"Микрокредиттік ұйымдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы 2002 жылғы 16 қыркүйек N 1018

      Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулы етеді:
      "Микрокредиттік ұйымдар туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.
 

     Қазақстан Республикасының

         Премьер-Министрі



                                                            Жоба



 
                        "Микрокредиттік ұйымдар туралы"
                       Қазақстан Республикасының Заңы
 
      Осы Заң кәсiпкерлiк қызметтiң түрi ретiнде микрокредиттердi беру бойынша қызметтi жүзеге асыруға байланысты қарым-қатынастарды реттейдi және коммерциялық және коммерциялық емес микрокредиттiк ұйымдардың құқықтық жағдайының, құру, қызмет, қайта ұйымдастыру және тарату ерекшелiктерiн белгiлейдi.
 
                       1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
 
      1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгi ұғымдар
 
      Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
      1) микрокредиттік ұйым - осы Заңда белгiленген тәртiппен микрокредиттердi беру бойынша қызметтi жүзеге асыру үшiн құрылған заңды тұлға;
      2) микрокредит - микрокредиттік ұйымның заемшыларға осы Заңда белгiленген мөлшерде және тәртiппен беретiн ақшасы;
      3) микрокредит бойынша заемшы (бұдан әрi - заемшы) - Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес шағын кәсiпкерлiк субъектiсi болып табылатын жеке тұлға, сондай-ақ заңды тұлға.
 
      2-бап. Микрокредиттiк ұйымдар туралы заңдар
 
      1. Микрокредиттiк ұйымдарды құру тәртiбi және қызметi туралы заңдар Қазақстан Республикасының K951000_ Конституциясына негізделедi және Қазақстан Республикасының Азаматтық K941000_ кодексiнен, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актілерiнен тұрады.
      2. Шаруашылық серiктестiгiнiң, коммерциялық емес ұйымдардың, оның iшiнде қоғамдық бiрлестіктердiң және қорлардың қызметiн реттейтiн Қазақстан Республикасының заңдары осы Заңда реттелмеген бөлiгiнде микрокредиттiк ұйымдарға таралады.
      3. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттарда осы Заңда көзделгеннен басқа ережелер белгiленсе, халықаралық шарт ережесi қолданылады.
 
      3-бап. Уәкiлетсiз қызметке және шындыққа сәйкес келмейтiн жарнамаға
             тыйым салу
 
      1. Микрокредиттiк ұйым ретiнде тiркелмеген заңды тұлғаның:
      1) банктерден, банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдардан басқа, микрокредиттердi беру жөнiндегi қызметтi жүзеге асыруға;
      2) өз атауында, құжаттарда, хабарландыру мен жарнамада "микрокредиттік ұйым", "МКҰ" деген сөздердi немесе ол микрокредиттердi беру бойынша қызметтi жүзеге асыратындығын болжайтын олардың туынды сөздерiн пайдалануға құқығы жоқ.
      2. Микрокредиттiк ұйымдарға жариялау күнiне шындыққа сәйкес келмейтiн қызметi жөнiнде жарнамалауға тыйым салынады.
 
                      2-тарау. МИКРОКРЕДИТТЕРДI БЕРУ
 
      4-бап. Микрокредиттердi беру
 
      1. Микрокредиттiк ұйым бiр заемшыға тиiстi қаржы жылына Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген айлық есеп айырысу көрсеткiшiнiң бiр мың есе мөлшерiнен аспайтын, бiрақ бiр заемшыға микрокредиттiк ұйымның меншiк капиталы мөлшерiнiң жиырма бес процентiнен аспайтын мөлшерде микрокредиттер бередi.
      2. Осы Заң талаптарын сақтай отырып, микрокредиттi берудiң тәртібi мен талаптары Қазақстан Республикасының заңдарына және микрокредиттi беру туралы шартқа сәйкес қалыптасатын, микрокредиттiк ұйымның жоғары органы бекiткен микрокредиттердi беру ережесiнде белгiленедi.
      Микрокредиттi берген кезде төлем жасау, мерзiмділік және қайтару шарттары сақталуы тиiс.
      Микрокредиттiк ұйым өз қызметiн микрокредиттердi беру ережесi болған кезде ғана жүзеге асыруға құқылы.
      3. Берiлген микрокредитті пайдаланғаны үшiн сыйақы ставкасы

 

микрокредитті беру мерзiмiне қарамастан, бiр жылға қайта есептегенде

көрсетiледi.

     5-бап. Микрокредиттік пайдалану мақсаты және оны беру жөнiндегi

            құжаттарды ресiмдеу

     1. Микрокредит Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келмейтiн

мақсатта пайдаланыла алады.

     2. Микрокредиттiк ұйым микрокредитті мақсатты пайдалануға бақылауды

микрокредиттік ұйым және заемшы арасындағы келiсiм бойынша жүзеге асырады.

     3. Микрокредиттеу шарты жазбаша нысанда жасалады, оның бiр данасын

микрокредиттік ұйым заемшының кредиттiк құжаттар папкасында сақтайды.

     4. Микрокредиттеу шартында мiндеттi түрде мыналар болуы тиiс:

     1) микрокредиттік ұйымның және оның заемшының толық атауын қоса

алғанда, микрокредиттiк ұйым және заемшы туралы мәлiметтер;

     2) микрокредиттiң мақсаты (мақсатты кредиттi берген кезде);

     3) берiлетiн микрокредиттiң жалпы сомасы;

     4) микрокредиттi өтеу мерзiмi;

     5) микрокредиттi өтеу тәсiлi (бiр мезгілде не бөлек-бөлек);

     6) қамтамасыз ету тәсiлдерi (ол болған кезде);

     7) сыйақы ставкаларының мөлшерi, оның iшiнде микрокредит бойынша

жылдық сыйақы ставкасының мөлшерi.

     6-бап. Микрокредиттi беру туралы шартқа қатысушылардың

            мiндеттемелерiн орындауды қамтамасыз ету тәсiлдерi


 
       1. Микрокредиттi беру туралы шартқа қатысушылардың мiндеттемелерiн орындауы Қазақстан Республикасының заң актілерiнде немесе микрокредиттi беру туралы шартта көзделген тәсiлдермен қамтамасыз етiледi.
      2. Заемшының берiлген микрокредит бойынша мiндеттемелерiн қамтамасыз ету ретiнде микрокредиттiк ұйымның кепiлiне берілетiн мүлiк Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртiппен бағалануы тиiс.
 
      7-бап. Микрокредиттік ұйымның құқықтары мен мiндеттерi
 
      1. Микрокредиттік ұйым:
      1) қамтамасыз ете отырып не қамтамасыз етусiз микрокредиттердi беруге, оның iшінде берiлген микрокредит үшін Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртіппен және талаптарда мүлiктi кепiлге қабылдауға;
      2) Қазақстан Республикасының заңдарына және микрокредитті беру туралы шарт талаптарына сәйкес өзге де құқықтарға ие болуға құқылы.
      2. Микрокредиттiк ұйым:
      1) орналасқан жерi немесе атауы өзгерген жағдайда заемшыларды, мұндай өзгерiстер болған күннен бастап отыз күнтiзбелiк күннен кешiктiрмей, бұқаралық ақпарат құралдарында мемлекеттiк және орыс тiлдерiнде хабарландыру жариялау арқылы немесе микрокредиттік ұйым белгiлеген өзге де тәсiлмен хабардар етуге;
      2) микрокредиттердi беру ережесiнiң көшiрмесiн оны көруге және танысуға мүмкiн болатын жерде орналастыруға;
      3) заемшы микрокредитті алғанға дейiн микрокредитті алуға және оған

 

қызмет көрсетуге байланысты шығындар туралы оған хабардар етуге;

     4) заемшыны микрокредиттi алуға байланысты оның құқықтары мен

мiндеттерi туралы хабардар етуге;

     5) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген өзге де

талаптарды сақтауға мiндеттi.

     8-бап. Заемшының құқықтары мен мiндеттерi

     1. Заемшы:

     1) микрокредиттік ұйымның микрокредиттердi беру ережесiмен танысуға;

     2) егер өзгеше микрокредитті беру туралы шартта көзделмесе, алған

микрокредиттi өз қарауына қарай пайдалануға;

     3) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де құқықтарға

ие болуға құқылы.

     2. Заемшы:


 
       1) алған микрокредиттi қайтаруға және ол бойынша есептелген сыйақыны

 

микрокредитті беру туралы шартта белгiленген мерзiмде және тәртіппен

төлеуге;

     2) микрокредит ұйымы осы Заңға сәйкес сұрататын құжаттар мен

мәлiметтердi беруге;

     3) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де талаптарды

орындауға мiндеттi.

     9-бап. Микрокредиттi беру туралы шарт бойынша міндеттемелердi тоқтату

     Микрокредиттi беру туралы шарт бойынша мiндеттемелер Қазақстан

Республикасының заңдарында көзделген негiздемелер бойынша тоқтатылады.

        3-тарау. МИКРОКРЕДИТТІК ҰЙЫМДАРДЫ ҚҰРУ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ҚЫЗМЕТI

     10-бап. Микрокредиттiк ұйымның құқықтық жағдайы

     1. Коммерциялық микрокредиттiк ұйым шаруашылық серiктестiк нысанында

құрылуы мүмкiн.


 
       2. Коммерциялық емес микрокредиттiк ұйым қоғамдық қор нысанында құрылуы мүмкін. Коммерциялық емес микрокредиттік ұйым ерекше жағдайда шағын кәсiпкерлiк субъектілерi болып табылатын жеке және заңды тұлғалардың қызметтерiн қамтамасыз ету мақсатында және осы Заңға сәйкес оларға қаржылық қолдау көрсету мақсатында құрылады.
      Көрсетiлген мақсаттарға қол жеткiзу үшiн коммерциялық емес микрокредиттiк ұйым микрокредиттер беру бойынша кәсіпкерлiк қызметтi және осы Заңда көзделген қызметтiң қосымша түрлерiн жүзеге асыруға құқылы. Коммерциялық емес микрокредиттiк ұйымдардың табысы мүшелер (қатысушылар) арасында бөлiнбейдi және осы Заңда көзделген қызмет мақсатына жiберiледi.
      3. Микрокредиттiк ұйымға бағалы қағаздарды шығаруға тыйым салынады.
 
      11-бап. Микрокредиттік ұйымның жарғылық капиталын қалыптастыру
 
      1. Микрокредиттік ұйымның құрылтайшылары (қатысушылары) құрылатын микрокредиттік ұйымның жарғылық капиталының ең төменгi мөлшерiн оны мемлекеттiк тiркеу сәтiне тек қана Қазақстан Республикасының ұлттық валютасындағы ақшамен толық төлеуге мiндеттi.
      2. Құрылатын микрокредиттiк ұйымның жарғылық капиталының және барлық қатысушылар салымдарының ең төменгi мөлшерi тиiстi қаржы жылына Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген айлық есеп айырысу көрсеткiшiнiң бiр мың есе мөлшерiнен кем болмауы тиiс.
      3. Осы баптың талаптары коммерциялық емес микрокредиттiк ұйымдарға

 

таратылмайды.

     12-бап. Микрокредиттік ұйымның атауы

     1. Микрокредиттік ұйымның толық атауында "микрокредиттiк ұйым" деген

сөздер немесе олардың туынды сөздерi мiндеттi түрде болуы тиiс.

     2. Микрокредиттiк ұйымның қысқартылған атауында "МКҰ" аббревиатурасы

мiндетті түрде болуы тиiс.

     13-бап. Микрокредиттердi беру ережесi

     Микрокредиттердi беру ережесiнде мынадай мәлiметтер қамтылуы тиiс:

     1) микрокредиттердi беру мерзiмi;

     2) берiлетiн микрокредиттер бойынша сыйақы ставкаларының шектеулi

көлемі;

     3) берілген микрокредиттер бойынша сыйақыны төлеу тәртiбi;

     4) микрокредиттік ұйым қабылдап алатын қамтамасыз етуге қойылатын

талаптар (ол болғанда);

     Микрокредиттерді беру ережесiнде микрокредиттердi берудiң өзге

талаптары және Қазақстан Республикасының заң талаптарына қайшы келмейтiн

мәлiметтер болуы мүмкiн.

     14-бап. Iшкi бақылау қызметi

     1. Микрокредиттiк ұйымның өзiнiң қаржы-шаруашылық қызметiне бақылау

жасауы үшiн iшкi бақылау қызметi құрылуы тиiс.

     2. Микрокредиттiк ұйымның iшкi бақылау қызметiнiң жұмыс тәртiбiн

микрокредиттік ұйымның iшкi құжаттары белгiлейдi.

     15-бап. Микрокредиттiк ұйымдар қызметiнiң қосымша түрлерi


 
       Микрокредиттiк ұйымдар микрокредиттердi беру бойынша қызметтi жүзеге асыруға қосымша мынадай қызмет түрлерiн жүзеге асыра алады:
      1) Қазақстан Республикасының резиденттерiнен және резидент еместерінен заемдар мен гранттар тарту;
      2) уақытша еркiн активтердi мемлекеттік бағалы қағаздарға,

 

корпоративтi бағалы қағаздарға, екiншi деңгейдегi банктердiң депозиттерiне

және Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келмейтiн басқа да

тәсілдермен орналастыру;

     3) микрокредиттi қамтамасыз ету ретiнде алынған кепiлге салынған

мүлiкпен Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртiппен

мәмiлелердi жасау;

     4) басқа заңды тұлғалардың жарғылық капиталына қатысу;

     5) өзiнiң мүлкін сату;

     6) микрокредиттеу қызметiне байланысты мәселелер бойынша

консультациялық қызмет көрсету;

     7) өзiнiң мүлкін жалға беру;

     8) лизинг қызметін жүзеге асыру;

     9) өтеусiз негiзде оқыту.

     16-бап. Берiлген микрокредит бойынша құжаттаманы жүргізу тәртiбi

     1. Микрокредиттiк ұйым әрбiр берiлген микрокредиттi заемшылардың

тiркеу журналында тiркейдi.

     2. Микрокредит алу үшiн заемшы осы баптың 3-тармағында көзделген

құжаттарды ұсынады.


 
       3. Микрокредиттiк ұйым әрбiр берiлген микрокредит бойынша микрокредиттi беру туралы шартқа қол қойылған күннен бастап жасалатын кредиттік құжаттар папкасын жүргізуi тиiс.
      Кредиттiк құжаттар папкасында мыналар болуы тиiс:
      1) заемшы қол қойған өтiнiш, онда микрокредитті пайдалану мақсаты (мақсатты микрокредит берiлген жағдайда), микрокредитті қайтарудың қамтамасыз етуi ретiнде берiлуi мүмкін құны көрсетiлген мүлік туралы не қамтамасыз етудiң болмауы туралы мәлiметтер болады;
      2) заемшының (заңды тұлғалар үшін) белгіленген тәртiппен расталған құрылтай құжаттарының көшiрмелерi;
      3) заемшының (жеке тұлғалар үшін) жеке басын куәландыратын куәлiктiң көшiрмесi;
      4) заемшының атынан микрокредиттi беру туралы шартқа қол қоятын тұлғаның, егер осы тұлға заемшының өкiлi болып табылса, өкiлеттiгiн растайтын құжаттар;
      5) жасалған микрокредитті беру туралы шарттың түпнұсқасы;
      6) заемшының жұмыс орнынан еңбекақының мөлшерi жөнiндегі анықтама не уәкiлеттi мемлекеттік органның тұрақты немесе уақытша жұмыс орнының болмауы жөнiндегi анықтама (жеке тұлғалар үшін).
      4. Егер берiлген микрокредит мүлiк кепiлiмен қамтамасыз етiлсе, кредиттiк құжаттар папкасында мынадай құжаттар болуы тиiс:
      1) жасалған кепiл туралы шарттың түпнұсқасы;
      2) кепiлге салынған мүлiктің құнын бағалау жөнiндегі құжат.
      Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда, мемлекеттік тiркеуге алынатын мүлiк кепiлi осы мүлiктi тiркеудi жүзеге асыратын органда тiркелуi тиiс.
      5. Мiндеттемесiн орындау кепiлмен немесе кепiл берумен қамтамасыз етiлген микрокредит бойынша кредиттiк құжаттар папкасына мынадай қосымша құжаттар қоса берiледi:
      1) кепiл шартының немесе кепiл беру шартының түпнұсқасы;
      2) кепiл атынан кепiл шартына немесе кепiл берушi атынан кепiл беру шартына қол қоятын тұлғаның өкiлеттігін растайтын құжаттар.
      6. Микрокредит бойынша берешектi толық немесе iшiнара өтеу фактісiн растайтын құжаттар кредиттiк құжаттар папкасына қоса берілуi және микрокредитті өтеу көзiн (заемшы аударған не кепiлге салынған мүлiктi сатудан түскен ақша) көрсетуi тиiс.
      7. Микрокредиттiк ұйым заемшыдан осы Заңға сәйкес кредиттiк құжаттар папкасын жүргiзуге қажеттi қосымша ақпаратты сұратуға құқылы.
 
      17-бап. Микрокредиттi беру құпиясы
 
      1. Микрокредиттi беру құпиясына заемшылар, микрокредиттердiң мөлшерi, заемшыға қатысты микрокредиттi беру туралы шарттың өзге де талаптары туралы және микрокредиттік ұйымның операциялары жөнiнде (микрокредиттердi беру ережесiнен басқасы) мәлiметтер кiредi.
      Микрокредиттерді беру құпиясына тарату барысындағы микрокредиттiк ұйым жасаған микрокредиттi беру туралы шарттары жөнiндегі мәлiметтер жатпайды.
      2. Микрокредиттiк ұйымдар микрокредиттеу құпиясына кепiлдiк бередi.
      3. Микрокредиттi беру құпиясы заемшыға, кез келген үшiншi тұлғаға және заемшының жазбаша келiсiмi негiзiнде, сондай-ақ төменде көрсетiлген негiздемелер бойынша осы баптың 4-5-тармақтарында көрсетiлген тұлғаларға ашылуы мүмкін.
      4. Заемшылар, микрокредит мөлшерi туралы, заемшыға қатысты микрокредиттi беру туралы шарттың өзге де талаптары, микрокредиттiк ұйым жүргiзетiн операциялар жөнiндегi мәлiметтер:
      1) жауап алу және алдын ала тергеу органдарына: бiрiншi басшы немесе тергеуші қол қойған, жауап алу немесе алдын ала тергеу органының мөрiмен расталған және прокурор рұқсат берген жазбаша сұрату негiзiнде оларда қаралып жатқан қылмыстық iстер бойынша;
      2) соттарға: соттың белгiлеуi, қаулысы, шешiмi және үкiмi негiзiнде оларда қаралып жатқан iстер бойынша;
      3) прокурорға: оның қарауындағы материал бойынша, оның құзыретi

 

шегiнде, тексеру жүргiзу туралы қаулысы негiзiнде;

     4) салық органдарына: нұсқау негізiнде тексерiлетiн тұлғаға салық

салу мәселелерi бойынша;

     5) заемшының өкiлдерiне: нотариат куәландырған сенiмхат негiзiнде

берiледi.

     5. Сондай-ақ осы баптың 4-тармағында көзделген тұлғаларды қоспағанда,

заемшы қайтыс болған жағдайда, заемшы, микрокредит мөлшерi, заемшыға

қатысты микрокредит беру шартының өзге де талаптары жөнiндегi мәлiметтер

жазбаша сұрату негiзiнде:

     1) заемшы өсиетінде көрсеткен тұлғаларға;

     2) нотариустарға: оларда қаралып жатқан мұрагерлiк iстер бойынша;

     3) шетелдiк консулдық мекемелерге: оларда қаралып жатқан мұрагерлiк

iстер бойынша берiледi.

     18-бап. Есепке алу және есеп беру


 
       1. Микрокредиттiк ұйым Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртiппен бухгалтерлiк есеп стандарттарына сәйкес өзi жүргiзетiн операцияларды есепке алады.
      2. Микрокредиттiк ұйымның салық есебiн қоспағанда, қаржылық және өзге

 

де есептің тiзбесiн, нысандарын және ұсыну мерзiмiн олардың құзыретiне

сәйкес уәкiлетті мемлекеттiк органдар белгілейдi.

     3. Микрокредиттiк ұйым салық есебiн Қазақстан Республикасының салық

заңдарына сәйкес ұсынады.

     19-бап. Құжаттарды сақтау

     Микрокредиттiк ұйым оның қызметіне байланысты құжаттарды Қазақстан

Республикасы заңдарының талаптарына сәйкес есепке алуды және сақтауды

қамтамасыз етуге мiндеттi.

     20-бап. Микрокредиттiк ұйымдарды қайта ұйымдастыру және тарату

     Микрокредиттік ұйымды қайта ұйымдастыру және тарату Қазақстан

Республикасының заңдарында көзделген тәртiппен жүзеге асырылады.

                     4-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

     21-бап. Микрокредиттiк ұйымдардың қызметiне мемлекеттiк бақылау


 
       Микрокредиттік ұйымдардың қызметіне мемлекеттiк бақылауды

 

Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртiппен мемлекеттік

органдар және осыған Қазақстан Республикасының заңдары арнайы құқық берген

лауазымды тұлғалар жүзеге асырады.

     22-бап. Осы Заңды күшiне енгiзу тәртiбi

     1. Осы Заң жарияланған күннен бастап күшiне енедi.

     2. Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес тiркелген және

микрокредиттердi беретін заңды тұлғалар осы Заң қолданысқа енген күннен

бастап алты ай iшiнде осы Заңда көзделген талаптарды сақтай отырып әдiлет

органдарында мемлекеттiк тiркеуден өтулерi не қайта тiркелулерi тиiс.

     Қазақстан Республикасының

            Президентi



Мамандар:

     Багарова Ж.А.,

     Қасымбеков Б.А.






О проекте Закона Республики Казахстан "О микрокредитных организациях"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 16 сентября 2002 года N 1018

      Правительство Республики Казахстан постановляет:
      Внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "О микрокредитных организациях".
 
        Премьер-Министр
      Республики Казахстан
 

                                                                   Проект



 
 
                        Закон Республики Казахстан
                     "О микрокредитных организациях"
 
      Настоящий Закон регулирует отношения, связанные с осуществлением деятельности по предоставлению микрокредитов как вида предпринимательской деятельности, и устанавливает особенности правового положения, создания, деятельности, реорганизации и ликвидации коммерческих и некоммерческих микрокредитных организаций.
 
                        Глава 1. Общие положения
 
      Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
 
      В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
      1) микрокредитная организация - юридическое лицо, осуществляющее деятельность по предоставлению микрокредитов в порядке, определенном настоящим Законом;
      2) микрокредит - деньги, предоставляемые микрокредитной организацией заемщикам в размере и порядке, определенном настоящим Законом;
      3) заемщик по микрокредиту (далее - заемщик) - физическое лицо, а также юридическое лицо, являющееся субъектом малого предпринимательства в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
 
      Статья 2. Законодательство о микрокредитных организациях
 
      1. Законодательство о порядке создания и деятельности микрокредитных организаций основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из K941000_ Гражданского кодекса Республики Казахстан, настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.
      2. Законодательство Республики Казахстан, регулирующее деятельность хозяйственных товариществ, некоммерческих организаций, в том числе общественных объединений и фондов распространяется на микрокредитные организации в части, не урегулированной настоящим Законом.
      3. Если международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем предусмотренные настоящим Законом, то применяются правила международного договора.
 
      Статья 3. Запрет на неуполномоченную деятельность и рекламу, несоответствующую действительности
 
      1. Юридическое лицо, не зарегистрированное в качестве микрокредитной организации, не вправе:
      1) осуществлять деятельность по предоставлению микрокредитов, за исключением банков, организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций;
      2) использовать в своем наименовании, документах, объявлениях и рекламе слова "микрокредитная организация", "МКО" или производные от них слова, предполагающие, что оно осуществляет деятельность по предоставлению микрокредитов.
      2. Микрокредитным организациям запрещается реклама их деятельности, не соответствующая действительности на день ее опубликования.
 
                   Глава 2. Предоставление микрокредитов
 
      Статья 4. Предоставление микрокредитов
 
      1. Микрокредитная организация предоставляет микрокредиты в размере, не превышающем тысячекратный размер месячного расчетного показателя, установленного законодательством Республики Казахстан на соответствующий финансовый год, на одного заемщика, но не более двадцати пяти процентов от размера собственного капитала микрокредитной организации на одного заемщика.
      2. Порядок и условия предоставления микрокредита с соблюдением требований настоящего Закона, устанавливаются правилами предоставления микрокредитов, утвержденными высшим органом микрокредитной организации, формируемым в соответствии с законодательством Республики Казахстан, и договором о предоставлении микрокредита.
      При предоставлении микрокредита должны быть соблюдены условия платности, срочности и возвратности.
      Микрокредитная организация вправе осуществлять свою деятельность только при наличии правил предоставления микрокредитов.
      3. Ставка вознаграждения за пользование предоставленным микрокредитом указывается в пересчете на год, независимо от срока предоставления микрокредита.
 
      Статья 5. Цели использования микрокредита и оформление документов по его предоставлению
 
      1. Микрокредит может использоваться на цели, не противоречащие законодательству Республики Казахстан.
      2. Контроль за целевым использованием микрокредита осуществляется микрокредитной организацией по соглашению между микрокредитной организацией и заемщиком.
      3. Договор о предоставлении микрокредита заключается в письменной форме, один из экземпляров которого хранится микрокредитной организацией в кредитном досье заемщика.
      4. Договор о предоставлении микрокредита в обязательном порядке должен содержать:
      1) сведения о микрокредитной организации и о заемщике, включая полное наименование микрокредитной организации и ее заемщика;
      2) цель микрокредита (при выдаче целевого кредита);
      3) общую сумму предоставляемого микрокредита;
      4) сроки погашения микрокредита;
      5) способ погашения микрокредита (единовременно либо частями);
      6) способы обеспечения (при его наличии);
      7) размер ставок вознаграждения, в том числе размер годовой ставки вознаграждения по микрокредиту.
 
      Статья 6. Способы обеспечения исполнения обязательств участников договора о предоставлении микрокредита
 
      1. Исполнение обязательств участниками договора о предоставлении микрокредита обеспечивается способами, предусмотренными законодательными актами Республики Казахстан или договором о предоставлении микрокредита.
      2. Имущество, передаваемое в залог микрокредитной организации, в качестве обеспечения обязательств заемщика по предоставленному микрокредиту, подлежит оценке в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.
 
      Статья 7. Права и обязанности микрокредитной организации
 
      1. Микрокредитная организация вправе:
      1) предоставлять микрокредиты с обеспечением либо без обеспечения, в том числе принимать в залог под предоставленный микрокредит имущество, в порядке и на условиях, установленных законодательством Республики Казахстан;
      2) иметь иные права в соответствии с законодательством Республики Казахстан и договора о предоставлении микрокредита.
      2. Микрокредитная организация обязана:
      1) в случае изменения места нахождения либо изменения наименования известить заемщиков посредством опубликования объявления в средствах массовой информации на государственном и русском языках или иным способом, определенным микрокредитной организацией, не позднее тридцати календарных дней с даты таких изменений;
      2) разместить копию правил предоставления микрокредитов в месте, доступном для обозрения и ознакомления с ней;
      3) проинформировать заемщика, до получения им микрокредита, о его затратах, связанных с получением и обслуживанием микрокредита;
      4) проинформировать заемщика о его правах и обязанностях, связанных с получением микрокредита;
      5) соблюдать иные требования, установленные законодательством Республики Казахстан.
 
      Статья 8. Права и обязанности заемщика
 
      1. Заемщик вправе:
      1) ознакомиться с правилами предоставления микрокредитов микрокредитной организации;
      2) распоряжаться полученным микрокредитом по своему усмотрению, если иное не предусмотрено договором о предоставлении микрокредита;
      3) иметь иные права, предусмотренные законодательством Республики Казахстан.
      2. Заемщик обязан:
      1) возвратить полученный микрокредит и оплатить начисленное

 

вознаграждение по нему в сроки и порядке, установленные договором о

предоставлении микрокредита;

     2) представлять документы и сведения, запрашиваемые микрокредитной

организацией в соответствии с настоящим Законом;

     3) выполнять иные требования, предусмотренные законодательством

Республики Казахстан.

     Статья 9. Прекращение обязательств по договору о предоставлении

микрокредита

     Прекращение обязательств по договору о предоставлении микрокредита

производится по основаниям, предусмотренным законодательством Республики

Казахстан.


 
 
                      Глава 3. Создание и деятельность
                        микрокредитных организаций
 
      Статья 10. Правовое положение микрокредитной организации
 
      1. Коммерческая микрокредитная организация может создаваться в форме хозяйственного товарищества.
      2. Некоммерческая микрокредитная организация может создаваться в форме общественного фонда. Некоммерческая микрокредитная организация создается исключительно в целях обеспечения задач, направленных на стимулирование деятельности физических и юридических лиц, являющихся субъектами малого предпринимательства и оказания им финансовой поддержки в соответствии с настоящим Законом.
      Для достижения указанных целей некоммерческая микрокредитная организация вправе осуществлять предпринимательскую деятельность по выдаче микрокредитов, а также дополнительные виды деятельности, предусмотренные настоящим Законом. Доходы некоммерческой микрокредитной организации не могут распределяться между ее членами (участниками) и направляются на цели деятельности, предусмотренные настоящим Законом.
      3. Микрокредитной организации запрещается выпускать ценные бумаги.
 
      Статья 11. Формирование уставного капитала микрокредитной организации
 
      1. Учредители (участники) микрокредитной организации обязаны полностью оплатить минимальный размер уставного капитала создаваемой микрокредитной организации исключительно деньгами в национальной валюте Республики Казахстан к моменту ее государственной регистрации.
      2. Минимальный размер уставного капитала и вкладов всех участников создаваемой микрокредитной организации должен быть не менее тысячекратного размера месячного расчетного показателя, установленного законодательством Республики Казахстан на соответствующий финансовый год.
      3. Требования настоящей статьи не распространяются на некоммерческие микрокредитные организации.
 
      Статья 12. Наименование микрокредитной организации
 
      1. Полное наименование микрокредитной организации, должно в

 

обязательном порядке содержать слова "микрокредитная организация" или

производные от них слова.

     2. Сокращенное наименование микрокредитной организации, должно в

обязательном порядке содержать аббревиатуру "МКО".

     Статья 13. Правила предоставления микрокредитов


     Правила предоставления микрокредитов должны содержать следующие

сведения:

     1) сроки предоставления микрокредитов;

     2) предельные величины ставок вознаграждения по предоставляемым

микрокредитам;

     3) порядок оплаты вознаграждения по предоставленным микрокредитам;

     4) требования к обеспечению, принимаемому микрокредитной организацией

(при его наличии).


 
       Правила предоставления микрокредитов могут содержать иные условия предоставления микрокредита и сведения, не противоречащие требованиям законодательства Республики Казахстан.
 
      Статья 14. Служба внутреннего контроля
 
      1. Для осуществления контроля за своей финансово-хозяйственной деятельностью микрокредитной организацией должна быть образована служба внутреннего контроля.
      2. Порядок работы службы внутреннего контроля микрокредитной организации определяется внутренними документами микрокредитной организации.
 
      Статья 15. Дополнительные виды деятельности микрокредитных организаций
 
      Микрокредитные организации дополнительно к осуществлению деятельности по предоставлению микрокредитов могут осуществлять следующие виды деятельности:
      1) привлечение займов и грантов от резидентов и нерезидентов Республики Казахстан;
      2) размещение временно свободных активов в государственные ценные

 

бумаги, корпоративные ценные бумаги, депозиты банков второго уровня и

другими способами, не противоречащими законодательству Республики

Казахстан;

     3) совершение сделок с залоговым имуществом, полученным в качестве

обеспечения микрокредита в порядке, предусмотренном законодательством

Республики Казахстан;

     4) участие в уставном капитале других юридических лиц;

     5) реализация собственного имущества;

     6) предоставление консультационных услуг по вопросам, связанным с

деятельностью по предоставлению микрокредитов;

     7) сдача в аренду собственного имущества;

     8) осуществление лизинговой деятельности;

     9) обучение на безвозмездной основе.


 
 
       Статья 16. Порядок ведения документации по предоставленному микрокредиту
 
      1. Каждый предоставленный микрокредит регистрируется микрокредитной организацией в регистрационном журнале заемщиков.
      2. Для получения микрокредита заемщик предоставляет документы, предусмотренные пунктом 3 настоящей статьи.
      3. По каждому предоставленному микрокредиту микрокредитная организация должна вести кредитное досье, которое формируется со дня подписания договора о предоставлении микрокредита.
      Кредитное досье должно содержать следующее:
      1) заявление подписанное заемщиком, содержащее сведения о цели использования микрокредита (в случае предоставления целевого микрокредита), об имуществе, которое может быть представлено в качестве обеспечения возврата микрокредита, с указанием его стоимости, либо об отсутствии обеспечения;
      2) копии учредительных документов заемщика (для юридических лиц), заверенные в установленном порядке;
      3) копию удостоверения личности заемщика (для физических лиц);
      4) документы, подтверждающие полномочия лица на подписание договора о предоставлении микрокредита от имени заемщика, если это лицо является представителем заемщика;
      5) оригинал заключенного договора о предоставлении микрокредита;
      6) справку о размере заработной платы с места работы заемщика либо справку уполномоченного государственного органа об отсутствии постоянного или временного места работы (для физических лиц).
      4. Если предоставленный микрокредит обеспечен залогом имущества, то кредитное досье должно содержать следующие документы:
      1) оригинал заключенного договора о залоге;
      2) документ об оценке стоимости заложенного имущества.
      В случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан, залог имущества, подлежащего государственной регистрации, должен быть зарегистрирован в органе, осуществляющем регистрацию данного имущества.
      5. По микрокредиту, исполнение обязательства по которому обеспечено гарантией или поручительством, к кредитному досье прилагаются следующие дополнительные документы:
      1) оригинал договора гарантии или поручительства;
      2) документы, подтверждающие полномочия лица на подписание гарантийного договора от имени гаранта или договора поручительства от имени поручителя.
      6. Документы, подтверждающие факт полного или частичного погашения задолженности по микрокредиту, должны быть приобщены к кредитному досье и отражать источник погашения микрокредита (деньги, перечисленные заемщиком либо вырученные от продажи заложенного имущества).
      7. Микрокредитная организация вправе запросить у заемщика представления дополнительной информации необходимой для ведения кредитного досье в соответствии с настоящим Законом.
 
      Статья 17. Тайна предоставления микрокредита
 
      1. Тайна предоставления микрокредита включает в себя сведения о заемщиках, о размерах микрокредитов, об иных условиях договора о предоставлении микрокредита, относящихся к заемщику, и об операциях микрокредитной организации (за исключением правил предоставления микрокредитов).
      Не относятся к тайне предоставления микрокредита сведения о заключенных договорах о предоставлении микрокредитов микрокредитной организацией, находящейся в процессе ликвидации.
      2. Микрокредитные организации гарантируют тайну предоставления микрокредита.
      3. Тайна предоставления микрокредита, может быть раскрыта только заемщику, любому третьему лицу на основании письменного согласия заемщика, а также лицам, указанным в пунктах 4-5 настоящей статьи, по нижеприведенным основаниям.
      4. Сведения о заемщиках, о размерах микрокредитов, об иных условиях договора о предоставлении микрокредита, относящихся к заемщику, об операциях, проводимых микрокредитной организацией,выдаются:
      1) органам дознания и предварительного следствия: по находящимся в их производстве уголовным делам на основании письменного запроса, подписанного первым руководителем или следователем, заверенного печатью органа дознания или предварительного следствия и санкционированного прокурором;
      2) судам: по находящимся в их производстве делам на основании определения, постановления, решения и приговора суда;
      3) прокурору: на основании постановления о производстве проверки, в пределах его компетенции, по находящемуся у него на рассмотрении материалу.
      4) налоговым органам: по вопросам, связанным с налогообложением проверяемого лица на основании предписания;
      5) представителям заемщика: на основании нотариально удостоверенной доверенности.
      5. Сведения о заемщике, о размере микрокредита, об иных условиях договора о предоставлении микрокредита, относящихся к заемщику, в случае смерти заемщика, помимо лиц, предусмотренных в пункте 4 настоящей статьи, также выдаются на основании письменного запроса:
      1) лицам, указанным заемщиком в завещании;
      2) нотариусам: по находящимся в их производстве наследственным делам;
      3) иностранным консульским учреждениям: по находящимся в их производстве наследственным делам.
 
      Статья 18. Учет и отчетность
 
      1. Микрокредитная организация осуществляет учет проводимых ею операций в соответствии со стандартами бухгалтерского учета в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.
      2. Перечень, формы и сроки предоставления финансовой и иной отчетности, за исключением налоговой, микрокредитной организацией устанавливаются уполномоченными государственными органами в соответствии с их компетенцией.
      3. Налоговая отчетность представляется микрокредитной организацией в соответствии с налоговым законодательством Республики Казахстан.
 
      Статья 19. Хранение документов
 
      Микрокредитная организация обязана обеспечивать учет и хранение документов, связанных с ее деятельностью, в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан.
 
      Статья 20. Реорганизация и ликвидация микрокредитных организаций
 
      Реорганизация и ликвидация микрокредитной организации осуществляется в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.
 
                     Глава 4. Заключительные положения
 
      Статья 21. Государственный контроль за деятельностью микрокредитных организаций
 
      Государственный контроль за деятельностью микрокредитных организаций осуществляется в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан государственными органами и должностными лицами, которым право на это специально предоставлено законодательством Республики Казахстан.
 

 

     Статья 22. Порядок введения в действие настоящего Закона

     1. Настоящий Закон вводится в действие со дня опубликования.

     2. Юридические лица, зарегистрированные в соответствии с

законодательством Республики Казахстан и осуществляющие предоставление

микрокредитов, в течение шести месяцев со дня введения настоящего Закона в

действие должны пройти государственную регистрацию либо перерегистрацию в

органах юстиции с соблюдением требований, предусмотренных настоящим

Законом.

          Президент

     Республики Казахстан


     (Специалисты: Мартина Н.А.,

                   Абрамова Т.М.)