О государственной службе

Закон Республики Казахстан от 23 июля 1999 года № 453. Утратил силу Законом Республики Казахстан от 23 ноября 2015 года № 416-V 

      Сноска. Утратил силу Законом РК от 23.11.2015 № 416-V (вводится в действие с 01.01.2016).

ОГЛАВЛЕНИЕ

Глава 1. Общие положения

      Статья 1. Основные понятия

      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) корпус «А» – административные государственные должности управленческого уровня, для которых предусмотрены особый порядок отбора в кадровый резерв, конкурсного отбора, прохождения и прекращения государственной службы, определяемый Президентом Республики Казахстан, а также специальные квалификационные требования;
      2) перевод – процедура назначения государственного служащего на вакантную либо временно вакантную административную государственную должность в установленном законодательством Республики Казахстан порядке с одновременным его освобождением от занимаемой должности;
      3) корпус "Б" – административные государственные должности, не включенные в корпус "А";
      4) квалификационные требования – требования, предъявляемые к гражданам, претендующим на занятие административной государственной должности, в целях определения уровня их профессиональной подготовки, компетентности и соответствия конкретной административной государственной должности;
      5) должностное лицо – лицо, постоянно, временно или по специальному полномочию осуществляющее функции представителя власти либо выполняющее организационно-распорядительные или административно-хозяйственные функции в государственных органах;
      6) должностные полномочия – права и обязанности, предусмотренные конкретной государственной должностью, отвечающей целям и задачам, стоящим перед государственными органами, в которых осуществляют свою деятельность государственные служащие;
      7) карьерное планирование – процесс, ориентированный на определение этапов должностного перемещения и профессионального развития административного государственного служащего корпуса "А";
      8) административный государственный служащий – государственный служащий, осуществляющий свою деятельность на постоянной профессиональной основе, за исключением случаев, предусмотренных законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан;
      9) категория административной государственной должности – совокупность административных государственных должностей с соответствующими квалификационными требованиями;
      10) государственная служба – деятельность государственных служащих в государственных органах по исполнению должностных полномочий, направленная на реализацию задач и функций государственной власти;
      11) кадровый резерв государственной службы – сформированный в установленном законодательством Республики Казахстан порядке систематизированный список граждан Республики Казахстан, претендующих на занятие вакантных государственных должностей;
      12) государственный служащий – гражданин Республики Казахстан, занимающий в установленном законодательством Республики Казахстан порядке оплачиваемую из республиканского или местных бюджетов либо из средств Национального Банка Республики Казахстан должность в государственном органе и осуществляющий должностные полномочия в целях реализации задач и функций государства;
      13) служебная этика государственных служащих – правила поведения государственных служащих, установленные настоящим Законом, актами государственных органов и основанные на общепринятых морально-этических нормах;
      14) государственная должность – структурная единица государственного органа, на которую возложен установленный нормативными правовыми актами круг должностных полномочий и должностных обязанностей;
      15) политический государственный служащий – государственный служащий, назначение (избрание), освобождение и деятельность которого носят политико-определяющий характер и который несет ответственность за реализацию политических целей и задач;
      16) конфликт интересов – противоречие между личными интересами государственного служащего и его должностными полномочиями, при котором личные интересы государственного служащего могут привести к ненадлежащему исполнению им своих должностных полномочий;
      17) ротация – должностные перемещения административных государственных служащих корпуса "А" по их согласию в рамках карьерного планирования в соответствии с настоящим Законом;
      18) стажировка – приобретение государственными служащими, а также лицами, зачисленными в кадровый резерв административной государственной службы, по направлению государственных органов профессиональных знаний и опыта вне места постоянной работы;
      19) наставник – государственный служащий, закрепляемый за лицом, впервые принятым на государственную службу, оказывающий ему практическую помощь в его профессиональной подготовке;
      20) временно вакантная государственная должность – государственная должность, временно свободная в связи с нахождением государственного служащего, занимающего данную должность, в социальном отпуске, а также отсутствием его на рабочем месте вследствие заболевания, если заболевание входит в перечень видов заболеваний, при которых в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан Правительством Республики Казахстан может устанавливаться срок временной нетрудоспособности более двух месяцев.
      Сноска. Статья 1 в редакции Закона РК от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными Законом РК от 13.06.2013 № 101-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

      Статья 2. Законодательство о государственной службе
 
       Законодательство о государственной службе состоит из Конституции, настоящего Закона, иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.

       Статья 3. Принципы государственной службы
 
      1. Государственная служба в Республике Казахстан основывается на принципах:
      1) законности;
      2) казахстанского патриотизма;
      3) единства системы государственной службы, независимо от разделения государственной власти на законодательную, исполнительную и судебную ветви;
      4) приоритета прав, свобод и законных интересов граждан перед интересами государства;
      5) общедоступности, то есть равного права граждан республики на доступ к государственной службе и продвижения по государственной службе в соответствии со своими способностями и профессиональной подготовкой;
      6) добровольности поступления граждан на государственную службу;
      7) профессионализма и компетентности государственных служащих;
      8) равной оплаты труда за выполнение равнозначной работы;
      9) обязательности исполнения решений, принятых вышестоящими государственными органами и должностными лицами в пределах их полномочий, для подчиненных государственных служащих и служащих нижестоящих государственных органов;
      10) подконтрольности и подотчетности государственных служащих;
      11) учета общественного мнения и гласности, за исключением деятельности, составляющей государственные секреты или иную охраняемую законом тайну;
      12) правовой и социальной защищенности государственных служащих;
      13) поощрения государственных служащих за добросовестное, инициативное исполнение должностных обязанностей, выполнение заданий особой важности и сложности;
      14) личной ответственности за неисполнение либо ненадлежащее исполнение государственным служащим должностных обязанностей и превышение им своих полномочий;
      15) непрерывности повышения квалификации государственных служащих.

      2. В государственных органах не допускается создание организаций политических партий. Государственные служащие при исполнении должностных обязанностей руководствуются требованиями законодательства и не связаны решениями политических партий, общественных объединений и их органов.

       Статья 4. Действие настоящего Закона
 
      1. Действие настоящего Закона распространяется на всех государственных служащих, за исключением случаев, когда Конституциейконституционными законами или иными законодательными актами Республики Казахстан для них определен иной правовой статус.
      1-1. Действие настоящего Закона распространяется на административных государственных служащих, назначаемых местными представительными органами или избираемых в соответствии с законами Республики Казахстан, в части, не урегулированной законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.
      2. К государственным служащим не относятся:
      1) лица, осуществляющие техническое обслуживание и
обеспечивающие функционирование государственных органов. Перечень таких лиц устанавливается Правительством Республики Казахстан;
      2) служащие и технические служащие Национального Банка Республики Казахстан и его ведомств.
      Сноска. Статья 4 с изменениями, внесенными законами РК от 05.07.2012 № 30-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 101-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

       Статья 5. Уполномоченный орган по делам государственной
                  службы и его территориальные подразделения
 
      1. Уполномоченный орган по делам государственной службы (далее - уполномоченный орган) - государственный орган, непосредственно подчиненный и подотчетный Президенту Республики Казахстан, осуществляющий реализацию единой государственной политики в сфере государственной службы, на который возложено следующее:
      1) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);
      2) разработка предложений по совершенствованию нормативной правовой базы для осуществления деятельности государственной службы, а также принятие в установленном законодательством порядке нормативных правовых актов в пределах своей компетенции;
      3) разработка и утверждение типовых квалификационных требований к категориям административных государственных должностей;
      4) ведение мониторинга состояния кадрового состава и государственных должностей государственной службы, включая формирование республиканской базы данных по персоналу государственной службы, в том числе единой автоматизированной базы данных (информационной системы);
      4-1) формирование кадрового резерва административной государственной службы;
      4-2) определение порядкапрограмм, а также организация тестирования государственных служащих и кандидатов на занятие административных государственных должностей;
      5) исключен Законом РК от 13.01.2014 № 159-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      6) разработка и представление на утверждение Президенту Республики Казахстан реестра должностей государственных служащих, а также актов в соответствии с настоящим Законом;
      7) координация деятельности государственных органов по вопросам подготовки, переподготовки и повышения квалификации государственных служащих, в том числе и за рубежом;
      8) координация формирования и размещения государственного заказа по подготовке, переподготовке и повышению квалификации  государственных служащих;
      8-1) согласование досрочного снятия дисциплинарных взысканий с административных государственных служащих за совершение коррупционного правонарушения;
      9) осуществление контроля за соблюдением законодательства в сфере государственной службы государственными органами;
      9-1) осуществление контроля за соблюдением служебной этики государственными служащими;
      10) определение порядка проведения конкурсов на занятие административной государственной должности, а также осуществление контроля за правильностью проведения конкурсов;
      10-1) согласование назначения на административную государственную должность в части соответствия кандидата предъявляемым квалификационным требованиям;
      10-2) определение порядка разработки и утверждения должностной инструкции административного государственного служащего;
      10-3) по согласованию с Администрацией Президента Республики Казахстан утверждение типового положения о службе управления персоналом (кадровой службе) государственных органов;
      11) внесение предложений об отмене решений государственных органов, принятых с нарушением настоящего Закона и иных нормативных правовых актов;
      12) рассмотрение жалоб государственных служащих на действия и решения государственных органов или должностных лиц по вопросам применения законодательства о государственной службе;
      13) исключен Законом РК от 13.01.2014 № 159-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);
      14) участие в подготовке проектов международных договоров по вопросам государственной службы;
      14-1) разработка предложений по повышению качества услуг, предоставляемых государственными органами;
      15) осуществление иных функций, предусмотренных настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.

      2. Единую систему органов по делам государственной службы образуют уполномоченный орган и ему подчиненные территориальные подразделения.
      Территориальные подразделения осуществляют свою деятельность в пределах компетенции, установленной уполномоченным органом.

      2-1. Уполномоченный орган имеет в областях, городе республиканского значения, столице дисциплинарные советы, положение о которых утверждается Президентом Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа.

      3. Решения уполномоченного органа и его территориальных подразделений оформляются в форме приказов.
      Сноска. Статья 5 с изменениями, внесенными законами РК от 11.03.2003 N 393 (введение в действие см. ст. 2); от 08.07.2005 № 75 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие со дня первого официального опубликования); от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 13.01.2014 № 159-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      Статья 6. Служба управления персоналом (кадровая служба)

      1. Служба управления персоналом (кадровая служба) в пределах своей компетенции:
      1) координирует деятельность структурных подразделений государственного органа по исполнению законодательства Республики Казахстан о государственной службе;
      2) организует деятельность дисциплинарной, аттестационной, конкурсной и иных комиссий по кадровым вопросам;
      3) обеспечивает соблюдение процедур проведения аттестации и конкурсного отбора, продвижения по службе государственных служащих, привлечения государственных служащих к дисциплинарной ответственности, увольнения государственных служащих;
      4) организует отбор кадров, оформляет документы, связанные с прохождением государственными служащими государственной службы;
      5) обеспечивает соблюдение ограничений, связанных с пребыванием на государственной службе;
      6) организует стажировку, наставничество, оценку деятельности, обучение, переподготовку (переквалификацию) и повышение квалификации государственных служащих, разрабатывает виды поощрений государственных служащих и порядок их применения;
      7) осуществляет учет персональных данных государственных служащих, сведений о результатах оценки, аттестации и прохождения обучения;
      8) осуществляет иные полномочия, установленные законодательством Республики Казахстан.
      2. Служба управления персоналом (кадровая служба) организационно самостоятельна от других структурных подразделений государственного органа, непосредственно подчинена ответственному секретарю или руководителю аппарата, а в государственных органах, в которых не введены должности ответственного секретаря и руководителя аппарата, руководителю государственного органа.
      3. В областях, городах республиканского значения, столице, районах, городах допускается создание в соответствии с законодательством Республики Казахстан единой службы управления персоналом (кадровой службы) для исполнительных органов, финансируемых из бюджетов соответствующих  административно-территориальных единиц. Единая служба управления персоналом (кадровая служба) областных, городов республиканского значения, столицы, районных, городских исполнительных органов, финансируемых из местных бюджетов, создается по решению лица, имеющего право назначения руководителей данных исполнительных органов.
      Для районных, городских территориальных подразделений центрального государственного органа и его ведомства допускается создание единой службы управления персоналом (кадровой службы) в межрегиональном или областном территориальном подразделении центрального государственного органа и его ведомства. Единая служба управления персоналом (кадровая служба) районных, городских территориальных подразделений создается по решению руководителя межрегионального или областного территориального подразделения центрального государственного органа и его ведомства или по решению вышестоящего органа.
      Сноска. Статья 6 в редакции Закона РК от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования).

Глава 2. Правовое положение государственных служащих

      Статья 7. Классификация должностей государственных служащих

      1. В состав должностей государственных служащих входят политические и административные должности государственных служащих.
      2. Реестр должностей государственных служащих утверждается Президентом Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа.
      Для административных государственных служащих устанавливаются категории должностей. Для политических государственных служащих категории должностей не устанавливаются.
      Сноска. Статья 7 в редакции Закона РК от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования).

      Статья 8. Права государственных служащих
 
      Государственный служащий имеет право:
      1) пользоваться правами и свободами, которые гарантируются гражданам Республики Конституцией и законами Республики Казахстан;
      2) участвовать в пределах своих полномочий в рассмотрении вопросов и принятии по ним решений, требовать их исполнения соответствующими органами и должностными лицами;
      3) получать в установленном порядке информацию и материалы, необходимые для исполнения должностных обязанностей;
      4) посещать в установленном порядке для исполнения должностных обязанностей организации, независимо от формы их собственности;
      5) требовать от руководителя точного определения задач и объема служебных полномочий в соответствии с должностью, занимаемой государственным служащим;
      6) на уважение личного достоинства, справедливое и уважительное отношение к себе со стороны руководителей, иных должностных лиц и граждан;
      7) на стимулирование и оплату труда в зависимости от должности, которую он занимает, качества, опыта и иных установленных настоящим Законом оснований;
      8) на переподготовку (переквалификацию) и повышение квалификации за счет средств соответствующего бюджета;
      8-1) на сохранение места работы (должности) в случае направления его государственным органом на обучение в рамках государственного заказа по программам послевузовского образования в соответствии с законодательством Республики Казахстан или стажировку;
      9) беспрепятственно знакомиться с материалами, которые касаются прохождения им государственной службы, в необходимых случаях давать личные объяснения;
      10) на продвижение по службе с учетом квалификации, способностей, заслуг и добросовестного исполнения своих служебных обязанностей;
      11) требовать служебного расследования при наличии безосновательных, по мнению служащего, обвинений;
      11-1) на правовую и иную защиту в соответствии с законодательством Республики Казахстан в случае доведения им до сведения руководства государственного органа, в котором он работает, или до правоохранительных органов о ставших ему известными достоверных случаях коррупционных правонарушений;
      12) на охрану труда, здоровья, безопасные и необходимые для высокопроизводительной работы условия труда;
      13) на социальную и правовую защиту;
      14) на увольнение с государственной службы по собственному желанию;
      15) на пенсионное и социальное обеспечение;
      16) на внесение вышестоящим государственным органам и должностным лицам предложений по совершенствованию государственной службы.
      Сноска. Статья 8 с изменениями, внесенными Законом РК от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования).

       Статья 9. Основные обязанности государственных служащих
 
      1. Государственные служащие обязаны:
      1) соблюдать Конституцию и законодательство Республики;
      2) приносить присягу государственного служащего в порядке, утвержденном Президентом Республики Казахстан; 
      3) обеспечивать соблюдение и защиту прав, свобод и законных интересов граждан и юридических лиц, рассматривать в порядке и сроки, установленные законодательством, обращения граждан, принимать по ним необходимые меры;
      4) осуществлять полномочия в пределах предоставленных им прав и в соответствии с должностными обязанностями;
      4-1) при осуществлении должностных полномочий быть беспристрастными и независимыми от деятельности политических партий, религиозных и иных общественных объединений;
      5) соблюдать государственную и трудовую дисциплину;
      6) принимать на себя ограничения, установленные законом;
      7) соблюдать нормы служебной этики;
      8) выполнять приказы и распоряжения руководителей, решения и указания вышестоящих органов и должностных лиц, изданные в пределах их полномочий;
      9) хранить государственные секреты и иную охраняемую законом тайну, в том числе и после прекращения государственной службы в течение времени, установленного законом, о чем дают подписку;
      10) сохранять в тайне получаемые при исполнении служебных обязанностей сведения, затрагивающие личную жизнь, честь и достоинство граждан, и не требовать от них предоставления такой информации, за исключением случаев, предусмотренных законодательством;
      11) обеспечивать сохранность государственной собственности, использовать вверенную государственную собственность только в служебных целях;
      12) исключен Законом РК от 29.12.2010 № 371-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);
      12-1) незамедлительно доводить до сведения руководства государственного органа, в котором они работают, или до правоохранительных органов о ставших им известными случаях коррупционных правонарушений;
      13) повышать свой профессиональный уровень и квалификацию для эффективного исполнения служебных обязанностей;
      14) отработать в государственном органе, направившем их на обучение в рамках государственного заказа по программам послевузовского образования, непосредственно после завершения обучения, а также на государственной службе. Сроки обучения и отработки определяются Положением о порядке прохождения государственной службы, утверждаемым Президентом Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа.

      2. Конкретные обязанности административных государственных служащих, вытекающие из установленных настоящим Законом основных обязанностей, определяются на основе квалификационных требований и отражаются в должностных инструкциях.
      Должностные инструкции утверждаются руководителем государственного органа или уполномоченным им должностным лицом, а также иными лицами в случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан.
      Сноска. Статья 9 с изменениями, внесенными законами РК от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 29.12.2010 № 371-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие со дня первого официального опубликования); от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования).

       Статья 10. Ограничения, связанные с пребыванием на
                   государственной службе
 
      1. Государственный служащий не вправе:
      1) быть депутатом представительных органов;
      2) заниматься другой оплачиваемой деятельностью, кроме педагогической, научной и иной творческой деятельности;
      3) заниматься предпринимательской деятельностью, в том числе участвовать в управлении коммерческой организацией, независимо от ее организационно-правовой формы, если непосредственное участие в управлении коммерческой организацией не входит в его должностные обязанности в соответствии с законодательством Республики Казахстан, если иное не установлено Законом Республики Казахстан "О борьбе с коррупцией";
      4) быть представителем по делам третьих лиц в государственном органе, в котором он состоит на службе, либо непосредственно ему подчиненном или подконтрольном;
      5) использовать в неслужебных целях средства материально-технического, финансового и информационного обеспечения его служебной деятельности, другое государственное имущество и служебную информацию;
      6) участвовать в действиях, препятствующих нормальному функционированию государственных органов и выполнению служебных обязанностей, включая забастовки;
      7) в связи с исполнением должностных полномочий пользоваться в личных целях услугами граждан и юридических лиц.

      2. Государственный служащий в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, в течение месяца после вступления в должность обязан на время прохождения государственной службы передать в доверительное управление находящиеся в его собственности доли, акции (акцию) в уставном капитале коммерческих организаций и иное имущество, использование которого влечет получение доходов, за исключением денег, законно принадлежащих этому лицу, а также имущества, переданного в имущественный наем. Договор на доверительное управление имуществом подлежит нотариальному удостоверению. Копия нотариально засвидетельствованного договора на доверительное управление имуществом представляется государственным служащим в десятидневный срок со дня нотариального засвидетельствования в службу по управлению персоналом (кадровую службу) по месту работы. Правила передачи имущества государственных служащих в доверительное управление утверждаются Правительством Республики Казахстан.
      Государственные служащие, за исключением членов Правительства Республики Казахстан, Председателя и членов Конституционного Совета Республики Казахстан, могут не передавать в доверительное управление принадлежащие им облигации, паи открытых и интервальных паевых инвестиционных фондов.
      Государственный служащий имеет право получать доход от переданного в доверительное управление имущества.
      Государственные служащие, за исключением членов Правительства Республики Казахстан, Председателя и членов Конституционного Совета Республики Казахстан, вправе передавать в имущественный наем жилища.
      2-1. Председатель Национального Банка Республики Казахстан и его заместители в месячный срок с даты назначения на указанные должности обязаны передать в доверительное управление и представить в кадровую службу Национального Банка Республики Казахстан копию нотариально удостоверенного договора на доверительное управление принадлежащих паев инвестиционных фондов, облигаций и акций коммерческих организаций.
      Председатель Национального Банка Республики Казахстан и его заместители не вправе приобретать паи инвестиционных фондов, облигации, акции коммерческих организаций.

      3. Государственный служащий не может занимать должность, находящуюся в непосредственной подчиненности должности, занимаемой его близкими родственниками (родителями, детьми, усыновителями, усыновленными, полнородными и неполнородными братьями и сестрами, дедушками, бабушками, внуками) или супругом (супругой), за исключением случаев, предусмотренных законодательством.

      3-1. Законодательными актами Республики Казахстан могут быть предусмотрены ограничения на осуществление государственными служащими должностных полномочий в отношении близких родственников и свойственников (братьев, сестер, родителей и детей супругов).

      4. На государственную службу не может быть принято лицо:
      1) признанное в установленном порядке недееспособным или ограниченно дееспособным;
      2) лишенное судом права занимать государственные должности в течение определенного срока;
      3) в соответствии с заключением медицинского учреждения имеющее заболевание, препятствующее выполнению должностных полномочий, в случаях, когда специальные требования к состоянию здоровья для занятия соответствующих должностей установлены в квалификационных требованиях;
      4) отказавшееся принять на себя ограничения, установленные законом, в целях недопущения действий, которые могут привести к использованию их статуса и основанного на нем авторитета в личных, групповых и иных неслужебных интересах;
      5) которое в течение трех лет перед поступлением на государственную службу привлекалось к дисциплинарной ответственности за совершение коррупционного правонарушения. При этом на государственную службу не допускается лицо, уволенное с работы за совершение коррупционного правонарушения;
      6) исключен Законом РК от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования);
      6-1) на которое в течение трех лет до поступления на государственную службу за совершение коррупционного правонарушения налагалось в судебном порядке административное взыскание;
      6-2) совершившее коррупционное преступление;
      6-3) исключен Законом РК от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования);
      6-4) в отношении которого в течение трех лет перед поступлением на государственную службу за совершение уголовного проступка вынесен обвинительный приговор суда или освобожденное от уголовной ответственности за совершение уголовного проступка на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или  статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан;
      7) имеющие судимость, которая ко времени поступления на государственную службу не погашена или не снята в установленном законом порядке;
      7-1) ранее судимое или освобожденное от уголовной ответственности за совершение преступления на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан за совершение тяжких или особо тяжких преступлений;
      8) не прошедшее специальную проверку на предмет соблюдения антикоррупционного законодательства;
      9) совершившее преступление в составе преступной группы;
      в отношении которого уголовное дело о преступлении в составе преступной группы прекращено органом уголовного преследования или судом на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан до истечения срока нижнего предела наказания в виде лишения свободы, предусмотренного соответствующей статьей Особенной части Уголовного кодекса Республики Казахстан.

      5. Исключен Законом РК от 29.12.2010 № 371-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).
      Сноска. Статья 10 с изменениями, внесенными законами РК от 25.09.2003 № 484; от 08.07.2005 № 75 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 21.07.2007 № 308; от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 08.12.2009 № 226-IV (вводятся в действие с 01.01.2010); от 29.12.2010 № 371-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 05.07.2012 № 30-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования); от 04.07.2014 № 233-V (вводится в действие с 01.01.2015).

Глава 3. Поступление на государственную службу

       Статья 11. Поступление на политическую
                   государственную службу
 
      Поступление на государственную службу политических государственных служащих осуществляется на основании назначения либо избрания, а также в других случаях в порядке и на условиях, установленных законодательством Республики Казахстан.
      Сноска. В статью 11 внесены изменения - Законом РК от 11 марта 2003 г. № 393 (введение в действие см. ст. 2).

      Статья 12. Поступление на административную
                  государственную службу

      1. Право занятия административной государственной должности имеют граждане Республики Казахстан.
      Занятие административной государственной должности осуществляется на конкурсной основе, за исключением случаев, предусмотренных настоящим Законом, а также случаев назначения местными представительными органами или избрания в соответствии с законами Республики Казахстан.
      2. Отбор в кадровый резерв административной государственной службы корпуса "А" проводится в порядке, определяемом Президентом Республики Казахстан.
      Граждане, зачисленные в кадровый резерв административной государственной службы корпуса "А", имеют право участвовать в конкурсном отборе на занятие вакантных административных государственных должностей корпуса "А".
      3. Право на занятие административной государственной должности корпуса "Б" вне конкурсного отбора имеют депутаты Парламента, депутаты маслихатов, работающие на постоянной основе, политические государственные служащие, судьи, прекратившие свои полномочия, за исключением прекративших их по отрицательным мотивам, выполнявшие свои полномочия не менее шести месяцев и соответствующие предъявляемым квалификационным требованиям.
      Лица, указанные в части первой настоящего пункта, могут занять административные государственные должности корпуса "А" без проведения отбора в кадровый резерв и конкурсного отбора по решению Президента Республики Казахстан.
      4. Не допускается установление при поступлении на государственную службу какой-либо дискриминации по мотивам происхождения, социального, должностного и имущественного положения, пола, расы, национальности, языка, отношения к религии, убеждений, места жительства или по любым иным обстоятельствам.
      Сноска. Статья 12 в редакции Закона РК от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования); с изменением, внесенным Законом РК от 13.06.2013 № 101-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

      Статья 13. Требования, предъявляемые при поступлении на
                  государственную службу

      1. Лица, поступающие на государственную службу, должны отвечать следующим требованиям:
      1) обладать гражданством Республики Казахстан;
      2) быть не моложе восемнадцати лет, если иное в отношении соответствующих должностей не установлено законодательством Республики Казахстан.
      Лица, претендующие на занятие административных государственных должностей, должны отвечать следующим требованиям:
      1) обладать необходимым образованием, уровнем профессиональной подготовки и соответствовать установленным квалификационным требованиям;
      2) быть не достигшими пенсионного возраста, установленного законом Республики Казахстан.
      2. При поступлении на государственную службу гражданин обязан представить в органы государственных доходов декларацию о доходах и имуществе, принадлежащем ему на праве собственности, являющихся объектами налогообложения.
      3. Занятие административной государственной должности осуществляется после получения положительных результатов специальной проверки.
      Государственный орган принимает граждан для временного исполнения обязанностей, предусмотренных административной государственной должностью, до дня получения результатов специальной проверки. Трудовые отношения с ними регулируются в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан. Трудовые договоры заключаются на срок проведения специальной проверки.
      В период проведения специальной проверки на этих лиц распространяются положения настоящего Закона в части обязанностей и ответственности государственных служащих, ограничений, связанных с пребыванием на государственной службе. Права этих лиц определяются трудовым договором.
      4. Дополнительные требования, предъявляемые для поступления на политическую государственную службу, могут определяться Президентом Республики Казахстан.
      5. Квалификационные требования к административным государственным должностям корпуса "Б" разрабатываются с учетом основных направлений деятельности структурных подразделений государственного органа, должностных полномочий, осуществляемых административными государственными служащими, и утверждаются государственными органами по согласованию с уполномоченным органом на основе типовых квалификационных требований к категориям административных государственных должностей.
      Специальные квалификационные требования к административным государственным должностям корпуса «А» утверждаются Президентом Республики Казахстан.
      Сноска. Статья 13 в редакции Закона РК от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными законами РК от 13.06.2013 № 101-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 07.11.2014 № 248-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования);  от 28.11.2014 № 257 (порядок введения в действие см. пп. 12) ст. 10).

      Статья 14. Конкурс на занятие административной
                  государственной должности

      1. Конкурс на занятие административной государственной должности обеспечивает право граждан Республики Казахстан на равный доступ к государственной службе.
      Конкурс на занятие вакантной и временно вакантной административной государственной должности корпуса "Б" проводится государственным органом.
      В конкурсе имеют право принять участие граждане, получившие при прохождении тестирования оценки не ниже пороговых значений, устанавливаемых уполномоченным органом.
      2. При проведении конкурса в центральных государственных органах, ведомствах и их территориальных подразделениях объявления публикуются на интернет-ресурсах центральных государственных органов и уполномоченного органа, а также в периодических печатных изданиях, определенных уполномоченным органом.
      Объявления о проведении конкурса в исполнительных органах, финансируемых из местного бюджета, публикуются на интернет-ресурсах исполнительных органов, финансируемых из местного бюджета, и уполномоченного органа, а также в периодических печатных изданиях, определенных территориальными подразделениями уполномоченного органа.
      В случае создания единой службы управления персоналом (кадровой службы) объявления публикуются на интернет-ресурсе государственного органа, в структуре которого она состоит.
      3. Если конкурс проводится на временно вакантную административную государственную должность корпуса "Б", то данное условие должно быть указано в объявлении о проведении конкурса.
      4. Порядок проведения конкурса и формирования конкурсной комиссии определяется уполномоченным органом.
      5. В областях, городах республиканского значения, столице, районах, городах допускается создание единой конкурсной комиссии для исполнительных органов, финансируемых из бюджетов соответствующих административно-территориальных единиц. Единая конкурсная комиссия областных, городов республиканского значения, столицы, районных, городских исполнительных органов, финансируемых из местных бюджетов, создается по решению лица, имеющего право назначения руководителей данных исполнительных органов.
      Для районных, городских территориальных подразделений центрального государственного органа и его ведомства допускается создание единой конкурсной комиссии в межрегиональном или областном территориальном подразделении центрального государственного органа и его ведомства. Единая конкурсная комиссия районных, городских территориальных подразделений создается по решению руководителя межрегионального или областного территориального подразделения центрального государственного органа и его ведомства или по решению вышестоящего органа.
      6. Участник конкурса, получивший положительное заключение конкурсной комиссии, имеет право занятия административной государственной должности корпуса "Б".
      7. Лицо, имеющее право назначения, обязано принять на объявленную административную государственную должность корпуса "Б" участника конкурса, получившего положительное заключение конкурсной комиссии. При этом должны быть соблюдены требования, предусмотренные законодательством Республики Казахстан для поступления на государственную службу.
      8. Участник конкурса, не получивший положительного заключения конкурсной комиссии, но рекомендованный ею для государственной службы, вправе быть зачисленным в кадровый резерв административной государственной службы корпуса "Б".
      Участник конкурса, зачисленный в кадровый резерв административной государственной службы корпуса "Б" по рекомендации конкурсной комиссии государственного органа, имеет право в течение года со дня его зачисления занять соответствующую административную государственную должность корпуса "Б" в том же государственном органе без прохождения дополнительного конкурса при условии соответствия квалификационным требованиям.
      9. Решение конкурсной комиссии может быть обжаловано в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
      10. Особый порядок проведения конкурса на занятие вакантной и временно вакантной административной государственной должности корпуса "А" определяется Президентом Республики Казахстан.
      Сноска. Статья 14 в редакции Закона РК от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования).

Глава 4. Прохождение государственной службы и служебная карьера

       Статья 15. Испытание при поступлении на административную
                   государственную должность
 
      1. Для гражданина, принятого на административную государственную службу впервые или вновь после ее прекращения, а также принятого на административную государственную должность вышестоящей категории, может быть установлено испытание на срок до трех месяцев.

      2. В срок испытания не засчитываются периоды, когда административный государственный служащий отсутствовал на службе по уважительным причинам.

      3. При неудовлетворительном результате испытания административный государственный служащий может быть уволен как не прошедший испытательный срок по согласованию с уполномоченным органом или его территориальными подразделениями.

      4. Если срок испытания истек, а административный государственный служащий продолжает государственную службу, он считается выдержавшим испытание и срок испытания засчитывается в стаж государственной службы. Последующее увольнение допускается только по основаниям, предусмотренным законами Республики Казахстан.
      Сноска. Статья 15 с изменениями, внесенными законами РК от 11.03.2003 № 393 (введение в действие см. ст. 2); от 08.07.2005 № 75 (порядок введения в действие см. ст. 2).

      Статья 15-1. Занятие административных государственных
                    должностей корпуса "Б" в порядке перевода

      1. Административный государственный служащий имеет право на занятие административной государственной должности корпуса "Б" в порядке перевода при условии его согласия, соответствия предъявляемым квалификационным требованиям и с учетом результатов его деятельности на последней должности.
      Порядок проведения перевода регулируется Положением о порядке прохождения государственной службы, утверждаемым Президентом Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа.
      В случаях, предусмотренных Положением о порядке прохождения государственной службы, занятие административной государственной должности корпуса "Б" в порядке перевода осуществляется с согласия уполномоченного органа или его территориального подразделения.
      2. Занятие административной государственной должности корпуса "Б" в порядке перевода осуществляется внутри государственного органа, его ведомства, включая их территориальные подразделения, а также между ними.
      3. Занятие административной государственной должности корпуса "Б" в порядке перевода из других государственных органов, их ведомств и их территориальных подразделений осуществляется в случаях, определяемых Положением о порядке прохождения государственной службы.
      4. В течение одного года со дня окончания исполнения постановления о наложении административного взыскания на государственного служащего за совершение коррупционного правонарушения или при наличии у него неснятого дисциплинарного взыскания за совершенное коррупционное правонарушение занятие административной государственной должности корпуса "Б" в порядке перевода не допускается.
      Сноска. Глава 4 дополнена статьей 15-1 в соответствии с Законом РК от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования).

      Статья 16. Оценка деятельности и аттестация
                  административных государственных служащих

      1. Государственными органами проводится ежегодная оценка деятельности административных государственных служащих для определения эффективности и качества их работы.
      2. Результаты ежегодной оценки деятельности административных государственных служащих являются основанием для принятия решений по премированию, поощрению, обучению, карьерному планированию, ротации.
      Результаты оценки деятельности административных государственных служащих в течение трех лет являются основанием для принятия решений по проведению их аттестации.
      3. Аттестацией является процедура по определению уровня профессиональной подготовки административных государственных служащих корпуса "Б" и их способности выполнять должностные обязанности.
      Аттестация включает тестирование и собеседование. Не подлежат тестированию административные государственные служащие корпуса "Б", имеющие стаж государственной службы не менее пятнадцати лет.
      4. Порядок проведения оценки деятельности и аттестации административных государственных служащих утверждается Президентом Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа.
      Административные государственные служащие корпуса "Б" в случае неявки на аттестацию без уважительных причин привлекаются к дисциплинарной ответственности.
      Административные государственные служащие корпуса "Б", получившие отрицательные результаты аттестации, подлежат понижению в должности либо увольнению.
      Понижение в должности осуществляется при наличии вакантной нижестоящей административной государственной должности корпуса "Б", соответствии административного государственного служащего корпуса "Б" квалификационным требованиям, установленным к данной должности.
      Административные государственные служащие корпуса "Б", подлежащие повторной аттестации, не могут быть назначены на равнозначные либо вышестоящие должности в порядке перевода до завершения повторной аттестации.
      5. В областях, городах республиканского значения, столице, районах, городах допускается создание единой аттестационной комиссии для исполнительных органов, финансируемых из бюджетов соответствующих административно-территориальных единиц. Единая аттестационная комиссия областных, городов республиканского значения, столицы, районных, городских исполнительных органов, финансируемых из местных бюджетов, создается по решению лица, имеющего право назначения руководителей данных исполнительных органов.
      Для районных, городских территориальных подразделений центрального государственного органа и его ведомства допускается создание единой аттестационной комиссии в межрегиональном или областном территориальном подразделении центрального государственного органа и его ведомства. Единая аттестационная комиссия районных, городских территориальных подразделений создается по решению руководителя межрегионального или областного территориального подразделения центрального государственного органа и его ведомства или по решению вышестоящего органа.
      Сноска. Статья 16 в редакции Закона РК от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования).

      Статья 17. Рабочее время
 
      1. Продолжительность рабочего времени административных государственных служащих определяется в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан с учетом особенностей, предусмотренных настоящим Законом.

      2. Для выполнения неотложной и заранее непредвиденной работы, от срочного выполнения которой зависит в дальнейшем нормальная (бесперебойная) работа государственного органа в целом или его отдельных подразделений, по письменному распоряжению руководителя органа либо ответственного секретаря или иного должностного лица, определяемого Президентом Республики Казахстан, могут быть привлечены отдельные административные государственные служащие, которые обязаны являться на службу в выходные и праздничные дни, работа за которые компенсируется в соответствии с трудовым законодательством Республики.
      Сноска. Статья 17 с изменением, внесенным Законом РК от 29.12.2010 № 371-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

        Статья 18. Гарантии и компенсации при командировках
 
       1. Государственным служащим возмещаются расходы на служебные командировки, в том числе и в иностранные государства в порядке, определяемом Правительством Республики Казахстан.
      На государственных служащих распространяются предусмотренные законодательством Республики Казахстан гарантии и право на получение суточных за время нахождения в командировке, расходы по проезду к месту назначения и обратно, расходы по найму жилого помещения.

      2. За командированными государственными служащими сохраняются в течение всего времени командировки место работы (должность) и средняя заработная плата.
      Сноска. В статью 18 внесены изменения - Законом РК от 11 марта 2003 г. № 393 (введение в действие см. ст. 2).

      Статья 18-1. Ротация

      На государственной службе осуществляется ротация административных государственных служащих корпуса "А" по их согласию в рамках карьерного планирования.
      Порядок проведения ротации определяется Президентом Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа.
      Сноска. Глава 4 дополнена статьей 18-1 в соответствии с Законом РК от 08.07.2005 № 75 (порядок введения в действие см. ст. 2); в редакции Закона РК от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования).

      Статья 18-2. Конфликт интересов

      1. Государственному служащему запрещается осуществлять должностные обязанности, если имеется конфликт интересов.
      2. Государственный служащий должен принимать меры по предотвращению и урегулированию конфликта интересов.
      3. Государственный служащий обязан в письменной форме уведомить своего непосредственного руководителя или руководство государственного органа о возникшем конфликте интересов или о возможности его возникновения, как только ему станет об этом известно.
      Непосредственный руководитель или руководство государственного органа по обращению государственного служащего или при получении информации из других источников должны своевременно принимать меры по предотвращению и урегулированию конфликта интересов, в том числе:
      1) поручить другому лицу исполнение должностных обязанностей государственного служащего по вопросу, в связи с которым возник или может возникнуть конфликт интересов;
      2) изменить должностные обязанности государственного служащего;
      3) перевести государственного служащего с его согласия на другую должность в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
      4. Государственный служащий, его непосредственный руководитель и руководство государственного органа несут дисциплинарную ответственность за непринятие мер по предотвращению и урегулированию известных им случаев конфликта интересов.
      Сноска. Закон дополнен статьей 18-2 в соответствии с Законом РК от 29.12.2010 № 371-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

      Статья 19. Иные вопросы прохождения государственной службы

      1. За лицами, впервые принятыми на административные государственные должности, закрепляются наставники в порядке, определяемом уполномоченным органом.
      2. Стажировка государственных служащих и лиц, зачисленных в кадровый резерв административной государственной службы, осуществляется в порядке, определяемом Президентом Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа.
      3. Иные вопросы прохождения государственной службы, не урегулированные настоящим Законом, регламентируются законодательными актами Республики Казахстан, Положением о порядке прохождения государственной службы, утверждаемым Президентом Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа.
      Сноска. Статья 19 в редакции Закона РК от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования).

       Статья 20. Кадровый резерв государственной службы

      1. Для занятия политических и административных государственных должностей формируется кадровый резерв государственной службы.
      2. Порядок формирования и организация работы с кадровым резервом регулируются Положением о кадровом резерве государственной службы, утверждаемым Президентом Республики Казахстан по представлению уполномоченного органа.
      Сноска. Статья 20 - в редакции Закона РК от 8 июля 2005 г. № 75 (порядок введения в действие см. ст. 2).

Глава 4-1. Служебная этика государственных служащих

      Сноска. Закон дополнен главой 4-1 в соответствии с Законом РК от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования).

      Статья 20-1. Требования к государственным служащим
                    по соблюдению служебной этики

      1. Государственные служащие обязаны:
      1) сохранять и укреплять доверие общества к государственной службе, государству и его институтам;
      2) соблюдать общепринятые морально-этические нормы;
      3) проявлять вежливость и корректность в обращении с гражданами;
      4) противостоять действиям, наносящим ущерб интересам государства, препятствующим эффективному функционированию государственных органов;
      5) служить примером уважительного отношения к государственным символам Республики Казахстан;
      6) соблюдать установленные законами ограничения и запреты;
      7) исполнять должностные обязанности добросовестно и на профессиональном уровне в целях обеспечения эффективной работы государственных органов;
      8) не оказывать предпочтения физическим и юридическим лицам, быть независимыми от их влияния при исполнении должностных обязанностей;
      9) не использовать служебное положение для оказания влияния на деятельность государственных органов, организаций, государственных служащих и иных лиц при решении вопросов личного характера;
      10) не допускать случаев подбора и расстановки кадров по признакам родства, землячества и личной преданности;
      11) не требовать от подчиненных государственных служащих исполнения поручений, выходящих за рамки их должностных обязанностей;
      12) не принуждать других лиц к совершению противоправных проступков или поступков, не совместимых с общепринятыми морально-этическими нормами;
      13) не допускать и пресекать факты нарушения норм служебной этики со стороны других государственных служащих.
      2. Государственные служащие должны соблюдать нормы официального поведения в период исполнения должностных обязанностей.
      3. Государственные служащие не должны использовать служебное положение и связанные с ним возможности в интересах коммерческих и некоммерческих организаций, в том числе для пропаганды своего отношения к ним.

      Статья 20-2. Антикоррупционное поведение
                    государственных служащих

      1. Государственные служащие должны противостоять проявлениям коррупции, не допускать коррупционных правонарушений либо деяний,  сопряженных с коррупцией или создающих условия для коррупции.
      2. Государственные служащие должны пресекать факты коррупционных правонарушений со стороны других государственных служащих.
      3. Государственный служащий, если располагает достоверной информацией о коррупционном правонарушении, должен принять необходимые меры по предотвращению и прекращению такого правонарушения, в том числе незамедлительно в письменной форме информировать вышестоящего руководителя, руководство государственного органа, в котором он работает, уполномоченные государственные органы. Государственный служащий также обязан незамедлительно в письменной форме информировать указанные лица и органы о случаях склонения его другими лицами к совершению коррупционных правонарушений.
      Руководство государственного органа обязано в месячный срок со дня получения информации принять меры по заявлениям государственного  служащего о коррупционных правонарушениях, случаях склонения его к совершению данных нарушений, в том числе путем организации проверок и направления обращений в уполномоченные органы.
      4. Руководство государственного органа обязано принять меры по защите государственного служащего, сообщившего о достоверных случаях коррупционных правонарушений, склонения его к совершению данных нарушений, от преследования, ущемляющего его права, законные интересы.
      5. Государственные служащие не должны допускать действия (бездействие), затрудняющие реализацию физическими и юридическими лицами своих прав и законных интересов.
      6. При предъявлении к государственному служащему необоснованного публичного обвинения в коррупции он должен в месячный срок со дня обнаружения такого обвинения принять меры по его опровержению.

      Статья 20-3. Публичные выступления

      1. Публичные выступления по вопросам деятельности государственного органа осуществляются его руководителем или уполномоченными должностными лицами государственного органа.
      Государственные служащие должны вести дискуссии в корректной форме.
      2. Не допускаются публикации государственными служащими от имени государственного органа по вопросам, не связанным с проведением государственной политики и деятельностью государственного органа.
      Публикация материалов по педагогической, научной и иной творческой деятельности осуществляется государственным служащим от собственного имени как частного лица.

       Глава 5. Обеспечение государственных служащих

       Статья 21. Оплата труда государственных служащих
 
      1. Оплата труда государственных служащих должна обеспечивать достаточные материальные условия для безусловного и исчерпывающего исполнения служебных обязанностей, способствовать укомплектованию государственных органов компетентными и опытными кадрами, стимулировать их добросовестный и инициативный труд.

      2. Система оплаты труда политических государственных служащих определяется Президентом Республики Казахстан.
      Оплата труда административных государственных служащих осуществляется на основании Единой системы оплаты труда, утверждаемой Президентом Республики Казахстан.

      3. Заработная плата административных государственных служащих выплачивается за счет средств республиканского и местных бюджетов.

      4. Заработная плата и другие выплаты административным государственным служащим подлежат индексации в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
      Сноска. Статья 21 с изменениями, внесенными законами РК от 11.03.2003 № 393 (введение в действие см. ст. 2); от 05.07.2012 № 30-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

       Статья 22. Отпуска государственных служащих
 
      1. Государственным служащим предоставляется оплачиваемый ежегодный отпуск продолжительностью тридцать календарных дней с выплатой пособия для оздоровления в размере двух должностных окладов.

      2. По желанию государственных служащих ежегодные оплачиваемые отпуска могут предоставляться им по частям.

      3. Государственному служащему может быть предоставлен отпуск без сохранения заработной платы.

      4. По решению руководителя государственного органа либо ответственного секретаря или иного должностного лица, определяемого Президентом Республики Казахстан, государственные служащие могут быть отозваны из ежегодного или дополнительного отпуска. Оставшаяся часть неиспользованного отпуска предоставляется государственному служащему в любое другое время соответствующего года либо присоединяется к отпуску в следующем году.

      5. В случае перевода административного государственного служащего либо в связи с назначением политического государственного служащего на другую государственную должность, если государственным служащим не был использован отпуск по прежнему месту работы, на новом месте работы оплачиваемый ежегодный отпуск может быть предоставлен до истечения срока, установленного законами Республики Казахстан.
      Сноска. Статья 22 с изменениями, внесенными законами РК от 11.03.2003 № 393 (введение в действие см. ст. 2); от 29.12.2010 № 371-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

       Статья 23. Поощрения государственных служащих
 
      1. За образцовое выполнение должностных обязанностей, безупречную государственную службу, выполнение заданий особой важности и сложности и за другие достижения в работе, а также по результатам оценки их деятельности государственные служащие могут быть поощрены:
      1) единовременным денежным вознаграждением;
      2) объявлением благодарности;
      3) награждением ценным подарком;
      4) награждением грамотой;
      5) иными формами поощрения, предусмотренными законодательством Республики Казахстан, в том числе награждением ведомственными наградами и нагрудными знаками отличия.
      2. За особые заслуги государственные служащие награждаются государственными наградами Республики Казахстан.
      Сноска. Статья 23 с изменением, внесенным Законом РК от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования).

       Статья 24. Меры социальной защиты государственных
                   служащих
 
      1. Государственные служащие обеспечиваются жильем в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      2. Для индивидуального жилищного строительства государственным служащим, нуждающимся в улучшении жилищных условий, бесплатно предоставляются земельные участки. Условия предоставления земельных участков определяются Правительством Республики.

      3. Государственные служащие и члены их семей, проживающие совместно с ними, пользуются в установленном порядке медицинским обслуживанием в соответствующих государственных учреждениях здравоохранения.

      4. В случае упразднения (ликвидации) государственного органа административным государственным служащим производится выплата выходного пособия в размере четырех среднемесячных заработных плат при наличии стажа государственной службы не менее трех лет.
      В случае реорганизации государственного органа руководством вновь образованного государственного органа предлагается работа административным государственным служащим реорганизованного государственного органа в соответствии с их квалификацией.
      Государственным органом, которому переданы функции, полномочия и штатные единицы другого государственного органа, предлагается работа административным государственным служащим, выполнявшим переданные функции, полномочия и занимавшим данные штатные единицы, в соответствии с их квалификацией.
      В случае отказа административных государственных служащих от трудоустройства они увольняются в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан. При этом административным государственным служащим, имеющим стаж государственной службы не менее трех лет, выплачивается выходное пособие в размере четырех среднемесячных заработных плат.
      В случае сокращения штатной численности государственного органа государственному служащему производится выплата выходного пособия в размере четырех среднемесячных заработных плат при наличии стажа государственной службы не менее трех лет.

      5. В случае смерти государственного служащего членам его семьи выплачивается единовременное пособие в размере трех среднемесячных заработных плат по последнему месту службы в государственном органе, при этом размер пособия не может быть ниже установленного законодательством Республики Казахстан.
      Сноска. Статья 24 с изменениями, внесенными законами РК от 11.03.2003 № 393 (введение в действие см. ст. 2); от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования).

       Статья 25. Пенсионное и социальное обеспечение
                   государственных служащих
 
      Пенсионное и социальное обеспечение государственных служащих осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Глава 6. Прекращение государственной службы государственными служащими

       Статья 26. Отставка и увольнение политических
                   государственных служащих
 
      1. Отставка есть прекращение исполнения обязанностей на соответствующей государственной должности политическим государственным служащим, осуществляемое на основании его письменного заявления.

      2. Отставка принимается или в ней дается мотивированный отказ государственным органом или должностным лицом, назначившим (избравшим) политического государственного служащего на эту должность. Решение о принятии отставки или отказа в ней принимается в месячный срок со дня подачи письменного заявления. В случае отказа в отставке политический служащий должен продолжать исполнение служебных полномочий и имеет право на увольнение в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.

      3. Политические государственные служащие подают и уходят в отставку на основаниях и в порядке, установленных Конституцией, настоящим Законом и иным законодательством Республики Казахстан.

      4. Грубое нарушение должностных полномочий, совершение проступков, не совместимых с нахождением на государственной службе, не могут служить основанием для отставки политического государственного служащего, а являются основанием для увольнения. Основания и порядок увольнения политических государственных служащих определяются Президентом Республики Казахстан.
      4-1. Основаниями для прекращения государственной службы политическими государственными служащими являются:
      принятие на государственную службу лица, совершившего коррупционное преступление, или лица, ранее уволенного за совершение коррупционного правонарушения, а также лица, совершившего преступление в составе преступной группы;
      принятие на государственную службу лица, в отношении которого уголовное дело о преступлении в составе преступной группы прекращено органом уголовного преследования или судом на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан до истечения срока нижнего предела наказания в виде лишения свободы, предусмотренного соответствующей статьей Особенной части Уголовного кодекса Республики Казахстан.
      5. Исключен Законом РК от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования).
      Сноска. Статья 26 с изменениями, внесенными законами РК от 11.03.2003 № 393 (введение в действие см. ст. 2); от 21.07.2007 № 308; от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования); от 04.07.2014 № 233-V (вводится в действие с 01.01.2015).

       Статья 27. Основания прекращения государственной службы
                   административными государственными служащими
 
      1. Основаниями для прекращения государственной службы административными государственными служащими являются:
      1) подача ими заявления об увольнении по собственному желанию;
      1-1) достижение ими пенсионного возраста, установленного законом Республики Казахстан, с правом ежегодного продления срока их пребывания на государственной службе путем заключения трудового договора по взаимному согласию сторон;
      2) истечение срока трудового договора либо расторжение трудового договора по основаниям, предусмотренным законодательством Республики Казахстан;
      2-1) истечение сроков их полномочий, предусмотренных законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан;
      2-2) преобразование занимаемых ими должностей в политические должности либо должности, на которые граждане назначаются местными представительными органами или избираются в соответствии с законами Республики Казахстан;
      3) представление административным государственным служащим заведомо ложных сведений о его доходах и имуществе;
      4) несоблюдение обязанностей и ограничений, установленных настоящим Законом;
      5) непередача в доверительное управление имущества, принадлежащего на праве собственности;
      6) утрата гражданства Республики Казахстан;
      7) совершение коррупционного правонарушения;
      7-1) вступление в законную силу обвинительного приговора суда за совершение преступления либо умышленного уголовного проступка;
      7-2) прием на административную государственную должность лица, совершившего коррупционное преступление, или лица, ранее уволенного за совершение коррупционного правонарушения, а также лица, совершившего преступление в составе преступной группы;
      прием на административную государственную должность лица, в отношении которого уголовное дело о преступлении в составе преступной группы прекращено органом уголовного преследования или судом на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан до истечения срока нижнего предела наказания в виде лишения свободы, предусмотренного соответствующей статьей Особенной части Уголовного кодекса Республики Казахстан;
      7-3) прекращение уголовного дела на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан за совершение коррупционного преступления, а также прекращение уголовного дела о преступлении в составе преступной группы – органом уголовного преследования или судом на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 и статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан до истечения срока нижнего предела наказания в виде лишения свободы, предусмотренного соответствующей статьей Особенной части Уголовного кодекса Республики Казахстан;
      7-4) представление при поступлении на государственную службу заведомо ложных документов или сведений, которые могли являться основаниями для отказа в приеме на государственную службу;
      7-5) несоответствие требованиям, установленным настоящим Законом, при назначении на государственную должность;
      8) внеконкурсное занятие административной государственной должности, за исключением случаев, установленных настоящим Законом;
      9) отрицательные результаты аттестации;
      9-1) отрицательные результаты специальной проверки на предмет соблюдения антикоррупционного законодательства;
      10) иные основания, предусмотренные законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.
      1-1. Лица, уволенные в соответствии с подпунктами 3), 4), 5), 7), 7-1), 7-2), 7-3), 7-4) пункта 1 настоящей статьи, признаются уволенными по отрицательным мотивам.
      2. Увольнение административных государственных служащих производится соответствующим должностным лицом государственного органа, имеющим право приема на административную государственную должность в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
      3. В случае незаконного увольнения административный государственный служащий имеет право обжалования в уполномоченный орган, а также на судебную защиту своих прав и свобод.
      4. Смена политических государственных служащих, а также руководителей государственных органов, являющихся административными государственными служащими, не может служить основанием для прекращения административным государственным служащим государственной службы на занимаемой должности по инициативе вновь назначенных политических и (или) административных государственных служащих.
      Сноска. Cтатья 27 с изменениями, внесенными законами РК от 11.03.2003 № 393 (введение в действие см. ст. 2); от 08.07.2005 № 75 (порядок введения в действие см. ст. 2); от 15.05.2007 № 253; от 21.07.2007 № 308; от 07.12.2009 № 222-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 29.12.2010 № 371-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 29.11.2011 № 502-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования); от 13.06.2013 № 101-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 03.07.2014 № 227-V (вводится в действие с 01.01.2015); от 04.07.2014 № 233-V (вводится в действие с 01.01.2015).
      

Глава 7. Ответственность за нарушение законодательства
о государственной службе

       Статья 28. Ответственность государственных служащих

      1. За неисполнение либо ненадлежащее исполнение государственным служащим возложенных на него обязанностей, увольнение по собственному желанию лиц, совершивших дисциплинарный проступок, влекущий увольнение по отрицательным мотивам, неправомерное назначение лиц на административные государственные должности и (или) освобождение лиц с административных государственных должностей, неправомерное наложение дисциплинарных взысканий на административных государственных служащих, нарушение порядка проведения конкурса на занятие административной государственной должности, разглашение содержания тестовых заданий и иных конкурсных вопросов, непринятие мер по предотвращению и урегулированию конфликта интересов, превышение должностных полномочий, нарушение государственной и трудовой дисциплины, а равно за несоблюдение установленных настоящим Законом ограничений, связанных с пребыванием на государственной службе, на государственного служащего могут налагаться дисциплинарные взыскания:
      1) замечание;
      2) выговор;
      3) строгий выговор;
      4) предупреждение о неполном служебном соответствии;
      4-1) понижение в должности;
      5) увольнение с занимаемой должности.
      1-1. За совершение коррупционного правонарушения на государственного служащего налагаются следующие виды дисциплинарных взысканий:
      1) предупреждение о неполном служебном соответствии;
      2) понижение в должности;
      3) увольнение с занимаемой должности.
      Дисциплинарное взыскание в виде предупреждения о неполном служебном соответствии налагается при отсутствии возможности наложения дисциплинарного взыскания в виде понижения в должности.
      Дисциплинарное взыскание в виде понижения в должности налагается при наличии вакантной нижестоящей государственной должности и соответствии государственного служащего квалификационным требованиям, установленным к данной должности.
      Дисциплинарное взыскание в виде увольнения с занимаемой должности налагается по основаниям, предусмотренным законодательством о борьбе с коррупцией.
      2. Дисциплинарное взыскание:
      1) налагается лицами, имеющими такое право в соответствии с должностными полномочиями;
      2) не может быть наложено повторно за один и тот же проступок;
      3) налагается в порядке, определяемом нормативными правовыми актами Республики Казахстан.
      2-1. В областях, городах республиканского значения, столице, районах, городах допускается создание единой дисциплинарной комиссии для исполнительных органов, финансируемых из бюджетов соответствующих административно-территориальных единиц. Единая дисциплинарная комиссия областных, городов республиканского значения, столицы, районных, городских исполнительных органов, финансируемых из местных бюджетов, создается по решению лица, имеющего право назначения руководителей данных исполнительных органов.
      Для районных, городских территориальных подразделений центрального государственного органа и его ведомства допускается создание единой дисциплинарной комиссии в межрегиональном или областном территориальном подразделении центрального государственного органа и его ведомства. Единая дисциплинарная комиссия районных, городских территориальных подразделений создается по решению руководителя межрегионального или областного территориального подразделения центрального государственного органа и его ведомства или по решению вышестоящего органа.
      3. Административный государственный служащий, допустивший дисциплинарный проступок, может быть временно отстранен от исполнения должностных обязанностей руководителем, назначившим его, до решения вопроса об ответственности в установленном порядке.

      4. Государственный служащий несет ответственность за неправомерность своих действий. При сомнениях в правомерности полученного для исполнения распоряжения он должен незамедлительно сообщить об этом в письменной форме своему непосредственному руководителю и руководителю, давшему распоряжение. В случае, если вышестоящий по должности руководитель письменно подтверждает данное распоряжение, государственный служащий обязан его исполнить, если выполнение его не влечет действий, которые относятся к уголовно наказуемым деяниям. Ответственность за последствия исполнения государственным служащим неправомерного распоряжения несет подтвердивший это распоряжение руководитель.

      5. Государственные служащие в случае совершения ими правонарушений несут соответственно уголовнуюадминистративнуюматериальную ответственность на основаниях и в порядке, установленных законами Республики Казахстан.
      Сноска. Статья 28 с изменениями, внесенными законами РК от 11.03.2003 № 393 (введение в действие см. ст. 2); от 25.09.2003 № 484; от 29.12.2010 № 371-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 14.12.2012 № 59-V (вводится в действие по истечении трех месяцев со дня его первого официального опубликования); от 03.07.2014 № 227-V (вводится в действие с 01.01.2015).
      

       Статья 28-1. Сроки наложения дисциплинарных взысканий за
                     совершение коррупционных правонарушений и
                     правонарушений, создающих условия для
                     коррупции

      1. Дисциплинарное взыскание за совершение коррупционного правонарушения либо правонарушения, создающего условия для коррупции, налагается не позднее трех месяцев со дня обнаружения проступка и не может быть наложено позднее одного года со дня совершения проступка.
      2. В случае прекращения досудебного расследования либо уголовного дела, но при наличии в деяниях лица признаков коррупционного дисциплинарного проступка, дисциплинарное взыскание налагается не позднее трех месяцев со дня принятия решения о прекращении досудебного расследования либо уголовного дела, но не позднее одного года со дня совершения данного проступка.
      3. Течение годичного и трехмесячного сроков наложения дисциплинарного взыскания приостанавливается в соответствии с трудовым законодательством на время отсутствия государственного служащего на работе в связи с временной нетрудоспособностью, освобождением от работы для выполнения государственных или общественных обязанностей, нахождением в отпуске, командировке.
      Сноска. Закон дополнен статьей 28-1 в соответствии с Законом РК от 25.09.2003 № 484; с изменениями, внесенными законами РК от 29.12.2010 № 371-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования); от 04.07.2014 № 233-V (вводится в действие с 01.01.2015).

      Статья 28-2. Сроки наложения дисциплинарных взысканий
                   за нарушения бюджетного законодательства
                   Республики Казахстан

      Дисциплинарное взыскание за нарушения бюджетного законодательства Республики Казахстан налагается не позднее трех месяцев со дня обнаружения проступка и не может быть наложено позднее одного года со дня совершения проступка.
      Сноска. Глава 7 дополнена статьей 28-2 в соответствии с Законом РК от 16.02.2012 № 557-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

        Статья 29. Гарантии прав государственных служащих при
                    привлечении их к дисциплинарной
                    ответственности
 
      1. Государственный служащий должен быть в обязательном порядке ознакомлен со всеми материалами, связанными с привлечением его к дисциплинарной ответственности, ему предоставляется право лично участвовать в процедуре служебного расследования.
      2. Действия и решения государственного органа или должностного лица могут быть обжалованы привлекаемыми к ответственности государственными служащими в порядке, определенном уполномоченным органом, либо в суд.
      Сноска. Статья 29 с изменением, внесенным Законом РК от 29.12.2010 № 371-IV (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Глава 8. Заключительные положения

       Статья 30. Порядок введения в действие настоящего Закона

      Настоящий Закон вводится в действие с 1 января 2000 года.

      Президент
      Республики Казахстан

Мемлекеттік қызмет туралы

Қазақстан Республикасының 1999 жылғы 23 шілдедегі N 453 Заңы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2015 жылғы 23 қарашадағы № 416-V ҚРЗ Заңымен

      Ескерту. Күші жойылды - ҚР 23.11.2015 № 416-V Заңымен (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі).

МАЗМҰНЫ

1-тарау. Жалпы ережелер

      1-бап. Негізгі ұғымдар

      Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
      1) «А» корпусы – Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын кадр резервіне іріктеудің, конкурстық іріктеудің, мемлекеттік қызметті өткеру мен оны тоқтатудың ерекше тәртібі, сондай-ақ арнайы біліктілік талаптары көзделген басқарушылық деңгейдегі мемлекеттік әкімшілік лауазымдар;
      2) ауысу – мемлекеттік қызметшіні атқарып жүрген қызметінен бір мезгілде босата отырып, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен оны бос не уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымға тағайындау рәсімі;
      3) «Б» корпусы – «А» корпусына енгізілмеген мемлекеттік әкімшілік лауазымдар;
      4) бiлiктiлiк талаптары – мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға орналасуға үмiткер азаматтарға олардың кәсiптiк даярлық деңгейiн, біліктілігін және нақты мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға сай келуiн айқындау мақсатында қойылатын талаптар;
      5) лауазымды адам – билiк өкiлiнiң функцияларын тұрақты, уақытша немесе арнайы өкiлеттiк бойынша жүзеге асыратын не мемлекеттiк органдарда ұйымдастырушылық-өкiмдік немесе әкiмшiлiк-шаруашылық функцияларды орындайтын адам;
      6) лауазымдық өкiлеттiктер – мемлекеттiк қызметшiлер өз қызметiн жүзеге асыратын мемлекеттiк органдардың алдында тұрған мақсаттар мен мiндеттерге сай келетін нақты мемлекеттiк лауазыммен көзделген құқықтар мен мiндеттер;
      7) мансаптық жоспарлау – «А» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшісінің лауазымдық ауыстырылуы және кәсіби дамуы кезеңдерін айқындауға бағдарланған процесс;
      8) мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшi – Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген жағдайларды қоспағанда, өз қызметін тұрақты кәсіби негізде жүзеге асыратын мемлекеттiк қызметшi;
      9) мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазым санаты – тиісті біліктілік  талаптары бар мемлекеттік әкiмшiлiк лауазымдар жиынтығы;
      10) мемлекеттiк қызмет – мемлекеттiк билiктiң мiндеттерi мен функцияларын iске асыруға бағытталған лауазымдық өкiлеттiктерді атқару жөнiндегi мемлекеттiк қызметшiлердiң мемлекеттiк органдардағы қызметi;
      11) мемлекеттік қызметтің кадр резерві – бос мемлекеттік лауазымдарға орналасуға үміткер Қазақстан Республикасы азаматтарының Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қалыптастырылған жүйеленген тізімі;
      12) мемлекеттiк қызметшi – мемлекеттiк органда Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен республикалық немесе жергiлiктi бюджеттерден не Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң қаражатынан ақы төленетiн лауазымды атқаратын және мемлекеттiң мiндеттерi мен функцияларын iске асыру мақсатында лауазымдық өкiлеттiктерді жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының азаматы;
      13) мемлекеттік қызметшілердің қызмет этикасы – мемлекеттік қызметшілердің осы Заңда, мемлекеттік органдардың актілерінде белгiленген және жалпы жұрт таныған моральдық-этикалық нормаларға негізделген мінез-құлық қағидалары;
      14) мемлекеттiк лауазым – мемлекеттiк органның нормативтiк құқықтық актiлерде белгiленген лауазымдық өкiлеттiктер және лауазымдық мiндеттер аясы жүктелген құрылымдық бiрлiгi;
      15) мемлекеттiк саяси қызметшi – тағайындалуы (сайлануы), босатылуы және қызметi саяси-айқындаушы сипатта болатын және саяси мақсаттар мен мiндеттердi iске асыру үшiн жауапты болатын мемлекеттiк қызметшi;
      16) мүдделер қақтығысы – мемлекеттік қызметшінің жеке басының мүдделері өзінің лауазымдық өкілеттіктерін тиісінше атқармауына әкеп соғуы мүмкін болатын кездегі мемлекеттік қызметшінің жеке басының мүдделері мен оның лауазымдық өкілеттіктері арасындағы қайшылық;
      17) ротация – осы Заңға сәйкес мансаптық жоспарлау шеңберінде «А» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерін олардың келісімімен лауазымдық ауыстырулар;
      18) тағылымдама – мемлекеттік қызметшілердің, сондай-ақ мемлекеттік әкімшілік қызметтің кадр резервіне алынған адамдардың мемлекеттік органдардың жолдамасы бойынша тұрақты жұмыс орнынан тыс жерде кәсіби білім алуы мен тәжірибе жинақтауы;
      19) тәлімгер – мемлекеттік қызметке алғаш рет қабылданған адамға бекітілген, оның кәсіби даярлығына практикалық көмек көрсететін мемлекеттік қызметші;
      20) уақытша бос мемлекеттік лауазым – аталған лауазымды атқаратын мемлекеттік қызметшінің әлеуметтік демалыста болуына, сондай-ақ ауыруы салдарынан, егер ауру Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі екі айдан астам еңбекке уақытша жарамсыздық мерзімін белгілеуі мүмкін ауру түрлерінің тізбесіне енген болса, оның жұмыс орнында болмауына байланысты уақытша бос мемлекеттік лауазым.
      Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 13.06.2013 N 101-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізiледi) Заңымен.

      2-бап. Мемлекеттiк қызмет туралы заңдар

      Мемлекеттiк қызмет туралы заңдар Конституциядан, осы Заңнан, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.

      3-бап. Мемлекеттiк қызметтiң принциптерi

      1. Қазақстан Республикасында мемлекеттiк қызмет:
      1) заңдылық;
      2) қазақстандық патриотизм;
      3) мемлекеттiк өкiметтiң заң шығарушылық, атқарушылық және сот тармақтарына бөлiнуiне қарамастан, мемлекеттiк қызмет жүйесiнiң бiртұтастығы;
      4) азаматтар құқықтарының, бостандықтарының және заңды мүдделерiнiң мемлекет мүдделерi алдындағы басымдығы;
      5) жалпы қол жетiмдiлiк, яғни Республика азаматтарының мемлекеттiк қызметке қол жеткiзуге және өз қабiлеттерi мен кәсіби даярлығына сәйкес мемлекеттiк қызмет бойынша жоғарылатылуға тең құқығы;
      6) азаматтардың мемлекеттiк қызметке кiруiнiң ерiктiлiгi;
      7) мемлекеттiк қызметшiлердiң кәсiбилiгi мен жоғары бiліктiлiгi;
      8) мәнi бiрдей жұмыстарды орындағаны үшiн еңбекке ақыны тең төлеу;
      9) жоғары тұрған мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдар өз өкiлеттiгi шегiнде қабылдаған шешiмдердi орындаудың бағынысты мемлекеттiк қызметшiлер мен төменгi мемлекеттiк органдардың қызметшілерi үшiн мiндеттiлiгi;
      10) мемлекеттiк қызметшiлердiң бақылауда болуы және есептiлiгi;
      11) мемлекеттiк құпиялар немесе заңмен қорғалатын өзге де құпия болып есептелетiн қызметтi қоспағанда, қоғамдық пiкiр мен жариялылықты ескеру;
      12) мемлекеттiк қызметшiлердiң құқықтық және әлеуметтiк қорғалуы;
      13) мемлекеттiк қызметшiлердi қызметтiк мiндеттерiн адал, ынталы атқарғаны, ерекше маңызды және күрделi тапсырмаларды орындағаны үшiн көтермелеу;
      14) мемлекеттiк қызметшiлердiң қызметтiк мiндеттерiн орындамағаны не тиiсiнше орындамағаны және өздерiнiң өкiлеттiгiн асыра пайдаланғаны үшiн жеке жауаптылығы;
      15) мемлекеттiк қызметшілердiң бiлiктiлiгiн арттыруды үздiксiз жүргiзу принциптерiне негiзделедi.
      2. Мемлекеттiк органдарда саяси партиялардың ұйымдарын құруға жол берiлмейдi. Мемлекеттiк қызметшiлер лауазымдық мiндеттерiн атқарған кезде заңдардың талаптарын басшылыққа алады және саяси партиялардың, қоғамдық бiрлестiктер мен олардың органдарының шешiмдерiне байланысты болмайды.

      4-бап. Осы Заңның қолданылуы

      1. Осы Заң барлық мемлекеттiк қызметшiлерге қолданылады, бұған Қазақстан Республикасының Конституциясындаконституциялық заңдарында немесе өзге де заң актiлерiнде олар үшiн өзгедей құқықтық мәртебе белгiленген жағдайлар қосылмайды.
      1-1. Осы Заңның күші Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде реттелмеген бөлігінде Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жергілікті өкілді органдар тағайындайтын немесе сайланатын мемлекеттiк әкімшілік қызметшiлерге қолданылады.
      2. Мыналар:
      1) техникалық қызмет көрсетудi жүзеге асыратын және мемлекеттiк органдардың жұмыс iстеуiн қамтамасыз ететiн адамдар мемлекеттiк қызметшiлерге жатпайды. Мұндай адамдардың тiзбесiн Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейдi;
      2) Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің және оның ведомстволарының қызметшілері мен техникалық қызметшілері мемлекеттiк қызметшiлерге жатпайды.
      Ескерту. 4-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.07.05 N 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 N 101-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізiледi) Заңдарымен.

      5-бап. Мемлекеттiк қызмет iстерi жөнiндегi уәкiлеттi
             орган мен оның аумақтық бөлiмшелерi

      1. Мемлекеттiк қызмет iстерi жөнiндегi уәкiлеттi орган (бұдан әрi - уәкiлеттi орган) Қазақстан Республикасының Президентiне тiкелей бағынысты және есеп беретiн, мемлекеттiк қызмет саласында бiрыңғай мемлекеттiк саясатты iске асыруды жүзеге асыратын мемлекеттiк орган, оған мыналар:
      1) алып тасталды - ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      2) мемлекеттiк қызметтi жүзеге асыру үшiн нормативтiк құқықтық базаны жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар әзiрлеу, сондай-ақ өз құзыретi шегiнде заңдарда белгiленген тәртiппен нормативтiк құқықтық актiлер қабылдау;
      3) мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымдар санаттарына үлгiлiк бiлiктiлiк талаптарын әзiрлеу және бекiту;
      4) мемлекеттiк қызмет персоналы жөнiндегi республикалық дерекқорды, оның ішінде автоматтандырылған бірыңғай дерекқорды (ақпараттық жүйені) қалыптастыруды қоса алғанда, мемлекеттік қызметтің кадр құрамы жай-күйінің және мемлекеттік лауазымдардың мониторингін жүргізу;
      4-1) мемлекеттiк әкiмшілiк қызметтің кадр резервін қалыптастыру;
      4-2) мемлекеттік қызметшілерді және мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға орналасуға кандидаттарды тестілеу тәртібінбағдарламаларын айқындау, сондай-ақ тестілеуді ұйымдастыру;
      5) алынып тасталды - ҚР 13.01.2014 N 159-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      6) осы Заңға сәйкес мемлекеттік қызметшілер лауазымдарының тізілімін, сондай-ақ актілерді әзірлеу және Қазақстан Республикасының Президентіне бекітуге ұсыну;
      7) мемлекеттiк органдардың мемлекеттiк қызметшiлер даярлау, қайта даярлау және бiлiктiлiгiн арттыру, оның iшiнде шетелдерде де, мәселелерi жөнiндегi қызметiн үйлестiру;
      8) мемлекеттiк қызметшiлердi даярлау, қайта даярлау және олардың бiлiктiлiгiн арттыру бойынша мемлекеттiк тапсырысты қалыптастыру мен орналастыруды үйлестiру;
      8-1) мемлекеттік әкiмшiлiк қызметшiлерден сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшiн берiлген тәртiптік жазаны мерзiмінен бұрын алып тастауға келiсiм беру;
      9) мемлекеттiк органдардың мемлекеттiк қызмет саласындағы заңдарды сақтауын бақылауды жүзеге асыру;
      9-1) мемлекеттік қызметшілердің қызмет этикасын сақтауын бақылауды жүзеге асыру;
      10) мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымды атқаруға арналған конкурстарды өткiзу тәртiбiн белгiлеу, сондай-ақ конкурстардың дұрыс өткiзiлуiн бақылауды жүзеге асыру;
      10-1) кандидаттың қойылатын біліктілік талаптарына сай келуі бөлігінде мемлекеттік әкімшілік лауазымға тағайындауға келісу;
      10-2) мемлекеттік әкімшілік қызметшінің лауазымдық нұсқаулығын әзірлеу мен бекіту тәртібін айқындау;
      10-3) Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігімен келісе отырып, мемлекеттiк органдардың персоналды басқару қызметі (кадр қызметі) туралы үлгілік ережені бекіту;
      11) мемлекеттiк органдардың осы Заңды және өзге де нормативтiк құқықтық актiлердi бұза отырып қабылдаған шешiмдерiнiң күшiн жою туралы ұсыныстар енгiзу;
      12) мемлекеттiк қызметшiлердiң мемлекеттiк қызмет туралы заңдардың қолданылу мәселелерi бойынша мемлекеттiк органдардың немесе лауазымды адамдардың iс-әрекетi мен шешiмiне жасалған шағымдарын қарау;
      13) алынып тасталды - ҚР 13.01.2014 N 159-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      14) мемлекеттiк қызмет мәселелерi жөнiндегi халықаралық шарттардың жобаларын дайындауға қатысу;
      14-1) мемлекеттiк органдар көрсететiн қызметтердiң сапасын арттыру жөнiнде ұсыныстар әзiрлеу;
      15) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де функцияларды жүзеге асыру жүктеледi.
      2. Мемлекеттiк қызмет iстерi жөнiндегi органдардың бiрыңғай жүйесін уәкiлеттi орган мен оған бағынысты аумақтық бөлiмшелер құрады.
      Аумақтық бөлiмшелер өз қызметiн уәкiлеттi орган белгiлеген құзырет шегiнде жүзеге асырады.
      2-1. Уәкiлеттi органның облыстарда, республикалық маңызы бар қалада, астанада тәртiптiк кеңестерi болады, олар туралы ереженi уәкiлеттi органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президентi бекiтедi.
      3. Уәкiлеттi орган мен оның аумақтық бөлiмшелерiнiң шешiмдерi бұйрықтар нысанында ресiмделедi.
      Ескерту. 5-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393, 2005.07.08. N 75 (2-1-тармақтың күші 2005 жылғы 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізіледі; қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); 2011.07.05 N 452-IV (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізілетін); 14.12.2012 N 59-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 13.01.2014 N 159-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      6-бап. Персоналды басқару қызметі (кадр қызметі)

      1. Персоналды басқару қызметі (кадр қызметі) өз құзыреті шегінде:
      1) мемлекеттік органның құрылымдық бөлімшелерінің Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет туралы заңнамасын орындауы жөніндегі қызметін үйлестіреді;
      2) тәртіптік, аттестаттау, конкурстық және кадр мәселелері жөніндегі өзге де комиссиялардың қызметін ұйымдастырады;
      3) аттестаттауды және конкурстық іріктеуді жүргізу, мемлекеттік қызметшілерді қызмет бойынша жоғарылату, мемлекеттік қызметшілерді тәртіптік жауаптылыққа тарту, мемлекеттік қызметшілерді қызметінен босату рәсімдерінің сақталуын қамтамасыз етеді;
      4) кадрларды іріктеуді ұйымдастырады, мемлекеттік қызметшілердің мемлекеттік қызметті өткеруіне байланысты құжаттарды ресімдейді;
      5) мемлекеттік қызметте болуына байланысты шектеулердің сақталуын қамтамасыз етеді;
      6) мемлекеттік қызметшілердің тағылымдамасын, тәлімгерлігін, қызметін бағалауды, оқуын, қайта даярлығын (қайта мамандануын) және біліктілігін арттыруды ұйымдастырады, мемлекеттік қызметшілерді көтермелеу түрлерін және оларды қолдану тәртібін әзірлейді;
      7) мемлекеттік қызметшілердің дербес деректерін, бағалау, аттестаттау және оқудан өту нәтижелері туралы мәліметтерді есепке алуды жүзеге асырады;
      8) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
      2. Персоналды басқару қызметі (кадр қызметі) мемлекеттік органның басқа құрылымдық бөлімшелерінен ұйымдық жағынан дербес болады, жауапты хатшыға немесе аппарат басшысына, ал жауапты хатшы және аппарат басшысы лауазымы енгізілмеген мемлекеттік органдарда мемлекеттік органның басшысына тікелей бағынады.
      3. Облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада, аудандарда, қалаларда тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің бюджеттерінен қаржыландырылатын атқарушы органдар үшін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес персоналды басқарудың бірыңғай қызметін (кадр қызметін) құруға жол беріледі. Жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандық, қалалық атқарушы органдардың персоналды басқарудың бірыңғай қызметі (кадр қызметі) осы атқарушы органдардың басшыларын тағайындауға құқығы бар адамның шешімімен құрылады.
      Орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелері үшін орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесінде персоналды басқарудың бірыңғай қызметін (кадр қызметін) құруға жол беріледі. Аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелердің персоналды басқарудың бірыңғай қызметі (кадр қызметі) орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесі басшысының шешімімен немесе жоғары тұрған органның шешімімен құрылады.
      Ескерту. 6-бап жаңа редакцияда - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

2-тарау. Мемлекеттік қызметшілердің құқықтық жағдайы

      7-бап. Мемлекеттiк қызметшiлер лауазымдарын сыныптау

      1. Мемлекеттiк қызметшiлер лауазымдарының құрамына мемлекеттiк қызметшiлердiң саяси және әкiмшiлiк лауазымдары кіредi.
      2. Мемлекеттік қызметшілер лауазымдарының тізілімін уәкілетті органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді.
      Мемлекеттік әкімшілік қызметшілер үшін лауазымдар санаттары белгіленеді. Мемлекеттік саяси қызметшілер үшін лауазымдар санаттары белгіленбейді.
      Ескерту. 7-бап жаңа редакцияда - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      8-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң құқықтары

      Мемлекеттiк қызметшiнiң:
      1) Республиканың азаматтарына Қазақстан Республикасының Конституциясымен және заңдарымен кепiлдiк берiлетiн құқықтар мен бостандықтарды пайдалануға;
      2) өз өкiлеттiгi шегiнде мәселелердi қарауға және олар бойынша шешiмдер қабылдауға қатысуға, тиiстi органдар мен лауазымды адамдардың оларды орындауын талап етуге;
      3) белгiленген тәртiппен лауазымдық мiндеттердi орындау үшiн қажеттi ақпарат пен материалдар алуға;
      4) лауазымдық мiндеттердi атқару үшiн белгiленген тәртiппен меншiк нысандарына қарамастан, ұйымдарда болуға;
      5) басшыдан мемлекеттiк қызметшiнiң атқаратын лауазымына сәйкес қызметтiк өкiлеттiк мiндеттерi мен көлемiн дәл белгiлеудi талап етуге;
      6) жеке басының қадiр-қасиетiнiң құрметтелуiне, басшылар, өзге де лауазымды адамдар және азаматтар тарапынан өзiне әдiл және құрметпен көзқарас жасалуына;
      7) өзi атқаратын лауазымға жұмыс сапасына, тәжiрибесiне және осы Заңда белгiленген өзге де негiздерге қарай ынталандырылуына және еңбегiне ақы төленуiне;
      8) тиiстi бюджет қаражаты есебiнен қайта даярлануға (қайта мамандануға) және бiлiктiлiгiн арттыруға;
      8-1) мемлекеттік орган оны Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша мемлекеттік тапсырыс шеңберінде оқуға немесе тағылымдамаға жіберген жағдайда жұмыс орнының (лауазымының) сақталуына;
      9) өзiнiң мемлекеттiк қызмет өткеруiне қатысты материалдармен кедергiсiз танысуға, қажет болған жағдайларда жеке түсiнiктеме беруге;
      10) бiлiктiлiгi, қабілетi, сiңiрген еңбегi және өзiнiң қызметтiк мiндеттерiн адал орындауы ескеріле отырып, қызметi бойынша жоғарылауға;
      11) қызметшiнiң пiкiрiнше негiзсiз айып тағылған жағдайда қызметтiк тексеру жүргiзiлуiн талап етуге;
      11-1) өзіне мәлім болған сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтың анық жағдайлары туралы өзі жұмыс істейтін мемлекеттік орган басшылығының назарына немесе құқық қорғау органдарына жеткізген жағдайда Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес құқықтық және өзге де қорғалуға;
      12) еңбегiнiң қорғалуына, денсаулығының сақталуына, қауiпсiз және жоғары өнiмдi жұмыс iстеуi үшiн қажеттi еңбек жағдайына;
      13) әлеуметтiк және құқықтық қорғалуға;
      14) мемлекеттiк қызметтен өз қалауы бойынша босауға;
      15) зейнетақымен және әлеуметтiк қамсыздандырылуға;
      16) жоғары тұрған мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдарға мемлекеттiк қызметтi жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар енгізуге құқығы бар.
      Ескерту. 8-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      9-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң негiзгi мiндеттерi

      1. Мемлекеттiк қызметшiлер:
      1) Республиканың Конституциясы мен заңдарын сақтауға;
      2) Қазақстан Республикасының Президентi бекiткен тәртiппен мемлекеттiк қызметшiнiң антын беруге;
      3) азаматтар мен заңды тұлғалар құқықтарының, бостандықтары мен заңды мүдделерiнiң сақталуын және қорғалуын қамтамасыз етуге, заңдарда белгiленген тәртiп пен мерзiмде азаматтардың өтiнiштерiн қарауға, олар бойынша қажеттi шаралар қолдануға;
      4) өзiне берiлген құқықтар шегiнде және қызмет мiндеттерiне сәйкес өкiлеттiгiн жүзеге асыруға;
      4-1) лауазымдық өкілеттіктерін жүзеге асыру кезінде бейтарап және саяси партиялардың, діни және өзге де қоғамдық бірлестіктердің қызметінен тәуелсіз болуға;
      5) мемлекеттiк тәртiп пен еңбек тәртiбiн сақтауға;
      6) өзiне заңда белгiленген шектеулердi қабылдауға;
      7) қызмет этикасы нормаларын сақтауға;
      8) басшылардың бұйрықтары мен өкiмдерiн, жоғары тұрған органдар мен лауазымды адамдардың өз өкiлеттiгi шегiнде шығарған шешiмдерi мен нұсқауларын орындауға;
      9) мемлекеттiк құпияларды және заңмен қорғалатын өзге де  құпияны сақтауға, оның iшiнде мемлекеттiк қызметтi тоқтатқаннан кейiн де, заңмен белгiленген белгiлi бiр уақыт iшiнде, ол жөнiнде қолхат бере отырып сақтауға;
      10) қызметтiк мiндеттерiн атқару кезiнде алған, азаматтардың жеке өмiрiн, ар-намысын және қадiр-қасиетiн қозғайтын мәлiметтердi құпия сақтауға және олардан, заңдарда көзделген жағдайларды қоспағанда, мұндай ақпарат берудi талап етпеуге;
      11) мемлекеттiк меншiктiң сақталуын қамтамасыз етуге, өзіне сеніп тапсырылған мемлекеттiк меншiктi тек қызметтiк мақсатта пайдалануға;
      12) алып тасталды - ҚР 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.
      12-1) өздеріне мәлім болған сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жағдайлары туралы өздері жұмыс істейтін мемлекеттік орган басшылығының назарына немесе құқық қорғау органдарына дереу хабарлауға;
      13) қызметтiк міндеттерін тиiмдi атқару үшiн өзiнiң кәсiби деңгейi мен біліктiлiгiн арттыруға;
      14) оқуды аяқтағаннан кейін өздерін жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары бойынша мемлекеттік тапсырыс шеңберінде оқуға жіберген мемлекеттік органда, сондай-ақ мемлекеттік қызметте тікелей жұмысты өтеуге мiндеттi. Оқу және жұмысты өтеу мерзімдері уәкiлеттi органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президентi бекiтетiн Мемлекеттiк қызмет өткеру тәртібi туралы ережеде айқындалады.
      2. Мемлекеттiк әкімшілік қызметшiлердiң осы Заңда белгiленген негiзгi мiндеттерiнен туындайтын нақты мiндеттерi бiлiктiлiк талаптар негiзiнде айқындалады және қызметтiк нұсқаулықтарда көрсетiледi.
      Лауазымдық нұсқаулықтарды мемлекеттiк органның басшысы немесе ол уәкілеттік берген лауазымды адам, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда өзге де адамдар бекiтедi.
      Ескерту. 9-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 2011.07.05 N 452-IV (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізілетін); 14.12.2012 N 59-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      10-бап. Мемлекеттiк қызметте болуға байланысты
               шектеулер

      1. Мемлекеттiк қызметшiнiң:
      1) өкiлдi органдардың депутаты болуға;
      2) педагогтiк, ғылыми және өзге де шығармашылық қызметтi қоспағанда, басқа да ақылы қызметпен айналысуға;
      3) кәсiпкерлiк қызметпен айналысуға, соның iшiнде, егер коммерциялық ұйымды басқаруға тiкелей қатысу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес оның қызметтiк мiндетiне кiрмейтiн болса, егер "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы" Қазақстан Республикасының Заңында өзгеше белгіленбесе, ұйымдық-құқықтық нысанына қарамастан, коммерциялық ұйымды басқаруға қатысуға;
      4) үшiншi тұлғалардың істерi бойынша өзi қызмет iстейтiн не өзiне тiкелей бағынысты немесе өзiнiң бақылауындағы мемлекеттік органда өкiл болуға;
      5) өзiнiң қызметтiк iс-әрекетiн материалдық-техникалық, қаржылық және ақпараттық қамтамасыз ету құралдарын, басқа да мемлекеттiк мүлiк пен қызметтiк ақпаратты қызметтiк емес мақсатта пайдалануға;
      6) ереуiлдердi қоса алғанда, мемлекеттiк органдардың қалыпты жұмыс iстеуiне және қызметтiк мiндеттердi орындауға кедергi келтiретiн әрекеттерге қатысуға;
      7) лауазымдық өкiлеттiгiн орындауға байланысты азаматтар мен заңды тұлғалар көрсететiн қызметтi жеке мақсатына пайдалануға құқығы жоқ.
      2. Мемлекеттік қызметші қызметке кіріскеннен кейін бір ай ішінде, осы адамға заңды түрде тиесілі ақшаны, сондай-ақ мүліктік жалдауға берілген мүлікті қоспағанда, коммерциялық ұйымдардың жарғылық капиталындағы, өзінің меншігіндегі үлестерді, акцияларды (акцияны) және пайдаланылуы табыс алуға әкелетін өзге де мүлікті мемлекеттік қызметті өткеру уақытына Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен сенімгерлік басқаруға беруге міндетті. Мүлікті сенімгерлік басқаруға арналған шартты нотариат куәландыруға тиіс. Мемлекеттiк қызметшi мүлiктi сенiмгерлiк басқаруға арналған шарттың нотариат куәландырған көшiрмесiн нотариат куәландырған күннен бастап он күн мерзiмде жұмыс орны бойынша персоналды басқару қызметіне (кадр қызметiне) ұсынады. Мемлекеттiк қызметшiлердiң мүлiктi сенiмгерлiк басқаруға беру қағидаларын Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiтедi.
      Қазақстан Республикасы Үкіметінің мүшелерін, Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің Төрағасы мен мүшелерін қоспағанда, мемлекеттік қызметшілердің өздеріне тиесілі облигацияларды, ашық және аралық инвестициялық пай қорларының пайларын сенімді басқаруға бермеуіне болады.
      Мемлекеттік қызметшінің сенімгерлік басқаруға берілген мүліктен кіріс алуға құқығы бар.
      Қазақстан Республикасы Үкіметінің мүшелерін, Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің Төрағасы мен мүшелерін қоспағанда, мемлекеттік қызметшілер тұрғын үйлерін мүліктік жалдауға беруге құқылы.
      2-1. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Төрағасы мен оның орынбасарлары аталған лауазымдарға тағайындалған күндерінен бастап бір ай мерзімде өздеріне тиесілі инвестициялық қорлардың пайларын, облигацияларды және коммерциялық ұйымдардың акцияларын сенімгерлік басқаруға беруге және оларды сенімгерлік басқаруға арналған, нотариат куәландырған шарттың көшірмесін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің кадр қызметіне ұсынуға міндетті.
      Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Төрағасы мен оның орынбасарлары инвестициялық қорлардың пайларын, облигацияларды, коммерциялық ұйымдардың акцияларын сатып алуға құқылы емес.
      3. Заңдарда көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттiк қызметшiге өзiнiң жақын туыстары ата-аналары, балалары, бала асырап алушылар, асырап алған балалар, ата-анасы бiр және ата-анасы бөлек аға-iнiлерi мен апа-сiңлiлерi, аталары, әжелерi, немерелерi) немесе ерi (зайыбы) атқаратын қызметке тiкелей бағынысты лауазым атқаруына болмайды.
      3-1. Мемлекеттiк қызметшiлердiң жақын туыстары мен жекжаттарына (жұбайлардың аға-iнiлерiне, апа-сiңлiлерiне, ата-аналары мен балаларына) қатысты лауазымдық өкiлеттiктерiн жүзеге асыруына Қазақстан Республикасының заң актiлерiмен шектеулер көзделуi мүмкiн.
      4. Мемлекеттiк қызметке:
      1) белгiленген тәртiппен әрекетке қабілетсiз немесе әрекетке қабiлетi шектеулi деп танылған;
      2) сот белгiлi бiр мерзiм iшiнде мемлекеттiк лауазымдар атқару құқығынан айырған;
      3) бiлiктiлiк талаптарында тиiстi қызметтердi атқару үшiн денсаулық жағдайына арнаулы талаптар белгiленген реттерде медициналық мекеменiң қорытындысына сәйкес лауазымдық өкiлеттiктi орындауға кедергi келтiретiн науқасы бар;
      4) өзiнiң мәртебесiн және соған негізделген беделiн жеке басылық, топтық және өзге де қызметтiк емес мүдделерге пайдалануға алып келуi ықтимал әрекеттерге жол бермеу мақсатында өзiне заңмен белгiленген шектеулердi қабылдаудан бас тартқан;
      5) мемлекеттік қызметке кірер алдында үш жыл ішінде сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін тәртіптік жауаптылыққа тартылған адамды қабылдауға болмайды. Бұл ретте, сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін жұмыстан босатылған адам мемлекеттік қызметке жіберілмейді;
      6) алып тасталды - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      6-1) мемлекеттiк қызметке кiргенге дейiн үш жыл iшiнде сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшiн сот тәртiбiмен әкiмшiлiк жаза қолданылған;
      6-2) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған;
      6-3) алып тасталды - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);
      6-4) өзіне қатысты мемлекеттік қызметке орналасқанға дейін үш жылдың ішінде қылмыстық теріс қылық жасағаны үшін соттың айыптау үкімі шығарылған немесе қылмыстық теріс қылық жасағаны үшін қылмыстық жауаптылықтан Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабының бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде босатылған;
      7) мемлекеттiк қызметке кiру уақытына өтелмеген немесе заңда белгiленген тәртiппен алынбаған соттылығы бар;
      7-1) ауыр немесе аса ауыр қылмыстар жасағаны үшін бұрын сотталған немесе қылмыс жасағаны үшін қылмыстық жауаптылықтан Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабының бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде босатылған;
      8) сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнаманы сақтау нысанасына арнайы тексеруден өтпеген;
      9) қылмыстық топтың құрамында қылмыс жасаған;
      қылмыстық топтың құрамында жасалған қылмыстар туралы өзіне қатысты қылмыстық істі қылмыстық қудалау органы немесе сот Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның төменгі шегінің мерзімі өткенге дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабының бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатқан адамды қабылдауға болмайды.
      5. Алып тасталды - ҚР 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.
      Ескерту. 10-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.09.25 N 484, 2005.07.08 N 75 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.07.21 N 308, 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2009.12.08 N 226-IV (2010.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі), 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2012.07.05 N 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 14.12.2012 N 59-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

3-тарау. Мемлекеттік қызметке кіру

      11-бап. Мемлекеттiк саяси қызметке кiру

      Мемлекеттiк саяси қызметшiлердiң мемлекеттiк қызметке кiруi тағайындау не сайлау негiзiнде, сондай-ақ Қазақстан Республикасының
заңдарында белгiленген басқа да реттерде, тәртiп пен жағдайларда жүзеге асырылады.
      Ескерту. 11-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393 Заңымен.

      12-бап. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметке кiру

      1. Қазақстан Республикасы азаматтарының мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға орналасуға құқығы бар.
      Осы Заңда көзделген жағдайларды, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жергілікті өкілді органдардың тағайындауы немесе сайлану жағдайларын қоспағанда, мемлекеттік әкімшілік лауазымға орналасу конкурстық негізде жүзеге асырылады.
      2. «А» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметінің кадр резервіне іріктеу Қазақстан Республикасының Президентi айқындайтын тәртіппен жүргізіледі.
      «А» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметінің кадр резервіне алынған азаматтардың «А» корпусының бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына орналасуға арналған конкурстық іріктеуге қатысуға құқығы бар.
      3. Өз өкiлеттiктерiн теріс себептермен тоқтатқандарды қоспағанда, өз өкілеттіктерін кемінде алты ай орындаған және қойылатын біліктілік талаптарына сай келетін, өз өкілеттіктерін тоқтатқан Парламент депутаттарының, тұрақты негiзде жұмыс iстейтiн мәслихат депутаттарының, мемлекеттiк саяси қызметшiлердің, судьялардың «Б» корпусының мемлекеттiк әкiмшілiк лауазымына конкурстық іріктеуден тыс орналасуға құқығы бар.
      Осы тармақтың бірінші бөлігінде аталған адамдар «А» корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына Қазақстан Республикасы Президентінің шешімімен кадр резервіне іріктеуден және конкурстық іріктеуден өтпестен орналаса алады.
      4. Мемлекеттiк қызметке кiру кезiнде тегіне, әлеуметтiк, лауазымдық және мүлiктiк жағдайына, жынысына, нәсiлiне, ұлтына, тiлiне, дiнге көзқарасына, нанымына, тұрғылықты жерiне байланысты немесе кез келген өзге жағдаяттар бойынша қандай да бір кемсітушілік белгілеуге жол берiлмейдi.
      Ескерту. 12-бап жаңа редакцияда - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді - ҚР 13.06.2013 N 101-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізiледi) Заңымен.

      13-бап. Мемлекеттiк қызметке кiру кезiнде қойылатын
               талаптар

      1. Мемлекеттiк қызметке кiретiн адамдар мынадай талаптарға сай болуға:
      1) Қазақстан Республикасының азаматы болуға;
      2) егер Қазақстан Республикасының заңнамасында тиiстi лауазымдарға қатысты өзгеше белгiленбесе, жасы он сегiз жастан кем болмауға тиіс.
      Мемлекеттiк әкімшілік лауазымдарға орналасуға үміткер адамдар мынадай талаптарға сай болуға:
      1) қажеттi бiлiмi, кәсiби даярлық деңгейi болуға және белгіленген бiлiктiлiк талаптарына сай келуге;
      2) Қазақстан Республикасының заңында белгіленген зейнеткерлік жасқа толмаған болуға тиіс.
      2. Азамат мемлекеттiк қызметке кiру кезінде мемлекеттік кіріс органдарына табыстары және өзiне меншiк құқығымен тиесiлi, салық салу объектілері болып табылатын мүлкi туралы декларацияны табыс етуге мiндеттi.
      3. Мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға орналасу арнайы тексерудің оң нәтижелері алынғаннан кейiн жүзеге асырылады.
      Мемлекеттік орган арнайы тексерудің нәтижелерін алған күнге дейiн азаматтарды мемлекеттік әкiмшiлiк лауазым көздейтін мiндеттердi уақытша атқару үшiн жұмысқа қабылдайды. Олармен еңбек қатынастары Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес реттеледi. Еңбек шарттары арнайы тексеруді жүргізу мерзіміне жасалады.
      Арнайы тексеру жүргізу кезеңінде бұл адамдарға осы Заңның мемлекеттік қызметшілердің міндеттері мен жауапкершілігі, мемлекеттік қызметте болуына байланысты шектеулер бөлігіндегі ережелері қолданылады. Бұл адамдардың құқықтары еңбек шартында айқындалады.
      4. Мемлекеттiк саяси қызметке кiру үшiн қойылатын қосымша талаптарды Қазақстан Республикасының Президентi айқындауы мүмкін.
      5. «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына қойылатын біліктілік талаптары мемлекеттік органның құрылымдық бөлімшелері қызметінің негізгі бағыттары, мемлекеттік әкімшілік қызметшілер жүзеге асыратын лауазымдық өкілеттіктер ескеріле отырып, мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымдар санаттарына қойылатын үлгілік біліктілік талаптары негізінде әзірленеді және оларды уәкілетті органның келісімімен мемлекеттік органдар бекітеді.
      «А» корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына қойылатын арнайы біліктілік талаптарын Қазақстан Республикасының Президентi бекітеді.
      Ескерту. 13-бап жаңа редакцияда - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР 13.06.2013 N 101-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізiледi); 07.11.2014 № 248-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 28.11.2014 № 257-V (қолданысқа енгізілу тәртібін 10-баптың 12) тармақшасынан қараңыз) Заңдарымен.

      14-бап. Мемлекеттiк әкiмшілiк лауазымға орналасуға
             арналған конкурс

      1. Мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға орналасуға арналған конкурс Қазақстан Республикасы азаматтарының мемлекеттiк қызметке тең қол жеткiзу құқығын қамтамасыз етедi.
      «Б» корпусының бос және уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымына орналасуға арналған конкурсты мемлекеттік орган өткізеді.
      Тестілеуден өту кезінде уәкілетті орган белгілейтін шекті мәндерден төмен емес баға алған азаматтардың конкурсқа қатысуға құқығы бар.
      2. Конкурс орталық мемлекеттік органдарда, ведомстволарда және олардың аумақтық бөлімшелерінде өткізілген кезде хабарландырулар орталық мемлекеттік органдардың және уәкілетті органның интернет-ресурстарында, сондай-ақ уәкілетті орган айқындаған мерзімді баспасөз басылымдарында жарияланады.
      Конкурсты жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органдарда өткізу туралы хабарландырулар жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органдардың және уәкілетті органның интернет-ресурстарында, сондай-ақ уәкілетті органның аумақтық бөлімшелері айқындаған мерзімді баспасөз басылымдарында жарияланады.
      Персоналды басқарудың бірыңғай қызметі (кадр қызметi) құрылған жағдайда, хабарландырулар ол құрылымына кіретін мемлекеттік органның интернет-ресурсында жарияланады.
      3. Егер конкурс «Б» корпусының уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымына өткізілсе, онда осы шарт конкурсты өткізу туралы хабарландыруда көрсетілуге тиіс.
      4. Конкурсты өткізу және конкурстық комиссияны құру тәртібін уәкілетті орган айқындайды.
      5. Облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада, аудандарда, қалаларда тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің бюджеттерінен қаржыландырылатын атқарушы органдар үшін бірыңғай конкурстық комиссия құруға жол беріледі. Жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандық, қалалық атқарушы органдардың бірыңғай конкурстық комиссиясы осы атқарушы органдардың басшыларын тағайындауға құқығы бар адамның шешімімен құрылады.
      Орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелері үшін орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесінде бірыңғай конкурстық комиссия құруға жол беріледі. Аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелердің бірыңғай конкурстық комиссиясы орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесі басшысының шешімімен немесе жоғары тұрған органның шешімімен құрылады.
      6. Конкурстық комиссияның оң қорытындысын алған конкурсқа қатысушының «Б» корпусының мемлекеттiк әкiмшілiк лауазымына орналасуға құқығы бар.
      7. Тағайындауға құқығы бар адам конкурстық комиссияның оң қорытындысын алған конкурсқа қатысушыны «Б» корпусының жарияланған мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымына қабылдауға мiндеттi. Бұл ретте, Қазақстан Республикасының заңнамасында мемлекеттiк қызметке кiру үшiн көзделген талаптар сақталуға тиiс.
      8. Конкурстық комиссияның оң қорытындысын алмаған, бiрақ ол мемлекеттiк қызметке ұсынған конкурсқа қатысушы «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметінің кадр резервіне алынуға құқылы.
      Мемлекеттік органның конкурстық комиссиясының ұсынымы бойынша «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметінің кадр резервіне алынған конкурсқа қатысушы өзі алынған күннен бастап бір жыл ішінде, біліктілік талаптарына сай келген жағдайда, сол мемлекеттік органда «Б» корпусының тиісті мемлекеттік әкімшілік лауазымына қосымша конкурстан өтпестен орналасуға құқылы.
      9. Конкурстық комиссияның шешiмiне Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен шағым жасалуы мүмкін.
      10. «А» корпусының бос және уақытша бос мемлекеттік әкімшілік лауазымына орналасуға арналған конкурсты өткізудің ерекше тәртібін Қазақстан Республикасының Президентi айқындайды.
      Ескерту. 14-бап жаңа редакцияда - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

  4-тарау. Мемлекеттік қызмет өткеру және қызметтік мансап

      15-бап. Мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға кiру кезiндегi
               сынақ

      1. Мемлекеттiк әкiмшілік қызметке алғаш рет немесе қызметiн тоқтатқаннан кейiн жаңадан қабылданған, сондай-ақ жоғары дәрежелi санаттағы мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға қабылданған азамат үшiн үш айға дейiнгi мерзiмге сынақ белгіленуi мүмкiн.
      2. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшi дәлелдi себептермен қызметте болмаған кезең сынақ мерзiмiне есептелмейдi.
      3. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшi сынақ нәтижесi қанағаттанғысыз болған жағдайда уәкiлеттi органмен немесе оның аумақтық бөлiмшесiмен келiсе отырып, сынақ, мерзiмiнен өтпеген адам ретiнде жұмыстан шығарылуы мүмкiн.
      4. Егер сынақ мерзiмi өтiп, мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшi мемлекеттiк қызметтi жалғастыра берсе, ол сынақтан өткен болып саналады және сынақ мерзiмi мемлекеттiк қызмет стажына есептеледi. Одан кейiнгi жұмыстан босатуға Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген негiздер бойынша ғана жол берiледi.
      Ескерту. 15-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393, 2005.07.08 N 75 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз) Заңдарымен.

      15-1-бап. «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік
                 лауазымдарына ауысу тәртібімен орналасу

      1. Мемлекеттік әкімшілік қызметшінің «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына өзі келiсiм берген, қойылатын біліктілік талаптарына сай келген жағдайда және оның соңғы лауазымындағы қызметінің нәтижелері ескеріле отырып, ауысу тәртібімен орналасуға құқығы бар.
      Ауысудың жүргізілу тәртібі уәкiлеттi органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президентi бекiтетiн Мемлекеттiк қызмет өткеру тәртібi туралы ережеде реттеледi.
      Мемлекеттiк қызмет өткеру тәртібi туралы ережеде көзделген жағдайларда «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына ауысу тәртібімен орналасу уәкілетті органның немесе оның аумақтық бөлімшесінің келісімімен жүзеге асырылады.
      2. «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына ауысу тәртібімен орналасу аумақтық бөлімшелерін қоса алғанда, мемлекеттік органның, оның ведомствосының ішінде, сондай-ақ олардың арасында жүзеге асырылады.
      3. «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымына басқа мемлекеттік органдардан, олардың ведомстволарынан және олардың аумақтық бөлімшелерінен ауысу тәртібімен орналасу Мемлекеттік қызмет өткеру тәртібі туралы ережеде айқындалатын жағдайларда жүзеге асырылады.
      4. Мемлекеттік қызметшіге сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін әкімшілік жаза қолдану туралы қаулының орындалуы аяқталған күннен бастап бір жыл ішінде немесе оның сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшiн алынбаған тәртiптiк жазасы болған кезде, «Б» корпусының мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымына ауысу тәртiбiмен орналасуға жол берiлмейдi.
      Ескерту. 4-тарау 15-1-баппен толықтырылды - ҚР 2012.12.14 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      16-бап. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң қызметін
               бағалау және оларды аттестаттау

      1. Мемлекеттік органдар мемлекеттік әкімшілік қызметшілер жұмысының тиімділігін және сапасын айқындау үшін олардың қызметін жыл сайынғы бағалауды жүргізеді.
      2. Мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің қызметін жыл сайынғы бағалау нәтижелері сыйлықақы беру, көтермелеу, оқыту, мансаптық жоспарлау, ротация жөнінде шешімдер қабылдауға негіз болып табылады.
      Мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің қызметін үш жыл бойы бағалау нәтижелері оларды аттестаттаудан өткізу жөнінде шешімдер қабылдауға негіз болып табылады.
      3. «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілерінің кәсiби даярлық деңгейін және олардың лауазымдық мiндеттерді орындау қабілетін айқындау жөніндегі рәсім аттестаттау болып табылады.
      Аттестаттау тестілеуді және әңгімелесуді қамтиды. Кемiнде он бес жыл мемлекеттiк қызмет өтілі бар «Б» корпусының мемлекеттік әкiмшілік қызметшiлері тестiлеуге жатпайды.
      4. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң қызметін бағалау және оларды аттестаттау тәртібін уәкiлеттi органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президентi бекiтедi.
      «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілері аттестаттауға дәлелсіз себептермен келмеген жағдайда тәртіптік жауаптылыққа тартылады.
      Аттестаттауда теріс нәтижелер алған «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілері қызметінен төмендетілуге не босатылуға жатады.
      Қызметінен төмендету «Б» корпусының төмен тұрған бос мемлекеттік әкімшілік лауазымы болған, «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшісі осы лауазымға қойылған біліктілік талаптарына сай келген кезде жүзеге асырылады.
      Қайта аттестатталуға жататын «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік қызметшілері қайта аттестаттау аяқталғанға дейін ауысу тәртібімен тең дәрежелі не жоғары тұрған лауазымдарға тағайындала алмайды.
      5. Облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада, аудандарда, қалаларда тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің бюджеттерінен қаржыландырылатын атқарушы органдар үшін бірыңғай аттестаттау комиссиясын құруға жол беріледі. Жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандық, қалалық атқарушы органдардың бірыңғай аттестаттау комиссиясы осы атқарушы органдардың басшыларын тағайындауға құқығы бар адамның шешімімен құрылады.
      Орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелері үшін орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесінде бірыңғай аттестаттау комиссиясын құруға жол беріледі. Аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелердің бірыңғай аттестаттау комиссиясы орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесі басшысының шешімімен немесе жоғары тұрған органның шешімімен құрылады.
      Ескерту. 16-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.12.14 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      17-бап. Жұмыс уақыты

      1. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң жұмыс уақытының ұзақтығы осы Заңда көзделген ерекшелiктер ескерiле отырып, Қазақстан Республикасының еңбек заңдарына сәйкес белгiленедi.
      2. Тұтас алғанда мемлекеттiк органның немесе оның жекелеген бөлiмшелерiнiң қалыпты (үздiксiз) жұмысы әрi қарай жедел атқарылуына байланысты болатын шұғыл және күнi бұрын болжанбаған жұмысты орындау үшiн орган басшысының не жауапты хатшының немесе Қазақстан Республикасының Президентi айқындайтын өзге де лауазымды адамның жазбаша өкiмi бойынша жұмысы Республиканың еңбек заңдарына сәйкес өтелетiн, демалыс және мереке күндерi қызметке келуге мiндеттi жекелеген мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлер тартылуы мүмкiн.
      Ескерту. 17-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

      18-бап. Iссапарлар кезiндегi кепiлдiктер мен өтемақылар

      1. Мемлекеттiк қызметшілерге Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейтiн тәртiппен қызметтiк, оның iшiнде шет мемлекеттерге, iссапарларға арналған шығындары өтеледi.
      Мемлекеттiк қызметшілерге Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген iссапарда болған уақытына тәулікақы алуға, көздеген жерiне барып-қайту жөнiндегi шығындарға, тұрғын үй-жай жалдау жөнiндегi шығындарға кепiлдiктер мен құқығы тиесiлi болады.
      2. Iссапарға жiберiлген мемлекеттiк қызметшілердiң iссапардың бүкiл уақыты бойы жұмыс орны (қызметi) мен орташа жалақысы сақталады.
      Ескерту. 18-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393 Заңымен.

      18-1-бап. Ротация

      Мемлекеттік қызметте «А» корпусының мемлекеттiк әкімшілік қызметшiлерiн ротациялау мансаптық жоспарлау шеңберінде олардың келісімімен жүзеге асырылады.
      Ротация жүргізудің тәртiбiн уәкiлеттi органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президентi айқындайды.
      Ескерту. 18-1-баппен толықтырылды - ҚР 2005.07.08 N 75 Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); жаңа редакцияда - ҚР 2012.12.14 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      18-2-бап. Мүдделер қақтығысы

      1. Егер мүдделер қақтығысы бар болса, мемлекеттiк қызметшiнiң лауазымдық өкiлеттiктерді жүзеге асыруына тыйым салынады.
      2. Мемлекеттiк қызметшi мүдделер қақтығысын болғызбау және оны реттеу бойынша шаралар қабылдауға тиiс.
      3. Туындаған мүдделер қақтығысы туралы немесе оның туындау мүмкiндiгi туралы өзiне белгiлi болған сәтте мемлекеттiк қызметшi өзiнiң тiкелей басшысына немесе мемлекеттiк органның басшылығына бұл туралы жазбаша түрде хабарлауға мiндеттi.
      Тiкелей басшысы немесе мемлекеттiк органның басшылығы мемлекеттiк қызметшiнiң өтiнiшi бойынша немесе басқа көздерден ақпарат алған кезде, мүдделер қақтығысын болғызбау және оны реттеу бойынша уақтылы шаралар қабылдауға, оның iшiнде:
      1) оған байланысты мүдделер қақтығысы туындаған немесе туындауы мүмкiн мәселе бойынша мемлекеттiк қызметшiнiң лауазымдық мiндеттерiн атқаруды басқа адамға тапсыруға;
      2) мемлекеттiк қызметшiнiң лауазымдық мiндеттерiн өзгертуге;
      3) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен мемлекеттiк қызметшiнiң келiсiмi бойынша оны басқа лауазымға ауыстыруға тиiс.
      4. Мемлекеттiк қызметшi, оның тiкелей басшысы және мемлекеттiк органның басшылығы өздерiне белгiлi болған мүдделер қақтығысы жағдайларын болғызбау және оны реттеу бойынша шаралар қабылдамағаны үшiн тәртiптiк жауапкершiлiкке тартылады.
      Ескерту. Заң 18-2-баппен толықтырылды - ҚР 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

      19-бап. Мемлекеттiк қызметті өткерудiң өзге де мәселелерi

      1. Мемлекеттiк әкiмшілік лауазымдарға алғаш рет қабылданған адамдарға уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен тәлімгерлер бекітіледі.
      2. Мемлекеттік қызметшілердің және мемлекеттік әкімшілік қызметтің кадр резервіне алынған адамдардың тағылымдамадан өтуі уәкілетті органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.
      3. Мемлекеттiк қызметті өткерудің осы Заңда реттелмеген өзге де мәселелерi Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiнде, уәкiлеттi органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президентi бекiтетiн Мемлекеттiк қызмет өткеру тәртібi туралы ережеде регламенттеледі.
      Ескерту. 19-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.12.14 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      20-бап. Мемлекеттiк қызметтің кадр резервi

      Ескерту. 20-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      1. Мемлекеттiк саяси және әкiмшiлiк лауазымдарға орналасу үшiн мемлекеттiк қызметтiң кадрлар резервi қалыптастырылады.
      2. Кадр резервiн қалыптастыру тәртiбi және онымен жұмысты ұйымдастыру уәкiлеттi органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президентi бекiтетiн Мемлекеттiк қызметтiң кадрлар резервi туралы ережемен реттеледi.
      Ескерту. 20-бап жаңа редакцияда - ҚР 2005.07.08 N 75 Заңымен (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз); өзгеріс енгізілді - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

4-1-тарау. Мемлекеттік қызметшілердің қызмет этикасы

      Ескерту. Заң 4-1-тараумен толықтырылды - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      20-1-бап. Мемлекеттік қызметшілерге қызмет этикасын сақтау
                 жөнінде қойылатын талаптар

      1. Мемлекеттік қызметшілер:
      1) мемлекеттік қызметке, мемлекетке және оның институттарына қоғамның сенімін сақтауға және нығайтуға;
      2) жалпы жұрт таныған моральдық-этикалық нормаларды сақтауға;
      3) азаматтармен қарым-қатынаста сыпайылық және әдептілік танытуға;
      4) мемлекет мүддесіне нұқсан келтіретін, мемлекеттік органдардың тиімді жұмыс істеуіне кедергі жасайтын іс-әрекеттерге қарсы тұруға;
      5) Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздеріне құрметпен қараудың үлгісі болуға;
      6) заңдарда белгіленген шектеулер мен тыйымдарды сақтауға;
      7) мемлекеттік органдардың тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету мақсатында лауазымдық міндеттерін адал және кәсіби деңгейде атқаруға;
      8) лауазымдық міндеттерін атқару кезінде жеке және заңды тұлғаларға ерекше ықылас көрсетпеуге, олардың ықпалынан тәуелсіз болуға;
      9) жеке сипаттағы мәселелерді шешу кезінде мемлекеттік органдардың, ұйымдардың, мемлекеттік қызметшілер мен өзге де адамдардың қызметіне ықпал ету үшін өзінің қызметтік жағдайын пайдаланбауға;
      10) кадрларды туыстық, жерлестік және жеке басына берілгендік белгілері бойынша іріктеу мен орналастыру жағдайларына жол бермеуге;
      11) қарамағындағы мемлекеттік қызметшілерден олардың қызметтік міндеттерінің шеңберінен тыс тапсырмалар орындауды талап етпеуге;
      12) басқа адамдарды құқыққа қайшы теріс қылықтар немесе жалпы жұрт таныған моральдық-этикалық нормалармен сыйыспайтын іс-әрекеттер жасауға мәжбүрлемеуге;
      13) басқа мемлекеттік қызметшілер тарапынан қызмет этикасы нормаларын бұзу фактілеріне жол бермеуге және олардың жолын кесуге міндетті.
      2. Мемлекеттік қызметшілер лауазымдық міндеттерін атқару кезеңінде ресми мінез-құлық нормаларын сақтауға тиіс.
      3. Мемлекеттік қызметшілер қызметтік жағдайын және онымен байланысты мүмкіндіктерді коммерциялық және коммерциялық емес ұйымдардың мүддесіне орай, оның ішінде оларға өзінің көзқарасын насихаттау үшін пайдаланбауға тиіс.

      20-2-бап. Мемлекеттік қызметшілердің сыбайлас жемқорлыққа
                 қарсы әрекеттері

      1. Мемлекеттік қызметшілер сыбайлас жемқорлық көріністеріне қарсы тұруға, сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарға не сыбайлас жемқорлықпен ұштасатын немесе сыбайлас жемқорлыққа жағдайлар туғызатын әрекеттерге жол бермеуге тиіс.
      2. Мемлекеттік қызметшілер басқа мемлекеттік қызметшілер тарапынан болатын сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық фактілерінің жолын кесуге тиіс.
      3. Мемлекеттік қызметші, егер сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық туралы анық ақпараты болса, мұндай құқық бұзушылықты болғызбау және тоқтату жөнінде қажетті шаралар қолдануға, оның ішінде жоғары тұрған басшыға, өзі жұмыс істейтін мемлекеттік органның басшылығына, уәкілетті мемлекеттік органдарға жазбаша нысанда дереу хабарлауға тиіс. Мемлекеттік қызметші өзін басқа адамдардың сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауға көндіру жағдайлары туралы да аталған адамдар мен органдарға жазбаша нысанда дереу хабарлауға міндетті.
      Мемлекеттік органның басшылығы ақпаратты алған күннен бастап бір ай мерзімде мемлекеттік қызметшінің сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар, өзін осы бұзушылықтарды жасауға көндіру жағдайлары туралы мәлімдеулері бойынша шаралар қолдануға, оның ішінде тексерулер ұйымдастыру және уәкілетті органдарға өтініштер жолдау арқылы шаралар қолдануға міндетті.
      4. Мемлекеттік органның басшылығы сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың, өзін осы бұзушылықтарды жасауға көндірудің анық жағдайлары туралы хабарлаған мемлекеттік қызметшіні оның құқықтарын, заңды мүдделерін кемсітетін қудалаудан қорғау жөнінде шаралар қолдануға міндетті.
      5. Мемлекеттік қызметшілер жеке және заңды тұлғалардың өз құқықтары мен заңды мүдделерін іске асыруын қиындататын іс-әрекеттерге (әрекетсіздікке) жол бермеуге тиіс.
      6. Мемлекеттік қызметшіге сыбайлас жемқорлық жасаған деп көпшілік алдында негізсіз айып тағылған жағдайда, ол осындай айыптауды анықтаған күннен бастап бір ай мерзімде оны теріске шығару жөнінде шаралар қолдануға тиіс.

      20-3-бап. Көпшілік алдында сөйлеу

      1. Мемлекеттік орган қызметінің мәселелері бойынша көпшілік алдында сөйлеуді оның басшысы немесе мемлекеттік органның уәкілеттік берілген лауазымды адамдары жүзеге асырады.
      Мемлекеттік қызметшілер пікірталастарды әдепті түрде жүргізуге тиіс.
      2. Мемлекеттік қызметшілердің мемлекеттік саясатты жүргізуге және мемлекеттік органның қызметіне қатысы жоқ мәселелер бойынша мемлекеттік органның атынан жарияланымдарына жол берілмейді.
      Педагогтік, ғылыми және өзге де шығармашылық қызмет жөнінде материалдар жариялауды мемлекеттік қызметші жеке тұлға ретінде өз атынан жүзеге асырады.

  5-тарау. Мемлекеттік қызметшілерді қамсыздандыру

      21-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң еңбегiне ақы төлеу

      1. Мемлекеттiк қызметшiлердiң еңбегiне төленетiн ақы қызметтiк мiндеттерiн сөзсiз және тиянақты атқаруы үшiн жеткiлiктi материалдық жағдайды қамтамасыз етуге, мемлекеттiк органдарды бiлiктi және тәжiрибелi кадрлармен жасақтауға жәрдемдесуге, олардың адал да бастамашыл еңбегiн ынталандыруға тиiс.
      2. Мемлекеттiк саяси қызметшiлердiң еңбегiне ақы төлеу жүйесiн Қазақстан Республикасының Президентi белгiлейдi.
      Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң еңбегiне ақы төлеу Қазақстан Республикасының Президентi бекiтетiн Еңбекке ақы төлеудiң бiрыңғай жүйесi негiзiнде жүзеге асырылады.
      3. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң жалақысы республикалық және жергiлiктi бюджеттердiң қаражаты есебiнен төленедi.
      4. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң жалақысы мен оларға төленетiн басқа да төлемдер Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен индекстелуге тиiс.
      Ескерту. 21-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393, 2012.07.05 N 30-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      22-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң демалысы

      1. Мемлекеттiк қызметшiлерге сауықтыру үшiн екi лауазымдық айлықақысы мөлшерiнде жәрдемақы төленiп, ұзақтығы отыз күнтiзбелiк күнге ақы төленетiн жыл сайынғы демалыс берiледi.
      2. Мемлекеттiк қызметшiлердiң қалауы бойынша жыл сайынғы ақы төленетiн демалыс оларға бөлiп-бөлiп берiлуi мүмкiн.
      3. Мемлекеттiк қызметшiге жалақысы сақталмайтын демалыс берiлуi мүмкiн.
      4. Мемлекеттiк қызметшiлер мемлекеттiк орган басшысының не жауапты хатшының немесе Қазақстан Республикасының Президентi айқындайтын өзге де лауазымды адамның шешiмi бойынша жыл сайынғы немесе қосымша демалыстан шақыртылып алынуы мүмкiн. Пайдаланылмаған демалыстың қалған бөлiгi мемлекеттiк  қызметшiге тиiстi жылдың басқа кез келген уақытында берiледi не келесi жылғы демалысына қосылады.
      5. Мемлекеттік әкімшілік қызметші ауыстырылған жағдайда не мемлекеттік саяси қызметшінің басқа мемлекеттік лауазымға тағайындалуына байланысты, егер мемлекеттік қызметші бұрынғы жұмыс орнында демалысын пайдаланбаған болса, жаңа жұмыс орнындағы ақы төленетін жыл сайынғы демалысы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген мерзімі аяқталғанға дейін берілуі мүмкін.
      Ескерту. 22-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393, 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

      23-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердi көтермелеу

      1. Мемлекеттiк қызметшiлер лауазымдық мiндеттерiн үлгiлi орындағаны, мiнсiз мемлекеттiк қызметi, ерекше маңызды және күрделi тапсырмаларды орындағаны үшiн және жұмыстағы басқа да жетiстiктерi үшiн, сондай-ақ өз қызметінің бағалану нәтижелері бойынша:
      1) бiржолғы ақшалай сыйақы беру;
      2) алғыс жариялау;
      3) бағалы сыйлықпен марапаттау;
      4) грамотамен марапаттау;
      5) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген көтермелеудiң өзге де нысандарымен, оның ішінде ведомстволық наградалармен және омырауға тағатын ерекшелік белгілерімен марапаттау арқылы көтермеленуi мүмкiн.
      2. Мемлекеттiк қызметшiлер ерекше еңбек сiңiргенi үшiн Қазақстан Республикасының мемлекеттiк наградаларымен марапатталады.
      Ескерту. 23-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

      24-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердi әлеуметтiк
               қорғау шаралары

      1. Мемлекеттiк қызметшiлер Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiп бойынша тұрғын үймен қамтамасыз етіледi.
      2. Тұрғын үй жағдайын жақсартуға мұқтаж мемлекеттiк қызметшiлерге жеке тұрғын үй құрылысы үшiн жер учаскесi тегiн берiледi. Жер учаскесiн беру шарттарын Республика Үкiметi белгiлейдi.
      3. Мемлекеттiк қызметшiлер және олармен бiрге тұратын отбасы мүшелерi белгiленген тәртiппен тиiстi мемлекеттiк денсаулық сақтау мекемелерiнде медициналық қызмет көрсетуді пайдаланады.
      4. Мемлекеттік орган таратылған (жойылған) жағдайда, мемлекеттік әкімшілік қызметшілерге кемінде үш жыл мемлекеттік қызмет өтілі болған кезде төрт орташа айлық жалақысы мөлшерінде жұмыстан шығу жәрдемақысы төленеді.
      Мемлекеттік орган қайта ұйымдастырылған жағдайда жаңадан құрылған мемлекеттік органның басшылығы қайта ұйымдастырылған мемлекеттік органның мемлекеттік әкімшілік қызметшілеріне олардың біліктілігіне сәйкес жұмыс ұсынады.
      Басқа мемлекеттік органның функциялары, өкілеттіктері және штат бірліктері берілген мемлекеттік орган берілген функцияларды, өкілеттіктерді орындаған және осы штат бірліктерінде қызмет атқарған мемлекеттік әкімшілік қызметшілерге олардың біліктілігіне сәйкес жұмыс ұсынады.
      Мемлекеттік әкімшілік қызметшілер жұмысқа орналасудан бас тартқан жағдайда, олар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жұмыстан босатылады. Бұл ретте, кемінде үш жыл мемлекеттік қызмет өтілі бар мемлекеттік әкімшілік қызметшілерге төрт орташа айлық жалақысы мөлшерінде жұмыстан шығу жәрдемақысы төленеді.
      Мемлекеттік органның штат саны қысқарған жағдайда мемлекеттік қызметшіге кемінде үш жыл мемлекеттік қызмет өтілі болған кезде төрт орташа айлық жалақысы мөлшерінде жұмыстан шығу жәрдемақысы төленеді.
      5. Мемлекеттiк қызметшi қайтыс болған жағдайда оның отбасы мүшелерiне мемлекеттiк органдағы соңғы қызмет орны бойынша үш орташа жалақысы мөлшерiнде бiржолғы жәрдемақы төленедi, бұл орайда жәрдемақының мөлшерi Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленгеннен төмен болмауы керек.
      Ескерту. 24-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393; 14.12.2012 N 59-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      25-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердi зейнетақымен және
               әлеуметтiк қамсыздандыру

      Мемлекеттiк қызметшiлердi зейнетақымен және әлеуметтiк қамсыздандыру Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.

6-тарау. Мемлекеттік қызметшілердің мемлекеттік қызметті
тоқтатуы

      26-бап. Мемлекеттiк саяси қызметшiлердiң отставкаға
               шығуы және қызметтен босатылуы

      1. Отставка дегенiмiз мемлекеттiк саяси қызметшiнiң тиiстi мемлекеттiк лауазымдағы мiндеттерiн атқаруды тоқтатуы, ол оның жазбаша арызы негiзiнде жүзеге асырылады.
      2. Отставканы мемлекеттiк саяси қызметшiнi осы лауазымға тағайындаған (сайлаған) мемлекеттiк орган немесе лауазымды адам қабылдайды немесе одан дәлелдi бас тартылады. Отставканы қабылдау немесе одан бас тартылу туралы шешiм жазбаша арыз берiлген күннен бастап бiр ай мерзiмде қабылданады. Саяси қызметшi отставкадан бас тартылған жағдайда қызметтiк өкілеттiгiн атқаруды жалғастыруға тиiс және оның Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртiппен қызметтен босауға құқығы бар.
      3. Мемлекеттік саяси қызметшілер Конституцияда, осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамасында белгіленген негіздерде және тәртіппен отставкаға өтініш береді және отставкаға кетеді.
      4. Лауазымдық өкiлеттiгiн өрескел бұзу, мемлекеттiк қызметте болуға лайықсыз қылықтар жасау мемлекеттiк саяси қызметшiнiң отставкаға шығуы үшiн негiз бола алмайды, қайта жұмыстан босату үшiн негiз болады. Мемлекеттiк саяси қызметшiлердi қызметтен босатудың негiздерi мен тәртiбiн Қазақстан Республикасының Президентi белгiлейдi.
      4-1. Мыналар:
      сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған адамды немесе сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін бұрын жұмыстан шығарылған адамды, сондай-ақ қылмыстық топтың құрамында қылмыс жасаған адамды мемлекеттік қызметке қабылдау;
      қылмыстық топтың құрамында жасалған қылмыстар туралы өзіне қатысты қылмыстық істі қылмыстық қудалау органы немесе сот Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның төменгі шегінің мерзімі өткенге дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабының бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатқан адамды мемлекеттік қызметке қабылдау мемлекеттік саяси қызметшілердің мемлекеттік қызметті тоқтатуы үшін негіз болып табылады.
      5. Алып тасталды - ҚР 14.12.2012 N 59-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).
      Ескерту. 26-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393, 2007.07.21 N 308, 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 14.12.2012 N 59-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      27-бап. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң
               мемлекеттiк қызметтi тоқтатуының негiздерi

      1. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң мемлекеттiк қызметтi тоқтатуы үшiн:
      1) олардың өз тiлегi бойынша жұмыстан босату туралы арыз беруi;
      1-1) тараптардың өзара келісуі бойынша еңбек шартын жасасу жолымен олардың мемлекеттік қызметте болу мерзімін жыл сайын ұзарту құқығымен Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген зейнеткерлік жасқа толуы;
      2) еңбек шарты мерзiмiнiң бiтуi не Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген негiздер бойынша келiсiм-шарттың бұзылуы;
      2-1) Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген олардың өкілеттіктері мерзімдерінің аяқталуы;
      2-2) олардың атқаратын лауазымдары саяси лауазымдарға не азаматтарды Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жергілікті өкілді органдар тағайындайтын немесе олар сайланатын лауазымдарға өзгеруі;
      3) мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердiң өз табысы мен мүлкi туралы көрiнеу жалған мәлiмет беруi;
      4) осы Заңда белгiленген мiндеттер мен шектеулердi сақтамауы;
      5) меншiк құқығымен тиесiлi мүлiктi сенiм бiлдiрiлген басқаруға бермеуi;
      6) Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалтуы;
      7) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылығын жасауы;
      7-1) қылмыс не қасақана қылмыстық теріс қылық жасағаны үшін соттың айыптау үкiмiнің заңды күшіне енуi;
      7-2) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған адамды немесе сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін бұрын жұмыстан шығарылған адамды, сондай-ақ қылмыстық топтың құрамында қылмыс жасаған адамды мемлекеттік әкімшілік лауазымға қабылдау;
      қылмыстық топтың құрамында жасалған қылмыстар туралы өзіне қатысты қылмыстық істі қылмыстық қудалау органы немесе сот Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның ең төменгі шегінің мерзімі өткенге дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабының бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатқан адамды мемлекеттік әкімшілік лауазымға қабылдау;
      7-3) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасағаны үшін қылмыстық істі Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабының бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатылуы, сондай-ақ қылмыстық топтың құрамында жасалған қылмыс үшін қылмыстық істі қылмыстық қудалау органының немесе соттың Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексі Ерекше бөлігінің тиісті бабында көзделген бас бостандығынан айыру түріндегі жазаның төменгі шегінің мерзімі өткенге дейін Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабының бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде тоқтатуы;
      7-4) мемлекеттiк қызметке кiру кезiнде мемлекеттiк қызметке қабылдаудан бас тарту үшiн негiз болуы мүмкiн көрiнеу жалған құжаттар мен мәлiметтердi беруі;
      7-5) мемлекеттiк лауазымға тағайындалу кезiнде осы Заңда белгіленген талаптарға сәйкес келмеуі;
      8) осы Заңда белгiленген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттiк
әкiмшiлiк лауазымды конкурстан тыс атқаруы;
      9) аттестаттаудың терiс нәтижелерi;
      9-1) сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнаманың сақталу нысанасына арнайы тексерудiң терiс нәтижелерi;
      10) Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де негiздемелер негiз болып табылады.
      1-1. Осы баптың 1-тармағының 3), 4), 5), 7), 7-1), 7-2), 7-3), 7-4) тармақшаларына сәйкес жұмыстан босатылған адамдар терiс себептермен босатылған болып танылады.
      2. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлердi босатуды мемлекеттiк органның мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға қабылдауға құқығы бар тиiстi лауазымды адамы Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жүргiзедi.
      3. Қызметтен заңсыз босатылған жағдайда мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiнiң уәкiлеттi органға шағымдануға, сондай-ақ өзiнiң құқықтары мен бостандықтарын сот арқылы қорғауға құқығы бар.
      4. Мемлекеттiк саяси қызметшiлердiң, сондай-ақ мемлекеттік органдардың мемлекеттік әкімшілік қызметшілер болып табылатын басшыларының ауысуы жаңадан тағайындалған мемлекеттiк саяси және (немесе) әкімшілік қызметшілердің бастамасы бойынша мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшінің атқарып отырған лауазымдағы мемлекеттiк қызметiн тоқтатуы үшiн негiз бола алмайды.
      Ескерту. 27-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393, 2005.07.08 N 75 (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз), 2007.05.15 N 253, 2007.07.21 N 308, 2009.12.07 N 222-IV (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-б. қараңыз), 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2011.11.29 N 502-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 14.12.2012 N 59-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі), 13.06.2013 N 101-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізiледi); 03.07.2014 № 227-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі); 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

  7-тарау. Мемлекеттік қызмет туралы заңдарды бұзу үшін
жауаптылық

      28-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң жауаптылығы

      1. Мемлекеттiк қызметшiнiң өзiне жүктелген мiндеттердi орындамағаны не тиiсiнше орындамағаны, терiс себептермен жұмыстан босатуға әкеп соғатын тәртiптiк терiс қылық жасаған адамдарды өз еркiмен жұмыстан босатқаны, мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға адамдарды заңсыз тағайындағаны және (немесе) мемлекеттік әкімшілік лауазымдардан адамдарды заңсыз босатқаны, мемлекеттік әкімшілік қызметшілерге тәртіптік жазаларды заңсыз қолданғаны, мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға орналасуға арналған конкурсты өткiзу тәртiбiн бұзғаны, тест тапсырмаларының және өзге де конкурстық сұрақтардың мазмұнын жария еткені, мүдделер қақтығысын болғызбау және реттеу жөнінде шаралар қолданбағаны, лауазымдық өкiлеттiгiн асыра пайдаланғаны, мемлекеттiк және еңбек тәртiбiн бұзғаны үшiн, сол сияқты осы Заңда белгiленген, мемлекеттiк қызметте болуға байланысты шектеулердi сақтамағаны үшiн мемлекеттiк қызметшiге тәртiптiк жазалар:
      1) ескерту;
      2) сөгiс;
      3) қатаң сөгiс;
      4) қызметке сәйкес еместiгi туралы ескерту;
      4-1) қызметiн төмендету;
      5) атқаратын қызметiнен босату қолданылуы мүмкiн.
      1-1. Мемлекеттік қызметшіге сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшін тәртіптік жазаның мынадай түрлері:
      1) қызметіне толық сәйкес еместігі туралы ескерту;
      2) лауазымын төмендету;
      3) атқаратын қызметінен босату қолданылады.
      Қызметіне толық сәйкес еместігі туралы ескерту түріндегі тәртіптік жаза лауазымын төмендету түрінде тәртіптік жаза қолдану мүмкін болмаған кезде қолданылады.
      Лауазымын төмендету түріндегі тәртіптік жаза төмен тұрған бос мемлекеттік лауазым болған және мемлекеттік қызметші осы лауазымға белгіленген біліктілік талаптарына сәйкес келген кезде қолданылады.
      Атқаратын қызметінен босату түріндегі тәртіптік жаза сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы заңнамада көзделген негіздер бойынша қолданылады.
      2. Тәртiптiк жазаны:
      1) лауазымдық өкiлеттiгiне сәйкес осындай құқығы бар адамдар қолданады;
      2) нақ сол терiс қылық үшiн қайтадан қолдануға болмайды;
      3) Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiмен белгiленетiн тәртiппен қолданады.
      2-1. Облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада, аудандарда, қалаларда тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктердің бюджеттерінен қаржыландырылатын атқарушы органдар үшін бірыңғай тәртіптік комиссия құруға жол беріледі. Жергілікті бюджеттерден қаржыландырылатын облыстық, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың, аудандық, қалалық атқарушы органдардың бірыңғай тәртіптік комиссиясы осы атқарушы органдардың басшыларын тағайындауға құқығы бар адамның шешімімен құрылады.
      Орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелері үшін орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесінде бірыңғай тәртіптік комиссия құруға жол беріледі. Аудандық, қалалық аумақтық бөлімшелердің бірыңғай тәртіптік комиссиясы орталық мемлекеттік органның және оның ведомствосының өңіраралық немесе облыстық аумақтық бөлімшесі басшысының шешімімен немесе жоғары тұрған органның шешімімен құрылады.
      3. Тәртiптiк лайықсыз әрекетке жол берген мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiнi оны тағайындаған басшы белгiленген тәртiппен жауаптылығы туралы мәселе шешiлгенге дейiн лауазымдық мiндеттерiн атқарудан уақытша шеттетуi мүмкiн.
      4. Мемлекеттiк қызметшi өз iс-әрекетiнiң заңсыздығы үшiн жауап бередi. Атқару үшiн алынған өкiмнiң заңдылығына күмәнданған жағдайда бұл жөнiнде ол өзiнiң тiкелей басшысына және өкiмдi берген басшыға жазбаша нысанда дереу хабарлауға тиiс. Лауазымы бойынша жоғары тұрған басшы аталған өкiмдi жазбаша растаған жағдайда мемлекеттiк қызметшi, егер оны орындау қылмыстық жазалануға тиiс әрекеттерге әкеп соқпайтын болса, оны орындауға мiндеттi. Мемлекеттiк қызметшiнiң заңсыз өкiмдi орындауының салдары үшiн осы өкiмдi растаған басшы жауап бередi.
      5. Мемлекеттiк қызметшiлер құқық бұзушылықтар жасаған жағдайда Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген негіздерде және тәртiппен тиiсiнше қылмыстық, әкiмшiлiк, материалдық жауаптылықта болады.
      Ескерту. 28-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2003.03.11 N 393, 2003.09.25 N 484, 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 14.12.2012 N 59-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап үш ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 03.07.2014 № 227-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

       28-1-бап. Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды
                  және сыбайлас жемқорлыққа жағдай туғызатын
                  құқық бұзушылықтарды жасағаны үшiн тәртiптiк
                  жаза қолдану мерзiмдерi

      1. Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды немесе сыбайлас жемқорлыққа жағдай туғызатын құқық бұзушылықтарды жасағаны үшiн тәртiптік жаза терiс қылық анықталған күннен бастап үш айдан кешiктiрiлмей қолданылады және жазаны терiс қылық жасалған күннен бастап бiр жылдан кешiктiрiп қолдануға болмайды.
      2. Сотқа дейінгі тергеп-тексеру не қылмыстық іс тоқтатылған жағдайда, бірақ адамның іс-әрекеттерінде сыбайлас жемқорлық тәртіптік теріс қылық белгілері болған кезде, тәртіптік жаза сотқа дейінгі тергеп-тексеруді не қылмыстық істі тоқтату туралы шешім қабылданған күннен бастап үш айдан кешіктірілмей, бірақ осы теріс қылық жасалған күннен бастап бір жылдан кешіктірілмей қолданылады.
      3. Мемлекеттiк қызметшiнiң еңбекке уақытша қабiлетсiздiгiне, мемлекеттiк немесе қоғамдық мiндеттердi орындау үшiн жұмыстан босатылуына, демалыста, iссапарда болуына байланысты жұмыста болмаған уақытында бiр жылдық және үш айлық тәртiптiк жаза қолдану мерзiмi еңбек заңнамасына сәйкес тоқтатыла тұрады.
      Ескерту. Заң 28-1-баппен толықтырылды - ҚР 2003.09.25 N 484, өзгерту енгізілді - ҚР 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 04.07.2014 № 233-V (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

      28-2-бап. Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасын
                 бұзғаны үшін тәртіптік жазалар қолдану
                 мерзімдері

      Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасын бұзғаны үшін тәртіптік жаза терiс қылық анықталған күннен бастап үш айдан кешiктiрiлмей қолданылады және жазаны терiс қылық жасалған күннен бастап бiр жылдан кешiктiрiп қолдануға болмайды.
      Ескерту. Заң 28-2-баппен толықтырылды - ҚР 2012.02.16 N 557-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

       29-бап. Мемлекеттiк қызметшiлер құқықтарының оларды
               тәртiптiк жауапқа тарту кезiндегi кепiлдiгi

      1. Мемлекеттік қызметші өзін тәртіптік жауаптылыққа тартуға байланысты барлық материалдармен міндетті түрде таныстырылуға тиіс, оған қызметтік тексеру рәсіміне жеке өзінің қатысу құқығы беріледі.
      2. Жауапқа тартылушы мемлекеттiк қызметшiлер мемлекеттiк органның немесе лауазымды адамның iс-әрекетi мен шешiмдерiне уәкiлеттi орган белгілеген тәртiппен не сотқа шағым жасай алады.
      Ескерту. 29-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2010.12.29 N 371-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

8-тарау. Қорытынды ережелер

      30-бап. Осы Заңның күшіне енгізілу тәртібі

      Осы Заң 2000 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
      Президенті