ИПС "Әділет"

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
"Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне азаматтардың жеке өміріне кол сұғылмаушылық құқықтарын қорғау мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

Жоба

Қазақстан Республикасының Заңы

Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне азаматтардың жеке өміріне қол сұғылмаушылық құқықтарын қорғау мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

     1-бап . Қазақстан Республикасының мынадай заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:
      1. 1997 жылғы 16 шілдедегі Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., N 15-16, 211-құжат; 1998 ж., N 16, 219-құжат; N 17-18, 225-құжат;, 1999 ж, N 20, 721-құжат; N 21, 774-құжат; 2000 ж., N 6, 141-құжат; 2001 ж., N 8, 53, 54-құжаттар; 2002 ж., N 4, 32, 33-құжаттар; N 10, 106-құжат; N 17, 155-құжат; N 23-24, 192-құжат; 2003 ж., N 15, 137-құжат; N 18, 142-құжат; 2004 ж., N 5, 22-құжат; N 17, 97-құжат; N 23, 139-құжат; 2005 ж., N 13, 53-құжат; N 14, 58-құжат; N 21-22, 87-құжат; 2006 ж., N 2, 19-құжат; N 3, 22-құжат; N 5-6, 31-құжат; N 8, 45-құжат; N 12, 72-құжат; N 15, 92-құжат; 2007 ж., N 1, 2-құжат; N 4, 33-құжат; N 5-6, 40-құжат; N 9, 67-құжат; N 10, 69-құжат; N 17 (2498), 140-құжат; 2008 ж., N 12, 48-құжат; N 13-14, 58-құжат; N 17-18, 72-құжат; N 23, 114-құжат, N 24, 126-құжат; 2009 жылғы 11 сәуірде "Егемен Қазақстан" және "Казахстанская правда" газеттерінде жарияланған "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қылмыстық процеске қатысушы адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" 2009 жылғы 7 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңы ):
      1) 142-бапта:
      бірінші бөлікте:
      бірінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:
      "1. Адамның жеке өмірі туралы оның өзінің немесе отбасының құпиясын құрайтын мәліметтерді оның келісімінсіз заңсыз жинау, - ";
      екінші абзацта "екі жүзден бес" және "екі айдан бес" деген сөздер тиісінше "төрт жүзден жеті" және "төрт айдан жеті" деген сөздермен ауыстырылсын;
      екінші бөлікте:
      бірінші абзацта "нақ сондай зардаптарға әкеп соққан" сөздер алып тасталсын;
      екінші абзацта:
      "бес жүзден сегіз жүз" және "бес айдан сегіз" деген сөздер тиісінше "жеті жүзден бір мың" және "жеті айдан он" деген сөздермен ауыстырылсын;
      "қамауға" деген сөзден кейін "не заңсыз пайдаланатын арнайы техникалық құралдары тәркіленіп, бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға" деген сөздермен толықтырылсын;
      2) 143-бапта:
      бірінші бөліктің екінші абзацында "елуден жүз" және "бір айға" деген сөздер тиісінше "бір жүзден екі жүз" және "бір айдан екі айға" деген сөздермен ауыстырылсын;
      екінші бөліктің екінші абзацында:
      "бес жүзден екі" және "бір айдан үш" деген сөздер тиісінше "бір жүзден үш" және "екі айдан төрт" деген сөздермен ауыстырылсын;
      "қамауға" деген сөзден кейін "не заңсыз пайдаланатын арнайы техникалық құралдары тәркіленіп, бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға" деген сөздермен толықтырылсын;
      3) 348-бап мынадай мазмұндағы 1-1-бөлікпен толықтырылсын:
      "1-1. Жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын орган қызметкерінің жедел-іздестіру материалдарын бұрмалауы, -
      екі жылға дейінгі мерзімге белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыра отырып, екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.".
      2. 1997 жылғы 13 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., N 23, 335-құжат; 1998 ж., N 23, 416-құжат; 2000 ж., N 3-4, 66-құжат; N 6, 141-құжат; 2001 ж., N 8, 53-құжат; N 15-16, 239-құжат; N 17-18, 245-құжат; N 21-22, 281-құжат; 2002 ж., N 4, 32, 33-құжаттар; N 17, 155-құжат; N 23-24, 192-құжат; 2003 ж., N 18, 142-құжат; 2004 ж., N 5, 22-құжат; N 23, 139-құжат; N 24, 153, 154, 156-құжаттар; 2005 ж., N 13, 53-құжат; N 21-22, 87-құжат; N 24, 123-құжат; 2006 ж., N 2, 19-құжат; N 5-6, 31-құжат; N 12, 72-құжат; 2007 ж., N 1, 2-құжат; N 5-6, 40-құжат; N 10, 69-құжат; N 13, 99-құжат; 2008 ж., N 12, 48-құжат; N 15-16, 62, 63-құжаттар; N 23, 114-құжат; 2009 жылғы 11 сәуірде "Егемен Қазақстан" және "Казахстанская правда" газеттерінде жарияланған "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қылмыстық процеске қатысушы адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" 2009 жылғы 7 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңы ):
      1) 33-баптың бірінші бөлігі "140, 142-баптарында" деген сөздер "140-баптарында, 142-бабында (бірінші бөлігінде)" деген сөздермен ауыстырылсын;
      2) 34-баптың бірінші бөлігі "139-баптарында" деген сөздерден кейін ", 142-бабында (екінші бөлігінде)" деген сөздермен толықтырылсын;
      3) 237-бапта:
      бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
      "1. Бейне, дыбыс жазу техникаларын немесе өзге де арнаулы техникалық құралдарды пайдалану арқылы әңгімелесулерін жасырын тыңдау мен жазу сезіктіге, айыпталушыға қатысты ғана ауыр және аса ауыр қылмыстар туралы істер бойынша іс үшін маңызы бар мәліметтер алынады деп пайымдауға жеткілікті негіздер болған кезде прокурор санкция берген тергеуші қаулысының негізінде жүргізіледі.";
      мынадай мазмұндағы 1-1-бөлікпен толықтырылсын:
      "1-1. Сезіктіге, айыпталушыға не басқа адамға қатысты, егер сезікті, айыпталушы осы адамның телефонын немесе өзге де техникалық құрылғысын пайдаланғандығына мәліметтер болса немесе осы адам сезікті, айыпталушы үшін, не сезіктіден, айыпталушыдан ауыр және аса ауыр қылмыстар туралы істер бойынша басқа адамға беру үшін ақпарат алатындығына мәліметтер болса, телефондар және басқа да сөйлесу құрылғылары арқылы жүргізілетін сөйлесулері жасырын тыңдалуы мен жазылуы мүмкін. Осы арнаулы жедел-іздестіру іс-шаралары тыңдау нәтижесінде іс үшін маңызы бар мәліметтер алынады деп пайымдауға жеткілікті негіздер болған кезде прокурор санкция берген тергеуші қаулысының негізінде жүргізіледі.".
      3. "Жедел-іздестіру қызметі туралы" 1994 жылғы 15 қыркүйектегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1994 ж., N 13-14, 199-құжат; 1995 ж., N 24, 167-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1996 ж., N 14, 275-құжат; 1998 ж., N 24, 436-құжат, N 3-4, 66-құжат; 2001 ж., N 8, 53-құжат; N 17-18, 245-құжат; 2002 ж., N 4, 32-құжат, N 15, 147-құжат; N 17, 155-құжат; 2004 ж., N 18, 106-құжат; N 23, 142-құжат; N 24, 154-құжат; 2005 ж., N 13, 53-құжат; 2007 ж., N 2, 18-құжат; 2009 жылғы 11 сәуірде "Егемен Қазақстан" және "Казахстанская правда" газеттерінде жарияланған "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қылмыстық процеске қатысушы адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" 2009 жылғы 7 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңы ):
      1) 5-баптың 5-тармағы мынадай мазмұндағы екінші, үшінші бөліктермен толықтырылсын:
      "Қылмыс жасағаны үшін кінәсі заңда белгіленген тәртіппен дәлелденбеген, сондай-ақ қылмыстық іс қозғалмаған адамдарға қатысты жедел-іздестіру шараларын жүргізу нәтижесінде алынған материалдар, жедел есепке алудың тиісті ісі тоқтатылған сәттен бастап бір жыл сақталады, содан кейін жойылады. Қылмыстық іс қозғалмаған адамның телефонмен және өзге де сөйлескен сөздерін (сөйлесулерді) тыңдау фонограммалары мен нәтижелері жедел есепке алудың тиісті ісі тоқтатылған сәттен бастап алты айдың ішінде жойылады, бұл туралы хаттама жасалады.
      Прокурордың санкциясы негізінде жүргізілген арнайы жедел-іздестіру шараларының нәтижелерін көрсететін материалдар жойылатын күнге дейін үш ай бұрын бұл туралы тиісті прокурорға хабарланады.
      Қарсы барлау қызметі процесінде алынған арнайы жедел-іздестіру шараларының нәтижелерін сақтау және жою тәртібі мен мерзімдері ведомстволық нормативтік құқықтық актілерде белгіленеді.";
      2) 11-баптың 2-тармағының сегізінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:
      "- заңмен қорғалатын жеке өмірі мен тұрғын үйге қол сұғылмауына, өзінің және отбасының құпиясына, сондай-ақ жеке салымдары мен жинаған қаражатының, жазысқан хаттарының, телефон арқылы сөйлескен сөздерінің, почта, телеграф арқылы және басқа жолдармен алысқан хабарларының құпиялылығын қозғамайтын мәліметтер алу үшін арнайы техникалық құралдарды қолдану";
      3) 15-бап алтыншы абзацтағы "пайдалануға" деген сөзден кейін ";" белгісі қойылып, мынадай мазмұндағы абзацпен толықтырылсын:
      " - азаматтардың жеке өміріне қол сұғылмаушылықты, өзінің және отбасының құпиясын, ар-ожданы мен қадір-қасиетін қозғайтын және жедел-іздестіру шараларын жүргізу процесінде белгілі болған мәліметтерді заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, азаматтардың келісімінсіз жариялауға";
      4) 25-бап мынадай мазмұндағы 3-1-тармақпен толықтырылсын:
      "3-1. Телекоммуникация желілерінде және почта байланыс арналарында арнайы жедел-іздестіру шараларын жүргізу заңдылығының сақталуын қадағалауды Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры уәкілеттік берген прокурорлар жүзеге асырады, олар қажет болған жағдайда тәуліктің кез келген уақытында Қазақстан Республикасының Бас прокуроры мен жедел іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдардың бірлескен бұйрықтарында белгіленген тәртіппен көрсетілген байланыс желілері мен арналарында арнайы жедел-іздестіру шараларын жүргізу заңдылығын кедергісіз тексереді.".
      4. "Байланыс туралы" 2004 жылғы 5 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2004 ж., N 14, 81-құжат; 2006 ж., N 3, 22-құжат; N 15, 95-құжат; N 24, 148-құжат; 2007 ж., N 2, 18-құжат; N 3, 20-құжат; N 19, 148-құжат; 2008 ж., N 20, 89-құжат; N 24, 129-құжат):
      1) 2-бап мынадай мазмұндағы 38-3) тармақшамен толықтырылсын:
      "38-3) байланыс желілеріне рұқсатсыз қол жеткізу - байланыс құралдарына, желілеріне және байланыс құралдары арқылы берілетін ақпаратқа қол жеткізуге құқығы жоқ адамдардың оларға қол жеткізуі.";
      2) 36-бап мынадай мазмұндағы 4-1-тармақпен толықтырылсын:
      "4-1. Байланыс желілеріне рұқсатсыз қол жеткізуге тыйым салынады.".

2-бап . Осы Заң ресми жарияланған күнінен бастап он күнтізбелік күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті Н. Назарбаев

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам защиты прав граждан на неприкосновенность частной жизни".

Премьер-Министра
Республики Казахстан К. Масимов

Проект

Закон Республики Казахстан

О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные
акты Республики Казахстан по вопросам защиты прав граждан на
неприкосновенность частной жизни

     Статья 1. Внести изменения и дополнения в следующие законодательные акты Республики Казахстан:
      1. В Уголовный кодекс Республики Казахстан от 16 июля 1997 года (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., № 15-16, ст. 211; 1998 г, № 16, ст. 219; № 17-18, ст. 225; 1999 г., № 20, ст. 721; № 21, ст. 774; 2000 г., № 6, ст. 141; 2001 г., № 8, ст. 53, 54; 2002 г., № 4, ст. 32, 33; № 10, ст. 106; № 17, ст. 155; № 23-24, ст. 192; 2003 г., № 15, ст. 137; № 18, ст. 142; 2004 г., № 5, ст. 22; № 17, ст. 97; № 23, ст. 139; 2005 г., № 13, ст. 53; № 14, ст. 58; № 21-22, ст. 87; 2006 г., № 2, ст. 19; № 3, ст. 22; № 5-6, ст. 31; № 8, ст. 45; № 12, ст. 72; № 15, ст. 92; 2007 г., № 1, ст. 2; № 4, ст. 33; № 5-6, ст. 40; № 9, ст. 67; № 10, ст. 69; № 17 (2498), ст. 140; 2008 г., № 12, ст. 48; № 13-14, ст. 58; № 17-18, ст. 72; № 23, ст. 114; № 24, ст. 126; Закон Республики Казахстан от 7 апреля 2009 года "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам обеспечения безопасности лиц, участвующих в уголовном процессе", опубликованный в газетах "Егемен Қазақстан" и "Казахстанская правда" 11 апреля 2009 г.):
      1)в статье 142:
      в части первой:
      абзац первый изложить в следующей редакции:
      "1. Незаконное собирание сведений о частной жизни лица, составляющих его личную или семейную тайну, без его согласия,-";
      в абзаце втором слова "двухсот до пятисот" и "двух до пяти" заменить словами "четырехсот до семисот" и "четырех до семи";
      в части второй:
      в абзаце первом слова "повлекшие те же последствия," исключить; в абзаце втором:
      слова "пятисот до восьмисот" и "пяти до восьми" заменить словами "семисот до одной тысячи" и "семи до десяти";
      дополнить словами ", либо лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией незаконно используемых специальных технических средств";
      2)в статье 143:
      в абзаце втором части первой слова "пятидесяти до ста" и "до одного месяца" заменить словами "ста до двухсот" и "от одного до двух месяцев";
      в абзаце втором части второй:
      слова "пятисот до двух" и "одного до трех" заменить словами "одной до трех" и "двух до четырех";
      дополнить словами ", либо лишением свободы на срок до пяти лет с конфискацией незаконно используемых специальных технических средств";
      3) статью 348 дополнить частью 1-1 следующего содержания:
      "1-1. Фальсификация оперативно-розыскных материалов сотрудником органа, осуществляющего оперативно-розыскную деятельность, -
      наказывается лишением свободы на срок до двух лет с лишением права занимать определенные должности или заниматься определенной деятельностью на срок до двух лет.".
      2. В Уголовно-процессуальный кодекс Республики Казахстан от 13 декабря 1997 года (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., № 23, ст. 335; 1998 г., № 23, ст. 416; 2000 г., № 3-4, ст. 66; № 6, ст. 141; 2001 г., № 8, ст. 53; № 15-16, ст. 239; № 17-18, ст. 245; № 21-22, ст. 281; 2002 г., № 4, ст. 32, 33; № 17, ст. 155; № 23-24, ст. 192; 2003 г., № 18, ст. 142; 2004 г., № 5, ст. 22; № 23, ст. 139; № 24, ст. 153, 154, 156; 2005 г., № 13, ст. 53; № 21-22, ст. 87; № 24, ст. 123; 2006 г., № 2, ст. 19; № 5-6, ст. 31; № 12, ст. 72; 2007 г., № 1, ст. 2; № 5-6, ст. 40; № 10, ст. 69; № 13, ст. 99; 2008 г., № 12, ст. 48; № 15-16, ст. 62, 63; № 23, ст. 114; Закон Республики Казахстан от 7 апреля 2009 года "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам обеспечения безопасности лиц, участвующих в уголовном процессе", опубликованный в газетах "Егемен Қазақстан" и "Казахстанская правда" 11 апреля 2009 г.):
      1) часть первую статьи 33 после цифр "142" дополнить словами "(частью первой),";
      2) часть первую статьи 34 после цифр "139," дополнить словами "142 (частью второй),";
      3)в статье 237:
      часть первую изложить в следующей редакции:
      "1. Негласное прослушивание и запись разговоров с использованием видео-, аудиотехники или иных специальных технических средств производится по делам о тяжких и особо тяжких преступлениях только в отношении подозреваемого, обвиняемого на основании постановления следователя, санкционированного прокурором, при наличии достаточных оснований полагать, что в результате прослушивания будут получены сведения, имеющие значение для дела";
      дополнить частью 1-1 следующего содержания:
      "1-1. Негласное прослушивание и запись переговоров, ведущихся с телефонов и других переговорных устройств возможно в отношении подозреваемого, обвиняемого либо другого лица, если есть сведения, что подозреваемый, обвиняемый использует телефон или иное техническое устройство данного лица, или есть сведения, что данное лицо получает информацию для подозреваемого, обвиняемого, либо от подозреваемого, обвиняемого для передачи другим лицам, по делам о тяжких и особо тяжких преступлениях. Эти специальные оперативно-розыскные мероприятия могут производиться на основании постановления следователя, санкционированного прокурором, при наличии достаточных оснований полагать, что в результате прослушивания будут получены сведения, имеющие значение для дела".
      3. В Закон Республики Казахстан от 15 сентября 1994 года "Об оперативно-розыскной деятельности" (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1994 г., № 13-14, ст. 199; 1995 г., № 24, ст. 167; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1996 г., № 14, ст. 275; 1998 г., № 24, ст. 436; 2000 г., № 3-4, ст. 66; 2001 г, № 8, ст. 53; № 17-18, ст. 245; 2002 г., № 4, ст. 32; № 15, ст. 147; № 17, ст. 155; 2004 г., № 18, ст. 106; № 23, ст. 142; № 24, ст. 154; 2005 г., № 13, ст. 53; 2007 г., № 2, ст. 18; Закон Республики Казахстан от 7 апреля 2009 года "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам обеспечения безопасности лиц, участвующих в уголовном процессе", опубликованный в газетах "Егемен Қазақстан" и "Казахстанская правда" 11 апреля 2009 г.):
      1) пункт 5 статьи 5 дополнить частями вторым, третьим следующего содержания:
      "Полученные в результате проведения оперативно-розыскных мероприятий материалы в отношении лиц, вина которых в совершении преступления не доказана в установленном законом порядке, а также в отношении которых не было возбуждено уголовное дело, хранятся один год с момента прекращения соответствующего дела оперативного учета, а затем уничтожаются. Фонограммы и результаты прослушивания телефонных и иных переговоров (разговоров) лиц, в отношении которых не было возбуждено уголовное дело, уничтожаются в течение шести месяцев с момента прекращения соответствующего дела оперативного учета, о чем составляется протокол.
      За три месяца до дня уничтожения материалов, отражающих результаты специальных оперативно-розыскных мероприятий, проведенных на основании санкции прокурора, об этом уведомляется соответствующий прокурор.
      Порядок и сроки хранения и уничтожения результатов специальных оперативно-розыскных мероприятий, полученных в процессе контрразведывательной деятельности устанавливаются ведомственными нормативными правовыми актами.";
      2) абзац восьмой пункта 2 статьи 11 изложить в следующей редакции:
      "- применение специальных технических средств, для получения сведений, не затрагивающих охраняемые законом неприкосновенность частной жизни, жилища, личной и семейной тайны, а также тайну личных вкладов и сбережений, переписки, телефонных переговоров, почтовых, телеграфных и иных сообщений;";
      3) статью 15 дополнить абзацем следующего содержания:
      "- разглашать сведения, которые затрагивают неприкосновенность частной жизни, личную и семейную тайну, честь и достоинство граждан и которые стали известны в процессе проведения оперативно-розыскных мероприятий, без согласия граждан, за исключением случаев, предусмотренных законом.";
      4) статью 25 дополнить пунктом 3-1 следующего содержания:
      "3-1. Надзор за соблюдением законности проведения специальных оперативно-розыскных мероприятий на сетях телекоммуникаций и почтовых каналах связи осуществляется уполномоченными Генеральным Прокурором Республики Казахстан прокурорами, которые в необходимых случаях беспрепятственно проверяют в любое время суток законность проведения специальных оперативно-розыскных мероприятий в указанных сетях и каналах связи в порядке, определяемом совместными приказами Генерального Прокурора Республики Казахстан и органов, осуществляющих оперативно-розыскную деятельность.".
      4. В Закон Республики Казахстан от 5 июля 2004 года "О связи" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2004 г., № 14, ст. 81; 2006 г., № 3, ст. 22; № 15, ст. 95; № 24, ст. 148; 2007 г., № 2, ст. 18; № 3, ст. 20; № 19, ст. 148; 2008 г., № 20, ст. 89; № 24, ст. 129):
      1) статью 2 дополнить подпунктом 38-3) следующего содержания:
      "38-3) несанкционированный доступ к сетям связи - доступ к средствам, линиям связи и информации, передаваемой средствами связи лиц, не имеющих права доступа к ним.";
      2) статью 36 дополнить пунктом 4-1 следующего содержания:
      "4-1. Несанкционированный доступ к сетям связи запрещается.".
     Статья 2. Настоящий закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его официального опубликования.

Президент
Республики Казахстан Н. Назарбаев