ИПС "Әділет"

      Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесі, Төраға И.И.Рогов, Кеңес мүшелері І.Ж.Бақтыбаев, Н.В.Белоруков, А.Н.Жайылғанова, В.А.Малиновский, А.М.Нұрмағамбетов қатысқан құрамда, мыналардың:
      Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының өкілі - Республикасы Парламенті Сенатының депутаты Қ.Ахметовтің,
      Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің өкілі - Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаты С.Ғ.Темірболатовтың,
      Қазақстан Республикасы Үкіметінің өкілі - Қазақстан Республикасының Әділет вице-министрі Д.Р.Құсдәулетовтің,
      Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының өкілі - Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының орынбасары А.Қ.Дауылбаевтың,
      Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің өкілі - Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің халықаралық құқық департаменті директорының орынбасары А.Қ.Кинжебаеваның қатысуымен,
      өзінің ашық отырысында, "Қазақстан Республикасының Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" 2007 жылғы 21 мамырдағы N 254-ІІІ Қазақстан Республикасының Заңы қабылдануына байланысты, "Қазақстан Республикасы Конституциясының 54-бабы 7) тармақшасын ресми түсіндіру туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің 2000 жылғы 26 желтоқсандағы N 22/2 , "Қазақстан Республикасы Конституциясының 54-бабы 7) тармақшасын ресми түсіндіру туралы" 2001 жылғы 13 желтоқсандағы N 16-17/3 және "Қазақстан Республикасы Конституциясының 54-бабының 7) тармақшасын ресми түсіндіру туралы" 2006 жылғы 18 мамырдағы N 2 қаулыларын қайта қарау туралы мәселені қарады.
      Баяндамашы - Конституциялық Кеңестің мүшесі І.Ж.Бақтыбаевтың хабарлауын, отырысқа қатысушылардың сөздерін тыңдап, сондай-ақ Конституциялық Кеңестің қаулыларын және өзге де конституциялық іс жүргізу материалдарын талдап, Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесі

анықтады:

      1. "Қазақстан Республикасы Конституциясының 54-бабы 7) тармақшасын ресми түсіндіру туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің 2000 жылғы 26 желтоқсандағы N 22/2 қаулысымен Қазақстан Республикасы Парламентінің Республиканың халықаралық шарттарының күшін жоюы мәселелері бойынша түсіндірме берілген Конституцияның 54-бабы , "Қазақстан Республикасының Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" 2007 жылғы 21 мамырдағы N 254-ІІІ Қазақстан Республикасының Заңымен жаңа редакцияда жазылды.
      "Қазақстан Республикасының Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" 2007 жылғы 21 мамырдағы N 254-ІІІ Қазақстан Республикасы Заңының редакциясындағы Конституцияның 54-бабы 1-тармағының 7) тармақшасына сәйкес Парламент Палаталардың бөлек отырысында мәселелерді әуелі - Мәжілісте, ал содан кейін Сенатта өз кезегімен қарау арқылы конституциялық заңдар мен заңдар қабылдайды, оның ішінде Республиканың халықаралық шарттарын ратификациялайды және олардың күшін жояды.
      Республиканың халықаралық шартына Қазақстан Республикасының Парламенті ратификациялады немесе оның күшін жойды деген мәртебе беретін актінің нысаны Конституцияның 54-бабының бұрынғы редакциясында көрсетілмеген болатын. Оның үстіне, Конституцияның 54-бабының құрылымы өзгеріске ұшырады.
      Осылайша, "Қазақстан Республикасының Конституциялық Кеңесі туралы" 1995 жылғы 29 желтоқсандағы N 2737 Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 36-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес "Қазақстан Республикасы Конституциясының 54-бабы 7) тармақшасын ресми түсіндіру туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің 2000 жылғы 26 желтоқсандағы N 22/2 қаулысын қайта қарауға негіз бар.
      2. "Қазақстан Республикасы Конституциясының 54-бабы 7) тармақшасын ресми түсіндіру туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің 2000 жылғы 26 желтоқсандағы N 22/2 қаулысының күшін жою "Қазақстан Республикасы Конституциясының 54-бабы 7) тармақшасын ресми түсіндіру туралы" 2001 жылғы 13 желтоқсандағы N 16-17/3 және "Қазақстан Республикасы Конституциясының 54-бабының 7) тармақшасын ресми түсіндіру туралы" 2006 жылғы 18 мамырдағы N 2 Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің қаулыларын қайта қарауды қажет етеді.
      "Қазақстан Республикасы Конституциясының 54-бабы 7) тармақшасын ресми түсіндіру туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің 2001 жылғы 13 желтоқсандағы N 16-17/3 қаулысынан мынадай сөйлемдер: "Конституциялық Кеңестің 2000 жылғы 26 желтоқсандағы N 22/2 қаулысында, бұл аталған мәселелерді шешу заңмен реттеу аясына жатады деген түсіндірме берілген. Бұл орайда Қазақстан Республикасы Президентінің "Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын жасасу, орындау және күшін жою тәртібі туралы" заң күші бар 1995 жылғы 12 желтоқсандағы қолданылып жүрген Жарлығына сілтеме жасалады" алынып тасталуға тиіс (қаулының дәлелдеу бөлігінің тоғызыншы абзацының екінші және үшінші сөйлемдері).
      "Қазақстан Республикасы Конституциясының 54-бабының 7) тармақшасын ресми түсіндіру туралы" 2006 жылғы 18 мамырдағы N 2 Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесі қаулысының дәлелдеу бөлігінің 1-тармағының бірінші абзацынан Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің 2000 жылғы 26 желтоқсандағы N 22/2 қаулысына сілтемені алып тастау керек.
      Бұл көрсетілген қаулылардың редакциялары өзгертілгенде олардың ішкі қисыны сақталады, Конституциялық Кеңестің құқықтық позициялары бұрынғыша қалады.
      3. "Қазақстан Республикасы Конституциясының 54-бабы 7) тармақшасын ресми түсіндіру туралы" 2000 жылғы 26 желтоқсандағы N 22/2 , "Қазақстан Республикасы Конституциясының 54-бабы 7) тармақшасын ресми түсіндіру туралы" 2001 жылғы 13 желтоқсандағы N 16-17/3 және "Қазақстан Республикасы Конституциясының 54-бабының 7) тармақшасын ресми түсіндіру туралы" 2006 жылғы 18 мамырдағы N 2 Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесі қаулыларының қайта қаралуы Қазақстан Республикасы заңдарының, сондай-ақ Конституциялық Кеңестің осы аталған қаулыларымен байланысты өзге де құқықтық актілердің заңдық күші жойылатынын білдірмейді.
      Жазылғанның негізінде, "Қазақстан Республикасының Конституциялық Кеңесі туралы" 1995 жылғы 29 желтоқсандағы N 2737 Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 36-бабы 1-тармағының 1) тармақшасын, 3-тармағын , 31-33 және 41-баптарын басшылыққа алып, Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесі

қаулы етеді:

      1. "Қазақстан Республикасы Конституциясының 54-бабы 7) тармақшасын ресми түсіндіру туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің 2000 жылғы 26 желтоқсандағы N 22/2 қаулысының күші жойылсын.
      2. "Қазақстан Республикасы Конституциясының 54-бабы 7) тармақшасын ресми түсіндіру туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің 2001 жылғы 13 желтоқсандағы N 16-17/3 қаулысының , осы қаулының дәлелдеу бөлігінің тоғызыншы абзацының екінші және үшінші сөйлемдері алынып тасталып, бір бөлігінде күші жойылсын.
      3. "Қазақстан Республикасы Конституциясының 54-бабының 7) тармақшасын ресми түсіндіру туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің 2006 жылғы 18 мамырдағы N 2 қаулысының дәлелдеу бөлігінің 1-тармағының бірінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын: "1. Конституцияның 54-бабы 7) тармақшасының мазмұнына түсіндірме Конституциялық Кеңестің 2001 жылғы 13 желтоқсандағы N 16-17/3 қаулысында берілген.".
      4. Қазақстан Республикасы Конституциясының 74-бабының 3-тармағына сәйкес қаулы оны қабылдаған күннен бастап күшіне енеді, шағымдануға жатпайды, Республиканың бүкіл аумағында жалпыға бірдей міндетті және Қазақстан Республикасы Конституциясының 73-бабының 4-тармағында көзделген ретті ескере отырып, түпкілікті болып табылады.
      5. Осы қаулы республикалық ресми басылымдарда қазақ және орыс тілдерінде жариялансын.

     Қазақстан Республикасы
      Конституциялық Кеңесінің
      Төрағасы                                               И. Рогов

      Конституционный Совет Республики Казахстан в составе Председателя Рогова И.И., членов Совета Бахтыбаева И.Ж., Белорукова Н.В., Жаилгановой А.Н., Малиновского В.А., Нурмагамбетова А.М. с участием:
      представителя Сената Парламента Республики Казахстан - депутата Сената Парламента Республики Казахстан Ахметова К.,
      представителя Мажилиса Парламента Республики Казахстан - депутата Мажилиса Парламента Республики Казахстан Темирбулатова С.Г.,
      представителя Правительства Республики Казахстан - вице-Министра юстиции Республики Казахстан Куставлетова Д.Р.,
      представителя Генеральной прокуратуры Республики Казахстан - заместителя Генерального Прокурора Республики Казахстан Даулбаева А.К.,
      представителя Министерства иностранных дел Республики Казахстан - заместителя директора международно-правового департамента Министерства иностранных дел Республики Казахстан Кинжебаевой А.К.
      рассмотрел в открытом заседании вопрос о пересмотре постановлений Конституционного Совета Республики Казахстан от 26 декабря 2000 года № 22/2 " Об официальном толковании подпункта 7) статьи 54 Конституции Республики Казахстан ", от 13 декабря 2001 года № 16-17/3 " Об официальном толковании подпункта 7) статьи 54 Конституции Республики Казахстан " и от 18 мая 2006 года № 2 " Об официальном толковании подпункта 7) статьи 54 Конституции Республики Казахстан " в связи с принятием Закона Республики Казахстан от 21 мая 2007 года № 254-III "О внесении изменений и дополнений в Конституцию Республики Казахстан".
      Заслушав сообщение докладчика - члена Конституционного Совета Бахтыбаева И.Ж., выступления участников заседания, а также проанализировав постановления Конституционного Совета и другие материалы конституционного производства, Конституционный Совет Республики Казахстан

установил:

     1 . Законом Республики Казахстан от 21 мая 2007 года № 254-III "О внесении изменений и дополнений в Конституцию Республики Казахстан" статья 54 Конституции, толкование которой по вопросам денонсации международных договоров Республики Парламентом Республики Казахстан дано постановлением Конституционного Совета Республики Казахстан от 26 декабря 2000 года № 22/2 "Об официальном толковании подпункта 7) статьи 54 Конституции Республики Казахстан", изложена в новой редакции.
      В соответствии с подпунктом 7) пункта 1 статьи 54 Конституции в редакции Закона Республики Казахстан от 21 мая 2007 года № 254-III "О внесении изменений и дополнений в Конституцию Республики Казахстан" Парламент в раздельном заседании Палат путем последовательного рассмотрения вопросов вначале в Мажилисе, а затем в Сенате принимает конституционные законы и законы, в том числе ратифицирует и денонсирует международные договоры Республики.
      В прежней редакции статьи 54 Конституции не была указана форма акта, придающего международному договору Республики статус ратифицированного либо денонсированного Парламентом Республики Казахстан. Кроме того, изменению подвергнута структура статьи 54 Конституции.
      Таким образом, в соответствии с подпунктом 1) пункта 1 статьи 36 Конституционного закона Республики Казахстан от 29 декабря 1995 года № 2737 "О Конституционном Совете Республики Казахстан" имеются основания для пересмотра постановления Конституционного Совета Республики Казахстан от 26 декабря 2000 года № 22/2 "Об официальном толковании подпункта 7) статьи 54 Конституции Республики Казахстан".
     2 . Отмена постановления Конституционного Совета Республики Казахстан от 26 декабря 2000 года № 22/2 "Об официальном толковании подпункта 7) статьи 54 Конституции Республики Казахстан" обусловливает необходимость пересмотра постановлений Конституционного Совета Республики Казахстан от 13 декабря 2001 года № 16-17/3 " Об официальном толковании подпункта 7) статьи 54 Конституции Республики Казахстан " и от 18 мая 2006 года № 2 " Об официальном толковании подпункта 7) статьи 54 Конституции Республики Казахстан ".
      Из постановления Конституционного Совета Республики Казахстан от 13 декабря 2001 года № 16-17/3 "Об официальном толковании подпункта 7) статьи 54 Конституции Республики Казахстан" подлежат исключению предложения: "В постановлении Конституционного Совета от 26 декабря 2000 года № 22/2 дано разъяснение о том, что решение указанных вопросов относится к сфере законодательного регулирования. При этом делается ссылка на действующий Указ Президента Республики Казахстан, имеющий силу закона, от 12 декабря 1995 года "О порядке заключения, исполнения и денонсации международных договоров Республики Казахстан" (второе и третье предложения девятого абзаца мотивировочной части постановления).
      Из абзаца первого пункта 1 мотивировочной части постановления Конституционного Совета Республики Казахстан от 18 мая 2006 года № 2 "Об официальном толковании подпункта 7) статьи 54 Конституции Республики Казахстан" следует исключить ссылку на постановление Конституционного Совета Республики Казахстан от 26 декабря 2000 года № 22/2 "Об официальном толковании подпункта 7) статьи 54 Конституции Республики Казахстан".
      При изменении редакции указанных постановлений сохраняется их внутренняя логика, правовые позиции Конституционного Совета остаются прежними.
     3 . Пересмотр постановлений Конституционного Совета Республики Казахстан от 26 декабря 2000 года № 22/2 "Об официальном толковании подпункта 7) статьи 54 Конституции Республики Казахстан", от 13 декабря 2001 года № 16-17/3 "Об официальном толковании подпункта 7) статьи 54 Конституции Республики Казахстан" и от 18 мая 2006 года № 2 "Об официальном толковании подпункта 7) статьи 54 Конституции Республики Казахстан" не означает утраты юридической силы законов Республики Казахстан, а также других правовых актов, связанных с названными постановлениями Конституционного Совета.
      На основании изложенного, руководствуясь подпунктом 1) пункта 1 и пунктом 3 статьи 36 , статьями 31 - 33 и 41 Конституционного закона Республики Казахстан от 29 декабря 1995 года № 2737 "О Конституционном Совете Республики Казахстан", Конституционный Совет Республики Казахстан

постановляет:

     1 . Отменить постановление Конституционного Совета Республики Казахстан от 26 декабря 2000 года № 22/2 "Об официальном толковании подпункта 7) статьи 54 Конституции Республики Казахстан".
     2 . Отменить в части постановление Конституционного Совета Республики Казахстан от 13 декабря 2001 года № 16-17/3 "Об официальном толковании подпункта 7) статьи 54 Конституции Республики Казахстан", исключив второе и третье предложения девятого абзаца мотивировочной части данного постановления.
     3 . Абзац первый пункта 1 мотивировочной части постановления Конституционного Совета Республики Казахстан от 18 мая 2006 года № 2 "Об официальном толковании подпункта 7) статьи 54 Конституции Республики Казахстан" изложить в следующей редакции: "1. Толкование содержания подпункта 7) статьи 54 Конституции дано в постановлении Конституционного Совета от 13 декабря 2001 года № 16-17/3.".
     4 . В соответствии с пунктом 3 статьи 74 Конституции Республики Казахстан постановление вступает в силу со дня его принятия, обжалованию не подлежит, является общеобязательным на всей территории Республики и окончательным с учетом случая, предусмотренного пунктом 4 статьи 73 Конституции Республики Казахстан.
     5 . Опубликовать настоящее постановление на казахском и русском языках в официальных республиканских печатных изданиях.

     Председатель
      Конституционного Совета
      Республики Казахстан                       И. Рогов