жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операцияларды жүргiзуге келiсiм-шарт жасасқан жеке немесе заңды тұлға; 
      37) минералдық шикiзат - жер қойнауының (тау жынысы, кен шикiзаты және басқалар) жер үстiне шығарылған, құрамында пайдалы қазба (пайдалы қазбалар) бар бөлiгi; 
      38) минералдық шикiзатты бастапқы өңдеу (байыту) - тау-кен өнеркәсiбi қызметiнiң өндiрiлген жерiнде жинауды, ұсатуды немесе үгiтудi, жiктеудi (сорттауды), брикеттеудi, агломерациялауды және физикалық-химиялық әдiстермен байытуды (пайдалы қазбалардың минералдық нысандарын, олардың агрегаттық-фазалық жай-күйiн, кристалдық-химиялық құрылымын айтарлықтай өзгертпестен) қамтитын, сондай-ақ пайдалы қазбаны өндiру жөнiндегi жұмыстардың (жер асты газдандыру және балқыту, химиялық және бактериялық ерiту, ұсақ тау-кен жынысты кен орнын ұсақтап және гидравликалық жолмен игеру) арнайы түрлерi болып табылатын өңдеу технологияларын қамтуы мүмкiн түрi; 
      39) минералдық шикiзатты өңдеу - минералдық шикiзаттан пайдалы қазбаны (пайдалы қазбаларды) бөлiп алуға байланысты жұмыстар; 
      40) модельдiк келiсiм-шарт - келiсiм-шарттардың жекелеген түрлерiнiң ерекшелiктерi, жер қойнауын пайдалану жөнiндегi жекелеген операцияларды жүргiзу көрсетiле отырып, Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiтетiн және келiсiм-шарттар жасау кезiнде үлгi ретiнде пайдаланылатын типтiк келiсiм-шарт; 
      41) өндiру - минералдық шикiзатты уақытша сақтауды қоса алғанда, пайдалы қазбаларды жер қойнауынан жер бетiне шығаруға, сондай-ақ техногендi минералдық түзiлiмдерден алуға байланысты жұмыстардың (операциялардың) бүкiл кешенi; 
      42) пайдалы қазба - жер қойнауында қатты, сұйық немесе газ күйiнде кездесетiн (соның iшiнде шипалы балшық) материалдық өндiрiсте қолдануға жарамды табиғи минералдық түзiлiм; 
      43) пайдалы қазбаларды ұтымды және кешендi пайдалану - кен орнын игерудiң озық технологияларын пайдалану мен оң iс-тәжiрибесi негiзiнде жер қойнауы ресурстарының барлық түрлерiн экономикалық тұрғыдан тиiмдi игеру; 
      44) сақтық аймағы - Қазақстан Республикасының аумағында теңiз жағалауы жиегiнен құрлыққа қарай бес километрге созылып жатқан аймақ; 
      45) сервитут - жеке және заңды тұлғалардың осы Заңда көзделген жағдайларда барлаумен және (немесе) өндiрумен байланысты емес барлау, өндiру, бiрлескен барлау жүргiзу және өндiру, не жер асты құрылыстарын салу және (немесе) пайдалану үшiн басқа тұлғаларға берiлген жер қойнауы учаскесiнiң бiр бөлiгiн шектеулi түрде нысаналы пайдалану құқығы;
      46) тарату қоры - Қазақстан Республикасында жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операциялардың салдарын жою үшiн жер қойнауын пайдаланушы құратын қор; 
      47) тарихи шығындар - мемлекет келiсiм-шарттық аумақты геологиялық зерттеуге, кен орындарын iздестiруге, барлауға жұмсаған бұрынғы жиынтық шығындар; 
      48) тауарлар - жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операцияларды жүргiзу кезiнде тiкелей пайдалану үшiн де, келiсiм-шартта iлеспе ретiнде көзделген қызметтер үшiн де сатып алынатын жабдық, дайын өнiм және өзге де материалдық-техникалық құндылықтар; 
      49) тауарларды, жұмыстарды және қызметтер көрсетудi сатып алудың жылдық бағдарламасы - тауарлардың, жұмыстардың және көрсетiлетiн қызметтердiң, оның iшiнде Қазақстанда шығарылғандарының, жер қойнауын пайдаланушы жоспарлайтын номенклатурасы мен көлемi және оларды иемденiп алудың тәсiлдерi мен мерзiмдерi;
      50) тау-кендiк бөлу - жер қойнауын пайдаланушының өндiрудi, барлаумен және (немесе) өндiрумен байланысты емес жер асты құрылыстарын салуды және (немесе) пайдалануды жүргiзуге құқығы бар жер қойнауы учаскесiн графикалық және сипаттамалық жағынан айқындайтын, өндiруге, бiрлескен барлау мен өндiруге, барлаумен және (немесе) өндiрумен байланысты емес жер асты құрылыстарын салуға және (немесе) пайдалануға, кең таралған пайдалы қазбаларды өндiруге жасалатын келiсiм-шарттардың ажырамас бөлiгi не сервитут ресiмделген жағдайда дербес құжат болып табылатын құжат; 
      51) теңiздi ластау - адамдардың денсаулығына, теңiздiң жанды ресурстарына және теңiздiң экожүйесiне зиян келтiретiн не зиян келтiруге қабiлеттi, теңiзде не оның жағалауында заңды жұмысты жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлғаларға кедергiлер жасайтын немесе залал келтiретiн не залал келтiруге қабiлеттi материалдардың, заттардың, энергияның, шудың, тербелiстiң теңiз аясына келiп түсуi, сондай-ақ сәулелер мен өрiстердiң алуан үлгiлерiнiң пайда болуы; 
      52) техногендiк минералдық түзiлiмдер - жер қойнауын пайдаланушылардың тау-кен өндiру және байыту, металлургиялық және басқа да түрлi өндiрiстерiнiң қалдықтары болып табылатын, пайдалы компоненттерi бар минералдық түзiлiмдердiң, кен жыныстарының, сұйықтар мен қоспалардың шоғыры; 
      53) техногендiк су - жер қойнауын пайдаланушы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өз қалауы бойынша билiк етуге құқылы жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операцияларды жүргiзу кезiнде технологиялық процестердi өткiзу үшiн мүлде жойылуы қажет су; 
      54) iздестiру-бағалау жұмыстары - табылған объектiнiң жалпы ресурстарын анықтау, олардың өнеркәсiптiк маңызын бағалау және игеруге тартудың орындылығын техникалық-экономикалық негiздеу мақсатындағы геологиялық барлау жұмыстарының сатысы; 
      55) iздестiру жұмыстары - пайдалы қазбалардың перспективалы учаскелерi мен кендiк нышандарын табу және сұлбасын жасау, болжамдық ресурстарын бағалау, оларға алдын ала геологиялық-экономикалық баға берiп, геологиялық-барлау жұмыстарын одан әрi негiздеу мақсатындағы геологиялық барлау жұмыстарының сатысы; 
      56) экологиялық қауiпсiздiк - қоршаған ортаға антропогендiк және өзге де әсер ету нәтижесiнде туындайтын қатерлерден жеке адамның, қоғам мен мемлекеттiң өмiрлiк маңызы бар мүдделерi мен құқықтары қорғалуының жай-күйi.";

      2) 3-бап мынадай мазмұндағы 8) тармақшамен толықтырылсын:
      "8) Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасына сәйкес адам өмiрi мен денсаулығы және қоршаған орта үшiн жер қойнауын пайдалану саласында өнiмнiң, оның өмiрлiк циклi процестерiнiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету.";

      3) 7-бап мынадай мазмұндағы 16) тармақшамен толықтырылсын:
      "16) жер қойнауын пайдалану саласындағы техникалық регламенттердi бекiтедi."; 

      4) 8-баптың 1-тармағында:
      11) тармақша "жер қойнауын" деген сөздердiң алдынан "техникалық регламенттердi қоспағанда," деген сөздермен толықтырылсын;

      мынадай мазмұндағы 12), 13) тармақшалармен толықтырылсын: 
      "12) жер қойнауын пайдалану саласындағы техникалық регламенттердi әзiрлеу; 
      13) жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операцияларды жүргiзу кезiнде адам өмiрi мен денсаулығына және қоршаған ортаға зиян келтiретiн тәуекелдерге талдау жүргiзу және оларды бағалау.";

      5) 8-3-баптың 1-тармағындағы "мемлекеттiк және (немесе) халықаралық стандарттарға" деген сөздер "Қазақстан Республикасының заңнамасына" деген сөздермен ауыстырылсын;

      6) 45-1-бап алып тасталсын;

      7) 45-2-баптың 1-тармағының 3) тармақшасындағы "Осы Заңның 45-1-бабының 4-тармағына сәйкес" деген сөздер алып тасталсын;

      8) 63-баптың 1-тармағында:
      мынадай мазмұндағы 1-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "1-1) жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операцияларды жүргiзу кезiнде адам өмiрiнiң, денсаулығының және қоршаған ортаның қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге;";

      7) тармақшадағы "мемлекеттiк және (немесе) халықаралық стандарттарға" деген сөздер "Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасының талаптарына" деген сөздермен ауыстырылсын; 

      9) 63-2-бапта:
      1-тармақтағы "мемлекеттiк және (немесе) халықаралық стандарттарға" деген сөздер "Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасының талаптарына" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3-тармақтағы "белгiленген стандарттарға" деген сөздер "Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасына" деген сөздермен ауыстырылсын.

      5. "Табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар туралы" 1996 жылғы 5 шiлдедегi Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1996 ж., N 11-12, 263-құжат; 1998 ж., N 23, 416-құжат; 1999 ж., N 4, 101-құжат; 2000 ж., N 6, 145-құжат; 2003 ж., N 14, 112-құжат; 2004 ж., N 11-12, 67-құжат, N 23, 142-құжат, 2006 ж., N 1, 5-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      авария - технологиялық процестiң бұзылуы, механизмдердiң, жабдықтар мен ғимараттардың зақымдануы; 
      апат - аймақтық және iрi ауқымды төтенше жағдайдың пайда болуына әкелiп соққан жойқын құбылыс; 
      дүлей зiлзала - төтенше жағдайдың пайда болуына әкелiп соққан зiлзала;
      зiлзала - төтенше жағдайдың пайда болуына әкелiп соққан жойқын құбылыс;
      өнеркәсiп объектiсiнiң қауiпсiздiгi декларациясы - өнеркәсiп объектiсiндегi ықтимал төтенше жағдайлардың сипаты мен ауқымы туралы ақпарат беретiн және объектiнi пайдалануға беру, оның жұмыс iстеуi мен пайдаланудан шығарылуы кезеңдерiнде олардың алдын алу және жою жөнiнде меншiк иесi қабылдаған шаралар туралы хабарлайтын құжат; 
      табиғи сипаттағы төтенше жағдайлар - дүлей зiлзала (жер сiлкiнiсi, сел, көшкiн, су тасқыны және басқалар), табиғи өрт, iндеттер мен малдың жұқпалы аурулары, ауылшаруашылық өсiмдiктерiнiң және ормандардың кеселдерi мен зиянкестерi арқылы зақымдануын туғызған төтенше жағдайлар;
      техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар - өнеркәсiп, көлiк авариялары және басқа да авариялар, өрт (жарылыс), күштi әсер ететiн улы, радиоактивтi және биологиялық жағынан қауiптi заттарды тарататын (тарату қаупi бар) авария, үйлер мен ғимараттардың кенеттен қирауы, бөгендердiң бұзылуы, тiршiлiктi қамтамасыз ететiн электр-энергетика және коммуникация жүйелерiндегi, тазарту құрылыстарындағы авария туғызған төтенше жағдайлар; 
      төтенше жағдай - адамдардың қаза табуына әкелiп соққан немесе әкелiп соғуы мүмкiн, олардың денсаулығына, қоршаған ортаға және шаруашылық жүргiзушi объектiлерге нұқсан келтiрген немесе келтiруi мүмкiн, халықты едәуiр дәрежеде материалдық шығындарға ұшыратып, тiршiлiк жағдайын бұзған немесе бұзуы мүмкiн авария, зiлзала немесе апат салдарынан белгiлi бiр аумақта туындаған жағдай; 
      төтенше жағдай аймағы - төтенше жағдай туындаған белгiлi бiр аумақ. Табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар таралу ауқымына және келтiрген нұқсанның көлемiне қарай объектiлiк, жергiлiктi, өңiрлiк және жаhандық болып бөлiнедi; 
      төтенше жағдайларды жою - төтенше жағдайлар пайда болған кезде жүргiзiлетiн және адамдардың өмiрiн сақтап, денсаулығын қорғауға, залал мен материалдық шығындар көлемiн азайтуға, сондай-ақ төтенше жағдайлар аймағының одан әрi таралмауына бағытталған құтқару, авариялық-қалпына келтiру жұмыстары мен басқа да кезек күттiрмейтiн жұмыстар; 
      төтенше жағдайлардың алдын алу - алдын ала жүргiзiлетiн және төтенше жағдайлардың пайда болу қатерiн мүмкiн болғанынша азайтуға, адамдардың денсаулығы мен өмiрiн сақтауға, залал мен материалдық шығын мөлшерiн кемiтуге бағытталған шаралар кешенi.";

      2) 10-бапта:
      мынадай мазмұндағы жетiншi абзацпен толықтырылсын:
      "техникалық регламенттердi бекiтедi;";

      он бiрiншi абзацтағы "мемлекеттiк инспекцияны" деген сөздер "мемлекеттiк бақылауды" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) 11-баптың екiншi бөлiгiнде:
      үшiншi абзацтағы "нормативтердi, стандарттар мен ережелердi" деген сөздер "техникалық регламенттердi қоспағанда, нормативтiк құқықтық актiлердi" деген сөздермен ауыстырылсын;

      оныншы абзац мынадай редакцияда жазылсын:
      "төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою жөнiнде мемлекеттiк бақылауды жүзеге асырады;";

      мынадай мазмұндағы он тоғызыншы және жиырмасыншы абзацтармен толықтырылсын:
      "табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар аймағында зардап шеккендерге, оның iшiнде авариялық-құтқару қызметтерiнiң қызметкерлерiне шұғыл медициналық көмек көрсетедi; 
      табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар саласында техникалық регламенттердi әзiрлейдi.";

      4) 12-бап мынадай мазмұндағы төртiншi абзацпен толықтырылсын:
      "техникалық регламенттер әзiрлейдi және оларды әзiрлеуге қатысады;"; 

      5) 14-бап мынадай мазмұндағы төртiншi абзацпен толықтырылсын: 
      "табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар саласындағы техникалық регламенттерге талдау жасау.";

      6) 25-баптың екiншi бөлiгiнiң екiншi абзацындағы ", жоспарлау алдындағы, жобалау алдындағы" деген сөздер алып тасталсын; 

      7) 26-баптың екiншi бөлiгiндегi "алдын ала жобалау, сондай-ақ жобалау (жобалау-смета) құжаттамасының жекелеген түрлерi" деген сөздер "жобалау (жобалау-сметалық) құжаттамасы" деген сөздермен ауыстырылсын;

      8) 34-бапта:
      "стандарттар" деген сөз "техникалық регламенттер" деген сөздермен ауыстырылсын;

      орыс тiлiндегi мәтiнге түзету енгiзiлдi, қазақ тiлiндегi мәтiн өзгермейдi.

      6. "Жол жүрiсi қауiпсiздiгi туралы" 1996 жылғы 15 шiлдедегi Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1996 ж., N 14, 273-құжат; 2001 ж., N 24, 338-құжат; 2003 ж., N 10, 54-құжат; N 12, 82-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат; 2005 ж., N 7-8, 23-құжат; 2006 ж., N 1, 5-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар 

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады: 
      жол - мемлекеттiк есепке алуға жататын және көлiк құралдарының жүруiне арналған инженерлiк құрылыс кешенi болып табылатын жалпы пайдаланудағы автомобиль жолы, шаруашылық автомобиль жолы, қала мен елдi мекен көшесi. Жол бiр немесе бiрнеше жүрiс бөлiгiн, сондай-ақ трамвай жолдарын, тротуарларды, жол жиектерiн және бөлу өңiрлерi болған жағдайда - соларды қамтиды; 
      жол жүрiсi - адамдар мен жүктiң жолдармен көлiк құралдарын пайдаланып не оларсыз (жүргiншiлер) жүрiсi кезiнде, сондай-ақ осы жүрiс ережелерiн реттеу процесiнде туындайтын қоғамдық қатынастар жиынтығы; 
      жол жүрiсi қауiпсiздiгi - жол-көлiк оқиғалары мен олардың зардаптарынан жол жүрiсiне қатысушылар мен мемлекеттiң қорғалу дәрежесiн көрсететiн жол жүрiсiнiң жай-күйi; 
      жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету - жол-көлiк оқиғаларының туындауын болғызбауға, олардың зардаптарының ауырлығын азайтуға бағытталған қызмет; 
      жол жүрiсiне қатысушы - жүргiзушi, жүргiншi, көлiк құралының жолаушысы, мал айдаушы ретiнде жүрiс процесiне тiкелей қатысатын адам; 
      жол жүрiсiн реттеудiң техникалық құралдары - жол белгiлерi,  жол таңбалары, бағдаршамдар (олардың жұмыс бағдарламасын айқындайтын жабдықтарды қоса алғанда), темiр жол өткелдерiндегi реттегiш құрылғылар, сондай-ақ жол қоршаулары мен бағыттаушы құрылғылар; 
      жол жүрiсiн ұйымдастыру - жолдардағы жүрiстi басқару жөнiндегi ұйымдық-техникалық шаралар мен өкiм жүргiзетiн iс-қимылдар кешенi; 
      жол-көлiк оқиғасы - көлiк құралдарының жол бойында жүрiсi процесiнде және оның қатысуымен туындаған, адамдар қаза тапқан немесе жарақаттанған, көлiк құралдары, ғимараттар, жүк бүлiнген не өзге де материалдық залал келтiрген оқиға; 
      көлiк құралы - адамдарды, жүктi немесе үстiне орнатылған жабдықтарды жолдармен тасымалдауға арналған қондырғы; 
      механикалық көлiк құралы - мопедтен басқа, двигатель арқылы жүретiн көлiк құралы. Бұл ұғым тракторлар мен өздiгiнен жүретiн машиналарға да қолданылады;
      тiркеме - двигательмен жабдықталмаған және механикалық көлiк құралының құрамында жүруге арналған көлiк құралы. Бұл ұғым жартылай тiркемелер мен ұзартылмалы тiркемелерге де қолданылады."; 

      2) 5-баптың он бiрiншi абзацы мынадай редакцияда жазылсын:
      "жол жүрiсi қауiпсiздiгін қамтамасыз ету саласында техникалық реттеу;";  

      3) 6-баптың үшiншi абзацы мынадай редакцияда жазылсын:
      "техникалық регламенттердi бекiту;";

      4) 7-бап мынадай мазмұндағы он екiншi абзацпен толықтырылсын:
      "техникалық регламенттердi әзiрлеу.";

      5) 16-баптың 2-тармағында орыс тiлiндегi мәтiнге түзету енгiзiлдi, қазақ тiлiндегi мәтiн өзгермейдi; 

      6) 18-бапта:
      тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

      "18-бап. Көлiк құралдарын пайдалану кезiнде жол жүрiсi
               қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн жалпы талаптар";

      1-тармақтағы "стандарттар мен басқа да нормативтiк құжаттардың талаптарына" деген сөздер "техникалық регламенттерде белгiленген талаптарға" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2-тармақтағы "техникалық реттеу саласындағы уәкiлеттi орган бекiтетiн ережелер мен рәсiмдерге сәйкес мiндеттi түрде сертификатталуға" деген сөздер "Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен сәйкестiгi расталуға" деген  сөздермен ауыстырылсын;

      3-тармақтың екiншi бөлiгi мынадай редакцияда жазылсын: 
      "Механикалық көлiк құралы мен тiркеменiң техникалық регламенттерде белгiленген қауiпсiздiк талаптарына сәйкестiгiн растау саласындағы құжаты болмаса, оны мемлекеттiк тiркеуге тыйым салынады.";

      4-тармақтағы "қайта сертификаттауды" деген сөздер "Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасында белгiленген тәртiппен сәйкестiктi қайта растауды" деген сөздермен ауыстырылсын;

      5-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
      "5. Жол қозғалысына қатысатын көлiк құралдарының конструкциясы, техникалық жай-күйi және жабдықтары жол жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге қатысты мынадай негiзгi талаптарға:
      1) көлiк құралында жол қозғалысы қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн тежегiш жүйе, рульдiк басқару, артқы жағын шолу айнасы, дыбыс сигналы, шассилер, жарық беру аспаптары болуына;
      2) көлiк құралдарын қауiпсiз басқаруға мүмкiндiк беретiн шолу мен көрудiң жеткiлiктi мөлшерде қамтамасыз етiлуiне; 
      3) адам өмiрi мен денсаулығына және қоршаған ортаға зиян келтiру қаупiн болғызбайтын қосымша жабдық тетiктерi, заттары және көлiк құралының бейiмделген құрылғылары болуына;
      4) жол-көлiк оқиғасы болған жағдайда жолаушылар және жол қозғалысының басқа да қатысушылары үшiн қауiпiсiздiктi бәсеңдетудi қамтамасыз етуге сәйкес келуге тиiс.";

      мынадай мазмұндағы 6-тармақпен толықтырылсын: 
      "6. Көлiк құралдарын пайдалану кезiнде олардан қоршаған ортаға бөлiнетiн шығарындылар қоршаған ортаны қорғау саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген жол берiлетiн деңгейден аспауға тиiс.";

      7) 20-баптың 2-тармағындағы ", стандарттардың" деген сөз алып тасталсын; 

      8) 21-баптың 1-тармағында:
      екiншi абзац мынадай редакцияда жазылсын: 
      "көлiк құралдарының конструкциясы осы Заңның талаптарына және техникалық регламенттерге сәйкес келмесе;"

      алтыншы абзацтағы "стандарттардың талаптары" деген сөздер "белгiленген талаптар" деген сөздермен ауыстырылсын;  

      9) 23-баптың 1-тармағындағы "Қазақстан Республикасында қолданылып жүрген стандарттармен" деген сөздер "техникалық регламенттермен" деген сөздермен ауыстырылсын; 

      10) 24-бапта:
      1-тармақтың бiрiншi бөлiгiндегi "стандарттарды және жол жүрiсi қауiпсiздiгін қамтамасыз етуге қатысты өзге де нормативтiк құқықтық құжаттар" деген сөздер "техникалық регламенттерде белгiленген қауiпсiздiк талаптары" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3-тармақтың бiрiншi бөлiгiндегi "жүрiсi қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге қатысты нормалар, ережелер, стандарттар және басқа да нормативтiк құжаттар талаптарына" деген сөздер "жүрiсiнiң техникалық регламенттерiнде белгiленген талаптарға" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4-тармақтағы "белгiленген ережелерге, стандарттарға, техникалық және басқа да нормативтiк құжаттарға" деген сөздер "техникалық регламенттерге" деген сөздермен ауыстырылсын; 

      11) 27-бапта орыс тiлiндегi мәтiнге түзету енгiзiлдi, қазақ тiлiндегi мәтiн өзгермейдi.

      7. "Өрт қауiпсiздiгi туралы" 1996 жылғы 22 қарашадағы Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1996 ж., N 18, 368-құжат; 1998 ж., N 23, 416-құжат; 1999 ж., N 20, 728-құжат; N 23, 931-құжат; 2000 ж., N 6, 142-құжат; 2002 ж., N 17, 155-құжат; 2003 ж., N 14, 112-құжат; N 24, 177-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат; 2006 ж., N 3, 22-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады: 
      ерiктi өрт сөндiрушi - өрттiң алдын алу және (немесе) сөндiру жөнiндегi қызметке ерiктi негiзде (жеке еңбек шартын жасаспай) тiкелей қатысатын азамат; 
      қоныстану аумағы - елдi мекен аумағының тұрғын үй қорын, қоғамдық ғимараттар мен құрылыстарды, сондай-ақ жекелеген коммуналдық және өнеркәсiптiк объектiлердi орналастыруға арналған бөлiгi; 
      мемлекеттiк өрт бақылау - өрт қауiпсiздiгi талаптарының сақталуын бақылау және оларды бұзушылықтың алдын алу мақсатында өртке қарсы қызмет органдарының лауазымды тұлғалары жүзеге асыратын қызмет түрi; 
      өрт - адамдардың өмiрi мен денсаулығына, қоғам мен мемлекеттiң мүдделерiне зиян, материалдық залал келтiретiн бақылаусыз жану; 
      өртке қарсы ерiктi құралымдар - азаматтардың елдi мекендерде және ұйымдарда өрттiң алдын алу мен оны сөндiрудi ұйымдастыруға қатысу нысаны; 
      өртке қарсы қызмет - белгiленген тәртiппен құрылған басқару органдарының, өрт сөндiру органының және оның облыстардағы (республикалық маңызы бар қаладағы, астанадағы) филиалдарының күштерi мен құралдарының, соның iшiнде өрттiң алдын алу мен оны сөндiрудi ұйымдастыруға, олармен байланысты бiрiншi кезектегi авариялық-құтқару жұмыстарын жүргiзуге арналған өртке қарсы құрылымдардың жиынтығы; 
      өртке қарсы шаралар режимi - өрт қауiпсiздiгi талаптарының бұзылуына жол берiлмеуiн және өрттiң сөндiрiлуiн қамтамасыз ететiн азаматтардың мiнез-құлық ережелерi, өндiрiстiк және шаруашылық қызметiн ұйымдастыру тәртiбi, құрылыстарды, ғимараттарды, үй-жайларды (аумақтарды), өндiрiстiк және арнаулы жабдықтарды күтiп ұстау шарттары; 
      өрт қауiпсiздiгi - адамдардың, мүлiктiң, меншiктiң, қоғам мен мемлекеттiң өpттeн қорғалу жай-күйі;
      өрт қауiпсiздiгiнiң талаптары - өрт қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгiленген әлеуметтiк және (немесе) техникалық сипаттағы арнаулы шарттар;
      өрт қауiпсiздiгiнiң талаптарын бұзу - Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес белгiленген өрт қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi нормаларды, ережелер мен нұсқауларды орындамау немесе тиiсiнше орындамау;
      өрт қауiпсiздiгi шаралары - өрт қауiпсiздiгi талаптарын орындау жөнiндегi iс-әрекет;
      өрт сөндiру-техникалық өнiмi - өрт қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге арналған арнаулы техникалық, ғылыми-техникалық және санаткерлiк өнiмi, соның iшiнде өрт сөндiру техникасы мен жабдығы, өрт сөндiру құралдары, от сөндiретiн және оттан қорғайтын заттар, арнаулы байланыс және басқару құралдары, электронды есептеу машиналарына арналған бағдарламалар мен деректер базалары, сондай-ақ өрттiң алдын алу мен сөндiрудiң өзге де құралдары; 
      өрттi сөндiруге байланысты бiрiншi кезектегi авариялық-құтқару жұмыстары - адамдарды, мүлiктi, меншiктi құтқару мен басқа жерге көшiру, өрт кезiнде зардап шеккендерге дәрiгер келгенге дейiнгi алғашқы көмек көрсету жөнiндегi жауынгерлiк iс-әрекеттерi; 
      уәкiлеттi орган - өрт қауiпсiздiгi саласында мемлекеттiк реттеудi жүзеге асыратын мемлекеттiк орган (бұдан әрi - уәкiлеттi орган).";

      2) 5-бап мынадай мазмұндағы он екiншi, он үшiншi және он төртiншi абзацтармен толықтырылсын:
      "өрт қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттердi бекiтедi; 
      дала өрттерiн, сондай-ақ мемлекеттiк өрт сөндiру мекемелерi құрылмаған елдi мекендердегi өрттi сөндiру тәртiбiн белгiлейдi; 
      өрт қауiпсiздiгi саласындағы нормативтiк құқықтық актiлерде белгiленбеген талаптарды келiсу тәртiбiн белгiлейдi."; 

      3) 6-бапта:
      5) тармақша алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы 12), 13) тармақшалармен толықтырылсын:
      "12) өрт қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттердi әзiрлейдi; 
      13) өрт қауiпсiздiгi саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген талаптардың орындалуына мемлекеттiк бақылауды жүзеге асырады."; 

      4) 9-1-баптың бiрiншi бөлiгiнiң 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: 
      "2) барлық мемлекеттiк органдардың, сондай-ақ азаматтар мен ұйымдардың орындауы үшiн мiндеттi болып табылатын өрт қауiпсiздiгi нормалары мен ережелерiн және, өрт қауiпсiздiгi талаптарын белгiлейтiн техникалық регламенттердi қоспағанда, өрт қауiпсiздiгi мәселелерiн реттейтiн өзге де нормативтiк құқықтық актiлердi әзiрлейдi және бекiтедi;";

      5) 9-5-бап мынадай мазмұндағы екiншi бөлiкпен толықтырылсын:
      "Мемлекеттiк қадағалауды жүзеге асыратын лауазымды тұлғаларға:
      Қазақстан Республикасының мемлекеттiк бақылау жөнiндегi мемлекеттiк бас инспекторы - уәкiлеттi органның басшысы; 
      Қазақстан Республикасының мемлекеттiк бақылау жөнiндегi мемлекеттiк бас инспекторының орынбасарлары - уәкiлеттi орган басшысының орынбасарлары; 
      Қазақстан Республикасының мемлекеттiк бақылау жөнiндегi мемлекеттiк инспекторлары - уәкiлеттi органның барлық санаттағы мамандары; 
      облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) мемлекеттiк бақылау жөнiндегi мемлекеттiк бас инспекторлары - уәкiлеттi органның аумақтық органдарының басшылары; 
      облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) мемлекеттiк бақылау жөнiндегi мемлекеттiк бас инспекторларының орынбасарлары - уәкiлеттi органның аумақтық органдары басшыларының орынбасарлары; 
      облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) мемлекеттiк бақылау жөнiндегi мемлекеттiк инспекторлары - уәкiлеттi органның аумақтық органдарының барлық санаттағы мамандары жатады.";

      6) 14-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "14-бап. Өрт қауiпсiздiгi саласындағы құқықтық реттеу

      Өрт қауiпсiздiгi саласындағы құқықтық реттеу - нормативтiк құқықтық актiлерде мiндеттi түрде орындалуға тиiс өрт қауiпсiздiгi талаптарын белгiлеу. 
      Өрт қауiпсiздiгi саласындағы нормативтiк құқықтық актiлерге өрт қауiпсiздiгiнiң нормалары мен ережелерi, өрт қауiпсiздiгiнiң талаптарын қамтитын нұсқаулықтар, техникалық регламенттер және өзге де нормативтiк құқықтық актiлер жатады.
      Өнiмге және оның өмiрлiк циклiнiң процестерiне қойылатын өрт қауiпсiздiгiнiң талаптары техникалық регламенттерде белгiленедi.
      Мемлекеттiк органдар әзiрлейтiн және өрт қауiпсiздiгi талаптарын белгiлейтiн нормативтiк құқықтық актiлер уәкiлеттi органмен мiндеттi түрде келiсiлуге тиiс.";

      7) 23-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "23-бап. Өрт қауiпсiздiгi саласындағы лицензиялау және
               сәйкестiктi растау

      Өрт қауiпсiздiгi саласындағы лицензиялау және сәйкестiктi растау Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен жүзеге асырылады";

      8) мынадай мазмұндағы 4-1-тараумен толықтырылсын:

      "4-1-тарау. Өрт қауiпсiздiгiнiң жалпы талаптары

      23-1-бап. Өрт қауiпсiздiгi саласындағы техникалық реттеу
                объектiлерi

      Өнiм және оның өмiрлiк циклiнiң процестерi өрт қауiпсiздiгi саласындағы техникалық реттеу объектiлерi болып табылады. 

      23-2-бап. Жобалау, салу, реконструкциялау және өндiру
                кезiндегi өрт қауiпсiздiгi талаптары

      Техникалық реттеу объектiлерiн жобалау, салу, реконструкциялау және өндiру кезiнде:
      1) объектiлердi орналастыру;
      2) объектiлердi пайдалану;
      3) объектiлердi өрт-техникалық тұрғыдан жiктеу;
      4) объектiлердi өрт депосы ғимараттарымен және құрылыстармен қамтамасыз ету;
      5) адамдардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету;
      6) өрттiң таралуын болғызбау;
      7) өрттi сөндiру мүмкiндігiн қамтамасыз ету;
      8) өрт сөндiру кезiнде құтқару жұмыстарын жүргiзу жөнiндегi талаптар сақталуға тиiс.

      23-3-бап. Пайдалану, сақтау, тасымалдау, қолдану және өткiзу
                кезiндегі өрт қауiпсiздiгі талаптары 

      Техникалық реттеу объектiлерiн пайдалану, сақтау, тасымалдау, қолдану және өткiзу кезiнде: 
      1) өрт қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету бойынша ұйымдастырушылық және техникалық iс-шаралар; 
      2) адамдарды эвакуациялау жолдары;
      3) өрт шыққан жағдайда адамдардың қауiпсiздiгi мен iс-қимыл тәртiбiн қамтамасыз ету; 
      4) инженерлiк жүйелермен жарақталуы және олардың жұмыс жағдайына келтiрiлуi; 
      5) өрт автоматикасы жүйесiмен жарақталуы және оның жұмыс жағдайына келтiрiлуi, оған қызмет көрсету және қызмет көрсететiн қызметкерлер ұдайы болатын орындарға шығару; 
      6) өрт техникасымен жарақталуы және оның жұмыс жағдайына келтiрiлуi; 
      7) өрттiң таралуын болғызбау; 
      8) өрттi сөндiру мүмкiндiгiн қамтамасыз ету; 
      9) аумақтарды, ғимараттар мен құрылыстарды, объектiлердiң үй-жайларын күтiп-ұстау; 
      10) өрт сөндiру кезiнде құтқару жұмыстарын жүргiзудi қамтамасыз ету жөнiндегi талаптар сақталуға тиiс.". 

      8. "Қоршаған ортаны қорғау туралы" 1997 жылғы 15 шiлдедегi Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1997 ж., N 17-18, 213-құжат; 1998 ж., N 24, 443-құжат; 1999 ж., N 11, 357-құжат; N 23, 931-құжат; 2001 ж., N 13-14, 171-құжат; N 24, 338-құжат; 2002 ж., N 17, 155-құжат; 2004 ж., N 10, 57-құжат; N 23, 137, 142-құжаттар; 2005 ж., N 7-8, 23-құжат; N 14, 57-құжат; 2006 ж., N 1, 5-құжат; N 3, 22-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      аз қалдықты технология - өнiмдер бiрлiгiн шығару кезiнде осы өнiмдердi алудың қолданылып жүрген тәсiлдерiмен салыстырғанда қалдықтардың аз саны пайда болатын өнiмдердi шығару процесi; 
      аудиттелетiн субъект - экологиялық аудитормен немесе экологиялық аудиторлық ұйыммен экологиялық аудит жүргiзуге шарт жасасқан жеке немесе заңды тұлға; 
      коммуналдық-тұрмыстық қалдықтар - адамның тiршiлiк әрекетi нәтижесiнде пайда болған қалдықтар; 
      қалдықтарды орналастыру объектiсi - полигондар, күл-қоқыс сақтау орындары, қалдық сақтау орындары, кен жыныстарының үйiндiлерi мен қалдықтарды сақтауға және көмуге арналған басқа да арнайы жабдықталған орындар; 
      қалдықтардың қауiптiлiк сыныбы - адамдардың денсаулығы мен қоршаған ортаға ықтимал зиянды әсер ету дәрежесi бойынша анықталатын қалдықтардың зияндылық көрсеткiшi;
      қалдықтардың паспорты - қалдықтардың сандық және сапалық сипаттамасын куәландыратын құжат; 
      қалдықтардың түрi - ортақ белгiлерi бар қалдықтардың жиынтығы; 
      қалдықтармен жұмыс iстеу - қалдықтардың пайда болуына, жиналуына, сақталуына, пайдаланылуына, кәдеге жаратылуына, тасымалдануына және көмiлуiне байланысты қызметтiң барлық түрлерi;
      қалдықтармен жұмыс iстеу нормативтерi - қалдықтардың қоршаған ортаға әсер етуiн ескере отырып, олардың пайда болуына, жиналуына, сақталуына, пайдаланылуына, кәдеге жаратылуына, тасымалдануына және көмiлуiне байланысты сандық және сапалық шектеулер; 
      қауiптi қалдықтар - зиянды заттарды қамтитын және қауiптi қасиеттерi бар (уыттылық, жарылыс қаупi, өрт қаупi, жоғары реакциялық қабiлетi бар) не адам денсаулығы мен қоршаған орта үшiн жеке тұрғанда немесе басқа заттармен өзара әрекетке түскен кезде қауiп төндiруi мүмкiн қалдықтар;
      қолайлы қоршаған орта - объектiлерiнiң жай-күйi экологиялық қауiпсiздiктi және халықтың денсаулығын сақтауды, ластануға жол бермеудi, экологиялық жүйелердiң тұрақты жұмыс iстеуiн, табиғи ресурстарды молықтыруды және ұтымды пайдалануды қамтамасыз ететiн орта; 
      қоршаған орта - табиғи объектiлердiң, өзара қарым-қатынастағы атмосфералық ауаны, Жердiң озон қабатын, суды, топырақты, жер қойнауын, жануарлар мен өсiмдiктер дүниесiн, сондай-ақ климатты қоса алғанда жиынтығы; 
      қоршаған ортаға және адам денсаулығына келтiрiлетiн нұқсан (зиян) - қоршаған ортаны ластау немесе тiрi организмдер мен адамның ауыруын, жұтауын немесе қырылуын, табиғи ресурстардың сарқылуын туғызған немесе туғызатындай етiп табиғи ресурстарды белгiленген нормативтерден тыс алып қою;
      қоршаған ортаға ықпал етудiң жол берiлетiн шектi нормативтерi  - экологиялық жүйелердiң тұрақтылығын бұзуға әкеп соқпайтын, қоршаған ортаға барынша жасалуы мүмкiн антропогендiк ауыртпалық; 
      қоршаған ортаны қорғау - табиғат пен адамның өзара үйлесiмдi iс-қимылына, қоршаған ортаның сапасын жақсартуға, табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану мен молықтыруға бағытталған мемлекеттiк және қоғамдық шаралар жүйесi; 
      қоршаған ортаны қорғау жөнiндегi iс-шаралар - қоршаған ортаны қорғауға және оның сапасын жақсартуға бағытталған технологиялық, техникалық, ұйымдастырушылық, әлеуметтiк және экономикалық шаралар кешенi; 
      қоршаған ортаны қорғау объектiлерi - қоршаған ортаның заңнамамен қорғалатын құрамдас бөлiктерi; 
      қоршаған ортаны қорғау саласындағы мемлекеттiк бақылау -  қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органның табиғат пайдаланушылардың Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау заңнамасын, қоршаған орта сапасының нормативтерiн және экологиялық талаптарды сақтауын бақылау жөнiндегi қызметi; 
      қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi орган - қоршаған ортаны қорғау саласында мемлекеттiк саясатты iс жүзiне асыратын Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi орган және оның аумақтық органдары; 
      қоршаған ортаны ластау - қоршаған ортаға ықтимал қауiптi химиялық және биологиялық заттардың, радиоактивтi материалдардың, өндiрiс пен тұтыну қалдықтарының түсуi, сондай-ақ қоршаған ортаға  шудың, тербелiстiң, магниттi өрiстердiң және өзге де зиянды физикалық ықпалдардың әсерi;
      қоршаған ортаны ластауға лимиттер - ластағыш заттардың, өндiрiс пен тұтыну қалдықтарының жалпы түсу көлемiнiң, сондай-ақ қоршаған ортаға шудың, тербелiстiң, магниттi өрiстер мен өзге де зиянды физикалық ықпалдар әсерi деңгейлерiнiң қолайлы қоршаған орта сақталатын шектерi;
      қоршаған ортаның мониторингi - адамды қоршаған табиғи ортаның жай-күйiн бақылау және адамдардың денсаулығы мен өзге де тiрi организмдерге зиянды немесе қауiп туғызатын қатерлi ахуалдар туралы ескерту; 
      қоршаған ортаның сапасы - қоршаған ортаның құрамы мен қасиеттерiнiң сипаттамасы; 
      ластағыш заттардың қордалануы мен ықпал ету деңгейiнiң жол берiлетiн шектi нормативтерi - атмосфералық ауада, су объектiлерiнде, топырақта ластағыш заттардың жол берiлетiн құрамының және қоршаған ортаға физикалық факторлар ықпалының адам денсаулығын сақтау және өсiмдiктер мен жануарлар дүниесiне зиянды әсерiне жол бермеу мақсатында белгiленетiн шамасы; 
      ластағыш заттардың шығарылуы мен тасталуына жол берiлетiн шектi нормативтерi - атмосфераға, су объектiлерiне, топыраққа шығарылатындар мен тасталатындардағы ластағыш заттардың, қоршаған ортаға жасалатын физикалық ықпалдық ол жасалған жағдайда жол берiлетiн ауыртпалықтың экологиялық нормативтерiнiң сақталуын қамтамасыз ететiн көлемi; 
      өндiрiс қалдықтары - өнiмдердi шығару, өзге де технологиялық жұмыстарды орындау кезiнде пайда болған және, техногендiк минералдық түзiлiмдер мен ауыл шаруашылығы өндiрiсiнiң қалдықтарын қоса алғанда, тиiстi өндiрiсте қолдануға қажеттi бастапқы тұтыну қасиеттерiн толық немесе iшiнара жоғалтқан шикiзаттардың, материалдардың, химиялық қосылыстардың қалдықтары; 
      өндiрiстiк экологиялық бақылау - табиғат пайдаланушының қоршаған ортаны қорғау саласындағы мониторинг, есеп, есептiлiк және өзге де iшкi әкiмшiлiк шараларды қамтитын нормативтiк-құқықтық талаптарды сақталуын бақылау үшiн қабылдайтын шаралар жүйесi; 
      стратегиялық объект - iске асырылуы табиғи ресурстарды барлау, өндiру, тасымалдау, қайта өңдеу, пайдалану, республикалық маңызы бар инфрақұрылым, республикалық маңызы бар аэроғарыштық және әскери кешендер, байланыс, энергетика саласындағы қызметпен тiкелей байланысты сараптама объектici;
      табиғат пайдалану - адамның шаруашылық және өзге де қызметiнде табиғи ресурстарды пайдалануы; 
      табиғат пайдаланушы - қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi орган берген табиғат пайдалануға рұқсаттың негiзiнде қоршаған ортаға ластайтын заттарды шығаруға және тастауға, өндiрiспен тұтыну қалдықтарын орналастыруға құқығы бар субъект;
      табиғи ресурстар - қоғамның материалдық, мәдени және басқа қажеттерiн қанағаттандыру үшiн қоршаған ортаның шаруашылық және өзге қызмет процесiнде пайдаланылатын құрамдас бөлiктерi; 
      трансшекаралық объект - iске асырылуы екi немесе одан да көп облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) және (немесе) шектес мемлекет аумағының қоршаған ортасына және адамдар денсаулығына зиянды әсер ететiн немесе зиянды әсер етуi ықтимал сараптама объектici; 
      тұтыну қалдықтары - табиғи және моральдық тозу нәтижесiнде өзiнiң тұтынушылық қасиетiн толық немесе iшiнара жойған бұйымдар, материалдар мен заттар; 
      шығарылудың, тасталудың үлес нормативi - өнiмнiң, қуаттың, көлiк немесе өзге де жүрiп-тұру құралдарының бiрлiгiне шаққанда атмосфераға, су объектiлерiне зиянды (ластаушы) заттарды шығарудың, астаудың ең көп массасының нормативi, ол шығарылудың, тасталудың, технологиялық процестер мен жабдықтардың қозғалмалы, тұрақты көздерi үшiн белгiленедi; 
      экологиялық аудит - аудиттелетiн субъектiлердiң шаруашылық және өзге де қызметiн экологиялық тәуекелдердi анықтау мен  бағалауға және олардың қызметiнiң экологиялық қауiпсiздiгi деңгейiн арттыру жөнiнде ұсыныстар әзiрлеуге бағытталған тәуелсiз тексеру; 
      экологиялық аудитке тапсырыс берушiлер - мүдделi жеке және (немесе) заңды тұлғалар, сақтандыру ұйымдары, инвесторлар, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi орган және өзге де мемлекеттiк органдар; 
      экологиялық жүйе - организмдердiң және олар мекендейтiн жансыз ортаның өзара байланысты бiртұтас функционалдық жиынтығы;
      экологиялық қауiп - антропогендiк және табиғи ықпалдар әсерiнiң, соның iшiнде дүлей зiлзалаларды қоса алғанда, зiлзалалар мен апаттар себептерiнен қоршаған ортаның жай-күйi бұзылуының, өзгеруiнiң болуымен немесе ықтималдығымен сипатталатын және осыған байланысты жеке адам мен қоғамның өмiрлiк маңызы бар мүдделерiне қауiп төндiретiн жағдай;
      экологиялық қауiпсiздiк - жеке адамның, қоғамның өмiрлiк маңызды мүдделерi мен құқықтарын қоршаған ортаға антропогендiк және табиғи ықпал ету нәтижесiнде туындайтын қатерден қорғалуының жай-күйi;
      экологиялық қауiптi объект - iске асырылуы ауқымы әрi ұзақтығы бойынша қоршаған ортаға зиянды әсер ететiн немесе әсер етуi ықтимал және халықтың өмiрi мен денсаулығына ерекше қауiп төндiретiн сараптама объектiсi; 
      экологиялық нормалау - адамның өмiр сүруi мен биологиялық алуан түрлiлiктi сақтау үшiн қолайлы ортаны айқындайтын және қамтамасыз ететiн ережелердiң (нормалардың) және олардағы қоршаған ортаның жай-күйi мен оған ықпал ету дәрежесiн бағалаудың сан және сапа көрсеткiштерiнiң (нормативтерiнiң) жүйесi; 
      экологиялық талаптар - Қазақстан Республикасының заңдық, өзге де заңға тәуелдi нормативтiк құқықтық және нормативтiк-техникалық актiлерiнде қамтылған қоршаған ортаға терiс әсер ететiн шаруашылық және өзге де қызметте орындауға мiндеттi шектеулер және ондай қызметке тыйым салу.";

      2) 7-бап мынадай мазмұндағы жиырма екiншi абзацпен толықтырылсын: 
      "қоршаған ортаны қорғау саласындағы техникалық регламенттердi бекiтедi.";

      3) 8-бап мынадай мазмұндағы 19) тармақшамен толықтырылсын:
      "19) қоршаған ортаны қорғау саласындағы техникалық регламенттердi әзiрлейдi.";

      4) 10-баптың 1-тармағы бiрiншi бөлiгiнiң төртiншi абзацындағы "ережелер" деген сөз "ережелердi техникалық регламенттер негiзiнде" деген сөздермен ауыстырылсын; 

      5) 25-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      "2. Қоршаған ортаның өндiрiстiк мониторингi үшiн пайдаланылатын өлшеу құралдары Қазақстан Республикасының техникалық реттеу және өлшемдер бiрлiгiн қамтамасыз ету туралы заңнамасының талаптарына сәйкес келуге тиiс.";

      6) 9-тарау мынадай редакцияда жазылсын:

      "9-тарау. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы техникалық
                реттеу 

      43-бап. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы техникалық реттеу
              объектiлерi

      Қоршаған ортаны қорғау саласындағы техникалық реттеу объектiлерiне Қазақстан Республикасында өндiрiлетiн немесе оның аумағына әкелiнетiн, экологиялық қауiпсiздiкке, адамның өмiрi мен денсаулығына, табиғи ресурстарды молайтуға және ұтымды пайдалануға, сондай-ақ өнiмнің өмiрлiк циклiнiң процестерiне қауiп төндiруi мүмкiн өнiм жатады.

      44-бап. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы техникалық реттеу

      Қоршаған ортаны қорғау саласындағы өнiм мен оның өмiрлiк циклi процестерiне қойылатын қауiпсiздiк талаптарын белгiлейтiн техникалық регламенттер Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен әзiрленедi және бекiтiледi.
      Техникалық регламенттерде белгiленген қауiпсiздiк талаптарына сәйкес келмейтiн, нарыққа орналастырылған өнiмнiң айналымына, сондай-ақ өнiмдi осы талаптарды бұзу арқылы жобалауға, өндiруге, пайдалануға, сақтауға, тасымалдауға, өткiзуге, кәдеге жаратуға және жоюға тыйым салынады.

      45-бап. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы сәйкестiктi растау

      Техникалық регламенттерге сәйкестiктi анықтау үшiн Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасында белгiленген тәртiппен сәйкестiктi растау жүзеге асырылады.
      Сәйкестiгi мiндеттi түрде расталуға жататын өнiмдi сәйкестiктi растау саласындағы тиiстi құжатсыз өткiзуге тыйым салынады.";

      7) 48-баптың бiрiншi бөлiгiндегi "қоршаған орта сапасының нормативтерi ескерiлуге" деген сөздер "қоршаған ортаны қорғау саласындағы қауiпсiздiктiң мiндеттi талаптары сақталуға" деген сөздермен ауыстырылсын;

      8) 60-3-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "60-3-бап. Қауiптi қалдықтармен жұмыс iстеу кезiнде қойылатын
                 талаптар 

      1. Қауiптi қалдықтар түзiлетiн шаруашылық қызметтi жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар: 
      1) осы қалдықтардың қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi орган белгiлеген тәртiппен қауiптiлiктiң нақты сыныбына жатқызылуын растауға; 
      2) қалдықтарды олардың түрiне қарай жою, кәдеге жарату немесе қайта пайдалану жөнiнде iс-шаралар әзiрлеуге және жүзеге асыруға;
      3) қалдықтарды жинау мен қайта өңдеудi қамтамасыз ететiн,  қоршаған ортаның ластануын болғызбайтын жүйелердi құруға және енгiзуге; 
      4) қоршаған ортаға және адамның денсаулығына әсерiн ескере отырып, қалдықтардағы зиянды металдар мен басқа заттардың болуы жөнiндегi белгiленген нормалардың орындалуын қамтамасыз етуге; 
      5) қалдықтарды қайта пайдаланудың жоғары дәрежесiне қол жеткiзу және олардың жиналуы мен өңделуiне жауапты қызметкердiң денсаулығына және қауiпсiздiгiне қатысты проблемаларды болғызбау қажеттiгiне байланысты қалдықтарға түзiлген жерлерiнде сұрыптау жүргiзуге тиiс.
      2. Жеке және заңды тұлғалардың қауiптi қалдықтар түзiлетiн процестегi қызметiне: 
      1) қалдықтармен жұмыс iстеудiң адам денсаулығы мен қоршаған орта үшiн қауiпсiздiгi қамтамасыз етiлмеген кезде шектеу; 
      2) адам денсаулығы мен қоршаған ортаға зиян келтiруге әкеп соқтыратын қалдықтармен жұмыс iстеу кезiнде экологиялық талаптар бiрнеше рет (екi реттен көп) бұзылған жағдайда тыйым салынуы мүмкiн. 
      3. Қалдықтардың түрiне байланысты оларды уақытша сақтау мерзiмi қалдықтардың адам өмiрi мен денсаулығына, қоршаған ортаға зиян келтiру тәуекелi барынша аз болатындай етiп белгiленедi. 
      4. Қалдықтардың түрiне байланысты оларды тасымалдау шарттары мен құралдары олардың сақталуын және адам денсаулығы мен өмiрi, қоршаған орта үшiн қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге тиiс. 
      5. Қалдықтардың түрiне байланысты оларды тасымалдау және сақтау құралдары қалдықтардың шығу ықтималдығын болғызбайтындай герметикалық болуға және техникалық регламенттерде белгiленген сақтандыратын таңбалық деректерi мен белгiлерi болуға тиiс. 
      6. Қалдықтардың көмiлген жерлерi және көму әдiстерi қоршаған ортаға (жерүстi және жерасты суларына, топыраққа, ауаға) қалдықтардың құрамындағы ластаушы заттардың ену ықтималдығын болғызбауға тиiс. 
      7. Қалдықтарды кәдеге жарату қоршаған ортаға зиян келтiру тәуекелiн барынша азайтып, қызметкердiң өмiрi мен денсаулығына қауiп төндiрмейтiн әдiстермен жүзеге асырылуға тиiс. 
      8. Қалдықтарды сақтау, тасымалдау, көму және кәдеге жарату жөнiндегі жұмыстарға қатысатын қызметкер қалдықтардың сипаты, зиян келтiрудiң ықтимал тәуекелi және жеке бастың қауiпсiздiгi мен кәсiпорынның басқа да қызметкерлерiнiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi шаралар туралы хабардар етiлуге тиiс. 
      9. Табиғат пайдаланушылар өндiрiстiк қалдықтармен байланысты мәселелердi шешуге және қалдықтардың қауiпсiздiгiн, оларды сақтау, тасымалдау, көму мен кәдеге жаратуды қамтамасыз ететiн талаптар мен нормаларды сақтауға тиiс."; 

      9) 85-бапта орыс тiлiндегi мәтiнге түзету енгiзiлдi, қазақ тiлiндегi мәтiн өзгермейдi. 

      9. "Нормативтiк құқықтық актiлер туралы" 1998 жылғы 24 наурыздағы Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1998 ж., N 2-3, 25-құжат; 2001 ж., N 20, 258-құжат; 2002 ж., N 5, 50-құжат; 2004 ж., N 5, 29-құжат; N 13, 74-құжат; 2005 ж., N 17-18, 73-құжат; 2006 ж., N 3, 22-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады: 
      1) заң - қоғамдық қатынастарды реттейтiн, Қазақстан Республикасы Конституциясы 61-бабының 3-тармағында көзделген түбегейлi принциптер мен нормаларды белгiлейтiн, Қазақстан Республикасының Парламентi, ал Қазақстан Республикасы Конституциясы 53-бабының 4) тармақшасында көзделген жағдайларда Қазақстан Республикасының Президентi қабылдайтын нормативтiк құқықтық акт; 
      2) заңнамалық акт - конституциялық заң, Қазақстан Республикасы Президентiнiң конституциялық заң күшi бар жарлығы, кодекс, заң, Қазақстан Республикасы Президентiнiң заң күшi бар жарлығы, Қазақстан Республикасы Парламентiнiң қаулысы, Сенат пен Мәжiлiстiң қаулылары; 
      3) заңға тәуелдi нормативтiк құқықтық актiлер - заң актiлерi болып табылмайтын, Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заң актiлерiнiң негiзiнде және соларды орындау үшiн шығарылған, өзге де нормативтiк құқықтық актiлер;
      4) заңнама - белгiленген тәртiппен қабылданған нормативтiк құқықтық актiлердiң жиынтығы; 
      5) кодекс - осы Заңның 3-1-бабында көзделген бiртектес қоғамдық қатынастарды реттейтiн құқықтық нормалар бiрiктiрiлiп, жүйеге келтiрiлген заң; 
      6) Конституциялық заң - Қазақстан Республикасы Конституциясында конституциялық деп аталған, Қазақстан Республикасы Конституциясы 62-бабының 4-тармағында белгiленген тәртiппен қабылданатын заң; 
      7) Қазақстан Республикасы нормативтiк құқықтық актiлерiнiң мемлекеттiк тiзiлiмi - нормативтiк құқықтық актiлердiң реквизиттерiн және осы актiлер туралы ақпараттық-анықтамалық сипаттағы басқа да мәлiметтердi қамтитын Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерi мемлекеттiк есебiнiң бiрыңғай жүйесi; 
      8) Қазақстан Республикасы нормативтiк құқықтық актiлерiнiң эталондық бақылау банкi - олар туралы мәлiметтер Қазақстан Республикасы нормативтiк құқықтық актiлерiнiң мемлекеттiк тiзiлiмiне енгiзiлген нормативтiк құқықтық актiлердiң (өзгерiстерi мен толықтыруларын қоса) қағазға басылған мәтiндерiнiң жиынтығы; 
      9) Қазақстан Республикасының Конституциясына өзгерiстер мен толықтырулар енгiзетiн заң - Қазақстан Республикасы Конституциясы 62-бабының 3-тармағында белгiленген тәртiппен қабылданатын заң; 
      10) құқық нормасы (құқықтық норма) - нормативтiк құқықтық актiде тұжырымдалған, көп мәрте қолдануға арналған және нормативтiк реттелген ахуал шеңберiнде барлық тұлғаларға қолданылатын жалпыға мiндеттi мiнез-құлық ережесi; 
      11) нормативтiк құқықтық акт - референдумда қабылданған не уәкiлеттi орган немесе мемлекеттiң лауазымды адамы қабылдаған, құқықтық нормаларды белгiлейтiн, олардың қолданылуын өзгертетiн, тоқтататын немесе тоқтата тұратын белгiленген нысандағы жазбаша ресми құжат;
      12) нормативтiк құқықтық актiлердiң ресми мәтiндерiн кейiннен жариялау - Қазақстан Республикасы нормативтiк құқықтық актiлерiнiң эталондық бақылау банкiне сәйкестiк сараптамасынан өткен нормативтiк құқықтық актiлердi баспа басылымында жариялау; 
      13) нормативтiк құқықтық актiнiң деңгейi - нормативтiк құқықтық актiнiң нормативтiк құқықтық актiлер сатысындағы өзiнiң заң күшiне қарай алатын орны;
      14) нормативтiк құқықтық актiнi ресми жариялау - нормативтiк құқықтық актiнiң толық мәтiнiн ресми және мерзiмдiк баспа басылымдарында жалпы жұрттың назарына салу үшiн жариялау; 
      15) уәкiлеттi орган - Қазақстан Республикасының Конституциясында, осы Заңда, сондай-ақ сол органдар мен лауазымды адамдардың құқықтық мәртебесiн айқындайтын заңнамада белгiленген өз құзыретiне сәйкес нормативтiк құқықтық актiлер қабылдауға хақылы Қазақстан Республикасының мемлекеттiк органдары мен лауазымды адамдары (Қазақстан Республикасының Президентi, Қазақстан Республикасының Парламентi, Қазақстан Республикасының Үкiметi, Қазақстан Республикасының Конституциялық Кеңесi, Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты, Қазақстан Республикасының Орталық сайлау комиссиясы, орталық атқарушы органдар, жергiлiктi өкiлдi және атқарушы органдар, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi, өзге де мемлекеттiк органдар).";

      2) 2-баптың 4-тармағының 3) тармақшасындағы "нормалар мен" деген сөздер алып тасталсын;

      3) 3-баптың 3-тармағы мынадай мазмұндағы 1-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "1-1) техникалық регламент - Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасына сәйкес әзiрленетiн және қолданылатын өнiмдерге және (немесе) олардың өмiрлiк циклiнiң процестерiне қойылатын мiндеттi талаптарды белгiлейтiн нормативтiк құқықтық акт;".

      10. "Халықтың радиациялық қауiпсiздiгi туралы" 1998 жылғы 23 сәуiрдегi Қазақстан Республикасының  Заңы (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1998 ж., N 5-6, 48-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар 

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      араласу деңгейi - жол берiлмейтiн мөлшердiң шамасы, оған жеткен кезде, созылмалы немесе авариялық сәуле алу жағдайы туындаған реттерде қорғау немесе авариядан кейiнгi шаралар қолданылады;
      әсерлi мөлшер - адам организмi мен оның жекелеген органдарының радиациялық сезiмталдығын ескере отырып, олардың сәуле алуының кейiндегi зардаптарының пайда болу қатерiнiң шамасы ретiнде пайдаланылатын иондаушы сәулелендiрудiң сiңiрiлген энергиясының шамасы; 
      бақыланатын аймақ - радиациялық бақылау, адамдарды жiберу және олардың тұруы жөнiнде арнаулы ережелер қолданылатын аумақ; 
      иондаушы сәулелендiру - ортамен өзара әрекет кезiнде түрлi белгiлердегi иондар түзетiн, зарядталған, зарядталмаған бөлшектер мен фотондардан тұратын сәулелендiру;
      қызметшiлер - тiкелей иондаушы сәулелендiру көздерiмен тұрақты немесе уақытша жұмыс iстейтiн жеке тұлғалар;
      радиациялық авария - атом энергиясын қолдану объектiсiн қауiпсiз пайдалану шегiнiң бұзылып, бұл орайда адамдардың немесе қоршаған ортаның белгiленген нормалардан жоғары радиоактивтi ластануына әкеп соғуы мүмкiн немесе әкеп соққан радиоактивтi өнiмдердiң және (немесе) иондаушы сәулелендiрудiң қалыпты пайдалану жобасында көзделген шектен асып кетуi; 
      радиациялық қауiпсiздiк - белгiленген нормаларға сәйкес қызметшiлерге, халыққа және қоршаған ортаға радиациялық әсердi шектейтiн шаралар кешенiмен қамтамасыз етiлген радиациялық жағдайдың жай-күйi; 
      радиациялық қорғаныш - радиациялық қауiпсiздiктi қамтамасыз етуге бағытталған радиациялық-гигиеналық, жобалау-конструкторлық, техникалық және ұйымдық шаралар жиынтығы; 
      радиациялық мониторинг - иондаушы сәулелендiру көздерiн пайдаланатын объектiлерде де, қоршаған ортада да радиациялық жағдайдың жай-күйiн жүйелi түрде байқап отыру; 
      табиғи радиациялық ая - ғарыш сәулесi және жерде, суда, ауада, биосфераның басқа элементтерiнде, тамақ өнiмдерi мен адам организмiнде өздiгiнен бөлiнген табиғи радионуклидтердiң сәулесi шығаратын сәулелендiру мөлшерi; 
      техногендiк өзгертiлген радиациялық орта - адам қызметiнiң нәтижесiнде өзгерген табиғи радиациялық орта; 
      техногендiк радиациялық фон - сол жердiң табиғи радиациялық фонын сипаттайтын осындай көрсеткiштердiң деңгейлерiн шегерiп тастағандағы радиациялық жағдайды сипаттайтын көрсеткiштер деңгейi.";

      2) 5-бап мынадай мазмұндағы 1-2-тармақпен толықтырылсын:
      "1-2. Қазақстан Республикасының Үкiметi радиациялық қауiпсiздiк саласындағы техникалық регламенттердi бекiтедi.";

      3) 6-баптың бiрiншi бөлiгiнде:
      2-тармақшадағы "және бекiту" деген сөздер алып тасталсын; 

      мынадай мазмұндағы 8) тармақшамен толықтырылсын: 
      "8) радиациялық қауiпсiздiк саласындағы техникалық регламенттердi әзiрлеу."; 

      4) 7-баптың 2, 3-тармақтары мынадай редакцияда жазылсын: 
      "2. Радиациялық қауiпсiздiк саласындағы санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен нормалар, техникалық регламенттер Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен бекiтiледi.
      3. Радиациялық қауiпсiздiк мәселелерi жөнiндегi өкiмдiк, нұсқаулық, әдiстемелiк және өзге де құжаттарды уәкiлеттi мемлекеттiк органдар және пайдаланушы ұйымдар өз құзыреттерi шегiнде радиациялық қауiпсiздiк саласындағы техникалық регламенттер негiзiнде бекiтедi және қабылдайды."; 

      5) 8-баптың 3-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      "3. Радиациялық қорғаудың қамтамасыз етiлуiне өндiрiстiк бақылауды жүзеге асыратын ұйымдардың лауазымды адамдары тиiстi ұйымдарда радиациялық қауiпсiздiк талаптарын, нормаларды, ережелер мен гигиеналық нормативтердi, радиациялық қауiпсiздiк ережелерiн, құрылыс нормалары мен ережелерiн, еңбек қорғау ережелерiн, радиациялық қауiпсiздiктi қамтамасыз ету саласындағы өкiмдiк, нұсқаулық, әдiстемелiк және өзге де құжаттарды бұзу анықталған жағдайда Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген ықпал ету шараларын қолдануға құқылы.";

      6) 9-баптың 1 -тармағы "саласында белгiленген" деген сөздерден кейiн "радиациялық қауiпсiздiк талаптарын," деген сөздермен толықтырылсын;

      7) 11-бап мынадай мазмұндағы 5-тармақпен толықтырылсын:
      "5. Халықтың табиғи сәулелену көздерiнен сәуле алу дозалары денсаулық сақтау саласындағы уәкiлеттi орган олар үшiн белгiлеген нормалардан аспауға тиiс.";

      13-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "13-бап. Медициналық процедуралар жүргiзу кезiнде
               азаматтардың радиациялық қауiпсiздiгiн қамтамасыз
               ету

      1. Радиоизотоптарды немесе басқа да иондаушы сәулелену көздерiн пайдалану арқылы медициналық процедуралар жүргiзiлген кезде азаматтарды (пациенттердi) қорғаудың тиiстi құралдары пайдаланылады. Пациенттiң сәуле алу дозасы радиациялық қауiпсiздiк саласындағы нормативтiк құқықтық актiлерде белгiленген деңгейден аспауға тиiс. 
      2. Медициналық процедуралар жүргiзiлген кезде пациентке алынатын және (немесе) алған сәуле дозалары туралы және оның әсерiнiң ықтимал зардаптары туралы толық ақпарат берiледi. Азаматтың (пациенттiң), эпидемиологиялық тұрғыдан қауiптi ауруларды анықтау мақсатында жүргiзiлетiн профилактикалық зерттеулердi қоспағанда, осындай медициналық процедуралардан бас тартуға құқығы бар. 
      3. Иондаушы сәулелену көздерiн пайдалану арқылы процедуралар жүргiзетiн медициналық ұйым, егер осындай себептiк байланыс сот тәртiбiмен дәлелденсе, пациент денсаулығына немесе өмiрiне келтiрiлетiн ықтимал терiс әсер үшiн Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жауаптылықта болады. 
      4. Радиоизотоптар немесе басқа да иондаушы сәулелену көздерi пайдаланылатын барлық медициналық процедуралар үшiн медициналық ұйым осындай процедураларды жүргiзген кезде радиациялық қауiпсiздiктi қамтамасыз ету мақсатында медициналық қызметтер сапасын қамтамасыз ету бағдарламасын әзiрлеп, оны атом энергиясын пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi органда бекiтедi. 
      5. Иондаушы сәулелену көздерi пайдаланылатын медициналық қызметке қойылатын бiлiктiлiк талаптарында жұмысқа жiберiлген мамандардың бiлiктiлiгiне, оларды аттестаттау және қайта аттестаттау тәртiбiне қойылатын талаптар, даярлау және қайта даярлау бағдарламасы белгiленедi. 
      6. Ауруларға диагноз қою, олардың алдын алу және емдеу үшiн радиоактивтiк заттарды және басқа иондаушы сәулелену көздерiн денсаулық сақтау саласындағы уәкiлеттi орган бекiткен, пациенттердiң радиациялық қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi талаптарды қамтитын әдiстерге (әдiстемелерге) сәйкес қана пайдалануға рұқсат етiледi."; 

      9) 14-бап "сондай-ақ" деген сөзден кейiн "техногендiк" деген сөзбен толықтырылсын; 

      10) 16-баптың бiрiншi абзацындағы "Радиациялық авариялар тууы мүмкiн" деген сөздер "Атом энергиясын пайдалануға байланысты қызметтi жүзеге асыратын" деген сөздермен ауыстырылсын; 

      11) 21-баптың 2-тармағы алып тасталсын.

      11. "Ecipткі, психотроптық заттар, прекурсорлар және олардың заңсыз айналымы мен терiс пайдаланылуына қарсы iс-қимыл шаралары туралы" 1998 жылғы 10 шiлдедегi Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1998 ж., N 17-18, 221-құжат; 2000 ж., N 6, 141-құжат; 2002 ж., N 10, 106-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат; 2006 ж., N 5-6, 30-құжат):

      1) 6-баптың 7) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      "7) Есiрткi, психотроптық заттар және прекурсорлар айналымы саласындағы талаптарды бұзған жағдайда заңды тұлғалардың және құрылымдық бөлiмшелердiң өндiрiстiк қызметiн Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен тоқтата тұруға;";

      2) 11-баптың 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      "1. Медициналық мақсаттарға пайдаланылатын есiрткi және психотроптық заттардың әрбiр сериясы үшiн тұтыну бумаларын таңбалау бiрыңғай болуға және Қазақстан Республикасының дәрiлiк заттар туралы заңнамасында белгiленген талаптарға сәйкес келуге тиiс.";

      3) 12-баптың 2-тармағының бiрiншi бөлiгiндегi "заңдарына сәйкес берiлетiн лицензия мен сертификат" деген сөздер "заңнамасында белгiленген тәртiппен берiлетiн лицензия және сәйкестiктi растау саласындағы тиiстi құжат" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4) 16-баптың 5-тармағында орыс тiлiндегi мәтiнге түзету енгiзiлдi, қазақ тiлiндегi мәтiн өзгермейдi;

      5) 21-баптың 4-тармағында орыс тiлiндегi мәтiнге түзету енгiзiлдi, қазақ тiлiндегi мәтiн өзгермейдi;

      6) 24-баптың 3-тармағында орыс тiлiндегi мәтiнге түзету енгiзiлдi, қазақ тiлiндегi мәтiн өзгермейдi; 

      7) 26-бапта орыс тiлiндегi мәтiнге түзету енгiзiлдi, қазақ тiлiндегi мәтiн өзгермейдi;

      8) 30-баптың 1 және 2-тармақтарында орыс тiлiндегi мәтiнге түзету енгiзiлдi, қазақ тiлiндегi мәтiн өзгермейдi;

      9) 38-баптағы "заң актiлерiмен" деген сөздер "заңдарымен" деген сөзбен ауыстырылсын.

      12. "Жекелеген қару түрлерiнiң айналымына мемлекеттiк бақылау жасау туралы" 1998 жылғы 30 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1998 ж., N 24, 448-құжат; 2002 ж., N 4, 34-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады: 
      1) атыс қаруы - оқ дәрi немесе өзге де заряд қуатының әсерi нәтижесiнде ұңғы оқпанынан оқты, снарядты, гранатаны ұшырып шығаратын қару; 
      2) белгi беру қаруы - дыбыс, жарық және түтiн белгiлерiн беру үшiн пайдаланылатын қару; 
      3) газды қару - қолданылуы көз жасын ағызатын немесе тiтiркендiргiш заттарды пайдалануға негiзделетiн қару; 
      4) криминалистiк талаптар - азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарына, оларды сәйкестендiру және заңсыз қолдан жасау мүмкiндiгiн болғызбау мақсатында қойылатын арнайы техникалық талаптар;
      5) қару - конструкциялық жағынан алғанда тiрi немесе өзге де нысананы зақымдауға, сондай-ақ белгi беруге арналған құрылғылар мен заттар; 
      6) қару айналымы - қаруды өндiру, құрастыру, қайта жасау, өткiзу (сауда жасау), беру, сыйға тарту, марапаттап беру, мұраға қалдыру, иемденiп алу, коллекциялау, экспонаттау, есепке алу, сақтау, алып жүру, тасу, пайдалану, алып қою, жою, Қазақстан Республикасының аумағына әкелу және оны Қазақстан Республикасының аумағынан әкету;
      7) қару жасап шығарушы - қаруды әзiрлеуге, өндiруге, өткiзуге, жөндеуге, сатып алуға лицензиясы бар ұйым; 
      8) қаруды пайдаланушы - қару иесiнен қаруды уақытша пайдалануға алған жеке немесе заңды тұлға;
      9) қаруды иемденiп алу - сатып алу, қаруды сыйлық, марапат ретiнде алу;
      10) қару иесi - лицензияның немесе қару иемденiп алуға, алып жүруге және сақтауға рұқсаттың негізiнде қаруды иеленген жеке немесе заңды тұлға; 
      11) қару өндiрiсi - қаруды зерттеу, әзiрлеу, жасап шығару, сынақтан өткiзу, құрастыру, көркемдеп әрлеу, жөндеу, қайта жасау және жою, патрондар және олардың құрамдас бөлiктерiн жасап шығару; 
      12) лақтырылатын қару - нысананы тiкелей зақымдайтын, құралы адамның бұлшық етi күшiнiң немесе механикалық құрылғының көмегiмен бағытталып, қозғалысқа түсетiн қару; 
      13) оқ-дәрi (патрондар) - конструкциялық жағынан қарудың тиiстi түрiнен ату үшiн және нысананы зақымдауға арналған құрылғылар немесе заттар (бұдан әрi - патрондар); 
      14) пневматикалық қару - нысананы зақымдайтын құралы сығылған, сұйытылған немесе қатайтылған газдың қуаты есебiнен бағытты қозғалыс алатын қару; 
      15) суық қару - нысананы тiкелей зақымдайтын құралы адамның бұлшық етi күшiнiң көмегiмен қозғалысқа келтiрiлетiн қару; 
      16) электрлi қару - қолданылуы электр разрядының күшiне негiзделiп арнайы бейiмделген тетiк.";

      2) 5-баптың 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      "1) өзiн-өзi қорғау қаруы:
      тегiс ұзын ұңғылы, оның iшiнде, жарақат салып әсер ететiн патрондары бар атыс қаруы; 
      жарақат салатын, газбен және сәулелi дыбыспен әсер ететiн патрондары бар ұңғысыз атыс қаруы; 
      газды қару - газ пистолеттерi, револьверлер және олардың патрондары, оның iшiнде жарақат салып әсер ететiндерi, механикалық тозаңдатқыштар, аэрозолды және денсаулық сақтау саласындағы уәкiлеттi орган қолдануға рұқсат еткен көзден жас ағызатын немесе тiтiркендiргiш заттармен жарақталған басқа да құрылғылар;"; 

      3) 7-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы 8), 9) тармақшалармен толықтырылсын: 
      "8) криминалистiк талаптарға сәйкес келмейтiн техникалық сипаттамалары бар қару мен оның патрондары;
      9) азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарының айналымы саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген қауiпсiздiк талаптарына сәйкес келмейтiн қару және оның патрондары.";

      4) мынадай мазмұндағы 1-1-тараумен толықтырылсын:

"1-1-тарау. Азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарының
айналымы саласында техникалық реттеу аясында қауiпсiздiктiң жалпы
талаптары

      7-1-бап. Азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарының
               айналымы саласындағы техникалық реттеу объектiлерi

      Техникалық реттеу объектiлерiне: азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондары, сондай-ақ оны өндiру, жинау, қайта жасау, жөндеу, өткiзу (сату), сатып алу, коллекция жинау, экспонаттау, сақтау, алып жүру, тасымалдау, пайдалану, жою жатады. 

      7-2-бап. Азаматтық және қызметтiк қаруға қойылатын
               қауiпсiздiк талаптары

      1. Азаматтық және қызметтiк қару тiкелей оқтау, ату, қайта оқтау, сондай-ақ техникалық күтiм жасау кезiнде қарудың осы түрi (типi) үшiн белгiленген арнайы қауiпсiздiк талаптарына сәйкес келуге тиiс.
      2. Жарақат салатын, сәулелi дыбыспен және газбен әсер ететiн тиiстi патрондары бар тегiс ұзын ұңғылы, ұңғысыз қару, газ пистолеттерi мен револьверлер денсаулық сақтау саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген талаптарға сәйкес келуге тиiс.
      3. Механикалық, аэрозолды тозаңдатқыштар және көзден жас ағызатын, тiтiркендiргiш заттармен, сондай-ақ басқа да заттармен жарақталған басқа да құрылғылар денсаулық сақтау саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген талаптарға сәйкес келуге тиiс. 

      7-3-бап. Патрондарға қойылатын қауiпсiздiк талаптары

      Азаматтық және қызметтiк қарудың патрондары өзiнiң өлшемi, пiшiнi, конструкциясы, салмағы, таңбаланған белгiсi, жұмыс iстеу қауiпсiздiгi, сондай-ақ оқ-дәрi газдарының және кинетикалық энергияның қысым көрсеткiштерi бойынша техникалық реттеу саласындағы арнайы қауiпсiздiк талаптарына сәйкес келуге тиiс.

      7-4-бап. Азаматтық және қызметтiк қару мен оның
               патрондарының айналымы саласындағы қауiпсiздiк
               талаптары

      1. Азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарын өндiру, жинау және қайта жасау кезiнде жобалық құжаттамада белгiленген қауiпсiздiктi қамтамасыз ету жөнiндегi шаралардың бүкiл кешенiн сақтау және қауiпсiздiктiң сақталуына қатысты барлық технологиялық операциялардың орындалуын бақылау мүмкiндiгiн қамтамасыз ету талап етiледi. 
      Егер азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарын жасау, жинау, қайта жасау процесiнде немесе одан кейiн қауiпсiздiктi қамтамасыз ету үшiн сынақтар жүргiзу қажет болса, онда олар жобалық құжаттаманың барлық талаптарының орындалуы арқылы толық көлемде жүргiзiлуге тиiс. 
      2. Азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарын азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарының айналымы саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген қауiпсiздiк талаптарын бұза отырып өткiзуге (сатуға), сатып алуға, жөндеуге, коллекция жинауға, экспонаттауға, сақтауға, алып жүруге, тасымалдауға, пайдалануға, жоюға тыйым салынады.";

      5) 8-баптың екiншi бөлiгiнiң екiншi сөйлемi мынадай редакцияда жазылсын:
      "Қарудың айналымына бақылау жасау саласындағы уәкiлеттi орган кадастр әзiрлейдi, оны бекiтедi және шығарады.";

      6) 9-бап мынадай редакцияда жазылсын:
      "9-бап. Азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарының
              сәйкестiгiн растау

      Қазақстан Республикасының аумағында өндiрiлетiн, Қазақстан Республикасының аумағына әкелiнетiн және Қазақстан Республикасынан әкетiлетiн азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондары үлгiлерiнiң сәйкестiгi мiндеттi расталуға жатады. 
      Азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарының сәйкестiгiн растау Қазақстан Республикасының техникалық реттеу саласындағы уәкiлеттi органы белгiлеген тәртiппен жүзеге асырылады.
      Сәйкестiктi растау саласындағы құжат Қазақстан Республикасының аумағында азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарының айналымы үшiн негiз болып табылады. 
      Азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарын сынауға қойылатын техникалық талаптар мен әдiстер азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарының айналымы саласындағы техникалық регламенттермен белгiленедi."; 

      7) 17-баптың 2-тармағының 3) тармақшасындағы "қамтамасыз етуге мiндеттi." деген сөздер "қамтамасыз етуге;" деген сөздермен ауыстырылып, тармақ мынадай мазмұндағы 4) тармақшамен толықтырылсын:
      "4) қару мен оның патрондарын пайдалану кезiнде қауiпсiздiк талаптарын сақтауға мiндеттi.";

      8) 19-баптың бiрiншi бөлiгi 5) тармақшасындағы "тапсырмаса жойылады." деген сөздер "тапсырмаса;" деген сөздермен ауыстырылып,  мынадай мазмұндағы 6) тармақшамен толықтырылсын:
      "6) азаматтық және қызметтiк қару азаматтық және қызметтiк қарулар мен олардың патрондарының айналымы саласындағы техникалық регламенттерге, сондай-ақ криминалистiк талаптарға сәйкес келмесе жойылады.";

      9) 20-баптың бiрiншi бөлiгi 1) тармақшасының төртiншi абзацындағы "өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнде белгiленген" деген сөздерден кейiн "қауiпсiздiк талаптарын," деген сөздерiмен толықтырылсын; 

      10) 22-баптың 3-тармағындағы "стандартқа" деген сөз "азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарының айналымы саласындағы техникалық регламенттердiң талаптарына" деген сөздермен  ауыстырылсын; 

      11) 27-баптың 4-тармағындағы "жағдайларына қойылатын талаптарды" деген сөздер "тәртiбiн" деген сөзбен ауыстырылсын; 

      12) 28-бапта:
      4) тармақшадағы "және оны бекiтедi" деген сөздер алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы 9), 10) тармақшалармен толықтырылсын: 
      "9) азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарының айналымы саласындағы техникалық регламенттердi бекiтедi; 
      10) криминалистiк талаптар мен азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарын сынау әдiстерiн бекiтедi.";

      13) 29-баптың 1-тармағында:
      6) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "6) азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарының Мемлекеттiк кадастрын әзiрлейдi және бекiтедi;";

      мынадай мазмұндағы 7), 8) тармақшалармен толықтырылсын:
      "7) азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарының айналымы саласындағы техникалық регламенттердi әзiрлейдi; 
      8) криминалистiк талаптар мен азаматтық және қызметтiк қару мен оның патрондарын сынау әдiстерiн әзiрлейдi."; 

      14) 32-бапта орыс тiлiндегi мәтiнге түзету енгiзiлдi, қазақ тiлiндегi мәтiн өзгермейдi. 

      13. "Өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету туралы" 2000 жылғы 7 маусымдағы Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2000 ж., N 7, 165-құжат; 2004 ж., N 11-12, 62-құжат; N 23, 142-құжат; 2006 ж., N 3, 22-құжат):

      1) бүкiл мәтiн бойынша "стандарттау, метрология және сертификаттау" деген сөздер "техникалық реттеу және метрология" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) аккредиттеу - аккредиттеу жөнiндегi органның метрологиялық жұмыстар мен көрсетiлетiн қызметтердiң нақты түрлерiн жүзеге асыруға заңды тұлғаның құқықтылығын ресми тануы; 
      2) заңдық метрология - метрологияның техникалық реттеу және метрология жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк орган атқаратын қызметке жататын және өлшем бiрлiктерiне, әдiстерiне, өлшем құралдары мен өлшемдiк зертханаларына қатысты мемлекеттiк талаптары бар бөлiгi;
      3) мемлекеттiк метрологиялық қадағалау - техникалық реттеу және метрология жөнiндегi уәкiлеттi органның және оның аумақтық бөлiмшелерiнiң өлшем құралдары шығарылуын, олардың жай-күйiн және қолданылуын, өлшемдердi орындау әдiстемелерi қолданылуын, метрологиялық ережелер мен нормалардың сақталуын, сату кезiнде тауарлардың санын, сондай-ақ бума тауарларды ашу, сату және импорттан алу кезiнде кез келген түрдегi бума тауарлардың санын қадағалау жөнiндегi қызметi;
      4) метрологиялық бақылау - мемлекеттiк басқару органдарының, жеке және заңды тұлғалардың метрологиялық қызметтерi метрологиялық ережелер мен нормалардың сақталуын тексеру мақсатында жүзеге асыратын қызмет; 
      5) метрологиялық қызмет - қызметi өлшем бiрлiгiн қамтамасыз етуге бағытталған субъектiлер жиынтығы; 
      6) өлшем - арнаулы техникалық құралдардың көмегiмен тәжiрибелiк жолмен физикалық шама мәнiн табу; 
      7) өлшем бiрлiгi - нәтижелерi заңдастырылған шама бiрлiктерiнде көрсетiлген және өлшем қателiгi берiлген ықтималдықпен белгiленген шектегi өлшемнiң жай-күйi; 
      8) өлшем бiрлiгiн қамтамасыз етудiң мемлекеттiк жүйесi - өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету саласында жұмыстарды өз құзыретi шегiнде жүзеге асыратын объектiлердiң, мемлекеттiк басқару органдарының, жеке және заңды тұлғалардың жиынтығы; 
      9) өлшем бiрлiгiн қамтамасыз етудiң мемлекеттiк жүйесiнiң тiзiлiмi - өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету саласындағы объектiлердi, жұмысқа қатысушылар мен құжаттарды тiркеудi есепке алу құжаты; 
      10) өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi нормативтiк құжаттар - ережелер, нұсқаулар және өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi жұмыстарды жүргiзу талаптары мен тәртiбiн айқындайтын өзге де нормативтiк және әдiстемелiк құжаттар; 
      11) өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету саласындағы сарапшы-аудитор - техникалық реттеу және метрология жөнiндегi уәкiлеттi орган белгiлеген тәртiппен өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету саласында жұмыстарды жүргiзу құқығына аттестатталған жеке тұлға; 
      12) өлшем құралдарын метрологиялық аттестаттау - бiрен-саран данада шығарылған немесе әкелiнген өлшем құралдарының өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi нормативтiк құжаттардың талаптарына сәйкестiгiн белгiлеу (растау); 
      13) өлшем құралдарын салыстырып тексерушi - өлшем құралдарын салыстырып тексеру жүргiзу құқығына техникалық реттеу және метрология жөнiндегi уәкiлеттi орган белгiлеген тәртiппен аттестатталған мемлекеттiк метрологиялық қызметтiң немесе аккредиттелген заңды тұлғалардың метрологиялық қызметтерiнiң маманы; 
      14) өлшем құралдарын сынау - сынау объектiлерiне түрлi сынау әсерлерiн қолдана отырып өлшем құралдарының белгiленген нормаларға сәйкестiк дәрежесiн анықтау үшiн өткiзiлетiн операциялар жиынтығы; 
      15) өлшем құралдарын тексеру әдiстемесi - орындалуы өлшем құралдарының белгiленген техникалық және метрологиялық талаптарға сәйкестiгiн айқындауға және растауға мүмкiндiк беретiн операциялар мен ережелердiң жиынтығы; 
      16) өлшем құралы - өлшем жүргiзуге арналған және нормаланған метрологиялық сипаттамалары бар техникалық құрал; 
      17) өлшем құралын калибрлеу - өлшем құралының метрологиялық сипаттамасының шын мәнiн және (немесе) мемлекеттiк метрологиялық қадағалауға жатпайтын өлшем құралының қолдануға жарамдылығын анықтау мақсатында сол өлшем құралының көмегiмен алынған шама мәнi мен эталон арқылы анықталған шаманың тиiстi мәнi арасындағы ара қатынасты белгiлейтiн операциялар жиынтығы; 
      18) өлшем құралын салыстырып тексеру - өлшем құралының белгiленген техникалық және метрологиялық талаптарға сәйкестiгiн анықтау және растау мақсатында мемлекеттiк метрологиялық қызмет немесе басқа аккредиттелген заңды тұлғалар орындайтын операциялар жиынтығы; 
      19) өлшемдердi орындау әдiстемесi - орындалуы өлшем жүргiзудiң осы әдiстемесiмен белгiленген дәлдiкпен өлшем нәтижелерiнiң алынуын қамтамасыз ететiн операциялар мен ережелер жиынтығы; 
      20) өлшемдердi орындау әдiстемесiн метрологиялық аттестаттау - өлшемдердi орындау әдiстемесiнiң оған қойылатын метрологиялық талаптарға сәйкестiгiн белгiлеу (растау); 
      21) салғастыру - эталондар мен өлшем құралдарының метрологиялық сипаттамаларын зерттеудiң нәтижелерiн салыстыру; 
      22) техникалық реттеу және метрология жөнiндегi уәкiлеттi орган - техникалық реттеу және метрология және аккредиттеу жөнiндегi жұмыстарды басқаруды жүзеге асыратын мемлекеттiк орган; 
      23) шама бiрлiгi - 1-ге тең сандық мән шартты түрде берiлген белгiленген мөлшердiң физикалық шамасы; 
      24) шама бiрлiгiнiң мемлекеттiк эталоны - техникалық реттеу және метрология жөнiндегi уәкiлеттi органның шешiмiмен Қазақстан Республикасының аумағында бастапқы деп танылған шама бiрлiгiнiң эталоны; 
      25) шама бiрлiгiнiң эталоны - техникалық реттеу және метрология жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлеген тәртiппен бекiтiлген, мөлшерiн осы шаманың басқа өлшем құралдарына беру мақсатында, шама бiрлiгiн (шама бiрлiгiнiң еселiк не үлестiк мәндерiн) жаңғыртуға және (немесе) сақтауға арналған өлшем құралы.";

      3) 5-бапта:
      2-тармақтың 13) тармақшасындағы "аккредиттеудi және лицензиялауды" деген сөздер "лицензиялауды және аккредиттеу жөнiндегi жұмыстарды ұйымдастыруды" деген сөздермен ауыстырылсын;

      мынадай мазмұндағы 3-тармақпен толықтырылсын: 
      "3. Аккредиттеу жөнiндегi органды Қазақстан Республикасының Үкiметi Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасына сәйкес айқындайды."; 

      4) 6-баптың 3) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: 
      "3) нормативтiк құқықтық актiлер мен өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi талаптарды, жұмыстарды ұйымдастыру және жүргiзу тәртiбiн регламенттейтiн нормативтiк құжаттар кiредi.";

      5) 8-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "8-бап. Өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi нормативтiк
              құжаттар

      Нормативтiк құжаттар Қазақстан Республикасының техникалық реттеу және өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету туралы заңнамасына сәйкес әзiрленедi және оларды Қазақстан Республикасының аумағында меншiк нысанына қарамастан барлық жеке және заңды тұлғалар мiндеттi түрде қолдануға тиiс.";  

      6) 17-баптың 6-тармағында:
      екiншi бөлiк "пайдалануда" деген сөзден кейiн "және сақтауда" деген сөздермен толықтырылсын;

      "және мемлекеттiк метрологиялық қадағалауды жүзеге асыру саласында қолданылатын" деген сөздер алып тасталсын; 

      7) 22-бап мынадай мазмұндағы 6) тармақшамен толықтырылсын:
      "6) сауда операцияларын жасау кезiнде иелiктен шығарылатын тауарлар саны.".

      14. "Астық туралы" 2001 жылғы 19 қаңтардағы Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2001 ж., N 2, 12-құжат; N 15-16, 232-құжат; 2003 ж., N 19-20, 148-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат; 2006 ж., N 1, 5-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) агент - мемлекет жүз процент қатысатын, Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң шешiмiмен құрылатын және өз құзыретi шегiнде мемлекеттiк астық ресурстарын басқару жөнiндегi өкiлеттiктi жүзеге асыратын ұйым;
      2) азық-түлiктiк астық - тағамдық мақсаттарға пайдаланылатын астық;
      3) азық-түлiктiк қауiпсiздiк - сыртқы және iшкi жағдайларға қарамастан, тамақтанудың физиологиялық нормаларына сәйкес халықтың тамақ өнiмдерiне деген қажеттерiн қанағаттандыратын тиiстi ресурстармен, әлеуетпен және кепiлдiктермен қамтамасыз етiлген экономиканың, соның iшiнде оның агроөнеркәсiптiк кешенiнiң жай-күйi; 
      4) астық - тағамдық, тұқымдық, мал азығы және техникалық мақсаттар үшiн пайдаланылатын дәндi, дәндi-бұршақ және майлы дақылдардың өнiмдерi; 
      5) астық иесi - астық қабылдау кәсiпорнына сақтауға астық берген жеке немесе заңды тұлға; 
      6) астық қабылдау кәсiпорны - астық сақтау жүзеге асырылатын меншiк құқығындағы астық қоймасы (элеватор, астық қабылдау пунктi) бар заңды тұлға; 
      7) астық қоймасы (элеватор, астық қабылдау пунктi) - астық сақтауға арнап мамандандырылған техникалық ғимарат; 
      8) астық қолхаты - астық иесiнен астықты сақтауға қабылдағанын растап, астық қабылдау кәсiпорны беретiн қоймалық қосарлы куәлiк; 
      9) астық қолхаттары бойынша мiндеттемелердi орындауға кепiлдiк беру жүйесi - астық қабылдау кәсiпорындарының өздерi берген астық қолхаттары бойынша мiндеттемелерiн орындамауынан астық қолхаттарын ұстаушылардың құқықтары мен заңды мүдделерiн қорғауға бағытталған ұйымдық-құқықтық шаралар кешенi; 
      10) астық қолхаттары бойынша мiндеттемелердi орындауға кепiлдiк беру қоры - астық қабылдау кәсiпорындарының өздерi берген астық қолхаттары бойынша мiндеттемелерiн орындамауынан астық қолхаттарын ұстаушылардың мүдделерiн қорғауды қамтамасыз ету мақсатында құрылатын заңды тұлға;
      11) астық қолхатын ұстаушы - астық иесi, астық қолхатымен индоссамент жасаған жағдайларда - индоссат; 
      12) астық өндiру - астық өсiруге бағытталған агротехникалық iс-шаралар кешенi;
      13) астық рыногына қатысушылар - астықты өндiруге, сақтауға, тасымалдауға, қайта өңдеуге және онымен сауда жасауға қатысушы жеке және заңды тұлғалар; 
      14) астықтың өмiрлiк циклi - астықты өндiру, сақтау, тасымалдау, өткiзу, жою және кәдеге жарату процестерi; 
      15) астық рыногының мониторингi - астықты өндiрудi, сақтауды, қайта өңдеудi және сатуды қоса алғанда, астық рыногына қатысушылар жүзеге асыратын астықпен жасалатын операциялар туралы деректердi жинауға, өңдеуге және талдауға бағытталған тұрақты iс-шаралар жиынтығы; 
      16) астықты сақтау - астық қоймасында (элеваторда, астық қабылдау пунктiнде) жүзеге асырылатын, астық қабылдауды, өлшеудi, кептiрудi, тазартуды, сақтауды және тиеп жөнелтудi қамтитын қызмет көрсетулердiң технологиялық кешенi; 
      17) астықтың сапасы - астықтың стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттардың, санитарлық, ветеринариялық және фитосанитариялық ережелер мен нормалардың, гигиеналық нормативтердiң талаптарына сәйкес келуiн айқындайтын тұтыну қасиеттерiнiң жиынтығы; 
      18) астықтың сапасына сараптама жасау - көлiк құралын (қойманы) зерттеудi, сынаманы iрiктеу мен сынақтан өткiзудi, сапа паспортын ресiмдеудi қамтитын астық сапасының нақты көрсеткiштерiн белгiлеу мен растауға бағытталған шаралар кешенi; 
      19) астық сапасының паспорты - астық сапасының нақты көрсеткiштерiн және олардың стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттардың талаптарына және (немесе) келiсiм-шарт талаптарына сәйкестiгiн куәландыратын құжат; 
      20) жемдiк астық - жануарлар мен құс азығына арналған астық; 
      21) жұмылдыру дайындығы - мемлекеттiк органдардың алуан түрлi дағдарысты жағдайларда ел халқын астық ресурстарымен қамтамасыз ету қабiлетi; 
      22) кепiл куәлiгiн ұстаушы - кепiл куәлiгiмен куәландырылған мiндеттемеде астықты кепiлге ұстаушы болып табылатын тұлға; 
      23) қойма куәлiгiн ұстаушы - кепiлмен ауыртпалық жасалған астық иесi, қойма куәлiгiмен индоссамент жасалған жағдайларда - индоссат; 
      24) мемлекеттiк азық-түлiктiк астық резервiн жаңарту - оның бiр бөлiгiн сату және жаңа егiннiң астығы есебiнен мемлекеттiк азық-түлiктiк астық резервiнiң белгiленген көлемiн және қажеттi сапасын ұстап тұру мақсатында жаңа егiннiң астығын сатып алу; 
      25) мемлекеттiк астық ресурстары - азық-түлiктiк қауiпсiздiктi қамтамасыз ету және мемлекеттiк мiндеттемелердi орындау мақсатында, сондай-ақ астық рыногын қорғау мен реттеу үшiн жасалған мемлекеттiк астық запастары;
      26) мемлекеттiк астық ресурстарын ауыстыру - мемлекеттiк астық ресурстарын бiр астық қабылдау кәсiпорнынан басқасына тасу; 
      27) реттеушi орган - Қазақстан Республикасының заңнамасына  сәйкес бағаны (тарифтердi) мемлекеттiк реттеудi жүзеге асыруға уәкiлеттi мемлекеттiк орган;
      28) тұқымдық астық (тұқым) - себу мақсаттарына пайдаланылатын әрi сорттылық және себу сапаларына қарай бөлiнетiн астық; 
      29) уәкiлеттi орган - астық рыногы саласындағы мемлекеттiк саясатты іскe асыруды, оған қатысушылардың қызметiн үйлестiру мен реттеудi, сондай-ақ мемлекеттiк астық ресурстарын басқаруды өз құзыретi шегiнде жүзеге асыратын орталық атқарушы орган."; 

      2) 3-бапта: 
      1) тармақшадағы "қауiпсiздiгi мен" деген сөздер "қауiпсiздiгiн, техникалық реттеу саласындағы қауiпсiздiктi (бұдан әрi - қауiпсiздiк) және" деген сөздермен ауыстырылсын;

      8) тармақшадағы "қалыптастыру болып табылады." деген сөздер "қалыптастыру;" деген сөзбен ауыстырылып, бап мынадай мазмұндағы 9) тармақшамен толықтырылсын:
      "9) астықтың қауiпсiздiгiне және сапасына қатысты тұтынушыларды жаңылыстыруға әкеп соғатын әрекеттердiң алдын алу болып табылады.";

      3) 4-баптың 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      "2) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес техникалық реттеу;";

      4) 5-бап мынадай мазмұндағы 9) тармақшамен толықтырылсын:
      "9) астыққа және оның өмiрлiк циклiнiң процестерiне қатысты техникалық регламенттердi бекiтедi.";

      5) 6-бапта:
      6) тармақша "астық" деген сөзден кейiн "қауiпсiздiгi мен" деген сөздермен толықтырылсын;

      7) тармақшадағы "сертификатын" деген сөз "паспортын" деген сөзбен ауыстырылсын;

      10) тармақшадағы "сертификатын" деген сөз "паспортын" деген сөзбен ауыстырылсын;

      11) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "11) астыққа және оның өмiрлiк циклiнiң процестерiне қатысты техникалық регламенттердi әзiрлеу;";

      6) 6-1-баптың 10) тармақшасындағы "астық өндiрушiлерге сертификаттық қызметтер" деген сөздер "техникалық реттеу саласында сәйкестiктi растау жөнiндегi қызметтер" деген сөздермен ауыстырылсын; 

      7) 7-бапта:
      тақырыбы "Астық" деген сөзден кейiн "қауiпсiздiгi мен" деген сөздермен толықтырылсын;

      1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: 
      "1. Қазақстан Республикасы аумағындағы астық және оның өмiрлiк циклiнiң процестерi осы Заңның талаптарына, техникалық регламенттерге, санитарлық және фитосанитарлық ережелер мен нормаларға және стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттарға сәйкес келуге тиiс.";

      2-тармақ "Астық" деген сөзден кейiн "қауiпсiздiгi мен" деген сөздермен толықтырылсын; 

      8) 8-бапта:
      1-тармақтағы "стандарттау, метрология және сертификаттау жөнiндегi уәкiлеттi орган белгiлеген" деген сөздер "Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2-тармақтағы "сертификатынсыз" деген сөз "паспортынсыз" деген сөзбен ауыстырылсын; 

      9) 9-бапта:
      3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
      "3. Көлiктiң осы түрiмен жүк тасу ережелерiне сәйкес келетiн көлiктiң кез келген түрiмен тасымалдануға тиiс астық партиясына олардың техникалық регламенттер мен стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттардың талаптарына сәйкестiгiн растайтын құжаттар iлесiп жүредi.";

      10) мынадай мазмұндағы 2-1-тараумен толықтырылсын:

"2-1-тарау. Астыққа және оның өмiрлiк циклiнiң процестерiне
қойылатын қауiпсiздiктiң жалпы талаптары 

      9-1-бап. Техникалық реттеу объектiлерi

      Астық және оның өмiрлiк циклiнiң процестерi техникалық реттеу объектiлерi болып табылады. 

      9-2-бап. Сәйкестiктi растау

      Астықтың техникалық регламенттерде айқындалған талаптарға сәйкестiгiн растау Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен жүзеге асырылады. 

      9-3-бап. Астықтың қауiпсiздiгi мен сапасы туралы ақпаратқа
               қойылатын талаптар

      Тұтынушылардың астықтың қауiпсiздiгi мен сапасына қатысты жаңылысуына әкеп соқтыратын әрекеттердiң алдын алу мақсатында астық нарығына қатысушылар сатып алушыларға және (немесе) тұтынушыларға астықтың қауiпсiздiгi мен сапасының көрсеткiштерi туралы толық және дұрыс ақпарат беруге мiндеттi. 

      9-4-бап. Астыққа қойылатын қауiпсiздiк талаптары

      1. Пайдалану мақсатына қарай астық қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн талаптардың кешенiне сәйкес келуге тиiс. 
      2. Астық құрамындағы ықтимал қауiптi химиялық қосылыстар мен биологиялық объектiлер, пестицидтердiң және агрохимикаттардың қалдық мөлшерi, оның iшiнде фумиганттар, зиянды заттар мен қоспалар, сондай-ақ ылғал техникалық регламенттерде белгiленген мәндерге жол берiлген ең жоғары деңгейден аспауға тиiс. 

      9-5-бап. Астықты өндiру кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

      Жер учаскелерiнiң иелерi мен пайдаланушылары астық өндiрiсiн ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердiң құнарлылығын қалпына келтiрудi қамтамасыз ететiн, сондай-ақ осындай қызметтiң қоршаған ортаға жағымсыз әсер етуiн жоятын немесе шектейтiн тәсiлдермен жүзеге асыруға мiндеттi. 

      9-6-бап. Астықты сақтау кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

      1. Астықты сақтау оның қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн экологиялық, құрылыс, өрт, санитарлық-эпидемиологиялық және фитосанитариялық талаптарға сай келетiн астық қоймаларында жүзеге асырылады. 
      2. Астықты сақтау кезiндегi қауiпсiздiк талаптары тәуекел түрлерi бойынша техникалық регламенттерде белгiленедi. 

      9-7-бап. Астықты тасымалдау кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

      1. Астықты тасымалдау оның қауiпсiздiгi мен сапалық көрсеткiштерiнiң сақталуын қамтамасыз ететiн жағдайларда жүзеге асырылуға тиiс. 
      2. Астық құрғақ, таза, бөгде иiссiз, зиянды ағзалармен залалданбаған көлiк құралдарымен тасымалданады. 

      9-8-бап. Астықты кәдеге жарату және жою кезiндегi қауiпсiздiк
               талаптары

      1. Зертханалық зерттеу нәтижелерi бойынша мақсатына қарай пайдалану үшiн жарамсыз деп танылған астыққа техникалық регламенттерде белгiленген тәртiппен одан әрi пайдалануды (кәдеге жаратуды) немесе жоюды анықтау тұрғысында сараптама жасалуға тиiс.
      2. Сараптама жасауға және оны одан әрi пайдалану (кәдеге жарату) немесе жою ықтималдығы туралы шешiм қабылдау қажет болатын кезеңдегi астық оның партиясының көлемi көрсетiле және астыққа қол жеткiзудi болғызбайтын жағдайлар сақтала отырып, жеке үй-жайларда сақталуға тиiс. 
      3. Мақсатына қарай пайдалануға жарамсыз астықты тасымалдауға, сақтауға, сараптама жасауға, пайдалануға (кәдеге жаратуға) немесе жоюға байланысты шығындарды оның иесi өтейдi."; 

      11) 10-баптың 14) тармақшасындағы "астық өндiрушiлерге сертификаттық қызмет көрсету жөнiнде" деген сөздер "техникалық реттеу саласында сәйкестiктi растау жөнiнде қызметтер көрсету бойынша" деген сөздермен ауыстырылсын;

      12) 24-1-баптың 2-тармағының 1) тармақшасы "астықтың" деген сөзден кейiн "қауiпсiздiгiн және" деген сөздермен толықтырылсын;

      13) 26-баптың 1-тармағының 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: 
      "2) астықты сақтау кезiнде техникалық регламенттерде белгiленген фитосанитариялық ережелер мен нормаларды, қауiпсiздiк талаптарын бұзғаны;".

      15. "Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi туралы" 2001 жылғы 16 шiлдедегi Қазақстан  Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2001 ж., N 17-18, 243-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат;  2005 ж., N 6, 10-құжат; N 7-8, 19-құжат; 2006 ж., N 1, 5-құжат; N 3, 22-құжат; N 15, 95-құжат):

      1) 3-баптың 2-тармағының 10) тармақшасындағы "көрсету болып табылады." деген сөздер "көрсету;" деген сөзбен ауыстырылып, тармақ мынадай мазмұндағы 11) тармақшамен толықтырылсын: 
      "11) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн талаптарды белгiлеу болып табылады.";  

      2) 19-бап мынадай мазмұндағы 22) тармақшамен толықтырылсын:
      "22) техникалық регламенттердi бекiтедi.";

      3) 20-бапта:
      7) тармақшадағы "бекiту және қолданысқа енгiзу" деген сөздер алып тасталсын;

      18) тармақшадағы "аттестаттау жатады." деген сөздер "аттестаттау;" деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 19) тармақшамен толықтырылсын:
      "19) техникалық регламенттердi әзiрлеу жатады.";

      4) мынадай мазмұндағы 4-1-тараумен толықтырылсын:

"4-1-тарау. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi
саласындағы қауiпсiздiктiң жалпы талаптары

      27-1-бап. Техникалық реттеу объектiлерi

      Үйлер, ғимараттар, оларды жобалау, салу, реконструкциялау, техникалық қайта жарақтандыру, кеңейту, күрделi жөндеу және пайдалану процестерi, сондай-ақ құрылыс материалдары мен конструкциялары сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы техникалық реттеу объектiлерi болып табылады. 

      27-2-бап. Ғимараттарға қойылатын қауiпсiздiк талаптары

      1. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi объектiлерiн жобалау адам өмiрi мен денсаулығы және қоршаған орта үшiн құрылыстардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге тиiс. 
      2. Ғимараттарды жобалау кезiнде өмiрлiк циклдiң барлық сатыларындағы, оның iшiнде қалыпты пайдалану, төтенше жағдайлар, құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргiзу кезiнде көзделетiн бұзушылықтар және рұқсат етiлмейтiн құрылыс кезiндегi адам өмiрi мен денсаулығына және қоршаған ортаға төнетiн барлық ықтимал тәуекелдер сәйкестендiрiлуге және ескерiлуге тиiс.
      3. Құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргiзу кезiнде құрылыс салушы жобалық құжаттамада белгiленген қауiпсiздiктi қамтамасыз ету жөнiндегi шаралардың бүкiл кешенiн орындауға және ғимарат құрылысын жүргiзудiң түрлi сатыларында олардың орындалуына бақылау жасау мүмкiндiгiн қамтамасыз етуге мiндеттi. 
      4. Салынып жатқан ғимараттар өзге объектiлерден белгiленген нормаларға сәйкес қажеттi арақашықтықта аулақ орналастырылуға тиiс. 
      5. Тапсырыс берушiлер құрылысты салуға, реконструкциялауға және жөндеуге құрылыс мердiгерлiгiнiң шартын жасасу кезiнде онда техникалық реттеу саласындағы қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн техникалық регламенттердiң және басқа да нормативтiк-техникалық құжаттардың талаптарын көрсетуге тиiс. 
      6. Қауiптiлiгi жоғары аймақтар болып табылатын құрылыс объектiлерiнде тапсырыс берушi және мердiгер құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргiзу қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге және адам өмiрi мен денсаулығына, қоршаған ортаға зиян келтiру мүмкiндiгiн болғызбауға мiндеттi. 
      7. Ғимараттарды жобалау және салу кезiнде мынадай құбылыстарға: 
      1) ғимараттың тұтастай немесе оның бiр бөлiгiнiң опырылып құлауына; 
      2) жол берiлмейтiн шамада бүлiнуiне; 
      3) көтергiш элементтердiң айтарлықтай бүлiнуi салдарынан құрылыстың басқа бөлiктерiнiң немесе оларда орнатылған қондырғылар мен жабдықтардың бұзылуына; 
      4) бастапқы себептермен салыстыруға болмайтын, кездейсоқ жағдайлардан туындаған залалға әкеп соқтыратын жүктемелердi есепке алу қажет. 
      8. Өрт болған жағдайда ғимараттар: 
      1) белгiлi бiр мерзiм iшiнде көтергiш элементтердiң берiктiгi қамтамасыз етiлетiндей; 
      2) ғимарат iшiнде өрт пен түтiннiң пайда болуын және таралуын шектейтiндей; 
      3) авариялық шығу жолдары арқылы адамдарды дереу эвакуациялауды қамтамасыз ететiндей; 
      4) құтқарушы топтар жану ошақтарына қауiпсiз кiре алатындай етiп жобалануға және салынуға тиiс. 
      9. Ғимараттар адам денсаулығы мен гигиенасы үшiн, атап айтқанда: 
      1) уытты газдардың және өзге де зиянды химиялық заттардың бөлiнуi; 
      2) ауада қауiптi бөлшектердiң немесе газдардың болуы; 
      3) қауiптi радиацияның сәуле шығаруы;
      4) судың немесе топырақтың ластануы немесе залалдануы;
      5) судың, түтiннiң немесе қатты немесе сұйық қалдықтардың бөлiнуi арқылы бұзылуы;
      6) ғимарат бөлiктерiнде немесе ғимараттың iшкi беттерiнде ылғалдың болуы салдарынан қауiп төндiрмейтiндей болып жобалануға және салынуға тиiс. 
      10. Ғимараттар оларды пайдалану тайып кету, құлау, соққы алу, күю, электр тогымен зақымдану, жарылыс салдарынан жарақаттану сияқты жазатайым оқиғалардың жол беруге болмайтын тәуекелiн тудырмайтын болып жобалануға және салынуға тиiс. 
      11. Ғимаратты шудан оқшаулау адам өмiрi мен денсаулығы үшiн жол беруге болмайтын тәуекелдi болғызбауды есепке ала отырып жобалануға және салынуға тиiс. 
      12. Ғимарат, сондай-ақ оның жылыту, салқындату және желдету қондырғылары ғимаратты пайдалануға қажеттi энергияны тұтыну жергiлiктi климаттық жағдайларды есепке алғанда қалыпты болатындай, бiрақ адам денсаулығына зиян келтiрiлмейтiндей етiп жобалануға және салынуға тиiс. 

      27-3-бап. Құрылыс материалдарының қауiпсiздiк талаптары

      Құрылыс материалдары мiндеттi қауiпсiздiк талаптарының кешенiн, оның iшiнде экономикалық аспектiлер тұрғысынан пайдалануға жарамды етiп ғимараттар салуға мүмкiндiк беретiн радиациялық және химиялық қауiпсiздiк нормаларын белгiлейтiн нормативтiк құқықтық актiлердiң талаптарына сәйкес келуге тиiс және оларды пайдалану осы Заңның 27-2-бабында белгiленген талаптардың орындалуын қамтамасыз етуi керек.";

      5) 28-баптың 2-тармағының 3) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      "3) сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттарды;"; 

      6) 58-баптың 1-тармағындағы "мемлекеттiк нормативтермен" деген сөздер "техникалық регламенттермен" деген сөздермен ауыстырылсын; 

      7) 64-баптың 1-тармағының бiрiншi бөлiгiндегi "Жобалар сараптамасын" деген сөздер "Жобалардың техникалық регламенттерге сәйкестiгiне сараптама жасауды" деген сөздермен ауыстырылсын;

      8) 70-баптың 2-тармағында:
      бiрiншi абзацтағы "(объектiлерiнiң)" деген сөзден кейiн "қауiпсiздiгi мен" деген сөздермен толықтырылсын;

      1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "1) техникалық регламенттерде және құрылыс өнiмдерiне арналған стандарттау жөнiндегi қолданыстағы нормативтiк құжаттарда белгiленген қауiпсiздiк талаптарын сақтау;"; 

      9) 71-бапта:
      тақырыбы "Объектiлердiң" деген сөзден кейiн "қауiпсiздiгiн және" деген сөздермен толықтырылсын;

      бiрiншi абзац "олардың" деген сөзден кейiн "қауiпсiздiгiн және" деген сөздермен толықтырылсын.

      16. "Автомобиль жолдары туралы" 2001 жылғы 17 шiлдедегi Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2001 ж., N 17-18, 246-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат; 2006 ж., N 1, 5-құжат; N 14, 89-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады: 
      1) автомобиль жолы - автомобильдердiң және басқа да көлiк құралдарының белгiленген жылдамдықпен, жүктемелермен, көлемдермен үздiксiз, қауiпсiз жүрiсiн қамтамасыз ететiн, автомобильдер жүрiсiне арналған инженерлiк құрылыстар кешенi, сондай-ақ осы кешендi орналастыру үшiн берiлген жер учаскелерi (көлiк жерлерi) және олардың үстiндегi белгiленген көлем шегiндегi әуе кеңiстiгi;
      2) автомобиль жолдарын басқарушылар - автомобиль жолдарының меншiк иелерi болып табылатын немесе автомобиль жолдарын шаруашылық жүргiзу немесе оралымды басқару құқығымен басқару жөнiндегі қызметті жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар; 
      3) автомобиль жолдарын пайдаланушылар - жол қозғалысына қатысушылар болып табылатын немесе автомобиль жолдарына бөлiнген белдеу мен жол бойындағы белдеу шегiнде өзге де қызметтi жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар; 
      4) автомобиль жолының ұзындығы - километрлiк белгiлер бойынша нақты (жергiлiктi жерде) көрсетiлген, объектiлердiң немесе елдi мекендердiң арасындағы жолдың нақты ұзындығы; 
      5) ақылы автомобиль жолдары - жоғары, қауiпсiз жылдамдықты қамтамасыз ететiн, сапасы нормативтiк құқықтық актiлерде белгiленген мемлекеттiк стандарттардың талаптарына сай келетiн басқа жолмен баламалы түрде ақысыз жүру мiндеттi болатын, пайдаланылғаны үшiн ақы алынатын жоғары сапалы автомобиль жолдары; 
      6) ауыр салмақты көлiк құралы - толық массасы немесе жүктеменiң оның осi бойынша бөлiнуi осы жол санаты мен ондағы құрылыстар үшiн рұқсат етiлген шектi жүктеме мөлшерiнен асатын, жүгi бар немесе жүксiз көлiк құралы;
      7) жол бойындағы белдеулер - көлiк қозғалысының және халықтың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету үшiн шекарасында жер пайдаланудың ерекше шарттары белгiленетiн, автомобиль жолдарына бөлiнген белдеуге жалғасып жатқан жер учаскелерi; 
      8) жолға бөлiнген белдеу - автомобиль жолдары алып жатқан, автомобиль жолының тиiстi құрастырмалы элементтерi мен инженерлiк құрылыстарын, сондай-ақ оларды пайдалану үшiн қажеттi ғимараттарды, құрылыстарды, қорғаныштық және әсемдiк орман екпелерiн отырғызу және жол байланысы құрылғыларын орналастыруға арналған көлiк жерлерi; 
      9) жол қызметi - автомобиль жолдарын және олардағы құрылыстарды жобалау, салу, реконструкциялау және жөндеу, сондай-ақ оларды күтiп ұстау мен пайдалану жөнiндегi қызмет; 
      10) жол қызметiн басқару - жолдардағы жүрiстi ұйымдастыруға және қауiпсiздiк пен қолайлылықты қамтамасыз етуге, автомобиль жолдары мен құрылыстардың көлiктiк-пайдалану жай-күйiн арттыруға, оларды қорғау тәртiбiн қамтамасыз етуге, нормативтiк құқықтық актiлерде белгiленген мемлекеттiк стандарттар мен озық технологияларды енгiзу негiзiнде автомобиль жолдарын жобалауды, салуды, реконструкциялауды, жөндеудi, күтiп ұстауды және пайдалануды ұйымдастыруға бағытталған iс-шаралар кешенi; 
      11) жол органдары - жалпыға ортақ пайдаланылатын мемлекеттiк автомобиль жолдарын басқаруды жүзеге асыратын автомобиль жолдары жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк орган, оның аумақтық органдары; 
      12) көше (көшенiң көлiк жүретiн бөлiгi) - қалалар немесе өзге де елдi мекендер шекарасының шегiндегi автомобиль жолы;
      13) iрi көлемдi көлiк құралы - көлемi нормативтiк құқықтық актiлерде белгiленген көлем мөлшерiнен асатын, жүгi бар немесе жүксiз көлiк құралы.";

      2) 3-баптың 5-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      "5. Автомобиль жолдары геометриялық параметрлерiне, сондай-ақ жол жүрiсiнiң жиiлiгiне қарай автомобиль жолдары саласындағы техникалық регламенттерге сәйкес жiктеледi."; 

      3) 7-баптың 2-тармағындағы "стандарттары мен" деген сөздер алып тасталсын; 

      4) 10-баптың 2-тармағындағы "нормалар мен стандарттарға" деген сөздер "Қазақстан Республикасының заңнамасына" деген сөздермен ауыстырылсын; 

      5) 11-баптың 6) тармақшасындағы "жүзеге асыру жатады." деген сөздер "жүзеге асыру;" деген сөздермен ауыстырылып, бап мынадай мазмұндағы 6-1) тармақшамен толықтырылсын: 
      "6-1) автомобиль жолдары саласындағы техникалық регламенттердi бекiту жатады.";

      6) 12-баптың 2-тармағының 22) тармақшасындағы "басқару жатады." деген сөздер "басқару;" деген сөзбен ауыстырылып, тармақ мынадай мазмұндағы 23) тармақшамен толықтырылсын: 
      "23) автомобиль жолдары саласындағы техникалық регламенттердi әзiрлеу жатады.";

      7) 15-бапта:
      1-тармақтағы "белгiленген нормалар мен стандарттарды сақтау, сертификатталған материалдар, аспаптар, жабдықтар мен өлшеу құралдарын пайдалану принциптерiнде" деген сөздер "белгiленген талаптар мен нормаларға сәйкес, пайдалануға рұқсат етiлген материалдарды, аспаптарды, жабдықтар және өлшеу құралдарын қолдану арқылы" деген сөздермен ауыстырылсын;  
      3-тармақтағы "және мемлекеттiк нормативтердi" деген сөздер алып тасталсын; 

      8) мынадай мазмұндағы 3-1-тараумен толықтырылсын:
      "3-1-тарау. Қауiпсiздiктiң жалпы талаптары

      19-1-бап. Техникалық реттеу объектiлерi
      Автомобиль жолдары, жол-құрылыс материалдары, автомобиль жолдарын жобалау, салу (реконструкциялау және жөндеу) мен пайдалану процестерi техникалық реттеу объектiлерi болып табылады. 

      19-2-бап. Автомобиль жолдарын жобалау кезiндегi қауiпсiздiк
                талаптары
      1. Автомобиль жолдарын жобалау жылдамдықты барынша шектеу және өзгерту, қозғалыс қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету шарттары және перспективалы кезеңнен кейiн жолды реконструкциялау мүмкiндiгiн ескере отырып жүзеге асырылуға тиiс. 
      2. Автомобиль жолдарының жобалық шешiмдерi: 
      1) көлiк құралдарының есептелген жылдамдықпен ұйымдасқан, қауiпсiз қозғалысын; 
      2) жүргiзушiлердiң көзбен шолып бағдарлау шарттарын сақтауын; 
      3) қосылатын жолдар мен қиылысатын жолдардың қауiпсiз орналасуын; 
      4) автомобиль шиналарының жүру жолының беткi қабатына қажеттi жанасуын; 
      5) автомобиль жолдарының, оның iшiнде қорғағыш жол ғимараттарымен қажеттi жайластырылуын; 
      6) жол және автокөлiк қызметтерiн қажеттi ғимараттармен және құрылыстармен қамтамасыз етуге тиiс. 
      3. Өндiрiстiк базаларды, жол және автокөлiк қызметтерiнiң ғимараттары мен құрылыстарын жобалау кезiнде атмосфералық ауадағы, су объектiлерiндегi және топырақтағы ластаушы заттардың рұқсат етiлетiн шектi концентрациясының сақталуын қамтамасыз ететiн iс-шаралар әзiрленуге және жүзеге асырылуға тиiс. 
      4. Жобалау-сметалық құжаттаманы әзiрлеген кезде жол және жол қозғалысының: 
      1) адамдарға және қоршаған ортаға; 
      2) табиғат көрiнiстерiне, жолдағы объектiлерге және тарихи-мәдени мұраға тiкелей және жанама әсерiн бағалау қажет.
      Орман екпелерiн (жол бойындағы) отырғызу қандай да бiр басқа қауiп-қатердiң туындауын болғызбау шартымен көзбен шолып бағдарлауды жақсартуға және жолдың көзбен бiркелкi көруiн бұзуға жәрдемдесуге тиiс. 
      5. Жолдарды жобалау кезiнде жол белгiлерiн оларды орнататын орындар мен орнату әдiстерiн көрсете отырып, орналастыру схемасын және жолды белгiлеу схемасын әзiрлеу қажет. 
      6. Автомобиль жолдарын жобалау кезiнде қойылатын қауiпсiздiк талаптары техникалық регламенттерде белгiленедi. 

      19-3-бап. Автомобиль жолдарын салу, реконструкциялау және
                жөндеу кезiндегi қауiпсiздiк талаптары 
      1. Автомобиль жолдарын салу, реконструкциялау және жөндеу кезiнде жобалау-сметалық құжаттамалардың осы Заңның және автомобиль жолдары саласындағы техникалық регламенттердiң талаптарына сәйкестiгi қамтамасыз етiлуге тиiс.
      2. Салу, реконструкциялау және жөндеу кезiнде қауiпсiздiк және қоршаған ортаны қорғау жөнiндегi шараларды қолдану қажет. Жұмыс жүргiзу әдiстерiн және механикаландыру құралдарын таңдау кезiнде тиiстi санитарлық нормаларды, атмосферадағы ластаушы заттардың рұқсат етiлетiн шектi нормаларын сақтау қажеттiгi ескерiлгенi жөн. 
      Жолдарды салу, реконструкциялау және жөндеу кезiнде жасыл екпелердi сақтау немесе оларды қалпына келтiру қамтамасыз етiлуге тиiс. 
      3. Жол жұмысшыларының және жол қозғалысына қатысушылардың қауiпсiздiгi қозғалысты ұйымдастыру және жұмыстар жүргiзiлетiн орынды қоршау шараларын қолдану арқылы қамтамасыз етiлуге тиiс, олар жұмыстарды жоспарлау барысында қарастырылуға және оларды жүргiзу кезiнде ұдайы тексерiлуге тиiс. 
      4. Жер төсемiн тұрақтандыру мерзiмi құрылыстың белгiленген мерзiмiнен едәуiр асып кететiн күрделi инженерлiк-геологиялық жағдайларда жол салу, реконструкциялау және жөндеу кезiнде суды бұруды және әр сатыдағы қозғалыс қауiпсiздiгiн қамтамасыз ете отырып жол жабындысын сатылап салуды көздеуге рұқсат етiледi. 
      5. Автомобиль жолдарын салу, реконструкциялау және жөндеу кезiндегi қауiпсiздiк талаптары техникалық регламенттермен белгiленедi. 

      19-4-бап. Автомобиль жолдарын пайдалану кезiндегi қауiпсiздiк
                талаптары
      1. Жолдардың жай-күйi жол қозғалысы қауiпсiздiгi мен қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз етуге және көліктік-пайдалану жүктемесі деңгейiне сәйкес келуге тиiс. 
      Жол жиегiндегi белдеулердiң енi жолдың осы түрi үшiн белгiленген нормалардан кем болмауға тиiс. 
      Ақпараттық көрсеткiштер мен белгiлер қозғалыс қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге және нормативтiк құжаттардың талаптарына сәйкес келуге тиiс. 
      Жолдардың құрамы өңiрдiң климаттық ерекшелiктерi мен көлiктiк-пайдалану жүктемесiн ескере отырып, оларды пайдалану кезiндегi қауiпсiздiктi қамтамасыз етуге тиiс. 
      2. Автомобиль жолдарының және қалалар мен елдi мекендер көшелерiнiң жүргiншiлер бөлiгi, жаяу жүргiншiлер тротуарлары мен велосипед жолдарының, қону алаңдарының, аялдама пункттерiнiң, сондай-ақ бөлушi белдеулердiң, жер төсемiнiң жиектерi мен қырларының топырақ жамылғылары жол қозғалысының қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге тиiс. 
      Жол жамылғыларында есептiк жылдамдықты және қозғалыс қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге қажеттi беткi қабат болуы керек. 
      Жүргiншi бөлiктiң жамылғысында отырып қалған жерлер, ой-шұңқырлар, көлiк құралдары қозғалысын қиындататын өзге де ақаулары болмауға тиiс. 
      Қыс кезiнде жол қозғалысы қауiпсiздiгiн және оны тиiстi шаралар қабылдау арқылы ұйымдастыру барынша қамтамасыз етiлуi қажет.
      3. Жол-көлiк оқиғаларының және жол жұмыстарын жүргiзу  орындарындағы көлiк құралдары кiдiрiстерiнiң алдын алу үшiн жұмыстарды жүргiзетiн орындарда қоршау қондырғыларын, белгiлер және таңбалар орнату көзделуi, сонымен бiрге олардың тәулiктiң кез келген уақытында көрiнiп тұруы қамтамасыз етiлуi керек. 
      Жол қозғалысын ұйымдастыруда қолданылатын техникалық құралдар (қоршаулар, белгiлер, таңбалар, бағыттаушы қондырғылар, жарықтандыру жүйелерi, бағдаршамдар, қозғалысты басқарудың автоматтандырылған жүйелерi) тәулiктiң кез келген уақытында жақсы көрiнiп тұруға және ажырататындай болуға тиiс. 
      4. Жол қозғалысы, жолға күтiм жасау және оны ұстау салдарынан болған шу, дiрiл және ауа мен судың ластану деңгейiн автомобиль жолдары саласындағы техникалық регламенттермен белгiленген талаптар негiзiнде тиiстi шаралармен шектеп отырған жөн. 

      19-5-бап. Жол-құрылыс материалдарына қойылатын қауiпсiздiк
                талаптары
      Жол-құрылыс материалдары қоршаған ортаның әсерiне төзiмдi болуға, сондай-ақ олардың құрамындағы зиянды құрамдас бөлiктерi мен қоспалар жол берiлетiн нормадан аспауға тиiс.". 

      17. "Темiр жол көлiгi туралы" 2001 жылғы 8 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2001 ж., N 23, 315-құжат; 2003 ж., N 10, 54-құжат; 2004 ж., N 18, 110-құжат; N 23, 142-құжат; 2006 ж., N 3,  22-құжат; N 14, 89-құжат; N 16, 99-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) алушы - багажды, жүк-багажды немесе почта жөнелтiлiмдерiн алатын және тасымал құжаттарында көрсетiлген тұлға; 
      2) арнаулы тасымалдаулар - мемлекет және қорғаныс қажеттерiне арналған арнаулы жүктердi тасымалдау; 
      3) әлеуметтiк мәнi бар қатынастар - әлеуметтiк мәнiн:
      облысаралық қатынастарда - Қазақстан Республикасының Үкiметi;
      ауданаралық (қалааралық) және iшкi қатынастарда жергiлiктi өкiлдi және атқарушы органдар айқындайтын қатынастар;
      4) багаж - жолаушылар немесе почта-багаж поезында тасымалдауға қабылданған, салмағы екi жүз килограмнан аспайтын мүлiк; 
      5) вагон - темiр жолдармен тасымалдауға арналған өздiгiнен жүрмейтiн тiркемелi көлiк құралы; 
      6) вагондар (контейнерлер) операторы - вагондарды (контейнерлердi) меншiк құқығымен немесе өзге де заңды негiздерде иеленушi және (немесе) тасымалдаушымен жасалған шарт негiзiнде осы вагондарды (контейнерлердi) пайдалана отырып, тасымал процесiн жүзеге асыруға қатысатын және тасымал құжаттарында көрсетiлген тұлға; 
      7) жолаушы - жол жүру құжаты (билетi) бар және поезбен жол жүретiн жеке тұлға; 
      8) жөнелтушi - багажды, жүк-багажды немесе почта жөнелтiлiмдерiн жөнелтетiн және тасымалдау құжаттарында көрсетiлген тұлға; 
      9) жүк - жүк поезында тасымалдауға қабылданған мүлiк;
      10) жүк алушы - тасымалдау құжаттарында көрсетiлген және жүктi алушы тұлға; 
      11) жүк-багаж - жолаушылар мен почта-багаж поездарында тасымалдауға қабылданған, салмағы екi жүз килограмнан артық мүлiк; 
      12) жүк жөнелтушi - тасымалдау құжаттарында көрсетiлген және жүктi жөнелтушi тұлға; 
      13) жүк жөнелтiлiмi - бiр темiр жол көлiгi жүкқұжатымен тасымалдауға ұсынылатын жүк партиясы; 
      14) жылжымалы құрам - жолаушыларды, багажды, жүктi, жүк-багажды және почта жөнелтiлiмдерiн темiр жолдармен тасымалдауға арналған тартқыш көлiк құралдары (локомотивтер), вагондар, өздiгiнен жүретiн және өзге де көлiк құралдары; 
      15) клиент - жасалған шартқа сәйкес тасымалдаушының қызметiн пайдаланатын тұлға; 
      16) контейнер - жүктердi тасымалдауға арналған бiрнеше мәрте қолданылатын әмбебап көлiк жабдығы; 
      17) контрагент - рельс бойындағы қоймаларға, жүк сақталатын алаңдарға, тиеу-түсiру механизмдерiне және (немесе) басқа тармақ иеленушiнiң кiрме жолдарына жалғасатын кiрме жолдарға меншiк құқығында немесе өзге заңды негiздерде иелiк ететiн тұлға;
      18) кiрме жолдар - жүк жөнелтушiлер мен жүк алушыларға қызмет көрсетуге арналған және тiкелей немесе басқа да кiрме жолдар арқылы магистральдық және (немесе) станциялық жолдарға жалғасатын темiр жолдар;
      19) кiрме жолдардың қызметтерi - кiрме жолдарды пайдалануға беру бойынша көрсетiлетiн қызметтер;
      20) қауiптi жүктер - өздерiне тән қасиеттерiне қарай адамдардың, жануарлардың өлiмiне, жарақаттануына немесе ауруға шалдығуына, жарылысқа, өртке, мүлiктердiң бұзылуына немесе жойылуына, сондай-ақ қоршаған табиғи ортаға зиян келтiрiлуiне себеп болуы мүмкiн жүктер;
      21) қол жүгi - жолаушының вагонда өзiмен бiрге ақысыз тасымалдайтын, салмағы мен көлемi бойынша белгiленген мөлшерден аспайтын жеке заттары; 
      22) локомотивтiк тартқыш операторы - локомотивтi күтiп ұстауды және пайдалануды қамтамасыз ететiн және локомотивтiк тартқыш қызметiн көрсетуге сертификаты бар тартқыш көлiк құралының (локомотивтiң) иесi; 
      23) локомотивтiк тартқыштың қызметтерi - темiр жолдар бойынша тартқыш көлiк құралымен (локомотивпен) жылжымалы құрамның орнын ауыстыру жөнiнде көрсетiлетiн қызметтер;
      24) магистральдық жолдар - Қазақстан Республикасының бүкiл аумағында жалпы пайдаланудағы темiр жол көлiгiнiң жұмыс iстеуiне және басқа мемлекеттермен темiр жол қатынасын қамтамасыз етуге арналған темiр жол станцияларын қосатын темiр жолдар; 
      25) магистральдық темiр жол желiсi - магистральдық және станциялық жолдарды, сондай-ақ электрмен жабдықтау, сигнализация, байланыс объектiлерiн, құрылғыларды, жабдықты, ғимараттарды, құрылыстарды және оның жұмыс iстеуi үшiн технологиялық жағынан қажеттi өзге де объектiлердi қамтитын магистральдық темiр жол инфрақұрылымы; 
      26) магистральдық темiр жол желiсiнiң қызметтерi - магистральдық темiр жол желiсiн пайдалануға ұсыну және онымен жылжымалы құрамды өткiзудi ұйымдастыру жөнiндегi қызметтер; 
      27) магистральдық темiр жол желiсiнiң операторы - мемлекет магистральдық темiр жол желiсi қызметтерiн көрсету және тасымалдау процесiн басқару үшiн құрған ұйым; 
      28) мемлекеттiк көлiктiк бақылау (бұдан әрi - көлiктiк  бақылау) - жеке және заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасының темiр жол көлiгi саласындағы заңнамасының талаптарын сақтауын тексеру мақсатында уәкiлеттi орган жүргiзетiн іс-шаралар жиынтығы; 
      29) ортақ пайдаланылатын кiрме жолдар - тасымалдау ережелерiне сәйкес, тасымалдау процесiне қатысушыларға тиесiлi және багажды, жүктердi, жүк-багажды тиеу (түсiру), сұрыптау, сақтау жөнiндегi операцияларды орындау үшiн пайдаланылатын темiр жол станциясы аумағында да, одан тысқары жерлерде де арнайы бөлiнген темiр жолдар;
      30) пайдалану құжаттамасы - темiр жол көлiгi мен жабдығын пайдалану тәртiбiн белгiлейтiн құжаттама; 
      31) станциялық жолдар - кiрме жолдарды қоспағанда, темiр жол станциясының шекарасындағы темiр жолдар; 
      32) тармақ иеленушi - меншiк құқығында немесе өзге де заңды негiзде темiр жолдың кiрме жолдарын иеленушi тұлға; 
      33) тасымалдануға болатын мерзiм - тез бүлiнетiн багаждың, жүктiң, жүк-багаждың сертификатта (сапалық куәлiкте) көрсетiлген деректер негiзге алынып, жолда болуының барынша шектi мерзiмi; 
      34) тасымалдау - багажды, жүктердi, жүк-багажды жөнелту пунктiнен межелi пунктiне апару мақсатында орындалатын тасымалдаушының, магистральдық темiр жол желiсi операторының, локомотивтiк тартқыш операторының өзара байланысты iс-қимылдарының жиынтығы; 
      35) тасымалдау ережелерi - тасымалдау процесiнiң барлық қатысушыларының қызметiн және өзара қатынастарын реттейтiн нормативтiк құқықтық актiлер; 
      36) тасымалдау құжаттары - ресiмделуi арқылы тасымалдау шарттары жасалатын құжаттар (жол жүру құжаты (билет), багаж бен жүк-багаж квитанциясы, темiр жол көлiгi жүкқұжаты); 
      37) тасымалдау процесi - тасымалдауларды жүзеге асыру кезiнде орындалатын ұйымдастырушылық және технологиялық тұрғыдан өзара байланысты iс-әрекеттер мен операциялар жиынтығы; 
      38) тасымал процесiнiң қатысушысы - темiр жол көлiгi саласында кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыратын тұлға, соның iшiнде тармақ иеленушi, контрагент және клиент; 
      39) тез бүлiнетiн багаж, жүк, жүк-багаж - жарамдылық мерзiмi шектеулi және тасымалдау мен сақтаудың ерекше жағдайын талап ететiн багаж, жүк, жүк-багаж; 
      40) тексеру - кәсiпкерлiк субъектiлерiнiң Қазақстан Республикасының темiр жол саласындағы заңнамасының талаптарын сақтауын анықтау мақсатында жасалатын бақылау функцияларын жүзеге асыратын мемлекеттiк органдардың iс-әрекетi; 
      41) темiр жолдар - жылжымалы құрамның жүруi iске асырылатын жылжымайтын мүлiк объектiлерi (тар және кең табан магистральдық, станциялық, кiрме жолдар); 
      42) темiр жол көлiгi - темiр жолдармен тасымалдауды қамтамасыз ететiн көлiк түрi; 
      43) темiр жол көлiгiндегi тасымалдаушы (бұдан әрi - тасымалдаушы) - жылжымалы құраммен тасымалдауды жүзеге асыратын және тасымал құжаттарында көрсетiлген тасымалдаушы; 
      44) темiр жол көлiгiнiң қажетiне арналған жер - темiр жолдар, құрылыстар, жол желiсiндегi және басқа ғимараттар, темiр жол станциялары, қорғаныштық орман екпелерi және жол құрылғылары алып жатқан жер учаскелерi; 
      45) темiр жол көлiгiнiң қорғалатын аймақтары - тасымалдау қауiпсiздiгiн, темiр жол көлiгi құрылыстарының, құрылғыларының және басқа объектiлерiнiң сақталуын, төзiмдiлiгi мен берiктiгiн қамтамасыз ету үшiн қажеттi жер учаскелерi; 
      46) темiр жол қатынасы - ол мына түрлердi: 
      халықаралық - Қазақстан Республикасы мен шет мемлекеттер арасында және (немесе) Қазақстан Республикасы арқылы транзитпен тасымалдауды; 
      облысаралық - Қазақстан Республикасының әртүрлi облыстарындағы жөнелту және межелi пункттерi арасындағы тасымалдауды;
      ауданаралық (қалааралық) - бiр облыс шегiндегi елдi мекендер арасындағы тасымалдауды; 
      iшкi - қала (аудан) iшiнде және қала маңында тасымалдауды қоса алғандағы жөнелтетiн және баратын бекеттер арасында темiр жол көлiгiмен жолаушылар, багаж, жүк, жүк-багаж және почта жөнелтiлiмдерiн тасымалдау; 
      47) темiр жол станциясы - поездар қозғалысын реттеудi, өткiзу қабiлетiн қамтамасыз ететiн және оларды қабылдау, жөнелту, тоғыстыру, басып озу жөнiндегi, жолаушыларға қызмет көрсету, багажды, жүк-багажды, почта жөнелтiлiмдерiн және (немесе) жүктердi қабылдау, беру жөнiндегi операцияларды жүргiзуге мүмкiндiк беретiн жолдық дамуы бар, магистральдық жолдарды учаскелерге бөлетiн пункт; 
      48) уәкiлеттi орган - Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өз құзыретi шегiнде көлiк саласындағы мемлекеттiк саясатты iске асыруды, Қазақстан Республикасында көлiк кешенi қызметiн үйлестiрудi, реттеудi және бақылауды жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын орталық атқарушы орган;
      49) Ұлттық темiр жол компаниясы - Үкiмет шешiмi бойынша құрылған, ұлттық холдинг жалғыз акционерi болып табылатын, магистральдық темiр жол желiсiн күтiп-ұстауды және пайдалануды жүзеге асыратын, сондай-ақ магистральдық темiр жол желiсi қызметтерiн көрсететiн акционерлiк қоғам; 
      50) Ұлттық тасымалдаушы - мәртебесiн Қазақстан Республикасының Yкiметi айқындайтын, арнайы және әскери тасымалдарды орындайтын және жылжымалы құраммен жолаушыларды, багажды, жүк-багажды, почта жөнелтiлiмдерiн және (немесе) жүктердi тасымалдау жөнiнде қызметтер көрсететiн тасымалдаушы; 
      51) экспедитор - тасымалдау құжаттарында көлiк экспедициясы шартының негiзiнде тасымал төлеушiсi ретiнде көрсетiлуi мүмкiн, жүк тасымалдарын ұйымдастыру жөнiнде қызметтер көрсететiн тұлға.";

      2) 2-баптың 2-тармағының 3) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      "3) адам өмiрi мен денсаулығы және қоршаған орта үшiн темiр жол көлiгi мен оның өмiрлiк циклi процестерiнiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету;";

      3) 11-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "11-бап. Сәйкестiктi растау

      1. Темiр жол көлiгiнiң қызметiне жататын өнiмдердiң сәйкестiгiн растау Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
      2. Шет мемлекет берген сәйкестiктi растау саласындағы құжат мемлекеттiк техникалық реттеу жүйесiнде Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасына сәйкес танылған жағдайда, ол Қазақстан Республикасында жарамды болып саналады.";

      4) 14-бапта:
      1-тармақта:
      9) тармақша алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы 17), 18) тармақшалармен толықтырылсын:
      "17) темiр жол көлiгiндегi техникалық реттеу объектiлерiне және оның өмiрлiк циклiнiң процестерiне техникалық регламенттердi бекiту; 
      18) темiр жол көлiгiндегi қауiпсiздiк ережелерiн бекiту жатады.";

      2-тармақта:
      4) тармақшадағы ", техникалық пайдалану ережелерiн" деген сөздер алып тасталсын;

      15) тармақша алып тасталсын;

      5) 16-баптың 2-тармағындағы "темiр жол желiсiнiң операторы"  деген сөздерден кейiн "қауiпсiздiк талаптарына және" деген сөздермен толықтырылсын; 

      6) 6-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:
      "6-тарау. Темiр жол көлiгi саласындағы қауiпсiздiктiң жалпы талаптары";

      7) 30 және 31-баптар мынадай редакцияда жазылсын:

      "30-бап. Жалпы ережелер

      1. Темiр жол көлiгi, темiр жолдар, темiр жол станциялары, вокзалдар және темiр жол тасымалдарымен байланысты тасымалдау процесiне қатысушы өзге де объектiлер, сондай-ақ олардың өмiрлiк циклiнiң процестерi техникалық реттеу объектiлерi болып табылады.
      2. Тасымал процесiне қатысушылар техникалық регламенттер де белгiленген қауiпсiздiк талаптарын орындауға және адамның өмiрi мен денсаулығы, жолаушылардың жолда жүруi үшiн қауiпсiз жағдайларды, сондай-ақ магистральдық, станциялық және кiрме жолдардағы қозғалыс қауiпсiздiгi талаптарының сақталуын қамтамасыз етуге мiндеттi. 
      3. Қозғалыс қауiпсiздiгi адамның өмiрi мен денсаулығын сақтауға, қоршаған ортаны қорғауға, тасымалдау процесiне қатысушылардың авариясыз жұмыс iстеуiне жағдайлар жасауға, магистральдық темiр жол желiсiн, темiр жолдың жылжымалы құрамын, құрылыстарды, жабдықтарды, механизмдер мен тетiктердi ақаусыз ұстауға, сондай-ақ болуы ықтимал авариялар салдарын жоюға бағытталған ұйымдастырушылық және техникалық iс-шаралар кешенiмен қамтамасыз eтiледi. 
      4. Темiр жолдармен қиылысатын немесе оларға тiкелей жақын орналасқан газ, мұнай құбырларын және басқа да құрылыстар салу мен пайдалану кезiнде белгiленген нормативтердiң сақталмағаны үшiн, сондай-ақ аталған құрылыстарды пайдалану қауіпсіздігі үшiн олардың меншiк иелерi мен иелерi ортақ жауаптылықта болады. 
      Аталған құрылыстардың иелерi тасымал процесiне қатысушыларды және мемлекеттiк көлiк бақылау органдарын қозғалыс қауiпсiздiгiне қауiп-қатер төндiретiн аварияның немесе авариялық жағдайлардың туындағаны туралы дер кезiнде хабардар етуге мiндеттi. 
      5. Қауiптi жүктердi жөнелтетiн жөнелтушi (жүк жөнелтушi) және қабылдайтын алушы (жүк алушы), сондай-ақ қауiптi жүктердi тасымалдайтын тасымалдаушы олардың қауiпсiз тасымалдануын қамтамасыз етуге мiндеттi, оларда авариялық жағдайларды және олардың салдарын жоюға қажеттi құралдар мен жұмылдыру бөлiмшелерi (оның iшiнде шарт бойынша) болуға тиiс. 
      Қауiптi жүктердi тасымалдау процесiнде авариялық жағдайлар туындаған кезде тасымалдау процесiне қатысушылар аталған бөлiмшелердiң оқиға орнына жедел түрде жiберiлуiн қамтамасыз етуге мiндеттi. 

      31-бап. Темiр жол көлiгi мен жабдықтарының нарықтағы айналымы
              кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

      1. Темiр жол көлiгi мен жабдықтары, егер олар адам өмiрi мен денсаулығы және қоршаған орта үшiн қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн талаптарға сәйкес келмесе немесе тұтынушыларды жаңылыстыруға әкеп соқтыратын болса, онда оларды нарықта өткiзуге және пайдалануға тыйым салынады.
      2. Темiр жол көлiгi мен жабдықтарын Қазақстан Республикасының нарығына орналастыратын тұлға Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасының талаптарына сәйкестiктi растау үшiн барлық қажеттi шараларды қолдануға мiндеттi. 
      3. Темiр жол көлiгi мен жабдықтарында қауiптiлiк және қауiпсiз пайдалану шарттары туралы қажеттi сақтандыру жазбалары немесе белгiлерi болуға тиiс. 
      4. Темiр жол көлiгi мен жабдығын нарықта орналастырушы тұлға таралып кеткен темiр жол көлiгi мен жабдықтарының қауiпсiздiк талаптарын бұзушылық орын алған болса, ол туралы және оларға қолданылған шаралар туралы уәкiлеттi органдарды дереу хабардар етуге мiндеттi. 
      5. Дайындаушыдан, импортқа шығарушыдан, пайдаланушыдан немесе мемлекеттiк бақылау органдарынан темiр жол көлiгi мен жабдықтарының белгiленген қауiпсiздiк талаптарына сәйкес келмейтiнi туралы ақпарат алған тұлға оларды нарықта орналастырмауға тиiс.";

      8) мынадай мазмұндағы 31-1 - 31-5-баптармен толықтырылсын:

      "31-1-бап. Темiр жол көлiгi мен жабдығын жобалау кезiндегi
                 қауiпсiздiк талаптары

      1. Темiр жол көлiгiнiң объектiлерi, сондай-ақ қауiптi жүктердi өндiру, тиеу, түсiру (түсiрiп алу), сақтау және тасымалдау жүзеге асырылатын объектiлер елдi мекендерден, өнеркәсiптiк, ауыл шаруашылығы және басқа да кәсiпорындардан, жеке ғимараттар мен құрылыстардан уәкiлеттi мемлекеттiк органдар белгiлеген құрылыс нормалары және ережелерiне сәйкес қажеттi қашықтықта аулақ орналасуға тиiс. 
      2. Жобалау темiр жол көлiгi немесе жабдығы жобасының темiр жол көлiгi мен жабдығының жеке түрлерiне арналған Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасының талаптарына сәйкестiгiн қамтамасыз етуге тиiс. 
      3. Темiр жол көлiгi мен жабдығын жобалау кезiнде олардың өмiрлiк циклiнiң барлық сатысындағы, соның iшiнде қалыпты пайдалану, төтенше жағдайлар (iстен шығу және сыртқы әсер), қызметкердiң қателiктерi мен рұқсат етiлмейтiн пайдалану кезiндегi барлық мүмкiн болатын қауiп-қатерлер сәйкестендiрiлуге тиiс.
      4. Темiр жол көлiгiнiң, оның тежегiш жабдығының құрылғысы, тежегiш жабдықтарды ауамен қамтамасыз ету қондырғысы, сигнализация және байланыс қондырғылары бақылау-өлшегiш пен электр жабдығын пайдаланудың бүкiл кезеңiнде адам өмiрi мен денсаулығы үшiн қауiпсiздiк талаптарына сәйкес келуге тиiс. 
      5. Темiр жол көлiгi мен жабдығының барлық түрлерi үшiн пайдалану жөнiндегi нұсқаулыққа сәйкес қызметтiң белгiленген мерзiм (белгiленген ресурс) iшiнде өрт, жарылыс, тiкелей машинадан, будан немесе басқа да материалдардан туындаған қызып кету қаупi Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген рұқсат етiлген нормаларынан аспауға тиiс. 
      6. Жұмысқа және техникалық күтiм жасауға арналған барлық аймақтарға қауiпсiз кiру құралдары (баспалдақтар, өтпе жолдар) қамтамасыз етiлуi қажет. 

      31-2-бап. Темiр жол көлiгi мен жабдығын өндiру кезiндегi
                қауiпсiздiк талаптары

      1. Темiр жол көлiгi мен жабдығын өндiруде темiр жол көлiгi мен жабдығын дайындау процесiнiң жобалық құжаттаманың, осы Заңның және темiр жол көлiгi мен жабдығының нақты түрлерiне арналған техникалық регламенттердiң талаптарына сәйкестiгiн қамтамасыз ету қажет.
      2. Темiр жол көлiгi мен жабдығын өндiруде дайындаушы жобалық құжаттамамен айқындалған қауiпсiздiктi қамтамасыз ету жөнiндегi бүкiл шаралар кешенiн орындауға және қауiпсiздiкке қатысты болатын барлық технологиялық операциялардың орындалуын бақылау мүмкiндiгiн қамтамасыз етуге мiндеттi. 
      3. Егер темiр жол көлiгi мен жабдығын дайындау процесiнде немесе одан кейiн Қауіпсiздiктi қамтамасыз ету үшiн сынақтар жүргізу қажет болса, онда олар жобалық құжаттаманың барлық талаптары орындала отырып толық көлемде жүргiзiлуге тиiс.  

      31-3-бап. Темiр жол көлiгi мен жабдығын пайдалану (монтаждау
                және жөндеу) кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

      1. Тасымалдау процесiмен байланысты темiр жолдар, темiр жол станцияларының аумақтары, вокзалдар және тасымалдау процесiне қатысушы басқа да объектiлер қауiптiлiгi жоғары аймақ болып табылады және олардың уәкiлеттi орган белгiлеген талаптарға сәйкес сигналдық қоршаулары болуға тиiс. 
      2. Пайдалану (монтаждау және жөндеу) кезiнде темiр жол көлiгiнiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге, сондай-ақ оның қауiпсiздiгiне әсер ететiн техникалық сипаттамаларды сақтауға қойылатын барлық қажеттi талаптар темiр жол көлiгi мен жабдығына арналған пайдалану құжаттамасында берiлуге тиiс. 
      3. Темiр жол көлiгi мен жабдығын пайдалануды (монтаждауды және жөндеудi) жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар темiр жол көлiгi мен жабдығына арналған пайдалану құжаттамасының талаптарын орындауды қамтамасыз етуге тиiс. 
      4. Тартқыш көлiк құралының (локомотивтiң) иесi локомотивтi тартқыш қызметiн көрсету кезiнде оның жарамды жай-күйiн, соның iшiнде пайдалануға технологиялық дайындығын жүзеге асыруды қамтамасыз етуге мiндеттi. 
      5. Магистральдық және маневр жасайтын тепловоздардың зиянды заттары мен пайдаланылған газдарының шығарындылары Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген мәннен аспауға тиiс. 
      6. Темiр жол көлiгi мен жабдығы өз мiндеттерiн орындауға, реттеуге және техникалық қызмет көрсетуге, осы операцияларды орындау кезiнде адамдарды қауiп-қатерге ұшыратпауға тиiс. 
      7. Темiр жол көлiгi мен жабдығын басқару жүйелерi жұмыстың барлық көзделген режимiнде және пайдалану жағдайларында оларды пайдалану қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге тиiс. 
      8. Басқару қондырғысы жеңiл ажыратылуға тиiс, ал қажет болған жағдайларда жазбалармен, нышандармен немесе басқа әдiстермен белгiленуi керек. 
      Темiр жол көлiгi мен жабдығы олардың толық және қауiпсiз тоқтатылуын (сөндiрiлуiн) қамтамасыз ететiн қажеттi жабдықпен, қондырғымен жабдықталуға тиiс. 
      Басқару жүйесi, егер шұғыл тежеу және авариялық тоқтату (ажырату) жабдықтарын пайдалану қауiп-қатердiң алдын алатын немесе азайтатын болса, оларды қамтуға тиiс. 
      9. Темiр жол көлiгi мен жабдығының жүйесiн орталықтан басқару пультi жүйенiң кез келген бөлiгiн пайдаланудың бұзылуы туралы ақпаратты бейнелейтiн құралдармен, сондай-ақ авариялық тоқтату (сөндiру) құралдарымен жабдықталуға тиiс.
      10. Темiр жол көлiгi мен жабдығын басқарудың таңдалған режимiнде авариялық тоқтатудан (сөндiруден) басқа, басқарудың басқа да барлық режимдерiне қатысты басымдық болуға тиiс.
      11. Қоректендiру көзiнiң және басқару сызбасының бұзылуы қауiптi жағдайлардың туындауына әкеп соқтырмауға тиiс. 

      31-4 бап. Темiр жол көлiгi мен жабдығын тасымалдау және
                сақтау кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

      1. Темiр жол көлiгi мен жабдығын тасымалдау және сақтау процесiнде олардың сақталуын қамтамасыз етуге, оның қауiпсiздiгiне ықпал ететiн техникалық сипаттамаларды сақтауға қойылатын барлық қажеттi талаптар, оның iшiнде буып-түюге, консервациялауға, тасымалдау мен сақтау шарттарына қойылатын талаптар, белгiленген сақтау мерзiмi, жай-күйiн қайта куәландыру мерзiмi бойынша нұсқаулар, сақтау мерзiмi өтiп кеткен жекелеген элементтердi, бөлшектердi, тораптарды ауыстыру темiр жол көлiгi мен жабдығына  арналған пайдалану құжаттамаларында келiсiлуге тиiс.
      2. Темiр жол көлiгi мен жабдығының нақты түрлерiн тасымалдау және сақтау қауiпсiздiгiнiң талаптары темiр жол көлiгi саласындағы техникалық регламенттермен белгiленедi. 
      3. Буып-түю мен консервациялау үшiн қолданылатын материалдар мен заттар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген қауiпсiздiк талаптарына сәйкес келуге тиiс. 
      4. Тиеудi, түсiрудi, тасымалдауды және қоймаға қоюды белгiленген қауiпсiздiк талаптарын сақтай отырып оқыған қызметкер жүргiзуге тиiс. 

      31-5-бап. Темiр жол көлiгi мен жабдығын кәдеге жарату және
                жою кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

      Жеке немесе заңды тұлға темiр жол көлiгi мен жабдығын кәдеге жаратуды және жоюды темiр жол көлiгiнiң әрбiр түрiне арналған техникалық регламенттерде белгiленген талаптарға сәйкес қамтамасыз етуге тиiс.".

      18. "Азаматтық авиацияны мемлекеттiк реттеу туралы" 2001 жылғы 15 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2001 ж., N 23, 320-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат; 2005 ж., N 7-8, 23-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады: 
      1) авиамаршрутқа арналған куәлiк - авиациялық маршрутты пайдалану құқығына берiлген құжат; 
      2) авиациялық қызмет көрсетулер - азаматтық авиацияның жолаушылардың, багаждың, жүктiң және почтаның әуе тасымалдарын ұйымдастыру мeн қамтамасыз етуге және авиациялық жұмыстарды орындауға байланысты қызмет көрсетулерi; 
      3) авиациялық маршрут (авиамаршрут) - үстiнде авиатасымалдар пункттерi арасындағы әуе қатынасы жүзеге асырылатын жер бетiнiң географиялық сипаттамасы немесе географиялық сипаттамалар құрастырылымы;
      4) авиациялық техника - азаматтық әуе кемелерi, олардың жабдығы, жинақтаушы бұйымдары, двигательдерi, тренажерлерi және азаматтық әуе кемелерiне жерде қызмет көрсету құралдары; 
      5) авиация персоналы - авиациялық бағдардағы кәсiби даярлығы бар, ұшуды ұйымдастыру, әуе кемелерiнiң қозғалысын басқару, әуе кемелерiне қызмет көрсету, авиациялық жұмыстарды орындау жөнiндегi, сондай-ақ тасымалдарды, ұшу қауiпсiздiгiн немесе авиациялық қауiпсiздiктi қамтамасыз ету жөнiндегi қызметті жүзеге асыратын жеке тұлғалар; 
      6) азаматтық авиация - мынадай мақсаттарда: 
      а) жолаушылар, багаж, жүк және почта тасымалдау (әуе тасымалдары); 
      б) авиациялық жұмыстарды орындау; 
      в) оқу, спорт, мәдени-ағарту шараларын жүргiзу, техникалық шығармашылықты дамыту; 
      г) әуе кемесi пайдаланушысының жеке қажеттiлiктерiн қанағаттандыру; 
      д) iздестiру-құтқару және авариялық-құтқару жұмыстарын жүргiзу, дүлей апаттар бола қалған жағдайда көмек көрсету мақсатында пайдаланылатын авиация; 
      7) азаматтық авиация ұйымы - азаматтық авиация саласындағы қызметтi жүзеге асыратын заңды тұлға; 
      8) азаматтық әуе кемесi - азаматтық авиацияда пайдаланылатын және Қазақстан Республикасы азаматтық әуе кемелерiнiң мемлекеттiк тiзiлiмiне енгiзiлген әуе кемесi; 
      9) әуе еркiндiгi - тұрақты халықаралық әуе тасымалдарына қатысты бiр мемлекет екiншi мемлекетке немесе мемлекеттерге жолаушылар, багаж, жүк және почта тасымалдау үшiн өз аумағында ұшу мен қонуды жүзеге асыруға беретiн тасымалдау құқығы; 
      10) әуе тасымалдары - жеке және заңды тұлғалардың азаматтық әуе кемелерiмен жолаушылар, багаж, жүк және почта тасымалдау жөнiндегi қызметi;
      11) Қазақстан Республикасы азаматтық әуе кемелерiнiң мемлекеттiк тiзiлiмi - Қазақстан Республикасының азаматтық әуе кемелерiн, оларға құқықтарды және олармен жасалатын мәмiлелердi мемлекеттiк тiркеу жүргiзiлетiн құжат; 
      12) тұрақты емес (чартерлiк) рейс - тұрақты авиатасымалы болып табылмайтын коммерциялық әуе тасымалы; 
      13) тұрақты рейс - бекiтiлген кестеге сәйкес орындалатын рейс; 
      14) уақытша басқару - әуежай пайдаланушыдағы лицензияның қолданылуын тоқтата тұру немесе оны керi қайтарып алу кезiнде енгiзiлетiн басқару; 
      15) уәкiлеттi орган - азаматтық авиация саласында мемлекеттiк саясат жүргізудi, азаматтық және эксперименттiк авиация қызметiне мемлекеттiк бақылау мен қадағалауды, оны үйлестiру мен реттеудi және Қазақстан Республикасының әуе кеңiстiгiн пайдалануды жүзеге асыратын мемлекеттiк басқару органы; 
      16) ұшу жарамдылығы - азаматтық әуе кемесiнiң қауiпсiздiгi мен ұшу сапасын қамтамасыз ететiн ұшу-техникалық сипаттамаларына жауап беретiн азаматтық әуе кемесiнiң техникалық жай-күйi; 
      17) ұшу қауiпсiздiгi - ұшудың қауiпсiз жүргiзiлуiн қамтамасыз ететiн шаралар кешенi, азаматтық әуе кемесiнiң және авиациялық қызметтер мен (немесе) жұмыстардың адам өмiрi мен денсаулығына қатерсiз ұшуды орындауға қабiлеттiлiгiн айқындайтын кешендi сипаттамасы.";

      2) 4-бапта: 
      7-1) тармақша алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы 17)-22) тармақшалармен толықтырылсын:
      "17) азаматтық әуе кемелерiнiң ұшу жарамдылығы нормаларын белгiлеу; 
      18) азаматтық әуе кемелерiн және аса жеңiл авиацияның әуе кемелерiн пайдаланушының сертификаттарын, тип сертификаттарын, аэродромның жарамдылық сертификаттарын, ұшу жарамдылығы сертификаттары мен нұсқа сертификаттарын сертификаттау және беру тәртiбiн бекiту; 
      19) азаматтық авиация саласындағы еңбек қауiпсiздiгi мен өндiрiстiк санитарияны қамтамасыз ету тәртiбiн айқындайтын, сондай-ақ ұшуларға аэронавигациялық қызмет көрсету жөнiндегi нормативтiк құқықтық актiлердi бекiту; 
      20) ұшу қауiпсiздiгi мен авиациялық қауiпсiздiк мәселелерi бойынша нормативтiк құқықтық актiлердi бекiту; 
      21) ұшуды және авиациялық электр байланысын радиотехникалық қамтамасыз ету саласындағы нормативтiк құқықтық актiлердi бекiту;
      22) азаматтық авиация саласындағы техникалық регламенттердi бекiту.";

      3) 5-баптың 1-тармағында: 
      2) тармақша "қауiпсiздiк ережелерiнiң және" деген сөздерден кейiн "адам өмiрi, денсаулығы, қоршаған орта үшiн қауiпсiздiктi қамтамасыз ету жөнiндегi" деген сөздермен толықтырылсын;

      8) және 17) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын: 
      "8) азаматтық әуе кемелерiн және аса жеңiл авиацияның әуе кемелерiн сертификаттау және оларды пайдаланушының сертификаттарын, тип сертификаттарын, аэродромның жарамдылық сертификаттарын, ұшу жарамдылығы сертификаттары мен нұсқа сертификаттарын беру;";

      "17) техникалық регламенттердi әзiрлеу;";

      26-1), 26-3), 26-7), 26-8) және 26-9) тармақшалар алып тасталсын; 

      4) 10-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "10-бап. Азаматтық авиация саласындағы сәйкестiктi растау

      Сәйкестiктi растау Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.". 

      19. "Сауда мақсатында теңiзде жүзу туралы" 2002 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2002 ж., N 2, 16-құжат; 2004 ж., N 20, 116-құжат; N 23, 142-құжат; 2005 ж., N 11, 36-құжат; 2006 ж., N 3, 22-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) авариялық жарна - тасымалдаушыға жүк берген кезде жалпы авария жағдайындағы шығыстарды өтеу үшiн оның жалпы авариялық шығыстардағы үлесiн төлеудi қамтамасыз ету ретiнде алушы тасымалдаушыға енгiзуге мiндеттi болатын ақша сомасы;
      2) алушы - жүктi теңiз арқылы тасымалдау шарты бойынша жүк алуға уәкiлеттi тұлға; 
      3) арнаулы персонал - экипаж мүшесi болып табылмайтын, кеменiң мақсатына байланысты бортта үнемi болатын адам (теңiздiң тiрi ресурстарын аулаумен және өңдеумен айналысатын, ғылыми, инженер-техник қызметкерлер, зертхана қызметкерлерi, жұмысшылар және басқалар);
      4) бербоут-чартер - жолаушылар, багаж бен жүк тасымалдауға және сауда мақсатында теңiзде жүзудiң өзге де мақсаттарына арнап жарақтандырылмаған және экипажбен жасақталмаған кеменi немесе бiрнеше кеменi жалдаушының иеленуiне және пайдалануына кемемен жалданушы келiсiлген ақы (жалдау ақысын) алып, белгiлi бiр мерзiмге беруге мiндеттенетiн шарт;
      5) дағдылы маршрут - теңiз практикасында жалпы қабылданған кеме жүретiн маршрут;
      6) демерредж - контрсталиялық уақыт үшiн төленетiн ақы; 
      7) диспач - кеменi жалдаушыға кемеге жүк тиеудi сталиялық уақыт бiткенге дейiн аяқтағаны үшiн төленетiн сыйақы;
      8) диспаша - жалпы авария бойынша залалдар мен шығыстарды есептеу және оларды жалпы теңiз кәсiпорнына қатысушы тараптар арасында бөлу; 
      9) диспашерлер - теңiз құқығы саласында бiлiмi мен тәжiрибесi, бар, диспашаны анықтау жөнiнде есеп жасайтын тұлғалар; 
      10) есеп айырысу бiрлiгi - қарызға алудың арнайы құқығының Халықаралық валюта қоры белгiлейтiн бiрлiгi; 
      11) жалдау ақысы - жүктi тасымалдағаны үшiн алынатын ақы, сондай-ақ бербоут-чартер мен тайм-чартер шарттары бойынша берiлетiн сыйақы; 
      12) жалпы теңiз кәсiпорны - мүлiк (кеме, жалдау ақысы және жүк), жалпы авария бойынша шығындар соның есебiнен өтелуге тиiс; 
      13) жолаушы - тасымалдаушымен шарттық қатынастарда тұратын және билетте немесе оның жүру құқығын растайтын өзге де құжатта көрсетiлген, не тасымалдаушының келiсiмiмен теңiз арқылы тасымалдау шарты бойынша автокөлiк құралдарын, жануарларды және өзге де жүктi iлесе алып жүрудi жүзеге асыратын тұлға; 
      14) жолаушылар тасымалдайтын кеме - жолаушылар тасымалдауға арналған және он екiден астам жолаушы тасымалдайтын кеме; 
      15) жолаушылық куәлiк - жолаушылардың кемеге алуға жол берiлетiн ең көп саны туралы мәлiметтер бар кеме құжаты; 
      16) жөнелтушi - теңiз тасымалы шартына сәйкес жүк жөнелткен және тасымал құжаттарында көрсетiлген тұлға; 
      17) жүзбелi бұрғылау қондырғысы - теңiз түбiндегi жерасты ресурстарын барлау және (немесе) өндiру жөнiндегi бұрғылау жұмыстарын орындауға арналған кеме (жүзбелi құрылыс); 
      18) жүк таситын кеме - жолаушылар тасымалдамайтын кеме (құрғақ жүк, құйылатын жүк таситын, көлiктiк рефрижератор, мұзжарғыш сүйреткiш, итермелегiш, құтқарушы, техникалық флот, кабельдi, арнаулы мақсаттағы және басқа да жолаушылар тасымалдамайтын кеме); 
      19) инцидент - нәтижесiнде зиян келтiрген немесе сондай зиян келтiрудiң елеулi және тiкелей қаупi төнген оқиға немесе шығу жағдайы белгiлi дәрежеде ұқсас бiрқатар оқиғалар; 
      20) каботаж - Қазақстан Республикасының теңiз порттары арасындағы қатынаста, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңды құзырындағы тиеу портынан (пунктiнен) түсiру портына (пунктiне) дейiн тасымалдау мен сүйретiп жүзу; 
      21) каюталық багаж - жолаушының белгiленген мөлшер мен көлем шегiнде өзiмен бiрге алып жүретiн, жинақы буып-түйiлген және каютаға немесе жалпы орындардағы сөрелерге еркiн орналастырылатын заттары; 
      22) кеме - сауда мақсатында теңiзде жүзуге пайдаланылатын, су ығыстырмайтын кеме мен гидроұшақты қоса алғанда, өздiгiнен жүретiн немесе өздiгiнен жүрмейтiн жүзбелi құрылыс; 
      23) кемеге теңiздегi кепiл - осы Заң негiзiнде онда аталған мән-жайлар туған кезде пайда болатын кеме ипотекасы; 
      24) кеме иесi - кеменi меншiк құқығымен немесе өзге де заңды негiздерде иеленетiн тұлға; 
      25) кеме ипотекасы - мемлекеттiк тiркелуге жататын теңiз кемесiнiң, ішкі суда жүзетiн кеменiң, "өзен-теңiзде" жүзетiн кеменiң, сондай-ақ жасалып жатқан кеменiң тиiстi тiзiлiмде тiркелген шарт негiзiнде туындайтын ипотекасы; 
      26) кемелердi лоцмандық алып өту - лоцман жүзеге асыратын кемелердi алып өту; 
      27) кемемен жалданушы - кеменi жалдау шартының жолаушыларды, багаж бен жүктi тасымалдау немесе сауда мақсатында теңiзде жүзудiң өзге де мақсаттары үшiн белгiлi бiр мерзiмге кеме немесе бiрнеше кеме беретiн тарабы; 
      28) кеменi жалдаушы - кеменi жалдау шартының жолаушыларды, багаж бен жүктi тасымалдау немесе сауда мақсатында теңiзде жүзудiң өзге де мақсаттары үшiн белгiлi бiр мерзiмге кеме немесе бiрнеше кеме берiлетiн тарабы; 
      29) кеменiң меншiк иесi - кемелер мен оларға құқықты мемлекеттiк тiркеу ережелерiне сәйкес кеменiң меншiк иесi ретiнде тiркелген тұлға; 
      30) кеменiң сыйымдылығы - порттардағы есеп айырысуға және флоттың статистикалық есебiн жүргiзуге қызмет ететiн, Қазақстан Республикасының кемелердi өлшеу жөнiндегi халықаралық шарттарына сәйкес белгiленетiн сыйымдылық; 
      31) коносамент - тасымалдаушы жөнелтушiге беретiн және жүктiң тасымалдауға қабылданғанын куәландыратын құжат; 
      32) контрсталиялық уақыт - кеме сталиялық уақыттан тыс жүк тиелiп тұратын уақыт кезеңi; 
      33) қауiптi жүк - өзiне тән қасиеттерiне қарай тасымалдау, тиеу-түсiру жұмыстарын жүргiзу және сақтау кезiнде техникалық құралдардың, қондырғылардың, ғимараттар мен құрылыстардың жарылысына, өртенуiне немесе зақымдануына, сондай-ақ адамдардың, жануарлардың мерт болуына, жарақаттануына немесе ауруына, қоршаған ортаға зиян келтiруге себеп болуы мүмкiн жүк; 
      34) лоцман - кеменi арқанға байлайтын, зәкiрге қоятын және портта кемелердiң орнын ауыстыратын жерге қауiпсiз жеткiзу саласында белгiлi бiр бiлiмi мен дағдылары бар маман; 
      35) лоцмандық қызмет - лоцманның (лоцмандардың) қызметi; 
      36) мұнай құйылатын кеме - теңiз кемелерi үшiн тұтану температурасы Цельсия бойынша алпыс градус және одан да төмен, iшкi суларда жүзетiн кемелер үшiн Цельсия бойынша елу бес градус және одан да төмен, Рейд бойынша бу қысымы атмосфералық қысымнан төмен шикi мұнайды және мұнай өнiмдерiн құйып тасымалдауға арналған кеме; 
      37) нақты тасымалдаушы - жолаушыны, багаж бен жүктi немесе оның бiр бөлiгiн тасымалдауды нақты жүзеге асыратын тасымалдаушы;
      38) өткiзу коносаментi - тасымалдаушы жөнелтушiге беретiн және жүктiң тасымалдауға қабылданғанын куәландыратын құжат, онда тасымалдың бiр бөлiгiн басқа тасымалдаушының жүзеге асыруға тиiс екендiгi көзделедi; 
      39) порт айдыны - порттың гидротехникалық және басқа да құрылыстарының теңiз жағындағы eң алыс нүктесi арқылы өтетiн сызықпен шектелген немесе Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттарға сәйкес белгiленетiн Қазақстан Республикасының iшкi сулары; 
      40) портта сүйрету - порт айдынында, соның iшiнде кеменi немесе өзге де жүзбелi объектiнi портқа кiргiзу не оны порттан шығару үшiн сүйрету және маневрлердi орындау; 
      41) сауда мақсатында теңiзде жүзу - жолаушыларды, багаж бен жүктi кемемен тасымалдау жөнiндегi қызмет, сондай-ақ өздерiне жүктелген міндеттерді орындау үшiн пайдаланылатын әскери және шекаралық кемелердi қоспағанда, кемелердi өзге де коммерциялық және коммерциялық емес (гидрографиялық, ғылыми, гидротехникалық, құтқарушылық және басқа) мақсаттарда пайдалануға байланысты қызмет; 
      42) сталиялық уақыт - жалдау ақысына қосымша төлемсiз, кеме жүк тиеуде тұратын уақыт кезеңi; 
      43) суббербоут-чартер - кеменi жалдау шарты, ол бойынша кеменi жалдаушы жолаушыларды, багаж бен жүктi тасуға және сауда мақсатында теңiзде жүзудiң өзге де мақсаттарына арнап жарақтандырылмаған және экипажбен жасақталмаған кеменi немесе бiрнеше кеменi келiсiлген ақы (жалдау ақысын) алып, үшiншi тұлғаларға белгiлi бiр мерзiмге иелену және пайдалану үшiн беруге мiндеттенедi; 
      44) субтайм-чартер - кеменi жалдау шарты, ол бойынша кеменi жалдаушы жолаушыларды, багаж бен жүктi тасымалдауға және сауда мақсатында теңiзде жүзудiң өзге де мақсаттарына арнап жарақталған және экипажбен жасақталған кеменi немесе бiрнеше кеменi сыйақы алып, үшiншi тұлғаларға белгiлi бiр мерзiмге беруге мiндеттенедi;
      45) сүйреткiш кеме - басқа кемелердi және жүзбелi құрылыстарды сүйрету мен жиекке келтiруге арналған кеме;
      46) сыныптау қоғамы - Қазақстан Республикасының сауда мақсатында теңiзде жүзу саласындағы халықаралық шарттарында белгiленген тәртiппен Қазақстан Республикасының Үкiметi таныған, халықаралық жүзуге шығатын кемелердi техникалық куәландыруды және сыныптауды жүзеге асыратын ұйым; 
      47) тайм-чартер - кемемен жалданушы келiсiлген ақыға (жалдау ақысы) кеменi жалдаушыға кеменi және кеме экипажы мүшелерiнiң көрсететiн қызметтерiн жолаушыларды, багаж бен жүктi тасымалдау және сауда мақсатында теңiзде жүзудiң өзге де мақсаттары үшiн белгiлi бiр мерзiмге пайдалануға беруге мiндеттенетiн уақытқа кеменi жалдау шарты; 
      48) тасымалдау ережелерi - жолаушыларды, багажды, жүктi тасымалдауды жүзеге асыру кезiнде теңiз көлiгiнiң қызметiн реттейтiн, көлiктегi уәкiлеттi орган бекiтетiн нормативтiк құқықтық актiлер; 
      49) тасымалдаушы - кемеге меншiк немесе өзге де заңды негiздерде құқығы бар, жолаушыларды, багаж бен жүктi тасымалдау жөнiнде қызмет көрсететiн және тасымал құжаттарында көрсетiлген тұлға;
      50) теңiздегi қарсылық - кеме жүзiп бара жатқан немесе тұрған кезеңде орын алған оқиға туралы кеме капитанының дәлелдемелердi қамтамасыз ету мақсатында кеме иесiне мүлiктiк талаптар қоюға негiздеме бола алатын мәлiмдемесi; 
      51) теңiзде сүйрету - кеменi немесе өзге де жүзбелi объектiнi белгiлi бiр қашықтыққа сүйрету; 
      52) теңiз жолдары навигациялық жағдайының құралдары - жүзу қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн маяктар, қалқымалар және басқа да навигациялық жабдықтар; 
      53) теңiз жүкқұжаты - жүктердi теңiз көлiгiмен тасымалдау кезiнде ресiмделетiн тасымал құжаты; 
      54) теңiз порты - Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен берiлген жер учаскелерiнде орналасқан, кемелерге, жолаушыларға, багажға қызмет көрсетуге және жүктермен жасалатын операцияларды жүзеге асыруға, сондай-ақ теңiз көлiгi қызметiнiң өзге де мақсаттарына арналған құрылыстар кешенi; 
      55) теңiз талабы - кемелердi сауда мақсатында теңiзде жүзудi көздеп пайдалануға байланысты мәлiмделетiн талап (зиянның орнын толтыру, алымдар төлеу және өзгелер); 
      56) теңiз терминалы - жүктердi тиеуге (түсiруге), оларды сақтауға, теңiз көлiгiнiң түрiмен сабақтас көлiк құралдарын жөнге келтiруге, сондай-ақ жолаушыларды отырғызуға, түсiруге және оларға өзге де қызмет көрсетуге арналған жағдайларды қамтамасыз ететiн техникалық құралдардың, инженерлiк құрылыстардың, көтергiш-көлiктiк және өзге де жабдықтардың жиынтығын қамтитын теңiз портындағы мамандандырылған учаске; 
      57) теңiз терминалының операторы - теңiз портындағы терминалға меншiк немесе өзге де заңды негiздерде құқығы бар және тиеу-түсiру жұмыстары мен өзге де техникалық операцияларды жүзеге асырушы тұлға; 
      58) уәкiлеттi орган - сауда мақсатында теңiзде жүзу саласындағы мемлекеттiк саясатты, мемлекеттiк бақылау мен қадағалауды iске асыруды, қызметтi үйлестiру мен реттеудi өз құзыретi шегiнде жүзеге асыратын орталық атқарушы орган; 
      59) чартер - теңiз арқылы жолаушыларды, багаж бен жүктi тасымалдау шартының бiр түрi, бұл жағдайда жөнелтушiге бүкiл кеме, оның бiр бөлiгi немесе кеменiң белгiлi бiр жайы берiледi.";

      2) 4-баптың 2-тармағының 15) тармақшасындағы "қабылдау жатады." деген сөздер "қабылдау;" деген сөзбен ауыстырылып, тармақ  мынадай мазмұндағы 16)-19) тармақшалармен толықтырылсын: 
      "16) теңiз кемелерiн жiктеу ережелерiн бекiту;
      17) теңiз кемелерiн жабдықтау жөнiндегi ережелердi бекiту; 
      18) теңiз кемелерiнiң жүк маркасы туралы ережелердi бекiту; 
      19) сауда мақсатында теңiзде жүзу саласында техникалық регламенттердi бекiту жатады.";

      3) 8-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "8-бап. Сәйкестiктi растау

      1. Сауда мақсатында теңiзде жүзу саласындағы қызметке жататын өнiмдi және оның өмiрлiк циклi процестерiнiң сәйкестiгiн растау Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады. 
      2. Шет мемлекет берген сәйкестiктi растау жөнiндегi құжат Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес танылады.";

      4) мынадай мазмұндағы 1-1-тараумен толықтырылсын:

"1-1 тарау. Сауда мақсатында теңiзде жүзу саласындағы
қауiпсiздiктiң жалпы талаптары 

      8-1-бап. Жалпы талаптар

      1. Тасымалдау процесiне қатысушылар адам өмiрi мен денсаулығы, қоршаған орта үшiн қауiпсiздiк жағдайларын қамтамасыз етуге, сондай-ақ сауда мақсатында теңiзде жүзу қауiпсiздiгiне қойылатын талаптарды сақтауға мiндеттi. 
      2. Сауда мақсатында теңiзде жүзу қауiпсiздiгi адам өмiрi мен денсаулығын, қоршаған ортаны қорғауға, тасымалдау процесiне қатысушылардың авариясыз жұмыс iстеу жағдайын ұйымдастыруға, су жолдарын теңiзде жүзетiн қалыпта ұстауға, кемелердi, порттарды, жағалаудағы объектiлердi және iшкi су жолдарындағы құрылыстарды техникалық жарамды жағдайда ұстауға, сондай-ақ кемелерде авариялардың алдын алуға бағытталған ұйымдастырушылық және техникалық iс-шаралар кешенiмен қамтамасыз етiледi. 
      Сауда мақсатында теңiзде жүзу саласындағы техникалық реттеу объектiлерi: 
      1) сауда мақсатында теңiзде жүзу үшiн пайдаланылатын кемелер, порттар, жағалаудағы объектiлер және су жолдарындағы құрылыстар; 
      2) сауда мақсатында теңiзде жүзу үшiн пайдаланылатын кемелердi, порттарды, жағалаудағы объектiлердi және су жолдарындағы құрылыстарды жасау (салу, жөндеу, реконструкциялау), пайдалану процестерi болып табылады. 

      8-2-бап. Сауда мақсатында теңiзде жүзу үшiн пайдаланылатын
               кемелердi, порттарды, жағалаудағы объектiлердi және
               су жолдарындағы құрылыстарды жасау (салу, жөндеу,
               реконструкциялау) кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

      1. Сауда мақсатында теңiзде жүзетiн кемелердi жасау (салу, жөндеу, реконструкциялау) кезiнде олардың жобалау құжаттамасы мен Қазақстан Республикасының сауда мақсатында теңiзде жүзу туралы заңнамасының талаптарына сәйкестiгi қамтамасыз етiлуге тиiс. 
      2. Сауда мақсатында теңiзде жүзетiн кемелердi жасау (салу, жөндеу, реконструкциялау) кезiнде дайындаушы жобалық құжаттамада айқындалған қауiпсiздiктi қамтамасыз ету жөнiндегi шаралардың бүкiл кешенiн орындауға және теңiзде жүзу қауiпсiздiгiне қатысты болатын барлық технологиялық операциялардың орындалуын бақылау мүмкiндiгiн қамтамасыз етуге тиiс. 
      3. Егер сауда мақсатында теңiзде жүзетiн кемелердi дайындау процесiнде немесе одан кейiн қауiпсiздiктi қамтамасыз ету үшiн сынақ жүргiзу талап етiлсе, онда олар жобалық құжаттамалардың барлық талаптарын орындай отырып, толық көлемде жүргiзiлуге тиiс. 
      4. Әрбiр кеме корпусы сәйкестендiру нөмiрiмен таңбалануға тиiс. Таңбалау көрiнетiн, анық және өшiрiлмейтiн болуға тиiс.
      5. Кеме борттан асып құлап кету қаупiн болғызбайтындай және борттан тыс қалған адамдарды құтқаруды қамтамасыз ететiндей түрде әзiрленуге тиiс. 
      6. Негiзгi рульдiк басқару орны айналаны шолуды қамтамасыз етуге тиiс. 
      7. Кеме пайдалану жөнiндегi нұсқаулықпен жабдықталуға тиiс, онда өрт туындау және бату қаупiне ерекше назар аударылуы керек.

      8-3-бап. Сауда мақсатында теңiзде жүзу үшiн пайдаланылатын
               кемелердi, порттарды, жағалаудағы объектiлер мен су
               жолдарындағы құрылыстарды пайдалану кезiндегi
               қауiпсiздiк талаптары

      1. Кемелер, порттар, жағалаудағы объектiлер мен сауда мақсатында теңiзде жүзу процесiмен байланысты теңiздегi құрылыстар қауiптiлiгi жоғары аймақтар болып табылады және заңнамалық актiлер мен Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң сауда мақсатында теңiзде жүзу саласындағы актiлерiнiң талаптарына сәйкес келуге тиiс. 
      2. Кемелердi, порттарды, жағалаудағы объектiлердi және теңiздегi құрылыстарды пайдалануды жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлғалар заңнамалық актiлер мен Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң сауда мақсатында теңiзде жүзу саласындағы актiлерi талаптарының орындалуын қамтамасыз етуге тиiс. 
      3. Сауда мақсатында теңiзде жүзу үшiн пайдаланылатын кемелердi пайдалану адам өмiрi мен денсаулығына және қоршаған ортаға терiс әсер етпеуге тиiс.";

      5) 15-баптың 3-тармағындағы "уәкiлеттi орган белгiлеген" деген сөздер "техникалық регламенттерде белгiленген" деген сөздермен ауыстырылсын;

      6) 42-баптың 2-тармағының 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      "1) кеменiң сауда мақсатында теңiзде жүзу саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген қауiпсiздiк талаптарына сәйкессiздiгi жағдайында;";

      7) 59-баптың 1-тармағы "кеменiң жүзуге" деген сөзден кейiн "қауiпсiздiгiн және" деген сөздермен толықтырылсын;  

      8) 72-баптың 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      "1. Тасымалдау кезiнде жүктiң толық сақталуын қамтамасыз ету үшiн ыдысқа салуды және буып-түюдi қажет ететiн жүктер тасымалдау үшiн жарамды ыдысқа салынып және буып-түйiлiп берiлуге тиiс. Ыдыс және буып-түю техникалық регламенттерде белгiленген қауiпсiздiктiң мiндеттi талаптарына сәйкес болуға тиiс.";

      9) 196-баптың 1-тармағының 1) тармақшасындағы "азаматтың" деген сөз "адамның" деген сөзбен ауыстырылсын.

      20. "Атмосфералық ауаны қорғау туралы" 2002 жылғы 11 наурыздағы Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2002 ж., N 5, 54-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат; 2006 ж., N 1, 5-құжат; N 3, 22-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады: 
      1) атмосфералық ауа - қоршаған ортаның атмосфера газдарының табиғи қоспасы болып табылатын компонентi; 
      2) атмосфералық ауаға зиянды физикалық әсер ету - атмосфералық ауаның температуралық, энергетикалық, толқындық, радиациялық және басқа да физикалық қасиеттерiн өзгертетiн шудың, тербелiстiң, иондаушы сәуленiң, температуралық және басқа да физикалық факторлардың адам денсаулығы мен қоршаған ортаға зиянды  әсер етуi;
      3) атмосфералық ауаға зиянды физикалық әсер етудiң жол берiлетiн шектi нормативi - атмосфералық ауаға шу, тербелiс, электромагниттiк және басқа да физикалық әсер ететiн әрбiр көз үшiн белгiленетiн және зиянды физикалық әсер ету атмосфералық ауаға физикалық әсер етудiң жол берiлетiн шектi деңгейлерiнiң артуына әкеп соқпайтын норматив; 
      4) атмосфералық ауаға физикалық әсер етудiң жол берiлетiн шектi деңгейi - атмосфералық ауаға физикалық ықпал ету нормативi, ол атмосфералық ауаға физикалық әсер етудiң адам денсаулығы мен қоршаған ортаға зиянды әсер жасалмайтын ең жоғары деңгейiн көрсетедi; 
      5) атмосфералық ауаны, қорғау - атмосфералық ауаның сапасын жақсартуға және оның адам денсаулығы мен қоршаған ортаға зиянды әсер етуiн болғызбауға бағытталған мемлекеттiк және қоғамдық шаралар жүйесi; 
      6) атмосфералық ауаның ластануы - зиянды (ластаушы) заттардың атмосфералық ауаға түсуi немесе онда пайда болуы; 
      7) атмосфералық ауаның мониторингi - атмосфералық ауаның жай-күйiн, оның ластануын бақылау жүйесi, сондай-ақ атмосфералық ауаның жай-күйiне, оның ластануына баға беру мен болжам жасау; 
      8) атмосфералық ауаның сапасы - атмосфералық ауаның гигиеналық және экологиялық нормативтерге сәйкестiгi дәрежесiн көрсететiн физикалық, химиялық және биологиялық қасиеттерiнiң жиынтығы; 
      9) атмосфералық ауаның трансшекаралық ластануы - физикалық көзi толық немесе iшiнара бiр мемлекеттiң ұлттық юрисдикциясындағы аумақтың шегiнде орналасқан және терiс ықпалы басқа мемлекеттiң юрисдикциясындағы аумақта байқалатын атмосфералық ауаның ластануы; 
      10) атмосфералық ауа сапасының гигиеналық нормативi - атмосфералық ауадағы зиянды (ластаушы) заттардың жол берiлетiн шектi шоғырлануын көрсететiн және адамның денсаулығына зиянды әсерi  жоқ атмосфералық ауа сапасының өлшемi; 
      11) атмосфералық ауа сапасының экологиялық нормативi атмосфералық ауадағы зиянды (ластаушы) заттардың ең көп құрамын көрсететiн және қоршаған ортаға зиянды әсерi жоқ атмосфералық ауа сапасының өлшемi; 
      12) ауада зиянды (ластаушы) заттардың жол берiлетiн шектi мөлшерде шоғырлануы - асып кетуi адамның денсаулығына және қоршаған ортаға зиянды әсер етуге әкеп соғатын бiр немесе бiрнеше зиянды (ластаушы) заттардың атмосфералық ауаға әсер ету көрсеткiшi; 
      13) жол берiлетiн шектi шығарынды нормативi - зиянды (ластаушы) заттың атмосфералық ауаға шығарылу нормативi, ол атмосфералық ауаны ластаудың жылжымалы және тұрақты көзi үшiн сол көзде атмосфералық ауа сапасының гигиеналық және экологиялық нормативтерi, экологиялық жүйелерге түсетiн жол берiлетiн шектi (қауiптi) ауыртпалық, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген басқа да экологиялық нормативтер сақталған жағдайда шығарындылардың үлестiк нормативтерi ескерiле отырып белгiленедi; 
      14) зиянды (ластаушы) зат - химиялық немесе биологиялық зат не атмосфералық ауаның құрамында болатын және жол берiлетiн шектi нормативтерден асып түсетiн белгiлi бiр шоғырлану түрiнде адамның денсаулығы мен қоршаған ортаға зиянды әсер ететiн сондай заттардың қоспасы; 
      15) қолайсыз метеорологиялық жағдайлар - атмосфералық ауаның жер төңiрегiндегi қабатында зиянды (ластаушы) заттардың қордалануына ықпал ететiн метеорологиялық жағдайлар; 
      16) парник газдары - әрi табиғи тектес, әрi антропогендi тектес, инфрақызыл сәуленi жұтатын және қайта сәулелендiретiн газ тәрiздi құрамдағы атмосфералар; 
      17) шығарынды - жылжымалы және тұрақты көздерден атмосфераға зиянды (ластаушы) заттың түсуi; 
      18) шығарындының үлестiк нормативi - өнiмнiң, қуаттың, көлiк құралдары немесе өзге де жылжымалы құралдар жүрiсiнiң бiр өлшемiне шаққанда атмосфералық ауаға зиянды (ластаушы) зат шығарудың ең көп массасының нормативi, ол шығарындылардың жылжымалы, тұрақты көздерi, технологиялық процестер мен жабдықтар үшiн белгiленедi."; 

      2) 6-баптың 9) тармақшасындағы "белгiлеу жатады." деген сөздер "белгiлеу;" деген сөзбен ауыстырылып, бап мынадай мазмұндағы 12) тармақшамен толықтырылсын: 
      "12) техникалық регламенттердi бекiту жатады."; 

      3) 7-баптың 16) тармақшасындағы "бекiту жатады." деген сөздер "бекiту;" деген сөзбен ауыстырылып, бап мынадай мазмұндағы 17) тармақшамен толықтырылсын: 
      "17) техникалық регламенттердi әзiрлеу жатады.";

      4) 9-баптың 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      "1. Өздерi үшiн белгiленген шектi жол берiлетiн нормативтен асып кететiн атмосфералық ауаға зиянды (ластаушы) заттар шығаратын және (немесе) зиянды физикалық әсер ететiн көздерi бар жеке және заңды тұлғалар оларды азайту жөнiнде шаралар қабылдауға тиiс.";

      5) 16-баптың 1-тармағындағы "Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау саласындағы орталық атқарушы органы" деген сөздер "Қазақстан Республикасының Үкiметi" деген сөздермен ауыстырылсын;

      6) 27-баптың 12) тармақшасындағы "орындауға мiндеттi." деген сөздер "орындауға;" деген сөзбен ауыстырылып, бап мынадай мазмұндағы 13) тармақшамен толықтырылсын:
      "13) атмосфералық ауаға таралатын зиянды заттар шығарындыларының белгiленген жол берiлетiн шектi нормативтерiнiң сақталуын қамтамасыз етуге мiндеттi.".

      21. "Қауiптi өндiрiстiк объектiлердегi өнеркәсiптiк қауiпсiздiк туралы" 2002 жылғы 3 сәуiрдегi Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2002 ж., N 7-8, 77-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат; 2006 ж., N 3, 22-құжат):

      1) 1, 3 және 4-баптар мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады: 
      1) авария - ғимараттардың, құрылыстардың және (немесе) қауiптi өндiрiстiк объектiде қолданылатын техникалық құрылғылардың бұзылуы, бақыланбайтын жарылыс және (немесе) қауiптi заттардың шығарындысы; 
      2) инцидент - қауiптi өндiрiстiк объектiде қолданылатын техникалық құрылғылардың iстен шығуы немесе бұзылуы, технологиялық процестiң режимiнен ауытқуы, Қазақстан Республикасы заңнамасының бұзылуы; 
      3) өнеркәсiптiк қауiпсiздiк - жеке және заңды тұлғалардың, қоршаған ортаның қауiптi өндiрiстiк объектiлердегi авариялардан және аталған авариялардың салдарларынан қорғалуының жай-күйi; 
      4) уәкiлеттi орган - өнеркәсiптiк қауiпсiздiк саласында мемлекеттiк реттеудi жүзеге асыратын мемлекеттiк орган.";  

      "3-бап. Қауiптi өндiрiстiк объектiлер

      1. Қауiптi өндiрiстiк объектiлерге мынадай:
      1) тұтанғыш - қалыпты қысым және ауамен қосылу жағдайында тұтанғыш болатын және қайнау температурасы қалыпты қысым жағдайында 20 немесе одан төмен Цельсий градус құрайтын заттар;
      2) жарылғыш - сыртқы әсердiң белгiлi бiр түрлерi кезiнде жылу бөлiп, газ құрап, өз-өзiнен жылдам тарайтын химиялық өзгерiстерге ұшырай алатын заттар; 
      3) жанғыш - өздiгiнен тұтанып, сондай-ақ от алдыру көзiнен от алып, оны алып тастағаннан кейiн өздiгiнен жанатын заттар; 
      4) тотықтандырғыш - жануға көмектесетiн, тұтануды тудыратын және (немесе) тотықтандыру-қалпына келтiрудiң экзотермиялық реакциясы нәтижесiнде басқа заттардың тұтануына себеп болатын заттар; 
      5) уытты - тiрi организмдерге әсер ету кезiнде олардың өлiмiне әкеп соқтыруға бейiм және мынадай сипаттамасы бар заттар: 
      асқазанға енгiзiлген кезде бiр килограмм салмаққа қоса алғанда 15-тен 200 миллиграмға дейiн келетiн өлтiретiн орташа доза; 
      терiге енгiзген кезде бiр килограмм салмаққа қоса алғанда 50-ден 400 миллиграмға дейiн келетiн өлтiретiн орташа доза; 
      ауадағы өлтiретiн орташа шоғырлануы бiр литрге қоса алғанда 0,5-тен 2 миллиграмға дейiн келетiн мөлшердегi;
      6) жоғары уытты - тiрi организмдерге әсер ету кезiнде олардың өлiмiне әкеп соқтыруға бейiм және мынадай сипаттамасы бар заттар:
      асқазанға енгiзiлген кезде бiр килограмм салмаққа қоса алғанда кемiнде 15 миллиграмнан келетiн өлтiретiн орташа доза; 
      терiге енгiзген кезде бiр килограмм салмаққа қоса алғанда кемiнде 50 миллиграмнан келетiн өлтiретiн орташа доза; 
      ауадағы өлтiретiн орташа шоғырлануы бiр литрге қоса алғанда кемiнде 0,5 миллиграмнан келетiн мөлшердегi; 
      7) қоршаған табиғи орта үшiн қауiп тудыратын заттар, соның iшiнде су ортасында мынадай өте уытты көрсеткiштермен сипатталатын заттар: 
      балыққа тоқсан алты сағат бойына ингаляциялық әсер ету жағдайында орташа өлiмге әкеп соғатын мөлшерге литрiне 10 миллиграмнан аспайтын;
      дафнииге қырық сегiз сағат бойына әсер ету жағдайында нақты әсер тудыратын удың орташа шоғырлануы литрiне 10 миллиграмнан аспайтын;
      балдырларға жетпiс екi сағат бойына әсер ету жағдайында орташа тежейтiн шоғырлануы литрiне 10 миллиграмнан аспайтын қауiптi заттардың бiрi өндiрiлетiн, пайдаланылатын, қайта өңделетiн, түзiлетiн, сақталатын, тасымалданатын, жойылатын объектiлер жатады. 
      2. Қауiптi өндiрiстiк объектiлерге сонымен қатар мынадай:
      1) 0,07 мегаПаскальдан астам қысыммен немесе судың қайнау температурасы кезiнде 115 Цельсий градусынан жоғары температурада жұмыс iстейтiн техникалық құрылғы; 
      2) қара және түстi металдардың балқымалары және осы балқымалардың негiзiндегi қорытпалар; 
      3) тау-кен, геологиялық барлау, бұрғылау (соның iшiнде теңiз шельфтерi мен iшкi тоғандарындағы), жарылыс жұмыстары, пайдалы қазбаларды өндiру және байыту жөнiндегi жұмыстар, жер асты жағдайындағы жұмыстар; 
      4) құрамында адам денсаулығы мен қоршаған орта үшiн қауiптi заттары бар өндiрiс қалдықтары; 
      5) жүк көтергiш механизмдер, эскалаторлар, аспалы жолдар, фуникулерлер, лифтiлер; 
      6) қауiптi өндiрiстiк объектiлерде қолданылатын электр қондырғыларының барлық түрлерi; 
      7) қауiптi өндiрiстiк объектiлердiң гидротехникалық ғимараттары; 
      8) радиоактивтi және ионды сәулелену көздерi; 
      9) қару-жарақ пен олардың оқ-дәрiлерiн әзiрлеу, өндiру, жөндеу, сату, сақтау және кәдеге жарату жатады. 

      4-бап. Өнеркәсiптiк қауiпсiздiктi қамтамасыз ету

      1. Өнеркәсiптiк қауiпсiздiк:
      1) өнеркәсiптiк қауiпсiздiктiң мiндеттi талаптарын белгiлеу және орындау; 
      2) қауiптi өндiрiстiк объектiлерде өнеркәсiптiк қауiпсiздiк нормаларына сәйкестiгiн растау рәсiмдерiнен өткен технологияларды, техникалық құрылғыларды, материалдарды қолдануға жiберу; 
      3) қауiптi өндiрiстiк объектiнiң қауiпсiздiгiн декларациялау; 
      4) өнеркәсiптiк қауiпсiздiк талаптарының сақталуын мемлекеттiк бақылау, сондай-ақ өндiрiстiк қадағалау; 
      5) қауiптi өндiрiстiк объектiлердiң өнеркәсiптiк қауiпсiздiгiне сараптама жасау; 
      6) өнеркәсiптiк қауiпсiздiк саласында жұмыстар жүргiзуге ұйымды аттестаттау;
      7) өнеркәсiптiк қауiпсiздiкке мониторинг жүргiзу арқылы қамтамасыз етiледi. 
      2. Өнеркәсiптiк қауiпсiздiк талаптары өнеркәсiптiк қызметкердi, халық пен аумақтарды төтенше жағдайлардан қорғау, халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы, қоршаған табиғи ортаны қорғау, экологиялық қауiпсiздiк, өрт қауiпсiздiгi, еңбек қауiпсiздiгi мен оны қорғау, құрылыс саласындағы нормаларға, сондай-ақ өнеркәсiптiк қауiпсiздiк саласындағы техникалық регламенттер талаптарына сәйкес болуға тиiс.";

      2) 6-баптың 3) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      "3) техникалық регламенттердi бекiтедi;";

      3) 7-бапта:
      3) тармақшада:
      "салааралық" деген сөз алып тасталсын;

      "өнеркәсiптiк қауiпсiздiк" деген сөздердiң алдынан "техникалық регламенттердi бекiтудi қоспағанда," деген сөздермен толықтырылсын;

      16) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "16) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген құзырет шегiнде әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы iс жүргiзудi жүзеге асырады;";

      мынадай мазмұндағы 17)-27) тармақшалармен толықтырылсын: 
      "17) техникалық регламенттердi әзiрлейдi немесе келiседi; 
      18) өндiрiстiк қадағалау тиiмдiлiгiн, ұйымдардың аварияларды және оның салдарын жоюға дайындығын, қауiптi өндiрiстiк объектiлерде авария салдарын оқшаулау және жою жөнiндегi жұмыстарды бақылайды; 
      19) жұмыстың қауiптi түрлерiн жүргiзген кезде технологияларды, техникалық құрылғыларды, материалдарды (оның iшiнде шетелдiк) қолдануға, дайындауға рұқсаттар бередi; 
      20) өнеркәсiптiк қауiпсiздiк мониторингiн жүргiзедi; 
      21) қауiптi өнеркәсiптiк объектiлердi есепке алуды жүзеге асырады; 
      22) қауiптi өндiрiстiк объектiлерде ғимараттарға, құрылыстарға, техникалық құрылғыларға, материалдарға қазiргi заманғы техникалық растаудың жүргiзiлуiн бақылайды; 
      23) ұйымдарды өнеркәсiптiк қауiпсiздiк саласында жұмыстар жүргiзу құқығына аттестаттауды және олардың қызметiн бақылауды жүзеге асырады; 
      24) әскерилендiрiлген тау-кен құтқару, газдан құтқару, бұрқақты тоқтату қызметтерi мен құралымдарының қызметiне басшылық жасайды; 
      25) техникалық құрылғыларды, материалдарды қабылдап алу сынақтарын жүргiзудi келiседi; 
      26) өнеркәсiптiк қауiпсiздiк декларациясына сараптама жүргiзедi;
      27) өзiнiң жекелеген өкiлеттiктерiн жүзеге асыруды аумақтық бөлiмшелерге бередi."; 

      4) 9-бап мынадай мазмұндағы 4) тармақшамен толықтырылсын: 
      "4) жерлердi қауiптi өндiрiстiк объектiлерге берудi уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшелерiмен келiседi.";

      5) 10-бапта: 
      тақырыбындағы және бiрiншi абзацтағы "Жеке тұлғалардың", "жеке тұлғалар" деген сөздер "Жұмыскерлердiң", "жұмыскерлер" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "2) ұйымның әкiмшiлiгiн қауiптi өндiрiстiк объектiдегi авариялар, инциденттер туралы дереу хабардар етуге;";

      3) тармақшадағы "нұсқама алуға және оқуға" деген сөздер "оқытуға және нұсқама алуға" деген сөздермен ауыстырылсын; 

      6) 11-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "11-бап. Қауiптi өнеркәсiптiк объектiге ие жеке және заңды
               тұлғалардың мiндеттерi

      Қауiптi өнеркәсiптiк объектiлердiң иелерi: 
      1) өнеркәсiптiк қауiпсiздiктiң талаптарын сақтауға;
      2) Қазақстан Республикасының аумағында қолдануға жол берiлген технологияларды, техникалық құрылғыларды, материалдарды қолдануға;
      3) өнеркәсiптiк қауiпсiздiк талаптарының сақталуына өндiрiстiк қадағалауды ұйымдастыруға және жүзеге асыруға; 
      4) нормативтiк құқықтық актiлерде белгiленген мерзiмдерде немесе мемлекеттiк инспектордың ұйғарымы бойынша ғимараттың өнеркәсiптiк қауiпсiздiгiне сараптама жүргiзiлуiн, тау-кен жұмыстарын дамыту жоспарының келiсiлуiн, қауiптi өндiрiстiк объектiлерде қолданылатын құрылыстар мен техникалық құрылғыларға, материалдарға диагностика, сынақ, растау жүргiзiлуiн қамтамасыз етуге; 
      5) әрi қарай пайдаланудың ықтимал мерзiмiн анықтау үшiн пайдаланудың нормативтiк мерзiмiнен өткен техникалық құрылғыларға, материалдарға сараптама жүргiзуге; 
      6) белгiленген талаптарға сай келетiн лауазымды тұлғалар мен жұмыскерлердi қауiптi өндiрiстiк объектiлердегi жұмысқа жiберуге;
      7) қауiптi өндiрiстiк объектiлерге бөгде адамдардың кiруiн болғызбауға; 
      8) уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшелерiне өндiрiстiк қадағалауды ұйымдастыру тәртiбi туралы және оны жүзеге асыруға уәкiлеттi жұмыскерлер туралы мәлiметтердi ұсынуға; 
      9) авариялардың туындау себептерiне талдау жүргiзуге, авариялардың және олардың зардаптарының алдын алуға, оларды жоюға бағытталған iс-шараларды жүзеге асыруға; 
      10) уәкiлеттi мемлекеттiк органның аумақтық бөлiмшесiн, жергiлiктi мемлекеттiк басқару органдарын, халықты және жұмыскерлердi авариялар туралы дереу хабардар етуге; 
      11) авариялардың есебiн жүргiзуге; 
      12) мемлекеттiк инспекторлар берген өнеркәсiптiк қауiпсiздiк саласындағы нормативтiк құқықтық актiлердiң талаптарын бұзуды жою жөнiндегi ұйғарымды орындауға; 
      13) қауiптi өндiрiстiк объектiнiң қаржы-экономикалық қызметiнiң жоспарларын әзiрлеу кезiнде өнеркәсiптiк қауiпсiздiктi қамтамасыз етуге арналған шығындарды көздеуге; 
      14) уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшелерiне авариялар, жарақат алу және кәсiби аурулар туралы ақпарат ұсынуға; 
      15) қызметi үшiншi тұлғаларға залал келтiру қаупiне байланысты декларациялануға жататын қауiптi өндiрiстiк объектiлер иелерiнiң азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн сақтандыруға; 
      16) мемлекеттiк органдарға, азаматтарға қауiптi өндiрiстiк объектiлердегi өнеркәсiптiк қауiпсiздiктiң жай-күйi туралы дұрыс ақпарат ұсынуға; 
      17) тексерудiң тағайындалғаны туралы құжатты және қызметтiк куәлiктi көрсеткен кезде осы Заңмен жүктелген функцияларды жүзеге асыру үшiн мемлекеттiк инспекторды қауiптi өндiрiстiк объектiлерге кедергiсiз кiргiзуге; 
      18) өзiнiң нормативтiк мерзiмiн өтеген техникалық құрылғылардың, материалдардың уақтылы жаңартылуын қамтамасыз етуге; 
      19) осы Заңмен айқындалған қауiптi өндiрiстiк объектiлердi декларациялауға; 
      20) жұмыстардың қауiпсiз орындалуын қамтамасыз ететiн ұйымдық-техникалық iс-шаралардың белгiленген талаптарына сәйкес қауiптi өндiрiстiк объектiнiң жұмыскерлер штатының жасақталуын қамтамасыз етуге; 
      21) өнеркәсiптiк қауiпсiздiк саласында жұмыскерлердi даярлауды, қайта даярлауды, бiлiктiлiгiн арттыруды және аттестаттауды қамтамасыз етуге;
      22) өнеркәсiптiк қауiпсiздiктiң декларациясына сараптама жүргiзудi қамтамасыз етуге; 
      23) кәсiби авариялық-құтқару қызметтерiмен және құрылымдарымен қызмет көрсетуге шарт жасасуға немесе жеке кәсiби авариялық-құтқару қызметтерiн және құрамаларын құруға; 
      24) аварияның зардаптарын оқшаулау және оларды жою үшiн материалдық резервтер мен қаржы ресурстарының болуы; 
      25) жұмыскерлердi қауiптi өндiрiстiк объектiлерде авария болған жағдайда қорғану және әрекет ету әдiстерiн оқытуға; 
      26) қауiптi өндiрiстiк объектiлерде авария болған жағдайда қадағалау, хабарлау, байланыс және iс-әрекеттi қолдау жүйелерiн жасауға және олардың тұрақты жұмыс iстеуiн қамтамасыз етуге; 
      27) қауiптi заттардың өнеркәсiптiк объектiде болуы осы Заңның қосымшасына сәйкес декларациялану үшiн негiз болып табылатын, олардың тасымалданатыны туралы уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшесiне үш тәулiк бұрын хабарлауға; 
      28) қауiптi өндiрiстiк объектiлердi уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшелерiнде есепке алуды, есептен шығаруды жүзеге асыруға;
      29) қауiптi өндiрiстiк объектiлердiң құрылысына, оларды реконструкциялауға, жаңғыртуға, жоюға (соның iшiнде таратуға) арналған жобаларды уәкiлеттi органмен келiсуге; 
      30) қауiптi өндiрiстiк объектiлердi пайдалануға беру кезiнде уәкiлеттi орган өкiлiнiң қатысуымен қабылдау сынақтарын жүргiзуге мiндеттi.";

      7) мынадай мазмұндағы 11-1-баппен толықтырылсын:

      "11-1-бап. Өнеркәсiптiк қауiпсiздiктi мiндеттi декларациялау

      1. Мiндеттi декларациялануға осы Заңның қосымшасына сәйкес қауiптi заттар әзiрленетiн, өндiрiлетiн, пайдаланылатын, қайта өңделетiн, түзiлетiн, сақталатын, тасымалданатын, жойылатын объектiлер, қара және түстi металл қорытпалары мен осы қорытпалар негiзiндегi балқымалары, кен, геологиялық барлау, бұрғылау (оның iшiнде теңiз шельфтерi мен iшкi су қоймаларында), пайдалы қазбаларды игеру және байыту жөнiндегi жарылыс жұмыстары, жер асты жағдайындағы жұмыстар, радиоактивтi және ионды сәулелену көздерi, қауiптi өндiрiстiк объектiлердiң гидротехникалық құрылыстары, қару-жарақ және оқ-дәрiлер жатады. 
      2. Өнеркәсiптiк қауiпсiздiк декларациясы (бұдан әрi - декларация) қауiптi өндiрiстiк объектiнi салуға, кеңейтуге, реконструкциялауға, техникалық жарақтандыруға, сақтауға және жоюға арналған жобаның құрамында әзiрленедi, қайта қаралады. 
      3. Декларация мынадай мәлiметтердi:
      1) қауiптi заттар (оның iшiнде өндiрiлетiн) тiзбесiн және олардың сипаттамаларын; 
      2) қауiптi әсер ету факторларын (әр фактор жеке; басқа факторлармен өзара әрекетте; қоршаған ортамен өзара әрекетте); 
      3) қауiптi факторлардың таралуы туралы технологиялық деректердi; 
      4) қауiптiлiк пен тәуекелге талдауды;
      5) қауiпсiздiктi қамтамасыз ету жөнiндегi техникалық шешiмдердi;
      6) авариялық жағдайлардың туындау жағдайына талдауды; 
      7) қызметкерлердi авария жағдайында iс-әрекетке дайындауды;
      8) авариялардың туындауы мен дамуының ықтимал сценарийлерiнiң схемасын; 
      9) аварияны жою жоспарын (хабарлау жүйесi; адамдарды қорғау жөнiндегi құралдар мен шаралар; аварияларды, төтенше жағдайларды жоюға арналған резервтiк ресурстар; зардап шеккендерге көмек көрсету бойынша медициналық қамтамасыз ету) қамтуға тиiс. 
      4. Декларацияны әзiрлеудi қауiптi өндiрiстiк объектiлердi пайдаланатын ұйым не өнеркәсiптiк қауiпсiздiк саласында жұмыстар жүргiзуге аттестатталған ұйым жүзеге асырады. Декларацияны әзiрлеу ережесiн уәкiлеттi орган белгiлейдi. 
      5. Декларация ондағы өндiрiстiк қауiпсiздiк мәлiметтерi өзгерген немесе өнеркәсiптiк қауiпсiздiк талаптары өзгерген кезде өзгерiстер пайда болған кезден бастап үш ай iшiнде нақтыланады. 
      6. Декларацияны қауiптi өндiрiстiк объектiнi пайдаланатын ұйымның басшысы бекiтедi. 
      Қауiптi өндiрiстiк объектiнi пайдаланатын ұйымның иесi декларациядағы мәлiметтердiң уақтылы ұсынылуына, оның толықтығы мен дұрыстығына Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жауапты болады. 
      7. Декларация уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшесiнде сараптамадан өткiзiледi. 
      Декларацияға өзгерiстер енгiзiлген кезде ол мiндеттi түрде қайтадан сараптамадан өткiзiлуге тиiс.
      8. Декларация екi данада сараптама қорытындысымен бiрге жоба құрамында немесе жеке құжатпен уәкiлеттi органға тiркеу үшiн ұсынылады. Бiр данасы уәкiлеттi органда, бiр данасы қауiптi объектiнi пайдаланушы ұйымда сақталады. 
      9. Қауiптi объектiнi декларациясыз пайдалануға тыйым салынады.";

      8) мынадай мазмұндағы 4-2-тараумен толықтырылсын:

"4-2-тарау. Қауiптi өндiрiстiк объектiлерде қолданылатын
технологияларды, техникалық құрылғыларды, материалдарды (оның
iшiнде шетелдiк) дайындауға, сынауға және қолдануға рұқсат беру

      14-8-бап. Қайта жасалған техникалық құрылғыларға,
                материалдарға қабылдау сынақтарын жүргiзу

      1. Қауiптi өндiрiстiк объектiде қолданылатын қайта құрылған, оның iшiнде шетелде өндiрiлген техникалық құрылғылардың, материалдардың өнеркәсiптiк қауiпсiздiк талаптарына сәйкестiгiне қабылдау сынақтарына жатады.
      Қабылдау сынақтарын уәкiлеттi орган аттестаттаған ұйымдар жүргiзедi. 
      2. Техникалық құрылғылардың, материалдардың тәжiрибелiк  үлгiлерiне қабылдау сынақтарын жүргiзуге рұқсатты уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшелерi бередi. 
      3. Техникалық құрылғылардың, материалдардың тәжiрибелiк үлгiлерiне қабылдау сынақтарын жүргiзуге рұқсат алу үшiн аттестатталған ұйым уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшесiне мынадай құжаттарды:
      1) сынақ жүргiзу жөнiндегi комиссияның тағайындалғаны туралы бұйрықты; 
      2) сынақ бағдарламасы мен әдiстемесiн ұсынады.
      4. Тәжiрибелiк үлгiлерге қабылдау сынақтары техникалық құрылғылардың, материалдардың өнеркәсiптiк қауiпсiздiк саласындағы заңнамада белгiленген талаптарға сәйкестiгiн қамтамасыз ететiн жағдайларда жүргiзiлуге тиiс. 
      5. Уәкiлеттi органмен келiсiм бойынша қабылдау сынақтары дайындаушыда жүргiзiлуi мүмкiн. Сынақтардың көлемi мен оны жүргiзу тәртiбiн аттестатталған ұйым айқындайды. 
      6. Шетелде өндiрiлген техникалық құрылғылар, материалдар үшiн үлгiлерге қабылдау сынақтарын жеткiзушi елде Қазақстан Республикасында аттестатталған ұйымның жүргiзуiне жол берiледi. Мұндай сынақтарды жүргiзу уәкiлеттi органмен келiсiм бойынша жүзеге асырылады. 
      7. Қабылдау сынақтарының нәтижелерi бойынша техникалық құрылғылардың, материалдардың өнеркәсiптiк қауiпсiздiктiң талаптары мен нормаларына сәйкестiгi туралы акт, кемшiлiктерiнiң болуы немесе болмауы, оларды жою жөнiндегi ұсынымдар, өнiмнiң осы түрiн Қазақстан Республикасының аумағында қолдану жөнiнде ұсыныстар берiледi. 

      14-9-бап. Техникалық құрылғыларды, материалдарды дайындауға
                рұқсат беру

      1. Техникалық құрылғыларды, материалдарды дайындауға рұқсат алу үшiн өтiнiш берушi уәкiлеттi органға мынадай құжаттарды: 
      1) мақсаты туралы қысқаша ақпараты бар iлеспе хатты; 
      2) дайындаушының сериялық өндiру кезiнде өнiмнiң қауiпсiздiк көрсеткіштерінің тұрақтылығын қамтамасыз ету мүмкiндiгiн растайтын сараптамалық қорытындыны ұсынады. 
      2. Уәкiлеттi орган құжаттарды алған күннен бастап отыз күннен аспайтын мерзiм iшiнде ұсынылған материалдарды қарайды және олар бойынша шешiм қабылдайды. Толық емес деректер ұсынылған жағдайда өтiнiш берушiден қосымша мәлiметтер сұратылады. Бұл жағдайда қарау мерзiмi олардың келiп түскен уақытынан бастап есептеледi. 
      Уәкiлеттi орган қарау нәтижелерi бойынша техникалық құрылғыларды, материалдарды Қазақстан Республикасының аумағында дайындауға рұқсат бередi. 
      3. Ұсынылған өтiнiм өнеркәсiптiк қауiпсiздiктiң талаптарына сәйкес келмеген жағдайда өтiнiш берушiге негiзделген бас тарту берiледi.

      14-10-бап. Технологияларды, техникалық құрылғыларды,
                 материалдарды қолдануға рұқсат беру

      1. Технологияларды, техникалық құрылғыларды, материалдарды, қолдануға рұқсат алу үшiн өтiнiш берушi уәкiлеттi органға мынадай құжаттарды: 
      1) технологиялардың, техникалық құрылғылардың, материалдардың мақсаты мен қолданылу саласы туралы қысқаша ақпараты бар iлеспе хатты; 
      2) технологиялардың, техникалық құрылғылардың, материалдардың өнеркәсiптiк қауiпсiздiктiң талаптарына сәйкестiгi туралы сараптамалық қорытындыны ұсынады. 
      2. Технологиялар, техникалық құрылғылар, материалдар өнеркәсiптiк қауiпсiздiктiң талаптарына сәйкес келген жағдайда уәкiлеттi орган оларды қолдануға рұқсат бередi. 
      3. Пайдалану процесiнде технологиялардың, техникалық құрылғылардың, материалдардың өнеркәсiптiк қауiпсiздiктiң талаптарына сәйкес келмейтiндiгi анықталған жағдайда оларға берiлген рұқсат керi қайтарып алынады. 
      4. Технологияларды, техникалық құрылғыларды, материалдарды қолдануға берiлген, керi қайтарып алынған рұқсаттардың есебiн уәкiлеттi орган жүзеге асырады. 
      5. Рұқсат Қазақстан Республикасының аумағында барлық құқық субъектiлерi үшiн қолданылады. 
      6. Қазақстан Республикасының аумағында қолдануға рұқсат берiлген және керi қайтарып алынған технологиялар, техникалық құрылғылар, материалдар туралы ақпаратты уәкiлеттi орган мерзiмдiк баспасөзде жариялайды. 

      14-11-бап. Жаңа, оның iшiнде шетелде өндiрiлген жарылғыш
                 материалдарды қолдануға рұқсат беру

      1. Жаңа, оның iшiнде шетелде өндiрiлген жарылғыш материалдарды қолдануға рұқсатты уәкiлеттi орган сынақтар кешенiн өткiзгеннен кейiн бередi, ол: 
      1) жарылғыш материалдардың оларды дайындауға және қолдануға арналған техникалық құжаттамада белгiленген талаптарға, оның iшiнде қауiпсiздiк жөнiндегi ережелер мен нормаларға сәйкес келуiне бақылау сынақтарын; 
      2) өндiрiстiк жағдайларда алдын ала және қабылдау сынақтарын; 
      3) өндiрiстiк сынақтарды бақылау сынақтарының нәтижелерiне байланысты бiр немесе екi кезеңде жүргiзудi қамтиды. 
      2. Сынақтар жүргiзу жөнiндегi комиссияның құрамына кәсiпорынның, сараптама ұйымының және уәкiлеттi органның өкiлдерi енгiзiлуге тиiс. 
      3. Өтiнiм берушi рұқсат алу үшiн уәкiлеттi органға мынадай құжаттарды: 
      1) тәжiрибелiк партияны сынау актiсiн; 
      2) жарылғыш материалдардың сәйкестiк сертификатын ұсынады. 

      14-12-бап. Өнеркәсiптiк қауiпсiздiкке сараптама жасау

      1. Өнеркәсiптiк қауiпсiздiкке сараптама жасауға:
      1) қауiптi өндiрiстiк объектiлердi салудың, кеңейтудiң, реконструкциялаудың, техникалық қайта жарақтандырудың, консервациялаудың және жоюдың жобалық құжаттамасы жатады. 
      Жобалық құжаттамаға өзгерiстер енгiзiлген жағдайда мiндеттi түрде қайта сараптама жүргiзiлуге тиiс; 
      2) қауiптi өндiрiстiк объектiлерде қолданылатын технологиялар, техникалық құрылғылар, материалдар; 
      3) өндiрiстiк қауiпсiздiк декларациясы; 
      4) ғимараттардың, құрылыстардың жай-күйi жатады. 
      2. Өнеркәсiптiк қауiпсiздiк сараптамасын уәкiлеттi орган аттестаттаған ұйымдар қауiптi өндiрiстiк объект иесiнiң қаражаты есебiнен жүргiзедi. 
      3. Сараптамалық қорытынды өнеркәсiптiк қауiпсiздiк сараптамасын жүргiзу нәтижесi болып табылады. 

      14-13-бап. Ұйымдарды өнеркәсiптiк қауiпсiздiк саласында
                 жұмыстар жүргiзуге аттестаттау

      1. Ұйымдар:
      1) декларацияланатын объектiлерде жұмыстар жүргiзу;
      2) техникалық құрылғылардың, технологиялардың және материалдардың өнеркәсiптiк қауiпсiздiктiң талаптарына сәйкестiгiн куәландыратын құжаттар беру; 
      3) өнеркәсiптiк қауiпсiздiк саласында сараптама жүргiзу; 
      4) жарылыс жұмыстары саласында сараптама жүргiзу;
      5) өнеркәсiптiк қауiпсiздiк саласында ғылыми-зерттеу және жобалау жұмыстарын жүргiзу;
      6) өнеркәсiптiк қауiпсiздiк саласындағы нормативтiк құқықтық актiлердi әзiрлеу; 
      7) авариялық-құтқару жұмыстарын жүргiзу; 
      8) өнеркәсiптiк қауiпсiздiк саласында мамандарды даярлау, қайта даярлау және бiлiктiлiгiн арттыру құқығына аттестатталуға тиiс.
      2. Аттестаттау үшiн ұйым мынадай құжаттарды:
      1) өтiнiштi;
      2) ұйым жарғысының нотариалды куәландырылған көшiрмесiн; 
      3) ұйымның заңды тұлға ретiнде мемлекеттiк тiркелгенi туралы куәлiктiң көшiрмесiн; 
      4) ұйымның өнеркәсiптiк қауiпсiздiк талаптарына сәйкестiгi туралы түсiндiрме жазбаны табыс етедi.
      3. Құжаттарды қарау құжаттарды толық көлемде тапсырған күннен бастап бiр айдан кешiктiрiлмей жүзеге асырылады. 
      4. Уәкiлеттi орган қарау нәтижесi бойынша аттестаттау немесе аттестаттаудан бас тарту туралы шешiм қабылдайды. 
      5. Аттестаттау немесе аттестаттаудан бас тарту туралы дәлелдi шешiм ұйымға шешiм қабылданған күннен бастап бес күн мерзiмде берiледi. 
      6. Аттестатты беруден мына себептер бойынша: 
      1) осы баптың 2-тармағында көрсетiлген құжаттар ұсынылмағанда; 
      2) ұйым өнеркәсiптiк қауiпсiздiк талаптарына сай келмегенде бас тартылуы мүмкiн.
      Ұйым аталған себептерді жойған кезде аттестаттау туралы өтініш жалпы негіздерде қаралады.
      7. Аттестаттың қолданылу мерзімі бес жылды құрайды.
      Ұйым өзіне берілген аттестатта көзделмеген, осы баптың 1-тармағында аталған қызметті жүзеге асырған жағдайда уәкілетті орган өз шешімімен аттестаттың қолданылуын Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес тоқтата тұрады.
      Аттестат сот тәртібімен:
      1) заңды тұлға қайта құрылған немесе таратылған;
      2) аттестаттың қолданылуын тоқтата тұрған себептер жойылмаған;
      3) ұйым аттестаттың қолданылуын тоқтату туралы өтініш берген;
      4) қолдану мерзімі аяқталған жағдайда кері қайтарылады.
      8. Аттестат алған ұйымдар туралы немесе аттестаттың қолданылуының тоқтатылғаны туралы ақпаратты уәкілетті орган мерзімдік баспасөзде жариялайды.
      Уәкілетті орган берілген және кері қайтарылып алынған аттестаттардың тізбесін жүргізеді.";

      9) мынадай мазмұндағы қосымшамен толықтырылсын:

                                  "Қауіпті өндірістік объектілердегі
                                   өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы"
                                       2002 жылғы 3 сәуірдегі
                                   Қазақстан Республикасының Заңына
                                              қосымша

  Олардың өнеркәсіптік объектіде болуы декларациялау
үшін негіз болып табылатын қауіпті заттардың шекті
                       сандары

Қауіпті зат атауы

Қауіпті заттың шекті саны (т)

  Аммиак

10

  Аммоний нитраты (аммоний нитраты немесе олардың құрамында салмағы бойынша аммоний нитратынан азоттың болуы 28 % артық болатын аммоний қоспалары, сондай-ақ ондағы аммоний нитратының шоғыры салмағының 90 % асатын аммоний нитратының сулы ерітінділері)

1250

  Тыңайтқыш түріндегі аммоний нитраты (аммоний нитраты негізіндегі қарапайым тыңайтқыштар, сондай-ақ олардың құрамында аммоний нитратының болуы салмағынан 28% артық болатын күрделі тыңайтқыштарда аммоний нитраты фосфатпен және (немесе) калиймен бірге келеді))

5000

  Акрилонитрил

200

  Хлор

10

  Этилен оксиді

50

  Цианды сутек

20

  Фтор сутегі

50

  Күкірт сутегі

50

  Күкірт диоксиді

200

  Күкірт үшоксиді

75

  Қорғасын алкилдері

50

  Фосген

0,75

  Метилизоцианат

0,15

  Хлорпикрин

0,55

  Бромметил

15

  Металлил хлориді

20

  Тұз қышқылы

40

  Азот қышқылы

25

  Тұтанғыш заттар

200

  Тауар-шикізат қоймаларында және базаларында бар жанғыш сұйықтықтар

2500

  Технологиялық процесте пайдаланылатын немесе магистральды құбыржолы бойынша тасымалданатын жанғыш сұйықтықтар

200

  Тотыққыш заттар

200

  Жарылғыш заттар

25

  Уытты заттар

200

  Уыттылығы жоғары заттар

20

  Қоршаған табиғи орта үшін қауіп тудыратын заттар

200

      Егер қауіпті өндірістік объектілер арасындағы қашықтық 500 метрден кем болса, қауіпті заттың жиынтық саны есептеледі.
      Егер бірдей санатты қауіпті заттардың бірнеше түрі қолданылса, онда олардың жиынтық шекті саны мына шартпен анықталады:
      n
            {E[m(i)]/[M(i)]) > 1
      i=1
      мұнда m (i) - қолданылатын зат саны, M (i) - осы тiзбеге сәйкес барлық i үшiн 1-ден n-ге дейiн сол заттың шектi саны.".

      22. "Өсiмдiктердi қорғау туралы" 2002 жылғы 3 шiлдедегi Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2002 ж., N 13-14, 140-құжат; 2004 ж., N 17, 98-құжат; N 23, 142-құжат; 2006 ж., N 1, 5-құжат; N 3, 22-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) арнаулы сақтау орындары (көмiндiлер) - тыйым салынған немесе жарамсыз болып қалған пестицидтердi (улы химикаттарды), сондай-ақ олардың ыдыстарын көмуге арналған сақтау орындары;
      2) арнаулы техника - пестицидтердi (улы химикаттарды) қолдануға арналған құрылғы және (немесе) жабдық;
      3) ауыл шаруашылық мақсатындағы объектiлер - ауыл шаруашылық және өзге де жерлер, өсiмдiк шаруашылығы өнiмiн өндiруге, сақтауға және қайта өңдеуге арналған астық сақтау орындары, көкөнiс сақтау орындары, қоймалар, ашық алаңдар, өндiрiстiк және өзге де үй-жайлар;
      4) ерекше қауiптi зиянды организмдер - оқтын-оқтын жаппай көбеюге және таралуға бейiм, экономикалық, экологиялық залал келтiретiн және Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiтетiн ерекше қауiптi зиянды организмдер тiзбесiне енгiзiлген зиянкестер мен өсiмдiктер аурулары;
      5) зиянды организмдер - топыраққа, өсiмдiкке және ауыл шаруашылық өнiмiне терiс әсер ететiн зиянкестер, арамшөптер және өсiмдiктердiң аурулары;
      6) зиян тигiзудiң экономикалық шегi - зиянды және ерекше қауiптi зиянды организмдердiң өсiмдiк шаруашылығы өнiмiнiң ысырабын туғызатын, фитосанитариялық iс-шараларды жүргiзудi қажет ететiн саны;
      7) мемлекеттiк фитосанитариялық бақылау - уәкiлеттi орган мен оның аумақтық бөлiмшелерiнiң жеке және заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасының өсiмдiктердi қорғау туралы заңнамасын сақтауына бағытталған қызметi;
      8) өсiмдiктердi қорғау - өсiмдiк шаруашылығы өнiмiнiң зиянды және ерекше қауiптi зиянды организмдерден ысырабын болғызбау мақсатымен фитосанитариялық мониторинг әдiстерiн, фитосанитариялық iс-шараларды әзiрлеуге және практикада қолдануға бағытталған қызмет саласы;
      9) өсiмдiк шаруашылығы өнiмi - халықтың - тамақ өнiмдерiне, мал шаруашылығының - жемшөпке және өнеркәсiптiң шикiзатқа деген қажеттерiн қанағаттандыруға арналған өнiм;
      10) пестицидтер (улы химикаттар) - зиянды және ерекше қауiптi зиянды организмдерге қарсы, сондай-ақ егiндi жинау алдында құрғатып алу, жапырақтарды түсiру және өсiмдiктердiң өсуiн реттеу үшiн пайдаланылатын химиялық, биологиялық және басқа да заттар;
      11) пестицидтердi (улы химикаттарды) залалсыздандыру - тыйым салынған немесе жарамсыз болып қалған пестицидтердi (улы химикаттарды), сондай-ақ олардың ыдыстарын Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес кәдеге жаратуға, көмуге немесе жоюға бағытталған iс-шаралар;
      12) пестицидтердi (улы химикаттарды) мемлекеттiк тipкeу - препараттарды биологиялық, уыттылық, гигиеналық және экологиялық бағалау процесiн аяқтайтын рәсiм, оның нәтижесi бойынша жеке және заңды тұлғаларға Қазақстан Республикасының аумағында оларды Қазақстан Республикасының өсiмдiктердi қорғау туралы заңнамасына сәйкес қолдану құқығына тiркеу куәлiгi берiледi;
      13) пестицидтердiң (улы химикаттардың) бастапқы компоненттерi - пестицидтердi (улы химикаттарды) өндiруге арналған химиялық және басқа да заттар;
      14) пестицидтердiң (улы химикаттардың) қалдық мөлшерi - өсiмдiк шаруашылығы өнiмi мен қоршаған орта объектiлерiндегi химиялық заттар құрамының мөлшерлiк көрсеткiшi, олардың адам мен жануарларға қауiпсiздiгi осы көрсеткiш арқылы бағаланады;
      15) пестицидтердi (улы химикаттарды) өндiру (формуляциялау) - бастапқы компоненттердiң негiзiнде пестицидтер (улы химикаттар) дайындаудың технологиялық процесi;
      16) пестицидтер (улы химикаттар) тiзiмi - Қазақстан Республикасының аумағында қолдануға рұқсат етiлiп тiркелген пестицидтер (улы химикаттар) тiзбесi;
      17) уәкiлеттi орган - жеке және заңды тұлғалардың өсiмдiктердi қорғау саласындағы қызметiн үйлестiру мен реттеудi, сондай-ақ Қазақстан Республикасының өсiмдiктердi қорғау туралы заңнамасының сақталуын мемлекеттiк бақылауды өз өкiлеттiгi шегiнде жүзеге асыратын мемлекеттiк орган;
      18) фитосанитариялық ахуал - ауылшаруашылық мақсатындағы объектiлердiң зиянды және ерекше қауiптi зиянды организмдердiң санымен және зиян тигiзуiмен анықталатын қалыптасқан жай-күйi;
      19) фитосанитариялық болжам - фитосанитариялық iс-шараларды жүргiзудiң мерзiмдерi мен көлемдерiн жоспарлау мақсатында зиянды және ерекше қауiптi зиянды организмдердiң ықтимал таралуы мен дамуы дәрежесiн алдын ала айқындау;
      20) фитосанитариялық мониторинг - зиянды және ерекше қауiптi зиянды организмдердi зерттеудi, байқауды, олардың дамуы мен таралуын есепке алуды, сондай-ақ осылардың негiзiнде фитосанитариялық болжам әзiрлеудi қамтитын iс-шаралар жүйесi;
      21) фитосанитариялық нормативтер - фитосанитариялық iс-шаралар көлемiн анықтау үшiн пайдаланылатын белгiленген шамалар параметрлерi;
      22) фитосанитариялық iс-шаралар - зиянды және ерекше қауiптi зиянды организмдердiң саны мен зиян тигiзуiн азайтуды қамтамасыз ететiн шаралар кешенi.";

      2) 5-баптың 4) тармақшасындағы "ынтымақтастық енедi." деген сөздер "ынтымақтастық;" деген сөзбен ауыстырылып, бап мынадай мазмұндағы 6) тармақшамен толықтырылсын:
      "6) пестицидтер (улы химикаттар) айналымы саласындағы техникалық регламенттердi бекiту кiредi.";

      3) 6-баптың 1-тармағында:
      3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "3) пестицидтер (улы химикаттар) айналымы саласындағы техникалық регламенттердi әзiрлеу;";

      18) тармақшадағы "пестицидтердi (улы химикаттарды) сақтау, тасымалдау және қолдану ережелерiнiң" деген сөздер "Қазақстан Республикасының пестицидтер (улы химикаттар) айналымы саласындағы заңнамасының" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4) 12-баптың 2) тармақшасындағы "талаптарды мемлекеттiк экологиялық, санитарлық-эпидемиологиялық және көлiктiк бақылау органдарының келiсiмiмен уәкiлеттi орган белгiлейдi" деген сөздер "талаптар пестицидтер (улы химикаттар) айналымы саласындағы техникалық регламенттерде белгiленедi" деген сөздермен ауыстырылсын;

      5) 14-5-баптың 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      "2) пестицидтер (улы химикаттар) айналымы саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген қауiпсiздiк талаптарын сақтауға;";

      6) мынадай мазмұндағы 4-1-тараумен толықтырылсын:

"4-1-тарау. Пестицидтер (улы химикаттар) айналымы саласындағы
қауiпсiздiктiң жалпы талаптары

      19-6-бап. Пестицидтердi (улы химикаттарды) буып-түю жөнiндегi
                талаптар

      1. Пестицидтердi (улы химикаттарды) буып-түю және оларға арналған ыдыс өнiмдi сақтау, тасу және өткiзу кезiндегi қауiпсiздiктi қамтамасыз етуге тиiс.
      2. Буып-түю мен ыдысқа пайдаланылатын материалдар адамды, қоршаған ортаны пестицидтердiң (улы химикаттардың) қауiптi қасиеттерiнен қорғау үшiн арнайы лайықталуға тиiс.
      3. Буып-түю мен ыдысқа пайдаланылатын материалдар пестицидтердiң (улы химикаттардың) құрама заттарының бұзылуына немесе өзге де зиянды әсерiне төзiмдi болуға және:
      1) жану және (немесе) жылудың едәуiр бөлiгiнiң бөлiнуiн;
      2) тез тұтанатын, уытты немесе тұншықтыратын газдардың бөлiнуiн;
      3) басқа да химиялық белсендi және қауiптi заттардың түзiлуiн тудыратын реакцияға түсе отырып, олармен өзара әрекеттеспеуге тиiс.

      19-7-бап. Пестицидтердi (улы химикаттарды) қолдану кезiндегi
                қауiпсiздiк талаптары

      1. Пестицидтердi (улы химикаттарды) қолдану Қазақстан Республикасының аумағында қолдануға рұқсат етiлген пестицидтер (улы химикаттар) тiзiмiнде белгiленген тиiмдi және қауiпсiз қолдану технологияларын сақтай отырып жүзеге асырылады.
      2. Пестицидтердi (улы химикаттарды) техникалық регламенттердiң талаптарын бұза отырып қолдануға тыйым салынады.
      3. Пайдаланылмаған пестицидтердi (улы химикаттарды) уақытша сақтауға арнайы арналған орындардан басқа жұмыс орындарында қалдыруға тыйым салынады.

      19-8-бап. Пестицидтердi (улы химикаттарды) таңбалау жөнiндегi
                талаптар

      1. Пестицидтердiң (улы химикаттардың) орамын таңбалау:
      1) телефонның, факстың, телекстiң нөмiрiн және электрондық мекен-жайды қоса алғанда, өтiнiш берушiнiң (жеткiзушiнiң, дайындаушының, дистрибьютордың немесе импортердiң) атауы және толық мекен-жайын;
      2) пестицидтiң (улы химикаттың) атауы мен оның нысаналы мақсатын;
      3) пестицидтiң (улы химикаттың) номиналды мөлшерiн (салмағын немесе көлемiн);
      4) шығару партиясы нөмiрiнiң белгiленуiн;
      5) дайындалған (шығарылған) күнiн;
      6) қауiптiлiк қасиеттерiнiң және адамға, қоршаған ортаға және мүлiкке әсер ету сыныптарының белгiлерiн (пиктограммаларын);
      7) өнiмдi қауiпсiз сақтау, тасымалдау, өткiзу, қолдану және кәдеге жарату жөнiндегi ұсыныстарды қамтуға тиiс.
      2. Таңбалау өшiрiлмейтiн анық әрiптермен немесе нышандармен түсiрiледi.

      19-9-бап. Пестицидтердi (улы химикаттарды) сақтау кезiндегi
                қауiпсiздiк талаптары

      1. Пестицидтердi (улы химикаттарды) сақтау осы үшiн арнайы арналған экологиялық, құрылыс және санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен нормалардың талаптарына сай келетiн арнайы қоймалық үй-жайларда жүзеге асырылуға тиiс.
      2. Қоймалар үрлейтiн және тартатын желдеткiштерiмен жабдықталады. Тартатын желдеткiш құрғақ сүзгiш элементтермен жабдықталады.
      3. Пестицидтердi (улы химикаттарды) қоймада сақтауға үй-жайды санитарлық-эпидемиологиялық және өрт қызметiнiң органдары зерттеп болғаннан кейiн пестицидтердi (улы химикаттарды) алу және сақтау құқығына санитарлық паспорт жасалғаннан кейiн ғана жол берiледi.
      4. Сақталынатын пестицидтердiң (улы химикаттардың) мөлшерi қойманың жобалық құжаттамасында көзделген қойма сыйымдылығынан аспауға тиiс.
      5. Пестицидтердi (улы химикаттарды) сақтау шарттары мен тәртiбiне қойылатын талаптар әзiрлеудi, сондай-ақ аталған талаптардың сақталуын бақылауды мемлекеттiк санитарлық-эпидемиологиялық бақылау органдары жүзеге асырады.

      19-10-бап. Пестицидтердi (улы химикаттарды) тасымалдау
                 кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

      1. Пестицидтердi (улы химикаттарды) тасымалдау қауiптi жүктердi көлiк құралдарымен тасу мәселелерi жөнiндегi нормативтiк құқықтық актiлерде белгiленген тәртiппен жүзеге асырылады.
      2. Пестицидтермен (улы химикаттармен) бiрге немесе бұрын пестицидтердi (улы химикаттарды) тасу үшiн пайдаланылған көлiк құралдарымен тамақ өнiмдерiн, жемшөп және ауыз су тасуға қатаң тыйым салынады.
      3. Пестицидтердi (улы химикаттарды) тасымалдау үшiн пайдаланылған көлiк алдын ала тазартылмай және көлiк құралы залалсыздандырылмай, басқа да тағамдық емес жүктердi тасымалдау үшiн пайдаланылуға тиiс емес.".

      23. "Ветеринария туралы" 2002 жылғы 10 шiлдедегi Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң) Жаршысы, 2002 ж., N 15, 148-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат; 2005 ж., N 7-8, 23-құжат; 2006 ж., N 1, 5-құжат; N 3, 22-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) ауру бойынша қолайсыз пункт (қолайсыз пункт) - iндет ошағы белгiленген аумақ;
      2) базар - жануарларды, жануарлардан алынатын өнiмдер мен шикiзатты, ветеринариялық препараттарды, жемшөптi және жемшөптiк қоспаларды сату орнын қоса алғанда, арнайы жабдықталған сауда орны;
      3) ветеринария (ветеринария саласы) - жануарлардың аурулары мен азықтан улануын (зақымдануын) зерделеуге, олардың профилактикасына, диагностикасына, оларды емдеуге және жоюға, мемлекеттiк ветеринариялық қадағалау объектiлерiнiң Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы заңдарының талаптарына сәйкес келуiн қамтамасыз етуге, сондай-ақ халықты жануарлар мен адамға ортақ аурулардан қорғауға бағытталған арнаулы ғылыми бiлiмдер мен практикалық қызмет саласы;
      4) ветеринариялық (ветеринариялық-санитариялық) ережелер - ветеринария саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган бекiтетiн, ветеринария саласындағы қызметтi жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар орындау үшiн мiндеттi болып табылатын ветеринариялық нормативтер негiзiнде ветеринариялық iс-шараларды жүргiзу тәртiбiн айқындайтын нормативтiк құқықтық акт;
      5) ветеринариялық құжаттар - мемлекеттiк ветеринариялық қадағалау объектiлерiне ветеринария саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлеген тәртiппен ветеринариялық инспекторлар беретiн ветеринариялық-санитариялық қорытынды, ветеринариялық куәлiк, ветеринариялық сертификат, ветеринариялық анықтама;
      6) ветеринариялық паспорт - ветеринария саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлеген нысандағы құжат, онда жануардың иесi, түрi, жынысы, түсi, жасы, жануарлар ауруларының профилактикасы, диагностикасы және оларды емдеу мақсатында жүргiзiлген ветеринариялық дауалаудың мерзiмдерi мен сипаты көрсетiледi;
      7) ветеринариялық препараттар - жануарлар ауруларының профилактикасы, диагностикасы, оларды емдеу, олардың өнiмдiлiгiн арттыру, дезинфекция, дезинсекция және дератизация жасау үшiн жануарлардан, өсiмдiктерден алынатын немесе синтетикалық заттар, сондай-ақ жануарларға арналған парфюмерия немесе косметика құралдары ретiнде пайдаланылатын заттар;
      8) ветеринариялық препараттар айналысы - ветеринариялық препараттарды өндiру, сақтау, тасымалдау, байқаудан өткiзу, тiркеу сынағынан өткiзу, сәйкестiгiн растау, қауiпсiздiгi мен сапасын бақылау, жарнамалау, өткiзу немесе қолдану;
      9) ветеринариялық препараттарды мемлекеттiк тiркеу - ветеринария саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органның ветеринариялық препараттарды сараптамадан, байқаудан өткiзу және тiркеу сынақтарының нәтижелерi бойынша оларды заңнамада белгiленген тәртiппен Ветеринариялық препараттардың мемлекеттiк тiзiлiмiне енгiзуi және оларға белгiленген нысандағы тiркеу куәлiктерiн беруi;
      10) Ветеринариялық препараттардың мемлекеттiк тiзiлiмi - ветеринария саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган шығаратын, мемлекеттiк тiркеуден өткен және Қазақстан Республикасында өндiруге, импорттауға және қолдануға рұқсат етiлген ветеринариялық препараттар туралы мәлiметтерi бар тiзбе;
      11) ветеринариялық препараттарды тiркеу сынағынан өткiзу - ветеринариялық препараттардың Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы заңнамасы талаптарына сәйкестiгiн анықтау үшiн ветеринария саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлеген тәртiппен қолданылатын әдiстер, әдiстемелер кешенi;
      12) ветеринариялық препаратты байқаудан өткiзу - ветеринариялық препаратты ветеринария практикасында пайдалану мүмкiндiгiн анықтау үшiн, оның иммундық-биологиялық қасиеттерi мен эпизоотологиялық тиiмдiлiгiн, препарат әсерiнiң зардаптары жоқтығын, сондай-ақ экологиялық қауiпсiздiгiн айқындау мақсатында, шектеулi зертханалық немесе өндiрiстiк жағдайларда ветеринария саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлеген тәртiппен сынақтан өткiзу;
      13) ветеринариялық-санитариялық қауiпсiздiк - мемлекеттiк ветеринариялық қадағалау объектiлерiнiң олар пайдаланылатын дағдылы (белгiленген) жағдайларда жануарлардың және адамның денсаулығына қауiп төндiрмейтiн күйi;
      14) ветеринариялық-санитариялық сараптама - жануарлардың, жануарлардан алынатын өнiмдер мен шикiзаттың ветеринариялық нормативтерге сәйкес келуiн ветеринария саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлеген тәртiппен органолептикалық, биохимиялық, микробиологиялық, паразитологиялық, уыттық және радиологиялық зерттеулер кешенi арқылы тексеруi;
      15) ветеринариялық-санитариялық сараптама зертханасы - базарларда және (немесе) басқа орындарда өткiзiлетiн жануарлардан алынатын өнiмдерге ветеринариялық-санитариялық сараптаманы жүзеге асыратын заңды тұлға немесе заңды тұлғаның мамандандырылған бөлiмшесi;
      16) ветеринариялық iс-шаралар - жануарлар ауруларының профилактикасын, емделуiн немесе диагностикасын қоса алғанда, оның шығуын, таралуын болдырмауға немесе оны жоюға; жануарлар мен адамның денсаулығына қауiп төндiретiн аса қауiптi аурулар жұқтырған жануарларды залалсыздандыруға (зарарсыздандыруға), алып қоюға және жоюға; жануарлардың өнiмдiлiгiн арттыруға; жануарлардың және адамдардың денсаулығын жұқпалы, оның iшiнде жануарлар мен адамға ортақ аурулардан қорғау мақсатында, бiрдейлендiру рәсiмiн қоса, жануарлардан алынатын өнiмдер мен шикiзаттың қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге бағытталған iндетке қарсы, ветеринариялық-санитариялық рәсiмдер кешенi;
      17) ветеринария саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган - Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейтiн, өз өкiлеттiгi шегiнде ветеринария саласындағы мемлекеттiк саясатты жүзеге асыратын мемлекеттiк орган;
      18) жануарлар ауруларын қоздырушылар - вирустар, бактериялар, риккетсиялар, хламидиялар, микоплазмалар, приондар, қарапайым жәндiктер, саңырауқұлақтар, гельминттер, кенелер, жәндiктер;
      19) жануарлар ауруларының диагностикасы жөнiндегi референттiк және әдiстемелiк қызмет - жануарлардың аса қауiптi, баяу және экзотикалық ауруларының қоздырушыларын типтендiрудi (белгiлi бiр түр iшiндегi типтiк айырмашылықтарды анықтауды), олардың профилактикасы мен диагностикасы шараларын әзiрлеудi қоса жүзеге асыру, сондай-ақ күмәндi немесе даулы жағдайларда түпкiлiктi диагноз қою;
      20) жануарлардан алынатын өнiмдер - тиiсiнше өңделмей тамаққа пайдаланылмайтын ет және ет өнiмдерi, сүт және сүт өнiмдерi, балық және балық өнiмдерi, жұмыртқа және жұмыртқа өнiмдерi, сондай-ақ бал ара шаруашылығының өнiмдерi;
      21) жануарлардан алынатын шикiзат - жануарлардан алынатын, жануарларды азықтандыруға арналған және (немесе) өнеркәсiпте пайдаланылатын терi, жүн, түк, қыл, бағалы аң терiсi, мамық, қауырсын, эндокриндiк бездер, iшек-қарын, қан, сүйек, мүйiз, тұяқ және басқа да өнiмдер;
      22) жануарлардың аса қауiптi аурулары - ветеринария саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган анықтайтын, жануарлар мен адамға ортақ ауруларды қоса алғанда, тез немесе кең таралатын, жануарлардың ауруға шалдыққыштығына немесе өлуiне, үлкен әлеуметтiк-экономикалық залалға әкеп соғатын жануарлар аурулары;
      23) жемшөп - жануарларды азықтандыру үшiн пайдаланылатын, сiңiрiлетiн түрде құрамында қоректiк заттар бар және жануарлардың денсаулығына зиянды әсер тигiзбейтiн өсiмдiк, жануар, минералдық, микробиологиялық, химиялық тектi өнiмдер;
      24) жемшөп қоспалары - жануарлардың рационында жетiспейтiн қоректендiргiш және минерал заттар мен дәрумендердiң көздерi ретiнде пайдаланылатын, органикалық, минералдық және (немесе) синтетикалық тектi заттар;
      25) карантин - iндет ошағын жою және аурудың таралуына жол бермеу мақсатында iндет ошағы, қолайсыз пункт пен ветеринариялық-санитариялық тұрғыдан қолайлы аумақ арасындағы шаруашылық байланыстарды шектеудi немесе тыюды және мемлекеттiк ветеринариялық қадағалау бақылайтын жүктердiң орнын ауыстыруды тоқтата тұруды қамтамасыз етуге бағытталған ветеринариялық және әкiмшiлiк-шаруашылық іс-шаралар жүйесiн көздейтiн құқықтық режим;
      26) мемлекеттiк ветеринариялық қадағалау бақылайтын жүктер - жануарлар, жануарлардан алынатын өнiмдер мен шикiзат, ветеринариялық препараттар, жемшөп және жемшөптiк қоспалар;
      27) сараптама актiсi - мемлекеттiк ветеринариялық қадағалау объектiлерi диагностикасының немесе ветеринариялық-санитариялық сараптамасының нәтижелерi бойынша ветеринария саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлеген тәртiппен ветеринариялық зертханалар беретiн, олардың Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы заңнамасы талаптарына сәйкестiгiн куәландыратын, сондай-ақ оларды пайдалануға ұсынатын құжат;
      23) шектеу iс-шаралары - жануарлар ауруының таралуына жол бермеу және iндет ошағы мен қолайсыз пунктте ветеринариялық-санитариялық қолайлы жағдайға қол жеткiзу мақсатында шаруашылық байланыстарды iшiнара шектеуге және мемлекеттiк ветеринариялық қадағалау бақылайтын жүктердiң орнын ауыстыруды тоқтата тұруға бағытталған ветеринариялық, әкiмшiлiк-шаруашылық iс-шаралар жүйесiн көздейтiн құқықтық режим;
      29) эпизоотия - белгiлi бiр әкiмшiлiк-аумақтық бөлiнiс аумағында жануарлардың аса қауiптi және басқа да жұқпалы ауруларының жаппай таралуы;
      30) эпизоотия мониторингi - эпизоотологиялық зерттеудi және жануарлардың нақты ауруларының өршу заңдылықтары, олар мекендеген (ұсталған, өсiрiлген) аумақтардың табиғи-географиялық және экономикалық (шаруашылық) жағдайлары жүргiзiлетiн ветеринариялық-санитариялық iс-шаралар туралы ақпаратты қоса алғанда, жануарлар ауруларының таралуы туралы сандық деректердi жинау жүйесi және оларды кейiннен ветеринариялық-санитариялық iс-шаралар тиiмдiлiгiн талдау және эпизоотиялардың немесе панзоотиялардың пайда болуын, өршуiн және жойылуын болжау үшiн статистикалық өңдеу;
      31) эпизоотия ошағы - жұқпалы ауруды қоздырушы көздер, тарататын факторлар және ауруға бейiм жануарлар тұрған шектеулi аумақ немесе қора-жай.";

      2) 3-бапта:
      5) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "5) ветеринариялық препараттардың, жемшөп пен жемшөп қоспаларының қауiпсiздiгi мен сапасын бақылау;";

      6) тармақша "өнiмдер мен шикiзаттың" деген сөздерден кейiн "қауiпсiздiгiне және" деген сөздермен толықтырылсын;

      3) 5-бап мынадай мазмұндағы 3-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "3-1) ветеринария саласындағы техникалық регламенттердi бекiту;";

      4) 8-бапта:
      8) тармақшадағы "ережелер мен нормативтердi" деген сөздер "ережелердi" деген сөзбен ауыстырылсын;

      21) тармақшадағы "бекiту кiредi." деген сөздер "бекiту;" деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 22), 23) тармақшалармен толықтырылсын:
      "22) ветеринария саласындағы техникалық регламенттердi әзiрлеу;
      23) өз құзiретi шегiнде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен техникалық регламенттерде белгiленген талаптардың орындалуын мемлекеттiк бақылау кiредi.";

      5) мынадай мазмұндағы 3-1-тараумен толықтырылсын:

"3-1-тарау. Адамдар үшiн тағам ретiнде қолданылмайтын жануарларға
арналған ветеринариялық препараттарға, жемшөптерге және жемшөп
қоспаларына қойылатын қауiпсiздiктiң жалпы талаптары

      24-1-бап. Ветеринариялық препараттарды, жемшөп пен жемшөп
                қоспаларын өндiру және өлшеп орау кезiндегi
                қауiпсiздiк талаптары

      1. Ветеринариялық препараттарды, жемшөп пен жемшөп қоспаларын өндiру және өлшеп орау кезiнде техникалық регламенттердiң талаптары сақталуға тиiс.
      2. Ветеринариялық препараттарды, жемшөп пен жемшөп қоспаларын өлшеп орау сақтау, тасымалдау және өткiзу кезiнде қауiпсiздiктi қамтамасыз етуге тиiс.
      3. Орау материалы ветеринарлық препараттардың, жемшөп пен жемшөп қоспаларының қауiпсiздiгi мен сапасына әсер етпеуге тиiс.

      24-2-бап. Ветеринарлық препараттарды, жемшөп пен жемшөп
                қоспаларын тасымалдау кезiндегi қауiпсiздiк
                талаптары

      1. Қазақстан Республикасының аумағында жемшөп пен жемшөп қоспаларын тасымалдау олардың қауiпсiздiгiн және олардың сапалық көрсеткiштерiнiң сақталуын қамтамасыз ететiн жағдайларда жүзеге асырылуға тиiс.
      2. Ветеринарлық препараттар, жемшөп пен жемшөп қоспалары құрғақ, таза, жемдiк қорлардың зиянкестерiмен залалданбаған көлiк құралдарымен тасымалдануға тиiс.

      24-3-бап. Ветеринариялық препараттарды, жемшөп пен жемшөп
                қоспаларын сақтау кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

      1. Ветеринариялық препараттар, жемшөп пен жемшөп қоспалары олардың қауiпсiздiгiн барлық сақтау мерзiмi iшiнде қамтамасыз ететiн жағдайларда арнайы қойма үй-жайларында сақталуға тиiс.
      2. Ветеринариялық препараттарды, жемшөп пен жемшөп қоспаларын сақтау шарттары ветеринария саласындағы техникалық регламенттерде көзделген талаптарды ескере отырып, дайындаушы белгiлейдi.
      3. Ветеринариялық препараттарды, жемшөп пен жемшөп қоспаларын Қазақстан Республикасының аумағына әкелу кезiнде заңнамада көзделген тәртiппен сақтау мерзiмдерi және (немесе) жарамдылығы, сақтау шарттары туралы ақпарат берiлуге тиiс.

      24-4-бап. Ветеринариялық препараттарды, жемшөп пен жемшөп
                қоспаларын қолдану кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

      1. Ветеринариялық препараттарды, жемшөп пен жемшөп қоспаларын пайдалану кезiнде оларды қолдану технологиясының талаптары ескерiлуге тиiс.
      2. Жануарлардан алынған, оларға қатысты қолданылған өнiмдегi заттардың қалдықтары және ветеринариялық препараттардың құрамдас бөлiктерi Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген нормативтерден аспауға тиiс.
      3. Жарамдылық мерзiмi өтiп кеткен ветеринариялық препараттарды, жемшөп пен жемшөп қоспаларын қолдануға рұқсат етiлмейдi.

      24-5-бап. Ветеринариялық препараттарды, жемшөп пен жемшөп
                қоспаларын нарыққа орналастыру кезiндегi
                қауiпсiздiк талаптары

      1. Ветеринариялық препараттарды, жемшөп пен жемшөп қоспаларын нарыққа орналастыру кезiнде өндiрушiлер мен сатушылар ветеринариялық препараттардың, жемшөп пен жемшөп қоспаларының қауiпсiздiк және сапа көрсеткiштерi туралы толық және дұрыс ақпарат беруге тиiс.
      2. Мынадай:
      1) осы Заңның және ветеринария саласындағы техникалық регламенттердiң талаптарына сәйкес келмейтiн;
      2) бүлiнудiң анық белгiлерi бар;
      3) олардың шығарылу тегiн растайтын өндiрушiнiң құжаттары жоқ және оларға қатысты мемлекеттiк тiркелуi туралы ақпараты жоқ;
      4) берiлген ақпаратқа сәйкес келмейтiн және оларға қатысты олардың шығарылу тегiн растайын құжаттардың жалғандығы туралы негiзделген күмәнi бар;
      5) белгiленген жарамдылық мерзiмi жоқ немесе жарамдылық мерзiмi өтiп кеткен;
      6) ветеринария саласындағы техникалық регламенттерде көздемеген мәлiметтермен таңбаланбаған не оларға қатысты осындай ақпараттары жоқ ветеринариялық препараттарды, жемшөп пен жемшөп қоспаларын нарыққа шығаруға болмайды.

      24-6-бап. Ветеринариялық препараттарды, жемшөп пен жемшөп
                қоспаларын кәдеге жарату және жою кезiндегi
                қауiпсiздiк талаптары

      1. Зертханалық зерттеу нәтижелерi бойынша мақсатына қарай пайдалануға жарамсыз деп танылған ветеринарлық препараттар, жемшөп пен жемшөп қоспалары Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлеген тәртiппен олардың бұдан әрi пайдаланылуына немесе кәдеге жаратылуына, жойылуына сараптама жасалуға тиiс.
      2. Сараптама жасауға және оны бұдан әрi пайдалану немесе кәдеге жарату, жою ықтималдығы туралы шешiм қабылдауға қажеттi кезеңде ветеринариялық препараттар, жемшөп және жемшөп қоспалары партиясының көлемi көрсетiлiп және ветеринариялық препараттарға, жемшөпке және жемшөп қоспаларына қол жеткiзуге мүмкiндiк бермейтiн жағдайларды сақтай отырып жеке үй-жайларда сақталуға тиiс.
      3. Ветеринарлық препараттар, жемшөп және жемшөп қоспалары иiсi күштi шығатын заттармен (керосин, мұнай, фенол, хлорлы әк) немесе осы өнiмге тән емес рең беретiн бояғышпен жарамсыздандырылуға тиiс.";

      6) 29-баптың 4-тармағындағы "нормативтердi ветеринария саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган бекiтедi және олар" деген сөздер "нормативтер ветеринария саласындағы техникалық регламенттерде белгiленедi және" деген сөздермен ауыстырылсын.

      24. "Тұқым шаруашылығы туралы" 2003 жылғы 8 ақпандағы Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2003 ж., N 3, 16-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат; 2006 ж., N 1, 5-құжат; N 3, 22-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) агроэкологиялық аймақ - ауыл шаруашылық өсiмдiктерiн өсiру жағдайлары бойынша бiртектi немесе дақылдардың экологиялық талаптары бойынша жақын аумақ;
      2) аттестаттау - жеке және (немесе) заңды тұлғалардың тұқым шаруашылығы субъектiсiнiң мәртебесiне сәйкестiгiн анықтау (растау);
      3) аттестаттау туралы куәлiк - облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органы берген, мемлекеттiң тұқым шаруашылығы саласындағы аттестатталған субъектiлердiң қызметiн тануын куәландыратын құжат;
      4) ауыл шаруашылық өсiмдiктерi - дәндi, дәндi-бұршақтық, жармалық, азықтық, майлы, эфирлi-майлы, техникалық, көкөнiстiк, дәрi-дәрмектiк, гүлдiк, жемiстiк, жидектiк дақылдар, картоп, жүзiм;
      5) байқаудан өткiзушi - тұқым шаруашылығы саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң сортты егiстерiн сынақтан өткiзу құқығына аттестаттаған жеке адам;
      6) бақылау сынақтары - ауыл шаруашылық өсiмдiгiнiң сорт белгiлерiнiң сақталуын және әр түрiнiң осы сортқа сәйкестiгiн анықтау;
      7) бiрегей тұқымдар - ауыл шаруашылық өсiмдiгi сортының авторы, ол уәкiлдiк берген адам немесе сорттың оригинаторы өсiрiп шығарған және элиталық тұқымдарды өндiруге арналған тұқым;
      8) бiрiншi, екiншi және үшiншi көбейтiлген тұқымдар - тұқымдар элитасының жылдар бойынша кейiннен өсiрiп-өндiрiлуi: бiрiншi жыл - бiрiншi көбейтiлген тұқым, екiншi жыл - екiншi көбейтiлген тұқым, үшiншi жыл - үшiншi көбейтiлген тұқым;
      9) егiстердi байқаудан өткiзу - ауыл шаруашылық өсiмдiктерi егiстерiнiң сорттық сапаларын: сорттық тазалығын, сортқа тәндiлiгiн, арамшөптер басу, ауруға шалдығу және зиянкестерден бүлiну дәрежесiн анықтау;
      10) жерге егiп бағалау - тұқымдардың белгiлi бiр түрге, сортқа жататындығы мен сорттық тазалығын оларды арнаулы учаскелерде егу және өсiмдiктер бойынша сорттық сапаларын кейiннен тексеру жолымен анықтау;
      11) зертханалық сорттық сынақтар - тұқымдардың белгiлi бiр сортқа тиiстiлiгiн белгiлеу және зертханалық талдау жүргiзу жолымен тұқымдардың сорттық тазалығын анықтау;
      12) кондициясына жеткiзiлмеген тұқым - сорттық және егу сапасы жағынан тұқым шаруашылығы саласындағы стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттардың талаптарына сай келмейтiн тұқым;
      13) сорт ауыстыру - тұқым өсiрушiлердiң өндiрiсте егiлiп жүрген ескi сорттарды неғұрлым шығымды немесе ауыстырылатын сорттан шаруашылық-бағалылық белгiлерi мен қасиеттерi жағынан артық жаңа, пайдалануға рұқсат етiлген сорттармен ауыстыруы;
      14) сорт жаңарту - өндiрiсте пайдалану кезiнде сорттық және биологиялық сапасы нашарлаған тұқымдарды сол сорттың жақсы тұқымдарымен ауыстыру;
      15) сортқа тәндiлiк - айқас тозаңдандырылатын ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң сорттық тазалығының көрсеткiшi;
      16) сорт оригинаторы - сорттың сақталуын қамтамасыз ететiн жеке немесе заңды тұлға;
      17) сорттық бақылау - ауыл шаруашылық өсiмдiктерi егiстерiнiң сорттық тазалығын анықтау және тұқымдардың белгiлi бiр сортқа жататындығын белгiлеу жөнiндегi iс-шаралардың жүзеге асырылуын бақылау;
      18) сорттық сынақ - сорттың патент қабiлеттiлiгi мен шаруашылықта пайдалылығын Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен жүргiзiлетiн сынақтан өткiзу мен бағалау;
      19) сорттық тазалық - негiзгi сорт өсiмдiктерiнiң немесе сабақтарының осы ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң немесе сабақтарының жалпы санына проценттiк қатынасы;
      20) суперэлиталық тұқымдар - бiрегей тұқымдарға жататын, өсiрiп-өндiру көшеттiгінің өнiмiнен алынған, мемлекеттiк стандарттар мен тұқым шаруашылығы саласындағы өзге де нормативтiк құжаттардың талаптарына сай келетiн және элиталық тұқымдарды өндiруге арналған тұқымдар;
      21) тұқымдар - өсiмдiктердiң сортын молықтыру үшiн пайдаланылатын генеративтiк және вегетативтiк органдары: тұқымның өзi, жемiстер, күрделi жемiстердiң бөлiгi, қосалқы жемiс, масақтар, көшеттер, жуашық, түйнек, қалемшелер, түзушi ұлпалар және басқалар;
      22) тұқымдардың кондициялылығы - тұқымдардың тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттiк стандарттар мен өзге де нормативтiк құжаттардың талаптарына сәйкестiгi;
      23) тұқымдардың сорттық сапасы - тұқымдардың ауыл шаруашылық өсiмдiгiнiң белгiлi бiр сортына жататындығын сипаттайтын белгiлер жиынтығы;
      24) тұқымдар тобы - тиiстi құжатпен (байқаудан өткiзу актiсiмен, тұқымның аттестатымен, тұқым куәлiгiмен, тұқымның кондициялылығы туралы куәлiкпен, тұқымдарға талдау жасау нәтижесiмен, карантиндiк сертификатпен, фитосанитариялық сертификатпен немесе импорттық карантиндiк рұқсатпен) расталған, шығу тегi мен сапасы жөнiнен бiртектес тұқымның белгiлi бiр мөлшерi;
      25) тұқымдық бақылау - тұқымның егу сапасын анықтау жөнiндегi iс-шаралардың жүзеге асырылуын, Қазақстан Республикасының заңнамасы талаптарының сақталуын бақылау;
      26) тұқым куәлiгi - тұқымдардың алғашқы және одан кейiнгi көбейтiлуiнiң сорттық және егу сапасын растайтын құжат;
      27) тұқымның егу сапасы - тұқымдардың егуге (отырғызуға) жарамдылық дәрежесiн сипаттайтын сапа көрсеткiштерiнiң жиынтығы;
      28) тұқым өндiрушiлер - осы Заңға сәйкес тұқым шаруашылығы саласындағы қызметтi жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар;
      29) тұқым өсiру шаруашылығы - облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органы аттестаттаған, бiрiншi, екiншi және үшiншi көбейтiлген тұқымдарды өндiру мен сатуды жүзеге асыратын шаруашылық жүргiзушi субъект;
      30) тұқым сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертхана - тұқымдардың сорттық және егу сапасының тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттiк стандарттар мен өзге де нормативтiк құжаттар талаптарына сәйкестiгiне зерттеулер жүргiзу құқығына белгiленген тәртiппен; аттестатталған заңды тұлға;
      31) тұқым сараптамасы - тұқымдардың сорттық және егу сапасының техникалық регламенттердiң және тұқым шаруашылығы саласындағы стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттардың талаптарына сәйкестiгiн анықтау жөнiндегi iс-шаралар кешенi;
      32) тұқым сарапшысы - тұқым сапасына сараптама жасау жөнiндегi зертхананың тұқым шаруашылығы саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлеген тәртiппен тұқымдардың сорттық және егу сапасына сараптама жүргiзу құқығына аттестатталған маманы;
      33) тұқым шаруашылығы - тұқымдарды өндiру, дайындау, өңдеу, сақтау, тасымалдау, сату және пайдалану жөнiндегi iс-шаралар кешенiн қамтитын қызмет, сондай-ақ мемлекеттiк бақылау, оның iшiнде сорттық және тұқымдық бақылау;
      34) тұқым шаруашылығы жөнiндегi мемлекеттiк инспектор - тұқым шаруашылығы саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органның тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамы;
      35) тұқым шаруашылығының схемасы - көшеттiктер мен тұқымдық егiстiктердiң өзара байланысты топтары, оларда белгiлi бiр реттiлiкпен, сұрыптау және өсiрiп-өндiру жолымен сортты молықтыру процесi жүзеге асырылады;
      36) тұқым шаруашылығы саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган өз құзыретi шегiнде тұқым шаруашылығы саласындағы мемлекеттiк саясатты және оның ғылыми қамтамасыз етiлуiн iске асыруды, тұқым шаруашылығына қатысушылардың қызметiн үйлестiру мен реттеудi жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;
      37) элиталық тұқымдар - ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң бiрегей немесе суперэлиталық тұқымнан алынған және Қазақстан Республикасының тұқым шаруашылығы туралы заңнамасының талаптарына сай келетiн тұқымдары;
      38) элиталық тұқым өсiру шаруашылығы - облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органы аттестаттаған, элиталық тұқымдарды өндiру мен сатуды жүзеге асыратын шаруашылық жүргiзушi субъект.";

      2) 4-баптың 12) тармақшасындағы "төмендету арқылы жүзеге асырылады." деген сөздер "төмендету;" деген сөзбен ауыстырылып, бап мынадай мазмұндағы 14), 15) тармақшалармен толықтырылсын:
      "14) техникалық реттеу - саласындағы қауiпсiздiктi (бұдан әрi  - қауiпсiздiк) қамтамасыз ету;
      15) тұқым шаруашылығы саласында қауiпсiздiкке қатысты тұтынушыларды жаңылыстыруға әкелетiн әрекеттердiң алдын алу арқылы жүзеге асырылады.";

      3) 5-бап мынадай мазмұндағы 11) тармақшамен толықтырылсын:
      "11) техникалық регламенттердi бекiтедi.";

      4) 6-бапта:
      мынадай мазмұндағы 11-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "11-1) техникалық регламенттердi әзiрлейдi;";

      12) және 13) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
      "12) техникалық реттеу және метрология жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк органға тұқым шаруашылығы саласындағы стандарттау жөнiндегi қолда бар мемлекеттiк стандарттар мен басқа да нормативтiк құжаттарды жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар енгiзедi;
      13) облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдарының өтiнiштерi негiзiнде тұқым сапасының мемлекеттiк стандарттарда белгiленген көрсеткiштерiн ерекше жағдайларда бiр жылдан аспайтын мерзiмге төмендетуге рұқсат бередi;";

      5) 13-бапта:
      2-тармақтағы "мемлекеттiк стандарттар мен тұқым шаруашылығы саласындағы өзге де нормативтiк құжаттардың" деген сөздер "Қазақстан Республикасы заңнамасының" деген сөздермен ауыстырылсын;

      мынадай мазмұндағы 2-1-тармақпен толықтырылсын:
      "2-1. Техникалық регламенттердiң талаптарына сәйкес келмейтiн тұқымдарды егу (отырғызу) үшiн өткiзуге және пайдалануға жол берiлмейдi.";

      3-тармақта:
      бiрiншi абзац "Қазақстан Республикасында" деген сөздердiң алдынан "Гендiк инженерия (генетикалық түрлендiрiлген) негiзiнде алынған сорттардың тұқымдарын қоспағанда," деген сөздермен толықтырылсын;

      1) тармақша "жұмыстары үшiн" деген сөздерден кейiн ", сондай-ақ мемлекеттiк сорт сынақтарын жүргiзу үшiн бiр мезгiлде сортты беру шартымен өндiрiстiк жағдайда сынақ жүргiзу мақсатында (Қазақстан Республикасының басқа да ұйымдарының немесе басқа мемлекеттердiң уәкiлеттi органдарының ауыл шаруашылық өсiмдiктерiнiң сортын сынақтан өткiзудiң оң нәтижелерi болған кезде)" деген сөздермен толықтырылсын;

      6) 19-бапта:
      3-тармақ "сынақтар өткiзуге арналған" деген сөздерден кейiн ", сондай-ақ осы Заңның 13-бабының 3-тармағында көзделген жағдайларда" деген сөздермен толықтырылсын;

      5-тармақтағы "мемлекеттiк стандарттар мен техникалық шарттың талаптарына" деген сөздер "техникалық регламенттерде және тұқым шаруашылығы саласындағы стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттарда белгiленген талаптарға" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7) мынадай мазмұндағы 23-1, 23-2-баптармен толықтырылсын:

      "23-1-бап. Тұқымдарды кәдеге жарату және жою кезiндегi
                 қауiпсiздiктiң жалпы талаптары

      1. Тұқымдық сараптау нәтижелерi бойынша мақсатына қарай пайдалану үшiн жарамсыз деп танылған тұқымдар техникалық регламенттерде белгiленген тәртiппен қосымша өңделуге, кәдеге жаратылуға және (немесе) жойылуға тиiс.
      Сараптама жүргiзуге және оларды одан әрi пайдалану мүмкiндiгi немесе жою қажеттiгi туралы шешiм қабылдауға қажеттi кезеңде тұқымдар қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн жағдайлар сақтала отырып, жеке үй-жайларда сақталуға тиiс.
      2. Мақсатына қарай пайдалануға жарамсыз тұқымдарды тасымалдауға, сақтауға, сараптауға, пайдалануға немесе жоюға байланысты шығындарды олардың иесi төлейдi.

      23-2-бап. Тұқымдардың қауiпсiздiгi мен сапасы туралы
                ақпаратқа қойылатын талаптар

      Тұқымдардың қауiпсiздiгiне және оның өмiрлiк циклi процестерiне қатысты тұтынушыларды жаңылыстыратын әрекеттердiң алдын алу мақсатында тұқым өндiрушiлер сатып алушыларға және (немесе) тұтынушыларға тұқымдардың қауiпсiздiгi мен сапасының көрсеткiштерi туралы толық және дәйектi ақпарат беруге мiндеттi.";

      25. "Мұнай өнiмдерiнiң жекелеген түрлерiн өндiрудi және олардың айналымын мемлекеттiк реттеу туралы" 2003 жылғы 7 сәуiрдегi Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2003 ж., N 6, 33-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат; 2006 ж., N 15, 95-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) автомобильдерге жанармай құю станциясы - мұнай өнiмдерiн сақтауды және бөлшек саудамен өткiзудi қамтамасыз ететiн жабдықпен жарақтандырылған технологиялық кешен;
      2) бiртұтас деректер базасы - мұнай өнiмдерiн өндiрудi және олардың айналымын мемлекеттiк реттеуді өз құзыреті шегінде жүзеге асыратын мемлекеттiк органдардың ақпараты негiзiнде қалыптастырылатын мұнай өнiмдерiн өндiру және олардың айналымы жөнiндегi электрондық деректер базасы;
      3) компаундирлеу - белгiленген сападағы мұнай өнiмiн алу мақсатында екi немесе бiрнеше компоненттi араластыру;
      4) кондициялық емес мұнай өнiмi - Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасында белгiленген талаптарға сәйкес келмейтiн мұнай өнiмi;
      5) мұнай берушi - өз шикi мұнайын және (немесе) газ конденсатын өңдеуге беретiн мұнай және (немесе) газ өндiру ұйымы және (немесе) басқа да заңды тұлғалар;
      6) мұнай өнiмдерi базасы - мұнай өнiмдерiн сақтауға және өткiзуге арналған тауар қоймасы;
      7) мұнай өнiмдерiн бөлшек саудамен өткiзу - мұнай өнiмдерiн жеке және заңды тұлғаларға одан әрi қайта сату мақсатынсыз өткiзу (жөнелту);
      8) мұнай өнiмдерiн көтерме саудамен өткiзу - мұнай өндiрушiлердiң, берушiлердiң, сондай-ақ мұнай өнiмдерi базаларынан өткiзудi жүзеге асыратын тұлғалардың мұнай өнiмдерiн одан әрi қайта сату мақсатында өткiзуi (жөнелтуi);
      9) мұнай өнiмдерiн өндiру - Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасына сәйкес мұнай өнiмдерiн алуды қамтамасыз ететiн шикi мұнай және (немесе) газ конденсатын өңдеу жөнiндегi, сондай-ақ компаундирлеу жөнiндегi жұмыстар (операциялар) кешенi;
      10) мұнай өнiмдерiн өндiрудiң ең төменгi көлемi - мұнай және (немесе) газ өндiру ұйымдары мен басқа да шикiзат көздерiнiң шикi мұнайды және (немесе) газ конденсатын берудiң уәкiлеттi орган бекiткен көлемiне сәйкес мұнай өнiмдерiн өндiрушi күнтiзбелiк жыл iшiнде ай сайын одан кемiтпей өндiруге мiндеттi мұнай өнiмдерiнiң көлемi;
      11) мұнай өнiмдерiн өндiрушi - мұнай өнiмдерiн өндiруге лицензиясы бар және Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес оларды өткiзудi жүзеге асыратын мұнай және (немесе) газ өңдеу ұйымы;
      12) мұнай өнiмдерiнiң айналымы - мұнай өнiмдерiн сатып алу, сақтау, өткiзу, тасымалдау, экспорттау және импорттау;
      13) өндiрiс паспорты - мұнай өнiмдерiн өндiрушiнiң өндiрiстiк қуаттарының көрсеткiштерiн, оның негiзгi сипаттамаларын көрсететiн, өндiрiстiң технологиялық процесiнiң сақталуы үшiн қолда бар жабдықтың пайдаланылуын регламенттейтiн белгiленген нысандағы құжат;
      14) уәкiлеттi орган - Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейтiн, осы Заңмен белгiленген құзыретi шегiнде мұнай өнiмдерiн өндiрудi және олардың айналымын мемлекеттiк реттеудi жүзеге асыратын мемлекеттiк орган;
      15) iлеспе жүкқұжат - жөнелтушiден алушыға дейiнгi бүкiл жүру жолында мұнай өнiмдерiнiң қозғалысын бақылауға арналған, мұнай өнiмдерiн босату және қабылдау жөнiндегi операцияларды ресiмдеуге қажеттi бiрегейлендiрiлген құжат.";

      2) 3-баптың 2-тармағында:
      мынадай мазмұндағы 1-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "1-1) мұнай өнiмдерiн өндiру және олардың айналымы саласындағы техникалық реттеудi;";

      4) тармақша "мұнай өнiмдерiнiң" деген сөздерден кейiн "қауiпсiздiгi мен" деген сөздермен толықтырылсын;

      3) 4-бап мынадай мазмұндағы 9) тармақшамен толықтырылсын:
      "9) мұнай өнiмдерiн өндiру және олардың айналымы саласындағы техникалық регламенттердi бекiтедi.";

      4) 5-бап мынадай мазмұндағы 13), 14), 15) тармақшалармен толықтырылсын:
      "13) мұнай өнiмдерiн өндiру және олардың айналымы саласында адам өмiрi мен денсаулығына және қоршаған ортаға зиян келтiру тәуекелiне талдау мен бағалауды жүргiзедi;
      14) мұнай өнiмдерiн өндiру және олардың айналымы саласындағы техникалық регламенттердi әзiрлейдi;
      15) мұнай өнiмдерiн өндiру және олардың айналымы саласындағы техникалық регламенттерде белгiленген талаптардың орындалуына мемлекеттiк бақылауды жүзеге асырады.";

      5) 6-баптың 1-тармағында:
      бiрiншi абзацтағы "Стандарттау, метрология және сертификаттау" деген сөздер "Техникалық реттеу және метрология" деген сөздермен ауыстырылсын;

      1) тармақшадағы "стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттарда" деген сөздер "өз құзыретi шегiнде Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасында" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "2) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мұнай өнiмдерiн өндiру және олардың айналымы саласындағы техникалық реттеу және метрология жөнiндегi жұмыстарды басқаруды жүзеге асырады;";

      6) мынадай мазмұндағы 8-1-баппен толықтырылсын:

      "8-1-бап. Мұнай өнiмдерiн өндiру және олардың айналымы
                саласындағы қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн талаптар

      1. Мұнай өнiмдерiн өндiру және олардың айналымы осы Заңның және техникалық регламенттердiң талаптарына сәйкес адам өмiрi мен денсаулығы және қоршаған орта үшiн қауiпсiздiктi қамтамасыз етуге тиіс.
      2. Мұнай өнiмдерiн өндiру және олардың айналымы саласындағы техникалық реттеу объектiлерi: бензин, дизель отыны, мазут және шикi мұнайды және (немесе) газ конденсатын өңдеу процестерi, мұнай өнiмдерiн компаундирлеу, сондай-ақ мұнай өнiмдерiнiң айналымы болып табылады.
      3. Мұнай өнiмдерiн өндiру және олардың айналымы кезiнде пайдаланылатын жабдықтар мен техникалық құралдар техникалық регламенттердiң талаптарына сәйкес келуге тиiс.
      4. Өндiрiстiк аймақтар мен үй-жайлардың ауа ортасында мұнай буларының шоғырлануы техникалық регламенттерде белгiленген шектi жол берiлетiн нормалардан аспауға тиiс.
      5. Мұнай өнiмдерiн өңдеу, тасымалдау және тарату жөнiндегi объектілерді жобалау және салу кезiнде Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi, қоршаған ортаны қорғау, өрт қауiпсiздiгi туралы заңнамасының талаптары сақталуға және төтенше жағдайлардың туындау тәуекелдерi ескерiлуге тиiс.";

      7) 9-бапта:
      1-тармақтың 2) тармақшасындағы "стандарттау және өлшем бiрлiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi тиiстi нормативтiк құжаттарға" деген сөздер "тиiстi техникалық регламенттерге және өлшем бiрлiгiн қамтамасыз етуге" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2-тармақтың 3) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      "3) дизель отыны, мазут техникалық регламенттерге сәйкес келген жағдайда, оларға тұнбалар мен қоспалар енгiзуге жол берiледi.";

      мынадай мазмұндағы 2-1-тармақпен толықтырылсын:
      "2-1 Мұнай өңдейтiн зауыттар өндiретiн мұнай өнiмдерi осы Заңда және техникалық регламенттерде белгiленген нормаларға сәйкес келуге тиiс.";

      8) 10-баптың 1-тармағы 3) тармақшасындағы "келiсуге мiндеттi." деген сөздер "келiсуге;" деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 4) тармақшамен толықтырылсын:
      "4) техникалық регламенттерде белгiленген қауiпсiздiк талаптарын сақтауға мiндеттi.";

      9) 12-баптың 2-тармағының бiрiншi бөлiгiндегi "көрсетiлетiн қызметтерi сертификатталған" деген сөздер алып тасталсын;

      10) 14-бап мынадай мазмұндағы 4 және 5-тармақтармен толықтырылсын:
      "4. Мұнай өнiмдерiн сақтау және тасымалдау құралдарының конструкциясы және оларды пайдалану шарттары техникалық регламенттердiң талаптарына сәйкес болуға тиiс.
      5. Мұнай өнiмдерiн тасымалдау мұнай өнiмдерiнiң сақталуын қамтамасыз етуге тиiс, олардың шығындары белгiленген шектi нормадан аспауы керек.".

      26. "Денсаулық сақтау жүйесi туралы" 2003 жылғы 4 маусымдағы Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2003 ж., N 11, 70-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат; 2006 ж., N 3, 22-құжат; N 15, 92-құжат):
      1) 1-бап мынадай мазмұндағы 10-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "10-1) денсаулық сақтау стандарты - медициналық және дәрiгерлiк қызметтi ұйымдастыру мен жүзеге асыруды регламенттейтiн құжат;";

      2) 5-баптың 6) тармақшасындағы "медициналық стандарттар" деген сөздер "денсаулық сақтау стандарттары" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) 6-бапта:
      9) тармақшадағы ", сертификаттаудың және стандарттаудың" деген сөздер "және сәйкестiктi растаудың" деген сөздермен ауыстырылсын;
      мынадай мазмұндағы 16) тармақшамен толықтырылсын:
      "16) денсаулық сақтау саласындағы техникалық регламенттердi бекiтедi.";

      4) 7-бапта:
      8) тармақша "денсаулық сақтау саласындағы" деген сөздердiң алдынан "техникалық регламенттердi қоспағанда," деген сөздермен толықтырылсын;

      9) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "9) денсаулық сақтау стандарттарын әзiрлейдi және бекiтедi;";

      15) тармақша "медициналық," деген сөздiң алдынан "денсаулық сақтау стандарттарының, сондай-ақ" деген сөздермен толықтырылсын;
      мынадай мазмұндағы 29) тармақшамен толықтырылсын:
      "29) техникалық регламенттердi әзiрлейдi.";

      5) 12, 13-баптар мынадай редакцияда жазылсын:

      "12-бап. Денсаулық сақтау саласындағы сәйкестiктi растау

      1. Өнiмдердiң, процестердiң, қызмет көрсетулердiң сәйкестiгiн растау Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен жүзеге асырылады.
      2. Шет мемлекет берген сәйкестiктi растау саласындағы құжаттар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес танылады.

      13-бап. Денсаулық сақтау стандарттары

      1. Денсаулық сақтау стандарттары денсаулық сақтау субъектiлерi үшiн мiндеттi болып табылады.
      2. Денсаулық сақтау стандарттары стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттарға жатпайды, оларды реттеу Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.";

      6) 44-баптың 2-тармағының 3) тармақшасындағы "заттарды сертификаттау" деген сөздер "заттардың сәйкестiгiн растау" деген сөздермен ауыстырылсын.

      27. "Автомобиль көлiгi туралы" 2003 жылғы 4 шiлдедегi Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2003 ж., N 15, 134-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат; 2005 ж., N 7-8, 19-құжат; 2006 ж., N 3, 22-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) автобус - жүргiзушiнiң орнын қоспағанда, сегiзден аса отыратын орны бар, жолаушылар мен багаж тасымалына арналған автокөлiк құралы;
      2) автовокзал - жолаушылар легi тәулiгiне бес жүзден астам адам болатын, жолаушыларға және автобустардың жүргiзушiлерiне қызмет етуге арналған және оған: жетпiс бестен астам адам сиятын күту залы және билет кассалары бар күрделi ғимарат, жүргiзушiлердi медициналық куәландыру және алғашқы медициналық-санитарлық көмек көрсету пункттерi, сақтау камералары, жолаушыларды отырғызуға және түсiруге арналған перрон, автобустар тұратын алаң, автобустарды қарау посттары, диспетчерлiк пункттер және ана мен бала бөлмесi кiретiн құрылыстар кешенi;
      3) автокөлiк құралдарын техникалық пайдалану - автокөлiк құралдарын қауiпсiз пайдалануды ұйымдастыруға және қамтамасыз етуге бағытталған iс-шаралар, техникалық әсер ету (диагностикалау, техникалық қызмет ету, жөндеу) кешенi;
      4) автомобиль көлiгi - негiзгi қызмет аясы автокөлiк құралдары мен инфрақұрылымды пайдалана отырып, жолаушылар, багаж, жүктер мен почта тасымалын ұйымдастыру және жүзеге асыру болып табылатын экономика саласы;
      5) автомобиль көлiгi инфрақұрылымы - тасымалдың үздiксiз процесiн, сондай-ақ автокөлiк құралдарының қауiпсiз пайдаланылуын қамтамасыз ететiн құрылыстар кешенi (автовокзалдар, автостанциялар, жүк терминалдары, автокөлiк құралдарына техникалық қызмет ету және оларды жөндеу станциялары (шеберханалары), автокөлiк құралдары сақталатын құрылыстар);
      6) автомобиль көлiгi құралы (бұдан әрi - автокөлiк құралы) автобустар, шағын автобустар, жеңiл және жүк автомобильдерi, автомобиль тiркемелерi, ершiктi тартқыштарға жартылай тiркемелер, сондай-ақ арнайы бейiмделген автомобильдер (жүктердiң белгiлi бiр түрлерiн тасымалдауға арналған) және арнаулы автомобильдер (әртүрлi, көбiнесе көлiкке арналмаған жұмыстарды орындайтын) кiретiн автомобиль көлiгi жылжымалы құрамының бiрлiгi;
      7) автомобильмен тасымалдау - автомобиль жолдары арқылы автокөлiк құралдарымен жүзеге асырылатын жолаушылар, багаж, жүктер немесе почта тасымалы;
      8) автомобильмен тасымалдаушы (бұдан әрi - тасымалдаушы) меншiк құқығымен немесе өзге де заңды негiздерде автомобиль көлiгi құралдарына иелiк етушi, жолаушыларды, багажды, жүктердi немесе почтаны тасымалдауда ақыға немесе жалға қызметтер көрсететiн және соған белгіленген нысанда берілген лицензиясы немесе тиісті рұқсаты бар заңды немесе жеке тұлға;
      9) автостанция - жолаушылар легі тәулігіне бес жүз адамнан аз болатын, жолаушыларға және автобустардың жүргізушілеріне қызмет етуге арналған және оған: жетпіс бес адамға дейін сиятын күту залы және билет кассалары бар күрделі ғимарат, сақтау камералары, жолаушыларды отырғызуға және түсіруге арналған перрон, автобустар тұратын алаң, диспетчерлік пункттер кіретін құрылыстар кешені;
      10) багаж - Жолаушылар мен багаж тасымалы ережелерінде белгіленген нормалар шегінде, буылып-түйілген және автобустың, шағын автобустың багаж бөлімшесінде немесе автобусқа, шағын автобусқа ілесіп жүретін багаж автомобилінде, сондай-ақ тасымалдаушымен қосымша келісім негізінде таксимен тасымалданатын жолаушы мүлкі;
      11) жеңіл автомобиль - жолаушылар мен багажды автомобильмен тасымалдауға арналған және жүргізушінің орнын қоспағанда, отыратын орны сегізден аспайтын автокөлік құралы;
      12) жолаушы - автомобильмен тасымалдауға жасалған шарт негізінде немесе өзге де заңды негізде тасымалдаушы көрсететін қызметтерді пайдаланатын жеке тұлға;
      13) жолаушыларды және багажды автомобильмен тұрақты емес тасымалдау - тасымалдаушылар автобустарды, шағын автобустарды, шағын шағын автобустарды пайдалана отырып, аралық пункттерде жолаушылар отырғызбай, бастапқы және соңғы пункттер арасында жүзеге асыратын, біржолғы (тұрақты емес) сипаттағы тасымалдар;
      14) жолаушыларды және багажды автомобильмен тұрақты тасымалдау - тасымалдаушылар автобустарды, шағын автобустарды пайдалана отырып, алдын ала келісілген жол жүру маршруттары, бастапқы және соңғы пункттері, жолаушылар отырғызу және түсіру пункттері белгіленген қозғалыс кестелері бойынша жүзеге асыратын тасымалдар;
      15) жолдама парақ - автокөлік құралының жұмысын есепке алуға арналған, тасымалдаушы автокөлік құралының жүргізушісіне беретін құжат;
      16) жүк алушы - жүкті автомобильмен тасымалдау шарты негізінде немесе өзге де заңды негіздерде жүк алуға уәкілетті жеке немесе заңды тұлға;
      17) жүк жөнелтуші - оның атынан жүк жөнелту ресімделетін жеке немесе заңды тұлға;
      18) жүктер - Автомобиль көлігімен жүк тасымалдау ережелерімен белгіленген талаптарға сәйкес тасымалдауға қабылданған мүлік;
      19) қалааралық облысаралық автомобильмен тасымалдау - тасымалдаушылар екi немесе бiрнеше облыс шегiнде қалалар немесе өзге де елдi мекендер арасында жүзеге асыратын тасымалдар;
      20) қалааралық облысiшiлiк автомобильмен тасымалдау - тасымалдаушылар бiр облыс шегiнде қалалар немесе өзге де елдi мекендер арасында жүзеге асыратын тасымалдар;
      21) қалалық автомобильмен тасымалдау - тасымалдаушы қаланың белгiленген шекаралары шегiнде жүзеге асыратын тасымалдар;
      22) қала маңындағы автомобильмен тасымалдау - қалалық тасымалдауға жатпайтын және тасымалдаушылар қаланың немесе өзге де елдi мекеннiң белгiленген шекарасынан бастап өлшенетiн қашықтығы елу шақырымға дейiнгi маршруттарда жүзеге асыратын тасымалдар;
      23) қол жүгi - салмақ және көлем өлшемдерi Автомобиль көлiгiмен жолаушылар және багаж тасымалдау ережелерiнде белгiленген талаптарға сәйкес келетiн, жолаушының автобус, шағын автобус немесе такси салонында тасымалдайтын жеке заттары;
      24) мемлекеттiк көлiктiк бақылау (бұдан әрi - көлiктiк бақылау) - жеке және заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасының автомобиль көлiгi саласындағы заңнамасы талаптарын сақтауын тексеру мақсатында уәкiлеттi орган жүргiзетiн iс-шаралардың жиынтығы;
      25) такси - Автомобиль көлiгiмен жолаушылар және бағалық тасымалдау ережелерiне сәйкес жабдықталған, жолаушыларды және багажды автомобильмен тасымалдауға арналған жеңiл автомобиль;
      26) тексеру - шаруашылық субъектiлерiнiң Қазақстан Республикасының автомобиль көлiгi саласындағы заңнамасы талаптарын сақтауын айқындау мақсатында жасалатын бақылау функцияларын жүзеге асыратын мемлекеттiк органдардың iс-әрекетi;
      27) уәкiлеттi орган - көлiк саласында мемлекеттiк саясатты iске асыруды, Қазақстан Республикасының көлiк кешенi қызметiн үйлестiрудi және реттеудi жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;
      28) халықаралық автомобильмен тасымалдау - тасымалдаушылар әр түрлi мемлекеттер аумағында орналасқан мекендер арасында жүзеге асыратын тасымалдар;
      29) шағын автобус - жасаушы завод жүргiзушiнiң орнын қоспағанда, отыратын орны он алтыдан аспайтын етiп көздеген, ерекше шағын сыныптағы автобус.";

      2) 7-баптың 1-тармағының 2) тармақшасындағы "тасымал қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету бөлiгiнде нормативтiк құқықтық актiлердiң" деген сөздер "техникалық регламенттердiң" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) 11-баптың 1-тармағындағы "сертификаттау" деген сөз "техникалық реттеу" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4) 12-бапта:
      8) тармақша алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы 10), 11) тармақшалармен толықтырылсын:
      "10) Автомобиль көлiгi құралдарын техникалық пайдалану ережелерiн бекiтедi;
      11) автомобиль көлiгi саласындағы техникалық регламенттердi бекiтедi.";

      5) 13-бапта:
      12) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "12) автомобиль көлiгi саласындағы техникалық регламенттердi әзiрлейдi;";

      13), 14), 16) тармақшалар алып тасталсын;

      6) 17-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "17-бап. Сәйкестiктi растау

      1. Автомобиль көлiгi саласындағы автокөлiк құралдарының, автокөлiкке арналған жабдықтардың, олардың өмiрлiк циклi процестерiнiң сәйкестiгiн растау Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
      2. Шет мемлекет берген сәйкестiктi растау саласындағы құжат Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес танылады.";

      7) мынадай мазмұндағы 2-2-тараумен толықтырылсын:

"2-2-тарау. Автомобиль көлiгi саласындағы қауiпсiздiктiң
жалпы талаптары

      19-12-бап. Жалпы ережелер

      1. Автомобиль көлiгi саласындағы техникалық реттеу объектiлерi:
      автомобиль көлiгi болып табылады, оған:
      1) автобустар;
      2) шағын автобустар;
      3) жеңiл автомобильдер;
      4) жүк автомобильдерi;
      5) автомобиль тiркемелерi;
      6) ершiктi тартқыштарға жартылай тiркемелер;
      7) арнайы бейiмделген автомобильдер (жүктердiң белгiлi бiр түрлерiн тасымалдауға арналған);
      8) арнаулы автомобильдер (әр түрлi, көбiнесе көлiкке арналмаған жұмыстарды орындайтын);
      9) автомобиль көлiгiн жобалау;
      10) автомобиль көлiгiн шығару (жөндеу);
      11) автомобиль көлiгiн тасымалдау және сақтау;
      12) автомобиль көлiгiн кәдеге жарату және жою кiредi.
      2. Автокөлiк құралдары адам өмiрi мен денсаулығына және қоршаған ортаға зиян келтiретiн болса немесе оларды тиiстi дәрежеде орнату, қызмет көрсету және пайдалану кезiнде солардың қауiпсiздiгi мен функционалдық мақсатына қатысты тұтынушыларды жаңылыстыратын болса, нарықта сатылмауға және пайдаланылмауға тиiс.
      3. Қазақстан Республикасының нарығында сәйкестiгi расталуға тиiс автомобиль көлiгiн орналастыратын тұлға осы Заңның және техникалық регламенттердiң талаптарына сәйкестiктi растау үшiн шаралар қабылдауға мiндеттi.
      4. Қазақстан Республикасының нарығында автомобиль көлiгiн орналастыратын тұлға:
      1) тұтынушының ықтимал тәуекелдердi бағалауы және тиiстi қауiпсiздiк шараларын қабылдауы үшiн қажеттi пайдалану құжаттамасын және басқа да ақпаратты мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде ұсынуға;
      2) автомобиль көлiгiн сату кезiнде таңдау бақылауын жүргiзуге, тұтынушылардың шағымдарын тексеруге;
      3) автомобиль көлiгiнiң адам өмiрi мен денсаулығына зиян келтiру тәуекелi болғанда, пайдаланушыны уақтылы және тиiмдi ескерту, сондай-ақ автомобиль көлiгiн қайтарып жiберетiндей қажеттi iс-шаралар жүргiзу мүмкiндiгiн қамтамасыз етуге;
      4) таратылып қойған автомобиль көлiгiнде қауiпсiздiк талаптарының бұзылуы туралы және мұндай бұзушылықтарды жою жөнiндегi өзi қабылдаған шаралар туралы тиiстi мемлекеттiк бақылау органдарына дереу хабарлауға;
      5) шығарушыдан, уәкiлеттi өкiлден, импорттаушыдан, пайдаланушыдан немесе мемлекеттiк бақылау органдарынан автомобиль көлiгiнiң осы Заңның және техникалық регламенттердiң белгiленген талаптарына сәйкес келмеуi туралы ақпарат алынған болса, автомобиль көлiгiн сатпауға мiндеттi.
      5. Автомобиль көлiгiнде қажеттi ескерту жазбалары немесе қауiптiлiк және қауiпсiз пайдалану шарттары туралы белгiлер болуға тиiс.
      6. Пайдалану құжаттамасындағы қауiпсiздiк талаптары осы Заңда және техникалық регламенттерде белгiленген талаптардан төмен болмауға тиiс.

      19-13-бап. Автокөлiк құралдарын жобалау кезiндегi қауiпсiздiк
                 талаптары

      1. Автокөлiк құралдарын жобалау кезiнде өмiрлiк циклдiң барлық сатыларындағы, оның iшiнде қалыпты пайдалану, төтенше жағдайлар (бұзылулар мен сыртқы әсерлер), персоналдың болжамды қателерi және пайдалануға болмайтын кезiндегi бүкiл ықтимал қауiптер сәйкестендiрiлуге тиiс.
      2. Пайдалану (қолдану) жөнiндегi нұсқауды (нұсқаманы) және паспортты (немесе формулярды) әзiрлеу автокөлiк құралдарын жобалаудың ажырамас бөлiгi болып табылады.

      19-14-бап. Автокөлiк құралдарын шығару кезiндегi қауiпсiздiк
                 талаптары

      1. Шығару кезiнде автокөлiк құралдарының дайындалуы жобалық құжаттаманың, осы Заңның, техникалық регламенттердiң талаптарына сәйкестiгi қамтамасыз етiлуi қажет.
      2. Автокөлiк құралдарын шығару кезiнде дайындаушы жобалық құжаттамада айқындалған қауiпсiздiктi қамтамасыз ету жөнiндегi барлық iс-шаралар кешенiн орындауға және қауiпсiздiкке байланысты барлық технологиялық операциялардың орындалуын бақылау мүмкiндiгiн қамтамасыз етуге мiндеттi.
      3. Егер автокөлiк құралдарын дайындау процесiнде немесе одан кейiн қауiпсiздiктi қамтамасыз ету үшiн сынақтар жүргiзу қажет болса, онда олар жобалық құжаттаманың барлық талаптары орындала отырып, толық көлемде жүргiзiлуге тиiс.
      4. Автокөлiк құралдарын шығару кезiнде жобалық құжаттамадан ауытқу жобалаушымен келiсiледi және ол техникалық регламенттерде белгiленген жол берiлетiн тәуекелден аспауға тиiс.

      19-15-бап. Автокөлiк құралдарын тасымалдау және сақтау
                 кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

      1. Автокөлiк құралдарын тасымалдау және сақтау процесiнде олардың сақталуын, олардың қауiпсiздiгi көзделетiн техникалық сипаттамаларды сақтауды қамтамасыз етуге қойылатын барлық қажеттi талаптар, оның iшiнде консервациялауға, тасымалдау және сақтау жағдайларына қойылатын талаптар, белгiленген сақтау мерзiмдерi, жай-күйiн қайта куәландыру, сақтау мерзiмi аяқталған жеке элементтердi, бөлшектердi, тораптарды ауыстыру мерзiмдерi бойынша нұсқаулар автокөлiк құралдарына арналған техникалық құжаттамада жазылуға тиiс.
      2. Автокөлiк құралдарын, олардың тораптары мен бөлшектерiн тасымалдау және сақтау жобалаушы қарастырған және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген барлық қауiпсiздiк талаптары ескерiле отырып жүргiзiледi.
      3. Консервациялау үшiн қолданылатын материалдар мен заттар қауiпсiз болуға тиiс. 

      19-16-бап. Автокөлiк құралдарын кәдеге жарату және жою
                 кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

      Жеке және заңды тұлғалар автокөлiк құралдарын кәдеге жаратуды, жоюды Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мынадай талаптардың сақталуын ескере отырып қамтамасыз етедi:
      1) автокөлiк құралдарын пайдалану тоқтатылғаннан кейiн оларды пайдалану мүмкiндiгiн болдырмау шаралары қабылдануға тиiс;
      2) пайдалану процесiнде уытты заттармен, радиоактивтi аэрозольдармен ластанған автокөлiк құралдары оларды кәдеге жарату, жою кезiнде қолданылатын зиянды заттардың уыттылығына, физика-химиялық қасиеттерiне қарай арнайы ерiтiндiлермен (әдiстермен) залалсыздандыру жөнiндегi мiндеттi өңдеуден өткiзiлуге тиiс;
      3) автокөлiк құралдарын кәдеге жаратудың және жоюдың барлық кезеңiн өткiзетiн персоналдың қажеттi бiлiктiлiгi болуға, олар тиiстi оқудан өтуге және еңбек қауiпсiздiгi талаптарын сақтауға тиiс.".

      28. "Еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау туралы" 2004 жылғы 28 ақпандағы Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2004 ж., N 3-4, 17-құжат; 2006 ж., N 3, 22-құжат; N 10, 52-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) арнаулы киiм - қызметкердi зиянды және қауiптi өндiрiстiк факторлардан қорғауға арналған киiм, аяқ киiм, бас киiм, қолғап;
      2) ауыр қол еңбегi - ауыр заттарды қолмен көтеруге немесе орнын ауыстыруға байланысты қызмет түрлерi не 360 ккал/сағаттан астам күш-қуат жұмсалатын басқа да жұмыстар;
      3) еңбек гигиенасы - қызметкерлердiң денсаулығын сақтау, өндiрiстiк ортаның және еңбек процесiнiң қолайсыз әсерiнiң алдын алу жөнiндегi санитарлық-гигиеналық шаралар мен құралдар кешенi;
      4) еңбек қауiпсiздiгi - еңбек қызметi процесiнде қызметкерлерге зиянды және қауiптi әсердi болдырмайтын iс-шаралар кешенiмен қамтамасыз етiлген қызметкердiң қорғалу жай-күйi;
      5) еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк орган (бұдан әрi - уәкiлеттi орган) - еңбек қатынастары саласындағы өкiлеттiктi Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;
      6) еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк органның аумақтық бөлiмшелерi (бұдан әрi - аумақтық  бөлiмшелер) - еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк органның Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiк шегiнде еңбек қатынастары саласындағы өкiлеттiктi жүзеге асыратын құрылымдық бөлiмшелерi;
      7) еңбек қауiпсiздiгi мен еңбектi қорғау мониторингi - өндiрiстегi еңбек қауiпсiздiгi мен еңбектi қорғаудың жай-күйiн қадағалау жүйесi, сондай-ақ республикадағы еңбек қауiпсiздiгi мен еңбектi қорғаудың жай-күйiн бағалау және болжау;
      8) еңбек қауiпсiздiгiнiң жағдайлары - еңбек процесiнде қызметкердiң жұмысқа қабiлеттiлiгi мен денсаулығына әсер ететiн өндiрiстiк орта мен еңбек процесi факторларының жиынтығы;
      9) еңбектi қорғау - құқықтық, әлеуметтiк-экономикалық, ұйымдық-техникалық, санитарлық-гигиеналық, емдеу-алдын алу, оңалту және өзге де iс-шаралары мен құралдарын қамтитын, еңбек қызметi процесiнде қызметкерлердiң өмiрi мен денсаулығының қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн жүйе;
      10) еңбектi қорғау жөнiндегi қоғамдық инспектор - ұйымның кәсiподақ органы, ал ол болмаған кезде қызметкерлердiң жалпы жиналысы тағайындайтын, еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау саласында қоғамдық бақылауды жүзеге асыратын қызметкерлер өкiлi;
      11) еңбектiң қауiпсiз жағдайлары - қызметкерге зиянды және қауiптi өндiрiстiк факторлардың әсерi жоқ не олардың әсерiнiң деңгейi еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау саласындағы нормативтiк құқықтық актiлерде белгiленген қауiпсiздiк нормаларынан аспайтын, жұмыс берушi жасаған еңбек жағдайлары;
      12) жеке қорғану құралдары - қызметкердi зиянды және (немесе) қауiптi өндiрiстiк факторлардың әсерiнен қорғауға арналған құралдар;
      13) жұмыс орны - қызметкердiң еңбек қызметi процесiнде өзiнiң еңбек мiндеттерiн орындау кезiндегi тұрақты немесе уақытша болатын орны;
      14) зиянды (ерекше зиянды) еңбек жағдайы - белгiлi бiр өндiрiстiк факторлардың әсерi қызметкердiң еңбекке қабiлеттiлiгiнiң төмендеуiне немесе сырқаттануына әкеп соқтыратын еңбек жағдайлары;
      15) зиянды өндiрiстiк фактор - оның әсерi қызметкердiң сырқаттануына немесе еңбекке қабiлеттiлiгiнiң төмендеуiне әкеп соқтыруы мүмкiн өндiрiстiк фактор;
      16) кәсiби ауру - қызметкердiң еңбек (қызмет) мiндеттерiн орындауымен байланысты оған зиянды өндiрiстiк факторлардың әсер етуiнен туындаған созылмалы немесе қатты ауруы;
      17) қауiпсiздiк нормалары - қызметкерлердiң еңбек қызметi процесiнде олардың өмiрi мен денсаулығын сақтауға бағытталған ұйымдық, техникалық, санитарлық-гигиеналық биологиялық және өзге де нормаларды, ережелердi, рәсiмдер мен өлшемдердi қамтамасыз ету тұрғысынан өндiрiс жағдайларын, өндiрiс және еңбек процесiн сипаттайтын сапалық және сандық көрсеткiштер;
      18) қауiптi (ерекше қауiптi) еңбек жағдайлары - еңбектi қорғау ережелерi сақталмаған жағдайда белгiлi бiр өндiрiстiк факторлардың әсерiн тигiзуi қызметкер денсаулығының кенеттен нашарлауына немесе жарақаттануына не өлiмiне әкеп соқтыратын еңбек жағдайлары;
      19) қауiптi өндiрiстiк фактор - әсерiн тигiзуi қызметкердiң еңбекке қабiлеттiлiгiнен уақытша немесе мүлдем айрылуына (еңбек жарақатына немесе кәсiби ауруына) немесе өлiмiне әкеп соқтыруы мүмкiн өндiрiстiк фактор;
      20) қызметкерлер өкiлдерi - қызметкерлерi уәкiлеттiк берген кәсiптiк одақтардың және олардың бiрлестiктерiнiң органдары, ал олар болмағанда Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен құрылған өзге де өкiлдер немесе ұйымдар;
      21) өндiрiстегi жазатайым оқиға - өзiнiң еңбек (қызмет) мiндеттерiн немесе жұмыс берушiнiң тапсырмаларын орындау кезiнде қызметкердiң жарақаттануы, денсаулығының кенеттен нашарлауы немесе улануы салдарынан оның еңбекке қабiлеттiлiгiнен уақытша немесе тұрақты айрылуына, кәсiби ауруға шалдығуына не өлiмiне әкеп соқтырған өндiрiстiк фактордың әсерi;
      22) өндiрiстiк жабдық - машиналар, тетiктер, аппараттар мен өзге де техникалық құралдар;
      23) өндiрiстiк жабдықтың қауiпсiздiгi - өндiрiстiк жабдықтың өз функцияларын орындауы кезiнде нормативтiк-техникалық және жобалау құжаттамасында белгiленген жағдайларда еңбек қауiпсiздiгiнiң талаптарына сәйкестiгi;
      24) өндiрiстiк объектiлердi еңбек жағдайлары бойынша аттестаттау - өндiрiстiк объектiлердi, цехтарды, учаскелердi, жұмыс орындарын оларда орындалатын жұмыстардың қауiпсiздiгiнiң, зияндылығының, ауырлығының, қауырттылығының жай-күйiн, еңбек гигиенасын айқындау және өндiрiстiк орта жағдайларының еңбектiң қауiпсiз жағдайларына нормативтерiне сәйкестiгiн айқындау мақсатында оларды бағалау жөнiндегi қызмет;
      25) өндiрiстiк процестiң қауiпсiздiгi - өндiрiстiк процестiң нормативтiк-техникалық құжаттамада белгiленген жағдайларда еңбек қауiпсiздiгiнiң талаптарына сәйкестiгi;
      26) өндiрiстiк санитария - зиянды өндiрiстiк факторлардың қызметкерлерге әсерiн болғызбайтын немесе азайтатын санитарлық-гигиеналық, ұйымдастыру ic-шаралары мен техникалық құралдар жүйесi;
      27) өнеркәсiп қауiпсiздiгi саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган - өнеркәсiп қауiпсiздiгi саласындағы мемлекеттiк саясатты берiлген өкiлеттiк шегiнде iске асыратын Қазақстан Республикасының орталық атқарушы органы;
      28) ұжымдық қорғану құралдары - жұмыс iстейтiн екi және одан да көп адамды зиянды және (немесе) қауiптi өндiрiстiк факторлардың әсерiнен бiр мезгiлде қорғауға арналған техникалық құралдар.";

      2) 5-баптың 1) тармақшасындағы ", мемлекеттiк стандарттарды, ережелердi, нормаларды" деген сөздер алып тасталсын;

      3) 7-баптың 1-тармағындағы "сақтауға бағытталған" деген сөздерден кейiн "қауiпсiздiк талаптарынан," деген сөздермен толықтырылсын;

      4) 8-бап мынадай мазмұндағы 6) тармақшамен толықтырылсын:
      "6) еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау саласындағы техникалық регламенттердi бекiтедi.";

      5) 9-бапта:
      5) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "5) жұмыс берушiнiң қаражаты есебiнен қызметкерлерге сүт, емдiк-профилактикалық тамақтандыру рациондарын, арнайы киiм, арнайы аяқ киiм және басқа да жеке қорғану құралдарын беру нормаларын әзiрлейдi және бекiтедi;";

      мынадай мазмұндағы 6-1), 13) тармақшалармен толықтырылсын:
      "6-1) жұмыс берушiлердiң ұйымда еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау саласындағы нұсқаулықтарды әзiрлеу мен бекiту тәртiбiн белгiлейдi;";

      "13) мемлекеттiк органдардың еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау саласындағы техникалық регламенттердi әзiрлеу жөнiндегi қызметiн үйлестiредi.";

      6) 10-баптың 7) тармақшасындағы "еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау нормативтерiн" деген сөздер "Қазақстан Республикасының еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау туралы заңнамасын" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7) 14-баптың 1-тармағындағы "еңбек қауiпсiздiгi мен еңбектi қорғау жөнiндегi мемлекеттiк стандарттар, ережелер талаптарына" деген сөздер "еңбек қауiпсiздiгi мен еңбектi қорғау саласындағы нормативтiк құқықтық актiлерде белгiленген талаптарға" деген сөздермен ауыстырылсын;

      8) 19-баптың 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      "2) қызметкерлерден Қазақстан Республикасының еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау туралы заңнамасын және еңбек қауiпсiздiгi мен еңбектi қорғау жөнiндегi нұсқаулықтарды сақтауды талап етуге;";

      9) 20-баптың 1-тармағының 5) тармақшасындағы "ережелер мен нормативтердiң талаптарына" деген сөздер "нормативтiк құқықтық актiлерде белгiленген талаптарға" деген сөздермен ауыстырылсын;

      10) 22-бап алып тасталсын;

      11) мынадай мазмұндағы 22-1-баппен толықтырылсын:

      "22-1-бап. Жұмыс орындарының қауiпсiздiк талаптары

      1. Жұмыс орындары орналастырылған ғимараттар (құрылыстар) өзiнiң құрылысы бойынша функционалдық мақсатына және еңбек қауiпсiздiгi мен еңбектi қорғау талаптарына сәйкес келуге тиiс.
      2. Жұмыс жабдығы оның осы түрiне белгiленген қауiпсiздiк нормаларына сәйкес келуге, оның тиiстi сақтандыру белгiлерi болуға және жұмыс орындарында қызметкерлердiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету үшiн қоршаулармен немесе қорғаушы құрылғылармен қамтамасыз етiлуге тиiс.
      3. Авариялық жолдар мен қызметкерлердiң үй-жайдан шығу жолдары бос болуға және қауiпсiз аймаққа шығаруға тиiс.
      4. Жұмыс сипатына қарай қызметкердiң өмiрi мен денсаулығына қауiп төндiретiн жұмыс орындары тәуекел дәрежесi ескерiле отырып, дәлме-дәл белгiленуге және оларға бөгде адамдардың кiруiн болғызбайтын (шектейтiн) құрылғылармен жарақтандырылуға тиiс.
      Ұйым аумағында жаяу жүргiншiлер мен технологиялық көлiк құралдары қауiпсiз жағдайларда қозғалуға тиiс.
      5. Қауiптi өндiрiстiк объектiлерде (учаскелерде), оның iшiнде биiктiкте, жерасты жағдайларында, ашық камераларда, теңiз қайраңдарында және iшкi су тоғандарында жұмыстар жүргiзуi үшiн қызметкерлердiң жеке қорғану құралдары болуға тиiс.
      6. Жұмыс уақытында жұмыс орындары орналасқан үй-жайдағы температура, табиғи және жасанды жарық беру, сондай-ақ желдету қауiпсiз еңбек жағдайларына сәйкес болуға тиiс.
      7. Жұмыскерлер зиянды еңбек жағдайлары бар (шаң-тозаңдалған, газдалған және басқа да факторлар) жұмысқа жұмыс берушi қауiпсiз еңбек жағдайларын қамтамасыз еткеннен кейiн жiберiледi.
      8. Жұмыс орындарындағы шу және тербелiс деңгейi еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау талаптарына сәйкес болуға тиiс.
      9. Егер еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау саласындағы нормативтiк құқықтық актiлерге сәйкес еңбек қауiпсiздiгi мен еңбек гигиенасының шарттары талап етсе, жұмыскерлерге демалыс бөлмесi немесе тиiстi демалу аймағы берiлуге тиiс.";

      12) 23-бапта:
      1-тармақтағы "Мемлекеттiк стандарттардың еңбектi қорғау жөнiндегi ережелер мен нормалардың, санитарлық, құрылыс ережелерi мен нормаларының" деген сөздер "Еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау саласындағы нормативтiк құқықтық актiлердiң" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2-тармақтағы "еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау талаптарына, сондай-ақ санитарлық және құрылыс ережелерi мен нормаларының" деген сөздер "еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау саласындағы нормативтiк құқықтық актiлердiң" деген сөздермен ауыстырылсын;

      5-тармақтың 2) тармақшасындағы "гигиеналық нормативтерге" деген сөздер "нормаларға" деген сөзбен ауыстырылсын;

      13) мынадай мазмұндағы 23-1-баппен толықтырылсын:

      "23-1-бап. Техникалық реттеу саласындағы қауiпсiздiк талаптары

      Қауiпсiздiк талаптары адам өмiрi мен денсаулығы үшiн өнiмнiң өмiрлiк циклi процестерiнiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету мақсатында осы Заңның талаптарына сәйкес техникалық регламенттерде белгiленедi.".

      29. "Байланыс туралы" 2004 жылғы 5 шiлдедегi Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2004 ж., N 14, 81-құжат; 2006 ж., N 3, 22-құжат; N 15, 95-құжат):

      1) 2-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "2-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) абонент - байланыс қызметтерiн көрсету мақсаттары үшiн абоненттiк номер немесе бiрдейлендiрiлген код бөлiнген кезде осындай қызметтер көрсету туралы шарт жасасқан байланыс қызметiн пайдаланушы;
      2) абоненттер туралы қызметтiк ақпарат - абоненттер туралы мәлiметтер (телефон нөмiрлерi, электрондық почтаның мекен-жайы), биллингтiк мәлiметтер және абонентке көрсетiлетiн қызметтер туралы мәлiметтер;
      3) арнаулы байланыс - почта байланысы ұйымдары жүзеге асыратын әрi заңмен қорғалатын кез келген құпия және құндылықтар, оның iшiнде қымбат бағалы металдар, тастар және олардан жасалған бұйымдар бар арнаулы және өзге де жөнелтiлiмдердi қабылдауды, сұрыптауды, сақтауды, тасымалдауды және жеткiзудi (тапсыруды) қамтамасыз ететiн курьерлiк байланыс түрi;
      4) арнаулы және фельдъегерлiк байланыс арналары - арнаулы жөнелтiлiмдердi фельдъегерлердiң алып жүруiмен жөнелтуге пайдаланылатын почта желiлерiнiң, арнаулы және фельдъегерлiк байланыс бөлiмшелерiнiң жиынтығы;
      5) арнаулы жөнелтiлiмдер - мемлекеттiк құпиялар және оларды жеткiзгiштер, сондай-ақ мемлекеттiк органдар мен ұйымдардың аса маңызды хат-хабарлары, қорғаныс өнеркәсiбiнiң бұйымдары, олардың құраушы бөлшектерi (заттары) мен жүктерi салынған тiркелетiн пакеттер, посылкалар және металл бұйымдар;
      6) әмбебап қызмет көрсету операторы - Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес телекоммуникацияның әмбебап қызметiн көрсету жөнiндегi мiндет жүктелген, ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желiсiнде байланыс қызметiн көрсететiн байланыс операторы;
      7) байланыс - ақпаратты, почта және арнаулы жөнелтiлiмдердi, почталық ақша аударымдарын қабылдау, жинау, өңдеу, жинақтау, беру (тасымалдау), жеткiзу, тарату;
      8) байланыс желiсi - байланыс құралдары мен жолдарынан тұратын және телекоммуникацияға немесе почта байланысына арналған технологиялық жүйе;
      9) байланыс желiсiн басқару - байланыс желiсiнiң қызмет iстеуiн қамтамасыз етуге, оның iшiнде жүктеме ағысын (трафиктi) реттеуге бағытталған ұйымдастыру-техникалық iс-шаралардың жиынтығы;
      10) байланыс жолдары - тарату жолдары (кәбiлдiк, радиорелелiк, жерсерiктiк және басқалары), байланыстың физикалық тiзбектерi және жол-кәбiлдiк құрылғылары, оның iшiнде магистральдық (халықаралық және қалааралық) жолдар;
      11) байланыс құралдары - телекоммуникация хабарламаларын не почта жөнелтiлiмдерiн түзу, өңдеу, беру немесе қабылдау үшiн пайдаланылатын техникалық және бағдарламалық құралдар;
      12) байланыс қызметтерi - почта жөнелтiлiмдерi мен арнаулы жөнелтiлiмдердi, почталық ақша аударымдарын немесе телекоммуникация хабарламаларын қабылдау, сұрыптау, сақтау, беру, тасымалдау, жеткiзу жөнiндегi қызмет;
      13) байланыс қызметтерiн көрсету - байланыс операторларының пайдаланушыларға байланыс қызметтерiн көрсетуге негiзделген қызметi;
      14) байланыс қызметтерiн пайдаланушы - байланыс қызметiн алатын және немесе заңды тұлға;
      15) байланыс операторы - байланыс қызметiн көрсетуге Қазақстан Республикасының лицензиялау туралы заңнамалық актiсiнде белгiленген тәртiппен лицензия алған жеке немесе заңды тұлға;
      16) байланыс саласындағы қызметтi жүзеге асыратын шаруашылық жүргiзушi субъектiлер - байланыс операторлары, арнаулы, ведомстволық және корпорациялық телекоммуникация желiлерiнiң, ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желiсiне қосылатын жеке коммутациялық жабдықтың иелерi, радиожиiлiк спектрiн пайдаланушылар болып табылатын радиоэлектрондық құралдар иелерi; 
      17) байланыс саласындағы ұлттық ресурстар - радиожиiлiктердiң, нөмiрлеудiң және байланыс жерсерiктерi орбиталық позицияларының ресурстары;
      18) байланыстың басым операторы - Қазақстан Республикасының монополияға қарсы заңнамасына сәйкес байланыс саласында басым (монополиялық) жағдайға ие болып отырған байланыс операторы;
      19) желiаралық қосу - телекоммуникацияның бiр желiсiн екiншiсiне қосу қызметiн көрсетудiң нәтижесi болып табылатын телекоммуникация желiлерiнiң әрекеттестiгi;
      20) жергiлiктi телефондық қосылыс құнын уақытпен есепке алу жүйесi (бұдан әрi - жергiлiктi телефондық қосылысты уақытпен есепке алу) - телекоммуникацияның жергiлiктi желiсiнiң қызметiн пайдаланғаны үшiн төлем сомасын есептеудi қамтамасыз ететiн жергiлiктi телефондық қосылысты есепке алудың әдiстерi технологиясының жиынтығы;
      21) жиiлiктер белдеуiн, радиожиiлiктi (радиожиiлiк арнасын) иелiкке беру (тағайындау) - радиожиiлiк спектрiн пайдалануға берiлетiн рұқсат, оны тиiстi радиожиiлiк органы радиожиiлiк спектрiн пайдаланушыға осы рұқсатта көрсетiлетiн жиiлiктер белдеуiн, радиожиiлiктi (радиожиiлiк арнасын) радиоэлектрондық құралдарды қолдана отырып пайдалану үшiн бередi;
      22) жоғарғы жиiлiктi құрылғылар - телекоммуникация саласында қолдануды қоспағанда, өнеркәсiптiк, ғылыми, медициналық, тұрмыстық немесе басқа мақсаттарда электромагниттiк энергияны өндiруге және пайдалануға арналған жабдық және (немесе) аспаптар;
      23) кәбiлдiк кәрiз - байланыс кәбiлдерiн төсеуге, құрастыруға және техникалық қызмет көрсетуге арналған жер асты құбырлары мен құдықтардың жиынтығы;
      24) қалааралық байланыс операторы - қалааралық байланыс жолын, қалааралық коммутация станцияларын иеленетiн және (немесе) пайдаланатын әрi қалааралық телефон байланысы қызметiн көрсететiн тiркелген байланыс операторы;
      25) қалааралық және халықаралық байланыс операторы - қалааралық және халықаралық байланыс жолдарын, қалааралық және халықаралық коммутация станцияларын иеленетiн және (немесе) пайдаланатын және трафик транзитi мен басқа байланыс операторларына желiлiк ресурстарды беру бойынша қалааралық және халықаралық байланыс қызметiн көрсететiн тiркелген байланыс операторы;
      26) қалааралық телефон байланыс жолы - Қазақстан Республикасының аумағында байланыс операторының қалааралық коммутация станцияларын қосатын байланыс жолы;
      27) қалааралық телефон байланысы - жергiлiктi телефондық қосылыстарды қоспағанда, Қазақстан Республикасының аумағындағы байланыс қызметiн пайдаланушылар арасындағы телефондық қосылыс;
      28) қосу қызметiн көрсету - әрекеттес желiлердiң пайдаланушылары арасында қосуды орнату және ақпарат беру мүмкiн болатын, байланыс операторларының байланыс желiлерiнiң арасындағы әрекеттестiктi ұйымдастыру қажеттiлiгiн қанағаттандыруға бағытталған қызмет;
      29) магистральдық байланыс жолы - Қазақстан Республикасының және шет мемлекеттердiң телекоммуникация желiлерiнiң аймақтық (қалааралық) және (немесе) халықаралық коммутация станцияларын қосатын жердегi (кәбiлдiк, соның iшiнде талшықты-оптикалық, радиорелелiк) немесе жерсерiктiк байланыс жолы;
      30) нөмiрлеу ресурсы - байланыс желiлерiнде пайдаланылатын нөмiрлер жиынтығы;
      31) почта байланысы - почталық және арнаулы жөнелтiлiмдердi түзу, өңдеу, тасымалдау және жеткiзу, сондай-ақ почталық ақша аударымдары;
      32) почта жөнелтiлiмдерi - жазбаша хат-хабарлар, посылкалар, почта контейнерлерi, сондай-ақ тиiстi орамадағы баспасөз басылымдары;
      33) радиобақылау - радиосәуле таратуларды техникалық бақылауды орындау арқылы бөгеуiлдерiнiң деңгейi жол берiлетiндей радиоэлектрондық құралдар мен жоғары жиiлiктi құрылғылардың пайдаланылуын, радиоэлектрондық құралдар мен жоғары жиiлiктi құрылғыларға инспекция жасауды, радиобөгеуiл көздерiнiң әсерiн, радиожиiлiктердi пайдалану тәртiбiн, радиоэлектрондық құралдар мен жоғары жиiлiктi құрылғылардың сәуле тарату өлшемдерiнiң стандарттары мен нормаларын бұзылушылықтарды анықтауды және олардың жолын кесуді қамтамасыз ететiн шаралар жүйесi;
      34) радиожиiлiк органдары - жиiлiктер белдеулерiн, радиожиiлiктердi (радиожиiлiк арналарын) бөлiп берудi, бөлектеудi және иелiкке берудi, сондай-ақ олардың пайдаланылуына бақылау жасауды осы Заңға сәйкес жүзеге асыруға уәкiлеттi мемлекеттiк органдар;
      35) радиожиiлiк спектрi - 3 кГц-тен 400 ГГц-ке дейiнгi ауқымдағы радиожиiлiктердiң белгiлi бiр жиынтығы;
      36) радиожиiлiк спектрiн пайдаланушы - жиiлiктер белдеуi немесе радиожиiлiк (радиожиiлiк арнасы) берiлген (тағайындалған) жеке немесе заңды тұлға;
      37) радиожиiлiк спектрiнiң конверсиясы - радиожиiлiк спектрiн пайдалануды азаматтық мақсаттағы радиоэлектрондық құралдармен кеңейтуге бағытталған iс-шаралар жиынтығы;
      38) радиоэлектрондық құрал - көмекшi жабдықты қоса алғанда, радиотолқындарды таратуға және (немесе) қабылдауға арналған және бiр немесе бiрнеше таратушы және (немесе) қабылдаушы құрылғылардан не олардың құрамаларынан тұратын техникалық құрал;
      39) телекоммуникация желiлерiнiң күзетiлетiн аймағы - байланыс жолының бойында және байланыс объектiлерiнiң айналасына орналасқан, ондағы өсiмдiктерiмен және құрылыстарымен қоса жер учаскесi;
      40) телекоммуникацияның (байланыс құралдарының) бiр желiсiн екiншiсiне қосу - телекоммуникацияның екi желiсi арасында технологиялық әрекеттесудi ұйымдастыру, бұл кезде осы желiлердiң байланыс қызметтерiн пайдаланушылар арасында қосуды iске асыру және ақпарат беру мүмкiн болады;
      41) телекоммуникацияның әмбебап қызметтерi - уәкiлеттi орган әзiрлейтiн және Қазақстан Республикасының Yкiметi бекiтетiн телекоммуникация қызметтерiнiң ең аз тiзбесi, оны кез келген елдi мекенде байланыс қызметiнiң кез келген пайдаланушысына белгiлi бiр мерзiмде белгiленген сапада және осы қызметтiң қолжетiмдiлiгiн қамтамасыз ететiн баға деңгейiнде көрсету әмбебап қызмет көрсету операторлары үшiн мiндеттi болып табылады;
      42) телекоммуникацияның жергiлiктi желiсi - елдi мекеннiң аумағында электр байланысын жүзеге асыруға арналған, коммутациялық жабдықтардан (станциялардан, шағын станциялардан, жинақтағыштардан), желiлiк-кәбiлдiк құрылғылардан (қосқыш жолдардан және арналардан), тарату жүйелерi мен абоненттiк құрылғылардан (терминалдардан) тұратын техникалық құралдардың жиынтығы. Телекоммуникацияның жергiлiктi желiлерi елдi мекеннiң мәртебесiне қарай қалалық және селолық болып бөлiнедi;
      43) телефондық қосылыс қызметiне уақытына қарай ақы төлеу жүйесi (бұдан әрi - қызметке уақытына қарай ақы төлеу жүйесi) - байланысты пайдаланушының белгiлi бiр уақыт кезеңi үшiн төлемдер сомасы:
      тұрақты құрамдас бөлiктен - абоненттiк жолдың түрiне қарамастан, оның абонентке тұрақты пайдалануға берiлгенi үшiн төлемақыдан;
      уақытына қарай құрамдас бөлiктен - жергiлiктi телефондық қосылыстардың берiлгенi үшiн тарифтеу бiрлiгiндегi iс жүзiндегi ұзақтығына байланысты төлемақыдан тұратын ақы төлеу жүйесi;
      44) телефондық қосылыстар қызметiне ақы төлеудiң абоненттiк тiркелген жүйесi (бұдан әрi - қызметке ақы төлеудiң абоненттiк жүйесi) - байланысты пайдаланушының белгiлi бiр уақыт кезеңiндегi төлемдер сомасы абоненттiк желiнi оның түрiне қарамастан, абонентке тұрақты пайдалануға беру төлемақысын және жергiлiктi телефондық қосылыстың бiр абонентке шаққандағы орташа ұзақтығына қарай төлемақыны қамтитын, қызметке ақы төлеу жүйесі;
      45) трансляция - телевизия және радио бағдарламаларын тарату үшiн таратушы радиоэлектрондық құралдарды, кәбiлдiк желiлер мен радиожиiлiк спектрiнiң номиналдарын пайдалана отырып, ақпарат тарату процесiн жүзеге асыру;
      46) трафик - байланыс құралдарына жүктеме жасайтын шақырулар, хабарламалар мен сигналдар легi;
      47) трафиктi өткiзу - байланыс қызметтерiн (телекоммуникация желiлерiн) пайдаланушылар арасында қосу және ақпарат беру процесiн жүзеге асыру;
      48) уәкiлеттi орган - байланыс саласындағы мемлекеттiк саясаттың iске асырылуын, байланыс саласында қызмет көрсететiн немесе оларды пайдаланатын тұлғалардың қызметiн мемлекеттiк бақылауды, үйлестiру мен реттеудi жүзеге асыратын, Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын орталық атқарушы орган;
      49) үкiметтiк байланыс - мемлекеттiк басқару қажеттерi үшiн арнаулы қорғалған байланыс;
      50) фельдъегерлiк байланыс - мемлекеттiк органдардың хат-хабарларын, соның iшiнде мемлекеттiк құпиялар болып табылатын мәлiметтердi қабылдауды, сақтауды, тасымалдауды және жеткiзудi қамтамасыз ететiн үкiметтiк курьерлiк байланыстың түрi;
      51) халықаралық байланыс жолы - Қазақстан Республикасының шекарасын кесiп өтетiн немесе Қазақстан Республикасының шекарасында басқа елдiң байланыс операторының байланыс жолымен түйiсетiн нүктесi бар және Қазақстан Республикасы байланыс операторының халықаралық коммутация станциясын басқа мемлекеттердiң байланыс операторларының халықаралық коммутация станцияларымен қосатын байланыс жолы;
      52) халықаралық байланыс операторы - халықаралық байланыс жолын, халықаралық коммутация станциясын иеленетiн және (немесе) пайдаланатын әрi халықаралық телефон байланысы қызметiн көрсететiн тiркелген байланыс операторы;
      53) халықаралық телефон байланысы - Қазақстан Республикасының аумағындағы байланыс қызметiн пайдаланушылар мен басқа мемлекеттiң аумағындағы байланыс қызметiн пайдаланушылар арасындағы телефондық қосылыс;
      54) шеткi жабдық - байланыс жолдары бойынша телекоммуникация сигналдарын таратуға немесе қабылдауға арналған, абонент жолдарына қосылған және абоненттердiң пайдалануындағы не көрсетiлген мақсаттарға арналған техникалық құралдар;
      55) электр байланысы (телекоммуникация) - белгiлердi, сигналдарды, дауыстық ақпаратты, жазбаша мәтiндi, бейнелердi, дыбыстарды сым-өткiзгiш, радио, оптикалық және басқа электромагниттiк жүйелер бойынша тарату немесе қабылдау.";

      2) 5-баптың 6) тармақшасы "байланыстың" деген сөзден кейiн "қауiпсiздiгiн," деген сөзбен толықтырылсын;

      3) 7-бап мынадай мазмұндағы 14-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "14-1) байланыс саласындағы техникалық регламенттердi бекiту;";

      4) 8-баптың 1-тармағында:
      1) тармақшадағы "стандарттау, метрология және сертификаттау" деген сөздер "техникалық реттеу және метрология" деген сөздермен ауыстырылсын;

      мынадай мазмұндағы 19-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "19-1) байланыс саласындағы техникалық регламенттердi әзiрлеу;";

      5) 9-баптың 2-тармағының 1) тармақшасындағы "жөнiндегi нормативтiк құқықтық актiлердi, мемлекеттiк стандарттарды, пайдалану ережелерiн және радиоэлектрондық құралдар мен жоғарғы жиiлiктi құрылғыларды пайдалану жөнiндегi басқа да нормативтiк-техникалық құжаттарды" деген сөздер ", радиоэлектрондық құралдар мен жоғарғы жиiлiктi құрылғыларды пайдалану жөнiндегi нормативтiк құқықтық актiлердi" деген сөздермен ауыстырылсын;

      6) 11-бап мынадай мазмұндағы 6-тармақпен толықтырылсын:
      "6. Радиоэлектрондық құралдар және жоғары жиiлiктi құрылғылар келтiретiн индустриялық бөгеуiлдер деңгейi техникалық регламенттер мен радиоэлектрондық құралдардың және жоғары жиiлiктi құрылғылардың осы түрлерiне арналған стандарттау жөнiндегі нормативтiк құжаттарда белгiленген нормалардан аспауға тиiс.
      Радиоэлектрондық құралдардың және жоғары жиiлiктi құрылғылардың индустриялық радиобөгеуiлдерден сыртқы қорғалуы техникалық регламенттер мен радиоэлектрондық құралдардың және жоғары жиiлiктi құрылғылардың осы түрлерiне арналған нормативтiк құжаттарда белгiленген нормалардан төмен болмауға тиiс.";

      7) 12-баптың 7-тармағының 2) тармақшасындағы "және ұлттық стандарттарға" деген сөздер алып тасталсын;

      8) 16-бапта:
      тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

      "16-бап. Техникалық байланыс құралдарының сәйкестiгiн растау";

      бiрiншi бөлiктегi "мiндеттi сертификатталуға" деген сөздер "сәйкестiгi расталуға" деген сөздермен ауыстырылсын;

      екiншi бөлiк алып тасталсын.

      30. "Iшкi су көлiгi туралы" 2004 жылғы 6 шiлдедегi Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2004 ж., N 15, 88-құжат; 2006 ж., N 3, 22-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) айлақ - кемелердiң қауiпсiз кiруiне арналған құрылғылары бар және кемелердiң қауiпсiз тоқтап тұруына, оларға жүк тиеуге, жүк түсiруге және қызмет көрсетуге, сондай-ақ жолаушыларды кемеге отырғызуға және кемеден түсiруге арналған гидротехникалық құрылыс;
      2) арқандап байлау - кеменiң айлаққа, пирске немесе басқа кемеге жақындап келуi және кеменi осыларға бекiту жөнiндегi iс-қимылдар;
      3) дебаркадер - жолаушылар кемелерiн немесе жүк кемелерiн арқандап байлауға және оларға қызмет көрсетуге арналған жүзбелi айлақ;
      4) диспаша - тасымалдауға қатысатын тараптар арасында жалпы авария бойынша бөлiнетiн шығындарының есебi;
      5) диспашерлер - iшкi су көлiгi саласында бiлiмi мен тәжiрибесi бар, диспашаны айқындау жөнiндегi есептi жасайтын адамдар;
      6) жағалау белдеуi - судың жиегiнен бастап өзеннiң, табиғи су-қоймасының (көлдiң) түпкi жағалауына қарай, жасанды су қоймалары суының жобалық деңгейiнен бастап енi 20 метр жер белдеуi;
      7) жолаушы - тасымалдаушымен шарт қатынастарында тұрған және билетте немесе оның жол жүру құқығын растайтын өзге де құжатта көрсетiлген не жүк тасымалдау шарты бойынша, тасымалдаушының келiсiмiмен автокөлiк құралын, жануарларды және өзге де жүктi алып жүретiн адам;
      8) жол жұмыстары - iшкi су жолдарындағы су түбiн тереңдету, түзеп-жөндеу, тральдау, су түбiн тазарту, iздестiру жұмыстары және навигациялық құрал-жабдықтарды орналастыру мен күтiп ұстау жөнiндегi басқа да жұмыстар;
      9) жүзуге жарамдылығы туралы куәлiк - Кеме қатынасы тiркелiмiнiң ережелерiне сәйкес берiлетiн Кеме қатынасы тiркелiмiнiң негiзгi құжаттарының бiрi;
      10) кеме - кеме қатынасы мақсатында пайдаланылатын өздiгiнен жүзетiн немесе өздiгiнен жүзбейтiн жүзбелi құрылғы, оның iшiнде "өзен-теңiз" суларында жүзетiн кеме, паром, су түбiн тереңдетушi және су түбiн тазартушы снарядтар, жүзбелi кран және басқа да осы сияқты техникалық құрылғылар;
      11) кеме жолы - белгiлi бiр көлемдегi кемелердiң кедергiсiз жүзуiне жол берiлетiн шектерде жолдың бағыты мен шекараларын көрсететiн навигациялық жағдайдың белгiлерi қойылған iшкi су жолдарындағы су бетi;
      12) кеме жүргiзу - iшкi су жолдарымен жүзудi жүзеге асыратын кеменi басқаруға байланысты қызмет;
      13) кеме иесi - Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес кеменi өз атынан иелену және пайдалану құқығымен пайдаланатын тұлға;
      14) кеме кiтабы - Мемлекеттiк кеме тiзiлiмiне енбеген кемелер мен оларға құқықтар тiркелетiн құжат;
      15) кеме қатынасы - iшкi су жолдарында жүктердi, жолаушылар мен олардың багаждарын, почта жөнелтiлiмдерiн тасымалдау, кемелердi, салдарды және өзге де жүзу объектiлерiн тiркеп сүйреуге, пайдалы қазбаларды iздеу, барлау және өндiру, балық аулау және өзге де кәсiпшiлiк, құрылыс, жол, гидротехникалық, су асты-техникалық және басқа осы сияқты жұмыстар, кемелердi лоцмандық алып өту, құтқару операциялары, су объектiлерiн қорғау, оларды ластану мен қоқыстанудан сақтау жөнiндегi iс-шараларды жүзеге асыру, суға батқан мүлiктi көтеру, санитарлық және басқа да бақылау, ғылыми зерттеулер жүргiзу, оқу, спорттық, мәдени және өзге де мақсаттар үшiн кемелердi пайдалануға байланысты қызмет;
      16) Кеме қатынасының тiркелiмi - iшкi суларда жүзетiн кемелердi және "өзен-теңiз" суларында жүзетiн кемелердi сыныптайтын және олардың техникалық қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн мемлекеттiк мекеме;
      17) кеме қатынасы шлюзi - кеменi судың бiр деңгейiнен екiншi деңгейiне көтеруге немесе түсiруге арналған гидротехникалық құрылыс;
      18) кемелердi лоцмандық алып өту - кемелердiң iшкi су жолдарының аса күрделi учаскелерi бойынша қауiпсiз өтуiн қамтамасыз ететiн қызмет;
      19) кеменiң меншiк иесi - кеменi және оған құқықтарды мемлекеттiк тiркеу ережелерiне сәйкес кеменiң меншiк иесi ретiнде тiркелген тұлға;
      20) киль - кеменiң негiзгi ұзына бойы созылған элемент, ол кеменiң түбiн бойлай оның тұмсығынан артқы жағына дейiн тартылып, оны екi симметриялы бөлiкке бөледi;
      21) көлiктiк жүкқұжат - тiкелей су және аралас қатынастарда жүк тасымалдау кезiнде ресiмделетiн тасымалдау құжаты;
      22) куәландыру - кеменiң арналуы мен жiктелiмiнiң расталуын есепке ала отырып, оның жүзу қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге бағытталған, техникалық регламенттерде және Кеме қатынасы тiркелiмiнiң ережелерiнде белгiленген талаптарға сәйкес кеменiң техникалық жай-күйiн анықтау мақсатында кеменi қарап шығу;
      23) Қазақстан Республикасының iшкi су жолдары (бұдан әрi - iшкi су жолдары) - навигациялық белгiлермен немесе өзге де тәсiлдермен белгiленген және кеме қатынасы мақсатында пайдаланылатын табиғи немесе қолдан жасалған қатынас жолдары;
      24) Қазақстан Республикасының iшкi су көлiгi (бұдан әрi - iшкi су көлiгi) - Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасының аумағында тiркелген және iшкi су жолдарында кеме қатынасы мен кеме қатынасына байланысты өзге де қызметтi жүзеге асыратын көлiк түрi;
      25) қарап шығу - уәкiлеттi органның объектiнi қауiпсiз пайдалануды қамтамасыз етуге бағытталған Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкестiгi мәнiне тексеруi;
      26) қауiптi жүк - өзiнiң қасиеттерi мен ерекшелiктерiне қарай тасымалдау, тиеу-түсiру жұмыстарын жүргiзу және сақтау кезiнде жарылыстың болуына, өрттiң шығуына немесе техникалық құралдардың, құрылғылардың, үйлердiң, құрылыстардың және ғимараттардың зақымдануына, сондай-ақ адамдардың, жануарлардың өлiмiне, жарақаттануына немесе ауруға шалдығуына себеп болуы, қоршаған ортаға зиян келтiруi мүмкiн жүк;
      27) лоцман - кеменi арқандап байлау, зәкiрге қою және оларды портта қайта орналастыру орнына қауiпсiз алып жүру саласындағы белгiлi бiр бiлiмi мен дағдысы бар маман;
      28) Мемлекеттiк кеме тiзiлiмi - осы Заңның 26-бабының 5-тармағында белгiленген талаптарға сәйкес кемелер мен оларға құқықтар тiркелетiн құжат;
      29) мемлекеттiк көлiктiк бақылау (бұдан әрi - көлiктiк бақылау) - жеке және заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасының iшкi су көлiгi туралы заңнамасының талаптарын сақтауын тексеру мақсатында уәкiлеттi орган жүргізетiн iс-шаралардың жиынтығы;
      30) навигация - кеме қатынасын жасау мүмкiн болатын уақыт кезеңi;
      31) "өзен-теңiз" суларында жүзетiн кеме - техникалық сипаттамалары бойынша теңiз және iшкi су жолдарында кеме қатынасы мақсатында жарамды әрi белгiленген тәртiппен пайдалануға жiберiлген кеме;
      32) порт - жолаушылар мен кемелерге қызмет көрсету, жүктердi тиеу, түсiру, қабылдау, сақтау және беру, көлiктiң басқа да түрлерiмен өзара iс-қимыл жасасу мақсатында жайластырылған және жабдықталған жер учаскесiнде және iшкi су жолдары акваториясында орналасқан құрылыстар кешенi;
      33) порт акваториясы - кемелер мен құрамдар жүгiнiң өңделуiн немесе рейске жөнелтудi күтiп тұратын, сондай-ақ қажеттi операциялар орындалатын айлаққа және рейдтер құрылғысына кемелердiң келуi мен онда тұруы үшiн қызмет ететiн су бетiнiң шектеулi учаскесi; 
      34) рейдтер - кемелердiң зәкiр салып тұруына, маневр жасауына немесе жүктердi қайта тиеуге арналған кеме жолы шегiнен тыс порт акваториясының бөлiгi;
      35) рейс - белгiлi бiр уақыт аралығында географиялық пункттер немесе аудандар арасында жолаушыларды немесе жүктердi тасымалдаудың көлiктiк процесi;
      36) такелаж - жүк көтеру жұмыстарына, тулар мен белгiлердi көтеруге және түсiруге арналған кеме жабдықтарының жиынтығы;
      37) тасымалдаушы - кеменi меншiк құқығымен немесе өзге де заңды негiздермен иеленушi, жолаушыларды, багаж бен жүктердi тасымалдау жөнiнде қызметтер көрсететiн және тасымал құжаттарында көрсетiлген тұлға;
      38) тез бүлiнетiн жүк - жарамдылық мерзiмi шектеулi және тасымалдау мен сақтаудың ерекше шарттарын қажет ететiн жүк;
      39) тексеру - кәсiпкерлiк субъектiлерiнiң Қазақстан Республикасының iшкi су көлiгi туралы заңнамасының талаптарын сақтауын айқындау мақсатында жасайтын бақылау функцияларын жүзеге асыратын мемлекеттiк органдардың iс-әрекетi;
      40) теңiзшi паспорты - шетелдерге жүзетiн қазақстандық кемелерде немесе шетелдiк кемелерде жұмыс iстейтiн Қазақстан Республикасы азаматының жеке басын куәландыратын құжат;
      41) техникалық қадағалау - Қазақстан Республикасының сауда мақсатында теңiзде жүзу және iшкi су көлiгi туралы заңнамасының сақталуын кезең-кезеңмен тексерудi қамтитын кемелердiң техникалық қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге бағытталған сыныптау қызметiнiң құрамдас бөлiгi;
      42) тұру пунктi - кемелердi, салдарды және өзге де жүзу объектiлерiн жөндеу, олардың жылдың жазғы және қысқы мезгiлiнде тұруы, оларды техникалық байқаудан өткiзу мақсатында жайластырылған және жабдықталған жер учаскесi мен су бетi объектiсiнiң акваториясы;
      43) уәкiлеттi орган - iшкi су көлiгi саласында мемлекеттiк саясатты iске асыруды, мемлекеттiк бақылау мен қадағалауды, iшкi су көлiгi қызметiн үйлестiру мен реттеуді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;
      44) уәкiлеттi органның кәсiпорны - қызмет көрсететiн шекаралар шегiнде кемелердiң қауiпсiз жүзуiн қамтамасыз ету мақсатында iшкi су жолдарын тиiсiнше күтiп ұстау мен дамыту үшiн өндiрiстiк қызметтi жүзеге асыру негiзгi мiндетi болып табылатын iшкi су көлiгiнiң мемлекеттiк кәсiпорны.";

      2) 6-бап мынадай мазмұндағы 1-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "1-1) iшкi су көлiгiнiң және оның өмiрлiк циклi процестерiнiң адам өмiрi мен денсаулығы және қоршаған орта үшiн қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету;";

      3) 7-баптың 1-тармағындағы "жекелеген қызмет" деген сөздер "техникалық реттеу қызметiнiң жекелеген" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4) 8-бап мынадай мазмұндағы 15-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "15-1) iшкi су көлiгi саласындағы техникалық регламенттердi бекiту;";

      5) 9-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы 27-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "27-1) iшкi су көлiгi саласындағы техникалық регламенттердi әзiрлеу;";

      6) 14-баптың 2-тармағындағы "мемлекеттiк стандарттар" деген сөздер "iшкi су көлiгi саласындағы техникалық регламенттердiң" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7) 15-бапта:
      1-тармақтың 1) тармақшасындағы "кеме қатынасы қауiпсiздiгiн" деген сөздер "iшкi су көлiгi саласындағы қауiпсiздiктi" деген сөздермен ауыстырылсын;

      мынадай мазмұндағы 7-тармақпен толықтырылсын:
      "7. Кеме жасау өнiмдерiн шығару және кемелердi жөндеу жөнiндегi қызметтi жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғаларда Кеме қатынасы тiркелiмi беретiн сәйкестiк құжаты болуға тиiс.";

      8) мынадай мазмұндағы 15-1, 15-2, 15-3 және 15-4-баптармен толықтырылсын:

      "15-1-бап. Iшкi су көлiгi саласындағы техникалық реттеу

      1. Iшкi су көлiгi саласындағы қызметтi iске асыратын жеке және заңды тұлғалар адам өмiрi мен денсаулығы, жолаушылардың жол жүруi үшiн қауiпсiз жағдайларды, сондай-ақ кеме қатынасы қауiпсiздiгi талаптарының сақталуын қамтамасыз етуге мiндеттi.
      2. Кеме қатынасының қауiпсiздiгi адам өмiрi мен денсаулығын, қоршаған ортаны қорғауға, ішкі су көлiгi саласында авариясыз жұмыс жағдайларын жасауға, iшкi су жолдарын кеме қатынасы жағдайында, кемелердi, порттарды, жағалау объектiлерiн және iшкi су жолдарындағы құрылыстарды техникалық жағынан жарамды жағдайда ұстауға, сонымен қатар кемелердегi авариялардың алдын алуға бағытталған ұйымдық және техникалық iс-шаралар кешенiмен қамтамасыз етiледi.
      Мыналар:
      1) iшкi су жолдарындағы iшкi су көлiгiнiң кемелерi, порттар, жағалаудағы объектiлер және құрылыстар;
      2) iшкi су көлiгi кемелерiн жасау, порттарды, iшкi су жолдарында жағалау объектiлерi мен құрылыстарды салу (құрылыс жүргiзу, жөндеу, қайта жаңарту);
      3) iшкi су көлiгi кемелерiн, порттарды, iшкi су жолдарында жағалау объектiлерi мен құрылыстарды пайдалану;
      4) iшкi су көлiгi кемелерiн сақтау;
      5) iшкi су көлiгi кемелерiн тасымалдау және тiркеп тарту;
      6) iшкi су көлiгi кемелерiн жою және кәдеге жарату техникалық реттеу объектiлерi болып табылады.

      15-2-бап. Iшкi су жолдарындағы iшкi су көлiгiнiң кемелерiне,
                порттарға, жағалаудағы объектiлер мен құрылыстарға
                қойылатын қауiпсiздiк талаптары

      1. Қауiптi жүктердi жөнелтетiн жөнелтушi (жүк жөнелтушi), қабылдайтын алушы (жүк алушы), сондай-ақ қауiптi жүктердi тасымалдайтын тасымалдаушы олардың қауiпсiз тасымалдануын қамтамасыз етуге мiндеттi, оларда авариялық жағдайларды және олардың салдарын жоюға қажеттi құралдар мен жұмылдыру бөлiмшелерi (оның iшiнде шарт бойынша) болуға тиiс.
      2. Қауiптi жүктердi тасымалдау процесiнде авариялық жағдайлар туындаған кезде жағдайда қауiптi жүктi жөнелтетiн жөнелтушi (жүк жөнелтушi), қабылдайтын алушы (жүк алушы) аталған бөлiмшелердiң оқиға орнына жедел түрде жiберiлуiн қамтамасыз етуге мiндеттi.

      15-3-бап. Iшкi су жолдарындағы iшкi су көлiгi кемелерiн
                жасау, порттарды, жағалаудағы объектiлер мен
                құрылыстарды салу (құрылыс жүргiзу, жөндеу, қайта
                жаңарту) кезiнде қойылатын қауiпсiздiк талаптары

      1. Iшкi су жолдарындағы iшкi су көлiгi кемелерiн жасау, порттарды, жағалаудағы объектiлер мен құрылыстарды салу (құрылыс жүргiзу, жөндеу, қайта жаңарту) кезiнде жобалық құжаттама мен Қазақстан Республикасының iшкi су көлiгi туралы заңнамасының талаптарына сәйкестiгiн қамтамасыз ету қажет.
      2. Iшкi су жолдарындағы iшкi су көлiгi кемелерiн жасау, порттарды, жағалаудағы объектiлер мен құрылыстарды салу (құрылыс жүргiзу, жөндеу, қайта жаңарту) кезiнде дайындаушы жобалық құжаттамада айқындалған қауiпсiздiктi қамтамасыз ету жөнiндегi iс-шаралардың бүкiл кешенiн орындауға және iшкi су көлiгiнiң қауiпсiздiгiне байланысты барлық технологиялық операциялардың орындалуын бақылау мүмкiндiгiн қамтамасыз етуге мiндеттi.
      3. Егер iшкi су жолдарындағы iшкi су көлiгi кемелерiн жасау, порттарды, жағалаудағы объектiлер мен құрылыстарды дайындау процессiнде немесе одан кейiн қауiпсiздiктi қамтамасыз ету үшiн сынақтар жүргiзу қажет болса, онда олар жобалық құжаттаманың барлық талаптары орындала отырып, толық көлемде жүргiзiлуге тиiс.
      4. Әрбiр кемеде корпусына жазылатын сәйкестендiру нөмiрi таңбалануға тиiс. Таңбалау көрiнетiн, анық және өшiрiлмейтiн болуға тиiс.
      5. Кеме адамдардың борт жиегiнен құлау тәуекелiн мейлiнше төмендететiндей етiп әзiрленуге және борт сыртында қалғандарды құтқаруды қамтамасыз етуге тиiс.
      6. Негiзгi рульдiк басқару орны айнала шолуды қамтамасыз етуге тиiс.
      7. Кеме пайдалану жөнiндегi нұсқаумен жабдықталуға, онда өрт және су басу қатерiне баса назар аударылуға тиiс.

      15-4-бап. Iшкi су көлiгi жолдарындағы iшкi су көлiгi
                кемелерiн, порттарды, жағалаудағы объектiлер мен
                құрылыстарды пайдалану кезiндегi қауiпсiздiк
                талаптары

      1. Кеме қатынасы процесiмен байланысты iшкi суда жүзетiн кемелер, iшкi су жолдарындағы порттар, жағалаудағы oбъектiлер және құрылыстар қауiптiлiгi жоғары аймақ болып табылады және Қазақстан Республикасының iшкi су көлiгi туралы заңнамасының талаптарына сәйкес келуге тиiс.
      2. Iшкi суда жүзетiн кемелердi, iшкi су жолдарындағы порттарды, жағалаудағы объектiлер мен құрылыстарды пайдалануды жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлғалар Қазақстан Республикасының iшкi су көлiгi туралы заңнамасы талаптарының орындалуын қамтамасыз етуге тиiс.".

      31. "Дәрiлiк заттар туралы" 2004 жылғы 13 қаңтардағы Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2004 ж., N 2, 8-құжат; N 23, 142-құжат; 2006 ж., N 3, 22-құжат; N 15, 92-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) биологиялық белсендi заттар - жануарлар мен адам ағзасының физиологиялық функцияларының өзгеруiне әкелетiн және дәрiлiк заттар алудың ықтимал көздерi болып табылатын әртүрлi тектегi заттар;
      2) биоэквиваленттiк - олардың бiрдей тиiмдiлiгi мен қауiпсiздiгiне сенiм артуға мүмкiндiк беретiн, бiрдей дозада және бiрдей жағдайда енгiзгеннен кейiн бiрдей биожетiмдiлiгiн (жылдамдығы мен сiңiрiлу дәрежесiн) растайтын екi дәрiлiк заттың салыстырмалы сипаттамасы;
      3) гомеопатикалық дәрiлiк заттар - дәстүрлi емес емдеу әдiстерi кезiнде гомеопатикалық ережелер бойынша қолданылатын, арнаулы технология бойынша дайындалған немесе өндiрiлген, құрамында өсiмдiк, жануар, минерал тектi заттардың мөлшерi тым аз, бiр немесе көп құрамдас дәрiлiк заттар;
      4) дәрiлiк заттар - аурулардың алдын алуға, оларды диагностикалауға және емдеуге, сондай-ақ ағзасының күйi мен функцияларының өзгеруiне арналған фармакологиялық белсендi заттарды бiлдiретiн немесе олардан тұратын құралдар: дәрiлiк зат, дәрiлiк субстанция, табиғи тектi дәрiлiк шикiзат, дәрiлiк ангро - және балк өнiмдерi, дәрiлiк препараттар, иммунобиологиялық медициналық препараттар.
      Аурулардың диагностикасы, алдын алу және емдеу мақсатында пайдаланылатын парафармацевтикалар, медициналық техника мен медициналық мақсаттағы бұйымдар (көзге салынатын және оны түзейтiн линзалар, керек-жарақтар және материалдар, бұйымдар, құрал-саймандар, құрылғылар, аспаптар, аппаратура) дәрiлiк заттарға теңестiрiледi;
      5) дәрiлiк заттар айналымы саласындағы мемлекеттiк бақылау - фармацевтикалық қызметтi регламенттейтiн нормативтiк құқықтық актiлердiң бұзылуын анықтауға әрi жолын кесуге және фармацевтикалық қызметтi Қазақстан Республикасының дәрiлiк заттар туралы заңнамасының талаптарына сәйкес келтiруге бағытталған iс-қимылдар кешенi;
      6) дәрiлiк заттар айналымы саласындағы субъектiлер - Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен фармацевтикалық қызметтi жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлғалар;
      7) дәрiлiк заттарды орау - дәрiлiк заттар айналымы процесiн, оларды бұзылу мен жойылудан қорғау жолымен, сондай-ақ қоршаған ортаны ластанудан қорғауды қамтамасыз ететiн құралдар немесе құралдар жиынтығы;
      8) дәрiлiк заттарды дайындау - дәрiгерлердiң рецептiлерi бойынша дәрiханаларда дәрiлiк түрлердi дайындаумен, сондай-ақ дәрiлiк субстанциялар алумен, дайындалған дәрiлiк заттарды сақтаумен, сапасын бақылаумен, ресiмдеумен және өткiзумен байланысты фармацевтикалық қызмет;
      9) дәрiлiк заттарды жiктеу - физикалық-химиялық, уыттылық, фармакологиялық немесе өзге де теңдес қасиеттерi бойынша дәрiлiк заттарды жекелеген топтарға жүйелеу немесе бөлу;
      10) дәрiлiк заттарды сақтау мерзiмi - дәрiлiк заттар сақталудың белгiлi бiр шарттары жағдайында талдамалық нормативтiк құжаттама талаптарына сәйкес келетiн уақыт кезеңi;
      11) дәрiлiк заттарды сертификаттау - дайындаушыға (сатушыға) және тұтынушыға (сатып алушыға) тәуелдi болмайтын органның дәрiлiк заттардың нормативтiк құжаттарда белгiленген талаптарға сәйкестiгiн жазбаша растауы;
      12) дәрiлiк заттардың айналымы саласындағы мемлекеттiк орган (бұдан әрi - мемлекеттiк орган) - денсаулық сақтау саласындағы уәкiлеттi органның құзыретi шегiнде атқару, бақылау және қадағалау функцияларын, сондай-ақ дәрiлiк заттар айналымы саласында басшылықты жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын мемлекеттiк орган;
      13) дәрiлiк заттардың бөлшек саудасы - мемлекеттiк орган бекiткен ережелерге сәйкес жүзеге асырылатын, дәрiлiк заттарды алумен (әкелуден басқа), сақтаумен, бөлумен, халыққа өткiзумен (әкетуден басқа) байланысты фармацевтикалық қызмет;
      14) дәрiлiк заттардың жарамдылық мерзiмi - уақыты бiткеннен кейiн дәрiлiк заттарды қолдануға болмайтын күнi;
      15) дәрiлiк заттардың көтерме саудасы - көлемi шектелмей, мемлекеттiк орган бекiткен ережелерге сәйкес жүзеге асырылатын, дәрiлiк заттарды сатып алумен, сақтаумен, әкелумен, әкетумен және өткiзумен (дәрiлiк заттарды халыққа өткiзудi қоспағанда) байланысты фармацевтикалық қызмет;
      16) дәрiлiк заттардың қауiпсiздiгi - адам денсаулығына зиян келтiру мүмкiндiгiне байланысты жол беруге болмайтын тәуекелдiң жоқтығы;
      17) дәрiлiк заттардың, медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техника айналымы - қауiпсiз, тиiмдi және сапалы дәрiлiк заттарды, медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканы әзiрлеушiден және (немесе) өндiрушiден тұтынушыға дейiн жеткiзу процесiнде жүзеге асырылатын қызмет;
      18) Дәрiлiк заттардың мемлекеттiк тiзiлiмi - Қазақстан Республикасында тiркелген және медициналық қолдануға рұқсат етiлген дәрiлiк заттарды есепке алу құжаты;
      19) дәрiлiк заттардың саудалық атауы - дәрiлiк зат тiркелетiн патенттелген атау;
      20) дәрiлiк заттар өндiрiсi - шикiзат, материалдар және жартылай фабрикаттар сатып алумен, технологиялық процеспен, соның iшiнде оның сатыларының бiрiнде жүзеге асырумен - өндiрiлген өнiмдi сақтаумен, өткiзумен, сондай-ақ оларды бақылаумен қатар жүретiн барлық түрлерiмен байланысты, дәрiлiк заттарды топтап шығару үшiн қажеттi жұмыстардың бүкiл жиынтығын қамтитын фармацевтикалық қызмет;
      21) дәрiлiк затты жасаушы - дәрiлiк затқа құқығы Қазақстан Республикасының патенттiк заңнамасына сәйкес қорғау құжаттарымен қорғалған жаңа дәрiлiк зат жасаушы жеке немесе заңды тұлға;
      22) дәрiлiк затты мемлекеттiк тiркеу - дәрiлiк заттың фармацевтика нарығында болу қажеттiгiн, оның қауiпсiздiгiнiң, тиiмдiлiгi мен сапасының бағалануын айқындау рәсiмi және дәрiлiк затты белгiлi бiр мерзiмге Қазақстан Республикасы Дәрiлiк заттарының мемлекеттiк тiзiлiмiне енгiзу;
      23) дәрiлiк заттың балк-өнiмi - соңғы ораудан басқа, дәрiлiк препарат дайындаудың технологиялық процесiнiң барлық сатысынан өткен мөлшерленген дәрiлiк зат;
      24) дәрiлiк заттың сапасы - дәрiлiк заттың мақсаты бойынша әрекет етушi қабiлетiне әсер ететiн қасиеттерi мен сипаттамаларының жиынтығы;
      25) дәрiлiк заттың сараптамасы - физикалық-химиялық, клиникаға дейiнгi сынаулар, клиникалық зерттеулер өткiзу жолымен дәрiлiк затты қауiпсiздiгi, тиiмдiлiгi және сапасы тұрғысынан зерттеу немесе сынау, сондай-ақ уәкiлеттi орган белгiлеген тәртiппен тiркеуге ұсынылған дәрiлiк заттың нормативтiк құжаттарын зерделеу;
      26) дәрiлiк заттың сәйкестiк сертификаты - бiрдейлендiрiлген дәрiлiк заттың техникалық регламенттер, стандарттар немесе өзге де нормативтiк құжаттар талаптарына сәйкес келетiндiгiн көрсететiн, белгiленген нысандағы құжат;
      27) дәрiлiк заттың тиiмдiлiгi - аурудың клиникалық көрiнiстерiне (дерттi жай-күйiне) және себептерiне дәрiлiк заттың әсер ету деңгейiнiң сипаттамасы;
      28) дәрiлiк заттың халықаралық патенттелмеген атауы - Дүниежүзiлiк денсаулық сақтау ұйымы ұсынған дәрiлiк заттың атауы;
      29) дәрiлiк өсiмдiк шикiзаты - құрамында биологиялық белсендi заттар бар және дәрiлiк зат ретiнде, сондай-ақ дәрiлiк заттарды өндiру және дайындау үшiн пайдаланылатын өсiмдiктердiң бөлiктерi (тамырлары, түп тамырлары мен түбiрлерi, шөбi, гүлдерi, жемiсi мен тұқымдары, сабақтары, қабығы, жапырақтары);
      30) дәрiлiк препарат - белгiлi бiр дәрiлiк түрдегi дәрiлiк зат;
      31) дәрiлiк субстанция - дәрiлiк препараттарды өндiру үшiн пайдаланылатын дәрiлiк заттар;
      32) дәрiлiк түр - дәрiлiк заттың қолайлы қолданылуына және қажеттi емдiк әрi алдын алу әсерiне жетуi үшiн келтiрiлетiн белгiлi бiр жай-күйi;      
      33) дәрiлiк формуляр - денсаулық сақтау ұйымының басшысы бекiтетiн, тегiн медициналық көмектiң кепiлдi көлемiн көрсету үшiн дәрiлiк заттардың жеткiлiктi мөлшерi болуға мiндеттi ұйымның бейiнi ескерiле отырып қалыптастырылған дәрiлiк заттардың тiзбесi;
      34) дәрiхана, алғашқы медициналық-санитарлық, консультациялық-диагностикалық көмек көрсететiн мемлекеттiк денсаулық сақтау ұйымдарындағы дәрiхана пунктi, дәрiхана қоймасы, дәрiлiк заттарды уақытша сақтау қоймасы, оптика дүкенi, медициналық техника және медициналық мақсаттағы бұйымдар дүкенi, медицина техникасы және медициналық мақсаттағы бұйымдар қоймасы, дәрiлiк заттарды сертификаттау және сынау жөнiндегi зертханалар, дәрiлiк заттар өндiру жөнiндегi ұйымдар - фармацевтикалық қызмет объектiлерi;
      35) денсаулық сақтау саласындағы уәкiлеттi орган (бұдан әрi -  уәкiлеттi орган) - азаматтардың денсаулығын сақтау, медициналық және фармацевтикалық ғылым, медициналық және фармацевтикалық бiлiм, халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы, дәрiлiк заттар айналымы, медициналық қызметтер көрсетудiң сапасын бақылау саласындағы мемлекеттiк реттеуді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;
      36) жалған дәрiлiк зат - құрамы, қасиеттерi және басқа да сипаттамалары бойынша түпнұсқаға немесе дайындаушының қайта өндiрiлген дәрiлiк затына (генерикке) сәйкес келмейтiн, заңға қайшы және әдейi қолдан жасалған этикеткамен жабдықталған дәрiлiк зат;
      37) жаңа дәрiлiк зат - мемлекеттiк тiркеуден кейiн медициналық қолдануға және өндiруге алғаш рет рұқсат етiлген дәрiлiк зат;
      38) Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк фармакопеясы - дәрiлiк заттардың сапасы мен қауiпсiздiгiн нормалайтын мемлекеттiк стандарттар мен ережелер жинағы;
      39) қайта өндiрiлген дәрiлiк зат (генерик) - құрамы мен сапалық көрсеткiштерi, қауiпсiздiгi мен тиiмдiлiгi жөнiнен бiрегей дәрiлiк затпен бiрдей және бiрегей дәрiлiк затқа қорғау құжаттарының қолданылу мерзiмi өткеннен кейiн айналымға түскен дәрiлiк зат;
      40) қосалқы заттар - өндiру мен дайындау процесiнде дәрiлiк түрлердiң нақты қасиеттерiне қол жеткiзу үшiн қажеттi органикалық немесе органикалық емес болмыстағы заттар;
      41) медициналық жабдықтар - емдеу, диагностикалау және қалпына келтiру ic-шараларында, сондай-ақ науқасты күту кезiнде пациентке және медициналық қызметкерге қажеттi жағдайларды қамтамасыз етуге арналған медициналық техника;
      42) медициналық иммунобиологиялық препараттар - жұқпалы және иммундық (аллергиялықты қоса алғанда) аурулардың өзiндiк профилактикасына, оларды диагностикалау мен емдеуге, иммунологиялық әдiстердiң көмегiмен басқа да аурулар мен физиологиялық жай-күйлердi диагностикалауға арналған, сыртқы орта объектiлерiнде инфекциялық агенттер мен олардың антигендерiн индикациялауға арналған препараттары, иммундық жүйе арқылы емдiк әрi профилактикалық әсерiн тигiзетiн (алу тәсiлiне қарамастан) қан препараттары;
      43) медициналық құралдар мен аппараттар - диагностикалау, емдеу, алдын алу, қалпына келтiру және ғылыми мақсаттармен адам ағзасының жай-күйi туралы ұқсас және (немесе) цифрлық түрдегi ақпарат алуға, жинауға, талдауға және көрсетуге, мүшелердiң, сондай-ақ жүйелердiң бөлек немесе өзара үйлескен функцияларын түзетуге арналған медициналық техника;
      44) медициналық құрылғылар - мынадай:
      ағзаның белгiлi бiр функционалдық жүйесiне немесе мүшесiне (мүшелер тобына) тұтастай немесе таңдап ықпал етуге арналған қандай да бiр түрiнiң энергиясын генерациялайтын;
      адам мүшесi мен тiнiне механикалық ықпал етуге арналған аспаптарды iске қосатын;
      ағзаның белгiлi бiр функцияларын аурулардың алдын алу, оларды диагностикалау, емдеу, қалпына келтiру, сондай-ақ оларды түзету мақсатымен белгiлi бiр уақыт iшiнде өзгертетiн немесе қолдайтын медициналық техника;
      45) медициналық мақсаттағы бұйымдар - профилактикалық, диагностикалық және емдеу iс-шараларын жүргiзу үшiн пайдаланылатын бұйымдар мен материалдар: медициналық құрал-саймандар, стоматологиялық, шығындық, таңу және тiгiн материалдары, бекiтетiн таңғыштар мен құралдар, көзге салынатын және көру қабiлетiн түзейтiн линзалар, диагностикалық реагенттер;
      46) медициналық мақсаттағы бұйымдардың және медициналық техниканың тиiмдiлiгi - профилактикалық, диагностикалық және (немесе) емдiк әсер жетiстiгiн қамтамасыз ететiн сипаттамалар жиынтығы;
      47) медициналық техника - аурулардың профилактикалық, диагностикалау, емдеу, медициналық сауықтыру, медициналық сипаттағы ғылыми зерттеулер үшiн жекелеген, кешендi немесе жүйелi түрде медициналық мақсатта қолданылатын аппараттар, жабдықтар, аспаптар, құрылғылар, соның iшiнде сериямен өндiрiлетiн протездер мен импланттар;
      48) медициналық техника мен медициналық мақсаттағы бұйымдардың қауiпсiздiк сыныбы - бұйымдарды пайдаланатын пациенттердiң, қызметкердiң және өзге де адамдардың денсаулығына зиян тигiзетiн ықтимал қауiп-қатер деңгейiне байланысты белгiлi бiр сыныпқа жатқызылған медициналық техника мен медициналық мақсаттағы бұйымдардың жиынтығы;
      49) негiзгi (өмiрлiк маңызы бар) дәрiлiк заттар - нормативтiк құжаттар талаптарына сай келетiн, қауiпсiздiгi мен тиiмдiлiгi бойынша қолданыстағы ұқсастарының алдында басымдықтары бар, ауруларды емдеу кезiнде мейлiнше жиi қолданылатын дәрiлiк заттар;
      50) парафармацевтиктер - құрамында емдiк мөлшердегi дәрiлiк заттар бар биологиялық белсендi қоспалар;
      51) патенттелген дәрiлiк заттар - пайдалану құқығы Қазақстан Республикасының патенттiк заңнамасымен қорғалатын бiрегей дәрiлiк заттар;
      52) серия - бiр технологиялық цикл нәтижесiнде алынған бiр тектi дәрiлiк заттың белгiлi бiр саны;
      53) серия нөмiрi - өндiрiстiк және бақылау операцияларының серияны өзiндiк түрде сәйкестендiруге және толық тiзбектiлiгiн анықтауға мүмкiндiк беретiн цифрлық, әрiптiк немесе әрiптiк-цифрлық белгiлеу;
      54) фармакологиялық зат - өзiндiк белгiленген фармакологиялық белсендiлiгi бар, клиникалық сынаулар объектiсi болып табылатын биологиялық белсендi зат немесе биологиялық белсендi заттар қоспасы;
      55) фармакопеялық құжат - дәрiлiк заттарға, оларды сынау көрсеткiштерi мен әдiстерiне қойылатын талаптардың кешенiн белгiлейтiн құжат;
      56) фармацевтикалық қызмет - денсаулық сақтау саласында жүзеге асырылатын, дәрiлiк заттардың қауiпсiздiгiн, тиiмдiлiгi мен сапасын қамтамасыз етудi, дәрiлiк заттардың өндiрiсiн, жасалуын, жойылуын және өткiзiлуiн (бөлiнуiн) қамтитын қызмет;
      57) фармацевтикалық тексеру актiсi - дәрiлiк заттар айналымы саласындағы субъект қызметiнiң Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкестiгiн немесе сәйкес еместiгiн тексеру нәтижелерi бойынша мемлекеттiк органның немесе оның аумақтық бөлiмшелерiнiң лауазымды адамы жасайтын құжат.";

      2) 4-баптың 3) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      "3) дәрiлiк заттар айналымы саласындағы техникалық реттеу;";

      3) 5-бап мынадай редакциядағы 10) тармақшамен толықтырылсын:
      "10) дәрiлiк заттар айналымы саласындағы техникалық регламенттердi бекiтедi.";

      4) 6-бапта:
      13) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "13) тиiмдiлiгiне, қауiпсiздiгi мен сапасына сараптама жүргiзу үшiн Қазақстан Республикасының аумағында айналымда жүрген дәрiлiк заттарды алып қою ережесiн әзiрлейдi және бекiтедi;";

      мынадай мазмұндағы 21) тармақшамен толықтырылсын:
      "21) дәрiлiк заттар айналымы саласындағы техникалық регламенттердi әзiрлейдi.";

      5) 13-бапта:
      1-тармақтағы "мiндеттi сертификаттауға" деген сөздер "сәйкестiгiн мiндеттi растауға" деген сөздермен ауыстырылсын;
      2-тармақтағы "сертификаттауды" деген сөз "сәйкестiгiн растауды" деген сөздермен ауыстырылсын;

      6) 22-баптың 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      "1. Дәрiлiк заттар өндiрудi техникалық регламенттерге және оларды өндiрудi стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттарға сәйкес дәрiлiк заттарды өндiру құқығына лицензия алған дәрiлiк заттар айналымы саласындағы субъектiлер жүзеге асырады.

      7) 23-бапта:
      1-тармақ "қарiптермен" деген сөзден кейiн "мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде" деген сөздермен толықтырылсын;

      4-тармақтағы "тәртiбiн мемлекеттiк орган айқындайды" деген сөздер "тәртiбi Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалады" деген сөздермен ауыстырылсын; 

      8) 24-баптың 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      "1. Дәрiлiк заттар айналымға мемлекеттiк орган бекiткен, мемлекеттiк тiлде және орыс тiлiнде жазылған медициналық қолдану жөнiндегi нұсқаулығымен бiрге түсуге тиiс.
      Медициналық қолдану жөнiндегi нұсқаулықтың мәтiнiн жасау тәртiбiн уәкiлеттi орган айқындайды.";

      9) 27-баптың 1-тармағының екiншi бөлiгi мынадай редакцияда жазылсын:
      "Дәрiлiк заттарды уақытша сақтау қоймасында техникалық регламенттермен белгiленген дәрiлiк заттарды сақтауға қойылатын талаптардың сақталуын қамтамасыз ететiн үй-жайлар, алаңдар, арнайы жабдықтар, жиhаздар, мүкәммал, өртке қарсы жабдықтар, құралдар болуға, сондай-ақ уәкiлеттi органның берген рұқсаты болуға тиiс.";

      10) 31-баптағы ", Қазақстан Республикасының аумағында мемлекеттiк тiркеуден өтпеген" деген сөздер "мемлекеттiк тiркеуден өтпеген, Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес келмейтiн" деген сөздермен ауыстырылсын;

      11) мынадай мазмұндағы 5-1-тараумен толықтырылсын:

"5-1-тарау. Медициналық техника мен медициналық мақсаттағы
бұйымдарға қойылатын қауiпсiздiктiң жалпы
талаптары

      32-1-бап. Медициналық техника мен медициналық мақсаттағы
                бұйымдарды мемлекеттiк тiркеу, қайта тiркеу және
                олардың тiркеу деректерiне өзгерiстер енгiзу

      Осы Заңның 28-бабында көзделген жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен мемлекеттiк тiркеуден, қайта тiркеуден өтпеген медициналық техниканың және медициналық мақсаттағы бұйымдардың айналымына тыйым салынады.

      32-2-бап. Медициналық техника мен медициналық мақсаттағы
                бұйымдардың айналымына тыйым салу немесе оны
                тоқтата тұру

      Уәкiлеттi орган мынадай себептердiң негiзiнде:
      1) медициналық техника мен медициналық мақсаттағы бұйымдар дәрiлiк заттар айналымы саласындағы техникалық регламенттерге сәйкес келмесе;
      2) медициналық техника мен медициналық мақсаттағы бұйымдарды қолдану процесiнде конструкциясының ақауы, оларды қолдану қауiпсiздiгiне ықпал ете алатын әрекет ету тетiктерi, өндiрiстiк орындау анықталса;
      3) пациенттiң өмiрi мен денсаулығына зиян тигiзу мүмкiндiгi немесе оларды пайдаланудың тиiмсiздiгi туралы алынған деректердi зерттеу, талдау және бағалау негiзiнде;
      4) медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканы қолдану қауiпсiздiгiне ықпал ете алатын, өндiрiстiң бекiтiлген технологиялық процесiн бұзу анықталса, медициналық техника мен медициналық мақсаттағы бұйымдардың айналымына тыйым салуы немесе оны тоқтата тұруы мүмкiн.

      32-3-бап. Медициналық техника мен медициналық мақсаттағы
                бұйымдардың қауiпсiздiгiн жiктеу және қайта жiктеу

      1. Қазақстан Республикасында қолданылатын барлық медициналық техника мен медициналық мақсаттағы бұйымдар бұйымды пайдаланатын пациенттердiң, қызметкерлердiң және өзге де тұлғалардың денсаулығына ықтимал тәуекелдiң зиян келтiру дәрежесiне қарай қауiпсiздiк сыныптарына бөлiнедi.
      Қауiпсiздiк сыныптарының әрқайсысы медициналық техника мен медициналық мақсаттағы бұйымдардың топтары мен типтерiн қамтиды.
      2. Медициналық техника мен медициналық мақсаттағы бұйымдардың қауiпсiздiгiн жiктеу ережелерiн уәкiлеттi орган әзiрлейдi.
      3. Өндiрушi Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес медициналық техника мен медициналық мақсаттағы бұйымдардың қауiпсiздiк сыныбына жатқызылуын өзi дербес анықтайды.
      4. Егер тiркелген медициналық техника мен медициналық мақсаттағы бұйымдардың қауiпсiздiк сыныбын қайта анықтауға негiздер пайда болса, өндiрушiнiң мемлекеттiк тiркеуден кейiн кемiнде екi жыл өткен соң қайта жiктеу рәсiмiн жүргiзуге құқығы бар.
      5. Уәкiлеттi орган медициналық техника мен медициналық мақсаттағы бұйымдар жұмысының негiзiне алынған принциптердiң, құбылыстардың, медициналық әдiстемелердiң егжей-тегжейлi есептерiне негiзделген жiктеудiң қосымша түрлерiн енгiзе алады.

      32-4-бап. Диагностика немесе емдеу жүргiзуге арналған
                медициналық техника мен медициналық мақсаттағы
                бұйымдарды өндiруге қойылатын талаптар

      Диагностика немесе емдеу жүргiзуге арналған медициналық техника мен медициналық мақсаттағы бұйымдарды өндiру олардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге, олардың функционалдық мақсатына сәйкес пайдаланылуын көздеуге және диагностиканың немесе емдеудiң алынған нәтижелерiнiң түсiндiрiлуi кезiндегi пайдаланушының қателесу тәуекелiн болғызбауға тиiс.
      Медициналық техника және медициналық мақсаттағы бұйымдар Қазақстан Республикасының техникалық реттеу және өлшем бiрлiктерiн қамтамасыз ету туралы заңнамасының талаптарына сәйкес болуға тиiс.

      32-5-бап. Медициналық техника мен медициналық мақсаттағы
                бұйымдар туралы ақпарат

      1. Медициналық техника мен медициналық мақсаттағы бұйымдар олардың қауiпсiздiгi мен сапасы туралы ақпараты бар медициналық мақсаттағы бұйымдарды медициналық қолдану жөнiндегi (медициналық техниканы пайдалану жөнiндегi басшылық) нұсқаулықпен бiрге жүруге тиiс.
      Медициналық мақсаттағы бұйымдарды медициналық қолдану жөнiндегi нұсқаулықты (медициналық техниканы пайдалану жөнiндегi басшылық) уәкiлеттi орган бекiткен талаптарға сәйкес әзiрлеушi жасайды.
      2. Медициналық техника мен медициналық мақсаттағы бұйымдарды таңбалау Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.".

      32. "Электр энергетикасы туралы" 2004 жылғы 9 шiлдедегi Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2004 ж., N 17, 102-құжат; 2006 ж., N 3, 22-құжат; N 7, 38-құжат; N 13, 87-құжат):

      1) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) авариялық бронь - электрмен үздiксiз жабдықтау объектiсiне берiлуi ол үшiн маңызды құрылғылардың жұмыс icтeуiн сақтайтын және тыныс-тiршiлiктi қамтамасыз ету объектiлерi жұмысының бұзылуын, сондай-ақ апатты экологиялық, әлеуметтiк немесе экономикалық зардаптарды немесе адамдардың өлiмiн болғызбайтын ең төменгi қажеттi электр қуаты;
      2) авариялық бұзылыс - электр қондырғысы немесе оның элементтерi жұмысының технологиялық параметрлерiнiң олардың iстен шығуын немесе пайдалану кезiнде зақымдануын туындатқан, жол беруге болмайтын ауытқулары;
      3) жүйелiк авария - Қазақстан Республикасының бiртұтас электр энергетикасы жүйесiнiң тұрақтылығын жоғалтуға және оны бөлiктерге бөлуге әкеп соққан электр энергетикасы объектiлерi жұмысы режимдерiнiң авариялық бұзылысы;
      4) жүйелiк қызметтер көрсету - жүйелiк оператордың электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектiлерiне электр энергиясын беру, техникалық диспетчерлендiру, қуатты реттеу және резервтеу, электр энергиясын өндiру-тұтыну теңгерiмiн ұйымдастыру жөнiнде көрсететiн қызметтерi;
      5) жүйелiк оператор - орталықтандырылған оралымды-диспетчерлiк басқаруды, басқа мемлекеттердiң энергия жүйелерiмен қатарлас жұмыс iстеудi қамтамасыз етудi, энергия жүйесiндегi теңгерiмдi ұстап тұруды, жүйелiк қызметтер көрсетудi және электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектiлерiнен қосалқы көрсетiлетiн қызметтердi сатып алуды, сондай-ақ электр энергиясын ұлттық электр желiсi бойынша берудi, оған техникалық қызмет көрсетудi және оны пайдалану әзiрлiгiнде ұстап тұруды жүзеге асыратын ұйым;
      6) жылу желiлерiнiң күзет аймағы - жылу желiлерiн сақтауды қамтамасыз ету, пайдаланудың қалыпты жағдайларын жасау, олардың зақымдануының, сондай-ақ осы желiлердiң күзет аймағында қалған тұрғындар арасында жазатайым оқиғалардың алдын алу мақсатында бөлiнген жер учаскелерi;
      7) жылу энергиясын беру - жасалған шарттарға сәйкес энергия берушi ұйымдардың жылу желiлерi бойынша жылу энергиясын тасымалдау жөнiнде көрсететiн қызметi;
      8) жылу энергиясының бөлшек сауда нарығы - жылу энергиясын өндiруге, беруге және тұтынуға қатысушылардың шарттар негiзiнде жүргiзiлетiн қатынастары жүйесi;
      9) коммерциялық есепке алу аспабы - электр қуатын, электр немесе жылу энергиясын коммерциялық есепке алуға арналған, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен қолдануға рұқсат етiлген техникалық құрылғы;
      10) Қазақстан Республикасының бiртұтас электр энергетикалық жүйесi - Қазақстан Республикасының тұтынушыларын сенiмдi және сапалы энергиямен жабдықтауды қамтамасыз ететiн электр станцияларының, электр беру желiлерi мен шағын станциялардың жиынтығы;
      11) Қазақстан Республикасының бiртұтас электр энергетикалық жүйесi электр қуатының резервi - шартта көзделген талаптарға сәйкес керектi құрылымы, шамасы, сондай-ақ диспетчерлендiруге әзiрлiк дәрежесi бар энергия өндiрушi ұйымдар агрегаттарының электр қуаты;
      12) қосалқы қызметтер көрсету - жүйелiк оператор электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектiлерiнен электр қуатының қажеттi мөлшерлерi мен оралымды резервтерi құрылымының дайындығын қамтамасыз ету, активтi және реактивтi қуатты реттеу үшiн, энергия жүйесiн тогы жоқ жағдайдан шығару бойынша сатып алатын қызметтер көрсету;
      13) операциялық тәулiктер - жүйелiк оператор электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектiлерi жасасқан электр энергиясын сатып алу-сату шарттарының орындалуын орталықтандырылған оралымды-диспетчерлiк басқару жөнiндегi операцияларды жүзеге асыратын ағымдағы тәулiктер;
      14) орталықтандырылған оралымды-диспетчерлiк басқару - жүйелiк оператор жүзеге асыратын, Қазақстан Республикасының бiртұтас электр энергетикалық жүйесi сенiмдiлiгiнiң нормативтiк деңгейiн және электр энергиясының нормативтiк сапасының сақталуын қамтамасыз ететiн энергия өндiрушi, энергия берушi, энергиямен жабдықтаушы ұйымдар мен электр энергиясын тұтынушылардың техникалық келiсiлген жұмысын үздiксiз басқару процесі;
      15) өңiраралық және (немесе) мемлекетаралық электр беру желiлерi - өңiрлер және (немесе) мемлекеттер арасында электр энергиясын берудi қамтамасыз ететiн, кернеуi 220 кB және одан жоғары электр беру желiлерi;
      16) өңiрлiк электр желiлiк компания - өңiрлiк деңгейдегi электр желiлерiн пайдаланатын энергия берушi ұйым;
      17) электр энергиясының теңгерiмсiздiгi - электр энергиясын өндiру-тұтынудың нақты шамасының электр энергиясын өндiру-тұтынудың жүйелiк оператор бекiткен сағат сайынғы тәулiктiк кестесiндегi шамадан ауытқуы;
      18) техникалық диспетчерлендiру - Қазақстан Республикасының бiртұтас электр энергетикалық жүйесiнде электр энергиясын өндiру мен тұтыну режимдерiн орталықтандырылған оралымды-диспетчерлiк басқаруды жүзеге асыру жөнiнде жүйелiк оператор көрсететiн қызмет;
      19) тұтынушы - электр және (немесе) жылу энергиясын шарт негiзiнде тұтынатын жеке немесе заңды тұлға;
      20) уәкiлеттi орган - электр энергетикасы саласында бақылау мен реттеудi жүзеге асыратын мемлекеттiк орган;
      21) ұлттық электр желiсi - жекешелендiруге және оның алдындағы сатыларға жатпайтын шағын станциялардың, тарату құрылғыларының, кернеуi 220 кВ және одан жоғары өңiраралық және (немесе) мемлекетаралық электр беру желiлерiнiң және электр станцияларының электр энергиясын берудi жүзеге асыратын электр беру желiлерiнiң жиынтығы;
      22) электр және жылу энергиясын коммерциялық есепке алу - электр және жылу энергиясын сатып алу-сату және беру шарттары бойынша тараптар арасында өзара есеп айырысу үшiн қажеттi электр және жылу энергиясын есепке алу;
      23) электр желiлерiнiң күзет аймағы - электр желiлерiн сақтауды қамтамасыз ету, пайдаланудың қалыпты жағдайларын жасау, олардың зақымдануының, сондай-ақ осы желiлердiң күзет аймағында қалған тұрғындар арасында жазатайым оқиғалардың алдын алу мақсатында бөлiнген жер учаскелерi, су және әуе кеңiстiгi;
      24) электр қуатын реттеу - электр энергиясы көтерме сауда нарығы субъектiсiнiң нақты электр жүктемесiнiң тәулiктiк кестеде жоспарланып немесе жоспарланбай айырбас электр энергиясының нөлдiк сальдосы сақталған жағдайда мәлiмделген электр жүктемесiнен ауытқуларының орнын толтыру жөнiнде көрсетiлетiн қызметi;
      25) электр энергетикасы - электр және жылу энергиясын өндiру, беру және тұтыну саласы;
      26) электр энергиясы бөлшек сауда нарығының субъектiлерi - энергия өндiрушi, энергиямен жабдықтаушы, энергия берушi ұйымдар, электр энергиясын тұтынушылар және электр энергиясының бөлшек сауда нарығында қызметiн жүзеге асыратын өзге де ұйымдар;
      27) электр энергиясы көтерме сауда нарығының субъектiлерi - энергия өндiрушi, энергия берушi, энергиямен жабдықтаушы ұйымдар, электр энергиясын тұтынушылар, жүйелiк оператор, электр энергиясымен орталықтандырылған сауда жүргiзу операторы және электр энергиясының көтерме сауда нарығында қызметiн жүзеге асыратын өзге де ұйымдар;
      28) электр энергиясына кепiлдiк берiп жеткiзушi - тұтынушыларды энергиямен жабдықтаушы басқа да барлық ұйымдар тұтынушының кiнәсi болмаса да энергиямен жабдықтауды тоқтатқан жағдайларда тұтынушыларды энергиямен жабдықтауды жүзеге асыратын энергиямен жабдықтаушы ұйым;
      29) электр энергиясын беру - энергия берушi ұйымдардың электр энергиясын беруге жасалған шарттарға сәйкес көрсететiн қызметi;
      30) электр энергиясының бөлшек сауда нарығы - электр энергиясы бөлшек сауда нарығының субъектiлерi арасындағы (электр энергиясын сатып алу-сату, беру және тұтыну, сондай-ақ осыған байланысты көрсетiлетiн қызметтер ұсыну) шарттарының негiзiнде көтерме сауда нарығынан тыс жұмыс iстейтiн қатынастар жүйесi;
      31) электр энергиясының көтерме сауда нарығы - электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектiлерiнiң арасындағы шарттар негiзiнде жұмыс iстейтiн, электр энергиясын сатып алу-сатуға байланысты қарым-қатынастар жүйесi;
      32) электр энергиясының орталықтандырылған сауда нарығының операторы - электр энергиясының спот - сауда-саттығын қоса алғанда, электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттығын жүзеге асыратын ұйым;
      33) электр энергиясының орталықтандырылған саудасы - осы Заңмен белгiленген жағдайларды қоспағанда, электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектiлерi электрондық сауда жүйесiнде ерiктi негiзде жүзеге асыратын электр энергиясын сатып алу-сату жөнiндегi мәмiлелер;
      34) электр энергиясын өндiру-тұтынудың тәулiктiк кестесi - электр энергиясын орталықсыздандырылған сатып алу-сату және электр энергиясының орталықтандырылған сауда нарықтарындағы көтерме сауда нарығына қатысушылар жасасқан электр энергиясын сатып алу-сату шарттарына сәйкес әрбiр күнтiзбелiк тәулiкте электр энергиясын өндiру мен тұтынудың сағат сайынғы шамаларын регламенттейтiн жүйелiк оператор бекiткен құжат;
      35) электр энергиясының спот - сауда-саттығы (бұдан әрi - спот - сауда-саттық) - операциялық тәулiктерден бiр күн бұрын және соның iшiнде режимдерде қысқа мерзiмдiк негiзде электр энергиясының сағат сайынғы көлемiнде ұйымдастырылған сауда жүргiзу;
      36) электр энергиясының теңгерiмдеушi нарығы - ағымдағы операциялық тәулiктерде Қазақстан Республикасының бiртұтас электр энергетикалық жүйесiнде электр энергиясын өндiрудiң және (немесе) тұтынудың шарттық және нақты шамалары арасында нақты уақыт режимiнде туындайтын теңгерiмсiздiктердi жүйелiк оператордың табиғи және бұдан кейiнгi қаржылық реттеуi нәтижесiнде жүйелiк оператор мен электр энергиясының көтерме сауда нарығында қызметтi жүзеге асыратын энергия өндiрушi, энергиямен жабдықтаушы ұйымдар, көтерме тұтынушылар, өзге де ұйымдар арасында қалыптасатын өзара қарым-қатынастар жүйесi;
      37) электр энергиясының теңгерiмдiлiгi - электр энергиясын өндiру-тұтынудың жүйелiк оператор бекiткен сағат сайынғы тәулiктiк кестесiн iске асыру кезiнде туындайтын теңгерiмсiздiктердi жою үшiн пайдаланылатын электр энергетикасы;
      38) энергетикалық сараптама - жұмыс iстеп тұрған объектiлер, қайта жаңартылатын, жаңғыртылатын және жаңадан салынатын объектiлердiң жобалары бойынша, электр және жылу желiлерiндегi энергетикалық жабдықтардағы технологиялық бұзылыстар мен аварияларды тексеру кезiнде, сондай-ақ олардағы өндiрiстiк жарақат алу жағдайларында Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiне сәйкестiлiгiне жүргiзiлетiн электр энергетикасы саласындағы сараптама;
      39) энергия берушi ұйым - электр немесе жылу энергиясын берудi шарттар негiзiнде жүзеге асыратын ұйым;
      40) энергиямен жабдықтаушы ұйым - өндiрiлген және (немесе) сатып алынған электр және (немесе) жылу энергиясын тұтынушыларға сатуды жүзеге асыратын ұйым;
      41) энергия өндiрушi ұйым - электр және (немесе) жылу энергиясын өндiрудi жүзеге асыратын ұйым.";

      2) 3-бапта:
      1-тармақтың 2) тармақшасы "электр энергетикасы кешенiнiң" деген сөздерден кейiн "қауiпсiз," деген сөзбен толықтырылсын;

      2-тармақтың 1) тармақшасы "тиiмдi" деген сөзден кейiн ", қауiпсiз" деген сөзбен толықтырылсын;

      3-тармақтың 5) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      "5) электр энергетикасы саласындағы техникалық реттеудi қамтиды.";

      3) 4-бап мынадай мазмұндағы 5) тармақшамен толықтырылсын:
      "5) электр энергетикасы саласындағы техникалық регламенттердi бекiтедi.";

      4) 5-бапта:
      3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "3) электр энергетикасы саласындағы техникалық регламенттердi әзiрлейдi;";

      5) тармақша "электр және жылу энергиясын" деген сөздердiң алдынан "техникалық регламенттердi қоспағанда," деген сөздермен толықтырылсын;

      6) тармақша "техникалық пайдалану" деген сөздердiң алдынан "техникалық регламенттердi қоспағанда," деген сөздермен толықтырылсын;

      5) мынадай мазмұндағы 2-1-тараумен толықтырылсын:

"2-1-тарау. Электр энергетикасы саласындағы қауiпсiздiктiң
жалпы талаптары

      9-1-бап. Жалпы ережелер

      1. Электр жабдықтарын, электр және жылу желiлерiн, тұтынушылар қондырғыларын пайдалану кезiндегi ұйымдастырушылық iс-шаралары адам өмiрi мен денсаулығы және қоршаған орта үшiн қауiпсiздiктi қамтамасыз етуге тиiс.
      2. Электр жабдықтары, электр және жылу желiлерi, электр және жылу энергиясын өндiруге, беру мен пайдалануға арналған тұтынушылар қондырғылары, электр және жылу энергиясы техникалық реттеу объектiлерi болып табылады.
      3. Тұтынушылардың электр энергиясын қабылдау шығыстарындағы электр энергиясының сапа көрсеткiштерi белгiленген нормаларға сәйкес келуге тиiс.
      Электр энергиясының сапасын бағалау тәртiбi электр энергиясын беруге арналған шарттарда белгiленедi.
      4. Мыналар:
      жұмыс кернеуiнiң атаулы мәннен барынша ауытқуы;
      кернеу жиiлiгiнiң ауытқуы;
      кернеудiң өнеркәсiптiк жиiлiгiнен кернеу артуының рұқсат етiлетiн ұзақтығы электр энергиясы сапасының сипаттамалары болып табылады.
      5. Магистральдық және тарату құбырларында жылумен және ыстық сумен қамтамасыз етуге арналған жылу энергиясының параметрлерi ұсталынатын температура кестесiне, желiлiк судың қауiпсiз және сапалық сипаттамалары көрсеткiштерiне сәйкес келуге тиiс.

      9-2-бап. Электр энергетикасы саласындағы жабдықтар мен электр
               қондырғыларын жобалау кезiндегi қауiпсiздiк талаптары

      1. Электр желiлерiн жобалау және пайдалану кезiнде осы Заңға және техникалық регламенттерге сәйкес электр энергиясына белгiленген талаптардың орындалуы қамтамасыз етiлуге тиiс.
      2. Электр және жылу энергиясын өндiруге, беруге және тұтынуға арналған электр станцияларының, электр және жылу желiлерiнiң жабдықтары, тұтынушылардың қондырғылары техникалық регламенттерде белгiленген техникалық талаптарға сәйкес келуге тиiс.

      9-3-бап. Электр және жылу энергиясын өндiру, беру және тұтыну
               кезiнде пайдаланылатын электр-техникалық жабдықтар
               мен материалдарға қойылатын қауiпсiздiк талаптары

      1. Қазақстан Республикасында өндiрiлетiн және оның аумағына әкелiнетiн электр-техникалық жабдықтар мен материалдар техникалық регламенттерде белгiленген талаптарға сәйкес келуге және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда сәйкестiктi растау рәсiмiнен өткiзiлуге тиiс.
      2. Электр-техникалық жабдықтар мен материалдар адам өмiрi мен денсаулығы және қоршаған орта үшiн қауiпсiздiктi қамтамасыз ететiн талаптарға сәйкес келуге тиiс.
      3. Техникалық регламенттерде қойылатын талаптарға сәйкестiгi расталуға жататын электр станцияларының, электр және жылу желiлерiнiң жабдықтарын, тұтынушылардың қондырғыларын сәйкестiктi растау саласындағы құжатсыз пайдалануға беруге жол берiлмейдi.
      4. Электр станцияларының, электр және жылу желiлерiнiң жабдықтары, тұтынушылардың қондырғылары қауiпсiз жағдайларды қамтамасыз ететiн, техникалық жағынан жарамды күйде болуға тиiс.";

      6) 12-баптың 2-тармағында:
      3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "3) техникалық регламенттерде белгiленген талаптарға сәйкес электр энергиясының сапасы мен қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге;";

      5) тармақшадағы "нормативтiк техникалық құжаттардың" деген сөздер "техникалық регламенттердiң" деген сөздермен ауыстырылсын.

      33. "Техникалық реттеу туралы" 2004 жылғы 9 қарашадағы Қазақстан Республикасының  Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2004 ж., N 21, 124-құжат; 2006 ж., N 3, 22-құжат; N 15, 92-құжат):

      1) кiрiспесiндегi "көрсетiлетiн қызметтiң," деген сөздер алып тасталсын;

      2) бүкiл мәтiн бойынша "техникалық реттеу саласындағы нормативтiк құқықтық актiлерде", "техникалық реттеу саласындағы нормативтiк құқықтық актiлер", "техникалық реттеу саласындағы нормативтiк құқықтық актiлердiң", "техникалық реттеу саласындағы нормативтiк құқықтық актiлердi", "техникалық реттеу саласындағы нормативтiк құқықтық акт", "техникалық реттеу саласындағы нормативтiк құқықтық актiлермен, "техникалық реттеу саласындағы нормативтiк құқықтық актiлерге", "техникалық реттеу саласындағы нормативтiк құқықтық актіде", "техникалық реттеу саласындағы нормативтiк құқықтық актiнi", "техникалық реттеу саласындағы нормативтiк құқықтық актiге", "техникалық реттеу саласындағы нормативтiк құқықтық актiлерiн", "техникалық реттеу саласындағы нормативтiк құқықтық актiнiң" деген сөздер тиiсiнше "техникалық регламенттерде", "техникалық регламенттер" "техникалық регламенттердiң", "техникалық регламенттердi", "техникалық регламент", "техникалық регламенттермен", "техникалық регламенттерге", "техникалық регламентте", "техникалық регламенттi", "техникалық регламентке", "техникалық регламенттерiн",  "техникалық регламенттiң" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) 1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

      "1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) аккредиттеу - аккредиттеу жөнiндегi орган заңды тұлғаның белгiлi бiр салада техникалық реттеу объектiлерiнiң белгiленген талаптарға сәйкестiгiн растау жөнiндегi жұмыстарды орындауға құзыреттi және құқылы екенiн ресми танитын рәсiм;
      2) аккредиттеу аттестаты - сәйкестiктi растау және аккредиттеу саласында жұмыс жүргiзу ережелерiне сәйкес берiлетiн, сәйкестiктi растау жөнiндегi органның және (немесе) сынақ зертханаларының (орталықтарының) белгiлi бiр салада белгiленген талаптарға сәйкестiктi растау жөнiндегi жұмыстарды орындау құқығын куәландыратын құжат;
      3) аккредиттеу жөнiндегi орган - Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын және аккредиттеу жөнiндегi қызметтi жүзеге асыратын заңды тұлға;
      4) аккредиттеу саласы - сәйкестiктi растау жөнiндегi аккредиттелген органдарға және (немесе) сәйкестiктi растау саласындағы жұмысты жүзеге асыратын зертханаларға техникалық регламенттерде, стандарттарда немесе шарттарда белгiленген талаптарға сәйкестiгiн анықтау жөнiндегi жұмыстарды жүргiзу үшiн бекiтiлiп берiлген объектiлердiң тiзбесi;
      5) аудит (сәйкестiктi растау саласындағы) - сәйкестiктi растау жөнiндегi аккредиттелген органдардың және (немесе) сынақ зертханаларының (орталықтарының) қызметiн жүйелi, тәуелсiз құжатталған талдау, сондай-ақ өтiнiм берушiнiң бастамасы бойынша жүргiзiлетiн сертификатталған өнiмнiң, көрсетiлетiн қызметтiң, процестердiң, сапа менеджментi жүйелерiнiң белгiленген талаптарға сәйкестiгiн бақылау;
      6) берушi - өнiм беретiн, қызмет көрсететiн жеке немесе заңды тұлға;
      7) дайындаушы (орындаушы) - өнiмдi кейiннен иелiктен шығару немесе өндiрiстiк мақсаттарда өзi тұтыну үшiн өндiретiн, сондай-ақ өтеулi және (немесе) өтеусiз шарт бойынша жұмыстарды орындайтын немесе қызметтер көрсететiн жеке немесе заңды тұлғалар;
      8) инспекциялық бақылау - сертификатталған өнiмнiң, процестiң техникалық регламенттерде белгiленген талаптарға сәйкестiгiн растау жөнiндегi аккредиттелген органның уәкiлеттi орган белгiлеген тәртiппен жүзеге асыратын тексеруi;
      9) инспекциялық тексеру - аккредиттеу жөнiндегi орган сәйкестiктi растау жөнiндегi органдардың және зертханалардың аккредиттеу шарттарын сақтауына жүргiзетiн тексеру;
      10) көрсетiлетiн қызмет - берушi мен тұтынушының тiкелей өзара iс-қимылының және берушiнiң тұтынушы қажеттiктерiн қанағаттандыру жөнiндегi iшкi қызметiнiң қорытындылары;
      11) қауiп-қатер - зардаптарының ауырлық деңгейi ескерiле отырып, адамның өмiрiне немесе денсаулығына, қоршаған ортаға, оның iшiнде жануарлар мен өсiмдiктер дүниесiне зиян келтiру ықтималдығы;
      12) мемлекеттiк стандарт - уәкiлеттi орган бекiткен және тұтынушылардың қалың көпшiлiгiне қолжетiмдi стандарт;
      13) мемлекеттiк техникалық реттеу жүйесi - өз құзыретi шегiнде техникалық реттеу саласындағы жұмыстарды жүзеге асыратын мемлекеттiк органдардың, жеке және заңды тұлғалардың, сондай-ақ нормативтiк құқықтық актiлердiң, стандарттардың жиынтығы;
      14) мемлекеттiк техникалық реттеу жүйесiнiң тiзiлiмi - техникалық регламенттердi, стандарттарды, техникалық-экономикалық ақпарат жiктеуiштерiн, сәйкестiктi растау жөнiндегi органдарды, сынақ зертханаларын, стандарттау жөнiндегi техникалық комитеттердi, сарапшы-аудиторларды және сәйкестiктi растау саласында берiлген құжаттарды есепке алу құжаты;
      15) мүдделi тараптар - қызметi техникалық регламенттердi әзiрлеумен тiкелей байланысты жеке тұлғалар, заңды тұлғалар және олардың қауымдастықтары, одақтары, сондай-ақ қатысуы Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында көзделген өзге де тұлғалар;
      16) мiндеттi сертификаттау - сәйкестiктi растау жөнiндегi органдардың қатысуымен өнiмнiң техникалық регламенттерде белгiленген талаптарға сәйкестiгiн растау нысаны;
      17) негiзге алынатын стандарт - қолданылу саласы кең немесе техникалық реттеудiң белгiлi бiр саласына арналған жалпы ережелерi бар стандарт;
      18) өнiм - процестiң немесе қызметтiң нәтижесi;
      19) өнiмдi, көрсетiлетiн қызметтi бiрдейлендiру - белгiлi бiр өнiмдi, көрсетiлетiн қызметтi ерекшелейтiн белгiлерi бойынша бiржақты тануды қамтамасыз ететiн рәсiм;
      20) өнiмнiң және процестердiң қауiпсiздiгi (бұдан әрi - қауiпсiздiк) - қауiптi фактордың iске асу ықтималдығы мен оның зардаптарының ауырлық деңгейiнiң ұштасуын ескере отырып, адамның өмiрiне, денсаулығына, қоршаған ортаға, оның iшiнде өсiмдiктер мен жануарлар дүниесiне зиян келтiруiне байланысты жол берiлмейтiн қауiп-қатердiң болмауы;
      21) өнiмнiң өмiрлiк циклi - өнiмдi жобалау, өндiру, пайдалану, сақтау, тасымалдау, өткiзу, жою және кәдеге жарату процестерi;
      22) өңiрлiк стандарт - стандарттау жөнiндегi өңiрлiк ұйым қабылдаған және тұтынушылардың көпшiлiгi қол жеткiзе алатын стандарт;
      23) өтiнiм берушi - сәйкестiгiн растау үшiн өнiмдi, көрсетiлетiн қызметтi, процестердi ұсынған жеке немесе заңды тұлға, сондай-ақ аккредиттеуге және аудитке (сәйкестiктi растау саласында) өтiнiм берген заңды тұлғалар;
      24) процесс - өнiмнiң өмiрлiк циклiнiң процестерiн қоса алғанда, қандай да бiр тапсырылған нәтижеге жету жөнiндегi өзара байланысты және дәйектi iс-қимылдар (жұмыстар) жиынтығы;
      25) сәйкестiк белгiсi - өнiмнiң, көрсетiлетiн қызметтiң техникалық регламенттерде, стандарттар мен өзге де құжаттарда белгiленген талаптарға сәйкестiгiн растау рәсiмiнен өткенi туралы сатып алушыларды хабардар етуге арналған белгi;
      26) сәйкестiк сертификаты - өнiмнiң, көрсетiлетiн қызметтiң техникалық регламенттерде белгiленген талаптарға, стандарттардың немесе өзге де құжаттардың ережелерiне сәйкестiгiн куәландыратын құжат;
      27) сәйкестiктi бағалау - өнiмге, процеске, тұлғаға немесе органға қойылған талаптардың орындалғанының дәлелдемесi;
      28) сәйкестiк туралы декларация - дайындаушы (орындаушы) айналысқа шығарылатын өнiмнiң, көрсетiлетiн қызметтiң белгiленген талаптарға сәйкестiгiн куәландыратын құжат;
      29) сәйкестiктi ерiктi растау - дайындаушының (орындаушының) немесе сатушының бастамасы бойынша жүргiзiлiп, өнiмнiң, көрсетiлетiн қызметтiң, процестердiң стандартқа, өзге де құжатқа немесе өтiнiм берушiнiң арнайы талаптарына сәйкестiгiн растау жүзеге асырылатын рәсiм;
      30) сәйкестiктi мiндеттi растау - өнiмнiң техникалық регламенттерде белгiленген талаптарға сәйкестiгiн растау жүзеге асырылатын рәсiм;
      31) сәйкестiктi растау - нәтижесi объектiнiң техникалық регламенттерде, стандарттарда немесе шарттарда белгiленген талаптарға сәйкестiгiн құжаттамалық куәландыру (сәйкестiк туралы декларация немесе сәйкестiк сертификаты түрiнде) болып табылатын сәйкестiктi бағалау рәсiмi;
      32) сәйкестiктi растау жөнiндегi орган - сәйкестiктi растау жөнiндегi жұмыстарды орындау үшiн белгiленген тәртiппен аккредиттелген заңды тұлға;
      33) сәйкестiктi растау нысаны - нәтижелерi өнiмнiң, көрсетiлетiн қызметтiң техникалық регламенттерде, стандарттарда немесе шарттарда белгiленген талаптарға сәйкестiгiнiң дәлелi ретiнде қаралатын iс-қимылдардың жиынтығы;
      34) сәйкестiктi растау саласындағы құжат - Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен сәйкестiктi растау жөнiндегi аккредиттелген орган берген сәйкестiк сертификаты немесе сәйкестiк туралы декларация;
      35) сәйкестiктi растау схемасы - объектiнiң техникалық регламенттерде, стандарттарда немесе шарттарда белгiленген талаптарға сәйкестiгiн осы жұмысты жүргiзудiң нақты кезеңдерiн (сынау, өндiрiстi бағалау, сапа менеджментi жүйесiн бағалау, нормативтiк және техникалық құжаттаманы талдау және басқалар) сипаттай отырып айқындау тәсiлдерi;
      36) сәйкестiктi растау, тауар шығарылатын мемлекеттi анықтау, аккредиттеу жөнiндегi сарапшы-аудитор - уәкiлеттi орган белгiлеген тәртiппен аттестатталған маман;
      37) сертификаттау - сәйкестiктi растау жөнiндегi орган өнiмнiң, көрсетiлетiн қызметтiң белгiленген талаптарға сәйкестiгiн жазбаша куәландыратын рәсiм;
      38) стандарт - уәкiлеттi орган көздеген тәртiппен бекiтiлген, көп мәрте және ерiктi пайдалану мақсатында техникалық реттеу объектiлерiне ережелердi, жалпы принциптер мен сипаттамаларды белгiлейтiн құжат;
      39) стандарттау - нақты қойылып отырған және ықтимал мiндеттерге қатысты көпшiлiкке ортақ, көп мәрте және ерiктi пайдалану үшiн ережелер белгiлеу арқылы өнiмге, көрсетiлетiн қызметке және процестерге қойылатын талаптарды ретке келтiрудiң оңтайлы деңгейiне қол жеткiзуге бағытталған қызмет;
      40) стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжат - стандарттау жөнiндегi қызметтiң әр түрiне немесе оның нәтижелерiне қатысты нормаларды, ережелердi, сипаттамаларды, принциптердi белгiлейтiн құжат;
      41) стандарттау жөнiндегi өңiрлiк ұйым - географиялық немесе экономикалық бiр ғана өңiрдiң стандарттау жөнiндегi тиiстi органдары қызметiне қатысу үшiн ашық болатын стандарттау жөнiндегi ұйым;
      42) стандарттау жөнiндегi техникалық комитет - бекiтiлген стандарттау объектiлерi немесе қызмет бағыттары бойынша стандарттарды әзiрлеу және мемлекеттiк техникалық реттеу жүйесiн құруға қатысу үшiн ерiктi негiзде экономика салаларында құрылатын консультациялық-кеңесшi орган;
      43) сынақ зертханасы (орталығы) (бұдан әрi - зертхана) - өнiмнiң стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттарда белгiленген талаптарға сәйкестiгiне сынақ жүргiзетiн зертхана, соның iшiнде мемлекеттiк органдар зертханасы;
      44) техникалық кедергi - техникалық регламенттерде және стандарттарда қамтылатын талаптардың әр түрлiлiгi немесе өзгермелiлiгi салдарынан туындайтын кедергi;
      45) техникалық регламент - өнiмдерге және (немесе) олардың өмiрлiк циклiнiң процестерiне қойылатын мiндеттi талаптарды белгiлейтiн, Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасына сәйкес әзiрленетiн және қолданылатын нормативтiк құқықтық акт;
      46) техникалық реттеу - санитарлық және фитосанитарлық шараларды қоспағанда, сәйкестiктi растау, аккредиттеу және белгiленген талаптардың сақталуын мемлекеттiк бақылау мен қадағалау жөнiндегi қызметтi қоса алғанда, өнiмге, көрсетiлетiн қызметке, процестерге қойылатын мiндеттi және ерiктi талаптарды анықтауға, белгiлеуге, қолдануға және орындауға байланысты қатынастарды құқықтық және нормативтiк реттеу;
      47) техникалық регламенттер мен стандарттардың мемлекеттiк қоры мемлекеттiк органдардың техникалық регламенттерiнiң, стандарттарының және өз құзыреттерi шегiнде қалыптастыратын өзге де құжаттарының мамандандырылған қорларының жиынтығы;
      48) техникалық сарапшы - сәйкестiгi расталатын объектiге қатысты арнаулы бiлiмi немесе тәжiрибесi бар жеке тұлға;
      49) техникалық-экономикалық ақпараттың мемлекеттiк жiктеуiшi - техникалық-экономикалық ақпарат объектiлерiнiң жiктеу топтарының кодтары мен атауларының жүйеленген жиынтығын бiлдiретiн құжат;
      50) уәкiлеттi орган - Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес техникалық реттеу саласындағы жұмыстарды басқаруға, бақылау мен қадағалауды жүзеге асыруға және стандарттау, сәйкестiктi растау мен аккредиттеу мәселелерi бойынша халықаралық және өңiрлiк ұйымдарда Қазақстан Республикасының атынан өкiлдiк етуге уәкiлеттi мемлекеттiк орган;
      51) ұлттық стандарт - шет мемлекеттiң стандарттау жөнiндегi уәкiлеттi органы қабылдаған және тұтынушылардың көпшiлiгi қол жеткiзе алатын стандарт;
      52) ұйым стандарты - ұйым бекiткен стандарт;
      53) үйлестiрiлген стандарт - техникалық регламенттерде белгiленген талаптардың орындалуын қамтамасыз ететiн стандарт;
      54) халықаралық стандарт - стандарттау жөнiндегi халықаралық ұйым қабылдаған және тұтынушылардың көпшiлiгi қол жеткiзе алатын стандарт.";

      4) 4-баптың 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      "1. Техникалық реттеудiң негiзгi мақсаттары:
      1) мiндеттi регламенттеу саласында:
      өнiмнiң, процестердiң адам өмiрi мен денсаулығы және қоршаған орта, оның iшiнде жануарлар мен өсiмдiктер дүниесi үшiн қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету;
      ұлттық қауiпсiздiктi қамтамасыз ету;
      өнiмнiң, көрсетiлетiн қызметтiң қауiпсiздiгiне және сапасына қатысты тұтынушыларды жаңылыстыратын iс-әрекеттердiң алдын алу;
      саудадағы техникалық кедергiлердi жою;
      2) стандарттау саласында:
      отандық өнiмнiң бәсекеге-қабiлеттiлiгiн арттыру;
      табиғи және энергетикалық ресурстарды үнемдеу болып табылады.";

      5) 5-бапта:
      мынадай мазмұндағы 3-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "3-1) аккредиттеу жөнiндегi орган;";

      8) тармақшадағы "стандарттау" деген сөз "тауар шығарылатын елдi анықтау" деген сөздермен ауыстырылсын;

      6) 6-бапта:
      7) тармақшадағы "көрсетiлетiн қызметтiң," деген сөздер алып тасталсын;

      8) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "8) техникалық регламенттердi бекiту;";

      мынадай мазмұндағы 8-1) тармақшамен толықтырылсын:
      8-1) техникалық регламенттердi әзiрлеу, сараптау, қабылдау, өзгерту және күшiн жою тәртiбiн белгiлеу;";

      9) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "9) аккредиттеу жөнiндегi органды айқындау;";

      мынадай редакциядағы 10-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "10-1) техникалық регламенттердi әзiрлеу жөнiндегi жоспарды бекiту.";

      7) 7-бапта:
      екiншi бөлiкте:
      мынадай мазмұндағы 4-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "4-1) техникалық регламенттердi әзiрлеу жөнiндегi жоспарды әзiрлейдi;";

      11) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "11) сәйкестiктi растау, тауар шығарылатын елдi анықтау, аккредиттеу жөнiндегi сарапшы-аудиторларды аттестаттау тәртiбiн айқындайды және оны ұйымдастырады, сондай-ақ оларды кәсiби даярлау мен қайта даярлауды ұйымдастырады;";

      мынадай мазмұндағы 11-1) тармақшамен толықтырылсын:
      "11-1) тауар шығарылатын елдi анықтау жөнiнде сертификат бередi және оның тәртiбiн белгiлейдi;";

      13) тармақша алып тасталсын;

      үшiншi бөлiкте:
      3) тармақшадағы "ережелерi мен" деген сөздер алып тасталсын;
      5) тармақшадағы "жоспарлары мен бағдарламаларын" деген сөздер "жоспарларын" деген сөздермен ауыстырылсын;

      мынадай мазмұндағы 7) тармақшамен толықтырылсын:
      "7) өнiмдi таңбалау тәртiбiн белгiлейдi және оларды бақылауды жүзеге асырады;";

      төртiншi бөлiкте:
      1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
      "1) сәйкестiктi растау жөнiндегi органдарды және зертханаларды аккредиттеу тәртiбiн белгiлейдi;";

      2) тармақшадағы "аккредиттеудi" деген сөз "аккредиттеу жөнiндегi жұмыстарды ұйымдастыруды" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) тармақшадағы "және аккредиттеу аттестатының" деген сөздер ", аккредиттеу аттестатының, тауар шығарылатын елдi анықтау жөнiнде сертификаттың" деген сөздермен ауыстырылып, "белгiлейдi" деген сөзден кейiн "және оларды шығаруды ұйымдастырады" деген сөздермен толықтырылсын;

      8) 8-баптың 8) тармақшасындағы ", көрсетiлетiн қызмет" деген сөздер алып тасталсын;

      9) мынадай мазмұндағы 8-1-баппен толықтырылсын:

      "8-1-бап. Аккредиттеу жөнiндегi орган

      1. Аккредиттеу жөнiндегi органды Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайды және ол уәкiлеттi органның жанынан құрылады.
      2. Аккредиттеу жөнiндегi орган мынадай функцияларды жүзеге асырады:
      1) аккредиттеу мәселелерi жөнiндегi халықаралық ұйымдарда Қазақстан Республикасының атынан өкiлдiк етедi;
      2) аккредиттеу аттестатын үш жыл мерзiмге бередi;
      3) аккредиттеу аттестатының қолданылуын алты ай мерзiмге дейiн тоқтата тұрады.
      Аккредиттеу аттестатының қолданылуының тоқтата тұруына негiз болған себептер жойылған кезде немесе аккредиттеу аттестатының қолданылу мерзiмi iшiнде техникалық регламенттерде белгiленген талаптар қайталап бұзылғаны анықталған кезде аккредиттеу органының өтiнiшi бойынша аккредиттеу аттестатының күшi сот шешiмiмен жойылады;
      4) инспекциялық тексерудi жүзеге асырады.";

      10) 12-бапта:
      1-тармақта:
      "Қазақстан Республикасының Үкiметi" деген сөздер "уәкiлеттi орган" деген сөздермен ауыстырылсын;

      бiрiншi бөлiктегi "(немесе)" деген сөз "Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3-тармақтың 5) тармақшасындағы ", көрсетiлетiн қызметке" деген сөздер алып тасталсын;

      4-тармақтың 2) тармақшасы алып тасталсын.

      6-тармақ "органдар" деген сөзден кейiн "және сарапшы-аудиторлар" деген сөздермен толықтырылсын;

      мынадай мазмұндағы 8-тармақпен толықтырылсын:
      "8. Сәйкестiктi растау жөнiндегi органның меншiк құқығы негiзiнде сәйкестiктi растау жөнiндегi органның аккредиттеу саласында көзделген объектiлерiне Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасына сәйкес айқындалатын көлемде сынақ жүргiзудi қамтамасыз ететiн зертханасы болуға тиiс.";

      11) 13-бапта:
      1 және 2-тармақтардағы "Қазақстан Республикасының Үкiметi" деген сөздер "уәкiлеттi орган" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2-тармақтағы "қайтарып алынуына," деген сөздер алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы 3-1-тармақпен толықтырылсын:
      "3-1. Зертхана осы зертханаға бекiтiлген аккредиттеу саласында көзделген объектiлер бойынша сынақ жүргiзу шартын сәйкестiктi растау жөнiндегi бiр ғана органмен жасауға құқылы.";

      12) 14-баптың 2-тармағындағы ", көрсетiлетiн қызметтi" деген сөздер алып тасталсын;

      13) 16-бапта:
      тақырыбындағы "стандарттау" деген сөз "тауар шығарылатын елдi анықтау" деген сөздермен ауыстырылсын;

      1-тармақта:
      "немесе техникалық реттеу саласындағы нормативтiк құқықтық актiлерге сай онымен жасалған шарт (келiсiм-шарт) негiзiнде" деген сөздер алып тасталсын;

      мынадай мазмұндағы екiншi бөлiкпен толықтырылсын:
      "Жеке тұлғалардың сәйкестiктi растау жөнiндегi сарапшы-аудитор ретiндегi қызметiн сәйкестiктi растау жөнiндегi бiр органның немесе зертхананың құрамында ғана жүзеге асыруға құқығы бар.";

      2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
      "2. Тауар шығарылатын елдi анықтау жөнiндегi сарапшы-аудиторлар өз қызметiн уәкiлеттi орган белгiлеген тәртiппен жүзеге асырады.";

      3-тармақтағы "Қазақстан Республикасының Үкiметi" деген сөздер "уәкiлеттi орган" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4-тармақтағы "Стандарттау" деген сөз "Taуap шығарылатын елдi анықтау" деген сөздермен ауыстырылсын;

      14) 17-баптың 8-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      "8. Өнiмдi өндiру кезiнде үйлестiрiлген стандарттар пайдаланылған болса, техникалық регламенттердiң талаптары орындалған болып саналады.
      Өнiмдi өндiру кезiнде техникалық регламенттерде белгiленген талаптар мен нормалардың орындалуы қамтамасыз етiлетiн жағдайларда өзге де стандарттарды пайдалануға болады.";

      15) 18-бап мынадай мазмұндағы 7-тармақпен толықтырылсын:
      "7. Өнiмнiң, процестердiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн талаптар техникалық регламенттерде ғана белгiленедi.";

      16) 19-бапта:
      3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
      "3. Уәкiлеттi орган техникалық регламенттердi әзiрлеу жөнiндегi жоспардың жобасын жасайды және оны Қазақстан Республикасының Үкiметiне бекiту үшiн ұсынады. Техникалық регламенттердi әзiрлеу жөнiндегi бекiтiлген жоспар бекiтiлген күннен бастап бiр ай iшiнде жариялануға тиiс.
      Техникалық регламенттердi әзiрлеу жөнiндегi жоспарда көзделмеген техникалық регламенттердi әзiрлеу жөнiндегi жұмыстарды бюджет қаражаты есебiнен қаржыландыруға жол берiлмейдi.";

      6-тармақтың екiншi бөлiгi алып тасталсын;

      17) 20-бапта:
      бiрiншi абзац "Қазақстан Республикасының" деген сөздердiң алдынан "1." деген цифрмен толықтырылсын;

      мынадай мазмұндағы 2-тармақпен толықтырылсын:
      "2. Осы баптың 1-тармағының 1)-3) тармақшаларында аталған стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттардың ресми басылымдарын таратуды тек қана уәкiлеттi орган немесе ол уәкiлеттiк берген ведомстволық қарасты кәсiпорын жүзеге асырады.";

      18) 21-бапта:
      5-тармақта:
      1) тармақшадағы "көрсетiлетiн қызметтiң," деген сөздер алып тасталсын;

      9) тармақшадағы "сапа менеджментi жүйелерi мен экологиялық менеджменттi" деген сөздер "менеджмент жүйесiн" деген сөздермен ауыстырылсын;

      6-тармақтағы "ерiктi негiзде" деген сөздер алып тасталсын;

      19) 23-баптың 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
      "1. Ұйымдардың стандарттарын осы Заңның 4-бабының 1-тармағында көзделген мақсаттар үшiн ұйымдар дербес әзiрлейдi және бекiтедi.
      Ұйымдардың стандарттарын әзiрлеу, бекiту, есепке алу, өзгерту, күшiн жою, тiркеу, белгiлеу, басып шығару тәртiбiн уәкiлеттi орган белгiлейдi.
      Ұйымдардың стандарттарының қолданылу сипаты ерiктi түрде болады және техникалық реттеу саласындағы нормативтiк құқықтық актiлерде белгiленген талаптарға қайшы келмеуге тиiс.";

      20) 24-баптың 5-тармағында:
      "және өңiрлiк стандарттар" деген сөздер "өңiрлiк стандарттар, ұлттық стандарттар және шет мемлекеттердiң стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттары" деген сөздермен ауыстырылсын;

      "қайшы келмеуге" деген сөзден кейiн ", сапалық көрсеткiштерi бойынша мемлекеттiк стандарттардан төмен болмауға" деген сөздермен толықтырылсын;

      21) 26-бап мынадай мазмұндағы 6-тармақпен толықтырылсын:
      "6. Сәйкестiктi растау саласындағы шетелдiк үлгiдегi құжаттарды беретiн шетелдiк және халықаралық ұйымдар уәкiлеттi орган белгiлеген тәртiппен есептiк тiркеуден өтуге тиiс.";

      22) 27-баптың 5-тармағында:
      "тұтынуда болған," деген сөзден кейiн "көрме үшiн және оны нысаналы пайдаланбау үшiн әкелiнген," деген сөздермен толықтырылсын;

      "Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiнде" деген сөздер "техникалық регламенттерде" деген сөздермен ауыстырылсын;

      23) 31-баптың 2-тармағы алып тасталсын;

      24) 32-баптың 2-тармағының бiрiншi бөлiгiндегi "өнiмдi" деген сөзден кейiн "әкелуге және" деген сөздермен толықтырылсын;

      25) 34-бапта:
      1-тармақтың екiншi бөлiгiндегi ", көрсетiлетiн қызметтiң" деген сөздер алып тасталсын;

      3-тармақ алып тасталсын;

      26) 35-баптың 3-тармағындағы "Қазақстан Республикасының Үкiметi" деген сөздер "уәкiлеттi орган" деген сөздермен ауыстырылсын;

      27) 36-бапта:
      1-тармақтың екiншi абзацындағы "Уәкiлеттi орган" деген сөздер "Аккредиттеу жөнiндегi орган" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4-тармақтағы "уәкiлеттi орган" деген сөздер "аккредиттеу жөнiндегi орган" деген сөздермен ауыстырылсын;

      28) 40-бапта:
      1-тармақтың 3) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
      "3) мемлекеттiк бақылау мен қадағалау үшiн:
      өнiм техникалық регламенттерде белгiленген талаптарға сәйкес келген жағдайда, жұмсалған үлгiлердiң құнын және сынақ (талдау, өлшеу) жүргiзуге жұмсалған шығындарды бюджет қаражаты есебiне жатқыза отырып;
      өнiм техникалық регламенттерде белгiленген талаптарға сәйкес келмеген жағдайда, жұмсалған үлгiлердiң құнын және сынақ (талдау, өлшеу) жүргiзуге жұмсалған шығындарды тексерiлушi тұлғалардың есебiне жатқыза отырып, өнiмнiң сынамалары мен үлгiлерiн iрiктеп алуға;";

      2-тармақтың бiрiншi бөлiгi "инспекторлардың" деген сөзден кейiн "және олардың орынбасарларының" деген сөздермен толықтырылсын;

      29) 45-бапта:
      1-тармақтың 1) тармақшасындағы ", көрсетiлетiн қызметтiң" деген сөздер алып тасталсын;

      2-тармақтағы ", көрсетiлетiн қызметтiң" деген сөздер алып тасталсын;

      30) 46-баптың 1-тармағының үшiншi бөлiгiндегi ", көрсетiлетiн қызметтiң" деген сөздер алып тасталсын.

       2-бап.
      1. Осы Заң, 2007 жылғы 1 шiлдеден бастап қолданысқа енгiзiлетiн 1-баптың 13-тармағы 2) тармақшасының төртiншi абзацын, 3) тармақшасын, 33-тармағы 3) тармақшасының алтыншы және он екiншi абзацтарын, 5) тармақшасының екiншi және үшiншi абзацтарын, 6) тармақшасының жетiншi және сегiзiншi абзацтарын, 9) тармақшасын, 27) тармақшасын қоспағанда, ресми жарияланған күнiнен бастап қолданысқа енгiзiледi.
      2. Адамның өмiрi мен денсаулығы және қоршаған орта үшiн өнiмге және оның өмiрлiк циклiнiң процестерiне қойылатын қауiпсiздiк талаптарын белгілейтін техникалық регламенттер және олармен үйлестiрiлген стандарттар қолданысқа енгiзiлгенге дейiн мемлекеттiк реттеу Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
      Техникалық регламенттердiң қолданысқа енгiзiлуiне қарай олар қамтитын немесе оларға қайшы келетiн нормативтiк құқықтық актiлердiң күшi жойылды деп танылуға тиiс.

       Қазақстан Республикасының
      Президентi