"Қазақстан Республикасының Жоғары Сот Кеңесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы (жаңа редакция) туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015 жылғы 29 тамыздағы № 701 қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
«Қазақстан Республикасының Жоғары Сот Кеңесі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының жобасы (жаңа редакция) Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

Жоба

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗАҢЫ Қазақстан Республикасының Жоғары Сот Кеңесі туралы
(жаңа редакция) 1-тарау. Жалпы ереже

1-бап. Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сот Кеңесінің
мәртебесі және қызметінің құқықтық негізі
1. Қазақстан Республикасының Жоғарғы Сот Кеңесі (бұдан әрі – Кеңес) – соттарды қалыптастыру, судьялардың тәуелсіздігі мен оларға ешкімнің тиіспеу кепілдіктері жөнінде Қазақстан Республикасы Президентінің конституциялық өкілеттіктерін қамтамасыз ету мақсатында құрылатын дербес мемлекеттік мекеме.
2. Қазақстан Республикасының Конституциясы, Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесін айқындайтын Конституциялық заң, осы Заң және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілері Кеңес қызметінің құқықтық негізі болып табылады.
3. Кеңестің заңды тұлға болып табылатын өз аппараты болады.
4. Кеңесті және оның аппаратын ұстауға арналған шығыстар республикалық бюджеттен қаржыландырылады.
5. Кеңес аппаратының қызметі заңнамамен және Кеңестің регламентімен регламенттеледі. Кеңес аппаратының қызметкерлері мемлекеттік қызметшілер болып табылады.
Кеңес аппараты штат санының лимитін Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді.
6. Кеңес аппаратының басшысын Кеңестің және Жоғарғы Соттың ұсынымы бойынша Қазақстан Республикасының Президенті тағайындайды және ол лауазымы бойынша Кеңес хатшысы болып табылады.
7. Кеңес аппараты және оның құрылымы туралы ережені. Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді.
8. Кеңес өз өкілеттіктерін жүзеге асырған кезде оған араласуға жол берілмейді.
9. Кеңестің Төрағасы мен мүшелері соттардың және судьялардың сот төрелігін орындау бойынша қызметіне араласуға құқылы емес.

2-бап. Кеңес қызметінің негізгі қағидаттары
Кеңес өз қызметін тәуелсіздік, заңдылық, алқалық, жариялылық және әділеттілік қағидаттары негізінде жүзеге асырады.

3-бап. Кеңестің өкілеттіктері
1. Кеңес:
1) судьялардың тәуелсіздігі мен қолсұғылмаушылығы кепілдіктерін қамтамасыз етеді;
2) аудандық сот төрағасының және судьясының, облыстық сот судьясының және Жоғарғы Сот судьясының бос лауазымына кандидаттар іріктеуді конкурстық негізде жүзеге асырады;
конкурстың қорытындылары бойынша аудандық сот төрағасының және судьясының, облыстық сот судьясының бос лауазымына тағайындауға кандидатты Парламент Сенатына ұсыну үшін Қазақстан Республикасының Президентіне ұсынады;
конкурс қорытындылары бойынша Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты судьясының бос лауазымына кандидатты Парламент Сенатына ұсыну үшін Қазақстан Республикасының Президентіне ұсынады.
3) Жоғарғы Сот Төрағасының ұсынуы бойынша облыстық соттар төрағаларының және сот алқалары төрағаларының, Жоғарғы Сот алқалары төрағаларының бос лауазымдарына кандидатураны қарайды;
облыстық соттар төрағаларының және сот алқалары төрағаларының, Жоғарғы Соттың сот алқалары төрағаларының бос лауазымдарына кандидаттарды қызметке тағайындау үшін үшін Қазақстан Республикасының Президентіне ұсынады;
4) Жоғарғы Сот Төрағасының бос лауазымына кандидатураны қарайды;
Жоғарғы Сот судьясының бос лауазымына кандидатты Парламент Сенатына ұсыну үшін Қазақстан Республикасының Президентіне ұсынады;
5) Жоғарғы Сот Төрағасының, сот алқалары төрағаларының және Жоғарғы Сот судьяларының, жергілікті және басқа соттар төрағаларының, сот алқалары төрағалары мен судьяларының өкілеттіктерін тоқтату мәселелерін отставкаға кету, отставкаға кетуді тоқтату нысанында қарайды;
сот қайта ұйымдастырылған, таратылған, тиісті сот судьяларының саны азайтылған жағдайларда, егер жергілікті және басқа соттардың судьялары басқа соттағы судьяның бос лауазымына орналасуға келісім бермесе, оларды атқаратын лауазымдарынан босату мәселелерін қарайды;
сот қайта ұйымдастырылған, таратылған, өкілеттіктер мерзімі аяқталған жағдайларда, егер жергілікті және басқа соттардың төрағалары, сот алқаларының төрағалары басқа соттағы судьяның бос лауазымына орналасуға келісім бермесе, оларды атқаратын лауазымдарынан босату мәселелерін қарайды;
Жоғарғы Сот судьяларының саны азайтылған жағдайларда, егер Жоғарғы Соттың судьялары басқа соттағы судьяның бос лауазымына орналасуға келісім бермесе, оларды атқаратын лауазымдарынан босату мәселелерін қарайды;
өкілеттік мерзімі аяқталған жағдайларда, егер Жоғарғы Соттың сот алқаларының төрағалары басқа соттағы судьяның бос лауазымына орналасуға келісімін бермесе, оларды атқаратын лауазымдарынан босату мәселелерін қарайды;
бір жыл мерзім өткеннен кейін аудандық соттың және оған теңестірілген соттың судьялары лауазымына алғаш рет тағайындалған адамдардың жұмыс нәтижелерін қарайды;
тәртіптік теріс қылықтар жасағаны үшін, кәсіби жарамсыздығына орай немесе «Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының талаптарын орындамағаны үшін Сот жюриінің шешіміне негізделген Жоғарғы Сот Төрағасының ұсынуы бойынша, сондай-ақ судьялар өкілеттіктерін өз еркімен тоқтатқан, судья басқа лауазымға тағайындалған, сайланған және оны басқа жұмысқа ауыстырған, зейнеткерлік немесе судья лауазымында болудың шекті жасына толған жағдайларда Жоғарғы Соттың сот алқаларының төрағалары мен судьяларын, жергілікті және басқа соттардың төрағаларын, сот алқаларының төрағалары мен судьяларын атқаратын лауазымдарынан босату мәселесін қарайды;
медициналық қорытындыға сәйкес кәсіби міндеттерін одан әрі орындауға кедергі келтіретін денсаулық жағдайына байланысты судьяның өкілеттіктері тоқтатылған, әрекетке қабілетсіз немесе әрекетке қабілеті шектеулі деп тану не оған медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолдану туралы сот шешімі, қылмыс немесе қасақана қылмыстық теріс қылық жасағаны үшін соттың айыптау үкімі заңды күшіне енген, қылмыстық іс ақталмайтын негіздер бойынша сотқа дейінгі сатыда тоқтатылған, Қазақстан Республикасы азаматтығы тоқтатылған, судья қайтыс болған немесе оны қайтыс болды деп жариялау туралы сот шешімі заңды күшіне енген жағдайларда, Жоғарғы Соттың сот алқаларының төрағалары мен судьяларын, жергілікті және басқа соттардың төрағаларын, сот алқаларының төрағалары мен судьяларын атқаратын лауазымдарынан босату мәселесін қарайды;
Қазақстан Республикасының Президентіне жергілікті және басқа соттардың төрағаларын, сот алқаларының төрағалары мен судьяларын, Жоғарғы Соттың сот алқаларының төрағаларын лауазымдарынан босатуды ұсынады;
Парламент Сенатына Жоғарғы Сот Төрағасы мен судьяларын лауазымдарынан босату туралы ұсыныс енгізу үшін Қазақстан Республикасының Президентіне ұсыным енгізеді;
6) Жоғарғы Сот Төрағасының ұсынуы бойынша Жоғарғы Соттың, жергілікті және басқа соттардың қызметін қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті органның басшысы лауазымына кандидатты тағайындауға және оны лауазымынан босатуға келісім беру туралы мәселені заңнамада белгіленген тәртіппен қарайды;
7) судьялардың Сот жюриінің шешімдеріне шағымдану туралы өтініштерін қарайды;
8) судья болып жұмыс істеуге ниет білдірген азаматтардан біліктілік емтихандарын қабылдауды ұйымдастырады;
9) Қазақстан Республикасының Президентіне судьяны ұстап алуға, күзетпен ұстауға не үйқамаққа алуға, оны күштеп әкелуге, оған сот тәртібімен белгіленетін әкімшілік жаза қолдануға, судьяны қылмыстық жауаптылыққа тартуға келісім беру туралы мәселені шешу үшін қорытынды ұсынады;
10) сот жүйесі мен заңнаманы жетілдіру жөнінде ұсынымдар әзірлейді және оларды Қазақстан Республикасының Президентіне енгізеді;
11) судья корпусының сапалық құрамын жақсарту, кадрларды даярлау жүйесін жетілдіру, судьялардың біліктілігін арттыру жөнінде шаралар қолданады;
12) Кеңес регламентін бекітеді;
13) судья лауазымына орналасу үшін біліктілік емтихандарын тапсырған, соттарда тағылымдамадан өткен және облыстық және оларға теңестірілген соттардың жалпы отырыстарының қорытындыларын алған адамдардың, сондай-ақ мамандандырылған магистратураны бітірген адамдардың есебін жүргізеді;
14) судьялардың жалпы штат санын, әрбір жергілікті және басқа соттың судьялар санын белгілеуге келісім беру туралы мәселені қарайды;
15) судьялардың дербес электрондық есебін жүргізеді;
16) Жоғарғы Сотпен бірлесіп жергілікті және басқа соттардың төрағалары және сот алқаларының төрағалары лауазымдарына кадр резервін қалыптастырады;
17) Жоғарғы Сот Төрағасының ұсынуы бойынша кадр резервін қалыптастыру және олармен жұмысты ұйымдастыру тәртібін бекітеді;
18) судьяға кандидаттардың психологиялық тестен өту тәртібін айқындайды;
19) Қоғамдық кеңес туралы үлгі ережені бекітеді;
20) осы Заңнан, өзге заңнамалық актілерден туындайтын өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
2. Кеңестің өз өкілеттіктерін жүзеге асыру үшін:
1) мемлекеттік органдардан, лауазымды адамдардан, ұйымдардан, азаматтардан қажетті ақпаратты, құжаттар мен өзге де материалдарды сұратуға және алуға;
2) тиісті лауазымды адамдардың ауызша түсініктемелерін тыңдауға және жазбаша түсініктемелерін талап етуге;
3) Кеңес мүшелерінің, мемлекеттік органдар, қоғамдық бірлестіктер, ұйымдар мен мекемелер өкілдерінің арасынан комиссияларды, жұмыс топтарын құруға, өз жұмысына мамандар тартуға құқылы.

2-тарау. Кеңес құрамы және Кеңес мүшелерінің өкілеттіктері

4-бап. Кеңес құрамы
1. Кеңес Төрағадан және Кеңестің басқа мүшелерінен тұрады.
Кеңес Төрағасын Қазақстан Республикасының Президенті тағайындайды.
Кеңес құрамына лауазымына қарай Жоғарғы Соттың Төрағасы, Бас прокурор, Әділет министрі, мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі уәкілетті органның басшысы, Парламент Сенаты мен Мәжілісінің тиісті салалық комитеттерінің төрағалары кіреді.
Кеңес мүшелерінің жартысын Жоғарғы Соттың жалпы отырысы судьялар, отставкадағы судьялар арасынан сайлайды.
Кеңес құрамына Қазақстан Республикасының Президенті басқа да мүшелерді, оның ішінде ғалым заңгерлерді, адвокаттарды, шетелдік сарапшыларды, судьялық бірлестіктердің өкілдерін тағайындауы мүмкін.
2. Кеңес құрамына судьялардың, оның ішінде отставкадағы судьялардың кандидатурасы Кеңесте аудандық және облыстық судьялардың, сондай-ақ Жоғарғы сот судьяларының өкілдігін тең дәржеде қамтамасыз ету ескеріле отырып, тиісті соттардың жалпы отырыстары ұсынған кандидатуралар арасынан Жоғарғы Соттың жалпы отырысында қаралады.
3. Кеңестің Төрағасын және Кеңестің лауазымы бойынша мүшелерін қоспағанда, Кеңес мүшелері өз өкілеттіктерін үш жыл бойы жүзеге асырады.
4. Кеңес қатарынан мүше шығып қалған жағдайда Кеңестің жаңа мүшесі үш ай ішінде тағайындалуға тиіс.
5. Кеңес Төрағасының, хатшысының және мүшесінің лауазымы коммерциялық ұйымның басшы органының және байқаушы кеңесінің құрамына кірумен, саяси партиялардың басшылық лауазымында болуымен сыйыспайды.
6. Лауазымы бойынша Кеңес мүшелері мен шетелдік сарапшыларды қоспағанда, Кеңес мүшелері өз қызметтерін жүзеге асыру кезеңіне негізгі жұмыс орны бойынша міндеттерін орындаудан босатылады.
7. Судьялар және мемлекеттік қызметшілер болып табылатын Кеңес мүшелерінің негізгі жұмыс орны бойынша жалақылары сақталады.
8. Кеңес мүшелері тәуелсіз және Конституцияға, заңдарға және Қазақстан Республикасы Президентінің актілеріне ғана бағынады.
9. Кеңес мүшелері Кеңестің өкілеттігіне жататын мәселелерді шешу кезінде тең құқықтарға ие болады.
10. Кеңес мүшелерінің өкілеттіктері Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тоқтатылады.
11. Кеңес хатшысының дауыс беруге құқығы жоқ.

5-бап. Кеңес Төрағасы
1. Кеңес Төрағасы:
1) Кеңесті басқарады және оған жалпы басшылықты қамтамасыз етеді, сондай-ақ мемлекеттік органдармен және өзге де ұйымдармен өзара қарым-қатынас жасауда Кеңес атынан өкілдік етеді;
2) Кеңес хатшысының ұсынуымен Кеңестің жұмыс жоспарларын бекітеді;
3) Кеңестің отырысын шақырады және Кеңестің отырыстарына төрағалық етеді;
4) Кеңестің ұсынымдарына, қорытындыларына, шешімдері мен хаттамаларына қол қояды;
5) Кеңес хатшысының ұсынысы бойынша Кеңес отырыстарының қарауына енгізілетін мәселелерді айқындайды;
6) Жоғарғы Соттың жалпы отырысына, судьялардың кеңестеріне, облыстық және оларға теңестірілген соттардың, Судьялар одағы республикалық қоғамдық бірлестіктерінің, Судья этикасы жөніндегі комиссияның, Сот жюриінің, Кадр резерві жөніндегі республикалық комиссияның жалпы отырыстарына қатысуға құқылы;
7) Кеңес қызметінде регламенттің сақталуын қамтамасыз етеді;
8) азаматтарды жеке қабылдау жүргізеді;
9) осы Заңда көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.
2. Кеңес Төрағасы болмаған жағдайда оның міндеттерін уақытша атқару Кеңес мүшелерінің біріне жүктеледі.

6-бап. Кеңес мүшелерінің өкілеттіктері
1. Кеңес мүшесі:
1) Кеңестің қарауына ұсынылған материалдармен танысуға;
2) материалдарды зерделеуге және тексеруге қатысуға;
3) қаралатын мәселелер бойынша өтініштерді мәлімдеуге, өзінің ұсыныстарына уәждер мен негіздемелер келтіруге;
4) қолында бар құжаттарды ұсынуға;
5) дауыс беру арқылы шешім қабылдауға қатысуға құқылы.
2. Кеңес мүшесі:
1) Кеңестің отырыстарына қатысуға;
2) Кеңестің құзыретіне кіретін мәселелерді қарау кезінде бейтарап әрі объективті болуға;
3) өзіне жүктелген өкілеттіктерді орындауға байланысты судьялыққа кандидаттардың және судьялардың жеке өмірі туралы оған белгілі болған мәліметтерге қатысты құпиялылықты, сондай-ақ дауыс беру құпиясын сақтауға;
4) егер өзіне қатысты шешім қабылданатын адамның жұбайы (зайыбы), жақын туысы немесе жекжаты болса, Кеңес отырысының күн тәртібіне енгізілген мәселені қарау кезінде өздігінен бас тартуын мәлімдеуге міндетті.

7-бап. Кеңес хатшысы
1. Кеңес хатшысы:
1) Кеңес аппаратының қызметін ұйымдастырады;
2) Кеңес мүшелерінің ұсынысы бойынша алдағы отырыстың қарауына енгізілетін мәселелердің тізбесін қалыптастырады және ол туралы Төрағаға алдын ала баяндайды;
3) отырыс хаттамаларының, Кеңес қабылдаған ұсынымдар мен қорытындылардың үзінділеріне өз қолын қойып растайды;
4) қажет болған жағдайда тексерулер ұйымдастырады;
5) Кеңес отырысына шақырылған адамдардың тізімін айқындайды және олардың келуін қамтамасыз етеді;
6) Төрағаның өкімдерін және Кеңестің шешімдерін орындайды;
7) Кеңес аппаратына басшылықты жүзеге асырады: оның бөлімшелерінің жұмысын ұйымдастырады, үйлестіреді және бақылайды;
8) Кеңес аппаратының қызметін ақпараттық-талдау, ұйымдастыру-құқықтық, материалдық-техникалық және қаржылық қамтамасыз етуді ұйымдастырады;
9) Кеңес Төрағасының келісімі бойынша Кеңес аппаратының құрылымын бекітеді, сондай-ақ оған өзгерістер енгізеді;
10) Кеңес Төрағасының келісімі бойынша аппараттың құрылымдық бөлімшелері туралы ережелерді бекітеді;
11) Кеңес аппаратында атқарушылық және еңбек тәртібінің сақталуын бақылайды;
12) Кеңестің мемлекеттік сатып алу саласына басшылықты жүзеге асырады, оның ішінде төлем шотына қол қояды;
13) Кеңес қызметін материалдық-техникалық қамтамасыз ету бойынша мемлекеттік сатып алудың өткізілуін ұйымдастырады және оған жауап береді;
14) заңнамада белгіленген тәртіппен Кеңес аппаратының құрылымдық бөлімшелерінің басшыларын лауазымға тағайындайды және лауазымнан босатады;
15) заңнамада белгіленген тәртіппен Кеңес аппаратының қызметкерлерін лауазымға тағайындайды және лауазымнан босатады;
16) Кеңес аппаратының қызметкерлерін іссапарға жіберу, демалыстар беру, материалдық көмек көрсету, даярлау (қайта даярлау), біліктілігін арттыру, ынталандыру, үстемеақылар мен сыйақылар төлеу мәселелерін шешеді;
17) еңбек қатынастары мәселелері жоғары тұрған мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдардың құзыретіне жататын қызметкерлерді қоспағанда, Кеңес аппараты қызметкерлерінің тәртіптік жауапкершілігі мәселелерін шешеді;
18) бюджеттік өтінімді әзірлеуді, бюджеттік өтінімді Кеңес Төрағасына беруді, сондай-ақ бюджеттік процестің өзге де рәсімдерін орындауды қамтамасыз етеді;
19) органды қаржыландыру жоспарын және Кеңестің қаржылық есептілігін әзірлеуді қамтамасыз етеді және бекітеді;
20) өз құзыреті шегінде Кеңестің мемлекеттік органдармен және өзге де ұйымдармен өзара қарым-қатынасында оның атынан өкілдік етеді;
21) өз құзыреті шегінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы заңнама талаптарының орындалуын қамтамасыз етеді;
22) Кеңестің жұмысын жақсартуға бағытталған шараларды қабылдайды, Кеңес шешімдерінің орындалуын бақылауды жүзеге асырады;
23) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де ұйымдық-өкімдік функцияларды орындайды.
2. Кеңес хатшысы болмаған жағдайда, оның міндеттерін атқару Кеңес Хатшысының тапсыруы бойынша Кеңес аппараты қызметкерлерінің біріне жүктеледі.

3-тарау. Кеңес отырыстары

8-бап. Кеңес отырыстары
1. Кеңес отырыстары қажеттілігіне қарай, бірақ жылына кемінде төрт рет өткізіледі. Кеңес мүшелері жалпы санының кемінде үштен екісі қатысқан жағдайда Кеңестің отырысы заңды болып есептеледі.
2. Кеңес отырысы ашық және жариялы түрде өткізіледі. Отырысқа мемлекеттік органдардың өкілдері шақырылуы мүмкін. Жұртшылықтың және бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері Кеңестің отырыстарына қатысуға құқылы. Қажет болған жағдайларда Кеңес жабық отырыстар өткізуге құқылы, оларды өткізу туралы шешімдер Кеңес мүшелерінің көпшілік даусымен қабылданады.
Кеңестің жабық отырыстары судьялардың, алқа төрағаларының және соттар төрағаларының бос лауазымдарына орналасуға өткізілген конкурс қорытындыларын шығару мәселесін қарау, оның ішінде кандидатураларды талқылау және олар бойынша шешімдер қабылдау кезінде жүргізілмейді.
3. Кеңестің отырысына қатысушы жұртшылықтың және бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері Кеңес отырысының барысына кедергі келтірмей суретке түсіруге-, бейнетүсірілім мен аудиожазба жүргізуге құқылы.
Суретке түсіру-, бейнетүсірілім мен аудиожазба, егер өздеріне қатысты материалдар Кеңестің отырысында қаралуға жататын отырысқа қатысушыдан тиісті өтініш келіп түскен жағдайда жүргізілмейді.
4. Кеңес материалдарды олар келіп түскен күннен бастап үш ай мерзімнен кешіктірмей қарап, қарау нәтижелері туралы өтініш иесін міндетті түрде хабардар етеді.

9-бап. Кеңес отырысын өткізу тәртібі
1. Кеңес отырыстарын өткізу тәртібі, сондай-ақ Кеңес жұмысын ұйымдастырудың өзге де мәселелері Кеңес мүшелерінің көпшілік даусымен қабылданатын регламентпен айқындалады.
2. Кеңес отырысын оның Төрағасы жүргізеді.
3. Кеңес отырысында материалдарды қарау тиісті лауазымдарға орналасуға үміткер немесе атқаратын қызметтерінен босатылатын адамдардың қатысуымен жүргізіледі. Егер оның тікелей қатысуы талап етілмесе, отырыстың өткізілетін уақыты мен орны туралы тиісті түрде хабардар етілген адамның болмауы мәселені мәні бойынша қарауға кедергі болмайды.
4. Кеңес мүшелерінің отырыстарға қатысуы міндетті, олардың өз өкілеттіктерін өзге де лауазымды адамдарға беруіне жол берілмейді.

10-бап. Кеңес шешімдері
1. Кеңес шешімдері мәні бойынша өзіне қатысты мәселе қаралатын адамның, сондай-ақ өзге де шақырылған адамдардың қатысуынсыз отырысқа қатысқан оның мүшелерінің сараланған көпшілік даусымен қабылданады.
Рәсімдік мәселелер бойынша Кеңестің шешімдері отырысқа қатысқан оның мүшелерінің жай көпшілік даусымен қабылданады.
2. Кеңес шешімдері жазбаша нысанда баяндалады және олардың шығарылған күні мен орны, мәселені қараған Кеңестің құрамы, қабылданған шешімнің уәждері қамтылуға тиіс. Шешімдерге төрағалық етуші мен Кеңес хатшысы қол қояды.
3. Кеңес қорытындылар, хаттамалық шешімдер және (немесе) ұсынымдар нысанында шешімдер қабылдайды. Кеңес мүшелерінің дауыс беруден қалыс қалуға құқығы жоқ. Кеңес мүшесі қабылданатын шешіммен келіспеген жағдайда, Кеңес отырысының хаттамасына қоса тіркелетін ерекше пікірін жазбаша баяндауға құқылы.
4. Дауыстар тең болған жағдайда төрағалық етушінің даусы шешуші дауыс болып табылады.
5. Кеңес барлық адамдардың өз шешімдерімен еркін танысуы үшін жағдайлар жасайды, олар жалпыға бірдей қолжетімді интернет-ресурстарда орналастырылады.

4-тарау. Кеңес жанындағы біліктілік комисиясының біліктілік
емтиханын қабылдау тәртібі мен шарттары

11-бап. Кеңес жанындағы Біліктілік комиссиясы
1. Судьялыққа кандидаттардың білім деңгейін және оларды практикада қолдану қабілетін айқындау үшін олардан біліктілік емтиханын қабылдауды Кеңес жанындағы Біліктілік комиссиясы (бұдан әрі – Комиссия) жүзеге асырады.
2. Комиссияның құрамына:
1) Кеңес тағайындайтын Комиссия төрағасы және құқық оқытушыларының, заңгер-ғалымдардың арасынан бес маман;
2) Сот жюриі өз құрамынан ротациялық негізде жіберетін үш судья, оның ішінде отставкадағы судьялар;
3) Кеңес тағайындайтын Бас прокуратураның, Әділет министрлігінің, адвокатураның бір-бір өкілі;
4) Кеңес тағайындайтын жұртшылықтың өзге де өкілдері, оның ішінде шетелдік сарапшылар кіреді.
3. Комиссия төрағасы және оның мүшелері оның құрамына екі жыл мерзімге тағайындалады немесе жіберіледі. Бос қызмет орны болған жағдайда Комиссияның жаңа мүшесі Комиссияның бұрынғы мүшесі шығып қалған күннен бастап екі айдан кешіктірілмей тағайындалуға немесе жіберілуге тиіс.
4. Комиссия құрамына ұсынылған адамдардың заңтану саласындағы кәсіби білімі, заң мамандығы бойынша кемінде он жыл жұмыс тәжірибесі және мінсіз беделі болуға тиіс.
5. Біліктілік комиссиясының Төрағасы және оның мүшелері зайыбына (жұбайына), жақын туыстарына немесе жекжаттарына қатысты мәселелерді қарау кезінде отырысқа қатысуға құқылы емес.
6. Комиссияның қызметін қамтамасыз етуді Кеңес аппараты жүзеге асырады.

12-бап. Комиссияның біліктілік емтихандарын қабылдау
жөніндегі отырыстары
1. Комиссия біліктілік емтихандарын, оның ішінде судья практикасынан нақты жағдайларды бейнелейтін, практикалық тапсырмалардан тұратын біліктілік емтихандарын қабылдау жөніндегі өзінің отырыстарын қажеттілігіне қарай, бірақ жылына кемінде төрт рет өткізеді.
2. Комиссияның біліктілік емтихандарын қабылдау жөніндегі отырыстары ашық және жария түрде өткізіледі. Егер отырыстарға Комиссия мүшелерінің жалпы санының кемінде үштен екісі қатысса, отырыстар заңды деп есептеледі.
3. Комиссия отырысының өткізілетін уақыты мен орны туралы оның мүшелері мен шақырылған адамдар күнтізбелік он күннен кешіктірілмей хабардар етіледі.

13-бап. Біліктілік емтихандарын қабылдаудың (тапсырудың)
тәртібі мен шарттары
1. Комиссияда құжаттарды қабылдау, біліктілік емтихандарын тапсыру тәртібі Кеңес регламентімен айқындалады.
2. Судьялыққа кандидаттардан біліктілік емтихандарын қабылдау азаматтар арнайы тексеруден өткеннен кейін жүзеге асырылады.
3. «Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңында көзделген теріс себептермен судья лауазымынан босатылған адамдарды қоспағанда, бұрын кемінде бес жыл тұрақты судья болып жұмыс істеген және босатылған күннен бастап төрт жыл ішінде судья лауазымына қайтадан орналасуға ниет білдірген адамдар біліктілік емтиханын тапсырудан босатылады.
4. Мамандандырылған магистратурадағы оқуды бітірген адамдар мамандандырылған магистратурада оқуын аяқтаған күннен бастап төрт жыл бойы біліктілік емтиханын тапсырудан босатылады.
5. Қызметтік міндеттерін орындау кезінде кір келтірген теріс қылықтары және Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзғаны үшін судья қызметінен, құқық қорғау органдарынан немесе өзге де мемлекеттік қызметтен шығарылған адамдар біліктілік емтихандарын тапсыруға жіберілмейді.
6. Біліктілік емтиханын тапсыру нәтижесі емтихан тапсырылған күннен бастап төрт жыл бойы жарамды болады.
7. Біліктілік емтихандарын тапсыра алмаған адамдар оларды қайтадан тапсыруға бір жылдан кейін жіберіледі.
8. Біліктілік емтиханын тапсырған адамдар туралы, сондай-ақ біліктілік емтихандарының үлгі сұрақтары жалпыға бірдей қолжетімді интернет-ресурстарда орналастырылады.
9. Судьялыққа кандидаттардан емтихан алу кезеңдерінің бірін қабылдау жүзеге асырылатын электрондық жүйе ақпаратқа санкциясыз қол жеткізуді, ақпаратты жинау, өңдеу, жинақтау, сақтау, іздестіру және берудің бағдарламалық-техникалық жұмыс істеуінің бұзылуын, көрсетілген құралдардың істен шығуын болғызбайтын тиісті қауіпсіздік шараларымен қамтамасыз етілуге тиіс.
Электрондық жүйенің осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген талаптарға сәйкестігін тексеру мақсатында тәуелсіз бағалау, оның ішінде шетелдік мамандар тартыла отырып, тәуелсіз бағалау жүргізілуі мүмкін.
10. Біліктілік емтиханын тапсыру рәсімі үш кезеңді қамтиды:
1) заңнаманы білуі және оны практикада қолдана білу қабілетін компьютерлік тестілеу;
2) үміткердің білімін және оны практикада қолдану қабілетін емтихан билеттері бойынша тексеру;
3) психологиялық тестілеу.
Емтихан билеттеріндегі сұрақтардың санын Комиссия белгілейді.
Біліктілік емтихандарына енгізілуге тиіс сұрақтардың тізбесін және емтихан билеттерін әзірлеуді Комиссия ұйымдастырады. Сұрақтардың тізбесі Кеңестің отырысында бекітіледі.

14-бап. Біліктілік емтихандарын қабылдаудан бас тарту
Судьялыққа кандидаттар Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде қойылған талаптарға сай келмеген жағдайларда, біліктілік емтихандарын қабылдаудан бас тартуға жол беріледі.
Біліктілік емтихандарын қабылдаудан бас тартқан жағдайда Комиссия өтініш берілген күннен бастап бір ай ішінде азаматқа дәлелді жауап беруге міндетті.

15-бап. Полиграфологиялық зерттеуді қабылдаудың
(тапсырудың) тәртібі мен шарттары
1. Біліктілік емтиханын ойдағыдай тапсырған адамдар қосымша ақпарат алу және беріліп отырған мәліметтердің дұрыстығын тексеру мақсатында полиграфологиялық зерттеуден өтеді.
2. Зерттеуден өтудің негізгі мақсаттары:
1) құқыққа қарсы ниетін;
2) мінезінің жасырын бұзылуын, келеңсіз тәуелділікті, есірткі, психотроптық заттарды және психикалық және физикалық тәуелділік туғызатын өзге де психикаға белсенді әсер ететін заттарды тұтынуды;
3) сауалнамалық деректерді, табысы, мүлкі және мүліктік сипаттағы міндеттемелері туралы мәліметтерді, қос азаматтығының болуын, жалған құжаттарды пайдалануын жасыруын немесе бұрмалауын;
4) бұрын орын алған сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасаған, құпия және қызметтік ақпаратты бөгде адамдарға беру фактілерін;
5) тәртіптік, әкімшілік және оның ішінде сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасағаны үшін қылмыстық жауаптылыққа тартылу фактілерін;
6) тыйым салынған қоғамдық бірлестіктермен, қылмыстық және террористік ұйымдармен байланысын немесе егер бұл олардың лауазымдық міндеттеріне кірмеген болса, коммерциялық құрылымдарға қатысқанын;
7) лауазымдық өкілеттіктерін теріс пайдаланғанын анықтау болып табылады.
3. Полиграфологиялық зерттеудің қорытындысы ұсынымдық сипатта болады.
4. Полиграфологиялық зерттеуден өту тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

5-тарау. Аудандық сот төрағасы, аудандық, облыстық және Жоғарғы
Сот судьясы лауазымына тағайындау туралы ұсынымдар шығару

16-бап. Судья лауазымына конкурс
1. Кеңестiң аудандық сот төрағасының және судьясының, облыстық сот судьясының және Жоғарғы Сот судьясының лауазымдарына тағайындау туралы ұсынымы конкурстық қараудың нәтижелерi бойынша берiледi.
2. Конкурс жариялау туралы шешімді Жоғарғы Соттың, жергілікті және басқа да соттардың қызметін қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті органның ұсынымына негізделген Кеңес хатшысының ұсынысы бойынша Кеңес Төрағасы қабылдайды.
3. Аудандық сот төрағасының және судьясының, облыстық сот судьясының және Жоғарғы Сот судьясының лауазымдарына бос орындар туралы ұсыныс конкурсты жариялау үшін негіз болып табылады.
4. Кеңестің аудандық сот төрағасының және судьясының, облыстық сот судьясының және Жоғарғы Сот судьясының бос лауазымдарына конкурс жариялау туралы хабарландыруын Кеңес аппараты конкурстан бір ай бұрын Қазақстан Республикасының барлық аумағында Қазақстан Республикасының бүкіл аумағына таралатын мерзімді баспа басылымдарында конкурсқа дейін кемінде бір ай бұрын қазақ және орыс тілдерінде жариялайды.
5. Аудандық сот төрағасы және судьясы, облыстық сот судьясы және Жоғарғы Сот судьясы лауазымына конкурсқа қатысу үшін Қазақстан Республикасының бүкіл аумағына таралатын мерзімді баспа басылымдарында хабарландыру жарияланған күннен бастап бір айдың ішінде Кеңес аппаратына өтініш және тізбесі Кеңес регламентімен белгіленген басқа да құжаттарды беру қажет.
6. Кеңес аппараты конкурсқа құжаттар қабылдауды аяқталғаннан кейін үміткерлердің тізімін кандидаттарды жұмыс орны бойынша тексеру, құқық қорғау органдарынан мәліметтер алу үшін барлық облыстық соттарға жібереді және оларды Кеңестің веб-сайтына және жалпыға бірдей қолжетімді интернет-ресурстарда орналастырады.
Үміткерлердің жеке басы туралы толық әрі объективті ақпарат алу мақсатында Кеңес апараты құқық қорғау органдарынан және олардың аумақтық бөлімшелерінен, басқа да мемлекеттік органдардан, адвокаттар алқаларынан үміткерлер туралы қосымша мәліметтер сұратуға құқылы.

17-бап. Аудандық сот төрағасы, аудандық және облыстық сот
судьясы, Жоғарғы Сот судьясы лауазымына конкурсқа
қатысушылар
1. Аудандық және оларға теңестірілген соттың төрағасы және судьясы лауазымына Кеңестің ұсынымын алу үшін конкурсқа «Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 29-бабы 1-тармағының талаптарына сай келетін азаматтар, ал жұмыс істейтін судьялар болып табылатын кандидаттар – «Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 28-бабының және 29-бабы 1-тармағының талаптарына сай келсе, қатыса алады.
Аудандық сот төрағасы бос лауазымына кандидатуралар жұмыс істеп жүрген судьялар болуы немесе судья лауазымында кемінде бес жыл жұмыс өтілі болуы және жоғары тұрған судьяның және/немесе отставкадағы судьяның бірінің және судья болып табылмайтын бір адамның жазбаша кепілгерлігін алуға тиіс.
2. Облыстық және оған теңестірілген соттың судьясы лауазымына Кеңестің ұсынымын алу үшін конкурсқа «Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының талаптарына сай келетін, заң мамандығы бойынша кемінде он бес жыл жұмыс өтілі, соның ішінде судьялық жұмыста кемінде бес жыл өтілі бар, облыстық соттың жалпы отырысының қорытындысын және жоғары тұрған судьяның және/немесе отставкадағы судьяның бірінің және судья болып табылмайтын бір адамның жазбаша кепілгерлігін алған азаматтар қатыса алады.
Жұмыс iстеп жүрген судьялар үшін тиісті облыстық соттың жалпы отырысының қорытындысы талап етілмейді.
Тиісті облыстық соттың жалпы отырысының қорытындысына Жоғарғы Соттың жалпы отырысына шағым жасалуы мүмкін.
Тиісті облыстық соттың немесе Жоғарғы Соттың жалпы отырысының қорытындысын кандидат Кеңеске ұсынады.
3. Жоғарғы Соттың судьясы лауазымына Кеңестің ұсынымын алу үшін конкурсқа «Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының талаптарына сай келетін, заң мамандығы бойынша кемінде жиырма жыл жұмыс өтілі, соның ішінде судьялық жұмыста кемінде он жыл, оның кемінде бес жылын облыстық соттың судьясы болып істеген және облыстық соттың жалпы отырысының қорытындысын және жоғары тұрған судьяның және/немесе отставкадағы судьяның бірінің және судья болып табылмайтын бір адамның жазбаша кепілгерлігін алған азаматтар қатыса алады.
Жоғары Соттың жалпы отырысының қорытындысын кандидат Кеңеске ұсынады.
4. Аудандық сот төрағасы және судьясы, облыстық сот судьясы лауазымына конкурсқа қатысушылар құжаттарын Кеңеске тапсырғаннан кейін Қоғамдық кеңестің және тұрғылықты жері немесе жұмыс орны бойынша облыстық соттың жалпы отырысының қортындысын алуға тиіс. Қоғамдық кеңестің және облыстық соттың жалпы отырысының қорытындысы ұсынымдық сипатта болады.
Жоғарғы Соттың судьясы лауазымына конкурсқа қатысшылар құжаттарын Кеңеске тапсырғаннан кейін Қоғамдық кеңестің және тұрғылықты жері немесе жұмыс орны бойынша облыстық соттың жалпы отырысының қорытындысын, сондай-ақ Жоғарғы Соттың жалпы отырысының қорытындысын алуға тиіс. Қоғамдық кеңестің, облыстық соттың және Жоғарғы Соттың жалпы отырысының қорытындылары ұсынымдық сипатта болады.
5. Аудандық сот төрағасы және судьясы, облыстық сот судьясы және Жоғарғы Сот судьясы лауазымына конкурсқа қатысушылар туралы, тиісті облыстық соттың және Жоғарғы Соттың жалпы отырысының, Қоғамдық кеңес отырысының өткізілетін күні туралы, сондай-ақ олар қабылдаған шешімдер туралы ақпарат жалпы жалпыға бірдей қолжетімді интернет-ресурстарда және өзге де бұқаралық ақпарат құралдарында жариялануға тиіс.

18-бап. Бос лауазымдарға кандидаттарды іріктеу тәртібі
1. Бос лауазымдарға кандидаттарды конкурстық іріктеуді Кеңес өз қызметіне араласуды болдырмау жағдайында, ашық және жария түрде жүзеге асырады.
2. Білім деңгейінің жоғары болуы, моральдық-адамгершілік қасиеті мен мінсіз беделінің болуы аудандық және оған теңестірілген сот судьясының бос лауазымдарына кандидаттарды іріктеудің негізгі өлшемшарттары болып табылады. Бұл ретте:
1) мамандандырылған магистратурада біліктілік емтиханын тапсырған;
2) сотта іс жүргізуге тікелей қатысумен байланысты заң мамандығы бойынша жұмыс өтілі көп адамдарға;
3) біліктілік емтиханын тапсыру нәтижелері ескеріле отырып;
4) ғылыми дәрежесі немесе ғылыми атағы бар адамдарға;
5) судья лауазымына конкурсқа үш реттен астам қатысқан адамдарға;
6) жоғары білім туралы дипломның орташа бағасының нәтижесі ескеріле отырып басымдық беріледі.
3. Арнайы білімінің болуы мамандандырылған соттардағы судьялардың бос лауазымдарына кандидаттар таңдаудың қосымша өлшемшарттары болып табылады.
4. Сотта іс жүргізуге тікелей қатысумен байланысты жұмыс өтіліне:
1) сот отырысының хатшысы;
2) судьяның консультанты (көмекшісі);
3) сот процестеріне қатысушы прокурор;
4) сот процестеріне қатысушы адвокат;
5) төреші ретіндегі жұмыс есептеледі.
5. Облыстық және оған теңестірілген сот судьясының, Жоғарғы Сот судьясының бос лауазымына орналасуға конкурс өткізу кезінде мынадай өлшемшарттар:
1) судья лауазымындағы жұмыс өтілі;
2) мінсіз беделінің болуы және сот төрелігін жүзеге асыру сапасы;
3) ғылыми дәрежесінің немесе ғылыми атағының болуы;
4) судья лауазымына конкурсқа үш реттен астам қатысқаны ескеріледі.
6. Аудандық сот судьясының бос лауазымына орналасуға конкурс өткізу кезінде осы баптың 2-тармағында көрсетілген өлшемшарттарға қосымша ұйымдастырушылық қабілеті де ескеріледі.
7. Кеңес аудандық сот төрағасының, облыстық сот судьяларының бос лауазымдарына кандидатураларды тиісті облыстық немесе оған теңестірілген соттың жалпы отырысының қорытындысы және жоғары тұрған судьяның және/немесе отставкадағы судьяның бірінің және судья болып табылмайтын бір адамның жазбаша кепілгерлігі болған кезде қарайды.
Жұмыс iстеп жүрген судьялар үшін тиісті облыстық соттың жалпы отырысының қорытындысы талап етілмейді.
Кеңес Жоғарғы Сот судьяларының бос лауазымдарына кандидатураларды Кеңес Жоғарғы Соттың жалпы отырысының қорытындысы және және жоғары тұрған судьяның және/немесе отставкадағы судьяның бірінің және судья болып табылмайтын бір адамның жазбаша кепілгерлігі болған кезде қарайды.
8. Кеңес мүшелерінің аудандық соттардың төрағаларының және судьяларының, облыстық соттардың судьяларының және Жоғарғы Сот судьяларының бос лауазымына орналасу туралы мәселені Кеңестің тікелей отырысы барысында мынадай:
1) судьялардың бос лауазымдары және оларға орналасуға үміткерлердің саны туралы мәліметтерді жариялау;
2) Кеңес мүшелерінің судьяның бос лауазымына үміткер кандидатураларды талқылауы;
3) Кеңес мүшелерінің дауыс беруге кандидатураларды ұсынуы;
4) ұсынылған кандидатура бойынша Кеңес ммүшелерінің дауыс беруі;
Қажет болған кезде дауыс беру жасырын өткізілуі мүмкін;
5) Кеңес мүшелерінің бос лауазымға кандидатураларды қарау қорытындыларын қорыту тәртібімен жүзеге асырылады.
Кеңес отырысына қатысқан оның мүшелерінің үштен екісінің дауысын алған кандидат бос лауазымға орналасуға конкурс жеңімпазы деп танылады.
9. Жұмыс істеп жүрген судья болып табылмайтын және конкурста жеңіске жеткен кандидат қосымша міндетті түрде арнайы тексеруден өтуге тиіс.
Арнайы тексеруден өтуді Кеңес аппараты ұйымдастырады.
Мемлекеттік қызметте үзіліссіз өтілі бар және бұрын арнайы тексеруден өткен кандидаттар кадр қызметі куәландырған тиісті анықтаманы бере алады.
Арнайы тексерудің нәтижелері туралы құжат оны берген күннен бастап бір жыл бойы жарамды болады.
10. Егер арнайы тексеру нәтижелері бойынша конкурста жеңісе жеткен кандидатқа қатысты іс қозғалғандығы, оның ішінде оның кейіннен ақталғандығы туралы куәландыратын мәліметтер анықталған болса, онда прокуратура органдары мұндай кандидаттарға қатысты қорытындысы Кеңес отырысында қаралатын қылмыстық істер материалдарын зерттей отырып, қосымша тексеру жүргізеді.
Аудандық соттың төрағасына немесе судьясына, облыстық соттың судьясына және Жоғарғы Соттың судьясына лауазымға таңдаудан өткен және Кеңес тағайындауға ұсынған кандидатты тағайындауға кедергі келтіретін негіздер болған, сондай-ақ бос лауазымға тағайындаудан оның өзі бас тартқан жағдайда Кеңес ұсыным беру туралы шешімінің күшін жояды және конкурсқа қатысқан адамдар арасынан басқа кандидатты лауазымға тағайындау үшін ұсыным беруі мүмкін.
11. Егер конкурс нәтижесіне бос лауазымға кадидаттар іріктеп алынбаған болса, мұндай бос лауазымдар бойынша конкурс болмаған де танылады және қайта конкурс жариялануы мүмкін.
12. Бос лауазымға кандидаттарды іріктеудің нәтижелері бойынша Кеңес хатшысы конкурсқа қатысушыларға конкурс аяқталған күннен бастап он жұмыс күнінің ішінде оның нәтижелері туралы тиісті хабарлама жібереді.

6-тарау. Жоғарғы Соттың сот алқаларының төрағалары, облыстық
соттардың төрағалары мен сот алқалары төрағаларының бос
лауазымдарына кандидатураларды қарау тәртібі

19-бап. Жоғарғы Соттың сот алқаларының төрағалары,
облыстық соттардың төрағалары мен сот алқалары
төрағаларының бос лауазымдарына кандидатураларды
қарау тәртібі
1. Облыстық соттардың төрағалары мен сот алқалары төрағаларының, Жоғарғы Соттың сот алқалары төрағаларының бос лауазымдарына кандидатураларды Кеңес Жоғарғы Сот Төрағасының Жоғарғы Соттың жалпы отырысының шешімі негізінде енгізген ұсынуы бойынша баламалы негізде қарайды.
2. Облыстық соттардың төрағалары мен сот алқаларының төрағалары бос лауазымдарына кандидатураларды жұмыс істеп жүрген судьялар немесе судья лауазымында кемiнде он жыл жұмыс өтілі бар адамдар арасынан ұсынылады.
Жоғары Сот сот алқалары төрағаларының лауазымына кандидатуралар Жоғарғы Сот судьялары арасынан ұсынылады.
Бұл ретте облыстық соттың төрағалары мен сот алқасы төрағаларының, Жоғарғы Соттың алқа төрағаларының лауазымына кандидаттарды іріктеу кезінде кадр резервінде тұрған адамдарға басымдық беріледі.
3. Жоғарғы Сот Төрағасының ұсынуына тиісті соттың жалпы отырысында баламалы негізде қаралған барлық кандидаттардың материалдары қоса беріледі.
4. Кеңес облыстық соттар төрағаларының және сот алқалары төрағаларының, Жоғарғы Сот сот алқалары төрағаларының бос лауазымдарына ұсынылған барлық кандидатураларды отырыста міндетті түрде қарайды.

20-бап. Бос лауазымдарға кандидатураларды қарау шарттары
Аудандық соттардың төрағалары, облыстық соттардың сот алқаларының төрағалары, Жоғарғы Сот сот алқаларының төрағалары өздері тиісті сотта істеп жүрген лауазымға қатарынан екі реттен артық тағайындалмайды.

7-тарау. Төрағаны, сот алқасының төрағасын және судьяны
лауазымынан босату туралы материалдарды қарау тәртібі

21-бап. Сот төрағасын, сот алқасының төрағасын және
судьяны лауазымынан босату туралы не босатудан
бас тарту туралы мәселені қарау үшін негіздер
1. Жоғарғы Сот Төрағасының ұсынуы Кеңестің сот төрағасын, сот алқасының төрағасын және судьяны лауазымынан босату туралы мәселені қарауы үшін негіз болып табылады. Сот төрағасын, сот алқасының төрағасын және судьяны тәртіптік теріс қылықтар жасағаны үшін, кәсіби жарамсыздығына орай немесе «Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының талаптарын орындамағаны үшін лауазымынан босату жөніндегі ұсынуды Жоғарғы Сот Төрағасы Кеңеске Сот жюриі шешімінің негізінде енгізеді.
2. Кеңес материалдарды алғаннан кейін, регламентте белгіленген тәртіппен ондағы мәліметтерді сот төрағасынан, сот алқасының төрағасынан, судьядан және басқа да адамдардан жазбаша түсініктеме алу, тиісті құжаттарды талап етіп алдыру және олармен танысу, мемлекеттік органдардан, ұйымдар мен азаматтардан өзге де ақпараттарды алу арқылы тексереді.
3. Тексерудің нәтижелері бойынша анықтама әзірленеді. Анықтамада анықталған мән-жайлар, тексерушілердің қорытындысы мен ұсыныстары қамтылып, олардың қолдары қойылуға тиіс.

22-бап. Тексерудің нәтижелерімен судьяны таныстыру
1. Өзіне қатысты тексеру жүргізілген судья анықтамамен және тексеру материалдарымен таныстырылуға тиіс. Бұл ретте ол қосымша түсініктемелер беріп, белгілі бір мән-жайларды тексеру туралы өтініш бере алады.
2. Өзіне қатысты тексеру жүргізілген судья анықтамамен және тексеру материалдарымен танысудан бас тартқан жағдайда, ол туралы хаттама жасалады, оған тексеруді жүргізген адамдар қол қояды.

23-бап. Сот төрағасын, сот алқасының төрағасын және
судьяны лауазымынан босату туралы мәселені қарау
1. Кеңес сот төрағасын, сот алқасының төрағасын және судьяны лауазымынан босату туралы мәселені қараған кезде Жоғарғы Сот Төрағасының ұсынуы алынған судьяның түсініктемесін тыңдайды. Сот төрағасының, сот алқасы төрағасының және судьяның Кеңес отырысына дәлелсіз себептермен келмеуі мәселені қарауға кедергі болмайды. Отырыста сот төрағасының, сот алқасы төрағасының және судьяның, Кеңес хатшысының өтінішхаты бойынша шақырылған басқа да адамдардың хабарламалары тыңдалуы, құжаттар жария етілуі және өзге де материалдар қаралуы мүмкін.
2. Кеңестің шешімі нақты материалдарға сілтеме жасай отырып, Қазақстан Республикасының Президентіне сот төрағасы, сот алқасының төрағасы және судья лауазымынан босату туралы қабылданған ұсынымға не оны қабылдаудан бас тартуға негіз болған мән-жайларды қамтуға тиіс.
3. Кеңестің сот төрағасының, сот алқасы төрағасының және судьяның лауазымынан босатуға ұсыным беруден бас тартуы Сот жюриінің өзі шығарған шешімінің күшін жою және оларды қайта қарау үшін негіз болып табылады.

24-бап. Сот жюриінің шешіміне шағымдану туралы мәселені
қарау
1. Сот жюриі тәртіптік және біліктілік комиссиясының шешіміне судья Кеңеске шағымдана алады.
2. Кеңес Сот жюриінің шешіміне шағымдану туралы мәселені қараған кезде Сот жюриі өзіне қатысты шешім шығарған судьяның түсініктемесі тыңдалады. Судьяның Кеңестің отырысына дәлелсіз себеппен келмеуі мәселені қарауға кедергі болмайды. Отырыста судьяның өтінішхатымен шақырылған басқа адамдардың, Кеңес хатшысының хабарламасы тыңдалуы, құжаттардың жария етілуі және өзге де материалдар қаралуы мүмкін.
3. Сот жюриі шешімінің негізсіздігі туралы Кеңестің шешімі өздеріне шығарған Сот жюриі шешімінің күшін жою және оны қайта қарау үшін негіз болып табылады.

8-тарау. Қорытынды ережелер

25-бап. Өтпелі және қорытынды ережелер
1. Осы қолданысқа енгізілгенге дейін тапсырылған біліктілік емтиханы нәтижесі осы Заң қолданысқа енгізілгеннен кейін төрт жыл бойы өз күшін сақтайды.
2. «Қазақстан Республикасының Жоғарғы Сот Кеңесі туралы» 2008 жылғы 17 қарашадағы Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2008 ж., № 20, 80-құжат; 2010 ж., № 24, 154-құжат; 2012 ж., № 5, 39-құжат; 2014 ж., № 14, 84-құжат; № 16, 90-құжат; № 22, 128-құжат) күші жойылды деп танылсын.

26-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі
Осы Заң 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті

О проекте Закона Республики Казахстан "О Высшем Судебном Совете Республики Казахстан" (новая редакция)

Постановление Правительства Республики Казахстан от 29 августа 2015 года № 701

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан «О Высшем Судебном Совете Республики Казахстан» (новая редакция).

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

Проект

ЗАКОН
РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН О Высшем Судебном Совете Республики Казахстан
(новая редакция) Глава 1. Общие положения

Статья 1. Статус и правовая основа деятельности
Высшего Судебного Совета Республики Казахстан

1. Высший Судебный Совет Республики Казахстан (далее – Совет) – автономное государственное учреждение, создаваемое в целях обеспечения конституционных полномочий Президента Республики Казахстан по формированию судов, гарантий независимости судей и их неприкосновенности.
2. Правовой основой деятельности Совета являются Конституция Республики Казахстан, Конституционный закон, определяющий судебную систему и статус судей Республики Казахстан, настоящий Закон и иные нормативные правовые акты Республики Казахстан.
3. Совет имеет свой аппарат, который является юридическим лицом.
4. Расходы на содержание Совета и его аппарата финансируются из республиканского бюджета.
5. Деятельность аппарата Совета регламентируется законодательством и регламентом Совета. Работники аппарата Совета являются государственными служащими.
Лимиты штатной численности аппарата Совета утверждаются Президентом Республики Казахстан.
6. Руководитель аппарата Совета назначается Президентом Республики Казахстан по рекомендации Совета и Верховного Суда и является по должности секретарем Совета.
7. Положение об аппарате Совета и его структура утверждаются Президентом Республики Казахстан.
8. Не допускается вмешательство в деятельность Совета при осуществлении им своих полномочий.
9. Председатель и члены Совета не вправе вмешиваться в деятельность судов и судей по отправлению правосудия.
Статья 2. Основные принципы деятельности Совета
Совет осуществляет свою деятельность на основе принципов независимости, законности, коллегиальности, гласности и беспристрастности.
Статья 3. Полномочия Совета
1. Совет:
1) обеспечивает гарантии независимости и неприкосновенности судей;
2) на конкурсной основе осуществляет отбор кандидата на вакантную должность председателя и судьи районного суда, судьи областного суда и судьи Верховного Суда:
по итогам конкурса рекомендует Президенту Республики Казахстан кандидата для назначения на вакантную должность председателя и судьи районного суда, судьи областного суда;
по итогам конкурса рекомендует кандидата на вакантную должность судьи Верховного Суда Президенту Республики Казахстан для представления в Сенат Парламента;
3) рассматривает по представлению Председателя Верховного Суда кандидатуры на вакантные должности председателей и председателей судебных коллегий областных судов, председателей судебных коллегий Верховного Суда:
рекомендует кандидатов на вакантные должности председателей и председателей судебных коллегий областных судов, председателей судебных коллегий Верховного Суда Президенту Республики Казахстан для назначения на должность;
4) рассматривает кандидатуру на вакантную должность Председателя Верховного Суда:
рекомендует кандидата на вакантную должность Председателя Верховного Суда Президенту Республики Казахстан для представления в Сенат Парламента;
5) рассматривает вопросы прекращения полномочий Председателя, председателей судебных коллегий и судей Верховного Суда, председателей, председателей судебных коллегий и судей местных и других судов в форме отставки, прекращения отставки:
рассматривает вопросы освобождения от занимаемых должностей судей местных и других судов в случаях реорганизации, упразднения суда, уменьшения числа судей соответствующего суда, если они не дают согласия на занятие вакантной должности судьи в другом суде;
рассматривает вопросы освобождения от занимаемых должностей председателей, председателей судебных коллегий местных и других судов в случаях реорганизации, упразднения суда, истечения срока полномочий, если они не дают согласия на занятие вакантной должности судьи в другом суде;
рассматривает вопросы освобождения от занимаемых должностей судей Верховного Суда в случае уменьшения числа судей Верховного Суда, если они не дают согласия на занятие вакантной должности судьи в другом суде;
рассматривает вопросы освобождения от занимаемых должностей председателей судебных коллегий Верховного Суда в случаях истечения срока полномочий, если они не дают согласия на занятие вакантной должности судьи в другом суде;
по истечении годичного срока рассматривает результаты работы лица, впервые назначенного на должность судьи районного и приравненного к нему суда;
рассматривает вопрос освобождения от занимаемых должностей председателей судебных коллегий и судей Верховного Суда, председателей, председателей судебных коллегий и судей местных и других судов за совершение ими дисциплинарных проступков, в силу профессиональной непригодности или за невыполнение требований Конституционного закона Республики Казахстан «О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан» по представлению Председателя Верховного Суда, основанному на решении судебного жюри, а также в случаях прекращения полномочий судьи по собственному желанию, назначения, избрания судьи на другую должность и его перехода на другую работу, достижения пенсионного или предельного возраста пребывания в должности судьи;
рассматривает вопрос освобождения от занимаемых должностей председателей судебных коллегий и судей Верховного Суда, председателей, председателей судебных коллегий и судей местных и других судов в случаях прекращения полномочий судьи по состоянию здоровья, препятствующему дальнейшему исполнению профессиональных обязанностей, в соответствии с медицинским заключением, вступления в законную силу решения суда о признании недееспособным или ограниченно дееспособным либо применения к нему принудительных мер медицинского характера, обвинительного приговора суда за совершение преступления или уголовного проступка, прекращения уголовного дела на досудебной стадии по нереабилитирующим основаниям, прекращением гражданства Республики Казахстан, смерти судьи или вступления в законную силу решения суда об объявлении его умершим;
рекомендует Президенту Республики Казахстан освободить от должностей председателей, председателей судебных коллегий и судей местных и других судов, председателей судебных коллегий Верховного Суда;
вносит рекомендации Президенту Республики Казахстан об освобождении от должностей Председателя и судей Верховного Суда для внесения представления в Сенат Парламента;
6) в установленном законодательством порядке рассматривает по представлению председателя Верховного Суда вопрос о даче согласия на назначение кандидата на должность руководителя уполномоченного органа по обеспечению деятельности Верховного Суда, местных и других судов и его освобождение от должности;
7) рассматривает обращения судей об обжаловании решений комиссий судебного жюри;
8) организует прием квалификационных экзаменов у граждан, изъявивших желание работать судьями;
9) представляет Президенту Республики Казахстан заключение для решения вопроса о даче согласия на задержание, содержание под стражей либо домашний арест судьи, его привод, применение к нему мер административного взыскания, налагаемых в судебном порядке, привлечение судьи к уголовной ответственности;
10) вырабатывает и вносит Президенту Республики Казахстан рекомендации и предложения по совершенствованию судебной системы и законодательства;
11) принимает меры по улучшению качественного состава судейского корпуса, совершенствованию системы подготовки кадров, повышению квалификации судей;
12) утверждает регламент Совета;
13) организует ведение учета лиц, сдавших квалификационные экзамены для занятия должности судьи, прошедших стажировку в судах и получивших заключения пленарных заседаний областных и приравненных к ним судов, а также окончивших специализированную магистратуру;
14) рассматривает вопрос о даче согласия на установление общей штатной численности судей, количества судей каждого местного и другого суда;
15) организует ведение электронного персонального учета судей;
16) формирует совместно с Верховным Судом кадровый резерв на должности председателей и председателей судебных коллегий местных и других судов;
17) утверждает по представлению Председателя Верховного Суда порядок формирования и организации работы с кадровым резервом;
18) определяет порядок прохождения психологического тестирования кандидатами в судьи;
19) утверждает типовое положение об Общественном совете;
20) осуществляет иные полномочия, вытекающие из настоящего Закона, иных законодательных актов.
2. Для осуществления своих полномочий Совет имеет право:
1) запрашивать и получать необходимую информацию, документы и иные материалы от государственных органов, должностных лиц, организаций, граждан;
2) заслушивать устные и истребовать письменные объяснения соответствующих должностных лиц;
3) образовывать комиссии, рабочие группы из числа членов Совета, представителей государственных органов, общественных объединений, организаций и учреждений, привлекать к своей работе специалистов.
Глава 2. Состав Совета и полномочия членов Совета
Статья 4. Состав Совета
1. Совет состоит из Председателя и других членов Совета.
Председатель Совета назначается Президентом Республики Казахстан.
В состав Совета по должности входят Председатель Верховного Суда, Генеральный Прокурор, Министр юстиции, руководитель уполномоченного органа по делам государственной службы и противодействия коррупции, председатели соответствующих профильных комитетов Сената и Мажилиса Парламента.
Половина членов Совета избирается пленарным заседанием Верховного Суда из числа судей, судей в отставке.
В состав Совета Президентом Республики Казахстан могут быть назначены также другие члены, в том числе ученые-юристы, адвокаты, иностранные эксперты, представители судейских объединений.
2. Кандидатуры судей, в том числе судей в отставке, в состав Совета рассматриваются на пленарном заседании Верховного Суда из числа кандидатов, рекомендованных пленарными заседаниями соответствующих судов, с учетом обеспечения равного представительства в Совете судей районных и областных судов, а также Верховного Суда.
3. Члены Совета, за исключением Председателя Совета и членов Совета по должности, осуществляют свои полномочия три года.
4. В случае выбытия лица из числа членов Совета, новый член Совета должен быть назначен в течение трех месяцев.
5. Должность Председателя, секретаря и члена Совета несовместима с вхождением в состав руководящего органа и наблюдательного совета коммерческой организации, занятием руководящих должностей в политической партии.
6. Члены Совета, за исключением членов Совета по должности и иностранных экспертов, на период осуществления своих полномочий освобождаются от выполнения обязанностей по основному месту работы.
7. За членами Совета, являющимися судьями и государственными служащими, сохраняется заработная плата по основному месту работы.
8. Члены Совета независимы и подчиняются только Конституции, законам и актам Президента Республики Казахстан.
9. Члены Совета обладают равными правами при решении вопросов, отнесенных к полномочиям Совета.
10. Полномочия члена Совета прекращаются в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
11. Секретарь Совета не обладает правом голоса.
Статья 5. Председатель Совета
1. Председатель Совета:
1) возглавляет и обеспечивает общее руководство Советом, а также представляет Совет во взаимоотношениях с государственными органами и иными организациями;
2) утверждает планы работы Совета по представлению секретаря Совета;
3) созывает заседания Совета и председательствует на заседаниях Совета;
4) подписывает рекомендации, заключения, решения и протоколы Совета;
5) определяет вопросы, выносимые для рассмотрения на заседаниях Совета по предложению секретаря Совета;
6) вправе участвовать на пленарном заседании Верховного Суда, совещаниях судей, на пленарных заседаниях областных и приравненных к ним судов, республиканского общественного объединения союза судей, Комиссии по судейской этике, судебного жюри, Республиканской комиссии по кадровому резерву;
7) обеспечивает соблюдение регламента в деятельности Совета;
8) ведет личный прием граждан;
9) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом.
2. В случае отсутствия Председателя Совета, временное исполнение его обязанностей возлагается на одного из членов Совета.
Статья 6. Полномочия членов Совета
1. Член Совета вправе:
1) знакомиться с материалами, представленными на рассмотрение Совета;
2) принимать участие в исследовании и проверке материалов;
3) заявлять ходатайства, приводить мотивы и обоснования своим предложениям по рассматриваемым вопросам;
4) представлять имеющиеся у него документы;
5) участвовать в принятии решения путем голосования.
2. Член Совета обязан:
1) принимать участие в заседаниях Совета;
2) быть беспристрастным и объективным при рассмотрении вопросов, входящих в компетенцию Совета;
3) соблюдать конфиденциальность в отношении сведений о частной жизни кандидатов в судьи и судей, ставших ему известными в силу выполнения возложенных на него полномочий, а также тайны голосования;
4) заявлять самоотвод при рассмотрении вопроса, включенного в повестку дня заседания Совета, если он является супругом (супругой), близким родственником или свойственником лица, в отношении которого принимается решение.
Статья 7. Секретарь Совета
1. Секретарь Совета:
1) организует деятельность аппарата Совета;
2) формирует по предложению членов Совета перечень вопросов, выносимых для рассмотрения на предстоящем заседании, и заблаговременно докладывает о них Председателю;
3) заверяет своей подписью выписки из протоколов заседаний, рекомендаций и заключений, принятых Советом;
4) организует при необходимости проверки;
5) определяет список лиц, приглашаемых на заседание Совета, и обеспечивает их явку;
6) выполняет распоряжения Председателя и решения Совета;
7) осуществляет руководство аппаратом Совета: организует, координирует и контролирует работу его подразделений;
8) организует информационно-аналитическое, организационно-правовое, материально-техническое и финансовое обеспечение деятельности аппарата Совета;
9) по согласованию с Председателем Совета утверждает положения о структурных подразделениях аппарата;
10) контролирует соблюдение исполнительской и трудовой дисциплины в аппарате Совета;
11) осуществляет руководство в сфере государственных закупок Совета, в том числе подписывает счета к оплате;
12) организует и отвечает за проведение государственных закупок по материально-техническому обеспечению деятельности Совета;
13) в установленном законодательством порядке назначает на должности и освобождает от должностей руководителей структурных подразделений аппарата Совета;
14) в установленном законодательством порядке назначает на должности и освобождает от должностей работников аппарата Совета;
15) решает вопросы командирования, предоставления отпусков, оказания материальной помощи, подготовки (переподготовки), повышения квалификации, поощрения, выплаты надбавок и премирования работников аппарата Совета;
16) решает вопросы дисциплинарной ответственности работников аппарата Совета, за исключением работников, вопросы трудовых отношений которых отнесены к компетенции вышестоящих государственных органов и должностных лиц;
17) обеспечивает подготовку бюджетной заявки, представление бюджетной заявки Председателю Совета, а также выполнение иных процедур бюджетного процесса;
18) обеспечивает разработку и утверждает планы финансирования органа и финансовую отчетность Совета;
19) представляет Совет во взаимоотношениях с государственными органами и иными организациями в пределах своей компетенции;
20) в пределах своей компетенции обеспечивает исполнение требований законодательства о борьбе с коррупцией;
21) принимает меры, направленные на улучшение организации работы Совета, осуществляет контроль за исполнением решений Совета;
22) выполняет иные организационно-распорядительные функции, предусмотренные законодательством Республики Казахстан.
2. В случае отсутствия секретаря Совета, исполнение его обязанностей по поручению секретаря Совета возлагается на одного из работников аппарата Совета.
Глава 3. Заседания Совета
Статья 8. Заседания Совета
1. Заседания Совета проводятся по мере необходимости, но не реже четырех раз в год. Заседание Совета считается правомочным при участии в нем не менее двух третей от общего числа членов Совета.
2. Заседания Совета проводятся открыто и гласно. На заседание могут быть приглашены представители государственных органов. Представители общественности и средств массовой информации вправе присутствовать на заседаниях Совета. В необходимых случаях Совет вправе проводить закрытые заседания, решения о проведении которых принимаются большинством голосов членов Совета.
Закрытые заседания Совета не могут проводиться при рассмотрении вопроса о подведении итогов конкурса на занятие вакантных должностей судей, председателей коллегий и председателей судов, в том числе при обсуждении кандидатур и принятии по ним решений.
3. Присутствующие на заседании Совета представители общественности и средств массовой информации вправе производить фото-, видеосъемку и аудиозапись, не препятствуя ходу заседания Совета.
Фото-, видеосъемка и аудиозапись не производятся в случае, если соответствующее заявление поступило от участника заседания, материалы в отношении которого подлежат рассмотрению на заседании Совета.
4. Совет рассматривает материалы не позднее трехмесячного срока со дня их поступления с обязательным уведомлением заявителя об итогах рассмотрения.
Статья 9. Порядок проведения заседания Совета
1. Порядок проведения заседаний Совета, а также иные вопросы организации работы Совета определяются регламентом, принимаемым большинством голосов членов Совета.
2. Заседание Совета ведет его Председатель.
3. Рассмотрение материалов на заседании Совета проводится с участием лиц, претендующих на занятие соответствующих должностей или освобождаемых от занимаемых должностей. Отсутствие лица, надлежаще уведомленного о времени и месте проведения заседания, не является препятствием для рассмотрения вопроса по существу, если не требуется его непосредственное участие.
4. Присутствие на заседаниях членов Совета обязательно, делегирование ими своих полномочий иным должностным лицам не допускается.
Статья 10. Решения Совета
1. Решения Совета по существу принимаются квалифицированным большинством голосов его членов, участвующих в заседании, в отсутствие лица, в отношении которого рассматривается вопрос, а также иных приглашенных лиц.
Решения Совета по процедурным вопросам принимаются простым большинством голосов его членов, участвующих в заседании.
2. Решения Совета излагаются в письменной форме и должны содержать дату и место их вынесения, состав Совета, рассмотревший вопрос, мотивы принятого решения. Решения подписываются председательствующим и секретарем Совета.
3. Совет принимает решения в форме заключения, протокольного решения и (или) рекомендации. Члены Совета не вправе воздерживаться от голосования. В случае несогласия с принимаемым решением, член Совета вправе письменно изложить особое мнение, которое прилагается к протоколу заседания Совета.
4. При равенстве голосов голос председательствующего является решающим.
5. Совет создает условия для свободного ознакомления всех лиц со своими решениями, которые размещаются на общедоступных интернет-ресурсах.
Глава 4. Порядок и условия приема квалификационного экзамена квалификационной комиссией при Совете
Статья 11. Квалификационная комиссия при Совете
1. Прием квалификационного экзамена у кандидатов в судьи для определения уровня их знаний и способности применять их на практике осуществляет Квалификационная комиссия при Совете (далее — Комиссия).
2. В состав Комиссии входят:
1) председатель Комиссии и пять специалистов из числа преподавателей права, ученых-юристов, назначаемых Советом;
2) трое судей, в том числе судей в отставке, делегируемых судебным жюри из своего состава, на ротационной основе;
3) по одному представителю Генеральной прокуратуры, Министерства юстиции, адвокатуры, назначаемому Советом;
4) иные представители общественности, в том числе иностранные эксперты, назначаемые Советом.
3. Председатель и члены Комиссии назначаются или делегируются в ее состав сроком на два года. В случае вакансии новый член Комиссии должен быть назначен или делегирован не позднее двух месяцев со дня выбытия предыдущего члена Комиссии.
4. Лица, рекомендуемые в состав Комиссии, должны обладать профессиональными знаниями в области юриспруденции, опытом работы по юридической специальности не менее десяти лет и иметь безупречную репутацию.
5. Председатель и члены Квалификационной комиссии не вправе участвовать в заседании при рассмотрении вопросов в отношении супругов, близких родственников или свойственников.
6. Обеспечение деятельности Комиссии осуществляет аппарат Совета.
Статья 12. Заседания Комиссии по приему
квалификационных экзаменов
1. Комиссия проводит свои заседания по приему квалификационных экзаменов, состоящих в том числе из практических заданий, моделирующих конкретные ситуации из судейской практики, по мере необходимости, но не реже четырех раз в год.
2. Заседания Комиссии по приему квалификационных экзаменов проводятся открыто и гласно. Заседания считаются правомочными, если на них присутствует не менее двух третей от общего числа членов Комиссии.
3. О времени и месте проведения заседания Комиссии ее члены и приглашенные лица извещаются не позднее, чем за десять календарных дней.
Статья 13. Порядок и условия приема (сдачи)
квалификационных экзаменов
1. Порядок приема документов, сдачи квалификационных экзаменов в Комиссии определяется регламентом Совета.
2. Прием квалификационных экзаменов у кандидатов в судьи осуществляется после прохождения гражданами специальной проверки.
3. Лица, ранее работавшие постоянными судьями не менее пяти лет и в течение четырех лет со дня увольнения изъявившие желание вновь занять должность судьи, освобождаются от сдачи квалификационного экзамена, за исключением лиц, освобожденных от должности судьи по отрицательным мотивам, предусмотренным Конституционным законом Республики Казахстан «О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан».
4. Лица, окончившие обучение в специализированной магистратуре, освобождаются от сдачи квалификационного экзамена в течение четырех лет со дня окончания обучения в специализированной магистратуре.
5. Не допускаются к сдаче квалификационных экзаменов лица, которые были уволены с должности судьи, из правоохранительных органов или с иной государственной службы за порочащие проступки и нарушения законодательства Республики Казахстан при исполнении служебных обязанностей.
6. Результат сдачи квалификационного экзамена действителен в течение четырех лет со дня сдачи экзамена.
7. Лица, не сдавшие квалификационные экзамены, допускаются к их повторной сдаче не ранее чем через год.
8. Информация о лицах, сдавших квалификационный экзамен, а также типовые вопросы квалификационного экзамена размещаются на общедоступных интернет-ресурсах.
9. Электронная система, посредством которой осуществляется прием одного из этапов экзамена у кандидатов в судьи, должна быть обеспечена соответствующими мерами безопасности, исключающими несанкционированный доступ к информации, нарушение функционирования программно-технических средств сбора, обработки, накопления, хранения, поиска и передачи информации, выведение указанных средств из строя.
В целях проверки соответствия электронной системы требованиям, указанным в части первой настоящего пункта, может быть проведена независимая оценка, в том числе с привлечением иностранных специалистов.
10. Процедура сдачи квалификационного экзамена включает в себя три этапа:
1) компьютерное тестирование на знание законодательства и способность его применения на практике;
2) проверка знаний претендента и способность их применения на практике по экзаменационным билетам;
3) психологическое тестирование.
Количество вопросов в экзаменационных билетах устанавливается Комиссией.
Разработку перечня вопросов, подлежащих включению в тесты квалификационного экзамена и экзаменационные билеты, организует Комиссия. Перечень вопросов утверждается на заседании Совета.
Статья 14. Отказ в приеме квалификационных экзаменов
Отказ в приеме квалификационных экзаменов допускается в случаях, когда кандидаты в судьи не соответствуют требованиям, предъявляемым законодательными актами Республики Казахстан.
В случае отказа в приеме квалификационных экзаменов, Комиссия обязана выдать гражданину в течение месяца со дня подачи заявления мотивированный ответ.
Статья 15. Порядок и условия приема (сдачи)
полиграфологического исследования
1. Лица, успешно сдавшие квалификационный экзамен, проходят полиграфологическое исследование с целью получения дополнительной информации и проверки достоверности сообщаемых сведений.
2. Основными задачами прохождения исследования является выявление:
1) противоправных намерений;
2) скрытых расстройств поведения, негативных зависимостей, употребления наркотических, психотропных и иных психоактивных веществ, вызывающих психическую и физическую зависимость;
3) сокрытия или искажения анкетных данных, сведений о доходах, имуществе и обязательствах имущественного характера, наличия двойного гражданства, использования фальшивых документов;
4) ранее имевшихся фактов совершения коррупционных правонарушений, передачи посторонним лицам секретной или служебной информации;
5) фактов привлечения к дисциплинарной, административной и уголовной ответственности, в том числе за совершение коррупционных правонарушений;
6) контактов с запрещенными общественными объединениями, преступными и террористическими организациями или участия в коммерческих структурах, если это ранее не входило в их должностные обязанности;
7) злоупотребления должностными полномочиями.
3. Заключения полиграфологического исследования носят рекомендательный характер.
4. Порядок прохождения полиграфологического исследования определяется Правительством Республики Казахстан.
Глава 5. Вынесение рекомендации о назначении на должность председателя районного суда, судьи районного, областного и Верховного Суда
Статья 16. Конкурс на должность судьи
1. Рекомендация Совета о назначении на должность председателя и судьи районного суда, судьи областного суда и судьи Верховного Суда дается по результатам конкурсного рассмотрения.
2. Решение об объявлении конкурса принимается Председателем Совета по предложению секретаря Совета, основанному на представлении уполномоченного органа по обеспечению деятельности Верховного Суда, местных и других судов.
3. Основанием для объявления конкурса Советом является представление об открытии вакансии на должность председателя и судьи районного суда, судьи областного суда и судьи Верховного Суда.
4. Объявление Совета о конкурсе для занятия вакантной должности председателя и судьи районного суда, судьи областного суда и судьи Верховного Суда публикуется аппаратом Совета не менее чем за один месяц до конкурса в периодических печатных изданиях, распространяемых на всей территории Республики Казахстан, на казахском и русском языках.
5. Для участия в конкурсе на должность председателя и судьи районного суда, судьи областного суда и судьи Верховного Суда необходимо в течение одного месяца со дня опубликования объявления в периодических печатных изданиях, распространяемых на всей территории Республики Казахстан, подать в аппарат Совета заявление и другие документы, перечень которых установлен регламентом Совета.
6. Аппарат Совета после завершения приема документов на конкурс направляет списки претендентов во все областные суды для проверки по месту работы кандидатов, получения сведений от правоохранительных органов и размещает их на официальном веб-сайте Совета и общедоступных интернет-ресурсах.
В целях получения полной и объективной информации о личности претендентов аппарат Совета вправе запросить дополнительные сведения о претендентах в правоохранительных органах и их территориальных подразделениях, других государственных органах, коллегиях адвокатов.
Статья 17. Участники конкурса на должность председателя
районного суда, судьи районного и областного суда,
судьи Верховного Суда
1. В конкурсе для получения рекомендации Совета на должность председателя и судьи районного и приравненного к нему суда могут участвовать граждане, отвечающие требованиям пункта 1 статьи 29 Конституционного закона Республики Казахстан «О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан», а кандидаты, являющиеся действующими судьями, - требованиям статьи 28 и пункта 1 статьи 29 Конституционного закона Республики Казахстан «О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан».
Кандидатуры на вакантные должности председателя районного суда должны быть действующими судьями или иметь стаж работы в должности судьи не менее пяти лет и получить письменное поручительство от одного судьи вышестоящего суда и/или судьи в отставке и от одного лица, не являющегося судьей.
2. В конкурсе для получения рекомендации Совета на должность судьи областного и приравненного к нему суда могут участвовать граждане, отвечающие требованиям Конституционного закона Республики Казахстан «О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан», имеющие стаж работы по юридической профессии не менее пятнадцати лет, в том числе стаж работы судьей не менее пяти лет, и получившие заключение пленарного заседания соответствующего областного суда и письменное поручительство от одного судьи вышестоящего суда и/или судьи в отставке и одного лица, не являющегося судьей.
Заключение пленарного заседания соответствующего областного суда для действующих судей не требуется.
Заключение пленарного заседания соответствующего областного суда может быть обжаловано в пленарное заседание Верховного Суда.
Заключение пленарного заседания соответствующего областного суда или Верховного Суда представляется кандидатом в Совет.
3. В конкурсе для получения рекомендации Совета на должность судьи Верховного Суда могут участвовать граждане, отвечающие требованиям Конституционного закона Республики Казахстан «О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан», имеющие стаж работы по юридической профессии не менее двадцати лет, в том числе стаж работы не менее десяти лет, из которых не менее пяти лет стажа работы судьей областного суда, и получившие заключение пленарного заседания Верховного Суда и письменное поручительство от одного судьи вышестоящего суда и/или судьи в отставке и одного лица, не являющегося судьей.
Заключение пленарного заседания Верховного Суда представляется кандидатом в Совет.
4. Участники конкурса на должность председателя и судьи районного суда, судьи областного суда после подачи документов в Совет должны получить заключение Общественного совета и пленарного заседания областного суда по месту жительства или работы. Заключения Общественного совета и пленарного заседания областного суда носят рекомендательный характер.
Участники конкурса на должность судьи Верховного Суда после подачи документов в Совет должны также получить заключение Общественного совета и пленарного заседания областного суда по месту жительства или работы, а также заключение пленарного заседания Верховного Суда. Заключения Общественного совета, пленарного заседания областного суда и Верховного Суда носят рекомендательный характер.
5. Информация об участниках конкурса на должность председателя и судьи районного суда, судьи областного суда и судьи Верховного Суда, дате проведения пленарного заседания соответствующего областного суда и Верховного Суда, заседания Общественного совета, а также принятых ими решениях подлежит опубликованию на общедоступных интернет-ресурсах и в иных средствах массовой информации.
Статья 18. Порядок отбора кандидатов на вакантные должности
1. Конкурсный отбор кандидатов на вакантные должности осуществляется Советом открыто и гласно в условиях, исключающих вмешательство в его деятельность.
2. Основными критериями отбора кандидатов на вакантные должности судей районного и приравненного к нему суда являются высокий уровень знаний, морально-нравственные качества и безупречная репутация. При этом приоритет отдается лицам:
1) сдавшим квалификационный экзамен в специализированной магистратуре;
2) имеющим больший стаж работы по юридической специальности, непосредственно связанной с участием в судопроизводстве;
3) по результатам сдачи квалификационного экзамена;
4) имеющим ученую степень или ученое звание;
5) участвующим в конкурсе на должность судьи более трех раз;
6) с учетом результатов средней оценки диплома о высшем образовании.
3. Дополнительным критерием отбора кандидатов на вакантные должности судей специализированных судов является наличие специального образования.
4. В стаж работы, непосредственно связанной с участием в судопроизводстве, засчитывается работа в качестве:
1) секретаря судебного заседания;
2) консультанта (помощника) судьи;
3) прокурора, участвующего в судебных процессах;
4) адвоката, участвующего в судебных процессах;
5) арбитра.
5. При проведении конкурса на занятие вакантной должности судьи областного и приравненного к нему суда, судьи Верховного Суда учитываются следующие критерии:
1) стаж работы в должности судьи;
2) безупречная репутация и качество отправления правосудия;
3) наличие ученой степени или ученого звания;
4) участие в конкурсе на должность судьи более трех раз.
6. При проведении конкурса на занятие вакантной должности председателя районного суда в дополнение к критериям, указанным в пункте 2 настоящей статьи, также учитываются и организаторские способности.
7. Кандидатуры на вакантные должности председателей районного суда, судей областного суда рассматриваются Советом при наличии заключения пленарного заседания соответствующего областного или приравненного к нему суда и письменного поручительства от одного судьи вышестоящего суда и/или судьи в отставке и одного лица, не являющегося судьей.
Заключение пленарного заседания соответствующего областного суда для действующих судей не требуется.
Кандидатуры на вакантные должности судей Верховного Суда рассматриваются Советом при наличии заключения пленарного заседания Верховного Суда и письменного поручительства от одного судьи вышестоящего суда и/или судьи в отставке и от одного лица, не являющегося судьей.
8. Рассмотрение членами Совета вопроса о занятии вакантных должностей председателей и судей районных судов, судей областных судов и судей Верховного Суда непосредственно в ходе заседания Совета осуществляется в следующем порядке:
1) оглашение сведений о вакантной должности судьи и количестве лиц, претендующих на ее занятие;
2) обсуждение членами Совета кандидатур, претендующих на занятие вакантной должности судьи;
3) выдвижение членами Совета кандидатур для голосования;
4) голосование членов Совета по выдвинутой кандидатуре.
При необходимости голосование может проводиться тайно;
5) подведение итогов рассмотрения членами Совета кандидатур на вакантную должность.
Победителем конкурса на занятие вакантной должности признается кандидат, набравший две третьих голосов членов Совета, принимающих участие в его заседании.
9. Кандидат, не являющийся действующим судьей и победивший в конкурсе, дополнительно должен пройти обязательную специальную проверку.
Прохождение специальной проверки организуется аппаратом Совета.
Кандидаты, имеющие непрерывный стаж государственной службы и проходившие ранее специальную проверку, могут представить соответствующую справку, заверенную кадровой службой.
Документ о результатах специальной проверки действителен в течение одного года со дня его выдачи.
10. В случае, если по итогам специальной проверки будут установлены сведения, свидетельствующие о возбуждении в отношении победившего в конкурсе кандидата уголовного дела, в том числе его прекращения в последующем по реабилитирующим основаниям, то в отношении таких кандидатов органами прокуратуры проводится дополнительная проверка с изучением материалов уголовных дел, итоги которой рассматриваются на заседании Совета.
При наличии оснований, препятствующих назначению на должность председателя или судьи районного суда, судьи областного суда и судьи Верховного Суда кандидата, прошедшего отбор и рекомендованного Советом к назначению, а также в случае его отказа от назначения на вакантную должность, Совет отменяет решение о даче рекомендации и может рекомендовать для назначения на вакантную должность другого кандидата из числа лиц, принявших участие в конкурсе.
11. Если в результате конкурса не были отобраны кандидаты на представленные вакантные должности, конкурс по таким вакантным должностям признается несостоявшимся и может быть объявлен повторный конкурс.
12. По итогам отбора кандидатов на вакантные должности секретарь Совета направляет участникам конкурса соответствующее уведомление о результатах конкурса в течение десяти рабочих дней со дня его завершения.
Глава 6. Порядок рассмотрения кандидатур на вакантные должности председателей судебных коллегий Верховного Суда, председателей и председателей судебных коллегий областных судов
Статья 19. Порядок рассмотрения кандидатур
на вакантные должности председателей судебных
коллегий Верховного Суда, председателей
и председателей судебных коллегий областных судов
1. Кандидатуры на вакантные должности председателей и председателей судебных коллегий областных судов, председателей судебных коллегий Верховного Суда рассматриваются Советом на альтернативной основе по представлению Председателя Верховного Суда, внесенному на основании решения пленарного заседания Верховного Суда.
2. Кандидатуры на вакантные должности председателей судебных коллегий и председателей областных судов рекомендуются из числа действующих судей или лиц, имеющих стаж работы в должности судьи не менее десяти лет.
Кандидатуры на должности председателей судебных коллегий Верховного Суда представляются из числа судей Верховного Суда.
При этом приоритет при отборе кандидатов на должность председателя и председателя коллегии областного суда, председателей коллегий Верховного Суда отдается лицам, состоящим в кадровом резерве.
3. К представлению Председателя Верховного Суда прилагаются материалы на всех кандидатов, рассмотренных на пленарном заседании соответствующего суда на альтернативной основе.
4. Совет в обязательном порядке на заседании рассматривает все представленные кандидатуры на вакантные должности председателей и председателей коллегий областных судов, председателей коллегий Верховного Суда.
Статья 20. Условия рассмотрения кандидатур
на вакантные должности
Председатели районных судов, председатели и председатели судебных коллегий областных судов, председатели коллегий Верховного Суда не могут быть назначены на занимаемую ими должность в соответствующем суде более двух раз подряд.
Глава 7. Порядок рассмотрения материалов об освобождении
от должности председателя, председателя судебной коллегии и судьи
Статья 21. Основания для рассмотрения вопроса
об освобождении от должности председателя,
председателя судебной коллегии суда и судьи
либо отказе в освобождении
1. Основанием для рассмотрения Советом вопроса об освобождении председателя, председателя судебной коллегии суда и судьи от должности является представление Председателя Верховного Суда. Представление об освобождении председателя, председателя судебной коллегии суда и судьи от должности за совершение ими дисциплинарных проступков, в силу профессиональной непригодности или за невыполнение требований Конституционного закона Республики Казахстан «О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан» вносится Председателем Верховного Суда в Совет на основании решения судебного жюри.
2. Совет после получения материалов проверяет в порядке, установленном регламентом, содержащиеся в них сведения, путем получения письменного объяснения от председателя, председателя судебной коллегии суда, судьи и других лиц, истребования соответствующих документов и ознакомления с ними, получения иной информации от государственных органов, организаций и граждан.
3. По результатам проверки составляется справка. Справка должна содержать изложение выявленных обстоятельств, заключение и предложения проверяющих и их подписи.
Статья 22. Ознакомление судьи с результатами проверки
1. Судья, в отношении которого проводилась проверка, должен быть ознакомлен со справкой и материалами проверки. При этом он может дать дополнительные объяснения, ходатайствовать о проверке определенных обстоятельств.
2. В случае отказа судьи, в отношении которого проводилась проверка, от ознакомления со справкой и материалами проверки, об этом составляется протокол, который подписывают лица, проводившие проверку.
Статья 23. Рассмотрение вопроса об освобождении
председателя, председателя судебной коллегии суда
и судьи от должности
1. При рассмотрении вопроса об освобождении председателя, председателя судебной коллегии суда и судьи от должности Совет заслушивает объяснение судьи, в отношении которого получено представление Председателя Верховного Суда. Неявка председателя, председателя судебной коллегии суда и судьи на заседание Совета без уважительных причин не препятствует рассмотрению вопроса. На заседании могут быть выслушаны сообщения других лиц, приглашенных по ходатайству председателя, председателя судебной коллегии суда и судьи, секретаря Совета, оглашены документы и рассмотрены иные материалы.
2. Решение Совета должно содержать обстоятельства, положенные в основу принятой рекомендации Президенту Республики Казахстан, об освобождении от должности председателя, председателя судебной коллегии суда и судьи либо отказе в ее принятии со ссылкой на конкретные материалы.
3. Отказ Совета в даче рекомендации на освобождение председателя, председателя судебной коллегии суда и судьи от должности является основанием для отмены судебным жюри вынесенного им решения и их пересмотра.
Статья 24. Рассмотрение вопроса об обжаловании
решения Судебного жюри
1. Решение дисциплинарной и квалификационной комиссий Судебного жюри может быть обжаловано судьей в Совет.
2. При рассмотрении вопроса об обжаловании решения Судебного жюри Совет заслушивает объяснение судьи, в отношении которого Судебным жюри принято решение. Неявка судьи на заседание Совета без уважительных причин не препятствует рассмотрению вопроса. На заседании могут быть выслушаны сообщения других лиц, приглашенных по ходатайству судьи, секретаря Совета, оглашены документы и рассмотрены иные материалы.
3. Решение Совета о необоснованности решения Судебного жюри является основанием для отмены Судебным жюри вынесенного им решения и его пересмотра.
Глава 8. Заключительные положения
Статья 25. Переходные и заключительные положения
1. Результат квалификационного экзамена, сданного до введения настоящего Закона в действие, сохраняет свое действие в течение четырех лет после введения в действие настоящего Закона.
2. Признать утратившим силу Закон Республики Казахстан от 17 ноября 2008 года «О Высшем Судебном Совете Республики Казахстан» (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2008 г., № 20, ст. 80; 2010 г., № 24, ст. 153; 2012 г., № 5, ст. 39; 2014 г., № 14, ст. 84; № 16, ст. 90; № 22, ст. 128).
Статья 26. Порядок введения в действие настоящего Закона
Настоящий Закон вводится в действие с 1 января 2016 года.

Президент
Республики Казахстан