Ауыл шаруашылығы өндiрiсiн мiндеттi сақтандыруды жүргiзудiң тәртiбi мен шарттары туралы

Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 1997 жылғы 2 сәуiрдегi N 460 қаулысы. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 2005 жылғы 9 ақпандағы N 124 қаулысымен (P050124)

"Сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасы Президентiнiң 1995 жылғы 3 қазандағы N 2475 Заң күшi бар Жарлығын (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесiнiң ведомостары, 1995 ж., N 19, 115-құжат) жүзеге асыру мақсатында Қазақстан Республикасының Үкiметi қаулы етедi:
1. Ауыл шаруашылығы өндiрiсiн мiндеттi сақтандыруды жүргiзудiң тәртiбi мен шарттары туралы ереже бекiтiлсiн (қоса берiлiп отыр).
2. "Ауыл шаруашылық өндiрiсiн мiндеттi сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 1996 жылғы 10 желтоқсандағы N 1513 қаулысына мынадай өзгерiстер мен толықтырулар енгiзiлсiн:
1-тармақтың екiншi абзацы мынадай редакцияда жазылсын:
"Егiндi, көпжылдық екпелердi, ауыл шаруашылығы малдарын, қозғалатын және қозғалмайтын мүлiктi, ауыл шаруашылығы өндiрiсiнiң өнiмдерi мен тауарларын қолайсыз табиғи-климат жағдайларынан, iндеттерден және басқа да табиғи апаттардан мiндеттi сақтандыруды қамтамасыз ету аталған кәсiпорын қызметiнiң негiзгi мақсаты болып саналсын";
5-тармақтағы "Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк сақтандыруды қадағалау жөнiндегi комитетi сақтандыру ұйымдарына ауыл шаруашылық өндiрiсiне мiндеттi сақтандыруға рұқсат беретiн қосымша талаптарды ауыл шаруашылық өндiрiсiн мiндеттi сақтандыру жөнiндегi Ведомствоаралық кеңеспен келiсе отырып белгiлесiн" деген сөздер алынып тасталсын.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрi

Қазақстан Республикасы
Үкiметiнiң
1997 жылғы 2 сәуiрдегi
N 460 қаулысымен
бекiтiлген

Ауыл шаруашылығы өндiрiсiн мiндеттi сақтандыруды
жүргiзудiң тәртiбi мен шарттары туралы
ЕРЕЖЕ

Осы Ереже "Сақтандыру туралы Қазақстан Республикасы Президентiнiң Заң күшi бар жарлығына өзгертулер мен толықтырулар енгiзу туралы" Қазақстан Республикасының 1996 жылғы 23 тамыздағы Заңына және "Ауыл шаруашылығы өндiрiсiн мiндеттi сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 1996 жылғы 10 желтоқсандағы N 1513 қаулысына сәйкес әзiрлендi.

I. Жалпы ережелер

1. Ауыл шаруашылығын мiндеттi сақтандырудың мақсаты қолайсыз метеорологиялық жағдайлардың, табиғи апаттардың, iндеттердiң, өсiмдiк ауруларының, өрттердiң* нәтижесiнде қиын жағдайда қалған ауыл шаруашылығы тауар өндiрушiлерiнiң қаржылық қолдау алуына сақтандыру жағдайларынан туындаған зиянды толық немесе iшiнара өтеу түрiнде кепiлдiктi қамтамасыз ету болып табылады.
Ескерту: <*> Бұл ретте және бұдан әрi табиғат құбылыстарының
нәтижесiнде пайда болған өрттер сөз етiледi.

Ауыл шаруашылығы өндiрiсiн мiндеттi сақтандыру шарттары заңды тұлға мәртебесi бар мемлекеттiк ауыл шаруашылығы кәсiпорындарымен шаруашылық серiктестiктерiмен және тағы басқа ауыл шаруашылық тауар өндiрушiлерiмен (бұдан әрi - Сақтанушы), сақтандырудың осы түрiн жүргiзуге заңдарда белгiленген тәртiппен лицензия алған сақтандыру ұйымдары (бұдан әрi - Сақтандырушы) жасайды.
Ауыл шаруашылығына мiндеттi сақтандыру жүргiзуге құқық беретiн лицензияларды Қазақстан Республикасы Қаржы министрлiгiнiң Сақтандыруды қадағалау департаментi бередi.
2. Мiндеттi сақтандыруға мыналар жатады:
ауыл шаруашылығы дақылдары мен көпжылдық екпелердiң өнiмi (табиғи пiшендiктер мен жайылымдар өнiмiнен басқа);
көпжылдық жемiс-жидек екпелерiнiң ағаштары мен бұталары;
6 айлық және одан да iрi басты қой, ешкi, шошқа, 1 жастағы одан да үлкен iрi қара мал, жылқы мен түйелер;
құс фермаларындағы үй құстары, аң фермаларындағы 6 айлық және одан үлкен терiсi бағалы аңдар, омарталардағы бал аралары;
үй-жайлар, ғимараттар, аяқталмаған күрделi құрылыс объектiлерi, ауыл шаруашылығы техникасы, көлiк құралдары, өткiзгiш құрылғылар, күш және жұмыс машиналары, балық аулау кемелерi мен аулау құралдары, ауыл шаруашылығы өндiрiсiнiң жабдықтары, материалдары мен өнiмдерi.
3. Мiндеттi сақтандыруға мыналар жатпайды:
сақтандыру шарты жасалатыннан бұрын үш-бес жыл iшiнде өнiм алынбаған көпжылдық жемiс-жидек өсiмдiктерi;
бақтардағы 70 және одан да көп процентке сиреген, қайта қалпына келтiруге және тамырымен жұлуға, табиғи жойылуына, бөлiнуiне, аурулармен зақымдануына (филлоксера, қара саратын), сондай-ақ 70 және одан да көп процентке дейiн тозған көпжылдық екпелер;
орман қорғау, сәндiк және басқа да жемiс-жидектiк емес көпжылдық екпелер;
қандай да бiр шаруашылық мұқтаждар үшiн пайдалануға жарамсыз уақытша ескi құбылыстар, сондай-ақ қадағалаусыз қалдырылған құрылыстар;
iске арналған ағаштар, ағаш кесетiн жерлердегi және ағаш ағызу кезiндегi отындық ағаштар;
жойылу қаупi анық төнiп тұрған мүлiк;
ауру мал, сондай-ақ бруцеллез, туберкулез, лейкоз және басқа да жұқпалы ауруларға соңғы рет тексерген кезде оң реакция белгiленген ауру мал;
жұқпалы аурулар бойынша карантин белгiленген жерлердегi мал.
4. Сақтандыру жағдайларына:
ауыл шаруашылығы дақылдары мен көпжылдық екпелерiнiң қуаңшылық, су өтiп кету, борсу, үсiп кету, бұршақ, нөсер, боран, дауыл, су басу тағы басқа да метеорологиялық және табиғат құбылыстарының, сондай-ақ аурулар, өрт жабайы жануарлардың құртуы нәтижесiнде жойылуы немесе зақымдануы;
табиғи зiлзалаларға байланысты электр энергиясын берудi тоқтату нәтижесiнде қорғалған топырақта өсiрiлетiн ауыл шаруашылығы дақылдары өнiмiнiң жойылуы немесе зақымдануы;
белгiлi бiр жерге тән емес аяздар және жауын-шашындар, су басу, боран, дауыл, опырылып құлау, шөгу, жер сiлкiнiсi, өрт және аурулар нәтижесiнде көпжылдық жемiс-жидек екпелерiнiң толығымен немесе iшiнара жойылуы. Бұл ретте толық жойылуға ағаштардың немесе бұталардың жер астындағы немесе жер бетiндегi бөлiктерi, дiңi (сабағы) қурап қалуы немесе тамыр жүйесiнiң бұл өсiмдiктердiң тамырын шабуға тура келетiндей болып қатты зақымдануы жатады;
сақтандырылған малдың iндеттер, өрт, боран, дауыл, құйын, бұршақ, жер сiлкiнiсi, нөсер, су басу, шөгу, опырылып құлау, көшкiн, үсу (сол жерге тән емес аяздар нәтижесiнде организмнiң тоңазуы) нәтижесiнде өлуi, сондай-ақ жұқпалы ауруларға қарсы күресу жөнiндегi шараларға байланысты ветеринарлық қызмет маманының өкiмi бойынша ерiксiз сою (жою);
үй-жайлардың, ғимараттардың, бiтпеген күрделi құрылыс объектiлерiнiң, ауыл шаруашылығы техникаларының, көлiк құралдарының, өткiзгiш құрылғылардың, күш беретiн және жұмыс машиналарының, жабдықтардың, ауыл шаруашылығы өндiрiсiнiң өнiмдерi мен тауарларының өрт, жай түсу, су тасқыны, су жайылу, жер сiлкiнiсi, топырақтың шөгуi, боран, дауыл, құйын, жер ағу, опырылып құлау, көшкiн және басқа табиғи зiлзаланың нәтижесiнде жойылуы немесе бүлiнуi;
боран, дауыл, теңiз дауылы, тұман, су басу, өрт, жай түсу, табиғи зiлзала нәтижесiнде пайдаланыстағы балық аулау кемесi мен аулау құралдарының жойылуы немесе бүлiнуi, кеме күйреуi жатады.
5. Сақтандыру операцияларын жүргiзу кезiнде даулы мәселелер туған жағдайда Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлiгi тәуелсiз сарапшыларды тарта алады.

II. Сақтандыру шарттары

6. Мiндеттi ауыл шаруашылығы сақтандыру шарты дегенiмiз - екiжақты келiсiм, ол бойынша сақтандырушы сақтандыру оқиғасы болған кезде оның салдарынан келген зиянды өтеуге мiндеттенедi, ал Сақтанушы сақтық төлемдерiн белгiленген мөлшерлер мен мерзiмдерде төлеуге мiндеттенедi.
7. Сақтандыру шартын Сақтандырушы Сақтанушының өтiнiшi негiзiнде жазбаша нысанда жасайды.
8. Сақтандыру шарты әрбiр мүлiк түрi (негiзгi және айналымдағы қаражатына, мал, көпжылдық екпелерге, ауыл шаруашылығы дақылдары және басқалары) бойынша жеке-жеке жасалады.
Егер шаруашылық бiркелкi өнiм беретiн (дән, көкөнiс және т.б.) бiрнеше дақылдарды өсiрсе, онда қалауы бойынша бұл дақылдардың өнiмi топ бойынша тұтастай сақтандырылып, зиянда осылайша өтелуi мүмкiн.
9. Ауыл шаруашылығы дақылдары мен көпжылдық екпелер өнiмiн сақтандыру шарты барлық егiстiк (отырғызу) алаңына жасалады.
Егер нақты себiлген дақыл алаңы сақтандырылған алаңнан кем болып шықса, онда Сақтанушының өтiнiшi бойынша артық алынған төлемдер қайтарылады.
10. Мүлiктердi, мал мен көпжылдық екпелердi сақтандыру шарты бiр жыл мерзiмге, ал ауыл шаруашылығы дақылдарының өнiмi егiн орағы аяқталғанға дейiн жасалады (аумақтар бойынша қалыптасқан күнтiзбелiк мерзiмдердi ескере отырып).
11. Ауыл шаруашылығы кәсiпорындарының мүлiктерiн сақтандыру құны мынадай мөлшерлерде:
ауыл шаруашылығы дақылдары мен көпжылдық екпелер өнiмi (табиғи пiшендiктер мен жайылымдардан басқа) - шартта белгiленген мөлшерде, бiрақ оның құнының 50 процентiнен кем емес. Ауыл шаруашылығы дақылдары мен көпжылдық екпелер өнiмiнiң құны орташа есеппен соңғы 5 жыл iшiнде 1 га жерден алынған өнiмдiлiктi және қолданылып жүрген бағаларды (бағаның нақты мөлшерi шартта айқындалады) себу (отырғызу) алаңына шағып есептеуге сүйенiп белгiленедi;
ауыл шаруашылығы малы, үй құстары, терiсi бағалы аңдар, омарталардағы бал аралары - шартта белгiленген мөлшерде, бiрақ олардың баланстық құнының 60 процентiнен кем емес мөлшерде;
үй-жайлар, ғимараттар, ауыл шаруашылық техникасы, көлiк құралдары, өткiзгiш құрылғылар, күш және жұмыс машиналары, балық аулау кемелерi мен аулау құралдары, жабдықтар, көпжылдық екпелер - шартта белгiленген мөлшерде, бiрақ тозуын шегергендегi баланстық құнының 60 процентiнен кем емес мөлшерде;
дайындалған және сатып алынған ауыл шаруашылығы өнiмдерi, ауыл шаруашылығы өндiрiсiнiң тауарлары мен ауыл шаруашылық өндiрiсiнiң өнiмдерi - шартта белгiленген мөлшерде, бiрақ олардың құнының 60 процентiнен кем емес мөлшерде;
аяқталмаған күрделi құрылыс объектiлерi, өндiру немесе өңдеу процесiндегi өнiмдер - шартта белгiленген мөлшерде, бiрақ сақтандыру шартын жасау кезiнде жұмсалған шикiзат, материалдар мен еңбек құнының 60 процентiнен кем емес мөлшерде қабылданады.
12. Алғашқы жылдары өнiм бермейтiн көпжылдық дақылдар өнiмiнiң құны осы дақылдар алып жатқан алаңға шаққандағы 1 гектарға кеткен шығынды негiзге ала отырып, әр дақыл бойынша жеке-жеке анықталады.
13. Мiндеттi сақтандыру шартының күшi заңдарда көзделген жағдайларда тоқтатылады.

III. Сақтандыру төлемдерiн есептеу

14. Сақтандыру төлемдерiн Сақтандырушы шартта белгiленген тарифтiк ставкаларға сәйкес есептейдi.
15. Сақтандыру төлемдерi төлемдердiң толық сомасы мөлшерiнде бiр рет немесе тараптардың келiсуiмен бөлiп-бөлiп төленедi, бiрақ ол үш мерзiмнен аспауы керек. Бiрiншi төлем жасау мерзiмi 15 наурыздан кешiктiрiлмейдi.
Сақтандыру төлемдерiнiң мерзiмiн өткiзiп алғаны үшiн Сақтанушыны шартта немесе Қазақстан Республикасының азаматтық заңдарында көзделген мөлшерде мерзiмi асқан әрбiр күн үшiн өсiм төлейдi, бiрақ ол белгiленген сақтандыру төлемiнің жалпы сомасынан аспауы керек.
16. Сақтандыру шарты көрсетiлген мерзiмнiң аяғына дейiн өз күшiнде болады немесе толық сақтандыру сомасы мөлшерiнде сақтандыру өтемi төленген сәттен бастап мезгiлiнен бұрын күшiн тоқтатады.
17. Сақтандыру шарты қолданылып жүрген кезеңде Сақтанушыда пайда болған мүлiктер мен мал үшiн сақтандыру төлемдерi алынбайды, ал шығып кеткендерi үшiн керi қайтарылмайды.

IV. Зиянды және сақтандыру өтемiн төлеудi анық тау

18. Сақтандыру оқиғасы болған кезде Сақтанушы:
мүлiктер жойылған (қираған) күннен, сондай-ақ мал табиғи зiлзалалар мен аурулар салдарынан қырылған күннен бастап үш тәулiк iшiнде;
ауыл шаруашылығы дақылдары мен көпжылдық екпелер жойылған (зақымданған) күннен бастап үш тәулiк iшiнде Сақтандырушыға жазбаша түрде хабарлауға мiндеттi.
19. Сақтандыру оқиғасы нәтижесiнде сақтандырылған мүлiктiң, көпжылдық екпелер мен малдың жойылуы (зақымдануы) туралы Сақтанушыдан хабар мен зиянды анықтауға қажеттi барлық құжаттарды алғаннан кейiн Сақтандырушы 10 күн iшiнде акт жасайды.
20. Ауыл шаруашылығы дақылдарының жойылуы (зақымдануы) туралы акт өнiмдi толықтай кiрiске есептеу аяқталғаннан кейiн 10 күн мерзiм iшiнде жасалады.
21. Сақтандырушы сақтандыру өтемiн сақтандырылған мүлiктiң жойылуы (зақымдануы) туралы акт жасалған және құзыреттi органдардан қажеттi құжаттар алынған күннен бастап 10 күн мерзiм iшiнде төлейдi. Сақтандырушы сақтандыру өтемiн уақтылы төлемегенi үшiн Сақтанушыға шартта немесе Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген мөлшерде өсiм төлейдi.
22. Зиян шаруашылықтағы барлық егу (отырғызу) алаңына сақтандырылған дақылдар (дақылдар тобы) астығы шығынының құнына сүйене отырып анықталады және сақтандыру шартын жасау кезiнде қабылданған 50 процентке азайтылған өнiм құны мен осы жылы алынған өнiмнiң нақты құны арасындағы айырмашылық ретiнде есептеледi.
23. Жойылған көпжылдық екпелердiң зиян мөлшерi олардың баланстық құны (шарт жасаған күнгi тозуын шегерiп тастағандағы) мен қалдық құнына сүйене отырып анықталады.
24. Сақтандырылған қырылған мал үшiн зиян мал қырылған күнгi баланстық құнға сүйене отырып, ал ерiксiз сойғанда тамаққа пайдалануға жарамды ет пен басқа жарамды өнiмнiң құнын шегере отырып анықталады.
Егер малды, үй құстары ерiксiз союға әкеп соққан себептер бойынша ет тамаққа толығымен жарамсыз деп танылса, сақтандыру өтемi қырылған мал басы үшiн төленгендегiдей төленедi.
Малдың ауруы мен қырылуының, ерiксiз сойылуы немесе жойылуының себептерi мен жағдайлары туралы қорытындыны ветеринарлық қызмет мамандары бередi.
25. Негiзгi қаражат құрамына кiретiн мүлiк толық жойылған жағдайда зиянның мөлшерi оның құнынан тозу сомасын шегеру арқылы анықталады.
Ал осындай мүлiк бүлiнген кезде зиянның мөлшерi мүлiктi сақтап қалу жөнiндегi шығындарды қоса алғанда, оны қалпына келтiру (жөндеу), құнына сүйене отырып, құнын шегерiп тастау арқылы анықталады.
26. Сақтандыру өтемi шартта белгiленген мөлшерде, бiрақ:
ауыл шаруашылығы дақылдары бойынша - зиян сомасының кемiнде 50 процентi мөлшерiнде;
сақтандырылған мүлiктiң басқа түрлерi бойынша - кемiнде 60 процентi мөлшерiнде төленедi.
27. Сақтандыру өтемi, егер:
Сақтанушы мүмкiндiгi бола тұрып, белгiленген мерзiмде мүлiктiң, ауыл шаруашылығы дақылдарының, көпжылдық екпелер мен малдың қырылғаны немесе бүлiнiп зақымданғаны туралы хабарламаса, осыған байланысты зиянның себептерi мен нақты мөлшерiн анықтау мүмкiн болмай қалса;
Сақтанушы мал дәрiгерiнiң (фельдшерiнiң) емделмейтiн ауыру малды сою туралы нұсқауын орындамаса, сөйтiп ол мал қырылып қалса;
сақтандырылған мүлiктiң өртке, аварияға және басқа да қолайсыз оқиғаларға байланысты жойылуы (бүлiнуi) сақтанушының мемлекеттiк өрт қадағалау органдарының және басқа да құзыреттi органдардың ұйғарымын орындамауының салдарынан болса;
Сақтанушы сақтандыру кезiнде болмаған мүлiктердiң жойылғаны немесе бүлiнгенi туралы мәлiмдеп, құтқарылған мүлiктi немесе оның қалдықтарын жасырып немесе олардың орнын ауыстырып, зиянның мөлшерiн саналы түрде артық көрсетсе;
зиян Сақтанушының сақтандыру оқиғасынан кейiн қалған мүлiктi құтқару, олардың сақталуын қамтамасыз ету мен бүлiнуiн болдырмау жөнiндегi шараларды қабылдамауы нәтижесiнде келтiрiлсе;
зиян Сақтанушының кiнәлi әрекеттерi нәтижесiнде келтiрiлсе төленбейдi.
28. Егер сақтандыру оқиғасының нәтижесiнде көп мүлiк жойылса және зиян үшiн 10 күн iшiнде толық есеп айырысу мүмкiн болмаса, онда жазбаша өтiнiш негiзiнде Сақтанушыға сақтандыру өтiмiнiң алдын ала есептелген сомасының 50 процентке дейiн мөлшерде аванс төленуi мүмкiн.
Түпкiлiктi есеп айырысу тiзбесi нұсқаулықта белгiленген барлық қажеттi құжаттарды бергеннен кейiн 10 күн iшiнде жүргiзiледi.
29. Сақтандыру өтемi Сақтанушының шартта көрсетiлген шотына ақша аудару арқылы, не тараптардың келiсуi бойынша нақты ақша қаражатымен төленедi.
Сақтандыру өтемiн төлеу кезiнде Сақтандырушы төлем жасау мерзiмдерiнiң басталуына қарай Сақтандырушыдан өзiне тиесiлi сақтандыру төлемдерiне есептеме жүргiзуге құқылы.
30. Сақтандырушылар қайта сақтандыру жолымен Сақтанушының басқа Сақтандырушы (қайта сақтандырушы) алдындағы өз мiндеттемелерiнiң барлығын немесе бiр бөлiгiн орындау тәуекелiн өтеуге құқылы.

V. Дауларды шешу

31. Сақтандыру шартынан туындайтын даулар заңдарда белгiленген тәртiппен қаралады.

О порядке и условиях проведения обязательного страхования сельскохозяйственного производства

Постановление Правительства Республики Казахстан от 2 апреля 1997 г. N 460. Утратило силу - постановлением Правительства РК от 9 февраля 2005 г. N 124 (P050124)

В целях реализация Указа Президента Республики Казахстан, имеющего силу Закона, от 3 октября 1995 г. N 2475 U952475_ "О страховании" (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1995 г., N 19, ст. 115) Правительство Республики Казахстан постановляет:
1. Утвердить Положение о порядке и условиях проведения обязательного страхования сельскохозяйственного производства (прилагается).
2. Внести в постановление Правительства Республики Казахстан от 10 декабря 1996 г. N 1513 P961513_ "Об обязательном страховании сельскохозяйственного производства" следующие изменения:
абзац второй пункта 1 изложить в следующей редакции:
"Основной целью деятельности указанного предприятия считать обеспечение обязательного страхования урожая, многолетних насаждений, сельскохозяйственных животных, движимого и недвижимого имущества, продукции и товаров сельскохозяйственного производства от неблагоприятных природно-климатических условий, эпизоотии и других стихийных бедствий";
в пункте 5 исключить слова "Дополнительные требования для допуска страховых организаций на проведение обязательного страхования сельскохозяйственного производства устанавливаются Государственным страховым надзором Республики Казахстан по согласованию с Межведомственным советом по обязательному страхованию сельскохозяйственного производства".

Премьер-Министр
Республики Казахстан

Утверждено
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 2 апреля 1997 г. N 460

Положение
о порядке и условиях проведения обязательного
страхования сельскохозяйственного производства

Настоящее Положения разработано в соответствии с Законом Республики Казахстан от 23 августа 1996 г. Z960035_ "О внесении изменений и дополнений в Указ Президента Республики Казахстан, имеющий силу Закона, "О страховании" и постановлением Правительства Республики Казахстан от 10 декабря 1996 г. N 1513 P961513_ "Об обязательном страховании сельскохозяйственного производства".

I. Общие положения

1. Целью обязательного сельскохозяйственного страхования является обеспечение гарантий получения финансовой поддержки сельскохозяйственными товаропроизводителями, оказавшимися в критическом положении в результате неблагоприятных метеорологических условий, стихийных бедствий, эпизоотий, болезней растений, пожаров<*>, в виде полной или частичной компенсации ущерба, вызванного страховыми случаями.
Договоры обязательного страхования сельскохозяйственного производства заключаются с госсельхозпредприятиями, хозяйственными товариществами и прочими сельскохозяйственными товаропроизводителями, имеющими статус юридического лица (далее - Страхователь), страховыми организациями (далее - Страховщик), получившими в установленном законодательством порядке лицензию на проведение этого вида страхования.
Лицензия на право проведения обязательного сельскохозяйственного страхования выдается Департаментом страхового надзора Министерства финансов Республики Казахстан.
Сноска. Здесь и далее имеются в виду пожары, возникшие в результате природных явлений.
2. Обязательному страхованию подлежат:
урожай сельскохозяйственных культур и многолетних насаждений (кроме урожая естественных сенокосов и пастбищ);
деревья и кусты плодово-ягодных многолетних насаждений;
овцы, козы, свиньи в возрасте от 6 месяцев и старше, крупный рогатый скот, лошади и верблюды от 1 года и старше;
домашняя птица на птицефермах, пушные звери в зверофермах от 6 месяцев и старше, семьи пчел в ульях;
здания, сооружения, объекты незавершенного капитального строительства, сельскохозяйственная техника, транспортные средства, передаточные устройства, силовые и рабочие машины, рыболовецкие суда и орудия лова, оборудование, материалы и продукция сельскохозяйственного производства.
3. Не подлежат обязательному страхованию:
многолетние плодово-ягодные насаждения, от которых не получали урожай в течение трех-пяти лет, предшествующих заключению договора страхования;
многолетние насаждения, находящиеся в садах с изреженностью 70 и более процентов, подлежащие списанию с баланса в связи с реконструкцией и раскорчевкой, естественным отмиранием, порчей, пораженные болезнями (филлоксера, черный рак), а также износ по которым составил 70 и более процентов;
лесозащитные, декоративные и другие не плодово-ягодные многолетние насаждения;
временные, ветхие строения, которые непригодны к использованию для каких-либо хозяйственных нужд, а также строения, оставленные без надзора;
деловая древесина, дрова на лесосеках и во время сплава;
имущество, которому реально угрожает гибель;
больные животные, а также животные, у которых при последнем исследовании на бруцеллез, туберкулез, лейкоз и другие инфекционные болезни установлена положительная реакция;
животные в тех местностях, где установлен карантин по заразному заболеванию.
4. К страховым случаям относятся:
гибель или повреждение урожая сельскохозяйственных культур и многолетних насаждений в результате засухи, вымокания, выпревания, заморозка, града, ливня, бури, урагана, наводнения и иных метеорологических и природных явлений, а также болезней, пожара, уничтожения дикими животными;
гибель или повреждение урожая сельскохозяйственных культур, выращиваемых в защищенном грунте, в результате прекращения подачи электроэнергии, вызванного стихийными бедствиями;
полная или частичная гибель плодово-ягодных многолетних насаждений в результате необычных для данной местности морозов и осадков, наводнения, бури, урагана, обвала, оползня, землетрясения, пожара и болезней. При этом к полной гибели относятся случаи, когда у деревьев или кустов отмирают подземная и надземная части, крона (лоза) или корневая система повреждена настолько сильно, что эти насаждения подлежат выкорчевке;
гибель застрахованных животных в результате эпизоотий, пожара, бури, урагана, смерча, града, землетрясения, ливня, наводнения, оползня, обвала, лавины, замерзания (переохлаждения организма в результате необычных для данной местности морозов), а также на случай вынужденного убоя (уничтожения), если он произведен по распоряжению специалиста ветеринарной службы в связи с мероприятиями по борьбе с инфекционными болезнями;
уничтожение или повреждение зданий, сооружений, объектов незавершенного капитального строительства, сельскохозяйственной техники, транспортных средств, передаточных устройств, силовых и рабочих машин, оборудования, продукции и товаров сельскохозяйственного производства в результате пожара, удара молнии, наводнения, паводка, землетрясения, просадки грунта, бури, урагана, смерча, оползня, обвала, лавины и других стихийных бедствий;
уничтожение или повреждение рыболовецких судов и орудий лова, находящихся в эксплуатации, в результате бури, урагана, шторма, тумана, наводнения, пожара, удара молнии, кораблекрушения, возникшего в результате стихийных бедствий.
5. В случае возникновения спорных вопросов при проведении страховых операций Министерство сельского хозяйства Республики Казахстан может привлекать независимых экспертов.

II. Условия страхования

6. Договор обязательного сельскохозяйственного страхования есть двустороннее соглашение, в силу которого Страховщик обязуется при наступлении страхового случая возместить нанесенный вследствие этого ущерб, а Страхователь обязуется уплачивать страховые платежи в установленных объемах и сроках.
7. Договор страхования заключается Страховщиком в письменной форме на основании заявления Страхователя.
8. Договор страхования, как правило, заключается отдельно по каждому виду имущества (основным и оборотным средствам, животным, многолетним насаждениям, сельхозкультурам и т. д.).
Если хозяйство выращивает несколько культур, дающих однородную продукцию (зерно, овощи и т. д.), то по его желанию урожай этих культур может быть застрахован в целом по группе с аналогичным возмещением ущерба.
9. Договор страхования урожая сельскохозяйственных культур и многолетних насаждений заключается на всю площадь посева (посадки).
Если фактически засеянная площадь культуры оказалась меньше застрахованной, то по заявлению Страхователя излишне полученные платежи возвращаются.
10. Договор страхования имущества, животных и многолетних насаждений заключается сроком на один год, а урожая сельскохозяйственных культур - до завершения уборки (c учетом сложившихся по зонам календарных сроков).
11. Стоимость имущества сельхозпредприятий на страхование принимается в следующих размерах:
урожай сельскохозяйственных культур и многолетних насаждений (кроме урожая естественных сенокосов и пастбищ) - в определенном договором размере, но не менее 50 процентов его стоимости. Стоимость урожая сельскохозяйственных культур и многолетних насаждений определяется, исходя из урожайности с 1 гектара в среднем за последние 5 лет и действующих цен (конкретный размер цены определяется договором) в расчете на площадь посева (посадки);
сельскохозяйственные животные, домашняя птица, пушные звери, семьи пчел в ульях - в определенном договором размере, но не менее 60 процентов их балансовой стоимости;
здания, сооружения, сельскохозяйственная техника, транспортные средства, передаточные устройства, силовые и рабочие машины, рыболовецкие суда и орудия лова, оборудование, многолетние насаждения - в определенном договором размере, но не менее 60 процентов балансовой стоимости за вычетом износа;
заготовленные и закупленные сельскохозяйственная продукция, товары и продукция сельскохозяйственного производства - в определенном договором размере, но не менее 60 процентов их стоимости;
объекты незавершенного капитального строительства, продукция в процессе производства или обработки - в определенном договором размере, но не менее 60 процентов стоимости затраченного сырья, материалов и труда, произведенных на момент эаключения договора страхования.
12. Стоимость многолетних культур, не дающих в первые годы урожая, определяется отдельно по каждой культуре, исходя из затрат на 1 гектар в расчете на площадь, занятую этими культурами.
13. Действие договора обязательного страхования прекращается в случаях, предусмотренных законодательством.

III. Исчисление страховых платежей

14. Исчисление страховых платежей производится Страховщиком в соответствии с тарифными ставками, устанавливаемыми договором.
15. Страховые платежи уплачиваются единовременно в размере полной суммы платежей или в рассрочку по согласованию сторон, но не более чем в три срока. Срок уплаты первого платежа - не позднее 15 марта.
За просрочку уплаты страховых платежей со Страхователя взимается пеня за каждый день просрочки в размере, предусмотренном договором или гражданским законодательством Республики Казахстан, но не более общей суммы установленного страхового платежа.
16. Договор страхования действует до конца указанного в нем срока или прекращает свое действие досрочно с момента выплаты страхового возмещения в размере полной страховой суммы.
17. За имущество и животных, появившихся у Страхователя в период действия договора страхования, страховые платежи не взимаются, а за выбывших не возвращаются.

IV. Определение ущерба и выплаты
страхового возмещения

18. При наступлении страхового случая Страхователь обязан в письменном виде сообщить об этом Страховщику:
в течение трех суток - со дня уничтожения (разрушения) имущества, а также гибели животных вследствие стихийных бедствий и болезней;
в течение трех суток - со дня гибели (повреждения) сельскохозяйственных культур и многолетних насаждений.
19. О гибели (повреждении) застрахованного имущества, многолетних насаждений и животных в результате страхового случая Страховщиком составляется акт в течение 10 дней после получения от Страхователя сообщения и всех документов, необходимых для определения ущерба.
20. Акт о гибели (повреждении) сельскохозяйственных культур составляется в 10-дневный срок после полного оприходования урожая.
21. Страховое возмещение выплачивается Страховщиком в 10-дневный срок со дня составления акта о гибели (повреждении) застрахованного имущества и получения необходимых документов от компетентных органов. За несвоевременную выплату страхового возмещения Страховщик выплачивает Страхователю пеню в размере, предусмотренном договором или законодательством Республики Казахстан.
22. Ущерб определяется, исходя из стоимости потерь урожая застрахованной культуры (группы культур) на всю площадь посева (посадки) в хозяйстве, и исчисляется как разница между уменьшенной на 50 процентов стоимостью урожая, принятой при заключении договора страхования, и фактической стоимостью полученного урожая данного года.
23. Размер ущерба за погибшие многолетние насаждения определяется, исходя из их балансовой стоимости (за вычетом износа на день заключения договора) и остаточной стоимости.
24. Ущерб за погибших застрахованных животных определяется, исходя из балансовой стоимости на день гибели, а при вынужденном убое - за минусом стоимости пригодного в пищу мяса и другой пригодной продукции.
Если по причине, вызвавшей вынужденный убой животных, домашней птицы, мясо признано полностью непригодным в пищу, страховое возмещение выплачивается как за павшее поголовье.
Заключение о причинах и обстоятельствах заболевания и падежа, вынужденного убоя или уничтожения животных дают специалисты ветеринарной службы.
25. В случае полного уничтожения имущества, входящего в состав основных средств, размер ущерба определяется путем вычета из его стоимости суммы износа. А при повреждении такого имущества размер ущерба определяется, исходя из стоимости восстановления (ремонта) его, включая затраты по спасению имущества, и исключения остаточной стоимости. В любом случае выплата страхового возмещения осуществляется в пределах страховой суммы.
26. Страховое возмещение выплачивается в размере, установленном договором, но не менее:
по сельскохозяйственным культурам - 50 процентов суммы ущерба;
по остальным видам застрахованного имущества - 60 процентов суммы ущерба.
27. Страховое возмещение не выплачивается, если:
Страхователь не сообщил, имея при этом возможность, в установленный срок о гибели или повреждении имущества, сельскохозяйственных культур, многолетних насаждений и животных, в связи с чем стало невозможным определить причины и фактический размер ущерба;
Страхователь не выполнил указания ветеринарного врача (фельдшера) об убое неизлечимо больного животного и оно пало;
гибель (повреждение) застрахованного имущества от пожара, аварии и других неблагоприятных событий произошла вследствие невыполнения Страхователем предписаний органов государственного пожарного надзора и других компетентных органов;
Страхователь умышленно завысил сумму ущерба, заявив о гибели или повреждении имущества, которого не было на момент страхового события, скрыв или переместив спасенное имущество или его остатки;
ущерб нанесен в результате непринятия Страхователем мер по спасению оставшегося имущества после страхового случая, обеспечению его сохранности и предотвращению его повреждения;
ущерб нанесен в результате виновных действий Страхователя.
28. Если в результате страхового случая уничтожено большое количество имущества и полный расчет ущерба не может быть произведен в течение 10 дней, то на основании письменного заявления Страхователю может быть выплачен аванс в размере до 50 процентов предварительно рассчитанной суммы страхового возмещения.
Окончательный расчет производится в течение 10 дней после представления всех необходимых документов, перечень которых определен инструкцией.
29. Страховое возмещение выплачивается перечислением его на счет Страхователя, указанный в договоре, либо по соглашению сторон наличными денежными средствами.

При выплате страхового возмещения Страховщик вправе произвести зачет причитающихся ему от Страхователя страховых платежей по наступившим срокам уплаты.

30. Страховщики вправе путем перестрахования обеспечить покрытие риска исполнения всех или части своих обязательств перед Страхователем у другого Страховщика (перестраховщика).

V. Решение споров

31. Споры, вытекающие из договора страхования, рассматриваются в установленном законодательством порядке.