Қазақстан Республикасының теңіз порттары мен оларға кіреберістерде кемелердің жүзу және тұру ережесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің 2005 жылғы 10 қарашадағы N 346-І Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2005 жылғы 2 желтоқсанда тіркелді. Тіркеу N 3958. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің міндетін атқарушының 2011 жылғы 6 тамыздағы № 496 бұйрығымен

Күші жойылды - ҚР Көлік және коммуникация министрінің міндетін атқарушының 2011.08.06 № 496 (қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Сауда мақсатында теңізде жүзу туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасының теңіз порттары мен оларға кіреберістерде кемелердің жүзу және тұру ережесі бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің Су көлігі департаменті (Б.Қ.Уандықов) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігіне мемлекеттік тіркеу үшін ұсынсын.
3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация вице-министрі Ж.М.Қасымбекке жүктелсін.
4. Осы бұйрық алғаш ресми жарияланған күнінен бастап он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

Қазақстан Республикасы
Көлік және коммуникация
министрінің
2005 жылғы 10 қарашадағы
N 346-І бұйрығымен
бекітілді

Қазақстан Республикасының теңіз порттары
мен оларға кіреберістерде кемелердің жүзу және тұру
ережесі

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Ереже теңіз порттары шегінде және кеме қозғалысын басқару қызметінің (бұдан әрі - КҚБҚ) іс-қимылдары аймақтарында кемелердің жүзу және тұру тәртібін белгілейді.

2. Осы Ереже Қазақстан Республикасының барлық теңіз порттарына, барлық тулар мен ведомстволар кемелеріне, қызметі Қазақстан Республикасының теңіз кемелерімен байланысты және теңіз порттары мен жағалаулық сулар аумағында жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғаларға таралады.

3. Кемелер теңіз порттары айдындарында және оларға кіреберістерде жүзген және тұрған кезде осы Ереженің талаптары және Кемелердің теңізде соқтығысуының алдын алу халықаралық ережелерін (бұдан әрі - КҚАХЕ-72) ескере отырып, порт бойынша міндетті қаулылар сақталады.

4. Осы Ережеге теңізде жүзушілер үшін шығарылатын хабарламаларды ескере отырып өзгерістер мен толықтырылулар енгізілуі мүмкін, олар осы Ережеге 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша осы ереженің түзетулерін есепке алу парағына енгізіледі.

5. Осы Қазақстан Республикасының теңіз порттары мен оларға кіреберістерде кемелердің жүзу және тұру ережесінде (бұдан әрі - Ереже) пайдаланылатын негізгі ұғымдар:

порт бойынша міндетті қаулы - портта қозғалыс қауіпсіздігі, меншікті, қоғамдық тәртіпті қорғау, санитарлық және өртке қарсы шаралар жүргізу мәселелері бойынша Порттың теңіз әкімшілігі шығаратын ережелер, бұйрықтар, өкімдер;

теңізде жүзушілерге хабарлама - навигациялық карталарды, теңізде жүзу үшін әдістемелер мен басшылықтарды түзету жөніндегі гидрографиялық деректердің өзгерісінен тұратын құжат;

арнайы жұмыстармен айналысатын кеме - миналарды сүзіп алумен айналысатын кемелерді қоспағанда, теңізде мұнай төгілуін жоюмен, су асты кабельдерін жүргізу және көтерумен, навигациялық белгілерді қою және алумен, гидрографиялық, суасты немесе басқа да арнайы жұмыстармен айналысатын кеме;

кеме ролі - кеме келген және кеткен кезде экипаждың саны мен құрамы туралы мәліметтерден тұратын кеме құжаты.
Осы Ережеде сауда мақсатында теңізде жүзу саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзге де ұғымдар пайдаланылады.

2 тарау. Порт айдыны шегінде және оларға
кіреберістерде жүзу

Параграф 1. Жүзу ережелері

6. Порт айдыны шегінде және оларға кіреберістерде жүзу кезінде белгіленген қозғалыс жолдарын сақтау, әскери корабльдермен және теңіз түбін тереңдету кемелерімен айырылатын жер ерекшеліктерін ескеру және жүзу режимі туралы кемелерге хабар беру жүзеге асырылатын корабльдердің, брандвахталардың және жағалау бекеттерінің айырмашылық сигналдарын білу қажет. Кемелердің портқа кіруі мен порттан шығуын реттейтін сигналдар осы Ережеге 2-қосымшада көрсетілген.

7. Қазақстан Республикасының аумақтық суларында болған және шетел кемесі Қазақстан Республикасының мемлекеттік туын көтерген кезде, Қазақстан Республикасының мемлекеттік туы фок мұнарасы (сигнал беру мұнарасы) реясының оң жақ нокінде көтеріледі.

8. Шетел кемесіне Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы бекіткен халықаралық шарттарда белгіленген құжаттар болғанда Қазақстан Республикасының аумақтық суларына кіру және оларда жүзу мүмкіндігі беріледі.

9. Егер порт бойынша міндетті қаулылармен өзгеше көзделмесе, портқа кіретін кеме порттан шығатын кемеге жол береді.

Портқа кіретін кеме:
1) жол беруге мүмкіндігінен шектеулі болғанда және КҚАХЕ-72 27 ережесіне сәйкес жарық оттар мен белгілерді алып жүргенде;

2) өз шөгуінен қысылған және КҚАХЕ-72 28 ережесіне сәйкес сигналдар берген жағдайда ерекшелікті құрайды.

10. Қарсы бағыттардан тар орынға, бұрылысқа немесе бір қақпақтан екінші қақпаққа ауысқан орынға екі кеме жақындаған кезде осындай жерден екі кеме бір мезгілде өту мүмкін болмағанда немесе қауіпті болғанда, онда басқа кемеге жол беруге міндетті кеме, соңғысының қауіпсіз қашықтықта тұрып оның бұрылуды аяқтауына мүмкіндік беруі тиіс.

11. Тар жерлерде арнайы және түбін тереңдету жұмыстарымен айналысатын кемелерден алшақтау олардан еркін өту мүмкіндігі туралы растау алғаннан кейін жүзеге асырылады.

12. Арнайы жұмыстармен айналысқан кемеге жақындаған кезде онымен ультрақысқа толқынды радиобайланыста оның жанынан өту мүмкіндігі туралы алдын ала уағдаласу, не жылдамдықты алдын ала азайту және одан кемінде 5 кбт қашықтықта бір ұзақ сигнал беру қажет. Арнайы жұмыстармен айналысқан кеме осы сигнал бойынша жұмысын тоқтатады және КҚАХЕ 72 27(в) ережелеріне сәйкес көтерген жарықтарын (белгілерін) түсіреді. Жарықтарды (белгілерді) түсіру өтетін жолдың босағанын білдіреді.

13. Порт жөніндегі міндетті қаулылармен белгіленген жылдамдық шегіне қарамастан, қауіпті толқын көбеюін болдырмау үшін капитан мынадай жағдайларда өз уақытында кеме жылдамдығын азайтуы тиіс:

1) тіркеп сүйреу керуендері мен шағын өлшемді кемелерден алшақтағанда;

2) жұмыс істеген крандарының, экскаваторларының, дебаркадерлерінің, айлақтардың, айлақта арқандап байлаудан босатылған мұнай құю кемелерінің жанынан өткенде;

3) зәкірде немесе қайраңда тұрған кемелерді айналып өткенде;

4) су асты, гидротехникалық және басқа арнайы жұмыс орындалатын жерден өткенде;

5) түбін тереңдету кемелерін айналып өткенде;

6) айлақта, кеме бортында жұмыс істейтін адамдары бар салдар мен шлюпкалардың маңынан өткенде.

14. Су асты қанаттары бар кемелерге көзбен шолып қарау 5 кабельт және одан төмен болғанда фарватерлер мен арналар бойынша тек су ығыстырғыштық жағдайларында қозғалуға рұқсат етіледі.

15. Арнада немесе фарватерде кемені зәкірге қою мынадай жағдайларды қоспағанда жүзеге асырылады:

1) одан әрі қозғалу анық қауіп төндіргенде;

2) техникалық бұзылу салдарынан кеме тоқтауға мәжбүр болса;

3) өту жолы басқа кемелерге жабық болса.

16. Фарватерде және арнада зәкірге тұруға (немесе айлақтық бағаналарға арқандап байлануға) мәжбүр болған кеменің капитаны кемелер қозғалысын басқару орталығына (бекетіне) бұл жөнінде қолда бар байланыс құралдарымен жедел хабарлауға міндетті.
Хабарламада кеменің атауы, кеменің зәкірге қойылған уақыты, орны мен себептері, сондай-ақ тұру ауданында қозғалыстың қаншалықты дәрежеде қиындағаны туралы мәліметтер көрсетіледі.

17. Порт суларында кемелерді тіркеп сүйреуге басшылық етуді порт капитаны қызметі жүзеге асырады және порт жөніндегі міндетті қаулылармен реттеледі.

18. Тіркеп сүйрету басталғанға дейін оның басшысы тіркеп сүйреу операциясына қатысатын кемелер капитандарымен бірлесіп, оны жүргізу тәртібін келіседі. Егер тіркеп сүйреу лоцмандық алып өтумен жүзеге асырылса, онда оны жүргізу тәртібін келісуге лоцман да қатысады. Барлық туындаған мәселелер мен келіспеушіліктерді порт капитаны шешеді.

19. Тіркеп сүйреу кемелері қозғалтқыштарының қуаты мен икемділік сапасын, жүзу керуенінің сенімді басқарылуын қамтамасыз етпесе (жел мен ағысты ескергенде) тіркеп сүйреу жүргізілмейді.

20. Кемелер тез тұтанатын мұнай өнімдері құйылмалы жүктелген жағдайда лагпен тіркеп сүйреу жүргізілмейді, сондай-ақ бір тіркеп сүйрегішпен бір уақытта мұнай өнімдері құйылмалы жүктелген бірнеше кемелер тіркеп сүйретілген болса, тіркеп сүйреу жүргізілмейді.

21. Зауыт айдынынан жүзу сынағына келе жатқан кеме порт айдыны арқылы тіркеп сүйретумен жүргізіледі.

22. Өз бетімен жүзетін кемені оның бортынан арқандап байланған жүзу құралдарымен тіркеп сүйреу жүргізілмейді.

23. Тіркеп сүйрейтін кеме тіркеп сүйрейтін кемедегі жұмыстан тіркеп сүйреу басшылығының командасы бойынша босатылады.
Тіркеп сүйрететін кеменің төңкеріліп кету қаупі тікелей төнген жағдайда ғана тіркеп сүйрейтін кемеден команда түспей-ақ тіркеп сүйреу арқаны тасталады.

Параграф 2. Кемелерді мұзжарғыштармен
алып өту ережелері

24. Қататын порттарда қысқы навигацияның басталуы мен аяқталуын Порттың теңіз әкімшілігі жариялайды.

25. Мұздарды кемелердің өтуіне, сондай-ақ мұзжарғыштар мен тіркеп сүйреу кемелерінің барлық басқа жұмыстарына басшылық етуді Порттың теңіз әкімшілігі жүзеге асырады. Порттың теңіз әкімшілігі портқа кіреберістегі мұздақ жағдайын кемелер капитандарына хабарлайды, ал мұздан өткізуге өтініш болғанда - мұзжарғышпен кездесу орнын және өткізу кезегін хабарлайды.

26. Портта кемені мұз арқылы өткізуге өтінім порт бастығына, ал теңізде - мұзжарғыш капитанына жолданады.

27. Порт бойынша міндетті қаулылармен өзге мерзімдер белгіленбесе, кеме мұз шетіне жақындағанға дейін 48, 24, 12 және 4 сағат бұрын барлық мұзжарумен қамтамасыз етудің барлық түрлеріне өтінімдер беріледі.

28. Мұзжарумен алып өтуге біліктілік қоғамының мұздық сыныбы, мұздан өту үшін жеткілікті отын мен тағам қоры, ағаш тақтайлар, тез қататын цемент, пластырь маттар және басқалары бар кемелер жатады. Кеменің су төгу құралдары мен қабылдағыш радиоқондырғылар кемеде жарамды жай-күйде болуы тиіс.
Осы шарттар орындалмаған кезде, сондай-ақ кемеде уәкілетті орган немесе біліктілік органы белгіленген тәртіппен берген жүзуге жарамдылығы туралы куәлігі және басқа да кеме құжаттары болмаса, порт капитаны, ал мұзжарғыш порт шегінен тысқары өткен кезде мұзжарғыш капитаны кемені теңізге шығарудан немесе оны портқа кіргізуден бас тартады.

29. Мұзжарумен алып өткен кезде кемелер бірін бірі басып озбай, бірінен соң бірі мұзжарғышқа ілеседі және жедел артқа толық шегініс жасауға дайын, бұл ретте руль "Тіке" жағдайында болады.

30. Мұзжарғыштың тіркеп сүйреуінде жүзіп келе жатқан кеме мұзжарғыш капитанының айрықша бұйрығынсыз өз қозғалтқышына алға жүріс бермеуі тиіс. Кеме мұзжарғыш капитанының бірінші талап етуімен тіркеп сүйрегішті беруге, сондай-ақ толық кері шегініс жасауға дайын болуы тиіс.

31. Кемелердің мұз арқылы жүзу уақыты мен тәртібін, сондай-ақ бір мезгілде өткізілетін кемелер санын портта порт капитаны, ал теңізде - мұзжарғыш капитаны белгілейді.

32. Бірінші кезекте әскери кемелер, почта-жолаушылар кемелері және жеделдігі туралы айрықша нұсқаулар жасалған жүктері бар кемелер, ал сонан соң мұз шетіне келу кезегіне қарай немесе порттан шығу дайындығына байланысты барлық басқа кемелер өткізіледі.

33. Мұзжарғышқа ілесіп мұзда жүзіп келе жатқан кеменің капитаны мұзжарғыш капитанының мұзда қозғалуға қатысты бұйрығына бағынады және соған байланысты іс-қимыл жасайды. Кеме капитаны мұз аймағынан бірлесіп тезірек және авариясыз өту үшін мұзжарғыш капитанына жәрдем көрсету үшін барлық өз іс-қимылын бағыттайды.

34. Мұзжарғыш капитанының өкімдерін осы мұзжарғыштың алып өтуімен келе жатқан кеме капитаны орындамаған жағдайда мұзжарғыштың капитаны бұйрық орындалғанға дейін кемені алып өткізуден бас тартады.

35. Мұзжарғышқа ілесіп мұзда жүзіп келе жатқан кемелер мұзжарғыштар мен алып өтетін кемелер арасындағы байланыс үшін қолданылатын халықаралық сигналдарды осы Ережеге 5-қосымшаға сәйкес, сондай-ақ осы Ережеге 6-қосымшаға сәйкес мұз операциялары үрдісінде пайдаланылуы мүмкін дыбыстық және өзге құралдармен, соның ішінде радио бойынша берілетін қосымша сигналдарды басшылыққа алады. Мұзжарғышпен немесе басқа кемемен берілетін кез келген сигналды мұзжарғышқа немесе сигнал берген кемеге жақын келген кемеден бастап жүйелі түрде соңында келе жатқан әрбір кеме қайталайды. Осы сигналдар көмегімен берілетін мұзжарғыштың талаптарын кемелер жедел орындайды.
Авариялық жағдайда, керуенде келе жатқан кемелердің қозғалыс режимін жедел өзгерту қажеттілігі туындағанда, радиомен берілген "Жүрісті азайтыңдар", "Дереу кемені тоқтатыңдар" және "Менің машинам кері шегініске жұмыс істейді" деген командалар тиісті дыбыс сигналдарымен міндетті түрде қосарланады.

Параграф 3. Кемелер қозғалысын басқару

36. Портқа кіреберісте және порт айдынында кемелер қозғалысын басқару жүзеге асырылуы мүмкін. Кемелер қозғалысын басқаруды Кемелер қозғалысын басқару қызметі (бұдан әрі - КҚБҚ), порт капитаны немесе теңіз басшысының рейдтік қызметі жүзеге асырады.
Кемелерге қызмет көрсету мынадай кезекпен жүргізіледі:

1) авариялық кемелер, көмек көрсету үшін ілескен кемелер және бортында ауыр науқастары бар кемелер;

2) шекаралық әскерлердің теңіз бөлімшелерінің корабльдері мен кемелері;

3) кесте бойынша келе жатқан паромдар мен жолаушы кемелер;

4) газ-тасушы кемелер;

5) тез бүлінетін жүктері және балық өнімдері бар кемелер;

6) қауіпті жүктері бар кемелер;

7) желілік кемелер;

8) өтінімдер түсу уақытына сәйкес басқа да кемелер.

37. КҚБҚ іс-қимылы аймағында жүзу ережелерін мүдделі ұйымдармен келісу хаттамасы ресімделгеннен кейін КҚБҚ-ға ие-ұйым басып шығарады.
КҚБҚ іс-қимылы аймағында жүзу ережелері Порт жөніндегі міндетті қаулылардың құрамдас бөлігі болуы тиіс (оларға қосымшаларда берілген). Егер КҚБҚ іс-қимылы порттардың айдынын қамтыған болса, жүзу ережелері барлық осы порттардың міндетті қаулыларына кіреді.

38. КҚБҚ іс-қимылы аймағындағы кемелер қозғалысын кемелер қозғалысын басқару (бұдан әрі - КҚБ) орталығы және бекеттері реттейді.

39. КҚБ орталығы (бекеті) әдеттегідей мыналарды жүзеге асырады:

1) КҚБ орталығы (бекеті) іс-қимылы аймағындағы қозғалысты реттеу, кемелер арасындағы белгіленген жолдардың, жылдамдық пен қашықтықтардың сақталуын бақылауды;

4) зәкірге қоятын жерлерде кеме жағдайына радиолокациялық бақылауды;

5) кемелерге навигациялық жабдықтар құралдарының (бұдан әрі - НЖҚ) жұмысы туралы гидрометеоақпарат, навигациялы-гидрографиялық ақпарат беруді (қажеттілік туындаған кезде, сондай-ақ сұрату бойынша);

6) авариялық жағдайға әкелуі мүмкін іс-қимылдар немесе жағдайлар байқалған кезде кемелерге ақпараттар мен нұсқаулар беруді;

7) орталықтың (бекеттің) лоцман-операторы бар кемелерді радиолокациялық алып өтуді;

8) кемелер, жағалаулық ұйымдар мен қызметтер арасында байланыс орнатуға жәрдемдесуді;

9) КҚБ орталығының (бекетінің) іс-қимылы аймағында авариялық-құтқару, түбін тереңдету, тіркеп сүйреу және басқа арнайы жұмыстарда жәрдемдесуді.

40. Кемелерді радиолокациялық алып өту кез келген көзбен шолып көру жағдайында кеменің өтінімі бойынша жүзеге асырылуы мүмкін.
Жағалаулық радиолокациялық станциялармен (ЖРСЖ) жабдықталған барлық порттар мен арналар, егер КҚБҚ іс-қимылы аймағында жүзу ережелерінде өзге талаптар қойылмаса, 2 миль және одан төмен көзбен шолып көрушілік кезінде міндетті радиолокациялық алып өту белгіленеді.

41. Радиолокациялық алып өту тәртібін КҚБ орталығының (бекетінің) лоцман-операторы, кеме капитаны алып өту басталғанға дейін келіседі.
Радиолокациялық алып өту процесінде кемелер КҚБ орталығынан (бекетінен) ақпарат алады және оған қолданылатын іс-қимылдар туралы хабарлайды.
Радиолокациялық алып өтудің басталуы мен аяқталуын КҚБ орталығы (бекеті) жариялайды.

42. КҚБ орталығының (бекетінің) іс-қимылы аймағында кемелер қозғалысы (аймаққа кіру, зәкірге қою, зәкірді көтеріп алу, айлаққа жақын келу және арқандап байлану және қашықтау, қайта арқандап байлану және басқалары) КҚБ орталығының (бекетінің) рұқсатымен жүзеге асырылады. Егер кеме КҚБ іс-қимылы аймағында жүзу ережелерімен белгіленген кезең ішінде рұқсат етілген іс-қимылдарды бастамаса, рұқсат жойылады және қайтадан сұратылады.

43. КҚБ орталығының (бекетінің) мыналарға қатысы бар нұсқауларының орындалуы міндетті болып табылады:

1) қозғалыс кезегіне;

2) қозғалыс бағыты мен жылдамдығына;

3) зәкірге қою орнына;

4) тікелей қауіптің алдын алу іс-қимылдарына.
Кеме КҚБ орталығының (бекетінің) нұсқауларын орындау мүмкін болмайтын барлық жағдайлар туралы, себептері мен өзінің одан арғы ниеті туралы хабарлайды.

44. КҚБҚ іс-қимылдары аймағына жеткенге дейін теңізден келетін кемелер осы аймақтың қозғалысын реттейтін КҚБ орталығымен (бекетімен) ультроқысқа толқында радиобайланыс жасайды.
Кемелердің КҚБ орталығымен (бекетімен) байланысқа шығу үшін арналар мен шақыру белгілері КҚБҚ іс-қимылдары аймағында жүзу ережелерінде көрсетіледі.

45. КҚБ орталығымен (бекетімен) кеме бірінші байланыс сеансы кезінде мыналарды хабарлайды:

1) кеменің түрі мен атауын;

2) аймаққа кіру уақытын;

3) маневр жасау жүйесіндегі жылдамдығын;

4) мемлекеттік бұйымын (туын), ал Қазақстан Республикасының кемесін - иесінің атауын;

5) баратын портын;

6) таза тіркемдік сыйымдылығы мен негізгі өлшемдерін;

7) нақты шөгуін;

8) жүк түрі мен санын;

9) кеме радиолокациялық станциясының (бұдан әрі - РЛС) жай-күйі туралы мәліметтерді;

10) жүзу және маневр жасау қауіпсіздігіне әсер ететін шектеулер мен РЛС жарамсыздығы туралы ақпаратты.

46. КҚБ орталығының (бекетінің) сұратуы кезінде кеме өзін таныту мақсатында қандайда бір белгінің қасында өзінің орнын көрсетуге (әрбір жеке жағдайда нақты көрсетіледі) немесе таныту маневрлерін жасауға міндетті.

47. КҚБ орталығы (бекеті) таныған кемеге өзінің іс-қимылы аймағына кіруге рұқсат береді, қозғалыс бағытын, зәкірге тұру орнын көрсетеді, сондай-ақ басқа қажетті мәліметтерді хабарлайды.

48. Бағыты бірінші КҚБ орталығының (бекетінің) аймағы арқылы өтетін кеме әрбір аймаққа кірерде тиісті КҚБ орталығынан (бекетінен) оның аймағына кіру үшін рұқсат сұрайды.

49. Айлақта немесе зәкірде тұрған кеме қозғалу басталғанға дейін ол аймағында тұрған КҚБ орталығымен (бекетімен) радио немесе телефон байланысын жасайды.

50. КҚБҚ аймағында жүзу ережелері кемелердің белгілі бір түрлердегі, өлшемдердегі немесе тек белгіленген қозғалыс бағдарғылармен келе жатқан және қосымша шарттарды орындайтын белгілері бар кемелерге жеке талаптар белгілеуі мүмкін. КҚБ орталығы (бекеті) осындай кемелердің белгіленген бағдарғылардан тыс қозғалуына ерекше жағдайда ғана рұқсат етеді.

51. Кемелер басқа арна көрсетілмесе, аймағында болатын КҚБ орталығының (бекетінің) жұмыс арнасында тұрақты радиовахтаны жүргізеді.

52. КҚБ орталығының (бекетінің) кемелерімен радиобайланысы, сондай-ақ күнделікті радиолокациялық ақпарат құжатталады. Жазбалар үш күн бойы сақталады. Егер апаттық оқиға мен апат жағдайлары орын алса, жазбалар тергеу жүргізу аяқталғанға дейін сақталады.

53. КҚБҚ аймағында жүзу ережелеріне мыналар қосымшалар ретінде кіреді:

1) КҚБ орталығы (бекеті) іс-қимылдары аймағының сызбасы;

2) жұмыс арналары мен шақыру белгілерін қоса алғанда КҚБ орталығымен (бекетімен) кемелердің байланысын ұйымдастыру сызбасы;

3) КҚБҚ техникалық мүмкіндіктері туралы капитанға ақпараты.

3 тарау. Кемелердің портқа кіруі және порттан шығуы Параграф 1. Жақындау туралы ақпарат

54. Кеменің баратын портына жақындауы туралы ақпаратты мынадай жағдайда:
кеме капитаны Қазақстан Республикасының теңіз портына келе жатқан кезде - порт диспетчеріне, порт капитанына және қажет болған кезде басқа мекен-жайларға береді.

55. Жақындау туралы ақпарат 48 сағат бұрын, екінші рет 24 сағат бұрын және жақындап келгенге дейін 4 сағат бұрын нақтыланады. Өту ұзақтығы кемінде 48 сағат болғанда - жөнелту портынан шыққаннан кейін 2 сағат шегінде белгіленеді.
Балық аулау кәсіпшілік флоты кемелерінің капитандары кәсіпті бітіру уақытын, сондай-ақ портқа жақындау уақытын 48 сағаттан кешіктірмей хабарлайды.

56. Кеме капитаны (кеме иесі) жақындау туралы ақпаратта мынадай деректерді хабарлайды:

1) кеменің атауын, оның туын, иесінің атын;

2) жөнелту портын (соңғы кірген порты, кәсіп жасау ауданы, бұрғылау қондырғысы және басқалары);

3) кеменің ең үлкен ұзындығы;

4) кеменің басымен және артымен шөгуін;

5) жолаушылар санын;

6) жүк атауын, оның ерекше қасиеттерін, фумиганттың атауын (егер жүк кемеде фумигацияға душар болса), жүктің санын (масса), жүктің кемеде: палубада, твиндекте, трюмде (толассыз трюмдер бар болғанда - әрбір люк бойынша) орналасуын, ұзын өлшемді жүктердің бір орнының ұзындығы мен ауыр салмақта жүктердің массасын (3 т жоғары), ал жүк тиеуге бара жатқан танкер үшін - айлақ алдындағы балласт массасы мен балластан босату уақытын, бұрын әкелінген жүктің атауын;

7) жүк алушының атауын;

8) бункерге, ауыз суға, жабдықтарға қажеттілігін;

9) қосымша техникалық және жөндеу операцияларын орындау қажеттілігін, сондай-ақ мыналарға өтінім береді:
льялды, балластық, шаруашылық-фекальды ағынды суларды тапсыру үшін баржаға және қоқыс үшін контейнерлерге;
тіркеп сүйрететін кемелер мен тіркеп сүйреу қызметіне;
мұз жаруды қамтамасыз етуге;
лоцманға.

57. Кеменің барар мекен-жайы өзгергенде капитан алғашқы баратын портқа берілген өтінімдерді радиограммамен жоққа шығарады.

58. Кеме капитаны жақындау туралы өзінің ақпаратында кеменің жүк қондырғыларының (механизмдерінің) ақаулары туралы хабарлайды.

59. Порттың теңіз әкімшілігі кеменің зәкірде тұрған, арқандап байланатын орны мен тиеу-түсіру немесе басқа жұмыстардың орындау тәсілі туралы кеменің портқа келуіне дейін 4 сағаттан кешіктірмей кемеге хабарлайды.

60. Мұз жаруды қамтамасыз ету өтінімінде кіру туралы ақпаратқа қосымша мыналар хабарланады:

1) су сыйымдылығы;

2) бас қозғалтқыштың үлгісі мен қуаты;

3) мұздық сыныпталуы (мұздық бекітулердің бар болуы мен санаты);

4) кеменің мұздан алып өтуіне әсер ететін техникалық жай-күй ерекшеліктері;

5) есу винтінің материалы;

6) отын, су, азық-түліктің бар болуы және тәуліктік шығыны.

Параграф 2. Келуді рәсімдеу

61. Кеменің портқа келуін Порттың теңіз әкімшілігінде шекаралық, кедендік, санитарлық және карантин талаптарын сақтай отырып келген сәтінен бастап 24 сағат ішінде ресімделеді.
Кеменің келуі Жалпы декларация, кеме ролі мен жолаушылар тізімі ұсынылуы бойынша ресімделеді.

62. Шетел кемесінің капитаны портқа келген кезде қосымша мынадай құжаттарды ұсынады:

1) ту көтеріп жүзу құқығы туралы куәлікті;

2) өлшем куәлігін;

3) жүк маркасы туралы халықаралық куәлікті;

4) жолаушылар кемесінің қауіпсіздігі туралы куәлікті;

5) жүк кемесінің конструкциясы бойынша қауіпсіздігі туралы куәлікті;

6) жүк кемесінің жабдықталуы мен жарақтандыруы жөніндегі қауіпсіздік туралы куәлікті;

7) жүк кемелерінің телеграф байланысы жөніндегі қауіпсіздігі туралы куәлікті;

8) жүк кемесінің телефон байланысы жөніндегі қауіпсіздігі туралы куәлік;

9) мұнаймен ластанудан келген залал үшін азаматтық жауапкершілікті қамтамасыз ету жөніндегі куәлікті (2000 т артық мұнай таситын кемелер үшін);

10) мұнаймен ластануды болдырмау туралы халықаралық куәлікті;

11) мұнай операцияларының журналын;

12) кеме қауіпсіздігін қамтамасыз ететін ең аз экипаж құрамы туралы куәлікті;

13) алып қою туралы куәлікті;

14) 1978 жылғы Теңізшілерді даярлау мен диплом беру және вахта жүргізу туралы халықаралық конвенцияның талап етуімен экипаж мүшелерінде болатын дипломдар мен басқа біліктілік куәліктерін;

15) кемелік санитарлық куәлікті;

16) дератизация туралы куәлікті;

17) дәрі егу туралы халықаралық куәлікті;

18) теңіз санитарлық декларацияны;

19) жалпы декларацияны;

20) жүк декларациясын;

21) экипаждың жеке заттары туралы декларацияны.
Капитан кеден мекемелеріне тасылатын жүктерге бар коносаментті және басқа құжаттары бар манифесті ұсынады.

63. Егер олардың техникалық жай-күйін бақылауға уәкілетті орган немесе басқа біліктілік қоғамы жауап беретін қондырғылар немесе жабдықтар мен механизмдер сынып, бүлінсе кеме капитаны портқа келген бойда осы жөнінде жазбаша хабарлайды.

Параграф 3. Шығуды ресімдеу

64. Кеменің рейске шығуын ресімдеуді Порттың теңіз әкімшілігі жүзеге асырады. Ресімдеу уәкілетті орган немесе басқа біліктілік қоғамы берген, кеменің жарамды техникалық және теңізде жүзу жай-күйін растайтын құжаттары кемеде бар болған, сондай-ақ өрттен қорғау және санитарлық-карантиндік бақылау тарапынан кедергі болмаған кезде ғана жүргізіледі.

65. Кеменің теңізге шығу дайындығын Порттың теңіз әкімшілігі тексереді.

66. Теңiз портының капитаны кеменiң теңiз портынан шығуына мына жағдайларда:

1) кеме жүзуге жарамсыз болғанда;

2) тиеуге, жабдықтауға, экипаж жасақтауға қойылған талаптар бұзылғанда немесе кеменiң жүзу қауiпсiздiгiне, кемедегi адамдардың өмiрi мен денсаулығына қатер төндiретiн басқа да кемшiлiктер, сондай-ақ теңiз ортасына залал келтiру қаупi болғанда;

3) кеме құжаттарына қойылатын талаптар бұзылғанда;

4) тиiстi мемлекеттiк органдар (кедендiк, шекаралық, санитариялық-карантиндiк, фитосанитариялық және өзге де органдар) нұсқама бергенде;

5) порттың теңiз әкiмшiлiгi алатын порт алымдары төленбегенде рұқсат беруден бас тартады.

67. Кемелерді порттан шығуға дайындағанда жүргізілетін тексеру кезінде байқалған барлық бұзушылықтар мен кемшіліктер туралы Порттың теңіз әкімшілігінің өкілі инспекциялайтын тұлғалардың ескертпелер және өкімдер журналында жазба жазады және акті жасайды. Кеменің жүруін ресімдеу кезінде Порттың теңіз әкімшілігі өкіліне ескертулер жойылғаны туралы белгілер соғылған акті данасы ұсынылады.

68. Қазақстан Республикасы кемесінің капитаны теңіз портынан шығуды ресімдеу үшін Плоттың теңіз әкімшілігінің өкіліне мыналарды ұсынады:

1) жалпы декларацияны немесе кету құқығына өтінішті;

2) кемелік роль журналын;

3) экипаж мүшелерінің дипломдары мен біліктілік куәліктерін;

4) жолаушылар тізімін;

5) теңізге шығу туралы санитарлық-карантин қызметінің рұқсатын;

6) кеменің порттан шығу құқығына өрттен қорғау куәлігін;

7) ауытқымаушылық есебін;

8) жүзуге жарамдылық туралы куәлікті;

9) өлшем куәлігін;

10) жолаушы кемесінің қауіпсіздігі туралы куәлікті немесе жолаушы кемесін;

11) жүк кемесінің конструкция бойынша қауіпсіздігі туралы куәлігін, оның қосымшасын, ал танкер үшін - оған қосымшаны;

12) жүк кемесінің жабдықтау мен жарақтандыру бойынша қауіпсіздігі туралы куәлігін, ал танкер үшін - оған қосымшаны;

13) жүк кемесінің телеграфтық радиобайланыс бойынша қауіпсіздігі туралы куәлігін;

14) жүк кемесінің телефон радиобайланысы бойынша қауіпсіздігі туралы куәлігін;

15) мұнаймен ластанудан келетін залал үшін азаматтық жауапкершілікті қамтамасыз ету жөніндегі куәлікті (2000 т артық мұнай тасымалдайтын кемелерден);

16) теңіздің мұнайдан ластануын болдырмау туралы халықаралық куәлігін;

17) кеменің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін ең аз экипаж құрамы туралы куәлігін;

18) палубалық ауыр салмақты жүктерді қабылдау кезінде - олардың кемеде бекітілу есебін немесе сәйкес теңіз кемесінде ауыр салмақты және ірі көлемді жүктерді бекітуде қолданылып жүрген техникалық шарттардың (ережелердің) үлгі сызбаларына сәйкес бекіту туралы актіні;

19) сусымалы жүктерді қабылдау кезінде - технологиялық тәртіптер карталары (бұдан әрі - ТТК) және үлгілік тиеу жоспары (бұдан әрі - ҮТЖ) немесе дымқылдығы мен табиғи еңіс бұрышы көрсетілумен жүк сертификатын;

20) жүк маркасы туралы халықаралық куәлікті;

21) біліктілік куәлігін;

22) кеменің конструкциясы мен жабдықтарының 1974 жылғы Теңізде адам өмірін қорғау жөніндегі халықаралық конвенция ережелерінің (СОЛАС - 74) 1981 жылғы 54-тарауының 11-2 түзетулерінің талаптарына сәйкестігі туралы уәкілетті органның немесе өзге біліктілік қоғамының куәлігін;

23) Шетел кемесінің капитаны кетуді ресімдеу кезінде Порттың теңіз әкімшілігіне Жалпы декларация мен конвенциялық құжатты ұсынады.

69. Тіркеп сүйретілетін кеменің шығуы онда капитан басқаратын экипажы болған кезде осы Ереженің 68-тармағына сәйкес ресімделеді. Тіркеп сүйретілетін керуеннің шығуын тіркеп сүйрететін кеме капитаны ресімдейді.
Тіркеп сүйретілетін әскери емес кеменің шығуын ресімдеу кезінде Порттың теңіз әкімшілігіне мыналар ұсынылады:
теңіз тіркеп сүйреулерінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі нұсқаулық;
өту жоспары;
тіркеп сүйреу желісінің сызбасы мен есебі.
Шектеулі жүзудегі кемелер мен объектілерді теңізде тіркеп сүйреу кезінде конструкциялық бюро әзірлеген және уәкілетті орган немесе өзге білікті қоғам мақұлдаған конверттеу, әртүрлі конструкциялы бекітпелер, тіркеп сүйреу қондырғысының бекітпелерін, корпусты нығайту жүйесін және басқаларын ұсынады.
Тіркеп сүйреуді ресімдеу кезінде, сондай-ақ тіркеп сүйреушінің де тіркеп сүйретілетін кеменің де теңізде жүзу жай-күйін тексеру актісі тіркеп сүйретуге рұқсат етілетін жазбамен бірге ұсынылады.

70. Егер кеме табиғи құбылыстар немесе апаттық-құтқару жұмыстарына қатысуға порт капитанының бұйрығы бойынша порттан шыққан болса, кезде шығуды ресімдеу талап етілмейді. Осындай кеменің капитаны, егер бұл мүмкін болған жағдайда Порттың теңіз әкімшілігіне өзінің қолында бар барлық құралдармен шығатыны туралы хабардар етеді.

71. Шығуға арналған рұқсат 24 сағат ішінде күшінде болады, ол телефон бойынша немесе ультрақысқа толқынды байланыста беріледі.

72. Портта кемені белгіленген мерзімнен артық кідірткен жағдайда кеме капитаны бұл туралы Порттың теңіз әкімшілігіне хабарлайды және шығуды қайтадан ресімдейді.

73. Шығуды ресімдеуден кейін экипаж құрамында немесе кеменің техникалық жай-күйінде өзгерістер болған жағдайда капитан бұл жөнінде Порттың теңіз әкімшілігіне хабарлайды және шығуды қайтадан ресімдейді.

4 тарау. Кемелердің портта тұруы Параграф 1. Кемелердің рейдте тұруы

74. Егер портта КҚБҚ болмаса, кемелерді зәкірге қою немесе тұру орнын өзгерту әрбір жағдайда Порттың теңіз әкімшілігінің рұқсатымен (нұсқауымен) орындалады, капитан ол жөнінде порттың кезекші диспетчеріне хабарлап отырады.

75. Кемелерде және өзге де жүзу құралдарында навигациялық белгі болып көрінуі мүмкін жарық оттарды көтеруге рұқсат етілмейді.

76. Зәкірде тұрған кемелер ультрақысқа толқынды радиобайланыста радиовахтаны жүргізеді. Арнасы 16 (156,8 МГц).

77. Зәкірде тұрған кемеде тәуліктің түн мезгілінде штаттық сыртқы жарықтандыру қосылады.

78. КҚАХЕ-72 көзделген жарықтар мен белгілерден басқа артқы жағында зәкірмен (верптермен) бекітіліп, рейдте тұрған кеме тәуліктің түн мезгілінде ақ жарық от, ал күндіз кеменің артқы жағында борт биіктігінің жарымына дейін зәкір шынжырының қасында төмен түсірілген қызыл ту бекітіледі.

79. Катерлер мен шлюпкаларды суға түсіру Порттың теңіз әкімшілігінің рұқсатымен ғана жүргізіледі.
Осы талап суға батқандарға көмек көрсету және аппаттық-құтқару жұмыстарын орындау үшін кемедегі жүзу құралдарын жедел пайдалану қажет болған жағдайда орындалмайды.

Параграф 2. Кемелерді арқандап байлауға
айлақтарды дайындау

80. Айлақ иесі кемелердің кіруі мен шығуына айлақ дайындығын қамтамасыз етеді.

81. Айлақтарды дайындаған кезде:

1) кіретін кемені арқандап байлау үшін айлақтың жеткілікті бос ұзындығы қамтамасыз етіледі;

2) қалыпты арқандап байлауға (арқаннан босатуға) кедергі болатын жүктер мен басқа заттардан айлақ кордоны босатылады;

3) арқандау (арқаннан босатуға) бойынша жұмыстар жүргізілетін айлақтың кордон маңының бөлігі мұз бен қардан тазартылады және барлық ұзындығы бойы құм шашылады;

4) Порт бастығы бекіткен сызба бойынша кордон маңының крандары шығарылады;

5) арқандап байлау айлағында барлық көлік түрлерінің жұмыстары мен қозғалысы тоқтатылады;

6) тәуліктің қараңғы уақытында айлақтың толық жарықтандыру жүйесі қосылады. Кеменің арқандап байланатын орны, яғни форштевнің тұрған жерін айлақ иесінің өкілі былай көрсетеді: күндіз - қызыл тумен, түнде - қызыл от жарығымен.

82. Кеме капитаны арқандап байлауға дейін порт диспетчерінен немесе лоцманнан айлақтың жай-күйі, бос кіреберіс өлшемі туралы, айлаққа кіреберістегі және оның бойындағы тереңдік туралы ақпарат алады.

Параграф 3. Кемелерді арқандап байлау

83. Кемені айлаққа арқандап байлау үшін айлақ иесі осы Ережеге 7-қосымшаға сәйкес есеппен саны кеменің жалпы сыйымдылығына байланысты болатын арқандап байлаушыларды бөледі.
Кемені айлақта тұрған кеме бортына арқандап байлау кезінде соңғысы өз экипажының күшімен өз бортының кранцты қорғалуын қамтамасыз етеді және кемеге лақтыратын арқан ұштарын қағып алады. Жағалаулық арқан ұштарын қағып алуды айлақ иесі қамтамасыз етеді.

84. Шағын өлшемді кеме айлаққа Порттың теңіз әкімшілігінің және диспетчерінің рұқсатымен ғана арқандап байланады.

Параграф 4. Кемелердің айлақта тұруы

85. Кемелерді айлақ жанында орналастыру Порттың теңіз әкімшілігінің келісімі бойынша, ал бортта қопарылыс қаупі бар немесе жеңіл тұтанатын жүктер болса, оған қоса өрттен қорғау саласындағы аумақтық органның келісімі бойынша жүзеге асырылады. Кемелер арасындағы қашықтық кемінде 10 метр болуы тиіс.

86. Кемелер мен порттық жүзбелі құралдарды өрт пирстеріне қоюға рұқсат етілмейді.

87. Айлақ жанында борты бортына тіреліп (лагымен) тұратын кемелердің жеткілікті саны әрбір нақты жағдайда порт бойынша міндетті қаулылармен белгіленеді.

88. Бункерден бункерге тіркеп сүйрейтін кемелерді жіберу операцияларын қоспағанда, бірінің бортында қопарылыс қауіпі немесе жеңіл тұтанатын жүктері бар, бір-біріне лагымен арқандап байланған екі кеменің тұруына рұқсат етілмейді.

89. Айлақ жанында арқанға байланған кеменің капитаны су бетінің, айлақ пен су түбінің ластануы мен қоқыстануын болдырмау, сондай-ақ траптар ауданындағы жерлерді қар мен кірден тұрақта тазалауды ұйымдастыру үшін барлық шараларды қабылдайды.

90. Айлаққа кемеден берілетін түскіштер мен траптар тұтқалармен немесе леерлермен, басқыштар ауданында жібі кемінде 30 м болатын құтқару шеңберімен жабдықталады.
Траптар мен басқыштар алаңшаларында адамдардың суға құлауын болдырмайтын қоршағыш торлар тартылады. Тәуліктің қараңғы уақытында траптар (басқыштар) жарықтандырылады.

91. Кеме жөндеу зауытының капитаны жөнделетін кемелер мен жүзу құралдарының қауіпсіз тұруын ұйымдастырады.

92. Айлақта тұрған кемеде тәуліктің қараңғы уақытында сыртқы жарықтандыру қосылады, ал багі мен кеме артында кеменің шеттерін білдіретін оттар ілінуі тиіс.
Сұйық отыны бар танкер мен бункерлеуші, егер оның жүк танкері жүк қалдығы мен газдан тазаланбаса, жоғарыда аталған оттардан басқа, бүкіл көкжиектен көрінетін, кемінде 2 миль көріну ұзақтығымен, неғұрлым көрінетін жерді бір қызыл от, ал осы Ережеге 5-қосымшаға сәйкес күндіз - Халықаралық сигналдар жинағы бойынша В (Браво) туын көтереді.

93. Айлақта тұрған кемеде оның мөлшері мен тиесілігіне қарамастан басқыш алдында вахталық (кезекші) қойылады.
Вахталық қызмет Порттың теңіз әкімшілігі телефондарының нөмірлерімен қамтамасыз етіледі.

94. Бас қозғалтқыштардың, руль, зәкір және арқанды қондырғылардың істен шығуына байланысты кеме жұмыстары, сондай-ақ борт сыртында шлюпкадан немесе басқа жүзу құралдарынан істелетін жұмыстар тек порт капитанының жазбаша рұқсатымен орындалады.

95. Апаттағы кеменің алдында тұрған немесе оның жанынан өтетін кемелер адамдарды, кемені, жүк және басқа мүліктерді құтқару жөнінде шаралар қабылдайды.

96. Экипаждың оларда тұрақты болуы үшін бейімделмеген шағын өлшемді кемелердің иелері кемелердің тәулік бойғы күзеті мен олардың тұрағын қадағалауды қамтамасыз етеді.

97. Жүк операциялары кезінде кеменің бір жағына қисаюы 5 ⁰ артық болмайды. Әрбір қайта тиеу тетіктері үшін жел жылдамдығы паспорт деректерінен артық болған кезде жүк жұмыстары жүргізіледі.

Параграф 5. Тұру орнын ауыстыру

98. Тұру орнын алдағы ауыстыру туралы кезекші диспетчер кеме капитанына жұмыс уақытында, егер міндетті қаулыларда өзге мерзімдер белгіленбесе, 2 сағаттан кешіктірмей хабарлайды.

99. Кеме орнын ауыстырған және басқа кеменің бортына үстінен арқандап байланған жағдайда, онда соңғы кеме бұл жөнінде ауысу басталарға дейін кемінде 1 сағат бұрын ескертіледі.

100. Кемені бір айлақтан басқасына ауыстыру немесе оны айлақтан рейдтке апару кемеде капитан немесе кеме капитанының аға көмекшісі болған кезде жүргізіледі.

101. Айлақ бойы кемені алдағы қайта тарту жағдайында, оған басқа кемеден әкелінген арқандар, бұл жөнінде басқа кеме капитанының вахта көмекшісіне хабарланғаннан кейін беріледі. Егер арқандарды беру кезінде олар басқа кеме арқандарымен қыстырылып қалса, басқа кеменің вахта қызметі өзінің байлау арқандарын осы уақытта босатады.

Параграф 6. Дауыл кезіндегі іс-қимылдар

102. Порттың теңіз әкімшілігі ауа райының тез бұзылатыны туралы деректер алысымен порт айдынындағы кеме иелерінің диспетчерлік қызметіне және порт айлақтарында тұрған барлық кемелердің капитандарына жедел хабарлайды.

103. Кеме капитаны дауыл туралы ескерту алған кезде немесе ауа райы нашарлауының анық белгілері болған кезде кеме қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдайды.

104. Порт капитаны дауыл туралы ескерту алысымен порттың диспетчерлік қызметіне дауыл кезінде порттан шығуы тиіс кемелердің тізімін, сондай-ақ портта қалатын кемелердің қолайлы жабық жерлерде орналасуын ескере отырып, тұруға көшуін хабарлайды. Бір мезгілде кеме капитандарына, Порттың теңіз әкімшілігінің тиісті құрылымдық бөлімшелеріне және диспетчерлік қызметке портта қалған кемелер мен жүзу құралдарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөнінде қажетті іс-шаралар жүргізу туралы нұсқаулар береді.

Параграф 7. Қыстау және портта қазықта тұру

105. Кеме иесінің немесе кеме капитанының өтініші бойынша кеменің қысқы тұру, жөндеуге тұру немесе қазықта тұру мүмкіндігі туралы шешімді әрбір жағдайда порт басшысы қабылдайды, онда әрбір кеме бойынша мыналар көрсетіледі:

1) үлгісі, атауы, тіркеу нөмірі, ұзындығы, ені және шөгуі;

2) тіркелген порты;

3) портта қалаған тұру орны;

4) капитанның немесе жауапты тұлғаның тегі;

5) кемеде қыстап қалатын экипаж мүшелерінің немесе кемеде тұратын күзетшінің тектері;

6) команданың (күзетшілердің) вахта қызметін жүргізу тәртібі мен кезекшілік кестесі;

7) кеме иесі мен капитанның мекен-жайлары;

8) кемелерді орналастыру сызбасы.
Өтінішке кемеде өртке қарсы іс-шаралар жүргізілгені туралы порттың өрт сөндіру күзетінің қорытындысы қоса беріледі.
Бірнеше кемелер қыстаған кезде кеме иесі керуен қалыптастырады, керуеннің барлық кемелерінің тұру қауіпсіздігіне жауапты керуен капитанын тағайындайды.

106. Кеме капитаны қыстау портынан шыққан жағдайда, ол жоқ кезеңде кемеге және экипажға жауапты тұлға туралы порт капитанын хабардар етеді.

107. Қыстауға қойылған кемелерде кеме иесі әзірлеген және бекіткен және порттың теңіз әкімшілігімен келісілген кеменің тұрақта тұруы кезеңінде кеме қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша іс-шаралар жоспары болады.

108. Құйылма кемелерін тұраққа қою алдында танкілер мен сорғы бөлімшелерін толық тазалау және газдарынан желдету орындалады.

109. Қыстайтын кемеде сұйық отын қоры порттың өрттен сақтандыру күзеті билігінің рұқсатымен ғана қалдырылуы мүмкін.

110. Тұру кезінде кемелер порттың өрттен сақтандыру күзетімен және Порттың теңіз әкімшілігімен байланыспен қамтамасыз етіледі.

Параграф 8. Теңіздің ластануын болдырмау

111. Кемелер Порттың теңіз әкімшілігіне және порттың кезекші диспетчеріне аумақтық және ішкі суларға өз кемесінен немесе кез келген басқа кемеден зиянды заттардың тасталу жағдайлары туралы, сондай-ақ байқалған ластанулар туралы жедел хабарлайды.

112. Порт кемеде жиналған ластанған суларды және тұрмыстық қалдықтарды қабылдауды қамтамасыз етеді.

113. Қатты ажыратылған мұнай өнімдерінің қалдықтары, майланған шүберектер, қоқыс, ұсақ ыдыстар, техникалық, тағам және басқа тұрмыстық қалдықтар өтінім бойынша кемеден порт ұсынған арнайы ыдыспен шығарылады.

114. Портта айлақ маңында тұрған кемеде салқындату суының құю шпигаттарын арнайы қалқандарымен жабу, ал борт сыртына шығарылатын пайдаланылған буларды қосымша құбырлармен суға жіберу қажет. Қалқандар кеме айлаққа келгенге дейін орнатылады.

Параграф 9. Портта радиобайланыс құралдарын пайдалану

115. Кеме порт айдынындағы телеграфтық және телефондық радиостанциялардан басқа, ультрақысқа толқынды радиостанциялар мен спутник байланысы құралдарын пайдаланады.

116. Ультрақысқа толқын радиобайланысы арнасында кемелер қозғалысын реттеуге арналған келіссөздер жүргізіледі.

117. Айлақта арқандалған кеме, егер абонентпен жағалаулық телефон желісімен байланысу мүмкін болмаса, спутниктік немесе ультрақысқа толқын радиобайланысын пайдалануы мүмкін.

5 тарау. Порт айдынындағы құрылыстардың қауіпсіздігі
және сақталуы Параграф 1. Порт аумағындағы тәртіп, күзет және
қозғалыс туралы

118. Порт айлағында бұрмалармен жұмыс істеуге рұқсат етілмейді. Теңізге шығар алдында қозғалтқышты дайындау кезінде сақтық шараларын ұстай отырып, бұрманы қысқа уақытқа бұруға рұқсат етіледі.

119. Катерлерден, шлюпкалардан және плоттардан мыналарда балық аулауға рұқсат етілмейді:

1) кеме қатынасы фарватерлерінде және арналарда;

2) кемелер жүзуі мен тұруына арналған рейдтер мен плестерде;

3) өнеркәсіп кәсіпорындарының айдыны шегінде, порттың жүк аудандары мен күзет айлақтарында.
Сонымен қатар кемелер тұруға арналған айлақтардан, пристандардан және басқа құрылыстардан балық аулау жүргізілмейді.

120. Өнеркәсіптік балық аулауға арналған балық аулау жарақтарын қою орны және оларды қалқымалы ескерту белгілерімен қоршау порт капитанымен келісіледі.

121. Навигациялық жабдықтардың жағалаулық және жүзбелі құралдары (бұдан әрі - НЖҚ) навигация кезінде оларды ауыстырған кезде алынады (сөндіріледі).

122. Порт капитанының және навигациялық жабдық құралдары иелігіндегі ұйымының рұқсатынсыз портқа (арнаға) кіреберістерде және портта мыналарға рұқсат етілмейді:

1) қандай да бір навигациялық жабдық құралдарын орнатуға;

2) жарық шығару жағалаулық және жүзбелі навигациялық жабдық құралдарының іс-қимылы аймағында қандай да бір оттарды орнатуға;

3) тарту және порт навигациялық белгілерінің іс-қимылы аймағында жүк жинап қоюға;

4) навигациялық жабдық құралдарының көрінуін нашарлатуы мүмкін кез келген құрылыстар салуға.

123. Навигациялық жабдық құралдарының көрінуін жабатын өсіп тұрған ағаштар мен қоғалар кезең-кезеңмен шабылуға жатады.

124. Портта көпір, әуе кабельдері өткелдерін, байланыс және электр беру желілерін орнату және салу, құбырларды салу және басқа жұмыстар, сондай-ақ радиожүйе салу Порттың теңіз әкімшілігімен келісім бойынша жүргізіледі.

125. Жүзбелі маяктарға, буйларға және басқа жүзбелі навигациялық жабдық құралдарына жақындауға және арқанмен байлануға рұқсат етілмейді.

126. Навигациялық жабдық құралдарының бүлінгенін немесе штаттық орнынан ауысқанын байқаған тұлғалар бұл жөнінде Порттың теңіз әкімшілігіне хабарлайды.

127. Электр желісіне, телефон жүйесіне, сондай-ақ порттың су немесе жылу беру жүйесіне қосу Порттық теңіз әкімшілігінің рұқсатымен жүзеге асырылады.

128. Жөндеу үшін және басқа қажеттіліктер бойынша айлақтарға немесе жағалауға кез келген жүзбелі құралдарын шығару және орнату Порттың теңіз әкімшілігінің рұқсатымен жүргізіледі.

129. Порттың және порт маңының аймағы аумағында ғимараттарға, қоймаларға, құрылыстар мен қондырғыларға иелік ететін немесе өзге де заңды негізде оларды және оларға жапсарлас аумақты Порттың теңіз әкімшілігінің, порттың өрт сөндіру өрт күзетінің және санитарлық-карантин қызметінің талаптарына сәйкес жай-күйде ұстауды қамтамасыз етеді.

130. Порттағы кемелерде сырлау жұмыстарын жүргізу Порттың теңіз әкімшілігінің келісімі бойынша орындалады.

Параграф 2. Порттағы өртке қарсы сақтық режимі

131. Портта өрт қауіпсіздігі арнайы ережелермен реттеледі.

132. Портта өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі өрт-техникалық қызметі (инспекциясы) өкілдерінің талаптары барлық кемелер мен жағалаулық ұйымдар үшін міндетті болып табылады.

133. Басқа кемеден немесе порттан өртті байқаған кеме дабыл сигналын береді, ол туралы порттың өрт сөндіру қызметіне және Порттың теңіз әкімшілігіне жедел хабарлайды және өрт сөндіруді басқаруды жүзеге асыратын тұлғаның нұсқауы бойынша өрт сөндіруге қатысады.

134. Портта немесе кемеде шыққан өртті сөндіру үшін Порттың теңіз әкімшілігі порттағы адамдарды немесе кез келген ұйымдар мен кемелердің өрт сөндіру құралдарын қатыстырады.

135. Портта қандайда бір объектіде шыққан өртті сөндіруге, порттың (қаланың) өрт сөндіру командасы келгенге дейін адамдарды және материалдық құндылықтарды эвакуациялауға басшылық етуді апатты объектінің бастығы жүзеге асырады.

136. Өрт болған жерге өрт сөндіру күзеті өкілдері келгенде өрт сөндіруді басқаруды аға өрт сөндіру бастығы өзіне алады. Өрт сөндіруді басқарған апатты объектінің бастығы оған өрт көзі, оны жою жөнінде қабылданған шаралар, сондай-ақ үй-жайлардағы өрт сөндірумен айналысқан адамдар туралы барлық қажетті мәліметтерді хабарлайды.

137. Кемеде өрт шыққан кезде өрт сөндіру кеме экипаждары мен жағалаулық өрт сөндіру күзеті бөлімшелерінің өзара әрекетімен ұйымдастырылады.

138. Порттың барлық ғимараттарына, құрылыстарына және басқа объектілеріне еркін кіру қамтамасыз етіледі. Кірме жолдар, ғимараттар мен құрылыстардың аралығындағы өртке қарсы айырмалар мен алаңдар қоқыстануына және жинақталуы мақсатында пайдалануға рұқсат етілмейді.

139. Кемелер тұрған жерлердегі пристер мен айлақтар халықаралық үлгідегі "жағалау" жарамды өтпелі жалғағыштармен жабдықталады, олар оған өрт туындаған жағдайда су беру үшін халықаралық үлгідегі "кеме" кемелік өтпелі жалғағышты қосуға мүмкіндік береді.

140. Кемелер мұнай айлақтары ауданында және танкерлер тұратын жерлерде тұрған кезде ұшқын сөндіргіш қорғанышпен қамтамасыз етіледі.

141. Өрт қаупі бар жүктермен операциялар орындайтын кемелер тұрағына 100 метрден жақын жерде от қолдануға және ашық от жағуға байланысты жұмыстар жүргізуге рұқсат етілмейді.

142. Бункерлейтін немесе бункерленетін кемеде өртке қарсы сақтық іс-шаралары жүргізілмеген жағдайда, сұйық отыны бар кемені бункерлеуге рұқсат етілмейді.

143. Найзағай болған кезде құйылма және ыдысты мұнай өнімдерін тиеп-түсіру жүргізілмейді. Найзағай болған кезде танкерлер мен газ өткізу құбырлары жабылады.

144. Танкерді тіркеп сүйреген кезде тіркеп сүйрететін кемедегі өртке қарсы сақтық режимі тіркеп сүйретілетін кемедегідей сақталады.

145. Өздігінен жүрмейтін мұнай құю баржасынан мұнай базасына немесе кемеге мұнай өнімдерін құйған кезде осы баржаға жақын жерде оны (кеме) мұнай базасынан дереу әкетуге дайын тіркеп сүйрейтін кеме тұрады. Мұнай базасына немесе кемеге өз бетімен жүрмейтін мұнай құю баржасынан мұнай өнімдерін құйған кезде осы баржаға жақын жерде оны жедел мұнай базасынан (кемеден) тіркеп сүйретіп әкететін тіркеп сүйрету кемесі болады.

Параграф 3. Порт құрылыстарын салу, пайдалану және
сақталуы туралы

146. Портта құрылыс және өзге жұмыстарды жүргізген, олар туралы мәліметтер басшылық құжаттар мен карталарда көрсетілуі қажет ұйымдар мен тұлғалар порт капитанына навигациялық әдістемелерді келесі түзету үшін қажетті материалдар ұсынады.

147. Жұмыс ауданындағы навигациялық қоршауды осы жұмыстарды жүргізуге мүдделі, тапсырыс беруші ұйымның есебінен портта навигациялық жағдайды қамтамасыз ететін ұйым жүргізеді.

148. Порт капитаны теңізде жүзушілерді уақтылы хабардар ету үшін навигациялық жағдайдың өзгергені туралы Қазақстан Республикалық гидрографиялық қызметінің жергілікті органдарына хабарлайды.

149. Гидротехникалық құрылысты бүлдірген кеме капитаны бұл жөнінде Порттың теңіз әкімшілігіне жедел хабарлайды.

150. Портта сүңгуір жұмыстары капитанның рұқсатымен ғана жүргізіледі.

151. Сүңгуір жұмыстарын жүргізетін орыннан өткен кезде барлық кемелер, катерлер мен шлюпкалар күні бұрын жылдамдықты азайтады және аса сақтықты сақтайды.
Сүңгуір жұмыстары жүргізілетін жерде зәкір тастауға рұқсат етілмейді.

152. Порттағы сүңгуір жұмыстары жүргізілетін ауданда кемелерді қайта орналастыру жағдайында порттың кезекші диспетчері сүңгуір жұмыстарымен айналысқан кемеге ол туралы күні бұрын, 1 сағаттан кешіктірмей ескертеді.

Қазақстан Республикасының
теңіз порттары мен оларға
кіреберістерде кемелердің
жүзу және тұру
ережесіне 1-қосымша

Түзетулерді есепке алу парағы

Кітап теңізде жүзушілерге хабарлама бойынша қазіргі заманғы деңгейге келтірілген		Орындаушының қолы мен түзету жасаған күні
Теңізде жүзушілерге хабарламаның атауы мен нөмірі	Теңізде жүзушілерге хабарламаны шығару күні

Қазақстан Республикасының
теңіз порттары мен оларға
кіреберістерде кемелердің
жүзу және тұру
ережесіне 2-қосымша

Портқа кемелердің кіруі мен шығуын реттейтін сигналдар

Сиг- нал N	Сигнал түрі		Сигнал мәні
	Күндіз	Түнде
1.	Бірінің үстіне бірі орналасқан үш қара шар	Бірінің үстіне бірі орналасқан үш қызыл от	Айтарлықтай оқиғалар жағдайында (мысалы фарватердің жабылуы және т.б.) кіруге мүлдем тыйым салынады
2.	Екі қара шар арасында ұшы жоғары қарап тігінен орналасқан қара конус	Тігінен қызыл оттар арасында орналасқан ақ от	Портты пайдаланудың қалыпты жағдайлары кезінде кіруге тыйым салу (мысалы фарватерге порттан шығатын кемелерге ғана рұқсат етіледі)
3.	Ұшы төменге қараған конус, оның астында ұшы жоғары қараған қара конус, осы конустың астында қара шар	Жоғарыдан төмен тігінен: жасыл от, ақ от, қызыл от	Портты пайдаланудың қалыпты жағдайлары кезінде кіруге және шығуға тыйым салу (мысалы, жер қазу керуенінің, кабель кемесінің жұмысы кезінде және т.б.)
4.	Ұшы төменге тігінен қараған қара конустар арасындағы ұшы жоғары қараған қара конус	Жоғарыдан төмен тігінен: жасыл от, ақ от, жасыл от	Портты пайдаланудың қалыпты жағдайлары кезінде кіруге тыйым салу (мысалы, фарватерге портқа кіретін кемелер ғана жіберіледі)
5.	Тігінен жоғары қараған ортасында қара шары бар екі қара цилиндр	Ортасында қызыл оты бар екі ақ от	Гавандар мен рейдтер шағын өлшемді корабльдермен, катерлермен және шлюпкалармен қозғалуға тыйым салынады

Қазақстан Республикасының
теңіз порттары мен оларға
кіреберістерде кемелердің
жүзу және тұру
ережесіне 3-қосымша

Түп тереңдету снарядтарының кіре беріс
жағын көрсететін
СИГНАЛДАР

Қазақстан Республикасының
теңіз порттары мен оларға
кіреберістерде кемелердің
жүзу және тұру
ережесіне 4-қосымша

Бранвахталық бекеттер мен корабльдердің сигналдары

Корабльдердің, бранвахталардың немесе жағалық бекеттердің кемелерге жүзу режимі туралы хабарлау жүзеге асырылатын айырмашылық белгілері мыналар болып табылады:
күндіз - үшбұрышты көк ту;
түнде - гафельде көтерілетін, тігінен орналасқан үш көк от.
Егер осы ауданға кіру немесе онда жүзу тоқтатылған жағдайда корабль, бранвахта немесе жағалаулық бекет жоғарыда аталған айырмашылық белгілеріне қосымша мыналарды көтеріледі:
күндіз - тігінен орналасқан үш қара шар;
түнде - тігінен орналасқан үш қызыл от.

Қазақстан Республикасының
теңіз порттары мен оларға
кіреберістерде кемелердің
жүзу және тұру
ережесіне 5-қосымша

Мұзжарғыштар мен алып өткізілетін кемелер арасындағы
байланыс үшін қолданылатын халықаралық сигналдар

Сиг- нал нө- мірі	Сигнал	Сигнал мәні
		мұзжарғыштан	өткізілетін кемеден (лерден)
1	2	3	4
1	А (Альфа . _ _ _	Алға жүріңіз (мұз арнасы бойынша жүріңіз)	Мен алға жүремін (мұз арнасы бойынша жүріңіз)
2	G(Гольф__ __ _	Мен алға жүремін, соңымнан жүріңіз	Мен алға жүремін, соңыңнан жүремін
3	J(Джулиет_ __ __	Соңымнан жүрмеңіз (мұз арнасы бойынша жүріңіз)	Мен соңынан жүрмеймін (мұз арнасы бойынша жүремін)
4	Р (Папа) _ __ __ _	Жүрісті азайтыңыз	Мен жүрісті азайтамын
5	N(Новэмбер) __ _	Қозғағышты тоқтатыңыз	Мен қозғағышты тоқтатамын
6	H(Хотэл)	Қозғағышқа кері жүріс беріңіз	Қозғағышқа кері жүріс беремін
7	L(Лима) _ __ _ _	Кемені дереу тоқтатыңыз	Мен кемені тоқтатамын
8	4 (Картэфоур) _ _ _ _ ___	Тоқта. Мен мұзда тұрып қалдым	Тоқта. Мен мұзға іліндім
9	Q(Кэбэк) __ __ _ __	Кемелер арасындағы қашықтықты қысқартыңыз	Мен қашықтықты қысқартамын
10	В "Браво) _ _ _ _ _ _	Кемелер арасындағы қашықтықты ұлғайтыңыз	Мен қашықтықты ұлғайтамын
11	5 (Панта файв) _ _ _ _ _	Назар аударыңыз	Назар аударыңыз
12	Ү (Янки)	Тіркеп сүйреуді қабылдауға дайындалыңыз	Тіркеп сүйреуді қабылдауға дайынмын

Ескерту:
1. Дыбыстық немесе жарықтық құралдармен К (Кило) ( ^{__ _ __} ) сигналын кемелерге радиосигналдарға үздіксіз бақылау жүргізу міндетін еске алу үшін мұзжарғыш пайдалануы мүмкін.
2. Егер бір кемеден көп алып өтілетін болса, онда кемелер арасындағы қашықтық тұрақты ұсталады: ол үшін өз кемеңнің және алда келе жатқан кеменің жылдамдығын бақылау қажет. Егер өз кемеңнің жылдамдығы азайған болса, онда артта келе жатқан кемеге назар аудару сигналын беру қажет.
3. Осы сигналдарды пайдалану Теңіздегі соқтығысулардың алдын алу халықаралық ережелерін орындаудан ешқандай кемені босатпайды.
4. Мұзжарғыштан берілген ( ^{_ _ __ __ _ _} ) сигналы "Алға жылжуды тоқтатыңыз" дегенді білдіреді және мұзжарғыштың алдындағы және оған жақындаған немесе алыстаған мұздық арнадағы кемеге ғана беріледі. Кемеден мұзжарғышқа берілген осы бір ( ^{_ _ __ _ _} ) сигнал "Мен алға жүруді тоқтаттым" дегенді білдіреді. Көрсетілген сигнал радио арқылы берілмейді.

Қазақстан Республикасының
теңіз порттары мен оларға
кіреберістерде кемелердің
жүзу және тұру
ережесіне 6-қосымша

Мұз операциялары үдерісіне пайдаланылуы мүмкін
қосымша сигналдар

Сигнал	Сигнал мәні
* Е (Эко) -	Мен бағытымды оңға өзгертемін
* І (Индиа) - -	Мен өз бағытымды солға өзгертемін
* S (Сиэра) - - -	Менің қозғағыштарым кері жүріске жұмыс істейді
* М (Майк) __ __	Менің кемем тоқтатылды және суға қатысты жүрісі жоқ

Ескерту. Жұлдызшамен белгіленген сигналдар, оларды дыбыс ретінде бергенде Халықаралық теңізде кемелер соқтығысуын болдырмау ережелеріне сәйкес қана қолданылуы мүмкін.
Мұзжарғыш пен өткізілетін кемелер алмасатын бір әріпті сигналдар осы кестеде аталған мәнді білдіреді және тек дыбыс пен көру сигналдары арқылы немесе радио арқылы берілуі тиіс. Мұздан өткізу кезінде жоғарыдағы бір әріпті сигналдардан басқа қосымша екі әріпті сигналдар да қолданылуы мүмкін:
(Уиски Майк) - Мұздан өткізу қазір басталды. Мұзжарғыштар мен өткізілетін кемелер арасындағы байланыс үшін арнайы сигналдарды пайдаланыңыздар және дыбыс, көру және радиосигналдарды бақылауды үздіксіз жүргізіңіздер.
(Уиски Оска) жүріңіз - Мұздан өткізу аяқталды. Алған бағытыңызға жүріңіз.

Қазақстан Республикасының
теңіз порттары мен оларға
кіреберістерде кемелердің
жүзу және тұру
ережесіне 7-қосымша

Кемені айлаққа арқандап
байлау үшін арқандап байлаушылардың керек саны

Кеме сыйымдылығы (тіркелімдік тоннамен)	Арқандап байлаушылар саны
300 дейін	1
300-ден 1500 дейін	2
1500-ден 2500 дейін	3
2500-ден 5000 дейін	4
5000-нан 10000 дейін	6
10000-нан 20000 дейін	8
20000 артық	10

Об утверждении Правил плавания и стоянки судов в морских портах Республики Казахстан и на подходах к ним

Приказ Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 10 ноября 2005 года № 346-I. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 2 декабря 2005 года № 3958. Утратил силу приказом и.о. Министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан от 6 августа 2011 года № 496

Сноска. Утратил силу приказом и.о. Министра транспорта и коммуникаций РК от 06.08.2011 № 496.

В соответствии с Законом Республики Казахстан "О торговом мореплавании" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила плавания и стоянки судов в морских портах Республики Казахстан и на подходах к ним.

2. Департаменту водного транспорта Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан (Уандыков Б.К.) представить настоящий приказ в Министерство юстиции Республики Казахстан для государственной регистрации.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра транспорта и коммуникаций Республики Казахстан Касымбек Ж.М.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования.

Министр

Утверждены

приказом Министра

транспорта и коммуникаций

Республики Казахстан

от 10 ноября 2005 года N 346-I

Правила плавания и стоянки судов в морских
портах Республики Казахстан и на подходах к ним

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила определяют порядок плавания и стоянки судов в пределах морских портов и в зонах действия служб управления движением судов (далее - СУДС).

2. Настоящие Правила распространяются на все морские порты Республики Казахстан, суда всех флагов и ведомств, физических и юридических лиц, деятельность которых связана с морским транспортом Республики Казахстан и осуществляется ими на территории морских портов и прибрежных вод.

3. При плавании и стоянке судов на акватории морских портов и подходах к ним соблюдаются положения настоящих Правил и обязательные постановления по порту с учетом Международных правил предупреждения столкновения судов в море (далее - МППСС-72).

4. Настоящие Правила могут подвергаться изменениям и дополнениям с учетом издаваемых извещений мореплавателям, которые заносятся в Лист для учета корректирования этих правил по форме согласно приложению 1 к настоящим Правилам.

5. Основные понятия, используемые в настоящих Правилах плавания и стоянки судов в морских портах Республики Казахстан и на подходах к ним (далее - Правила):
обязательное постановление по порту - правила, приказы, распоряжения, издаваемые Морской администрацией порта по вопросам безопасности движения, охраны собственности, общественного порядка, проведения санитарных и противопожарных мероприятий в порту;
извещение мореплавателям - документ, содержащий изменения гидрографических данных по корректированию навигационных карт, пособий и руководств для мореплавания;
судно занятое специальными работами - судно, занятое ликвидацией разливов нефти в море, прокладкой или поднятие подводных кабелей, постановкой или снятием навигационных знаков, гидрографическими, подводными или другими специальными работами, за исключением судов, занятых тралением мин;
судовая роль - судовой документ, содержащий сведения о количестве и составе экипажа при приходе и отходе судна.
В настоящих Правилах используются иные понятия в соответствии с законодательством Республики Казахстан в сфере торгового мореплавания.

Глава 2. Плавание в пределах акватории
порта и на подходах к нему

§ 1. Правила плавания

6. При плавании в пределах акватории порта и на подходах к нему следует придерживаться установленных путей движения, учитывать особенности расхождения с военными кораблями и морскими дноуглубительными судами и знать отличительные сигналы кораблей, брандвахт и береговых постов, через которые осуществляется оповещение судов о режиме плавания. Сигналы, регулирующие вход судов в порт и выхода из порта указаны в приложении 2 к настоящим Правилам.

7. При нахождении в территориальных водах Республики Казахстан и поднятии иностранным судном Государственного флага Республики Казахстан, Государственный флаг Республики Казахстан поднимается на правом ноке рея фок мачты (сигнальной мачты).

8. Иностранному судну предоставляется возможность захода в территориальные воды Республики Казахстан и плавания в них при наличии документов, установленных законодательством Республики Казахстан и международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан.

9. Судно, входящее в порт уступает дорогу судну, выходящему из порта, если иное не предусмотрено обязательными постановлениями по порту.
Исключение составляют случаи, когда судно, входящее в порт:
1) ограничено в возможности уступить дорогу, и несет огни и знаки в соответствии с правилом 27 МППСС-72;
2) стеснено своей осадкой и несет сигналы в соответствии с правилом 28 МППСС-72.

10. При приближении с противоположных направлений двух судов к узкому месту, повороту или месту перехода со створа на створ, когда одновременное прохождение обоими судами таких мест невозможно или опасно, то судно, которое обязано уступить дорогу другому судну, предоставляет возможность последнему завершить поворот, держась от него на безопасном расстоянии.

11. Расхождение с судами, занятыми специальными и дноуглубительными работами в узостях, осуществляется после получения от них подтверждения о возможности свободного прохода.

12. При приближении к судну, занятому специальными работами, следует заблаговременно договориться с ним на ультракоротковолновой радиосвязи о возможности прохода мимо него, либо заблаговременно уменьшить скорость и в расстоянии не менее 5 кабельтов от него дать один продолжительный сигнал. По этому сигналу судно, занятое специальными работами, прекращает их и спускает огни (знаки), которые оно несло в соответствии с правилом 27 (Ь) МППСС-72. Спуск огней (знаков) означает освобождение прохода.

13. Независимо от установленной обязательными постановлениями по порту предельной скорости, во избежание развития опасного волнения капитан заблаговременно уменьшает скорость судна в случае:

1) расхождения с буксирными караванами и маломерными судами;

2) прохода рядом с работающими кранами, экскаваторами, дебаркадерами, пристанями, ошвартованных у причала нефтеналивных судов;

3) обхода судна, стоящего на якоре или на мели;

4) прохода мест, где выполняются подводные гидротехнические и другие специальные работы;

5) обхода дноуглубительных судов;

6) прохода мимо плотов и шлюпок с людьми, работающими у причала, у борта судна.

14. Судам на подводных крыльях движение по фарватерам и каналам при видимости 5 кабельтов и менее допускается только в водоизмещающем положении.

15. Постановка судна на якорь в канале или на фарватере осуществляется в случаях, когда:

1) дальнейшее движение грозит явной опасностью;

2) судно вынуждено остановиться вследствие технических повреждений;

3) проход закрыт другими судами.

16. Капитан судна, вынужденного стать на якорь на фарватере или в канале (или ошвартоваться у причальных свай) немедленно уведомляет об этом, используя средства связи, центр (пост) управления движением судов.
В уведомлении указывается наименование судна, время, место и причины постановки судна на якорь (швартовы), а также сведения о том, в какой степени стало затрудненным движение в районе стоянки.

17. Руководство буксировкой судов в водах порта осуществляется службой капитана порта и регламентируется обязательными постановлениями по порту.

18. До начала буксировки ее руководитель совместно с капитанами судов, участвующих в буксирной операции, согласует порядок ее проведения. Если буксировка будет осуществляться с лоцманским обеспечением, то в согласовании порядка ее проведения участвует и лоцман. Все возникшие вопросы и разногласия разрешаются капитаном порта.

19. Буксировка не проводится, если мощность двигателей и маневренные качества буксирных судов не обеспечивают надежного управления буксирным караваном (с учетом ветра и течения).

20. Буксировка лагом не проводится в случае, если суда загружены легковоспламеняющимися нефтепродуктами наливом, также буксировка не проводится, если одним буксиром буксируются одновременно несколько судов, груженных нефтепродуктами наливом.

21. Судно, следующее с акватории завода на ходовые испытания, через акваторию порта проводится буксирами.

22. Не проводится буксировка самоходного судна с ошвартованными у его борта плавучими средствами.

23. Буксирное судно освобождается от работ с буксируемого судна только по команде руководителя буксировки.
Буксирный трос отдается без команды с буксируемого судна только в случае непосредственной угрозы опрокидывания буксирующего судна.

§ 2. Правила проводки судов ледоколами

24. В портах, где море в зимнее время покрывается льдом, начало и окончание зимней навигации объявляются Морской администрацией порта.

25. Руководство проводкой судов во льдах, а также всеми другими видами работ ледоколов и буксирных судов осуществляется Морской администрацией порта. Морская администрация порта информирует капитанов судов о ледовой обстановке на подходах к порту, а при заявке на ледокольную проводку - сообщает место встречи с ледоколом и очередность проводки.

26. Заявка на проводку судна через лед направляется в порту начальнику порта, а в море - капитану ледокола.

27. Заявки на все виды ледокольного обеспечения подаются за 48, 24, 12 и 4 часа до подхода судна к кромке льда, если иные сроки не установлены обязательными постановлениями по порту.

28. Ледокольной проводке подлежат суда, имеющие ледовый класс классификационного общества, достаточный для перехода во льдах запас топлива и провизии, деревянные брусья, быстросхватывающийся цемент, пластырь, маты и другое. Судовые водоотливные средства и приемные радиоустановка на судне должны быть в исправном состоянии.

При невыполнении этих условий, а также, если судно не имеет, выданных в установленном порядке уполномоченным органом или классификационным обществом свидетельства о годности к плаванию и других судовых документов, капитан порта, а при нахождении ледокола вне пределов порта - капитан ледокола отказывает в выведении судна в море или введении его в порт.

29. При ледокольной проводке суда один за другим следуют за ледоколами, не опережая друг друга, и готовые дать немедленно полный ход назад, при этом руль находится в положении "Прямо".

30. Судно, идущее во льду на буксире ледокола, не должно давать своему движителю ход вперед без особого приказания капитана ледокола. Судно находится в постоянной готовности отдать буксир по первому требованию капитана ледокола, а также отдать полный ход назад.

31. Время и порядок следования судов через лед, а также и число проводимых одновременно судов определяется в порту капитаном порта, а в море - капитаном ледокола.

32. В первую очередь проводятся военные, почтово-пассажирские суда и суда с таким грузом, относительно которого сделаны особые указания о срочности, а затем все остальные суда в порядке очередности прибытия их к кромке льда или готовности к выходу из порта.

33. Капитан судна, следующего во льду за ледоколом, подчиняется приказаниям капитана ледокола, относящимся к движению во льду, и действует, совместно с ним. Капитан судна направляет все свои действия для оказания содействия капитану ледокола для совместного быстрейшего и безаварийного прохождения ледовой зоны.

34. В случае неисполнения распоряжений капитана ледокола капитаном судна, которое под проводкой данного ледокола, капитан ледокола отказывает судну в проводке.

35. Суда, следующие за ледоколом во льду, руководствуются Международными сигналами, употребляемыми для связи между ледоколами и проводимыми судами согласно приложению 5 к настоящим Правилам, а также Дополнительными сигналами, которые могут быть использованы в процессе ледовых операций согласно приложению 6 к настоящим Правилам, подаваемыми звуковыми или иными средствами, в том числе и по радио. Любой сигнал, подданный ледоколом или другим судном, повторяется каждым позади идущим судном, последовательно, начиная с судна, ближайшего к ледоколу или к судну, подавшему сигнал.

Требования ледокола, переданные с помощью этих сигналов, выполняются судами немедленно.

В случае аварийной ситуации, когда возникает необходимость срочно изменить режим движения идущих в караване судов, переданные по радио команды "Уменьшите ход", "Немедленно остановите судно" и "Мои машины работают на задний ход" обязательно дублируются соответствующими сигналами.

§ 3. Управление движением судов

36. На подходах к портам и на портовых акваториях осуществляется управление движением судов. Управление движением судов осуществляется Службой управления движением судов (далее - СУДС), капитаном порта или рейдовой службой морского начальника.

Обслуживание судов производится в следующей очередности:

1) аварийные суда, суда, следующие для оказания помощи, и суда с тяжелобольным на борту;

2) корабли и суда морских частей пограничных войск;

3) паромы и пассажирские суда, следующие по расписанию;

4) суда - газовозы;

5) суда со скоропортящимися грузами и рыбной продукцией;

6) суда с опасными грузами;

7) линейные суда;

8) прочие суда в соответствии со временем поступления заявок.

37. Правила плавания в зоне действия СУДС издаются организацией-владельцем СУДС после оформления протокола согласования с заинтересованными организациями.

Правила плавания в зоне действия СУДС являются составной частью обязательных постановлений по порту (приводятся в приложении к ним). Если зона действия СУДС включает акватории нескольких портов, то правила плавания включаются в обязательные постановления всех этих портов.

38. Движение судов в зонах действиях СУДС регулируется центрами и постами управления движением судов (далее - УДС).

39. Центр (пост) УДС осуществляет:

1) обнаружение судов на подходах к зоне действия центра (поста) УДС, установление связи с судами, получение необходимого перечня данных о каждом судне;

2) постоянный радиолокационный контроль за движением судов, выдачу указаний судам при осложнении ситуации или нарушении судами правил;

3) регулирование движения в зоне действия центра (поста) УДС, контроль за соблюдением установленных путей, скоростей и дистанций между судами;

4) радиолокационный контроль за положением судов на якорных местах;

5) передачу судам гидрометеоинформации, данных об изменениях в работе средств навигационного оборудования, навигационно-гидрографической информации (при возникновении необходимости, а также по запросу);

6) выдачу информации и указаний судам при обнаружении действий или обстоятельств, могущих привести к аварийной ситуации;

7) радиолокационную проводку судов, при которой лоцман - оператор центра (порта) УДС, постоянно информирует проводимое судно о его местоположении в принятой системе координат;

8) содействие в установлении связи между судами, береговыми организациями и службами;

9) содействие аварийно-спасательным, дноуглубительным, буксировочным и другим специальным работ в зоне действия центра (поста) УДС.

40. Радиолокационная проводка судов может осуществляться по заявке судна при любых условиях видимости.

Для всех портов и каналов, оборудованных береговыми радиолокационными станциями, устанавливается обязательная радиолокационная проводка при видимости 2 мили и менее, если в правилах плавания в зоне действия СУДС не содержится иных требований.

41. Порядок радиолокационной проводки согласовывается лоцманом - оператором центра (порта) УДС с капитаном порта до начала проводки.

В процессе радиолокационной проводки судно получает информацию от центра (поста) УДС и сообщает ему о предпринимаемых действиях.

Начало и окончание радиолокационной проводки объявляется центром (постом) УДС.

42. Движение судов в зонах действия центра (поста) УДС (вход в зону, постановка на якорь, съемка с якоря, подход и швартовка к причалу и отход от него, перешвартовка и другие) осуществляется с разрешения центра (поста) УДС. Разрешение аннулируется или запрашивается вновь, если судно в течение периода, установленного правилами плавания в зоне действия СУДС, не начнет разрешенные движения.

43. Обязательными для выполнения являются указания центра (поста) УДС, касающиеся:

1) очередности движения;

2) маршрута и скорости движения;

3) места якорной стоянки;

4) действия для предотвращения непосредственной опасности.

Судно сообщает обо всех случаях невозможности выполнения указаний центра (поста) УДС, о причинах и свои дальнейшие намерения.

44. Суда, следующие с моря, до подхода к зоне действия СУДС устанавливают на радиосвязь на ультракоротких волнах с центром (постом) УДС, регулирующим движение в этой зоне.

Каналы и позывные для связи судов с центром (постом) УДС указываются в правилах плавания в зоне действия СУДС.

45. Во время первого сеанса связи с центром (постом) УДС судно сообщает:

1) тип и название судна;

2) время подхода к зоне;

3) скорость в маневренном режиме;

4) государственную принадлежность (флаг), а судно Республики Казахстан - наименование владельца;

5) порт назначения;

6) чистую регистровую вместимость и основные размерения;

7) фактическую осадку;

8) род и количество груза;

9) сведения о состоянии судовой радиолокационной станции (далее - РЛС);

10) информацию о неисправности РЛС и других имеющихся ограничениях, влияющих на безопасность плавания и маневрирования.

46. При запросе центра (поста) УДС с целью опознания судно сообщает свое место относительно какого-либо ориентира (указывается конкретно в каждом отдельном случае) или выполняет опознавательный маневр.

47. Центр (пост) УДС дает судну разрешение на вход в зону своего действия, указывает маршрут движения, якорное место, а также сообщает другие необходимые сведения.

48. Судно, маршрут которого проходит через зоны действия нескольких центров (постов) УДС, при подходе к каждой зоне запрашивает разрешение у соответствующего центра (поста) УДС на вход в его зону.

49. Судно, стоящее у причала или на якоре, до начала движения устанавливает радио- или телефонную связь с центром (постом) УДС, в зоне которого оно находится.

50. Правилами плавания в зоне действия СУДС могут устанавливаться отдельные требования к судам определенных типов, размерений или других признаков, которые следуют только по установленным маршрутам движения и выполняют дополнительные условия. Движение таких судов вне установленных маршрутов разрешается центром (постом) УДС только в исключительных случаях.

51. Суда на ходу несут постоянную радиовахту (дежурство) на рабочем канале центра (поста) УДС, в зоне которого они находятся, если не указан другой канал.

52. Радиообмен центра (поста) УДС с судами, а также текущая радиолокационная информация документируются. Записи хранятся в течение трех суток. Если имели место аварийные ситуации или аварийные случаи, записи хранятся до конца расследования.

53. В правилах плавания в зоне действия СУДС в виде приложений включаются:
1) схема зон действия центров (постов) УДС;
2) схема организации связи судов с центрами (постами) УДС, включая рабочие каналы и позывные;
3) информация капитану о технических возможностях СУДС.

Глава 3. Вход судов в порт и выход их из порта

§ 1. Информация о подходе

54. Информация о подходе судна к порту назначения передается: капитаном судна при следовании в морской порт Республики Казахстан - диспетчеру порта, капитану порта и при необходимости в другие адреса.

55. Информация о подходе сообщается за 48 часов, вторично - за 24 часа и уточняется за 4 часа до подхода. При длительности перехода менее 48 часов - в пределах 2 часов после выхода судна из порта отправления.
Капитаны рыбопромыслового флота сообщают время снятия с промысла, а также время подхода к порту не позднее, чем за 48 часов.

56. Капитан судна (судовладелец) в информации о подходе сообщает следующие данные:
1) название судна, его флаг, наименование владельца;
2) порт отправления (последний порт захода, район промысла, буровая установка и другие);
3) наибольшую длину судна;
4) осадку судна носом и кормой;
5) число пассажиров;
6) название груза, его особые свойства, название фумиганта (если груз подвергался фумигации на судне), количество (массу) груза, размещения груза на судне: на палубе, твиндеке, по трюмам (при наличии сквозных трюмов - по каждому люку), длину одного места длинномерных и массу тяжеловесных (свыше 3 тонн) грузов, а для танкера при следовании под погрузку - масса балласта и время дебалластировки у причала, название предыдущего перевезенного груза;
7) наименование грузополучателей;
8) потребность в бункере, пресной воде, снабжении;
9) потребность в выполнении вспомогательных технических и ремонтных операций, а также подает заявку:
на баржу для сдачи льяльных, балластных, хозяйственно-фекальных сточных вод и контейнеры под мусор;
на буксирные суда и буксирные услуги;
на ледокольное обеспечение;
на лоцмана.

57. В случае переадресовки судна капитан радиограммой аннулирует ранее поданные заявки в первоначальный порт назначения.

58. Капитан судна в своей информации о подходе сообщает, о неисправности судовых грузовых устройств (механизмов).

59. Морская администрация порта информирует судно о месте его якорной стоянки, швартовки и способе выполнения погрузочно-разгрузочных или других работ не позднее, чем за 4 часа до прихода судна в порт.

60. В заявке на ледокольное обеспечение дополнительно к информации о подходе сообщается:
1) водоизмещение;
2) тип и мощность главного двигателя;
3) ледовый класс (наличие и категории ледовых подкреплений);
4) особенности технического состояния судна, влияющие на его проводку во льдах;
5) материал гребного винта;
6) наличие топлива, воды, продовольствия и их суточный расход.

§ 2. Оформление прихода

61. Приход судна в порт оформляется в Морской администрации порта в течение 24 часов с момента прибытия с соблюдением пограничных, таможенных, санитарных и карантинных требований.
Приход судна оформляется по представлению Общей декларации, судовой роли и списка пассажиров.

62. Капитан иностранного судна при приходе в порт дополнительно представляет следующие документы:
1) свидетельство о праве плавания под флагом (судовой патент);
2) мерительное свидетельство;
3) международное свидетельство о грузовой марке;
4) свидетельство о безопасности пассажирского судна;
5) свидетельство о безопасности грузового судна по конструкции;
6) свидетельство о безопасности грузового судна по оборудованию и снабжению;
7) свидетельство о безопасности грузового судна по телеграфной радиосвязи;
8) свидетельство о безопасности грузового судна по телефонной связи;
9) свидетельство об обеспечении гражданской ответственности за ущерб от загрязнения нефтью (для судна, перевозящего более 2000 тонн нефти);
10) международное свидетельство о предотвращении загрязнения нефтью;
11) журнал нефтяных операций;
12) свидетельство о минимальном составе экипажа, обеспечивающем безопасность судна;
13) свидетельство об изъятиях;
14) дипломы и другие квалификационные свидетельства членов экипажей, требуемые Международной конвенцией о подготовке и дипломировании моряков и несении вахты 1978 г.;
15) судовое санитарное свидетельство;
16) свидетельство о дератизации;
17) международное свидетельство о вакцинации;
18) морскую санитарную декларацию;
19) общую декларацию;
20) грузовую декларацию;
21) декларацию о личных вещах экипажа.
Капитан предъявляет таможенному учреждению также имеющиеся коносаменты и прочие документы на перевозимые грузы.

63. Если в рейсе произошли какие-либо поломки устройств или узлов и механизмов, за контроль над техническим состоянием которых отвечает уполномоченный орган или классификационное общество, капитан судна по приходе в порт письменно сообщает об этом капитану порта.

§ 3. Оформление выхода

64. Оформление выхода судна в рейс осуществляется Морской администрацией порта. Оформление производится при наличии действительных судовых документов, выданных уполномоченным органом или другим классификационным обществом, подтверждающих удовлетворительное техническое и мореходное состояние судна, а также при отсутствии препятствий со стороны пожарной охраны и санитарно-карантинного контроля.

65. Готовность судна к выходу в море проверяется Морской администрацией порта.

66. Капитан порта отказывает в выдаче разрешения на выход из порта в случаях:
1) непригодности судна к плаванию;
2) нарушения требований к погрузке, снабжению, укомплектованию экипажа или наличия других недостатков судна, создающих угрозу безопасности плавания, жизни и здоровью находящихся на судне людей, а также угрозу причинения ущерба морской среде;
3) нарушения требований, предъявляемых к судовым документам;
4) предписания соответствующих государственных органов (таможенных, пограничных, санитарно- карантинных, фитосанитарных и других);
5) неуплаты портовых сборов, взимаемых Морской администрацией порта.

67. Обо всех нарушениях и недостатках в подготовке судов к выходу из порта, обнаруженных при проверке, представитель Морской администрации порта делает запись в журнале замечаний и распоряжений инспектирующих лиц и составляет акт. При оформлении выхода судно предъявляет представителю Морской администрации порта экземпляр акта с отметками об устранении замечаний.

68. Для оформления выхода из морского порта капитан судна Республики Казахстан предъявляет представителю Морской администрации порта:
1) общую декларацию или заявление на право выхода;
2) судовую роль;
3) дипломы и классификационные свидетельства членов экипажа;
4) список пассажиров;
5) разрешение санитарно-карантинной службы на выход в море;
6) свидетельство пожарной охраны на право выхода судна из порта;
7) расчет остойчивости;
8) свидетельство о годности к плаванию;
9) мерительное свидетельство;
10) свидетельство о безопасности пассажирского судна или пассажирское свидетельство;
11) свидетельство о безопасности грузового судна по конструкции, приложения к нему, а для танкера - дополнения к нему;
12) свидетельство о безопасности грузового судна по оборудованию и снабжению, приложения к нему, а для танкера - дополнения к нему;
13) свидетельство о безопасности грузового судна по телеграфной радиосвязи;
14) свидетельство о безопасности грузового судна по телефонной радиосвязи;
15) свидетельство об обеспечении гражданской ответственности за ущерб от загрязнения нефтью (судов, перевозящих более 2000 тонн нефтью);
16) международное свидетельство о предотвращении загрязнения моря нефтью;
17) свидетельство о минимальном составе экипажа, обеспечивающем безопасность судна;
18) при приемке палубных тяжеловесных грузов - расчет крепления их на судне или акт о креплении в соответствии с типовыми схемами действующих технических условий (правил) крепления тяжеловесных и крупногабаритных грузов на морском судне;
19) при приеме сыпучих грузов - карты технологических режимов (далее - КРТ) и Типовые планы загрузки (далее - ТПЗ) или сертификат на груз с указанием влажности и угла естественного откоса груза;
20) международное свидетельство о грузовой марке;
21) классификационное свидетельство;
22) свидетельство уполномоченного органа или иных классификационных обществ о соответствии конструкции и оборудования судна требованиям правила 54 главы 11-2 поправок 1981 года Международной конвенции по охране человеческой жизни на море 1974 года (СОЛАС - 74);
23) капитан иностранного судна при оформлении выхода предъявляет Морской администрации порта Общую декларацию и конвенционные документы.

69. Выход буксируемого судна при наличии на нем экипажа, возглавляемого капитаном, оформляется в соответствии с пунктом 68 настоящих Правил. Выход буксирного каравана оформляется капитаном буксирующего судна.
При оформлении выхода буксируемого невоенного судна в Морскую администрацию порта также представляются:
инструкция по обеспечению безопасности морских буксировок;
план перехода;
схема и расчет буксирной линии.
При морской буксировки судов и объектов ограниченного плавания представляется разработанная конструкторским бюро и одобренная уполномоченным органом или иным классификационным обществом система конвертовки, крепления различных конструкций, буксирного устройства, подкреплений корпуса и другие.
При оформлении буксировки также представляются акты проверки мореходного состояния, как буксировщика, так и буксируемого судна, с разрешающей буксировку записью.

70. Оформление выхода не требуется, если судно выходит из порта по приказанию капитана порта в связи со стихийными явлениями или для участия в аварийно-спасательных операциях. Капитан такого судна, если это возможно, уведомляет Морскую администрацию порта о своем выходе всеми доступными средствами.

71. Разрешение на выход действительно в течение 24 часов, которое предоставляется по телефону или на ультракоротковолновой радиосвязи.

72. В случае задержки судна в порту сверх установленного срока, капитан судна сообщает об этом в Морскую администрацию порта и вновь оформляет выход.

73. В случае изменений в составе экипажа судна или в техническом состоянии судна после оформления выхода капитан судна извещает об этом Морскую администрацию порта и вновь оформляет выход.

Глава 4. Стоянка судов в порту

§ 1. Стоянка судов на рейде

74. Если в порту отсутствует СУДС, постановка судов на якорь или перемена места стоянки выполняется в каждом случае с разрешения (указания) Морской администрации порта, о чем капитан судна ставит в известность дежурного диспетчера порта.

75. Не допускается поднятие на судах и иных плавающих средствах огней, которые могут быть приняты за навигационные.

76. Суда на якоре несут радиовахту на ультракоротковолновой радиосвязи, канал 16 (156, 8 МГц).

77. В темное время суток на судне, стоящем на якоре, включается штатное наружное освещение.

78. Судно, стоящее на рейде с заведенными с кормы якорями (верпами), кроме огней и знаков, предусмотренных МППСС-72, несет в темное время суток белый огонь, а днем - красный флаг, спущенный с кормы у якорной цепи на половину высоты борта.

79. Спуск на воду катеров и шлюпок производится только с разрешения Морской администрации порта.
Данное требование не распространяется на случаи, когда необходимо неотложно использовать судовые плавучие средства для оказания помощи утопающим и выполнения аварийно-спасательных работ.

§ 2. Подготовка причалов к швартовке судов

80. Владелец причала обеспечивает подготовку причала к подходу и отходу судна.

81. При подготовке причала:
1) обеспечивается достаточная свободная длина причала для швартовки подходящего судна;
2) освобождается кордон причала от грузов и других предметов, мешающих нормальной швартовке (отшавртовке);
3) прикордонная часть причала очищается ото льда и снега и посыпается песком на всем протяжении, где будут выполняться работы по швартовке (отшвартовке);
4) убираются прикордонные краны согласно схеме, утвержденной начальником порта;
5) прекращаются работы и движение всех видов транспорта в зоне швартовки;
6) в темное время суток включается полное освещение причала. Место швартовки судна, то есть местонахождение форштевня, указывается представителем владельца причала: днем - красным флажком, ночью - красным огнем.

82. Капитан судна до швартовки получает информацию от диспетчера порта или лоцмана о состоянии причала, размерах свободных подходов, о глубинах на подходах к причалу и вдоль него.

§ 3. Швартовка судов

83. Для швартовки судна к причалу владелец причала выделяет швартовщиков, количество которых зависит от валовой вместимости судна, из расчета, представленных в приложении 7 к настоящим Правилам.
При швартовке судна к борту судна, стоящего у причала, последний обеспечивает силами своего экипажа кранцевую защиту своего борта и прием швартовных концов, подаваемых на судно. Прием береговых швартовных концов обеспечивает владелец причала.

84. Маломерное судно швартуется к причалу только с разрешения Морской администрации порта и дежурного диспетчера порта.

§ 4. Стоянка судов у причалов

85. Расстановка судов у причалов осуществляется диспетчерами порта по согласованию с Морской администрацией порта, а если на борту имеются взрывоопасные или легковоспламеняющиеся грузы, то и по согласованию с территориальным органом в области пожарной безопасности. Интервал между судами составляет не менее 10 метров.

86. Не допускается постановка судов и портовых плавучих средств к пожарным пирсам.

87. Допустимое количество судов, стоящих у причала борт к борту (лагом), устанавливается в каждом конкретном случае обязательными постановлениями по порту.

88. Не допускается стоянка двух судов, ошвартованных лагом друг к другу, одно из которых имеет на борту опасные грузы, за исключением операций по передаче бункера судами-бункеровщиками.

89. Капитан судна, ошвартованного у причала, принимает меры по исключению загрязнения и захламления водной поверхности, причала и дна, а также организовывает постоянную очистку от снега и грязи места в районе трапов.

90. Сходни и трапы, поданные с судна на причал, оборудуются поручными или леерами, спасательным кругом с линем длиной не менее 30 метров.
Под площадкой трапа и сходней натягивается предохранительная сетка, исключающая возможность падения людей в воду. В темное время суток трапы (сходни) освещаются.

91. Капитан судоремонтного завода организует безопасную стоянку ремонтируемых судов и плавательных средств.

92. В темное время суток на судне, стоящем у причала включается наружное освещение, а на баке и корме выставляются огни, обозначающие оконечности судна.
Танкер или бункеровщик с жидким топливом, если его грузовые танки не очищены от остатков груза и не дегазированы, кроме огней, упомянутых выше, несет на наиболее видном месте один красный огонь, видимый по всему горизонту, с дальностью видимости не менее 2 миль, а днем - флаг В (Браво) по Международному своду сигналов согласно приложению 5 к настоящим Правилам.

93. На судне, стоящем у причала, независимо от его размеров и принадлежности выставляется вахтенный (дежурный) у трапа.
Вахтенная служба обеспечивается номерами телефонов Морской администрации порта.

94. Судовые работы, связанные с выводом из строя главных двигателей, рулевого, якорного и швартовного устройств, а также работы за бортом со шлюпок или других плавучих средств выполняются только с письменного разрешения капитана порта.

95. Суда, стоящие вблизи аварийного судна или проходящие мимо него принимают меры по оказанию помощи по спасению людей, судна, груза и другого имущества.

96. Владельцы маломерных судов, не приспособленных для постоянного нахождения на них экипажа, обеспечивают круглосуточную охрану судов и надзор за их стоянкой.

97. Во время грузовых операций крен судна составляет не более 5 ⁰ . Грузовые работы производятся при скорости ветра в соответствии с паспортными данными для каждого перегрузочного механизма.

§ 5. Смена мест стоянки

98. О предстоящей перемене места стоянки дежурный диспетчер сообщает капитану судна в рабочее время не позднее чем за 2 часа, если иные сроки не установлены в обязательных постановлениях по порту.

99. В случае, перестановки судна и швартовки лагом к борту другого судна, стоящего у причала, последнее предупреждается об этом не менее чем за 1 час до начала перестановки.

100. Перестановка судна от одного причала к другому или отвод его от причала на рейд производится при наличии на судне капитана или старшего помощника капитана судна.

101. В случае, предстоящей перетяжки судна вдоль причала швартовы, заведенные на него с другого судна, отдаются только после уведомления об этом вахтенного (дежурного) помощника капитана другого судна. Если при отдаче швартовых они окажутся зажатыми тросами другого судна, то вахтенная служба другого судна ослабляет свои швартовные тросы на время отдачи швартовых.

§ 6. Действия при шторме

102. С получением данных о резком ухудшении погоды Морская администрация порта немедленно информирует диспетчерские службы судовладельцев, находящихся на акватории порта, и капитанов всех судов, стоящих у причалов порта.

103. При получении штормового предупреждения или при явных признаках ухудшения погоды капитан судна принимает меры по обеспечению безопасности судна.

104. С получением штормового предупреждения капитан порта передает в диспетчерскую службу порта список судов, которым на время шторма надлежит покинуть порт, а также дислокацию отстоя судов, оставляемых в порту, с учетом расстановки их в наиболее укрытых местах. Одновременно дает указания капитанам судов, соответствующим структурным подразделениям Морской администрации порта и диспетчерской службе о проведении необходимых мероприятий по обеспечению безопасности оставшихся в порту судов и плавучих средств.

§ 7. Зимовка и стоянка на приколе в порту

105. Решение о возможности зимнего отстоя судна, стоянки на ремонте или на приколе в каждом случае принимается руководителем порта по заявлению судовладельца или капитана судна, в которой по каждому судну указывается:
1) тип, наименование, регистрационный номер, длина, ширина и осадка;
2) порт приписки;
3) место желаемой стоянки в порту;
4) фамилия капитана или иного ответственного лица;
5) фамилии членов экипажа, остающихся на судне на зимовку, или сторожевой, которые будут проживать на судне;
6) порядок несения вахтенной службы командой (сторожами) и расписание дежурств;
7) адреса судовладельца и капитана судна;
8) схема расстановки судов.
К заявлению прилагается заключение пожарной охраны порта о проведении противопожарных мероприятий на судне.
При зимовке нескольких судов судовладелец формирует караван, назначает капитана каравана, ответственного за безопасность стоянки всех судов каравана.

106. Капитан судна в случае выезда из порта зимовки уведомляет капитана порта о лице, ответственном за судно и экипаж в период его отсутствия.

107. Суда, поставленные на зимовку, имеют разработанные, утвержденные судовладельцем и согласованные с Морской администрацией порта планы мероприятий по обеспечению безопасности судна в период стоянки на отстое.

108. Перед постановкой на отстой на наливных судах выполняется полная зачистка и дегазация танков и насосных отделений.

109. Запасы жидкого топлива на зимующем судне могут быть оставлены только с разрешения пожарной охраны порта.

110. Во время стоянки суда обеспечиваются связью с пожарной охраной порта и Морской администрацией порта.

§ 8. Предотвращение загрязнения моря

111. Суда немедленно сообщает в Морскую администрацию порта и дежурному диспетчеру порта о случаях сброса любых вредных веществ в территориальных и внутренних водах, а также о замеченных загрязнениях.

112. Порт обеспечивает прием всех видов скопившихся на судне загрязненных вод и бытовых отходов.

113. Твердые отсепарированные остатки нефтепродуктов, промасленная ветошь, мусор, мелкая тара, технические, пищевые и прочие бытовые отходы вывозятся с судна по заявке в предоставляемой портом специальной таре.

114. На судне, стоящем в порту у причала, отливные шпигаты охлаждающей воды следует закрывать специальными щитами, а выводимый за борт отработанный пар направлять по добавочным трубам в воду. Щиты устанавливаются до подхода судна к причалу.

§ 9. Пользование средствами радиосвязи в порту

115. Судно на акватории порта используют ультракоротковолновые радиостанции и средства спутниковой связи, кроме телеграфных и телефонных радиостанций.

116. На канале ультракоротковолновой радиосвязи ведутся переговоры, предназначенные для урегулирования движения судов.

117. Судно, ошвартованное у причала, может использовать спутниковую или радиосвязь на ультракороткой волне в случае, если связь с абонентом через береговую телефонную сеть невозможна.

Глава 5. Безопасность и сохранность
сооружений на акватории порта

§ 1. О порядке, охране и движении на территории порта

118. Не допускается работать винтами у причала порта. Кратковременное проворачивание винта при приготовлении двигателя перед выходом в море допускается с соблюдением мер предосторожности.

119. Рыбная ловля не производится с катеров, шлюпок и плотов:
1) на судоходных фарватерах и каналах;
2) на рейдах и плесах, предназначенных для плавания и стоянки судов;
3) в пределах акватории промышленных предприятий, грузовых районов порта и охранных зон.
Также рыбная ловля не производится с причалов, пристаней и других сооружений, предназначенных для стоянки судов.

120. Места постановки рыболовных снастей, предназначенных для промышленного лова рыбы, и ограждение их плавучими предостерегательными знаками согласовывается с капитаном порта.

121. Береговые и плавучие средства навигационного оборудования снимаются (выключаются) в течение навигации при условии их замены.

122. Без разрешения капитана порта и организации, в ведении которой находятся средства навигационного оборудования, на подходах к порту (каналу) и в порту не допускается:
1) устанавливать какие-либо средства навигационного оборудования;
2) устанавливать какие-либо огни в зоне действия светящих береговых и плавучих средств навигационного оборудования;
3) складировать грузы в зоне действия опознавательных и портовых навигационных знаков;
4) возводить любые сооружения, которые могут ухудшить видимость средств навигационного оборудования.

123. Растущие деревья и кусты, закрывающие средства навигационного оборудования, подлежат периодической вырубке.

124. Установка и сооружение в порту мостовых, кабельных воздушных переходов, линий связи и электропередачи, прокладка трубопроводов и другие работы, а также сооружение радиосистем производится по согласованию с Морской администрацией порта.

125. Не допускается подходить и швартоваться к плавучим маякам, буям и другим плавучим средствам навигационного оборудования.

126. Лица, обнаружившие повреждение средств навигационного оборудования или смещение их со штатного места, сообщают об этом Морской администрации порта.

127. Подключение к электросети, телефонной сети, а также водной или отопительной системе порта осуществляется с разрешения Морской администрации порта.

128. Вытаскивание и устанавливание любых плавучих средств на причалы или на берег для ремонта и по другим надобностям производится с разрешения Морской администрации порта.

129. На территории порта и припортовой зоны организации, владеющие зданиями, складами, сооружениями и устройствами или пользующиеся ими на иных законных основаниях обеспечивают их содержание и прилегающую к ним территорию в состоянии, соответствующем требованиям Морской администрации порта, пожарной охраны порта и санитарно-карантинной службы.

130. На судах, находящихся в порту, покрасочные работы выполняются по согласованию с Морской администрацией порта.

§ 2. Противопожарный режим в порту

131. Пожарная безопасность в порту регулируется специальными правилами.

132. Требования представителей пожарно-технической службы (инспекции) по обеспечению пожарной безопасности в порту являются обязательными для всех судов и береговых организаций.

133. Судно, с которого замечен пожар на другом судне или в порту, подает сигнал тревоги, немедленно сообщает об этом в пожарную службу порта и Морской администрации порта и по указанию лица, осуществляющего руководство тушением пожара, принимает участие в тушении пожара.

134. Для тушения пожара, возникшего в порту или на судне Морская администрация порта, привлекает людей и противопожарные средства любых организаций и судов, находящихся в порту.

135. Руководство тушением пожара, возникшего на каком-либо объекте в порту, эвакуацией людей и материальных ценностей до прибытия пожарных команд порта (города) осуществляет начальник аварийного объекта.

136. По прибытии на место пожара представителей пожарной охраны руководство тушением пожара принимает на себя старший пожарный начальник. Руководивший тушением пожара начальник аварийного объекта сообщает ему все необходимые сведения об очаге пожара, мерах, принятых по его ликвидации, а также о наличии в помещениях людей занятых ликвидацией пожара.

137. При возникновении пожара на судне тушение пожара организуется при взаимодействии экипажей судов и береговых подразделений пожарной охраны.

138. Ко всем зданиям, сооружениям и другим объектам порта обеспечивается свободный доступ. Не допускается захламление и использование для целей складирования подъездных путей.

139. Пирсы и причалы в местах стоянок судов оборудуются исправными переходными соединениями международного образца "берег", которые позволяют присоединить к ним судовое переходное соединение международного образца "судно" для подачи воды в случае, возникновения пожара.

140. При стоянке суда обеспечиваются искрогасительной защитой, в районе нефтепричалов и мест стоянки танкеров.

141. Не допускается проведение работ, связанных с применением огня, и разведением открытого огня ближе, чем в 100 метрах от места стоянки судов, выполняющих грузовые операции с пожароопасными грузами.

142. Не допускается бункеровка судна жидким топливом в случае, если бункеруемым или бункерующим судном не проведены противопожарные мероприятия.

143. Не производится погрузка и выгрузка наливных и тарных нефтепродуктов во время грозы. На время грозы танки и газоотводные трубы закрываются.

144. При буксировке танкера на буксирующем судне соблюдается аналогичный противопожарный режим как на буксируемом судне.

145. При сливе нефтепродуктов с несамоходной нефтеналивной баржи на нефтебазу или судно вблизи этой баржи в готовности к немедленному отводу ее от нефтебазы (судна) находится буксирное судно.

3. О строительстве, эксплуатации и
сохранности сооружений порта

146. Организации и лица, проводившие в порту строительные и иные работы, сведения о которых необходимо указать в руководствах и на картах, представляют капитану порта материалы, необходимые для последующей корректуры навигационных пособий.

147. Навигационное ограждение в районе работ производится организацией, обеспечивающей навигационную обстановку в порту за счет организации-заказчика, заинтересованной в производстве этих работ.

148. Капитан порта извещает местные органы гидрографической службы Республики Казахстан об изменении навигационной обстановки для своевременного оповещения мореплавателей.

149. Капитан судна, повредившего гидротехническое сооружение, немедленно сообщает об этом Морской администрации порта.

150. Водолазные работы производятся в порту только с разрешения капитана порта.

151. Все суда, катера и шлюпки при проходе места проведения водолазных работ заблаговременно уменьшают скорость до допустимых пределов и соблюдают особую осторожность.
Не допускается спуск якоря на месте проведения водолазных работ.

152. В случае, перестановки судов в порту в районе проведения водолазных работ дежурный диспетчер заблаговременно, не позднее чем за 1 час, предупреждает об этом судно, занятое водолазными работами.

Приложение 1
к Правилам плавания и стоянки
судов в морских портах
Республики Казахстан
и на подходах к ним

Лист для учета корректирования

Книга приведена на уровень современности по извещениям мореплавателям		Подпись исполнителя и дата выполнения корректировки
Название и номер выпуска извещения мореплавателям	Дата выпуска извещения мореплавателям

Приложение 2

к Правилам плавания и стоянки

судов в морских портах

Республики Казахстан

и на подходах к ним

Приложение 3

к Правилам плавания и стоянки

судов в морских портах

Республики Казахстан

и на подходах к ним

Приложение 4

к Правилам плавания и стоянки

судов в морских портах

Республики Казахстан

и на подходах к ним

Сигналы брандвахтенных постов и кораблей

Отличительными знаками кораблей, брандвахт или береговых постов, через которые осуществляется оповещение судов о режиме плавания, является:

днем - треугольный синий флаг;

ночью - три синих огня, расположенных по вертикали, поднимаемые на гафеле.

Если вход в данный район или плавание в нем закрыты, корабль, брандвахта или береговой пост в дополнение к отличительным знакам, указанным выше, поднимает:

днем - три черных шара, расположенные по вертикали;

ночью - три красных огня, расположенные по вертикали.

Приложение 5

к Правилам плавания и стоянки

судов в морских портах

Республики Казахстан

и на подходах к ним

Международные сигналы, употребляемые для

связи между ледоколами и проводимыми судами

Номер сигнала	Сигнал	Значение сигнала
		с ледокола	с проводимого (-ых) судна (-ов)
1	А (Альфа) . ---	Идите вперед (следуйте по ледовому каналу)	Я иду вперед (следую по ледовому каналу)
2	G (Гольф) __ __ _	Я иду вперед, следуйте за мной	Я иду вперед, следую за вами
3	J (Джулиэт) _ __ __	Не следуйте за мной (следуйте по ледовому каналу)	Я не следую за вами (буду следовать по ледовому каналу)
4	Р (Папа) _ __ __ _	Уменьшите ход	Я уменьшаю ход
5	N (Новэмбер) __ _	Застопорите движители	Я стопорю движители
6	Н (Хотел)	Дайте обратный ход движителям	Даю обратный ход движителям
7	L (Лима) _ __ _ _	Немедленно остановите судно	Я останавливаю судно
8	4 (Картэфоур) _ _ _ ___	Стоп. Я застрял во льду	Стоп. Я застрял во льду
9	Q (Кэбэк) __ __ _ __	Сократите расстояние между судами	Я сокращаю расстояние
10	В (Браво) --- - - -	Увеличьте расстояние между судами	Я увеличиваю расстояние
11	5 (Пантафайв) - - - - -	Внимание	Внимание
12	Y (Янки)	Приготовьтесь принять (отдать) буксир	Я готов принять (отдать) буксир

Примечание:

1. Сигнал К (Кило) (- - - ), передаваемый звуковыми или световыми средствами, может быть использован ледоколом для напоминания судам об их обязанности вести непрерывное наблюдение за радиосигналами.

2. Если проводится более чем одно судно, то расстояние между судами должны, по возможности, выдерживаться постоянными: для этого необходимо следить за скоростью своего судна и судна, идущего впереди. Если скорость своего судна уменьшается, то необходимо дать сигнал внимания судну, идущему позади.

3. Использование этих сигналов не освобождает никакое судно от выполнения Международных правил предупреждения столкновений в море.

4. Сигнал ( - - -- - - ), переданный с ледокола, означает: "Прекратите продвижение вперед" и дается только судну, находящемуся в ледовом канале впереди ледокола и приближающемуся или удаляющемуся от него. Этот же сигнал ( - - - - - ), переданный с судна на ледокол, означает: "Я прекратил движение вперед". Указанный сигнал не передается по радио.

Приложение 6

к Правилам плавания и стоянки

судов в морских портах

Республики Казахстан

и на подходах к ним

Дополнительные сигналы, которые могут быть

использованы в процессе ледовых операций

Сигнал	Значение сигнала
* Е (Эко) -	Я изменяю курс вправо
* I (Индиа) - -	Я изменяю свой курс влево
* S (Сиэра) - - -	Мои движители работают на задний ход
*М (Майк) --	Мое судно остановлено и не имеет хода относительно воды

Примечание: Сигналы, помеченные звездочкой (*), при передаче их звуком могут применяться только в соответствии с Международными правилами предупреждения столкновений судов в море.

Однобуквенные сигналы, когда ими обмениваются ледокол и проводимые суд, имеют только те значения, которые указаны в этой таблице, и должны передаваться только с помощью звуковой и визуальной сигнализации или по радио. Кроме проводимых выше однобуквенных сигналов, при ледовой проводке дополнительно могут применяться и двухбуквенные сигналы:

WM (Уиски Майк) - Ледокольная проводка сейчас начнется.

Используйте специальные сигналы для связи между

ледоколами и проводимыми судами и ведите

непрерывное наблюдение за звуковыми, зрительными

и радиосигналами.

WO (Уиски Оска) - Ледокольная проводка окончена. Следуйте по

назначению.

Приложение 7

к Правилам плавания и стоянки

судов в морских портах

Республики Казахстан

и на подходах к ним

Количество швартовщиков, необходимых при швартовке судов

Вместимость судна (в регистровых тоннах)	Число швартовщиков
до 300	1
от 300 до 1500	2
от 1500 до 2500	3
от 2500 до 5000	4
от 5000 до 10000	6
от 10000 до 20000	8
свыше 20000	10