Қазақстан Республикасы Президентінің "Қазақстанның 2030 жылға дейінгі даму стратегиясын одан әрі іске асыру жөніндегі шаралар туралы"

Қазақстан Республикасы Қауіпсіздік Кеңесі талдау орталығының Қазақстан Республикасы Президентінің 2001 жылғы 4 желтоқсандағы N 735 Жарлығына түсініктемесі

2001 жылғы 4 желтоқсанда Қазақстан Республикасы Президентінің "Қазақстанның 2030 жылға дейінгі даму стратегиясын одан әрі іске асыру жөніндегі шаралар туралы" Жарлығымен Қазақстан Республикасының 2010 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспары бекітілді.
Мемлекет басшысының Қазақстан халқына 1997 жылғы "Барлық қазақстандықтардың өсіп-өркендеуі, қауіпсіздігі және әл-ауқатының артуы" атты Жолдауында жария етілген "Қазақстан 2030" ұзақ мерзімді даму стратегиясы ел дамуының алдын ала және үш онжылдық кезеңін іске асыруды көздейтіні белгілі.
Қазақстан халқына 2000 жылы жария етілген "Еркін, тиімді де қауіпсіз қоғамға қадам басайық" Жолдауында Н.Ә.Назарбаев атап көрсеткеніндей, "ұзақ мерзімді стратегия айқындаған реформалардың бірінші кезеңі аяқталды, ал алғашқы үш жылға алға қойылған міндеттер орындалды".
2010 жылға дейінгі стратегиялық даму жоспарының қабылдануы Қазақстан ел дамуының ұзақ мерзімді стратегиясын орындауды жалғастырып, тереңдете түсетінін білдіреді.
Стратегиялық жоспар әлемнің көптеген дамыған мемлекеттерінің тәжірибесін ескере отырып талдап жасалған. Сонымен бірге ол ұлттық экономиканың, әлеуметтік саланың, экологияның, саяси және әкімшілік жүйенің қазіргі кезеңде қалыптасып отырған күшті және әлсіз жақтарын объективтік талдау мен ескеруге негізделген.
Жан-жақты талдаудың негізінде Стратегиялық жоспарда экономикалық, әлеуметтік, саяси салалар мен мемлекеттік басқару саласында мемлекет пен қоғамның алдына алдағы он жылға нақты міндеттер қойылған.
Экономикалық салада - бұл бәсекеге қабілетті ұлттық экономиканың негіздерін жасау және ІЖӨ көлемінің кем дегенде екі есе ұлғаюына қол жеткізу, тұрақты экономикалық өсуге және ұлттық капиталдың экономиканың шешуші салаларындағы ықпалын күшейтуге бағытталған мемлекеттік шаралар жүйесін жүзеге асыру, аграрлық сектордың дамуын ынталандыру, инфляцияның төменгі деңгейін ұстап тұру, Қазақстанның қаржы жүйесінің одан әрі дамуын қамтамасыз ету.
Алға қойылған мақсаттарға қол жеткізуге экономиканың өнеркәсіптік, аграрлық және ғылыми-технологиялық секторларын интеграциялық дамытуды көздейтін өнеркәсіптік-технологиялық саясатты іске асыру жәрдемдесетін болады.
Стратегиялық жоспарда экология және табиғи ресурстарды сақтау мәселелеріне айрықша назар аударылған. Осы мақсаттарға орай су ресурстарының тапшылығын қысқарту, сумен қамтамасыз ету деңгейін жақсарту, қолданыстағы табиғат қорғау заңнамасын жетілдіру, табиғат пайдалану жүйесін оңтайландыру, қоршаған ортаны қорғау мәселесінде халықаралық ынтымақтастықты дамыту жөніндегі міндеттер алға тартылады.
Әлеуметтік салада мынадай міндеттер қойылған. Олар - халықтың әл-ауқатын, жұмыспен қамтылуын арттыру және аз қамтамасыз етілген жіктердің экономикалық мүмкіндіктерін кеңейту мен барынша әлсіз әлеуметтік жіктерге көрсетілетін әлеуметтік көмектердің бағыттылығын күшейту, халықтың экономикалық белсенді көпшілігін зейнетақы, әлеуметтік және медициналық қамсыздандыру жүйесімен қамтуды қамтамасыз ету, медициналық қызмет көрсетуге, жалпы және кәсіби білімге қол жеткізуді арттыру, мемлекеттің әлеуметтік функциясын сапалы атқаруы жолымен кедейшілік деңгейін азайту.
2001-2010 жылдарғы мемлекеттің әлеуметтік саясатының мәселелеріне арналған тарау республиканың демографиялық даму стратегиясын қамтитынын атап өткен жөн. Онда бала тууды ұлғайту, халықтың көбейтушілері денсаулығын жақсарту және сақтау, өлім деңгейін азайту, эммиграциялық процестерді тежеу, әйелдердің қоғамдағы жағдайын жақсарту белгіленген.
Білім беру, денсаулық сақтау, халықтың жұмыспен қамтылуын және әлеуметтік қорғалуын қамтамасыз ету жүйесін реформалауға көп көңіл бөлінген.
Мемлекеттік басқару саласында жаңа экономикалық және саяси ортада әрекет етуге, өз функцияларын осы заманғы жағдайларда тиімді орындауға қабілетті, тиімді мемлекеттік аппаратты құру басты мақсат болып айқындалған.
Стратегиялық жоспарда Үкіметтің оңтайлы құрылымын жасау, мемлекеттік қызметтің жүйесі мен басқару әдістерін, сондай-ақ кадрлық қамтамасыз етуді жетілдіру, үйлестіру мен бақылаудың тиімді тетіктерін ендіру, қоғам мен мемлекеттің өзара қатынасында жаңа жүйелік негіздерді құру секілді міндеттерді шешуге бағытталған әкімшілдік реформаның стратегиясы айқындалған.
Стратегиялық жоспардың жеке тарауы биліктің орталық және жергілікті органдарының функциясын нақпа-нақ жіктеу жөніндегі міндеттерге арналған.

"О дальнейших мерах по реализации Стратегии развития Казахстана до 2030 года"

Комментарий Аналитического центра Совета безопасности Республики Казахстан к Указу Президента Республики Казахстан от 4 декабря 2001 года N 735

4 декабря 2001 года Указом Президента Республики Казахстан "О дальнейших мерах по реализации Стратегии развития Казахстан до 2030 года" утвержден Стратегический план развития Республики Казахстан до 2010 года.
Как известно, Стратегия долгосрочного развития "Казахстан-2030", обнародованная в ежегодном Послании главы государства народу Казахстана 1997 года "Процветание, безопасность и улучшение благосостояния всех казахстанцев", предполагает реализацию предварительного и трех десятилетних этапов развития страны.
Как отметил Н.А. Назарбаев в Послании народу Казахстана "К свободному, эффективному и безопасному обществу", обнародованном в 2000 году, "первый этап реформ, определенных долгосрочной стратегией, завершен, а главные задачи, ставившиеся на первые три года, выполнены".
Принятие Стратегического плана развития страны до 2010 года означает, что Казахстан продолжает и углубляет реализацию долгосрочной стратегии развития страны.
Стратегический план разработан с учетом опыта многих развитых государств мира. В то же время он основан на объективном анализе и учете сильных и слабых сторон национальной экономики, социальной сферы, экологии, политической и административной систем, складывающихся на данном этапе.
На основе всестороннего анализа в Стратегическом плане перед государством и обществом поставлены реальные задачи на предстоящее десятилетие в экономической, социальной, политической областях и в сфере государственного управления.
В экономической сфере - это создание основ конкурентоспособной национальной экономики и достижение не менее чем двухкратного увеличения объема ВВП, осуществление системы государственных мер, направленных на обеспечение устойчивого экономического роста и усиления влияния национального капитала в ключевых отраслях экономики, стимулирование развития аграрного сектора, поддержание низкого уровня инфляции, обеспечение дальнейшего развития финансовой системы Казахстана.
Достижению поставленных целей будет способствовать реализация промышленно-технологической политики, предполагающей интегрированное развитие промышленного, аграрного и научно-технологического секторов экономики.
Особое внимание в Стратегическом плане уделено вопросам экологии и сохранения природных ресурсов. В этих целях выдвигаются задачи по сохранению дефицита водных ресурсов, улучшению уровня водоснабжения, совершенствованию действующего природоохранного законодательства, оптимизации системы природопользования, развитию международного сотрудничества в вопросах охраны окружающей среды.
В социальной сфере ставятся следующие задачи. Это повышение уровня жизни населения, занятости и снижение уровня бедности путем расширения экономических возможностей для малообеспеченных слоев и усиления адресности социальной помощи наиболее уязвимым социальным слоям, обеспечения охвата большинства экономически активного населения системой пенсионного, социального и медицинского страхования, повышения доступности медицинского обслуживания, общего и профессионального образования, качественной реализации социальных функций государства.
Следует отметить, что раздел, посвященный вопросам социальной политики государства в 2001-2010 годах, включает в себя Стратегию демографического развития республики, в которой обозначены такие приоритеты, как увеличение рождаемости, улучшение и охрана репродуктивного здоровья населения, снижение уровня смертности, сдерживание эмиграционных процессов, улучшение положения женщин в обществе.
Большое внимание уделено реформам образования, здравоохранения, системы обеспечения занятости и социальной защиты населения.
В сфере государственного управления главной целью определено создание эффективного государственного аппарата, способного действовать в новой экономической и политической среде, эффективно выполнять свои функции в современных условиях.
В Стратегическом плане определена стратегия административной реформы, которая направлена на решение таких задач, как создание оптимальной структуры Правительства, совершенствование системы и методов управления, а также кадрового обеспечения государственной службы, внедрение эффективных механизмов координации и контроля, создание новых системных основ во взаимоотношениях общества и государства.
Отдельный раздел Стратегического плана посвящен задачам по четкому разделению функций центральных и местных органов власти.