Каспий теңізінің гидрометеорологиясы саласындағы ынтымақтастық туралы келісімді бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015 жылғы 16 шілдедегі № 533 қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған 2014 жылғы 29 қыркүйекте Астраханьда жасалған Каспий теңізінің гидрометеорологиясы саласындағы ынтымақтастық туралы келісім бекітілсін.
2. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К.Мәсімов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2015 жылғы 16 шілдедегі
№ 533 қаулысымен
бекітілген

Каспий теңізінің гидрометеорологиясы саласындағы ынтымақтастық туралы келісім

Бұдан әрі Тараптар деп аталатын Әзербайжан Республикасы, Иран Ислам Республикасы, Қазақстан Республикасы, Ресей Федерациясы, Түрікменстан үкіметтері,
тату көршілік қарым-қатынастарды жан-жақты дамытуға деген ұмтылысқа сүйене отырып;
Каспий теңізі табиғи кешенінің бірегейлігін, ұтымды пайдаланылуы Тараптар мемлекеттерінің орнықты дамуы үшін айрықша маңызды мәні бар оның елеулі табиғи-ресурстық және экономикалық әлеуетін атап өте отырып;
Каспий теңізі деңгейінің мезгіл-мезгіл ауытқуынан туындайтын ерекше гидрометеорологиялық жағдайын, сондай-ақ оның алабындағы осы қызметті гидрометеорологиялық қамтамасыз етудегі артып келе жатқан қажеттіліктерді қамтамасыз ету үшін Тараптардың ұлттық метеорологиялық және гидрологиялық қызметтерінен (бұдан әрі – ҰМГҚ) қосымша күш-жігерді талап ететін шаруашылық қызметтің жандандырылуын назарға ала отырып;
Каспий теңізінің жай-күйіне теріс әсер етуі мүмкін климаттың жаһандық және өңірлік ықтимал өзгерістеріне байланысты алаңдаушылық білдіре отырып;
Тараптар мемлекеттерінің арасындағы ынтымақтастықты дамыту тетіктерінің бірі ретінде Каспий теңізінің теңіз ортасын қорғау жөніндегі негіздемелік конвенцияның (Тегеран Конвенциясы) маңыздылығын атап өте отырып;
осы өңірдегі экологиялық, экономикалық және әлеуметтік проблемаларды шешуді қамтамасыз ету үшін Каспий теңізінің жай-күйі туралы гидрометеорологиялық ақпарат алу мен алмасудың өңірлік жүйесін құру және дамыту қажеттілігін атап көрсете отырып;
Тараптардың Каспий теңізінің гидрометеорологиясы саласындағы күш-жігерін біріктіруге және тығыз ынтымақтастық ұйымдастыруға деген берік шешімін білдіре отырып;
Дүниежүзілік Метеорологиялық Ұйымның (ДМҰ) және ЮНЕСКО Үкіметаралық Мұхиттану Комиссиясының (ҮМК) қолдауымен жүзеге асырылатын тәжірибені қоса алғанда, басқа да су кеңістіктеріндегі гидрометеорология саласындағы халықаралық ынтымақтастық тәжірибесін назарға ала отырып,
төмендегілер туралы келісті:

1-бап

Осы Келісімнің мақсаттары үшін мынадай терминдер қолданылады:
«Каспий теңізінің жай-күйі» – бірнеше сағаттан бірнеше он жылдыққа дейінгі уақыт көлемінің ауқымындағы Каспий теңізі мен оған құятын өзендердің сағаларында болатын физикалық құбылыстар мен процестерді сипаттайтын гидрометеорологиялық (метеорологиялық, мұхиттану және гидрологиялық) параметрлер кешені;
«Каспий теңізінің жай-күйін бақылау» – Каспий теңізі мен оған құятын өзендердің сағаларында болатын физикалық құбылыстар мен процестерді сипаттайтын гидрометеорологиялық параметрлер кешенін өлшеу және көзбен шолып бақылау;
«Бақылау желісі» – Каспий теңізі жай-күйін бақылаудың стационарлық және жылжымалы (қалқымалы) теңіз пункттерінің жүйесі;
«Каспий теңізінің жай-күйі туралы ақпарат» – Каспий теңізінің жай-күйін бақылаудың нақты (уақыттың белгілі бір кезінде тікелей өлшенген) және жалпыланған (режимдік-климаттық) деректері және болжамдары;
«Каспий теңізінің жай-күйі туралы ақпарат алу» – Каспий теңізінің жай-күйінің жалпыланған (режимдік-климаттық) деректерін және болжамдарын алу мақсатында Каспий теңізінің жай-күйін бақылау, бақылау деректерін жинау және өңдеу жөніндегі қызмет;
«Каспий теңізінің жай-күйі туралы ақпаратты алу мен алмасудың өңірлік жүйесі» – Тараптар мемлекеттеріне тиесілі Каспий теңізінің жай-күйі туралы бақылау желілерінің және ақпаратты бақылау, өңдеу мен тарату техникалық құралдарының жиынтығы.

2-бап

Осы Келісімнің мақсаттары теңіздегі тіршілік әрекеті қауіпсіздігін және экономикалық қызметті орнықты дамытуды қамтамасыз ету мүдделерінде Каспий теңізінің жай-күйі туралы ақпарат алу мен алмасудың кешенді өңірлік жүйесін құру және дамыту болып табылады.

3-бап

Осы Келісімнің мақсаттарына қол жеткізу мүдделерінде Тараптар:
жағалаулардағы, аралдардағы және сағалардағы станциялар мен бекеттерді қамтитын ұлттық бақылау желілерінің жұмыс істеуін және дамуын қамтамасыз етеді, қажет болған жағдайда, жаңа станцияларды және/немесе бекеттерді ашады;
гидрометеорологиялық параметрлерді бақылау әдістеріне қатысты ДМҰ/ЮНЕСКО ҮМК-ның халықаралық танылған стандарттарын қолданады, есептеу жүйелерін келісуді және реперлерді таңдауды жүргізеді және басқа да негіз қалаушы қағидаларды белгілейді, теңіздегі және жағалаулардағы станциялар мен бекеттердегі гидрометеорологиялық жұмыстар жөніндегі ұлттық басшылықты келіседі;
Каспий теңізінің жай-күйі туралы ақпаратты жинаудың, сақтау мен таратудың ұлттық жүйелеріне келісілген талаптарды белгілейді;
Каспий теңізінің жай-күйі туралы жалпыланған (режимдік-климаттық) деректерді қамтитын анықтамалық материалдарды дайындайды;
Каспий теңізінің жай-күйіне қатысы бар параметрлерді бақылаудың дерекқорларын жобалайды және қалыптастырады;
Каспий теңізінің жай-күйі туралы ақпаратты бейнелейтін бірыңғай геоақпараттық жүйенің негіздерін әзірлейді;
теңіз деңгейінің әр алуан күні бұрынғы ауытқуларының болжамын қоса алғанда, Каспий теңізінің жай-күйін болжау әдістерін жетілдіреді;
атмосфера мен теңіздің шекаралық қабатындағы ағындарды қоса алғанда, Каспий теңізінің су теңгерімі элементтерін бағалау мен кешенді талдау әдістерін жетілдіреді;
Каспий теңізінің гидрометеорология саласындағы кадрларды оқыту мен олардың біліктілігін арттыру жөніндегі шараларды өзара үйлестіреді.

4-бап

Осы Келісімнің мақсаттарына қол жеткізуге және ережелерін іске асыруға бағытталған Тараптардың қызметін құрылатын, бұдан әрі Комитет деп аталатын Каспий теңізінің гидрометеорологиясы жөніндегі үйлестіру комитеті үйлестіреді.
Комитет:
а) бұдан әрі Бағдарлама деп аталатын Каспий теңізінің гидрометеорологиясы жөніндегі үкіметаралық кешенді бағдарламаны әзірлейді және бекітеді;
b) осы Келісім мен Бағдарламаны іске асыру бойынша Тараптардың күш-жігерін үйлестіреді және біріктіреді;
c) Тараптарға өз қызметі туралы ақпарат береді;
d) Тараптардың қарауына осы Келісімнің мақсаттарына қол жеткізу үшін қажетті шараларға қатысты ұсынымдар енгізеді;
e) Тараптар ҰМГҚ-ларының Каспий теңізінде жұмыс істейтін компаниялармен, сондай-ақ Бағдарламаны іске асыруға және осы Келісімнің мақсаттарына қол жеткізуге мүдделі халықаралық ұйымдармен және бағдарламалармен ынтымақтастығын дамытуға ықпал етеді;
f) осы Келісімнің ережелерін орындауға байланысты басқа да мәселелерді қарайды;
g) осы Келісімнің орындалуын тұрақты негізде бақылайды.

5-бап

Әрбір Тарап Комитетке (Тараптардың ҰМГҚ құрамынан) бір-бірден өкіл тағайындайды. Тараптың өкіліне ілесіп Комитет сессияларына сарапшылар мен кеңесшілер бара алады.
Комитеттің шешімдері бірауыздан қабылданады.
Комитеттің төрағасы мен төрағасы орынбасары Тараптар мемлекеттер атауларының ағылшын әліпбилік ретімен ротация қағидаты бойынша Комитет мүшелерінің құрамынан екі жыл мерзімге тағайындалады.
Комитеттің сессиялары Тараптар мемлекеттерінің атауларынан ағылшын әліпбилік ретімен жыл сайын Тараптар мемлекеттерінің бірінің аумағында өткізіледі. Кезектен тыс сессиялар Комитет мүшелерінің бірінің, оның басқа мүшелері қолдаған өтініші бойынша, ұйымдастырылуы мүмкін.
Комитет өз функцияларын орындау үшін Тараптар мемлекеттерінің заңнамасына қайшы келмейтін өз рәсімдеу қағидалары мен қаржылық қағидаларын белгілейді.
Комитеттің ресми тілдері Тараптар мемлекеттерінің мемлекеттік тілдері, сондай-ақ ағылшын тілі болып табылады. Комитеттің жұмыс тілдері ағылшын және орыс тілдері болып табылады.
Комитет Хатшылығының функцияларын, өкілі Комитет Төрағасы болып табылатын, Тараптың ҰМГҚ-сы орындайды.

6-бап

Осы Келісім мен Бағдарламаны іске асырудағы Тараптың қатысуына байланысты шығыстарды әрбір Тарап арнайы келісімдердің негізінде мүдделі халықаралық ұйымдар мен компаниялар бөлген қосымша қаражатты тарта отырып, өз бетінше көтереді.

7-бап

Осы Келісімнің негізінде Тараптар ынтымақтастығы шеңберінде алынған бірлескен жұмыстар нәтижелеріне зияткерлік меншікті қорғау және оған құқықтарды бөлу Тараптар мемлекеттерінің заңнамасына және олардың зияткерлік меншік саласындағы қолданылатын халықаралық шарттар бойынша міндеттемелеріне сәйкес жүзеге асырылады.

8-бап

Осы Келісімнің ережелерін түсіндіру мен қолдануға қатысты Тараптар арасындағы келіспеушіліктер келіссөздер мен консультациялар арқылы шешіледі.

9-бап

Осы Келісімнің ешбір ережесі Каспий теңізінің құқықтық мәртебесі жөніндегі келіссөздер нәтижелерін алдын ала айқындаушы ретін түсіндірілмейді.

10-бап

Кез-келген Тарап Келісімге түзетулер ұсына алады. Мұндай түзетулер Тараптардың бірауыздан шығарған шешімі бойынша қабылданады. Түзетулердің күшіне енуі Келісімнің өзі күшіне енуі сияқты рәсімнің орындалуын талап етеді. Осы Келісімге түзетулер осы Келісімнің 14-бабында көзделген тәртіппен күшіне енеді.

11-бап

Осы Келісімге ешқандай ескертулер жасауға жол берілмейді.

12-бап

Иран Ислам Республикасы осы Келісімнің Депозитарийі болып табылады. Депозитарий Тараптарды осы Келісімнің күшіне ену күні туралы, сондай-ақ оның күшіне енуі үшін қажетті мемлекетішілік ресімдерді орындағаны туралы тиісті Тараптардан жазбаша хабарландыруларды алғаны туралы ақпарат береді.

13-бап

Осы Келісім жалғыз данада жасалды, ол Депозитарийге сақтауға тапсырылады. Әзербайжан, қазақ, орыс, түрікмен, парсы және ағылшын тілдеріндегі Келісім мәтіндері теңтүпнұсқалы болып табылады. Келіспеушіліктер туындаған жағдайда Тараптар ағылшын тіліндегі мәтінге жүгінеді.

14-бап

Осы Келісім Депозитарий дипломатиялық арналар арқылы Тараптардың оның күшіне енуі үшін қажетті мемлекетішілік рәсімдерді орындағаны туралы соңғы жазбаша хабарламаны алған күннен бастап тоқсаныншы күні күшіне енеді.
Тараптардың әрқайсысы Депозитарийді бұл туралы хабардар ете отырып, осы Келісімнен шыға алады. Бұл Тарап үшін осы Келісім Депозитарий осындай хабарламаны алған күннен бастап 12 ай өткенге дейін қолданыста болады.

Осыны КУӘЛАНДЫРУ үшін төменде қол қойғандар, Тараптардың оған тиісінше уәкілеттік берілген өкілдері, осы Келісімге қол қойды.

2014 жылғы 29 қыркүйекте Астрахань қаласында жасалды.

Әзербайжан Республикасының Иран Ислам Республикасының
Үкіметі үшін Үкіметі үшін

Қазақстан Республикасының Ресей Федерациясының
Үкіметі үшін Үкіметі үшін

Түрікменстан
Үкіметі
үшін

Об утверждении Соглашения о сотрудничестве в области гидрометеорологии Каспийского моря

Постановление Правительства Республики Казахстан от 16 июля 2015 года № 533

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Утвердить прилагаемое Соглашение о сотрудничестве в области гидрометеорологии Каспийского моря, совершенное в Астрахани 29 сентября 2014 года.
2. Настоящее постановление вводится в действие со дня его подписания.

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

Утверждено
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 16 июля 2015 года № 533

СОГЛАШЕНИЕ
о сотрудничестве в области гидрометеорологии
Каспийского моря

Правительства Азербайджанской Республики, Исламской Республики Иран, Республики Казахстан, Российской Федерации, Туркменистана, именуемые далее Сторонами,
исходя из стремления всесторонне развивать дружеские добрососедские отношения;
отмечая уникальность природного комплекса Каспийского моря, его значительный природно-ресурсный и экономический потенциал, рациональное использование которого имеет исключительно важное значение для устойчивого развития государств Сторон;
принимая во внимание особые гидрометеорологические условия Каспийского моря, обусловленные периодическими колебаниями его уровня, а также активизацию хозяйственной деятельности в его бассейне, которая требует дополнительных усилий от национальных метеорологических и гидрологических служб (далее – НМГС) Сторон для обеспечения возрастающих потребностей в гидрометеорологическом обеспечении этой деятельности;
выражая обеспокоенность в связи с возможными глобальными и региональными изменениями климата, которые могут негативно сказываться на состоянии Каспийского моря;
отмечая значимость Рамочной Конвенции по защите морской среды Каспийского моря (Тегеранская Конвенция), как одного из механизмов развития сотрудничества между государствами Сторон;
подчеркивая необходимость создания и развития региональной системы получения и обмена гидрометеорологической информацией о состоянии Каспийского моря для обеспечения решения экологических, экономических и социальных проблем в этом регионе;
выражая решимость объединить усилия и организовать тесное сотрудничество Сторон в области гидрометеорологии Каспийского моря;
принимая во внимание опыт международного сотрудничества в области гидрометеорологии на других водных пространствах, включая осуществляемый при поддержке Всемирной Метеорологической Организации
(ВМО) и Межправительственной Океанографической Комиссии (МОК) ЮНЕСКО,
согласились о нижеследующем:

Статья 1

Для целей настоящего Соглашения применяются следующие термины:
«состояние Каспийского моря» – комплекс гидрометеорологических (метеорологических, океанографических и гидрологических) параметров, характеризующих физические явления и процессы, происходящие в Каспийском море и устьях впадающих в него рек в диапазоне временных масштабов от нескольких часов до нескольких десятилетий;
«наблюдения за состоянием Каспийского моря» – измерения и визуальные наблюдения за комплексом гидрометеорологических параметров, характеризующих физические явления и процессы, происходящие в Каспийском море и устьях впадающих в него рек;
«наблюдательная сеть» – система стационарных и подвижных (плавучих) морских пунктов наблюдений за состоянием Каспийского моря;
«информация о состоянии Каспийского моря» – фактические (непосредственно измеренные в определенный момент времени) и обобщенные (режимно-климатические) данные наблюдений и прогнозы состояния Каспийского моря;
«получение информации о состоянии Каспийского моря» – деятельность по наблюдению за состоянием Каспийского моря, сбору и обработке данных наблюдений с целью получения обобщенных (режимно-климатических) данных и прогнозов состояния Каспийского моря;
«региональная система получения и обмена информацией о состоянии Каспийского моря» – совокупность наблюдательных сетей и технических средств наблюдения, обработки и распространения информации о состоянии Каспийского моря, принадлежащих государствам Сторон.

Статья 2

Целями настоящего Соглашения являются создание и развитие комплексной региональной системы получения и обмена информацией о состоянии Каспийского моря в интересах обеспечения безопасности жизнедеятельности и устойчивого развития экономической деятельности на море.

Статья 3

В интересах достижения целей настоящего Соглашения Стороны:
обеспечивают функционирование и развитие национальных наблюдательных сетей, включающих береговые, островные и устьевые станции и посты, открывают, в случае необходимости, новые станции и/или посты;
применяют международно-признанные стандарты ВМО / МОК ЮНЕСКО в отношении методов наблюдений за гидрометеорологическими параметрами, проводят согласование систем отсчета и выбор реперов и устанавливают другие основополагающие правила, согласуют национальные руководства по гидрометеорологическим работам на морских и береговых станциях и постах;
устанавливают согласованные требования к национальным системам сбора, хранения и распространения информации о состоянии Каспийского моря;
готовят справочные материалы, содержащие обобщенные (режимно-климатические) данные о состоянии Каспийского моря;
проектируют и формируют базы данных наблюдений за параметрами, имеющими отношение к состоянию Каспийского моря;
разрабатывают основы единой геоинформационной системы, отображающей информацию о состоянии Каспийского моря;
совершенствуют методы прогноза состояния Каспийского моря, включая прогноз колебаний уровня моря различной заблаговременности;
совершенствуют методы оценки и комплексного анализа элементов водного баланса Каспийского моря, включая потоки в пограничном слое атмосферы и моря;
координируют между собой меры по обучению и повышению квалификации кадров в области гидрометеорологии Каспийского моря.

Статья 4

Деятельность Сторон, направленная на достижение целей и реализацию положений настоящего Соглашения, координируется учреждаемым Координационным комитетом по гидрометеорологии Каспийского моря, именуемым далее Комитетом.
Комитет:
а) разрабатывает и утверждает межправительственную комплексную программу по гидрометеорологии Каспийского моря, именуемую далее Программой;
b) координирует и объединяет усилия Сторон по реализации настоящего Соглашения и Программы;
c) информирует Стороны о своей деятельности;
d) вносит на рассмотрение Сторон рекомендации в отношении мер, необходимых для достижения целей настоящего Соглашения;
e) способствует развитию сотрудничества НМГС Сторон с компаниями, работающими на Каспийском море, а также с международными организациями и программами, заинтересованными в реализации Программы и достижении целей настоящего Соглашения;
f) рассматривает другие вопросы, связанные с выполнением положений настоящего Соглашения;
g) контролирует выполнение настоящего Соглашения на постоянной основе.

Статья 5

Каждая Сторона назначает в Комитет по одному представителю (из состава НМГС Сторон). Представителя Стороны на сессиях Комитета могут сопровождать эксперты и советники.
Решения Комитета принимаются единогласно.
Председатель и заместитель председателя Комитета назначаются сроком на два года по принципу ротации в порядке английского алфавита названий государств Сторон.
Сессии Комитета проводятся ежегодно на территории одного из государств Сторон в порядке английского алфавита названий государств Сторон. Внеочередные сессии могут быть организованы по просьбе одного из членов Комитета, поддержанной остальными его членами.
Для выполнения своих функций Комитет устанавливает собственные правила процедуры и финансовые правила, не противоречащие законодательству государств Сторон.
Официальными языками Комитета являются государственные языки государств Сторон, а также английский язык. Рабочими языками Комитета являются английский и русский языки.
Функции Секретариата Комитета выполняет НМГС Стороны, представитель которой является председателем Комитета.

Статья 6

Расходы, связанные с участием Стороны в реализации настоящего Соглашения и Программы, несет каждая Сторона самостоятельно с привлечением дополнительных средств, выделяемых заинтересованными международными организациями и компаниями на основе специальных соглашений.

Статья 7

Охрана и распределение прав интеллектуальной собственности на результаты совместных работ, полученных в рамках сотрудничества Сторон на основе настоящего Соглашения, осуществляется в соответствии с законодательством государств Сторон и их обязательствами по применимым международным договорам в области интеллектуальной собственности.

Статья 8

Разногласия между Сторонами относительно толкования и применения положений настоящего Соглашения разрешаются путем переговоров и консультаций.

Статья 9

Никакие положения настоящего Соглашения не интерпретируются как предопределяющие результат переговоров по правовому статусу Каспийского моря.

Статья 10

Любая Сторона может предложить поправки к Соглашению. Такие поправки принимаются по единогласному решению Сторон. Вступление в силу поправок требует выполнения той же процедуры, что и вступление в силу самого Соглашения. Поправки к настоящему Соглашению вступают в силу в порядке, предусмотренном статьей 14 настоящего Соглашения.

Статья 11

Никакие оговорки к настоящему Соглашению не допускаются.

Статья 12

Исламская Республика Иран является Депозитарием настоящего Соглашения. Депозитарий информирует Стороны о дате вступления в силу настоящего Соглашения, а также о получении письменных уведомлений от соответствующих Сторон о выполнении внутригосударственных процедур, необходимых для его вступления в силу.

Статья 13

Настоящее Соглашение составлено в единственном экземпляре, который сдается на хранение Депозитарию. Тексты Соглашения на азербайджанском, казахском, русском, туркменском, фарси и английском языках являются равно аутентичными. В случае возникновения разногласий Стороны обращаются к тексту на английском языке.

Статья 14

Настоящее Соглашение вступает в силу на девяностый день с даты получения Депозитарием по дипломатическим каналам последнего письменного уведомления о выполнении Сторонами внутригосударственных процедур, необходимых для его вступления в силу.
Каждая из Сторон может выйти из настоящего Соглашения, уведомив об этом Депозитария. Для этой Стороны настоящее Соглашение будет действовать до истечения 12 месяцев с даты получения Депозитарием такого уведомления.
В УДОСТОВЕРЕНИЕ ЧЕГО нижеподписавшиеся, должным образом на то уполномоченные представители Сторон, подписали настоящее Соглашение

Совершено в городе Астрахань «29» сентября 2014 года

За Правительство Азербайджанской Республики

За Правительство Исламской Республики Иран

За Правительство Республики Казахстан

За Правительство Российской Федерации

За Правительство Туркменистана