Дене шынықтыру және спорт саласындағы кәсіптік стандарттарды бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Туризм және спорт министрінің 2023 жылғы 20 желтоқсандағы № 333 бұйрығы

      "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5 - бабы 5-тармағының екінші бөлігіне сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған:

      1) осы бұйрыққа 1 - қосымшаға сәйкес "Инструктор-спортшы" кәсіптік стандарты;

      2) осы бұйрыққа 2 - қосымшаға сәйкес "Дене шынықтыру жөніндегі әдіскер" кәсіптік стандарты;

      3) осы бұйрыққа 3 - қосымшаға сәйкес "Бокс жаттықтырушысы" кәсіптік стандарты;

      4) осы бұйрыққа 4 - қосымшаға сәйкес "Дене шынықтыру жетекшісі" кәсіптік стандарты;

      5) осы бұйрыққа 5 - қосымшаға сәйкес "Спортшы" кәсіптік стандарты бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Туризм және спорт министрлігінің Спорт және дене шынықтыру істері комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың көшірмесін Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің Эталондық бақылау банкіне енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберу;

      2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Туризм және спорт министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруын қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Туризм және спорт министрінің орынбасарына жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі.

      Министр Е. Маржықпаев

  Қазақстан Республикасы
Туризм және спорт министрінің
2023 жылғы 20 желтоқсандағы
№ 333 бұйрығына 1-қосымша

"Инструктор-спортшы" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Инструктор-спортшы" кәсіптік стандарты "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5 бабы, 5-тармағына сәйкес әзірленді, оның ішінде кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және міндеттерді шешуге бағытталған, Қазақстан Республикасы Туризм және спорт министрлігі саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      3) дене шынықтыру және спорт жөніндегі нұсқаушы – кәсіптік білімі бар, оқу-жаттығу процесін практикалық қамтамасыз етуді, дене шынықтыру-сауықтыру іс-шараларын, оның ішінде бейімдік дене шынықтыруды және спортты жүргізуді жүзеге асыратын жеке тұлға;

      4) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат берілмей жүргізілетін білім беру түрі;

      5) кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      6) кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      7) кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      8) Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіптер сыныптауышы – Қазақстан Республикасының аумағында қолданылатын кәсіптердің атауларын көрсететін және оларды орындалатын жұмыстардың түріне сәйкес дағды деңгейі мен оған мамандану бойынша сыныптайтын стандарттау жөніндегі құжат;

      9) құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндетті орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      10) салалық мемлекеттік органдар – мемлекеттік басқарудың тиісті саласында (аясында) басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік органдар;

      11) Ұлттық біліктілік жүйесі – біліктілікке еңбек нарығы тарапынан сұранысты және біліктілікке білім беру, оның ішінде информалды білім беру жүйесі тарапынан ұсынысты реттеу мен келісудің құқықтық және институционалдық құралдары мен тетіктерінің кешені;

      12) формалды емес білім беру – оқыту орны, мерзімдері мен нысаны ескерілмей, білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдар жоспарлаған, ұйымдастырған және жүзеге асыратын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат беріле отырып жүргізілетін білім беру түрі.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) БА – біліктілік анықтамасы;

      2) ЭҚЖЖ – экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші;

      3) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы;

      4) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Инструктор-спортшы.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R93120069.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс:

      93 Спорт, демалыс пен ойын-сауықты ұйымдастыру саласындағы қызмет;

      93.1 Спорт саласындағы қызмет;

      93.12 Спорт клубтарының қызметі;

      93.12.0 Спорт клубтарының қызметі.

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс:

      93 Спорт, демалыс пен ойын-сауықты ұйымдастыру саласындағы қызмет;

      93.1 Спорт саласындағы қызмет;

      93.13 Фитнес-клубтардың қызметі;

      93.13.0 Фитнес-клубтардың қызметі;

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс:

      93 Спорт, демалыс пен ойын-сауықты ұйымдастыру саласындағы қызмет;

      93.1 Спорт саласындағы қызмет;

      93.19 Спорт саласындағы өзге қызмет;

      93.19.0Спорт саласындағы өзге қызмет.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Тұрақты жаттығулар өткізу және спорттық жарыстарды ұйымдастыру кезінде спортшыларды даярлау мен оқытуды жүзеге асыру.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізбесі:

      Инструктор-спортшы - СБШ 6 - деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. "Инструктор-спортшы" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

3422-3

Қызмет атауының коды:

3422-3-008     

Кәсіптің атауы:

Инструктор-спортшы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

6

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

6.1

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіби білім деңгейі:

Білім деңгейі:
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура)

Мамандық:
Жалпы дамудың пәндік мамандандырылған мұғалімдерін даярлау

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:


Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

талап етілмейді     

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3422-1-002
Дене шынықтыру жөніндегі инструктор

Қызметтің негізгі мақсаты:

Спорт және дене шынықтыру, дене шынықтыруға тартылғандардың спорттық даярлығы және саласындағы дамуға нұсқаушы-әдістемелік қызметін ұйымдастыру және жүзеге асыру.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:
1-еңбек функциясы:
Дайындықтың жеке жоспарын, оқу-жаттығу және жарыс тапсырмаларының жүктемесін орындау.
2-еңбек функциясы:
Спорттық нәтижелерді арттыруды қамтамасыз ететін дайындықтың жалпы дене тәрбиелік және арнайы деңгейлерін қолдау
3-еңбек функциясы:
Жеке дайындық жоспарында қарастырылған тапсырмалардың орындалуы бойынша есеп жүргізу.

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дайындықтың жеке жоспарын, оқу-жаттығу және жарыс тапсырмаларының жүктемесін орындау.
2. Спорттық нәтижелерді арттыруды қамтамасыз ететін дайындықтың жалпы дене тәрбиелік және арнайы деңгейлерін қамтамасыз ету.
3. Жеке дайындық жоспарында қарастырылған тапсырмалардың орындалуы бойынша есеп жүргізу.

Қосымша еңбек функциялары:

-

1-дағды:
Жасы мен жынысының спорттық-сауықтыру кезеңіне топтарды қабылдау стандарттарына сәйкестігі.

Машықтар:
1. Сабаққа арналған жаттығулар кешенін таңдау кезінде балалардың, жасөспірімдердің психофизикалық ерекшеліктерін және мотивациясын ескеру.
2. Балалар мен жасөспірімдердің үйлесімді физикалық дамуы үшін оңтайлы жаттығулар кешені мен жүктеме көлемдерін таңдау.
3. Сақтандырудың әдістері мен техникалар қолдану.

Білімдер:
1. Балалар мен жасөспірімдердің анатомиялық, физиологиялық және психологиялық ерекшеліктері.
2. Дене шынықтыру және дене дамуымен айналысатындардың мотивациялық аясын диагностикалаудың негізгі әдістері.
3. Балалар мен жасөспірімдердің дене тәрбиесі және дене дамуы бойынша жұмысты ұйымдастыру.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

2-дағды:
Жалпы дене және арнайы дайындық сабақтарының мазмұнын жоспарлау және оқыту

Машықтар:
1. Балалар мен жасөспірімдерге этикалық мінез-құлық ережелерін және өзін-өзі сақтандыру әдістерін оқыту.
2. Жаттығулар кешенін орындау кезінде балалардың, жасөспірімдердің іс-әрекетін үйлестіру, қозғалыс әрекеттерінің техникасындағы қателерді анықтау.
3. Балалар мен жасөспірімдердің спорттық жарыстарға қатысуға деген ынтасын дамыту.

Білімдер:
1. Балалар мен жасөспірімдердің анатомиялық, физиологиялық және психологиялық ерекшеліктері.
2. Спорттық құрал-жабдықтар мен жабдықтарды сақтау ережелері.
3. Тұлғаны тәрбиелеу теориясы және жалпыадамзаттық адамгершлік нормаларын қоса алғанда, дене тәрбиесі педагогикасының негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

1-дағды:
Студенттерге спорт түрі (спорттық пән) бойынша сабақтарды өз бетінше ұйымдастырудың негізгі базалық принциптері бойынша кеңес беру

Машықтар:
1. Спорттық дайындық стандарттарына сәйкес бастапқы дайындық топтарына түсетін тұлғалардың дайындығын бағалаудың әдістері мен техникаларын қолдану.
2. Спорттық-сауықтыру топқа түскендердің, бастапқы дайындық топтпрына антропометриялық, физиологиялық, психологиялық көрсеткіштер бойынша жеке қабілеттерін анықтау үшін заманауи технологияларды қолдану.

Білімдер:
1 Дене шынықтыру және дене дамуымен айналысатындардың мотивациялық сферасын диагностикалаудың негізгі әдістері.
2. Жаттығу құрылғыларында оқыту әдістерінің негіздері.
3. Сабақ бағдарламасында қолданылатын жаттығулар кешені, дене шынықтыру, денені дамытуға арналған іс-шаралар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

2-дағды:
Бастапқы оқу топтарының жасақтау құрамын әдістемелік негіздеу үшін стандарттарды білу

Машықтар:
1. Салауатты өмір салтын ұстанудың пайдасын түсіндіру.
2. Спорттық құрал-жабдықтар мен жабдықтарды пайдаланудың оңтайлы режимдерін анықтау.
3. Спорттық құрал-жабдықтар мен жабдықтарды пайдаланудың ұтымды және қауіпсіз әдістерін көрсету.

Білімдер:
1. Спорттық құрал-жабдықтар мен жабдықтардың жұмыс істеу ережелері және пайдаланудың оңтайлы режимдері.
2. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар мен байланыс құралдарын пайдалану ережелері.
3. Жалға берілетін спорттық құрал-жабдықтар мен жабдықтарды пайдалану кестесін жасау және түзету.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

1-дағды:
Өзін-өзі бақылау және өзін-өзі сақтандыру әдістері мен техникасын үйрету

Машықтар:
1. Қатысушыларға дене шынықтыру жаттығулары кезінде жарақаттану мен физикалық жағдайдың нашарлауының жалпы және ерекше қауіп факторларын, қатысы бар адамдардың этикалық мінез-құлық нормаларын түсіндіру.
2. Оқушылардың дене қасиеттері мен қабілеттерін дамытуға қызығушылық пен ынтасын қалыптастыру.
3. Халықтың әртүрлі санаттары үшін тестілеу стандарттарын (тесттерін) енгізуге дайындалу үшін сабақтарды өткізу әдістемесін қолдану.

Білімдер:
1. Дене шынықтыру сабақтары кезіндегі бақылау әдістері.
2. Даму психологиясы мен білім беру негіздері.
3. Жұмыс орнында жұмыс істейтіндердің жұмыс күні ішінде және (немесе) жұмыстан кейінгі көрсеткіштерін қалпына келтіру үшін арнайы ұйымдастырылған дене жаттығуларының бағдарламасы, жоспары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

2-дағды:
Оқыту сабағының мазмұнын қалыптастыру

Машықтар:
1. Айналысатындардың оқу бағдарламасының мақсаттары мен міндеттеріне сүйене отырып, жалпы дене және арнайы дайындық міндеттерін анықтау.
2. Спорт (спорттық пән) бойынша сабақтың құрылымын және жүктемені мөлшерлеу ерекшеліктерін түсіндіру.
3. Спорт түріне (спорттық тәртіпке) арналған жаттығуларға сәйкес әртүрлі жаттығулар жиынтығын ұтымды және қауіпсіз біріктіру.

Білімдер:
1. Спорт (спорттық пән) бойынша сабақтарға, оның ішінде электрондық құралдарды пайдалана отырып, қатысуды есепке алу нысандары.
2. Спорт түрлері ережесі (спорттық пән).
3. Дене тәрбиесі және спортпен айналысуға қойылатын гигиеналық талаптар мен нормативтер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Ұқыптылық
Дербестік және жауапкершілік
Жүйелі ойлау
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Күйзеліске тұрақтылық
Тез шешім қабылдай білу

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар тізбесі:

-

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

6

Дене шынықтыру бойынша нұсқаушы.

6

Бейімделетін дене шынықтыру нұсқаушысы.

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы: Қазакстан Республикасы Туризм және спорт министрлігі.

      Орындаушы: Бектенова А.Б., +7 (702) 911 55 11, A.Bektenova@tsm.gov.kz.

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар): Спорт және дене шынықтыру істері комитеті.

      Басшы: Бектенова А.Б., E-mail: A.Bektenova@tsm.gov.kz., телефон нөмірі: 7 (702) 911 55 11.

      Орындаушылар: Шакенова Г.Б., +7 (707) 420 14 09, g.shakenova@tsm.gov.kz

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 12.12.2023 ж.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 01.12.2023 ж.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: - 13769/26  13.12.2023 ж.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа 1, 2023 ж.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 31.12.2026 ж.

  Қазақстан Республикасы
Туризм және спорт министрінің
2023 жылғы 20 желтоқcандағы
№ 333 бұйрығына 2-қосымша

"Дене шынықтыру жөніндегі әдіскер" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Дене шынықтыру жөніндегі әдіскер" кәсіптік стандарты "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5 бабы, 5-тармағына сәйкес әзірленді, оның ішінде кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және міндеттерді шешуге бағытталған, Қазақстан Республикасы Туризм және спорт министрлігі саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      3) дене шынықтыру – мәдениеттiң құрамдас бөлiгi, адамның дене бітімін және интеллектуалдық қабілеттерін дамыту, дене тәрбиесі мен дене бітімін дамыту арқылы оның қозғалыс белсенділігін жетілдіру және саламатты өмір салтын қалыптастыру, әлеуметтік бейімдеу мақсатында қоғам жасайтын және пайдаланатын рухани және материалдық құндылықтар жиынтығын білдіретін әлеуметтiк қызмет саласы;

      4) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат берілмей жүргізілетін білім беру түрі;

      5) кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      6) кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      7) кәсіптік біліктілікті тану – кандидаттың кәсіптік стандарттардың талаптарына, ал олар болмаған кезде біліктілік талаптарына сәйкестігін бағалау және ол туралы шешім қабылдау рәсімі;

      8) кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      9) Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіптер сыныптауышы – Қазақстан Республикасының аумағында қолданылатын кәсіптердің атауларын көрсететін және оларды орындалатын жұмыстардың түріне сәйкес дағды деңгейі мен оған мамандану бойынша сыныптайтын стандарттау жөніндегі құжат;

      10) дене шынықтыру және спорт жөнiндегi әдiскер – кәсіптік білімі бар, оқу-жаттығу процесін әдiстемелiк қамтамасыз етудi және оған басшылық жасауды, дене шынықтыру-сауықтыру және спорттық іс-шараларды өткізуді жүзеге асыратын жеке адам;

      11) құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндетті орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      12) машық – кәсіптік міндет шеңберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      13) формалды емес білім беру – оқыту орны, мерзімдері мен нысаны ескерілмей, білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдар жоспарлаған, ұйымдастырған және жүзеге асыратын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат беріле отырып жүргізілетін білім беру түрі.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      2) ЭҚЖЖ – экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші;

      3) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Дене шынықтыру жөніндегі әдіскер.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R93110051.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс:

      93 Спорт, демалыс пен ойын-сауықты ұйымдастыру саласындағы қызмет;

      93.1 Спорт саласындағы қызмет;

      93.11 Спорт имараттарын пайдалану;

      93.11.0 Спорт имараттарын пайдалану.

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс:

      93 Спорт, демалыс пен ойын-сауықты ұйымдастыру саласындағы қызмет;

      93.1 Спорт саласындағы қызмет;

      93.12 Спорт клубтарының қызметі;

      93.12.0 Спорт клубтарының қызметі.

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс:

      93 Спорт, демалыс пен ойын-сауықты ұйымдастыру саласындағы қызмет;

      93.1 Спорт саласындағы қызмет;

      93.19 Спорт саласындағы өзге қызмет;

      93.19.0Спорт саласындағы өзге қызмет.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Халықтың дене тәрбиесі бойынша іс-шараларды жоспарлау және жүзеге асыру.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізбесі:

      дене шынықтыру жөніндегі әдіскер – СБШ 5 -деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. "Дене шынықтыру жөніндегі әдіскер" кәсіп карточкасы

Топтың коды

3422-1

Қызмет атауының коды

3422-1-005

Кәсіптің атауы

Дене шынықтыру жөніндегі әдіскер

СБШ бойынша біліктілік деңгейі

5

СБШ бойынша біліктіліктің ішкі деңгейі

5.1

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі


Кәсіби білім деңгейі

Білім деңгейі:
орта білімнен кейінгі (қолданбалы бакалавриат)

Мамандық:
Дене тәрбиесі және спорт

Біліктілік:
-

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс

талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары

3422-3-009 Спорт жөніндегі әдіскер

Қызметтің негізгі мақсаты

Халықты спорт және дене шынықтыру, дене шынықтыру және спорттық даярлау саласындағы әдістемелік қызметті жүзеге асыру.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі

Міндетті еңбек функциялары:

1. Халықтың денсаулығын нығайту мақсатында дене шынықтыру-сауықтыру және спорттық-бұқаралық іс-шараларды өткізуді ұйымдастыру.
2. Жаттықтырушылар құрамының жұмыс бағытын үйлестіру, оқу-тәрбие үдерісін әдістемелік қамтамасыз ету және оқу топтарының сапалы жасақталуын қамтамасыз ету .
3. Оқу-жаттығу және тәрбиелік процестердің нәтижелерін үйлестіру.

Қосымша еңбек функциялары:

-

1-еңбек функциясы:
Халықтың денсаулығын нығайту мақсатында дене шынықтыру-сауықтыру және спорттық-бұқаралық іс-шараларды өткізуді ұйымдастыру



1-дағды:
Спорттық жабдықтар мен керек-жарақтардың қолданылуы

Машықтар:
1. Спорттық құрал-жабдықтар мен жабдықтарды қауіпсіз пайдалану әдістемелерін, спорттық құрал-жабдықтар мен жабдықтарды пайдаланудың оңтайлы режимін таңдау принциптерін түсіндіру және көрсету.
2. Сабақтар мен іс-шаралар бағдарламасында қарастырылған жаттығулар кешенін орындау.
3. Спорттық құрал- жабдықтарды пайдаланудың оңтайлы режимдерін анықтау.

Білімдер:
1. Сабақтар, дене шынықтыру және дене шынықтыру жаттығулары ұйымдастырылатын жерде өзін-өзі ұстау ережелері.
2. Дене шынықтыру, дене дамуы саласындағы жеке тұлғалардың мотивациялық сферасын диагностикалаудың әдістерінің негіздері.
3. Сабақ бағдарламасында қолданылатын жаттығулар жиынтығы, дене шынықтыру, денені дамытуға арналған іс-шаралар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

2-дағды:
Спорттық жабдықтарды рәсімдеу

Машықтар:
1. Демонстрациялық, дыбысты күшейтетін және жарықтандыру спорттық жабдықтарды қолдану.
2. Жалға берілетін спорттық құрал- жабдықтарды пайдалану кестесін жасау және түзету.
3. Спорттық жабдықтарды жалға алу және қайтару бойынша құжаттарды ресімдеу.

Білімдер:
1. Спорттық жабдықтарды сақтау ережелері.
2. Спорттық құрал-жабдықтарды жалға алу үшін салымды (салымның бір бөлігін) қабылдау және қайтару қағидалары.
3. Спорттық жабдықтарды уақытша пайдалануға беруге және қайтаруға, жалға алынған спорттық жабдықтарға келтірілген залал фактілерін анықтауға және кепілге байланысты ұстауға құжаттарды ресімдеу тәртібі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

2-еңбек функциясы:
Жаттықтырушылар құрамының жұмыс бағытын үйлестіру, оқу-тәрбие үдерісін әдістемелік қамтамасыз ету және оқу топтарының сапалы жасақталуын қамтамасыз ету



1-дағды:
Дене қасиеттерін дамытуға арналған арнайы жаттығулар жиынтығы

Машықтар:
1. Қатысушыларға дене шынықтыру жаттығулары кезінде жарақат алудың және дене жағдайының нашарлауының жалпы және арнайы қауіп факторларын түсіндіру.
2. Қатысушылардың дене қасиеттері мен қабілеттерін, әлеуметтік-демографиялық және жас-гендерлік ерекшеліктерін ескере отырып, арнайы жаттығулар жиынтығын таңдап, қолдану.
3. Қатысушылардың қауіпсіздік техникасы мен әдістерін қолдану.

Білімдер:
1. Әлеуметтік-демографиялық және жас-гендерлік ерекшеліктерін ескере отырып, дене қасиеттерін, қабілеттерін дамытуға арналған дене шынықтыру жаттығуларын, сабақтарын өткізу әдістемесі.
2. Дене шынықтыру сабақтары кезіндегі бақылау әдістері.
3. Дене шынықтыру сабақтарының құрылымы және дене жаттығуларының элементтері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

2-дағды:
Бастапқы оқу топтарының штаттық құрамын әдістемелік негіздеу стандарттарын білу

Машықтар:
1. Бақылау-өлшеу аспаптары мен спорттық құралдарды қолдану.
2. Қатысқандардың дене дайындығын бағалау үшін көрсеткіштерді жіктеу жүйесін пайдалану.
3. Әртүрлі кешендерді ұтымды және қауіпсіз біріктіру.

Білімдер:
1. Адам ағзасының физикалық белсенділікке жедел және ұзақ мерзімді реакциясы, бейімделу механизмдері.
2. Қозғалыс әрекетінің биомеханикасының негіздері.
3. Спорт түрлері ережесі (спорттық пән).

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

3-еңбек функциясы:
Оқу-жаттығу және тәрбиелік процестердің нәтижелерін үйлестіру



1-дағды:
Студенттерді оқыту үшін оқу-әдістемелік сабақтардың жоспарын, практикалық сабақтардың жоспарын құру

Машықтар:
1. Жаттығушыларды оқытуға арналған теориялық және практикалық нұсқаулық және әдістемелік сабақтар кешенін жоспарлау.
2. Жаттығушылардың дене дайындығының деңгейін бағалау үшін жіктеуіш көрсеткіштер жүйесін қолдану.
3. Қауіпсіздік әдістері мен тәсілдерін көрсету.

Білімдер:
1. Спортшылардың дене дайындығын бағалауға арналған жіктеу көрсеткіштерінің жүйелері.
2. Суға батқан адамдарды құтқару тәсілдері мен құралдары.
3. Дене-техникалық дайындық сабақтарына көрсеткіштер мен қарсы көрсеткіштер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

2-дағды:
Оқушылардың білімін тексеру және бағалау

Машықтар:

1. Қатысушыларды оқытуға арналған теориялық және практикалық нұсқаулық және әдістемелік сабақтар кешенін жоспарлау.
2. Жаттығушылардың дене дайындығының деңгейін бағалау үшін көрсеткіштерді жіктеу жүйесін қолдану.
3. Қауіпсіздік әдістері мен тәсілдерін көрсету.

Білімдер:
1. Тәуліктік диетаны құрастыру кезінде ұсынылатын азық-түлік өнімдерінің шамамен тізімі.
2. Спорттық дағдыларды үйрету сабақтарына қойылатын гигиеналық талаптар мен стандарттар.
3. Еңбекті қорғау және қауіпсіздік ережелері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік және жауапкершілік
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Стратегиялық ойлау
Күйзеліске тұрақтылық
Тез шешім қабылдай білу
Командада жұмыс істей білу
Тәртіптілік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізбесі:

жоқ

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

5

Спорт бойынша әдіскер

5

Дене шынықтыру және спорт бойынша нұсқаушы

4- тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы: Қазакстан Республикасының Туризм және спорт министрлігі.

      Орындаушы: Шакенова Г.Б., +7 (707) 420 14 09, g.shakenova@tsm.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар): Дене шынықтыру және спорт комитеті.

      Басшы: Бектенова А.Б., E-mail: A.Bektenova@tsm.gov.kz, телефон нөмірі: +7 (702) 911 55 11.

      Орындаушылар: Шакенова Г.Б., +7 (707) 420 14 09, g.shakenova@tsm.gov.kz

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 12.12.2023 ж.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: - 13769/26 13.12.2023 ж.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: -

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 1, 2023 ж.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 31.12.2026 ж.

        Қазақстан Республикасы
Туризм және спорт министрінің
2023 жылғы 20 желтоқсандағы
№ 333 бұйрығына 3-қосымша

"Бокс жаттықтырушысы" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Бокс жаттықтырушысы" кәсіптік стандарты "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5 бабы, 5-тармағына сәйкес әзірленді, оның ішінде кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және міндеттердің кең ауқымын шешуге бағытталған, Қазақстан Республикасы Туризм және спорт министрлігі саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      3) жаттықтырушы, жаттықтырушы-оқытушы – спортшыны даярлаудың оқу-жаттығу процесін және оның спорттық нәтижелерге қол жеткізу үшін бәсекелес қызметіне басшылықты жүзеге асыратын жеке тұлға;

      4) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат берілмей жүргізілетін білім беру түрі;

      5) кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      6) кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      7) кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      8) Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіптер сыныптауышы –Қазақстан Республикасының аумағында қолданылатын кәсіптердің атауларын көрсететін және оларды орындалатын жұмыстардың түріне сәйкес дағды деңгейі мен оған мамандану бойынша сыныптайтын стандарттау жөніндегі құжат;

      9) құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндетті орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      10) машық – кәсіптік міндет шеңберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      11) Ұлттық біліктілік жүйесі – біліктілікке еңбек нарығы тарапынан сұранысты және біліктілікке білім беру, оның ішінде информалды білім беру жүйесі тарапынан ұсынысты реттеу мен келісудің құқықтық және институционалдық құралдары мен тетіктерінің кешені;

      12) формалды емес білім беру – оқыту орны, мерзімдері мен нысаны ескерілмей, білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдар жоспарлаған, ұйымдастырған және жүзеге асыратын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат беріле отырып жүргізілетін білім беру түрі.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

      2) ЭҚЖЖ – экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші;

      3) БТБА – бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы

      4) БА – біліктілік анықтамасы.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Бокс жаттықтырушысы.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R93120090.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс:

      93 Спорт, демалыс пен ойын-сауықты ұйымдастыру саласындағы қызмет;

      93.1 Спорт саласындағы қызмет;

      93.12 Спорт клубтарының қызметі;

      93.12.0 Спорт клубтарының қызметі.

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс:

      93 Спорт, демалыс пен ойын-сауықты ұйымдастыру саласындағы қызмет;

      93.1 Спорт саласындағы қызмет;

      93.19 Спорт саласындағы өзге қызмет;

      93.19.0 Спорт саласындағы өзге қызмет.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Бокстан спортшыларды дайындау және спорттық жарыстарға дайындықты ұйымдастыру. Бокстан спортты үнемі жетілдіру және жоғары спорттық нәтижелерге жету үшін болашағы зор спортшыларды іріктеу.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізбесі:

      бокс жаттықтырушысы - СБШ 5- деңгейі

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9. "Бокс жаттықтырушысы" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

3422-2

Қызмет атауының коды:

3422-2-004

Кәсіптің атауы:

Бокс жаттықтырушысы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

5

СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі:

5.1

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіби білім деңгейі:

Білім деңгейі:
орта білімнен кейінгі (қолданбалы бакалавриат)

Мамандық:
Дене тәрбиесі және спорт

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3422-1-009 жаттықтырушы, бапкер

Қызметтің негізгі мақсаты:

Бокстан жаттықтырушыларды боксты оқытудың және оқытудың заманауи әдістеріне үйрету, сондай-ақ боксшылармен жұмыс жасауда олардың кәсіби шеберлігін арттыру.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Боксқа арналған жаттығулар жиынтығын, барлық бұлшықет топтарын күшейтуге арналған күш бағдарламаларын таңдау.
2. Жоғары деңгейде шешім қабылдау арқылы стратегияны анықтау, процестер мен әрекеттерді, соның ішінде жоғары деңгейде инновацияларды басқару.
3. Бокстан оқу-тәжірибелік мақсаттарға жету дәрежесін анықтау.

Қосымша еңбек функциялары:

қажет емес

Машықтар:

 
1-еңбек функциясы:
Боксқа арналған жаттығулар жиынтығын, барлық бұлшықет топтарын күшейтуге арналған күш бағдарламаларын таңдау


1. Спорттық шеберлікті, жоғары спорттық шеберлікті арттыру кезеңінің бағдарламалары бойынша дайындықтан өтіп жатқан боксшылардың қол жеткізген спорттық нәтижелерін талдау.
2. Боксшылармен жеке жұмыс істеу дағдыларын дамыту.
3. Бокс бойынша спорттық жарыстарға қатысу үшін жеке жаттығу бағдарламаларын жасау.

1-дағды:
Бокстан ұлттық құрамаға спортшыларды дайындау

Білімдер:
1. Бокс саласындағы тренерлік жұмыстың негізгі теориялық және практикалық аспектілері.
2. Бокс жекпе-жегін өткізу ережелері.
3. Бокс бойынша спорттық жаттығулардың мазмұны.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

2-дағды:
Болашағы бар боксшыларды іріктеу, спорттық команда жинау

Машықтар:
1. Спортшылардың жетістіктері мен нәтижелерін бағалау мақсатында аймақтық оқу-жаттығу жиындарын ұйымдастыру.
2. Боксшылармен жұмыс жасауда кәсіби дағдыларын жетілдіру.

Білімдер:
1. Боксты дайындау мен оқытудың заманауи әдістері.
2. Спорт түріне (спорттық пән) арналған спорттық дайындық бағдарламалары.
3. Боксшылардың жалпы дене дайындығының арнайы дайындық деңгейін арттыруға арналған жаттығулар кешені.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

2-еңбек функциясы:
Жоғары деңгейде шешім қабылдау арқылы стратегияны анықтау, процестер мен әрекеттерді, соның ішінде инновацияларды басқару



1-дағды:
Боксшылардың нәтижелері үшін жауапкершілік

Машықтар:
1. Боксшыларды дайындау үрдісіндегі өзекті мәселелерді анықтау.
2. Дәлелденген әдістемелерді пайдалана отырып оқытудың әртүрлі түрлерінің тиімділігін анықтау үшін ғылыми зерттеулер жүргізу.
3. Ғылыми талдауды, жинақтауды және зерттеу нәтижелерін ұсынуды жүзеге асыру.

Білімдер:
1. Спортшыларды дайындауға арналған оқу-әдістемелік және нормативтік құжаттама.
2. Спортшының психофизикалық жағдайын оңтайландыру, оның әртүрлі қозғалыс жаттығуларын меңгеруі.
3. Жаттығу кезіндегі қауіпсіздік техникасы, спортшылардың өмірі мен денсаулығын қорғау.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

2-дағды:
Тиісті пән бейіні бойынша біліктілікті арттыру бағдарламасын жүзеге асыру

Машықтар:
1. Бокс жаттықтырушылардың кәсіби құзыреттілігін және өзін-өзі бағалауын арттыру.
2. Спортшылардың жалпы және арнайы дене дайындығына бақылау нормативтерін жүргізу.
3. Рингте ұтымды және қауіпсіз әдістерді көрсету.

Білімдер:
1. Спорттық құрал-жабдықтар мен жабдықтарды пайдалану ережелері.
2. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар мен байланыс құралдарын пайдалану ережелері.
3. Спортшылардың оқу-жаттығу жүктемелерінің жоспарланған көлемін орындау деңгейлері және қажетті қалпына келтіру шаралары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

3-еңбек функциясы:
Бокстан оқу-тәжірибелік мақсаттарға жету дәрежесін анықтау.



1-дағды:
Психологиялық қолдаудың принциптері мен әдістерін меңгеру және спортшыларды жарыстарға дайындау және жоғары нәтижелерге жету.

Машықтар:
1. Боксшылардың оқу жүктемелерінің жоспарланған көлемін жоғары деңгейде орындауын қамтамасыз ету.
2. Спорттық нәтижелерді және қажетті оңалту шараларын қамтамасыз ету.
3. Спортшылардың бокста тыйым салынған заттарды және (немесе) әдістерді қолдануына жол бермеу.

Білімдер:
1. Дене шынықтыру сабақтары кезіндегі бақылау әдістері.
2. Даму психологиясы мен білім беру негіздері.
3. Жұмыс орнында жұмыс істейтіндердің жұмыс күні ішінде және (немесе) жұмыстан кейінгі көрсеткіштерін қалпына келтіру үшін арнайы ұйымдастырылған дене жаттығуларының бағдарламасы, жоспары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

2-дағды:
Оқыту сабағының мазмұнын қалыптастыру

Машықтар:
1. Бухгалтерлік және есеп беру құжаттамасын уақтылы және сапалы жүргізуді және тікелей басшылыққа ұсынуды жүзеге асыру.
2. Спортшылар топтарымен оқу-тәрбие жұмыстарын жүргізу.
3. Жылдық және ағымдағы оқу-жаттығу жоспарларын жасау, жүйелі есеп жүргізу, боксшылармен жұмыстың нәтижелері мен мазмұнын талдау, қорытындылау.

Білімдер:
1. Спорттық этиканы сақтау.
2. Спорт түрлерін, спорттық пәндерді тану ережелері.
3. Дене тәрбиесі мен спортқа қойылатын гигиеналық талаптар мен нормативтер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Дербестік және жауапкершілік
Жүйелі ойлау
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Күйзеліске тұрақтылық
Тез шешім қабылдай білу
Тәртіптілік
Эмоциялық парасат

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізбесі:

-

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

5

жаттықтырушы

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы: Қазакстан Республикасының Туризм және спорт министрлігі.

      Орындаушы: Шакенова Г.Б., +7 (707) 420 14 09, g.shakenova@tsm.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар): Спорт және дене шынықтыру істері комитеті.

      Басшы: Бектенова А.Б..е-mail: A.Bektenova@tsm.gov.kz, Телефон нөмірі: +7 (702) 911 11 55.

      Орындаушылар: Шакенова Г.Б., +7 (707) 420 14 09, g.shakenova@tsm.gov.kz

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 12.12.2023 ж.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: 05.12.2023 г.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: - 13769/26 от 13.12.2023 ж.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 1, 2023 г.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 31.12.2026 г.

  Қазақстан Республикасы
Туризм және спорт министрінің
2023 жылғы 20 желтоқсандағы
№333 бұйрығына 4-қосымша.

"Дене шынықтыру жетекшісі" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Дене шынықтыру жетекшісі" кәсіптік стандарты "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5 бабы, 5-тармағына сәйкес әзірленді, оның ішінде кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және міндеттерді шешуге бағытталған, Қазақстан Республикасы Туризм және спорт министрлігі саласында қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) білім – кәсіптік міндет шеңберінде іс-әрекеттерді орындау үшін қажетті зерделенген және меңгерілген ақпарат;

      2) дағды – кәсіптік міндетті толығымен орындауға мүмкіндік беретін білім мен машықты қолдану қабілеті;

      3) дене шынықтыру – мәдениеттiң құрамдас бөлiгi, адамның дене бітімін және интеллектуалдық қабілеттерін дамыту, дене тәрбиесі мен дене бітімін дамыту арқылы оның қозғалыс белсенділігін жетілдіру және саламатты өмір салтын қалыптастыру, әлеуметтік бейімдеу мақсатында қоғам жасайтын және пайдаланатын рухани және материалдық құндылықтар жиынтығын білдіретін әлеуметтiк қызмет саласы;

      4) информалды білім – білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат берілмей жүргізілетін білім беру түрі;

      5) кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

      6) кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

      7) кәсіптік стандарт – формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;

      8) Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіптер сыныптауышы – Қазақстан Республикасының аумағында қолданылатын кәсіптердің атауларын көрсететін және оларды орындалатын жұмыстардың түріне сәйкес дағды деңгейі мен оған мамандану бойынша сыныптайтын стандарттау жөніндегі құжат;

      9) құзырет – еңбек функциясын құрайтын бір немесе бірнеше кәсіптік міндетті орындауға мүмкіндік беретін дағдыны қолдану қабілеті;

      10) машық – кәсіптік міндет шеңберінде жекелеген бірлі-жарым іс-әрекетті физикалық тұрғыдан және (немесе) ақыл-оймен орындау қабілеті;

      11) Ұлттық біліктілік жүйесі – біліктілікке еңбек нарығы тарапынан сұранысты және біліктілікке білім беру, оның ішінде информалды білім беру жүйесі тарапынан ұсынысты реттеу мен келісудің құқықтық және институционалдық құралдары мен тетіктерінің кешені;

      12) формалды емес білім беру – оқыту орны, мерзімдері мен нысаны ескерілмей, білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдар жоспарлаған, ұйымдастырған және жүзеге асыратын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат беріле отырып жүргізілетін білім беру түрі.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) БА – біліктілік анықтамалығы;

      2) ЭҚЖЖ – экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші;

      3) БТБА –бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Дене шынықтыру жетекшісі.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R93190043.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс:

      93 Спорт, демалыс пен ойын-сауықты ұйымдастыру саласындағы қызмет;

      93.1 Спорт саласындағы қызмет;

      93.19 Спорт саласындағы өзге қызмет;

      93.19.0 Спорт саласындағы өзге қызмет.

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс:

      93 Спорт, демалыс пен ойын-сауықты ұйымдастыру саласындағы қызмет;

      93.1 Спорт саласындағы қызмет;

      93.12 Спорт клубтарының қызметі;

      93.12.0 Спорт клубтарының қызметі.

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс:

      93 Спорт, демалыс пен ойын-сауықты ұйымдастыру саласындағы қызмет;

      93.1 Спорт саласындағы қызмет;

      93.13 Фитнес-клубтардың қызметі;

      93.13.0Фитнес-клубтардың қызметі.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: халықтың дене тәрбиесі бойынша іс-шараларды жоспарлау және жүзеге асыру.

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      дене шынықтыру жетекшісі - СБШ 5-деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9.: "Дене шынықтыру жетекшісі" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

3422-1

Қызмет атауының коды:

3422-1-008

Кәсіптің атауы:

Дене шынықтыру жетекшісі.

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

5

СБШ бойынша біліктіліктің ішкі деңгейі:

5.1


БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіби білім деңгейі:

Білім деңгейі:
орта білімнен кейінгі (қолданбалы бакалавриат)

Мамандық:
Дене тәрбиесі және спорт

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

-

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3422-1-006 Дене шынықтыру мұғалімі.
3422-1-014 Дене шынықтыру және спорт мұғалімі.

Қызметтің негізгі мақсаты:

Спорт және дене шынықтыру, тартылғандардың дене шынықтыру және спорттық даярлығы саласындағы іс-шараларды ұйымдастыру және жүзеге асыру

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Дене мәдениетін, адамның үйлесімді дамуын қалыптастыру.
2. Оқушыларды қоғамдағы белсенді, өнімді өмірге дайындау.
3. Дене тәрбиесінің сауықтыру, білімділік және тәрбиелік міндеттерін анықтау.

Қосымша еңбек функциялары:

талап етілмейді

1-еңбек функциясы:
Дене мәдениетін, адамның үйлесімді дамуын қалыптастыру



1-дағды:
Жасы мен жынысының спорттық-сауықтыру кезеңіне топтарды қабылдау нормаларына сәйкестігі.

Машықтар:
1. Оқушыларды дене шынықтыру бойынша олимпиадаларға, спорттық жарыстарға, спорттық жарыстар мен ойындарға қатысуға дайындауға, дене шынықтыру бойынша зерттеу жұмыстар мен жобаларды қорғауға көмектесу.
2. Дене шынықтыру бойынша сабақтарын жоспарлау және өткізу.
3. Сабақтар мен оқыту тәсілдерінің тиімділігіне жүйелі талдау жүргізу.

Білімдер:
1. Тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі.
2. Педагогикалық такт, педагогикалық әдеп.
3. Жеке дағдылар мен тұлғалық қасиеттерінің тізімі, оқудағы табысы, қоғаммен қарым-қатынасы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

2-дағды:
Студенттік топтарды құру, дене шынықтыру және спортпен таныстыру.

Машықтар:
1. Спорттық іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу.
2. Тәрбие және оқу-жаттығу қызметін жоспарлау және ұйымдастыру.
3. Балалар мен жасөспірімдердің спорттық жарыстарға қатысуға деген ынтасын дамыту.

Білімдер:
1. Оқыту және дамыту процесіндегі іс-әрекетті ұйымдастырудың құрылымдары, түрлері және әдістері.
2. Оқыту әдістемесі.
3. Әртүрлі білім алушылар контингентінің ерекшеліктері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

2-еңбек функциясы:
Оқушыларды қоғамдағы белсенді, өнімді өмірге дайындау



1-дағды:
Дене тәрбиесінің сауықтыру, тәрбиелік және тәрбиелік міндеттерін анықтау.

Машықтар:
1. Белгілі бір қасиеттер мен қабілеттерді көрсету, мәселені сыртқыдан ішкіге көшіру.
2. Білім сапасын диагностикалау әдістерін, педагогикалық талдауды білу.

Білімдер:
1. Қауіпсіздік ережелері, санитарлық-гигиеналық нормалар.
2. Сабаққа қойылатын заманауи талаптар.
3. Жаттығулар кешенін құрастыруға және орындауға қойылатын талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

2-дағды:
Бастапқы оқу топтарының штаттық құрамын әдістемелік негіздеу стандарттарын білу

Машықтар:
1. Жеке тұлға мен ұжымның психологиялық-педагогикалық диагностикасының нақты әдісін қолдану.
2. Оқу ақпаратын талдау және логикалық құрылымдау әдістерін білу.
3. Оқушылардың дене дамуының әдістеріне түзетулер енгізу.

Білімдер:
1. Оқыту процесінің психологиялық мәні.
2. Оқушылардың жеке ынтасын ояту, әрі қарай жұмысының мақсатын анықтау, өзін-өзі тәрбиелеу мақсатын қою.
3. Өзін-өзі дамытудың критерийлері мен механизмдері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

3-еңбек функциясы:
Дене тәрбиесінің сауықтыру, тәрбиелік және тәрбиелік міндеттерін анықтау.



1-дағды:
Өзін-өзі бақылау және өзін-өзі сақтандыру әдістері мен әдістеріне үйрету.

Машықтар:
1. Күнтізбелік-тақырыптық, жылдық, ағымдағы жоспарға және жеке кестеге сәйкес құзыреттерді қалыптастыру бойынша сабақ конспектісін құрастыру.
2. Сабақтар мен сыныптан тыс іс-шараларды өткізу.
3. Оқытудың инновациялық технологиялары мен әдістерін ажырату және қолдану.

Білімдер:
1. Педагогикалық диагностиканың теориясы мен әдістемесі, білім сапасын бақылау, дене дамуы.
2. Сабақтарды, оқу-тәрбие сабақтарын ұйымдастыру әдістері.
3. Авторлық бағдарламалар мен оқу-әдістемелік кешендерді құрастыруға және пайдалануға әдістемелік талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

2-дағды:
Оқыту сабағының мазмұнын қалыптастыру

Машықтар:
1. Оқу ақпаратын іздеу, оқу ақпаратын талдау және өңдеу тәсілдерін білу.
2. Алынған нәтижелерді тұжырымдау, алдағы жұмыстың мақсаттарын анықтау.
3. Оқу материалын меңгеру барысындағы оқушының іс-әрекетін талдау және бағалау.

Білімдер:
1. Оқыту процесінің нәтижелерін педагогикалық талдау технологиялары.
2. Оқыту нәтижелерін басқару, бірлесіп басқару, өлшеу, бақылау және бағалау.
3. Дене тәрбиесі мен спортқа қойылатын гигиеналық талаптар мен нормативтер.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Бейімділік
Дербестік және жауапкершілік
Жүйелі ойлау
Ынтымақтастық және өзара іс-қимыл
Күйзеліске тұрақтылық
Тез шешім қабылдай білу
Тәртіптілік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізбесі:

-

СБШ-нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

5

3422-1-006 Дене шынықтыру мұғалімі.

5

3422-1-014 Дене шынықтыру және спорт мұғалімі.

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы: Қазакстан Республикасының Туризм және спорт министрлігі.

      Орындаушы: Бектенова А.Б., +7 (702) 9115511, A.Bektenova@tsm.gov.kz

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар): Спорт және дене шынықтыру істері комитеті.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: - 12.12.2023 ж.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: - 05.12.2023 ж.

      14."Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: - 13769/26  13.12.2023 ж.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 1, 2023 ж.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 31.12.2026 ж.

  Қазақстан Республикасы
Туризм және спорт министрінің
2023 жылғы 20 желтоқсандағы
№ 333 бұйрығына 5-қосымша

"Спортшы" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Кәсіптік стандарттың қолданылу аясы: "Спортшы" кәсіптік стандарты "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5 бабы, 5-тармағына сәйкес әзірленеді, оның ішінде кәсіпорындарда персоналды оқытуға, білім беру ұйымдары қызметкерлері мен түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және міндеттерді шешуге бағытталған, Қазақстан Республикасы Туризм және спорт министрлігі саласында қолданылады Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер, анықтамалар мен қысқартулар қолданылады.

      2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

      1) біліктілік – қызметкердің нақты еңбек функцияларын сапалы орындауға дайындығы, оның білімі, іскерлігі мен дағдыларының дәрежесі;

      2) біліктілік деңгейі – күрделілік, еңбек әрекеттерінің стандарттылығы, жауапкершілік және дербестік параменттері бойынша сараланатын қызметкердің даярлық деңгейіне және құзыретіне қойылатын талаптардың жиынтығы. Біліктілік деңгейі ұлттық және салалық біліктілік шеңберлері дескрипторларының деңгейі мен мазмұнына сәйкес келуі;

      3) дене шынықтыру – мәдениеттiң құрамдас бөлiгi, адамның дене бітімін және интеллектуалдық қабілеттерін дамыту, дене тәрбиесі мен дене бітімін дамыту арқылы оның қозғалыс белсенділігін жетілдіру және саламатты өмір салтын қалыптастыру, әлеуметтік бейімдеу мақсатында қоғам жасайтын және пайдаланатын рухани және материалдық құндылықтар жиынтығын білдіретін әлеуметтiк қызмет саласы;

      4) еңбек функциясы – еңбек процесінің бір немесе бірнеше міндеттерін шешуге бағытталған өзара байланысты іс-қимылдар жиынтығы;

      5) кәсіп – арнайы даярлық нәтижесінде алынған және білім туралы тиісті құжаттармен расталатын белгілі бір білімді, іскерлікті және практикалық дағдыларды талап ететін адамның еңбек қызметі кәсібінің негізгі түрі;

      6) лауазым – белгілі бір жұмыстардың, міндеттердің, өкілеттіктердің, жауапкершілік дәрежесінің, құқықтар мен міндеттердің, біліктілікке қойылатын талаптардың нормативтік бекітілген жиынтығымен сипатталатын ұйымның институционалдық иерархиясындағы белгілі бір ресми ұстаным;

      7) салалық біліктілік шеңбері – салада танылатын біліктілік деңгейлерінің құрылымдық сипаттамасы;

      8) дене шынықтыру-сауықтыру және спорт ғимараттары – жеке адамдардың дене жаттығуларымен, спортпен айналысуына және спорттық іс-шараларды өткізуге арналған, арнайы жабдықталған (соның ішінде спорттық мүкаммалмен) объектiлер (алаңдар, үйлер, ғимараттар);

      9) ұлттық біліктілік жүйесі – экономика салаларының, еңбек нарығының және кәсіптік білім беру мен оқыту жүйесінің өзара байланысын қамтамасыз ететін біліктілікке сұраныс пен ұсынысты құқықтық институционалдық реттеушілердің тұтас кешені;

      10) дене шынықтыру және спорт нұсқаушысы – оқу-тәрбие процесін практикалық қамтамасыз ететін, дене шынықтыру-сауықтыру іс-шараларын, оның ішінде бейімді дене шынықтыру мен спортты жүргізетін кәсіптік білімі бар жеке тұлға;

      11) нұсқаушы-спортшы – Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес ақы төлеу шарттарында спорттық қызметпен айналысатын спортшы;

      12) спорт – спорттық жарыстар және оларға адамды арнайы даярлау түрінде қалыптасатын спорт түрлерінің жиынтығы ретіндегі әлеуметтік-мәдени қызмет саласы;

      13) спорттық тәртіп – ерекше белгілері бар және спорттық жарыстардың бір немесе бірнеше түрін (бағдарламаларын) қамтитын спорт бөлігі;

      14) спорттық жарыс – бекітілген регламентке (регламентке) сәйкес өткізілетін жарыстың үздік қатысушысын анықтау мақсатында спорт түрі (түрлері) бойынша спортшылар немесе командалар арасындағы жарыс;

      15) спорттық іс-шара – спортшылардың, жаттықтырушылардың және дене шынықтыру мен спорт саласындағы мамандардың қатысуымен өткізілетін спорттық жарыс, оқу-жаттығу жиыны;

      16) спортшы – спорт түрімен (түрлерімен) жүйелі түрде айналысатын және спорттық жарыстарда өнер көрсететін жеке тұлға.

      3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

      1) БА – біліктілік анықтамасы;

      2) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;

      3) ЭҚЖЖ – экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші;

      4) БТБА –бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы.

2-тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

      4. Кәсіптік стандарттың атауы: Спортшы.

      5. Кәсіптік стандарттың коды: R93110042.

      6. ЭҚЖЖ секциясын, бөлімін, тобын, сыныбын және кіші сыныбын көрсету:

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс:

      93 Спорт, демалыс пен ойын-сауықты ұйымдастыру саласындағы қызмет;

      93.1 Спорт саласындағы қызмет;

      93.11 Спорт имараттарын пайдалану;

      93.11.0 Спорт имараттарын пайдалану.

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс:

      93 Спорт, демалыс пен ойын-сауықты ұйымдастыру саласындағы қызмет;

      93.1 Спорт саласындағы қызмет;

      93.12 Спорт клубтарының қызметі;

      93.12.0 Спорт клубтарының қызметі.

      R Өнер, ойын-сауық және демалыс:

      93 Спорт, демалыс пен ойын-сауықты ұйымдастыру саласындағы қызмет;

      93.1 Спорт саласындағы қызмет;

      93.19 Спорт саласындағы өзге қызмет;

      93.19.0Спорт саласындағы өзге қызмет.

      7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Спорттық команда құрамында ресми спорт жарысында өнер көрсетуге дайындау

      8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

      спортшы - СБШ 5-деңгейі.

3-тарау. Кәсіптер карточкалары

9."Спортшы" кәсіп карточкасы

Топтың коды:

3421-0

Қызмет атауының коды:

3421-0-021

Кәсіптің атауы:

Спортшы

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

5

СБШ бойынша біліктіліктің ішкі деңгейі:

5.1

БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:


Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
орта білімнен кейінгі (қолданбалы бакалавриат)

Мамандық:
Дене тәрбиесі және спорт

Біліктілік:

Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар:

жоқ

Формалды емес және информалы біліммен байланыс:

талап етілмейді

Кәсіптің басқа ықтимал атаулары:

3421-0-022 Теннисші

Қызметтің негізгі мақсаты:

Өзіңің бәсекеге қабілетті нәтижелеріңіздің ең жоғары деңгейіне жету.

Еңбек функциялардың сипаттамасы

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Жеке оқыту жоспары бойынша жаттығу іс-шаралары бағдарламасын жүзеге асыру.
2. Спорттық жарыстарда өнер көрсету.
3. Жаттығулар мен жарыс әрекеттерін өзін-өзі бақылау.

Қосымша еңбек функциялары:

талап етілмейді

1-еңбек функциясы:
Жеке оқу жоспары бойынша оқу бағдарламасын жүзеге асыру

Машықтар:


1. Спорттық команда құрамында ресми спорт жарысында өнер көрсетуге өз бетінше дайындалу.
2. Спорттық команда құрамында спорттық жарыстарда өнер көрсету.
3. Ресми спорттық жарыстарға және ресми спорттық жарыстарға қатысуға дайындық кезінде өзін-өзі бақылауды жүргізу.

1-дағды:
Спорттық команда құрамында жарыстық іс-шараларды іске асыру

Білімдер:
1. Жалпы, арнайы физикалық, техникалық-тактикалық, психологиялық дайындықты бағалауға арналған бақылау жаттығуларының жинақтары.
2. Спорт түрлері ережелері.
3. Дене дайындығының мазмұны мен түрлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

1-дағды:
Оқыту бағдарламасын жүзеге асыру.

Машықтар:
1. Жаттығу кезіндегі жеке қозғалыс әрекеттерінің дұрыстығы мен оңтайлылығын, жаттығу тапсырмасының орындалу дәрежесін талдау.
2. Жеке жоспарда қарастырылған дене жаттығуларының техникасына сәйкес келетін қозғалыс әрекеттерін орындау.
3. Ұсыныстарға сәйкес келетін еңбек және демалыс режимін ұстану.

Білімдер:
1. Спорттық жаттығулардың негізгі құралдары.
2. Дене тәрбиесінің мазмұны мен түрлері.
3. Спорттық дайындықтың жылдық циклінің құрылымдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

2-еңбек функциясы:
Спорттық жарыстардағы өнер көрсету



1-дағды:
Спорттық іс-шараларда жарыс тапсырмаларын орындау (бағдарлама түріне сәйкес).

Машықтар:
1. Спорт түрi бойынша спорттық жарыстарды өткiзу ережелерiнде көзделген спорттық жабдықтарды пайдалану.
2. Спорттық жарыста орындау кезінде орындалатын өзіндік қозғалыс әрекеттерінің дұрыстығы мен оңтайлылығын, жарыс тапсырмасының орындалу дәрежесін талдау.
3. Физикалық және психикалық күйді бақылау.

Білімдер:
1. Спорттық құрал-жабдықтарды, жабдықтарды және жабдықтарды пайдалану ережелері.
2. Дене жаттығуларынан кейін қалпына келтіру тәсілдері мен әдістері.
3. Қауіпсіздік техникасы және өзін-өзі сақтандыру әдістері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

2-дағды:
Допингке қарсы рәсімдерді, соның ішінде тестілеу және допинг-бақылау рәсімдерін жеке орындау.

Машықтар:
1. Тестілеу тәртібін бұзуды, оның ішінде үлгілерді іріктеу ережелерін бұзуды, допинг-бақылау рәсімі кезінде спортшының құқықтарын бұзуды анықтау.
2. Допинг-бақылау рәсімдерін жүргізу кезінде өкілге немесе аудармашыға сұранысты толтыру.
3. Бақылау-өлшеу құралдары мен өлшеу құралдарын пайдалану.

Білімдер:
1. Бәсекелестік әрекетті талдау әдістері.
2. Спорттық мамандыққа сәйкес дене тәрбиесі мен спортқа қойылатын гигиеналық талаптар.
3. Жұмыс беруші мен демеушілер (серіктестер), жарнама берушілер, ресми спорттық іс-шараларды ұйымдастырушылар арасындағы шарттардың талаптары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

3-еңбек функциясы:
Жаттығулар мен жарыс әрекеттерін өзін-өзі бақылау



1-дағды:
Өзін-өзі бақылау және өзін-өзі сақтандыру әдістері мен әдістеріне үйрету

Машықтар:
1. Спорттық жарыстарға қатысушылардың, төрешілер мен көмекші персоналдың, көрермендердің спорт ережелерін және спорттық жарыстарды өткізу ережелерін сақтауын қадағалау.
2. Спортшыларға спортшыларды медициналық-биологиялық қамтамасыз ету жүйесінің маңыздылығы мен маңызды сипаттамаларын түсіндіру.
3. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар мен байланыс құралдарын пайдалану.

Білімдер:
1. Дүниежүзілік допингке қарсы ұйымның допингке қарсы кодексі.
2. Спорттық жарақаттардың түрлері мен себептері.
3. Спорттық жарыстың регламенті немесе регламенті, спорттық жарыстардың бағдарламасы.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

2-дағды:
Оқыту сабағының мазмұнын қалыптастыру

Машықтар:
1. Жарыс тапсырмасына сәйкес қозғалыс әрекеттерін орындау.
2. Тестілеу тәртібінің бұзылуын, оның ішінде үлгіні іріктеу ережелерін, допинг-бақылау рәсімі кезінде спортшының құқықтарын бұзуды анықтау.
3. Нәтижелердің тұрақтылығын, қол жеткізілген спорттық шеберлік деңгейіне барынша мүмкіндіктерін сақтау және қолдау.

Білімдер:
1. Спорттық жарыстардағы қауіпсіздік ережелері.
2. Спорттық жарыс жүйесі.
3. Спорттық тәртіп және тамақтану.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

талап етілмейді

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Ұқыптылық
Дербестік және жауапкершілік
Жүйелі ойлау
Күйзеліске тұрақтылық
Командада жұмыс істей білу
Мақсаткерлік
Тәртіптілік

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізбесі:

жоқ

СБШ -нің ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

5

3421-0-006 Боксшы

5

3421-0-007 Күресші

5

3421-0-008 Велосипедші

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

      10. Мемлекеттік органның атауы: Қазакстан Республикасының Туризм және спорт министрлігі.

      Орындаушы: Шакенова Г.Б., 7 (707) 420 14 09, g.shakenova@tsm.gov.kz.

      11. Әзірлеуге қатысатын ұйымдар (кәсіпорындар): Спорт және дене шынықтыру істері комитеті.

      Басшы: Бектенова А.Б., E-mail: A.Bektenova@tsm.gov.kz, телефон нөмірі: +7 (702) 911 55 11.

      Орындаушылар: Шакенова Г.Б., 7 (707) 420 14 09, g.shakenova@tsm.gov.kz.

      12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: 12.12.2023 ж.

      13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: - 05.12.2023 ж.

      14. "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: - 13769/26  13.12.2023 ж.

      15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: Нұсқа 1, 2023 ж.

      16. Бағдарлы қайта қарау күні: 31.12.2026 ж.

Об утверждении профессиональных стандартов в области физической культуры и спорта

Приказ Министра туризма и спорта Республики Казахстан от 20 декабря 2023 года № 333

      В соответствии с частью второй пункта 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить прилагаемые:

      1) профессиональный стандарт "Инструктор-спортсмен" согласно приложению 1 к настоящему приказу;

      2) профессиональный стандарт "Методист по физической культуре" согласно приложению 2 к настоящему приказу;

      3) профессиональный стандарт "Тренер по боксу" согласно приложению 3 к настоящему приказу;

      4) профессиональный стандарт "Руководитель физического воспитания" согласно приложению 4 к настоящему приказу;

      5) профессиональный стандарт "Спортсмен" согласно приложению 5 к настоящему приказу.

      2. Комитету по делам спорта и физической культуры Министерства туризма и спорта Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

      1) направление копии настоящего приказа в республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" Министерства юстиции Республики Казахстан для включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства туризма и спорта Республики Казахстан.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего заместителя министра туризма и спорта Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие после дня его первого официального опубликования.

      Министр Е. Маржықпаев

  Приложение 1 к приказу
Министра туризма и спорта
Республики Казахстан
от "20" декабря 2023 года № 333.

Профессиональный стандарт "Инструктор-спортсмен"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Инструктор-спортсмен" разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", в том числе обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений задач в области физической культуры и спорта в организациях и на предприятиях, применяется в области Министерства туризма и спорта Республики Казахстан.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      4) профессия – род занятий, осуществляемый физическим лицом и требующий определенной квалификации для его выполнения;

      5) профессиональная квалификация – степень профессиональной подготовки, характеризующая владение компетенциями, требуемыми для выполнения трудовых функций по профессии;

      6) профессиональный стандарт – письменный официальный документ, устанавливающий общие требования к знаниям, умениям, навыкам, опыту работы с учетом формального и (или) неформального, и (или) информального образования, уровню квалификации и компетентности, содержанию, качеству и условиям труда в конкретной области профессиональной деятельности;

      7) Национальный классификатор занятий Республики Казахстан – документ по стандартизации, отражающий наименования занятий, применяемых на территории Республики Казахстан, и классифицирующий их по уровню и специализации навыков в соответствии с видом выполняемых работ;

      8) инструктор по физической культуре и спорту – физическое лицо, имеющее профессиональное образование, осуществляющее практическое обеспечение учебно-тренировочным процессом, проведение физкультурно-оздоровительных мероприятий, в том числе адаптивной физической культуры и спорта;

      9) компетенция – способность применять навыки, позволяющие выполнять одну или несколько профессиональных задач, составляющих трудовую функцию;

      10) отраслевые государственные органы – государственные органы, осуществляющие руководство в соответствующей сфере (отрасли) государственного управления;

      11) Национальная система квалификаций – комплекс правовых и институциональных инструментов и механизмов регулирования и согласования спроса на квалификации со стороны рынка труда и предложения квалификаций со стороны системы образования, в том числе информального;

      12) неформальное образование – вид образования, запланированный, организованный и осуществляемый организациями, которые предоставляют образовательные услуги, оказываемые без учета места, сроков и формы обучения, и сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) КС – квалификационный справочник;

      2) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      3) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      4) ОРК – отраслевая рамка квалификаций.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Инструктор-спортсмен.

      5. Код профессионального стандарта: R93120069.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых:

      93 Деятельность в области спорта, организации отдыха и развлечений;

      93.1 Деятельность в области спорта;

      93.12 Деятельность спортивных клубов;

      93.12.0 Деятельность спортивных клубов.

      R Искусство, развлечения и отдых:

      93 Деятельность в области спорта, организации отдыха и развлечений;

      93.1 Деятельность в области спорта;

      93.13 Деятельность фитнес-клубов;

      93.13.0 Деятельность фитнес-клубов.

      R Искусство, развлечения и отдых:

      93 Деятельность в области спорта, организации отдыха и развлечений;

      93.1 Деятельность в области спорта;

      93.19 Прочая деятельность в области спорта;

      93.19.0Прочая деятельность в области спорта.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: осуществление подготовки и обучения спортсменов при проведении постоянных тренировок и организации спортивных соревнований. Осуществление отбора перспективных спортсменов для постоянного спортивного совершенствования и достижения высоких спортивных результатов.

      8. Перечень карточек профессий:

      инструктор-спортсмен - 6 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии: "Инструктор-спортсмен"

Код группы:

3422-3

Код наименования занятия:

3422-3-008

Наименование профессии:

Инструктор-спортсмен

Уровень квалификации по ОРК:

6

подуровень квалификации по ОРК:

6.1

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
высшее образование (бакалавриат, специалитет, ординатура)

Специальность:
Подготовка учителей с предметной специализацией общего развития

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:


Связь с неформальным и информальным образованием:

не требуется

Другие возможные наименования профессии:

3422-1-002
Инструктор по физической культуре.

Основная цель деятельности:

Организация и реализация инструкторско-методической деятельности в области спорта и физической подготовки, физического развития и спортивной подготовки занимающихся.

Описание трудовых функций.

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение индивидуального плана подготовки, учебно-тренировочного и соревновательного нагрузки задания.
2. Поддерживание уровня общей физической и специальной подготовки, обеспечивающей повышение спортивных результатов.
3. Ведение учета по выполнению заданий, предусмотренных индивидуальным планом подготовки.

Дополнительные трудовые функции:

-

Трудовая функция 1:
Выполнение индивидуального плана подготовки, учебно-тренировочного и соревновательного нагрузки задания


Умения:

1. Учитывать психофизические особенности и мотивацию детей, подростков при выборе комплексов упражнений для занятия.
2. Подбирать оптимальные комплексы упражнений и объемы нагрузки для гармоничного физического развития детей и подростков.
3. Применять техники и методы страховки.

Навык 1:
Соответствие возраста и пола нормам комплектования групп спортивно-оздоровительного этапа.

Знания:
1. Анатомических, физиологических и психологических особенностей детей и подростков.
2. Основных методик диагностики мотивационной сферы занимающихся в области физической подготовки, физического развития.
3. Организации работы по физическому воспитанию и физическому развитию детей и подростков.

Возможность признания навыка:

не требуется

Навык 2:
Планирование и обучение содержания занятий по общей физической и специальной подготовке

Умения:
1. Обучать детей и подростков правилам этичного поведения и методам самостраховки.
2. Координировать действия детей, подростков при выполнении комплексов упражнений, выявлять ошибки в технике двигательных действий.
3. Развивать у детей и подростков мотивированность к участию в спортивных соревнованиях.

Знания:
1. Анатомических, физиологических и психологических особенностей детей и подростков.
2. Правил хранения спортивного инвентаря и оборудования.
3. Основы педагогики физической культуры, включая теорию воспитания личности и общечеловеческие нормы нравственности.

Возможность признания навыка:

не требуется

Трудовая функция 2:
Поддерживание уровня общей физической и специальной подготовки, обеспечивающей повышение спортивных результатов

Навык 1:
Консультирование занимающихся по базовым принципам самостоятельной организации занятий по виду спорта (спортивной дисциплине)

Умения:
1. Использовать методы и техники оценки подготовленности поступающих лиц в группы начальной подготовки в соответствии с стандартами спортивной подготовки.
2. Использовать современные технологии для определения индивидуальных способностей поступающих в группы этапов спортивно-оздоровительного, начальной подготовки по антропометрическим, физиологическим, психологическим параметрам.

Знания:
1 Основ методики диагностики мотивационной сферы занимающихся в области физической подготовки, физического развития.
2. Основ методики занятий на тренажерных устройствах
3. Комплексов упражнений, используемые в программе занятий, мероприятий по физической подготовке, физическому развитию.

Возможность признания навыка:

не требуется

Навык 2:
Знание нормативов для методического обоснования комплектования групп начальной подготовки

Умения:
1. Разъяснять преимущества ведения здорового образа жизни.
2. Определять оптимальные режимы использования спортивного оборудования и инвентаря.
3. Демонстрировать рациональные и безопасные техники использования спортивного оборудования и инвентаря.

Знания:
1. Правил эксплуатации и оптимальные режимы использования спортивного оборудования и инвентаря.
2. Правил пользования информационно-коммуникационными технологиями и средствами связи.
3. Составления и корректировки расписания для использования спортивного инвентаря и оборудования, предоставляемого в прокат.

Возможность признания навыка:

не требуется

Трудовая функция 3:
Ведение учета по выполнению заданий, предусмотренных индивидуальным планом подготовки.


Умения:

Навык 1:
Обучение занимающихся техникам и методам самоконтроля и самостраховки

1. Разъяснять занимающимся общие факторы риска травмирования и ухудшения физического состояния при занятиях физической подготовкой, нормы этичного поведения.
2. Формировать у занимающихся заинтересованность и мотивированность в развитии физических качеств, способностей.
3. Применять методику проведения занятий по подготовке к выполнению нормативов испытаний (тестов) для различных категорий населения.

Знания:
1. Методов контроля при занятиях по физической подготовке.
2. Основ возрастной психологии и воспитания.
3. Программы, плана специально организованных физических упражнений для восстановления работоспособности занимающихся на рабочем месте в режиме рабочего дня и (или) после работы.

Возможность признания навыка:

не требуется

Навык 2:
Формирование содержания тренировочного занятия

Умения:
1. Определять задачи общей физической и специальной подготовки исходя из целей и задач программы подготовки занимающегося.
2. Пояснять структуру занятия по виду спорта (спортивной дисциплине) и особенности дозирования нагрузки
3. Рационально и безопасно сочетать различные комплексы упражнений, соответствующие подготовке по виду спорта (спортивной дисциплине).

Знания:
1. Формы учета посещаемости занятий по виду спорта (спортивной дисциплине), в том числе с использованием электронных средств.
2. Правил вида спорта (спортивной дисциплины).
3. Гигиенических требований и норм, предъявляемых к занятиям физической культурой и спортом.

Возможность признания навыка:

не требуется

Требования к личностным компетенциям:

Пунктуальность
Самостоятельность и ответственность
Системное мышление
Сотрудничество и взаимодействие
Стрессоустойчивость
Умение быстро принимать решения

Список технических регламентов и национальных стандартов:

нет

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

6

Инструктор по физической культуре.

6

Инструктор по адаптивной физической культуре.

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа: Министерство туризма и спорта Республики Казахстан.

      Исполнитель: Бектенова А.Б., +7 (702) 911 55 11, : A.Bektenova@tsm.gov.kz

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке: Комитет по делам спорта и физической культуры.

      Руководитель: Бектенова А.Б. E-mail: A.Bektenova@tsm.gov.kz, Номер телефона: ++7 (702) 911 55 11.

      Исполнители: Шакенова Г.Б., +7 (707) 420 14 09, g.shakenova@tsm.gov.kz

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12.12.2023 г.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям: 01.12.2023 г.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": - 13769/26 от 13.12.2023 г.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2023 г.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 31.12.2026 г.

  Приложение 2 к приказу
Министра туризма и спорта
Республики Казахстан
от "20" декабря 2023 года № 333.

Профессиональный стандарт "Методист по физической культуре"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Методист по физической культуре" разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", в том числе обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений задач в области физической культуры и спорта в организациях и на предприятиях, применяется в области Министерства туризма и спорта Республики Казахстан.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) физическая культура – составная часть культуры, область социальной деятельности, представляющая собой совокупность духовных и материальных ценностей, создаваемых и используемых обществом в целях развития физических и интеллектуальных способностей человека, совершенствования его двигательной активности и формирования здорового образа жизни, социальной адаптации путем физического воспитания и развития;

      4) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      5) профессия – род занятий, осуществляемый физическим лицом и требующий определенной квалификации для его выполнения;

      6) профессиональная квалификация – степень профессиональной подготовки, характеризующая владение компетенциями, требуемыми для выполнения трудовых функций по профессии;

      7) признание профессиональной квалификации – процедура оценки и принятия решения о соответствии кандидата требованиям профессиональных стандартов, а при их отсутствии – квалификационным требованиям;

      8) профессиональный стандарт – письменный официальный документ, устанавливающий общие требования к знаниям, умениям, навыкам, опыту работы с учетом формального и (или) неформального, и (или) информального образования, уровню квалификации и компетентности, содержанию, качеству и условиям труда в конкретной области профессиональной деятельности;

      9) Национальный классификатор занятий Республики Казахстан – документ по стандартизации, отражающий наименования занятий, применяемых на территории Республики Казахстан, и классифицирующий их по уровню и специализации навыков в соответствии с видом выполняемых работ;

      10) методист по физической культуре и спорту – физическое лицо, имеющее профессиональное образование, осуществляющее методическое обеспечение и руководство учебно-тренировочным процессом, проведение физкультурно-оздоровительных и спортивных мероприятий;

      11) компетенция – способность применять навыки, позволяющие выполнять одну или несколько профессиональных задач, составляющих трудовую функцию;

      12) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи;

      13) неформальное образование – вид образования, запланированный, организованный и осуществляемый организациями, которые предоставляют образовательные услуги, оказываемые без учета места, сроков и формы обучения, и сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения.

      В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      2) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      3) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Методист по физической культуре.

      5. Код профессионального стандарта: R93110051.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых:

      93 Деятельность в области спорта, организации отдыха и развлечений;

      93.1 Деятельность в области спорта;

      93.11 Эксплуатация спортивных сооружений;

      93.11.0 Эксплуатация спортивных сооружений.

      R Искусство, развлечения и отдых:

      93 Деятельность в области спорта, организации отдыха и развлечений;

      93.1 Деятельность в области спорта;

      93.12 Деятельность спортивных клубов;

      93.12.0 Деятельность спортивных клубов.

      R Искусство, развлечения и отдых:

      93 Деятельность в области спорта, организации отдыха и развлечений;

      93.1Деятельность в области спорта;

      93.19Прочая деятельность в области спорта;

      93.19.0 Прочая деятельность в области спорта.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: планирование и реализация мероприятий по физическому воспитанию населения.

      8. Перечень карточек профессий:

      методист по физической культуре - 5 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий.

9. Карточка профессии "Методист по физической культуре"

Код группы:

3422-1

Код наименования занятия:

3422-1-005

Наименование профессии:

Методист по физической культуре

Уровень квалификации по ОРК:

5

подуровень квалификации по ОРК:

5.1

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
послесреднее образование (прикладной бакалавриат)

Специальность:
Физическая культура и спорт

Квалификация:
-

Требования к опыту работы:

нет

Связь с неформальным и информальным образованием:

не требуется

Другие возможные наименования профессии:

3422-3-009 Методист по спорту

Основная цель деятельности:

Осуществление методической деятельности в области спорта и физической подготовки, физического развития и спортивной подготовки населения.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Организация проведения физкультурно-оздоровительных и спортивно-массовых мероприятий в целях укрепления здоровья населения.
2. Осуществление координации направления работы тренерского состава, методическое обеспечение учебно-тренировочного процесса и обеспечение качественного комплектования учебных групп.
3. Координация результатов учебно-тренировочного и воспитательного процессов.

Дополнительные трудовые функции:


Трудовая функция 1:
Организация проведения физкультурно-оздоровительных и спортивно-массовых мероприятий в целях укрепления здоровья населения



Навык 1:
Использование спортивного оборудования

Умения:
1. Разъяснять и демонстрировать техники безопасного использования спортивного оборудования, принципы выбора оптимального режима использования спортивного оборудования.
2. Выполнять комплексы упражнений, предусмотренные программой занятия, мероприятия.
3. Определять оптимальные режимы использования спортивного оборудования.

Знания:
1. Правил поведения в месте организации занятий, мероприятий по физической подготовке, физическому развитию.
2. Основ методики диагностики мотивационной сферы физических лиц в области физической подготовки, физического развития.
3. Комплексов упражнений, используемые в программе занятий, мероприятий по физической подготовке, физическому развитию.

Возможность признания навыка:

не требуется

Навык 2:
Оформление спортивного оборудования

Умения:
1. Пользоваться демонстрационным, звуковым, звукоусиливающим и осветительным спортивным оборудованием.
2. Составлять и корректировать расписание использования спортивного оборудования, предоставляемого в прокат.
3. Оформлять документы по передаче в прокат и по возврату спортивного оборудования.

Знания:
1. Правил хранения спортивного оборудования.
2. Правил приема, возврата и удержания залога (части залога) за предоставленный в прокат спортивного оборудования.
3. Порядок оформления документов по предоставлению во временное пользование и возврату спортивного оборудования, по выявлению фактов повреждений, нанесенных прокатному спортивному оборудованию и по удержанию вследствие залога.

Возможность признания навыка:

не требуется

Трудовая функция 2:
Осуществление координации направления работы тренерского состава, методическое обеспечение учебно-тренировочного процесса и обеспечение качественного комплектования учебных групп



Навык 1:
Cпециальные комплексы упражнений для развития физических качеств

Умения:
1. Разъяснять занимающимся общие и частные факторы риска травмирования и ухудшения физического состояния при занятиях физической подготовкой.
2. Подбирать и применять специальные комплексы упражнений для развития физических качеств, способностей занимающихся с учетом вида их деятельности, социально-демографических и половозрастных характеристик.
3. Использовать технику и методы страховки занимающихся.

Знания:
1. Методики проведения занятий, мероприятий по физической подготовке для развития физических качеств, способностей с учетом вида деятельности, социально-демографических и половозрастных характеристик занимающихся.
2. Методов контроля при занятиях по физической подготовке.
3. Структуры занятия по физической подготовке и элементы физической нагрузки.

Возможность признания навыка:

не требуется

Навык 2:
Знание нормативов для методического обоснования комплектования групп начальной подготовки

Умения:
1. Использовать контрольно-измерительные приборы и спортивное оборудование.
2. Использовать систему классифицирующих показателей для оценки физической подготовленности занимающихся.
3. Рационально и безопасно сочетать различные комплексы.

Знания:
1. Срочной и долговременной реакции организма человека на физическую нагрузку, адаптационные механизмы.
2. Основ биомеханики двигательной деятельности.
3. Правил видов спорта (спортивной дисциплины).

Возможность признания навыка:

не требуется

Трудовая функция 3:
Координация результатов учебно-тренировочного и воспитательного процессов



Навык 1:
Составление плана инструктивно-методических занятий, планов практических занятий по обучению занимающихся

Умения:
1. Планировать комплекс теоретических и практических инструктивно методических занятий по обучению занимающихся.
2. Использовать систему классифицирующих показателей для оценки уровня физической подготовленности занимающихся.
3. Демонстрировать приемы и техники страховки.

Знания:
1. Системы классифицирующих показателей для оценки физической подготовленности занимающихся.
2. Приема и средств спасения утопающих.
3. Показаний и противопоказаний для занятий по физической и технической подготовке.

Возможность признания навыка:

не требуется

Навык 2:
Проверка и оценка усвоения занимающимися

Умения:
1. Планировать комплекс теоретических и практических инструктивно методических занятий по обучению занимающихся.
2. Использовать систему классифицирующих показателей для оценки уровня физической подготовленности занимающихся.
3. Демонстрировать приемы и техники страховки.

Знания:
1. Примерного переченя продуктов питания, рекомендуемых при составлении суточного рациона.
2. Гигиенических требований и нормы к занятиям по обучению спортивным навыкам.
3. Правил охраны труда и техники безопасности.

Возможность признания навыка:

не требуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность
Сотрудничество и взаимодействие
Стратегическое мышление
Стрессоустойчивость
Умение быстро принимать решения
Умение работать в команде
Дисциплинированность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

нет

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Методист по спорту

5

Инструктор по физической культуре и спорту

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа: Министерство туризма и спорта Республики Казахстан.

      Исполнитель: Шакенова Г.Б., +7 (707) 420 14 09, g.shakenova@tsm.gov.kz

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке: Комитет по делам спорта и физической культуры.

      Руководитель: Бектенова А.Б., E-mail: A.Bektenova@tsm.gov.kz, номер телефона: +7 (702) 9115511.

      Исполнители:Шакенова Г.Б., +7 (707) 420 14 09, shakenova@tsm.gov.kz.

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12.12.2023 г.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям: - 01.12.2023 г.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": - 13769/26 от 13.12.2023 г.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2023 г.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 31.12.2026 г.

  Приложение 3 к приказу
Министра туризма и спорта
Республики Казахстан
от "20" декабря 2023 года № 333.

Профессиональный стандарт "Тренер по боксу"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Тренер по боксу" разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", в том числе обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений задач в области физической культуры и спорта в организациях и на предприятиях, применяется в области Министерства туризма и спорта Республики Казахстан.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) тренер, тренер-преподаватель – физическое лицо, осуществляющее учебно-тренировочный процесс подготовки спортсмена и руководство его состязательной деятельностью для достижения спортивных результатов;

      4) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      5) профессия – основной род занятий трудовой деятельности человека, требующий определенных знаний, умений и практических навыков, приобретаемых в результате специальной подготовки и подтверждаемых соответствующими документами об образовании;

      6) профессиональная квалификация – степень профессиональной подготовки, характеризующая владение компетенциями, требуемыми для выполнения трудовых функций по профессии;

      7) профессиональный стандарт – письменный официальный документ, устанавливающий общие требования к знаниям, умениям, навыкам, опыту работы с учетом формального и (или) неформального, и (или) информального образования, уровню квалификации и компетентности, содержанию, качеству и условиям труда в конкретной области профессиональной деятельности;

      8) Национальный классификатор занятий Республики Казахстан – документ по стандартизации, отражающий наименования занятий, применяемых на территории Республики Казахстан, и классифицирующий их по уровню и специализации навыков в соответствии с видом выполняемых работ;

      9) компетенция – способность применять навыки, позволяющие выполнять одну или несколько профессиональных задач, составляющих трудовую функцию;

      10) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи;

      11) Национальная система квалификаций – комплекс правовых и институциональных инструментов и механизмов регулирования и согласования спроса на квалификации со стороны рынка труда и предложения квалификаций со стороны системы образования, в том числе информального;

      12) неформальное образование – вид образования, запланированный, организованный и осуществляемый организациями, которые предоставляют образовательные услуги, оказываемые без учета места, сроков и формы обучения, и сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      2) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      3) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник;

      4) КС – квалификационный справочник.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Тренер по боксу.

      5. Код профессионального стандарта: R93120090.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых:

      93 Деятельность в области спорта, организации отдыха и развлечений;

      93.1 Деятельность в области спорта;

      93.12 Деятельность спортивных клубов;

      93.12.0 Деятельность спортивных клубов.

      R Искусство, развлечения и отдых:

      93 Деятельность в области спорта, организации отдыха и развлечений;

      93.1 Деятельность в области спорта;

      93.19 Прочая деятельность в области спорта;

      93.19.0Прочая деятельность в области спорта.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: осуществление подготовки спортсменов по боксу и организация тренировок к спортивным соревнованиям. Осуществление отбора перспективных спортсменов для постоянного спортивного совершенствования и достижения высоких спортивных результатов по боксу

      8. Перечень карточек профессий:

      тренер по боксу - 5 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Тренер по боксу"

Код группы:

3422-2

Код наименования занятия:

3422-2-004

Наименование профессии:

Тренер по боксу

Уровень квалификации по ОРК:

5

подуровень квалификации по ОРК:

5.1

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
послесреднее образование (прикладной бакалавриат)

Специальность:
Физическая культура и спорт

Квалификация:

Требования к опыту работы:

нет

Связь с неформальным и информальным образованием:

не требуется

Другие возможные наименования профессии:

3422-1-009 Тренер

Основная цель деятельности:

Обучение тренеров по боксу к современным методам подготовки и преподаванию бокса, а также совершенствованию их профессиональных навыков в работе с боксерами.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Подбор комплексов упражнений для бокса, силовых программ для укрепления всех мышечных групп.
2. Определение стратегии, управление процессами и деятельностью, в том числе инновационной, с принятием решения на высоком уровне.
3. Определение степени достижений учебных и практических целей по боксу.

Дополнительные трудовые функции:

не требуется

Трудовая функция 1:
Подбор комплексов упражнений для бокса, силовых программ для укрепления всех мышечных групп.



Навык 1:
Подготовка спортсменов в состав спортивной сборной команды по боксу.

Умения:
1. Анализировать спортивные результаты, достигнутые боксерами, проходящими подготовку по программам этапа совершенствования спортивного мастерства и высшего спортивного мастерства.
2. Развивать навыки работы индивидуально с боксерами.
3. Составлять индивидуальные программы тренировок для участия в спортивных соревнованиях по боксу.

Знания:
1. Основных теоретических и практических аспектов тренерской работы в области бокса.
2. Правил проведения боксерских боев.
3. Содержания спортивной тренировки по боксу.

Возможность признания навыка:

не требуется

Навык 2:
Отбор перспективных боксеров, комплектование спортивной сборной команды.

Умения:
1. Организовывать региональные тренировочные сборы, с целью оценки выступления спортсменов и их результатов.
2. Совершенствовать профессиональные навыки в работе с боксерами.

Знания:
1. Современных методов подготовки и преподавания бокса.
2. Программы спортивной подготовки по видам спорта (спортивной дисциплине).
3. Комплексов упражнений для повышения уровня общефизической подготовки, специальной подготовки боксеров.

Возможность признания навыка:

не требуется

Трудовая функция 2:
Определение стратегии, управление процессами и деятельностью, в том числе инновационной, с принятием решения на высоком уровне.



Навык 1:
Ответственность за результаты боксеров.

Умения:
1. Выявлять актуальные вопросы в процессе подготовки боксеров.
2. Проводить научные исследования по определению эффективности различных видов тренировок с использованием опробованных методик.
3. Осуществлять научный анализ, обобщение и оформление результатов исследований.

Знания:
1. Учебно-методической и нормативной документации по подготовке спортсменов по боксу.
2. Оптимизации психофизического состояния спортсмена, освоения им разнообразных двигательных упражнений.
3. Техники безопасности, охраны жизни и здоровья спортсменов в процессе занятий.

Возможность признания навыка:

не требуется

Навык 2:
Реализация программы повышения квалификации по соответствующему профилю дисциплины.

Умения:
1. Повышать профессиональную компетентность и самооценку тренеров по боксу.
2. Проводить контрольные нормативы по общей и специальной физической подготовке спортсменов по боксу.
3. Демонстрировать рациональные и безопасные техники на ринге.

Знания:
1. Правил использования спортивного оборудования и инвентаря.
2. Правил пользования информационно-коммуникационными технологиями и средствами связи.
3. Уровней выполнения спортсменами запланированных объемов тренировочных нагрузок, необходимых для восстановительных мероприятий.

Возможность признания навыка:

не требуется

Трудовая функция 3:
Определение степени достижений учебных и практических целей по боксу.



Навык 1:
Освоение принципов и методов психологической поддержки и подготовки спортсменов к соревнованиям и достижению высоких результатов.

Умения:
1. Обеспечивать высокий уровень выполнения боксерами запланированных объемов и тренировочных нагрузок.
2. Достигать спортивных результатов и обеспечивать необходимых восстановительных мероприятий.
3. Не допускать случаи применения спортсменами запрещенных субстанций и (или) методов в боксе.

Знания:
1. Методов контроля при занятиях по физической подготовке.
2. Основ возрастной психологии и воспитания.
3. Программ и плана специально организованных физических упражнений для восстановления работоспособности занимающихся в режиме рабочего дня и (или) после работы.

Возможность признания навыка:

не требуется

Навык 2:
Формирование содержания тренировочного занятия.

Умения:
1. Осуществлять своевременное и качественное ведение и представление непосредственному руководству учетной и отчетной документации.
2. Проводить учебно-тренировочную и воспитательную работу с группами спортсменов по боксу.
3. Разрабатывать годовые и текущие планы подготовки, вести систематический учет и анализ обобщения результатов и содержания своей работы с боксерами.

Знания:
1. Соблюдения спортивной этики.
2. Правил признания видов спорта, спортивных дисциплин.
3. Гигиенических требований и норм, предъявляемых к занятиям физической культурой и спортом.

Возможность признания навыка:

не требуется

Требования к личностным компетенциям:

Самостоятельность и ответственность
Системное мышление
Сотрудничество и взаимодействие
Стрессоустойчивость
Умение быстро принимать решения
Дисциплинированность
Эмоциональный интеллект

Список технических регламентов и национальных стандартов:

нет

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

Тренер

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа: Министерство туризма и спорта Республики Казахстан.

      Исполнитель: Шакенова Г.Б., +7 (707) 420 14 09, g.shakenova@tsm.gov.kz.

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке: Комитет по делам спорта и физической культуры.

      Руководитель: Бектенова А.Б., E-mail: A.Bektenova@tsm.gov.kz, номер телефона: +7 (702) 9115511.

      Исполнители: Шакенова Г.Б., +7 (707) 420 14 09, g.shakenova@tsm.gov.kz.

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям:-12.12.2023 г.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям: 05.12.2023 г.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": - 13769/26 от 13.12.2023 г.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2023 г.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 31.12.2026 г.

  Приложение 4 к приказу
Министра туризма и спорта
Республики Казахстан
от "20" декабря 2023 года № 333.

Профессиональный стандарт "Руководитель физического воспитания"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Руководитель физического воспитания" разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", в том числе обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений задач в области физической культуры и спорта в организациях и на предприятиях, применяется в области Министерства туризма и спорта Республики Казахстан.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) знание – изученная и усвоенная информация, необходимая для выполнения действий в рамках профессиональной задачи;

      2) навык – способность применять знания и умения, позволяющая выполнять профессиональную задачу целиком;

      3) физическая культура – составная часть культуры, область социальной деятельности, представляющая собой совокупность духовных и материальных ценностей, создаваемых и используемых обществом в целях развития физических и интеллектуальных способностей человека, совершенствования его двигательной активности и формирования здорового образа жизни, социальной адаптации путем физического воспитания и развития;

      4) информальное образование – вид образования, получаемый в ходе повседневной деятельности вне организаций образования и организаций, предоставляющих образовательные услуги, и не сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения;

      5) профессия – основной род занятий трудовой деятельности человека, требующий определенных знаний, умений и практических навыков, приобретаемых в результате специальной подготовки и подтверждаемых соответствующими документами об образовании;

      6) профессиональная квалификация – степень профессиональной подготовки, характеризующая владение компетенциями, требуемыми для выполнения трудовых функций по профессии;

      7) профессиональный стандарт – письменный официальный документ, устанавливающий общие требования к знаниям, умениям, навыкам, опыту работы с учетом формального и (или) неформального, и (или) информального образования, уровню квалификации и компетентности, содержанию, качеству и условиям труда в конкретной области профессиональной деятельности;

      8) Национальный классификатор занятий Республики Казахстан – документ по стандартизации, отражающий наименования занятий, применяемых на территории Республики Казахстан, и классифицирующий их по уровню и специализации навыков в соответствии с видом выполняемых работ;

      9) компетенция – способность применять навыки, позволяющие выполнять одну или несколько профессиональных задач, составляющих трудовую функцию;

      10) умение – способность физически и (или) умственно выполнять отдельные единичные действия в рамках профессиональной задачи;

      11) Национальная система квалификаций – комплекс правовых и институциональных инструментов и механизмов регулирования и согласования спроса на квалификации со стороны рынка труда и предложения квалификаций со стороны системы образования, в том числе информального;

      12) неформальное образование – вид образования, запланированный, организованный и осуществляемый организациями, которые предоставляют образовательные услуги, оказываемые без учета места, сроков и формы обучения, и сопровождаемый выдачей документа, подтверждающего результаты обучения.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) КС – квалификационный справочник;

      2) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      3) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Руководитель физического воспитания.

      5. Код профессионального стандарта: R93190043.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых;

      93 Деятельность в области спорта, организации отдыха и развлечений;

      93.1 Деятельность в области спорта;

      93.19 Прочая деятельность в области спорта;

      93.19.0 Прочая деятельность в области спорта.

      R Искусство, развлечения и отдых:

      93 Деятельность в области спорта, организации отдыха и развлечений;

      93.1 Деятельность в области спорта;

      93.12 Деятельность спортивных клубов;

      93.12.0 Деятельность спортивных клубов.

      R Искусство, развлечения и отдых:

      93 Деятельность в области спорта, организации отдыха и развлечений;

      93.1 Деятельность в области спорта;

      93.13 Деятельность фитнес-клубов;

      93.13.0Деятельность фитнес-клубов.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Осуществление подготовки и обучения спортсменов при проведении постоянных тренировок и организации спортивных соревнований. Осуществление отбора перспективных спортсменов для постоянного спортивного совершенствования и достижения высоких спортивных результатов.

      8. Перечень карточек профессий:

      руководитель физического воспитания – 5 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии: "Руководитель физического воспитания".

Код группы:

3422-1

Код наименования занятия:

3422-1-008

Наименование профессии:

Руководитель физического воспитания

Уровень квалификации по ОРК:

5

подуровень квалификации по ОРК:

5.1

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
послесреднее образование (прикладной бакалавриат)

Специальность:
Физическая культура и спорт

Квалификация:

Требования к опыту работы:

нет

Связь с неформальным и информальным образованием:

не требуется

Другие возможные наименования профессии:

3422-1-006 Преподаватель по физической культуре.
3422-1-014 Учитель физической культуры и спорта.

Основная цель деятельности:

Организация и реализация деятельности в области спорта и физической подготовки, физического развития и спортивной подготовки занимающихся.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Формирование физической культуры, гармоничного развития человека.
2. Подготовка обучающихся к активной продуктивной жизни в социуме.
3. Определение оздоровительных, образовательных и воспитательных задач физического воспитания.

Дополнительные трудовые функции:

Не требуется

Трудовая функция 1:
Формирование физической культуры, гармоничного развития человека



Навык 1:
Соответствие возраста и пола нормам комплектования групп спортивно-

Умения:
1. Содействовать в подготовке обучающихся к участию в олимпиадах по физической культуре, спартакиадах, спортивных соревнованиях и играх, защите исследовательских работ и проектов по физкультуре.
2. Осуществлять планирование и проведение учебных занятий по физкультуре.
3. Проводить систематический анализ эффективности уроков и подходов к обучению.

Знания:
1. Теория и методика воспитательной работы.
2. Педагогический такт, педагогический этикет.
3. Перечень умений и качеств личности, успешность в обучении, взаимодействие с обществом.

Возможность признания навыка:

не требуется

Навык 2:
Формирования ученического коллектива, приобщение к физической культуре и спорту

Умения:
1. Организовывать и проводить спортивные мероприятия.
2. Планировать и организовывать учебно-тренировочной деятельности.
3. Развивать у детей и подростков мотивированность к участию в спортивных соревнованиях.

Знания:
1. Структуры, виды и способы организации деятельности в процессе обучения и развития.
2. Методики преподавания.
3. Особенностей разных контингентов учащихся.

Возможность признания навыка:

не требуется

Трудовая функция 2:
Подготовка обучающихся к активной продуктивной жизни в социуме.



Навык 1:
Определение оздоровительных, образовательных и воспитательных задач физического воспитания

Умения:
1. Проявлять определенные качестав и способности, перевод проблемы из внешней, во внутреннюю.
2. Владеть способами диагностики качества знаний, педагогического анализа.

Знания:
1 Правил техники безопасности, санитарно-гигиенических норм.
2. Современных требований к уроку.
3. Требований к составлению и выполнению комплекса упражнений.

Возможность признания навыка:

не требуется

Навык 2:
Знание нормативов для методического обоснования комплектования групп начальной подготовки

Умения:
1. Применять конкретную методику психолого-педагогической диагностики личности и коллектива.
2. Владеть способами анализа, логического структурирования учебной информации.
3. Вносить коррективы в методику физического развития учащихся.

Знания:
1. Психологической сущности процесса обучения.
2. Обучения учащихся к личной мотивации, пробуждение, определение цели дальнейшей работы, постановка цели самообразования.
3. Критерии и механизмы саморазвития.

Возможность признания навыка:

не требуется

Трудовая функция 3:
Определение оздоровительных, образовательных и воспитательных задач физического воспитания.



Навык 1:
Обучение занимающихся техникам и методам самоконтроля и самостраховки

Умения:
1. Составлять поурочные конспекты по формированию компетентностей в соответствии с календарно-тематическим, годовым, текущим планом и индивидуальным план-графиком.
2. Проводить уроки и внеклассные мероприятия.
3. Дифференцировать и применять методы и инновационные технологии обучения.

Знания:
1. Теории и методики педагогической диагностики, проведение мониторинга качества обучения, физического развития.
2. Методики организации уроков, учебно-тренировочных занятий.
3. Методических требований к составлению и использованию авторских программ и учебно-методических комплексов.

Возможность признания навыка:

не требуется

Навык 2:
Формирование содержания тренировочного занятия

Умения:
1. Владеть способами поиска учебной информации, анализа и переработки учебной информации.
2. Формулировать получаемые результаты, определять цели дальнейшей работы.
3. Анализировать и оценивать деятельность учащегося в процессе усвоения учебного материала.

Знания:
1. Технологии педагогического анализа результатов процесса обучения.
2. Управление, соуправление, измерение, контроль и оценка результатов обучения.
3. Гигиенических требований и норм, предъявляемых к занятиям физической культурой и спортом.

Возможность признания навыка:

не требуется

Требования к личностным компетенциям:

Адаптивность
Самостоятельность и ответственность
Системное мышление
Сотрудничество и взаимодействие
Стрессоустойчивость
Умение быстро принимать решения
Дисциплинированность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

нет

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

3422-1-006 Преподаватель по физической культуре.

5

3422-1-014 Учитель физической культуры и спорта.

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа: Министерство туризма и спорта Республики Казахстан.

      Исполнитель: Бектенова А.Б., +7 (701) 172 34 08, A.Bektenova@tsm.gov.kz.

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке: Комитет по делам спорта и физической культуры.

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: -12.12.2023 г.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям:- 05.12.2023 г.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": - 13769/26 от 13.12.2023 г.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2023 г.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 31.12.2026 г.

  Приложение 5 к приказу
Министра туризма и спорта
Республики Казахстан
от "20" декабря 2023 года № 333.

Профессиональный стандарт "Спортсмен"

Глава 1. Общие положения

      1. Область применения профессионального стандарта: профессиональный стандарт "Спортсмен" разработан в соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", в том числе обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений задач в области физической культуры и спорта в организациях и на предприятиях, применяется в области Министерства туризма и спорта Республики Казахстан.

      2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

      1) квалификация – официальное признание ценности освоенных компетенций для рынка труда и дальнейшего образования и обучения, дающее право на осуществление трудовой деятельности;

      2) уровень квалификации – обобщенные требования к знаниям, умениям и широким компетенциям работников, дифференцируемые по параметрам сложности, нестандартности трудовых действий, ответственности и самостоятельности;

      3) физическая культура – составная часть культуры, область социальной деятельности, представляющая собой совокупность духовных и материальных ценностей, создаваемых и используемых обществом в целях развития физических и интеллектуальных способностей человека, совершенствования его двигательной активности и формирования здорового образа жизни, социальной адаптации путем физического воспитания и развития;

      4) трудовая функция – составная часть вида трудовой деятельности, представляющая собой интегрированный и относительно автономный набор трудовых действий, определяемых бизнес-процессом и предполагающий наличие необходимых компетенций для их выполнения;

      5) профессия – основной род занятий трудовой деятельности человека, требующий определенных знаний, умений и практических навыков, приобретаемых в результате специальной подготовки и подтверждаемых соответствующими документами об образовании;

      6) должность – определенная формальная позиция в институциональной иерархии организации, характеризующаяся нормативно закрепленной совокупностью определенных работ, задач, полномочий, степени ответственности, прав и обязанностей, требований к квалификации;

      7) отраслевая рамка квалификаций – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;

      8) физкультурно-оздоровительные и спортивные сооружения – специально оборудованные (в том числе спортивным инвентарем) объекты (площадки, здания, сооружения), предназначенные для занятий физических лиц физическими упражнениями, спортом и проведения спортивных мероприятий;

      9) национальная система квалификаций – целостный комплекс правовых институциональных регуляторов спроса и предложения квалификаций, обеспечивающих взаимосвязь отраслей экономики, рынка труда и системы профессионального образования и обучения;

      10) инструктор по физической культуре и спорту – физическое лицо, имеющее профессиональное образование, осуществляющее практическое обеспечение учебно-тренировочным процессом, проведение физкультурно-оздоровительных мероприятий, в том числе адаптивной физической культуры и спорта;

      11) инструктор-спортсмен – спортсмен, осуществляющий спортивную деятельность на условиях оплаты труда в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан;

      12) спорт – сфера социально-культурной деятельности как совокупность видов спорта, сложившаяся в форме спортивных соревнований и специальной подготовки человека к ним;

      13) спортивная дисциплина – часть вида спорта, имеющая отличительные признаки и включающая в себя один или несколько видов (программ) спортивных соревнований;

      14) спортивное соревнование – состязание среди спортсменов или команд по виду (видам) спорта в целях выявления лучшего участника состязания, проводимое по утвержденному положению (регламенту);

      15) спортивное мероприятие – спортивное соревнование, учебно-тренировочный сбор с участием спортсменов, тренеров и специалистов в области физической культуры и спорта;

      16) спортсмен – физическое лицо, систематически занимающееся видом (видами) спорта и выступающее на спортивных соревнованиях.

      3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

      1) КС – квалификационный справочник;

      2) ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

      3) ОКЭД – общий классификатор видов экономической деятельности;

      4) ЕТКС – единый тарифно-квалификационный справочник.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

      4. Название профессионального стандарта: Спортсмен.

      5. Код профессионального стандарта: R93110042.

      6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

      R Искусство, развлечения и отдых:

      93 Деятельность в области спорта, организации отдыха и развлечений;

      93.1 Деятельность в области спорта;

      93.11 Эксплуатация спортивных сооружений;

      93.11.0 Эксплуатация спортивных сооружений.

      R Искусство, развлечения и отдых:

      93 Деятельность в области спорта, организации отдыха и развлечений;

      93.1 Деятельность в области спорта;

      93.12 Деятельность спортивных клубов;

      93.12.0 Деятельность спортивных клубов.

      R Искусство, развлечения и отдых:

      93 Деятельность в области спорта, организации отдыха и развлечений;

      93.1 Деятельность в области спорта;

      93.19 Прочая деятельность в области спорта;

      93.19.0Прочая деятельность в области спорта.

      7. Краткое описание профессионального стандарта: Подготовка к выступлению на официальном спортивном соревновании в составе спортивной сборной команды.

      8. Перечень карточек профессий:

      спортсмен – 5 уровень ОРК.

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии: "Спортсмен".

Код группы:

3421-0

Код наименования занятия:

3421-0-021

Наименование профессии:

Спортсмен

Уровень квалификации по ОРК:

5

подуровень квалификации по ОРК:

5.1

Уровень квалификации по ЕТКС, КС и др типовых квалификационных характеристик:


Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
послесреднее образование (прикладной бакалавриат)

Специальность:
Физическая культура и спорт

Квалификация:

Требования к опыту работы:

нет

Связь с неформальным и информальным образованием:

не требуется

Другие возможные наименования профессии:

3421-0-022 Теннисист

Основная цель деятельности:

Достижение собственного максимально высокого уровня результатов соревновательной деятельности.

Описание трудовых функций

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Выполнение программы тренировочных мероприятий по индивидуальному плану подготовки.
2. Выступление на спортивных соревнованиях.
3. Самоконтроль тренировочной и соревновательной деятельности.

Дополнительные трудовые функции:

–

 
Трудовая функция 1:
Выполнение программы тренировочных мероприятий по индивидуальному плану подготовки.


Умения:
1. Самостоятельно подготовить к выступлению на официальном спортивном соревновании в составе спортивной сборной команды.
2. Выступать на спортивных соревнованиях в составе спортивной сборной команды.
3. Проводить самоконтроль при подготовке к официальным спортивным соревнованиям и участии в официальном спортивном соревновании.

Навык 1:
Осуществление соревновательной деятельности в составе спортивной сборной команды.

Знания:
1. Комплексов контрольных упражнений для оценки общей, специальной физической, технико-тактической, психологической подготовленности.
2. Правил видов спорта.
3. Содержания и видов физической подготовки.

Возможность признания навыка:

не требуется

Навык 2:
Выполнение программы тренировочных мероприятий

Умения:
1. Анализировать правильность и оптимальность собственных двигательных действий во время тренировочного занятия, степень выполнения тренировочного задания.
2. Совершать двигательные действия, соответствующие технике физических упражнений, предусмотренных индивидуальным планом.
3. Поддерживать режим труда и отдыха, соответствующий рекомендациям.

Знания:
1. Основных средств спортивной тренировки.
2. Содержание и виды физической подготовки.
3. Структуры годичного цикла спортивной подготовки.

Возможность признания навыка:

не требуется

Трудовая функция 2:
Выступление на спортивных соревнованиях



Навык 1:
Выполнение соревновательных заданий (по виду программы) в спортивных мероприятий

Умения:
1. Использовать спортивный инвентарь, оборудование и экипировку, предусмотренные правилами спортивных соревнований по виду спорта.
2. Анализировать правильность и оптимальность собственных двигательных действий, совершенных во время выступления на спортивном соревновании, степень выполнения соревновательного задания.
3. Контролировать собственное физическое и психическое состояние.

Знания:
1. Правил эксплуатации спортивного инвентаря, оборудования и экипировки.
2. Приемов и методов восстановления после физических нагрузок.
3. Техники страховки и самостраховки.

Возможность признания навыка:

не требуется

Навык 2:
Личное выполнение антидопинговых процедур, включая прохождение тестирования и процедур допинг-контроля.

Умения:
1. Выявлять нарушения порядка тестирования, в том числе нарушения правил отбора пробы, нарушения прав спортсмена при прохождении процедуры допинг-контроля.
2. Оформлять запрос на представителя, переводчика при выполнении процедур допинг-контроля.
3. Использовать контрольно-измерительные приборы и средства измерений.

Знания:
1. Методов анализа соревновательной деятельности.
2. Гигиенических требований к занятиям физической культурой и спортом в соответствии со спортивной специализацией.
3. Условий договоров работодателя со спонсорами (партнерами), рекламодателями, организаторами официальных спортивных мероприятий.

Возможность признания навыка:

не требуется

 
Трудовая функция 3:
Самоконтроль тренировочной и соревновательной деятельности


Умения:

1. Контролировать соблюдение участниками спортивных соревнований, судейским и вспомогательным персоналом, правил вида спорта и регламента проведения спортивных соревнований.
2. Разъяснять спортсменам значимость и существенные характеристики системы медико-биологического обеспечения спортсменов.
3. Использовать информационно-коммуникационные технологии и средства связи.

Навык 1:
Обучение занимающихся техникам и методам самоконтроля и самостраховки

Знания:
1. Антидопингового кодекса всемирной антидопинговой организации.
2. Видов и причин спортивного травматизма.
3. Положения или регламента спортивного соревнования, программа спортивных соревнований.

Возможность признания навыка:

не требуется

Навык 2:
Формирование содержания тренировочного занятия

Умения:
1. Совершать двигательные действия в соответствии с соревновательным заданием.
2. Выявлять нарушения порядка тестирования, в том числе правил отбора пробы, нарушения прав спортсмена при прохождении процедуры допинг-контроля.
3. Сохранять и поддерживать стабильность результатов, максимально возможных для достигнутого уровня спортивного мастерства.

Знания:
1. Правил техники безопасности в условиях спортивных соревнований.
2. Системы спортивных соревнований.
3. Спортивного режима и питания.

Возможность признания навыка:

не требуется

Требования к личностным компетенциям:

Пунктуальность
Самостоятельность и ответственность
Системное мышление
Стрессоустойчивость
Умение работать в команде
Целеустремленность
Дисциплинированность

Список технических регламентов и национальных стандартов:

нет

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

5

3421-0-006 Боксер

5

3421-0-007 Борец

5

3421-0-008 Велогонщик

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

      10. Наименование государственного органа: Министерство туризма и спорта Республики Казахстан.

      Исполнитель: Шакенова Г.Б., +7 (707) 420 14 09, g.shakenova@tsm.gov.kz.

      11. Организации (предприятия) участвующие в разработке: Комитет по делам спорта и физической культуры.

      Руководитель: Бектенова А,.Б., E-mail: A.Bektenova@tsm.gov.kz, номер телефона: +7 (702) 9115511.

      Исполнители: Шакенова Г.Б., +7 (707) 420 14 09, g.shakenova@tsm.gov.kz.

      12. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: 12.12.2023 г.

      13. Национальный орган по профессиональным квалификациям: - 05.12.2023 г.

      14. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен": - 13769/26 от 13.12.2023 г.

      15. Номер версии и год выпуска: версия 1, 2023 г.

      16. Дата ориентировочного пересмотра: 31.12.2026 г.