ИПС "Әділет"

"Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 5-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қазақстан Республикасының Экология және табиғи ресурстар министрлігінің "Гидрометеорология және экология" салалық бағыты бойынша кәсіптік стандарты осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрлігінің Экологиялық мәдениет және саясат департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың көшірмесін Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберілуін;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Экология және табиғи ресурстар вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Министр

Е. Нысанбаев

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Еңбек және халықты әлеуметтік

қорғау министрлігі

Қазақстан Республикасы
Экология және табиғи
ресурстар министрінің
2025 жылғы 13 наурыздағы
№ 62-ө бұйрығымен
бекітілген

"Гидрометеорология және экология" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Кәсіптік стандартты қолдану саласы: "Гидрометеорология және экология" Кәсіптік стандарты Қазақстан Республикасының "Кәсіптік біліктіліктер туралы" Заңының 5-бабына сәйкес әзірленген, білім беру бағдарламаларын, оның ішінде кәсіпорындардағы персоналды оқытуды қалыптастыруға, қызметкерлер мен білім беру ұйымдарының түлектерінің кәсіптік біліктілігін тануға және ұйымдар мен кәсіпорындардағы персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешуге қойылатын талаптарды белгілейді.

2. Осы кәсіптік стандартта келесі терминдер мен анықтамалар пайдаланылады:

1) Кәсіптік стандарт – кәсіптік қызметтің белгілі бір саласында біліктілік деңгейіне, құзыретіне, мазмұнына, сапасына және еңбек жағдайларына қойылатын талаптарды айқындайтын стандарт;

2) Еңбек функциясы – еңбек процесінің бір немесе бірнеше міндеттерін шешуге бағытталған өзара байланысты әрекеттердің жиынтығы;

3) Салалық біліктілік шеңбері – салада танылған біліктілік деңгейлерінің құрылымдық сипаттамасы;

4) Ұлттық біліктілік шеңбері – еңбек нарығында танылған біліктілік деңгейлерінің құрылымдалған сипаттамасы.

5) Ұлттық гидрометеорологиялық қызмет – Қазақстан Республикасының аумағында болатын қауіпті және табиғи құбылыстар туралы дауылды ескертулерді кез келген ұйымға ресми ақпараттық қызмет көрсету құқығы бар жалғыз заңды жауапты орган болып табылады.

6) Метеорология – атмосфералық құбылыстар мен процестерді, ауа райы мен климаттың қалыптасу және өзгеру заңдылықтарын зерттейтін ғылым.

7) Метеорологиялық бақылау – келесі метеорологиялық сипаттамалардың 8 негізгі синхронды кезеңдерінде жүргізілетін бақылаулар: ауа температурасы мен ылғалдылығы, топырақ температурасы (жер бетінде және тереңдікте), атмосфералық қысым, желдің жылдамдығы мен бағыты, атмосфералық құбылыстар (қауіпті және табиғи гидрометеорологиялық), мұз бен аяз құбылыстары, жауын-шашын мөлшері мен қарқындылығы, қар жамылғысы (биіктігі, тығыздығы, су қоры), бұлттылығы (мөлшері, пішіні, биіктігі).

8) Метеоролог – метеорологиялық сипаттамалар мен атмосфералық құбылыстарды бақылайтын, оларды жинақтап, талдайтын маман.

9) Аэрологиялық бақылаулар – барикалық түзілімдердің (циклондар, антициклондар) болжамды модельдерін құру, ауа-райының табиғи және қауіпті құбылыстарын болжау үшін ақпарат алу, сондай-ақ 30 км және одан жоғары биіктіктегі атмосфераның жай-күйін бақылау үшін жүргізілетін бақылаулар.

10) Агрометеорология – метеорологиялық және климаттық жағдайларды олардың ауылшаруашылық дақылдары мен агротехникалық шараларға әсерін зерттейтін ғылым.

11) Агрометеорологиялық мониторинг – бұл метеорологиялық деректерді бақылауға, жинауға, талдауға және түсіндіруге және олардың ауылшаруашылық процестеріне әсеріне бағытталған іс-шаралар кешені.

12) Агрометеоролог – бұл метеорологиялық және климаттық жағдайларды және олардың ауылшаруашылық дақылдары мен агротехникалық шараларға әсерін зерттейтін және талдайтын маман.

13) Гидрология – бұл өзендер, көлдер, теңіздер, мұхиттар, су қоймалары, мұздықтар және жер асты сулары сияқты әртүрлі су объектілерінің атмосферадағы, гидросферадағы және литосферадағы таралуы мен қозғалысының қасиеттерін, заңдылықтары мен процестерін зерттейтін ғылым.

14) Гидрологиялық мониторинг – су деңгейін, су температурасын, ауа температурасын, су шығынын өлшеуді (су тасу/ су тасқыны кезеңінде жиірек), мұз жағдайын, мұздың қалыңдығын және мұздағы қардың биіктігін бақылау өндірісі.

15) Гидролог – гидрологиялық процестер мен құбылыстарды бақылаумен, талдаумен және болжаумен айналысатын маман.

16) Экология – тірі организмдер мен олардың ортасы арасындағы қарым-қатынастарды, сондай-ақ экологиялық жүйелердің ұйымдастырылуы мен қызмет ету заңдылықтарын зерттейтін ғылым.

17) Қоршаған орта мониторингі – өзгерістерді анықтау, олардың себептері мен салдарын бағалау, табиғи ресурстарды басқару және қорғауға арналған ұсыныстарды әзірлеу мақсатында қоршаған ортаның әртүрлі құрамдас бөліктерінің жай-күйі туралы деректерді жүйелі түрде бақылау, жинау, талдау және түсіндіру.

3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:

1. БА – басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы;

2. КС – кәсіптік стандарт;

3. СБШ – салалық біліктілік шеңбері;

4. ҰГМҚ – Ұлттық гидрометеорологиялық қызмет;

5. ДМҰ – Дүниежүзілік метеорологиялық ұйым;

6. ЛБН – Ластануды бақылау нүктесі;

7. САБ – сандық ауа райы болжамы;

8. АЖО – автоматты жұмыс орны;

9. ҚКК – құрама-кинематикалық карта;

10. НТҚ – нормативтік-техникалық құжаттама;

11. ГАЖ – геоақпараттық жүйе;

12. ҚҚ – қауіпті құбылыс;

13. АГҚ – апатты гидрометеорологиялық құбылыс;

14. АКӨ – ауа райының күрт өзгеруі.

2 тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

4. Кәсіптік стандарттың атауы: Гидрометеорология және экология

5. Кәсіптік стандарт коды:

6. ОКЭД сәйкес секция, бөлім, топ, сынып және ішкі сынып:

М. Кәсіптік, ғылыми және техникалық қызмет

4. Өзге де кәсіптік, ғылыми және техникалық қызмет

74.9. Басқа топтамаларға енгізілмеген өзге де кәсіптік, ғылыми және техникалық қызмет

74.9.0. Басқа топтамаларға енгізілмеген өзге де кәсіптік, ғылыми және техникалық қызмет

74.9.0.1. Гидрометеорологиялық қызметтің қызметі

7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: Гидрометеорология және экология саласындағы кәсіптік стандарт осы салада жұмыс істейтін мамандардың біліктілік талаптарын, міндеттері мен дағдыларын анықтайды. Ол қоршаған ортаны зерттеумен және мониторингпен, климаттық өзгерістермен, гидрологиялық және метеорологиялық процестермен айналысатын мемлекеттік мекемелерде, ғылыми ұйымдарда және жеке секторда жұмыс істеу үшін қажетті кадрларды жоғары кәсіптік даярлауды қамтамасыз етуге бағытталған.

8. Кәсіптер карточкаларының тізімі:

1. Бас директор – СБШ 8 деңгейі

2. Филиал басшысы – СБШ 7 деңгейі

3. Ғылыми қызметкер (метеорология саласында) – СБШ 7 деңгейі

4. Инженер-метеоролог – СБШ 6 деңгейі

5. Агрометеоролог – СБШ 6 деңгейі

6. Инженер-синоптик – СБШ 6 деңгейі

7. Инженер-гидролог – СБШ 6 деңгейі

8. Инженер-эколог – СБШ 6 деңгейі

9. Инженер-химик – СБШ 6 деңгейі

10. Гидрометеорологиялық аспаптар, жабдықтар мен жүйелерді пайдалану және жөндеу инженері – СБШ 6 деңгейі

11. Химиялық талдау зертханашысы – СБШ 5 деңгейі

12. Техник-метеоролог – СБШ 4 деңгейі

13. Техник-агрометеоролог – СБШ 4 деңгейі

14. Техник-гидролог – СБШ 4 деңгейі

15. Байланыс технигі – СБШ 4 деңгейі

16. Метеобақылаушы – СБШ 3 деңгейі

17. Газ генераторшысы – СБШ 3 деңгейі

18. Сынама алушы – СБШ 3 деңгейі

3-ші тарау. Мамандықтардың карточкалары

9. Мамандық карточкасы "Бас директор":

Топ коды:

1210-0

Оқу атауының коды

1210-0-002

Мамандық атауы:

Бас директор

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:

ЕТКС, КС, типтік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № 553 бұйрығы "Басшылар, мамандар және басқа да қызметкерлер лауазымдарының біліктілік анықтамалығын бекіту туралы".
91-параграф. Ұйымның директоры (Бас директор, Атқарушы директор, Президент, Басқарма төрағасы, Басқарушы).

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
Жоғары білім

Мамандық:
Қоршаған орта.

Бизнес және басқару

Құқық.

Жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, докторантура)

Қоршаған орта.

Бизнес және басқару

Құқық.

Жұмыс өтіліне қойылатын талаптар:

Кадрларды даярлау бағыты бойынша жоғары (немесе жоғары оқу орнынан кейінгі) білімі және ұйымның қызмет бейініне сәйкес экономикалық қызмет түрлерінде басшылық лауазымдарда кемінде 5 жыл жұмыс тәжірибесі болуы қажет, сондай-ақ "Бизнес әкімшілендіру магистрі" дәрежесінің немесе басқару (менеджмент) саласындағы қосымша білімнің болғаны жөн.

Ресми емес және бейресми біліммен байланыс:

Басқа мүмкін болатын мамандық атаулары:

Негізгі қызметтің мақсаты:

Мемлекет, қоғам, экономика қажеттіліктерін қанағаттандыру және халықаралық міндеттемелерді орындау үшін гидрометеорологиялық деректер мен қызметтердің дәл, уақтылы және сенімді ұсынылуын қамтамасыз ету.

Еңбек функцияларының тізімі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Ұйым қызметінің стратегиялық мақсаттары мен басымдықтарын анықтау.

2. Кәсіпорынның өндірістік-шаруашылық және қаржылық-экономикалық қызметіне жалпы басшылық жасау.

3. Құрылымдық бөлімшелер мен филиалдардың жұмысын үйлестіру.

4. Мемлекеттіктапсырмалардың және халықаралықміндеттемелердіңорындалуынбақылау.

Қосымша еңбек функциялары

Еңбек функцияларының сипаттамасы:

Еңбек функциясы 1:
Ұйым қызметінің стратегиялық мақсаттары мен басымдықтарын анықтау.

Дағды 1:
Кәсіпорынның өндірістік, экономикалық және қаржылық-экономикалық қызметіне басшылық жасау.

Қабілеттер:

1. Даму стратегиясын бекітеді.
2. Кәсіпорынның тиімді қызметін қамтамасыз ету үшін жыл сайынғы көрсеткіштерді белгілейді.
3. Ұйымның қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз етеді.
4. Шығындарды оңтайландырады.

Білім:

1. Қоршаған орта жағдайын мониторингтеу, метеорологиялық және гидрологиялық мониторинг жүргізу саласындағы нормативтік-құқықтық актілер.
2. Еңбек ұйымдастыру және кәсіпорынды басқару, әртүрлі техникалық, есептік және есеп беру құжаттамасын әзірлеу және рәсімдеу бойынша ережелер, нұсқаулықтар және басқа да басшылық материалдары.
3. Экономикалық субъектінің ішкі ұйымдық-құқықтық құжаттары, кәсіпорындағы ұзақ мерзімді активтерді, қорларды құрастыру, сақтау және құжаттық рәсімдеу тәртібін реттейтін.
4. Ұйымның саясаты мен стратегиясы, даму перспективалары, оның ерекшеліктері.
5. ҚР экологиялық кодексі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Кәсіпорынның өндірістік-шаруашылық және қаржылық-экономикалық қызметіне жалпы басшылық жасау.

Дағды 1: Қолданыстағы заңнамаға сәйкес кәсіпорынның өндірістік, шаруашылық және қаржылық-экономикалық қызметіне басшылық ету.

Қабілеттер:

1. Қазақстан Республикасының заңнамасымен берілген шектерде кәсіпорынның қаржылық-экономикалық және өндірістік-шаруашылық қызметіне қатысты мәселелерді шешеді.
2. Кәсіпорынның басқа лауазымды тұлғаларына қызметтің белгілі бір бағыттарын орындауды тапсырады.
3. Кәсіпорынның қызметінде және оның шаруашылық-экономикалық қызметін жүзеге асыруда, еңбек қатынастарын реттеуде заңдылықтың сақталуын қамтамасыз етеді.

Білімі:

1. Өндірістік-шаруашылық және қаржылық-экономикалық қызметті реттейті ннормативтік-құқықтық актілер.
2. Кәсіпорынның өндірістік-шаруашылық және қаржылық-экономикалық қызметінің жоспарларын әзірлеу және келісу тәртібі.
3. Ұйымның пайдасы мен табыстылығын арттырудың заманауи әдістері мен механизмдері.
4. Ұйымның қаржылық-шаруашылық қызметін талдаудың заманауи әдістері.
5. "Мемлекеттік сатып алу туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы"ҚР заңдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3: Құрылымдық бөлімшелер мен филиалдардың жұмысын үйлестіру.

Дағды 1:
Барлық құрылымдық бөлімшелер мен филиалдардың өзара әрекеттесуін ұйымдастыру.

Қабілеттер:

1. Филиалдардың өндірісті дамыту және жетілдіру жөніндегі қызметін әлеуметтік және нарықтық басымдықтарды ескере отырып, үйлестіру.
2. Филиалдардың кәсіпорындағы жұмыс тиімділігін және сапасын арттыруға ықпал ету.
3. Құрылымдық бөлімшелер арасындағы өзара әрекеттесу жоспарын құру және байланыс орнату.

Білімі:

1. Гидрометеорологиялық қамтамасыз ету және қоршаған орта мониторингінің оған қатысты салаларына қатысты әдістемелік және нормативтік материалдар.
2. Кәсіпорын құрылымының ерекшеліктері.
3. Әрбір бөлімшенің функциялары мен міндеттері.
4. Қызметкерлердің мотивация принциптері мен жұмыс стилдері және олардың қатысуын арттыру әдістері.
5. Барлық ұйым үшін біртұтас миссия мен құндылықтарды қалыптастыру тәртібі.
6. ҚР Еңбек кодексі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 4: Мемлекеттік тапсырмалардың және халықаралық міндеттемелердің орындалуын бақылау.

Дағды 1: Кәсіпорынның тиісті мемлекеттік орган мен халықаралық ұйымдар алдындағы міндеттемелерінің орындалуын қамтамасыз ету.

Қабілеттер:

1. Кәсіпорынның республикалық бюджетке және мемлекеттік әлеуметтік қорларға қатысты міндеттемелерінің орындалуын қамтамасыз етеді.
2. Климаттың өзгеруі мен жаңа халықаралық стандарттарды енгізу сияқты жаңа сынақтарға жедел жауап береді.
3. Мемлекеттік және жеке секторлармен тиімді өзара әрекеттесуді меңгерген.

Білімі:

1. Мемлекеттік органдармен, халықаралық ұйымдармен және бұқаралық ақпарат құралдарымен өзара әрекеттесу принциптері.
2. Келісімсөздер жүргізу және қоғамдық сөз сөйлеу ережелері.
3. Гидрометеорология саласындағы корпоративтік және әлеуметтік жауапкершіліктің негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзіреттіліктерге қойылатын талаптар:

Стратегияны анықтау, процестер мен қызметті басқару.
Лидерлікке, талдауға, бағалауға және ғылыми және практикалық салада күрделі инновациялық идеяларды іске асыру қабілеті.
Белгілі бір ғылыми және кәсіптік салада білікті қарым-қатынас жасау.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:

---

СБШ аясындағы басқа мамандықтармен байланыс:

СБШ деңгейі:

Мамандық атауы:

Филиал жетекшісі

Мамандық карточкасы "Филиал жетекшісі":

Топ коды:

1210-0

Мамандық атауының коды

1210-0-076

Мамандық атауы:

Филиал жетекшісі

ОРК бойынша біліктілік деңгейі:

СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:

ЕТКС, КС, типтік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
Жоғары білім

Мамандық:
Қоршаған орта.

Бизнес және басқару

Құқық.

Жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура)

Қоршаған орта.

Бизнес және басқару

Құқық.

Жұмыс өтіліне қойылатын талаптар:

Жоғары білім, басқарушылық тәжірибе кемінде 5 жыл, немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білімі болған жағдайда жұмыс тәжірибесіне талап қойылмайды.

Ресми емес және бейресми біліммен байланыс:

Басқа мүмкін болатын мамандық атаулары:

Негізгі қызметтің мақсаты:

Аймақтық деңгейде гидрометеорологиялық деректер мен қызметтердің дәл және уақтылы ұсынылуын қамтамасыз ету, бұл жергілікті мемлекеттік органдардың, халықтың, бизнестің және басқа пайдаланушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыру.

Еңбек функцияларының тізімі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Филиалдың өндірістік-шаруашылық қызметін бюджет, салық, еңбек заңнамасы және басқанормативтік-құқықтық актілер талаптарына сәйкес бақылау.
2. Филиал бөлімшелерінің қызметін ұйымдастыру және өзара іс-қимылын қамтамасыз ету, филиалға жүктелген функциялар мен міндеттерді орындау
3. Гидрометеорологиялық ақпаратты жинау, өңдеу және ұсыну міндеттерін орындауды бақылау.

Қосымша еңбек функциялары

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функциясы 1: Филиалдың өндірістік-шаруашылық қызметін бюджет, салық, еңбек заңнамасы және басқа нормативтік-құқықтық актілер талаптарына сәйкес бақылау.

Дағды 1: Филиалдың қаржы-экономикалық және өндірістік-шаруашылық қызметіне талдау жүргізу.

Қабілеттер:

1. Филиалдың қаржылық-шаруашылық қызметін талдайды.
2. Жоспарлы көрсеткіштерден ауытқуларды анықтап, оларды жою бойынша шаралар әзірлейді.
3. Тәуекелдерді бағалап, оларды азайту үшін шаралар қабылдайды.
4. Филиалдың өндірістік- шаруашылық қызметінде шешімдер қабылдағанда құқықтық нормаларды қолдану"

Білімі:

1. Өндірістік және шаруашылық қызметті жүргізу жөніндегі құжаттарды реттейтін ережелер, нұсқаулықтар.
2. Кәсіпорынның өндірістік-шаруашылық және қаржы-экономикалық қызметін және құжаттарды жасау, сақтау және мұрағатқа беру тәртібін реттейтін нормативтік-құқықтық актілер.
3. Түгендеуді ұйымдастыруды және жүзеге асыруды реттейтін ішкі ұйымдастырушылық әкімшілік құжаттар.
4. "Мемлекеттік сатып алу туралы", "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" ҚР заңдары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2: Филиал бөлімшелерінің қызметін ұйымдастыру және өзара іс-қимылын қамтамасыз ету, филиалға жүктелген функциялар мен міндеттерді орындау мақсатында мамандарды тарту қабілеті.

Дағды 1: Филиалдың жұмысын тиімді ұйымдастырып, мақсаттар менміндеттердің уақытында орындалуын қамтамасыз ету.

Қабілеттер:

1. Филиалдың даму стратегияларын әзірлеу және енгізу.
2. Бюджетті, кадрлық және техникалық ресурстарды бөлу.
3. Жұмыстардың басымдықтарын анықтау.
4. Қызметкерлер арасындағы міндеттерді біліктілік пен жүктемені ескере отырып бөлу.

Білімі:

1. Стратегиялық және жедел жоспарлау әдістері.
2. Жобаларды басқару негіздері және олардың орындалуын бақылау.
3. Бөлімшелердің тиімді жұмысын ұйымдастыру принциптері.
4. Еңбек заңнамасының негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3: Гидрометеорологиялық ақпаратты жинау, өңдеу және ұсыну міндеттерін орындауды бақылау.

Дағды 1: Қызметкерлерге гидрометеорологиялық деректерді жинау және өңдеу бойынша міндеттер қою.

Қабілеттер:

1. Міндеттердің орындалуын тексеріп, қажет болған жағдайда түзетулер енгізеді.
2. Қызметкерлер арасында міндеттерді олардың біліктілігі мен жүктемесін ескере отырып бөледі.
3. Міндеттердің орындалуын маңыздылығы мен шұғылдығына қарай бақылайды.

Білімі:

1. Метеорологиялық станциялардың, гидрологиялық бекеттердің және басқа да бақылау объектілерінің жұмыс принциптері
2. Жүктемені бөлу және мерзімдердің сақталуын бақылау принциптері.
3. Ұжымда қолайлы микроклиматты құру және қолдау принциптері.
4. Гидрометеорологиялық қызметтің қызметін регламенттейтін ҚР нормативтік-құқықтық актілері
5. ҚР Экологиялық кодексі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзіреттіліктерге қойылатын талаптар:

Стратегияны анықтау, процестерді және қызметті басқару.
Лидерлік, талдау, бағалау және ғылыми және практикалық саладағы күрделі инновациялық идеяларды жүзеге асыру қабілеті.
Белгілі бір ғылыми және кәсіптік салада құзыретті қарым-қатынас.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар тізімі:

---

СБШ аясындағы басқа мамандықтармен байланыс:

СБШ деңгейі:

Мамандық атауы:

Бас директор

Мамандық карточкасы "Ғылыми қызметкер (метеорология саласында)":

Топ коды:

2112-0

Оқу атауының коды:

2112-0-011

Мамандық атауы:

Ғылыми қызметкер (метеорология саласында)

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:

ЕТКС, КС типтік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Кәсіптік білім деңгейі:

Білім деңгейі:
Жоғары білім

Мамандық:
Математика және статистика.

Қоршаған орта

Жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура)

Математика және статистика.

Қоршаған орта

Жұмыс өтіліне қойылатын талаптар:

Жоғары білім, жұмыс тәжірибесі кемінде 3 жыл, немесе жоғары оқуорнынан кейінгі білімі болған жағдайда жұмыс тәжірибесіне талап қойылмайды.

Ресми емес және бейресми біліммен байланыс:

Басқа мүмкін болатын мамандық атаулары:

Негізгі қызмет мақсаты:

Қоршаған ортаның, метеорологиялық және гидрологиялық мониторингті зерттеу жұмыстары

Еңбек функцияларының тізбесі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қоршаған орта саласындағы ғылыми зерттеулер жүргізу және нәтижелерін жариялау.
2. Қоршаған ортаның жағдайына мониторинг жүргізудің ғылыми қамтамасыз етілуі.
3. Оперативті-өндірістік өнімді дайындау және шығару.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функциясы 1: Қоршаған орта саласындағы ғылыми зерттеулер жүргізу және нәтижелерін жариялау.

Дағды 1: Метеорологиялық зерттеулер жүргізу.

Қабілеттер:

1. Қауіпті гидрометеорологиялық құбылыстардың табиғатын және олардың сипаттамаларын түсіну.
2. Деректерді жинау мен талдауды, статистикалық ақпаратты өңдеуді қоса алғанда, гидрометеорология саласында зерттеулер жүргізу.
3. Болжау үшін гидрометеорологиялық модельдермен жұмыс жасау.
4. Қауіпті гидрометеорологиялық құбылыстардан келетін зиянды азайту үшін тәуекелдерді бағалап, шараларды әзірлеу.

Білімі:

1. Гидрометеорология негіздері, оның ішінде физикалық принциптер, әртүрлі факторлардың қауіпті құбылыстарды қалыптастыру және дамытуға әсері мен өзара байланысы.
2. Ғылыми зерттеу әдістемесі.
3. Гидрометеорологиялық құбылыстарды болжаудың заманауи әдістері, оның ішінде статистикалық, сандық және аналитикалық тәсілдер.
4. Қауіпті гидрометеорологиялық құбылыстарды болжау және басқару саласындағы техникалық құжаттама мен ғылыми материалдар.

Дағдының танылуы:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2: Қоршаған ортаның жағдайын мониторинг жүргізудің ғылыми қамтамасыз етілуі.

Дағды 1: Гидрометеорологиялық құбылыстарды болжаудың жаңа әдістерін әзірлеу және бар әдістерді жетілдіру.

Қабілеттер:

1. Қоршаған ортадан үлгілер жинау, өлшеулер жүргізу және алынған деректерді талдау үшін түрлі әдістер мен техникаларды қолдану.
2. Қоршаған орта жағдайы туралы деректер діталдау, трендтер, байланыстар мен паттерндерді анықтау үшін статистикалық әдістерді қолдану.
3. Қоршаған орта жағдайы туралы деректерді кеңістіктік талдау үшін ГИС пайдалану.

Білім:

1. Қоршаған ортаны мониторингтеу және талдау әдістері, оның ішінде үлгілерді таңдау әдістері, аналитикалық әдістер және деректерді интерпретациялау тәсілдерін білу.
2. Қоршаған ортаны мониторингтеу үшін арнайы техникалық жабдықтарды және құралдарды пайдалану, мысалы, датчиктер, спектрометрлер, хроматографтар және басқа да аспаптар туралы негізгі принциптерді білу.

Дағдының танылу мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3: Оперативті-өндірістік өнімді дайындау және шығару

Дағды 1: Теңіз процесстерін модельдеу үшін мамандандырылған бағдарламалық өнімдерді қолдану (мысалы, MIKE, SWAN).

Қабілеттер:

1. Теңіздерде болып жатқан процестерді, оның ішінде су қозғалысы, жел мен атмосфералық құбылыстардың толқындарға әсерін түсінеді.
2. Толқын мен теңіз деңгейінің болжамын жасайды.
3. Су деңгейінің өзгерістерін болжау және үлкен деректерді өңдеу үшін статистикалық әдістерді қолданады.
4. Геоақпараттық жүйелер (ГИС) арқылы деректерді талдайды.
5. Ғылыми зерттеулер жүргізеді, деректерді талдайды және нәтижелерді ғылыми журналдарда жариялайды.

Білімі:

1. Теңіз ағындары, толысулар мен отливтер туралы материалдар, сондай-ақ қауіпті гидрометеорологиялық құбылыстардың туындауы нәтижесінде болатын шығынды бағалау принциптері мен әдістері, бұл шаралар тәуекелдерді азайту және шығындардың алдын алу мақсатында қолданылады.
2. Теңіз деңгейі мен оның толқындарына әсер етуі мүмкін климаттың ұзақмерзімді өзгерістері принциптері.
3. Гидрометеорология және болжау саласындағы заманауи технологиялар мен құралдар, компьютерлік модельдер мен геоинформациялық жүйелер.

Дағдының танылуы:

Ұсынылмайды

Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:

Аналитикалық ойлау, ұйымдастырушылық дағдылар, дәлдік пен мұқияттылық, креативтілік және инновациялық қабілет, коммуникативтік дағдылар, өзін-өзі ұйымдастыру және уақытты басқару, бейімделгіштік және икемділік, этикалық және жауапкершілік.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар тізімі:

СБШ шеңберіндегі басқа мамандықтармен байланыс

СБШ деңгейі:

Кәсіп атауы:

Агрометеоролог

Инженер-метеоролог

Инженер-синоптик

Инженер-гидролог

Инженер-эколог

Мамандық карточкасы "Инженер-метеоролог"

Топ коды:

2112-0

Оқу атауының коды

2112-0-006

Мамандық атауы:

Инженер-метеоролог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:

ЕТКС, КС типтік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Кәсіптік білім деңгейі:

Жоғары білім

Мамандық:
Қоршаған орта

Жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура)

Қоршаған орта

Жұмыс өтіліне қойылатын талаптар:

Жоғары білім, практикалық жұмыс тәжірибесі немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білім жұмыс тәжірибесіне талап қойылмайды.
*Жетекші метеоролог-инженер — метеорология саласында кемінде 3 жыл жұмыс тәжірибесі;
1-санаттағы метеоролог-инженер — метеорология саласында кемінде 1 жыл жұмыс тәжірибесі;
2-санаттағы метеоролог-инженер — метеорология саласында кемінде 6 ай жұмыс тәжірибесі;
Метеоролог-инженер (санаты жоқ) — жұмыс тәжірибесіне талаптар жоқ.

Ресми емес және бейресми біліммен байланыс:

Басқа мүмкін болатын мамандық атаулары:

Негізгі қызметтің мақсаты:

Метеорологиялық мониторинг жүргізу

Еңбек функциялары

Міндетті еңбек функциялары:

1. Метеорологиялық бақылауларды әдістемелік қамтамасыз ету
2. Бақылау желісін тексеру
3. Құрылымдық бөлімшелер мен тұтынушыларды метеорологиялық ақпаратпен қамтамасыз ету.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функциясы 1: Метеорологиялық бақылаулардың әдістемелік қамтамасыз етілуі

Дағды1: Гидрометеорологиялық бақылау әдістерін түсіну.

Қабілеттер:
1. Метеорологиялық және аэрологиялық ақпараттарды өңдеу үшін әдістемелер мен бағдарламалық өнімдермен жұмыс істеу.
2. Филиалдардың жұмысын бақылау.
3. Метеорологиялық станциялардың бақылау материалдарының дұрыстығын тексеру және метеорологиялық және аэрологиялық бақылаулардың деректерін өңдеу.
4. Филиалдардан келіп түсетін метеорологиялық бақылаулардың өңделуін және талдануын тексеру.
Қосымша 1-санатты инженер-метеорологқа және жетекші инженер-метеорологқа:
1. Метеорологиялық мониторинг жүргізу жұмыстарының жоспарын жасау.
2. Метеорологиялық және аэрологиялық бақылаулар жоспарын орындауды қамтамасыз ету.
3. Метеорологиялық және аэрологиялық бақылауларды жүргізу бойынша нұсқаулықтардың ережелерін сақтау.
4. Техникалық құжаттаманы және есептерді дұрыс жасауды бақылау.
5. Метеорологиялық және аэрологиялық бақылаулар мен зерттеулердің тиімділігін арттыру үшін әдістемелерді енгізу.

Білімі:
1. Бақылауларды жүргізу тәртібі мен әдістері, деректерді өңдеу және метеорологиялық ақпаратты жалпылау.
2. Климатологиялық есептеулердің негіздері.
3. Бақылау желісінде метеорологиялық бақылауларды жүргізу бойынша нұсқаулықтар.
Қосымша 1-санатты инженер-метеорологқа және жетекші инженер-метеорологқа:
1. Қоршаған орта мониторингі үшін мамандандырылған техникалық аспаптар мен құралдарды қолдану және пайдалану негізгі принциптері.
2. Алынған бақылау деректерін өңдеу және шифрлау талаптары.
3. Негізгі метеорологиялық көрсеткіштерді есептеу принциптері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Бақылау желісін тексеру (инспекциялау).

Дағды 1:
Бақылау желісінің станциялар мен посттарын тексеру.

Қабілеттер:
1. Метеорологиялық желіні құралдармен, жабдықтармен, бланкалық материалдармен және техникалық әдебиеттермен қамтамасыз етуді бақылау.
2. Облыстық филиалдар мен оларға бекітілген станцияларда кешенді тексерулер жүргізуге қатысу.
3. Филиалдарға қажетті әдістемелік көмек көрсету.
Қосымша 1-санатты инженер-метеорологқа және жетекші инженер-метеорологқа:
1. Техникалық құжаттама мен пайдалану деректерін талдау жүргізу.
2. Бақылау желісінің жұмысын оңтайландыру және сапасын арттыру бойынша ұсыныстар енгізу.
3. Метеорологиялық және аэрологиялық бақылауларды жүргізу кезінде пайдаланылатын құралдар мен жабдықтардың жұмыс сапасын бақылау.
4. Техникалық құжаттаманы және есептерді дұрыс жасауды бақылау.

Білімі:
1. Метеорологиялық және аэрологиялық ақпаратты бақылау, деректерді өңдеу және жалпылау тәртібі мен әдістері.
2. Метеорологиялық өңдеу және деректерді талдау негіздері.
3. Метеорологиялық деректерді өңдеуге және бақылауға арналған мамандандырылған бағдарламалық жасақтама (Персона МИС).
Қосымша 1-санатты инженер-метеорологқа және жетекші инженер-метеорологқа:
1. Метеорологиялық және аэрологиялық бақылаулар жүргізу процестерінің талаптары.
2. Бақылау желісі жұмысының және мамандандырылған техникалық аспаптар мен құралдарды пайдаланудың негізгі принциптері.
3. Метеорологиялық және аэрологиялық бақылауларды өндіруге және беруге арналған құрылғылардың жұмыс істеу және аспаптарды пайдалану принципі.
4. Метеорологиялық және аэрологиялық бақылаулар деректерін беру жөніндегі негізгі талаптар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3:
Құрылымдық бөлімшелер мен тұтынушыларды метеорологиялық ақпаратпен қамтамасыз ету.

Дағды 1:
Метеорологиялық ақпаратты ұсыну.

Қабілеттер:
1. Шұғыл, тәуліктік, айлық метеорологиялық деректерді өңдеу.
Қосымша 1-санатты инженер-метеорологқа және жетекші инженер-метеорологқа:
1. Климаттық ақпаратты өңдеу.
2. Климаттық деректерді жүктеу және есептеу үшін CLIWARE СУБКД бағдарламалық кешенімен жұмыс жасау.
3. Деректерді талдау және сұраныс бойынша анықтамалар жасау.

Білімі:
1. Метеорологиялық және аэрологиялық бақылаулардың тәртібін және әдістерін реттейтін ұйымдастырушылық, әдістемелік, нормативтік құжаттар.
2. Метеорологиялық параметрлер мен ауа райының атмосфералық құбылыстарының статистикалық әдістермен есептеулері.
3. Қазақстан Республикасындағы бақылау желісінің минималды қажетті метеорологиялық станцияларының саны.
4. Гидрометеорологиялық ақпаратты ұсыну ережелері.
Қосымша 1-санатты инженер-метеорологқа және жетекші инженер-метеорологқа:
1. Метеорологиялық мониторинг жүргізудің қазіргі заманғы әдістері.
2. Метеорологиялық және аэрологиялық бақылаулардың нәтижелерін өңдеу негіздері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзіреттіліктерге қойылатын талаптар:

Жұмысты орындауда ұқыптылық, жұмыстарды және деректерді уақытында орындау. Жұмысқа жауапкершілікпен қарау. Ұйымдастырушылық қабілеттерге ие болу, логикалық ойлау.

Техникалық регламенттер мен
Ұлттық стандарттар тізімі:

---

СБШ шеңберіндегі басқа мамандықтармен байланыс:

СБШ деңгейі:

Мамандық атауы:

Филиал басшысы

Ғылыми қызметкер

Агрометеоролог

Мамандық карточкасы "Инженер-синоптик":

Топ коды:

2112-0

Оқу атауының коды

2112-0-007

Мамандық атауы:

Инженер-синоптик

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

СБШбойынша біліктілік кіші деңгейі:

ЕТКС, КС, типтік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Кәсіптік білім деңгейі:

Жоғары білім

Мамандық:
Қоршаған орта

Жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура)

Қоршаған орта

Жұмыс өтіліне қойылатын талаптар:

1. Бас инженер-синоптик — метеорология саласында кемінде 3 жыл жұмыс тәжірибесі; Жоғары білім, практикалық жұмыс тәжірибесі немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білім, жұмыс тәжірибесіне талаптарсыз.*
2. 1-ші санаттағы инженер-синоптик — метеорология саласында кемінде 1 жыл жұмыс тәжірибесі;
3. 2-ші санаттағы инженер-синоптик — метеорология саласында кемінде 6 ай жұмыс тәжірибесі;
4. Инженер-синоптик (санаты жоқ) — жұмыс тәжірибесіне талаптар жоқ.

Ресми емес және бейресми біліммен байланыс:

Басқа мүмкін болатын мамандық атаулары:

Негізгі қызметтің мақсаты:

Әртүрлі мерзімдерге ауа райы болжамдарын құрастыру және дауылды ескерту хабарламаларын шығару.

Еңбек функцияларының тізімі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Қысқа және орта мерзімді ауа райы болжамдарын құрастыру, ҚҚ, АГҚ, АКӨ дауылды ескерту хабарламаларын шығару және өнімді шығару.
2. Ұзақ мерзімді ауа райы болжамдарын құрастыру және өнімді шығару.
3. Ауа райы болжамдарын және дауылды ескерту хабарламаларын бағалау.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функциясы 1:
Қысқа және орта мерзімді ауа райы болжамдарын құрастыру, ҚҚ, АГҚ, АКӨ бойынша дауылды ескерту хабарламаларын шығару және өнімді шығару.

Дағды 1: Ауа райын болжау.

Қабілеті:

1. Жедел метеорологиялық, аэросиноптикалық, болжамдық ақпаратты талдау.
2. Әр түрлі мерзімге жер үсті талдау, сақина, барик топографиясының карталарын өңдеңіз.
Қосымша 1-ші санаттағы инженер-синоптик пен бас инженер-синоптик үшін:
1. Атмосфералық фронттарға талдау жүргізу.
2. Бұлттың спутниктік суреттерін, радиолокациялық ақпаратты талдаңыз.
3. Ауа-райының сандық болжамдарын (АРСБ) талдау.
4. Жұмыс істеу автоматты жұмыс орны (АЖО) синоптика, Гисметео, Microsoft, QGIS, Paint бағдарламалары.
5. КН-01 жеделхаттарын ашу.

Білімі:

1. Ауа-райының қауіпті, стихиялық гидрометеорологиялық құбылыстарының және ауа-райының күрт өзгеруінің пайда болуы туралы дауылды ескертулерді, әртүрлі мерзімге ауа-райы болжамдарын жасау тәртібі мен әдістерін регламенттейтін әдістемелік құжаттар мен нұсқаулар.
2. Ауа-райының қауіпті және табиғи гидрометеорологиялық құбылыстарының критерийлері.
Қосымша 1-ші санаттағы инженер-синоптик пен бас инженер-синоптик үшін:
1. Ауа-райының метеорологиялық параметрлері мен атмосфералық құбылыстарын болжаудың статистикалық әдістерін есептеу тәртібі.
2. ҚР бақылау желісінің метеорологиялық станцияларының санына қойылатын талаптар.
3. Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері.
4. Гидрометеорологиялық қызметтің қызметін регламенттейтін ҚР нормативтік-құқықтық актілері.
5. ҚР Экологиялық кодексі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Ұзақ мерзімді ауа райы болжамдарын құрастыру және өнімді шығару.

Дағды 1: Ауа райы болжамдарын алдын ала әзірлеу (айлық, маусымдық).

Қабілеттері:

1. Оперативті метеорологиялық, аэросиноптикалық, прогностикалық ақпаратты талдау.
2. Тарихи синоптикалық деректерді талдау.
3. Қазақстан Республикасының аумағы бойынша декада (ай) ішінде ауа температурасы (жауын-шашын мөлшері) аномалияларының карталарын және фактілік орташа айлық температура (жауын-шашын мөлшері) карталарын құру.
4. Жинақталған-кинетикалық карталарды (ЖКК) және орташа мерзімді карталарды құрастыру.
Қосымша 1-ші санаттағы инженер-синоптик пен бас инженер-синоптик үшін:
1. Климаттық гидродинамикалық сандық модельдерді талдау.

Білімі:

1. Синоптик-долгосрочник АРМ бағдарламалық қамтамасыз етуі, Microsoft бағдарламалары, QGIS, Paint туралы білім.
2. Ұзақ мерзімді ауа райы болжамдарын құрастыру тәртібі мен әдістерін регламенттейтін ұйымдық, әдістемелік, нормативтік құжаттар.
3. Қауіпті және стихиялық гидрометеорологиялық құбылыстардың критерийлері.
4. Қазақстан Республикасының бақылау желісіндегі метеорологиялық станциялардың санына қойылатын талаптар.
5. Қауіпсіздік техникасы және еңбек қорғау ережелері.
Қосымша 1-ші санаттағы инженер-синоптик пен бас инженер-синоптик үшін:
1. Гидрометеорологиялық қызметтің қызметін реттейтін ҚР нормативтік құқықтық актілері.
2. ҚР Экологиялық кодексі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3: Ауа райы болжамдарын және дауылды ескерту хабарламаларын бағалау.

Дағды 1: Болжау деректерді ауа райы фактілік деректерімен және фактілік қауіпті ауа райы құбылыстарымен салыстыру.

Қабілеттері:

1. Фактілік оперативті метеорологиялық ақпаратты ауа райы болжамымен салыстыру.
2. Ауа райы болжамдарын бағалау үшін формулаларды қолдану.
Қосымша 1-ші санаттағы санаттағы инженер-синоптик пен бас инженер-синоптик үшін:
1. Фактілік оперативті дауыл туралы ақпаратты қауіпті табиғи құбылыстар мен стихиялық гидрометеорологиялық құбылыстардың болжамымен салыстыру.
2. Ауа райы болжамдарын бағалау үшін формулаларды қолдану.

Білімі:

1. Ауа-райы болжамдарын жасау және олардың ақталуын бағалау бойынша әдістемелік нұсқаулық.
2. Қауіпті құбылыстар (ҚҚ) және апатты гидрометеорологиялық құбылыстар (АГҚ) терминдері мен анықтамалары.
3. Қауіпті және апаттық гидрометеорологиялық құбылыстардың критерийлері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзіреттіліктерге қойылатын талаптар:

Жұмысты орындаудағы зейін, жұмысты уақытында орындау және деректерді ұсыну, жұмысқа жауапкершілікпен қарау, ұйымдастырушылық қабілеттерге ие болу, логикалық ойлау.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар тізімі:

СБШ аясындағы басқа мамандықтармен байланыс:

СБШ деңгейі:

Мамандық атауы:

Ғылыми қызметкер (метеорология саласында)

Инженер-метеоролог

Мамандық карточкасы "Агрометеоролог":

Топ коды:

2112-0

Оқу атауының коды

2112-0-001

Мамандық атауы:

Агрометеоролог

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

СБШбойынша біліктілік кіші деңгейі:

ЕТКС, КС, типтік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Кәсіптік білім деңгейі:

Жоғары білім

Мамандық:
Қоршаған орта
Агрономия

Жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура)

Қоршаған орта
Агрономия

Жұмыс өтіліне қойылатын талаптар:

1. Бас агрометеоролог — сәйкес даярлық бағыты бойынша жоғары білім және жұмыс өтілі кемінде 3 жыл немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білімге жұмыс өтілі талап етілмейді.
2. 1-санаттағы агрометеоролог — сәйкес даярлық бағыты бойынша жоғары білім және жұмыс өтілі кемінде 1 жыл.
3. 2-санаттағы агрометеоролог — сәйкес даярлық бағыты бойынша жоғары білім және жұмыс өтілі кемінде 6 ай.
4. Агрометеоролог (санаты жоқ) — сәйкес даярлық бағыты бойынша жоғары білімге жұмыс өтілі талап етілмейді.

Ресми емес және бейресми біліммен байланыс:

Басқа мүмкін болатын мамандық атаулары:

Негізгі қызметтің мақсаты:

Агрометеорологиялық мониторинг жүргізу

Еңбек функцияларының тізімі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Агрометеорологиялық мониторингті жүзеге асыру үшін әдістемелік қолдау көрсету.
2. Агрометеорологиялық болжау жүргізу.
3. Агрометеорологиялық бақылаулардың нәтижелеріне критикалық бақылау жүргізу, автоматтандырылған бақылау пункттерінің жұмыс сапасын бақылау.
4. Агрометеорологиялық кешен кәсіпорындарын және тұрғындарды агрометеорологиялық болжамдық ақпаратпен, анықтамалармен және шолулармен қамтамасыз ету.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функциясы 1:
Агрометеорологиялық мониторингті жүзеге асыру үшін әдістемелік қолдау көрсету.

Дағды 1: Агрометеорологиялық бақылауларды бақылауды қамтамасыз ету.

Қабілеті:

1. Әдістемелік ұсыныстарды әзірлеу.
2. Агрометеорологиялық бақылаулар жүргізу кезінде алынған деректерді талдау.
3. Агрометеорологиялық бақылаулар жүргізу кезінде арнайы аспаптарды пайдалану.
Қосымша 1-санаттағы агрометеоролог-инженер мен бас агрометеоролог-инженер үшін:
1. Агрометеорологиялық станцияларға практикалық және әдістемелік көмек көрсету және сүйемелдеу.

Білімі:

1. Агрометеорологиялық деректерді бақылау және өңдеу әдістері мен тәртібі.
2. Агрометеорологиялық деректерді шифрлау үшін кодтар.
3. Агрометеорологиялық бақылауларды жүргізу бойынша нұсқаулықтар.
Қосымша 1-санаттағы агрометеоролог-инженер мен бас агрометеоролог-инженер үшін:
1. Агрометеорологиялық мониторинг пен болжаудың заманауи технологиялары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2:
Агрометеорологиялық болжау жүргізу.

Дағды 1: Агроөнәркәсіптік кешен кәсіпорындарын және тұрғындарды агрометеорологиялық болжамдық ақпаратпен қамтамасыз ету.

Қабілеті:

1. Агрометеорологиялық бақылаулар кезінде алынған деректерді талдау.
2. Маршруттық тексерулер нәтижелері бойынша ақпаратты өңдеу және талдау.
3. Бақылаулар түрлері бойынша арнайы кестелер мен карталарды құрастыру.
Қосымша 1-санаттағы агрометеоролог-инженер мен бас агрометеоролог-инженер үшін:
1. Агрометеорологиялық болжамдар құрастыру (өнімділік ылғал қорының болжамы, егіс мерзімдері, пісу мерзімдері, өнімділік, құрғақшылық және басқа да болжамдар).
2. Агрометеорологиялық болжамдардың негізділігін есептеу, болжамдардың фактілік деректерден ауытқуының себептерін талдау және анықтау.
3. Ұсынылған агрометеорологиялық болжамдар бойынша БАҚ өкілдерімен сұхбат жүргізу және өзара іс-қимыл жасау.

Білімі:

1. Болжамдар түрлері бойынша құрастыру әдістемелері.
2. Болжамдық модельдер үшін бастапқы деректерді дайындау принципі.
Қосымша 1-санаттағы агрометеоролог-инженер мен бас агрометеоролог-инженер үшін:
1. Негізгі ауылшаруашылық дақылдарының өсуі мен дамуының ерекшеліктері.
2. Агрометеорологиялық болжамдар құрастыру үшін прогностикалық модельдердің жұмыс принципі.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 3: Агрометеорологиялық бақылаулардың нәтижелерін және автоматтандырылған бақылау пункттерінің жұмыс сапасын бақылау.

Дағды 1: Үздіксіз сенімді метеорологиялық ақпараттың түсуін қамтамасыз ету.

Қабілеті:

1. Агрометеорологиялық ақпаратты және маршруттық тексерулердің нәтижелерін талдау.
2. Бақылау түрлері бойынша арнайы кестелер мен карталарды құрастыру.
3. Деректердің үздіксіз берілуін бақылауды жүзеге асыру.
Қосымша 1-санаттағы агрометеоролог-инженер мен бас агрометеоролог-инженер үшін:
1. Агрометеорологиялық бақылаулар мен деректерді беру бойынша әдістемелік және айналымдық хаттар әзірлеу.

Білімі:

1. Метеорологиялық бақылауларды жүргізу және оларды өңдеу бойынша нұсқаулықтар.
2. Метеорологиялық бақылаулардың материалдарына техникалық және критикалық бақылау жүргізу бойынша әдістемелік нұсқаулар.
3. Агрометеорологиялық бақылаулар деректерін беру үшін кодтар.
4. Алынған бақылау деректерін өңдеу және шифрлау талаптары.
Қосымша 1-санаттағы агрометеоролог-инженер мен бас агрометеоролог-инженер үшін:
1. Агрометеорологиялық бақылаулардың нәтижелерін талдау жөніндегі нұсқаулықтар.
2. Жедел агрометеорологиялық ақпаратты беру жөніндегі ұсынымдар.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 4: Агроөнеркәсіптік кешен кәсіпорындары мен халықты болжамды агрометеорологиялық ақпаратпен, анықтамалармен және шолулармен қамтамасыз ету.

1-дағды: Сұраныстарға сәйкес агрометеорологиялық ақпарат беру.

Қабілеті:

1. Агрометеорологиялық жағдайлар мен құбылыстар туралы болжамды және талдамалық ақпаратты дайындау.
2. Ауыл шаруашылығы дақылдарының жай-күйі туралы анықтама жасау.
3. Бақылау желісінің агрометеорологиялық станцияларынан ұсынылған деректерді тексеру.
Қосымша 1-санаттағы агрометеоролог-инженер мен бас агрометеоролог-инженер үшін:
1. Агрометеорологиялық бақылаулардың нәтижелеріне сыни бақылау жүргізу, автоматты бақылау пункттерінің жұмыс сапасын бақылау.
2. Ұсынылған болжамдық және аналитикалық агрометеорологиялық ақпарат бойынша БАҚ өкілдерімен сұхбат жүргізу және өзара іс-қимыл жасау.

Білімі:

1. Онкүндік агрометеорологиялық ақпаратты өңдеу және талдау принциптері, маршруттық зерттеу нәтижелері, бақылау түрлері бойынша арнайы кестелер мен карталар жасау.
2. Сұрау салу бойынша ұсынылатын агрометеорологиялық анықтамаларды жасау тәртібі.
Қосымша 1-санаттағы агрометеоролог-инженер мен бас агрометеоролог-инженер үшін:
1. Онкүндік агрометеорологиялық бюллетень жасау тәртібі.
2. Шаруа және фермер қожалықтары орналасқан өңірлер бойынша ауыл шаруашылығы дақылдарының өсуі мен даму ерекшеліктері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзіреттіліктерге қойылатын талаптар:

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар тізімі:

СБШ аясындағы басқа мамандықтармен байланыс:

СБШ деңгейі:

Мамандық атауы:

Инженер-метеоролог

Мамандық карточкасы "Гидрометеорологиялық құралдар, жабдықтар және жүйелерді пайдалану және жөндеу инженері":

Топ коды:

2152-9

Оқу атауының коды

2152-9-013

Мамандық атауы:

Гидрометеорологиялық құралдар, жабдықтар және жүйелерді пайдалану және жөндеу инженері

СБШ бойынша біліктілік деңгейі:

СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:

ЕТКС, КС, типтік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:

Кәсіптік білім деңгейі:

Жоғары білім

Қоршаған орта

Тәжірибеге қойылатын талабтар

1) Гидрометеорологиялық құралдар, жабдықтар мен жүйелерді пайдалану және жөндеу жөніндегі жетекші инженер – кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары білім және жұмыс өтілі кемінде 3 жыл немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білімге жұмыс өтілі талап етілмейді.
2) Гидрометеорологиялық құралдар, жабдықтар мен жүйелерді пайдалану және жөндеу жөніндегі 1-санатты инженер – кадрлар даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары білім және кемінде 1 жыл жұмыс өтілі.
3) Гидрометеорологиялық құралдар, жабдықтар мен жүйелерді пайдалану және жөндеу жөніндегі 2-санатты инженер – кадрлар даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары білім және кемінде 6 ай жұмыс өтілі.
4) Гидрометеорологиялық құралдар, жабдықтар мен жүйелерді пайдалану және жөндеу жөніндегі инженер (санатсыз) – кадрларды даярлаудың тиісті бағыты бойынша жоғары білімге жұмыс өтілі талап етілмейді.

Ресми емес және бейресми біліммен байланыс:

Басқа мүмкін болатын мамандық атаулары:

Негізгі қызметтің мақсаты:

Метеорологиялық қамтамасыз ету, өлшеу құралдарының талап етілетін дәлдікке сәйкестігін растау.

Еңбек функцияларының тізімі:

Міндетті еңбек функциялары:

1. Өлшеу құралдарын метрологиялық қамтамасыз етуді жүзеге асыру

2. Өлшеу құралдарын профилактикалық және күтпеген жөндеуді ұйымдастыру.

Еңбек функцияларының сипаттамасы

Еңбек функциясы1: Өлшеу құралдарын метрологиялық қамтамасыз етуді жүзеге асыру

Дағды 1:
Филиалдар мен орталық аппараттың өлшеу құралдарын тексеруді үйлестіру.

Қабілеттері:

1. Желіде пайдаланылатын өлшеу құралдарының ішкі қозғалысы бойынша талдау жүргізу.
2. Аспаптарды пайдалану бойынша техникалық құжаттамаға талдау және өзектендіру жүргізу.
3. Өлшеу құралдарын пайдалану орындарына инспекция жүргізу.

Білім:

1. Зертхананың жұмыс принципі, орнату, пайдалану, аспаптар мен жабдықтар ережесі.
2. Қазақстан Республикасы Еңбек заңнамасының негіздері.
3. Еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы, өндірістік санитария және өрттен қорғау ережелері мен нормалары.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Дағды 2:
Өлшеулердің бірегейлігін қамтамасыз ету саласында тексерулердің жоспарларын құру, графиктерін жасау және талдау жүргізу.

Қабілеті:

1. Ақпаратты жинауды және талдауды қамтамасыз ету, нормативтік-техникалық құжаттаманы өзектендіру.
Қосымша жетекші инженер-приборшы үшін:
1. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету және стандарттауды қамтамасыз ету саласында қажетті әдістемелік және кеңес беру көмек көрсету.
2. Орындалған жұмыстардың нәтижелері туралы апта сайынғы есептер жасау.

Білім:

1. Өндірістік жұмыстар басқармасында жүргізілетін мақсаттар мен міндеттер.
2. Өлшеу құралдарын тексеру түрлері.
3. Өлшем бірлігі туралы заңнама.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Еңбек функциясы 2: Өлшеу құралдарын профилактикалық және жоспардан тыс жөндеуді ұйымдастыру.

Дағды 1: Тексеру кестелеріне сәйкес тексеру мерзімдерінің сақталуын қамтамасыз ету

Қабілеті:

1. Гидрометеорологиялық құралдар мен жабдықтарды баптау, калибрлеу және тексеру.
2. Жабдықтардың диагностикасын жүргізу және ақауларын жою.
3. Жаңақ ұралдар мен жүйелерді орнатуға қатысу.

Білім:

1. Құралдарды калибрлеу және тексеру әдістері.
2. Метеорологиялық жүйелерді пайдалану және жөндеу ерекшеліктері.

Дағдыны тану мүмкіндігі:

Ұсынылмайды

Жеке құзіреттіліктерге қойылатын талаптар:

Жұмысқа қабілеттілік, сабырлылық, ұйымдастырушылық, жауапкершілік, табандылық.

Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар тізімі:

---

СБШ аясындағы басқа мамандықтармен байланыс:

СБШ деңгейі:

Мамандық атауы:

6
6

Инженер-метеоролог
Инженер-гидролог

Мамандық карточка "Инженер-гидролог":
Группа коды:	2114-3
Мамандық атауының коды	2114-3-007
Мамандықтың атауы:	Инженер-гидролог
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:	6
СБШ бойынша біліктіліктің кіші деңгейі
ETKS, KS, типтік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:	-
Кәсіптік білім деңгейі:	Жоғарғы білім	Жаратылыстану ғылымдары, геология және геофизика.
	Жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура)	Жаратылыстану ғылымдары, геология және геофизика
Тәжірибеге қойылатын талабтар	1. Жетекші инженер-гидролог — сәйкес даярлық бағыты бойынша жоғары білім және жұмыс өтілі кемінде 3 жыл немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білімге жұмыс өтілі талап етілмейді. 2. 1-санаттағы инженер-гидролог — сәйкес даярлық бағыты бойынша жоғары білім және жұмыс өтілі кемінде 1 жыл. 3. 2-санаттағы инженер-гидролог — сәйкес даярлық бағыты бойынша жоғары білім және жұмыс өтілі кемінде 6 ай. 4. Инженер-гидролог (категориясыз) — сәйкес даярлық бағыты бойынша жоғары білімге жұмыс өтілі талап етілмейді.
Бейресми және бейресми білім берумен байланысы:
Басқа ықтимал лауазым атаулары:	-
Қызметтің негізгімақсаты	Гидрологиялық мониторинг жүргізу
Еңбек функцияларының тізімі:	Міндетті еңбек функциялары	1. Гидрологиялық мониторинг жүргізуді бақылауды жүзеге асыру. 2. Гидрологиялық өнімді шығару. 3. Қар көшкінін бақылауды талдау.
	Қосымша еңбек функциялары
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функциясы 1: Гидрологиялық мониторинг жүргізуді бақылауды жүзеге асыру.	1-дағды: Гидрологиялық мониторинг жұмысын ұйымдастыру.	Дағдылар:
		1. Гидрологиялық бақылаулар мен жұмыстар жоспарының орындалуын қамтамасыз ету. 2. Гидрологиялық бақылаулар, зерттеулер жүргізу жөніндегі ережелердің, әдістемелердің, нұсқаулықтардың, ережелердің сақталуын бақылау. 3. Толтыру нысанының талаптарына сәйкес техникалық құжаттаманың, есептердің жасалуын бақылау. 4. Мемлекеттік су кадастрын жүргізу. Қосымша 1-санаттағы инженер-гидролог және жетекші инженер-гидролог үшін: 1. Гидрологиялық бақылауларды өңдеу және болжамдар құрастыру әдістемелерін жетілдіруді енгізу.
		Білімі:
		1. Мемлекеттік су кадастрын жүргізу бойынша әдістемелік ұсынымдар. 2. Бақылау пункттерінде гидрометеорологиялық жұмыстарды жүргізу жөніндегі басшылық. 3. Еңбек заңнамасының негіздері. 4. ҚР Экологиялық кодексі.
	Біліктілікті тану мүмкіндігі:	Ұсынылмайды
Еңбек функциясы 2: Гидрологиялық өнімді шығару.	2-дағды: Гидрология саласындағы кәсіпорынның құрылымдық бөлімшелерін басқару	Дағдылар:
		1. Гидрологиялық бақылаулардың толықтығы мен сапасын талдау. 2. Гидропосттардың техникалық істерін толтыру. Қосымша 1-санаттағы инженер-гидролог және жетекші инженер-гидролог үшін: 1. Гидрологиялық бақылаулар мен жұмыстардың толықтығы мен сапасын қамтамасыз ету мақсатында облыстық филиалдармен (бақылау желісі) жедел әрекеттесу жүргізу.
		Білімі:
		1. Гидрометеорологиялық станциялар мен бекеттерге нұсқаулар. 2. Гидрометеорологиялық қызметтің қызметін реттейтін ҚР нормативтік құқықтық актілері. 3. Еңбек заңнамасының негіздері. 4. Еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы ережелері.
	Біліктілікті тану мүмкіндігі:	Ұсынылмайды
	Дағды 1: Болжамдар, ескертулер, анықтамалар беру, тұтынушыларға жедел қызмет көрсету	Қабілеті:
		1. Гидрологиялық болжамдар мен ескерту жасауды құрастыру. 2. Гидрологиялық ақпаратты өңдеу. Қосымша 1-санаттағы инженер-гидролог және жетекші инженер-гидролог үшін: 1. Гидрологиялық болжамдарды жақсарту әдістемелерін енгізу. 2. Тұтынушыларға арналған анықтамалар құрастыру.
		Білімі:
		1. Болжау қызметіне арналған ағымдағы нұсқаулықтар. 2. Өзендер мен су қоймаларының су режимі элементтерінің гидрологиялық болжамдары бойынша әдістемелік нұсқаулар. 3. Өзендердегі ағын мен су деңгейінің болжамы. 4. Өзендер мен су қоймаларындағы көктайғақ құбылыстарының болжамы. 5. Гидрологиялық тәжірибеге нұсқау. 6. Гидрологиялық бақылаулар мен қарды зерттеуге арналған кодтар 7. ҚР еңбек заңнамасының негіздері, бақылаулар мен жұмыстарды жүргізу кезінде еңбек қорғау және техника қауіпсіздігі ережелері мен нормалары.
	Біліктілікті тану мүмкіндігі:	Ұсынылмайды
Еңбек функциясы 3: Қар көшкініне бақылау жасау	1-дағды: Қар көшкіні жағдайына бақылау жасау және қар көшкіні жағдайы туралы жедел ақпарат беру.	Дағдылар:
		1. Қар жамылғысын бақылаудың барлық түрлерін жүргізеді. 2. Қар көшкіні мен қарды өлшеу бақылауларын жүргізу кезіндегі техникалық және әдістемелік қателерді анықтайды. 3. Станцияда қолданылатын аспаптардың жұмысы және оларды тексеру.
		Білімі:
		1. Құрылымы, жұмыс істеу принципі, орнату ережелері, пайдалану, жабдықтар мен қондырғылар 2. Нұсқаулықтар, нұсқаулықтар, нұсқаулықтар, нұсқаулар және басқа да нұсқаулық құжаттар: қар көшкінін бақылауды жүргізу, бақылау нәтижелерін өңдеу және талдау, қар туралы жедел ақпарат. 3. Станцияда қолданылатын аспаптардың жұмысы және оларды тексеру. 4. Жұмыстарды орындау және техникалық құралдарды пайдалану кезіндегі еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау
	Біліктілік тану мүмкіндігі:	Ұсынылмайды
Жеке тұлғаға қойылатын талаптар:	Жұмысты орындау кезінде мұқият болу, жұмысты уақтылы аяқтау және мәліметтерді беру. Жұмысқа жауапкершілікпен қарау. Ұйымдастырушылық қабілеті мен логикалық ойлау қабілеті.
Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар тізбесі:	-
СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:	СБШ деңгейі	Мамандық атауы:
	6	Гидрометеорологиялық құралдар, жабдықтар және жүйелерді пайдалану және жөндеу инженері

Мамандық карточкасы: Инженер-эколог
Топ коды:	2133-1
Оқу атауының коды	2133-1-003
Мамандық атауы:	Инженер-эколог
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:
СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:	6
ЕТКС, КС, типтік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:
Кәсіптік білім деңгейі:	Жоғары білім		Қоршаған орта
	Жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура)

Тәжірибеге қойылатын талаптар	1. Жетекші инженер-эколог — сәйкес даярлық бағыты бойынша жоғары білім және жұмыс өтілі кемінде 3 жыл немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білімге жұмыс өтілі талап етілмейді. 2. 1-санаттағы инженер-эколог — сәйкес даярлық бағыты бойынша жоғары білім және жұмыс өтілі кемінде 1 жыл. 3. 2-санаттағы инженер-эколог — сәйкес даярлық бағыты бойынша жоғары білім және жұмыс өтілі кемінде 6 ай. 4. Инженер-эколог (категориясыз) — сәйкес даярлық бағыты бойынша жоғары білімге жұмыс өтілі талап етілмейді.
Ресмиемес және бейресми білім мен байланыс:
Басқа мүмкін болатын мамандық атаулары:
Негізгі қызметтің мақсаты:	Экологиялық мониторинг жүргізу.
Еңбек функцияларының тізімі: "Қоршаған орта жағдайын мониторингтеу өндірісі"	Негізгі еңбек функциялары:	1. Қоршаған ортаның жай-күйіне мониторинг жүргізу 2. Қоршаған ортаның жай-күйі туралы есептер мен ақпараттық материалдарды дайындау. 3. Бақылау желісінің химиялық-талдамалық қызметтерін әдістемелік қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды ұйымдастыру.
	Қосымша еңбек функциясы:

Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функциясы 1: Қоршаған ортаның жай-күйіне мониторинг жүргізу	Дағды 1: Мемлекеттік бақылау желісінің жұмыстарын жоспарлау, ұйымдастыру және үйлестіру	Дағдылар:
		1. Шекара маңындағы елдермен ынтымақтастық шеңберінде қоршаған орта мониторингі және олардың алмасуы бойынша деректерді дайындау жөніндегі жұмысты ұйымдастыру және бақылау. 2. Қазақстан Республикасының қоршаған ортаға мониторинг жүргізудің озық әдістерін зерделеу, сынау және қажет болған жағдайда практикаға енгізу. Қосымша 1-санаттағы инженер-гидролог және жетекші инженер-гидролог үшін: 1. Қоршаған орта объектілері бойынша қоршаған ортаның жай-күйін бақылау жоспарын қалыптастыру. 2. Қоршаған орта объектілерінің сынамаларына мониторинг және талдау жүргізу кезінде аумақтық бөлімшелердің кешенді зертханаларының жұмысын үйлестіру.
		Білім:
		1. Қоршаған ортаның сапасын бақылау әдістемесі мен ережелері. 2. Қоршаған орта мониторингін ұйымдастыруға қойылатын жалпы талаптар. 3. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы нормативтік-құқықтық актілер. 4. ҚР Экологиялық кодексі. 5. ҚР Су кодексі.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Ұсынылмайды
Еңбек функциясы 2: Қоршаған ортаның жай-күйі туралы есептер мен ақпараттық материалдарды дайындау.	Дағды 1: Экологиялық деректерді өңдеу үшін формулаларды, жиынтық кестелерді және графиктерді пайдалануды қоса алғанда, аналитикалық есептерді жасау.	Дағдылар:
		1. Талдау жүргізу және қоршаған орта сапасының жай-күйі туралы деректерді қалыптастыру. 2. Белгіленген нормаларға сәйкес қоршаған орта объектілерінің ластану дәрежесін анықтау. 3. Қоршаған орта компоненттерінің ластануының өзгеруіне салыстырмалы талдау жүргізу. 4. Нормадан асып кету жиілігін есептеу және тексеру. 5. Маусымдық, климаттық, гидрологиялық және метеорологиялық жағдайларға байланысты заттардың көбеюі/азаю тенденцияларын анықтау. Қосымша 1-санаттағы инженер-гидролог және жетекші инженер-гидролог үшін: 1. Экологиялық мониторинг пен болжауды жүргізуді жақсарту бойынша әдістемелерді енгізу.
		Білім:
		1. Қоршаған орта мониторингінің мемлекеттік жүйесін ұйымдастыру және оның жұмыс істеу қағидалары. 2. ҚР заңнамалық және өзге де нормативтік құқықтық актілері. 3. Басқару туралы ереже. 4. Кәсіпорын басшылығының бұйрықтары, өкімдері мен нұсқаулары, әдістемелік ұсынымдар және қоршаған ортаның жай-күйі мәселелері бойынша басқа да регламенттеуші құжаттар. 5. Ұйымдастыру принциптері және қоршаған ортаның жай-күйін бақылау әдістері. 6. Еңбек заңнамасының негіздері. 7. Қауіпсіздік ережелері. 8. Негізгі экологиялық көрсеткіштерді есептеу әдістемесі.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Ұсынылмайды
Еңбек фунциясы 3 Бақылау желісінің химиялық-талдамалық қызметтерін әдістемелік қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды ұйымдастыру.	Дағды 1: Қоршаған ортаның жай-күйін мониторингілеу үшін әдістемелік қолдау жүргізу	Қабілеті
		1. Экологиялық мониторингтің химиялық-талдау қызметтерінің жұмысын үйлестіру және ұйымдастыру. 2. Қоршаған ортаның жай-күйін мониторингтеу саласындағы өлшеулердің бірлігі мен дәлдігін қамтамасыз ету үшін нормативтік-әдістемелік құжаттаманы әзірлеу. 3. Филиалдың химиялық-талдау бөлімшелеріне олардың қызметін ұйымдастыру және қоршаған ортадағы компоненттердің мазмұнын талдаудың заманауи әдістерін игеру үшін консультациялық және практикалық көмек көрсету. Қосымша 1-санаттағы инженер-гидролог және жетекші инженер-гидролог үшін: 1. Кәсіпорынның құзыретіне кіретін мәселелер бойынша желілік бөлімшелерді оқытуды жүргізу. 2. Филиалдардың зертханаларында ұлттық және халықаралық аккредиттеудің жүргізілуіне бақылау жүргізу. 3. Қоршаған ортаның жай-күйіне мониторинг жүргізу бойынша жұмыстарды орындау кезінде химиялық-талдамалық зертханаларға ішкі инспекция жүргізу.
		Білім:
		1. ҚР заңнамалық және өзге де нормативтік құқықтық актілері. 2. Туралы ереже басқару, бұйрықтар, өкімдер және кәсіпорын басшылығының нұсқаулары. 3. Қоршаған ортаның жай-күйі мәселелері бойынша әдістемелік ұсынымдар және басқа да регламенттеуші құжаттар. 4. Ұйымдастыру принциптері және қоршаған ортаның жай-күйін бақылау әдістері. 5. Еңбек заңнамасының негіздері. 6. Қауіпсіздік ережелері. 7. Қоршаған орта мониторингінің мемлекеттік жүйесін ұйымдастыру және оның жұмыс істеу қағидалары. 8. Тауарларды, көрсетілетін қызметтер мен жұмыстарды сатып алуға өтінімдер жасау, техникалық ерекшеліктер жасау, есептер қалыптастыру тәртібі. 9. Сынақ зертханаларын аккредиттеу тәртібі. 10. Техникалық реттеу және бақылау, өлшем бірлігін қамтамасыз ету бойынша жалпы талаптар.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Ұсынылмайды
	Дағды 2: Экологиялық мониторинг деректерін талдау және есептерді дайындау	Дағдылар:
		1. Экологиялық деректерді өңдеу үшін формулаларды, жиынтық кестелерді және графиктерді қолдануды қоса, деректерді талдау. 2. Экологиялық деректерді талдау және нәтижелерді түсіндіру. Қосымша 1-санаттағы инженер-гидролог және жетекші инженер-гидролог үшін: 1. Экологиялық жобалар мен бағдарламаларды әзірлеу және қоршаған ортаны қорғау мәселелері бойынша жұмыс жүргізу. 2. Әр түрлі дереккөздерден алынған мәліметтерді талдап, есептер жасау.
		Білім:
		1. Формулаларды, макростарды және деректерді визуализациялауды (графиктер, диаграммалар) қолдану функционалдары. 2. Маркетинг негіздері мен әр түрлі анимациялар мен схемаларды жасау дизайны.
Жеке құзіреттіліктерге қойылатын талаптар:	Жұмыстарды орындауда мұқият болу, жұмыстарды уақытында орындау және деректерді ұсыну. Жауапкершілікпен қарау.
Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар тізімі:	---
СБШ аясындағы басқа мамандықтармен байланыс:	СБШ деңгейі:	Мамандық атауы:
	6	Инженер- химик
	7	Ғылыми қызметкер (метеорология саласында)

1.Мамандық карточкасы: Инженер-химик
Топ коды:	2145-1
Оқу атауының коды:	2145-1-002
Мамандық атауы:	Инженер-химик
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:	6
СБШ бойынша кіші біліктілік деңгейі:
ЕТКС, КС типтік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:	-
Кәсіптік білім деңгейі:	Жоғары білім		Қоршаған орта
	Жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура).		Қоршаған орта

Тәжірибеге қойылатын талаптар	1. Жетекші инженер-химик – сәйкес даярлық бағыты бойынша жоғары білім және жұмыс өтілі кемінде 3 жыл немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білімге жұмыс өтілі талап етілмейді. 2. 1-санаттағы инженер-химик – сәйкес даярлық бағыты бойынша жоғары білім және жұмыс өтілі кемінде 1 жыл. 3. 2-санаттағы инженер-химик – сәйкес даярлық бағыты бойынша жоғары білім және жұмыс өтілі кемінде 6 ай. 4. Инженер-химик (категориясыз) – сәйкес даярлық бағыты бойынша жоғары білімге жұмыс өтілі талап етілмейді.
Ресмиемес және бейресми біліммен байланысы:	-
Басқа мүмкін болатын мамандық атаулары:	-
Негізгі қызметтің мақсаты:	Мемлекеттік тапсырыс аясында және сыртқы ұйымдардан келіп түскен өтінімдерге сәйкес келіп түскен сынамаларға сынақ жүргізу.
Еңбек функцияларының тізімі:	Міндетті еңбек функциялары:	1. Химиялық талдаулар мен сынақтарды жүргізу. 2. Сынақтардың сапасын бақылауды қамтамасыз ету. 3. Қоршаған ортаның жағдайы туралы жүргізілген талдаулардың нәтижелерін дайындау.қорытындылары мен презентацияларын жасау.


Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функциясы 1: 1. Химиялық талдаулар мен сынақтарды жүргізу.	1-дағды: Химиялық талдау үшін құрал-жабдықтар мен аспаптарды дайындау:	Қабілеті:
		1. Химиялық талдаулар үшін қолданылатын реагенттердің, ерітінділер мен химиялық заттардың бар болуын, сәйкестігін және таңбалануын тексеру. 2. Келіп түскен сынамаларды химиялық талдау жүргізу. 3. Жүргізілген талдауларды есепке алу. Қосымша инженер-химик 1 санаты мен жетекші инженер-химик үшін: 1. Сынамаларды алу уақтылығын және дұрыстығын бақылау. 2. Сынақтар үшін қолданылатын құралдардың және құрылғылардың жағдайын бақылау. 3. Калибровкалау графиктерін құру және тексеру. 4. Статистикалық бақылауды жүзеге асыру, экстремалды мәндер, аномальды төмен және теріс мәндер және басқа да ұқсас процедураларды тексеру.
		Білімі:
		1. Химия негіздері (химиялық құбылыстар, заттардың құрамы, элементтер мен қосылыстардың қасиеттері). 2. Органикалық және бейорганикалық химия негіздері, соның ішінде әр түрлі заттар мен материалдарға тән химиялық заттар. 3. Қоршаған ортаны зерттеу үшін химиялық талдаулар жүргізуге арналған жетекші құжаттама.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	Ұсынылмайды
	2-дағды: Қоршаған ортаның сапасына қатысты деректерді талдау және өңдеу; Қоршаған орта жағдайы туралы есептер мен ақпараттық материалдарды дайындау:	Қабілеті:
		1. Қоршаған ортаның сапасы жайында деректерді талдау және қалыптастыру. 2. Қоршаған ортаның сапасы туралы жүргізілген талдаулар нәтижелері бойынша есептер мен ақпараттық материалдар дайындау. 3. Реактивтер мен шығын материалдарының келіп түсуі мен жұмсалуын есепке алу. Қосымша инженер-химик 1 категориясы мен жетекші инженер-химикке: 1. Жүргізілген сынақтардың сапасын ішкі зертхана бақылауын жүргізу. 2. Менеджмент жүйесін жетілдіруге бағытталған түзету шараларын әзірлеуге қатысу. 3. Келіп түскен шағымдарды қарастыруға, сынақ сапасының нашарлауына себеп болған факторларды зерттеуге қатысу. 4. Белгіленген нормативтерге сәйкес қоршаған орта объектілерінің ластану деңгейін анықтау.
		Білімі:
		1. Қазақстан Республикасының заңнамалық және басқа нормативтік құқықтық актілері. 2. Басқару туралы ереже. 3. Кәсіпорын басшылығының бұйрықтары, өкімдері мен нұсқаулары. 4. Әдістемелік нұсқаулар мен басқа да реттеуші құжаттар. 5. Қоршаған ортаны бақылаудың бірыңғай мемлекеттік жүйесін ұйымдастыру және жұмыс істеу ережелері. 6. Негізгі экологиялық көрсеткіштерді есептеу әдістемесі. 7. Қоршаған орта мониторингі бойынша есеп беру құжаттарын әзірлеу тәртібі. 8. Жоғары және өте жоғары ластану жағдайында тұтынушыларды жедел ақпаратпен хабардар ету тәртібі.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	-
Еңбек функциясы 2: Сынақтардың сапасын бақылау қамтамасыз ету Еңбек функциясы 3: Қоршаған орта жағдайы туралы жүргізілген талдаулардың нәтижелерін дайындау.	1-дағды: Сынақтар жүргізу барысында нормалардың сақталуын бақылау.	1. Экологиялық деректерді өңдеу үшін формулалар, жинақтау кестелері және графиктер қолдана отырып аналитикалық есептер жасау. 2. Мониторинг нәтижелері мен жобаларды көрсету үшін кәсіптік презентациялар дайындау. 3. Әртүрлі дереккөздерден алынған мәліметтерді есептер мен презентацияларға интеграциялау.
		Білімі:
		1. Қоршаған орта сапасын бақылау бойынша әдістемелік нұсқаулар. 2. Жоғары және өте жоғары ластану деңгейі туындаған жағдайда бақылауды ұйымдастыру талаптары. 3. Қазақстан Республикасының халықаралық келісімдеріне сәйкес экологиялық ақпарат ұсыну міндеттемелері.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	-
	Дағды 1: Қоршаған орта жағдайы туралы жүргізілген талдаулардың нәтижелерін дайындауды жүзеге асыру.	Қабілеті:
		1. Жүргізілген талдаулар нәтижелері бойынша мәтіндік сипаттама, кестелер, графиктер мен диаграммаларды қамтитын есептер құрастыру. 2. Деректерді талдау негізінде қоршаған орта жағдайы туралы анықтама ақпаратын әзірлеу. 3. Мемлекеттік сұрауларға сәйкес құжаттаманы дайындау.
		Білімі:
		1. Формулалар, макростар, деректерді визуализациялау (графиктер, диаграммалар) қолдану. 2. Слайд дизайнын жасау, анимация мен схемалармен жұмыс істеу негіздері. 3. Әр түрлі дереккөздерден алынған мәліметтерді есептер мен презентацияларға интеграциялау негіздері.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:	-
Жеке құзіреттіліктерге қойылатын талаптар:	Жұмыстарды мұқият орындау, міндеттердісапалы және белгіленгенмерзімдеұсыну және жұмысқа жауапкершілікпенқарау.
Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар тізімі:	---
СБШ шеңберіндебасқамамандықтарменбайланыс:	СБШ деңгейі:	Мамандық атауы:
	6	Инженер-эколог
	7	Ғылыми қызметкер (метеорология саласында)

Мамандық карточка: Химиялық талдау лаборанты
Топ коды:	8131-9-149
Оқу атауының коды:	8131-9
Мамандық атауы:	Химиялық талдау лаборанты
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:	5
СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:	-
ЕТКС, КС типтік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:	-
Кәсіптік білім деңгейі:	Орта білімнен кейінгі білім.	Мамандық Экология және табиғатты қорғау қызметі		Біліктклік Экология және табиғатты қорғау қызметі қолданбалы бакалавры
Ресми емес және бейресми біліммен байланыс:	-
Басқа мүмкін болатын мамандық атаулары:	-
Негізгі қызмет мақсаты:	Су үлгілерін алу, мемлекеттік тапсырыс аясында және сыртқы ұйымдардан түскен өтінімдерге сәйкес алынған үлгілерді сынау
Еңбек функцияларының тізімі:	Міндетті еңбек функциялары:		1. Қоршаған орта объектілерінің химиялық талдауын жүргізу. 2. Аналитикалық жабдықтың техникалық жағдайын тексеру. 3. Жүргізілген сынамаларды талдау бойынша есептерді дайындау.
	Қосымша еңбек функциялары:		-
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функциясы 1: Қоршаған орта объектілерінің химиялық талдауын жүргізу.	Дағды 1: Келіп түскен үлгілердің зертханалық талдауын жүргізу және қоршаған орта сапасы бойынша деректерді өңдеу.		Қабілеті:
			1. Су үлгілерін алу, келген үлгілерді сынау. 2. Сынақ нәтижелерін рәсімдеу. 3. Сынақтар үшін пайдаланылатын құралдар мен құрылғылардың күйін бақылау.
			Білімі:
			1. Қоршаған ортаның жағдайы бойынша әдістемелік нұсқаулар мен басқа да реттеуші құжаттар. 2. Қоршаған ортаның жағдайын бақылау ұйымдастыру принциптері мен әдістері. 3. Химиялық талдауларды орындау бойынша құрылымдық бөлімшенің өндірістік- шаруашылық қызметінің негіздері. 4. Еңбек заңнамасының негіздері. 5. Еңбек қорғау ережелері мен нормалары, қауіпсіздік техникасының ережелері. 6. Қоршаған ортаны бақылаудың бірыңғай мемлекеттік жүйесін ұйымдастыру және жұмыс істеу ережелері.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:		Ұсынылмайды
Еңбек функциясы 2: Аналитикалық жабдықтың техникалық жағдайын тексеру	Дағды 1: Құрал-жабдықтар мен аспаптардың жұмыс қабілеттілігін бағалау.		Қабілеті:
			1) Зерттеу үшін қолданылатын құралдар мен құрылғылардың жұмыс жағдайын бақылау. 2) Калибрлеу графиктерін құру және тексеру. 3) Жұмыс орнында жеке қорғаныс құралдарының болуын қамтамасыз ету. 4) Лабораториялық жабдықтарды, құралдарды және қондырғыларды мерзімді тексеру немесе аттестациядан өткізу үшін уақытында ұсыну.
			Білімі:
			1. Тестілік және калибрлеу зертханаларына қойылатын жалпы талаптар. 2. Химиялық талдаулар жүргізу үшін жабдықтарды пайдалану ережелері. 3. Пробоотбор құрылғыларын дайындау, пайдалану, жуу және сақтау тәсілдері.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:		Ұсынылмайды
Еңбек функциясы 3: Зерттелген сынамалардың талдауы бойынша есептерді дайындау	Дағды 1: Деректерді жинау және талдау өңдеуді жүргізу.		Қабілеті:
			1. Талдау нәтижелері бойынша есеп беру құжаттарын құрастыру. 2. Есептерді тапсырыс берушілерге, мемлекеттік органдарға немесе басқа да мүдделі тараптарға ұсыну. 3. Өлшеу нәтижелерінің дұрыстығы мен нақтылығын тексеру. 4. Әдістемелік нұсқауларға сәйкес сынақ хаттамаларын құрастыру. 5. Нәтижелерді көрнекі түрде көрсету үшін кестелер, графиктер мен диаграммаларды қалыптастыру.
			Білімі:
			1. Ұйымның ішкі регламенттері бойынша құжаттаманы жүргізу талаптары. 2. Метрология, стандарттау және сертификаттау негіздері. 3. Лабораториялық зерттеулер мен электронды деректер базасын жүргізу тәртібі.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:		Ұсынылмайды
Қосымша еңбек функциясы:
Жеке құзіреттіліктерге қойылатын талаптар:	Жұмысты орындауда мұқияттылық, жұмыстарды және деректерді уақытылы орындау мен ұсыну. Жұмысқа жауапты көзқарас.
Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар тізімі:
СБШ шеңберінде басқа мамандықтармен байланыс:	СБШ деңгейі:		Мамандық атауы:
	6		Инженер-химик
	6		Инженер-эколог

Мамандық карточкасы "Техник-метеоролог"
Топ коды:			3114-1-013
Оқу атауының коды			3114-1
Мамандық атауы:			Техник-метеоролог
Басқа мүмкін болатын мамандық атаулары:
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:			4
СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі
ЕТКС, КС типтік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:
Кәсіптік білім деңгейі:			Жалпы орта білім, техникалық және кәсіптік білім (ТжКБ).		Мамандық: Метеорология		Біліктілігі: Техник-метеоролог
Ресми емес және бейресми біліммен байланыс:
Басқа мүмкін болатын мамандық атаулары:
Негізгі қызметтің мақсаты:			Метеорологиялық мониторинг жүргізу
Еңбек функциялары	Міндетті еңбек функциялары:		1. Метеорологиялық және актинометриялық бақылауларды жүзеге асыру.
			2. Қауіпті табиғи құбылыстарды визуалды және аспаптық бақылауды жүргізу.
			3. Бақылау деректерінің сапасын бақылау.
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функциясы 1. Метеорологиялық және актинометриялық бақылауларды жүзеге асыру.	Дағды 1. Ауа райымен байланысты деректерді жинау		Қабілеттері: 1. Метеорологиялық бақылаулар нәтижесінде алынған деректерді беру. 2. Бақылау нәтижелерін өңдеу. 3. Метеорологиялық бақылаулар нәтижелерімен телеграммаларды құрастыру және кодтау. 4. Кодталған хабарламаларды тиісті байланыс арналарымен белгіленген уақытта жіберу. 5. Техникалық құжаттаманы жүргізу. 6. Бақылау жүргізу үшін қолданылатын аспаптар мен жабдықтардың жұмысын бақылау.
			Білімі: 1. Метеорологиялық бақылауларды жүргізу ережелері және олардың нәтижелерін беру. 2. Өлшеу құралдарының жұмыс принципі. 3. Метеорологиялық деректердің көлемі мен мерзімі. 4. Метеорологиялық ақпараттар мен метеорологиялық бақылаулар деректерін жіберу үшін кодтар. 5. Метеорологиялық терминдер мен қысқартулар.
Еңбек функция 2. Қауіпті табиғи құбылыстарды визуалды және аспаптық бақылау жүргізу.	Дағды 1. Қауіпті табиғи құбылыстарды бақылау, алынған деректерді өңдеу және жіберу.		Қабілеті: 1. Қауіпті құбылыстардың түрлерін анықтау және классификациялау. 2. Қауіпті табиғи құбылыс туралы дауылды хабарламалар құрастыру. 3. Табиғи құбылыстың әсерінен болатын қауіптілік дәрежесін анықтау. 4. Дауыл телеграммаларын өңдеу және жіберу.
			Білімі: 1. Қауіпті табиғи құбылыстардың тізімі және критерийлері. 2. Қауіпті табиғи құбылыстардың пайда болуы мен туындауы қауіпі кезінде бақылау бөлімшелерінің әрекет ету тәртібі. 3. Қауіпті табиғи құбылыстарды бақылау үшін өлшеу құралдарымен жұмыс істеу тәртібі. 4. Бақылаушы бөлімшелердің дауыл хабарламаларын дайындау және беру жөніндегі нұсқаулықтары мен кодтары. 5. Қауіпті табиғи құбылыстың әсерінен зардап шеккен аумақты тексеру әдістері.
Еңбек функциясы 3: Бақылау деректерінің сапасын бақылау.	Дағды 1. Бақылау посттарының материалдарын техникалық және синтаксистік тексеру.		Қабілеті: 1. Метеорологиялық деректерді өңдеу және бақылау үшін арналған арнайы бағдарлама (АРМ метеоролог) бойынша жұмыс істеу. 2. Деректерді салыстырып, алынған бақылау деректерін атмосфералық процестерге сәйкестендіру. 3. Метеорологиялық бақылаулар жүргізу барысында техникалық және әдістемелік қателіктерді анықтау. 4. Метеорологиялық деректермен құжаттаманы салыстырып, талдау жүргізу.
			Білімі: 1. Метеорологиялық бақылауларды жүргізу және оларды өңдеу бойынша әдістемелік нұсқаулықтар; 2. Метеорологиялық бақылаулар материалдарын техникалық және критикалық бақылауды жүргізу бойынша ұсыныстар; 3. Метеорологиялық бақылаулар нәтижелерін талдау бойынша нұсқаулықтар; 4. Метеорологиялық терминдер мен қысқартулар.
Жеке құзіреттіліктерге қойылатын талаптар:			Жұмыс барысында зейін қою, жұмыстарды уақытында орындау және деректерді ұсыну. Жауапкершілікпен қарау.
СБШ шеңберіндегі басқа мамандықтармен байланыс:			4		Техник-агрометеоролог
1. Мамандық карточкасы "Техник-агрометеоролог":
Топ коды:		3114-1
Оқу атауының коды		3114-1-012
Мамандық атауы:		техник-агрометеоролог
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:		4
СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:		-
ЕТКС, КС, типтік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:
Кәсіптік білім деңгейі:		Техникалық және кәсіптік білім (ТжКБ).							Мамандық: Метеорология		Біліктілік: Техник-метеоролог
Ресми емес және бейресми біліммен байланыс:
Басқа мүмкін болатын мамандық атаулары:		-
Негізгі қызметтің мақсаты:		Агрометеорологиялық мониторинг жүргізу
Еңбек функцияларының тізімі:		Міндетті еңбек функциялары:		1. Агрометеорологиялық бақылауларды жүргізу
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функциясы 1: Агрометеорологиялық бақылауларды жүргізу		Дағды 1: Метеорологиялық және фенологиялық параметрлерді өлшеу.		Қабілеттері:
				1. Агрометеорологиялық бақылаулар жүргізу, топырақтағы ылғал қоры, егулердің және жайылым өсімдіктерінің жай-күйі бойынша маршруттық бақылаулар жүргізу. 2. Агрометеорологиялық бақылаулар үшін қолданылатын техникалық құралдар мен құрылғыларды пайдалану және олардың жұмыс істеуін қамтамасыз ету. 3. Бақылау нәтижелерін өңдеу, тексеру, техникалық тасымалдаушыға енгізу, алынған деректердің кестелерін құрастыру. 4. Метеорологиялық және агрометеорологиялық бақылаулар кезінде туындайтын техникалық қателерді анықтау. 5. Бақылаулардың мерзімдерін сақтау, барлық түрдегі телеграммалар жіберу, бақылауларды жүргізу тәртібі, құралдар мен жабдықтарға күтім жасау туралы нұсқауларды орындау.
				Білімі:
				1. Агрометеорологиялық бақылаулар жүргізуге арналған әдістемелік нұсқаулар. 2. Бақылаулар нәтижелерін өңдеу және талдау тәртібі. 3. Метеорологиялық станцияда қолданылатын құралдар мен жабдықтарды пайдалану және оларды тексертен өткізу. 4. Жұмыстарды жүргізу және техникалық құралдарды пайдалану кезінде еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау талаптарын сақтау.
		Дағдыны тану мүмкіндігі:		Ұсынылмайды
		Дағды 2: Құрылғылар мен қондырғылардың жұмысқа жарамдылығын аныктау		Қабілеттері:
				1. Агрометеорологиялық бақылау пунктінің учаскесін аралау. 2. Құралдар мен құрылғылардың ақаусыздығын тексеру. 3. Ақаулы құралдарды алып, жөндеу/калибрлеу үшін жіберу.
				Білімі:
				1. Гидрометеорологиялық станцияларға және посттарға арналған нұсқаулық. 2. Агрометеорологиялық бақылауларды жүргізуге арналған басшылық. 3. Құралдармен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік техникасы,
		Дағдыны тану мүмкіндігі:		Ұсынылмайды
Жеке құзіреттіліктерге қойылатын талаптар:		Жауапкершілік, мобилизацияға қабілеттілік, шыдамдылық, ұйымдастырушылық.
Техникалық регламенттер мен ұлттықс тандарттар тізімі:		---
СБШ аясындағы басқа мамандықтармен байланыс:		СБШ деңгейі:		Мамандық атауы:
		4								Техник-метеоролог;
Кәсіптік карточка "Техник-гидролог":
Группа коды		3111
Мамандық атауының коды		3111-3-013
Мамандық атауы		Техник-гидролог
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:		4
СБШ бойынша біліктіліктің кіші деңгейі:		-
ETKS, KS, типтік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:		-
Кәсіптік білім деңгейі:		Техникалық және кәсіптік білім (ТжКБ).				Мамандық: Гидрогеалогия және инженерлік геология		Біліктілігі: Техник-гидрогеолог
Бейресми және бейресми білім берумен байланысы:		-
Басқа ықтимал лауазым атаулары:		-
Қызметтіңнегізгімақсаты		Гидрологиялық мониторинг жүргізу
Еңбек функцияларының тізімі:		Міндетті еңбек функциялары				Гидрологиялық және қар көшкіні бақылауларын жүргізу.
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функциясы 1: Гидрологиялық және қар көшкіні бақылауларын өндіру		Дағды 1: Гидрологиялық бақылаулардың толықтығы мен сапасын талдау.				Дағдылар:
						1. Гидрологиялық деректерді талдау. 2. Гидрологиялық бақылаулар жүргізу. 3. Бақылауларды ұйымдастыру және өткізу барысында кемшіліктерді жою.
						Білімі:
						1. Негізгі гидрологиялық көрсеткіштерді есептеу әдістемесі. 2. Гидрологиялық бақылауларды жүргізу уақыт normалары. 3. Гидрологиялық бақылаулар нәтижелерін өңдеу үшін уақыт нормалары. 4. Бақылау пункттерінде гидрометеорологиялық жұмыстарды жүргізу бойынша нұсқаулықтар.
		Дағдыны тану мүмкіндігі:				-
		Дағды 1: Қар көшкініне бақылау жасау.				Дағдылар:
						Қар көшкіні бақылаулар нәтижелерін талдау. 2. Бақылау нәтижелерін тиісті байланыс арналарымен жіберу. 3. Жүргізілген бақылаулар нәтижелері бойынша жинақтамалар құрастыру.
						Білімі:
						1. Қар көшкіні бақылаулар жүргізуге арналған әдістемелік нұсқаулар. 2. Құрылғылар мен құралдардың құрылымы, әрекет принципі, орнату, пайдалану ережелері. 3. Бақылау нәтижелерін өңдеу және талдау бойынша нұсқаулықтар. 4. Станцияда қолданылатын құралдардың пайдалану принциптері мен олардың тексерулері. 5. Жұмыс жүргізу және техникалық құралдарды пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау ережелері.
		Дағдыны тану мүмкіндігі:				Ұсынылмайды
Жеке тұлғаға қойылатын талаптар:		Жұмысты орындау кезінде мұқият болу, жұмысты уақтылы аяқтау және мәліметтерді беру. Жұмысқа жауапкершілікпен қарау. Ұйымдастырушылық қабілеті мен логикалық ойлау қабілеті.
Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар тізбесі:		---
СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:		СШБ деңгейі:			Мамандық атауы
		4			Техник-метеоролог

1.Мамандық карточкасы "Байланыс технигі":
Топ коды:			3522-0-011
Оқу атауының коды:			3522-0
Мамандық атауы:			Байланыс технигі
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:			4
СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:			-
ЕТКС, КС типтік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:			-
Кәсіптік білім деңгейі:			Жалпы орта білім, техникалық және кәсіптік білім (ТжКБ).	Мамандық: Есептеу техникасы және ақпараттық желілер				Біліктілік Желілік және жүйелік әкімшілендіру технигі
Ресми емес және бейресми біліммен байланыс:			-
Басқа мүмкін болатын мамандық атаулары:			-
Негізгі қызмет мақсаты:			Гидрометеорологиялық хабарламаларды қабылдау мен беруді қамтамасыз ету.
Еңбек функцияларының тізімі:			Міндетті еңбек функциялары:				1. Гидрометеорологиялық ақпаратты бақылау желісінен жинау және беру. 2. Бақылау желісінен ақпараттың уақтылы келуін бақылауды қамтамасыз ету.
			Қосымша еңбек функциялары:
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функциясы 1: Гидрометеорологиялық ақпаратты бақылау желісінен жинау және беру.			1-дағды: Гидрометеорологиялық хабарламаларды қабылдау және беру.				Қабілет:
							1. Әртүрлі байланыс арналарымен түрлі техникалық құрылғылар мен бағдарламалық қамтамасыз ету арқылы ақпарат қабылдауды жүзеге асыру. 2. Әртүрлі байланыс арналарымен түрлі техникалық құрылғылар мен бағдарламалық қамтамасыз ету арқылы ақпаратты жіберуді жүзеге асыру.
							Білім:
							1. Хабарламалар мен файлдардың форматтары. 2. Бақылау желісінен ақпарат жинау және өңдеу жөніндегі жетекші және нормативтік құжаттар, нұсқаулықтар. 3. Есептеу техникасы, коммуникациялар және байланыс құралдарын білу. 4. Гидрометеорологиялық ақпаратты беру жоспары.
			Дағдыны тану мүмкіндігі:				Ұсынылмайды
			2-дағды: Гидрометеорологиялық ақпаратты автоматтандырылған жинауды, жинақтауды және бағдарламалық бөлуін бақылау.				Қабілет:
							1. Келген ақпараттың толықтығы мен дұрыстығын тексеру. 2. Алынған ақпаратты белгіленген жоспар бойынша өңдеу және бөлу.
							Білім:
							1. Хабарламалар мен файлдардың форматтары. 2. Ақпаратты іздеу, жинау, сақтау, өңдеу, ұсыну, тарату процестері мен әдістері және осындай процестер мен әдістерді жүзеге асыру тәсілдері. 3. Гидрометеорологиялық ақпаратты ұсыну жоспары. 4. Бақылау желісінен ақпаратты жинау және өңдеу бойынша басшылық және нормативтік құжаттар, нұсқаулықтар.
			Дағдыны тану мүмкіндігі:				Ұсынылмайды
Еңбек функциясы 2: Бақылау желісінен ақпараттың уақтылы келуін бақылауды қамтамасыз ету.			Дағды 1: Бақылау желісінен келмеген және кешіккен ақпаратты жедел есепке алу.				Қабілеті:
							1. Бақылау желісінен келмеген және кешіккен ақпаратты жоспарға сәйкес есепке алу. 2. Келмеген және кешіккен ақпарат туралы есеп дайындау.
							Білімі:
							1. Ақпаратты іздеу, жинау, сақтау, өңдеу, ұсыну, тарату процестері, әдістері және осы процестер мен әдістерді жүзеге асыру жолдары. 2. Гидрометеорологиялық ақпаратты ұсыну жоспары.
			Дағдыны тану мүмкіндігі:				Ұсынылмайды
Қосымша еңбек функциясы:			1-дағды:				Қабілет:

							Білім:

			Дағдыны тану мүмкіндігі:				Ұсынылмайды
			2-дағды:				Қабілет:

							Білім:

			Дағдыны тану мүмкіндігі:				Ұсынылмайды
Жеке құзіреттіліктерге қойылатын талаптар:			Жұмыс кезінде мұқияттылық, жұмыстарды уақытында орындау және деректерді ұсыну. Жауапкершілікпен қарау.
Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар тізімі:			-
СБШ шеңберінде басқа мамандықтармен байланыс:			СБШ деңгейі:				Мамандық атауы:
			4				Техник -метеоролог
Мамандық карточкасы "Метеобақылаушы":
Топ коды:			2112-0
Оқу атауының коды:			2112-0-009
Мамандық атауы:			Метеобақылаушы
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:			3
СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:			-
ЕТКС, КС типтік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:			-
Кәсіптік білім деңгейі:			Негізгі орта білім
Ресмиемес және бейресми біліммен байланыс:			-
Басқа мүмкін болатын мамандық атаулары:			-
Негізгі қызмет мақсаты:			Метеорологиялық, агрометеорологиялық және гидрологиялық бақылаулар жүргізу
Еңбек функцияларының тізімі: Аэрологиялық бақылауларды жүргізуге дайындық.			Міндетті еңбек функциялары:				Гидрометеорологиялық және агрометеорологиялық бақылауларды жүргізу
			Қосымша еңбек функциялары:
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функциясы 1: Гидрометеорологиялық және агрометеорологиялық бақылауларды жүргізу			1-дағды: Метеорологиялық, агрометеорологиялық және гидрологиялық құралдардың жұмысын дайындау және олардың дұрыс жұмыс істеуін бақылау				Қабілет:
							1. Құралдардың ақаулары мен орнатылу сәйкестігін тексеру. 2. Күнделікті шұғыл бақылауларды белгіленген мерзімде жүргізу. 3. Гидрометеорологиялық бақылаулар нәтижелерін өңдеу. 4. Қауіпті табиғи құбылыстарды анықтап, классификациялау. .
							Білім:
							1. Құралдар мен жабдықтарды пайдалану ережелері. 2. Станцияларда және посттарда гидрометеорологиялық бақылаулар жүргізу бойынша нұсқаулар. 3. Қауіпті табиғи құбылыстардың пайда болу қаупі кезінде және пайда болған жағдайда бақылаушы бөлімшелердің әрекет тәртібі. 4. Қауіпті табиғи құбылыстарды бақылау үшін өлшеу құралдарымен жұмыс істеу тәртібі.
			Дағдыны тану мүмкіндігі:				Ұсынылмайды
			Дағды 2. Ағымдағы бақылаулардың нәтижелерімен телеграммаларды құрастыру, кодтау және жіберу.				Қабілеті: 1. Гидрометеорологиялық кодтар бойынша қысқаша мәліметтер құрастыру. 2. Оперативті гидрометеорологиялық ақпаратпен телеграммалар құрастыру. 3. Оперативті гидрометеорологиялық ақпаратпен телеграммалар жіберу үшін тиісті байланыс арналарын пайдалану.
							Білімі: 1. Гидрометеорологиялық бақылауларды ұйымдастыруға қойылатын жалпы талаптар. 2. Бақылауларды жүргізу әдістемесі. 3. Гидрометеорологиялық кодтардың жеке бөлімдері мен топтарының құрылымы, мазмұны және пайдалану тәртібін құру принциптері. 4. Бақылау бөлімшелерінің дауылды хабарламаларды дайындау және жіберу жөніндегі нұсқаулықтары мен кодтары.
Жеке құзіреттіліктерге қойылатын талаптар:			Жұмысты орындау кезінде мұқияттылық, жұмыстарды уақтылы орындау және деректерді ұсыну. Жұмысқа жауапкершілікпен қарау.
Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар тізімі:			-
СБШ шеңберінде басқа мамандықтармен байланыс:			СБШ деңгейі:				Мамандық атауы:
			4				Техник-метеоролог
Мамандық карточкасы "Газгенераторшы":
Топ коды:	8131-9-131
Оқу атауының коды:	8131-9
Мамандық атауы:	Газогенераторшы
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:	3
СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:	-
ЕТКС, КС типтік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:	-
Кәсіптік білім деңгейі:	Негізгі орта білім
Ресмиемес және бейресми біліммен байланыс:	-
Басқа мүмкін болатын мамандық атаулары:	-
Негізгі қызмет мақсаты:	Аэрологиялық бақылауларды ұйымдастыру үшін сутегін өндіру.
Еңбек функцияларының тізімі: Аэрологиялық бақылауларды жүргізуге дайындық.	Міндетті еңбек функциялары:					Аэрологиялық бақылауларды жүргізуге дайындық
	Қосымша еңбек функциялары:
Еңбек функцияларының сипаттамасы
Еңбек функциясы 1: Аэрологиялық бақылауларды жүргізуге дайындық.	1-дағды: Қабықшаларды өңдеу және оларды толтыру үшін сутегін өндіру					Қабілет:
						1. Техникалық талаптарға сәйкес қабықшаны дайындауды орындау. 2. Белгіленген параметрлерге қол жеткізу үшін материалдың біркелкі әрі сапалы толтырылуын қамтамасыз ету. 3. Жұмыс кезеңдерінің барлығында қабықшаның бүтіндігі мен стандарттарға сәйкестігін бақылау.
						Білім:
						1. Қажетті мөлшерде сутегі алу үшін химикаттарды газогенератор баллонына салу нормалары мен реті. 2. Қабықшаларды толтырған кезде белгіленген көтеру күші. 3. Жұмыс жүргізу және техникалық құралдарды пайдалану кезінде қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау ережелері.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:					Ұсынылмайды
	2-дағды: Химиялық элементтермен жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік шараларын сақтау					Қабілеті: 1. Газ өндіру және электр қондырғыларымен жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік техникасын сақтау. 2. Жұмыс параметрлерін бақылау (температура, қысым, газ мөлшері). 3. Авариялық жағдайларға жедел әрекет ету.

						Білімі: 1. Газогенераторлық қондырғыларды пайдалану ережелері. 2. Жұмыстарды орындау және техникалық құралдарды қолдану кезінде қауіпсіздік техникасы және еңбек қорғау ережелері.
	Дағдыны тану мүмкіндігі:					Ұсынылмайды
Қосымша еңбек функциясы:

	Дағдыны тану мүмкіндігі:					Ұсынылмайды
Жеке құзіреттіліктерге қойылатын талаптар:	Жұмысты орындау кезінде мұқияттылық, жұмыстарды уақтылы орындау және деректерді ұсыну. Жұмысқа жауапкершілікпен қарау.
Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттар тізімі:	-
СБШ шеңберінде басқа мамандықтармен байланыс:	СБШ деңгейі:					Мамандық атауы:

1. Мамандық карточкасы: Үлгі алу жөніндегі маман
Топ коды:		7214-9
Оқу атауының коды		7214-9-015
Мамандықатауы:		Үлгі алу жөніндегі маман
СБШ бойынша біліктілік деңгейі:		3
СБШ бойынша біліктілік кіші деңгейі:
ЕТКС, КС, типтік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі:
Кәсіптік білім деңгейі:		Негізгі орта білім
Ресми емес және бейресми біліммен байланыс:
Басқа мүмкін болатын мамандық атаулары:
Негізгі қызметтің мақсаты:		Үлгілер алады.
Еңбек функцияларының тізімі:		Міндетті еңбек функциялары			1. Қоршаған орта объектілерінің үлгілерін іріктеу.
					2. Құрылғыларды пайдалану нұсқауларын, нұсқауларды және нұсқауларды ауа, су және топырақ сынамаларын алу ережесін сақтау.
		Қосымша еңбек функциясы:

Еңбек функцияларының сипаттамасы:
Еңбек функциясы 1: Қоршаған ортадан сынама алу.		Дағды 1: Қоршаған орта объектілерінің үлгілерін іріктеу.			Дағдылар:
					1. Құралдарды және олардың көрсеткіштерін тексеру, басқа да жұмыстарды орындау. 2. Қоршаған ортаның сынамаларын алу.
					Білім:
					1. Персоналды басқарудың принциптері мен әдістері, оның ішінде тайм менеджмент негіздері және өкілеттік беру. 2. Еңбек заңнамасының негіздері, оның ішінде жұмысқа қабылдау, бейімдеу және еңбекті қорғау мәселелері. 3. Мамандардың кәсіптік деңгейін бағалау мен арттырудың заманауи тәсілдері.
		Дағдыны тану мүмкіндігі:			Ұсынылмайды
Еңбек функциясы 2: Сынаманың сапасын қамтамасыз ету		Дағды 2: Анализ жүргізу үшін сынамаларды сақтау және жеткізу бойынша жұмыстарды орындау.			Дағдылар: 1. Таңдалған сынамалардың химиялық зертханада сақталуын және уақытылы жеткізілуін қамтамасыз ету. 2. Сынамаларды алу үшін қолданылатын ыдыстарды жуу және сақтау. 3. Сынамаларды алу құралдарының ақаулары туралы зертхана басшысын және приборшыны хабардар ету.
					Білімі: 1. Сынамалардың сапасына қойылатын талаптар. 2. Сынама алу құрылғыларын дайындау, пайдалану, жуу және сақтау әдістері. 3. Ішкі еңбек тәртібі, еңбек қауіпсіздігі мен қорғау, өндірістік санитария және өрт қауіпсіздігі талаптары.
Жеке құзіреттіліктерге қойылатын талаптар:		Жұмыстарды орындауда мұқияттық, жұмыстарды уақытылы орындау және деректерді ұсыну. Жұмысқа жауапкершілікпен қарау.
Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімі:		---
СБШ аясындағы басқа мамандықтармен байланыс:		СБШ деңгейі:			Мамандық атауы:
		-			-

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

1. Мемлекеттік органның атауы: ҚР ЭТРМ, Тналиева А.Т., 74-06-03

2. Құрастыруға қатысқан ұйымдар (кәсіпорындар): "Қазгидромет" РМК: Тілләкәрім Т.А., Шабданов А.К., Лоенко Н.М., Шмидт М.Э., Ташкенбаева С.Қ., Серікбай Н.Т., Дөнесбай Д.Қ.

3. Кәсіптік біліктіліктер жөніндегі салалық кеңес: 29.11.2024 жылғы №1 хаттама

4. Кәсіптік біліктіліктер жөніндегі ұлттық орган: -

5. Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы "Атамекен": -

6. Нұсқаның нөмірі және шығару жылы: шығарылым 2025, нұсқа нөмірі 2.

7. Жоспарланған қайта қарау күні: 21.12.2028 ж.

В соответствии с пунктом 5 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить Профессиональный стандарт Министерства экологии и природных ресурсов Республики Казахстан по отраслевому направлению "Гидрометеорология и экология" согласно приложению к настоящему приказу.

2. Департаменту экологической культуры и политики Министерства экологии и природных ресурсов Республики Казахстан в установленном законодательном Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) направление копии настоящего приказа в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" для включения в эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства экологии и природных ресурсов Республики Казахстан;

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра экологии и природных ресурсов Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие со дня его первого официального опубликования.

Министр

Е. Нысанбаев

"СОГЛАСОВАН"
Министерство труда и
социальной защиты населения
Республики Казахстан

Утвержден приказом
Министра экологии
и природных ресурсов
Республики Казахстан
от 13 марта 2025 г. № 62-п

Профессиональный стандарт "Гидрометеорология и экология"

Глава 1. Общие положения

1. Область применения профессионального стандарта: Профессиональный стандарт "Гидрометеорология и экология" разработан в соответствии со статьей 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", устанавливает требования к формированию образовательных программ, в том числе обучения персонала на предприятиях, признания профессиональной квалификации работников и выпускников организаций образования и решений широкого круга задач в области управления персоналом в организациях и на предприятиях.

2. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие термины и определения:

1) Профессиональный стандарт – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

2) Трудовая функция – набор взаимосвязанных действий, направленных на решение одной или нескольких задач процесса труда;

3) Отраслевая рамка квалификаций – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;

4) Национальная рамка квалификаций – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда.

5) Национальная гидрометеорологическая служба – единственный юридически ответственный орган, имеющий право на официальное информационное обслуживание любых организаций штормовыми предупреждениями о надвигающихся опасных и стихийных явлениях природы на территории Республики Казахстан.

6) Метеорология – наука, изучающая атмосферные явления и процессы, закономерности формирования и изменения погоды и климата.

7) Метеорологический мониторинг – наблюдения, которые проводятся в 8 основных синхронных срока за следующими метеорологическими характеристиками: температурой и влажностью воздуха, температурой почвы (на поверхности и на глубинах), атмосферным давлением, скоростью и направлением ветра, атмосферными явлениями (опасными и стихийными гидрометеорологическими), гололедно-изморозевыми явлениями, количеством и интенсивностью осадков, снежным покровом (высота, плотность, запас воды), облачностью (количество, форма, высота).

8) Метеоролог – специалист, занимающийся наблюдениями за метеорологическими характеристиками и атмосферными явлениями, их сбором и анализом.

9) Аэрологические наблюдения – наблюдения, которые проводятся для построения прогностических моделей барических образований (циклонов, антициклонов), получения информации для прогнозирования стихийных и опасных явлений погоды, а также для мониторинга состояния атмосферы на высотах до 30 км и более.

10) Агрометеорология – наука, изучающая метеорологические и климатические условия в их влиянии на сельскохозяйственные культуры и агротехнические мероприятия.

11) Агрометеорологический мониторинг – это комплекс мероприятий, направленных на наблюдение, сбор, анализ и интерпретацию метеорологических данных и их влияние на сельскохозяйственные процессы.

12) Агрометеоролог – это специалист, занимающийся изучением и анализом метеорологических и климатических условий и их влияния на сельскохозяйственные культуры и агротехнические мероприятия.

13) Гидрология – это наука, изучающая свойства, закономерности и процессы распределения и движения в атмосфере, гидросфере и литосфере различных водных объектов, таких как реки, озера, моря, океаны, водохранилища, ледники и грунтовые воды.

14) Гидрологический мониторинг – производство наблюдений за уровнем воды, температурой воды, температурой воздуха, замеры расходов воды (в период половодья/паводков учащенно), за ледовой обстановкой, за толщиной льда и высотой снега на льду.

15) Гидролог – специалист, занимающийся наблюдением, анализом и прогнозированием гидрологических процессов и явлений.

16) Экология – это наука, изучающая взаимоотношения между живыми организмами и их окружающей средой, а также закономерности организации и функционирования экологических систем.

17) Мониторинг состояния окружающей среды – это систематическое наблюдение, сбор, анализ и интерпретация данных о состоянии различных компонентов окружающей среды с целью выявления изменений, оценки их причин и последствий, а также разработки рекомендаций для управления и охраны природных ресурсов.

3. В настоящем профессиональном стандарте применяются следующие сокращения:

1. КС – квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и других служащих;

2. ПС – профессиональный стандарт;

3. ОРК – отраслевая рамка квалификаций;

4. НГМС – Национальная гидрометеорологическая служба;

5. ВМО – Всемирная метеорологическая организация;

6. ПНЗ –пункт наблюдения за загрязнением;

7. ЧПП – численный прогноз погоды;

8. АРМ – автоматическое рабочее место;

9. СКК – сборно-кинематическая карта;

10. НТД – нормативно-техническая документация;

11. ГИС – геоинформационная система;

12. ОЯ – опасное явление;

13. СГЯ – стихийное гидрометеорологическое явление;

14. РИП – резкое изменение погоды.

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

4. Название профессионального стандарта: Гидрометеорология и экология

5. Код профессионального стандарта:

6. Указание секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД:

М. Профессиональная, научная и техническая деятельность

4. Прочая профессиональная, научная и техническая деятельность

74.9. Прочая профессиональная, научная и техническая деятельность, не включенная в другие группировки;

74.9.0. Прочая профессиональная, научная и техническая деятельность, не включенная в другие группировки;

74.9.0.1. Деятельность гидрометеорологической службы;

7. Краткое описание профессионального стандарта: Профессиональный стандарт в сфере гидрометеорологии и экологии определяет квалификационные требования, обязанности и навыки специалистов, работающих в этой области. Он направлен на обеспечение высокой профессиональной подготовки кадров, необходимых для работы в госучреждениях, научных организациях и частном секторе, занимающихся исследованиями и мониторингом окружающей среды, климатическими изменениями, гидрологическими и метеорологическими процессами.

8. Перечень карточек профессий:

1. Генеральный директор – 8 уровень ОРК

2. Руководитель филиала – 7 уровень ОРК

3. Научный сотрудник (в области метеорологии) – 7 уровень ОРК

4. Инженер-метеоролог – 6 уровень ОРК

5. Агрометеоролог – 6 уровень ОРК

6. Инженер-синоптик – 6 уровень ОРК

7. Инженер-гидролог – 6 уровень ОРК

8. Инженер-эколог - 6 уровень ОРК

9. Инженер-химик - 6 уровень ОРК

10. Инженер по эксплуатации и ремонту гидрометеорологических приборов, оборудования и систем - 6 уровень ОРК

11. Лаборант химического анализа – 5 уровень ОРК

12. Техник-метеоролог – 4 уровень ОРК

13. Техник-агрометеоролог – 4 уровень ОРК

14. Техник-гидролог – 4 уровень ОРК

15. Техник связи – 4 уровень ОРК

16. Метеонаблюдатель – 3 уровень ОРК

17. Газогенераторщик - 3 уровень ОРК

18. Пробоотборщик – 3 уровень ОРК

Глава 3. Карточки профессий

9. Карточка профессии "Генеральный директор":

Код группы:

1210-0

Код наименования занятия:

1210-0-002

Наименование профессии:

Генеральный директор

Уровень квалификации по ОРК:

Подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 30 декабря 2020 года № 553 "Об утверждении Квалификационного справочника должностей руководителей, специалистов и других служащих".
Параграф 91. Директор (Генеральный директор, Исполнительный директор, Президент, Председатель правления, Управляющий) организации

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
Высшее образование

Специальность:
Окружающая среда.

Бизнес и управление.

Право.

Послевузовское образование (магистратура, докторантура)

Окружающая среда.

Бизнес и управление.

Право.

Требования к опыту работы:

Высшее (или послевузовское) образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы на руководящих должностях в соответствующем профилю организации виде экономической деятельности не менее 5 лет, желательно наличие степени "Магистр делового администрирования" или дополнительного образования в области управления (менеджмента)

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессий:

Основная цель деятельности:

Обеспечение точного, своевременного и надежного предоставления гидрометеорологических данных и услуг для удовлетворения потребностей государства, общества, экономики и выполнения международных обязательств.

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Определение стратегических целей и приоритетов деятельности предприятия.

2. Общее руководство производственно-хозяйственной и финансово-экономической деятельностью предприятия.

3. Координация работы структурных подразделений и филиалов.

4. Контроль за выполнением государственных заданий и международных обязательств.

Дополнительные трудовые функции:

Описание трудовых функций

Трудовая функция 1:
Определение стратегических целей и приоритетов деятельности учреждения.

Навык 1: Установка и мониторинг целевых значений ключевых показателей.

Умения:

1. Утверждать стратегию развития.
2. Устанавливать ежегодные показатели для достижения эффективной деятельности предприятия
3. Поддерживать финансовую устойчивость организации.
4. Проводить оптимизацию расходов.

Знания:

1. Нормативно-правовые акты в области проведения мониторинга состояния окружающей среды, метеорологического и гидрологического мониторинга.
2. Положения, инструкции и другие руководящие материалы по организации труда и управления предприятием, разработке и оформлению различной технической, учетной и отчетной документации.
3. Внутренние организационно-распорядительные документы экономического субъекта, регламентирующие порядок составления, хранения, документального оформления долгосрочных активов, запасов на предприятии.
4. Политику и стратегии, перспективы развития организации, ее особенности.
5. Экологический кодекс РК,

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Общее руководство производственно-хозяйственной и финансово-экономической деятельностью предприятия.

Навык 1:
Руководство производственной, хозяйственной и финансово-экономической деятельностью предприятия.

Умения:

1. Осуществлять управление финансово-экономической и производственно-хозяйственной деятельности предприятия.
2. Поручать ведение отдельных направлений деятельности другим должностным лицам предприятия.
3. Обеспечивать соблюдение законности в деятельности предприятия и осуществлении его производственно-хозяйственной деятельности.

Знания:

1. Порядок составления и согласования планов производственно-хозяйственной и финансово-экономической деятельности предприятия.
2. Нормативно-правовые акты, регламентирующие производственно-хозяйственную и финансово-экономическую деятельность предприятия
3. Современные методики и механизмы максимизации прибыли и рентабельности организации.
4. Современные методики проведения анализа финансово-хозяйственной деятельности организации.
5. Законы РК "О государственных закупках", "О противодействии коррупции".

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Координация работы структурных подразделений и филиалов.

Навык 1:
Организация взаимодействия всех структурных подразделений и филиалов предприятия

Умения:

1. Координировать деятельность филиалов на развитие и совершенствование производства с учетом социальных и рыночных приоритетов.
2. Содействовать повышению эффективности и качества работы филиалов предприятия.
3. Составлять план взаимодействия и налаживать контакт между подразделениями.

Знания:

1. Методические и нормативные материалы, касающиеся гидрометеорологического обеспечения и смежных с ним областей мониторинга окружающей среды.
2. Особенности структуры предприятия.
3. Функции и задачи каждого подразделения.
4. Принципы мотивации и стилей работы сотрудников и методы повышения вовлеченности.
5. Порядок формирования единой миссии и ценностей для всей организации.
6. Трудовой Кодекс РК,

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 4:
Контроль за выполнением государственных заданий и международных обязательств.

Навык 1:
Обеспечение выполнения обязательств предприятия перед соответствующим государственным органом и международными организациями.

Умения:

1. Обеспечивать выполнение предприятием обязательств перед республиканским бюджетом, государственными социальными фондами.
2. Оперативно реагировать на новые вызовы, включая изменение климата и внедрение новых международных стандартов.
3. Взаимодействовать с различными аудиториями – государственным и частным сектором.

Знания:

1. Принципы взаимодействия с органами государственной власти, международными организациями и средствами массовой информации.
2. Правила ведения переговоров и публичных выступлений.
3. Основы корпоративной и социальной ответственности в области гидрометеорологии.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Способность определять стратегию, управлять процессами и деятельностью.
Способность к лидерству, анализу, оценке и реализации сложных инновационных идей в научной и практической области.
Компетентное общение в определенной отрасли научной и профессиональной деятельности.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

---

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Руководитель филиала

Карточка профессии "Руководитель филиала":

Код группы:

1210-0

Код наименования занятия:

1210-0-076

Наименование профессии:

Руководитель филиала

Уровень квалификации по ОРК:

Подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
Высшее образование

Специальность:
Окружающая среда.

Бизнес и управление.

Право.

Послевузовское образование (магистратура)

Окружающая среда.

Бизнес и управление.

Право.

Требования к опыту работы:

Высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы на руководящих должностях не менее 5 лет или послевузовское образование без предъявления требований к стажу работы.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессий:

Основная цель деятельности:

Обеспечение точного и своевременного предоставления гидрометеорологических данных и услуг на региональном уровне для удовлетворения потребностей местных органов власти, населения, бизнеса и других пользователей.

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Контроль за производственно-хозяйственной и финансово-экономической деятельностью филиала.
2. Осуществление рационального распределения обязанностей между работниками филиала.
3. Обеспечение контроля за выполнением задач по сбору, обработке и предоставлению гидрометеорологической информации.

Дополнительная функция

Описание трудовых функций

Трудовая функция 1:
Контроль за производственно-хозяйственной и финансово-экономической деятельностью филиала

Навык 1 Осуществление анализа за финансово-экономической и производственно-хозяйственной деятельностью филиала.

Умения:

1. Проводить анализ финансово-хозяйственной деятельности филиала.
2. Выявлять отклонения от плановых показателей и разрабатывать меры по их устранению.
3. Оценивать риски и принимать меры по их минимизации.
4. Использовать правовые нормы при принятии решений в производственно-хозяйственной деятельности филиала.

Знания:

1. Положения, инструкции, регулирующие документы по ведению производственной и хозяйственной деятельности.
2. Нормативно-правовые акты, регламентирующие производственно-хозяйственную и финансово-экономическую деятельность предприятия и порядок составления, хранения и передачи в архив документов.
3. Внутренние организационные распорядительные документы, регламентирующие организацию и осуществление инвентаризации.
4. Законы РК "О государственных закупках", "О противодействии коррупции".

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2: Осуществление рационального распределения обязанностей между работниками филиала.

Навык 1: Планирование и реализация годовых и текущих задач филиала путем распределения обязанностей.

Умения:

1. Разрабатывать и внедрять долгосрочные стратегии для развития филиала.
2. Распределять бюджет, кадровые и технические ресурсы.
3. Определять приоритеты работ
4. Обязанности между работниками с учетом квалификации и нагрузки.

Знания:

1. Методы стратегического и оперативного планирования.
2. Основы управления проектами и контроль их выполнения.
3. Принципы организации эффективной работы подразделений.
4. Основы трудового законодательства.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Обеспечение контроля за выполнением задач по предоставлению гидрометеорологической информации

Навык 1:
Проведение регулярного мониторинга и выявление отклонения от плана.

Умения:

1. Проверять выполнение задач и вносить коррективы при необходимости.
2. Распределять задачи между сотрудниками, учитывая их квалификацию и загруженность.
3. Контролировать выполнение задач по степени важности и срочности

Знания:

1. Принципы работы метеорологических станций, гидрологических постов и других объектов наблюдения
2. Принципы распределения нагрузки и контроля соблюдения сроков.
3. Принципы создания и поддержания благоприятного микроклимата в коллективе.
4. Нормативно-правовые акты РК, регламентирующие деятельность гидрометеорологической службы, 5.Экологический кодекс РК.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Определение стратегии, управление процессами и деятельностью.
Способность к лидерству, анализу, оценке и реализации сложных инновационных идей в научной и практической области.
Компетентное общение в определенной отрасли научной и профессиональной деятельности.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

---

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Генеральный директор

Карточка профессии "Научный сотрудник (в области метеорологии)"

Код группы:

2112-0

Код наименования занятия:

2112-0-011

Наименование профессии:

Научный сотрудник (в области метеорологии)

Уровень квалификации по ОРК:

Подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
Высшее образование.

Специальность:
Окружающая среда

Математика и статистика

Послевузовское образование (магистратура)

Окружающая среда

Математика и статистика

Требования к опыту работы:

Высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 3 лет или послевузовское образование без предъявления требований к стажу работы.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессий:

Основная цель деятельности:

Проведение научно-исследовательских работ, связанных с мониторингом состояния окружающей среды, метеорологическим, гидрологическим мониторингом

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение научных исследований в сфере окружающей среды и публикация их результатов.
2. Научное обеспечение мониторинга состояния окружающей среды
3. Подготовка и выпуск оперативно-производственной продукции

Описание трудовых функций

Трудовая функция 1: Проведение научных исследований в сфере окружающей среды и публикация их результатов.

Навык 1: Проведение метеорологических исследований

Умения:

1. Понимать природу опасных гидрометеорологических явлений и их характеристики.
2. Проводить исследования в области гидрометеорологии, включая сбор и анализ данных, обработку статистической информации.
3. Работать с гидрометеорологическими моделями для прогнозирования.
4. Разрабатывать мероприятия по уменьшению ущерба от опасных гидрометеорологических явлений.

Знания:

1. Основы гидрометеорологии, включая физические принципы, взаимосвязи и влияние различных факторов на формирование и развитие опасных явлений.
2. Методологию научного исследования.
3. Современные методы прогнозирования гидрометеорологических явлений, включая статистические, численные и аналитические подходы.
4. Руководящие документы и научные материалы в области прогнозирования и управления опасными гидрометеорологическими явлениями.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2: Научное обеспечение мониторинга состояния окружающей среды

Навык 1: Разработка новых и совершенствование существующих методов прогнозирования гидрометеорологических явлений.

Умения:

1. Использовать различные методы и техники для сбора образцов окружающей среды, проведения измерений и анализа полученных данных.
2. Применять статистические методы для анализа данных, определения трендов, связей и паттернов в состоянии окружающей среды.
3. Использовать ГИС для пространственного анализа данных о состоянии окружающей среды.

Знания:

1. Методы и подходы к мониторингу и анализу окружающей среды, включая методы отбора проб, аналитические методы и подходы к интерпретации данных.
2. Основные принципы работы и использования специализированной технической аппаратуры и инструментов для мониторинга окружающей среды (датчики, спектрометры, хроматографы и другие приборы)

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3: Подготовка и выпуск оперативно-производственной продукции

Навык 1: Использование специализированных программных продуктов для моделирования морских процессов (например, MIKE, SWAN)

Умения:

1. Понимать процессы, происходящие в морях, включая движение воды, влияние ветра и атмосферных явлений на море.
2. Составлять прогноз волнения и уровня моря.
3. Использовать статистические методы для обработки больших объемов данных и прогноза изменений уровня воды.
4. Проводить научные исследования и анализировать данные с помощью ГИС
5. Публиковать результаты в научных журналах.

Знания:

1. Материалы о морских течениях, приливах и отливах, а также принципов и методов оценки ущерба, вызванного опасными гидрометеорологическими явлениями, направленных на уменьшение рисков и предотвращение ущерба.
2. Принципы долгосрочных изменений климата, которые могут влиять на уровень моря и его волнения.
3. Современные виды технологий и инструментов в области гидрометеорологии и прогнозирования, компьютерных моделей и ГИС.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Аналитическое мышление, организационные навыки, точность и внимательность, креативность и инновационность, коммуникативные навыки, самоорганизация и управление временем, адаптивность и гибкость, этичность и ответственность.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Агрометеоролог

Инженер-метеоролог

Инженер-синоптик

Инженер-гидролог

Инженер-эколог

Карточка профессии "Инженер-метеоролог":

Код группы:

2112-0

Код наименования занятия:

2112-0-006

Наименование профессии:

Инженер-метеоролог

Уровень квалификации по ОРК:

Подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Высшее образование

Специальность:
Окружающая среда

Послевузовское образование (магистратура)

Окружающая среда

Требования к опыту работы:

1) Ведущий инженер-метеоролог — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 3 лет или послевузовское образование без предъявления требований к стажу работы.
2) Инженер-метеоролог 1-й категории — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 1 года.
3) Инженер-метеоролог 2-й категории — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 6 месяцев.
4) Инженер-метеоролог (без категории) — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров без предъявления требований к стажу работы.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессий:

Основная цель деятельности:

Ведение метеорологического мониторинга

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Оказание методического сопровождения для осуществления метеорологического мониторинга.
2. Проведение инспекции наблюдательной сети (постов).
3. Предоставление метеорологической информации для структурных подразделений и пользователей.

Описание трудовых функций

Трудовая функция 1: Оказание методического сопровождения для осуществления метеорологического мониторинга

Навык 1: Обеспечение контроля гидрометеорологических и аэрологических наблюдений

Умения:

1. Проводить работу с методиками и программными продуктами для обработки метеорологической и аэрологической информации.
2. Проводить контроль работы филиалов по метеорологическому мониторингу.
3. Контролировать достоверность оперативных данных наблюдений метеорологических станций.
4. Проверять обработку и анализ метеорологических наблюдений поступающих из филиалов.
Дополнительно к инженер-метеорологу 1 категории и ведущему инженер-метеорологу:
1. Составлять план работ по ведению метеорологического мониторинга.
2. Обеспечивать выполнение плана метеорологических и аэрологических наблюдений.
3. Соблюдать правила руководств по ведению метеорологических и аэрологических наблюдений.
4. Контролировать правильность составления технической документации и отчетов.
5. Внедрять методики по повышению эффективности ведения метеорологических и аэрологических наблюдений.

Знания:

1. Порядок и методы проведения наблюдений, обработки данных и обобщения метеорологической информации.
2. Основы климатологических расчетов.
3. Руководства по ведению метеорологических наблюдений на наблюдательной сети.
Дополнительно к инженер-метеорологу 1 категории и ведущему инженер-метеорологу:
1. Основные принципы работы и использования специализированных технических приборов и инструментов для мониторинга окружающей среды.
2. Требования по обработке и шифровке полученных данных наблюдений.
3.Принципы расчетов основных метеорологических показателей.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2: Проведение инспекции наблюдательной сети (постов).

Навык 1: Осуществление проверки наблюдательной сети

Умения:

1. Осуществлять контроль за обеспечением метеорологической сети приборами, оборудованием, бланковым материалом и технической литературой.
2. Участвовать в проведении комплексных инспекций областных филиалов и прикрепленных к ним станций
3. Оказывать необходимую методическую помощь филиалам.
Дополнительно к инженер-метеорологу 1 категории и ведущему инженер-метеорологу:
1. Проводить анализ технической документации и эксплуатационных данных.
2. Вносить предложения по оптимизации и повышению качества работы сети наблюдений.
3. Контролировать качество работы приборов и оборудования, используемого при производстве метеорологических и аэрологических наблюдений.
4. Контролировать правильность составления технической документации и отчетов.

Знания:

1. Порядок и методы проведения наблюдений, обработки данных и обобщения метеорологической и аэрологической информации.
2. Основы метеорологической обработки и анализа данных
3. Специализированные программное обеспечение (Персона МИС), предназначенный для обработки и контроля метеорологических данных.
Дополнительно к инженер-метеорологу 1 категории и ведущему инженер-метеорологу:
1. Требования процессов проведения метеорологических и аэрологических наблюдений.
2. Основные принципы работы наблюдательной сети и использования специализированных технических приборов и инструментов.
3. Принцип действия устройств и эксплуатации приборов, предназначенных для производства и передачи метеорологических и аэрологических наблюдений.
4. Основные требования по передаче данных метеорологических и аэрологических наблюдений.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Предоставление метеорологической информации для структурных подразделений и пользователей.

Навык1:
Обеспечение метеорологической и аэрологической информацией

Умения:

1. Обрабатывать срочные, суточные, месячные метеорологические данные.
Дополнительно к инженер-метеорологу 1 категории и ведущему инженер-метеорологу:
1. Обрабатывать климатическую информацию.
2. Работать с программным комплексом "Система управления базами климатических данных (СУБКД) Cliware" для загрузки и расчета климатических данных.
3. Анализировать данные и составлять справки по запросам.

Знания:

1. Распорядительные, методические, нормативные документы, регламентирующие порядок и методы метеорологических и аэрологических наблюдений.
2. Расчеты статистических методов метеорологических параметров и атмосферных явлений погоды.
3. Минимальное необходимое количество метеорологических станций наблюдательной сети РК.
4. Правила предоставления информации Национальной гидрометеорологической службой.
Дополнительно к инженер-метеорологу 1 категории и ведущему инженер-метеорологу:
1. Современные методы проведения метеорологического мониторинга.
2. Основы для обработки результатов метеорологических и аэрологических наблюдений.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Внимательность при выполнении работ, своевременное выполнение работ и предоставления данных. Ответственный подход к работе. Обладание организаторскими способностями, логическое мышление.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

----

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Руководитель филиала

Научный сотрудник

Агрометеоролог

Карточка профессии "Инженер-синоптик"

2112-0

2112-0-007

Наименование профессии:

Инженер-синоптик

Уровень квалификации по ОРК:

Подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Высшее образование.

Специальность:
Окружающая среда

Послевузовское образование (магистратура)

Окружающая среда

Требования к опыту работы:

1) Ведущий инженер-синоптик — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 3 лет или послевузовское образование без предъявления требований к стажу работы.
2) Инженер-синоптик 1-й категории — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 1 года.
3) Инженер-синоптик 2-й категории — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 6 месяцев.
4) Инженер-синоптик (без категории) — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров без предъявления требований к стажу работы.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессий:

Основная цель деятельности:

Составление прогнозов погоды на различные сроки и выпуск штормовых предупреждений

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Составление кратко-среднесрочных прогнозов погоды, штормовых предупреждений об ОЯ, СГЯ, РИП и выпуск продукции.
2. Составление долгосрочных прогнозов погоды и выпуск продукции.
3. Оценка прогнозов погоды и штормовых предупреждений

Описание трудовых функций

Трудовая функция 1: Составление кратко-среднесрочных, прогнозов погоды, штормовых предупреждений ОЯ, СГЯ, РИП и выпуск продукции.

Навык 1: Прогнозирование погоды

Умения:

1. Анализировать оперативную метеорологическую, аэросиноптическую, прогностическую информацию.
2. Обрабатывать карты приземного анализа, кольцевые, барической топографии на различные сроки.
Дополнительно к инженер-синоптику 1 категории и ведущему инженер-синоптику:
1. Проводить анализ атмосферных фронтов.
2. Анализировать спутниковые снимки облачности, радарную информацию.
3. Анализировать численные прогнозы погоды (ЧПП).
4. Работать с ПО автоматическтое рабочее место (АРМ) синоптика, Гисметео, программы Microsoft, QGIS, Paint.
5. Расшифорвать телеграммы КН-01.

Знания:

1. Методические документы и наставления, регламентирующие порядок и методы составления прогнозов погоды на различные сроки, штормовых предупреждений о возникновении опасных, стихийных гидрометеорологических явлений погоды и резких изменений погоды.
2. Критерии опасных и стихийных гидрометеорологических явлений погоды.
Дополнительно к инженер-синоптику 1 категории и ведущему инженер-синоптику:
1. Порядок расчета статистических методов прогноза метеорологических параметров и атмосферных явлений погоды.
2. Требования к количеству метеорологических станций наблюдательной сети РК.
3. Правила по технике безопасности и охране труда.
4. Нормативно-правовые акты РК, регламентирующие деятельность гидрометеорологической службы, 5.Экологический кодекс РК.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2: Составление долгосрочных прогнозов погоды и выпуск продукции.

Навык 1: Разработка заблаговременных прогнозов погоды (на месяц, на сезон)

Умения:

1. Анализировать оперативную метеорологическую, аэросиноптическую, прогностическую информацию.
2. Анализировать исторические синоптические данные.
3. Строить карты отклонений (аномалий) температуры воздуха (количества осадков) за декаду (месяц) по территории Республики Казахстан, карты фактической среднемесячной температуры воздуха (количества осадков) за декаду (месяц) по территории Республики Казахстан
4. Составлять сборно-кинематические карты (СКК) и среднепериодные карты.
Дополнительно к инженер-синоптику 1 категории и ведущему инженер-синоптику:
1. Анализировать климатические гидродинамические численные модели.

Знания:

1. Методы и способы работ программного обеспечения АРМ синоптик-долгосрочник, QGIS, Paint.
2. Методические и нормативные документы, регламентирующие порядок и методы составления долгосрочных прогнозов погоды.
3. Критерии опасных и стихийных гидрометеорологических явлений погоды.
4. Требования к количеству метеорологических станций наблюдательной сети РК.
5. Правила по технике безопасности и охране труда.
Дополнительно к инженер-синоптику 1 категории и ведущему инженер-синоптику:
1. Нормативные правовые акты РК, регламентирующих деятельность гидрометеорологической службы.
2. Экологический кодекс РК.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3 Оценка прогнозов погоды и штормовых предупреждений

Навык 1: Сравнение прогностических данных с фактическими данными погоды и фактическими опасными явлениями погоды

Умения:

1. Сопоставлять фактическую оперативную метеорологическую информацию с прогнозом погоды.
2. Применять формулы по оценке прогнозов погоды
Дополнительно к инженер-синоптику 1 категории и ведущему инженер-синоптику:
1. Сопоставлять фактическую оперативную штормовую информацию с прогнозом ОЯ и СГЯ.
2. Применять формулы по оценке прогнозов погоды

Знания:

1. Методическое руководство по составлению прогнозов погоды и оценке их оправдываемости.
2. Термины и определения ОЯ и СГЯ
3. Критерии опасных и стихийных гидрометеорологических явлений погоды.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Коммуникабельность, выдержка, тактичность, деловая активность, организованность, ответственность, организаторские способности.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

---

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Научный сотрудник в области метеорологии

Инженер-метеоролог

Карточка профессии "Агрометеоролог"

Код группы:

2112-0

Код наименования занятия:

2112-0-001

Наименование профессии:

Агрометеоролог

Уровень квалификации по ОРК:

Подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
Высшее образование

Специальность:
Окружающая среда

Агрономия

Послевузовское образование (магистратура)

Окружающая среда

Агрономия

Требования к опыту работы:

1) Ведущий агрометеоролог — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 3 лет или послевузовское образование без предъявления требований к стажу работы.
2) Агрометеоролог 1-й категории — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 1 года.
3) Агрометеоролог 2-й категории — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 6 месяцев.
4) Агрометеоролог (без категории) — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров без предъявления требований к стажу работы.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессий:

Основная цель деятельности:

Ведение агрометеорологического мониторинга

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Оказание методического сопровождения для осуществления агрометеорологического мониторинга.
2. Проведение агрометеорологического прогнозированиия.
3. Проведение критического контроля результатов агрометеорологических наблюдений, контроль качества работы автоматических пунктов наблюдений;
4. Обеспечение прогностической агрометеорологической информацией, справками и обзорами предприятий агропромышленного комплекса и населения.

Описание трудовых функций

Трудовая функция 1: Оказание методического сопровождения для осуществления агрометеорологического мониторинга.

Навык 1: Обеспечение контроля за агрометеорологическими наблюдениями

Умения:
1. Разрабатывать методические рекомендации.
2. Анализировать данные, полученные при проведении агрометеорологических наблюдений.
3. Исспользовать специальные приборы, при проведении агрометеорологических наблюдений.
Дополнительно к агрометеорологу 1 категории и ведущему агрометеорологу:
1. Сопровождение и оказание практической и методической помощи агрометеорологическим станциям.

Знания:

1. Методы и порядок производства наблюдений и обработки агрометеорологических данных.
2. Коды для шифровки агрометеорологических данных.
3. Руководства по проведению агрометеорологических наблюдений.
Дополнительно к агрометеорологу 1 категории и ведущему агрометеорологу:
1. Современные технологии агрометеорологического мониторинга и прогнозирования.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2: Проведение агрометеорологического прогнозированиия.

Навык 1: Обеспечение прогностической агрометеорологической информацией предприятий агропромышленного комплекса и населения.

Умения:

1. Анализировать данные, полученные при проведении агрометеорологических наблюдений.
2. Обрабатывать и анализировать информацию по результатам маршрутных обследований.
3. Составлять специальные таблицы и карты по видам наблюдений;
Дополнительно к агрометеорологу 1 категории и ведущему агрометеорологу:
1. Составлять агрометеорологические прогнозы (прогноз запасов продуктивной влаги, сроков сева, сроков созревания, урожайности, засухи и др).
2. Расчитывать оправдываемость агрометеорологических прогнозов, анализ и выявление причин отклонений прогнозов от фактических данных.
3. Проводить интервью и взаимодействовать с предстовителями СМИ по предоставленным агрометеорологическим прогнозам.

Знания:

1. Методики составления прогнозов по видам.
2. Принцип подготовки входных данных для прогностических моделей
Дополнительно к агрометеорологу 1 категории и ведущему агрометеорологу:
1. Особенности роста и развития основных сельско-хозяйственных культур.
2. Принцип работы прогностических моделей для составления агрометеорологических прогнозов.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3: Контроль результатов агрометеорологических наблюдений и качества работы автоматических пунктов наблюдений

Навык 1: Обеспечение поступления непрерывной достоверной метеорологической информацией

Умения:

1. Анализировать агрометеорологическую информацию и результаты маршрутных обследований.
2. Составлять специальные таблицы и карты по видам наблюдений;
3. Осуществлять контроль за бесперебойной передачей данных.
Дополнительно к агрометеорологу 1 категории и ведущему агрометеорологу:
1. Разрабатывать методические и циркулярные письма по производству агрометеорологических наблюдений и передаче данных.

Знания:

1. Наставления по производству метеорологических наблюдений и их обработке.
2. Методические указания по производству технического и критического контроля материалов метеорологических наблюдений.
3. Коды для передачи данных агрометеорологических наблюдений;
4. Требования по обработке и шифровке полученных данных наблюдений.
Дополнительно к агрометеорологу 1 категории и ведущему агрометеорологу:
1. Инструкции по анализу результатов агрометеорологических наблюдений;
2. Рекомендации по передаче оперативной агрометеорологической информации.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 4: Обеспечение прогностической агрометеорологической информацией, справками и обзорами предприятий агропромышленного комплекса и населения.

Навык 1: Предоставление агрометеорологической информации в соответствии с запросами.

Умения:
1. Подготавливать прогностическую и аналитическую информацию об агрометеорологических условиях и явлениях.
2. Составлять справки о состоянии сельскохозяйственных культур.
3. Проверять данные, представленные с агрометеорологических станций сети наблюдений.
Дополнительно к агрометеорологу 1 категории и ведущему агрометеорологу:
1. Проводить критический контроль результатов агрометеорологических наблюдений, контроль качества работы автоматических пунктов наблюдений.
2. Проводить интервью и взаимодействовать с предстовителями СМИ по предоставляемой прогностической и аналитической агрометеорологической информацией.

Знания:

1. Принципы обработки и анализа декадной агрометеорологической информации, результатов маршрутных обследований, составление специальных таблиц и карт по видам наблюдений.
2. Порядок составления агрометеорологических справок предоставляемых по запросам.
Дополнительно к агрометеорологу 1 категории и ведущему агрометеорологу:
1. Порядок составления ежедекадного агрометеорологического бюллетеня.
2. Особенности роста и развития сельско-хозяйственных культур по регионам расположения крестьянских и фермерских хозяйств.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Коммуникабельность, ответственность, выдержка, организованность, деловая активность.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

---

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Инженер-метеоролог

Научный сотрудник (в области метеорологии)

Карточка профессии "Инженер по эксплуатации и ремонту гидрометеорологических приборов, оборудования и систем.":

Код группы:

2152-9

Код наименования занятия:

2152-9-013

Наименование профессии:

Инженер по эксплуатации и ремонту гидрометеорологических приборов, оборудования и систем.

Уровень квалификации по ОРК:

Подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Высшее

Естественные науки, математика и статистика.

Послевузовское образование (магистратура)

Окружающая среда

Требование к опыту

1) Ведущий инженер по эксплуатации и ремонту гидрометеорологических приборов, оборудования и систем — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 3 лет или послевузовское образование без предъявления требований к стажу работы.
2) Инженер по эксплуатации и ремонту гидрометеорологических приборов, оборудования и систем 1-й категории — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 1 года.
3) Инженер по эксплуатации и ремонту гидрометеорологических приборов, оборудования и систем 2-й категории — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 6 месяцев.
4) Инженер по эксплуатации и ремонту гидрометеорологических приборов, оборудования и систем (без категории) — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров без предъявления требований к стажу работы.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессий:

Основная цель деятельности:

Метрологическое обеспечение, подтверждение соответствия средств измерений требуемой точности.

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Обеспечение своевременного ремонта средств измерений гидрометеорологического назначения.

2. Организация профилактического и внепланового ремонта средств измерений.

Описание трудовых функций

Трудовая функция 1: Обеспечение ремонта средств измерений

Навык 1:
Координирование ремонтных работ средств измерений филиалов и центрального аппарата.

Умения:

1. Проводить анализ по внутреннему движению эксплуатируемых на сети средств измерений.
2. Проводить анализ и актуализацию технической документации по эксплуатации приборов.
Дополнительно к инженеру по эксплуатации и ремонту гидрометеорологических приборов, оборудования и систем 1 категории и ведущему инженеру по эксплуатации и ремонту гидрометеорологических приборов, оборудования и систем:
1. Проводить инспекцию эксплуатации средств измерений в филиалах предприятия.
2. Оказывать необходимую методическую и консультационную помощь филиалам в области обеспечения ремонта средств измерений.

Знания:

1. Принцип работы, правила установки, эксплуатации, приборов и оборудования лаборатории.
2. Правила и нормы охраны труда и техники безопасности, производственной санитарии и противопожарной защиты.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2.
Планирование, составление графиков поверок и составление анализа в области обеспечения единства измерений

Умения:

1. Обеспечивать сбор и анализ сведений и актуализацию нормативно-технической документции.
Дополнительно к инженеру по эксплуатации и ремонту гидрометеорологических приборов, оборудования и систем 1 категории и ведущему инженеру по эксплуатации и ремонту гидрометеорологических приборов, оборудования и систем:
2. Составлять еженедельные отчеты о результатах выполненных работ.
3. Обеспечить внедрение современных средств измерений для улучшение работы средств измерений гидрометеорологического назначения.

Знания:

1. Цели и задачи, проводимые в управлении производственных работ.
2. Виды поверок средств измерений.
Дополнительно к инженеру по эксплуатации и ремонту гидрометеорологических приборов, оборудования и систем 1 категории и ведущему инженеру по эксплуатации и ремонту гидрометеорологических приборов, оборудования и систем:
1. Законодательство об единстве измерений.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2: Организация профилактического и внепланового ремонта средств измерений.

Навык 1: Обеспечение соблюдения сроков поверки согласно графикам поверки

Умения:

1. Настраивать гидрометеорологические приборов и оборудование.
2. Проводить диагностику и устранение неисправностей оборудования
3. Участвовать в установке новых приборов и систем.
Дополнительно к инженеру по эксплуатации и ремонту гидрометеорологических приборов, оборудования и систем 1 категории и ведущему инженеру по эксплуатации и ремонту гидрометеорологических приборов, оборудования и систем:
1. Организовать работу по внеплановому ремонту средств измерений.
2. Составлять график профилактического осмотра средств измерений согласно сроков поверки.
3. Формировать бюджетную заявку отдела и предоставлять ценовые предложения
4. Составлять техническую спецификацию на приобретение запастных частей и закупки новых средств измерений.
5. Участвовать при приемке товаров, работ и услуг, закупаемых для нужд отдела.

Знания:

1. Общие требования к комплектности испытательных и колибровочных систем .
2. Технологию проведения работ по техническому обслуживанию обарудования.
Дополнительно к инженеру по эксплуатации и ремонту гидрометеорологических приборов, оборудования и систем 1 категории и ведущему инженеру по эксплуатации и ремонту гидрометеорологических приборов, оборудования и систем:
1. Особенности эксплуатации и ремонта метеорологических систем.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Коммуникабельность, выдержка, организованность, ответственность, усидчивость.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

---

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Инженер -гидролог

Карточка профессии "Инженер-гидролог":

Код группы:

2114-3

Код наименования занятия:

2114-3-007

Наименование профессии:

Инженер-гидролог

Уровень квалификации по ОРК:

Подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Уровень образования:
Высшее образование.

Специальность:
Естественные науки, геология и геофизика.

Послевузовское образование (магистратура)

Естественные науки, геология и геофизика.

Требование к опыту

1) Ведущий инженер-гидролог — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 3 лет или послевузовское образование без предъявления требований к стажу работы.
2) Инженер-гидролог 1-й категории — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 1 года.
3) Инженер-гидролог 2-й категории — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 6 месяцев.
4) Инженер-гидролог (без категории) — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров без предъявления требований к стажу работы.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессий:

Основная цель деятельности:

Ведение гидрологического мониторинга

Обязательные трудовые функции:

1. Осуществление контроля ведения гидрологического мониторинга.
2. Выпуск гидрологической продукции.
3. Анализ снеголавинных наблюдений.

Дополнительные трудовые функции

Описание трудовых функций

Трудовая функция 1: Контроль ведения гидрологического мониторинга

Навык 1: Проведение гидрологического мониторинга

Умения:

1. Обеспечивать выполнение плана гидрологических наблюдений и работ.
2. Контролировать соблюдение правил, методик, руководств, положений по ведению гидрологических наблюдений, исследований.
3. Контролировать составления технической документаций и отчетов, согласно требованиям формы заполнения.
4. Вести государственный водный кадастр.
Дополнительно к инженер-гидрологу 1 категории и ведущему инженер-гидрологу:
1. Внедрять методики по улучшению обработки гидрологических наблюдений и составления прогнозов.

Знания:

1. Методические рекомендации по ведению государственного водного кадастра.
2. Руководства по ведению гидрометеорологических работ на наблюдательных пунктах
3. Основы трудового законодательства.
4. Экологический кодекс РК.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Методическое руководство сетевыми подразделениями (наблюдательная сеть)

Умения:

1. Проводить анализ полноты и качества гидрологических наблюдений.
2. Заполнять технические дела гидропостов.
Дополнительно к инженер-гидрологу 1 категории и ведущему инженер-гидрологу:
1. Осуществлять оперативное взаимодействие с областными филиалами (наблюдательная сеть) с целью обеспечения полноты и качества гидрологических наблюдений и работ по вопросам гидрологических наблюдений и работ на сети.

Знания:

1. Наставления гидрометеорологическим стациям и постам,
2. Нормативные правовые акты РК, регламентирующих деятельность гидрометеорологической службы.
3. Основы трудового законодательства.
4. Правила охраны труда и техники безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2: Выпуск гидрологической продукции

Навык 1: Организация работ по выпуску прогнозов, предупреждений, справок и оперативное обслуживание потребителей.

Умения:

1. Составлять гидрологические прогнозы и предупреждения.
2. Обрабатывать гидрологическую информацию.
Дополнительно к инженер-гидрологу 1 категории и ведущему инженер-гидрологу:
1. Внедрять методики по улучшению гидрологических прогнозов.
2. Составлять справки для потребителей.

Знания:

1. Наставления по службе гидрологических прогнозов.
2. Руководства по гидрологическим прогнозам элементов водного режима рек и водохранилищ.
3. Методы прогнозов расхода и уровня воды на реках.
4. Методы прогнозов ледовых явлений на реках и водохранилищах.
5. Руководство по гидрологической практике.
6. Коды по гидрологическим наблюдениям и снегомерным съемкам.
7. Основы трудового законодательства, правила и нормы охраны труда и техники безопасности при производстве наблюдений и работ.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3: Анализ снеголавинных наблюдений

Навык 1: Проведение анализа снеголавинных наблюдений и обеспечение оперативной информацией о снеголавинной обстановке.

Умения:

1. Анализировать данные снеголавинных наблюдений.
2. Составлять оперативные справки о снеголавинной обстановке.
3. Выявлять технические и методические ошибки при проведении снеголавинных и снегомерных наблюдений.

Знания:

1. Методические рекомендации по производству снеголавинных наблюдений, обработке и анализу результатов наблюдений, оперативной снеголавинной информации.
2. Устройство, принцип действия, правила установки, эксплуатации, оборудования и установок.
3. Эксплуатация применяемых на станции приборов и их поверка.
4. Техника безопасности и охране труда при производстве работ и использовании технических средств.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Инженер по эксплуатации и ремонту гидрометеорологических приборов, оборудования и систем

Карточка профессии: Инженер-эколог

Код группы:

2133-1

Мамандық атауының коды

2133-1-003

Наименование профессии:

Инженер-эколог

Уровень квалификации по ОРК:

Подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Высшее образование

Окружающая среда

Послевузовское образование (магистратура)

Окружающая среда

Требование к опыту

1) Ведущий инженер-эколог — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 3 лет или послевузовское образование без предъявления требований к стажу работы.
2) Инженер-эколог 1-й категории — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 1 года.
3) Инженер-эколог 2-й категории — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 6 месяцев.
4) Инженер-эколог (без категории) — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров без предъявлений требования к стажу работы.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессий:

Основная цель деятельности:

Ведение экологического мониторинга

Перечень трудовых функций:

Обязательные
трудовые функции

1. Проведение мониторинга состояния окружающей среды
2. Подготовка отчетов и информационных материалов о состоянии окружающей среды.
3. Организация работ по методическому обеспечению химико-аналитических служб наблюдательной сети.

Дополнительная трудовая функция

Описание трудовых функций

Трудовая функция 1: Проведение мониторинга состояния окружающей среды

Навык 1:
Планирование, организация и координация работ государственной наблюдательной сети в области мониторинга окружающей среды

Умения:

1. Организовывать и контролировать работу по подготовке данных по мониторингу окружающей среды и их обмену в рамках сотрудничества с приграничными странами.
2. Изучать, испытывать и при необходимости, внедрять в практику передовые методы ведения мониторинга окружающей среды Республики Казахстан.
Дополнительно к инженер-экологу 1 категории и ведущему инженер-экологу:
1. Формировать план наблюдений за состоянием окружающей среды.
2. Координировать работу комплексных лабораторий территориальных подразделений при выполнении мониторинга и анализов проб объектов окружающей среды.

Знания:

1. Методику и правила выполнения наблюдений за качеством окружающей среды.
2. Общие требования к организации мониторинга окружающей среды.
3. Нормативно-правовые акты в области охраны окружающей среды.
4. Экологический кодекс РК.
5. Водный кодекс РК.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2: Подготовка отчетов и информационных материалов о состоянии окружающей среды.

Навык 1: Создание аналитических отчетов в включая использование формул, сводных таблиц и графиков для обработки экологических данных.

Умения:

1. Проводить анализ и формировать данные о состоянии качества окружающей среды.
2. Определять степень загрязненности объектов окружающей среды в соответствии с установленными нормами.
3. Проводить сравнительный анализ изменений загрязненности компонентов окружающей среды.
4. Рассчитывать и проверять кратность превышения норм.
5. Выявлять тенденции увеличения/уменьшения содержания веществ в зависимости от сезонных, климатических, гидрологических и метеорологических условий.
Дополнительно к инженер-экологу 1 категории и ведущему инженер-экологу:
1. Внедрять методики по улучшению ведения экологического мониторинга и прогнозирования.

Знания:

1. Правила организации и функционирования единой государственной системы мониторинга окружающей среды.
2. Законодательные и иные нормативные правовые акты РК.
3. Положение об управлении.
4. Приказы, распоряжения и указания руководства предприятия, методические рекомендации и другие регламентирующие документы по вопросам состояния окружающей среды.
5. Принципы организации и методы наблюдений за состоянием окружающей среды.
6. Основы трудового законодательства.
7. Правила техники безопасности.
8. Методику расчета основных экологических показателей.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3: Организация работ по методическому обеспечению химико-аналитических служб наблюдательной сети

Навык 1:
Проведение методической поддержки для мониторинга состояние окружающей среды

Умения:

1. Координировать и организовывать работу химико-аналитических служб экологического мониторинга.
2. Разрабатывать нормативно-методическую документацию по обеспечению единства и точности измерений в области мониторинга за состоянием окружающей среды.
3. Оказывать консультационную и практическую помощь химико-аналитическим подразделениям филиала для организации их деятельности и освоению современных методов анализа содержания компонентов в окружающей среде.
Дополнительно к инженер-экологу 1 категории и ведущему инженер-экологу:
1. Проводить обучение сетевых подразделений по вопросам, входящим в компетенцию предприятия.
2. Вести контроль за проведением национальной и международной аккредитации в лабораториях филиалов.
3. Проводить внутреннюю инспекцию химико-аналитических лабораторий при выполнении работ по мониторингу состояния окружающей среды.

Знания:

1. Законодательные и иные нормативные правовые акты РК,
2. Положение об управлении, приказы, распоряжения и указания руководства предприятия
3. Методические рекомендации регламентирующие вопросы состояния окружающей среды.
4. Принципы организации и методы наблюдений за состоянием окружающей среды.
5 Основы трудового законодательства.
6. Правила техники безопасности.
7. Правила организации и функционирования государственной системы мониторинга окружающей среды.
8. Порядок составления заявок на приобретение товаров, услуг и работ, составление технических спецификаций, формирование отчетов.
9. Порядок аккредитации испытательных лабораторий.
10. Общие требования по техническому регулированию и контролю, обеспечению единства измерений.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2 Анализ данных экологического мониторинга и подготовка отчетов

Умения:

1. Анализировать данные, включая использование формул, сводных таблиц и графиков для обработки экологических данных.
2. Проводить анализ экологических данных и интерпритировать результаты.
Дополнительно к инженер-экологу 1 категории и ведущему инженер-экологу:
1. Разрабатывать экологические проекты и программы по охране окружающей среды.
2. Проводить анализ данных из различных источников для формирования отчетов.

Знания:

1. Функционал использование формул, макросов, визуализации данных (графики, диаграммы).
2. Основы маркетинга и создания дизайна различных анимаций и схем.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Дополнительная трудовая функция:

Возможность признания навыка:

Требования к личностным компетенциям:

Внимательность при выполнении работ, своевременное выполнение работ и предоставления данных. Ответственный подход к работе.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

---

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:
6

Наименование профессии:
инженер-химик

Научный сотрудник (в области метеорологии)

Карточка профессии: Инженер-химик

Код группы:

2145-1

Код наименования занятия:

2145-1-002

Наименование профессии:

Инженер-химик

Уровень квалификации по ОРК:

Подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Высшее образование

Специальность:
Окружающая среда

Послевузовское образование (магистратура)

Окружающая среда

Требование к опыту

1) Ведущий инженер-химик — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 3 лет или послевузовское образование без предъявления требований к стажу работы.
2) Инженер-химик 1-й категории — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 1 года.
3) Инженер-химик 2-й категории — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров и стаж работы не менее 6 месяцев.
4) Инженер-химик (без категории) — высшее образование по соответствующему направлению подготовки кадров без предъявления требований к стажу работы.

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессий:

Основная цель деятельности:

Проводит испытания поступивших проб в рамках государственного заказа.

Перечень трудовых функций:

Обязательные
трудовые функции

1. Проведение химических анализов и испытаний.
2. Обеспечение контроля качества проведения испытаний.
3. Подготовка результатов проведенных анализов о состоянии окружающей среды.

Описание трудовых функций

Трудовая функция 1:
Проведение химических анализов и испытаний

Навык 1: Подготовка обарудования и инструментов для проведения химического анализа отобранных проб.

Умения:

1. Проверять наличие и соответствие маркировки реагентов, растворов и химических веществ, применяемых при проведении химических анализов проб окружающей среды.
2. Проводить химический анализ поступивших проб.
3. Проводить учет проведенных анализов.
Дополнительно к инженер-химику 1 категории и ведущему инженер-химику:
1. Контролировать своевременность и правильность отборов проб.
2. Контролировать состояние приборов и устройств, используемых для испытаний.
3. Осуществлять построение и проверку калибровочных графиков.
4. Осуществлять статистический контроль, проверку на наличие экстремальных значений, аномально низких и отрицательных значений и другие аналогичные процедуры.

Знания:

1. Основы химии (химические явления, состав веществ, свойства элементов и соединений).
2. Основы органической и неорганической химии, в том числе химических веществ, типичных для различных веществ и материалов.
3. Руководящую документацию по проведению химического анализа отобранных проб окружающей среды.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2.
Предоставление информации о состоянии качества окружающей среды, и о случаях высокого / экстремально высокого уровня загрязнения.

Умения:

1. Проводить анализ формировать данные о состоянии качества окружающей среды.
2. Формировать отчеты и информационные материалы по результатам проведенных анализов о состоянии окружающей среды.
3. Вести учет прихода и расхода реактивов и расходных материалов.
Дополнительно к инженер-химику 1 категории и ведущему инженер-химику:
1. Проводить внутри лабораторный контроль качества проводимых видов испытаний.
2. Участвовать в разработке корректирующих мероприятий по совершенствованию системы менеджмента.
3. Участвовать в рассмотрении поступающих рекламаций, в изучении причин, вызывающих ухудшение качества испытаний.
4. Определять степень загрязненности объектов окружающей среды согласно установленным нормам.

Знания:

1. Законодательные и иные нормативные правовые акты РК.
2. Положение об управлении.
3. Приказы, распоряжения и указания руководства предприятия.
4. Методические рекомендации и другие регламентирующие документы.
5. Правила организации и функционирования единой государственной системы мониторинга окружающей среды.
6. Методика расчета основных экологических показателей.
7. Порядок разработки отчетной документации по данным мониторинга окружающей среды.
8. Порядок оповещения потребителей оперативной информацией высокого и экстремально высокого загрязнения.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2: Обеспечение контроля качества проведения испытаний.

Навык 1: Контроль за соблюдением норм при проведении испытаний

Умения:

1. Производить сбор и систематизацию данных о состоянии окружающей среды, полученных в ходе лабораторных анализов.
2. Анализировать результаты измерений и оценивать их достоверность.
1. Предоставить данные для проверки соответствия с Планами наблюдений и методиками выполнения измерений.
2. Контролировать своевременность и правильность отборов проб и проведение химических анализов.
3. Контролировать состояние приборов и устройств, используемых для испытаний.

Знания:

1. Методические рекомендации по выполнению наблюдений за качеством окружающей среды.
2. Требования к организации наблюдений в случаях возникновения высокого и экстремально высокого уровня загрязнения.
3. Обязательства по предоставлению экологической информации в соответствии с международными договорами Республики Казахстан.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3:
Подготовка результатов проведенных анализов о состоянии окружающей среды.

Навык 1: Осуществление подготовки результатов проведенных анализов о состоянии окружающей среды.

Умения:

1. Составлять отчеты по результатам проведенных анализов, включающих текстовое описание, таблицы, графики и диаграммы.
2. Разрабатывать справочную информацию о состоянии окружающей среды на основе анализа данных.
3. Подготавливать документацию в соответствии с государственными запросами.

Знания:

1. Использование формул, макросов, визуализации данных (графики, диаграммы).
2. Основы работы создания дизайна слайдов, работа с анимацией и схемами.
3. Основы интегрирования данных из различных источников в отчеты и презентации.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Инженер-эколог

Научный сотрудник (в области метеорологии)

Карточка профессии "Лаборант химического анализа"

Код группы:

8131-9-149

Код наименования занятия:

8131-9

Наименование профессии:

Лаборант химического анализа

Уровень квалификации по ОРК:

Подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Послесреднее образование

Специальность
Экология и природоохранная деятельность (по видам)

Квалификация

Требование к опыту работы

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессий:

Основная цель деятельности:

Проводит испытания поступивших проб в рамках государственного заказа

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение химического анализа объектов окружающей среды
2. Проверка технического состояния аналитического оборудования
3. Подготовка отчетов по проведенным анализам проб

Дополнительные трудовые функции:

Описание трудовых функций

Трудовая функция 1: Проведение химического анализа объектов окружающей среды

Навык 1: Обеспечение лабораторного анализа поступивших проб и обработка данных качества окружающей среды.

Умения:

1. Проводить испытания поступивших проб.
2. Обеспечивать полноту и правильность проведения испытаний, объективности и достоверности их результатов.
3. Формировать отчет по итогам результатов испытания.

Знания:

1. Методические рекомендации и другие регламентирующие документы по вопросам состояния окружающей среды.
2. Принципы организации и методы наблюдений за состоянием окружающей среды.
3. Основы производственно-хозяйственной деятельности структурного подразделения по выполнению химических анализов.
4. Основы трудового законадательства.
5. Правила и нормы охраны труда, правила техники безопасности.
6. Правила организации и функционирования единой государственной системы мониторинга окружающей среды.

Трудовая функция 2:
Проверка технического состояния аналитического оборудования

Навык 1: Осуществление оценки работоспособности оборудование и инструментов

Умения:

1. Контролировать состояние приборов и устройств, используемых для испытаний.
2. Осуществлять построение и проверку калибровочных графиков.
3. Обеспечивать наличие индивидуальных средств защиты на рабочем месте.
4. Представлять своевременно лабораторное оборудование, приборы, установки на периодическую проверку или аттестацию

Знания:

1. Общие требования к компетентности испытательных и калибровочных лабораторий.
2. Правила пользования оборудованием для проведения химических анализов
3. Способы подготовки, использования, мытья и хранения пробоотборных устройств.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 3: Оформление отчетной документации

Навык 1: Проведение сбора и обработки данных анализа.

Умения:

1. Формировать отчетную документацию по результатам анализов проб.
2. Предоставлять отчет заказчикам, государственным органам или другим заинтересованным сторонам.
3. Проверять достоверность и точность результатов измерений.
4. Составлять протоколы испытаний в соответствии с требованиями методических рекомендаций.
5. Формировать таблицы, графики и диаграммы, для наглядного представления результатов.

Знания:

1. Требования внутренних регламентов организации к ведению документации
2. Основы метрологии, стандартизации и сертификации.
3. Порядок ведения лабораторных исследований и электронных баз данных.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Дополнительная трудовая функция:

Требования к личностным компетенциям:

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Инженер-химик

Инженер-эколог

Карточка профессии "Техник-метеоролог"

Код:

3114-1

Кодгруппы:

3114-1-013

Профессия:

Техник-метеоролог

Другие возможные наименования профессии:

Квалификационный уровень по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Техническое и профессиональное образование

Специальность:
Метеорология

Квалификация:
Техник-метеоролог

Требования к опыту работы

Основнаяцельдеятельности

Ведение метеорологического мониторинга

Трудовые функции

Обязательные трудовые функции

1. Осуществление метеорологических, актинометрических наблюдений

2. Проведение визуальных и инструментальных наблюдений за опасными природными явлениями.

3. Обеспечения контроля качества данных наблюдений

Трудовая функция 1. Осуществление метеорологических, актинометрических наблюдений

Навык 1. Сбор данных, связанных с погодой.

Умения:
1. Проводить наблюдения за фактической погодой.
2. Обрабатывать результаты наблюдений.
3. Составлять и кодировать телеграммы с результатами наблюдений.
4. Передавать закодированные сообщения по соответствующим каналам связи в установленные сроки.
5. Вести техническую документацию.
6. Контролировать работу приборов и оборудования, применяемых для производства наблюдений.

Знания:
1. Правила проведения метеорологических наблюдений и передача их результатов.
2. Принцип работы измерительных приборов.
3. Объем и сроки поступления метеорологических данных.
4. Метеорологические сводки и коды для передачи данных метеорологических наблюдений.
5. Метеорологические термины и сокращения.

Трудовая функция 2: Проведение визуальных и инструментальных наблюдений за опасными природными явлениями

Навык 1. Проведение наблюдений за опасными природными явлениями, обработка.

Умения:
1. Определять и классифицировать виды опасных явлений.
2. Составлять штормовые сообщения об опасном природном явлении.
3. Определять степень опасности от воздействия природного явления.
4. Обрабатывать и передавать шторм телеграммы.

Знания:
1. Перечень и критерии опасных природных явлений.
2. Порядок действий наблюдательных подразделений при угрозе возникновения и возникновении опасных природных явлений
3. Порядок работы со средствами измерений для наблюдений за опасными природными явлениями
4. Инструкцию и коды по подготовке и передаче штормовых сообщений наблюдательными подразделениями
5. Методы проведения обследования территории, пострадавшей от воздействия опасного природного явления

Трудовая функция 3: Обеспечение контроля качества данных наблюдений

Навык 1. Проведение технического и синтаксического контроля материалов наблюдений постов

Умения:
1. Работать со специализированной программой (АРМ метеоролога), предназначенный для обработки и контроля метеорологических данных.
2. Сопоставлять данные и выполнять привязку полученных данных наблюдений к атмосферным процессам.
3. Выявлять технические и методические ошибки при производстве метеорологических наблюдений.
4. Проводить сверку и анализ документации с метеорологическими данными.

Знания:
1. Методические рекомендации по производству метеорологических наблюдений и обработке данных;
2. Рекомендации по производству технического и критического контроля материалов метеорологических наблюдений;
3. Инструкции по анализу результатов метеорологических наблюдений;
4. Метеорологические термины и сокращения.

Требования к личностным компетенциям:

Список технических регламентов и национальных стандартов:

----

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Техник-агрометеоролог

Карточка профессии "Техник-агрометеоролог":

Код группы:

3114-1

Код наименования занятия:

3114-1-012

Наименование профессии:

Техник-агрометеоролог

Уровень квалификации по ОРК:

Подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Техническое и профессиональное образование

Специальность:
Метеорология

Квалификация:
Техник-агрометеоролог

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессий:

Основная цель деятельности:

Ведение агрометеорологического мониторинга

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Осуществление агрометеорологических наблюдений.

Описание трудовых функций

Трудовая функция 1:
Осуществление агрометеорологических наблюдений

Навык 1: Измерение метеорологических и фенологических параметров

Умения:

1. Проводить агрометеорологические наблюдения, маршрутные наблюдения за влагозапасами в почве, состоянием посевов и пастбищной растительностью.
2. Обеспечивать эксплуатацию технических средств и устройств, применяемых для агрометеорологических наблюдений.
3. Осуществлять обработку, контролировать составление таблиц по данным проводимых наблюдений.
4. Определять технические ошибки, возникающие при проведении метеорологических и агрометеорологических наблюдений.
5. Выполнять требования наставлений, касающихся соблюдения сроков наблюдений и подачи всех видов телеграмм, порядка проведения наблюдений, ухода за приборами и оборудованием.

Знания:

1. Методические указания по проведению агрометеорологических наблюдений.
2. Порядок обработки и анализа результатов наблюдений.
3. Принципы эксплуатации применяемых на метеорологической станции приборов и оборудования и их поверки.
4. Технику безопасности и охраны труда при производстве работ и использовании технических средств.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Выявление неисправностей приборов установленных на агрометеорологических пунктах.

Умения:

1. Проводить обход участка агрометеорологического пункта наблюдения.
2. Проводить проверку исправности приборов и установок.
3. Снимать и заменять неисправные приборы, и отправлять на поверку/ремонт.

Знания:

1. Наставление гидрометеорологическим станциям и постам.
2. Руководство для ведения агрометеорологических наблюдений.
3. Технику безопасности при работе с приборами.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Дополнительная трудовая функция:

Навык 1:

Умения:

Знания:

Требования к личностным компетенциям:

Ответственность, способность к мобилизации, выдержка, коммуникабельность, организованность.

Список технических регламентов и национальных стандартов:

---

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Техник-метеоролог

Карточка профессии "Техник-гидролог":

Код группы:

3111

Код наименования занятия:

3111-3-013

Наименование профессии:

Техник-гидролог

Уровень квалификации по ОРК:

Подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Техническое и профессиональное образование

Специальность:
Гидрогеология
и инженерная геология

Квалификация:
Техник-гидрогеолог

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессий:

Основная цель деятельности:

Ведение гидрологического мониторинга

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции

1. Осуществление гидрологических и снеголавинных наблюдений.

Описание трудовых функций

Трудовая функция 1: Осуществление гидрологических и снеголавинных наблюдений.

Навык 1: Проведение гидрологических наблюдений

Умения:

1. Анализировать результаты гидрологических наблюдений.
2. Отправлять данные наблюдений по соответствующим каналам связи.
3. Устранять недостатки в организации и проведении наблюдений.

Знания:

1. Методику расчета основных гидрологических показателей.
2. Нормы времени проведения гидрологических наблюдений.
3. Нормы времени на обработку результатов гидрологических наблюдений.
4. Руководства по ведению гидрометеорологических работ на наблюдательных пунктах.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2: Проведение снеголавинных наблюдений

Умения:

1. Анализировать результаты снеголавинных наблюдений.
2. Отправлять результаты наблюдений по соответствующим каналам связи.
3. Составлять сводки записей по результатам проведенных наблюдений.

Знания:

1. Методические указания и по производству снеголавинных наблюдений,
2. Устройство, принцип действия, правила установки, эксплуатации, оборудования и установок.
3. Инструкции по обработке и анализу результатов наблюдений.
4. Принципы эксплуатации применяемых на станции приборов и их поверку.
5. Технику безопасности и охраны труда при производстве работ и использовании технических средств.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Список технических регламентов и национальных стандартов:

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Техник-метеоролог

Карточка профессии "Техник связи":

Код группы:

3522-0

Код наименования занятия:

3522-0-011

Наименование профессии:

Техник связи

Уровень квалификации по ОРК:

Подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Техническое и профессиональное образование

Специальность:
Вычислительная техника и информационные сети (по видам)

Квалификация:
Техник сетевого и системного администрирования

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессий:

Основная цель деятельности:

Обеспечение связи для приема и передачи гидрометеорологических сообщений

Перечень трудовых функций:

Обязательные трудовые функции:

1. Проведение сбора и передачи гидрометеорологической информации с наблюдательной сети
2. Обеспечение контроля за своевременным поступлением информации с наблюдательной сети

Дополнительные трудовые функции:

Описание трудовых функций

Трудовая
функция 1.
Сбор и обработка гидрометеорологической информации поступившей с наблюдательной сети

Навык 1.
Осуществление приема и передачи гидрометеорологических сообщений

Умения:

1. Осуществлять прием информации посредством различных технических устройств и программного обеспечения по различным каналам связи.
2. Осуществлять передачу информации посредством различных технических устройств и программного обеспечения по различным каналам связи.

Знания:

1. Форматы сообщений и файлов.
2. Руководящие и нормативные документы, наставления по сбору и обработке информации с наблюдательной сети.
3. Принципы работы вычислительной техники, коммуникаций и связи.
4. План подачи гидрометеорологической информации.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2.
Контроль над автоматизированным сбором, комплектованием и программным распределением гидрометеорологической информации

Умения:

1. Проверять поступившую информацию на наличие полноты и ошибок.
2. Обрабатывать и распределять полученную информацию согласно установленному плану.

Знания:

1. Форматы сообщений и файлов.
2. Процессы, методы поиска, сбора, хранения, обработки, предоставления, распространения информации и способы осуществления таких процессов и методов.
3. План подачи гидрометеорологической информации.
4. Наставления по сбору и обработке информации с наблюдательной сети.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Контроль за своевременным поступлением информации информации с наблюдательной сети

Навык 1:
Проводить учет не поступившей и опоздавшей информации с наблюдательной сети

Умения:

1. Проводить детальный анализ сбоев, определять их источники и причины (например, проблемы с оборудованием, перегрузка сети или программные ошибки).
2. Использовать специализированное ПО для отслеживания сетевого трафика, обнаружения сбоев и анализа задержек.
3. Формировать отчет о не поступившей и опоздавшей информации.

Знания:

1. Процессы, методы поиска, сбора, хранения, обработки, предоставления, распространения информации и способы осуществления таких процессов и методов.
2. План подачи гидрометеорологической информации.
3. Основные используемые протокола (например, TCP/IP, UDP) и причин задержек или потерь данных на уровне сетевого взаимодействия.
4. Принципы работы систем мониторинга, структуры сети и схемы передачи данных

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Дополнительная трудовая функция:

Навык 1:

Умения:

Знания:

Требования к личностным компетенциям:

Список технических регламентов и национальных стандартов:

---

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Техник-метеоролог

Карточка профессии "Метеонаблюдатель"

Код:

2112-0

Кодгруппы:

2112-0-009

Профессия:

Метеонаблюдатель

Другие возможные наименования профессии:

Квалификационныйуровеньпо ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Основное среднее образование

Основная цель деятельности

Производство метеорологических, агрометеорологических и гидрологических наблюдений

Трудовые функции

Обязательные
трудовые функции

1. Проведение гидрометеорологических и агрометеорологических наблюдений.

Трудовая функция 1:
Проведение гидрометеорологических и агрометеорологических наблюдений

Навык 1:
Подготовка и контроль исправности метеорологических, агрометеорологических и гидрологических приборов к производству наблюдений

Умения:
1. Проводить проверку на наличие неисправностей приборов и соответствия их расположения.
2. Проводить ежедневные срочные наблюдения в установленные сроки.
3. Обрабатывать полученные результаты гидрометеорологических наблюдений.
4. Определять и классифицировать виды опасных явлений.

Знания:
1. Правила эксплуатации приборов и оборудования.
2. Наставления по проведению гидрометеорологических наблюдений на станциях и постах.
3. Порядок действий наблюдательных подразделений при угрозе возникновения и возникновении опасных природных явлений
4. Порядок работы со средствами измерений для наблюдений за опасными природными явлениями

Навык 2.
Составление, кодировка и передача телеграмм с результатами текущих наблюдений.

Умения:
1. Составлять сводки согласно гидрометеорологическим кодам.
2. Составлять телеграммы с оперативной гидрометеорологической информацией.
3. Отправлять телеграммы с оперативной гидрометеорологической информацией по соответсвующим каналам связи.

Знания:
1. Общие требования к организации гидрометеорологических наблюдений.
2. Методику проведения наблюдений.
3. Принципы построения, содержания и порядка использования отдельных разделов и групп гидрометеорологических кодов.
4. Инструкцию и коды по подготовке и передаче штормовых сообщений наблюдательными подразделениями

Требования к личностным компетенциям:

Список технических регламентов и национальных стандартов:

---

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Техник-метеоролог

Карточка профессии "Газогенераторщик":

Код группы:

8131-9

Код наименования занятия:

8131-9-131

Наименование профессии:

Газогенераторщик

Уровень квалификации по ОРК:

Подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Основное среднее образование

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессий:

Основная цель деятельности:

Добыча водорода для организации аэрологических наблюдений

Перечень трудовых функций: Подготовка к производству

Обязательные трудовые функции:

Подготовка к производству аэрологических наблюдений

Дополнительные трудовые функции:

Описание трудовых функций

Трудовая
функция 1. Подготовка к производству аэрологических наблюдений

Навык 1. Обработка оболочек и добывание водорода для их наполнения

Умения:

1. Производить наполнение оболочек до заданной подъемной силы и осуществлять их вынос;
2. Осуществлять контроль за соблюдением методики при производстве выдержек, подготовке приборов, оболочек, наземных наблюдений;
3. Производить зарядку газогенераторных баллонов.

Знания:

1. Нормы и последовательность закладки химикатов в газогенераторный баллон для получения необходимого количества водорода.
2. Заданную подъемную силу при наполнении оболочек.
3. Методику производства аэрологических наблюдений

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Навык 2. Соблюдение техники безопасности в работе с химическим элементом

Умения:

1. Соблюдать технику безопасности при газодобывании и работах с электроустановками.
2. Контролировать параметры работы (температура, давление, количество газа).
2. Оперативно реагировать на аварийные ситуации.

Знания:
1. Правила экспуатации газогенераторных установок.
2. Технику безопасности и охраны труда при производстве работ и использовании технических средств

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Дополнительная трудовая функция:

Возможность признания навыка:

Требования к личностным компетенциям:

Список технических регламентов и национальных стандартов:

---

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Карточка профессии: Пробоотборщик

Код группы:

7214-9

Мамандық атауының коды

7214-9-015

Наименование профессии:

Пробоотборщик

Уровень квалификации по ОРК:

Подуровень квалификации по ОРК:

Уровень квалификации по ЕТКС, КС, типовых квалификационных характеристик:

Уровень профессионального образования:

Основное среднее образование

Связь с неформальным и информальным образованием:

Другие возможные наименования профессий:

Основная цель деятельности:

Проводит отбор проб.

Перечень трудовых функций:

Обязательные
трудовые функции

1. Проведение отбора проб объектов окружающей среды

2. Обеспечение качества проб

Описание трудовых функций

Трудовая функция 1: Отбор проб объектов окружающей среды

Навык 1: Выполнение работ по подготовке и отбору проб окружающей среды

Умения:

1. Проверять готовность приборов к работе и их неисправность.
2. Проводить отбор проб окружающей среды.
3. Вести учет отобранных проб.

Знания:

1. Правила и способы отбора проб окружающей среды.
2. Свойства отбираемых продуктов (почва, вода)
3. Правила эксплуатации пробоотборников.
4. Порядок внутреннего трудового распорядка по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Трудовая функция 2:
Обеспечение качества проб

Навык 1: Выполнение работ по сохранности и доставке проб для дальнейшего проведения анализа

Умения:
1. Обеспечивать сохранность и своевременную доставку отобранных проб в химическую лабораторию.
2. Осуществлять мойку и хранение посуды, используемой для отбора проб.
3. Оповещать начальника лаборатории и прибориста о неисправностях приборов для отбора проб.

Знания:
1. Требования, предъявляемые к качеству проб.
2. Способы подготовки, использования, мытья и хранения пробоотборных устройств.
3. Порядок внутреннего трудового распорядка, по безопасности и охране труда, производственной санитарии, требования пожарной безопасности.

Дополнительная трудовая функция

Возможность признания навыка:

Не рекомендуется

Требования к личностным компетенциям:

Список технических регламентов и национальных стандартов:

---

Связь с другими профессиями в рамках ОРК:

Уровень ОРК:

Наименование профессии:

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта

1. Наименование государственного органа: МЭПР РК, Тналиева А.Т., тел.:74-06-03

2. Организации (предприятия) участвующие в разработке: РГП "Казгидромет": Тілләкәрім Т.А., Шабданов А.К., Лоенко Н.М., Шмидт М.Э., Ташкенбаева С.К, Серикбай Н.Т, Донесбай Д.К.

3. Отраслевой совет по профессиональным квалификациям: Протокол № 1 от 29.11.2024 г.

4. Национальный орган по профессиональным квалификациям:-

5. Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан "Атамекен":-

6. Номер версии и год выпуска: номер версии 2, выпуск 2025.

7. Дата ориентировочного пересмотра: 21.12.2028 г.

"Гидрометеорология және экология" кәсіптік стандартын бекіту туралы

"Гидрометеорология және экология" кәсіптік стандарты

1-тарау. Жалпы ережелер

2 тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты

3-ші тарау. Мамандықтардың карточкалары

4-тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері

Об утверждении профессионального стандарта "Гидрометеорология и экология"

Профессиональный стандарт "Гидрометеорология и экология"

Глава 1. Общие положения

Глава 2. Паспорт профессионального стандарта

Глава 3. Карточки профессий

Глава 4. Технические данные профессионального стандарта