Мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтерге қойылатын біліктілік талаптарын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 31 шілдедегі № 863 қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015 жылғы 18 маусымдағы № 457 қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 18.06.2015 № 457 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

«Азаматтық қорғау туралы» 2014 жылғы 11 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңы 11-бабының 51) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтерге қойылатын біліктілік талаптары бекітілсін.
2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2014 жылғы 31 шілдедегі
№ 863 қаулысымен
бекітілген

Мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтерге
қойылатын біліктілік талаптары

1. Осы мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтерге қойылатын біліктілік талаптары (бұдан әрі – біліктілік талаптары) мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтердің Қазақстан Республикасының ұйымдарында, елді мекендері мен объектілерінде өрттердің алдын алу мен сөндіру, авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізу жұмыстарын орындауға мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтердің сәйкестігін анықтау мақсатында әзірленген.
2. Мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтерге мынадай біліктілік талаптары қойылады:
1) осы біліктілік талаптарына 1-қосымшаға сәйкес өрт сөндіру автомобилінің өрттерді сөндіруге дайындығын техникалық байқау актісімен расталған негізгі мақсаттағы кемінде бір өрт сөндіру автомобилінің болуы*;
2) жұмыскерлерді, өрт сөндіру-құтқару техникасын, жабдық пен жарақты орналастыру үшін ғимараттың немесе үй-жайдың болуы*;
3) осы біліктілік талаптарына 2-қосымшаға сәйкес мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдары үшін белгіленген нормалар бойынша арнайы киім-кешекпен және өртке қарсы жарақпен қамтамасыз етілген мынадай сандағы штаттық жұмыскерлердің болуы:
кезекшілік ауысымда әр негізгі өрт сөндіру автомобиліне жүргізушіні қоса алғанда, 4 жұмыскер есебінен кемінде 16 адам*;
кезекшілік ауысымда 2 жұмыскер есебінен кемінде 8 адам**;
4) мемлекеттік емес өртке қарсы қызмет жұмысшыларының осы біліктілік талаптарына 3-қосымшада көрсетілген біліктілікке сәйкестігі.

Ескертпе:
* - жолға шығатын өрт сөндіру техникасы бар мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтер үшін;
** - жолға шығатын өрт сөндіру техникасы жоқ мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтер үшін.

Мемлекеттік емес өртке қарсы
қызметтерге қойылатын
біліктілік талаптарына
1-қосымша

Негізгі өрт сөндіру автомобилінің өрттерді сөндіруге
дайындығын техникалық байқау актісі *

_____________________________________________________________________
(МӨҚҚ атауы)
Маркасы, моделі___________ шасси________шыққан жылы__________________
тіркеу нөмірлік белгісі_______________иесі __________________________
шасси__________________ шанағы ______________ қозғалтқышы____________

1.№_______ автомобиль формулярының болуы және оны толтыру, __________
№ ________ көлік құралын тіркеу туралы куәлік, техникалық байқаудан
өтуі туралы куәлік.

2. Спидометр бойынша жүріп өткен жолы______________км.

3. Автомобильдегі өрт-техникалық жабдық пен жарақтың тізімдемесі мен
оның болуы:

Р/с №	Жабдық пен жарақтың атауы	Өлшем бірлігі	Саны	Болуы (бар/ жоқ)
1	2	3	4	5
1	Ұзындығы 4 м диаметрі 125 мм сорғыш түтік	дана	2
2	Ұзындығы 4 м диаметрі 75 мм сорғыш түтік	дана	2
3	Ұзындығы 4-5 м диаметрі 77 мм, гидранттан жұмыс істеуге арналған тегеурінді түтік	дана	2
4	Ұзындығы 20 м диаметрі 66 мм тегеурінді түтік	дана	10
5	Ұзындығы 20 м диаметрі 51 мм тегеурінді түтік	дана	6
6	Ұзындығы 4 м диаметрі 30 мм сорғыш түтік	дана	1
7	Ұзындығы 12 м жібі бар СВ-125 сорғыш түтікке арналған тор	дана	1
8	РТ – 70 (РТ – 80) 3 жүрісті тармақталу	дана	2
9	Бітеуіші бар ВС-125 түтікке су жинағыш	дана	1
10	Гидранттарды ашуға арналған жалғайтын кілттер	дана	1
11	Газ түтіннен қорғау қызметінің бағыттаушы арқаны	дана	1
12	66x51 жалғамалы өтпелі бастиек	дана	2
13	77x51 жалғамалы өтпелі бастиек	дана	2
14	77x66 жалғамалы өтпелі бастиек	дана	2
15	Түтік бекіткіш	дана	4
16	Түтік қысқыштар	дана	4
17	Өрт колонкасы	дана	1
18	К-150 сорғыш түтіктерді қосуға арналған кілттер	дана	2
19	К-80 тегеурінді түтіктерді қосуға арналған кілттер	дана	2
20	Гидранттардың қақпақтарын ашуға арналған кілттер	дана	1
21	Г-600 гидроэлеваторы	дана	1
22	РСК – 50 оқпаны	дана	4
23	РСА оқпаны	дана	2
24	РС –70 оқпаны	дана	2
25	СВП-4 ауа-көбікті оқпаны	дана	2
26	Тасымалданатын лафетті оқпан	дана	1
27	ГПС-600 еселігі орташа көбік генераторы	дана	2
28	Үш иінді саты	дана	1
29	Шабуыл сатысы	дана	1
30	Таяқ-саты	дана	1
31	Ұзындығы 2,5 метрлік металл багор	дана	1
32	«Әмбебап» сүймен	дана	1
33	Ұста зілбалғасы	дана	1
34	Балташы балғасы	дана	1
35	Жалпақ күрек	дана	1
36	Ағаш қаптағы ағаш кесетін ара	дана	1
37	Арматура кесуге арналған қайшы	дана	1
38	Электр өткізгіштерді кесуге арналған аспаптар жиынтығы, оның ішінде:
	диэлектрлік тұтқасы бар қайшы;	дана	1
	диэлектрлік қолғап;	жұп	1
	диэлектрлік боты;	жұп	1
	диэлектрлік кілемше	дана	1
39	Ұзындығы 30 м брезент қаптағы құтқару арқаны	дана	1
40	Өртте жұмыс істеуге арналған тыныс алу органдарын жеке қорғау құралдары (ұсынылады)	дана	4
41	Жылу шағылыстырғыш костюм	дана	3
42	Резеңке етік	жұп	3
43	Электрлік жеке шам	дана	5
44	Электрлік топтық шам	дана	1
45	Медициналық дәрі-дәрмек сөмкесі	жиынтық	1
46	ОУ-5 немесе ОП - 5 өрт сөндіргіш	дана	1
47	Қысқа сапты күрек	дана	1
48	Автомобилге техникалық қызмет көрсетуге арналған аспаптар жиынтығы	жиынтық	1
49	Автомобиль радиостанциясы	дана	1
50	Тасымал радиостанция	дана	1
51	Сигналдық-дауыс зорайтқыш құрылғы	дана	1
52	Домкрат 5 – 10 т	дана	1

4. Сигналдық-дауыс зорайтқыш құрылғының, сиреналардың, жарқыл маяктардың жай-күйі
_____________________________________________________________________
(болуы және жарамдылығы)

5. Радиостанциялардың жай-күйі ______________________________________
(болуы және жарамдылығы)

6. Өрт сөндіру автомобилінің өрт сорғышының, газ ағысы-вакуумды тетігінің және/немесе өзге де арнайы агрегаттарының (атауларын көрсете отырып) жай-күйі, атқарған жұмысы (мото-сағаттар)
_____________________________________________________________________
(өрт сорғыштың өрт сөндіргіш құралдарын беру мүмкіндігі, ашық су
көзінен су алу және гидрант арқылы жұмыс істеу)

7. Өрт сөндіру автомобилінің техникалық жай-күйі және өртте жауынгерлік іс-қимылдарды жүргізу кезіндегі жұмысқа қабілеттілігі бойынша жалпы қорытынды______________________________________________
_____________________________________________________________________

Комиссия мүшелерінің қолдары:
Комиссия төрағасы____________________________________________________
(қолы, тегі, аты, әкесінің аты)

Комиссия мүшелері____________________________________________________
(қолы, тегі, аты, әкесінің аты)

М.О.

*автомобильдің жай-күйін тексеру және осы актіні жасау мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтің орналасқан жері бойынша азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшесінің комиссиясына жүктеледі.

Мемлекеттік емес өртке қарсы
қызметтерге қойылатын
біліктілік талаптарына
2-қосымша

Мемлекеттік емес өртке қарсы қызметі қызметкерінің
жеке жауынгерлік киім-кешегі мен жарағының тізімі

Р/с №	Жауынгерлік киім-кешек пен жарақтың атауы	Өлшем бірлігі	Саны
1	2	3	4
1	Өрт өндірушінің жауынгерлік киімі	жиынтық	1
2	Жүн қосылған матадан тігілген шлемнiң астынан киетiн бас киiм	дана	1
3	Қорғаныш түстi мойны жабық свитер	дана	1
4	Білекті брезенттi қолғап	жұп	1
5	Білекті терi қолғап	жұп	1
6	Карабинi бар өрт сөндiрушiнiң құтқару белдiгi	дана	1
7	Өрт сөндiрушiнiң каскасы (шлем)	дана	1
8	Өрт сөндiрушiнiң етiгi	жұп	1
9	Өрт сөндiрушi балтасының белдiк қабы	дана	1
10	Резеңке етiк	жұп	1

Ескертпе:
Мемлекеттiк емес өртке қарсы қызмет қызметкерлері өндiрiстiк қызметтің ерекшеліктерін ескере отырып, осы нормалар бойынша арнайы киiм-кешекпен және өртке қарсы жарақтармен қамтамасыз етіледі.

Мемлекеттік емес өртке қарсы
қызметтерге қойылатын
біліктілік талаптарына
3-қосымша

Мемлекеттік емес өртке қарсы қызмет қызметкерлерінің
біліктілігі

Лауазым атауы	Біліктілігі
Қызмет (жасақ) бастығы және оның орынбасарлары, өрт сөндіру бөлімінің бастығы және оның орынбасарлары	Өрт қауіпсіздігі саласындағы жоғары техникалық білім немесе орта техникалық білім және мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарының басқару аппаратының не өрт сөндіру бөлімшелерінің басшылық лауазымдарында кемінде 3 жыл жұмыс өтілі.
Өрт сөндіру бекетінің бастығы және оның орынбасары	Өрт қауіпсіздігі саласындағы жоғары техникалық білім немесе орта техникалық білім, өртке қарсы қызметтің басқару аппаратының не бөлімшелерінің лауазымдарында кемінде 1 жыл жұмыс өтілі *.
Қарауыл бастығы (ауысым бастығы)	Өртке қарсы қызмет бөлімшелеріндегі лауазымдарда кемінде 1 жыл жұмыс өтілімен орта техникалық білім * өрт қауіпсіздігі саласындағы мамандандырылған оқу орталығында міндетті даярлаудан (қайта даярлаудан) өткен.
Өрттің алдын алу аға нұсқаушысы	Орта техникалық білім және өртке қарсы қызмет бөлімшелеріндегі лауазымдарда кемінде 1 жыл жұмыс өтілі*, өрт қауіпсіздігі саласындағы мамандандырылған оқу орталығында арнайы даярлаудан (қайта даярлаудан) өткен.
Өрттің алдын алу нұсқаушысы	Орта білім, өрт қауіпсіздігі саласындағы мамандандырылған оқу орталығында міндетті даярлаудан өткен.
Газ-түтіннен қорғау қызметінің шебері	Орта білім, өрт қауіпсіздігі саласындағы мамандандырылған оқу орталығында арнайы даярлаудан өткен және сығылған ауадағы аппараттарда жұмыс істеуге рұқсаты бар.
Бөлімше командирі	Орта білім және өртке қарсы қызмет бөлімшелеріндегі лауазымдарда кемінде 1 жыл жұмыс өтілі*, өрт қауіпсіздігі саласындағы мамандандырылған оқу орталығында арнайы даярлаудан (қайта даярлаудан) өткен.
Аға өрт сөндіруші (құтқарушы), өрт сөндіруші (өрт сөндіруші құтқарушы)	Орта білім, өрт қауіпсіздігі саласындағы мамандандырылған оқу орталығында арнайы даярлаудан өткен.
Өрт сөндіру автомобилінің жүргізушісі (аға жүргізуші)	Орта білім, «С» санатындағы жүргізуші куәлігі осы санат бойынша кемінде 1 жыл автомобиль жүргізу тәжірибесімен, өрт қауіпсіздігі саласындағы мамандандырылған оқу орталығында арнайы даярлаудан өткен.
Радиотелефонист (байланыс бекетінің диспетчері)	Орта білім, өрт қауіпсіздігі саласындағы мамандандырылған оқу орталығында арнайы даярлаудан өткен.

* мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарындағы немесе мемлекеттік емес өртке қарсы қызмет жүйесіндегі жұмыс кезеңі өртке қарсы қызмет бөлімшелеріндегі жұмыс өтілі деп саналады.

Об утверждении квалификационных требований, предъявляемых к негосударственным противопожарным службам

Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 июля 2014 года № 863. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 18 июня 2015 года № 457

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 18.06.2015 № 457 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 51) статьи 11 Закона Республики Казахстан от 11 апреля 2014 года «О гражданской защите» Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Утвердить прилагаемые квалификационные требования, предъявляемые к негосударственным противопожарным службам.
2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении двадцати одного календарного дня после дня его первого официального опубликования.

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

Утверждены
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 31 июля 2014 года № 863

Квалификационные требования,
предъявляемые к негосударственным противопожарным службам

1. Настоящие квалификационные требования, предъявляемые к негосударственным противопожарным службам (далее – квалификационные требования) разработаны в целях определения соответствия негосударственных противопожарных служб на выполнение работ по предупреждению и тушению пожаров, проведению аварийно-спасательных работ в организациях, населенных пунктах и на объектах Республики Казахстан.
2. К негосударственным противопожарным службам предъявляются следующие квалификационные требования:
1) наличие не менее одного пожарного автомобиля основного назначения, подтвержденного актом технического осмотра его готовности к тушению пожаров, согласно приложению 1 к настоящим квалификационным требованиям*;
2) наличие здания или помещения для размещения работников, пожарно-спасательной техники, оборудования и снаряжения *;
3) наличие штатных работников, обеспеченных специальным обмундированием и противопожарным снаряжением по нормам, установленным для органов государственной противопожарной службы, согласно приложению 2 к настоящим квалификационным требованиям, численностью:
не менее 16 человек, из расчета 4 работника включая водителя на каждый основной пожарный автомобиль в дежурную смену *;
не менее 8 человек, из расчета 2 работника в дежурную смену**;
4) соответствие работников негосударственных противопожарных служб квалификации, указанной в приложении 3 к настоящим квалификационным требованиям.

Примечание:
* - для негосударственных противопожарных служб с выездной пожарной техникой;
** - для негосударственных противопожарных служб без выездной пожарной техники.

Приложение 1
к квалификационным требованиям,
предъявляемым к негосударственным
противопожарным службам

Акт*
технического осмотра готовности
основного пожарного автомобиля к тушению пожаров

_____________________________________________________________________
(наименование НГПС)

Марка, модель __________ на шасси ___________ год выпуска ___________
регистрационный номерной знак ______________ владелец _______________
шасси ________________ кузов ______________ двигатель _______________
1. Наличие и ведение формуляра автомобиля № ________, свидетельство о
регистрации транспортного средства № ______ от ______, свидетельство
о прохождении технического осмотра
_____________________________________________________________________
2. Пробег по спидометру __________ км.
3. Опись и наличие пожарно-технического оборудования и снаряжения на автомобиле:

№ п/п	Наименование оборудования и снаряжения	Единица измерения	Кол-во	Наличие (имеется/ отсутствует)
1	2	3	4	5
1	Рукав всасывающий, длиной 4 м диаметром 125 мм	шт.	2
2	Рукав всасывающий, длиной 4 м диаметром 75 мм	шт.	2
3	Рукав напорный, для работы от гидранта, длиной 4- 5 м диаметром 77 мм	шт.	2
4	Рукав напорный, длиной 20 м диаметром 66 мм	шт.	10
5	Рукав напорный, длиной 20 м диаметром 51 мм	шт.	6
6	Рукав всасывающий, длиной 4 м диаметром 30 мм	шт.	1
7	Сетка для всасывающего рукава СВ-125, с веревкой длиной 12 м	шт.	1
8	Разветвление 3-ходовое РТ – 70 (РТ – 80)	шт.	2
9	Водосборник рукавный ВС - 125 с заглушками	шт.	1
10	Ключ торцевой для открывания гидрантов	шт.	1
11	Направляющий трос газодымозащитной службы	шт.	1
12	Головка соединительная переходная 66x51	шт.	2
13	Головка соединительная переходная 77x51	шт.	2
14	Головка соединительная переходная 77x66	шт.	2
15	Задержка рукавная	шт.	4
16	Зажимы рукавные	шт.	4
17	Колонка пожарная	шт.	1
18	Ключи для соединения всасывающих рукавов К – 150	шт.	2
19	Ключи для соединения напорных рукавов К - 80	шт.	2
20	Ключ для открывания крышек гидрантов	шт.	1
21	Гидроэлеватор Г-600	шт.	1
22	Ствол РСК – 50	шт.	4
23	Ствол РСА	шт.	2
24	Ствол РС –70	шт.	2
25	Ствол воздушно-пенный СВП-4	шт.	2
26	Ствол лафетный переносной	шт.	1
27	Генератор пены средней кратности ГПС-600	шт.	2
28	Лестница трехколенная	шт.	1
29	Лестница штурмовая	шт.	1
30	Лестница-палка	шт.	1
31	Багор металлический длиной 2,5 м	шт.	1
32	Лом универсальный	шт.	1
33	Кувалда кузнечная	шт.	1
34	Топор плотницкий	шт.	1
35	Лопата штыковая	шт.	1
36	Пила-ножовка по дереву в деревянном футляре	шт.	1
37	Ножницы для резки арматуры	шт.	1
38	Комплект инструментов для резки электропроводов, в том числе:
	ножницы с диэлектрической рукояткой;	шт.	1
	перчатки диэлектрические;	пара	1
	боты диэлектрические;	пара	1
	коврик диэлектрический.	шт.	1
39	Веревка спасательная, длиной 30 м в брезентовом чехле	шт.	1
40	Средства индивидуальной защиты органов дыхания для работы на пожарах (рекомендуется)	шт.	4
41	Теплоотражательный костюм	шт.	3
42	Сапоги резиновые	пара	4
43	Электрический индивидуальный фонарь	шт.	5
44	Электрический групповой фонарь	шт.	1
45	Аптечка медицинская	комп.	1
46	Огнетушитель ОУ-5 или ОП - 5	шт.	1
47	Лопата совковая	шт.	1
48	Комплект инструментов для технического обслуживания автомобиля	комп.	1
49	Автомобильная радиостанция	шт.	1
50	Переносная радиостанция	шт.	4
51	Сигнально-громкоговорящее устройство	шт.	1
52	Домкрат 5 – 10 т	шт.	1

4. Состояние сигнального громкоговорящего устройства, сирены, проблесковых маяков _________________________________________________
_____________________________________________________________________
(наличие и исправность)
5. Состояние радиостанций ___________________________________________
(наличие и исправность)
6. Состояние пожарного насоса, газоструйно-вакуумного механизма и/или иных специальных агрегатов (с указанием наименований) пожарного автомобиля, наработка (мото-часов) _________________________________
(способность пожарного насоса на подачу огнетушащих средств, забор воды из открытого водоисточника и работа через гидрант)
7. Общее заключение по техническому состоянию пожарного автомобиля и работоспособности при ведении боевых действий на пожаре _____________
_____________________________________________________________________
Подписи членов Комиссии:
Председатель Комиссии _______________________________________________
(подпись, инициалы, фамилия)
Члены Комиссии ______________________________________________________
(подпись, инициалы, фамилия)

М.П.

* проверка состояния автомобиля и составление настоящего акта возлагается на Комиссию территориального подразделения уполномоченного органа в сфере гражданской защиты по месту дислокации негосударственной противопожарной службы.

Приложение 2
к квалификационным требованиям,
предъявляемым к негосударственным
противопожарным службам

Перечень
специального обмундирования и противопожарного снаряжения
на одного работника негосударственной противопожарной службы

№ п/п	Наименование специального обмундирования и противопожарного снаряжения	Единица измерения	Кол-во
1	2	3	4
1	Боевая одежда пожарного	комп.	1
2	Подшлемник шерстяной	шт.	1
3	Свитер без выреза защитного цвета	шт.	1
4	Рукавицы брезентовые с крагами	пара	1
5	Рукавицы меховые с крагами	пара	1
6	Пояс спасательный пожарный с карабином	шт.	1
7	Каска пожарная (шлем)	шт.	1
8	Сапоги пожарного	пара	1
9	Кобура поясная для топора пожарного	шт.	1
10	Сапоги резиновые	пара	1

Примечание:
Работники негосударственной противопожарной службы обеспечиваются специальным обмундированием и противопожарным снаряжением, исходя из данных норм с учетом специфики производственной деятельности.

Приложение 3
к квалификационным требованиям,
предъявляемым к негосударственным
противопожарным службам

Квалификация работников
негосударственных противопожарных служб

Наименование должности	Квалификация
1	2
Начальник службы (отряда) и его заместители, начальник пожарной части и его заместители	Высшее техническое образование или среднее техническое образование в области пожарной безопасности, не менее 3 лет стажа работы на руководящих должностях аппаратов управления или подразделений пожаротушения органов государственной противопожарной службы.
Начальник пожарного поста и его заместитель	Высшее техническое образование или среднее техническое образование в области пожарной безопасности, не менее 1 года стажа работы на должностях аппаратов управления или подразделений противопожарной службы*.
Начальник караула (начальник смены)	Среднее техническое образование, не менее 1 года стажа работы на должностях в подразделениях противопожарной службы*, прошедший специальную подготовку в специализированном учебном центре в области пожарной безопасности.
Старший инструктор пожарной профилактики	Среднее техническое образование, не менее 1 года стажа работы на должностях в подразделениях противопожарной службы*, прошедший специальную подготовку в специализированном учебном центре в области пожарной безопасности.
Инструктор пожарной профилактики	Среднее образование, прошедший специальную подготовку в специализированном учебном центре в области пожарной безопасности.
Мастер газодымозащитной службы	Среднее образование, прошедший специальную подготовку в специализированном учебном центре в области пожарной безопасности и имеющий допуск к работе в аппаратах на сжатом воздухе.
Командир отделения	Среднее образование, не менее 1 года стажа работы на должностях в подразделениях противопожарной службы*, прошедший специальную подготовку в специализированном учебном центре в области пожарной безопасности.
Старший пожарный (спасатель), пожарный (пожарный спасатель)	Среднее образование, прошедший специальную подготовку в специализированном учебном центре в области пожарной безопасности.
Водитель (старший водитель) пожарного автомобиля	Среднее образование, водительское удостоверение категории «С» с опытом не менее 1 года вождения автомобиля по данной категории, прошедший специальную подготовку в специализированном учебном центре в области пожарной безопасности.
Радиотелефонист (диспетчер пункта связи)	Среднее образование, прошедший специальную подготовку в специализированном учебном центре в области пожарной безопасности.

*стажем работы в подразделениях противопожарной службы считается период работы в органах государственной противопожарной службы либо системе негосударственной противопожарной службы.