"Каспий теңiзiнің теңiз ортасын қорғау жөнiндегi негiздемелiк конвенцияны бекiту туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 29 сәуірдегі N 406 Қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкiметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
"Каспий теңізінің теңіз ортасын қорғау жөнiндегi негіздемелiк конвенцияны бекiту туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламентi Мәжiлiсiнiң қарауына енгiзiлсiн.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі

Жоба

Қазақстан Республикасының Заңы Каспий теңiзінің теңiз ортасын қорғау жөнiндегi
негiздемелiк конвенцияны бекіту туралы

2003 жылғы 4 қарашада Тегеран қаласында жасалған Каспий теңізiнің теңіз ортасын қорғау жөнiндегі негiздемелiк конвенция бекiтiлсiн.

Қазақстан Республикасының
Президенті

2-қосымша

КАСПИЙ ТЕҢIЗI ТЕҢIЗ ОРТАСЫН ҚОРҒАУ
ЖӨНIНДЕГІ ҮЛГІЛІК КОНВЕНЦИЯ

Бұдан әрi Уағдаласушы Тараптар деп аталатын, Каспий маңы мемлекеттерi,
Әзербайжан Республикасы,
Иран Ислам Республикасы,
Қазақстан Республикасы,
Ресей Федерациясы,
Түркiменстан:
Шығарындыларды, төгіндiлер мен теңiзде және жер үстінде орналасқан көздерден қауіпті, зиянды және басқа да ластаушы заттар мен қалдықтардың орналастырылуын қоса алғанда, антропогендi қызметтердiң нәтижелерi болып табылатын түрлі көздерден оның ластануы салдарынан Каспий теңiзi теңiз ортасы жай-күйiнiң нашарлауын атай отырып;
Каспий теңiзiнiң биологиялық ресурстарын қазiргi және болашақ ұрпақ үшiн сақтауға деген шынайы орындаушылық шешімi;
Құрлықтағы қызметтiң Каспий теңiзi теңiз ортасына залал келтiрмеуiн қамтамасыз ету қажеттілігін мойындай отырып;
Каспий теңiзi теңiз ортасы және теңiз деңгейiнiң ауытқу проблемасына байланысты оның бiрегей гидрографикалық және экологиялық сипаттамалары үшін қауiптiң төнуiн мойындай отырып;
Каспий теңiзi теңiз ортасын қорғаудың маңыздылығын растай отырып;
Каспий теңiзi теңiз ортасын қорғау және сақтау мақсатында Уағдаласушы Тараптардың өзара және тиiсті халықаралық ұйымдармен ынтымақтасуының маңыздылығын мойындай отырып;
Мыналар туралы УАҒДАЛАСТЫ:

I. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Терминдердiң пайдаланылуы

Осы Конвенцияның мақсаттары үшін мына төмендегiлер бiлдiредi:
"Iс-қимыл жоспары" - Каспий теңiзi теңiз ортасын қорғаудың және тұрақты дамытудың iс-қимыл жоспары;
"Төгiнді" - теңiз ортасына кемелерден, ұшу аппараттарынан, платформалардан немесе Каспий теңiзiндегi басқа да салынған құрастырмалардан қалдықтарды немесе басқа да материалдарды әдейi арылту не кемелерді, ұшу аппараттарын, платформаларды және Каспий теңiзiндегi басқа да жасанды салынған құрастырмаларды әдейi көму;
"Қауiптi заттар" - улы, канцерогендi, мутагендi, тератогендi немесе биоаккумулятивтi заттар, егер олар айрықша тұрақты болса;
"Ұлттық орган" - осы Конвенцияны және оған жасалған хаттамаларды орындау бойынша осы Уағдаласушы Тараптың iс-әрекеттерiн үйлестіруге жауапты әр Уағдаласушы Тараптың тағайындаған органы;
"Ластану" - қоршаған ортаға биологиялық ресурстар мен теңiз организмдерiне зиянды, адам денсаулығына қауiп төндiретін және Каспий теңiзiндегi түрлердi заңды пайдалану үшiн кедергі жасайтын қатерлi зардаптарға әкелетiн немесе әкелуi мүмкiн заттарды немесе энергияларды адамның тiкелей немесе жанама түрде әкелуi;
"Жерүстi көздерiнен ластану" - құрлықта орналасқан барлық нүктелi және назарға алынған көздердiң, теңiзге әкелiнетiн барлық түрлерiнен теңiздiң ластануы не құрлықтан ластайтын заттарды тоннель, тұрба құбыры арқылы немесе өзге де жолмен кез-келген арылту нәтижесiндегi ластану;
"Төтенше экологиялық жағдай" - Каспий теңiзi теңiз ортасына залал немесе анық қауiп төндiретiн немесе басқа да зиян келтiретін және табиғи апаттың немесе антропогендiк қызметтің нәтижесiнде туындаған авариялардың нәтижесi болып табылатын жағдай;
"Өндiрiстік авария" - өндiрiстік объектiдегi, мысалы, өндiру, пайдалану, сақтау, жылжыту немесе арылту барысына не мұндай заттарды тасымалдау кезiндегi қауіпті және зиянды заттармен байланысты кез-келген қызметтiң барысындағы бақылаудан тыс өзгерiстердiң нәтижесiнде туындаған оқиға;
"Кеме" - теңiз ортасында пайдаланылатын кез-келген үлгiдегі кеме, оның iшiнде сүңгуiр қанатты кеме, ауа жастықтарындағы кеме, су асты кемесi, тiркемелi және өздiгiнен жүзетін құралдар, сондай-ақ платформалар және теңiздегi басқа да жасанды салынған құрастырмалар;
"Инвазивтi түрлер-жаратылыстар" - пайда болуы мен таратылуы экожүйеге немесе Каспий теңiзiнiң биологиялық ресурстарына экономикалық немесе экологиялық залал келтiруi мүмкiн түрлер-жаратылыстар.

2-бап. Мақсаты

Осы Конвенцияның мақсаты Каспий теңiз ортасын ластанудан қорғау, оның биологиялық ресурстарын қорғау, сақтау, молықтыру, тұрақты және ұтымды пайдалану.

3-бап. Қолданылу саласы

Осы Конвенция Каспий теңiзi теңiз ортасына оның деңгейiнiң ауытқуы мен жер үстi көздерiнен ластануы ескерiле отырып қолданылады.

II. ЖАЛПЫ МIНДЕТТЕМЕЛЕР

4-бап. Жалпы мiндеттемелер

Уағдаласушы Тараптар:
(а) Каспий теңiзiнің ластануын алдын алу, төмендету және бақылау үшiн барлық қажеттi шараларды дербес және/немесе бiрлесiп қабылдайды;
(b) Каспий теңiзi теңiз ортасын қорғау, сақтау және молықтыру үшiн барлық қажетті шараларды дербес және/немесе бiрлесiп қабылдайды;
(с) Каспий теңiзi ресурстарын оның теңiз ортасына залал келтiрмейтiндей етіп пайдаланады;
(d) осы Конвенцияның мақсаттарына қол жеткiзу үшiн бiр-бiрiмен және халықаралық құзыреттi органдармен ынтымақтасады.

5-бап. Қағидаттары

Уағдаласушы Тараптар осы Конвенцияның мақсаттарына қол жеткiзу және оның ережелерiн орындау үшiн өздерiнiң iс-әрекеттерiнде, оның iшiнде:
(а) Каспий теңiзi ортасы үшiн маңызды қауiп төнген немесе тежеусiз залал орын алған жағдайда, осыған сәйкес сақтық шараларын қабылдау қағидаттары, осындай залалдың алдын алу бойынша экономикалық тиiмдi шараларды кейiнге қалдыру үшiн толық ғылыми сенiмдiлiктiң болмауына сiлтеме жасау себептер ретiнде пайдаланылмайды;
(b) Каспий теңiзi теңiз ортасы ластануының алдын алу, бақылау және төмендету шараларын жүзеге асыру бойынша шығыстарды ластаушының көтеруiне сәйкес "ластаушы төлейдi" қағидатын;
(с) Уағдаласушы Тараптар барынша толық көлемде бiр-бiрiне тиiстi ақпаратты беретін Каспий теңiзi теңiз ортасының ластануы туралы ақпараттық қол жетiмділiк қағидатын басшылыққа алады.

6-бап. Ынтымақтасу мiндеттерi

Уағдаласушы Тараптар осы Конвенцияны орындау үшiн қосымша шараларды, ресiмдеудi және стандарттауды ұйғаратын хаттамаларды әзiрлеу негiзiнде екi жақты және көп жақты ынтымақтасады.

III. ЛАСТАНУДЫҢ АЛДЫН АЛУ, ТӨМЕНДЕТУ ЖӘНЕ БАҚЫЛАУ

7-бап. Жерүсті көздерiнен ластану

1. Уағдаласушы Тараптар Каспий теңiзiн жерүсті көздерiнен ластанудың алдын алу, төмендету және бақылау үшін шараларды қолданады.
2. Уағдаласушы Тараптар Каспий теңiзiн жерүстi көздерiнен ластанудың алдын алу, төмендету және бақылау бойынша қосымша шараларды ұйғаратын осы Конвенцияның хаттамасын әзiрлеуде ынтымақтасады. Мұндай хаттама басқалармен қатар мынадай:
(а) аз қалдықты және қалдықсыз технологияларды қолдану арқылы ластаушы заттарды шығаратын көздердiң алдын алу, бақылау және төмендету;
(b) Уағдаласушы Тараптардың құзыретті ұлттық органдарының ағынды су төгіндiлерiн лицензиялау арқылы жерүстi нүктелі көздерден ластануының алдын алу, төмендету және оларды бақылау;
(с) пайдалану негiзiнде ағынды су төгінділерiн лицензиялау кезiнде экологиялық негiзделген технологияларды енгiзу;
(d) оларға әсер еткен Каспий теңiзiнiң су қабылдағыштарының немесе экожүйесінің жай-күйi осыны талап еткен жағдайларда осы Конвенцияға қосымша хаттамалармен осы баптың (b) және (с) тармақшаларында көзделгеннен барынша қатаң талаптар белгiленуi мүмкiн;
(e) қалалық ағынды су үшін және қажет жерлерде тазалаудың түрлi кезең-кезеңiмен, тазартудың әр түрiн қолдану;
(f) коммуналдық және өндiрiстік көздерден органикалық заттардың ағынын қысқарту үшiн қолда бар ең озық технологияларды пайдалану;
(g) назарға алынған көздердiң органикалығын, оның iшiнде ауыл шаруашылығында барларын қоса алғанда қауiптi заттардың ағынын қысқарту үшiн қолда бар ең озық тәсiлдердi пайдалану;
(h) Каспий теңiзiнiң теңiз ортасына керi әсер етудi тоқтатпаған ластанудың жағалаудағы көздерiн консервациялау және толық жою бойынша шараларды қамтуы мүмкiн.
3. Егер, екi немесе одан көп Уағдаласушы Тараптардың немесе олардың арасында шекара жасайтын аумақ арқылы ағатын ағын судан түсетін ластаушылар Каспий теңiзiн ластауы мүмкiн болса, Уағдаласушы Тараптар ықтимал ластану проблемаларын анықтау және шешу үшiн жауапты бiрлескен органдарды қоса алғанда, мұндай ластанудың алдын алу, төмендету және бақылау бойынша барлық қажеттi шараларды қабылдауға ынтымақтасады.

8-бап. Теңiз табанындағы қызметке байланысты
болған ластану

Уағдаласушы Тараптар теңiз табанындағы қызметтiң нәтижесiнде Каспий теңiзi ластануының алдын алу, төмендету және бақылау үшiн бaрлық қажеттi шараларды қабылдайды. Осы мақсатта осы Конвенцияның хаттамасын әзiрлеуге ынтымақтастықты қолдайды.

9-бап. Кемелерден ластану

Уағдаласушы Тараптар Каспий теңiзi ластануының алдын алу, төмендету және бақылау үшін барлық қажеттi шараларды қабылдайды және осы мақсатта қажеттi халықаралық стандарттарды ескере отырып келiсiлген шараларды, ресiмдердi және стандарттарды ұйғаратын осы Конвенцияға хаттаманы әзiрлеуде ынтымақтасады.

10-бап. Төгіндiден болған ластану

1. Уағдаласушы Тараптар олардың туы астындағы кемелерден және олардың аумақтарында тiркелген әуе кемелерiнен болған төгiндіден Каспий теңiзiнiң ластануын алдын алудың, төмендетудiң және бақылаудың барлық қажеттi шараларын қабылдайды.
2. Уағдаласушы Тараптар осы нәтижеге қол жеткiзу үшiн келісiлген шараларды, ресiмдердi және стандарттарды ұйғаратын осы Конвенцияның хаттамасын әзiрлеуге ынтымақтасады.
3. Осы баптың 1 және 2-тармақтарының ережелерi кемеге және әуе кемесiне теңiзде күйреу немесе толық жойылу қаупі төнсе немесе кез-келген жағдайда адамдардың өмiрiне немесе теңiз организмдерiне қауiп төнсе, егер төгіндi мұндай қауiп төнудi алдын алудың бiрден-бiр тәсiлi болса және егер төгiндiден болған залал басқа жағдайға қарағанда аз болады деп ұйғаруға барлық негіз болса қолданылмайды. Мұндай төгiндi адамдардың өмiрi мен теңiз организмдерiне қауiп төнудiң немесе аумақтық, құқықтық құралдарды қоса алғанда халықаралық құралдарды қолдануға сәйкес теңiздi заңды пайдалануға кедергi жасаудың мүмкiндiгiн барынша азайтуға әкелу үшiн, осылайша жүзеге асырылады. Жасалған төгіндi туралы Уағдаласушы Тараптарға мәлiм етіледi.

11-бап. Қызметтiң өзге де түрлерiнен ластану

1. Уағдаласушы Тараптар жердi мелиорациялауды және осыған байланысты жағалаудағы топырақты қазу және дамба салу бойынша жұмыстарды қоса алғанда 7-10-баптарда айтылмаған қызметтiң өзге де түрлерiнен болған Каспий теңiзiнiң ластануын алдын алу, төмендету және бақылау үшін барлық қажетті шараларды қабылдайды.
2. Уағдаласушы Тараптар Каспий теңiзi экожүйесiне теңiз деңгейiнiң ауытқу зардаптарын жеңiлдетуге бағытталған антропогендiк қызметті төмендету үшiн барлық қажетті шараларды қабылдайды.

12-бап. Инвазивті түрлердiң-жаратылыстардың
құйылуын алдын-алу, бақылау және күресу

Уағдаласушы Тараптар Каспий теңiзiне инвазивтi түрлердiң-жаратылыстардың құйылуының алдын-алу, бақылау және олармен күресу бойынша барлық қажетті шараларды қабылдайды.

13-бап. Төтенше экологиялық жағдайлар

1. Уағдаласушы Тараптар адамдар мен теңiз ортасын табиғи апаттардың немесе антропогендi қызметтің нәтижесiнде туындайтын авариялардың зардаптарынан қорғау мақсатында барлық тиiстi шараларды қабылдайды және ынтымақтасады. Бұл үшiн қалпына келтiру бойынша шараларды қоса алғанда алдын-алу, даярлықты қамтамасыз ету және әрекет ету шаралары қолданылады.
2. Превентивтi шараларды және даярлықты қамтамасыз ету шараларын қабылдау мақсатында түпкі Уағдаласушы Тарап төтенше экологиялық жағдайларды болдыруы мүмкiн және басқа Уағдаласушы Тарапты кез-келген мұндай ықтимал немесе әкелетін қызметтi хабарлауды қамтамасыз ете алатын өзiнiң құқығы шегiнде қызметтің қауіпті түрлерiн анықтайды. Уағдаласушы Тараптар қызметтің қауіпті түрлерiнің теңiз ортасына әсер етуiн бағалауды жүргiзуге және қатердi төмендету бойынша шараларды iске асыруға келiседi.
3. Уағдаласушы Тараптар өндiрiстiк авариялар және төтенше экологиялық жағдайлар туралы алдын-ала хабарлау жүйесiн құруға ынтымақтасады. Төтенше экологиялық жағдай немесе ол тежеусiз қауiп төндiрген кезде аумағында осындай жағдай орын алған Уағдаласушы Тарап тиiсті деңгейде және ықтимал әсер етуге ұшырауы мүмкiн Уағдаласушы Тараптарды кешеуiлдетпей хабарламамен қамтамасыз етедi.
4. Уағдаласушы Тараптар төтенше экологиялық жағдайлар кезiнде жауапты шаралар үшiн iске қосатын жеткілікті жабдықтар мен бiлiктi персоналдың болуын қамтамасыз ету жөнiндегі шараларды қоса алғанда, төтенше экологиялық жағдайларға адекваттық даярлықты құру және қолдау бойынша барлық тиiсті шараларды қабылдайды.

IV. ТЕҢIЗ ОРТАСЫН ҚОРҒАУ, САҚТАУ ЖӘНЕ МОЛЫҚТЫРУ

14-бап. Биологиялық ресурстарды қорғау, сақтау,
қалпына келтiру және ұтымды пайдалану

1. Уағдаласушы Тараптар Каспий теңiзiнiң биологиялық ресурстарын қорғауға, сақтауға, қалпына келтіруге, сондай-ақ ұтымды пайдалануға ерекше көңiл бөледi және мыналар:
(а) адамдардың тамаққа сұраныстарын қанағаттандыру мен әлеуметтік және экономикалық мақсаттар кезiнде экологиялық тепе-теңдiктi сақтау және қалпына келтiру мақсатында биологиялық ресурстардың әлеуетiн дамыту мен арттыру;
(b) тиiсті экологиялық және экономикалық факторлармен және түрлердiң арасындағы арасалмақты назарға ала отырып анықталатын өндiрудiң ең тұрақты көлемiн қамтамасыз етуге мүмкiндiк беретiн деңгейлерде теңiздегi түрлердiң популяцияларын қолдау немесе қалпына келтiру;
(с) шамадан тыс пайдаланудан биологиялық түрлердiң құрып кету қаупiне ұшыратпауды қамтамасыз ету;
(d) балықтардың өнеркәсiптiк түрлерiн аулау және өнеркәсiптiк емес түрлерiн аулау кезiнде ең аз шығынға әкелетiн таңдалған әдiстер мен тәсiлдердi дамытуға және қолдануға жәрдемдесу;
(e) эндемидтi, сирек және құрып кету қаупi төнген биологиялық түрлердi қорғау, сақтау және қалпына келтiру;
(f) сирек және құрып кету қаупi төнген түрлердiң, сондай-ақ әлсiз экожүйелердiң биологиялық әралуандылығы мен мекендеу ортасын сақтау үшiн қолда бар озық ғылыми деректердiң негiзiнде барлық қажеттi шараларды қабылдайды.
2. Уағдаласушы Тараптар тiрi биологиялық ресурстарды қорғау, сақтау және қалпына келтiру жөнiндегі қажеттi шараларды жүргiзу үшiн осы Конвенцияның хаттамасын әзiрлеуде ынтымақтасады.

15-бап. Теңiз жақындығының әсерiнде болатын
құрлықтарды басқару

Уағдаласушы Тараптар теңiз жақындығының әсерiнде болатын құрлықтарды жоспарлау мен басқару бойынша ұлттық стратегиялар мен жоспарларды әзiрлеу және орындау жөнiндегi қажетті шараларды қабылдауға ұмтылады.

16-бап. Каспий теңiзi деңгейiнiң ауытқуы

Уағдаласушы Тараптар қажетті ғылыми-зерттеулердi жүргiзудi және Каспий теңiзi экожүйесiне теңiз деңгейiнiң ауытқу зардаптарын жеңiлдету бойынша мүмкiн болғанынша келiсiлген шаралар мен ресiмдердi қабылдауды ұйғаратын осы Конвенцияның хаттамасын әзiрлеуге ынтымақтасады.

V. РЕСIМДЕР

17-бап. Каспий теңiзi теңiз ортасына
әсер етудi бағалау

1. Әр Уағдаласушы Тарап Каспий теңiзi теңiз ортасына маңызды терiс әсер етуi мүмкін, кез-келген жоспарланған қызметтiң қоршаған ортаға әсер етуiн бағалаудың ресiмдерін қабылдау және қолдану үшін барлық қажеттi шараларды қабылдайды.
2. Әp Уағдаласушы Тарап осы баптың 1-тармағына сәйкес жүзеге асырылатын қоршаған ортаға әсер етуiн бағалаудың нәтижелерiн басқа Уағдаласушы Тараптар арасында тарату бойынша барлық қажеттi шараларды қабылдайды.
3. Уағдаласушы Тараптар трансшекара контексiнде Каспий теңiзi теңiз ортасына әсер етудi бағалау ресiмдерiн белгілейтін осы Конвенцияның хаттамасын әзiрлеуде ынтымақтасады.

18-бап. Уағдаласушы Тараптар арасындағы ынтымақтастық

1. Уағдаласушы Тараптар осы Конвенцияға сәйкес ережелердi, стандарттарды, ұсынылған әдiстер мен ресiмдердi қалыптастыруда, әзiрлеуде және үйлестiруде және ластанудың алдын алу, қысқарту және бақылау, сондай-ақ Каспий теңiзi теңiз ортасын қорғауға, сақтауға және қалпына келтiруге бағытталған әлемдiк практикада кең тараған талаптарды ескере отырып ынтымақтастықты жүзеге асырады.
2. Уағдаласушы Тараптар Каспий теңiзi теңiз ортасы ластануының алдын алу, қысқарту және бақылау, сондай-ақ қорғау, сақтау және қалпына келтiру үшін Каспий теңiзi теңiз ортасын қорғау жөніндегі Iс-әрекеттер Жоспарын әзiрлеуде ынтымақтастықты жүзеге асырады.
3. Осы баптың 1 және 2-параграфтарда баяндалған өзiнiң міндеттемелерiн орындау үшін Уағдаласушы Тараптар, атап айтқанда, мыналарды:
(а) Каспий теңiзiн ластайтын немесе ластауға ықпал ететін көздердi анықтау мақсатында деректердi жинауды, жинақтауды және бағалауды және басқа Уағдаласушы Тараптармен тиiсті ақпараттарды алмасуды;
(b) судың сапасы мен санының мониторингі бойынша бағдарламаларды әзiрлеудi;
(с) төтенше экологиялық жағдайлар кезiнде әрекет ету жоспарларын әзiрлеудi;
(d) қалдық төгiндiлерiнiң, шығарындыларының және орналастырудың нормаларын әзiрлеудi, сондай-ақ бақылау бағдарламаларының тиімділігін бағалауды;
(e) судың сапасының нормалары мен талаптарын және қолда бaр судың сапасын жақсартуды қолдау және қажет ететін жерлерде жақсарту үшін қажетті шаралардың ұсынысын әзiрлеудi;
(f) ауыл шаруашылық, қалалық және өзге де көздердi қоса алғанда муниципалдық және өндiрiстiк нүктелі және нүктелi емес көздерден ластанудың салмағын азайту үшiн iс-әрекеттердiң үйлестiрiлген бағдарламаларын әзiрлеудi дербес немесе бiрлесiп жүргізедi.

19-бап. Мониторинг

1. Уағдаласушы Тараптар Каспий теңiзi теңiз ортасы жай-күйi мониторингiнiң тиiсті дербес және/немесе бiрлескен бағдарламаларды құру және жүзеге асыру үшiн күш жұмсайды.
2. Уағдаласушы Тараптар Каспий теңiзiнде мониторингі жүзеге асырылатын ластаушы заттардың тiзбесiмен және өлшемдерiмен, шығарындылар және сығындылар үшін келiседi.
3. Уағдаласушы Тараптар Каспий теңiзi теңiз ортасы жай-күйiн бағалауды және Каспий теңiзi теңiз ортасының ластануын алдын алу, бақылау және төмендету үшін қабылданатын шараларының тиiмдiлігін дербес және/немесе бiрлесiп тұрақты жүзеге асырады.
4. Уағдаласушы Тараптар мониторинг бағдарламаларын, өлшеу жүйелерiн, талдау әдiстерiн, деректердi өңдеуге және сапа деректерiн бағалау әдiстерiн әзiрлеу мен қолдану ережелерiн үйлестiруге күш жұмсайды.
5. Уағдаласушы Тараптар шешiм қабылдауға негiз және мамандар, әкiмшілер және халық үшін ақпарат пен бiлiмнiң жалпы көзi болып табылатын орталықтандырылған деректер базасын әзiрлейдi.

20-бап. Ғылыми зерттеулер және жұмыстарды әзiрлеу

Уағдаласушы Тараптар ғылыми зерттеулер жүргiзу және Каспий теңiзi ластануын алдын алудың, төмендетудiң және бақылаудың тиiмдi әдiстерiн әзiрлеу саласында ынтымақтастықты жүзеге асырады және осы мақсатта Уағдаласушы Тараптар, атап айтқанда, мыналарға:
(а) улы зиянды заттарды бағалаудың әдiстерiн әзiрлеуге және олардың Каспий теңiзiнiң экожүйесiне әсер ету процесiн зерделеуге;
(b) экологиялық негізделген немесе қауiпсiз технологияларды әзiрлеуге және қолдануға;
(с) ластануға ықпал ететiн заттарды айналымнан шығаруға және/немесе ауыстыруға;
(d) қауiпті заттардан арылтудың экологиялық негiзделген немесе қауiпсiз әдiстерiн әзiрлеуге;
(e) дренаж жұмыстары мен ағындыларды реттеу жөнiндегi жұмыстарды жүргізудiң экологиялық негiзделген немесе қауiпсiз әдiстерiн әзiрлеуге;
(f) келтiрiлген ластанудың залалын бағалауға;
(g) теңiз деңгейінің ауытқуы мен мұндай ауытқудың теңiз және жағалау маңының экожүйесiне ықпалын қоса алғанда, Каспий теңiзi экожүйесiнiң гидрологиялық режимi мен серпiнi туралы бiлiмдi жетілдiруге;
(h) Каспий теңiзiндегi радиациялық және радиоактивтi деңгейдi зерделеуге бағытталған арнайы ғылыми бағдарламалардың қажетіне қарай әзiрлеу немесе интенсификациялау бойынша күш жұмсайды.

21-бап. Ақпарат алмасу және ақпаратқа қол жетiмдiлік

1. Уағдаласушы Тараптар осы Конвенцияның ережелерiне сәйкес тiкелей немесе Хатшылық арқылы тұрақты негiзде пiкiр алмасады.
2. Уағдаласушы Тараптар өздерiнiң заңдарына сәйкес және жұртшылықтың қоршаған орта жөнiндегi ақпаратқа қол жетiмділігi туралы қолданылып жүрген халықаралық келiсiмдердiң ережелерiне сәйкес ластанудың алдын алу, төмендету және бақылау бойынша көзделген немесе жоспарланған шаралармен Каспий теңiзi теңiз ортасының жай-күйi туралы ақпаратқа қол жетiмдiліктi қамтамасыз етуге ұмтылады.

VI. ҰЙЫМДЫҚ ҚҰРЫЛЫМДАР

22-бап. Уағдаласушы Тараптардың Конференциясы

1. Осымен Уағдаласушы Тараптардың Конференциясы бекiтiледi.
2. Уағдаласушы Тараптардың Конференциясы әр Уағдаласушы Тараптың бiр дауысқа ие бiр өкiлiнен тұрады. Әр өкiлдiң бiр немесе одан көп кеңесшiсi болуы мүмкiн.
3. Уағдаласушы Тараптар Конференциясының бiрiншi сессиясы осы Конвенция күшіне енген күнінен кейiн он екi айдан кешiктiрiлмей шақырылады. Уағдаласушы Тараптар Конференциясының сессиясынан кейiн тұрақты негiзде Уағдаласушы Тараптар Конференциясының бiрiншi сессиясында белгiленген кезеңдiлiкпен өткiзiледi.
4. Кезектен тыс Уағдаласушы Тараптар Конференциясының сессиясы қажет болған кезде Уағдаласушы Тараптардың кемi екеуi осы талапты қолдаған жағдайда Уағдаласушы Тараптар Конференциясының шешiмi бойынша немесе Уағдаласушы Тараптардың жазбаша талаптары бойынша өткiзiледi.
5. Уағдаласушы Тараптар Конференциясының сессиясы ағылшын әлiпбиiнiң тәртiбiмен кезек бойынша Уағдаласушы Тарап аумағында немесе Хатшылық орналасқан жерде өткiзiледi.
6. Уағдаласушы Тараптар Конференциясының Төрағасы лауазымын ағылшын әліпбиiнің тәртiбiмен Уағдаласушы Тараптың әрқайсысы кезек бойынша атқарады. Егер, Төраға лауазымы босаса Конференцияда төрағалық етушi Уағдаласушы Тарап осындай Уағдаласушы Тараптың өкiлеттiк мерзiмi аяқталғанға дейiн осы лауазымда қалатын мұрагерiн тағайындайды.
7. Уағдаласушы Тараптар Конференциясының жұмыс тiлi ағылшын және барлық Уағдаласушы Тараптардың мемлекеттiк тiлдерi болып табылады. Осы Хатшылық БҰҰ-ның ресми тiлдерiнде Конвенцияның жұмыс органдарын қамтамасыз етедi.
8. Уағдаласушы Тараптар Конференциясының барлық шешiмдерi бiрауыздан қабылданады.
9. Уағдаласушы Тараптар Конференциясы өздерiнiң бiрiншi сессиясында, мыналар:
(а) Конвенцияның қажет болатын осындай басқа органдарын құру;
(b) оның орналасқан жерi мен персоналдарын қабылдауды қоса алғанда, осы Конвенция Хатшылығының ұйымдастыру мәселелерi;
(с) Хатшылықтың және оның көмекшi органдарының ресiмдеу ережелерi мен қаржылық ережелерi бойынша шешiмдер қабылдайды.
10. Тараптар Конференциясының функциялары, мыналар:
(а) осы Конвенция мен оның хаттамаларының Іс-әрекет жоспарларын орындауды қадағалау;
(b) осы Конвенция мен оның хаттамаларын қадағалау;
(с) осы Конвенция мен оның хаттамаларына қосымша хаттамаларды немесе түзетулердi қарау мен қабылдау және қажет болған жағдайда осы Конвенция мен оның хаттамаларына қосымшаларды және осындай қосымшаларға түзетулер енгізу;
(d) Уағдаласушы Тараптар ұсынған есептердi алу мен қарау, сондай-ақ теңiз ортасын, атап айтқанда Уағдаласушы Тараптар және кез-келген құзырлы халықаралық ұйымдар есептер базасында ластанудың жай-күйi мен оның әсер етуiн шолу және бағалау;
(e) осы Конвенцияға байланысты мәселелер бойынша Хатшылық даярлаған есептердi қарау;
(f) осы Конвенцияның мақсаттарына қол жеткiзу үшiн қажет болған жағдайларда тиiстi халықаралық ұйымдар мен ғылыми институттардың техникалық және қаржылық көмек көрсетуi үшiн өтінiш бiлдiру;
(g) осы Конвенцияны және оның хаттамасын орындау үшiн қажет болуы мүмкiн көмекшi органдарды құру;
(h) Уағдаласушы Тараптардың тең өкiлдiктерiн ескере отырып, қажетiне орай, осы Конвенцияның Атқарушы Хатшысын және басқа да тиiстi персоналын тағайындау;
(i) осы Конвенцияның мақсаттарына қол жеткізу үшін талап етілуi мүмкiн кез-келген басқа функцияларды орындау болып табылады.

23-бап. Конвенцияның Хатшылығы

1. Осымен Конвенцияның Хатшылығы бекiтiледi.
2. Хатшылық Конвенцияның Атқарушы Хатшысынан және төменде көрсетілген функцияларды орындау үшiн қажеттi басқа да тиiстi персоналдан тұрады.
3. Атқарушы Хатшы осы Конвенция Хатшылығының бас әкiмшiлiк тұлғасы болып табылады және Тараптар Конференциясы қабылдаған ресiмдеу ережелерi мен қаржылық ережелерге сәйкес Тараптар Конференциясы анықтаған осы Конвенция Хатшылығының жұмысын басқару үшiн қажетті функцияларды орындайды.
4. Хатшылықтың функциялары:
(а) Тараптар Конференциясының және оның көмекшi органдарының сессияларын ұйымдастыру және жүргізу;
(b) Уағдаласушы Тараптарға баяндамаларды, хабарламаларды және өзге де алынған ақпараттарды даярлау және беру;
(с) Уағдаласушы Тараптардан алынған ақпараттар мен сұрауларды қарау және олармен осы Конвенцияның және оның хаттамасының орындалуына байланысты мәселелер бойынша консультация өткізу;
(d) олармен осы Конвенцияның және оның хаттамасының орындалуына байланысты мәселелер бойынша eceптерді даярлау және тарату;
(е) Каспий теңізі теңіз ортасын қорғауға қатысты дерекқор құру мен жүргізу және Уағдаласушы Тараптардың заңдары мен халықаралық құқық актiлерi туралы ақпараттандыру;
(f) кез-келген Уағдаласушы Тараптың Конвенцияны және оның хаттамасын тиімді орындауы үшін техникалық жәрдемдесуді және консультациялар көрсетуді ұйымдастыру;
(g) осы Конвенцияның хаттамасына сәйкес белгiленуi мүмкiн басқа да функцияларды жүзеге асыру;
(h) аймақтық және халықаралық ұйымдармен және бағдарламалармен тиiстi ынтымақтасу;
(i) осы Конвенцияны орындау үшiн Тараптардың Конференциясы анықтауы мүмкiн басқа да функцияларды орындау болып табылады.

VII. ХАТТАМАЛАР МЕН ҚОСЫМШАЛАР

24-бап. Хаттамаларды қабылдау

1. Кез-келген Уағдаласушы Тарап осы Конвенцияға хаттамаларды қабылдау туралы ұсыныс енгiзуi мүмкiн. Мұндай хаттамалар Тараптар Конференциясының шешiмiмен бiрауыздан қабылданады. Хаттамалар Уағдаласушы Тараптар егер, хаттаманың өзiнде баяндаудың өзге тәртiбi көзделмесе, олардың заңдарына сәйкес оларды бекiткеннен, қабылдағаннан немесе мақұлдағаннан кейiн күшіне енедi. Хаттамалар осы Конвенцияның ажырамас бөлігін құрайды.
2. Кез-келген ұсынылған хаттаманың мәтiнiн Уағдаласушы Тараптың Хатшылығы хаттаманы қабылдау ұсынылатын Тараптар Конференциясының ашылуына дейiн ең аз дегенде алты ай ішінде берiледi.

25-бап. Ұсыныстар мен түзетулердi қабылдау

1. Осы Конвенцияның немесе кез-келген оның хаттамасына қосымшасы осы Конвенцияның немесе тиiсiнше осындай хаттаманың ажырамас бөлiгі болып табылады. Қажет болған жағдайда егер, тiкелей өзге жағдайлар көзделмесе, осы Конвенцияға немесе оның хаттамасына жасалған сiлтеме бiр мезгiлде оның кез-келген қосымшасына жасалған сiлтеменi өзiмен бiрге бiлдiредi. Мұндай қосымшалар ресiмдiк, ғылыми, техникалық және әкiмшiлiк мәселелермен шектеледi.
2. Осы Конвенцияның немесе кез-келген оның хаттамасының қосымшасы осы Конвенцияның 24-бабында баяндалған ресiмдерге сәйкес ұсынылады және қабылданады.
3. Осы Конвенцияның немесе оның кез-келген хаттамасының қосымшаларына ұсыныстарды, түзетулердi қабылдау мен күшiне енуi осы Конвенцияның немесе оның кез-келген хаттамасының қосымшаларына ұсыныстарды, түзетулердi қабылдау мен күшіне енуi үшін белгiленген ресiмдермен реттеледi.
4. Егер, осы Конвенцияның қосымшасына немесе қосымшаға түзету eнгізу осы Конвенцияның немесе кез-келген оның хаттамасының қосымшасына түзету енгiзумен байланысты болса, онда мұндай қосымша немесе түзету осы Конвенцияға немесе кез-келген оның хаттамасына енгiзiлген түзету күшiне енгеннен кейiн ғана күшiне енедi.

VIII. ЖYЗЕГЕ АСЫРЫЛУЫ МЕН САҚТАЛУЫ

26-бап. Конвенцияның жүзеге асырылуы

1. Әр Уағдаласушы Тарап оның аумағында және оның заңдарымен осы Конвенцияның ережелерiн орындауды үйлестіретiн ұлттық органды анықтайды.
2. Осы Конвенцияның ережелерi Уағдаласушы Тараптардың осы Конвенцияда белгiленгеннен барынша қатаң шараларды дербес және/немесе бiрлесiп қабылдау және жүзеге асыру құқығына ықпал етпейдi.

27-бап. Есептер

Әр ұлттық орган осы Конвенцияның Хатшылығына Конвенцияның және оның хаттамалары мен қосымшаларының ережелерiн Тараптардың Конференциясы анықтаған пiшiнде және кезеңдiлiкте орындау үшiн қабылданған шаралар туралы есептердi ұсынады. Хатшылық алынған есептi барлық Уағдаласушы Тараптарға жолдайды.

28-бап. Сақтау

Уағдаласушы Тараптар осы Конвенцияның және оның хаттамаларының ережелерiн әр Уағдаласушы Тараптың сақтауын қамтамасыз ету ресiмдерiн әзiрлеуде ынтымақтасады.

29-бап. Материалдық жауапкершілік және
залал үшін өтемақы

Уағдаласушы Тараптар халықаралық құқықтың тиiстi қағидаттары мен нормаларын назарға ала отырып осы Конвенция мен оның хаттамалары ережелерiнің бұзылуы нәтижесiнде Каспий теңiзiнiң теңiз ортасына келтiрiлген залал үшін материалдық жауапкершiлiкке және залал үшін өтемақыға қатысты тиiстi ережелер мен ресiмдердi әзiрлеу жөнiнде күш жұмсайды.

30-бап. Дауларды реттеу

Осы Конвенцияны қолдануға немесе пайымдауға қатысты даулар Уағдаласушы Тараптардың қалауы бойынша консультациялар, келiссөздер арқылы немесе басқа да бейбiт жолмен шешiледi.

ІХ. ҚОРЫТЫНДЫ БАПТАР

31-бап. Қол қою, бекiту, қабылдау, бекiтiлуi
және қосылу

1. Осы Конвенция Тегеран қаласында 2003 жылдың 4 қарашасынан бастап 2004 жылдың 3 қарашасына дейін тек Каспий бойы мемлекеттерiнің қол қоюы үшін ғана ашық.
2. Конвенция кез-келген Каспий бойы мемлекетінің бекiтуiне, қабылдауына немесе мақұлдауына жатады. Ол кез-келген Каспий бойы мемлекетiнiң қол қоюы үшін оның жабылатын күнiнен бастап қосылу үшін ашық болады.
3. Бекiту, қабылдау, бекiтiлуi туралы немесе қосылу жөнiндегi құжаттар Депозитарийге сақтауға тапсырылады.

32-бап. Қосымшалар

Осы Конвенцияға ешқандай қосымшаға рұқсат етiлмейдi.

33-бап. Күшіне енуi

Конвенция оған барлық Каспий бойы мемлекеттерінің оны бекiту, қабылдау, бекiтiлуi туралы немесе қосылу жөнiндегi құжаттарының сақтауға тапсырылғанынан кейiн тоқсаныншы күнi күшiне енедi.

34-бап. Конвенцияға немесе хаттамаларға түзетулер

1. Кез-келген Уағдаласушы Тарап осы Конвенцияға немесе кез-келген хаттамаға түзетулер енгізудi ұсынуы мүмкiн. Мұндай түзетулер Тараптар Конференциясының сессиясында бiрауыздан жасалған шешiмi арқылы қабылданады.
2. Осы Конвенцияға немесе кез-келген хаттамаға түзетулер осы Конвенцияның күшiне енуi үшін көзделген ресiмдерге сәйкес күшiне енедi.

35-бап. Депозитарий

Иран Ислам Республикасы осы Конвенцияның Депозитарийi болып табылады.

36-бап. Мәтіндердiң сәйкестігі

Осы Конвенцияның әзiрбайжанша, қазақша, орысша, түрiкменше, парсыша және ағылшынша мәтiндерiнiң түпнұсқалары сәйкесті тең болып табылады, Депозитарийге сақтауға тапсырылады. Осы Конвенцияны және оның хаттамаларын пайымдау немесе қолдану туралы даулы жағдайларда ағылшын тiлiндегi мәтiн пайдаланылады.

37-бап. Каспий теңiзi мәртебесi құқығы бойынша
келiссөздерге қатынас

Осы Конвенцияның ешқандай ережесiн Каспий теңiзi мәртебесi құқығы бойынша келiссөздердiң нәтижесiн алдын-ала анықтаушы ретiнде бұрмалауға болмайды.

ОСЫЛАРДЫ PACTAП, осыған уәкiлеттiк берiлген төменде қол қоюшылар осы Конвенцияға қол қойды.

ЕКI МЫҢ YШIНШI ЖЫЛДЫҢ ТӨРТIНШI ҚАРАШАСЫНДА ТЕГЕРАН ҚАЛАСЫНДА ЖАСАЛДЫ.

Әзірбайжан Республикасы үшін

Иран Ислам Республикасы үшін

Қазақстан Республикасы үшін

Ресей Федерациясы үшін

Түрікменстан үшін

О проекте Закона Республики Казахстан "О ратификации Рамочной конвенции по защите морской среды Каспийского моря"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 29 апреля 2005 года N 406

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "О ратификации Рамочной конвенции по защите морской среды Каспийского моря".

Премьер-Министр
Республики Казахстан

Проект

Закон Республики Казахстан
"О ратификации Рамочной конвенции по защите
морской среды Каспийского моря"

Ратифицировать Рамочную конвенцию по защите морской среды Каспийского моря, совершенную в городе Тегеране 4 ноября 2003 года.

Президент
Республики Казахстан

Приложение 2

РАМОЧНАЯ КОНВЕНЦИЯ
ПО ЗАЩИТЕ МОРСКОЙ СРЕДЫ КАСПИЙСКОГО МОРЯ

Прикаспийские государства,

Азербайджанская Республика,
Исламская Республика Иран,
Республика Казахстан,
Российская Федерация,
Туркменистан,

далее именуемые Договаривающимися Сторонами,

Отмечая ухудшение состояния морской среды Каспийского моря вследствие ее загрязнения из различных источников, являющегося результатом антропогенной деятельности, включая сбросы, выбросы и размещение опасных, вредных и других загрязняющих веществ и отходов из источников, находящихся в море и на суше;
Преисполненные решимости сохранить биологические ресурсы Каспийского моря для нынешнего и будущих поколений;
Признавая необходимость обеспечения того, чтобы деятельность на суше не наносила ущерба морской среде Каспийского моря;
Сознавая угрозу для морской среды Каспийского моря и для его уникальных гидрографических и экологических характеристик, связанную с проблемой колебаний уровня моря;
Подтверждая важность защиты морской среды Каспийского моря;
Признавая важность сотрудничества Договаривающихся Сторон между собой и с соответствующими международными организациями в целях защиты и сохранения морской среды Каспийского моря;

ДОГОВОРИЛИСЬ о следующем:

I. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 1. Использование терминов

Для целей настоящей Конвенции нижеследующее означает:
"План действий" - план действий для защиты и устойчивого развития морской среды Каспийского моря;
"Сброс" - преднамеренное удаление в морскую среду отходов или других материалов с судов, летательных аппаратов, платформ или других искусственно сооруженных конструкций в Каспийском море либо преднамеренное захоронение судов, летательных аппаратов, платформ или других искусственно сооруженных конструкций в Каспийском море;
"Опасное вещество" - вещество, являющееся токсичным, канцерогенным, мутагенным, тератогенным или биоаккумулятивным, особенно если оно стойкое;
"Национальный орган" - орган, назначенный каждой Договаривающейся Стороной, координирующий действия в этой Договаривающейся Стороне по выполнению настоящей Конвенции и протоколов к ней;
"Загрязнение" - прямое или косвенное привнесение человеком веществ или энергии в морскую среду, приводящее или могущее привести к таким пагубным последствиям, как вред биологическим ресурсам и морским организмам, угроза человеческому здоровью и создание помех для правомерных видов использования Каспийского моря;
"Загрязнение из наземных источников" - загрязнение моря из всех видов точечных и рассредоточенных источников, расположенных на суше, вносимое в него водным или воздушным путем, либо непосредственно с побережья, либо в результате любого удаления загрязняющих веществ с суши посредством тоннеля, трубопровода, либо иным путем;
"Чрезвычайная экологическая ситуация" - ситуация, при которой причиняется ущерб или которая несет неминуемую угрозу загрязнения или другого вреда морской среде Каспийского моря и которая является результатом природной катастрофы или аварии, возникшей в результате антропогенной деятельности;
"Промышленная авария" - событие, возникающее в результате неконтролируемых изменений в ходе любой деятельности, связанной с опасными и вредными веществами на промышленном объекте, например, в ходе производства, использования, хранения, перемещения или удаления, либо при транспортировке таких веществ;
"Судно" - эксплуатируемые в морской среде суда любого типа, в том числе суда на подводных крыльях, суда на воздушной подушке, подводные суда, буксируемые и самоходные плавучие средства, а также платформы и другие искусственно сооруженные конструкции в море;
"Инвазивные виды-вселенцы" - виды-вселенцы, появление и распространение которых может нанести экономический или экологический ущерб экосистеме или биологическим ресурсам Каспийского моря.

Статья 2. Цель

Целью настоящей Конвенции является защита морской среды Каспийского моря от загрязнения, включая защиту, сохранение, восстановление, устойчивое и рациональное использование его биологических ресурсов.

Статья 3. Сфера применения

Настоящая Конвенция применяется к морской среде Каспийского моря с учетом колебаний его уровня и загрязнения из наземных источников.

II. ОБЩИЕ ОБЯЗАТЕЛЬСТВА

Статья 4. Общие обязательства

Договаривающиеся Стороны:
(a) самостоятельно или совместно принимают все необходимые меры для предотвращения, снижения и контроля загрязнения Каспийского моря;
(b) самостоятельно или совместно принимают все необходимые меры для охраны, сохранения и восстановления морской среды Каспийского моря;
(c) используют ресурсы Каспийского моря таким образом, чтобы не наносить ущерба его морской среде;
(d) сотрудничают друг с другом и с компетентными международными организациями для достижения цели настоящей Конвенции.

Статья 5. Принципы

В своих действиях для достижения цели настоящей Конвенции и выполнения ее положений Договаривающиеся Стороны руководствуются, в том числе:
(a) принципом принятия мер предосторожности, согласно которому, при наличии угрозы серьезного или необратимого ущерба для морской среды Каспийского моря, ссылки на отсутствие полной научной уверенности не используются в качестве причины для отсрочки экономически эффективных мер по предупреждению подобного ущерба;
(b) принципом "загрязняющий платит", согласно которому загрязняющий несет расходы по осуществлению мер предотвращения, контроля и снижения загрязнения морской среды Каспийского моря;
(c) принципом доступности информации о загрязнении морской среды Каспийского моря, согласно которому Договаривающиеся Стороны предоставляют друг другу соответствующую информацию в максимально полном объеме.

Статья 6. Обязанность сотрудничать

Договаривающиеся Стороны сотрудничают на двусторонней и многосторонней основе в разработке протоколов, предписывающих дополнительные меры, процедуры и стандарты для выполнения настоящей Конвенции.

III. ПРЕДОТВРАЩЕНИЕ, СНИЖЕНИЕ И КОНТРОЛЬ ЗАГРЯЗНЕНИЯ

Статья 7. Загрязнение из наземных источников

1. Договаривающиеся Стороны принимают меры для того, чтобы предотвращать, снижать и контролировать загрязнение Каспийского моря из наземных источников.
2. Договаривающиеся Стороны сотрудничают в разработке протоколов к настоящей Конвенции, предписывающих дополнительные меры по предотвращению, снижению и контролю загрязнения Каспийского моря из наземных источников. Такие протоколы могут включать, в том числе, следующие меры:
(a) применение малоотходных и безотходных технологий для предотвращения, снижения и контроля выбросов загрязняющих веществ;
(b) лицензирование национальными органами Договаривающихся Сторон сбросов сточных вод для предотвращения, снижения и контроля загрязнения из наземных источников;
(c) внедрение экологически обоснованной технологии при лицензировании сбросов сточных вод;
(d) установление требований более строгих, чем предусмотренные подпунктами (b) и (с) настоящего пункта, которые определяются дополнительными протоколами к настоящей Конвенции, в случаях, когда этого требует состояние вод или экосистемы Каспийского моря;
(e) применение, в том числе, где это необходимо поэтапно, различных видов очистки городских сточных вод;
(f) использование наилучших существующих технологий для сокращения притока органических веществ из коммунальных и промышленных источников;
(g) использование наилучших существующих методов для сокращения притока опасных веществ, включая органические, из рассредоточенных источников, в том числе имеющихся в сельском хозяйстве;
(h) консервация и полная ликвидация находящихся на суше источников загрязнения, продолжающих оказывать отрицательное воздействие на морскую среду Каспийского моря.
3. Если поступление загрязнителей из водотока, протекающего через территории двух или более Договаривающихся Сторон или образующего границу между ними, может вызвать загрязнение Каспийского моря, Договаривающиеся Стороны сотрудничают в принятии всех необходимых мер по предотвращению, снижению и контролю такого загрязнения, включая, в случае целесообразности, создание совместных органов, ответственных за выявление и решение проблем потенциального загрязнения.

Статья 8. Загрязнение, вызванное деятельностью
на дне моря

Договаривающиеся Стороны принимают все необходимые меры для предотвращения, снижения и контроля загрязнения Каспийского моря в результате деятельности на его дне. В этих целях они поощряют сотрудничество в разработке протоколов к настоящей Конвенции.

Статья 9. Загрязнение с судов

Договаривающиеся Стороны принимают все необходимые меры для предотвращения, снижения и контроля загрязнения Каспийского моря с судов и в этих целях сотрудничают в разработке протоколов к настоящей Конвенции, предписывающих согласованные меры, процедуры и стандарты, учитывающие соответствующие международные требования.

Статья 10. Загрязнение, вызванное сбросом

1. Договаривающиеся Стороны принимают все необходимые меры для предотвращения, снижения и контроля загрязнения Каспийского моря, вызванного сбросом с судов под их флагами и с воздушных судов, зарегистрированных на их территориях.
2. Договаривающиеся Стороны сотрудничают в разработке протоколов к настоящей Конвенции, предписывающих согласованные меры, процедуры и стандарты для достижения данного результата.
3. Положение пунктов 1 и 2 настоящей Статьи не применяются, когда судно или воздушное судно в море подвергается угрозе полного разрушения или полной утраты, или в любом случае, когда возникает угроза для жизни людей и морских организмов, если сброс представляется единственным способом для предотвращения подобной угрозы, и если имеются все основания полагать, что ущерб, причиненный сбросом, будет меньше того, который был бы нанесен в противном случае. Подобный сброс осуществляется таким образом, чтобы свести к минимуму возможную угрозу жизни людей и морских организмов или создание помех к правомерному использованию моря в соответствии с применяемыми международными, включая региональные, правовыми инструментами. О произведенном сбросе ставятся в известность Договаривающиеся Стороны.

Статья 11. Загрязнение, вызванное иными видами
деятельности

1. Договаривающиеся Стороны принимают все необходимые меры для предотвращения, снижения и контроля загрязнения Каспийского моря, вызванного видами деятельности, не упомянутыми в Статьях 7 - 10, включая мелиорацию земель и связанные с этим работы по выемке грунта и строительству дамб.
2. Договаривающиеся Стороны принимают все необходимые меры для снижения возможного отрицательного воздействия антропогенной деятельности, направленной ня смягчение последствий колебаний уровня моря на экосистему Каспийского моря.

Статья 12. Предотвращение привнесения инвазивных
видов-вселенцев, контроль и борьба с ними

Договаривающиеся Стороны принимают все необходимые меры по предотвращению привнесения в Каспийское море инвазивных видов-вселенцев, контролю и борьбе с ними.

Статья 13. Чрезвычайные экологические ситуации

1. Договаривающиеся Стороны принимают все необходимые меры и сотрудничают в целях защиты людей и морской среды от последствий природных катастроф или аварий, возникающих в результате антропогенной деятельности. Для этого принимаются меры по предотвращению, обеспечению готовности и реагированию, включая меры по восстановлению.
2. В целях принятия превентивных мер и мер по обеспечению готовности Договаривающаяся Сторона, на территории которой может сложиться такая ситуация, выявляет в пределах своей юрисдикции опасные виды деятельности, которые могут вызвать чрезвычайные экологические ситуации, и обеспечивает уведомление других Договоривающихся Сторон о любой такой планируемой или осуществляемой деятельности.
Договаривающиеся Стороны соглашаются проводить оценку воздействия на морскую среду опасных видов деятельности и реализовывать меры по снижению рисков.
3. Договаривающиеся Стороны сотрудничают в создании систем раннего оповещения о промышленных авариях и чрезвычайных экологических ситуациях. В случае чрезвычайной экологической ситуации или ее неминуемой угрозы Договаривающаяся Сторона, на территории которой сложилась такая ситуация, без задержки обеспечивает уведомление на соответствующем уровне тех Договаривающихся Сторон, которые могут быть подвергнуты такому воздействию.
4. Договаривающиеся Стороны принимают все необходимые меры по обеспечению и поддержанию адекватной готовности к чрезвычайным экологическим ситуациям, включая наличие надлежащего оборудования и квалифицированного персонала, используемых для принятия таких мер в случае чрезвычайных экологических ситуаций.

IV. ЗАЩИТА, СОХРАНЕНИЕ И ВОССТАНОВЛЕНИЕ МОРСКОЙ СРЕДЫ

Статья 14. Защита, сохранение, восстановление и
рациональное использование биологических
ресурсов

1. Договаривающиеся Стороны уделяют особое внимание защите, сохранению, восстановлению, а также рациональному использованию биологических ресурсов Каспийского моря, и принимают на основе наилучших имеющихся научных данных все необходимые меры для:
(a) развития и повышения потенциала биологических ресурсов с целью сохранения и восстановления экологического равновесия при удовлетворении потребности людей в питании и достижении социальных и экономических целей;
(b) поддержания или восстановления популяций морских видов на уровнях, позволяющих обеспечить максимально устойчивый объем их добычи, определяемый соответствующими экологическими и экономическими факторами, и принимая во внимание соотношение между видами;
(c) обеспечения таких условий, при которых биологические виды не будут подвергаться опасности исчезновения из-за чрезмерной эксплуатации;
(d) содействия развитию и применению выборочных способов и методов рыболовства, сводящих к минимуму потери при вылове промысловых видов и прилове непромысловых видов;
(e) защиты, сохранения и восстановления эндемичных, редких и находящихся под угрозой исчезновения биологических видов;
(f) сохранения биоразнообразия и среды обитания редких и находящихся под угрозой исчезновения видов, а также уязвимых экосистем.
2. Договаривающиеся Стороны сотрудничают в разработке протоколов к настоящей Конвенции для проведения необходимых мероприятий по защите, сохранению и восстановлению биологических ресурсов.

Статья 15. Управление сушей, находящейся под
воздействием близости моря

Договаривающиеся Стороны стремятся принимать необходимые меры по разработке и выполнению национальных стратегий и планов по планированию и управлению сушей, находящейся под воздействием близости моря.

Статья 16. Колебания уровня Каспийского моря

Договаривающиеся Стороны сотрудничают в разработке протоколов к настоящей Конвенции, предписывающих проведение необходимых научных исследований и, насколько это возможно, принятие согласованных мер и процедур по смягчению последствий колебаний уровня Каспийского моря.

V. ПРОЦЕДУРЫ

Статья 17. Оценка воздействия на морскую среду
Каспийского моря

1. Каждая Договаривающаяся Сторона принимает все необходимые меры для применения процедур оценки воздействия на окружающую среду любой планируемой деятельности, которая может оказать значительное негативное воздействие на морскую среду Каспийского моря.
2. Каждая Договаривающаяся Сторона принимает все необходимые меры по распространению среди других Договаривающихся Сторон результатов оценки воздействия на окружающую среду, осуществленных в соответствии с пунктом 1 настоящей Статьи.
3. Договаривающиеся Стороны сотрудничают в разработке протоколов к настоящей Конвенции, устанавливающих процедуры оценки воздействия на морскую среду Каспийского моря в трансграничном контексте.

Статья 18. Сотрудничество между Договаривающимися
Сторонами

1. Договаривающиеся Стороны осуществляют сотрудничество в формулировании, разработке и гармонизации правил, стандартов, рекомендуемых методов и процедур, соответствующих положениям настоящей Конвенции, с учетом общепринятых в мировой практике требований, направленных на предотвращение, сокращение и контроль загрязнения морской среды Каспийского моря, а также ее защиту, сохранение и восстановление.
2. Договаривающиеся Стороны осуществляют сотрудничество в составлении Плана действий для защиты морской среды Каспийского моря в целях предотвращения, снижения и контроля загрязнения морской среды Каспийского моря, а также для ее защиты, сохранения и восстановления.
3. Во исполнение своих обязательств, изложенных в параграфах 1 и 2 настоящей Статьи, Договаривающиеся Стороны, в частности, проводят самостоятельно или совместно работу по:
(a) сбору, накоплению и оценке данных с целью выявления источников, вызывающих или способных вызвать загрязнение Каспийского моря, и обмену соответствующей информацией с другими Договаривающимися Сторонами;
(b) разработке программ мониторинга качества и количества воды;
(c) разработке планов реагирования на случаи чрезвычайных экологических ситуаций;
(d) разработке нормативов сбросов, выбросов и удаления отходов, а также оценке эффективности программ контроля;
(e) разработке нормативов и критериев определения качества воды, предложению необходимых мер для поддержания и, где необходимо, улучшения существующего качества воды;
(f) разработке гармонизированных программ действий для уменьшения нагрузок загрязнения от муниципальных и промышленных точечных и рассредоточенных источников, включая сельскохозяйственные, городские и иные стоки.

Статья 19. Мониторинг

1. Договаривающиеся Стороны прилагают усилия для создания и осуществления соответствующих самостоятельных и/или совместных программ мониторинга состояния морской среды Каспийского моря.
2. Договаривающиеся Стороны согласуют перечень и параметры загрязняющих веществ, за выбросом и концентрацией которых в Каспийском море осуществляется мониторинг.
3. Договаривающиеся Стороны регулярно самостоятельно и/или совместно проводят оценку состояния морской среды Каспийского моря и эффективности мер, принимаемых для предотвращения, снижения и контроля загрязнения морской среды Каспийского моря.
4. Договаривающиеся Стороны прилагают усилия к гармонизации правил подготовки и применения программ мониторинга, измерительных систем, методов анализа, методов обработки данных и оценки качества данных.
5. Договаривающиеся Стороны разработают централизованную базу данных, являющуюся основой для принятия решений и общим источником информации и образования для специалистов, администраторов и населения.

Статья 20. Научные исследования и разработки

Договаривающиеся Стороны осуществляют сотрудничество в области проведения научных исследований и разработки эффективных методов предотвращения, снижения и контроля загрязнения морской среды Каспийского моря, для чего Договаривающиеся Стороны принимают усилия по разработке или интенсификации, по мере необходимости, специальных научных программ, направленных в частности на:
(a) разработку методов оценки токсичности вредных веществ и изучения процесса их воздействия на экосистему Каспийского моря;
(b) разработку и применение наилучших существующих технологий;
(c) вывод из обращения и/или замену веществ, способных вызвать загрязнение;
(d) разработку экологически обоснованных или безопасных методов удаления опасных веществ;
(e) разработку экологически обоснованных или безопасных методов проведения дренажных работ и работ по регулированию стока;
(f) оценку ущерба, причиненного загрязнением;
(g) совершенствование знаний о гидрологическом режиме и динамике экосистемы Каспийского моря, включая колебания уровня моря и влияние таких колебаний на морскую и прибрежные экосистемы;
(h) изучение уровня радиации и радиоактивности в Каспийском море.

Статья 21. Обмен информацией и доступ к ней

1. Договаривающиеся Стороны непосредственно или через Секретариат обмениваются на регулярной основе информацией в соответствии с положениями настоящей Конвенции.
2. Договаривающиеся Стороны стремятся обеспечивать доступ общественности к информации о состоянии морской среды Каспийского моря, предпринятых или запланированных мерах по предотвращению, снижению и контролю загрязнения в соответствии со своим законодательством, и с учетом положений международных соглашений о доступе общественности к информации о морской среде.

VI. ОРГАНИЗАЦИОННЫЕ СТРУКТУРЫ

Статья 22. Конференция Договаривающихся Сторон

1. Настоящим учреждается Конференция Договаривающихся Сторон.
2. Конференция Договаривающихся Сторон состоит из одного представителя от каждой Договаривающейся Стороны, имеющего один голос. Каждый представитель может иметь одного или более советников.
3. Первая сессия Конференции Договаривающихся Сторон созывается не позднее двенадцати месяцев после даты вступления настоящей Конвенции в силу.
Впоследствии сессии Конференции Договаривающихся Сторон проводятся на регулярной основе с периодичностью, установленной в ходе первой сессии Конференции Договаривающихся Сторон.
4. Внеочередные сессии Конференции Договаривающихся Сторон проводятся когда это будет необходимо по решению Конференции Договаривающихся Сторон или же по письменному требованию любой из Договаривающихся Сторон, при условии что это требование поддержано, по меньшей мере, двумя другими Договаривающимися Сторонами.
5. Сессии Конференции Договаривающихся Сторон проводятся по очереди в порядке английского алфавита на территориях Договаривающихся Сторон или в месте расположения Секретариата.
6. Должность Председателя Конференции Договаривающихся Сторон исполняется по очереди каждой Договаривающейся Стороной, в порядке английского алфавита.
Если должность Председателя освобождается, Договаривающаяся Сторона, председательствующая на Конференции, назначает преемника, остающегося в этой должности до истечения срока полномочий такой Договаривающейся Стороны.
7. Рабочими языками Конференции Договаривающихся Сторон являются английский и государственные языки Договаривающихся Сторон. Секретариат настоящей Конвенции обеспечивает работу органов Конвенции на официальных языках ООН.
8. Все решения Конференции Договаривающихся Сторон принимаются единогласно.
9. Конференция Договаривающихся Сторон на своей первой сессии примет решения по:
(а) учреждению других органов Конвенции, которые будут необходимы;
(b) вопросам организации Секретариата настоящей Конвенции, включая его место расположение и набор персонала;
(c) правилам процедуры и финансовым правилам Секретариата и его вспомогательных органов.
10. Функциями Конференции Договаривающихся Сторон являются:
(a) контроль за выполнением положений настоящей Конвенции, протоколов к ней и Плана действий;
(b) регулярный обзор настоящей Конвенции и протоколов к ней;
(c) рассмотрение и принятие дополнительных протоколов или поправок к настоящей Конвенции или к протоколам к ней, и при необходимости принятие приложений к настоящей Конвенции и протоколам к ней, а также поправок к таким приложениям;
(d) получение и рассмотрение отчетов, представляемых Договаривающимися Сторонами, а также составление обзора и оценки состояния морской среды Каспийского моря, в частности, состояние загрязнения и его воздействия, на основе отчетов, представленных Договаривающимися Сторонами и любыми компетентными международными организациями;
(e) рассмотрение подготовленных Секретариатом отчетов по вопросам, связанным с настоящей Конвенцией;
(f) обращение в случае необходимости за техническими и финансовыми услугами к соответствующим международным организациям и научным институтам для достижения целей настоящей Конвенции;
(g) создание таких вспомогательных органов, которые могут быть необходимы для выполнения настоящей Конвенции и протоколов к ней;
(h) назначение Исполнительного Секретаря настоящей Конвенции и другого необходимого персонала, по мере потребности, с учетом равного представительства Договаривающихся Сторон;
(i) исполнение любых других функций, которые могут потребоваться для достижения целей настоящей Конвенции.

Статья 23. Секретариат Конвенции

1. Настоящим учреждается Секретариат Конвенции.
2. Секретариат состоит из Исполнительного Секретаря Конвенции и персонала, необходимого для выполнения нижеуказанных функций.
3. Исполнительный Секретарь является главным административным лицом Секретариата настоящей Конвенции и выполняет функции, необходимые для управления работой Секретариата настоящей Конвенции, как определено Конференцией Сторон в соответствии с правилами процедуры и финансовыми правилами, принятыми ею.
4. Функциями Секретариата являются:
(a) организация и проведение сессий Конференции Сторон и заседаний ее вспомогательных органов;
(b) подготовка и передача Договаривающимся Сторонам докладов, уведомлений и прочей полученной информации;
(c) рассмотрение информации и запросов, получаемых от Договаривающихся Сторон, и проведение консультаций с ними по вопросам, связанным с выполнением настоящей Конвенции и протоколов к ней;
(d) подготовка и распространение отчетов по вопросам, связанным с выполнением настоящей Конвенции и ее протоколов;
(e) создание и ведение базы данных и информирование о законах Договаривающихся Сторон и актах международного права, касающихся защиты морской среды Каспийского моря;
(f) организация по просьбе любой Договаривающейся Стороны обеспечения технического содействия и консультаций для эффективного выполнения настоящей Конвенции и протоколов к ней;
(g) осуществление других функций, которые могут быть установлены в соответствии с протоколами к настоящей Конвенции;
(h) сотрудничество должным образом с региональными и международными организациями и программами;
(i) выполнение других функций, которые могут быть определены Конференцией Сторон для выполнения положений настоящей Конвенции.

VII. ПРОТОКОЛЫ И ПРИЛОЖЕНИЯ

Статья 24. Принятие протоколов

1. Любая Договаривающаяся Сторона может вносить предложения о принятии протоколов к настоящей Конвенции. Такие протоколы принимаются единогласным решением Конференции Сторон. Протоколы вступают в силу после их ратификации, принятия или утверждения Договаривающимися Сторонами в соответствии с их законодательством, если иной порядок не предусмотрен самими протоколами. Протоколы составляют неотъемлемую часть настоящей Конвенции.
2. Текст любого предложенного протокола передается Договаривающимся Сторонам Секретариатом минимум за шесть месяцев до открытия сессии Конференции Сторон, на котором предлагается принятие протокола.

Статья 25. Принятие Приложений и поправок

1. Приложения к настоящей Конвенции или к любому протоколу к ней являются неотъемлемой частью настоящей Конвенции или протокола к ней. Если явно не предусмотрено иное, ссылка на настоящую Конвенцию или на протоколы к ней представляет собой в то же время ссылку на любые приложения к ним. Такие приложения ограничиваются процедурными, научными, техническими и административными вопросами.
2. Приложения к настоящей Конвенции или к любому протоколу к ней предлагаются и принимаются в соответствии с процедурой, изложенной в Статье 24 настоящей Конвенции.
3. Предложение, принятие и вступление в силу поправок к приложениям к настоящей Конвенции или к любому протоколу к ней регулируются процедурой, которая установлена для предложения, принятия и вступления в силу приложений к настоящей Конвенции или приложений к любому протоколу к ней.
4. Если приложение к настоящей Конвенции или поправка к приложению связаны с внесением поправки в настоящую Конвенцию или любой протокол к ней, то такое приложение или поправка вступают в силу лишь после вступления в силу поправки к настоящей Конвенции или к соответствующему протоколу к ней.

VIII. ОСУЩЕСТВЛЕНИЕ И СОБЛЮДЕНИЕ

Статья 26. Осуществление Конвенции

1. Каждая Договаривающаяся Сторона определяет национальный орган, координирующий выполнение положений настоящей Конвенции на ее территории и под ее юрисдикцией.
2. Положения настоящей Конвенции не влияют на право Договаривающихся Сторон самостоятельно и/или совместно принимать и осуществлять более строгие меры, чем те, которые установлены в настоящей Конвенции.

Статья 27. Отчеты

Каждый национальный орган представляет в Секретариат настоящей Конвенции отчеты о мерах, принятых во исполнение положений Конвенции и протоколов и приложений к ней в такой форме и с такой периодичностью, которые определяются Конференцией Сторон. Секретариат настоящей Конвенции направляет полученные отчеты всем Договаривающимся Сторонам.

Статья 28. Соблюдение

Договаривающиеся Стороны сотрудничают в разработке процедур обеспечения соблюдения каждой Договаривающейся Стороной положений настоящей Конвенции или протоколов к ней.

Статья 29. Материальная ответственность и
компенсация за ущерб

Договаривающиеся Стороны, принимая во внимание соответствующие принципы и нормы международного права, предпринимают усилия по разработке правил и процедур, касающихся материальной ответственности и компенсации за ущерб, причиненный морской среде Каспийского моря в результате нарушения положений настоящей Конвенции и протоколов к ней.

Статья 30. Урегулирование споров

Споры между Договаривающимися Сторонами относительно применения или толкования настоящей Конвенции разрешаются путем консультаций, переговоров или другими мирными средствами по усмотрению Договаривающихся Сторон.

IX. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ СТАТЬИ

Статья 31. Подписание, ратификация, принятие,
утверждение и присоединение

1. Настоящая Конвенция открыта для подписания только прикаспийскими государствами в городе Тегеране с 4 ноября 2003 года по 3 ноября 2004 года.
2. Конвенция подлежит ратификации, принятию или утверждению прикаспийскими государствами. Она будет открыта для присоединения любого прикаспийского государства, начиная с даты ее закрытия для подписания.
3. Документы о ратификации, принятии, об утверждении или о присоединении к ней сдаются на хранение Депозитарию.

Статья 32. Оговорки

Никакие оговорки к настоящей Конвенции не допускаются.

Статья 33. Вступление в силу

Настоящая Конвенция вступает в силу на девяностый день после сдачи на хранение документов о ее ратификации, принятии, об утверждении или о присоединении к ней всеми прикаспийскими государствами.

Статья 34. Поправки к Конвенции или к протоколам

1. Любая Договаривающаяся Сторона может предлагать поправки к настоящей Конвенции или к любому протоколу. Такие поправки принимаются путем единогласного решения на сессии Конференции Сторон.
2. Поправки к настоящей конвенции или к любому протоколу к ней вступают в силу в соответствии с процедурой, предусмотренной для вступления в силу настоящей Конвенции.

Статья 35. Депозитарий

Исламская Республика Иран является Депозитарием настоящей Конвенции.

Статья 36. Аутентичные тексты

Настоящая Конвенция, азербайджанский, казахский, русский, туркменский, фарси и английский тексты которой являются равно аутентичными, сдается на хранение Депозитарию. В случае споров о толковании или применении настоящей Конвенции или протоколов к ней используется текст на английском языке.

Статья 37. Отношение к переговорам по
правовому статусу Каспийского моря

Никакие положения настоящей Конвенции не интерпретируются как предопределяющие результат переговоров по правовому статусу Каспийского моря.

В УДОСТОВЕРЕНИЕ ЧЕГО нижеподписавшиеся, должным образом на то уполномоченные, подписали настоящую Конвенцию.

СОВЕРШЕНО В ГОРОДЕ ТЕГЕРАНЕ, ЧЕТВЕРТОГО ДНЯ НОЯБРЯ МЕСЯЦА ДВЕ ТЫСЯЧИ ТРЕТЬЕГО ГОДА

За Азербайджанскую Республику

За Исламскую Республику Иран

За Республику Казахстан

За Российскую Федерацию

За Туркменистан