ИПС "Әділет"

2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың 81-бабын іске асыру мақсатында және Еуразиялық экономикалық одақтың ортақ электр энергетикасы нарығы туралы хаттаманың 5-тармағына (аталған Шартқа № 21 қосымша) сәйкес Еуразиялық үкіметаралық кеңес ш е ш т і:

1. Қоса беріліп отырған Еуразиялық экономикалық одақтың ортақ электр энергетикасы нарығы шеңберінде электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беру бойынша көрсетілетін қызметтерге қол жеткізу қағидалары бекітілсін.

2. Осы шешім 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді.

Еуразиялық үкіметаралық кеңестің мүшелері:

Армения Республикасынан

Беларусь Республикасынан

Қазақстан Республикасынан

Қырғыз
Республикасынан

Ресей
Федерациясынан

Еуразиялық үкіметаралық
кеңестің
2023 жылғы 3 ақпандағы
№ 2 шешімімен
БЕКІТІЛГЕН

Еуразиялық экономикалық одақтың ортақ электр энергетикасы нарығы шеңберінде электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беру бойынша көрсетілетін қызметтерге қол жеткізу ҚАҒИДАЛАРЫ

I. Жалпы ережелер

1. Осы Қағидалар Еуразиялық экономикалық одақтың ортақ электр энергетикасы нарығы туралы хаттаманың 5-тармағына (2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа № 21 қосымша) сәйкес Еуразиялық экономикалық одақтың (бұдан әрі – Одақ) ортақ электр энергетикасы нарығының шеңберінде электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беру бойынша көрсетілетін қызметтерге қол жеткізу қағидаттары мен тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидалардың мақсаттары үшін мыналарды білдіретін ұғымдар пайдаланылады:

"электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беру" - электр энергиясын (қуатын) Одаққа мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйесі арқылы шектес мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйесінің бір бөлігінен оның Одақтың ортақ электр энергетикасы нарығында электр энергиясының сатылымына қатысы жоқ екінші бөлігіне мемлекетаралық беру;

"сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйым" - Одақтың ортақ энергетикасы нарығының инфрақұрылымдық ұйымы болып табылатын, электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беруді жүзеге асыруға Одаққа мүше мемлекет уәкілеттік берген және Одақтың ортақ электр энергетикасы нарығы субъектілерінің тізіліміне енгізілген ұйым;

"электр энергиясын (қуатын) сату арқылы мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйым" - Одақтың ортақ энергетикасы нарығының инфрақұрылымдық ұйымы болып табылатын, электр энергиясын (қуатын) сату арқылы мемлекетаралық беруді жүзеге асыруға Одаққа мүше мемлекет уәкілеттік берген және Одақтың ортақ электр энергетикасы нарығы субъектілерінің тізіліміне енгізілген ұйым;

"электр энергиясын (қуатын) сату арқылы мемлекетаралық беру" - электр энергиясын (қуатын) Одаққа мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйесі арқылы мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйесінің бір бөлігінен Одақтың ортақ электр энергетикасы нарығында электр энергиясының саудасына қатысы бар екінші бөлігіне мемлекетаралық беру;

Осы Қағидаларда пайдаланылатын өзге ұғымдар Хаттамада және Хаттаманың 6-8-тармақтарында көзделген қағидаларда айқындалған мағыналарда қолданылады.

3. Электр энергиясын (қуатын) сату арқылы мемлекетаралық беру бойынша көрсетілетін қызметке (бұдан әрі – сату арқылы мемлекетаралық беру қызметі) қолжетімділік мынадай қағидаттар негізінде жүзеге асырылады:

Одақтың ортақ электр энергетикасы нарығына қатысушылар осы Қағидаларға, Хаттаманың 6-тармағында көзделген электр энергиясын өзара сатуды жүзеге асыру қағидаларына (бұдан әрі – өзара сауданы жүзеге асыру қағидалары) және қосылу келісіміне сәйкес осы көрсетілетін қызметті алуға тең құқықтарға ие болады;

сату арқылы мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйымдардың қосылу туралы шартты жасауға міндеттілігі;

осы қызметті көрсетудің ақылы болуы;

қосылу туралы шартқа сәйкес осы қызметке ақы төлеу бойынша міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету жөніндегі міндеттілік.

Электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беру бойынша көрсетілетін қызметке (бұдан әрі – сатудан тыс мемлекетаралық беру қызметі) қолжетімділік мынадай қағидаттар негізінде жүзеге асырылады:

Одаққа мүше шектес мемлекеттердің (бұдан әрі – мүше мемлекеттер) ішкі электр энергетикасы нарықтарының субъектілері осы Қағидаларға сәйкес жасалған шарттар негізінде осы қызметті алуға тең құқықтарға ие болады;

электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілеттік берілген ұйымдардың тұтынушылармен осы тұтынушылар осы Қағидалардың талаптарын орындаған кезде және осы Қағидалардың 20-тармағында көрсетілген бас тарту үшін негіздер болмаған кезде осындай қызметті сатудан тыс мемлекетаралық беруге шарттар жасасу (бұдан әрі - сатудан тыс мемлекетаралық тасымалдау шарты) міндеттілігі

тұтынушылардың осындай қызметті сатудан тыс мемлекетаралық беруге шарттар жасасу міндеттілігі;

осы қызметті көрсетудің тегін болуы.

4. Электр энергиясын (қуатын) сату арқылы мемлекетаралық беруді сату арқылы мемлекетаралық беруге уәкілеттік берілген ұйым жүзеге асырады және осы қызметті тұтынушының электр энергиясын беру және электр энергетикасы арқылы электр энергиясын сату арқылы мемлекетаралық беру жүзеге асырылатын сол мемлекеттің электр энергетикасында жедел диспетчерлік басқару жөніндегі қызметтерді көрсету бойынша желілік және (немесе) жүйелік операторымен (бұдан әрі – жүйе (желі) операторы) қатынастарын дербес реттеуді, сондай-ақ сату арқылы электр энергиясын мемлекетаралық беруді ауыстыру арқылы жүзеге асырған жағдайда - көрсетілген қатысушы мемлекеттің ішкі электр энергиясы нарығына қолжетімділікті реттеуді талап етпейді.

Мүше мемлекет ұйымға мүше мемлекеттің аумағында электр энергиясын (қуатын) сату арқылы мемлекетаралық беруді жүзеге асыруға бір ұйымға уәкілеттік береді. Аталған ұйымға электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық тасымалдауға да уәкілеттік берілуі мүмкін.

5. Егер электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беруді жүзеге асыру кезінде бірнеше желі операторларына жататын электр беру желілері пайдаланылса, онда мұндай желі операторларын мүше мемлекет Одақтың ортақ электр энергетикасы нарығы субъектілерінің тізіліміне электр энергиясын сатудан тыс мемлекетаралық беруді жүзеге асыруға уәкілетті ұйымдар ретінде енгізуі тиіс. Сатудан тыс мемлекетаралық беруге шартты тұтынушы осы Қағидалардың II бөліміне сәйкес электр беру желілері электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беруді жүзеге асыруға тартылған желі операторларының әрқайсысымен жасасады. Бұл ретте электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс беру және электр энергетикасы арқылы мемлекетаралық беру жүзеге асырылатын сол мемлекеттің электр энергетикасында жедел диспетчерлік басқару жөніндегі қызметтерді көрсету бойынша қатынастарды дербес реттеу талап етілмейді.

Егер электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беруді жүзеге асырған кезде бірнеше желі операторларына тиесілі электр беру желілері пайдаланылса, онда электр энергетикалық жүйесі арқылы сатудан тыс мемлекетаралық беру жоспарланып отырған мүше мемлекеттің жүйелік операторы көрсетілетін қызметті пайдалануға ниет білдіріп отырған көршілес мүше мемлекеттің электр энергиясының ішкі нарығы субъектісінің сұрау салуын алған күнінен бастап күнтізбелік 15 күн ішінде электр энергиясының (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беру бойынша мұндай беруді жүзеге асыруға уәкілетті желілік операторлардың ең аз санын басшылыққа ала отырып, желі операторларын анықтайды және осы желілік операторлар туралы ақпаратты көрсетілген уәкілетті органға хабарлайды.

Мүше мемлекет электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беруді жүзеге асыруға бір ұйымға уәкілеттік беруге құқылы. Бұл ретте көрсетілген ұйымды қоспағанда, осы қызметті тұтынушының мұндай қызметті көрсетуге арналған қатынастарды дербес реттеуі талап етілмейді.

6. Сату арқылы мемлекетаралық және (немесе) сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйым (ұйымдар) туралы ақпарат Хаттаманың 8-тармағында (бұдан әрі – ақпарат алмасу қағидалары) көзделген қағидаларға сәйкес ашылады және Одақтың ортақ электр энергетикасы нарығы субъектілерінің тізіліміне енгізіледі.

7. Сауда арқылы мемлекетаралық беру бойынша көрсетілетін қызметтер және сатудан тыс мемлекетаралық қызметтер Хаттаманың 11-тармағының он екінші абзацының және Хаттаманың 39-тармағының ережелері ескеріле отырып, мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген тәртіппен айқындалатын баға (тариф) бойынша төленеді.

Электр энергиясын (қуатын) сату арқылы мемлекетаралық беруді және электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беруді жүзеге асырудың бағалары (тарифтері) мүше мемлекеттің заңнамасының ережелері ескеріле отырып, ақпарат алмасу қағидаларына сәйкес келесі күнтізбелік жылға жарияланады, бірақ электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беру жоспарланатын (бұдан әрі – жоспарлы жыл) күнтізбелік жылдың алдындағы жылының 1 қарашасынан кешіктірілмеуге тиіс.

Электр энергиясын (қуатын) сату арқылы мемлекетаралық беруді және (немесе) сатудан тыс мемлекетаралық электр энергиясын беруді жүзеге асыруға арналған бағалар (тарифтер) күнтізбелік жылда өзгерген жағдайда, мұндай бағалар (тарифтер) мүше мемлекеттің заңнамасының ережелері ескеріле отырып, кезекті күнтізбелік айдың басталуынан 10 күн бұрын ақпарат алмасу қағидаларына сәйкес келесі күнтізбелік айдың (есептік кезең) жарияланады.

Электр энергиясын (қуатын) сату арқылы мемлекетаралық беруді және (немесе) сатудан тыс мемлекетаралық электр энергиясын беруді жүзеге асыруға арналған бағалар (тарифтер) тарифтік шешімнің қолданылу мерзімі аяқталғанға дейін өзгертілмейді. Электр энергиясын (қуатын) сату арқылы мемлекетаралық беру және (немесе) электр энергиясын сатудан тыс мемлекетаралық беру параметрлері өзгерген жағдайда, мұндай қызметтің құны формула түрінде немесе оны анықтаудың тәртібі түрінде есептелетін құны көрсетілетін қызметтің өзгертілген параметрлеріне сәйкес айқындалады.

8. Еркін шарт, мерзімді келісімшарт немесе бір тәулік бұрын мәміле жасау бойынша сатып алушылар болып табылатын Одақтың жалпы электр энергетикасы нарығының қатысушылары сату арқылы мемлекетаралық беру қызметін тұтынушылар болып табылады.

9. Мүше мемлекеттердің электр энергиясының ішкі нарықтарының мынадай субъектілері сатудан тыс мемлекетаралық беру қызметін тұтынушылар болып табылады:

а) мүше мемлекеттердің ішкі электр энергиясы нарығында жасалған электр энергиясын сату-сатып алу шарты бойынша сатып алушылар – аталған шарттың орындалуын қамтамасыз ету үшін мүше мемлекетке шектес электр энергиясы жүйесі арқылы сатудан тыс мемлекетаралық беруді жүзеге асырған кезде;

б) мүше мемлекеттің желілік операторы - мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес ішкі электр энергетика нарығының жұмыс істеуін қамтамасыз ету мақсатында көршілес мүше мемлекеттің электр энергетикасы жүйесі арқылы электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық берген жағдайда.

10. Сату арқылы мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйымдар мен осы Қағидалардың 8-тармағында көрсетілген қызметтерді тұтынушылар арасындағы қатынастар қосылу туралы шартпен реттеледі. Мұндай шарттың маңызды талаптары, оны жасау, орындау, бұзу, және тоқтату тәртібі өзара сауда қағидаларымен белгіленеді.

11. Сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйымдар мен осы Қағидалардың 9-тармағында көрсетілген қызметті тұтынушылар арасындағы қатынастар осы Қағидалардың II бөліміне сәйкес жасалған сатудан тыс мемлекетаралық беру шарттарымен реттеледі.

12. Мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйесі арқылы электр энергиясын (қуатты) мемлекетаралық беруді (электр энергиясын (қуатты) жылжыту немесе ауыстыру арқылы) жүзеге асыру тәсілі осы мүше мемлекеттің заңнамасында айқындалады.

II. Сатудан тыс мемлекетаралық беру шарттарын жасау, орындау, өзгерту бұзу және тоқтату тәртібі

13. Осы Қағидалардың 9-тармағының "а" және "б" тармақшаларында көрсетілген электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беруді жүзеге асыру үшін мүше мемлекеттердің сатудан тыс мемлекетаралық беру қызметін пайдалануға ниет білдіріп отырған ішкі электр энергетикасы нарықтарының субъектілері (бұдан әрі – өтініш берушілер) жоспарланып отырған жылдың 1 қыркүйегіне дейін сатудан тыс мемлекетаралық беруді жүзеге асыруға уәкілетті ұйымдарға жоспарланатын жылға сатудан тыс мемлекетаралық беру шарттарын жасау туралы өтінішпен жүгінеді.

Осы Қағидалардың 9-тармағының "б" тармақшасында көрсетілген өтініш берушінің сатудан тыс мемлекетаралық беру шарттары болған жағдайда, ол жоспарланатын жылдың алдындағы жылдың 1 қыркүйегіне дейін сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйымдарға (ұйымдарға) жоспарланып отырған жылға арналған шарттық (жоспарлық) көлемдер туралы өтініш береді.

Сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйым осы Қағидалардың 9-тармағының "а" тармақшасында көрсетілген қызметтерді тұтынушылар үшін осы Қағидалардың талаптарына сәйкес келетін сатудан тыс мемлекетаралық беру шартының үлгілік нысанын әзірлейді.

14. Сатудан тыс мемлекетаралық беру шартын жасасу үшін өтініш беруші сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйымға мынадай ақпаратты қамтитын өтінішті (өтінішке қол қойған тұлғаның өкілеттігін, мүше мемлекеттің ішкі электр энергиясы нарығының тиісті субъектісі атынан әрекет етуге құқығын растайтын құжаттармен қоса) жолдайды:

а) атауы, заңды мекенжайы және банктік (төлем) деректемелері;

б) электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беруді жүзеге асыру болжанып отырған мемлекетаралық шекті (шектерін), сондай-ақ мұндай беруді қамтамасыз ету үшін қажетті мүше мемлекеттің әкімшілік-аумақтық бірліктерін көрсету (осындай ақпарат болған жағдайда);

в) жоспарланған жылы қызмет көрсетудің жоспарланып отырған көлемі, соның ішінде:

осы Қағидалардың 9-тармағының "а" тармақшасында көрсетілген өтініш берушілер үшін – мүше мемлекеттің ішкі электр энергетикасы нарығында электр энергиясын сатып алу-сату шартын жасасқан және (немесе) жасау жоспарланып отырған өтініш берушінің электр энергиясын жеткізу көлеміне сәйкес электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық берудің жоспарланған мерзімі, жоспарлық сағаттық көлемі;

осы Қағидалардың 9-тармағының "б" тармақшасында көрсетілген өтініш берушілер үшін – жоспарланған жылы (айлар бойынша бөлінген) электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық берудің жоспарланған жылдық көлемі;

г) аумағында электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беруді жүзеге асыру болжанып отырған мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес өзге де ақпарат.

15. Сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйым осы Қағидалардың 14-тармағында көрсетілген өтінішті алған күнінен бастап күнтізбелік 25 күн ішінде оны қарауға және өтініш берушіге мынадай құжаттардың бірін жіберуге міндетті:

а) өтініш беруші көрсеткен электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беру көлемдерін келісу туралы хабарлама;

б) өтiнште көрсетiлген көлемде электр энергиясын (қуатын) мұндай берудiң техникалық мүмкiндiгi болмаған жағдайда, сатудан тыс мемлекетаралық берудің жаңа техникалық ықтимал көлемдерi туралы ұсыныс;

в) осы Қағидалардың 20-тармағында көзделген жағдайларда шарт жасасудан дәлелді түрде бас тарту.

16. Сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйымнан электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық берудің техникалық мүмкін болатын жаңа көлемдері туралы ұсынысты алған өтініш беруші осындай ұсынысты алған күнінен бастап күнтізбелік 15 күн ішінде электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық берудің ұсынылған көлемдерімен келісетіні туралы немесе шарт жасасуға бұрын жіберілген өтінішті кері қайтарып алу туралы көрсетілген ұйымға ресми түрде жазбаша хабарлайды. Ұйым ұсынған осындай аудару көлемдерімен келісімді алған кезде сатудан тыс мемлекетаралық беруді жүзеге асыруға уәкілетті ұйым осы Қағидалардың 17-тармағына сәйкес келісілген шарттарға қол қояды.

Сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйым өтініш берушінің электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық берудің жаңа көлемдеріне келісімін алғаннан кейін күнтізбелік 5 күн ішінде осындай берудің жоспарланған көлемдері туралы ақпарат алмасу ережелеріне сәйкес мүдделі жүйе (желі) операторларына хабарлайды.

17. Сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкiлеттi ұйым сатудан тыс мемлекетаралық беру бойынша қызметтер көрсетудің бағасы жарияланған күнінен бастап күнтізбелік 5 күннен кешіктірмей электр энергиясын сатудан тыс мемлекетаралық берудің келісілген көлемдерін ескере отырып, өз тарапынан қол қойылған сатудан тыс мемлекетаралық беру шартының жобасын (2 данада) өтініш берушіге жібереді.

Өтініш беруші мен сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйым арасында сатудан тыс мемлекетаралық беру туралы шарт жасасу тәртібі, сондай-ақ осындай шарт жасалған кездегі келіспеушіліктерді реттеу тәртібі осы бөлімнің ережелері ескеріле отырып, аумағында сатудан тыс мемлекеттік беру қызметі көрсетілетін аумақтың мүше мемлекетінің заңнамасында белгіленеді.

18. Қызметті көрсету басталғанға дейін 2 күннен кешіктірілмей сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйым мүдделі жүйелік операторларға мынадай ақпаратты көрсете отырып, ақпарат алмасу қағидаларына сәйкес қызмет көрсетудің басталу күні туралы хабарлайды:

а) электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беруді жүзеге асыру көзделіп отырған мемлекетаралық ағынды (ағындар), сондай-ақ (мұндай ақпарат болған жағдайда) оны қамтамасыз ету қажет болатын мүше мемлекеттің әкімшілік-аумақтық бірлігін көрсету;

б) электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық берудің жоспарланып отырған мерзімі, оның шартты көлемі, соның ішінде электр энергиясын (қуатын) берудің жоспарланып отырған жылғы жоспарлы сағаттық мерзімдері (болған жағдайда).

19. Сатудан тыс мемлекетаралық беру шартын жасасуға тиісті тұлғаны электрондық сәйкестендіру қамтамасыз етілген кезде телекоммуникация арналары бойынша электрондық құжаттарды алмасу арқылы жол беріледі.

20. Сатудан тыс мемлекетаралық беруді жүзеге асыруға уәкілетті ұйым мынадай жағдайларда сатудан тыс мемлекетаралық беру шартын жасасудан бас тартуға құқылы:

шарт жасасу үшін қажетті және осы Қағидалардың 14-тармағында көрсетілген ақпараттың болмауы немесе толық ұсынылмауы;

өтiнiш берушiнiң сатудан тыс мемлекетаралық беру бойынша көрсетілетін қызметтерді төлеу бойынша орындалмаған мiндеттемелерiнің болуы. Тиісті ақпаратты ақпарат алмасу ережелеріне сәйкес сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйымдар ашады;

электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беруді шарт жасасу туралы өтінімде көрсетілген көлемде қамтамасыз ету үшін техникалық мүмкіндіктің болмауы;

егер электр энергиясын (энергияны) сатудан тыс мемлекетаралық беру осы Қағидалардың 9-тармағының "б" тармақшасында көрсетілген өтініш берушімен шарт жасасу жағдайын қоспағанда, ауытқуларды реттеу туралы келісімі жоқ мемлекетаралық ағымға (ағымдарға) қатысты көзделген болса.

Сатудан тыс мемлекетаралық беру туралы шарт жасасудан бас тартқан жағдайда уәкілетті ұйым сатудан тыс мемлекетаралық беру бойынша өтініш берушіге бас тарту себептерін негіздеп ұсынады.

Сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйымның техникалық мүмкіндігінің жоқтығы фактісін тексеру үшін осы Қағидалардың 9-тармағының "а" тармақшасында көрсетілген өтініш берушінің тиісті мүше мемлекеттің электр энергетикасы саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруға уәкілетті мемлекеттік органына өтініш жіберуге құқығы бар, оған жауап мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген тәртіпте беріледі.

21. Осы Қағидалардың 9-тармағының "а" тармақшасында көрсетілген тұтынушымен жасалған сатудан тыс мемлекетаралық беру шарты бойынша қызметтерді көрсету мерзімі шартта айқындалады, бірақ 1 күнтізбелік жылдан аспауы керек.

Егер мүше мемлекеттің ішкі электр энергетикасы нарығында салған электр энергиясын сатып алу-сату шарты бойынша жеткізуді қамтамасыз ету үшін сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйыммен (ұйымдармен) сатудан тыс мемлекетаралық беруге шарт (келісімшарттар) жасалуға тиіс болса, онда көрсетілген шарт сатып алу-сату шарты бойынша жеткізу басталатын күннен кешіктірілмей осы қызметті көрсету басталатын күнді көздеуге тиіс.

22. Егер осы Қағидалардың 9-тармағының "а" тармақшасында көрсетілген субъект көрсетілетін қызметті тұтынушы болып табылса, онда сатудан тыс мемлекетаралық беру шарты шарт тараптары келіскен мерзімге қызмет көрсету басталған айдың соңғы күніне дейін жасалады және шартта көрсетілген күннен бастап күшіне енеді.

Шарттың болмауы (шарт талаптары бойынша келісім кезеңінде) электр энергиясын мемлекетаралық беру желілері бойынша электр энергиясының ағынын шектеу үшін негіз болып табылмайды.

Шарт тараптары өздері жасаған шарт талаптары осы шарт жасалғанға дейін туындаған қатынастарға қолданылатынын белгілеуге құқылы.

23. Электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық берудің шарттық (жоспарлы) көлемі мынадай түрде айқындалады:

осы Қағидалардың 9-тармағының "а" тармақшасында көрсетілген қызметті тұтынушы үшін, – осы Қағидалардың 14-тармағының "в" тармақшасының екінші абзацына және 15 және 16-тармақтарына сәйкес;

осы Қағидалардың 9-тармағының "б" тармақшасында көрсетілген қызметті тұтынушы үшін, – осы Қағидалардың 14-тармағының "в" тармақшасының үшінші тармағына сәйкес.

Осы Қағидалардың 9-тармағында көрсетілген тұтынушылардың қызметтерді тұтынудың жоспарланып отырған жылы ішінде сатудан тыс мемлекетаралық беру шарты жасалған шеңберде мыналарды ескере отыры, сатудан тыс мемлекеттік берудің шарттық көлемін қайта қарау туралы сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйымға жүгінуге құқылы:

осы Қағидалардың 9-тармағының "а" тармақшасында көрсетілген қызметті тұтынушылар жоспарланған жылдың қалған кезеңіне, шартта белгіленгеннен аспайтын сатудан тыс мемлекетаралық берудің жаңа жоспарлы сағаттық көлемін орталықтандырылған саудада конкурстық іріктеу аяқталған тәуліктің алдындағы тәулікке жоспарланған күнінен бір тәулік бұрын сағат 15:00-ден кешіктірмей жібереді;

осы Қағидалардың 9-тармағының "б" тармақшасында көрсетілген қызметті тұтынушылар жоспарланған жылдың қалған кезеңіне айлар бойынша бөлінген электр энергиясын сатудан тыс мемлекетаралық берудің жаңа көлемдерін жоспарланған айдың 25-інен кешіктірмей жібереді.

Осы Қағидалардың 9-тармағының "а" тармақшасында көрсетілген қызметті тұтынушылар сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйымға мүше мемлекеттің ішкі электр энергетикасы нарығында жасалған электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беру келісімі шеңберінде реттеуді талап ететін, мүше мемлекеттің ішкі электр энергетикасы нарығында жасалған электр энергиясын сату-сатып алу шарты бойынша осы уәкілетті ұйыммен жасалған шарт аясында осы уәкілетті ұйыммен жасалған сатып алу-сату шарты бойынша деректемелерді, жеткізудің басталу күнін, жеткізу мерзімін және жеткізудің сағаттық көлемдерін хабарлауға міндетті.

Осы Қағидалардың 9-тармағының "а" тармақшасында көрсетілген қызметті тұтынушы үшін, жеткізу тиiсті мемлекетаралық ағындар (ағын) арқылы беруді шектес мүше мемлекеттің электр энергетикасы жүйесі арқылы реттеуді талап ететін мүше мемлекеттің ішкі электр энергиясы нарығында жоспарланған жыл ішінде жасалған барлық сатып алу-сату шарттары бойынша жеткізудің жалпы көлемі тиісті мемлекетаралық ағындарға (ағынға) қатысты сатудан тыс мемлекеттік беруге уәкілеттік берілген ұйым жасасқан сатудан тыс мемлекеттік беру шарты бойынша шарттық (жоспарлы) көлемнен аспауға тиіс.

24. Есеп айырысу кезеңіндегі электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық берудің нақты көлемі:

осы Қағидалардың 9-тармағының "а" тармақшасында көрсетілген қызметтерді тұтынушымен жасалған шарт бойынша - осы есеп айырысу кезеңіндегі электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық берудің жоспарланған көлемдерінің тиісті мемлекетаралық ағындары бойынша тәуліктік графигіне енгізілген электр энергиясының теңгерім-ағындарының жиынтығына сүйене отырып;

осы Қағидалардың 9-тармағының "б" тармақшасында көрсетілген қызметті тұтынушымен жасалған шарт бойынша, - көрсетілетін қызметтердің көлемін анықтаудың шарт тараптарымен келісілген тәртібіне сәйкес. Электр энергетикасы саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруға уәкілетті тиісті мүше мемлекеттердің мемлекеттік органдарымен келісілген әдістемесі болған кезде, оған сәйкес мемлекетаралық ағындарда электр энергиясын жеткізу және электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беру бойынша қызметтер көрсету ауқымы айқындалады, электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беру шарты бойынша көрсетілетін қызметтің көлемін айқындау тәртібі осы әдістемеге сай болуға тиіс.

Күнтізбелік ай аталған шарттар бойынша есеп айырысу мерзімі болып табылады.

25. Сатудан тыс мемлекетаралық беру шартында дауларды сотқа дейін реттеу тәртібін көздейтін тараптар арасындағы дауларды шешу тәртібі белгіленеді және шартқа қатысушылардың құқықтары мен міндеттеріне қатысты даулардың соттылығы және қолдануға жататын құқығы айқындалады.

26. Сатудан тыс мемлекетаралық беру шартын өзгерту және бұзу тараптардың келісімі бойынша шартты өзгерту немесе бұзу туралы шартта көрсетілген күннен бастап немесе осы тармаққа сәйкес біржақты тәртіпте бұзылуы мүмкін.

Осы Қағидалардың 9-тармағының "а" тармақшасында көрсетілген қызметті тұтынушымен сатудан тыс мемлекетаралық беру шарты біржақты тәртіппен:

сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйымның бастамасы бойынша, – тұтынушы көрсетілген қызмет үшін ақы төлеу жөніндегі міндеттемелерді бірнеше рет бұзған жағдайда;

көрсетілетін қызметті тұтынушының бастамасы бойынша, – егер оның осы шарт бойынша көрсетілетін қызметті төлеуге берешегі болмаса бұзылады.

Сатудан тыс мемлекетаралық беру шарты біржақты бұзылған жағдайда шартта көзделген тәртіппен жіберілген шартты бұзу туралы хабарламада көрсетілген күннен бастап есептеледі, бірақ оны жіберген күнінен бастап күнтізбелік 30 күннен ерте болмауға тиіс.

27. Сатудан тыс мемлекетаралық беру шарты да:

көрсетілетін қызметті тұтынушыны немесе мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген тәртіппен сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйымды экономикалық дәрменсіз (банкрот) деп танған кезде;

көрсетілетін қызметті тұтынушы, сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйым таратылған кезде тоқтатылады.

Бұл ретте мүше мемлекеттің электр энергиясының ішкі нарығының жұмыс істеуін қамтамасыз ету мақсатында жасалған сатудан тыс мемлекетаралық беру шартының қолданылуы тоқтатылған жағдайда, тиісті мүше мемлекеттердің электр энергиясы саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруға уәкілетті мемлекеттік органдары электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беру шеңберінде қатынастарды реттеу үшін өзге шаруашылық жүргізуші субъектілердің өзара іс-қимылын қамтамасыз етеді.

III. Мемлекетаралық беру шарттарын тіркеу және есепке алу тәртібі

28. Осы Қағидалардың 8-тармағында көрсетілген қызметтерді тұтынушылар мен сату арқылы мемлекетаралық беруді жүзеге асыруға уәкілетті ұйымдар арасындағы қосылу туралы шарттан туындайтын электр энергиясын (қуатын) сату арқылы мемлекетаралық беру бойынша шарттық міндеттемелер өзара сауда қағидаларында белгіленген тәртіпте тіркеледі және Хаттаманың 7-тармағында көзделген қағидаларға сәйкес мемлекетаралық ағындардың еркін өту қабылетін анықтау кезінде ескеріледі.

29. Егер мүше мемлекеттің заңнамасында өзгеше көзделмесе, сатудан тыс мемлекетаралық беру шарттарын тіркеу жүзеге асырылмайды.

30. Сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйым мүше мемлекеттің және тиісті көршілес мүше мемлекеттің уәкілетті ұйымдарына (жүйелік (желі) операторлары) сатудан тыс мемлекетаралық беру шарттарын жасасқаны және бұзғаны туралы ақпарат алмасу ережелеріне сәйкес хабарлайды.

31. Осы Қағидалардың 9-тармағының "а" тармақшасында көрсетілген қызметтерді тұтынушылармен жасалған шарттар бойынша электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық берудің шарттық (жоспарлы) көлемдері мүше мемлекеттің заңнамасында белгіленген тәртіппен, сондай-ақ жүйелік (желілік) операторлардың (соның ішінде үшінші елдердің) өзара іс-қимылын реттейтін және жүйелік (желілік) операторлар арасында жасалған шектес электр энергиясы жүйесінің қатарлас жұмысы туралы шарттары орындау мақсатында келісілген құжаттарға сәйкес және электр энергиясының тиісті мемлекетаралық учаскелер арқылы теңгерім-ағындардың тәуліктік сағаттық кестесінде есепке алынады.

32. Жүйе (желі) операторларының мемлекетаралық ағындар арқылы электр энергиясының теңгерім-ағынының тәуліктік сағаттық кестесінің (желілік) техникалық жағынан іске асырылуының операторлардың (соның ішінде үшінші елдердің) өзара іс-қимылын реттейтін және жүйелік (желілік) операторлар арасында жасалған шектес электр энергиясы жүйесінің қатарлас жұмысы туралы шарттарды (техникалық келісімдерді) орындау мақсатында келісілген құжаттарға сәйкестігін операторлардың (жүйелік) тексеру нәтижелері бойынша сатудан тыс электр энергиясын беруге уәкілетті ұйым сатудан тыс мемлекетаралық беру шарты бойынша сатудан тыс мемлекетаралық электр энергиясын (қуатын) берудің алдағы тәуліктегі жоспарлы көлемінің қорытынды графигі туралы қызметтерді тұтынушыға хабарлайды.

Егер мүше мемлекеттің жүйелік (желілік) операторынан жоспарланғанның алдындағы күні жүзеге асырылатын электр энергиясының теңгерім-ағындарының тәуліктік сағаттық кестесінің техникалық орындылығын тексеру нәтижелері бойынша жоспарланған тәуліктің белгілі бір сағатына (сағатына) кейбір мемлекетаралық ағындар арқылы электр энергиясының теңгерім-ағынын азайту қажеттілігі туралы хабарлама алынса, онда мүше мемлекеттің Хаттаманың 7-тармағында көзделген қағидаларға сәйкес электр энергиясын жиынтықты сағаттық көлемінің сальдосын растауға немесе түзетуге уәкілетті ұйымы (жүйелік (желі) операторы) осы Қағидалардың 9-тармағының "а" тармақшасында көрсетілген электр энергиясын сатудан тыс мемлекетаралық берудің жиынтықты жоспарлы сағаттық көлемін қызметтерді тұтынушы үшін қысқартуы мүмкін.

Мүше мемлекеттің көрсетілген уәкілетті ұйымы (жүйелік (желі) операторы) осы мүше мемлекеттің сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйымын электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық берудің жиынтықты жоспарланған сағаттық көлемдерінің жаңа мәні туралы хабарлайды, ал ол өз кезегінде осы Қағидалардың 9-тармағының "а" тармақшасында көрсетілген қызметті тұтынушыларға жоспарланған тәуліктегі сатудан тыс мемлекетаралық беру графигінде электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық берудің шарттық (жоспарлы) көлемдерінің жаңа мәні туралы хабарлайды.

IV. Қорытынды ережелер

33. Үшінші мемлекеттердің электр энергетикасы субъектілерінің мүдделері үшін электр энергиясын (қуатын) мемлекетаралық беру (үшінші мемлекеттерге және үшінші мемлекеттер арасында жеткізу, үшінші мемлекеттің бір бөлігінен оның екінші бөлігіне беру) Хаттаманың 2-тармағына сәйкес реттеледі.

34. Сатудан тыс мемлекетаралық беруге уәкілетті ұйымдар мына мәліметтерді:

а) осы Қағидалардың 9-тармағының "а" тармақшасында көрсетілген қызметті тұтынушылар үшін сатудан тыс мемлекетаралық беру туралы шарттарды жасасу тәртібін, сатудан тыс мемлекетаралық беру туралы шарттың үлгілік нысандарын;

б) мүше мемлекеттің электр энергетикасы саласында реттеуді және (немесе) бақылауды жүзеге асыруға уәкілетті мемлекеттік органының ресми сайтында, "Интернет" ақпараттық-телекоммуникациялық желіде орналастырылған сатудан тыс мемлекетаралық беру бойынша қызмет көрсетудің бағасын (тарифтерін);

в) мүше мемлекеттің электр энергетикалық жүйесі арқылы сатудан тыс мемлекетаралық беруді жүзеге асыру тәсілін (өткізу немесе ауыстыру);

г) соңғы күнтізбелік жылдағы электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық берудің техникалық мүмкіндігі жоқтығының барлық нақты жағдайларын (тиісті мемлекетаралық бөлімдерді көрсете отырып)

д) ақпарат алмасу қағидаларында және мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген өзге де ақпаратты қоса алғанда, ақпарат алмасу қағидаларына сәйкес электр энергиясын (қуатын) сатудан тыс мемлекетаралық беру жөніндегі қызметтерге қол жеткізуге қатысты шынайы ақпаратты ашуға міндетті.

35. Мемлекетаралық сату арқылы беруге уәкілетті ұйымдар ақпарат алмасу ережелеріне және қосылу туралы келісімге сәйкес мемлекетаралық сату арқылы беру қызметтеріне қол жеткізуге қатысты сенімді ақпаратты ашуға міндетті.

36. Осы Қағидалардың орындалуын бақылау 2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа және мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

Мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес табиғи монополия субъектісі болып табылатын Одақтың ортақ электр энергетикасы нарығының инфрақұрылымдық ұйымының осы Қағидаларды бұзуы осы мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген жауаптылыққа әкеп соғады.

Одақтың ортақ электр энергетикасы нарығының инфрақұрылымдық ұйымының Одақтың ортақ электр энергетикасы нарығы субъектілерінің құқықтары мен заңды мүдделерінің бұзылуына әкеп соғатын осы Қағидаларды сақтамауы, аумағында осындай ұйым тіркелген мүше мемлекеттің азаматтық заңнамасында және қосылу туралы шартта көзделген жауаптылыққа әкеп соғады.

Одақтың ортақ электр энергетикасы нарығының инфрақұрылымдық ұйымының Одақтың ортақ электр энергетикасы нарығында бәсекелестікті болдырмауға, шектеуге немесе жоюға бағытталған іс-әрекеттер жасауы аумағында осындай ұйым тіркелген мүше мемлекеттің заңнамасында көзделген жауаптылыққа немесе 2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартта көзделген жауаптылыққа әкеп соғады.

В целях реализации статьи 81 Договора о Евразийском экономическом союзе от 29 мая 2014 года и в соответствии с пунктом 5 Протокола об общем электроэнергетическом рынке Евразийского экономического союза (приложение № 21 к указанному Договору) Евразийский межправительственный совет решил:

1. Утвердить прилагаемые Правила доступа к услугам по межгосударственной передаче электрической энергии (мощности) в рамках общего электроэнергетического рынка Евразийского экономического союза.

2. Настоящее Решение вступает в силу с 1 января 2025 г.

Члены Евразийского межправительственного совета:

От Республики
Армения

От Республики
Беларусь

От Республики
Казахстан

От Кыргызской
Республики

От Российской
Федерации

УТВЕРЖДЕНЫ
Решением Евразийского
межправительственного совета
от 3 февраля 2023 г. № 2

ПРАВИЛА
доступа к услугам по межгосударственной передаче электрической энергии (мощности) в рамках общего электроэнергетического рынка Евразийского экономического союза

I. Общие положения

1. Настоящие Правила в соответствии с пунктом 5 Протокола об общем электроэнергетическом рынке Евразийского экономического союза (приложение № 21 к Договору о Евразийском экономическом союзе от 29 мая 2014 года) (далее - Протокол) определяют принципы и порядок доступа к услугам по межгосударственной передаче электрической энергии (мощности) в рамках общего электроэнергетического рынка Евразийского экономического союза (далее - Союз).

2. Для целей настоящих Правил используются понятия, которые означают следующее:

"внеторговая межгосударственная передача электрической энергии (мощности)" - межгосударственная передача электрической энергии (мощности) через электроэнергетическую систему государства - члена Союза из одной части электроэнергетической системы сопредельного государства-члена в другую ее часть, не связанная с торговлей электрической энергией на общем электроэнергетическом рынке Союза;

"организация, уполномоченная на внеторговую межгосударственную передачу" - организация, уполномоченная государством - членом Союза на осуществление внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности), являющаяся инфраструктурной организацией общего электроэнергетического рынка Союза и включенная в реестр субъектов общего электроэнергетического рынка Союза;

"организация, уполномоченная на торговую межгосударственную передачу" - организация, уполномоченная государством - членом Союза на осуществление торговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности), являющаяся инфраструктурной организацией общего электроэнергетического рынка Союза и включенная в реестр субъектов общего электроэнергетического рынка Союза;

"торговая межгосударственная передача электрической энергии (мощности)" - межгосударственная передача электрической энергии (мощности) через электроэнергетическую систему государства - члена Союза из электроэнергетической системы одного государства-члена в электроэнергетическую систему другого государства-члена, связанная с торговлей электрической энергией на общем электроэнергетическом рынке Союза.

Иные понятия, используемые в настоящих Правилах, применяются в значениях, определенных Протоколом и правилами, предусмотренными пунктами 6-8 Протокола.

3. Доступ к услуге по торговой межгосударственной передаче электрической энергии (мощности) (далее - услуга по торговой межгосударственной передаче) осуществляется на основе следующих принципов:

участники общего электроэнергетического рынка Союза обладают равными правами на получение этой услуги в соответствии с настоящими Правилами, правилами взаимной торговли электрической энергией, предусмотренными пунктом 6 Протокола (далее - правила взаимной торговли), и договором о присоединении;

обязательность заключения организациями, уполномоченными на торговую межгосударственную передачу, договора о присоединении;

возмездность оказания этой услуги;

обязательность предоставления обеспечения исполнения обязательств по оплате этой услуги в соответствии с договором о присоединении.

Доступ к услуге по внеторговой межгосударственной передаче электрической энергии (мощности) (далее - услуга по внеторговой межгосударственной передаче) осуществляется на основе следующих принципов:

субъекты внутренних электроэнергетических рынков сопредельных государств - членов Союза (далее - государства-члены) обладают равными правами на получение этой услуги на основании договоров, заключаемых в соответствии с настоящими Правилами;

обязательность заключения организациями, уполномоченными на внеторговую межгосударственную передачу, договоров внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) (далее - договоры внеторговой межгосударственной передачи) с потребителями такой услуги при выполнении данными потребителями требований настоящих Правил и при отсутствии оснований для отказа, указанных в пункте 20 настоящих Правил;

обязательность заключения договоров внеторговой межгосударственной передачи потребителями такой услуги;

возмездность оказания этой услуги.

4. Торговая межгосударственная передача электрической энергии (мощности) осуществляется организацией, уполномоченной на торговую межгосударственную передачу, и не требует самостоятельного урегулирования потребителем этой услуги отношений по оказанию услуг по передаче электрической энергии и оперативно-диспетчерскому управлению в электроэнергетике с сетевым и (или) системным оператором (далее - системный (сетевой) оператор) того государства-члена, через электроэнергетическую систему которого осуществляется торговая межгосударственная передача электрической энергии (мощности), а также в случае осуществления торговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) посредством замещения - урегулирования доступа на внутренний электроэнергетический рынок указанного государства- члена.

Государство-член уполномочивает одну организацию на осуществление торговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) на территории государства-члена. Указанная организация может также быть уполномоченной и на внеторговую межгосударственную передачу электрической энергии (мощности).

5. Если при осуществлении внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) используются линии электропередачи, принадлежащие нескольким сетевым операторам, то такие сетевые операторы должны быть включены государством- членом в реестр субъектов общего электроэнергетического рынка Союза как организации, уполномоченные на осуществление внеторговой межгосударственной передачи. Договор внеторговой межгосударственной передачи заключается потребителем услуги с каждым из указанных сетевых операторов, линии электропередачи которых задействованы в осуществлении внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности), в соответствии с разделом II настоящих Правил. При этом самостоятельное урегулирование потребителем указанной услуги отношений по оказанию услуг по передаче электрической энергии и оперативно-диспетчерскому управлению в электроэнергетике того государства-члена, через электроэнергетическую систему которого осуществляется внеторговая межгосударственная передача электрической энергии (мощности), не требуется.

Если при осуществлении внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) используются линии электропередачи, принадлежащие нескольким сетевым операторам, то системный оператор государства-члена, через электроэнергетическую систему которого планируется осуществление внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности), в течение 15 календарных дней со дня получения запроса от субъекта внутреннего электроэнергетического рынка сопредельного государства-члена, намеревающегося воспользоваться услугой по внеторговой межгосударственной передаче, определяет, руководствуясь принципом наименьшего количества уполномоченных на осуществление такой передачи сетевых операторов, линии электропередачи которых будут задействованы в ее осуществлении в данном случае, и сообщает информацию об этих сетевых операторах указанному субъекту.

Государство-член вправе уполномочить на осуществление внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) одну организацию. При этом самостоятельное урегулирование потребителем этой услуги отношений по оказанию такой услуги, кроме как с указанной организацией, не требуется.

6. Информация об организации (организациях), уполномоченной на торговую межгосударственную передачу и (или) внеторговую межгосударственную передачу, раскрывается в соответствии с правилами, предусмотренными пунктом 8 Протокола (далее - правила информационного обмена), и размещается в реестре субъектов общего электроэнергетического рынка Союза.

7. Услуги по торговой межгосударственной передаче и услуги по внеторговой межгосударственной передаче оплачиваются по цене (тарифу), определяемой в порядке, установленном законодательством государства-члена с учетом положений абзаца двенадцатого пункта 11 и пункта 39 Протокола.

Цены (тарифы) на осуществление торговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) и внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) публикуются на очередной календарный год в соответствии с правилами информационного обмена с учетом положений законодательства государства-члена, но не позднее 1 ноября года, предшествующего календарному году, в котором планируется межгосударственная передача электрической энергии (мощности) (далее - планируемый год).

В случае изменения цен (тарифов) на осуществление торговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) и (или) внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) в течение календарного года такие цены (тарифы) на очередной календарный месяц (расчетный период) публикуются в соответствии с правилами информационного обмена с учетом положений законодательства государства-члена, но не позднее 10 календарных дней до начала очередного календарного месяца (расчетного периода).

Цены (тарифы) на осуществление торговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) и внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) не подлежат изменению до окончания срока действия тарифного решения. В случае изменения параметров оказания услуги по торговой межгосударственной передаче и (или) услуги по внеторговой межгосударственной передаче стоимость такой услуги, рассчитываемая по цене (тарифу), установленной в виде формулы или порядка ее определения, определяется в соответствии с измененными параметрами оказываемой услуги.

8. Потребителями услуги по торговой межгосударственной передаче являются участники общего электроэнергетического рынка Союза, являющиеся покупателями по свободному двустороннему договору, срочному контракту или сделке на сутки вперед.

9. Потребителями услуги по внеторговой межгосударственной передаче являются следующие субъекты внутренних электроэнергетических рынков государств-членов:

а) покупатель по договору купли-продажи электрической энергии, заключенному на внутреннем электроэнергетическом рынке государства-члена, - при осуществлении внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) через электроэнергетическую систему сопредельного государства-члена для обеспечения исполнения указанного договора;

б) сетевой оператор государства-члена - в случае внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) через электроэнергетическую систему сопредельного государства-члена для целей обеспечения в соответствии с законодательством государства- члена функционирования внутреннего электроэнергетического рынка государства-члена.

10. Отношения между организациями, уполномоченными на торговую межгосударственную передачу, и потребителями услуги, указанными в пункте 8 настоящих Правил, регулируются договором о присоединении. Существенные условия такого договора, порядок его заключения, исполнения, изменения, расторжения и прекращения устанавливаются правилами взаимной торговли.

11. Отношения между организациями, уполномоченными на внеторговую межгосударственную передачу, и потребителями услуги, указанными в пункте 9 настоящих Правил, регулируются договорами внеторговой межгосударственной передачи, заключаемыми в соответствии с разделом II настоящих Правил.

12. Способ осуществления межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) через электроэнергетическую систему государства-члена (посредством перемещения или замещения электрической энергии (мощности)) определяется законодательством этого государства-члена.

II. Порядок заключения, исполнения, изменения, расторжения и прекращения договоров внеторговой межгосударственной передачи

13. Для осуществления внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) указанные в подпунктах "а" и "б" пункта 9 настоящих Правил субъекты внутренних электроэнергетических рынков государств-членов, намеревающиеся воспользоваться услугой по внеторговой межгосударственной передаче (далее - заявители), до 1 сентября года, предшествующего планируемому году, обращаются в организации, уполномоченные на внеторговую межгосударственную передачу, с заявлением о заключении договоров внеторговой межгосударственной передачи на планируемый год.

При наличии у заявителя, указанного в подпункте "б" пункта 9 настоящих Правил, договоров внеторговой межгосударственной передачи он до 1 сентября года, предшествующего планируемому году, обращается в организации (организацию), уполномоченные на внеторговую межгосударственную передачу, с заявлением о договорных (плановых) объемах на планируемый год.

Организация, уполномоченная на внеторговую межгосударственную передачу, разрабатывает для потребителей услуги, указанных в подпункте "а" пункта 9 настоящих Правил, примерную форму договора внеторговой межгосударственной передачи, соответствующую требованиям настоящих Правил.

14. Для заключения договора внеторговой межгосударственной передачи заявитель направляет в организацию, уполномоченную на внеторговую межгосударственную передачу, заявление о заключении договора (с приложением документов, подтверждающих полномочия лица, подписавшего заявление, выступать от имени соответствующего субъекта внутреннего электроэнергетического рынка государства- члена), содержащее следующую информацию:

а) наименование, юридический адрес и банковские (платежные) реквизиты;

б) межгосударственное сечение (сечения), через которое предполагается осуществлять внеторговую межгосударственную передачу электрической энергии (мощности), а также (при наличии такой информации) указание на административно-территориальные единицы государства-члена, между которыми необходимо обеспечить такую передачу;

в) планируемый объем оказания услуги в планируемом году, в том числе:

для заявителей, указанных в подпункте "а" пункта 9 настоящих Правил, - планируемый срок, плановые почасовые объемы внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) в планируемом году, соответствующие запланированным заявителем объемам поставки электрической энергии по заключенным и (или) планируемым к заключению договорам купли-продажи электрической энергии на внутреннем электроэнергетическом рынке государства- члена;

для заявителей, указанных в подпункте "б" пункта 9 настоящих Правил, - планируемый годовой объем внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) в планируемом году (с разбивкой по месяцам);

г) иная информация в соответствии с законодательством государства-члена, на территории которого предполагается осуществлять внеторговую межгосударственную передачу электрической энергии (мощности).

15. Организация, уполномоченная на внеторговую межгосударственную передачу, в течение 25 календарных дней с даты получения заявления, указанного в пункте 14 настоящих Правил, обязана его рассмотреть и направить заявителю один из следующих документов:

а) уведомление о согласовании указанных заявителем объемов внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности);

б) предложение о новых технически возможных объемах внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) в случае отсутствия технической возможности осуществления такой передачи в объемах, указанных в заявлении;

в) мотивированный отказ от заключения договора в случаях, указанных в пункте 20 настоящих Правил.

16. Заявитель, получивший от организации, уполномоченной на внеторговую межгосударственную передачу, предложение о новых технически возможных объемах внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности), в течение 15 календарных дней со дня получения такого предложения информирует официально в письменной форме указанную организацию о согласии с предложенными объемами внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) или об отзыве ранее направленного заявления о заключении договора. При получении согласия с предложенными организацией, уполномоченной на внеторговую межгосударственную передачу, объемами такой передачи договор подписывается на согласованных условиях в соответствии с пунктом 17 настоящих Правил.

Организация, уполномоченная на внеторговую межгосударственную передачу, после получения согласия заявителя с новыми объемами внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) в течение 5 календарных дней информирует в соответствии с правилами информационного обмена заинтересованных системных (сетевых) операторов о планируемых объемах такой передачи.

17. Не позднее чем через 5 календарных дней с даты опубликования цен (тарифов) на услуги по внеторговой межгосударственной передаче организация, уполномоченная на внеторговую межгосударственную передачу, направляет заявителю подписанный со своей стороны проект договора внеторговой межгосударственной передачи (в 2 экземплярах) с учетом согласованных объемов внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности).

Порядок заключения договора внеторговой межгосударственной передачи между заявителем и организацией, уполномоченной на внеторговую межгосударственную передачу, а также порядок урегулирования разногласий при заключении такого договора устанавливаются законодательством государства-члена, на территории которого оказывается услуга по внеторговой межгосударственной передаче, с учетом положений настоящего раздела.

18. Не позднее 2 суток до даты начала оказания услуги по внеторговой межгосударственной передаче организация, уполномоченная на внеторговую межгосударственную передачу, информирует в соответствии с правилами информационного обмена заинтересованных системных операторов о дате начала оказания услуги с указанием следующей информации:

а) межгосударственное сечение (сечения), через которое предполагается осуществлять внеторговую межгосударственную передачу электрической энергии (мощности), а также (при наличии такой информации) указание на административно-территориальные единицы на территории государства-члена, между которыми необходимо ее обеспечить;

б) планируемые сроки, договорный (плановый) объем внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности), в том числе (при наличии) плановые почасовые объемы внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) в планируемом году.

19. Заключение договора внеторговой межгосударственной передачи допускается посредством обмена электронными документами по телекоммуникационным каналам связи при обеспечении электронной идентификации соответствующего лица.

20. Организация, уполномоченная на внеторговую межгосударственную передачу, вправе отказаться от заключения договора внеторговой межгосударственной передачи в следующих случаях:

отсутствие или неполное представление информации, требуемой для заключения договора и указанной в пункте 14 настоящих Правил;

наличие у заявителя невыполненных обязательств по оплате услуги по внеторговой межгосударственной передаче. Соответствующая информация раскрывается организациями, уполномоченными на внеторговую межгосударственную передачу, в соответствии с правилами информационного обмена;

отсутствие технической возможности обеспечить внеторговую межгосударственную передачу электрической энергии (мощности) в объеме, указанном в заявлении о заключении договора;

если внеторговая межгосударственная передача электрической энергии (мощности) предполагается в отношении межгосударственных сечений (сечения), по которым отсутствует договор об урегулировании отклонений, за исключением случая заключения договора с заявителем, указанным в подпункте "б" пункта 9 настоящих Правил.

В случае отказа от заключения договора внеторговой межгосударственной передачи организация, уполномоченная на внеторговую межгосударственную передачу, представляет заявителю обоснование причин отказа.

В целях проверки обоснованности установления организацией, уполномоченной на внеторговую межгосударственную передачу, факта отсутствия технической возможности заявитель, указанный в подпункте "а" пункта 9 настоящих Правил, вправе направить обращение в государственный орган соответствующего государства- члена, уполномоченный на реализацию государственной политики в сфере электроэнергетики, ответ на которое представляется в порядке, предусмотренном законодательством государства-члена.

21. Срок оказания услуги по договору внеторговой межгосударственной передачи, заключенному с потребителем услуги, указанным в подпункте "а" пункта 9 настоящих Правил, определяется в договоре, но не может быть более 1 календарного года.

Если для обеспечения поставки по договору купли-продажи электрической энергии, заключенному на внутреннем электроэнергетическом рынке государства-члена, должен быть заключен договор (договоры) внеторговой межгосударственной передачи с организацией (организациями), уполномоченной на внеторговую межгосударственную передачу, то указанный договор (договоры) должен предусматривать дату начала оказания этой услуги не позднее даты начала поставки по договору купли-продажи.

22. Если потребителем услуги является субъект, указанный в подпункте "б" пункта 9 настоящих Правил, то договор внеторговой межгосударственной передачи заключается до последнего числа месяца начала оказания услуги на срок, согласованный сторонами договора, и вступает в силу с даты, указанной в договоре.

Отсутствие договора (в период согласования условий договора) не является основанием для ограничения перетока электрической энергии по межгосударственным линиям электропередачи.

Стороны договора вправе установить, что условия заключенного ими договора применяются к отношениям, возникшим до заключения этого договора.

23. Договорный (плановый) объем внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) определяется следующим образом:

для потребителя услуги, указанного в подпункте "а" пункта 9 настоящих Правил, - в соответствии с абзацем вторым подпункта "в" пункта 14 и пунктами 15 и 16 настоящих Правил;

для потребителя услуги, указанного в подпункте "б" пункта 9 настоящих Правил, - в соответствии с абзацем третьим подпункта "в" пункта 14 настоящих Правил.

В течение планируемого года потребители услуги, указанные в пункте 9 настоящих Правил, имеют право обратиться в организацию, уполномоченную на внеторговую межгосударственную передачу, с заявлением о пересмотре договорных (плановых) объемов внеторговой межгосударственной передачи в рамках заключенного договора внеторговой межгосударственной передачи с учетом следующего:

потребители услуги, указанные в подпункте "а" пункта 9 настоящих Правил, направляют новые плановые почасовые объемы внеторговой межгосударственной передачи на оставшийся период планируемого года, не превышающие установленных в договоре, не позднее 15 часов 00 минут суток, предшествующих суткам завершения конкурентного отбора при централизованной торговле на сутки вперед для планируемых суток;

потребители услуги, указанные в подпункте "б" пункта 9 настоящих Правил, направляют новые объемы внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) на оставшийся период планируемого года с разбивкой по месяцам не позднее 25-го числа месяца, предшествующего планируемому.

Потребители услуги, указанные в подпункте "а" пункта 9 настоящих Правил, обязаны сообщать в организацию, уполномоченную на внеторговую межгосударственную передачу, реквизиты, дату начала поставки, срок поставки и почасовые объемы поставки по заключенному на внутреннем электроэнергетическом рынке государства-члена договору купли-продажи электрической энергии, требующему урегулирования внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) в рамках заключенного с этой уполномоченной организацией договора внеторговой межгосударственной передачи.

Для потребителя услуги, указанного в подпункте "а" пункта 9 настоящих Правил, суммарный объем поставки по всем заключенным договорам купли-продажи в течение планируемого года на внутреннем электроэнергетическом рынке государства-члена, поставка по которым требует урегулирования внеторговой межгосударственной передачи через электроэнергетическую систему сопредельного государства-члена через соответствующие межгосударственные сечения (сечение), не должен превышать договорный (плановый) объем по договору внеторговой межгосударственной передачи, заключенному уполномоченной на внеторговую межгосударственную передачу организацией в отношении соответствующих межгосударственных сечений (сечения).

24. Фактический объем внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) за расчетный период определяется:

по договору, заключенному с потребителем услуги, указанным в подпункте "а" пункта 9 настоящих Правил, - исходя из совокупности включенных в течение данного расчетного периода в суточный почасовой график сальдо-перетоков электрической энергии через соответствующие межгосударственные сечения плановых объемов внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности);

по договору, заключенному с потребителем услуги, указанным в подпункте "б" пункта 9 настоящих Правил, - в соответствии с согласованным сторонами договора порядком определения объема оказанных услуг. При наличии согласованной государственными органами соответствующих государств-членов, уполномоченными на реализацию государственной политики в сфере электроэнергетики, методики, в соответствии с которой в межгосударственных сечениях определяются объемы поставки электрической энергии при взаимной торговле электрической энергией и оказания услуг по межгосударственной передаче электрической энергии (мощности), в том числе из одной части государства-члена в другую его часть через территорию другого государства-члена, порядок определения объема оказанных услуг по договору внеторговой межгосударственной передачи должен соответствовать такой методике.

Расчетным периодом по указанным договорам является календарный месяц.

25. Договором внеторговой межгосударственной передачи устанавливается порядок разрешения споров между сторонами, предусматривающий процедуру досудебного урегулирования споров, и определяются подсудность споров и право, которое подлежит применению в отношении прав и обязанностей сторон договора.

26. Изменение и расторжение договора внеторговой межгосударственной передачи возможно по соглашению сторон с даты, указанной в соглашении об изменении или расторжении договора, или в одностороннем порядке согласно настоящему пункту.

Договор внеторговой межгосударственной передачи, заключенный с потребителем услуги, указанным в подпункте "а" пункта 9 настоящих Правил, может быть расторгнут в одностороннем порядке:

по инициативе организации, уполномоченной на внеторговую межгосударственную передачу, - в случае неоднократного нарушения потребителем услуги обязательств по оплате оказанной услуги;

по инициативе потребителя услуги - при отсутствии у него задолженности по оплате услуги по данному договору.

В случае одностороннего расторжения договор внеторговой межгосударственной передачи считается расторгнутым с даты, указанной в уведомлении о расторжении договора, направленном способом, определенным в договоре, но не ранее 30 календарных дней с даты направления данного уведомления.

27. Договор внеторговой межгосударственной передачи также прекращается:

при признании потребителя услуги или организации, уполномоченной на внеторговую межгосударственную передачу, в установленном законодательством государства-члена порядке экономически несостоятельным (банкротом);

при ликвидации потребителя услуги, организации, уполномоченной на внеторговую межгосударственную передачу.

При этом в случае прекращения договора внеторговой межгосударственной передачи, заключенного в целях обеспечения функционирования внутреннего электроэнергетического рынка государства-члена, государственными органами соответствующих государств-членов, уполномоченными на реализацию государственной политики в сфере электроэнергетики, обеспечивается взаимодействие иных хозяйствующих субъектов для урегулирования отношений в рамках внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности).

III. Порядок регистрации и учета договоров межгосударственной передачи

28. Договорные обязательства по торговой межгосударственной передаче электрической энергии (мощности) между организациями, уполномоченными на торговую межгосударственную передачу, и потребителями услуг, указанными в пункте 8 настоящих Правил, вытекающие из договора о присоединении, регистрируются в порядке, установленном правилами взаимной торговли, и учитываются при определении свободной пропускной способности межгосударственных сечений в соответствии с правилами, предусмотренными пунктом 7 Протокола.

29. Регистрация договоров внеторговой межгосударственной передачи не осуществляется, если иное не предусмотрено законодательством государства-члена.

30. Организация, уполномоченная на внеторговую межгосударственную передачу, уведомляет о заключении и расторжении договоров внеторговой межгосударственной передачи уполномоченные организации (системных (сетевых) операторов) государства-члена и соответствующего сопредельного государства- члена согласно правилам информационного обмена.

31. Договорные (плановые) объемы внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) по договорам, заключенным с потребителями услуг, указанными в подпункте "а" пункта 9 настоящих Правил, учитываются в суточном почасовом графике сальдо-перетоков электрической энергии через соответствующие межгосударственные сечения в порядке, установленном законодательством государства-члена, а также в соответствии с документами, регламентирующими взаимодействие системных (сетевых) операторов (в том числе третьих стран) и согласованными в целях исполнения договоров (технических соглашений) о параллельной работе сопредельных электроэнергетических систем, заключенных между системными (сетевыми) операторами.

32. По результатам проверки системными (сетевыми) операторами технической реализуемости суточного почасового графика сальдо- перетоков электрической энергии через межгосударственные сечения, проводимой в сутки, предшествующие планируемым, в соответствии с документами, регламентирующими взаимодействие системных (сетевых) операторов (в том числе третьих стран) и согласованными в целях исполнения договоров (технических соглашений) о параллельной работе сопредельных электроэнергетических систем, заключенных между системными (сетевыми) операторами, организация, уполномоченная на внеторговую межгосударственную передачу, уведомляет потребителя услуги об итоговом графике плановых объемов внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) по договору внеторговой межгосударственной передачи в предстоящие сутки.

В случае если от системного (сетевого) оператора государства- члена по результатам проверки технической реализуемости суточного почасового графика сальдо-перетоков электрической энергии, проводимой в сутки, предшествующие планируемым, получено уведомление о необходимости сокращения сальдо-перетоков электрической энергии через некоторые межгосударственные сечения для некоторого часа (часов) планируемых суток, то уполномоченной на подтверждение или корректировку значений сальдо совокупных почасовых объемов поставок электрической энергии в соответствии с правилами, предусмотренными пунктом 7 Протокола, организацией государства-члена (системным (сетевым) оператором) совокупные плановые почасовые объемы внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) для потребителей услуги, указанных в подпункте "а" пункта 9 настоящих Правил, могут быть сокращены.

Указанная уполномоченная организация государства-члена (системный (сетевой) оператор) уведомляет организацию этого государства-члена, уполномоченную на внеторговую межгосударственную передачу, о новом значении совокупных плановых почасовых объемов внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности), а та в свою очередь - потребителей услуги, указанных в подпункте "а" пункта 9 настоящих Правил, о новом значении договорных (плановых) объемов межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) в итоговом графике внеторговой межгосударственной передачи в планируемые сутки.

IV. Заключительные положения

33. Межгосударственная передача электрической энергии (мощности) в интересах субъектов электроэнергетики третьих государств (поставки в третьи государства и между третьими государствами, передача из одной части третьего государства в другую его часть) регулируется в соответствии с пунктом 2 Протокола.

34. Организации, уполномоченные на внеторговую межгосударственную передачу, обязаны раскрывать в соответствии с правилами информационного обмена достоверную информацию, касающуюся доступа к услугам по внеторговой межгосударственной передаче электрической энергии (мощности), включая следующие сведения:

а) порядок заключения договоров внеторговой межгосударственной передачи, примерные формы договора внеторговой межгосударственной передачи для потребителей услуги, указанных в подпункте "а" пункта 9 настоящих Правил;

б) цены (тарифы) на услугу по внеторговой межгосударственной передаче с указанием актуальной ссылки на утвержденные методические указания по расчету цены (тарифа) на эту услугу, размещенные на официальном сайте соответствующего государственного органа государства-члена, уполномоченного на осуществление регулирования и (или) контроля в сфере электроэнергетики, в информационно-телекоммуникационной сети "Интернет";

в) способ осуществления внеторговой межгосударственной передачи через электроэнергетическую систему государства-члена (перемещение либо замещение);

г) все фактические случаи отсутствия технической возможности осуществления внеторговой межгосударственной передачи электрической энергии (мощности) за прошлый календарный год (с указанием соответствующих межгосударственных сечений);

д) иная информация, предусмотренная правилами информационного обмена и законодательством государства-члена.

35. Организации, уполномоченные на торговую межгосударственную передачу, обязаны раскрывать достоверную информацию, касающуюся доступа к услугам по торговой межгосударственной передаче, в соответствии с правилами информационного обмена и договором о присоединении.

36. Контроль за исполнением настоящих Правил осуществляется в соответствии с Договором о Евразийском экономическом союзе от 29 мая 2014 года и законодательством государств-членов.

Нарушение настоящих Правил инфраструктурной организацией общего электроэнергетического рынка Союза, являющейся в соответствии с законодательством государства-члена субъектом естественной монополии, влечет за собой ответственность, предусмотренную законодательством этого государства-члена.

Несоблюдение инфраструктурной организацией общего электроэнергетического рынка Союза настоящих Правил, результатом которого является нарушение прав и законных интересов субъектов общего электроэнергетического рынка Союза, влечет за собой ответственность, предусмотренную гражданским законодательством государства-члена, на территории которого зарегистрирована такая организация, и договором о присоединении.

Совершение инфраструктурной организацией общего электроэнергетического рынка Союза действий, направленных на недопущение, ограничение или устранение конкуренции на общем электроэнергетическом рынке Союза, влечет за собой ответственность, предусмотренную законодательством государства-члена, на территории которого зарегистрирована такая организация, либо ответственность, предусмотренную Договором о Евразийском экономическом союзе от 29 мая 2014 года.