"Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы 2002 жылғы 16 қыркүйек N 1015

Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулы етеді:

"Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық

жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының

жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына

енгізілсін.

Қазақстан Республикасының

Премьер-Министрі

жоба

Қазақстан Республикасының Заңы

Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы

азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн мiндеттi

сақтандыру туралы

Осы Заң тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық

жауапкершілігін міндетті сақтандыру саласынан туындайтын қатынастарды

реттейдi және оны жүргiзудiң құқықтық, қаржылық және ұйымдық негiздерiн

белгiлейдi.

1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Осы Заңда қолданылатын негiзгi ұғымдар

Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар қолданылады:

1) пайда алушы - осы Заңға сәйкес сақтандыру төлемiн алушы болып

табылатын адам;

2) тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгi - тасымалдаушының жолаушыларды тасымалдау кезiнде олардың өмiрiне, денсаулығына және (немесе) мүлкіне келтiрiлген зиянды Қазақстан Республикасының азаматтық заңдарында белгiленген өтеу мiндетi;
3) сақтандырылушы - сақтандырылған адам;
4) жолаушы - өзiнiң еркiн бiлдiру негiзiнде тасымалдаушымен ауызша немесе жазбаша тасымалдау шартын жасасқан жеке тұлға;
5) зардап шеккен адам - тасымалдау кезiнде өмiрiне, денсаулығына және (немесе) мүлкiне зиян келтiрiлген жолаушы;
6) сақтанушы - сақтандырушымен сақтандыру шартын жасасқан адам. Егер сақтандыру шартында өзгеше көзделмесе, сақтанушы бiр мезгiлде сақтандырылушы болып табылады;
7) сақтандыру сыйлықақысы - сақтанушының сақтандырушыға ол сақтанушыға (пайда алушыға) сақтандыру шартында белгiленген мөлшерде сақтандыру төлемiн төлеу мiндеттемесiн қабылдағаны үшiн төлеуге мiндеттi ақша сомасы;
8) сақтандыру сомасы - сақтандыру объектісi сақтандырылған және сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтандырушы жауапкершiлiгінiң шектi көлемiн білдiретiн ақша сомасы;
9) сақтандыру полисi - сақтандырушы Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына сәйкес нөмiрi мен сериясын көрсетiп ресiмдейтiн және сақтанушыға (сақтандырылушыға) берiлетiн сақтандыру шарты;
10) сақтандыру жағдайы - басталуына орай сақтандыру шарты сақтандыру төлемiн төлеудi жүзеге асыруды көздейтiн оқиға;
11) сақтандырушы - сақтандыруды жүзеге асыратын, яғни сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтанушыға немесе пайдасына шартта белгiленген сома (сақтандыру сомасы) шегінде шарт жасалған өзге адамға (пайда алушыға) сақтандыру төлемiн мiндетті төлеудi жүргiзетiн тұлға;
12) шартты франшиза - шығын мөлшерi франшизаның белгiленген мөлшерiнен асқан жағдайларда сақтандыру төлемiн толық көлемде (франшизаның көлемiне азайтусыз) жүзеге асыруды көздейтiн франшиза;
13) франшиза - сақтандырушы өтемейтiн зиян сомасы.

2-бап. Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық
жауапкершiлiгін мiндеттi сақтандыру туралы
Қазақстан Республикасының заңдары

1. Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершiлігін мiндетті сақтандыру туралы Қазақстан Республикасының заңдары Қазақстан Республикасының K951000_ Конституциясына негiзделедi және Қазақстан Республикасының Азаматтық K941000_ кодексiнен, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актілерiнен тұрады.
2. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта осы Заңда көзделгеннен өзгеше ережелер белгiленсе, онда халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.

3-бап. Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық
жауапкершілігiн міндетті сақтандырудың объектiсi

Тасымалдаушының Қазақстан Республикасының азаматтық заңдарында белгiленген жолаушыларды тасымалдау кезінде олардың өмiрiне, денсаулығына және (немесе) мүлкiне келтiрiлген зиянды өтеу мiндетіне байланысты мүлiктiк мүддесi тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру объектiсi болып табылады.

4-бап. Тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық
жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандырудың
мақсаты мен негiзгi принциптерi

1. Тасымалдау кезiнде жолаушылардың мүлiктiк мүдделерiн қорғауды сақтандыру төлемдерiн төлеудi жүзеге асыру арқылы қамтамасыз ету тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершiлігін мiндеттi сақтандырудың (бұдан әрi - мiндетті сақтандыру) мақсаты болып табылады.
2. Міндеттi сақтандырудың негiзгi принциптерi мыналар:
зардап шеккен адамдардың мүліктiк мүдделерiн осы Заңда белгiленген көлемде және тәртіппен қорғауды қамтамасыз ету;
тасымалдаушының тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шарты болған жағдайда оның жолаушыларды және олардың мүлкiн тасымалдауды жүзеге асыруы;
тараптардың тасымалдаушы жауапкершiлігін мiндетті сақтандыру шарты бойынша өз мiндеттемелерiн орындауын қамтамасыз ету.

5-бап. Азаматтық-құқықтық жауапкершілігі тасымалдаушы жауапкершiлiгін
мiндеттi сақтандырылуға жататын адамдар

1. Жолаушыларды және олардың мүлкiн темiржол, теңiз, iшкi су, әуе, автомобиль көлiгi және қалалық электрлi көлiкпен тасымалдауды жүзеге асыратын Қазақстан Республикасы резиденттерiнiң - тасымалдаушылардың азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгi мiндетті сақтандыруға жатады.
2. Тасымалдаушы жолаушыларды және олардың мүлкiн тасымалдау үшін пайдаланылатын көлiк құралының әрқайсысы бойынша өзiнiң азаматтық-құқықтық жауапкершілігiн сақтандыруға мiндеттi.
Тасымалдаушының жолаушылардың алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершілiгiне жасалған ерiктi сақтандыру шарты тасымалдаушыны тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шартын жасасу жөнiндегi мiндеттен босатпайды.

2-тарау. Тасымалдаушы жауапкершiлігін міндетті сақтандыру
жүйесiнiң жұмысын қамтамасыз ету

6-бап. Тасымалдаушы жауапкершілігiн мiндетті сақтандыру жүйесiн
мемлекеттік бақылау

1. Сақтандыру ұйымдарының қызметiн мемлекеттiк қадағалауды сақтандыру қызметiн реттеу және қадағалау жөнiндегі уәкiлетті мемлекеттiк орган Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асырады.
2. Тасымалдаушының осы Заңның тасымалдаушы жауапкершiлiгiн міндетті сақтандыру шартын жасасу бөлігiндегi ережелерiн орындауына мемлекеттiк бақылау жасау мыналарға жүктеледi:
1) Қазақстан Республикасы Iшкi iстер министрлiгiнiң жол полициясы органдарына (бұдан әрi - жол полициясы органдары) - автомобиль көлiгiн және қалалық электр көлiгiн пайдалануға қатысты;
2) көлік саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк органға - темiржол, теңiз, ішкi су, әуе көлiгін пайдалануға қатысты.

7-бап. Тасымалдаушы жауапкершiлігiн мiндеттi сақтандыру шартынсыз
жолаушыларды тасымалдауға жол бермеу

1. Тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндетті сақтандыру шартын жасамаған тасымалдаушының жолаушыларды тасымалдауына жол берілмейдi.
2. Халықаралық тасымалдауды жүзеге асыратын тасымалдаушы Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға сәйкес жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершiлiктi сақтандыру шартын жасасуға мiндетті.
3. Жолаушылар мен олардың мүлкiн тасымалдауды жүзеге асыратын автокөлiк құралын жүргізушi адам тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру жөнiндегі сақтандыру полисiн өзiмен бiрге алып жүруге мiндеттi.
4. Осы баптың 1-тармағын бұзғаны үшін көлiк және коммуникация саласындағы уәкiлетті мемлекеттiк орган тасымалдаушы лицензиясының қолданылуын алты айға дейiнгi мерзiмге тоқтата тұруға құқылы.

8-бап. Тасымалдаушы жауапкершілігін мiндеттi сақтандыруды
жүргізу-ерекшелiктерi

1. Сақтандыру ұйымы ретiнде тiркелген және тасымалдаушы жауапкершілігін мiндеттi сақтандыруды жүзеге асыру құқығына лицензия алуға ниет бiлдiрушi заңды тұлға Қазақстан Республикасының сақтандыру төлемдерiне кепілдiк беру қорын құру және оның қызметi туралы заң актісінде белгіленген тәртіппен аталған қордың қатысушысы болуға міндеттi.
2. Тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыруды жүзеге асыратын сақтандырушы өзiнiң мемлекеттік және орыс тіліндегі қаржылық есебiн тоқсан сайын Қазақстан Республикасының барлық аумағына таратылатын кемiнде екi мерзiмдi баспасөз басылымында жариялауға мiндеттi.
3. Сақтандырушылар сақтандыру тәуекелдерi, сақтандыру жағдайлары және тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру бойынша сақтандыру төлемдерi жөнiндегi ақпарат базасын қалыптастыруды және жүргiзудi жүзеге асыратын ұйымды құруға қатысуға құқылы.

3-тарау. Тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндетті сақтандыру шарты

9-бап. Тасымалдаушы жауапкершiлігін мiндеттi сақтандыру шарты және
оны жасасу тәртібі

1. Тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру сақтанушы мен сақтандырушы арасында осы Заңға сәйкес жасалатын шарт негiзiнде жүзеге асырылады.
2. Тасымалдаушы жауапкершiлiгін мiндеттi сақтандыру шарты мүлiктiң тауарлық құнының жоғалтылуын, сондай-ақ зардап шегушінiң тауарларды жеткізудiң немесе жұмыс жүргiзудiң (қызмет көрсетудiң) мерзiмiн, оның келiсiм-шарттар (шарттар) бойынша өзге де мiндеттемелерiн бұзуына байланысты тұрақсыздық төлемiн өтеудi қоса, зардап шегушiнiң моральдық зиянын және ала алмаған пайдасын өтеудi есептемегенде, зардап шегушiнiң өмiрiне, денсаулығына және (немесе) мүлкiне залал келуден туындаған шығындарды өтеу жөнiндегi сақтандыру төлемiн жүзеге асыруды көздейдi.
3. Тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шарты мiндеттi сақтандырудың осы түрi (класы) бойынша қызметтi жүзеге асыруға арналған лицензиясы бар сақтандырушымен ғана жасалуға тиiс.
Сақтанушы сақтандырушыны таңдауға ерiктi.
Сақтандырушының сақтанушыға тасымалдаушы жауапкершiлiгін мiндеттi сақтандыру шартын жасаудан бас тартуға құқығы жоқ.
Тасымалдаушы жауапкершiлiгiн міндетті сақтандыру шарты бойынша сақтанушы сақтандыру сыйлықақысын төлеуге мiндеттенедi, ал сақтандырушы сақтандыру жағдайы басталған кезде пайда алушыға осы Заңда белгiленген тәртіппен және мөлшерде сақтандыру төлемiн жүзеге асыруға міндеттенедi.
4. Тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шарты сақтандырушының сақтанушыға (сақтандырылушыға) сақтандыру полисiн беруі арқылы жазбаша нысанда жасалады.
Сақтанушының өтiнiшi тасымалдаушы жауапкершiлiгін мiндеттi сақтандыру шартын жасау үшiн негіз болып табылады.
Тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шартында көрсетілуге тиiстi шарттардың толық болмағаны үшiн сақтандырушы жауапты болады. Сақтандыру шарты бойынша оның жекелеген шарттарының толық болмауынан дау туындаған ретте дау сақтанушының пайдасына шешіледi.
5. Тасымалдаушы жауапкершілiгiн мiндеттi сақтандыру шартын жасасқан кезде сақтанушы сақтандырушыдан мiндеттi сақтандыру шарттарын, сақтандыру шарты бойынша өзiнiң құқықтары мен мiндеттерiн түсiндiрудi талап етуге құқылы.
Сақтандырушы сақтанушыдан Қазақстан Республикасының Азаматтық K941000_ кодексiнде көзделген мәліметтерден басқа, осы Заңға сәйкес тасымалдаушы жауапкершілігін мiндеттi сақтандыру шартына енгiзуге қажеттi мәлiметтердi, сондай-ақ осының алдындағы тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шарттары, сақтандыру жағдайлары мен сақтандыру төлемдерi туралы ақпаратты талап етуге құқылы.
6. Тасымалдаушы жауапкершiлігін мiндеттi сақтандыру жөнiндегi сақтандыру полисiн ресiмдеу жөнiндегi талаптар Қазақстан Республикасының сақтандыру және сақтандыру қызметi туралы заңдарында белгіленедi.
7. Сақтандыру полисi жоғалған жағдайда сақтандырушы сақтанушының (сақтандырылушының) жазбаша өтiнiшi негізiнде оған сақтандыру полисiнiң дубликатын беруге мiндетті.
Сақтандыру полисiнiң бланкiсiн жасауға және оның дубликатын ресiмдеуге жұмсалған шығындарды сақтанушы (сақтандырылушы) өтейдi, бұл орайда өтелетiн шығындардың жалпы сомасы өтiнiш берiлген күнге белгiленген 0,1 айлық есептiк көрсеткiштен аспауға тиiс.
8. Егер сақтандырушы тасымалдаушы жауапкершілігiн мiндеттi сақтандыру шартын сақтанушының (сақтандырылушының) немесе зардап шегушiнiң жағдайын осы Заңда көзделгенмен салыстырғанда нашарлатып жiберетiн шартпен жасаса, онда сақтандыру жағдайы басталғанда сақтанушы (сақтандырылушы) және зардап шегушi алдында сақтандырушы осы Заңда белгiленген жағдайлар бойынша мiндеткерлiкте болады.

10-бап. Тасымалдаушы жауапкершiлiгін мiндеттi сақтандыру шартының
қолданылуы

1. Тасымалдаушы жауапкершілігін мiндетті сақтандыру шарты осы Заңға сәйкес зардап шегушi деп танылған барлық адамдарға қатысты қолданылады.
2. Егер тасымалдаушы жауапкершiлігін мiндеттi сақтандыру шартында өзгеше көзделмесе, тасымалдаушы жауапкершiлiгiн міндеттi сақтандыру шарты сақтанушы сақтандыру сыйлықақысын, ал оны мәулетпен төлеген кезде бiрiншi сақтандыру жарнасын төлеген сәттен бастап күшіне енеді және тараптар үшiн мiндетті болады.
3. Тасымалдаушы жауапкершілігiн мiндеттi сақтандыру шарты осы баптың 4-тармағында көзделген жағдайды қоспағанда, ол күшiне енгiзiлген күннен бастап 12 ай мерзiмге жасалады.
Тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шарты сақтандырудың барлық мерзiмi iшiнде қолданылады және бiрiншi басталған сақтандыру жағдайы бойынша қолданылуы тоқтатылмайды.
4. Егер тасымалдаушының жолаушыларды және олардың мүлкiн тасымалдауды жүзеге асыру құқығы 12 айдан аз кезең iшiнде аяқталса, онда мiндеттi сақтандыру шарты осы кезеңге ғана жасалады.
5. Қазақстан Республикасы жасаған халықаралық шартта өзгеше көзделмеген болса, тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шартының қолданылуы Қазақстан Республикасының аумағымен шектеледi.

11-бап. Тасымалдаушы жауапкершілігiн мiндеттi сақтандыру шартын
мерзiмiнен бұрын тоқтату

1. Тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндетті сақтандыру шарты Қазақстан

Республикасының Азаматтық кодексiнде белгiленген жағдайларда мерзiмiнен

бұрын тоқтатылады.

2. Тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шартын мерзiмiнен

бұрын тоқтату үшiн сақтанушы (сақтанушы қайтыс болған жағдайда - оның

мұрагерi (мұрагерлерi)) сақтандырушыға жазбаша өтiнiш бередi.

3. Тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шарты мерзiмiнен

бұрын тоқтатылған кезде сақтанушы сақтандырушының iс жүргізу шығыстарына

ұсталған ақшаны шегерiп тастағаннан кейiн сақтандыру сыйлықақысын мынадай

мөлшерде қайтаруға құқылы:

---------------------------------------------------------------------------

р/с! тасымалдаушы жауапкершілігін ! сақтандырушы ұстап қалатын

N ! мiндетті сақтандыру шарты күшiне ! сақтандыру сыйлықақысының

! енген кезден бастап мерзiмiнен бұрын ! мөлшерi (жылдық сақтандыру

! тоқтатылғанға дейiн өткен мерзiм ! сыйлықақысынан процентпен)

---------------------------------------------------------------------------

1 ! 2 ! 3

---------------------------------------------------------------------------

1. 1 айға дейін, қоса алғанда 20

2. 1 айдан 2 айға дейiн, қоса алғанда 30

3. 2 айдан 3 айға дейiн, қоса алғанда 40

4. 3 айдан 4 айға дейiн, қоса алғанда 50

5. 4 айдан 5 айға дейiн, қоса алғанда 60

6. 5 айдан 6 айға дейiн, қоса алғанда 70

7. 6 айдан 7 айға дейiн, қоса алғанда 75

8. 7 айдан 8 айға дейiн, қоса алғанда 80

9. 8 айдан 9 айға дейiн, қоса алғанда 85

10. 9 айдан 10 айға дейiн, қоса алғанда 90

11. 10 айдан 11 айға дейiн, қоса алғанда 95

12. 11 айдан жоғары 100

---------------------------------------------------------------------------

12-бап. Сақтанушының құқықтары мен мiндеттерi

1. Сақтанушы:

1) сақтандырушыдан тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шарттарын, тасымалдаушы жауапкершілiгін мiндетті сақтандыру шарты бойынша өзiнiң құқықтары мен мiндеттерiн түсiндiрудi талап етуге;
2) сақтандыру полисiн жоғалтып алған жағдайда оның дубликатын алуға;
3) зардап шегушінiң денсаулығына және (немесе) мүлкіне келтiрiлген зиянды бағалау үшiн тәуелсiз сарапшының қызметтерiн пайдалануға;
4) келтiрiлген зиянның мөлшерiн бағалаудың нәтижелерiмен және сақтандырушы немесе тәуелсiз сарапшы жасаған сақтандыру төлемi мөлшерiнiң есебiмен танысуға;
5) тасымалдаушы жауапкершілігiн мiндеттi сақтандыру шартын мерзiмiнен бұрын тоқтатуға;
6) сақтандырушының сақтандыру төлемiн жасаудан бас тарту немесе оның мөлшерiн азайту туралы шешiмiне Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіппен қарсылық білдiруге;
7) осы Заңда көзделген жағдайларда сақтандыру төлемiн алуға құқылы.
Мiндеттi сақтандыру шартында сақтанушының Қазақстан Республикасының азаматтық заңдарына қайшы келмейтiн басқа да құқықтары көзделуі мүмкін.
2. Сақтанушы:
1) тасымалдаушы жауапкершiлігін мiндетті сақтандыру шартын жасау кезінде сақтандырушыға осы Заңға сәйкес мiндеттi сақтандыру шартына енгізуге қажеттi мәлiметтердi ұсынуға;
2) сақтандыру сыйлықақысын тасымалдаушы жауапкершілігін мiндетті сақтандыру шартында белгіленген мөлшерде, тәртiппен және мерзiмде төлеуге;
3) сақтандыру жағдайының басталғаны туралы өзiне белгілi болғаннан бастап бұл жөнiнде үш жұмыс күнiнен кешiктiрмей, қолайлы әдiспен (ауызша, жазбаша) сақтандырушыға тез арада хабарлауға міндеттi. Сақтанушы мен сақтандырылушы бiр адам болмаған жағдайда, сақтандыру жағдайының басталғаны туралы сақтандырушыға ақпарат беру жөнiндегi мiндет сақтандырылушыға жүктеледi. Егер сақтанушының (сақтандырылушының) дәлелдi себептермен көрсетілген әрекеттердi орындау мүмкiндiгi болмаған жағдайда, ол мұны құжаттар арқылы растауы тиiс;
4) сақтандыру жағдайы басталған кезде ықтимал шығындарды болдырмау немесе азайту үшiн қалыптасқан мән-жайға сиымды және қол жетiмдi шаралар, оның iшiнде зардап шеккен адамдардың мүлкiн құтқару және көмек көрсету шараларын қабылдауға;
5) сақтандыру жағдайы және зардап шеккен адамдар туралы тиiстi құзыретті органдарға (жол полициясы және өртке қарсы қызмет органдарына, жедел медициналық жәрдем қызметiне, апатпен күрес қызметiне) хабарлауға;
6) көлiктегі сақтандыру жағдайы туралы акт жасауға;
7) сақтандыру жағдайының басталуына жауапты адамға керi талап (регресс) қою құқығының сақтандырушыға көшуiн қамтамасыз етуге міндетті.
3. Сақтанушының осы баптың 2-тармағының 4), 5) және 7) тармақшаларында көрсетiлген мiндеттерi сақтандыру жағдайы басталған кезде көлiк құралын тiкелей жүргізетiн адамға жүктеледi.

13-бап. Сақтандырушының құқықтары мен мiндеттерi

1. Сақтандырушы:
1) тасымалдаушы жауапкершілігін мiндетті сақтандыру шартын жасасқан кезде сақтанушыдан осы Заңға сәйкес тасымалдаушы жауапкершiлігін мiндеттi сақтандыру шартына енгiзуге қажеттi мәлiметтердi берудi талап етуге;
2) тиiсті мемлекеттік органдар мен ұйымдардан, олардың құзыреттерiне орай, сақтандыру жағдайының басталғанын және зардап шегушiлерге келтiрiлген зиянның мөлшерiн растайтын құжаттарды сұратуға;
3) сақтандыру жағдайының басталу себептерi мен өзге де мән-жайларды және келтiрiлген зиянның мөлшерiн анықтау үшiн зардап шегушiнiң мүлкiн бағалауға;
4) жолаушыларды және олардың мүлкiн тасымалдау кезiнде сақтандырылғандарға келтiрiлген зиянды өтеу туралы талап-арыздар бойынша сотта сақтандырылушының мүддесiн қорғауға;
5) зардап шегушінiң денсаулығына және (немесе) мүлкiне келтiрiлген зиянды бағалау және сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтандыру төлемiнiң мөлшерiн анықтау үшін тәуелсiз сарапшының қызметтерiн пайдалануға;
6) осы Заңның 22-бабында көзделген жағдайларда келтiрiлген зиянға жауапты адамға керi талап қоюға;
7) осы Заңның 23-бабында көзделген негіздемелер бойынша сақтандыру төлемiн толық немесе iшiнара жүзеге асырудан бас тартуға құқылы.
Міндеттi сақтандыру шартында сақтанушының Қазақстан Республикасының азаматтық заңдарына қайшы келмейтiн басқа да құқықтары мен міндеттерi көзделуi мүмкiн.
2. Сақтандырушы:
1) сақтанушыны (сақтандырылушыны) тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шартының шарттарымен таныстыруға, оның тасымалдаушы жауапкершілігін мiндетті сақтандыру шартынан туындайтын құқықтары мен мiндеттерiн түсiндiруге;
2) тасымалдаушы жауапкершiлiгін мiндетті сақтандыру шартын жасасқаннан кейiн сақтанушыға (сақтандырушыға) сақтандыру полисiн, не оны жоғалтып алған жағдайда - дубликатын беруге;
3) сақтандыру жағдайының басталғаны туралы хабар алынған кезде оны бiрден тiркеуге;
4) сақтандыру жағдайының басталғаны туралы хабар алынған сәттен бастап жетi жұмыс күнi iшiнде келтiрiлген зиян мөлшерiн бағалауға, сақтандыру төлемiнiң мөлшерiне жасалған есептеудi көрсете отырып сақтандыру актісiн жасауға және оны танысу үшін пайда алушыға ұсынуға;
5) сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтандыру төлемiн осы Заңда белгiленген мөлшерде, тәртiппен және мерзiмде жүзеге асыруға;
6) сақтанушыға (сақтандырылушыға) олардың сақтандыру жағдайы кезінде шығынды болдырмау немесе азайту үшiн жұмсаған шығыстарын өтеуге;
7) сақтандыру құпиясын қамтамасыз етуге мiндетті.

14-бап. Зардап шегушiнiң құқықтары

1. Зардап шегушi:
1) сақтанушының (сақтандырылушының) жолаушыларды және олардың мүлкiн тасымалдау нәтижесiнде болған сақтандыру жағдайының басталғаны туралы сақтандырушыға хабарлауға;
2) сақтанушының (сақтандырылушының) орнына сақтандыру төлемiн жүзеге асыру үшiн қажетті құжаттарды жинауға және оларды сақтанушымен (сақтандырылушымен) тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндетті сақтандыру шартын жасасқан сақтандырушыға беруге;
3) зардап шегушінiң денсаулығына және (немесе) мүлкiне келтірiлген зиянды көру және мөлшерiне бағалау жүргiзу үшін қатыстырылған тәуелсiз сарапшының қызметтерiн пайдалануға;
4) келтiрiлген зиянның мөлшерiн бағалау нәтижелерiмен және

сақтандырушы немесе қатыстырылған тәуелсiз сарапшы жасаған сақтандыру

төлемi мөлшерiнiң есебiмен танысуға;

5) осы Заңда белгiленген тәртiппен, мөлшерде және мерзiмде сақтандыру

төлемiн алуға;

6) сақтандырушының сақтандыру төлемiн жасаудан бас тарту немесе оның

мөлшерiн негізсiз азайту туралы шешiмiне Қазақстан Республикасының

заңдарында көзделген тәртiппен қарсылық білдiруге;

7) тасымалдаушыға келтiрiлген зиянды келтірiлген зиян сомасының

алынған сақтандыру төлемi сомасынан асатын мөлшерде өтеу туралы талап

қоюға құқылы.

2. Осы Заңда көзделген жағдайларда зардап шегушінің осы баптың

1-тармағымен белгiленген құқықтары пайда алушы ретiнде саналатын өзге

тұлғаларға көшедi.

4-тарау. Сақтандыру сыйлықақысы

15-бап. Сақтандыру сыйлықақысының мөлшерi

1. Тасымалдаушы жауапкершiлiгін мiндетті сақтандыруды жүзеге асырған

кезде бiр көлiк құралы үшiн жылдық сақтандыру сыйлықақыларының мынадай

мөлшерi белгiленедi (айлық есептiк көрсеткiштермен):

---------------------------------------------------------------------------

р/с! көлiк құралының атауы ! жылдық сақтандыру

N ! ! сыйлықақысының мөлшерi

---------------------------------------------------------------------------

1. Автомобиль көлігі

1) жеңiл автомобильдер, автобустар,

микроавтобустар:

7 жолаушы орнына дейiн,

қоса есептегенде 5

жолаушы орны 7-ден 16-ға дейiн 11,5

жолаушы орны 16-дан көп 23

2) трамвайлар, троллейбустар 7

2. Әуе көлігі

1) ұшақтар:

жолаушы орны 50-ге дейiн, қоса 400

есептегенде

жолаушы орны 50-ден 120-ға дейiн 990

жолаушы орны 120-дан 200-ге дейiн 2180

жолаушы орны 200-ден көп 3820

2) тікұшақтар 135

3. Теңіз көлігі

жолаушы орны 50-ге дейiн, қоса 50

есептегенде

жолаушы орны 50-ден 100-ге дейiн 100

жолаушы орны 100-ден 150-ге дейiн 150

жолаушы орны 150-ден 300-ге дейiн 300

жолаушы орны 300-ден көп 530

4. Ішкі су көлігі

жолаушы орны 50-ге дейін, қоса 17,5

есептегенде

жолаушы орны 50-ден 100-ге дейiн; 35

жолаушы орны 100-ден 150-ге дейiн; 50

жолаушы орны 150-ден 300-ге дейiн; 90

жолаушы орны 300-ден көп 160

---------------------------------------------------------------------------

2. Темiржол тасымалын жүзеге асыратын тасымалдаушының жолаушылар

алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн міндеттi сақтандыру бойынша

сақтандыру сыйлықақысының мөлшерi тасымалдаушы жауапкершілігін сақтандыру

шартының қолданылуы кезеңiнде Қазақстан Республикасының аумағы бойынша

жолаушыларды және олардың мүлкін тасымалдаудан алынған (алынуға тиiс)

кiрiс сомасының 0,2 процентiн құрайды.

3. Тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шартын 12 айдан

аз мерзiмге жасаған кезде мынадай сақтандыру сыйлықақыларының мөлшерi

белгіленедi:

---------------------------------------------------------------------------

р/с! сақтандыру мерзiмi ! сақтандыру сыйлықақысының

N ! ! мөлшерi (жылдық сақтандыру

! ! сыйлықақысынан, процентпен)

---------------------------------------------------------------------------

1 ! 2 ! 3

---------------------------------------------------------------------------

1. 1 айға дейiн қоса есептегенде 20

2. 1 айдан 2 айға дейiн, қоса есептегенде 30

3. 2 айдан 3 айға дейiн, қоса есептегенде 40

4. 3 айдан 4 айға дейiн, қоса есептегенде 50

5. 4 айдан 5 айға дейiн, қоса есептегенде 60

6. 5 айдан 6 айға дейiн, қоса есептегенде 70

7. 6 айдан 7 айға дейiн, қоса есептегенде 75

8. 7 айдан 8 айға дейiн, қоса есептегенде 80

9. 8 айдан 9 айға дейiн, қоса есептегенде 85

10. 9 айдан 10 айға дейiн, қоса есептегенде 90

11. 10 айдан 11 айға дейiн, қоса есептегенде 95

12. 11 айдан жоғары 100

---------------------------------------------------------------------------

Осы тармақ темiржол тасымалын жүзеге асыратын тасымалдаушы жасасқан тасымалдаушы жауапкершiлігін мiндеттi сақтандыру шартына қолданылмайды.

16-бап. Сақтандыру сыйлықақысының мөлшерін көбейту

1. Темiржол тасымалын жүзеге асыратын тасымалдаушының жауапкершiлігін мiндеттi сақтандыру шартын жасасқан кезде сақтандырушы осы Заңның 15-бабының 2-тармағында көзделген сақтандыру сыйлықақысының мөлшерiн сақтандырушы өзi жүргізген сақтандыру тәуекелiн бағалау нәтижелерi бойынша, тасымалдаушы жауапкершiлiгiн сақтандыру шартының қолданылуы кезеңiнде Қазақстан Республикасының аумағы бойынша жолаушыларды және олардың мүлкiн тасымалдаудан алынған (алынуға тиiс) кiрiс сомасының 0,5 процентiнен аспайтын мөлшерге дейiн көбейтуi мүмкiн.
2. Темiржол тасымалынан басқа, жолаушылар тасымалының өзге де түрлерiн жүзеге асыратын тасымалдаушының азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шартын жасасқан кезде осы Заңның 15-бабының 1-тармағында көзделген сақтандыру сыйлықақысының мөлшерiн сақтандырушы өзi жүргiзген сақтандыру тәуекелін бағалау нәтижелерi бойынша, бiрақ елу проценттен асырмай көбейтуi мүмкiн.

17-бап. Сақтандыру сыйлықақыларын төлеу тәртiбi мен мерзiмi

1. Сақтандыру сыйлықақыларын төлеу тәртібі мен мерзiмi тасымалдаушы жауапкершілігiн мiндеттi сақтандыру шартында белгiленедi.
2. Егер мiндеттi сақтандыру шартында сақтандыру сыйлықақысын мәулетпен төлеу көзделген болса, онда сақтанушының кезектi сақтандыру жарнасын төлемеуi сақтандырушының осы шартты уақытынан бұрын бұзуына негiз болып табылмайды.
3. Сақтанушы кезектi сақтандыру жарнасын уақтылы төлемеген жағдайда сақтандырушыға Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiнiң K941000_ 353-бабында белгiленген тәртiппен және мөлшерде тұрақсыздық айыбын төлеуге мiндеттi.

5-тарау. Сақтандыру жағдайын, келтiрiлген зиянның және
сақтандыру төлемінің мөлшерiн анықтау

18-бап. Сақтандыру жағдайын және келтiрiлген зиянның
мөлшерiн анықтау

1. Тасымалдау кезiнде жолаушылардың өмiріне, денсаулығына және (немесе) мүлкiне келтiрiлген зиянды өтеу жөнiнде тасымалдаушының азаматтық-құқықтық жауапкершілігінiң басталу фактісi тасымалдаушы жауапкершілігiн мiндеттi сақтандыру жөнiндегі сақтандыру жағдайы деп танылады.
Сақтандыру жағдайы басталған кезде сақтандырушы осы Заңның 19-бабының 1-тармағында белгiленген жауапкершілік көлемi шегінде зардап шегушiнiң өмiрiне, денсаулығына және (немесе) мүлкiне келтiрiлген зиянды өтеу түрінде сақтандыру төлемiн жасауға мiндеттi.
2. Зардап шегушінiң өмiрi мен денсаулығына келтiрiлген зиянға зардап шегушінiң өлiмiмен, еңбекке жарамдылығын уақытша немесе тұрақты жоғалтумен байланысты зиянның материалдық көрiнуi жатады.
Зардап шегушінiң өмiрiне және денсаулығына келтiрiлген зиянның мөлшерi осы Заңға сәйкес денсаулық сақтау ұйымдары берген құжаттар негiзінде айқындалады.
3. Зардап шегушінiң мүлкiне келтiрiлген зиянға тасымалдау кезiнде тасымалдаушының тасымалдауға алынған (багаж) және (немесе) жолаушының жанындағы (қолындағы) жоғалған, жетiспейтiн немесе бүлiнген (зақымданған) мүлiктiң құны жатады.
Багаж және (немесе) жолаушының жанындағы (қолындағы) заттары тасымалдаушының кiнәсiнен жоғалған, жетiспеген және (немесе) бүлiнген (зақымданған) жағдайда келтiрiлген зиянның мөлшерi мынадай түрде белгiленедi:
1) багаж, сондай-ақ жолаушының жанындағы (қолындағы) заттар жоғалған немесе жетiспеген жағдайда - жоғалған немесе жетiспеген багаждың, жолаушының жанындағы (қолындағы) заттардың құны мөлшерiнде;
2) багаж, сондай-ақ жолаушының жанындағы (қолындағы) заттар бүлiнген (зақымданған) жағдайда - құны төмендеген сома мөлшерiнде, ал багаж, сондай-ақ жолаушының жанындағы (қолындағы) заттарды қалпына келтiруге мүмкiндiк болмаған жағдайда - олардың құны мөлшерiнде;
3) тасымалдауға құны жарияланып тапсырылған багаж жоғалғанда -

багаждың жарияланған құны мөлшерiнде.

19-бап. Сақтандыру төлемiнiң мөлшерiн анықтау

1. Сақтандырушының бiр сақтандыру жағдайы (сақтандыру сомасы) бойынша

жауапкершiлігінiң шектi көлемi мынадай (айлық есептік көрсеткiшпен):

1) теңiз және әуе тасымалы бойынша:

әрбiр зардап шегушінің өмiрiне және денсаулығына келтiрiлген зиян

үшін және ол мыналарға әкеп соқса:

қаза тапса - 2000;

мүгедектiк белгiленсе I топ - 1600;

II топ - 1200;

III топ - 800;

еңбекке жалпы жарамдылығын уақытша жоғалтуға - амбулаториялық және

(немесе) стационарлық емделуге жұмсалған нақты шығыстар мөлшерiнде, бiрақ

200-ден аспайды. Мұндайда әрбір стационарлық емделу күні үшін сақтандыру

төлемінің мөлшері кемінде 1,5 айлық есептік көрсеткіш болуы тиіс;

әрбiр зардап шегушінің мүлкiне келтiрiлген зиян үшiн - келтiрiлген

зиян мөлшерiнде, бiрақ 250-ден аспайды;

2) темір жол, ішкі су және автомобиль тасымалы бойынша:

әрбiр зардап шегушінің өміріне және денсаулығына келтiрiлген зиян

үшiн және ол мыналарға әкеп соқса:

қаза тапса - 1000;

мүгедектiк белгiленсе I топ - 800;

II топ - 600;

III топ - 400;

еңбекке жалпы жарамдылығын уақытша жоғалтуға - амбулаториялық және (немесе) стационарлық емделуге жұмсалған нақты шығыстар мөлшерiнде, бiрақ 200-ден аспайды. Мұндайда әрбір стационарлық емделу күні үшін сақтандыру төлемінің мөлшері кемінде 1,5 айлық есептік көрсеткіш болуы тиіс;
әрбiр зардап шегушінің мүлкiне келтiрiлген зиян үшiн - келтiрiлген зиян мөлшерiнде, бiрақ 250-ден аспайды.
2. Сақтандыру төлемiнiң мөлшерiн есептеу үшiн сақтандыру төлемi жасалған күнгi айлық есептiк көрсеткiш пайдаланылады.
3. Тасымалдаушы жауапкершілігін мiндеттi сақтандыру шарты бойынша шартты франшиза бір сақтандыру жағдайы бойынша және әрбір зардап шегуші бойынша айлық есептiк көрсеткiштiң бес еселенген мөлшерiн құрайды. Келтiрiлген зиянның мөлшерi шартты франшизаның белгiленген мөлшерiнен асқан жағдайларда сақтандыру төлемi толық мөлшерде төленедi.
4. Сақтанушы (сақтандырылушы) шығындарды болдырмау немесе азайту мақсатында шеккен шығындар, егер мұндай шығындар қажетті болса немесе сақтандырушының нұсқауларын орындау үшін жүргізілсе, тіпті ол шаралар сәтсіз болса да, сақтандырушының өтеуіне жатады.
Мұндай шығындар нақты мөлшерде өтеледі, мұндайда сақтандыру төлемінің және шығындар өтемақысының жалпы сомасы тасымалдаушы жауапкершiлiгiн міндетті сақтандыру шартында белгіленген сақтандыру сомасынан аспауы тиіс. Егер шығындар сақтанушы (сақтандырылушы) сақтандырушының нұсқауын орындау нәтижесінде туындаған болса, олар сақтандыру сомасына қатыссыз, толық мөлшерде өтеледі.
Көрсетiлген шығыстарды сақтандырушы шығынға ұшыраған адамға тiкелей өтейдi.
5. Сақтандыру сомасы келтiрiлген зиянды толығымен өтеуге жетпеген кезде тасымалдаушы зардап шегушіге сақтандыру сомасы мен зиянның нақты мөлшерi арасындағы айырмашылықты өтейдi.
6. Зардап шеккен адам қайтыс болған жағдайда, сақтандырушы зардап шегушінi жерлеген адамға жерлеуге қажеттi шығыстарды нақты шығын мөлшерінде, бiрақ тасымалдаушы жауапкершілiгін міндеттi сақтандыру шартында белгіленген сақтандыру сомасы шегiнде өтейді.

20-бап. Сақтандыру төлемiн жүзеге асырудың жалпы талаптары

1. Сақтандырушыға сақтандыру төлемi туралы талапты сақтанушы (сақтандырушы) немесе пайда алушы болып табылатын өзге адам сақтандыру төлемiн жүзеге асыру үшін қажетті құжаттарды қоса жазбаша түрде бередi.
2. Сақтандыру төлемi туралы өтiнiшке мынадай құжаттар қоса берiледi:
1) сақтандыру полисi (оның дубликаты);
2) сақтандыру жағдайының басталу фактісiн және үшіншi тұлғаларға келтiрілген зиянның мөлшерiн растайтын құжат;
3) көлiктегi сақтандыру жағдайы туралы тасымалдаушы жасаған акті;
4) жол жүру билетi немесе жолаушыға билет берiлген жағдайда оның орнындағы құжат (тасымалдаушы растаған билеттердi сату ведомосiнiң көшірмесi немесе билет түбiртегiнiң көшірмесi) немесе белгiленген тәртiппен ресiмделген куәлардың көрсетуi;
5) зардап шегушiнiң еңбекке уақытша жарамсыздық мерзiмi туралы денсаулық сақтау ұйымдары анықтамасының немесе мүгедектiк белгiленген жағдайда - мамандандырылған мекеменiң зардап шегушiге мүгедектiк белгiлеу туралы анықтамасының көшiрмесi;
6) зардап шегушiнiң қайтыс болғаны туралы куәлiктiң нотариат куәландырған көшiрмесi және зардап шегушi қайтыс болған жағдайда пайда алушының зиянды өтеуге құқығын растайтын құжат (көшiрмесi);
7) мүлiкке зиян келтiрiлген жағдайда зардап шегушiнiң жоғалған, жетiспеген немесе бүлінген (зақымдалған) мүлкiнiң тiзбесi;
8) сақтандыру жағдайы басталған кезде шығынды болдырмау немесе азайту мақсатында сақтанушыға (сақтандырылушыға) келтiрiлген шығыстарды растайтын құжаттар - олар болған кезде.
Сақтандырушының сақтанушыдан (сақтандырылушыдан) не зардап шегушiден басқа қосымша құжаттарды талап етуiне жол берiлмейдi.
3. Құжаттарды қабылдаған сақтандырушы өтiнiш берушіге ұсынылған құжаттардың толық тiзбесiн және оларды қабылдаған күндi көрсете отырып анықтама беруге мiндетті.
4. Зиян шегушi (ол қайтыс болған жағдайда Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес зардап шегушiнiң қайтыс болуына байланысты зиянды өтеуге құқығы бар адам), сондай-ақ сақтанушы (сақтандырылушы) немесе зиян шегушіге осы Заңда белгiленген сақтандыру жауапкершілігiнiң көлемi шегінде келтiрiлген зиянды өтеушi және сақтандыру төлемiне құқық алған өзге тұлға пайда алушы болып табылады.
5. Зардап шегушiнiң өмiрiне және денсаулығына келтiрiлген зиян үшiн сақтандыру төлемi оған (зиянды өтеуге құқығы бар адамдарға) басқа жеке сақтандыру шарттары бойынша есептелген сомаға тәуелсiз түрде жүзеге асырылады.
6. Зардап шегушiнiң жазбаша ресiмделген өтiнiшi немесе нотариат куәландырған сенiмхаты бойынша сақтандыру төлемi оған оның денсаулығын және (немесе) мүлкiн қалпына келтiру жөнiнде қызмет көрсеткен (көрсететiн) тұлғаға тiкелей төленуі мүмкін.
7. Сақтандыру төлемдерiн жүзеге асыру кезiнде сақтандырушының пайда алушыдан оның сақтандырушыға талап қою құқығын шектейтiн шарттарын қабылдауын талап етуге құқығы жоқ.

21-бап. Сақтандыру төлемiн жүзеге асыру тәртiбi

1. Сақтандырушы сақтандыру төлемiн осы Заңның 20-бабында көзделген құжаттарды алған күннен бастап жетi жұмыс күнi iшiнде төлейдi.
2. Сақтандыру төлемiнiң мөлшерiне пайда алушы қарсылық білдiрген жағдайда сақтандырушы сақтандыру төлемiн осы баптың 1-тармағында белгiленген мерзiм iшiнде аталған тұлғалардың бiрде-бiрi қарсылық білдiрмеген бөлiгінде кідiртпей төлеуге мiндеттi.
Сақтандыру төлемiнiң қарсылық болған бөлiгiн сақтандырушы бiтiм келiсiмi жасалған және оны сот бекiткен күннен бастап үш жұмыс күнi iшiнде, не егер сот шешiмдi шұғыл орындауды ұйғармаса, осы дау бойынша соттың шешiмi заңды күшіне енген күннен бастап төлеуі тиiс.
3. Егер сақтандыру жағдайының басталуына әкеп соққан жағдайдың нәтижесiнде зардап шегушiнiң денсаулығы нашарлап кетсе (мүгедектiгi немесе мүгедектiктiң неғұрлым жоғары тобы белгіленсе) не ол қайтыс болса, онда сақтандырушы зардап шегушiден (пайда алушыдан) келiп түскен өтiнiштiң және тиiсті құжаттардың негізiнде, осы Заңда белгiленген тәртiппен және мөлшерде сақтандыру төлемi сомасына қайта есептеу жүргiзуге мiндетті. Мұндайда сақтандыру төлемiнiң сомасын қайта есептеу кезiнде бұрын төленген сомалар есепке алынады.
4. Сақтандыру төлемi уақтылы төленбеген кезде сақтандырушы пайда алушыға Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексiнiң 353-бабында белгiленген тәртiппен және мөлшерде тұрақсыздық айыбын төлеуге мiндеттi.

22-бап. Зиян келтiрген адамға керi талап қою құқығын қолдану

1. Сақтандыру төлемін жүзеге асырған сақтандырушы сақтанушыға (сақтандырылушыға) төленген сома шегінде мынадай жағдайларда керi талап (регресс) қоюға құқылы:
1) сақтанушының (сақтандырылушының) азаматтық-құқықтық жауапкершілiгі оның қажеттi қорғану және шұғыл қажеттiлiк жағдайында жасалған iс-әрекеттердi қоспағанда, сақтандыру жағдайының туындауына бағытталған не оның басталуына ықпал ететiн қасақана әрекеттерi салдарынан болса;
2) сақтанушының (сақтандырылушының) азаматтық-құқықтық жауапкершілiгi оның көлiк құралын алкогольден, есiрткiден немесе токсикоманиялық мас күйiнде жүргiзу салдарынан басталса;
3) көлік құралын жүргiзушi адам көлiк құралын жүргiзуге құқығы болмаса;
4) сот талқылауы барысында сақтандыру жағдайы көлiк құралының техникалық ақауы салдарынан болғаны, ол туралы сақтанушының (сақтандырылушының) бiлгенi немесе бiлуге тиiстi анықталса;
5) көлік құралын оның техникалық қызметiне сай емес мақсаттарға пайдаланса;
6) сақтанушы (сақтандырылушы) сақтандыру жағдайынан болатын шығындарды азайту жөнiндегi шараларды қасақана қолданбаса.
2. Егер осы баптың 1-тармағында атап көрсетiлген жағдайларда келтірілген зиянға кiнәлi адам көлiк құралын оның иесiмен еңбек қатынасына орай немесе оның иесiнiң қатысуымен мәміленi жазбаша түрде ресiмдемей пайдаланса, онда сақтандырушы осы көлiк құралының иесiне керi талап (регресс) қоюға құқылы.
3. Сақтандыру төлемiн жүзеге асырған сақтандырушыға сақтанушының (сақтандырылушының) сақтандырудың нәтижесiнде өтелген шығын үшiн жауапты адамға керi талап қою (регресс) құқығы төленген сома шегiнде көшедi.

23-бап. Сақтандырушыны сақтандыру төлемiн жүзеге
асырудан босатудың негiздерi

1. Сақтандыру жағдайы мына жағдайлардан болса, сақтандырушы сақтандыру төлемiн толық немесе iшiнара төлеуден бас тартуға құқылы:
1) жолаушының, қажетті қорғану және шұғыл қажеттілік жағдайында жасаған iс-әрекеттерiн қоспағанда, сақтандыру жағдайының туындауына бағытталған не оның басталуына ықпал ететiн қасақана әрекеттерiнен;
2) пайда алушының Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде белгiленген тәртіппен сақтандыру жағдайымен себептiк байланыста болған қасақана қылмыс немесе әкiмшiлiк құқық бұзушылық деп танылған әрекеттерінен.
2. Сақтандырушының сақтандыру төлемдерiн жүзеге асырудан бас тартуына мыналар да негiз бола алады:
1) сақтанушының тиiстi өтемiн шығынды келтiруге кiнәлi адамнан алуы;
2) осы Заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, сақтандырушыға сақтандыру жағдайының бастауы туралы хабарламау;
3) зардап шегушiнiң ақша, бағалы қағаздар, алтын, күмiстен жасалған бұйымдар, асыл тастар, әсемдiк бұйымдар, өнер туындылары немесе басқа да құндылықтар түрiндегі мүлкiне зиян келтiру.
3. Сақтандыру жағдайының басталғандығы туралы сақтандырушыға уақтылы хабарламау немесе хабарламай қою, егер бұл дәлелдi себептермен байланысты болса және сақтандыру оқиғасының басталғандығы, зардап шегушiнiң өмiрiне немесе денсаулығына зиян келтiрiлгендiгі туралы деректi растайтын тиiстi құжаттар ұсынылса және мүлiк қарауға сақтандыру жағдайы басталғаннан кейiнгi күйiнде ұсынылса, сақтандыру төлемiн төлеуден бас тарту үшiн негiз бола алмайды.
4. Сақтандыру төлемiнен бас тарту үшiн негiздер болған жағдайда сақтандырушы сақтандыру төлемiнен толық немесе iшiнара бас тарту туралы себебi көрсеткен тиiстi жазбаша шешiмдi сақтандыру төлемi туралы талап қойған адамға талап ұсынылған күннен бастап жетi жұмыс күнi iшiнде жiберуге міндеттi.
5. Мiндетті сақтандыру шартының тараптары және (немесе) зардап шегушiлер арасында сақтандыру төлемiнiң мөлшерiне қатысты дау болған кезде сақтандырушы сақтандыру төлемiн төлеудi осы Заңның 22-бабында көзделген тәртiппен жүзеге асыруға мiндеттi.
6. Егер сақтандыру жағдайы мыналардың салдарынан болса, сақтандырушы

сақтандыру төлемiн төлеудi жүзеге асырудан босатылады:

1) ядролық жарылыстың, радиацияның немесе радиоактивтiк уланудың

әсерi;

2) әскери қимылдар;

3) азаматтық соғыс, түрлi сипаттағы халық толқулары, жаппай

тәртiпсiздiк немесе ереуілдер.

7. Сақтандырушының осы бапта көзделгеннен өзге негiздер бойынша

сақтандыру төлемiн төлеуден бас тартуына құқығы жоқ.

6-тарау. Қорытынды ережелер

24-бап. Дауларды қарау тәртiбi

Тасымалдаушы жауапкершiлiгiн мiндеттi сақтандыру шартынан туындайтын

даулар Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен қаралады.

25-бап. Қазақстан Республикасының тасымалдаушы жауапкершiлігін

мiндеттi сақтандыру жөнiндегi заңдарын бұзғаны үшiн жауапкершiлiк

1. Сақтанушы ретiнде оны жүзеге асыруға мiндеттi тұлғаның, сондай-ақ сақтандырушы ретiнде мiндеттi болатын сақтандыру ұйымының сақтандырудан жалтаруы Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде белгiленгендей жауапқа тартылады.
2. Сақтандыру жағдайын қасақана жасау, сондай-ақ сақтандыру төлемiн

заңсыз алуға бағытталған өзге де алаяқтық әрекеттер Қазақстан

Республикасының қылмыстық заңдарына сәйкес жауап беруге әкеп соқтырады.

3. Қазақстан Республикасының тасымалдаушы жауапкершiлігін мiндеттi

сақтандыру жөнiндегi заңдарын бұзуға кiнәлi адамдар жолаушылар алдында

Қазақстан Республикасының заң актiлерiне сәйкес жауап бередi.

Қазақстан Республикасының

Президентi

Мамандар:

Багарова Ж.А.,

Қасымбеков Б.А.

О проекте Закона Республики Казахстан "Об обязательном страховании гражданско-правовой ответственности перевозчика перед пассажирами"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 16 сентября 2002 года N 1015

Правительство Республики Казахстан постановляет:

Внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан

проект Закона Республики Казахстан "Об обязательном страховании

гражданско-правовой ответственности перевозчика перед пассажирами".

Премьер-Министр

Республики Казахстан

Проект

Закон Республики Казахстан

Об обязательном страховании гражданско-правовой

ответственности перевозчика перед пассажирами

Настоящий Закон регулирует отношения, возникающие в области

обязательного страхования гражданско-правовой ответственности перевозчика

перед пассажирами, и устанавливает правовые, финансовые и организационные

основы его проведения.

Глава I. Общие положения

Статья 1. Основные понятия,
используемые в настоящем Законе

В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
1) выгодоприобретатель - лицо, которое в соответствии с настоящим Законом является получателем страховой выплаты;
2) гражданско-правовая ответственность перевозчика перед пассажирами - установленная гражданским законодательством Республики Казахстан обязанность перевозчика возместить вред, причиненный жизни, здоровью и (или) имуществу пассажиров при их перевозке;
3) застрахованный - лицо, в отношении которого осуществляется страхование;
4) пассажир - физическое лицо, заключившее договор перевозки с перевозчиком в устной или письменной форме на основании своего волеизъявления;
5) потерпевший - пассажир, жизни, здоровью и (или) имуществу которого причинен вред при осуществлении перевозки;
6) страхователь - лицо, заключившее договор страхования со страховщиком. Если иное не предусмотрено договором страхования, страхователь одновременно является застрахованным;
7) страховая премия - сумма денег, которую страхователь обязан уплатить страховщику за принятие последним обязательств произвести страховую выплату страхователю (выгодоприобретателю) в размере, определенном договором страхования;
8) страховая сумма - сумма денег, на которую застрахован объект страхования и которая представляет собой предельный объем ответственности страховщика при наступлении страхового случая;
9) страховой полис - договор страхования, оформляемый страховщиком в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан с указанием номера и серии и выдаваемый страхователю (застрахованному);
10) страховой случай - событие, с наступлением которого договор страхования предусматривает осуществление страховой выплаты;
11) страховщик - лицо, осуществляющее страхование, то есть обязанное при наступлении страхового случая произвести страховую выплату страхователю или иному лицу, в пользу которого заключен договор (выгодоприобретателю), в пределах определенной договором суммы (страховой суммы);
12) условная франшиза - франшиза, предусматривающая осуществление страховой выплаты в полном объеме (без уменьшения на величину франшизы) в случаях, когда размер убытка превышает установленный размер франшизы;
13) франшиза - сумма ущерба, не подлежащая возмещению страховщиком.

Статья 2. Законодательство Республики Казахстан
об обязательном страховании гражданско-правовой
ответственности перевозчика перед пассажирами

1. Законодательство Республики Казахстан об обязательном страховании гражданско-правовой ответственности перевозчика перед пассажирами основывается на K951000_ Конституции Республики Казахстан и состоит из K941000_ Гражданского кодекса Республики Казахстан, настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.
2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые предусмотрены настоящим Законом, то применяются правила международного договора.

Статья 3. Объект обязательного страхования
гражданско-правовой ответственности
перевозчика перед пассажирами

Объектом обязательного страхования гражданско-правовой ответственности перевозчика перед пассажирами является имущественный интерес перевозчика, связанный с его обязанностью, установленной гражданским законодательством Республики Казахстан, возместить вред, причиненный жизни, здоровью и (или) имуществу пассажиров при их перевозке.

Статья 4. Цель и основные принципы обязательного
страхования гражданско-правовой ответственности
перевозчика перед пассажирами

1. Целью обязательного страхования гражданско-правовой ответственности перевозчика перед пассажирами (далее - обязательное страхование ответственности перевозчика) является обеспечение защиты имущественных интересов пассажиров при их перевозке посредством осуществления страховых выплат.
2. Основными принципами обязательного страхования ответственности перевозчика являются:
обеспечение защиты имущественных интересов потерпевших, в объеме и порядке, установленных настоящим Законом;
осуществление перевозчиком перевозки пассажиров и их имущества при условии наличия у него договора обязательного страхования ответственности перевозчика;
обеспечение выполнения сторонами своих обязательств по договору обязательного страхования ответственности перевозчика.

Статья 5. Лица, гражданско-правовая ответственность
которых подлежит обязательному страхованию
ответственности перевозчика

1. Обязательному страхованию подлежит гражданско-правовая ответственность перевозчиков - резидентов Республики Казахстан, осуществляющих перевозку пассажиров и их имущества на железнодорожном, морском, внутреннем водном, воздушном, автомобильном и городском электрическом транспорте.
2. Перевозчик обязан застраховать свою гражданско-правовую ответственность по каждой единице транспортного средства, используемого для перевозки пассажиров и их имущества.
Заключение договора добровольного страхования гражданско-правовой ответственности перевозчика перед пассажирами не освобождает перевозчика от обязанности по заключению договора обязательного страхования ответственности перевозчика.

Глава 2. Обеспечение функционирования системы
обязательного страхования ответственности перевозчика

Статья 6. Государственный контроль системы
обязательного страхования ответственности перевозчика

1. Государственный надзор за деятельностью страховых организаций осуществляется уполномоченным государственным органом по регулированию и надзору за страховой деятельностью в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
2. Государственный контроль за выполнением перевозчиком настоящего Закона в части заключения договора обязательного страхования ответственности перевозчика, возлагается на:
1) органы дорожной полиции Министерства внутренних дел Республики Казахстан (далее - органы дорожной полиции) - в отношении эксплуатации автомобильного и городского электрического транспорта;
2) уполномоченный государственный орган в области транспорта и коммуникаций - в отношении эксплуатации железнодорожного, морского, внутреннего водного и воздушного транспорта.

Статья 7. Недопустимость перевозки пассажиров
без договора обязательного страхования
ответственности перевозчика

1. Перевозка пассажиров перевозчиком, не заключившим договор обязательного страхования ответственности перевозчика, не допускается.
2. Перевозчик, осуществляющий международные перевозки, обязан заключить договор страхования гражданско-правовой ответственности перед пассажирами в соответствии с международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан.
3. Лицо, управляющее автотранспортным средством, осуществляющее перевозку пассажиров и их имущества, обязано иметь при себе страховой полис обязательного страхования ответственности перевозчика.
4. За нарушение пункта 1 настоящей статьи, уполномоченный государственный орган в области транспорта и коммуникаций вправе приостановить действие лицензии перевозчика на срок до шести месяцев.

Статья 8. Особенности проведения обязательного
страхования ответственности перевозчика

1. Юридическое лицо, зарегистрированное в качестве страховой организации и желающее получить лицензию на право осуществления обязательного страхования ответственности перевозчика обязано стать участником фонда гарантирования страховых выплат в порядке, определенном законодательным актом Республики Казахстан о создании и деятельности названного фонда.
2. Страховщик, осуществляющий обязательное страхование ответственности перевозчика, обязан ежеквартально публиковать свою финансовую отчетность на государственном и русском языках не менее, чем в двух периодических печатных изданиях, распространяемых на всей территории Республики Казахстан.
3. Страховщики вправе участвовать в создании организации, осуществляющей формирование и ведение информационной базы данных по страховым рискам, страховым случаям и страховым выплатам по обязательному страхованию ответственности перевозчика.

Глава 3. Договор обязательного страхования
ответственности перевозчика

Статья 9. Договор обязательного страхования
ответственности перевозчика и порядок его заключения

1. Обязательное страхование ответственности перевозчика осуществляется на основании договора, заключаемого между страхователем и страховщиком в соответствии с настоящим Законом.
2. Договором обязательного страхования ответственности перевозчика предусматривается осуществление страховой выплаты по возмещению убытков, вызванных причинением вреда жизни, здоровью и (или) имуществу потерпевшего, за исключением возмещения морального вреда и упущенной выгоды потерпевшего, включая утрату товарной стоимости имущества, а также возмещения неустойки в связи с нарушением потерпевшим сроков поставки товаров или производства работ (оказания услуг), иных его обязательств по контрактам (договорам).
3. Договор обязательного страхования ответственности перевозчика должен быть заключен только со страховщиком, имеющим лицензию на право осуществления деятельности по данному виду (классу) обязательного страхования.
Страхователь свободен в выборе страховщика.
Страховщик не вправе отказать страхователю в заключении договора обязательного страхования ответственности перевозчика.
По договору обязательного страхования ответственности перевозчика страхователь обязуется уплатить страховую премию, а страховщик обязуется, при наступлении страхового случая, осуществить страховую выплату выгодоприобретателю в порядке и размере, установленных настоящим Законом.
4. Договор обязательного страхования ответственности перевозчика заключается в письменной форме путем выдачи страховщиком страхователю (застрахованному) страхового полиса.
Основанием для заключения договора обязательного страхования ответственности перевозчика является заявление страхователя.
Ответственность за неполноту условий, подлежащих указанию в договоре обязательного страхования ответственности перевозчика, несет страховщик. В случае возникновения спора по договору страхования вследствие неполноты отдельных его условий спор решается в пользу страхователя.
5. При заключении договора обязательного страхования ответственности перевозчика страхователь вправе требовать от страховщика разъяснения условий обязательного страхования, своих прав и обязанностей по договору страхования.
Страховщик вправе, кроме сведений, предусмотренных K941000_ Гражданским кодексом Республики Казахстан, требовать от страхователя представления сведений, необходимых для внесения в договор обязательного страхования ответственности перевозчика в соответствии с настоящим Законом, а также информации о предшествующих договорах обязательного страхования ответственности перевозчика, страховых случаях и страховых выплатах.
6. Требования по оформлению страхового полиса по обязательному страхованию ответственности перевозчика устанавливаются законодательством Республики Казахстан о страховании и страховой деятельности.
7. В случае утери страхового полиса страховщик обязан на основании письменного заявления страхователя (застрахованного) выдать ему дубликат страхового полиса.
Расходы на изготовление бланка страхового полиса и оформление его дубликата возмещаются страхователем (застраховавшем), при этом общая сумма возмещаемых расходов не должна превышать 0,1 месячного расчетного показателя, установленного на дату подачи заявления.
8. Если страховщик заключил договор обязательного страхования ответственности перевозчика на условиях, ухудшающих положение страхователя (застрахованного) или потерпевшего по сравнению с тем, которое предусмотрено настоящим Законом, то при наступлении страхового случая страховщик несет обязательства перед страхователем (застрахованным) и потерпевшим на условиях, установленных настоящим Законом.

Статья 10. Действие договора обязательного
страхования ответственности перевозчика

1. Договор обязательного страхования ответственности перевозчика действует в отношении всех лиц, признанных потерпевшими в соответствии с настоящим Законом.
2. Договор обязательного страхования ответственности перевозчика вступает в силу и становится обязательным для сторон с момента уплаты страхователем страховой премии, а при уплате ее в рассрочку первого страхового взноса, если условиями договора обязательного страхования ответственности перевозчика не предусмотрено иное.
3. Договор обязательного страхования ответственности перевозчика заключается сроком на 12 месяцев с даты вступления его в силу, за исключением случая, предусмотренного пунктом 4 настоящей статьи.
Договор обязательного страхование ответственности перевозчика действует в течение всего срока страхования и не прекращает свое действие по первому наступившему страховому случаю.
4. В случае если право перевозчика осуществлять перевозку пассажиров и их имущества истекает в течение периода, составляющего менее 12 месяцев, то договор обязательного страхования заключается только на данный период.
5. Действие договора обязательного страхования ответственности перевозчика ограничивается территорией Республики Казахстан, если иное не предусмотрено международным договором, заключенным Республикой Казахстан.

Статья 11. Досрочное прекращение договора
обязательного страхования ответственности перевозчика

1. Договор обязательного страхования ответственности перевозчика

прекращается досрочно в случаях, установленных

K941000_

Гражданским

кодексом Республики Казахстан.

2. Для досрочного прекращения договора обязательного страхования

ответственности перевозчика страхователь (в случае смерти страхователя -

его наследник (наследники)) подает письменное заявление страховщику.

3. При досрочном прекращении договора обязательного страхования

ответственности перевозчика страхователь имеет право на возврат страховой

премии за вычетом удержания страховщиком расходов на ведение дела в

следующих размерах:

___________________________________________________________________________

N ! срок, прошедший с момента ! размер страховой премии,

п/п! вступления в силу договора ! удерживаемой страховщиком

! обязательного страхования ! (в процентах от годовой

! ответственности перевозчика до ! страховой премии)

! момента его досрочного расторжения !

___!_______________________________________!_______________________________

1 ! 2 ! 3

___!_______________________________________!_______________________________

1. До 1 месяца, включительно 20

2. От 1 до 2 месяцев, включительно 30

3. От 2 до 3 месяцев, включительно 40

4. От 3 до 4 месяцев, включительно 50

5. От 4 до 5 месяцев, включительно 60

6. От 5 до 6 месяцев, включительно 70

7. От 6 до 7 месяцев, включительно 75

8. От 7 до 8 месяцев, включительно 80

9. От 8 до 9 месяцев, включительно 85

10. От 9 до 10 месяцев, включительно 90

11. От 10 до 11 месяцев, включительно 95

12. Свыше 11 месяцев 100

__________________________________________________________________________

Статья 12. Права и обязанности страхователя

1. Страхователь вправе:
1) требовать от страховщика разъяснения условий обязательного страхования ответственности перевозчика, своих прав и обязанностей по договору обязательного страхования ответственности перевозчика;
2) получить дубликат страхового полиса в случае его утери;
3) воспользоваться услугами независимого эксперта для оценки размера причиненного вреда здоровью и (или) имуществу потерпевшего;
4) ознакомиться с результатами оценки размера причиненного вреда и расчетами размера страховой выплаты, произведенными страховщиком или независимым экспертом;
5) досрочно прекратить договор обязательного страхования ответственности перевозчика;
6) оспорить в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, решение страховщика об отказе в осуществлении страховой выплаты или уменьшении ее размера;
7) получить страховую выплату в случаях, предусмотренных настоящим Законом.
Договором обязательного страхования могут быть предусмотрены и другие права страхователя, не противоречащие гражданскому законодательству Республики Казахстан.
2. Страхователь обязан:
1) при заключении договора обязательного страхования ответственности перевозчика представить страховщику сведения, необходимые для внесения в договор обязательного страхования в соответствии с настоящим Законом;
2) уплачивать страховые премии в размере, порядке и сроки, установленные договором обязательного страхования ответственности перевозчика;
3) незамедлительно, но не позднее трех рабочих дней как ему стало известно о наступлении страхового случая, уведомить об этом страховщика доступным способом (устно, письменно). В случаях, когда страхователь и застрахованный не являются одним и тем же лицом, то обязанность по информированию страховщика о наступлении страхового случая возлагается на застрахованного. Если страхователь (застрахованный) по уважительным причинам не имел возможности выполнить указанные действия, он должен подтвердить это документально;
4) при наступлении страхового случая принять разумные и доступные в сложившихся обстоятельствах меры, чтобы предотвратить или уменьшить возможные убытки, в том числе меры к спасению имущества и оказанию помощи пострадавшим лицам;
5) сообщить в соответствующие органы, исходя из их компетенции (органы дорожной полиции и противопожарной службы, службу скорой медицинской помощи, аварийные службы), о страховом случае и пострадавших лицах;
6) составить акт о страховом случае на транспорте;
7) обеспечить переход к страховщику права обратного требования (регресса) к лицу, ответственному за наступление страхового случая.
3. Обязанности страхователя, указанные в подпунктах 4), 5) и 7) пункта 2 настоящей статьи возлагаются на лицо, непосредственно управлявшее транспортным средством в момент наступления страхового случая.

Статья 13. Права и обязанности страховщика

1. Страховщик вправе:
1) при заключении договора обязательного страхования ответственности перевозчика требовать от страхователя представления сведений, необходимых для внесения в договор обязательного страхования ответственности перевозчика в соответствии с настоящим Законом;
2) запрашивать у соответствующих государственных органов и организаций, исходя из их компетенции, документы, подтверждающие факт наступления страхового случая и размер вреда, причиненного потерпевшим;
3) производить оценку имущества потерпевшего для установления причин и иных обстоятельств наступления страхового случая и определения размера причиненного вреда;
4) представлять в суде интересы застрахованного по искам о возмещении вреда, причиненного застрахованным при перевозке пассажиров и их имущества;
5) воспользоваться услугами независимого эксперта для оценки размера причиненного вреда здоровью и (или) имуществу потерпевшего и определения размера страховой выплаты при наступлении страхового случая;
6) предъявлять регрессное требование к лицу, ответственному за причинение вреда в случаях, предусмотренных статьей 22 настоящего Закона;
7) отказать в осуществлении страховой выплаты полностью или частично по основаниям, предусмотренным статьей 23 настоящего Закона.
Договором обязательного страхования ответственности перевозчика могут быть предусмотрены и другие права страховщика, не противоречащие гражданскому законодательству Республики Казахстан.
2. Страховщик обязан:
1) ознакомить страхователя (застрахованного) с условиями обязательного страхования ответственности перевозчика, разъяснить его права и обязанности, возникающие из договора обязательного страхования ответственности перевозчика;
2) по заключению договора обязательного страхования ответственности перевозчика выдать страхователю (застрахованному) страховой полис либо при его утере - дубликат;
3) при получении сообщения о наступлении страхового случая незамедлительно зарегистрировать его;
4) в течение семи рабочих дней с момента получения сообщения о наступлении страхового случая произвести оценку размера причиненного вреда, составить страховой акт с указанием расчета размера страховой выплаты и представить его на ознакомление выгодоприобретателю;
5) при наступлении страхового случая произвести страховую выплату в размере, порядке и сроки, установленные настоящим Законом;
6) возместить страхователю (застрахованному) расходы, понесенные им в целях предотвращения или уменьшения убытков при страховом случае;
7) обеспечить тайну страхования.

Статья 14. Права потерпевшего

1. Потерпевший вправе:
1) сообщить страховщику о наступлении страхового случая, происшедшего в результате осуществления страхователем (застрахованным) перевозки пассажиров и их имущества;
2) произвести вместо страхователя (застрахованного) сбор документов, необходимых для осуществления страховой выплаты и представить их страховщику, с которым страхователь (застрахованный) заключил договор обязательного страхования ответственности перевозчика;
3) воспользоваться услугами независимого эксперта для оценки размера причиненного вреда здоровью и (или) имуществу;
4) ознакомиться с результатами оценки размера причиненного вреда и расчетами размера страховой выплаты, произведенными страховщиком или независимым экспертом;
5) получить страховую выплату в порядке, размере и сроки, установленные настоящим Законом;
6) оспорить в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, решение страховщика об отказе в осуществлении, страховой выплаты или уменьшении ее размера;
7) предъявить требование к перевозчику о возмещении причиненного вреда в размере превышения суммы причиненного вреда над суммой полученной страховой выплаты.
2. В случаях, предусмотренных настоящим Законом, права потерпевшего,

установленные пунктом 1 настоящей статьи, переходят к иным лицам,

выступающим в качестве выгодоприобретателей.

Глава 4. Страховые премии

Статья 15. Размер страховой премии

1. При осуществлении обязательного страхования ответственности

перевозчика устанавливаются следующие размеры годовых страховых премий на

единицу транспортного средства (в месячных расчетных показателях):

___________________________________________________________________________

N ! наименование ! размер годовой

п/п! транспортного средства ! страховой премии

___!________________________________________!______________________________

1. Автомобильный

1) легковые автомобили, автобусы,

микроавтобусы:

до 7 пассажирских мест, включительно 5

свыше 7 до 16 пассажирских мест 11,5

свыше 16 пассажирских мест 23

2) трамваи, троллейбусы 7

2. Воздушный

1) самолеты

до 50 пассажирских мест, включительно 400

свыше 50 до 120 пассажирских мест 990

свыше 120 до 200 пассажирских мест 2180

свыше 200 пассажирских мест 3820

2) вертолеты 135

3. Морской

до 50 пассажирских мест, включительно 50

свыше 50 до 100 пассажирских мест 100

свыше 100 до 150 пассажирских мест 150

свыше 150 до 300 пассажирских мест 300

свыше 300 пассажирских мест 530

4. Внутренний водный

до 50 пассажирских мест, включительно 17,5

свыше 50 до 100 пассажирских мест 35

свыше 100 до 150 пассажирских мест 50

свыше 150 до 300 пассажирских мест 90

свыше 300 пассажирских мест 160

___________________________________________________________________________

2. Размер страховой премии по обязательному страхованию

гражданско-правовой ответственности перевозчика, осуществляющего

железнодорожные перевозки, перед пассажирами, составляет 0,2 процентов от

суммы дохода, полученного (подлежащего получению) от перевозки пассажиров

и их имущества по территории Республики Казахстан в течение периода

действия договора обязательного страхования ответственности перевозчика.

3. При заключении договора обязательного страхования ответственности

перевозчика на срок менее 12 месяцев устанавливаются следующие размеры

страховых премий:

___________________________________________________________________________

N ! срок ! размер страховой премии

п\п! страхования ! (в процентах от годовой

! ! страховой премии)

___!__________________________________!____________________________________

1 ! 2 ! 3

___!__________________________________!____________________________________

1. до 1 месяца, включительно 20

2. от 1 до 2 месяцев, включительно 30

3. от 2 до 3 месяцев, включительно 40

4. от 3 до 4 месяцев, включительно 50

5. от 4 до 5 месяцев, включительно 60

6. от 5 до 6 месяцев, включительно 70

7. от 6 до 7 месяцев, включительно 75

8. от 7 до 8 месяцев, включительно 80

9. от 8 до 9 месяцев, включительно 85

10. от 9 до 10 месяцев, включительно 90

11. от 10 до 11 месяцев, включительно 95

12. свыше 11 месяцев 100

___________________________________________________________________________

Действие настоящего пункта не распространяется на договор обязательного страхования ответственности перевозчика, заключенный перевозчиком, осуществляющим железнодорожные перевозки.

Статья 16. Увеличение размера страховых премий

1. При заключении договора обязательного страхования ответственности перевозчика, осуществляющего железнодорожные перевозки, перед пассажирами, размер страховой премии, предусмотренный пунктом 2 статьи 15 настоящего Закона, может быть увеличен страховщиком по результатам проведенной им оценки страхового риска, но до размера, не превышающего 0.5 процентов от суммы дохода, полученного (подлежащего получению) от перевозки пассажиров и их имущества по территории Республики Казахстан в течение периода действия договора обязательного страхования ответственности перевозчика.
2. При заключении договора обязательного страхования гражданско-правовой ответственности перевозчика, осуществляющего иные виды пассажирских перевозок, кроме железнодорожных, размер страховой премии, предусмотренный пунктом 1 статьи 15 настоящего Закона, может быть увеличен страховщиком по результатам проведенной им оценки страхового риска, но не более чем на пятьдесят процентов.

Статья 17. Порядок и сроки уплаты страховых премий

1. Порядок и сроки уплаты страховой премии устанавливаются договором обязательного страхования ответственности перевозчика.
2. Если договором обязательного страхования ответственности перевозчика предусмотрена уплата страховой премии в рассрочку, то неуплата страхователем очередного страхового взноса не может являться для страховщика основанием для досрочного прекращения данного договора.
3. При несвоевременной уплате очередного страхового взноса страхователь обязан уплатить страховщику неустойку в порядке и размере, установленных статьей 353 K941000_ Гражданского кодекса Республики Казахстан.

Глава 5. Определение страхового случая,
размера причиненного вреда и страховой выплаты

Статья 18. Определение страхового случая
и размера причиненного вреда

1. Страховым случаем по обязательному страхованию ответственности перевозчика признается факт наступления гражданско-правовой ответственности перевозчика по возмещению вреда, причиненного жизни, здоровью и (или) имуществу пассажиров при их перевозке.
При наступлении страхового случая страховщик обязан в пределах объема ответственности, установленных пунктом 1 статьи 19 настоящего Закона, произвести страховую выплату по возмещению вреда, причиненного жизни, здоровью и (или) имуществу потерпевшего.
2. Вред, причиненный жизни и здоровью потерпевшего, включает в себя материальное выражение вреда, связанного с его смертью, временной или постоянной утратой трудоспособности.
Размер вреда, причиненного жизни и здоровью потерпевшего, определяется в соответствии с настоящим Законом на основании документов, выданных организациями здравоохранения.
3. Вред имуществу потерпевшего включает стоимость утраченного, недостающего или поврежденного (испорченного) во время перевозки имущества пассажира, принятого перевозчиком к перевозке (багаж) и (или) находящегося при (на) пассажире.
При утрате, недостаче и (или) повреждении (порче) багажа и (или) находящегося при (на) пассажире вещей произошедшим по вине перевозчика, размер причиненного вреда определяется следующим образом:
1) в случае утраты или недостачи багажа, а также находящихся при (на) пассажире вещей - в размере стоимости утраченного или недостающего багажа и (или) находящегося при (на) пассажире вещей;
2) в случае повреждения (порчи) багажа, а также находящихся при (на) пассажире вещей - в размере суммы, на которую понизилась их стоимость, а при невозможности восстановления поврежденного багажа, а также находящихся при (на) пассажире вещей - в размере их стоимости;
3) в случае утраты багажа, сданного к перевозке с объявлением его

ценности, - в размере объявленной стоимости багажа.

Статья 19. Определение размера страховой выплаты

1. Предельный объем ответственности страховщика по одному страховому

случаю (страховая сумма) составляет (в месячных расчетных показателях):

1) по морским и воздушным перевозкам:

за вред, причиненный жизни и здоровью каждого потерпевшего и

повлекший:

гибель - 2000;

установление инвалидности:

I группа - 1600;

II группа - 1200;

III группа - 800;

временную утрату общей трудоспособности - в размере фактических

расходов на амбулаторное и (или) стационарное лечение, но не более 200.

При этом размер страховой выплаты за каждый день стационарного лечения

должен составлять не менее 1,5 месячных расчетных показателя;

за вред, причиненный имуществу каждого потерпевшего - в размере

причиненного вреда, но не более 250;

2) по железнодорожным, внутренним водным и автомобильным перевозкам:

за вред, причиненный жизни и здоровью каждого потерпевшего и

повлекший:

гибель - 1000;

установление инвалидности:

группа - 800;

II группа - 600;

III группа - 400;

временную утрату общей трудоспособности - в размере фактических расходов на амбулаторное и (или) стационарное лечение, но не более 200. При этом размер страховой выплаты за каждый день стационарного лечения должен составлять не менее 1,5 месячных расчетных показателя;
за вред, причиненный имуществу каждого потерпевшего - в размере причиненного вреда, но не более 250.
2. Для расчета размера страховой выплаты используется месячный расчетный показатель на день страховой выплаты.
3. Условная франшиза по договору обязательного страхования ответственности перевозчика составляет пятикратный размер месячного расчетного показателя по одному страховому случаю и по каждому потерпевшему. В случаях, когда размер причиненного вреда превышает установленный размер условной франшизы, страховая выплата осуществляется в полном размере.
4. Расходы, понесенные страхователем (застрахованным) в целях предотвращения или уменьшения убытков, подлежат возмещению страховщиком, если такие расходы были необходимы или были произведены для выполнения указаний страховщика, даже если соответствующие меры оказались безуспешными.
Такие расходы возмещаются в фактических размерах, при этом общая сумма страховой выплаты и компенсации расходов не должна превышать страховую сумму, установленную договором обязательного страхования ответственности перевозчика. Если расходы возникли в результате исполнения страхователем указаний страховщика, они возмещаются в полном размере, безотносительно к страховой сумме.
Указанные расходы возмещаются страховщиком непосредственно лицу, понесшему их.
5. При недостаточности страховой суммы для полного возмещения причиненного вреда перевозчик возмещает потерпевшему разницу между страховой суммой и фактическим размером вреда.
6. В случае смерти потерпевшего лицу, осуществившему погребение потерпевшего, страховщиком возмещаются необходимые расходы на погребение в размере фактических затрат, но в пределах страховой суммы, установленной договором обязательного страхования ответственности перевозчика.

Статья 20. Общие условия осуществления
страховой выплаты

1. Требование о страховой выплате к страховщику предъявляется страхователем (застрахованным) или иным лицом, являющимся выгодоприобретателем, в письменной форме с приложением документов, необходимых для осуществления страховой выплаты.
2. К заявлению о страховой выплате прилагаются следующие документы:
1) страховой полис (его дубликат);
2) документ, подтверждающий факт наступления страхового случая и размер вреда, причиненного третьим лицам;
3) акт о страховом случае на транспорте, составленный перевозчиком;
4) проездной билет или документ, заменяющий его (копия ведомости продажи билетов или корешка билета, заверенные перевозчиком) - в случае выдачи пассажиру билета, или свидетельские показания, оформленные установленном порядке;
5) копия справки организаций здравоохранения о сроке временной нетрудоспособности или справки специализированных учреждений об установлении инвалидности потерпевшему - в случае ее установления;
6) нотариально засвидетельствованная копия свидетельства о смерти потерпевшего и документ, подтверждающий право выгодоприобретателя на возмещение вреда (копия) - в случае смерти потерпевшего;
7) перечень утраченного, недостающего или поврежденного (испорченного) имущества потерпевшего - в случае нанесения вреда имуществу;
8) документы, подтверждающие расходы, понесенные страхователем (застрахованным) в целях предотвращения или уменьшения убытков при наступлении страхового случая - при их наличии.
Истребование страховщиком дополнительно других документов от страхователя (застрахованного) либо потерпевшего не допускается.
3. Страховщик, принявший документы, обязан выдать заявителю справку с указанием полного перечня представленных документов и даты их принятия.
4. Выгодоприобретателем является потерпевший (в случае его смерти - лицо, имеющее, согласно законодательству Республики Казахстан, право на возмещение вреда в связи со смертью потерпевшего), а также страхователь (застрахованный) или иное лицо, возместившее потерпевшему (лицу, имеющему право на возмещение ущерба), причиненный вред в пределах объема ответственности страховщика, установленной настоящим Законом, и получившее право на страховую выплату.
5. Страховая выплата за вред, причиненный жизни и здоровью потерпевшего осуществляется независимо от сумм, причитающихся ему (лицам, имеющим право на возмещение ущерба) по другим договорам страхования.
6. По заявлению потерпевшего, оформленного письменно, или нотариально удостоверенной доверенности страховая выплата может быть осуществлена непосредственно лицу, оказавшему (оказывающему) ему услуги по восстановлению здоровья и (или) имущества.
7. При осуществлении страховой выплаты страховщик не вправе требовать от выгодоприобретателя принятия условий, ограничивающих его право требования к страховщику.

Статья 21. Порядок осуществления страховой выплаты

1. Страховая выплата производится страховщиком в течение семи рабочих дней со дня получения им документов, предусмотренных статьей 20 настоящего Закона.
2. В случаях, когда размер страховой выплаты оспаривается выгодоприобретателем, страховщик обязан незамедлительно осуществить страховую выплату в той ее части, которая на оспаривается ни одним из указанных лиц, в течение срока, установленного пунктом 1 настоящей статьи.
Оспариваемая часть страховой выплаты должна быть выплачена страховщиком в течение трех рабочих дней со дня заключения мирового соглашения и утверждения его судом либо со дня вступления в законную силу решения суда по данному спору, если судом решение не обращено к немедленному исполнению.
3. Если в результате события, приведшего к наступлению страхового случая, у потерпевшего наступит ухудшение здоровья (устанавливается инвалидность либо более высокая группа инвалидности) либо смерть, то страховщик, на основании поступившего от потерпевшего (выгодоприобретателя) заявления и соответствующих документов, обязан произвести перерасчет суммы страховой выплаты в порядке и размере, установленных настоящим Законом. При этом при перерасчете суммы страховой выплаты принимаются в зачет ранее выплаченные суммы.
4. При несвоевременном осуществлении страховой выплаты страховщик обязан уплатить выгодоприобретателю неустойку в порядке и размере, установленных статьей 353 K941000_ Гражданского кодекса Республики Казахстан.

Статья 22. Право регресса к лицу, причинившему вред

1. Страховщик, осуществивший страховую выплату, имеет право обратного требования (регресса) к страхователю (застрахованному) в пределах уплаченной суммы в следующих случаях:
1) гражданско-правовая ответственность страхователя (застрахованного) наступила вследствие его умышленных действий, направленных на возникновение страхового случая либо способствующих его наступлению, за исключением действий, совершенных в состоянии необходимой обороны и крайней необходимости;
2) гражданско-правовая ответственность страхователя (застрахованного) наступила вследствие управления им транспортным средством в состоянии алкогольного, наркотического или токсикоманического опьянения;
3) лицо, управлявшее транспортным средством, не имело право на управление транспортным средством;
4) в ходе судебного разбирательства было установлено что страховой случай произошел вследствие технических неисправностей транспортного средства, о которых страхователь (застрахованный) знал или должен был знать;
5) использования транспортного средства в целях, не свойственных его техническому назначению;
6) при умышленном непринятии страхователем (застрахованным) мер по уменьшению убытков от страхового случая.
2. Если в случаях, перечисленных в пункте 1 настоящей статьи, виновником причиненного вреда является лицо, эксплуатирующее транспортное средство в силу трудовых отношений с его владельцем или в присутствии его владельца без оформления письменной формы сделки, то страховщик имеет право обратного требования (регресса) к владельцу данного транспортного средства.
3. К страховщику, осуществившему страховую выплату, переходит в пределах выплаченной им суммы право обратного требования (регресса), которое страхователь (застрахованный) имеет к лицу, ответственному за убытки, возмещенные страховщиком в результате страхования.

Статья 23. Основания освобождения страховщика от
осуществления страховой выплаты

1. Страховщик вправе полностью или частично отказать в страховой выплате, если страховой случай произошел вследствие:
1) умышленных действий выгодоприобретателя, направленных на возникновение страхового случая либо способствующих его наступлению, за исключением действий, совершенных в состоянии необходимой обороны и крайней необходимости;
2) действий выгодоприобретателя, признанных в установленном законодательными актами Республики Казахстан порядке умышленными преступлениями или административными правонарушениями, находящимися в причинной связи со страховым случаем.
2. Основанием для отказа страховщика в осуществлении страховой выплаты может быть также следующее:
1) получение страхователем соответствующего возмещения убытка от лица, виновного в причинении убытка;
2) неуведомление страховщика о наступлении страхового случая, за исключением случаев, предусмотренных настоящим Законом;
3) причинение вреда имуществу потерпевшего в виде денег, ценных бумаг, золота, изделий из серебра, драгоценностей, украшений, произведений искусства или других ценностей.
3. Несвоевременное уведомление или несообщение страховщику о наступлении страхового случая не может служить основанием для отказа в страховой выплате, если оно обусловлено уважительными причинами и представлены соответствующие документы, подтверждающие факт наступления страхового случая, причинения вреда жизни или здоровью потерпевшего, и имущество для оценки в том состоянии в котором оно находилось непосредственно после наступления страхового случая.
4. При наличии оснований для отказа в страховой выплате, страховщик обязан в течение семи рабочих дней со дня предъявления требования направить лицу, заявившему требование о страховой выплате, соответствующее решение о полном или частичном отказе в страховой выплате в письменной форме с мотивированным обоснованием причин отказа.
5. Страховщик освобождается от осуществления страховой выплаты, если

страховой случай произошел вследствие:

1) воздействия ядерного взрыва, радиации или радиоактивного заражения;

2) военных действий;

3) гражданской войны, народных волнений всякого рода, массовых

беспорядков или забастовок.

6. Страховщик не вправе отказать в страховой выплате по основаниям,

непредусмотренным настоящей статьей.

Глава 6. Заключительные положения

Статья 24. Порядок рассмотрения споров

Споры, вытекающие из договора обязательного страхования ответственности перевозчика, рассматриваются в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан,

Статья 25. Ответственность за нарушение законодательства
Республики Казахстан об обязательном страховании
ответственности перевозчика

1. Уклонение от страхования лица, обязанного его осуществить в качестве страхователя, а также страховой организации, обязанной выступить в качестве страховщика, влечет ответственность, установленную законодательными актами Республики Казахстан.
2. Умышленное создание страхового случая, а также иные мошеннические

действия, направленные на незаконное получение страховой выплаты, влечет

ответственность в соответствии с уголовным законодательством Республики

Казахстан.

3. Лица, виновные в нарушении законодательства Республики Казахстан

об обязательном страховании ответственности перевозчика перед пассажирами,

несут ответственность в соответствии с законодательными актами Республики

Казахстан.

Президент

Республики Казахстан

(Специалисты: Мартина Н.А.,

Пучкова О.Я.)