Салықтық жеңілдіктерді қолданудың тиімділігін талдауды жүзеге асыру қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2021 жылғы 11 наурыздағы № 131 қаулысы.

"Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" 2017 жылғы 25 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) 11-бабына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қоса беріліп отырған Салықтық жеңілдіктерді қолданудың тиімділігін талдауды жүзеге асыру қағидалары бекітілсін.

2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі

А. Мамин

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2021 жылғы 11 наурыздағы № 131 қаулысымен бекітілген

Салықтық жеңілдіктерді қолданудың тиімділігін талдауды жүзеге асыру қағидалары 1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Салықтық жеңілдіктерді қолданудың тиімділігін талдауды жүзеге асыру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" 2017 жылғы 25 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Кодексінің (бұдан әрі – Салық кодексі) 11-бабына сәйкес әзірленді және салықтық жеңілдіктерді қолданудың тиімділігін талдауды жүзеге асыру тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) салықтық жеңілдіктер – салық ауыртпалығын төмендету мақсатында салық төлеушілерге мөлшерлемені төмендету, бір немесе бірнеше салықты төлеуден толық босату, салық салынатын базадан шегерімдер, түзетулер түрінде салық заңнамасының нормаларына сәйкес берілген артықшылықтар;

2) салық шығыстары – Салық кодексінің нормаларына сәйкес салық төлеушілерді қолдау және дамыту мақсатында оларға берілген жеңілдіктерге негізделген республикалық және жергілікті бюджеттердің алынбаған (жіберіп алынған) кірістерінің көлемі;

3) стандартты салықтық жеңілдіктер – халықаралық практикаға сәйкес келетін және оларды қолданбаса, тиісті салалардағы қаржы-экономикалық операциялар өзінің орындылығын жоғалтатын жеңілдіктер;

4) ынталандырушы жеңілдіктер – экономика салаларын немесе салық төлеушілер санаттарын дамытуға бағытталған жеңілдіктер.

2-тарау. Салықтық жеңілдіктерді қолданудың тиімділігін талдауды жүзеге асыру тәртібі

3. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитеті (бұдан әрі – Комитет) жыл сайын, ағымдағы жылғы 1 қыркүйектен кешіктірмей салық саясаты саласындағы уәкілетті органға (бұдан әрі – уәкілетті орган) салалар, санаттар және салықтар бөлінісінде салық шығыстары бойынша деректерді ұсынады.

4. Уәкілетті орган алынған деректердің негізінде салықтық жеңілдіктерді қолданудың тиімділігіне талдау жүргізуді талап ететін салықтық жеңілдіктерді айқындайды.

Стандартты салықтық жеңілдіктер салықтық жеңілдіктерді қолданудың тиімділігіне талдау жүргізудің нысанасы болып табылмайды.

Қажет болған жағдайда уәкілетті орган қосымша деректер алу үшін Комитетке және мүдделі орталық мемлекеттік органдарға сұрау салу жібереді.

5. Салық шығыстарының мөлшері, саланың басымдығы немесе даму көрсеткіштері талдау үшін салықтық жеңілдіктерді іріктеу өлшемшарттары болып табылады. Салықтық жеңілдіктерді қолданудың тиімділігін талдау үш жылдан астам қолданыстағы салықтық жеңілдіктер бойынша жүргізіледі.

6. Комитет және мүдделі орталық мемлекеттік органдар уәкілетті органның сұрау салуы келіп түскен күннен бастап күнтізбелік 30 (отыз) күннен кешіктірілмейтін мерзімде сұрау салынған деректерді уәкілетті органға жібереді.

7. Орталық мемлекеттік органдар тиісті ақпаратты ұсынған кезде:

1) жүргізілетін әлеуметтік-экономикалық саясат мақсаттарының мемлекеттік бағдарламаларға сәйкес келуі;

2) көрсеткіштердің өсуі (жұмыс орындарының саны, өндірілетін өнімнің (ұсынылған көрсетілетін қызметтердің) көлемі, бюджетке төленген салықтардың, жылдық жиынтық кірістің сомасы және өзгелер);

3) салықтық жеңілдіктің қажеттігі (жеңілдіктерге құқықты пайдаланған салық төлеушілер санының салық төлеушілердің жалпы санына арақатынасы) бойынша ақпаратты да ұсынады.

8. Бюджетті атқару жөніндегі уәкілетті орган уәкілетті органға салықтық жеңілдіктерді алып тастау туралы ұсыныс енгізеді.

9. Салықтық жеңілдіктерді қолданудың тиімділігіне талдау жүргізу үшін мынадай әдістер пайдаланылады:

өнім өндірісіне жұмсалатын шығыстардың өсуінің оң мультипликативтік әсерін және салықтық жеңілдіктер беруден мемлекеттік шығыстардың қысқаруының өсуінің теріс мультипликативтік әсерін есептеу үшін жалпы тепе-теңдіктің динамикалық моделі;

арнайы экономикалық аймақтарда, индустриялық аймақтарда, экономиканың стратегиялық маңызы бар салаларында жұмыс істейтін және әртүрлі салықтардың түрлері бойынша инвестициялық салықтық преференциялар алатын кәсіпорындарға берілген салықтық жеңілдіктерді талдауға арналған микросимуляциялық (кәсіпкерлік субъектілері деңгейінде) модельдер және басқа да әдістер.

3-тарау. Жүргізілген талдау қорытындылары

10. Уәкілетті орган жүргізілген талдау қорытындылары бойынша cалықтық жеңілдіктердің мөлшерін (мерзімін) алып тастау/қысқарту туралы ұсыныс әзірлеу кезінде ұсынысты Салық салу мәселелері жөніндегі консультациялық кеңестің (бұдан әрі – Консультациялық кеңес) қарауына шығарады.

11. Консультациялық кеңес уәкілетті орган ұсынған материалдар мен ұсыныстарды қарайды және мынадай ұсыныстардың бірін:

1) салықтық жеңілдікті сақтау немесе ұзарту туралы;

2) салықтық жеңілдікті алып тастау немесе мөлшерін (мерзімін) қысқарту туралы ұсыныс береді.

12. Консультациялық кеңестің салықтық жеңілдікті алып тастау немесе мөлшерін қысқарту туралы ұсынымдары уәкілетті органның Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен Салық кодексіне өзгерістер мен толықтырулар енгізуді көздейтін Қазақстан Республикасы Заңының жобасы тұжырымдамасын әзірлеуі үшін негіз болып табылады.

Об утверждении Правил осуществления анализа эффективности применения налоговых льгот

Постановление Правительства Республики Казахстан от 11 марта 2021 года № 131.

В соответствии со статьей 11 Кодекса Республики Казахстан от 25 декабря 2017 года "О налогах и других обязательных платежах в бюджет" (Налоговый кодекс)" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить прилагаемые Правила осуществления анализа эффективности применения налоговых льгот.

2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Премьер-Министр Республики Казахстан

А. Мамин

Утверждены постановлением Правительства Республики Казахстан от 11 марта 2021 года № 131

Правила осуществления анализа эффективности применения налоговых льгот

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила осуществления анализа эффективности применения налоговых льгот (далее – Правила) разработаны в соответствии со статьей 11 Кодекса Республики Казахстан от 25 декабря 2017 года "О налогах и других обязательных платежах в бюджет" (далее – Налоговый кодекс) и определяют порядок осуществления анализа эффективности применения налоговых льгот.

2. В настоящих Правилах используются следующие понятия:

1) налоговые льготы – преимущества, предоставленные в соответствии с нормами налогового законодательства налогоплательщикам в виде понижения ставки, полного освобождения от уплаты одного или нескольких налогов, вычетов, корректировок из налогооблагаемой базы с целью снижения налогового бремени;

2) налоговые расходы – объем неполученных (упущенных) доходов республиканского и местного бюджетов, обусловленных льготами, предоставленными налогоплательщикам в соответствии с нормами Налогового кодекса в целях их поддержки и развития;

3) стандартные налоговые льготы – льготы, соответствующие международной практике, без применения которых финансово-экономические операции в соответствующих сферах теряют свою целесообразность;

4) стимулирующие льготы – льготы, направленные на развитие отраслей экономики или категорий налогоплательщиков.

Глава 2. Порядок осуществления анализа эффективности применения налоговых льгот

3. Комитет государственных доходов Министерства финансов Республики Казахстан (далее – Комитет) ежегодно, не позднее 1 сентября текущего года, представляет данные по налоговым расходам в разрезе отраслей, категорий и налогов в уполномоченный орган в области налоговой политики (далее – уполномоченный орган).

4. Уполномоченный орган на основе полученных данных определяет налоговые льготы, требующие проведения анализа эффективности их применения.

Стандартные налоговые льготы не являются предметом проведения анализа эффективности применения налоговых льгот.

В случае необходимости уполномоченный орган направляет запрос в Комитет и заинтересованные центральные государственные органы для получения дополнительных данных.

5. Критериями отбора налоговых льгот для анализа являются размер налоговых расходов, приоритетность или показатели развития отрасли. Анализ эффективности применения налоговых льгот проводится по налоговым льготам, действующим более трех лет.

6. Комитет и заинтересованные центральные государственные органы в срок не позднее 30 (тридцать) календарных дней со дня поступления запроса уполномоченного органа направляют запрашиваемые данные в уполномоченный орган.

7. Центральные государственные органы при представлении соответствующей информации также представляют информацию по:

1) соответствию целей проводимой социально-экономической политики государственным программам;

2) росту показателей (количество рабочих мест, объем производимой продукции (предоставленных услуг), сумма уплаченных налогов в бюджет, совокупного годового дохода и иные);

3) востребованности налоговой льготы (соотношение численности налогоплательщиков, воспользовавшихся правом на льготы, с общей численностью налогоплательщиков).

8. Уполномоченный орган по исполнению бюджета вносит в уполномоченный орган предложения об исключении налоговых льгот.

9. Для проведения анализа эффективности применения налоговых льгот используются следующие методы:

динамичная модель общего равновесия для расчета положительного мультипликативного воздействия роста расходов на производство продукции и отрицательного мультипликативного воздействия роста сокращения государственных расходов от предоставления налоговых льгот;

микросимуляционные (на уровне субъектов предпринимательства) модели для анализа налоговых льгот, предоставленных предприятиям, работающим в специальных экономических зонах, индустриальных зонах, стратегически важных отраслях экономики и получающим инвестиционные налоговые преференции по разным видам налогов, и другие методы.

Глава 3. Итоги проведенного анализа

10. Уполномоченный орган при выработке предложения об исключении/сокращении размера (срока) налоговой льготы по итогам проведенного анализа выносит предложение на рассмотрение Консультационного совета по вопросам налогообложения (далее – Консультационный совет).

11. Консультационный совет рассматривает представленные уполномоченным органом материалы, предложения и рекомендует одно из следующих предложений:

1) о сохранении или продлении налоговой льготы;

2) об исключении или сокращении размера (срока) налоговой льготы.

12. Рекомендации Консультационного совета об исключении или сокращении размера налоговой льготы являются основанием для разработки уполномоченным органом концепции проекта Закона Республики Казахстан, предусматривающего внесение изменений и дополнений в Налоговый кодекс, в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.