ИПС "Әділет"

"Білім туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-2-бабының 8) тармақшасына, "Қазақстан Республикасының Жоғары Сот Кеңесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 1-тармағының 10) тармақшасына сәйкес:

1. Осы өкімге қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасы Жоғары Сот Кеңесінің жанындағы Сот төрелігі академиясы білім алушыларының кәсіптік практикадан және тағылымдамадан өтуін ұйымдастыру және өткізу қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Жоғары Сот Кеңесі аппаратының Сот оқуы және біліктілік емтиханын ұйымдастыру бөлімі осы өкімді Қазақстан Республикасы Жоғары Сот Кеңесінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. Осы өкім қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді.

Қазақстан Республикасы
Жоғары Сот Кеңесінің Төрағасы

Д. Малахов

Қазақстан Республикасы
Жоғары Сот Кенесі
Төрағасының
2024 жылғы 4 желтоқсандағы
№ 1-8/63 өкіміне
қосымша

Қазақстан Республикасы Жоғары Сот Кеңесінің жанындағы Сот төрелігі академиясы білім алушыларының кәсіптік практикадан және тағылымдамадан өтуін ұйымдастыру және өткізу қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Қазақстан Республикасы Жоғары Сот Кеңесінің жанындағы Сот төрелігі академиясының білім алушыларының кәсіптік практикадан және тағылымдамадан өтуін ұйымдастыру және өткізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Білім туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Білім туралы заң), 5-2-бабының 8-тармағына сәйкес әзірленді.

2. Қағидалар Қазақстан Республикасы Жоғары Сот Кеңесінің жанындағы Сот төрелігі Академиясы (бұдан әрі – Академия) білім алушыларының кәсіптік практикадан (бұдан әрі – практика) және тағылымдамадан өтуін ұйымдастыру және өткізу тәртібін айқындайды.

3. Осы Ережеде білім алушылар ретінде Академияның магистранттары танылады.

4. Практика және тағылымдама практика бағдарламасына сәйкес жүзеге асырылады, ұзақтығы мен мерзімі Қазақстан Республикасы Жоғары Сот Кеңесінің Төрағасы бекіткен үлгілік оқу жоспарымен, оқу жоспарымен және Академияның академиялық күнтізбесімен айқындалып іске асырылады және оқу пәніне теңестірілген мәртебеге ие.

5. Тәжірибе көлемі 24 кредит, тағылымдама көлемі 2 кредитті құрайды.

6. Практика мен тағылымдаманы ұйымдастыру және өткізу Академияның академиялық бағдарламалар мен жобалар орталығына (бұдан әрі – АБЖО) және ғылыми-білім беру орталықтарына (бұдан әрі – ҒБО) жүктеледі және Академияның ғылыми-білім беру орталықтарына (бұдан әрі-ҰОО) жүктеледі.

7. Практиканы өткізу үшін база ретінде Астана қаласының соттары анықталады. Академия Астана қаласының сотымен жасалған шартқа сәйкес білім алушылардың практикадан өтуін ұйымдастырады.

Форс-мажорлық жағдайлар (дүлей құбылыстар, әскери іс-қимылдар, төтенше жағдай және т. б.) туындаған жағдайда Академия Жоғары Сот Кеңесімен (бұдан әрі – Кеңес), Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотымен (бұдан әрі – Жоғарғы Сот) келісім бойынша, білім алушылардың кәсіптік практикадан өтуіне шарттар жасай отырып, Қазақстан Республикасының басқа да жергілікті соттарын практика базалары ретінде айқындай алады.

8. Тағылымдамадан өту базасын Академия ынтымақтастық туралы шарттарға және (немесе) келісімдерге/меморандумдарға сәйкес дербес айқындайды.

2-тарау. Білім алушылар практикасын ұйымдастыру және өткізу

9. Білім алушылар практикасы оқу процесінде алған теориялық білімдерді іс жүзінде бекіту, кеңейту және тереңдету, теориялық білімдер мен құқықтық нормаларды кәсіби қызмет барысында қолдану дағдыларын қалыптастыру, болашақ кәсіби қызметінде қажетті дағдылар, құзыреттер мен тәжірибені тиімді қолдану мақсатында жүзеге асырылады.

10. Практика міндеттері:

1) аудандық және оларға теңестірілген соттар жұмысының ерекшелігін зерделеу, судья қызметінде жұмыс істеу үшін қажетті практикалық және ұйымдастырушылық дағдыларды игеру;

2) Академияда алған білім мен дағдыларды практикада қолдану;

3) сот қызметіндегі теория мен практика арасындағы байланысты терең түсіну;

4) практиканы өту барысында теориялық білімге жүйелі көзқарас қалыптастыру;

5) магистрлік жобаны жазу үшін эмпирикалық материалдар жинау, өңдеу және талдау.

11. Білім алушыларды практикаға жіберу практика өту базалары мен мерзімдері, Академиядан жетекшісі көрсетілген, Академия Ректорының бұйрығымен ресімделеді. Бұйрық практика басталғанға дейінгі бір аптадан кешіктірілмей шығарылады.

12. Практика Академия бекіткен бағдарлама мен күнтізбелік кесте негізінде, практика базаларының келісімі бойынша, сондай-ақ білім алушының практика күнделігінің негізінде жүзеге асырылады.

13. ҒБО әзірлеген тәжірибе бағдарламасы мен күнделігін Оқу әдістемелік кеңес бекітеді.

14. Білім алушылардың практикасына басшылықты практикадан өту орны бойынша судьялар мен Академия оқытушылары педагогикалық жүктемеге сәйкес жүзеге асырады. Бір білім алушының тәжірибесіне Академиядан жетекшілік жүргізу уақытының нормасы аптасына бір сағатты құрайды.

15. АБЖО практика мәселелері бойынша білім алушылармен жиналысты дайындауды және өткізуді ұйымдастырады, білім алушыларды әдістемелік және өзге де материалдармен қамтамасыз етеді.

16. Практика өту кезінде білім алушылар заңнамада белгіленген тәртіппен сот қызметіне қатысады, Академиядан және практика базасынан бекітілген жетекшілерден кеңес ала алады.

17. Практика өту кезінде білім алушылар:

1) АБЖО өткізетін ұйымдастыру жиналысына қатысады;

2) практика бағдарламасымен танысады;

3) белгіленген мерзімде жеке басын куәландыратын құжатты, практикадан өту мәселелері бойынша әдістемелік және өзге де материалдарды өзімен бірге алып практика базасынан өту орнына келеді;

4) соттың қолданыстағы ішкі тәртіп ережелерін, қызметтік этика, еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы, өткізу режимі нормаларын, практика базаларының өзге де нормативтік құқықтық актілерін зерделейді және сақтайды;

5) жұмыс режимін сақтайды, практика базасындағы басшының нұсқауларын және практика бағдарламасын орындайды;

6) кәсіби қызмет мәселелеріне тікелей қатысты және оларға қол жетімділігі шектелмеген қызметтік құжаттармен, әдістемелік материалдармен және сот істерімен жұмыс істейді;

7) практика базасының қызметін ұйымдастыру ерекшеліктерін зерттейді;

8) сот практикасының материалдарын жинайды және оларды магистрлік зерттеу тақырыбы бойынша қорытады;

9) әртүрлі санаттағы азаматтық, қылмыстық, әкімшілік істер және әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша сот процестеріне қатысады;

10) орындалатын жұмыстардың барлық түрлерін көрсете отырып практика күнделігін жүйелі жүргізеді;

11) практикадан өту барысында алынған қолжетімділігі шектеулі ақпаратты жария етпеу туралы талаптарды сақтайды

18. Академия тарапынан оқытушы-жетекшісі:

1) практикадан өтуіне және есеп дайындауына бақылауды жүзеге асырады;

2) практика мәселелері бойынша білім алушылармен белгіленген және қорытынды конференция өткізеді;

3) білім алушыларға практика бағдарламасын орындау кезінде әдістемелік көмек көрсетеді;

4) практика бағдарламасы мәселелері бойынша білім алушыларға кеңес береді, практика барысында туындайтын мәселелерді шешуге көмек көрсетеді, практикадан өту туралы есептің жекелеген бөлімдерін мезгілімен тексереді;

5) практикалық білім мен дағдыларды бекіту үшін сот өндірісінің жекелеген сұрақтар бойынша практикадан өту және сот актілерін орындау орны бойынша аптасына екі рет теориялық-практикалық семинарлар өткізеді.

19. Судья – практика базасы тарапынан жетекшісі:

1) практикадан өту бағдарламасымен танысады;

2) білім алушылардың практика бағдарламасын орындауы үшін қажетті жағдайлар жасайды;

3) практикадан өту бойынша білім алушыларға көмек көрсетіп, практика бағдарламасының орындалуына бақылау жасайды;

4) білім алушыны соттың жұмыс жоспарымен, оны құрастыру әдістемесімен және жоспарлы тапсырмалардың орындалуын бақылаумен таныстырады;

5) білім алушыларға практика бағдарламасын орындауға мүмкіндік беретін нормативтік құқықтық актілермен, әдістемелік материалдармен және сот істерімен танысуға мүмкіндік береді;

6) білім алушыға – жүз балдық жүйе бойынша бағасы көрсетілген мінездеме-пікір дайындайды (практика базасындағы жетекшінің қолы тиісті соттың әкімшісімен расталады).

20. Практикадан өту кезеңінде білім алушы сот әкімшісінде келесі мәселелерді зерделейді:

1) келіп түскен талап арыздарды (арыздарды), қылмыстық, азаматтық, әкімшілік істерді және әкімшілік құқық бұзушылық туралы істерді тіркеу және одан әрі жылжыту;

2) істер номенклатурасын құру;

3) бастапқы статистикалық есептер мен анықтамаларды әзірлеу;

4) аяқталған істерді мұрағатқа өткізуге дайындау тәртібі.

21. Білім алушы сот отырысы хатшысының жұмысымен танысу кезінде келесі мәселелерді зерделейді:

1) істерді сот талқылауына дайындау;

2) сот отырысының хаттамасын жүргізу;

3) алдын ала тыңдаудан және істерді сот талқылауынан кейін қылмыстық, азаматтық, әкімшілік істерді және әкімшілік құқықбұзушылық бойынша істерді ресімдеу;

4) аппеляциялық сатыға жіберу үшін сот істерін дайындау;

5) заңды күшіне енген сот актілері бойынша құжаттарды дайындау және орындауға жіберу.

22. Сотта білім алушы сот істері мен материалдарын қарау және шешу бойынша келесідей кәсіби білім, біліктілік және дағды алады:

1) әкімшілік істер (жария-құқықтық даулар) бойынша:

әкімшілік сот ісін жүргізу қағидаттарын қолдану;

әкімшілік іс қозғау;

әкімшілік істердің соттылығын анықтау;

әкімшілік процеске қатысушыларды анықтау;

әкімшілік актінің ерекшеліктері;

сот талқылауын жүргізудің жалпы ережелерін сақтау;

процессуалдық мәжбүрлеу шараларын қолдану;

дәлелдеу процесінің тәртібі мен ерекшеліктері;

келіп түскен талап бойынша соттың іс-әрекеттері және алдын ала тыңдау;

сот талқылауын тағайындау;

сот талқылауын жүргізу тәртібі мен ерекшеліктері;

сот шешімін шығару;

сот шешімін орындау;

оңайлатылған (жазбаша) іс жүргізу тәртібі;

әкімшілік істер бойынша сот медиациясының ерекшеліктері;

сайлауға, республикалық референдумға қатысушы азаматтар мен қоғамдық бірлестіктердің сайлау құқықтарын қорғау туралы әкімшілік істер бойынша іс жүргізудің ерекшеліктері;

2) азаматтық істер бойынша:

істердің ведомстволық бағыныстылығы мен соттылығын және олардың түрлерін айқындау;

іс жүргізу мерзімдерін сақтау;

электрондық сот ісін жүргізу ерекшеліктері;

бұйрық шығару ерекшеліктері;

дауды (жанжалды) медиация және партисипативтік рәсім тәртібімен реттеу;

талапты қайтару және одан бас тарту;

талап қою істерін қозғау;

талап қоюды қамтамасыз ету;

істі сот талқылауына дайындау бойынша процессуалдық әрекет;

алдын ала сот отырысы мәселелерін шешу;

сот талқылауы тәртібі және сот шешiмiн шығару;

сот шығыстарын тараптардың арасында бөлу мәселелерін шешу;

шешімдегі сипаттамалар мен айқын арифметикалық қателерді түзету;

соттың қосымша шешiмі;

сот шешiмін түсiндiру;

іс бойынша іс жүргізуді тоқтату;

талап арызды қараусыз қалдыру;

сот ұйғарымы;

жеңілдетілген (жазбаша) өндірістің ерекшеліктері;

ерекше өндірістің ерекшеліктері;

ерекше талап қою істерінің ерекшеліктері;

шешiмдерді орындау;

3) қылмыстық істер бойынша:

қылмыстық істер соттылығы және олардын түрлері;

келiп түскен қылмыстық iс бойынша соттың әрекеттерi;

iстi алдын ала тыңдауды жүргiзу және оның қорытындысы;

басты сот талқылауы;

iстiң қысқартылған тәртiппен сотта талқылануы;

соттың үкiмін шығару және оның түрлері;

жеке қаулылар;

соттың шешімдерін орындау;

жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша істі қайта қарау;

ерекше істі жүргізу сипаты;

сотта келісімдік іс жүргізу ерекшеліктері;

бұйрықтық іс жүргізу ерекшеліктері;

алқабилердiң қатысуымен iстерді қарау;

үкім шығарылғанға дейін тәркілеу туралы іс жүргізу;

4) әкімшілік құқықбұзушылық бойынша:

әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнама қағидаттарын қолдану;

әкiмшiлiк жауаптылық негіздерін анықтау;

әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы заңнама қағидаттарының қолдану;

әкiмшiлiк жазалар мен әкiмшiлiк-құқықтық ықпал ету шараларын қолдану;

әкiмшiлiк жауаптылықтан және әкiмшiлiк жазадан босату;

әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы iстердiң ведомстволығын анықтау;

істердің ведомстволық бағыныстылығын анықтау;

әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істерді қозғау;

әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі қарау тәртібі;

әкімшілік органдардың қаулыларына шағымды, наразылықты қарау тәртібі;

әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы iстер бойынша соттың ұйғарымдары мен қаулылары.

23. Білім алушы қолданыстағы заңнамада көзделген жағдайларды қоспағанда, әкімшілік, азаматтық, қылмыстық істерді және әкімшілік құқық бұзушылық туралы істерді қарау кезінде сот процесіне қатысады, сондай-ақ практика базасындағы жетекшісінің нұсқауы бойынша пратика есебіне қоса берілетін іс жүргізу құжаттарының жобаларын дайындайды.

24. Білім алушы сот ісі макетінің материалдарын сот ісін жүргізудің әрбір нысаны бойынша цифрлық жеткізгіште (компакт-диск) электрондық нысанда қалыптастырады және практикадан өткені туралы есепке қоса береді.

25. Білім алушы практика базасындағы жетекшісінің қарауына құжаттардың жобаларын ұсынады, онымен бірге оларда жасалған тұжырымдардың дұрыстығына және осы құжаттарға қойылатын талаптардың сақталуына талдау жасайды.

26. Дәлелді себептермен (еңбекке уақытша жарамсыздық туралы растайтын парағы бар ауру, жақын туыстарының, жұбайының (зайыбының) және (немесе) олардың жекжаттарының қайтыс болуы, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де себептер) өткізіп алған күндері бар білім алушы тиісті аудандық және оларға теңестірілген сот төрағасының келісімі бойынша, өткізіп алған Академияның вице-ректоры бекіткен қосымша кестеге сәйкес практика күндерін өтеуге тиіс. Өткізіп алған күндерді өтеу академиялық күнтізбеге сәйкес оқу процесінің келесі кезеңі басталғанға дейін бес жұмыс күнінен кешіктірілмейтін мерзімде жүзеге асырылады.

27. Академия тарапынан практика жетекшісі осы Қағидалардың 31-тармағына сәйкес практика қорытындысы бойынша білім алушылар жасаған құжаттардың толықтығын тексереді.28. Академия тарапынан практика жетекшісі барлық құжаттарды ұсынбаған жағдайда білім алушы есепті қорғауға жіберілмейді.

29. Практика аяқталғаннан кейін ҒБО ұсынымы бойынша АБЖО практикадан өту туралы есептерді қорғауды ұйымдастырады. Есепті АБЖО ұсынысы бойынша ректордың бұйрығымен құрылған комиссия қарайды.

Комиссия құрамына кемінде үш адамнан тұратын Академия оқытушылары кіреді, олардың бірі төраға болып табылады. Комиссияның сандық құрамы тақ болып табылады. Комиссия мүшелері құқықтың әртүрлі салалары бойынша мамандар болуға тиіс.

30. Комиссия есептерді қорғауды практика аяқталған күннен бастап бес жұмыс күнінен кешіктірмей қарайды.

31. Практика қорытындысы бойынша білім алушы комиссия білім алушы ұсынған келесі құжаттарды қарайды:

1) практикадан өту туралы мазмұнында келесідей мәліметтер бар жазбаша есеп:

практикадан өту орны, мерзімі және оның өту реті;

практика жоспары бойынша орындалған жұмыстардың түрлері;

практикалық өзіндік жұмыста игерген дағдылары;

құқық қолдануды және қажет болған жағдайда заңнаманы жетілдіру жөніндегі ұсыныстар;

кәсіби практиканы ұйымдастыруды жетілдіру бойынша ұсыныстар;

2) практика базасындағы жетекшінің қолымен және практикадан өту орны бойынша соттың мөрімен расталған толтырылған күнделігі;

3) практика базасындағы жетекшінің білім алушының практика бағдарламасын орындауы мен кәсіби дайындығын көрсететін мінездеме-пікірі;

4) жеке өзі жасаған іс жүргізу құжаттарының жобалары;

5) сот ісін жүргізудің әрбір нысаны бойынша істің электронды форматтағы материалдары.

32. Есепті қорғау нәтижелері бағалаудың балдық-рейтингтік әріптік жүйесіне сәйкес бағаланады. Практика бойынша есепті қорғауды бағалау критерийлері практика бағдарламасында айқындалады.

33. Комиссия ашық дауыс беру арқылы Комиссия мүшелерінің жалпы санының көпшілік даусымен шешім қабылдайды. Дауыстар тең болған кезде төрағаның дауысы шешуші болып табылады. Қорытынды бағалар емтихан ведомосіне енгізіледі.

3-тарау. Білім алушылардың тағылымдамадан өтуін ұйымдастыру және өткізу

34. Тағылымдама оқу пәніне теңестірілген және білім алушының білім бағдарламасының құрамдас бөлігі болып табылады.

35. Тағылымдамадан өту мақсаты:

магистрлік жобада анықталған міндеттерді шешу;

отандық және шетелдік практиканың жаңа теориялық, әдіснамалық және технологиялық жетістіктерін, ғылыми зерттеулердің заманауи әдістерімен, эксперименттік деректерді өңдеу және интерпретациялаумен танысу және игеру;

оқу процесінде алынған теориялық білімді бекіту, озық шетелдік ғылыми және практикалық тәжірибені игеру.

36. Тағылымдаманың ұзақтығы мен мерзімі академиялық күнтізбемен анықталады.

37. Науқастануы немесе басқа да дәлелді себептер бойынша тағылымдамадан толық мөлшерде өтпеген білім алушылар үшін Академия ректорының шешімімен оның өту кезеңі неғұрлым кеш мерзімге, бірақ қорытынды аттестаттауға дейінгі бір айдан кешіктірілмей, ауыстырылады. Бұл жағдайда мерзім тағылымдамадан өту базасымен келісім бойынша айқындалады.

38. Тағылымдама бағдарламасын Академиямен келісім бойынша, мамандану бейініне, өзектілігіне және практикалық маңыздылығына сәйкес, тағылымдамадан өту базасы әзірлейді.

39. Тағылымдаманың жеке жоспары магистрлік жобаның тақырыбына сәйкес құрастырылады, ғылыми жетекшімен және тиісті ҒБО директорымен келісіледі.

40. Білім алушыларды тағылымдамаға жіберу академия тарапынан жетекшілер, тағылымдамадан өту мерзімдері көрсететілген Академия ректорының бұйрығымен рәсімделеді. Бұйрық тағылымдама басталғанға дейінгі екі айдан кешіктірмей шығарылады.

41. Тағылымдамадан өтуді ұйымдастыру-әдістемелік сүйемелдеуді және бақылауды білім алушылармен тағлымдама өту орнына бірге баратын Академия өкілі қамтамасыз етеді. Білім алушы өз міндеттерін бұзған жағдайда Академия өкілі бұзу фактісі туралы акт (еркін мәтінде) жасайды және Академия ректорына дереу хабар жібереді.

42. Білім алушыларға әдістемелік және консультациялық көмек көрсетуді ҒБО (директор, ғылыми жетекші) және АБЖО жүзеге асырады.

43. АБЖО нормативтік құжаттарды және әдістемелік материалдарды бере отырып, тағылымдамадан өту мәселелері бойынша білім алушылармен ұйымдастыру жиналысын дайындайды және өткізеді.

44. Тағылымдамаға жіберілетін білім алушылар:

1) магистрлік жоба бойынша ғылыми жетекшіден тағылымдама кезеңіне жеке тапсырмалар алады;

2) тағылымдамадан өту бағдарламасында және жеке жоспарда көзделген жұмысты адал ниетпен орындайды;

3) іссапарға жіберу үшін құжаттарды уақытында ұсынады;

4) тағылымдамадан өтуге жіберу туралы бұйрықта көрсетілген тағылымдама мерзімін сақтайды;

5) қабылдаушы тараптың ресімдеу тәртібіне сәйкес виза үшін құжаттарды өз бетінше дайындайды және виза алады;

6) бұйрықта көрсетілген тағылымдамадан өту мерзімінен кешікпей Академиядан шығады және қайтып келеді;

7) қабылдаушы жоғары оқу орнының, мекеменің және/немесе ұйымның ішкі тәртіп ережелерін және жарғысын сақтайды;

8) жалпы моральдық-этикалық нормаларды сақтайды;

9) тағылымдама үшін жеке жоспарды орындауға бөлінген уақытты барынша пайдаланады және тағылымдама бағдарламасында көзделген барлық тапсырмаларды сапалы орындайды;

10) тағылымдама аяқталғаннан кейін мінездеме алады, тағылымдамадан өткені туралы есеп жасайды және оны қабылдаушы тараптың кураторы растайды;

11) сметамен бекітілген жоспарлы шығындарды асырмайды. Іссапар шығыстары жөніндегі құжаттар тағылымдамадан келгеннен кейін дереу Академияның әкімшілік-қаржылық қызметіне ұсынылады. Білім алушылар жоспарлы шығыстарды артық жұмсаған кезде, артық шығын сомасы тағылымдамадан келгеннен кейін бес жұмыс күні ішінде білім алушының өз қаражаты есебінен өтеледі;

12) тағылымдамадан келгеннен кейін үш жұмыс күні ішінде ҒБО-ға тағылымдамадан өту құжаттарын ұсынады. Ұсынылған құжаттарды талдау негізінде ғылыми жетекші қорғауға жіберілгені немесе жіберуден бас тартуы туралы екі күн ішінде шешім қабылдайды.

45. Академия тарапынан тағылымдама жетекшісі – оқытушы:

1) тағылымдамадан өту және есепті дайындау бойынша бақылауды жүзеге асырады;

2) тағылымдама мәселелері бойынша білім алушылармен орнату және қорытынды конференция өткізеді;

3) тағылымдама бағдарламасын орындау кезінде білім алушыларға әдістемелік көмек көрсетеді;

4) тағылымдама бағдарламасын орындау мәселелері бойынша білім алушыларға кеңес береді.

46. Тағылымдама қорытындысы бойынша білім алушы келесі құжаттарды ұсынады:

1) тағылымдамадан өту туралы есеп (қабылдаушы тараптың кураторы мен білім алушының қолы қойылады);

2) тағылымдама базасының қолымен және мөрімен куәландырылған тағылымдама күнделігі;

3) тағылымдама базасы тарапынан тағлымдама кураторының білім алушы дайындығының деңгейі, жұмыстағы бастамашылығы мен тәртібі туралы мінездеме;

4) тағылымдамадан өткенін куәландыратын құжат (сертификат, куәлік, анықтама және т. б.).

47. Тағылымдамадан өту туралы есепте:

1) кіріспе: тағылымдамадан өту орны, мерзімі және тәртібі;

2) негізгі бөлім:

тағылымдама бағдарламасы мен жеке жоспары бойынша орындалған жұмыстың түрі мен көлемі;

неғұрлым күрделі, қызықты кейстерді талдау;

білім алушының пікірі бойынша арнайы зерттеуді қажет ететін және магистрлік жоба үшін маңызды сұрақтар (оларды шешу бойынша белгілі бір ұсыныстармен);

магистрлік жоба тақырыбы бойынша жинақталған және жүйеленген шетел материалдарына шолу;

3) қорытынды: тағылымдама нәтижелері бойынша тұжырымдар мен ұсыныстар;

4) тағылымдама кезінде талданған материалдардың көшірмелерін (электронды форматта ұсынылуы мүмкін) қамтитын қосымша.

48. Тағылымдама нәтижелерін бағалау критерийлері:

білім алушының дайындық деңгейін, жұмыстағы бастамашылығын және тәртіптілігін көрсететін тағылымдама базасынан тағылымдама кураторының қорытындысы (сипаттамада баяндалады);

тағылымдама бағдарламасы мен жоспарын орындау дәрежесі;

білім алушыларға ұсынған есептік материалдардың мазмұны мен сапасы;

тағылымдамадан өту туралы есепті қорғау кезінде көрсетілген білім деңгейі.

49. Комиссия ашық дауыс беру арқылы Комиссия мүшелерінің жалпы санының көпшілік даусымен шешім қабылдайды. Дауыстар тең болған кезде төрағаның дауысы шешуші болып табылады. Қорытынды бағалар емтихан ведомосіне енгізіледі.

В соответствии с подпунктом 8) статьи 5-2 Закона Республики Казахстан "Об образовании", подпунктом 10) пункта 1 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О Высшем Судебном Совете Республики Казахстан":

1. Утвердить прилагаемые Правила организации и прохождения профессиональной практики и стажировки обучающимися Академии правосудия при Высшем Судебном Совете Республики Казахстан.

2. Отделу судебного образования и организации квалификационного экзамена Аппарата Высшего Судебного Совета Республики Казахстан обеспечить размещение настоящего распоряжения на официальном интернет-ресурсе Высшего Судебного Совета Республики Казахстан.

3. Настоящее распоряжение вступает в силу со дня подписания.

Председатель
Высшего Судебного Совета
Республики Казахстан

Д. Малахов

Приложение
к распоряжению Председателя
Высшего Судебного Совета
Республики Казахстан
от 4 декабря 2024 г. № 1-8/63

Правила организации и прохождения профессиональной практики и стажировки обучающимися Академии правосудия при Высшем Судебном Совете Республики Казахстан

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила организации и прохождения профессиональной практики и стажировки обучающимися Академии правосудия при Высшем Судебном Совете Республики Казахстан (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 8) статьи 5-2 Закона Республики Казахстан "Об образовании".

2. Правила определяют порядок организации и прохождения профессиональной практики (далее – практика) и стажировки обучающимися Академии правосудия при Высшем Судебном Совете Республики Казахстан (далее – Академия).

3. В настоящих Правилах под обучающимися понимаются магистранты Академии.

4. Практика и стажировка реализуются в соответствии с программой практики, продолжительность и сроки которых определяются типовым учебным планом, утвержденным Председателем Высшего Судебного Совета Республики Казахстан (далее – Председатель Совета), учебным планом и академическим календарем Академии и имеют статус, приравненный к учебной дисциплине.

5. Объем практики составляет 24 кредита, объем стажировки – 2 кредита.

6. Организация и проведение практики и стажировки возлагаются на Центр академических программ и проектов (далее – ЦАПП) и научно-образовательные центры (далее – НОЦ) Академии.

7. В качестве базы для проведения практики определяются суды города Астана. Академия в соответствии с заключенным договором с судом города Астана организовывает прохождение обучающимися практики.

В случае возникновения форс-мажорных ситуаций (стихийные явления, военные действия, чрезвычайное положение и т.п.) Академия по согласованию с Высшим Судебным Советом Республики Казахстан (далее – Совет), Верховным Судом Республики Казахстан (далее – Верховный Суд) может определить в качестве баз практики другие местные суды Республики Казахстан, с которыми заключаются договоры на прохождение обучающимися профессиональной практики.

8. База прохождения стажировки определяется Академией самостоятельно на основе соответствующих договоров и (или) соглашений/меморандумов о сотрудничестве.

Глава 2. Организация и прохождение практики обучающимися

9. Практика обучающихся проводится с целью практического закрепления, расширения и углубления теоретических знаний, полученных в процессе обучения, привития умений по применению теоретических знаний и правовых норм в процессе практической деятельности, приобретения навыков, компетенций и опыта, необходимых для успешного применения в будущей профессиональной деятельности.

10. Задачи практики:

1) изучение специфики работы районных и приравненных к ним судов, приобретение необходимых практических и организаторских навыков для работы в должности судьи;

2) применение полученных в Академии знаний, умений и навыков на практике;

3) глубокое уяснение связи теории и практики в судебной деятельности;

4) приобретение системного взгляда на теоретические знания в процессе прохождения практики;

5) сбор, обработка и анализ эмпирического материала для написания магистерского проекта.

11. Направление обучающихся на практику оформляется приказом ректора Академии с указанием руководителей от Академии, базы и сроков прохождения практики. Приказ издается не позднее чем за неделю до начала практики.

12. Практика осуществляется на основе программы и календарного графика, утвержденного Академией по согласованию с базами практики, а также дневника практики обучающегося.

13. Программа и дневник практики, разработанные НОЦами, утверждаются Учебно-методическим советом.

14. Руководство практикой обучающихся осуществляют судьи по месту прохождения практики и преподаватели Академии в соответствии с педагогической нагрузкой. Норма времени руководства практикой одного обучающегося преподавателем от Академии составляет один час в неделю.

15. ЦАПП организует подготовку и проведение организационного собрания с обучающимися по вопросам практики с выдачей методических и иных материалов.

16. Во время прохождения практики обучающиеся участвуют в деятельности суда в допустимых законодательством рамках и обращаются за консультациями к руководителям от Академии и базы практики.

17. При прохождении практики обучающийся:

1) принимает участие на организационном собрании, проводимом ЦАПП;

2) знакомится с программой практики;

3) в установленные сроки прибывает на место прохождения базы практики, имея при себе документ, удостоверяющий личность, методические и иные материалы по вопросам прохождения практики;

4) изучает и соблюдает действующие правила внутреннего распорядка суда, нормы служебной этики, охраны труда, техники безопасности, пропускного режима, иные нормативные правовые акты базы практики;

5) соблюдает режим работы, выполняет указания руководителя от базы практики и программу практики;

6) работает со служебными документами, методическими материалами и судебными делами, непосредственно относящимися к вопросам профессиональной деятельности и не имеющими ограниченного доступа к ним;

7) изучает особенности организации деятельности базы практики;

8) осуществляет сбор материалов судебной практики и обобщает их по теме магистерского проекта;

9) принимает участие в судебных процессах по различным категориям гражданских, уголовных, административных дел и дел об административных правонарушениях;

10) регулярно ведет дневник практики, отражая в нем все виды выполняемых им работ;

11) соблюдает требования о неразглашении информации с ограниченным доступом, полученной в процессе прохождения практики.

18. Преподаватель – руководитель от Академии:

1) контролирует прохождение практики и подготовку отчета;

2) проводит установочную и итоговую конференцию с обучающимися по вопросам практики;

3) оказывает методическую помощь обучающимся при выполнении ими программы практики;

4) консультирует обучающихся по вопросам программы практики, оказывает помощь при решении возникающих в ходе практики проблем, периодически проверяет отдельные разделы отчета о прохождении практики;

5) проводит теоретико-практические семинары два раза в неделю по месту прохождения практики по отдельным вопросам судебного производства и исполнения судебных актов для закрепления практических знаний и навыков.

19. Судья – руководитель от базы практики:

1) ознакомляется с программой прохождения практики;

2) создает необходимые условия для выполнения обучающимися программы практики;

3) оказывает помощь обучающимся по прохождению практики и контролирует выполнение программы практики;

4) знакомит обучающегося с планом работы суда, методикой его составления и контроля за выполнением плановых заданий;

5) предоставляет обучающемуся возможность знакомиться с нормативными правовыми актами, методическими материалами и судебными делами, позволяющими выполнить программу практики;

6) готовит на обучающегося характеристику-отзыв с оценкой по стобалльной шкале (подпись руководителя от базы практики заверяется администратором соответствующего суда).

20. В период прохождения практики обучающийся изучает в администраторе суда следующие вопросы:

1) регистрацию и дальнейшее движение поступающих исковых заявлений (заявлений), уголовных, гражданских, административных дел и дел об административных правонарушениях;

2) составление номенклатуры дел;

3) составление первичной статистической отчетности и справок;

4) порядок подготовки оконченных дел к сдаче в архив.

21. При ознакомлении с работой секретаря судебного заседания обучающийся изучает следующие вопросы:

1) подготовку дел к судебному разбирательству;

2) ведение протокола судебного заседания;

3) оформление гражданских, уголовных, административных дел и дел об административных правонарушениях после предварительного слушания и судебного разбирательства дел;

4) подготовку судебных дел для направления в апелляционную инстанцию;

5) подготовку и направление документов на исполнение по вступившим в законную силу судебным актам.

22. В суде обучающийся приобретает профессиональные знания, умения и навыки по рассмотрению и разрешению судебных дел и материалов:

1) по административным делам (публично-правовым спорам):

применение принципов административного судопроизводства;

возбуждение административного дела;

определение подсудности административных дел;

определение участников административного процесса;

особенности административного акта;

соблюдение общих правил проведения судебного разбирательства;

применение мер процессуального принуждения;

порядок и особенности процесса доказывания;

действия суда по поступившему иску и предварительное слушание;

назначение судебного разбирательства;

порядок и особенности проведения судебного разбирательства;

вынесение судебного решения;

исполнение решения суда;

проведение упрощенного (письменного) разбирательства;

особенности судебной медиации по административным делам;

особенности производства по административным делам о защите избирательных прав граждан и общественных объединений, участвующих в выборах, республиканском референдуме;

2) по гражданским делам:

определение подведомственности, подсудности дел и ее видов;

соблюдение процессуальных сроков;

особенности электронного судопроизводства;

особенности приказного производства;

урегулирование спора (конфликта) в порядке медиации и партисипативной процедуры;

возвращение и отказ в принятии иска;

возбуждение дел искового производства;

обеспечение иска;

процессуальные действия по подготовке дела к судебному разбирательству;

разрешение вопросов в предварительном судебном заседании;

порядок судебного разбирательства и вынесения решения;

разрешение вопроса о распределении судебных расходов;

исправление описок и явных арифметических ошибок в решении;

дополнительное решение суда;

разъяснение решения суда;

прекращение производства по делу;

оставление иска без рассмотрения;

определения суда;

особенности упрощенного (письменного) производства;

особенности особого производства;

особенности особого искового производства;

исполнение решения;

3) по уголовным делам:

подсудность уголовных дел и ее виды;

действия суда по поступившему уголовному делу;

проведение предварительного слушания и его итоги;

главное судебное разбирательство;

судебное разбирательство дела в сокращенном порядке;

составление приговора и его виды;

частные постановления;

исполнение судебных решений;

пересмотр по вновь открывшимся обстоятельствам;

специфика особого производства;

особенности согласительного производства;

особенности приказного производства;

рассмотрение дел с участием присяжных заседателей;

особенности производства о конфискации до вынесения приговора;

4) по делам об административных правонарушениях:

применение принципов законодательства об административных правонарушениях;

определение оснований административной ответственности;

применение мер административных взысканий и административно-правового воздействия;

освобождение от административной ответственности и административного взыскания;

определение подведомственности дел;

возбуждение дел об административных правонарушениях;

порядок рассмотрения судом дела об административном правонарушении;

порядок рассмотрения судом жалобы, протеста на постановление административного органа;

определения и постановления суда по делам об административных правонарушениях.

23. Обучающийся присутствует при рассмотрении административных, гражданских, уголовных дел и дел об административных правонарушениях, за исключением случаев, предусмотренных действующим законодательством, а также по указанию руководителя от базы практики готовит проекты процессуальных документов, которые прикладываются к отчету.

24. Обучающийся формирует материалы макета судебного дела в электронной форме на цифровом носителе (компакт-диск) по каждой форме судопроизводства и прикладывает к отчету о прохождении практики.

25. Обучающийся представляет проекты документов на рассмотрение руководителя от базы практики, совместно с ним их анализирует на предмет правильности сделанных в них выводов и соблюдения требований к этим документам.

26. Обучающийся, имеющий пропуски по уважительной причине (болезнь с подтверждающим листом о временной нетрудоспособности, смерть супруга (супруги) и (или) их свойственников, а также иные причины предусмотренные законодательством Республики Казахстан), должен отработать пропущенные дни практики в соответствии с дополнительным графиком, утвержденным вице-ректором Академии по согласованию с председателем соответствующего районного и приравненного к ним суда. Отработка пропущенных дней осуществляется в срок не позднее пяти рабочих дней до начала следующего этапа учебного процесса в соответствии с академическим календарем.

27. Руководитель практики от Академии проверяет полноту документов, составленных обучающимся по итогам практики согласно пункту 31 настоящих Правил.

28. Руководитель практики от Академии в случае непредставления всех документов не допускает обучающегося к защите отчета.

29. По окончании практики ЦАПП по представлению НОЦ организует защиту отчетов о прохождении практики. Отчет рассматривает комиссия, создаваемая приказом ректора по представлению ЦАПП.

В состав Комиссии входят преподаватели Академии в количестве не менее трех человек, один из которых является председателем. Численный состав Комиссии является нечетным. Члены Комиссии должны являться специалистами по разным отраслям права.

30. Защита отчетов рассматривается комиссией не позднее пяти рабочих дней со дня завершения практики.

31. По итогам практики комиссия рассматривает следующие документы, представленные обучающимся:

1) письменный отчет о прохождении практики, который содержит:

место прохождения практики, сроки и последовательность ее прохождения;

виды выполненных работ по плану практики;

приобретенные навыки практической самостоятельной работы;

предложения по совершенствованию правоприменения и, в случае необходимости, законодательства;

предложения по улучшению организации профессиональной практики;

2) заполненный дневник практики, заверенный подписью руководителя от базы практики и печатью суда по месту прохождения практики;

3) характеристику-отзыв руководителя от базы практики, которая должна отражать выполнение обучающимся программы практики, профессиональную подготовленность обучающегося;

4) проекты лично составленных процессуальных документов;

5) материалы дела в электронном формате по каждой форме судопроизводства.

32. Результаты защиты отчета оцениваются в соответствии с балльно-рейтинговой буквенной системой оценок. Критерии оценки защиты отчета по практике определяются в программе практики.

33. Комиссия принимает решение большинством голосов от общего числа членов Комиссии, путем открытого голосования. При равенстве голосов голос председателя является решающим. Итоговые оценки заносятся в экзаменационную ведомость.

Глава 3. Организация и прохождение стажировки обучающимися

34. Стажировка приравнена к учебной дисциплине и является составляющей образовательной программы обучающегося.

35. Цели прохождения стажировки:

решение задач, определенных в магистерском проекте;

ознакомление и освоение новейших теоретических, методологических и технологических достижений отечественной и зарубежной практики, с современными методами научных исследований, обработки и интерпретации экспериментальных данных;

закрепление теоретических знаний, полученных в процессе обучения, освоение передового зарубежного научного и практического опыта.

36. Продолжительность и сроки проведения стажировки определяются академическим календарем Академии.

37. Для обучающихся, не прошедших в полном объеме стажировку по болезни или другим уважительным причинам, решением ректора Академии пропущенные дни стажировки переносятся на более поздний срок, но не позднее одного месяца до итоговой аттестации. В этом случае срок определяется по согласованию с базой прохождения стажировки.

38. Программа стажировки разрабатывается базой прохождения стажировки по согласованию с Академией в соответствии с профилем специализации, актуальности и практической значимости.

39. Индивидуальный план стажировки обучающегося с научным руководителем и директором соответствующего НОЦ.

40. Направление обучающихся на стажировку оформляется приказом ректора Академии с указанием руководителей от Академии и сроков прохождения стажировки. Приказ издается не позднее чем за два месяца до начала стажировки.

41. Организационно-методическое сопровождение и контроль за прохождением стажировки обеспечивается представителем от Академии с выездом совместно с обучающимися. При нарушении обучающимся своих обязанностей представитель от Академии составляет акт (в произвольной форме) о факте нарушения и сообщает об этом ректору Академии.

42. Оказание обучающимся методической и консультативной помощи осуществляют НОЦ (директор, научный руководитель) и ЦАПП.

43. ЦАПП организует подготовку и проведение организационного собрания с обучающимися по вопросам прохождения стажировки с выдачей нормативных документов и методических материалов.

44. Обучающийся, направляемый на стажировку:

1) получает от научного руководителя по магистерскому проекту индивидуальные задания на период стажировки;

2) добросовестно выполняет работу, предусмотренную программой прохождения стажировки и индивидуальным планом;

3) своевременно представляет документы для командирования;

4) соблюдает сроки стажировки, указанные в приказе о направлении на прохождение стажировки;

5) самостоятельно готовит документы для визы в соответствии с порядком оформления принимающей стороны и получает визу;

6) выезжает и возвращается в Академию не позднее срока, указанного в приказе на прохождение стажировки;

7) соблюдает правила внутреннего распорядка и устава принимающего вуза, учреждения и/или организации;

8) соблюдает общие морально-этические нормы;

9) максимально использует для выполнения индивидуального плана отведенное для стажировки время и качественно выполняет все задания, предусмотренные программой стажировки;

10) по завершении стажировки получает характеристику, составляет отчет о ее прохождении и заверяет у куратора принимающей стороны;

11) не превышает плановые расходы, утвержденные сметой. Документы по командировочным расходам немедленно предоставляются Административно-финансовой службе Академии. При перерасходе обучающимся плановых расходов сумма перерасхода погашается им за счет собственных средств в течение пяти рабочих дней после прибытия из стажировки;

12) в течение трех рабочих дней после прибытия из стажировки предоставляет в НОЦ документы по стажировке. Научный руководитель на основании анализа представленных документов принимает решение в течение двух дней о допуске к защите или отказе в допуске к защите стажировки.

45. Руководитель стажировки от Академии – преподаватель:

1) осуществляет контроль по прохождению стажировки и подготовке отчета;

2) проводит установочную и итоговую конференцию с обучающимися по вопросам стажировки;

3) оказывает методическую помощь обучающимся при выполнении ими программы стажировки;

4) консультирует обучающихся по вопросам программы стажировки.

46. По итогам стажировки обучающийся представляет следующие документы:

1) отчет о прохождении стажировки (подписывается обучающимся и куратором принимающей стороны);

2) дневник стажировки, заверяемый подписью и печатью базы стажировки;

3) характеристика куратора стажировки от базы стажировки об уровне подготовленности обучающегося, инициативности в работе и дисциплинированности;

4) документ, удостоверяющий прохождение стажировки (сертификат, свидетельство, справка и т.д.).

47. Отчет о прохождении стажировки должен содержать:

1) введение: место, сроки и порядок прохождения стажировки;

2) основная часть:

вид и объем выполненной работы по программе и индивидуальному плану стажировки;

анализ наиболее сложных, интересных кейсов;

вопросы, которые, по мнению обучающего, нуждаются в специальном исследовании и значимы для магистерского проекта (с определенными предложениями по их решению);

обзор собранного и систематизированного зарубежного материала по теме магистерского проекта;

3) заключение: выводы и предложения по результатам стажировки;

4) приложение, включающее копии материалов (могут быть представлены в электронном формате), проанализированных во время стажировки.

48. Критериями оценки результатов стажировки являются:

заключение куратора стажировки от базы стажировки, отражающее уровень подготовленности обучающегося, инициативность в работе и дисциплинированность (излагается в характеристике);

степень выполнения программы и плана стажировки;

содержание и качество представленных обучающимся отчетных материалов;

уровень знаний, показанный при защите отчета о прохождении стажировки.

49. Комиссия принимает решение большинством голосов от общего числа членов Комиссии, путем открытого голосования. При равенстве голосов голос председателя является решающим. Итоговые оценки заносятся в экзаменационную ведомость.